% Dhoyi (12th cent.): Pavanaduta % Input by Harunaga Isaacson % from Chintaharan Chakravarti (ed.): Pavanadutam of Dhoyi. % Edited with Critical and Historical Introduction, Sanskrit Notes, Variants % Etc. etc. Calcutta: Sanskrit Sahitya Parishat 1926. Sanskrit Sahitya % Parishat Series No. 13. ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Classical Sanskrit Extended ³ ³ (CSX) encoding: ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 224 ³ ³ long A â 226 ³ ³ long i ã 227 ³ ³ long I ä 228 ³ ³ long u å 229 ³ ³ long U æ 230 ³ ³ vocalic r ç 231 ³ ³ vocalic R è 232 ³ ³ long vocalic r é 233 ³ ³ vocalic l ë 235 ³ ³ long vocalic l í 237 ³ ³ velar n ï 239 ³ ³ velar N ð 240 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t ñ 241 ³ ³ retroflex T ò 242 ³ ³ retroflex d ó 243 ³ ³ retroflex D ô 244 ³ ³ retroflex n õ 245 ³ ³ retroflex N ö 246 ³ ³ palatal s ÷ 247 ³ ³ palatal S ø 248 ³ ³ retroflex s ù 249 ³ ³ retroflex S ú 250 ³ ³ anusvara ü 252 ³ ³ anusvara (overdot) § 167 ³ ³ capital anusvara ý 253 ³ ³ visarga þ 254 ³ ³ (capital visarga 255) ³ ³ long e ¹ 185 ³ ³ long o º 186 ³ ³ ³ ³ additional: ³ ³ l underbar × 215 ³ ³ r underbar Ÿ 159 ³ ³ n underbar ­ 173 ³ ³ k underbar É 201 ³ ³ t underbar  194 ³ ³ ³ ³ Other characters of the CSX encoding table are ³ ³ not included. Accents have been dropped in order ³ ³ to facilitate word search. ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ asti ÷rãmati+akhilavasudhàsundare candanàdrau gandharvàõàm+kanakanagarã nàma ramyas+nivàsas+| haimais+lãlàbhavana÷ikharais+ambaram+vyàlikhadbhis+ dhatte ÷àkhànagaragaõanàm+yas+suràõàm+purasya|| 1 tasmin+ekà kuvalayavatã nàma gandharvakanyà manye jaitram+mçdu kusumatas+api+àyudham+yà smarasya| dçùñvà devam+bhuvanavijaye lakùmaõam+kùoõipàlam+ bàlà sadyas+kusumadhanuùas+saüvidheyãbabhåva|| 2 bàlyeùu+àlãùu+api manasijam+sà+anabhivya¤jayantã pàõóukùàmà katicit+anayat+kàtarà vàsaràõi| gantum+de÷àntaram+atha madhau+anyathà+eva pravçttam+ gàóhotkaõñhà malayapavanam+sapraõàmam+yayàce|| 3 tvattas+pràõàs+sakalajagatàm+dakùiõas+tvam+prakçtyà jaïghàlam+tvàm+pavana manasas+anantaram+vyàharanti| tasmàt+eva tvayi khalu mayà sampraõãtas+arthibhàvas+ pràyas+bhikùà bhavati viphalà na+eva yuùmadvidheùu|| 4 vãkùya+avasthàm+virahavidhuràm+ràmacandrasya hetos+ yàtas+pàram+pavana saritàm+patyus+api+à¤janeyas+| tat+tàtasya+apratihatagates+yàsyatas+te madartham+ gauóã kùoõã kati nu malayakùmàdharàt+yojanàni|| 5 tatra+ava÷yam+kusumasamaye sa tvayà ÷ãlanãyas+ sàndrodyànasthagitagaganapràïgaõas+gauóade÷as+| tat+me+avasthàm+kathaya nçpates+jãvanatràõahetos+ pràdurbhàvas+trijagati khalu tvàdç÷ànàm+paràrthas+|| 6 hçtvà+anarghyam+parimalam+itas+candanànokahànàm+ tårõam+tàvat+visçja malayopatyakàkànanàni| yàvat+na+ete