Kesava Kasmiri: Kramadipika
With the commentary by Govinda Bhattacarya


Based on the edition by Sudhakar Malaviya, Benares : Krishnadas Academy, 1989,
(Krishnadas Sanskrit Series, 119).


Input by Jan Brzezinski



REFERENCE SYSTEM:

Krd_  = mula text
KrdC_ = commentary



___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!   
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. 
                                       
Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding:
                                       
description             character  =ASCII   
                                       
long a                  à             224   
long A                  â             226   
long i                  ã             227   
long I                  ä             228   
long u                  å             229   
long U                  æ             230   
vocalic r               ç             231   
vocalic R               è             232   
long vocalic r          é             233   
vocalic l               ë             235   
long vocalic l          í             237   
velar n                 ï             239   
velar N                 ð             240   
palatal n               ¤             164   
palatal N               ¥             165   
retroflex t             ñ             241   
retroflex T             ò             242   
retroflex d             ó             243   
retroflex D             ô             244   
retroflex n             õ             245   
retroflex N             ö             246   
palatal s               ÷             247   
palatal S               ø             248   
retroflex s             ù             249   
retroflex S             ú             250   
anusvara                ü             252   
capital anusvara        ý             253   
visarga                 þ             254   

long e                  ¹             185   
long o                  º             186   
l underbar              ×             215   
r underbar              Ÿ             159   
n underbar              ­             173   
k underbar              É             201   
t underbar              Â             194   
                                       
Other characters of the CSX encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings 
and formats see:
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf
and
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf
___________________________________________________________________




||÷rãþ||
krama-dãpikà


÷rãmad-bhagavat-÷rã-kçùõàràdhana-niråpaõa-pravaõa àgama-nibandhaþ vidyà-vinoda-÷rã-govinda-bhaññàcàrya-kçta-vivaraõa-sahità

(1)
prathamaþ pañalaþ 

veõu-vàda-vinoda-làlasaü 
divya-gandha-parilipta-vakùasam |
vallavã-hçdaya-vitta-hàriõaü 
bhàvaye kam api gopa-nandanam ||

vi÷iùña-÷iùñàcàrànumita-÷ruti-bodhita-kartavyatàka-pràripsita-pratibandhaka-durita-nivçtty-asàdhàraõa-kàraõam iùña-devatà'nusmaraõa-pårvakaü maïgalam à÷ãr-vyàjena kçtaü ÷iùya-÷ikùàrtham àdau nibadhnàti kalàttamàyety àdinà |

kalàtta-màyà-lavakàtta-mårtiþ
kala-kvaõad-veõu-ninàda-ramyaþ |
÷rito hçdi vyàkulayaüs trilokãü
÷riye 'stu gopã-jana-vallabho vaþ  // Krd_1.1 //

gopã-jana-vallabho yuùmàkaü ÷riye sampade 'stu bhåyàd iti yojanà | gopãjanasya gopàïganà-janasya vallabhaþ svàmã | tathà ca gopã-janasyaivàvij¤àta-vinaya-prakarasyàpi vallabhaþ kiü punaþ sàdhakasyà÷eùa-påjà-vidhàna-kovidasyeti bhàvaþ | yad và gopã prakçtir jano mahad-àdir anayor vallabhaþ preraka ity arthaþ |

kãdç÷aþ kalàyàü j¤àna-svaråpe svasmin àttàyàþ pràptàyà adhyastàyà màyàyà lavakena le÷ena vikùepàtma-svabhàvena àttà pràptà mårtir yena sa tathoktaþ | etena tasya ÷arãra-sambandhe 'pi na svaråpànusandhàna-pracyutir àvaraõa-÷akter apràmàõyàd iti bhàvaþ |

atha và kalà bandhane, tathà ca bandhanàtmaka-saüsàra-pravartanàrthaü svãkçta-màyà-le÷àtmaka-jala-tattvàtmanàïgãkçta-mårtir iti | toyena jãvàn visasarja bhåmyàm iti | 

athavà, saümohana-mantra-råpakaü kàma-bãjaü sakala-gopàla-mantràõàü bãjam udàharati kaleti | ka÷ ca la÷ ca kalau tàbhyàm attau gçhãtau sambaddhau màyà-lavakau caturtha-svarànusvàrau tàbhyàm àttà svãkçtà bãja-råpà mårtir yena saþ tathoktaþ kala ity atràkàra uccàraõàrthaþ | 

punaþ kãdç÷aþ | kalam avyaktaü madhuraü yathà syàt tathà kvaõan ÷abdàyamànaþ veõur vaü÷aþ kala-kvaõaü÷ càsau veõu÷ ceti kala-kvaõad-veõuþ | tasya ninàdena ramyaþ sarva-mukha-prada ity arthaþ | 

punaþ kãdç÷aþ | hçdi ÷ritaþ hçt-païkaje sthitaþ hçdi dhyeya ity arthaþ | yad và sarva-pràõinàü hçdaye 'ntaryàmi-råpeõa sthita ity arthaþ | 

kiü kurvan | trayàõàü lokànàü samàhàras trilokã | trailokyaü vyàkulayan kartavyeùu vicàra-÷ånyaü kurvan màyayà mohayann ity arthaþ |  tad uktaü gãtàyàü -

ã÷varaþ sarva-bhåteùu hçd-de÷e 'rjuna tiùñhati |
bhràmayan sarva-bhåtàni yantràråóhàni màyayà || iti |

atra laghu-dãpikà-kàraþ kalàtta-màyety-àdinà gopã-jana-vallabha ity anena ca bãja-sahito 'tra da÷àkùaraþ såcitaþ | kala-kvaõad ity àdinà dhyànaü såcitaü | trilokãü vyàkulayann ity anena ca va÷yàdi-prayogàþ såcitàþ ity àha || KrdC_1.1 ||

______________________________

guru-namaskàra-pårvakaü kartavyaü pratijànãte--

guru-caraõa-saroruha-dvayotthàn
mahita-rajaþ-kaõakàn praõamya mårdhnà |
gaditam iha vivicya nàradàdyair
yajana-vidhiü kathayàmi ÷àrïga-pàõeþ  // Krd_1.2 //

iha granthe ÷àrïga-pàõeþ ÷rã-kçùõasya yajana-vidhiü påjàhomàdikaraõa-prakàraü vivicya vivecanaü kçtvà kathayàmi àsamàpter vartamànatvàt | tathà ca, pràcãna-granthebhyaþ sva-granthasyopàdeyatà dar÷ità | kãdç÷am ? nàrada-gautama-prabhçtibhir gaditam | etena svokteþ svàtantryaü niràkçtam iti bhàvaþ | kiü kçtvà ? mårdhnà mastakena mahitàþ påjità ye rajaþ-kaõakà dhåli-le÷às tàn praõamya kãdç÷àn guru-caraõa-dvayam eva padma-dvayaü tad-utthàn tad-udbhavàn | etena guru-bhart-bhatty-ati÷ayaþ såcitaþ | tathà guru-dhyànaü ÷irasi kartavyam ity api såcitam || KrdC_1.2 ||

______________________________

mantràntarebhyo gopàla-mantrasyàti÷àyitaü vaktuü bhåmikàü racayati-

kùiti-sura-nçpa-viñ-turãyajànàü
muni-vanavàsi-gçhastha-varõinàü ca |
japa-huta-yajaàdibhir manånàü
phalati hi ka÷cana kasyacit katha¤cit  // Krd_1.3 //

hi yataþ manånàü gopàla-mantra-vyatiriktànàü madhye ka÷cana mantrorà÷yàdinà ÷odhitaþ kùiti-sura-prabhçtãnàü varõànàü madhye muni-vanavàsi-prabhçtãnàm à÷ramàõàü cakàràt strãõàü madhye kasyacit kathaücij janasya bhàgya-va÷àj japa-homàdibhir àdi-÷abdena tarpaõàdeþ parigrahaþ | phalati phalaü dadàtãti yojanà | hi ÷abdo 'tràvadhàraõa iti ka÷cit kùitisuro bràhmaõaþ | nçpaþ kùatriyaþ | viñ vai÷yaþ | turãyaþ ÷ådraþ | munir yatiþ | vanavàsã vànaprasthaþ | gçhasthaþ kçta-dàra-parigrahaþ | varõã brahmacàrã || KrdC_1.3 ||

______________________________

adhunà gopàla-mantrasya sarveùu siddhatvam àha-

sarveùu varõeùu tathà÷rameùu
nàrãùu nànàhvaya-janmabheùu |
dàtà phalànàm abhivà¤chitànàü
dràg eva gopàlaka-mantra eùaþ  // Krd_1.4 //

siddhàdi-gaõanànirapekùa evaiùa prathopasthito vakùyamàõa-da÷àkùara-gopàla-mantro na tu gopàla-viùayako mantra-gaõo 'tiprasaïgàt |

svàhà-praõava-saüyuktaü mantraü ÷ådre dadad dvijaþ |
÷ådro niraya-gàmã syàd dvijaþ ÷ådro 'bhijàyate || 

ity àgama-virodhàt | lakùaõàpatte÷ ca | và¤chitànàü svàbhimatànàü phalànàü dràg eva jhañity eva dàtà keùu sarveùu varõeùu bràhmaõàdiùu sarvà÷rameùu brahmacàri-prabhçtiùu nàrãùu nànàhvaya-janmabheùu nànà-prakàra-nàmasu tahtà nànà-prakàra-janma-nakùatreùu stasv apãty arthaþ || KrdC_1.4 ||

______________________________

evaü saty api guru-caraõa-÷u÷råùà-paropasthitàya mantro deya iti vyanakti-

nånam acyuta-kañàkùa-pàtena
kàraõaü bhavati bhaktir a¤jasà |
tac-catuùñaya-phalàptaye tato
bhaktimàn adhikçto harau gurau  // Krd_1.5 //

yasmàn nånaü ni÷citam acyuta-kañàkùa-pàtena ÷rã-kçùõa-kçpàvalokane bhaktir a¤jasà tattvataþ kàraõaü tatas tasmàt kàraõàt tac catuùñaya-phalàptaye prasiddha-dharmàdi-puruùàrtha-catuùñaya-råpa-phala-pràpty-arthaü harau viùõau gurau mantra-dàtari ca bhakti-yukta-puruùo dãkùàdàv adhikçto 'dhikàrã bhavatãty arthaþ | etena guru-devatayor abhedena dhyànaü kartavyam iti såcitam || KrdC_1.5 ||

______________________________

adhunà påjà-kramam àha-

snàto nirmala-÷uddha-såksma-vasano dhautàïghri-pàõyànanaþ
svàcàntaþ sapavitra-mudrita-karaþ ÷vetordhva-puõórojjvalaþ |
pràcã-dig-vadano nibaddhya-sudçóhaü padmàsanaü svastikaü
vàsãnaþ sva-gurån gaõàdhipam atho vandeta baddhà¤jaliþ  // Krd_1.6 //

snàtaþ sva-gçhyokta-vidhinà àgamokta-vidhinàpãti kecit | nirmale vi÷ade prakùàlite såkùme vastre yasya sa tathoktaþ | dhauteti prakùàlita-pàõi-pàda-vadanaþ | svàcàntaþ smçty-ukta-vidhinà kçtàcamanaþ | sa-pavitreti pavitra-sahitaþ mudrà-yukta-hastaþ supavitreti-pàñhe ati÷obhana-pavitreõa mudritaþ mudrà-sambaddho tilakenojjvalaþ | pràcã-dig-vadanaþ pårvàbhimukhaþ | 

atra pràg-vadanasya kaõñhoktatvàt pràg-vadanaü mukhyaü tad-asambhave tådaïmukhatvaü ràtrau tu sarva-påjàsvedodaïmukhatvaü puràõe ca tathaivàbhidhànàt | anantaraü sudçóhaü yathà syàt tathà padmàsanaü svastikaü và kçtvà | tatra padmàsanaü prasiddhaü, svastikaü lakùaõaü tu -

jànårvor antare samyak kçtvà pàda-tale ubhe |
çju-kàya-samàsãnaü svastikaü tat pracakùate ||

àsãna upaviùñaþ sva-gurån gaõe÷aü ca vandeta | atho ÷abda÷ càrthe 'nukta-samuccayena tenàgre durgàü pçùñhe kùetra-pàlaü vandeta tad uktaü gautamãye vàme guruü dakùiõato gaõe÷aü durgàü puraþ kùetrapatiü ca pa÷càt | iti |

prayoga÷ ca guü gurbhyo namaþ, gaü gaõapataye namaþ, duü durgàyai namaþ, kùeü kùetrapàlàya namaþ | baddhà¤jaliþ kçtà¤jali-puñaþ sann ity arthaþ | atra ÷àradà-tilakokta-krameõaitad boddhavyaü dakùiõe påjà-dravya-sthàpanaü vàme jala-kumbha-sthàpanaü pçùñhe kara-prakùàlana-pàtra-sthàpanaü purato dãpa-càmaràdy-upakaraõa-sthàpanam iti || KrdC_1.6 ||

______________________________

bhåta-÷uddheþ pårvaü kçtyam àha-

tato 'stra-mantreõa vi÷odhya pàõã
tritàla-dig-bandha-hutà÷a-÷àlàn |
vidhàya bhåtàtmakam etad-aïgaü
vi÷odhayec chuddha-matiþ krameõa  // Krd_1.7 //

tatas tad-anantaraü bhåtàtmakaü pçthivyàdi-pa¤ca-mahàbhåtamayam etad aïgaü ÷arãraü ÷uddha-matiþ vi÷ada-matiþ vi÷odhayed devatàtmakaü kuryàd ity arthaþ | nàdevo devam arcayed iti vacanàt | krameõa vakùyamàõa-prakàreõa | kiü kçtvà ? astra-mantreõaiva astràya phaó ity anena tan-mantràïgàstra-mantreõaiva và, gandha-puùpàbhyàü hastau saü÷odhya kara-nyàsaü kçtvàstra-mantreõaivordhvordhvaü tàla-trayaü kuryàt | tad uktaü ÷àradàyàm-kara-nyàsaü samàsàdya kuryàt tàla-trayaü tataþ iti |

anantaram astra-mantreõaiva choñikayà da÷a-dig-bandhanaü astra-mantreõaiva vahni-pràkàraü jalenàtmanaþ pariveùñana-råpaü vidhàya kçtvà | atra sampradàyaþ hçt-padma-karõikà-sthaü dãpa-÷ikhà-nibhaü jãvàtmànaü haüsa iti mantreõa suùumõà-vartmanà mastakopari sahasra-dala-kamalàvasthita-paramàtmani saüyojya pçthavy-àdi-pa¤ca-viü÷ati-tattvàni tatra vilãnàni vibhàvya bhåta-÷uddhiü kuryàt || KrdC_1.7 ||

______________________________

bhåta-÷uddhim àha-
 
ióà-vaktre dhåmraü satata-gati-bãjaü salavakaü
smaret pårvaü mantro sakala-bhuvanocchoùaõa-karam |
svakaü dehaü tena pratata-vapuùàpårya-sakalaü
vi÷oùya vyàmu¤cet pavanam atha màrgaõa-khamaõeþ  // Krd_1.8 // 

ióà-vaktre vàma-nàsà-puñe salavakaü bindu-sahitaü satata-gati-bãjaü vàyu-bãjaü yam iti råpaü pårvaü prathamaü mantrã sàdhakaþ smaret | kim bhåtam ? dhåmraü kçùõa-varõaü | punaþ kimbhåtam ? sakaleti | pa¤ca-bhåta-maya-deha-÷oùakaü tathà ca vàma-nàsà-puñena vàyum àkarùan ùoóa÷-vàraü vàyu-bãjaü japed iti bhàvaþ | anantaraü sakalaü sarvaü svakãyaü ÷arãraü tena bãja-mayena vàyunà pratata-vapuùà vistãrõa-÷arãreõàpårya pårayitvà deha-stha-vàyor bàhyenaikyaü vicintya vi÷oùaü nãtvà
catuþ-ùaùñhi-vàraü vàyu-bãjaü kumbhakena japtvà khamaõeþ såryasya màrgeõa piïgalayà dakùiõa-nàsà-puñena recanenaiva vàyu-bãjaü dvàtriü÷ad-vàraü japan vàyuü vyàmu¤cet tyajed ity arthaþ || KrdC_1.8 ||

______________________________

tenaiva màrgeõa vilãna-màrutaü
bãjaü vicintyàruõam à÷u÷ukùaõe |
àpårya dehaü paridahya vàmato
mu¤cet samãraü saha bhasmanà bahiþ  // Krd_1.9 //

tenaiva kha-maõeþ såryasya màrgeõa dakùiõa-nàsà-puñena vilãnaþ sambaddho màruto vàyur yatra tad à÷u÷ukùaõer vahner bãjaü ram iti aruõam aruõa-varõaü vicintya vàyunàpårya tad-bãjasya ùoóa÷a-vàra-japena pårakaü kçtvànantaraü kumbhakena caturguõaü raü-bãjaü japan dehaü paridahya tad-årdhvaü ram iti dvàtriü÷ad-vàraü japan vàmata ióà-màrgeõa vàma-nàsà-puñena bhasmanà saha bahiþ samãraü vàyuü mu¤ced ity arthaþ || KrdC_1.9 ||

______________________________

utpattiü dar÷ayati-

ña-param atãva ÷uddham amçtàü÷u-pathena vidhuü
nayatu lalàña-candram amutaþ sakalàrõa-mayãm |
la-para-japàn nipàtya racayec ca tayà sakalaü
vapur amçtaugha-vçùñim atha vaktra-karàïgam idam  // Krd_1.10 //

ñasya paraù ña-paraþ ñha-kàras tam atãva ÷uddhaü ÷vetaü vidhuü candra-bãja-råpam amçtàü÷u-pathena vàma-nàsà-puñena ùoóa÷a-vàra-japena lalàña-candraü brahma-randhra-stha-candraü nayatu pràpayatu | nanu, sarva-÷arãrasya dagdhatvàt katham amçtàü÷u-pathena candra-bãja-nayanam iti cen, na | pårvoktasya bhàvanàtmakatvàt | athànantaram amutaþ amçtàü÷or lalàña-candràd brahma-randhra-stha-÷a÷aïkàt sakalàrõa-mayãm màtçkà-mayãm amçta-samåha-vçùñiü la-paro va-kàraþ varuõa-bãjam iti yàvat taj-japena kumbhakena catuþ-ùaùñhi-vàra-japena nipàtya utpàdya tathà màtçkà-mayyà vçùñyà idaü sakalaü
÷arãraü racayed àracayet | kãdç÷am ? vapur vaktra-karàïgaü vaktraü ca kara÷ ca aïgam avayava-råpaü yatra tat tathà vaktra-karàóhyam iti pàñhe vaktràóhyaü karàóhyaü cety arthaþ | anantaraü dakùiõa-nàsà-puñena vàyuü recayet lam iti pçthvã-bãjaü pãta-varõaü dvàtriü÷ad-vàraü japan tat ÷arãraü sudçùñaü cintayet | tad-anu so 'ham ity àtma-mantreõa brahma-randhràj jãvaü hçdayàmbhojam ànayed iti sampradàyaþ || KrdC_1.10 ||

______________________________

adhunà màtçkà-nyàsaü dar÷ayati-

÷iro-vadana-vçtta-dçk-÷ravaõa-ghoõa-gaõóoùñhaka-
dvayeùu sa-÷iromukheùu ca iti kramàd vinyaset |
hala÷ ca kara-pàda-sandhiùu tad-agrakeùv àdaràt
sa-pàr÷va-yuga-pçùñha-nàbhy-udarakeùu yàdyàn atha  // Krd_1.11 //

hçdaya-kakùa-kakut-kara-måla-doþ-
pada-yugodara-vaktràgatàn budhaþ |
hçdaya-pårvam anena pathànvahaü
nyasatu ÷uddha-kalevara-siddhaye  // Krd_1.12 //

atra ÷iraþ-÷abdo lalàñasyopalakùakaþ lalàña-mukham àvçteti ÷àradàdar÷anàt ekatràkùara-dvayasyàpi nyàsàpàtàc ca | vadana-vçttaü mukha-maõóalaü dçk-÷ravaõa-ghoõa-gaõóoùñha-dantànàü dvayam iti samàsaþ | dvayam iti dçg-àdàv api sarvatra sambadhyate | ghoõà nàsikà, dad-dvaye danta-païkti-dvaye ity ukteùu sthàneùu acaþ ùoóa÷a-svaràn krameõaikàkùara-krameõa vinyaset tathà hala÷ ca kàdãni vya¤janàni ca tatra kàdãni viü÷aty-akùaràõi àdaràt àdara-pårvakaü kara-pàda-sandhiùu tad-agrakeùu ca vinyaset | anantaraü ya-kàràdãni pa¤càkùaràõi sa-pàr÷va-yuga-pçùñha-nàbhy-udarakeùu
pàr÷va-yugena saha vartate yat pçùñha-nàbhy-udaraü tatra vinyaset | tathànantaram anena vakùyamàõa-màrgeõa yàdyàn varõàn hçdayàdi-sthàna-gatàn atràpi kara-pad-yugayor udara-vaktrayo÷ ca hçdaya-pårvaü yathà syàt tathà anvahaü pratidinaü nyasatu | kara-pad-yugàdãnàü pårvaiþ padaiþ samastànàm api hçdaya-pårvam iti kriyà-vi÷eùaõena saha sambandhaþ sàpekùatvàd atràsamàsa iti tu tulya-pradhàna-sàpekùa-viùayaü draùñavyam | kim-arthaü ÷uddha-kalevara-siddhaye ÷uddha-÷arãra-sampàdanàrtham ity arthaþ || KrdC_1.11-12 ||

______________________________

ity àracayya vapur arõa-÷atàrdhakena
sàrdha-kùape÷a-sa-visargaka-sobhayais taiþ |
vinyasya ke÷ava-puraþsara-mårta-yuktaiþ
kãrtyàdi-÷akti-sahitair nyasatu krameõa  // Krd_1.13 //

atha kathayàmy arõànàü mårtãþ
÷aktãþ samasta-bhuvana-mayãþ |
ke÷ava-kãrtã nàràyaõa-kàntã
màdhavas tathà tuùñiþ  // Krd_1.14 //

ity ukta-prakàreõa vapuþ ÷arãram arõa-÷atàrdhena pa¤cà÷ad-varõaiþ àracayya racayitvà anantaraü tair eva pa¤cà÷ad-varõaiþ sàrdha-kùape÷a-sa-visargaka-sobhayaiþ | ardha-kùape÷ena saha vartanta iti sàrdha-kùape÷àþ ardha-candra-sahitàþ taiþ sànusvàrair ity arthaþ | sa-visargakaiþ visarga-sahitaiþ sobhayair anusvàra-visarga-sahitaiþ vinyasya tathàdau ÷arãra-sampàdanàrthaü ÷uddher màtçkàkùarair vinyasya tad-anantaraü teùv eva lalàñàdiùu màtçkà-sthàneùu aü nama ity àdãn kùaü nama ity antàn, tathà aþ nama ity àdãn kùaþ nama
ity antàn varõàn vinyased ity arthaþ | evaü caturvidho màtçkà-nyàsa uktaþ | 

nanu, katham arõa-÷atàrdhakenety ukta-varõànàm eka-pa¤cà÷attvàd ity ucyate kùa-kàreõàkùara-dvayasyaikã-karaõàt | la-tvena la-kàra-dvayasyaikãkaraõàd và | loka-prasiddher và prakaraõenaika-pa¤cà÷at-saïkhyàyàs tàtparye 'dhigate pa¤cà÷ad-varõa eva ka-pa¤cà÷at-saïkhyà-para iti prapa¤ca-sàra-vivaraõe ÷rã-premànanda-bhaññàcàrya-÷iromaõayaþ | vastutas tu arõa-÷atàrdhaü ca ka càrõa-÷atàrdhakaü tenàkùaràõàm eka-pa¤cà÷attvm àyàtam | asama-vibhàge và ardha-÷abdaþ | ke÷ava-nyàsam àha-vinyasya ke÷aveti | ke÷avaþ puraþsaraþ prathamo yàsàü mårtãnàü tàþ tathà ca ke÷avàdi-mårti-sahitaiþ kãrtyàdi-÷akti-yuktai÷ ca màtçkàkùarair lalàñàdiùåkta-sthàneùu yathà-kramaü
nyàsaþ kàryaþ || KrdC_1.13-14 ||

______________________________

govindaþ puùñi-yuto viùõu-dhçtã sådana÷ ca madhvàdyaþ |
÷àntis trivikrama÷ ca kriyà-yuto vàmano dayà-yuktaþ  // Krd_1.15 //

sådana÷ ca madhvàdyaþ madhusådanaþ ity arthaþ  // Krd_1.15 //

______________________________

÷rãdhara-yutà ca medhà hçùãka-nàtha÷ ca harùayà yuktaü |
ambuja-nàbha-÷raddhe dàmodara-saüyutà tathà lajjà  // Krd_1.16 //

hçùãka-nàtho hçùãke÷a ity arthaþ | ambujanàbhaþ padmanàbhaþ || KrdC_1.16 ||

______________________________

lakùmãþ sa-vàsudevà saïkarùaõakaþ sarasvatã-yuktaþ |
pràdyo dyumnaþ prãti-sameto 'niruddhako ratir imàþ svaropetàþ  // Krd_1.17 //

pràdyo dyumnaþ pradyumnaþ || KrdC_1.17 ||

______________________________

cakrijaye gadidurge ÷àrïgã prabhayànvitas tathà khaógã |
satyà ÷aïkhã-caõóà halivàõyau musaliyug-balàsinkià  // Krd_1.18 //
÷ålã vijyà pà÷ã virajà vi÷ànvito 'mbu÷ãr bhåyaþ |
vimadà muknda-yuktà nandaja-sunandaje smçti÷ ca nandi-yutà  // Krd_1.19 //
nara-çddhã naraka-jitàsamçddhir atha ÷uddhi-yug ghariþ kçùõaþ |
buddhi-yutaþ satya-yuta-bhaktir mati-yuktaþ syàt tataþ ÷auriþ  // Krd_1.20 //
kùamayà ÷åro ramayà janàrdano meca-bhå-dharaþ kledã |
vi÷vàdya-mårti-yuktà klinnà vaikuõñha-yuk tathà vasudà  // Krd_1.21 //

kledã kledinãty arthaþ | chando-bhaïga-bhayàt tathoktaþ | vi÷vàdi-mårtir iti vi÷va-mårtir ity arthaþ || KrdC_1.18-21 ||

______________________________

puruùottama÷ ca vasudhà balinà ca varà balànujopetà |
bhåyaþ paràyaõàkhyà bàlaþ såkùmà vçùaghna-sandhye ca  // Krd_1.22 //
savçùà praj¤à prabhà varàho ni÷à ca vimalo 'moghà |
narasiüha-vidyute ca praõigadità mårtayo halàü ÷akti-yutàþ  // Krd_1.23 //

amogheti cchedaþ || KrdC_1.22-23 ||

______________________________
pårvokta-ke÷avàdi-mårti-kãrtyàdi-÷akti-nyàsa-prakàraü dar÷ayati-

varõanuktvà sàrdha-candràn purastàn
mårtãþ ÷aktãr ïe 'vasànà natiü ca |
uktvà nyasyet yàdibhi sapta-dhàtån
pràõaü jãvaü krodham apy àtmane 'ntàn  // Krd_1.24 //

purastàt prathamaü varõàn a-kàràdi-kùakàraàntàn uktvà kathambhåtàn varõàn sàrdha-candràn sa-bindån anantaraü mårtãþ ke÷avàdyàþ ÷aktãþ kãrtyàdyàþ ïe 'vasànàþ ity ubhayena sambadhyate tan na hçdaya-gràhi prayàsatteþ làghavàc ca aü ke÷avàya kãrtyai nama iti prayoge ke÷avàyety atra namaþ-padasya yogàbhàvàc caturthy-anupapattiþ na hi viùõave såryàya nama iti bhavati | bhavati ca viùõave namaþ såryàya nama iti (tathà ca ke÷avàya namaþ kãrtyai nama iti) prayogàpattiþ ubhayatra và ca-kàro deyaþ samuccaya-khyàpanàrthaþ | sa ÷riye càmçtàya cetivat tathà màtçkàkùaràõàm api ubhaya-sambandhàrthaü
dviþ-prayogàpattiþ | aü ke÷ava-kãrtibhyàü nama iti prayoge tu naite doùàþ patanti tatra dvandva-samàsa-va÷àt sahitàvasthitayor evopasthitau caturthy-arthànvaya-sambhavàt varnànvaya-sambhavàc ca agnãùomayor iva sahitàvasthitayor devatàtvam | kathaü tarhi yàdiùu tvag-àdi-prayogaþ kàryam ? ity ucyate yaü tvag-àtmane puruùottama-vasudhàbhyàm namaþ, raü asçg-àtmane bali-paràbhyàü nama ity evaü råpa iti | mantram uktàvali-kàreõa tathaivàbhidhànàt | àtmane ity asya sub-anta-pratiråpaka-nipàtatvenàdoùàd iti tu prapa¤ca-sàra-vivaraõe paramànanda-bhaññàcàryàbhyàþ | tathà ca aü ke÷ava-kãrtibhyàü nama iti prayogaþ
mantram uktàvalã-kàra-laghu-dãpikà-kàra-tripàñhi-rudropàdhyàya-vidyàdharàcàrya-paramànanda-bhaññàcàrya-saümataþ | aü ke÷avàya kãrtyai nama iti prayogaþ padmapàdàcàrya-prabhçtãnàü saümata iti | j¤àtvà yathà-guru-sampradàyaü vyavahartavyam iti | atraiva nyàsa-vi÷eùam àha-yàdibhir iti ya-kàràdyair da÷abhir akùaraiþ saha sapta dhàtån tvag-asçï-màüsa-medo 'sthi-majja-÷ukràkhyàn àtmane 'ntàn àtmane iti ÷abdaþ ante yeùàü te tathà pràõaü jãvaü krodhaü ca àtmane 'ntaü hçdayàdiùu yathà-sthàneùu vinyasyed ity arthaþ | pràõaü ÷aktim ity api pàñhàntaram || KrdC_1.24 ||

______________________________

ke÷avàdi-nyàse dhyànam àha-udyad iti |

udyat-pradyotana-÷ata-ruciü tapta-hemàvadàtaü
pàr÷va-dvandve jaladhi-sutayà vi÷va-dhàtryà ca juùñam |
nànà-ratnollasita-vividhàkalpam àpãta-vastraü
viùõuü vande dara-kamala-kaumodakã-cakra-pàõim  // Krd_1.25 //

ahaü viùõuü vande | kãdç÷aü ? udyann udayaü gacchan pradyotanaþ såryas tasya yac-chataü tasyeva ruci-dãptir yasya taü punaþ tapteti vahni-madhya-nikùipta-kà¤canavad gauraü | punaþ kãdç÷aü pàr÷va-dvandve iti dakùiõa-vàma-pàr÷va-dvaye jaladhi-sutayà lakùmyà tathà vi÷va-dhàtryà pçthivyà juùñaü sevitam | punaþ kimbhåtaü ? nànà-vidha-ratnena ÷obhito nànà bahu-prakàra àkalpo bhåùaõaü yasya | punaþ kãdç÷aü ? àpãteti àsamyak prakàreõa pãte vastre yasya taü | punaþ kãdç÷aü ? daraþ ÷aïkhaþ padmaü
kamalaü kaumodakã gadà cakram etàni pàõau yasya tam | atra årdhvàdhaþ krameõa vàma-bhàge ÷aïkha-padme dakùiõa-bhàge gadà-cakre iti bodhyam || KrdC_1.25 ||

______________________________

dhyàna-nyàsayoþ phalam àha-dhyàtvaivam iti |

dhyàtvaivaü parama-pumàüsam akùarair yo
vinyasyoddinam anu ke÷avàdi-yuktaiþ |
medhàyuþ-smçti-dhçti-kãrit-kànti-lakùmã
saubhàgyai÷ ciram upabçühito bhavet saþ  // Krd_1.26 //

evam ukta-prakàraü parama-pumàüsaü viùõuü dhyàtvà yo 'nudinaü pratyahaü ke÷avàdi-sahitair màtçkàkàair vinyasyet sa puruùaþ | medhàdibhi÷ ciraü bahu-kàlam upabçühita upacito bhavati medhà dhàraõàvatã buddhiþ àyur jãvanaü smçtiþ smaraõaü dhçtir dhairyaü kãrtir utkçùña-karma-kathà kàntiþ saundaryaü lakùmãr ai÷varyaü saubhàgyaü sarva-priyatvam || KrdC_1.26 ||

______________________________

nyàsa-vi÷eùam àha-amum iti | 

amum eva ramà-puraþ-saraü
prabhajed yo manujo vidhiü budhaþ |
samupetya ramàü prathãyasãü
punar ante haritàü vrajaty asau  // Krd_1.27 //

yaþ paõóito manuùyaþ amum eva vidhiü ke÷avàdi-nyàsa-prakàraü ramà-puraþsaraü ÷rã-bãjam àdau dattvà prabhajet karoti asau pumàn iha loke prathãyasãü mahatãü ramàü lakùmãü samupetya pràpya punar ante avasàne haritàü viùõutvaü vrajati pràpnotãty arthaþ || KrdC_1.27 ||

______________________________

tattva-nyàsaü dar÷ayati-ity acyutãty àdi |

ity acyutã-kçta-tanur vidadhãta tattva-
nyàsaü ma-pårvaka-paràkùara-naty-upetam |
bhåyaþ paràya ca tad-àhvayam àtmane ca
naty-antam uddharatu tattva-manån krameõa  // Krd_1.28 //

iti pårvokta-prakàreõa acyutãkçta-tanuþ sampàdita-viùõu-÷arãraþ tattva-
nyàsaü vakùyamàõa-prakàraü vidadhãta kuryàt | prakàraü dar÷ayati-maþ pårvo yasya sa ma-pårvaþ | kaþ paro yasya sa ka-paraþ | naty-upetaü namaþ-÷abda-sahitam | tathà ca ma-kàràdi-vyutkrameõa ka-kàra-paryantam ekaikàkùaraü namaþ-pada-sahitaü kçtvà bhåyo 'nantaraü paràyeti-padaü dattvà anantaraü tad-àhvayaü teùàü tattvànàm àdvayaü vakùyamàõaü nàma dattvà anantaraü àtmane iti padaü dattvà anantaraü naty-antam namaþ-padam ante dattvà krameõa tattva-manån tattva-mantràn uddharatu || KrdC_1.28 ||

______________________________

adhunà tattvànàü nàmàni nyàsaü sthànaü ca dar÷ayati-

sakala-vapuùi bãjaü pràõam àyojya madhye
nyasatu matim ahaïkàraü mana÷ ceti mantrã |
kamukha-hçdaya-guhyàïghriùv atho ÷abda-pårvaü
guõa-gaõam atha kartàdi-sthitaü ÷rotra-pårvam  // Krd_1.29 //

sakala-vapuùi sarvàïga-vyàpake jãvaü pràõaü ca mantre àyojya tena nyasyatu tathà ca maü namaþ paràya jãvàtmane namaþ bhaü namaþ paràya pràõàtmane namaþ iti dvayaü sarva-÷arãre vinyasyed ity arthaþ | iti tattva-padaü dattvà maü namaþ paràya jãva-tattvàtmane namaþ iti kecit tat-prayogàn kurvanti tan na pramàõàbhàvàt mårti-pa¤jara-nyàse 'pi mårti-pada-prayogàpatteþ | atra makaràdãnàü bindu-sàhityaü sampradàyàvagataü boddhavyam | madhye hçdaye matim ahaïkàraü mana÷ ca mantra àyojya tena mantrã nyasyatu tathà baü namaþ paràya mana àtmane namaþ phaü
namaþ paràya ahaïkàràtmane namaþ paü namaþ paràya mana àtmane namaþ iti trayaü hçdi vinyasyed ity arthaþ | atho 'nantaraü kamukha-hçdaya-guhyàïghriùu pa¤casu sthàneùu ÷abda-pårvaü guõa-samudàyaü ÷abda-spar÷a-råpa-rasa-gandhàtmakaü mantre àyojya tena nyasyatu tathà ca naü namaþ paràya råpàtmane namaþ iti hçdaye, thaü namaþ paràya rasàtmane namaþ iti guhye, taü namaþ paràya gandhàtmane namaþ pàdayor vinyasyed ity arthaþ | athànantaraü ÷rotra-tvag-dçk-jihvà-ghràõàtmakaü karõàdi-sthitaü karõa-tvag-dçk-jihvà-ghràõeùu
sthitaü yathà syàt tathà nyasyatu tathà ca õaü namaþ paràya ÷rotràtmane namaþ iti ÷rotrayoþ óhaü namaþ paràya tvag-àtmane namaþ iti tvaci, óaü namaþ paràya dçg-àtmane namaþ iti netrayoþ | ñhaü namaþ paràya jihvàtmane namaþ iti jihvàyàü | ñaü namaþ paràya ghràõàtmane namaþ iti ghràõayor iti vinyasyet || KrdC_1.29 ||

______________________________

vàg-àdãti |

vàg-àdãndriya-vargam àtma-nilayeùv àkà÷a-pårvaü gaõaü
mårdhyàsye hçdaye ÷ire caraõayor hçt-puõóarãkaü hçdi |
bimbàni dviùaó-aùña-yug-da÷a-kalà-vyàptàni såryoóu-ràó
vahnãnàü ca yatas tu bhåta-vasum uùyanty àkùarair mantravit  // Krd_1.30 //

vàg-àdãndriya-vargaü vàk-pàõi-pàda-pàyåpasthàtmakaü karmendriya-pa¤cakaü mantre àyojya àtma-nilayeùu mukha-pàõi-pàda-pàyåpastheùu nyasyatu | tathà ca aü namaþ paràya vàg-àtmane namaþ iti mukhe | jhaü namaþ paràya pàõy-àtmane namaþ iti pàõyoþ | jaü namaþ paràya pàdàtmane namaþ iti pàdayoþ | chaü namaþ paràya pàyv-àtmane namaþ iti pàyau | caü namaþ paràya upasthàtmane namaþ ity upasthe vinyasyed ity arthaþ | àkà÷a-pårvaü gaõam àkà÷a-vàyv-agni-jala-pçthivy-àtmakaü mantre àyojya mårdhany àsye hçdaye ÷ive liïge caraõayor nyasyatu
| tathà ca ïaü namaþ paràya àkà÷àtmane namaþ iti ÷irasi | dhaü namaþ paràya vàyv-àtmane namaþ iti mukhe | gaü namaþ paràyàgny-àtmane namaþ iti hçdaye | khaü namaþ paràya jalàtmane namaþ iti liïge | kaü namaþ paràya pçthivy-àtmane namaþ iti pàdayor nyasyed ity arthaþ | hçt-puõóarãkam ity àder ayam arthaþ | hçt-puõóarãkaü tathà såryoóóaràd-vahnãnàü bimbàni sårya-candràgnãnàü maõóalàni trãõi dviùaó-aùña-yug-da÷a-kalà-vyàptàni dvàda÷a-ùoóa÷a-da÷a-kalà-yuktàni yatas tu bhåta-vasu-muny-akùy-akùaraiþ yato ya-kàràd yo
bhåta-varõaþ pa¤cama-varõaþ ÷a-kàraþ vasu-varõo 'ùtamàrõo ha-kàraþ muni-varõaþ saptamaþ sa-kàraþ akùi-varõo dvitya-varõo rephaþ | etai÷ ca sahitàni mantre àyojya hçdi nyasyatu | tathà ca-÷aü namaþ paràya hçt puõóarãkàtmane namaþ | haü namaþ paràya dvàda÷a-kalà-vyàpta-sårya-maõóalàtmane namaþ | saü namaþ paràya ùoóa÷a-kalà-vyàpta-candra-maõóalàtmane namaþ | raü namaþ paràya da÷a-kalà-vyàpta-vahni-maõóalàtmane namaþ iti catuùñayaü hçdaye nyasyatu || KrdC_1.30 ||

______________________________

atha parameùñhi-pumàüsau vi÷va-nivçttã sarva-haty-upaniùadaü
nyased àkà÷àdi-sthàna-sthànaùoya-balavàrthiþ salàvaþ  // Krd_1.31 //

athànantaraü parameùñhi-pumàüsau vi÷va-nivçttã sarva ity upaniùado rahasyàn ùopara-balàrõair iti ùa-kàraþ rephasya upa samãpaü tena repha-samãpa-vartinau ya-kàra-la-kàrau lakùyete va-kàro la-kàra÷ ca etaiþ salavakair bindu-sahitaiþ sahitàn àkà÷àdi-sthàne nyasyed àkà÷àdi nyàsa-sthàneùu mårdhnyàsye hçdaye liïge caraõayor nyasyet || KrdC_1.31 ||

______________________________

atraiva vi÷eùam àha-vàsudeva iti |

vàsudevaþ saïkarùaõaþ pradyumnà÷ càniruddhakaþ
nàràyaõa÷ ca krama÷ah parameùñhyàdibhir yutaþ  // Krd_1.32 //

krama÷aþ krameõa parameùñy-àdibhiþ sahità vàsudevàdayo nyasnãyà tathà ca ùaü namaþ paràya vàsudevàya parameùñhyàtmane namaþ iti ÷irasi | yaü namaþ paràya saïkarùaõàya puruùàtmane namaþ iti mukhe, laü namaþ paràya pradyumnàya vi÷vàtmane nama iti hçdaye | vaü namaþ paràya aniruddhàya nivçttyàtmane nama iti liïge, laü nama iti hçdaye | vaü namaþ paràya aniruddhàya nivçty-àtmane nama iti liïge | laü namaþ paràya nàràyaõàya sarvàtmane nama iti caraõayoþ | vinyasyed ity arthaþ | kecit tu parameùñhyàder anantaraü vàsudevàdeþ
prayogaü kurvanti || KrdC_1.32 ||

______________________________

tataþ kopa-tattvaü kùarau vindu-yuktaü
nçsiühaü nyaset sarva-gàtreùu taj-j¤aþ |
krameõeti tattvàtmako nyàsa uktaþ
svàsàn nikçd-vi÷va-mårty-àdiùu syàt  // Krd_1.33 //

tatas tad-anantaraü krameõa guråpade÷a-krameõa taj-j¤aþ nçsiüha-bãja-j¤aþ kùarau kùa-kàra-repha-au-kàra iti milita-svaråpaü bindu-yuktaü tathà kopa-tattvaü nçsiühaü ca mantre àyojya sarva-gàtreùu nyasyet | tathà ca-kùrauü namaþ paràya nçsiühàya kopàtmane namaþ iti sarva-gàtreùu nyasyed ity arthaþ | tattva-nyàsam upasaüharati ity ukta-prakàreõa tattvàtmako nyàsaþ kathito bhavati | kãdç÷aþ ? vi÷va-mårty-àdiùu sva-sànnidhya-kçt kçùõa-sànnidhya-kçt bimbàdiùv iti kecid bimbaü pratimà mårtiþ ÷arãram àdi-padena maõi-mantràdi-sakalasya
parigrahaþ eteùu hareþ sànnidhyaü karotãty arthaþ | kvacin martyàdiùv iti pàñhaþ || KrdC_1.33 ||

______________________________

etan-nyàsa-prayojanam àha-iti kçta iti |

iti kçto 'dhikçto bhavati dhruvaü
sakala-vaiùõava-mantra-japàdiùu |
pavana-saüyavalatattva-manunà caret
tattvam iha japtum asau manucchati  // Krd_1.34 //

tattva-nyàse kçte dhruvaü ni÷citam adhikçto bhavati na kevalaü gopàla-viùaya-mantra-kathanàd atraiva api tu sakala-vaiùõava-mantra-japàdiùv apãty arthaþ | adhunà pràõàyàma-prakàram àha-pavana-saüyamanam iti | asau sàdhakaþ yaü manum iha vyavahàra-bhåmau japtum icchati amunà mantreõa pavana-saüyamanaü pràõàyàmaü caratu kuryàd ity arthaþ || KrdC_1.34 ||

______________________________

atraiva prakàràntaram àha-athaveti |

athavàkhileùu hari-mantra-
japa-vidhiùu måla-mantrataþ |
saüyamanam amaladhãr maruto 
vidhinàbhyasaü÷ caratu tattva-saïkhyayà  // Krd_1.35 //

måla-mantrato måla-mantreõa | vakùyamàõa-da÷àkùareõeti kecit | vastutas tu saptàkùara-gopã-jana-vallabha-mantreõa tasyaiva måla-mantratvenàbhidhànàt tad-vacanasya prayojanàntaràbhàvàt tattva-saïkhyayàùñàviü÷ati-vàraü caturviü÷ati-vàram iti kecit || KrdC_1.35 ||

______________________________

purato japasya parato 'pi 
vihitam atha tat-trayaü budhaiþ |
ùoóa÷a ya iha samàcared dine÷aþ 
paripåyate sa khalu màsato 'ü haüsaþ  // Krd_1.36 //

purato japàdau pa÷càc ca tat-trayaü budhair vihitaü pràõàyàma-trayaü, recakàdi-trayam iti kecit | etena japàïgatvàc ca tatràdy-ante 'yaü dar÷itaþ || KrdC_1.36 ||

sanàtanaþ: japasya purata àdau parataþ ante ca iti pràõàyàmeùu kàlaþ | tat trayaü pràõàyàma-trayam iti saïkhyà | yo jano dina÷aþ pratyahaü ùoóa÷a-pràõàyàmàn àcaret, sa màsataþ màsenaikena aühasaþ pàpàt paripåyate ÷uddho bhavatãti sàmànyataþ phalam | paraü ca sarvaü purvaü likhitam eva || (hari-bhakti-vilàsa 5.132)

______________________________

atraiva prakàràntaram àha-athaveti |

ayavàïga-janma-mamunànususaüyamaü
sakaleùu kçùõamanujàpakarmasu |
sahiaika-sapta-kçti-vàram abhyaset
tanuyàt samasta-duritàpa-hàriõà  // Krd_1.37 //

kçtãti kçti-cchandaso viü÷aty-akùaratvàt sahitam ekaü yatra tàdç÷a-sapta-kçti-vàram | athavà sahitàni militàni eka sapta-kçtayaþ ubhayatràùñàviü÷ati-vàram ity arthah | sarveùu kçùõa-manujàpakarmasu aïga-janma-manunà kàma-bãjena pràõàyàmam abhyasaüs tanuyàt | prathamam ekaü tataþ sapta tato viü÷ati tato 'bhyàsa-pàñave 'ùñàviü÷ati-vàram ity arthaþ | ka÷cit tu prathamaü sapta tato viü÷atis tata ekaü tato 'ùñàviü÷ati-vàram abhyàsa-krameõeti tàtparyam àha tatra pramàõaü sa eva praùñavyaþ || KrdC_1.37 ||

______________________________

mantra-vi÷eùa-pràõàyàma-prakàram àha-aùñàviü÷atãti |

aùñàviü÷ati-saïkhyam iùña-phaladaü mantraü da÷àrõaü japan
nàyacchet pavanaü susaüyata-matis tv aùñau da÷àrõena cet |
abhyasyann avivàram anyam anubhir varõànuråpaü japan
kuryàd recaka-pårvakam anipaõaþ pràõa-prayogaü naraþ  // Krd_1.38 //

susaü÷ita-matir vimala-buddhiþ aùñàviü÷ati-saükhyaü da÷àrõaü da÷àkùara-mantraü japan pràyacchet pràõàyàmaü kuryàt kãdç÷aü da÷àrõam iùña-phaladaü svàbhimata-phaladaü tatra da÷àkùara-mantrasya vàra-catuùñayaü japena recakam | aùña-vàra-japena pårakaü ùoóa÷a-vàra-japena kumbhakaü kuryàd iti guru-sampradàyaþ | aùñàda÷àrõe cet pràõàyàmaþ kriyata iti ÷eùaþ | tadà ravivàraü dvàda÷a-vàram abhyasyan pràõàyàmaü kuryàd iti guru-sampradàyaþ | anya-manubhir anya-mantrai÷ cet pràõàyàmaþ
kriyate | tadà varõànuråpaü mantra-varõànàü tàratamyena japaü kurvan kuryàt | atra svalpàkùarair mantrair bahu-vàram analpàkùarair mantraiþ svalpa-vàraü japed ity arthaþ | kãdç÷aþ ? sàdhakaþ recaka-påraka-kumbhakàkhya-karma-ku÷ala ity arthaþ | recakasya tyàgasya pårvakarmaõã påraka-kumbhake tatra nipuõà iti rudradharaþ | tac cintyam evam api recake naipuõyàlàbhàt prapa¤ca-sàrànusàriõo 'sya granthasya ÷àradà-granthànuyàyitvàc ca || KrdC_1.38 ||

