Kalidasa: Rtusamhara Based on the ed. Kalidasagranthavali, Benares: Chaukhamba Surabharati Prakashan, 1980. Input by Oliver Hellwig TEXT WITH PADA MARKERS ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ PADA MARKERS For a four-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ // For a six-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ \ ........ # ........ // prathamaþ sargaþ pracaõóasåryaþ spçhaõãyacandramàþ $ sadàvagàhakùatavàrisaücayaþ & dinàntaramyo 'bhyupa÷àntamanmatho % nidàghakàlo 'yamupàgataþ priye // KalRs_1.1 // ni÷àþ ÷a÷àïkakùatanãlaràjayaþ $ kvacidvicitraü jalayantramandiram & maõiprakàràþ sarasaü ca candanaü % ÷ucau priye yànti janasya sevyatàm // KalRs_1.2 // suvàsitaü harmyatalaü manoharaü $ priyàmukhocchvàsavikampitaü madhu & sutantrigãtaü madanasya dãpanaü % ÷ucau ni÷ãthe 'nubhavanti kàminaþ // KalRs_1.3 // nitambabimbaiþ sadukålamekhalaiþ $ stanaiþ sahàràbharaõaiþ sacandanaiþ & ÷iroruhaiþ snànakaùàyavàsitaiþ % striyo nidàghaü ÷amayanti kàminàm // KalRs_1.4 // nitàntalàkùàrasaràgara¤jitair $ nitambinãnàü caraõaiþ sanåpuraiþ & pade pade haüsarutànukàribhir % janasya cittaü kriyate samanmatham // KalRs_1.5 // payodharà÷candanapaïkacarcitàs $ tuùàragauràrpitahàra÷ekharàþ & nitambade÷à÷ca sahemamekhalàþ % prakurvate kasya mano na sotsukam // KalRs_1.6 // samudgatasvedacitàïgasaüdhayo $ vimucya vàsàüsi guråõi sàmpratam & staneùu tanvaü÷ukamunnatastanà % nive÷ayanti pramadàþ sayauvanàþ // KalRs_1.7 // sacandanàmbuvyajanodbhavànilaiþ $ sahàrayaùñistanamaõóalàrpaõaiþ & savallakãkàkaligãtanisvanair % vibodhyate supta ivàdya manmathaþ // KalRs_1.8 // siteùu harmyeùu ni÷àsu yoùitàü $ sukhaprasuptàni mukhàni candramàþ & vilokya nånaü bhç÷amutsuka÷ciraü % ni÷àkùaye yàti hriyeva pàõóutàm // KalRs_1.9 // asahyavàtoddhatareõumaõóalà $ pracaõóasåryàtapatàpità mahã & na ÷akyate draùñumapi pravàsibhiþ % priyàviyogànaladagdhamànasaiþ // KalRs_1.10 // mçgàþ pracaõóàtapatàpità bhç÷aü $ tçùà mahatyà pari÷uùkatàlavaþ & vanàntare toyamiti pradhàvità % nirãkùya bhinnà¤janasaünibhaü nabhaþ // KalRs_1.11 // savibhramaiþ sasmitajihmavãkùitair $ vilàsavatyo manasi pravàsinàm & anaïgasaüdãpanamà÷u kurvate % yathà pradoùàþ ÷a÷icàrubhåùaõàþ // KalRs_1.12 // ravermayåkhair abhitàpito bhç÷aü $ vidahyamànaþ pathi taptapàüsubhiþ & avàïmukho jihmagatiþ ÷vasanmuhuþ % phaõã mayårasya tale niùãdati // KalRs_1.13 // tçùà mahatyà hatavikramodyamaþ $ ÷vasanmuhur dåravidàritànanaþ & na hantyadåre 'pi gajànmçge÷varo % vilolajihva÷calitàgrakesaraþ // KalRs_1.14 // vi÷uùkakaõñhodgatasãkaràmbhaso $ gabhastibhir bhànumato 'nutàpitàþ & pravçddhatçùõopahatà jalàrthino % na dantinaþ kesariõo 'pi bibhyati // KalRs_1.15 // hutàgnikalpaiþ saviturgabhastibhiþ $ kalàpinaþ klànta÷arãracetasaþ & na bhoginaü ghnanti samãpavartinaü % kalàpacakreùu nive÷itànanam // KalRs_1.16 // sabhadramustaü pari÷uùkakardamaü $ saraþ khanann àyatapotçmaõóalaiþ & ravermayåkhairabhitàpito bhç÷aü % varàhayåtho vi÷atãva bhåtalam // KalRs_1.17 // vivasvatà tãkùõataràü÷umàlinà $ sapaïkatoyàt saraso 'bhitàpitaþ & utplutya bhekastçùitasya bhoginaþ % phaõàtapatrasya tale niùãdati // KalRs_1.18 // samuddhçtà÷eùamçõàlajàlakaü $ vipannamãnaü drutabhãtasàrasam & parasparotpãóanasaühatairgajaiþ % kçtaü saraþ sàndravimardakardamam // KalRs_1.19 // raviprabhodbhinna÷iromaõiprabho $ vilolajihvàdvayalãóhamàrutaþ & viùàgnisåryàtapatàpitaþ phaõã % na hanti maõóåkakulaü tçùàkulaþ // KalRs_1.20 // saphenalàlàvçtavaktrasampuñaü $ viniþsçtàlohitajihvamunmukham & tçùàkulaü niþsçtamadrigahvaràd % avekùamàõaü mahiùãkulaü jalam // KalRs_1.21 // pañutaradavadàhocchuùkasasya prarohàþ $ paruùapavanavegotkùiptasaü÷uùkaparõàþ & dinakaraparitàpakùãõatoyàþ samantàd % vidadhati bhayamuccair vãkùyamàõà vanàntàþ // KalRs_1.22 // ÷vasiti vihagavargaþ ÷ãrõaparõadrumasthaþ $ kapikulamupayàti klàntamadrer niku¤jam & bhramati gavayayåthaþ sarvatastoyamiccha¤ % ÷arabhakulamajihmaü proddharatyambu kåpàt // KalRs_1.23 // vikacanavakusumbhasvacchasindårabhàsà $ prabalapavanavegodbhåtavegena tårõam & tañaviñapalatàgràliïganavyàkulena % di÷i di÷i paridagdhà bhåmayaþ pàvakena // KalRs_1.24 // jvalati pavanavçddhaþ parvatànàü darãùu $ sphuñati pañuninàdaiþ ÷uùkavaü÷asthalãùu & prasarati tçõamadhye labdhavçddhiþ kùaõena % glapayati mçgavargaü pràntalagno davàgniþ // KalRs_1.25 // bahutara iva jàtaþ ÷àlmalãnàü vaneùu $ sphurati kanakagauraþ koñareùu drumàõàm & pariõatadala÷àkhànutpatanpràü÷uvçkùàn % bhramati pavanadhåtaþ sarvato 'gnirvanànte // KalRs_1.26 // gajagavayamçgendrà vahnisaütaptadehàþ $ suhçda iva sametà dvaüdvabhàvaü vihàya & hutavahaparikhedàd à÷u nirgatya kakùàd % vipulapulinade÷àü nimnagàü saüvi÷anti // KalRs_1.27 // kamalavanacitàmbuþ pàñalàmodaramyaþ $ sukhasalilaniùekaþ sevyacandràü÷uhàraþ & vrajatu tava nidàghaþ kàminãbhiþ sameto % ni÷i sulalitagãte harmyapçùñhe sukhena // KalRs_1.28 // dvitãyaþ sargaþ sasãkaràmbhodharamattaku¤jaras $ taóitpatàko '÷ani÷abdamardalaþ & samàgato ràjavad uddhatadyutir % ghanàgamaþ kàmijanapriyaþ priye // KalRs_2.1 // nitàntanãlotpalapattrakàntibhiþ $ kvacit prabhinnà¤janarà÷isaünibhaiþ & kvacitsagarbhapramadàstanaprabhaiþ % samàcitaü vyoma ghanaiþ samantataþ // KalRs_2.2 // tçùàkulai÷càtakapakùiõàü kulaiþ $ prayàcitàs toyabharàvalambinaþ & prayànti mandaü bahudhàravarùiõo % balàhakàþ ÷rotramanoharasvanàþ // KalRs_2.3 // balàhakà÷cà÷ani÷abdamardalàþ $ surendracàpaü dadhatastaóidguõam & sutãkùõadhàràpatanograsàyakais % tudanti cetaþ prasabhaü pravàsinàm // KalRs_2.4 // prabhinnavaióåryanibhais tçõàïkuraiþ $ samàcità protthitakandalãdalaiþ & vibhàti ÷ukletararatnabhåùità % varàïganeva kùitirindragopakaiþ // KalRs_2.5 // sadà manoj¤aü svanadutsavotsukaü $ vikãrõavistãrõakalàpi÷obhitam & sasaübhramàliïganacumbanàkulaü % pravçttançtyaü kulamadya barhiõàm // KalRs_2.6 // nipàtayantyaþ paritastañadrumàn $ pravçddhavegaiþ salilair anirmalaiþ & striyaþ suduùñà iva jàtivibhramàþ % prayànti nadyastvaritaü payonidhim // KalRs_2.7 // tçõotkarair udgatakomalàïkurai÷ $ citàni nãlair hariõãmukhakùataiþ & vanàni vaindhyàni haranti mànasaü % vibhåùitànyudgatapallavair drumaiþ // KalRs_2.8 // vilolanetrotpala÷obhitànanair $ mçgaiþ samantàdupajàtasàdhvasaiþ & samàcità saikatinã vanasthalã % samutsukatvaü prakaroti cetasaþ // KalRs_2.9 // abhãkùõamuccair dhvanatà payomucà $ ghanàndhakàrãkçta÷arvarãùvapi & taóitprabhàdar÷itamàrgabhåmayaþ % prayànti ràgàdabhisàrikàþ striyaþ // KalRs_2.10 // payodharair bhãmagabhãranisvanais $ taóidbhir udvejitacetaso bhç÷am & kçtàparàdhànapi yoùitaþ priyàn % pariùvajante ÷ayane nirantaram // KalRs_2.11 // vilocanendãvaravàribindubhir $ niùiktabimbàdharacàrupallavàþ & nirastamàlyàbharaõànulepanàþ % sthità nirà÷àþ pramadàþ pravàsinàm // KalRs_2.12 // vipàõóuraü kãñarajastçõànvitaü $ bhujaügavad vakragatiprasarpitam & sasàdhvasairbhekakulair nirãkùitaü % prayàti nimnàbhimukhaü navodakam // KalRs_2.13 // vipattrapuùpàü nalinãü samutsukà $ vihàya bhçïgàþ ÷rutihàrinisvanàþ & patanti måóhàþ ÷ikhinàü prançtyatàü % kalàpacakreùu navotpalà÷ayà // KalRs_2.14 // vanadvipànàü navavàridasvanair $ madànvitànàü dhvanatàü muhurmuhuþ & kapolade÷à vimalotpalaprabhàþ % sabhçïgayåthair madavàribhi÷ citàþ // KalRs_2.15 // sitotpalàbhàmbudacumbitopalàþ $ samàcitàþ prasravaõaiþ samantataþ & pravçttançtyaiþ ÷ikhibhiþ samàkulàþ % samutsukatvaü janayanti bhådharàþ // KalRs_2.16 // kadambasarjàrjunaketakãvanaü $ vikampayaüstatkusumàdhivàsitaþ & sasãkaràmbhodharasaïga÷ãtalaþ % samãraõaþ kaü na karoti sotsukam // KalRs_2.17 // ÷iroruhaiþ ÷roõitañàvalambibhiþ $ kçtàvataüsaiþ kusumaiþ sugandhibhiþ & stanaiþ sahàrairvadanaiþ sasãdhubhiþ % striyo ratiü saüjanayanti kàminàm // KalRs_2.18 // vahanti varùanti nadanti bhànti $ vyàyanti nçtyanti samà÷rayanti & nadyo ghanà mattagajà vanàntàþ % priyàvihãnàþ ÷ikhinaþ plavaügàþ // KalRs_2.19 // taóillatà÷akradhanurvibhåùitàþ $ payodharàstoyabharàvalambinaþ & striya÷ca kà¤cãmaõikuõóalojjvalà % haranti ceto yugapatpravàsinàm // KalRs_2.20 // màlàþ kadambanavakesaraketakãbhir $ àyojitàþ ÷irasi bibhrati yoùito 'dya & karõàntareùu kakubhadrumama¤jarãbhir % icchànukålaracitàn avataüsakàü÷ca // KalRs_2.21 // kàlàgurupracaracandanacarcitàïgyaþ $ puùpàvataüsasurabhãkçtake÷apà÷àþ & ÷rutvà dhvaniü jalamucàü tvaritaü pradoùe % ÷ayyàgçhaü gurugçhàtpravi÷anti nàryaþ // KalRs_2.22 // kuvalayadalanãlair unnatais toyanamrair $ mçdupavanavidhåtair mandamandaü caladbhiþ & apahçtamiva cetastoyadaiþ sendracàpaiþ % pathikajanavadhånàü tadviyogàkulànàm // KalRs_2.23 // mudita iva kadambairjàtapuùpaiþ samantàt $ pavanacalita÷àkhaiþ ÷àkhibhirnçtyatãva & hasitamiva vidhatte såcibhiþ ketakãnàü % navasalilaniùekacchinnatàpo vanàntaþ // KalRs_2.24 // ÷irasi bakulamàlàü màlatãbhiþ sametàü $ vikasitanavapuùpairyåthikàkuómalai÷ca & vikacanavakadambaiþ karõapåraü vadhånàü % racayati jaladaughaþ kàntavatkàla eùaþ // KalRs_2.25 // dadhati varakucàgrairunnatair hàrayaùñiü $ pratanusitadukålànyàyataiþ ÷roõibimbaiþ & navajalakaõasekàdudgatàü romaràjãü % lalitavalivibhaïgairmadhyade÷ai÷ca nàryaþ // KalRs_2.26 // navajalakaõasaïgàcchãtatàmàdadhànaþ $ kusumabharanatànàü làsakaþ pàdapànàm & janitaruciragandhaþ ketakãnàü rajobhiþ % pariharati nabhasvàn proùitànàü manàüsi // KalRs_2.27 // jalabharanamitànàm à÷rayo 'smàkam uccair $ ayamiti jalasekaistoyadàstoyanamràþ & ati÷ayaparuùàbhir grãùmavahneþ ÷ikhàbhiþ % samupajanitatàpaü hlàdayantãva vindhyam // KalRs_2.28 // bahuguõaramaõãyaþ kàminãcittahàrã $ taruviñapalatànàü bàndhavo nirvikàraþ & jaladasamaya eùa pràõinàü pràõabhåto % di÷atu tava hitàni pràya÷o và¤chitàni // KalRs_2.29 // tçtãyaþ sargaþ kà÷àü÷ukà vikacapadmamanoj¤avaktrà $ sonmàdahaüsaravanåpuranàdaramyà & àpakva÷àlirucirànatagàtrayaùñiþ % pràptà ÷arannavavadhåriva råparamyà // KalRs_3.1 // kà÷air mahã ÷i÷iradãdhitinà rajanyo $ haüsairjalàni saritàü kumudaiþ saràüsi & saptacchadaiþ kusumabhàranatairvanàntàþ % ÷uklãkçtànyupavanàni ca màlatãbhiþ // KalRs_3.2 // ca¤canmanoj¤a÷apharãrasanàkalàpàþ $ paryantasaüsthitasitàõóajapaïktihàràþ & nadyo vi÷àlapulinàntanitambabimbà % mandaü prayànti samadàþ pramadà ivàdya // KalRs_3.3 // vyoma kvacidrajata÷aïkhamçõàlagaurais $ tyaktàmbubhirlaghutayà ÷ata÷aþ prayàtaiþ & saülakùyate pavanavegacalaiþ payodai % ràjeva càmara÷atair upavãjyamànaþ // KalRs_3.4 // bhinnà¤janapracayakànti nabho manoj¤aü $ bandhåkapuùparajasàruõità ca bhåmiþ & vaprà÷ca pakvakalamàvçtabhåmibhàgàþ % protkaõñhayanti na mano bhuvi kasya yånaþ // KalRs_3.5 // mandànilàkulitacàrutaràgra÷àkhaþ $ puùpodgamapracayakomalapallavàgraþ & mattadvirephaparipãtamadhupraseka÷ % cittaü vidàrayati kasya na kovidàraþ // KalRs_3.6 // tàràgaõapravarabhåùaõamudvahantã $ meghàvarodhaparimukta÷a÷àïkavaktrà & jyotsnàdukålamamalaü rajanã dadhànà % vçddhiü prayàtyanudinaü pramadeva bàlà // KalRs_3.7 // kàraõóavànanavighaññitavãcimàlàþ $ kàdambasàrasakulàkulatãrade÷àþ & kurvanti haüsavirutaiþ parito janasya % prãtiü saroruharajo 'ruõitàs tañinyaþ // KalRs_3.8 // netrotsavo hçdayahàrimarãcimàlaþ $ prahlàdakaþ ÷i÷irasãkaravàrivarùã & patyurviyogaviùadagdha÷arakùatànàü % candro dahatyatitaràü tanumaïganànàm // KalRs_3.9 // àkampayan phalabharànata÷àlijàlàn $ yànartayaüs taruvaràn kusumàvanamràn & utphullapaïkajavanàü nalinãü vidhunvan % nyånàü mana÷calayati prasabhaü nabhasvàn // KalRs_3.10 // sonmàdahaüsamithunairupa÷obhitàni $ svacchapraphullakamalotpalabhåùitàni & mandaprabhàtapavanodgatavãcimàlàny % utkaõñhayanti sahasà hçdayaü saràüsi // KalRs_3.11 // naùñaü dhanurbalabhido jaladodareùu $ saudàminã sphurati nàdya viyatpatàkà & dhunvanti pakùapavanairna nabho balàkàþ % pa÷yanti nonnatamukhà gaganaü mayåràþ // KalRs_3.12 // nçtyaprayogarahità¤÷ikhino vihàya $ haüsànupaiti madano madhurapragãtàn & muktvà kadambakuñajàrjunasarjanãpàn % saptacchadànupagatà kusumodgama÷rãþ // KalRs_3.13 // ÷ephàlikàkusumagandhamanoharàõi $ svasthasthitàõóajakulapratinàditàni & paryantasaüsthitamçgãnayanotpalàni % protkaõñhayantyupavanàni manàüsi puüsàm // KalRs_3.14 // kahlàrapadmakumudàni muhurvidhunvaüs $ tatsaügamàdadhika÷ãtalatàmupetaþ & utkaõñhayatyatitaràü pavanaþ prabhàte % pattràntalagnatuhinàmbuvidhåyamànaþ // KalRs_3.15 // sampanna÷àlinicayàvçtabhåtalàni $ svasthasthitapracuragokula÷obhitàni & haüsaiþ sasàrasakulaiþ pratinàditàni % sãmàntaràõi janayanti nçõàü pramodam // KalRs_3.16 // haüsairjità sulalità gatiraïganànàm $ ambhoruhair vikasitairmukhacandrakàntiþ & nãlotpalairmadakalàni vilocanàni % bhråvibhramà÷ca ruciràs tanubhis taraügaiþ // KalRs_3.17 // ÷yàmà latàþ kusumabhàranatapravàlàþ $ strãõàü haranti dhçtabhåùaõabàhukàntim & dantàvabhàsavi÷adasmitacandrakàntiü % kaïkelipuùparucirà navamàlatã ca // KalRs_3.18 // ke÷ànnitàntaghananãlaviku¤citàgràn $ àpårayanti vanità navamàlatãbhiþ & karõeùu ca pravarakà¤canakuõóaleùu % nãlotpalàni vividhàni nive÷ayanti // KalRs_3.19 // hàraiþ sacandanarasaiþ stanamaõóalàni $ ÷roõãtañaü suvipulaü rasanàkalàpaiþ & pàdàmbujàni kalanåpura÷ekharai÷ca % nàryaþ prahçùñamanaso 'dya vibhåùayanti // KalRs_3.20 // sphuñakumudacitànàü ràjahaüsà÷ritànàü $ marakatamaõibhàsà vàriõà bhåùitànàm & ÷riyamati÷ayaråpàü vyoma