nidhuvanakalàkelibhàjas+bhujaïgàs+ bhogavyàjàt+culukaculukam+matsaràs+tvàm+pibanti|| 7 ÷rãkhaõóàdres+parisaram+atikramya gavyåtimàtram+ gantavyas+te kim+api jagatãmaõóanam+pàõóyade÷as+| tatra khyàtam+puram+uragam+iti+àkhyayà tàmrapàrõyàs+ tãre mugdhakramukatarubhis+baddharekhe bhajethàs+|| 8 sambhogànte ÷lathabhujalatàniþsahànàm+vadhånàm+ vyàdhunvantas+anucitakavarãbhàram+avyàjamugdham| asmin+sadyas+÷ramajalanudas+saudhajàlais+upetya pratyàsannàs+malayamarutas+tàlavçntãbhavanti|| 9 krãóà÷ailam+bhujaganagarãyoùitàm+kautukam+cet+ setum+yàyàs+jaladhikariõas+÷çïkhalàdàma dãrgham| bhàti snehàt+avanitanayàjãvanà÷vàsahetos+ laïkàdvãpam+prahitas+iva yas+bàhus+ekas+pçthivyàs+|| 10 krudhyadgaurãkaraki÷alayàkçùñacåóàsudhàü÷os+ drakùyasi+uccais+kulam+akaluùam+tatra ràme÷varasya| madhyam+yatra trivaliviùamam+vàrasãmantinãnàm+ hastotkampam+kathayati vidhes+sçùñakà¤cãpadasya|| 11 lãlàgàrais+amaranagarasya+api garvam+harantãm+ gacches+kà¤cãpuram+atha di÷as+bhåùaõam+dakùiõasyàs+| naktam+yatra praharikas+iva+ujjàgaram+nàgaràõàm+ kurvan+pàõipraõihitadhanus+jàyate pa¤cabàõas+|| 12 àbhram+lãlàvihasitam+iva ÷yàvatàm+abhyupete sadyas+phenavyatikaramiùàdarpayati+aü÷ukàntam(?)| ambhaþkrãóàkutukarabhasabhraùñacãnottarãye yannàrãõàm+urasi subalà vãcihastais+sakhã+iva|| 13 manye mokùas+kañhinasuratàyàsalabdhasya tårõam+ duùpràpas+te pavana bhavità colasãmantinãbhyas+| ke và tàsàm+alakaracanàlãnanãlãsanàthe gaõóàbhoge malayajapayaþpicchile na skhalanti|| 14 hitvà kà¤cãm+avinayavatãbhaktarodhoniku¤jàm+ tàm+kàverãm+anusara khaga÷reõivàcàlakålàm| kàntà÷leùàt+api khalu sukhaspar÷am+indutviùas+api svaccham+bhikùàpravaõamanasas+api+ambu yasyàs+laghãyas+|| 15 yà gaïgà+iva prakçtisubhagà jàyate keralãnàm+ kelisnàne kucamalayajais+pàõóimànam+dadhànà| ÷a÷vadgotraskhalanajanitatràsalolasya sindhos+ udvãcibhrus+caraõapatanapremavàcàm+rasaj¤à|| 16 tasyàs+lãlàsaritas+iva tàs+srotasi ÷roõidaghne toyakrãóàm+yadi vidadhate dàkùiõàtyàs+taruõyas+| vãcikùepais+stanaparisareùu+astahàreùu tàsàm+ muktàjàlam+racaya tat+apàm+bindubhis+kundagaurais+|| 17 snigdha÷yàmam+gurubhis+upalais+parvatam+màlyavantam+ pa÷yes+uttambhitam+iva puras+ke÷apà÷am+pçthivyàs+| tatra+adya+api pratijharajalais+jarjaràs+prasthabhàgàs+ sãtàbhartus+pçthutara÷ucas+såcayanti+a÷rupàtàn|| 18 ramyopàntam+saralatarubhis+màõóakarõas+saras+tat+ gacches+pa¤càpsaras+iti hçtaprauóhatàpam+maghonas+| yatra+adya+api trida÷ataruõãmugdhasaügãtimàlà pårvapremopagatahariõa÷reõim+utkaõñhayanti|| 19 krãóà÷okakramukabahulàràmaramyopakaõñhàs+ sampatsyante pathi pathi tava prãtaye prasthitasya| pãnottuïgastanabharanamatpàmarãpremalobhàt+ nirvicchedabhramitapathikàs+pallayas+palvalinyas+|| 20 andhràn+hitvà janapadavadhågàóhagodàvarãkàn+ kàliïgasya+anusara nagarãm+nàma tàm+ràjadhànãm| sambhogànte