Kesava Kasmiri: Kramadipika With the commentary by Govinda Bhattacarya Based on the edition by Sudhakar Malaviya, Benares : Krishnadas Academy, 1989, (Krishnadas Sanskrit Series, 119). Input by Jan Brzezinski REFERENCE SYSTEM: Krd_ = mula text KrdC_ = commentary ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ||ÓrÅ÷|| krama-dÅpikà ÓrÅmad-bhagavat-ÓrÅ-k­«ïÃrÃdhana-nirÆpaïa-pravaïa Ãgama-nibandha÷ vidyÃ-vinoda-ÓrÅ-govinda-bhaÂÂÃcÃrya-k­ta-vivaraïa-sahità (1) prathama÷ paÂala÷ veïu-vÃda-vinoda-lÃlasaæ divya-gandha-parilipta-vak«asam | vallavÅ-h­daya-vitta-hÃriïaæ bhÃvaye kam api gopa-nandanam || viÓi«Âa-Ói«ÂÃcÃrÃnumita-Óruti-bodhita-kartavyatÃka-prÃripsita-pratibandhaka-durita-niv­tty-asÃdhÃraïa-kÃraïam i«Âa-devatÃ'nusmaraïa-pÆrvakaæ maÇgalam ÃÓÅr-vyÃjena k­taæ Ói«ya-Óik«Ãrtham Ãdau nibadhnÃti kalÃttamÃyety Ãdinà | kalÃtta-mÃyÃ-lavakÃtta-mÆrti÷ kala-kvaïad-veïu-ninÃda-ramya÷ | Órito h­di vyÃkulayaæs trilokÅæ Óriye 'stu gopÅ-jana-vallabho va÷ // Krd_1.1 // gopÅ-jana-vallabho yu«mÃkaæ Óriye sampade 'stu bhÆyÃd iti yojanà | gopÅjanasya gopÃÇganÃ-janasya vallabha÷ svÃmÅ | tathà ca gopÅ-janasyaivÃvij¤Ãta-vinaya-prakarasyÃpi vallabha÷ kiæ puna÷ sÃdhakasyÃÓe«a-pÆjÃ-vidhÃna-kovidasyeti bhÃva÷ | yad và gopÅ prak­tir jano mahad-Ãdir anayor vallabha÷ preraka ity artha÷ | kÅd­Óa÷ kalÃyÃæ j¤Ãna-svarÆpe svasmin ÃttÃyÃ÷ prÃptÃyà adhyastÃyà mÃyÃyà lavakena leÓena vik«epÃtma-svabhÃvena Ãttà prÃptà mÆrtir yena sa tathokta÷ | etena tasya ÓarÅra-sambandhe 'pi na svarÆpÃnusandhÃna-pracyutir Ãvaraïa-Óakter aprÃmÃïyÃd iti bhÃva÷ | atha và kalà bandhane, tathà ca bandhanÃtmaka-saæsÃra-pravartanÃrthaæ svÅk­ta-mÃyÃ-leÓÃtmaka-jala-tattvÃtmanÃÇgÅk­ta-mÆrtir iti | toyena jÅvÃn visasarja bhÆmyÃm iti | athavÃ, saæmohana-mantra-rÆpakaæ kÃma-bÅjaæ sakala-gopÃla-mantrÃïÃæ bÅjam udÃharati kaleti | kaÓ ca laÓ ca kalau tÃbhyÃm attau g­hÅtau sambaddhau mÃyÃ-lavakau caturtha-svarÃnusvÃrau tÃbhyÃm Ãttà svÅk­tà bÅja-rÆpà mÆrtir yena sa÷ tathokta÷ kala ity atrÃkÃra uccÃraïÃrtha÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ | kalam avyaktaæ madhuraæ yathà syÃt tathà kvaïan ÓabdÃyamÃna÷ veïur vaæÓa÷ kala-kvaïaæÓ cÃsau veïuÓ ceti kala-kvaïad-veïu÷ | tasya ninÃdena ramya÷ sarva-mukha-prada ity artha÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ | h­di Órita÷ h­t-paÇkaje sthita÷ h­di dhyeya ity artha÷ | yad và sarva-prÃïinÃæ h­daye 'ntaryÃmi-rÆpeïa sthita ity artha÷ | kiæ kurvan | trayÃïÃæ lokÃnÃæ samÃhÃras trilokÅ | trailokyaæ vyÃkulayan kartavye«u vicÃra-ÓÆnyaæ kurvan mÃyayà mohayann ity artha÷ | tad uktaæ gÅtÃyÃæ - ÅÓvara÷ sarva-bhÆte«u h­d-deÓe 'rjuna ti«Âhati | bhrÃmayan sarva-bhÆtÃni yantrÃrƬhÃni mÃyayà || iti | atra laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ kalÃtta-mÃyety-Ãdinà gopÅ-jana-vallabha ity anena ca bÅja-sahito 'tra daÓÃk«ara÷ sÆcita÷ | kala-kvaïad ity Ãdinà dhyÃnaæ sÆcitaæ | trilokÅæ vyÃkulayann ity anena ca vaÓyÃdi-prayogÃ÷ sÆcitÃ÷ ity Ãha || KrdC_1.1 || ______________________________ guru-namaskÃra-pÆrvakaæ kartavyaæ pratijÃnÅte-- guru-caraïa-saroruha-dvayotthÃn mahita-raja÷-kaïakÃn praïamya mÆrdhnà | gaditam iha vivicya nÃradÃdyair yajana-vidhiæ kathayÃmi ÓÃrÇga-pÃïe÷ // Krd_1.2 // iha granthe ÓÃrÇga-pÃïe÷ ÓrÅ-k­«ïasya yajana-vidhiæ pÆjÃhomÃdikaraïa-prakÃraæ vivicya vivecanaæ k­tvà kathayÃmi ÃsamÃpter vartamÃnatvÃt | tathà ca, prÃcÅna-granthebhya÷ sva-granthasyopÃdeyatà darÓità | kÅd­Óam ? nÃrada-gautama-prabh­tibhir gaditam | etena svokte÷ svÃtantryaæ nirÃk­tam iti bhÃva÷ | kiæ k­tvà ? mÆrdhnà mastakena mahitÃ÷ pÆjità ye raja÷-kaïakà dhÆli-leÓÃs tÃn praïamya kÅd­ÓÃn guru-caraïa-dvayam eva padma-dvayaæ tad-utthÃn tad-udbhavÃn | etena guru-bhart-bhatty-atiÓaya÷ sÆcita÷ | tathà guru-dhyÃnaæ Óirasi kartavyam ity api sÆcitam || KrdC_1.2 || ______________________________ mantrÃntarebhyo gopÃla-mantrasyÃtiÓÃyitaæ vaktuæ bhÆmikÃæ racayati- k«iti-sura-n­pa-viÂ-turÅyajÃnÃæ muni-vanavÃsi-g­hastha-varïinÃæ ca | japa-huta-yajaÃdibhir manÆnÃæ phalati hi kaÓcana kasyacit katha¤cit // Krd_1.3 // hi yata÷ manÆnÃæ gopÃla-mantra-vyatiriktÃnÃæ madhye kaÓcana mantrorÃÓyÃdinà Óodhita÷ k«iti-sura-prabh­tÅnÃæ varïÃnÃæ madhye muni-vanavÃsi-prabh­tÅnÃm ÃÓramÃïÃæ cakÃrÃt strÅïÃæ madhye kasyacit kathaæcij janasya bhÃgya-vaÓÃj japa-homÃdibhir Ãdi-Óabdena tarpaïÃde÷ parigraha÷ | phalati phalaæ dadÃtÅti yojanà | hi Óabdo 'trÃvadhÃraïa iti kaÓcit k«itisuro brÃhmaïa÷ | n­pa÷ k«atriya÷ | vi vaiÓya÷ | turÅya÷ ÓÆdra÷ | munir yati÷ | vanavÃsÅ vÃnaprastha÷ | g­hastha÷ k­ta-dÃra-parigraha÷ | varïÅ brahmacÃrÅ || KrdC_1.3 || ______________________________ adhunà gopÃla-mantrasya sarve«u siddhatvam Ãha- sarve«u varïe«u tathÃÓrame«u nÃrÅ«u nÃnÃhvaya-janmabhe«u | dÃtà phalÃnÃm abhivächitÃnÃæ drÃg eva gopÃlaka-mantra e«a÷ // Krd_1.4 // siddhÃdi-gaïanÃnirapek«a evai«a prathopasthito vak«yamÃïa-daÓÃk«ara-gopÃla-mantro na tu gopÃla-vi«ayako mantra-gaïo 'tiprasaÇgÃt | svÃhÃ-praïava-saæyuktaæ mantraæ ÓÆdre dadad dvija÷ | ÓÆdro niraya-gÃmÅ syÃd dvija÷ ÓÆdro 'bhijÃyate || ity Ãgama-virodhÃt | lak«aïÃpatteÓ ca | vächitÃnÃæ svÃbhimatÃnÃæ phalÃnÃæ drÃg eva jhaÂity eva dÃtà ke«u sarve«u varïe«u brÃhmaïÃdi«u sarvÃÓrame«u brahmacÃri-prabh­ti«u nÃrÅ«u nÃnÃhvaya-janmabhe«u nÃnÃ-prakÃra-nÃmasu tahtà nÃnÃ-prakÃra-janma-nak«atre«u stasv apÅty artha÷ || KrdC_1.4 || ______________________________ evaæ saty api guru-caraïa-ÓuÓrÆ«Ã-paropasthitÃya mantro deya iti vyanakti- nÆnam acyuta-kaÂÃk«a-pÃtena kÃraïaæ bhavati bhaktir a¤jasà | tac-catu«Âaya-phalÃptaye tato bhaktimÃn adhik­to harau gurau // Krd_1.5 // yasmÃn nÆnaæ niÓcitam acyuta-kaÂÃk«a-pÃtena ÓrÅ-k­«ïa-k­pÃvalokane bhaktir a¤jasà tattvata÷ kÃraïaæ tatas tasmÃt kÃraïÃt tac catu«Âaya-phalÃptaye prasiddha-dharmÃdi-puru«Ãrtha-catu«Âaya-rÆpa-phala-prÃpty-arthaæ harau vi«ïau gurau mantra-dÃtari ca bhakti-yukta-puru«o dÅk«ÃdÃv adhik­to 'dhikÃrÅ bhavatÅty artha÷ | etena guru-devatayor abhedena dhyÃnaæ kartavyam iti sÆcitam || KrdC_1.5 || ______________________________ adhunà pÆjÃ-kramam Ãha- snÃto nirmala-Óuddha-sÆksma-vasano dhautÃÇghri-pÃïyÃnana÷ svÃcÃnta÷ sapavitra-mudrita-kara÷ Óvetordhva-puï¬rojjvala÷ | prÃcÅ-dig-vadano nibaddhya-sud­¬haæ padmÃsanaæ svastikaæ vÃsÅna÷ sva-gurÆn gaïÃdhipam atho vandeta baddhäjali÷ // Krd_1.6 // snÃta÷ sva-g­hyokta-vidhinà Ãgamokta-vidhinÃpÅti kecit | nirmale viÓade prak«Ãlite sÆk«me vastre yasya sa tathokta÷ | dhauteti prak«Ãlita-pÃïi-pÃda-vadana÷ | svÃcÃnta÷ sm­ty-ukta-vidhinà k­tÃcamana÷ | sa-pavitreti pavitra-sahita÷ mudrÃ-yukta-hasta÷ supavitreti-pÃÂhe atiÓobhana-pavitreïa mudrita÷ mudrÃ-sambaddho tilakenojjvala÷ | prÃcÅ-dig-vadana÷ pÆrvÃbhimukha÷ | atra prÃg-vadanasya kaïÂhoktatvÃt prÃg-vadanaæ mukhyaæ tad-asambhave tÆdaÇmukhatvaæ rÃtrau tu sarva-pÆjÃsvedodaÇmukhatvaæ purÃïe ca tathaivÃbhidhÃnÃt | anantaraæ sud­¬haæ yathà syÃt tathà padmÃsanaæ svastikaæ và k­tvà | tatra padmÃsanaæ prasiddhaæ, svastikaæ lak«aïaæ tu - jÃnÆrvor antare samyak k­tvà pÃda-tale ubhe | ­ju-kÃya-samÃsÅnaæ svastikaæ tat pracak«ate || ÃsÅna upavi«Âa÷ sva-gurÆn gaïeÓaæ ca vandeta | atho ÓabdaÓ cÃrthe 'nukta-samuccayena tenÃgre durgÃæ p­«Âhe k«etra-pÃlaæ vandeta tad uktaæ gautamÅye vÃme guruæ dak«iïato gaïeÓaæ durgÃæ pura÷ k«etrapatiæ ca paÓcÃt | iti | prayogaÓ ca guæ gurbhyo nama÷, gaæ gaïapataye nama÷, duæ durgÃyai nama÷, k«eæ k«etrapÃlÃya nama÷ | baddhäjali÷ k­täjali-puÂa÷ sann ity artha÷ | atra ÓÃradÃ-tilakokta-krameïaitad boddhavyaæ dak«iïe pÆjÃ-dravya-sthÃpanaæ vÃme jala-kumbha-sthÃpanaæ p­«Âhe kara-prak«Ãlana-pÃtra-sthÃpanaæ purato dÅpa-cÃmarÃdy-upakaraïa-sthÃpanam iti || KrdC_1.6 || ______________________________ bhÆta-Óuddhe÷ pÆrvaæ k­tyam Ãha- tato 'stra-mantreïa viÓodhya pÃïÅ tritÃla-dig-bandha-hutÃÓa-ÓÃlÃn | vidhÃya bhÆtÃtmakam etad-aÇgaæ viÓodhayec chuddha-mati÷ krameïa // Krd_1.7 // tatas tad-anantaraæ bhÆtÃtmakaæ p­thivyÃdi-pa¤ca-mahÃbhÆtamayam etad aÇgaæ ÓarÅraæ Óuddha-mati÷ viÓada-mati÷ viÓodhayed devatÃtmakaæ kuryÃd ity artha÷ | nÃdevo devam arcayed iti vacanÃt | krameïa vak«yamÃïa-prakÃreïa | kiæ k­tvà ? astra-mantreïaiva astrÃya pha¬ ity anena tan-mantrÃÇgÃstra-mantreïaiva vÃ, gandha-pu«pÃbhyÃæ hastau saæÓodhya kara-nyÃsaæ k­tvÃstra-mantreïaivordhvordhvaæ tÃla-trayaæ kuryÃt | tad uktaæ ÓÃradÃyÃm-kara-nyÃsaæ samÃsÃdya kuryÃt tÃla-trayaæ tata÷ iti | anantaram astra-mantreïaiva choÂikayà daÓa-dig-bandhanaæ astra-mantreïaiva vahni-prÃkÃraæ jalenÃtmana÷ parive«Âana-rÆpaæ vidhÃya k­tvà | atra sampradÃya÷ h­t-padma-karïikÃ-sthaæ dÅpa-ÓikhÃ-nibhaæ jÅvÃtmÃnaæ haæsa iti mantreïa su«umïÃ-vartmanà mastakopari sahasra-dala-kamalÃvasthita-paramÃtmani saæyojya p­thavy-Ãdi-pa¤ca-viæÓati-tattvÃni tatra vilÅnÃni vibhÃvya bhÆta-Óuddhiæ kuryÃt || KrdC_1.7 || ______________________________ bhÆta-Óuddhim Ãha- i¬Ã-vaktre dhÆmraæ satata-gati-bÅjaæ salavakaæ smaret pÆrvaæ mantro sakala-bhuvanoccho«aïa-karam | svakaæ dehaæ tena pratata-vapu«ÃpÆrya-sakalaæ viÓo«ya vyÃmu¤cet pavanam atha mÃrgaïa-khamaïe÷ // Krd_1.8 // i¬Ã-vaktre vÃma-nÃsÃ-puÂe salavakaæ bindu-sahitaæ satata-gati-bÅjaæ vÃyu-bÅjaæ yam iti rÆpaæ pÆrvaæ prathamaæ mantrÅ sÃdhaka÷ smaret | kim bhÆtam ? dhÆmraæ k­«ïa-varïaæ | puna÷ kimbhÆtam ? sakaleti | pa¤ca-bhÆta-maya-deha-Óo«akaæ tathà ca vÃma-nÃsÃ-puÂena vÃyum Ãkar«an «o¬aÓ-vÃraæ vÃyu-bÅjaæ japed iti bhÃva÷ | anantaraæ sakalaæ sarvaæ svakÅyaæ ÓarÅraæ tena bÅja-mayena vÃyunà pratata-vapu«Ã vistÅrïa-ÓarÅreïÃpÆrya pÆrayitvà deha-stha-vÃyor bÃhyenaikyaæ vicintya viÓo«aæ nÅtvà catu÷-«a«Âhi-vÃraæ vÃyu-bÅjaæ kumbhakena japtvà khamaïe÷ sÆryasya mÃrgeïa piÇgalayà dak«iïa-nÃsÃ-puÂena recanenaiva vÃyu-bÅjaæ dvÃtriæÓad-vÃraæ japan vÃyuæ vyÃmu¤cet tyajed ity artha÷ || KrdC_1.8 || ______________________________ tenaiva mÃrgeïa vilÅna-mÃrutaæ bÅjaæ vicintyÃruïam ÃÓuÓuk«aïe | ÃpÆrya dehaæ paridahya vÃmato mu¤cet samÅraæ saha bhasmanà bahi÷ // Krd_1.9 // tenaiva kha-maïe÷ sÆryasya mÃrgeïa dak«iïa-nÃsÃ-puÂena vilÅna÷ sambaddho mÃruto vÃyur yatra tad ÃÓuÓuk«aïer vahner bÅjaæ ram iti aruïam aruïa-varïaæ vicintya vÃyunÃpÆrya tad-bÅjasya «o¬aÓa-vÃra-japena pÆrakaæ k­tvÃnantaraæ kumbhakena caturguïaæ raæ-bÅjaæ japan dehaæ paridahya tad-Ærdhvaæ ram iti dvÃtriæÓad-vÃraæ japan vÃmata i¬Ã-mÃrgeïa vÃma-nÃsÃ-puÂena bhasmanà saha bahi÷ samÅraæ vÃyuæ mu¤ced ity artha÷ || KrdC_1.9 || ______________________________ utpattiæ darÓayati- Âa-param atÅva Óuddham am­tÃæÓu-pathena vidhuæ nayatu lalÃÂa-candram amuta÷ sakalÃrïa-mayÅm | la-para-japÃn nipÃtya racayec ca tayà sakalaæ vapur am­taugha-v­«Âim atha vaktra-karÃÇgam idam // Krd_1.10 // Âasya para« Âa-para÷ Âha-kÃras tam atÅva Óuddhaæ Óvetaæ vidhuæ candra-bÅja-rÆpam am­tÃæÓu-pathena vÃma-nÃsÃ-puÂena «o¬aÓa-vÃra-japena lalÃÂa-candraæ brahma-randhra-stha-candraæ nayatu prÃpayatu | nanu, sarva-ÓarÅrasya dagdhatvÃt katham am­tÃæÓu-pathena candra-bÅja-nayanam iti cen, na | pÆrvoktasya bhÃvanÃtmakatvÃt | athÃnantaram amuta÷ am­tÃæÓor lalÃÂa-candrÃd brahma-randhra-stha-ÓaÓaÇkÃt sakalÃrïa-mayÅm mÃt­kÃ-mayÅm am­ta-samÆha-v­«Âiæ la-paro va-kÃra÷ varuïa-bÅjam iti yÃvat taj-japena kumbhakena catu÷-«a«Âhi-vÃra-japena nipÃtya utpÃdya tathà mÃt­kÃ-mayyà v­«Âyà idaæ sakalaæ ÓarÅraæ racayed Ãracayet | kÅd­Óam ? vapur vaktra-karÃÇgaæ vaktraæ ca karaÓ ca aÇgam avayava-rÆpaæ yatra tat tathà vaktra-karìhyam iti pÃÂhe vaktrìhyaæ karìhyaæ cety artha÷ | anantaraæ dak«iïa-nÃsÃ-puÂena vÃyuæ recayet lam iti p­thvÅ-bÅjaæ pÅta-varïaæ dvÃtriæÓad-vÃraæ japan tat ÓarÅraæ sud­«Âaæ cintayet | tad-anu so 'ham ity Ãtma-mantreïa brahma-randhrÃj jÅvaæ h­dayÃmbhojam Ãnayed iti sampradÃya÷ || KrdC_1.10 || ______________________________ adhunà mÃt­kÃ-nyÃsaæ darÓayati- Óiro-vadana-v­tta-d­k-Óravaïa-ghoïa-gaï¬o«Âhaka- dvaye«u sa-Óiromukhe«u ca iti kramÃd vinyaset | halaÓ ca kara-pÃda-sandhi«u tad-agrake«v ÃdarÃt sa-pÃrÓva-yuga-p­«Âha-nÃbhy-udarake«u yÃdyÃn atha // Krd_1.11 // h­daya-kak«a-kakut-kara-mÆla-do÷- pada-yugodara-vaktrÃgatÃn budha÷ | h­daya-pÆrvam anena pathÃnvahaæ nyasatu Óuddha-kalevara-siddhaye // Krd_1.12 // atra Óira÷-Óabdo lalÃÂasyopalak«aka÷ lalÃÂa-mukham Ãv­teti ÓÃradÃdarÓanÃt ekatrÃk«ara-dvayasyÃpi nyÃsÃpÃtÃc ca | vadana-v­ttaæ mukha-maï¬alaæ d­k-Óravaïa-ghoïa-gaï¬o«Âha-dantÃnÃæ dvayam iti samÃsa÷ | dvayam iti d­g-ÃdÃv api sarvatra sambadhyate | ghoïà nÃsikÃ, dad-dvaye danta-paÇkti-dvaye ity ukte«u sthÃne«u aca÷ «o¬aÓa-svarÃn krameïaikÃk«ara-krameïa vinyaset tathà halaÓ ca kÃdÅni vya¤janÃni ca tatra kÃdÅni viæÓaty-ak«arÃïi ÃdarÃt Ãdara-pÆrvakaæ kara-pÃda-sandhi«u tad-agrake«u ca vinyaset | anantaraæ ya-kÃrÃdÅni pa¤cÃk«arÃïi sa-pÃrÓva-yuga-p­«Âha-nÃbhy-udarake«u pÃrÓva-yugena saha vartate yat p­«Âha-nÃbhy-udaraæ tatra vinyaset | tathÃnantaram anena vak«yamÃïa-mÃrgeïa yÃdyÃn varïÃn h­dayÃdi-sthÃna-gatÃn atrÃpi kara-pad-yugayor udara-vaktrayoÓ ca h­daya-pÆrvaæ yathà syÃt tathà anvahaæ pratidinaæ nyasatu | kara-pad-yugÃdÅnÃæ pÆrvai÷ padai÷ samastÃnÃm api h­daya-pÆrvam iti kriyÃ-viÓe«aïena saha sambandha÷ sÃpek«atvÃd atrÃsamÃsa iti tu tulya-pradhÃna-sÃpek«a-vi«ayaæ dra«Âavyam | kim-arthaæ Óuddha-kalevara-siddhaye Óuddha-ÓarÅra-sampÃdanÃrtham ity artha÷ || KrdC_1.11-12 || ______________________________ ity Ãracayya vapur arïa-ÓatÃrdhakena sÃrdha-k«apeÓa-sa-visargaka-sobhayais tai÷ | vinyasya keÓava-pura÷sara-mÆrta-yuktai÷ kÅrtyÃdi-Óakti-sahitair nyasatu krameïa // Krd_1.13 // atha kathayÃmy arïÃnÃæ mÆrtÅ÷ ÓaktÅ÷ samasta-bhuvana-mayÅ÷ | keÓava-kÅrtÅ nÃrÃyaïa-kÃntÅ mÃdhavas tathà tu«Âi÷ // Krd_1.14 // ity ukta-prakÃreïa vapu÷ ÓarÅram arïa-ÓatÃrdhena pa¤cÃÓad-varïai÷ Ãracayya racayitvà anantaraæ tair eva pa¤cÃÓad-varïai÷ sÃrdha-k«apeÓa-sa-visargaka-sobhayai÷ | ardha-k«apeÓena saha vartanta iti sÃrdha-k«apeÓÃ÷ ardha-candra-sahitÃ÷ tai÷ sÃnusvÃrair ity artha÷ | sa-visargakai÷ visarga-sahitai÷ sobhayair anusvÃra-visarga-sahitai÷ vinyasya tathÃdau ÓarÅra-sampÃdanÃrthaæ Óuddher mÃt­kÃk«arair vinyasya tad-anantaraæ te«v eva lalÃÂÃdi«u mÃt­kÃ-sthÃne«u aæ nama ity ÃdÅn k«aæ nama ity antÃn, tathà a÷ nama ity ÃdÅn k«a÷ nama ity antÃn varïÃn vinyased ity artha÷ | evaæ caturvidho mÃt­kÃ-nyÃsa ukta÷ | nanu, katham arïa-ÓatÃrdhakenety ukta-varïÃnÃm eka-pa¤cÃÓattvÃd ity ucyate k«a-kÃreïÃk«ara-dvayasyaikÅ-karaïÃt | la-tvena la-kÃra-dvayasyaikÅkaraïÃd và | loka-prasiddher và prakaraïenaika-pa¤cÃÓat-saÇkhyÃyÃs tÃtparye 'dhigate pa¤cÃÓad-varïa eva ka-pa¤cÃÓat-saÇkhyÃ-para iti prapa¤ca-sÃra-vivaraïe ÓrÅ-premÃnanda-bhaÂÂÃcÃrya-Óiromaïaya÷ | vastutas tu arïa-ÓatÃrdhaæ ca ka cÃrïa-ÓatÃrdhakaæ tenÃk«arÃïÃm eka-pa¤cÃÓattvm ÃyÃtam | asama-vibhÃge và ardha-Óabda÷ | keÓava-nyÃsam Ãha-vinyasya keÓaveti | keÓava÷ pura÷sara÷ prathamo yÃsÃæ mÆrtÅnÃæ tÃ÷ tathà ca keÓavÃdi-mÆrti-sahitai÷ kÅrtyÃdi-Óakti-yuktaiÓ ca mÃt­kÃk«arair lalÃÂÃdi«Ækta-sthÃne«u yathÃ-kramaæ nyÃsa÷ kÃrya÷ || KrdC_1.13-14 || ______________________________ govinda÷ pu«Âi-yuto vi«ïu-dh­tÅ sÆdanaÓ ca madhvÃdya÷ | ÓÃntis trivikramaÓ ca kriyÃ-yuto vÃmano dayÃ-yukta÷ // Krd_1.15 // sÆdanaÓ ca madhvÃdya÷ madhusÆdana÷ ity artha÷ // Krd_1.15 // ______________________________ ÓrÅdhara-yutà ca medhà h­«Åka-nÃthaÓ ca har«ayà yuktaæ | ambuja-nÃbha-Óraddhe dÃmodara-saæyutà tathà lajjà // Krd_1.16 // h­«Åka-nÃtho h­«ÅkeÓa ity artha÷ | ambujanÃbha÷ padmanÃbha÷ || KrdC_1.16 || ______________________________ lak«mÅ÷ sa-vÃsudevà saÇkar«aïaka÷ sarasvatÅ-yukta÷ | prÃdyo dyumna÷ prÅti-sameto 'niruddhako ratir imÃ÷ svaropetÃ÷ // Krd_1.17 // prÃdyo dyumna÷ pradyumna÷ || KrdC_1.17 || ______________________________ cakrijaye gadidurge ÓÃrÇgÅ prabhayÃnvitas tathà kha¬gÅ | satyà ÓaÇkhÅ-caï¬Ã halivÃïyau musaliyug-balÃsinkià // Krd_1.18 // ÓÆlÅ vijyà pÃÓÅ virajà viÓÃnvito 'mbuÓÅr bhÆya÷ | vimadà muknda-yuktà nandaja-sunandaje sm­tiÓ ca nandi-yutà // Krd_1.19 // nara-­ddhÅ naraka-jitÃsam­ddhir atha Óuddhi-yug ghari÷ k­«ïa÷ | buddhi-yuta÷ satya-yuta-bhaktir mati-yukta÷ syÃt tata÷ Óauri÷ // Krd_1.20 // k«amayà ÓÆro ramayà janÃrdano meca-bhÆ-dhara÷ kledÅ | viÓvÃdya-mÆrti-yuktà klinnà vaikuïÂha-yuk tathà vasudà // Krd_1.21 // kledÅ kledinÅty artha÷ | chando-bhaÇga-bhayÃt tathokta÷ | viÓvÃdi-mÆrtir iti viÓva-mÆrtir ity artha÷ || KrdC_1.18-21 || ______________________________ puru«ottamaÓ ca vasudhà balinà ca varà balÃnujopetà | bhÆya÷ parÃyaïÃkhyà bÃla÷ sÆk«mà v­«aghna-sandhye ca // Krd_1.22 // sav­«Ã praj¤Ã prabhà varÃho niÓà ca vimalo 'moghà | narasiæha-vidyute ca praïigadità mÆrtayo halÃæ Óakti-yutÃ÷ // Krd_1.23 // amogheti ccheda÷ || KrdC_1.22-23 || ______________________________ pÆrvokta-keÓavÃdi-mÆrti-kÅrtyÃdi-Óakti-nyÃsa-prakÃraæ darÓayati- varïanuktvà sÃrdha-candrÃn purastÃn mÆrtÅ÷ ÓaktÅr Çe 'vasÃnà natiæ ca | uktvà nyasyet yÃdibhi sapta-dhÃtÆn prÃïaæ jÅvaæ krodham apy Ãtmane 'ntÃn // Krd_1.24 // purastÃt prathamaæ varïÃn a-kÃrÃdi-k«akÃraÃntÃn uktvà kathambhÆtÃn varïÃn sÃrdha-candrÃn sa-bindÆn anantaraæ mÆrtÅ÷ keÓavÃdyÃ÷ ÓaktÅ÷ kÅrtyÃdyÃ÷ Çe 'vasÃnÃ÷ ity ubhayena sambadhyate tan na h­daya-grÃhi prayÃsatte÷ lÃghavÃc ca aæ keÓavÃya kÅrtyai nama iti prayoge keÓavÃyety atra nama÷-padasya yogÃbhÃvÃc caturthy-anupapatti÷ na hi vi«ïave sÆryÃya nama iti bhavati | bhavati ca vi«ïave nama÷ sÆryÃya nama iti (tathà ca keÓavÃya nama÷ kÅrtyai nama iti) prayogÃpatti÷ ubhayatra và ca-kÃro deya÷ samuccaya-khyÃpanÃrtha÷ | sa Óriye cÃm­tÃya cetivat tathà mÃt­kÃk«arÃïÃm api ubhaya-sambandhÃrthaæ dvi÷-prayogÃpatti÷ | aæ keÓava-kÅrtibhyÃæ nama iti prayoge tu naite do«Ã÷ patanti tatra dvandva-samÃsa-vaÓÃt sahitÃvasthitayor evopasthitau caturthy-arthÃnvaya-sambhavÃt varnÃnvaya-sambhavÃc ca agnÅ«omayor iva sahitÃvasthitayor devatÃtvam | kathaæ tarhi yÃdi«u tvag-Ãdi-prayoga÷ kÃryam ? ity ucyate yaæ tvag-Ãtmane puru«ottama-vasudhÃbhyÃm nama÷, raæ as­g-Ãtmane bali-parÃbhyÃæ nama ity evaæ rÆpa iti | mantram uktÃvali-kÃreïa tathaivÃbhidhÃnÃt | Ãtmane ity asya sub-anta-pratirÆpaka-nipÃtatvenÃdo«Ãd iti tu prapa¤ca-sÃra-vivaraïe paramÃnanda-bhaÂÂÃcÃryÃbhyÃ÷ | tathà ca aæ keÓava-kÅrtibhyÃæ nama iti prayoga÷ mantram uktÃvalÅ-kÃra-laghu-dÅpikÃ-kÃra-tripÃÂhi-rudropÃdhyÃya-vidyÃdharÃcÃrya-paramÃnanda-bhaÂÂÃcÃrya-saæmata÷ | aæ keÓavÃya kÅrtyai nama iti prayoga÷ padmapÃdÃcÃrya-prabh­tÅnÃæ saæmata iti | j¤Ãtvà yathÃ-guru-sampradÃyaæ vyavahartavyam iti | atraiva nyÃsa-viÓe«am Ãha-yÃdibhir iti ya-kÃrÃdyair daÓabhir ak«arai÷ saha sapta dhÃtÆn tvag-as­Ç-mÃæsa-medo 'sthi-majja-ÓukrÃkhyÃn Ãtmane 'ntÃn Ãtmane iti Óabda÷ ante ye«Ãæ te tathà prÃïaæ jÅvaæ krodhaæ ca Ãtmane 'ntaæ h­dayÃdi«u yathÃ-sthÃne«u vinyasyed ity artha÷ | prÃïaæ Óaktim ity api pÃÂhÃntaram || KrdC_1.24 || ______________________________ keÓavÃdi-nyÃse dhyÃnam Ãha-udyad iti | udyat-pradyotana-Óata-ruciæ tapta-hemÃvadÃtaæ pÃrÓva-dvandve jaladhi-sutayà viÓva-dhÃtryà ca ju«Âam | nÃnÃ-ratnollasita-vividhÃkalpam ÃpÅta-vastraæ vi«ïuæ vande dara-kamala-kaumodakÅ-cakra-pÃïim // Krd_1.25 // ahaæ vi«ïuæ vande | kÅd­Óaæ ? udyann udayaæ gacchan pradyotana÷ sÆryas tasya yac-chataæ tasyeva ruci-dÅptir yasya taæ puna÷ tapteti vahni-madhya-nik«ipta-käcanavad gauraæ | puna÷ kÅd­Óaæ pÃrÓva-dvandve iti dak«iïa-vÃma-pÃrÓva-dvaye jaladhi-sutayà lak«myà tathà viÓva-dhÃtryà p­thivyà ju«Âaæ sevitam | puna÷ kimbhÆtaæ ? nÃnÃ-vidha-ratnena Óobhito nÃnà bahu-prakÃra Ãkalpo bhÆ«aïaæ yasya | puna÷ kÅd­Óaæ ? ÃpÅteti Ãsamyak prakÃreïa pÅte vastre yasya taæ | puna÷ kÅd­Óaæ ? dara÷ ÓaÇkha÷ padmaæ kamalaæ kaumodakÅ gadà cakram etÃni pÃïau yasya tam | atra ÆrdhvÃdha÷ krameïa vÃma-bhÃge ÓaÇkha-padme dak«iïa-bhÃge gadÃ-cakre iti bodhyam || KrdC_1.25 || ______________________________ dhyÃna-nyÃsayo÷ phalam Ãha-dhyÃtvaivam iti | dhyÃtvaivaæ parama-pumÃæsam ak«arair yo vinyasyoddinam anu keÓavÃdi-yuktai÷ | medhÃyu÷-sm­ti-dh­ti-kÅrit-kÃnti-lak«mÅ saubhÃgyaiÓ ciram upab­æhito bhavet sa÷ // Krd_1.26 // evam ukta-prakÃraæ parama-pumÃæsaæ vi«ïuæ dhyÃtvà yo 'nudinaæ pratyahaæ keÓavÃdi-sahitair mÃt­kÃkÃair vinyasyet sa puru«a÷ | medhÃdibhiÓ ciraæ bahu-kÃlam upab­æhita upacito bhavati medhà dhÃraïÃvatÅ buddhi÷ Ãyur jÅvanaæ sm­ti÷ smaraïaæ dh­tir dhairyaæ kÅrtir utk­«Âa-karma-kathà kÃnti÷ saundaryaæ lak«mÅr aiÓvaryaæ saubhÃgyaæ sarva-priyatvam || KrdC_1.26 || ______________________________ nyÃsa-viÓe«am Ãha-amum iti | amum eva ramÃ-pura÷-saraæ prabhajed yo manujo vidhiæ budha÷ | samupetya ramÃæ prathÅyasÅæ punar ante haritÃæ vrajaty asau // Krd_1.27 // ya÷ paï¬ito manu«ya÷ amum eva vidhiæ keÓavÃdi-nyÃsa-prakÃraæ ramÃ-pura÷saraæ ÓrÅ-bÅjam Ãdau dattvà prabhajet karoti asau pumÃn iha loke prathÅyasÅæ mahatÅæ ramÃæ lak«mÅæ samupetya prÃpya punar ante avasÃne haritÃæ vi«ïutvaæ vrajati prÃpnotÅty artha÷ || KrdC_1.27 || ______________________________ tattva-nyÃsaæ darÓayati-ity acyutÅty Ãdi | ity acyutÅ-k­ta-tanur vidadhÅta tattva- nyÃsaæ ma-pÆrvaka-parÃk«ara-naty-upetam | bhÆya÷ parÃya ca tad-Ãhvayam Ãtmane ca naty-antam uddharatu tattva-manÆn krameïa // Krd_1.28 // iti pÆrvokta-prakÃreïa acyutÅk­ta-tanu÷ sampÃdita-vi«ïu-ÓarÅra÷ tattva- nyÃsaæ vak«yamÃïa-prakÃraæ vidadhÅta kuryÃt | prakÃraæ darÓayati-ma÷ pÆrvo yasya sa ma-pÆrva÷ | ka÷ paro yasya sa ka-para÷ | naty-upetaæ nama÷-Óabda-sahitam | tathà ca ma-kÃrÃdi-vyutkrameïa ka-kÃra-paryantam ekaikÃk«araæ nama÷-pada-sahitaæ k­tvà bhÆyo 'nantaraæ parÃyeti-padaæ dattvà anantaraæ tad-Ãhvayaæ te«Ãæ tattvÃnÃm Ãdvayaæ vak«yamÃïaæ nÃma dattvà anantaraæ Ãtmane iti padaæ dattvà anantaraæ naty-antam nama÷-padam ante dattvà krameïa tattva-manÆn tattva-mantrÃn uddharatu || KrdC_1.28 || ______________________________ adhunà tattvÃnÃæ nÃmÃni nyÃsaæ sthÃnaæ ca darÓayati- sakala-vapu«i bÅjaæ prÃïam Ãyojya madhye nyasatu matim ahaÇkÃraæ manaÓ ceti mantrÅ | kamukha-h­daya-guhyÃÇghri«v atho Óabda-pÆrvaæ guïa-gaïam atha kartÃdi-sthitaæ Órotra-pÆrvam // Krd_1.29 // sakala-vapu«i sarvÃÇga-vyÃpake jÅvaæ prÃïaæ ca mantre Ãyojya tena nyasyatu tathà ca maæ nama÷ parÃya jÅvÃtmane nama÷ bhaæ nama÷ parÃya prÃïÃtmane nama÷ iti dvayaæ sarva-ÓarÅre vinyasyed ity artha÷ | iti tattva-padaæ dattvà maæ nama÷ parÃya jÅva-tattvÃtmane nama÷ iti kecit tat-prayogÃn kurvanti tan na pramÃïÃbhÃvÃt mÆrti-pa¤jara-nyÃse 'pi mÆrti-pada-prayogÃpatte÷ | atra makarÃdÅnÃæ bindu-sÃhityaæ sampradÃyÃvagataæ boddhavyam | madhye h­daye matim ahaÇkÃraæ manaÓ ca mantra Ãyojya tena mantrÅ nyasyatu tathà baæ nama÷ parÃya mana Ãtmane nama÷ phaæ nama÷ parÃya ahaÇkÃrÃtmane nama÷ paæ nama÷ parÃya mana Ãtmane nama÷ iti trayaæ h­di vinyasyed ity artha÷ | atho 'nantaraæ kamukha-h­daya-guhyÃÇghri«u pa¤casu sthÃne«u Óabda-pÆrvaæ guïa-samudÃyaæ Óabda-sparÓa-rÆpa-rasa-gandhÃtmakaæ mantre Ãyojya tena nyasyatu tathà ca naæ nama÷ parÃya rÆpÃtmane nama÷ iti h­daye, thaæ nama÷ parÃya rasÃtmane nama÷ iti guhye, taæ nama÷ parÃya gandhÃtmane nama÷ pÃdayor vinyasyed ity artha÷ | athÃnantaraæ Órotra-tvag-d­k-jihvÃ-ghrÃïÃtmakaæ karïÃdi-sthitaæ karïa-tvag-d­k-jihvÃ-ghrÃïe«u sthitaæ yathà syÃt tathà nyasyatu tathà ca ïaæ nama÷ parÃya ÓrotrÃtmane nama÷ iti Órotrayo÷ ¬haæ nama÷ parÃya tvag-Ãtmane nama÷ iti tvaci, ¬aæ nama÷ parÃya d­g-Ãtmane nama÷ iti netrayo÷ | Âhaæ nama÷ parÃya jihvÃtmane nama÷ iti jihvÃyÃæ | Âaæ nama÷ parÃya ghrÃïÃtmane nama÷ iti ghrÃïayor iti vinyasyet || KrdC_1.29 || ______________________________ vÃg-ÃdÅti | vÃg-ÃdÅndriya-vargam Ãtma-nilaye«v ÃkÃÓa-pÆrvaæ gaïaæ mÆrdhyÃsye h­daye Óire caraïayor h­t-puï¬arÅkaæ h­di | bimbÃni dvi«a¬-a«Âa-yug-daÓa-kalÃ-vyÃptÃni sÆryo¬u-rì vahnÅnÃæ ca yatas tu bhÆta-vasum u«yanty Ãk«arair mantravit // Krd_1.30 // vÃg-ÃdÅndriya-vargaæ vÃk-pÃïi-pÃda-pÃyÆpasthÃtmakaæ karmendriya-pa¤cakaæ mantre Ãyojya Ãtma-nilaye«u mukha-pÃïi-pÃda-pÃyÆpasthe«u nyasyatu | tathà ca aæ nama÷ parÃya vÃg-Ãtmane nama÷ iti mukhe | jhaæ nama÷ parÃya pÃïy-Ãtmane nama÷ iti pÃïyo÷ | jaæ nama÷ parÃya pÃdÃtmane nama÷ iti pÃdayo÷ | chaæ nama÷ parÃya pÃyv-Ãtmane nama÷ iti pÃyau | caæ nama÷ parÃya upasthÃtmane nama÷ ity upasthe vinyasyed ity artha÷ | ÃkÃÓa-pÆrvaæ gaïam ÃkÃÓa-vÃyv-agni-jala-p­thivy-Ãtmakaæ mantre Ãyojya mÆrdhany Ãsye h­daye Óive liÇge caraïayor nyasyatu | tathà ca Çaæ nama÷ parÃya ÃkÃÓÃtmane nama÷ iti Óirasi | dhaæ nama÷ parÃya vÃyv-Ãtmane nama÷ iti mukhe | gaæ nama÷ parÃyÃgny-Ãtmane nama÷ iti h­daye | khaæ nama÷ parÃya jalÃtmane nama÷ iti liÇge | kaæ nama÷ parÃya p­thivy-Ãtmane nama÷ iti pÃdayor nyasyed ity artha÷ | h­t-puï¬arÅkam ity Ãder ayam artha÷ | h­t-puï¬arÅkaæ tathà sÆryo¬¬arÃd-vahnÅnÃæ bimbÃni sÆrya-candrÃgnÅnÃæ maï¬alÃni trÅïi dvi«a¬-a«Âa-yug-daÓa-kalÃ-vyÃptÃni dvÃdaÓa-«o¬aÓa-daÓa-kalÃ-yuktÃni yatas tu bhÆta-vasu-muny-ak«y-ak«arai÷ yato ya-kÃrÃd yo bhÆta-varïa÷ pa¤cama-varïa÷ Óa-kÃra÷ vasu-varïo '«tamÃrïo ha-kÃra÷ muni-varïa÷ saptama÷ sa-kÃra÷ ak«i-varïo dvitya-varïo repha÷ | etaiÓ ca sahitÃni mantre Ãyojya h­di nyasyatu | tathà ca-Óaæ nama÷ parÃya h­t puï¬arÅkÃtmane nama÷ | haæ nama÷ parÃya dvÃdaÓa-kalÃ-vyÃpta-sÆrya-maï¬alÃtmane nama÷ | saæ nama÷ parÃya «o¬aÓa-kalÃ-vyÃpta-candra-maï¬alÃtmane nama÷ | raæ nama÷ parÃya daÓa-kalÃ-vyÃpta-vahni-maï¬alÃtmane nama÷ iti catu«Âayaæ h­daye nyasyatu || KrdC_1.30 || ______________________________ atha parame«Âhi-pumÃæsau viÓva-niv­ttÅ sarva-haty-upani«adaæ nyased ÃkÃÓÃdi-sthÃna-sthÃna«oya-balavÃrthi÷ salÃva÷ // Krd_1.31 // athÃnantaraæ parame«Âhi-pumÃæsau viÓva-niv­ttÅ sarva ity upani«ado rahasyÃn «opara-balÃrïair iti «a-kÃra÷ rephasya upa samÅpaæ tena repha-samÅpa-vartinau ya-kÃra-la-kÃrau lak«yete va-kÃro la-kÃraÓ ca etai÷ salavakair bindu-sahitai÷ sahitÃn ÃkÃÓÃdi-sthÃne nyasyed ÃkÃÓÃdi nyÃsa-sthÃne«u mÆrdhnyÃsye h­daye liÇge caraïayor nyasyet || KrdC_1.31 || ______________________________ atraiva viÓe«am Ãha-vÃsudeva iti | vÃsudeva÷ saÇkar«aïa÷ pradyumnÃÓ cÃniruddhaka÷ nÃrÃyaïaÓ ca kramaÓah parame«ÂhyÃdibhir yuta÷ // Krd_1.32 // kramaÓa÷ krameïa parame«Ây-Ãdibhi÷ sahità vÃsudevÃdayo nyasnÅyà tathà ca «aæ nama÷ parÃya vÃsudevÃya parame«ÂhyÃtmane nama÷ iti Óirasi | yaæ nama÷ parÃya saÇkar«aïÃya puru«Ãtmane nama÷ iti mukhe, laæ nama÷ parÃya pradyumnÃya viÓvÃtmane nama iti h­daye | vaæ nama÷ parÃya aniruddhÃya niv­ttyÃtmane nama iti liÇge, laæ nama iti h­daye | vaæ nama÷ parÃya aniruddhÃya niv­ty-Ãtmane nama iti liÇge | laæ nama÷ parÃya nÃrÃyaïÃya sarvÃtmane nama iti caraïayo÷ | vinyasyed ity artha÷ | kecit tu parame«ÂhyÃder anantaraæ vÃsudevÃde÷ prayogaæ kurvanti || KrdC_1.32 || ______________________________ tata÷ kopa-tattvaæ k«arau vindu-yuktaæ n­siæhaæ nyaset sarva-gÃtre«u taj-j¤a÷ | krameïeti tattvÃtmako nyÃsa ukta÷ svÃsÃn nik­d-viÓva-mÆrty-Ãdi«u syÃt // Krd_1.33 // tatas tad-anantaraæ krameïa gurÆpadeÓa-krameïa taj-j¤a÷ n­siæha-bÅja-j¤a÷ k«arau k«a-kÃra-repha-au-kÃra iti milita-svarÆpaæ bindu-yuktaæ tathà kopa-tattvaæ n­siæhaæ ca mantre Ãyojya sarva-gÃtre«u nyasyet | tathà ca-k«rauæ nama÷ parÃya n­siæhÃya kopÃtmane nama÷ iti sarva-gÃtre«u nyasyed ity artha÷ | tattva-nyÃsam upasaæharati ity ukta-prakÃreïa tattvÃtmako nyÃsa÷ kathito bhavati | kÅd­Óa÷ ? viÓva-mÆrty-Ãdi«u sva-sÃnnidhya-k­t k­«ïa-sÃnnidhya-k­t bimbÃdi«v iti kecid bimbaæ pratimà mÆrti÷ ÓarÅram Ãdi-padena maïi-mantrÃdi-sakalasya parigraha÷ ete«u hare÷ sÃnnidhyaæ karotÅty artha÷ | kvacin martyÃdi«v iti pÃÂha÷ || KrdC_1.33 || ______________________________ etan-nyÃsa-prayojanam Ãha-iti k­ta iti | iti k­to 'dhik­to bhavati dhruvaæ sakala-vai«ïava-mantra-japÃdi«u | pavana-saæyavalatattva-manunà caret tattvam iha japtum asau manucchati // Krd_1.34 // tattva-nyÃse k­te dhruvaæ niÓcitam adhik­to bhavati na kevalaæ gopÃla-vi«aya-mantra-kathanÃd atraiva api tu sakala-vai«ïava-mantra-japÃdi«v apÅty artha÷ | adhunà prÃïÃyÃma-prakÃram Ãha-pavana-saæyamanam iti | asau sÃdhaka÷ yaæ manum iha vyavahÃra-bhÆmau japtum icchati amunà mantreïa pavana-saæyamanaæ prÃïÃyÃmaæ caratu kuryÃd ity artha÷ || KrdC_1.34 || ______________________________ atraiva prakÃrÃntaram Ãha-athaveti | athavÃkhile«u hari-mantra- japa-vidhi«u mÆla-mantrata÷ | saæyamanam amaladhÅr maruto vidhinÃbhyasaæÓ caratu tattva-saÇkhyayà // Krd_1.35 // mÆla-mantrato mÆla-mantreïa | vak«yamÃïa-daÓÃk«areïeti kecit | vastutas tu saptÃk«ara-gopÅ-jana-vallabha-mantreïa tasyaiva mÆla-mantratvenÃbhidhÃnÃt tad-vacanasya prayojanÃntarÃbhÃvÃt tattva-saÇkhyayëÂÃviæÓati-vÃraæ caturviæÓati-vÃram iti kecit || KrdC_1.35 || ______________________________ purato japasya parato 'pi vihitam atha tat-trayaæ budhai÷ | «o¬aÓa ya iha samÃcared dineÓa÷ paripÆyate sa khalu mÃsato 'æ haæsa÷ // Krd_1.36 // purato japÃdau paÓcÃc ca tat-trayaæ budhair vihitaæ prÃïÃyÃma-trayaæ, recakÃdi-trayam iti kecit | etena japÃÇgatvÃc ca tatrÃdy-ante 'yaæ darÓita÷ || KrdC_1.36 || sanÃtana÷: japasya purata Ãdau parata÷ ante ca iti prÃïÃyÃme«u kÃla÷ | tat trayaæ prÃïÃyÃma-trayam iti saÇkhyà | yo jano dinaÓa÷ pratyahaæ «o¬aÓa-prÃïÃyÃmÃn Ãcaret, sa mÃsata÷ mÃsenaikena aæhasa÷ pÃpÃt paripÆyate Óuddho bhavatÅti sÃmÃnyata÷ phalam | paraæ ca sarvaæ purvaæ likhitam eva || (hari-bhakti-vilÃsa 5.132) ______________________________ atraiva prakÃrÃntaram Ãha-athaveti | ayavÃÇga-janma-mamunÃnususaæyamaæ sakale«u k­«ïamanujÃpakarmasu | sahiaika-sapta-k­ti-vÃram abhyaset tanuyÃt samasta-duritÃpa-hÃriïà // Krd_1.37 // k­tÅti k­ti-cchandaso viæÓaty-ak«aratvÃt sahitam ekaæ yatra tÃd­Óa-sapta-k­ti-vÃram | athavà sahitÃni militÃni eka sapta-k­taya÷ ubhayatrëÂÃviæÓati-vÃram ity arthah | sarve«u k­«ïa-manujÃpakarmasu aÇga-janma-manunà kÃma-bÅjena prÃïÃyÃmam abhyasaæs tanuyÃt | prathamam ekaæ tata÷ sapta tato viæÓati tato 'bhyÃsa-pÃÂave '«ÂÃviæÓati-vÃram ity artha÷ | kaÓcit tu prathamaæ sapta tato viæÓatis tata ekaæ tato '«ÂÃviæÓati-vÃram abhyÃsa-krameïeti tÃtparyam Ãha tatra pramÃïaæ sa eva pra«Âavya÷ || KrdC_1.37 || ______________________________ mantra-viÓe«a-prÃïÃyÃma-prakÃram Ãha-a«ÂÃviæÓatÅti | a«ÂÃviæÓati-saÇkhyam i«Âa-phaladaæ mantraæ daÓÃrïaæ japan nÃyacchet pavanaæ susaæyata-matis tv a«Âau daÓÃrïena cet | abhyasyann avivÃram anyam anubhir varïÃnurÆpaæ japan kuryÃd recaka-pÆrvakam anipaïa÷ prÃïa-prayogaæ nara÷ // Krd_1.38 // susaæÓita-matir vimala-buddhi÷ a«ÂÃviæÓati-saækhyaæ daÓÃrïaæ daÓÃk«ara-mantraæ japan prÃyacchet prÃïÃyÃmaæ kuryÃt kÅd­Óaæ daÓÃrïam i«Âa-phaladaæ svÃbhimata-phaladaæ tatra daÓÃk«ara-mantrasya vÃra-catu«Âayaæ japena recakam | a«Âa-vÃra-japena pÆrakaæ «o¬aÓa-vÃra-japena kumbhakaæ kuryÃd iti guru-sampradÃya÷ | a«ÂÃdaÓÃrïe cet prÃïÃyÃma÷ kriyata iti Óe«a÷ | tadà ravivÃraæ dvÃdaÓa-vÃram abhyasyan prÃïÃyÃmaæ kuryÃd iti guru-sampradÃya÷ | anya-manubhir anya-mantraiÓ cet prÃïÃyÃma÷ kriyate | tadà varïÃnurÆpaæ mantra-varïÃnÃæ tÃratamyena japaæ kurvan kuryÃt | atra svalpÃk«arair mantrair bahu-vÃram analpÃk«arair mantrai÷ svalpa-vÃraæ japed ity artha÷ | kÅd­Óa÷ ? sÃdhaka÷ recaka-pÆraka-kumbhakÃkhya-karma-kuÓala ity artha÷ | recakasya tyÃgasya pÆrvakarmaïÅ pÆraka-kumbhake tatra nipuïà iti rudradhara÷ | tac cintyam evam api recake naipuïyÃlÃbhÃt prapa¤ca-sÃrÃnusÃriïo 'sya granthasya ÓÃradÃ-granthÃnuyÃyitvÃc ca || KrdC_1.38 || ______________________________ adhunà prÃïÃyÃma-prakÃraæ darÓayati-recayen mÃrutam iti | recayen mÃrutaæ dak«ayà dak«iïa÷ pÆrayed vÃmayà madhya-nìyà puna÷ | dhÃrayed Åritaæ recakÃdi-trayaæ syÃt kalÃdanta-vidyÃkhya-mÃtrÃcyukam // Krd_1.39 // dak«iïo vicak«aïa÷ puru«a÷ dak«ayà dak«iïa-nìyà mÃrutaæ vÃyuæ recayet tyajet tathà vÃmayà vÃma-nìyà tyakta-vÃyuæ pÆrayed madhyayà su«umïayà nìyà mÃrutaæ vÃyuæ dhÃrayed ity ukta-prakÃreïa recakÃdi-trayaæ recaka-pÆraka-kumbhakÃkhya-tritayam Åritaæ kathitaæ recakÃdi«v avadhi kÃlam Ãha-kalÃd anteti | kalÃ÷ «o¬aÓa, dantà dvÃtriæÓad, vidyÃ÷ catu÷«a«Âhi-rÆpà etat-saÇkhyÃka-mÃtrÃtmakam ity artha÷ | atra bhairava-tripÃÂhino yatra mantra-gaïanayà prÃïÃyÃma÷ | tatra kumbhaka-kÃla evokta÷ ÓvÃsÃbhyÃsa-krameïa prÃïÃyÃma-saÇkhyayà mantra-japa÷ kÃryo nirgama-prÃïÃyÃme tu recakÃdi-gaïanà kÃryety Ãhu÷ | mÃtra-Óabdena ca vÃmÃÇgu«Âhe kani«ÂhÃdy-aÇgulÅnÃæ pratyekaæ parva-traya-sparÓa-kÃla÷ kathyate vÃma-hastena vÃma-jÃnu-maï¬alasya prÃdak«iïyena sparÓa-kÃlaÓ ca | yad atra rudropÃdhyÃyair uktaæ yadyapy atra recakaæ prathamam uktaæ tad-anantaraæ pÆrakaæ tathÃpi prathamaæ pÆrakam anantaraæ kumbhakaæ j¤eyaæ yato g­hÅta-gh­tasya tyÃgo bhavati | yat punar vyatyÃsena kathanaæ tad-gopanÃya evaæ kalÃ-dantetyÃdy api vyatyÃsena boddhavyam | i¬yotkar«ayed vÃyum ity Ãdi ÓÃradÃ-darÓanÃt | evaæ ca g­hÅta-catur-guïena dhÃraïaæ tad-ardhena tyÃga ity api darÓitaæ bhavatÅti, tan na prapa¤ca-sÃrÃnusÃriïo granthasyÃsya ÓÃradÃnuyÃyitvÃt prapa¤ca-sÃre recakÃditvasyaivoktatvÃt pÆrakÃditvasyëÂÃÇgayogÃntarbhÆta-prÃïÃyÃma-vi«ayatvÃt | yad uktaæ g­hÅtasya tyÃgo bhavati tatrocyate svÃbhÃvika-vÃyu-dhÃraïasyÃtrÃpi sattvÃd anyathà ÓarÅra-pÃtÃpatte÷ | yad uktaæ vyatyÃsena gopanÃrthaæ kathanam iti tad ayuktam | mantra-bhinnasyÃnu«ÂhÃna-bhÃgasya ­ju-mÃrgeïaiva vaktuæ yuktatvÃt | yad uktaæ g­hÅta-caturguïenaiva dhÃraïaæ tad-ardhena tyÃga iti tad apy ayuktaæ pramÃïÃbhÃvÃt | dak«iïÃmÆrti-saæhitÃyÃm aÇgulÅ-niyamo 'pi prÃïÃyÃme kathito, yathÃ- kani«ÂhÃnÃmikÃÇgu«Âhair yan nÃsÃpuÂa-dhÃraïam | prÃïÃyÃma÷ sa vij¤eyas tarjanÅ-madhyame vinà || iti || KrdC_1.39 || sanÃtana÷: tad eva krama-dÅpikoktyà saævÃdayan tatraiva kiæcid viÓe«aæ ca darÓayati-recayed iti | dak«ayà dak«iïa-nìyÃ, dak«iïa÷ vidvÃn jana÷ | madhya-nìyà su«umïayà dhÃrayet | evaæ recaka-pÆraka-kumbhakÃkhyaæ trayaæ syÃt | recakÃdi«u tri«u krameïÃvadhikÃlam Ãha-kalÃ÷ «o¬aÓa | dantà dvÃtriæÓat | vidyÃÓ catu÷«a«Âhis tat-tat-saÇkhyaka-mÃtrÃtmakam ity artha÷ | mÃtrà ca-vÃmÃÇgu«Âhena vÃma-kani«ÂhÃdy-aÇgulÅnÃæ pratyekaæ parva-traya-samparka-kÃla÷ | vÃma-hastena vÃma-jÃnu-maï¬alasya prÃdak«iïyena sparÓa-kÃlo và | tatrÃpy aÇguli-niyamo 'py ukta÷- kani«ÂhÃnÃmikÃÇgu«Âhair yan nÃsÃ-puÂa-dhÃraïam | prÃïÃyÃma÷ sa vij¤eyas tarjanÅ-madhyame vinà || iti | tatra te«u prÃïÃyÃme«u purvaæ recakÃdi«u saÇkhyoktà | atra ca prÃïÃyÃme«v iti bheda÷ || [hari-bhakti-vilÃse 5.131] ______________________________ prak­tam upasaæharann Ãtma-yÃgÃrthaæ dehe pÅÂha-kalpanÃæ darÓayati-prÃïÃyÃmam ity Ãdinà | prÃïÃyÃmaæ vidhÃyety atha nija-vapu«Ã kalpayed yoga-pÅÂham | nyasyed ÃdhÃra-Óakti-prak­ti-kamaÂha-k«amÃ-k«Åra-sindhÆn | ÓvetadvÅpaæ ca ratnojjvala-mahita-mahÃ-maï¬apaæ kalpa-v­k«am | h­d-deÓe 'æÓa-dvayorÆ-dvaya-vadana-kaÂÅ-pÃrÓva-yugme«u bhÆya÷ // Krd_1.40 // dharmÃdy-adharmÃdi ca pÃda-gÃtra- catu«Âayaæ h­dy atha Óe«a-mantram | sÆryendu-vahnÅn praïavaÃæÓa-yuktÃn svÃdy-ak«arai÷ sattva-rajas-tamÃæsi // Krd_1.41 // iti pÆrvokta-prakÃreïa prÃïÃyÃmaæ vidhÃya k­tvà athÃnantaraæ nija-vapu«Ã nija-ÓarÅreïa yÃga-pÅthaæ pÆjÃ-pÅÂhaæ kalpayet kalpanÃ-prakÃram Ãha-nyasyed iti | h­d-deÓe h­di ÃdhÃra-Óakty-Ãdi-kalpa-v­k«Ãntaæ nyaset | kamaÂha÷ kÆrma÷ Óe«o 'nanta÷ k«Åra-sindhu÷ k«Åra-samudra÷ ratnena ujjvala÷ mahito ya÷ mahÃ-maï¬apa÷ ratna-maï¬apa÷ iti yÃvat tathà cÃdhÃra-Óaktaye nama÷ prak­tyai nama iti navakaæ nyased h­dÅty arthah | bhÆyo 'anantaraæ aæsa-dvayor udvaya-vadana-kaÂÅ-pÃrÓva-yugme«u dharmÃdy-adharmÃdi-pÃda-gÃtra-catu«Âayaæ vinyasyet | pÃda-gÃtrayoÓ catu«Âayaæ pÃda-gÃtra-catu«Âayam ity ubhayatra sambadhyate | pÃda-catu«Âayaæ gÃtra-catu«Âayaæ dharmÃdi-dharma-j¤Ãna-vairÃgyaiÓvarya-rÆpa-pÃda-catu«Âayam | aæsa-dvayor udvaye ca dharmÃya nama÷ dak«iïorau, ity evaæ prÃdak«iïya-krameïa vinyaset | ÓÃradÃyÃæ mukha-pÃrÓva-nÃbhi-pÃrÓve«v iti krama-darÓanÃt | etac ca bhairava-tripÃÂhino 'pi saæmatam | ete«u yathÃÓruta-krameïaiveti vidyÃdharÃcÃryÃ÷ | athÃnantaraæ Óe«am anantam abjaæ padmaæ sÆryendu-vahnÅn sÆrya-somÃgni-maï¬alÃni | kÅd­ÓÃn ? tÃn praïavÃæÓa-yuktÃn praïavasyoÇkÃrasyÃæÓÃ÷ | avayavà a-kÃro-kÃra-ma-kÃrÃs tair yuktÃn sahitÃn tatrÃdau sa-bindu-praïavÃæÓÃdi-sÃhityaæ sampradÃyato boddhavyam | svÃdy-ak«arai÷ sa-bindu-svÅya-svÅya-prathamÃk«arai÷ sahitÃni sattva-rajas-tamÃæsi tathà ca h­t-padme anantÃya nama÷, padmÃya nama÷, aæ dvÃdaÓa-kalÃ-vyÃpta-sÆrya-maï¬alÃtmane nama÷, uæ «o¬aÓa-kalÃ-vyÃpta-candra-maï¬alÃtmane nama÷, maæ daÓa-kalÃ-vyÃpta-vahni-maï¬alÃtmane nama÷, saæ sattvÃya nama÷, raæ rajase nama÷, taæ tamase nama÷ || KrdC_1.40-41 || ______________________________ ÃtmÃdi-trayam Ãtma-bÅja-sahitaæ vyomÃgni-mÃyÃ-lavair j¤ÃnÃtmÃnam athëÂa-dik«u parito madhye ca ÓaktÅr nava | nyastvà pÅÂham anuæ ca tatra vidhivat tat-karïikÃ-madhyagaæ nityÃnanda-citi-prakÃÓam am­taæ saæcintayen nÃma tat // Krd_1.42 // ÃtmÃdi-trayam ÃtmÃntarÃtmà paramÃtmeti lak«yam | kÅd­Óam ? Ãdi-bÅja-sahitaæ sa-binduæ svÅya-svÅya-prathamÃk«ara-rÆpa-bÅja-sahitam iti vidyÃdharÃcÃryÃ÷ | Ãdi÷ praïavas tat-sahitam iti tripÃÂhina÷ | vyoma ha-kÃra÷ | agni÷ repha÷ | mÃyà dÅrgha÷ Å÷ | lavo bindu÷ | etai÷ saha j¤ÃnÃtmÃnaæ bhuvaneÓvarÅ-bÅja-sahitaæ h­t-padme nyased iti pÆrveïÃnvaya÷ | tathà ca Ãæ Ãtmane nama÷ | aæ antarÃtmane nama÷ | paæ paramÃtmane nama÷ | hrÅæ j¤ÃnÃtmane nama÷ | iti h­di vinyaset | athÃnantaraæ a«Âa-dik«u parita÷ prÃdak«iïyena madhye ca karïikÃyÃæ nava-ÓaktÅr vimalotkar«iïyÃdyà nyasyet | padmasya pÆrvÃdi-kesare«u prÃdak«iïyena vimalÃyai nama÷ | utkar«iïyai nama÷ | j¤ÃnÃyai nama÷ | kriyÃyai nama÷ | yogÃyai nama÷ | prahvayai nama÷ | satyÃyai nama÷ | ÅÓÃnÃyai nama÷ | karïikÃyÃm anugrahÃyai nama÷ | iti nyaset | pÅÂha-mantraæ ca tatra nyasya÷ | etasyopari vak«yamÃïaæ pÅÂha-mantraæ-oæ namo bhagavate vi«ïave sarva-bhÆtÃtmane vÃsudevÃya sarvÃtma-saæyoga-yaugapadya-pÅÂhÃtmane nama÷ iti mantraæ nyaset | tad ukta-rÆpe pÅÂhe vidhivad gurÆpadi«Âa-mÃrgeïa tat sarvopani«at-prasiddhaæ dhÃma brahma-caitanyaæ cintayet | kÅd­Óam ? tat-karïikÃ-madhya-gaæ h­t-padma-karïikÃ-madhya-stham ity artha÷ | etad-dhyÃnopayogi-rÆpam uktaæ svÃbhÃvika-rÆpam Ãha | kÅd­Óam ? nityeti avinÃÓi-caitanyaæ svata÷-prakÃÓa-svarÆpam | puna÷ kÅd­Óam ? am­taæ Óuddha-svarÆpam ity artha÷ | tatrÃdhÃra-ÓattyÃdaya÷ sarve mantrÃ÷ praïavÃdi-caturthÅ namo 'ntÃ÷ sampradÃyato boddhavyÃ÷ || KrdC_1.42 || ______________________________ pÅÂha-ÓaktÅr darÓayati- vimalotkar«aïÅ j¤Ãnà kriyà yogeti Óaktaya÷ | prahvÅ satyà tatheÓÃnÃ'nugrà navamÅ tathà // Krd_1.43 // vimaleti || KrdC_1.43 || ______________________________ pÅÂha-mantram uddharati-tÃram ity Ãdinà | evaæ h­dayaæ bhagavÃn vi«ïu÷ sarvÃnvitaÓ ca bhÆtÃtmà | Çe 'ntÃ÷ sa-vÃsudevÃ÷ sarvÃtma-yutaæ ca saæyogaæ // Krd_1.44 // yogÃvadhaÓ ca padmaæ pÅÂhÃt Çe-yuto natiÓ cÃnte | pÅÂha-mahÃ-manur vyakta÷ paryÃpto 'yaæ saparyÃsu // Krd_1.45 // tÃra÷ praïava÷ | h­dayaæ nama÷ | bhagavÃn iti ca vi«ïur iti ca sarvÃnvita÷ sarva-pada-sahita÷ bhÆtÃtmà sarva-bhÆtÃtmeti | ete traya÷ sa-vÃsudevÃ÷ vÃsudevena saha catvÃra÷ pratyekaæ Çe 'ntÃÓ caturthy-antÃ÷ kÃryÃ÷ | sarvÃtma-yutaÓ ca saæyoga÷ sarvÃtma-saæyoga iti svarÆpaæ yogÃvadhau yoga-ÓabdÃnte padma-padmeti svarÆpaæ Çe-yuta÷ pÅÂhÃtmà caturthy-anta÷ pÅÂhÃtmà etasyÃnte natir nama÷-Óabda÷ | upasaæharati pÅÂheti ayaæ pÅÂha-mahÃ-manur ukta÷ kathita÷ | kÅd­Óa÷ ? saparyÃsu pÆjÃsu paryÃpta÷ samartha÷ || KrdC_1.44-45 || sanÃtana÷: tÃra÷ praïava÷ | tato h­dayaæ nama iti padam | tataÓ ca bhagavÃn iti vi«ïur iti ca | sarvÃnvita÷ sarva-Óabda-yukto bhÆtÃtmà sarva-bhÆtÃtmeti | ete traya÷ sa-vÃsudevà vÃsudeva-sahitÃ÷ pratyekaæ Çe 'ntÃÓ caturthy-antÃ÷ | tataÓ ca sarvÃtmanà yutaæ saæyogaæ sarvÃtma-saæyogam iti napuæsakatvam Ãr«am | tataÓ ca yogasyÃvadhau ante padmaæ yoga-padmam iti | tad-ante Çe-yuktaÓ caturthy-anta÷ pÅÂhÃtmà | tad-ante ca nati÷ nama÷-Óabda÷ | evaæ oæ namo bhagavate vi«ïave sarva-bhÆtÃtmane vÃsudevÃya sarvÃtma-saæyoga-yoga-padma-pÅÂhÃtmane nama iti siddham | tathà ca ÓÃradÃ-tilake- namo bhagavate brÆyÃd vi«ïave ca padaæ vadet | sarva-bhÆtÃtmane vÃsudevÃyeti vadet tata÷ || sarvÃtma-saæyoga-padÃd yoga-padma-padaæ puna÷ | pÅÂhÃtmane h­d-anto 'yaæ mantras tÃrÃdir Årita÷ || iti | sanat-kumÃra-kalpe ca- oæ nama÷ padam Ãbhëya tathà bhagavate-padam | vÃsudevÃya ity uktvà sarvÃtmeti padaæ tathà || saæyoga-yogety uktvà ca tathà pÅÂhÃtmane padam | vahni-patnÅ-samÃyukta÷ pÅÂha-mantra itÅrita÷ || iti || [ha.bha.vi. 5.144-5] ______________________________ kara-Óodhanaæ darÓayati-karayor ity Ãdinà | karayor yugalaæ vidhÃya mantrÃtmakamabhyÃnabhirÃmyamÃna-mÃrgÃt | sakalaæ vidadhÅta mantra- varïai÷ paramaæ jyotir anuttamaæ hares tat // Krd_1.46 // karayor yugalam abhidhÃsyamÃna-mÃrgÃt | vyÃpayyety Ãrabhya vidhi÷ samÅrita÷ kare ity antaæ vak«yamÃïa-prakÃreïa mantra-varïair mantrÃtmakaæ mantra-svarÆpaæ vidhÃya k­tvà ÃbhyÃæ karÃbhyÃæ sakalaæ pÆrvoktaæ vak«yamÃïaæ ca nyÃsa-pÆjÃdikaæ vidadhÅta kuryÃt | mantra-varïa-karaïa-ka-kÃra-Óodhane hetum Ãha-paramam ity Ãdinà | yasmÃt tan-mantra-varïaæ hare÷ k­«ïasya paramaæ teja÷-svarÆpam ity artha÷ | kÅd­Óaæ ? puna÷ anuttamaæ nÃsty uttamaæ yasmÃt tathety artha÷ | sakalaæ vidadhÅteti paratrÃpi kÃkÃk«i-golaka-nyÃyena yojanÅyam | tathà ca tad h­daya-paÇkaja-sthaæ harer anuttamaæ jyotis teja÷ sakalaæ vidadhÅta «a¬-aÇga-nyÃsena sÃvayavaæ kuryÃd iti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ || KrdC_1.46 || iti ÓrÅ-keÓavÃcÃrya-viracitÃyÃæ krama-dÅpikÃyÃæ prathama÷ paÂala÷ ||1|| ************************************************************************** (2) dvitÅya-paÂalam karayor yugalaæ vidhÃyety Ãdinà sÆcitaæ mantram uddhartum Ãdau gopÃla-mantre«v api maulÅbhÆtau daÓÃk«arëÂÃdaÓÃk«arau prathamaæ saæstauti-vak«ye manum iti | vak«ye manuæ tribhuvana-prathitÃtma-bhÃvam ak«Åïa-puïya-nicayair munibhir vim­gyam | pak«Åndra-ketu-vi«ayaæ vasu-dharma-kÃma- mok«a-pradaæ sakala-karmaïi karma-dak«am // Krd_2.1 // mantraæ vak«ye uddhari«yÃmi | kÅd­Óaæ ? tribhuvaneti tribhuvane trailokye prathita÷ khyÃto 'nubhÃva÷ prabhÃvo yasya tathà tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? munibhir mumuk«ubhir vim­gyam anve«aïÅyam | kimbhÆtair munibhi÷ ? ak«Åïeti ak«Åïa÷ sa-pÆrïa÷ puïya-nicaya÷ suk­ta-samÆho ye«Ãæ tathà tai÷ | puna÷ kÅd­Óam ? pak«Åti pak«Åndro garu¬a÷ sa eva ketu÷ cihnaæ yasya sa pak«Åndra-ketu÷ ÓrÅ-k­«ïa÷ tad-vi«ayaæ tat-pratipÃdakam | puna÷ kÅd­Óam ? vastv iti vasu dhanaæ tathà ca puru«Ãrtha-catu«Âaya-pradam ity artha÷ | puna÷ kÅd­Óam ? sakaleti aÓe«a-vaÓya-karma-kuÓalam || KrdC_2.1 || ______________________________ atiguhyam abodha-tÆla-rÃÓi- jvalanaæ vÃg-Ãdhipatya-daæ narÃïÃm | duritÃpaharaæ vi«Ãpam­tyu- graha-rogÃdi-nivÃraïaika-hetum // Krd_2.2 // puna÷ kÅd­Óam ? atiguhyam | puna÷ kÅd­Óam ? abodheti abodho mithyÃ-j¤Ãna-rÆpa÷ sa eva tÆla-pracaya÷ | tatra jvalano vahnir iva taæ samastÃj¤Ãna-nÃÓakam ity artha÷ ? puna÷ kÅd­Óam ? narÃïÃæ sÃdhakÃnÃæ vÃg-adhipatya-daæ vÃgaiÓvarya-pradam | puna÷ kÅd­Óam ? duritÃpaharaæ du÷kha-prÃpakÃni«Âa-nivÃrakam | puna÷ kÅd­Óam ? vi«aæ sthÃvaraæ jaÇgamaæ ca apam­tyur akÃla-maraïaæ graho nava-graha-janitÃni«Âaæ rogo vÃta-pittÃdi-janita-ÓarÅra-dausthyam evam ÃdÅnÃm aÓubhÃdÅnÃæ nivÃraïe eko 'dvitÅyo hetu÷ kÃraïam || KrdC_2.2 || ______________________________ jayadaæ pradhane 'bhayadaæ vipine salila-plavane sukha-tÃraïadam | nara-sapti-ratha-dvipa-v­ddhi-karaæ suta-go-dharaïÅ-dhana-dhÃnya-karam // Krd_2.3 // puna÷ kÅd­Óam ? pradhane saægrÃme jayadam | vipine 'bhayadaæ bhaya-haram | salila-plavane toyam antaraïe sukha-santaraïa-dÃtÃraæ saptir haya÷ tathà ca manu«yÃïÃhayaratha-dvipÃdÅnÃm upacaya-karaæ tathà sutÃdi-pradam || KrdC_2.3 || ______________________________ bala-vÅrya-Óaurya-nicaya-pratibhÃ- svara-varïa-kÃnti-subhagatva-karam | brahmÃï¬a-koÂi-maïim Ãdi-guïÃ- «Âakadaæ kim atra bahunÃkhila-dam // Krd_2.4 // balaæ ÓarÅra-sÃmarthyaæ vÅryaæ Óukraæ prabhÃvo vÃ, Óauryaæ parÃbhibhÃvakaæ teja÷, ete«Ãæ nicaya÷ samÆha÷ | pratibhà buddhi÷ sphÆrti-rÆpà svaro dhvani÷ | varïo gauratvÃdi÷ | kÃntir dÅpti÷ pratibhÃ-svara-varïa-kÃntir ity ekapadaæ tathà ca pratibhÃ-svara-varïa-kÃntir dedÅpyamÃna-varïa-Óobheti kaÓcit subhagatvaæ samasta-lokÃdarakatvam ete«Ãæ kartÃraæ dÃtÃram ity artha÷ | puna÷ k«ubhità samohitÃï¬a-koÂir brahmÃï¬a-koÂir yena tathà taæ saæsÃra-mohakam ity artha÷ | puna÷ aïimÃdi-guïëÂaka-dam aïima-laghima-garima-mahimeÓitva-vaÓitva-prÃkÃmya-prÃpty-Ãkhya-guïëÂaka-pradam ity artha÷ | puna÷ kiæ bahunÃ, atra jagati akhiladaæ samastÃbhÅ«Âa-pradam ity artha÷ || KrdC_2.4 || ______________________________ atha daÓÃk«ara-mantra-rÃjam uddharati-ÓÃrÇgÅty Ãdinà | ÓÃrÇgÅ so 'tura-danta÷ paro rÃmÃk«i-yuk dvitÅyÃrïam | ÓÆlÅ saurir bÃlo balÃnuja-dvayam athÃk«ara-catu«Âayam // Krd_2.5 // ÓÆra-turÅya÷ sÃnana Ãv­tta÷ syÃt suÓobho '«tamo 'gni-sakha÷ | tad-dayitÃk«ara-yugmaæ tad-uparigas tv evam uddharen mantram // Krd_2.6 // ÓÃrÇgÅ ga-kÃra÷ kÅd­Óo 'yaæ sottaradanta uttara-danta-paÇktau nyasyamÃna÷ uttara-danta o-kÃras tena sahita etena prathamÃk«aram uddh­ta÷ | ÓÆra÷ pa-kÃra÷ | kÅd­Óo 'yaæ vÃmÃk«i-yuk vÃmÃk«i caturtha-svara÷ tena sahita etena dvitÅyÃk«aram uddh­tam ak«ara-catu«kaæ krameïa puna÷ kathyate ÓÆlÅ ja-kÃra÷ bÃlo ba-kÃra÷ balÃnuja-dvayaæ saæyukta-la-kÃra-dvayaæ lla iti svarÆpam ity ak«ara-catu«kam uddh­tam ÓÆra-turÅya÷ ÓÆrasya pa-kÃrasya caturtha÷ | kÅd­Óo 'yaæ sÃnana-v­tta÷ Ãnana-v­ttenÃkÃreïa saha vartate iti sÃnana-v­tta÷ ayaæ ca saptama÷ syÃd mantrasya saptamo bhavatÅty artha÷ | a«Âamo 'gni-sakho vÃyu÷ ya-kÃra iti yÃvat | tathà ca mantrasyëÂamo varïo ya iti boddhavya÷ | tad-uparigaæ pÆrvokta-varïÃnantary-viÓi«Âaæ tad-dayitÃk«ara-yugalaæ svÃheti svarÆpam ity ak«ara-dvayam uddh­tam || KrdC_2.5-6 || ______________________________ prakÃÓita iti- prakÃÓito daÓÃk«aro manus tv ayaæ madhu-dvi«a÷ | viÓe«ata÷ padÃravinda-yugmaæ bhakti-vardhana÷ // Krd_2.7 // madhudvi«a÷ ÓrÅ-gopÃla-kasyÃyaæ daÓÃk«aro mantra uddh­ta÷ | kÅd­Óo viÓe«ato viÓe«eïa padÃravinda-yugma-bhakti-vardhana÷ ÓrÅ-gopÃla-k­«ïa-caraïÃbja-yugale yà bhaktir ÃrÃdhyatvena j¤Ãnaæ tat sam­ddhikÃraka ity artha÷ || KrdC_2.7 || ______________________________ mantrasya ­«y-Ãdikaæ darÓayati-nÃrada iti | nÃrado munir amu«ya kÅrtitaÓ chanda uktam ­«ibhir virì iti | devatÃ-sakala-loka-maÇgalo nanda-gopa-tanaya÷ samÅritah // Krd_2.8 // amu«ya pÆrvokta-mantrasya muni÷ ­«ir nÃrada÷ kÅrtita÷ kathita÷ | ­«ibhir gautamÃdibhir virÃÂ-chanda uktam | devatà nana-gopa-tanaya÷ ÓrÅ-gopÃla-k­«ïa ukta÷ | kÅd­Óa÷ ? sakala-loka-maÇgala÷ sarva-jana-kalyÃïa-hetu÷ | etena ­«y-ÃdÅnÃæ Óirasi rasanÃyÃæ h­di krameïa nyÃsa÷ kÃrya iti sÆcitaæ prapa¤ca-sÃre | tathà vidhÃnÃt prayogaÓ ca daÓÃk«ara-gopÃla-mantrasya nÃrada-­saye nama÷ Óirasi | virÃÂ-chandase namo mukhe | ÓrÅ-gopÃla-k­«ïÃya devatÃyai nama÷ h­di ity evambhÆta÷ | asya mantrasya nÃrada-­«i÷ | evaæ chando-devatayor api yojyam iti kecit || KrdC_2.8 || ______________________________ adhunÃsya mantrasya pa¤cÃÇgÃni darÓayati-aÇgÃnÅty ÃdinÃ- aÇgÃni pa¤ca huta-bhug dayitÃ-sametaiÓ cakrair amu«ya mukha-v­tta-vi«Æpapannai÷ | trailokya-rak«aïa-yujÃpy asurÃntakÃkhya- pÆrveïa ceha kathitÃni vibhakti-yuktai÷ // Krd_2.9 // h­daye nati÷ Óirasi pÃvaka-priyà sa-va«aÂ-ÓikhÃhum iti varmaïi sthitam | sa-pha¬-astram ity uditam aÇga-pa¤cakaæ sa-caturthi-vau«a¬-uditaæ d­Óor yadi // Krd_2.10 // amu«ya iha ÓÃstre aÇgÃni pa¤ca kathitÃni | kÃni tÃni ? tatrÃha h­daye natir iti | h­daye natir nama÷-padaæ Óirasi pÃvaka-priyà svÃheti sa-va«a va«aÂ-pada-sahità Óikhety artha÷ | hum api varmaïi sthitaæ varmaïi kavace hum api padaæ sthitam ity artha÷ | sa-pha¬ astraæ phaÂ-pada-sahitam astram ity artha÷ | ity anena prakÃreïa sa-caturthi yathà syÃt tathaivam aÇga-pa¤cakam uditaæ kathitaæ caturthyà ca h­dayÃdÅnÃæ yoga÷ kÃrya÷ | kai÷ saha cakraiÓ cakra-Óabdai÷ | kÅd­Óai÷ ? mukha-v­tta-visÆpapannair mukha-v­ttam Ã-kÃra÷ vi iti su iti svarÆpam etai÷ pratyekam upapannai÷ sambaddhaÅh trailokya-rak«aïa-yujÃpi trailokya-rak«aïaæ yunaktÅti tad-yug etÃd­Óena cakreïa api-ÓabdÃc cakrair iti vibhidyÃnvaya÷ kÃrya÷ | tathà ca cakreïeti asurÃntakÃkhya-pÆrveïa cakreïety artha÷ | ca samuccaye | puna÷ kÅd­Óai÷ vibhakti-yuktai÷ ? caturthÅ-yuktais tasyà eva prak­tatvÃd etasyÃpi padasya vibhidyÃnvaya÷ kÃrya÷ d­Óor yadi iti yadi kvacin mantre d­Óor nyÃso 'sti tadà tatra vau«a¬ iti uditaæ kathitam | atra jvÃlÃ-cakrÃyety api yojyam iti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ | prayogaÓ ca-ÃcakrÃya svÃhà h­dayÃya nama÷ | vi-cakrÃya svÃhà Óirase svÃhà su-cakrÃya svÃhà ÓikhÃyai va«a | trailokya-rak«aïa-cakrÃya svÃhà kavacÃya huæ | jvÃlÃ-cakrÃya svÃhà netra-dvayÃya vau«a asurÃntaka-cakrÃya svÃhà astrÃya pha¬ iti aÇgulÅ«v aÇga-mantra-nyÃse tu tat-tad-aÇga-mantrÃnte aÇgu«ÂhÃbhyÃæ nama÷ tarjanÅbhyÃæ svÃhà ity Ãdi yojyam | ÃgamÃntare hrÅæ aÇgu«ÂhÃbhyÃæ nama÷ hrÅæ tarjanÅbhyÃæ svÃhà | tata ity Ãdi-darÓanÃt tenÃÇgu«ÂhÃdi«u h­dayÃya nama÷ ity Ãdi-prayogÃÓ cintyÃ÷ | asamavetÃrthakatvÃd mÃnÃbhÃvÃc ceti kecit | anye tu yathÃ-ÓrutÃÇga-mantrasyaiva nyÃsair aÇgulÅ«v atideÓÃn Ãhur ÃcyÃryÃ÷ || KrdC_2.9-10 || ______________________________ daÓÃÇgÃni darÓayati- mantrÃrïair daÓabhir upeta-candra-khaï¬air aÇgÃnÃæ daÓakam