Dandin: Kavyadarsa, Pariccheda 3 Based on the ed.: øabdàlaükàradoùavibhàga Die Unterscheidung der Lautfiguren und der Fehler. Kritische Ausgabe des dritten Kapitels von Daõóins Poetik Kàvyàdar÷a und der tibetischen šbertragung S¤an ïag me loï samt dem Sanskrit-Kommentar des Ratna÷rãj¤àna, dem tibetischen Kommentar des Dpaï Blo gros brtan pa und einer deutschen šbersetzung des Sanskrit-Grundtextes. Von Dragomir Dimitrov. Wiesbaden 2011. (Ver”ffentlichungen der Helmuth von Glasenapp-Stiftung, Monographien 2). Input by Dragomir Dimitrov ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ avyapetavyapetàtmà vyàvçttir varõasaühateþ / yamakaü tac ca pàdànàm àdimadhyàntagocaram // KDd_3.1 // ekadvitricatuùpàdayamakànàü vikalpanàþ / àdimadhyàntamadhyàntamadhyàdyàdyantasarvataþ // KDd_3.2 // atyantabahavas teùàü bhedàþ saübhedayonayaþ / sukarà duùkarà÷ caiva dar÷yante tatra ke cana // KDd_3.3 // mànena mànena sakhi praõayo bhåt priye jane / khaõóità kaõñham à÷liùya tam eva kuru satrapam // KDd_3.4 // meghanàdena haüsànàü madano madanodinà / nunnamànaü manaþ strãõàü saha ratyà vigàhate // KDd_3.5 // ràjanvatyaþ prajà jàtà bhavantaü pràpya sàüpratam / caturaü caturambhodhira÷anorvãkaragrahe // KDd_3.6 // araõyaü kai÷ cid àkràntam anyaiþ sadma divaukasàm / padàtirathanàgà÷varahitair ahitais tava // KDd_3.7 // madhuraü madhur ambhojavadane vada netrayoþ / vibhramaü bhramarabhràntyà vióambayati kiü nv idam // KDd_3.8 // vàraõo và raõoddàmo hayo và smara durdharaþ / na yato nayato 'ntaü nas tad aho vikramas tava // KDd_3.9 // ràjitair àjitaikùõyena jãyate tvàdç÷air nçpaiþ / nãyate ca punas tçptiü vasudhà vasudhàrayà // KDd_3.10 // karoti sahakàrasya kalikotkalikottaram / manmano manmano 'py eùa mattakokilanisvanaþ // KDd_3.11 // kathaü tvadupalambhà÷àvihatàv iha tàdç÷ã / avasthà nàlam àroóhum aïganàm aïganà÷inã // KDd_3.12 // nigçhya netre karùanti bàlapallava÷obhinà / taruõà taruõàn kliùñàn alino nalinonmukhàþ // KDd_3.13 // vi÷adà vi÷adàmattasàrase sàrase jale / kurute kuruteneyaü haüsã màm antakàmiùam // KDd_3.14 // viùamaü viùam anveti madanaü madanandanaþ / sahendukalayàpoóhamalayà malayànilaþ // KDd_3.15 // màninã mà ninãùus te niùaïgatvam anaïga me / hàriõã hàriõã ÷arma tanutàü tanutàü yataþ // KDd_3.16 // jayatà tvanmukhenàsmàn akathaü na kathaü jitam / kamalaü kam alaükurvad alimad dali matpriye // KDd_3.17 // ramaõã ramaõãyà me pàñalàpàñalàü÷ukà / vàruõãvàruõãbhåtasaurabhà saurabhàspadam // KDd_3.18 // iti pàdàdiyamakam avyapetaü vikalpitam / vyapetasyàpi varõyante vikalpàs tasya ke cana // KDd_3.19 // madhur eõadç÷àü mànaü madhureõa sugandhinà / sahakàrodgamenaiva ÷abda÷eùaü kariùyati // KDd_3.20 // karo 'titàmro ràmàõàü tantrãtàóanavibhramam / karoti serùyaü kànte và ÷ravaõotpalatàóanam // KDd_3.21 // sakalàpollasanayà kalàpinyànu nçtyate / meghàlã nartità vàtaiþ sakalàpo vimu¤cati // KDd_3.22 // svayam eva galanmànakali kàmini te manaþ / kalikàm atha nãpasya dçùñvà kàü nu spç÷ed da÷àm // KDd_3.23 // àruhyàkrãóa÷ailasya candrakàntasthalãm imàm / nçtyaty eùa lasaccàrucandrakàntaþ ÷ikhàvalaþ // KDd_3.24 // uddhçtà ràjakàd urvã dhriyate 'dya bhujena te / varàheõoddhçtà yàsau varàher uparisthità // KDd_3.25 // kareõa te raõeùv antakareõa dviùatàü hatàþ / kareõavaþ kùaradraktà bhànti saüdhyàghanà iva // KDd_3.26 // paràgataruràjãva vàtair dhvastà bhañai÷ camåþ / paràgatam iva kvàpi paràgatatam ambaram // KDd_3.27 // pàtu vo bhagavàn viùõuþ sadà navaghanadyutiþ / sa dànavakuladhvaüsã sadànavaradantihà // KDd_3.28 // kam aleþ samake÷aü te kamalerùyàkaraü mukham / kam alekhyaü karoùi tvaü kamalevonmadiùõuùu // KDd_3.29 // mudà ramaõam anvãtam udàramaõibhåùaõàþ / madabhramaddç÷aþ kartum adabhrajaghanàþ kùamàþ // KDd_3.30 // uditair anyapuùñànàm àrutair me hçtaü manaþ / uditair api te dåti màrutair api dakùiõaiþ // KDd_3.31 // suràjitahriyo yånàü tanum adhyàsate striyaþ / tanumadhyàþ kùaratsvedasuràjitamukhendavaþ // KDd_3.32 // iti vyapetayamakaprabhedo 'py eùa dar÷itaþ / avyapetavyapetàtmà vikalpo 'py asti tadyathà // KDd_3.33 // sàlaü sàlambakalikàsàlaü sàlaü na vãkùitum / nàlãn àlãnabakulàn àlã nàlãkinãr api // KDd_3.34 // kàlaü kàlam anàlakùyatàratàrakam ãkùitum / tàratàramyarasitaü kàlaü kàlamahàghanam // KDd_3.35 // yàma yàmatrayàdhãnàyàmayà maraõaü ni÷à / yàm ayàm adhiyàsvàrtyà yà mayà mathitaiva sà // KDd_3.36 // ity àdipàdayamakavikalpasyedç÷ã gatiþ / evam eva vikalpyàni yamakànãtaràõy api // KDd_3.37 // na prapa¤cabhayàd bhedàþ kàrtsnyenàkhyàtum ãpsitàþ / duùkaràbhimatà eva dar÷yante tatra ke cana // KDd_3.38 // sthiràyate yatendriyo na hãyate yater bhavàn / amàyateyate 'py abhåt sukhàya te 'yate kùayam // KDd_3.39 // sabhàsu ràjann asuràhatair mukhair mahãsuràõàü vasuràjitaiþ stutàþ / na bhàsurà yànti suràn na te guõàþ prajàsu ràgàtmasu rà÷itàü gatàþ // KDd_3.40 // tava priyà saccaritàpramatta yà vibhåùaõaü dhàryam ihàü÷umat tayà / ratotsavàmodavi÷eùamattayà na me phalaü kiü cana kàntimattayà // KDd_3.41 // bhavàdç÷à nàtha na jànate nate rasaü viruddhe khalu sannatenate / ya eva dãnàþ ÷irasà natena te caranty alaü dainyarasena tena te // KDd_3.42 // lãlàsmitena ÷ucinà mçdunoditena vyàlokitena laghunà guruõà gatena / vyàjçmbhitena jaghanena ca dar÷itena sà hanti tena galitaü mama jãvitena // KDd_3.43 // ÷rãmàn amàn amaravartmasamànamànam àtmànam ànatajagatprathamànamànam / bhåmànam ànayata yaþ sthitimàn amàna nàmànam ànama tam apratimànamànam // KDd_3.44 // sàrayantam urasà ramayantã sàrabhåtamurusàradharà tam / sàrasànukçtasàrasakà¤ciþ sà rasàyanam asàram