mukulitadç÷àm+tatra vàràïganànàm+ aïgaglànim+hara paripatan+kelivàtàyaneùu|| 21 kheladvãcipracayaracitànekasopànarekham+ tãram+yàyàs+phalabharanamatpågamàlam+payodhes+| gàyantãnàm+÷ravaõasubhagam+tatra siddhàïganànàm+ sthàne sthàne janaya ÷anakais+tàn+a÷abdànuvàdàn|| 22 ku¤jakrãóattrida÷ataruõãkelini÷vàsavàtais+ glàyadvallãki÷alayarucas+nirvi÷es+vindhyapàdàn| pa÷yan+vaktràõi+anaticaturavyàdhasãmantinãnàm+ màdyadgandhadviradarasitatràsalolekùaõàni|| 23 svecchàramyam+vihara vihagavyàkulottuïgavçkùe vindhotsaïgapraõayini vane mànavatyas+api yatra| saüjàyante rahasi kariõàm+kråram+àkarõya ÷abdam+ bhartus+kaõñhe praõihitabhujàvallayas+bhillayoùàs+|| 24 svairakrãóàrasika÷abarãsiktarodhoniku¤jàm+ gacches+revàm+abhinava÷uka÷yàmavaü÷ãvanena| manyante yat+parisarabhuvi prauóhasãmantinãnàm+ lãlàmànagraham+api rates+antaràyam+yuvànas+|| 25 lãlàm+netum+nayanapadavãm+keralãnàm+rates+cet+ gacches+khyàtàm+jagati nagarãm+àkhyayà tàm+yayàtes+| gàóhà÷liùñakramukataravas+pràïgaõe nàgavallyas+ bàlàm+yatra priyatamaparãrambham+adhyàpayanti|| 26 gaïgàvãciplutaparisaras+saudhamàlàvataüsas+ yàsyati+uccais+tvayi rasamayas+vismayam+suhmade÷as+| ÷rotrakrãóàbharaõapadavãm+bhåmidevàïganànàm+ tàlãpatram+nava÷a÷ikalàkomalam+yatra yàti|| 27 tasmin+senànvayançpatinà devaràjyàbhiùiktas+ devas+suhme vasati kamalàkelikàras+muràris+| pàõau lãlàkamalam+asakçt+yatsamãpe vahantyas+ lakùmã÷aïkàm+prakçtisubhagàs+kurvate vàraràmàs+|| 28 yàtasya+årdhvam+dhanapatiganena+eva gaurais+agàrais+ pa÷yes+tasmin+nagaram+anagham+càru candràrdhamaules+| yatra+anekapriyanakhapadavyàjatas+vàraràmàs+ bhartus+bhåùà÷a÷adharakalàcihnam+aïke vahanti|| 29 tatra+anarghyam+raghukulagurum+svarõadãtãrade÷e natvà devam+vraja girisutàsaüvibhaktàïgaramyam| yàte yasmin+nayanapadavãm+sundarabhrålatànàm+ prauóhastrãõàm+galati ramaõapremajanmàbhimànas+|| 30 tat+kùetram+ca tridivasaritam+ca+antarà sevanãyas+ ÷rãballàlakùitipatiya÷obàndhavas+setubandhas+| àråóhànàm+tridivatañinãsnànahetos+janànàm+ yatra dvedhà+api+amaranagarã sannikçùñà vibhàti|| 31 gaïgàm+phenastabakamukuram+vãcihaste vahantãm+ sevethàs+tàm+atha parisaraprauóhahaüsàvataüsàm| pratyàvçtya vrajati jaladhau preyasi premalolà kartum+ke÷agraham+iva kim+api+uddhatà yà vibhàti|| 32 toyakrãóàsarasanipatatsuhmasãmantinãnàm+ vãcãdhautais+stanamçgamadas+÷yàmalãbhåya bhåyas+| bhàgãrathyàs+tapanatanayà yatra niryàti devã de÷am+yàyàs+tam+atha jagatãpàvanam+bhaktinamras+|| 33 saüsarpantãm+prakçtikuñilàm+dar÷itàvartacakràm+ tàm+àlokya trida÷asaritas+nirgatàm+ambugarbhàt| mà nirmuktàsitaphaõivadhå÷aïkayà kàtaras+bhås+ bhãtas+sarvas+bhavati bhujagàt+kim+punas+tvàdç÷as+yas+|| 34 krãóantãnàm+payasi rabhasàt+tatra lãlàvatãnàm+ vãcãhastais+racaya kucayos+aü÷ukasraüsanàni| sadyas+tàsàm+api ca