Jalhana: Mugdhopadesa Based on the ed. Kavyamala (short series), vol. viii (1891), pp.125þ135. Input by Somadeva Vasudeva (sarasvatam.blogspot.com) MugdhopadeÓa of Jalhaïa (c. first half of 12th century, Kashmir) ANALYTIC TEXT (BHELA CONVENTIONS) ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ANALYTIC VERSION according to BHELA conventions: Sandhi markers: (. =short vowel, - =long vowel) in word-sandhi: 1: . . e.g.: veda+anta = vedÃ1nta 2: - . 3: . - 4: - - in sentence-sandhi: 7: . . e.g.: ca+api = cÃ7pi 8: . - 9: - . 0: - - PADA MARKERS For a four-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ // For a six-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ \ ........ # ........ // pÅyÆ«Ã1bhiniveÓa e«a rabhasÃd asmÃkam adyÃ7nayà $ bandhÆka-dyuti-bÃndhavÃ1dhara-rasa-syandena mandÅk­ta÷ & itthaæ daitya-caya÷ samudra-mathane yena k«aïÃd va¤citas % tasmai sÃdaram oæ-namo 'stu kapaÂa-strÅ-rÆpiïe vi«ïave // JMu_1 // hÃridra-drava-sodarÃya rasanÃ-maæ¬o(mÃtro)paristhÃyine $ satyÃd anyatamÃya vitta-haraïa-pratyak«a-caurÃya ca & citraæ durbhaga-rÆpa-varïana-mahÃ-pÃï¬itya-vidyÃya te % vyÃjÃnÃæ prathamÃya garbha-gaïikÃ-rÃgÃya tubhyaæ nama÷ // JMu_2 // dhyÃnaæ yat parameÓvaraæ prati sadà yad vÅta-rÃgaæ mano $ yat karmÃ1tikaÂhora-ghora-gahanaæ bhÆtyai yad atyÃdara÷ & ÃÓcaryaæ ca ÓarÅra-dÃnam api yat kÃryaæ vikÃraæ vinà % tad veÓyai9va tapasvinÅ kali-yuge loko 'pi tad-bhÃvita÷ // JMu_3 // ÓrÅmantaæ Óirasà bibharti kurute viÓva-bhramaæ helayà $ dhatte pÃÂaka-pak«a-pÃtam aniÓaæ nai7vÃ8miÓais t­pyati & raktaæ pÃtum apÅ8hate ca sakalaæ tÃrk«yasya mÆrtir yathà % veÓyà kiæ tu bhujaÇga-bhak«aïa-vidhau nÃ7dyÃ7pi viÓrÃmyati // JMu_4 // te gandharva-pure vasantu vibhavaæ svapnÃ1rjitaæ bhu¤jatÃæ $ kurvantu k«aïam antarik«akusumai÷ srag-dÃma-ÓobhÃm api & veÓyÃnÃæ ÓaÓa-Ó­Çga-bhaÇgi-sad­Óaæ vÃllabhyam ÃsÃdya ye % sarvasva-k«apaïÃya kevalam aho mÆrkhÃ÷ sukhenÃ3sate // JMu_5 // Óvaityaæ kalpaya kajjale kapi-kule«v ÃropayÃ7cÃpalaæ $ kodaï¬e janayÃ7rjavaæ viracaya grÃvïÃæ gaïe mÃrdavam & nimbe sÃdhaya mÃdhurÅæ surabhitÃm Ãdau raso3ne kuru % premÃïaæ gaïikÃ-jane 'pi