toyà÷ayànàü % vahati vigatameghaü candratàràvakãrõam // KalRs_3.21 // ÷aradi kumudasaïgàdvàyavo vànti ÷ãtà $ vigatajaladavçndà digvibhàgà manoj¤àþ & vigatakaluùamambhaþ ÷yànapaïkà dharitrã % vimalakiraõacandraü vyoma tàràvicitram // KalRs_3.22 // karakamalamanoj¤àþ kàntasaüsaktahastà $ vadanavijitacandràþ kà÷cidanyàstaruõyaþ & racitakusumagandhi pràya÷o yànti ve÷ma % prabalamadanahetostyaktasaügãtaràgàþ // KalRs_3.23 // suratarasavilàsàþ satsakhãbhiþ sametà $ asama÷aravinodaü såcayanti prakàmam & anupamamukharàgà ràtrimadhye vinodaü % ÷aradi taruõakàntàþ såcayanti pramodàn // KalRs_3.24 // divasakaramayåkhair bàdhyamànaü prabhàte $ varayuvatimukhàbhaü païkajaü jçmbhate 'dya & kumudamapi gate 'staü lãyate candrabimbe % hasitamiva vadhånàü proùiteùu priyeùu // KalRs_3.25 // asitanayanalakùmãü lakùayitvotpaleùu $ kvaõitakanakakà¤cãü mattahaüsasvaneùu & adhararucira÷obhàü bandhujãve priyàõàü % pathikajana idànãü roditi bhràntacittaþ // KalRs_3.26 // strãõàü vihàya vadaneùu ÷a÷àïkalakùmãü $ kàmyaü ca haüsavacanaü maõinåpureùu & bandhåkakàntimadhareùu manohareùu % kvàpi prayàti subhagà ÷aradàgama÷rãþ // KalRs_3.27 // vikacakamalavaktrà phullanãlotpalàkùã $ vikasitanavakà÷a÷vetavàso vasànà & kumudarucirakàntiþ kàminãvonmadeyaü % pratidi÷atu ÷aradva÷cetasaþ prãtimagryàm // KalRs_3.28 // caturthaþ sargaþ navapravàlodgamasasyaramyaþ $ praphullalodhraþ paripakva÷àliþ & vilãnapadmaþ prapatattuùàro % hemantakàlaþ samupàgato 'yam // KalRs_4.1 // manoharai÷ candanaràgagaurais $ tuùàrakundendunibhai÷ ca hàraiþ & vilàsinãnàü stana÷àlinãnàü % nàlaükriyante stanamaõóalàni // KalRs_4.2 // na bàhuyugmeùu vilàsinãnàü $ prayànti saïgaü valayàïgadàni & nitambabimbeùu navaü dukålaü % tanvaü÷ukaü pãnapayodhareùu // KalRs_4.3 // kà¤cãguõaiþ kà¤canaratnacitrair $ no bhåùayanti pramadà nitambàn & na nåpurairhaüsarutaü bhajadbhiþ % pàdàmbujàny ambujakàntibhà¤ji // KalRs_4.4 // gàtràõi kàlãyakacarcitàni $ sapattralekhàni mukhàmbujàni & ÷iràüsi kàlàgurudhåpitàni % kurvanti nàryaþ suratotsavàya // KalRs_4.5 // rati÷ramakùàmavipàõóuvaktràþ $ sampràptaharùàbhyudayàs taruõyaþ & hasanti noccair da÷anàgrabhinnàn % prapãóyamànàn adharàn avekùya // KalRs_4.6 // pãnastanoraþsthalabhàga÷obhàm $ àsàdya tatpãóanajàtakhedaþ & tçõàgralagnaistuhinaiþ patadbhir % àkrandatãvoùasi ÷ãtakàlaþ // KalRs_4.7 // prabhåta÷àliprasavai÷citàni $ mçgàïganàyåthavibhåùitàni & manoharakrau¤caninàditàni % sãmàntaràõy utsukayanti cetaþ // KalRs_4.8 // praphullanãlotpala÷obhitàni $ sonmàdakàdambavibhåùitàni & prasannatoyàni su÷ãtalàni % saràüsi cetàüsi haranti puüsàm // KalRs_4.9 // màrgaü samãkùyàtinirastanãraü $ pravàsakhinnaü patimudvahantyaþ & avekùyamàõà hariõekùaõàkùyaþ % prabodhayantãva manorathàni // KalRs_4.10 // pàkaü vrajantã himajàta÷ãtair $ àdhåyamànà satataü marudbhiþ & priye priyaïguþ priyaviprayuktà % vipàõóutàü yàti vilàsinãva // KalRs_4.11 // puùpàsavàmodasugandhivaktro $ niþ÷vàsavàtaiþ surabhãkçtàïgaþ & parasparàïgavyatiùaïga÷àyã % ÷ete janaþ kàmarasànuviddhaþ // KalRs_4.12 // dantacchadaiþ savraõadantacihnaiþ $ stanai÷ca pàõyagrakçtàbhilekhaiþ & saüsåcyate nirdayamaïganànàü % ratopabhogo navayauvanànàm // KalRs_4.13 // kàcidvibhåùayati darpaõasaktahastà $ bàlàtapeùu vanità vadanàravindam & dantacchadaü priyatamena