ramaõàlokanavyàkulànàm+ yàntu krãóàmasçõahasitàni+uttarãyà¤calatvam|| 35 skandhàvàram+vijayapuram+iti+unnatàm+ràjadhànãm+ dçùñvà tàvat+bhuvanajayinas+tasya ràj¤as+adhigacches+| gaïgàvàtas+tvam+iva caturas+yatra pauràïganànàm+ sambhogànte sapadi vtanoti+aïgasaüvàhanàni|| 36 yatsadhànàm+upari vaóabhã÷àlabha¤jãùu lãnàs+ susnigdhàsu prakçtimadhuràs+kelikautåhalena| unnãyante katham+api rahaþpàõipaïkeruhàgraspar÷odgacchatpulakamukulàs+subhruvas+vallabhena|| 37 snigdha÷yàmàramaõamaõibhis+baddhamundhàlavàlàs+ paurastrãbhis+kramukataravas+ropitàs+pràïgaõeùu| yatra+ayatnopagatasalilais+naktam+àsiktamålàs+ na+apekùante parijanavadhåpàõivi÷ràõitàmbhas+|| 38 gaïgà÷leùaprakçtivimale pàlite tena ràj¤à jàtà lokadvitayavigaladbhãtayas+yatra pauràs+| bàlàbhyas+atha praõayakalahais+råóhakopàïkuràbhyas+ vicasyanti bhrukuñiracanàcàrubhãmànanàbhyas+|| 39 àttam+karõàt+praõihitapadam+sà¤janais+a÷rule÷ais+ baddham+tàpaglapitabisinãtantunà bandhanena| yatra strãõàm+adhararucakanyastasindåramudram+ tàlãpatram+praõayini jane premalekhatvam+eti|| 40 bhartus+svairam+suratajanitasvedabindån+vinetum+ yatra snehàt+agaõitajinaglànibhis+mugdhadàrais+| sãdhotsaïge ÷a÷adhararucas+tantujàlapraviùñàs+ vyàkçùyante ruciracamarãbàlabhàrabhrameõa|| 41 vçddhoùmàõas+stanaparisaràs+kuïkumasya+aïgaràgàs+ dolàs+kelivyasanarasikàs+sundarãõàm+samåhàs+| krãóàvàpyas+pratanusalilàs+màlatãdàma ràtris+ styànajyotsnà mudam+aviratam+kurvate yatra yånàm|| 42 bhràmyantãnàm+tamasi nibióe vallabhàkàïkùiõãnàm+ làkùàràgàs+caraõagalitàs+paurasãmantinãnàm| raktà÷okastabakalalitais+bàlabhànos+mayåkhais+ na+àlakùyante rajanivigame pauramàrgeùu yatra|| 43 ratnais+muktàmarakatamahànãlasaugandhikàdyais+ ÷aïkais+bàlàvalayaracanàbandhubhis+vidrumais+ca| lopàmudràramaõamuninà pãtaniþ÷eùavàras+ ÷rãþsarvasvam+harati vipadam+yatra ratnàkarasya|| 44 måkãbhåtàm+marakatamayãm+hàrayaùñim+dadhànàs+ yasmin+bàlàs+mçgamadamasãpicchileùu staneùu| cetovartismarahutavaham+dãpitam+snehapårais+ kçtvà yànti priyatamagçhàn+andhakàre ghane+api|| 45 nãtam+yatnàt+avinayalipes+patratàm+àyatàkùyà nirgacchantyas+sapadi hçdayam+kùàlayitvà+iva yatra| kànte pàdapraõayini milatkajjala÷yàmalànàm+ unmucyante nayanapayasàm+÷reõayas+màninãbhis+|| 46 agre teùàm+vyapagatamadas+sthàtum+eva+asamarthas+ dçùñvà kàntim+kusumadhanuùas+kà kathà vikramasya| subhrålãlàcaturanayanakùeparamyais+vilàsais+ yasmin+yàtàs+tat+api sudç÷àm+kiükaratvam+yuvànas+|| 47 tvayi+àsãni manasijagurau yatra sàraïganetràs+ saüdç÷yante racitacaturodyànadolàvilàsàs+| abhyasyantyas+sarabhasam+iva vyomakàntàrayànam+ kandarpasya tridivayuvatãm+jetukàmasya senàs+|| 48 pràsàdànàm+dinapariõatau garbham+dagdhàguråõàm+ jàlodgãrõas+sajalajalada÷yàmalas+yatra dhåmas+| sadyaþkrãóàkutukarabhasàråóhapaurãmukhendujyotsnàsaügaprasçmaratamaþ÷reõi÷aïkàm+tanoti|| 