______________________________

adhunà pràõàyàma-prakàraü dar÷ayati-recayen màrutam iti |

recayen màrutaü dakùayà dakùiõaþ
pårayed vàmayà madhya-nàóyà punaþ |
dhàrayed ãritaü recakàdi-trayaü syàt
kalàdanta-vidyàkhya-màtràcyukam  // Krd_1.39 //

dakùiõo vicakùaõaþ puruùaþ dakùayà dakùiõa-nàóyà màrutaü vàyuü recayet tyajet tathà vàmayà vàma-nàóyà tyakta-vàyuü pårayed madhyayà suùumõayà nàóyà màrutaü vàyuü dhàrayed ity ukta-prakàreõa recakàdi-trayaü recaka-påraka-kumbhakàkhya-tritayam ãritaü kathitaü recakàdiùv avadhi kàlam àha-kalàd anteti | kalàþ ùoóa÷a, dantà dvàtriü÷ad, vidyàþ catuþùaùñhi-råpà etat-saïkhyàka-màtràtmakam ity arthaþ | atra bhairava-tripàñhino yatra mantra-gaõanayà pràõàyàmaþ | tatra kumbhaka-kàla evoktaþ ÷vàsàbhyàsa-krameõa
pràõàyàma-saïkhyayà mantra-japaþ kàryo nirgama-pràõàyàme tu recakàdi-gaõanà kàryety àhuþ | màtra-÷abdena ca vàmàïguùñhe kaniùñhàdy-aïgulãnàü pratyekaü parva-traya-spar÷a-kàlaþ kathyate vàma-hastena vàma-jànu-maõóalasya pràdakùiõyena spar÷a-kàla÷ ca | yad atra rudropàdhyàyair uktaü yadyapy atra recakaü prathamam uktaü tad-anantaraü pårakaü tathàpi prathamaü pårakam anantaraü kumbhakaü j¤eyaü yato gçhãta-ghçtasya tyàgo bhavati | yat punar vyatyàsena kathanaü tad-gopanàya evaü kalà-dantetyàdy api vyatyàsena boddhavyam | ióyotkarùayed vàyum ity àdi ÷àradà-dar÷anàt | evaü ca gçhãta-catur-guõena
dhàraõaü tad-ardhena tyàga ity api dar÷itaü bhavatãti, tan na prapa¤ca-sàrànusàriõo granthasyàsya ÷àradànuyàyitvàt prapa¤ca-sàre recakàditvasyaivoktatvàt pårakàditvasyàùñàïgayogàntarbhåta-pràõàyàma-viùayatvàt | yad uktaü gçhãtasya tyàgo bhavati tatrocyate svàbhàvika-vàyu-dhàraõasyàtràpi sattvàd anyathà ÷arãra-pàtàpatteþ | yad uktaü vyatyàsena gopanàrthaü kathanam iti tad ayuktam | mantra-bhinnasyànuùñhàna-bhàgasya çju-màrgeõaiva vaktuü yuktatvàt | yad uktaü gçhãta-caturguõenaiva dhàraõaü tad-ardhena tyàga iti tad apy ayuktaü pramàõàbhàvàt | dakùiõàmårti-saühitàyàm aïgulã-niyamo 'pi pràõàyàme kathito, yathà-
       kaniùñhànàmikàïguùñhair yan nàsàpuña-dhàraõam |
       pràõàyàmaþ sa vij¤eyas tarjanã-madhyame vinà || iti || KrdC_1.39 ||

sanàtanaþ: tad eva krama-dãpikoktyà saüvàdayan tatraiva kiücid vi÷eùaü ca dar÷ayati-recayed iti | dakùayà dakùiõa-nàóyà, dakùiõaþ vidvàn janaþ | madhya-nàóyà suùumõayà dhàrayet | evaü recaka-påraka-kumbhakàkhyaü trayaü syàt | recakàdiùu triùu krameõàvadhikàlam àha-kalàþ ùoóa÷a | dantà dvàtriü÷at | vidyà÷ catuþùaùñhis tat-tat-saïkhyaka-màtràtmakam ity arthaþ | màtrà ca-vàmàïguùñhena vàma-kaniùñhàdy-aïgulãnàü pratyekaü parva-traya-samparka-kàlaþ | vàma-hastena vàma-jànu-maõóalasya pràdakùiõyena
spar÷a-kàlo và | tatràpy aïguli-niyamo 'py uktaþ-
kaniùñhànàmikàïguùñhair yan nàsà-puña-dhàraõam | 
pràõàyàmaþ sa vij¤eyas tarjanã-madhyame vinà || iti |

tatra teùu pràõàyàmeùu purvaü recakàdiùu saïkhyoktà | atra ca pràõàyàmeùv iti bhedaþ || [hari-bhakti-vilàse 5.131] 

______________________________

prakçtam upasaüharann àtma-yàgàrthaü dehe pãñha-kalpanàü dar÷ayati-pràõàyàmam ity àdinà |

pràõàyàmaü vidhàyety atha nija-vapuùà kalpayed yoga-pãñham |
nyasyed àdhàra-÷akti-prakçti-kamañha-kùamà-kùãra-sindhån |
÷vetadvãpaü ca ratnojjvala-mahita-mahà-maõóapaü kalpa-vçkùam |
hçd-de÷e 'ü÷a-dvayorå-dvaya-vadana-kañã-pàr÷va-yugmeùu bhåyaþ  // Krd_1.40 //

dharmàdy-adharmàdi ca pàda-gàtra-
catuùñayaü hçdy atha ÷eùa-mantram |
såryendu-vahnãn praõavaàü÷a-yuktàn
svàdy-akùaraiþ sattva-rajas-tamàüsi  // Krd_1.41 //

iti pårvokta-prakàreõa pràõàyàmaü vidhàya kçtvà athànantaraü nija-vapuùà nija-÷arãreõa yàga-pãthaü påjà-pãñhaü kalpayet kalpanà-prakàram àha-nyasyed iti | hçd-de÷e hçdi àdhàra-÷akty-àdi-kalpa-vçkùàntaü nyaset | kamañhaþ kårmaþ ÷eùo 'nantaþ kùãra-sindhuþ kùãra-samudraþ ratnena ujjvalaþ mahito yaþ mahà-maõóapaþ ratna-maõóapaþ iti yàvat tathà càdhàra-÷aktaye namaþ prakçtyai nama iti navakaü nyased hçdãty arthah | bhåyo 'anantaraü aüsa-dvayor udvaya-vadana-kañã-pàr÷va-yugmeùu dharmàdy-adharmàdi-pàda-gàtra-catuùñayaü
vinyasyet | pàda-gàtrayo÷ catuùñayaü pàda-gàtra-catuùñayam ity ubhayatra sambadhyate | pàda-catuùñayaü gàtra-catuùñayaü dharmàdi-dharma-j¤àna-vairàgyai÷varya-råpa-pàda-catuùñayam | aüsa-dvayor udvaye ca dharmàya namaþ dakùiõorau, ity evaü pràdakùiõya-krameõa vinyaset | ÷àradàyàü mukha-pàr÷va-nàbhi-pàr÷veùv iti krama-dar÷anàt | etac ca bhairava-tripàñhino 'pi saümatam | eteùu yathà÷ruta-krameõaiveti vidyàdharàcàryàþ | athànantaraü ÷eùam anantam abjaü padmaü såryendu-vahnãn sårya-somàgni-maõóalàni | kãdç÷àn ? tàn praõavàü÷a-yuktàn praõavasyoïkàrasyàü÷àþ
| avayavà a-kàro-kàra-ma-kàràs tair yuktàn sahitàn tatràdau sa-bindu-praõavàü÷àdi-sàhityaü sampradàyato boddhavyam | svàdy-akùaraiþ sa-bindu-svãya-svãya-prathamàkùaraiþ sahitàni sattva-rajas-tamàüsi tathà ca hçt-padme anantàya namaþ, padmàya namaþ, aü dvàda÷a-kalà-vyàpta-sårya-maõóalàtmane namaþ, uü ùoóa÷a-kalà-vyàpta-candra-maõóalàtmane namaþ, maü da÷a-kalà-vyàpta-vahni-maõóalàtmane namaþ, saü sattvàya namaþ, raü rajase namaþ, taü tamase namaþ || KrdC_1.40-41 ||

______________________________

àtmàdi-trayam àtma-bãja-sahitaü vyomàgni-màyà-lavair
j¤ànàtmànam athàùña-dikùu parito madhye ca ÷aktãr nava |
nyastvà pãñham anuü ca tatra vidhivat tat-karõikà-madhyagaü
nityànanda-citi-prakà÷am amçtaü saücintayen nàma tat  // Krd_1.42 //

àtmàdi-trayam àtmàntaràtmà paramàtmeti lakùyam | kãdç÷am ? àdi-bãja-sahitaü sa-binduü svãya-svãya-prathamàkùara-råpa-bãja-sahitam iti vidyàdharàcàryàþ | àdiþ praõavas tat-sahitam iti tripàñhinaþ | vyoma ha-kàraþ | agniþ rephaþ | màyà dãrghaþ ãþ | lavo binduþ | etaiþ saha j¤ànàtmànaü bhuvane÷varã-bãja-sahitaü hçt-padme nyased iti pårveõànvayaþ | tathà ca àü àtmane namaþ | aü antaràtmane namaþ | paü paramàtmane namaþ | hrãü j¤ànàtmane namaþ | iti hçdi vinyaset | athànantaraü aùña-dikùu paritaþ
pràdakùiõyena madhye ca karõikàyàü nava-÷aktãr vimalotkarùiõyàdyà nyasyet | padmasya pårvàdi-kesareùu pràdakùiõyena vimalàyai namaþ | utkarùiõyai namaþ | j¤ànàyai namaþ | kriyàyai namaþ | yogàyai namaþ | prahvayai namaþ | satyàyai namaþ | ã÷ànàyai namaþ | karõikàyàm anugrahàyai namaþ | iti nyaset | pãñha-mantraü ca tatra nyasyaþ | etasyopari vakùyamàõaü pãñha-mantraü-oü namo bhagavate viùõave sarva-bhåtàtmane vàsudevàya sarvàtma-saüyoga-yaugapadya-pãñhàtmane namaþ iti mantraü nyaset | tad ukta-råpe pãñhe vidhivad guråpadiùña-màrgeõa
tat sarvopaniùat-prasiddhaü dhàma brahma-caitanyaü cintayet | kãdç÷am ? tat-karõikà-madhya-gaü hçt-padma-karõikà-madhya-stham ity arthaþ | etad-dhyànopayogi-råpam uktaü svàbhàvika-råpam àha | kãdç÷am ? nityeti avinà÷i-caitanyaü svataþ-prakà÷a-svaråpam | punaþ kãdç÷am ? amçtaü ÷uddha-svaråpam ity arthaþ | tatràdhàra-÷attyàdayaþ sarve mantràþ praõavàdi-caturthã namo 'ntàþ sampradàyato boddhavyàþ || KrdC_1.42 ||

______________________________

pãñha-÷aktãr dar÷ayati-

vimalotkarùaõã j¤ànà kriyà yogeti ÷aktayaþ |
prahvã satyà tathe÷ànà'nugrà navamã tathà  // Krd_1.43 //

vimaleti || KrdC_1.43 ||

______________________________

pãñha-mantram uddharati-tàram ity àdinà |

evaü hçdayaü bhagavàn viùõuþ sarvànvita÷ ca bhåtàtmà |
ïe 'ntàþ sa-vàsudevàþ sarvàtma-yutaü ca saüyogaü  // Krd_1.44 //
yogàvadha÷ ca padmaü pãñhàt ïe-yuto nati÷ cànte |
pãñha-mahà-manur vyaktaþ paryàpto 'yaü saparyàsu  // Krd_1.45 //

tàraþ praõavaþ | hçdayaü namaþ | bhagavàn iti ca viùõur iti ca sarvànvitaþ sarva-pada-sahitaþ bhåtàtmà sarva-bhåtàtmeti | ete trayaþ sa-vàsudevàþ vàsudevena saha catvàraþ pratyekaü ïe 'ntà÷ caturthy-antàþ kàryàþ | sarvàtma-yuta÷ ca saüyogaþ sarvàtma-saüyoga iti svaråpaü yogàvadhau yoga-÷abdànte padma-padmeti svaråpaü ïe-yutaþ pãñhàtmà caturthy-antaþ pãñhàtmà etasyànte natir namaþ-÷abdaþ | upasaüharati pãñheti ayaü pãñha-mahà-manur uktaþ kathitaþ | kãdç÷aþ ? saparyàsu påjàsu paryàptaþ samarthaþ
|| KrdC_1.44-45 ||

sanàtanaþ: tàraþ praõavaþ | tato hçdayaü nama iti padam | tata÷ ca bhagavàn iti viùõur iti ca | sarvànvitaþ sarva-÷abda-yukto bhåtàtmà sarva-bhåtàtmeti | ete trayaþ sa-vàsudevà vàsudeva-sahitàþ pratyekaü ïe 'ntà÷ caturthy-antàþ | tata÷ ca sarvàtmanà yutaü saüyogaü sarvàtma-saüyogam iti napuüsakatvam àrùam | tata÷ ca yogasyàvadhau ante padmaü yoga-padmam iti | tad-ante ïe-yukta÷ caturthy-antaþ pãñhàtmà | tad-ante ca natiþ namaþ-÷abdaþ | evaü oü namo bhagavate viùõave sarva-bhåtàtmane vàsudevàya sarvàtma-saüyoga-yoga-padma-pãñhàtmane nama
iti siddham | tathà ca ÷àradà-tilake-

namo bhagavate bråyàd viùõave ca padaü vadet |
sarva-bhåtàtmane vàsudevàyeti vadet tataþ ||
sarvàtma-saüyoga-padàd yoga-padma-padaü punaþ |
pãñhàtmane hçd-anto 'yaü mantras tàràdir ãritaþ || iti |

sanat-kumàra-kalpe ca-
       oü namaþ padam àbhàùya tathà bhagavate-padam |
       vàsudevàya ity uktvà sarvàtmeti padaü tathà ||
       saüyoga-yogety uktvà ca tathà pãñhàtmane padam |
       vahni-patnã-samàyuktaþ pãñha-mantra itãritaþ || iti || [ha.bha.vi. 5.144-5]

______________________________

kara-÷odhanaü dar÷ayati-karayor ity àdinà |

karayor yugalaü vidhàya 
mantràtmakamabhyànabhiràmyamàna-màrgàt |
sakalaü vidadhãta mantra-
varõaiþ paramaü jyotir anuttamaü hares tat  // Krd_1.46 //

karayor yugalam abhidhàsyamàna-màrgàt | vyàpayyety àrabhya vidhiþ samãritaþ kare ity antaü vakùyamàõa-prakàreõa mantra-varõair mantràtmakaü mantra-svaråpaü vidhàya kçtvà àbhyàü karàbhyàü sakalaü pårvoktaü vakùyamàõaü ca nyàsa-påjàdikaü vidadhãta kuryàt | mantra-varõa-karaõa-ka-kàra-÷odhane hetum àha-paramam ity àdinà | yasmàt tan-mantra-varõaü hareþ kçùõasya paramaü tejaþ-svaråpam ity arthaþ | kãdç÷aü ? punaþ anuttamaü nàsty uttamaü yasmàt tathety arthaþ | sakalaü vidadhãteti paratràpi kàkàkùi-golaka-nyàyena yojanãyam
| tathà ca tad hçdaya-païkaja-sthaü harer anuttamaü jyotis tejaþ sakalaü vidadhãta ùaó-aïga-nyàsena sàvayavaü kuryàd iti laghu-dãpikà-kàraþ || KrdC_1.46 ||

iti ÷rã-ke÷avàcàrya-viracitàyàü krama-dãpikàyàü prathamaþ pañalaþ ||1||



**************************************************************************

(2)
dvitãya-pañalam

karayor yugalaü vidhàyety àdinà såcitaü mantram uddhartum àdau gopàla-mantreùv api maulãbhåtau da÷àkùaràùñàda÷àkùarau prathamaü saüstauti-vakùye manum iti |

vakùye manuü tribhuvana-prathitàtma-bhàvam
akùãõa-puõya-nicayair munibhir vimçgyam |
pakùãndra-ketu-viùayaü vasu-dharma-kàma-
mokùa-pradaü sakala-karmaõi karma-dakùam  // Krd_2.1 //

mantraü vakùye uddhariùyàmi | kãdç÷aü ? tribhuvaneti tribhuvane trailokye prathitaþ khyàto 'nubhàvaþ prabhàvo yasya tathà tam | punaþ kãdç÷aü ? munibhir mumukùubhir vimçgyam anveùaõãyam | kimbhåtair munibhiþ ? akùãõeti akùãõaþ sa-pårõaþ puõya-nicayaþ sukçta-samåho yeùàü tathà taiþ | punaþ kãdç÷am ? pakùãti pakùãndro garuóaþ sa eva ketuþ cihnaü yasya sa pakùãndra-ketuþ ÷rã-kçùõaþ tad-viùayaü tat-pratipàdakam | punaþ kãdç÷am ? vastv iti
vasu dhanaü tathà ca puruùàrtha-catuùñaya-pradam ity arthaþ | punaþ kãdç÷am ? sakaleti a÷eùa-va÷ya-karma-ku÷alam || KrdC_2.1 ||

 ______________________________

atiguhyam abodha-tåla-rà÷i-
jvalanaü vàg-àdhipatya-daü naràõàm |
duritàpaharaü viùàpamçtyu-
graha-rogàdi-nivàraõaika-hetum  // Krd_2.2 //

punaþ kãdç÷am ? atiguhyam | punaþ kãdç÷am ? abodheti abodho mithyà-j¤àna-råpaþ sa eva tåla-pracayaþ | tatra jvalano vahnir iva taü samastàj¤àna-nà÷akam ity arthaþ ? punaþ kãdç÷am ? naràõàü sàdhakànàü vàg-adhipatya-daü vàgai÷varya-pradam | punaþ kãdç÷am ? duritàpaharaü duþkha-pràpakàniùña-nivàrakam | punaþ kãdç÷am ? viùaü sthàvaraü jaïgamaü ca apamçtyur akàla-maraõaü graho nava-graha-janitàniùñaü rogo vàta-pittàdi-janita-÷arãra-dausthyam evam àdãnàm a÷ubhàdãnàü nivàraõe eko 'dvitãyo hetuþ kàraõam || KrdC_2.2 ||

 ______________________________

jayadaü pradhane 'bhayadaü vipine
salila-plavane sukha-tàraõadam |
nara-sapti-ratha-dvipa-vçddhi-karaü
suta-go-dharaõã-dhana-dhànya-karam  // Krd_2.3 //

punaþ kãdç÷am ? pradhane saügràme jayadam | vipine 'bhayadaü bhaya-haram | salila-plavane toyam antaraõe sukha-santaraõa-dàtàraü saptir hayaþ tathà ca manuùyàõàhayaratha-dvipàdãnàm upacaya-karaü tathà sutàdi-pradam || KrdC_2.3 ||
______________________________

bala-vãrya-÷aurya-nicaya-pratibhà-
svara-varõa-kànti-subhagatva-karam |
brahmàõóa-koñi-maõim àdi-guõà-
ùñakadaü kim atra bahunàkhila-dam  // Krd_2.4 //

balaü ÷arãra-sàmarthyaü vãryaü ÷ukraü prabhàvo và, ÷auryaü paràbhibhàvakaü tejaþ, eteùàü nicayaþ samåhaþ | pratibhà buddhiþ sphårti-råpà svaro dhvaniþ | varõo gauratvàdiþ | kàntir dãptiþ pratibhà-svara-varõa-kàntir ity ekapadaü tathà ca pratibhà-svara-varõa-kàntir dedãpyamàna-varõa-÷obheti ka÷cit subhagatvaü samasta-lokàdarakatvam eteùàü kartàraü dàtàram ity arthaþ | punaþ kùubhità samohitàõóa-koñir brahmàõóa-koñir yena tathà taü saüsàra-mohakam ity arthaþ | punaþ aõimàdi-guõàùñaka-dam
aõima-laghima-garima-mahime÷itva-va÷itva-pràkàmya-pràpty-àkhya-guõàùñaka-pradam ity arthaþ | punaþ kiü bahunà, atra jagati akhiladaü samastàbhãùña-pradam ity arthaþ || KrdC_2.4 ||

______________________________

atha da÷àkùara-mantra-ràjam uddharati-÷àrïgãty àdinà |

÷àrïgã so 'tura-dantaþ paro ràmàkùi-yuk dvitãyàrõam |
÷ålã saurir bàlo balànuja-dvayam athàkùara-catuùñayam  // Krd_2.5 //
÷åra-turãyaþ sànana àvçttaþ syàt su÷obho 'ùtamo 'gni-sakhaþ |
tad-dayitàkùara-yugmaü tad-uparigas tv evam uddharen mantram  // Krd_2.6 //

÷àrïgã ga-kàraþ kãdç÷o 'yaü sottaradanta uttara-danta-païktau nyasyamànaþ uttara-danta o-kàras tena sahita etena prathamàkùaram uddhçtaþ | ÷åraþ pa-kàraþ | kãdç÷o 'yaü vàmàkùi-yuk vàmàkùi caturtha-svaraþ tena sahita etena dvitãyàkùaram uddhçtam akùara-catuùkaü krameõa punaþ kathyate ÷ålã ja-kàraþ bàlo ba-kàraþ balànuja-dvayaü saüyukta-la-kàra-dvayaü lla iti svaråpam ity akùara-catuùkam uddhçtam ÷åra-turãyaþ ÷årasya pa-kàrasya caturthaþ | kãdç÷o 'yaü sànana-vçttaþ ànana-vçttenàkàreõa saha vartate iti sànana-vçttaþ
ayaü ca saptamaþ syàd mantrasya saptamo bhavatãty arthaþ | aùñamo 'gni-sakho vàyuþ ya-kàra iti yàvat | tathà ca mantrasyàùñamo varõo ya iti boddhavyaþ | tad-uparigaü pårvokta-varõànantary-vi÷iùñaü tad-dayitàkùara-yugalaü svàheti svaråpam ity akùara-dvayam uddhçtam || KrdC_2.5-6 ||

______________________________

prakà÷ita iti-

prakà÷ito da÷àkùaro manus tv ayaü madhu-dviùaþ |
vi÷eùataþ padàravinda-yugmaü bhakti-vardhanaþ  // Krd_2.7 //

madhudviùaþ ÷rã-gopàla-kasyàyaü da÷àkùaro mantra uddhçtaþ | kãdç÷o vi÷eùato vi÷eùeõa padàravinda-yugma-bhakti-vardhanaþ ÷rã-gopàla-kçùõa-caraõàbja-yugale yà bhaktir àràdhyatvena j¤ànaü tat samçddhikàraka ity arthaþ || KrdC_2.7 ||

 ______________________________

mantrasya çùy-àdikaü dar÷ayati-nàrada iti |

nàrado munir amuùya kãrtita÷ 
chanda uktam çùibhir viràó iti |
devatà-sakala-loka-maïgalo 
nanda-gopa-tanayaþ samãritah  // Krd_2.8 //

amuùya pårvokta-mantrasya muniþ çùir nàradaþ kãrtitaþ kathitaþ | çùibhir gautamàdibhir viràñ-chanda uktam | devatà nana-gopa-tanayaþ ÷rã-gopàla-kçùõa uktaþ | kãdç÷aþ ? sakala-loka-maïgalaþ sarva-jana-kalyàõa-hetuþ | etena çùy-àdãnàü ÷irasi rasanàyàü hçdi krameõa nyàsaþ kàrya iti såcitaü prapa¤ca-sàre | tathà vidhànàt prayoga÷ ca da÷àkùara-gopàla-mantrasya nàrada-çsaye namaþ ÷irasi | viràñ-chandase namo mukhe | ÷rã-gopàla-kçùõàya devatàyai namaþ hçdi ity evambhåtaþ | asya mantrasya nàrada-çùiþ | evaü chando-devatayor api yojyam
iti kecit || KrdC_2.8 ||

 ______________________________

adhunàsya mantrasya pa¤càïgàni dar÷ayati-aïgànãty àdinà-

aïgàni pa¤ca huta-bhug dayità-sametai÷
cakrair amuùya mukha-vçtta-viùåpapannaiþ |
trailokya-rakùaõa-yujàpy asuràntakàkhya-
pårveõa ceha kathitàni vibhakti-yuktaiþ  // Krd_2.9 //

hçdaye natiþ ÷irasi pàvaka-priyà
sa-vaùañ-÷ikhàhum iti varmaõi sthitam |
sa-phaó-astram ity uditam aïga-pa¤cakaü
sa-caturthi-vauùaó-uditaü dç÷or yadi  // Krd_2.10 //

amuùya iha ÷àstre aïgàni pa¤ca kathitàni | kàni tàni ? tatràha hçdaye natir iti | hçdaye natir namaþ-padaü ÷irasi pàvaka-priyà svàheti sa-vaùañ vaùañ-pada-sahità ÷ikhety arthaþ | hum api varmaõi sthitaü varmaõi kavace hum api padaü sthitam ity arthaþ | sa-phaó astraü phañ-pada-sahitam astram ity arthaþ | ity anena prakàreõa sa-caturthi yathà syàt tathaivam aïga-pa¤cakam uditaü kathitaü caturthyà ca hçdayàdãnàü yogaþ kàryaþ | kaiþ saha cakrai÷ cakra-÷abdaiþ | kãdç÷aiþ ? mukha-vçtta-visåpapannair mukha-vçttam à-kàraþ vi iti su iti svaråpam etaiþ pratyekam upapannaiþ sambaddhaãh trailokya-rakùaõa-yujàpi
trailokya-rakùaõaü yunaktãti tad-yug etàdç÷ena cakreõa api-÷abdàc cakrair iti vibhidyànvayaþ kàryaþ | tathà ca cakreõeti asuràntakàkhya-pårveõa cakreõety arthaþ | ca samuccaye | punaþ kãdç÷aiþ vibhakti-yuktaiþ ? caturthã-yuktais tasyà eva prakçtatvàd etasyàpi padasya vibhidyànvayaþ kàryaþ dç÷or yadi iti yadi kvacin mantre dç÷or nyàso 'sti tadà tatra vauùaó iti uditaü kathitam |

atra jvàlà-cakràyety api yojyam iti laghu-dãpikà-kàraþ | prayoga÷ ca-àcakràya svàhà hçdayàya namaþ | vi-cakràya svàhà ÷irase svàhà su-cakràya svàhà ÷ikhàyai vaùañ | trailokya-rakùaõa-cakràya svàhà kavacàya huü | jvàlà-cakràya svàhà netra-dvayàya vauùañ asuràntaka-cakràya svàhà astràya phaó iti aïgulãùv aïga-mantra-nyàse tu tat-tad-aïga-mantrànte aïguùñhàbhyàü namaþ tarjanãbhyàü svàhà ity àdi yojyam | àgamàntare hrãü aïguùñhàbhyàü namaþ hrãü tarjanãbhyàü svàhà | tata ity àdi-dar÷anàt tenàïguùñhàdiùu hçdayàya namaþ ity àdi-prayogà÷ cintyàþ | asamavetàrthakatvàd mànàbhàvàc ceti kecit
| anye tu yathà-÷rutàïga-mantrasyaiva nyàsair aïgulãùv atide÷àn àhur àcyàryàþ || KrdC_2.9-10 ||

 ______________________________

da÷àïgàni dar÷ayati-

mantràrõair da÷abhir upeta-candra-khaõóair
aïgànàü da÷akam udãritaü namo 'ntam |
hçd-chãrùaü tad-anu ÷ikhàtanutra-mantraü
pàr÷va-dvandva-sakañi-pçùñham-mårdha-yuktam  // Krd_2.11 //

mantràrõair mantràkùarir namo 'ntaü yathà syàd evam aïgànàü da÷akam udãritaü kathitaü kãdç÷air upeta-candra-khaõóaiþ sànusvàraiþ sthànàny àhuþ-hçdayaü ÷ãrùaü mastakaü tat-pa÷càt ÷ikhà prasiddhà tanutraü kavacaü astraü da÷a-dikùu pàr÷va-yugala-kañi-pçùñha-mårdha-sahitaü pårvoktam ity arthaþ | kañir nàbher adha iti tripàñhinaþ | prayogas tu goü hçdayàya nama iti pãü ÷irase svàhà ity àdi || KrdC_2.11 ||

______________________________

adhunàsya mantrasya bãja-÷akty-adhiùñhàtç-devatà-prakçti-viniyogàn dar÷ayati vakùya ity àdinà |

vakùye mantrasyàsya bãjaü ca ÷akti-
cakrã ÷akrã vàma-netra-pradãptaþ |
sa-pradyumno bãjam etat-pradiùñaü
mantra-pràdyumno jagan-mohano 'yam  // Krd_2.12 //

asya mantrasya pårvoktasya sa-÷akti-÷akty-àdi-sahitaü bãjaü vakùye bãjam àha-cakrãti ka-kàraþ | kãdç÷o 'yaü ÷akrã ÷akro la-kàraþ tad-yuktaþ | punaþ kãdç÷aþ ? vàma-netra-pradãptaþ vàma-netraü caturtha-svaras tat-sahitaþ | punaþ kãdç÷aþ ? sa-pradyumnaþ pradyumno binduþ tat-sahitaþ tathà cakrãm iti siddhaü bhavati | etad asya bãjaü pradiùñaü kathitam | ayam eva pràdyumno mantra ity arthaþ | kimbhåtaþ ? jagan-mohano vi÷va-va÷ya-karaþ || KrdC_2.12 ||

 ______________________________

÷aktim àha-haüsa iti |

haüso medo vakra-vçttàbhyupetaþ
potrã netràdy-anvito 'sau yugàrõà |
proktà ÷aktiþ sarva-gãr-vàõa-vçndair
vandasyàgner vallabhà kàma-deyam  // Krd_2.13 //

haüsaþ sa-kàraþ | kimbhåtaþ ? medo va-kàraþ vaktra-vçttam à-kàraþ àbhyàm upetaþ sambaddhaþ tathà pautrã ha-kàraþ | kimbhåtaþ ? netràdir àkàras tenànvitaþ | tathà ca svàheti siddham asau yugàrõo varõa-dvayàtmikà ÷aktiþ proktà tatheyaü vahner vallabhà kimbhåtà kàmadà àkàïkùita-pradà | kathambhåtasya vahner gãrvàõa-vçndair vandyasya sarvadeva-samåhaiþ påjyasya || KrdC_2.13 ||

 ______________________________

viniyogam àha-viniyoga iti |

vinyogasya mantrasya puruùàrtha-catuùñaye |
kçùõaü prakçtir ity ukto durgàdhiùñhàtç-devatà  // Krd_2.14 //

asya mantrasya puruùàrtha-catuùñaya-sàdhanàya viniyoga ity arthaþ | prakçtir måla-kàraõaü mantrotpàdakaþ mantra-svaråpa ity arthaþ | adhiùñhàtç-devatàm àha-durgàdhiùñhàtç-devateti || KrdC_2.14 ||

 ______________________________

mantràrtham àha-gopàyatãty àdinà |

gopàyeti sakalam idaü gopàyati paraü pumàüsam iti gopã |
prakçtes tasyà jàtaü jana iti nadàdikaü pçthivy-antam  // Krd_2.15 //

idaü sakalaü nàma-råpàbhyàü vyàkçtaü jagad gopàyati rakùati tat-kàraõatvàt svàrthe àyaþ | tathà paraü pumàüsaü nitya-÷uddha-buddham uktànandàdvayàtmakaü brahma-svaråpaü gopàyati gup gopana-kutsanayoþ aj¤àtatvena viùayãkarotãti vyutpattyà mahad-àdi-pçthivy-antaü mahat-tattvàdi-pçthivã-paryantaü sakalaü kàrya-jàtaü jana ucyate || KrdC_2.15 ||

 ______________________________

anayor gopã-janayoþ samãraõàd à÷rito vyàptyà |
vallabha ity upadiùñaü sàndrànandaü nira¤janaü jyotiþ  // Krd_2.16 //
svàhety àtmànaü gamayàmãty atejase tasmai |
yaþ kàrya-kàraõe÷aþ paramàtmety acyutaikatàsya manoþ  // Krd_2.17 //

anayoþ gopã-janayor avidyà tat-kàryayoþ samãraõàd antaryàmitvena svasya kàrye preraõàd niyamanàdi iti yàvad à÷rayatvato adhiùñhàtçtvena vyàptyà vyàpakatvena vallabhaþ svàmãty upadiùñaü kathitam | paraü jyotir brahma-caitanyam | kãdç÷aü jyotiþ ? sàndrànanda-nirati÷ayànandaika-svaråpam | punaþ kãdç÷aü ? nira¤janaü màyà-kàluùya-rahitaü svàheti tasmai sva-tejase sva-prakà÷a-cid-råpàya paramàtmane svàtmànaü jãvaika-svaråpaü gamayàmi samarpayàmi tad-àtmakatàü pràpayàmãti svàhà-÷abdàrthaþ | prathama iti-÷abdaþ svàhà-÷abdopasthàpakaþ | dvitãyas tu prakàra-pradar÷akaþ | tasmai kasmai tatràha-ya
iti | yaþ kàrya-kàraõayor jana-prakçtyor ã÷aþ svàmã adhiùñhàtà tathà paramàtmà nirupàdhi-caitanyatvàc cety anena prakàreõàsyopàsakasyàcyutaikatàcyutena sahàbhinnatà bhavati || KrdC_2.16-17 ||

 ______________________________

prakàràntareõàrtham àha-athaveti |

athavà gopãjana iti samasta-jagad-vana-÷akti-samudàyaþ |
tasya svànanyasya svàmã vallabha iti ha nirdiùñaþ  // Krd_2.18 //

athavà gopãjana iti ÷abdena sakala-vi÷va-rakùaõa-÷akti-samudàyaþ kathyate | tatra gopã-padena ÷aktir ucyate | jana-padena tasyàþ samåhaþ | tasya ÷akti-samåhasya svànanyasya svàbhinnasya ÷akti-÷aktimator abheda-vivakùayà svàmã niyantà à÷rayo vallabha iti hasya sphuñaü nirdiùña udita ity arthaþ | svàhà-÷abdàrthas tu pårvokta eva boddhavyaþ | laghu-dãpikà-kàras tu-avana-÷akti-samudàyaþ avanaü sthitiþ tatra kàraõa-bhåtànàü ÷aktãnàü samudàyaþ samåhaþ jagat-pàliny-àdi-gaõaþ | uktaü ca mahadbhiþ jagat-pàlinãty àdyàþ proktàs tàþ sthitaye kalà iti tasya svàmã nàyaka ity arthaþ || KrdC_2.18 ||

 ______________________________

prakàràntareõàrtham àha-athaveti |

athavà vraja-yuvatãnàü dayitàya juhomi màü madãyam
apãty arpayet samastaü brahmaõi sugaõe samasta-sampattyai  // Krd_2.19 //

gopã-jano gopàïganà-janas tasya vallabho nirati÷aya-prema-viùayaþ tasmai vraja-yuvatãnàü gopa-ramaõãnàü dayitàya hçdayànanda-dàyine svàhà juhomi | kiü màü svàtmànaü madãyam api àtmãya-suhçd-àdikam api ity anena prakàreõa sa-guõe brahmaõi saüsàra-pravartake parame÷vare÷vare sarvaü samarpayet | kim artham ? samasta-sampattyai sarvai÷varyàya || KrdC_2.19 ||

 ______________________________

aùñàda÷àkùara-mantroddhàràya tad-antarbhåtau kçùõa-govinda-÷abdau prathamato vivicya dar÷ayati-kçù-÷abda iti |

kçù-÷abdaþ sattàrtho 
õa÷ cànandàtmakas tataþ kçùõaþ |
bhaktàgha-karùaõàd api 
tad-varõatvàc ca mantra-maya-vapuùaþ  // Krd_2.20 //

go-÷abda-vàcakatvàj j¤ànaü 
tenopalabhyate govindaþ |
vettãti ÷abda-rà÷iü govindo 
go-vicàranàd api ca  // Krd_2.21 //

kçù-÷abdaþ sattàrthaþ | tatra ÷aktaþ | kçù sattàyàm ity atra kvib-antaþ sattà-vàcaka iti kà÷cit | kçñ õa÷ ca õa-kàra÷ ca ànandàtmaka ànanda-vàcã | nanda ànanda iti dhàtor eka-de÷a-grahaõàd iti ka÷cit | tato dvandve kçte 'tràdar÷aü àdyaci-kçte ca kçùõaþ sad-ànanda ity arthaþ | prakàràntareõa kçùõa-÷abdaü vyutpàdayati bhakteti bhaktànàm agha-karùaõàt pàpa-parimàrjanàt kçùõa ity arthaþ | bhaktàdi-karùaõàd iti pàñhe àdi-÷abdenàbhakta-grahaõaü bhaktasya karùaõaü sva-sthàna-nayanam abhaktasya karùaõaü naraka-nayanam ity arthaþ | prakàràntareõa vyutpattim àha-tad-varõeti | kçùõa-varõa-÷arãratvàt
kçùõaþ mantramaya-÷arãrasya vàcya-vàcakayor abhedena vivakùayà | go ity àdi | gaur j¤ànaü go-÷abdasya vàcakatvàt j¤àna-vàcakatvàt tena j¤ànenopalabhyate pràpyate j¤àyate iti govindaþ | vid  làbhe ity asya dhàtoþ prakàràntaram àha-vettãti | go-÷abdaþ ÷abda-vàcã | vid j¤àne dhàtuþ | gàü ÷abda-rà÷iü ÷abda-samudàyaü màtçkàü vettãti govindaþ | prakàràntaram àha-go-vicàraõàd go-÷abda-vicàraõàd govindaþ | athavà gàva indriyàõi teùàü vicàraõàd vi÷eùeùu prati-niyata-viùayeùu pravartanàd govindaþ | athavà gàvaþ pa÷u-vi÷eùà iti | tathà ca ÷rutiþ-pa÷avo div-pàda÷
catuùpàda÷ ca iti | teùàü vi÷eùeùu puõya-pàpeùu càraõàt pravartanàd govindaþ | athavà, gàvaþ pa÷u-vi÷eùàþ teùàü rakùanàd govindaþ | api-÷abda÷ càrthe || KrdC_2.20-21 ||

 ______________________________

idànãü mantram uddharati-

ete 'bhikhye 'nukramatas tårya-vibhaktyà
mantràt pårvaü manmatha-bãjàd atha pa÷càt |
syàtàü ced aùñàda÷a-varõo manu-varyo
guhyàd guhyo và¤chita-cintàmaõir eùaþ  // Krd_2.22 //

ete abhikhye nàmanã kçùõa-govindàkhye anukrameõa turya-vibhaktyà pratyekaü caturthã-vibhaktyà saha mantràt pårvokta-da÷àkùara-gopàla-mantràd àdau manmatha-bãjàt pa÷càt kàma-bãjànantaram atha ced yadi syàtàü bhavataþ tadà eùo 'ùñàda÷àrõo mantra-÷reùñho bhavati | etasya balàd eva da÷àkùare 'pi kàma-bãja-sàhityaü kecid icchanti | kãdç÷aþ ? guhyàd guhyaþ | guhyàd api guhyaþ | punaþ kãdç÷aþ ? và¤chitasya cintà-màtreõàbhãùña-prada ity arthaþ || KrdC_2.22 ||

 ______________________________

çùy-àdikam apy àha-pårveti |

pårva-pradiùñe muni-devate 'sya chandas tu gàyatram u÷anti santaþ |
aïgàni mantràrõa-catuùkair varmàvasànàni yugàrõam astram  // Krd_2.23 //

asya mantrasya pårva-pradiùñe prathama-mantra-sambandhitayà kathite muni-devate boddhavye | punaþ santo gàyatra-chanda u÷anti vadanti | aïgànãti mantràrõa-catu÷ catuùkair mantra-sambandhi-varõànàü caturbhi÷ caturbhir akùaraiþ kçtvà ùoóa÷àkùarair varmàvasànàni kavacàntàni catvàry aïgàni bhavanti | ava÷iùñaü yugàrõam varõa-dvayam astràkhyam aïgaü bhavati | prayoga÷ ca-klãü kçùõàya hçdayàya namaþ govindàya ÷irase svàhà, gopã-jana-÷ikhàyai vaùañ, vallabhàya kavacàya huü, svàhà astràya phañ || KrdC_2.23 ||

______________________________

bãjàdikam àha-bãjam iti |

bãjaü ÷aktiþ prakçtir viniyoga÷ càpi pårvavad amuùya |
pårvatarasya manorathaü kathayàmi nyàsam akhila-siddhi-karam  // Krd_2.24 //

amuùyàsya mantrasya bãjaü ÷aktiþ prakçtir viniyogaþ pårva-mantre yàni bãjàdãni kathitàni tàny atràpi j¤àtavyànãty arthaþ | pårvatarasyeti athànantaraü pårvatarasya manor da÷àkùara-gopàla-mantrasyàkhila-siddhi-karaü samasta-siddhi-dàyakaü nyàsaü kathayàmãti pratij¤à || KrdC_2.24 ||

______________________________

adhunà nyàsa-kramaü da÷àrõasya kathayati-vyàpayyeti |

vyàpayyàrtho hastayor mantram
antar bàhye pàr÷ve tàra-ruddhaü budhena |
nyàso varõais tàra-yugmàntarasthair
bindåttaüsair hàrda-hçdyair vidheyaþ  // Krd_2.25 //

atho 'nantaraü budhena paõóitena varõair måla-mantràkùarair nyàso vidheyaþ kàryaþ | kiü kçtvà ? måla-mantraü hastayor antar madhye tathà hastayor eva bàhye pçùñhe tathà hastayor eva pàr÷ve vyàpayya vyàpakatayà vinyasyety arthaþ | kãdç÷aü mantram ? tàra-ruddhaü praõava-puñitam | kãdç÷aiþ varõaiþ tàra-yugmàntarasthaiþ praõava-dvaya-madhya-gataiþ | punaþ kãdç÷aiþ ? bindåttaüsair binduþ ÷iro 'laïkàro yeùàü te tathà sànusvàrair ity arthaþ | punaþ kãdç÷aiþ ? hàrda-hçdyair hàrdena namaþ-padena hçdyair manoj¤aiþ sahitair ity arthaþ
| prayoga÷ ca-oü goü oü namaþ dakùàïguùñha-parva-traye oü pãü oü namaþ tarjanyàm ity àdi | oü llaü oü namo vàma-kaniùñhikàyàm ity àdi || KrdC_2.25 ||

______________________________

ukta-varõa-nyàsa-sthànam àha-÷àkhàsv ity àdinà |

÷àkhàsu trãõi parvàõy adhi da÷asu pçthag-dakùiõàïguùñha-pårvaü
vàmàïgaùñhàvasànaü nyasatu vimala-dhãþ sçùñir uktà karasthà |
aïguùñha-dvandva-pårvà sthitir ubhaya-kare saühçtir vàma-pårvà
dakùàïguùñhàntikaitat trayam api sçjati sthity-upetaü ca kàryam  // Krd_2.26 //

da÷asu ÷àkhàsu aïgulãùu pçthak kçtvaikaü trãõi parvàõi adhi parva-trayaü vyàpya, tripàñhinas tu trãõi parvàõi iti parva-traye adhãti upari aïguly-agre ca pçthag ekaika÷aþ | tathà ca prathama-parvaõi oü dvitãye oü tçtãye oü aïguly-agre namaþ iti evam anyatràpãty àhuþ | dakùiõàïguùñha-pårvaü prathama-nyàsàdau yathà syàt tathà vàmàïgaùñhàvasànaü vàmàïgaùñho 'vasàne nyàsànte yathà syàd evaü vi÷ada-dhãr vimala-buddhãr nyasatu | evaü ca karasthà sçùñir uktà kare sçùñi-nyàsa-prakàra ukta ity arthaþ | aïguùñha-dvandva-pårvà sthitir ubhaya-kare hasta-dvaye dakùiõa-kare
'ïguùñhàdika-niùñhàsu vinyasya vàma-kare 'py aïguùñhàdika-niùñhàsv aïguliùu nyased ayaü sthiti-nyàsa uktaþ | saühçtir vàma-pårvà dakùeti saühçtiþ saühàraþ vàmàïguùñha-pårvà dakùiõàïguùñhàvasànà ayaü ca saühàra-nyàsa uktaþ | etat trayam api sçùñi-sthiti-saühàràtmakaü trayam api sçjati sthity-upetaü kàryaü ca sçùñy-àdi-nyàsa-pa¤cakaü kàryam ity arthaþ || KrdC_2.26 ||

______________________________

tata iti |

tataþ sthiti-kramàd budho da÷àïgakàni vinyaset |
tad-aïga-pa¤cakaü tathà vidhiþ samãritaþ kare  // Krd_2.27 //

tatas tad-anantaraü sthiti-kramàt sthiti-nyàsa-krameõa da÷asv aïgulãùu budhaþ paõóitaþ da÷àïgakàni pårvokta-mantra-da÷àïgàni vinyaset | tad-aïga-pa¤cakaü tatheti tathà tena prakàreõa sthiti-krameõa tad-aïga-pa¤cakaü purvokta-pa¤cakaü pårvoktàïga-pa¤cakaü da÷asu aïgulãùu vinyaset | kara-nyàsa-jàtam upasaüharati vidhir iti | evaü càyaü vidhiþ prakàraþ kare hasta-dvaye samãritaþ kathita ity arthaþ || KrdC_2.27 ||

______________________________

màtçkà-nyàsa-vi÷eùaü dar÷ayan tattva-nyàsaü ca krameõàha-puñitair iti |

puñitair manunàtha màtçàrõair 
abhivinyasya sa-bindubhiþ purovat |
aõu-saühçti-sçùñi-màrga-bhedàd 
da÷a-tattvvàni ca mantra-varõa-bhà¤ji  // Krd_2.28 //

athàntara-manunà da÷àrõena puñitair màtçkàkùaraiþ sa-bindubhiþ sànusvàraiþ purovat pårvavad yathà pårvaü lalàñàdiùu nyàsa evam abhivinyasya anu pa÷càn màtçkà-nyàsa-vi÷eùa-karaõànantaraü vakùyamàõàni da÷a-tattvàni vinyaset | kãdç÷àni mantra-varõa-bhà¤ji mantràkùara-yuktàni | kathaü da÷a-tattvàni vinyaset ? tatràha-saühçti-sçùñi-màrga-bhedàt prathamaü saühàra-krameõa tad-anantaraü sçùñi-krameõety arthaþ || KrdC_2.28 ||

 ______________________________

saühàra-sçùñi-prakàraü dar÷ayati-saühçtàv iti |

saühçtàvana-gato manu-varyaþ
sçùñi-vartmani bhavet pratiyàtaþ |
uddhçtiþ khalu puroktavad eùàü
nyàsa-karma kathayàmy adhunàham  // Krd_2.29 //

asau manu-varyaþ manu-÷reùñhaþ saühçtau saühàra-nyàse anugato yathaivàsti tathaiva sçùñi-màrge sçùñi-kara-nyàse pratiyàto bhavet tad-viparãto bhavet | uddhàra-prakàram àha-uddhçtir iti | eùàü tattvànàü khalu ni÷cayena uddhçtir uddhàraþ pårvoktavad yathà pårvam ukta-tattva-nyàse | naty-upetaü bhåyaþ paràya ca tad-àhvayam àtmane ca naty-antam uddharatu tattva-manån krameõa iti prakàreõety arthaþ | adhunà nyàsaü kathayàmãti sàmprataü nyàsa-sambandhi-tattva-nàma-kathanaü tat-sthàna-kathanaü ca karomãty arthaþ || KrdC_2.29 ||

