Appayadiksita: Vairagyasataka Based on the ed. by Pdt. Durgaprasad and Kasinath Pandurang Parab, Kavyamala [old, cumulative series], vol. 1, 1886 (3rd ed., 1929), pp. 91-99. Input by Dhaval Patel ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ ÷rãmadappayadãkùitaviracitaü vairàgya÷atakam / àste ka÷cana bhikùuþ saügçhõannavyayàni da÷a / na mametyavyayayugalaü yàcàmastaü kimastyanyat // AppVs_1 // dhãsacivaü dhairyabalaü saükalpavirodhi ÷àntidhanam / vi÷vatrayaviùayamidaü vairàgyaü nàma sàmràjyam // AppVs_2 // ràj¤o bibheti loko ràjànaþ punarito 'pi vairibhyaþ / à brahmaõaþ kçtàntàdakutobhayamaspçhàràjyam // AppVs_3 // bhikùàpradà jananyaþ pitaro guravaþ kumàrakàþ ÷iùyàþ / ekàntaramaõahetuþ ÷àntirdayità viraktasya // AppVs_4 // ye na kimapi ceùñante kàryapratikaryayorvirahàt / santasta eva muktàþ saüdehe gautamaþ sàkùã // AppVs_5 // patatu nabhaþ sphuñatu mahã calantu girayo milantu vàridhayaþ / adharottaramastu jagatkà hànirvãtaràgasya // AppVs_6 // ke coràþ ke pi÷unàha ke ripavaþ ke 'pi dàyàdàþ / jagadakhilaü tasya va÷e yasya va÷e syàdidaü cetaþ // AppVs_7 // viùayà upatiùñhantàü viùayairvà samavayantu karaõàni / àntaramekaü karaõaü ÷àntaü yadi kà tata÷cintà // AppVs_8 // kiü viùayànparihartuü vastavyaü merukaüdareùvabudhaiþ / nahyadbhiranàsektuü dhàtuùu rohanti padmàni // AppVs_9 // aj¤ànamiha nidànaü pràgråpaü jananameva bhavaroge / paripàkaþ saüsaraõaü bhaiùajyaü naiùñhikã ÷àntiþ // AppVs_10 // svenopabhuktamarthaü såkarajàtismaro manuùya iva / dåre jugupsamàno dhãro vairàgyamadriyate // AppVs_11 // ÷ai÷avamiva kaumàre tattaruõimnãva sa iva vçddhatve / na svadate dhãràõàü kàmasya viceùñitaü ÷àntau // AppVs_12 // ÷ata÷aþ parãkùya viùayànsadyo jahati kvacitkvaciddhavyàþ / kàkà iva vàntà÷anamanye tàneva sevante // AppVs_13 // caramau màtàpitarau caramà gçhiõã sutà÷caramàþ / kartavye 'pi premaõi kathamiha dhãrà virajyante // AppVs_14 // tçõavadbhramanti capalàþ strãnàmani caõóamàrute calati / dharaõidharà iva santastatra na kiücitprakampante // AppVs_15 // kàmijanaparamabhogye kàmasukhe dhàrayanti bãbhatsam / santaþ ÷amasukharasikàþ sudhà÷anàþ såkarànna iva // AppVs_16 // vikùepamàtrabhàjo vikàsakàùñàgataj¤ànàþ / svasyàpi ceùñitàni svayamãkùante parasyeva // AppVs_17 // asthàne 'bhiniviùñànmårkhànasthàna eva saütuùñàn / anuvartante dhãràþ pitara iva krãóato bàlàn // AppVs_18 // puùõati puruùe salilairmuùõati puùpaü phalaü ca tarava iva / vartante santaþ samamupakartari càpakartari ca // AppVs_19 // nityànityavivekaþ sarveùàü ghañaghañatvayoràste / sa viveko yaþ ÷àntikçdaviveko 'nyaþ samasto 'pi // AppVs_20 // anadhigate kàmasukhe kàlena yathà pravartate taruõaþ / evaü brahmasukhe 'pi pravartate ko 'pi bhàgyava÷àt // AppVs_21 // putraguõàþ svàtantrye dàraguõà÷càdhivedanàvasare / bhràtçguõà dàyavidhau draùñavyà mokùyamàõena // AppVs_22 // kà me gatiriti pçcchati carama÷vàse 'pi yaþ svàrtham / tasya janasyàpi kçte pàpàþ pàpàni kurvanti // AppVs_23 // pitçbhiþ kalahàyante putrànadhyàpayanti pitçbhaktim / paradàrànupayantaþ pañhanti ÷àstràõi dàreùu // AppVs_24 // ÷àntiralabhyàduparatirapàtrabhàvaþ pratigrahanivçttiþ / kùàntirdurbalateti ca nivçttidharmàþ kalàvete // AppVs_25 // nãtij¤à niyatij¤à vedaj¤à api bhavanti ÷àstraj¤àþ / brahmaj¤à api labhyàþ svàj¤ànaj¤ànino viralàþ // AppVs_26 // kalikaluùe manasi sve kathamiva jagadàrjavaü labhate / cakùurdoùe jàgrati candradvitvaü kuto yàtu // AppVs_27 // viùayànanukålayituü viùayiõi hçdaye vidhãyatàü yatnaþ / dç÷i deyamauùadhaü ko dç÷ye dattvà sukhã bhavati // AppVs_28 // dàràþ putreùu ratàþ putràþ pitçdhanaparigrahavyagràþ / rodana÷araõà jananã paralokagatasya ko bandhuþ // AppVs_29 // pa÷yanti mriyamàõànmariùyato 'numimate smaranti mçtàn / kathayante caivamasacceùñante nityavattu param // AppVs_30 // kalahàyante måóhàþ kaþ pratibhåþ ÷vaþ prabhàta iti / tasyàmeva rajanyàü kaþ pratibhåþ svasya sattàyàm // AppVs_31 // kulyàþ kçtà vi÷àlàþ kuóyànyupalairnibaddhàni / krãtà balino mahipàþ kçtakçtyàþ sma iti manyante // AppVs_32 // à prapadamà ÷iraskaü càntaþ kalimalamalãmase vapuùi / viphalaü gaïgàjalamapi madyaghañe darbhamuùñiriva // AppVs_33 // daõóyaü yatsukhahetoþ puùõanti janàþ kathaü tadeva vapuþ / nahi ÷arkaràbhilàùibhirikùoþ kàõóàni påjyante // AppVs_34 // pràyo muhyati cetaþ pràõabhçtaþ pràõanirgamàvasare / puõyena yadi na muhyati putràneva smaranmriyate // AppVs_35 // ÷amayitumaudaramagniü saüsàràkhyàmbudhau nimajjanti / tuhinavyathànivçttyai nahi ve÷mani pàvako deyaþ // AppVs_36 // àhçtya parityaktà janayantyarthàþ sukhàbhàsam / atyantaparityaktàþ paramànandàya kalpante // AppVs_37 // arthànàmadhikànàü ràj¤à caureõa và nà÷aþ / anne khalvatimukte vamanaü và syàdvireko và // AppVs_38 // praõamati parisàntvayati[praõi]patati sadà paribhramati / àviùña iva pi÷àcyà puruùastçùõàva÷aü yàtaþ // AppVs_39 // jananàdçùñàtpitarau putrà jàmàtaro 'pyayàdçùñàt / kalahàdçùñàjj¤àtaya iti nirõãte kimeùñavyam // AppVs_40 // svapituþ paralokàya svayamanudivasaü yadàcarati / kriyatàmidamupamànaü kiü nàlaü putravairàgye // AppVs_41 // ananugate dàridrye kimanugataü lakùaõaü dçùñam / kàmasyàpårtiryadi kçpaõaü jagadà caturvadanàt // AppVs_42 // na khalu dhanatvaü jàtiryasya yadiùñaü tadeva tasya dhanam / tattadiva pàmaràõàmàkiücanyaü dhanaü viduùàm // AppVs_43 // svãkriyate yadi tçùõà svãkartavyaü jagatsamastamapi / svãkriyate yadi ÷àntiþ svàtmàpi svasya bhavati na và // AppVs_44 // yaddàtàraü va÷ayati yatparijanamasya sàntvayati / yadapatrapate nàntarbhàvàlàbhaþ sa kasya samaþ // AppVs_45 // pràde÷amàtramudaraü paripårayituü kiyànayaü yatnaþ / culakenàmbhaþ pàtuü svanitavyaþ kiü tañàko 'pi // AppVs_46 // yàmàrdhamasaüskàràdyàmadvayamana÷anàcca suvyakte / ÷àrãre saundarye 'pyabhinivi÷ante kiyanmåóhàþ // AppVs_47 // vandhyetyàhustaruõãü jaratãti parityajanti bahuputràm / abhinindantyalpasutàü kà gçhiõã kàmino hçdyà // AppVs_48 // yànti ÷ucamakçtadàrà dve bhàrye neti kçtadàràþ / te paradàrà neti strãbhistçptànna pa÷yàmaþ // AppVs_49 // madanasyàj¤àkaraõe manye jagadakhilamekaråpamidam / tirya¤ca iti narà iti devà ityanyato bhedaþ // AppVs_50 // ÷ukravimokasthànaü malamåtratyàgade÷avatkimapi / striya iti vihitaü vidhinà kiyadatra janà nimajjanti // AppVs_51 // vedànadhãtya vidhivanmãmàüsitvà tadarthaü ca / dàràþ kartavyà iti kenedaü prahasanaü kathitam // AppVs_52 // duþkhenopàrjyante pàlyante pratyahaü ca làlyante / vàmàþ striyo vimåóhairupabhu¤jànàþ sukhaü viguõam // AppVs_53 // a÷nãta pibata svàdata jàgrata saüvi÷ata tiùñhata và / sakçdapi cintayatàhnaþ sàvadhiko dehabandha iti // AppVs_54 // kiü vijitayà pçthivyà kiü kà¤canabhåbhçtà karasthena / kiü divyàbhiþ strãbhirmartavye brahmaõà likhite // AppVs_55 // jãvati katicinnimiùànkaticitteùu ÷rutãradhãta iva / tàvatsaivàkulayati tantràõi navàni càtanute // AppVs_56 // svalpo jãvanakàlaþ svalpà dhãþ paricayaþ svalpaþ / tadapi tarema kathaücicchrutayo yadi nopajàyante // AppVs_57 // kuta àgataü na jàne kva nu và gantavyamidamapi na jàne / saücarasi kvedànãü saüsàrapathe mahàtamasi // AppVs_58 // tamasàvçttà÷carantaþ savidhe dåre ca nàvayantyarthàn / avayanti tu vispaùñaü taóitàbhihate ÷irasi måóhàþ // AppVs_59 // nimiùantyatra taruõyastatra taruõyo na nimiùanti / ãdçkùo hi vi÷eùaþ svargaþ svarga iti kiü tatra // AppVs_60 // kopo maitràvaruõeþ ÷àpo và tàrkikasya muneþ / saüsmaryate yadi sakçcchatrorapi màstu ÷akrapadam // AppVs_61 // gacchatyamaràvatyàü gacchatu caturànanasya và nagare / punaràgantavyaü yadi puüsà kiü sàdhitaü bhavati // AppVs_62 // bhuktà bahavo dàrà labdhàþ putrà÷ca pautrà÷ca / nãtaü ÷atamapyàyuþ satyaü vada martumasti manaþ // AppVs_63 // vi÷leùaõasvabhàvànpa÷yanviùayànkaroti ko mamatàm / na÷yadavasthàpannaü kaþ krãõãte dhanaira÷vam // AppVs_64 // annàbhàve mçtyuþ ÷àlibhirannàni ÷àlayo vçùñyà / vçùñistapaseti vadannamçtyave tattapa÷caratu // AppVs_65 // kiü na nigçhõanti manaþ kiü na bhajante janàþ ÷ivaü ÷araõam / abhisaüdhibhedamàtrànmokùopàye na badhyante // AppVs_66 // bhogàya pàmaràõàü yogàya vivekinàü ÷arãramidam / bhogàya ca yogàya ca na kalpate durvidagdhànàm // AppVs_67 // bràhmaõacaõóàlà ityàha muniryanmahàpathikàn / bhavamàrgamahàpathikànadhikçtyaiva pravartitaü caitat // AppVs_68 // ekadvàþ kùitipatiùu dvitrà deveùu pa¤caùà druhiõe / etàvanto jagati brahmànandàrõavasya kaõàþ // AppVs_69 // aj¤ànenàpihite vij¤àne karma kiü kurute / vikale cakùuùi tamasà vyàdàya mukhaü kimãkùeta // AppVs_70 // atikaluùamà÷una÷varamàpàtasphuraõamanabhilàùakaram / api hçùyanti janàþ kathamavalambya j¤ànakhadyotam // AppVs_71 // ayutaü niyutaü vàpi pradi÷antu pràkçtàya bhogàya / krãõanti na bilvadalaiþ kaivalyaü pa¤caùairmåóhàþ // AppVs_72 // yàvatkila ceùñante tàvatpà÷e nibadhyate granthiþ / nibhçtaü yadi vartante kàlena sraüsate pà÷aþ // AppVs_73 // uparundhanti ÷vàsànmunayo nà÷nanti na pibanti / ståyante sujanaiþ kiü kaõñhe kurvanti kanakapà÷amime // AppVs_74 // kàmaü janàþ smayante kailàsavilàsavarõanàvasare / sàdhanakathanàvasare sàcãkurvanti vaktràõi // AppVs_75 // vaïgàþ kathamaïgàþ kathamityanuyuïkte vçthà de÷àn / kãdçkkçtàntapuramiti