Bana: Harsacarita, Ucchvasa 7 Input by members of the Sansknet project (formerly: www.sansknet.org) This GRETIL version has been converted from a custom Devanagari encoding. Therefore, word boundaries are usually not marked by blanks. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ saptama ucchvàsaþ aïganavedã vasudhà kulyà jaladhiþ sthalã ca pàtàlam / valmãka÷ca sumeruþ kçtapratij¤asya vãrasya // 7.1 // dhçtadhanuùi bàhu÷àlini ÷ailà na namanti yattadà÷caryam / ripusaüj¤akeùu gaõanà kaiva varàkeùu kàkeùu // 7.2 // atha vyãteùu ca keùuciddivaseùu mauhårtikamaõóalena ÷ata÷aþ sugaõite supra÷aste 'hani datte catasçõàmapi di÷àü vijayayogye daõóayàtràlagne salilamokùavi÷àradaiþ ÷àradairivàmbhodharaiþ kàladhautaiþ ÷àtakaumbhai÷ca kumbhaiþ snàtvà viracayya paramayà bhaktyà bhagavato nãlalohitasyàrcàmudarciùaü hutvà pradakùiõàvarta÷ikhàkalàpamà÷u÷ukùaõiü, dattvà dvijebyo ratnavanti ràjatàni jàtaråpamayàni ca sahasra÷astilapàtràõi kanakapatralatàlaïkçta÷apha÷çïga÷ikharà gà÷càrbuda÷aþ, samupavi÷ya vitatavyàghracarmaõi bhadràsane vilipya prathamaviliptàyudho nijaya÷odhavalenàcaraõata÷candanena ÷arãraü, paridhàya ràjahaüsamithunalakùmaõã sadç÷e dukåle, parame÷varacihnabhåtàü ÷a÷ikalàmiva kalpayitvà sitakusumamuõóamàlikàü ÷irasi, nãtvà karõàbharaõamarakatamayåkhamiva karõagocaratàü gorocanàcchuritamabhinavaü dårvàpallavaü, vinyasya saha ÷àsanavalayena gamanamahgalapratisaraü prakoùñhe, paripåjitaprahçùñapurohitakaraprakãryamàõa÷àntisalilasãkaranikaràbhyukùita÷iràþ saüpreùya mahàrhàõi vàhanàni bahalaratnàlokaliptakakubhi ca bhåùaõàni bhåbhujàü savibhajya, kliùñakàrpañikakulaputralokamocitaiþ prasàdadànai÷ca vimucya bandhanàni sakalàni, niyujya tatkàlasmaraõasphuraõena kathitàtmànamiva càùñàda÷advãpajetavyàdhikàre dakùiõaü bhujastambhamahamahamikayà sevakairiva sanimittairapi samagrairagrato bhavadbhiþ pramuditaprajàjanyamànajaya÷abdakolàhalo hiraõyagarbha iva brahnàõóàtkçtayugakaraõàya bhavanànnirjagàma / nàtidåre ca nagaràdupasarasvati nirmite mahati tçõamaye, samuttambhitatuïgatoraõe, vedãvinihitapallavalalàmahemakala÷e, baddhavanamàlàdàmni, dhavaladhvajasàlini, bhramacchuklavàsasi, pañhaddvijanmani mandire prasthànamakarot / tatrasthasya càsya gràmàkùapañalikaþ sakalakaraõiparikaraþ "karotu devo divasagrahaõamadyaivàvandhya÷àsanaþ ÷àsanànàm' ityabhidhàya vçùàïkàmabhinavaghañitàü hàñakamayãü mudràü samupaninye / jagràha ca tàü ràjà / samupasthàpite ca prathamata eva mçtpiõóe paribhra÷ya karakamalàdadhomukhã mahãtale papàta mudrà / mandà÷yànapaïkapañale mçdumçdi sarasvatãtãre parisphuñaü vyaràjanta ràjayo varõànàm / amaïgalà÷aïkini ca viùãdati parijane narapatirakaronmanasyetat--"atattvadar÷inyo hi bhavantyavidagdhànàü dhiyaþ / tathà hi--eka÷àsanamudràïkà bhårbhavato bhaviùyatãti niveditamapi nimittenànyathà gçhõanti gràmyàþ' / ityabhinandya manasà mahànimittaü tatsãrasahasrasaümitasãmnàü gràmàõàü ÷atamadàd dvijebhyaþ / ninàya ca tatra taü divasam / pratipannàyàü sarvaryàü saümànitasarvaràjalokaþ suùvàpa / atha galati tçtãye yàme suptasamastasanattvaniþ÷abde dikku¤jarajçmbhamàõagambhãradhvaniratàóhyata prayàõapañahaþ / agrataþ sthitvà ca muhårtamiva punaþ prayàõakro÷asaükhyàpakàþ spaùñamaùñàvadãyanta prahàràþ pañahe pañãyàüsaþ / atha galati tçtãye yàme suptasamastasattvaniþ÷abde dikku¤jarajçmbhamàõagambhãradhvaniratàóyata prayàõapañahaþ agrataþ sthitvà ca muhårtamiva punaþ prayàõakrã÷asaükhyàpakàþ spaùñamaùñàvadãyanta prahàràþ pañahe pañãyàüsaþ / tato rañatpañahe, nandannàndãke, gu¤jadgu¤je, kåjatkàhale, ÷abdàyamàna÷aïkhe, kramopacãyamànakañakakalakale, parijanotthàpanavyàpçtavyavahàriõi, drutadrughaõaghàtaghañyamànakoõikàkãlakolàhalakalitakakubhi, balàdhikçtabadhyamànapàñãpatipeñake, janajvalitolkàsahasràlokalupyamànatriyàmàtamasi, yàmaceñãcaraõacalanotthàpyamànakàmimithune, kañukakañukanirde÷ana÷yannidronmiùanniùàdini, prabuddhahàstika÷ånyãkriyamàõa÷ayyàgçhe, suptotthità÷vãyavidhåyamànasañeùa rañatkañakamukharakhanitrakhanyamànakùoõãpà÷e, samutkãlyamànakãla÷i¤jànàhi¤jãre, upanãyamànanigaóatàlakalaravottàlaturaïgataraïgyamàõakhurapuñe, le÷ikamucyamànamadasyandidantisaüdàna÷çïkhalàkhanakhananinàdanirbharabharitada÷adi÷i, bhàsapålakaprahàrapramçùñapàüsulakaripçùñhatrasàryamàõaprasphoñitapramçùñacarmaõi, gçhacintakaceñakasaüveùñyamànapañapuñãkàõóapañamaõóapaparivastràvitànake, kãlakalàpàpåryamàõacipiñacarmapuñe, saübhàõóàyamànabhàõóàgàriõi, bhàõóàgàravahanasaüvàhyamànabahunàlãvàhike, niùàdini÷calànekànekapàropyamàõako÷akala÷apãóàpãóasaükañàyamànasàmantaukasi, dåragatadakùadàserakakùipraprakùipyamàõopakaraõasaübhàrabhriyamàõaduùñadantini, tiryagànamajjàghanikarakçcchràkçùñalambamànaparatantratundilacundãjanajanitajanahàse, pãóyamàna÷àra÷àrivaratràguõagràhitagàtravihàrabçühadbahubçhadunmadakariõi, karighañàghañamànaghaõñàñàïkàrakriyamàõakarõajvare, pçùñhapratiùñhàpyamànakaõñhàlakakadarthitakåjatkarabhe, abhijàtaràjaputrapreùyamàõa