Bana: Harsacarita, Ucchvasa 2 Input by members of the Sansknet project (formerly: www.sansknet.org) This GRETIL version has been converted from a custom Devanagari encoding. Therefore, word boundaries are usually not marked by blanks. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ dvitãya ucchvàsaþ atimbhãre bhåpe kåpa iva janasya niravatàrasya / dadhati samãhitasiddhiü guõavantaþ pàrthivà ghañakàþ // 2.1 // ràgiõi naline lakùmãü divaso nidadhàti dinakaraprabhavàm / anapekùitaguõadoùaþ paropakàraþ satàü vyasanam // 2.2 // atha tatrànavaratàdhyayanadhvanimukharàõi, bhasmapuõórakapàõóuralalàñaiþ kapila÷ikhàjàlajañilaiþ kç÷ànubhiriva kratulobhàgatairbañubhiradhyàsyamànàni, sekasukumàrasomakedàrikàharitàyamànapraghanàni, kçùõàjinavikãrõa÷uùyatpuroóà÷ãya÷yàmàkataõóulàni, bàlikàvikãryamàõanãvàrabalãni, ÷uci÷iùya÷atànãyamànaharitaku÷apålãpalà÷asamindhi, indhanago mayapiõóakåñasaükañàni, àmikùãyakùãrakùàriõãnàmagnihotradhenånàü khuravalayairvilikhitàjiravitardikàni, kamaõóalavyamçtpiõóamardanavyagrayatijanàni, vaitànavedã÷aïkavyànàmaudumbarãõàü ÷àkhànàü rà÷ibhiþ pavitritaparyantàni vai÷vadevapiõóapàõóuritaprade÷àni, havirdhåmadhåsaritàïgaõaviñapikisalayàni, vatsãyabàlakalàlitalalattaralatarõakàni, krãóatkçùõasàracchàga÷àvakaprakañitapa÷ubandhaprabandhàni, ÷ukasàrikàrabdhàdhyayanadãyamànopàdhyàyavi÷ràntisukhàni, sàkùàttrayãtapovanànãva ciradçùñànàü bàndhavànàü prãyamàõo bhramanbhavanàni, bàõaþ sukhamatiùñhat / tatrasthasya càsya kadàcitkusumasamayayugamupasaüharannajçmbhata grãùmàbhidhànaþ samutphullamallikàdhavalàññahàso mahàkàlaþ / pratyagranirjitasyàstamupagatavato vasantasàmantasya bàlàpatyeùviva payaþpàyiùu navodyàneùu dar÷itasneho mçdurabhåt / abhinavodita÷ca sarvasyàü pçthivyàü sakalakusumabandhanamokùamakarotpratapannuùõasamayaþ / svayamçturàjasyàbhiùekàrdrà÷càmarakalàpà ivàgçhyanta kàminãcikuracayàþ kusumàyudhena, himadagdhasakalakamalinãkopeneva himàlayàbhimukhãü yàtràmadàdaü÷umàlã / atha lalàñantape tapati tapane candanalikhitalalàñikàpuõórakairalakacãracãvarasaüvãtaiþ svedodabindumuktàkùavalayavàhibhirdinakaràràdhananiyamà ivàgçhyanta lalanàlalàñendudyutibhiþ / candanadhåsaràbhirasåryampa÷yàbhiþ kumudinãbhiriva divasamasupyata sundarãbhiþ / nidràlasà ratnàlokamapi nàsahanta dç÷aþ, kimuta jarañhamàtapam / a÷i÷irasamayena cakravàkamithunàbhinanditàþ sarita iva tanimànamànãyanta soóupàþ ÷arvaryaþ / abhinavapañupàñalàmodasurabhiparimalaü na kevalaü jalam, janasya pavanamapi pàtumabhådabhilàùo divasakarasantàpàt / krameõa ca kharakhagamayåkhe khaõóita÷ai÷ave, ÷uùyatsarasi, sãdatsretasi, mandanirjhare jhillikàjhàïkàriõi, kàtarakapotakåjitànubandhabadhiritavi÷ve, ÷vasatpatattriõi, karãrùakaùamaruti, viralavãrudhi, rudhirakutåhalikesariki÷orakalihyamànakañhoradhàtakãstabake, tàmyatstamberamayåthavamathutimyanmahàmahãdhàranitambe, dinakaradåyamànadviradadãnadànà÷yànadàna÷yàmikàlãnamåkamadhulihi, lohitàyamànamandàrasindåritasãmni, salilasyandasaüdohasaüdehamuhyanmahàmahiùaviùàõakoñivilikhyamànasphuñatsphàñikadçùadi, gharmamarmaritagarmuti, taptapàü÷ukukålakàtaravikire, vivara÷araõa÷vàvidhe, tañàrjunakurarakåjàjvaravivartamànottàna÷aphara÷àrapaïka÷eùapalpalàmbhasi, dàvajanitajagannãràjane, rajanãràjayakùmaõi, kañhorãbhavati nidàghakàle pratidi÷amàjãkamànà ivoùareùu prapàvàñakuñãpañalaprakañaluõñhakàþ, prapakvakapikacchågucchacchañàcchoñanacàpalairakàõjakaõóålà iva karùantaþ ÷arkarilàþ karkarasthalãþ, sthåladçùaccårõamucaþ, mucukundakandaladalanadanturàþ, saütatatapanatàpamukharacãrãgaõamukha÷ãkara÷ãkyamànatanavaþ, taruõatarataraõitàpatarale taranta iva taraïgiõi mçgatçùõikàtaraïgiõãnàmalãkavàriõi, ÷uùyacchamãmarmaramàravamàrgalaïghanalàghavajavajaïghàlàþ, raiõavàvartamaõóalãrecakaràsarasarabhasàrabdhanartanàrambhàrabhañãnañàþ, dàvadagdhasthalãmaùãmilanamalinàþ ÷ikùitakùapaõakavçttaya iva vanamayårapicchacayànuccinvantaþ, saprayàõagu¤jà iva ÷i¤jànajaratkara¤jama¤jarãbãjajàlakaiþ saprarãhà ivàtapàturavanamahiùanàsàniku¤jasthålaniþ÷vàsaiþ, sàpatyà ivoóóãyamànajavanavàtahariõaparipàñãpeñakaiþ, sabhrukuñaya iva dahyamànakhaladhànabusakåñakuñiladhåmakoñibhiþ, sàvãcivãcaya iva mahoùmamuktibhiþ, loma÷à iva ÷ãryamàõa÷àlmaliphalatålatantubhiþ, dadruõà iva ÷uùkapatraprakaràkçùñibhiþ, ÷iràlà iva tçõaveõãvikaraõaiþ ucchma÷rava iva dhåyamànanavayava÷åka÷akala÷aïkubhiþ, daüùñràlà iva calita÷alalasåcã÷ataiþ, jihvàlà iva vai÷vànara÷ikhàbhiþ, utsarpatsarpaka¤cukai÷cåóàlà iva brahnastambharasàbhyavaharaõàya kavalagrahamivoùõaiþ kamalavanamadhubhirabhyasyantaþ sakalasalilocchoùaõagharmaghoùaõàghorapañahairiva ÷uùkaveõuvanàsphoñanapañuravaistribhuvanabibhãùikàmudbhàvayantaþ, cyutacapalacàùapakùa÷reõã÷àritasçtayaþ, tviùimanmayåkhalatàlàtaploùakalmàùavapuùa iva sphuñitagu¤jàphalasphuliïgàïgàràïkitàïgàþ, giriguhàgambhãrabhàïkàrabhãùaõabhràntayaþ, bhuvanabhasmãkaraõàbhicàracarupacanacaturàþ, rudhiràhutibhiriva pàribhadradrumastabakavçùñibhistarpayantastàravànvanavibhàvasån, a÷i÷ira÷ikatàtàrakitaraühasaþ, tapta÷ailavilãyamàna÷ilàjaturasalavaliptadi÷aþ, dàvadahanapacyamànacañakàõóakhaõóakhacitatarukoñarakãñapañalapuñapàkagandakañavaþ, pràvartantonmattà màtari÷vànaþ / sarvata÷ca bhåribhastràsahasrasaüdhukùaõakùubhità iva jarañhàjagaragambhãragalaguhàvàhivàyavaþ, kvacitsvacchandatçõacàriõo hariõàþ, vkacittarutalavivaravivartino babhravaþ, vkacijjañàvalambinaþ kapilàþ vkacicchakunikulakulàyapàtinaþ ÷yenàþ, vkacidvilãnalàkùàrasalohitacchavayo 