nipãtasàraü % dantàgrabhinnam avakçùya nirãkùate ca // KalRs_4.14 // anyà prakàmasurata÷ramakhinnadehà $ ràtriprajàgaravipàñalanetrapadmà & srastàüsade÷alalitàkulake÷apà÷à % nidràü prayàti mçdusåryakaràbhitaptà // KalRs_4.15 // nirmàlyadàma paribhuktamanoj¤agandhaü $ mårdhno 'panãya ghananãla÷iroruhàntàþ & pãnonnatastanabharànatagàtrayaùñyaþ % kurvanti ke÷aracanàmaparàstaruõyaþ // KalRs_4.16 // anyà priyeõa paribhuktamavekùya gàtraü $ harùànvità viracitàdharacàru÷obhà & kårpàsakaü paridadhàti nakhakùatàïgã % vyàlambinãlalalitàlakaku¤citàkùã // KalRs_4.17 // anyà÷ciraü suratakelipari÷rameõa $ khedaü gatàþ pra÷ithilãkçtagàtrayaùñyaþ & saühçùyamàõapulakorupayodharàntà % abhya¤janaü vidadhati pramadàþ su÷obhàþ // KalRs_4.18 // bahuguõaramaõãyo yoùitàü cittahàrã $ pariõatabahu÷àlivyàkulagràmasãmà & vinipatitatuùàraþ krau¤canàdopagãtaþ % pradi÷atu himayuktaþ kàla eùaþ sukhaü vaþ // KalRs_4.19 // pa¤camaþ sargaþ praråóha÷àlãkùucayàvçtakùitiü $ kvacitsthitakrau¤caninàdaràjitam & prakàmakàmaü pramadàjanapriyaü % varoru kàlaü ÷i÷iràhvayaü ÷çõu // KalRs_5.1 // niruddhavàtàyanamandirodaraü $ hutà÷ano bhànumato gabhastayaþ & guråõi vàsàüsyabalàþ sayauvanàþ % prayànti kàle 'tra janasya sevyatàm // KalRs_5.2 // na candanaü candramarãci÷ãtalaü $ na harmyapçùñhaü ÷aradindunirmalam & na vàyavaþ sàndratuùàra÷ãtalà % janasya cittaü ramayanti sàmpratam // KalRs_5.3 // tuùàrasaüghàtanipàta÷ãtalàþ $ ÷a÷àïkabhàbhiþ ÷i÷irãkçtàþ punaþ & vipàõóutàràgaõacàrubhåùaõà % janasya sevyà na bhavanti ràtrayaþ // KalRs_5.4 // gçhãtatàmbålavilepanasrajaþ $ puùpàsavàmoditavaktrapaïkajàþ & prakàmakàlàgurudhåpavàsitaü % vi÷anti ÷ayyàgçhamutsukàþ striyaþ // KalRs_5.5 // kçtàparàdhànbahu÷o 'bhitarjitàn $ savepathån sàdhvasaluptacetasaþ & nirãkùya bhartén suratàbhilàùiõaþ % striyo 'paràdhànsamadà visasmaruþ // KalRs_5.6 // prakàmakàmair yuvabhiþ sunirdayaü $ ni÷àsu dãrghàsvabhiràmità÷ciram & bhramanti mandaü ÷ramakheditoravaþ % kùapàvasàne navayauvanàþ striyaþ // KalRs_5.7 // manoj¤akårpàsakapãóitastanàþ $ saràgakau÷eyakabhåùitoravaþ & nive÷itàntaþ kusumaiþ ÷iroruhair % vibhåùayantãva himàgamaü striyaþ // KalRs_5.8 // payodharaiþ kuïkumaràgapi¤jaraiþ $ sukhopasevyairnavayauvanoùmabhiþ & vilàsinãbhiþ paripãóitorasaþ % svapanti ÷ãtaü paribhåya kàminaþ // KalRs_5.9 // sugandhiniþ÷vàsavikampitotpalaü $ manoharaü kàmaratiprabodhakam & ni÷àsu hçùñà saha kàmibhiþ striyaþ % pibanti madyaü madanãyamuttamam // KalRs_5.10 // apagatamadaràgà yoùidekà prabhàte $ kçtanibióakucàgrà patyuràliïganena & priyatamaparibhuktaü vãkùamàõà svadehaü % vrajati ÷ayanavàsàdvàsamanyaü hasantã // KalRs_5.11 // agurusurabhidhåpàmoditaü ke÷apà÷aü $ galitakusumamàlaü ku¤citàgraü vahantã & tyajati gurunitambà nimnanàbhiþ sumadhyà % uùasi ÷ayanamanyà kàminã càru÷obhàm // KalRs_5.12 // kanakakamalakàntai÷ càrutàmràdharoùñhaiþ $ ÷ravaõatañaniùaktaiþ pàñalopàntanetraiþ & uùasi vadanabimbairaüsasaüsaktake÷aiþ % ÷riya iva gçhamadhye saüsthità yoùito 'dya // KalRs_5.13 // pçthujaghanabharàrtàþ kiücidànamramadhyàþ $ stanabharaparikhedànmandamandaü vrajantyaþ & suratasamayaveùaü nai÷amà÷u prahàya % dadhati divasayogyaü ve÷amanyàstaruõyaþ // KalRs_5.14 // nakhapadacitabhàgàn vãkùamàõàþ stanàntàn $ adharakisalayàgraü dantabhinnaü spç÷antyaþ & abhimatarataveùaü