avaiti // KDd_3.45 // nayànayàlocanayànayànayàn ayànayàndhàn vinayànayàyate / na yàn ayàsãr jinayànayà nayàn ayànayàs tठjanayànayà÷ritàn // KDd_3.46 // raveõa bhaumo dhvajavartivãraver aveji saüyaty atulàstragaurave / raver ivograsya puro harer aver aveta tulyaü ripum asya bhairave // KDd_3.47 // mayàmayàlambyakalàmayàmayàm ayàm ayàtavyaviràmayàmayà / mayàmayàrtiü ni÷ayàmayàmayà mayàmayàmåü karuõàmayàmayà // KDd_3.48 // matàü dhunànàramatàm akàmatàm atàpalabdhàgrimatànulomatà / matàv ayaty uttamatàvilomatàm atàmyatas te samatà na vàmatà // KDd_3.49 // kàlakàlagalakàlakàlamukhakàlakàla kàlakàlapanakàlakàlaghanakàla kàla / kàlakàlasi takà lakà lalanikàlakàlakàlakàlagatu kàlakàlakalikàlakàla // KDd_3.50 // saüdaùñayamakasthànam antàdã pàdayor dvayoþ / uktàntargatam apy etat svàtantryeõàdya kãrtyate // KDd_3.51 // upoóharàgàpy abalà madena sà madenasà manyurasena yojità / na yojitàtmànam anaïgatàpitàü gatàpi tàpàya mamàsa neyate // KDd_3.52 // ardhàbhyàsaþ samudgaþ syàt tasya bhedàs trayo matàþ / pàdàbhyàso 'py anekàtmà vyajyate sa nidar÷anaiþ // KDd_3.53 // nàsthe yaþ sa tvayà varjyaþ paramàyatamànayà / nà stheyaþsattvayàvarjyaþ param àyatamànayà // KDd_3.54 // narà jità mànanayàsam etya na ràjità mànanayà sametya / vinà÷ità vaibhavatàpanena vinà÷ità vai bhavatàpanena // KDd_3.55 // kalàpinàü càrutayopayanti vçndàni làpoóhaghanàgamànàm / vçndànilàpoóhaghanàgamànàü kalàpinàü càrutayo 'payanti // KDd_3.56 // naman dayàvarjitamànasàtmayà na mandayàvarjitamànasàtmayà / urasy upàstãrõapayodharadvayaü mayà samàliïgyata jãvite÷varaþ // KDd_3.57 // sabhà suràõàm abalà vibhåùità guõais tavàrohi mçõàlanirmalaiþ / sa bhàsuràõàm abalà vibhåùità vihàrayan nirvi÷a saüpadaþ puràm // KDd_3.58 // kalaü kam uktaü tanumaddhyanàmikà stanadvayã ca tvadçte na hanty ataþ / na yàti bhåtaü gaõane bhavanmukhe kalaïkamuktaü tanumad dhy anàmikà // KDd_3.59 // ya÷a÷ ca te dikùu raja÷ ca sainikà vitanvate 'jopama daü÷ità yudhà / vitanv atejo 'pamadaü ÷itàyudhà dviùàü ca kurvanti kulaü tarasvinaþ // KDd_3.60 // bibharti bhåmer valayaü bhujena te bhujaïgamo 'mà smarato mad a¤citam / ÷çõåktam ekaü svam avetya bhådharaü bhujaü gamo mà sma rato madaü citam // KDd_3.61 // smarànalo mànavivardhito yaþ sa nirvçtiü te kim apàkaroti / samantatas tàmarasekùaõe na samaü tatas tàm arase kùaõena // KDd_3.62 // prabhàvato nàmana vàsavasya prabhàvato 'nàma navàsavasya / prabhàv ato nàma na và savasya vicchittir àsãt tvayi piùñapasya // KDd_3.63 // paraü paràyà balavà raõànàü dhålãsthalãr vyoma vidhàya rundhan / paraü paràyà balavàraõànàü paramparàyà balavàraõànàm // KDd_3.64 // na ÷raddadhe vàcam alajja mithyà bhavadvidhànàm asamàhitànàm / bhavadvidhànàm asamàhitànàü bhavadvidhànàm asamàhitànàm // KDd_3.65 // sannàhitomànamaràjasena