Dandin: Kavyadarsa, Paricchedas 1 and 2 based on the ed. by Rangacharya Raddi Shastri Poona : BORI 1938 (Government Oriental Series, A.4) Input by Somadeva Vasudeva ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ÃcÃryadaï¬ina÷ kÃvyÃdarÓa÷ caturmukhamukhÃmbhoja- vanahaæsavadhÆr mama & manase ramatÃæ nityaæ sarvaÓuklà sarasvatÅ // DKd_1.1 // pÆrvaÓÃstrÃïi saæh­tya prayogÃn upalak«ya ca & yathÃsÃmarthyam asmÃbhi÷ kriyate kÃvyalak«aïam // DKd_1.2 // iha Ói«ÂÃnuÓi«ÂÃnÃæ Ói«ÂÃnÃm api sarvathà & vÃcÃm eva prasÃdena lokayÃtrà pravartate // DKd_1.3 // idam andhatama÷ k­tsnaæ jÃyeta bhuvanatrayam & yadi ÓabdÃhavayaæ jyotir ÃsaæsÃrÃn na dÅpyate // DKd_1.4 // ÃdirÃjayaÓobimbam ÃdarÓaæ prÃpya vÃÇmayam & te«Ãm asaænidhÃne 'pi na svayaæ paÓya naÓyati // DKd_1.5 // gaur gau÷ kÃmadughà samyak prayuktà smaryate budhai÷ & du«prayuktà punÃr gotvaæ prayoktu÷ saiva Óaæsati // DKd_1.6 // tad alpam api nopek«yaæ kÃvye du«Âaæ kathaæ cana & syÃd vapu÷ sundaram api Óvitreïaikena durbhagam // DKd_1.7 // guïado«Ãn aÓÃstraj¤a÷ kathaæ vibhajate jana÷ & kim andhasyÃdhikÃro 'sti rÆpabhedopalabdhi«u // DKd_1.8 // ata÷ prajÃnÃæ (vl. padÃnÃæ) vyutpattim abhisaædhÃya sÆraya÷ & vÃcÃæ vicitramÃrgÃïÃæ nibabandhu÷ kriyÃvidhiæ // DKd_1.9 // tai÷ ÓarÅraæ ca kÃvyÃnÃm alaækÃrÃÓ ca darÓitÃ÷ & ÓarÅraæ tÃvad i«ÂÃrthavyavacchinnà padÃvalÅ // DKd_1.10 // padyaæ gadyaæ ca miÓraæ ca tat tridhaiva vyavasthitam & padyaæ catu«padÅ tac ca v­ttaæ jÃtir iti dvidhà // DKd_1.11 // chandovicityÃæ sakalas taprapa¤co nidarÓita÷ & sà vidyà naur vivik«ÆïÃæ gambhÅraæ kÃvyasÃgaram // DKd_1.12 // muktakaæ kulakaæ ko«a÷ saæghÃta iti tÃd­Óa÷ & sargabandhÃæÓarÆpatvÃd anukta÷ padyavistara÷ // DKd_1.13 // sargabandho mahÃkavyam ucyate tasya lak«aïam & ÃÓÅrnamaskriyà vastunirdeÓo vÃpi tanmukham // DKd_1.14 // itihÃsakathodbhÆtam itarad và sadÃÓrayam & caturvargaphalÃyattaæ caturudÃttanÃyakam // DKd_1.15 // nagarÃrïavaÓailÃrtucandrÃrkodayavarïanai÷ & udyÃnasalilak­Å¬ÃmadhupÃnaratotsavai÷ // DKd_1.16 // vipralambhair vivÃhaiÓ ca kumÃrodayavarïanai÷ & mantradÆtaprayÃïÃjinÃyakÃbhyudayair api // DKd_1.17 // alaæk­tam asaæk«iptaæ rasabhÃvanirantaram & sargair anativistÅrïai÷ Óravyav­ttai÷ susaædhibhi÷ // DKd_1.18 // sarvatra bhinnav­ttÃntair upetaæ lokara¤janam & kÃvyaæ kalpÃntarasthÃyi jÃyate sad alaæk­ti // DKd_1.19 // nyÆnam apy atra yai÷ kaiÓ cid aÇgai÷ kÃvyaæ na du«yati & yady upÃtte«u saæpattir ÃrÃdhayati tadvidha÷ // DKd_1.20 // guïata÷ prÃg upanyasya nÃyakaæ tena vidvi«Ãm & nirÃkaraïam ity e«a mÃrga÷ prak­tisundara÷ // DKd_1.21 // vaæÓavÅryaÓrutÃdÅni varïayitvà ripor api & tajjayÃn nÃyakotkar«akathanaæ ca dhinoti na÷ // DKd_1.22 // apÃda÷ padasaætÃno gadyam ÃkhyÃyikà kathà & iti tasya prabhedau dvau tayor ÃkhyÃyikà kila // DKd_1.23 // nÃyakenaiva vÃcyÃnyà nÃyakenetareïa và & svaguïÃvi«kriyÃdo«o nÃtrà bhÆrtÃrthaÓaæsina÷ // DKd_1.24 // api tv aniyamo d­«Âas tatrÃpy anyair udÅraïÃt & anyo vaktà svayaæ veti kÅd­g và bhedakÃraïam (vl. lak«aïam) // DKd_1.25 // vaktraæ cÃparavaktraæ ca socchvÃsatvaæ ca bhedakam & cihnam ÃkhyÃyikÃyÃÓ cet prasaÇgena kathÃsv api // DKd_1.26 // ÃryÃdivat praveÓa÷ kiæ na vaktrÃparavaktrayo÷ & bhedaÓ ca d­«Âo lambhÃdir ucchvÃso vastu kiæ tata÷ // DKd_1.27 // tat kathÃkhyÃyiketyuktà jÃti÷ saæj¤ÃdvayÃÇkità & atraivÃntarbhavi«yanti Óe«ÃÓ cÃkhyÃnajÃtaya÷ // DKd_1.28 // kanyÃharaïasaægrÃmavipralambhodayÃdaya÷ & sargabandhasamà eva naite vaiÓe«ikà guïÃ÷ // DKd_1.29 // kavibhÃvak­taæ cihnam anyatrÃpi na du«yati & mukham i«ÂÃsrthasaæsiddhau kiæ hi na syÃt k­tÃtmanÃm // DKd_1.30 // miÓrÃïi nÃÂakÃdÅni te«Ãm anyatra vistara÷ & gadyapadyamayÅ kà cic campÆr ity abhidhÅyate // DKd_1.31 // tad etad vÃÇmayaæ bhÆya÷ saæsk­taæ prÃk­taæ tathà & apabhraæÓÃÓ ca miÓraæ cety Ãhur ÃryÃÓ caturvidhaæ // DKd_1.32 // saæsk­taæ nÃma daivÅ vÃg anvÃkhyÃtà mahar«ibhi÷ & tadbhavas tatsamo deÓÅty aneka÷ prÃk­takrama÷ // DKd_1.33 // mahÃrëÂrÃÓrayÃæ bhëÃæ prak­«Âaæ prÃk­taæ vidu÷ & sÃgara÷ sÆktiratnÃnÃæ setubandhÃdi yanmayaæ // DKd_1.34 // ÓaurasenÅ ca gau¬Å ca lÃÂÅ cÃnyà ca tÃd­ÓÅ & yÃti prÃk­tam ity evaæ vyavahÃre«u saænidhim // DKd_1.35 // ÃbhÅrÃdigira÷ kÃvye«v apabhraæÓa iti sm­tÃ÷ & ÓÃstre«u saæsk­tÃd anyad apabhraæÓatayoditam // DKd_1.36 // saæsk­taæ sargabandhÃdi prÃk­taæ skandhakÃdi yat & osarÃdir apabhraæÓo nÃÂakÃdi tu miÓrakam // DKd_1.37 // kathà hi sarvabhëÃbhi÷ saæsk­tena ca badhyate & bhÆtabhëÃmayÅæ prÃhur adbhutÃrthÃæ b­hatkathÃm // DKd_1.38 // lÃsyacchalitaÓampÃdi prek«Ãrtham itarat puna÷ & Óravyam eveti sai«Ãpi dvayÅ gatir udÃh­tà // DKd_1.39 // asty aneko girÃæ mÃrga÷ sÆk«mabheda÷ parasparam & tatra vaidarbhagau¬Åyau varïyete prasphuÂÃntarau // DKd_1.40 // Óle«a÷ prasÃda÷ samatà mÃdhuryaæ sukumÃratà & arthavyaktir udÃratvam oja÷kÃntisamÃdhaya÷ // DKd_1.41 // iti vaidarbhamÃrgasya prÃïà daÓa guïÃ÷ sm­tÃ÷ & e«Ãæ viparyaya÷ prÃyo d­Óyate gau¬avartmani // DKd_1.42 // Óli«Âam asp­«ÂaÓaithilyam alpaprÃïÃk«arottaram & Óithilaæ mÃlatÅmÃlà lolÃlikalilà yathà // DKd_1.43 // anuprÃsadhiyà gau¬ais tad i«Âaæ bandhagauravÃt & vaidarbhamÃlatÅdÃma laÇghitaæ bhramarair iti // DKd_1.44 // prasÃdavat prasiddhÃrtham indor indÅvaradyuti & lak«ma lak«mÅæ tanotÅti pratÅtisubhagaæ vaca÷ // DKd_1.45 // vyutpannam iti gau¬Åyair nÃtirƬham apÅ«yate & yathÃnatyarjunÃbjanmasad­k«ÃÇko valak«agu÷ // DKd_1.46 // samaæ bandhe«v avi«amaæ te m­dusphuÂamadhyamÃ÷ & bandhà m­dusphuÂonmiÓravarïavinyÃsayonaya÷ // DKd_1.47 // kokilÃlÃpavÃcÃlo mamaiti malayÃnila÷ & ucchalacchÅkarÃcchÃcchanirjharÃmbha÷kaïok«ita÷ // DKd_1.48 // candanapraïayodgandhir mando malayamÃruta÷ & spardhate ruddhamaddhairyo vararÃmÃmukhÃnilai÷ // DKd_1.49 // ity anÃlocya vai«amyam arthÃlaækÃra¬amabarau & avek«amÃïà vav­dhe paurastyà kÃvyapaddhati÷ // DKd_1.50 // madhuraæ rasavad vÃci vastuny api rasasthiti÷ & yena mÃdyanti dhÅmanto madhuneva madhuvratÃ÷ // DKd_1.51 // yayà kayà cic chrutyà yat samÃnam anubhÆyate & tadrÆpà hi padÃsatti÷ sÃnuprÃsà rasÃvahà // DKd_1.52 // e«a rÃjà yadà lak«mÅæ prÃptavÃn brÃhmaïapriya÷ & tadà prabh­ti dharmasya loke 'sminn utsavo 'bhavat // DKd_1.53 // itÅdaæ nÃd­taæ gau¬air anuprÃsas tu tatpriya÷ & anuprÃsÃd api prÃyo vaidarbhair idam Åpsitam // DKd_1.54 // varïÃv­ttir anuprÃsa÷ pÃde«u ca pade«u ca & pÆrvÃnubhavasaæskÃrabodhinÅ yady adÆratà // DKd_1.55 // candre ÓaranniÓottaæse kundastabakavibhrame & indranÅlanibhaæ lak«ma saædadhÃty alina÷ Óriyam // DKd_1.56 // cÃru cÃndramasaæ bhÅru bimbaæ paÓyaitad ambare & manmano manmathÃkrÃntaæ nirdayaæ hantum udyataæ // DKd_1.57 // ity anuprÃsam icchanti nÃtidÆrÃntaraÓrutim & na tu rÃmÃmukhÃmbhojasad­ÓaÓ candramà iti // DKd_1.58 // smara÷ khara÷ khala÷ kÃnta÷ kÃya÷ kopaÓ ca na÷ k­Óa÷ & cyuto mÃnodhiko rÃgo moho jÃtosavo gatÃ÷ // DKd_1.59 // ityÃdi bandhapÃru«yaæ Óaithilyaæ ca niyacchati & ato naivam anuprÃsaæ dÃk«iïÃtyÃ÷ prayu¤jate // DKd_1.60 // Ãv­ttiæ varïasaæghÃtagocarÃæ yamakaæ vidu÷ & tat tu naikÃntamadhuramata÷ paÓcÃd vidhÃsyate // DKd_1.61 // kÃmaæ sarvo 'py alaækÃro rasam arthe ni«i¤cati & tathÃpy agrÃmyataivainaæ bhÃraæ vahati bhÆyasà // DKd_1.62 // kanye kÃmayamÃnaæ mÃæ na tvaæ kÃmayase katham & iti grÃmyo 'yam arthÃtmà vairasyÃya prakalpate // DKd_1.63 // kÃmaæ kandarpacÃï¬Ãlo mayi vÃmÃk«i nirdaya÷ & tvayi nirmatsaro di«Âyety agrÃmo 'rtho rasÃvaha÷ // DKd_1.64 // Óabde 'pi grÃmyatÃsty eva sà sabhyetarakÅrtanÃt & yathà yakÃrÃdipadaæ ratyutsavanirÆpaïe // DKd_1.65 // padasaædhÃnav­ttyà và vÃkyÃrthatvena và puna÷ & du«pratÅtikaraæ grÃmyaæ yathà yà bhavata÷ priyà // DKd_1.66 // kharaæ prahatya viÓrÃnta÷ puru«o vÅryavÃn iti & evamÃdi na Óaæsanti mÃrgayor ubhayor api // DKd_1.67 // bhaginÅbhagavatyÃdi sarvatraivÃnumanyate & vibhaktam iti mÃdhuryam ucyate sukumÃratà // DKd_1.68 // ani«ÂhurÃk«araprÃyaæ sukumÃram ihe«yate & bandhaÓaithilyado«o 'pi darÓita÷ sarvakomale // DKd_1.69 // maï¬alÅk­tya barhÃïi kaïÂhair madhuragÅtibhi÷ & kalÃpina÷ pran­tyanti kÃle jÅmÆtamÃlini // DKd_1.70 // ity anÆrjita evÃrtho nÃlaækÃro 'pi tÃd­Óa÷ & sukumÃratayaivaitad Ãrohati satÃæ mana÷ // DKd_1.71 // dÅptam ity aparair bhÆmnà k­cchrodyam api badhyate & nyak«eïa k«apita÷ pak«a÷ k«atriyÃïÃæ k«aïÃd iti // DKd_1.72 // arthavyaktir aneyatvam arthasya hariïoddh­tà & bhÆ÷ khurak«uïïanÃgÃs­glohitÃd udadher iti // DKd_1.73 // mahÅ mahÃvarÃheïa lohitÃd uddh­todadhe÷ & itÅyaty eva nirdi«Âe neyatvam uragÃs­ja÷ // DKd_1.74 // ned­Óaæ bahu manyatne mÃrgayor ubhayor api & na hi pratÅti÷ subhagà ÓabdanyÃyavilaÇghinÅ // DKd_1.75 // utkar«avÃn guïa÷ kaÓ cid yasminn ukte pratÅyate & tadudÃrÃhvayaæ tena sanÃthà kÃvyapaddhati÷ // DKd_1.76 // arthiïÃæ k­païà d­«Âis tvanmukhe patità sak­t & tadavasthà punar deva nÃnyasya mukham Åk«ate // DKd_1.77 // iti tyÃgasya vÃkye 'sminn utkar«a÷ sÃdhu lak«yate & anenaiva pathÃnyac ca samÃnanyÃyam ÆhyatÃm // DKd_1.78 // ÓlÃghyair viÓe«aïair yuktam udÃraæ kaiÓ cid i«yate & yathà lÅlÃmbujakrŬÃsarohemÃÇgadÃdaya÷ // DKd_1.79 // oja÷ samÃsabhÆyastvam etad gadyasya jÅvitam & padye 'py adak«iïÃtyÃnÃm idam ekaæ parÃyaïam // DKd_1.80 // tadgurÆïÃæ laghÆnÃæ ca bÃhulyÃlpatvamiÓraïai÷ & uccÃvacaprakÃraæ tad d­Óyam ÃkhyÃyikÃdi«u // DKd_1.81 // astamastakaparyastasamastÃrkÃæÓusaæstarà & pÅnastanasthitÃtÃærakamravastreva vÃruïÅ // DKd_1.82 // iti padye 'pi paurastyà badhnanty ojasvinÅgira÷ & anye tv anÃkulaæ h­dyam icchanty ojo girÃæ yathà // DKd_1.83 // payodharataÂotsaÇgalagnasaædhyÃtapÃæÓukà & kasya kÃmÃturaæ ceto vÃruïÅ na kari«yati // DKd_1.84 // kÃntaæ sarvajagatkÃntaæ laukikÃrthÃn atikramÃt & tac ca vÃrtÃbhidhÃne«u varïanÃsv api d­Óyate // DKd_1.85 // g­hÃïi nÃma tÃny eva taporÃÓir bhavÃd­Óa÷ & saæbhÃvayati yÃny eva pÃvanai÷ pÃdapÃæsubhi÷ // DKd_1.86 // anayor anavadyÃÇgi stanayor j­mbhamÃïayo÷ & avakÃÓo na paryÃptas tava bÃhulatÃntare // DKd_1.87 // iti sambhÃvyam evaitad viÓe«ÃkhyÃnasaæsk­tam & kÃntaæ bhavati sarvasya lokayÃtrÃnuvartina÷ // DKd_1.88 // lokÃtÅta ivÃtyartham adhyÃropya vivak«ita÷ & yo 'rthas tenÃtitu«yanti vidagdhà netare janÃ÷ // DKd_1.89 // devÃdhi«ïyam ivÃrÃdhyam adyaprabh­ti no g­ham & yu«matpÃdaraja÷pÃtadhautani÷Óe«akilbi«am // DKd_1.90 // alpaæ nirmitam ÃkÃÓam anÃlocyaiva vedhasà & idam evaævidhiæ bhÃvi bhavatyÃ÷ stanaj­mbhaïam // DKd_1.91 // idam atyuktir ity uktam etad gau¬opalÃlitam & prasthÃnaæ prÃkpraïÅtaæ tu sÃram anyasya vartmana÷ // DKd_1.92 // anyadharmas tato 'nyatra lokasÅmÃnurodhinà & samyag ÃdhÅyate yatra sa samÃdhi÷ sm­to yathà // DKd_1.93 // kumudÃni nimÅlanti kamalÃny unmi«anti ca & iti netrakriyÃdhyÃsÃl labdhà tadvÃcinÅ Óruti÷ // DKd_1.94 // ni«Â÷yÆtodgÅrïavÃntÃdi gauïav­ttivyapÃÓrayam & atisundaram anyatra grÃmyakak«Ãæ vigÃhate // DKd_1.95 // padmÃny arkÃæÓuni«ÂhyÆtÃ÷ pÅtvà pÃvakavipru«a÷ & bhÆyo vamantÅva mukhair udgÅrïÃruïareïubhi÷ // DKd_1.96 // iti h­damah­dyaæ tu ni«ÂhÅvati vadhÆr iti & yugapan naikadharmÃïÃm adhyÃsaÓ ca sm­to yathà // DKd_1.97 // gurugarbhabharaklÃntÃ÷ stanantyo meghapaÇktaya÷ & acalÃdhityakotsaÇgam imÃ÷ samadhiÓerate // DKd_1.98 // utsaÇgaÓayanaæ sakhyÃ÷ stananaæ gauravaæ klama÷ & itÅme garbhiïÅdharmà bahavo 'py atra darÓitÃ÷ // DKd_1.99 // tad etat kÃvyasarvasvaæ samÃdhir nÃma yo guïa÷ & kavisÃrtha÷ samagro 'pi tam enam anugacchati // DKd_1.100 // iti mÃrgadvayaæ bhinnaæ tatsvarÆpanirÆpaïÃt & tadbhedÃs tu na Óakyante vaktuæ pratikavisthitÃ÷ // DKd_1.101 // ik«uk«Åragu¬ÃdÅnÃæ mÃdhuryasyÃntaraæ mahat & tathÃpi na tad ÃkhyÃtuæ sarasvatyÃpi Óakyate // DKd_1.102 // naisargikÅ ca pratibhà Órutaæ ca bahunirmalam & amandaÓ cÃbhiyogo 'syÃ÷ kÃraïaæ kÃvyasaæpada÷ // DKd_1.103 // na vidyate yady api pÆrvavÃsanÃguïÃnubandhi pratibhÃnam adbhutam & Órutena yatnena ca vÃgupÃsità dhruvaæ karoty eva kam apy anugraham // DKd_1.104 // tadastatandrair aniÓaæ sarasvatÅ ÓramÃd upÃsyà khalu kÅrtim Åpsubhi÷ & k­Óe kavitve 'pi janÃ÷ k­taÓramà vidagdhago«ÂhÅ«u vihartum ÅÓate // DKd_1.105 // ity ÃcÃryadaï¬ina÷ k­tau kÃvyÃdarÓe mÃrgavibhÃgo nÃma prathama÷ pariccheda÷ kÃvyaÓobhÃkÃrÃn dharmÃn alaækÃrÃn pracak«ate & te cÃdyÃpi vikalpyante kas tÃn kÃrtsnyena vak«yati // DKd_2.1 // kiæ tu bÅjaæ vikalpÃnÃæ pÆrvÃcÃryai÷ pradarÓitam & tad eva parisaæskartum ayam asmatpariÓrama÷ // DKd_2.2 // kÃÓ cin mÃrgavibhÃgÃrtham uktÃ÷ prÃg apy alaækriyÃ÷ & sÃdhÃraïam alaækÃrajÃtam anyat pradarÓyate // DKd_2.3 // svabhÃvÃkhyÃnam upamà rÆpakaæ dÅpakÃv­ttÅ & Ãk«epo 'rthÃntanyÃso vyatireko vibhÃvanà // DKd_2.4 // samÃsÃtiÓayotprek«Ã hetu÷ sÆk«mo lava÷ krama÷ & preyo rasavad Ærjasvi paryÃyoktaæ samÃhitam // DKd_2.5 // udÃttÃpahnutiÓle«aviÓe«Ãs tulyayogità & virodhÃprastutastotre vyÃjastutinidarÓane // DKd_2.6 // sahokti÷ pariv­ttyÃÓÅ÷ saækÅrïam atha bhÃvikam & iti vÃcÃm alaækÃrà darÓitÃ÷ pÆrvasÆribhi÷ // DKd_2.7 // nÃnÃvasthaæ padÃrthÃnÃæ rÆpaæ sÃk«Ãd viv­ïvatÅ & svabhÃvoktiÓ ca jÃtiÓ cetyÃdyà sÃlaæk­tir yathà // DKd_2.8 // tuï¬air ÃtÃmrakuÂilai÷ pak«air haritakomalai÷ & trivarïarÃjibhi÷ kaïÂhair ete ma¤jugira÷ ÓukÃ÷ // DKd_2.9 // kalakvaïitagarbheïa kaïÂhenÃghÆrïitek«aïa÷ & pÃrÃvata÷ paribhramya riraæsuÓ cumbati priyÃm // DKd_2.10 // badhnann aÇge«u romäcaæ kurvan manasi nirv­tim & netre cÃmÅlayann e«a priyÃsparÓa÷ pravartate // DKd_2.11 // kaïÂhekÃla÷ karasthena kapÃlenenduÓekhara÷ & jaÂÃbhi÷ snigdhatÃmrÃbhir Ãvir ÃsÅd v­«adhvaja÷ // DKd_2.12 // jÃtikriyÃguïadravyasvabhÃvÃkhyÃnam