49 vyarthãbhåtapriyasahacarãcàruvàcàm+ni÷ãthe roùàt+astrãkçtakuvalayottaüsavisraüsimàlyam| yånàm+yatra praõayakalaham+keliharmyàgrabhàjàm+ indus+pratyàdi÷ati savidhãbhåya ÷a÷vat+kareõa|| 50 tatra svecchàrativinimaye ca+eav sãmantinãnàm+ karõasraüsi prakçtisubhagam+ketakãgarbhapatram| utpa÷yanti vyatikaracalatkuõóalàghaññanàbhis+ bhinnam+sàkùàt+iva mukhavidhos+khaõóam+ekam+vidagdhàs+|| 51 vàcas+÷rotràmçtam+anugatabhråvilàsàs+kañàkùàs+ råpam+hastoccayasamucitam+snigdhamugdhàs+ca hàvàs+| yàtam+lãlà¤citam+akçtakam+yatra nepathyam+etat+ paurastrãõàm+draviõasulabhà prakriyà bhåùaõam+ca|| 52 pu¤jãbhåtam+jagat+iva tatas+saptakakùyànive÷ais+ ramyam+yàyàs+bhavanam+avanãmaõóalàkhaõóalasya| yatsaudhànàm+÷ikharisuhçdàm+mårdhni vi÷ràntameghe vidyullekhà vitarati muhus+vaijayantãvilàsam|| 53 snigdha÷yàmais+iva viracità dàritais+indranãlais+ vyàpã tasmin+avanivanitàramyaromàvalã+iva| yasyàs+tãre viharadanatiprauóhasãmantinãnàm+ manye lãlàgatiùu guravas+ràjahaüsàs+bhavanti|| 54 devam+sàkùàt+manasijam+iva pràptaràjyàbhiùekam+ sevethàs+tvam+vyathitasamaye càmaragràhiõãbhis+| yasya snigdhasphuradasilatàsphàragatyà jalànàm+ labdhas+sakhye ripukulavadhålocanais+saüvibhàgas+|| 55 yasya+autsukyàt+asamasamaràlokanonmàdabhàjàm+ svargastrãõàm+aparigaõitasrastacelà¤calànàm| manye dhàràcaturaturagotkhàtareõupratànas+ sadyolagnas+stanakala÷ayos+antarãyatvam+eti|| 56 bhugnagrãvam+bhujabisalatàsaktavaktràmbujàbhis+ sas+ayam+senànvayançpas+iti tràsakautåhalàbhyàm| viùvak+pãtas+kuvalayadala÷reõidãrghais+kañàkùais+ paurastrãbhis+sapadi nagarãvidrave vidviùàm+yas+|| 57 baddhàkràndàs+vihagaruditais+bibhratã caitasã+iva krãóàgàre suciralikhitàm+àkçtim+vallabhasya| prauóhàràmà yadarinagarã saudhasaüjàtadårvàjàlavyàjàt+alakapañalãm+dåranamràm+bibharti|| 58 krãóàroùe sutanucaraõàhanyamànasya patyus+ pratyudgacchatpulakapañalena+api bàdhàm+dadhànà| bhràmyasi+adres+vanabhuvi katham+kråradarbhàïkuràyàm+ evaüpràyas+yadarinagarã÷àrikàõàm+vilàpas+|| 59 tasmin+kàle kvacit+api sa cet+vàsarasya tribhàgam+ ràjà ÷aktas+gamayati rahas+cintayan+antaràyàn| saüde÷as+me na pavana tadà kiücit+àvedanãyas+ kàryottapte manasi labhate na+avakà÷am+vilàsas+|| 60 àsàdya+atas+kam+api samayam+saumya vaktum+vivikte devam+nãcais+vinayacaturas+kàmin+prakramethàs+| api+anyeùu praõayibhis+abhivya¤jitas+kàryabhàgas+ siddhim+gantum+prabhus+avasare kim+punas+pàrthiveùu|| 61 ÷rãkhaõóàdres+vasati ÷ikhare kas+api gandharvalokas+ tatra+asti+ekà kuvalayavatã nàma mànyà+aïganànàm| dåtam+tasyàs+kalaya malayopatyakàmàrutam+màm+ kàmidvandvam+ghañayati mithas+viprayuktam+yas+ekas+|| 62 jitvà deva tvayi sarabhasam+dàkùiõàtyàn+kùitã÷àn+ pratyàvçtte malayakañakàt+cittam+àdàya tasyàs+| dåram+yàte kamitari vçthà vçttis+asya+iti tasyàs+ bàùpotpãóà