sannà hitomànamaràjasena / sann àhito mànam aràjasena saünàhito mànama ràjase na // KDd_3.66 // sakçd dvis tri÷ ca yo 'bhyàsaþ pàdasyaivaü pradar÷itaþ / ÷lokadvayaü tu yuktàrthaü ÷lokàbhyàsaþ smçto yathà // KDd_3.67 // vinàyakena bhavatà vçttopacitabàhunà / svamitroddhàriõàbhãtà pçthvãyam atulà÷rità // KDd_3.68 // vinàyakena bhavatà vçttopacitabàhunà / svamitroddhàriõàbhãtà pçthvã yamatulà÷rità // KDd_3.69 // ekàkàracatuùpàdaü tan mahàyamakàhvayam / tasyàpi dç÷yate 'bhyàsaþ sà parà yamakakriyà // KDd_3.70 // samànayàsamànayà samànayà sa mànayà / samànayàsamàna yà samànayàsamànayà // KDd_3.71 // dharàdharàkàradharà dharàbhujàü bhujà mahãü pàtum ahãnavikramàþ / kramàt sahante sahasà hatàrayo rayoddhurà mànadhuràvalambinaþ // KDd_3.72 // àvçttiþ pràtilomyena pàdàrdha÷lokagocarà / yamakaü pratilomatvàt pratilomam iti smçtam // KDd_3.73 // yàmatà÷a kçtàyàsà sà yàtà kç÷atà mayà / ramaõàrakatà te 'stu stutetàkaraõàmara // KDd_3.74 // nàdino 'madanà dhãþ svà na me kà cana kàmità / tàmikà na ca kàmena svàdhãnà damanodinà // KDd_3.75 // yà na mànayamàràvika÷onànajanàsanà / yàm udàra÷atàdhãnàm àyàm àyam anàdi sà // KDd_3.76 // sà dinàmayam àyàmà nàdhãtà ÷aradàmuyà / nàsanàjananà ÷okaviràmàya na mànayà // KDd_3.77 // varõànàm ekaråpatvaü yady ekàntaram ardhayoþ / gomåtriketi tat pràhur duùkaraü tadvido yathà // KDd_3.78 // madano madiràkùãõàm apàïgàstro jayed ayam / madeno yadi tat kùãõam anaïgàyà¤jaliü dadhe // KDd_3.79 // àhur ardhabhramaü nàma ÷lokàrdhabhramaõaü yadi / tad iùñaü sarvatobhadraü bhramaõaü yadi sarvataþ // KDd_3.80 // manobhava tavànãkaü nodayàya na màninã / bhayàd ameyàmà mà và vayam enomayà nata // KDd_3.81 // sàmàyàmà mà yà màsà màrànàyàyànà ràmà / yànàvàràràvànàyà màyàràmà màràyàmà // KDd_3.82 // yaþ svarasthànavarõànàü niyamo duùkareùv asau / iùña÷ catuþprabhçty eùa dar÷yate sukaraþ paraþ // KDd_3.83 // àmnàyànàm àhàntyà vàg ãtãr gãtãr bhãtãþ prãtãþ / bhogo rogo modo moho dheye dhecche de÷e kùeme // KDd_3.84 // kùitivijitisthitivihitivrataratayaþ paragatayaþ / uru rurudhur guru dudhuvur yudhi kuravaþ svam arikulam // KDd_3.85 // ÷rãdãptã hrãkãrtã dhãnãtã gãþprãtã / edhete dve dve te ye neme deve÷e // KDd_3.86 // sàmàyàmà mà yà màsà màrànàyàyànà ràmà / yànàvàràràvànàyà màyàràmà màràyàmà // KDd_3.87 // nayanànandajanane nakùatragaõa÷àlini / aghane gagane dçùñir aïgane dãyatàü sakçt // KDd_3.88 // alinãlàlakalataü kaü na hanti ghanastani / ànanaü nalinacchàyanayanaü ÷a÷ikànti te // KDd_3.89 // anaïgalaïghanàlagnanànàtaïkà sadaïganà / sadànagha sadànanda natàïgàsaïgasaügata // KDd_3.90 // agà gàü gàïgakàkàkagàhakàghakakàkahà / ahàhàïga khagàïkàgakaïkàgakhagakàkaka // KDd_3.91 // re re rorårurårorugàgogo 'gàïgago 'gaguþ / kiü kekàkàkukaþ kàko mà mà màm àma màmama // KDd_3.92 // devànàü nandano devo nodano vedanindinaþ / divaü dudàva nàdena dàne dànavanandinaþ // KDd_3.93 // såriþ suràsuràsàrisàraþ sàràsisàrasàþ / sasàra sarasãþ sãrã sasåruþ sa suràrasã // KDd_3.94 // nånaü nunnàni nànena nànanenànanàni naþ / nànenà nanu nànånenainenànàn ino ninãþ // KDd_3.95 // iti duùkaramàrgo 'pi kiücidàdar÷itakramaþ / prahelikàprakàràõàü punar uddi÷yate gatiþ // KDd_3.96 // krãóàgoùñhãvinodeùu tajj¤air àkãrõamantraõe / paravyàmohane càpi sopayogàþ prahelikàþ // KDd_3.97 // àhuþ samàgatàü nàma gåóhàrthàü padasaüdhinà / va¤citànyatra råóhena yatra ÷abdena va¤canà // KDd_3.98 // vyutkràntàtivyavahitaprayogàn mohakàriõã / sà syàt pramuùità yasyà durbodhàrthà padàvalã // KDd_3.99 // samànaråpà gauõàrthàropitair grathità padaiþ / paruùà lakùaõàstitvamàtravyutpàdita÷rutiþ // KDd_3.100 // saükhyàtà nàma saükhyànaü yatra vyàmohakàraõam / anyathà bhàsate yatra vàkyàrthaþ sà prakalpità // KDd_3.101 // sà nàmàntarità yasyà nàmni nànàrthakalpanà / nibhçtà nibhçtànyàrthà tulyadharmaspç÷à girà // KDd_3.102 // samàna÷abdopanyasta÷abdaparyàyasàdhità / saümåóhà nàma yà sàkùàn nirdiùñàrthàpi måóhaye // KDd_3.103 // yogamàlàtmakaü nàma yasyàþ sà pàrihàrikã / ekacchannà÷ritaü vyajya yasyàm à÷rayagopanam // KDd_3.104 // sà bhaved ubhayacchannà yasyàm ubhayagopanam / saükãrõà nàma sà yasyà nànàlakùaõasaükaraþ // KDd_3.105 // etàþ ùoóa÷a nirdiùñàþ pårvàcàryaiþ prahelikàþ / duùñaprahelikà÷ cànyàs tair adhãtà÷ caturda÷a // KDd_3.106 // doùàn aparisaükhyeyàn manyamànà vayaü punaþ / sàdhvãr evàbhidhàsyàmas tà duùñà yàs tv alakùaõàþ // KDd_3.107 // na may àgorasàbhij¤aü cetaþ kasmàt prakupyasi / asthànaruditair ebhir alam àlohitekùaõe // KDd_3.108 // kubjàm àsevamànasya yathà te vardhate ratiþ / naivaü nirvi÷ato nàrãr amarastrãvióambinãþ // KDd_3.109 // daõóe cumbati padminyà haüsaþ karka÷akaõñake / mukhaü valgu ravaü kurvaüs tuõóenàïgàni ghañayan // KDd_3.110 // khàtayaþ kani kàle te sphàtayaþ sphãtavalgavaþ / candre sàkùàdbhavanty atra tàyavo mama dhàriõaþ // KDd_3.111 // atrodyàne mayà dçùñà vallarã pa¤capallavà / pallave pallave càrdrà yasyàþ kusumama¤jarã // KDd_3.112 // suràþ suràlaye svairaü bhramanti da÷anàrciùà / majjanta iva mattàs te saure sarasi saüprati // KDd_3.113 // nàsikyamadhyà parita÷ caturvarõavibhåùità / asti kà cit purã yasyàm aùñavarõàhvayà nçpàþ // KDd_3.114 // girà skhalantyà namreõa ÷irasà dãnayà dç÷à / tiùñhantam api sotkampaü vçddhe màü nànukampase // KDd_3.115 // àdau ràjety adhãràkùi pàrthivaþ ko 'pi gãyate / sa nàtana÷ ca naivàsau ràjà nàpi sanàtanaþ // KDd_3.116 // hçtadravyaü naraü tyaktvà dhanavantaü vrajanti kàþ / nànàbhaïgi÷atàkçùñalokà ve÷yà na durdharàþ // KDd_3.117 // jitaprakçùñake÷àkhyo yas tavàbhåmisàhvayaþ / sa màm adya prabhåtotkaü karoti kalabhàùiõi // KDd_3.118 // ÷ayanãye paràvçtya ÷ayitau kàminau ruùà / tathaiva ÷ayitau ràgàt svairaü mukham acumbatàm // KDd_3.119 // vijitànnabhavadveùigurupàdahato janaþ / himàpahàmitradharair vyàptaü vyomàbhinandati // KDd_3.120 // na spç÷aty àyudhaü jàtu na strãõàü stanamaõóalam / amanuùyasya kasyàpi hasto 'yaü na kilàphalaþ // KDd_3.121 // kena kaþ saha saübhåya sarvakàryeùu saünidhim / labdhvà bhojanakàle tu yadi dçùño nirasyate // KDd_3.122 // sahayà sagajà senà sabhañeyaü na cej jità / amàtçko 'yaü måóhaþ syàd akùaraj¤as tu naþ sutaþ // KDd_3.123 // sà nàmàntaritàmi÷rava¤citàråpayoginã / evam evetaràsàm apy unneyaþ saükarakramaþ // KDd_3.124 // iti prahelikàmàrgo duùkaràtmàpi dar÷itaþ / vidvatprayogato j¤eyà màrgàþ pra÷nottaràdayaþ // KDd_3.124*1 // vi÷adabuddhir anena suvartmanà sukaraduùkaramàrgam evaiti hi / na hi tadanyanaye 'pi kçta÷ramaþ prabhur imaü nayam etum idaü vinà // KDd_3.124*2 // kàvye doùà guõà÷ caiva vij¤àtavyà vicakùaõaiþ / doùà vipattaye tatra guõàþ sampattaye yathà // KDd_3.124*3 // apàrthaü vyartham ekàrthaü sasaü÷ayam apakramam / ÷abdahãnaü yatibhraùñaü bhinnavçttaü visaüdhikam // KDd_3.125 // de÷akàlakalàlokanyàyàgamavirodhi ca / iti doùà da÷aivaite varjyàþ kàvyeùu såribhiþ // KDd_3.126 // pratij¤àhetudçùñàntahànir doùo na vety asau / vicàraþ karka÷apràyas tenàlãóhena kiü phalam // KDd_3.127 // samudàyàrtha÷ånyaü yat tad apàrtham iheùyate / tan mattonmattabàlànàm ukter anyatra duùyati // KDd_3.128 // samudraþ pãyate so 'yam aham adya jaràturaþ / amã garjanti jãmåtà harer airàvataþ priyaþ // KDd_3.129 // idam asvasthacittànàm abhidhànam aninditam / itaratra kaviþ ko và prayu¤jãtaivamàdikam // KDd_3.130 // ekavàkye prabandhe và pårvàparaparàhatam / viruddhàrthatayà vyartham iti doùeùu pañhyate // KDd_3.131 // jahi ÷atrukulaü kçtsnaü jaya vi÷vaübharàm imàm / na ca te ko 'pi vidveùñà sarvabhåtànukampinaþ // KDd_3.132 // asti kà cid avasthà sà sàbhiùaïgasya cetasaþ / yasyàü bhaved abhimatà viruddhàrthàpi bhàratã // KDd_3.133 // paradàràbhilàùo me katham àryasya yujyate / pibàmi taralaü tasyàþ kadà nu da÷anacchadam // KDd_3.134 // avi÷eùeõa pårvoktaü yadi bhåyo 'pi kãrtyate / arthataþ ÷abdato vàpi tad ekàrthaü mataü yathà // KDd_3.135 // utkàm unmanayanty ete bàlàü tadalakatviùaþ / ambhodharàs taóitvanto gambhãràþ stanayitnavaþ // KDd_3.136 // anukampàdyati÷ayo yadi ka÷ cid vivakùyate / na doùaþ punarukte 'pi pratyuteyam alaükçtiþ // KDd_3.137 // hanyate sà varàrohà smareõàkàõóavairiõà / hanyate càrusarvàïgã hanyate ma¤jubhàùiõã // KDd_3.138 // nirõayàrthaü prayuktàni saü÷ayaü janayanti cet / vacàüsi doùa evàsau sasaü÷aya iti smçtaþ // KDd_3.139 // manorathapriyàlokarasalolekùaõe sakhi / àràdvçttir asau màtà na kùamà draùñum ãdç÷am // KDd_3.140 // ãdç÷aü