# nÃma / yathà /
bahuvipriyakÃrakaæ parok«e pratyak«e priyacÃÂukÃradak«am /
ÓaÂhavttamimaæ drutaæ vayasye aupacchaædasikaæ vimu¤ca kÃntam || 13 ||
#<ÃpÃtalikà kathiteyaæ bhÃdgurukÃvatha pÆrvavadanyat // KVrk_2.14 //>#
`yadà «a¬vi«ame '«Âau same kalÃ' ityÃdi sarvaæ ##vati / viÓe«oktau bhagaïÃtparau gau gurÆ bhavata÷ tadà vaitÃlÅyame## nÃma / yathà /
naranÃtha bhavaætamarÅïÃæ nÃÓakaraæ prasamÅk«ya purastÃt /
ripavo jahati sma bhayÃrtà ÃpÃtalikÃæ saægarabhÆmim //
ÃpÃtalikÃæ asthirÃmityartha÷ /
uktaæ ca piægalavttau bhaÂÂaÓrÅhalÃyudhena / yathà /
piægalakeÓÃ kapilÃk«Å vÃcÃÂÃ vikaÂonnatadantÅ /
ÃpÃtalikà punare«Ã npatikule 'pi na bhÃgyamupaiti || 14 ||
##
vaitÃlÅyameva sarve«vapi ## ## ## ##na saha yukto bhavati `na samà 'tra parÃÓrità kale'ti bÃdhitvà tadà dak«iïÃntikà nÃma / yathà /
vavau maruddak«iïÃntiko viyoginÅnÃæ prÃïahÃraka÷ /
prakaæpitÃÓokacampake vasanta e«o 'naægabodhaka÷ || 15 ||
##
## prathamattÅyayo÷ pÃdayo÷ ##ghuragrimena ttÅyena laghunà saha yujyate tadà vaitÃlÅyame##rnÃma yathà /
giraæ manoj¤Ãæ pikÃæganà muditÃÓcikyatsvayamudgiratyasau /
udÅcyavttau divÃkare sahakÃro 'pi tanoti ma¤jarÅ || 16 ||
##
## / samapÃdayordvitÅyacaturthayo÷ ## laghu÷ pÆrveïa caturthena laghunà saha yukto yadà syÃttadà ##rnÃma vaitÃlÅyaæ bhavati / yathà /
svaguïairanuraæjitapraja÷ prÃcyavttaparipÃlane rata÷ /
raïabhÆmi«u bhÅmavikramo viædhyavarmanpatirjayatyasau || 17 ||
##
##ktayorudÅcyaprÃcyavttyo÷ ## sadÓau ## vi«amasamau pÃdau ## bhavata÷ tadà vaitÃlÅyameva ## syÃt / yathà /
pravttakÃnte du÷raÓmibhirvyÃptamaæbaramidaæ vilokyatÃm /
ghÃïa tÃmbÆlamuttamaæ kopamÃÓu vijahÅhi kopane || 18 ||
##
## pravttakasya samapÃdaktà samapÃdalak«aïayuktaiÓcaturbhi÷ pÃdai ## ## nÃma / yathà /
tuægapÅvaraghanastanÃlasà cÃrukuï¬alavatÅ mgek«aïà /
pÆrvacandravadanà 'parÃntikà cittamunmadayatÅyamaæganà || 19 ||
##
pravttakasyaiva vi«amapÃdalak«aïayuktaiÓcaturbhi÷ pÃdai÷ racità ## nÃma yathà /
na kasya ceta÷ samanmathaæ karoti sà suædarÃkti÷ /
vicitravÃkyoktipaï¬ità vilÃsinÅ cÃruhÃsinÅ || 20 ||
// vaitÃlÅyaprakaraïam //
[vaktra-prakaraïam (2.21-30)]
##
#<`pÃda' ityanuvartate># / ##«ÂÃk«arÃyÃæ jÃtau pÃdasya caturthÃdak«arÃ## yagaïo yadà bhavati tadà ## nÃma vttaæ ## kathitam / ##riti nirviÓe«aïatvenÃdyÃdak«arÃnnagaïasagaïau na bhavata÷ / yathà /
apÃï¬ugaï¬amÃkarïaviÓÃlanayanaæ subhru /
virahe cÃrusarvÃægyÃstasyÃ÷ smarÃmyahaæ vaktram || 21 ||
## samapÃdayorcaturthÃdak«arÃ## jagaïena pareïa vaktrameva ##ti kÅrtitam / yathà /
tvaddantidantalagnoruÓÃkhÃ÷ pathyÃyatÃ÷ drumÃ÷ /
kathayantÅva bhagnÃnÃæ digjayaæ tava bhÆpate || 22 ||
##
##tyartha÷ / ## / yathà /
viparÅtÃnyapi priya÷ kurvÃïo mudamÃdhatte /
anukÆlastvasau sadà tena prÃïÃdhiko nÆnam || 23 ||
##
ya##rvi«amayo÷ pÃdayoÓcaturthÃdak«arÃnnagaïo bhavet tadà ##meva ## bhavati / ## / yathà /
capalÃpÃæganayane pakvabimbo«Âhi candrÃsye /