 ______________________________

tattva-nàmàny àha-mahãti |

mahã-salila-pàvakànilaviyanti garvo mahàn
punaþ prakçti-puruùau para imàni tattvàny atha |
padàndhu-hçdayàsyakàny adhi tu pa¤ca madhye dvayaü
trayaü sakala-gaü tato nyasatu tad-viparyàsataþ  // Krd_2.30 //

mahã pçthivã | salilaü jalaü | pàvakaþ tejaþ | anilo vàyuþ | viyad-àkà÷aþ | garvo 'haïkàraþ | mahàn mahat-tattvam | prakçtiþ puruùaþ | para÷ ca imàni pçthivy-àdãni tattvàni tattva-pada-vàcyàni | nyàsa-sthànam àha-atheti | athànantaraü pa¤ca tattvàni pçthivy-àdãni nyasatu | kutra padàndhu-hçdayàsyakàny adhi pàdayoþ | andhau liïge | hçdaye | àsye mukhe | ke ÷irasi | adhi saptamy-arthe madhye hçdaye tattva-dvayaü trayaü sakala-gaü sakalàïga-vyàpakaü tatas tad-anantaraü tad-viparyàsataþ ukta-saühàra-viparãta-rãtyà nyasatu | prayoga÷ ca-oü goü namaþ paràya pçthivy-àtmane namaþ iti
pàda-dvaye ity àrabhya oü hàü namaþ paràya paramàtmane namaþ ity antaþ saühàraþ oü hàü namaþ paràya paramàtmane namaþ ity àrabhya oü goü namaþ paràya pçthivy-àtmane namaþ pàda-dvaye iti sçùñi-nyàsaþ | sçùñi-nyàse trayaü sarva-÷arãre, mahad-ahaïkàrau hçdi àkà÷aþ ÷irasi | vàyv-agni-salila-mahyaþ mukha-hçdaya-liïga-pàda-dvayeùu, j¤eyàþ | kecit tu tattva-padàntar-bhàvena nyàsam icchanti tac cintyam || KrdC_2.30 ||

______________________________

guptatamo 'yam iti |

guptatamo 'yaü nyàsaþ samproktas tattva-da÷aka-parikptaþ |
kàryo 'nyùv api sadbhir gopàla-manuùu jhañiti phala-siddhyai  // Krd_2.31 //

ayaü proktaþ kathito nyàsaþ sadbhiþ paõóitaiþ anyeùv api gopàla-mantreùu uddhçta-da÷àkùara-vyatirikteùv api kàryaþ | kãdç÷aþ ? guhyatamaþ ati÷ayena guptaþ | punaþ kãdç÷aþ ? tattva-da÷aka-parikptaþ tattvànàü da÷akaü tattva-da÷akaü tena parikpta udghàñita ity arthaþ | kim artham ? jhañiti phala-siddhyai ÷ãghra-phala-pràptyai || KrdC_2.31 ||

______________________________

nyàsàntaram àha-àke÷àd iti |

àke÷àd àpàdaü dorbhyàü
dhruva-puñitam atha manu-varaü nyased vapuùi |
tri÷o mårdhany akùõoþ ÷rutyor ghràõe
mukha-hçdaya-jañhara-÷iva-jànupatsu tathàkùaràõi  // Krd_2.32 //

athànantaraü dorbhyàü hastàbhyàü dhruva-puñitam praõava-puñitaü manu-varaü mantra-÷reùñhaü da÷àkùaraü gopàla-mantram àke÷àd àpàdaü ke÷àdi-pàda-paryantaü tri÷aþ sva-dehe vinyased iti vidyàdharàcàrya-tripàñhi-prabhçtayaþ | eteùàü mata àke÷àd àpàdad iti pàñhaþ | adhunà sçùñi-sthiti-saühàra-krameõa mantràkùara-nyàsam àha-mårdhanãty àdi | tathà da÷àkùaràõi praõava-puñitàni mårdhàdi-vakùyamàõa-sthàneùu vinyaset | sthànàny àha-mårdhanãti | mårdhni cakùuùor ubhaya-netre ekam evàkùaraü ÷rutayoþ karõayoþ
atràpy -ekam eva ghràõe nàsà-yugme tatràpy ekam eva mukhaü hçdayaü jañharaü ÷ivaü liïgam jànu-dvaye ekaü, pàda-dvaye ekam eteùu da÷asu sthàneùu da÷àkùaràõi vinyased ity arthaþ || KrdC_2.32 ||

______________________________

uktà sçùñiþ ÷iùñair eùà sthitir api 
munibhir abhihità hçdàdi-mukhàntikà |
saühàro 'ïghry-àdi-mårdhàntas tritayam iti
viracayec ca sçùñim anu sthitim  // Krd_2.33 //

÷iùñair àgama-j¤air eùà sçùñir uktety arthaþ | sthitir api sthiti-nyàso 'pi munibhir nàradàdibhir hçdayàdi-mukhàntikà abhihità hçdayam àrabhya mukha-paryantaü kathità | tatra kramaþ hçdaya-jañhara-liïga-jànu-pàda-mårdhàkùi-÷ravaõa-ghràõa-mukhànãti saühàro 'ïghry-àdi-mårdhàntaþ kàryaþ | tatra mantràkùaràõi pratilomena deyànãtãdaü tritayaü viracayatu anu pa÷càd etat tritaya-karaõànantaraü punaþ sçùñim sthitim ca viracayatu | tathà ca pa¤ca nyàsàþ kàryà ity arthaþ | prayogas tu goü namaþ pãü namaþ ity àdi ||33||

______________________________

yeùàm à÷ramiõàü yad-anto nyàsas tad dar÷ayati -nyàsa iti |

nyàsaþ saühàrànto maskari-vaikhànaseùu vihito 'yam |
sthity-anto gçhamedhiùu sçùñy-anto varõinàm iti pràhuþ  // Krd_2.34 //

ayaü nyàsaþ maskari-vaikhànaseùu saühàrànto vihitaþ maskarã sannyàsã vaikhànaso vànaprasthaþ, tathà tàbhyàü nyàsa-trayaü kàryam ity arthaþ | gçha-medhiùu gçhastheùu ayaü nyàsaþ sthity-anto vihitaþ | tathà gçhasthaiþ pa¤ca nyàsàþ kàryà ity arthaþ | varõinàü brahmacàriõàm ayaü nyàsaþ sçùñy-anto vihitaþ | tathà ca brahmacàribhir nyàsa-catuùñayaü kàryam ity arthaþ | iti pårvoktam artha-jàtaü pràhuþ pràcãnà àgamaj¤à iti ÷eùaþ || KrdC_2.34 ||

______________________________

vairàgyeti |

vairàgya-yuji gçhasthe saühàraü kecid àhur àcàryàþ |
sahajànau vana-vàsini sthitiü ca vidyàrthinàü sçùñim  // Krd_2.35 //

kecid àcàryàþ vairàgya-yukta-gçhasthe saühàràntaü nyàsam àhuþ | kiü ca sahajànau vana-vàsini sapatnãke sthitiü sthity-antaü nyàsam àhuþ | tathà brahmacàri-bhinnànàü vidyàrthinàm api sçùñim sçùñy-antaü nyàsam àhur ity arthaþ || KrdC_2.35 ||

______________________________

uktàkùara-nyàsàïguli-niyamaü dar÷ayati-÷irasãty àdinà |

÷irasi vihità madhyà saivàkùõi tarjanikànvità 
÷ravasi rahitàïguùñhà jyeùñhànvitoùakaniùñhakà |
nasi ca vadane sarvàþ sajyàyasã hçdi tarjanã
prathamaja-yutà madhyà nàbhau ÷ravo-vihità ÷ive  // Krd_2.36 //

tà evàïgulayo jànvoþ sàïguùñhàs tu pada-dvaye |
sthànàrõayor vinimayo bhaven nàsty aïguli-sthànayoþ  // Krd_2.37 //

madhyà madhyàïguliþ ÷irasi mårdhni vihità nyàsa-karaõatvena tathà madhyàïgulyà nyàsaþ ÷irasi kàrya ity arthaþ | saiva madhyà tarjanikànvitàkùõi nayana-yugale vihità | tathà ca madhyamà-tarjanãbhyàm akùõor nyàsaþ kàryaþ | ÷ravasi ÷rotra-yugale rahitàïguùñhà aïguùñha-rahità sarvàïgulayo vihitàþ | nasi nàsà-yugale jyeùñhànvità aïguùñha-yuktà upakaniùñhakà anàmikà vihità | vadane sarvàïgulayo vihitàþ | hçdi sajyàyasã jyeùñhà-sahità sàïguùñha-tarjanã vihità | nàbhau jañhare nàbhi-padena jañharam upalakùitam iti vidyàdharaþ | nàbhi-padasya mukhya evàrtha iti laghu-dãpikà-prabhçtayaþ | prathamaja-yutà aïguùñha-yuktà
madhyamà vihità | ÷ive liïge tathà vihità yathà jañhare sàïguùñhà madhyà tathety artha iti kecit | ÷ravo vihità ÷iva iti pàñhe ÷rotra-yugale yà aïguùñha-rahitàs tàþ ÷ive vihità ity arthaþ | jànvos tà evàïgulayaþ aïguùñhena rahitàþ sarvàïgulaya ity arthaþ | pada-dvaye sàïguùñhàþ sarvàïgulayo vihitàþ | sthànàrõayor ity àdinà sthànaàkùaraayor vinimayo viparyayo bhavati | yathà-goü sçùñau mårdhni | sthitau hçdaye | saühçtau pàdayor nyàsa iti | evam aïgulã-sthànayor viparyayo nàsti | kintu sçùñau sthitau saühçtau và yatra sthàne yàïgulir vihità tayaivàïgulyà tatra stàne nyàsaþ kàrya ity arthaþ | || KrdC_2.36-37 ||

______________________________

idànãü vibhåti-pa¤jara-nyàsam àha-vacmãti |

vacmy aparaü nyàsa-varaü bhåty-abhidhaü bhåtikaram |
mantra-da÷àvçtti-mayaü guptatamaü mantri-varaiþ  // Krd_2.38 //

aparaü bhåty-abhidhaü bhåtir iti nàma yasya tad bhåti-nàmakaü vacmi kathayàmi | kãdç÷am ? nyàsa-varaü nyàsa-÷reùñham ity arthaþ |  punaþ bhåti-karam ai÷varya-karam | punaþ mantra-da÷àvçtti-mayaü mantrasya da÷àvaraõa-ghañitam | punaþ sàdhaka-÷reùñhair guptatamam atiguhyam || KrdC_2.38 ||

 ______________________________

nyàsa-sthànam àha-àdhàrety àdinà |

àdhàra-dhvaja-nàbhi-hçd-gala-mukhàüsoru-dvaye kandharà-
nàbhyoþ kukùi-hçdoruroja-yugale pàr÷vàpara-÷roõiùu |
kàsyàkùi-÷rutinaþ kapola-kara-pat-sandhy-agra-÷àkhàsu ke
tat-pràcyàdi-di÷àsu mårdhni sakale doùõo÷ ca sakthnos tathà  // Krd_2.39 //

÷iro 'kùyàsya-kaõñhàkhya-hçt-tunda-kandà-
ndhu-jànu-prapatsvitthamarõànmanåtthàn |
nyasec chrotra-gaõóàüsa-vakùoja-pàr÷va-
sphig-åru-sthalã-jànu-jaïghàïghri-yukùu  // Krd_2.40 //

àdhàro vçùaõasyàdhas trikoõaü målàdhàra-sthànam | dhvajo liïgam | nàbhiþ hçdhayaü galaþ mukhaü aüsoru-dvayam | eteùv ekàvçttiþ | kandharà ghàñà kandharà kaõñha iti laghu-dãpikà-kàraþ | nàbhi-kukùi-hçdayam uroja-yugalaü stana-dvayam | pàr÷veti pàr÷va-yugam | aparaü pçùñha-de÷aþ | ÷roõir jaghana-de÷aþ | ÷roõiþ kañiþ | aparaü ÷roõyàþ aparabhàgaþ iti tripàñhinaþ | eteùu dvitãyàvçttiþ | kaü ÷iraþ | àsyaü mukham | akùiõã netra-yugalam | ÷rutã ÷ravaõa-dvayam | na iti nàsikà-dvayaü kapola-dvayam
eteùu tçtãyà vçttiþ | kara-padeti kara-padayoþ pratyekaü sandhi-catuùñayaü sandhiùv aïguly-agreùu aïgulãùu ca | atra dakùiõa-kare caturthà vçttiþ | evaü vàma-kare pa¤camà vçttiþ | iti pakùa-dvayaü ca vidyàdharas tu karayor ekà vçttiþ, pàdayor ekà vçttir ity àha | tac cintyam | måla-granthàt tathàpratãteþ | pàdayoþ sandhiùv aïguly-agreùv aïgulãùu ca | atràpi dakùiõa-pàde ùaùñhà vçttiþ | vàma-pàde saptamà vçttiþ | ata eva hasta-pàdayor nyàsa-catuùñayam iti tripàñhinaþ | ke mastaka-madhye tat-pràcyàdi-di÷àsu
mastaka-pårvàdi-caturdikùu sakale mårdhni sakale mastake pràdakùiõyena vyàpakatayà doùõo÷ ca bàhu-yuge tathà sakthnor åru-målasyàdhiùñhànayor madhya-prade÷ayor eteùv aùñamà vçttiþ | mastakasya pårvàdi-di÷àsv ekà vçttiþ | ekà vçttir mårdhàdiùv iti vidyàdharàcàryàþ | tac cintyam | 

tathà pada-svarasàt ÷iraþ-prabhçtiùv ekàvçtti-pratãteþ | ÷iro mastakam | akùãti netra-yugalam | àsyaü mukham | kaõñhaü | hçdayaü | tundam udaram | kando målàdhàraþ | svàdhiùñhànam iti tripàñhinaþ | andhuü liïgaü | jànu | prapad iti pàda-yugalaü teùu, eteùu navamàvçttiþ | ÷rotra-yugale gaõóa-yugale | aüsa-yugale | stana-yugale | pàr÷va-yugale | sphig-yugale nitamba-yugale | evam uru-jànu-jaïghàïghri-yugale | eteùu da÷amàvçttiþ | ittham anena prakàreõa manåtthàn mantra-sambandhino varõàn nyaset | prayoga÷ ca - goü namo målàdhàre, pãü namaþ liïge, jaü namaþ
nàbhau ity àdi || KrdC_2.39-40 ||

 ______________________________

nyàsa-phalam àha-itãti |

iti kathitaü vibhåti-pa¤jaraü 
sakala-sukhàrtha-dharma-mokùadam |
nara-taruõã-mano 'nura¤janaü 
hari-caraõàbja-bhakti-vardhanam  // Krd_2.41 //

anena prakàreõa vibhåti-pa¤jaraü kathitam | kãdç÷am ? sakala-sukhàrtha-dharma-mokùadaü puruùàrtha-catuùñaya-pradam | punar nara-taruõã-mano-ra¤janaü puruùa-nàrã-cittàhlàdakaü na kevalaü sarvànura¤janam | api tu hari-caraõàbje bhakti-vardhanam || KrdC_2.41 ||

______________________________

mårti-pa¤jara-nyàsam àha-sphårtaya iti |

sphårtaye 'thàsya mantrasya kãrtyate mårti-pa¤jaram |
àrti-graha-viùàri-ghnaü kãrti-÷rã-kànti-puùñidam  // Krd_2.42 //

athànantaram asya da÷àkùara-mantrasya sphårtaye uddãpanàya mårti-pa¤jaraü kãrtyate | kimbhåtam ? àrtiþ pãóà | graho graha-janitam a÷ubhaü viùaü sthàvaraü jaïgamaü ca | ariþ ÷atruþ | tàn hantãty arthaþ | punaþ kãdç÷am ? kãrty-àdi-dam | kãrtiþ prakhyàtiþ | ÷rã-sampattiþ saundaryaü puùñir balaü pradadàtãti tathà || KrdC_2.42 ||

______________________________

adhunà nyàsam uddharati-ke÷avàdãti |

ke÷avàdi-yuga-ùañka-mårtibhir
dhàtç-pårva-mihiràn namo 'ntakàn |
dvàda÷àkùara-bhavàkùaraiþ svaraiþ 
klãba-varõa-rahitaiþ kramàn nyaset  // Krd_2.43 //

ke÷avàdibhiþ pårvokta-yuga-ùañka-mårtibhiþ saha dhàtç-pårva-mihiràs tàn krameõa nyasatu | kãdç÷àn ? namo 'ntakàn namaþ-padàntàn | punaþ kaiþ saha ? dvàda÷àkùara-bhavàkùarair vakùyamàõa-dvàda÷àkùara-mantra-sambandhibhir dvàda÷àkùaraiþ saha | etad uktaü bhavati-àdau svaràþ | tato namaþ-padam iti | prayogas tu oü aü oü ke÷ava-dhàtçbhyàü namaþ | oü aü oü ke÷ava-dhàtre nama iti tripàñhinaþ || KrdC_2.43 ||

______________________________

atha mårti-pa¤jara-nyàse nyàsa-sthànam àha-bhàlodareti |

bhàlodara-hçd-gala-kåpa-tale
vàmetara-pàr÷va-bhujànta-gale |
vàma-traya-pçùñha-kakutsu tathà
mårdhany anu ùaó-yuga-varõa-manum  // Krd_2.44 //

bhàle lalàñe | udare | hçdaye | gala-kåpa-tale kaõñhe | vàmetare vàmàd itarad dakùiõaü dakùiõa-pàr÷ve bhujànte gale ceti | vàma-traye vàma-pàr÷ve vàma-bhujànte gale ca | pçùñhe kakudi | athànantaraü anv iti pàñhe 'py ayam eva boddhavyaþ | tathà tena prakàreõa mårdhny ùaó-yuga-varõa-manuü dvàda÷àkùara-mantraü nyased ity arthaþ || KrdC_2.44 ||

______________________________

mastake sampårõa-mantra-nyàsasya prayojanam àha-caitanyeti |

caitanyàmçta-vapur arka-koñi-tejà
mårdhastho vapur akhilaü sa vàsudevaþ |
audhasyaü suvimala-pàyasãva siktaü
vyàpnoti prakañita-mantra-varõa-kãrõam  // Krd_2.45 //

sa prasiddho vàsudevo mårdhastho mastaka-sthaþ san vapur akhilaü samastaü vapuþ ÷arãraü vyàpnoti sva-tejasety arthaþ | kimbhåto vàsudevaþ ? caitanyàmçtaü tad eva vapur yasya sa tathà | yad và caitanyaü sva-prakà÷am amçtaü mokùas tad eva vapur yasya sa tathà | punaþ kãdç÷aþ ?  arka-koñir iva tejo yasya sa tathà | vapur kãdç÷am ? prakañita-mantra-varõa-kãrõam prakañità ye mantra-varõà dvàda÷àkùarodgatàs tair àkãrõaü vyàptam | kim iva ? suvimala-pàyasi sunirmale jale siktaü nikùiptam audhasyaü dugdham iva || KrdC_2.45 ||

______________________________

÷arãra-nyàsa-jàtam upasaüharati-sçùñi-sthitãti |

sçùñi-sthitã da÷a-pa¤càïga-yugmaü
muny-àdika-tritayaü kàsya-hçtsu |
vinyasyatu grathayitvà ca mudrà-
bhåyo di÷àü da÷akaü bandhanãyam  // Krd_2.46 //

mårti-pa¤jarasya pårva-kçtyaü dar÷ayati sçùñi-sthitãtyàdi iti rudradharaþ | tac cintyam | tatra pramàõàbhàvàt | mårdhany akùõor ity àdinà pårvam ukte sçùñi-sthitã punaþ sva-dehe vinyasya tathà da÷a-pa¤càïga-yugmaü da÷àïgaü pa¤càïgaü ca vinyasya | çùy-àdi-tritayaü kàsya-hçtsya vinyased ity arthaþ |  vakùyamàõa-mudràü grathayitvà baddhvà bhåyaþ punar api di÷àü da÷akaü bandhanãyam | oü sudar÷anàyàstràya phañ ity anena vakùyamàõena mantreõety arthaþ || KrdC_2.46 ||

______________________________

dvàda÷àkùara-mantroddhàram àha-tàram ity àdinà |

tàraü hàrdaü vi÷va-mårti÷ ca ÷àrïgã
màüsàntas te vàya-madhye sudevàþ |
ùaó-dvandvàrõo mantra-varyaþ sa uktaþ
sàkùàd dvàraü mokùa-puryàþ sugamyam  // Krd_2.47 //

tàraü praõavam | hàrdaü hçdayaü namaþ iti yàvat | vi÷va-mårtir bha-kàraþ | ÷àrïgã ga-kàraþ | màüsànte màüso la-kàraþ | tasyànto va-kàra iti | te iti svaråpam | và iti svaråpam | ya iti svaråpam | tayor vàyayor madhye sudevàþ su-de-vety-akùara-trayam | tathà ca oü namo bhagavate vàsudevàyeti prasiddhaþ ùaó-dvandvàrõo mantra-varyo dvàda÷àkùaro mantra-÷reùñha uktaþ kathitaþ | kãdç÷aþ ? mokùa-puryàþ sàkùàd avyavadhànena sugamyaü dvàraü sugama upàya ity arthaþ || KrdC_2.47 ||

______________________________

dvàda÷àkùaràdityàn dar÷ayati--dhàtr-aryamety àdinà |

dhàtr-aryama-mitràkhyà varuõàü÷ubhagà vivasvad-indra-yutàþ |
påùàhvaya-parjanyau tvaùñà viùõu÷ ca bhànavaþ proktàþ  // Krd_2.48 //

dhàtà aryamà mitraþ varuõaþ aü÷uþ bhagaþ vivasvàn indraþ påùàþ parjanyaþ tvaùñà viùõur ete dvàda÷a bhànavaþ kathitàþ || KrdC_2.48 ||

______________________________

adhunàùñàda÷àkùara-mantra-nyàsam àha-atha tu yugety àdi |

atha tu yuga-randhràrõasyàhaü manor nyasanaü bruve
racayatu kara-dvandve pa¤càïgam aïguli-pa¤cake |
tanum anu manuü vyàpayyàtha tri÷aþ praõavaü sakçn
manujalipayo nyàsyà bhåyaþ padàni ca sàdaram  // Krd_2.49 //

anantaraü punar yuga-randhràrõasya yuga-randhre ràja-dantatvàd randhra-÷abdasya para-nipàtaþ | yuga-randhram akùaràõàü yatra sa yuga-randhràrõaþ tasya | randhraü nava | tathà càùñàda÷àkùarasya manor mantrasyàhaü nyasanaü nyàsaü bruve kathayàmãti pratij¤à | kara-dvaye aïguli-pa¤cake pa¤càïgaü pårvoktaü mantràkùaraiþ parikptaü kara-nyàsaü kuryàt | kaniùñhàyàm astra-nyàso draùñavyaþ | athànantaraü tanum anu lakùyãkçtya tri÷aþ tri-vàraü mantraü vyàpayya vyàpakatayà vinyasya punaþ praõavaü sakçd eka-vàraü
vinyasya anantaraü manuja-lipayo nyàsyà mantràkùaràõi nyasatu | bhåyo 'nantaraü sàdaraü yathà syàd evaü padàni pa¤ca padàni nyàsyàni || KrdC_2.49 ||

______________________________

mantràkùara-nyàsa-sthànam àha-kaca-bhuvãti |

kaca-bhuvi lalàñe bhrå-yugmàntare ÷ravaõàkùiõor
yugala-vadana-grãvàhçn-nàbhi-kañy-ubhayàndhuùu |
nyasatu ÷itadhãrjànvaïghryor akùaràn ÷irasi dhruvaü
nayana-mukha-hçd-guhyàïghriùv arpayet pada-pa¤cakam  // Krd_2.50 //

kacasya ke÷asya bhår-utpatti-sthànaü ÷iraþ tatra | lalàñe bhrå-yugmàntare bhrå-madhye ÷ravaõàkùõor yugale no nàsikà-yugale ca | vadane grãvàyàü hçdi nàbhau kañy-ubhaye vàma-kañir dakùiõa-kañi÷ ca | andhau liïge | eteùu tathà jàvy-aïghryo÷ ca ÷itadhir nirmala-matiþ 
akùaràõi mantra-sambandhãni nyasatu | atra jànvor ekam akùaraü nyaset | aïghryor ekam akùaraü nyaset | tathà ÷irasi mastake dhruvaü nyaset | pada-pa¤caka-nyàsa-sthànàny àha-nayaneti | nayana-yugalaü mukhaü hçdayaü guhyaü aïghri÷ ca - eteùu mantra-sambandhi pada-pa¤cakaü klãm ity ekam, anyàni spaùñàni arpayen nyaset || KrdC_2.50 ||

______________________________

pa¤càïgànãti |

pa¤càïgàni nyased bhåyo muny-àdãn apy anyat sarvam |
tulyaü pårveõàtho vakùye mudrà bandhyà manvor yàþ syuþ  // Krd_2.51 //

pa¤càïgàni bhåyaþ punar api ÷arãre nyaset | tathà muny-àdãn çùy-àdãn | anyat sarvaü ke÷avàdi-jàtaü pårveõa tulyaü samànam eva | atra da÷a-tattvàdi-nyàseùu mantrasya dvir àvçtti-vi÷eùa iti laghu-dãpikà-kàraþ | atho 'nantaraü manvor da÷àkùaràùñàda÷àkùarayor yà mudrà bandhyà bandhanãyàþ syur bhaveyus tà mudrà vakùye kathayàmi || KrdC_2.51 ||

______________________________

hçdayàdy-aïga-nyàsa-mudràþ pradar÷ayati-anaïguùñhà ity àdi |

anaïguùñhà çjavo hasta-÷àkhà
bhaven mudrà hçdaye ÷ãrùake ca |
adho 'ïguùñhà khalu muùñiþ ÷ikhàyàü
kara-dvandvàïgulayo varmaõi syuþ  // Krd_2.52 //

nàràcamuùñy-uddhata-bàhu-yugma-
kàïguùñha-tarjany-udito dhvanis tu |
viùvag-viùaktaþ kathitàstra-mudrà
yatràkùiõã tarjanã-madhyame tu  // Krd_2.53 //

anaïguùñhà aïguùñha-rahità çjavo 'vakrà hasta-÷àkhà hastàïgulayo hçdaye mudrà bhavet | ÷ãrùake ca ÷irasi tà eva mudrà j¤eyàþ | khalu ni÷caye | adho 'ïguùñhà muùñiþ adho 'ïguùñho yasyàü muùñau evaü kçtà muùñiþ ÷ikhàyàü mudrà bhavet | varmaõi kavace kara-dvandvàïgulayaþ syuþ mudrà-pada-vàcyà bhavanti | dhvaniþ ÷abdo 'stra-mudrà kathità | kimbhåto dhvaniþ ? nàràcavad bàõavad muùñyoddhato yo bàhus tasya yugmakaü dvayaü tasyàïguùñha-tarjanãbhyàü karaõàbhyàm uditaþ | punaþ kãdç÷aþ ?  viùvag
da÷a-dikùu viùaktaþ vistãrõaþ yatra mantre 'kùiõã bhavataþ netràïgam asti tatra tarjanã-madhyame milite mudrà || KrdC_2.53 ||

______________________________

veõu-mudràm àha-oùñha iti |

oùñhe vàma-karàïguùñho lagnas tasya kaniùñhikà |
dakùiõàïguùñha-saüyuktà tat-kaniùñhà prasàrità  // Krd_2.54 //
tarjanã-madhyamànàmàþ ki¤cit saükucya càlitàþ |
veõu-mudreha kathità suguptà preyasã hareþ  // Krd_2.55 // 
vàma-hastàïguùñho 'dhare lagna iti sambandhaþ kàryaþ | tasya vàma-hastasya yà kaniùñhikà pa¤camã aïgulã sà dakùiõàïguùñha-saüyuktà dakùiõa-hastàïguùñhe sambaddhà kàryà | tat-kaniùñhikà dakùiõa-hasta- kaniùñhikà prasàrità akuñilà kàryà | ubhaya-hasta-tarjanã-madhyamànàmikàþ ki¤cit saükucya càlità÷ càlanãyà | ittham iha ÷àstre veõu-mudrà kathità suguptà granthàntare 'tyanta-guptà | yato hareþ parame÷varasya ÷rã-kçùõasya preyasã vallabhà || KrdC_2.54-55 || 
______________________________

nocyanta iti |

nocyante 'tra prasiddhatvàn màlà-÷rã-vatsa-kaustubhàþ |
ucyate 'cyuta-mudràõàü mudrà bilva-phalàkçtiþ  // Krd_2.56 //

màlà-÷rã-vatsa-kaustubha-mudràþ prasiddhatvàn nocyante mayà grantha-kartràprasiddham iha prakà÷yata iti ÷eùaþ | ata eva gale vanamàlàbhinayanaü vanamàlà-mudrà | uttànita-vàma-tarjanã-kaniùñhopari adhomukha-dakùiõa-kara-kaniùñhikà-tarjanãke saüyojya dakùiõa-karàõàmikà-madhyamàïgulã-dvayaü vàma-karàïguùñhopari kçtvà vàma-kara-madhyamopakaniùñhike dakùiõa-hastàïguùñhasyàdhaþ kuryàd eùà ÷rãvatsa-mudrà | vàma-kaniùñhikayà dakùiõa-kaniùñhikàü niùpãóya vàmànàmikayà dakùiõa-tarjanãü niùpãóya ÷iùña-vàmàïgulã-trayam
upari kçtvà vàma-tarjanã-sahita-dakùiõa-hastàïguli-traya-mukham ekatra yojayed eùà kaustubha-mudrà || KrdC_2.56 ||

______________________________

bilva-mudràm àha-aïguùñham iti |

aïguùñhaü vàmam uddaõóitam itara-karàïguùñakenàtha baddhvà
tasyàgraü pãóayitvàïgulibhir api tathà vàma-hastàïgulibhiþ |
baddhvà gàóhaü hçdi sthàpayatu vimala-dhãr vyàharan màra-bãjaü
bilvàkhyà mudrikaiùà sphuñam iha kathità gopanãyà vidhij¤aiþ  // Krd_2.57 //

vàmàïguùñhaü uddaõóitam daõóàkàram årdhvaü kçtvàdhaþ kartavyaü tathànantaram itara-karàïguùñena baddhvà tasya ca pãñhe dakùiõa-karàïguùñhas tiraï-kàrya ity arthaþ | tasyàgraü dakùiõa-karàïguùñhàgram aïgulibhiþ pãóayitvà dhçtvà tà api dakùiõa-karàïgulayo 'pi vàma-hastàïgulãbhir gàóhaü yathà syàd evaü baddhvà vimala-dhãþ ÷uddha-buddhiþ hçdi hçdaye sthàpayet | màra-bãjaü kàma-bãjaü vyàharan uccàrayan | itthaü bilvàkhyà eùà sphuñam vyaktaü yathà syàd evam iha-÷àstre kathità vidhij¤aiþ prakàra-j¤air gopanãyà || KrdC_2.57 ||

______________________________

etasyàþ phalam àha-mana iti |

mano-vàõã-dehair yad iha ca purà vàpi vihitaü
tvamatyà matyà và tad akhilam asau duùkçti-cayam |
imàü mudràü jànan kùapayati naras taü sura-gaõà
namanty asyàdhãnà bhavati satataü sarva-janatà  // Krd_2.58 // 

asau naro manuùyaþ imàü mudràü jànan tad akhilaü sampårõaü duùkçti-cayaü pàpa-rà÷iü kùapayati dårãkaroti yan manasà vàcà dehenàmatyàj¤ànena matyà j¤ànena và divà-ràtri-vihitaü divase ràtrau và kçtam | yad iha ca purà vàpi vihitam iti pàñhe iha janmani janmàntare và vihitam ity arthaþ | na kevalaü pàpaü dårãkaroti api tu sura-gaõà devà namanti | tathàsya mudràkartuþ satataü sarvadà sarva-jana-samåho va÷yo  bhavatãty arthaþ || KrdC_2. 58 || 

sanàtanaþ (hari-bhakti-vilàse 6.42) : asau nara imàü bilvàkhyàü mudràü jànan tat-tad-duùkçta-nicayaü pàpa-samåham akhilaü niþ÷eùaü kùapayati vinà÷ayati | kam ? yaü mano-vàk-kàyaiþ iha asmin purà pårva-janmani ca amatyà aj¤ànena matyà và j¤ànena vihitam | divàràtri-vihitam iti pàñhe dine ràtrau ca kçtam | yat tado napuüsakatvaü mahàkavi-svàtantryàd avyayatvàd và | yad và, yat yasmàt kùapayati tat tasmàn namantãty anvayaþ | mudrà-lakùaõàni ca guhyatvàn na likhitàni | tathà coktam-

guruü prakà÷ayed vidvàn mantraü naiva prakà÷ayet |
akùa-màlàü ca mudràü ca guror api na dar÷ayet || iti |

atra ca tad-vij¤ànàrtham uddi÷yante | tathà càgame-

samyak sampuñitaiþ puùpaiþ karàbhyàü kalpito '¤jaliþ |
àvàhanã samàkhyàtà mudrà de÷ika-sattamaiþ ||
adho-mukhã-kçtaiþ sarvaiþ sthàpanãti nigadyate |
à÷liùña-muùñi-yugalà pronnatàïguùñha-yugmakà |
sannidhàne samuddiùñà mudreyaü tantra-vedibhiþ |
aïguùñha-garbhiõã saiva saünirodhe samãrità ||
aïgair evàïga-vinyàsaþ sakalã-karaõã matà |
savya-hasta-kçtà muùñir dãrghàdhomukha-tarjanã ||
avaguõñhana-mudreyam abhitobhràmità yadi |
anyonyàbhimukhàþ sarvàþ kaniùñhànàmikàþ punaþ ||
tathà tarjanã-madhyà÷ ca dhenu-mudrà prakãrtità |
anyonya-grathitàïguùñhà prasàrita-karàïguliþ |
mahà-mudreyam udità paramãkaraõe budhaiþ ||
vàmàïguùñhaü vidhçtyaivaü muùñinà dakùiõena tu |
tan-muùñaiþ pçùñhato de÷e yojayec caturaïgulãþ ||
kathità ÷aïkha-mudreyaü vaiùõavàrcana-karmaõi |
anyonyàbhimukhàïguùñha-kaniùñha-yugale yadi ||
vistçtà÷ cetaràïgulyas tadàsau dar÷inã matà |
anyonya-grathitàïgulya unnatau madhyamau yadi |
saülagnau ca tadà mudrà gadeyaü parikãrtità ||
padmàkàràv àbhimukhyena pàõã
madhy'ïguùñhau ÷àyitau karõikàvat |
padmàkhyeyaü sauva saülagna-madhyà 
spçùñàïguùñhà bilva-saüj¤aiva mudrà ||
agre tu vàma-muùñe÷ ca itarà tu yadà matà |
tadeyaü kçtibhir mudrà j¤eyà muùala-saüj¤ità ||
vàmastha-tarjanã-pràntaü madhyamànte niyojayet |
prasàrya tu karaü vàmaü dakùiõaü karam eva ca ||
niyojya dakùiõa-skandhe bàõa-preraõavat tataþ |
tarjany-aïguùñhakàbhyàü ca kuryàd eùà prakãrtità ||
÷àrïga-mudreti munibhir dar÷ayet kçùõa-påjane |
kaniùñhànàmike dve tu dakùàïguùñha-nipãóite |
÷eùe prasàrite kçtvà khaóga-mudrà prakãrtità ||
pà÷àkàràü niyojyaiva vàmàïguùñhàïga-tarjanãm |
dakùiõe muùñim àdàya tarjanãü ca prasàrayet ||
tenaiva saüspç÷en mantrã vàmàïguùñhasya målakam |
pà÷a-mudreyam uddiùñà ke÷avàrcana-karmaõi ||
tarjanãm ãùad àku¤cya ÷eùeõàpi nipãóayet |
aïku÷aü dar÷ayet tadvad gçhãtvà dakùa-muùñinà ||
anyonya-pçùñhe saüyojya kaniùñhe ca paramparam |
tarjany-agraü samaü kçtvà kaniùñhàgraü tathaiva ca ||
ãùad àlambitaü kçtvà itarau pakùavat tataþ |
prasàrya gàruóã mudrà kçùõa-påjà-vidhau smçtà ||
anyonya-sammukhe tatra kaniùñhà-tarjanã-yuge |
madhyamànàmike tadvad aïguùñhena nipãóayet ||
dar÷ayed dhçdaye mudràü yatnàc chrãvatsa-saüj¤itàm |
anyonyàbhimukhe tadvat kaniùñhe saüniyojayet |
tarjany-anàmike tadvat karau tv anyonya-pçùñhagau ||
utsiktànyonya-saülagnau vakùaþ-sthita-karàïgulãþ |
vidhàya madhya-de÷e tu vàma-madhyama-tarjanã |
saüyojya maõibandhe tu dakùiõe yojayet tataþ ||
vàmàïguùñhe tu mudreyaü prasiddhà kaustubhàhvayà |
kvacic ca-
anàmà pçùñha-saülagnà dakùiõasya kaniùñhikà |
kaniùñhyànyayà baddhà tarjanyà dakùayà tathà ||
vàmànàü ca badhnãyàd dakùàïguùñhasya målake |
aïguùñha-madhyame vàme saüyojya saralàþ paràþ ||
catasro 'nyonya-saülagnà mudrà kaustubha-saüj¤ità ||
oùñhe vàma-karàïguùñho lagnas tasya kaniùñhakà |
dakùiõàïguùñha-saüyuktà tat-kaniùñhà prasàrità |
tarjanã-madhyamànàmàþ kiücit saïkucya càlitàþ ||
veõu-mudreyam uddiùñà suguptà preyasã hareþ |
aïgaü prasàritaü kçtvà spçùña-÷àkhaü varànane |
pràïmukhaü tu tataþ kçtvà abhayaü parikãrtitam ||
dakùaü bhujaü prasàritvà jànåpari nive÷ayet |
prasçtaü dar÷ayed devi varaþ sarvàrtha-sàdhakaþ ||
uttàna-tarjanãbhyàü tu årdhvàdhaþ prakrameõa tu |
màlàvat krama-vistàrà vanamàlà prakãrtità ||

krama-dãpikàyàü (2.57)-
aïguùñhaü vàmam uddaõóitam itara-karàïguùñakenàtha vadhvà
tasàgraü pãóayitvàïgulibhir api tathà vàma-hastàïgulibhiþ |
baddhvà gàóhaü hçdi sthàpayatu vimala-dhãr vyàharan màra-bãjaü
bilvàkhyà mudrikaiùà sphuñam iha kathità gopanãyà vidhij¤aiþ ||

agastya-saühitàyàü ca-
àvàhinãü sthàpanãü sannidhãkaraõãü tathà |
susaünirodhinãü mudràü sammukhã-karaõãü tathà ||
sakalã-karaõãü caiva mahà-mudràn tathaiva ca |
÷aïkha-cakra-gadà-padma-dhenukos tu bhagàruóàþ ||
÷rãvatsaü vana-màlàü ca yoni-mudràü ca dar÷ayet ||
målàdhàràd dvàda÷àntam ànãtaþ kusumà¤jaliþ |
tri-sthàna-gata-tejobhir vinãtaþ pratimàdiùu ||
àvàhanãyà mudrà syàd eùàrcana-vidhau mune |
eùaivàdho-mukhã mudrà sthàpane ÷ayyate punaþ ||
unnatàïguùñha-yogena muùñãkçta-kara-dvayam |
sannidhã-karaõaü nàma mudrà devàrcane vidhau ||
aïguùñha-garbhiõã saiva mudrà syàt saünirodhinã |
uttàna-muùñi-yugalà sammukhã-karaõã matà ||
aïgair evàïga-vinyàsaþ sakalã-karaõã tathà |
anyonyàïguùña-saülagnà vistàrita-kara-dvayã ||
mahà-mudreyam àkhyàtà nyånàdhika-samàpanã |
kaniùñhànàmikà-madhyàntaþsthàïguùñhàntare 'grataþ ||
gopitàïguli-madhye samantàn mukulã-kçtà |
kara-dvayena mudrà syàc chaïkàkhyeyaü suràrcane ||
anyonyàbhimukha-spar÷a-vyatyayena tu veùñayet |
aïgulãbhiþ prayatnena maõóalã-karaõaü mune ||
cakra-mudreyam àkhyàtà gadà-mudrà tataþ param |
anyonyàbhimukhà÷liùñàïguliþ pronnata-madhyamà ||
athàïguùñha-dvayaü madhye dattvàpi paritaþ karau |
maõóalã-karaõaü samyag-aïgulãnàü tapodhana ||
padma-mudrà bhaved eùà dhenu-mudrà tataþ param |
anàmikà-kaniùñhàbhyàü tarjanãbhyàü ca madhyame |
anyonyàbhimukhà÷liùñe tataþ kaustubha-saüj¤itaþ ||
kaniùñhànyonya-saülagne 'bhimukhe 'pi parasparam |
vàmasya tarjanã-madhye madhyànàmikayor api ||
vàmànàmika-saüspçùñà tarjanã-madhya-÷obhità |
paryàyeõa natàïguùñha-dvayã kaustubha-lakùaõà ||
kaniùñhànyonya-saülagnà viparãtaü viyojità |
adhastàt sthàpitàïguùñhà mudrà garuóa-saüj¤ità ||
tarjany-aïguùñha-madhyasthà madhymànàmikà-dvayã |
kaniùñhànàmikà-madhyà tarjany-agre kara-dvayã ||
mune ÷rãvatsa-mudreyaü vanamàlà bhavet tataþ |
kaniùñhànàmikà-madhyà muùñir unnãta-tarjanã ||
paribhràntà ÷irasy uccais tarjanãbhyàü divaukasaþ |
mudrà yoniþ samàkhyàtà  saïkocita-kara-dvayã ||
tarjany-aïguùñha-madhyàntaþ-sthitànàmika-yugmakà |
madhya-måla-sthitàïguùñhà j¤eyà ÷astàrcane mune || iti |


______________________________

astra-mantram àha-praõaveti |

praõava-hçdor avasàne sa-caturthi-
sudar÷anaü tathàstra-padaü ca |
uktvà phaó-antam amunà kalayen 
manunàstra-mudrayà da÷a-haritaþ  // Krd_2.59 //

praõava oükàraþ | hçt namaþ | etayor avasàne 'nte sa-caturthi-sudar÷anaü caturthã-vibhakti-sahitaü sudar÷anam iti padam etasyànte tathàstra-padaü caturthy-antam astra-padam | punaþ kãdçk ? phaó-antam phañ-÷abdàntam uktvà amunà manunà anena mantreõa astra-mudrayà da÷a-haritaþ kalpayet da÷a-dig-bandhanaü kuryàd ity arthaþ || KrdC_2.59 ||

______________________________

pràk kçtaü nyàsa-jàtam upasaüharan agnim apañale vakùyamàõaü dhyànaü såcayati-itãti |

iti vidhàya samasta-vidhiü jagaj-
jani-vinà÷a-vidhàna-vi÷àradam |
÷ruti-vimçgyam ajaü manu-vigrahaü
smaratu gopa-vadhå-jana-vallabham  // Krd_2.60 //

ity anena prakàreõa samasta-vidhiü pårvoktam akhila-nyàsàdikaü vidhàya nirvartya gopa-vadhå-jana-vallabhaü kçùõaü smaratu cintayatu | kãdç÷aü kçùõam ? jagad-utpatti-sthiti- vinà÷a-karaõa-dakùam | punaþ kãdç÷am ? ÷ruti-vimçgyam upaniùad-gamyam | punaþ kãdç÷am ? ajam utpatti-rahitam | punaþ kãdç÷am ? manu-vigrahaü manu-÷arãram ity arthaþ || KrdC_2.60 ||

iti ÷rã-ke÷avàcàrya-viracitàyàü krama-dãpikàyàü dvitãyaþ pañalaþ |
||2||



**************************************************************************


(3)
tçtãya-pañalaþ

idànãü mantra-dvaya-sàdhàraõaü devatà-dhyànam àha-

atha prakaña-saurabhodgalita-màdhvãkotphullasat-
prasåna-nava-pallava-prakara-namra-÷àkhair drumaiþ |
praphulla-nava-ma¤jarã-lalita-vallarã-veùñitaiþ
smarec chi÷iritaü ÷ivaü sita-matis tu vçndàvanam  // Krd_3.1 //

athànantaraü sita-matiþ nirmala-matiþ vçndàvanaü smarec cintayet | kimbhåtam ? drumaiþ vçkùaiþ ÷i÷iritaü ÷ãtalã-kçtam | drumaiþ kãdç÷aiþ ? prakañeti udbhaña-saurabham | atha ca udgalito màdhvãko madhu yasmin tat | atha ca utphullaü praphullam | atha ca sad-dedãpyamànam etàdç÷aü prasånaü puùpaü tathà nava-pallavaþ anayor yaþ prakaraþ samåhaþ | tena namràþ ÷àkhà yeùàü te tathà taiþ | prakaña-saurabhàkulita-matta-bhçïgollasat-prasåneti pàñhe prakaña-saurabheõàkulitaü sarvato vyàptam | atha ca matta-bhçïgollasan matta-bhramareõa ÷obhamànam etàdç÷aü
yat prasånam ity arthaþ | punaþ kãdç÷aiþ ? praphullà vikasità yà nava-ma¤jarã tayà lalità manoharà yà vallarã latàgra-÷àkhà tasyà÷ ceùñitaü calanaü yeùu taiþ | punaþ kãdç÷aü ?  ÷ivaü kalyàõa-pradam || KrdC_3.1 ||

sanàtanaþ: itaþ-prabhçti ye 36-÷lokàþ pràpyante te ÷rã-hari-bhakti-vilàse uddçtàþ ÷rã-sanàtana-gosvàmi-prabhupàdànàü vyàkhyàtà÷ ca | teùàü vyàkhyàyàs tu atratyàyà nàtivisàdç÷yatvàt sàtra noddhriyate | tatraiva te draùñavyàþ |

______________________________

punaþ kãdç÷am ?

vikà÷i-sumano-rasàsvàdana-ma¤julaiþ sa¤carac-
chilãmukhodgatair mukharitàntaraü jhaïkçtaiþ |
kapota-÷uka-÷àrikàpara-bhçtàdibhiþ patribhir
viràõitam itas tato bhujaga-÷atru-nçtyàkulam  // Krd_3.2 //

vçndàvanaü jhaïkçtaiþ ÷abda-vi÷eùair mukharitàntaraü ÷abdàyamànàbhyantaram | kãdç÷aiþ ? jhaïkçtaiþ vikà÷inyàþ praphullàyàþ sumanasaþ puùpasya yo rasaþ madhu tasya yad-àsvàdanam avalehanaü tena ma¤julair manoharaiþ | punaþ kãdç÷aiþ ?  sa¤careti sa¤caranto bhramanto ye ÷ilãmukhodgatair bhramaràs teùàü mukhebhya udgataiþ samutthitaiþ | punaþ kãdç÷am ? vçndàvanaü kapoteti pàràvata-÷uka-÷àrikà-kokila-prabhçtibhiþ pakùibhir itas tato viràõitaü ÷abdàyitam | punaþ kãdç÷am ? bhujaga-÷atrur mayåras tasya nçtyenàkulaü vyàptam ||2||

______________________________

punaþ kãdç÷am ?