saü÷ayàyaiva yadi jàtu prayujyate / syàd alaükàra evàsau na doùas tatra tadyathà // KDd_3.141 // pa÷yàmy anaïgajàtaïkalaïghitàü tàm aninditàm / kàlenaiva kañhoreõa grastàü kiü nas tvadà÷ayà // KDd_3.142 // kàmàrtà gharmataptà vety ani÷cayakaraü vacaþ / yuvànam àkulãkartum iti dåty àha narmaõà // KDd_3.143 // udde÷ànuguõo 'rthànàm anude÷o na cet kçtaþ / apakramàbhidhànaü taü doùam àcakùate yathà // KDd_3.144 // sthitinirmàõasaühàrahetavo jagatàm ajàþ / ÷aübhunàràyaõàmbhojayonayaþ pàlayantu vaþ // KDd_3.145 // yatnasaübandhanirj¤ànahetuþ ko 'pi kçto yadi / kramalaïghanam apy àhur na doùaü sårayo yathà // KDd_3.146 // bandhutyàgas tanutyàgo de÷atyàga iti triùu / àdyantàv àyatakle÷au madhyamaþ kùaõikajvaraþ // KDd_3.147 // ÷abdahãnam anàlakùyalakùyalakùaõapaddhatiþ / padaprayogo '÷iùñeùño na ÷iùñeùño hi duùyati // KDd_3.148 // avate bhavate bàhur mahãm arõava÷akvarãm / mahàràjann ajij¤àsau nàstãty àsàü giràü rasaþ // KDd_3.149 // dakùiõàdrer upasaran màruta÷ cåtapàdapàn / kurute lalitàdhåtapravàlàïkura÷obhinaþ // KDd_3.150 // ityàdi ÷àstramàhàtmyadar÷anàlasacetasàm / apabhàùaõavad bhàti na ca saubhàgyam ujjhati // KDd_3.151 // ÷lokeùu niyatasthànaü padacchedaü yatiü viduþ / tadapetaü yatibhraùñaü ÷ravaõodvejanaü yathà // KDd_3.152 // strãõàü saügãtividhim ayam àdityavaü÷yo narendraþ pa÷yaty akliùñarasam iha ÷iùñair ametyàdi duùñam / kàryàkàryàõy ayam avikalàny àgamenaiva pa÷yan va÷yàm urvãü vahati nçpa ity asti caivaü prayogaþ // KDd_3.153 // lupte padànte ÷iùñasya padatvaü ni÷citaü yathà / tathà saüdhivikàràntaü padam eveti varõyate // KDd_3.154 // tathàpi kañu karõànàü kavayo na prayu¤jate / dhvajinã tasya ràj¤aþ ketådastajaladety adaþ // KDd_3.155 // varõànàü nyånatàdhikye gurulaghvayathàsthitiþ / yatra tad bhinnavçttaü syàd eùa doùaþ suninditaþ // KDd_3.156 // indupàdàþ ÷i÷iràþ spç÷antãty ånavarõatà / sahakàrasya kisalayàny àrdràõãty adhikàkùaram // KDd_3.157 // kàmena bàõà ni÷ità vimuktà mçgekùaõàsv ity ayathàgurutvam / madanabàõà ni÷itàþ patanti mçgekùaõàsv ity ayathàlaghutvam // KDd_3.158 // na saühitàü vivakùàmãty asaüdhànaü padeùu yat / tad visaüdhãti nirdiùñaü na pragçhyàdihetukam // KDd_3.159 // mandànilena caratà aïganàgaõóamaõóale / luptam udbhedi gharmàmbho nabhasy asmanmanasy api // KDd_3.160 // àdhivyàdhiparãtàya adya ÷vo và vinà÷ine / ko hi nàma ÷arãràya dharmàpetaü samàcaret // DKd_3.160* // luptam udbhedi gharmàmbho nabhasy asmanmanasy api / àsu ràtriùv iti pràj¤air aj¤àtaü nyaïgam ãdç÷am // KDd_3.161 // [For the repetition of 160cd in 161ab, most editions read: mànerùye iha ÷ãryete strãõàü himaçtau priye] de÷o 'drivanaràùñràdiþ kàlo ràtriüdivartavaþ / nçttagãtaprabhçtayaþ kalàþ kàmàrthasaü÷rayàþ // KDd_3.162 // caràcaràõàü bhåtànàü pravçttir lokasaüj¤ità / hetuvidyàtmako