kupyayuktàkulakulãnakulaputrakalatravàhane, gamanavelàvipralabdhavàraõàdhoraõànviùyamàõanavasevake, prasàdavittapattinãyamànanarapativallabhavàravàjini, càrucàrabhañasanyanyasyamànanàsãramaõóalàóambarasthålasthàsake, sthànapàlaparyamàõalambamànalavaõakalàyãkiïkiõãnàlãsanàthasaükalitatalasàrake, kuõóalãkçtàvarakùaõãjàlajañilavallabhapàlà÷vadhañànive÷yamànasàkhàmçge, parivardhakàkçùyamàõàrdhajandhapràbhàtikayogyà÷anapràrohake, vyakro÷ãvijçmbhamàõaghàsikaghoùe, gamanasaübhramabhraùñabhramaduttuõóataruõaturaïgamatanyamànànekamanduràvimarde, sajjãkçtakareõukàrohàhvànasatvarasundarãdãyamànamukhàlepane, calitamàtaïgaturaïgapradhàvitapràkçtapràtive÷ikalokaluõñhyamànanirghàsasasyasaücaye, saücaraccelacakràkàntacakrãvati, cakracãtkàrigantrãgaõagçhyamàõaprahatavartmani, akàõóakoóóãyamànabhàõóabharitànaóuhi, nikañaghàsalàbhalubhyallambamànaprathamaprasàryamàõasàrasaurabheye, pramukhapravartyamànamahàsamàmantamahànase, puraþpradhàvaddhvajavàhini, priya÷atopalabhyamànasaükañakuñãrakàntaràlaniþsaraõe, karicaraõadalitamañhikotthitalokaloùñahanyamànameõñhakriyamàõàsannasàkùiüõi, saüghaññavighaññamànavyàghrapallãpalàyamànakùudrakuñumbake, kalakalopadravadravaddraviõabalãvardavidràõavaõiji, puraþsaradãpikàlokaviralàyamànalokotpãóàprasthitàntaþpurakariõãkadambake, hayàrohàhåyamànalambita÷uni, sarabhasacaraõanipatanani÷calagamanasukhàyamànakhakkhañaståyamànatuïgataïgaõaguõe, srastavesaravisaüvàdisãdaddàkùiõàtyasàdini, rojajagdhajagati prayàõasamaye, pratidi÷amàgacchadbhirgajavadhåsamàråóhairàdhoraõairårdhvadhriyamàõahemapatrabhaïga÷àra÷àrïgaiþ, antaràsanàsãnàntaraïgagçhãtàsibhiþ, tàmbålikavidhåyamànacàmarapallavaiþ, pa÷cimàsanikàrpitabhastràbharaõabhindipàlapåliïkaiþ, patralatàkuñilakaladhautanalakapallavitaparyàõaiþ, paryàõapakùakaparikùepapaññikàbandhani÷calapaññopadhànasthiràvadhànaiþ, pracalapàdaphalikàsphàlanasphàyamànapadabandhamaõi÷ilà÷abdaiþ, uccitranetrasukumàrasvasthànasthagitajaïghàkàõóai÷ca kàrdamikapañakalmàùitapi÷aïgapiïgaiþ, alinãlamasçõasatulàsamutpàditasitàsamàyogaparabhàgai÷càvadàtadehavaõarviràjamànaràjàvartamecakaiþ, ka¤cukai÷càpacitacãnacolakai÷ca tàramuktàstabakitastavarakavàrabàõai÷ca nànàkaùàyakarburakåpasikai÷ya ÷ukapicchacchàyàcchàdanakai÷ca vyàyàmolluptapàr÷vapraviùñacàru÷astra÷ca gativa÷avellitahàralatàgalallolakuõóalonmocanapradhàvitaparijanaiþ, càmãkarapatràïkurakarõapårakavighaññamànavàcàlavàlapà÷ai÷coùõãùapaññàvaùñabdhakarõotpalanàlai÷ca kuïkumaràgakomalottarãyàntaritottamàhgai÷ca cåóàmaõikhaõóakhacitakùaumacolai÷ya màyåràtapatràyamàõa÷ekharaùañpadapañalai÷ca màrgàgata÷àrika÷àrivàhavegadaõóaiþ, puna÷ca¤caccàmarakirmãrakàrdaraïgacarmamaõóalamaõóanoóóãyamànacañulaóàmaracàrabhañabharitabhuvanàntaraiþ, àskandatkàmbojavàji÷ata÷i¤jànajàtaråpàyànaravamukharitadiïmukhai÷ca nirdayaprahatalambàpañaha÷atapañuravabadhirãkçta÷ravaõavivaraiþ, udghoùyamàõanàmabhiþ, unmukhapàdàtapratipàlyamànàj¤àpàtai ràjabhiràpupåre ràjadvàram / udite ca bhagavati dinakçti ràj¤aþ samàyogagrahaõasamaya÷aüsã sasvàna saüj¤à÷aïkho muhurmuhuþ / atha na ciràdiva prathamaprayàõa eva digvijayàya diggajasamàgamamiva gamanavilolakarõatàladolàvilàsaiþ kurvàõayà kareõukayà siddhayàtrayohyamànaþ, vaidåryadaõóavikañenopari pratyuptapajharàgakhaõóamayåkhakhacitatayà såryodayadar÷anakopàdiva lohitàyatayà dhriyamàõena maïgalàtapatreõa kadalãgarbhàbhyadhikamradimnà navanetranirmitena dvitãya iva bhoginàmadhipatiraïgalagnena ka¤cukenàmçtamathanadivasa iva kùãrodaphenapañaladhavalàmbaravàhã, bàla eva pàrijàtapàdapa ivàkhaõóalabhåmimàråóhaþ, vidhåyamànacàmaramarudvidhåtakarõapårakusumama¤jarãrajasà sakalabhuvanava÷ãkaraõacårõenevadi÷a÷churayannabhimukhacåóàmaõighañamànapàñalapratibimbamudayamànaü savitàramapi pibanniva tejasà bahalatàmbålasindåracchuritayà vilabhamàna iva dvãpàntaràõyoùñhamudrayànuràgasya sphuranmahàhàramarãcicakravàlàni càmaràõãva di÷o 'pi gràhayan, ràjakekùaõotkùiptatribhàgayà trãnapi lokàn karadànàyàj¤àpayanniva savibhramaü bhrålatayà dràghãyasà bàhupràkàreõa parikùipanniva rirakùayà saptàpi sàgaramahàkhàtànakhilamiva kùorodamàdhuryamàdàyodgatayà lakùmyà samupagåóhaþ, gàóhamamçtamaya iva pãyamànaþ kutåhalottànakañakalokalocanasahasraaiþ snehàrdreùu ràj¤àü hçdayeùu guõagauraveõa majjanniva, limpannivasaubhàgyadraveõa draùñéõàmamarapatirivàgrajavadhakalahkaprakùàlanàkulaþ, pçthuriva pçthivãpari÷odhanàvadhànasaükalitasakalamahãbhçtsamutsàraõaþ, puraþsarairàlokakàrakaiþ sahasrasaükhyairarka iva kiraõairadhikàracàturyaca¤calacaraõairvyavasthàsthàpananiùñhuraiþ bhayapalàyamànalokotpãóàntarità dasàpi di÷o gràhayadbhiriva, calitakadalikàsaüpàtapãtapracàraü pavanamapi vinaye sthàpayadbhiriva, drutacaraõoddhåtadhålipañalàvadhåtàn dinakarakilaõànapyutsàrayadbhiriva, kanakavetralatàlokavikùipyamàõaü dinamapi dårãkurvadbhiriva, daõóibhiritastataþ samutsàryamàõajanasamåho nirjagàma narapatiþ / avanamati ca vinayanamitavapuùi, bhayacakitamanasi, calana÷ithilamaõikanakamukuñakiraõanikaraparikararucira÷irasi, vilulitakusuma÷ekhararajasi ràjacakre, prabhàmucàü cåóàmaõãnàmavà¤castirya¤ca uda¤ca÷ca ca¤canto marãcaya÷càparà÷aya iva su÷akunasaüpàdanàya celuþ / meghàyamànareõumeduraü mandira÷ikhaõóina iva khamuóóãyamànàþ komalakalpapàdapapallavavandanamàlàþ kalàpà ivàbadhyanta digdvàreùu dikpàlaiþ / praõamyamàna÷ca netravibhàgai÷cakañàkùai÷ca samagrekùitairbhråva¤citai÷càrdhasmitai÷ca parihàsai÷ca chekàlàpai÷ca ku÷alapra÷nai÷ca pratipraõàmai÷conmattabhråvãkùitai÷càj¤àdànai÷càkrãõanniva mànamayàn pràõàn praõayadànaiþ pravãràõàü vãro yathànuråpaü vibabhàja ràjakam / atha prasthite ràjani bahalakalakalatrastadiïnàga÷åtkàrarava ivetastatastastàra tàrataraståryàõàü pratidhvanirà÷àtañeùu / diggajebhyaþ prakupitànàü triprasrutànàü kariõàü madaprasravaõavãthãbhiralikulakàlãbhiþ kàlindãveõikàsahasràõãva sasyandire / sindårareõurà÷ibhiraruõàyamànabimbe ravàvastamayasamayaü ÷a÷aïkire ÷akunayaþ / kariõàü ùañpadakolàhalamàüsalaiþ karõatàlaniþsvanaistirodadhire dundubhidhvanayaþ / dodhåyamàna÷ca sacaràcaramàcacàma càmarasaüghàto vi÷vam / a÷vãya÷vàsanikùiptaiþ ÷i÷vinde sitasindhuvàradàma÷ucibhirnirantaramantarikùaü