kalinda-duhitu÷ calal-lahari-vipruùàü vàhibhir
vinidra-sarasã-ruhodara-raja÷ cayoddhåsaraiþ |
pradãpita-manobhava-vraja-vilàsinã-vàsasàü
vilolana-parair niùevitam anàrataü màrutaiþ  // Krd_3.3 //

màrutair vàyubhiþ anàrataü sarvadà niùevitam | kãdç÷air màrutaiþ ? kalindeti kalinda-duhitur yamunàyà÷ calantyo yà laharyaþ tàsàü yà vipruùo jala-bindavaþ tàsàü vàhibhiþ | etena vàyoþ ÷aityam uktam | punaþ kãdç÷aiþ ?  vinidreti vinidraü praphullaü yat sarasãruhaü padmaü tasya yad udaram abhyantaraü tatra yo raja÷ cayo dhålã-samåhaþ tena uddhåsaraiþ, etena saurabhyam uktam | punaþ kãdç÷aiþ ?  pradãpiteti pradãpito 'ti÷ayito manobhavaþ kàmo yàsàü vraja-vilàsinãnàü gopa-sundarãõàü tàsàü yàni vàsàüsi
vastràõi teùàü vilolana-paraiþ càlanà-÷aktaiþ | etena mànyam uktam || KrdC_3.3 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

pravàla-nava-pallavaü marakata-cchadaü vajra-mau-
ktika-prakara-korakaü kamala-ràga-nànà-phalam |
sthaviùñham akhila-rtubhiþ satata-sevitaü kàmadaü
tad-antaram api kalpakàïghripam uda¤citaü cintayet  // Krd_3.4 //

tad-antar api vçndàvana-madhye kalpakàïghripam api cintayet | kãdç÷am ? uda¤citam ucchritam | punaþ kãdç÷am ? sthaviùñham sthålataram | punaþ kãdç÷am ? pravàlo vidrumaþ sa eva nava-pallavaþ kisalayaü yasya tam | punaþ kãdç÷am ? marakato yo maõi-vi÷eùaþ sa eva chadaü patraü yasya tam | punaþ kãdç÷am ? vajraü hãrakaü mauktikaü muktàþ | anayor yaþ prakaraþ samåhaþ sa eva korakaþ puùpa-kalikà yatra tam | punaþ kãdç÷am ? 
kamala-ràgaþ padma-ràga-maõiþ sa eva nànà-vidhaü phalaü yatra tam | punaþ kãdç÷am ? akhilair çtubhiþ ùaóbhir api çtubhiþ satataü sevitaü sadà parigçhãtam | etena sarva-puùpànvitatvaü dar÷itam | punaþ kãdç÷am ? kàmadam àkàïkùita-pradam || KrdC_3.4 ||

______________________________

suhema-÷ikharàvaler udita-bhànuvad-bhàsvaràm
adho 'sya kanaka-sthalãm amçta-÷ãkaràsàriõaþ |
pradãpta-maõi-kuññimàü kusuma-reõu-pu¤jojjvalàü
smaret punar atandrito vigata-ùañtanaïgàü budhaþ  // Krd_3.5 //

budhaþ paõóitaþ atandritaþ niràlasyaþ àlasya-rahitaþ san asya kalpa-vçkùasyàdhastàt | kanaka-sthalãü suvarõa-mayãü bhåmim | punaþ smaret cintayet | kimbhåtàü suhemeti | ÷obhamànà suvarõa-÷çïga-païktir yasya | tathà tasmàd udayàcalàd udita-bhànuvat prakañita-såryavat prakañita-såryavat bhàsvaràü dedãpyamànàü suhema-÷ikharàcale 'py uditeti pàñhe ÷obhanaü hema-÷çïgaü yatra acale parvate tasmin api-÷abdo bhinna-kramaþ kanaka-sthalãm ity asyànantaraü draùñavyam | asya kãdç÷asya amçteti ? amçtasya yaþ ÷ãkaraþ kaõas tasyàsàro yaþ samåhaþ patanaü tac-chàliü yathà syàt tathà
tasyàmçta-kaõa-samåha-saüvarùiõaþ | kãdç÷ãm ? pradãptaiþ pãpyamàna-maõibhiþ padma-ràgàdibhiþ baddha-bhåmim | punaþ kãdç÷ãm ? kusumeti kusuma-reõu-pu¤jair ujjvalàm | punaþ kãdç÷ãm ? vigateti vigatà dårãbhåtà ùañ-taraïgàþ kàma-krodhàdayaþ a÷anàyàpi pàsà÷oka-moha-jarà-mçtyavo và yasyàs tàm || KrdC_3.5 ||

______________________________

tad-ratna-kuññima-niviùña-mahiùñha-yoga-
pãñhe 'ùña-patram aruõaü kamalaü vicintya |
udyad-virocana-sarocir amuùya madhye
sa¤cintayet sukha-niviùñham atho mukundam  // Krd_3.6 //

tasyàþ kanaka-sthalyàþ yad-ratna-kuññimaü ratna-baddha-bhå-bhàgaþ | tatra niviùñaü sthitaü mahiùñhaü mahad yoga-pãñhaü tatràùña-patram aùñau patràõi yatra tat tathàruõaü lohitam | ata evodyatàditya-sannibham | evambhåtaü padmaü vicintya | athànantaram amuùyàruõa-varõàùña-dala-kamalasya madhye mukundamü kçùõaü cintayet | kãdç÷am ? sukha-niviùñhaü sukhàsãnam àdi-kulakam ata àrabhya || KrdC_3.6 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

såtràma-ratna-dalità¤jana-megha-pu¤ja-
pratyagra-nãla-jalajanma-samàna-bhàsam |
susnigdha-nãla-ghana-ku¤cita-ke÷a-jàlaü
ràjan-manoj¤a-÷iti-kaõñha-÷ikhaõóa-cåóam  // Krd_3.7 //

såtràma-ratnam indranãla-maõiþ dalità¤janaü bhinnà¤janaü ghçùña-kajjalam iti megha-pu¤jo megha-samåhaþ pratyagra-nãla-jalajanma navãna-nãla-padmam eùàü samànà bhà dãptir yasya tam | punaþ kãdç÷am ? susnigdheti susnigdhàþ sucikkaõà nãlàþ ÷yàmà ghanà nivióàþ ku¤citàþ kuñilàþ ye ke÷às teùàü jàlaü samåho yatra tam | punaþ kãdç÷am ? ràjann iti | ràjat ÷obhamànaü manoj¤aü manoharaü yac-chiti-kaõñha-÷ikhaõóaü mayåra-picchaü tad eva cåóàyàü yasya tam || KrdC_3.7 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

rolambalàlita-sura-druma-sånu-kalpi-
tottaüsam utkaca-navotpala-karõa-påram |
lolàlaka-sphurita-bhàla-tala-pradãpta-
gorocanà-tilakam uccala-cilli-màlam  // Krd_3.8 //

rolambo bhramaras tena làlitaü prãtyà sevitaü yat sura-druma-prasånaü pàrijàta-puùpaü tena kalpitaþ racita uttaüsaþ ÷iro-bhåùaõaü yena sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? utkacaü vikasitam yan navotpala-karõa-påram | tad eva karõàbharaõaü yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? lolà÷ ca¤calà alakàþ ke÷a-vi÷eùàs taiþ sphuritaü ÷obhamànaü yad-bhàla-talaü lalàña-talaü tatra pradãptaü gorocanà-tilakam yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? uccala- cilli-màlaü ca¤cala-bhrå-latàkam || KrdC_3.8 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 
àpårõa-÷àrada-gatàïka-÷a÷àïka-bimba-
kàntànanaü kamala-patra-vi÷àla-netram |
ratna-sphuran-makara-kuõóala-ra÷mi-dãpta-
gaõóa-sthalã-mukuram unnata-càru-nàsam  // Krd_3.9 //

àpårõaþ sampårõaþ ÷àradaþ  ÷arat-sambandhã gatàïkaþ ÷a÷àïka-bimba÷ candra-maõóalas tadvat kàntaü manoharam ànanaü mukhaü yasya tathà tam | punaþ kãdç÷am ? kamala-patravad vi÷àle vistãrõe netre yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? ratneti ratnaiþ sphuranc chobhamànaü yan makara-kuõóalaü makaràkàra-kuõóalaü tasya ye ra÷mayaþ taiþ pradãptà ÷obhamànà gaõóa-sthalã sa eva mukuro darpaõo yasya tathà tam | punaþ kãdç÷am ? unnateti unnatà manoharà nàsà yasya sa tathà tam || KrdC_3.9 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

sindåra-sundarataràdharam indu-kunda-
mandàra-manda-hasita-dyuti-dãpitàïgam |
vanya-pravàla-kusuma-pracayàvakpta-
graiveyakojjvala-manohara-kambu-kaõñham  // Krd_3.10 //

sindåravan manoharo adharo yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? indu-kundeti indu÷ ca kundaü kunda-puùpaü mandàraþ ÷ukla-mandàraþ arka-puùpaü và tadvan manda-hasitam ãùad-dhàsyaü tasya dyutir dãptiþ tathà dãpità ÷obhità à÷à di÷o yena sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? vanyeti vanyaü vanyodbhavaü yat pravàla-kusumaü nava-pallava-puùpaü tasya yaþ samåhas tenàvakptaü sampàditaü yad graiveyakaü kaõñhàbharaõaü tenojjvalo dedãpyamàno manoharaþ kambu-kaõñhaþ trirekhàïkitaþ kaõñho yasya sa tathà tam || KrdC_3.10 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

matta-bhramara-juùña-vilambamàna-
santàna-kapra-sava-dàma-pariùkçtàüsam |
hàràvalã-bhagaõa-ràjita-pãvaroro-
vyoma-sthalã-lasita-kaustubha-bhànumantam  // Krd_3.11 //

mattàþ kçta-madhu-pànà bhramanta÷ carantau ye bhramaràs tair juùñaü sevitam | atha ca vilambamànam evambhåtaü yat-santàna-kapra-sava-dàma kalpa-vçkùa-puùpa-dàma tena dàmnà pariùkçtaþ svalaïkçto aüso yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? hàràvaly eva bhagaõo nakùatra-samåhaþ | tena ràjitaü ÷obhitaü pãvaraü màüsalaü yad-uro hçdayaü tad eva vyoma-sthala àkà÷a-bhåmiþ tayà lasitaþ ÷obhitaþ kaustubha eva bhànuþ såryas tena yuktam | atra råpakàlaïkàra eva nopamàlaïkàraþ nakùatra-gaõa-såryayor asambandhatvàt | evaü ca saty eka-kàle dvayoþ
÷obhà labhyata iti bhàvaþ || KrdC_3.11 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

÷rãvatsa-lakùaõa-sulakùitam unnatàüsam
àjànu-pãna-parivçtta-sujàta-bàhum |
àbandhurodaram udàra-gambhãra-nàbhiü
bhçïgàïganà-nikara-ma¤jula-roma-ràjim  // Krd_3.12 //

÷rãvatsa-lakùaõa-sulakùitam unnatàüsam àjànu-pãna-parivçtta-sujàta-bàhum àbandhurodaram udàra-gambhãra-nàbhiü bhçïgàïganà-nikara-ma¤jula-roma-ràjim || KrdC_3.12 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

nànà-maõi-praghañitàïgada-kaïkaõormi-
graiveya-sàra-sana-nåpura-tunda-bandham |
dvyàïga-ràga-paripa¤jaritàïga-yaùñim
àpãta-vastra-parivãta-nitamba-bimbam  // Krd_3.13 //

nànà-maõibhir indranãlàdibhir ghañitàþ sambaddhàþ | aïgadà bàhu-valayàs tathà kaïkaõà årmir mudrikà graiveyaü grãvàlaïkàraþ rasanayà kùudra-ghaõñikayà saha àsamantàt vartate yau nåpurau tunda-bandhaþ udara-bandhanàrthaü suvarõa-óorakam ete alaïkàrà yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? divyaþ paramotkçùño yo 'nuràgaþ sugandhi-cårõaü tena pi¤jarità nànà-varõà aïga-yaùñi-raïga-latà yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? àpãtam ati÷ayena pãtaü yad vastraü tena parito vãto veùñito nitamba-bimbo yena sa tathà tam | yadyapi strã-kañyàü nitamba-pada-prayogaþ ko÷e dç÷yate tathàpi tadvan manoharatayà puüskañyàm
api prayogo na viruddhaþ || KrdC_3.13 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

càråru-jànum anuvçtta-manoj¤a-jaïgha-
kàntonnata-prapada-nindita-kårma-kàntim |
màõikya-darpaõa-lasan-nakharàji-ràjad-
raktàïguli-cchadan-sundara-pàda-padmam  // Krd_3.14 //

kàntau kamanãyau unnatau uccau yau prapadau pàdàgrau tàbhyàü nindità tiraskçtà kårmasya kacchapasya kàntiþ dãptir yena sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? màõikya-ghañito yo darpaõas tadval lasantã ÷obhamànà nakha-païktiþ tathà ràjantyaþ ÷obhamànà yà raktàïgulayas tà eva cchadanàni patràõi taiþ sundaraü pàda-padmaü yasya sa tathà tam || KrdC_3.14 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

matsyàïku÷àra-dara-ketu-yavàbja-vajra-
saülakùitàruõa-karàïghri-talàbhiràmam |
làvaõya-sàra-samudàya-vinirmitàïga-
saundarya-nirjita-manobhava-deha-kàntim  // Krd_3.15 //

matsyo mãnaþ aïku÷o astra-vi÷eùaþ ari÷ cakro daraþ ÷aïkhaþ ketur dhvajaþ yavaþ prasiddhaþ abjaü padmaü vajraþ kuli÷àkàras trikoõaþ etaiþ sulakùitaü samyak vihitaü yad aruõataràïghri-talaü lohitatara-caraõa-talaü tenàbhiràmaþ sarva-jana-priyas tam | punaþ kãdç÷am ? làvaõyasya saundaryasya yaþ sàra-samudàya utkçùña-bhàga-samudàyaþ tena vinirmitaü ghañitaü yad aïga-saundaryaü tena nindità tiraskçtà manobhavasya kàmadevasya kàntiþ ÷arãra-÷obhà yena sa tathoktam || KrdC_3.15 ||

______________________________
punaþ kãdç÷am ? 

àsyàravinda-paripårita-veõu-randhra-
lolat-karàïguli-samãrita-divya-ràgaiþ |
÷a÷vad-dravã-kçta-vikçùña-samasta-jantu-
santàna-santatim ananta-sukhàmbu-rà÷im  // Krd_3.16 //

÷a÷van nityaü dravã-kçtànayatã-kçtà vikçùñà àkçùñà samasta-jantoþ pràõinaþ santàna-santatiþ santàna-paramparà yena sa tathà tam | kaiþ ? àsyam evàravindaü padmaü tena paripåritaü yad veõu-randhraü vaü÷ã-randhram atra lolantã ca¤calà yà karàïgulis tayà samãritàþ samutpàdità ye divyà utkçùñà ràgà dhvanayaþ svaràs tair ity arthaþ |  punaþ kãdç÷am ?  ananteti | aparimitànanda-samudram || KrdC_3.16 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

gobhir mukhàmbuja-vilãna-vilocanàbhi-
rådhobhara-skhalita-manthara-mandagàbhiþ |
dantàgra-daùña-pari÷iùña-tçõàïkuràbhir
àlambi-vàladhi-latàbhir athàbhivãtam  // Krd_3.17 //

athànantaraü gobhir abhivãtaü sarvato-veùñitam | kimbhåtàbhiþ ? mukhàmbuje parame÷vara-mukha-padme vilãne sambadde locane yàsàü tàs tathà tàbhiþ | punaþ kãdç÷àbhiþ ? ådhobhareti stana-gaurava-skhalana-sàlasàlpa-gamana-÷ãlàbhiþ | punaþ kãdç÷àbhiþ ? dantàgreõa daùñaþ pari÷iùña-tçõàïkuro bhakùaõàva÷iùña-tçõàïkuro yàbhis tàs tathà tàbhiþ | punaþ kãdç÷àbhiþ ? àlambãti àlambinã lambamànà vàladhi-latà yàsàü tàs tathà tàbhiþ || KrdC_3.17 ||


______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

sa-prasrava-stana-vicåùaõa-pårõa-ni÷ca-
làsyàvaña-kùarita-phenila-dugdha-mugdhaiþ |
veõu-pravartita-manohara-mandra-gãta-
dattocca-karõa-yugalair api tarõakai÷ ca  // Krd_3.18 //

tarõakai÷ caika-vàrùikai÷ càbhivãtam iti pårveõànvayaþ | kãdç÷aiþ ? prasraveõa kùarad-dugdhena saha vartate yat stana-vicåùaõaü dantoùñhena stanàkarùaõaü tena paripårõo ni÷calaþ sthira÷ ca ya àsyàvañaþ mukha-vivaraü tataþ kùaritaü galitaü yat phenilaü sa-phenaü dugdhaü tena mugdhair manoharaiþ | punaþ kãdç÷aiþ ? veõv iti | veõur vaü÷ã tena pravartità càlità manoharà àhlàda-kàriõã mandrànalpà yà gãtir gànaü tatra dattam uccaü karõa-yugalaü yais tathà taiþ || KrdC_3.18 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

pratyagra-÷çïga-mçdu-mastaka-samprahàra-
saürambha-valgana-vilola-khuràgra-pàtaiþ |
àmedurair bahula-sàsna-galair udagra-
pucchai÷ ca vatsatara-vatsatarã-nikàyaiþ  // Krd_3.19 //

vatsataraþ traivàrùiko balãvardaþ | vatsatarã traivarùikã gauþ | etayor nikàyaiþ samåhaiþ pratyagraü navãnaü ÷çïgaü yasminn evambhåtaü yat mçdu mastakaü tatra yaþ samprahàraþ abhighàtaþ anya-vatsatarasya yudhyataþ tena yaþ saürambhaþ krodhàti÷ayas tena yad valganam itas tato vicalanaü tena vilolaþ anavasthitaþ khuràgra-pàto yeùàü te tathà taiþ | punaþ kãdç÷aiþ ? àmeduraiþ susnigdhaiþ puùñair iti và | punaþ kãdç÷aiþ ?  bahulàti÷ayità sàsnà yatra sa evambhåto
galo yeùàü te tathà taiþ | sàsnà ca gala-kambalaþ | punaþ kãdç÷aiþ ? udagra-pucchaiþ || KrdC_3.19 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

hambà-rava-kùubhita-dig-valayair mahadbhi-
rapy ukùabhiþ pçthu-kakudbhara-bhàra-khinnaiþ |
uttambhita-÷ruti-puñã-paripãta-vaü÷a-
dhvànàmçtoddhçta-vikà÷i-vi÷àla-ghoõaiþ  // Krd_3.20 //

mahadbhir ukùabhir balãvardair apy abhivãtam | kãdç÷aiþ ? hambà-raveõa svara-vi÷eùeõa kùubhitaþ kùobhaü pràpito dig-valayo dik-samåho yais te tathà taiþ | punaþ kãdç÷aiþ ?  pçthur ati÷ayito yaþ kakudbharaþ apara-gala-bharaþ sa eva bhàras tena khinnaiþ alasaiþ | punaþ kãdç÷aiþ ?  uttambhiteti årdhvaü stambhità utthàpità yà ÷ruti-puñã tayà paripãtam ati÷ayena ÷rutaü yad vaü÷asya dhvànàmçtaü ÷abda-råpàmçtaü tenodvçttà årdhvaü pràpità vikà÷inã prasphuñà vi÷àlà dãrghà ghoõà nàsà yeùàü te tathà taiþ || KrdC_3.20 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

gopaiþ samàna-guõa-÷ãla-vayo-vilàsa-
ve÷ai÷ ca mårcchita-kala-svana-veõu-vãõaiþ |
mandroccatàra-paña-gàna-parair vilola-
dor-vallarã-lalita-làsya-vidhàna-dakùaiþ  // Krd_3.21 //

gopai÷ càbhivãtam | kãdç÷aiþ ? samàneti guõa udayàdiþ ÷ãlaü dhairyàdi vayo bàlyàdi vilàsaþ krãóanaü ve÷aþ saüsthàna-vi÷eùaþ samànàþ tulyàþ guõa-÷ãlàdayo yeùàü te tathà taiþ | punaþ kãdç÷aiþ ? mårcchàü pràpitaþ kalo 'vyakta-madhuraþ svaro ràgo yatra veõu÷ ca vãnà ca | veõu-vãõair mårcchita-kala-svare veõu-vãõe yeùàü taiþ tathà | tad uktam-

svaraþ sammårchito yatra ràgatàü pratipadyate |
mårchanàm iti tàü pràhuþ kavayo gràma-sambhavàm |
sapta-svaràs trayo gràmà mårchanàs tv eka-viü÷atiþ ||

punaþ kãdç÷aiþ ? mandrocceti mandraü nãcaiþ uccam ati÷àyitaü tàro yati-vi÷eùas tena pañu spaùñaü yad gànaü tat-parais tad-àsaktaiþ | punaþ kãdç÷aiþ ? viloleti vilolà yà dor-vallarã bàhu-latà tayà yal lalitaü manoharaü làsyaü nçtyaü tasya vidhànaü karaõaü tatra dakùaiþ ku÷alaiþ || KrdC_3.21 ||


______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

jaïghànta-pãvara-kañãra-tañã-nibaddha-
vyàlola-kiïkiõi-ghañàrañitair añadbhiþ |
mugdhais tarakùu-nakha-kalpita-kaõñha-bhåùair
avyakta-ma¤ju-vacanaiþ pçthukaiþ parãtam  // Krd_3.22 //

pçthukair bàlakaiþ parãtaü veùñitam | kãdç÷aiþ ? jaïghà-samãpe pãvarà màüsalà yà kañãra-tañã kañã-sthalã tasyàü nibaddhà vyàlolà ca¤calà yà kiïkiõi-ghañà kà¤cã-samåhaþ, tasya rañitaiþ ÷abdair añadbhiþ | punaþ kãdç÷aiþ ?  mugdhair manoharaiþ | punaþ kimbhåtaiþ ? tarakùu-nakhena vyàghra-nakhena kalpità sampàdità kaõñha-bhåùà kaõñhàlaïkàro yais te tathà taiþ | bàlakànàü rakùàrthaü kaõñhe vyàghra-nakha-bandhanaü kriyate yataþ | punaþ kãdç÷aiþ ? 
avyaktam aspaùñam atha ca ma¤julaü manoharam evambhåtaü vacanaü yeùàü te tathà taiþ || KrdC_3.22 ||

 
______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

atha sulalita-gopa-sundarãõàü
pçthu-nivirãùa-nitamba-mantharàõàm |
guru-kuca-bhara-bhaïguràvalagna-
trivali-vijçmbhita-roma-ràji-bhàjàm  // Krd_3.23 //

athànantaraü manohara-gopa-strãõàm àlãbhiþ païktibhiþ samantàt sarvataþ satataü nitya-sevitam ity aùñama-÷lokenànvayaþ | kimbhåtànàm ? pçthu bçhan nivirãùo nivióo yo nitambaþ kañi-pa÷càd-bhàgaþ, tena mantharàõàü gamanà÷aktànàm | punaþ kimbhåtànàm ? gurur ati÷ayito yaþ kuca-bharaþ stana-gauravaü tena bhaïguram ãùan nàü yad avalagnaü madhya-prade÷aþ tatra yad-bali-trayaü tatra vijçmbhità vitatà roma-païktir yàsàü tàsàm || KrdC_3.23 ||

______________________________

punaþ kãdç÷ãnàm ? 

tad-atimadhura-càru-veõu-vàdyà-
mçta-rasa-pallavitàïgajàïghri-pànàm |
mukula-visara-ramya-råóha-romod-
gama-samalaïkçta-gàtra-vallarãõàm  // Krd_3.24 //
tasya ÷rã-kasyàtimadhuraü atiprãti-dàyakaü càru manoharaü yad veõu-vàdyàü vaü÷ã-ravaþ sa evàmçta-rasaþ amçta-råpa-jalaü tena pallavito vçddhy-unmukhaþ aïgajàïghripaþ kàma-vçkùo yàsàü tàs tathà tàsàm | aïgajàïghripasyeti pàñhaþ | punaþ kimbhåtànàm ? mukula-visaraþ kalikà-samåhaþ tadvad ramyo manoharo yo råóha upacito romodgamo romotthànaü tena samalaïkçtà gàtra-vallarã deha-latà yàsàü tàs tathà tàsàm || KrdC_3.24 ||

______________________________

punaþ kimbhåtànàm ? 

tad-atirucira-manda-hàsa-candrà-
tapa-parijçmbhita-ràga-vàriõà÷eþ |
taralatara-taraïga-bhaïga-vipruñ-
prakara-sama-÷rama-bindu-santatànàm  // Krd_3.25 //

tasya kçùõasyàtimanoharo ya ãùad-dhàsaþ sa eva candra-ra÷mis tena parijçmbhita ucchalito yo ràga-samudras tasyàtica¤calo yas taraïgaþ kallolaþ tadãyà ye jala-kaõàþ teùàü yaþ samåhas tena samas tulyo yaþ ÷rama-bindur gharma-jala-binduþ tena santatànàü vyàptànàm || KrdC_3.25 ||

______________________________

punaþ kimbhåtànàm ? 

tad-atilalita-manda-cilli-càpa
cyuta-ni÷itekùaõa-màra-vàõa-vçùñyà |
dalita-sakala-marma-vihvalàïga-
pravisçta-duþsaha-vepathu-vyathànàm  // Krd_3.26 //

tasya ÷rã-kçùõasyàtimanoharo mandaþ anatidãrgho ya÷ cilli-càpo bhrå-latà saiva dhanus tasmàd udgataü tãkùõaü kañàkùaþ sa eva kàma-bàõas tasya vçùñyàtyanta-pàtena dalitaü cårõitaü yat sakalaü marma tenànàyattaü yad aïgaü tatra prasçtà vyàptà duþsahà kampa-vedanà yàsàü tàs tathà tàsàm || KrdC_3.26 ||

______________________________

punaþ kimbhåtànàm ? 

tad-atirucira-karma-råpa-÷obhà-
mçta-rasa-pàna-vidhàna-làlasàbhyàm |
praõaya-salila-påra-vàhinãnàm
alasa-vilola-vilocanàmbujàbhyàm  // Krd_3.27 //

praõayenaiva premõaiva yo jala-pravàhas taü vahanti yàs tathà tàsàm | kàbhyàm ? lajjàdinàrdha-nimãlita-padmalocanàbhyàü sa-vilàsa-ca¤calita-netra-padmàbhyàm ity api pàñhaþ | kimbhåtànàm ? tasya parame÷varasyàtiruciraü yat karma ÷çïgàra-ceùñà-vi÷eùaþ råpa-÷obhà kàminã-mano-ra¤jikà kàntiþ te evàmçta-rasau tayor yat pànam atyanta-cakùur-vyàpàras tat-karaõe sàkàïkùàbhyàm | subhaga-kamreti pàñhàntaram | subhagaþ sundaraþ kamraþ kamanãyaþ subhaga-kamanãyayor eka-paryàyayor grahaõam adbhutatvàd råpasyeti tripàñhinaþ || KrdC_3.27 ||

______________________________

punaþ kimbhåtànàm ? 

vi÷raüsat-kavarã-kalàpa-vigalat-phulla-prasåna-÷ravan-
màdhvã-lampaña-ca¤carãka-ghañayà saüsevitànàü muhuþ |
màronmàda-mada-skhalan-mçdu-giràm àlola-kà¤cy-uchvasan-
nãvã-vi÷lathamàna-cãna-sicayàntàvirnitamba-tviùàm  // Krd_3.28 //

vi÷raüsan skhalan yaþ ke÷a-pà÷as tasmàt prabhraü÷yad yad vikasitaü puùpaü tasmàd galantã yà màdhvã puùpa-rasaþ tatràtyantàsakto ya÷ ca¤carãko bhramaras tasya samåhena muhur vàraü vàraü saüsevitànàm | punaþ kim-bhåtànàü màreti | 

kàma-kçtonmàdena yà mattatà tayà skhalantã aspaùñà mçdvã komalà manoharà gãrvàõã yàsàü tàs tathà tàsàm unmàda-madau ÷çïgàra-vi÷eùau | tad uktaü ÷çïgàra-tilake-

÷vàsa-prarodanotkampair bahudhàlokanair api |
vyàpàro jàyate yatra sa unmàdaþ smçto yathà ||

evaü madasyàpi lakùaõaü boddhavyam iti kecit | punaþ kãdç÷ãnàm ? àlolà ca¤calà yà kà¤cã-rasanà tathà ucchvasantã dçóhà bhavantã yà nãvã vastra-granthiþ | nãvã strã-vasana-granthàv iti koùàt | tayà vi÷lathamànaü cãna-sicayaü cãna-de÷otpannaü såkùma-vastraü tasyànte madhye àviþ prakañà nitamba-tviñ nitamba-kàntir yàsàü tàs tathà tàsàm || KrdC_3.28 ||

______________________________

punaþ kimbhåtànàm ? 

skhalita-lalita-pàdàmbhoja-mandàbhighàta-
kvaõita-maõi-tulàkoñyàkulà÷à-mukhànàm |
calad-adhara-dalànàü kuómalat-pakùmalàkùi-
dvaya-sarasi-ruhaõàm ullasat-kuõóalànàm  // Krd_3.29 //

skhalitam anàyattaü lalitaü manoharaü yat pàda-padmaü tasya yo manda ãùad abhighàtaþ àbhighàta-kvaõita-maõi-tulàkoñyàkulà÷à-mukhànàm calad-adhara-dalànàü kuómalat-pakùmalàkùi-dvaya-sarasi-ruhaõàm ullasat-kuõóalànàm || KrdC_3.29 ||

______________________________

punaþ kimbhåtànàm ? 

dràghiùñha-÷vasana-samãraõàbhi-tàpa-
pramlànã-bhavad-aruõoùñha-pallavànàm |
nànopàyana-vilasat-karàmbujànàm
àlãbhiþ satata-niùevitaü samantàt  // Krd_3.30 //

dãrgho yaþ ÷vàsa-vàyus tena yo 'bhitàpaþ tena pramlànã-bhavan raktauùñha-pallavo yàsàü tàs tathà tàsàm | punaþ kimbhåtànàm ? vividhopàyanena ÷obhamànàni hasta-kamalàni yàsàü tàs tathà tàsàm || KrdC_3.30 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

tàsàm àyata-lola-nãla-nayana-vyàko÷a-nãlàmbuja-
sragbhiþ samparipåjitàkhila-tanuü nànà-vilàsàspadam |
tan-mugdhànana-païkaja-pravigalan-màdhvã-rasàsvàdanãü
bibhràõaü praõayonmadàkùi-madhukçn-màlàü manohàriõãm  // Krd_3.31 //

mukundaü tàsàü gopa-sundarãõàm àyataü dãrghaü lolaü ca¤calaü nãlaü ÷yàmaü yan nayanaü tad eva vyàko÷aü nãlotpalaü praphullaü nãlàmbujaü teùàü sragbhir màlàbhiþ  samparipåjità adhikataram arcità sakalà tanur yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷am ? vividha-vilàsa-sthànam | punaþ kãdç÷am ? tan-mugdhànaneti tàsàü yan manoharaü mukhaü tad eva padma-samåhas tasmàt vigalan sravan yo màdhvã-raso makarandaþ tam àsvàdayituü ÷ãlaü yasyàþ tàm praõayena prãtyà udgata-madaü yad akùi-yugalaü saiva bhramara-màlà
païktis tàü manohàriõãü bibhràõam || KrdC_3.31 ||

______________________________

adhunà parame÷vara-dhyànànantaram upàsakàmara-prabhçtãnàü dhyànam àha-

gopã-gopa-pa÷ånàü bahiþ
smared agrato 'sya gãrvàõa-ghañàü |
vittàrthinãü viri¤ci-trinayana-
÷atamanyu-pårvikàü stotra-paràm  // Krd_3.32 //

asya parame÷varasyàgrato gopã-go-pa÷ånàü bahir gãr-vàõa-ghaña-deva-samåhaü smaret yadyapi bahiþ-÷abda-yoge pa¤camã j¤àpità tathàpi j¤àpaka-siddhaü na sarvatreti ùaùñhã-prayoge 'pi na doùaþ | kim-bhåtàm ? vittàrthinãü j¤ànàrthinãü và dhanàrthinãü yad và parame÷vara-cittàpaharaõa-paràü yad và dharma-kàma-mokùàrthinãm | punaþ kim-bhåtàm ? vira¤cir brahmà ã÷aþ ÷akraþ tat-pramukhàm | punaþ kim-bhåtàm ? stavana-paràm || KrdC_3.32 ||

______________________________

tad-dakùiõato muni-nikaraü
dçóha-dharma-và¤cham àmnàya-param |
yogãndràn atha pçùñhe mumukùa-
màõàn samàdhinà sanakàdyàn  // Krd_3.33 //

tasya parame÷varato dakùiõato dakùiõa-vibhàge tadvad iti pàñhe tenaiva prakàreõa muni-nikaraü muni-samåhaü smaret | kãdç÷am ? àmnàya-paraü vedàdhyayana-param | punaþ kãdç÷am ? ni÷calà dharma-và¤chà yasya taü yat tu mananàt munir ity abhidhànàt eùàü dharma-và¤chà na yuktà tena muni-÷abdo 'tra çùy-upalakùaka iti tan na, dharma-÷abdenàtràtma-j¤ànàbhidhànàt | tad uktaü yàj¤avalkyena-ayaü tu paramo dharmao yad yogenàtma-dar÷anam iti | 

athànantaraü parame÷varasya pa÷càd-bhàge sanakàdyàn yoge÷varàn smaret | kim-bhåtàn ? mokùaika-paràn | punaþ kim-bhåtàn ? samàdhinopaviùñàn || KrdC_3.33 ||

______________________________

savye sakàntàn atha yakùa-siddha-
gandharva-vidyàdhara-càraõàü÷ ca |
sakinnaràn apsarasa÷ ca mukhyàþ
kàmàrthino nartana-gãta-vàdyaiþ  // Krd_3.34 //

athànantaraü deva-vàma-bhàge sa-strãkàn yakùàdãn smaret | kim-bhåtàn ? kinnara-sahitàn | punaþ kim-bhåtàn ? sarva-nartana-gãta-vàdyaiþ karaõa-bhåtair và¤chitàrthinaþ | tathà pradhàna-bhåtà apsarasaþ urva÷ã-mukhyàþ smaret || KrdC_3.34 ||

______________________________

÷aïkhendu-kunda-dhavalaü sakalàgamaj¤aü
saudàmanã-tati-pi÷aïga-jañà-kalàpam |
tat-pàda-païkaja-gatàm acalà¤ca bhaktiü
và¤chantam ujjhitatarànya-samasta-saïgam  // Krd_3.35 //

nabhasi àkà÷e dhàtç-sutaü brahma-putraü smaret | katham-bhåtam ? ÷aïkhàdivat ÷vetaü nirmalam | punaþ kãdç÷am ? sampårõàgama-vettàram | punaþ kãdç÷am ? saudàmanã vidyut tasyàs tatiþ dãptis tadvat pi÷aïgà kapilà yà jañà tasyàþ kalàpaþ samudàyo yatra tam | punaþ kãdç÷am ? bhaktim icchantam | kim-bhåtàm ? sthiràm | punaþ kãdç÷am ? atyanta-parityakta-parame÷vara-bhinna-sakala-sambandham || KrdC_3.35 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 

nànà-vidha-÷ruti-gaõànvita-sapta-ràga-
gràma-trayã-gata-manohara-mårchanàbhiþ |
saüprãõayantam uditàbhir amuü mahatyà
sa¤cintayen nabhasi dhàtç-sutaü munãndram  // Krd_3.36 //

amuü nànà-prakàraþ ùañ-triü÷ad-bhedàtmako yaþ ÷ruti-gaõaþ nàda-samåhas tenànvità ye sapta ràgàþ niùàda-rùabha-gàndhàra-ùaója-madhyama-dhaivata-pa¤camàkhyàþ svaràþ tatra trayàõàü gràmàõàü samàhàro gràma-trayã tatra gràma-trayyàü gatàþ pràptàþ yà mårchanà manoharà ekatriü÷ati-prakàràs tàbhiþ saüprãõayantam |

sapta-svaràs trayo gràmà mårchanàs tv ekaviü÷atiþ |
saümårchitaþ svaro yatra ràgatàü pratipadyate |
mårchanàm iti tàü pràhuþ kavayo gràma-sambhavàm ||

kimbhåtàbhiþ ? mahatyà sapta-tantrã-yuktayà nàrada-vãõayà uditàbhir udgatàbhiþ || KrdC_3.36 ||

______________________________

adhunà prakçtam upasaüharan àtma-påjà-kramam àha-

iti dhyàtvàtmànaü pañu-vi÷ada-dhãr nanda-tanayaü
puro buddhyaivàrghya-prabhçtibhir anindyopahçtibhiþ |
yajed bhåyo bhaktyà sva-vapuùi bahiùñhai÷ ca vibhavair
vidhànaü tad bråmo vayam atula-sànnidhya-kçd atha  // Krd_3.37 //

iti pårvokta-dhyàna-prakàreõa pañu-vi÷ada-dhãþ samarthà vicàra-kùamà atha ca nirmalà evambhåtà buddhir yasya sa tathà àtmànaü nanda-tanayaü gopàla-kçùõa-råpaü dhyàtvà àtma-nanda-tanayayor abhedaü cintayitvà puraþ prathamato buddhyaiva manasaivàrghya-prabhçtibhir anindyopahçtibhiþ arghya-pàdyàdibhir upahçtibhir aninditopacàraiþ yathopade÷aü påjayet | tripàñhinas tu abhinandyeti pàñhe dhçtvà påjayed ity artham àhuþ | bhåyaþ punar api sva-÷arãre sàkùàd bàhyopacàrair arghyàdibhiþ påjayet | athànantaraü tad-vidhànaü bahiùñha-vibhavàrcana-prakàraü vayaü brumaþ | kãdç÷am ? parame÷varàtyanta-sànnidhya-dàtàram
|| KrdC_3.37 ||

______________________________

÷aïkha-påraõa-vidhiü dar÷ayati-

àracayya bhuvi gomayàmbhasà
sthaõóilaü nijam amutra viùñaram |
nyasya tatra vihitàspado 'mbhasà
÷aïkham astra-manunà vi÷odhayet  // Krd_3.38 //

bhuvi pçthivyàü sthaõóilaü påjà-sthalaü gomaya-sahitena jalenàracayya upalipya amutra sthaõóile nijaü svãyaü viùñaram àsanaü vastra-kambalàdikaü nyasya saüsthàpya tatra viùñare vihitàspadaþ kçtàsano jalena ÷aïkham astra-manunà målamantràstra-mantreõa astràya phaó iti mantreõa và pralepayet || KrdC_3.38 ||

______________________________

tatra gandha-sumanokùatàn atho 
nikùiped dhçdaya-mantram uccaran |
pårayed vimala-pàthasà sudhãr 
akùaraiþ pratigataiþ ÷iro 'ntakaiþ  // Krd_3.39 //

vàma-bhàga-kçta-vahni-maõóalàdhàrake ÷aïkhe sudhãþ subuddhi-sàdhakaþ hçdaya-mantraü måla-mantram eva hçdaya-mantram kevalaü hçdayàya nama iti và uccàrya gandha-puùpa-yava-taõóulàn nikùipet | tathà vimala-pàthasà nirmala-jalena pårayet | mantram àha-pratigatair iti | pratiloma-gataiþ pratiloma-pañhitair màtçkàkùaraiþ kùa-kàràdyair akàràntaiþ ÷iro 'ntakaiþ sa-bindukaiþ | bindv-antakair iti laghu-dãpikàkàraþ | svàhàntair iti vidyàdharàcàryaþ vikràya svàheyt antair iti tripàñhinaþ || KrdC_3.39 ||

______________________________

pãñheti-

pãñha-÷aïkha-salileùu mantra-vid
vahni-vàsara-ni÷à-kçtàü kramàt |
maõóalàni viùaka÷ravokùarair 
arcayed vadana-pårva-dãpitaiþ  // Krd_3.40 //

pãñhe ÷aïkhe salile ca yathà-kramaü vahni-sårya-candràõàü maõóalàni viùaü ma-kàraþ kaü ÷iras tatra nyasyamàno 'kàraþ ÷ravaþ ÷rotraü tatra nyasyamàno-kàra ebhir akùarair mantra-vid upàsakaþ krameõa påjayet | kãdç÷aiþ ? vadana-pårva-dãpitaiþ vadana-pårve ÷irasi nyasyamànam aü bindur iti yàvat tena dãpitaiþ sànusvàrair ity arthaþ | prayogas tu-maü vahni-maõóalàya da÷a-kalàtmane namaþ | aü arka-maõóalàya dvàda÷a-kalàtmane namaþ | uü soma-maõóalàya ùoóa÷a-kalàtmane namaþ || KrdC_3.40 ||

______________________________

tatra tãrtha-manunabhivàhayet 
tãrtham uùõa-ruci-maõóalàt tataþ |
svãya-hçt-kamalato hariü tathà 
gàlinãü ca ÷ikhayà pradar÷ayet  // Krd_3.41 //

tatra ÷aïkha-jale vakùyamàõa-tãrtha-mantreõa sårya-maõóala-tãrtham àvàhayet tathà tataþ svãya-hçt-padmàt kçùõam àvàhayet | anantaraü ÷ikhà-mantreõa vakùyamàõàü gàlinãü mudràü pradar÷ayet ca-kàràt dhenu-mudràü ca | vàma-hasta-tale dakùiõa-tarjanyà tàóanaü prabodhanam || KrdC_3.41 ||

______________________________

taj-jalaü nayana-mantra-vãkùitaü
varmaõà samavaguõñhya dor-yujà |
måla-mantra-sakalãkçtaü nyased
aïgakai÷ ca kalayoddi÷o 'strataþ  // Krd_3.42 //

taj-jalaü ÷aïkha-jalaü vauùaó iti nayana-mantreõa vãkùitaü yatra nayana-mantraþ sambhavati tatraiva nayana-mantreõa vãkùaõam iti tripàñhinaþ | varmaõà hum iti kavaca-mantreõàguõñhya måla-mantra-sakalãkçtaü måla-mantràïga-sambandham | etasyaiva vivaraõaü nyased iti | devatàïge ùaó-aïgànàü nyàsaþ syàt sakalã-kçtir iti rudradharaþ | yad và, måla-mantra-dhyànena sadaivatam iti tripàñhinaþ | aïgakai÷ ca nyased iti måla-mantrasya ùaó-aïga-nyàsaü kuryàd ity arthaþ |  anantaraü ÷aïkhasya da÷a di÷aþ astra-mantreõa choñikayà badhnãyàt || KrdC_3.42 ||

______________________________

akùatàdi-yutam acyutãkçtaü
saüspç÷an japatu mantram aùña÷aþ |
kiü ca nikùipatu vardhanã-jale
prokùayen nija-tanuü tato 'mbunà  // Krd_3.43 //

taj-jalam abhagna-taõóula-candan-puùpa-sahitaü viùõu-svaråpatàü nãtaü spç÷an måla-mantram aùña-kçtvo japet | anantaram ardha-jalasya ki¤cit sva-dakùiõa-bhàga-sthàpita-vardhanã-jale prokùaõãya-pàtra-jale nikùipet | tad uktam-

dakùiõe prokùaõã-pàtram àdàyàdbhiþ prapåjayet |
ki¤cid arghyàmbu saïgçhya prokùaõy ambhasi yojayet  || iti |

tad-anantaram argdha-pàtra-jalena vàra-trayaü nija-÷arãraü prokùayet | vardhanã-ghaña-jaleneti vidyàdharàcàryàþ || KrdC_3.43 ||

______________________________

triþ kareõa manunàkhilaü tathà
sàdhanaü kusuma-candanàdikam |
÷aïkha-påraõa-vidhiþ samãrito
gupta eùa yajanàgraõãr iha  // Krd_3.44 //

tathà måla-mantreõa dakùa-hastena puùpa-candanàdikaü påjopakaraõa-dravyaü vàra-trayaü prokùayet | upasaüharati ÷aïkheti | eùa ÷aïkha-påraõa-prakàraþ samãritaþ uktaþ | kãdç÷aþ ? iha àgama-÷àstre yajanàgraõãþ prathama-vidhàne yaþ ÷reùñhataraþ || KrdC_3.44 ||

______________________________

adhunà tãrtha-mantraü dar÷ayati-

gaïge ca yamune caiva godàvari sarasvati |
narmade sindhu-kàveri jale 'smin sannidhiü kuru  // Krd_3.45 //
eùa tãrtham anuprokto duritaugha-nivàraõaþ |
kaniùñhàïguùñhakau saktau karayor itaretaram  // Krd_3.46 //
tarjanã-madhyamànàmàþ saühatà bhugna-saüjitàþ |
mudraiùà gàlinã proktà ÷aïkhasyopari càlità  // Krd_3.47 //

eùa tãrthàvàhana-mantraþ kathitaþ duriteti pàpa-samåha-vinà÷akaþ | adhunà gàlinã mudràyà lakùaõam àha-kaniùñhety àdinà | hastayor anyonya-kaniùñhàïguùñhakau sambandhau tathà tarjanã-madhyamànàmikàþ saühatàþ kçtvà bhugnàþ ki¤cid àku¤citàþ paraspara-saüsaktàþ kàryà ity arthaþ |  evaü ca sati eùà gàlinã mudrà proktà | ÷aïkhasyopari càlità satã devatà-prãtiü sampàdayatãty arthaþ || KrdC_3.45-47 ||

______________________________

adhunà sva-dehe pãñha-påjà-kramam àha-
atha mårdhani måla-cakra-madhye
nija-nàthàn gaõa-nàyakaü samarcya |
nyasana-kramata÷ ca pãñha-mantrair 
jala-gandhàkùata-puùpa-dhåpa-dãpaiþ  // Krd_3.48 //

athànantaraü mårdhani svakãya-÷irasi måla-cakra-madhye målàdhàra-cakre yathà-kramaü sva-nàthàn sva-gurån gaõapatiü ca påjayitvà pårvokta-nyàsa-krameõa pãñha-mantrair àdhàra-÷aktim àrabhya pãñha-mantràntaü tat-tan-mantrair jala-gandhàkùata-puùpa-dhåpa-dãpaiþ sva-÷arãre pãñha-påjanaü kuryàt || KrdC_3.48 ||

______________________________

prayajed atha måla-mantra-tejo
nija-måle hçdaye bhruvo÷ ca madhye |
tritayaü smarataþ smaret tad-ekã-
kçtam ànanda-ghanaü taóil-latàbham  // Krd_3.49 //

athànantaraü tan-målàdhàra-hçdaya-bhrå-madhya-gata-tejas-tritayaü måla-mantràtmakaü paraü jyotiþ smarataþ kàma-bãjena klãm ity anenaikãbhåtaü cintayet | kãdç÷aü ? ànanda-ghanaü cid-ànandam | punaþ kãdç÷aü ? vidyut-prabham || KrdC_3.49 ||

______________________________

tat-tejo 'ïgaiþ sàvayavã-kçtya vibhåtyàdy-
aïgàntaü vinyasya yajed àsana-pårvaiþ |
bhåùàntair bhåyo jala-gandhàdibhir arcàü
kuryàd bhåty-àdy-aïga-vidhànàvadhi mantrã  // Krd_3.50 //

tad ekãkçtaü tejaþ pa¤càïgaiþ sàvayavã-kçtya ÷arãra-yuktaü sampàdya tatra vibhåtyàdy-aïgàntaü vibhåti-pa¤jaram àrabhyàïga-nyàsa-paryantaü sva-÷arãre vinyasya àsanàdi-bhåùàntair upacàrair devaü påjayet | bhåyaþ punar api  jala-gandhàdibhir vibhåti-pa¤jara-mårti-pa¤jara-karastha-sçùñi-sthiti-da÷a-pa¤càïga-nyàsa-sthàneùu nyàsa-krameõaiva tan-mantrair eva påjayet || KrdC_3.50 ||