udÅritaæ namo 'ntam | h­d-chÅr«aæ tad-anu ÓikhÃtanutra-mantraæ pÃrÓva-dvandva-sakaÂi-p­«Âham-mÆrdha-yuktam // Krd_2.11 // mantrÃrïair mantrÃk«arir namo 'ntaæ yathà syÃd evam aÇgÃnÃæ daÓakam udÅritaæ kathitaæ kÅd­Óair upeta-candra-khaï¬ai÷ sÃnusvÃrai÷ sthÃnÃny Ãhu÷-h­dayaæ ÓÅr«aæ mastakaæ tat-paÓcÃt Óikhà prasiddhà tanutraæ kavacaæ astraæ daÓa-dik«u pÃrÓva-yugala-kaÂi-p­«Âha-mÆrdha-sahitaæ pÆrvoktam ity artha÷ | kaÂir nÃbher adha iti tripÃÂhina÷ | prayogas tu goæ h­dayÃya nama iti pÅæ Óirase svÃhà ity Ãdi || KrdC_2.11 || ______________________________ adhunÃsya mantrasya bÅja-Óakty-adhi«ÂhÃt­-devatÃ-prak­ti-viniyogÃn darÓayati vak«ya ity Ãdinà | vak«ye mantrasyÃsya bÅjaæ ca Óakti- cakrÅ ÓakrÅ vÃma-netra-pradÅpta÷ | sa-pradyumno bÅjam etat-pradi«Âaæ mantra-prÃdyumno jagan-mohano 'yam // Krd_2.12 // asya mantrasya pÆrvoktasya sa-Óakti-Óakty-Ãdi-sahitaæ bÅjaæ vak«ye bÅjam Ãha-cakrÅti ka-kÃra÷ | kÅd­Óo 'yaæ ÓakrÅ Óakro la-kÃra÷ tad-yukta÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? vÃma-netra-pradÅpta÷ vÃma-netraæ caturtha-svaras tat-sahita÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? sa-pradyumna÷ pradyumno bindu÷ tat-sahita÷ tathà cakrÅm iti siddhaæ bhavati | etad asya bÅjaæ pradi«Âaæ kathitam | ayam eva prÃdyumno mantra ity artha÷ | kimbhÆta÷ ? jagan-mohano viÓva-vaÓya-kara÷ || KrdC_2.12 || ______________________________ Óaktim Ãha-haæsa iti | haæso medo vakra-v­ttÃbhyupeta÷ potrÅ netrÃdy-anvito 'sau yugÃrïà | proktà Óakti÷ sarva-gÅr-vÃïa-v­ndair vandasyÃgner vallabhà kÃma-deyam // Krd_2.13 // haæsa÷ sa-kÃra÷ | kimbhÆta÷ ? medo va-kÃra÷ vaktra-v­ttam Ã-kÃra÷ ÃbhyÃm upeta÷ sambaddha÷ tathà pautrÅ ha-kÃra÷ | kimbhÆta÷ ? netrÃdir ÃkÃras tenÃnvita÷ | tathà ca svÃheti siddham asau yugÃrïo varïa-dvayÃtmikà Óakti÷ proktà tatheyaæ vahner vallabhà kimbhÆtà kÃmadà ÃkÃÇk«ita-pradà | kathambhÆtasya vahner gÅrvÃïa-v­ndair vandyasya sarvadeva-samÆhai÷ pÆjyasya || KrdC_2.13 || ______________________________ viniyogam Ãha-viniyoga iti | vinyogasya mantrasya puru«Ãrtha-catu«Âaye | k­«ïaæ prak­tir ity ukto durgÃdhi«ÂhÃt­-devatà // Krd_2.14 // asya mantrasya puru«Ãrtha-catu«Âaya-sÃdhanÃya viniyoga ity artha÷ | prak­tir mÆla-kÃraïaæ mantrotpÃdaka÷ mantra-svarÆpa ity artha÷ | adhi«ÂhÃt­-devatÃm Ãha-durgÃdhi«ÂhÃt­-devateti || KrdC_2.14 || ______________________________ mantrÃrtham Ãha-gopÃyatÅty Ãdinà | gopÃyeti sakalam idaæ gopÃyati paraæ pumÃæsam iti gopÅ | prak­tes tasyà jÃtaæ jana iti nadÃdikaæ p­thivy-antam // Krd_2.15 // idaæ sakalaæ nÃma-rÆpÃbhyÃæ vyÃk­taæ jagad gopÃyati rak«ati tat-kÃraïatvÃt svÃrthe Ãya÷ | tathà paraæ pumÃæsaæ nitya-Óuddha-buddham uktÃnandÃdvayÃtmakaæ brahma-svarÆpaæ gopÃyati gup gopana-kutsanayo÷ aj¤Ãtatvena vi«ayÅkarotÅti vyutpattyà mahad-Ãdi-p­thivy-antaæ mahat-tattvÃdi-p­thivÅ-paryantaæ sakalaæ kÃrya-jÃtaæ jana ucyate || KrdC_2.15 || ______________________________ anayor gopÅ-janayo÷ samÅraïÃd ÃÓrito vyÃptyà | vallabha ity upadi«Âaæ sÃndrÃnandaæ nira¤janaæ jyoti÷ // Krd_2.16 // svÃhety ÃtmÃnaæ gamayÃmÅty atejase tasmai | ya÷ kÃrya-kÃraïeÓa÷ paramÃtmety acyutaikatÃsya mano÷ // Krd_2.17 // anayo÷ gopÅ-janayor avidyà tat-kÃryayo÷ samÅraïÃd antaryÃmitvena svasya kÃrye preraïÃd niyamanÃdi iti yÃvad ÃÓrayatvato adhi«ÂhÃt­tvena vyÃptyà vyÃpakatvena vallabha÷ svÃmÅty upadi«Âaæ kathitam | paraæ jyotir brahma-caitanyam | kÅd­Óaæ jyoti÷ ? sÃndrÃnanda-niratiÓayÃnandaika-svarÆpam | puna÷ kÅd­Óaæ ? nira¤janaæ mÃyÃ-kÃlu«ya-rahitaæ svÃheti tasmai sva-tejase sva-prakÃÓa-cid-rÆpÃya paramÃtmane svÃtmÃnaæ jÅvaika-svarÆpaæ gamayÃmi samarpayÃmi tad-ÃtmakatÃæ prÃpayÃmÅti svÃhÃ-ÓabdÃrtha÷ | prathama iti-Óabda÷ svÃhÃ-ÓabdopasthÃpaka÷ | dvitÅyas tu prakÃra-pradarÓaka÷ | tasmai kasmai tatrÃha-ya iti | ya÷ kÃrya-kÃraïayor jana-prak­tyor ÅÓa÷ svÃmÅ adhi«ÂhÃtà tathà paramÃtmà nirupÃdhi-caitanyatvÃc cety anena prakÃreïÃsyopÃsakasyÃcyutaikatÃcyutena sahÃbhinnatà bhavati || KrdC_2.16-17 || ______________________________ prakÃrÃntareïÃrtham Ãha-athaveti | athavà gopÅjana iti samasta-jagad-vana-Óakti-samudÃya÷ | tasya svÃnanyasya svÃmÅ vallabha iti ha nirdi«Âa÷ // Krd_2.18 // athavà gopÅjana iti Óabdena sakala-viÓva-rak«aïa-Óakti-samudÃya÷ kathyate | tatra gopÅ-padena Óaktir ucyate | jana-padena tasyÃ÷ samÆha÷ | tasya Óakti-samÆhasya svÃnanyasya svÃbhinnasya Óakti-Óaktimator abheda-vivak«ayà svÃmÅ niyantà ÃÓrayo vallabha iti hasya sphuÂaæ nirdi«Âa udita ity artha÷ | svÃhÃ-ÓabdÃrthas tu pÆrvokta eva boddhavya÷ | laghu-dÅpikÃ-kÃras tu-avana-Óakti-samudÃya÷ avanaæ sthiti÷ tatra kÃraïa-bhÆtÃnÃæ ÓaktÅnÃæ samudÃya÷ samÆha÷ jagat-pÃliny-Ãdi-gaïa÷ | uktaæ ca mahadbhi÷ jagat-pÃlinÅty ÃdyÃ÷ proktÃs tÃ÷ sthitaye kalà iti tasya svÃmÅ nÃyaka ity artha÷ || KrdC_2.18 || ______________________________ prakÃrÃntareïÃrtham Ãha-athaveti | athavà vraja-yuvatÅnÃæ dayitÃya juhomi mÃæ madÅyam apÅty arpayet samastaæ brahmaïi sugaïe samasta-sampattyai // Krd_2.19 // gopÅ-jano gopÃÇganÃ-janas tasya vallabho niratiÓaya-prema-vi«aya÷ tasmai vraja-yuvatÅnÃæ gopa-ramaïÅnÃæ dayitÃya h­dayÃnanda-dÃyine svÃhà juhomi | kiæ mÃæ svÃtmÃnaæ madÅyam api ÃtmÅya-suh­d-Ãdikam api ity anena prakÃreïa sa-guïe brahmaïi saæsÃra-pravartake parameÓvareÓvare sarvaæ samarpayet | kim artham ? samasta-sampattyai sarvaiÓvaryÃya || KrdC_2.19 || ______________________________ a«ÂÃdaÓÃk«ara-mantroddhÃrÃya tad-antarbhÆtau k­«ïa-govinda-Óabdau prathamato vivicya darÓayati-k­«-Óabda iti | k­«-Óabda÷ sattÃrtho ïaÓ cÃnandÃtmakas tata÷ k­«ïa÷ | bhaktÃgha-kar«aïÃd api tad-varïatvÃc ca mantra-maya-vapu«a÷ // Krd_2.20 // go-Óabda-vÃcakatvÃj j¤Ãnaæ tenopalabhyate govinda÷ | vettÅti Óabda-rÃÓiæ govindo go-vicÃranÃd api ca // Krd_2.21 // k­«-Óabda÷ sattÃrtha÷ | tatra Óakta÷ | k­« sattÃyÃm ity atra kvib-anta÷ sattÃ-vÃcaka iti kÃÓcit | k­Â ïaÓ ca ïa-kÃraÓ ca ÃnandÃtmaka Ãnanda-vÃcÅ | nanda Ãnanda iti dhÃtor eka-deÓa-grahaïÃd iti kaÓcit | tato dvandve k­te 'trÃdarÓaæ Ãdyaci-k­te ca k­«ïa÷ sad-Ãnanda ity artha÷ | prakÃrÃntareïa k­«ïa-Óabdaæ vyutpÃdayati bhakteti bhaktÃnÃm agha-kar«aïÃt pÃpa-parimÃrjanÃt k­«ïa ity artha÷ | bhaktÃdi-kar«aïÃd iti pÃÂhe Ãdi-ÓabdenÃbhakta-grahaïaæ bhaktasya kar«aïaæ sva-sthÃna-nayanam abhaktasya kar«aïaæ naraka-nayanam ity artha÷ | prakÃrÃntareïa vyutpattim Ãha-tad-varïeti | k­«ïa-varïa-ÓarÅratvÃt k­«ïa÷ mantramaya-ÓarÅrasya vÃcya-vÃcakayor abhedena vivak«ayà | go ity Ãdi | gaur j¤Ãnaæ go-Óabdasya vÃcakatvÃt j¤Ãna-vÃcakatvÃt tena j¤Ãnenopalabhyate prÃpyate j¤Ãyate iti govinda÷ | vid lÃbhe ity asya dhÃto÷ prakÃrÃntaram Ãha-vettÅti | go-Óabda÷ Óabda-vÃcÅ | vid j¤Ãne dhÃtu÷ | gÃæ Óabda-rÃÓiæ Óabda-samudÃyaæ mÃt­kÃæ vettÅti govinda÷ | prakÃrÃntaram Ãha-go-vicÃraïÃd go-Óabda-vicÃraïÃd govinda÷ | athavà gÃva indriyÃïi te«Ãæ vicÃraïÃd viÓe«e«u prati-niyata-vi«aye«u pravartanÃd govinda÷ | athavà gÃva÷ paÓu-viÓe«Ã iti | tathà ca Óruti÷-paÓavo div-pÃdaÓ catu«pÃdaÓ ca iti | te«Ãæ viÓe«e«u puïya-pÃpe«u cÃraïÃt pravartanÃd govinda÷ | athavÃ, gÃva÷ paÓu-viÓe«Ã÷ te«Ãæ rak«anÃd govinda÷ | api-ÓabdaÓ cÃrthe || KrdC_2.20-21 || ______________________________ idÃnÅæ mantram uddharati- ete 'bhikhye 'nukramatas tÆrya-vibhaktyà mantrÃt pÆrvaæ manmatha-bÅjÃd atha paÓcÃt | syÃtÃæ ced a«ÂÃdaÓa-varïo manu-varyo guhyÃd guhyo vächita-cintÃmaïir e«a÷ // Krd_2.22 // ete abhikhye nÃmanÅ k­«ïa-govindÃkhye anukrameïa turya-vibhaktyà pratyekaæ caturthÅ-vibhaktyà saha mantrÃt pÆrvokta-daÓÃk«ara-gopÃla-mantrÃd Ãdau manmatha-bÅjÃt paÓcÃt kÃma-bÅjÃnantaram atha ced yadi syÃtÃæ bhavata÷ tadà e«o '«ÂÃdaÓÃrïo mantra-Óre«Âho bhavati | etasya balÃd eva daÓÃk«are 'pi kÃma-bÅja-sÃhityaæ kecid icchanti | kÅd­Óa÷ ? guhyÃd guhya÷ | guhyÃd api guhya÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? vächitasya cintÃ-mÃtreïÃbhÅ«Âa-prada ity artha÷ || KrdC_2.22 || ______________________________ ­«y-Ãdikam apy Ãha-pÆrveti | pÆrva-pradi«Âe muni-devate 'sya chandas tu gÃyatram uÓanti santa÷ | aÇgÃni mantrÃrïa-catu«kair varmÃvasÃnÃni yugÃrïam astram // Krd_2.23 // asya mantrasya pÆrva-pradi«Âe prathama-mantra-sambandhitayà kathite muni-devate boddhavye | puna÷ santo gÃyatra-chanda uÓanti vadanti | aÇgÃnÅti mantrÃrïa-catuÓ catu«kair mantra-sambandhi-varïÃnÃæ caturbhiÓ caturbhir ak«arai÷ k­tvà «o¬aÓÃk«arair varmÃvasÃnÃni kavacÃntÃni catvÃry aÇgÃni bhavanti | avaÓi«Âaæ yugÃrïam varïa-dvayam astrÃkhyam aÇgaæ bhavati | prayogaÓ ca-klÅæ k­«ïÃya h­dayÃya nama÷ govindÃya Óirase svÃhÃ, gopÅ-jana-ÓikhÃyai va«aÂ, vallabhÃya kavacÃya huæ, svÃhà astrÃya pha || KrdC_2.23 || ______________________________ bÅjÃdikam Ãha-bÅjam iti | bÅjaæ Óakti÷ prak­tir viniyogaÓ cÃpi pÆrvavad amu«ya | pÆrvatarasya manorathaæ kathayÃmi nyÃsam akhila-siddhi-karam // Krd_2.24 // amu«yÃsya mantrasya bÅjaæ Óakti÷ prak­tir viniyoga÷ pÆrva-mantre yÃni bÅjÃdÅni kathitÃni tÃny atrÃpi j¤ÃtavyÃnÅty artha÷ | pÆrvatarasyeti athÃnantaraæ pÆrvatarasya manor daÓÃk«ara-gopÃla-mantrasyÃkhila-siddhi-karaæ samasta-siddhi-dÃyakaæ nyÃsaæ kathayÃmÅti pratij¤Ã || KrdC_2.24 || ______________________________ adhunà nyÃsa-kramaæ daÓÃrïasya kathayati-vyÃpayyeti | vyÃpayyÃrtho hastayor mantram antar bÃhye pÃrÓve tÃra-ruddhaæ budhena | nyÃso varïais tÃra-yugmÃntarasthair bindÆttaæsair hÃrda-h­dyair vidheya÷ // Krd_2.25 // atho 'nantaraæ budhena paï¬itena varïair mÆla-mantrÃk«arair nyÃso vidheya÷ kÃrya÷ | kiæ k­tvà ? mÆla-mantraæ hastayor antar madhye tathà hastayor eva bÃhye p­«Âhe tathà hastayor eva pÃrÓve vyÃpayya vyÃpakatayà vinyasyety artha÷ | kÅd­Óaæ mantram ? tÃra-ruddhaæ praïava-puÂitam | kÅd­Óai÷ varïai÷ tÃra-yugmÃntarasthai÷ praïava-dvaya-madhya-gatai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? bindÆttaæsair bindu÷ Óiro 'laÇkÃro ye«Ãæ te tathà sÃnusvÃrair ity artha÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? hÃrda-h­dyair hÃrdena nama÷-padena h­dyair manoj¤ai÷ sahitair ity artha÷ | prayogaÓ ca-oæ goæ oæ nama÷ dak«ÃÇgu«Âha-parva-traye oæ pÅæ oæ nama÷ tarjanyÃm ity Ãdi | oæ llaæ oæ namo vÃma-kani«ÂhikÃyÃm ity Ãdi || KrdC_2.25 || ______________________________ ukta-varïa-nyÃsa-sthÃnam Ãha-ÓÃkhÃsv ity Ãdinà | ÓÃkhÃsu trÅïi parvÃïy adhi daÓasu p­thag-dak«iïÃÇgu«Âha-pÆrvaæ vÃmÃÇga«ÂhÃvasÃnaæ nyasatu vimala-dhÅ÷ s­«Âir uktà karasthà | aÇgu«Âha-dvandva-pÆrvà sthitir ubhaya-kare saæh­tir vÃma-pÆrvà dak«ÃÇgu«ÂhÃntikaitat trayam api s­jati sthity-upetaæ ca kÃryam // Krd_2.26 // daÓasu ÓÃkhÃsu aÇgulÅ«u p­thak k­tvaikaæ trÅïi parvÃïi adhi parva-trayaæ vyÃpya, tripÃÂhinas tu trÅïi parvÃïi iti parva-traye adhÅti upari aÇguly-agre ca p­thag ekaikaÓa÷ | tathà ca prathama-parvaïi oæ dvitÅye oæ t­tÅye oæ aÇguly-agre nama÷ iti evam anyatrÃpÅty Ãhu÷ | dak«iïÃÇgu«Âha-pÆrvaæ prathama-nyÃsÃdau yathà syÃt tathà vÃmÃÇga«ÂhÃvasÃnaæ vÃmÃÇga«Âho 'vasÃne nyÃsÃnte yathà syÃd evaæ viÓada-dhÅr vimala-buddhÅr nyasatu | evaæ ca karasthà s­«Âir uktà kare s­«Âi-nyÃsa-prakÃra ukta ity artha÷ | aÇgu«Âha-dvandva-pÆrvà sthitir ubhaya-kare hasta-dvaye dak«iïa-kare 'Çgu«ÂhÃdika-ni«ÂhÃsu vinyasya vÃma-kare 'py aÇgu«ÂhÃdika-ni«ÂhÃsv aÇguli«u nyased ayaæ sthiti-nyÃsa ukta÷ | saæh­tir vÃma-pÆrvà dak«eti saæh­ti÷ saæhÃra÷ vÃmÃÇgu«Âha-pÆrvà dak«iïÃÇgu«ÂhÃvasÃnà ayaæ ca saæhÃra-nyÃsa ukta÷ | etat trayam api s­«Âi-sthiti-saæhÃrÃtmakaæ trayam api s­jati sthity-upetaæ kÃryaæ ca s­«Ây-Ãdi-nyÃsa-pa¤cakaæ kÃryam ity artha÷ || KrdC_2.26 || ______________________________ tata iti | tata÷ sthiti-kramÃd budho daÓÃÇgakÃni vinyaset | tad-aÇga-pa¤cakaæ tathà vidhi÷ samÅrita÷ kare // Krd_2.27 // tatas tad-anantaraæ sthiti-kramÃt sthiti-nyÃsa-krameïa daÓasv aÇgulÅ«u budha÷ paï¬ita÷ daÓÃÇgakÃni pÆrvokta-mantra-daÓÃÇgÃni vinyaset | tad-aÇga-pa¤cakaæ tatheti tathà tena prakÃreïa sthiti-krameïa tad-aÇga-pa¤cakaæ purvokta-pa¤cakaæ pÆrvoktÃÇga-pa¤cakaæ daÓasu aÇgulÅ«u vinyaset | kara-nyÃsa-jÃtam upasaæharati vidhir iti | evaæ cÃyaæ vidhi÷ prakÃra÷ kare hasta-dvaye samÅrita÷ kathita ity artha÷ || KrdC_2.27 || ______________________________ mÃt­kÃ-nyÃsa-viÓe«aæ darÓayan tattva-nyÃsaæ ca krameïÃha-puÂitair iti | puÂitair manunÃtha mÃt­Ãrïair abhivinyasya sa-bindubhi÷ purovat | aïu-saæh­ti-s­«Âi-mÃrga-bhedÃd daÓa-tattvvÃni ca mantra-varïa-bhäji // Krd_2.28 // athÃntara-manunà daÓÃrïena puÂitair mÃt­kÃk«arai÷ sa-bindubhi÷ sÃnusvÃrai÷ purovat pÆrvavad yathà pÆrvaæ lalÃÂÃdi«u nyÃsa evam abhivinyasya anu paÓcÃn mÃt­kÃ-nyÃsa-viÓe«a-karaïÃnantaraæ vak«yamÃïÃni daÓa-tattvÃni vinyaset | kÅd­ÓÃni mantra-varïa-bhäji mantrÃk«ara-yuktÃni | kathaæ daÓa-tattvÃni vinyaset ? tatrÃha-saæh­ti-s­«Âi-mÃrga-bhedÃt prathamaæ saæhÃra-krameïa tad-anantaraæ s­«Âi-krameïety artha÷ || KrdC_2.28 || ______________________________ saæhÃra-s­«Âi-prakÃraæ darÓayati-saæh­tÃv iti | saæh­tÃvana-gato manu-varya÷ s­«Âi-vartmani bhavet pratiyÃta÷ | uddh­ti÷ khalu puroktavad e«Ãæ nyÃsa-karma kathayÃmy adhunÃham // Krd_2.29 // asau manu-varya÷ manu-Óre«Âha÷ saæh­tau saæhÃra-nyÃse anugato yathaivÃsti tathaiva s­«Âi-mÃrge s­«Âi-kara-nyÃse pratiyÃto bhavet tad-viparÅto bhavet | uddhÃra-prakÃram Ãha-uddh­tir iti | e«Ãæ tattvÃnÃæ khalu niÓcayena uddh­tir uddhÃra÷ pÆrvoktavad yathà pÆrvam ukta-tattva-nyÃse | naty-upetaæ bhÆya÷ parÃya ca tad-Ãhvayam Ãtmane ca naty-antam uddharatu tattva-manÆn krameïa iti prakÃreïety artha÷ | adhunà nyÃsaæ kathayÃmÅti sÃmprataæ nyÃsa-sambandhi-tattva-nÃma-kathanaæ tat-sthÃna-kathanaæ ca karomÅty artha÷ || KrdC_2.29 || ______________________________ tattva-nÃmÃny Ãha-mahÅti | mahÅ-salila-pÃvakÃnilaviyanti garvo mahÃn puna÷ prak­ti-puru«au para imÃni tattvÃny atha | padÃndhu-h­dayÃsyakÃny adhi tu pa¤ca madhye dvayaæ trayaæ sakala-gaæ tato nyasatu tad-viparyÃsata÷ // Krd_2.30 // mahÅ p­thivÅ | salilaæ jalaæ | pÃvaka÷ teja÷ | anilo vÃyu÷ | viyad-ÃkÃÓa÷ | garvo 'haÇkÃra÷ | mahÃn mahat-tattvam | prak­ti÷ puru«a÷ | paraÓ ca imÃni p­thivy-ÃdÅni tattvÃni tattva-pada-vÃcyÃni | nyÃsa-sthÃnam Ãha-atheti | athÃnantaraæ pa¤ca tattvÃni p­thivy-ÃdÅni nyasatu | kutra padÃndhu-h­dayÃsyakÃny adhi pÃdayo÷ | andhau liÇge | h­daye | Ãsye mukhe | ke Óirasi | adhi saptamy-arthe madhye h­daye tattva-dvayaæ trayaæ sakala-gaæ sakalÃÇga-vyÃpakaæ tatas tad-anantaraæ tad-viparyÃsata÷ ukta-saæhÃra-viparÅta-rÅtyà nyasatu | prayogaÓ ca-oæ goæ nama÷ parÃya p­thivy-Ãtmane nama÷ iti pÃda-dvaye ity Ãrabhya oæ hÃæ nama÷ parÃya paramÃtmane nama÷ ity anta÷ saæhÃra÷ oæ hÃæ nama÷ parÃya paramÃtmane nama÷ ity Ãrabhya oæ goæ nama÷ parÃya p­thivy-Ãtmane nama÷ pÃda-dvaye iti s­«Âi-nyÃsa÷ | s­«Âi-nyÃse trayaæ sarva-ÓarÅre, mahad-ahaÇkÃrau h­di ÃkÃÓa÷ Óirasi | vÃyv-agni-salila-mahya÷ mukha-h­daya-liÇga-pÃda-dvaye«u, j¤eyÃ÷ | kecit tu tattva-padÃntar-bhÃvena nyÃsam icchanti tac cintyam || KrdC_2.30 || ______________________________ guptatamo 'yam iti | guptatamo 'yaæ nyÃsa÷ samproktas tattva-daÓaka-parikpta÷ | kÃryo 'ny«v api sadbhir gopÃla-manu«u jhaÂiti phala-siddhyai // Krd_2.31 // ayaæ prokta÷ kathito nyÃsa÷ sadbhi÷ paï¬itai÷ anye«v api gopÃla-mantre«u uddh­ta-daÓÃk«ara-vyatirikte«v api kÃrya÷ | kÅd­Óa÷ ? guhyatama÷ atiÓayena gupta÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? tattva-daÓaka-parikpta÷ tattvÃnÃæ daÓakaæ tattva-daÓakaæ tena parikpta udghÃÂita ity artha÷ | kim artham ? jhaÂiti phala-siddhyai ÓÅghra-phala-prÃptyai || KrdC_2.31 || ______________________________ nyÃsÃntaram Ãha-ÃkeÓÃd iti | ÃkeÓÃd ÃpÃdaæ dorbhyÃæ dhruva-puÂitam atha manu-varaæ nyased vapu«i | triÓo mÆrdhany ak«ïo÷ Órutyor ghrÃïe mukha-h­daya-jaÂhara-Óiva-jÃnupatsu tathÃk«arÃïi // Krd_2.32 // athÃnantaraæ dorbhyÃæ hastÃbhyÃæ dhruva-puÂitam praïava-puÂitaæ manu-varaæ mantra-Óre«Âhaæ daÓÃk«araæ gopÃla-mantram ÃkeÓÃd ÃpÃdaæ keÓÃdi-pÃda-paryantaæ triÓa÷ sva-dehe vinyased iti vidyÃdharÃcÃrya-tripÃÂhi-prabh­taya÷ | ete«Ãæ mata ÃkeÓÃd ÃpÃdad iti pÃÂha÷ | adhunà s­«Âi-sthiti-saæhÃra-krameïa mantrÃk«ara-nyÃsam Ãha-mÆrdhanÅty Ãdi | tathà daÓÃk«arÃïi praïava-puÂitÃni mÆrdhÃdi-vak«yamÃïa-sthÃne«u vinyaset | sthÃnÃny Ãha-mÆrdhanÅti | mÆrdhni cak«u«or ubhaya-netre ekam evÃk«araæ Órutayo÷ karïayo÷ atrÃpy -ekam eva ghrÃïe nÃsÃ-yugme tatrÃpy ekam eva mukhaæ h­dayaæ jaÂharaæ Óivaæ liÇgam jÃnu-dvaye ekaæ, pÃda-dvaye ekam ete«u daÓasu sthÃne«u daÓÃk«arÃïi vinyased ity artha÷ || KrdC_2.32 || ______________________________ uktà s­«Âi÷ Ói«Âair e«Ã sthitir api munibhir abhihità h­dÃdi-mukhÃntikà | saæhÃro 'Çghry-Ãdi-mÆrdhÃntas tritayam iti viracayec ca s­«Âim anu sthitim // Krd_2.33 // Ói«Âair Ãgama-j¤air e«Ã s­«Âir uktety artha÷ | sthitir api sthiti-nyÃso 'pi munibhir nÃradÃdibhir h­dayÃdi-mukhÃntikà abhihità h­dayam Ãrabhya mukha-paryantaæ kathità | tatra krama÷ h­daya-jaÂhara-liÇga-jÃnu-pÃda-mÆrdhÃk«i-Óravaïa-ghrÃïa-mukhÃnÅti saæhÃro 'Çghry-Ãdi-mÆrdhÃnta÷ kÃrya÷ | tatra mantrÃk«arÃïi pratilomena deyÃnÅtÅdaæ tritayaæ viracayatu anu paÓcÃd etat tritaya-karaïÃnantaraæ puna÷ s­«Âim sthitim ca viracayatu | tathà ca pa¤ca nyÃsÃ÷ kÃryà ity artha÷ | prayogas tu goæ nama÷ pÅæ nama÷ ity Ãdi ||33|| ______________________________ ye«Ãm ÃÓramiïÃæ yad-anto nyÃsas tad darÓayati -nyÃsa iti | nyÃsa÷ saæhÃrÃnto maskari-vaikhÃnase«u vihito 'yam | sthity-anto g­hamedhi«u s­«Ây-anto varïinÃm iti prÃhu÷ // Krd_2.34 // ayaæ nyÃsa÷ maskari-vaikhÃnase«u saæhÃrÃnto vihita÷ maskarÅ sannyÃsÅ vaikhÃnaso vÃnaprastha÷, tathà tÃbhyÃæ nyÃsa-trayaæ kÃryam ity artha÷ | g­ha-medhi«u g­hasthe«u ayaæ nyÃsa÷ sthity-anto vihita÷ | tathà g­hasthai÷ pa¤ca nyÃsÃ÷ kÃryà ity artha÷ | varïinÃæ brahmacÃriïÃm ayaæ nyÃsa÷ s­«Ây-anto vihita÷ | tathà ca brahmacÃribhir nyÃsa-catu«Âayaæ kÃryam ity artha÷ | iti pÆrvoktam artha-jÃtaæ prÃhu÷ prÃcÅnà Ãgamaj¤Ã iti Óe«a÷ || KrdC_2.34 || ______________________________ vairÃgyeti | vairÃgya-yuji g­hasthe saæhÃraæ kecid Ãhur ÃcÃryÃ÷ | sahajÃnau vana-vÃsini sthitiæ ca vidyÃrthinÃæ s­«Âim // Krd_2.35 // kecid ÃcÃryÃ÷ vairÃgya-yukta-g­hasthe saæhÃrÃntaæ nyÃsam Ãhu÷ | kiæ ca sahajÃnau vana-vÃsini sapatnÅke sthitiæ sthity-antaæ nyÃsam Ãhu÷ | tathà brahmacÃri-bhinnÃnÃæ vidyÃrthinÃm api s­«Âim s­«Ây-antaæ nyÃsam Ãhur ity artha÷ || KrdC_2.35 || ______________________________ uktÃk«ara-nyÃsÃÇguli-niyamaæ darÓayati-ÓirasÅty Ãdinà | Óirasi vihità madhyà saivÃk«ïi tarjanikÃnvità Óravasi rahitÃÇgu«Âhà jye«ÂhÃnvito«akani«Âhakà | nasi ca vadane sarvÃ÷ sajyÃyasÅ h­di tarjanÅ prathamaja-yutà madhyà nÃbhau Óravo-vihità Óive // Krd_2.36 // tà evÃÇgulayo jÃnvo÷ sÃÇgu«ÂhÃs tu pada-dvaye | sthÃnÃrïayor vinimayo bhaven nÃsty aÇguli-sthÃnayo÷ // Krd_2.37 // madhyà madhyÃÇguli÷ Óirasi mÆrdhni vihità nyÃsa-karaïatvena tathà madhyÃÇgulyà nyÃsa÷ Óirasi kÃrya ity artha÷ | saiva madhyà tarjanikÃnvitÃk«ïi nayana-yugale vihità | tathà ca madhyamÃ-tarjanÅbhyÃm ak«ïor nyÃsa÷ kÃrya÷ | Óravasi Órotra-yugale rahitÃÇgu«Âhà aÇgu«Âha-rahità sarvÃÇgulayo vihitÃ÷ | nasi nÃsÃ-yugale jye«ÂhÃnvità aÇgu«Âha-yuktà upakani«Âhakà anÃmikà vihità | vadane sarvÃÇgulayo vihitÃ÷ | h­di sajyÃyasÅ jye«ÂhÃ-sahità sÃÇgu«Âha-tarjanÅ vihità | nÃbhau jaÂhare nÃbhi-padena jaÂharam upalak«itam iti vidyÃdhara÷ | nÃbhi-padasya mukhya evÃrtha iti laghu-dÅpikÃ-prabh­taya÷ | prathamaja-yutà aÇgu«Âha-yuktà madhyamà vihità | Óive liÇge tathà vihità yathà jaÂhare sÃÇgu«Âhà madhyà tathety artha iti kecit | Óravo vihità Óiva iti pÃÂhe Órotra-yugale yà aÇgu«Âha-rahitÃs tÃ÷ Óive vihità ity artha÷ | jÃnvos tà evÃÇgulaya÷ aÇgu«Âhena rahitÃ÷ sarvÃÇgulaya ity artha÷ | pada-dvaye sÃÇgu«ÂhÃ÷ sarvÃÇgulayo vihitÃ÷ | sthÃnÃrïayor ity Ãdinà sthÃnaÃk«araayor vinimayo viparyayo bhavati | yathÃ-goæ s­«Âau mÆrdhni | sthitau h­daye | saæh­tau pÃdayor nyÃsa iti | evam aÇgulÅ-sthÃnayor viparyayo nÃsti | kintu s­«Âau sthitau saæh­tau và yatra sthÃne yÃÇgulir vihità tayaivÃÇgulyà tatra stÃne nyÃsa÷ kÃrya ity artha÷ | || KrdC_2.36-37 || ______________________________ idÃnÅæ vibhÆti-pa¤jara-nyÃsam Ãha-vacmÅti | vacmy aparaæ nyÃsa-varaæ bhÆty-abhidhaæ bhÆtikaram | mantra-daÓÃv­tti-mayaæ guptatamaæ mantri-varai÷ // Krd_2.38 // aparaæ bhÆty-abhidhaæ bhÆtir iti nÃma yasya tad bhÆti-nÃmakaæ vacmi kathayÃmi | kÅd­Óam ? nyÃsa-varaæ nyÃsa-Óre«Âham ity artha÷ | puna÷ bhÆti-karam aiÓvarya-karam | puna÷ mantra-daÓÃv­tti-mayaæ mantrasya daÓÃvaraïa-ghaÂitam | puna÷ sÃdhaka-Óre«Âhair guptatamam atiguhyam || KrdC_2.38 || ______________________________ nyÃsa-sthÃnam Ãha-ÃdhÃrety Ãdinà | ÃdhÃra-dhvaja-nÃbhi-h­d-gala-mukhÃæsoru-dvaye kandharÃ- nÃbhyo÷ kuk«i-h­doruroja-yugale pÃrÓvÃpara-Óroïi«u | kÃsyÃk«i-Órutina÷ kapola-kara-pat-sandhy-agra-ÓÃkhÃsu ke tat-prÃcyÃdi-diÓÃsu mÆrdhni sakale do«ïoÓ ca sakthnos tathà // Krd_2.39 // Óiro 'k«yÃsya-kaïÂhÃkhya-h­t-tunda-kandÃ- ndhu-jÃnu-prapatsvitthamarïÃnmanÆtthÃn | nyasec chrotra-gaï¬Ãæsa-vak«oja-pÃrÓva- sphig-Æru-sthalÅ-jÃnu-jaÇghÃÇghri-yuk«u // Krd_2.40 // ÃdhÃro v­«aïasyÃdhas trikoïaæ mÆlÃdhÃra-sthÃnam | dhvajo liÇgam | nÃbhi÷ h­dhayaæ gala÷ mukhaæ aæsoru-dvayam | ete«v ekÃv­tti÷ | kandharà ghÃÂà kandharà kaïÂha iti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ | nÃbhi-kuk«i-h­dayam uroja-yugalaæ stana-dvayam | pÃrÓveti pÃrÓva-yugam | aparaæ p­«Âha-deÓa÷ | Óroïir jaghana-deÓa÷ | Óroïi÷ kaÂi÷ | aparaæ ÓroïyÃ÷ aparabhÃga÷ iti tripÃÂhina÷ | ete«u dvitÅyÃv­tti÷ | kaæ Óira÷ | Ãsyaæ mukham | ak«iïÅ netra-yugalam | ÓrutÅ Óravaïa-dvayam | na iti nÃsikÃ-dvayaæ kapola-dvayam ete«u t­tÅyà v­tti÷ | kara-padeti kara-padayo÷ pratyekaæ sandhi-catu«Âayaæ sandhi«v aÇguly-agre«u aÇgulÅ«u ca | atra dak«iïa-kare caturthà v­tti÷ | evaæ vÃma-kare pa¤camà v­tti÷ | iti pak«a-dvayaæ ca vidyÃdharas tu karayor ekà v­tti÷, pÃdayor ekà v­ttir ity Ãha | tac cintyam | mÆla-granthÃt tathÃpratÅte÷ | pÃdayo÷ sandhi«v aÇguly-agre«v aÇgulÅ«u ca | atrÃpi dak«iïa-pÃde «a«Âhà v­tti÷ | vÃma-pÃde saptamà v­tti÷ | ata eva hasta-pÃdayor nyÃsa-catu«Âayam iti tripÃÂhina÷ | ke mastaka-madhye tat-prÃcyÃdi-diÓÃsu mastaka-pÆrvÃdi-caturdik«u sakale mÆrdhni sakale mastake prÃdak«iïyena vyÃpakatayà do«ïoÓ ca bÃhu-yuge tathà sakthnor Æru-mÆlasyÃdhi«ÂhÃnayor madhya-pradeÓayor ete«v a«Âamà v­tti÷ | mastakasya pÆrvÃdi-diÓÃsv ekà v­tti÷ | ekà v­ttir mÆrdhÃdi«v iti vidyÃdharÃcÃryÃ÷ | tac cintyam | tathà pada-svarasÃt Óira÷-prabh­ti«v ekÃv­tti-pratÅte÷ | Óiro mastakam | ak«Åti netra-yugalam | Ãsyaæ mukham | kaïÂhaæ | h­dayaæ | tundam udaram | kando mÆlÃdhÃra÷ | svÃdhi«ÂhÃnam iti tripÃÂhina÷ | andhuæ liÇgaæ | jÃnu | prapad iti pÃda-yugalaæ te«u, ete«u navamÃv­tti÷ | Órotra-yugale gaï¬a-yugale | aæsa-yugale | stana-yugale | pÃrÓva-yugale | sphig-yugale nitamba-yugale | evam uru-jÃnu-jaÇghÃÇghri-yugale | ete«u daÓamÃv­tti÷ | ittham anena prakÃreïa manÆtthÃn mantra-sambandhino varïÃn nyaset | prayogaÓ ca - goæ namo mÆlÃdhÃre, pÅæ nama÷ liÇge, jaæ nama÷ nÃbhau ity Ãdi || KrdC_2.39-40 || ______________________________ nyÃsa-phalam Ãha-itÅti | iti kathitaæ vibhÆti-pa¤jaraæ sakala-sukhÃrtha-dharma-mok«adam | nara-taruïÅ-mano 'nura¤janaæ hari-caraïÃbja-bhakti-vardhanam // Krd_2.41 // anena prakÃreïa vibhÆti-pa¤jaraæ kathitam | kÅd­Óam ? sakala-sukhÃrtha-dharma-mok«adaæ puru«Ãrtha-catu«Âaya-pradam | punar nara-taruïÅ-mano-ra¤janaæ puru«a-nÃrÅ-cittÃhlÃdakaæ na kevalaæ sarvÃnura¤janam | api tu hari-caraïÃbje bhakti-vardhanam || KrdC_2.41 || ______________________________ mÆrti-pa¤jara-nyÃsam Ãha-sphÆrtaya iti | sphÆrtaye 'thÃsya mantrasya kÅrtyate mÆrti-pa¤jaram | Ãrti-graha-vi«Ãri-ghnaæ kÅrti-ÓrÅ-kÃnti-pu«Âidam // Krd_2.42 // athÃnantaram asya daÓÃk«ara-mantrasya sphÆrtaye uddÅpanÃya mÆrti-pa¤jaraæ kÅrtyate | kimbhÆtam ? Ãrti÷ pŬà | graho graha-janitam aÓubhaæ vi«aæ sthÃvaraæ jaÇgamaæ ca | ari÷ Óatru÷ | tÃn hantÅty artha÷ | puna÷ kÅd­Óam ? kÅrty-Ãdi-dam | kÅrti÷ prakhyÃti÷ | ÓrÅ-sampatti÷ saundaryaæ pu«Âir balaæ pradadÃtÅti tathà || KrdC_2.42 || ______________________________ adhunà nyÃsam uddharati-keÓavÃdÅti | keÓavÃdi-yuga-«aÂka-mÆrtibhir dhÃt­-pÆrva-mihirÃn namo 'ntakÃn | dvÃdaÓÃk«ara-bhavÃk«arai÷ svarai÷ klÅba-varïa-rahitai÷ kramÃn nyaset // Krd_2.43 // keÓavÃdibhi÷ pÆrvokta-yuga-«aÂka-mÆrtibhi÷ saha dhÃt­-pÆrva-mihirÃs tÃn krameïa nyasatu | kÅd­ÓÃn ? namo 'ntakÃn nama÷-padÃntÃn | puna÷ kai÷ saha ? dvÃdaÓÃk«ara-bhavÃk«arair vak«yamÃïa-dvÃdaÓÃk«ara-mantra-sambandhibhir dvÃdaÓÃk«arai÷ saha | etad uktaæ bhavati-Ãdau svarÃ÷ | tato nama÷-padam iti | prayogas tu oæ aæ oæ keÓava-dhÃt­bhyÃæ nama÷ | oæ aæ oæ keÓava-dhÃtre nama iti tripÃÂhina÷ || KrdC_2.43 || ______________________________ atha mÆrti-pa¤jara-nyÃse nyÃsa-sthÃnam Ãha-bhÃlodareti | bhÃlodara-h­d-gala-kÆpa-tale vÃmetara-pÃrÓva-bhujÃnta-gale | vÃma-traya-p­«Âha-kakutsu tathà mÆrdhany anu «a¬-yuga-varïa-manum // Krd_2.44 // bhÃle lalÃÂe | udare | h­daye | gala-kÆpa-tale kaïÂhe | vÃmetare vÃmÃd itarad dak«iïaæ dak«iïa-pÃrÓve bhujÃnte gale ceti | vÃma-traye vÃma-pÃrÓve vÃma-bhujÃnte gale ca | p­«Âhe kakudi | athÃnantaraæ anv iti pÃÂhe 'py ayam eva boddhavya÷ | tathà tena prakÃreïa mÆrdhny «a¬-yuga-varïa-manuæ dvÃdaÓÃk«ara-mantraæ nyased ity artha÷ || KrdC_2.44 || ______________________________ mastake sampÆrïa-mantra-nyÃsasya prayojanam Ãha-caitanyeti | caitanyÃm­ta-vapur arka-koÂi-tejà mÆrdhastho vapur akhilaæ sa vÃsudeva÷ | audhasyaæ suvimala-pÃyasÅva siktaæ vyÃpnoti prakaÂita-mantra-varïa-kÅrïam // Krd_2.45 // sa prasiddho vÃsudevo mÆrdhastho mastaka-stha÷ san vapur akhilaæ samastaæ vapu÷ ÓarÅraæ vyÃpnoti sva-tejasety artha÷ | kimbhÆto vÃsudeva÷ ? caitanyÃm­taæ tad eva vapur yasya sa tathà | yad và caitanyaæ sva-prakÃÓam am­taæ mok«as tad eva vapur yasya sa tathà | puna÷ kÅd­Óa÷ ? arka-koÂir iva tejo yasya sa tathà | vapur kÅd­Óam ? prakaÂita-mantra-varïa-kÅrïam prakaÂità ye mantra-varïà dvÃdaÓÃk«arodgatÃs tair ÃkÅrïaæ vyÃptam | kim iva ? suvimala-pÃyasi sunirmale jale siktaæ nik«iptam audhasyaæ dugdham iva || KrdC_2.45 || ______________________________ ÓarÅra-nyÃsa-jÃtam upasaæharati-s­«Âi-sthitÅti | s­«Âi-sthitÅ daÓa-pa¤cÃÇga-yugmaæ muny-Ãdika-tritayaæ kÃsya-h­tsu | vinyasyatu grathayitvà ca mudrÃ- bhÆyo diÓÃæ daÓakaæ bandhanÅyam // Krd_2.46 // mÆrti-pa¤jarasya pÆrva-k­tyaæ darÓayati s­«Âi-sthitÅtyÃdi iti rudradhara÷ | tac cintyam | tatra pramÃïÃbhÃvÃt | mÆrdhany ak«ïor ity Ãdinà pÆrvam ukte s­«Âi-sthitÅ puna÷ sva-dehe vinyasya tathà daÓa-pa¤cÃÇga-yugmaæ daÓÃÇgaæ pa¤cÃÇgaæ ca vinyasya | ­«y-Ãdi-tritayaæ kÃsya-h­tsya vinyased ity artha÷ | vak«yamÃïa-mudrÃæ grathayitvà baddhvà bhÆya÷ punar api diÓÃæ daÓakaæ bandhanÅyam | oæ sudarÓanÃyÃstrÃya pha ity anena vak«yamÃïena mantreïety artha÷ || KrdC_2.46 || ______________________________ dvÃdaÓÃk«ara-mantroddhÃram Ãha-tÃram ity Ãdinà | tÃraæ hÃrdaæ viÓva-mÆrtiÓ ca ÓÃrÇgÅ mÃæsÃntas te vÃya-madhye sudevÃ÷ | «a¬-dvandvÃrïo mantra-varya÷ sa ukta÷ sÃk«Ãd dvÃraæ mok«a-puryÃ÷ sugamyam // Krd_2.47 // tÃraæ praïavam | hÃrdaæ h­dayaæ nama÷ iti yÃvat | viÓva-mÆrtir bha-kÃra÷ | ÓÃrÇgÅ ga-kÃra÷ | mÃæsÃnte mÃæso la-kÃra÷ | tasyÃnto va-kÃra iti | te iti svarÆpam | và iti svarÆpam | ya iti svarÆpam | tayor vÃyayor madhye sudevÃ÷ su-de-vety-ak«ara-trayam | tathà ca oæ namo bhagavate vÃsudevÃyeti prasiddha÷ «a¬-dvandvÃrïo mantra-varyo dvÃdaÓÃk«aro mantra-Óre«Âha ukta÷ kathita÷ | kÅd­Óa÷ ? mok«a-puryÃ÷ sÃk«Ãd avyavadhÃnena sugamyaæ dvÃraæ sugama upÃya ity artha÷ || KrdC_2.47 || ______________________________ dvÃdaÓÃk«arÃdityÃn darÓayati--dhÃtr-aryamety Ãdinà | dhÃtr-aryama-mitrÃkhyà varuïÃæÓubhagà vivasvad-indra-yutÃ÷ | pÆ«Ãhvaya-parjanyau tva«Âà vi«ïuÓ ca bhÃnava÷ proktÃ÷ // Krd_2.48 // dhÃtà aryamà mitra÷ varuïa÷ aæÓu÷ bhaga÷ vivasvÃn indra÷ pÆ«Ã÷ parjanya÷ tva«Âà vi«ïur ete dvÃdaÓa bhÃnava÷ kathitÃ÷ || KrdC_2.48 || ______________________________ adhunëÂÃdaÓÃk«ara-mantra-nyÃsam Ãha-atha tu yugety Ãdi | atha tu yuga-randhrÃrïasyÃhaæ manor nyasanaæ bruve racayatu kara-dvandve pa¤cÃÇgam aÇguli-pa¤cake | tanum anu manuæ vyÃpayyÃtha triÓa÷ praïavaæ sak­n manujalipayo nyÃsyà bhÆya÷ padÃni ca sÃdaram // Krd_2.49 // anantaraæ punar yuga-randhrÃrïasya yuga-randhre rÃja-dantatvÃd randhra-Óabdasya para-nipÃta÷ | yuga-randhram ak«arÃïÃæ yatra sa yuga-randhrÃrïa÷ tasya | randhraæ nava | tathà cëÂÃdaÓÃk«arasya manor mantrasyÃhaæ nyasanaæ nyÃsaæ bruve kathayÃmÅti pratij¤Ã | kara-dvaye aÇguli-pa¤cake pa¤cÃÇgaæ pÆrvoktaæ mantrÃk«arai÷ parikptaæ kara-nyÃsaæ kuryÃt | kani«ÂhÃyÃm astra-nyÃso dra«Âavya÷ | athÃnantaraæ tanum anu lak«yÅk­tya triÓa÷ tri-vÃraæ mantraæ vyÃpayya vyÃpakatayà vinyasya puna÷ praïavaæ sak­d eka-vÃraæ vinyasya anantaraæ manuja-lipayo nyÃsyà mantrÃk«arÃïi nyasatu | bhÆyo 'nantaraæ sÃdaraæ yathà syÃd evaæ padÃni pa¤ca padÃni nyÃsyÃni || KrdC_2.49 || ______________________________ mantrÃk«ara-nyÃsa-sthÃnam Ãha-kaca-bhuvÅti | kaca-bhuvi lalÃÂe bhrÆ-yugmÃntare ÓravaïÃk«iïor yugala-vadana-grÅvÃh­n-nÃbhi-kaÂy-ubhayÃndhu«u | nyasatu ÓitadhÅrjÃnvaÇghryor ak«arÃn Óirasi dhruvaæ nayana-mukha-h­d-guhyÃÇghri«v arpayet pada-pa¤cakam // Krd_2.50 // kacasya keÓasya bhÆr-utpatti-sthÃnaæ Óira÷ tatra | lalÃÂe bhrÆ-yugmÃntare bhrÆ-madhye ÓravaïÃk«ïor yugale no nÃsikÃ-yugale ca | vadane grÅvÃyÃæ h­di nÃbhau kaÂy-ubhaye vÃma-kaÂir dak«iïa-kaÂiÓ ca | andhau liÇge | ete«u tathà jÃvy-aÇghryoÓ ca Óitadhir nirmala-mati÷ ak«arÃïi mantra-sambandhÅni nyasatu | atra jÃnvor ekam ak«araæ nyaset | aÇghryor ekam ak«araæ nyaset | tathà Óirasi mastake dhruvaæ nyaset | pada-pa¤caka-nyÃsa-sthÃnÃny Ãha-nayaneti | nayana-yugalaæ mukhaæ h­dayaæ guhyaæ aÇghriÓ ca - ete«u mantra-sambandhi pada-pa¤cakaæ klÅm ity ekam, anyÃni spa«ÂÃni arpayen nyaset || KrdC_2.50 || ______________________________ pa¤cÃÇgÃnÅti | pa¤cÃÇgÃni nyased bhÆyo muny-ÃdÅn apy anyat sarvam | tulyaæ pÆrveïÃtho vak«ye mudrà bandhyà manvor yÃ÷ syu÷ // Krd_2.51 // pa¤cÃÇgÃni bhÆya÷ punar api ÓarÅre nyaset | tathà muny-ÃdÅn ­«y-ÃdÅn | anyat sarvaæ keÓavÃdi-jÃtaæ pÆrveïa tulyaæ samÃnam eva | atra daÓa-tattvÃdi-nyÃse«u mantrasya dvir Ãv­tti-viÓe«a iti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ | atho 'nantaraæ manvor daÓÃk«arëÂÃdaÓÃk«arayor yà mudrà bandhyà bandhanÅyÃ÷ syur bhaveyus tà mudrà vak«ye kathayÃmi || KrdC_2.51 || ______________________________ h­dayÃdy-aÇga-nyÃsa-mudrÃ÷ pradarÓayati-anaÇgu«Âhà ity Ãdi | anaÇgu«Âhà ­javo hasta-ÓÃkhà bhaven mudrà h­daye ÓÅr«ake ca | adho 'Çgu«Âhà khalu mu«Âi÷ ÓikhÃyÃæ kara-dvandvÃÇgulayo varmaïi syu÷ // Krd_2.52 // nÃrÃcamu«Ây-uddhata-bÃhu-yugma- kÃÇgu«Âha-tarjany-udito dhvanis tu | vi«vag-vi«akta÷ kathitÃstra-mudrà yatrÃk«iïÅ tarjanÅ-madhyame tu // Krd_2.53 // anaÇgu«Âhà aÇgu«Âha-rahità ­javo 'vakrà hasta-ÓÃkhà hastÃÇgulayo h­daye mudrà bhavet | ÓÅr«ake ca Óirasi tà eva mudrà j¤eyÃ÷ | khalu niÓcaye | adho 'Çgu«Âhà mu«Âi÷ adho 'Çgu«Âho yasyÃæ mu«Âau evaæ k­tà mu«Âi÷ ÓikhÃyÃæ mudrà bhavet | varmaïi kavace kara-dvandvÃÇgulaya÷ syu÷ mudrÃ-pada-vÃcyà bhavanti | dhvani÷ Óabdo 'stra-mudrà kathità | kimbhÆto dhvani÷ ? nÃrÃcavad bÃïavad mu«Âyoddhato yo bÃhus tasya yugmakaæ dvayaæ tasyÃÇgu«Âha-tarjanÅbhyÃæ karaïÃbhyÃm udita÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? vi«vag daÓa-dik«u vi«akta÷ vistÅrïa÷ yatra mantre 'k«iïÅ bhavata÷ netrÃÇgam asti tatra tarjanÅ-madhyame milite mudrà || KrdC_2.53 || ______________________________ veïu-mudrÃm Ãha-o«Âha iti | o«Âhe vÃma-karÃÇgu«Âho lagnas tasya kani«Âhikà | dak«iïÃÇgu«Âha-saæyuktà tat-kani«Âhà prasÃrità // Krd_2.54 // tarjanÅ-madhyamÃnÃmÃ÷ ki¤cit saækucya cÃlitÃ÷ | veïu-mudreha kathità suguptà preyasÅ hare÷ // Krd_2.55 // vÃma-hastÃÇgu«Âho 'dhare lagna iti sambandha÷ kÃrya÷ | tasya vÃma-hastasya yà kani«Âhikà pa¤camÅ aÇgulÅ sà dak«iïÃÇgu«Âha-saæyuktà dak«iïa-hastÃÇgu«Âhe sambaddhà kÃryà | tat-kani«Âhikà dak«iïa-hasta- kani«Âhikà prasÃrità akuÂilà kÃryà | ubhaya-hasta-tarjanÅ-madhyamÃnÃmikÃ÷ ki¤cit saækucya cÃlitÃÓ cÃlanÅyà | ittham iha ÓÃstre veïu-mudrà kathità suguptà granthÃntare 'tyanta-guptà | yato hare÷ parameÓvarasya ÓrÅ-k­«ïasya preyasÅ vallabhà || KrdC_2.54-55 || ______________________________ nocyanta iti | nocyante 'tra prasiddhatvÃn mÃlÃ-ÓrÅ-vatsa-kaustubhÃ÷ | ucyate 'cyuta-mudrÃïÃæ mudrà bilva-phalÃk­ti÷ // Krd_2.56 // mÃlÃ-ÓrÅ-vatsa-kaustubha-mudrÃ÷ prasiddhatvÃn nocyante mayà grantha-kartrÃprasiddham iha prakÃÓyata iti Óe«a÷ | ata eva gale vanamÃlÃbhinayanaæ vanamÃlÃ-mudrà | uttÃnita-vÃma-tarjanÅ-kani«Âhopari adhomukha-dak«iïa-kara-kani«ÂhikÃ-tarjanÅke saæyojya dak«iïa-karÃïÃmikÃ-madhyamÃÇgulÅ-dvayaæ vÃma-karÃÇgu«Âhopari k­tvà vÃma-kara-madhyamopakani«Âhike dak«iïa-hastÃÇgu«ÂhasyÃdha÷ kuryÃd e«Ã ÓrÅvatsa-mudrà | vÃma-kani«Âhikayà dak«iïa-kani«ÂhikÃæ ni«pŬya vÃmÃnÃmikayà dak«iïa-tarjanÅæ ni«pŬya Ói«Âa-vÃmÃÇgulÅ-trayam upari k­tvà vÃma-tarjanÅ-sahita-dak«iïa-hastÃÇguli-traya-mukham ekatra yojayed e«Ã kaustubha-mudrà || KrdC_2.56 || ______________________________ bilva-mudrÃm Ãha-aÇgu«Âham iti | aÇgu«Âhaæ vÃmam uddaï¬itam itara-karÃÇgu«ÂakenÃtha baddhvà tasyÃgraæ pŬayitvÃÇgulibhir api tathà vÃma-hastÃÇgulibhi÷ | baddhvà gìhaæ h­di sthÃpayatu vimala-dhÅr vyÃharan mÃra-bÅjaæ bilvÃkhyà mudrikai«Ã sphuÂam iha kathità gopanÅyà vidhij¤ai÷ // Krd_2.57 // vÃmÃÇgu«Âhaæ uddaï¬itam daï¬ÃkÃram Ærdhvaæ k­tvÃdha÷ kartavyaæ tathÃnantaram itara-karÃÇgu«Âena baddhvà tasya ca pÅÂhe dak«iïa-karÃÇgu«Âhas tiraÇ-kÃrya ity artha÷ | tasyÃgraæ dak«iïa-karÃÇgu«ÂhÃgram aÇgulibhi÷ pŬayitvà dh­tvà tà api dak«iïa-karÃÇgulayo 'pi vÃma-hastÃÇgulÅbhir gìhaæ yathà syÃd evaæ baddhvà vimala-dhÅ÷ Óuddha-buddhi÷ h­di h­daye sthÃpayet | mÃra-bÅjaæ kÃma-bÅjaæ vyÃharan uccÃrayan | itthaæ bilvÃkhyà e«Ã sphuÂam vyaktaæ yathà syÃd evam iha-ÓÃstre kathità vidhij¤ai÷ prakÃra-j¤air gopanÅyà || KrdC_2.57 || ______________________________ etasyÃ÷ phalam Ãha-mana iti | mano-vÃïÅ-dehair yad iha ca purà vÃpi vihitaæ tvamatyà matyà và tad akhilam asau du«k­ti-cayam | imÃæ mudrÃæ jÃnan k«apayati naras taæ sura-gaïà namanty asyÃdhÅnà bhavati satataæ sarva-janatà // Krd_2.58 // asau naro manu«ya÷ imÃæ mudrÃæ jÃnan tad akhilaæ sampÆrïaæ du«k­ti-cayaæ pÃpa-rÃÓiæ k«apayati dÆrÅkaroti yan manasà vÃcà dehenÃmatyÃj¤Ãnena matyà j¤Ãnena và divÃ-rÃtri-vihitaæ divase rÃtrau và k­tam | yad iha ca purà vÃpi vihitam iti pÃÂhe iha janmani janmÃntare và vihitam ity artha÷ | na kevalaæ pÃpaæ dÆrÅkaroti api tu sura-gaïà devà namanti | tathÃsya mudrÃkartu÷ satataæ sarvadà sarva-jana-samÆho vaÓyo bhavatÅty artha÷ || KrdC_2. 58 || sanÃtana÷ (hari-bhakti-vilÃse 6.42) : asau nara imÃæ bilvÃkhyÃæ mudrÃæ jÃnan tat-tad-du«k­ta-nicayaæ pÃpa-samÆham akhilaæ ni÷Óe«aæ k«apayati vinÃÓayati | kam ? yaæ mano-vÃk-kÃyai÷ iha asmin purà pÆrva-janmani ca amatyà aj¤Ãnena matyà và j¤Ãnena vihitam | divÃrÃtri-vihitam iti pÃÂhe dine rÃtrau ca k­tam | yat tado napuæsakatvaæ mahÃkavi-svÃtantryÃd avyayatvÃd và | yad vÃ, yat yasmÃt k«apayati tat tasmÃn namantÅty anvaya÷ | mudrÃ-lak«aïÃni ca guhyatvÃn na likhitÃni | tathà coktam- guruæ prakÃÓayed vidvÃn mantraæ naiva prakÃÓayet | ak«a-mÃlÃæ ca mudrÃæ ca guror api na darÓayet || iti | atra ca tad-vij¤ÃnÃrtham uddiÓyante | tathà cÃgame- samyak sampuÂitai÷ pu«pai÷ karÃbhyÃæ kalpito '¤jali÷ | ÃvÃhanÅ samÃkhyÃtà mudrà deÓika-sattamai÷ || adho-mukhÅ-k­tai÷ sarvai÷ sthÃpanÅti nigadyate | ÃÓli«Âa-mu«Âi-yugalà pronnatÃÇgu«Âha-yugmakà | sannidhÃne samuddi«Âà mudreyaæ tantra-vedibhi÷ | aÇgu«Âha-garbhiïÅ saiva saænirodhe samÅrità || aÇgair evÃÇga-vinyÃsa÷ sakalÅ-karaïÅ matà | savya-hasta-k­tà mu«Âir dÅrghÃdhomukha-tarjanÅ || avaguïÂhana-mudreyam abhitobhrÃmità yadi | anyonyÃbhimukhÃ÷ sarvÃ÷ kani«ÂhÃnÃmikÃ÷ puna÷ || tathà tarjanÅ-madhyÃÓ ca dhenu-mudrà prakÅrtità | anyonya-grathitÃÇgu«Âhà prasÃrita-karÃÇguli÷ | mahÃ-mudreyam udità paramÅkaraïe budhai÷ || vÃmÃÇgu«Âhaæ vidh­tyaivaæ mu«Âinà dak«iïena tu | tan-mu«Âai÷ p­«Âhato deÓe yojayec caturaÇgulÅ÷ || kathità ÓaÇkha-mudreyaæ vai«ïavÃrcana-karmaïi | anyonyÃbhimukhÃÇgu«Âha-kani«Âha-yugale yadi || vist­tÃÓ cetarÃÇgulyas tadÃsau darÓinÅ matà | anyonya-grathitÃÇgulya unnatau madhyamau yadi | saælagnau ca tadà mudrà gadeyaæ parikÅrtità || padmÃkÃrÃv Ãbhimukhyena pÃïÅ madhy'Çgu«Âhau ÓÃyitau karïikÃvat | padmÃkhyeyaæ sauva saælagna-madhyà sp­«ÂÃÇgu«Âhà bilva-saæj¤aiva mudrà || agre tu vÃma-mu«ÂeÓ ca itarà tu yadà matà | tadeyaæ k­tibhir mudrà j¤eyà mu«ala-saæj¤ità || vÃmastha-tarjanÅ-prÃntaæ madhyamÃnte niyojayet | prasÃrya tu karaæ vÃmaæ dak«iïaæ karam eva ca || niyojya dak«iïa-skandhe bÃïa-preraïavat tata÷ | tarjany-aÇgu«ÂhakÃbhyÃæ ca kuryÃd e«Ã prakÅrtità || ÓÃrÇga-mudreti munibhir darÓayet k­«ïa-pÆjane | kani«ÂhÃnÃmike dve tu dak«ÃÇgu«Âha-nipŬite | Óe«e prasÃrite k­tvà kha¬ga-mudrà prakÅrtità || pÃÓÃkÃrÃæ niyojyaiva vÃmÃÇgu«ÂhÃÇga-tarjanÅm | dak«iïe mu«Âim ÃdÃya tarjanÅæ ca prasÃrayet || tenaiva saæsp­Óen mantrÅ vÃmÃÇgu«Âhasya mÆlakam | pÃÓa-mudreyam uddi«Âà keÓavÃrcana-karmaïi || tarjanÅm Å«ad Ãku¤cya Óe«eïÃpi nipŬayet | aÇkuÓaæ darÓayet tadvad g­hÅtvà dak«a-mu«Âinà || anyonya-p­«Âhe saæyojya kani«Âhe ca paramparam | tarjany-agraæ samaæ k­tvà kani«ÂhÃgraæ tathaiva ca || Å«ad Ãlambitaæ k­tvà itarau pak«avat tata÷ | prasÃrya gÃru¬Å mudrà k­«ïa-pÆjÃ-vidhau sm­tà || anyonya-sammukhe tatra kani«ÂhÃ-tarjanÅ-yuge | madhyamÃnÃmike tadvad aÇgu«Âhena nipŬayet || darÓayed dh­daye mudrÃæ yatnÃc chrÅvatsa-saæj¤itÃm | anyonyÃbhimukhe tadvat kani«Âhe saæniyojayet | tarjany-anÃmike tadvat karau tv anyonya-p­«Âhagau || utsiktÃnyonya-saælagnau vak«a÷-sthita-karÃÇgulÅ÷ | vidhÃya madhya-deÓe tu vÃma-madhyama-tarjanÅ | saæyojya maïibandhe tu dak«iïe yojayet tata÷ || vÃmÃÇgu«Âhe tu mudreyaæ prasiddhà kaustubhÃhvayà | kvacic ca- anÃmà p­«Âha-saælagnà dak«iïasya kani«Âhikà | kani«ÂhyÃnyayà baddhà tarjanyà dak«ayà tathà || vÃmÃnÃæ ca badhnÅyÃd dak«ÃÇgu«Âhasya mÆlake | aÇgu«Âha-madhyame vÃme saæyojya saralÃ÷ parÃ÷ || catasro 'nyonya-saælagnà mudrà kaustubha-saæj¤ità || o«Âhe vÃma-karÃÇgu«Âho lagnas tasya kani«Âhakà | dak«iïÃÇgu«Âha-saæyuktà tat-kani«Âhà prasÃrità | tarjanÅ-madhyamÃnÃmÃ÷ kiæcit saÇkucya cÃlitÃ÷ || veïu-mudreyam uddi«Âà suguptà preyasÅ hare÷ | aÇgaæ prasÃritaæ k­tvà sp­«Âa-ÓÃkhaæ varÃnane | prÃÇmukhaæ tu tata÷ k­tvà abhayaæ parikÅrtitam || dak«aæ bhujaæ prasÃritvà jÃnÆpari niveÓayet | pras­taæ darÓayed devi vara÷ sarvÃrtha-sÃdhaka÷ || uttÃna-tarjanÅbhyÃæ tu ÆrdhvÃdha÷ prakrameïa tu | mÃlÃvat krama-vistÃrà vanamÃlà prakÅrtità || krama-dÅpikÃyÃæ (2.57)- aÇgu«Âhaæ vÃmam uddaï¬itam itara-karÃÇgu«ÂakenÃtha vadhvà tasÃgraæ pŬayitvÃÇgulibhir api tathà vÃma-hastÃÇgulibhi÷ | baddhvà gìhaæ h­di sthÃpayatu vimala-dhÅr vyÃharan mÃra-bÅjaæ bilvÃkhyà mudrikai«Ã sphuÂam iha kathità gopanÅyà vidhij¤ai÷ || agastya-saæhitÃyÃæ ca- ÃvÃhinÅæ sthÃpanÅæ sannidhÅkaraïÅæ tathà | susaænirodhinÅæ mudrÃæ sammukhÅ-karaïÅæ tathà || sakalÅ-karaïÅæ caiva mahÃ-mudrÃn tathaiva ca | ÓaÇkha-cakra-gadÃ-padma-dhenukos tu bhagÃru¬Ã÷ || ÓrÅvatsaæ vana-mÃlÃæ ca yoni-mudrÃæ ca darÓayet || mÆlÃdhÃrÃd dvÃdaÓÃntam ÃnÅta÷ kusumäjali÷ | tri-sthÃna-gata-tejobhir vinÅta÷ pratimÃdi«u || ÃvÃhanÅyà mudrà syÃd e«Ãrcana-vidhau mune | e«aivÃdho-mukhÅ mudrà sthÃpane Óayyate puna÷ || unnatÃÇgu«Âha-yogena mu«ÂÅk­ta-kara-dvayam | sannidhÅ-karaïaæ nÃma mudrà devÃrcane vidhau || aÇgu«Âha-garbhiïÅ saiva mudrà syÃt saænirodhinÅ | uttÃna-mu«Âi-yugalà sammukhÅ-karaïÅ matà || aÇgair evÃÇga-vinyÃsa÷ sakalÅ-karaïÅ tathà | anyonyÃÇgu«Âa-saælagnà vistÃrita-kara-dvayÅ || mahÃ-mudreyam ÃkhyÃtà nyÆnÃdhika-samÃpanÅ | kani«ÂhÃnÃmikÃ-madhyÃnta÷sthÃÇgu«ÂhÃntare 'grata÷ || gopitÃÇguli-madhye samantÃn mukulÅ-k­tà | kara-dvayena mudrà syÃc chaÇkÃkhyeyaæ surÃrcane || anyonyÃbhimukha-sparÓa-vyatyayena tu ve«Âayet | aÇgulÅbhi÷ prayatnena maï¬alÅ-karaïaæ mune || cakra-mudreyam ÃkhyÃtà gadÃ-mudrà tata÷ param | anyonyÃbhimukhÃÓli«ÂÃÇguli÷ pronnata-madhyamà || athÃÇgu«Âha-dvayaæ madhye dattvÃpi parita÷ karau | maï¬alÅ-karaïaæ samyag-aÇgulÅnÃæ tapodhana || padma-mudrà bhaved e«Ã dhenu-mudrà tata÷ param | anÃmikÃ-kani«ÂhÃbhyÃæ tarjanÅbhyÃæ ca madhyame | anyonyÃbhimukhÃÓli«Âe tata÷ kaustubha-saæj¤ita÷ || kani«ÂhÃnyonya-saælagne 'bhimukhe 'pi parasparam | vÃmasya tarjanÅ-madhye madhyÃnÃmikayor api || vÃmÃnÃmika-saæsp­«Âà tarjanÅ-madhya-Óobhità | paryÃyeïa natÃÇgu«Âha-dvayÅ kaustubha-lak«aïà || kani«ÂhÃnyonya-saælagnà viparÅtaæ viyojità | adhastÃt sthÃpitÃÇgu«Âhà mudrà garu¬a-saæj¤ità || tarjany-aÇgu«Âha-madhyasthà madhymÃnÃmikÃ-dvayÅ | kani«ÂhÃnÃmikÃ-madhyà tarjany-agre kara-dvayÅ || mune ÓrÅvatsa-mudreyaæ vanamÃlà bhavet tata÷ | kani«ÂhÃnÃmikÃ-madhyà mu«Âir unnÅta-tarjanÅ || paribhrÃntà Óirasy uccais tarjanÅbhyÃæ divaukasa÷ | mudrà yoni÷ samÃkhyÃtà saÇkocita-kara-dvayÅ || tarjany-aÇgu«Âha-madhyÃnta÷-sthitÃnÃmika-yugmakà | madhya-mÆla-sthitÃÇgu«Âhà j¤eyà ÓastÃrcane mune || iti | ______________________________ astra-mantram Ãha-praïaveti | praïava-h­dor avasÃne sa-caturthi- sudarÓanaæ tathÃstra-padaæ ca | uktvà pha¬-antam amunà kalayen manunÃstra-mudrayà daÓa-harita÷ // Krd_2.59 // praïava oækÃra÷ | h­t nama÷ | etayor avasÃne 'nte sa-caturthi-sudarÓanaæ caturthÅ-vibhakti-sahitaæ sudarÓanam iti padam etasyÃnte tathÃstra-padaæ caturthy-antam astra-padam | puna÷ kÅd­k ? pha¬-antam phaÂ-ÓabdÃntam uktvà amunà manunà anena mantreïa astra-mudrayà daÓa-harita÷ kalpayet daÓa-dig-bandhanaæ kuryÃd ity artha÷ || KrdC_2.59 || ______________________________ prÃk k­taæ nyÃsa-jÃtam upasaæharan agnim apaÂale vak«yamÃïaæ dhyÃnaæ sÆcayati-itÅti | iti vidhÃya samasta-vidhiæ jagaj- jani-vinÃÓa-vidhÃna-viÓÃradam | Óruti-vim­gyam ajaæ manu-vigrahaæ smaratu gopa-vadhÆ-jana-vallabham // Krd_2.60 // ity anena prakÃreïa samasta-vidhiæ pÆrvoktam akhila-nyÃsÃdikaæ vidhÃya nirvartya gopa-vadhÆ-jana-vallabhaæ k­«ïaæ smaratu cintayatu | kÅd­Óaæ k­«ïam ? jagad-utpatti-sthiti- vinÃÓa-karaïa-dak«am | puna÷ kÅd­Óam ? Óruti-vim­gyam upani«ad-gamyam | puna÷ kÅd­Óam ? ajam utpatti-rahitam | puna÷ kÅd­Óam ? manu-vigrahaæ manu-ÓarÅram ity artha÷ || KrdC_2.60 || iti ÓrÅ-keÓavÃcÃrya-viracitÃyÃæ krama-dÅpikÃyÃæ dvitÅya÷ paÂala÷ | ||2|| ************************************************************************** (3) t­tÅya-paÂala÷ idÃnÅæ mantra-dvaya-sÃdhÃraïaæ devatÃ-dhyÃnam Ãha- atha prakaÂa-saurabhodgalita-mÃdhvÅkotphullasat- prasÆna-nava-pallava-prakara-namra-ÓÃkhair drumai÷ | praphulla-nava-ma¤jarÅ-lalita-vallarÅ-ve«Âitai÷ smarec chiÓiritaæ Óivaæ sita-matis tu v­ndÃvanam // Krd_3.1 // athÃnantaraæ sita-mati÷ nirmala-mati÷ v­ndÃvanaæ smarec cintayet | kimbhÆtam ? drumai÷ v­k«ai÷ ÓiÓiritaæ ÓÅtalÅ-k­tam | drumai÷ kÅd­Óai÷ ? prakaÂeti udbhaÂa-saurabham | atha ca udgalito mÃdhvÅko madhu yasmin tat | atha ca utphullaæ praphullam | atha ca sad-dedÅpyamÃnam etÃd­Óaæ prasÆnaæ pu«paæ tathà nava-pallava÷ anayor ya÷ prakara÷ samÆha÷ | tena namrÃ÷ ÓÃkhà ye«Ãæ te tathà tai÷ | prakaÂa-saurabhÃkulita-matta-bh­Çgollasat-prasÆneti pÃÂhe prakaÂa-saurabheïÃkulitaæ sarvato vyÃptam | atha ca matta-bh­Çgollasan matta-bhramareïa ÓobhamÃnam etÃd­Óaæ yat prasÆnam ity artha÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? praphullà vikasità yà nava-ma¤jarÅ tayà lalità manoharà yà vallarÅ latÃgra-ÓÃkhà tasyÃÓ ce«Âitaæ calanaæ ye«u tai÷ | puna÷ kÅd­Óaæ ? Óivaæ kalyÃïa-pradam || KrdC_3.1 || sanÃtana÷: ita÷-prabh­ti ye 36-ÓlokÃ÷ prÃpyante te ÓrÅ-hari-bhakti-vilÃse udd­tÃ÷ ÓrÅ-sanÃtana-gosvÃmi-prabhupÃdÃnÃæ vyÃkhyÃtÃÓ ca | te«Ãæ vyÃkhyÃyÃs tu atratyÃyà nÃtivisÃd­ÓyatvÃt sÃtra noddhriyate | tatraiva te dra«ÂavyÃ÷ | ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? vikÃÓi-sumano-rasÃsvÃdana-ma¤julai÷ sa¤carac- chilÅmukhodgatair mukharitÃntaraæ jhaÇk­tai÷ | kapota-Óuka-ÓÃrikÃpara-bh­tÃdibhi÷ patribhir virÃïitam itas tato bhujaga-Óatru-n­tyÃkulam // Krd_3.2 // v­ndÃvanaæ jhaÇk­tai÷ Óabda-viÓe«air mukharitÃntaraæ ÓabdÃyamÃnÃbhyantaram | kÅd­Óai÷ ? jhaÇk­tai÷ vikÃÓinyÃ÷ praphullÃyÃ÷ sumanasa÷ pu«pasya yo rasa÷ madhu tasya yad-ÃsvÃdanam avalehanaæ tena ma¤julair manoharai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? sa¤careti sa¤caranto bhramanto ye ÓilÅmukhodgatair bhramarÃs te«Ãæ mukhebhya udgatai÷ samutthitai÷ | puna÷ kÅd­Óam ? v­ndÃvanaæ kapoteti pÃrÃvata-Óuka-ÓÃrikÃ-kokila-prabh­tibhi÷ pak«ibhir itas tato virÃïitaæ ÓabdÃyitam | puna÷ kÅd­Óam ? bhujaga-Óatrur mayÆras tasya n­tyenÃkulaæ vyÃptam ||2|| ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? kalinda-duhituÓ calal-lahari-vipru«Ãæ vÃhibhir vinidra-sarasÅ-ruhodara-rajaÓ cayoddhÆsarai÷ | pradÅpita-manobhava-vraja-vilÃsinÅ-vÃsasÃæ vilolana-parair ni«evitam anÃrataæ mÃrutai÷ // Krd_3.3 // mÃrutair vÃyubhi÷ anÃrataæ sarvadà ni«evitam | kÅd­Óair mÃrutai÷ ? kalindeti kalinda-duhitur yamunÃyÃÓ calantyo yà laharya÷ tÃsÃæ yà vipru«o jala-bindava÷ tÃsÃæ vÃhibhi÷ | etena vÃyo÷ Óaityam uktam | puna÷ kÅd­Óai÷ ? vinidreti vinidraæ praphullaæ yat sarasÅruhaæ padmaæ tasya yad udaram abhyantaraæ tatra yo rajaÓ cayo dhÆlÅ-samÆha÷ tena uddhÆsarai÷, etena saurabhyam uktam | puna÷ kÅd­Óai÷ ? pradÅpiteti pradÅpito 'tiÓayito manobhava÷ kÃmo yÃsÃæ vraja-vilÃsinÅnÃæ gopa-sundarÅïÃæ tÃsÃæ yÃni vÃsÃæsi vastrÃïi te«Ãæ vilolana-parai÷ cÃlanÃ-Óaktai÷ | etena mÃnyam uktam || KrdC_3.3 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? pravÃla-nava-pallavaæ marakata-cchadaæ vajra-mau- ktika-prakara-korakaæ kamala-rÃga-nÃnÃ-phalam | sthavi«Âham akhila-rtubhi÷ satata-sevitaæ kÃmadaæ tad-antaram api kalpakÃÇghripam uda¤citaæ cintayet // Krd_3.4 // tad-antar api v­ndÃvana-madhye kalpakÃÇghripam api cintayet | kÅd­Óam ? uda¤citam ucchritam | puna÷ kÅd­Óam ? sthavi«Âham sthÆlataram | puna÷ kÅd­Óam ? pravÃlo vidruma÷ sa eva nava-pallava÷ kisalayaæ yasya tam | puna÷ kÅd­Óam ? marakato yo maïi-viÓe«a÷ sa eva chadaæ patraæ yasya tam | puna÷ kÅd­Óam ? vajraæ hÅrakaæ mauktikaæ muktÃ÷ | anayor ya÷ prakara÷ samÆha÷ sa eva koraka÷ pu«pa-kalikà yatra tam | puna÷ kÅd­Óam ? kamala-rÃga÷ padma-rÃga-maïi÷ sa eva nÃnÃ-vidhaæ phalaæ yatra tam | puna÷ kÅd­Óam ? akhilair ­tubhi÷ «a¬bhir api ­tubhi÷ satataæ sevitaæ sadà parig­hÅtam | etena sarva-pu«pÃnvitatvaæ darÓitam | puna÷ kÅd­Óam ? kÃmadam ÃkÃÇk«ita-pradam || KrdC_3.4 || ______________________________ suhema-ÓikharÃvaler udita-bhÃnuvad-bhÃsvarÃm adho 'sya kanaka-sthalÅm am­ta-ÓÅkarÃsÃriïa÷ | pradÅpta-maïi-kuÂÂimÃæ kusuma-reïu-pu¤jojjvalÃæ smaret punar atandrito vigata-«aÂtanaÇgÃæ budha÷ // Krd_3.5 // budha÷ paï¬ita÷ atandrita÷ nirÃlasya÷ Ãlasya-rahita÷ san asya kalpa-v­k«asyÃdhastÃt | kanaka-sthalÅæ suvarïa-mayÅæ bhÆmim | puna÷ smaret cintayet | kimbhÆtÃæ suhemeti | ÓobhamÃnà suvarïa-Ó­Çga-paÇktir yasya | tathà tasmÃd udayÃcalÃd udita-bhÃnuvat prakaÂita-sÆryavat prakaÂita-sÆryavat bhÃsvarÃæ dedÅpyamÃnÃæ suhema-ÓikharÃcale 'py uditeti pÃÂhe Óobhanaæ hema-Ó­Çgaæ yatra acale parvate tasmin api-Óabdo bhinna-krama÷ kanaka-sthalÅm ity asyÃnantaraæ dra«Âavyam | asya kÅd­Óasya am­teti ? am­tasya ya÷ ÓÅkara÷ kaïas tasyÃsÃro ya÷ samÆha÷ patanaæ tac-chÃliæ yathà syÃt tathà tasyÃm­ta-kaïa-samÆha-saævar«iïa÷ | kÅd­ÓÅm ? pradÅptai÷ pÅpyamÃna-maïibhi÷ padma-rÃgÃdibhi÷ baddha-bhÆmim | puna÷ kÅd­ÓÅm ? kusumeti kusuma-reïu-pu¤jair ujjvalÃm | puna÷ kÅd­ÓÅm ? vigateti vigatà dÆrÅbhÆtà «aÂ-taraÇgÃ÷ kÃma-krodhÃdaya÷ aÓanÃyÃpi pÃsÃÓoka-moha-jarÃ-m­tyavo và yasyÃs tÃm || KrdC_3.5 || ______________________________ tad-ratna-kuÂÂima-nivi«Âa-mahi«Âha-yoga- pÅÂhe '«Âa-patram aruïaæ kamalaæ vicintya | udyad-virocana-sarocir amu«ya madhye sa¤cintayet sukha-nivi«Âham atho mukundam // Krd_3.6 // tasyÃ÷ kanaka-sthalyÃ÷ yad-ratna-kuÂÂimaæ ratna-baddha-bhÆ-bhÃga÷ | tatra nivi«Âaæ sthitaæ mahi«Âhaæ mahad yoga-pÅÂhaæ tatrëÂa-patram a«Âau patrÃïi yatra tat tathÃruïaæ lohitam | ata evodyatÃditya-sannibham | evambhÆtaæ padmaæ vicintya | athÃnantaram amu«yÃruïa-varïëÂa-dala-kamalasya madhye mukundamæ k­«ïaæ cintayet | kÅd­Óam ? sukha-nivi«Âhaæ sukhÃsÅnam Ãdi-kulakam ata Ãrabhya || KrdC_3.6 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? sÆtrÃma-ratna-dalitäjana-megha-pu¤ja- pratyagra-nÅla-jalajanma-samÃna-bhÃsam | susnigdha-nÅla-ghana-ku¤cita-keÓa-jÃlaæ rÃjan-manoj¤a-Óiti-kaïÂha-Óikhaï¬a-cƬam // Krd_3.7 // sÆtrÃma-ratnam indranÅla-maïi÷ dalitäjanaæ bhinnäjanaæ gh­«Âa-kajjalam iti megha-pu¤jo megha-samÆha÷ pratyagra-nÅla-jalajanma navÅna-nÅla-padmam e«Ãæ samÃnà bhà dÅptir yasya tam | puna÷ kÅd­Óam ? susnigdheti susnigdhÃ÷ sucikkaïà nÅlÃ÷ ÓyÃmà ghanà nivi¬Ã÷ ku¤citÃ÷ kuÂilÃ÷ ye keÓÃs te«Ãæ jÃlaæ samÆho yatra tam | puna÷ kÅd­Óam ? rÃjann iti | rÃjat ÓobhamÃnaæ manoj¤aæ manoharaæ yac-chiti-kaïÂha-Óikhaï¬aæ mayÆra-picchaæ tad eva cƬÃyÃæ yasya tam || KrdC_3.7 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? rolambalÃlita-sura-druma-sÆnu-kalpi- tottaæsam utkaca-navotpala-karïa-pÆram | lolÃlaka-sphurita-bhÃla-tala-pradÅpta- gorocanÃ-tilakam uccala-cilli-mÃlam // Krd_3.8 // rolambo bhramaras tena lÃlitaæ prÅtyà