phenipaõóaiþ / piõóãbhåtatagarastabakapàõóuràõi papuriva parasparasaüghaññanaùñàùñadi÷aü divasamuccacàmãkaradaõóànyàtapatravanàni / rajorajanãnimãlito mukuñamaõi÷ilàvalãbàlàtapena vicakàsa vàsaraþ / ràjatairhiraõyai÷ca maõóanakabhàõóamaõóalairhradamànairhiratãkçtàþ parihràdà harito badhiratàü dadhuþ / aripratàpànalanirmålanàyeva madoùma÷ãkaraiþ ÷i÷ekire kariõaþ kakubhàü cakram / cakùuùàmunmeùaü mumuùustaóicca¤calàni cåóàmaõãnàmarcãùi / svayamapi visiùmiye balànàü bhåpàlaþ sarvatovikùiptacakùu÷càdràkùãdàvàsasthànasakà÷àt pratiùñhamànaü svandhàvàram, adhokùajakukùeriva yugàdau niùpatantaü jãvalokam, ambhonidhimiva kumbhabhuvo vadanàt plàvitabhuvanamudbhavantam, arjunabàhudaõóasahasrasaüpiõóitonmuktamiva sahasradhà pravartamànaü pravàhaü narmadàyàþ / "prasara tàta / bhàva, kiü vilambase? laïghati turaïgamaþ / bhadra, bhagnacaraõa iva saücarasiyàvadamã puraþsaràþ sarabhasamupari patanti / vàhayasi kimuùñram? na pa÷yasi nirdaya, niþ÷åka÷i÷ukaü ÷ayànam? vatsa ràmila, rajasi yathà na nasyasi tathà samãpe bhava, kiü na pa÷yasi galati ÷aktuprasevakaþ? kimevamitvara, tvarase / saurabheya, saraõimapahàya hayamadhyaü dhàvasi? dhãvari, vi÷asi, gantukàmà màtahgi, màtaïgamàrgam / aïga, galati tira÷cãnà caõakagoõã / gaõayasi na màmàrañantam? avañamatañenàvatarasi / sukhamàssva svairiõi / sauvãraka, kumbho bhagnaþ / mantharaka khàdiùyasi gataþ sannikùum / ukùàõaü prasàdaya / kiyacciramuccinoùi ceña, badaràõi? dåraü gantavyam / kimadyaiva vidràsi droõaka, dràghãyasã daõóayàtrà, vinaikena niùñhurakeõa niùkreyamasmàkam / agrataþ panthàþ sthapuñaka, sthàvara, yathà na bhanakùi phaõitasthàlãü, garãyàn gaõóakataõóulabhàrako na nirvahati damyaþ / dàsaka, màùãõàmamuto dràgdàtreõa mukhaghàsapålakaü lunãhi / ko jànàti yavasagataü gatànàm / dhava, vàraya balãvardàn, vàhãkarakùitaü kùetramidam / lambità ÷akañã / ÷àkkaraü dhurandharaü dhuri dhavalaü niyuïkùva / yakùapàlita, pramadàþ pinakùi / akùiõã kiü te sphuñite / hata hastipaka, nedãyasi karikaradaõóe samadaþsaümardakardame skhalasi / bhràtarbhàvavidhurabandho, uddhara païkàdanaóvàham / ita ehi màõavaka, ghanebhaghañàsaüghaññasaükañe nàsti nistaraõasaraõiþ' / ityevamàdipravartamànànekasaülàpaü vkacit svecchàmçditoddàmasasyaghàsavighasasukhasaüpannànnapuùñaiþ kelikalaiþ kilakilàyamànairmeõñhavaõñhavañharalambanale÷ikaluõñhakaceña÷àñacaõóàlamaõóalairàõóãraiþ ståyamànam, vkavidasahàyaiþ kle÷àrjitakugràmakuñumbisaüpàditasãdatsaurabheya÷ambalasaüvàhanàyàsàvegàgatasaüyogaiþ svayaü gçhãtagçhopaskaraõaiþ "iyamekà katha¤ciddaõóayàtrà yàtu / yàtu pàtàlatalaü tçùõa bhåterabhavaniþ / bhavatu ÷ivam / sevàü karotu / svasti sarvaduþkhakåñàya kañakàya' iti durvidhavçddhakulaputrakairnindyamànam, vkacidatitãkùõasalilasrotaþpàtinaugatairiva grathitairiva païktibhåtairjanairatidrutam, dravadbhiþ kçùõakañhinaskandhagurulaguóairgçhãtasauvarõapàdapãñhãkarahkakala÷apatadgrahàvagràhaiþ pratyàsannapàrthivopakaraõagrahaõagarvadurvàraiþ savaümeva bahiþ kàrayadbhirbhåpatibhçtakabhàrikairmahànasopakaraõavàhibhi÷ca baddhavaràhavardhravàrdhãõasairlambamànahariõacañukacañakajåñajañi laiþ ÷i÷u÷a÷aka÷àkapatravetràgrasaügrahasaügràhibhiþ ÷uklakarpañapràvçtamukhaikade÷adatàrdramudràguptagorasabhaõóaistalakatàpakatàpikàhastakatàmracarukakañàhasaükañapiñakabhàrikaiþ samutsàryamàõapurovartijanam, vkacit "klo÷o 'smàkam / phalakàle 'nya eva viñàþ samupasthàsyante' iti mukharaiþ pade pade patatàü durbalabalãvardànàü niyuktaiþ skhalane khalaceñakeþ khedyamànàüsaüvibhaktakulaputralokam, kvacinnarapatidar÷anakutåhalàdubhayataþ prajavitapradhàvitagràmeyakajanapadam, màrgagràmanirgatairàgrahàrikajàlmai÷ca puraþsarajaranmahattarottambhitàmbhaþkumbhairupàyanãkçtadadhiguóakhaõóakusumakaraõóakairghañitapeñakaiþ sarabhasaü samutsarpadbhiþ prakupitapracaõjadaõjivitràsanavidrutairdåragatairapi skhaladbhirapi patadbhirapi narendranihitadçùñibhirasato 'pi pårvabhogapatidoùànudbhàvayadbhiradhikràntàyuktaka÷atàni ca ÷aüsadbhi÷cirantanacàñàparàdhà÷càbhidadhànairuddhåyamànadhålipañalam, kvacidekàntapravçttà÷vavàracakracarvyamàõàgàmigauóavimçgyamàõasasyasaürakùaõam, aparairàdiùñaparipàlakapuruùaparituùñaiþ "dharmaþpratyakùo devaþ' iti stutãràtanghadbiþ, aparairlåyamànaniùpannasasyaprakañitaviùàdaiþ kùetra÷ucà sakuñumbakaireva nirgataiþ praråóhapràõacchedaiþ paritàpatyàjitabhayaiþ "vka ràjà, kuto ràjà? ko dç÷o và ràjà?' iti pràrabdhanaranàthanindam, ÷a÷akai÷ca kai÷citpade pade prajavipracamóadaõóapàõipeñakànubaddhairgiriguóakairiva hanyamànairitastataþ saücaradbhiþ, aparairyugapatparàpatitamahàjanagrastaistila÷o vilupyamànairanekajantujahghàntaràlaniþsaraõaku÷alibhiþ kuñilikàvyaüsitasàdibahu÷vabhiþ patalloùñalaguóakoõakuñhàrakãla kuddàlkhanitradàtrayaùñivçùñibhirapi niþsaradbhiràyuùo balàtkçtakalakalam, anyatra saügha÷o ghàsikairbusadhålidhåsaritaghàsajàlajàlakitajaghanai÷ca puràõaparyàõaikade÷adolàyamànadàtrai÷ca sãrõorõà÷akala÷ithilamalinamalakuthai÷ca prabhuprasàdãkçtapàñitapañaccaracalaccolakadhàribhi÷ca dàvamànairuddhåyamànadhålipañalam, vkacidekàntapravçttàsvavàracakracarcyamànàgàmigauóavigraham, vkacitpaïkitaprade÷apåraõàde÷àkulasakalalokalåyamànatçõapålakam, vkacittalavartivetrivetravitràsyamàna÷àkhi÷ikharagatavikro÷àdvivàdibràhnaõam, vkacitkuluõñhakapà÷aviveùñyamànagràmãõagràmàkçùñakauleyakam, vkacidanyonyavibhavasparthoddhuraràjaputravàhyamànavàjisaüghaññamaõóitam, anekavçttàntatayà kautukajananam, pralayajaladhimiva jagadgràsagrahaõàya pravçttam, pàtàlamiva mahràbhoginàü guptaye