sapadi padavãm+saürurodha+ãkùaõasya|| 63 vinyasya+agram+bhuvi caraõayos+kautukottambhitàkùã tvatsamparkaprakçtisubhagàm+unnatagrãvam+à÷àm| utpa÷yantã kim+api sutanus+lakùyate saudha÷çïgàt+ udbhinnà÷rusthagitam+asakçt+tvatsamãpam+yiyàsus+|| 64 yasmin+kàle nayanaviùayam+sàhasiniyà+asi nãtas+ sàraïgàkùyàs+sakalalalanàlocanànandakàrin| jàne tasmàt+prabhçti janitasvàntasaütàpakhedà sà ramyeùu kvacit+api na vi÷vàsam+ekàntam+eti|| 65 muùñigràhyam+kim+api vidhinà kurvatà madhyabhàgam+ manye bàlà kusumadhanuùas+nirmità kàrmukàya| ràjan+uccais+virahajanitakùàmabhàvam+vahantã jàtà samprati+aha sutanus+sà ca maurvã latà+iva|| 66 kãdçk+kàntas+kathaya tarale vartate yas+tava+antar+ yatnàt+ittham+subhaga bahu÷as+pçùñayà+àlãjanena| niþ÷vasya+uccais+katham+api tayà stambhità÷rupravàhà nyastà dçùñis+likhitamadane bhittibhàge gçhasya|| 67 dhatte sadyas+tvadupagamitapremalekhabhramam+sà tàlãpatre priyasahacarãkarõapà÷acyute+api| kim+ca krãóà÷ukam+api muhus+pçcchati tvatpravçttim+ gàóhodbhåtas+kva khalu gaõayati+anvayam+tu+arthibhàvas+|| 68 na+uttaüsatvam+dç÷am+api nayati+utpale baddhakopà màlyais+klàntà na bhujalatikàm+api+asau saüvçõoti| padmodvignàs+hçdayanihitàt+tàpasampattihetos+ àlãhastàt+api ca sahasà mãlitàkùã bibheti|| 69 abhyasyantã sarasakusumasvastaros+pràntasuptà ÷uùyatpaïkaprakarasapharãsambhramodvartitàni| dhàràbàùpam+nayananalinãnàlatàm+ca+ànayantã manye bàlà gamayati punas+sà kathaücit+dinàni|| 70 antas+tàpam+tuhinapayasàm+api+anucchidyam+àpya tvattas+bàlàs+malayajarajaþsrotasàm+api+asàdhyam| dhatte nindàm+kusumavi÷ikhe+atyantasàdç÷yamåóhà susthà+api syàt+kim+uta virahavyàkulàs+vibhramiõyas+|| 71 dveùas+krãóàvipinavasatau candanàmbhoniùedhas+ pratyàkhyànam+sarasanalinãtàlavçntànilasya| jàtas+tasyàm+katham+api sakhãbuddhijas+tvadviyoge mårchàvegavyapagamavidhes+eùas+eva prakàras+|| 72 dhatte dveùam+÷a÷ini kurute na graham+ke÷ahaste dåre hàram+kùipati ramate nindayà candanasya| vaktum+deva tvayi param+asau svàm+avasthàm+kathaücit+ gàóhodvegà nayati kavitàcintayà vàsaràõi|| 73 àdau yàtas+nayanapadavãm+stambhayan+pakùmamàlàm+ cumban+gaõóasthalabhuvam+atho pãtabimbàdharoùñhas+| kurvan+kaõñhagraham+api kucotsaïga÷ayyà÷ayànas+ tasyàs+bàùpas+kim+iva na khalu tvadviyoge karoti|| 74 ÷àraïgàkùyà janayati na yat+bhasmasàt+aïgakàni tvadvi÷leùe smarahutavahas+÷vàsasaüdhukùitas+api| jàne tasyàs+sa khalu nayanadroõivàràm+prabhàvas+ yat+và ÷a÷vat+nçpa tava manovartinas+÷ãtalasya|| 75 ÷àntapràye rajanisamaye kiücit+àmãlitàkùã pràpya svapne katham+api puras+tvàm+atiprauóharàgà| ÷liùyantã svàm+tanum+anupadam+viprabuddhà+atha bàlà lajjàlolam+balayati mukham+sà sakhãnàm+mukheùu|| 76 candràt+ramyàm+upavanabhuvam+dåratas+dveùñi bàlà na+àlàpam+ca kvacana kurute sàrdham+àlãjanena| rakùàhetos+smaravi÷ikhatas+kevalam+sà