sevitaæ yat sura-druma-prasÆnaæ pÃrijÃta-pu«paæ tena kalpita÷ racita uttaæsa÷ Óiro-bhÆ«aïaæ yena sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? utkacaæ vikasitam yan navotpala-karïa-pÆram | tad eva karïÃbharaïaæ yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? lolÃÓ ca¤calà alakÃ÷ keÓa-viÓe«Ãs tai÷ sphuritaæ ÓobhamÃnaæ yad-bhÃla-talaæ lalÃÂa-talaæ tatra pradÅptaæ gorocanÃ-tilakam yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? uccala- cilli-mÃlaæ ca¤cala-bhrÆ-latÃkam || KrdC_3.8 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? ÃpÆrïa-ÓÃrada-gatÃÇka-ÓaÓÃÇka-bimba- kÃntÃnanaæ kamala-patra-viÓÃla-netram | ratna-sphuran-makara-kuï¬ala-raÓmi-dÅpta- gaï¬a-sthalÅ-mukuram unnata-cÃru-nÃsam // Krd_3.9 // ÃpÆrïa÷ sampÆrïa÷ ÓÃrada÷ Óarat-sambandhÅ gatÃÇka÷ ÓaÓÃÇka-bimbaÓ candra-maï¬alas tadvat kÃntaæ manoharam Ãnanaæ mukhaæ yasya tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? kamala-patravad viÓÃle vistÅrïe netre yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? ratneti ratnai÷ sphuranc chobhamÃnaæ yan makara-kuï¬alaæ makarÃkÃra-kuï¬alaæ tasya ye raÓmaya÷ tai÷ pradÅptà ÓobhamÃnà gaï¬a-sthalÅ sa eva mukuro darpaïo yasya tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? unnateti unnatà manoharà nÃsà yasya sa tathà tam || KrdC_3.9 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? sindÆra-sundaratarÃdharam indu-kunda- mandÃra-manda-hasita-dyuti-dÅpitÃÇgam | vanya-pravÃla-kusuma-pracayÃvakpta- graiveyakojjvala-manohara-kambu-kaïÂham // Krd_3.10 // sindÆravan manoharo adharo yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? indu-kundeti induÓ ca kundaæ kunda-pu«paæ mandÃra÷ Óukla-mandÃra÷ arka-pu«paæ và tadvan manda-hasitam Å«ad-dhÃsyaæ tasya dyutir dÅpti÷ tathà dÅpità Óobhità ÃÓà diÓo yena sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? vanyeti vanyaæ vanyodbhavaæ yat pravÃla-kusumaæ nava-pallava-pu«paæ tasya ya÷ samÆhas tenÃvakptaæ sampÃditaæ yad graiveyakaæ kaïÂhÃbharaïaæ tenojjvalo dedÅpyamÃno manohara÷ kambu-kaïÂha÷ trirekhÃÇkita÷ kaïÂho yasya sa tathà tam || KrdC_3.10 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? matta-bhramara-ju«Âa-vilambamÃna- santÃna-kapra-sava-dÃma-pari«k­tÃæsam | hÃrÃvalÅ-bhagaïa-rÃjita-pÅvaroro- vyoma-sthalÅ-lasita-kaustubha-bhÃnumantam // Krd_3.11 // mattÃ÷ k­ta-madhu-pÃnà bhramantaÓ carantau ye bhramarÃs tair ju«Âaæ sevitam | atha ca vilambamÃnam evambhÆtaæ yat-santÃna-kapra-sava-dÃma kalpa-v­k«a-pu«pa-dÃma tena dÃmnà pari«k­ta÷ svalaÇk­to aæso yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? hÃrÃvaly eva bhagaïo nak«atra-samÆha÷ | tena rÃjitaæ Óobhitaæ pÅvaraæ mÃæsalaæ yad-uro h­dayaæ tad eva vyoma-sthala ÃkÃÓa-bhÆmi÷ tayà lasita÷ Óobhita÷ kaustubha eva bhÃnu÷ sÆryas tena yuktam | atra rÆpakÃlaÇkÃra eva nopamÃlaÇkÃra÷ nak«atra-gaïa-sÆryayor asambandhatvÃt | evaæ ca saty eka-kÃle dvayo÷ Óobhà labhyata iti bhÃva÷ || KrdC_3.11 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? ÓrÅvatsa-lak«aïa-sulak«itam unnatÃæsam ÃjÃnu-pÅna-pariv­tta-sujÃta-bÃhum | Ãbandhurodaram udÃra-gambhÅra-nÃbhiæ bh­ÇgÃÇganÃ-nikara-ma¤jula-roma-rÃjim // Krd_3.12 // ÓrÅvatsa-lak«aïa-sulak«itam unnatÃæsam ÃjÃnu-pÅna-pariv­tta-sujÃta-bÃhum Ãbandhurodaram udÃra-gambhÅra-nÃbhiæ bh­ÇgÃÇganÃ-nikara-ma¤jula-roma-rÃjim || KrdC_3.12 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? nÃnÃ-maïi-praghaÂitÃÇgada-kaÇkaïormi- graiveya-sÃra-sana-nÆpura-tunda-bandham | dvyÃÇga-rÃga-paripa¤jaritÃÇga-ya«Âim ÃpÅta-vastra-parivÅta-nitamba-bimbam // Krd_3.13 // nÃnÃ-maïibhir indranÅlÃdibhir ghaÂitÃ÷ sambaddhÃ÷ | aÇgadà bÃhu-valayÃs tathà kaÇkaïà Ærmir mudrikà graiveyaæ grÅvÃlaÇkÃra÷ rasanayà k«udra-ghaïÂikayà saha ÃsamantÃt vartate yau nÆpurau tunda-bandha÷ udara-bandhanÃrthaæ suvarïa-¬orakam ete alaÇkÃrà yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? divya÷ paramotk­«Âo yo 'nurÃga÷ sugandhi-cÆrïaæ tena pi¤jarità nÃnÃ-varïà aÇga-ya«Âi-raÇga-latà yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? ÃpÅtam atiÓayena pÅtaæ yad vastraæ tena parito vÅto ve«Âito nitamba-bimbo yena sa tathà tam | yadyapi strÅ-kaÂyÃæ nitamba-pada-prayoga÷ koÓe d­Óyate tathÃpi tadvan manoharatayà puæskaÂyÃm api prayogo na viruddha÷ || KrdC_3.13 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? cÃrÆru-jÃnum anuv­tta-manoj¤a-jaÇgha- kÃntonnata-prapada-nindita-kÆrma-kÃntim | mÃïikya-darpaïa-lasan-nakharÃji-rÃjad- raktÃÇguli-cchadan-sundara-pÃda-padmam // Krd_3.14 // kÃntau kamanÅyau unnatau uccau yau prapadau pÃdÃgrau tÃbhyÃæ nindità tirask­tà kÆrmasya kacchapasya kÃnti÷ dÅptir yena sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? mÃïikya-ghaÂito yo darpaïas tadval lasantÅ ÓobhamÃnà nakha-paÇkti÷ tathà rÃjantya÷ ÓobhamÃnà yà raktÃÇgulayas tà eva cchadanÃni patrÃïi tai÷ sundaraæ pÃda-padmaæ yasya sa tathà tam || KrdC_3.14 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? matsyÃÇkuÓÃra-dara-ketu-yavÃbja-vajra- saælak«itÃruïa-karÃÇghri-talÃbhirÃmam | lÃvaïya-sÃra-samudÃya-vinirmitÃÇga- saundarya-nirjita-manobhava-deha-kÃntim // Krd_3.15 // matsyo mÅna÷ aÇkuÓo astra-viÓe«a÷ ariÓ cakro dara÷ ÓaÇkha÷ ketur dhvaja÷ yava÷ prasiddha÷ abjaæ padmaæ vajra÷ kuliÓÃkÃras trikoïa÷ etai÷ sulak«itaæ samyak vihitaæ yad aruïatarÃÇghri-talaæ lohitatara-caraïa-talaæ tenÃbhirÃma÷ sarva-jana-priyas tam | puna÷ kÅd­Óam ? lÃvaïyasya saundaryasya ya÷ sÃra-samudÃya utk­«Âa-bhÃga-samudÃya÷ tena vinirmitaæ ghaÂitaæ yad aÇga-saundaryaæ tena nindità tirask­tà manobhavasya kÃmadevasya kÃnti÷ ÓarÅra-Óobhà yena sa tathoktam || KrdC_3.15 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? ÃsyÃravinda-paripÆrita-veïu-randhra- lolat-karÃÇguli-samÅrita-divya-rÃgai÷ | ÓaÓvad-dravÅ-k­ta-vik­«Âa-samasta-jantu- santÃna-santatim ananta-sukhÃmbu-rÃÓim // Krd_3.16 // ÓaÓvan nityaæ dravÅ-k­tÃnayatÅ-k­tà vik­«Âà Ãk­«Âà samasta-janto÷ prÃïina÷ santÃna-santati÷ santÃna-paramparà yena sa tathà tam | kai÷ ? Ãsyam evÃravindaæ padmaæ tena paripÆritaæ yad veïu-randhraæ vaæÓÅ-randhram atra lolantÅ ca¤calà yà karÃÇgulis tayà samÅritÃ÷ samutpÃdità ye divyà utk­«Âà rÃgà dhvanaya÷ svarÃs tair ity artha÷ | puna÷ kÅd­Óam ? ananteti | aparimitÃnanda-samudram || KrdC_3.16 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? gobhir mukhÃmbuja-vilÅna-vilocanÃbhi- rÆdhobhara-skhalita-manthara-mandagÃbhi÷ | dantÃgra-da«Âa-pariÓi«Âa-t­ïÃÇkurÃbhir Ãlambi-vÃladhi-latÃbhir athÃbhivÅtam // Krd_3.17 // athÃnantaraæ gobhir abhivÅtaæ sarvato-ve«Âitam | kimbhÆtÃbhi÷ ? mukhÃmbuje parameÓvara-mukha-padme vilÅne sambadde locane yÃsÃæ tÃs tathà tÃbhi÷ | puna÷ kÅd­ÓÃbhi÷ ? Ædhobhareti stana-gaurava-skhalana-sÃlasÃlpa-gamana-ÓÅlÃbhi÷ | puna÷ kÅd­ÓÃbhi÷ ? dantÃgreïa da«Âa÷ pariÓi«Âa-t­ïÃÇkuro bhak«aïÃvaÓi«Âa-t­ïÃÇkuro yÃbhis tÃs tathà tÃbhi÷ | puna÷ kÅd­ÓÃbhi÷ ? ÃlambÅti ÃlambinÅ lambamÃnà vÃladhi-latà yÃsÃæ tÃs tathà tÃbhi÷ || KrdC_3.17 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? sa-prasrava-stana-vicÆ«aïa-pÆrïa-niÓca- lÃsyÃvaÂa-k«arita-phenila-dugdha-mugdhai÷ | veïu-pravartita-manohara-mandra-gÅta- dattocca-karïa-yugalair api tarïakaiÓ ca // Krd_3.18 // tarïakaiÓ caika-vÃr«ikaiÓ cÃbhivÅtam iti pÆrveïÃnvaya÷ | kÅd­Óai÷ ? prasraveïa k«arad-dugdhena saha vartate yat stana-vicÆ«aïaæ danto«Âhena stanÃkar«aïaæ tena paripÆrïo niÓcala÷ sthiraÓ ca ya ÃsyÃvaÂa÷ mukha-vivaraæ tata÷ k«aritaæ galitaæ yat phenilaæ sa-phenaæ dugdhaæ tena mugdhair manoharai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? veïv iti | veïur vaæÓÅ tena pravartità cÃlità manoharà ÃhlÃda-kÃriïÅ mandrÃnalpà yà gÅtir gÃnaæ tatra dattam uccaæ karïa-yugalaæ yais tathà tai÷ || KrdC_3.18 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? pratyagra-Ó­Çga-m­du-mastaka-samprahÃra- saærambha-valgana-vilola-khurÃgra-pÃtai÷ | Ãmedurair bahula-sÃsna-galair udagra- pucchaiÓ ca vatsatara-vatsatarÅ-nikÃyai÷ // Krd_3.19 // vatsatara÷ traivÃr«iko balÅvarda÷ | vatsatarÅ traivar«ikÅ gau÷ | etayor nikÃyai÷ samÆhai÷ pratyagraæ navÅnaæ Ó­Çgaæ yasminn evambhÆtaæ yat m­du mastakaæ tatra ya÷ samprahÃra÷ abhighÃta÷ anya-vatsatarasya yudhyata÷ tena ya÷ saærambha÷ krodhÃtiÓayas tena yad valganam itas tato vicalanaæ tena vilola÷ anavasthita÷ khurÃgra-pÃto ye«Ãæ te tathà tai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? Ãmedurai÷ susnigdhai÷ pu«Âair iti và | puna÷ kÅd­Óai÷ ? bahulÃtiÓayità sÃsnà yatra sa evambhÆto galo ye«Ãæ te tathà tai÷ | sÃsnà ca gala-kambala÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? udagra-pucchai÷ || KrdC_3.19 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? hambÃ-rava-k«ubhita-dig-valayair mahadbhi- rapy uk«abhi÷ p­thu-kakudbhara-bhÃra-khinnai÷ | uttambhita-Óruti-puÂÅ-paripÅta-vaæÓa- dhvÃnÃm­toddh­ta-vikÃÓi-viÓÃla-ghoïai÷ // Krd_3.20 // mahadbhir uk«abhir balÅvardair apy abhivÅtam | kÅd­Óai÷ ? hambÃ-raveïa svara-viÓe«eïa k«ubhita÷ k«obhaæ prÃpito dig-valayo dik-samÆho yais te tathà tai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? p­thur atiÓayito ya÷ kakudbhara÷ apara-gala-bhara÷ sa eva bhÃras tena khinnai÷ alasai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? uttambhiteti Ærdhvaæ stambhità utthÃpità yà Óruti-puÂÅ tayà paripÅtam atiÓayena Órutaæ yad vaæÓasya dhvÃnÃm­taæ Óabda-rÆpÃm­taæ tenodv­ttà Ærdhvaæ prÃpità vikÃÓinÅ prasphuÂà viÓÃlà dÅrghà ghoïà nÃsà ye«Ãæ te tathà tai÷ || KrdC_3.20 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? gopai÷ samÃna-guïa-ÓÅla-vayo-vilÃsa- veÓaiÓ ca mÆrcchita-kala-svana-veïu-vÅïai÷ | mandroccatÃra-paÂa-gÃna-parair vilola- dor-vallarÅ-lalita-lÃsya-vidhÃna-dak«ai÷ // Krd_3.21 // gopaiÓ cÃbhivÅtam | kÅd­Óai÷ ? samÃneti guïa udayÃdi÷ ÓÅlaæ dhairyÃdi vayo bÃlyÃdi vilÃsa÷ krŬanaæ veÓa÷ saæsthÃna-viÓe«a÷ samÃnÃ÷ tulyÃ÷ guïa-ÓÅlÃdayo ye«Ãæ te tathà tai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? mÆrcchÃæ prÃpita÷ kalo 'vyakta-madhura÷ svaro rÃgo yatra veïuÓ ca vÅnà ca | veïu-vÅïair mÆrcchita-kala-svare veïu-vÅïe ye«Ãæ tai÷ tathà | tad uktam- svara÷ sammÆrchito yatra rÃgatÃæ pratipadyate | mÆrchanÃm iti tÃæ prÃhu÷ kavayo grÃma-sambhavÃm | sapta-svarÃs trayo grÃmà mÆrchanÃs tv eka-viæÓati÷ || puna÷ kÅd­Óai÷ ? mandrocceti mandraæ nÅcai÷ uccam atiÓÃyitaæ tÃro yati-viÓe«as tena paÂu spa«Âaæ yad gÃnaæ tat-parais tad-Ãsaktai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? viloleti vilolà yà dor-vallarÅ bÃhu-latà tayà yal lalitaæ manoharaæ lÃsyaæ n­tyaæ tasya vidhÃnaæ karaïaæ tatra dak«ai÷ kuÓalai÷ || KrdC_3.21 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? jaÇghÃnta-pÅvara-kaÂÅra-taÂÅ-nibaddha- vyÃlola-kiÇkiïi-ghaÂÃraÂitair aÂadbhi÷ | mugdhais tarak«u-nakha-kalpita-kaïÂha-bhÆ«air avyakta-ma¤ju-vacanai÷ p­thukai÷ parÅtam // Krd_3.22 // p­thukair bÃlakai÷ parÅtaæ ve«Âitam | kÅd­Óai÷ ? jaÇghÃ-samÅpe pÅvarà mÃæsalà yà kaÂÅra-taÂÅ kaÂÅ-sthalÅ tasyÃæ nibaddhà vyÃlolà ca¤calà yà kiÇkiïi-ghaÂà käcÅ-samÆha÷, tasya raÂitai÷ Óabdair aÂadbhi÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? mugdhair manoharai÷ | puna÷ kimbhÆtai÷ ? tarak«u-nakhena vyÃghra-nakhena kalpità sampÃdità kaïÂha-bhÆ«Ã kaïÂhÃlaÇkÃro yais te tathà tai÷ | bÃlakÃnÃæ rak«Ãrthaæ kaïÂhe vyÃghra-nakha-bandhanaæ kriyate yata÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? avyaktam aspa«Âam atha ca ma¤julaæ manoharam evambhÆtaæ vacanaæ ye«Ãæ te tathà tai÷ || KrdC_3.22 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? atha sulalita-gopa-sundarÅïÃæ p­thu-nivirÅ«a-nitamba-mantharÃïÃm | guru-kuca-bhara-bhaÇgurÃvalagna- trivali-vij­mbhita-roma-rÃji-bhÃjÃm // Krd_3.23 // athÃnantaraæ manohara-gopa-strÅïÃm ÃlÅbhi÷ paÇktibhi÷ samantÃt sarvata÷ satataæ nitya-sevitam ity a«Âama-ÓlokenÃnvaya÷ | kimbhÆtÃnÃm ? p­thu b­han nivirÅ«o nivi¬o yo nitamba÷ kaÂi-paÓcÃd-bhÃga÷, tena mantharÃïÃæ gamanÃÓaktÃnÃm | puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? gurur atiÓayito ya÷ kuca-bhara÷ stana-gauravaæ tena bhaÇguram Å«an nÃæ yad avalagnaæ madhya-pradeÓa÷ tatra yad-bali-trayaæ tatra vij­mbhità vitatà roma-paÇktir yÃsÃæ tÃsÃm || KrdC_3.23 || ______________________________ puna÷ kÅd­ÓÅnÃm ? tad-atimadhura-cÃru-veïu-vÃdyÃ- m­ta-rasa-pallavitÃÇgajÃÇghri-pÃnÃm | mukula-visara-ramya-rƬha-romod- gama-samalaÇk­ta-gÃtra-vallarÅïÃm // Krd_3.24 // tasya ÓrÅ-kasyÃtimadhuraæ atiprÅti-dÃyakaæ cÃru manoharaæ yad veïu-vÃdyÃæ vaæÓÅ-rava÷ sa evÃm­ta-rasa÷ am­ta-rÆpa-jalaæ tena pallavito v­ddhy-unmukha÷ aÇgajÃÇghripa÷ kÃma-v­k«o yÃsÃæ tÃs tathà tÃsÃm | aÇgajÃÇghripasyeti pÃÂha÷ | puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? mukula-visara÷ kalikÃ-samÆha÷ tadvad ramyo manoharo yo rƬha upacito romodgamo romotthÃnaæ tena samalaÇk­tà gÃtra-vallarÅ deha-latà yÃsÃæ tÃs tathà tÃsÃm || KrdC_3.24 || ______________________________ puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? tad-atirucira-manda-hÃsa-candrÃ- tapa-parij­mbhita-rÃga-vÃriïÃÓe÷ | taralatara-taraÇga-bhaÇga-vipruÂ- prakara-sama-Órama-bindu-santatÃnÃm // Krd_3.25 // tasya k­«ïasyÃtimanoharo ya Å«ad-dhÃsa÷ sa eva candra-raÓmis tena parij­mbhita ucchalito yo rÃga-samudras tasyÃtica¤calo yas taraÇga÷ kallola÷ tadÅyà ye jala-kaïÃ÷ te«Ãæ ya÷ samÆhas tena samas tulyo ya÷ Órama-bindur gharma-jala-bindu÷ tena santatÃnÃæ vyÃptÃnÃm || KrdC_3.25 || ______________________________ puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? tad-atilalita-manda-cilli-cÃpa cyuta-niÓitek«aïa-mÃra-vÃïa-v­«Âyà | dalita-sakala-marma-vihvalÃÇga- pravis­ta-du÷saha-vepathu-vyathÃnÃm // Krd_3.26 // tasya ÓrÅ-k­«ïasyÃtimanoharo manda÷ anatidÅrgho yaÓ cilli-cÃpo bhrÆ-latà saiva dhanus tasmÃd udgataæ tÅk«ïaæ kaÂÃk«a÷ sa eva kÃma-bÃïas tasya v­«ÂyÃtyanta-pÃtena dalitaæ cÆrïitaæ yat sakalaæ marma tenÃnÃyattaæ yad aÇgaæ tatra pras­tà vyÃptà du÷sahà kampa-vedanà yÃsÃæ tÃs tathà tÃsÃm || KrdC_3.26 || ______________________________ puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? tad-atirucira-karma-rÆpa-ÓobhÃ- m­ta-rasa-pÃna-vidhÃna-lÃlasÃbhyÃm | praïaya-salila-pÆra-vÃhinÅnÃm alasa-vilola-vilocanÃmbujÃbhyÃm // Krd_3.27 // praïayenaiva premïaiva yo jala-pravÃhas taæ vahanti yÃs tathà tÃsÃm | kÃbhyÃm ? lajjÃdinÃrdha-nimÅlita-padmalocanÃbhyÃæ sa-vilÃsa-ca¤calita-netra-padmÃbhyÃm ity api pÃÂha÷ | kimbhÆtÃnÃm ? tasya parameÓvarasyÃtiruciraæ yat karma Ó­ÇgÃra-ce«ÂÃ-viÓe«a÷ rÆpa-Óobhà kÃminÅ-mano-ra¤jikà kÃnti÷ te evÃm­ta-rasau tayor yat pÃnam atyanta-cak«ur-vyÃpÃras tat-karaïe sÃkÃÇk«ÃbhyÃm | subhaga-kamreti pÃÂhÃntaram | subhaga÷ sundara÷ kamra÷ kamanÅya÷ subhaga-kamanÅyayor eka-paryÃyayor grahaïam adbhutatvÃd rÆpasyeti tripÃÂhina÷ || KrdC_3.27 || ______________________________ puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? viÓraæsat-kavarÅ-kalÃpa-vigalat-phulla-prasÆna-Óravan- mÃdhvÅ-lampaÂa-ca¤carÅka-ghaÂayà saæsevitÃnÃæ muhu÷ | mÃronmÃda-mada-skhalan-m­du-girÃm Ãlola-käcy-uchvasan- nÅvÅ-viÓlathamÃna-cÅna-sicayÃntÃvirnitamba-tvi«Ãm // Krd_3.28 // viÓraæsan skhalan ya÷ keÓa-pÃÓas tasmÃt prabhraæÓyad yad vikasitaæ pu«paæ tasmÃd galantÅ yà mÃdhvÅ pu«pa-rasa÷ tatrÃtyantÃsakto yaÓ ca¤carÅko bhramaras tasya samÆhena muhur vÃraæ vÃraæ saæsevitÃnÃm | puna÷ kim-bhÆtÃnÃæ mÃreti | kÃma-k­tonmÃdena yà mattatà tayà skhalantÅ aspa«Âà m­dvÅ komalà manoharà gÅrvÃïÅ yÃsÃæ tÃs tathà tÃsÃm unmÃda-madau Ó­ÇgÃra-viÓe«au | tad uktaæ Ó­ÇgÃra-tilake- ÓvÃsa-prarodanotkampair bahudhÃlokanair api | vyÃpÃro jÃyate yatra sa unmÃda÷ sm­to yathà || evaæ madasyÃpi lak«aïaæ boddhavyam iti kecit | puna÷ kÅd­ÓÅnÃm ? Ãlolà ca¤calà yà käcÅ-rasanà tathà ucchvasantÅ d­¬hà bhavantÅ yà nÅvÅ vastra-granthi÷ | nÅvÅ strÅ-vasana-granthÃv iti ko«Ãt | tayà viÓlathamÃnaæ cÅna-sicayaæ cÅna-deÓotpannaæ sÆk«ma-vastraæ tasyÃnte madhye Ãvi÷ prakaÂà nitamba-tvi nitamba-kÃntir yÃsÃæ tÃs tathà tÃsÃm || KrdC_3.28 || ______________________________ puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? skhalita-lalita-pÃdÃmbhoja-mandÃbhighÃta- kvaïita-maïi-tulÃkoÂyÃkulÃÓÃ-mukhÃnÃm | calad-adhara-dalÃnÃæ ku¬malat-pak«malÃk«i- dvaya-sarasi-ruhaïÃm ullasat-kuï¬alÃnÃm // Krd_3.29 // skhalitam anÃyattaæ lalitaæ manoharaæ yat pÃda-padmaæ tasya yo manda Å«ad abhighÃta÷ ÃbhighÃta-kvaïita-maïi-tulÃkoÂyÃkulÃÓÃ-mukhÃnÃm calad-adhara-dalÃnÃæ ku¬malat-pak«malÃk«i-dvaya-sarasi-ruhaïÃm ullasat-kuï¬alÃnÃm || KrdC_3.29 || ______________________________ puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? drÃghi«Âha-Óvasana-samÅraïÃbhi-tÃpa- pramlÃnÅ-bhavad-aruïo«Âha-pallavÃnÃm | nÃnopÃyana-vilasat-karÃmbujÃnÃm ÃlÅbhi÷ satata-ni«evitaæ samantÃt // Krd_3.30 // dÅrgho ya÷ ÓvÃsa-vÃyus tena yo 'bhitÃpa÷ tena pramlÃnÅ-bhavan raktau«Âha-pallavo yÃsÃæ tÃs tathà tÃsÃm | puna÷ kimbhÆtÃnÃm ? vividhopÃyanena ÓobhamÃnÃni hasta-kamalÃni yÃsÃæ tÃs tathà tÃsÃm || KrdC_3.30 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? tÃsÃm Ãyata-lola-nÅla-nayana-vyÃkoÓa-nÅlÃmbuja- sragbhi÷ samparipÆjitÃkhila-tanuæ nÃnÃ-vilÃsÃspadam | tan-mugdhÃnana-paÇkaja-pravigalan-mÃdhvÅ-rasÃsvÃdanÅæ bibhrÃïaæ praïayonmadÃk«i-madhuk­n-mÃlÃæ manohÃriïÅm // Krd_3.31 // mukundaæ tÃsÃæ gopa-sundarÅïÃm Ãyataæ dÅrghaæ lolaæ ca¤calaæ nÅlaæ ÓyÃmaæ yan nayanaæ tad eva vyÃkoÓaæ nÅlotpalaæ praphullaæ nÅlÃmbujaæ te«Ãæ sragbhir mÃlÃbhi÷ samparipÆjità adhikataram arcità sakalà tanur yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óam ? vividha-vilÃsa-sthÃnam | puna÷ kÅd­Óam ? tan-mugdhÃnaneti tÃsÃæ yan manoharaæ mukhaæ tad eva padma-samÆhas tasmÃt vigalan sravan yo mÃdhvÅ-raso makaranda÷ tam ÃsvÃdayituæ ÓÅlaæ yasyÃ÷ tÃm praïayena prÅtyà udgata-madaæ yad ak«i-yugalaæ saiva bhramara-mÃlà paÇktis tÃæ manohÃriïÅæ bibhrÃïam || KrdC_3.31 || ______________________________ adhunà parameÓvara-dhyÃnÃnantaram upÃsakÃmara-prabh­tÅnÃæ dhyÃnam Ãha- gopÅ-gopa-paÓÆnÃæ bahi÷ smared agrato 'sya gÅrvÃïa-ghaÂÃæ | vittÃrthinÅæ viri¤ci-trinayana- Óatamanyu-pÆrvikÃæ stotra-parÃm // Krd_3.32 // asya parameÓvarasyÃgrato gopÅ-go-paÓÆnÃæ bahir gÅr-vÃïa-ghaÂa-deva-samÆhaæ smaret yadyapi bahi÷-Óabda-yoge pa¤camÅ j¤Ãpità tathÃpi j¤Ãpaka-siddhaæ na sarvatreti «a«ÂhÅ-prayoge 'pi na do«a÷ | kim-bhÆtÃm ? vittÃrthinÅæ j¤ÃnÃrthinÅæ và dhanÃrthinÅæ yad và parameÓvara-cittÃpaharaïa-parÃæ yad và dharma-kÃma-mok«ÃrthinÅm | puna÷ kim-bhÆtÃm ? vira¤cir brahmà ÅÓa÷ Óakra÷ tat-pramukhÃm | puna÷ kim-bhÆtÃm ? stavana-parÃm || KrdC_3.32 || ______________________________ tad-dak«iïato muni-nikaraæ d­¬ha-dharma-vächam ÃmnÃya-param | yogÅndrÃn atha p­«Âhe mumuk«a- mÃïÃn samÃdhinà sanakÃdyÃn // Krd_3.33 // tasya parameÓvarato dak«iïato dak«iïa-vibhÃge tadvad iti pÃÂhe tenaiva prakÃreïa muni-nikaraæ muni-samÆhaæ smaret | kÅd­Óam ? ÃmnÃya-paraæ vedÃdhyayana-param | puna÷ kÅd­Óam ? niÓcalà dharma-vächà yasya taæ yat tu mananÃt munir ity abhidhÃnÃt e«Ãæ dharma-vächà na yuktà tena muni-Óabdo 'tra ­«y-upalak«aka iti tan na, dharma-ÓabdenÃtrÃtma-j¤ÃnÃbhidhÃnÃt | tad uktaæ yÃj¤avalkyena-ayaæ tu paramo dharmao yad yogenÃtma-darÓanam iti | athÃnantaraæ parameÓvarasya paÓcÃd-bhÃge sanakÃdyÃn yogeÓvarÃn smaret | kim-bhÆtÃn ? mok«aika-parÃn | puna÷ kim-bhÆtÃn ? samÃdhinopavi«ÂÃn || KrdC_3.33 || ______________________________ savye sakÃntÃn atha yak«a-siddha- gandharva-vidyÃdhara-cÃraïÃæÓ ca | sakinnarÃn apsarasaÓ ca mukhyÃ÷ kÃmÃrthino nartana-gÅta-vÃdyai÷ // Krd_3.34 // athÃnantaraæ deva-vÃma-bhÃge sa-strÅkÃn yak«ÃdÅn smaret | kim-bhÆtÃn ? kinnara-sahitÃn | puna÷ kim-bhÆtÃn ? sarva-nartana-gÅta-vÃdyai÷ karaïa-bhÆtair vächitÃrthina÷ | tathà pradhÃna-bhÆtà apsarasa÷ urvaÓÅ-mukhyÃ÷ smaret || KrdC_3.34 || ______________________________ ÓaÇkhendu-kunda-dhavalaæ sakalÃgamaj¤aæ saudÃmanÅ-tati-piÓaÇga-jaÂÃ-kalÃpam | tat-pÃda-paÇkaja-gatÃm acaläca bhaktiæ vächantam ujjhitatarÃnya-samasta-saÇgam // Krd_3.35 // nabhasi ÃkÃÓe dhÃt­-sutaæ brahma-putraæ smaret | katham-bhÆtam ? ÓaÇkhÃdivat Óvetaæ nirmalam | puna÷ kÅd­Óam ? sampÆrïÃgama-vettÃram | puna÷ kÅd­Óam ? saudÃmanÅ vidyut tasyÃs tati÷ dÅptis tadvat piÓaÇgà kapilà yà jaÂà tasyÃ÷ kalÃpa÷ samudÃyo yatra tam | puna÷ kÅd­Óam ? bhaktim icchantam | kim-bhÆtÃm ? sthirÃm | puna÷ kÅd­Óam ? atyanta-parityakta-parameÓvara-bhinna-sakala-sambandham || KrdC_3.35 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? nÃnÃ-vidha-Óruti-gaïÃnvita-sapta-rÃga- grÃma-trayÅ-gata-manohara-mÆrchanÃbhi÷ | saæprÅïayantam uditÃbhir amuæ mahatyà sa¤cintayen nabhasi dhÃt­-sutaæ munÅndram // Krd_3.36 // amuæ nÃnÃ-prakÃra÷ «aÂ-triæÓad-bhedÃtmako ya÷ Óruti-gaïa÷ nÃda-samÆhas tenÃnvità ye sapta rÃgÃ÷ ni«Ãda-r«abha-gÃndhÃra-«a¬ja-madhyama-dhaivata-pa¤camÃkhyÃ÷ svarÃ÷ tatra trayÃïÃæ grÃmÃïÃæ samÃhÃro grÃma-trayÅ tatra grÃma-trayyÃæ gatÃ÷ prÃptÃ÷ yà mÆrchanà manoharà ekatriæÓati-prakÃrÃs tÃbhi÷ saæprÅïayantam | sapta-svarÃs trayo grÃmà mÆrchanÃs tv ekaviæÓati÷ | saæmÆrchita÷ svaro yatra rÃgatÃæ pratipadyate | mÆrchanÃm iti tÃæ prÃhu÷ kavayo grÃma-sambhavÃm || kimbhÆtÃbhi÷ ? mahatyà sapta-tantrÅ-yuktayà nÃrada-vÅïayà uditÃbhir udgatÃbhi÷ || KrdC_3.36 || ______________________________ adhunà prak­tam upasaæharan Ãtma-pÆjÃ-kramam Ãha- iti dhyÃtvÃtmÃnaæ paÂu-viÓada-dhÅr nanda-tanayaæ puro buddhyaivÃrghya-prabh­tibhir anindyopah­tibhi÷ | yajed bhÆyo bhaktyà sva-vapu«i bahi«ÂhaiÓ ca vibhavair vidhÃnaæ tad brÆmo vayam atula-sÃnnidhya-k­d atha // Krd_3.37 // iti pÆrvokta-dhyÃna-prakÃreïa paÂu-viÓada-dhÅ÷ samarthà vicÃra-k«amà atha ca nirmalà evambhÆtà buddhir yasya sa tathà ÃtmÃnaæ nanda-tanayaæ gopÃla-k­«ïa-rÆpaæ dhyÃtvà Ãtma-nanda-tanayayor abhedaæ cintayitvà pura÷ prathamato buddhyaiva manasaivÃrghya-prabh­tibhir anindyopah­tibhi÷ arghya-pÃdyÃdibhir upah­tibhir aninditopacÃrai÷ yathopadeÓaæ pÆjayet | tripÃÂhinas tu abhinandyeti pÃÂhe dh­tvà pÆjayed ity artham Ãhu÷ | bhÆya÷ punar api sva-ÓarÅre sÃk«Ãd bÃhyopacÃrair arghyÃdibhi÷ pÆjayet | athÃnantaraæ tad-vidhÃnaæ bahi«Âha-vibhavÃrcana-prakÃraæ vayaæ bruma÷ | kÅd­Óam ? parameÓvarÃtyanta-sÃnnidhya-dÃtÃram || KrdC_3.37 || ______________________________ ÓaÇkha-pÆraïa-vidhiæ darÓayati- Ãracayya bhuvi gomayÃmbhasà sthaï¬ilaæ nijam amutra vi«Âaram | nyasya tatra vihitÃspado 'mbhasà ÓaÇkham astra-manunà viÓodhayet // Krd_3.38 // bhuvi p­thivyÃæ sthaï¬ilaæ pÆjÃ-sthalaæ gomaya-sahitena jalenÃracayya upalipya amutra sthaï¬ile nijaæ svÅyaæ vi«Âaram Ãsanaæ vastra-kambalÃdikaæ nyasya saæsthÃpya tatra vi«Âare vihitÃspada÷ k­tÃsano jalena ÓaÇkham astra-manunà mÆlamantrÃstra-mantreïa astrÃya pha¬ iti mantreïa và pralepayet || KrdC_3.38 || ______________________________ tatra gandha-sumanok«atÃn atho nik«iped dh­daya-mantram uccaran | pÆrayed vimala-pÃthasà sudhÅr ak«arai÷ pratigatai÷ Óiro 'ntakai÷ // Krd_3.39 // vÃma-bhÃga-k­ta-vahni-maï¬alÃdhÃrake ÓaÇkhe sudhÅ÷ subuddhi-sÃdhaka÷ h­daya-mantraæ mÆla-mantram eva h­daya-mantram kevalaæ h­dayÃya nama iti và uccÃrya gandha-pu«pa-yava-taï¬ulÃn nik«ipet | tathà vimala-pÃthasà nirmala-jalena pÆrayet | mantram Ãha-pratigatair iti | pratiloma-gatai÷ pratiloma-paÂhitair mÃt­kÃk«arai÷ k«a-kÃrÃdyair akÃrÃntai÷ Óiro 'ntakai÷ sa-bindukai÷ | bindv-antakair iti laghu-dÅpikÃkÃra÷ | svÃhÃntair iti vidyÃdharÃcÃrya÷ vikrÃya svÃheyt antair iti tripÃÂhina÷ || KrdC_3.39 || ______________________________ pÅÂheti- pÅÂha-ÓaÇkha-salile«u mantra-vid vahni-vÃsara-niÓÃ-k­tÃæ kramÃt | maï¬alÃni vi«akaÓravok«arair arcayed vadana-pÆrva-dÅpitai÷ // Krd_3.40 // pÅÂhe ÓaÇkhe salile ca yathÃ-kramaæ vahni-sÆrya-candrÃïÃæ maï¬alÃni vi«aæ ma-kÃra÷ kaæ Óiras tatra nyasyamÃno 'kÃra÷ Órava÷ Órotraæ tatra nyasyamÃno-kÃra ebhir ak«arair mantra-vid upÃsaka÷ krameïa pÆjayet | kÅd­Óai÷ ? vadana-pÆrva-dÅpitai÷ vadana-pÆrve Óirasi nyasyamÃnam aæ bindur iti yÃvat tena dÅpitai÷ sÃnusvÃrair ity artha÷ | prayogas tu-maæ vahni-maï¬alÃya daÓa-kalÃtmane nama÷ | aæ arka-maï¬alÃya dvÃdaÓa-kalÃtmane nama÷ | uæ soma-maï¬alÃya «o¬aÓa-kalÃtmane nama÷ || KrdC_3.40 || ______________________________ tatra tÅrtha-manunabhivÃhayet tÅrtham u«ïa-ruci-maï¬alÃt tata÷ | svÅya-h­t-kamalato hariæ tathà gÃlinÅæ ca Óikhayà pradarÓayet // Krd_3.41 // tatra ÓaÇkha-jale vak«yamÃïa-tÅrtha-mantreïa sÆrya-maï¬ala-tÅrtham ÃvÃhayet tathà tata÷ svÅya-h­t-padmÃt k­«ïam ÃvÃhayet | anantaraæ ÓikhÃ-mantreïa vak«yamÃïÃæ gÃlinÅæ mudrÃæ pradarÓayet ca-kÃrÃt dhenu-mudrÃæ ca | vÃma-hasta-tale dak«iïa-tarjanyà tìanaæ prabodhanam || KrdC_3.41 || ______________________________ taj-jalaæ nayana-mantra-vÅk«itaæ varmaïà samavaguïÂhya dor-yujà | mÆla-mantra-sakalÅk­taæ nyased aÇgakaiÓ ca kalayoddiÓo 'strata÷ // Krd_3.42 // taj-jalaæ ÓaÇkha-jalaæ vau«a¬ iti nayana-mantreïa vÅk«itaæ yatra nayana-mantra÷ sambhavati tatraiva nayana-mantreïa vÅk«aïam iti tripÃÂhina÷ | varmaïà hum iti kavaca-mantreïÃguïÂhya mÆla-mantra-sakalÅk­taæ mÆla-mantrÃÇga-sambandham | etasyaiva vivaraïaæ nyased iti | devatÃÇge «a¬-aÇgÃnÃæ nyÃsa÷ syÃt sakalÅ-k­tir iti rudradhara÷ | yad vÃ, mÆla-mantra-dhyÃnena sadaivatam iti tripÃÂhina÷ | aÇgakaiÓ ca nyased iti mÆla-mantrasya «a¬-aÇga-nyÃsaæ kuryÃd ity artha÷ | anantaraæ ÓaÇkhasya daÓa diÓa÷ astra-mantreïa choÂikayà badhnÅyÃt || KrdC_3.42 || ______________________________ ak«atÃdi-yutam acyutÅk­taæ saæsp­Óan japatu mantram a«ÂaÓa÷ | kiæ ca nik«ipatu vardhanÅ-jale prok«ayen nija-tanuæ tato 'mbunà // Krd_3.43 // taj-jalam abhagna-taï¬ula-candan-pu«pa-sahitaæ vi«ïu-svarÆpatÃæ nÅtaæ sp­Óan mÆla-mantram a«Âa-k­tvo japet | anantaram ardha-jalasya ki¤cit sva-dak«iïa-bhÃga-sthÃpita-vardhanÅ-jale prok«aïÅya-pÃtra-jale nik«ipet | tad uktam- dak«iïe prok«aïÅ-pÃtram ÃdÃyÃdbhi÷ prapÆjayet | ki¤cid arghyÃmbu saÇg­hya prok«aïy ambhasi yojayet || iti | tad-anantaram argdha-pÃtra-jalena vÃra-trayaæ nija-ÓarÅraæ prok«ayet | vardhanÅ-ghaÂa-jaleneti vidyÃdharÃcÃryÃ÷ || KrdC_3.43 || ______________________________ tri÷ kareïa manunÃkhilaæ tathà sÃdhanaæ kusuma-candanÃdikam | ÓaÇkha-pÆraïa-vidhi÷ samÅrito gupta e«a yajanÃgraïÅr iha // Krd_3.44 // tathà mÆla-mantreïa dak«a-hastena pu«pa-candanÃdikaæ pÆjopakaraïa-dravyaæ vÃra-trayaæ prok«ayet | upasaæharati ÓaÇkheti | e«a ÓaÇkha-pÆraïa-prakÃra÷ samÅrita÷ ukta÷ | kÅd­Óa÷ ? iha Ãgama-ÓÃstre yajanÃgraïÅ÷ prathama-vidhÃne ya÷ Óre«Âhatara÷ || KrdC_3.44 || ______________________________ adhunà tÅrtha-mantraæ darÓayati- gaÇge ca yamune caiva godÃvari sarasvati | narmade sindhu-kÃveri jale 'smin sannidhiæ kuru // Krd_3.45 // e«a tÅrtham anuprokto duritaugha-nivÃraïa÷ | kani«ÂhÃÇgu«Âhakau saktau karayor itaretaram // Krd_3.46 // tarjanÅ-madhyamÃnÃmÃ÷ saæhatà bhugna-saæjitÃ÷ | mudrai«Ã gÃlinÅ proktà ÓaÇkhasyopari cÃlità // Krd_3.47 // e«a tÅrthÃvÃhana-mantra÷ kathita÷ duriteti pÃpa-samÆha-vinÃÓaka÷ | adhunà gÃlinÅ mudrÃyà lak«aïam Ãha-kani«Âhety Ãdinà | hastayor anyonya-kani«ÂhÃÇgu«Âhakau sambandhau tathà tarjanÅ-madhyamÃnÃmikÃ÷ saæhatÃ÷ k­tvà bhugnÃ÷ ki¤cid Ãku¤citÃ÷ paraspara-saæsaktÃ÷ kÃryà ity artha÷ | evaæ ca sati e«Ã gÃlinÅ mudrà proktà | ÓaÇkhasyopari cÃlità satÅ devatÃ-prÅtiæ sampÃdayatÅty artha÷ || KrdC_3.45-47 || ______________________________ adhunà sva-dehe pÅÂha-pÆjÃ-kramam Ãha- atha mÆrdhani mÆla-cakra-madhye nija-nÃthÃn gaïa-nÃyakaæ samarcya | nyasana-kramataÓ ca pÅÂha-mantrair jala-gandhÃk«ata-pu«pa-dhÆpa-dÅpai÷ // Krd_3.48 // athÃnantaraæ mÆrdhani svakÅya-Óirasi mÆla-cakra-madhye mÆlÃdhÃra-cakre yathÃ-kramaæ sva-nÃthÃn sva-gurÆn gaïapatiæ ca pÆjayitvà pÆrvokta-nyÃsa-krameïa pÅÂha-mantrair ÃdhÃra-Óaktim Ãrabhya pÅÂha-mantrÃntaæ tat-tan-mantrair jala-gandhÃk«ata-pu«pa-dhÆpa-dÅpai÷ sva-ÓarÅre pÅÂha-pÆjanaæ kuryÃt || KrdC_3.48 || ______________________________ prayajed atha mÆla-mantra-tejo nija-mÆle h­daye bhruvoÓ ca madhye | tritayaæ smarata÷ smaret tad-ekÅ- k­tam Ãnanda-ghanaæ ta¬il-latÃbham // Krd_3.49 // athÃnantaraæ tan-mÆlÃdhÃra-h­daya-bhrÆ-madhya-gata-tejas-tritayaæ mÆla-mantrÃtmakaæ paraæ jyoti÷ smarata÷ kÃma-bÅjena klÅm ity anenaikÅbhÆtaæ cintayet | kÅd­Óaæ ? Ãnanda-ghanaæ cid-Ãnandam | puna÷ kÅd­Óaæ ? vidyut-prabham || KrdC_3.49 || ______________________________ tat-tejo 'Çgai÷ sÃvayavÅ-k­tya vibhÆtyÃdy- aÇgÃntaæ vinyasya yajed Ãsana-pÆrvai÷ | bhÆ«Ãntair bhÆyo jala-gandhÃdibhir arcÃæ kuryÃd bhÆty-Ãdy-aÇga-vidhÃnÃvadhi mantrÅ // Krd_3.50 // tad ekÅk­taæ teja÷ pa¤cÃÇgai÷ sÃvayavÅ-k­tya ÓarÅra-yuktaæ sampÃdya tatra vibhÆtyÃdy-aÇgÃntaæ vibhÆti-pa¤jaram ÃrabhyÃÇga-nyÃsa-paryantaæ sva-ÓarÅre vinyasya ÃsanÃdi-bhÆ«Ãntair upacÃrair devaæ pÆjayet | bhÆya÷ punar api jala-gandhÃdibhir vibhÆti-pa¤jara-mÆrti-pa¤jara-karastha-s­«Âi-sthiti-daÓa-pa¤cÃÇga-nyÃsa-sthÃne«u nyÃsa-krameïaiva tan-mantrair eva pÆjayet || KrdC_3.50 || ______________________________ bhÆyo veïuæ vadana-sthaæ vak«o-deÓe vana-mÃlÃm | vak«ojo 'rdhaæ prayajec ca ÓrÅvatsaæ kaustubha-ratnam // Krd_3.51 // bhÆya÷ punar api mukha-sthaæ veïuæ pÆjayet h­daye ca vanamÃlÃæ kaïÂham Ãrabhya pÃda-dvayam avalambinÅæ patra-pu«pa-mayÅæ mÃlÃm | tad uktam- kaïÂham Ãrabhya yà ti«Âhet pÃda-dvaya-vilambinÅ | patra-pu«pa-mayÅ mÃlà vana-mÃlà prakÅrtiteti | stanasyopari ÓrÅvatsaæ kaustubhaæ ca prapÆjayet || KrdC_3.51 || ______________________________ ÓrÅkhaï¬a-ni÷syanda-vicarcitÃÇgo mÆlena bhÃlÃdi«u citrakÃïi | likhyÃd atho pa¤jara-mÆrti-mantra- ranÃmayà dÅpa-ÓikhÃk­tÅni // Krd_3.52 // athÃnantaraæ mÆla-mantreïa candana-paÇka-liptÃÇga÷ pÆjaka eva lalÃÂÃdi«u mÆrti-pa¤jara-nyÃsa-sthÃne«u citrakÃïi tilakÃni dÅpa-ÓikhÃkÃrÃïi anÃmikayà mÆrti-pa¤jara-mantrai÷ aæ oæ keÓava-dhÃt­bhyÃæ nama ity Ãdinà dvÃdaÓa-mÆrtibhir likhyÃt kuryÃd ity artha÷ || KrdC_3.52 || ______________________________ adhunà pu«päjali-vidhiæ darÓayati- pu«päjaliæ vitanuyÃd atha pa¤ca-k­tvo mÆlena pÃda-yugale tulasÅ-dvayena | madhye hayÃri-yugalena ca mÆrdhni padma- dvandvena «a¬bhir api sarva-tanau ca sarvai÷ // Krd_3.53 // athÃnantaraæ pa¤ca-k­tva÷ pa¤ca-vÃrÃn mÆla-mantreïa pu«päjaliæ vitanuyÃt | tulasÅ-dvayena Óveta-k­«ïa-tulasÅ-dvayena pÃda-yugale krameïa dak«iïa-vÃma-pÃdayor ity a¤jali-dvayaæ madhye h­di hayÃri-yugalena Óveta-rakta-kara-vÅrÃbhyÃm ity eko '¤jali÷ mÆrdhni padma-dvayena Óveta-rakta-padmÃbhyÃæ ity aparo '¤jali÷ sarvatanau sarvaiÓ ca «a¬bhir api tulasÅ-dvaya-karavÅra-dvaya-padma-dvayaiÓ cäjaliæ tanuyÃd iti pa¤camo '¤jali÷ || KrdC_3.53 || ______________________________ adhunà Óveta-k­«ïa-tulasy-ÃdÅnÃæ pradÃna-vibhÃgaæ darÓayati- ÓvetÃni dak«a-bhÃge sita-candana-paÇkilÃni kusumÃni | raktÃni vÃma-bhÃge 'ruïa-candana-paÇka-siktÃni // Krd_3.54 // ÓvetÃni tulasy-ÃdÅni pu«pÃïi Óveta-candana-paÇka-yuktÃni dak«iïa-vibhÃge deyÃni raktÃni tulasy-ÃdÅni rakta-candana-paÇka-yuktÃni vÃma-vibhÃge deyÃni || KrdC_3.54 || ______________________________ upacÃraæ darÓayati- tadvac ca dhÆpa-dÅpau samarpya dhinuyÃt sudhÃ-rasai÷ k­«ïam | mukha-vÃsÃdyaæ dattvà samarcayet sÃdhu-gandhÃdyai÷ // Krd_3.55 // dhÆpa-dÅpau samarpya sudhÃ-rasair brahma-randhra-sthita-ÓaÓÃÇka-bimba-galitÃm­ta-dravair dhinuyÃt prÅïayet | sudhÃ-rasair mantra-k­ta-jalair iti rudradhara÷ | ÓrÅ-k­«ïam prÅïayet | anantaraæ mukha-vÃsÃdyaæ gandha-vaÂikÃæ dattvà gandha-pu«pai÷ pÆjayet || KrdC_3.55 || ______________________________ tÃmbÆla-gÅta-nartana-vÃdyai÷ santo«ya culuka-salilena | brahmÃrpaïÃkhya-manunà kuryÃt svÃtmÃrpaïaæ mantrÅ // Krd_3.56 // tatas tad-anantaraæ mantrÅ sÃdhaka÷ upÃsaka÷ tÃmbÆla-gÅtÃdibhi÷ ÓrÅ-k­«ïaæ parito«ya culukodakena brahmÃrpaïa-mantreïa vak«yamÃïa-svÃtma-samarpaïaæ kuryÃd ity artha÷ || KrdC_3.56 || vimarÓa÷ : brahmÃrpaïa-mantro, yathÃ- brahmÃrpaïaæ brahma-havir brahmÃgnau brahmaïà hutam | brahmaiva tena gantavyaæ brahma-karma samÃdhinà || iti || ______________________________ athÃÓaktaæ praty Ãha- athavà saÇkucita-dhiyÃm ayaæ vidhir mÆrti-pa¤jarÃrabdha÷ | yady a«ÂÃdaÓa-lipinà sÃrïa-padÃÇgaiÓ ca veïu-pÆrvai÷ prokta÷ // Krd_3.57 // athavà mandamatÅnÃæ pÆjakÃnÃæ pÆjÃ-prakÃro mÆrti-pa¤jarÃdibhir ukta iyaæ daÓÃk«areïa pÆjà a«ÂÃdaÓÃk«ara-pÆjÃm Ãha | yady a«ÂÃdaÓÃk«ara-mantreïa pÆjà tadà kaca-bhuvi lalÃÂÃdi-sthÃne«u mantrÃk«ara-nyÃsa-pada-pa¤cÃÇga-nyÃsair veïv-ÃdibhiÓ ca prokta÷ || KrdC_3.57 || ______________________________ japa-vidhiæ darÓayati- suprasannam atha nanda-tanÆjaæ bhÃvayan japatu mantram ananya÷ | sÃrtha-saæsm­ti-yathÃvidhi-saÇkhyÃ- pÆraïe 'suyamanaæ vidhadhÅta // Krd_3.58 // athÃnantaraæ mantrÃrtha-smaraïa-pÆrvakaæ mÆla-mantraæ japatu | kiæ kurvan ? suprasannaæ pÆrvokta-rÆpam Ãtma-bhinnaæ k­«ïaæ h­di bhÃvayan | puna÷ kimbhÆta÷ ? ananyas tat-para÷ yathokta-japa-saÇkhyÃ-pÆraïe sati asuyamanaæ prÃïÃyÃmaæ kuryÃt japÃrambhe cÃtra vidyÃdharÃcÃrya÷ bÃhya-pÆjÃ-Óaktau Ãtma-pÆjÃnantaraæ japaæ kuryÃt Óaktau tu pÆjÃnantaram ity Ãha || KrdC_3.58 || ______________________________ prayoga-pÆrva-k­tyam Ãha- praïava-puÂitaæ bÅjaæ japtvà Óataæ sahitëÂakaæ nija-guru-mukhÃd ÃttÃn yogÃn yunaktu mahÃmati÷ | sad-am­ta-cid-ÃnandÃtmÃtho japaæ ca samÃpayed iti japa-vidhi÷ samyak prokto manu-dvitayÃÓrita÷ // Krd_3.59 // kÃma-bÅjaæ praïava-puÂitaæ sahitëÂakaæ Óatam a«Âottara-Óataæ japtvà nija-guru-mukhÃt prÃptÃn yogÃn Ãtma-para-devatÃ-samÃveÓa-lak«aïÃn a«Âama-paÂale vak«yamÃïÃn mahÃmatir yunaktu karotu | prak­tam upasaæharati-anantaraæ sad-am­ta-cid-ÃnandÃtmÃmuæ japaæ samÃpayet ity anena prakÃreïa manu-dvitÅyÃÓrita÷ daÓÃk«arëÂÃdaÓÃk«arÃÓrita÷ pÆjÃ-prakÃra÷ samyak prakÃreïokta÷ || KrdC_3.59 || ______________________________ ya imaæ bhajate vidhiæ naro bhavitÃsau dayita÷ ÓarÅriïÃm | api vÃk-kamalaika-mandiraæ paramaæ te samupaiti tan-maha÷ // Krd_3.60 // yo naro manu«ya imaæ pÆjÃ-prakÃraæ sevate 'sau ÓarÅriïÃm vallabho bhavi«yati | tadà sarasvatÅ-lak«myor ÃvÃso bhavità ante deha-pÃtÃnantaraæ teja÷ samupaiti tad-rÆpo bhavatÅty artha÷ || KrdC_3.60 || sanÃtana÷ : vidhiæ vidhÃnaæ puraÓcaraïa-lak«aïam | acirÃt ÓÅghraæ kamalÃyÃ÷ sarva-sampatter ekaæ mukhyaæ mandiraæ ca bhÃjanaæ bhavati | api vÃk-kamalaika-mandiram iti pÃÂhÃntare vÃca÷ sarasvatyÃ÷ kamalÃyÃÓ caika-mandiram api bhavati || KrdC_3.60 || (hbv 17.15) iti ÓrÅ-keÓavÃcÃrya-viracitÃyÃæ krama-dÅpikÃyÃæ caturtha-paÂala÷ ||3|| ************************************************************************** (4) caturtha-paÂalam atha mantra-japÃdau dÅk«itasyaivÃdhikÃra÷ tad-uktam ÃgamÃntare - dvijÃnÃm anupetÃnÃæ sva-karmÃdhyayanÃdi«u | yathÃdhikÃro nÃstÅha syÃc copanayanÃd anu || tathÃtrÃdÅk«itÃnÃæ tu mantradevÃrcanÃdi«u | nÃdhikÃro 'sty ata÷ kuryÃd ÃtmÃnaæ Óivasaæstutam || iti | ato mantra-japa-pradhÃnÃÇga-bhÆtÃæ dÅk«Ãæ kathayÃmÅty Ãha- kathyate sapadi mantra-varyayo÷ sÃdhanaæ sakala-siddhi-sÃdhanam | yad vidhÃya munayo mahÅyasÃæ siddhim Åyur iha nÃradÃdaya÷ // Krd_4.1 // sapadi sÃmprataæ manu-varyayo÷ daÓÃk«arëÂÃk«arayo÷ sÃdhyate vächitam aneneti | sÃdhanaæ dÅk«aïaæ kathyate | kÅd­Óam ? sakala-phala-sÃdhanaæ yat k­tvà nÃradÃdayo munaya÷ mahatÅæ siddhim iha jagati prÃptavanta÷ || KrdC_4.1 || -o)O(o- dÅk«Ãyà guru-sÃdhyatvÃdau guru-lak«aïam Ãha- vipraæ pradhvasta-kÃma-prabh­ti-ripu-ghaÂaæ nirmalÃÇgaæ gari«ÂhÃæ bhaktiæ k­«ïÃÇghri-paÇkeruha-yugala-rajorÃgiïÅm udvahantam | vettÃraæ veda-ÓÃstÃgama-vimala-pathÃæ sammataæ satsu dÃntaæ vidyÃæ ya÷ saævivitsu÷ pravaïa-tanu-manà deÓikaæ saæÓrayeta // Krd_4.2 // yo vidyÃæ saævivitur mantraæ samyak j¤Ãtum icchati sa etÃd­Óaæ deÓikaæ guruæ saæÓrayet seveta | kÅd­Óam ? vipraæ brÃhmaïa-jÃtam upadeÓe k«atriyÃder anadhikÃrÃt | puna÷ kÅd­Óam ? prakar«eïa dÆrÅbhÆtà kÃmÃdy-ari-«a¬-varga-ghaÂà tayà pÆtaæ ÓarÅraæ yasya tathà taæ kÃma-krodhau lobha-mohau mada-matsarau ete ripava÷ kÃmÃdaya÷ lobhÃdy-upahata-cittasya nirantaraæ pratyavÃyotpattyà sevyatvÃbhÃvÃt | puna÷ kÅd­Óam ? ÓrÅ-k­«ïa-caraïa-kamala-yugale yad-rajas- tatra rÃga-yuktÃm atiÓÃyitÃæ bhaktiæ dhÃrayantam abhyaktasya puru«ÃrthÃnavÃpte÷ | puna÷ kÅd­Óam ? veda-ÓÃstrÃgama-sambandhi-vimala-mÃrgÃïÃæ j¤ÃtÃram anyathà Ãgama-ÓÃstra-vicÃrÃnupapatte÷ | puna÷ kÅd­Óam ? satsu jane«u madhye sammataæ sajjanatvena prasiddham anyathà khalatvÃt ÓuÓrÆ«ÃnarhatvÃt sac-chabdÃrtha eva na syÃt | puna÷ kimbhÆtam ? dÃntaæ vaÓÅk­tendriyam avaÓÅk­tendriyasya devatÃ-parÃÇmukhatvÃt | kÅd­Óa÷ ? praïatÃnamrà vinÅtÃtanu÷ kÃyo mano h­dayaæ ca yasya sa tathà atrÃdhikaæ mat-k­ta-ÓÃrada-tilake 'vagantavyam || KrdC_4.2 || sanÃtana÷ (hbv 1.34) - nirmalÃÇgaæ vyÃdhi-rahitaæ, veda-ÓÃstrÃgamÃnÃæ ye vimalÃ÷ panthÃno mÃrgÃs te«Ãæ vettÃram | satsu satÃæ mataæ sammatam | vidyÃæ saæsÃra-du÷kha-taraïÃdy-upÃyaæ mantram | pravaïà namrà vinÅtà deÓikaika-parà và tanur manaÓ ca yasya tathÃbhÆta÷ san | deÓikaæ gurum | evaæ pravaïa-tanu-manas-tvÃdi Óruty-ukta-samitpÃïitvÃdi ca gurÆpasatter Ãdya-prakÃro j¤eya÷ || KrdC_4.2 || -o)O(o- guru-sevÃ-prakÃram Ãha- santo«ayed akuÂilÃdretarÃntarÃtmà taæ svair dhanaiÓ ca vapu«Ãpy anukÆlavÃïyà | abda-trayaÇkamalanÃbhadhiyÃ'tidhÅras tu«Âe vivak«atu gurÃv atha mantra-dÅk«Ãm // Krd_4.3 // athÃnantaram ukta-lak«aïaæ guruæ vatsara-trayaæ padmanÃbha-buddhyà santo«ayet | kai÷ ? svÅya-dravyai÷ tathà ÓarÅreïa tathà priya-vacanena | kÅd­Óa÷ ? sudhÅra÷ paï¬ita÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? avakro 'tisnigdho antarÃtmà anta÷karaïaæ yasya sa tathà athÃnantaraæ tu«Âe gurau mantra-dÅk«Ãæ vivak«atu vaktum icchatu Ói«ya eva yat tv anyatroktam - ekÃbdena bhaved vipro bhaved abda-dvayÃn n­pa÷ | bhaved abda-trayair vaiÓya÷ ÓÆdro var«a-catu«Âayai÷ || iti | anyathà tu - tri«u var«e«u viprasya «a¬-var«e«u n­pasya ca | viÓo navasu var«e«u parÅk«eteti Óasyate | samÃsv api dvÃdaÓasu te«Ãæ ye v­«alÃdaya÷ || iti boddhavyam | vihita-nak«atrÃdikaæ mat-k­ta-ÓÃradÃ-tilakodyote boddhavyam || KrdC_4.3 || -o)O(o- kalÃvaty-Ãdi-bhedena dÅk«Ãyà bahu-vidhatvÃt mayà punar atra prapa¤ca-sÃroktà kriyÃvatÅ dÅk«aiva saÇk«epeïa pradarÓyate ity Ãha- prapa¤ca-sÃra-prathità tu dÅk«Ã saæsmÃryate samprati-sarva-siddhyai | ­te yayà santata-jÃpino 'pi siddhiæ na vai dÃsyati mantra-pÆga÷ // Krd_4.4 // samprati dÅk«Ã kriyÃvatÅ saæsmÃryate tasyÃ÷ smaraïa-mÃtraæ kriyate na tu samyag abhidhÅyate | atra hetu÷ yata÷ prapa¤ca-sÃre vivicyoktà | kim artham abhidhÅyate ? sarve«Ãæ phalÃnÃæ prÃptyai yayà dÅk«ayà vinà sarvadà japa-kartu÷ puru«asya mantra-samÆha÷ phalaæ yasmÃn na dadÃti | yad Ãhu÷ - mantra-vargÃnusÃreïa sÃk«Ãt-k­tye«Âa-devatÃm | guruÓ ced bodhayec chi«yaæ mantra-dÅk«eti socyate || iti | -o)O(o- atha Óodhita-ÓÃlÃdi-sthÃne maï¬apa-pÆrva-k­tyaæ vÃstu-balim Ãha- atha puro vidadhÅta bhuva÷ sthalÅm adhi yathÃvidhi vÃstu-baliæ budha÷ | acala-dor-mitam atra tu maï¬apaæ mas­ïa-vedikam Ãracayet tata÷ // Krd_4.5 // athÃnantaraæ prathamaæ bhuva÷ sthalÅm adhi p­thivyÃm upari yathÃvidhi yathokta-prakÃreïa vÃstu-baliæ budho puro dadyÃt | atra bali-dÃnÃdi-vidhiÓ ca mat-k­ta-ÓÃrada-tilakoddyote boddhavya÷ | tatas tad-anantaram atra saæsk­ta-bhÆmau maï¬apaæ kuryÃt | kÅd­Óam ? acala-dor-mitam sapta-hasta-parimitam | tu-Óabdo anukta-samuccayÃrtha÷ | tena pa¤ca-hasta-parimitaæ nava-hasta-mitaæ ceti boddhavyam | puna÷ kÅd­Óaæ ? mas­ïa-vedikaæ cikkaïa-vedikam ukt­«Âa-vedikam ity artha÷ || KrdC_4.5 || ______________________________ triguïa-tantu-yujà kuÓa-mÃlayà pariv­taæ prak­ti-dhvaja-bhÆ«itam | mukha-catu«ka-payas-taru-toraïaæ sita-vitÃna-virÃjitam ujjvalam // Krd_4.6 // puna÷ kÅd­Óaæ ? kuÓa-mÃlayà ve«Âitam | kimbhÆtayà ? Óveta-rakta-ÓyÃma-varïa-tantu-yuktayà yad và triguïÅ-k­ta-sÆtra-yuktayà | puna÷ kÅd­Óaæ ? a«Âabhir dhvajair Óobhitaæ prak­tir a«Âa-saÇkhyayà | puna÷ kÅd­Óaæ ? mukha-catu«ke dvÃra-catu«Âaye payas-tarubhir k«Åra-v­k«ai÷ toraïaæ bahir dvÃraæ yatra tÃd­Óam | k«Åra-v­k«Ãs tu aÓvatthodumbara-plak«a-nyagrodhÃkhyÃ÷ | puna÷ kÅd­Óaæ ? Óubhra-candrÃtapena Óobhitam | puna÷ kÅd­Óaæ ? ujjvalaæ nirmalam || KrdC_4.6 || ______________________________ kuï¬a-vidhim Ãha- vasu-triguïitÃÇgula-pramita-khÃta-tÃrÃyÃtaæ vasor vasupater atho kakubhi-dhi«ïyam asmin budha÷ | karotu vasu-mekhalaæ vasu-gaïÃrdha-koïaæ pratÅcy- avasthita-gajÃ-dhara-pratima-yoni-saælak«itam // Krd_4.7 // athÃnantaram asmin maï¬ape budha÷ vasor vahner dhi«ïyaæ kuï¬aæ karotu | kÅd­Óaæ ? vasur a«Âa-saÇkhyà a«Âau vasava÷ iti prasiddhe÷ | te«Ãæ vasÆnÃæ triguïÃni caturviæÓÃÇgulÃni, tai÷ pramitaæ tat-pramÃïaæ khÃtasya gartasya uccatvaæ vistÃraÓ ca yatra tÃd­Óam | kutra ? vasupate÷ kuberasya kakubhi diÓi uttarasyÃm | puna÷ kÅd­Óaæ ? vasu-mekhalam | atra vasu-Óabdena agnir ucyate | sa ca gÃrhapatyÃhavanÅyety Ãdi trividha÷ | puna÷ kÅd­Óaæ ? vasu-gaïÃrdha-koïaæ catu«koïam | puna÷ kÅd­Óaæ ? paÓcima-diÓy avasthitaæ gajo '«ta-sad­Óa-dvÃdaÓÃÇgulÃyÃmà yà yonis tayà bhÆ«itam | tad uktam-dvÃdaÓÃÇguli-rÆpatvÃd yoni÷ syÃd dvÃdaÓÃÇguli÷ iti | aparo 'tra viÓe«a÷ ÓÃradÃ-tilakato 'vagantavya÷ || KrdC_4.7 || ______________________________ adhunà rÃÓi-maï¬ala-vidhiæ- tato maï¬ape gavya-gandhÃmbu-sikte likhen maï¬alaæ samyag a«Âa-cchadÃbjam | sa-v­tta-trayaæ rÃÓi-pÅÂhÃÇghri-vÅthi- caturdhÃra-ÓobhopaÓobhÃsra-yuktam // Krd_4.8 // tato maï¬apÃnantaram asmin maï¬ape samyak yathokta-prakÃreïa maï¬alaæ likhet | kÅd­Óe ? gavyai÷ pa¤ca-gavyai÷ ÓÃradÃ-tilakokta-vai«ïava-gandhëÂaka-jalena prok«ite | kÅd­Óaæ ? a«Âa-dala-padma-sahitam | puna÷ kÅd­Óaæ ? v­tta-traya-sahitam | puna÷ rÃÓayo me«Ãdaya÷ pÅÂhaæ kalasa-sthÃpana-sthÃnaæ tasyÃÇghri-pÅÂha-pÃtra-catu«Âayaæ catasro vÅthaya÷ catvÃri-dvÃrÃïi Óobhà upaÓobhà asraæ koïam etair yuktam | ayam artha÷-sÃrdha-hasta-dvaya-pramÃïena samaæ catur-asram bhÆ-bhÃgaæ pari«k­tya tatra pÆrvÃparÃyatÃni saptadaÓa-sÆtrÃïi pÃlayet | evaæ sati «aÂ-pa¤caÃÓad uttaraæ dvi-Óataæ ko«ÂhÃnÃæ bhavati | tatra ko«Âha-vibhÃgo madhye «o¬aÓabhi÷ ko«Âhair v­tta-trayÃnvitaæ padmaæ likhet | (tatra ca padmopari-Ói«Âe pÅÂhaæ tad-aÇgaæ ca likhet | tad-bahir a«ÂÃdhika-catvÃriæÓatÃ-dvÃdaÓa-rÃÓÅn likhet | tad-bahi÷ «aÂ-triæÓatÃ-pÅÂhaæ pÅÂhÃÇgaæ ca likhet | (tad-bahir aÓÅtibhi÷ padair likhet |) atredaæ boddhavyaæ padmasya dalÃgra-sthaæ v­ttaæ pÅÂha-ÓaktiÓ ca etayor madhye pÆrva-dak«iïa-paÓcimottaraæ sÆtra-catu«Âayaæ dadyÃt | anantaraæ dvÃdaÓÃdhikai÷ Óatapadair dvÃra-ÓobhopaÓobhÃ-koïÃni vilikhet | tatra sarvasyÃæ diÓi dvÃraæ «aÂ-padam | tatra prakÃra÷ bÃhya-paÇkti-gata-madhya-ko«Âha-dvayaæ tad-antargata-paÇkti-gatamadhya-ko«Âha-dvayam iti dvÃrasyaikasmin bhÃge ko«Âha-catu«Âayenaikà Óobhà bhavati | tatra bÃhya-paÇkti-gatam eka-ko«Âhaæ tad-antargata-paÇkti-gataæ ko«Âha-trayam iti | evaæ ko«Âha-catu«ÂayenaikopaÓobhà bhavati | atra bÃhya-paÇkti-gata-ko«Âha-traya-tad-antargata-paÇkti-gatam ekaæ ko«Âham iti tathà ko«Âha-«aÂkena koïam iti | evam aparasmin bhÃge 'pi ÓobhopaÓobhÃ-koïÃni boddhavyÃni | evaæ dik-catu«Âaye 'pi militvà dvÃdaÓÃdhikaæ Óataæ bhavatÅti | atrÃnuktaæ ÓÃradÃ-tilake bodhyam || KrdC_4.8 || ______________________________ tato deÓika÷ snÃna-pÆrvaæ vidhÃnaæ vidhÃyÃtma-pÆjÃvasÃnaæ vidhij¤a÷ | sva-vÃmÃgrata÷ ÓaÇkham apy arghya-pÃdyÃ- camÃdyÃni pÃtrÃïi sampÆritÃni // Krd_4.9 // vidhÃyÃnyata÷ pu«pa-gandhÃk«atÃdyaæ kara-k«Ãlanaæ p­«ÂhataÓ cÃpi pÃtram | pradÅpÃvalÅ-dÅpite sarvam anyat sva-d­g-gocare sÃdhanaæ cÃdadÅta // Krd_4.10 // tad-anantaraæ vidhij¤a÷ Ãgamokta-prakÃraj¤a÷ deÓiko guru÷ snÃna-pÆrvakaæ vidhÃnaæ sva-g­hyoktÃdi-snÃna-vidhim Ãtma-pÆjÃ-paryantaæ samÃpya sva-vÃmÃgre ÓaÇkhÃrghya-pÃdyÃ-camÃnÅya-pÃtrÃïi jalÃdi-svaccha-dravyai÷ sampÆritÃni | k­tvà yathottaraæ sthÃpayitvÃnyato dak«iïa-bhÃge pu«pÃïi pÆjÃ-dravyÃïi nidhÃya kara-prak«Ãlaïa-pÃtram ekaæ p­«Âha-deÓe nidhÃya sarvam anyat sÃdhanam upakaraïaæ sva-d­g-gocare cak«ur-gocare pradÅpa-Óreïi-virÃjite sthÃpayet | atrÃparo viÓe«a÷ ÓrÅ-paramÃnanda-bhaÂÂÃcÃrya-k­te prapa¤ca-sÃra-vivaraïe dra«Âavya÷ || KrdC_4.9-10 || ______________________________ vÃyavyÃÓÃdÅÓa-paryantam arcya- pÅÂhasyodag-gauravÅ paÇktir Ãdau | pÆjyo 'nyatrÃpy Ãmbikeya÷ karÃbjai÷ pÃÓaæ dantaæ Ó­ïya-bhÅtÅ dadhÃna÷ // Krd_4.11 // pÅÂhasya rÃÓi-pÅÂhasya udak uttara-bhÃge vÃyavya-koïÃd ÅÓÃna-koïa-paryantaæ guru-sambandhinÅ paÇktir Ãdau prathamata÷ pÆjyà | prayogas tu oæ gurubhyo nama÷ iti | anyatra dak«iïa-bhÃge Ãmbikeyo gaïapati÷ pÆjya÷ | kÅd­Óaæ ? hasta-padmai÷ sva-dantaæ Ó­ïim aÇkuÓam abhayaæ dadhÃna÷ || KrdC_4.11 || ______________________________ adhunà kalaÓa-sthÃpana-prakÃraæ darÓayati yato deÓika ity ÃdinÃ- ÃrÃdhyÃdhÃra-Óakty-Ãdy-amara-caraïa-pÃvadhyatho madhya-bhÃge dharmÃdÅn vahnir ak«a÷-pavana-Óiva-gatÃn dik«v adharmÃdikÃæÓ ca | madhye Óe«Ãbja-bimba-tritaya-guïa-gaïÃtmÃdikaæ keÓarÃïÃæ vahner madhye ca ÓaktÅr nava-samabhiyajet pÅÂha-mantreïa bhÆya÷ // Krd_4.12 // athÃnantaraæ maï¬ala-madhya-bhÃge ÃdhÃra-Óaktim Ãrabhya kalpa-v­k«a-paryantam ÃrÃdhya pÆjayitvà pÅÂha-nyÃsa-krameïa vahnÅti agny-Ãdi-koïa-gatÃn dharmÃdÅn pÆrvÃdi-caturdik«u adharmÃdÅn tathà madhye Óe«aæ padmaæ tathà sÆrya-soma-vahnÅnÃæ bimba-trayaæ dv¸adaÓa-«o¬aÓa-daÓa-kalÃ-vyÃptaæ maï¬ala-trayaæ tathÃtmÃdi-catu«Âayaæ pÆjayet | atha keÓarÃïÃæ madhye karïikÃyÃæ cca vimalÃdyà nava-ÓaktÅ÷ pÆrvÃdi-krameïa pÆjayet | bhÆya÷ punar api pÆrvoktena pÅÂha-mantreïa pÅÂhaæ pÆjayed ity artha÷ || KrdC_4.12 || ______________________________ tata÷ ÓÃlÅn madhyekamalam amalÃæs taï¬ula-varÃn api nyasyed darbhÃæs tad upari ca kÆrcÃk«ata-yutÃn | nyaset prÃdak«iïyÃt tad-upari k­ÓÃnor daÓa kalÃ- ya-kÃrÃdy-arïÃdyà yajatu ca sugandhÃdibhir imÃ÷ // Krd_4.13 // tad-anantaraæ madhye-kamalaæ kamala-madhye ÓÃlÅn ìhaka-parimitÃn tathà ÓubhrÃn ÓÃly-a«Âa-bhÃga-parimitÃn taï¬ulÃn Óre«ÂhÃn nyasyet sthÃpayet | yad uktaæ- ÓÃlÅn vai karïikÃyÃæ ca nik«ipyìhaka-saæmitÃn | taï¬ulÃæÓ ca tad-a«ÂÃæÓÃn darbhai÷ kÆrcai÷ pravinyaset || iti | tad-upari taï¬ulopari kÆrcÃk«ata-yuktÃn darbhÃn vinyaset | kuÓa-traya-ghaÂito brahma-granthi÷ kÆrca-Óabdenocyate kÆrca÷ kuÓa-mu«Âir iti tripÃÂhina÷ | tad-upari kÆrcopari k­ÓÃnor vahner daÓa kalà ya-kÃrÃdayo daÓa-varïà ÃdyÃ÷ prathamà yÃsÃæ tÃ÷ prÃdak«iïyena nyaset tad-anantaraæ imà daÓa kalà gandhÃdibhi÷ pÆjayet | tÃÓ ca- dhÆmrÃrcir-Æ«mÃ-jvalinÅ-jvÃlinÅ-visphuliÇginÅ | suÓrÅ÷ surÆpà kapilà havya-vahà kavyavahà || iti | prayogas tu dhÆmrÃrci«e nama iti || KrdC_4.13 || ______________________________ nyaset kumbhaæ tatra triguïita-lasat-tantu-kalitaæ japaæs tÃraæ dhÆpai÷ suparimalitaæ joÇkaÂamayai÷ | kabhÃdyai÷ kumbhe 'smin Âha-¬a-vasitibhir varïa-yugalai÷ tathÃnyasyÃbhyarcyÃs tad-anu kha-maïer dvÃdaÓa kalÃ÷ // Krd_4.14 // tatra daÓa-kalÃ-maye kÆrce t¸aram oÇkÃram uccaran kumbhaæ nyaset | kumbhas tu suvarïÃdi-nirmita÷ | tad uktam- sauvarïaæ rÃjataæ vÃpi m­ïmayaæ và yathoditam | k«Ãïayed astra-mantreïa kumbhaæ samyak sureÓvari || iti | kÅd­Óam ? grÅvÃyÃæ triguïità lasanta÷ ÓobhamÃnà ye tantava÷ kanyÃ-kartita-kÃrpÃsa-sÆtrÃïi tai÷ kalitam astra-mantreïa ve«Âitam | puna÷ kÅd­Óam ? joÇkaÂa-mayai÷ k­«ïÃguru-pradhÃnair dhÆpai÷ sudhÆpitaæ tad-anantaraæ khamaïe÷ sÆryasya dvÃdaÓa-kalà asmin kumbhe nyasya anantaraæ pÆjyÃ÷ | kai÷ ? varïa-yugalai÷ | kÅd­Óai÷ ? kabhÃdyai÷ ka-kÃra-bha-kÃrÃdyai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? Âha-¬a-vasitibhi÷ Âha-kÃra-¬a-kÃrÃvasÃnai÷ | ayam artha÷-anuloma-paÂhita-ka-kÃrÃdy-ekaikam ak«araæ pratiloma-paÂhita-bha-kÃrÃdy-ekaikam ak«areïa sahitaæ tapiny-Ãdi«u dvÃdaÓa-kalÃsu saæyojya nyÃsÃdikaæ kÃryam | tÃÓ ca- tapanÅ tÃpanÅ dhÆmrà bhrÃmarÅ jvÃlinÅ ruci÷ | su«umïà bhogadà viÓvà bodhinÅ dhÃriïÅ k«amà || iti | prayogas tu-kaæ bhaæ tapinyai nama÷ | khaæ vaæ tÃinyai nama÷ ity Ãdi kÃryam ||14|| ______________________________ evaæ saÇkalpyÃgnim ÃdhÃra-rÆpaæ bhÃnuæ tadvat kumbha-rÆpaæ vidhij¤ai÷ | nyasyet tasminn ak«atÃdyai÷ sametaæ kÆrcaæ svarïai ratna-varyai÷ pradÅptam // Krd_4.15 // evam anena prakÃreïÃdhÃra-rÆpam agniæ saÇkalpya tadvat kumbha-rÆpaæ bhÃnuæ vicintya tasmin kumbhe vidhij¤a Ãgamokta-prakÃrÃbhij¤a÷ mÆla-mantreïÃk«atÃdyai÷ sahitaæ kÆrcaæ pÆrvokta-lak«aïai÷ suvarïa-ratna-varyair nava-ratnai÷ Óobhitaæ nyaset | tad uktaæ bhairaveïa- etÃn nayitvà tan-madhye Óukla-pu«paæ sitÃk«atam | nava-ratnaæ ca kÆrcaæ ca mÆlenaiva vinik«ipet || iti || KrdC_4.15 || ______________________________ atha kvÃtha-toyai÷ k«akÃrÃdi-varïair akÃrÃvasÃnai÷ samÃpÆrayet tam | svamantra-trijÃpÃvasÃnaæ payobhir gavÃæ pa¤ca-gavyair jalai÷ kevalair và // Krd_4.16 // athÃnantaraæ pÅÂha-kumbhayor aikyaæ vicintya pa¤cÃÓad-varïair o«adhi-toyai÷ palÃÓa-tvag-jalai÷ k«Åra-druma-tvak-kvÃtha-jalair và sarvau«adhi-jalair và gavÃæ payobhir và pa¤ca-gavyair và kevala-jalai÷ karpÆrÃdi-jalair và tÅrtha-jalair và k«a-kÃrÃdi-varïair akÃrÃvasÃnair viloma-mÃt­kÃbhi÷ sva-mantra-trijapÃvasÃnaæ mÆla-mantra-vÃra-traya-jap¸antaæ yathà syÃd evaæ pÆrayet || KrdC_4.16 || ______________________________ kalaÓa-jale 'smin vasu-yuga-saÇkhyÃ÷ svara-gaïa-pÆrvà nyasatu tathaiva | u¬upa-kalÃs tÃ÷ salila-sugandhÃ- k«ata-sumanobhis tad-anu yajeta // Krd_4.17 // tasmin kalaÓa-jale u¬upa-kalÃÓ candra-kalÃ÷ vasu-yuga-saÇkhyÃ÷ «o¬aÓa-saÇkhyÃ÷ svara-gaïa-pÆrvà a-kÃrÃdi-varïa-pÆrvà nyasatu | tad-anu tad-anantaraæ tÃÓ candra-kalÃs tathaiva tenaiva krameïa