______________________________

bhåyo veõuü vadana-sthaü vakùo-de÷e vana-màlàm |
vakùojo 'rdhaü prayajec ca ÷rãvatsaü kaustubha-ratnam  // Krd_3.51 //

bhåyaþ punar api mukha-sthaü veõuü påjayet hçdaye ca vanamàlàü kaõñham àrabhya pàda-dvayam avalambinãü patra-puùpa-mayãü màlàm | tad uktam-

kaõñham àrabhya yà tiùñhet pàda-dvaya-vilambinã |
patra-puùpa-mayã màlà vana-màlà prakãrtiteti |
stanasyopari ÷rãvatsaü kaustubhaü ca prapåjayet || KrdC_3.51 ||

______________________________

÷rãkhaõóa-niþsyanda-vicarcitàïgo
målena bhàlàdiùu citrakàõi |
likhyàd atho pa¤jara-mårti-mantra-
ranàmayà dãpa-÷ikhàkçtãni  // Krd_3.52 //

athànantaraü måla-mantreõa candana-païka-liptàïgaþ påjaka eva lalàñàdiùu mårti-pa¤jara-nyàsa-sthàneùu citrakàõi tilakàni dãpa-÷ikhàkàràõi anàmikayà mårti-pa¤jara-mantraiþ aü oü ke÷ava-dhàtçbhyàü nama ity àdinà dvàda÷a-mårtibhir likhyàt kuryàd ity arthaþ || KrdC_3.52 ||

______________________________

adhunà puùpà¤jali-vidhiü dar÷ayati-

puùpà¤jaliü  vitanuyàd atha pa¤ca-kçtvo
målena pàda-yugale tulasã-dvayena |
madhye hayàri-yugalena ca mårdhni padma-
dvandvena ùaóbhir api sarva-tanau ca sarvaiþ  // Krd_3.53 //

athànantaraü pa¤ca-kçtvaþ pa¤ca-vàràn måla-mantreõa puùpà¤jaliü vitanuyàt | tulasã-dvayena ÷veta-kçùõa-tulasã-dvayena pàda-yugale krameõa dakùiõa-vàma-pàdayor ity a¤jali-dvayaü madhye hçdi hayàri-yugalena ÷veta-rakta-kara-vãràbhyàm ity eko '¤jaliþ mårdhni padma-dvayena ÷veta-rakta-padmàbhyàü ity aparo '¤jaliþ sarvatanau sarvai÷ ca ùaóbhir api tulasã-dvaya-karavãra-dvaya-padma-dvayai÷ cà¤jaliü tanuyàd iti pa¤camo '¤jaliþ || KrdC_3.53 ||

______________________________

adhunà ÷veta-kçùõa-tulasy-àdãnàü pradàna-vibhàgaü dar÷ayati-

÷vetàni dakùa-bhàge sita-candana-païkilàni kusumàni |
raktàni vàma-bhàge 'ruõa-candana-païka-siktàni  // Krd_3.54 //

÷vetàni tulasy-àdãni puùpàõi ÷veta-candana-païka-yuktàni dakùiõa-vibhàge deyàni raktàni tulasy-àdãni rakta-candana-païka-yuktàni vàma-vibhàge deyàni || KrdC_3.54 ||


______________________________
upacàraü dar÷ayati-

tadvac ca dhåpa-dãpau samarpya dhinuyàt sudhà-rasaiþ kçùõam |
mukha-vàsàdyaü dattvà samarcayet sàdhu-gandhàdyaiþ  // Krd_3.55 //

dhåpa-dãpau samarpya sudhà-rasair brahma-randhra-sthita-÷a÷àïka-bimba-galitàmçta-dravair dhinuyàt prãõayet | sudhà-rasair mantra-kçta-jalair iti rudradharaþ | ÷rã-kçùõam prãõayet | anantaraü mukha-vàsàdyaü gandha-vañikàü dattvà gandha-puùpaiþ påjayet || KrdC_3.55 ||

______________________________

tàmbåla-gãta-nartana-vàdyaiþ
santoùya culuka-salilena |
brahmàrpaõàkhya-manunà 
kuryàt svàtmàrpaõaü mantrã  // Krd_3.56 //

tatas tad-anantaraü mantrã sàdhakaþ upàsakaþ tàmbåla-gãtàdibhiþ ÷rã-kçùõaü paritoùya culukodakena brahmàrpaõa-mantreõa vakùyamàõa-svàtma-samarpaõaü kuryàd ity arthaþ || KrdC_3.56 ||

vimar÷aþ : brahmàrpaõa-mantro, yathà-
brahmàrpaõaü brahma-havir brahmàgnau brahmaõà hutam |
brahmaiva tena gantavyaü brahma-karma samàdhinà || iti ||

______________________________

athà÷aktaü praty àha-

athavà saïkucita-dhiyàm ayaü vidhir mårti-pa¤jaràrabdhaþ |
yady aùñàda÷a-lipinà sàrõa-padàïgai÷ ca veõu-pårvaiþ proktaþ  // Krd_3.57 //

athavà mandamatãnàü påjakànàü påjà-prakàro mårti-pa¤jaràdibhir ukta iyaü da÷àkùareõa påjà aùñàda÷àkùara-påjàm àha | yady aùñàda÷àkùara-mantreõa påjà tadà kaca-bhuvi lalàñàdi-sthàneùu mantràkùara-nyàsa-pada-pa¤càïga-nyàsair veõv-àdibhi÷ ca proktaþ || KrdC_3.57 ||

______________________________

japa-vidhiü dar÷ayati-

suprasannam atha nanda-tanåjaü
bhàvayan japatu mantram ananyaþ |
sàrtha-saüsmçti-yathàvidhi-saïkhyà-
påraõe 'suyamanaü vidhadhãta  // Krd_3.58 //

athànantaraü mantràrtha-smaraõa-pårvakaü måla-mantraü japatu | kiü kurvan ? suprasannaü pårvokta-råpam àtma-bhinnaü kçùõaü hçdi bhàvayan | punaþ kimbhåtaþ ? ananyas tat-paraþ yathokta-japa-saïkhyà-påraõe sati asuyamanaü pràõàyàmaü kuryàt japàrambhe càtra vidyàdharàcàryaþ bàhya-påjà-÷aktau àtma-påjànantaraü japaü kuryàt ÷aktau tu påjànantaram ity àha || KrdC_3.58 ||

______________________________
prayoga-pårva-kçtyam àha-

praõava-puñitaü bãjaü japtvà ÷ataü sahitàùñakaü
nija-guru-mukhàd àttàn yogàn yunaktu mahàmatiþ |
sad-amçta-cid-ànandàtmàtho japaü ca samàpayed
iti japa-vidhiþ samyak prokto manu-dvitayà÷ritaþ  // Krd_3.59 //

kàma-bãjaü praõava-puñitaü sahitàùñakaü ÷atam aùñottara-÷ataü japtvà nija-guru-mukhàt pràptàn yogàn àtma-para-devatà-samàve÷a-lakùaõàn aùñama-pañale vakùyamàõàn mahàmatir yunaktu karotu | prakçtam upasaüharati-anantaraü sad-amçta-cid-ànandàtmàmuü japaü samàpayet ity anena prakàreõa manu-dvitãyà÷ritaþ da÷àkùaràùñàda÷àkùarà÷ritaþ påjà-prakàraþ samyak prakàreõoktaþ || KrdC_3.59 ||

______________________________

ya imaü bhajate vidhiü naro 
bhavitàsau dayitaþ ÷arãriõàm |
api vàk-kamalaika-mandiraü 
paramaü te samupaiti tan-mahaþ  // Krd_3.60 // 

yo naro manuùya imaü påjà-prakàraü sevate 'sau ÷arãriõàm vallabho bhaviùyati | tadà sarasvatã-lakùmyor àvàso bhavità ante deha-pàtànantaraü tejaþ samupaiti tad-råpo bhavatãty arthaþ || KrdC_3.60 || 

sanàtanaþ : vidhiü vidhànaü pura÷caraõa-lakùaõam | aciràt ÷ãghraü kamalàyàþ sarva-sampatter ekaü mukhyaü mandiraü ca bhàjanaü bhavati | api vàk-kamalaika-mandiram iti pàñhàntare vàcaþ sarasvatyàþ kamalàyà÷ caika-mandiram api bhavati || KrdC_3.60 || (hbv 17.15)

iti ÷rã-ke÷avàcàrya-viracitàyàü krama-dãpikàyàü
caturtha-pañalaþ 
||3||


**************************************************************************


(4)
caturtha-pañalam

atha mantra-japàdau dãkùitasyaivàdhikàraþ tad-uktam àgamàntare -
dvijànàm anupetànàü sva-karmàdhyayanàdiùu |
yathàdhikàro nàstãha syàc copanayanàd anu ||
tathàtràdãkùitànàü tu mantradevàrcanàdiùu |
nàdhikàro 'sty ataþ kuryàd àtmànaü ÷ivasaüstutam || iti |

ato mantra-japa-pradhànàïga-bhåtàü dãkùàü kathayàmãty àha-

kathyate sapadi mantra-varyayoþ
sàdhanaü sakala-siddhi-sàdhanam |
yad vidhàya munayo mahãyasàü
siddhim ãyur iha nàradàdayaþ  // Krd_4.1 //

sapadi sàmprataü manu-varyayoþ da÷àkùaràùñàkùarayoþ sàdhyate và¤chitam aneneti | sàdhanaü dãkùaõaü kathyate | kãdç÷am ? sakala-phala-sàdhanaü yat kçtvà nàradàdayo munayaþ mahatãü siddhim iha jagati pràptavantaþ || KrdC_4.1 ||

-o)O(o-

dãkùàyà guru-sàdhyatvàdau guru-lakùaõam àha-

vipraü pradhvasta-kàma-prabhçti-ripu-ghañaü nirmalàïgaü gariùñhàü
bhaktiü kçùõàïghri-païkeruha-yugala-rajoràgiõãm udvahantam |
vettàraü veda-÷àstàgama-vimala-pathàü sammataü satsu dàntaü
vidyàü yaþ saüvivitsuþ pravaõa-tanu-manà de÷ikaü saü÷rayeta  // Krd_4.2 //

yo vidyàü saüvivitur mantraü samyak j¤àtum icchati sa etàdç÷aü de÷ikaü guruü saü÷rayet seveta | kãdç÷am ? vipraü bràhmaõa-jàtam upade÷e kùatriyàder anadhikàràt | 

punaþ kãdç÷am ? prakarùeõa dårãbhåtà kàmàdy-ari-ùaó-varga-ghañà tayà påtaü ÷arãraü yasya tathà taü kàma-krodhau lobha-mohau mada-matsarau ete ripavaþ kàmàdayaþ lobhàdy-upahata-cittasya nirantaraü pratyavàyotpattyà sevyatvàbhàvàt | 

punaþ kãdç÷am ? ÷rã-kçùõa-caraõa-kamala-yugale yad-rajas- tatra ràga-yuktàm ati÷àyitàü bhaktiü dhàrayantam abhyaktasya puruùàrthànavàpteþ | 

punaþ kãdç÷am ? veda-÷àstràgama-sambandhi-vimala-màrgàõàü j¤àtàram anyathà àgama-÷àstra-vicàrànupapatteþ | punaþ kãdç÷am ? satsu janeùu madhye sammataü sajjanatvena prasiddham anyathà khalatvàt ÷u÷råùànarhatvàt sac-chabdàrtha eva na syàt |

punaþ kimbhåtam ? dàntaü va÷ãkçtendriyam ava÷ãkçtendriyasya devatà-paràïmukhatvàt | kãdç÷aþ ? praõatànamrà vinãtàtanuþ kàyo mano hçdayaü ca yasya sa tathà atràdhikaü mat-kçta-÷àrada-tilake 'vagantavyam || KrdC_4.2 ||

sanàtanaþ (hbv 1.34) - nirmalàïgaü vyàdhi-rahitaü, veda-÷àstràgamànàü ye vimalàþ panthàno màrgàs teùàü vettàram | satsu satàü mataü sammatam | vidyàü saüsàra-duþkha-taraõàdy-upàyaü mantram | pravaõà namrà vinãtà de÷ikaika-parà và tanur mana÷ ca yasya tathàbhåtaþ san | de÷ikaü gurum | evaü pravaõa-tanu-manas-tvàdi ÷ruty-ukta-samitpàõitvàdi ca guråpasatter àdya-prakàro j¤eyaþ || KrdC_4.2 ||

-o)O(o-

guru-sevà-prakàram àha-

santoùayed akuñilàdretaràntaràtmà
taü svair dhanai÷ ca vapuùàpy anukålavàõyà |
abda-trayaïkamalanàbhadhiyà'tidhãras
tuùñe vivakùatu guràv atha mantra-dãkùàm  // Krd_4.3 //

athànantaram ukta-lakùaõaü guruü vatsara-trayaü padmanàbha-buddhyà santoùayet | kaiþ ? svãya-dravyaiþ tathà ÷arãreõa tathà priya-vacanena | kãdç÷aþ ? sudhãraþ paõóitaþ | punaþ kãdç÷aþ ? avakro 'tisnigdho antaràtmà antaþkaraõaü yasya sa tathà athànantaraü tuùñe gurau mantra-dãkùàü vivakùatu vaktum icchatu ÷iùya eva yat tv anyatroktam -
ekàbdena bhaved vipro bhaved abda-dvayàn nçpaþ |
bhaved abda-trayair vai÷yaþ ÷ådro varùa-catuùñayaiþ || iti |

anyathà tu -
triùu varùeùu viprasya ùaó-varùeùu nçpasya ca |
vi÷o navasu varùeùu parãkùeteti ÷asyate |
samàsv api dvàda÷asu teùàü ye vçùalàdayaþ || iti boddhavyam |

vihita-nakùatràdikaü mat-kçta-÷àradà-tilakodyote boddhavyam || KrdC_4.3 ||

-o)O(o-

kalàvaty-àdi-bhedena dãkùàyà bahu-vidhatvàt mayà punar atra prapa¤ca-sàroktà kriyàvatã dãkùaiva saïkùepeõa pradar÷yate ity àha-

prapa¤ca-sàra-prathità tu dãkùà
saüsmàryate samprati-sarva-siddhyai |
çte yayà santata-jàpino 'pi
siddhiü na vai dàsyati mantra-pågaþ  // Krd_4.4 //

samprati dãkùà kriyàvatã saüsmàryate tasyàþ smaraõa-màtraü kriyate na tu samyag abhidhãyate | atra hetuþ yataþ prapa¤ca-sàre vivicyoktà | kim artham abhidhãyate ? sarveùàü phalànàü pràptyai yayà dãkùayà vinà sarvadà japa-kartuþ puruùasya mantra-samåhaþ phalaü yasmàn na dadàti | yad àhuþ -

mantra-vargànusàreõa sàkùàt-kçtyeùña-devatàm |
guru÷ ced bodhayec chiùyaü mantra-dãkùeti socyate || iti |

-o)O(o-

atha ÷odhita-÷àlàdi-sthàne maõóapa-pårva-kçtyaü vàstu-balim àha-

atha puro vidadhãta bhuvaþ sthalãm
adhi yathàvidhi vàstu-baliü budhaþ |
acala-dor-mitam atra tu maõóapaü
masçõa-vedikam àracayet tataþ  // Krd_4.5 //

athànantaraü prathamaü bhuvaþ sthalãm adhi pçthivyàm upari yathàvidhi yathokta-prakàreõa vàstu-baliü budho puro dadyàt | atra bali-dànàdi-vidhi÷ ca mat-kçta-÷àrada-tilakoddyote boddhavyaþ | tatas tad-anantaram atra saüskçta-bhåmau maõóapaü kuryàt | kãdç÷am ? acala-dor-mitam sapta-hasta-parimitam | tu-÷abdo anukta-samuccayàrthaþ | tena pa¤ca-hasta-parimitaü nava-hasta-mitaü ceti boddhavyam | punaþ kãdç÷aü ? masçõa-vedikaü cikkaõa-vedikam uktçùña-vedikam ity arthaþ || KrdC_4.5 ||

 ______________________________

triguõa-tantu-yujà ku÷a-màlayà
parivçtaü prakçti-dhvaja-bhåùitam |
mukha-catuùka-payas-taru-toraõaü
sita-vitàna-viràjitam ujjvalam  // Krd_4.6 //

punaþ kãdç÷aü ? ku÷a-màlayà veùñitam | kimbhåtayà ? ÷veta-rakta-÷yàma-varõa-tantu-yuktayà yad và triguõã-kçta-såtra-yuktayà | punaþ kãdç÷aü ?  aùñabhir dhvajair ÷obhitaü prakçtir aùña-saïkhyayà | punaþ kãdç÷aü ? mukha-catuùke dvàra-catuùñaye payas-tarubhir kùãra-vçkùaiþ toraõaü bahir dvàraü yatra tàdç÷am | kùãra-vçkùàs tu a÷vatthodumbara-plakùa-nyagrodhàkhyàþ | punaþ kãdç÷aü ?  ÷ubhra-candràtapena ÷obhitam | punaþ kãdç÷aü ? ujjvalaü nirmalam || KrdC_4.6 ||

 ______________________________

kuõóa-vidhim àha- 

vasu-triguõitàïgula-pramita-khàta-tàràyàtaü
vasor vasupater atho kakubhi-dhiùõyam asmin budhaþ |
karotu vasu-mekhalaü vasu-gaõàrdha-koõaü pratãcy-
avasthita-gajà-dhara-pratima-yoni-saülakùitam  // Krd_4.7 //

athànantaram asmin maõóape budhaþ vasor vahner dhiùõyaü kuõóaü karotu | kãdç÷aü ? vasur aùña-saïkhyà aùñau vasavaþ iti prasiddheþ | teùàü vasånàü triguõàni caturviü÷àïgulàni, taiþ pramitaü tat-pramàõaü khàtasya gartasya uccatvaü vistàra÷ ca yatra tàdç÷am | kutra ? vasupateþ kuberasya kakubhi di÷i uttarasyàm | punaþ kãdç÷aü ?  vasu-mekhalam | atra vasu-÷abdena agnir ucyate | sa ca gàrhapatyàhavanãyety àdi trividhaþ | punaþ kãdç÷aü ? vasu-gaõàrdha-koõaü catuùkoõam | punaþ kãdç÷aü ?  pa÷cima-di÷y avasthitaü
gajo 'ùta-sadç÷a-dvàda÷àïgulàyàmà yà yonis tayà bhåùitam | tad uktam-dvàda÷àïguli-råpatvàd yoniþ syàd dvàda÷àïguliþ iti | aparo 'tra vi÷eùaþ ÷àradà-tilakato 'vagantavyaþ || KrdC_4.7 ||

 ______________________________

adhunà rà÷i-maõóala-vidhiü-

tato maõóape gavya-gandhàmbu-sikte
likhen maõóalaü samyag aùña-cchadàbjam |
sa-vçtta-trayaü rà÷i-pãñhàïghri-vãthi-
caturdhàra-÷obhopa÷obhàsra-yuktam  // Krd_4.8 //

tato maõóapànantaram asmin maõóape samyak yathokta-prakàreõa maõóalaü likhet | kãdç÷e ? gavyaiþ pa¤ca-gavyaiþ ÷àradà-tilakokta-vaiùõava-gandhàùñaka-jalena prokùite | kãdç÷aü ? aùña-dala-padma-sahitam | punaþ kãdç÷aü ?  vçtta-traya-sahitam | punaþ rà÷ayo meùàdayaþ pãñhaü kalasa-sthàpana-sthànaü tasyàïghri-pãñha-pàtra-catuùñayaü catasro vãthayaþ catvàri-dvàràõi ÷obhà upa÷obhà asraü koõam etair yuktam | ayam arthaþ-sàrdha-hasta-dvaya-pramàõena samaü catur-asram bhå-bhàgaü pariùkçtya tatra pårvàparàyatàni saptada÷a-såtràõi pàlayet | evaü sati ùañ-pa¤caà÷ad
uttaraü dvi-÷ataü koùñhànàü bhavati | tatra koùñha-vibhàgo madhye ùoóa÷abhiþ koùñhair vçtta-trayànvitaü padmaü likhet | (tatra ca padmopari-÷iùñe pãñhaü tad-aïgaü ca likhet | tad-bahir aùñàdhika-catvàriü÷atà-dvàda÷a-rà÷ãn likhet | tad-bahiþ ùañ-triü÷atà-pãñhaü pãñhàïgaü ca likhet | (tad-bahir a÷ãtibhiþ padair likhet |) atredaü boddhavyaü padmasya dalàgra-sthaü vçttaü pãñha-÷akti÷ ca etayor madhye pårva-dakùiõa-pa÷cimottaraü såtra-catuùñayaü dadyàt | anantaraü dvàda÷àdhikaiþ
÷atapadair dvàra-÷obhopa÷obhà-koõàni vilikhet | tatra sarvasyàü di÷i dvàraü ùañ-padam | tatra prakàraþ bàhya-païkti-gata-madhya-koùñha-dvayaü tad-antargata-païkti-gatamadhya-koùñha-dvayam iti dvàrasyaikasmin bhàge koùñha-catuùñayenaikà ÷obhà bhavati | tatra bàhya-païkti-gatam eka-koùñhaü tad-antargata-païkti-gataü koùñha-trayam iti | evaü koùñha-catuùñayenaikopa÷obhà bhavati | atra bàhya-païkti-gata-koùñha-traya-tad-antargata-païkti-gatam ekaü koùñham iti tathà koùñha-ùañkena koõam iti | evam aparasmin bhàge 'pi ÷obhopa÷obhà-koõàni boddhavyàni | evaü dik-catuùñaye
'pi militvà dvàda÷àdhikaü ÷ataü bhavatãti | atrànuktaü ÷àradà-tilake bodhyam || KrdC_4.8 ||

 ______________________________

tato de÷ikaþ snàna-pårvaü vidhànaü
vidhàyàtma-påjàvasànaü vidhij¤aþ |
sva-vàmàgrataþ ÷aïkham apy arghya-pàdyà-
camàdyàni pàtràõi sampåritàni  // Krd_4.9 //

vidhàyànyataþ puùpa-gandhàkùatàdyaü
kara-kùàlanaü pçùñhata÷ càpi pàtram |
pradãpàvalã-dãpite sarvam anyat
sva-dçg-gocare sàdhanaü càdadãta  // Krd_4.10 //

tad-anantaraü vidhij¤aþ àgamokta-prakàraj¤aþ de÷iko guruþ snàna-pårvakaü vidhànaü sva-gçhyoktàdi-snàna-vidhim àtma-påjà-paryantaü samàpya sva-vàmàgre ÷aïkhàrghya-pàdyà-camànãya-pàtràõi jalàdi-svaccha-dravyaiþ sampåritàni | kçtvà yathottaraü sthàpayitvànyato dakùiõa-bhàge puùpàõi påjà-dravyàõi nidhàya kara-prakùàlaõa-pàtram ekaü pçùñha-de÷e nidhàya sarvam anyat sàdhanam upakaraõaü sva-dçg-gocare cakùur-gocare pradãpa-÷reõi-viràjite sthàpayet | atràparo vi÷eùaþ ÷rã-paramànanda-bhaññàcàrya-kçte prapa¤ca-sàra-vivaraõe draùñavyaþ || KrdC_4.9-10 ||

 ______________________________

vàyavyà÷àdã÷a-paryantam arcya-
pãñhasyodag-gauravã païktir àdau |
påjyo 'nyatràpy àmbikeyaþ karàbjaiþ
pà÷aü dantaü ÷çõya-bhãtã dadhànaþ  // Krd_4.11 //

pãñhasya rà÷i-pãñhasya udak uttara-bhàge vàyavya-koõàd ã÷àna-koõa-paryantaü guru-sambandhinã païktir àdau prathamataþ påjyà | prayogas tu oü gurubhyo namaþ iti | anyatra dakùiõa-bhàge àmbikeyo gaõapatiþ påjyaþ | kãdç÷aü ? hasta-padmaiþ sva-dantaü ÷çõim aïku÷am abhayaü dadhànaþ || KrdC_4.11 ||

______________________________

adhunà kala÷a-sthàpana-prakàraü dar÷ayati yato de÷ika ity àdinà-

àràdhyàdhàra-÷akty-àdy-amara-caraõa-pàvadhyatho madhya-bhàge
dharmàdãn vahnir akùaþ-pavana-÷iva-gatàn dikùv adharmàdikàü÷ ca |
madhye ÷eùàbja-bimba-tritaya-guõa-gaõàtmàdikaü ke÷aràõàü
vahner madhye ca ÷aktãr nava-samabhiyajet pãñha-mantreõa bhåyaþ  // Krd_4.12 //

athànantaraü maõóala-madhya-bhàge àdhàra-÷aktim àrabhya kalpa-vçkùa-paryantam àràdhya påjayitvà pãñha-nyàsa-krameõa vahnãti agny-àdi-koõa-gatàn dharmàdãn pårvàdi-caturdikùu adharmàdãn tathà madhye ÷eùaü padmaü tathà sårya-soma-vahnãnàü bimba-trayaü dv¸ada÷a-ùoóa÷a-da÷a-kalà-vyàptaü maõóala-trayaü tathàtmàdi-catuùñayaü påjayet | atha ke÷aràõàü madhye karõikàyàü cca vimalàdyà nava-÷aktãþ pårvàdi-krameõa påjayet | bhåyaþ punar api pårvoktena pãñha-mantreõa pãñhaü påjayed ity arthaþ || KrdC_4.12 ||

______________________________

tataþ ÷àlãn madhyekamalam amalàüs taõóula-varàn
api nyasyed darbhàüs tad upari ca kårcàkùata-yutàn |
nyaset pràdakùiõyàt tad-upari kç÷ànor da÷a kalà-
ya-kàràdy-arõàdyà yajatu ca sugandhàdibhir imàþ  // Krd_4.13 //

tad-anantaraü madhye-kamalaü kamala-madhye ÷àlãn àóhaka-parimitàn tathà ÷ubhràn ÷àly-aùña-bhàga-parimitàn taõóulàn ÷reùñhàn nyasyet sthàpayet | yad uktaü-
÷àlãn vai karõikàyàü ca nikùipyàóhaka-saümitàn |
taõóulàü÷ ca tad-aùñàü÷àn darbhaiþ kårcaiþ pravinyaset || iti |

tad-upari taõóulopari kårcàkùata-yuktàn darbhàn vinyaset | ku÷a-traya-ghañito brahma-granthiþ kårca-÷abdenocyate kårcaþ ku÷a-muùñir iti tripàñhinaþ | tad-upari kårcopari kç÷ànor vahner da÷a kalà ya-kàràdayo da÷a-varõà àdyàþ prathamà yàsàü tàþ pràdakùiõyena nyaset tad-anantaraü imà da÷a kalà gandhàdibhiþ påjayet |

tà÷ ca-
dhåmràrcir-åùmà-jvalinã-jvàlinã-visphuliïginã |
su÷rãþ suråpà kapilà havya-vahà kavyavahà ||  iti |

prayogas tu dhåmràrciùe nama iti || KrdC_4.13 ||

______________________________

nyaset kumbhaü tatra triguõita-lasat-tantu-kalitaü
japaüs tàraü dhåpaiþ suparimalitaü joïkañamayaiþ |
kabhàdyaiþ kumbhe 'smin ñha-óa-vasitibhir varõa-yugalaiþ
tathànyasyàbhyarcyàs tad-anu kha-maõer dvàda÷a kalàþ  // Krd_4.14 //

tatra da÷a-kalà-maye kårce t¸aram oïkàram uccaran kumbhaü nyaset | kumbhas tu suvarõàdi-nirmitaþ | tad uktam-
sauvarõaü ràjataü vàpi mçõmayaü và yathoditam |
kùàõayed astra-mantreõa kumbhaü samyak sure÷vari || iti |

kãdç÷am ? grãvàyàü triguõità lasantaþ ÷obhamànà ye tantavaþ kanyà-kartita-kàrpàsa-såtràõi taiþ kalitam astra-mantreõa veùñitam | punaþ kãdç÷am ? joïkaña-mayaiþ kçùõàguru-pradhànair dhåpaiþ sudhåpitaü tad-anantaraü khamaõeþ såryasya dvàda÷a-kalà asmin kumbhe nyasya anantaraü påjyàþ | kaiþ ? varõa-yugalaiþ | kãdç÷aiþ ? kabhàdyaiþ ka-kàra-bha-kàràdyaiþ | punaþ kãdç÷aiþ ?  ñha-óa-vasitibhiþ ñha-kàra-óa-kàràvasànaiþ | ayam arthaþ-anuloma-pañhita-ka-kàràdy-ekaikam akùaraü pratiloma-pañhita-bha-kàràdy-ekaikam akùareõa
sahitaü tapiny-àdiùu dvàda÷a-kalàsu saüyojya nyàsàdikaü kàryam | tà÷ ca-

tapanã tàpanã dhåmrà bhràmarã jvàlinã ruciþ |
suùumõà bhogadà vi÷và bodhinã dhàriõã kùamà || iti |

prayogas tu-kaü bhaü tapinyai namaþ | khaü vaü tàinyai namaþ ity àdi kàryam ||14||

______________________________

evaü saïkalpyàgnim àdhàra-råpaü 
bhànuü tadvat kumbha-råpaü vidhij¤aiþ |
nyasyet tasminn akùatàdyaiþ sametaü
kårcaü svarõai ratna-varyaiþ pradãptam  // Krd_4.15 //

evam anena prakàreõàdhàra-råpam agniü saïkalpya tadvat kumbha-råpaü bhànuü vicintya tasmin kumbhe vidhij¤a àgamokta-prakàràbhij¤aþ måla-mantreõàkùatàdyaiþ sahitaü kårcaü pårvokta-lakùaõaiþ suvarõa-ratna-varyair nava-ratnaiþ ÷obhitaü nyaset | tad uktaü bhairaveõa-
etàn nayitvà tan-madhye ÷ukla-puùpaü sitàkùatam |
nava-ratnaü ca kårcaü ca målenaiva vinikùipet || iti || KrdC_4.15 ||

______________________________

atha kvàtha-toyaiþ kùakàràdi-varõair
akàràvasànaiþ samàpårayet tam |
svamantra-trijàpàvasànaü payobhir
gavàü pa¤ca-gavyair jalaiþ kevalair và  // Krd_4.16 //

athànantaraü pãñha-kumbhayor aikyaü vicintya pa¤cà÷ad-varõair oùadhi-toyaiþ palà÷a-tvag-jalaiþ kùãra-druma-tvak-kvàtha-jalair và sarvauùadhi-jalair và gavàü payobhir và pa¤ca-gavyair và kevala-jalaiþ karpåràdi-jalair và tãrtha-jalair và kùa-kàràdi-varõair akàràvasànair viloma-màtçkàbhiþ sva-mantra-trijapàvasànaü måla-mantra-vàra-traya-jap¸antaü yathà syàd evaü pårayet || KrdC_4.16 ||

______________________________

kala÷a-jale 'smin vasu-yuga-saïkhyàþ
svara-gaõa-pårvà nyasatu tathaiva |
uóupa-kalàs tàþ salila-sugandhà-
kùata-sumanobhis tad-anu yajeta  // Krd_4.17 //

tasmin kala÷a-jale uóupa-kalà÷ candra-kalàþ vasu-yuga-saïkhyàþ ùoóa÷a-saïkhyàþ svara-gaõa-pårvà a-kàràdi-varõa-pårvà nyasatu | tad-anu tad-anantaraü tà÷ candra-kalàs tathaiva tenaiva krameõa puùpà¤jalibhiþ påjayet | tà÷ coktàþ-

amçtà mànadà påùà tuùñiþ puùñã ratir dhçtiþ |
÷a÷inã candrikà kàntir jyotsnà ÷rãþ prãtir aïgadà |

pårõà pårõàmçtà ca || iti |

______________________________

adhunà vaiùõava-gandhàùñakam àha-

udãcya-kuùña-kuïkumàmbu-loha-sajjañàmuraiþ |
sa÷ãtam ity udãritaü hareþ priyàùña-gandhakam  // Krd_4.18 //

udãcyam u÷ãraü kuùñaü kuïkumam ambu-bàlà netra-bàlà lohaþ kçùõàgurur jañayà saha murà jañà màüsã ca etaiþ saha ÷ãtaü candanam iti hareþ priya-kàri-gandhàùñakam uktam || KrdC_4.18 ||

______________________________

÷aïkha-påraõam àha-

kvàtha-toya-paripåritodare
saüviloóya vidhinàùña-gandhakam |
soma-sårya-÷ikhinàü pçthak-kalàþ
seca-karma viniyojayet kramàt  // Krd_4.19 //

udare ÷aïkhe vidhinàgamokta-prakàreõa måla-manteõa pårvokta-kvàtha-jalena paripårite gandh¸aùñakaü namo-mantreõa saviloóya dattvà soma-sårya-vahnãnàü kalàþ pçthak samàvàhya seca-karma pràõa-pratiùñhà-karma krameõa viniyojayet kuryàt || KrdC_4.19 ||

______________________________

tadvad àkùara-bhavàs tu kàdibhiù
ñàdibhiþ punar ukàrajàþ kalàþ |
pàdibhir malipijàs tu bindujàþ 
ùàdibhiþ svara-gaõena nàda-jàþ  // Krd_4.20 //

pårvokta-prakàreõa àkùara-bhavà a-kàràkùara-bhavà da÷a kalàþ kàdibhiþ ka-kàràdibhir da÷abhir akùaraiþ sahitàþ punar u-kàra-jà u-kàràkùara-bhavà da÷a kalàþ ñàdibhir da÷abhir akùaraiþ sahitàs tathà malipi-jà ma-kàràkùara-bhavà da÷a kalàþ pàdibhir da÷abhir akùaraiþ sahitàs tathà bindujà bindu-prabhavàþ catasraþ kalàþ ùàdibhi÷ catur-akùaraiþ sahitàþ tathà nàdajà nàda-prabhavàþ ùoóa÷ca kalàþ svara-samåhena ùoóa÷abhiþ svaraiþ sahitàþ ÷aïkha-salile nyasyàþ | tà÷ ca-

sçùñir çddhiþ smçtir medhà kàntir lakùmãr dhçitþ sthirà |
sthitiþ siddhir akàrotthàþ kalà da÷a samãritaþ ||
jarà ca pàlinã ÷àntir ai÷varã rati-kàmike |
varadà hlàdinã prãtir dãrghà cokàra-jàþ kalàþ ||
tãkùõà raudrà bhayà nidrà tantãr kùut krodhanã kriyà |
utkàrã caiva mçtyu÷ ca makàràkùarajàþ kalàþ ||
nivçtti÷ ca pratiùñhà ca vidyà ÷àntis tathaiva ca |
indhikà dãpikà caiva recikà mocikà parà ||
såkùmà  såkùmàmçtà j¤ànàj¤ànà càpy àyanã tathà |
vyàpinã vyoma-råpà ca anantà nàda-sambhavàþ || iti |

prayoga÷ ca kaü sçùñyai nama ity àdi || KrdC_4.20 ||

______________________________

samàvàhanànte 'susaüsthàpanàt pràk
çcas tatra tatràbhijapyà budhena |
samabhyarcya tàs tàþ pçthak tac ca pàtho
'rpayen måla-mantreõa kumbhe yathàvat  // Krd_4.21 //

samàvàhanasyànte 'susaüsthàpanàt pràk pràõa-pratiùñhàyàþ pårvaü tatra tatra sthàne paõóitena dhàryà÷ càbhijapyàþ pañhanãyàþ | ayam arthaþ-÷aïkha-jale 'kàra-prabhava-ka-kàràdi-kalàvàhanànantaraü pràõa-pratiùñhàyàþ pårvaü haüsaþ ÷uciùad iti çcaü pañhet | u-kàra-prabhava-ñadi-kalàvàhanànantaraü pratad viùõuþ iti çcaü pañhet | ma-kàràdi-prabhava-pa-kàràdi-kalàvàhanànantaraü tat savitur ity àdi çcaü pañhet | nàda-prabhava-ta-kàràdi-kalàvàhanànantaraü viùõor yonir ity àdi çcaü pañhet | anantaraü måla-mantraü ÷aïkha-jale vilomena
japet | tàs tàþ kalàþ pçthag ekaika÷aþ yathàvat yathà-vidhi sampåjya tac ca p¸athaþ tac-chaïkhodakaü måla-mantraü pañhitvà kumbhe vinikùipet || KrdC_4.21 ||

______________________________

sahakàra-bodhi-panasa-stavakaiþ
÷atamanyu-vallik-kalitaiþ kala÷am |
pidadhàtu puùpa-phala-taõóulakair
abhipårõayàpi ÷ubha-cakrikayà  // Krd_4.22 //

sahakàra àmraþ | bodhir a÷vatthaþ | panasaþ kaõñaki-phala-vçkùaþ | eteùàü stavakaiþ pallavaiþ ÷atamanyu-valli-kalitair indavallã-baddhaiþ kala÷aü kala÷a-mukhaü suradruma-dhiyà pidadhàtu samàcchàdayatu tathà puùpàdibhiþ paripårõayà ÷ubha-cakrikayà ÷obhamàna-÷aràveõa tad-upari pidadhàt || KrdC_4.22 ||

______________________________

abhiveùñayet tad-anu kumbha-mukhaü
nava-nirmalàü÷uka-yugena budhaþ |
samalaïkçte 'tra kusumàdibhir apy
abhivàhayet parataraü ca mahaþ  // Krd_4.23 //

tad anu tad-anantaraü nåtana-mala-rahita-vastra-dvayena paritþ kumbha-mukham abhiveùñayet | anantaraü kumbhe puùpàdibhir alaïkçte paramotkçùñaü mahas tejaþ påjya-devatà-svaråpam àvàhayet àvàhanàdikaü kuryàt | yathà ÷rã-kçùõehàgaccheha tiùñha iha saünidhehi || KrdC_4.23 ||

______________________________

sakalã-vidhàya kala÷a-stham amuü 
harim arõa-tattva-manu-vinyasanaiþ |
paripåjayed gurur athàvahitaþ 
parivàra-yuktam upacàra-gaõaiþ  // Krd_4.24 //

amuü kala÷asthaü hariü sakalãkçtya devatàïge ùaó-aïgànàü nyàsaþ syàt sakalãkçtir iti | uttamàïgaü vidhàya varõa-tattvam anv iti akùara-maya-tattva-mantra-nyàsaiþ saheti rudradharaþ | arõa iti sçùñi-saühàra-bhedena aïgulyàropaõa-bhedena ca mantra-varõa-vinyàso 'rõa-nyàso manu-nyàsaþ manu-puñita-màtçkà-nyàsa ity arthaþ |  ity àdi-nyàsais tat-tejo-råpa-dharaü sakalaü saguõaü ÷arãraü kuryàd iti bhairava-tripàñhinaþ | vidyàdharo 'py evam àha-pãñþa-nyàsa-kara-nyàsau vinàpi prathama-dvitãya-pañala-prokta-nyàsàdi-jàtair iti | kecit aùñàda÷àkùare pakùe tattva-nyàsa-sthàne mantràkùara-nyàso
draùñavyaþ | athànantaram avahitaþ sàvadhàno guruþ sa-parivàraü àvaraõa-sametam upacàra-gaõaiþ ùoóa÷a-pa¤copacàrànyatamopacàreõa påjayet || KrdC_4.24 ||

______________________________

påjà-kramam àha-

dattvàsanaü svàgatam ity udãyaþ
tathàdhyapàdyàcamanãyakàni |
deyàni pårvaü madhuparka-yå¤ji
nandàtmajàyàcamanàntakàni  // Krd_4.25 //

sthànaü ca vàsa÷ ca vibhåùaõàni
sàïgàya tasmai viniyojya mantrã |
gàtre pavitrair atha gandha-puùpaiþ
pårvaü yajen nyàsa-vidhànato 'sya  // Krd_4.26 //

tasmai sàïgàya nandàtmajàya kçùõàya àsanaü padmàdi-kusuma-råpaü dattvà svàgatam ity udãrya svàgatam iti ÷abdam uccàrya anantaraü pårvaü prathamato 'rghya-pàdyàcamanãyakàni madhuparka-sahitàni deyàni àcamanàntakàni madhu-parkaü dattvà punar àcamanãyaü deyaü snànaü gandha-jalàdibhiþ kàryaü vàso vastra-yugalaü ÷arãre deyaü vibhåùaõàni kuõóalàdãni yathà-sthànaü viniyojyàni | athànantaram asya parame÷varasya gàtre ÷arãre pårvaü prathamataþ pavitraiþ ÷uddhair gandha-puùpair nyàsa-prakàreõa yajet påjayet || KrdC_4.25-26 ||

______________________________

påjà-prakàram evàha-

sçùñi-sthitã svàïga-yugaü ca veõuü
màlàm abhij¤àna-varà÷ma-mukhyau |
målena càtmàrcanavat prapåjya
samarcayed àvaraõàni bhåyaþ  // Krd_4.27 //

varõa-nyàsa-mantrair yathà-kramaü påjayet | oü goü oü namaþ ity àdi | sçùñi-sthitã pårvoktaü svàïga-yugaü pa¤càïga-da÷àïga-nyàsau veõuü màlàü vanamàlàm abhij¤àna-varaü ÷rãvatsalà¤chanam iti a÷ma-mukhyaþ kaustubhaþ | etàni sampåjya målena càtmàrcanavat yathàtmani parame÷vara-påjà måla-mantreõa pa¤ca-kçtvaþ tulasyàdi-puùpà¤jalibhiþ pada-dvayàdiùu kçtà tathà kumbhastham api sampåjya bhåyaþ punar api àvaraõàni vakùyamàõàni påjayet | aùñàda÷àrõa-pakùe sçùñy-àdi-sthàneùu varõa-nyàsa-pada-nyàsànàü påjà kàryeti boddhavyam || KrdC_4.27 ||

______________________________

àvaraõa-påjà-kramam àha-

dikùv atha dàma-sudàmau vasudàmaþ kiïkiõã ca sampåjyàþ |
tejo-råpàs tad-bahiraïgàni ca ke÷areùu samabhiyajet  // Krd_4.28 //

athànantaraü karõikàyàü devasya pårvàdi-catur-dikùu dàmàdaya÷ catvàraþ påjyàþ | kãdç÷àþ ? tejo-råpà dedãpyamànàþ | prayogas tu-oü dàmàya nama ity àdi | dvitãyàvaraõam àha tad-bahir iti | karõikà-koõeùu aïgàni samabhiyajet || KrdC_4.28 ||

______________________________

påjà-vidhànam àha-

hutavaha-nirçti-samãra-÷iva-dikùu hçdàdi-varma-paryantam |
pårvàdi-dikùv athàstraü krameõa gandhàdibhiþ su÷uddha-manàþ  // Krd_4.29 //

agny-àdi-koõa-catuùñayeùu hçdayàdi-kavacàntàni catvàry aïgàni athànantaraü pårvàdi-catur-dikùu astram aïgaü påjayet || KrdC_4.29 ||

______________________________

aïga-devatà-dhyànam àha-     

muktendu-kànta-kuvalaya-
hari-nãla-hutà÷a-sabhàþ pramadàþ |
abhaya-vara-sphurita-karàþ
prasanna-mukhyo 'ïgadevatàþ smaryàþ  // Krd_4.30 //

aïga-devatà dhyeyàþ | kimbhåtàþ ? pramadàþ strã-svabhàvàþ | punaþ kimbhåtàþ ? muktàþ indukànta÷ candrakànta-maõiþ kuvalayaü nãla-padmaü harinãlaþ indranãla-maõiþ hutà÷o vahni÷ ca eteùàü samànàbhà prabhà varõo yàsàntàs tathà | kimbhåtàþ ? abhayena vareõa ca ÷obhitàþ karà yàsàü tàþ | kimbhåtàþ ? prasanna-vadanàþ || KrdC_4.30 ||

 ______________________________

tçtãyam àvaraõam àha-

rukmiõy-àdyà  mahiùãr 
aùñau sampåjayed daleùu tataþ |
dakùiõa-kara-dhçta-kamalà 
vasu-bharita-supàtra-mudritànya-karàþ  // Krd_4.31 //

tatas tad-anantaraü daleùu pårvàdi-patreùu rukmiõy-àdyàþ aùñau mahiùãr mukhyà mahà-devãþ sampåjayet | kimbhåtàþ ? dakùiõa-karair dhçtàni kamalàni yàbhis tàs tathà | punaþ kimbhåtàþ ? vasu-pårita-pàtrair mudritàþ pårità anye vàma-karà yàsàü tàs tathà || KrdC_4.31 ||

 ______________________________
aùñau varõayati-

rukmiõy-àkhyà satyà sa-nàgnijity-àhvayà sunandà ca |
bhåya÷ ca mitravindà sulakùmaõà çkùajà su÷ãlà ca  // Krd_4.32 //

çkùajà jàmbavatã || KrdC_4.32 ||

 ______________________________

tàsàü råpàõi dar÷ayati-

tapanãya-marakatàbhàþ susita-
vicitràmbarà dvi÷as tv etàþ |
pçthu-kuca-bharàlasàïgyà vividha-
maõi-prakara-vilasitàbharaõàþ  // Krd_4.33 //

età rukmiõy-àdyà dvi÷aþ yugma÷aþ krameõa kà¤cana-marakatayor ivàbhà dãptir yàsàü tàs tathà | punaþ kimbhåtàþ ? ÷obhamànàni ÷uklàni nànà-prakàràõi vastràõi yàsàü tàs tathà | punaþ kimbhåtàþ ? acalà ye kucàs teùàü gauraveõa alasàni niùkriyàõi aïgàni yàsàü tàs tathà | punaþ kimbhåtàþ ? nànà-prakàro maõi-prakara indranãlàdi-samåhas teùu vi÷eùeõa ÷obhitàni àbharaõàni yàsàm || KrdC_4.33 ||

 ______________________________

caturthàvaraõam àha-

tato yajed dalàgreùu vasudevaü ca devakãm |
nanda-gopaü ya÷odàü ca balabhadraü subhadrikàm |
gopàn gopã÷ ca govinda-vilãna-mati-locanàn  // Krd_4.34 //

tatas tad-anantaraü dalàgreùu pårvàdi-krameõa vasudevàdãn sampåjayet | kãdç÷àþ ? govinde vilãnà sambaddhà matir locanaü yeùàü te tathà || KrdC_4.34 ||

 ______________________________

eteùàm àyudhà nidar÷ayati-

j¤àna-mudràbhaya-karau pitarau pãta-pàõóarau |
divya-màlyàmbaràlepa-bhåùaõe màtarau punaþ  // Krd_4.35 //

j¤àna-mudrà abhayaü ca kareùu yayos tau pitarau vasudeva-nanda-gopau | kãdç÷au ? haridràbha-÷vetau màtarau devakã-ya÷ode | kãdç÷yau ? divyàni devàrhàõi màlyàmbara-bhåùaõàni yayos tàdç÷yau || KrdC_4.35 ||

 ______________________________

dhàrayantyau ca varadaü pàyasàpårõa-pàtrakam |
aruõà÷yàmale hàra-maõi-kuõóala-maõóite  // Krd_4.36 //

varadaü vara-dànaü mudrà-vi÷eùaü pàyasà-pårõa-pàtraü ca dhàrayantyau | punaþ kimbhåte ? aruõà-÷yàmale | punaþ kãdç÷yau ? hàra-kuõóalàbhyàü ÷obhite || KrdC_4.36 ||

 ______________________________

balaþ ÷aïkhendu-dhavalo musalaü làïgalaü dadhat |
hàlàlolo nãla-vàsà helàvàn eka-kuõóalaþ  // Krd_4.37 //

balo balabhadraþ ÷aïkhendu-dhavalaþ ÷vetaþ làïgalaü musalaü bibhràõaþ | punaþ kãdç÷aþ ? hàlà màdhvã tasyàþ pàne lolaþ ca¤calaþ amçùya-kàrã | punaþ kãdç÷aþ ? nãla-vàsàþ | punaþ kãdç÷aþ ? helàvàn lãlàvàn | punaþ kãdç÷aþ ? eka-kuõóala-dhàrã || KrdC_4.37 ||