Åd­Óam & ÓÃstre«v asyaiva sÃmrÃjyaæ kÃvye«v apy etad Åpsitam // DKd_2.13 // yathÃkathaæcit sÃd­Óyaæ yatrodbhÆtaæ pratÅyate & upamà nÃma tasyÃ÷ prapa¤codayaæ pradarÓyate // DKd_2.14 // ambhoruham ivÃtÃmraæ mugdhe karatalaæ tava & iti dharmopamà sÃk«Ãt tulyadharmapradarÓanÃt // DKd_2.15 // rÃjÅvam iva te vaktraæ netre nÅlotpale iva & iyaæ pratÅyamÃnaikadharmà vastÆpamaiva sà // DKd_2.16 // tvadÃnanam ivonnidram aravindam abhÆd iti & sà prasiddhiviparyÃsÃd viparyÃsopame«yate // DKd_2.17 // tavÃnanam ivÃmbhojam ambhojam iva te mukham & ity anyonyopamà seyam anyonyotkar«aÓaæsinÅ // DKd_2.18 // tvanmukhaæ kamalenaiva tulyaæ nÃnyena kena cit & ity anyasÃmyavyÃv­tter iyaæ sà niyamopamà // DKd_2.19 // padmaæ tÃvat tavÃnveti mukham anyac ca tÃd­Óam & asti ced astu tatkÃrÅty asÃv aniyamopamà // DKd_2.20 // samuccayopamÃpy asti na kÃntyaiva mukhaæ tava & hlÃdanÃkhyena cÃnveti karmaïendum itÅd­ÓÅ // DKd_2.21 // tvayy eva tvanmukhaæ d­«Âaæ d­Óyate divi candramÃ÷ & iyaty eva bhidà nÃnyety asÃv atiÓayopamà // DKd_2.22 // mayy evÃsyà mukahÓrÅr ity alam indor vikatthanai÷ & padme 'pi sà yad asty evety asÃv utprek«itopamà // DKd_2.23 // yadi kiæ cid bhavet padmaæ subhru vibhrÃntalocanam & tat te mukhaÓriyaæ dhattÃm ity asÃv adbhutopamà // DKd_2.24 // ÓaÓÅty utprek«ya tanvaÇgi tvanmukhaæ tvanmukhÃÓayà & indum apy anudhÃvÃmÅty e«Ã mohopamà sm­tà // DKd_2.25 // kiæ padmam antarbhrÃntÃli kiæ te lolek«aïaæ mukham & mama dolÃyate cittam itÅyaæ saæÓayopamà // DKd_2.26 // na padmasyendunigrÃhyasyendulajjÃkarÅ dyuti÷ & atas tvanmukham evedam ity asau nirïayopamà // DKd_2.27 // ÓiÓirÃæÓupratspardhi ÓrÅmat surabhigandhi ca & ambhojam iva te vaktram iti Óle«opamà sm­tà // DKd_2.28 // sarÆpaÓabdavÃcyatvÃt sà samÃnopamà yathà & bÃlevodyÃnamÃleyaæ sÃlakÃnanaÓobhinÅ // DKd_2.29 // padmaæ bahurajaÓ candra÷ k«ayÅ tÃbhyÃæ tavÃnanam & samÃnam api sotsekam iti nindopamà sm­tà // DKd_2.30 // brahmaïo 'py udbhava÷ padmaÓ candra÷ ÓaæbhuÓirodh­ta÷ & tau tulyau tvanmukheneti sà praÓaæsopamocyate // DKd_2.31 // candreïa tvanmukhaæ tulyam ity ÃcikhyÃsu me mana÷ & sa guïo vÃstu do«o vety ÃcikhyÃsopamÃæ vidu÷ // DKd_2.32 // Óatapatraæ Óaraccandras tvadÃnanam iti trayam & parasparavirodhÅti sà virodhopamà matà // DKd_2.33 // na jÃtu Óaktir indos te mukhena pratigarjitum & kalaÇkino ja¬asyeti prati«edhopamaiva sà // DKd_2.34 // m­gek«aïÃÇkaæ te vaktraæ m­geïaivÃÇkita÷ ÓaÓÅ & tathÃpi sama evÃsau notkar«Åti caÂÆpamà // DKd_2.35 // na padmaæ mukham evedaæ na bh­Çgau cak«u«Å ime & iti vispa«ÂasÃd­ÓyÃt tattvÃkhyÃnopamaiva sà // DKd_2.36 // candrÃravindayo÷ kÃntim atikramya mukhaæ tava & ÃtmanaivÃbhavat tulyam ity asÃdhÃraïopamà // DKd_2.37 // sarvapadmaprabhÃsÃra÷ samÃh­ta iva kvacit & tvadÃnanaæ vibhÃtÅti tÃm abhÆtopamÃæ vidu÷ // DKd_2.38 // candrabimbÃd iva vi«aæ candanÃd iva pÃvaka÷ & paru«Ã vÃg ito vaktrÃd ity asaæbhÃvitopamà // DKd_2.39 // candanodakacandrÃæÓucandrakÃntÃdiÓÅtala÷ & sparÓas tavety atiÓayaæ bodhayanti bahÆpamà // DKd_2.40 // candrabimbÃd ivotkÅrïaæ padmagarbhÃdivoddh­tam & tava tanvaÇgi vadanam ity asau vikriyopamà // DKd_2.41 // pÆ«ïyÃtapa ivÃhïÅva pÆ«Ã vyomnÅva vÃsara÷ & vikramas tvayy adhÃl lak«mÅm iti mÃlopamà matà // DKd_2.42 // vÃkyarthenaiva vÃkyÃrtha÷ ko 'pi yady upamÅyate & ekÃnekevaÓabdatvÃt sà vÃkyÃrthopamà dvidhà // DKd_2.43 // tvadÃnanam adhÅrÃk«am Ãvir daÓanadÅdhiti÷ & bhramadbh­Çgam ivÃlak«yakesaraæ bhÃti paÇkajam // DKd_2.44 // nalinyà iva tanvaÇgyÃs tasyÃ÷ padmam ivÃnanam & mayà madhuvrateneva pÃyaæ pÃyam aramyata // DKd_2.45 // vastu kiæcid upanyasya nyasanÃt tatsadharmaïa÷ & sÃmyapratÅtir astÅti prativastÆpamà yathà // DKd_2.46 // naiko 'pi tvÃd­Óo 'dyÃpi jÃyamÃne«u rÃjasu & nanu dvitÅyo nÃsty eva pÃrijÃtasya pÃdapa÷ // DKd_2.47 // adhikena samÅk­tya hÅnam ekakriyÃvidhau & yad bruvanti sm­tà seyaæ tulyayogopamà yathà // DKd_2.48 // divo jagarti rak«Ãyai pulomÃrir bhuvo bhavÃn & asurÃs tena hanyante sÃvalepÃs tvayà n­pÃ÷ // DKd_2.49 // kÃntyà candramasaæ dhÃmnà sÆryaæ dhairyeïa cÃrïavam & rÃjann anukaro«Åti sai«Ã hetÆpamà matà // DKd_2.50 // na liÇgavacane bhinne na hÅnÃdhikatÃpi và & upamÃdÆ«aïÃyÃlaæ yatrodvego na dhÅmatÃm // DKd_2.51 // strÅva gacchati «aï¬ho 'yaæ vakty e«Ã strÅ pumÃn iva & prÃïà iva priyo 'yaæ me vidyà dhanam ivÃrjità // DKd_2.52 // bhavÃn iva mahÅpÃla devarÃjo virÃjate & alam aæÓumata÷ kak«Ãm Ãro¬huæ tejasà n­pah // DKd_2.53 // ityevamÃdau saubhÃgyaæ na jahÃty eva jÃtu cit & asty eva kva cid udvega÷ prayoge vÃgvidÃæ yathà // DKd_2.54 // haæsÅva dhavalaÓ candra÷ sarÃæsÅvÃmalaæ nabha÷ & bhart­bhakto bhaÂa÷ Óveva khadyoto bhÃti bhÃnuvat // DKd_2.55 // Åd­Óaæ varjyate sadbhi÷ kÃraïaæ tatra cintyatÃæ & guïado«avicÃrÃya svayam eva manÅ«ibhi÷ // DKd_2.56 // ivavadvÃyathÃÓabdÃ÷ samÃnanibhasaænibhÃ÷ & tulyasaækÃÓanÅkÃÓaprakÃÓapratirÆpakÃ÷ // DKd_2.57 // pratipak«apratidvandvipratyanÅkavirodhina÷ & sad­ksad­ÓasaævÃdisajÃtÅyÃnuvÃdina÷ // DKd_2.58 // pratibimbapraticchandasarÆpasamasaæmitÃ÷ & salak«aïasad­k«Ãbhasapak«opamitopamÃ÷ // DKd_2.59 // kalpadeÓÅyadeÓyÃdi÷ prakhyapratinidhÅ api & savarïatulitau Óabdau ye cÃnyÆnÃrthavÃdina÷ // DKd_2.60 // samÃsaÓ ca bahuvrÅhi÷ ÓaÓÃÇkavadanÃdi«u & spardhate jayati dve«Âi druhyati pratigarjati // DKd_2.61 // ÃkroÓaty avajÃnÃti kadarthayati nindati & vi¬ambayati saædhatte hasatÅr«yaty asÆyati // DKd_2.62 // tasya mu«ïÃti saubhÃgyaæ tasya kÃntiæ vilumpati & tena sÃrdhaæ vig­hïÃti tulÃæ tenÃdhirohati // DKd_2.63 // tatpadavyÃæ padaæ dhatte tasya kak«Ãæ vigÃhate & tam anvety anubadhnÃti tacchÅlaæ tan ni«edhati // DKd_2.64 // tasya cÃnukarotÅti ÓabdÃ÷ sÃd­ÓyasÆcakÃ÷ & upamÃyÃm ime proktÃ÷ kavÅnÃæ buddhisaukhyadÃ÷ //ity upamÃcakram// // DKd_2.65 // upamaiva tirobhÆtabhedà rÆpakam ucyate & yathà bÃhulatà pÃïipadmaæ caraïapallava÷ // DKd_2.66 // aÇgulya÷ pallavÃny Ãsan kusumÃni nakhÃrci«a÷ & bÃhÆ late vasantaÓrÅs tvaæ na÷ pratyak«acÃriïÅ // DKd_2.67 // ity etad asamastÃkhyaæ samastaæ pÆrvarÆpakam & smitaæ mukhendor jyotsneti samastavyastarÆpakam // DKd_2.68 // tÃmrÃÇgulidalaÓreïi nakhadÅdhitikesaram & dhriyate mÆrdhni bhÆpÃlair bhavaccaraïapaÇkajam // DKd_2.69 // aÇgulyÃdau dalÃditvaæ pÃde cÃropya padmatÃm & tadyogyasthÃnavinyÃsÃd etat sakalarÆpakam // DKd_2.70 // akasmÃd eva te caï¬i sphuritÃdharapallavam & mukhaæ muktÃruco dhatte dharmÃmbha÷kaïama¤jarÅ÷ // DKd_2.71 // ma¤jarÅk­tyadharmÃmbha÷ pallavÅk­tya cÃdharam & nÃnyathà k­tam atrÃsyam ato 'vayavarÆpakam // DKd_2.72 // valgitabhru galaddharmajalam Ãlohitek«aïam & viv­ïoti madÃvasthÃm idaæ vadanapaÇkajam // DKd_2.73 // avik­tya mukhÃÇgÃni mukham evÃravindatÃm & ÃsÅd