pu«päjalibhi÷ pÆjayet | tÃÓ coktÃ÷- am­tà mÃnadà pÆ«Ã tu«Âi÷ pu«ÂÅ ratir dh­ti÷ | ÓaÓinÅ candrikà kÃntir jyotsnà ÓrÅ÷ prÅtir aÇgadà | pÆrïà pÆrïÃm­tà ca || iti | ______________________________ adhunà vai«ïava-gandhëÂakam Ãha- udÅcya-ku«Âa-kuÇkumÃmbu-loha-sajjaÂÃmurai÷ | saÓÅtam ity udÅritaæ hare÷ priyëÂa-gandhakam // Krd_4.18 // udÅcyam uÓÅraæ ku«Âaæ kuÇkumam ambu-bÃlà netra-bÃlà loha÷ k­«ïÃgurur jaÂayà saha murà jaÂà mÃæsÅ ca etai÷ saha ÓÅtaæ candanam iti hare÷ priya-kÃri-gandhëÂakam uktam || KrdC_4.18 || ______________________________ ÓaÇkha-pÆraïam Ãha- kvÃtha-toya-paripÆritodare saævilo¬ya vidhinëÂa-gandhakam | soma-sÆrya-ÓikhinÃæ p­thak-kalÃ÷ seca-karma viniyojayet kramÃt // Krd_4.19 // udare ÓaÇkhe vidhinÃgamokta-prakÃreïa mÆla-manteïa pÆrvokta-kvÃtha-jalena paripÆrite gandh¸a«Âakaæ namo-mantreïa savilo¬ya dattvà soma-sÆrya-vahnÅnÃæ kalÃ÷ p­thak samÃvÃhya seca-karma prÃïa-prati«ÂhÃ-karma krameïa viniyojayet kuryÃt || KrdC_4.19 || ______________________________ tadvad Ãk«ara-bhavÃs tu kÃdibhi« ÂÃdibhi÷ punar ukÃrajÃ÷ kalÃ÷ | pÃdibhir malipijÃs tu bindujÃ÷ «Ãdibhi÷ svara-gaïena nÃda-jÃ÷ // Krd_4.20 // pÆrvokta-prakÃreïa Ãk«ara-bhavà a-kÃrÃk«ara-bhavà daÓa kalÃ÷ kÃdibhi÷ ka-kÃrÃdibhir daÓabhir ak«arai÷ sahitÃ÷ punar u-kÃra-jà u-kÃrÃk«ara-bhavà daÓa kalÃ÷ ÂÃdibhir daÓabhir ak«arai÷ sahitÃs tathà malipi-jà ma-kÃrÃk«ara-bhavà daÓa kalÃ÷ pÃdibhir daÓabhir ak«arai÷ sahitÃs tathà bindujà bindu-prabhavÃ÷ catasra÷ kalÃ÷ «ÃdibhiÓ catur-ak«arai÷ sahitÃ÷ tathà nÃdajà nÃda-prabhavÃ÷ «o¬aÓca kalÃ÷ svara-samÆhena «o¬aÓabhi÷ svarai÷ sahitÃ÷ ÓaÇkha-salile nyasyÃ÷ | tÃÓ ca- s­«Âir ­ddhi÷ sm­tir medhà kÃntir lak«mÅr dh­it÷ sthirà | sthiti÷ siddhir akÃrotthÃ÷ kalà daÓa samÅrita÷ || jarà ca pÃlinÅ ÓÃntir aiÓvarÅ rati-kÃmike | varadà hlÃdinÅ prÅtir dÅrghà cokÃra-jÃ÷ kalÃ÷ || tÅk«ïà raudrà bhayà nidrà tantÅr k«ut krodhanÅ kriyà | utkÃrÅ caiva m­tyuÓ ca makÃrÃk«arajÃ÷ kalÃ÷ || niv­ttiÓ ca prati«Âhà ca vidyà ÓÃntis tathaiva ca | indhikà dÅpikà caiva recikà mocikà parà || sÆk«mà sÆk«mÃm­tà j¤ÃnÃj¤Ãnà cÃpy ÃyanÅ tathà | vyÃpinÅ vyoma-rÆpà ca anantà nÃda-sambhavÃ÷ || iti | prayogaÓ ca kaæ s­«Âyai nama ity Ãdi || KrdC_4.20 || ______________________________ samÃvÃhanÃnte 'susaæsthÃpanÃt prÃk ­cas tatra tatrÃbhijapyà budhena | samabhyarcya tÃs tÃ÷ p­thak tac ca pÃtho 'rpayen mÆla-mantreïa kumbhe yathÃvat // Krd_4.21 // samÃvÃhanasyÃnte 'susaæsthÃpanÃt prÃk prÃïa-prati«ÂhÃyÃ÷ pÆrvaæ tatra tatra sthÃne paï¬itena dhÃryÃÓ cÃbhijapyÃ÷ paÂhanÅyÃ÷ | ayam artha÷-ÓaÇkha-jale 'kÃra-prabhava-ka-kÃrÃdi-kalÃvÃhanÃnantaraæ prÃïa-prati«ÂhÃyÃ÷ pÆrvaæ haæsa÷ Óuci«ad iti ­caæ paÂhet | u-kÃra-prabhava-Âadi-kalÃvÃhanÃnantaraæ pratad vi«ïu÷ iti ­caæ paÂhet | ma-kÃrÃdi-prabhava-pa-kÃrÃdi-kalÃvÃhanÃnantaraæ tat savitur ity Ãdi ­caæ paÂhet | nÃda-prabhava-ta-kÃrÃdi-kalÃvÃhanÃnantaraæ vi«ïor yonir ity Ãdi ­caæ paÂhet | anantaraæ mÆla-mantraæ ÓaÇkha-jale vilomena japet | tÃs tÃ÷ kalÃ÷ p­thag ekaikaÓa÷ yathÃvat yathÃ-vidhi sampÆjya tac ca p¸atha÷ tac-chaÇkhodakaæ mÆla-mantraæ paÂhitvà kumbhe vinik«ipet || KrdC_4.21 || ______________________________ sahakÃra-bodhi-panasa-stavakai÷ Óatamanyu-vallik-kalitai÷ kalaÓam | pidadhÃtu pu«pa-phala-taï¬ulakair abhipÆrïayÃpi Óubha-cakrikayà // Krd_4.22 // sahakÃra Ãmra÷ | bodhir aÓvattha÷ | panasa÷ kaïÂaki-phala-v­k«a÷ | ete«Ãæ stavakai÷ pallavai÷ Óatamanyu-valli-kalitair indavallÅ-baddhai÷ kalaÓaæ kalaÓa-mukhaæ suradruma-dhiyà pidadhÃtu samÃcchÃdayatu tathà pu«pÃdibhi÷ paripÆrïayà Óubha-cakrikayà ÓobhamÃna-ÓarÃveïa tad-upari pidadhÃt || KrdC_4.22 || ______________________________ abhive«Âayet tad-anu kumbha-mukhaæ nava-nirmalÃæÓuka-yugena budha÷ | samalaÇk­te 'tra kusumÃdibhir apy abhivÃhayet parataraæ ca maha÷ // Krd_4.23 // tad anu tad-anantaraæ nÆtana-mala-rahita-vastra-dvayena parit÷ kumbha-mukham abhive«Âayet | anantaraæ kumbhe pu«pÃdibhir alaÇk­te paramotk­«Âaæ mahas teja÷ pÆjya-devatÃ-svarÆpam ÃvÃhayet ÃvÃhanÃdikaæ kuryÃt | yathà ÓrÅ-k­«ïehÃgaccheha ti«Âha iha saænidhehi || KrdC_4.23 || ______________________________ sakalÅ-vidhÃya kalaÓa-stham amuæ harim arïa-tattva-manu-vinyasanai÷ | paripÆjayed gurur athÃvahita÷ parivÃra-yuktam upacÃra-gaïai÷ // Krd_4.24 // amuæ kalaÓasthaæ hariæ sakalÅk­tya devatÃÇge «a¬-aÇgÃnÃæ nyÃsa÷ syÃt sakalÅk­tir iti | uttamÃÇgaæ vidhÃya varïa-tattvam anv iti ak«ara-maya-tattva-mantra-nyÃsai÷ saheti rudradhara÷ | arïa iti s­«Âi-saæhÃra-bhedena aÇgulyÃropaïa-bhedena ca mantra-varïa-vinyÃso 'rïa-nyÃso manu-nyÃsa÷ manu-puÂita-mÃt­kÃ-nyÃsa ity artha÷ | ity Ãdi-nyÃsais tat-tejo-rÆpa-dharaæ sakalaæ saguïaæ ÓarÅraæ kuryÃd iti bhairava-tripÃÂhina÷ | vidyÃdharo 'py evam Ãha-pÅÂ÷a-nyÃsa-kara-nyÃsau vinÃpi prathama-dvitÅya-paÂala-prokta-nyÃsÃdi-jÃtair iti | kecit a«ÂÃdaÓÃk«are pak«e tattva-nyÃsa-sthÃne mantrÃk«ara-nyÃso dra«Âavya÷ | athÃnantaram avahita÷ sÃvadhÃno guru÷ sa-parivÃraæ Ãvaraïa-sametam upacÃra-gaïai÷ «o¬aÓa-pa¤copacÃrÃnyatamopacÃreïa pÆjayet || KrdC_4.24 || ______________________________ pÆjÃ-kramam Ãha- dattvÃsanaæ svÃgatam ity udÅya÷ tathÃdhyapÃdyÃcamanÅyakÃni | deyÃni pÆrvaæ madhuparka-yƤji nandÃtmajÃyÃcamanÃntakÃni // Krd_4.25 // sthÃnaæ ca vÃsaÓ ca vibhÆ«aïÃni sÃÇgÃya tasmai viniyojya mantrÅ | gÃtre pavitrair atha gandha-pu«pai÷ pÆrvaæ yajen nyÃsa-vidhÃnato 'sya // Krd_4.26 // tasmai sÃÇgÃya nandÃtmajÃya k­«ïÃya Ãsanaæ padmÃdi-kusuma-rÆpaæ dattvà svÃgatam ity udÅrya svÃgatam iti Óabdam uccÃrya anantaraæ pÆrvaæ prathamato 'rghya-pÃdyÃcamanÅyakÃni madhuparka-sahitÃni deyÃni ÃcamanÃntakÃni madhu-parkaæ dattvà punar ÃcamanÅyaæ deyaæ snÃnaæ gandha-jalÃdibhi÷ kÃryaæ vÃso vastra-yugalaæ ÓarÅre deyaæ vibhÆ«aïÃni kuï¬alÃdÅni yathÃ-sthÃnaæ viniyojyÃni | athÃnantaram asya parameÓvarasya gÃtre ÓarÅre pÆrvaæ prathamata÷ pavitrai÷ Óuddhair gandha-pu«pair nyÃsa-prakÃreïa yajet pÆjayet || KrdC_4.25-26 || ______________________________ pÆjÃ-prakÃram evÃha- s­«Âi-sthitÅ svÃÇga-yugaæ ca veïuæ mÃlÃm abhij¤Ãna-varÃÓma-mukhyau | mÆlena cÃtmÃrcanavat prapÆjya samarcayed ÃvaraïÃni bhÆya÷ // Krd_4.27 // varïa-nyÃsa-mantrair yathÃ-kramaæ pÆjayet | oæ goæ oæ nama÷ ity Ãdi | s­«Âi-sthitÅ pÆrvoktaæ svÃÇga-yugaæ pa¤cÃÇga-daÓÃÇga-nyÃsau veïuæ mÃlÃæ vanamÃlÃm abhij¤Ãna-varaæ ÓrÅvatsalächanam iti aÓma-mukhya÷ kaustubha÷ | etÃni sampÆjya mÆlena cÃtmÃrcanavat yathÃtmani parameÓvara-pÆjà mÆla-mantreïa pa¤ca-k­tva÷ tulasyÃdi-pu«päjalibhi÷ pada-dvayÃdi«u k­tà tathà kumbhastham api sampÆjya bhÆya÷ punar api ÃvaraïÃni vak«yamÃïÃni pÆjayet | a«ÂÃdaÓÃrïa-pak«e s­«Ây-Ãdi-sthÃne«u varïa-nyÃsa-pada-nyÃsÃnÃæ pÆjà kÃryeti boddhavyam || KrdC_4.27 || ______________________________ Ãvaraïa-pÆjÃ-kramam Ãha- dik«v atha dÃma-sudÃmau vasudÃma÷ kiÇkiïÅ ca sampÆjyÃ÷ | tejo-rÆpÃs tad-bahiraÇgÃni ca keÓare«u samabhiyajet // Krd_4.28 // athÃnantaraæ karïikÃyÃæ devasya pÆrvÃdi-catur-dik«u dÃmÃdayaÓ catvÃra÷ pÆjyÃ÷ | kÅd­ÓÃ÷ ? tejo-rÆpà dedÅpyamÃnÃ÷ | prayogas tu-oæ dÃmÃya nama ity Ãdi | dvitÅyÃvaraïam Ãha tad-bahir iti | karïikÃ-koïe«u aÇgÃni samabhiyajet || KrdC_4.28 || ______________________________ pÆjÃ-vidhÃnam Ãha- hutavaha-nir­ti-samÅra-Óiva-dik«u h­dÃdi-varma-paryantam | pÆrvÃdi-dik«v athÃstraæ krameïa gandhÃdibhi÷ suÓuddha-manÃ÷ // Krd_4.29 // agny-Ãdi-koïa-catu«Âaye«u h­dayÃdi-kavacÃntÃni catvÃry aÇgÃni athÃnantaraæ pÆrvÃdi-catur-dik«u astram aÇgaæ pÆjayet || KrdC_4.29 || ______________________________ aÇga-devatÃ-dhyÃnam Ãha- muktendu-kÃnta-kuvalaya- hari-nÅla-hutÃÓa-sabhÃ÷ pramadÃ÷ | abhaya-vara-sphurita-karÃ÷ prasanna-mukhyo 'ÇgadevatÃ÷ smaryÃ÷ // Krd_4.30 // aÇga-devatà dhyeyÃ÷ | kimbhÆtÃ÷ ? pramadÃ÷ strÅ-svabhÃvÃ÷ | puna÷ kimbhÆtÃ÷ ? muktÃ÷ indukÃntaÓ candrakÃnta-maïi÷ kuvalayaæ nÅla-padmaæ harinÅla÷ indranÅla-maïi÷ hutÃÓo vahniÓ ca ete«Ãæ samÃnÃbhà prabhà varïo yÃsÃntÃs tathà | kimbhÆtÃ÷ ? abhayena vareïa ca ÓobhitÃ÷ karà yÃsÃæ tÃ÷ | kimbhÆtÃ÷ ? prasanna-vadanÃ÷ || KrdC_4.30 || ______________________________ t­tÅyam Ãvaraïam Ãha- rukmiïy-Ãdyà mahi«År a«Âau sampÆjayed dale«u tata÷ | dak«iïa-kara-dh­ta-kamalà vasu-bharita-supÃtra-mudritÃnya-karÃ÷ // Krd_4.31 // tatas tad-anantaraæ dale«u pÆrvÃdi-patre«u rukmiïy-ÃdyÃ÷ a«Âau mahi«År mukhyà mahÃ-devÅ÷ sampÆjayet | kimbhÆtÃ÷ ? dak«iïa-karair dh­tÃni kamalÃni yÃbhis tÃs tathà | puna÷ kimbhÆtÃ÷ ? vasu-pÆrita-pÃtrair mudritÃ÷ pÆrità anye vÃma-karà yÃsÃæ tÃs tathà || KrdC_4.31 || ______________________________ a«Âau varïayati- rukmiïy-Ãkhyà satyà sa-nÃgnijity-Ãhvayà sunandà ca | bhÆyaÓ ca mitravindà sulak«maïà ­k«ajà suÓÅlà ca // Krd_4.32 // ­k«ajà jÃmbavatÅ || KrdC_4.32 || ______________________________ tÃsÃæ rÆpÃïi darÓayati- tapanÅya-marakatÃbhÃ÷ susita- vicitrÃmbarà dviÓas tv etÃ÷ | p­thu-kuca-bharÃlasÃÇgyà vividha- maïi-prakara-vilasitÃbharaïÃ÷ // Krd_4.33 // età rukmiïy-Ãdyà dviÓa÷ yugmaÓa÷ krameïa käcana-marakatayor ivÃbhà dÅptir yÃsÃæ tÃs tathà | puna÷ kimbhÆtÃ÷ ? ÓobhamÃnÃni ÓuklÃni nÃnÃ-prakÃrÃïi vastrÃïi yÃsÃæ tÃs tathà | puna÷ kimbhÆtÃ÷ ? acalà ye kucÃs te«Ãæ gauraveïa alasÃni ni«kriyÃïi aÇgÃni yÃsÃæ tÃs tathà | puna÷ kimbhÆtÃ÷ ? nÃnÃ-prakÃro maïi-prakara indranÅlÃdi-samÆhas te«u viÓe«eïa ÓobhitÃni ÃbharaïÃni yÃsÃm || KrdC_4.33 || ______________________________ caturthÃvaraïam Ãha- tato yajed dalÃgre«u vasudevaæ ca devakÅm | nanda-gopaæ yaÓodÃæ ca balabhadraæ subhadrikÃm | gopÃn gopÅÓ ca govinda-vilÅna-mati-locanÃn // Krd_4.34 // tatas tad-anantaraæ dalÃgre«u pÆrvÃdi-krameïa vasudevÃdÅn sampÆjayet | kÅd­ÓÃ÷ ? govinde vilÅnà sambaddhà matir locanaæ ye«Ãæ te tathà || KrdC_4.34 || ______________________________ ete«Ãm Ãyudhà nidarÓayati- j¤Ãna-mudrÃbhaya-karau pitarau pÅta-pÃï¬arau | divya-mÃlyÃmbarÃlepa-bhÆ«aïe mÃtarau puna÷ // Krd_4.35 // j¤Ãna-mudrà abhayaæ ca kare«u yayos tau pitarau vasudeva-nanda-gopau | kÅd­Óau ? haridrÃbha-Óvetau mÃtarau devakÅ-yaÓode | kÅd­Óyau ? divyÃni devÃrhÃïi mÃlyÃmbara-bhÆ«aïÃni yayos tÃd­Óyau || KrdC_4.35 || ______________________________ dhÃrayantyau ca varadaæ pÃyasÃpÆrïa-pÃtrakam | aruïÃÓyÃmale hÃra-maïi-kuï¬ala-maï¬ite // Krd_4.36 // varadaæ vara-dÃnaæ mudrÃ-viÓe«aæ pÃyasÃ-pÆrïa-pÃtraæ ca dhÃrayantyau | puna÷ kimbhÆte ? aruïÃ-ÓyÃmale | puna÷ kÅd­Óyau ? hÃra-kuï¬alÃbhyÃæ Óobhite || KrdC_4.36 || ______________________________ bala÷ ÓaÇkhendu-dhavalo musalaæ lÃÇgalaæ dadhat | hÃlÃlolo nÅla-vÃsà helÃvÃn eka-kuï¬ala÷ // Krd_4.37 // balo balabhadra÷ ÓaÇkhendu-dhavala÷ Óveta÷ lÃÇgalaæ musalaæ bibhrÃïa÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? hÃlà mÃdhvÅ tasyÃ÷ pÃne lola÷ ca¤cala÷ am­«ya-kÃrÅ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? nÅla-vÃsÃ÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? helÃvÃn lÅlÃvÃn | puna÷ kÅd­Óa÷ ? eka-kuï¬ala-dhÃrÅ || KrdC_4.37 || ______________________________ kalÃya-ÓyÃmalà bhadrà subhadrà bhadra-bhÆ«aïà | varÃbhaya-yutà pÅta-vasanà rƬha-yauvanà // Krd_4.38 // subhadrà kalÃya-ÓyÃmalà bhadrà samÅcÅnà bhadra-bhÆ«aïà ÓobhamÃnÃbharaïà | puna÷ kimbhÆtà ? varÃbhaya-yutà | puna÷ kimbhÆtà ? pÅta-vasanà | puna÷ kimbhÆtà ? prau¬ha-yauvanà || KrdC_4.38 || ______________________________ veïu-vÅïÃ-vetra-ya«Âi-ÓaÇkha-Ó­ÇgÃdi-pÃïaya÷ | gopà gopyaÓ ca vividha-prabh­tÃtta-karÃmbujÃ÷ | mandÃrÃdÅæÓ ca tad-bÃhye pÆjayet kalpa-pÃdapÃn // Krd_4.39 // veïur vaæÓÅ | vÅnà tantrÅ | vetraæ ya«Âi÷ ÓaÇkha÷ Ó­ÇgÃdi nÃnÃ-vastu pÃïau kare ye«Ãm evaæ viÓi«Âà gopÃ÷ gopya÷ punar nÃnÃ-prakÃraæ yat-prÃbh­tam upa¬haukanaæ tenÃttam Ãyattaæ vaÓÅk­taæ karÃbjaæ yÃsÃæ tÃ÷ | pa¤camÃvaraïam Ãha-mandÃrÃdÅn iti | tad-bÃhye tad-anantaraæ mandÃrÃdÅn agre vak«yamÃïÃn kalpa-v­k«Ãn pÆjayet || KrdC_4.39 || ______________________________ mandÃra-santÃnaka-pÃrijÃta- kalpa-drumÃkhyÃn karicandanaæ ca | madhye caturdik«v api vächitÃrtha- dÃnaika-dak«Ãn phala-namra-ÓÃkhÃn // Krd_4.40 // tÃn evÃha mandÃreti | kutra ka÷ pÆjanÅya÷ tatrÃha madhye iti | madhye karïikÃyÃæ prathama-parityÃge mÃnÃbhÃvÃt prathama-nirdi«Âavat pÆjà caturdik«u pÆrvÃdi-catur-dik«u etÃd­ÓÃn vächità ÃkÃÇk«ità ye arthÃs te«Ãæ dÃne ekaæ advitÅyà dak«Ã÷ tÃn tathà phalai÷ namrÃ÷ ÓÃkhà ye«u tÃn | yad vÃ, ÃkÃÇk«ita-dÃne advitÅya-samarthÃn tathà phalai÷ namrÃ÷ ÓÃkhà ye«u tÃn || KrdC_4.40 || ______________________________ «a«ÂhÃvaraïam Ãha- hari-havya-vÃÂ-taraïija-k«apÃcarÃpy ativÃyusoma-Óiva-Óe«a-padmajÃn | prayajet svadik«v amala-dhÅ÷ svajÃty adhÅ- Óvaraheti-patra-parivÃra-saæyutÃn // Krd_4.41 // harir indra÷ havya-vì-agni÷ taraïijo yama÷ k«apÃcaro niÓÃcaro nir­ti÷ appatir varuïa÷ vÃyu÷ soma÷ ÅÓa÷ Óe«o 'nanta÷ padmajo brahmà etÃn sva-dik«u pÆrvÃdi-dik«u nirmala-mati÷ pÆjayet | atra nir­ti-varuïayor madhye 'nantaæ someÓÃnayor madhye brahmÃïaæ svÃdik«v atikathanÃt anyatra kalpita-pÆrvÃdi-dik«u pÆjÃvagamyate | tad uktam ÃgamÃntare- devÃgre svasya vÃpy agre prÃcÅ proktà ca deÓikai÷ | prÃcÅ prÃcy eva vij¤eyà muktaye devatÃrcanam || iti | kÅd­ÓÃn ? sva-jÃti÷ indratvÃdi÷ | adhÅÓvaro 'dhipati÷ heti÷ Óastraæ patraæ vÃhanaæ parivÃro gaïa÷ etai÷ saæyuktÃn ete«Ãæ ca bÅjÃni uccÃrayitavyÃni | prayogas tu laæ indrÃya sarva-surÃdhipataye sÃyudhÃya savÃhanÃya saparivÃrÃya nama evam anyatrÃpy ÆhanÅya÷ || KrdC_4.41 || ______________________________ idÃnÅæ varïam Ãha- kapiÓa-kapila-nÅla-ÓyÃmala-Óveta-dhÆmrÃ- mala-sita-Óuci-raktà varïato vÃsavÃdyÃ÷ | kara-kamala-virÃjat-svÃyudhà divya-veÓà vividha-maïi-gaïo 'sra-prasphurad-bhÆ«aïìhyÃ÷ // Krd_4.42 // kapiÓa÷ kanaka-varïa÷ kapilas tÃmra-varïÃbha÷ ÓyÃmala÷ k­«ïa÷ Óveta÷ Óukla÷ dhÆmro 'sita-bheda÷ amala-sita÷ Óveta÷ Óucir api Óveta eva rakto lohita ete vÃsavÃdyÃ÷ varïato varïena yathÃ-kramaæ pÆrvokta-kramata÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? hasta-padme ÓobhamÃnÃni ÃyudhÃni ye«Ãæ te | puna÷ utk­«Âa-veÓà nÃnÃ-prakÃra-maïi-samÆhÃnÃæ padma-rÃgÃdÅnÃm usreïa kiraïena prasphurad-dedÅpyamÃnaæ yad bhÆ«aïaæ tenìhyà upacitÃ÷ ÓobhamÃnà ity artha÷ || KrdC_4.42 || ______________________________ saptamÃvaraïam Ãha- dambholi-Óakty-abhidha-daï¬a-k­pÃïa-pÃÓa- caï¬ÃÇkuÓÃhvaya-gadÃ-triÓikhÃri-padmÃ÷ | arcyà bahir nija-sulak«ita-mauli-yuktÃ÷ sva-svÃyudha-bhaya-samudyata-pÃïi-padma÷ // Krd_4.43 // dambholir vajraæ Óakty-abhidhaæ Óakti-nÃmakam astraæ daï¬a÷ k­pÃïa÷ kha¬ga÷ caï¬ÃÇkuÓÃhvaya÷ ugrÃÇkuÓÃkhya÷ gadà triÓikhaæ triÓÆlam ari cakraæ padmæ ca etÃni vahni-vÃsavÃdito bahi÷ sampÆjyÃni | dambholi-prabh­taya÷ kÅd­ÓÃ÷ ? nija- sulak«ita-mauli-yuktÃ÷ vajrÃdi-lächita-mukuÂÃ÷ | puna÷ sva-svÃyudhair astrair abhayena ca samudyataæ sulak«itaæ hasta-padmaæ ye«Ãæ te tathà || KrdC_4.43 || ______________________________ vajrÃdÅnÃæ varïam Ãha- kanaka-rajata-toyadÃbhra-campÃ- ruïahima-nÅla-javÃ-pravÃla-bhÃsa÷ kramata÷ | kramata iti rucà tu vajra-pÆrvÃ- rucira-vilepana-vastra-mÃlya-bhÆ«Ã÷ // Krd_4.44 // vajra-pÆrvÃ÷ vajrÃdyÃ÷ rucà varïena kramato 'nukrameïaivaærÆpà j¤eyÃ÷ | puna÷ kÅd­ÓÃ÷ ? käcanaæ raupyaæ toyado megha÷ abhraæ campaka-pu«pam aruïo rakta÷ himaæ Óveta÷ nÅla÷ ÓyÃmala÷ javà auï¬ra-pu«paæ pravÃlo nava-pallava÷ evambhÆtà dÅptir ye«Ãæ te tathà | puna÷ kÅd­ÓÃ÷ ? ruciraæ manoharaæ vilepanaæ candanÃdi vastraæ mÃlyaæ bhÆ«aïaæ ca ye«Ãæ te tathà || KrdC_4.44 || ______________________________ pÆrvoktam upasaæharati- kathitam Ãv­ti-saptakam acyutÃ- rcana-vidhÃv iti sarva-sukhÃvaham | prayatÃd athavÃÇga-purandarÃ- Óani-mukhais tritayÃvaraïaæ tv idam // Krd_4.45 // iti pÆrvokta-prakÃreïa vi«ïu-pÆjÃ-vidhau Ãvaraïa-saptakaæ kathitam | kÅd­Óaæ ? sakala-sukhÃrtha-dÃyakam | aÓaktaæ pratyÃha prayajatÃd iti | pÆrvoktÃÓakta÷ tritayÃvaraïam Ãvaraïa-traya-sahitaæ prayajet | kai÷ ? aÇgam indra-vajram etan-mukhair etat pradhÃnair ity artha÷ || KrdC_4.45 || ______________________________ prak­tam upasaæharan pÆjÃntaram Ãha- ity arcayitvà jala-gandha-pu«pai÷ k­«ïëÂakenÃpy atha k­«ïa-pÆjÃm | kuryÃd budhas tÃni samÃhvayÃni vak«yÃmi tÃdÃdi-namo 'ntikÃni // Krd_4.46 // iti pÆrvokta-prakÃreïa jala-gandha-pu«pai÷ pÆjayitvà athÃnantaraæ k­«ïëÂakena vak«yamÃïena budha÷ paï¬ita÷ k­«ïa-pÆjÃæ kuryÃt tÃni | samÃhvayÃni nÃmÃni praïavÃdi-namo 'ntikÃni vak«yamÃïÃni oæ k­«ïÃya nama ity ÃdÅni || KrdC_4.46 || ______________________________ tÃny eva darÓayati- ÓrÅ-k­«ïo vÃsudevaÓ ca nÃrÃyaïa-samÃhvaya÷ | devakÅ-nandano yadu-Óre«Âho vÃr«ïeya ity api // Krd_4.47 // asurÃntaka-ÓabdÃnte bhÃrahÃrÅti saptama÷ | dharma-saæsthÃpakaÓ cëÂau caturthy-antÃ÷ kramÃd ime // Krd_4.48 // asurÃntaka-ÓabdÃnte bhÃra-hÃrÅty artha÷ | ime k­«ïÃdaya÷ ÓabdÃ÷ kramÃd ekaikaÓa÷ praïavÃdyÃÓ caturthy-antà namo 'ntakÃÓ ca vij¤eyÃ÷ || KrdC_4.47-48 || ______________________________ atyantÃÓaktaæ pratyÃha- ebhir evÃthavà pÆjà kartavyà kaæsa-vairiïa÷ | saæsÃra-sÃgarottÅrtyai sarva-kÃmÃptaye budhai÷ // Krd_4.49 // athavà ebhir eva k­«ïÃdibhi÷ Óabdai÷ kaæsavairiïa÷ ÓrÅ-k­«ïasya pÆjà budhai÷ | paï¬itai÷ kartavyà | kim artham ? saæsÃra eva sÃgara÷ tasya uttÅrtyai uttaraïÃya | puna÷ kim artham ? sakala-manoratha-prÃpty-artham || KrdC_4.49 || ______________________________ dhÆpa-dÃna-vidhiæ darÓayati- sÃrÃÇgÃre gh­ta-vilulitair jarjarai saævikÅrïair guggulvÃdyair ghana-parimalair dhÆpam ÃpÃdya mantrÅ | dadyÃn nÅcair danuja-mathanÃyÃpareïÃtha do«ïà ghaïÂÃæ gandhÃk«ata-kusumakair arcitÃæ vÃdayÃna÷ // Krd_4.50 // sÃrÃÇgÃre d­¬ha-këÂhÃÇgÃre | khÃdirÃÇgÃre iti tripÃÂhina÷ | saævikÅrïai÷ k«iptai÷ guggulv-Ãdyai÷ guggulu-ÓarkarÃ-madhu-candanÃguru-ÓÅrai÷ gh­ta-vilulitair dh­ta-plutai÷ jarjarai÷ kuÂÂanena cÆrïitair ghana-parimalair nivi¬a-saurabha-ÓÃlibhi÷ dhÆpam ÃpÃdya k­tvà mantrÅ upÃsaka÷ nÅcair nÃbhi-pradeÓe danuja-mathanÃya gopÃla-k­«ïÃya dadyÃt | kiæ kurvan ? athÃnantaram apareïa vÃmena do«ïà hastena gaja-dhvani-mantra-mÃta÷ svÃheti ghaïÂÃæ vÃdayan | kimbhÆtÃm ? gandhÃk«ata-pu«pai÷ pÆjitÃm || KrdC_4.50 || ______________________________ dÅpa-dÃne vidhiæ darÓayati- tadvad dÅpaæ surabhi-gh­ta-saæsikta-karpÆra-vartyà dÅptaæ d­«ÂyÃdy-ativiÓadadhÅ÷ padma-paryantam uccai÷ | dattvà pu«päjalim api ca vidhÃyÃrpayitvà ca pÃdyaæ sÃcÃmaæ kalpayatu vipula-svarïa-pÃtre nivedya // Krd_4.51 // tadvad ÃpÃdya dÅpaæ kuryÃt | kayà ? surabhi sugandhi yad gh­taæ tena siktà uk«ità karpÆra-sahità vartis tayà | kÅd­Óam ? d­«Âyà dÅptam | d­«Âi-manoharam iti rudradhara÷ | padma-paryantaæ mastaka-paryantam uccair upari dattvà d­«ÂyÃdÅti dak«iïÃvartena padma-paryantam | caraïa-kamala-paryantam iti tripÃÂhina÷ | pÃda-paryantam iti kvacit pÃÂha÷ | anantaraæ pu«päjalim api Óirasi dattvà pÃdyÃcamanÅye ca dattvà vipula-svarïa-pÃtre b­hat-kanaka-bhÃjane naivedyaæ kalpayatu sampÃdayatu | sÃcÃmam Ãcamana-sahitaæ prathamaæ vadanety Ãdibhir Ãcamanaæ dattvà anantaraæ naivedyaæ dadÃtv ity artha÷ || KrdC_4.51 || ______________________________ naivedya-svarÆpaæ darÓayati- surabhitareïa dugdha-havi«Ã suÓ­tena sitÃ- samupadeÓakai rucira-h­dy-avicitra-rasai÷ | dadhi-nava-nÅta-nÆtana-sitopala-pÆpa-puli- gh­ta-gu¬a-nÃrikela-kadalÅ-phala-pu«pa-rasai÷ // Krd_4.52 // atisurabhiïà dugdhÃnnena suÓ­tena supakvena sitÃ-samupadeÓakai÷ ÓarkarÃ-vya¤janai÷ saha | Óarkarayà saha upadaæÓakair vya¤janair iti tripÃÂhina÷ | asmin pak«e Óucitena sitÃ-samupadaæÓakair iti pÃÂha÷ | rucira icch¸akara÷ h­dya÷ susvÃda÷ vicitro madhurÃdi-raso ye«u tai÷ nÆtanaæ Óre«Âhaæ sitopalaæ khaï¬Ãdi-prasiddhaæ pu«pa-raso madhu etair dravyair naivedyaæ kalpayatu || KrdC_4.52 || ______________________________ kiæ viÓi«Âaæ naivedyaæ kalpayatu, tatrÃha- astrok«itaæ tad-ari-mudrikayÃbhirak«ya vÃyavyatÅyapariÓo«itamagnido«ïà | sandahya vÃma-kara-saudharasÃbhipÆrïaæ mantrÃm­tÅk­tam athÃbhim­«an prajapyÃt // Krd_4.53 // manum a«ÂaÓa÷ surabhi-mudrikayà paripÆrïam arcayatu gandha-mukhai÷ | harim arcayed atha k­ta-prasaväjalir Ãsyato 'sya prasarec ca maha÷ // Krd_4.54 // mÆla-mantrÃstra-mantreïÃstrÃya pha¬-ity anena và uk«itaæ siktaæ cakra-mudrayÃbhirak«ya vÃyavyeti vÃyu-bÅja-japtodaka-prok«aïa-pariÓo«ita-do«am agni-do«ïà sandahyeti ram iti vahni-bÅjÃbhijapta-dak«iïa-kareïa sp­«Âvà do«Ãn dagdhvà vÃma-kara-saudha-rasÃbhipÆraïam iti vÃma-hastena pidhÃya baæ-bÅja-japenÃm­ta-rasÃbhipÆrïaæ vicintya mÆla-mantreïÃm­ta-rÆpaæ vicintyÃthÃnantaraæ tad etÃd­Óaæ naivedyam abhim­Óan sp­«Âvà manuæ mantram a«ÂaÓa÷ a«Âa-vÃraæ prajapatu surabhi-mudrikayà dhenu-mudrikayà paripÆrïaæ naivedyaæ vicintya gandha-mukhai÷ candanÃdyai÷ pÆjayatu | dÃna-prakÃraæ darÓayati-harim ity Ãdinà | k­ta-prasaväjalir hariæ pratyarcayet naivedya-grahaïÃyÃsyatas tejo ni÷saratv iti prÃrthayet | athÃnantaram asya harer Ãsyato mukhatas tejo ni÷saret prasaratv iti cintayet | naivedye saæyojayed iti tripÃÂhina÷ || KrdC_4.53-54 || ______________________________ vÅtihotradayitÃntam uccaran mÆla-mantram atha nik«ipej jalam | arpayet tad am­tÃtmakaæ havir dor-yujà sukusumaæ samuddharan // Krd_4.55 // athÃnantaraæ vÅti-hotra-dayitÃntaæ svÃhÃ-kÃrÃntaæ mÆla-mantram uccaran kiæcij jalaæ tad-upari k«ipet prok«ayet | atra svÃhÃnte 'pi mantre puna÷ svÃhÃ-pada-prayoga÷ kÃrya÷ etad-balÃd eva anantara-dor-yujà hasta-dvayena sa-kusumaæ sa-pu«paæ samuddharan uttolayan tad-am­tÃtmakaæ havi÷ samarpayet || KrdC_4.55 || ______________________________ naivedyÃrpaïa-mantram Ãha- nivedayÃmi bhagavate ju«Ãïedaæ havir hare | nivedyÃrpaïamantro 'yaæ sarvÃrcÃsu nijÃkhyayà // Krd_4.56 // ayaæ mantra÷ sarvÃsu devÃnÃæ pÆjÃsu nijÃkhyayeti hare ity asmin sthÃne yasmai devÃya dÅyate tan-nÃma-grahaïaækartavyam iti nijÃkhyÃ-ÓabdÃrtha÷ | nivedyÃkhyayeti kecit || KrdC_4.56 || ______________________________ bhojanopayogi-mudrÃ-viÓe«aæ darÓayati- grÃsa-mudrÃæ vÃma-do«ïà vikacotpala-sannibhÃm | pradarÓayed dak«iïena prÃïÃdÅnÃæ ca darÓayet // Krd_4.57 // vÃma-do«ïà grÃsa-mudrÃæ darÓayet | kimbhÆtÃm ? praphullotpala-sad­ÓÅm | anantaraæ dak«iïa-hastena prÃïÃdÅnÃæ vak«yamÃïÃæ mudrÃæ darÓayed iti || KrdC_4.57 || ______________________________ sp­Óet kani«Âhopakani«Âhe dve aÇgu«Âha-mÆrdhnà prathameha mudrà | tathÃparà tarjanÅ-madhyame syÃd anÃmika-madhyamike ca madhyà // Krd_4.58 // anÃmika-tarjanÅ-madhyamÃ÷ syÃt tadvac caturthÅ-sa-kani«ÂhikÃs ta÷ | syÃt pa¤camÅ tadvad iti pradi«Âà prÃïÃdi-mudrà nija-mantra-yuktÃ÷ // Krd_4.59 // kani«Âhopakani«Âhe kani«ÂhÃnÃmike dve svÃÇgu«Âha-mÆrdhnà sp­Óet | iha mudrà prathamà tathà tarjanÅ-madhyame svÃÇgu«Âha-mÆrdhnà sp­Óet anÃmika-madhyamike ca tena sp­Óed evaæ vyÃna-mudrà anÃmÃ-tarjanÅ-madhyamÃs tena sp­Óet | caturthÅ udÃnasya tÃs tisra÷ kani«ÂhÃ-sahitÃ÷ | tadvat svÃÇgu«Âha-mÆrdhnà yadi sp­Óet tadà samÃna-mudrà ity anena prakÃreïa prÃïÃdi-mudrÃ÷ pradi«ÂÃ÷ kathitÃ÷ | kimbhÆtÃ÷ ? yathÃyogya-sva-mantra-sahitÃ÷ mantra-sÃhityena tÃsÃæ mudrÃtvaæ bhavati bilva-mudrÃvad ity artha÷ || KrdC_4.58-59 || ______________________________ ke te mantrà ity ÃkÃÇk«ÃyÃæ prÃïÃdÅnÃæ mantrÃn Ãha- prÃïÃpÃna-vyÃnodÃna-samÃnÃ÷ kramÃc caturthy-antÃ÷ | tÃrÃdhÃrà vadhvà ceddhÃ÷ k­«ïÃdhvanas tv ime manava÷ // Krd_4.60 // prÃïÃdaya÷ pa¤ca kramÃc caturthÅ-vibhakti-sahitÃ÷ tathà tÃrÃ-dhÃrÃ÷ oækÃrÃdhÃrÃ÷ praïavÃdyà ity artha÷ | tathà k­«ïÃdhvano 'gner vadhvà priyayà iddhà uddÅptÃ÷ sambaddhÃ÷ svÃhÃ-kÃrÃntà ity artha÷ | evaæ ca sati oæ prÃïÃya svÃhà ity ÃdyÃ÷ pa¤ca mantrà bhavatÅty artha÷ || KrdC_4.60 || ______________________________ nivedya-mudrÃæ pradarÓayan mantraæ ca darÓayati- tato nivedya mudrikÃæ pradhÃnayà kara-dvaye | sp­Óann anÃmikÃæ nijaæ manuæ japan pradarÓayet // Krd_4.61 // tatas tad-anantaraæ nivedya-mudrÃæ pradarÓayet | kiæ kurvan ? kara-dvaye karayor anÃmikÃæ pradhÃnayÃÇgu«Âhena sp­Óan | puna÷ kiæ kurvan ? nijaæ svÅyaæ manuæ mantraæ prajapan || KrdC_4.61 || ______________________________ mantram uddharati- nandajo 'mbu-manu-bindu-yuÇ nati÷ pÃrÓva-rÃ-marud-avÃtmane ni ca | ruddha-Çe-yuta-nivedyam Ãtma-bhÆr mÃsa-pÃrÓvam anilas tathÃ'mi-yuk // Krd_4.62 // nandaja÷ Âha-kÃra÷ ambu÷ va-kÃra÷ manu÷ au-kÃra÷ bindu÷ etair yuktà natir nama÷ pÃrÓva÷ pa-kÃra÷ rà iti svarÆpaæ marut ya-kÃra÷ avÃtmane iti ani svarÆpaæ ruddhaæ iti svarÆpaæ Çe caturthÅ aniruddha-ÓabdaÓ caturthÅ-yukta ity artha÷ | nivedyam iti traya÷ Ãtma-bhÆ÷ ka-kÃra÷ mÃæso la-kÃra÷ pÃrÓva÷ pa-kÃra÷ la-kÃra-ya-kÃrÃbhyÃæ yukto 'nilo ya-kÃra÷ amÅti svarÆpaæ tathà Âhvauæ nama÷ paryÃvÃtmane aniruddhÃya naivedyaæ kalpayÃmi iti mantra÷ || KrdC_4.62 || ______________________________ maï¬alam abhito mantrÅ bÅjÃÇkura-bhÃjanÃni vinyasya | pi«ÂamayÃn api dÅpÃn gh­ta-pÆrïÃn vinyaset sudÅpta-ÓikhÃn // Krd_4.63 // maï¬ala-parito bÅjÃÇkura-pÃtrÃïi saæsthÃpya tathaiva pi«Âa-k­tÃn gh­ta-paripÆrïÃn prajvalita-ÓikhÃn pradÅpÃn sthÃpayet || KrdC_4.63 || ______________________________ dÅk«ÃÇga-homa-vidhiæ darÓayati- atha saæsk­te hutavahe 'mala-dhÅr abhivÃhya samyag abhipÆjya harim | juhuyÃt sitÃgh­ta-yutena paya÷ parisÃdhitena sita-dÅdhitinà // Krd_4.64 // a«Âottaraæ sahasraæ samÃpya homaæ punar baliæ dadyÃt | rÃÓi«v adhinÃthebhyo nak«atrebhyas tataÓ ca karaïebhya÷ // Krd_4.65 // athÃnantaraæ ÓÃstrokta-saæskÃrai÷ saæsk­te vahnau nirmala-buddhi÷ yathokta-rÆpaæ harim ÃvÃhya gandhÃdibhiÓ ca yathÃvidhi sampÆjyëÂottara-sahasraæ juhuyÃt | kena sita-dÅdhitinà bhaktena kÅd­Óena paya÷-parisÃdhitena dugdha-paripÃcitena paramÃnnenety artha÷ | puna÷ kÅd­Óena ? sitÃ-gh­ta-yutena ÓarkarÃ-gh­ta-sahitena anantaraæ yathokta-homaæ samÃpyÃvaÓi«Âa-paramÃnnena rÃÓi«u me«Ãdi«u adhinÃthebhyo rÃÓi-devatÃbhyo maÇgalÃdibhya÷ nak«atrebhyo 'ÓvinyÃdibhya÷ karaïebhyo vavÃdibhyo baliæ dadyÃt | prayogas tu me«a-v­ÓcikÃdhipataye maÇgalÃya e«a balir nama÷ evaæ v­«a-tulÃdhipataye ÓukrÃya mithuna-kanyÃdhipataye budhÃya karkaÂÃdhipataye candrÃya siæhÃdhipataye sÆryÃya danur-mÅnÃdhipataye gurave makara-kumbhÃdhipataye Óanaye eva balir nama÷ | evaæ aÓvanÅ-bharaïÅ-k­ttikÃpÃdÅya-me«a-rÃÓaye e«a balir nama ity Ãdi | evaæ vavavÃlakÅlavataitila-gara-vaïija-vi«Âibhya÷ e«a balir nama÷ || KrdC_4.64-65 || ______________________________ pÆjÃnantaraæ prakÃram Ãha- sampÃdya pÃnÅya-sudhÃæ samarpya dattvÃmbha udÃsya mukhÃrcir Ãsye naivedyam uddh­tya nivedya vi«vak senÃya p­thvÅm upalipya bhÆya÷ // Krd_4.66 // pÃnÅyam eva dhenu-mudrayà sudhÃæ k­tvà pÃnÃrthaæ k­«ïÃya samarpyÃmbho dattvà jalam ÃcamanÃrthaæ dattvà mukhÃrcir-deva-mukhÃn naivedye 'vatÃritaæ teja Ãsye deva-mukhe udvÃsya niveÓya naivedyam uttolya viÓvaksenÃya deva-gaïÃya naivedyaæ samarpya p­thivÅm upalipya || KrdC_4.66 || ______________________________ gaï¬Æ«a-danta-dhavanÃcamanÃsya-hasta- m­jyÃnulepamukhavÃsakamÃlya-bhÆ«Ã÷ | tÃmbÆlam apy abhisamarpya suvÃdya-n­tya- gÅtai÷ sut­ptam abhipÆjayatÃt punar eva // Krd_4.67 // bhÆya÷ punar api gaï¬Æ«aæ culÆkodakaæ danta-dhavanaæ danta-këÂham | danta-dhavanaæ danta-dhÃvanam iti tripÃÂhina÷ | Ãcamanaæ Óe«Ãcamane dvir-Ãcamanam Ãsya-hastayor m­jyaæ mukha-hastayo÷ pro¤chana-vastram anulepaÓ candanÃdi÷ mukhaæ vÃsyate surabhi kriyate aneneti mukha-vÃsaæ karpÆrÃdi mÃlyaæ pu«paæ bhÆ«ÃlaÇkaraïaæ tÃmbÆlam api samuccaye etÃni samarpya punar eva yathÃ-pÆrvaæ pÆjà k­tà evaæ suvÃdya-n­tya-gÅtai÷ sut­ptaæ hariæ natvà bhipÆjayet || KrdC_4.67 || ______________________________ gandhÃdibhi÷ saparivÃram athÃrgham asmai dattvà vidhÃya kusumäjalim Ãdareïa | stutvà praïamya Óirasà culukodakena svÃtmÃnam arpayatu tac caraïÃbja-mÆle // Krd_4.68 // kai÷ ? gandhÃdibhi÷ saparivÃraæ pÆrvoktÃvaraïa-sahitam athÃnantaram asmai haraye arghyaæ dattvà Ãdareïa pu«päjaliæ dattvà stutvà Óirasà praïamya sac-caraïÃravinda-mÆle svÃtmÃnaæ culukena argha-Óe«a-jalena samarpayatu || KrdC_4.68 || ______________________________ Ãtmana÷ samarpaïa-mantram Ãha ita ity Ãdinà svÃtma-samarpaïe ity antena granthena- ita÷ pÆrvaæ prÃïa-buddhi-deha-dharmÃdhikÃrato jÃgrat-svapna-su«upty-avasthÃsu manasà vÃcà karmaïà hastÃbhyÃæ padbhyÃm udareïa ÓiÓnà yat sm­taæ yad uktaæ yat k­taæ tat sarvaæ brahmÃrpaïaæ bhavatu svÃhà mÃæ madÅyaæ ca sakalaæ haraye samyag arpaye oæ tat sad iti ca prokta-mantra÷ svÃtma-samarpaïe || ______________________________ etac ca mantra-trayaæ spa«ÂatvÃn na likhyate- anusmaran kalaÓagam acyutaæ japet sahasrakaæ manum atha sëÂakaæ budha÷ | vapu«y atho ditijÃjita÷ samÃv­tÅr vilÃpya tÃs tad api nayet sudhÃtmatÃm // Krd_4.69 // athÃnantaraæ budha÷ paï¬ita÷ kalaÓagaæ kumbhÃdi-ni«Âhaæ hariæ cintayan sëÂakam a«Âa-sahitaæ sahasraæ manuæ mantraæ japet | athÃnantaraæ ditija-jita÷ ÓrÅ-k­«ïasya vapu«i ÓarÅre tÃ÷ pÆrvoktÃ÷ samÃv­tÅ÷ Ãvaraïa-devatà vilÃpy vilÅnà iti vicintya tad api deva-vapu÷ sudhÃtmatÃm am­tatÃæ nayet || KrdC_4.69 || ______________________________ dhvaja-toraïa-dik-kalaÓÃdi-gatÃm api maï¬apa-maï¬ala-kuï¬a-gatÃm | abhiyojya citiæ kalaÓe kusumai÷ paripÆjya japet punar a«ÂaÓatam // Krd_4.70 // kalaÓe citiæ mantra-devatÃæ caitanya-rÆpam abhiyojya kusumai÷ pu«pai÷ sampÆjya punar a«Âa-sahitaæ Óataæ japet | kimbhÆtÃm ? citiæ dhvaja-toraïa-dik-kalaÓÃdi-gatÃæ na kevalaæ dhvajÃdi-gatÃm api tu maï¬ale maï¬ape kuï¬a-gatÃm || KrdC_4.70 || ______________________________ atha Ói«ya upo«ita÷ prabhÃte k­ta-naitya÷ susitÃmbara÷ suveÓa÷ | dharaïÅ-dhana-dhÃnya-gokulair dhinuyÃd vipra-varÃn hare÷ prasattyai÷ // Krd_4.71 // athÃnantaram upo«ita÷ k­topavÃsa÷ Ói«ya÷ prabhÃte prÃta÷-kÃle k­ta-nitya-k­tya÷ Óukla-vastra-dhara÷ suveÓa÷ Óobhana-bhÆ«aïa÷ dharaïÅ p­thivÅ dhanaæ suvarïÃdi dhÃnyaæ vrÅhy-Ãdi gaur dogdhrÅ dukÆlaæ paÂÂa-vastram etair yathÃ-yogyaæ vipra-varÃn brÃhmaïa-Óre«ÂhÃn dhinuyÃt prÅïayet | kim-artham ? hare÷ ÓrÅ-k­«ïasya prasÃdÃrtham || KrdC_4.71 || ______________________________ bhÆya÷ pratarpya praïipatya deÓikaæ tasmai parasmai puru«Ãya dehine | tÃæ vitta-ÓÃÂhyaæ parih­tya dak«iïÃæ dattvà tanuæ svÃæ ca samarpayet sudhÅ÷ // Krd_4.72 // bhÆya÷ punar api pratarpya brÃhmaïÃn santo«ya puna÷ kathanam atyanta-tarpaïÃrthaæ parÅtyeti pÃÂhe pradak«iïÅ-k­tyety artha÷ | deÓikaæ guruæ praïipatya namask­tya tasmai gurave dehine deha-dhÃriïe parasmai puru«Ãya ÓrÅ-k­«ïÃya dhana-ÓÃÂhyaæ parih­tya vaibhavÃnusÃreïa tÃæ prasiddhÃæ vittÃrdhaæ caturthÃæÓaæ và dattvà na tu dak«iïÃm iva mantrÃdÃnÃnantaram eva tat-prasaÇgÃt svÃæ svÅyÃæ tanuæ subuddhi÷ samarpayet || KrdC_4.72 || ______________________________ athÃbhi«eka-maï¬ape sukhopavi«Âam Ãsane | gurur viÓodhayed amuæ pureva Óo«aïÃdibhi÷ // Krd_4.73 // athÃnantaraæ gurur amuæ Ói«yaæ pureva pÆrvavad eva Óo«aïÃdibhir bhÆta-Óuddhy-Ãdibhir viÓodhayet | kÅd­Óam ? abhi«eka-maï¬ape Ãsane sukhopavi«Âam || KrdC_4.73 || ______________________________ pÅÂha-nyÃsÃvasÃnaæ vapu«i vimala-dhÅr nyasya tasyÃsikÃyà mantreïÃbhyarcya dÆrvÃk«ata-kusuma-yutÃæ rocanÃæ ke nidhÃya | ÃÓÅrvÃdair dvijÃnÃæ viÓada-paÂu-ravair gÅta-vÃditra-gho«air mÃÇgalyair Ãnayattaæ kalaÓam abhiv­tas tat-samÅpaæ pratÅta÷ // Krd_4.74 // tasya Ói«yasya vapu«i ÓarÅre pÅÂha-nyÃsÃvasÃnaæ pÅÂha-nyÃsa-paryantaæ sakalaæ nyÃsaæ vinyasya ÃsikÃyà Ãsanasya mantreïÃsanaæ pÆjayitvà rocanÃæ mastake nidhÃya tilakaæ kÃrayitvà | kÅd­ÓÅæ rocanÃm ? dÆrvÃk«ata-pu«pa-sahitÃm | anantaraæ dvijÃnÃm ÃÓÅrvÃdair gÅti-maÇgalÃdi-Óabdai÷ | kÅd­Óair etai÷ ? viÓada-paÂu-ravai÷ spa«Âottama-Óabdai÷ tathà anyair api mÃÇgalyair maÇgalasyopayuktai÷ sahitaæ taæ kalaÓam abhiv­ta ÃcÃryatvena v­ta÷ tat-samÅpaæ Ói«ya-samÅpam Ãnayet | kÅd­Óa÷ ? Ói«yÃtmÅyatayà pratÅto viÓvÃsÃnvito ya÷ kaÓcid ity artha÷ || KrdC_4.74 || ______________________________ tenÃbhilÅna-maïi-mantra-mahau«adhena dhÃmnà peraïa paramÃm­ta-rÆpa-bhÃjà | sampÆrayan vapur amu«ya tato vitanvan tat-sÃmarasyamabhi«ecayatÃd yathÃvat // Krd_4.75 // kumbhasya palvalÃn Ói«ya-Óirasi nidhÃya tena kalasenety arthÃd yathÃvat yathÃ-yukta-prakÃreïÃbhi«ecayet abhi«ecanaæ kuryÃt | tad uktam- vidhivat kumbham uddh­tya tan-mukhasthÃn sura-drumÃn | ÓiÓo÷ Óirasi vinyasya mÃt­kÃæ manasà japet || iti | kimbhÆtena ? abhilÅna÷ saælÅna÷ maïir nava-ratnÃni mantra÷ ­k mahau«adhaæ divya-pippalÅ-prabh­ti yatra tena | kÅd­Óena ? pareïa dhÃmnà para-teja÷-svarÆpeïa | puna÷ kÅd­Óena ? paramÃm­ta-rÆpa-bhÃjà paramÃm­ta-rÆpa-mayena | kiæ kurvan ? amu«ya ÓiÓor vapu÷ ÓarÅraæ pÆrayan | kiæ kurvan ? tatas tad-anantaraæ tat-sÃmarasyaæ tena tena tejo-rÆpeïa kalaÓaikyaæ vitanvan || KrdC_4.75 || ______________________________ abhi«ekam Ãha- k«Ãdyair Ãntair varïair abhipÆrïa-tanus trir ukta-mantrÃntai÷ | parihita-sitatara-vamana-dvitÅyo vÃcaæyama÷ samÃcÃnta÷ // Krd_4.76 // k«a-Ãdir ye«Ãæ tai÷ Ãntai÷ a-kÃrÃnto ye«Ãæ tair varïair mÃt­kÃk«arair mÆla-mantra-tri-japÃvasÃnair abhi«ikta-ÓarÅra÷ Ói«ya÷ dh­ta-navÅnÃtiÓukla-vasana-yugala÷ maunÅ k­ta-dvir-Ãcamana÷ || KrdC_4.76 || ______________________________ bahuÓa÷ praïamya deÓika-nÃmÃnaæ harim athopasaÇgamya | tad-dak«iïata upÃstÃm abhimukham ekÃgra-mÃnasa÷ Ói«ya÷ // Krd_4.77 // bahu-vÃraæ deÓika-nÃmÃnaæ guru-rÆpaæ harim natvà athÃnantaram upasaÇg­hya guru-caraïau vyatyasta-hasta-dvayaæ k­tvà tad-dak«iïato guru-dak«iïe abhimukhaæ guru-saæmukham ekÃgra-mÃnasa÷ eka-cittas ti«Âhet upaviÓet || KrdC_4.77 || ______________________________ nyÃsair yathÃvidhi tam acyuta-sÃdvidhÃya gadnhÃk«atÃdibhir alaÇk­ta-var«maïo 'sya | ­«y-Ãdi-yuktam atha mantra-varaæ yathÃvad brÆyÃt triÓo gurur anarghyam avÃma-kareïa // Krd_4.78 // athÃnantaraæ yathÃ-vidhi yathokta-prakÃreïa nyÃsai÷ pa¤cÃÇga-nyÃsÃdibhi÷ te Ói«yam acyuta-sÃd-vidhÃya ÓrÅ-k­«ïa-rÆpaæ k­tvà gandhÃk«ata-pu«pai÷ vibhÆ«ita-ÓarÅrasyÃsya avÃma-karïe dak«iïa-karïe ­«i-cchando-devatÃ-sahitam anarghyam amÆlyaæ mantra-varaæ mantra-Óre«Âhaæ triÓa÷ tri-vÃraæ brÆyÃt yathÃvat yathokta-prakÃreïa sa ca prakÃra÷ prathamaæ dak«iïa-haste gurur jalaæ dadÃti amuka-mantraæ dadÃmÅti anena Ói«yo 'pi dadasva iti brÆyÃt tato mantraæ dadyÃd iti atrÃvaÓyaæ vÃra-trayaæ guruïà mantra÷ paÂhanÅya÷ datte yÃvac chi«yasya mantra÷ svÃyatto bhavati tÃvat paÂhanÅya iti || KrdC_4.78 || ______________________________ mantra-grahaïÃnantaraæ Ói«ya-k­tyaæ darÓayati- guruïà vidhivat prasÃditaæ manum a«Âordhva-Óataæ prajapya bhÆya÷ | abhivÃdya tata÷ Ó­ïotu samyak samayÃn bhakti-bhareïa namra-mÆrti÷ // Krd_4.79 // yathÃ-vidhi guruïà hetunà prÃptaæ mantraæ prasÃdhitam anugraheïa dattam iti tripÃÂhina÷ | a«Âau Ærdhvaæ yasya tasya tad a«ÂÃdhika-Óataæ prajapya bhÆya÷ punar api gurum abhivÃdyaæ namask­tya daï¬avat praïamya tato guruta÷ samayÃn ÃcÃrÃn samyak k­tvà ӭïotu yat tu vidyÃm a«Âa-k­tvo japed iti tat-tan-nyÆna-saÇkhyÃ-kala-japa-ni«edha-param | kÅd­Óa÷ ? bhaktyÃtiÓayena namra-ÓarÅra÷ || KrdC_4.79 || ______________________________ mantra-dÃnÃnantaraæ guru-k­tyam Ãha- dattvà Ói«yÃya manuæ nyasyÃtha guru÷ k­tÃtma-yajana-vidhi÷ | a«Âottaraæ sahasraæ sva-ÓaktihÃnya-navÃptaye japyÃt // Krd_4.80 // athÃnantaraæ guru÷ Ói«yÃya mantraæ dattvà nyasya nyÃsÃdikaæ k­tvà k­tÃtma-yajana-vidhi÷ k­tÃbhyantara-yÃga÷ a«ÂÃdhikaæ sahasraæ sva-sÃmarthya-hÃny-anavÃptaye sva-sÃmarthya-rak«Ãrthaæ datta-mantraæ japet || KrdC_4.80 || ______________________________ Ói«ya-k­tyam Ãha- kumbhÃdikaæ ca sakalaæ gurave samarpya sambhojayed dvija-varÃn api bhojya-jÃtai÷ | kurvantyh anena vidhinà ya ihÃbhi«ekaæ te sampadÃæ nilayanaæ hi ta eva dhanyÃ÷ // Krd_4.81 // kumbhÃdikaæ sakalaæ maï¬ala-sahitaæ maï¬apÃvasthita-dravyaæ gurave samarpya dattvà bhojya-samÆhair dvija-Óre«ÂhÃn santo«ayet etat-karaïasya phalam Ãha-iha jagati anena vidhinà anayà paripÃÂyà ye abhi«ekaæ kurvanti te sampadÃæ sarva-sam­ddhÅnÃæ nilayanaæ sthÃnaæ ta eva dhanyÃ÷ puru«Ãrtha-bhÃgina÷ || KrdC_4.81 || ______________________________ uktam artham upasaæharati- saÇk«ipya kiæcid udità dÅk«Ã saæsmaraïÃya hi viÓada-dhiyÃm | etÃæ praviÓya mantrÅ sarvÃn japej juhotu yajec ca manÆn // Krd_4.82 // kiæcit saÇk«ipya dÅk«Ã uktà kathità viÓada-dhiyÃæ nirmala-buddhÅnÃæ saæsmaraïÃya etÃæ dÅk«Ãæ praviÓya prÃpya mantrÅ sÃdhaka÷ sarvÃn mantrÃn japet yajej juhotu || KrdC_4.82 || iti ÓrÅ-keÓavÃcÃrya-viracitÃyÃæ krama-dÅpikÃyÃæ dÅk«Ã-pÆjÃ-nÃma caturtha-paÂala÷ ||4|| ************************************************************************** (5) pa¤cama÷ paÂala÷ adhunà dÅk«itasya mantra-vidhiæ darÓayati- caitre k­tvaitan mÃsi karmÃccha-pak«e puïya-rk«e bhÆyo deÓikÃt prÃpya dÅk«Ãm | tenÃnuj¤Ãta÷ pÆrva-sevÃæ dvitÅye mÃsi dvÃdaÓyÃm ÃrabhetÃmalÃyÃm // Krd_5.1 // caitre mÃsi puïya-rk«e Óubha-nak«atre accha-pak«e Óukla-pak«e etat karma mantra-dÅk«Ãtmakaæ karma k­tvà bhÆya÷ punar api deÓikÃt guror dÅk«Ãæ mantropadeÓaæ prÃpyÃnantaraæ tena guruïÃnuj¤Ãta÷ dvitÅye mÃsi vaiÓÃkhe dvÃdaÓyÃm tithau pÆrva-sevÃæ puraÓcaraïam Ãrabhet | caitre du÷khÃya dÅk«Ã syÃt iti vacanaæ gopÃla-mantra-bhinna-dÅk«a-vi«ayam || KrdC_5.1 || ______________________________ k­tvà snÃnÃdyaæ karma dehÃrcanÃntaæ vartmÃÓritya prÃg Åritaæ mantri-mukhya÷ | Óuddho maunÅ san brahmacÃrÅ niÓÃÓÅ japyÃc chÃntÃtmà Óuddha-padmÃk«a-dÃmnà // Krd_5.2 // k­tveti | mantri-mukhya÷ sÃdhaka÷ snÃnam ÃrabhyÃtma-yogÃntaæ karma k­tvà prÃg Åritaæ vartmÃÓritya pÆrvokta-pÆjÃ-prakÃram ÃÓritya Óuddho gÃyatrÅ-japena ni«pÃpo brÃhmaïÃdy-ukta-bÃhyÃntara-Óauca-yukto maunÅ vÃg-yato brahmacÃrÅ a«Âa-vidha-maithuna-tyÃgÅ niÓÃÓÅ rÃtri-bhojÅ ÓÃntÃtmà anuddhata-citta÷ Óukla-padma-bÅja-mÃlayà japyÃt | atraivam ÃgamÃntaroktaæ boddhavyam | Óubhe dine kroÓaæ kroÓa-dvayaæ và k«etraæ vihÃrÃrthaæ parikalpya k«Åra-druma-bhava-vitasti-parimitëÂa-kÅlakÃ÷ pratyekam ekadaiva và daÓa-k­tva÷ Óata-k­tvo và japitvà a«Âa-dig-devatÃ÷ sampÆjya madhye k«etre k«etra-pÃla-baliæ dattvà pÆjÃæ k­tvà pÆrvÃdy-a«Âa-dik«u tÃn nikhanyÃt tatra tatra tat-tan-nÃmnà dik-pati-baliæ ca dattvà dÅpakaæ ca dattvà japa-pÆrva-divase eka-bhojanam upavÃso và guruæ brÃhmaïÃæÓ ca tarpayet | tathà ca sanat-kumÃra-kalpe- viprÃæÓ ca bhojayed anna-bhojanÃcchÃdanÃdibhi÷ | bahubhir vastra-bhÆ«Ãbhi÷ sampÆjya gurum Ãtmana÷ | Ãrabheta japaæ paÓcÃt tad-anuj¤Ã-pura÷saram || iti | tato 'grima-dine snÃnÃdikaæ k­tvà saÇkalpaæ kuryÃt oæ adyoæ nama ity Ãdy uccÃryÃmuka-mantrasya siddhi-kÃma iyat saÇkhyÃka-japa-tad-daÓÃæÓÃmuka-dravya-homa-tad-daÓÃæÓÃmuka-dravya-tarpaïa-tad-daÓÃæÓÃmukÃbhi«eka-tad-daÓÃæÓa-brÃhmaïa-sampradÃnaka-bhojya-dÃnÃtmaka-puraÓcaraïa-karma kari«ye iti saÇkalpaæ kuryÃt | tato mantra-r«i-chando-devatÃnÃæ kÃma-sthÃne puraÓcaraïa-jape viniyoga iti | jape cÃyaæ niyama÷- nairantarya-vidhi÷ prokto na dinaæ vyatilaÇghayet | Óayanaæ darbha-ÓayyÃyÃæ Óuci÷ prayata-mÃnasa÷ | divasÃtikrame do«a÷ siddhi-bÃdha÷ prajÃyate || nÃradÅye- Óanai÷ Óanair avispa«Âaæ na drutaæ na vilambitam | na nyÆnaæ nÃdhikaæ vÃpi japaæ kuryÃd dine dine || tathÃnyatra- ananya-mÃnasa÷ prÃta÷ kÃlÃn madhyandinÃvadhi | nÃradÅye tathaiva ca- na vadan na svapan gacchan nÃnyat kim api saæsmaran | na k«uj-j­mbhaïa-hikkÃdi-vikalÅ-k­ta-mÃnasa÷ || mantra-siddhim avÃpnoti tasmÃd yatna-paro bhavet | u«ïÅ«o ka¤cukÅ nagno mukta-keÓa÷ tathaiva ca || prasÃrita-pÃïi-pÃdo nocca-pÃdÃsano bhavet || tathà vaiÓampÃyana-saæhitÃyÃm- snÃnaæ tri-savanaæ proktam aÓaktau dvi÷ sak­t tathà | asnÃtasya phalaæ nÃsti na và tarpayata÷ pitÌn || nÃsatyam abhibhëeta nendriyÃïi pralobhayet | Óayanaæ darbha-ÓayyÃyÃæ Óuci÷ prayata-mÃnasa÷ || tad-vÃsa÷ k«Ãlayen nityam anyathà vighnam Ãvahet | naikavÃsà japen mantraæ bahu-vastrÅ kadÃcana || upary-adho bahir vastre puraÓcaraïa-k­d bhajet || tathà nÃradÅye- strÅ-ÓÆdrÃbhyÃæ na sambhëed rÃtrau japa-paro na ca | japen na sandhyÃ-kÃle«u prado«e nobhaye«u ca | brÃhmaïÃnÅta-vastra-Óuddha-jalena karmak­d bhavet || iti || KrdC_5.2 || ______________________________ api tu k­tyam Ãha- tanvan ÓuÓrÆ«Ãæ go«u tÃbhya÷ prayacchan grÃsaæ bhÆte«u prodvahaÓ cÃnukampÃm | mantrÃdhi«ÂhÃtriæ devatÃæ vandamÃno durgÃæ dubodha-dhvÃnta-bhÃnuæ guruæ ca // Krd_5.3 // go«u ÓuÓrÆ«Ãæ go-paricaryÃæ dhÆma-kaï¬ÆyanÃdi-rÆpÃæ sevÃæ vistÃrayan | kiæ kurvan ? tÃbhyo gobhyo grÃsa æ prayacchan gopÃla-mantra eva grÃsÃdikam atropÃdÃnÃd anyatrÃnukteÓ ca | bhÆte«u prÃïi«u karuïÃæ dhÃrayan mantrÃdhi«ÂhÃt­-devatÃæ durgÃm aj¤ÃnÃndhakÃra-sÆryaæ guruæ ca vandamÃna÷ || KrdC_5.3 || ______________________________ kurvann ÃtmÅyaæ karma varïÃÓrama-sthaæ mantraæ japtvà tri÷ snÃna-kÃle 'bhi«i¤cet | ÃcÃman pÃthas-tattva-saÇkhyÃ-prajaptaæ bhu¤jÃnaÓ cÃnnaæ sapta-japtäcanÃdi // Krd_5.4 // svÅyaæ varïÃÓramoktaæ karma kurvan ÃtmÅyaæ Ãtmano yo varïo brÃhmaïÃdir yo vÃÓramo brahmacaryÃdis tatra tatrasthaæ karma vihitaæ tat tat kurvann ity artha÷ | mantra-japta-jalena kÃle vÃra-trayaæ svÃtmÃnam abhi«i¤cet tattva-saÇkhyÃ-prajaptaæ dvÃtriæÓat-saÇkhyÃ-prajaptaæ pa¤ca-viæÓati-prajaptaæ và tathà jalam ÃcÃman ittham evÃnnaæ bhu¤jÃna÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? sapta-japtam a¤janÃdi-kajjalÃdi yasya sa tathà Ãdi-Óabdena gandha-mÃlyÃdÅnÃæ parigraha÷ | a¤janÃdya iti kvacit pÃÂha÷ || KrdC_5.4 || ______________________________ japa-sthÃnam Ãha- adre÷ Ó­Çge nadyÃs taÂe bilva-mÆle toye h­daghne gokula-vi«ïu-gehe | aÓvatthÃdhastÃd ambudheÓ cÃpi tÅre sthÃne«v ete«v ÃsÅna ekaikaÓas tu // Krd_5.5 // prajaped ayuta-catu«kaæ daÓÃk«araæ manu-varaæ p­thak kramaÓa÷ | a«ÂÃdaÓÃk«araæ ced ayuta-dvayam ity udÅrità saÇkhyà // Krd_5.6 // parvata-Ó­Çge nadÅ-tÅre bilva-v­k«a-samÅpa-deÓe h­daya-pramÃïa-jale go«Âhe vi«ïu-pratimÃdhi«Âhita-gehe pippala-v­k«a-samÅpa-deÓe samudrasya tÅre a«Âasu sthÃne«u ÃsÅna upavi«Âa÷ ekaikaÓa÷ ekaikasmin sthÃne sthÃne«u kramaÓa÷ krameïa p­thak ayuta-catu«kaæ k­tvà daÓÃk«ara-mantraæ japet yadëÂÃdaÓÃk«ara-mantra÷ tadÃyuta-dvayaæ k­tvà iti japa-saÇkhyodÅrità atra na pratisthÃnam ayuta-catu«kÃyuta-dvaya-japa÷ kintu yathà japtavyaæ yena sarvatra japena tÃvaty eva saÇkhyà bhavati anyathëÂasu sthÃne«u japenëÂÃdaÓÃksare «o¬aÓÃyuta-japa÷ syÃt | prapa¤ca-sÃre 'pi-ayuta-dvitayÃvadhi-japa÷ syÃd iti | yadyapy a«ÂÃdaÓÃk«are iyaæ saÇkhyà tathÃpi tulya-nyÃyÃd daÓÃk«are 'pi iyam eva vyavastheti rudradhara÷ || KrdC_5.5-6 || ______________________________ ukte«u sthÃne«Æuy krameïÃhÃra-niyamam Ãha- ÓÃkaæ mÆlaæ phalaæ go-stana-bhava-dadhinÅ bhaik«am annaæ ca saktuæ dugdhÃnnaæ cety adÃna÷ k«iti-dhara-ÓikharÃdau kramÃt sthÃna-bhede | ekaæ cai«Ãm aÓaktau gaditam iha mayà pÆrvÃsevÃ-vidhÃnaæ nirv­tte 'smin punaÓ ca prajapatu vidhivat siddhaye sÃdhakeÓa÷ // Krd_5.7 // k«iti-dhara-ÓikharÃdau pÆrvokta-parvata-Ó­ÇgÃdau sthÃna-viÓe«e kramÃd ekaikaæ krameïa vihitaæ ÓÃkaæ vÃstukÃdi mÆlaæ ÓÆraïÃdi phalaæ ÃmrÃdi go-stana-bhavaæ dugdhaæ dadhi ca dvandva÷ bhaik«aæ bhik«Ãta upalabdham annaæ ca praÓastaæ haimatikaæ sitÃsvinnaæ saktuæ bh­«Âa-yava-cÆrïaæ dugdhÃnnaæ pÃyasaæ adÃno bhak«amÃïo japaæ kuryÃt mitodanam | ÓastÃnnaæ ca samaÓnÅyÃn mantra-siddhi-samÅhayà | tasmÃn nityaæ prayatnena ÓastÃnnÃÓÅ bhaven nara÷ || iti | aÓaktaæ praty Ãha-ekam iti | aÓaktau cai«Ãm adri-Ó­ÇgÃdy-a«Âa-sthÃnÃnÃæ madhye ekaæ sthÃnaæ samÃÓritya ÓÃkÃdy-a«Âa-vidhe«v ekaæ bhojanam ÃÓritya japaæ kuryÃt | tad uktaæ nÃradÅye- m­du ko«ïaæ supakvaæ ca kuryÃd vai laghu-bhojanam | nendriyÃïÃæ yathà v­ddhis tathà bhu¤jÅta sÃdhaka÷ || yad và tad và parityÃjyaæ du«ÂÃnÃæ saÇgamaæ tathà || iha granthe pÆrva-sevÃvidhÃnaæ mayà gaditaæ kathitam asminn niv­tte sampÆrïe puraÓcaraïa-jape punaÓ ca prajapatu siddhaye viÓi«Âa-phala-siddhaye vidhivat yathokta-prakÃreïa atra kecid asmin pÆrva-sevÃrambhe karmaïi nirv­tte samÃpte puna÷ puraÓcaraïa-japaæ karotv ity Ãhu÷ || KrdC_5.7 || ______________________________ dehÃrcanÃnte dinaÓo dinÃdau dÅk«okta-mÃrgÃnyataraæ vidhÃnam | ÃÓritya k­«ïaæ prayajed vivikte gehe ni«aïïo huta-Ói«Âa-bhojÅ // Krd_5.8 // dehÃrcanÃnte deha-pÆjÃvasÃne dinaÓa÷ pratidinaæ dinÃdau prÃtar dÅk«okta-mÃrge«u «o¬aÓa-pa¤copacÃrÃdi«u anyataram ekaæ vartmÃÓritya k­«ïaæ prayajet pÆjayatu Ãvaraïa-bhedÃd vartma-bheda÷ | kÅd­Óa÷ ? vivikta ekÃnte g­he ni«aïïa upavi«Âa÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? huta-Ói«Âa-bhojÅ prÃtyahika-japa-daÓÃæÓa-homÃvaÓi«Âa-bhojÅ || KrdC_5.8 || ______________________________ prakÃrÃntaram api mahate phalÃya puraÓcaraïam Ãha-daÓa-lak«am iti rudradhara÷ | vayaæ tu paÓyÃma÷ | prak­ta-yathokta-puraÓcaraïam Ãha- daÓa-lak«am ak«aya-phala-pradaæ manuæ pratijapya Óik«ita-matir daÓÃk«aram | juhuyÃd gu¬Ãjya-madhu-samplutair navair aruïÃmbujair hutavahe daÓÃyutam // Krd_5.9 // Óuddha-mati÷ sÃdhaka÷ ak«aya-phaladaæ mok«a-phalaæ daÓÃk«araæ manuæ daÓa-lak«aæ pratijapya hutavahe saæsk­tÃgnau aruïÃmbujair aruïa-kamalair daÓÃ-yutaæ lak«am ekaæ juhuyÃt | kÅd­Óai÷ ? gu¬Ãjya-madhu-samplutai÷ gu¬a-gh­ta-madhu-saæyuktai÷ || KrdC_5.9 || ______________________________ Óu«ira-yugala-varïaæ cen manuæ pa¤ca-lak«aæ prajapatu juhuyÃc ca prokta-kptyÃrdha-lak«am | amala-matir alÃbhe pÃyasair ambujÃnÃæ sahita-gh­ta-sitair evÃrabhed dhoma-karma // Krd_5.10 // Óu«ira-yugala-varïaæ Óu«iraæ chidraæ nava-saÇkhyÃtmakaæ tasya yugalaæ dvandvaæ a«ÂÃdaÓÃk«araæ japet tadà pa¤ca-lak«aæ prajapatu prokta-kptyà pÆrvokta-paripÃÂyà cÃrdha-lak«am juhuyÃt yathokta-homa-dravyÃlÃbhe dravyÃntaram Ãha amala-matir iti Óuddha-mati÷ ambujÃnÃæ padmÃnÃm alÃbhe 'prÃptau pÃyasai÷ paramÃnnair homam Ãrabheta | kÅd­Óai÷ ? sahite gh­ta-site ye«u tai÷ gh­ta-ÓarkarÃ-sahitair ity artha÷ | svÃhÃntena homa-pÆjeti sarvatra boddhavyaæ homÃdeÓ cÃnu«ÂhÃna-prakÃro mat-k­ta-homÃnu«ÂhÃna-paddhater avagantavya÷ | nÃradÅye, yathÃ- japasya tu daÓÃæÓena homa÷ kÃryo dine dine | athavà lak«a-paryantaæ homa÷ kÃryo vipaÓcità || iti || KrdC_5.10 || ______________________________ homÃÓaktaæ pratyÃha- asaktÃnÃæ home nigama-rasanÃgendra-guïito japa÷ kÃryaÓ ceti divja-n­pa-viÓÃm Ãhur apare | sahomaÓ ced e«Ãæ sama iha japo homa-rahito ya ukto varïÃnÃæ sa khalu vihitas tac-cala-d­ÓÃm // Krd_5.11 // tÃvad dravyÃdy-asampattyà homa-karmaïi asamarthÃnÃæ brÃhmaïa-k«atriya-vaiÓyÃnÃæ yathÃ-sÃÇkhyaæ nigamà vedÃÓ catvÃra÷ rasÃ÷ «a nÃgendrà a«Âau etair guïitair japyo 'nu«Âheya ity apare ÃcÃryà Ãhu÷ | tatra k­ta eva japa÷ etair guïita iti rudradhara÷ | vastutas tu- homÃÓaktau japaæ kuryÃd dhoma-saÇkhyÃ-caturguïam | «a¬-guïaæ cëÂa-guïitaæ yathÃ-saÇkhyaæ dvijÃtaya÷ || iti puraÓcaraïa-candrikoktam eva yuktaæ paÓyÃma÷ | homa-karmaïy aÓaktÃnÃæ viprÃïÃæ dviguïo japa÷ | itare«Ãæ tu varïÃnÃæ triguïo hi vidhÅyate || iti | ete«Ãæ matÃpek«ayà apara ity uktam | ete«Ãæ ca mate tarpaïÃdi-vyatirekeïa mÆla-bhÆta-japa-dviguïa-japenaiva puraÓcaraïa-siddhir bhavati tathaiva granthÃntare 'bhidhÃnÃt | e«Ãæ brÃhmaïÃdÅnÃæ homa-sahitaÓ cej japa÷ tadà trayÃïÃm api ayuta-catu«ÂayÃdi-samÃnam eva varïÃnÃæ brÃhmaïÃdÅnÃæ homa-rahito ya ukto japa÷ | atra homa-rahito yaÓ caturguïo japa iti bhairava-tripÃÂhina÷ | sa eva tac-cala-d­ÓÃæ tat-patnÅnÃæ vihita÷ || KrdC_5.11 || sanÃtana÷ : home asamarthÃnÃæ vipra-k«atriya-vaiÓyÃnÃæ yathÃ-saÇkhyaæ nigamÃdevÃÓ catvÃra÷, rasÃ÷ «a nÃgendrà a«Âau, etair guïito japa÷ kÃrya÷ | tv-arthe vÃ-Óabda÷ | apara iti-homa-karmaïy asugamam eveti || (hbv 17.205 ÂÅkÃ) ______________________________ ÓÆdraæ praty Ãha- yaæ varïam ÃÓrito ya÷ ÓÆdra÷ sa ca tan-nata-bhruvÃm | vidadhÅta japaæ vidhivac chraddhÃvÃn bhakti-bharÃvanamra-tanu÷ // Krd_5.12 // brÃhmaïÃdÅnÃæ madhye yaæ varïaæ ÓÆdra÷ samÃÓrita÷ sa tan-nata-bhruvÃæ te«Ãm eva dvijÃty-ÃdÅnÃæ strÅïÃæ vihitaæ japaæ vidhivat kathita-prakÃreïa vihitaæ kuryÃt | kÅd­Óa÷ ? ÓraddhÃ-yuta÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? bhakti-bhareïa bhakty-atiÓayena namro tanu÷ ÓarÅraæ yasya sa tathà | japaÓ cÃyaæ homa-rahita iti rudradhara÷ || KrdC_5.12 || ______________________________ puraÓcaraïotttara-k­tyam Ãha- punar abhi«ikto guruïà vidhivad viÓrÃïya dak«iïÃæ tasmai | abhyavahÃrya ca viprÃn vibhavai÷ samprÅïayec ca bhakti-yuta÷ // Krd_5.13 // guruïà punar api vidhivat yathokta-vidhinà abhi«ikta÷ k­tÃbhi«eka÷ tasmai gurave dak«iïÃæ viÓrÃïya dattvà viprÃn abhyavahÃrya bhojayitvà bhakti-yuta÷ san samprÅïayet dhana-dhÃnyÃdibhi÷ prÅtiæ kuryÃt || KrdC_5.13 || ______________________________ siddha-mantrasya k­tyam Ãha- iti mantra-vara-dvitayÃnyataraæ parisÃdhya japÃdibhir acyuta-dhÅ÷ | prajapet savana-tritaye dinaÓo vidhinÃtha mukundam amanda-mati÷ // Krd_5.14 // ity anena prakÃreïa mantra-dvitayÃnyataraæ mantra-dvitayayor madhye ekaæ japÃdibhir japa-pÆjÃ-homa-tarpaïÃdibhi÷ parisÃdhya sÃdhayitvà acyuta-dhÅr acyute ÓrÅ-k­«ïe dhÅr buddhir yasya sa tathà | yad vÃ, acyutà na k«arità vi«ïau buddhir yasya sa tathà savana-tritaye sandhyÃdi-traye dinaÓa÷ pratidinaæ vidhinà ukta-prakÃreïa mukundaæ k­«ïaæ prayajet pÆjayatu amanda-mati÷ Óuddha-mati÷ || KrdC_5.14 || ______________________________ pÆjÃyÃæ prÃta÷-kÃlika-dhyÃnam Ãha- atha ÓrÅmad-udyÃna-saævÅta-haima- sthalodbhÃsi-ratna-sphuran-maï¬apÃnta÷ | lasat-kalpa-v­k«Ãdha uddÅpta-ratna- sthalÅ-dhi«ÂhitÃmbhoja-pÅÂhÃdhirƬham // Krd_5.15 // sapta-ÓlokÃntaæ kulakam | athÃnantaraæ bhakti-namra÷ bhakty-atiÓayena namra-deha÷ prage prÃta÷-kÃle kathita-rÆpaæ k­«ïam anusm­tya dhyÃtvà tad-aÇgendra-vajrÃdibhi÷ tasya k­«ïasyÃÇgÃni pÆrvoktÃni h­dayÃdÅni indrÃdayo daÓa dik-pÃlÃ÷ vajrÃdayas tad-ÃyudhÃni ca tai÷ saha pÆjayitvà taæ k­«ïaæ sità Óarkarà mocà kadalÅ-viÓe«a÷ haiyaÇgavÅnaæ sadyo-jÃta-gh­tam | ebhis tathà dadhnà vimiÓreïa dadhi-saæyuktena dogdhena