 ______________________________

kalàya-÷yàmalà bhadrà subhadrà bhadra-bhåùaõà |
varàbhaya-yutà pãta-vasanà råóha-yauvanà  // Krd_4.38 //

subhadrà kalàya-÷yàmalà bhadrà samãcãnà bhadra-bhåùaõà ÷obhamànàbharaõà | punaþ kimbhåtà ? varàbhaya-yutà | punaþ kimbhåtà ? pãta-vasanà | punaþ kimbhåtà ? prauóha-yauvanà || KrdC_4.38 ||

 ______________________________

veõu-vãõà-vetra-yaùñi-÷aïkha-÷çïgàdi-pàõayaþ |
gopà gopya÷ ca vividha-prabhçtàtta-karàmbujàþ |
mandàràdãü÷ ca tad-bàhye påjayet kalpa-pàdapàn  // Krd_4.39 //

veõur vaü÷ã | vãnà tantrã | vetraü yaùñiþ ÷aïkhaþ ÷çïgàdi nànà-vastu pàõau kare yeùàm evaü vi÷iùñà gopàþ gopyaþ punar nànà-prakàraü yat-pràbhçtam upaóhaukanaü tenàttam àyattaü va÷ãkçtaü karàbjaü yàsàü tàþ | 

pa¤camàvaraõam àha-mandàràdãn iti | tad-bàhye tad-anantaraü mandàràdãn agre vakùyamàõàn kalpa-vçkùàn påjayet || KrdC_4.39 ||

 ______________________________

mandàra-santànaka-pàrijàta-
kalpa-drumàkhyàn karicandanaü ca |
madhye caturdikùv api và¤chitàrtha-
dànaika-dakùàn phala-namra-÷àkhàn  // Krd_4.40 //

tàn evàha mandàreti | kutra kaþ påjanãyaþ tatràha madhye iti | madhye karõikàyàü prathama-parityàge mànàbhàvàt prathama-nirdiùñavat påjà caturdikùu pårvàdi-catur-dikùu etàdç÷àn và¤chità àkàïkùità ye arthàs teùàü dàne ekaü advitãyà dakùàþ tàn tathà phalaiþ namràþ ÷àkhà yeùu tàn | yad và, àkàïkùita-dàne advitãya-samarthàn tathà phalaiþ namràþ ÷àkhà yeùu tàn || KrdC_4.40 ||

 ______________________________

ùaùñhàvaraõam àha-

hari-havya-vàñ-taraõija-kùapàcaràpy
ativàyusoma-÷iva-÷eùa-padmajàn |
prayajet svadikùv amala-dhãþ svajàty adhã-
÷varaheti-patra-parivàra-saüyutàn  // Krd_4.41 //

harir indraþ havya-vàó-agniþ taraõijo yamaþ kùapàcaro ni÷àcaro nirçtiþ appatir varuõaþ vàyuþ somaþ ã÷aþ ÷eùo 'nantaþ padmajo brahmà etàn sva-dikùu pårvàdi-dikùu nirmala-matiþ påjayet | atra nirçti-varuõayor madhye 'nantaü some÷ànayor madhye brahmàõaü svàdikùv atikathanàt anyatra kalpita-pårvàdi-dikùu påjàvagamyate | tad uktam àgamàntare-

devàgre svasya vàpy agre pràcã proktà ca de÷ikaiþ | 
pràcã pràcy eva vij¤eyà muktaye devatàrcanam || iti |

kãdç÷àn ? sva-jàtiþ indratvàdiþ | adhã÷varo 'dhipatiþ hetiþ ÷astraü patraü vàhanaü parivàro gaõaþ etaiþ saüyuktàn eteùàü ca bãjàni uccàrayitavyàni | prayogas tu laü indràya sarva-suràdhipataye sàyudhàya savàhanàya saparivàràya nama evam anyatràpy åhanãyaþ || KrdC_4.41 ||

 ______________________________

idànãü varõam àha-

kapi÷a-kapila-nãla-÷yàmala-÷veta-dhåmrà-
mala-sita-÷uci-raktà varõato vàsavàdyàþ |
kara-kamala-viràjat-svàyudhà divya-ve÷à
vividha-maõi-gaõo 'sra-prasphurad-bhåùaõàóhyàþ  // Krd_4.42 //

kapi÷aþ kanaka-varõaþ kapilas tàmra-varõàbhaþ ÷yàmalaþ kçùõaþ ÷vetaþ ÷uklaþ dhåmro 'sita-bhedaþ amala-sitaþ ÷vetaþ ÷ucir api ÷veta eva rakto lohita ete vàsavàdyàþ varõato varõena yathà-kramaü pårvokta-kramataþ | punaþ kãdç÷aþ ? hasta-padme ÷obhamànàni àyudhàni yeùàü te | punaþ utkçùña-ve÷à nànà-prakàra-maõi-samåhànàü padma-ràgàdãnàm usreõa kiraõena prasphurad-dedãpyamànaü yad bhåùaõaü tenàóhyà upacitàþ ÷obhamànà ity arthaþ  || KrdC_4.42 ||

 ______________________________

saptamàvaraõam àha-

dambholi-÷akty-abhidha-daõóa-kçpàõa-pà÷a-
caõóàïku÷àhvaya-gadà-tri÷ikhàri-padmàþ |
arcyà bahir nija-sulakùita-mauli-yuktàþ
sva-svàyudha-bhaya-samudyata-pàõi-padmaþ  // Krd_4.43 //

dambholir vajraü ÷akty-abhidhaü ÷akti-nàmakam astraü daõóaþ kçpàõaþ khaógaþ caõóàïku÷àhvayaþ ugràïku÷àkhyaþ gadà tri÷ikhaü tri÷ålam ari cakraü padmü ca etàni vahni-vàsavàdito bahiþ sampåjyàni | dambholi-prabhçtayaþ kãdç÷àþ ? nija- sulakùita-mauli-yuktàþ vajràdi-là¤chita-mukuñàþ | punaþ sva-svàyudhair astrair abhayena ca samudyataü sulakùitaü hasta-padmaü yeùàü te tathà  || KrdC_4.43 ||

 ______________________________

vajràdãnàü varõam àha-

kanaka-rajata-toyadàbhra-campà-
ruõahima-nãla-javà-pravàla-bhàsaþ kramataþ |
kramata iti rucà tu vajra-pårvà-
rucira-vilepana-vastra-màlya-bhåùàþ  // Krd_4.44 //

vajra-pårvàþ vajràdyàþ rucà varõena kramato 'nukrameõaivaüråpà j¤eyàþ | punaþ kãdç÷àþ ? kà¤canaü raupyaü toyado meghaþ abhraü campaka-puùpam aruõo raktaþ himaü ÷vetaþ nãlaþ ÷yàmalaþ javà auõóra-puùpaü pravàlo nava-pallavaþ evambhåtà dãptir yeùàü te tathà | punaþ kãdç÷àþ ? ruciraü manoharaü vilepanaü candanàdi vastraü màlyaü bhåùaõaü ca yeùàü te tathà || KrdC_4.44 ||

 ______________________________

pårvoktam upasaüharati-

kathitam àvçti-saptakam acyutà-
rcana-vidhàv iti sarva-sukhàvaham |
prayatàd athavàïga-purandarà-
÷ani-mukhais tritayàvaraõaü tv idam  // Krd_4.45 //

iti pårvokta-prakàreõa viùõu-påjà-vidhau àvaraõa-saptakaü kathitam | kãdç÷aü ? sakala-sukhàrtha-dàyakam | a÷aktaü pratyàha prayajatàd iti | pårvoktà÷aktaþ tritayàvaraõam àvaraõa-traya-sahitaü prayajet | kaiþ ? aïgam indra-vajram etan-mukhair etat pradhànair ity arthaþ || KrdC_4.45 ||

 ______________________________

prakçtam upasaüharan påjàntaram àha-

ity arcayitvà jala-gandha-puùpaiþ
kçùõàùñakenàpy atha kçùõa-påjàm |
kuryàd budhas tàni samàhvayàni
vakùyàmi tàdàdi-namo 'ntikàni  // Krd_4.46 //

iti pårvokta-prakàreõa jala-gandha-puùpaiþ påjayitvà athànantaraü kçùõàùñakena vakùyamàõena budhaþ paõóitaþ kçùõa-påjàü kuryàt tàni | samàhvayàni nàmàni praõavàdi-namo 'ntikàni vakùyamàõàni oü kçùõàya nama ity àdãni || KrdC_4.46 ||

 ______________________________

tàny eva dar÷ayati-

÷rã-kçùõo vàsudeva÷ ca nàràyaõa-samàhvayaþ |
devakã-nandano yadu-÷reùñho vàrùõeya ity api  // Krd_4.47 //
asuràntaka-÷abdànte bhàrahàrãti saptamaþ |
dharma-saüsthàpaka÷ càùñau caturthy-antàþ kramàd ime  // Krd_4.48 //

asuràntaka-÷abdànte bhàra-hàrãty arthaþ | ime kçùõàdayaþ ÷abdàþ kramàd ekaika÷aþ praõavàdyà÷ caturthy-antà namo 'ntakà÷ ca vij¤eyàþ || KrdC_4.47-48 ||

______________________________

atyantà÷aktaü pratyàha-

ebhir evàthavà påjà kartavyà kaüsa-vairiõaþ |
saüsàra-sàgarottãrtyai sarva-kàmàptaye budhaiþ  // Krd_4.49 //

athavà ebhir eva kçùõàdibhiþ ÷abdaiþ kaüsavairiõaþ ÷rã-kçùõasya påjà budhaiþ | paõóitaiþ kartavyà | kim artham ? saüsàra eva sàgaraþ tasya uttãrtyai uttaraõàya | punaþ kim artham ? sakala-manoratha-pràpty-artham || KrdC_4.49 ||

______________________________

dhåpa-dàna-vidhiü dar÷ayati-

sàràïgàre ghçta-vilulitair jarjarai saüvikãrõair
guggulvàdyair ghana-parimalair dhåpam àpàdya mantrã |
dadyàn nãcair danuja-mathanàyàpareõàtha doùõà
ghaõñàü gandhàkùata-kusumakair arcitàü vàdayànaþ  // Krd_4.50 //

sàràïgàre dçóha-kàùñhàïgàre | khàdiràïgàre iti tripàñhinaþ | saüvikãrõaiþ kùiptaiþ guggulv-àdyaiþ guggulu-÷arkarà-madhu-candanàguru-÷ãraiþ ghçta-vilulitair dhçta-plutaiþ  jarjaraiþ kuññanena cårõitair ghana-parimalair nivióa-saurabha-÷àlibhiþ dhåpam àpàdya kçtvà mantrã upàsakaþ nãcair nàbhi-prade÷e danuja-mathanàya gopàla-kçùõàya dadyàt | kiü kurvan ? athànantaram apareõa vàmena doùõà hastena gaja-dhvani-mantra-màtaþ svàheti ghaõñàü vàdayan | kimbhåtàm ? gandhàkùata-puùpaiþ påjitàm || KrdC_4.50 ||

______________________________

dãpa-dàne vidhiü dar÷ayati-

tadvad dãpaü surabhi-ghçta-saüsikta-karpåra-vartyà
dãptaü dçùñyàdy-ativi÷adadhãþ padma-paryantam uccaiþ |
dattvà puùpà¤jalim api ca vidhàyàrpayitvà ca pàdyaü
sàcàmaü kalpayatu vipula-svarõa-pàtre nivedya  // Krd_4.51 //

tadvad àpàdya dãpaü kuryàt | kayà ? surabhi sugandhi yad ghçtaü tena siktà ukùità karpåra-sahità vartis tayà | kãdç÷am ? dçùñyà dãptam | dçùñi-manoharam iti rudradharaþ | padma-paryantaü mastaka-paryantam uccair upari dattvà dçùñyàdãti dakùiõàvartena padma-paryantam | caraõa-kamala-paryantam iti tripàñhinaþ | pàda-paryantam iti kvacit pàñhaþ | anantaraü puùpà¤jalim api ÷irasi dattvà pàdyàcamanãye ca dattvà vipula-svarõa-pàtre bçhat-kanaka-bhàjane naivedyaü kalpayatu sampàdayatu | sàcàmam àcamana-sahitaü prathamaü vadanety àdibhir àcamanaü dattvà anantaraü naivedyaü dadàtv ity arthaþ || KrdC_4.51 ||

______________________________

naivedya-svaråpaü dar÷ayati-

surabhitareõa dugdha-haviùà su÷çtena sità-
samupade÷akai rucira-hçdy-avicitra-rasaiþ |
dadhi-nava-nãta-nåtana-sitopala-påpa-puli-
ghçta-guóa-nàrikela-kadalã-phala-puùpa-rasaiþ  // Krd_4.52 //

atisurabhiõà dugdhànnena su÷çtena supakvena sità-samupade÷akaiþ ÷arkarà-vya¤janaiþ saha | ÷arkarayà saha upadaü÷akair vya¤janair iti tripàñhinaþ | asmin pakùe ÷ucitena sità-samupadaü÷akair iti pàñhaþ | rucira icch¸akaraþ  hçdyaþ susvàdaþ vicitro madhuràdi-raso yeùu taiþ nåtanaü ÷reùñhaü sitopalaü khaõóàdi-prasiddhaü puùpa-raso madhu etair dravyair naivedyaü kalpayatu || KrdC_4.52 ||

______________________________

kiü vi÷iùñaü naivedyaü kalpayatu, tatràha-

astrokùitaü tad-ari-mudrikayàbhirakùya
vàyavyatãyapari÷oùitamagnidoùõà |
sandahya vàma-kara-saudharasàbhipårõaü
mantràmçtãkçtam athàbhimçùan prajapyàt  // Krd_4.53 //

manum aùña÷aþ surabhi-mudrikayà
paripårõam arcayatu gandha-mukhaiþ |
harim arcayed atha kçta-prasavà¤jalir
àsyato 'sya prasarec ca mahaþ  // Krd_4.54 //

måla-mantràstra-mantreõàstràya phaó-ity anena và ukùitaü siktaü cakra-mudrayàbhirakùya vàyavyeti vàyu-bãja-japtodaka-prokùaõa-pari÷oùita-doùam agni-doùõà sandahyeti ram iti vahni-bãjàbhijapta-dakùiõa-kareõa spçùñvà doùàn dagdhvà vàma-kara-saudha-rasàbhipåraõam iti vàma-hastena pidhàya baü-bãja-japenàmçta-rasàbhipårõaü vicintya måla-mantreõàmçta-råpaü vicintyàthànantaraü tad etàdç÷aü naivedyam abhimç÷an spçùñvà manuü mantram aùña÷aþ aùña-vàraü prajapatu surabhi-mudrikayà dhenu-mudrikayà paripårõaü naivedyaü vicintya gandha-mukhaiþ
candanàdyaiþ påjayatu | dàna-prakàraü dar÷ayati-harim ity àdinà | kçta-prasavà¤jalir hariü pratyarcayet naivedya-grahaõàyàsyatas tejo niþsaratv iti pràrthayet | athànantaram asya harer àsyato mukhatas tejo niþsaret prasaratv iti cintayet | naivedye saüyojayed iti tripàñhinaþ || KrdC_4.53-54 ||

______________________________

vãtihotradayitàntam uccaran
måla-mantram atha nikùipej jalam |
arpayet tad amçtàtmakaü havir
dor-yujà sukusumaü samuddharan  // Krd_4.55 //

athànantaraü vãti-hotra-dayitàntaü svàhà-kàràntaü måla-mantram uccaran kiücij jalaü tad-upari kùipet prokùayet | atra svàhànte 'pi mantre punaþ svàhà-pada-prayogaþ kàryaþ etad-balàd eva anantara-dor-yujà hasta-dvayena sa-kusumaü sa-puùpaü samuddharan uttolayan tad-amçtàtmakaü haviþ samarpayet || KrdC_4.55 ||

______________________________

naivedyàrpaõa-mantram àha-

nivedayàmi bhagavate juùàõedaü havir hare |
nivedyàrpaõamantro 'yaü sarvàrcàsu nijàkhyayà  // Krd_4.56 //

ayaü mantraþ sarvàsu devànàü påjàsu nijàkhyayeti hare  ity asmin sthàne yasmai devàya dãyate tan-nàma-grahaõaükartavyam iti nijàkhyà-÷abdàrthaþ | nivedyàkhyayeti kecit || KrdC_4.56 ||

______________________________

bhojanopayogi-mudrà-vi÷eùaü dar÷ayati-

gràsa-mudràü vàma-doùõà vikacotpala-sannibhàm |
pradar÷ayed dakùiõena pràõàdãnàü ca dar÷ayet  // Krd_4.57 //

vàma-doùõà gràsa-mudràü dar÷ayet | kimbhåtàm ? praphullotpala-sadç÷ãm | anantaraü dakùiõa-hastena pràõàdãnàü vakùyamàõàü mudràü dar÷ayed iti || KrdC_4.57 ||

______________________________

spç÷et kaniùñhopakaniùñhe dve
aïguùñha-mårdhnà prathameha mudrà |
tathàparà tarjanã-madhyame syàd
anàmika-madhyamike ca madhyà  // Krd_4.58 //

anàmika-tarjanã-madhyamàþ syàt
tadvac caturthã-sa-kaniùñhikàs taþ |
syàt pa¤camã tadvad iti pradiùñà
pràõàdi-mudrà nija-mantra-yuktàþ  // Krd_4.59 //

kaniùñhopakaniùñhe kaniùñhànàmike dve svàïguùñha-mårdhnà spç÷et | iha mudrà prathamà tathà tarjanã-madhyame svàïguùñha-mårdhnà spç÷et anàmika-madhyamike ca tena spç÷ed evaü vyàna-mudrà anàmà-tarjanã-madhyamàs tena spç÷et | caturthã udànasya tàs tisraþ kaniùñhà-sahitàþ | tadvat svàïguùñha-mårdhnà yadi spç÷et tadà samàna-mudrà ity anena prakàreõa pràõàdi-mudràþ pradiùñàþ kathitàþ | kimbhåtàþ ? yathàyogya-sva-mantra-sahitàþ mantra-sàhityena tàsàü mudràtvaü bhavati bilva-mudràvad ity arthaþ || KrdC_4.58-59 ||

______________________________

ke te mantrà ity àkàïkùàyàü pràõàdãnàü mantràn àha-

pràõàpàna-vyànodàna-samànàþ kramàc caturthy-antàþ |
tàràdhàrà vadhvà ceddhàþ kçùõàdhvanas tv ime manavaþ  // Krd_4.60 //

pràõàdayaþ pa¤ca kramàc caturthã-vibhakti-sahitàþ tathà tàrà-dhàràþ oükàràdhàràþ praõavàdyà ity arthaþ |  tathà kçùõàdhvano 'gner vadhvà priyayà iddhà uddãptàþ sambaddhàþ svàhà-kàràntà ity arthaþ |  evaü ca sati oü pràõàya svàhà ity àdyàþ pa¤ca mantrà bhavatãty arthaþ || KrdC_4.60 ||

______________________________

nivedya-mudràü pradar÷ayan mantraü ca dar÷ayati-

tato nivedya mudrikàü pradhànayà kara-dvaye |
spç÷ann anàmikàü nijaü manuü japan pradar÷ayet  // Krd_4.61 //

tatas tad-anantaraü nivedya-mudràü pradar÷ayet | kiü kurvan ? kara-dvaye karayor anàmikàü pradhànayàïguùñhena spç÷an | punaþ kiü kurvan ? nijaü svãyaü manuü mantraü prajapan || KrdC_4.61 ||


 ______________________________

mantram uddharati-

nandajo 'mbu-manu-bindu-yuï natiþ
pàr÷va-rà-marud-avàtmane ni ca |
ruddha-ïe-yuta-nivedyam àtma-bhår
màsa-pàr÷vam anilas tathà'mi-yuk  // Krd_4.62 //

nandajaþ ñha-kàraþ ambuþ va-kàraþ manuþ au-kàraþ binduþ etair yuktà natir namaþ pàr÷vaþ pa-kàraþ rà iti svaråpaü marut ya-kàraþ avàtmane iti ani svaråpaü ruddhaü iti svaråpaü ïe caturthã aniruddha-÷abda÷ caturthã-yukta ity arthaþ | nivedyam iti trayaþ àtma-bhåþ ka-kàraþ màüso la-kàraþ pàr÷vaþ pa-kàraþ la-kàra-ya-kàràbhyàü yukto 'nilo ya-kàraþ amãti svaråpaü tathà ñhvauü namaþ paryàvàtmane aniruddhàya naivedyaü kalpayàmi iti mantraþ || KrdC_4.62 ||

 ______________________________

maõóalam abhito mantrã
bãjàïkura-bhàjanàni vinyasya |
piùñamayàn api dãpàn
ghçta-pårõàn vinyaset sudãpta-÷ikhàn  // Krd_4.63 //

maõóala-parito bãjàïkura-pàtràõi saüsthàpya tathaiva piùña-kçtàn ghçta-paripårõàn prajvalita-÷ikhàn pradãpàn sthàpayet || KrdC_4.63 ||

 ______________________________

dãkùàïga-homa-vidhiü dar÷ayati-

atha saüskçte hutavahe 'mala-dhãr
abhivàhya samyag abhipåjya harim |
juhuyàt sitàghçta-yutena payaþ
parisàdhitena sita-dãdhitinà  // Krd_4.64 //

aùñottaraü sahasraü samàpya
homaü punar baliü dadyàt |
rà÷iùv adhinàthebhyo
nakùatrebhyas tata÷ ca karaõebhyaþ  // Krd_4.65 //

athànantaraü ÷àstrokta-saüskàraiþ saüskçte vahnau nirmala-buddhiþ yathokta-råpaü harim àvàhya gandhàdibhi÷ ca yathàvidhi sampåjyàùñottara-sahasraü juhuyàt | kena sita-dãdhitinà bhaktena kãdç÷ena payaþ-parisàdhitena dugdha-paripàcitena paramànnenety arthaþ | punaþ kãdç÷ena ? sità-ghçta-yutena ÷arkarà-ghçta-sahitena anantaraü yathokta-homaü samàpyàva÷iùña-paramànnena rà÷iùu meùàdiùu adhinàthebhyo rà÷i-devatàbhyo maïgalàdibhyaþ nakùatrebhyo '÷vinyàdibhyaþ karaõebhyo vavàdibhyo baliü dadyàt | prayogas tu meùa-vç÷cikàdhipataye maïgalàya eùa balir namaþ
evaü vçùa-tulàdhipataye ÷ukràya mithuna-kanyàdhipataye budhàya karkañàdhipataye candràya siühàdhipataye såryàya danur-mãnàdhipataye gurave makara-kumbhàdhipataye ÷anaye eva balir namaþ | evaü a÷vanã-bharaõã-kçttikàpàdãya-meùa-rà÷aye eùa balir nama ity àdi | evaü vavavàlakãlavataitila-gara-vaõija-viùñibhyaþ eùa balir namaþ || KrdC_4.64-65 ||

______________________________

påjànantaraü prakàram àha-

sampàdya pànãya-sudhàü samarpya
dattvàmbha udàsya mukhàrcir àsye
naivedyam uddhçtya nivedya viùvak
senàya pçthvãm upalipya bhåyaþ  // Krd_4.66 //

pànãyam eva dhenu-mudrayà sudhàü kçtvà pànàrthaü kçùõàya samarpyàmbho dattvà jalam àcamanàrthaü dattvà mukhàrcir-deva-mukhàn naivedye 'vatàritaü teja àsye deva-mukhe udvàsya nive÷ya naivedyam uttolya vi÷vaksenàya deva-gaõàya naivedyaü samarpya pçthivãm upalipya || KrdC_4.66 ||

______________________________

gaõóåùa-danta-dhavanàcamanàsya-hasta-
mçjyànulepamukhavàsakamàlya-bhåùàþ |
tàmbålam apy abhisamarpya suvàdya-nçtya-
gãtaiþ sutçptam abhipåjayatàt punar eva  // Krd_4.67 //

bhåyaþ punar api gaõóåùaü culåkodakaü danta-dhavanaü danta-kàùñham | danta-dhavanaü danta-dhàvanam iti tripàñhinaþ | àcamanaü ÷eùàcamane dvir-àcamanam àsya-hastayor mçjyaü mukha-hastayoþ pro¤chana-vastram anulepa÷ candanàdiþ mukhaü vàsyate surabhi kriyate aneneti mukha-vàsaü karpåràdi màlyaü puùpaü bhåùàlaïkaraõaü tàmbålam api samuccaye etàni samarpya punar eva yathà-pårvaü påjà kçtà evaü suvàdya-nçtya-gãtaiþ sutçptaü hariü natvà bhipåjayet || KrdC_4.67 ||

______________________________

gandhàdibhiþ saparivàram athàrgham asmai
dattvà vidhàya kusumà¤jalim àdareõa |
stutvà praõamya ÷irasà culukodakena
svàtmànam arpayatu tac caraõàbja-måle  // Krd_4.68 //

kaiþ ? gandhàdibhiþ saparivàraü pårvoktàvaraõa-sahitam athànantaram asmai haraye arghyaü dattvà àdareõa puùpà¤jaliü dattvà stutvà ÷irasà praõamya sac-caraõàravinda-måle svàtmànaü culukena argha-÷eùa-jalena samarpayatu || KrdC_4.68 ||

______________________________

àtmanaþ samarpaõa-mantram àha ita ity àdinà svàtma-samarpaõe ity antena granthena-

itaþ pårvaü pràõa-buddhi-deha-dharmàdhikàrato jàgrat-svapna-suùupty-avasthàsu manasà vàcà karmaõà hastàbhyàü padbhyàm udareõa ÷i÷nà yat smçtaü yad uktaü yat kçtaü tat sarvaü brahmàrpaõaü bhavatu svàhà màü madãyaü ca sakalaü haraye samyag arpaye oü tat sad iti ca prokta-mantraþ svàtma-samarpaõe ||

______________________________

etac ca mantra-trayaü spaùñatvàn na likhyate-

anusmaran kala÷agam acyutaü japet
sahasrakaü manum atha sàùñakaü budhaþ |
vapuùy atho ditijàjitaþ samàvçtãr
vilàpya tàs tad api nayet sudhàtmatàm  // Krd_4.69 //

athànantaraü budhaþ paõóitaþ kala÷agaü kumbhàdi-niùñhaü hariü cintayan sàùñakam aùña-sahitaü sahasraü manuü  mantraü japet | athànantaraü ditija-jitaþ ÷rã-kçùõasya vapuùi ÷arãre tàþ pårvoktàþ samàvçtãþ àvaraõa-devatà vilàpy vilãnà iti vicintya tad api deva-vapuþ sudhàtmatàm amçtatàü nayet || KrdC_4.69 ||

______________________________

dhvaja-toraõa-dik-kala÷àdi-gatàm
api maõóapa-maõóala-kuõóa-gatàm |
abhiyojya citiü kala÷e kusumaiþ
paripåjya japet punar aùña÷atam  // Krd_4.70 //

kala÷e citiü mantra-devatàü caitanya-råpam abhiyojya kusumaiþ puùpaiþ sampåjya punar aùña-sahitaü ÷ataü japet | kimbhåtàm ? citiü dhvaja-toraõa-dik-kala÷àdi-gatàü na kevalaü dhvajàdi-gatàm api tu maõóale maõóape kuõóa-gatàm || KrdC_4.70 ||

______________________________

atha ÷iùya upoùitaþ prabhàte
kçta-naityaþ susitàmbaraþ suve÷aþ |
dharaõã-dhana-dhànya-gokulair
dhinuyàd vipra-varàn hareþ prasattyaiþ  // Krd_4.71 //

athànantaram upoùitaþ kçtopavàsaþ ÷iùyaþ prabhàte pràtaþ-kàle kçta-nitya-kçtyaþ ÷ukla-vastra-dharaþ suve÷aþ ÷obhana-bhåùaõaþ dharaõã pçthivã dhanaü suvarõàdi dhànyaü vrãhy-àdi gaur dogdhrã dukålaü pañña-vastram etair yathà-yogyaü vipra-varàn bràhmaõa-÷reùñhàn dhinuyàt prãõayet | kim-artham ? hareþ ÷rã-kçùõasya prasàdàrtham || KrdC_4.71 ||

______________________________

bhåyaþ pratarpya praõipatya de÷ikaü
tasmai parasmai puruùàya dehine |
tàü vitta-÷àñhyaü parihçtya dakùiõàü
dattvà tanuü svàü ca samarpayet sudhãþ  // Krd_4.72 //

bhåyaþ punar api pratarpya bràhmaõàn santoùya punaþ kathanam atyanta-tarpaõàrthaü parãtyeti pàñhe pradakùiõã-kçtyety arthaþ | de÷ikaü guruü praõipatya namaskçtya tasmai gurave dehine deha-dhàriõe parasmai puruùàya ÷rã-kçùõàya dhana-÷àñhyaü parihçtya vaibhavànusàreõa tàü prasiddhàü vittàrdhaü caturthàü÷aü và dattvà na tu dakùiõàm iva mantràdànànantaram eva tat-prasaïgàt svàü svãyàü tanuü subuddhiþ samarpayet || KrdC_4.72 ||

______________________________

athàbhiùeka-maõóape sukhopaviùñam àsane |
gurur vi÷odhayed amuü pureva ÷oùaõàdibhiþ  // Krd_4.73 //

athànantaraü gurur amuü ÷iùyaü pureva pårvavad eva ÷oùaõàdibhir bhåta-÷uddhy-àdibhir vi÷odhayet | kãdç÷am ? abhiùeka-maõóape àsane sukhopaviùñam || KrdC_4.73 ||

______________________________

pãñha-nyàsàvasànaü vapuùi vimala-dhãr nyasya tasyàsikàyà
mantreõàbhyarcya dårvàkùata-kusuma-yutàü rocanàü ke nidhàya |
à÷ãrvàdair dvijànàü vi÷ada-pañu-ravair gãta-vàditra-ghoùair
màïgalyair ànayattaü kala÷am abhivçtas tat-samãpaü pratãtaþ  // Krd_4.74 //

tasya ÷iùyasya vapuùi ÷arãre pãñha-nyàsàvasànaü pãñha-nyàsa-paryantaü sakalaü nyàsaü vinyasya àsikàyà àsanasya mantreõàsanaü påjayitvà rocanàü mastake nidhàya tilakaü kàrayitvà | kãdç÷ãü rocanàm ? dårvàkùata-puùpa-sahitàm | anantaraü dvijànàm à÷ãrvàdair gãti-maïgalàdi-÷abdaiþ | kãdç÷air etaiþ ? vi÷ada-pañu-ravaiþ spaùñottama-÷abdaiþ tathà anyair api màïgalyair maïgalasyopayuktaiþ sahitaü taü kala÷am abhivçta àcàryatvena vçtaþ tat-samãpaü ÷iùya-samãpam ànayet | kãdç÷aþ ? ÷iùyàtmãyatayà pratãto vi÷vàsànvito yaþ
ka÷cid ity arthaþ || KrdC_4.74 ||

______________________________

tenàbhilãna-maõi-mantra-mahauùadhena
dhàmnà peraõa paramàmçta-råpa-bhàjà |
sampårayan vapur amuùya tato vitanvan
tat-sàmarasyamabhiùecayatàd yathàvat  // Krd_4.75 //

kumbhasya palvalàn ÷iùya-÷irasi nidhàya tena kalasenety arthàd yathàvat yathà-yukta-prakàreõàbhiùecayet abhiùecanaü kuryàt | tad uktam-

vidhivat kumbham uddhçtya tan-mukhasthàn sura-drumàn |
÷i÷oþ ÷irasi vinyasya màtçkàü manasà japet || iti |

kimbhåtena ? abhilãnaþ saülãnaþ maõir nava-ratnàni mantraþ çk mahauùadhaü divya-pippalã-prabhçti yatra tena | kãdç÷ena ? pareõa dhàmnà para-tejaþ-svaråpeõa | punaþ kãdç÷ena ? paramàmçta-råpa-bhàjà paramàmçta-råpa-mayena | kiü kurvan ? amuùya ÷i÷or vapuþ ÷arãraü pårayan | kiü kurvan ? tatas tad-anantaraü tat-sàmarasyaü tena tena tejo-råpeõa kala÷aikyaü vitanvan || KrdC_4.75 ||

______________________________

abhiùekam àha-

kùàdyair àntair varõair abhipårõa-tanus trir ukta-mantràntaiþ |
parihita-sitatara-vamana-dvitãyo vàcaüyamaþ samàcàntaþ  // Krd_4.76 //

kùa-àdir yeùàü taiþ àntaiþ a-kàrànto yeùàü tair varõair màtçkàkùarair måla-mantra-tri-japàvasànair abhiùikta-÷arãraþ ÷iùyaþ dhçta-navãnàti÷ukla-vasana-yugalaþ maunã kçta-dvir-àcamanaþ || KrdC_4.76 ||

______________________________

bahu÷aþ praõamya de÷ika-nàmànaü harim athopasaïgamya |
tad-dakùiõata upàstàm abhimukham ekàgra-mànasaþ ÷iùyaþ  // Krd_4.77 //

bahu-vàraü de÷ika-nàmànaü guru-råpaü harim natvà athànantaram upasaïgçhya guru-caraõau vyatyasta-hasta-dvayaü kçtvà tad-dakùiõato guru-dakùiõe abhimukhaü guru-saümukham ekàgra-mànasaþ eka-cittas tiùñhet upavi÷et || KrdC_4.77 ||

______________________________

nyàsair yathàvidhi tam acyuta-sàdvidhàya
gadnhàkùatàdibhir alaïkçta-varùmaõo 'sya |
çùy-àdi-yuktam atha mantra-varaü yathàvad
bråyàt tri÷o gurur anarghyam avàma-kareõa  // Krd_4.78 //

athànantaraü yathà-vidhi yathokta-prakàreõa nyàsaiþ pa¤càïga-nyàsàdibhiþ te ÷iùyam acyuta-sàd-vidhàya ÷rã-kçùõa-råpaü kçtvà gandhàkùata-puùpaiþ vibhåùita-÷arãrasyàsya avàma-karõe dakùiõa-karõe çùi-cchando-devatà-sahitam anarghyam amålyaü mantra-varaü mantra-÷reùñhaü tri÷aþ tri-vàraü bråyàt yathàvat yathokta-prakàreõa sa ca prakàraþ prathamaü dakùiõa-haste gurur jalaü dadàti amuka-mantraü dadàmãti anena ÷iùyo 'pi dadasva iti bråyàt tato mantraü dadyàd iti atràva÷yaü vàra-trayaü guruõà mantraþ
pañhanãyaþ datte yàvac chiùyasya mantraþ svàyatto bhavati tàvat pañhanãya iti || KrdC_4.78 ||

______________________________

mantra-grahaõànantaraü ÷iùya-kçtyaü dar÷ayati-

guruõà vidhivat prasàditaü
manum aùñordhva-÷ataü prajapya bhåyaþ |
abhivàdya tataþ ÷çõotu samyak
samayàn bhakti-bhareõa namra-mårtiþ  // Krd_4.79 //

yathà-vidhi guruõà hetunà pràptaü mantraü prasàdhitam anugraheõa dattam iti tripàñhinaþ | aùñau årdhvaü yasya tasya tad aùñàdhika-÷ataü prajapya bhåyaþ punar api gurum abhivàdyaü namaskçtya daõóavat praõamya tato gurutaþ samayàn àcàràn samyak kçtvà ÷çõotu yat tu vidyàm aùña-kçtvo japed iti tat-tan-nyåna-saïkhyà-kala-japa-niùedha-param | kãdç÷aþ ? bhaktyàti÷ayena namra-÷arãraþ || KrdC_4.79 ||

______________________________

mantra-dànànantaraü guru-kçtyam àha-

dattvà ÷iùyàya manuü nyasyàtha guruþ kçtàtma-yajana-vidhiþ |
aùñottaraü sahasraü sva-÷aktihànya-navàptaye japyàt  // Krd_4.80 //

athànantaraü guruþ ÷iùyàya mantraü dattvà nyasya nyàsàdikaü kçtvà kçtàtma-yajana-vidhiþ kçtàbhyantara-yàgaþ aùñàdhikaü sahasraü sva-sàmarthya-hàny-anavàptaye sva-sàmarthya-rakùàrthaü datta-mantraü japet || KrdC_4.80 ||

______________________________

÷iùya-kçtyam àha-

kumbhàdikaü ca sakalaü gurave samarpya
sambhojayed dvija-varàn api bhojya-jàtaiþ |
kurvantyh anena vidhinà ya ihàbhiùekaü
te sampadàü nilayanaü hi ta eva dhanyàþ  // Krd_4.81 //

kumbhàdikaü sakalaü maõóala-sahitaü maõóapàvasthita-dravyaü gurave samarpya dattvà bhojya-samåhair dvija-÷reùñhàn santoùayet etat-karaõasya phalam àha-iha jagati anena vidhinà anayà paripàñyà ye abhiùekaü kurvanti te sampadàü sarva-samçddhãnàü nilayanaü sthànaü ta eva dhanyàþ puruùàrtha-bhàginaþ || KrdC_4.81 ||

______________________________

uktam artham upasaüharati-

saïkùipya kiücid udità dãkùà
saüsmaraõàya hi vi÷ada-dhiyàm |
etàü pravi÷ya mantrã sarvàn
japej juhotu yajec ca manån  // Krd_4.82 //

kiücit saïkùipya dãkùà uktà kathità vi÷ada-dhiyàü nirmala-buddhãnàü saüsmaraõàya etàü dãkùàü pravi÷ya pràpya mantrã sàdhakaþ sarvàn mantràn japet yajej juhotu || KrdC_4.82 ||

iti ÷rã-ke÷avàcàrya-viracitàyàü krama-dãpikàyàü
dãkùà-påjà-nàma caturtha-pañalaþ 
||4||


**************************************************************************



(5)
pa¤camaþ pañalaþ

adhunà dãkùitasya mantra-vidhiü dar÷ayati-

caitre kçtvaitan màsi karmàccha-pakùe
puõya-rkùe bhåyo de÷ikàt pràpya dãkùàm |
tenànuj¤àtaþ pårva-sevàü dvitãye
màsi dvàda÷yàm àrabhetàmalàyàm  // Krd_5.1 //

caitre màsi puõya-rkùe ÷ubha-nakùatre accha-pakùe ÷ukla-pakùe etat karma mantra-dãkùàtmakaü karma kçtvà bhåyaþ punar api de÷ikàt guror dãkùàü mantropade÷aü pràpyànantaraü tena guruõànuj¤àtaþ dvitãye màsi vai÷àkhe dvàda÷yàm tithau pårva-sevàü pura÷caraõam àrabhet | caitre duþkhàya dãkùà syàt iti vacanaü gopàla-mantra-bhinna-dãkùa-viùayam || KrdC_5.1 ||

______________________________

kçtvà snànàdyaü karma dehàrcanàntaü
vartmà÷ritya pràg ãritaü mantri-mukhyaþ |
÷uddho maunã san brahmacàrã ni÷à÷ã
japyàc chàntàtmà ÷uddha-padmàkùa-dàmnà  // Krd_5.2 //

kçtveti | mantri-mukhyaþ sàdhakaþ snànam àrabhyàtma-yogàntaü karma kçtvà pràg ãritaü vartmà÷ritya pårvokta-påjà-prakàram à÷ritya ÷uddho gàyatrã-japena niùpàpo bràhmaõàdy-ukta-bàhyàntara-÷auca-yukto maunã vàg-yato brahmacàrã aùña-vidha-maithuna-tyàgã ni÷à÷ã ràtri-bhojã ÷àntàtmà anuddhata-cittaþ ÷ukla-padma-bãja-màlayà japyàt | 

atraivam àgamàntaroktaü boddhavyam | ÷ubhe dine kro÷aü kro÷a-dvayaü và kùetraü vihàràrthaü parikalpya kùãra-druma-bhava-vitasti-parimitàùña-kãlakàþ pratyekam ekadaiva và da÷a-kçtvaþ ÷ata-kçtvo và japitvà aùña-dig-devatàþ sampåjya madhye kùetre kùetra-pàla-baliü dattvà påjàü kçtvà pårvàdy-aùña-dikùu tàn nikhanyàt tatra tatra tat-tan-nàmnà dik-pati-baliü ca dattvà dãpakaü ca dattvà japa-pårva-divase eka-bhojanam upavàso và guruü bràhmaõàü÷ ca tarpayet | 

tathà ca sanat-kumàra-kalpe-
vipràü÷ ca bhojayed anna-bhojanàcchàdanàdibhiþ |
bahubhir vastra-bhåùàbhiþ sampåjya gurum àtmanaþ |
àrabheta japaü pa÷càt tad-anuj¤à-puraþsaram || iti |

tato 'grima-dine snànàdikaü kçtvà saïkalpaü kuryàt oü adyoü nama ity àdy uccàryàmuka-mantrasya siddhi-kàma iyat saïkhyàka-japa-tad-da÷àü÷àmuka-dravya-homa-tad-da÷àü÷àmuka-dravya-tarpaõa-tad-da÷àü÷àmukàbhiùeka-tad-da÷àü÷a-bràhmaõa-sampradànaka-bhojya-dànàtmaka-pura÷caraõa-karma kariùye iti saïkalpaü kuryàt | tato mantra-rùi-chando-devatànàü kàma-sthàne pura÷caraõa-jape viniyoga iti | jape càyaü niyamaþ-

       nairantarya-vidhiþ prokto na dinaü vyatilaïghayet |
÷ayanaü darbha-÷ayyàyàü ÷uciþ prayata-mànasaþ |
divasàtikrame doùaþ siddhi-bàdhaþ prajàyate ||

nàradãye-
÷anaiþ ÷anair avispaùñaü na drutaü na vilambitam |
na nyånaü nàdhikaü vàpi japaü kuryàd dine dine ||

tathànyatra-
ananya-mànasaþ pràtaþ kàlàn madhyandinàvadhi |

nàradãye tathaiva ca-
na vadan na svapan gacchan nànyat kim api saüsmaran |
na kùuj-jçmbhaõa-hikkàdi-vikalã-kçta-mànasaþ ||
mantra-siddhim avàpnoti tasmàd yatna-paro bhavet |
uùõãùo ka¤cukã nagno mukta-ke÷aþ tathaiva ca ||
prasàrita-pàõi-pàdo nocca-pàdàsano bhavet ||

tathà vai÷ampàyana-saühitàyàm-
snànaü tri-savanaü proktam a÷aktau dviþ sakçt tathà |
asnàtasya phalaü nàsti na và tarpayataþ pitén ||
nàsatyam abhibhàùeta nendriyàõi pralobhayet |
÷ayanaü darbha-÷ayyàyàü ÷uciþ prayata-mànasaþ ||
tad-vàsaþ kùàlayen nityam anyathà vighnam àvahet |
naikavàsà japen mantraü bahu-vastrã kadàcana ||
upary-adho bahir vastre pura÷caraõa-kçd bhajet ||

tathà nàradãye-
strã-÷ådràbhyàü na sambhàùed ràtrau japa-paro na ca |
japen na sandhyà-kàleùu pradoùe nobhayeùu ca |
bràhmaõànãta-vastra-÷uddha-jalena karmakçd bhavet || iti || KrdC_5.2 ||

______________________________

api tu kçtyam àha-

tanvan ÷u÷råùàü goùu tàbhyaþ prayacchan
gràsaü bhåteùu prodvaha÷ cànukampàm |
mantràdhiùñhàtriü devatàü vandamàno
durgàü dubodha-dhvànta-bhànuü guruü ca  // Krd_5.3 //

goùu ÷u÷råùàü go-paricaryàü dhåma-kaõóåyanàdi-råpàü sevàü vistàrayan | kiü kurvan ? tàbhyo gobhyo gràsa ü prayacchan gopàla-mantra eva gràsàdikam atropàdànàd anyatrànukte÷ ca | bhåteùu pràõiùu karuõàü dhàrayan mantràdhiùñhàtç-devatàü durgàm aj¤ànàndhakàra-såryaü guruü ca vandamànaþ || KrdC_5.3 ||

______________________________

kurvann àtmãyaü karma varõà÷rama-sthaü
mantraü japtvà triþ snàna-kàle 'bhiùi¤cet |
àcàman pàthas-tattva-saïkhyà-prajaptaü
bhu¤jàna÷ cànnaü sapta-japtà¤canàdi  // Krd_5.4 //

svãyaü varõà÷ramoktaü karma kurvan àtmãyaü àtmano yo varõo bràhmaõàdir yo và÷ramo brahmacaryàdis tatra tatrasthaü karma vihitaü tat tat kurvann ity arthaþ | mantra-japta-jalena kàle vàra-trayaü svàtmànam abhiùi¤cet tattva-saïkhyà-prajaptaü dvàtriü÷at-saïkhyà-prajaptaü pa¤ca-viü÷ati-prajaptaü và tathà jalam àcàman ittham evànnaü bhu¤jànaþ | punaþ kãdç÷aþ ? sapta-japtam a¤janàdi-kajjalàdi yasya sa tathà àdi-÷abdena gandha-màlyàdãnàü parigrahaþ | a¤janàdya iti kvacit pàñhaþ || KrdC_5.4 ||

______________________________

japa-sthànam àha-

adreþ ÷çïge nadyàs tañe bilva-måle
toye hçdaghne gokula-viùõu-gehe |
a÷vatthàdhastàd ambudhe÷ càpi tãre
sthàneùv eteùv àsãna ekaika÷as tu  // Krd_5.5 //

prajaped ayuta-catuùkaü da÷àkùaraü manu-varaü pçthak krama÷aþ |
aùñàda÷àkùaraü ced ayuta-dvayam ity udãrità saïkhyà  // Krd_5.6 //

parvata-÷çïge nadã-tãre bilva-vçkùa-samãpa-de÷e  hçdaya-pramàõa-jale goùñhe viùõu-pratimàdhiùñhita-gehe pippala-vçkùa-samãpa-de÷e samudrasya tãre aùñasu sthàneùu àsãna upaviùñaþ ekaika÷aþ ekaikasmin sthàne sthàneùu krama÷aþ krameõa pçthak ayuta-catuùkaü kçtvà da÷àkùara-mantraü japet yadàùñàda÷àkùara-mantraþ tadàyuta-dvayaü kçtvà iti japa-saïkhyodãrità atra na pratisthànam ayuta-catuùkàyuta-dvaya-japaþ kintu yathà japtavyaü yena sarvatra japena tàvaty eva saïkhyà bhavati anyathàùñasu sthàneùu japenàùñàda÷àksare
ùoóa÷àyuta-japaþ syàt | prapa¤ca-sàre 'pi-ayuta-dvitayàvadhi-japaþ syàd iti | yadyapy aùñàda÷àkùare iyaü saïkhyà tathàpi tulya-nyàyàd da÷àkùare 'pi iyam eva vyavastheti rudradharaþ || KrdC_5.5-6 ||
 
______________________________

ukteùu sthàneùåuy krameõàhàra-niyamam àha-

÷àkaü målaü phalaü go-stana-bhava-dadhinã bhaikùam annaü ca saktuü
dugdhànnaü cety adànaþ kùiti-dhara-÷ikharàdau kramàt sthàna-bhede |
ekaü caiùàm a÷aktau gaditam iha mayà pårvàsevà-vidhànaü
nirvçtte 'smin puna÷ ca prajapatu vidhivat siddhaye sàdhake÷aþ  // Krd_5.7 //

kùiti-dhara-÷ikharàdau pårvokta-parvata-÷çïgàdau sthàna-vi÷eùe kramàd ekaikaü krameõa vihitaü ÷àkaü vàstukàdi målaü ÷åraõàdi phalaü àmràdi go-stana-bhavaü dugdhaü dadhi ca dvandvaþ bhaikùaü bhikùàta upalabdham annaü ca pra÷astaü haimatikaü sitàsvinnaü saktuü bhçùña-yava-cårõaü dugdhànnaü pàyasaü adàno bhakùamàõo japaü kuryàt mitodanam |