catura÷ paÓcÃt sakhe drak«yasi // JMu_6 // kÃlaÓ cet karuïÃ-para÷ kali-yugaæ yady adya dharma-priyaæ $ nistriæÓo yadi peÓalo vi«adhara÷ saæto«adÃyÅ yadi & agniÓ ced atiÓÅtala÷ khala-jana÷ sarvo1pakÃrÅ sa ced % Ãyu«yaæ yadi và bhavi«yati vi«aæ veÓyÃpi tad-rÃgiïÅ // JMu_7 // mƬho nirvyasano vaïig vikapaÂo rÃjÃ1dhikÃrÅ Óuci÷ $ svÃdhÅno bh­tako ja¬o guïa-rataÓ cauro vyapeta-sp­ha÷ & bhÅta÷ ÓÃnta-matir vita÷ sa-vinaya÷ karïejapo dhÃrmika÷ % kiæ kutrÃ7pi kadÃ9pi ko 'pi bhavità veÓyÃ-jano rÃgavÃn // JMu_8 // {8c: for bhÅta÷ var. nÅta÷} kÃmo nÃ7sti napuæsakasya kulaÂÃ-vargasya nÃ7sti trapà $ toyaæ nÃ7sti marÅcikÃsu satataæ nÃ7sti sthiratvaæ Óriya÷ & dharmo nÃ7sti ca nÃstikasya vibhavo nÃ7sti pramattÃ3tmana÷ % snehÃnÃæ kaïikÃ9pi nÃ7sti gaïikÃ-lokasya ca prÃyaÓa÷ // JMu_9 // aÓvÅye yama-vÃhanasya nakulasyÃ8ÓÅvi«ÃïÃæ kule $ mÃrjÃrasya ca mÆ«ake«u ghaÂate yà prÅtir ÃtyantikÅ & k«Åïe 'rthe vidhure«u bandhu«u d­¬he lokÃ1pavÃde Óanair % j¤eyà kÃmi-jane«u sai9va gaïikÃ-vargasya naisargikÅ // JMu_10 // yad yÆtena yudhi«Âhirasya vihitaæ yad vi«ïunà và baler $ yac chukreïa dhanÃdhipasya kalinà rÃj¤o nalasyÃ7pi yat & saæbhÆyÃ7pi ca yat surÃ1sura-balair unmathya pÃthonidher % veÓyà paÓyata lÅlayai9va kurute tat tad g­he kÃminÃm // JMu_11 // vÃk-Óurasya raïo 'vadhi÷ kutanayo1tpatti÷ kulasyÃ7vadhir $ bÃndhavyasya vivÃda-bhÆmir avadhi÷ saukhyaæ Órutasy avadhi÷ & vÃcÃÂasya vidagdha-par«ad avadhir laulyaæ vratasyÃ7vadhir % bandho viddhi dhanÃ1vasÃnam avadhir veÓyÃ2nurÃgasya ca // JMu_12 // svÃmÅ krÆram ivÃ8Óritaæ pariïato yogÅ9va saæsÃriïaæ $ Óuddho vipra ivÃ7ntyajaæ jana-pada÷ ÓrÅmÃn iva Óvitriïam & dÃsÅ-putram ivo7ddhata÷ kula-dharo nÅco dhanÅ9vÃ7rthinaæ % paryante t­ïa-tulyam eva gaïikà ni÷svaæ janaæ paÓyanti // JMu_13 // vipro dak«iïayà mahai÷ parijano megho1dayai÷ kÃr«iko $ durmantrÅ vyasanena sÃhasa-Óatai÷ ÓÆro m­gair lubdhaka÷ & bandÅ tyÃgibhir ak«arair janayità lÃbhÃ1tirekair vaïig % rogÃ1rtair bhi«ag arbhakaiÓ ca gaïikà garbhe3Óvarais tu«yati // JMu_14 // aj¤Ãna÷ kalahai÷ subhëita-padai÷ sabhyo 'dhama-­ïair dhanÅ $ jÅvai÷ ÓÃkuniko durodarakara÷ ÓÃrair yama÷ prÃïibhi÷ & grÃmÅïair viÂa-peÂaka÷ parijanai÷ svÃmÅ ÓiÓu÷ kandukai÷ % ÓrÅputrais taruïais tathà nava-navair vÃrÃÇganà krŬati // JMu_15 // bh­tya÷ kuprabhu-sevayà narapati÷ svacchandatÃ-durnayair $ hevÃkena kavir madena kulaja÷ krodhÃ1gninà tÃpasa÷ & yogÅ bhoga-viÓe«a-lampaÂatayà rogÅ kupathyÃ1ÓanaÅ % rÃgÅ catvara-kÃminÅ-paricayai÷ k«iprÃd adha÷ k«ipyate // JMu_16 // ÓÃlÅnÃæ Óalabha-vrajo dhuïa-gaïo vaæÓa-pratÃno1nnater $ matte1bha÷ kamalÃ3karasya kusumo1dyÃnasya durmÃruta÷ & svas-bhÃnur vidhu-maï¬alasya va¬avÃ-vakro nidher ambhasà % mÃsÃæ kÃmuka-saæpadÃæ ca gaïikÃ-k«udra÷ kÅlo1padrava÷ // JMu_17 // ÓauryasyÃ7tivikatthanaæ ripu-natir mÃnasya du÷ÓÅlatà $ saundaryasya samunnates taralatà j¤Ãnasya garva-graha÷ & aiÓvaryasya vikÃratà mukharatà vidyÃ-prakar«asya ca % bhrÃtar-vibhrama-narmaïaÓ ca gaïikà sarvÃ3tmanà dÆ«aïam // JMu_18 // cchÃyÃm abhra-dalai÷ khalai÷ sujanatÃæ mÃno1nnatiæ yÃc¤ayà $ kÃrpaïyena yaÓÃæsi dhÆrta-kalayà maitrÅæ sukhaæ sevayà & dharmaæ prÃïivadhena vächati dhanaæ dyÆta-prasÃdeba yo % veÓyÃbhiÓ ca vilÃsam Ãtmani narÃ3kÃro 'sti gaur eva sa÷ // JMu_19 // nÃ7ndho mÆrkha-samo na sevaka-samo du÷khÅ na yak«mo1pamo $ vyÃdhir nÃdhir asat-suta-pratinidhis trÃso na bh­tyo÷ sama÷ & ka«Âaæ nÃ7dhva-samÃnam indriya-samo nÃri÷ para-strÅ-samaæ % nÃ7nÃyu«yam avaÓya-nindyam atha no veÓyÃ-samaæ d­Óyate // JMu_20 // kiæ kÃko 'pi vihaægamo marur api sthÃnaæ karÅro 'pi kiæ $ ÓÃkhÅ rÃhur api graha÷ sa ca bhaved u«Âro 'pi kiæ vÃ[ha]tam & kiæ kÃco 'pi maïir m­go 'pi karaÂi÷ pre«yo 'pi và mÃnu«a÷ % kiæ veÓyÃ0pi vilÃsinÅ sa ca tad-Ãsakto 'pi kiæ kÃmuka÷ // JMu_21 // kiæ tat karma yad asta-Óarma rasanà kiæ sà na (ca) yÃruætudà $ kiæ tat prema yad asthiraæ sa ca pumÃn kiæ nÃma yo nirguïa÷ & sà kiæ ÓrÅr upabhogam arhati na yà sevya÷ sa kiæ yo 'ntaraæ % no jÃnÃti tad asti kiæ vilasitaæ veÓyÃsu yat k­trimam // JMu_22 // dÆre tÃni dhanÃni ye«u malanaæ mÃnasya saæjÃyate $ bandhu÷ sa astu sukhÅ mukhe madhumayo yo 'ntaÓ ca mÃyÃmaya÷ & bhogÃ÷ pralayaæ prayÃntu katham apy aucitya-bhaÇgena ye % yÃyÃtur nidhanaæ varaæ nidhuvanaæ veÓyÃsu mÆlyena yat // JMu_23 // asthÃnÃ1bhiniveÓità