'dharàþ, vkacidàsàdita÷akunipakùakçtapañugatayo vi÷ikhàþ, vkaciddagdhaniþ÷eùajanmahetavo nirvàõàþ, vkacitkusumavàsitàmbarasurabhayo ràgiõaþ, kvacitsadhåmodgàrà mandarucayaþ, kvacitsakalajagadgràsaghasmaràþ sabhasmakàþ, kvacidveõu÷ikharalagnamårtayo 'tyantavçddhàþ, kvacidacalopayukta÷ilàjatavaþ, kùayiõaþ kvacitsarvarasabhujaþ pãvànaþ, kvaciddagdhaguggulavo raudràþ, kvacijjvalitanetradahanadagdhasakusuma÷aramadanàþ kçtasthàõusthitayaþ, cañula÷ikhànartanàrambhàrabhañãnañàþ kvacicchuùkakàsàrasçtibhiþ sphuñannãrasanãvàrabãjalàjavarùibhirjvàlà¤jalibhirarcayanta iva gharmaghçõim, aghçõà iva hañhahåyamànakañhorasthalakamañhavasàvisragandhagçdhnavaþ, svamapi dhåmamambhodasamudbhåtibhiyeva bhakùayantaþ satilàhutaya iva sphuñad bahalabàlakãñapañalàþ kakùeùu, ÷vitriõa iva ploùavicañadvalkaladhavala÷ambåka÷uktayaþ, ÷uùkeùu saraþsu, svedina iva vilãyamànamadhupañalagolagalitamadhåcchiùñavçùñayaþ kànaneùu, khalataya iva pari÷ãryamàõa÷ikhàsaühatayo mahoùareùu, gçhãta÷ilàkavalà iva jvalitasåryamaõi÷akaleùu ÷iloccayeùu, pratyadç÷yanta dàruõà dàvànagnayaþ / tathàbhåte ca tasminnatyågre grãùmasamaye kadàcidasya svagçhàvasthitasya bhuktavato 'paràhõasamaye bràtrà pàra÷ava÷candrasenanàmà pravi÷yàkathayat--"eùa khalu devasya catuþsamudràdhipateþ sakalaràjacakracåóàmaõi÷reõã÷àõakoõakaùaõanirmalãkçtacaraõanakhamaõeþ sarvacakravartinàü dhaureyasyamahàràjàdhiràjaparame÷vara÷rãharùadevasya bhràtrà kçùõanàmnà bhavatàmantikaü praj¤àtatamo dãrghàdhvagaþ prahito dvàramadhyàste' iti / so 'bravãt--"àyuùman! avilambitaü prave÷ayainam' iti / atha tenànãyamànam, atidåragamanagurujaóajaïghàkàõóam, kàrdamikacelacãrikàniyamitoccaõóacaõóàtakam, pçùñhapreïkhatpañaccarakarpañaghañitagalagranthim, atinibióasåtrabandhanimnitàntaràlakçtalekhavyavacchedayà lekhamàlikayà parikalitamårdhànam, pravi÷antaü lekhahàrakamadràkùãt / apràkùãcca dåràdeva--"bhadra, bhadrama÷eùabhuvananiùkàraõabandhostatrabhavataþ kçùõasya? iti / sa "bhadram' ityuktvà praõamya nàtidåre samupàvi÷at / vi÷rànta÷càbravãt--"eùa khalu svàminà mànanãyasya lekhaþ prahitaþ' iti vimucyà rpayat / bàõastu sàdaraü gçhãtvà svayamevàvàcayat--"mekhalakàtsaüdiùñamvadhàrya phalapratibandhã dhãmatà pariharaõãyaþ kàlàtipàta ityetàvadatràrthajàtam / itaradvàrtàsaüvàdanamàtrakam' / avadhçtalekhàrtha÷ca samutsàritaparijanaþ saüde÷aü pçùñavàn / mekhalakastvavàdãt--"evamàha medhàvinaü svàmã--jànàtyeva mànyo yathaikagotratà và, samànaj¤ànatà và, samànajàtità và, sahasaüvardhanaü và, ekade÷anivàso và, dar÷anàbhyàso và, parasparànuràga, ÷ravaõaü và, parokùopakàrakaraõaü và, samàna÷ãlatà và, snehasya hetavaþ / tvayi tu vinà kàraõenàdçùñe 'pi pratyàsanne bandhàviva baddhapakùapàtaü kimapisnihyati me hçdayaü dårasthe 'pãndoriva kumudàkare / yato bhavantamantareõànyathà cànyathà càyaü cakravartã durjanairgràhita àsãt / na ca tattathànasantyeva te yeùàü satàmapi satàü na vidyante mitrodàsãna÷atravaþ / ÷i÷ucàpalàparàcãnacetovçttitayà ca bhavataþ kenacidasahiùõunà yatki¤cidasadç÷amudãritam, itaro lokastathaiva tadgçhõàti vakti ca / salilànãva gatànugatikàni lolàni khalu bhavantyavivekinàü manàüsi / bahumukha÷ravaõani÷calãkçtani÷caya÷ca kiü karotu pçthivãpatiþ / tattvànveùibhi÷càsmàbhirdårasthito 'pi pratyakùãkçto 'si / vij¤apta÷cakravartã tvadartham-yathà pràyeõa prathame vayasi sarvaüsyaiva càpalaiþ ÷ai÷avamaparàdhoti / tatheti ca svàminà pratipannam / ato bhavatà ràjakagulamakçtakàlakùepamàgantavyam / avake÷ãvàdçùñaparame÷varo bandhumadhyamadhivasannapi na me bahumataþ / na ca sevàrvaùamyaviùàdinà parame÷varopasarpaõabhãruõà và bhavatà bhavitavyam / yato yadyapi-- svecchopajàtaviùayo 'pi na yàti vaktuü dehauti màrgaõa÷atai÷ca dadàti duþkham / mohàtsamàkùipati jãvanamapyakàõóe karùña manobhava ive÷varadurvidagdhaþ // tathàpyanye te bhåpatayaþ, anya evàyam / nyakkçtançganalaniùadhanahuùàmbarãùada÷arathadilãpanàbhàragabharatabhagãrathayayàtiramçtamayaþ svàmã / nàsyàhaïkàrakàlakåñaviùadigdhaduùñà dçùñayaþ, na garvagaragurugalagrahagadagadgadà giraþ, nàtismayoùmàpasmàravismçtasthairyàõi sthànakàni, noddàmadarpadàhajvaravegaviklavà vikàràþ, nàbhimànamahàsannipàtanirmitàhgabhaïgàni gatàni, na madàrditavakrãkçtauùñhaniùñhyåtaniùñhuràkùaràõi jalpitàni / tathà ca--asya vimaleùu sàdhuùu ratnabuddhiþ, na ÷ilà÷akaleùu / muktàdhavaleùu guõeùu prasàdhanadhãþ, nàbharaõabhàreùu / dànavatsu karmasu sàdhana÷raddhà, na karikãñeùu / sarvàgresare ya÷asi mahàprãtiþ, na jãvitajarattçõe / gçhãtakaràsvà÷àsu prasàdhnàbhiyogaþ na nijakalatradharmaputrikàsu / guõavati dhanuùi sahàyabuddhiþ, na piõóopajãvini sevakajane / api ca--asya mitropakaraõamàtmà, bhçtyopakaraõaü prabhutvam, paõóitopakaraõaü vaidagdhyam, bàndhavopakaraõaü lakùmãþ, kçpaõopakaraõamai÷varyam, dvijopakaraõaü sarvasvam, sukçtasaüsmaraõopakaraõaü hçdayam, dharmopakaraõamàyuþ, sàhasopakaraõaü ÷arãram asilatopakaraõaü pçthivã, vinodopakaraõaü ràjakam, pratàpopakaraõaü pratipakùaþ / nàsyàlpapuõyairavàpyate sarvàti÷àyisukharasaprasåtiþ pàdapallavacchàyà' iti / ÷rutvà ca tameva candrasenaü samàdi÷at--"kçtaka÷ipuü vi÷ràntasukhinamenaü kàraya' iti / atha gate tasmin, paryaste ca vàsare, saüghaññamànaraktapaïkajasaüpuñapãyamàna eva kùayiõi kùàmatàü vrajati bàlavàyasàsyàruõe 'paràhõàtape, ÷ithilitanijavàjijave japàpãóapàñalimnyastàcala÷ikharaskhalite kha¤jatãva kamalinãkaõñakakùatapàdapallave pataïge, puraþ paràpatati preïkhadandhakàrale÷alambàlake ÷a÷iviraha÷oka÷yàma iva ÷yàmàmukhe, kçtasaüdhyopàsanaþ ÷ayanãyamagàt / acintayaccaikàkã--kiü karomi / anyathà sambhàvito 'smi ràj¤à / nirnimittabandhunà ca saüdiùñamevaü kçùõena / kaùñà ca sevà / viùamaü bhçtyatvam / atigambhãraü mahadràjakulam / na ca me tatra pårvajapuruùapravartità prãtiþ, na kulakramàgatà gatiþ, nopakàrasmaraõànurodhaþ, na bàlasevàsnehaþ, na gotragauravam, na pårvadar÷anadàkùiõyam, na praj¤àsaüvibhàgopapralobhanam, na vidyàti÷ayakutuhalam, nàkàrasaundaryàdaraþ, na sevàkàkukau÷alam, na vidvadgoùñhãbandhavaidagdhyam, na vittavyayava÷ãkaraõam, na ràjavallabhaparicayaþ / ava÷yaü gantavya¤ca / sarvathà bhagavànbhavànãpatirbhuvanapatirgatasya me ÷araõam, sarvaü sàmpratamàcariùyati, ityavadhàryaü gamanàya matimakarot / athànyasminnahanyutthàya, pràtareva snàtvà, dhçtadhavaladukålavàsàþ, gçhãtàkùamàlaþ, pràsthànikàni såktàni mantrapadàni ca bahu÷aþ samàvartya devadevasya viråpàkùasya kùãrasnapanapuraþsaràü surabhikusumadhåpagandhadhvajabalivilepanapradãpakabahulàü vidhàya paramayà bhaktyà påjàm, prathamahutataralatilatvagvighañanacañulamukhara÷ikhà÷ekharaü pràjyàjyàhutipravardhitadakùiõàrciùaü bhagavantamà÷u÷ukùaõiü hutvà, dattvà dyumnaü yathàvidyamànaü dvijebhyaþ, pradakùiõãkçtya pràïmukhãü naicikãm, ÷uvalàïgaràgaþ, ÷uklamàlyaþ, ÷uklavàsàþ, rocanàcitradårvàgrapallavagrathitagirikarõikàkusumakçtakarõapåraþ, ÷ikhàsaktasiddhàrthakaþ, pituþ kanãyasyà svasrà màtreva snehàrdrahçdayayà ÷vetavàsasà sàkùàdiva bhagavatyà mahà÷vetayà màlatyàkhyayà kçtasakalagamanamaïgalaþ, dattà÷ãrvàdo bàndhavavçddhàbhiþ, abhinanditaþ parijanajaratãbhiþ vanditacaraõairabhyanuj¤àto gurubhiþ, abhivàditairàghràtaþ ÷irasi kulavçddhaiþ, vardhitagamanotsàhaþ ÷akunaiþ, mauhårtikamatena kçtanakùatradohadaþ, ÷obhane muhårte haritagomayopaliptàjirasthaõóilasthàpitamasitetarakusumamàlàparikùiptakaõóaü dattapiùñapa¤càïgulapàõóuraü mukhanihitanavacåtapallavaü pårõakala÷amãkùamàõaþ praõamya kuladevatàbhyaþ kusumaphalapàõibhirapratirathaü japadbhirnijardvijairanugamyamànaþ, prathamacalitadakùiõacaraõaþ, prãtikåñànniragàt / prathame 'hani tu ghamakàlakaùñaü nirudakaü niùpatrapàdapaviùamaü pathikajananamaskriyamàõaprave÷apàdapotkãrõakàtyàyanãpratiyàtanaü ÷uùkamapi pallavitamiva tçùita÷vàpadakulalambitalolajihvàlatàsahasraiþ pulakitamivàcchabhallagolàïgålalihyamànamadhugolacalitasaraghàsaüghàtaiþ, romà¤citamiva dagdhasthalãråóhasthålàbhãrukandala÷ataiþ, ÷anai÷caõóikàyatanakànanamatikramya mallakåñanàmànaü gràmamagàt / tatra ca hçdayanirvi÷eùeõa bhràtrà suhçdà ca jagatpatinàmnà saüpàditasaparyaþ sukhamavasat / athàparedyuruttãrya bhagavatãü bhàgãrathãü yaùñigçhakanàmni vanagràmake ni÷àmanayat / anyasmindivase skandhàvàramupamaõipuramanvajiravati kçtasannive÷aü samàsasàda / atiùñhacca nàtidåre ràjabhavanasya / nivartitasnànà÷anavyatikaro vi÷rànta÷ca mekhalakena saha yàmamàtràva÷eùe divase bhuktavati bhåbhuji prakhyàtànàü kùitibhujàü bahå¤÷ibirasaüni ve÷ànvãkùamàõaþ ÷anaiþ ÷anaiþ paññabandhàrthamupasthàpitai÷ca óiõóimàdhirohaõàyàhçtai÷càbhinavabaddhai÷ca vikùepopàrjitai÷ca kau÷alikàgatai÷ca prathamadar÷anakutåhalopanãtai÷ca nàgavãthãpàlapreùitai÷ca pallãparivçóhaóhaukitai÷ca svecchàyuddhakrãóàkautukàkàritai÷ca dåtasaüpreùaõapreùitai÷ca dãyamànai÷càcchidyamànai÷ca mucchamànai÷ca yàmàvasthàpitai÷ca sarvadvãpavijigãùayà giribhiriva sàgarasetubandhanàrthamekãkçtairdhvajapañapañupañaha÷aïkhacàmaràïgaràgaramaõãyaiþ puùyàbhiùekadivasairiva kalpitairvàraõendraiþ ÷yàmàyamànam, anavaratacalitakhurapuñaprahatamçdaïgai÷ca nartayadbhiriva ràjalakùmãmupahasadbhiriva sçkvipuñaprasçtaphenàññahàsena javajaóajaïghàü hariõajàtimàkàrayadbhiriva saüghaññahetorharùaheùitenoccairuccaiþ÷ravasamutpatadbhiriva divasakararathaturagaruùà yakùàyamàõamaõóanacàmaramàlaigaganatalaü turaïgaistaraïgàyamàõam, anyatra preùitai÷ca preùyamàõai÷ca preùitapratinivçttai÷ca bahuyojanagamanagaõanasakhyàkùaràvalãbhiriva varàñikàvalãbhirghañitamukhamaõóanakaistàrakitairiva saüdhyàtapacchedairaruõacàmarikàracitakarõapåraiþ saraktotpalairiva rakta÷àli÷àleyairanavaratajhaõajhaõàyamànacàrucàmãkaraghurughurukamàli kairjatkara¤javanairiva raõita÷åùkabãjako÷ã÷ataiþ ÷ravaõopàntapreïkhatpa¤caràgavarõorõàcitrasåtrajåñajañàjàlaiþ kapikapolakapilaiþ kramelakakulaiþ kapilàyamànam, anaytra ÷arajjaladharairiva sadyaþsrutapayaþpañaladhavalatanubhiþ kalpapàdapairiva muktàphalajàlakajàyamànàlokaluptacchàyàmaõóalairnàràyaõanàbhipuõóarãkairi và÷liùñagaruóapakùaiþ kùãrododde÷airiva dyotamànavikañavidrumadaõóaiþ ÷eùaphaõàphalakairivoparisphuratsphãtamàõikyakhaõóaiþ ÷vetagaïgàpulinairiva ràjahaüsopasevitairabhibhavadbhiriva nidàghasamayamupahasadbhiriva vivasvataþ pratàpamàpibadbhirivàtapaü candralokamayamiva jãvalokaü janayadbhiþ kumudamayamiva kàlaü kurvadbhirjyotsnàmayamivavàsaraü viracayadbhiþ phenamayãmiva divaü dar÷ayadbhirakàlakamudãsahasràõãvasçjadbhirupahasadbhiriva ÷àtakratavãü ÷riyaü ÷vetàyamànairàtapatrakhaõóaiþ ÷vetadvãpàyamànam, kùaõadçùñanaùñàùñadiïmukhaü ca muùõadbhiriva bhuvanamàkùepotkùepadolàyituü dinaü gatàgatànãva kàrayadbhirutsàrayadbhiriva kunçpatisamparkakalaïkakàlãü kàleyãü sthitiü vikacavi÷adakà÷avanapàõóurada÷adi÷aü ÷aratsamayamivopapàdayadbhirbisatantumayamivàntarikùamàvirbhàvayadbhi þ ÷a÷ikararucãnà calatàü càmaràõàü sahasrairdelàyamànam, api ca haüsayåthàymànaü karikarõa÷aïkheþ, kalpalatàvanàyamànaü kadalikàbhiþ, màõikyavçkùakavanàyamànaü màyåràtapatreþ, mandàkinãpravàhàyamàõamaü÷ukaiþ, kùãrodàyamànaü kùaumaiþ, kadalãvanàyamànaü marakatamayåkhaiþ, janyamànànyadivasamiva pajharàgabàlàtapaiþ, utpadyamànàparàmbaramivendranãlaprabàpañalaiþ, àrabhyamàõàpårvani÷amiva mahànãlamayåkhàndhakàraiþ syandamànànekakàlindãsahasramiva gàruóamaõiprabhàpratànaiþ aïgàrakitamiva puùparàgara÷mibhiþ, kai÷citprave÷amalabhamànairadhomukhai÷caraõanakhapatitavadanapratibimbanibhena lajjayà svàïgànãva vi÷adbhiþ kai÷cidaïgulãlikhitàyàþ kùitervikãryamàõakaranakhakiraõakadambavyàjena sevàcàmaràõãvàrpayadbhiþ kai÷ciduraþsthaladolàyamànendranãlataralaprabhàpaññaiþ svàmikopapra÷amanàya kaõñhabaddhakçpàõapaññairiva kai÷ciducchvàsasaurabhabhràmyadbhramarapañalànvakàritamukhairapahçtalakùmã÷okadhçtalamba÷ma÷rubhirivànyaiþ ÷ekharoóóãyamànamadhupamaõóalaiþ praõàmavióambanàbhayapalàyamànamaulibhiriva nirjitairapi susaümànitairivànanya÷araõairantaràntarà niùpatatàü pravi÷atàü càntarapratãhàràõàmanumàrgapradhànitànekàrthijanasahasràõàmanuyàyinaþ puruùà na÷ràntaiþ punaþ punaþ pçcchadbhiþ "bhadra! adya bhaviùyati bhuktvà sthàne dàsyati dar÷anaü parame÷varaþ, niùpatiùyati và bàhyàü kakùàm' iti dar÷anà÷ayà divasaü nayadbhirbhujanirjitaiþ ÷atrumahàsàmantaiþ samantàdàsevyamànam, anyai÷ca pratàpànuràgàgatairnànàde÷ajairmahàmahopàlaiþ pratipàlayadbhirnarapatidar÷anakàlamadhyàsyamànam, ekàntopaviùñai÷ca jainairàrhataiþ pà÷upataiþ pàrà÷aribhirvarõibhiþ sarvade÷ajanmabhi÷ca janapadaiþ sarvàmbhodhivelàvanavalayavàsibhi÷ca mlecchajàtibhiþ sarvade÷àntaràgatai÷ca dåtamaõóalairupàsyamànam sarvaprajànirmàõabhåmimiva prajàpatãnàü, lokatrayasàroccayaracitaü caturthamiva lokam, mahàbhàrata÷atairapyakathanãyasamçddhisaübhàram, kçtayugasahasrairiva kalpitasannive÷am svarvàrbudairiva vihàtaràmaõãyakam, ràjalakùmokoñibhiriva kçtaparigrahaü ràjadvàramagamat / abhavaccàsya jàtavismayasya manasi--"kathamivedamiyatpramàõaü pràõijàtaü janayatàü prajàsçjàü nàsãtpari÷ramaþ, mahàbhåtànàü và parikùayaþ, paramàõå nàü và vicchedaþ, kàlasya vàntaþ, àyuùo và vyuparamaþ, àkçtãnàü và parisamàptiþ' iti / mekhalakastu dåràdeva dvàrapalalokena pratyabhij¤àyamànaþ "tiùñhatu tàvatkùaõamàtramatraiva puõyabàgã' iti tamabhidhàyàpratihataþ puraþ pràvi÷at / atha sa muhårtàdiva pràü÷unà, karõikàragaureõa, vãdhraka¤cukacchannavapuùà, samunmiùanmàõikyapadakabandhabandhuravastabandhakç÷àvalagnena, hima÷aila÷ilàvi÷àlavakùasà, haravçùakakudakåñavikañàüsatañena, urasà capalahçùãkahariõakulasaüyamanapà÷amiva hàraü bibhratà, "kathayataü yadi somavaü÷asaübhavaþ såryava÷asaübhavo và bhåpatirabhådevaüvidhaþ' iti praùñumànãtàbhyàü somasåryàbhyàmiva ÷ravaõagatàbhyàü maõikuõóalàbyàü samudbhàsamànena, vahadvadanalàvaõyavisaraveõikàkùipyamàõairadhikàragauravàddãyamànamàgerõeva dinakçtaþ kiraõaiþ prasàdalabdhayà vikacapuõóarokamuõóamàlayeva dãrghayà dçùñyà dåràdevànandayatà, naiùñhuryàdhiùñhàne 'pi pratiùñhitena pade pade pra÷rayamivàvanamreõa, maulinà pàõóuramuùõãùamudvahatà, vàmena sthålamuktàphalacchuraõadanturatsaruü karakisalayena kalayatà kçpàõam, itareõàpanãtataralatàü tàóinãmiva latàü ÷àta kaumbhãü vetrayaùñimunmçùñàü dhàrayatà puruùeõànugamyamàno nirgatyàvocat--"eùa khalu mahàpratãhàràõàmanantara÷cakùuùyo devasya pàriyàtranàmà dauvàrikaþ / samanugçhõàtvenamanuråpayà pratipattyà kalyàõàbhinive÷ã' iti / dauvàrikastu samupasçtya kçtapraõàmo madhurayà girà savinayamabhàùata-- "àgacchata / pravi÷ata devadar÷anàya / kçtaprasàdo devaþ' iti / bàõastu "dhanyo 'smi, yadevamanugràhyaü màü devo manyate' ityuktvà tenopadi÷yamànamàrgaþ pràvi÷adabhyantaram / atha vanàyujaiþ, àraññajaiþ, bhàradvàjaiþ, sindhude÷ajaiþ, pàrasãkai÷ca, ÷oõai÷ca, ÷yàmai÷ca, ÷vetai÷ca, pi¤jarai÷ca, haridbhi÷ca, tittirikalmàùai÷ca, pa¤cabhadrai÷ca, mallikàkùaü÷ca, kçttikàpi¤jarai÷ca, àyatanirmàüsamukhaiþ, anutkañakarõako÷aiþ, suvçtta÷lakùõasughañitaghaõñikàbandhaiþ, yåpànupårvãvakràyatodagragrãvaiþ, upacaya÷vasatsvandhasaüdhibhiþ, nirbhugnoraþsthalaiþ asthålapraguõaprasçtairlohapãñhakañhinakhuramaõóalaiþ, atijvatruñanabhayàdanirmitàntràõãvodaràõi vçttàni dhàrayadbhiþ, udyaddro õãvibhajyamànapçthujaghanaiþ, jagatãdolàyamànabàlapallavaiþ, kathamapyubhayato nikhàtadçóhabhåripà÷asaüyamananiyantritaiþ, àyatairapi pa÷càtpà÷abandhaparava÷aprasàritaikàïghribhiràyatatarairivopalakùyamàõaiþ, bahuguõasåtragrathitagrãvàgaõóakaiþ, àmãlitalocanaiþ, dårvàrasa÷yàmalaphenalava÷abalàn da÷anagçhãtamuktàn pharapharitatvacaþ kaõóåjuùaþ prade÷àn prajàlayadbhiþ, sàlasavalitavàladhibhiþ, eka÷aphavi÷rànti÷ramasrasta÷ithilitajaghanàrdhaiþ, nidrayà pradhyàyadbhi÷ca, skhalitahuïkàramandamanda÷abdàyamànai÷ca, tàóitakhåradharaõãraõitamukhara÷ikhara÷uralikhitakùmàtalairghàsamabhilaùadbhi÷ca, tàóitakhåradharaõãraõitamukhara÷ikharakhuralikhitakùmàtalairghàsamabhilaùadbhi÷ca, prakãryamàõayavasagràsarasamatsarasamudbhåtakùobhai÷ca, prakupitacaõóacaõóàlahuïkàrakàtaratarataralatàrakai÷ca, kuïkumapramçùñipi¤jaràïgatayà satatasannihitanãràjanànalarakùyamàõairivoparivitatavitànaiþ, puraþpåjitàbhimatadaivataiþ, bhåpàlavallabhaisturaïgairàracitàü manduràü vilokayan, kutåhalàkùiptahçdayaþ ki¤cidantaramatikrànto hastavàmenàtyuccatayà niravakà÷amivàkà÷aü kurvàõam, mahatà kadalãvanena parivçtaparyantaü sarvato madhukaramayãbhirmadasrutibhirnadãbhirivàpatantãbhiràpåryamàõam, à÷àmukhavisarpiõà bakulavanànàmiva vikasatàmàmodeva limpantaü ghràõendriyaü dåràdavyaktamibhadhiùõyàgàramapa÷yat / apçcchacca--"atra devaþ kiïkaroti?' iti / asàvakathayat--"eùa khalu devasyaupavàhyo vàhyaü hçdayaü jàtyantarita àtmà bahi÷caràþ pràõà vikramakrãóàsuhçddarpa÷àta iti yathàrthanàmà vàraõapatiþ / tasyàvasthànamaõóapo 'yaü mahàn dç÷yate' iti / sa tamavàdãt--"bhadra! ÷råyate darpa÷àtaþ yadyevamadoùo và pa÷yàmi tàvadvàraõendrameva / ator'hasi màmatra pràpayitum / atiparavànasmi kåtåhalena' iti / so 'bhàùata--"bhavatvevam / àgacchatu bhavàn / ko doùaþ / pa÷yatu tàvadvàraõendram' iti / gatvà ca taü prade÷aü dåràdeva gabhbhãragalagarjitairviyati càtakakadambakairbhuvi ca bhavananãlakaõñhakulaiþ kalakekàkalakalamukharamukhaiþ kriyamàõàkàlakolàhalam, vikacakadambasaüvàdimadasuràsaurabhabharitabhuvanam, kàyavantamivàkàlameghakàlam, aviralamadhubindupiïgalapajhajàlakitàü sarasãmivàtyavagàóhàü da÷àü caturthãmutsçjantam, anavaratamavataüsa÷aïkairàmandrakarõatàladundubhidhvanibhiþ pa¤camãprave÷amaïgalàrambhamiva såcayantam / aviratacalanacitratripadãlalitalàsyalayairdelàyamànadãrghadehàbhogavattayà medinãvidalanabhayena bhàramiva laghayantam, digbhittitañeùu kàyamiva kaõóåyamànam, àhavàyodastahastatayà digvàraõànivàhvayamànam, brahnastambhamiva sthålani÷itadantena karapatreõa pàñayantam, amàntaü bhuvanàbyantare bahiriva nirgantumãhamànam; sarvataþsarasakisalayalatàlàsibhirle÷ikai÷ciraparicayopacitairvanairi va vikùiptaü, sa÷aivalabisavisara÷abalasalilaiþ sarobhiriva càdhoraõairàdhãyamànanidàghasamayasamucitopacàrànandam, api ca pratigajadànapavanàdànadårotkùiptenànekasamaravijayagaõanàlekhàbhiri va valivalayaràjibhistanãyasãbhistaraïgitodareõàtisthavãyasà hastàrgaladaõóenàrgalayantamiva sakalaü sakula÷ailasamudradvãpakànanaü kakubhàü cakravàlam, ekaü karàntaràrpitenotpalà÷ena kadalãdaõóenàntargata÷ãkarasicyamànamålam, muktapallavamivàparaü lãlàvalambinà mçõàlajàlakena samararasoccaromà¤cakaõñakitamiva dantamàõóamudvahantam, visarpantyà ca dantakàõóayugalasya kàntyà saraþkrãóàsvà ditàni kumudavanànãva bahudhà vamantam, nijaya÷orà÷imiva di÷àmarpayantam, kukarikãñapàñanadurvidagdhàn siühànivopahasantam, kalpadrumadukålamukhapañamiva càtmanaþ kalayantam, hastakàõóadaõóoddharaõalãlàsu ca lakùyamàõena raktàü÷ukasukumàratareõa tàlunà kavalitàni raktapajhavanànãva varùantam, abhinavakisalayarà÷ãnivodgirantam, kamalakavalapãtaü madhurasamiva svabhàvapiïgalena vamantaü cakùuùàü, cåtacampakalavalãlavaïgakakkolavantyelàlatàmi÷ritàni sasahakàràõi karpårapåritàni pàrijàtakavanànãvopabhukàni punaþpuna karañàbhyàü bahalamadàmodavyàjena visçjantam, aharni÷aü vibhramakçtahastasthitibhirardhakhaõóitapuõórekùukàõóakaõóåyanalikhitairalikulavàcàlitairdànapaññakairvilabhamànamiva sarvakànanàni karipatãnàm, aviralodabindusyandinà hima÷ilà÷akalamayena vibhramanakùatramàlàguõena ÷i÷irãkriyamàõam, sakalavàraõendràdhipatyapaññabandhabandhuramivoccaistaràü ÷iro dadhànam, muhurmuhuþ sthagitàpàvçtadiïmukhàbyàü karõatàlatàlavçntàbhyàü vãjayantamiva bhartçbhaktyà dantaparyaïkikàsthitàü ràjalakùmãm, àyatavaü÷akramàgatena gajàdhipatyacihnena càmareõeva calatà vàladhinà viràjamànam, svaccha÷i÷ira÷ãkaracchalena digvijayapãtàþ sarita iva punaþpunarmukhena mu¤cantam, kùaõamavadhànadànaniþspandãkçtasakalàvayavànàmanyadviradaóiõóimàkarõanàïgavalanànàmante dãrghaphåtkàraiþ paribhavaduþkhamivàvedayantam, alabdhayuddhamivàtmànamanu÷ocantam, àrohàdhiråóhiparibhavena lajjamànamivàïgulãlikhitamahãtalam, madaü mu¤cantam, avaj¤àgçhãtamuktakavalakupitàrohàrañanànurodhena madatandrãnimãlitanetratribhàgam, kathaü kathamapi mandamandamanàdaràdàdadànaü kavalàn, ardhajagdhatamàlapallavasruta÷yàmalarasena prabhåtatayà madapravàhamiva mukhenàpyutsçjantam, calantamiva darpeõa, ÷vasantamiva ÷auryeõa, mårcchantamiva madena, truñyantamiva tàruõyena, dravantamiva dànena, valgantamiva balena, màdyantamiva mànena, udyantamivotsàhena, tàmyantamiva tejasà, limpantamiva làvaõyena, si¤cantamiva saubhàgyena, snigdhaü nakheùu, paruùaü romaviùaye, guruü mukhe, sacchiùyaü vinaye, mçduü ÷irasi, dçóhaü paricayeùu, hrasvaü skandhabandhe, dãrghamàyuùi, daridramudare, satatapravçrtta dàne, balabhadraü madalãlàsu, kulakalatramàyattatàsu, jinaü kùamàsu, vahnivarùaü krodhamokùeùu, garuóhaü nàgoddhçtiùu, nàradaü kalahakutåhaleùu, ÷uùkà÷anipàtamavaskandeùu, makaraü vàhinãkùobheùu, à÷ãviùaü da÷anakarmasu, varuõaü hastapà÷àkçùñiùu, yamavàguràmaràtisaüveùñaneùu, kàlaü pariõatiùu, ràhuü tãkùõakaragrahaõeùu, lohitàïgaü vakracàreùu, alàtacakraü maõóalabràntivij¤àneùu, manorathasaüpàdakaü cindàmaõiparvataü vikramasya, dantamuktà÷ailastambhanivàsapràsàdamabhimànasya, ghaõñàcàmaramaõóanamanoharamicchàsaücaraõavimànaü manasvitàyàþ, madadhàràdurdinàndhakàraü gandhodakadhàràgçhaü krodhasya, sakà¤canapratimaü mahàniketanamahaïkàrasya, sagaõóa÷ailaprasravaõaü krãóàparvatamavalepasya, sadantatoraõaü vajramandiraü darpasya, uccakumbhakåñàññàlakavikañaü saücàrigiridurgaü ràjyasya, kçtànekabàõavivarasahasraü lohapràkàraü pçthivyàþ, ÷ilãmukha÷atajhàïkàritaü pàrijàtapàdapaü bhånandanasya, tathà ca saügãtagçhaü karõatàlatàõóavànàm, àpànamaõóapaü madhupamaõóalànàm, antaþpuraü ÷çïgàràbharaõànàm, madanotsavaü madalãlàlàsyànàm, akùuõõapradoùaü nakùatramàlàmaõóalànàm, akàlapràvçñkàlaü madamahànadãpåraplavànàm, alãka÷aratsamayaü saptacchadavanaparimalànàm, apårvahimàgamaü ÷ãkaranãhàràõàm, mithyàjaladharaü garjitàóambaràõàü darpa÷àtamapa÷yat / àsãccàsya cetasi--"nånamasya, nirmàõe girayo gràhitàþ paramàõutàm / kuto 'nyathà gauravamidam / à÷caryametat / vindhyasya dantàvàdivaràhasya karaþ' iti vismayamànamevaü dauvàriko 'bravãt-- "pa÷ya,-- mityaivàlikhitàü manoratha÷atairniþ÷eùanaùñàü priyaü cintàsàdhanakalpanàkuladhiyàü bhåyo vane vidviùàm / àyàtaþ kathamapyayaü smçtipathaü ÷ånyãbhavaccetasàü nàgendraþ sahate na mànasagatànà÷àgajendrànapi // tadehi / punarapyenaü drakùyasi / pa÷ya tàvaddevam' ityabhidhãyamàna÷ca tena madajalapaïkilakapolapaññapatitàü mattàmiva madaparimalena mukulitàü kathamapi tasmàd dçùñimàkçùya tenaiva dauvàrikeõopadi÷yamànavartmà samatikramya bhåpàlakulasahasrasaükçlàni trãõi kakùàntaràõi caturthe muktàsthànamaõóapasya purastàdajire sthitam, dåràdårdhvasthitena pràü÷ånà karõikàragaureõa vyàyàmavyàyatavapuùà ÷astriõà maulena ÷arãraparivàrakalokena païktisthitena kàrtasvarastambhamaõóaleneva parivçtam, àsannopaviùñavi÷iùñeùñalokam, haricandanarasaprakùàlite tuùàra÷ãkara÷ãtalatale dantapàõóurapàde ÷a÷imaya iva muktà÷aila÷ilàpañña÷ayane samupaviùñam, ÷ayanãyaparyantavinyaste samarpitasakalavigrahabhàraü bhuje, diïmukhavisarpiõi dehaprabhàvitàne vitatamaõimayåkhe gharmasamayasubhage sarasãva mçdumçõàlajàlajañilajale saràjakaü ramamàõam, tejasaþ paramàõubhiriva kevarlarnirmitam, anicchantamapi baladàropatayitumiva siühàsanam, sarvàvayaveùu sarvalakùaõairgçhãtam, gçhãtabrahnacaryamàliïgitaü ràjalakùamyà, pratipannàsidhàràdhàraõavratamavisaüvàdinaü ràjarùim, viùamaràjamàrgavinihitapadaskhalanabhiyeva sulagnaü dharme, sakalabhåpàlaparityaktena bhãteneva labdhavàcà sarvàtmanà satyena sevyamànam, àsannavàravilàsinãpratiyàtanàbhi÷caraõanakhapàtinãbhirdigbhiriva da÷abhirvigrahàvarjitàbhiþ praõamyamànam, dãrghairdigantapàtibhirdçùñipàtairlokapàlànàü kçtàkçtamiva pratyavekùamàõam, maõipàdapãñhapçùñhapratiùñhitakareõoparigamanàbhyanuj¤àü mçgyamàõamiva divasakareõa, bhåùaõaprabhàsamutsàraõabaddhaparyantamaõóalena pradakùiõãkriyamàõamiva divasena, apramaõamadbhirgiribhirapi dåyamànaü, ÷auryoùmaõà phenàyamànamiva candanadhavalaü làvaõyajaladhimudvahantamekaràjyorjityena, nijapratibimbànyapi nçpacakracåóàmaõidhçtànyasahamànamivadarpaduþkhàsikayà càmarànilanibhena bahudheva ÷vasantãü ràjalakùmãü dadhànam, sakalamiva catuþsamudralàvaõyamàdàyotthitayà ÷riyà samupa÷liùñam, àbharaõamaõikiraõaprabhàjàlajàyamànànãndradhanuþsahasràõãndrapràbhçtaprahitàni vilabhamànamiva ràj¤àü saübhàùaõeùu parityaktamapi madhu varùaüntam, kàvyakathàsvapãtamapyamçtamudvamantam, visrambhabhàùiteùvanàkçùñamapi hçdayaü dar÷ayantam, prasàdeùu ni÷calàmapi ÷riyaü ÷thàne ÷thàne ÷thàpayantam, vãragoùñhoùu pulakitena kapolasthalenànuràgasaüde÷amivopàü÷u raõa÷riyaþ ÷çõvantam, atikràntasubhañakalahàlàpeùu snehavçùñimiva dçùñimiùñe kçpàõe pàtayantam, parihàsasmiteùu gurupratàpabhãtasya ràjakasya svacchamà÷ayamivada÷anàü÷ubhiþ kathayantam, sakalalokahçdayasthitamapi nyàye tiùñhantam, agocare guõànàmabhåmau saubhàgyànàmaviùaye varapradànànàma÷akya à÷iùàmamàrge manorathànàmatidåre daivasyàdi÷yupamànànàmasàdhye dharmasyàdçùñapårve lakùmyà mahattve sthitam, aruõapàdapallavena sugatamantharoruõà vajràyudhaniùñhuraprakoùñhapçùñhena vçùaskandhena bhàsvadbimbàdhareõa prasannàvalokitena candramukhena kçùõake÷ena vapuùà sarvadevatàvatàramivaikatra dar÷ayantam, api ca màüsalamayåkhamàlàmalinitamahãtale mahati mahàrhe màõikyamàlàmaõóitamekhale mahànãlamaye pàdapãñhe kalikàla÷irasãva salãlaü vinyastavàmacaraõam, àkràntakàliyaphaõàcakavàlaü bàlamiva puõóarãkàkùam, kùaumapàõóureõa caraõanakhadodhitipratànena prasaratà mahãü mahàdevãpaññabandheneva mahimànamàropayantam, apraõatalokapàlakopenevàtilohitau sakalançpatimaulimàlàsvatipãtaü pajharàgaratnàtapamiva vamantau sarvatejasvimaõaaóalàstamayasaüdhyàmiva dhàrayantàva÷eùaràjakakusuma÷ekharamadhurasasrotàüsãva sravantau samastasàmantasãmantottaüsasraksaurabhabhràntairbhramaramaõóalairamitrottamàïgairiva muhårtamapyavirahitau savàhanatatparàyàþ ÷riyo vikacaraktapaïkajavanavàsabhavanànãva kalpayantau jalaja÷aïkhamãnamakarasanàthatalatayà kathitacaturambhodhibhogacihnàviva caramau dadhànam, diïnàgadantamusahàbyàmiva vikañamakaramukhapratibandhabandhuràbhyàmudvelalàvaõyayodhipravàhàbhyàmi va phenàhita÷obhàbyàü kalàcandanadrumàbhyàmiva bhogimaõóala÷iroratnara÷mirajyamànamålàbhyàü hçdayàropitabhåbhàradhàraõamàõikyastambhàbyàmårudaõóàbhyàü viràjamànam, amçtaphenapiõóapàõóunà mekhalàmaõimayåkhakhacitena nitambabimbavyàsaïginà vimalapayodhautena netrasåtranive÷a÷obhinàdharavàsasà vàsukinirmokeõeva mandaraü dyotamànam, aghanena satàràgaõenoparikçtena dvitãyàmbareõa bhuvanàbhogamiva bhàsamànam, ibhapatida÷anamusalasahasrollekhakañhinamasçõenàparyàptàmbaraprathimnà vividhavàhinãsaükùobhakalakalasaümardasahiùõunà kailàsamiva mahatà sphañikatañenoruõoraþkapàñena viràjamànam, ÷rãsarasvatyorurovadanopabhogavibhàgasåtreõeva pàtitena ÷eùeõeva ca tadbhujastambhavinyastasamastabhåbhàralabdhavi÷ràntisukhaprasuptena hàradaõóena parivalitakandharam / jãvitàvadhigçhãtasarvasvamahàdànadãkùàcãreõeva hàramuktàphalànàü kiraõanikareõa pràvçtavakùaþsthalam, ajajigãùayà bàlairbhujairivàparaiþ prarohadbhirbàhåpadhàna÷àyinyàþ ÷riyàþ karõotpalamadhurasadhàràsaütànairiva galadbhirbhujajanmanaþ pratàpasya nirgamanamàrgairivàvirbhavadbhiruraõaiþ keyåraratnakiraõadaõóairubhayataþprasàritamaõimayapakùavitànamiva màõikyamahãdharam, sakalalokàlokamàrgàrgalena caturudadhiparikùepakhàta÷àtakumbha÷ilàpràkàreõasarvaràjahaüsabandhavajrapa¤jareõa bhuvanalakùmãprave÷amaïgalamahàmaõitoraõenàtidãrghadordaõóayugalena