nandayantyastaruõyaþ % saviturudayakàle bhåùayantyànanàni // KalRs_5.15 // pracuraguóavikàraþ svàdu÷àlãkùuramyaþ $ prabalasuratakelirjàtakandarpadarpaþ & priyajanarahitànàü citasaütàpahetuþ % ÷i÷irasamaya eùa ÷reyase vo 'stu nityam // KalRs_5.16 // ùaùñhaþ sargaþ [vasantavarõana] praphullacåtàïkuratãkùõasàyako $ dvirephamàlàvilasaddhanurguõaþ & manàüsi bhettuü surataprasaïginàü % vasantayoddhà samupàgataþ priye // KalRs_6.1 // drumàþ sapuùpàþ salilaü sapadmaü $ striyaþ sakàmàþ pavanaþ sugandhiþ & sukhàþ pradoùà divasà÷ca ramyàþ % sarvaü priye càrutaraü vasante // KalRs_6.2 // ãùattuùàraiþ kçta÷ãtaharmyaþ $ suvàsitaü càru÷ira÷ca campakaiþ & kurvanti nàryo 'pi vasantakàle % stanaü sahàraü kusumairmanoharaiþ // KalRs_6.3 // vàpãjalànàü maõimekhalànàü $ ÷a÷àïkabhàsàü pramadàjanànàm & cåtadrumàõàü kusumànvitànàü % dadàti saubhàgyamayaü vasantaþ // KalRs_6.4 // kusumbharàgàruõitair dukålair $ nitambabimbàni vilàsinãnàm & tanvaü÷ukaiþ kuïkumaràgagaurair % alaükriyante stanamaõóalàni // KalRs_6.5 // karõeùu yogyaü navakarõikàraü $ caleùu nãleùvalakeùva÷okam & puùpaü ca phullaü navamallikàyàþ % prayànti kàntiü pramadàjanànàm // KalRs_6.6 // staneùu hàràþ sitacandanàrdrà $ bhujeùu saïgaü valayàïgadàni & prayàntyanaïgàturamànasànàü % nitambinãnàü jaghaneùu kà¤cyaþ // KalRs_6.7 // sapattralekheùu vilàsinãnàü $ vaktreùu hemàmburuhopameùu & ratnàntare mauktikasaïgaramyaþ % svedàgamo vistaratàmupaiti // KalRs_6.8 // ucchvàsayantyaþ ÷lathabandhanàni $ gàtràõi kandarpasamàkulàni & samãpavartiùvadhunà priyeùu % samutsukà eva bhavanti nàryaþ // KalRs_6.9 // tanåni pàõóåni madàlasàni $ muhurmuhur jçmbhaõatatparàõi & aïgànyanaïgaþ pramadàjanasya % karoti làvaõyasasaübhramàõi // KalRs_6.10 // chàyàü janaþ samabhivà¤chati pàdapànàü $ naktaü tathecchati punaþ kiraõaü sudhàü÷oþ & harmyaü prayàti ÷ayituü sukha÷ãtalaü ca % kàntàü ca gàóhamupagåhati ÷ãtalatvàt // KalRs_6.11 // netreùu lolo madiràlaseùu $ gaõóeùu pàõóuþ kañhinaþ staneùu & madhyeùu nimno jaghaneùu pãnaþ % strãõàmanaïgo bahudhà sthito 'dya // KalRs_6.12 // aïgàni nidràlasavibhramàõi $ vàkyàni kiücinmadiràlasàni & bhråkùepajihmàni ca vãkùitàni % cakàra kàmaþ pramadàjanànàm // KalRs_6.13 // priyaïgukàlãyakakuïkumàktaü $ staneùu gaureùu vilàsinãbhiþ & àlipyate candanam aïganàbhir % madàlasàbhir mçganàbhiyuktam // KalRs_6.14 // guråõi vàsàüsi vihàya tårõaü $ tanåni làkùàrasara¤jitàni & sugandhikàlàgurudhåpitàni % dhatte janaþ kàmamadàlasàïgaþ // KalRs_6.15 // puüskokila÷ cåtarasàsavena $ mattaþ priyàü cumbati ràgahçùñaþ & kåjaddvirephàpyayam ambujasthaþ % priyaü priyàyàþ prakaroti càñu // KalRs_6.16 // tàmrapravàlastabakàvanamrà÷ $ cåtadrumàþ puùpitacàru÷àkhàþ & kurvanti kàmaü pavanàvadhåtàþ % paryutsukaü mànasamaïganànàm // KalRs_6.17 // àmålato vidrumaràgatàmraü $ sapallavàþ puùpacayaü dadhànàþ & kurvantya÷okà hçdayaü sa÷okaü % nirãkùyamàõà navayauvanànàm // KalRs_6.18 // mattadvirephaparicumbitacàrupuùpà $ mandànilàkulitanamramçdupravàlàþ & kurvanti kàmimanasàü sahasotsukatvaü % bàlàtimuktalatikàþ samavekùyamàõàþ // KalRs_6.19 // kàntàmukhadyutijuùàmacirodgatànàü $ ÷obhàü paràü kurabakadrumama¤jarãõàm & dçùñvà priye sahçdayasya bhavenna kasya % kandarpabàõapatanavyathitaü hi cetaþ // KalRs_6.20 // àdãptavahnisadç÷air marutàvadhåtaiþ $ sarvatra kiü÷ukavanaiþ kusumàvanamraiþ & sadyo vasantasamayena samàciteyaü % raktàü÷ukà navavadhåriva bhàti bhåmiþ // KalRs_6.21 // kiü kiü÷ukaiþ ÷ukamukhacchavibhirna bhinnaü $ kiü karõikàrakusumairna kçtaü nu dagdham & yatkokilaþ punarayaü madhurairvacobhir % yånàü manaþ suvadanànihitaü nihanti // KalRs_6.22 // puüskokilaiþ kalavacobhirupàttaharùaiþ $ kåjadbhirunmadakalàni vacàüsi bhçïgaiþ & lajjànvitaü savinayaü hçdayaü kùaõena % paryàkulaü kulagçhe 'pi kçtaü vadhånàm // KalRs_6.23 // àkampayankusumitàþ sahakàra÷àkhà $ vistàrayanparabhçtasya vacàüsi dikùu & vàyur vivàti hçdayàni harannaràõàü % nãhàrapàtavigamàtsubhago vasante // KalRs_6.24 // kundaiþ savibhramavadhåhasitàvadàtair $ uddyotitànyupavanàni manoharàõi & cittaü munerapi haranti nivçttaràgaü % pràgeva ràgamalinàni manàüsi yånàm // KalRs_6.25 // àlambihemarasanàþ stanasaktahàràþ $ kandarpadarpa÷ithilãkçtagàtrayaùñyaþ & màse madhau madhurakokilabhçïganàdair % nàryà haranti hçdayaü prasabhaü naràõàm // KalRs_6.26 // nànàmanoj¤akusumadrumabhåùitàn tàn $ hçùñànyapuùñaninadàkulasànude÷àn & ÷aileyajàlapariõaddha÷ilàtalàntàn % dçùñvà janaþ kùitibhçto mudameti sarvaþ // KalRs_6.27 // netre nimãlayati roditi yàti ÷okaü $ ghràõaü kareõa viruõaddhi virauti coccaiþ & kàntàviyogaparikheditacittavçttir % dçùñvàdhvagaþ kusumitànsahakàravçkùàn // KalRs_6.28 // samadamadhukaràõàü kokilànàü ca nàdaiþ $ kusumitasahakàraiþ karõikàrai÷ ca ramyaþ & iùubhiriva sutãkùõairmànasaü màninãnàü % tudati kusumamàso manmathoddãpanàya // KalRs_6.29 // rucirakanakakàntãn mu¤cataþ puùparà÷ãn $ mçdupavanavidhåtànpuùpitàü÷cåtavçkùàn & abhimukhamabhivãkùya kùàmadeho 'pi màrge % madana÷aranighàtair mohameti pravàsã // KalRs_6.30 // parabhçtakalagãtair hlàdibhiþ sadvacàüsi $ smitada÷anamayåkhànkundapuùpaprabhàbhiþ & karakisalayakàntiü pallavairvidrumàbhair % upahasati vasantaþ kàminãnàmidànãm // KalRs_6.31 // kanakakamalakàntairànanaiþ pàõóugaõóair $ uparinihitahàrai÷ candanàrdraiþ stanàntaiþ & madajanitavilàsair dçùñipàtair munãndràn % stanabharanatanàryaþ kàmayanti pra÷àntàn // KalRs_6.32 // madhusurabhi mukhàbjaü locane lodhratàmre $ navakurabakapårõaþ ke÷apà÷o manoj¤aþ & gurutarakucayugmaü ÷roõibimbaü tathaiva % na bhavati kimidànãü yoùitàü manmathàya // KalRs_6.33 // àkampitàni hçdayàni manasvinãnàü $ vàtaiþ praphullasahakàrakçtàdhivàsaiþ & utkåjitaiþ parabhçtasya madàkulasya % ÷rotrapriyairmadhukarasya ca gãtanàdaiþ // KalRs_6.34 // ramyaþ pradoùasamayaþ sphuñacandrabhàsaþ $ puüskokilasya virutaü pavanaþ sugandhiþ & mattàliyåthavirutaü ni÷i sãdhupànaü % sarvaü rasàyanamidaü kusumàyudhasya // KalRs_6.35 // raktà÷okavikalpitàdharamadhur mattadvirephasvanaþ $ kundàpãóavi÷uddhadantanikaraþ protphullapadmànanaþ & cåtàmodasugandhimandapavanaþ ÷çïgàradãkùàguruþ % kalpàntaü madanapriyo di÷atu vaþ puùpàgamo maïgalam // KalRs_6.36 // malayapavanaviddhaþ kokilàlàparamyaþ $ surabhimadhuniùekàllabdhagandhaprabandhaþ & vividhamadhupayåthair veùñyamànaþ samantàd % bhavatu tava vasantaþ ÷reùñhakàlaþ sukhàya // KalRs_6.37 // àmrã ma¤julama¤jarã vara÷araþ satkiü÷ukaü yaddhanur $ jyà yasyàlikulaü kalaïkarahitaü chattraü sitàü÷uþ sitam & mattebho malayànilaþ parabhçtà yadbandino lokajit % so 'yaü vo vitarãtarãtu vitanurbhadraü vasantànvitaþ // KalRs_6.38 //