varàkã dhatte lãlàphalakam+urasi tvatpraticchanda÷obhi|| 77 vinyasyantã ÷a÷ini nayane durdinais+a÷ruvàràm+ dhàrà÷vàsais+bakulakusumàmodam+àghràtukàmà| ÷u÷råùas+ca bhramaravirutam+mårchayà rakùità+asau vãkùya+avasthàm+kas+iva karuõàkàtaras+syàt+na tasyàs+|| 78 cetovçttis+sphurati karuõà viprayoge viràgas+ kopàve÷as+kusumavi÷ikhe nityam+àtmani+avaj¤à| ittham+svàïge sthitam+iva samàlambya citrà varàkã tvayi+ekàntasthiraviracitam+bhàvam+àviùkaroti|| 79 pràk+àlàpàs+pratimuhus+api premaramyàs+sakhãnàs+ tvaji+ekàntavyapagatadaye saügamà÷à+api na+eva| tasyàs+cintàm+virahajanitàm+nàtha vismàrayantã mårchà+eva+ekà bhavati satatam+jãvitàlambanàya|| 80 tasyàs+ràjan+anubhavam+anàsàdyahastàvarodhàt+ gaõóàbhoge nayanasalilasrotasà kùàlitas+api| pratyàsannas+stanaparisare cetasà tvàm+vahantyàs+ pràleyàü÷us+nçpatikakudacchatrabhaïgãm+bibharti|| 81 yàtas+kçcchràt+tuhinasamayas+samprati tvatsakà÷àt+ àgacchantãm+pavanalaharãm+api+anàsàdayantyàs+| kas+sannaddhe parabhçtavadhåkelivàcàlalole caitre tasyàs+kathaya subhaga pràõarakùàbhyupàyas+|| 82 bhåyas+bhåyas+pravi÷ati manas+dàruõe manmathàgnau magnam+bàùpàmbhasi nayanayos+dvandvam+indãvaràkùyàs+| tasyàs+ràjan+atanuvirahavyàkulàyàs+tapasvã jàtas+bhasmacchuritas+iva sa kùàmapàõóus+kapolas+|| 83 ràjan+urvãvalayavanitàkàmuka tvatsakà÷àt+ à÷àtantus+bhavatu sudç÷as+durlabhas+prematantus+| kaùñàt+kaùñam+punar+idam+aho svapnasaüketadåtã nidrà+api+asyàs+kùaõam+api na yat+netrasãmànam+eti|| 84 pratyàvçttàs+stanaparisaràt+candanasphãtamårtes+ ÷vàsàs+eva smarahutavahoddãpanaikapragalbhàs+| tàm+utkaõñhàkulitahçdayàm+khedayanti prakàmam+ sampràpyante malayapavanais+evam+eva+aya÷àüsi|| 85 tvadvaktrànusmaraõarasikà kàtarà ca prakàmam+ jyotsnàsekais+dvijapatim+adhikùepapàtram+karoti| kim+ca dveùñi trida÷abhiùajau sundara tvàm+vicintya pràyeõa+evam+bhavati vidhuràsannamçtyos+manãùà|| 86 sà vairasyàt+asitanayanà hematàlãdalànàm+ pratyàkhyànàt+prakçtisubhagam+karõapà÷am+bibharti| tadgàtràõàm+kim+api sahasà durbalatvam+vicintya tyaktam+tràsàt+guõam+iva manojanmanà kàrmukasya|| 87 api+àjanmaprabhçtisuhçdas+candanasya+aparàdhàt+ adhyàste sà na khalu malayopatyakàkànanàni| kim+ca dveùàt+upari madanasya+iva sarvàïgatanvã baddhàve÷à manasi rataye na+avakà÷am+dadàti|| 88 lãlodyàne vitarati dç÷am+yatnasaüruddhabàùpà sàndre candràrciùi nivi÷ate candanàbhyaktagàtrã| krãóàvàpãm+marut+abhimukham+dhàvati vyàkulà+asau kim+và nàryas+ramaõavirahe sàhasam+na+àcaranti|| 89 yàtàs+kaõñhasthalam+api ghana÷vàsamàtràva÷eùàs+ tàm+utkaõñhàpratanum+asavas+sarvathà na tyajanti| labdhvà kaõñhapraõayam+athavà tàdç÷am+aïganànàm+ ÷aktas+tyàge kas+iva bhuvane cetasà vicyutas+api|| 90 kùãõas+tàpas+vapuùi vigatà netrayos+a÷rudhàrà vi÷ràntàni kramakç÷atanos+aïgavikùepaõàni| ittham+÷ànte