di÷àü dikpàlànàü ca yugapadàyatimapaharantam, sodaryalakùmãcumbanalobhena kaustubhamaõeriva mukhàvayavatàü gatasyàdharasya galatà ràgeõa pàrijàtapallavaraseneva si¤cantaü diïmukhàni, antaràntarà suhçtparihàsasmitaiþ prakãryamàõavimalada÷ana÷ikhàpratànaiþ prakçtimåóhàyàràja÷riyàþ praj¤àlokamiva dar÷ayantam, mukhajanitendusandehàgatàni kumudinãvanànãva preùayantam, sphuñasphañikadhavalada÷anapaïktikçtakumudavana÷aïkàpraviùñàü ÷arajjyotsnàmiva visarjayantam, madiràmçtapàrijàtagandhagarbheõa bharitasakalakakubhà mukhàmodenàmçtamathanadivasamiva sçjantam, vikacamukhakamalakarõikàko÷enànavaratamàpãyamàna÷vàsasaurabhami vàdhomukhena nàsàvaü÷ena, cakùuùaþ kùorasnigdhasya dhavalimnà diïmukhànyapårvavadanacandrodayodvelakùãrodotplàvitànãva kurvàõam, vimalakapolaphalakapratibimbatàü càmaragràhiõãü vigrahiõãmiva mukhanivàsinãü sarasvatãü dadhànam, aruõena cåóàmaõi÷ociùà sarasvatãrùyàkupitalakùmãprasàdanalagnena caraõàlaktakeneva lohitàyatalalàñatañam, àpàñalàü÷utantrãsaütànavalayinãü kuõóalamaõikuñilakoñibàlavãõàmanavaratacalitacaraõànàü vàdayatàmupavãõayatàmiva svaravyàkaraõavivekavi÷àradam, ÷ravaõàvataüsamadhukarakulànàü kalakvaõitamàkarõayantam, utphullamàlatãmayena ràjalakùmayàþ kacagrahalãlàlagnena nakhajyotsnàvalayeneva mukha÷a÷ipariveùamaõóalena muõóamàlàguõena parikalitake÷àntam, ÷ikhaõóàbharaõabhuvà muktàphalàlokena marakatamaõikiraõakalàpena cànyonyasaüvalanavçjinena prayàgapravàhaveõikàvàriõevàgatya svayamabhiùicyamànam, ÷ramajalavilãnabahalakçùõàgurupaïkatilakakalaókakalpitena kàlimnà pràrthanàcàñucaturacaraõapatana÷ata÷yàmikàkiõaeneva nãlàyamànalalàñendulekhàbhiþ kùubhitamànasodgatairutkalikàkalàpairiva hàrairullasadbhiravaùñabhyamànàbhirvilàsavalganacajulairübhrålatàkalpairãùyrayà ÷riyamiva tarjayantãbhiràyàmibhiþ svasitairaviralaparimalairmalayamàrutamayaiþ pà÷airivàkarùantãbhirvikañabakulàvalãvaràñakaveùñitamukhairbçhadbhiþ stanakala÷aiþ svadàrasaütoùarasamivà÷eùamuddharantãbhiþ kucotkampikàvikàrapreïkhitànàü hàrataralamaõãnàü ra÷mibhiràkçùya hçdayamiva hañhàtprave÷ayantãbhiþ prabhàmucàmàbharaõamaõãnàü mayåkhaiþ prasàritairbahubhiriva bàhubiràliïgantãbhirjç mbhànubandhabandhuravadanàravindàvaraõãkçtairuttànaiþ karakisalayaiþ sarabhasapradhàvitàni mànasànãva nirundhatãbhirmadanàndhamadhukarakulakãryamàõakarõakusumarajaþkaõakåõitakoõàni kusuma÷ara÷aranikaraprahàramårcchàmukulitànãva locanàni caturaü saücàrayantãbhiranyonyamatsaràdàvirbhavadbhahghuramukuñivibhramakùiptaiþ kañàkùaiþ karõendãvaràõãva tàóayantãbhiranimeùadar÷anasukharasarà÷iü mantharitapakùmaõà cakùuùà pãtamiva komalakapolapàlãpratibimbitaü vahantãbhirabhilàùalãlànirnimittasmitai÷candrodayàniva madanasahàyakàya saüpàdayantãbhiraïgabhahgavalanànyonyaghañitottànakaraveõikàbhiþ sphuñanamukharàïgulãkàõóakuõóalãkriyamàõanakhadãdhitinivahanibhenàki¤citkarakàmakàrmukàõãva ruùà bha¤jantãbhirvàravilàsinãbhirvilupyamànasaubhàgyamiva sarvataþ, spar÷asvinnavepamànakarakisalayagalitacaraõàravindàü caraõagràhiõãü vihasya koõenalãlàlasaü ÷irasi tàóayantam, anavaratakarakalitakoõatayà càtmanaþ priyàü vãõàmiva ÷riyamapi ÷ikùayantam, niþsneha iti dhanaiþ, anà÷rayaõãya iti doùaiþ, nigraharuciritãndriyaiþ, durupasarpa iti kalinà, nãrasa iti vyasanaiþ, bhãrurityaya÷asà, durgrahacittavçttiriti cittabhuvà, strãpara iti sarasvatyà, ùaõóha iti parakalatraiþ, kàùñhàmuniriti yatibhiþ, dhårta iti ve÷yàbhiþ, neya iti suhçdbhiþ, karmakara iti vipraiþ, susahàya iti ÷atruyodhaiþ, ekamapyanekadhà gçhyamàõam, ÷antanormahàvàhinãpatim, bhãùmàjjitakà÷itamam, droõàccàpalàlasam, guruputràdamoghamàrgaõam, karõànmitrapriyam, yudhiùñhiràdbahukùamam, bhãmàdanekanàgàyutabalam, dhana¤jayànmahàbhàrataraõayogyam, kàraõamiva kçtayugasya, bãjamiva vibudhasargasya, utpattidvãpamiva darpasya, ekàgàramiva karuõàyàþ, pràtive÷ikamiva puruùottamasya, khaniparvatamiva paràkramasya, sarvavidyàsaügãtagçhamiva sarasvatyàþ, dvitãyàmçtamanthanadivasamiva lakùmãsamutthànasya, baladar÷anamiva vaidagdhyasya, ekasthànamiva sthitãnàm, sarvasvakathanamiva kànteþ, apavargamiva råpaparamàõusargasya, sakaladu÷caritapratàya÷cittamiva ràjyasya, sarvabalasandohàvaskandamiva kandarpasya, upàyamiva purandaradar÷anasya, àvartanamiva dharmasya, kanyàntaþpuramiva kalànàm, paramapramàõamiva saubhàgyasya ràjasargasamàptyavabhçthasnànadivasamiva sarvaprajàpatãnàm, gambhãraü ca, prasannaü ca, tràsajananaü ca, ramaõãyaü ca, kautukajananaü ca, puõyaü ca, cakravarttinaü harùamadràkùãt / dçùñvà cànugçhãta iva nigçhãta iva sàbhilàùa iva tçpta iva romà¤camucà mukhena mu¤cannànandabàùpavàribindåndåràdeva vismayasmeraþ samacintayat--"so 'yaü sujanmà, sugçhãtanàmà, tejasàü rà÷iþ, caturudadhikedàrakuñumbã, bhoktà brahnastambhaphalasya, sakalàdiràjacaritajayajyeùñhamallo devaþ parame÷varo harùaþ / etena ca khalu ràjanvatã pçthvã / nàsyahareriva vçùavirodhãni bàlacaritàni, na pa÷upateriva dakùajanodvegakàrãõye÷vayavilàsatàni, na ÷atakratoriva gautravinà÷api÷unàþ pravàdàþ na yamasyevàtivallabhàni daõóagrahaõàni, na varuõasyeva nistriü÷agràhasahasrarakùità ratnàlayàþ, na dhanadasyeva niùphalàþ sannidhilàbhàþ, na jinasyevàrthavàda÷ånyàni dar÷anàni, na candramasa iva bahuladoùopahatàþ ÷riyaþ / citramidamatyamaraü ràjatvam / api càsya tyàgasyàrthinaþ, praj¤àyàþ ÷àstràõi, kavitvasya vàcaþ, sattvasya sàhasasthànàni, utsàhasya vyàpàràþ kãrterdihmukhàni, anuràgasya lokahçdayàni, guõagaõasya saükhyà, kau÷alasya