samutpàditam, kailàsamiva parame÷varavasataye sçùñam, dçsyamànasakalapràõiparyàyaü caturyugasargako÷amiva prajàpatãnàü kle÷abahulamapi tapaþkaraõamitra kramakàriõaü kalyàõànàm, evaü ca vãkùyamàõaþ kañakaü jagàüma / àsannavartinàü ca "tatrabhavatà màndhàtrà pravartitàþ panthàno digvijayàya / apratihataratharaühasà raghuõà laghunaiva kàlenàkàri kakubhàü prasàdanam / ÷aràsanadvitãyaþ karadãcakàra cakraü kramàgatabhujabalàbhijanadhanamadàvaliptànàü bhåbhujàü pàõóuþ / pàõóavaþ savyasàcã jãnaviùayamatikramyaràjasåyasaüpade krudhyadgandharvadhanuùkoñiñàïkàrakåjitaku¤jaü hemakåñaparvataü paràjaiùña / saükalpàntarito vijayastarasvinàm / sahimahimavadvyavahito 'pyuvàha bàhubalavyatikarakàtaraþ karaü kaurave÷varasya kiïkara ivàkçtã drumaþ / nàtijigãùavaþ khalu pårve yenàlpa eva bhåbhàge bhåyàüso bhagadattadantavakrakràthakarõakau rava÷i÷upàlasàlvajaràsaüdhasindhuràjaprabhçtayo 'bhavan bhåpatayaþ / saütuùño ràjà yudhiùñhiro yo hyasahata samãpa eva dhana¤jayajayajanitajagatkampaþ kiüpuruùàõàü ràjyam / alasa÷caõóako÷o yo na pràvikùat kùmàü jitvà strãràjyam / hrasãya evàntaraü tuùàragirigandhamàdanayoþ utsàhinaþ / kiùkuþ turuùkaviùayaþ / pràde÷aþ pàrasãkade÷aþ / ÷a÷apadaü ÷aka÷thànam / adç÷yamànapratihàre pàriyàtre yàtraiva ÷ithilà / ÷aurya÷ulkaþ sulabho dakùiõàpathaþ / dakùiõàrõavakallolànilacalitacandanalatàsaurabhasundarãkçtadarãmand iràddarduràdadrernedãyasi malayo malayalagna eva ca mahendraþ' / ityevaüpràyànudyogadyotakànàmàlàpàn pàrthivakumàràõàü bàhu÷àlinàü ÷çõvannevàsasàdàvàsam / mandiradvàri cobhayataþ sabahumànaü brålatàbhyàü visarjitaràjalokaþ pravi÷ya càvatatàra bàhyàsthànamaõóapasthàpitamàsanamàcakràma / apàstasamàyoga÷ca kùaõamàsiùña / atha tatra pratãhàraþ pçthivãpçùñhapratiùñhàpitapàõipallavo vij¤àpitavàn--"deva! pràgjyotiùe÷vareõa kumàreõa prahito haüsaveganàmà dåto 'ntaraïgastoraõamadhyàste' iti / ràjà tu "tamà÷u prave÷aya' iti sàdaramàdide÷a / atha dakùatayà kùitipàlàdaràcca pratãhàraþ svayameva niragàt / anantaraü ca haüsavegaþ savinayamàkçtyaiva nayanànandasaüpàdanasubhagàbhogabhadratayà samullaïghyamànaguõagarimà prabhåtapràbhçtabhçtàü puruùàõàü samåhena mahatànugamyamànaþ pravive÷a ràjamandiram / àràdeva pa¤càhgàliïgitàïganaþ praõàmamakarot / "ehyehi' iti sabahumànamàhåta÷ca pradàvito 'pasçtaþ pàdapãñhaluñhitalalàñalekho nyastahastaþ pçùñhe pàrthivenopasçtya bhåyo nama÷cakre / snigdhanarendaradçùñyà nirdiùñamaviprakçùñaü sa prade÷amadhyàste / tato ràjà tira÷cãü tanumãùadiva dadhàna÷càmaragràhiõãmantaràlavartinãü samutsàrya saümukhãnastaü sapra÷rayaü papraccha--"haüsavega! ÷rãmànkaccitku÷alã kumàraþ?' iti / sa tamanvavàdãt--"adya ku÷alã yenaivaü snehasnapitayà sauhàrdadravàrdrayà sagauravaü girà pçcchati devaþ' iti / sthitvà ca muhårttamiva punaþ sa caturamuvàca--"caturambhodhibhogabhåtibhàjanabhåtasya devasya sadbhàvagarbhamapahàya hçdayamekamanyadanuråpaü pràbhçtameva durlabhaü loke tathàpyasmatsvàminà saüde÷ama÷ånyatàü nayatà pårvajopàrjitaü vàruõàtapatramàbhogàkhyamanuråpasthànanyàsena kçtàrthãkçtametat / asya ca kutåhalakçnti bahånyà÷caryàõi dçsyante / tathà hi--pratidivasaü pravi÷ati ÷aityaheto÷chàyàyàþ kiraõasahasràdekaikaþ somasya ra÷mirasmin / yasminpraviùñe pradhyànànantaraü svàdavo dantavãõopade÷àcàryà÷cyotanticandrabhàsàmambhasàü maõi÷alàkàbhyo yàvadicchamacchà dhàràþ / pracetà iva ya÷caturõàmarõavànàmadhipatirbhåto bhàvã và tamidamanugçhõàti cchàyayà netaram / idaü ca na saptàrcirdahati, na pçùada÷vo harati, nodakamàrdrayati, na rajàüsi malinayanti, na jarà jarjarayatãti / etattàvadanugçhõàtu dç÷à devaþ saüde÷amapi visrabdhaü ÷roùyati' / ityevamabhidhàya vivçtyàtmãyaü puruùamabhyadhàt--"uttiùñha! dar÷aya devasya' iti / sa ca vacanànantaramutthàya pumànårdhvãcakàra taddhautadukålakalpitàcca nicolakàdakoùãt / àkçùyamàõa eva ca yasminnatisitamahasi sarabhasamahàsãva hareõa, rasàtalàdudalàsãva ÷eùaphaõiphaõàphalakamaõóalena, asthàyãva cakrãbhåyàntarikùe kùãrodena, aghañãva gaganàïgane gãùñhãbandhaþ ÷àradena balàhakavyahaina, vi÷ràntamiva vitatapakùatinà viyati pàtàmahavimànahaüsayåthena, atrinetranirgatasya dhavaladhàmamaõóalamanoharo dçùña iva janena janmadivasaþ kumudabandhoþ pratyakùãkçta ivodgamanakùaõo nàràyaõanàbipuõóarãkasya, àhiteva kãmudãpradoùadar÷anànandatçptirakùõàm, udamàïkùãdiva mandàkinãpulinamaõóalaü mahadambarodare, parivartita iva divasaþ paurõamàsãni÷ayà, mandaümandamindådayasaüdehadåyamànamànasairvighañitaü ghañamànaca¤cucyutamçõàlakoñibhiràsannakamalinãcakravàkamithunaiþ, ÷arajjaladharapañalà÷aïkàsaükocitakekàravamåkamukhapuñaiþ paràïmukhãbhåtaü bhavana÷ikhaõóimaõóalaiþ, prabuddhamàbaddhacandrànandoddàmoddaladdalapuñàññahàsavi÷adaü kumudaùaõóaiþ / citrãyamàõacetà÷ca saràjako ràjà daõóànusàràdhirohiõyà dçùñyà sàdaramaikùiùña tattiülakamiva tribhuvanasya, ÷ai÷avamiva ÷vetadvãpasya, aü÷àvatàramiva ÷aradindoþ, hçdayamiva dharmasya, nive÷amiva ÷a÷ilokasya, dantamaóalakadyutidhavalaü mukhamiva cakravartitvasya, mauktikajàlaparikarasitaü sãmantacakramiva divaþ, bahalajyotsnà÷uklodaramaindavamiva pariveùavalayaü ÷auklyàpahasita÷aïkha÷rãkaü ÷ravaõamaõóalamiva ni÷calatàü gatamairàvatasya, ÷vetagaïgàvartapàõóuraü padamiva tribhuvanavandanãyaü trivikramasya, pracetasa÷cåóàmaõimarãci÷ikhàbhiriva ÷liùñhàbhirmànasabisatantumayãbhi÷càmarikàvalãbhirviracitapariveùam, upari cakravartilakùmãnåpurasvana÷ravaõadohadani÷caleneva lakùmaõà vitatapatreõa haüsena sanàthãkçta÷ikharam, spar÷avatà ca prabhàvastambhitena mandàkinãmçõàlena mukulitaphaõena vàsukineva nãtena daõóatàü dyotamànam, dhavalimnà kùàlayadiva nakùatrapatham, prabàpravàhaprathimnà pràvçõvadiva divasam, samucchràyeõàdhaþkurvadiva divam, uparisthitamiva sarvamaïgalànàm, ÷vetamaõóapamiva ÷riyaþùa stabakamiva brahnastambasya, nàbhimaõóalamiva jyotsnàyàþ, vi÷adahàsamiva kãrteþ, phenarà÷imiüva khaógadhàràjalànàm, ya÷aþ pañalamiva ÷aurya÷àlitàyàþ, trailaukyàdbhutaü mahacchatram / dçùñe tasmin ràj¤à prathame ÷eùamapi pràbhçtaü prakà÷ayà¤cakruþ krameõa kàrmàþ / tadyathà paràrdhyaratnàü÷u÷oõãkçtadigbhàgàn, bhagadattaprabhçtikhyàtapàrthivaparàgatànàhatalakùaõànalaïkàràn, prabàlepinàü ca cåóàmaõãnàü samutkarùàn, kùãrodadherdhavalatàhetåniva hàràn, anekaràgaruciravetrakaraõóakuõóalãkçtàni ÷araccandramarãciru¤ci ÷aucakùamàõi kùaumàõi, ku÷ala÷ilpilokollikhitànàü ca ÷ukti÷aïkhagalvarkapramukhànàü pànabàjanànàü nicayàn, nicolakarakùitarucàü ca rucirakà¤canapatrabhaïgabhaïguràõàmatibandhuraparive÷ànàü kàrdaraïgacarmaõàü saübhàràn, bhårjatvakkomalàþ spar÷avatãrjàtãpaññikàþ, citrapañànàü ca mradãyasàü samårukopadhànàdãn vikàràn, priyaïguprasavapiïgalatva¤ci càsanàni vetramayànyaguruvalkalakalpitasa¤cayàni ca subhàùitabhà¤ji pustakàni, pariõatapàñalapañolatviüùi ca taruõahàrãtaharinti kùãrakùàrãõi ca pågànàü pallavavalambãni sarasàni phalàni, sahakàralatàrakànàü ca kçùõàgurutailasya ca kupitakapikapolakapilakàpotikàpalà÷ako÷ãkavacitàïgãþ sthavãyasãrvaiõavãrnàóo÷ca paññasåtraprasevakàrpitàü÷ca bhinnà¤janavarõasya kçùõàguruõo guruparitàpamuùa÷ca go÷ãrùacandanasya, tuùàra÷ilà÷akala÷i÷irasvacchasitasya ca karpårasya, kastårikàko÷akànàü ca pakkaphalajåñajañilànàü ca kakkolapallavànàm, lavaïgapuùpama¤jarãõàü jàtãphalastabakànàü ca rà÷ãn, atimadhuramadhurasàmodanirhàriõã÷vollakakala÷ãþ sitàsitasya ca càmarajàtasya nicayàn, avalambamànatålikàlàbukàüsca likhitànekalekhyaphalakasaüpuñàn, kutåhalakçnti ca kanaka÷çïkhalàniyamitagrãvàõàü kiünnaràõàü ca vanamànuùàõàü ca jãva¤jãvakànàü ca jalamànuùàõàü ca mithunàni, parimalàmoditakakubha÷ca kastårikàkuraïgàn, gehaparisaraõaparicità÷ca camarãþ càmãkararasacitravetrapa¤jaràntargatàü÷ca bahusubhàùitajalpàkajihvàü÷ca suka÷àrikàprabhçtãnpakùiõaþ pravàlapa¤jaragatàü÷ca cakoràn jalahastinàmudagrakumbhamuktàphaladàmadanturàõi ca dantakàõóakuõóalàni / ràjà tu chatradar÷anàtprahçùñahçdayaþ prathamaprayàõe ÷obhananimitamiti manasà jagràha / haüsavegaü ca prãyamàõo babhàùe--"bhadra! sakalaratnadhàmnaþ paramesvara÷irodhàraõàrhasyàsya mahàtapatrasya mahàrõavàdiva kumudabàndhavasya kumàràllàbho na vismàya / bàlavidyàþ khalu mahatàmupakçtayaþ' iti / apanãte ca tasmàtprade÷àtpràbhçtasaübhàre kùaõamiva sthitvà "haüsavega! vi÷ramyatàm' iti pratãhàrabhavanaü visarjayàübabhåva / svayamapyutthàya snàtvà maógalàkàïkùã pràïmukhaþ pràvi÷adàbhogasya chàyàm / atha vi÷ata evàsya chàyàjanmanà jaóimnà cåóhàmaõitàmanãyateva ÷a÷ibimbamambubindumuca÷cucumburiva candrakàntamaõayo lalàñatañaü karpårareõava iva vyalãyanta locanayågale gale galattuhinakaõanikarakçtanãhàrà hàrà ivàvabadhyanta haricandanarasàsàreõevàpàti saütatamurasi kumudamayamiva hçdayamabhavadati÷i÷iramantarhitahima÷ileva vilãyamànà vyalimpadaïgàni / jàtavismaya÷càkaronmanasi "ekamajaryaü saügatamapahàya kàstyànyà pratikau÷alike'ti / àhàrakàle ca hasavegàya dhavalakarpañapràvçtadhautanàlikeraparigçhãtaü vilipta÷eùaü candanamahgaspçùñe ca vàsasã ÷arattàrakàkàratàramuktàstabakitapadaü parive÷aü nàma kañisåtrakam atimahàrhapajharàgàlokalohitãkçtadivasaü ca taraïgakaü nàma karõàbharaõaü prabåtaü ca bhojyajàtaü pràhiõot / evaüpràyeõa ca krameõa jagàma divasaþ / tataþ kañakasthalabalabahaladhålidhåsaritavapuraü÷umàlã malãmasamaïgamivakùàlayitumaparajalanidhimavàtarat / àbhogàtapatrapradànavàrtàmiva nivedayituü varuõàya vàruõãü di÷amayàsãt / mukulàyamànasakalakamalavanà pramukha eva baddhasevà¤jalipuñeva sadvãpà bhårabhåd bhåpateþ / bhåpàlànuràgamya iva nikhilajãvalokalokà¤jalibaddhabandurjagajjagràha saüdhyàràgaþ / gauóàparàdha÷aïkinãva ÷yàmatàü prapede dikpràcã / pracitatimiranivahà nirvàõànyançpapratàpànalakalàpeva kàlimànamatànãnmedinã / medinã÷apradhoùàsthànapuùpanikaramiva vikacatagararuciramavacakaruruóunikaramaviralaü kakubhaþ / skandhàvàragandhagajamadàmodadhàvitasyeva màrgo viyati viraràja rajaþpàõóurairàvatasya / kupitançpavyàghràghràtàmupasçùñàmiva pauruùñutãü vihàya vihàyastalamàruroha rohiõãramaõaþ / prayàõavàrtà iva màninãnàü hçdayabhedinyo yayurindudãdhitayo da÷a di÷aþ / navançpadaõóayàtràtràsàturà iva taralitasattvavçttaya÷cukùubhuþ patayo vàhinãnàm / cinteva bhåbhçtàü hçdayàni vive÷a guhàvivaràõi vimuktasarvà÷àtimirasaütatiþ / pratisàmantacakùuùàmiva nanà÷a nidrà kumudavanànàm / asyàü ca velàyàü vitatavitànatalavartã narendro "yàta tàvat' iti visarjyànujãvino haüsavegamàdiùñavàn--"kathaya saüde÷am' iti / praõamya sa kathayituü pràstàvãt--"deva! purà mahàvaràhasaüparkasaübhåtagarbhayà bhagavatyà bhuvà narako nàma sånurasàvi rasàtale / vãrasya sayasyàbhavanbhàlya eva pàdapraõàmapraõayina÷cåóàmaõayo lokapàlànàm / yasya ca tribhuvanabhujo bhuja÷auõóasya bhavanakamalinãcakravàkãkopakuñilakañàkùekùito 'pi bhayacakitàruõaparivartitaratho nàj¤ayà vinà ravirastamavràjãt / ya÷ca varuõasya bahirvçtti hçdayamidamàtapatramahàrùãt / mahàtmanastasyànvaye bhagadattapuùpadattavajradattaprabhçtiùu vyatãteùu bahuùu meråpameùu mahatsu mahãpàleùu pramautro mahàràjabhåtivarmaõaþ pautra÷candramukhavarmaõaþ putro devasya kailàsasthirasthiteþ sthitivarmaõaþ susthiravarmà nàma mahàràjàdhiràjo jaj¤e tejasàü rà÷irmçgàïka iti yaü janà jaguþ / yo 