       ÷astànnaü ca sama÷nãyàn mantra-siddhi-samãhayà |
tasmàn nityaü prayatnena ÷astànnà÷ã bhaven naraþ || iti |

a÷aktaü praty àha-ekam iti | a÷aktau caiùàm adri-÷çïgàdy-aùña-sthànànàü madhye ekaü sthànaü samà÷ritya ÷àkàdy-aùña-vidheùv ekaü bhojanam à÷ritya japaü kuryàt | tad uktaü nàradãye-

mçdu koùõaü supakvaü ca kuryàd vai laghu-bhojanam |
nendriyàõàü yathà vçddhis tathà bhu¤jãta sàdhakaþ ||
yad và tad và parityàjyaü duùñànàü saïgamaü tathà ||

iha granthe pårva-sevàvidhànaü mayà gaditaü kathitam asminn nivçtte sampårõe pura÷caraõa-jape puna÷ ca prajapatu siddhaye vi÷iùña-phala-siddhaye vidhivat yathokta-prakàreõa atra kecid asmin pårva-sevàrambhe karmaõi nirvçtte samàpte punaþ pura÷caraõa-japaü karotv ity àhuþ || KrdC_5.7 ||

______________________________

dehàrcanànte dina÷o dinàdau
dãkùokta-màrgànyataraü vidhànam |
à÷ritya kçùõaü prayajed vivikte
gehe niùaõõo huta-÷iùña-bhojã  // Krd_5.8 //

dehàrcanànte deha-påjàvasàne dina÷aþ pratidinaü dinàdau pràtar dãkùokta-màrgeùu ùoóa÷a-pa¤copacàràdiùu anyataram ekaü vartmà÷ritya kçùõaü prayajet påjayatu àvaraõa-bhedàd vartma-bhedaþ | kãdç÷aþ ? vivikta ekànte gçhe niùaõõa upaviùñaþ | punaþ kãdç÷aþ ? huta-÷iùña-bhojã pràtyahika-japa-da÷àü÷a-homàva÷iùña-bhojã || KrdC_5.8 ||

______________________________

prakàràntaram api mahate phalàya pura÷caraõam àha-da÷a-lakùam iti rudradharaþ | vayaü tu pa÷yàmaþ | prakçta-yathokta-pura÷caraõam àha-

da÷a-lakùam akùaya-phala-pradaü manuü
pratijapya ÷ikùita-matir da÷àkùaram |
juhuyàd guóàjya-madhu-samplutair navair
aruõàmbujair hutavahe da÷àyutam  // Krd_5.9 //

÷uddha-matiþ sàdhakaþ akùaya-phaladaü mokùa-phalaü da÷àkùaraü manuü da÷a-lakùaü pratijapya hutavahe saüskçtàgnau aruõàmbujair aruõa-kamalair da÷à-yutaü lakùam ekaü juhuyàt | kãdç÷aiþ ?  guóàjya-madhu-samplutaiþ guóa-ghçta-madhu-saüyuktaiþ || KrdC_5.9 ||

______________________________

÷uùira-yugala-varõaü cen manuü pa¤ca-lakùaü
prajapatu juhuyàc ca prokta-kptyàrdha-lakùam |
amala-matir alàbhe pàyasair ambujànàü
sahita-ghçta-sitair evàrabhed dhoma-karma  // Krd_5.10 //

÷uùira-yugala-varõaü ÷uùiraü chidraü nava-saïkhyàtmakaü tasya yugalaü dvandvaü aùñàda÷àkùaraü japet tadà pa¤ca-lakùaü prajapatu prokta-kptyà pårvokta-paripàñyà càrdha-lakùam juhuyàt yathokta-homa-dravyàlàbhe dravyàntaram àha amala-matir iti ÷uddha-matiþ ambujànàü padmànàm alàbhe 'pràptau pàyasaiþ paramànnair homam àrabheta | kãdç÷aiþ ? sahite ghçta-site yeùu taiþ ghçta-÷arkarà-sahitair ity arthaþ |  svàhàntena homa-påjeti sarvatra boddhavyaü homàde÷ cànuùñhàna-prakàro mat-kçta-homànuùñhàna-paddhater avagantavyaþ | nàradãye,
yathà-
       japasya tu da÷àü÷ena homaþ kàryo dine dine |
       athavà lakùa-paryantaü homaþ kàryo vipa÷cità || iti || KrdC_5.10 ||

______________________________

homà÷aktaü pratyàha-

asaktànàü home nigama-rasanàgendra-guõito
japaþ kàrya÷ ceti divja-nçpa-vi÷àm àhur apare |
sahoma÷ ced eùàü sama iha japo homa-rahito
ya ukto varõànàü sa khalu vihitas tac-cala-dç÷àm  // Krd_5.11 //

tàvad dravyàdy-asampattyà homa-karmaõi asamarthànàü bràhmaõa-kùatriya-vai÷yànàü yathà-sàïkhyaü nigamà vedà÷ catvàraþ rasàþ ùañ nàgendrà aùñau etair guõitair japyo 'nuùñheya ity apare àcàryà àhuþ | tatra kçta eva japaþ etair guõita iti rudradharaþ | vastutas tu-
homà÷aktau japaü kuryàd dhoma-saïkhyà-caturguõam |
ùaó-guõaü càùña-guõitaü yathà-saïkhyaü dvijàtayaþ ||
iti pura÷caraõa-candrikoktam eva yuktaü pa÷yàmaþ |
homa-karmaõy a÷aktànàü vipràõàü dviguõo japaþ |
itareùàü tu varõànàü triguõo hi vidhãyate || iti | 

eteùàü matàpekùayà apara ity uktam | eteùàü ca mate tarpaõàdi-vyatirekeõa måla-bhåta-japa-dviguõa-japenaiva pura÷caraõa-siddhir bhavati tathaiva granthàntare 'bhidhànàt | eùàü bràhmaõàdãnàü homa-sahita÷ cej japaþ tadà trayàõàm api ayuta-catuùñayàdi-samànam eva varõànàü bràhmaõàdãnàü homa-rahito ya ukto japaþ | atra homa-rahito ya÷ caturguõo japa iti bhairava-tripàñhinaþ | sa eva tac-cala-dç÷àü tat-patnãnàü vihitaþ || KrdC_5.11 ||

sanàtanaþ : home asamarthànàü vipra-kùatriya-vai÷yànàü yathà-saïkhyaü nigamàdevà÷ catvàraþ, rasàþ ùañ nàgendrà aùñau, etair guõito japaþ kàryaþ | tv-arthe và-÷abdaþ | apara iti-homa-karmaõy asugamam eveti || (hbv 17.205 ñãkà)

______________________________

÷ådraü praty àha-

yaü varõam à÷rito yaþ ÷ådraþ sa ca tan-nata-bhruvàm |
vidadhãta japaü vidhivac chraddhàvàn bhakti-bharàvanamra-tanuþ  // Krd_5.12 //

bràhmaõàdãnàü madhye yaü varõaü ÷ådraþ samà÷ritaþ sa tan-nata-bhruvàü teùàm eva dvijàty-àdãnàü strãõàü vihitaü japaü vidhivat kathita-prakàreõa vihitaü kuryàt | kãdç÷aþ ? ÷raddhà-yutaþ | punaþ kãdç÷aþ ? bhakti-bhareõa bhakty-ati÷ayena namro tanuþ ÷arãraü yasya sa tathà | japa÷ càyaü homa-rahita iti rudradharaþ || KrdC_5.12 ||

______________________________

pura÷caraõotttara-kçtyam àha-

punar abhiùikto guruõà vidhivad vi÷ràõya dakùiõàü tasmai |
abhyavahàrya ca vipràn vibhavaiþ samprãõayec ca bhakti-yutaþ  // Krd_5.13 //

guruõà punar api vidhivat yathokta-vidhinà abhiùiktaþ kçtàbhiùekaþ tasmai gurave dakùiõàü vi÷ràõya dattvà vipràn abhyavahàrya bhojayitvà bhakti-yutaþ san samprãõayet dhana-dhànyàdibhiþ prãtiü kuryàt || KrdC_5.13 ||

______________________________

siddha-mantrasya kçtyam àha-

iti mantra-vara-dvitayànyataraü
parisàdhya japàdibhir acyuta-dhãþ |
prajapet savana-tritaye dina÷o
vidhinàtha mukundam amanda-matiþ  // Krd_5.14 //

ity anena prakàreõa mantra-dvitayànyataraü mantra-dvitayayor madhye ekaü japàdibhir japa-påjà-homa-tarpaõàdibhiþ parisàdhya sàdhayitvà acyuta-dhãr acyute ÷rã-kçùõe dhãr buddhir yasya sa tathà | yad và, acyutà na kùarità viùõau buddhir yasya sa tathà savana-tritaye sandhyàdi-traye dina÷aþ pratidinaü vidhinà ukta-prakàreõa mukundaü kçùõaü prayajet påjayatu amanda-matiþ ÷uddha-matiþ || KrdC_5.14 ||

______________________________

påjàyàü pràtaþ-kàlika-dhyànam àha-

atha ÷rãmad-udyàna-saüvãta-haima-
sthalodbhàsi-ratna-sphuran-maõóapàntaþ |
lasat-kalpa-vçkùàdha uddãpta-ratna-
sthalã-dhiùñhitàmbhoja-pãñhàdhiråóham  // Krd_5.15 //

sapta-÷lokàntaü kulakam | athànantaraü bhakti-namraþ bhakty-ati÷ayena namra-dehaþ prage pràtaþ-kàle kathita-råpaü kçùõam anusmçtya dhyàtvà tad-aïgendra-vajràdibhiþ tasya kçùõasyàïgàni pårvoktàni hçdayàdãni indràdayo da÷a dik-pàlàþ vajràdayas tad-àyudhàni ca taiþ saha påjayitvà taü kçùõaü sità ÷arkarà mocà kadalã-vi÷eùaþ haiyaïgavãnaü sadyo-jàta-ghçtam | ebhis tathà dadhnà vimi÷reõa dadhi-saüyuktena dogdhena pàyasena ca mantrã samprãõayet | kãdç÷aü ? ÷rãmat ÷obhà-yuktaü yad udyànaü krãóà-vanaü tena saüvãtaü veùñitaü
yad-dhaima-sthalaü lasat-kà¤cana-bhåmis tatrodbhàsãni udgata-kiraõàni yàni yàni ratnàni taiþ sphurat dedãpyamàno yo maõóapas tasyàntar-madhye dedãpyamàno yaþ kalpa-vçkùas tasyàdha÷ chàyàyàm udgatà dãptir yasya tàdç÷aü ratna-mayaü yat sthànaü tad-adhiùñhitaü tatràvasthitaü yad ambhojaü padyaü tad eva pãñhaü tatràdhiråóham upaviùñam || KrdC_5.15 ||

______________________________

mahà-nãla-nãlàbham atyanta-bàlaü
guóa-snigdha-vaktrànta-visrasta-ke÷am |
ali-vràta-paryàkulotphulla-padma-
pramugdhànanaü ÷rãmad indãvaràkùam  // Krd_5.16 //

punaþ kãdç÷aü ? mahà-nãla indra-nãlaþ | tadvan nãlàbhaü ÷yàmam | punar atyanta-bàlaü pa¤ca-vàrùikam | punaþ, guóàþ kuñilàþ snigdhàþ cikkaõàþ karõànte kapole visrastàþ paryàkulàþ | vaktrànteti pàñhe visrastà mukhàvalambitàþ ke÷à yasya tam | ali-vràtena bhramara-samåhena paryàkulaü ca¤calaü vyàptaü và yat phullaü vikasitaü padmaü tadvat pramugdhaü manoharaü ànanaü mukhaü yasya tam | punaþ kãdç÷aü ?  ÷rãmat doùa-rahitaü yad indãvaraü nãla-padmaü tat-sadç÷e akùiõã
yasya tam || KrdC_5.16 ||

______________________________


punaþ kãdç÷aü ? 

calat-kuõóalollàsi-samphulla-gaõóaü
sughoõaü su÷oõàdharaü susmitàsyam |
anekà÷mara÷my-ullasat-kaõñha-bhåùà-
lasantaü vahantaü nakhaü pauõóarãkam  // Krd_5.17 //

ca¤cale ye kuõóale tàbhyàm unnatau ullasitau ÷obhamànau samphullau vikà÷itau gaõóau yasya tam | punaþ ÷obhamànà ghoõà nàsà yasya tam | punaþ su÷oõo lohito 'dharo yasya tam | punaþ ÷obhanaü yat smitam ãùad-dhàsas tad-yuktam àsyaü yasya tam | punaþ anekàni yàny a÷màni indranãla-prabhçtãni ratnàni teùàü ye ra÷mayaþ kiraõàþ tair ullasantã yà kaõñha-bhåùà tayà lasantaü ÷obhamànam | punaþ pauõóarãkaü vyàghra-sambandhi-nakhaü vahantaü dhàrayantam || KrdC_5.17 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 

samuddhåsaroraþ-sthalaü dhenu-dhålyàþ
supuùñàïgam aùñàpadàkalpa-dãptam |
kañãra-sthale càru-jaïghànta-yugme
pinaddhaü kvaõat-kiïkiõã-jàla-dàmnà  // Krd_5.18 //

dhenu-dhålyà go-rajasà samuddhåsaraü dhåsaritam uraþ-sthalaü yasya taü gavàm anugamanàt suùñhu puùñam aïgaü yasya tam | kãdç÷aü ? aùñàpadàkalpa-dãptaü suvarõa-ghañitàlaïkàreõa ÷obhamànam | punaþ kãdç÷aü ?  kvaõat-kiïkiõã-jàla-dàmnà ÷abdàyamàna-kùudra-ghaõñikà-samåha-màlayà kañi-sthale ÷roõi-tañe càru-jaïghànta-yugme manohara-gulpha-dvayordhva-prade÷e pinaddhaü baddham || KrdC_5.18 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 

hasantaü hasad-bandhu-jãva-prasåna-
prabhàü pàõi-pàdàmbujodàra-kàntyà |
kare dakùiõe pàyasaü vàma-haste
dadhànaü navaü ÷uddha-haiyaïgavãnam  // Krd_5.19 //

pàõi-pàdàmbujodàra-kàntyà hasta-caraõa-padma-vipula-÷obhayà hasad-bandhu-jãva-puùpa-kàntiü hasantam upahasantam | punaþ kãdç÷aü ? dakùiõe kare haste pàyasaü savya-haste vàma-kare navaü nåtanaü ÷uddhaü niùkaluùaü haiyaïgavãnam navanãtaü hyo go-dohanodbhavaü ghçtaü dadhànaü dhàrayantam || KrdC_5.19 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 

mahãbhàra-bhåtàm aràràti-yåthàn
anaþ-påtanàdãn nihantuü pravçttam |
prabhuü gopikà-gopa-go-vçnda-vãtaü
surendràdibhir vanditaü deva-vçndaiþ  // Krd_5.20 //

mahã-bhàra-bhåtàm aràràti-yåthàn pçthivã-bhàra-råpa-daitya-samåhàn anaþ-påtanàdãn ÷akañàsura-prabhçtãn nihantuü pravçttam | punaþ kãdç÷aü ? prabhuü samartham ã÷varam | punaþ kãdç÷aü ? gopikà gopa-strã, gopaþ gauþ eteùàü samåhena vãtaü veùñitam | punaþ kãdç÷aü ? indràdibhir deva-samåhair namaskçtam  || KrdC_5.20 ||

______________________________

prage påjayitvettyanusmçtya kçùõaü
tad-aïgendra-vajràdikair bhakti-namraþ |
sità-moca-haiyaïgavãnai÷ ca dadhnà
vimi÷reõa daugdhena samprãõayet tam  // Krd_5.21 //

pårva-÷loke vyàkhyàtam api kramànurodhena vyàkhyàte prage pràtaþ-kàle ukta-prakàreõa kçùõam anusmçtya dhyàtvà upacàraiþ sampåjya aïgàdy-àvaraõaiþ saha sampåjya naivedyaü dadyàt | naivedya-dravyam àha-siteti | sità ÷arkarà mocà kadalã haiyaïgavãnaü daugdhena pàyasena || KrdC_5.21 ||

______________________________

pràtaþ savana-påjà-phalam àha-

iti pràtar evàrcayed acyutaü yo
naraþ pratyahaü ÷a÷vad àstikya-yuktaþ |
labhetàcireõaiva lakùmãü samagràm
iha pretya ÷uddhaü paraü dhàma bhåyàt  // Krd_5.22 //

ity anena prakàreõa pratyahaü ÷a÷vat sarvadà àstikya-yuktaþ san yo naraþ pràtaþ-kàle acyutam arcayet tam evàva÷yaü påjayati sa iha loke acireõaivàlpa-kàlenaiva samagràü sampårõàü lakùmãü sampadaü labhate pràpnoti pretya dehaü parityajya paraü ÷uddhaü brahmàkhyaü mahaþ bhåyàt pràpnoti tat-saråpo bhavatãty arthaþ || KrdC_5.22 ||

______________________________

pràtaþ påjàyàm eva naivedyaü tarpaõaü ca dar÷ayati-

aho-mukhe 'nudinam ity abhipåjya ÷auriü
dadhnàtha và guóa-yutena nivedya toyaiþ |
÷rãman-mukhe samanutarpya ca tad-dhiyà taü
japyàt sahasram atha sàùñakam àdareõa  // Krd_5.23 //

athavà ÷abdaþ pàda-påraõe iti pårvokta-prakàreõa ahno-mukhe pràtaþ-kàle anudinaü pratyahaü ÷auriü kçùõam abhipåjya guóa-sahitena dadhnà naivedyaü dattvà jalais tad-dhiyà guóa-sahita-buddhyà ÷rãmataþ kçùõasya mukhe samanutarpya athànantaraü taü mantram àdareõa sàùñakaü sahasraü aùñottara-sahasraü japet || KrdC_5.23 ||

______________________________

madhyandina-savana-dhyànam àha-

madhyaü-dine japa-vidhàna-vi÷iùña-råpaü
vandyaü surarùi-yati-khecara-mukhya-vçndaiþ |
go-gopa-gopa-vanità-nikaraiþ parãtaü
sàndràmbuda-cchavi-sujàta-manoharàïgam  // Krd_5.24 //

caturtha-÷loka-stha-kriyayà yojanà evam anena prakàreõa madhyandine madhyàhne nandajaü kçùõaü dhyàtvà indirà ÷rãs tasyà àpty-arthaü arcayatu | kãdç÷aü ? japa-vidhànena vi÷iùñaü råpaü yasya taü japàrthaü yat dhyànam | atha prakaña-saurabhety àdi tçtãya-pañalokta-dhyànaü tad evàtràpãti tripàñhinaþ | punaþ kãdç÷aü ? vandyaü ÷reùñham | punaþ kãdç÷aü ?  surà indràdaya çùayo nàradàdayaþ yatayaþ sanakàdayaþ khecaràþ svarga-vàsinaþ eteùàü mukhyàþ ÷reùñhàþ teùàü
vçndaiþ samåhaiþ tathà gauþ gopaþ gopa-strã ca eteùàü nikaraiþ samåhaiþ parãtaü veùñitaü sàndro nivióo yo ambudo meghas tadvac chavir yasya tat | atha ca sujàtaü doùa-rahitam | atha ca manoharaü netrotsava-kàrakam aïgaü yasya || KrdC_5.24 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 

mayåra-patra-parikpta-vataüsa-ramya-
dhammillam ullasita-cillikam ambujàkùam |
pårõendu-bindu-vadanaü maõi-kuõóala-÷rã-
gaõóaü sunàsam atisundara-manda-hàsam  // Krd_5.25 //

mayårasyedaü màyåraü patraü pakùaþ màyåraü ca tat-patraü ceti màyåra-patraü tena parikpto yo vataüsaþ ÷iro-bhåùaõam | vaùñi-bhàgurirallopam avàpyorupasargayoþ ity akàra-lopaþ | tena ramyo dhammillaþ ke÷a-pà÷aþ yasya tam | punaþ kãdç÷aü ? ambujavat padmavat akùiõã yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷aü ?  sampårõo ya indu-bimba÷ candra-maõóalaü tadvad vadanaü mukhaü yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷aü ?  maõi-mayaü yat kuõóalaü tena ÷rã-yuktau ÷obhà-sahitau gaõóau yasya tam | punaþ
kãdç÷aü ?  ÷obhanà nàsà yasya tam | punaþ kãdç÷aü ? manohareùad-hàsya-yuktam || KrdC_5.25 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 

pãtàmbaraü rucira-nåpura-hàra-kà¤cã-
keyårakomikañakàdibhir ujjvalàïgam |
divyànulepana-pi÷aïgitamasaràjad-
amlàna-citra-vanamàlam anaïga-dãptam  // Krd_5.26 //

pãtàmbaraü vastraü yasya tam | punaþ kãdç÷aü ?  manohara-nåpuràdibhiþ ÷obhitam aïgam yasya taü hàro muktàvalã kà¤cã kùudra-ghaõñikà keyåram aïgadam årmir mudrikà kañakaþ kaïkaõa àdi-padena kirãñàdãnàü parigrahaþ | punaþ kãdç÷aü ?  deva-sambandhinànulepanena kuïkumàdinà pi÷àïgitaü pi¤jaritam aüse skandhe ràjantã ÷obhamànà amlànà akliùñà citrà nànà-prakàrikà vanamàlà patr-puùpa-mayã àpàda-lambinã màlà yasya tam | punaþ kãdç÷aü ?  anaïgavat kàmavat dãptam || KrdC_5.26 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 

veõuü dhamantam athavà sva-kare dadhànaü
savyetare pa÷upa-yaùñim udàra-veùam |
dakùe maõi-pravaram ãpsita-dàna-dakùaü
dhyàtvaivam arcayatu nandajam indiràptyai  // Krd_5.27 //

veõuü dhamantam vàdayantam | athavà pakùàntare sva-kare savyetare vàme go-rakùaõa-daõóaü dadhànaü tathà dakùe dakùiõe ãpsita-dàna-dakùaü maõiü dadhànam | punaþ kãdç÷aü ? udàra-veùam | udbhaña-veùam iti rudra-dharaþ | vastutas tu veõuü vàdayantaü tad eva dar÷ayati atheti vàma-kare savyaü dakùiõa-vàmayor ity abhidhànàt dvayor evàtra-tantreõa saïgrahaþ tatra savye dvitãya-vàma-haste pa÷upa-yaùñiü para÷urakàrthaü yaùñiü daõóaü tathà savye dakùiõe haste maõi-pravaram maõi-÷reùñhaü
cintàmaõiü dadhànam | kãdç÷aü ? maõi-pravaram ãpsita-dàna-dakùaü và¤chitàrtha-dàna-kùamam ity arthaþ || KrdC_5.27 ||

______________________________

àvaraõa-naivedya-dàna-prakàram àha-

dàmàdikàïga-dayitàsuhçdaïghripendra-
vajràdibhiþ samabhipåjya yathà-vidhànam |
dãkùà-vidhi-prakathitaü ca nivedya-jàtaü
haime nivedayatu pàtra-vare yathàvat  // Krd_5.28 //

dàma àdir yasya | àdi-padena sudàmàdãnàü parigrahaþ | aïgàni pårvoktàni pa¤ca dayità rukmiõy-àdyàþ suhçdo vasudevàdyàþ aïghripà mandaràdyàþ pårvoktà indràdayo da÷a dikpàlàþ vajràdãni ca teùàü àyudhàni pårvoktàni | etair yathà-vidhànaü yathokta-prakàreõa kçùõaü sampåjya dãkùà-vidhàne kathitaü naivedya-samåhaü haimaü suvarõa-maye pàtra-÷reùñhe yathàvat nivedayatu || KrdC_5.28 ||

______________________________

homàdikam àha-

aùñottaraü ÷atam atho juhuyàt payo 'nnaiþ 
sarpiþ-plutaiþ susita-÷arkarayà vimi÷raiþ |
dadyàd baliü ca nija-dikùu surarùi-yogi-
vargopadaivata-gaõebhya udagra-cetàþ  // Krd_5.29 //

anantaraü payo 'nnaiþ pàyasaiþ sarpiþ-plutaiþ susita-÷arkarayà vimi÷raiþ ati÷ubhra-÷arkarayà militaiþ aùñàdhikaü ÷atam juhuyàt homaü kuryàt | sàhacaryàt kalpanà-làghavàc ca homokta-dravyeõaiva nija-dikùu  sva-sva-dikùu surarùi-yogi- vargopadaivata-gaõebhyo baliü dadyàt | tatra surà vira¤ci-prabhçtayaþ pårva-dik-sthàþ çùayo nàradàdayo dakùiõa-dik-sthàþ yogi-vargaþ sanakàdiþ pa÷cima-diksthàþ upadeva-gaõàþ yakùa-siddha-gandharva-vidyàdharàdyàþ uttara-dik-sthà iti tripàñhinaþ | upadeva-gaõàþ da÷a-dik-pàlà iti rudradharaþ
| udagra-cetà udbhaña-cittaþ sotsàha ity arthaþ || KrdC_5.29 ||

______________________________

navanãta-milita-pàyasa-dhiyàrcanànte jalair mukhe tasya |
santarpya japatu mantrã sahasram aùñottara-÷ataü vàpi  // Krd_5.30 //

arcanànte påjàvasàne tasya devasya mukhe navanãtena militaü sambaddhaü yat pàyasaü tad-buddhyà jalaiþ santarpya tarpaõaü kçtvà mantrã sàdhakaþ aùñàdhikaü sahasram ÷ataü và japatu || KrdC_5.30 ||

______________________________

etat-phalam àha-

ahno madhye vallavã-vallabhaü taü
nityaü bhaktyàbhyarcayet yo naràgryaþ |
devàþ sarve taü namasyanti ÷a÷vat
varteran vai tad-va÷e sarva-lokàþ  // Krd_5.31 //

yo naràgryo nara-÷reùñhaþ ahno madhye madhyàhne taü vallavã-vallabhaü gopã-priyaü nityaü sarvadà bhaktyà sàttvikena bhàvenàrcayet | taü nara-÷reùñhaü sarve devàþ namasyanti | tathà ÷a÷vat sarvadà sarve janà eva tad-va÷e varteran tad-va÷yàþ syur ity arthaþ || KrdC_5.31 ||

______________________________

medhàyuþ-÷rã-kànti-saubhàgya-yuktaþ
putrair mitrair gomahã-ratna-dhànyaiþ |
bhogai÷ cànyair bhåribhiþ sannihàóhyo
bhåyàn bhåyo dhàma tac càcyutàkhyam  // Krd_5.32 //

tathà iha loke medhà dhàraõàvatã buddhiþ àyuþ jãvanaü, ÷rãþ lakùmãþ | kàntiþ ÷arãra-÷obhà, saubhàgyaü sarvajana-priyatà | etaiþ yuktaþ sambaddhaþ tathà putrair aurasaiþ mitraiþ suhçdbhir gauþ prthivã ratnaü dhànyaü vrãhyàdiþ | etai÷ catathànyair bhåribhiþ pracåraiþ sukhair àóhyaþ upacitaþ san punaþ dehàvasàne acyutàkhyaü kçùõa-nàmakaü tejo maho bhåyàn tad-råpo bhavatãty arthaþ || KrdC_5.32 ||

______________________________

tçtãya-kàla-påjà-vyavasthàm àha-

tçtãya-kàla-påjàyàm asti kàla-vikalpanà |
sàyàhne ni÷i vety atra vadanty eke vipa÷citaþ  // Krd_5.33 //

tçtãya-kàla-påjàyàm kàlasya velàyàü vikalpanà vikalpo 'sti tam evàha-sàyàhne sandhyàyàü ni÷i ràtrau veti atra eke vipa÷cito vadanti || KrdC_5.33 ||

______________________________

kiü tatràha-

da÷àkùareõa ced ràtrau sàyàhne 'ùñàda÷àrõataþ |
ubhayãm ubhayenaiva kuryàd ity apare jaguþ  // Krd_5.34 //

ced yadi da÷àkùareõa mantreõa påjàdikaü tadà ràtrau yad aùñàda÷àrõato aùñàda÷àkùareõa mantreõa tadà sàyàhne ity ekeùàü matam | apare ca punaþ ubhayãm ubhaya-påjàm ubhayenaiva da÷àkùareõàùñàda÷àkùareõa ca tat kuryàd iti jaguþ kathayanti | tathà caicchiko vikalpa iti bhàvaþ || KrdC_5.34 ||

______________________________

sàyàhna ity àdi | atra nava-÷lokàntaü kulakam |

sàyàhne dvàravatyàü tu citrodyànopa÷obhite |
dvyaùña-sàhasra-saïkhyàtair bhavanair abhisaüvçte  // Krd_5.35 //
haüsa-sàrasa-saïkãrõaiþ kamalotpala-÷àlibhiþ |
sarobhir amalàmbhobhiþ parãte bhavanottame  // Krd_5.36 //
udyat-pradyotana-dyota-sadyutau maõi-maõóape |
mçdvàstare sukhàsãnaü hemàmbhojàsane harim  // Krd_5.37 //
nàradàdyaiþ parivçtam àtma-tattva-vinirõaye |
tebhyo munibhyaþ svaü dhàma di÷antaü param akùaram  // Krd_5.38 //

sàyàhne evam etàdç÷a-veùa-dhàriõaü hariü dhyàtvàrcayet | kãdç÷aü ? mçdvàstara-komalàsana-råpe hemàmbhojàsane kanaka-padmàsane samàsãnam upaviùñaü kutràvasthitaü maõi-maõóape | kiü vi÷iùñe ? udgacchan yaþ pradyotanaþ såryaþ tasya dyotasya samànà dyutir yasya tasmin | kutra ? bhavanottame gçha-÷reùñhe | kiü vi÷iùñe ? citrodyànopa÷obhite bahudhopavana-sevite | punaþ kiü vi÷iùñe ? dvàravatyàü vidyamàne | punaþ kiü vi÷iùñe ? bhavanair gçhair abhisaüvçte | kãdç÷aiþ ? dvyaùña-sàhasra-saïkhyàtaiþ |

punaþ kiü vi÷iùñe ? sarobhiþ sarovaraiþ parãte | kãdç÷aiþ ? amalàmbhobhir nirmala-jalaiþ | punaþ kãdç÷aiþ ?  haüsa-sàrasa-saïkãrõaiþ haüsàdi-pakùi-gaõair vyàptaiþ | punaþ kãdç÷aiþ ? kamalotpala-÷àlibhiþ padmotpala-sahitaiþ | 

hariü kãdç÷aü ? nàradàdyair munibhiþ parivçtam veùñitam | kim-artham ? àtma-tattva-vinirõaye àtma-tattva-ni÷caye nimitte | punaþ kãdç÷aü ? tebhyo nàradàdibhyaþ svaü dhàma j¤àna-svaråpam àtmànaü kathayantam | punaþ kãdç÷aü ?  parama-vidyà-tat-kàrya-rahitam | punaþ kãdç÷aü ? akùaram avinà÷i || KrdC_5.35-38 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ?

indãvara-nibhaü saumyaü padma-patroruõekùaõam |
snigdha-kuntala-sambhinna-kirãña-mukuñojjvalam  // Krd_5.39 //

indãvara-nibhaü nãlàmbhoja-sadç÷aü saumyaü ugratà-rahitam | punaþ kãdç÷aü ? padma-patravad àyate dãrghe ãkùaõe yasya tam | punaþ snigdhàþ cikkaõà ye kuntalàþ ke÷às taiþ sambhinne milite kirãña-mukuñe tàbhyàm ujjvalaü dedãpyamànam | tatra kirãña-÷abdena lalàñà÷ritaþ tri-÷çïgo 'laïkàra-vi÷eùaþ kathyate | mukuña-÷abdena ca mårdhni madhya-bhàgà÷ritaü tac ca dãpa-÷ikhà-kàro 'laïkàra-vi÷eùaþ kathyate || KrdC_5.39 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ?

càru-prasanna-vadanaü sphuran-makara-kuõóalam |
÷rãvatsa-vakùasaü bhràja-kaustubhaü vanamàlinam  // Krd_5.40 //

càru manoharaü prasannaü phala-dàyi vadanaü yasya tam | punaþ sphuratã dedãpyamàne makaràkçtã kuõóale yasya tam | punaþ ÷rãvatso vipra-pàda-prahàra-kçta-cihna-vi÷eùo vakùasi yasya tam | punaþ bhràjan dedãpyamànaþ kaustubho maõi-vi÷eùo yasya tam | punaþ vanamàlà-dhàriõam || KrdC_5.40 ||

______________________________

kà÷mãra-kapi÷oraskaü pãta-kau÷eya-vàsasam |
hàra-keyåra-kañaka-rasanàdyaiþ pariùkçtam  // Krd_5.41 //

kà÷mãreõa kuïkuma-varõam uro yasya tam | punaþ pãta-vastra-dhàriõam | punaþ hàraþ muktàhàraþ keyåram aïgadaü bàhv-alaïkàraþ | kañakaþ kaïkaõaþ | rasanà kùudra-ghaõñikà àdi-÷abdenàïgulãyakàdeþ parigrahaþ etaiþ pariùkçtaü ÷obhitam || KrdC_5.41 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ?

hçta-vi÷vambharàbhåri-bhàraü mudita-mànasam |
÷aïkha-cakra-gadà-padma-ràjad-bhuja-catuùñayam  // Krd_5.42 //

hçto 'panãto vi÷vambharàyàþ pçthvyà bhåri-bhàro bçhad-bhàro 'suràdi-lakùaõo yena tam | punaþ muditaü hçùñaü mànasaü yasya tam | punaþ ÷aïkha-cakra-gadà-padmaiþ ÷obhitaü bàhu-catuùñayam yasya tam || KrdC_5.42 ||

______________________________

evaü dhyàtvàrcayen mantrã tad-aïgaiþ prathamàvçtim |
dvitãyàü mahiùãbhis tu tçtãyàyàü samarcayet  // Krd_5.43 //
nàradaü parvataü jiùõuü ni÷añhoddhava-dàrukàn |
vi÷vaksenaü ca saineyaü dikùv agre vinatà-sutam  // Krd_5.44 //

atra påjàyàü aïgaiþ pårvoktaiþ pa¤càïgaiþ prathamàvaraõaü bhavati | dvitãyàvaraõaü mahiùãbhiþ rukmiõy-àdibhiþ | tçtãyàyàm àvçtau dikùu pravàdi-dikùu vakùyamàõàn nàradàdãn agre ca vinatà-sutaü garuóaü påjayet | parvata-nàmà muni-vi÷eùaþ | jiùõur arjunaþ | ni÷añho yàdava-vi÷eùaþ | uddhavo 'pi tathà | dàrukaþ kçùõa-sàrathiþ | vi÷vaksenaþ bhàõóàgàrikaþ saineyaþ sàtyakiþ || KrdC_5.43-44 ||

______________________________

loke÷ais tat-praharaõaiþ punar àvaraõa-dvayam |
iti sampåjya vidhivat pàyasena nivedayet  // Krd_5.45 //

loke÷air indràdibhir ekam àvaraõam | tat-praharaõais tad-àyudhair vajràdibhir aparàvaraõam | evaü krameõàvaraõa-dvayam ity anena prakàreõa pa¤càvaraõakena sampåjya vidhivad dãkùà-kathitaü pàyasaü dadyàt || KrdC_5.45 ||

______________________________

tarpaõa-prakàraü japa-saïkhyàü ca dar÷ayati-

tarpayitvà khaõóa-mi÷rair dugdha-buddhyà jalair harim |
japed aùña-÷ataü mantrã bhàvayan puruùottamam  // Krd_5.46 //

khaõóena ÷arkarayà vimi÷raü militaü yad dugdhaü tad-buddhyà jalaiþ kçùõaü tarpayitvà puruùottamaü bhàvayan dhyàyan mantrã sàdhakaþ aùñàdhika-÷ataü japet | yadyapi tarpaõasya ktvà-pratyayena pårva-kàlatà pratãyate tathàpi prathamaü japaþ tad anu tarpaõaü kàryaü tathaivànukramàt sampradàyàc ceti rudradharaþ  || KrdC_5.46 ||

______________________________

påjàsu homaü sarvàsu kuryàn madhyandine 'thavà |
àsanàd arghya-paryantaü kçtvà stutvà namet sudhãþ  // Krd_5.47 //

sarvàsu tisçùv api påjàsu homaü kuryàt | pakùàntaram àha-athaveti | madhyandine madhyàhn-påjàyàü và homaü kuryàd ity arthaþ | àsanàd iti | àsana-mantràd àrabhyàrghya-paryantaü kçtvà stutvà stavanaü kçtvà namet daõóavat praõamet | avasànàrghyam ava÷eùayitvà madhye homaü kçtvà tataþ påjà÷eùàrghyam avasànàrghya-saüj¤akaü paràïmukhàrghyàpara-paryàyaü dadyàd ity arthaþ || KrdC_5.47 ||

______________________________

samarpyàtmànam udvàsya tat sve hçt-sarasãruhe |
vinyasya tan-mayo bhåtvà punar àtmànam arcayet  // Krd_5.48 //

àtma-samarpaõa-mantreõa svàtmànaü parame÷vare samarpya tat parame÷vara-tejaþ påjà-sthànàd udvàsya udvçttya svakãya-hçdaya-padme vinyasya tan-mayo bhåtvà punar àtmànam påjayet || KrdC_5.48 ||

______________________________

sàyàhna-påjà-phalam àha-

sàyàhne vàsudevaü yo nityam eva yajen naraþ |
sarvàn kàmàn avàpyànte sa yàti paramàü gatim  // Krd_5.49 //

yo naraþ sàyàhne vàsudevaü nityaü sarvadà evaü kathita-prakàreõa yajet påjà-tarpaõa-homàdibhiþ paritoùayet sarvàn kàmàn và¤chitàn arthàn avàpya dehàvasàne paràü gatiü viùõu-sàyujyaü pràpnoti  || KrdC_5.49 ||

______________________________

ràtrau cen manmathàkrànta-mànasaü devakã-sutam |
yajed ràsa-pari÷ràntaü gopã-maõóala-madhyagam  // Krd_5.50 //

ced yadi ràtrau påjà kriyate tadà ràsaþ krãóà-vi÷eùas tena pari÷ràntaü devakã-nandanaü yajet manmathena àkràntaü mànasaü hçdayaü yasya tam | punaþ gopãnàü maõóalaü goùñhã-vi÷eùaþ tasya madhye sthitam || KrdC_5.50 ||

______________________________

ràsa-krãóàü dar÷ayati-

pçthuü suvçttaü masçõaü vitasti-
màtronnataü kau vinikhanya ÷aïkum |
àkramya padbhyàm itaretaràtta-
hastair bhramo 'yaü khalu ràsa-goùñhã  // Krd_5.51 //

itaretaràtta-hastaiþ paraspara-gçhãta-hastaiþ ayaü bhramo bhramaõaü ràsa-goùñhã | kiü kçtvà ? kau pçthivyàü pçthuü sthålaü suvçttaü vartulàkàraü masçõaü snigdhaü vitasti-màtrotthitaü dvàda÷àïgula-pramàõenordhvaü sthitaü ÷aïku kàùñha-khaõóaü vinikhanya | punaþ kiü kçtvà ? padbhyàü ÷aïkum àkramya niyantrya || KrdC_5.51 ||

______________________________

dhyànam àha-

sthala-nãraja-såna-paràga-bhçtà
laharã-kaõa-jàla-bhareõa satà |
marutà paritàpahçtàdhyuùite
vipule yamunà-puline vimale  // Krd_5.52 //

dvàda÷a-÷lokàntaü kulakam | kalyàõa-maya-svaråpam ajaü vicintya prathamodita-pãñha-vare pårvokta-dãkùà-sambandhi-påjà-pãñha-÷reùñhe vidhivat yathàvidhi prayatnena påjayet | kãdç÷aü ? yamunà-puline yamunà-tañe itaretara-baddha-kara-pramadà-gaõa-kalpita-ràsa-vihàra-vidhau anyonya-baddha-hasta-strã-samåha-parikalpita-krãóà-vi÷eùa-vidhau maõi-÷aïkugaü maõimaya-÷aïku-madhya-gatam | kãdç÷e ? puline vàyunàdhuyuùite àkrànte | kãdç÷ena ? sthala-nãrajaü sthala-kamalaü taü puùpa-paràga-bhçtà tat-ke÷ara-saünikçùña-puùpa-rajo-yuktena anena saugandhyaü varõitaü punaþ laharã-taraïgas tasya kaõa-jàlaü bindu-samåhaþ
tasya bhareõa prakarùeõa satàm | utkçùñena yukteneti tripàñhinaþ | anena ÷aityam uktam | punaþ paritàpa-hçtà kheda-vinà÷akena anena màndyam uktam | punaþ kãdç÷e puline ? vipule vistãrõe punaþ vimale ÷uddhe || KrdC_5.52 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 
a÷arãra-ni÷àta-÷aronmathita-
pramadà-÷ata-koñibhir àkulite |
uóunàtha-karair vi÷adãkçta-dik-
prasare vicarad-bhramarã-nikare  // Krd_5.53 //

a÷arãraþ kàmaþ tasya yo ni÷àta-÷aras tãkùõa-bàõas tena unmathità vyagrãkçtà yàþ 
pramadàs tàsàü ÷ata-koñibhir àkulitãkçte itas tato 'vyàpteþ | punaþ kãdç÷e ? uóunàtha÷ candras tasya karaiþ kiraõair vi÷adãkçtaþ prakà÷ito dik-
prasaro dig-avakà÷o yatra tasmin | punaþ kãdç÷e ? vicarantã bhramantã yà bhramarã tasyà nikaraþ samåho yatra tasmin || KrdC_5.53 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 
vidyàdhara-kinnara-siddha-suraiþ
gandharva-bhujaïgama-càraõakaiþ |
dàropahitaiþ suvimàna-gataiþ
svasthair abhivçùña-supuùpa-cayaiþ  // Krd_5.54 //

vidyàdhara-prabhçtayo yathà prasiddhàþ tathà bhujaïgamaþ hasta-pàdàdi-÷arãrànvito nàga-loka-sthaþ sarpaþ etair dàropahitaiþ sastrãkaiþ ÷obhana-vimàna-gataiþ àkà÷a-niùñhaiþ kçta-puùpa-vçùñi-samåhaiþ àkulite || KrdC_5.54 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü kçùõam ? 

itaretara-baddha-kara-pramadà-
gaõa-kalpita-ràsa-vihàra-vidhau |
maõi-÷aïku-gam apy amunàvapuùà
bahudhà vihita-svaka-divya-tanum  // Krd_5.55 //

amunà vapuùà anena maõi-÷aïku-gaatena ÷arãreõa nànà-prakàra-kçta-svãya-divya-÷arãram || KrdC_5.55 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 

sudç÷àm ubhayoþ pçthag-antaragaü
dayità-gaõa-baddha-bhuja-dvitayam |
nija-saïga-vijçmbhad-anaïga-÷ikhi-
jvalitàïga-lasat-pulakàli-yujàm  // Krd_5.56 //

sudç÷àm kàminãnàm ubhayor dvayoþ pçthak dvaya-dvaya-krameõa antaragaü madhya-gatam | punaþ kãdç÷aü ?  dayità-gaõena nàrã-samåhena baddhaü sva-hastenànyo 'nyaü grathitaü bhuja-dvitayaü yasya tam etenaitad uktaü bhavati kàminyor madhye kàminãnàm eva hastena gçhãta-hastaþ parame÷vara iti api samuccayena kevalaü ÷aïkugaü kàminãnàm api antareõa yuktam iti bhàvaþ | kãdç÷àm ? nija-saïgena gopàla-kçùõa-saïgena vijçmbhamàõaþ prajvalito yo anaïga-÷ikhã kàmàgnis tena jvalitaü pradãptaü yad àïgaü tatra lasantã ÷obhamànà yà pulakàlã romà¤ca-païktis tayà yujyante iti tad-yujas tàsàm || KrdC_5.56 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ? 

vividha-÷ruti-bhinna-manoj¤atara-
svara-saptaka-mårcchana-tàla-gaõaiþ |
bhramamàõam amåbhir udàra-maõi-
sphuña-maõóana-÷i¤jita-càrutaram  // Krd_5.57 //

amåbhir gopãbhiþ saha bhramamàõam bhramãkurvàõaü | kaiþ ? vividho nànà-prakàraþ ÷rutir nàma-svaràrambhakàvayavaþ ÷abda-vi÷eùaþ tena bhinnaü saïgataü manoj¤ataram ati-hçdaya-gràhi yat svara-saptakaü niùàdety àdi tasya yà mårcchanà ekaviü÷ati-prakàrikà bhàga-tàlà÷vatàla-paritàlàdayaþ åna-pa¤cà÷at eteùàü gaõaiþ samåhaiþ | punaþ kãdç÷aü ?  udàra udåóho yo maõis tasya sphuñaü pravyaktaü atitejasvitayà yan maõóanaü tasya ÷i¤jitaü ÷abditaü tena càrutaraü hçdayaïgamam ||57||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ?

iti bhinna-tanuü maõibhir militaü
tapanãya-mayir iva bhàrakatam |
maõi-nirmita-madhyaga-÷aïku-lasad-
vipulàruõa-païkaja-madhya-gatam  // Krd_5.58 //

iti bhinna-tanum | anena prakàreõa gopãbhir milita-dehaü gopàla-kçùõaü kam iva tapanãya-mayaiþ suvarõa-mayaiþ maõibhir militaü grathitaü marakata-maõim iva | punaþ kãdç÷aü ?  maõi-nirmito madhya-gato yaþ ÷aïkuþ tal lagnaü lasad dedãpyamànaü yad vipulaü bçhad-aruõa-païkajaü tasya madhya-gatam || KrdC_5.58 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ?

atasã-kusumàbha-tanuü taruõaü
taruõàruõa-padma-palà÷a-dç÷am |
nava-pallava-citra-suguccha-lasac-
chikhi-piccha-pinaddha-kaca-pracayam  // Krd_5.59 //

atasã-prasiddhà tasyàþ kusumànãvàbhà dãptir yasyàs tanos tàdç÷ã tanur yasya tam | punaþ kãdç÷aü ?  taruõeti nåtanàruõa-padma-patra-sadç÷a-netram | punaþ kãdç÷aü ?  naveti nåtana-pallava-nànà-vidha-stavaka-÷obhamàna-mayåra-puccha-sambaddha-ke÷a-samåham || KrdC_5.59 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ?
cañula-bhruvam indu-samàna-mukhaü
maõi-kuõóala-maõóita-gaõóa-yugam |
÷a÷a-rakta-sadçk-da÷ana-cchadanaü
maõi-ràjad-aneka-vidhàbharaõam  // Krd_5.60 //

cañula-bhruvaü calad-bhrå-latàkam | punaþ kãdç÷aü ?  ÷ukla-pakùãya-pårõa-candra-sadç÷ànanam | punaþ kãdç÷aü ?  maõi-maya-kuõóala-÷obhita-gaõóa-dvayam | puanþ kãdç÷aü ? ÷a÷a-÷oõita-tulyàdharam | punaþ kãdç÷aü ?  maõinà ÷obhamàna-nànà-prakàràbharaõam || KrdC_5.60 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ?
asana-prasava-cchadanojjvalasad-
vasanaü suvilàsa-nivàsa-bhuvam |
nava-vidruma-bhadra-karàïghri-talaü
bhramaràkula-dàma-viràji-tanum  // Krd_5.61 //

asano vçkùa-vi÷eùaþ tasya prasavaþ puùpaü tasya chedanaü patraü ca tadvad ujjvalaü ÷obhamànaü manoharaü vastraü yasya tam | punaþ kãdç÷aü ?  ÷obhana-krãóà-vicitra-sthànam | punaþ kãdç÷aü ?  navo nåtano yo vidrumaþ pravàlas tadvat bhadraü manoharaü karàïghri-talaü yasya tam | punaþ kãdç÷aü ?  bhramarair àkulaü vyàptaü yat puùpa-dàma-màlà tena viràjitaü bhuja-dvayaü yasya taü yad và màlayà viràjità tanur yasya tam || KrdC_5.61 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü ?
taruõã-kuca-yuk-parirambha-milad-
ghusçõàruõa-vakùasam ukùa-gatim |
÷iva-veõu-samãrita-gàna-paraü
smara-vihvalitaü bhuvanaika-gurum  // Krd_5.62 //

yuvatãnàü stana-dvayàliïgana-sambaddha-kuïkumàruõitam uraþ-sthalaü yasya tam | punaþ kãdç÷aü ?  ukùa-gatiü vçùabha-gatim | punaþ kãdç÷aü ?  ÷ivaþ kalyàõa-prado yo veõur vaü÷as tena samãritaü sampàditaü yad gànaü gãtaü tat-paraü tad-àsaktam | punaþ kãdç÷aü ?  smareõa kàmena vihvalitam anàyattam | punaþ kãdç÷aü ?  bhuvana-trayasya ekam advitãyaü gurum || KrdC_5.62 ||