rati-pater aucitya-bhaÇgo rater $ vaiyarthyaæ nava-yauvanasya kim api premïa÷ kalaÇkÃ1Çkura÷ & saubhÃgyasya vimÃnanà viguïatà saundarya-sÃra-Óriya÷ % Ó­ÇgÃrasya vi¬ambanà kim aparaæ veÓyÃ-rata-¬ambara÷ // JMu_24 // kruddho yasya manobhavas taruïimà yenÃ8tmano va¤citas $ tais tair yaÓ ca kaÂÃk«ita÷ paribhavai÷ sÃk«Ãd alak«mÅ-mukhai÷ & yuktÃ1yukta-vicÃraïÃ-parih­ta÷ kÃmaæ sa kÃmÅ krimi÷ % païya-strÅ«u nitamba-nÃmani mahÃ-nimbe ratiæ vindati // JMu_25 // ÓÃpa÷ ko 'pi mahÃnayaæ pariïatir du«karmaïÃm Åd­ÓÅ $ daurjanyaæ paramaæ vidher idam iyaæ sÃk«Ãd alak«mÅ sthirà & sauhÃrdasya ca vibhramasya ca rater bhartuÓ ca yÆnÃæ tathà % yat saætyajya kulÃ1ÇganÃæ bahu-mukho dÃsÅ-jana÷ sevyate // JMu_26 // saæparko 'py atikarkaÓa÷ paricayÃ3bhÃso 'py asaæpat-karo $ d­kpÃto 'py avasÃdasÆr api sak­t saæbhëaïaæ dÆ«aïam & chÃyÃ9pi cchalanÃ3tmikà parimalo1dgÃro 'pi hÃlÃhalaæ % veÓyÃnÃæ vi«aye«u kiæ puno 'ho saktir mahÃ-sÃhasam // JMu_27 // droho yasya pità kalÃ÷ kila catu÷«a«Âis tathà mÃtara÷ $ prÃïÃ÷ sarvam alÅkam artha-haraïaæ nÃma pradhÃna-vratam & vikreyaæ nijam aÇgam aÇgam api cÃ7naÇga÷ sahÃya÷ svayaæ % tasyÃ7nartha-ÓatÃ3tmakasya gaïikÃ-vyÃdhe÷ kim asty au«adham // JMu_28 // g­dhrÅ nirbharam Ãmi«e«u saraghà ghorà madhÆnÃæ bhare $ tÅk«ïa-nakha-k«ate«u bhujagÅ daæÓa-prakÃre«u ca & uttÃne«u vivartane«u Óaphari vitta-cchale mÆ«ikà % veÓyà kÃmuka-va¤canÃya bhuvane rÆpair anekai÷ sthità // JMu_29 // sÃmrÃjyaæ madhu-mÃæsa-matsya-gilanaæ mantrÅ jarat-kuÂÂanÅ $ daï¬ya÷ sÃrtha-kirÃÂasÆnuradhanÃ÷ Ó­ÇgÃriïa÷ kiÇkarÃ÷ & ÃcÃro bahu-gÃli-dÃnam adhamo mitraæ dhanaæ jÅvitaæ % veÓyÃnÃæ puracÃra ... tha bhagna÷ priya÷ // JMu_30 // rÃgÅ9ti pratipatti-bhÆr vita iti prÃpto 'tivandyaæ padaæ $ ÓlÃghÃ1rho vyasanÅ9ti hÅna-kula ity agrya÷ kuÂumba÷ svayam & mÃnya÷ prÃhata ity aho kitava ity ÃptaÓ ca kiæ vÃ9dhikaæ % sarvÃ1vastha iti pramÃïa-puru«o veÓyÃbhir abhyarcyate // JMu_31 // mÃæspÃko1tkaÂa-madya-gandhi viharac-ceÂÅ-naÂÅ-saækulaæ $ yad veÓyÃ4yatanaæ bhujaæga parayà bhaktyà pura÷ paÓyasi & atrÃ8ste g­ha-devatà vidadhatÅ dig-ghaÂÂanaæ kuÂÂanÅ % yasyÃ÷ pratyaham ìhya-kÃmuka-paÓu-vrÃto1pahÃrair bali÷ // JMu_32 // {32a: on mÃæspÃkà see PÃïini 6.1.144: aparasaparÃ÷ kriyÃsÃtatye} pratyaÇgÃ1rpaïa-cÃru-cÃÂu-karaïa-premo1cita-prÃrthanà $ ÓrÅ-vÃtÃyana-darÓanÃ3di-gaïikÃ-lokasya dharma÷ para÷ & kuÂÂanyÃ÷ puna utkaÂo1tkaÂam idaæ tatrÃ7sty agastya-vrataæ % yat prÃïÃ3hutir ekakai9va sakalaÅ ratnÃ3karai÷ kÃmibhi÷ // JMu_33 // kandarpa-pratibhÆ-niveÓita-valÅ-rekhÃ4valÅ-Óobhite $ lÅlo2da¤cita-bÃhu-pÃÓa-yugalÃ3pÃtaiÓ ca bho÷ kÃmukÃ÷ & veÓyÃnÃæ vipule nitamba-phalake ÓÃrai÷ kaÂÃk«air ito % yad va÷ krŬitam atra dÃsyati puro dÃridram evo7ttaram // JMu_34 // ÓÆlenÃ7dya m­tÃ9ham adya sa-rajÃ÷ kartavyam adya vrataæ $ tyÃgÅ nÃ7sti tato 'dhiko 'para iti ÓlÃghà vipak«asya ca & kaæ cin no7tsahate sa rÃja-tanayo jÃnÃti mÃtà mame7ty % evaæ mugdha-bhujaæga rÆk«a-gaïikÃ-vÃco 'cirÃc chro«yasi // JMu_35 // mÃlinyaæ prakaÂi-karoti nibi¬aæ nairguïyam Ãtanvate(sÅ) $ jÅrïa-sneha-paramparà vidadhate pÃtre 'py aho dÆ«aïam & veÓyà dÅpa-Óikhe9va bhÃti rajanau rÆpa-bhramÃ1ndhÅk­to % yatrÃ7yaæ kurute pataÇga-patanaæ hà hà bhujaæga-vraja÷ // JMu_36 // keÓÃ3kar«aïa-karmaïi vyavasità vÅryaæ harantÅ paraæ $ mlÃniæ kÃm api tanvatÅ smita-mukhÅ lagnà ca karïÃ1ntike & utkampaæ mati-vibhramaæ vidadhatÅ yÆnÃæ Óanair nindità % tÃruïyasya janÃ1pavÃda ... veÓyà ca saæd­Óyate // JMu_37 // yo 'yaæ nirdaya-danta-khaï¬ana-karo buddhi-prayogair haÂhÃn $ nÅrandhro bhuja-yantra-pŬana-vidhi÷ so1llÃsam utpÃdita÷ & tene7k«or iva kÃmukasya sa-rasasyÃ8dÃya sÃraæ paraæ % veÓyÃbhi÷ kriyate bahir yadi paraæ ni«kÃsanaæ Óalkavat // JMu_38 // {38d: Óalka=Óakala} vÃgbhir bhartsanam aæÓukÃ3di-haraïaæ saætìanaæ mu«Âibhi÷ $ kiæ cÃ7nyad viparÅta-darÓnam adhas-kÃro 'tha pÃdÃ3hati÷ & ity-Ãdi prathamaæ yade9va surata-prau¬ho1pacÃra-krame % veÓyà paÓyata tat tad eva kurute nirvÃsane kÃminÃm // JMu_39 // yad bhÆya÷ paricumbanaæ yad asak­t-sarvÃ1Çgam ÃliÇganaæ $ yat paryutsukam Åk«itaæ sa-rabhasaæ yac cÃÂuko1tkaÂÂanam(utkÅrtanam?) & yat sadbhÃva-kathÃnakaæ rahasi yat kiæ cid abhyarthanaæ % veÓyÃnÃæ vi«a-vat tad eva nipuïaæ cintyaæ sadà kÃmukai÷ // JMu_40 // bibboke baka-ce«Âitaæ bahu-vidha-bhrÆ-vibhrame«u bhramaæ $ kauÂilyaæ nakhara-k«ate«u surato1pÃye«u mÃyÃæ svayam & sÅtkÃrÃ1ntara-satyam artha-haraïaæ sarvatra ye jÃnate % veÓyÃnÃæ paramaæ rahasyam avanau te ke 'pi medhÃvina÷ // JMu_41 // kiæ cit prÃhuïakÃ3gamena kim api prastÃra-vistÃra-vat- $ yÃtrÃ-caitra-tithi-kramai÷ kim api ca krodha-prasÃdo1dayai÷ & kiæ cit käcana-ratna-vastra-vi«ayair nÃnÃ-vidhair dohadair % dvÃrÃïy artha-vinirgamasya gaïikÃ÷ kurvanti Ó­ÇgÃriïÃm // JMu_42 // {42a: prÃhuïaka= a guest} arth-u«mà pit­-lÃlanaæ viÂa-ghaÂÃ-mela÷ priyam-manyatà $ tÃruïyaæ nagare sthitis taralatà dhi÷ kÃma-ÓÃstraæ prati & saÇgÅtaæ rajanÅ vidhur madhu-mada÷ spardhà sa-patnais tathà % veÓyÃnÃm anurakta-vitta-haraïe kurvanti sÃhÃyakam // JMu_43 // vaidagdhÅm avadhÅraya vyavahitaæ kÃryaæ kalÃ-kauÓalaæ $ saujanyena gataæ kim anyad aphalo rÃÓir guïÃnÃm api & yasmÃn na praïayena na praïatibhi÷ premïà na na prÅïanair % na prÃïair api te bhujaæga gaïikà vittaæ vinà tu«yati // JMu_44 // dÃsÅ nÃtha tavÃ7ham eva vibhava÷ sarvas tvadÅya÷ sthito $ mà mÃæ nirdaya mu¤ca ÓÆnyam akhilaæ manye jagat tvÃæ vinà & ity uktvà sahasà bhujaÇga-purato yad veÓyayà rudyate % bhukto1cchi«Âa-daridra-kÃmi-vibhavÃs te kevalaæ tad vidu÷ // JMu_45 // svapne kÃm api saæsmaran priya mayà d­«Âo 'si tat te balÃd $ evaæ mÃæ prati sÃæprataæ kim ucità ni«kÃraïaæ va¤canà & taj jÃgarmi varaæ niÓÃsu yad asau nidrÃ0pi me drohiïÅ9ty % ÃlÃpair gaïikÃ-gaïena na ca ko viÓvÃsyate kÃmuka÷ // JMu_46 // bhrÆ-bhaÇgair atibhaÇgurai÷ kuÂilita-prÃntas tathà kuntalai÷ $ so1pek«air iva cak«u«o÷ saralitÃ1pÃÇgaiÓ ca bhaÇgy-antarai÷ & ÃtmÅyÃæ cala-citta-v­tti-racanÃæ veÓyà varÃkÅ sadà % yÆnÃæ darÓayatÅ7va te yadi paraæ mƬhà na taj jÃnate // JMu_47 // vakro1ktyà prathamaæ nirÃdaratayà paÓcÃt tata÷ kena cid $ dÃtavyaæ bahu tatra yÃmi bhavatÃm(tÃd) bhÆyo 'pi nau saægama÷ & ity ukto 'pi na budhyate khalu yadà rÃgÅ daridro ja¬aÓ % ceÂÅbhir bahu-bhëitair api tadà hastÃ1rgalair vÃryate // JMu_48 // bhÆya÷ kÃla-vaÓÃt tam arjita-dhanaæ d­«ÂvÃ9tha mad-vallabha÷ $ sa÷ kruddho gamitas tvaye9ti kalaho mÃtrà samaæ jÃyate & k­tvà taæ prati ca vratÃ3di virahaæ svaæ nÃÂayitvà tatas % tasmin mitra-mukhena