'yamagrajenevàjàyata sahaivàhaïkàreõa / ya÷ca bàla eva prãtyà dvijàtãnaprãtyà càràtãnsamagrànpratigrahànagràhayat / yatra càtidurlabhaü lavaõàlayasaübhåtàyàþ paraü màdhuryamabhållakùmyàþ / tathà ca yo vàhinãnàthànàü ÷aïkhà¤jahàra na ratnàni, pçthivyàþ sthairyaü jagràha na karam, avanibhçtàü gauravamàdatta na naiùñhuryam / tasya ca sugçhãtanàmno devasya devyàü ÷yàmàdevyàü bhàskaradyutirbhàskaravarmàparanàmà tanayaþ saütanorbàgãrathyàü bhãùma iva kumàraþ samabhavat / ayamasya ca ÷ai÷avàdàrabya saükalpaþ stheyànsthàõupàdàravindadvayàdçte nàhamanyaü namaskuryàmitir idç÷a÷càyaü manorathastribhuvanadurlabhastrayàõàmanyatamena saüpadyate sakalabuvanavijayena và mçtyunà và yadi và prajaõóapratàpajvalanajanitadigdàhena jagatyekavãreõa devopamena mitreõa / maitrã ca pràyaþ kàryavyapekùiõã kùeõãbhçtàm / kàryaü ca kãdç÷aü nàma tadbhavedyadupanyasyamànamupanayenmitratàü devam / devasya hi ya÷àüsi sa¤cicãùato bahiraïgabhåtàni dhanàni / bàhàveva ca kevale niùaõõasya ÷eùàvayavànàmapi sàhàyakasaüpàdanamanoratho niravakà÷aþ kimuta bàhyajanasya / catuþsàgaragràmagrahaõaghasmarasya pçthivyekade÷adànopanyàsenàpi kà tuùñiþ / abhiråpakanyàvi÷ràõanavilobhanamapi lakùmãmukhàravindadar÷anadurlalitadçùñeraki¤citkaram / evamaghañamànasakalopàyasaüpàditapadàrthe 'sminpràrthanàmàtrakameva kevalamanurudhyamànaþ ÷çõotu devaþ / pràgjyotiùesvaro hi devena sahaikapiïga ivànahgadviùà, da÷aratha iva gotrabhidà, dhana¤jaya iva puùkaràkùeõa, vakartana iva duryodhanena, malayànila iva màdhavena, ajaryaü saügatamicchati / yadi ca devasyàpi maitrãyati hçdayamavagacchati ca paryàyàntaritaü dàsyamanutiùñhanti suhçda iti tataþ kimàsyate samàj¤àpyatàmanubhavatu viùõormandaragiririva vikañakeyårakoñimaõivighaññanavkaõitakañakamaõi÷ilà÷akalàni gàóhopagåóhàni devasya kàmaråpàdhipatiþ / asminnàtçpteranavaratavimalalàvaõyasaubhàgyasudhànirjhariõi mukha÷a÷ini ciràccakùuùã làlayatu pràgjyotiùe÷vara÷rãþ / nàbhinandati ceddevaþ praõayamàj¤àpayatu kiü kathanãyaü mayà svàmina' iti / viratavacasi tasminbhåpàlaþ pårvopalabdhaireva gurubhirguõairàropitabahumànaþ kumàre sudåramàbhogàtapatravyatikareõa tu paràü koñimàropite premõi lajjamàna iva sàdaraü jagàda--"haüsavega! kathamiva tàdç÷i mahàtmani mahàbhijane puõyarà÷au guõãnàü pràgrahare parokùasuhçdi snihyati madvidhasyànyathà svapne 'pi pravarteta manaþ / sakalajagaduttàpanapañavo 'pi ÷i÷iràyante tribuvananayanànandakare kamalàkare karàstigmatejasaþ. subahuguõakrãtàsca ke vayaü sakhyasya / sajjanamàdhuryàõàmabhçtadàsyo da÷a di÷aþ / ekàntàvadàtottànasvabhàvasaübhçtasàdç÷yasya kumudasya kçte kenàbhihitaþ ÷i÷irara÷miþ / ÷reyàü÷ca saükalpaþ kumàrasya svayaü bàhu÷àlã mayi ca samàlambita÷aràsane suhçdi haràdçte kamanyaü namasyati / saüvardhità me prãtiramunà saükalpena / avalepini pa÷àvapi kesariõi bahumàno hçdayasya kiü punaþ suhçdi / tattathà yateùàþ yathà na ciramiyamasmànkle÷ayati kumàradar÷anotkaõñhà' iti / haüsavegastu vij¤àpayàübabhåva--"deva! kimaparamidànãü kle÷ayatyabhijàtamabhihitaü deveva / sevàbhãravo hi santaþ, tatràpi vi÷eùeõàyamahaïkàradhano vaiùõavo vaü÷aþ / àstàü tàvadasmatsvàmivaü÷aþ / pa÷yatu devaþ puruùasya hi sevàü prati durjananyevàtivçddhayà durgatyà vàbhimukhãkriyamàõasya, kuñumbinyevàsaütuùñayà tçùõayà và preryamàõasya, durapatyairiva yauvanajanitairnànàbhilàùibhirasatsaükalpairvàkulãkriyamàõasya, jaratkumàrãmiva paramàrgaõayogyàmatimahatãü và avasthàü pa÷yataþ, stagçhe durbandhubhiriva duþsthitaiþ samagrairgrahairvà gràhyamàõasyàbhiyogaü, puràtanairatidustyajairbhçtyairiva malinaiþ karmabhirvànuvartyamànasya, sakala÷arãrasaütàpakaraü karãùàgnimiva duùkçtinaþ kçtacittsya saüpraveùñuü ràjakulamupahatasakalendriya÷akteriva mithyaiva hçdayagataviùayagràmagrahaõàbhilàùasya, prathamameva toraõatale vantanamàlàkisalayasyeva ÷uùyato dvàrarakùibhirniruddhasya, pãóitasya pravi÷ato dvàre hariõasyevàparairhanyamànasya, karikarmacarmapuñasyeva muhurmuhuþ pratihàramaõóalakaraprahàrairnirasyamànasya, nidhipàdapaprarohasyeva draviõàbilàùàdadhomukhãbhavataþ, dåramamàrgaõasyàpyativiprakçùñavivçtavisarjitasyodvegaü vrajataþ, akaõñakasyàpi caraõatalalagnasyàkçùya kùepãyaþ kùipyamàõasya, amakaraketorapyakàlopasarpaõàprakupite÷varadçùñidagdhasya, pralayamupagacchataþ kaperiva kopanirbhartsitasyàpyabhinnamukharàgasya, brahnagna iva pratidivasavandanodghçùña÷iraþkapàlasya, spar÷arahitasyà÷ubhakarmàõi nirvahataþ, tri÷aïkorivobhayalokabhraùñasya naktandinamavàk÷irasastiùñhataþ, vàjina iva kavalava÷ena sukhavàhyamàtmànaü vidadhànasya, ana÷ana÷àyina iva hçdayasthàpitajãvanà÷asya, ÷arãraü kùapayataþ ÷una iva nijadàraparàhmukhasya, jaghanyakarmalagnamà mànaü tàóayataþ, pretasyevànucitabhåmidãyamànànnapiõóasya, balibhuja iva jihvàlaulyopayuktapuruùavarcaso vçthà vihitàyuùo jãvitaþ, ÷ma÷ànapàdapàniva pi÷àcaraya dagdhabhåtyà paruùãkçtànràjavallabhànupasarpataþ viparãtajihvàjanitamàdhuryairoùñhamàtraprakañitaràgai ràja÷ukàlàpaiþ ÷i÷oriva mugdhavilobhyamànasya, vetàlasyeva narendraprabhàvàviùñasya na ki¤cinnàcarataþ, citradhanuùa ivàlãkaguõàdhyàropaõaikakriyànityanamrasya nirvàõatejasaþ, saümàrjanãsamupàrjitarajaso 'vakarakåñasyeva nirmàlyavàhinaþ, kaphavikàriõa iva dine dine kañukairudvejyamànasya, saugatasyevàrtha÷ånyavij¤aptijanitavairàgyasya kàùàyàõyabhilaùataþ, ni÷àsvapi màtçbalipiõóasyeva dikùu vikùipyamàõasya, a÷aucagatasyeva ku÷ayanacanitasamadhikataraduþkhavçtteþ, tulàyantrasyeva pa÷càtkçtagauravasya toyàrthamapi namataþ, atikçpaõasya ÷irasà kevalenàsaütuùñasya vacasàpi pàdau