pÃyasena ca mantrÅ samprÅïayet | kÅd­Óaæ ? ÓrÅmat ÓobhÃ-yuktaæ yad udyÃnaæ krŬÃ-vanaæ tena saævÅtaæ ve«Âitaæ yad-dhaima-sthalaæ lasat-käcana-bhÆmis tatrodbhÃsÅni udgata-kiraïÃni yÃni yÃni ratnÃni tai÷ sphurat dedÅpyamÃno yo maï¬apas tasyÃntar-madhye dedÅpyamÃno ya÷ kalpa-v­k«as tasyÃdhaÓ chÃyÃyÃm udgatà dÅptir yasya tÃd­Óaæ ratna-mayaæ yat sthÃnaæ tad-adhi«Âhitaæ tatrÃvasthitaæ yad ambhojaæ padyaæ tad eva pÅÂhaæ tatrÃdhirƬham upavi«Âam || KrdC_5.15 || ______________________________ mahÃ-nÅla-nÅlÃbham atyanta-bÃlaæ gu¬a-snigdha-vaktrÃnta-visrasta-keÓam | ali-vrÃta-paryÃkulotphulla-padma- pramugdhÃnanaæ ÓrÅmad indÅvarÃk«am // Krd_5.16 // puna÷ kÅd­Óaæ ? mahÃ-nÅla indra-nÅla÷ | tadvan nÅlÃbhaæ ÓyÃmam | punar atyanta-bÃlaæ pa¤ca-vÃr«ikam | puna÷, gu¬Ã÷ kuÂilÃ÷ snigdhÃ÷ cikkaïÃ÷ karïÃnte kapole visrastÃ÷ paryÃkulÃ÷ | vaktrÃnteti pÃÂhe visrastà mukhÃvalambitÃ÷ keÓà yasya tam | ali-vrÃtena bhramara-samÆhena paryÃkulaæ ca¤calaæ vyÃptaæ và yat phullaæ vikasitaæ padmaæ tadvat pramugdhaæ manoharaæ Ãnanaæ mukhaæ yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? ÓrÅmat do«a-rahitaæ yad indÅvaraæ nÅla-padmaæ tat-sad­Óe ak«iïÅ yasya tam || KrdC_5.16 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? calat-kuï¬alollÃsi-samphulla-gaï¬aæ sughoïaæ suÓoïÃdharaæ susmitÃsyam | anekÃÓmaraÓmy-ullasat-kaïÂha-bhÆ«Ã- lasantaæ vahantaæ nakhaæ pauï¬arÅkam // Krd_5.17 // ca¤cale ye kuï¬ale tÃbhyÃm unnatau ullasitau ÓobhamÃnau samphullau vikÃÓitau gaï¬au yasya tam | puna÷ ÓobhamÃnà ghoïà nÃsà yasya tam | puna÷ suÓoïo lohito 'dharo yasya tam | puna÷ Óobhanaæ yat smitam Å«ad-dhÃsas tad-yuktam Ãsyaæ yasya tam | puna÷ anekÃni yÃny aÓmÃni indranÅla-prabh­tÅni ratnÃni te«Ãæ ye raÓmaya÷ kiraïÃ÷ tair ullasantÅ yà kaïÂha-bhÆ«Ã tayà lasantaæ ÓobhamÃnam | puna÷ pauï¬arÅkaæ vyÃghra-sambandhi-nakhaæ vahantaæ dhÃrayantam || KrdC_5.17 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? samuddhÆsarora÷-sthalaæ dhenu-dhÆlyÃ÷ supu«ÂÃÇgam a«ÂÃpadÃkalpa-dÅptam | kaÂÅra-sthale cÃru-jaÇghÃnta-yugme pinaddhaæ kvaïat-kiÇkiïÅ-jÃla-dÃmnà // Krd_5.18 // dhenu-dhÆlyà go-rajasà samuddhÆsaraæ dhÆsaritam ura÷-sthalaæ yasya taæ gavÃm anugamanÃt su«Âhu pu«Âam aÇgaæ yasya tam | kÅd­Óaæ ? a«ÂÃpadÃkalpa-dÅptaæ suvarïa-ghaÂitÃlaÇkÃreïa ÓobhamÃnam | puna÷ kÅd­Óaæ ? kvaïat-kiÇkiïÅ-jÃla-dÃmnà ÓabdÃyamÃna-k«udra-ghaïÂikÃ-samÆha-mÃlayà kaÂi-sthale Óroïi-taÂe cÃru-jaÇghÃnta-yugme manohara-gulpha-dvayordhva-pradeÓe pinaddhaæ baddham || KrdC_5.18 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? hasantaæ hasad-bandhu-jÅva-prasÆna- prabhÃæ pÃïi-pÃdÃmbujodÃra-kÃntyà | kare dak«iïe pÃyasaæ vÃma-haste dadhÃnaæ navaæ Óuddha-haiyaÇgavÅnam // Krd_5.19 // pÃïi-pÃdÃmbujodÃra-kÃntyà hasta-caraïa-padma-vipula-Óobhayà hasad-bandhu-jÅva-pu«pa-kÃntiæ hasantam upahasantam | puna÷ kÅd­Óaæ ? dak«iïe kare haste pÃyasaæ savya-haste vÃma-kare navaæ nÆtanaæ Óuddhaæ ni«kalu«aæ haiyaÇgavÅnam navanÅtaæ hyo go-dohanodbhavaæ gh­taæ dadhÃnaæ dhÃrayantam || KrdC_5.19 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? mahÅbhÃra-bhÆtÃm arÃrÃti-yÆthÃn ana÷-pÆtanÃdÅn nihantuæ prav­ttam | prabhuæ gopikÃ-gopa-go-v­nda-vÅtaæ surendrÃdibhir vanditaæ deva-v­ndai÷ // Krd_5.20 // mahÅ-bhÃra-bhÆtÃm arÃrÃti-yÆthÃn p­thivÅ-bhÃra-rÆpa-daitya-samÆhÃn ana÷-pÆtanÃdÅn ÓakaÂÃsura-prabh­tÅn nihantuæ prav­ttam | puna÷ kÅd­Óaæ ? prabhuæ samartham ÅÓvaram | puna÷ kÅd­Óaæ ? gopikà gopa-strÅ, gopa÷ gau÷ ete«Ãæ samÆhena vÅtaæ ve«Âitam | puna÷ kÅd­Óaæ ? indrÃdibhir deva-samÆhair namask­tam || KrdC_5.20 || ______________________________ prage pÆjayitvettyanusm­tya k­«ïaæ tad-aÇgendra-vajrÃdikair bhakti-namra÷ | sitÃ-moca-haiyaÇgavÅnaiÓ ca dadhnà vimiÓreïa daugdhena samprÅïayet tam // Krd_5.21 // pÆrva-Óloke vyÃkhyÃtam api kramÃnurodhena vyÃkhyÃte prage prÃta÷-kÃle ukta-prakÃreïa k­«ïam anusm­tya dhyÃtvà upacÃrai÷ sampÆjya aÇgÃdy-Ãvaraïai÷ saha sampÆjya naivedyaæ dadyÃt | naivedya-dravyam Ãha-siteti | sità Óarkarà mocà kadalÅ haiyaÇgavÅnaæ daugdhena pÃyasena || KrdC_5.21 || ______________________________ prÃta÷ savana-pÆjÃ-phalam Ãha- iti prÃtar evÃrcayed acyutaæ yo nara÷ pratyahaæ ÓaÓvad Ãstikya-yukta÷ | labhetÃcireïaiva lak«mÅæ samagrÃm iha pretya Óuddhaæ paraæ dhÃma bhÆyÃt // Krd_5.22 // ity anena prakÃreïa pratyahaæ ÓaÓvat sarvadà Ãstikya-yukta÷ san yo nara÷ prÃta÷-kÃle acyutam arcayet tam evÃvaÓyaæ pÆjayati sa iha loke acireïaivÃlpa-kÃlenaiva samagrÃæ sampÆrïÃæ lak«mÅæ sampadaæ labhate prÃpnoti pretya dehaæ parityajya paraæ Óuddhaæ brahmÃkhyaæ maha÷ bhÆyÃt prÃpnoti tat-sarÆpo bhavatÅty artha÷ || KrdC_5.22 || ______________________________ prÃta÷ pÆjÃyÃm eva naivedyaæ tarpaïaæ ca darÓayati- aho-mukhe 'nudinam ity abhipÆjya Óauriæ dadhnÃtha và gu¬a-yutena nivedya toyai÷ | ÓrÅman-mukhe samanutarpya ca tad-dhiyà taæ japyÃt sahasram atha sëÂakam Ãdareïa // Krd_5.23 // athavà Óabda÷ pÃda-pÆraïe iti pÆrvokta-prakÃreïa ahno-mukhe prÃta÷-kÃle anudinaæ pratyahaæ Óauriæ k­«ïam abhipÆjya gu¬a-sahitena dadhnà naivedyaæ dattvà jalais tad-dhiyà gu¬a-sahita-buddhyà ÓrÅmata÷ k­«ïasya mukhe samanutarpya athÃnantaraæ taæ mantram Ãdareïa sëÂakaæ sahasraæ a«Âottara-sahasraæ japet || KrdC_5.23 || ______________________________ madhyandina-savana-dhyÃnam Ãha- madhyaæ-dine japa-vidhÃna-viÓi«Âa-rÆpaæ vandyaæ surar«i-yati-khecara-mukhya-v­ndai÷ | go-gopa-gopa-vanitÃ-nikarai÷ parÅtaæ sÃndrÃmbuda-cchavi-sujÃta-manoharÃÇgam // Krd_5.24 // caturtha-Óloka-stha-kriyayà yojanà evam anena prakÃreïa madhyandine madhyÃhne nandajaæ k­«ïaæ dhyÃtvà indirà ÓrÅs tasyà Ãpty-arthaæ arcayatu | kÅd­Óaæ ? japa-vidhÃnena viÓi«Âaæ rÆpaæ yasya taæ japÃrthaæ yat dhyÃnam | atha prakaÂa-saurabhety Ãdi t­tÅya-paÂalokta-dhyÃnaæ tad evÃtrÃpÅti tripÃÂhina÷ | puna÷ kÅd­Óaæ ? vandyaæ Óre«Âham | puna÷ kÅd­Óaæ ? surà indrÃdaya ­«ayo nÃradÃdaya÷ yataya÷ sanakÃdaya÷ khecarÃ÷ svarga-vÃsina÷ ete«Ãæ mukhyÃ÷ Óre«ÂhÃ÷ te«Ãæ v­ndai÷ samÆhai÷ tathà gau÷ gopa÷ gopa-strÅ ca ete«Ãæ nikarai÷ samÆhai÷ parÅtaæ ve«Âitaæ sÃndro nivi¬o yo ambudo meghas tadvac chavir yasya tat | atha ca sujÃtaæ do«a-rahitam | atha ca manoharaæ netrotsava-kÃrakam aÇgaæ yasya || KrdC_5.24 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? mayÆra-patra-parikpta-vataæsa-ramya- dhammillam ullasita-cillikam ambujÃk«am | pÆrïendu-bindu-vadanaæ maïi-kuï¬ala-ÓrÅ- gaï¬aæ sunÃsam atisundara-manda-hÃsam // Krd_5.25 // mayÆrasyedaæ mÃyÆraæ patraæ pak«a÷ mÃyÆraæ ca tat-patraæ ceti mÃyÆra-patraæ tena parikpto yo vataæsa÷ Óiro-bhÆ«aïam | va«Âi-bhÃgurirallopam avÃpyorupasargayo÷ ity akÃra-lopa÷ | tena ramyo dhammilla÷ keÓa-pÃÓa÷ yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? ambujavat padmavat ak«iïÅ yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? sampÆrïo ya indu-bimbaÓ candra-maï¬alaæ tadvad vadanaæ mukhaæ yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? maïi-mayaæ yat kuï¬alaæ tena ÓrÅ-yuktau ÓobhÃ-sahitau gaï¬au yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? Óobhanà nÃsà yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? manohare«ad-hÃsya-yuktam || KrdC_5.25 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? pÅtÃmbaraæ rucira-nÆpura-hÃra-käcÅ- keyÆrakomikaÂakÃdibhir ujjvalÃÇgam | divyÃnulepana-piÓaÇgitamasarÃjad- amlÃna-citra-vanamÃlam anaÇga-dÅptam // Krd_5.26 // pÅtÃmbaraæ vastraæ yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? manohara-nÆpurÃdibhi÷ Óobhitam aÇgam yasya taæ hÃro muktÃvalÅ käcÅ k«udra-ghaïÂikà keyÆram aÇgadam Ærmir mudrikà kaÂaka÷ kaÇkaïa Ãdi-padena kirÅÂÃdÅnÃæ parigraha÷ | puna÷ kÅd­Óaæ ? deva-sambandhinÃnulepanena kuÇkumÃdinà piÓÃÇgitaæ pi¤jaritam aæse skandhe rÃjantÅ ÓobhamÃnà amlÃnà akli«Âà citrà nÃnÃ-prakÃrikà vanamÃlà patr-pu«pa-mayÅ ÃpÃda-lambinÅ mÃlà yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? anaÇgavat kÃmavat dÅptam || KrdC_5.26 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? veïuæ dhamantam athavà sva-kare dadhÃnaæ savyetare paÓupa-ya«Âim udÃra-ve«am | dak«e maïi-pravaram Åpsita-dÃna-dak«aæ dhyÃtvaivam arcayatu nandajam indirÃptyai // Krd_5.27 // veïuæ dhamantam vÃdayantam | athavà pak«Ãntare sva-kare savyetare vÃme go-rak«aïa-daï¬aæ dadhÃnaæ tathà dak«e dak«iïe Åpsita-dÃna-dak«aæ maïiæ dadhÃnam | puna÷ kÅd­Óaæ ? udÃra-ve«am | udbhaÂa-ve«am iti rudra-dhara÷ | vastutas tu veïuæ vÃdayantaæ tad eva darÓayati atheti vÃma-kare savyaæ dak«iïa-vÃmayor ity abhidhÃnÃt dvayor evÃtra-tantreïa saÇgraha÷ tatra savye dvitÅya-vÃma-haste paÓupa-ya«Âiæ paraÓurakÃrthaæ ya«Âiæ daï¬aæ tathà savye dak«iïe haste maïi-pravaram maïi-Óre«Âhaæ cintÃmaïiæ dadhÃnam | kÅd­Óaæ ? maïi-pravaram Åpsita-dÃna-dak«aæ vächitÃrtha-dÃna-k«amam ity artha÷ || KrdC_5.27 || ______________________________ Ãvaraïa-naivedya-dÃna-prakÃram Ãha- dÃmÃdikÃÇga-dayitÃsuh­daÇghripendra- vajrÃdibhi÷ samabhipÆjya yathÃ-vidhÃnam | dÅk«Ã-vidhi-prakathitaæ ca nivedya-jÃtaæ haime nivedayatu pÃtra-vare yathÃvat // Krd_5.28 // dÃma Ãdir yasya | Ãdi-padena sudÃmÃdÅnÃæ parigraha÷ | aÇgÃni pÆrvoktÃni pa¤ca dayità rukmiïy-ÃdyÃ÷ suh­do vasudevÃdyÃ÷ aÇghripà mandarÃdyÃ÷ pÆrvoktà indrÃdayo daÓa dikpÃlÃ÷ vajrÃdÅni ca te«Ãæ ÃyudhÃni pÆrvoktÃni | etair yathÃ-vidhÃnaæ yathokta-prakÃreïa k­«ïaæ sampÆjya dÅk«Ã-vidhÃne kathitaæ naivedya-samÆhaæ haimaæ suvarïa-maye pÃtra-Óre«Âhe yathÃvat nivedayatu || KrdC_5.28 || ______________________________ homÃdikam Ãha- a«Âottaraæ Óatam atho juhuyÃt payo 'nnai÷ sarpi÷-plutai÷ susita-Óarkarayà vimiÓrai÷ | dadyÃd baliæ ca nija-dik«u surar«i-yogi- vargopadaivata-gaïebhya udagra-cetÃ÷ // Krd_5.29 // anantaraæ payo 'nnai÷ pÃyasai÷ sarpi÷-plutai÷ susita-Óarkarayà vimiÓrai÷ atiÓubhra-Óarkarayà militai÷ a«ÂÃdhikaæ Óatam juhuyÃt homaæ kuryÃt | sÃhacaryÃt kalpanÃ-lÃghavÃc ca homokta-dravyeïaiva nija-dik«u sva-sva-dik«u surar«i-yogi- vargopadaivata-gaïebhyo baliæ dadyÃt | tatra surà vira¤ci-prabh­taya÷ pÆrva-dik-sthÃ÷ ­«ayo nÃradÃdayo dak«iïa-dik-sthÃ÷ yogi-varga÷ sanakÃdi÷ paÓcima-diksthÃ÷ upadeva-gaïÃ÷ yak«a-siddha-gandharva-vidyÃdharÃdyÃ÷ uttara-dik-sthà iti tripÃÂhina÷ | upadeva-gaïÃ÷ daÓa-dik-pÃlà iti rudradhara÷ | udagra-cetà udbhaÂa-citta÷ sotsÃha ity artha÷ || KrdC_5.29 || ______________________________ navanÅta-milita-pÃyasa-dhiyÃrcanÃnte jalair mukhe tasya | santarpya japatu mantrÅ sahasram a«Âottara-Óataæ vÃpi // Krd_5.30 // arcanÃnte pÆjÃvasÃne tasya devasya mukhe navanÅtena militaæ sambaddhaæ yat pÃyasaæ tad-buddhyà jalai÷ santarpya tarpaïaæ k­tvà mantrÅ sÃdhaka÷ a«ÂÃdhikaæ sahasram Óataæ và japatu || KrdC_5.30 || ______________________________ etat-phalam Ãha- ahno madhye vallavÅ-vallabhaæ taæ nityaæ bhaktyÃbhyarcayet yo narÃgrya÷ | devÃ÷ sarve taæ namasyanti ÓaÓvat varteran vai tad-vaÓe sarva-lokÃ÷ // Krd_5.31 // yo narÃgryo nara-Óre«Âha÷ ahno madhye madhyÃhne taæ vallavÅ-vallabhaæ gopÅ-priyaæ nityaæ sarvadà bhaktyà sÃttvikena bhÃvenÃrcayet | taæ nara-Óre«Âhaæ sarve devÃ÷ namasyanti | tathà ÓaÓvat sarvadà sarve janà eva tad-vaÓe varteran tad-vaÓyÃ÷ syur ity artha÷ || KrdC_5.31 || ______________________________ medhÃyu÷-ÓrÅ-kÃnti-saubhÃgya-yukta÷ putrair mitrair gomahÅ-ratna-dhÃnyai÷ | bhogaiÓ cÃnyair bhÆribhi÷ sannihìhyo bhÆyÃn bhÆyo dhÃma tac cÃcyutÃkhyam // Krd_5.32 // tathà iha loke medhà dhÃraïÃvatÅ buddhi÷ Ãyu÷ jÅvanaæ, ÓrÅ÷ lak«mÅ÷ | kÃnti÷ ÓarÅra-ÓobhÃ, saubhÃgyaæ sarvajana-priyatà | etai÷ yukta÷ sambaddha÷ tathà putrair aurasai÷ mitrai÷ suh­dbhir gau÷ prthivÅ ratnaæ dhÃnyaæ vrÅhyÃdi÷ | etaiÓ catathÃnyair bhÆribhi÷ pracÆrai÷ sukhair ìhya÷ upacita÷ san puna÷ dehÃvasÃne acyutÃkhyaæ k­«ïa-nÃmakaæ tejo maho bhÆyÃn tad-rÆpo bhavatÅty artha÷ || KrdC_5.32 || ______________________________ t­tÅya-kÃla-pÆjÃ-vyavasthÃm Ãha- t­tÅya-kÃla-pÆjÃyÃm asti kÃla-vikalpanà | sÃyÃhne niÓi vety atra vadanty eke vipaÓcita÷ // Krd_5.33 // t­tÅya-kÃla-pÆjÃyÃm kÃlasya velÃyÃæ vikalpanà vikalpo 'sti tam evÃha-sÃyÃhne sandhyÃyÃæ niÓi rÃtrau veti atra eke vipaÓcito vadanti || KrdC_5.33 || ______________________________ kiæ tatrÃha- daÓÃk«areïa ced rÃtrau sÃyÃhne '«ÂÃdaÓÃrïata÷ | ubhayÅm ubhayenaiva kuryÃd ity apare jagu÷ // Krd_5.34 // ced yadi daÓÃk«areïa mantreïa pÆjÃdikaæ tadà rÃtrau yad a«ÂÃdaÓÃrïato a«ÂÃdaÓÃk«areïa mantreïa tadà sÃyÃhne ity eke«Ãæ matam | apare ca puna÷ ubhayÅm ubhaya-pÆjÃm ubhayenaiva daÓÃk«areïëÂÃdaÓÃk«areïa ca tat kuryÃd iti jagu÷ kathayanti | tathà caicchiko vikalpa iti bhÃva÷ || KrdC_5.34 || ______________________________ sÃyÃhna ity Ãdi | atra nava-ÓlokÃntaæ kulakam | sÃyÃhne dvÃravatyÃæ tu citrodyÃnopaÓobhite | dvya«Âa-sÃhasra-saÇkhyÃtair bhavanair abhisaæv­te // Krd_5.35 // haæsa-sÃrasa-saÇkÅrïai÷ kamalotpala-ÓÃlibhi÷ | sarobhir amalÃmbhobhi÷ parÅte bhavanottame // Krd_5.36 // udyat-pradyotana-dyota-sadyutau maïi-maï¬ape | m­dvÃstare sukhÃsÅnaæ hemÃmbhojÃsane harim // Krd_5.37 // nÃradÃdyai÷ pariv­tam Ãtma-tattva-vinirïaye | tebhyo munibhya÷ svaæ dhÃma diÓantaæ param ak«aram // Krd_5.38 // sÃyÃhne evam etÃd­Óa-ve«a-dhÃriïaæ hariæ dhyÃtvÃrcayet | kÅd­Óaæ ? m­dvÃstara-komalÃsana-rÆpe hemÃmbhojÃsane kanaka-padmÃsane samÃsÅnam upavi«Âaæ kutrÃvasthitaæ maïi-maï¬ape | kiæ viÓi«Âe ? udgacchan ya÷ pradyotana÷ sÆrya÷ tasya dyotasya samÃnà dyutir yasya tasmin | kutra ? bhavanottame g­ha-Óre«Âhe | kiæ viÓi«Âe ? citrodyÃnopaÓobhite bahudhopavana-sevite | puna÷ kiæ viÓi«Âe ? dvÃravatyÃæ vidyamÃne | puna÷ kiæ viÓi«Âe ? bhavanair g­hair abhisaæv­te | kÅd­Óai÷ ? dvya«Âa-sÃhasra-saÇkhyÃtai÷ | puna÷ kiæ viÓi«Âe ? sarobhi÷ sarovarai÷ parÅte | kÅd­Óai÷ ? amalÃmbhobhir nirmala-jalai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? haæsa-sÃrasa-saÇkÅrïai÷ haæsÃdi-pak«i-gaïair vyÃptai÷ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? kamalotpala-ÓÃlibhi÷ padmotpala-sahitai÷ | hariæ kÅd­Óaæ ? nÃradÃdyair munibhi÷ pariv­tam ve«Âitam | kim-artham ? Ãtma-tattva-vinirïaye Ãtma-tattva-niÓcaye nimitte | puna÷ kÅd­Óaæ ? tebhyo nÃradÃdibhya÷ svaæ dhÃma j¤Ãna-svarÆpam ÃtmÃnaæ kathayantam | puna÷ kÅd­Óaæ ? parama-vidyÃ-tat-kÃrya-rahitam | puna÷ kÅd­Óaæ ? ak«aram avinÃÓi || KrdC_5.35-38 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? indÅvara-nibhaæ saumyaæ padma-patroruïek«aïam | snigdha-kuntala-sambhinna-kirÅÂa-mukuÂojjvalam // Krd_5.39 // indÅvara-nibhaæ nÅlÃmbhoja-sad­Óaæ saumyaæ ugratÃ-rahitam | puna÷ kÅd­Óaæ ? padma-patravad Ãyate dÅrghe Åk«aïe yasya tam | puna÷ snigdhÃ÷ cikkaïà ye kuntalÃ÷ keÓÃs tai÷ sambhinne milite kirÅÂa-mukuÂe tÃbhyÃm ujjvalaæ dedÅpyamÃnam | tatra kirÅÂa-Óabdena lalÃÂÃÓrita÷ tri-Ó­Çgo 'laÇkÃra-viÓe«a÷ kathyate | mukuÂa-Óabdena ca mÆrdhni madhya-bhÃgÃÓritaæ tac ca dÅpa-ÓikhÃ-kÃro 'laÇkÃra-viÓe«a÷ kathyate || KrdC_5.39 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? cÃru-prasanna-vadanaæ sphuran-makara-kuï¬alam | ÓrÅvatsa-vak«asaæ bhrÃja-kaustubhaæ vanamÃlinam // Krd_5.40 // cÃru manoharaæ prasannaæ phala-dÃyi vadanaæ yasya tam | puna÷ sphuratÅ dedÅpyamÃne makarÃk­tÅ kuï¬ale yasya tam | puna÷ ÓrÅvatso vipra-pÃda-prahÃra-k­ta-cihna-viÓe«o vak«asi yasya tam | puna÷ bhrÃjan dedÅpyamÃna÷ kaustubho maïi-viÓe«o yasya tam | puna÷ vanamÃlÃ-dhÃriïam || KrdC_5.40 || ______________________________ kÃÓmÅra-kapiÓoraskaæ pÅta-kauÓeya-vÃsasam | hÃra-keyÆra-kaÂaka-rasanÃdyai÷ pari«k­tam // Krd_5.41 // kÃÓmÅreïa kuÇkuma-varïam uro yasya tam | puna÷ pÅta-vastra-dhÃriïam | puna÷ hÃra÷ muktÃhÃra÷ keyÆram aÇgadaæ bÃhv-alaÇkÃra÷ | kaÂaka÷ kaÇkaïa÷ | rasanà k«udra-ghaïÂikà Ãdi-ÓabdenÃÇgulÅyakÃde÷ parigraha÷ etai÷ pari«k­taæ Óobhitam || KrdC_5.41 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? h­ta-viÓvambharÃbhÆri-bhÃraæ mudita-mÃnasam | ÓaÇkha-cakra-gadÃ-padma-rÃjad-bhuja-catu«Âayam // Krd_5.42 // h­to 'panÅto viÓvambharÃyÃ÷ p­thvyà bhÆri-bhÃro b­had-bhÃro 'surÃdi-lak«aïo yena tam | puna÷ muditaæ h­«Âaæ mÃnasaæ yasya tam | puna÷ ÓaÇkha-cakra-gadÃ-padmai÷ Óobhitaæ bÃhu-catu«Âayam yasya tam || KrdC_5.42 || ______________________________ evaæ dhyÃtvÃrcayen mantrÅ tad-aÇgai÷ prathamÃv­tim | dvitÅyÃæ mahi«Åbhis tu t­tÅyÃyÃæ samarcayet // Krd_5.43 // nÃradaæ parvataæ ji«ïuæ niÓaÂhoddhava-dÃrukÃn | viÓvaksenaæ ca saineyaæ dik«v agre vinatÃ-sutam // Krd_5.44 // atra pÆjÃyÃæ aÇgai÷ pÆrvoktai÷ pa¤cÃÇgai÷ prathamÃvaraïaæ bhavati | dvitÅyÃvaraïaæ mahi«Åbhi÷ rukmiïy-Ãdibhi÷ | t­tÅyÃyÃm Ãv­tau dik«u pravÃdi-dik«u vak«yamÃïÃn nÃradÃdÅn agre ca vinatÃ-sutaæ garu¬aæ pÆjayet | parvata-nÃmà muni-viÓe«a÷ | ji«ïur arjuna÷ | niÓaÂho yÃdava-viÓe«a÷ | uddhavo 'pi tathà | dÃruka÷ k­«ïa-sÃrathi÷ | viÓvaksena÷ bhÃï¬ÃgÃrika÷ saineya÷ sÃtyaki÷ || KrdC_5.43-44 || ______________________________ lokeÓais tat-praharaïai÷ punar Ãvaraïa-dvayam | iti sampÆjya vidhivat pÃyasena nivedayet // Krd_5.45 // lokeÓair indrÃdibhir ekam Ãvaraïam | tat-praharaïais tad-Ãyudhair vajrÃdibhir aparÃvaraïam | evaæ krameïÃvaraïa-dvayam ity anena prakÃreïa pa¤cÃvaraïakena sampÆjya vidhivad dÅk«Ã-kathitaæ pÃyasaæ dadyÃt || KrdC_5.45 || ______________________________ tarpaïa-prakÃraæ japa-saÇkhyÃæ ca darÓayati- tarpayitvà khaï¬a-miÓrair dugdha-buddhyà jalair harim | japed a«Âa-Óataæ mantrÅ bhÃvayan puru«ottamam // Krd_5.46 // khaï¬ena Óarkarayà vimiÓraæ militaæ yad dugdhaæ tad-buddhyà jalai÷ k­«ïaæ tarpayitvà puru«ottamaæ bhÃvayan dhyÃyan mantrÅ sÃdhaka÷ a«ÂÃdhika-Óataæ japet | yadyapi tarpaïasya ktvÃ-pratyayena pÆrva-kÃlatà pratÅyate tathÃpi prathamaæ japa÷ tad anu tarpaïaæ kÃryaæ tathaivÃnukramÃt sampradÃyÃc ceti rudradhara÷ || KrdC_5.46 || ______________________________ pÆjÃsu homaæ sarvÃsu kuryÃn madhyandine 'thavà | ÃsanÃd arghya-paryantaæ k­tvà stutvà namet sudhÅ÷ // Krd_5.47 // sarvÃsu tis­«v api pÆjÃsu homaæ kuryÃt | pak«Ãntaram Ãha-athaveti | madhyandine madhyÃhn-pÆjÃyÃæ và homaæ kuryÃd ity artha÷ | ÃsanÃd iti | Ãsana-mantrÃd ÃrabhyÃrghya-paryantaæ k­tvà stutvà stavanaæ k­tvà namet daï¬avat praïamet | avasÃnÃrghyam avaÓe«ayitvà madhye homaæ k­tvà tata÷ pÆjÃÓe«Ãrghyam avasÃnÃrghya-saæj¤akaæ parÃÇmukhÃrghyÃpara-paryÃyaæ dadyÃd ity artha÷ || KrdC_5.47 || ______________________________ samarpyÃtmÃnam udvÃsya tat sve h­t-sarasÅruhe | vinyasya tan-mayo bhÆtvà punar ÃtmÃnam arcayet // Krd_5.48 // Ãtma-samarpaïa-mantreïa svÃtmÃnaæ parameÓvare samarpya tat parameÓvara-teja÷ pÆjÃ-sthÃnÃd udvÃsya udv­ttya svakÅya-h­daya-padme vinyasya tan-mayo bhÆtvà punar ÃtmÃnam pÆjayet || KrdC_5.48 || ______________________________ sÃyÃhna-pÆjÃ-phalam Ãha- sÃyÃhne vÃsudevaæ yo nityam eva yajen nara÷ | sarvÃn kÃmÃn avÃpyÃnte sa yÃti paramÃæ gatim // Krd_5.49 // yo nara÷ sÃyÃhne vÃsudevaæ nityaæ sarvadà evaæ kathita-prakÃreïa yajet pÆjÃ-tarpaïa-homÃdibhi÷ parito«ayet sarvÃn kÃmÃn vächitÃn arthÃn avÃpya dehÃvasÃne parÃæ gatiæ vi«ïu-sÃyujyaæ prÃpnoti || KrdC_5.49 || ______________________________ rÃtrau cen manmathÃkrÃnta-mÃnasaæ devakÅ-sutam | yajed rÃsa-pariÓrÃntaæ gopÅ-maï¬ala-madhyagam // Krd_5.50 // ced yadi rÃtrau pÆjà kriyate tadà rÃsa÷ krŬÃ-viÓe«as tena pariÓrÃntaæ devakÅ-nandanaæ yajet manmathena ÃkrÃntaæ mÃnasaæ h­dayaæ yasya tam | puna÷ gopÅnÃæ maï¬alaæ go«ÂhÅ-viÓe«a÷ tasya madhye sthitam || KrdC_5.50 || ______________________________ rÃsa-krŬÃæ darÓayati- p­thuæ suv­ttaæ mas­ïaæ vitasti- mÃtronnataæ kau vinikhanya ÓaÇkum | Ãkramya padbhyÃm itaretarÃtta- hastair bhramo 'yaæ khalu rÃsa-go«ÂhÅ // Krd_5.51 // itaretarÃtta-hastai÷ paraspara-g­hÅta-hastai÷ ayaæ bhramo bhramaïaæ rÃsa-go«ÂhÅ | kiæ k­tvà ? kau p­thivyÃæ p­thuæ sthÆlaæ suv­ttaæ vartulÃkÃraæ mas­ïaæ snigdhaæ vitasti-mÃtrotthitaæ dvÃdaÓÃÇgula-pramÃïenordhvaæ sthitaæ ÓaÇku këÂha-khaï¬aæ vinikhanya | puna÷ kiæ k­tvà ? padbhyÃæ ÓaÇkum Ãkramya niyantrya || KrdC_5.51 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- sthala-nÅraja-sÆna-parÃga-bh­tà laharÅ-kaïa-jÃla-bhareïa satà | marutà paritÃpah­tÃdhyu«ite vipule yamunÃ-puline vimale // Krd_5.52 // dvÃdaÓa-ÓlokÃntaæ kulakam | kalyÃïa-maya-svarÆpam ajaæ vicintya prathamodita-pÅÂha-vare pÆrvokta-dÅk«Ã-sambandhi-pÆjÃ-pÅÂha-Óre«Âhe vidhivat yathÃvidhi prayatnena pÆjayet | kÅd­Óaæ ? yamunÃ-puline yamunÃ-taÂe itaretara-baddha-kara-pramadÃ-gaïa-kalpita-rÃsa-vihÃra-vidhau anyonya-baddha-hasta-strÅ-samÆha-parikalpita-krŬÃ-viÓe«a-vidhau maïi-ÓaÇkugaæ maïimaya-ÓaÇku-madhya-gatam | kÅd­Óe ? puline vÃyunÃdhuyu«ite ÃkrÃnte | kÅd­Óena ? sthala-nÅrajaæ sthala-kamalaæ taæ pu«pa-parÃga-bh­tà tat-keÓara-saænik­«Âa-pu«pa-rajo-yuktena anena saugandhyaæ varïitaæ puna÷ laharÅ-taraÇgas tasya kaïa-jÃlaæ bindu-samÆha÷ tasya bhareïa prakar«eïa satÃm | utk­«Âena yukteneti tripÃÂhina÷ | anena Óaityam uktam | puna÷ paritÃpa-h­tà kheda-vinÃÓakena anena mÃndyam uktam | puna÷ kÅd­Óe puline ? vipule vistÅrïe puna÷ vimale Óuddhe || KrdC_5.52 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? aÓarÅra-niÓÃta-Óaronmathita- pramadÃ-Óata-koÂibhir Ãkulite | u¬unÃtha-karair viÓadÅk­ta-dik- prasare vicarad-bhramarÅ-nikare // Krd_5.53 // aÓarÅra÷ kÃma÷ tasya yo niÓÃta-Óaras tÅk«ïa-bÃïas tena unmathità vyagrÅk­tà yÃ÷ pramadÃs tÃsÃæ Óata-koÂibhir ÃkulitÅk­te itas tato 'vyÃpte÷ | puna÷ kÅd­Óe ? u¬unÃthaÓ candras tasya karai÷ kiraïair viÓadÅk­ta÷ prakÃÓito dik- prasaro dig-avakÃÓo yatra tasmin | puna÷ kÅd­Óe ? vicarantÅ bhramantÅ yà bhramarÅ tasyà nikara÷ samÆho yatra tasmin || KrdC_5.53 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? vidyÃdhara-kinnara-siddha-surai÷ gandharva-bhujaÇgama-cÃraïakai÷ | dÃropahitai÷ suvimÃna-gatai÷ svasthair abhiv­«Âa-supu«pa-cayai÷ // Krd_5.54 // vidyÃdhara-prabh­tayo yathà prasiddhÃ÷ tathà bhujaÇgama÷ hasta-pÃdÃdi-ÓarÅrÃnvito nÃga-loka-stha÷ sarpa÷ etair dÃropahitai÷ sastrÅkai÷ Óobhana-vimÃna-gatai÷ ÃkÃÓa-ni«Âhai÷ k­ta-pu«pa-v­«Âi-samÆhai÷ Ãkulite || KrdC_5.54 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ k­«ïam ? itaretara-baddha-kara-pramadÃ- gaïa-kalpita-rÃsa-vihÃra-vidhau | maïi-ÓaÇku-gam apy amunÃvapu«Ã bahudhà vihita-svaka-divya-tanum // Krd_5.55 // amunà vapu«Ã anena maïi-ÓaÇku-gaatena ÓarÅreïa nÃnÃ-prakÃra-k­ta-svÅya-divya-ÓarÅram || KrdC_5.55 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? sud­ÓÃm ubhayo÷ p­thag-antaragaæ dayitÃ-gaïa-baddha-bhuja-dvitayam | nija-saÇga-vij­mbhad-anaÇga-Óikhi- jvalitÃÇga-lasat-pulakÃli-yujÃm // Krd_5.56 // sud­ÓÃm kÃminÅnÃm ubhayor dvayo÷ p­thak dvaya-dvaya-krameïa antaragaæ madhya-gatam | puna÷ kÅd­Óaæ ? dayitÃ-gaïena nÃrÅ-samÆhena baddhaæ sva-hastenÃnyo 'nyaæ grathitaæ bhuja-dvitayaæ yasya tam etenaitad uktaæ bhavati kÃminyor madhye kÃminÅnÃm eva hastena g­hÅta-hasta÷ parameÓvara iti api samuccayena kevalaæ ÓaÇkugaæ kÃminÅnÃm api antareïa yuktam iti bhÃva÷ | kÅd­ÓÃm ? nija-saÇgena gopÃla-k­«ïa-saÇgena vij­mbhamÃïa÷ prajvalito yo anaÇga-ÓikhÅ kÃmÃgnis tena jvalitaæ pradÅptaæ yad ÃÇgaæ tatra lasantÅ ÓobhamÃnà yà pulakÃlÅ romäca-paÇktis tayà yujyante iti tad-yujas tÃsÃm || KrdC_5.56 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? vividha-Óruti-bhinna-manoj¤atara- svara-saptaka-mÆrcchana-tÃla-gaïai÷ | bhramamÃïam amÆbhir udÃra-maïi- sphuÂa-maï¬ana-Ói¤jita-cÃrutaram // Krd_5.57 // amÆbhir gopÅbhi÷ saha bhramamÃïam bhramÅkurvÃïaæ | kai÷ ? vividho nÃnÃ-prakÃra÷ Órutir nÃma-svarÃrambhakÃvayava÷ Óabda-viÓe«a÷ tena bhinnaæ saÇgataæ manoj¤ataram ati-h­daya-grÃhi yat svara-saptakaæ ni«Ãdety Ãdi tasya yà mÆrcchanà ekaviæÓati-prakÃrikà bhÃga-tÃlÃÓvatÃla-paritÃlÃdaya÷ Æna-pa¤cÃÓat ete«Ãæ gaïai÷ samÆhai÷ | puna÷ kÅd­Óaæ ? udÃra udƬho yo maïis tasya sphuÂaæ pravyaktaæ atitejasvitayà yan maï¬anaæ tasya Ói¤jitaæ Óabditaæ tena cÃrutaraæ h­dayaÇgamam ||57|| ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? iti bhinna-tanuæ maïibhir militaæ tapanÅya-mayir iva bhÃrakatam | maïi-nirmita-madhyaga-ÓaÇku-lasad- vipulÃruïa-paÇkaja-madhya-gatam // Krd_5.58 // iti bhinna-tanum | anena prakÃreïa gopÅbhir milita-dehaæ gopÃla-k­«ïaæ kam iva tapanÅya-mayai÷ suvarïa-mayai÷ maïibhir militaæ grathitaæ marakata-maïim iva | puna÷ kÅd­Óaæ ? maïi-nirmito madhya-gato ya÷ ÓaÇku÷ tal lagnaæ lasad dedÅpyamÃnaæ yad vipulaæ b­had-aruïa-paÇkajaæ tasya madhya-gatam || KrdC_5.58 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? atasÅ-kusumÃbha-tanuæ taruïaæ taruïÃruïa-padma-palÃÓa-d­Óam | nava-pallava-citra-suguccha-lasac- chikhi-piccha-pinaddha-kaca-pracayam // Krd_5.59 // atasÅ-prasiddhà tasyÃ÷ kusumÃnÅvÃbhà dÅptir yasyÃs tanos tÃd­ÓÅ tanur yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? taruïeti nÆtanÃruïa-padma-patra-sad­Óa-netram | puna÷ kÅd­Óaæ ? naveti nÆtana-pallava-nÃnÃ-vidha-stavaka-ÓobhamÃna-mayÆra-puccha-sambaddha-keÓa-samÆham || KrdC_5.59 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? caÂula-bhruvam indu-samÃna-mukhaæ maïi-kuï¬ala-maï¬ita-gaï¬a-yugam | ÓaÓa-rakta-sad­k-daÓana-cchadanaæ maïi-rÃjad-aneka-vidhÃbharaïam // Krd_5.60 // caÂula-bhruvaæ calad-bhrÆ-latÃkam | puna÷ kÅd­Óaæ ? Óukla-pak«Åya-pÆrïa-candra-sad­ÓÃnanam | puna÷ kÅd­Óaæ ? maïi-maya-kuï¬ala-Óobhita-gaï¬a-dvayam | puan÷ kÅd­Óaæ ? ÓaÓa-Óoïita-tulyÃdharam | puna÷ kÅd­Óaæ ? maïinà ÓobhamÃna-nÃnÃ-prakÃrÃbharaïam || KrdC_5.60 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? asana-prasava-cchadanojjvalasad- vasanaæ suvilÃsa-nivÃsa-bhuvam | nava-vidruma-bhadra-karÃÇghri-talaæ bhramarÃkula-dÃma-virÃji-tanum // Krd_5.61 // asano v­k«a-viÓe«a÷ tasya prasava÷ pu«paæ tasya chedanaæ patraæ ca tadvad ujjvalaæ ÓobhamÃnaæ manoharaæ vastraæ yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? Óobhana-krŬÃ-vicitra-sthÃnam | puna÷ kÅd­Óaæ ? navo nÆtano yo vidruma÷ pravÃlas tadvat bhadraæ manoharaæ karÃÇghri-talaæ yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? bhramarair Ãkulaæ vyÃptaæ yat pu«pa-dÃma-mÃlà tena virÃjitaæ bhuja-dvayaæ yasya taæ yad và mÃlayà virÃjità tanur yasya tam || KrdC_5.61 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ ? taruïÅ-kuca-yuk-parirambha-milad- ghus­ïÃruïa-vak«asam uk«a-gatim | Óiva-veïu-samÅrita-gÃna-paraæ smara-vihvalitaæ bhuvanaika-gurum // Krd_5.62 // yuvatÅnÃæ stana-dvayÃliÇgana-sambaddha-kuÇkumÃruïitam ura÷-sthalaæ yasya tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? uk«a-gatiæ v­«abha-gatim | puna÷ kÅd­Óaæ ? Óiva÷ kalyÃïa-prado yo veïur vaæÓas tena samÅritaæ sampÃditaæ yad gÃnaæ gÅtaæ tat-paraæ tad-Ãsaktam | puna÷ kÅd­Óaæ ? smareïa kÃmena vihvalitam anÃyattam | puna÷ kÅd­Óaæ ? bhuvana-trayasya ekam advitÅyaæ gurum || KrdC_5.62 || ______________________________ prathamodita-pÅÂha-vare vidhivat prayajed iti rÆpam arÆpam ajam | prathamaæ paripÆjya tad-aÇga-v­ttiæ mithunÃni yajed rasagÃni tata÷ // Krd_5.63 // iti rÆpam ajaæ prathamodite pÅÂha-vare pÆrva-kathita-devatÃ-kLpta-pÅÂhe yajet arÆpaæ nirguïam | ÃvaraïÃni darÓayati-prathamam iti | tad-aÇga-v­ttiæ pÆrvoktÃÇgÃvaraïaæ prathamaæ paripÆjya tatas tad-anantaraæ mithunÃni keÓava-kÅrtyÃdÅni rÃsagÃni rÃsa-krŬÃ-gatÃni || KrdC_5.63 || ______________________________ dala-«o¬aÓake svaram Æti-gaïaæ saha-Óaktikam uttama-rÃsa-gatam | saramÃ-madanam sva-kalÃ-sahita- mithunÃhvam athendra-pavi-pramukhÃn // Krd_5.64 // dala-«o¬aÓake «o¬aÓa-patre pÆjayet-mithunam eva kathayati svara-mÆrti-gaïam iti svara-bhavà akÃrÃdi-varïa-bhavÃ÷ keÓavÃdi-«o¬aÓa-mÆrtaya÷ | svara-mÆrti-gaïaæ kÅd­Óaæ ? saha-ÓÃktikaæ kÅrtyÃdi-Óakti-sahitam | puna÷ kÅd­Óaæ ? uttamo yo rÃsa÷ tatra gatam | kvacid uttara-rÃsa-gatam iti pÃÂha÷ | tatra madhya-rÃse parameÓvara-pÆjà uttarÃdi-rÃse keÓavÃdikaæ pÆjayet | puna÷ kÅd­Óaæ ? ramà ÓrÅ-bÅjaæ madana÷ kÃma-bÅjaæ etÃbhyÃæ sahitam | puna÷ kÅd­Óaæ ? svakÅyà yÃ÷ kalÃ÷ «o¬aÓa-svarÃ÷ tai÷ sahitam | prayogaÓ ca-ÓrÅæ klÅæ aæ keÓava-kÅrtibhyÃæ nama÷ ity Ãdi | puna÷ kÅd­Óaæ ? mithunÃhvam mithuna-saæj¤akam | athÃnantaram indra-pavi-pramukhÃn indrÃdÅn vajrÃdÅæÓ ca pÆjayed ity artha÷ || KrdC_5.64 || ______________________________ pÆrvoktÃv­ti-saÇkhyÃ-pÆrvakaæ naivedyaæ kathayati- iti samyag amuæ paripÆjya hariæ caturÃv­ti-saæv­tam Ãrdra-mati÷ | rajatÃracite ca«ake sa-sitaæ suÓ­taæ supayo 'sya nivedayatu // Krd_5.65 // anena prakÃreïa caturÃvaraïa-ve«Âitam amuæ hariæ samyak yathÃvidhi sampÆjya ÓraddhÃvÃn rajatÃ-racite rÆpya-nirmite ca«ake pÃtre asya hare÷ sa-sitaæ sa-Óarkaraæ sa-gh­taæ gh­ta-sahitaæ pÃÂhÃntaram | suÓ­tam Ãvartitaæ payo dugdhaæ nivedayatu || KrdC_5.65 || ______________________________ vibhave sati kÃæsyamaye«u p­thak ca«ake«u tu «o¬aÓasu kramaÓa÷ | mithune«u nivedya paya÷ sa-sitaæ vidadhÅta purovad atho sakalam // Krd_5.66 // vibhave sati yadi tÃd­Óam aiÓvaryaæ bhavati tadà kÃæsya-ghaÂite«u p­thak ekaikaæ «o¬aÓasa-ca«ake«u krameïa mithuna-gaïe«u sa-sitaæ payo nivedya athÃnantaraæ purovat nivedayÃmi bhagavate ity Ãdy-ukta-prakÃreïa sakalaæ pÆjÃ-viÓe«aæ samÃpayet || KrdC_5.66 || ______________________________ rÃsa-pÆjÃ-phalam Ãha- sakala-bhuvana-mohnaæ vidhiæ yo niyatam amuæ niÓi niÓy udÃra-cetÃ÷ | bhajati sa khalu sarva-loka-pÆjya÷ Óriyam atulÃæ samavÃpya yÃty anantam // Krd_5.67 // amuæ vidhiæ rÃsa-pÆjÃ-prakÃraæ sakala-bhuvana-mohnaæ sakala-bhuvana-vaÓyakaraæ niyatam abÃdhena yo niÓi niÓi prati-rajani udÃra-cetÃ÷ prasanna-manÃ÷ san samyak bhajati kuryÃt sa sarva-loka-pÆjya÷ san atulÃm atiÓayitÃæ Óriyaæ sam­ddhiæ samavÃpya anantaæ vi«ïuæ yÃti prÃpnoti || KrdC_5.67 || ______________________________ niÓi và dinÃnta-samaye prapÆjayen nityaÓo 'cyutaæ bhaktyà | sama-phalam ubhayaæ hi tata÷ saæsÃrÃbdhiæ samuttitÅr«ati ya÷ // Krd_5.68 // ya÷ pumÃn saæsÃra-sÃgaraæ taritum icchati so 'cyutaæ bhaktyà niÓi và dinÃnta-samaye và sandhyÃyÃæ pÆjayen nityaÓa÷ pratyahaæ hi yata÷ ubhaya-niÓÃ-sandhyÃ-pÆjana-dvayaæ sama-phalam tatas tasmÃd dheto÷ niÓi và dinÃnte và pÆjayed ity artha÷ || KrdC_5.68 || ______________________________ uktam upasaæharati- ity evaæ manu-vigrahaæ madhu-ripuæ yo và trikÃlaæ yajet tasyaivÃkhila-jantu-jÃta-dayitasyÃmbhodhijÃ-veÓmana÷ | haste dharma-sukhÃrtha-mok«a-tarava÷ sad-varga-samprÃrthitÃ÷ sÃndrÃnanda-mahÃ-rasa-drava-muco ye«Ãæ phala-Óreïaya÷ // Krd_5.69 // ity amunà prakÃreïa ya÷ pumÃn mantra-ÓarÅraæ madhusÆdanaæ tri-kÃlaæ và pÆjayet tasya nÃnÃ-vidha-prÃïi-samÆha-vallabhasya ambhodhijÃ-veÓmano lak«mÅ-nivÃsasya dharmÃdi-puru«Ãrtha-catu«Âaya-v­k«Ã haste bhavantÅti Óe«a÷ | kÅd­ÓÃ÷ ? satÃæ varga÷ samÆha÷ tena prÃrthitÃ÷ | saæsargÅti pÃÂhe sasargibhir nikaÂasthair yadyapi mok«asya phalaæ nÃsti tathÃpi mok«a-padena tad-dhetu-bhÆtaæ tattva-j¤Ãnam uktaæ ye«Ãæ v­k«ÃïÃæ phala-paÇktaya÷ nityÃnanda-brahma svarÆpa-mahÃ-rasa-dravadÃ÷ || KrdC_5.69 || ______________________________ athocyate pÆrva-samÅritÃnÃæ pÆjÃvasÃne param asya puæsa÷ | kalpas tu kÃmye«v api tarpaïÃnÃæ vinÃpi pÆjÃæ khalu yai÷ phalaæ tat // Krd_5.70 // athÃnantaraæ paramasya puæsa÷ ÓrÅ-gopÃla-k­«ïasya pÆjÃvasÃne pÆjÃnantaraæ pÆrva-samÅritÃnÃæ ÓÅman-mukha-ity-Ãdi-kathitÃnÃæ nitya-tarpaïÃnÃæ kalpa÷ prakÃra÷ kÃmye«v api tarpaïe«u prakÃra ucyate yais tarpaïai÷ pÆjÃæ vinÃpi tat-phalaæ pÆjÃ-phalaæ prÃpnoti yathÃ-pÆjà tathaiva tarpaïam || KrdC_5.70 || ______________________________ santarpya pÅÂha-mantrai÷ sak­t prathamam acyutaæ tatra | ÃvÃhya pÆjayet taæ toyair evÃkhilai÷ samupahÃrai÷ // Krd_5.71 // prathamaæ pÅÂha-mantrair ÃdhÃra-ÓaktyÃdi-mantrai÷ pÅÂhÃÇga-bhÆta-devatÃæ sak­t-sak­d ekaika-vÃraæ santarpya anantaraæ tatra toya-maye pÅÂhe acyutam ÃvÃhya jalair eva gandhÃdi-sakalopacÃrÃtmakai÷ pÆjayet || KrdC_5.71 || ______________________________ baddhvÃtha dhenu-mudrÃæ toyai÷ sampÃdya tarpaïa-dravam | tad buddhyäjalinà taæ suvarïa-ca«akÅ-k­tena tarpayatu // Krd_5.72 // tato dhenu-mudrÃæ baddhvà toyais tarpaïìhyaæ sampÃdya tad-dravya-rÆpatayà toyaæ bhÃvayitvà tad-buddhyà tat-kathita-dravya-tarpaïa-dravya-buddhyà taæ k­«ïaæ tarpayatu kenäjalinà kÅd­Óena suvarïa-ca«akatayà vicintitenety artha÷ || KrdC_5.72 || ______________________________ viæÓatir a«Âopetà kÃla-traya-tarpaïe«u saÇkhyoktà | bhÆya÷ svakÃla-vihitÃn saka­t tarpayec ca parivÃrÃn // Krd_5.73 // kÃla-traya-tarpaïe«u trikÃla-tarpaïe«u ekasmin kÃle '«topetà a«ÂÃviæÓati÷ tarpaïasya saÇkhyoktà puna÷ sva-kÃla-vihitÃn svasmin prÃtar madhyÃhnÃdau ye ye vihitÃ÷ parivÃrà Ãvaraïa-devatÃs tÃn sak­d ekaika-vÃraæ santarpayet || KrdC_5.73 || ______________________________ kÃla-trayasya tarpaïa-dravyam Ãha- prÃtar dadhi-gu¬a-miÓraæ madhyÃhne pÃyasaæ sa-navanÅtam | k«Åraæ t­tÅya-kÃle sasitopalam ity udÅritaæ dravyam // Krd_5.74 // gu¬a-sahitaæ dadhi prÃta÷-kÃle navanÅta-sahitaæ pÃyasaæ madhyÃhne sasitopalam ÓarkarÃ-vikÃra-sahitaæ k«Åraæ t­tÅya-kÃle ity amunà prakÃreïa dravyaæ tarpaïa-dravyaæ kathitam || KrdC_5.74 || ______________________________ tarpaïa-mantram Ãha- tarpayÃmi-padaæ yojyaæ mantrÃnte sve«u nÃmasu | dvitÅyÃnte«u tu tata÷ pÆjÃÓe«aæ samÃpayet // Krd_5.75 // mantrÃnte mÆla-mantrÃvasÃne svakÅyÃni tarpaïÅya-devatÃnÃæ nÃmÃni te«u tat-samÅpe«u dvitÅyÃnte«u amuka-devatÃm ity Ãdi-rÆpe«u tarpayÃmÅti-padaæ yojyam anantaraæ pÆjÃÓe«aæ samÃpayet || KrdC_5.75 || ______________________________ uttara-k­tyam Ãha- abhyuk«ya tat-prasÃdÃdbhir ÃtmÃnaæ prativedapa÷ | taj japtvà tam athodvÃsya tan-maya÷ prajapen manum // Krd_5.76 // tat-prasÃdÃdbhi÷ parameÓvara-prasÃda-tat-tarpaïa-jalai÷ ÃtmÃnaæ ÓarÅraæ siktvà taj japtvà mantraæ japtvà apa÷ prapibet | athÃnantaraæ taæ devam udvÃsya sva-h­daye saæyojya tan-maya÷ san-mantraæ japet || KrdC_5.76 || ______________________________ sa-prakÃraæ sa-dravyaæ kÃmyaæ tarpaïam Ãha- atha dravyÃïi kÃmye«u vak«yante tarpaïe«u tu | tÃni prokta-vidhÃnÃnÃm ÃÓrityÃnyataraæ bhajet // Krd_5.77 // athÃnantaraæ kÃmye«u tarpaïe«u yÃni nÃradÃdibhi÷ kathitÃni dravyÃïi tÃni vak«yante prokta-vidhÃnÃnÃm trikÃlokta-vidhÃnÃnÃm anantaram ekaæ vidhÃnam ÃÓritya kÃmya-tarpaïa-karma bhajet || KrdC_5.77 || ______________________________ dravyai÷ «o¬aÓabhir amuæ pratarpayed ekaÓaÓ catur-vÃram | sa catu÷-k«ÅrÃdy-antai÷ sak­j-jalÃdy-antam acyutaæ bhaktyà // Krd_5.78 // «o¬aÓabhir dravyair amuæ ÓrÅ-k­«ïam ekaÓaÓ catur-vÃram tad-dravya-buddhyà jalair eva tarpayet | kÅd­Óai÷ ? catvÃri k«ÅrÃïi Ãdyaæ ye«Ãæ taih | «o¬aÓa-dravyÃïÃm Ãdau dugdhäjali-catu«Âayam ante ca catu«Âayam ity artha÷ | sak­j-jalÃdy-antam iti kriyÃ-viÓe«aïam | tathà ca prathamam eka-vÃraæ jalena tataÓ caturvÃraæ tata÷ caturvÃraæ k«Årai÷ tata÷ sak­j jalena iti paryavasannam || KrdC_5.78 || ______________________________ «o¬aÓa-dravyÃïy Ãha-pÃyasam iti | pÃyasa-dÃdhika-k­saraæ gau¬ÃnnapayodadhÅni navanÅtam | Ãjyaæ kadalÅmocÃrajasvalÃcocamodakÃpÆpam // Krd_5.79 // p­thukaæ lÃjopetaæ dravyÃïÃæ kathitam iha «o¬aÓakam | lÃjÃnte 'ntya-k«ÅrÃt prÃk samarpya sitopalÃ-pu¤jai÷ // Krd_5.80 // pÃyasaæ paramÃnnam | dÃdhikaæ dadhnà pari«k­tam annam | k­saraæ mudgaudanaæ gau¬Ãnnaæ gu¬odaka-pakvam annam | payo dugdhaæ dadhi prasiddhaæ navanÅtam Ãjyaæ gh­taæ kadalÅ campÃ-kadalÅ mocà svarïa-kadalÅ rajasvalà kadalÅ-viÓe«a÷ | coco 'pi kadalÅ-viÓe«a÷ | modako la¬¬uka÷ | apÆpam pÆlikà p­thak cipiÂakaæ lÃja-sametaæ lÃja-sahitam iti dravyÃïÃæ «o¬aÓakaæ kathitam iha grantheti lÃjeti | lÃja-tarpaïÃnantaram antya-catu÷-k«Åra-tarpaïÃt pÆrvaæ sitopalÃ-pu¤jai÷ Óveta-ÓarkarÃ-samÆhai÷ bhÃvanayà toya-bhÃvÃpannai÷ sak­t santarpayet || KrdC_5.79-80 || ______________________________ ukta-kÃmya-tarpaïasya phalam Ãha- prage catu÷-saptati-vÃram ity amuæ pratarpayed yo 'nudinaæ naro harim | ananyadhÅs tasya samasta-sampada÷ kare sthità maï¬alato 'bhivächitÃ÷ // Krd_5.81 // ity anena prakÃreïa prage prÃta÷-kÃle catu÷-saptati-vÃram amuæ hariæ k­«ïaæ yo naro 'nudinaæ pratyaham ananya-dhÅ÷ ekÃgra-citta÷ san santarpayet tasya puæsa÷ maï¬alata÷ ekonapa¤cÃÓad-divasÃt arvÃg iti tripÃÂhina÷ a«Âa-catvÃriæÓad-divasÃbhyantara iti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ | pa¤catriæÓad-divasÃbhyantara iti rudradhara÷ | abhivächità ÃkÃÇk«itÃ÷ sakala-siddhi-sam­ddhaya÷ hasta-sthità bhavanti atra sitopalÃ-pu¤jasya gaïanà na kÃryà || KrdC_5.81 || ______________________________ kÃmya-tarpaïÃnantaram Ãha- dhÃro«ïa-pakva-payasÅ-dadhi-navanÅte gh­taæ ca daugdhÃnnam | matsyaï¬Å-madhv-am­taæ dvÃdaÓaÓa÷ tarpayen navabhir ebhi÷ // Krd_5.82 // dhÃro«ïaæ paya÷ tadÃnÅntanam eva ni«pÃditaæ dugdhaæ tathà pakvam paya÷ sÃdhitaæ dugdhaæ dhÃro«ïa-pakve ca payasÅ ca amÆ dhÃro«ïa-pakva-payasÅ | dadhi prasiddhaæ navanÅtaæ gh­taæ daugdhÃnnaæ pÃyasaæ matsyaï¬Å ÓarkarÃ-viÓe«a÷ sa-Óarkaraæ vina«Âa-dugdham iti tripÃÂhina÷ | madhu prasiddham am­tam etair navabhir dravyair dvÃdaÓaÓa-vÃraæ tarpayet || KrdC_5.82 || ______________________________ etasya phalam Ãha- tarpaïa-vidhir ayam apara÷ pÆrvodita-sama-phalo '«taÓa-saÇkhya÷ | kÃrmaïa-karmaïi kÅrtau jana-saævanane viÓe«ato vihita÷ // Krd_5.83 // ayaæ tarpaïa-prakÃra÷ pÆrvokta-tarpaïa-prakÃrÃd bhinna÷ | kÅd­Óa÷ ? pÆrva-kathita-tarpaïa-phala-sama-phala÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? a«Âottara-Óata-pramÃïaka÷ tato navabhir dravyair dvÃdaÓa-k­tvà tarpaïenëÂottara-saÇkhyà bhavati | puna÷ kÅd­Óa÷ ? kÃrmaïa-karmaïi vaÓya-karaïa-karmaïi tathà kÅrtau sat-kathÃyÃæ jana-saævanane loka-vaÓÅ-karaïe loka-priyatvena và viÓe«eïa vihita÷ || KrdC_5.83 || ______________________________ tarpaïÃnantaram Ãha- sakhaï¬a-dhÃro«ïa-dhiyÃmukundaæ vrajan pura-grÃmam api pratarpya | labheta bhojyaæ sarasaæ sa-bh­tyair vÃsÃæsi dhÃnyÃni dhanÃni mantrÅ // Krd_5.84 // sakhaï¬a-dhÃro«ïa-dhiyÃmukundaæ vrajan pura-grÃmam api pratarpya labheta bhojyaæ sarasaæ sa-bh­tyair vÃsÃæsi dhÃnyÃni dhanÃni mantrÅ || KrdC_5.84 || ______________________________ tarpaïasyÃÓe«a-phala-dÃt­tÃæ tarpaïottara-k­tyaæ ca darÓayati- yÃvat santarpayen mantrÅ tÃvat-saÇkhyaæ japen manum | tarpaïenaiva kÃryÃïi sÃdhayed akhilÃny api // Krd_5.85 // akhilÃni samastÃni kÃryÃïi vächitÃni tarpaïenaiva vinÃpi pÆjÃ-homaæ sÃdhayet | atra yÃvat-saÇkhyaæ tarpaïaæ karoti tÃvat-saÇkhyaæ mantraæ japet || KrdC_5.85 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- dvijobhik«Ãv­ttir ya iha dinaÓo nanda-tanaya÷ svayaæ bhÆtvà bhik«Ãm aÂati viharan gopa-sud­ÓÃm | amà cetobhi÷ svvair lalita-lalitair narma-vidhibhir dadhi-ksÅrÃjyìhyÃæ pracuratara-bhik«Ãæ sa labhate // Krd_5.86 // bhik«Ã-v­ttir jÅvanopÃyo yasya sa dvijo traivarïiko dinaÓa÷ pratidinaæ svayaæ nanda-tanayo bhÆtvà tad-rÆpeïÃtmÃnaæ vicintya iha bhik«Ãm aÂati yÃcate | kiæ kurvan ? svakÅyair lalita-lalitai÷ atimanoharai÷ narma-vidhibhi÷ krŬÃ-karmabhir gopa-sud­ÓÃæ gopa-strÅïÃæ cetobhi÷ sÃrdhaæ viharan amÃ-Óabda÷ sahÃrthe sa-dadhi-dugdha-gh­ta-pracurÃæ bahu-bhik«Ãæ prÃpnoti || KrdC_5.86 || ______________________________ madhye koïe«u «aÂsv apy anala-puÂasyÃlikhet karïikÃyÃæ kandarpaæ sÃdhya-yuktaæ vivara-gata-«a¬-arïaæ dviÓa÷ keÓare«u Óakti-ÓrÅ-pÆrvakÃni dvi-nava-lipi-manor ak«arÃïi cchadÃnÃæ madhye varïÃn daÓÃnÃæ daÓa-lipi-manu-varyasya caikekaÓo 'bjam // Krd_5.87 // daÓa-dala-padmaæ vilikhya karïikÃyÃæ «aÂ-koïaæ vahni-g­haæ vilikhya vahni-g­ha-yugmasya madhye «aÂ-koïe«u vilikhet | lekhana-prakÃram Ãha-karïikÃyÃæ madhye sÃdhya-nÃma-sahitam amukasyÃmukaæ sidhyatv ity anena sahitaæ kandarpaæ kÃma-bÅjaæ vilikhet | tathà vivara-gataæ «a¬-arïaæ «aÂ-koïa-gata-vak«yamÃïa-«a¬-ak«araæ vilikhet tathà keÓare«u daÓa-dala-mÆle«u dviÓa÷ dvau dvau k­tvà dvi-nava-lipi-manor a«ÂÃdaÓÃk«ara-mantrasya Óakti-ÓrÅ-pÆrvakÃni bhuvaneÓvarÅ-bÅja-ÓrÅ-bÅjÃdyÃny ak«arÃïi vilikhet | tathà daÓÃnÃæ pÃtrÃïÃæ madhye daÓa-lipi-manu-varyasya daÓÃk«ara-mantra-Óre«Âhasya varïÃn ekaikaÓo vilikhet tato 'bjaæ padmam || KrdC_5.87 || bhÆ-sadmanÃbhiv­tam asragamanmathena gorocanÃbhilikhitaæ tapanÅya-sÆcyà | paÂÂe hiraïya-racite gulikÅ-k­taæ tad gopÃla-yantram akhilÃrthadam etad uktam // Krd_5.88 // bhÆ-bimbena catur-asreïa ve«Âitaæ kuryÃt | kÅd­Óena ? bhÆ-sadmanà asraga-manmathena koïa-gata-kÃma-bÅjena etad akhilÃrthadaæ gopÃla-yantram uktaæ kÅd­Óam ? suvarïa-ÓalÃkayà gorocanÃdinà suvarïa-racite paÂÂe likhitam | anantaraæ vartulÅk­tam || KrdC_5.88 || ______________________________ sampÃta-siktam abhijaptam idaæ mahadbhir dhÃryaæ jagat-traya-vaÓÅkaraïaika-dak«am | rak«Ã-yaÓa÷-suta-mahÅ-dhana-dhÃnya-lak«mÅ saubhÃgya-lipsubhir ajasram anarghya-vÅryam // Krd_5.89 // idaæ mantraæ sampÃta-siktam ÃhÆti-dÃna-Óe«a-pura÷-sthita-gh­ta-siktaæ tathà mantreïÃbhimantritam rak«Ã-bhaya-nivÃraïaæ yaÓa÷ sat-kathÃ-prakÃÓa÷ suta÷ putra÷ mahÅ p­thivÅ dhanaæ suvarïÃdi lak«mÅ÷ sarva-sampatti÷ saubhÃgyaæ sarva-jana-priyatvam etat prÃptum icchadbhir mahadbhi÷ Óauca-yuktai÷ satataæ dhÃraïÅyam | ayam artha÷-yathoktaæ yantraæ sampÃdya prÃïa-prati«ÂhÃæ k­tvà pa¤cÃm­tÃdibhi÷ abhi«icya a«Âottara-Óataæ sahasraæ và sampÃta-gh­ta-siktaæ k­tvà yathokta-saÇkhyaæ japtvà dhÃrayed iti kÅd­Óaæ ? jagat-traya-vaÓÅkaraïaika-kuÓalam | puna÷ anarghya-vÅryaæ mahÃ-prabhÃvam || KrdC_5.89 || ______________________________ yantrasya darÓayati dhÃraïÃd anyatrÃpy upayogam- bhÆtonmÃdÃpasm­ti-vi«a-mÆrcchÃ-vibhrama-jvarÃrtÃnÃm | dhyÃyan Óirasi prajapen mantram imaæ jhaÂiti Óamayituæ vik­tim // Krd_5.90 // bhÆta÷ ÓamÓÃna-deÓa-vartÅ ad­Óya-rÆpo 'ni«Âa-kÃrÅ unmÃdaÓ citta-vibhrama÷ apasm­tir apasmÃraïa-yoga÷ vi«aæ mÆrchÃkÃri-sthÃvaraæ jaÇgamaæ ca mÆrcchà ace«Âà vibhrama÷ prasÃda÷ jvaro roga-viÓe«a÷ etair ÃrtÃnÃæ pŬitÃnÃæ Óirasi mastakopari idaæ yantra-rÆpaæ dhyÃyan imaæ gopÃla-mantraæ japet kiæ kartum ? vik­tiæ jhaÂiti ÓÅghraæ Óamayituæ nÃÓayitum || KrdC_5.90 || ______________________________ yantre «a¬-ak«ara-mantram uddharati- smara-trivikramÃkrÃntaÓ cakrÅ«ïÃya-h­d ity asau | «a¬-ak«aro 'yaæ samprokta÷ sarva-siddhi-karo manu÷ // Krd_5.91 // smara÷ kÃma-bÅjaæ trivikrama÷ ­-kÃra÷ tena krÃnta÷ sambaddha÷ cakrÅ ka-kÃra÷ tathà k­ iti «ïÃyeti svarÆpaæ h­n nama÷ ity anena prakÃreïÃsau «a¬-ak«aro 'yaæ mantra÷ samprokta÷ sarva-siddhi-kara÷ akhila-kÃmada÷ || KrdC_5.91 || ______________________________ Óakti-bÅjam uddharati- kro¬o 'gni-dÅpto mÃyÃvÅ-lava-lächita-mastaka÷ | sai«Ã Óakti÷ parà sÆk«mà nityà saævit-svarÆpiïÅ // Krd_5.92 // kro¬o ha-kÃra÷ | kÅd­Óa÷ ? agninà repheïa dÅpta÷ | puna÷ mÃyÃvÅ dÅrgha-Å-kÃra÷ tad-yukta÷ | puna÷ lavena bindunà lächitaæ mastakaæ yasya sa÷ | tathà sÃnusvÃra ity artha÷ | e«Ã Óakti÷ parà utk­«Âà sÆk«mà m­ïÃla-tantu-sad­ÓÅ nityà janma-nÃÓa-rahità saævit-svarÆpiïÅ sva-prakÃÓa-svarÆpiïÅ || KrdC_5.92 || ______________________________ ÓrÅ-bÅjam uddharati- asthy-agni-govinda-lavair lak«mÅ-bÅjaæ samÅritam | ÃbhyÃm a«ÂÃdaÓa-lipi÷ syÃd viæÓaty ak«aro manu÷ // Krd_5.93 // asthi Óa-kÃra÷ agni÷ repha÷ govindo dÅrgha-Å-kÃra÷ lavo bindu÷ etai÷ saæyuktai÷ ÓrÅ-bÅjaæ samÅritaæ kathitam | ÃbhyÃm Óakti-ÓrÅ-bÅjÃbhyÃæ sahita÷ pÆrvoktëÂÃdaÓÃk«ara-mantra÷ viæÓaty ak«aro bhavati || KrdC_5.93 || ______________________________ parameÓvara-pÆjÃ-sthÃna-niyatiæ darÓayati- ÓÃlagrÃme maïau yantre maï¬ale pratimÃsu ca | nityaæ pÆjà hare÷ kÃryà na tu kevala-bhÆtale // Krd_5.94 // ÓÃlagrÃme prasiddhe maïau gomeda-padmarÃgÃdau yantre 'sminn eva gopÃla-yantre maï¬ale sarvato-bhadrÃdau soma-sÆryÃgni-maï¬ale veti rudradhara÷ | pratimÃsu suvarïÃdi-gopÃla-pratimÃyÃm | atra harer nityaæ sarvadà pÆjà kÃryà na tu kevalÃyÃæ bhÆmau || KrdC_5.94 || ______________________________ kathita-prakÃrÃïÃæ phalaæ darÓayati- iti japa-huta-pÆjÃ-tarpaïÃdyair mukundaæ ya iha bhajati mavor ekam ÃÓritya nityam | sa tu suciram ayatnÃt prÃpya bhogÃn viÓe«Ãn punar amalatarantaddhÃma vi«ïo÷ prayÃti // Krd_5.95 // iti ÓrÅ-keÓava-bhaÂÂÃcÃrya-viracitÃyÃæ krama-dÅpikÃyÃæ pa¤cama÷ paÂala÷ | iti kathita-prakÃrair japa-homa-pÆjÃ-tarpaïai÷ Ãdi-padÃd abhi«ekÃdinà yo mukundaæ nityaæ sevate | kiæ k­tvà ? manvor daÓëÂÃdaÓÃk«arayor ekaæ g­hÅtvà iha loke ayatnÃt suciraæ sarva-kÃlaæ sarvÃn bhogÃn prÃpya punar ante prasiddhaæ nirmalaæ teja÷ prÃpnoti tad-dhÃmÃbhavatÅty artha÷ || KrdC_5.95 || iti ÓrÅ-vidyÃvinoda-govinda-bhaÂÂÃcÃrya-viracite krama-dÅpikÃyà vivaraïe pa¤cama÷ paÂala÷ ||5|| ************************************************************************** (6) «a«Âha-paÂalam athaivaæ sÃdhita-mantrayo÷ prayogÃdÅn darÓayati- viniyogÃn atho vak«ye mantrayor ubhayo÷ samÃn | tad-artha-kÃriïo 'nanta-vÅryÃn mantrÃæÓ ca kÃæÓcana // Krd_6.1 // atho 'nantaraæ mantrayor daÓëÂÃdaÓÃk«arayo÷ samÃn dhyÃna-viÓe«eïa viniyogÃn tathà tad-artha-kÃriïo 'nanta-vÅryÃn bahu-phala-dÃtÌn kÃæÓcin mantrÃn vak«ye || KrdC_6.1 || ______________________________ prayogÃrthaæ daÓëÂÃdaÓÃk«arayor dhyÃnam Ãha- vande taæ devakÅ-putraæ sadyo-jÃtaæ dyu-saprabham | pÅtÃmbaraæ kara-lasac-chaÇkha-cakra-gadÃmbujam // Krd_6.2 // ukta-rÆpaæ prasiddhaæ devakÅ-putraæ sadyo-jÃtaæ bÃlakaæ dyu-saprabham ÃkÃÓa-samÃna-kÃntiæ ÓyÃmaæ pÅta-vastraæ kare lasanti ÓobhamÃnÃni ÓaÇkha-cakra-gadÃ-padmÃni yasya taæ vande namaskaromi || KrdC_6.2 || ______________________________ evaæ dhyÃtvà japel lak«aæ mantraæ brÃhme muhÆrtake | svÃdu-plutaiÓ ca kusumai÷ palÃÓair ayutaæ hunet // Krd_6.3 // evam amunà prakÃreïa brÃhme muhÆrtake udayÃt prÃk daï¬a-dvaye daï¬a-catu«Âaya iti kaÓcit mantram ubhayor eka-lak«aæ japet | anantaraæ palÃÓa-pu«pai÷ svÃdu-plutair gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-sahitair daÓa-sahasraæ juhuyÃt || KrdC_6.3 || ______________________________ phalam Ãha-- manvor anyatareïaivaæ kuryÃd ya÷ susamÃhita÷ | sm­tiæ medhÃæ mati-balaæ labdhvà sa kavirì bhavet | syÃn manus tat samajapadhyÃna-homa-phalo 'para÷ // Krd_6.4 // manvor daÓëÂÃ-daÓÃkarayor anyatareïa ekena susamÃhita÷ susaæyata÷ san ya evaæ kuryÃt sa sm­tiæ smaraïaæ medhÃæ dhÃraïÃvatÅæ buddhiæ matiæ samyak j¤Ãnaæ balaæ mahÃ-prÃïatvam etat sarvaæ prÃpya kaviràkavi-Óre«Âho bhavati syÃd iti aparo 'gre vak«yamÃïa-mantra÷ kathita-mantra-dvaya-samÃna-japa-dhyÃna-homa-phalo bhavati || KrdC_6.4 || ______________________________ mantram Ãha- ÓrÅman-mukunda-caraïau sadeti Óaraïaæ tata÷ | ahaæ prapadya ity ukto maukundo '«ÂÃdaÓÃk«ara÷ // Krd_6.5 // ÓrÅman-mukunda-caraïau sadeti svarÆpaæ tatas tad-anantaraæ Óaraïam iti svarÆpam ahaæ prapadya iti svarÆpam ity anena prakÃreïa maukundo mukunda-sambandhÅ a«ÂÃdÓÃk«aro mantra÷ kathita÷ || KrdC_6.5 || mantroddhÃra÷: ÓrÅ-mukunda-caraïau sadà Óaraïam ahaæ prapadye | ______________________________ ­«y-Ãdikam Ãha- nÃrado 'sya tu gÃyatrÅ mukundaÓ ca«i-pÆrvakÃ÷ | prÃta÷ prÃta÷ pibet toyaæ japtaæ yo '«tottaraæ Óatam | anena «a¬bhir mÃsai÷ sa bhavec chrutadharo nara÷ // Krd_6.6 // asya mantrasya nÃrado munir gÃyatrÅ-chando mukundo devatà ­«i-pÆrvakÃ÷ ­«y-ÃdyÃ÷ ­«i-cchando devatà ity artha÷ | te ca nÃradÃdaya÷ | prayogam Ãha-prÃta÷ pratyaham a«Âottaraæ Óataæ japtaæ mantra-japtaæ jalaæ pibet | sa naro anena vidhÃnena «a¬bhir mÃsai÷ Óruta-dharo bhavet || KrdC_6.6 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- upasaæh­ta-divyÃÇgaæ purovan mÃtur aÇkagam | calad-doÓ caraïaæ bÃlaæ nÅlÃbhaæ saæsmaran japet // Krd_6.7 // upasaæh­ta-divyÃÇgaæ tyakta-caturbÃhu-rÆpaæ dh­ta-bÃhu-dvayaæ purovat yathÃ-vasudeva-sadmani bhÅtena divyÃÇgam upasaæh­taæ mÃtur aÇkagaæ devakÅ-kro¬e sthitaæ calad-doÓ-caraïaæ ca¤cala-hasta-pÃdaæ bÃlaæ ÓiÓuæ nÅlÃbhaæ kaæ saæsmaret || KrdC_6.7 || ______________________________ ayutaæ tÃvad evÃjyair juhuyÃc ca hutÃÓane | sa labhed acalÃæ bhaktiæ ÓraddhÃæ ÓÃntiæ ca ÓÃÓvatÅm // Krd_6.8 // ayutaæ japet tÃvad evÃgnÃv Ãjyair gh­tair juhuyÃt ya÷ sa sthirÃæ parameÓvara-vi«ayiïÅm ÃrÃdhyatva-buddhiæ ÓuddhÃæ ÓÃstra-bodhite 'rghe 'vaÓyambhÃvi-niÓcayÃtmikà ÓÃntiæ mok«a-rÆpÃæ ÓÃÓvatÅæ nityÃæ prÃpnoti daÓëÂÃdaÓÃk«arayor viÓe«a-dhyÃnam idaæ prayogÃrtham iti bhairava-tripÃÂhina÷ || KrdC_6.8 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- manunaitat-samastÃnte marun-namita-Óabdita÷ | bÃla-lÅlÃtmane huæ pha nama ity amunÃthavà // Krd_6.9 // athavÃmunà vak«yamÃïa-mantreïaitat-prayoga-jÃtaæ sÃdhayet | mantram Ãha-samasteti | svarÆpam asyÃnte marun-namita iti svarÆpam | etasmÃc chabdÃt bÃla-lÅlÃtmane huæ pha¬ iti svarÆpaæ nama iti svarÆpam | ayam apy a«ÂÃdaÓÃk«ara÷ daÓëÂÃdaÓÃk«ara-samÃna÷ || KrdC_6.9 || mantroddhÃra÷: samasta-manrun-namita÷ bÃla-lÅlÃtmane huæ pha svÃhà | ______________________________ ­«y-ÃdÅn Ãha- nalakÆvara-gÃyatrÅ-bÃla-k­«ïà itÅritÃ÷ | ­syÃdyÃ÷ siddhaya÷ sarvÃ÷ syur japÃdyair ihÃmunà // Krd_6.10 // asya mantrasya ­«y-ÃdyÃ÷ ­«i÷ chando devatà nalakÆvara-prabh­taya÷ | tatra nalakÆvaro munir gÃyatrÅ chanda÷ bÃla-k­«ïo devatà iti | iha bhuvane japÃdyai÷ sarvÃ÷ siddhayo bhavanti || KrdC_6.10 || ______________________________ lambitaæ bÃla-Óayane rudantaæ vallavÅ-janai÷ | prek«yamÃïaæ dugdha-buddhyà tarpayet so 'Ónute 'Óanam // Krd_6.11 // bÃla-Óayane ÃndolikÃyÃæ lambitaæ sthitaæ rudantaæ krandamÃnaæ vallavÅ-janair gopÅbhi÷ prek«yamÃïaæ d­ÓyamÃnaæ preryamÃïam iti pÃÂhe cÃlyamÃnam ity artha÷ | dugdha-buddhyà jalena tarpayet | aÓanaæ bhak«ya-vastu aÓnute prÃpnoti || KrdC_6.11 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- amunà vÃnna-rÆpÃnte rasa-rÆpa-padaæ vadet | tu«Âa-rÆpa namo