svÃdhÅnatvaæ bhaja dayitaæ tÃruïyamasthiraæ yasmÃt || 24 ||
##
## dvitÅyacaturthe laghu÷ ## yasyÃ÷ ## nÃma / nanu pathyÃlak«aïasÃmyÃtpunaruktametat / naivam / vipulÃdhikÃrasyedÃnÅmÃrabhyamÃnatvÃt vinà 'nutpatti÷ pathyÃlak«aïaæ tvayukpÃde avaÓyameva yagaïena bhavitavyam / atra tu na niyama÷ / yathà /
aho kasyÃpi dhanyasya mahÃkulaprasÆtayà /
prÅti÷ svakÃntayà sÃrdhaæ vipulà jÃyate ghe || 25 ||
##
##cÃryasya matena catur«vapi pÃde«u saptamo laghu÷ kartavya÷ / yathà /
aho dhanyasya kasyacitsukaverjÃyate mati÷ /
nÆnaæ yayÃdhikriyate saitavaæ kÃvyamuttamam || 26 ||
##
##/ `## / `## ayukpÃdayo÷ prathamattÅyayoÓcaturthyÃdak«arÃtparayo yagaïaæ bÃdhitvà bhagaïaÓcedbhavati tadà bhenopalak«ità vipulà syÃt ##tyartha÷ / yathà /
viÓÃlÃk«Å kÃmagajakumbhÃmbhavipulastanÅ /
madhyak«Ãmà haæsagati÷ kasya na syÃdgatipradà //
ayujoriti jÃtipak«e dvayorapi pÃdayorgrahaïam vyaktipak«e punarekasya / ekapak«e puna÷ prathamasya ttÅyasya và tathà cÃhurmahÃkavaya÷ /
`vaÂe vaÂe vaiÓravaïaÓcatvare catvare Óiva' iti /
`yasya prabhÃdbhuvanaæ ÓÃÓvate pathi ti«ÂhatÅ'ti /
`upasthitaæ präjalinà vinÅtena garutmatÃ' iti mahÃkaviprayogÃ÷ || 27 ||
##
## pÆrvoktaprakÃreïÃyukpÃdayo#<ÓcaturthÃda>#k«arÃtparato ragaïo bhavati tadà ## syÃt / yathà /
tathà jita÷ Óatruvargo rÃjan bÃhubalena te /
sahÃnta÷puro yathà 'sau tatÃra vipulà nadÅ //
vyaktipak«e prathamapÃde yathà /
[mahÃkavikÃlidÃsavasvÃgdevatÃgurum /
yaj¤Ãne vi«ayÃbhyÃnti darpaïe pratibimbavat /]
ttÅyapÃde yathà /
kÃminÅbhi÷ saha prÅti÷ kasya nÃma na rocate /
yadi na syÃdvÃrivÅcicaæcalaæ hata jÅvitam // iti || 28 ||
##
ayukpÃdayoÓcaturthÃdak«arÃccennagaïo bhavatÅti tadà navipulà syÃt /
lÅlayà yena vipulà daæ«ÂrÃgreïoddhtà mahÅ /
bibhratà saukaramapi vapurvandÃmi taæ harim //
atraiva bhÃravikaviryathà /
yuyutsuneva kavacaæ kimÃmuktamidaæ tvayà /
tapasvino hi vasate kevalÃjinavalkale //
vyaktipak«e prathamapÃde yathà /
tava maætrakto maætrairdÆrÃtsaæÓamitÃribhi÷ /
pratyÃdiÓyanta iva me d«Âalak«yabhida÷ ÓarÃ÷ // ityÃdi || 29 ||
##
ayukpÃdayo÷ caturthÃdak«arÃcce## bhavati tadà tatpÆrvaæ ##tyartha÷ / yathà /
t«ïeyaæ re tÃta Óriyaæ saæcitÃæ vipulÃæ hare -
dvihÃya tasmÃttÃæ bhava sukhÅ vairÃgyasampadà //
vyaktipak«e prathamapÃde yathà /
lokavatpratipattavyo laukiko 'rtha÷ parÅk«akai÷ /
lokavyavahÃraæ prati sadÓau bÃlapaï¬itau //
## yathà mamaiva chandasi /
`ambudhau natabharamasà auje tadyutavipulà bhavet' / yathà /
sarvÃtiriktaæ saubhÃgyaæ bibhratÅ cÃrulocanà /
strÅlokas«Âi÷ saumyeva ni÷ sÃmyamasya vedhasà // (?)
vyaktipak«e prathamapÃde yathà /
manobhirÃmÃ÷ Óïvantau rathanemisvanonmukhai÷ /
atha prado«e do«aj¤a÷ saæveÓÃya viÓÃæpatim // iti /
ttÅyapÃde yathà /
adÆravartinÅæ siddhiæ rÃjanvigaïayÃtmana÷ /
upasthiteyaæ kalyÃïÅ nÃmni kÅrtita eva yaditi //
##
k«aïavidhvaæsini kÃye kà cintà maraïe raïe / iti /
##30
// iti vaktraprakaraïam //
[mÃtrÃsamaka-prakaraïam (2.31-38)]
##
## ## ## a«Âau #