ko 'pi na jij¤àsate lokaþ // AppVs_76 // tyaktavyo mamakàrastyaktuü yadi ÷akyate nàsau / kartavyo mamakàraþ kiü tu sa sarvatra kartavyaþ // AppVs_77 // putrà iti dàrà iti poùyànmårkho janànbråte / andhe tamasi nimajjannàtmà poùya iti nàvaiti // AppVs_78 // yaccintitamadhigarbhaü yacca ciraü cintitaü narake / viùayànilasaüsargànmamçje tatsarvamekapade // AppVs_79 // bàhyagatàgata÷ãlà pràõasya ÷vàsalakùaõà vçttiþ / karùati manaso vçttiü kulañeva kulastriyaü mugdhàm // AppVs_80 // atigambhãramanàvilamakùobhyamadçùñapàramavilaïghyam / aviralataraïgasaükulamaikùiùi vij¤ànasàgaraü mahatàm // AppVs_81 // ghoraü bhavamapahàtuü kecidaghoraü prapadyante / saüsaraõakàtaràõàü saü÷araõaü ÷àübhavã ÷aktiþ // AppVs_82 // pà÷o yadi moktavyaþ pa÷upatirevopasartavyaþ / na khalu vyatimucyante pa÷avaþ pà÷ena saübaddhàþ // AppVs_83 // alamalamanubhåtàbhirmàtçbhiralamastu pitçbhi÷ca / bhavitavyaü yadi nityavadarthaü màtuþ pitu÷càstu // AppVs_84 // dhanyàste bahudevàþ svàmini yeùàü na durbhikùam / jàtu na jànãmo vayamekaü taü svàminaü pårõam // AppVs_85 // santu bçhanto devàþ kiü tu na tànnantumãhate cetaþ / àóhyavadànyanyàyàdantakajitameva cintayenmanasi // AppVs_86 // nidhyàyasi viùayasukhaü na dhyàyasi viùamamasya paripàkam / bandhuü tameva cintaya baddhuü moktuü ca yaþ kùamate // AppVs_87 // sadanaü guråpasadanaü ÷araõaü pa¤càkùarãpura÷caraõam / dhanamabhilàùanirodhanamantyà÷ramavartinàü puüsàm // AppVs_88 // kau pitarau kaþ putraþ kaþ svàmã yaþ prapa¤casya / pratyastamite bhede kimidaü kimidamiti vipra÷naþ // AppVs_89 // sa vidhiryatte vidadhati sa pratiùedho yato nivartante / sopaniùadyadbruvate ÷aivà÷ravamartino dhãràþ // AppVs_90 // tyaja saüsàramasàraü bhaja ÷araõaü pàrvatãramaõam / vi÷vasihi ÷ruti÷ikharaü vi÷vamidaü tava nide÷akaram // AppVs_91 // bhavyamabhavyaü và naþ pralikhatu vedhàþ sudurmedhàþ / savyamasavyaü và naþ ÷araõaü caraõaü mahe÷asya // AppVs_92 // vedhàþ kathaü hariþ kathamiti tu pra÷ne vayaü måkàþ / ÷ivamekaü jànãmo na ÷ivàdanyaü vijànãmaþ // AppVs_93 // dàruõamasipattravanaü dàruõatamamandhatàmisram / kà và tataþ kùatirnaþ ÷aivà vayamà caturvadanàt // AppVs_94 // kçtadãkùo ghoramakhe kulakåñastho bharadvàjaþ / vidye÷vareùu ka÷cana pitàmaho na iti visrambhaþ // AppVs_95 // kalahaþ kadàpi màstviti kalita÷arãraikyayoþ ÷ivayoþ / ahamasmyahamasmãti pràptaþ kalaho mama tràõe // AppVs_96 // narakàyàpi na bhogànnaràdhamàyàpi nànyasuràn / manyante katicidamã màhe÷varamà÷rità yogam // AppVs_97 // j¤àtuü hàtuü viùayaü ÷rotuü mantuü gçhãtumàtmànam / vatsà yadi na hi ghañate tatsàdhayatàvimuktàya // AppVs_98 // sàükhyaü yogaü nigamà bhaktiþ karma pratãtiriti / ekatra sakalametatkevalamavimuktamekatra // AppVs_99 // baddhaþ kaste vakùyati mukto muktiü vijànàti / yàsyasi cedavimuktaü j¤àsyasi vi÷ve÷varasya mukhàt // AppVs_100 // na gçhãtaü ÷rutihçdayaü na ca na gçhãtaü pariplavaü hçdayam / icchàmi ca dhàma paraü gacchàmi tu vi÷vanàthapurãm // AppVs_101 // iti ÷rãmadappayadãkùitaviracitaü vairàgya÷atakaü saüpårõam /