dvandvam annÃdhipataye mama | annaæ prayaccha svÃheti triæÓad-arïo 'nnado manu÷ // Krd_6.12 // amunà mantreïa pÆrvoktaæ kuryÃt | mantram Ãha-anna-rÆpa iti ÓabdÃnte rasa-rÆpa iti svarÆpaæ tu«Âa-rÆpeti svarÆpaæ namo dvandvam iti namo nama svarÆpam ÃnnÃdhipataye mamÃnnaæ prayaccha svÃheti triæÓad-ak«aro annada-mantra÷ daÓëÂìaÓÃk«ara-samÃna÷ || KrdC_6.12 || mantroddhÃra÷: anna-rÆpa rasa-rÆpa tu«Âa-rÆpa namo nama÷ annÃdhipataye manÃnnaæ prayaccha svÃhà | ______________________________ ­«y-ÃdÅn Ãha- nÃradÃnu«Âub-annÃdhipatayo 'syar«i-pÆrvakÃ÷ | bhÆta-bÃla-grahonmÃda-sm­ti-bhraæÓÃdy-upadravai÷ | pÆtanÃ-stana-pÃtÃraæ grasta-mÆrdhni smaran japet // Krd_6.13 // asya mantrasya nÃrado muni÷, anu«Âup-chanda÷, annÃdhipatir devatà | prayogam Ãha-bhÆteti | bhÆta-piÓÃcÃdir bÃla-graho roga-viÓe«a÷ | unmÃdaÓ citta-bhrama÷ sm­ti-bhraæÓa÷ sammoha÷ | etair upadravair upatÃpair grasta-mÆrdhni upatapta-mastake pÆtanÃ-stana-pÃyinaæ k­«ïaæ smaran mantraæ japet || KrdC_6.13 || ______________________________ tÃæ pÆtanÃæ rudatÅæ krandamÃnÃæ bhÃvayet- sÃsu-cÆ«aïa-nirbhinna-sarvÃÇgÅæ rudatÅæ ca tÃm | ÃviÓya sarve muktvà taæ vidravanti drutaæ grahÃ÷ // Krd_6.14 // puna÷ kÅd­ÓÅm ? sÃsu-cÆ«anaæ saha prÃïena yat cÆ«aïaæ samÃkar«aïaæ tena nirbhinnam anÃyataæ sarvÃÇgaæ yasyÃ÷ sà | tathà tÃæ kiæ bhÆtvà japet ? ÃviÓya aham eva harir iti bhÃvayitvà | anantaraæ taæ grastaæ sarve grahà upadravà muktvà parityajya drutaæ ÓÅghraæ vidravanti palÃyante | atra daÓëÂÃdaÓÃk«arayor viÓe«a-dhyÃnam idaæ prayogÃrtham iti tripÃÂhina÷ || KrdC_6.14 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- juhuyÃt khara-ma¤jaryà ma¤jarÅbhir vibhÃvasau | susnÃta÷ pa¤ca-gavyÃdbhi÷ pÆtanÃhantur Ãnane // Krd_6.15 // khara-ma¤jaryà apÃmÃrgasya ma¤jarÅbhir agra-bhÃgai÷ pa¤ca-gavya-jalai÷ siktair vibhÃvasau vahnau pÆjanÃ-hantu÷ k­«ïasyÃnana-rÆpe juhuyÃt || KrdC_6.15 || ______________________________ prÃÓayec chi«Âa-gavyaæ tat-kalaÓenÃbhi«ecayet | sÃdhyaæ sahasra-japtena sarvopadrava-ÓÃntaye // Krd_6.16 // homÃvaÓi«Âaæ pa¤ca-gavya-sÃdhyaæ prÃÓayet sahasra-japtena pÆrvokta-vidhinà sÃdhitena kalaÓena vÃbhi«ecayet sarvopadra-niv­tty-artham || KrdC_6.16 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- amunaitad dvÃdaÓÃrïaæ huæ pha svÃhÃntakena và | ­«y-Ãdyà brahma-gÃyatrÅ-graha-ghna-harayo 'sya tu // Krd_6.17 // etat-pÆrvokta-prayoga-dvayaæ vak«yamÃïa-mantreïa và kuryÃt | mantram Ãha-dvÃdaÓeti-pÆrvokta-vÃsudeva-dvÃdaÓÃk«arÃnte huæ pha svÃheti «o¬aÓÃk«aro mantra÷ daÓëÂÃdaÓÃk«ara-samÃna÷ | ­«y-Ãdikam Ãha-­«yÃdyà iti | ­«i-prabh­tayo brahmÃdaya÷ | tatra brahmà ­«i÷ | gÃyatrÅ cchanda÷ | grahaghna-rÆpo harir devatà || KrdC_6.17 || mantroddhÃra÷: oæ namo bhagavate vÃsudevÃya huæ pha svÃhà | ______________________________ nija-pÃdÃmbujÃk«ipta-ÓakaÂaæ cintayan japet | ayutaæ mantrayor ekaæ sarva-vighnopaÓantaye // Krd_6.18 // nija-caraïa-kamala-nik«ipta-ÓakaÂaæ hariæ cintayet | mantrayo÷ pÆrva-mantrÃpara-mantrayor ekam ayutaæ japet | kim-artham ? sakala-vighnopaÓamanÃrthaæ daÓëÂÃdaÓÃk«arayor eva sarva-vighna-ÓÃnty-arthaæ viÓe«a-dhyÃnam iti tripÃÂhina÷ || KrdC_6.18 || ______________________________ aÇgÃny amÅ«Ãæ mantrÃïÃm ÃcakrÃdibhir arcanà | aÇgair indrÃdi-vajrÃdyair udità sampade sadà // Krd_6.19 // amÅ«Ãæ kathita-mantrÃïÃm ÃcakrÃdibhir daÓÃk«ara-kathitair aÇgÃni kÃryÃïi arcanà pÆjÃs tu aÇgais tathendrÃdyais tad-ÃyudhaiÓ ceti sampatty-arthaæ sadà kathità || KrdC_6.19 || ______________________________ m­tyu¤jaya-vidhiæ darÓayati- bÃlo nÅla-tanur dorbhyÃæ dadhy-utthaæ pÃyasaæ dadhat | harir vo 'vyÃd dvÅpi-nakha-kiÇkiïÅ-jÃla-maï¬ita÷ // Krd_6.20 // daÓëÂÃdaÓÃk«arayor vÃrogyÃrthaæ viÓe«a-dhyÃnam Ãha-bÃla ity Ãdineti tripÃÂhina÷ | harir vo yu«mÃn rak«atu | kÅd­Óo bÃla÷ ? pa¤ca-var«Åya÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? nÅla-tanu÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? hastÃbhyÃæ dadhy-utthaæ navanÅtaæ pÃyasaæ paramÃnnaæ ca dhÃrayet | puna÷ kÅd­Óa÷ ? vyÃghra-nakha-k«udra-ghaïÂikÃ-samÆhÃbhyÃm alaÇk­ta÷ || KrdC_6.20 || ______________________________ dhyÃtvaivÃgnau juhuyÃt ÓatavÅryÃÇkura-trikai÷ | paya÷-sarpi÷-plutair lak«am ekaæ tÃvaj japen manum // Krd_6.21 // evambhÆtaæ hariæ dhyÃtvà vahnau ÓatavÅryÃÇkurair durvÃÇkurais tribhi÷ | kÅd­Óai÷ ? payo dugdhaæ sarpi-gh­taæ tÃbhyÃæ plutai÷ siktai÷ ekaæ lak«aæ juhuyÃt lak«am ekaæ japet || KrdC_6.21 || ______________________________ gurave dak«iïÃæ dattvà bhojayed dvija-puÇgavÃn | sa hy abdÃnÃæ Óataæ jÅven na rogo nÃtra saæÓaya÷ // Krd_6.22 // anantaraæ gurave dak«iïÃæ dattvà brÃhmaïÃn bhojayec ca sa var«ÃïÃæ Óataæ roga-rahita÷ san jÅvet-atra saæÓayo nÃsti || KrdC_6.22 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- atrÃparo manur dvÃdaÓÃrïÃnte puru«ottama | Ãyur me dehi sambhëya vi«ïave prabhavi«ïave // Krd_6.23 // namo 'nto dvy-adhika-triæÓad-arïo 'syÃr«is tu nÃrada÷ | chando 'nu«Âup-devatà ca ÓrÅ-k­«ïo 'ÇgÃny ato bruve // Krd_6.24 // etÃd­Óe kÃrye 'paro mantro 'sti | mantram Ãha-dvÃdaÓÃk«ara-vÃsudeva-mantrÃnte puru«ottama iti svarÆpam Ãyur me dehÅti svarÆpaæ vi«ïave prabhavi«ïave iti svarÆpam | nama ity anto dvy-adhika-triæÓad-arïo dvÃtriæÓad-ak«aro mantra÷ kathitas tu | punar asya mantrasya nÃrada ­«ir anu«Âup-chando devatà ÓrÅ-k­«ïa÷ iti ato 'nantaram aÇgÃni bruve vadÃmi || KrdC_6.23-24 || mantroddhÃra÷: oæ namo bhagavate vÃsudevÃya puru«ottam Ãyur me dehi vi«ïave prabhavi«ïave nama÷ | ______________________________ ravi-bhÆtendriya-vasu-netrÃrïaiÓ cÃtmane yutai÷ | mahÃnanda-pada-jyotir mÃyÃ-vidyÃ-padai÷ kramÃt // Krd_6.25 // dvÃdaÓa-pa¤ca-pa¤cëÂa-dvi-saÇkhyÃtair mantrÃk«arair ÃtmanepadÃntair mahÃnandÃdi-padai÷ saha krameïa pa¤cÃÇgÃni | sahÃnandety api kvacit pÃÂha÷ || KrdC_6.25 || ______________________________ etasya puraÓcaraïÃdim Ãha- japtvà lak«am imaæ mantram ayutaæ pÃyasair hunet | pÆrvavad dÆrvayà juhvad Ãyur dÅrghataraæ labhet // Krd_6.26 // imaæ mantraæ lak«aæ japtvà pÃyasair ayutaæ hunet juhuyÃt | evaæ mantraæ saæsÃdhya pÆrvavad dÆrvayÃÇkurakai÷ dugdha-gh­ta-militair lak«am ekaæ juhuyÃt | japaiÓ ca dÅrghataram atiÓayam Ãyu÷ prÃpnoti || KrdC_6.26 || ______________________________ dÃrayantaæ bakaæ dorbhyÃæ k­«ïaæ saæg­hya tuï¬ayo÷ | smaran ÓiÓÆnÃm ÃtaÇke sp­«ÂvÃ'yataram abhyaset | taj-japta-tilajÃbhyaÇgÃd bhaveyu÷ sukhinaÓ ca te // Krd_6.27 // ÓiÓÆnÃæ bÃlÃnÃm ÃtaÇke bhaye samupasthite tÃn bÃlÃn sp­«Âvà k­«ïaæ smaran anyataram ukte«v ekaæ mantram abhyasej japyÃt | kÅd­Óaæ k­«ïam ? karÃbhyÃæ tuï¬ayo÷ saæg­hya baka-nÃmÃnam asuraæ vidÃrayantam | tan-mantra-japta-tailÃbhyaÇgÃt te bÃlÃ÷ sukhino bhavanti | smarann iti ÓuÓu-nÃmÃnaæ k­«ïaæ smaran, ke Óirasi sp­«Âvà japyÃd iti boddhavya-mantra-daÓëÂÃdaÓÃk«arayor viÓe«a-dhyÃnam iti tripÃÂhina÷ || KrdC_6.27 || ______________________________ asminn eva bÃla-rak«Ãrthe 'nyo 'pi mantro 'stÅty Ãha- atrÃpy anyo manur bÃla-vapu«e vahni-vallabhà | gorak«ÃyÃæ kvaïad-veïuæ cÃrayantaæ paÓÆæs tathà // Krd_6.28 // bÃla-vapu«e iti svarÆpaæ vahni-vallabheti svÃhà asminn arthe gorak«ÃyÃæ ca viÓe«a-dhyÃnam Ãha-kvaïad iti | veïu-vÃdana-paraæ paÓÆæÓ cÃrayantaæ k­«ïaæ smaran japyÃt || KrdC_6.28 || ______________________________ asminn eva bÃla-rak«Ãrthe go-rak«ÃyÃæ ca mantrÃntaram Ãha- uktvà gopÃlaka-padaæ punar veÓadharÃya ca | vÃsudevÃya varmÃstra-ÓirÃæsy a«ÂÃdaÓÃk«ara // Krd_6.29 // gopÃlaka ity uktvà punar veÓadharÃya ity uktvà vÃsudevÃyeti vadet varma hum astraæ pha¬ iti Óira÷ svÃhà etÃni vadet | evaæ sati a«ÂÃdaÓÃk«aro bhavati || KrdC_6.29 || mantroddhÃra÷: gopÃlaka-veÓa-dharÃya vÃsudevÃya huæ pha svÃhà | ______________________________ manor nÃrada-gÃyatrÅ-k­«ïa-r«yÃdir anena và | kuryÃd gopÃla-saærak«Ãm ÃcakrÃdy-aÇginà budha÷ // Krd_6.30 // asya pÆrvoktasya ca manor nÃrado munir gÃyatrÅ-cchanda÷ ÓrÅ-k­«ïo devatà anena và mantreïa ukta-dravyÃdinà và gopÃla-rak«Ãæ kuryÃt | kÅd­Óena ? ÃcakrÃdy-aÇga-yuktena || KrdC_6.30 || ______________________________ vi«a-haraïa-prayogam Ãha- kumbhÅ-nasÃdi-k«ve¬Ãrtau da«Âa-mÆrdhni smaran harim | n­tyantaæ kÃliya-phaïÃraÇge 'nyataram abhyaset // Krd_6.31 // d­Óà pÅyÆ«a-var«iïyà si¤cantaæ tat tanuæ budha÷ | tarjayan vÃma-tarjanyà taæ drÃÇ mocayate vi«Ãt // Krd_6.32 // kumbhÅ-nasÃdi-k«ve¬Ãrtau sarpa-vi«a-pŬÃyÃm | kumbhÅnasÃs tu te sarpà ye syur d­«Âi-vi«olbaïÃ÷ iti dharaïi÷ | Ãdi-padÃd v­ÓcikÃdi-saÇgraho da«Âa-mÆrdhni Ãrta-mastake sp­«Âvà kÃliyo nÃga-viÓe«as tasya phaïà saivaa raÇga-bhÆmis tatra n­tyantaæ smaran anyatama-mantram abhyaset japet | kÅd­Óaæ ? hariæ tat tanuæ ÓarÅram am­ta-var«iïyà d­«Âyà si¤cantam | kiæ kurvan ? smaret vÃma-tarjanyÃtarjayan | evaæ sati taæ da«Âaæ mantrÅ drÃk ÓÅghraæ vi«Ãn mocayet | atra daÓëÂÃdaÓÃk«arayor viÓe«a-dhyÃnam iti tripÃÂhina÷ || KrdC_6.31-32 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- ÃpÆrva-kalaÓaæ toyai÷ sm­tvà kÃliya-mardanam | japtvëÂa-Óatam Ãsi¤ced vi«iïaæ sa sukhÅ bhavet // Krd_6.33 // kalaÓaæ toyair ÃpÆryÃnantaraæ kÃliya-mardanaæ devaæ sm­tvëÂÃdhikaæ Óataæ japtvà tena kalaÓena vi«a-yuktam Ãsi¤cet | anantaraæ vi«Ãt sukhÅ bhavati || KrdC_6.33 || ______________________________ kÃliya-mardana-mantram Ãha- kÃvya-madhye liyasyÃnte phaïÃmadhyedi-varïakÃn | uktvà punar vaden n­tyaæ karoti tam anantaram // Krd_6.34 // namÃmi devakÅ-putra ity uktvà n­tya-Óabdata÷ | rÃjÃnam acyutaæ brÆyÃd iti danta-lipir manu÷ // Krd_6.35 // kÃvya ity ak«ara-dvayor madhye liyasyeti svarÆpam etasyÃnte phaïÃ-madhyÃdi iti svarÆpam ity antÃn vaded anantaraæ n­tyaæ karoti tam iti | anantaraæ namÃmi devakÅ-putram iti vadet | anantaraæ n­tya-Óabdata÷ n­tya-ÓabdÃnte rÃjanam acyutam iti brÆyÃd ity anena prakÃreïa danta-lipir dvÃtriæÓad-ak«aro mantra÷ kathita÷ || KrdC_6.34-35 || mantroddhÃra÷: kÃliya-vyaphaïÃ-madhye iti n­tyaæ karoti taæ | devakÅ-putraæ namÃmi n­tya rÃjÃnam ucyatam || ______________________________ asya mantrasya aÇgÃdÅni darÓayati- asyÃÇgÃnyaÇghribhir nyastai÷ samastair nÃrado muni÷ | chando 'nu«Âub devatà ca k­«ïa÷ kÃliya-mardana÷ // Krd_6.36 // asya mantrasya vyastair ekaikam aÇghribhiÓ caturbhi÷ pÃdai÷ samastair mantrÃtmakaiÓ cÃÇgÃni pa¤cÃÇgÃni kathitÃni muni÷ nÃrada÷ chando 'nu«Âup kÃlÅya-mardana÷ k­«ïo devatà || KrdC_6.36 || ______________________________ puraÓcaraïam Ãha- japyo lak«aæ manur ayaæ hotavyaæ sarpi«Ãyutam | aÇga-dikpÃla-vajrÃdyair arcanÃsya samÅrità // Krd_6.37 // ayaæ mantra÷ lak«aæ japya÷ sarpi«Ã gh­tena punar ayutaæ hotavyam | aÇga-dik-pÃla-vajrÃdyais tribhir Ãvaraïair arcanà pÆjà kathità || ______________________________ prayogam Ãha- kriyà sarvà ca kartavyà visaghnÅ pÆrvam Årità | sad­Óo 'nena jagati nahi k«ve¬a-haro manu÷ // Krd_6.38 // pÆrva-mantra-kathità vi«aghnÅ sarvà kriyà amunaiva mantreïa kartavyà hi yata÷ jagati saæsÃre anena mantreïa sad­Óa÷ samÃna÷ k«ve¬a-hara÷ vi«aharo nÃsti || KrdC_6.38 || ______________________________ vi«aghnaæ prayogÃntaram Ãha- aÇgai÷ Óukataro÷ pi«Âair gulikà dhenu-vÃriïà | ÃnanasyäjanÃlepair vi«aghnÅ sÃdhitÃmunà // Krd_6.39 // Óukataro÷ kara¤ja-v­k«asyeti bhairava-tripÃÂhina÷ | kiæÓuka-v­k«asyeti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ | aÇgais tvagbhir iti rudradhara÷ | pa¤cÃÇgair iti tripÃÂhina÷ | dhenu-vÃriïà sa-vatsà go-mÆtreïa pi«Âai÷ sampÃdità gulikà amunà mantreïa sÃdhità satÅ vi«aghnÅ bhavati kair ÃnanasyäjanÃlepa-prakÃrai÷ || KrdC_6.39 || ______________________________ adhunà prayogÃntaraæ darÓayati- uddaï¬a-vÃma-dor-daï¬a-dh­ta-govardhanÃcalam | anya-hastÃÇgulÅ-vyakta-svara-vaæÓÃrpitÃnanam // Krd_6.40 // dhyÃyan hariæ japan manvor ekaæ chatraæ vinà vrajet | var«a-vÃtÃÓanibhya÷ syÃd bhayaæ tasya nahi kvacit // Krd_6.41 // uttÃlito yo vÃma-bÃhu-daï¬as tena dh­to govardhanÃcalo yena tam anya-hastÃÇgkulibhi÷ vyakta-svaro yasya vaæÓasya tatrÃrpitam Ãnanaæ yena tam evambhÆtaæ hariæ cintayan manvor daÓëÂÃdaÓÃk«arayor ekaæ japan chatraæ vinà vrajet yas tasya v­«Âi-vÃyu-vajrÃdibhyo bhayaæ kvÃpi na vidyate || KrdC_6.40-41 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- mogha-meghaugha-yatnÃpagatendraæ taæ smaran hunet | lavaïair ayuta-saÇkhyÃtair anÃv­«Âir na saæÓaya÷ // Krd_6.42 // mogho ni«phalo yo megha-samÆhas tasya yatna÷ tenÃpagata÷ indor yasmÃt tam etÃd­Óaæ hariæ cintayan ayuta-saÇkhyÃtair lavaïair juhuyÃt anantaram anÃv­«Âir bhavati nÃtra saæÓaya÷ || KrdC_6.42 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- krŬantaæ yamunÃ-toye majjana-plavanÃdibhi÷ | tac-chÅkara-jalÃsÃrai÷ sicyamÃnaæ priyÃ-janai÷ // Krd_6.43 // dhyÃtvÃyutaæ paya÷-siktair huned vÃnÅra-tarpaïai÷ | v­«Âir bhavat kÃle 'pi mahatÅ nÃtra saæÓaya÷ // Krd_6.44 // yamunÃ-jale majjanonmajjanai÷ krŬantaæ krŬÃæ kurvantam | puna÷ kÅd­Óaæ ? priyÃ-janai rukmiïÅ-prabh­tibhis tac-chÅkara-jalÃsÃrai÷ yaumnÃ-jala-dhÃrÃ-rÆpai÷ sicyamÃnam evambhÆtaæ k­«ïaæ dhyÃtvà vÃnÅra-tarpaïai÷ vetasa-samidbhi÷ paya÷-siktair dugdhok«itair ayutaæ juhuyÃt | evaæ sati akÃlo 'pi mahatÅ-v­«Âir bhavati nÃtra saæÓaya÷ || KrdC_6.43-44 || ______________________________ anenaiva dhyÃnena prayogÃntaram Ãha- amum eva smaran mÆrdhni vi«a-sphoÂa-jvarÃdibhi÷ | sa-dÃha-mohair Ãrtasya japec chÃntir bhavet k«aïÃt // Krd_6.45 // dÃha-moha-sahitair vu«a-sphoÂa-jvarÃdibhir Ãrtasya mÆrdhni mastake amum eva pÆrvokta-rÆpaæ dhyÃtvà japet anantaraæ tasya pŬitasya k«aïÃd ÓÃnti÷ svÃsthyaæ bhavati || KrdC_6.45 || ______________________________ etasyÃm evÃrtau prakÃrÃntaram Ãha- athavà garu¬ÃrƬhaæ bala-pradyumna-saæyutam | nija-jvara-vini«pi«Âa-jvarÃbhi«Âutam acyutam // Krd_6.46 // dhyÃtvà jvarÃbhibhÆtyasya mÆrdhny anyataram abhyaset | ÓÃntiæ vrajed asÃdhyo 'pi jvara÷ sopadrava÷ k«aïÃt // Krd_6.47 // athavà jvarÃbhibhÆtyasya mastake 'cyutam dhyÃtvà anyataram dvayor madhye ekaæ mantram abhyaset japet | kÅd­Óaæ ? acyutaæ garu¬ÃrƬhaæ | puna÷ kÅd­Óaæ ? bala-pradyumnÃbhyÃæ saæyutam | puna÷ kÅd­Óaæ ? nija-jvareïa vai«ïava-jvareïa ÓÅtÃkhyenÃyudha-rÆpeïa vini«pi«ÂaÓ cÆrnito yo raudra-jvara u«ïÃkhyÃyudha-rÆpas tena sÂutam | anantaraæ asyÃsÃdhyo 'pi jvara÷ ÓÅghram eva nÃÓaæ gacchati | kÅd­Óo jvara÷ ? upadravo gÃtra-pŬÃdi tat-sahita÷ || KrdC_6.47 || ______________________________ anenaiva dhyÃnena prayogÃntaram Ãha- dhyÃtvaivam agnÃv abhyarcya payoktaiÓ caturaÇgulai÷ | juhuyÃd am­tÃkhaï¬air ayutaæ jvara-ÓÃntaye // Krd_6.48 // evaæ pÆrvokta-rÆpaæ k­«ïaæ dhyÃtvà vahnau sampÆjya jvara-ÓÃnty-arthaæ catur-aÇgula-parimitair dugdhÃsiktair am­tÃkhaï¬air gu¬cÅ-khaï¬air ayutaæ juhuyÃt || KrdC_6.48 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- niÓÃta-Óara-nirbhinna-bhÅ«matÃpa-nudaæ harim | sm­tvà sp­Óan japed Ãrtaæ pÃïibhyÃæ roga-ÓÃntaye // Krd_6.49 // niÓÃtas tÅk«ïo ya÷ Óaras tena nirbhinno biddho yo bhÅ«mas tasya yas tÃpas taæ harati | evambhÆtaæ harim dhyÃtvà Ãrtaæ jvarÃdi-pŬitaæ pÃïibhyÃæ sp­«Âvà jvara-nÃÓÃrthaæ manvor ekataraæ japet || KrdC_6.49 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- apam­tyu-vinÃÓÃya sÃndÅpani-suta-pradam | dhyÃtvÃm­ta-latÃ-khaï¬ai÷ k«ÅrÃktair ayutaæ hunet // Krd_6.50 // sÃndÅpani÷ k­«ïa-guru÷ | tasya suta-pradaæ k­«ïaæ dhyÃtvà am­ta-latÃ-khaï¬ai÷ gu¬cÅ-khaï¬ai÷ k«ÅrÃktair dugdha-siktair ayutaæ hunet juhuyÃt | kasmai ? apam­tyur akÃla-maraïaæ tasya vinÃÓÃya niv­ttaye || KrdC_6.50 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- m­ta-putrÃya dadataæ sutÃn viprÃya sÃrjunam | dhyÃtvà lak«aæ japed ekaæ manvo÷ suta-viv­ddhaye // Krd_6.51 // m­ta-putrÃya viprÃya putrÃn dadataæ sÃrjunam arjuna-sahitaæ dhyÃtvà manvor ekaæ lak«aæ japet | kim-artham ? suta-v­ddhi-nimittam || KrdC_6.51 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- putra-jÅvendhana-yute juhuyÃd anale 'yutam | tat-phalair madhurÃktai÷ syu÷ putrà dÅrghÃyu«o 'sya tu // Krd_6.52 // jÅvÃputreti yasya prasiddhi÷ tasya indhanena yute sampÃdite vahnau tat-phalai÷ putra-jÅvÃphalair madhurÃktais tri-madhv-aktair manvor ekenÃyutaæ juhuyÃt | anantaram asya homa-kartu÷ puttÃ÷ dÅrghÃyu«o bhavanti || KrdC_6.52 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- k«Åra-druk-kvÃtha-sampÆrïam abhyarcya kalaÓaæ niÓi | japtvÃyutaæ prage nÃrÅm abhi«i¤ced dvi«aÂ-dinam // Krd_6.53 // sà bandhyÃpi sutÃn dÅrgha-jÅvino gada-varjitÃn | labhate nÃtra sandehas taj-japtÃjyÃÓinÅ satÅ // Krd_6.54 // kalaÓa-pÆraïa-vidhÃnena k«Åra-v­k«a-kvÃthena sampÆrïam kalaÓaæ niÓi rÃtrau sampÆjyÃyutaæ japtvà prage prÃta÷-kÃle putrÃrthinÅæ striyaæ dvi«aÂ-dinam dvÃdaÓa-dinÃni vyÃpyÃbhi«i¤cet | anantaraæ sÃbhi«iktà bandhyÃpi apatya-janana-samaya-yogyà ajanitÃpatyo 'pi putrÃn dÅrghÃyu«o roga-rahitÃn prÃpnoti | kimbhÆtà satÅ ? mantra-japtÃjya-bhojinÅ satÅ | atrÃrthe sandeho nÃsti || KrdC_6.53-54 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- prÃtar vÃcaæ-yamà nÃrÅ bodhi-cchada-puÂe jalam | mantrayitvëÂottara-Óataæ pibet putrÅyatÅ dhruvam // Krd_6.55 // prÃta÷-kÃle vÃcaæ-yamà mauninÅ putrÅyatÅ Ãtmana÷ putram icchantÅ bodhi-cchada-puÂe pippala-patra-puÂe jalaæ manvor anyatareïëÂottara-Óataæ japtaæ mÃsaæ vyÃpya pibet | anantaraæ putraæ prÃpnotÅti Óe«a÷ | jala-pÃna-mantram Ãha-devakÅ-putreti | atra prasaÇgÃt asmin granthe anukto 'pi santÃna-gopÃla-mantra÷ kathyate | tad yathÃ- devakÅ-putra govinda vÃsudeva jagad-guro | dehi me tanayaæ k­«ïa tvÃm ahaæ Óaraïaæ gata÷ || asya mantrasya nÃrado munir anu«Âup-chanda÷ santÃna-prado gopÃla-k­«ïo devatà padair vyastair và pa¤cÃÇgÃni | dhyÃnaæ yathÃ- ÓaÇkha-cakra-dharaæ k­«ïaæ rathasthaæ ca caturbhujam | sarvÃbharaïa-sandÅptaæ pÅtavÃsasam acyutam || mayÆra-piccha-saæyuktaæ vi«ïu-tejopab­æhitam | samarpayantaæ viprÃya na«ÂÃn ÃnÅya bÃlakÃn | karuïÃm­ta-sampÆrïa-d­«Âyek«antaæ ca taæ dvijÃm || iti || KrdC_6.55 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- prahitÃæ kÃÓi-rÃjena k­tyÃæ chitvà nijÃriïà | tat-tejasà tan-nagarÅæ dahantaæ bhÃvayan harim // Krd_6.56 // sva-snehÃktair huned rÃtrau sar«apai÷ sapta-vÃsaram | k­tyà kartÃram evÃsau kupità nÃÓayed dhruvam // Krd_6.57 // prahitÃæ pre«itÃæ kÃÓÅÓvareïa k­tyÃæ ghÃtakartÅæ nijÃriïà nija-cakreïa chitvà anantaraæ tat-tejasà tasya kÃÓÅÓvara-rÃjasya nagarÅæ dahantaæ k­«ïaæ bhÃvayan sva-snehÃktair sar«apa-taila-yuktai÷ sar«apai÷ sapta-dinÃni vyÃpya rÃtrau manvor ekatareïa juhuyÃt | athÃnantaraæ asau k­tyà kruddhà satÅ dhruvaæ niÓcitaæ kartÃram eva nÃÓayet || KrdC_6.57 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- ÃsÅnam ÃÓrame divye badarÅ-«aï¬a-maï¬ite | sp­Óantaæ pÃïi-padmÃbhyÃæ ghaïÂÃkarïa-kalevaram // Krd_6.58 // dhyÃtvÃcyutaæ tilair lak«aæ hunet tri-madhurÃplutai÷ | muktaye sarva-pÃpÃnÃæ ÓÃntaye kÃntaye tano÷ // Krd_6.59 // badarÅ-«aï¬o badarÅ-samÆhas tena maï¬ite Óobhite divye utk­«Âe ÃÓrama ÃsÅnam upavi«Âaæ tathà hasta-paÇkajÃbhyÃæ ghaïÂÃkarïasya mahÃdeva-mÆrte÷ kasyacit mahÃdeva-bhaktasya và kalevaram ÓarÅraæ sp­Óantam acyutaæ dhyÃtvà tilais tri-madhurÃplutair gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-miÓritair manvor ekena lak«aæ juhuyÃt | kim-artham ? mok«Ãya tathà sakala-pÃpÃnÃæ vinÃÓÃrthaæ tathà tanor dehasya kÃntaye dÅpty-artham || KrdC_6.58-59 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- dve«ayantaæ rukmi-balau dyÆtÃsaktau smaran harim | juhuyÃd i«Âayor dvi«Âyai gulikà gomayodbhavÃ÷ // Krd_6.60 // dyÆtÃsaktau dyÆta-karma kurvantau rukmi-balabhadrau dve«ayantaæ parasparaæ dve«am utpÃdayantaæ hariæ smaran gomayotpannà gulikà manvor ekena juhuyÃt | atra sahasra-homo boddhavya÷ | anuktÃyÃæ tu saÇkhyÃyÃæ sahasraæ tatra nirdiÓet iti vacanÃt | kim-artham ? i«Âayor mitrayor dvi«Âyai vidve«aïÃrtham || KrdC_6.60 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- jvalad-vahni-mukhair bÃïair var«antaæ garu¬adhvajam | dhÃvamÃnaæ ripu-gaïam anudhÃvantam acyutam // Krd_6.61 // dhyÃtvaivam abhyasen manvor ekaæ sapta-sahasrakam | uccÃÂanaæ bhaved etad-ripÆïÃæ saptabhir dinai÷ // Krd_6.62 // jvalan dedÅpyamÃno yo vahnis tadvan mukhaæ ye«Ãæ tair bÃïair var«antaæ tìayantaæ tathà garu¬ÃrƬhaæ tathà dhÃvamÃnaæ Óatru-samÆham anupaÓcÃd dhÃvantaæ hariæ dhyÃtvà manvor daÓëÂÃdaÓÃk«arayor ekaæ sapta-sahasrakam abhyaset japet | evaæ k­te sati etasya ÓatrÆïÃæ saptabhir dinair uccÃÂanaæ bhavati sva-deÓÃd apayÃnaæ bhavati || KrdC_6.62 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- utk«iptavatsakaæ dhyÃyan kapittha-phala-hÃriïam | ayutaæ prajapet sÃdhyam uccÃÂayati tat-k«aïÃt // Krd_6.63 // utk«ipta Ærdhvaæ k«ipto vatso vatsa-rÆpo vatsakÃsuro yena tathà kapitthasya phalaæ haratÅti k­«ïaæ dhyÃtvà manvor madhye ekaæ ayutaæ japet | anantaraæ tat-k«aïÃt ÓÅghram eva sÃdhyam uccÃÂanÅyam uccÃÂayati || KrdC_6.63 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- ÃtmÃnaæ kaæsa-mathanaæ dhyÃtvà ma¤cÃn nipÃtitam | kaæsÃtmÃnam ariæ kar«an gatÃsuæ prajapen manum // Krd_6.64 // ayutaæ juhuyÃd vÃsya janmo¬utaru-tarpaïai÷ | api sevita-pÅyÆ«o miryate 'rir na saæÓaya÷ // Krd_6.65 // ÃtmÃnaæ kaæsa-mathanaæ k­«ïaæ dhyÃtvà kaæsa-mathanÃt manor aikyaæ vicintya tathà ripuæ kaæsa-svarÆpaæ apagata-prÃïaæ dhyÃtvà ripu-kaæsayor abhedaæ vicintyeti bhÃva÷ | ma¤cÃd adha÷-k­taæ Ãkar«ayan Ãkar«aïaæ bhÃvayan manvor ekam ayutaæ japet | asya ripo÷ janmo¬utarutarpaïai÷ samidbhir juhuyÃc ca | kÃraskaro 'tha dhÃtrÅ syÃd udumbara-taru÷ puna÷ | jambÆ-khadÅra-k­«ïÃkhyà vaæÓa-pippala-saæj¤akau || nÃga-rohita-nÃmÃnau palÃÓa-plak«a-saæj¤akau | amba«Âha-bilvÃrjunÃkhyaæ vikaÇkata-mahÅruha÷ || bahala÷ savala÷ kharjur bhaï¬ila÷ panasÃrkakau | ÓamÅka-dambÃmra-nimba-madhukà ­k«a-ÓÃkhina÷ || iti saptaviæÓati-nak«atrÃïÃæ v­k«Ã÷ | janma-nak«atra-v­k«a evaæ k­te seivta-pÅyÆ«o 'pi mriyate nÃtra saæÓaya÷ || KrdC_6.64-65 || ______________________________ idaæ prayojanaæ prakÃrÃntareïÃpi bhavatÅti darÓayati- athavà nimba-tailÃktair huned adhobhir ak«ajai÷ | ayutaæ prayato rÃtrau maraïÃya ripo÷ k«aïÃt // Krd_6.66 // nimba-taila-siktair ak«ajai÷ vibhÅtaka-samidbhi÷ prayata÷ pavitra÷ san rÃtrau manvor ekena ayutaæ hunet | kim-artham ? Óatro÷ ÓÅghra-vinÃÓÃya || KrdC_6.66 || ______________________________ asminn evÃrthe prayogÃntaram Ãha- do«Ãri«Âa-dala-vyo«a-kÃrpÃsÃsthi-kaïair niÓi | huned eraï¬a-tailÃktai÷ smaÓÃnastho 'ri-ÓÃntaye // Krd_6.67 // do«Ã haridrà ari«Âa-dalaæ vibhÅtaka-patram iti rudradhara÷ | bhallÃtaka-patram iti rudradhaa÷ | nimba-patram iti bhairava-tripÃÂhina÷ | vyo«aæ trikaÂukaæ kÃrpÃsÃsthi kÃrpÃsÃ-bÅjaæ kaïaæ pipplaÅ etair militair eraï¬a-taila-siktai÷ smaÓÃnastha÷ m­ta-saæskÃra-sthÃnastha÷ san niÓi rÃtrau manvor ekena juhuyÃt | kim-arthaæ ? Óatru-nÃÓÃrtham || KrdC_6.67 || ______________________________ rÃgÃn mÃraïa-prayoge prÃyaÓcittam Ãha- na Óastaæ mÃraïaæ karma kuryÃc ced ayutaæ japet | huned và pÃyasais tÃvat ÓÃntaye ÓÃntamÃsa÷ // Krd_6.68 // mÃraïaæ karma Ói«Âa-janasya na praÓastaæ tathÃpi yadi và rÃgÃt kuryÃt tadà manvor madhye ekaæ mantraæ ayutaæ japet paramÃnnena và ayutaæ juhuyÃt | ÓÃntaye pÃpa-nÃÓÃya ÓÃnta-mÃnaso nirmatsara÷ || KrdC_6.68 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- jaya-kÃmo japel lak«aæ pÃrijÃta-haraæ harim | smaran parÃjayas tasya na kutaÓcid bhavi«yati // Krd_6.69 // jaya-kÃma÷ pumÃn balÃd indra-sakÃÓÃt svargastha-pÃrijÃtÃpahÃriïaæ k­«ïaæ bhÃvayan manvor ekaæ lak«aæ japet | evaæ k­te tasya bhaÇga÷ kasmÃd api na bhavi«yatÅti || KrdC_6.69 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- pÃrthe diÓantaæ gÅtÃrthaæ vyÃkhyÃ-mudrÃkaraæ harim | rathasthaæ bhÃvayan japyÃd dharma-v­ddhyai ÓamÃya ca // Krd_6.70 // pÃrthe 'rjune gÅtÃrthaæ diÓantaæ kathayantaæ tathà vyÃkhyÃ-mudrÃæ kare yasya tam uttÃna-tarjany-aÇgu«Âha-yutà vyÃkhyÃ-mudrà tathà rathÃrƬhaæ hariæ bhÃvayan manvor ekaæ lak«aæ japet | kim-artham ? dharmotpatty-arthaæ mok«Ãrthaæ ca || KrdC_6.70 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- lak«aæ palÃÓa-kusumair huned yo madhurÃplutai÷ | vyÃkhyÃtà sarva-ÓÃstrÃïÃæ sa kavir vÃdirì bhavet // Krd_6.71 // ya÷ palÃÓa-pu«pair gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-miÓrair manvor ekena lak«aæ juhuyÃt sa sakala-ÓÃstrÃïÃæ vyÃkhyÃtà kaviràkavi-Óre«ÂhaÓ ca bhavet || KrdC_6.71 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- viÓvarÆpa-dharaæ prodyad-bhÃnukoÂi-sama-dyutim | druta-cÃmÅkara-nibham agni-somÃtmakaæ harim // Krd_6.72 // arkÃgni-dyota-dÃsyÃÇghri-paÇkajaæ divya-bhÆ«aïam | nÃnÃyudha-dharaæ vyÃpta-viÓvÃkÃÓÃvakÃÓakam // Krd_6.73 // rëÂra-pÆr-grÃma-vÃstÆnÃæ ÓarÅrasya ca rak«aïe | prajapen mantrayor ekataraæ dhyÃtvaivam ÃdarÃt // Krd_6.74 // viÓvarÆpa-dharam etad vyÃca«Âe udyad-Ãditya-koÂi-samÃna-kÃntiæ tathà dravÅbhÆta-suvarïa-tulyaæ tathà agni-soma-svarÆpaæ | sÆrya-somÃtmakam iti tripÃÂhina÷ | tathà sÆryÃgnivad ujjvalaæ mukhaæ pÃda-padmaæ yasya | tathà cÃru-bhÆ«aïaæ tathà vividha-Óastra-dharaæ tathà vyÃpta-saæsÃrÃkÃÓÃbhyantaram, etÃd­Óaæ hariæ dhyÃtvà ÃdarÃt mantrayor ekaæ japet | kim-artham ? rëÂrau deÓe pÆr nagaraæ grÃmo 'lpa-jana-vÃsa-sthÃnaæ vÃstu eka-g­ha-svÃmi-vÃsa÷ | k«etram iti govinda-miÓrÃ÷ | vastv iti pÃÂhe hiraïyÃdi | ete«Ãæ ÓarÅrasya ca rak«aïe rak«Ã-nimittam || KrdC_6.72-74 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- athavà vyasta-sarvÃÇghri-racitÃÇgÃrjuna-r«ikam | tri«Âup-chandasikaæ viÓvarupa-vi«ïv-adhidaivatam // Krd_6.75 // japed gÅtÃ-manuæ sthÃne h­«ÅkeÓÃdyam Ãjyakai÷ | huned và sarva-rak«Ãyai sarva-du÷khopaÓÃntaye // Krd_6.76 // athavà sthÃne h­«ÅkeÓÃdyaæ gÅtÃ-manuæ japet | kimbhÆtaæ manum ? vyastam ekaikaæ sarve samastà ye aÇghraya÷ pÃda-catu«Âayaæ tai÷ racitam aÇgaæ pa¤cÃÇgam | arjuna÷ ­«ir yatra taæ vyasta-sarvÃÇghri-racitÃÇgaÓ cÃrjuna ­«ikaÓ ceti dvandva÷ taæ tri«Âup-chando yatra taæ viÓvarÆpo vi«ïur adhidevatà yasya tam | Ãjyakair gh­tair huned và vÃÓabda÷ samuccaye hunet | ÂÅkÃntare ukta-prayoge«u yatra japa-homayo÷ saÇkhyà na uktà tatra saænidhÃnoktà g­hyate tad-abhÃve '«tottaraæ sahasraæ Óataæ và a«Âau sahasrÃïÅty eke | jagan-mohanÃkhya-tantre- lak«aæ vÃpy ayutaæ vÃpi sahasraæ Óatam eva ca | kÃryÃïÃæ gaurvÃn mantrÅ tat-tad-dhomaæ samÃcaret || KrdC_6.75-76 || iti ÓrÅ-keÓava-bhaÂÂÃcÃrya-viracitÃyÃæ krama-dÅpikÃyÃæ «a«Âha÷ paÂala÷ | ||6|| ************************************************************************** (7) saptama-paÂalam aneka-mantra-kathanÃrthaæ saptama-paÂalam upakrÃmati-vak«ya ity Ãdinà | vak«ye 'k«aya-dhanÃvÃptyai pratipattiæ Óriya÷ pate÷ | suguptÃæ dhana-nÃthÃdyair dhanyair yà kriyate sadà // Krd_7.1 // Óriya÷ pater gopÃlasya pratipattiæ dhyÃnaæ mantra-pÆjÃ-dhyÃnÃdi-prakÃraæ và vak«ye | yà pratipattir dhana-nÃthÃdyai÷ kubera-prabh­tibhir mahÃdhanai÷ kriyate | kasyai ? ak«ayam avinÃÓi yad dhanaæ tat-prÃptyai | suguptà nÃtyanta-prakaÂitÃæ dvijair ity artha÷ || KrdC_7.1 || ______________________________ dvÃravatyÃm ity Ãdi sapta-Ólokair madhya-kulakam | dvÃravatyÃæ sahasrÃrka-bhÃsvarair bhavanottamai÷ | analpai÷ kalpa-v­k«aiÓ ca parÅte maï¬apottame // Krd_7.2 // acyuto dhyeya÷ kutra ? dvÃravatyÃæ maïi-maï¬ape maïi-siæhÃsanÃmbuje ÃsÅno dvÃrakÃ-nagarÅ-gata-maïi-maï¬apÃvasthita-maïi-maya-siæhÃsanopavi«Âa÷ maïi-maï¬ape | kÅd­Óe ? bhavanottamai÷ g­hottamai÷ kalpa-v­k«aiÓ ca parÅte ve«Âite | kimbhÆtai÷ ? sahasra-sÆryÃ÷ tadvad bhÃsvarair dÅptair analpair vistarai÷ || KrdC_7.2 || ______________________________ jvalad-ratna-maya-stambha-dvÃra-toraïa-ku¬yake | phulla-srag-ullasac-citra-vitÃnÃlambi-mauktike // Krd_7.3 // puna÷ kÅd­Óe ? jvalanti dÅptÃni yÃni ratnÃni tan-mayaæ tat-pradhÃnaæ stambha÷ g­hÃdhÃra-bhÆtaæ dvÃra-toraïaæ ku¬yaæ bhittir yatra tasmin praphullà vikÃsanÅyà srak pu«pa-mÃlà ullasac-chobamÃnaæ pavitraæ nÃnÃ-prakÃraæ vitÃnaæ tatrÃlambi mauktikaæ yatra tatra || KrdC_7.3 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óe maïi-maï¬ape ? padma-rÃga-sthalÅ-rÃjad-ratna-nadyoÓ ca madhyata÷ | anÃrata-galad-ratna-sudhasya svas-taror adha÷ // Krd_7.4 // padma-rÃga-mayÅ yà sthalÅ rÃjad dedÅpyamÃna-ratna-mayÅ ca yà nadÅ tayor madhye svas-taro÷ pÃrijÃtasyÃdha÷ | svas-taror kimbhÆtasya ? anÃrataæ sarvadà galantÅ ratnamayÅ sudhà am­taæ yasya tasya || KrdC_7.4 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óe maïi-maï¬ape ? ratna-pradÅpÃvalibhi÷ pradÅpita-dig-antare | udyad-Ãditya-saÇkÃÓe maïi-siæhÃsanÃmbuje // Krd_7.5 // ratna-pradÅpÃvalibhir jvalad-ratnai÷ pradÅpitam udbhÃsitaæ diÓÃm antarÃlam avakÃÓo yatra maïi-siæhÃsane | kimbhÆte ? udyat prÃdurbhavan ya Ãdityas tasya saÇkÃÓe sad­Óe || KrdC_7.5 || ______________________________ acyuta÷ kimbhÆtah ? samÃsÅno 'cyuto dhyeyo druta-hÃÂaka-saænibha÷ | samÃnodita-candrÃrka-ta¬it-koÂi-sama-dyuti÷ // Krd_7.6 // druta-hÃÂaka-saænibha÷ dravÅ-bhÆta-svarïa-tulya÷ samÃnodità ekadodgatà yà candrÃrkÃnÃæ koÂi÷ ta¬itÃm api koÂi÷ tat-sama-dyutir yasya sa÷ || KrdC_7.6 || ______________________________ puna÷ kimbhÆtah ? sarvÃÇga-sundara÷ saumya÷ sarvÃbharaïa-bhÆ«ita÷ | pÅta-vÃsÃÓ cakra-ÓaÇkha-gadÃ-padmojjvalad-bhuja÷ // Krd_7.7 // sarvÃÇgena mukhÃdinà sundaro ramya÷ saumyo 'nuddhata÷ sarvÃbharaïenaa kuï¬alÃdy-alaÇkÃreïa bhÆ«ita÷ | pÅta-vÃsÃ÷ pÅta-vÃsasÅ yasya sa÷ | cakra-ÓaÇkha-gadÃ-padmar ujjvalà dÅptà bhujà yasya sa÷ || KrdC_7.7 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óa÷ ? anÃratocchlad-ratna-dhÃraudha-kalaÓaæ sp­Óan | vÃma-pÃdÃmbujÃgreïa mu«ïatà pallava-cchavim // Krd_7.8 // vÃma-pÃdÃmbujÃgreïa anÃrataæ sarvadà ucchalantÅ yà ratna-dhÃrà tasyà ogha÷ pravÃho yatra sa cÃsau kalasaÓ ceti karmadhÃraya÷ | taæ sp­Óan vÃma-pÃdÃmbujÃgreïa | kimbhÆtena ? pallava-cchavim mu«ïatà kiÓalaya-kÃntiæ corayatà || KrdC_7.8 || ______________________________ a«Âa-mahi«Å-dhyÃnam Ãha- rukmiïÅ-satyabhÃme 'sya mÆrdhni ratnaugha-dhÃrayà | si¤cantyau dak«a-vÃma-sthe sva-do÷-stha-kalaÓotthayà // Krd_7.9 // rukmiïÅ-satyabhÃme dhyeye | kimbhÆte ? asya harer mÆrdhni Óirasi ratna-pravÃha-dhÃrayà si¤cantyau | kÅd­Óe ? dak«a-vÃma-sthe | atra rukmiïÅ dak«iïe satyà vÃme | kimbhÆtayà dhÃrayà ? sva-hasta-stha-ghaÂodbhavayà || KrdC_7.9 || ______________________________ nÃgnajitÅ-sunande ca dhyeye | ete kÅd­Óe ? nÃgnajitÅ sunandà ca diÓantyà kalaÓau tayo÷ | tÃbhyÃæ ca dak«a-vÃma-sthe mitravindÃ-sulak«maïe // Krd_7.10 // tayo rukmiïÅ-satyabhÃmayo÷ sthÃne ratna-ghaÂau diÓantyau dadatyau | kÅd­Óe ? dak«a-vÃma-sthe | tathà mitravindÃ-sulak«aïe dak«iïa-vÃma-sthe dhyeye | kimbhÆte ? tÃbhyÃæ nÃgnajitÅ-sunandÃbhyÃæ kalaÓaæ diÓantÅbhyÃæ kalaÓaæ dadatyau || KrdC_7.10 || ______________________________ ratna-nadyà samuddh­tya ratna-pÆrïau ghaÂau tayo÷ | jÃmbavatÅ suÓÅlà ca diÓantyau dak«a-vÃma-ge // Krd_7.11 // tathà dak«a-vÃme jÃmbavatÅ-suÓÅle ca dhyeye | kimbhÆte ? ratna-nadyà ratna-pÆrïau ghaÂau samuddh­tya tayor sulak«maïÃ-mitravindayor diÓantyau || KrdC_7.11 || ______________________________ bahi÷ «o¬aÓa-sÃhasra-saÇkhyÃtÃ÷ parita÷ striya÷ | dhyeyÃ÷ sakala-ratnaugha-dhÃrÃ-yuk-kalaÓojjvalÃ÷ // Krd_7.12 // tad-bahi÷ «o¬aÓa-sÃhasra-saÇkhyÃtÃ÷ priyà dhyeyÃ÷ | kimbhÆtÃ÷ ? kanakaæ suvarïaæ ratnÃni padmÃdÅni te«Ãm ogha÷ samÆha÷ | tasya dhÃrÃæ yunaktÅti tad-yuk ya÷ kalaÓa÷ tena dÅptÃ÷ || KrdC_7.12 || ______________________________ tad-bahiÓ cëÂa-nidhayo dhyeyÃ÷ | kÅdrÓÃ÷ ? tad bahiÓ cëÂa-nidhaya÷ pÆrayanto dhanair dharÃm | tad-bahir v­«ïaya÷ sarve purovac ca surÃdaya÷ // Krd_7.13 // dharÃæ p­thvÅæ dhanai÷ pÆrayanta÷ tad-bahir v­«ïayo yÃdavà dhyeyÃ÷ | anantaraæ purovat dik«u sthitÃ÷ surÃdayo devar«i-siddha-vidyÃdhara-gandharva-prabh­tayo ratnÃbhi«ekaæ kurvanto dhyeyÃ÷ || KrdC_7.13 || ______________________________ dhyÃtvaivaæ paramÃtmÃnaæ viæsaty-arïaæ manuæ japet | catur-lak«aæ huned ÃjyaiÓ catvÃriæÓat-sahasrakam // Krd_7.14 // evaæ paramÃtma-rÆpaæ aÓarÅriïaæ dhyÃtvà viæsaty-ak«araæ mantraæ catur-lak«aæ japet | Ãjyair gh­taiÓ catvÃriæÓat-sahasrakam hunet juhÆyÃt || KrdC_7.14 || ______________________________ viæÓaty-ak«ara-mantram uddharati- Óakti-ÓrÅ-pÆrvako '«ÂÃdaÓÃrïo viæÓati-varïaka÷ | matreïÃnena sad­Óo manur nahi jagat traye // Krd_7.15 // Óaktir bhuvaneÓvarÅ-bÅjaæ ÓrÅ÷ ÓrÅ-bÅjaæ etad-bÅja-dvaya-pÆrvaka÷ pÆrvoktëÂÃdaÓÃk«ara-mantra eva viæÓaty-ak«aro bhavatÅty artha÷ | anena mantreïa sad­Óo mantra jagat-traye nÃsti || KrdC_7.15 || ______________________________ ­«y-Ãdikaæ darÓayati- ­«ir brahmà ca gÃyatrÅ-cchanda÷ k­«ïas tu devatà | pÆrvoktavad evÃsya bÅja-Óakty-Ãdi-kalpanà // Krd_7.16 // asya mantrasya bÅja-Óakty-Ãdi-kalpanà pÆrvoktavat daÓÃk«aravat tathà ca daÓÃk«arasya yad bÅjÃdikaæ tad asyÃpÅty artha÷ || KrdC_7.16 || ______________________________ pÆjÃ-prakÃram Ãha- kalpa÷ sanat-kumÃrokto mantrasyÃsyocyate 'dhunà | pÅÂha-nyÃsÃdikaæ k­tvà pÆrvokta-kramata÷ sudhÅ÷ // Krd_7.17 // asya mantrasya sanat-kumÃra-kathita÷ pÆjÃ-prakÃra÷ samprati mayà kathyate | pÆrvokta-kramata÷ daÓÃk«arokta-prakÃreïa pÅÂha-nyÃsa-prÃïÃyÃmÃdikaæ k­tvà || KrdC_7.17 || ______________________________ kara-dvandvÃÇguli-tale«v aÇga-«aÂkaæ pravinyaset | mantreïa vyÃpakaæ k­tvà mÃt­kÃæ manu-sampuÂÃm // Krd_7.18 // saæhÃra-s­«Âi-mÃrgeïa daÓa-tattvÃni vinyaset | punaÓ ca vyÃpakaæ k­tvà mantra-varïÃs tanau nyaset // Krd_7.19 // ubhaya-karÃÇguli«u ubhaya-kara-tale«u ca «a¬-aÇgÃni kramÃn nyaset | mantreïeti viæÓaty ak«ara-mantreïa vyÃpakaæ sarvatanau nyÃsaæ k­tvà mÃt­kÃæ mÃt­kÃ-nyÃsaæ manu-sampuÂÃæ viæÓaty-ak«ara-puÂita-pratyak«arÃæ pÆrvokta-mÃt­kÃ-sthÃne«u vinyaset | prayogaÓ ca-hrÅæ aæ hrÅæ nama ity Ãdi÷ | evaæ bha-paryantaæ dvir-Ãv­tti÷ | tato hrÅæ ÓrÅæ hrÅæ ÓrÅæ nama÷ | klÅæ krÅæ paæ klÅæ krÅæ nama ity Ãdi÷ | saæhÃra-s­«Âi-mÃrgeïa daÓa-tattvÃni mahÅ-salila-prabh­tÅni vinyaset | punar api viæÓaty-ak«ara-mantreïa vyÃpaka-nyÃsaæ k­tvà viæÓati-mantrÃk«arÃïi tanau sva-ÓarÅre nyaset || KrdC_7.19 || ______________________________ ak«ara-nyÃsa-sthÃnÃny Ãha- mÆrdhni bhÃle bhruvor madhye netrayo÷ karïayor naso÷ | Ãnane cibuke kaïÂhe dor-mÆle h­di tanduke // Krd_7.20 // nÃbhau liÇge tathÃdhÃre kaÂyor jÃnvoÓ ca jaÇghayo÷ | gulphayo÷ pÃdayor nyaset s­«Âir e«Ã samÅrità // Krd_7.21 // mastake bhÃle lalÃÂe bhrÆ-madhye ity ÃdÃv ekaikam ak«araæ nyaset | ÃdhÃre liÇgÃdhas trikoïa-sthÃne e«a s­«Âi-nyÃsa-prakÃra ukta÷ || KrdC_7.21 || ______________________________ sthitir h­d-Ãdikaæ sÃntà saæh­tiÓ caraïÃdikà | vidhÃyaivaæ pa¤ca-k­tva÷ sthity-antaæ mÆrti-pa¤jaram | s­«Âi-sthitÅ ca vinyasya «a¬-aÇga-nyÃsam Ãcaret // Krd_7.22 // h­d-ÃdikÃæsÃæ tà sthiti÷ h­dayam ÃrabhyÃæsa-paryanta-nyÃsa÷ sthiti÷ saæh­tiÓ caraïÃdikÃpÃdÃvÃrabhyamÆrdhÃnta-nyÃsa÷ vidhÃyeti | evaæ pa¤ca-vÃrÃn sthity-antaæ nyÃsaæ k­tvà iti g­hasthÃbhiprÃyeïa tathà pÆrvokta-murti-pa¤jara-nyÃsaæ k­tvà puna÷ s­«Âi-sthitÅ vinyasya s­«Âi-sthiti-prakÃreïa mantra-varïÃn vinyasya «a¬-aÇga-nyÃsam Ãcaret || KrdC_7.22 || ______________________________ «a¬-aÇgÃni darÓayati- guïÃgni-veda-karaïa-karaïÃk«y-ak«arair mano÷ | mudrÃæ baddhvà kirÅÂÃkhyÃæ dig-bandhaæ pÆrvavac caret | dhyÃtvà japtvÃrcayed dehe mÆrti-pa¤jara-pÆrvakam // Krd_7.23 // manor mantrasya guïÃs traya÷ agnayas traya÷ vedÃÓ catvÃra÷ karaïam anta÷-karaïa-catu«Âayaæ | puna÷ karaïa-catu«Âayam ak«i-dvayam etair ak«arair mantra-sambhavai÷ «a¬-aÇgÃni kÃryÃïÅty artha÷ | mudrÃm iti kirÅÂÃkhyÃæ kirÅÂÃbhidhÃæ baddhvà k­tvà kirÅÂÃdyÃm iti pÃÂhe kaustubha-ÓrÅvatsa-mudrayo÷ parigraha÷ pÆrvavad astra-mantreïa dig-bandhanaæ kuryÃt | Ãtma-pÆjÃm Ãha-dhyÃtveti | pÆrvoditaæ dhyÃnaæ k­tvà a«Âottara-Óataæ ca japtvà mÆrti-pa¤jara-pÆrvakam dehe pÆjayet tathÃcÃbhyantare prathamaæ parameÓvarÃ-rÃdhanaæ tad anu mÆrti-pa¤jarasya tad anu s­«Âi-sthiti-nyÃsaæ tad anu «a¬-aÇgasyeti ||23|| ______________________________ bÃhya-pÆjÃ-prakÃram Ãha- athavà hye 'rcayed vi«ïuæ tad-arthaæ yantram ucyate | gomayenopalipyorvÅæ tatra pÅÂhaæ nidhÃpayet // Krd_7.24 // athÃtma-pÆjÃnantaraæ bÃhye vi«ïuæ pÆjayet | tat-pÆjÃrthaæ pÆjÃ-sthÃnam ucyate | gomaya-jalena p­thivÅm upalipya tatra lipta-sthÃne pÅÂhaæ pÆjÃdhÃra-priyaæ pÃtraæ sthÃpayet || KrdC_7.24 || ______________________________ vilipya gandha-paÇkena likhed a«Âa-dalÃmbujam | karïikÃyÃæ tu «aÂ-koïaæ sa-sÃdhyaæ tatra manmatham // Krd_7.25 // anantaraæ tat-pÅÂhaæ candana-paÇkena vilipya tatrëÂa-dala-padmaæ vilikhya karïikÃyÃæ padmaæ vilikhya madhya-sthÃne «aÂ-koïa-puÂitaæ vahni-pura-dvayaæ likhet | tatra «aÂ-koïa-madhye sa-sÃdhyaæ karma-sahitaæ sÃdhya-nÃma-sahitaæ manmathaæ kÃma-bÅjaæ likhet | sÃdhya-grahaïÃt dhÃraïÃrtham apy etad boddhavyam iti tripÃÂhina÷ || KrdC_7.25 || ______________________________ Ói«Âais taæ saptadaÓabhir ak«arair ve«Âayet smaram | prÃg-rak«o 'nila-koïe«u Óriyaæ Ói«Âe«u saævidam // Krd_7.26 // Ói«Âai÷ sapta saptadaÓabhir ak«arais taæ kÃma-bÅjaæ ve«Âayet | «aÂ-koïasya pÆrva-nair­ti-vÃyavya-koïe«u Óriyaæ ÓrÅ-bÅja-trayaæ likhet | Ói«Âe«u tri«u koïe«u paÓcimeÓÃnÃgni-koïe«u saævidam bhuvaneÓvarÅ-bÅjaæ vilikhet || KrdC_7.26 || ______________________________ «a¬-ak«araæ sandhi«u ca keÓare«u triÓas triÓa÷ | vilikhet smara-gÃyatrÅæ mÃlÃ-mantraæ dalëÂake // Krd_7.27 // «a¬Óa÷ saælikhya tad-bÃhye ve«Âayen mÃt­kÃk«arai÷ | bhÆ-bimbaæ ca likhed bÃhye ÓrÅ-mÃye dig-vidik«v api // Krd_7.28 // sandhi«u «aÂ-koïa-sandhi«u «a¬-ak«araæ kÃma-bÅja-pÆrvaka-k­«ïÃya nama iti «a¬-ak«araæ likhet | keÓara-sthÃne kÃma-gÃyatrÅæ vak«yamÃïÃæ triÓo 'k«ara-trayaæ k­tvà vilikhet | patrëÂake vak«yamÃïÃæ mÃlÃ-mantraæ «a¬Óa÷ «a¬-ak«arÃïi k­tvà vilikhya padma-bÃhye mÃt­kÃk«arair ve«Âayet | mÃt­kÃve«Âana-bÃhya eva vak«yamÃïa-svarÆpaæ bhÆ-bimbaæ ca likhet | bhÆ-bimba-dig-vidik«u ÓrÅ-mÃye dik«u ÓrÅ-bÅjaæ koïe«u bhuvaneÓvarÅ-bÅjaæ likhed ity artha÷ || KrdC_7.28 || ______________________________ etad-yantraæ hÃÂakÃdi-paÂÂe«v Ãlikhya pÆrvavat | sÃdhitaæ dhÃrayed yo vai so 'rcyeta tradaÓair api // Krd_7.29 // etad yantraæ pÆjÃyÃm apy upayuktaæ yo dhÃrayet sa devair api pÆjyate | kiæ k­tvà ? suvarïa-rajata-tÃmrÃdi-paÂÂe«u yathÃ-kathita-dravyeïÃlikhya pÆrvavad ya÷ pÆjÃsu | yad vÃ, pÆrva-mantravat k­ta-prÃïa-prati«ÂhÃdi-kriyam | kÅd­Óam ? sÃdhitaæ yathÃ-kathita-prakÃreïa sampÃdita-prajaptaæ ca || KrdC_7.29 || ______________________________ kÃma-gÃyatrÅm uddharati- syÃd gÃyatrÅ kÃma-deva-pu«pa-bÃïau ca Çe 'ntakau | vidmahe-dhÅmahi-yutau tan no 'Çga÷ pracodayÃt | japyÃj japÃdau gopÃla-manÆnÃæ jana-ra¤janÅm // Krd_7.30 // kÃma-deva-pu«pa-bÃïa-Óabdau krameïa caturthy-antau | kimbhÆtau ? vidmahe-dhÅmahi-Óabda-sahitau | tad-anu tan no 'naÇga÷ pracodayÃd iti svarÆpam | evaæ sati kÃma-gÃyatrÅ syÃd bhavati | japyÃd iti gopÃla-mantrÃïÃæ japÃdau japopakrame etÃæ kÃma-gÃyatrÅæ japyÃt | yata iyaæ jana-ra¤janÅæ vaÓyakarÅm ity artha÷ || KrdC_7.30 || ______________________________ mÃlÃ-mantram uddharati-naty-anta ity Ãdinà | naty-ante kÃma-devÃya Çe 'ntaæ sarva-jana-priyam | uktvà sarva-janÃnte tu saæmohana-padaæ tathà // Krd_7.31 // jvala jvala prajvaleti prokto sarva-janasya ca | h­dayaæ ca mama brÆyÃt vaÓaæ kuru-yugaæ Óira÷ | prokto madana-mantro '«ta-catvÃriæÓadbhir ak«arai÷ // Krd_7.32 // nama÷-ÓabdÃnte kÃma-devÃyeti svarÆpaæ tad-anu caturthy-ante sarva-jana-priya-Óabdam uccÃrya tad-anu sarva-jana-Óabdam uktvà saæmohana-padaæ vadet | tad-anu jvala jvala prajvaleti svarÆpam uktvà sarva-janasya h­dayaæ mameti svarÆpam uktvà vaÓam iti svarÆpam uktvà kuru kuru iti svarÆpam uktvà Óira÷ svÃhà iti vadet | evaæ ca sati a«Âa-catvÃriæÓad ak«arakair madana-mantra÷ || KrdC_7.31-32 || ______________________________ viniyogaæ darÓayati- japÃdau mÃra-bÅjÃdyo jagat-traya-vaÓÅkara÷ | bhÆ-g­haæ caturasraæ syÃt koïa-vajrÃdy-alaÇk­tam // Krd_7.33 // yatra yathodbhÆta eva japa-pÆjÃ-homÃdau tu yadi kÃma-bÅjÃdyo bhavati tadà jagat-traya-vaÓÅkaraïa-k«ama÷ yadÃya mantra÷ svatantreïa japyate tadeti tripÃÂhina÷ | bhÆ-g­ham uddharati-bhÆ-g­ham iti | koïa-saælagnëÂa-vajrÃlaÇk­ta-caturasraæ koïa-catu«Âaya-sahitaæ bhÆ-vilambam iti pÃÂho và || KrdC_7.33 || ______________________________ yantre pÆjÃ-prakÃram Ãha- pÅÂhaæ pÆrvavad abhyarcya mÆrti-saÇkalpya paura«Åm | tatrÃvÃhyÃcyutaæ bhaktyà sakalÅk­tya pÆjayet // Krd_7.34 // pÆrvavad daÓÃk«aravat gurvÃpÅÂha-pÆjÃntam abhyarcya tatra pauru«Åæ puru«Ãk­tiæ mÆrtiæ pÃrameÓvarÅæ vicintya tatra mÆrtÃv acyutam ÃvÃhya sakalÅk­tya bhaktyà pÆjayet | su«umïà pravÃha-nìyà pu«pa-yuktam uttÃna-pÃïÅ-h­daya-stha-mÆrtes teja÷ saæyojya tejo devatà brahma-randhreïa deva-ÓarÅra-gataæ vicintya sva-sva-mudrayà bÃhye saæsthÃpya sannidhÃpya saïniruddhyÃvaguïÂhya devatÃÇge «a¬-aÇga-nyÃsaæ k­tvà «o¬aÓopacÃrai÷ sampÆjayed ity artha÷ || KrdC_7.34 || ______________________________ ÃsanÃdi bhÆ«aïÃntaæ punar nyÃsa-kramÃt yajet | s­«Âi-sthitÅ «a¬-aÇgaæ ca kirÅÂaæ kuï¬ala-dvayam // Krd_7.35 // cakra-ÓaÇkha-gadÃ-padma-mÃlÃ-ÓrÅvatsa-kaustubhÃn | gandhÃk«ata-prasÆnaiÓ ca mÆlenÃbhyarcya pÆrvavat // Krd_7.36 // ÃsanÃdi vibhÆ«Ãntaæ yathà syÃd evaæ pÆjayet Ãsanam Ãrabhya bhÆ«Ãntair upacÃrai÷ pÆjayed ity artha÷ | punar nyÃsa-kramÃt s­«Ây-ÃdÅn yajet | prathamaæ s­«Ây-ÃdÅnÃæ nyÃsaæ vidhÃya tatas tÃn pÆjayet | athavà nyÃsa-kramÃd yathà te«Ãæ nyÃsa÷ k­tas tena krameïety artha÷ | gandhÃk«ateti | ak«atà yavà gandhÃk«ata-pu«paiÓ ca pÆrvavat mÆla-mantreïa k­«ïaæ pÆjayitvà saptÃv­tÅ÷ sampÆjayed ity artha÷ || KrdC_7.36 || ______________________________ ÃvaraïÃny Ãha- Ãdau vahni-pura-dvandva-koïe«v aÇgÃni pÆjayet | sah­c-chira÷ ÓikhÃ-varma-netram astram iti kramÃt // Krd_7.37 // prathamaæ vahni-pura-yugala-sambandhi-«aÂ-koïe«u Ãgneya-koïam Ãrabhya «a¬-aÇgÃni pÆjayed ity artha÷ | aÇgÃny Ãha-sah­d iti | saha-h­d Ãvartata iti sah­t h­dayaæ Óira÷ ÓikhÃ-varma-kavacaæ netram astraæ ceti prathamÃvaraïam || KrdC_7.37 || ______________________________ dvitÅyÃvaraïam Ãha vÃsudeva iti- vÃsudeva÷ saÇkar«aïa÷ pradymnaÓ cÃniruddhaka÷ | agny-Ãdi-dala-mÆle«u ÓÃnti÷ ÓrÅÓ ca sarasvatÅ // Krd_7.38 // ratiÓ ca dig-dale«v arcyÃs tato '«tau mahi«År yajet | rukmiïy-Ãdyà dak«a-savye kramÃt patrÃgrake«u ca // Krd_7.39 // agny-Ãdi-koïa-dala-mÆle«u keÓara-sthÃne«u vÃsudevÃdaya÷ pÆjyÃs tathaiva pÆrvÃdi-catur-dik«u dala-mÆle«u ÓÃnty-Ãdaya÷ pÆjyà ity artha÷ | t­tÅyÃvaraïam Ãha-tato '«ÂÃv iti | tad-anantaram a«Âau mahi«ya÷ pÆjyà ity artha÷ | tà hi rukmiïy-Ãdyà iti | pÆjÃ-sthÃnam Ãha-dak«a-savye iti | parameÓvarasya dak«iïa-bhÃge catasra÷ vÃma-bhÃge catasra÷ krameïa pÆjyà ity artha÷ || KrdC_7.38-39 || ______________________________ caturthÃvaraïam Ãha-tata iti | tata÷ «o¬aÓa-sÃhasraæ sak­d evÃrcayet priyÃ÷ | indranÅla-mukundÃdyÃn makarÃnaÇga-kacchapÃn // Krd_7.40 // padma-ÓaÇkhÃdikÃæÓ cÃpi nidhÅn a«Âau kramÃd yajet | tad bahiÓ cendra-vajrÃd ye Ãv­tÅ samprapÆjayet // Krd_7.41 // pÆrvÃdi-dalÃgre«u «o¬aÓa-sahasraæ priyÃ÷ deva-patnÅ÷ sak­d eva eka-krameïaivÃrcayet | pa¤camam Ãvaraïam Ãha-indranÅlÃdyÃn a«Âau nidhÅn pÆrvÃdi-krameïa pÆjayet | atrendrÃdi-ÓabdÃnantaraæ pratyekaæ caturthy-antaæ nidhi-padaæ deyam | prayogaÓ ca-oæ indra-nidhaye nama÷ ity Ãdi÷ | «a«Âha-saptamÃvaraïa-dvayam Ãha-tad bahir iti | tad-bÃhye indrÃdikaæ vajrÃdikaæ ca pÆjayet || KrdC_7.40-41 || ______________________________ ÃvaraïÃni sandarÓya naivedyaæ darÓayati- iti saptÃv­tti-v­tam abhyarcyÃcyutam ÃdarÃt | prÅïayed dadhi-khaï¬Ãjya-miÓreïa tu payo 'ndhasà // Krd_7.42 // ity anena prakÃreïa saptÃvaraïa-ve«Âitaæ k­«ïam Ãdara-pÆrvakaæ sampÆjya dadhi-ÓarkarÃ-gh­ta-sahitena pÃyasena prÅïayed ity artha÷ || KrdC_7.42 || ______________________________ rÃjopacÃraæ dattvÃtha stutvà natvà ca keÓavam | udvÃsayet sva-h­daye parivÃra-gaïai÷ saha // Krd_7.43 // chatra-cÃmarÃdÅni dattvà athÃnantaraæ stavaæ k­tvà a«ÂÃÇga-pa¤cÃÇgÃnyatareïa praïamya parivÃra-gaïai÷ saha keÓavaæ h­daye udvÃsayet uttolya sthÃpayet || KrdC_7.43 || ______________________________ nyastvÃtmÃnaæ samabhyarcya tan-maya÷ prajapen manum | ratnÃbhi«eka-dhyÃnejyÃ-viæÓaty-arïÃÓriterità // Krd_7.44 // japa-homÃrcanair dhyÃnair yo 'muæ prabhajate manum | tad veÓma pÆryate ratnai÷ svarïa-dhÃnyair anÃratam // Krd_7.45 // nyastvà pÆjà pÆrvoktaæ s­«Ây-Ãdi-nyÃsaæ k­tvà Ãtma-pÆjÃæ vidhÃya tan-maya÷ pÆjya-deva-svarÆpo bhÆtvà pÆjÃÇga-mantraæ japet | park­tam upasaæharati-ratneti | dhyÃnaæ ca ijyà ca pÆjà ca ity artha÷ | tathà ca yasyÃæ pÆjÃyÃæ k­«ïasya ratnÃbhi«eka-dhyÃnaæ tatra k­«ïasya viæÓaty-ak«aroktà pÆjeyam uktà | phalaæ darÓayati-japeti | japÃdibhir yo amuæ mantraæ sevate tasya g­haæ padma-rÃgÃdibhi÷ ratnai÷ käcanair dhÃnyaiÓ cÃnÃratam anavarataæ pÆryate || KrdC_7.44-45 || ______________________________ p­thvÅ p­thvÅ kare tasya savasasy akulÃkulà | putrair mitrai÷ susampanna÷ prayÃty ante parÃæ gatim // Krd_7.46 // ______________________________ prayogaæ darÓayati- vahnÃv abhyarcya govindaæ Óukla-pu«pai÷ sa-taï¬ulai÷ | ÃjyÃktair ayutaæ hutvà bhasma tan-mÆrdhni dhÃrayet | tasyÃnnÃdi-sam­ddhi÷ syÃt tad-vaÓe sarva-yo«ita÷ // Krd_7.47 // yathokta-prakÃreïÃgnim ÃdhÃya tatra yathokta-prakÃreïa govindaæ sampÆjya gh­tÃktais taï¬ula-sahitai÷ Óukla-pu«pair daÓa-sahasrÃïi hutvà homÃgni-bhasma ya÷ pumÃn mÆrdhani dhÃrayet tasya nÃnÃ-sam­ddhi÷ sampattir bhavati sarvÃÓ ca striyas tad-Ãyattà bhavanti || KrdC_7.47 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- Ãjyair lak«aæ huned rakta-padmair và madhurÃplutai÷ | Óriyà tasyaindram aiÓvaryaæ t­ïaleÓÃyate dhruvam // Krd_7.48 // gh­tai÷ kevalai÷ gh­ta-madhu-ÓarkarÃyutai÷ rakta-padmair và yo lak«aæ juhoti tasya sÃdhakasya Óriyà lak«myà k­tvà indra-sambandhi aiÓvaryaæ t­ïa-samÃnaæ bhavati dhruvam utprek«ÃyÃm || KrdC_7.48 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- ÓuklÃdi-vastra-lÃbhÃya ÓuklÃdi-kusumair hunet | trimadhvaktair daÓa-Óatam ÃjyÃktair vëÂa-saæyutam // Krd_7.49 // ÓuklÃdi-vastra-prÃpty-arthaæ gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-sahitai÷ Óukla-pu«pai÷ gh­Ãktair và a«Âadhika-daÓa-Óataæ juhuyÃt || KrdC_7.49 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- k«audra-siktai÷ sitai÷ pu«pair a«Âottara-sahasrakam | hunen nityaæ sa «a¬-mÃsÃn purodhà n­pater bhavet // Krd_7.50 // madhu-miÓritai÷ Óukla-pu«pair a«ÂÃdhika-sahasraæ pratyahaæ yo juhuyÃt sa «aÂke atÅte rÃj¤a÷ purohito bhavati || KrdC_7.50 || ______________________________ daÓëÂÃdaÓa-varïoktaæ japa-dhyÃna-hutÃdikam | vidadhyÃt karma cÃnena tÃbhyÃm apy atra kÅrtitam // Krd_7.51 // daÓëÂÃdaÓÃk«arayor uktaæ japa-dhyÃna-homÃdikam anena mantreïa kuryÃt | atra mantre kathitaæ prayogÃdikaæ tÃbhyÃæ ca kuryÃt || KrdC_7.51 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- ÓrÅ-Óakti-smara-k­«ïÃya govindÃya Óiro manu÷ | ravy-arïo brahma-gÃyatrÅ-k­«ïa-r«y-Ãdir athÃsya tu // Krd_7.52 // ÓrÅ-bÅjaæ Óakti-bÅjaæ smara÷ kÃma-bÅjaæ k­«ïÃya govindÃyeti svarÆpaæ Óira÷ svÃheti svarÆpaæ ravyÃrïo mantra÷ ­«ir Ãdau ye«Ãæ te ­«y-Ãdayo brahma-gÃyatrÅ-k­«ïà ­«y-Ãdaya ity artha÷ | asya brahmà ­«i÷ gÃyatrÅ-cchanda÷ k­«ïo devatà ity artha÷ | bÅja-ÓaktyÃdi-pÆrvavat || KrdC_7.52 || ______________________________ bÅjais triveda-yugmÃrïair aÇga-«aÂkam ihoditam | viæÓaty-arïodita-japa-dhyÃna-homÃrcana-kriyÃ÷ | mantro 'yaæ sakalaiÓvarya-kÃÇk«ibhi÷ sevyatÃmbudhai÷ // Krd_7.53 // iha mantre aÇga-«aÂkaæ «a¬-aÇgaæ kathitaæ kais tribhir bÅjair aÇga-trayaæ tathà triveda-yugmÃrïai÷ tribhiÓ caturbhir dvÃbhyÃæ cÃparÃÇga-trayam iti | viæÓeti | ayaæ mantra÷ viæÓaty-ak«ara-mantrokta-japa-dhyÃna-homa-pÆjÃ-sahita÷ sakalaiÓvarya-kÃmai÷ paï¬itair upÃsyatÃm || KrdC_7.53 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- ÓrÅ-Óakti-kÃma-pÆrvo 'Çgajanma-Óakti-ramÃntaka÷ | daÓÃk«ara÷ sarÃvÃdau syÃc cec chakti-ramÃ-yuta÷ | mantrau vik­tir avyarïÃvÃcakrÃdy-aÇginÃv imau // Krd_7.54 // ÓrÅ-bÅjaæ bhuvaneÓvarÅ-bÅjaæ kÃma-bÅjaæ ca | ete pÆrve yasya daÓÃk«arasya tathÃÇga-janma kÃma-bÅjaæ Óaktir bhuvaneÓvarÅ-bÅjaæ ramÃ-ÓrÅ-bÅjam-ete ante yasya daÓÃk«arasya | evaæ bhÆtÃdy-anta-viÓi«Âo daÓÃk«aro «o¬aÓÃk«ara-mantor bhavati tathà sa eva daÓÃk«aro mantra÷ Ãdau Óakti-ramÃ-yuta÷ bhuvaneÓvarÅ-ÓrÅ-bÅja-sahitaÓ cet tadà dvÃdaÓÃk«ara-mantro bhavati | evaæ ca sati imau vik­tir avyÃrïau «o¬aÓÃk«ara-dvÃdaÓÃk«arau mantrau ÃcakrÃdy-aÇginau daÓÃk«aroktÃni ÃcakrÃdy-aÇgÃni yayos tÃd­Óau j¤eyau || KrdC_7.54 || ______________________________ viæÓaty-arïokta-yajana-vidhau dhyÃyed athÃcyutam | varadÃbhaya-hastÃbhyÃæ Óli«yantaæ svÃÇkage priye | padmotpala-kare tÃbhyÃæ Óli«Âaæ cakra-darojjvalam // Krd_7.55 // viæÓaty-ak«ara-kathita-pÆjÃ-prakÃrÃv etau athÃnantaram acyutaæ cintayet | kÅd­Óaæ ? svÃÇkage sva-kro¬a-sthite priye lak«mÅ-sarasvatyau | yad vÃ, rukmiïÅ-satyabhÃme Óli«yantam ÃliÇgantam | kÃbhyÃm ? varadÃbhaya-hastÃbhyÃæ varaæ dadÃtÅti varada÷ | na vidyate bhayaæ yasmÃt sa varadÃbhayau ca tau hastau ceti varadÃbhaya-hastau tÃbhyÃm ity artha÷ | priye kÅd­Óe ? padmaæ sÃmÃnya-paÇkajam utpalaæ nÅla-padmaæ te karayor yayos te tÃd­g-vidhe | puna÷ kÅd­Óaæ ? tÃbhyÃæ priyÃbhyÃæ Óli«Âam ÃliÇgitam | puna÷ kÅd­Óaæ ? ÓaÇkha-cakrÃbhyÃm ujjvalam || KrdC_7.55 || ______________________________ puraÓcaraïa-japÃdikam Ãha- daÓa-lak«aæ japed Ãjyais tÃvat-sahasra-homata÷ | siddhÃv imau manÆ sarva-sampat-saubhÃgyadau n­ïÃm // Krd_7.56 // daÓa-lak«a-saÇkhyaæ japed Ãjyair gh­tais tÃvat-sahasra-homato daÓa-sahasra-homata÷ siddhau imau mantrau manu«yÃïÃæ sarvaiÓvarya-sarva-jana-priya-pradau bhavata÷ || KrdC_7.56 || ______________________________ idÃnÅæ krameïa mantram uddharati- mÃra-Óakti-ramÃ-pÆrva÷ Óakti-ÓrÅ-mÃra-pÆrvaka÷ | ÓrÅ-Óakti-mÃra-pÆrvaÓ ca daÓÃrïo manavas traya÷ // Krd_7.57 // annÃdya÷ kÃma-bhuvaneÓvarÅ-ÓrÅ-bÅja-pÆrvà daÓÃk«ara÷ bhuvaneÓvarÅ ÓrÅr mÃra÷ pÆrvo yasyeti dvitÅya÷ ÓrÅ- bhuvaneÓvarÅ-kÃma-bÅja-pÆrvo daÓÃk«ara iti t­tÅya÷ || ______________________________ ete«Ãæ manu-varyÃïÃm aÇga-r«yÃdi-daÓÃrïavat | ÓaÇkha-cakra-dhanur-bÃïa-pÃÓÃÇkuÓa-dharo 'ruïa÷ | veïuæ dhaman dh­taæ dorbhyÃæ k­«ïo dhyeyo divÃkare // Krd_7.58 // Ãdye manau dhyÃnam evaæ dvitÅye viæÓad-arïavat | daÓÃrïavat t­tÅye 'Çga-dik-pÃlÃdyai÷ samarcanà // Krd_7.59 // pa¤ca-lak«aæ japet tÃvad ayutaæ pÃyasair hunet | tata÷ sidhyanti manavo n­ïÃæ sampatti-kÃnti-dÃ÷ // Krd_7.60 // ete«Ãm ity Ãdi sugamam | divÃkare sÆrya-maï¬ale || KrdC_7.58-60 || ______________________________ spa«Âaæ mantrÃntaram uddharati- a«ÂÃdaÓÃrïo bhÃrÃnto manu÷ suta-dhana-prada÷ | ­«y-Ãdy-a«ÂÃdaÓÃrïoktaæ mÃrÃrƬha-svarai÷ kramÃt | aÇgÃny asya manor aÇga dikpÃlÃdyai÷ samarcanà // Krd_7.61 // kÃma-bÅjÃnta÷ pÆrvoktëÂÃdaÓÃk«ara-mantra÷ suta-dhana-prada÷ mÃrÃrƬhair napuæsaka-rahita-kÃma-bÅja-sahitai÷ dÅrgha-svara-«aÂkai÷ krÃæ krÅm ity Ãdi «aÂkai÷ kramÃd asya mano÷ «a¬-aÇgÃni || KrdC_7.61 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- pÃïau pÃyasa-pakvam Ãhita-rasaæ bibhran mudà dak«iïe savye ÓÃrada-candra-maï¬ala-nibhaæ haiyaÇgavÅnaæ dadhat | kaïÂhe kalpita-puï¬arÅka-nakharam umaty uddÃma-dÅptiæ vahan devo divya-digambaro diÓatu va÷ saukhyaæ yaÓodÃ-ÓiÓu÷ // Krd_7.62 // pÃïau pÃyasa-pakvaæ supakvaæ pÃyasaæ susvÃdv ity artha÷ | atyuddÃma-dÅptim atyudbhaÂa-kÃnti | divya iti divyaÓ cÃsau digambaraÓ ceti samÃsa÷ | divya-deva-svarÆpa iti || KrdC_7.62 || ______________________________ dinaÓo 'bhyarcya govindaæ dvÃtriæÓal-lak«amÃnata÷ | japtvà daÓÃæÓaæ juhuyÃt sitÃjyena payo 'ndhasà // Krd_7.63 // sitÃjyena payo 'ndhasÃÓarkarÃ-gh­ta-sahitena paramÃnnena || KrdC_7.63 || ______________________________ padmasthaæ devam abhyarcya tarpayet tan-mukhÃmbuje | k«Åreïa kadalÅ-pakvair dadhnà haiyaÇgavena ca // Krd_7.64 // sutÃrthÅ tarpayed evaæ vatsarÃl labhate sutam | yad yad icchati tat sarvaæ tarpaïÃd eva siddhyati // Krd_7.65 // k«Åreïety Ãdinà tarpaïaæ yad uktaæ taj-jalenaiva k«ÅrÃdi-dravya-buddhyà kÃryam || KrdC_7.64-65 || ______________________________ mantrÃntaram uddharati- vÃg-bhavaæ mÃra-bÅjaæ ca k­«ïÃya bhuvaneÓvarÅ | govindÃya ramà gopÅjanavallabha-Çe-Óira÷ // Krd_7.66 // vÃg-bhavam aim iti bÅjaæ mÃra-bÅjaæ klÅæ k­«ïÃyeti svarÆpaæ bhuvaneÓvarÅ-bÅjaæ hrÅæ govindÃyeti svarÆpaæ ramÃ-ÓrÅ-bÅjaæ gopÅ-jana-vallabha iti svarÆpaæ Çe caturthy-eka-vacanaæ Óira÷ svÃhà Óukla÷ Óa-kÃraÓ caturdaÓa-svarÆpeïopeta au-kÃra-sahita÷ Óukra iti pÃÂhe dantya-sa-kÃra÷ saæ ÓukrÃtmane nama iti | nyÃsa-vidhÃnÃt sargÅ visarga-sahita÷ | tad-Ærdhvata iti tasya Ærdhvaæ tasya ekaviæÓaty-ak«arasya Ærdhvata÷ prathama-bÅjam etad iti rudradhara÷ || KrdC_7.66 || ______________________________ caturdaÓasv aropeta÷ Óukla÷ sargÅ tad-Ærdhvata÷ | dvÃviæÓaty-ak«aro mantro vÃg-ÅÓatvasya sÃdhaka÷ // Krd_7.67 // vÃg-bhavam aim iti bÅjaæ mÃra-bÅjaæ klÅæ k­«ïÃyeti svarÆpaæ bhuvaneÓvarÅ-bÅjaæ hrÅæ govindÃyeti svarÆpaæ ramÃ-bÅjaæ gopÅ-jana-vallabha iti svarÆpaæ Çe caturthy-eka-vacanaæ Óira÷ svÃhà Óukla÷ Óa-kÃraÓ caturdaÓa-svareïopeta au-kÃra-sahita÷ Óukra iti pÃÂhe dantya-sa-kÃra÷ saæ ÓukrÃtmane nama iti | nyÃsa-vidhÃnÃt sargÅ visarga-sahita÷ tad Ærdhvata iti tasya Ærdhvaæ tasya ekaviæÓaty-ak«arasya Ærdhvata÷ prathama-bÅjam etad iti rudradhara÷ | tad-Ærdhvata÷-svÃhÃ-kÃrordhvata÷ iti laghu-dÅpikÃkÃra÷ | anena bÅjena saha dvÃviæÓaty-ak«aro mantro bhavati | kÅd­Óo 'yam ? vacaneÓvaratva-dÃtà || KrdC_7.66-67 || ______________________________ a«ÂÃdaÓÃrïavat sarvaæ aÇga-r«y-Ãdikam asya tu | pÆjà ca viæÓaty-arïoktà pratipattis tu kathyate // Krd_7.68 // asya ­«i-cchandodhi«ÂÃt­-devatÃ-bÅja-Óakty-aÇgÃni sarvÃïi a«ÂÃdaÓÃrïavat yathëÂÃdaÓÃk«ara-mantre tathÃtrÃpÅty artha÷ | pÆjà puna÷ viæÓaty-ak«ara-kathità boddhavyà pratipattir dhyÃnaæ kathyate puna÷ || KrdC_7.68 || ______________________________ vÃmordhva-haste dadhataæ vidyÃ-sarvasva-pustakam | ak«amÃlÃæ ca dak«ordhve sphÃÂikÅæ mÃt­kÃ-mayÅm // Krd_7.69 // Óabda-brahma-mayaæ veïum adha÷-pÃïi-dvayeritam | gÃyantaæ pÅta-vasanaæ ÓyÃmalaæ komala-cchavim // Krd_7.70 // barhi-varha-k­tottaæsaæ sarvaj¤aæ sarva-vedibhi÷ | upÃsitaæ muni-gaïair upati«Âhed dhariæ sadà // Krd_7.71 // Óloka-trayeïÃtrÃdi-kulakam | harim upati«Âhet dhyÃyet | vÃmordhva-haste vidyÃ-sarvasva-pustakaæ vedÃnta-pustakaæ dhÃrayantaæ dak«ordhve pa¤cÃÓat-saÇkhya-mÃt­kÃk«ara-samitÃæ pa¤ÃÓat-sphaÂika-baddhÃm ak«a-mÃlÃæ dhÃrayantam | puna÷ kÅd­Óaæ ? adha÷ sthita-kara-dvayena Åritaæ vÃditaæ Óabda-brahma-mayaæ Óabda-brahma-svarÆpaæ veïu-randhraæ dadhÃnam | puna÷ kÅd­Óaæ ? veïunaiva gÃyantam | puna÷ kÅd­Óaæ ? pÅta-vastre yasya taæ ÓyÃma-varïaæ ca | puna÷ kÅd­Óaæ ? komalà manoharà chavir yasya sa tathà tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? barhÅ mayÆras tasya barhaæ picchaæ tena k­ta uttaæsa÷ ÓirobhÆ«aïaæ yena tam | puna÷ kÅd­Óaæ ? sarva-sÃk«iïaæ | puna÷ kÅd­Óaæ ? sarvadà upÃsitaæ sevitam | kai÷ ? sarva-vedibhi÷ atÅtÃnÃgataj¤ai÷ muni-gaïai÷ sanakÃdibhi÷ || KrdC_7.69-71 || ______________________________ puraÓcaraïam Ãha- dhyÃtvaivaæ pramadÃ-veÓa-vilÃsaæ bhuvaneÓvaram | caturlak«aæ japen mantram imaæ mantrÅ susaæyata÷ // Krd_7.72 // evaæ pÆrvoktaæ bhuvaneÓvaraæ ÓrÅ-k­«ïaæ pramadà strÅ tasyà veÓa÷ saæsthÃna-viÓe«a÷ | tasya vilÃsa ÃhlÃdo yasya taæ pramadÃ-rÆpa-dhÃriïam ity artha÷ | yad vÃ, strÅ-rÆpa-dharaæ strÅ-vilÃsaæ ca dhyÃtvà imaæ mantraæ lak«a-catu«Âayaæ japet susaæyata÷ san pÆrvokta-puraÓcaraïavÃn || KrdC_7.72 || ______________________________ homam Ãha- palÃÓa-pu«pai÷ svÃdvaktaiÓ catvÃriæÓat sahasrakam | juhyÃt karmaïÃnena manu÷ siddho bhaved dhruvam // Krd_7.73 // gh­ta-madhu-ÓarkarÃnvitai÷ palÃÓa-pu«paiÓ catvÃriæÓat-sahasrakaæ juhuyÃt | anena vidhinà avaÓyaæ mantra÷ sidhyati || KrdC_7.73 || ______________________________ phalaæ darÓayati- yo 'smin ni«ïÃta-dhÅr mantrÅ vartate vaktra-gahvaram | gadya-padya-mayÅ vÃïÅ tasya gaÇgÃ-pravÃhavat // Krd_7.74 // yo mantrÅ asmin mantre ni«ïÃta-dhÅr datta-matir vartate tasya sÃdhakasya vaktra-gahvarÃt mukha-madhyato gadya-padya-mayÅ vÃïÅ pravartate gaÇgÃ-pravÃhavat viÓuddhÃnavara-tattvena gaÇgÃ-pravÃheïopamà || KrdC_7.74 || ______________________________ sarva-vede«u ÓÃstre«u saÇgÅte«u ca paï¬ita÷ | saævittiæ paramÃæ labdhvà cÃnte bhÆyÃt paraæ padam // Krd_7.75 // sarve«u ­g-vedÃdi«u ÓÃstre«u vedÃnte«u paï¬ito viveka-buddhi-yukta÷ san saævittim utk­«Âa-j¤Ãnaæ prÃpya ante dehÃvasÃne vi«ïu-lokaæ prÃpnoti || KrdC_7.75 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- tÃraæ h­d bhagavÃn Çe 'nto nanda-putra-padaæ tathà | anandÃnte vapu«e 'sthy-agnim ÃyÃnte daÓa-varïaka÷ // Krd_7.76 // a«ÂÃviæÓaty ak«aro 'yaæ bruve dvÃtriæÓad-ak«aram | nanda-putra-pada Çe 'ntaæ ÓyÃmalÃÇgaæ padaæ tathà | Çe 'ntà bÃla-vapu÷ k­«ïa-govindà daÓa-varïaka÷ // Krd_7.77 // tÃraæ praïava÷ h­t nama÷ Çe 'ntaÓ caturthy-anto bhagavÃn bhagavata iti svarÆpaæ nanda-putraæ tathà Çe 'ntaæ caturthy-antaæ nanda-putrÃyeti padÃnte Ãnanda iti Óabda-Óe«e vapu«e iti svarÆpam | asthi Óa-kÃra÷ agnÅ repha÷ mÃyà dÅrgha-Å-kÃra÷ tathà ca ÓrÅ-bÅjam asyÃnte daÓÃrïaka÷ daÓÃk«ara-mantra÷ etenÃyaæ mantra÷ a«ÂÃviæÓaty-ak«aro bhavati | adhunà dvÃtriæÓa-mantram uddharati-nandeti | nanda-putra-padaæ caturthy-antaæ ÓyÃmalÃÇgaæ padam api caturthy-antaæ bÃla-vapu÷ k­«ïa-govinda-ÓabdÃÓ ca pratyekaæ caturthy-antÃ÷ | anantaraæ pÆrvokta-daÓÃk«ara-mantra÷ | etena dvÃtriæÓad-ak«aro mantro bhavati || KrdC_7.76-77 || vimarÓa÷-oæ namo bhagavate nanda-putrÃya Ãnanda-vapu«e ÓrÅæ gopÅ-jana-vallabhÃya svÃhà || KrdC_7.76 || nanda-putrÃya ÓyÃmalÃÇgÃya bÃla-vapu«e k­«ïÃya govindÃya gopÅjanavallabhÃya svÃhà || KrdC_7.77 || ______________________________ ­«y-Ãdikaæ darÓayati | anayor nÃrada ­«i÷ chandas tri«Âub-anu«Âubhau | ÃcakrÃdyair aÇgam aÇga-dik-pÃlÃdyaiÓ ca pÆjanam // Krd_7.78 // anayor nÃrada ­«i÷ | yathÃ-kramaæ tri«Âub-anu«Âup-chandasÅ ÃcakrÃdyai÷ pÆrvoktair aÇga-pa¤cakam aÇga-dik-pÃla-vajrÃdyair Ãvaraïa-pÆjanaæ pÅÂha-pÆjà tu pÆrvavat || KrdC_7.78 || ______________________________ dhyÃnaæ darÓayati- dak«iïe ratna-ca«akaæ vÃme sauvarïa-vetrakam | kare dadhÃnaæ devÅbhyÃm ÃÓli«Âaæ cintayed dharim // Krd_7.79 // hariæ cintayet | kÅd­Óaæ ? dak«iïa-haste ratna-pÃtraæ vÃma-haste suvarïa-ghaÂita-vetraæ dadhÃnam | puna÷ kÅd­Óaæ ? devÅbhyÃæ lak«mÅ-sarasvatÅbhyÃæ rukmiïÅ-satyabhÃmÃbhyÃæ và ÃliÇgitam || KrdC_7.79 || ______________________________ japel lak«aæ manu-varau pÃyasair ayutaæ hunet | evaæ siddha-manur mantrÅ trailokyaiÓvarya-bhÃg bhavet // Krd_7.80 // mantra-Óre«Âhau pratyekaæ lak«aæ japet | anantaraæ paramÃnnena daÓa-sahasraæ juhuyÃt anena siddhau mantro yasya mantrÅ loka-trayiÓvarya-bhÃjanaæ bhavati || KrdC_7.80 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- tÃra-ÓrÅ-Óakti-bÅjìhyaæ namo bhagavate padam | nanda-putra-pada-Çe 'ntaæ bhÆdharo mukha-v­tta-yuk | mÃsÃnte vapu«e mantra ÆnaviæÓati-varïaka÷ // Krd_7.81 // tÃraæ praïava÷ ÓrÅ-bÅjaæ bhuvaneÓvarÅ-bÅjam etad-bÅja-trayìhya namo bhagavate iti svarÆpaæ tataÓ caturthy-anta-nanda-putra-padaæ bhÆdharo ba-kÃra÷ mukha-v­ttam Ã-kÃra÷ tad-yukta÷ mÃæso la-kÃras tad-ante vapu«e iti svarÆpam etena ÆnaviæÓati-varïako mantra uddh­to bhavati || KrdC_7.81 || mantroddhÃra÷: oæ ÓrÅæ hrÅæ namo bhagavate nanda-putrÃya bÃla-vapu«e || ______________________________ ­«ir brahmÃnu«Âup-chandas tathÃnyad uditaæ samam | ayaæ ca sarva-sampatti-siddhaye sevyatÃmbudhai÷ // Krd_7.82 // asya mantrasya brahmà ­«iÓ chando 'nu«Âub anyad uditam | anyat sarvaæ samÃnaæ pÆrvoktavad veditavyam ity artha÷ || KrdC_7.82 || ______________________________ mantram uddharati- tÃraæ h­t bhagavÃn Çe 'nto rukmiïÅ-vallabhas tathà | Óiro 'nta÷ «o¬aÓÃrïo 'yaæ rukmiïÅ-vallabhÃhvaya÷ // Krd_7.83 // tÃra÷ praïava÷ h­n nama÷ caturthy-anto bhagavÃn tathà caturthy-anto rukmiïÅ-vallabha-Óabda÷ Óiro 'nta÷ svÃhÃ-ÓabdÃnta÷ etena rukmiïÅ-vallabhÃkhya÷ «o¬aÓÃk«aro mantra÷ kathita÷ || KrdC_7.83 || vimarÓa÷ : oæ namo bhagavate rukmiïÅ-vallabhÃya svÃhà || ______________________________ sarva-sampat-prado mantro nÃrado 'sya muni÷ sm­ta÷ | chando 'nu«Âip devatà ca rukmiïÅ-vallabho hari÷ | eka-d­g-veda-muni-d­g-varïair asyÃÇga-pa¤cakam // Krd_7.84 // asya ­«ir nÃrada÷ anu«Âup-chanda÷ rukmiïÅ-vallabho harir devateti | eketi | asya mantrasya pa¤cÃÇgÃni bhavanti | kai÷ ? mantrasya eka-dvi-catu÷-sapta-dvi-varïai÷ || KrdC_7.84 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- tÃpiccha-cchavi-raÇga-gÃm priyatamÃæ sarvaïa-prabhÃm ambuja- prodyad-vÃma-bhujÃæ sva-vÃma-bhujayÃÓli«yan sacintÃÓmanà | Óli«yantÅæ svayam anya-hasta-vilasat-sauvarïa-vetraÓ ciraæ pÃyÃd vo 'sana-prasÆna-pÅta-vasano nÃnÃ-vibhÆ«o hari÷ // Krd_7.85 // tÃpiccha-cchavis tamÃla-kÃntir harir vo yu«mÃn pÃyÃt rak«atu | kiæ kurvan ? aÇkasthÃæ gaurÃÇgÅæ priyatamÃæ cintÃmaïi-ratna-sahitena hastena ÃliÇgan | ÃtmÃnaæ devaæ và dak«iïa-kareïa ÃÓli«yantÅm ÃlliÇgantÅm | kÅd­Óo hari÷ ? ÃliÇganÃnya-haste käcana-daï¬o yasya | tathà puna÷ kÅd­Óa÷ ? asana-v­k«a-pu«pavat pÅte vastre yasya sa÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? nÃnÃ-prakÃro 'laÇkÃro yasya || KrdC_7.85 || ______________________________ puraÓcaraïam Ãha- dhyÃtvaivaæ rukmiïÅ-nÃthaæ japyÃl lak«am imaæ manum | ayutaæ juhuyÃt padmair aruïair madhurÃplutai÷ // Krd_7.86 // evaæ pÆrvoktaæ rukmiïÅ-vallabhaæ rukmiïÅ-nÃthaæ dhyÃtvà imaæ mantraæ lak«am ekaæ japatu | gh­ta-madhu-ÓarkarÃsiktai÷ lohita-padmair api daÓa-sahasraæ juhuyÃt || KrdC_7.86 || ______________________________ pÆjÃæ darÓayati- arcayen nityam aÇgais taæ nÃradÃdyair diÓÃdhipai÷ | vajrÃdyair api dharmÃrtha-kÃma-mok«Ãptaye nara÷ // Krd_7.87 // pÅÂha-pÆjà pÆrvavat | Ãvaraïa-pÆjà tu kathyate-pratyahaæ taæ hariæ pÆjayet | kair aÇgair ÃcakrÃdyai÷ sÃyÃhna-pÆjoktai÷ nÃrada-prabh­tibhiÓ ca diÓÃdhipair indrÃdyai÷ te«Ãm Ãyudhair vajrÃdyai÷ | kÅd­Óaæ ? puru«Ãrtha-catu«Âaya-pradam || KrdC_7.87 || ______________________________ mantrÃntaram uddharati- lÅlÃ-daï¬Ãvadhau gopÅ-jana-saæsakta-do÷ padam | daï¬Ãnte bÃla-rÆpeti megha-ÓyÃma-padaæ tata÷ // Krd_7.88 // bhagavÃn vi«ïur ity uktvà vahni-jÃyÃntako manu÷ | ekonatriæÓad-arïo 'sya munir nÃrada Årita÷ // Krd_7.89 // chando 'nu«Âup devatà ca lÅlÃ-daï¬a-dharo hari÷ | manv-abdhi-karaïÃgny-abdhi-varïair aÇga-kriyà matà // Krd_7.90 // lÅlÃ-daï¬Ãvadhau lÅlÃ-daï¬a-ÓabdÃnte gopÅ-jana-saæsakta-do÷ padam anantaraæ daï¬a-ÓabdÃnte bÃla-rÆpeti padaæ tad anu megha-ÓyÃmeti padaæ tata÷ Óabdo 'pi kÃkÃk«ivat sambadhyate | tad anu bhagavÃn vi«ïu÷ sambodhanÃntam uktvà svÃhÃ-ÓabdÃnte ekonatriæÓad-ak«aro mantra uddhriyatÃm ity artha÷ | asya mantrasya nÃrada ­«ir anu«Âup chando lÅlÃ-daï¬o harir devateti | manv-abdhÅti | asya mantrasyÃÇga-kriyà manuÓ caturdaÓa÷ abdhiÓ catu«Âayaæ karaïaæ pa¤ca agnis trayaÓ catvÃro 'bdhir etat-saÇkhyÃkair mantra-varïair matà saæmatà pa¤cÃÇgÃnÅty artha÷ || KrdC_7.90 || mantroddhÃra÷ : lÅlÃ-daï¬a-gopÅ-jana-saæsakta-dor-daï¬a-bÃla-rÆpa-megha-ÓyÃma bhagavan vi«ïo svÃhà | ______________________________ dhyÃnam Ãha- saæmohayan nija-kavÃmakarastha-lÅlÃ- daï¬ena gopa-yuvatÅ÷ sura-sundarÅÓ ca | diÓyÃn nija-priyatamÃæsaga-dak«a-hasto deva÷ Óriyaæ nihata-kaæsa urukramo va÷ // Krd_7.91 // saæmohayan nija-kavÃmakarastha-lÅlÃ-daï¬ena gopa-yuvatÅ÷ sura-sundarÅÓ ca diÓyÃn nija-priyatamÃæsaga-dak«a-hasto deva÷ Óriyaæ nihata-kaæsa urukramo va÷ || KrdC_7.91 || ______________________________ puraÓcaraïam Ãha- dhyÃtvaivaæ prajapel lak«am ayutaæ tila-taï¬ulai÷ | tri-madhv-aktair huned aÇga-dik-pÃlÃdyai÷ samarcayet // Krd_7.92 // evaæ pÆrvoktaæ k­«ïaæ dhyÃtvà lak«am ekaæ japet | tad anu gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-sahitais tila-taï¬ulair daÓa-sahasraæ juhuyÃt | aÇgeti | pÅÂha-pÆjà pÆrvavad Ãvaraïa-pÆjÃ-pa¤cÃÇgair indrÃdyaiÓ ceti || KrdC_7.92 || ______________________________ prÃtyÃhika-pÆjÃ-phalam Ãha- lÅlÃ-daï¬aæ hariæ yo vai bhajate nityam ÃdarÃt | sa pÆjyate sarva-lokais taæ bhajed indirà sadà // Krd_7.93 // yo manu«ya÷ pratyahaæ lÅlÃ-daï¬a-dharaæ hariæ sevate sa sarva-janai÷ pÆjyate | tam indirà lak«mÅ÷ sarvadà bhajate || KrdC_7.93 || ______________________________ mantrÃntaram uddharati- trayodaÓa-svara-yutai÷ ÓÃrÇgÅ bheda÷ sakeÓava÷ | tathà mÃæsa-yugaæ bhÃya Óira÷ saptÃk«aro manu÷ // Krd_7.94 // trayodaÓa-svara oækÃras tena yuta÷ ÓÃrÇgÅ ga-kÃra÷ medo va-kÃra÷ | kÅd­Óa÷ ? sa keÓava÷ a-kÃra-sahita÷ | tathà mÃæsa-yugaæ la-kÃra-dvayam iti bhÃya Óira÷ svÃhà | anena saptÃk«aro mantra ukta÷ || KrdC_7.94 || mantra-svarÆpa÷ : go-vallabhÃya svÃhà || ______________________________ ­«y-Ãdikam Ãha- ÃcakrÃdyair aÇga-kptir nÃrado 'sya muni÷ sm­ta÷ | chanda u«ïig-devatà ca go-vallabha udÃh­ta÷ // Krd_7.95 // ÃcakrÃdyai÷ pa¤cÃÇga-karaïam | asya mantrasya nÃrada ­«i÷ | u«ïik chanda÷ | go-vallabha÷ k­«ïo devateti || KrdC_7.95 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- dhyeyo 'cyuta÷ sa kapilÃ-gaïa-madhya-saæstha÷ tà Ãhvayan dadhad adak«iïa-do«ïi veïum | pÃÓaæ saya«Âim aparatra payodanÅla÷ pÅtÃmbaro 'hi-ripu-piccha-k­tÃvataæsa÷ // Krd_7.96 // acyuta÷ k­«ïo dhyeya÷ | kÅd­Óa÷ ? kapilÃ-gaïo go-viÓe«a-samÆhas tasyÃbhyantara-vartÅ | kiæ kurvan ? tÃ÷ kapilà Ãhvayan abhimukhÅkurvan | puna÷ kÅd­Óa÷ ? adak«iïa-do«ïi vÃma-hastena sa-randhraæ vaæÓaæ vahan | aparatra dak«iïa-haste daï¬a-sahita-go-bandhana-rajjuæ dadhat | puna÷ kÅd­Óa÷ ? payoda-nÅlau megha-ÓyÃma÷ pÅta-vasana÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? ahi-ripur mayÆra÷ | tasya picchaæ Óikhaï¬a÷ | tena k­to 'vataæsa÷ karïÃlaÇkÃra÷ Óiro-bhÆ«aïaæ và yena sa tathà || KrdC_7.96 || ______________________________ puraÓcaraïam Ãha- muni-lak«aæ japed etad dhunet sapta-sahasrakam | go-k«Åra-raÇga-dik-pÃla-madhye 'rcye go-gaïëÂakam // Krd_7.97 // imaæ mantraæ muni-lak«aæ sapta-lak«aæ japet | go-dugdhai÷ sapta-sahasraæ juhuyÃt | aÇga-pÆjÃnantraæ dikpÃla-pÆjÃyÃ÷ prÃk go-gaïëÂakaæ pÆjanÅyaæ go-gaïëÂakaæ ca prathamÃdi yathà syÃt | suvarïa-varïà kapilà dvitÅyà gaura-piÇgalà | t­tÅyà gaura-piÇgÃk«Å caturthÅ gu¬a-piÇgalà || pa¤camÅ abhra-varïà syÃd etÃ÷ syur uttamà gavÃm | caturthÅ piÇgalà «a«ÂhÅ saptamÅ khura-piÇgalà | a«ÂamÅ kapilà go«u vij¤eya÷ kapilÃ-gaïa÷ || ity anenoktam || KrdC_7.97 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- a«Âottara-sahasraæ ya÷ payobhir dinaÓo hunet | pak«Ãt sa go-gaïair ìhyo daÓÃrïenai«a và vidhi÷ // Krd_7.98 // go-dugdhai÷ pratidinaæ yo '«tÃdhikaæ sahasraæ juhuyÃt sa pa¤cadaÓa-dinÃbhyantare go-samÆhena sampanno bhavati | e«a vidhi-prayogo daÓÃk«ara-mantreïa và kÃrya ity artha÷ || KrdC_7.98 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- sa-lavo vÃsudevo h­t Çe 'ntaæ ca bhagavat-padam | ÓrÅ-govinda-padaæ tadvat dvÃdaÓÃrïo 'yam Årita÷ // Krd_7.99 // lavo bindu÷ | tat-sahito vÃsudeva÷ oækÃra÷ arthÃt praïava÷ | oæ nama÷ caturthy-antaæ bhagavat-padaæ tathà ÓrÅ-govinda-padaæ caturthy-antam | etena dvÃdaÓÃk«aro mantra uddh­ta÷ || KrdC_7.99 || mantra-svarÆpa÷ : oæ namo bhagavate ÓrÅ-govindÃya || ______________________________ ­«y-Ãdikam Ãha- manur nÃrada-gÃyatrÅ-k­«ïa-r«y-Ãdir athÃÇgakam | ekÃk«i-veda-bhÆtÃrïai÷ samastair api kalpayet // Krd_7.100 // kvacin munir iti pÃÂho na yukta÷ | asamanvayÃt paunarukutyÃc ca kintu manur ity eva pÃÂha÷ | ayam iti pÃÂho yuktyÃlabhyata iti rudradhara÷ || KrdC_7.100 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- vande kalpa-dru-mÆlÃÓrita-maïi-maya-siæhÃsane sannivi«Âaæ nÅlÃbhaæ pÅta-vastraæ kara-kamala-lasac-chaÇkha-vetraæ murÃrim | gobhi÷ sa-praÓravÃbhir v­tam amara-pati-prau¬ha-hasta-stha-kumbha- pracyotat-saudha-dhÃrÃ-snapitam abhinavÃmbhoja-patrÃbha-netram // Krd_7.101 // murÃriæ vande | kÅd­Óaæ ? kalpa-v­k«a-mÆlÃvasthite padma-rÃga-maïi-ghaÂite siæhÃsane upavi«Âam | puna÷ kÅd­Óaæ ? nÅlÃbhaæ ÓyÃmaæ tathà pÅta-vastraæ tathà hasta-padme ÓobhamÃnau ÓaÇkha-vetrau yasya | taæ tathà sa-praÓravÃbhi÷ k«Åra-stanÃbhi÷ gobhir v­taæ ve«Âitam | tathà amara-pater indrasya prau¬ho bali«Âho yo hastas tad-avasthito ya÷ kumbha÷ ghaÂas tasmÃt prasravad am­ta-dhÃrÃbhi÷ snapitaæ tathÃbhinavaæ nÆtanaæ yad ambhojaæ padmaæ tasya patravad Ãbhà kÃntir nayanayor yasya tam || KrdC_7.101 || ______________________________ puraÓcaraïam Ãha- dhyÃtvaivam acyutaæ japtvà ravi-lak«aæ hunet tata÷ | dugdhair dvÃdaÓa-sÃhasraæ dinaÓo 'muæ samarcayet // Krd_7.102 // evaæ pÆrvoktam acyutaæ dhyÃtvà dvÃdaÓa-lak«aæ japtvà dugdhair dvÃdaÓa-sahasraæ juhuyÃt | pratyahaæ và amuæ pÆjayet || KrdC_7.102 || ______________________________ ÃyatanÃdi«u pÆjÃ-viÓe«aæ darÓayati- go«Âhe prati«Âhitaæ cÃtma-gehe và pratimÃdi«u | samasta-parivÃrÃrcÃs tÃ÷ punar vi«ïu-pÃr«adÃ÷ // Krd_7.103 // dvÃrÃgre bali-pÅÂhe 'rcyÃ÷ pak«ÅndraÓ ca tad-agrata÷ | caï¬a-pracaï¬au prÃg dhÃt­-vidhÃtÃrau ca dak«iïe // Krd_7.104 // jaya÷ sa-vijaya÷ paÓcÃd bala÷ prabala uttare | Ærdhvaæ dvÃra-Óriyaæ ce«Âvà dvÃstheÓÃn yugmaÓo 'rcayet // Krd_7.105 // pÆjyo vÃstu-pumÃæs tatra tatra dvÃ÷-pÅtha-madhya-ga÷ | dvÃrÃnta÷-pÃrÓvayor arcyà gaÇgà ca yamunà nidhÅ // Krd_7.106 // koïe«u vighnaæ durgÃæ ca vÃïÅæ k«etreÓam arcayet | arcayed vÃstu-puru«aæ veÓma-madhye samÃhita÷ | devatÃrcÃnurodhena nair­tyÃæ và vicak«aïa÷ // Krd_7.107 // go«Âhe go-sthÃne prati«Âhitaæ sthÃpitaæ | tathà Ãtma-gehe suvarïÃdi-ghaÂita- pratimÃdi«u prati«Âhitaæ vi«ïuæ pÆjayed iti pÆrveïÃnvaya÷ | tÃ÷ pÆrvoktà eva samasta-parivÃra-pÆjÃ÷ kÃryÃ÷ | tathà vak«yamÃïÃÓ ca vi«ïu-pÃr«adÃ÷ pÆrvÃdi-caturdvÃrÃgra-bhÃge bali-dÃna-pÅÂhe dviÓa÷ pÆjyà atra tripÃÂhina÷ | dvÃdaÓÃk«ara-govinda-mantrasya pÆjÃ-prasaÇgena pÆrvokta-dÅk«Ã-pÆjÃyÃæ tathÃikÃla-pÆjÃysv api pÆrvÃdi-catur-dvÃra-pÆjà viÓe«ata÷ kartavyatvena j¤Ãtavyà samasta-parivÃrÃyÃcyutÃya namo nama÷ | vi«ïu-pÃr«adebhyo namo nama÷ | anena mantra-dvayena pÆrvÃdi-caturdvÃrÃgra-bhÃge bali-dÃna-pÅÂhe pÆjayed ity artha÷ | pak«Åndro garu¬a÷ | tad-agrata÷ bali-dÃna-pÅÂhÃgrata÷ pÆjya÷ | vi«ïu-pÃr«adÃn darÓayati-prÃg iti | catur-asra-catur-dvÃrordhva-bhÃge dvÃra-Óriyaæ pÆjayitvà caï¬ÃdÅn dvau dvau k­tvà pÆjayet | anukrameïa pÆrva-dvÃram Ãrabhya dvÃra-bali-pÅÂhayor madhye vÃstu-puru«Ãya nama iti pÆjayet | dvÃrÃnta iti catur-dvÃra-madhyobhaya-phalake gaÇgÃ-yamune pÆjye, tathà ÓaÇkha-nidhi-padma-nidhÅ ca pÆjyau | tad anu maï¬ape praviÓyÃgneyÃdi-koïe«u punar vÃstu-puru«aæ saæyata÷ san pÆjayet || KrdC_7.103-107 || ______________________________ astram uddharati- tÃraæ ÓÃrÇga-padaæ Çe 'ntaæ sa-pÆrvaæ ca ÓarÃsanam | huæ pha natir ity uktvÃstra-mudrayÃgre sthito hare÷ // Krd_7.108 // pu«pÃk«ataæ k«iped dik«u samÃsÅnÃsane tata÷ | vidheyam etat sarvatra sthÃpite«u viÓe«ata÷ // Krd_7.109 // tÃraæ praïava÷ | ÓÃrÇga-padaæ Çe 'ntaæ caturthy-antaæ sa-pÆrvaæ sa-ÓarÃsana-Óabdaæ caturthy-antaæ huæ pha nama÷ ity uktvà pu«pÃk«ataæ catur-dik«u astra-mudrayà choÂikayà nik«ipet | kÅd­Óa÷ ? harer agre sthita÷ | tata÷ Ãsane svocite upaviÓet | etat sarvaæ sarva-pÆjÃdau kartavyaæ sthÃpite«u pratimÃdi«u punar viÓe«ata÷ kartavyam eva || KrdC_7.108-109 || ______________________________ pÅÂha-pÆjÃm Ãha- ÃtmÃrcanÃntaæ k­tvÃtha guru-paÇkti-puroktavat | ÓrÅ-gurÆn paramÃdyÃæÓ ca mahÃsmat-sarva-pÆrvakÃn // Krd_7.110 // sva-dehe pÆrvokta-svarÆpeïa pÅÂham Ãrabhya sampÆjya h­di bhagavantam abhyarcya anantaraæ bÃhya-pÅÂhe pÆrvavat pÆrvokta-dÅk«Ã-prakaraïa-kathitottara-dig-vibhÃge itivad guru-paÇktiæ pÆjayet | guru-paÇktim evÃha-ÓrÅ-gurÆn iti | ÓrÅ-Óabda-pÆrvÃn gurÆn parama-gurÆn | prayogaÓ ca-ÓrÅ-gurubhyo nama÷ | ÓrÅa-parama-gurubhyo nama÷ | ÓrÅ-mahÃ-gurubhyo nama÷ | ÓrÅ-asmad-gurubhyo nama÷ | sarva-gurubhyo nama÷ || KrdC_7.110 || ______________________________ tat-pÃdukÃn ÃradÃdÅn pÆrva-siddhÃn anantaram | tato bhÃgavatÃæÓ ce«Âvà vighnaæ dak«iïato 'rcayet // Krd_7.111 // tat pÃdukÃbhya÷ nÃradÃdibhya÷ pÆrva-siddhebhya÷ bhÃgavatebhya iti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ | ÓrÅ-guru-pÃdukÃbhyo nama÷ | ÓrÅ-parama-guru-pÃdukÃ-Ãdi-guru-pÃdukÃ-mahÃ-guru-pÃdukÃ-asmad-guru-pÃdukÃ-sarva-guru-pÃdukÃbhyo nama iti tripÃÂhina÷ | evaæ guru-paÇkti-pÅÂhasyottare samabhyarcya dak«iïe gaïeÓaæ pÆjayet || KrdC_7.111 || ______________________________ pÆrvavat pÅÂham abhyarcya ÓrÅ-govindam athÃrcayet | rukmiïÅæ satyabhÃmÃæ ca pÃrÓvayor indram agrata÷ // Krd_7.112 // p­«Âhata÷ surabhiæ ce«Âvà keÓare«v aÇga-devatÃ÷ | arcyà h­dÃdi-varmÃntà dik«v astraæ koïake«u ca // Krd_7.113 // pÆrvokta-prakÃreïÃdhÃra-ÓaktyÃdi-pÅÂha-mantrÃntaæ sampÆjya devam ÃvÃhya aghyÃdibhir upacÃrai÷ pÆjayet | Ãvaraïa-pÆjÃm Ãha-rukmiïÅm iti | govinda-dak«iïa-vÃmayo÷ pÃrÓvayo÷ karïikÃyÃæ rukmiïÅ satyabhÃmà ca sampÆjyà devÃgre ca indraæ sampÆjya deva-p­«Âhe tu surabhiæ pÆrvÃdi-caturdik-koïe«u keÓare«u h­d-Ãdi-varmÃntà aÇga-devatÃ÷ pÆjyÃ÷ | keÓare«u koïe«u punar-astram aÇgaæ pÆjayet || KrdC_7.112-113 || ______________________________ kÃlindÅ-rohiïÅ-nÃgnajity-ÃdyÃ÷ «a ca Óaktaya÷ | dale«u pÅÂha-koïe«u vahny-Ãdy-arcyÃÓ ca kiÇkiïÅ÷ // Krd_7.114 // dÃmÃni ya«Âi-veïuÓ ca pura÷ ÓrÅvatsa-kaustubhau | agrato vanamÃlÃæ ca dik«v a«ÂÃsu tato 'rcayet // Krd_7.115 // päcajanyaæ gadÃæ cakraæ vasudevaæ ca devakÅm | nanda-gopaæ yaÓodÃæ ca sa-go-gopÃla-gopikÃ÷ // Krd_7.116 // kÃlindy-ÃdyÃ÷ Óaktayo deva-patnya÷ patre«u pÆjyÃ÷ | Ãdi-padena sunandÃ-mitravindÃ-sulak«maïÃ-parigraha÷ ÃgneyÃdi-pÅÂha-koïe«u kiÇkiïi-dÃmÃdÅn pÆjayet | tatra ÓrÅ-k­«ïa-k«udra-ghaïÂikÃm agni-koïe | go-rak«aïÃrthaæ dÃmÃni nair­te go-preraïÃrthaæ lakuÂaæ vÃyau vaæÓam ÅÓÃna-koïe devasyÃgre ÓrÅvatsa-kaustubhau | ÓrÅvatsa-kaustubhÃgrata÷ vanamÃlÃæ tad-upari a«Âa- dik«u päcajanyÃdaya iti | päcajanyÃya nama÷ sa-go-gopÃla-gopikÃbhyo nama ity antÃ÷ pÆjyÃ÷ Ãdi-padena gadÃ-cakra-vasudeva-devakÅnanda-yaÓodÃ-parigraha÷ || KrdC_7.114-116 || ______________________________ indrÃdyÃ÷ kumudÃdyÃÓ ca viÓvaksenaæ tathottare | kumuda÷ kumudÃk«aÓ ca puï¬arÅko 'tha vÃmana÷ | ÓaÇku-karïa÷ sarva-netra÷ sumukha÷ suprati«Âhita÷ // Krd_7.117 // indrÃdyÃ÷ sva-sva-dik«u pÆjyÃ÷ tad-astrÃïi vajrÃdÅny Ãdi-Óabda-grÃhyÃïi tathà kumudÃdyÃÓ cëÂa-gajÃ÷ tat-upari sva-sva-dik«u pÆjyÃ÷ tad-bahir-devatottare vi«vaksenaæ pÆjayet || KrdC_7.117 || ______________________________ pÆjÃ-phalam Ãha- eka-kÃlaæ dvikÃlaæ và tri-kÃlaæ ceti go«Âhagam | ÓrÅ-govindaæ yajen nityaæ gobhyaÓ ca yavasa-prada÷ // Krd_7.118 // dÅrgha-jÅvÅ nirÃtaÇko dhenu-dhÃnya-dhanÃdibhi÷ | putrair mitrair ihìho 'nte prayÃti paraæ padam // Krd_7.119 // go«Âhagaæ vraja-gaæ k­«ïaæ pratyahaæ eka-kÃlaæ dvikÃlaæ tri-kÃlaæ pÆjayet | gobhyaÓ ca grÃsa-prada÷ sannihita-loke cirÃyur nirbhayo dhenu-dhÃnya-suvarïÃdibhi÷ putra-mitrÃdibhiÓ ca sampanno bhavati deha-pÃtÃnte ca vi«ïu-lokaæ ca gacchati || KrdC_7.118-119 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- Ærdhvad-anta-yuta÷ ÓÃrÇgÅ cakrÅ dak«iïa-karïa-yuk | mÃæsaæ nÃthÃya naty-anto mÆla-mantro '«ta-varïaka÷ // Krd_7.120 // Ærdhvad-anta÷ oækÃra÷ tena sahita÷ ÓÃrÇgÅ ga-kÃra÷ cakrÅ ka-kÃra÷ dak«iïa-karïa-yuk u-kÃra-sahita÷ mÃæsÅ la-kÃra÷ nÃthÃyeti svarÆpaæ naty-anto nama÷ padÃnta÷ ayam a«ÂÃk«aro mÆla-mantra-saæj¤aka÷ || KrdC_7.120 || ______________________________ ­«y-Ãdikam Ãha- ­«ir brahmà ca gÃyatrÅ-cchanda÷ k­«ïas tu devatà | yuga-varïai÷ samastena proktaæ syÃd aÇga-pa¤cakam // Krd_7.121 // asya mantrasya brahmà ­«i÷ gÃyatrÅ-cchanda÷ ÓrÅ-k­«ïo devatà ca Óabdo 'nukta-samuccaye tena bÅja-Óakty-adhi«ÂhÃt­-devatà daÓÃk«aravat tathà asya mantrasya mantrottha-varïÃnÃæ caturbhir yugma-varïaiÓ caturaÇga-samagreïa ca mantreïÃÇga-pa¤cakaæ j¤eyam || KrdC_7.121 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- pa¤ca-var«am atid­ptam aÇgaïe dhÃvamÃnam alakÃkulek«aïam | kiÇkiïÅ-valaya-hÃra-nÆpurair a¤jitaæ smarata gopa-bÃlakam // Krd_7.122 // gopa-ÓiÓuæ namata | kÅd­Óaæ ? pa¤ca-var«a-vaya÷sthaæ tathà atibali«Âhaæ tathà prÃÇgaïe dhÃvamÃnaæ tathà cÃtica¤calek«aïaæ tathà kiÇkiïÅ k«udra-ghaïÂikà valaya÷ kaÇkaïa÷ hÃro muktÃhÃra÷ nÆpuras tulÃkoÂir etair a¤jitaæ bhÆ«itam || KrdC_7.122 || ______________________________ puraÓcaraïam Ãha- dhyÃtvaivaæ prajaped a«Âa-lak«aæ tÃvat sahasrakam | juhuyÃt brahma-v­k«ottha-samidbhi÷ pÃyasena và // Krd_7.123 // evaæ pÆrvoktaæ dhyÃtvà a«Âa-lak«aæ mantraæ japet | tad anu palÃÓa-v­k«a-samidbhi÷ paramÃnnena vëÂa-sahasraæ juhuyÃt || KrdC_7.123 || ______________________________ pÆjÃ-prakÃram Ãha- prÃsÃde sthÃpitaæ k­«ïam amunà nityaÓo 'rcayet | dvÃra-pÆjÃdi pÅÂhÃrcanÃntaæ k­tvokta-mÃrgata÷ // Krd_7.124 // dhavala-g­he sthÃpitaæ k­«ïam amunà vak«yamÃïa-prakÃreïa pratyahaæ pÆjayet | dvÃra-pÆjÃm Ãrabhya pÅÂha-pÆjÃ-paryantaæ pÆrvokta-mantra-vartmanà kuryÃt || KrdC_7.124 || ______________________________ madhye 'rca-pad dhariæ dik«u vidik«v aÇgÃni ca kramÃt | vÃsudeva÷ saÇkar«aïa÷ pradyumnaÓ cÃniruddhaka÷ // Krd_7.125 // rukmiïÅ satyabhÃmà ca lak«maïà jÃmbavaty api | dig-vidik«v arcayed etÃn indra-vajrÃdikÃn bahi÷ // Krd_7.126 // padma-madhye hariæ pÆjayet | pÆrvÃdi-dik-keÓare«u h­d-Ãdy-aÇga-catu«Âayam | ÃgneyÃdi-vidik-keÓare«u astram aÇgam pÆjayet | vÃsudeva iti | pÆrvÃdi-dik-patre«u vÃsudevÃdÅn pÆjayet | ÃgneyÃdi-vidik-patre«u rukmiïy-ÃdyÃ÷ pÆjayet | tad-bÃhye sva-sva-dik«u indÃdÅn, tad anu vajrÃdÅn pÆjayed ity artha÷ || KrdC_7.126 || ______________________________ phalam Ãha- yo 'muæ mantraæ japen nityaæ vidhinety arcayed dharim | sa sarva-sampat-sampÆrïo nityaæ Óuddhaæ padaæ vrajet // Krd_7.127 // ya÷ pumÃn ukta-vidhinà harim arcayet | amuæ mantraæ japet sa sarvaiÓvaryaæ sampanna÷ san nityam avinÃÓi Óuddham avidyà tat-kÃrya-rahitaæ padaæ brahmÃkhyaæ prÃpnoti || KrdC_7.127 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- tÃra-ÓrÅ-Óakti-mÃrÃnte ÓrÅ-k­«ïÃya-padaæ vadet | ÓrÅ-govindÃya tasyordhvaæ ÓrÅ-gopÅ-jana ity api | vallabhÃya tatas tri÷ ÓrÅ-siddhi-gopÃlako manu÷ // Krd_7.128 // tÃra÷ praïava÷ ÓrÅ÷ ÓrÅ-bÅjaæ Óakti-bÅjaæ kÃma-bÅjÃnte ÓrÅ-k­«ïÃyeti svarÆpaæ tad anu ÓrÅ-govindÃyeti svarÆpaæ tad anu ÓrÅ-gopÅ-jana-vallabhÃyeti svarÆpaæ ÓrÅ-bÅja-trayam iti siddhi-gopÃlako mantra uddh­ta÷ | ______________________________ dhyÃnam Ãha- mÃdhavÅ-maï¬apÃsÅnau garu¬enÃbhipÃlitau // Krd_7.129 // divya-krŬÃsu niratau rÃma-k­«ïau smaran japet | cakrÅ vasu-svara-yuta÷ sargy ekÃrïo manur mata÷ // Krd_7.130 // rÃma-k­«ïau smaran japet | kÅd­Óau ? mÃdhavÅ-latÃ-maï¬apa-samupasthitau tathà garu¬ena sevitau | ekÃk«arÃdi-gopÃla-mantrÃn darÓayati-cakrÅti | ka-kÃro vasu-svara÷ a«Âama-svara÷ ­-kÃras tena sahita iti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ | munisvara÷ sapta-svaras tena sahita iti rudra-dhara÷ | sargÅ visarga-sahita÷ ity ekÃk«aro mantra÷ || KrdC_7.129-130 || ______________________________ k­«ïeti dvy-ak«ara÷ kÃma-pÆrvas try-arïa÷ sa eva tu | sa eva catur-arïa÷ syÃt Çe 'nto 'nyaÓ catur-ak«ara÷ // Krd_7.131 // vak«yate pa¤ca-varïa÷ syÃt k­«ïÃya nama ity api | k­«ïÃyeti smara-dvandva-madhye pa¤cÃk«aro 'para÷ // Krd_7.132 // k­«ïeti svarÆpaæ dvy-ak«aro mantra÷ | sa eva dvy-ak«ara÷ kÃma-bÅja-pÆrvaÓ cet tadà try-ak«aro mantro bhavati-sa eva try-ak«ara÷ caturthÅ-vibhakty-antaÓ cet tadà catur-ak«aro mantra÷ anya÷ k­«ïÃyeti svarÆpaæ smara-dvandva-kÃma-bÅja-dvayasya madhye yadà bhavati tadà apara÷ pa¤cÃk«aro mantro bhavati || KrdC_7.131-132 || ______________________________ gopÃlÃyÃgni-jÃyÃnta÷ «a¬-ak«ara udÃh­ta÷ | k­«ïÃya-kÃma-bÅjìhyo vahnijÃyÃntako 'para÷ // Krd_7.133 // «a¬ak«ara÷ prÃg-udita÷ k­«ïa-govindakau puna÷ | caturthy-antau sapta-varïa÷ sapta-varïo 'nya÷ puro 'dita÷ // Krd_7.134 // gopÃlÃyeti svarÆpaæ vahnijÃyà svÃheti pada-dvayena «a¬-ak«ara÷ kathita÷ | kÃma-bÅja-sahita-k­«ïÃyeti svÃheti pada-dvayena ca «a¬-ak«aro mantra uddh­tas tayÃpara÷ «a¬-ak«ara÷ prÃg eva kathita÷ sa ca klÅæ k­«ïÃya nama÷ iti | k­«ïa-govindakau Óabdau yadi caturthy-antau bhavatas tadà saptÃk«aro mantro 'para÷ saptÃk«ara÷ prÃg udita÷ sa ca go-vallabhÃya svÃheti || KrdC_7.133-4 || ______________________________ ÓrÅ-Óakti-mÃra÷ k­«ïÃya mÃra÷ saptÃk«aro 'para÷ | k­«ïa-govindakau Çe 'ntau smarìhyÃv a«Âa-varïaka÷ // Krd_7.135 // ÓrÅ-Óakti-mÃrÃ÷ ÓrÅ-bhuvaneÓvarÅ-mÃra-bÅjÃni k­«ïÃyeti mÃrÃnto 'para÷ saptÃk«aro mantra÷ k­«ïa-govinda-Óabdau Çe 'ntau caturthy-antau | kÅd­Óau ? kÃma-bÅjìhyau iti vasu-varïa÷ a«ÂÃk«aro mantra÷ || KrdC_7.135 || ______________________________ dadhi-bhak«aïa-Çe-vahni-jÃyÃbhir aparo '«taka÷ | suprasannÃtmane proktvà mama ity aparo '«taka÷ // Krd_7.136 // caturthy-anto dadhi-bhak«aïa-Óabda÷ vahnijÃyà svÃhà etair varïair aparo '«tÃk«aro mantra÷ suprasannÃtmane svarÆpam uktvà nama iti vadet ity aparo '«tÃk«aro mantra÷ || KrdC_7.136 || ______________________________ prÃk prokto mÆla-mantraÓ ca navÃrïa÷ smara-saæyuta÷ | k­«ïa-govindakau Çe 'ntau namo 'nto 'nyo navÃrïaka÷ // Krd_7.137 // prÃg-uktaÓ cëÂÃk«aro mÆla-mantra÷ smara-saæyuta÷ kÃma-bÅja-yukta÷ san navÃk«aro bhavati | sa ca klÅæ gokula-nÃthÃya nama iti | k­«ïa-govindakau Çe 'ntau caturthy-antau smara-saæyutau yadi bhavatas tadà navÃk«aro mantro bhavati | yady etÃv eva namo 'ntakau nama÷ ÓabdÃntau bhavatas tadà paro navÃk«aro mantra÷ || KrdC_7.137 || ______________________________ klÅæ glauæ klÅæ ÓyÃmalÃÇgÃya namas tu syÃd daÓÃrïaka÷ | Óiro 'nto bÃla-vapu«e klÅæ k­«ïÃya sm­to budhai÷ // Krd_7.138 // uktaæ chandas tu gÃyatrÅ devatà k­«ïa Ŭita÷ | ka-lÃ-«a¬ga-dÅrghakair aÇgam athÃmuæ cintayed dharim // Krd_7.139 // klÅæ glauæ klÅæ ÓyÃmalÃÇgÃya nama iti daÓa-varïako mantra÷ Óiro 'nta÷ svÃhÃnta÷ bÃla-vapu«e iti padaæ klÅæ k­«ïÃyeti ekÃdaÓÃk«aro mantra÷ budhai÷ sm­ta÷ | uktÃnÃm ­«y-Ãdikam Ãha-ete«Ãm ekÃk«aram ÃrabhyaikÃdaÓÃk«ara-paryantÃnÃæ dvÃviæÓati mantrÃïÃm ­«ir nÃrada÷ gÃyatrÅ-chanda÷ ÓrÅ-k­«ïo devatà | aÇgÃny Ãha-kaleti | ka-kÃra-la-kÃrÃbhyÃæ «a¬-dÅrghakair napuæsaka-rahita-«a¬-dÅrgha-svarai÷ klÃæ klÅæ klÆæ klauæ kala÷ ebhir ity artha÷ || KrdC_7.139 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- avyÃd vyÃkopa-nÅlÃmbuja-rucir aruïÃmbhoja-netrÃmbujastho | bÃlo jaÇghÃ-kaÂÅra-sthala-kalita-raïat-kiÇkiïÅko mukunda÷ | dorbhyÃæ haiyaÇgavÅïaæ dadhad ativimalaæ pÃyasaæ viÓva-vandyo go-gopÅ-gopa-vÅto rurunakha-vilasat-kaïÂha-bhÆ«aÓ ciraæ va÷ // Krd_7.140 // avyÃd vyÃkopa-nÅlÃmbuja-rucir aruïÃmbhoja-netrÃmbujastho bÃlo jaÇghÃ-kaÂÅra-sthala-kalita-raïat-kiÇkiïÅko mukunda÷ dorbhyÃæ haiyaÇgavÅïaæ dadhad ativimalaæ pÃyasaæ viÓva-vandyo go-gopÅ-gopa-vÅto rurunakha-vilasat-kaïÂha-bhÆ«aÓ ciraæ va÷ || KrdC_7.140 || ______________________________ ete«Ãæ puraÓcaraïam Ãha- dhyÃtvaivam ekam ete«Ãæ lak«aæ japyÃn manuæ tata÷ | sarpi÷-sitopalopetai÷ pÃyasair ayutaæ hunet // Krd_7.141 // yathoktaæ dhyÃnaæ k­tvà ete«Ãæ madhye ekaæ mantraæ lak«aæ japet | tad anu gh­ta-khaï¬a-sÃra-yuktai÷ paramÃnnair daÓa-sahasraæ juhuyÃt || KrdC_7.141 || ______________________________ tarpayet tÃvad anye«Ãæ manÆnÃæ huta-saÇkhyayà | tarpaïaæ vihitaæ nityaæ yo 'rcayet susamÃhita÷ // Krd_7.142 // vahny-ÃdÅ-ÓÃntam aÇgÃni h­d-Ãdi-kavacÃntakam | arcayet purato netram astraæ dik«u vahni÷ puna÷ // Krd_7.143 // indravajrÃdaya÷ pÆjyÃ÷ saparyai«Ã samÅrità | ity ekam e«Ãæ mantrÃïÃæ bhajed yo manu-vittama÷ // Krd_7.144 // kara-praceyÃ÷ sarvÃrthÃt tasyÃsau pÆjyate 'marai÷ | sadya÷ phala-pradaæ mantraæ vak«ye 'nyaæ catur-ak«aram // Krd_7.145 // sa prokta÷ mÃra-yugmÃntara-stha-k­«ïa-padena tu | ­«y-Ãdyam aÇga-«aÂkaæ ca prÃg-uktaæ proktam asya tu // Krd_7.146 // tad anu tÃvad daÓa-sahasraæ tarpayet | evaæ prakÃreïaikasmin mantre siddhe jÃte tad anye«Ãæ sak­t puraÓcaraïÃnÃm ekaviæÓati mantrÃïÃæ japa-homa-saÇkhyayà vinaiva hutÃyutena tarpaïam eva puraÓcaraïaæ vihitaæ karaïÅyam | ete«Ãæ mantrÃïÃæ homa-saÇkhyayà ayutenaiva tarpaïaæ vihitam | pÆjÃm Ãha-nityam iti | nityaæ sarvadà susamÃhita÷ saæyata÷ san pÆjayet | vahny-ÃdÅ-ÓÃntam Ãgneya-koïam Ãrabhya ÅÓÃna-koïa-paryanta-h­d-Ãdi-kavaca-paryantam aÇga-catu«Âayaæ pÆjayet purato 'gre netram astraæ pÆjayet | pÆrvÃdi-caturdik«u indrÃdÅn pÆjayet | tad anu-vajrÃdÅn iti upasaæharati | e«Ãæ mantrÃïÃæ saparyà pÆjà kathità | phalam Ãha-ity ekam iti | amunà prakÃreïa ya÷ sÃdhakottama e«Ãæ mantrÃïÃæ madhye ekaæ mantraæ bhajet upÃsÅta tasya sarve puru«Ãrthà hasta-prÃpyÃ÷ devaiÓ cÃsau pÆjyate | mantrÃntaram Ãha-sadya iti | tÃtkÃlika-phala-dÃyakam aparaæ caturak«ara-mantraæ vak«ye sa-catur-ak«ara÷ kÃma-bÅja-dvaya-madhyasthena k­«ïa-padena kathita÷ | ­«y-Ãdikam asya ­«iÓ chando daivatam aÇga-«aÂkaæ ca prÃg uktaæ pÆrva-mantra-samuhe kathitaæ boddhavyam || KrdC_7.142-146 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- ÓrÅmat-kalpa-dru-mÆlodgata-kamala-lasat-karïikÃ-saæsthito yas tac-cÃkhyÃlambi-padmodara-vigalad-asaÇkhyÃta-ratnÃbhi«ikta÷ | hemÃbha÷ sva-prabhÃbhis tri-bhuvanam akhilaæ bhÃsayan vÃsudeva÷ pÃyÃd va÷ pÃyasÃdo 'navarata-navanÅtÃm­tÃÓÅ vaÓÅ sa÷ // Krd_7.147 // vÃsudevo vo yu«mÃn pÃyÃt | kÅd­Óa÷ ? ya÷ ÓrÅ-yukta-kalpa-v­k«a-mÆlodgata-padme ÓobhamÃnà yà karïikà tatropavi«Âa÷ | tathà kalpa-druma-ÓÃkhÃlambi yat padmaæ tasyodaraæ tato vigalanti prasaranti yÃni asaÇkhyÃtÃni ratnÃni tair abhi«ikta÷ | tathà suvarïa-gaura÷ tathÃva-kÃntibhi÷ samastaæ trailokyaæ bhÃsayan k«ÅrÃnnÃÓÅ tathà sva-kÃntibhi÷ samastaæ trailokyaæ bhÃsayan k«ÅrÃnnÃÓÅ tathà anavaratam anuvelaæ nÆtanaæ navanÅtam evÃm­taæ tad aÓnÃtÅti || KrdC_7.147 || ______________________________ puraÓcaraïam Ãha- dhyatvaivaæ prajapel lak«aæ catu«kaæ juhuyÃt tata÷ | trimadhvakter bilva-phalaiÓ catvÃriæÓat-sahasrakam // Krd_7.148 // yathoktaæ dhyÃnaæ k­tvà lak«a-catu«Âayaæ japet | tad anu gh­ta-madhu-ÓarkarÃyutair bilva-phalaiÓ catvÃriæÓat-sahasraæ juhuyÃt || KrdC_7.148 || ______________________________ pÆjÃm Ãha- aÇgair nidhibhir indrÃdyair vajrÃdyair arcanodità | tarpayed dinaÓa÷ k­«ïaæ svÃdu-traya-dhiyà jalai÷ // Krd_7.149 // «a¬-aÇgair nidhibhir indrÃdy-a«Âa-nidhibhir indrÃdyair vajrÃdyaiÓ cÃnÅlÃrcanà pÆjà kathità | tarpaïam Ãha--tarpayed iti | pratidinaæ svÃdu-traya-dhiyà gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-buddhyà jalai÷ k­«ïaæ pÆjayet || KrdC_7.149 || ______________________________ mantrÃntaram Ãha- mÃrayor asya mÃæsÃdhor raktaæ ced aparo manu÷ | «a¬-aÇgÃnyasya kala-«aÂ-dÅrghair mantra-ÓikhÃmaïe÷ // Krd_7.150 // asya pÆrvokta-caturak«ara-mantrasya mÃrayor Ãdy-anta-kÃma-bÅjayor mÃæsÃdho la-kÃrasyÃdhastÃt ced yadi raktaæ repho bhavati tadÃparaÓ caturak«ara÷ klÅæ k­«ïa klÅm iti mantra÷ | asya mantra-ÓikhÃmaïe mantra-Óiro ratnasya kala-«aÂ-dÅrgha kalà «a¬-aÇgÃni kuryÃd iti Óe«a÷ || KrdC_7.150 || mantra-svarÆpam: klÅæ klÆæ kleæ kloæ klauæ kla÷ || ______________________________ dhyÃnam Ãha- ÃraktodyÃna-kalpa-druma-Óikhara-lasat-svarïa-dolÃdhirƬhaæ gopÃbhyÃæ preÇkhyamÃnaæ vikasita-nava-bandhÆka-sindÆra-bhÃsam | bÃlaæ nÅlÃla-kÃntaæ kaÂi-taÂa-viluÂhat k«udra-ghaïÂÃvaÂìhyaæ vande ÓÃrdÆla-kÃmÃÇkuÓa-lalita-galÃ-kalpa-dÅptaæ mukundam // Krd_7.151 // mukundam vande | kÅd­Óaæ ? Ãraktam aruïaæ yad udyÃnaæ tatra ya÷ kalpa-v­k«as tasya Óikharam agraæ tatra lasantÅ yà ÓobhamÃnà suvarïa-mayÅ dolà tatropavi«Âaæ tathà gopÃÇganÃbhyÃæ preÇkhyamÃnaæ dolÃyamÃnaæ vikasitaæ praphullaæ navÅnaæ yad bandhu-jÅva-pu«paæ sindÆraæ tayor iva bhÃvaæ yasya taæ tathà bÃlaæ ÓiÓuæ tathà k­«ïa-keÓaæ tathà kaÂi-taÂe itas tato gacchantÅ yà k«udra-ghaïÂikà ghaïÂÃ-k«udra-ghaïÂikà samÆhas tena sambaddhaæ tathà ÓÃrdÆlasya vyÃghrasya kÃmÃÇkuÓena ÓobhamÃnaæ yat kaïÂhÃbharaïaæ tena ÓobhamÃnam || KrdC_7.151 || ______________________________ evaæ- dhyatvaivaæ pÆrva-kptyainaæ japtvà raktotpalair navai÷ | madhuttraya-plutair hutvÃpy arcayet pÆrvavad dharim // Krd_7.152 // pÆrvoktaæ mukundaæ dhyÃtvà enaæ mantraæ pÆrvokta-saÇkhyam eva japtvà rakta-padmair nÆtanair gh­ta-madhu-ÓarkarÃyutai÷ pÆrvokta-saÇkhyam eva hutvà pÆrvokta-prakÃreïa hariæ pÆjayet || KrdC_7.152 || ______________________________ ÃrÃd uktaæ mantrayo÷ prayogaæ darÓayati- madhura-traya-saæyuktÃmÃraktÃæ ÓÃli-ma¤jarÅm | juhuyÃn nityaÓo '«ÂÃrdhaæ Óatam ekena mantrayo÷ // Krd_7.153 // tasya maï¬alata÷ p­thvÅ p­thvÅ-sasya-kulÃkulà | syÃc chÃli-pu¤ja-pÆrïaæ ca tad-veÓmÃÓu prajÃyate // Krd_7.154 // gh­ta-madhu-ÓarkarÃmiÓritÃæ lohitÃæ haimantika-dhÃnya-ma¤jarÅm a«Âottara-Óatamatayor mantrayor madhye ekena mantreïa pratyekaæ pratyahaæ yo juhuyÃt tasya puæsa÷ maï¬alata÷ ekona-pa¤cÃÓad-dinÃd arvÃk «a¬-viæÓati-dinÃd iti laghu-dÅpikÃ-kÃra÷ | pa¤ca-catvÃriæÓad-dinÃnantaram iti rudradhara÷ | mahatÅ p­thivÅ dhÃnyÃdi-samÆha-vyÃptà bhavati tathà tad-g­haæ ÓÃli-dhÃnya-samÆha-vyÃptaæ ÓÅghraæ bhavati || KrdC_7.153-154 || ______________________________ phalam Ãha- yas tv etayor niyatam anyataraæ bhajeta bhavnor japÃrcana-hutÃdribhir Ãpta-bhakti÷ | ÓrÅmÃn sa manmatha iva pramadÃsu vÃgmÅ bhÆyÃt tanor vipadi tac ca mahocyutÃkhyam // Krd_7.155 // ya÷ pumÃn etayor ekaæ niyataæ niyato bhajeta sÃdhayet | kai÷ ? japa-pÆjÃ-homÃdibhi÷ | kÅd­Óa÷ ? prÃpta-bhakti÷ sa lak«mÅ-yukta÷ strÅ«u kÃmadevavat utk­«Âa-vacana-bhÃg bhavati | tanor vipadi ÓarÅra-pÃtÃnantaraæ vi«ïu-lokaæ ca gacchati || KrdC_7.155 || ______________________________ iti ÓrÅ-keÓava-bhaÂÂÃcÃrya-viracitÃyÃæ krama-dÅpikÃyÃæ saptama÷ paÂala÷ | ||7|| ************************************************************************** (8) a«Âamaæ paÂalam athÃntaraæ vaÓyakara÷ prayoga÷ kathyate- athocyate vaÓya-vidhi÷ purokta- daÓÃrïato '«ÂÃdaÓa-varïataÓ ca | sm­tyaiva yau sarva-jagat priyatvaæ manÆ manuj¤asya sadà vidhatta÷ // Krd_8.1 // pÆrvokta-daÓÃk«arasyëÂadaÓÃk«arasya ca yau mantrau smaraïa-mÃtreïa sÃdhakasya sarva-jana-vallabhatvaæ sarvadà kuruta÷ || KrdC_8.1 || ______________________________ phullair vanya-pasÆnair amum aruïatarair arcayitvà dinÃdau nityaæ nitya-kriyÃyÃæ ratamathadinamadhyokta-kptyà mukundam | a«Âopetaæ sahasraæ daÓa-lipim anuvarya japed ya÷ sa mantrÅ kuryÃd vaÓyÃny avaÓyaæ mukhara-mukha-bhuvÃæ maï¬alÃn maï¬alÃni // Krd_8.2 // pu«pitai÷ vanodbhava-pu«pair atilohitam amuæ mukundaæ nityaæ sarvadà nitya-karmÃnu«ÂhÃna-ni«Âhaæ dinÃdau prati pratyaha÷ madhyÃhnokta-pÆjÃ-prakÃreïa pÆjayitvà yo mantrÅ daÓÃk«araæ mantra-Óre«Âham a«ÂÃdhikaæ sahasraæ japet | maï¬alÃd eva pa¤cÃÓad-dinÃd arvÃk mukhara-mukha-bhuvÃæ vidvad-brÃhmaïÃnÃæ maï¬alÃni samÆhÃn avaÓyaæ vaÓyÃni kuryÃd vaÓayatÅty artha÷ || KrdC_8.2 || ______________________________ k«atriya-vaiÓya-ÓÆdrasyÃpi prayoga-trayaæ darÓayati- jÃtÅ-prasÆnair vara-gopa-ve«aæ krŬÃ-rataæ rakta-hayÃri-pu«pai÷ | nÅlotpalair gÅti-rataæ purovad i«Âvà n­pÃdÅn vaÓayet krameïa // Krd_8.3 // vara-gopa-ve«aæ Óre«Âha-gopa-rÆpa-dharaæ ÓrÅ-k­«ïaæ vicintya jÃtÅ-pu«pai÷ pÆrvokta-prakÃreïa pÆjayitvà daÓÃk«ara-mantram a«Âottara-sahasraæ japtvà k«atriyaæ vaÓayet krŬÃsaktaæ dhyÃtvà rakta-karavÅra-pu«pai÷ pÆrvokta-prakÃreïa pÆjayitvà daÓÃk«ara-mantram a«Âottaraæ sahasraæ japtvà vaiÓyaæ vaÓayet gÅti-rataæ gÅtÃsaktaæ dhyÃtvà nÅlotpalai÷ pÆrvokta-prakÃreïa pÆjayitvà daÓÃk«ara-mantram a«Âottara-sahasraæ japtvà ÓÆdraæ vaÓayet ity anena prakÃreïa n­pÃdÅn vaÓayed ity artha÷ || KrdC_8.3 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- sita-kusuma-sametais taï¬ulair Ãjya-siktair daÓa-Óatam atha hutvà nityaÓa÷ sapta-rÃtram | kaca-bhuvi ca lalÃÂe bhasma tad dhÃrayannà vaÓayati manujas trÅæ sÃpi nÌæs tadvad eva // Krd_8.4 // Óveta-pu«pa-sahitai÷ Óveta-taï¬ulair gh­ta-miÓrita-daÓÃk«ara-mantreïa daÓa-Óataæ hutvà nityaÓa÷ sapta-dina-paryantaæ tad anu tad dhoma bhasma kaca bhuvi Óirasi lalÃÂe ca dhÃrayan nà puru«a÷ manuja-strÅæ manu«ya-nÃrÅm iti rudra-dhara÷ | taruïÅæ striyaæ vaÓayatÅti tripÃÂhita÷ | sÃpi strÅ anena prayogeïa nÌn vaÓayed ity artha÷ || KrdC_8.4 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- tÃmbÆla-vastra-kusumäjana-candanÃdyaæ japtaæ sahasra-trayam anyatareïa manvo÷ | yasmai dadÃti manu-vit sajano 'sya maÇk«u syÃt kiÇkarà na khalu tatra vicÃraïÅyam // Krd_8.5 // tÃmbÆlaæ vastraæ pu«paæ kajjalaæ candanaæ ca etad yad anyad vastu manvor daÓëÂÃdaÓÃk«arayor anyatareïaikena sahasra-trayaæ saæjaptaæ yasmai janÃya dadÃti sÃdhaka÷ sa naro 'sya sÃdhakasya maÇk«u ÓÅghraæ vaÓyo bhavati | nÃtra saæÓaya ity artha÷ || KrdC_8.5 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- rÃja-dvÃre vyavahÃre sabhÃyà dyÆte vÃde cëÂa-yuktaæ Óataæ ca | japtvà vÃcaæ prathamÃm Årayed yo vartetÃsau tatra tatropavi«ÂÃn // Krd_8.6 // rÃja-samÅpe kraya-vikraye sadasi ak«a-krŬÃdau vÃde ca yo manvor ekam a«Âottara-Óataæ japtvà prathamata eva yÃæ vÃcaæ vadati tayaiva vÃcà tatra vÃdÃdau upavi«ÂÃn asau varteta taj-jayÅ bhavatÅty artha÷ || KrdC_8.6 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- ÃsÅnaæ muramathanaæ kadamba-mÆle gÃyantaæ madhurataraæ vrajÃÇganÃbhi÷ | sm­tvÃgnau madhu-militair mayÆrakedhmair hutvÃsau vaÓayati mantravit trilokÅm // Krd_8.7 // kadamba-mÆle upavi«Âaæ muramathanaæ k­«ïaæ gopÅbhir madhurataraæ gÃyantaæ dhyÃtvà vahnau madhu-snutair mayÆra-kedhmair apÃmÃrga-samidbhir hutvà asau sÃdhako loka-trayaæ vaÓayati || KrdC_8.7 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- rÃsa-madhya-gatam acyutaæ smaran yo japed daÓa-Óataæ daÓÃk«aram | nityaÓo jhaÂiti mÃsato naro vächitÃm abhivahet sa kanyakÃm // Krd_8.8 // yo nara÷ pÆrvokta-rÃsa-madhya-gataæ k­«ïaæ dhyÃyan daÓÃk«araæ mantraæ pratyahaæ daÓa-Óataæ japet sa mÃsaikena ÓÅghram eva vächitÃæ kanyÃæ prÃpnoti ||8|| -o)O(- prayogÃntaram Ãha- tuÇga-kundam adhirƬham acyutaæ và vicintya dinaÓa÷ sahasrakam | sëÂakaæ japati sà hi maï¬alÃd vächitaæ varam upaiti kanyakà // Krd_8.9 // ucca-kadamba-v­k«a-sthaæ vicintya pratyaham a«Âottara-sahasraæ daÓÃk«araæ yà kanyakà japati sà hi niÓcayena maï¬alÃd ekona-pa¤cÃÓad dinÃd arvÃk vächita-varaæ prÃpnoti || KrdC_8.9 || ______________________________ samÃna-phalaæ prayogÃntaram Ãha- n­tyantaæ vraja-sundarÅ-jana-karÃmbhojÃni saæg­hya taæ dhyÃtvëÂÃdaÓa-varïakaæ manu-varaæ lak«aæ japan mantravit | lÃjÃnam athavà madhu-plutatarair hutvÃyutaæ cÆrïakair uddho¬huæ prajapec ca tÃvad acirÃd ÃkÃÇk«itÃæ kanyakÃm // Krd_8.10 // acirÃt ÓÅghraæ vächitÃæ kanyÃæ pariïetuæ mantravit sÃdhaka÷ gopa-yuvatÅ-hasta-padmÃni saæg­hya dh­tvà n­tyantaæ taæ prasiddhaæ ÓrÅ-k­«ïaæ dhyÃtvà lak«a-mÃtra-parimitam a«ÂÃdaÓÃk«araæ mantra-Óre«Âhaæ japet | athavà lÃjÃnÃæ cÆrïair madhu-drutatarair gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-pracurÃnvitai÷ madhunà dravÅbhÆtair iti rudradhara÷ | daÓa-sahasraæ hutvà tÃvad eva saækhyaæ japed ity artha÷ || KrdC_8.10 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- a«ÂÃdaÓÃk«areïa dvija-tarujais trimadhvaktair ayutam | kuÓais tilair và sa-taï¬ulair vaÓayituæ dvijÃn juhuyÃt // Krd_8.11 // dvijÃn brÃhmaïÃn vaÓayitum a«ÂÃdaÓÃk«ara-mantreïa dvija-tarujai÷ palÃÓa-v­k«a-samudbhavai÷ samidbhis tri-madhurÃktai÷ gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-miÓritair ayutaæ daÓa-sahasraæ juhuyÃt athavà tri-madhv-aktai÷ kuÓais tilai÷ taï¬ulair và juhuyÃt || KrdC_8.11 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- k­tamÃla-bhavair vaÓayen n­patÅn mukulaiÓ ca kuruïÂakajaiÓ ca tathà | viÓÃm ik«ur akair api pÃÂalajair itarÃn api tadvad atho vaÓayet // Krd_8.12 // k­ta-mÃla-bhavai÷ rÃja-v­k«a-samudbhavai÷ mukulai÷ kalikÃbhi÷ hutvà n­patÅn k«atriyÃn vaÓayen | kuruïÂakajaiÓ ca jhiïÂÅ-samudbhavai÷ mukulair hutvà veÓyÃï vaÓayet | ik«u-rasai÷ ik«urakair iti pÃÂhe kokilÃk«omathÅn atha ity artha÷ | pÃÂala-samudbhavai÷ mukulair và hutvà itarÃn ÓÆdrÃn vaÓayet | anukta-saÇkhyà homasya boddhavyà tasyà eva prakaraïatvÃd iti || KrdC_8.12 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- abhinavai÷ kamalair aruïotpalai÷ samadhurair api campaka-pÃÂalai÷ | pratihuned ayutaæ kramaÓo 'cirÃd vaÓayituæ mukhajÃdivarÃÇganÃ÷ // Krd_8.13 // ÓÅghraæ mukhajÃdi-varÃÇganà brÃhmaïÃdi-striyo vaÓayituæ caturbhir dravyai÷ samadhurair madhura-traya-militai÷ kramaÓa÷ pratyekaæ sÃrdha-sahasra-dvayaæ k­tvà daÓa-sahasraæ pratihunet juhuyÃt | dravyÃïy Ãha-nÆtanai÷ Óveta-padmai÷ raktotpalaiÓ campaka-pu«pai÷ pÃÂala-pu«pai÷ || KrdC_8.13 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- hayÃri-kusumair navais trimadhurÃplutair nityaÓa÷ sahasram ­«i-vÃsaraæ pratihunen niÓÅthe budha÷ | sugarvita-dhiyaæ haÂhÃt jhaÂiti vÃrayo«Ãm asau karoti nija-kiÇkarÅæ smara-ÓilÅ-mukhair arditÃm // Krd_8.14 // hayÃri-kusumai÷ karavÅra-kusumai÷ nÆtanai÷ tri-madhura-miÓritai÷ pratyahaæ sahasraæ ­«i-vÃsaraæ sapta-vÃsaraæ budha÷ sÃdhako niÓÅthe rÃtrau pratyahaæ pratidinaæ juhuyÃt asau ahaÇkÃravatÅæ vÃrayo«Ãæ veÓyÃkÃma-vÃïai÷ pŬitÃæ haÂhÃt balÃt jhaÂiti ÓÅghraæ nija-dÃsÅæ karoti || KrdC_8.14 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- paÂu-saæyutais trimadhurÃrdratarair api sar«apair daÓa-Óataæ tritayam | niÓi juhvato 'sya hi ÓacÅ-dayito 'py avaÓo vaÓÅ bhavati kiæ nv apare // Krd_8.15 // lavaïa-saæyutai÷ kaÂu-saæyutair iti pÃÂhe kaÂuka-saæyutair ity artha÷ | madhurÃrdratarair gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-snigdhai÷ | api÷ samuccaye sar«apair daÓa-Óataæ tritayaæ tri-sahasraæ niÓi rÃtrau juhvata÷ puru«asya ÓacÅ-dayita÷ indro 'pi avaÓo vaÓÅ bhavati kiæ punar anye || KrdC_8.15 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- atha bilvajai÷ phala-samit prasavac- chadanair madhu-drutatarair havanÃt | kamalai÷ sitÃk«ata-yutaiÓ ca p­thak kamalÃæ cirÃya vaÓayed acirÃt // Krd_8.16 // bilva-v­k«odbhavai÷ phala-samit-pu«pa-patrai÷ Óveta-padmair atyanta-madhurÃplutai÷ sitÃk«ata-yutai÷ ÓarkarÃ-taï¬ula-miÓritai÷ sitÃjya-sahitair iti pÃÂhe sitÃÓarkarà Ãjyaæ gh­taæ tat-sahitai÷ p­thak ekaikaæ vastu-tri-sahasra-homÃt cira-kÃlam acirÃt ÓÅghraæ kamalÃæ lak«mÅæ vaÓayet | atra saÇkhyÃ-samanantaroktà || KrdC_8.16 || ______________________________ prayogÃntaram Ãha- apah­tya gopa-vanitÃmbarÃïyÃmà h­dayai÷ kadambam adhirƬham acyutam | prajapet smaran niÓi sahasram Ãnayed drutam urvaÓÅm api haÂhÃd daÓÃhata÷ // Krd_8.17 // h­dayai÷ amà saha haÂhÃt gopa-yuvatÅ-vastrÃïy apah­tya g­hÅtvà kadamba-v­k«am adhirƬhaæ k­«ïaæ smaran niÓi rÃtrau sahasraæ japet sa daÓÃhato daÓa-divasa-madhye haÂhÃn mantrasya balÃt urvaÓÅm api deva-veÓyÃm api vaÓam Ãnayet nija-nikaÂam iti Óe«a÷ || KrdC_8.17 || ______________________________ mantrayor mÃhÃtmyam Ãha- bahunà kim atra kathitena mantrayor anayo÷ sad­k na hi paro vaÓÅ k­tau | abhik­«Âi-karmaïi vidagdha-yo«itÃæ kusumÃyudhÃstra-maya-var«maïor iha // Krd_8.18 // atra granthe bahunà kathitena