gamitam atredam ato 'vayavirÆpakam // DKd_2.74 // madapÃÂalagaï¬ena raktanetrotpalena te & mukhena mugdha÷ so 'py e«a jano rÃgamaya÷ krta÷ // DKd_2.75 // ekÃÇgarÆpakaæ caitad evaæ dviprabh­tÅny api & aÇgÃni rÆpayanty atra yogÃyogau bhidÃkarau // DKd_2.76 // smitapu«pojjvalaæ lolanetrabh­Çgam idaæ mukham & iti pu«padvirephÃïÃæ saægatyà yuktarÆpakam // DKd_2.77 // idam Ãrdrasmitajyotsnaæ snigdhanetrotpalaæ mukham & iti jyotsnotpalÃyogÃd ayuktaæ nÃma rÆpakam // DKd_2.78 // rÆpaïÃd aÇgino 'ÇgÃnÃæ rÆpaïÃrÆpaïÃÓrayÃt & rÆpakaæ vi«amaæ nÃma lalitaæ jÃyate yathà // DKd_2.79 // madaraktakapolena manmathas tvan mukhendunà & nartitabhrÆlatenÃlaæ mardituæ bhuvanatrayam // DKd_2.80 // haripÃda÷ ÓirolagnajahnukanyÃjalÃæÓuka÷ & jayaty asurani÷ÓaÇkasurÃnandotsavadhvaja÷ // DKd_2.81 // viÓe«aïasamagrasya rÆpaæ ketor yadÅd­Óam & pÃde tadarpaïÃd etat saviÓe«aïarÆpakam // DKd_2.82 // na mÅlayati padmÃni na nabho 'py avagÃhate & tvanmukhendur mamÃsÆnÃæ haraïÃyaiva kalpate // DKd_2.83 // akriyà candrakÃryÃïÃm anyakÃryasya ca kriyà & atra saædarÓyate yasmÃd viruddhaæ nÃma rÆpakam // DKd_2.84 // gÃmbhÅryeïa samudro 'si gauraveïÃsi parvata÷ & kÃmadatvÃc ca lokÃnÃm asi tvaæ kalpapÃdapa÷ // DKd_2.85 // gÃmbhÅryapramukhair atra hetubhi÷ sÃgaro giri÷ & kalpadrumaÓ ca kriyate tad idaæ heturÆpakam // DKd_2.86 // rÃjahaæsopabhogÃrhaæ bhramaraprÃrthyasaurabham & sakhi vaktrÃmbujam idaæ taveti Óli«ÂarÆpakam // DKd_2.87 // i«Âaæ sÃdharmyavaidharmyadarÓanÃd gauïamukhyayo÷ & upamÃvyatirekÃkhyaæ rÆpakÃdvitayaæ yathà // DKd_2.88 // ayam ÃlohitacchÃyo madena mukhacandramÃ÷ & saænaddhodayarÃgasya candrasya pratigarjati // DKd_2.89 // candramÃ÷ pÅyate devair mayà tvanmukhacandramÃ÷ & asamagro 'py asau ÓaÓvadÃpÆrïamaï¬ala÷ // DKd_2.90 // mukhacandrasya candratvam ittham anyopatÃpina÷ & na te sundari saævÃdÅty etad Ãk«eparÆpakam // DKd_2.91 // mukhendur api te caï¬i mÃæ nirdahati nirdayam & bhÃgyado«Ãn mamaiveti tat samÃdhÃnarÆpakam // DKd_2.92 // mukhapaÇkajaraÇge 'smin bhrÆlatÃnartakÅ tava & lÅlÃn­tyaæ karotÅti ramyaæ rÆpakarÆpakam // DKd_2.93 // naitan mukham idaæ padmaæ ta netre bhramarÃv imau & etÃni kesarÃïy eva naità dantÃrci«as tava // DKd_2.94 // mukhÃditvaæ nivartyaiva padmÃditvena rÆpaïÃt & udbhÃvitaguïotkar«aæ tattvÃpahnavarÆpakam // DKd_2.95 // na paryanto vikalpÃnÃæ rÆpakopamayor ata÷ & diÇmÃtraæ darÓitaæ dhÅrair anuktam anumÅyatÃm //iti rÆpakacakram// // DKd_2.96 // jÃtikriyÃguïadravyavÃcinaikatra vartinà & sarvavÃkyopakÃraÓ cet tam Ãhur dÅpakaæ yathà // DKd_2.97 // pavano dak«iïa÷ pÃrïaæ jÅrïaæ harati vÅrudhÃm & sa evÃvanatÃÇgÅnÃæ mÃnabhaÇgÃya kalpate // DKd_2.98 // caranti caturambhodhivelodyÃne«u dantina÷ & cakravÃlÃdriku¤je«u kundabhÃso guïÃÓ ca te // DKd_2.99 // ÓyÃmalÃ÷ prÃv­«eïyÃbhir diÓo jÅmÆtapaÇktibhi÷ & bhuvaÓ ca sukumÃrÃbhir navaÓÃdvalarÃjibhi÷ // DKd_2.100 // vi«ïunà vikramasthena dÃnavÃnÃæ vibhÆtaya÷ & kvÃpi nÅtÃ÷ kuto 'py Ãsann ÃnÅtà devetarddhaya÷ // DKd_2.101 // ityÃdidÅpakÃny uktÃny evaæ madhyÃntayor api & vÃkyayor darÓayi«yÃma÷ kÃni cit tÃni tad yathà // DKd_2.102 // n­tyanti niculotsaÇge gÃyanti ca kalÃpina÷ & badhnanti ca payode«u d­Óo har«ÃÓrugarbhiïÅ÷ // DKd_2.103 // mando gandhavaha÷ k«Ãro vahnir induÓ ca jÃyate & carcÃcandanapÃtaÓ ca ÓastrapÃta÷ pravÃsinÃm // DKd_2.104 // jalaæ jaladharodgÅrïaæ kulaæ g­haÓikhaï¬inÃm & calaæ ca ta¬itÃæ dÃma balaæ kusumadhanvana÷ // DKd_2.105 // tvayà nÅlotpalaæ karïe smareïÃstraæ ÓarÃsane & mayÃpi maraïe cetas trayam etat samaæ k­tam // DKd_2.106 // Óukla÷ ÓvetÃrci«o v­ddhyai pak«a÷ pa¤caÓarasya sa÷ & sa ca rÃgasya rÃgo 'pi yÆnÃæ ratyutsavaÓriya÷ // DKd_2.107 // ityÃdidÅpakatve 'pi pÆrvapÆrvavyapek«iïÅ & vÃkyamÃlà prayukteti tan mÃlÃdÅpakaæ matam // DKd_2.108 // avalepam anaÇgasya vardhayanti balÃhakÃ÷ & karÓayanti tu dharmasya mÃrutoddhÆtaÓÅkarÃ÷ // DKd_2.109 // avalepapadenÃtra balÃhakapadena ca & kriye viruddhe saæyukte tadviruddhÃrthadÅpakam // DKd_2.110 // haraty Ãbhogam ÃÓÃnÃæ g­hïÃti jyoti«Ãæ gaïam & Ãdatte cÃdya me prÃïÃn asau jaladharÃvalÅ // DKd_2.111 // anekaÓÃbdopÃdÃnÃt kriyaikavÃtra dÅpyate & yato jaladharÃvalyà tasmÃd ekÃrthadÅpakam // DKd_2.112 // h­dyagandhavahÃs tuÇgÃs tamÃlaÓyÃmalatvi«a÷ & divi bhramanti jÅmÆtà bhuvi caite mataÇgajÃ÷ // DKd_2.113 // atra dharmair abhinnÃnÃm abhrÃïÃæ dantinÃæ tathà & bhramaïenaiva saæbandha iti Óli«ÂÃrthadÅpakam // DKd_2.114 // anenaiva prakÃreïa Óe«ÃïÃm api dÅpake & vikalpÃnÃm avagatir vidhÃtavyà vicak«aïai÷ //iti dÅpakacakram// // DKd_2.115 // arthÃv­tti÷ padÃv­ttir ubhayÃv­ttir eva ca & dÅpakasthÃna eve«Âam alaækÃratrayaæ yathà // DKd_2.116 // vikasanti kadambÃni sphuÂanti kuÂajadrumÃ÷ & unmÅlanti ca kandalyo dalanti kakubhÃni ca // DKd_2.117 // utkaïÂhayati meghÃnÃæ mÃlà v­ndaæ kalÃpinÃm & yÆnÃæ cotkaïÂhayaty e«a mÃnasaæ makaradhvaja÷ // DKd_2.118 // jitvà viÓvaæ bhavÃn atra viharaty avarodhanai÷ & viharatv apsarobhis te ripuvargo divaæ gata÷ //ity Ãv­tticakram// // DKd_2.119 // prati«edhoktir Ãk«epas traikÃlyÃpek«ayà tridhà & athÃsya punar Ãk«epyabhedÃnantyÃd anantatà // DKd_2.120 // anaÇga÷ pa¤cabhi÷ pu«pair viÓvaæ vyajayate«ubhi÷ & ityasaæbhÃvyam athavà vicitrà vastuÓaktaya÷ // DKd_2.121 // ityanaÇgajayÃyogabuddhir hetubalÃd iha & prav­ttaiva yad Ãk«iptà v­ttÃk«epa÷ sa Åd­Óa÷ // DKd_2.122 // kuta÷ kuvalayaæ karïe karo«i kalabhëiïi & kim apÃÇgam aparyÃptam asmin karmaïi manyase // DKd_2.123 // sa vartamÃnÃk«epo 'yaæ kurvaty evÃsitotpalam & karïe kà cit priyeïaivaæ cÃÂukÃreïa rudhyate // DKd_2.124 // satyaæ bravÅmi na tvaæ mÃæ dra«Âuæ vallabha lapsyase & anyacumbanasaækrÃntalÃk«Ãraktena cak«u«a // DKd_2.125 // so 'yaæ bhavi«yad Ãk«epa÷ prÃg evÃtimanasvinÅ & kadÃcid aparÃdho 'sya bhÃvÅty evam arunddha yat // DKd_2.126 // tava tanvaÇgi mithyaiva rƬham aÇge«u mÃrdavam & yadi satyaæ m­dÆny eva kim akÃï¬e rujanti mÃm // DKd_2.127 // dharmÃk«epo 'yam Ãk«iptam aÇganÃgÃtramÃrdavam & kÃmukena yad atraivaæ karmaïà tadvirodhinà // DKd_2.128 // sundarÅ sà na vety e«a viveka÷ kena jÃyate & prabhÃmÃtraæ hi taralaæ d­Óyate na tadÃÓraya÷ // DKd_2.129 // dharmyÃk«epo 'yam Ãk«ipto dharmÅ dharmaæ prabhÃhvayam & anuj¤Ãyaiva yadrÆpam atyÃÓcaryaæ vivak«atà // DKd_2.130 // cak«u«Å tava rajyete sphuraty adharapallava÷ & bhruvau ca bhugne na tathÃpy adu«ÂasyÃsti me bhayam // DKd_2.131 // sa e«a kÃraïÃk«epa÷ pradhÃnaæ kÃraïaæ bhiya÷ & svÃparÃdho ni«iddho 'tra yat priyeïa paÂÅyasà // DKd_2.132 // dÆre priyatama÷ so 'yam Ãgato jaladÃgama÷ & d­«ÂaÓ ca phullà niculà na m­tà cÃsmi kiæ nv idam // DKd_2.133 // kÃryÃk«epa÷ sa kÃryasya maraïasya nivartanÃt & tatkÃraïam upanyasya dÃruïaæ jaladÃgamam // DKd_2.134 // na ciraæ mama tÃpÃya tava yÃtrà bhavi«yati & yadi yÃsyasi yÃtavyam alam ÃÓaÇkayÃtra te // DKd_2.135 // ity anuj¤Ãmukhenaiva kantasyÃk«ipyate gati÷ & maraïaæ sÆcayantyaiva so 'nuj¤Ãk«epa ucyate // DKd_2.136 // dhanaæ ca bahu labhyaæ te sukhaæ k«emaæ ca vartmani & na ca me prÃïasaædehas tathÃpi priya mà sma gÃ÷ // DKd_2.137 // ity Ãcak«Ãïayà hetÆn priyayÃtrÃnubandhina÷ & prabhutvenaiva ruddhas tat prabhutvÃk«epa ucyate // DKd_2.138 // jÅvitÃÓà balavatÅ dhanÃÓà durbalà mama & gaccha ti«Âha và kÃnta svÃvasthà tu nivedità // DKd_2.139 // asÃv anÃdarÃk«epo yad anÃdaravad vaca÷ & priyaprayÃïaæ rundhatyà prayuktam iha raktayà // DKd_2.140 // gaccha gacchasi cet kÃnta panthÃna÷ santu te ÓivÃ÷ & mamÃpi janma tatraiva bhÆyÃd yatra gato bhavÃn // DKd_2.141 // ity ÃÓÅrvacanÃk«epo yad ÃÓÅrvÃdavartmanà & svÃvasthÃæ sÆcayantyaiva kÃntayÃtrà ni«idhyate // DKd_2.142 // yadi satyaiva yÃtrà te kÃpy anyà m­gyatÃæ tvayà & aham adyaiva ruddhÃsmi randhrÃpek«eïa m­tyunà // DKd_2.143 // ity e«a paru«Ãk«epa÷ paru«Ãk«arapÆrvakam & kÃntasyÃk«ipyate yasmÃt prasthÃnaæ premanighnayà // DKd_2.144 // gantà ced gaccha tÆrïaæ te karïau yÃnti purà ravÃ÷ & ÃrtabandhumukhodgÅrïÃ÷ prayÃïaparipanthina÷ // DKd_2.145 // sÃcivyvÃk«epa evai«a yad atra prati«idhyate & priyaprayÃïaæ sÃcivyaæ kurvaty evÃtiraktayà // DKd_2.146 // gaccheti vaktum icchÃmi matpriya tvatpriyai«iïÅ & nirgacchati mukhÃd vÃïÅ mà gà iti karomi kim // DKd_2.147 // yatnÃk«epa÷ sa yatnasya k­tasyÃni«Âavastuni & viparÅtaphalotpatter ÃnarthakyopadarÓanÃt // DKd_2.148 // k«aïaæ darÓanavighnÃya pak«maspandÃya kupyata÷ & premïa÷ prayÃïaæ tvaæ brÆhi mayà tasye«Âam i«yate // DKd_2.149 // so 'yaæ paravaÓÃk«epo yat premaparatantrayà & tayà ni«idhyate yÃtrÃnyasyÃrthasopasÆcanat // DKd_2.150 // sahi«ye virahaæ nÃtha dehy ad­Óyäjanaæ mama & yad aktanetrÃæ kandarpa÷ prahartà mÃæ na paÓyati // DKd_2.151 // du«karaæ jÅvanopÃyam upanyasyoparudhyate & patyu÷ prasthÃnam ity Ãhur upÃyÃk«epam Åd­Óam // DKd_2.152 // prav­ttaiva prayÃmÅti vÃïÅ vallabha te mukhÃt & ayatÃpi tvayedÃnÅæ mandapremïà mamÃsti kim // DKd_2.153 // ro«Ãk«epo 'yam udriktasnehaniryantritÃtmanà & saærabdhayà priyÃrabdhaæ prayÃïaæ yan ni«idhyate // DKd_2.154 // mugdhà kÃntasya yÃtroktiÓravaïÃd eva mÆrchità & buddhvà vakti priyaæ d­«Âvà kiæ cireïÃgato bhavÃn // DKd_2.155 // iti tatkÃlasaæbhÆtamÆrchayÃk«ipyate gati÷ & kÃntasya kÃtarÃk«yà yan mÆrchÃk«epa sa Åd­Óa÷ // DKd_2.156 // nÃghrÃtaæ na k­taæ karïe strÅbhir madhuni nÃrpitam & tvaddvi«Ãæ dÅrghikÃsyeva viÓÅrïaæ nÅlam utpalam // DKd_2.157 // asÃv anukroÓÃk«epa÷ sÃnukroÓam ivotpale & vyÃvartya karma tadyogyaæ ÓocyÃvasthopadarÓanÃt // DKd_2.158 // am­tÃtmani padmÃnÃæ dve«Âari snigdhatÃrake & mukhendau tava satyasminn apareïa kim indunà // DKd_2.159 // iti mukhyendur Ãk«ipto guïÃn gauïenduvartina÷ & tatsamÃn darÓayitveha Óli«ÂÃk«epas tathÃvidha÷ // DKd_2.160 // artho na saæbh­ta÷ kaÓ cin na vidyà kà cid arcità & na tapa÷ saæcintaæ kiæ cid gataæ ca sakalaæ vaya÷ // DKd_2.161 // asÃv anuÓayÃk«epo yasmÃd anuÓayottaram & arthÃrjanÃder vyÃv­ttir darÓiteha gatÃyu«Ã // DKd_2.162 // kim ayaæ Óaradambhoda÷ kiæ và haæsakadambakam & rutaæ nÆpurasaævÃdi ÓrÆyate tan na toyada÷ // DKd_2.163 // ity ayaæ saæÓayÃk«epa÷ saæÓayo yan nivartyate & dharmeïa haæsasulabhenÃsp­«ÂaghanajÃnità // DKd_2.164 // citram ÃkrÃntaviÓvo 'pi vikramas te na t­pyati & kadà và d­Óyate t­ptir udÅrïasya havir bhuja÷ // DKd_2.165 // ayam arthÃntarÃk«epa÷ prakrÃnto yan nivÃryate & vismayo 'rthantarasyeha darÓanÃt tatsadharmaïa÷ // DKd_2.166 // na stÆyase narendra tvaæ dadÃsÅti kadà cana & svam eva matvà g­hïanti yatas tvad dhanam arthina÷ // DKd_2.167 // ityevamÃdir Ãk«epo hetvÃk«epa iti sm­ta÷ & anenaiva diÓÃnye 'pi vikalpÃ÷ Óakyam Æhitum // ity Ãk«epacakram// // DKd_2.168 // j¤eyah so 'rthÃntaranyÃso vastu prastutya kiæ cana & tatsÃdhanasamarthasya nyÃso yo 'nyasya vastuna÷ // DKd_2.169 // viÓvavyÃpÅ viÓe«astha÷ Óle«Ãviddho virodhavÃn & ayuktakÃrÅ yuktÃtmà yuktÃyukto viparyaya÷ // DKd_2.170 // ityevamÃdayo bhedÃ÷ prayoge«v asya lak«itÃ÷ & udÃharaïamÃlai«Ãæ rÆpavyaktyai nidarÓyate // DKd_2.171 // bhagavantau jagannetre sÆryÃcandramasÃv api & paÓya gacchata evÃstaæ niyati÷ kena laÇghyate // DKd_2.172 // payomuca÷ parÅtÃpaæ haranty eva ÓarÅriïÃm & nav ÃtmalÃbho mahatÃæ paradu÷khopaÓÃntaye // DKd_2.173 // utpÃdayati lokasya prÅtiæ malayamÃruta÷ & nanu dÃk«iïyasaæpanna÷ sarvasya bhavati priya÷ // DKd_2.174 // jagad Ãnandayaty e«a malino 'pi niÓÃkara÷ & anug­hïÃti hi parÃn sado«o 'pi dvijeÓvara÷ // DKd_2.175 // madhupÃnakalÃt kaïÂhÃn nirgato 'py alinÃæ dhvani÷ & kaÂur bhavati karïasya kÃminÃæ pÃpam Åd­Óam // DKd_2.176 // ayaæ mama dahaty aÇgam ambhojadalasaæstara÷ & hutÃÓanapratinidhir dÃhÃtmà nanu yujyate // DKd_2.177 // k«iïotu kÃmaæ ÓÅtÃæÓu÷ kiæ vasanto dunoti mÃm & malinÃcaritaæ karma surabher nanv asÃæpratam // DKd_2.178 // kumudÃny api dÃhÃya kim ayaæ kamalÃkara÷ & na hÅndug­hye«Ægre«u sÆryag­hyo madhur bhavet //ity arthÃntaranyÃsacakram// // DKd_2.179 // ÓabdopÃtte prÃtÅte và sÃd­Óye vastunor dvayo÷ & tatra yad bhedakathanaæ vyatireka÷ sa kathyate // DKd_2.180 // dhairyalÃvaïyagÃmbhÅryapramukhais tvam udanvata÷ & guïais tulyo 'si bhedas tu vapu«aived­Óena te // DKd_2.181 // ity ekavyatireko 'yaæ dharmeïaikatravartinà & pratÅtivi«ayaprÃpter bhedasyobhayavartina÷ // DKd_2.182 // abhinnavelau gambhÅrÃv amburÃÓir bhavÃn api & asÃv a¤janasaækÃÓas tvaæ tu cÃmÅkaradyuti÷ // DKd_2.183 // ubhayavyatireko 'yam ubhayor bhedakau guïau & kÃr«ïyaæ piÓaÇgatà cobhau yat p­thag darÓitÃv iha // DKd_2.184 // tvaæ samudraÓ ca durvÃrau mahÃsattvau satejasau & ayaæ tu yuvayor bheda÷ sa ja¬Ãtmà paÂur bhavÃn // DKd_2.185 // sa e«a Óle«arÆpatvÃt saÓle«a iti g­hyatÃm & sÃk«epaÓ ca sahetuÓ ca darÓyate tad api dvayam // DKd_2.186 // sthitimÃn api dhÅro 'pi ratnÃnÃm Ãkaro 'pi san & tava kak«Ãæ na yÃty eva malino makarÃlaya÷ // DKd_2.187 // vahann api mahÅæ k­tsnÃæ saÓailadvÅpasÃgarÃm & bhart­bhÃvÃd bhujaÇgÃnÃæ Óe«as tvatto nik­«yate // DKd_2.188 // ÓabdopÃdÃnasÃd­Óyavyatireko 'yam Åd­Óa÷ & pratÅyamÃnasÃd­Óyo 'py asti so 'py abhidhÅyate // DKd_2.189 // tvanmukhaæ kamalaæ ceti dvayor apy anayor bhidà & kamalaæ jalasaærohi tvanmukhaæ tvadupÃÓrayam // DKd_2.190 // abhrÆvilÃsam asp­«tamadarÃgaæ m­gek«aïam & idaæ tu nayanadvandvaæ tava taguïabhÆ«itam // DKd_2.191 // pÆrvasmin bhedamÃtroktir asminn ÃdhikyadarÓanam & sad­ÓavyatirekaÓ ca punar anya÷ pradarÓyate // DKd_2.192 // tvanmukhaæ puï¬arÅkaæ ca phulle surabhigandhinÅ & bhramadbhramaram ambhojaæ lolanetraæ mukhaæ tu te // DKd_2.193 // candro 'yam ambarottaæso