saædhir aparo veÓyÃbhir utpÃdyate // JMu_49 // prau¬ha prÃïa-da kÃnta nÃtha subhago7dÃra priya tvÃæ vinà $ kiæ vittena g­heïa kiæ kim asubhir hyo 'pÅ7ti yo bhëita÷ & tasyai7vÃ7dya nirÃÓa durbhaga paÓo nirlajja gacchÃ7dhunà % dhik tvÃæ nirdhana-caÇgam ity apavadan hrÅto na veÓyÃ-jana÷ // JMu_50 // ke cid dyÆta-karà bhavanti kati-cid bhik«Ã-carÃ÷ kiÇkarÃ÷ $ ke cit karma-karÃ÷ pare dhanavatÃæ ÓlÃghÃ-karÃ÷ ke cana & skandhÃ3sakta-paÂac-carà dya(a)nucarà ÓokÃd a-kiæ-cit-karÃs % te 'mÅ kÃmi-varÃ÷ purà samabhavan veÓyÃsu ye gocarÃ÷ // JMu_51 // veÓyÃbhir vivaÓÅ-k­ta÷ kupuru«a÷ saæjÃyate durgato $ daurgatyena durodare nipatita÷ svaæ hÃrayaty eva sa & ruddho dyÆta-karai÷ karoti vidhuraÓ cauryaæ tatas taskaro % vadhya÷ syÃn n­pater aho nu vi«ayÃ3sakter durantà gati÷ // JMu_52 // ÃjÅva÷ kapaÂÃ1nurÃga-kalayà do«o na du÷ÓÅlatà $ vaidhavyaæ na ca bÃdhate sad-asato÷ saæb÷Ãvanà vyatyayÃt & yat-kim-cit-karaïe para-sva-haraïe vrŬà na pŬÃ-karÅ % no7 và rÃja-bhayaæ ca hÅ bata sukhaæ jÅvanti vÃra-striyas= // JMu_53 // strÅ9ti prÅti-karaæ pura÷ pariïatau hÃlÃhalaæ kevalaæ $ sarvasya vyasanaæ kilai7tad adhikaæ tatrÃ7pi veÓye9ti ca & prÃdhÃnyena tatas tad eva kathitaæ yat tat-prasaÇgena ca % vyÃkhyÃtaæ guïa-do«a-jÃtam ucitaæ cintyaæ tad apy ÃdarÃt // JMu_54 // ceta÷-ÓvÃpada-vÃgurà daÓa-guïa-sphÃra-smaro1¬¬ÃmarÃ÷ $ kartavyÃvadhaya÷(?) samudra-laharÅ-pÆrair ivo7tpÃditÃ÷ & nÃ7pi svÃmy-asamarpaïena na sakhe sakhyà (?) virodhena và % gƬhÃ1ntarmukha-sÃhasa-vyatikarÃ-rak«yÃ÷ paraæ yo«ita÷ // JMu_55 // bhasma-snÃna-mahÃ-vrataæ katipaya-ÓrÅ-bhra«Âa-saæbhÃvitaæ $ sarvÃ1pahnava-hasta-lÃghava-kalÃ-kÆÂÃ1k«a-Óik«Ã4tmakam & pratyÃÓÃ-punarukta-hÃraïa-jagad-drohaæ vivÃdÃ3spadaæ % dÃridryasya nimantraïaæ kim aparaæ dhig dyÆta-lÅlÃyitam // JMu_56 // hiæsÃ-nirgh­ïa-karma-bhÆ÷ pratipadÃ9neka-pramÃda-prasÆs- $ avyÃpÃra-dhurandharà pratik­tà grÃmyair jaghanyai÷ Óvabhi÷ & ÓÆnyÃ3raïya-sadÃ-pravÃsa-virasa-vyÃyÃma-mithyÃ-guïÃ÷ % kÃya-kleÓa-phalÃ1vadhir matimatÃæ sevyà m­gavyÃ9pi kim // JMu_57 // ÓaucÃ3cÃra-vicÃra-vÃhyam akhilÃ1kÃryÃ1hitÃ1cÃryakaæ $ tat-tad-gopya-rahasya-mantra-bhiduraæ nirnaiÓam