spç÷ataþ, nirdayavetrivetratàóanatrastayeva trapayàtyaktasya, dainyasaükocitahçdayahçtàvakà÷ayevàhopuruùikayà parivarjitasya, kutsitakarmà ïgãkaraõakupitayevonnatyà viyuktasya, dhana÷raddhayà kle÷ànupàrjayataþ. svavçddhibuddhyàvamànaü saüvardhayato måóhasya, satyapi vividhakusumàdhivàsasurabhiõi vane tçùõàyà¤jalimuparacayataþ, kulaputrasyàpi kçtàgasa iva bhãtabhãtasya samãpamupasarpataþ, dar÷anãyasyàpyàlekhyakusumasyeva niùphalajanmanaþ, viduùo 'pi vedheyasyevàpa÷abdamukhasya, ÷aktimato 'pi ÷vitriõa iva saükocitakarayugalasya, samasamutkarùeùu niragnipacyamànasya, nãcasamãkaraõeùu nirucchvàsaümriyamàõasya, paribhavaistçõãkçtasya, duþkhànilenànirvçterjvalataþ, bhaktasyàpyabhaktasya, niråùmaõaþ saùantàpayato bandhån, vimànasyàpyagatikasya, cyutagauravasyàpyadhastàd gacchataþ, niþsattvasyàpi mahàmàüsavikrayaü kurvataþ, nirmadasyàpyasvatantravçtteþ, ayogino 'pi dhyànava÷okçtàtmanaþ, ÷ayyotthàyaü praõamato dagdhamuõóasya, gotravidåùakasya naktandinaü nçtyato manasvijanaü hàsayataþ, kulàhgàrasya vaü÷aü dahataþ, nçpa÷ostçõe 'pi labde kandharàmavanamayataþ, jañharaparipåraõamàtraprayojanajanmano màüsapiõóasya garbharogasyamàtuþ, apuõyànàü kamaõàmàcaraõàd bhçtakasya kiü pràya÷cittam, kà pratipattikriyà, vka gatasya ÷àntiþ, kãdç÷aü jãvitam, kaþ puruùàbhimànaþ, kiünàmàno vilàsàþ, kãdç÷o bhoga÷raddhà, prabalapaïka iva sarvamadhastànnayati dàruõo dàsa÷abdaþ dhiktaducchvasitamupayàtu nidhanaü dhanam, abhavanirbhåterastu tasyà namo bhagavadbhyastebhyaþ sukhebhyastasyàyama¤jalirai÷varyasya tiùñhatu dåra eva sà ÷rãþ ÷ivaü sa paricchadaþ karotu yadarthamuttamàïgaü gà gamiùyatya÷àpànugrahakùamastapasvã mukhapriyarataþ klãbo påtimàüsamayaþ kçmiragaõyamàno narakaþ, pàdarajodhåsarottamàhgo jaïgamaþ pàdapãñhaþ puüskokilaþ kàkuvkaõiteùu, ÷ikhã mukhakarakekàsu, sthålakårma kroóakaùaõeùu, ÷và nãcacàñukaraõeùu, kçkalàsaþ ÷irovióambanàsu, jàhaka àtmasaükocaneùu, veõurmårcchanàsu, ve÷yàkàyaþ karaõabandhakle÷eùu, palàlaü sattva÷àliùu, pratipàdakaþ pàdasaüvàhanàsu, kandukaþ karatalatàóaneùu, vãõàdaõóaþ koõàbighàteùu, varàkaþ sevako 'pi martyamadhye ràjilo 'pi và bhogã, pulàko 'pi và kalamo, varaü kùaõamapi kçtà mànavatà mànavatà na mato namatastrailokyàdhiràjyopabhogo 'pi manasvinaþ / tadevamabhinanditàsmadãyapraõayo devo 'pi divasaiþ katipayaireva paràgataþ pràgjyotiùe÷vara iti karotu cetasi' ityuktvà tåùõãmabhåt / ciràcca namaskçtya nirjagàma / ràjàpi rajanãü tàü kumàradar÷anautsukyasvãkçtahçdayaþ samanaiùãt / àtmàrpaõaü hi mahatàmamålamantramayaü va÷ãkaraõam / prabàte ca prabhåtaü pratipràbhçtaü pradhànapratidåtàdhiùñhitaü dattvà haüsavegaü pràhiõot / àtmanàpi tataþ prabhçti prayàõakairanavaratairabhyamitraü pràvartata / kadàcittu ràjyavardhanabhujabalopàrjitama÷eùaü màlavaràjasàdhanamàdàyàgataü samãpa evàvàsitaü lekhahàrakàdbhaõóima÷çõot / ÷rutvà càbhinavãbhåtabhràtç÷okahutà÷anastaddar÷anakàtarahçdayo babhåva mårcchàndhakàramiva vive÷àtiùñhacca samutsçùñasakalavyàpàraþ pratãhàranivàraõanibhçtaniþ÷abdaparijane nijamandire saràjakaparivàrastadàgamanamudãkùamàõo muhårtam / atha bhaõóirekenaiva vàjinà katipayakulaputraparivçto malinavàsà ripu÷ara÷alyapåritena nikhàtabahulohakãlakaparikararakùitasphuñaneneva hçdayena, hçdayalagnaiþ svàmisatkçtairiva ÷ma÷rubhiþ, ÷ucaü samupadar÷ayandårãkçtavyàyàma÷ithilabhujadaõóadolàyamànamaïgalavalayaika÷eùàlahkçtiranàdaropayuktatàmbålaviralaràgeõa ÷okadahanadahyamànasya hçdayasyàïgàreõeva, dãrghaniþ÷vàsaveganirgatenàdhareõa ÷uùyatà svàmivirahavidhçtajãvitàparàdhavailakùyàdiva, bàùpavàripañalena pañeneva pràvçtavadanaþ, vi÷anniva durbalãbhåtaiþ svàhgamapatrapayàhgairvamanniva ca vùathãbhåtabhujoùmàõamàyatairniþ÷vasitaiþ, pàtakãva, aparàdhãva, drohãva, muùita iva, chalita iva, yåthapatipatanaviùaõõa iva vegadaõóavàraõaþ, såryàstamayaniþ÷rãka iva kamalàkaraþ, duryodhananidhanadurmanà iva drauõiþ, apahçtaratna iva sàgaro ràjadvàramàjagàma / avatãrya ca turahgamàdavanatamukho vive÷a ràjamandiram / dåràdeva ca vimuktàkrandaþ papàta pàdayoþ / avanipatirapi dçùñvà tamutthàya praviralaiþ padaiþ pratyudgamyotthàpya ca gàóhamupagåhya kaõñhe karuõamaticiraü ruroda / ÷ithilãbhåtamanyuvegha÷ca pureva punaràgatya nijàsane niùasàda / prathamaprakùàlitamukhe ca bhaõóau mukhamakùàlayat / samatikrànte ca kiyatyapi kàlakalàkalàpe bhràtçmaraõavçttàntamapràkùãt / athàkathayacca yathàvçttamakhilaü bhaõóiþ / atha narapatistamuvàca--"ràjya÷rãvyatikaraþ kaþ?' iti / sa punaravàdãt--"deva! deva bhåyaü gate deve ràjyavardhane guptanàmnà ca gçhãte ku÷asthale devã ràjya÷rãþ paribhra÷ya bandhanàdvindhyàñavãü saparivàrà praviùñeti lokato vàrtàma÷çõavam / anveùñàrastu tàü prati prabhåtàþ prahità janà nàdyàpi nivartante' iti / taccàkarõya bhåpatirabravãt--"kimanyairanupadibiþ yatra sà tatra parityaktànyakçtyaþ svayamevàhaü yàsyàmi / bhavànapi kañakamàdàya pravartatàü gauóàbhimukham' / ityuktvà cotthàya snànabhuvamagàt / kàrita÷oka÷ma÷ruvapanakarmaõà ca mahàpratãhàrabhavanasnàtena, ÷àrãrikavasanakusumàïgaràgàlaïkàrapreùaõaprakañitaprasàdeva bhaõóinà sàrdhamabhukta, ninàya ca tenaiva saha vàsaram / athàparedyuruùasyeva bhaõóirbhåpàlamupasçtya vyaj¤àpayat--"pa÷yatu devaþ ÷rãràjyavardhanabhujabalàrjitaü sàdhanaü saparibarhaü màlavaràjasya' iti / narapatinà sa "evaü kriyatàm' ityabhyanuj¤àto dar÷ayàbabhåva / tadyàthà--anavaratagalitamadamadiràmodamukharamadhukarajåñajañilakarañapaññapaïkilagaõóàn, gaõóa÷ailàniva jahgamàn, gambhãragarjitaravà¤jaladharàniva mahãmavatãrõànutphullasaptacchadavanàmodamucaþ, ÷araddivasàniva