nyàyaþ sasmçtiþ ÷rutir àgamaþ // KDd_3.163 // teùu teùv ayathàråóhaü yadi kiü cit pravartate / kaveþ pramàdàd de÷àdivirodhãty etad ucyate // KDd_3.164 // karpårapàdapàmar÷asurabhir malayànilaþ / kaliïgavanasaübhåtà mçgapràyà mataïgajàþ // KDd_3.165 // colàþ kàlàgaru÷yàmàþ kàverãtãrabhåmayaþ / iti de÷avirodhinyà vàcaþ prasthànam ãdç÷am // KDd_3.166 // padminã naktam unnidrà sphuñaty ahni kumudvatã / madhur utphullaniculo nidàgho meghadurdinaþ // KDd_3.167 // ÷ravyahaüsagiro varùàþ ÷arad àmattabarhiõã / hemanto nirmalàdityaþ ÷i÷iraþ ÷làghyacandanaþ // KDd_3.168 // iti kàlavirodhasya dar÷ità gatir ãdç÷ã / màrgaþ kalàvirodhasya manàg uddi÷yate yathà // KDd_3.169 // vãra÷çïgàrayor bhàvau sthàyinau krodhavismayau / pårõasaptasvaraþ so 'yaü bhinnamàrgaþ pravartate // KDd_3.170 // itthaü kalàcatuþùaùñau virodhaþ sàdhu nãyatàm / tasyàþ kalàparicchede råpam àvirbhaviùyati // KDd_3.171 // àdhåtakesaro hastã tãkùõa÷çïgas turaïgamaþ / gurusàro 'yam eraõóo niþsàraþ khadiradrumaþ // KDd_3.172 // iti laukika evàyaü virodhaþ sarvagarhitaþ / virodho hetuvidyàsu nyàyàkhyàsu nidar÷yate // KDd_3.173 // satyam evàha sugataþ saüskàràn avina÷varàn / tathà hi sà cakoràkùã sthitaivàdyàpi me hçdi // KDd_3.174 // kàpilair asadudbhåtiþ sthàna evopavarõyate / asatàm eva dç÷yante yasmàd asmàbhir udbhavàþ // KDd_3.175 // nãtir nyàyavirodhasya saiùà sarvatra dç÷yatàm / athàgamavirodhasya prasthànaü dar÷ayiùyate // KDd_3.176 // anàhitàgnayo 'py ete jàtaputrà vitanvate / viprà vai÷vànarãm iùñim akliùñàcàrabhåùaõàþ // KDd_3.177 // asàv anupanãto 'pi vedàn adhijage guroþ / svabhàva÷uddhaþ sphañiko na saüskàram apekùate // KDd_3.178 // virodhaþ sakalo 'py eùa kadà cit kavikau÷alàt / utkramya doùagaõanàü guõavãthãü vigàhate // KDd_3.179 // tasya ràj¤aþ prabhàveõa tadudyànàni jaj¤ire / àrdràü÷ukapravàlànàm àspadaü sura÷àkhinàm // KDd_3.180 // ràj¤àü vinà÷api÷una÷ cacàra kharamàrutaþ / dhunvan kadambarajasà saha saptacchadodgamàn // KDd_3.181 // dolàtipreraõàtrastavadhåjanamukhodgatam / kàminàü layavaiùamyàd geyaü ràgam avardhayat // KDd_3.182 // aindavàd arciùaþ kàmã ÷i÷iraü havyavàhanam / abalàvirahakle÷avihvalo gaõayaty ayam // KDd_3.183 // prameyo 'py aprameyo 'si sakalo 'py asi niùkalaþ / ekas tvam apy aneko 'si namas te vi÷vamårtaye // KDd_3.184 // pa¤cànàü pàõóuputràõàü patnã pa¤càlakanyakà / satãnàm agraõã÷ càsãd daivo hi vidhir ãdç÷aþ // KDd_3.185 // ÷abdàrthàlaükriyà÷ citrà màrgàþ sukaraduùkaràþ / guõà doùà÷ ca kàvyànàm iti saükùipya dar÷itàþ // KDd_3.186 // vyutpannabuddhir amunà vidhidar÷itena màrgeõa doùaguõayor va÷avartinãbhiþ / vàgbhiþ kçtàbhisaraõo madirekùaõàbhir dhanyo yuveva ramate labhate ca kãrtim // KDd_3.187 // || ity àcàrya÷rãdaõóinaþ kçtau kàvyàdar÷e duùkaranàmà tçtãyaþ paricchedaþ samàptaþ ||