ak«ïos tama÷ & yat-tad-vÃdda-kali-pramÃda-vividho1nmÃdai÷ piÓÃcÃyitaæ % madyaæ mÆrtam amedhyam etad itarÃd anyasya kasya priyam // JMu_58 // ulkÃ-pÃta-sahodaraæ sahacaraæ naidÃgha-jha¤jhÃ-marut- $ jhampÃnÃæ hara-kaïÂha-lÃlita-gara-droïÅ-kuÂumbÅ-k­tam & jihvÃ2gre kara-pattra-mitram aniÓaæ tat karkaÓaæ durvaco % yasyÃ8ste vada kad-vada÷ katham aho sa api svayaæ jÅvati // JMu_59 // caï¬aæ daï¬am akÃï¬a eva kalayan rÃjà prajÃnÃæ yama÷ $ kurvan durvyayam artha-dÆ«aïa-ruci÷ svasyai7va sa droha-k­t & saumya÷ saumya-karo 'tiviÓva-nayanÃ3nando 'bhinandya÷ satÃæ % sa-ÓrÅka÷ kamalÃ3karaÓ ca su«amÃæ kÃæ kÃm aho nÃ7rhati // JMu_60 // saæsÃrasya maheÓvaro dina-patir dhvÃntasya vaidyo rujÃæ $ prÃyaÓcittam aghasya ÓÃstram aparij¤Ãnasya toyaæ t­«a÷ & siddhÃ3j¤Ã garalasya tÅrtha-saraïaæ v­ddhatva-vaiklavyayo÷ % saptÃÇga-vyasanÃ3vale÷ praÓamano1pÃyaÓ ca Óik«Ã satÃm // JMu_61 // oækÃra÷ sÃhasÃnÃæ nija-guïa-nipuïa-pratyavek«Ã sukhÃnÃæ $ kÃdÃcitka÷ prayoga÷ sakala-paricayo1pÃdhi-vaidagdhya-bandhu÷ & ka«ÂÃnÃm antya-këÂhà dhana-rasika-vaïig-lokayÃtrÃ-prasaÇgo % jÅvaj-janmÃ1ntaraæ ce7ty alam atibahunà svasti deÓÃ1ntarÃya // JMu_62 // yady apy asti sa-vistarÃ1dbhuta-kathÃ-bhÆyi«Âha-nÃnÃ-vidha- $ vyÃkhyÃyÃæ niravadya-h­dya-carito1dÃraæ ca deÓÃ1ntaram & tatrÃ7pi sva-g­he«u guïavad-go«ÂhÅ-gari«ÂhÅ-k­ta- % sphÃro 'nÃrata-bhÃratÅ-rasa-pari«yanda÷ sakhe sundara÷ // JMu_63 // te vandyà makaranda-bindu-madhurair abhyutthitÃd ak«arair $ ye«Ã vÃnti sarasvatÅ-parimalo1dgÃrà mukhÃ1mbho-ruhÃt & vandyÃs te 'pi tad-antarÃla-patità ye bh­Çga-bhaÇgÅ-ju«a÷ % sÃndrÃ3nanda-karambitaæ jagad idaæ vindanti nindanti ca // JMu_64 // d­«Âvà deÓam aÓe«am à jalanidher Ãlokya kautÆhalÃd $ ÃsthÃnÅr avanÅbh­tÃæ ca punar apy Ãgatya deÓaæ nijam & kÃruïyÃt taruïaæ janaæ prati satÃm abhyarthanÃbhis tathà % so 'yaæ saæprati Jalhaïena kavinà MudghopadeÓa÷ k­ta÷ // JMu_65 // vidyÃ2bhyÃsa-paramparÃ-paricayair bÃlyaæ k­tÃ1rthÅ-k­taæ $ tÃruïyaæ taruïÅ-nirantara-parÅrambhaiÓ ca saæbhÃvitam & asmÃkaæ sura-sindhu-rodhasi puna÷ ÓaæbhÃva-daæbhÃ1rcanair % v­ddhatvasya viÓuddhatÃæ janayituæ kartavya-Óe«a÷ sthita÷ // JMu_66 //