pu¤jabhåtàn, anekasahasrasaükhyànkariõaþ, càrucàmãkaracitracàmaramaõóalamanoharàü÷ca hariõaraühaso harãn, bàlàtapavisaravarùiõàü ca kriraõairanekendràyudhãkçtada÷adi÷àmalaïkàràõàü vi÷eùàn, vismayakçtaþ smaronmàditamàlavãkucaparimaladurlalitàü÷ca nijajyotsnàpåraplàvitadigantànapi tàrànhàràn, uóupatipàdasaücaya÷åcãni nijaya÷àüsãva bàlavyajanàni, jàtaråpamayanàlaü ca nivàsapuõóarãkamiva ÷riyaþ ÷vetamàtapatram, apsarasa iva bahusamararasasàhasànuràgàvatãrõà vàravilàsinãþ, siühàsana÷ayanàsandãprabhçtãni ràjyopakaraõàni, kàlàyasani÷yalãkçtacaraõayugalaü ca sakalaü màlavaràjalokam, a÷eùàü÷ca sasaükhyàlekhyapatràn, sàlaïkàràpãóapãóàn ko÷akala÷àn / athàlocya tatsarvamavanipàlaþ svãkartuü yathàdhikàramàdi÷adadhyakùàn anyasmiü÷càhani hayaireva svasàramanveùñumuccacàla vindhyàñavãmavàpa ca parimitaireva prayàõakaistàm / atha pravi÷andåràdeva dahyamànaùaùñikabusavisaravisàrivibhàvasånàü vanyadhànyabãjadhànãnàü dhåmena dhåsarimàõamàdadhànaiþ ÷uùka÷àkhàsaücayaracitagovàñaveùñitavikañavañaiþ, vyàpàditavatsaråpakaroùàviùñagopàlakalpitavyàgramantraiþ, ayantritavanapàlahañhahriyamàõaparagràmãõakàùñhikakuñhàraiþ, gahanatarukhaõóanirmitacàmuõóàmaõóapairvanaprade÷aiþ, prakàsyamànamañavãpràyapràntatayà kuñumbabharaõàkulaiþ kuddàlapràyakçùibhiþ kçùãvalairabalavadbhiruccabhàgabàùitena bhajyamànabhåri÷àlikhalakùetrakhaõóalakamalpàvakà÷ai÷ca kàpitaiþ, kàlàyasairiva kçùõamçttikàkañhinaiþ, sthànasthànaskathàpitasthàõåtthitasthålapallavaiþ durupagama÷yàmàkapraråóhibhiralambusabahulaiþ, avirahitakokilàkùakùupairviralaviralaiþ kedàraiþ, kçcchràtkçùyamàõairnàtiprabhåtapravçttagatàgatàprahatabhuvamupakùetramuparacitairuccairma¤cai÷ca såcyamàna÷vàpadopadravaü, di÷i di÷i ca pratimàrgadrumakçtànàü pathikapàdaprasphoñanadhålidhåsarairnavapallavairlà¤jhitacchàyànàm, añavãsulabhasàlakusumastabakà¤citanavakhàtakåpikopakaõñhapratiùñhitanà÷asphuñànàmacchidrakañakalpitakuñãrakàõàm, kuñilakãñaveõãveùñyamànasaktu÷àra÷aràva÷reõã÷ritànàm, adhvagajanajagdhajambåphalàsthi÷abalasamãpabhuvàm, uddhålitadhålãkadambastabakaprakarapulakinãnàm, kaõñakitakarkarãcakràkràntakàùñhama¤cikàmuùitatçùàm, timyattala÷ãtalasikatilakala÷ã÷amita÷ramàõàm, à÷yàna÷aivala÷yàmalitàli¤jarajàyamànajalajaóimnàm, udakumbhàkçùñapàñala÷arkarà÷akala÷i÷irãkçtadi÷àm, ghañamukhaghañitakañahàrapàñalapuùpapuñànàm, ÷ãkarapulakitapallavapålãpàlyamàna÷oùyasarasa÷i÷usahakàraphalajåñãjañilasthàõånàm, vi÷ràmyatkàrpañikapeñakaparipàñãpãyamànapayasàmañavãprave÷aprapàõàü ÷aityena tyàjayantamiva graiùmamåùmaõàü vkacidanyatra gràhayantamivàïgàrãyadàrusaügrahadàhibhiþ vyokàraiþ, sarvata÷ca pràtive÷yaviùayavàsinà samàsannagràmagçhasthagçhasthàpitasthaviraparipàlyamànapàtheyasthagitena kçtadàruõadàruvyàyàmayogyàïgàbyaïgena skandhàdyàsitakañhorakuñhàrakaõñhalambamànapràtarà÷apuñena pàñaccarapratyavàyapratipannapañaccareõa kàlavetrakatriguõavratativalayapà÷agrathitagrãvàgrathitaiþ patravãñàvçtamukhaiþ, boñakåñairåóhavàriõà puraþsarabaladbalãvardayugasareõa naikañikakuñumbikalokena kàùñhasaügrahàrthamañavãü pravi÷atà svàpadavyadhanavyavadhànabahalãsamàropitakuñãkçtakåñapà÷ai÷ca gçhãtamçgatantutantrãjàlavalayavàguraiþ, bahirvyàdairvicaradbhiraüsàvasaktavãtaüsavyàlambamànabàlapà÷ikai÷ca saügçhãtagràhakakrakarakapi¤jalàdipa¤jarakaiþ ÷àkunikaiþ, saücaradbhi÷cyutalàsakale÷alipralatàvadhålañvàlampañànàü capeñakaiþ, pà÷aka÷i÷ånàmañadbhiþ tçõastambàntaritatittiritaralàyamànakauleyakakulacàñukàrai÷caladviühagamçgayàü mçgayuyuvabhiþ krãóadbhiþ, puriõatacakravàkakaõñhakaùàyarucàü ÷ãdhavyànàü valkalànàü kalàpàn, nàticiroddhçtànàü ca dhàtutviùàü dhàtakãkusumànàü goõãragaõitàþ picavyànàü càtasãgaõapaññamålakànàü puùkalànsaübàràn, bhàràü÷ca madhuno màkùikasya mayåràïgajasyàkliùñamadhåcchiùñacakramàlànàü lambamànalàmajjakamu¤jajåñajañànàmapatvacàü khadirakàùñhànàü kuùñhasya kañhorakesarisañàbhàrababhruõa÷ca rodhrasya bhåyaso bhàrakàn, lokenàdàya vrajatà pravicitavividhavanaphalapåritapiñakamastakàbhi÷càbhyarõagràmagatvarãbhistvaramàõàbhirvikrayacintàvyagràbhirgràmeyakàbhirvyàptadigantaramitastata÷ca yukta÷åra÷akura÷àvkaràõàü puràõapàüsåtkirakarãùakåñavàhinãnàü dhårgatadhålidhåsarasairibhasaroùasvarasàryamàõànàü saükrãóaccañulacakracãtkàriõãnàü ÷akaña÷reõãnàü saüpàtaiþ, saüpàdyamànadurbalorvãviråkùakùetrasaüskàramàrakùakùiptadàntavàhakadaõóoóóãyamànahariõahelàlaïghitatuïgavaiõavavçtibhi÷ca nikàtagaurakaraïka÷aïkhu÷aïkita÷a÷aka÷akalitatuïga÷uïgaiþ, prayatnaprabhçtavi÷aïkañavicapairvàcairaikùavaiþ, kàrmukakarmaõyavaü÷aviñapasaükañaiþ, kaõñakitakara¤jaràjiduùprave÷yaiþ, urubåkavacàvaïgakasurasasåraõa÷igrugranthiparõagavedhukàgarmudgulmagahanagçhavàñikaiþ, nikhàtoccakàùñhàropitakàùñhàlukalatàpratànavihitacchàyaiþ, parimaõóalabadarãmaõóapakatalanikhàtakhàdirakãlabaddhavatsaråpaiþ, kathamapi kukkuñarañitànumãyamànasaünive÷airahganàgastistambhatalaviracitapakùi påpikàvàpikairvikãrõabadarapàñalapañalaiþ, veõupoñadalanalakalita÷aramayavçtivihitabhittibhiþ, kiü÷ukagorocanàracitamaõóalamaõóapabalvajabaddhàïgàrarà÷ibhiþ, ÷àlmalãphalatålasaücayabahulaiþ, saünihitanala÷àli÷àlåkakhaõóakumudabãjaveõutaõóulaiþ, saügçhãtatamàlabãjaiþ, bhasmamalinamlànakà÷maryakåñvayàdhçtakañairà÷yànaràjàdanamadanaphalasphãtairmadhåkàsavamadyapràyaiþ, kusumbhakumbhagaõóakusålairavirahitaràjamàùatrapuùakarkañikàkåùmàüõóàlàbubãjaiþ, poùyamàõavanabióàlamàludhànanakula÷àlijàtajàtakàdibhirañavãkuñumbinàü gçhairupetaü vanagràmakaü dadar÷a / tatraiva ca taü divasamatyavàhayaditi / iti ÷rãmahàkavibàõabhaññakçtau harùacarite chatralabdhirnàma saptama ucchvàsa