haæso 'yaæ toyabhÆ«aïam & nabho nak«atramÃlÅdam utphullakumudaæ paya÷ // DKd_2.194 // pratÅymÃnaÓauklyÃdisÃmyayor viyadambhaso÷ & k­ta÷ pratÅtaÓuddhyoÓ ca bhedo 'smiæÓ candrahaæsayo÷ // DKd_2.195 // pÆrvatra ÓÃbdavat sÃmyam ubhayatrÃpi bhedakam & bh­ÇganetrÃdi tulyaæ tat sad­Óavyatirekatà // DKd_2.196 // aratnÃlokasaæhÃryam ahÃryaæ sÆryaraÓmibhi÷ & d­«Âirodhakaraæ yÆnÃæ yauvanaprabhavaæ tama÷ // DKd_2.197 // sajÃtÅvyatireko 'yaæ tamojÃter idaæ tama÷ & d­«Âirodhitayà tulyaæ bhinnam anyair adarÓi tat //iti vyatirekacakram// // DKd_2.198 // prasiddhahetuvyÃv­ttyà yat kiæci kÃraïÃntaram & yatra svÃbhÃvikatvaæ và vibhÃvyaæ sà vibhÃvanà // DKd_2.199 // apÅtak«ÅbakÃdambam asaæm­«ÂÃbhalÃmbaram & aprasÃditaÓuddhÃmbu jagad ÃsÅn manoharam // DKd_2.200 // ana¤jitÃsità d­«Âir bhrÆr anÃvarjità natà & ara¤jito 'ruïaÓ cÃyam adharas tava sundari // DKd_2.201 // yad apÅtÃdijanyaæ syÃt k«ÅbatvÃdyanyahetujam & ahetukaæ ca tasyeha vivak«ety aviruddhatà // DKd_2.202 // vaktraæ nisargasurabhi vapur avyÃjasundaram & akÃraïaripuÓ candro nirnimittÃsuh­t smara÷ // DKd_2.203 // nisargÃdipadair atra hetu÷ sÃk«Ãn nivartita÷ & uktaæ ca surabhitvÃdi phalaæ tat sà vibhÃvanà //iti vibhÃvanÃcakram// // DKd_2.204 // vastu kiæcid abhipretya tattulyasyÃnyavastuna÷ & ukti÷ saæk«eparÆpatvÃt sà samÃsoktir i«yate // DKd_2.205 // piban madhu yathÃkÃmaæ bhramara÷ phullapaÇkaje & apy asaænaddhasaurabhyaæ paÓya cumbati ku¬malam // DKd_2.206 // iti prau¬hÃÇganÃbaddharatilÅlasya rÃgiïa÷ & kasyÃæ cid iha bÃlÃyÃm icchÃv­ttir vibhÃvyate // DKd_2.207 // viÓe«yamÃtrabhinnÃpi tulyÃkÃraviÓe«aïà & asty asÃv aparÃpy asti bhinnÃbhinnaviÓe«aïà // DKd_2.208 // rƬhamÆla÷ phalabharai÷ pu«ïann aniÓam arthina÷ & sÃndracchÃyo mahÃv­k«a÷ so 'yam ÃsÃdito mayà // DKd_2.209 // analpaviÂapÃbhoga÷ phalapu«pasam­ddhimÃn & socchraya÷ sthairyavÃn daivÃd e«a labdho mayà druma÷ // DKd_2.210 // ubhayatra pumÃn kaÓ cid v­k«atvenovarïita÷ & sarve sÃdhÃraïà dharmÃ÷ pÆrvatrÃnyatra tu dvayam // DKd_2.211 // niv­ttavyÃlasaæsargo nisargamadhurÃÓaya÷ & ayam ambhonidhi÷ ka«Âaæ kÃlena pariÓu«yati // DKd_2.212 // ity ÃpÆrvasamÃsokti÷ pÆrvadharmanivartanÃt & samudreïa samÃnasya puæso vyÃpattisÆcanÃt //iti samÃsokticakram// // DKd_2.213 // vivak«Ã yà viÓe«asya lokasÅmÃtivartinÅ & asÃv atiÓayokti÷ syÃd alaækÃrottamà yathà // DKd_2.214 // mallikÃmÃlabhÃriïya÷ sarvÃÇgÅïÃrdracandanÃ÷ [[com: sarvÃÇgaæ vyÃpnotÅti sarvÃÇgÅïam]] & k«aumavatyo na lak«yante jyotsnÃyÃm abhisÃrikÃ÷ // DKd_2.215 // candrÃtapasya bÃhulyam uktam utkar«avattayà & saæÓayÃtiÓayÃdÅnÃæ vyaktyai kiæ cin nidarÓyate // DKd_2.216 // stanayor jaghanasyÃpi madhye madhyaæ priye tava & asti nÃstÅti saædeho na me 'dyÃpi nivartate // DKd_2.217 // nirïetuæ Óakyam astÅti madhyaæ tava nitambini & anyathÃnupapattyaiva payodharabharasthite÷ // DKd_2.218 // aho viÓÃlaæ bhÆpÃla bhuvanatritayodaram & mÃti mÃtum aÓakyo 'pi yaÓorÃÓir yad atra te // DKd_2.219 // alaækÃrÃntarÃïÃm apy ekam Ãhu÷ parÃyaïam & vÃgÅÓamahitÃm uktim imÃm atiÓayÃhvayam //ity atiÓayokticakram// // DKd_2.220 // anyathaiva sthità v­ttiÓ cetanasyetarasya và & anyathotprek«yate yatra tÃm utprek«Ãæ vidur yathà // DKd_2.221 // mÃdhyaædinÃrkasaætapta÷ sarasÅæ gÃhate gaja÷ & manye mÃrtaï¬ag­hyÃïi padmÃny uddhartum udyata÷ // DKd_2.222 // snÃtuæ pÃtuæ bisÃny attuæ kariïo jalagÃhanam & tadvairani«krayÃyeti kavinotprek«ya varïyate // DKd_2.223 // karïasya bhÆ«aïam idaæ mamÃyÃtivirodhina÷ & iti karïotpalaæ prÃyas tava d­«Âyà vilaÇghyate // DKd_2.224 // apÃÇgabhÃgapÃtinyà d­«Âer aæÓubhir utpalam & sp­Óyate và na vety evaæ kavinotprek«ya varïyate // DKd_2.225 // limpatÅva tamo 'ÇgÃni var«atÅväjanaæ nabha÷ & itÅdam api bhÆyi«Âham utprek«Ãlak«aïÃnanvitam // DKd_2.226 // ke«Ãæ cid upamÃbhrÃntir ivaÓrutyeha jÃyate & nopamÃnaæ tiÇantenety atikramyÃptabhëitam // DKd_2.227 // upamÃnopameyatvaæ tulyadharmavyapek«ayà & limpates tamasaÓ cÃsau dharma÷ ko 'tra samÅk«yate // DKd_2.228 // yadi lepanam eve«Âaæ limpatir nÃma ko 'para÷ & sa eva dharmo dharmÅ cety anunmatto na bhëate // DKd_2.229 // kartà yady upamÃnaæ syÃn nyagbhÆto 'sau kriyÃpade & svakriyÃsÃdhanavyagro nÃlam anyad apek«itum // DKd_2.230 // yo limpaty amunà tulyaæ tama ity api Óaæsata÷ & aÇgÃnÅti na saæbaddhaæ so 'pi m­gya÷ samo guïa÷ // DKd_2.231 // yathendur iva te vaktram iti kÃnti÷ pratÅyate & na tathà limpater lepÃd anyad atra pratÅyate // DKd_2.232 // tad upaÓle«aïÃrtho 'yaæ limpatir dhvÃntakart­ka÷ & aÇgakarmà ca puæsaivam utprek«yata itÅ«yatÃm // DKd_2.233 // manye ÓaÇke dhruvaæ prÃyo nÆnam ityevamÃdibhi÷ & utprek«Ã vyajyate Óabdair ivaÓabdo 'pi tÃd­Óa÷ // ity utprek«Ãcakram// // DKd_2.234 // hetuÓ ca sÆk«maleÓau ca vÃcÃm uttamabhÆ«aïam & kÃrakaj¤Ãpakau hetÆ tau cÃnekavidhau yathà // DKd_2.235 // ayam Ãndolitaprau¬hacandanadrumapallava÷ & utpÃdayati sarvasya prÅtiæ malayamÃruta÷ // DKd_2.236 // prÅtyutpÃdanayogyasya rÆpasyÃtropab­æhaïam & alaækÃratayoddi«Âaæ niv­ttÃv api tat samam // DKd_2.237 // candanÃraïyam ÃdhÆya sp­«Âvà malayanirjharÃn & pathikÃnÃm abhÃvÃya pavano 'yam upasthita÷ // DKd_2.238 // abhÃvasÃdhanÃyÃlam evaæbhÆto hi mÃruta÷ & virahajvarasaæbhÆtamanoj¤Ãrocake jane // DKd_2.239 // nivartye ca vikÃrye ca hetutvaæ tadapek«ayà & prÃpye tu karmaïi prÃya÷ kriyÃpek«aiva hetutà // DKd_2.240 // hetur nirvartanÅyasya darÓita÷ Óe«ayor dvayo÷ & dattvodÃharaïadvandvaæ j¤Ãpako varïayi«yate // DKd_2.241 // utpravÃlÃïy araïyÃni vÃpya÷ saæphullapaÇkajÃ÷ & candra÷ pÆrïaÓ ca kÃmena pÃnthad­«Âer vi«aæ k­tam // DKd_2.242 // mÃnayogyÃæ karomÅti priyasthÃnasthitÃæ sakhÅm & bÃlà bhrÆbhaÇgajihmÃk«Å paÓyati sphuritÃdharà // DKd_2.243 // gato 'stam arko bhÃtÅndur yÃnti vÃsÃya pak«iïa÷ & itÅdam api sÃdhv eva kÃlÃvasthÃnivedane // DKd_2.244 // avadhyair indupÃdÃnÃm asÃdhyaiÓ candanÃmbhasÃm & deho«mabhi÷ subodhaæ te sakhi kÃmÃturaæ mana÷ // DKd_2.245 // iti lak«yÃ÷ prayoge«u ramyà j¤Ãpakahetava÷ & abhÃvahetava÷ ke cid vyÃhriyante manoharÃ÷ // DKd_2.246 // anabhyÃsena vidyÃnÃm asaæsargeïa dhÅmatÃm & anigraheïa cÃk«ÃïÃæjÃyate vyasanaæ n­ïÃm // DKd_2.247 // gata÷ kÃmakathonmÃdo galito yauvanajvara÷ & k«ato mohaÓ cyutà t­«ïà k­taæ puïyÃÓrame mana÷ // DKd_2.248 // vanÃny amÆni na g­hÃïy età nadyo na yo«ita÷ & m­gà ime na dÃyÃdÃs tan me nandati mÃnasam // DKd_2.249 // atyantam asad ÃryÃïÃæ analocitace«Âitam & atas te«Ãæ vivardhante satataæ sarvasaæpada÷ // DKd_2.250 // udyÃnasahakÃrÃïÃm anudbhinnà na ma¤jarÅ & deya÷ pathikanÃrÅïÃæ satila÷ saliläjali÷ // DKd_2.251 // prÃgabhÃvÃdirÆpasya hetutvam iha vastuna÷ & bhÃvÃbhÃvasvarÆpasya kÃryasyotpÃdanaæ prati // DKd_2.252 // dÆrakÃryas tatsahaja÷ kÃryÃnantarajas