kiæ prayojanam ? anayor daÓëÂÃdaÓÃk«arayo÷ sad­k sama÷ vaÓÅkaraïe iha jagati aparo nÃsti | kimbhÆtayor nagara-strÅïÃm Ãkar«aïa-karmaïi kÃmÃstra-ÓarÅrayo÷ || KrdC_8.18 || ______________________________ mok«a-sÃdhaka-prayogÃntaram Ãha- vande kundendu-gauraæ taruïam aruïa-pÃthoja-patrÃbha-netraæ cakraæ ÓaÇkhaæ gadÃbje nija-bhuja-parighair Ãyatair ÃdadhÃnam | divyair bhÆ«ÃÇga-rÃgair nava-nalina-lasan-mÃlayà ca pradÅptaæ prodyat-pÅtÃmbarìhyaæ munibhir abhiv­taæ padma-saæsthaæ mukundam // Krd_8.19 // mukundaæ vande | kunda-pu«paæ candraÓ ca tadvat Óuklaæ tathà yuvÃnaæ tathà rakta-padma-sad­Óa-locanaæ tathà dÅrghair nija-bÃhu-parighair mud-garÃkÃra-sva-bÃhubhi÷ ÓaÇkhaæ cakraæ gadÃæ padmaæ ca dhÃrayantaæ tathà deva-yogyÃlaÇkÃrÃÇga-rÃgai÷ navÃni yÃni padmÃni te«Ãæ lasantÅ dedÅpyamÃnà yà mÃlà tayà ca pradÅptaæ tathà dedÅpyamÃna-haridrÃbha-vastra-yuktaæ tathà nÃradÃdibhir ve«Âitaæ tathà paÇkajÃsÅnam || KrdC_8.19 || ______________________________ evaæ dhyÃtvà pumÃæsaæ sphuÂa-h­daya-sarojam ÃsÅnÃmÃdyaæ sÃndrÃbhoja-cchaviæ và druta-kanaka-nibhaæ và japed arka-lak«am | manvor ekaæ dvitÃrÃntaritamathahuned arka-sÃhasram idhmai÷ k«Åra-drutyai÷ payoktai÷ sa-madhu-gh­ta-sitenÃthavà pÃyasena // Krd_8.20 // evaæ-vidhaæ pÆrvoktaæ mukundaæ dhyÃtvà praphulla-h­daya-padmÃsanopavi«Âaæ tathà Ãdyaæ prathamaæ sa-jala-jalada-ÓyÃmaæ sÃndrÃbhoja-cchavim iti pÃÂhe mas­ïa-padma-kÃntiæ và dhyÃtvà divtÃrÃntaragaæ praïava-dvaya-madhya-gataæ manvor daÓëÂÃdaÓÃk«arayor ekam arka-lak«aæ dvÃdaÓa-lak«aæ japet | atha japÃnantaram arka-sahasraæ idhmai÷ samidbhi÷ k«Åra-drutyair aÓvatthodumbara-plak«a-nyagrodhÃnyatama-samudbhavai÷ payoktai÷ dugdha-plutai÷ athavà gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-sahitena paramÃnnena juhuyÃt || KrdC_8.20 || ______________________________ tato lokÃdhyak«aæ dhurva-citi-sad-Ãnanda-vapu«aæ nije h­t-pÃthoje bhava-timira-sambheda-mihiram | nijaikyena dhyÃyan manum amala-cetÃ÷ pratidinaæ tri-sÃhasraæ japyÃt prayajatu sÃyÃhna-vidhinà // Krd_8.21 // tatas tad-anantaraæ lokÃdhyak«aæ loka-svÃminam | avinÃÓi-j¤Ãnaæ tat-sukha-svarÆpa-ÓarÅraæ saæsÃrÃndhakÃra-viccheda-sÆryam amuæ k­«ïaæ nija-h­daya-padme nijaikyena svÃbhedena bhÃvayan amala-cetÃ÷ nirmalÃnta÷karaïa÷ pratidinaæ tri-sahasraæ sahasra-trayaæ juhuyÃt tathà pÆrvokta-sÃyÃhna-pÆjÃ-prakÃreïa pÆjayatu homam api karotu || KrdC_8.21 || ______________________________ vidhiæ yo 'muæ bhaktyà bhajati niyataæ susthira-matir bhavÃmbhodhiæ bhÅmaæ vi«ama-vi«aya-grÃha-nikarai÷ | taraÇgair uttuÇgair jani-m­ti-samÃkhyÃi÷ pravitataæ samuttÅryÃnantaæ vrajati paramaæ dhÃma sa hare÷ // Krd_8.22 // sa sthira-mati÷ pumÃn amuæ vidhiæ prakÃraæ niyataæ satataæ bhaktyà bhajati sevate sa bhavÃmbhodhiæ saæsÃra-sÃgaraæ samuttÅrya hare÷ ananyaæ na vidyate anyo yasmÃt sarva-mayam utk­«Âaæ dhÃma prÃpnoti | kÅd­Óaæ ? ambhodhir iva bhayaÇkaraæ kair vi«amà durnivÃrà ye vi«ayÃ÷ ÓabdÃdayaæ athavà srak-candana-vanitÃdyÃ÷ ta eva grÃha-rÆpà makara-kacchapÃdyÃs te«Ãæ nikarai÷ samÆhai÷ | tathà janma-maraïa-nÃma-dheyais taraÇgair uttuÇgair mahadbhir vistÅrïam || KrdC_8.22 || ______________________________ g­ïaæs tasya nÃmÃni Ó­ïvaæs tadÅyÃ÷ kathÃ÷ saæsmaraæs tasya rÆpÃïi nityam | namaæs tat-padÃmbhoruhaæ bhakti-namra÷ sa pÆjyo budhair nitya-yukta÷ sa eva // Krd_8.23 // sa puru«a÷ budhai÷ prÃj¤ai÷ pÆjya÷ sa eva ca nitya-yukto nitya-yoga-bhÃk | kiæ kurvan ? asya ÓrÅ-k­«ïasya nÃmÃni g­ïan vadan, tadÅyÃ÷ kathà Ãkalpayan | tasya ÓrÅ-k­«ïasya rÆpÃïi mÆrtÅ÷ sarvadà dhyÃyan | tat-padÃmbhoruhaæ ÓrÅ-k­«ïa-pÃda-padmaæ bhakti-namra÷ sevÃ'vanata÷ adhika-namratva-khyÃpanÃrthaæ paunaruktyam || KrdC_8.23 || ______________________________ idÃnÅæ parama-mantra-dvayaæ kathayati- vak«ye manu-dvamathÃtirahasyam anyat saæk«epato bhuvana-mohana-nÃma-dheyam | brahmendra-vÃmanayanendubhir ÃdimÃnyas tat-pÆrvako viyad­«Åka-yuteÓaÇe-h­t // Krd_8.24 // athÃnantaram anyat mantra-dvayam atigopyaæ jagan-mohana-saæj¤akaæ svalpoktyà vak«ye | brahma ka-kÃra÷ | indro la-kÃra÷ | vÃma-nayanaæ dÅrgha-Å-kÃra÷ | indur anusvÃra÷ | etai÷ saæyukta÷ kÃma-bÅja-rÆpa÷ prathamo mantra uddh­ta÷ | tat-pÆrvaka÷ viyat ha-kÃra÷ ­«Åka iti svarÆpaæ tÃbhyÃæ yukta ÅÓa-Óabda÷ h­«ÅkeÓa iti svarÆpaæ Çe caturthy-eka-vacanaæ h­n nama÷ | klÅæ h­«ÅkeÓÃya nama÷ iti dvitÅyo mantra÷ | atrÃyaæ puru«ottama-mantra iti bhairava-tripÃÂhina÷ || KrdC_8.24 || ______________________________ ­«y-Ãdikam Ãha- manvos tu saæmohana-nÃrado muni÷ chandas tu gÃyatram udÅritaæ budhai÷ | trailokya-saæmohana-vi«ïu-retayo÷ syÃd devatà vacmy adhunà «a¬-aÇgakam // Krd_8.25 // anayor mantrayo÷ saæmohana-nÃrado muni÷ | chanda÷ punar gÃyatram | mantraj¤ai÷ kathitaæ trailokya-saæmohana-vi«ïur devateti || KrdC_8.25 || ______________________________ adhunà «a¬-aÇgaæ vadÃmi- aklÅb-adÅrghai÷ sa-lavais tad api ca kalÃsanÃrƬhai÷ | uktaæ pÆrvavad Ãsana-vinyÃsÃntaæ samÃcared atha tu // Krd_8.26 // ­-Ì---varjita-«aÂ-dÅrgha-svarai÷ bindu-sahitai÷ kalety ak«ara-dvaya-sambaddhai÷ klÃæ klÅæ klÆæ klaiæ klauæ kla÷ ebhis tat «a¬-aÇgam uktam | athÃnantaraæ pÆrvavad daÓÃk«ara-kathita-pÆjÃ-paryantaæ kÃryam || KrdC_8.26 || ______________________________ karayo÷ ÓÃkhÃsu tale nyasya «a¬-aÇgÃni cÃÇgulÅ«u ÓarÃn | manu-puÂita-mÃt­kÃrïair nyasyÃÇge 'ÇgÃni vinyasec ca ÓarÃn // Krd_8.27 // karayo÷ ÓÃkhÃsu aÇgulÅ«u ubhaya-kara-tale ca «a¬-aÇgÃni vinyasya punar aÇgulÅ«u ca kÃma-bÃïÃn vinyasya Ãdy-anta-sthita-mantra-mÃt­kÃk«air mÃt­kÃ-sthÃne«u vinyasya dÅrgha-yukta-kÃma-bÅjai÷ «a¬-aÇgÃni sva-ÓarÅre vinyasya bÃïa-nyÃsaæ ca kuryÃt || KrdC_8.27 || ______________________________ bÃïa-nyÃsa-sthÃnÃny Ãha- kÃsya-h­daya-liÇgÃÇghri«ukara-ÓÃkhÃbhir namo 'ntakÃn Çe 'ntÃn | Óo«aïa-mohana-sandÅpana-tÃpana-mÃdanÃn kramaÓa÷ // Krd_8.28 // Óiro-vadana-h­daya-liÇga-pÃde«u aÇgulÅbhi÷ aÇgu«ÂhÃdika-ni«Âha-kÃntÃbhi÷ ekaikayà aÇgulyà caturthÅ nama÷-pada-sahitÃn vak«yamÃïÃn pa¤ca-bÃïÃn krameïa vinyaset || KrdC_8.28 || ______________________________ bÃïa-nÃmÃny Ãha- pa¤caite samproktà hrÃæ-hrÅæ-klÅæ-klÆæ sa Ãdikà bÃïÃ÷ | saæmohanam atha jagataæ dhyÃyet puru«ottamaæ samÃhita-dhÅ÷ // Krd_8.29 // hrÃæ-hrÅæ-klÅæ-klÆæ sa etÃni pa¤ca-bÅjÃni ekaikÃni Ãdau ye«Ãæ evaæ ete pa¤ca-bÃïÃ÷ Óo«aïÃdaya÷ proktÃ÷ | prayogas tu-hrÃæ Óo«aïÃya nama÷ ity aÇgu«Âhena Óirasi hrÅæ mohanÃya nama÷ iti tarjanyà mukhe ity Ãdi athÃnantaram | saæyata-citta÷ tribhuvana-vaÓya-karaæ puru«ottamaæ cintayet || KrdC_8.29 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- divya-tarÆdyÃnodyad-rucira-mahÃ-kalpa-pÃdapÃdhastÃt | maïi-maya-bhÆtala-vilasad-bhadra-payo-janma-pÅÂha-ni«Âhasya // Krd_8.30 // viÓva-prÃïasyodyat-pradyotana-sama-dyute÷ suparïasya | ÃsÅnam unnatÃæse vidruma-bhadrÃÇgam aÇgajonmathitam // Krd_8.31 // cakra-darÃÇkuÓa-pÃÓÃn sumano-bÃïek«u-cÃpa-kamala-gadÃ÷ | dadhataæ svadorbhir aruïÃyata-vipula-vighÆrïitÃk«i-yuga-nalinam // Krd_8.32 // maïimaya-kirÅÂa-kuï¬ala-hÃrÃÇgada-kaÇkaïorbhir asanÃdyai÷ | aruïair mÃlya-vilepair ÃdÅptaæ pÅta-vastra-paridhÃnam // Krd_8.33 // nija-vÃmoru-ni«aïïÃæ Óli«yantÅæ vÃma-hasta-gh­ta-nalinÃm | kildyad-yoniæ kamalÃæ madana-mada-vyÃkulojjvalÃÇgalatÃm // Krd_8.34 // surucira-bhÆ«aïa-mÃlyÃnulepanÃæsu-sita-vasana-parivÅtÃm | nija-mukha-kamala-vyÃp­ta-caÂulÃsita-nayana-madhukarÃæ taruïÅm // Krd_8.35 // Óli«yantaæ vÃma-bhujÃ-daï¬ena d­¬haæ dh­tek«u-cÃpena | taj-janita-para-nirv­ti-nirbhara-h­dayaæ carÃcaraika-gurum // Krd_8.36 // sura-ditija-bhujaga-guhyaka-gandharvÃdy-aÇganÃ-jana-sahasrai÷ | mada-manmathÃlasÃÇgair abhivÅtaæ divya-bhÆ«aïollasitai÷ // Krd_8.37 // ÃtmÃbhedatayetthaæ dhyÃtvaikÃk«aram athëÂa-varïaæ và | prajaped dina-kara-lak«aæ trimadhura-siktais tu kiæÓuka-prasavai÷ // Krd_8.38 // nava-ÓlokÃnÃæ kulakam | ittham evaæ vÃsudevaæ dhyÃtvà ekÃk«ara-kÃma-bÅjam athavëÂÃk«ara-mantraæ dinakara-lak«aæ dvÃdaÓa-lak«aæ japet | kÅd­Óam ? dhyÃtvà deva-sambandhi-v­k«odyÃne kalpa-v­k«odyÃne udyan v­ddhiæ gacchan manoharo ya÷ pÃrijÃta-v­k«as tasya tale garu¬asyonnatÃæse upavi«Âam | kÅd­Óasya garu¬asya ? padmarÃgÃdi-ghaÂita-bhÆ-bhÃga-ÓobhamÃna-Óre«Âha-padma-pÅÂhopavi«Âasya tathà sakala-jÅva-bhÆtasya parameÓvarasyÃæÓatvÃt tathà udita-sÆrya-sama-kÃnte÷ | kÅd­Óaæ vÃsudevam ? pravÃla-sundarÃÇgaæ, kÃma-vyÃkulitaæ sva-dorbhi÷ sva-bÃhubhir dak«iïa-vÃma-krameïa cakra-ÓaÇkhÃÇkuÓa-pÃÓa-pu«pa-Óarek«u-cÃpa-padma-gadÃ÷ bibhrÃïaæ tathà raktaæ dÅrghaæ b­had-vighÆrïitaæ netra-dvaya-rÆpaæ padmaæ yasya sa tathà tam, padma-rÃgÃdi-maïi-ghaÂita-Óiro 'laÇkÃra-karïa-bhÆ«aïam uktÃhÃra-bÃhu-bhÆ«aïa-kara-mÆla-bhÆ«aïa-mudrikÃ-k«udra-ghaïÂikÃ-prabh­tibhi÷ rakta-mÃlya-gandhaiÓ ca dedÅpyamÃnaæ tathà pÅte vÃsasÅ paridhÃnam ÃcchÃdanaæ yasya sa tathà taæ tathà dh­tek«u-cÃpena vÃma-bÃhu-daï¬ena d­¬haæ yathà syÃd evaæ Óriyam ÃliÇganam | kÅd­ÓÅm ? svÅya-vÃmoru-deÓe upavi«ÂÃæ, tathà ÃliÇgantÅæ, tathà vÃma-hasta-g­hÅta-padmÃæ, tathà sarasÅ-bhÆta-guhyÃæ tathà kÃmena vyÃkulÅk­tà anÃyattÅ-k­tà aÇga-latà yasyÃs tÃæ manoharÃïi alaÇkÃra-mÃla-candanÃni yasyÃs tÃæ tathà Óveta-vastra-paridhÃnÃæ tathà k­«ïa-mukha-padme vyÃp­taæ samyag vyÃpÃra-yuktaæ caÂulaæ manoharaæ ca¤calaæ và asitaæ ÓyÃmaæ yan netraæ sa eva madhukaro bhramara÷ yasyÃs tÃæ tathà taru¸eÅæ yuvatÅm | puna÷ kÅd­ÓÅm ? priyÃliÇgana-janita-parama-sukha-pÆrïa-h­dayaæ tathà jagad-guruæ tathà deva-daitya-sarpa-deva-yoni-deva-gÃyana-vidyÃdhara-strÅ-sahasrair madatayà kÃmena ca stambha-yuktam aÇgaæ ye«Ãæ tair devÃrhaïa-bhÆ«aïa-dÅptair ve«Âitaæ kayà yuktyà Ãtmaikyena dhyÃtvà || KrdC_8.30-38 || ______________________________ juhuÃt taraïi-sahasraæ vimalai÷ salilaiÓ ca tarpayet tÃvat | viæÓaty-arïe prokte yantre dinaÓo 'mum arcayet bhaktyà // Krd_8.39 // dhyÃna-japÃnantaraæ gh­ta-madhu-ÓarkarÃ-sahitai÷ palÃÓa-pu«pair dvÃdaÓa-sahasraæ juhuyÃt | homÃnantaraæ nirmalair jalair dvÃdaÓa-sahasraæ tarpaïaæ kuryÃt | viæÓaty-arïeti | pÆrvokta-viæÓaty-ak«arodita-pÅÂha-vidhÃnena tan-mantroddh­ta-yantre amuæ k­«ïaæ bhaktyà pratidinaæ pÆjayet || KrdC_8.39 || ______________________________ pÆjÃ-prakÃram Ãha sÃrdhaæ catu÷Ólokena | garu¬a-mantram Ãha- pÅÂha-vidhau pak«y-ante rÃjÃya-Óiro 'munÃbhi-pÆjyÃhi-ripum | harim ÃvÃhya skandhe tasyÃrghÃdyai÷ samarcya bhÆ«Ãntai // Krd_8.40 // aÇgÃni ca bÃïÃæÓ ca nyÃsa-kramata÷ kirÅÂam api Óirasi | ÓravasoÓ ca kuï¬ale 'ri-pramukhÃni praharaïÃni pÃïi«u ca // Krd_8.41 // ÓrÅvatsa-kaustubhau ca stanayor Ærdhve gale ca vanamÃlÃm | pÅta-vasanaæ nitambe vÃmÃÇke Óriyam api sva-bÅjena // Krd_8.42 // i«ÂvÃtha karïikÃyÃm aÇgÃni vidigdaÓÃsu dik«u ÓarÃn | koïe«u pa¤camaæ punar agny-Ãdi-dale«u Óaktaya÷ pÆjyÃ÷ // Krd_8.43 // pÆjÃ-vidhau pak«i-ÓabdÃnte rÃjÃyeti svarÆpaæ Óira÷ svÃhà anena prakÃreïa pÅÂha-madhye ahi-ripuæ garu¬aæ sampÆjya tasya garu¬asya p­«Âhe ÓrÅ-k­«ïam ÃvÃhyÃvÃhanÃdi yathÃvat k­tvÃrghÃdyair bhÆ«Ãntair upacÃraiÓ ca sampÆjya aÇgÃni ca sampÆjya pa¤ca-bÃïÃæÓ ca sampÆjya bhÆ«aïÃni ca sampÆjya dig-dale«u Óaktaya÷ pÆjyà iti anenÃnvaya÷ | etad eva spa«Âayati-nyÃsa-kramata ity Ãdinà | yatra parameÓvarÃÇge yasya nyÃsa÷ | tasya pÆjà boddhavyà tatra Óirasi kirÅÂaæ api-pÃda-pÆraïe Órotrayo÷ kuï¬ale ari-mukhÃni cakrÃdÅni praharaïÃni ÃyudhÃni haste«u stanayo Ærdhvaæ h­di ÓrÅvatsa-kaustubhau gale vana-mÃlÃm ÃpÃda-lambinÅæ padma-mÃlÃæ nitambe kaÂyÃæ haridrÃbha-vastraæ vÃmÃÇge vÃma-bhÃge lak«mÅæ ca sva-bÅjena ÓrÅ-bÅjena i«Âvà sampÆjya karïikÃyÃæ dig-vidiÓÃsu koïe«u dik«u ca aÇgÃni pÆrvavat sampÆjya dik«u ÓarÃn agny-Ãdi-koïe«u ca pa¤camaæ bÃïaæ pÆjayet punar agny-Ãdi-dale«u a«Âau Óaktaya÷ pÆjyÃ÷ || KrdC_8.40-43 || ______________________________ Óakti-varïÃn Ãha- lak«mÅ÷ sarasvatÅ svarïÃbhe aruïatare rati-prÅtyau | kÅrti÷ kÃntiÓ ca site tu«Âi÷ pu«ÂiÓ ca marakata-pratime // Krd_8.44 // svarïÃbhe pÅta-varïe aruïatare atirakte site Óukle marakata-pratime haridrÃ-varïe || KrdC_8.44 || ______________________________ etÃ÷ Óaktaya÷ kimbhÆtÃ÷ ? divyÃÇga-rÃga-bhÆ«ÃmÃlya-dukÆlair alaÇk­tÃÇga-latÃ÷ | smerÃnanÃ÷ smÃrÃrtÃdh­ta-cÃmara-cÃru-kara-talà etÃ÷ // Krd_8.45 // deva-yogyÃnulepanÃlaÇkÃra-granthita-pu«pa-sÆk«ma-vastrair bhÆ«ita-dehà aÇga-latÃ-Óabda÷ svarÆpa-vÃcÅ tathà Åsad-dhÃsya-vadanà tathà kÃma-bÃïa-pŬitÃ÷ tathà g­hÅta-cÃmara-manoharÃs tÃ÷ || KrdC_8.45 || ______________________________ lokeÓà bahir arcyÃ÷ kathitety arcà manu-dvayodbhÆtà | prÃya÷ puru«ottama-vidhir evaæ hi sa nocyate 'tra bahulatvÃt // Krd_8.46 // tad bahir indrÃdaya÷ vajrÃdayaÓ ca pÆjyÃ÷ ity evaæ pÆjà mantra-dvaya-sambhavà kathità prÃyo bÃhulyena puru«ottama-mantra-kathita-prakÃro 'py evaæ paraæ sa iha spa«ÂÅk­tya nocyate bahu-vaktavyatvÃt prÃya÷ puru«ottama-vidher evam ihÃnyato 'vagantavyam iti ÂÅkÃntara-sammataæ pÃÂhÃntaram || KrdC_8.46 || ______________________________ sammohana-gÃyatrÅm Ãha- trailokya-mohanÃyety uktvà vidmaha iti smarÃyeti | tat dhÅmahÅti tan no 'nte vi«ïus tad anu pracodayÃt // Krd_8.47 // trailokya-mohanÃyeti svarÆpam uktvà tad-anantaraæ vidmaha iti smarÃyeti tad-anu dhÅmahÅti tan no vi«ïu÷ pracodayÃd iti svarÆpaæ vadet || KrdC_8.47 || ______________________________ prabhÃvam Ãha- japyai«Ã hi japÃdau durita-harÅ ÓrÅ-karÅ japÃrcana-havanai÷ | prok«ayatu Óuddhi-vidhaye 'rcÃyÃm anayÃtma-yÃga-bhÆ-dravyÃïi // Krd_8.48 // e«Ã gÃyatrÅ japÃt pÆrvaæ japanÅyà sva-mantra-japa-pÆjÃ-homai÷ puna÷ pÃpa-nÃÓinÅ lak«mÅ-pradà ca bhavati | anayà gÃyatryà ca pÆjÃyÃæ Óuddhy-artham Ãtma-yÃga-bhÆ-dravyÃïi ÃtmÃnaæ yÃga-bhuvaæ dravyÃïi ca prok«ayatu || KrdC_8.48 || ______________________________ mantra-dvaya-sÃdhÃraïa-tarpaïam Ãha- manvor ekena Óataæ tarpayen mohanÅ-prasÆna-yutair ya÷ | toyair dinaÓa÷ prÃta÷ sa tu labhate vächitÃn ayatnata÷ kÃmÃn // Krd_8.49 // ya÷ pÆrvokta-mantrayor ekena mohanÅ-pu«pa-miÓritai÷ ÓakrÃsana-padmÃsana-pu«pa-sahitair jalai÷ prati pratyahaæ Óataæ tarpayet | sa vächitÃn kÃmÃn anÃyÃsena prÃpnoti || KrdC_8.49 || ______________________________ mantra-dvaya-sambandhi-prayogÃntaram Ãha- hutvÃyutaæ huta-Óe«a-sampÃtÃjyena tÃvad abhijaptena | bhojayatu svÃmÅkaæ ramaïÅ-ramaïo 'pi tÃæ sva-vaÓatÃæ netum // Krd_8.50 // gh­tena vahnÃv ayutaæ Ãhuti-Óe«a-gh­tena mantra-japtena ramaïÅ sva-vaÓatÃæ netuæ prÃpayituæ ÃtmÅyaæ kÃmukaæ bhojayatu kÃmuka÷ striyaæ bhojayatu || KrdC_8.50 || ______________________________ a«ÂÃdaÓÃrïa-vihità vidhaya÷ kÃryà vaÓyata ÃbhyÃm | manvor anayo÷ sad­gbhyo vaina manus trailokya-vaÓya-karmaïi jagati // Krd_8.51 // a«ÂÃdaÓÃk«ara-mantra-kathità vaÓya-kÃriïa÷ prayogà ÃbhyÃæ mantrÃbhyÃæ kÃryà hi niÓcayena jagati sakala-jagad-ÃyattatÃ-kÃrye anayo÷ samÃno 'nyomantro nÃsti || KrdC_8.51 || ______________________________ atraikÃrïa-japÃdÃv athavà k­«ïa÷ sa-veïu-gatir dhyeya÷ | aruïa-rucirÃÇga-veÓa÷ kandarpo và sapÃÓa-Ó­ïi-cÃpe«u // Krd_8.52 // atra samanantarokta-dvaya-madhye ekÃk«ara-mantrasya japa-pÆjÃ-homÃdau k­«ïo bhÃvanÅya÷ | kÅd­k ? sa-veïu-gatir iti vaæÓottha-gÃna-para÷ | tathà lohita-manohara-ÓarÅrÃbharaïa÷ | athavÃ, atraiva mantra-japÃdau pÃÓÃÇkuÓa-dhanur-bÃïa-dhara÷ kÃmadevo dhyeya÷ | mantrasyÃdi-devÃtmakatvÃd iti bhÃva÷ || KrdC_8.52 || ______________________________ prak­tam upasaæharati- yas tv ekataraæ manum etayor vimala-dhÅ÷ sadà bhajati mantrÅ | so 'mutrÃpi ca siddhiæ vipulÃm ihÃtitarÃm eti // Krd_8.53 // yo mantrÅ anayor mantrayor ekaæ mantra-Óre«Âhaæ sadà japÃdibhi÷ sevate, sa iha loke 'mutra ca atyarthaæ vipulÃæ siddhiæ prÃpnoti || KrdC_8.53 || ______________________________ atha rukmiïÅ-vallabha-mantram uddharati- atha satya-Óauri ca t­tÅya-turyakÃ÷ Óikhi-vÃma-netra-ÓaÓi-khaï¬a-maï¬itÃ÷ | jaya-k­«ïa-yugmaka-nirantarÃtma-bhÆ- Óikhi-Óakti-¬Ãsya-v­ta-sakta-varïakÃ÷ // Krd_8.54 // pranimadhyato mudita-cetase tatas tyaparakta-d­gyaguru-mÃrutÃk«arÃ÷ | sa-caturthi-k­«ïa-padam ik«u-kÃrmuko daÓa-varïakaÓ ca manuvaryakas tv asau // Krd_8.55 // salavÃdharrÃcala-sutÃramÃk«arai÷ puÂita÷ kramo krama-gatai÷ samudgavat | iti danta-sÆrya-vasu-varïa uddh­ta÷ kavitÃnura¤jana-ramÃkaro 'gha-h­t // Krd_8.56 // satyo da-kÃra÷ | Óaurir dha-kÃraÓ ca | t­tÅya-turyeti ja-kÃra÷ jha-kÃraÓ ca | ete catvÃro varïÃ÷ pratyekaæ ÓikhÅ repha÷ vÃma-netram Å-kÃra÷ ÓaÓi-khaï¬o bindu÷ | etai÷ ÓobhanÃ÷ sambaddhà ity artha÷ | tathà ca, drÅæ dhrÅæ jrÅæ jhrÅæ iti | tad anu jaya-k­«ïeti tripÃÂhi-govinda-miÓra-prabh­taya÷ | vastuta÷ jaya-k­«ïeti padasya yugmaæ tad-anu nirantareti svarÆpam Ãtma-bhÆ÷ ka-kÃra÷ ÓikhÅ repha÷ Óaktir Å-kÃra÷ | tathà krÅ-svarÆpam | tad anu ¬a-svarÆpaæ Ãsya-v­tam Ã-kÃra÷ ¬Ã-svarÆpam | sakta iti svarÆpaæ pranimadhyato pranÅti ak«arayor madhye mudita-cetase iti tato ni-ÓabdÃnte tyeti svarÆpaæ tad anu pa-svarÆpam | rakto repha÷ | d­g i-kÃra÷ prathamÃtikrame kÃraïÃbhÃvÃt hrasva-i-kÃro labhyate | tathà ca, pri iti svarÆpaæ tato ya iti svarÆpaæ gurur Ã-kÃra÷ | yà iti svarÆpam | tad anu mÃruto ya-kÃra÷ | tad-anu sa-caturthi-k­«ïa-padam k­«ïÃyeti svarÆpam | tad-anu ik«u-kÃrmuka÷ kÃma-bÅjaæ | tad-anu pÆrvokta-daÓÃk«ara-mantra÷ | tad anu lavo bindu÷ tat-sahità dharà ai-kÃra÷ aiæ iti svarÆpam | acala÷ parvata÷ tat-sutà pÃrvatÅ bhuvaneÓvarÅ-bÅjam ity artha÷ | ramà ÓrÅ-bÅjam | ebhis tribhir bÅjair mantrÃnte pratiloma-paÂhitai÷ aiæ hrÅæ ÓrÅæ ante ÓrÅæ hrÅæ aiæ iti samudgavat sampuÂavat puÂito 'yaæ dvipa¤cÃÓad-varïo mantra÷ siddho bhavati | mantra-varïa-saÇkhyÃm Ãha-itÅti | danta = 32, sÆrya = 12, vasu = 8 | ebhir militai÷ saÇkhyà dvipa¤cÃÓad-varïÃtmako (52) mantro bhavatÅty artha÷ | kÅd­Óa÷ ? kavitÃlokÃnurÃga-lak«mÅ sampÃdaka÷ tathÃgha-h­t pÃpa-hartà || KrdC_8.54-56 || mantra-svarÆpam-aiæ hrÅæ ÓrÅæ drÅæ jrÅæ jhrÅæ jaya k­«ïa jaya k­«ïa nirantara-krŬÃsakta-pramudita-cetase nitya-priyÃya k­«ïÃya krÅæ gopÅ-jana-vallabhÃya svÃhà ÓrÅæ hrÅæ aiæ || ______________________________ asya mantrasya ­«y-Ãdikam ity Ãha- mukha-v­tta-nanda-yuta-nÃrado muni÷ chanda uktam am­tÃdikaæ virà| trijagad vimohana-samÃhvayo hari÷ khalu devatÃsya munibhi÷ samÅrità // Krd_8.57 // mukha-v­ttam Ã-kÃra÷ nandeti svarÆpam ÃbhyÃæ yuto nÃrada÷ | tathà ca Ãnanda-nÃrada-­si÷ am­tÃdikaæ viràchandas trailokya-mohano harir devatà nÃradÃdibhir munibhi÷ kathità || KrdC_8.57 || ______________________________ aÇga-vidhiæ darÓayati- vasu-mitra-bhÆdhara-gajÃtma-diÇmayair mamanu-varïakais tripuÂa-saæsthitai÷ p­thak | nija-jÃti-yuÇ-nigaditaæ «a¬-aÇgakaæ kriyayaiva tat khalu janÃnura¤janam // Krd_8.58 // vasu÷ = 8, mitra÷ = 12, bhÆdhara÷ = 7, gaja÷ = 8, Ãtmà = 1, dik = 10 | etat saÇkhyÃkair mantrÃk«arais tripuÂa-saæsthitai÷ | tathà ca aiæ hrÅæ ÓrÅæ drÅæ vrÅæ jrÅæ jhrÅæ jaya-k­«ïa aiæ hrÅæ ÓrÅæ h­dayÃya nama÷ | aiæ hrÅæ ÓrÅæ jaya-k­«ïa-nirantara-krŬÃsakta aiæ hrÅæ ÓrÅæ Óirase svÃhà - ity Ãdi kriyayaiva «a¬-aÇga-kriyayaiva sarva-janÃnurÃgaæ janayati || KrdC_8.58 || ______________________________ nyÃsam Ãha- atha saæviÓodhya tanu-mukta-mÃrgata÷ viracayya pÅÂham api ca sva-var«maïà | karayor daÓÃk«ara-vidhi-kramÃn nyaset sa «a¬-aÇga-sÃyakam anaÇga-pa¤cakam // Krd_8.59 // athÃnantaraæ tanuæ ÓarÅram ukta-mÃrgata÷ pÆrvokta-bhÆta-ÓuddhyÃ÷ prakÃreïa saæÓodhyÃnantaraæ sva-var«maïà sva-ÓarÅreïa pÅÂham Ãracayya karayo÷ kara-yugale daÓÃk«arokta-prakÃreïa «a¬-aÇga-«aÂkaæ sÃyakÃn ca Óo«aïÃdÅn bÃïÃn anaÇga-pa¤cakaæ kÃma-bÅja-manmatha-kandarpa-makara-dhvaja-manobhÆta-saæj¤akaæ kÃma-pa¤cakaæ nyaset || KrdC_8.59 || ______________________________ imam evÃrthaæ vivicya darÓayati- manunà triÓo nyasatu sarvatas tanau smara-sampuÂais tad anu mÃt­kÃk«arai÷ | daÓa-tattvakÃdi-daÓa-varïa-kÅrtitaæ tv atha mÆrti-pa¤jara-vasÃnam Ãcaret // Krd_8.60 // manunà mÆla-mantreïa pÆrvaæ ÓarÅre tri-vyÃpakaæ kuryÃt | tad-anantaraæ prativarïaæ kÃma-bÅja-puÂitair mÃt­kÃk«arai÷ triÓo nyasatu | daÓa-varïa-kÅrtitaæ daÓÃk«arokta-daÓa-tattvakÃn nyaset | tattva-nyÃsÃdi-mÆrti-pa¤jarÃntaæ vinyasya || KrdC_8.60 || ______________________________ s­jati sthitÅ daÓa-«a¬-aÇga-sÃyakÃn nyasatÃt tato 'nyad akhilaæ puroktavat | pravidhÃya sarva-bhuvanaika-sÃk«iïaæ smaratÃn mukundam anavadya-dhÅra-dhÅ÷ // Krd_8.61 // s­«Âi-sthitÅ samÃcaret daÓÃÇgÃni «a¬-aÇgÃni bÃïÃæÓ ca dehe vinyaset | tad-anantaram ÃtmÃrcanÃdy-akhilaæ pÆrvavat k­tvà sakala-loka-dra«ÂÃraæ ÓrÅ-k­«ïaæ smaratÃt cintayatu, nirmalÃsthirà buddhir yasya sa tathà tÃd­Óa÷ sÃdhaka÷ || KrdC_8.61 || ______________________________ dhyÃnam Ãha- atha bhÆdharodadhi-pari«k­te maho- nnata-ÓÃla-gopura-viÓÃla-vÅthike | ghana-cumby-udagrasita-saudha-saÇkule maïi-harmya-vist­ta-kapÃÂa-vedike // Krd_8.62 // athÃnantaraæ svake pure maïi-maï¬ape sura-pÃdapasya kalpa-v­k«asyÃdho maïi-maya-bhÆtale parisphurat p­thu-siæha-vaktra-caraïÃmbujÃsane sthÆla-siæha-mukhÃkÃra-pÃdÃnvita-pÅÂha-padmÃsane samupavi«Âam acyutam abhicintayet | kÅd­Óe pure ? bhÆdharÃ÷ parvatÃ÷ udadhi÷ samudra÷ etai÷ pari«k­te ve«Âite tathà mahonnata÷ atyucca÷ ÓÃla÷ prakÃro gopuraæ bahir-dvÃraæ ca yatra tasmin tathà viÓÃlà mahatÅ vÅthikà panthÃ÷ yatra tatra karmadhÃraya÷ tathà megha-sparÓi atiÓuddha-dhavala-g­ha-vyÃpte tathà maïi-maya-g­he vistÅrïÃ÷ kapÃÂÃ÷ tathà vedikà pari«k­ta-bhÆmir yatra tatra || KrdC_8.62 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óe pure ? dvija-bhÆpa-viÂ-caraïa-janmanÃæ g­hair vividhaiÓ ca Óilpi-jana-veÓmabhis tathà | ibhasaptyurabhrakharadhenusairbhac- chagalÃlayaiÓ ca lasitai÷ sahasraÓa÷ // Krd_8.63 // sahasraÓo lokair brÃhmaïa-k«atriya-vaiÓya-ÓÆdrÃïÃæ nÃnÃ-prakÃra-g­hai÷ tathà Óilpi-janÃnÃæ g­has tathà hasty aÓvame«a-gardabha-dhenu-mahi«a-cchagalÃnÃæ g­hai÷ Óobhite || KrdC_8.63 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óe ? vivadhÃpaïÃÓrita-mahÃjanÃh­ta- kraya-vikraya-draviïa-sa¤cayäcite | janamÃnasÃh­ti-vidagdha-sundarÅ- jana-mandirai÷ suruciraiÓ ca maï¬ite // Krd_8.64 // nÃnÃ-prakÃra-vipaïi-samÃÓrite mahÃ-janÃh­ta-kraya-vikraya-draviïa-saæcaya-vyÃpte | puna÷ kÅd­Óe ? janÃnÃæ cittÃpaharaïe caturÃ÷ ye veÓyÃ-janÃs te«Ãæ g­hai÷ ÓobhamÃnair alaÇk­te || KrdC_8.64 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óe pure ? p­thu-dÅrghakÃ-vimala-pÃthasi sphurad- vikacÃravinda-makaranda-lampaÂai÷ | vara-haæsa-sÃras-rathÃÇganÃmabhir vihagair vighu«Âa-kakubhi svake pure // Krd_8.65 // sthÆla-sarovara-nirmalodake dedÅpyamÃna-vikasita-kamala-makarandÃkhya-rasa-lolupai÷ Óre«Âha-haæsa-sÃrasa-cakravÃka-saæj¤akai÷ pak«ibhir dhvanità diÓo yasmin || KrdC_8.65 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óe maïi-maï¬ape ? surapÃdapai÷ surabhi-pu«pa-lolupa- bhramarÃkulair vividha-kÃmadair nÌïÃm | Óiva-manda-mÃruta-calac-chikhair v­te maïi-maï¬ape ravi-sahasra-prabhe // Krd_8.66 // kalpa-v­k«ai÷ sugandhi-pu«pa-lubdha-bhramara-vyÃptair manu«yÃïÃæ vividha-kÃmadai÷ Óubha-manda-mÃruta-calad-agra-bhÃgais tair ve«Âite | sÆrya-sahasra-mÃna-prabhe || KrdC_8.66 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óe ? maïi-dÅpikÃ-nikara-dÅpitÃntare tanu-citra-vist­ta-vitÃna-ÓÃlini | lalite pikasvara-vicitra-dÃmabhi÷ susugandhi gandha-salilok«ita-sthale // Krd_8.67 // maïir eva dÅpikà tasyÃ÷ samÆhe prakÃÓita-madhya-bhÃge | puna÷ kÅd­Óe ? sÆk«ma-vicitra-vistÅrïa-candrÃtapa-yukte | puna÷ kÅd­Óe ? vikasita-nÃnÃ-prakÃra-pu«pa-mÃlÃbhi÷ Óobhite atisurabhi-salila-sikta-sthÃne || KrdC_8.67 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óe ? pramadÃ-Óatair mada-vighÆrïitek«aïair mada-jÃlasai÷ kara-vilola-cÃmarai÷ | abhisevite skhalita-ma¤ju-bhëitai÷ stana-bhÃra-bhaÇgura-k­ÓÃvalagnakai÷ // Krd_8.68 // strÅ-Óatair mada-vighÆrïita-netrair mada-janitÃlasya-sahitai÷ hasta-sthita-ca¤cala-cÃmarair Å«at-skhalita-manohara-vacanai÷ stana-bhÃra-namra-sÆk«ma-madhya-pradeÓai÷ parita÷ sevite || KrdC_8.68 || ______________________________ kathambhÆtasya surapÃdapasya ? avirÃma-dhÃra-maïi-varya-var«iïa÷ Órama-hÃnidÃm­ta-rasa-cyuto 'py adha÷ | sura-pÃdapasya maïi-bhÆtalollasat p­thu-siæha-vaktracaraïÃmbujÃsane // Krd_8.69 // aviÓrÃnta-maïi-Óre«Âha-dhÃrÃ-var«iïa÷ | puna÷ kÅd­Óasya ? Órama-hÃnikarÃm­ta-rasa-ÓrÃviïa÷ || KrdC_8.69 || ______________________________ kÅd­Óam acyutam ? abhicintayet sukha-nivi«Âam acyutaæ nava-nÅla-nÅra-ruha-komala-cchavim | kuÂilÃgra-kuntala-lasat-kirÅÂakaæ smita-pu«pa-ratna-racitÃvataæsakam // Krd_8.70 // nÆtana-nÅlotpala-ramya-kÃntim | puna÷ kÅd­Óam ? kuÂilÃgra-keÓe«u sphurat kirÅÂaæ yasya tam | puna÷ kÅd­Óam ? smitam Å«ad vikasitaæ pu«paæ ratnÃni ca te racito 'vataæso yena tam || KrdC_8.70 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? sulalÃÂam unnasamuda¤cita-bhruvaæ vipulÃruïÃyata-vilola-locanam | maïi-kuï¬alÃsra-paridÅpta-gaï¬akaæ nava-bandhu-jÅva-kusumÃruïÃdharam // Krd_8.71 // tathà ÓobhamÃna-lalÃÂaæ tathà ucca-nÃsikam udgacchad-bhrÆ-latÃkam, tathà sthÆlÃruïa-varïa-dÅrgha-ca¤cala-nayanaæ, tathà maïi-maya-kuï¬ala-kiraïa-pariÓobhita-gaï¬a-sthalaæ yathà nÆtana-bandhu-jÅva-pu«pa-sad­ÓÃruïÃdharam || KrdC_8.71 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ parameÓvaram ? smita-candrikojjvalita-diÇmukhaæ sphurat pulaka-ÓramÃmbu-kaïa-maï¬itÃnanam | sphurad-aæÓu-ratna-gaïa-dÅpta-bhÆ«aïot- tama-hÃra-dÃmabhir upask­tÃæsakam // Krd_8.72 // hÃsa-candra-kiraïa-dhavalÅ-k­ta-diÇ-mukhaæ tathà sphurad-romäca-janya-prasveda-bindu-Óobhita-vadanam | puna÷ kÅd­Óam ? sphurad-dedÅpyamÃna-kiraïa-ratna-samÆha-prakÃÓamÃna-bhÆ«aïa-Óre«Âha-hÃra-mÃlÃbhi÷ Óobhita-skandham || KrdC_8.72 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? ghana-sÃra-kuÇkuma-vilipta-vigrahaæ p­thu-dÅrgha-«a¬-dvaya-bhujÃ-virÃjitam | taruïÃbja-cÃru-caraïÃbja-maÇgalon- mathitÃÇgam aÇkaga-karÃmbuja-dvayam // Krd_8.73 // punaÓ candana-kuÇkumÃbhyÃæ parilipta-ÓarÅraæ puna÷ sthÆla-dÅrgha-dvÃdaÓa-hastair virÃjitaæ tathà nÆtanÃruïa-varïa-padma-sad­Óa-caraïa-padmaæ puna÷ kÃma-pŬita-dehaæ puna÷ svÃÇke Ãropita-hasta-dvayam || KrdC_8.73 || ______________________________ svÃÇka-stha-bhÅ«maka-sutoru-yugÃntara-sthalaæ tÃæ tapta-hema-rucim Ãtma-bhujÃmbujÃbhyÃm | Óli«yantam Ãrdra-jaghanÃm upagÆhamÃnÃm ÃtmÃnam Ãyata-lasat-kara-pallavÃbhyÃm // Krd_8.74 // puna÷ svÃÇke sthitÃyà rukmiïyà Æru-dvayÃbhyantare vidyamÃnaæ | punas tÃæ rukmiïÅæ tapta-suvarïa-kÃntiæ svÅya-hasta-padmÃbhyÃm ÃliÇgantam | kÅd­ÓÅæ tÃm ? Ãrdra-jaghanÃm punar ÃtmÃnam ÓrÅ-k­«ïaæ dÅrgha-manohara-pÃïi-pallavÃbhyÃæ ÃliÇgantÅm || KrdC_8.74 || ______________________________ Ãnandodreka-nighnÃæ mukulita-nayanendÅvarÃæ srasta-gÃtrÅæ prodyad-romäca-sÃndra-Órama-jala-kaïikÃ-mauktikÃlaÇk­tÃÇgÅm | Ãtmany ÃlÅna-bÃhyÃntara-karaïa-gaïÃm aÇgakair nistaraÇgair majjantÅæ lÅna-nÃnÃ-matim atula-mahÃnanda-sandoha-sindhau // Krd_8.75 // puna÷ svÃtmÃnandodreka-vyÃptÃæ | puna÷ mudrita-nayana-nÅlotpalÃæ | puna÷ prodyat-tanu-pulaka-janya-nivi¬a-prasveda-bindu-rÆpa-mauktika-Óobhita-dehÃæ | puna÷ Ãtmani ÓrÅ-k­«ïe samyag-vilÅna-bÃhyÃbhyantarendriya-samÆhÃæ | punar vyÃpÃra-rahitai÷ ÓarÅraÃvayavair atiÓayita-mahÃnanda-samÆha-sÃgare nimagnÃæ | puna÷ vigata-ca¤cala-matim || KrdC_8.75 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óaæ parameÓvaram ? satyÃjÃmbavatÅbhyÃæ divya-dukÆlÃnulepanÃbharaïÃbhyÃm | manmatha-Óara-mathitÃbhyÃæ mukha-kamala-ca¤cala-locana-bhramarÃbhyÃm // Krd_8.76 // satyabhhÃmÃ-jÃmbavatÅbhyÃm ÃliÇganam | kathambhÆtÃbhyÃm ? utk­«ÂÃni paÂÂa-vastrÃnulepanÃbharaïÃni yayos tÃbhyÃæ | puna÷ kÃma-Óara-pŬitÃbhyÃæ | puna÷ k­«ïa-mukha-vi«ayaka-ca¤cala-netra-bhramarÃbhyÃm || KrdC_8.76 || ______________________________ bhujaga-yugalÃÓli«ÂÃbhyÃæ ÓyÃmÃruïa-lalita-komalÃÇga-latÃbhyÃm | ÃÓli«Âm Ãtma-dak«iïa- vÃma-gatÃbhyÃæ karollasat kamalÃbhyÃm // Krd_8.77 // puna÷ parameÓvarasya bhuja-yugalenÃliÇgitÃbhyÃm | yathÃ-krama-nÅlÃruïa-varïe manohare komale cÃÇga-late yayos tÃbhyÃæ | puna÷ parameÓvarasya dak«iïa-vÃma-gatÃbhyÃæ | puna÷ pÃïi-sphurita-padmÃbhyÃm || KrdC_8.77 || ______________________________ puna÷ kÅd­Óam ? p­«Âagayà kalinda-sutayà kara-kamala-yujà samparirabdham a¤jana-rucà madana-mathitayà | padma-gadÃ-rathÃÇga-dara-bh­d-bhuja-yugalaæ dor-dvaya-sakta-vaæÓa-vilasan-mukha-sarasi-ruham // Krd_8.78 // parameÓvara-p­«Âha-deÓa-vartinyà yamunayà hasta-dh­ta-kamalayà samÃliÇgitam | kimbhÆtayà ÓyÃmayà ? puna÷ kÃma-pŬitayà | puna÷ kÅd­Óaæ parameÓvaram ? padma-gadÃ-ÓaÇkha-cakra-yukta-hasta-catu«Âayaæ hasta-dvaya-dh­ta-vaæÓa-vilasan-mukha-kamalam || KrdC_8.78 || ______________________________ dik«u bahi÷ surar«i-yatibhi÷ khecara-pariv­¬hair bhakti-bharÃvanamra-tanubhi÷ stuti-mukhara-mukhai÷ | santata-sevyamÃnam amanovacana-vi«ayakam artha-catu«Âaya-pradam amuæ tribhuvana-janakam // Krd_8.79 // t­tÅya-paÂalokta-krameïety artha÷ | puna÷ bahir dik«u devar«i-yatibhi÷ khecara-mukhyair bhakty-atiÓaya-namra-dehai÷ | pariv­¬hai÷ pradhÃnai÷ stutibhi÷ vÃcÃla-vadanair nirantaraæ sevitaæ puna÷ manaso vÃcÃm agocaraæ punar dharmÃrtha-kÃma-mok«a-phala-catu«Âaya-pradaæ punas trailokya-janakam || KrdC_8.79 || ______________________________ sÃndrÃnanda-mahÃbdhi-magnam amala-dhÃmni svake 'vasthitaæ dhyÃtvaivaæ paramaæ pumÃæsam anaghÃt samprÃpya dÅk«Ãæ guro÷ | labdhvÃmuæ manum Ãdareïa sita-dhÅr lak«aæ japed yo«itÃæ vÃrtÃkarïana-darÓanÃdi-rahito mantrÅ gurÆïÃm api // Krd_8.80 // punar nivi¬Ãnanda-mahÃ-samudra-magnam | svÅye nirmale tejasi-tad-rÆpeïÃvasthitam evam ukta-rÆpaæ parameÓvaraæ vicintya ni«pÃpÃt guror dÅk«Ã-mantropadeÓa-vidhiæ prÃpyÃmuæ mantraæ labdhvà tÅk«ïa-buddhi÷ ÃdarÃt lak«am ekaæ japet | kÅd­Óa÷ sÃdhaka÷ ? strÅïÃæ v­ddhÃnÃm api kathÃ-Óravaïa-nirÅk«aïa-parÃÇmukha÷ || KrdC_8.80 || ______________________________ homaæ sevÃæ cÃha- juhuyÃc ca daÓÃæÓakaæ hutÃÓe sasitÃk«audra-gh­tena pÃyasena | prathamodita-pÅÂha-varyake 'muæ paryajen nityam anityatÃ-vimuktaye // Krd_8.81 // hutÃÓe vahnau daÓÃæÓakaæ | ayutam ekaæ ÓarkarÃ-madhu-gh­ta-yuktena paramÃnnena juhuyÃt | kiæ ca pÆrvokta-daÓëÂÃdaÓÃk«ara-kathite pÅÂha-Óre«Âhe nityam amuæ yajet | kim artham ? anitya÷ saæsÃras tasya pariharaïÃya || KrdC_8.81 || ______________________________ ÃrabhyÃtha vibhÆti-nyÃsa-kramata÷ ÓarÃntam abhyarcya | mÆrty-Ãdy-aÇgÃntaæ cÃtmÃnaæ viæÓaty-arïodita-yantra-vare // Krd_8.82 // madhya-bÅjaæ parito varuïendu-yamendra-dik«u saælikhya | bÅja-catu«kaæ tad api catvÃriæÓadbhir ak«arair dvy-adhikai÷ // Krd_8.83 // Ói«Âai÷ prave«Âya Óiva-hari-vasv-Ãdy-aÓri«v atha kramÃd vilikhet | vÃÇ-mÃyÃ-ÓrÅ-mantrÃs tadvad rak«o 'mbupÃnilÃÓri«u ca // Krd_8.84 // Óe«aæ pÆrvoditavad vidhÃya pÅÂhaæ yathÃvad abhyarcya | saÇkalayya mÆrtim atrÃvÃhyÃbhyarcayatu madhya-bÅje tam // Krd_8.85 // Ãrabhyety Ãdi vibhÆti-pa¤jaram Ãrabhya nyÃsa-krameïa bÃïa-paryantaæ pÆjayitvà mÆrti-nyÃsam ÃrabhyÃÇga-nyÃsa-paryantaæ cÃtma-rÆpaæ sampÆjya pÆrvokta-viæÓaty-ak«ara-mantroktaæ yantra-Óre«Âha-karïikÃ-madhya-sthita-vahni-pura-yuga-madhye madhyama-bÅja-madhye bÅjam iti pÃÂha-svarasÃt hal-lekhÃ-bÅjam iti rudradhara-govinda-miÓra-prabh­taya÷ | parastah-madhyama-bÅjam iti pÃÂhe kÃma-bÅjaæ vilikhya tat-paritaÓ ca paÓcimottara-pÆrva-dak«iïa-dik«u bÅja-catu«kaæ drÅæ trÅæ jÅæ jhrÅæ iti bÅja-catu«Âayaæ vilikhya tad api bÅja-catu«Âayaæ dvi-catvÃriæÓat japÃdi-svÃhÃntai÷ Ói«Âair mantrÃk«arair upari ve«Âayet | anantaraæ Óiva ÅÓÃna÷ harir indra÷ pÆrvÃdi dig ity artha÷ | vasur agni÷ ÃgneyÃdika evaæ nair­tÅ-vÃruïÅ-vÃyavÅ-dig ete«u koïe«u krameïa vÃg-bhava-bhuvaneÓvarÅ-ÓrÅ-bÅjÃni trir Ãv­tya vilikhet | avaÓi«Âaæ pÅÂha-vidhÃnaæ pÆrvavat samÃpya pÅÂhaæ yathÃvat pÆjayitvà tatra pÅÂhe karïikÃ-madhya-sthita-kÃma-bÅje rukmiïÅ-vallabha-mÆrtiæ saÇkalpya dhyÃtvà tam ÃvÃhya pÆjayet || KrdC_8.82-85 || ______________________________ mukha-dak«a-savya-p­«Âhaga-bÅje«v arcyÃs tu Óaktaya÷ kramaÓa÷ | rukmiïy-ÃdyÃ÷ «aÂsv atha koïe«v aÇgÃni keÓare«u ÓarÃn // Krd_8.86 // anantaraæ devasya san-mukha-dak«iïa-vÃma-p­«Âha-pradeÓa-gate«u bÅja-catu«Âaye«u rukmiïy-ÃdyÃ÷ Óaktaya÷ pÆjyÃ÷ «aÂ-koïe«u aÇgÃni keÓare«u ÓarÃn pÆjayet || KrdC_8.86 || ______________________________ lak«my-Ãdyà dala-madhye«v agny-Ãdi«u tad bahir dhvaja-pramukhÃn | agre ketuæ ÓyÃma p­«Âhe vipam aruïam amala-rakta-rucÅ // Krd_8.87 // pÃrÓva-dvaye nidhÅÓau santata-dhÃrÃbhiv­«Âa-dhana-pu¤jau | heramba-ÓÃst­-durgÃ-vi«vaksenÃn vidik«u vahny-Ãdi // Krd_8.88 // vidruma-marakata-dÆrvÃ-svarïÃbhÃn bahir athendra-vajrÃdyÃn | yajana-vidhÃnam itÅritam Ãv­ti-saptaka-yutaæ mukundasya // Krd_8.89 // agny-Ãdi-patra-madhye«u lak«my-Ãdyà pÆjyÃ÷ | tatra bahir-bhÃge dhvaja-prabh­tÅn pÆjayet | anantaraæ devasya san-mukhe ÓyÃma-varïa-ketu-nÃmÃnaæ gaïaæ pÆjayet | deva-p­«Âha-bhÃge aruïa-varïaæ garu¬aæ pÆjayet | deva-pÃrÓva-dvaye nirmala-rakta-rucÅr nidhÅÓvarau pÆjyau kÅdrÓau ? nirantara-dhÃrÃbhir v­«Âa-dhana-samÆhau | vahny-Ãdi-vidik«u herambÃdÅn pravÃlÃdi-varïÃn pÆjayet | anantaraæ bahir-dik«u indrÃdi-loka-pÃlÃn tathà varjÃrdy-ÃyudhÃni pÆjayet | iti pÆrvokta-prakÃreïa mukundasya ÓrÅ-k­«ïasyÃvaraïa-saptakaæ pÆjÃ-vidhÃnaæ kathitam iti || KrdC_8.87-89 || ______________________________ ity arcayann acyutam Ãdareïa yo 'muæ bhajen mantravaraæ jitÃtmà | so 'bhyarcya divya-janair janÃnÃæ h­n-netra-paÇkeruha-tigma-bhÃnu÷ // Krd_8.90 // iti amunà prakÃreïa yo jitendriyo acyutaæ k­«ïaæ bhaktyà pÆjayan amuæ mantra-Óre«Âhaæ sevate sa puru«a÷ surair api pÆjyate | kÅd­Óa÷ ? lokÃnÃæ h­daya-padma-locana-padmayo÷ sÆrya÷ sarva-jana-vaÓÅkaraïa-mantra÷ samartha ity api pÃÂha÷ || KrdC_8.90 || ______________________________ sita-Óarkarottara-paya÷-pratipattyà paritarpayed dina-mukhe dina-Óastam | salilai÷ Óataæ Óata-makha-Óriyam e«a sva-vibhÆty-udanvati karoty uda-bindum // Krd_8.91 // sita-ÓarkarÃ-pradhÃna-pratipattyà dugdha-buddhyÃ÷ jalair eva dina-mukhe prÃta÷-kÃle pratidinaæ Óata-k­tvas taæ tarpayet | anantaraæ sÃdhaka÷ svÃdhipatya-samudre indrasya lak«mÅæ jala-binduvat || KrdC_8.91 || ______________________________ vidala-halai÷ sumanasa÷ sumanobhir ghanasÃra-candana-bahu-drava-magnai÷ | manunÃmunà havanato 'yuta-saÇkhyaæ trijagat priya÷ sa manuvit kaviràsyÃt // Krd_8.92 // anena mantreïa sumanaso jÃtÅ-mÃlatÅnÃm adheyasya sumanobhi÷ pu«pai÷ vikasi | tai÷ karpÆra-yukta-candanasya bahu-drava-vyÃptair ayuta-saÇkhyaæ havanato 'yuta-home na sa mantrÅ trailokyasya priya÷ kavi-Óre«ÂhaÓ ca bhavati || KrdC_8.92 || ______________________________ dhyÃnÃd evÃsya sadyas tridaÓa-m­ga-d­Óor vaÓyatÃæ yÃnty avaÓyaæ kandarpÃrtÃjapÃdyai÷ kim atha na sulabhaæ mantrato 'smÃn narasya | spardhÃm uddhÆya citraæ mahad idam api naisargikÅæ ÓaÓvad enaæ sevete mantri-mukhyaæ sarasija-nilayà cÃpi vÃcÃm adhÅÓà // Krd_8.93 // asya rukmiïÅ-vallabhasya dhyÃnÃt ÓÅghraæ tridaÓa-m­ga-d­Óa÷ devÃÇganà avaÓyaæ vaÓyatÃm ÃyÃttatÃæ prÃpnuvanti | kathambhÆtÃ÷ ? kÃma-pŬità | athÃnantaraæ japa-homÃdinÃsmÃt mantrÃt sÃdhakasya kiæ na sulabham | api tu sarvam eva sulabham ity artha÷ | kiæ ca, idam api mahac citraæ yat sarasija-nilayà lak«mÅ÷ vÃcÃm adhÅÓà sarasvatÅ ca svÃbhÃvikÅm asÆyÃæ tyaktvà nityam enaæ sÃdhaka-Óre«Âhaæ sevete || KrdC_8.93 || ______________________________ Ãdhi-vyÃdhi-jarÃpam­tyu-duritair bhÆtai÷ samastair vi«air daubhÃgyena daridratÃdibhir asau dÆraæ vimuktaÓ ciram | sat-putrai÷ susutÃsumitranivahair ju«ÂokhilÃbhi÷ sadà sampadbhi÷ pariju«Âa Ŭita-yaÓà jÅved anekÃ÷ samÃ÷ // Krd_8.94 // kiæ ca mano-du÷kha-roga-jarÃpam­tyu-Óoka-ÓÆnya÷ sakala-prÃïibhir vi«ai÷ tathà durad­«Âena tathà daridratÃdibhir atiÓayena parityakto bahu-kÃlaæ vyÃpya-viÓi«Âa-putra-sameta÷ sat-putrÅ-mitra-samÆhena sevita÷ sadà sam­ddha÷ Ådita-yaÓÃ÷ stuta-yaÓÃ÷ asau sÃdhaka÷ anekÃ÷ samà hÃyanÃni jÅvet || KrdC_8.94 || ______________________________ mantrÃntarebhyo 'syÃtiÓayitvam Ãha- akhila-manu«u mantrà vai«ïavà vÅryavanto mahitatara-phalìhyÃs te«u gopÃla-mantrÃ÷ | prabalatara ihai«o 'mÅ«u saæmohanÃkhyo manur anupama-sampat-kalpanÃkalpa-ÓÃkhÅ // Krd_8.95 // sarve«u mantre«u vai«ïava-mantrà atiÓayena savÅryÃ÷ te«v api vai«ïava-mantre«u gopÃla-mantrà atipÆjita-phala-yuktÃ÷ te«v api gopÃla-mantre«u e«a saæmohanÃkhya-mantra÷ prabalatara÷ prak­«Âa-bala-yukta÷ | puna÷ nirupamaiÓvarya-dÃnaika-kalpa-v­k«a÷ || KrdC_8.95 || ______________________________ manum imam atih­dyaæ yo bhajed bhakti-namro japa-huta-yajanÃdyair dhyÃnavÃn mantri-mukhya÷ | truÂita-sakala-karma-granthir udbuddha-cetÃ÷ vrajati sa tu padaæ tan nitya-Óuddhaæ murÃre÷ // Krd_8.96 // yo mantri-mukhya÷ sÃdhaka-Óre«Âha÷ dhyÃna-yukta÷ bhaktyà ÃrÃdhyatva-j¤Ãnena imaæ mantraæ manoharaæ japa-dhyÃna-homÃdibhir bhajet sa murÃres tat-prasiddhaæ padaæ vrajati prÃpnoti murà avidyà tasyà nÃÓakasya padam | kÅd­Óaæ padam ? avinÃÓi sarva-kÃlu«ya-rahitam | sa kÅd­Óa÷ ? vinÃÓita-sakala-karma-bandhana÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? udbuddha-cetà vastu-grahaïonmukha-citta÷ || KrdC_8.96 || ______________________________ atha yogam Ãha- aÇgÅk­tyaikam e«Ãæ manum atha japa-homÃrcanÃdyair manÆnÃm a«ÂÃÇgotsÃritÃri÷ pramudita-pariÓuddha-prasannÃntarÃtmà | yogÅ yu¤jÅta yogÃn samucita-vih­ti-svapna-bodhà h­ti÷ syÃt prÃgÃsyaÓ cÃsane sve sum­duni samukhaæ mÅlitÃk«o nivi«Âa÷ // Krd_8.97 // e«Ãæ manÆnÃæ mantrÃïÃæ madhye ekaæ manum mantra-japa-homÃdibhi÷ svÅk­tya vaÓÅk­tya a«ÂÃÇgena yama-niyama-prÃïÃyÃma-pratyÃhÃra-dhyÃna-dhÃraïÃ-samÃdhi-lak«aïena utsÃritÃs tyaktÃ÷ kÃma-krodhÃdayo 'rayo yena sa tathà har«ita-nirmala-prasanna-citto yogÅ prÃg-vadana÷ san yogÃn citta-v­tti-nirodhÃdÅn karotu | kÅd­Óo yogÅ ? yathocita-vihÃra-nidrÃ-prabodhÃhÃra÷ | puna÷ svakÅye sukomale Ãsane samupavi«Âa÷ | puna÷ kÅd­Óa÷ ? sukhenÃnÃyasena saæmÅlite mudrite ak«iïÅ yena sa÷ ||97|| ______________________________ viÓvaæ bhÆtendriyÃnta÷karaïa-mayaminendv-agni-rÆpaæ samastaæ varïÃtmaitat pradhÃne kala-nayana-maye bÅja-rÆpe dhruveïa | nÅtvà tat-puæsi bindv-Ãtmani tam api parÃtmany atho kÃla-tattve taæ vai Óaktau cid-Ãtmany api nayatu ca tÃæ kevale dhÃmni ÓÃnte // Krd_8.98 // etad-varïÃtmakaæ samastaæ viÓvaæ bhÆtendriyÃnta÷-karaïa-rÆpaæ sÆryendv-agni-rÆpaæ pradhÃne prak­ti-rÆpe kÃma-bÅje praïavena nÅtvà tatra vilÅnaæ vicintya tat kÃma-bÅjaæ bindv-Ãtmani prasiddhe 'nusvÃrÃkhye tam api bindv-ÃtmÃnaæ nÃdÃkhye kÃla-tattve paramÃtmani saæharet tam api kÃla-tattvaæ cid-rÆpÃyÃæ Óaktau saæharet tÃm api Óaktiæ kevale tejo-maye sva-prakÃÓe dhÃmni tejasi ÓÃnte sarvopadrava-rahite nayatu || KrdC_8.98 || ______________________________ kÅd­Óe ? nirdvandve nirviÓe«e niratiÓaya-mahÃnanda-sÃndre 'vasÃnÃ- pete 'rthe k­«ïa-pÆrvamala-rahita-girÃæ ÓÃÓvate svÃtmanÅttham | saæh­tyÃbhyasya bÅjottamam atha Óanakair lÅna-niÓvÃsa-cetÃ÷ prak«ÅïÃpuïya-puïyo nirupama-para-saævit-svarÆpa÷ sa bhÆyÃt // Krd_8.99 // nirdvandve ÓÅto«ïÃdi-dvandva-viÓe«a-rahite viÓe«o vaidharmyaæ tad-rahite atyantÃnanda-ghane anante k­«ïa-govindÃdi-nirmala-ÓabdÃnÃæ pratipÃdye Ãtma-svarÆpe ittham amunà prakÃreïa saæh­tya saæhÃraæ k­tvà kÃma-bÅjaæ japan | athÃnantaraæ svayam eva niÓcala-ÓvÃsa-citto bhÆtvà prak«Åïa-pÃpa-puïyaÓ ca bhÆtvà sa yogÅ nirupama÷ parama-saævin-mayo bhavati || KrdC_8.99 || ______________________________ mÆlÃdhÃre tri-koïe taruïataraïibhÃbhÃsvare vibhramantaæ kÃmaæ bÃlÃrka-kÃlÃnala-jaÂhara-kuraÇgÃÇka-koÂi-prabhÃsam | vidyun-mÃlÃ-sahasra-dyuti-rucira-hasad-bandhu-jÅvÃbhirÃmaæ traiguïyÃkrÃnta-binduæ jagad-udaya-layaikÃnta-hetuæ vicintya // Krd_8.100 // trikoïÃtmake mÆlÃdhÃre udyad-Ãdityavat prakÃÓamÃne bhramamÃïaæ kÃma-bÅjaæ nÆtanÃditya-pralaya-kÃlÅna-vahni-candra-koÂi-tulya-kÃntiæ punas ta¬in-mÃlÃ-sahasra-kÃntiæ puna÷ nÆtana-pu«pita-bandhukavan manoharaæ sattvÃdi-guïa-trayeïa vyÃpto 'nusvÃra-saæj¤ako bindur yena taæ puna÷ viÓvotpatti-nÃÓaika-kÃraïam || KrdC_8.100 || ______________________________ tasyordhve visphurantÅæ sphuÂa-rucira-ta¬it-pu¤ja-bhÃbhÃsvarÃbhÃm udgacchantÅæ su«umïÃ-saraïim anu-ÓikhÃm ÃlalÃÂendu-bimbam | cin-mÃtrÃæ sÆk«ma-rÆpÃæ kalita-sakala-viÓvÃæ kalÃæ nÃda-gamyÃæ mÆlaæ yà sarva-dhÃmnÃæ smaratu nirupamÃæ huÇk­toda¤citera÷ // Krd_8.101 // tasya kÃma-bÅjasya upari bidnu-gata-kuï¬alinÅæ Óaktiæ dÅpyamÃnÃæ cintayatu | kimbhÆtÃm ? pravyakta-manohara-vidyut-sahasravat prakÃÓamÃna-kÃntiæ, puna÷ lalÃÂa-candra-bimbÃntaæ su«umïÃ-randhraæ yÃntÅæ, puna÷ anu anugatà bÅja-gata-biimbÃtmake vahni-Óikhà jvÃlà yasyÃæ sà tathà tÃm | puna÷ kimbhÆtÃm ? cit-svarÆpÃm | puna÷ durlak«Ãæ | punar Ãpta-sakala-viÓvÃæ | puna÷ kalÃ-rÆpÃm | puna÷ nÃdÃnumeyÃæ | puna÷ sarva-tejasÃæ mÆla-bhÆtÃm | kÅd­Óo 'dhikÃrÅ ? huÇkÃreïa uda¤cita Ærdhvam utpÃÂita iro vÃyur apÃnÃkhyo yena sa tathà || KrdC_8.101 || ______________________________ nÅtvà tà Óanakair adhomukha-sahasrÃrÃruïÃbjodara- dyotat-pÆrïa-ÓaÓÃÇka-bimbam amuta÷ pÅyÆ«a-dhÃrÃ-s­tim | raktÃæ mantramayÅæ nipÅya ca sudhÃ-nisyanda-rÆpÃæ viÓed bhÆyo 'py Ãtma-niketanaæ punar api protthÃya pÅtvà viÓet // Krd_8.102 // tÃæ kuï¬alinÅæ Óaktiæ Óanakair yathà syÃd evam adhomukha-sahasra-dalÃruïa-kamala-madhya-dyotamÃna-pÆrïa-candra-maï¬alaæ nÅtvà asmÃc candra-bimbÃd am­ta-dhÃrÃ-v­«Âiæ rakta-varïÃæ varïÃtmikÃm am­ta-srava-rÆpÃæ pÃyayitvà Ãtma-niketanaæ mÆlÃdhÃre praveÓayet | bhÆyo 'nantaram api tathaiva tÃm utthÃpya tathà k­tvà punas tathà nija-sthÃnaæ prÃpayed iti || KrdC_8.102 || ______________________________ etÃd­ÓÃbhyÃsasya phalam Ãha- yo 'bhyasyaty anudinam evam Ãtmano 'ntaæ bÅjeÓaæ durita-jarÃpam­tyu-rogÃn | jitvÃsau svayam iva mÆrtimÃn anaÇga÷ saæjÅvec cira-malinÅlakeÓa-pÃÓa÷ // Krd_8.103 // ya÷ pratyaham anena prakÃreïa ÓarÅra-madhye kÃma-bÅjam abhyasyaty Ãtmano 'ntaæ mano-layÃntam idam abhyasyatÅti kriyÃ-viÓe«aïam asau sÃdhaka÷ durita-jarÃpam­tyu-rogÃn parÃbhÆya svayam eva deha-dhÃri-kandarpo bhÆtvà cira-kÃlaæ jÅvati | kÅd­Óa÷ ? bhramara-varïavat ÓyÃma-keÓa-samÆha÷ || KrdC_8.103 || ______________________________ sphuÂa-madhura-padÃrïa-Óreïir atyadbhutÃrthà jhaÂiti-vadana-padmÃd visphuraty asya vÃïÅ | api ca sakala-mantrÃs tasya sidhyanti maÇk«u vyuparama-ghana-saukhyaikÃspadaæ vartate sa÷ // Krd_8.104 // asya sÃdhakasya mukha-kamalÃn ÓÅghraæ sarasvatÅ prabhavatÅ | kimbhÆtà ? pravyakta-manohara-pada-varïa-samÆhÃtmikà atyÃÓcarya-vi«ayà kintu asya sÃdhakasya maÇk«u anye 'pi mantrÃ÷ sidhyanti kiæ ca sa sÃdhaka÷ aviÓrÃnta-nivi¬a-sukha-mÃtra-sthÃnæ bhÆtvà ti«Âhati || KrdC_8.104 || ______________________________ bhrÃmyan-mÆrtiæ mÆla-cakrÃd anaÇga svÃbhir bhÃbhÅrakta-pÅyÆ«a-yugbhi÷ | viÓvÃkÃÓaæ pÆrayantaæ vicintya pratyÃveÓyÃs tatra vaÓyÃya sÃdhyÃ÷ // Krd_8.105 // nÃryo naro và nagarÅ sabhÃpi và praveÓitÃs tatra niÓÃta-cetasà | syu÷ kiÇkarÃs tasya jhaÂity anÃrataæ cirÃya tan nighna-dhiyo na saæÓaya÷ // Krd_8.106 // mÆla-cakrÃn mÆlÃdhÃre atra saptamy-arthe pa¤camÅ bhramaïa-mÆrtiæ kÃma-bÅjaæ svakÅyÃbhir dÅptibhir lohitÃm­ta-yuktÃbhir brahmÃï¬a-madhya-pradeÓe pÆryamÃïaæ dhyÃtvà niÓÃta-cetasà tÅk«ïa-matinà tatra nÃrÅ-prabh­taya÷ sÃdhyÃvaÓyÃrthaæ pratyÃveÓyÃ÷ prak«eptavyà | anantaraæ tatra praveÓitÃ÷ praveÓa-prÃpitÃ÷ strÅ-prabh­tayas tan-nimagna-dhiyas tena h­ta-cittÃ÷ | tasya sÃdhakasya ÓÅghraæ cira-kÃlam Ãj¤Ã-kÃriïo bhavanti nÃtra sandeha÷ || KrdC_8.105-106 || ______________________________ taraïi-dala-sanÃthe Óakra-gopÃruïe yo ravi-ÓaÓi-Óikhi-bimba-prasphurac-cÃru-madhye | h­daya-sarasije 'muæ ÓyÃmalaæ komalÃÇgaæ susukham upanivi«Âaæ taæ smared vÃsudevam // Krd_8.107 // tad-dvÃdaÓa-dala-yukte h­daya-kamale indra-gopÃkhyo rakta-kÅÂa-viÓe«a÷ tadvad aruïe sÆrya-vahni-candra-maï¬ala-Óobhita-cÃru-madhya-pradeÓe amuæ ÓyÃma-varïaæ komalÃÇgaæ sukumÃrÃÇgaæ sukha-prakÃreïopavi«Âaæ vÃsudevaæ cintayet || KrdC_8.107 || ______________________________ pÃdÃmbhoja-dvaye 'Çguly-amala-kiÓalaye«v Ãbalau san-nakhÃnÃæ sat-kÆrmodÃra-kÃntau prapada-yuji lasaj-jaÇghikÃ-daï¬ayoÓ ca | jÃnvor Ærvo÷ piÓaÇge nava-vasana-vare mekhalÃ-dÃmni nÃbhau romÃvalyÃm udÃrodara-bhuvi vipule vak«asi prau¬ha-hÃre // Krd_8.108 // Ãdi-puæsa÷ ÓrÅ-k­«ïasya pÃdÃmbhojam Ãrabhya hasitÃnte«u sthÃne«u vak«yamÃïe«u Óanair yathà syÃt tathà iti kramata÷ sthÃna-kramata÷ sthÃna-krameïa svÅyaæ mana÷ sthÃpayatu | tathà pÃda-padma-dvaye prathamaæ mana÷ sthÃpayet | tad-anantaraæ pÆrvaæ pÆrvaæ apohyÃpara-sthÃne«u mano nidadhyÃd aÇgulya evÃmala-kiÓalayà nirmala-pallavÃs te«u | tad anu nakhÃnÃæ ÓobhamÃna-paÇktau tad-anu prapada-yuji pÃda-dvaye | kÅd­Óe ? kÆrma-p­«Âhavad upari-bhÃge unnate | tad-anu dedÅpyamÃna-jaÇghÃ-dvaye | tad-anu jÃnu-dvaye Æru-dvaye pÅta-varïe nÆtana-vastrayo÷ Óre«Âhe k«udra-ghaïÂikÃ-mÃlÃyÃæ nÃbhi-pradeÓe tan-ni«Âha-roma-paÇktau ca vipulodara-sthÃne mahÃhÃra-yukte vistÅrïe vak«asi || KrdC_8.108 || ______________________________ ÓrÅvatse kaustubhe ca sphuÂa-kamala-lasad-baddha-h­d-dÃmni bÃhvor mÆle keyÆra-dÅpte jagad-avana-paÂau dor-dvaye kaÇkaïìhye | pÃïi-dvandvÃÇguli-sthe 'timadhura-rava-saælÅna-viÓve ca veïau kaïÂhe sat-kuï¬alosrasphuÂa-rucira-kapola-stha-dvandvake ca // Krd_8.109 // ÓrÅvatse vipra-pÃdÃvaghÃta-tarjanyordhva-romÃtmake kaustubhe h­daya-nivi«Âa-maïi-viÓe«e vikasita-padma-mÃlÃyÃæ keyÆra-Óobhita-bÃhvor mÆle saæsÃra-rak«aïa-dak«e kaÇkaïa-yukte bÃhu-dvaye hasta-dvayÃÇguli-ni«Âhe atimadhura-Óabdena magnaæ jagat-trayaæ yena evambhÆte veïau | tad-anu kaïÂhe ramya-kuï¬ala-kiraïa-prakÃÓita-manohara-kapola-stha-yugale || KrdC_8.109 || ______________________________ karïa-dvandve ca ghoïe nayana-nalinayor bhrÆ-vilÃse lalÃÂe keÓe«v Ãlola-barhe«v atisurabhi-manoj¤a-prasÆnojjvale«u | Óoïe vinyasta-veïÃv adhara-kiÓalaye danta-paÇktyÃæ smitÃkhye jyotsnÃyÃm Ãdi-puæsa÷ krama iti ca Óanai÷ svaæ mana÷ saænidhattÃm // Krd_8.110 // karïa-dvaye nÃsÃ-yugale netra-padma-dvaye bhrÆ-vik«epe lalÃÂe ca¤cala-mayÆra-puccha-yukte«u atisugandhita-manohara-pu«pojjvale«u keÓe«u Óoïa-varïe Ãropita-veïau adhara-pallave danta-paÇktyÃæ smitam Ãkhyà nÃma yasyà tasyÃæ jyotsnÃyÃm candra-kÃntau jyotsnÃ-tulye smite || KrdC_8.110 || ______________________________ yÃvan mano-vilayam eti harer udÃre manda-smite 'bhyasatu tÃvad anaÇga-bÅjam | a«ÂÃdaÓÃrïam athavÃpi daÓÃrïakaæ và mantrÅ Óanair atha samÃhita-mÃtariÓvà // Krd_8.111 // harer udÃre ÓobhamÃne manda-smite mano yÃvad vilayam viÓe«ato layam eti tÃvad anaÇga-bÅjam a«ÂÃdaÓÃrïam daÓÃrïaæ và prajapatu | kimbhÆta÷ ? samÃhita-mÃtariÓvà pratyÃharÅk­ta÷ prÃïa-vÃyu÷ || KrdC_8.111 || ______________________________ ÃropyÃropya mana÷ padÃravindÃdi-manda-hasitÃntam | tatra vilÃpya k«Åïe cetasi sukha-cit-sad-Ãtmako bhavati // Krd_8.112 // mana÷ padÃravindam Ãrabhya Åsad-hÃsya-paryantaæ samÃropyÃnantaram | tatra vilÃpya lÅnaæ k­tvà k«Åïe Óuddhe citte sati sukha-j¤Ãna-sad-Ãtmako bhavati sÃdhaka÷ || KrdC_8.112 || ______________________________ nyÃsa-japa-homa-pÆjÃ-tarpaïa-mantrÃbhi«eka-viniyogÃnÃm | dÅpikayaiva mayodbhëita÷ krama÷ k­tsna-mantra-gaïa-kathitÃnÃm // Krd_8.113 // k­«ïa-mantra-samÆha-kathitÃnÃæ nyÃsa-japÃdÅnÃæ krama-dÅpikayaiva krama÷ prakÃÓita÷ || KrdC_8.113 || ______________________________ saæÓaya-timira-cchidurà sai«Ã krama-dÅpikà kareïa sadbhi÷ | kara-dÅpikeva dhÃryà sasneham aharniÓaæ samasta-sukhÃptyai // Krd_8.114 // sai«Ã krama-dÅpikà sÃdhu-janai÷ sa-snehaæ yathà syÃt tathà kara-dÅpikeva dhÃryà | kimbhÆtà ? saæÓaya-rÆpÃndhakÃra-cchedayitrÅ anyÃpi tailÃdi-sneha-sahitaæ yathà syÃt tathà dhÃryate andhakÃra-nÃÓinÅ bhavati | kim arthaæ dhÃryà ? samasta-sukha-prÃpty-artham || KrdC_8.114 || ______________________________ jagad idam anubiddhaæ yena yasmÃt prasÆte yad anu tatam ajasraæ pÃti cÃdhi«Âhità yam | yad uru maha udarcir yaæ vidhatte ca gopÅ tam am­ta-sukha-bodha-jyoti«aæ naumi k­«ïam // Krd_8.115 // jagad idam anuviddham anusyÆtaæ yena jyoti«Ã yasmÃt parameÓvarÃt imaæ jana-lokaæ saæsÃrÃkhyaæ prasÆte prasÆtiæ prÃnotÅty artha÷ | yasminn ity api pÃÂha÷ | tathà parameÓvaram adhi«ÂhÃtÃram ÃÓrità satÅ anutataæ vist­taæ jagat ajasraæ sarvadà pÃti rak«ati yasya parameÓvarasya Æru vipulaæ maha÷ teja÷ tat udarcis tat-tejasà udita-dÅpti÷ satÅ yaæ pratibimba-rÆpeïa dhatte tam uktÃnandaæ sva-prakÃÓaæ naumi staumi || KrdC_8.115 || ______________________________ yaÓ cakraæ nija-keli-sÃdhanam adhi«ÂhÃna-sthito 'pi prabhur dattaæ manmatha-ÓatruïÃvana-k­te vyÃv­tta-lokÃttikam | dhatte dÅpta-navena Óobhanam aghÃpetÃtta-mÃyaæ dhruvaæ vande kÃya-vimardanaæ vadha-k­tÃæ bhu¤jad-dyukaæ yÃdavam // Krd_8.116 // ya÷ parameÓvara÷ ÓrÅ-k­«ïa÷ vak«yamÃïa-lak«aïaæ cakraæ dhatte taæ vande ity anvaya÷ | kathambhÆtaæ cakram ? nija-keli-sÃdhanaæ nija-yuddha-krŬÃ-karaïam | kÅd­Óa÷ parameÓvara÷ ? adhi«ÂhÃna-sthito 'pi samÃdhi-sthito 'pi | yad vÃ, bÃhya-sthito 'pi prabhu÷ svÃmÅ | puna÷ kÅd­Óai÷ ? manmatha-Óatruïà mahÃ-devena avane avana-k­te sarva-loka-rak«Ãrthaæ dattam | punar dÆrÅk­tÃtiv­«Ây-anÃv­«Ây-Ãdy-apadravaæ, puna÷ dÅpta-navena iva Óobhanaæ dedÅpyamÃnam | kiæ bhÆtaæ k­«ïam ? pÃpa-rahitaæ svÅk­ta-mÃyaæ punar dhruvam avinÃÓinaæ punar vadha-k­tÃm upadrava-kÃriïÃæ kÃya-vimardanaæ ÓarÅra-nÃÓakaæ puna÷ bhu¤jad-dyukaæ bhu¤jat-svarga-lokaæ punar jÃtyÃyÃd avam ity artha÷ | atra padye cakra-bandhe grantha-kartà sva-nÃma prak«iptavÃn iti bodhyam || KrdC_8.116 || iti ÓrÅman-mahÃmahopadhyÃya-ÓrÅ-keÓava-kÃÓmÅri-bhaÂÂa-gosvÃmi-viracitÃyÃæ krama-dÅpikÃyÃæ a«Âama÷ paÂala÷ | ||8|| samÃpto 'yaæ grantha÷