virahajanite vyàdhiràge mçgàkùyàs+ ÷vàsas+tasyàs+param+upacitas+nirvçtes+antaràyas+|| 91 lãlodyàne parabhçtavadhåpa¤camais+pãóyamànà tàmyanmårtis+malayamarutà kelivàtàyaneùu| sà na+ekatra kvacit+api padam+kàtaràkùã vidhatte yat+satyam+na tribhuvanam+api prãtaye duþkhitànàm|| 92 sà sarvatra+apratihatagatis+vidyayà sati+api tvàm+ pratyàkhyànàt+subhaga sahasà bibhyatã na+abhyupaiti| ràjànas+hi prakçtirasavaccetasas+api+anyanàrãm+ råóhapremaprabalavanitàbhãravas+no lasanti|| 93 tasyàs+tãvrasmarahutabhujà dahyamànàïgayaùñes+ nyastam+sadyas+stanaparisare candanam+÷oùam+eti| uktais+kim+và bahubhis+apadàropitasvàntavçttes+ tvayi+àyattas+kuvalayadç÷as+jãvarakùàprakàras+|| 94 iti+àkhyàte pulakitatanus+medinãpuùpaketus+ pratyutthàya praõayasubhagam+gàóham+à÷liùyati tvàm| vàkyais+ebhis+karuõamasçõais+komalatvam+bhajante gràvàõas+api prakçtisarasas+kim+punas+tàdç÷as+yas+|| 95 sadyas+kçtvà pavana vinayàt+a¤jalim+mårdhni kiücit+ vaktavyas+asau rahasi bhavatà madgirà gauóaràjas+| tvattas+÷roùyati+avahitamanàs+sas+anuraktàïganànàm+ jàyante hi praõayini sudhàvãcayas+vàcikàni|| 96 pàr÷ve pa÷càt+api ca puratas+dar÷ayan+àtmaråpam+ vyaktam+deva tvam+asi jagatàm+ã÷varas+÷àrïgapàõis+| tat+màm+bhaktipravaõamanasam+na+anugçhõàsi kasmàt+ kàyavyåham+racayitum+alam+na+aparas+kaiñabhàres+|| 97 saudhotsaïge mukulitadç÷am+tatsakhãnàm+purastàt+ màm+àsàdya tvam+ayam+akçthàs+gocare yat+na vàcàm| tat+kurvãthàs+subhaga na satàm+garhaõãyà yathà syàm+ kanyàm+loke na khalu sudhiyas+dåùayitvà tyajanti|| 98 vçtte gaurãpariõayavidhau pãvaraprãtibhàjà sçùñasya+iva tripurajayinà puùpaketis+navasya| ràjan+astu praõayacaturas+dåratas+premabandhas+ puõyena syàm+tava caraõayos+kena saüvàhane+api|| 99 saüde÷as+ayam+manasi nihitas+kaccit+àyuùmatà me kim+và bhåyas+tvayi viracitais+aïga bhikùàprakàrais+| pàràrthyaikapravaõamanasas+tvadvidhàs+bàùpami÷ràn+ àpannànàm+na khalu bahu÷as+kàkuvàdàn+sahante|| 100 dantivyåham+kanakalatikàm+càmaram+haimadaõóam+ yas+gauóendràt+alabhata kavikùmàbhçtàm+cakravartã| ÷rãdhoyãkas+sakalarasikaprãtihetos+manasvã kàvyam+sàrasvatam+iva mahàmantram+etat+jagàda|| 101 goùñhãbandhas+sakalakavibhis+vàci vaidarbharãtis+ vàsas+gaïgàparisarabhuvi snigdhabhogyà vibhåtis+| satsu snehas+sadasi kavitàcàryakam+bhåbhujàm+me bhaktis+lakùmãpaticaraõayos+astu janmàntare+api|| 102 yàvat+÷ambhus+vahati girijàsaüvibhaktam+÷arãram+ yàvat+jaitram+kalayati dhanus+kausumam+puùpaketus+| yàvat+ràdhàramaõataruõãkelisàkùã kadambas+ tàvat+jãyàt+kavinarapates+eùa vàcàm+vilàsas+|| 103 kãrtis+labdhà sadasi viduùàm+÷ãtalakùoõipàlàs+ vàksaüdarbhàs+katicit+amçtasyandinas+nirmitàs+ca| tãre samprati+amarasaritas+kva+api ÷ailopakaõñhe brahmàbhyàse prayatamanasà netum+ãhe dinàni|| 104 ÷rãdhoyãkaviràjaviracitam+pavanadåtàkhyam+kàvyam+samàptam|