tathà & ayuktayuktakÃryau cety asaækhyÃÓ citrahetava÷ // DKd_2.253 // te 'mÅ prayogamÃrge«u gauïav­ttivyapÃÓrayÃ÷ & atyantasundarà d­«ÂÃs tadudÃh­tayo yathà // DKd_2.254 // tvadapÃÇgÃhvayaæ jaitram anaÇgÃstraæ yad aÇgane & muktaæ tad anyatas tena so 'py ahaæ manasi k«ata÷ // DKd_2.255 // Ãvirbhavati nÃrÅïÃæ vaya÷ paryastaÓaiÓavaæ & sahaiva vividhai÷ puæsÃm aÇgajonmÃdavibhramai÷ // DKd_2.256 // paÓcÃt paryasya kiraïÃnudÅrïaæ candramaï¬alam & prÃg eva hariïÃk«ÅïÃm udÅrïo rÃgasÃgara÷ // DKd_2.257 // rÃj¤Ãæ hastÃravindÃni ku¬malÅkurute kuta÷ & deva tvaccaraïadvandvarÃgabÃlÃtapa÷ sp­Óan // DKd_2.258 // pÃïipadmÃni bhÆpÃnÃæ saækocayitum ÅÓate & tvatpÃdanakhacandrÃïÃm arci«a÷ kundanirmalÃ÷ // DKd_2.259 // iti hetuvikalpÃnÃæ darÓità gatir Åd­ÓÅ // iti hetucakram// & iÇgitÃkÃralak«yo 'rtha÷ sauk«myÃt sÆk«ma iti sm­ta÷ // DKd_2.260 // kadà nau saægamo bhÃvÅty ÃkÅrïe vaktum ak«amam & avetya kÃntam abalà lÅlÃpadmaæ nyamÅlayat // DKd_2.261 // padmasaæmÅlanÃd atra sÆcito niÓi saægama÷ & ÃÓvÃsayitum icchantyà priyam aÇgajapŬitam // DKd_2.262 // madarpitad­Óas tasyà gÅtago«ÂhyÃm avardhata & uddÃmarÃgataralà chÃyà kÃpi mukhÃmbuje // DKd_2.263 // ity anudbhinnarÆpatvÃd ratyutsavamanorathah & anullaÇhgyaiva sÆk«matvam abhÆd atra vyavasthita÷ //iti sÆk«macakram// // DKd_2.264 // leÓo leÓena nirbhinnavasturÆpanigÆhanam & udÃharaïa evÃsya rÆpam Ãvirbhavi«yati // DKd_2.265 // rÃjakanyÃnuraktaæ mÃæ romodbhedena rak«aka÷ & avagaccheyur à j¤Ãtam aho ÓÅtÃnilaæ vanam // DKd_2.266 // ÃnandÃÓru prav­ttaæ me kathaæ d­«Âvaiva kanyakÃm & ak«i me pu«parajasà vÃtoddhÆtena dÆ«itam // DKd_2.267 // ity evam ÃdisthÃne 'yam alaækÃro 'tiÓobhate & leÓam eke vidur nindÃæ stutiæ và leÓata÷ k­tÃm // DKd_2.268 // yuvai«a guïavÃn rÃjà yogyas te patir Ærjita÷ & raïotsave mana÷ saktaæ yasya kÃmotsavÃd api // DKd_2.269 // vÅryotkar«astutir nindaivÃsmin bhÃvaniv­ttaye & kanyÃyÃ÷ kalpate bhogÃn nirvivik«or nirantaram // DKd_2.270 // capalo nirdayaÓ cÃsau jana÷ kiæ tena me sakhi & Ãga÷pramÃrjanÃyaiva cÃÂavo yena Óik«itÃ÷ // DKd_2.271 // do«ÃbhÃso guïa÷ ko 'pi darÓitaÓ cÃÂukÃrità & mÃnaæ sakhijanoddi«Âaæ kartuæ rÃgÃd aÓaktayà // iti leÓacakram// // DKd_2.272 // uddi«ÂÃnÃæ padÃrthÃnÃm anÆddeÓo yathÃkramam & yathÃsaækhyam iti proktaæ saækhyÃnaæ krama ity api // DKd_2.273 // dhruvaæ te corità tanvi smitek«aïamukhadyuti÷ & snÃtum ambha÷pravi«ÂÃyÃ÷ kumudotpalapaÇkajai÷ // iti krama÷// // DKd_2.274 // preya÷ priyatarÃkhyÃnaæ rasavad rasapeÓalam & Ærjasvi rƬhÃhaækÃraæ yuktotkar«aæ ca tat trayam // DKd_2.275 // adya yà mama govinda jÃtà tvayi g­hÃgate & kÃlenai«Ã bhavet prÅtis tavaivÃgamanÃt puna÷ // DKd_2.276 // ity Ãha yuktaæ viduro nÃnyatas tÃd­ÓÅ dh­ti÷ & bhaktimÃtrasamÃrÃdhya÷ suprÅtaÓ ca tato hari÷ // DKd_2.277 // soma÷ sÆryo marudbhÆmir vyoma hotÃnalo jalam & iti rÆpÃïy atikramya tvÃæ dra«Âuæ deva ke vayam // DKd_2.278 // iti sÃk«Ãtk­te deve rÃj¤o yad rÃtavarmaïa÷ & prÅtiprakÃÓanaæ tac ca preya ity avagamyatÃm // DKd_2.279 // m­te 'ti pretya saægantuæ yayà me maraïaæ matam & saivÃvantÅ mayà labdhà katham atraiva janmani // DKd_2.280 // prÃk prÅtir darÓità seyaæ rati÷ Ó­ÇgÃratÃæ gatà & rÆpabÃhulyayogena tad idaæ rasavadvaca÷ // DKd_2.281 // nig­hya keÓe«v Ãk­«Âà k­«ïà yenÃgrato mama & so 'yaæ du÷ÓÃsana÷ pÃpo labdha÷ kiæ jÅvati k«aïam // DKd_2.282 // ity Ãruhya parÃæ koÂiæ krodho raudrÃtmatÃæ gata÷ & bhÅmasya paÓyata÷ Óatrum ity etad rasavadvaca÷ // DKd_2.283 // ajitvà sÃrïavÃm urvÅm ani«Âvà vividhair makhai÷ & adatvà cÃrtham arthibhyo bhaveya÷ pÃrthiva÷ katham // DKd_2.284 // ity utsÃha÷ prak­«ÂÃtmà ti«Âhan vÅrarasÃtmanà & rasavattvaæ girÃm ÃsÃæ samarthayitum ÅÓvara÷ // DKd_2.285 // yasyÃ÷ kusumaÓayyÃpi komalÃÇgyà rujÃkarÅ & sÃdhiÓete kathaæ tanvÅ hutÃÓanavatÅæ citÃm // DKd_2.286 // iti kÃruïyam udriktam alaækÃratayà sm­tam & tathÃpare 'pi bÅbhatsahÃsyÃdbhutabhayÃnakÃ÷ // DKd_2.287 // pÃyaæ pÃyaæ tavÃrÅïÃæ Óoïitaæ pÃïisaæpuÂai÷ & kauïapÃ÷ saha n­tyanti kabandhair antrabhÆ«aïÃ÷ // DKd_2.288 // idam amlÃnamÃnÃyà lagnaæ stanataÂe tava & chÃdyatÃm uttarÅyeïa navaæ nakhapadaæ sakhi // DKd_2.289 // aæÓukÃni pravÃlÃni pu«paæ hÃrÃdibhÆ«aïam & ÓÃkhÃÓ ca mandirÃïy e«Ãæ citraæ nandanaÓÃkhinÃm // DKd_2.290 // idaæ maghona÷ kuliÓaæ dhÃrÃsaænihitÃnalam & smaraïaæ yasya daityastrÅgarbhapÃtÃya kalpate // DKd_2.291 // vÃkyasyÃgrÃmyatÃyonir mÃdhurye darÓito rasa÷ & iha tv a«ÂarasÃyattà rasavattà sm­tà girÃm //iti rasavaccakram// // DKd_2.292 // apakartÃham asmÅti h­di te mà sma bhÆd bhayam & vimukhe«u na me kha¬ga÷ prahartuæ jÃtu vächati // DKd_2.293 // iti mukta÷ paro yuddhe niruddho darpaÓalinà & puæsà kenÃpi taj j¤eyam ÆrjasvÅtyevamÃdikam //ity Ærjasvi// // DKd_2.294 // artham i«Âam anÃkhyÃya sÃk«Ãt tasyaiva siddhaye & yat prakÃrÃntarÃkhyÃnaæ paryÃyoktaæ tad i«yate // DKd_2.295 // daÓaty asau parabh­tah sahakÃrasya ma¤jarÅm & tam ahaæ vÃrayi«yÃmi yuvÃbhyÃæ svairam ÃsyatÃm // DKd_2.296 // saægamayya sakhÅæ yÆnà saækete tadratotsavaæ & nirvartayitum icchantyà kayÃpy apas­taæ tata÷ //iti paryÃyoktam// // DKd_2.297 // kiæcidÃrabhamÃïasya kÃryaæ daivavaÓÃt puna÷ & tatsÃdhanasamÃpattir yà tad Ãhu÷ samÃhitam // DKd_2.298 // mÃnam asyà nirÃkartuæ pÃdayor me pati«yata÷ & upakÃrÃya di«Âyaitad udÅrïaæ ghanagarjitam // iti samÃhitam// // DKd_2.299 // ÃÓayasya vibhÆter và yan mahatvam anuttamam & udÃttaæ nÃma taæ prÃhur alaækÃraæ manÅ«ibhi÷ // DKd_2.300 // guro÷ Óasanam atyetuæ na ÓaÓÃka sa rÃghava÷ & yo rÃvaïaÓiraÓchedakÃryabhÃre 'py aviklava÷ // DKd_2.301 // ratnabhitti«u saækrÃntai÷ pratibimbaÓatair v­ta÷ & j¤Ãto laÇkeÓvara÷ k­cchrÃd äjaneyena tattvata÷ // DKd_2.302 // pÆrvatrÃÓayamÃhÃtmyam atrÃbhyudayagauravam & suvya¤jitam iti proktaæ udÃttadvayam apy ada÷ // ity udÃttam// // DKd_2.303 // apahnutir apahnutya kiæcid anyÃrthadarÓanam & na pa¤ce«u smaras tasya sahasraæ patriïÃm iti // DKd_2.304 // candanaæ candrikà mando gandhavÃhaÓ ca dak«iïa÷ & seyam agnimayÅ s­«Âir mayi ÓÅtà parÃn prati // DKd_2.305 // ÓaiÓiryam abhyupetyaiva pare«vÃtmani kÃminà & au«ïyaprakÃÓanÃt tasya seyaæ vi«ayani÷nuti÷ // DKd_2.306 // am­tasyandikiraïaÓ candramà nÃmato mata÷ & anya evÃyam arthÃtmà vi«ani«yandidÅdhiti÷ // DKd_2.307 // iti candratvam evendau nivartyÃrthÃntarÃtmatà & uktà smarÃrtenety e«Ã svarÆpÃpahnutir matà // DKd_2.308 // upamÃpahnuti÷ pÆrvam upamÃsv eva darÓità & ity apahnutibhedÃnÃæ lak«yo lak«ye«u vistara÷ //ity apahanuti÷// // DKd_2.309 // Óli«Âam i«Âam anekÃrtham ekarÆpÃnvitaæ vaca÷ & tad abhinnapadaæ bhinnapadaprÃyam iti dvidhà // DKd_2.310 // asÃv udayam ÃrƬha÷ kÃntimÃn raktamaï¬ala÷ & rÃjà harati lokasya h­dayaæ m­dubhi÷ karai÷ // DKd_2.311 // do«Ãkareïa saæbadhnannak«atrapathavartinà & rÃj¤Ã prado«o mÃm ittham apriyaæ kiæ na bÃdhate // DKd_2.312 // upamÃrÆpakÃk«epavyatirekÃdigocarÃ÷ & prÃg eva darÓitÃ÷ Óle«Ã darÓyante ke canÃpare // DKd_2.313 // asty abhinnakriya÷ kaÓ cid aviruddhakriyo 'para÷ & viruddhakarmà cÃsty anya÷ Óle«o niyamavÃn api // DKd_2.314 // niyamÃk«eparÆpoktir avirodhÅ virodhy api & te«Ãæ nidarÓane«v eva rÆpam Ãvirbhavi«yati // DKd_2.315 // vakrÃ÷ svabhÃvamadhurÃ÷ Óaæsantyo rÃgam ulbaïam & d­Óo dÆtyaÓ ca kar«anti kÃntÃbhi÷ pre«itÃ÷ priyÃn // DKd_2.316 // madhurà rÃgavardhinya÷ komalÃ÷ kokilÃgira÷ & Ãkarïyante madakalÃh Óli«yante cÃsitek«anÃ÷ // DKd_2.317 // rÃgam ÃdarÓayann e«a vÃruïÅyogavardhitam & tirobhavati dharmÃæÓur aÇgajas tu vij­æbhate // DKd_2.318 // nistriæÓatvam asÃv eva dhanu«y evÃsya vakratà & Óare«v eva narendrasya mÃrgaïatvaæ ca vartate // DKd_2.319 // padmÃnÃm eva daï¬e«u kaïÂakas tvayi rak«ati & athavà d­Óyate rÃgimithunÃliÇgane«v api // DKd_2.320 // mahÅbh­dbhÆrikaÂakas tejasvÅ niyatodaya÷ & dak«a÷ prajÃpatiÓ cÃsÅt svÃmÅ ÓaktidharaÓ ca sa÷ // DKd_2.321 // acyuto 'py av­«acchedÅ rÃjÃpy aviditak«aya÷ & devo 'py avibudho jaj¤e Óaækaro 'py abhujaÇgavÃn //iti Óle«acakram// // DKd_2.322 // guïajÃtikriyÃdÅnÃæ yat tu vaikalyadarÓanam & viÓe«adarÓanÃyaiva sà viÓe«oktir i«yate // DKd_2.323 // na kaÂhoraæ na và tÅk«ïam Ãyudhaæ pu«padhanvana÷ & tathÃpi jitam evÃsÅd amunà bhuvanatrayam // DKd_2.324 // na devakanyakà nÃpi gandharvakulasaæbhavà & tathÃpy e«Ã tapobhaÇgaæ vidhÃtuæ vedhaso 'py alam // DKd_2.325 // na baddhà bhrÆkuÂir nÃpi sphurito daÓanacchada÷ & na ca raktÃbhavad d­«Âir jitaæ ca dvi«atÃæ kulam // DKd_2.326 // na rathà na ca mÃtaÇgà na hayà na ca pattaya÷ & strÅïÃm apÃÇgad­«Âyaiva jÅyate jagatÃæ trayam // DKd_2.327 // ekacakro ratho yantà vikalo vi«amà hayÃ÷ & ÃkrÃmaty eva tejasvÅ tathÃpy arko nabhastalam // DKd_2.328 // sai«Ã hetuviÓe«oktis tejasvÅti viÓe«aïÃt & ayam eva kramo 'nye«Ãæ bhedÃnÃm api kalpane//iti viÓe«okticakram// // DKd_2.329 // vivak«itaguïotk­«tair yat samÅk­tya kasya cit & kÅrtanaæ stutinindÃrthaæ sà matà tulyayogità // DKd_2.330 // yama÷ kubero varuïa÷ sahasrÃk«o bhavÃn api & bibhranty ananyavi«ayÃæ lokapÃla iti Órutim // DKd_2.331 // saægatÃni m­gÃk«ÅïÃæ ta¬idvilasitÃni ca & k«aïadvayaæ na ti«Âhanti ghanÃrabdhÃny api svayam //iti tulyayogitÃ// // DKd_2.332 // viruddhÃnÃæ padÃrthÃnÃæ yatra saæsargadarÓanam & viÓe«adarÓanÃyaiva sa virodha÷ sm­to yathà // DKd_2.333 // kÆjitaæ rÃjahaæsÃnÃæ vardhate madama¤julam & k«Åyate ca mayÆrÃïÃæ rutam utkrÃntasau«Âhavam // DKd_2.334 // prÃv­«eïyair jaladharair ambaraæ durdinÃyate & rÃgeïa punar ÃkrÃntaæ jÃyate jagatÃæ mana÷ // DKd_2.335 // tanumadhyaæ p­thuÓroïi raktau«Âham asitek«aïam & natanÃbhi vapu÷ strÅïÃæ kaæ na haraty unnatastanam // DKd_2.336 // m­ïÃlabÃhu rambhoru padmotpalamukhek«aïam & api te rÆpam asmÃkaæ tanvi tÃpÃya kalpate // DKd_2.337 // udyÃnamÃrutoddhÆtÃÓ cÆtacampakareïava÷ & udaÓrayanti pÃnthÃnÃm asp­Óanto 'pi locane // DKd_2.338 // k­«ïÃrjunÃnuraktÃpi d­«Âi÷ karïÃvalambinÅ & yÃti viÓvasanÅyatvaæ kasya te kalabhëini // DKd_2.339 // ity anekaprakÃro 'yam alaækÃra÷ pratÅyate //iti virodhacakram// & aprastutapraÓaæsà syÃd aprakrÃnte«u yà stuti÷ // DKd_2.340 // sukhaæ jÅvanti hariïà vane«v aparasevina÷ & annair ayatnasulabhais t­ïadarbhÃÇkurÃdibhi÷ // DKd_2.341 // seyam aprastutaivÃtra m­gav­tti÷ praÓasyate & rÃjÃnuvartanakleÓanirviïïena manasvinà //ity aprastutapraÓaæsÃ// // DKd_2.342 // yadi nindann iva stauti vyÃjastutir asau smrtà & do«ÃbhÃsà guïà eva labhante hy atra saænidhim // DKd_2.343 // tÃpasenÃpi rÃmeïa jiteyaæ bhÆtadhÃriïÅ & tvayà rÃj¤Ãpi saiveyaæ jità mà bhÆn madas tava // DKd_2.344 // puæsa÷ purÃïÃd Ãcchidya ÓrÅs tvayà paribhujyate & rÃjann ik«ÃkuvaæÓasya kim idaæ tava yujyate // DKd_2.345 // bhujaÇgabhogasaæsaktà kalatraæ tava medinÅ & ahaÇkÃra÷ parÃæ koÂim Ãrohati kutas tava // DKd_2.346 // iti Óle«ÃnuviddhÃnÃm anye«Ãæ copalak«yatÃm & vyÃjastutiprakÃrÃïÃm aparyantas tu vistara÷ //iti vyÃjastuti÷// // DKd_2.347 // arthÃntaraprav­ttena kiæ cit tatsad­Óaæ phalam & sad asad và nidarÓyeta yadi tat syÃn nidarÓanam // DKd_2.348 // udayann e«a savità padme«v arpayati Óriyam & vibhÃvayitum ­ddhÅnÃæ phalaæ suh­danugraham // DKd_2.349 // yÃti candrÃæÓubhi÷ sp­«Âà dhvÃntarÃjÅ parÃbhavam & sadyo rÃjaviruddhÃnÃæ sÆcayantÅ durantatÃm //iti nidarÓanam// // DKd_2.350 // sahokti÷ sahabhÃvena kathanaæ guïakarmaïÃm & arthÃnÃæ yo vinimaya÷ pariv­ttis tu sà sm­tà // DKd_2.351 // saha dÅrghà mama ÓvÃsair imÃ÷ samprati rÃtraya÷ & pÃï¬urÃÓ ca mamaivÃÇge÷ saha tÃÓ candrabhÆ«aïÃh // DKd_2.352 // vardhate saha pÃnthÃnÃæ mÆrcchayà cÆtama¤jarÅ & patanti ca samaæ te«Ãm asubhir malayÃnilÃ÷ // DKd_2.353 // kokilÃlÃpasubhagà sugandhivanavÃyava÷ & yÃnti sÃrdhaæ janÃnandair v­ddhiæ surabhivÃsarÃ÷ // DKd_2.354 // ity udÃh­tayo dattÃ÷ sahokter atra kÃÓ cana //iti sahokti÷// & kriyate pariv­tteÓ ca kiæ cid rÆpanidarÓanam // DKd_2.355 // ÓastraprahÃraæ dadatà bhujena tava bhÆbhujÃm & cirÃrjitaæ h­taæ te«Ãæ yaÓa÷ kumudapÃï¬uram //iti pariv­tti÷// // DKd_2.356 // ÃÓÅrnÃmÃbhila«ite vastuny ÃÓaæsanaæ yathà & pÃtu va÷ paramaæ jyotir avÃÇmanasagocaram //ity ÃÓÅ÷// // DKd_2.357 // ananvayasasaædehÃv upamÃsv eva darÓitau & upamÃrÆpakaæ cÃpi rÆpake«v eva darÓitam // DKd_2.358 // utprek«Ãbheda evÃsÃv utprek«Ãvayavo 'pi ca & nÃnÃlaækÃrasaæs­«Âi÷ saæs­«Âis tu nigadyate // DKd_2.359 // aÇgÃÇgibhÃvÃvasthÃnaæ sarve«Ãæ samakak«atà & ity alaækÃrasaæs­«Âer lak«aïÅyà dvayÅ gati÷ // DKd_2.360 // Ãk«ipanty aravindÃni mugdhe tava mukhaÓriyam & koÓadaï¬asamagrÃïÃæ kim e«Ãm asti du«karam // DKd_2.361 // limpatÅva tamo 'ÇgÃni var«atÅväjanaæ nabha÷ & asatpuru«aseveva d­«Âir ni«phalatÃæ gatà // DKd_2.362 // Óle«a÷ sarvÃsu pu«ïÃti prÃyo vakrokti«u Óriyam & bhinnaæ dvidhà svabhÃvoktir vakroktiÓ ceti vÃÇmayam //iti saæs­«ti÷// // DKd_2.363 // tad bhÃvikam iti prÃhu÷ prabandhavi«ayaæ guïam & bhÃva÷ kaver abhiprÃya÷ kÃvye«v Ãsiddhi saæsthita÷ // DKd_2.364 // parasparopakÃritvaæ sarve«Ãæ vastuparvaïÃm & viÓe«ÃïÃæ vyarthÃnÃm akriyà sthÃnavarïanà // DKd_2.365 // vyaktir uktikramabalÃd gambhÅrasyÃpi vastuna÷ & bhÃvÃyattÃm idaæ sarvam iti tad bhÃvikaæ vidu÷ //iti bhÃvikam// // DKd_2.366 // yac ca saædhyaÇgav­ttyaÇgalak«aïÃdy ÃgamÃntare & vyÃvarïitam idaæ ce«Âam alaÇkÃratayÃiva na÷ // DKd_2.367 // panthÃ÷ sa e«a viv­ta÷ parimÃïav­ttyà saæh­tya vistaram anantam alaÇkriyÃïÃm & vÃcÃm atÅtya vi«ayaæ parivartamÃnÃn abhyÃsa eva vivarÅtum alaæ viÓe«Ãn // DKd_2.368 // ity ÃcÃryadaï¬ina÷ k­tau kÃvyÃdarÓe 'rthÃlaÇkÃravibhÃgo nÃma dvitÅyo pariccheda÷ //