kalà, na paryàpto viùayaþ / asmiü÷ca ràjani yatãnàü yogapaññakàþ, pustakarmaõàü pàrthivavigçhàþ, ùañpadànàü dànagrahaõakalahàþ, vçttànàü pàdacchedàþ, aùñapadànàü caturaïgakalpanà, pannagànàü dvijagurudveùàþ, vàkyavidàmadhikaraõavicàràþ, iti samupasçtya copavãtã svasti÷abdamakarot / athottare nàtidåre ràjadhiùõyasya gajaparicàrako madhuramaparavakramucceragàyat-- "karikalabha vimu¤ca lolatàü cara vinayavratamànatànanaþ / mçgapatinakhakoñibhaïguro gururupari kùamate na te 'ïku÷aþ' // ràjà tu tacchru tvà dçùñvà ca taü giriguhàgatasiühabçühitagambhãreõa svareõa pårayanniva nabhobhàgamapçcchat--"eùa sa bàõaþ?' iti / "yathà'j¤àpayati devaþ / so 'yam' iti vij¤àpito dauvàrikeõa "na tàvadenamakçtaprasàdaþ pa÷yàmi' iti tiryaïnãladhavalàü÷ukadhàràü tiraskariõãmiva bhramayannapàïganãyamànataralatàrakasyàyàminãü cakùuùaþ prabhàü parivçtya preùñhasya pçùñhato niùaõõasya màlavaràjasånorakathayat--"mahànayaü bhujaïgaþ' iti / tåùõãübhàvena tvagamitanarendravacasi tasminmåke ca ràjaloke muhårtamiva tåùõãü sthitvà bàõo vyaj¤àpayat--"deva! avij¤àtatattva iva, a÷raddadhàna iva, neya iva, aviditalokavçttànta iva ca kasmàdevamàj¤àpayasi? svairiõo vicitrà÷ca lokasya svabhàvàþ pravàdà÷ca / mahadbhistu thàrthadar÷ibhirbhavitavyam / nàrhasi màmanyathà saübhàvayitumavi÷iùñamiva / bràhnaõo 'smi jàtaþ somapàyinàü vaü÷e vàtsyàyanànàm / yathàkàlamupanayanàdayàþ kçtàþ saüskàràþ / samyakpañhitaþ sàógo vedaþ / ÷rutàni ce yathà÷aktiþ ÷àktràõi / dàraparigrahàdabhyagàriko 'smi / kà me bhujaïgatà / lokadvayàvirodhibhistu càpalaiþ ÷ai÷ava÷ånyamàsãt / atrànapalàpo 'smi / anenaiva ca gçhãtavipratãsàramiva me hçdayam / idànãü tu sugata iva ÷àntamanasi manàviva kartari varõà÷ramavyavasthànàü samavartinãva ca sàkùàddaõóabhçti deve ÷àsati saptàmburà÷ira÷anà÷eùadvãpamàlinãü mahãü ka ivàvi÷aïkaþ sarvavyasanabandhoravinyasya manasàpyabhinayaü kalpayiùyati / àsatàü ca tàvanmànuùyakopetàþ / tvatprabhàvàdalayo 'pi bhãtà iva madhu pibanti / rathàïganàmàno 'pi lajjanta ivàbhyanuvçttivyasanaiþ priyàõàm / kapayo 'pi cakità iva capalàyante / ÷aràravo 'pi sànukro÷à iva ÷vàpadagaõàþ pi÷itàni bhu¤jate / sarvathà kàlena màü j¤àsyati svàmã svayameva / anapàcãnacittavçttigràhiõyo hi bhavanti praj¤àvatàü prakçtayaþ' ityabhidhàya tåùõãmabhåt / bhåpatirapi "evamasmàbhiþ ÷rutam' ityabhidhàya tåùõãmevàbhavat / saübhàùaõàsanadànàdinà tu prasàdena nainamanvagrahãt / kevalamamçtavçùñibhiþ snapayanniva snehagarbheõa dçùñipàtamàtreõàntargatàü prãtimakathayat / astàbhilàùiõi ca lambamàne savitari visarjitaràjaloko 'bhyantaraü pràvi÷at / bàõo 'pi nirgatya dhautàrakåñakomalàtapatviùi nirvàti vàsare, àstàcalakåñakirãñe niculama¤jarãbhàüsi tejàüsi mu¤cati viyanmuci marãcimàlini, atiromandhamantharakurahgakuñumbakàdhyàsyamànamradiùñhagoùñhãnapçùñhàsvaraõyasthalãùu, ÷okàkulakokakàminãkåjitakaruõàsu taraïgiõãtañoùuvàsaviñapopaviùñavàcàñacañakacakravàleùvàlavàlàvarj itasekajalakuñeùu niùkuñeùu, divasavihçtipratyàgataü prasrutastanaü stanandhaye dhayati dhenuvargamudgatakùoraü kùudhitatarõakavràte, krameõa càstadharàdharadhàtudhunãpåraplàvita iva lohitàya mànamahasi majjati sandhyàsindhupànapàtre pàtaïge maõóale, kaõaõóalujala÷uci÷ayacaraõeùu caityapraõatipareùu pàrà÷ariùu, yaj¤apàtrapavitrapàõau prakãrõabarhiùyuttejasi jàtavedasi havãüùi vaùañkurvanti yàyajåkajane, nidràvidràõadropaõakulakalilakulàyeùu kàpeyavikalakapikuleùvàràmataruùu nirjigamiùati jarattarukoñarakuñãkuñumbini kau÷ikakule, munikarasahasraprakãrõasandhyàvandanodabindunikara iva danturayati tàràpathasthalãü sthavãyasi tàrakànikurambe ambarà÷rayiõi ÷arvarã÷abarã÷ikhaõóe khaõóapara÷ukaõñhakàle kavalayati bàle jyotiþ ÷eùaü sàndhyamandhakàràvatàre, timiratarjananirgatàsu dahanapraviùñadinakarakara÷àkhàsviva sphurantãùu dãpalekhàsu, ararasampuñasaükrãóanakathitàvçttiùviva gopureùu, ÷ayanopajoùajuùi jaratãkathitakathe ÷ikhayiùamàõe ÷i÷ujane, jaranmahiùamaùãmalãmasatamasi janitapuõyajana prajàgare vijçmbhamàõe bhãùaõatame tamãmukhe, mukharitavitatajyadhanuùi varùati ÷aranikaramanavaratama÷eùasaüsàra÷emuùãmuùi makaradhvaje, ratàkalpàrambha÷obhini ÷ambhalãsubhàùitabhàji bhajati bhåùàü bhujiùyàjane, sairandhrãbadhyamànara÷anàjàlajalpàkajaghanàsu janãùu, va÷ikavi÷ikhàvihàriõãùvananyajànuplavàsu pracalitàsvabhisàrikàsu, viralobhavati varañànàü ve÷anta÷àyinãnàü ma¤juni ma¤jãra÷i¤jitajaóe jalpite, nidràvidràõadràghãyasi dràvayatãva ca virahihçdayàni sàrasarasite, bhàvivàsaravãjàïkuranikara iva ca vikãryamàõe jagati pradãpaprakare nivàsasthànamagàt / akarocca cetasi--"atidakùiõaþ khalu devo harùaþ, yadevamanokabàlacaritacàpalocitakaulãnakopito 'pi manasà snihyatyeva mayi / yadyahamakùigataþ syàm na me dar÷anena prasàdaü kuryàt / icchati tu màü guõavantam / upadi÷anti hi vinayamanuråpapratipattyupapàdanena vàcà vinàpi bhartavyànàü svàminaþ / api ca ghiïmàü svadoùàndhamànasamanàdarapãóitamevamatiguõavati ràjanyanyathà cànyathà ca cintayantam / sarvathà tathà karomi, yathà yathàvasthitaü jànàti màmayaü kàlena' ityevamavadhàrya càparedyurniùkramya kañakàtsuhçdàü bàndhavànàü ca bhavaneùu tàvadatiùñhat, yàvadasyasvayameva gçhãtasvabhàvaþ pçthivãpatiþ prasàdavànabhåt / avi÷acca punarapi narapatibhavanam / svalpaireva càhobhiþ paramaprãtena prasàdajanmano mànasya premõo visrambhasya draviõasya narmaõaþ prabhàvasya ca paràü koñimànãyata narendreõeti / iti ÷rãmahàkavibàõabhaññakçte harùa¤carite ràjadar÷anaü nàma dvitãya ucchvàsaþ /