______________________________

prathamodita-pãñha-vare vidhivat
prayajed iti råpam aråpam ajam |
prathamaü paripåjya tad-aïga-vçttiü
mithunàni yajed rasagàni tataþ  // Krd_5.63 //

iti råpam ajaü prathamodite pãñha-vare pårva-kathita-devatà-kLpta-pãñhe yajet aråpaü nirguõam | àvaraõàni dar÷ayati-prathamam iti | tad-aïga-vçttiü pårvoktàïgàvaraõaü prathamaü paripåjya tatas tad-anantaraü mithunàni ke÷ava-kãrtyàdãni ràsagàni ràsa-krãóà-gatàni || KrdC_5.63 ||

______________________________

dala-ùoóa÷ake svaram åti-gaõaü
saha-÷aktikam uttama-ràsa-gatam |
saramà-madanam sva-kalà-sahita-
mithunàhvam athendra-pavi-pramukhàn  // Krd_5.64 //

dala-ùoóa÷ake ùoóa÷a-patre påjayet-mithunam eva kathayati svara-mårti-gaõam iti svara-bhavà akàràdi-varõa-bhavàþ ke÷avàdi-ùoóa÷a-mårtayaþ | svara-mårti-gaõaü kãdç÷aü ? saha-÷àktikaü kãrtyàdi-÷akti-sahitam | punaþ kãdç÷aü ?  uttamo yo ràsaþ tatra gatam | kvacid uttara-ràsa-gatam iti pàñhaþ | tatra madhya-ràse parame÷vara-påjà uttaràdi-ràse ke÷avàdikaü påjayet |

punaþ kãdç÷aü ? ramà ÷rã-bãjaü madanaþ kàma-bãjaü etàbhyàü sahitam | punaþ kãdç÷aü ?  svakãyà yàþ kalàþ ùoóa÷a-svaràþ taiþ sahitam | prayoga÷ ca-÷rãü klãü aü ke÷ava-kãrtibhyàü namaþ ity àdi | punaþ kãdç÷aü ? mithunàhvam mithuna-saüj¤akam | athànantaram indra-pavi-pramukhàn indràdãn vajràdãü÷ ca påjayed ity arthaþ || KrdC_5.64 ||

______________________________

pårvoktàvçti-saïkhyà-pårvakaü naivedyaü kathayati-

iti samyag amuü paripåjya hariü
caturàvçti-saüvçtam àrdra-matiþ |
rajatàracite caùake sa-sitaü
su÷çtaü supayo 'sya nivedayatu  // Krd_5.65 //

anena prakàreõa caturàvaraõa-veùñitam amuü hariü samyak yathàvidhi sampåjya ÷raddhàvàn rajatà-racite råpya-nirmite caùake pàtre asya hareþ sa-sitaü sa-÷arkaraü sa-ghçtaü ghçta-sahitaü pàñhàntaram | su÷çtam àvartitaü payo dugdhaü nivedayatu || KrdC_5.65 ||

______________________________

vibhave sati kàüsyamayeùu pçthak
caùakeùu tu ùoóa÷asu krama÷aþ |
mithuneùu nivedya payaþ sa-sitaü
vidadhãta purovad atho sakalam  // Krd_5.66 //

vibhave sati yadi tàdç÷am ai÷varyaü bhavati tadà kàüsya-ghañiteùu pçthak ekaikaü ùoóa÷asa-caùakeùu krameõa mithuna-gaõeùu sa-sitaü payo nivedya athànantaraü purovat nivedayàmi bhagavate ity àdy-ukta-prakàreõa sakalaü påjà-vi÷eùaü samàpayet || KrdC_5.66 ||

______________________________

ràsa-påjà-phalam àha-
sakala-bhuvana-mohnaü vidhiü yo
niyatam amuü ni÷i ni÷y udàra-cetàþ |
bhajati sa khalu sarva-loka-påjyaþ
÷riyam atulàü samavàpya yàty anantam  // Krd_5.67 //

amuü vidhiü ràsa-påjà-prakàraü sakala-bhuvana-mohnaü sakala-bhuvana-va÷yakaraü niyatam abàdhena yo ni÷i ni÷i prati-rajani udàra-cetàþ prasanna-manàþ san samyak bhajati kuryàt sa sarva-loka-påjyaþ san atulàm ati÷ayitàü ÷riyaü samçddhiü samavàpya anantaü viùõuü yàti pràpnoti || KrdC_5.67 ||

______________________________

ni÷i và dinànta-samaye
prapåjayen nitya÷o 'cyutaü bhaktyà |
sama-phalam ubhayaü hi tataþ
saüsàràbdhiü samuttitãrùati yaþ  // Krd_5.68 //

yaþ pumàn saüsàra-sàgaraü taritum icchati so 'cyutaü bhaktyà ni÷i và dinànta-samaye và sandhyàyàü påjayen nitya÷aþ pratyahaü hi yataþ ubhaya-ni÷à-sandhyà-påjana-dvayaü sama-phalam tatas tasmàd dhetoþ ni÷i và dinànte và påjayed ity arthaþ || KrdC_5.68 ||
______________________________

uktam upasaüharati-

ity evaü manu-vigrahaü madhu-ripuü yo và trikàlaü yajet
tasyaivàkhila-jantu-jàta-dayitasyàmbhodhijà-ve÷manaþ |
 haste dharma-sukhàrtha-mokùa-taravaþ sad-varga-sampràrthitàþ
sàndrànanda-mahà-rasa-drava-muco yeùàü phala-÷reõayaþ  // Krd_5.69 //

ity amunà prakàreõa yaþ pumàn mantra-÷arãraü madhusådanaü tri-kàlaü và påjayet tasya nànà-vidha-pràõi-samåha-vallabhasya ambhodhijà-ve÷mano lakùmã-nivàsasya dharmàdi-puruùàrtha-catuùñaya-vçkùà haste bhavantãti ÷eùaþ | kãdç÷àþ ? satàü vargaþ samåhaþ tena pràrthitàþ | saüsargãti pàñhe sasargibhir nikañasthair yadyapi mokùasya phalaü nàsti tathàpi mokùa-padena tad-dhetu-bhåtaü tattva-j¤ànam uktaü yeùàü vçkùàõàü phala-païktayaþ nityànanda-brahma svaråpa-mahà-rasa-dravadàþ || KrdC_5.69 ||

______________________________

athocyate pårva-samãritànàü
påjàvasàne param asya puüsaþ |
kalpas tu kàmyeùv api tarpaõànàü
vinàpi påjàü khalu yaiþ phalaü tat  // Krd_5.70 //

athànantaraü paramasya puüsaþ ÷rã-gopàla-kçùõasya påjàvasàne påjànantaraü pårva-samãritànàü ÷ãman-mukha-ity-àdi-kathitànàü nitya-tarpaõànàü kalpaþ prakàraþ kàmyeùv api tarpaõeùu prakàra ucyate yais tarpaõaiþ påjàü vinàpi tat-phalaü påjà-phalaü pràpnoti yathà-påjà tathaiva tarpaõam || KrdC_5.70 ||

______________________________

santarpya pãñha-mantraiþ sakçt prathamam acyutaü tatra |
àvàhya påjayet taü toyair evàkhilaiþ samupahàraiþ  // Krd_5.71 //

prathamaü pãñha-mantrair àdhàra-÷aktyàdi-mantraiþ pãñhàïga-bhåta-devatàü sakçt-sakçd ekaika-vàraü santarpya anantaraü tatra toya-maye pãñhe acyutam àvàhya jalair eva gandhàdi-sakalopacàràtmakaiþ påjayet || KrdC_5.71 ||

______________________________

baddhvàtha dhenu-mudràü toyaiþ sampàdya tarpaõa-dravam |
tad buddhyà¤jalinà taü suvarõa-caùakã-kçtena tarpayatu  // Krd_5.72 //

tato dhenu-mudràü baddhvà toyais tarpaõàóhyaü sampàdya tad-dravya-råpatayà toyaü bhàvayitvà tad-buddhyà tat-kathita-dravya-tarpaõa-dravya-buddhyà taü kçùõaü tarpayatu kenà¤jalinà kãdç÷ena suvarõa-caùakatayà vicintitenety arthaþ || KrdC_5.72 ||

______________________________

viü÷atir aùñopetà kàla-traya-tarpaõeùu saïkhyoktà |
bhåyaþ svakàla-vihitàn sakaçt tarpayec ca parivàràn  // Krd_5.73 //

kàla-traya-tarpaõeùu trikàla-tarpaõeùu ekasmin kàle 'ùtopetà aùñàviü÷atiþ tarpaõasya saïkhyoktà punaþ sva-kàla-vihitàn svasmin pràtar madhyàhnàdau ye ye vihitàþ parivàrà àvaraõa-devatàs tàn sakçd ekaika-vàraü santarpayet || KrdC_5.73 ||

______________________________

kàla-trayasya tarpaõa-dravyam àha-

pràtar dadhi-guóa-mi÷raü madhyàhne pàyasaü sa-navanãtam |
kùãraü tçtãya-kàle sasitopalam ity udãritaü dravyam  // Krd_5.74 //

guóa-sahitaü dadhi pràtaþ-kàle navanãta-sahitaü pàyasaü madhyàhne sasitopalam ÷arkarà-vikàra-sahitaü kùãraü tçtãya-kàle ity amunà prakàreõa dravyaü tarpaõa-dravyaü kathitam || KrdC_5.74 ||

______________________________

tarpaõa-mantram àha-

tarpayàmi-padaü yojyaü mantrànte sveùu nàmasu |
dvitãyànteùu tu tataþ påjà÷eùaü samàpayet  // Krd_5.75 //

mantrànte måla-mantràvasàne svakãyàni tarpaõãya-devatànàü nàmàni teùu tat-samãpeùu dvitãyànteùu amuka-devatàm ity àdi-råpeùu tarpayàmãti-padaü yojyam anantaraü påjà÷eùaü samàpayet || KrdC_5.75 ||

______________________________

uttara-kçtyam àha-

abhyukùya tat-prasàdàdbhir àtmànaü prativedapaþ |
taj japtvà tam athodvàsya tan-mayaþ prajapen manum  // Krd_5.76 //

tat-prasàdàdbhiþ parame÷vara-prasàda-tat-tarpaõa-jalaiþ àtmànaü ÷arãraü siktvà taj japtvà mantraü japtvà apaþ prapibet | athànantaraü taü devam udvàsya sva-hçdaye saüyojya tan-mayaþ san-mantraü japet || KrdC_5.76 ||

______________________________

sa-prakàraü sa-dravyaü kàmyaü tarpaõam àha-

atha dravyàõi kàmyeùu vakùyante tarpaõeùu tu |
tàni prokta-vidhànànàm à÷rityànyataraü bhajet  // Krd_5.77 //

athànantaraü kàmyeùu tarpaõeùu yàni nàradàdibhiþ kathitàni dravyàõi tàni vakùyante prokta-vidhànànàm trikàlokta-vidhànànàm anantaram ekaü vidhànam à÷ritya kàmya-tarpaõa-karma bhajet || KrdC_5.77 ||

______________________________

dravyaiþ ùoóa÷abhir amuü pratarpayed eka÷a÷ catur-vàram |
sa catuþ-kùãràdy-antaiþ sakçj-jalàdy-antam acyutaü bhaktyà  // Krd_5.78 //

ùoóa÷abhir dravyair amuü ÷rã-kçùõam eka÷a÷ catur-vàram tad-dravya-buddhyà jalair eva tarpayet | kãdç÷aiþ ? catvàri kùãràõi àdyaü yeùàü taih | ùoóa÷a-dravyàõàm àdau dugdhà¤jali-catuùñayam ante ca catuùñayam ity arthaþ | sakçj-jalàdy-antam iti kriyà-vi÷eùaõam | tathà ca prathamam eka-vàraü jalena tata÷ caturvàraü tataþ caturvàraü kùãraiþ tataþ sakçj jalena iti paryavasannam || KrdC_5.78 ||

______________________________

ùoóa÷a-dravyàõy àha-pàyasam iti |

pàyasa-dàdhika-kçsaraü gauóànnapayodadhãni navanãtam |
àjyaü kadalãmocàrajasvalàcocamodakàpåpam  // Krd_5.79 //
pçthukaü làjopetaü dravyàõàü kathitam iha ùoóa÷akam |
làjànte 'ntya-kùãràt pràk samarpya sitopalà-pu¤jaiþ  // Krd_5.80 //

pàyasaü paramànnam | dàdhikaü dadhnà pariùkçtam annam | kçsaraü mudgaudanaü gauóànnaü guóodaka-pakvam annam | payo dugdhaü dadhi prasiddhaü navanãtam àjyaü ghçtaü kadalã campà-kadalã mocà svarõa-kadalã rajasvalà kadalã-vi÷eùaþ | coco 'pi kadalã-vi÷eùaþ | modako laóóukaþ | apåpam pålikà pçthak cipiñakaü làja-sametaü làja-sahitam iti dravyàõàü ùoóa÷akaü kathitam iha grantheti làjeti | làja-tarpaõànantaram antya-catuþ-kùãra-tarpaõàt pårvaü sitopalà-pu¤jaiþ ÷veta-÷arkarà-samåhaiþ bhàvanayà toya-bhàvàpannaiþ sakçt santarpayet
|| KrdC_5.79-80 ||

______________________________

ukta-kàmya-tarpaõasya phalam àha-

prage catuþ-saptati-vàram ity amuü 
pratarpayed yo 'nudinaü naro harim |
ananyadhãs tasya samasta-sampadaþ 
kare sthità maõóalato 'bhivà¤chitàþ  // Krd_5.81 //

ity anena prakàreõa prage pràtaþ-kàle catuþ-saptati-vàram amuü hariü kçùõaü yo naro 'nudinaü pratyaham ananya-dhãþ ekàgra-cittaþ san santarpayet tasya puüsaþ maõóalataþ ekonapa¤cà÷ad-divasàt arvàg iti tripàñhinaþ aùña-catvàriü÷ad-divasàbhyantara iti laghu-dãpikà-kàraþ | pa¤catriü÷ad-divasàbhyantara iti rudradharaþ | abhivà¤chità àkàïkùitàþ sakala-siddhi-samçddhayaþ hasta-sthità bhavanti atra sitopalà-pu¤jasya gaõanà na kàryà || KrdC_5.81 ||

______________________________

kàmya-tarpaõànantaram àha-

dhàroùõa-pakva-payasã-dadhi-navanãte ghçtaü ca daugdhànnam |
matsyaõóã-madhv-amçtaü dvàda÷a÷aþ tarpayen navabhir ebhiþ  // Krd_5.82 //

dhàroùõaü payaþ tadànãntanam eva niùpàditaü dugdhaü tathà pakvam payaþ sàdhitaü dugdhaü dhàroùõa-pakve ca payasã ca amå dhàroùõa-pakva-payasã | dadhi prasiddhaü navanãtaü ghçtaü daugdhànnaü pàyasaü matsyaõóã ÷arkarà-vi÷eùaþ sa-÷arkaraü vinaùña-dugdham iti tripàñhinaþ | madhu prasiddham amçtam etair navabhir dravyair dvàda÷a÷a-vàraü tarpayet || KrdC_5.82 ||

______________________________

etasya phalam àha-

tarpaõa-vidhir ayam aparaþ pårvodita-sama-phalo 'ùta÷a-saïkhyaþ |
kàrmaõa-karmaõi kãrtau jana-saüvanane vi÷eùato vihitaþ  // Krd_5.83 //

ayaü tarpaõa-prakàraþ pårvokta-tarpaõa-prakàràd bhinnaþ | kãdç÷aþ ? pårva-kathita-tarpaõa-phala-sama-phalaþ | punaþ kãdç÷aþ ? aùñottara-÷ata-pramàõakaþ tato navabhir dravyair dvàda÷a-kçtvà tarpaõenàùñottara-saïkhyà bhavati | punaþ kãdç÷aþ ? kàrmaõa-karmaõi va÷ya-karaõa-karmaõi tathà kãrtau sat-kathàyàü jana-saüvanane loka-va÷ã-karaõe loka-priyatvena và vi÷eùeõa vihitaþ || KrdC_5.83 ||

______________________________

tarpaõànantaram àha-

sakhaõóa-dhàroùõa-dhiyàmukundaü
vrajan pura-gràmam api pratarpya |
labheta bhojyaü sarasaü sa-bhçtyair
vàsàüsi dhànyàni dhanàni mantrã  // Krd_5.84 //

sakhaõóa-dhàroùõa-dhiyàmukundaü vrajan pura-gràmam api pratarpya labheta bhojyaü sarasaü sa-bhçtyair vàsàüsi dhànyàni dhanàni mantrã || KrdC_5.84 ||

______________________________

tarpaõasyà÷eùa-phala-dàtçtàü tarpaõottara-kçtyaü ca dar÷ayati-

yàvat santarpayen mantrã tàvat-saïkhyaü japen manum |
tarpaõenaiva kàryàõi sàdhayed akhilàny api  // Krd_5.85 //

akhilàni samastàni kàryàõi và¤chitàni tarpaõenaiva vinàpi påjà-homaü sàdhayet | atra yàvat-saïkhyaü tarpaõaü karoti tàvat-saïkhyaü mantraü japet || KrdC_5.85 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

dvijobhikùàvçttir ya iha dina÷o nanda-tanayaþ 
svayaü bhåtvà bhikùàm añati viharan gopa-sudç÷àm  |
amà cetobhiþ svvair lalita-lalitair narma-vidhibhir
dadhi-ksãràjyàóhyàü pracuratara-bhikùàü sa labhate  // Krd_5.86 //

bhikùà-vçttir jãvanopàyo yasya sa dvijo traivarõiko dina÷aþ pratidinaü svayaü nanda-tanayo bhåtvà tad-råpeõàtmànaü vicintya iha bhikùàm añati yàcate | kiü kurvan ? svakãyair lalita-lalitaiþ atimanoharaiþ narma-vidhibhiþ krãóà-karmabhir gopa-sudç÷àü gopa-strãõàü cetobhiþ sàrdhaü viharan amà-÷abdaþ sahàrthe sa-dadhi-dugdha-ghçta-pracuràü bahu-bhikùàü pràpnoti || KrdC_5.86 ||

______________________________

madhye koõeùu ùañsv apy anala-puñasyàlikhet karõikàyàü
kandarpaü sàdhya-yuktaü vivara-gata-ùaó-arõaü dvi÷aþ ke÷areùu
÷akti-÷rã-pårvakàni dvi-nava-lipi-manor akùaràõi cchadànàü
madhye varõàn da÷ànàü da÷a-lipi-manu-varyasya caikeka÷o 'bjam  // Krd_5.87 //

da÷a-dala-padmaü vilikhya karõikàyàü ùañ-koõaü vahni-gçhaü vilikhya vahni-gçha-yugmasya madhye ùañ-koõeùu vilikhet | lekhana-prakàram àha-karõikàyàü madhye sàdhya-nàma-sahitam amukasyàmukaü sidhyatv ity anena sahitaü kandarpaü kàma-bãjaü vilikhet | tathà vivara-gataü ùaó-arõaü ùañ-koõa-gata-vakùyamàõa-ùaó-akùaraü vilikhet tathà ke÷areùu da÷a-dala-måleùu dvi÷aþ dvau dvau kçtvà dvi-nava-lipi-manor aùñàda÷àkùara-mantrasya ÷akti-÷rã-pårvakàni bhuvane÷varã-bãja-÷rã-bãjàdyàny akùaràõi vilikhet | tathà da÷ànàü
pàtràõàü madhye da÷a-lipi-manu-varyasya da÷àkùara-mantra-÷reùñhasya varõàn ekaika÷o vilikhet tato 'bjaü padmam || KrdC_5.87 ||

bhå-sadmanàbhivçtam asragamanmathena
gorocanàbhilikhitaü tapanãya-såcyà |
paññe hiraõya-racite gulikã-kçtaü tad
gopàla-yantram akhilàrthadam etad uktam  // Krd_5.88 //

bhå-bimbena catur-asreõa veùñitaü kuryàt | kãdç÷ena ? bhå-sadmanà asraga-manmathena koõa-gata-kàma-bãjena etad akhilàrthadaü gopàla-yantram uktaü kãdç÷am ? suvarõa-÷alàkayà gorocanàdinà suvarõa-racite paññe likhitam | anantaraü vartulãkçtam || KrdC_5.88 ||

______________________________

sampàta-siktam abhijaptam idaü mahadbhir
dhàryaü jagat-traya-va÷ãkaraõaika-dakùam |
rakùà-ya÷aþ-suta-mahã-dhana-dhànya-lakùmã
saubhàgya-lipsubhir ajasram anarghya-vãryam  // Krd_5.89 //

idaü mantraü sampàta-siktam àhåti-dàna-÷eùa-puraþ-sthita-ghçta-siktaü tathà mantreõàbhimantritam rakùà-bhaya-nivàraõaü ya÷aþ sat-kathà-prakà÷aþ sutaþ putraþ mahã pçthivã dhanaü suvarõàdi lakùmãþ sarva-sampattiþ saubhàgyaü sarva-jana-priyatvam etat pràptum icchadbhir mahadbhiþ ÷auca-yuktaiþ satataü dhàraõãyam | ayam arthaþ-yathoktaü yantraü sampàdya pràõa-pratiùñhàü kçtvà pa¤càmçtàdibhiþ abhiùicya aùñottara-÷ataü sahasraü và sampàta-ghçta-siktaü kçtvà yathokta-saïkhyaü
japtvà dhàrayed iti kãdç÷aü ? jagat-traya-va÷ãkaraõaika-ku÷alam | punaþ anarghya-vãryaü mahà-prabhàvam || KrdC_5.89 ||

______________________________

yantrasya dar÷ayati dhàraõàd anyatràpy upayogam-

bhåtonmàdàpasmçti-viùa-mårcchà-vibhrama-jvaràrtànàm |
dhyàyan ÷irasi prajapen mantram imaü jhañiti ÷amayituü vikçtim  // Krd_5.90 //

bhåtaþ ÷am÷àna-de÷a-vartã adç÷ya-råpo 'niùña-kàrã unmàda÷ citta-vibhramaþ apasmçtir apasmàraõa-yogaþ viùaü mårchàkàri-sthàvaraü jaïgamaü ca mårcchà aceùñà vibhramaþ prasàdaþ jvaro roga-vi÷eùaþ etair àrtànàü pãóitànàü ÷irasi mastakopari idaü yantra-råpaü dhyàyan imaü gopàla-mantraü japet kiü kartum ? vikçtiü jhañiti ÷ãghraü ÷amayituü nà÷ayitum || KrdC_5.90 ||

______________________________

yantre ùaó-akùara-mantram uddharati-

smara-trivikramàkrànta÷ cakrãùõàya-hçd ity asau |
ùaó-akùaro 'yaü samproktaþ sarva-siddhi-karo manuþ  // Krd_5.91 //

smaraþ kàma-bãjaü trivikramaþ ç-kàraþ tena kràntaþ sambaddhaþ cakrã ka-kàraþ tathà kç iti ùõàyeti svaråpaü hçn namaþ ity anena prakàreõàsau ùaó-akùaro 'yaü mantraþ samproktaþ sarva-siddhi-karaþ akhila-kàmadaþ || KrdC_5.91 ||

______________________________

÷akti-bãjam uddharati-

kroóo 'gni-dãpto màyàvã-lava-là¤chita-mastakaþ |
saiùà ÷aktiþ parà såkùmà nityà saüvit-svaråpiõã  // Krd_5.92 //

kroóo ha-kàraþ | kãdç÷aþ ? agninà repheõa dãptaþ | punaþ màyàvã dãrgha-ã-kàraþ tad-yuktaþ | punaþ lavena bindunà là¤chitaü mastakaü yasya saþ | tathà sànusvàra ity arthaþ |  eùà ÷aktiþ parà utkçùñà såkùmà mçõàla-tantu-sadç÷ã nityà janma-nà÷a-rahità saüvit-svaråpiõã sva-prakà÷a-svaråpiõã || KrdC_5.92 ||

______________________________

÷rã-bãjam uddharati-

asthy-agni-govinda-lavair lakùmã-bãjaü samãritam |
àbhyàm aùñàda÷a-lipiþ syàd viü÷aty akùaro manuþ  // Krd_5.93 //

asthi ÷a-kàraþ agniþ rephaþ govindo dãrgha-ã-kàraþ lavo binduþ etaiþ saüyuktaiþ ÷rã-bãjaü samãritaü kathitam | àbhyàm ÷akti-÷rã-bãjàbhyàü sahitaþ pårvoktàùñàda÷àkùara-mantraþ viü÷aty akùaro bhavati || KrdC_5.93 ||

______________________________

parame÷vara-påjà-sthàna-niyatiü dar÷ayati-

÷àlagràme maõau yantre maõóale pratimàsu ca |
nityaü påjà hareþ kàryà na tu kevala-bhåtale  // Krd_5.94 //

÷àlagràme prasiddhe maõau gomeda-padmaràgàdau yantre 'sminn eva gopàla-yantre maõóale sarvato-bhadràdau soma-såryàgni-maõóale veti rudradharaþ | pratimàsu suvarõàdi-gopàla-pratimàyàm | atra harer nityaü sarvadà påjà kàryà na tu kevalàyàü bhåmau || KrdC_5.94 ||

______________________________

kathita-prakàràõàü phalaü dar÷ayati-

iti japa-huta-påjà-tarpaõàdyair mukundaü
ya iha bhajati mavor ekam à÷ritya nityam |
sa tu suciram ayatnàt pràpya bhogàn vi÷eùàn
punar amalatarantaddhàma viùõoþ prayàti  // Krd_5.95 //

iti ÷rã-ke÷ava-bhaññàcàrya-viracitàyàü krama-dãpikàyàü pa¤camaþ pañalaþ |

iti kathita-prakàrair japa-homa-påjà-tarpaõaiþ àdi-padàd abhiùekàdinà yo mukundaü nityaü sevate | kiü kçtvà ? manvor da÷àùñàda÷àkùarayor ekaü gçhãtvà iha loke ayatnàt suciraü sarva-kàlaü sarvàn bhogàn pràpya punar ante prasiddhaü nirmalaü tejaþ pràpnoti tad-dhàmàbhavatãty arthaþ || KrdC_5.95 ||

iti ÷rã-vidyàvinoda-govinda-bhaññàcàrya-viracite krama-dãpikàyà vivaraõe 
pa¤camaþ pañalaþ 
||5||

**************************************************************************


(6)
ùaùñha-pañalam

athaivaü sàdhita-mantrayoþ prayogàdãn dar÷ayati-

viniyogàn atho vakùye mantrayor ubhayoþ samàn |
tad-artha-kàriõo 'nanta-vãryàn mantràü÷ ca kàü÷cana  // Krd_6.1 //

atho 'nantaraü mantrayor da÷àùñàda÷àkùarayoþ samàn dhyàna-vi÷eùeõa viniyogàn tathà tad-artha-kàriõo 'nanta-vãryàn bahu-phala-dàtén kàü÷cin mantràn vakùye || KrdC_6.1 ||

______________________________

prayogàrthaü da÷àùñàda÷àkùarayor dhyànam àha-

vande taü devakã-putraü sadyo-jàtaü dyu-saprabham |
pãtàmbaraü kara-lasac-chaïkha-cakra-gadàmbujam  // Krd_6.2 //

ukta-råpaü prasiddhaü devakã-putraü sadyo-jàtaü bàlakaü dyu-saprabham àkà÷a-samàna-kàntiü ÷yàmaü pãta-vastraü kare lasanti ÷obhamànàni ÷aïkha-cakra-gadà-padmàni yasya taü vande namaskaromi || KrdC_6.2 ||

______________________________

evaü dhyàtvà japel lakùaü mantraü bràhme muhårtake |
svàdu-plutai÷ ca kusumaiþ palà÷air ayutaü hunet  // Krd_6.3 //

evam amunà prakàreõa bràhme muhårtake udayàt pràk daõóa-dvaye daõóa-catuùñaya iti ka÷cit mantram ubhayor eka-lakùaü japet | anantaraü palà÷a-puùpaiþ svàdu-plutair ghçta-madhu-÷arkarà-sahitair da÷a-sahasraü juhuyàt || KrdC_6.3 ||

______________________________

phalam àha--
manvor anyatareõaivaü kuryàd yaþ susamàhitaþ |
smçtiü medhàü mati-balaü labdhvà sa kaviràó bhavet |
syàn manus tat samajapadhyàna-homa-phalo 'paraþ  // Krd_6.4 //

manvor da÷àùñà-da÷àkarayor anyatareõa ekena susamàhitaþ susaüyataþ san ya evaü kuryàt sa smçtiü smaraõaü medhàü dhàraõàvatãü buddhiü matiü samyak j¤ànaü balaü mahà-pràõatvam etat sarvaü pràpya kaviràñ kavi-÷reùñho bhavati syàd iti aparo 'gre vakùyamàõa-mantraþ kathita-mantra-dvaya-samàna-japa-dhyàna-homa-phalo bhavati || KrdC_6.4 ||

______________________________

mantram àha-

÷rãman-mukunda-caraõau sadeti ÷araõaü tataþ |
ahaü prapadya ity ukto maukundo 'ùñàda÷àkùaraþ  // Krd_6.5 //

÷rãman-mukunda-caraõau sadeti svaråpaü tatas tad-anantaraü ÷araõam iti svaråpam ahaü prapadya iti svaråpam ity anena prakàreõa maukundo mukunda-sambandhã aùñàd÷àkùaro mantraþ kathitaþ || KrdC_6.5 ||

mantroddhàraþ: ÷rã-mukunda-caraõau sadà ÷araõam ahaü prapadye |

______________________________

çùy-àdikam àha-

nàrado 'sya tu gàyatrã mukunda÷ caùi-pårvakàþ |
pràtaþ pràtaþ pibet toyaü japtaü yo 'ùtottaraü ÷atam |
anena ùaóbhir màsaiþ sa bhavec chrutadharo naraþ  // Krd_6.6 //

asya mantrasya nàrado munir gàyatrã-chando mukundo devatà çùi-pårvakàþ çùy-àdyàþ çùi-cchando devatà ity arthaþ |  te ca nàradàdayaþ | prayogam àha-pràtaþ pratyaham aùñottaraü ÷ataü japtaü mantra-japtaü jalaü pibet | sa naro anena vidhànena ùaóbhir màsaiþ ÷ruta-dharo bhavet || KrdC_6.6 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

upasaühçta-divyàïgaü purovan màtur aïkagam |
calad-do÷ caraõaü bàlaü nãlàbhaü saüsmaran japet  // Krd_6.7 //

upasaühçta-divyàïgaü tyakta-caturbàhu-råpaü dhçta-bàhu-dvayaü purovat yathà-vasudeva-sadmani bhãtena divyàïgam upasaühçtaü màtur aïkagaü devakã-kroóe sthitaü calad-do÷-caraõaü ca¤cala-hasta-pàdaü bàlaü ÷i÷uü nãlàbhaü kaü saüsmaret || KrdC_6.7 ||

______________________________

ayutaü tàvad evàjyair juhuyàc ca hutà÷ane |
sa labhed acalàü bhaktiü ÷raddhàü ÷àntiü ca ÷à÷vatãm  // Krd_6.8 //

ayutaü japet tàvad evàgnàv àjyair ghçtair juhuyàt yaþ sa sthiràü parame÷vara-viùayiõãm àràdhyatva-buddhiü ÷uddhàü ÷àstra-bodhite 'rghe 'va÷yambhàvi-ni÷cayàtmikà ÷àntiü mokùa-råpàü ÷à÷vatãü nityàü pràpnoti da÷àùñàda÷àkùarayor vi÷eùa-dhyànam idaü prayogàrtham iti bhairava-tripàñhinaþ || KrdC_6.8 ||
______________________________

mantràntaram àha-

manunaitat-samastànte marun-namita-÷abditaþ |
bàla-lãlàtmane huü phañ nama ity amunàthavà  // Krd_6.9 //

athavàmunà vakùyamàõa-mantreõaitat-prayoga-jàtaü sàdhayet | mantram àha-samasteti | svaråpam asyànte marun-namita iti svaråpam | etasmàc chabdàt bàla-lãlàtmane huü phaó iti svaråpaü nama iti svaråpam | ayam apy aùñàda÷àkùaraþ da÷àùñàda÷àkùara-samànaþ || KrdC_6.9 ||

mantroddhàraþ: samasta-manrun-namitaþ bàla-lãlàtmane huü phañ svàhà |

______________________________

çùy-àdãn àha-

nalakåvara-gàyatrã-bàla-kçùõà itãritàþ |
çsyàdyàþ siddhayaþ sarvàþ syur japàdyair ihàmunà  // Krd_6.10 //

asya mantrasya çùy-àdyàþ çùiþ chando devatà nalakåvara-prabhçtayaþ | tatra nalakåvaro munir gàyatrã chandaþ bàla-kçùõo devatà iti | iha bhuvane japàdyaiþ sarvàþ siddhayo bhavanti || KrdC_6.10 ||

______________________________

lambitaü bàla-÷ayane rudantaü vallavã-janaiþ |
prekùyamàõaü dugdha-buddhyà tarpayet so '÷nute '÷anam  // Krd_6.11 //

bàla-÷ayane àndolikàyàü lambitaü sthitaü rudantaü krandamànaü vallavã-janair gopãbhiþ prekùyamàõaü dç÷yamànaü preryamàõam iti pàñhe càlyamànam ity arthaþ |  dugdha-buddhyà jalena tarpayet | a÷anaü bhakùya-vastu a÷nute pràpnoti || KrdC_6.11 ||

______________________________

mantràntaram àha-

amunà vànna-råpànte rasa-råpa-padaü vadet |
tuùña-råpa namo dvandvam annàdhipataye mama |
annaü prayaccha svàheti triü÷ad-arõo 'nnado manuþ  // Krd_6.12 //

amunà mantreõa pårvoktaü kuryàt | mantram àha-anna-råpa iti ÷abdànte rasa-råpa iti svaråpaü tuùña-råpeti svaråpaü namo dvandvam iti namo nama svaråpam ànnàdhipataye mamànnaü prayaccha svàheti triü÷ad-akùaro annada-mantraþ da÷àùñàóa÷àkùara-samànaþ || KrdC_6.12 ||

mantroddhàraþ: anna-råpa rasa-råpa tuùña-råpa namo namaþ annàdhipataye manànnaü prayaccha svàhà |

______________________________

çùy-àdãn àha-

nàradànuùñub-annàdhipatayo 'syarùi-pårvakàþ |
bhåta-bàla-grahonmàda-smçti-bhraü÷àdy-upadravaiþ |
påtanà-stana-pàtàraü grasta-mårdhni smaran japet  // Krd_6.13 //

asya mantrasya nàrado muniþ, anuùñup-chandaþ, annàdhipatir devatà | prayogam àha-bhåteti | bhåta-pi÷àcàdir bàla-graho roga-vi÷eùaþ | unmàda÷ citta-bhramaþ smçti-bhraü÷aþ sammohaþ | etair upadravair upatàpair grasta-mårdhni upatapta-mastake påtanà-stana-pàyinaü kçùõaü smaran mantraü japet || KrdC_6.13 ||

______________________________

tàü påtanàü rudatãü krandamànàü bhàvayet-

sàsu-cåùaõa-nirbhinna-sarvàïgãü rudatãü ca tàm |
àvi÷ya sarve muktvà taü vidravanti drutaü grahàþ  // Krd_6.14 //

punaþ kãdç÷ãm ? sàsu-cåùanaü saha pràõena yat cåùaõaü samàkarùaõaü tena nirbhinnam anàyataü sarvàïgaü yasyàþ sà | tathà tàü kiü bhåtvà japet ? àvi÷ya aham eva harir iti bhàvayitvà | anantaraü taü grastaü sarve grahà upadravà muktvà parityajya drutaü ÷ãghraü vidravanti palàyante | atra da÷àùñàda÷àkùarayor vi÷eùa-dhyànam idaü prayogàrtham iti tripàñhinaþ || KrdC_6.14 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

juhuyàt khara-ma¤jaryà ma¤jarãbhir vibhàvasau |
susnàtaþ pa¤ca-gavyàdbhiþ påtanàhantur ànane  // Krd_6.15 //

khara-ma¤jaryà apàmàrgasya ma¤jarãbhir agra-bhàgaiþ pa¤ca-gavya-jalaiþ siktair vibhàvasau vahnau påjanà-hantuþ kçùõasyànana-råpe juhuyàt || KrdC_6.15 ||

______________________________

prà÷ayec chiùña-gavyaü tat-kala÷enàbhiùecayet |
sàdhyaü sahasra-japtena sarvopadrava-÷àntaye  // Krd_6.16 //

homàva÷iùñaü pa¤ca-gavya-sàdhyaü prà÷ayet sahasra-japtena pårvokta-vidhinà sàdhitena kala÷ena vàbhiùecayet sarvopadra-nivçtty-artham || KrdC_6.16 ||

______________________________

mantràntaram àha-

amunaitad dvàda÷àrõaü huü phañ svàhàntakena và |
çùy-àdyà brahma-gàyatrã-graha-ghna-harayo 'sya tu  // Krd_6.17 //

etat-pårvokta-prayoga-dvayaü vakùyamàõa-mantreõa và kuryàt | mantram àha-dvàda÷eti-pårvokta-vàsudeva-dvàda÷àkùarànte huü phañ svàheti ùoóa÷àkùaro mantraþ da÷àùñàda÷àkùara-samànaþ | çùy-àdikam àha-çùyàdyà iti | çùi-prabhçtayo brahmàdayaþ | tatra brahmà çùiþ | gàyatrã cchandaþ | grahaghna-råpo harir devatà || KrdC_6.17 ||

mantroddhàraþ: oü namo bhagavate vàsudevàya huü phañ svàhà |

______________________________

nija-pàdàmbujàkùipta-÷akañaü cintayan japet |
ayutaü mantrayor ekaü sarva-vighnopa÷antaye  // Krd_6.18 //

nija-caraõa-kamala-nikùipta-÷akañaü hariü cintayet | mantrayoþ pårva-mantràpara-mantrayor ekam ayutaü japet | kim-artham ? sakala-vighnopa÷amanàrthaü da÷àùñàda÷àkùarayor eva sarva-vighna-÷ànty-arthaü vi÷eùa-dhyànam iti tripàñhinaþ || KrdC_6.18 ||

______________________________

aïgàny amãùàü mantràõàm àcakràdibhir arcanà |
aïgair indràdi-vajràdyair udità sampade sadà  // Krd_6.19 //

amãùàü kathita-mantràõàm àcakràdibhir da÷àkùara-kathitair aïgàni kàryàõi arcanà påjàs tu aïgais tathendràdyais tad-àyudhai÷ ceti sampatty-arthaü sadà kathità || KrdC_6.19 ||

______________________________

mçtyu¤jaya-vidhiü dar÷ayati-

bàlo nãla-tanur dorbhyàü dadhy-utthaü pàyasaü dadhat |
harir vo 'vyàd dvãpi-nakha-kiïkiõã-jàla-maõóitaþ  // Krd_6.20 //

da÷àùñàda÷àkùarayor vàrogyàrthaü vi÷eùa-dhyànam àha-bàla ity àdineti tripàñhinaþ | harir vo yuùmàn rakùatu | kãdç÷o bàlaþ ? pa¤ca-varùãyaþ | punaþ kãdç÷aþ ? nãla-tanuþ | punaþ kãdç÷aþ ? hastàbhyàü dadhy-utthaü navanãtaü pàyasaü paramànnaü ca dhàrayet | punaþ kãdç÷aþ ? vyàghra-nakha-kùudra-ghaõñikà-samåhàbhyàm alaïkçtaþ || KrdC_6.20 ||

______________________________

dhyàtvaivàgnau juhuyàt ÷atavãryàïkura-trikaiþ |
payaþ-sarpiþ-plutair lakùam ekaü tàvaj japen manum  // Krd_6.21 //

evambhåtaü hariü dhyàtvà vahnau ÷atavãryàïkurair durvàïkurais tribhiþ | kãdç÷aiþ ? payo dugdhaü sarpi-ghçtaü tàbhyàü plutaiþ siktaiþ ekaü lakùaü juhuyàt lakùam ekaü japet || KrdC_6.21 ||

______________________________

gurave dakùiõàü dattvà bhojayed dvija-puïgavàn |
sa hy abdànàü ÷ataü jãven na rogo nàtra saü÷ayaþ  // Krd_6.22 //

anantaraü gurave dakùiõàü dattvà bràhmaõàn bhojayec ca sa varùàõàü ÷ataü roga-rahitaþ san jãvet-atra saü÷ayo nàsti || KrdC_6.22 ||

______________________________

mantràntaram àha-

atràparo manur dvàda÷àrõànte puruùottama |
àyur me dehi sambhàùya viùõave prabhaviùõave  // Krd_6.23 //
namo 'nto dvy-adhika-triü÷ad-arõo 'syàrùis tu nàradaþ |
chando 'nuùñup-devatà ca ÷rã-kçùõo 'ïgàny ato bruve  // Krd_6.24 //

etàdç÷e kàrye 'paro mantro 'sti | mantram àha-dvàda÷àkùara-vàsudeva-mantrànte puruùottama iti svaråpam àyur me dehãti svaråpaü viùõave prabhaviùõave iti svaråpam | nama ity anto dvy-adhika-triü÷ad-arõo dvàtriü÷ad-akùaro mantraþ kathitas tu | punar asya mantrasya nàrada çùir anuùñup-chando devatà ÷rã-kçùõaþ iti ato 'nantaram aïgàni bruve vadàmi || KrdC_6.23-24 ||

mantroddhàraþ: oü namo bhagavate vàsudevàya puruùottam àyur me dehi viùõave prabhaviùõave namaþ |

______________________________

ravi-bhåtendriya-vasu-netràrõai÷ càtmane yutaiþ |
mahànanda-pada-jyotir màyà-vidyà-padaiþ kramàt  // Krd_6.25 //

dvàda÷a-pa¤ca-pa¤càùña-dvi-saïkhyàtair mantràkùarair àtmanepadàntair mahànandàdi-padaiþ saha krameõa pa¤càïgàni | sahànandety api kvacit pàñhaþ || KrdC_6.25 ||

______________________________

etasya pura÷caraõàdim àha-

japtvà lakùam imaü mantram ayutaü pàyasair hunet |
pårvavad dårvayà juhvad àyur dãrghataraü labhet  // Krd_6.26 //

imaü mantraü lakùaü japtvà pàyasair ayutaü hunet juhuyàt | evaü mantraü saüsàdhya pårvavad dårvayàïkurakaiþ dugdha-ghçta-militair lakùam ekaü juhuyàt | japai÷ ca dãrghataram ati÷ayam àyuþ pràpnoti || KrdC_6.26 ||

______________________________

dàrayantaü bakaü dorbhyàü kçùõaü saügçhya tuõóayoþ |
smaran ÷i÷ånàm àtaïke spçùñvà'yataram abhyaset |
taj-japta-tilajàbhyaïgàd bhaveyuþ sukhina÷ ca te  // Krd_6.27 //

÷i÷ånàü bàlànàm àtaïke bhaye samupasthite tàn bàlàn spçùñvà kçùõaü smaran anyataram ukteùv ekaü mantram abhyasej japyàt | kãdç÷aü kçùõam ? karàbhyàü tuõóayoþ saügçhya baka-nàmànam asuraü vidàrayantam | tan-mantra-japta-tailàbhyaïgàt te bàlàþ sukhino bhavanti | smarann iti ÷u÷u-nàmànaü kçùõaü smaran, ke ÷irasi spçùñvà japyàd iti boddhavya-mantra-da÷àùñàda÷àkùarayor vi÷eùa-dhyànam iti tripàñhinaþ || KrdC_6.27 || 
______________________________

asminn eva bàla-rakùàrthe 'nyo 'pi mantro 'stãty àha-

atràpy anyo manur bàla-vapuùe vahni-vallabhà |
gorakùàyàü kvaõad-veõuü càrayantaü pa÷åüs tathà  // Krd_6.28 //

bàla-vapuùe iti svaråpaü vahni-vallabheti svàhà asminn arthe gorakùàyàü ca vi÷eùa-dhyànam àha-kvaõad iti | veõu-vàdana-paraü pa÷åü÷ càrayantaü kçùõaü smaran japyàt || KrdC_6.28 ||

______________________________
asminn eva bàla-rakùàrthe go-rakùàyàü ca mantràntaram àha-

uktvà gopàlaka-padaü punar ve÷adharàya ca |
vàsudevàya varmàstra-÷iràüsy aùñàda÷àkùara  // Krd_6.29 //

gopàlaka ity uktvà punar ve÷adharàya ity uktvà vàsudevàyeti vadet varma hum astraü phaó iti ÷iraþ svàhà etàni vadet | evaü sati aùñàda÷àkùaro bhavati || KrdC_6.29 ||

mantroddhàraþ: gopàlaka-ve÷a-dharàya vàsudevàya huü phañ svàhà | 

______________________________

manor nàrada-gàyatrã-kçùõa-rùyàdir anena và |
kuryàd gopàla-saürakùàm àcakràdy-aïginà budhaþ  // Krd_6.30 //

asya pårvoktasya ca manor nàrado munir gàyatrã-cchandaþ ÷rã-kçùõo devatà anena và mantreõa ukta-dravyàdinà và gopàla-rakùàü kuryàt | kãdç÷ena ? àcakràdy-aïga-yuktena || KrdC_6.30 ||

______________________________

viùa-haraõa-prayogam àha-
kumbhã-nasàdi-kùveóàrtau daùña-mårdhni smaran harim |
nçtyantaü kàliya-phaõàraïge 'nyataram abhyaset  // Krd_6.31 //
dç÷à pãyåùa-varùiõyà si¤cantaü tat tanuü budhaþ |
tarjayan vàma-tarjanyà taü dràï mocayate viùàt  // Krd_6.32 //

kumbhã-nasàdi-kùveóàrtau sarpa-viùa-pãóàyàm | kumbhãnasàs tu te sarpà ye syur dçùñi-viùolbaõàþ iti dharaõiþ | àdi-padàd vç÷cikàdi-saïgraho daùña-mårdhni àrta-mastake spçùñvà kàliyo nàga-vi÷eùas tasya phaõà saivaa raïga-bhåmis tatra nçtyantaü smaran anyatama-mantram abhyaset japet | kãdç÷aü ? hariü tat tanuü ÷arãram amçta-varùiõyà dçùñyà si¤cantam | kiü kurvan ? smaret vàma-tarjanyàtarjayan | evaü sati taü daùñaü mantrã dràk ÷ãghraü viùàn mocayet | atra da÷àùñàda÷àkùarayor vi÷eùa-dhyànam iti tripàñhinaþ || KrdC_6.31-32
||

______________________________

prayogàntaram àha-

àpårva-kala÷aü toyaiþ smçtvà kàliya-mardanam |
japtvàùña-÷atam àsi¤ced viùiõaü sa sukhã bhavet  // Krd_6.33 //

kala÷aü toyair àpåryànantaraü kàliya-mardanaü devaü smçtvàùñàdhikaü ÷ataü japtvà tena kala÷ena viùa-yuktam àsi¤cet | anantaraü viùàt sukhã bhavati || KrdC_6.33 ||

______________________________

kàliya-mardana-mantram àha-

kàvya-madhye liyasyànte phaõàmadhyedi-varõakàn |
uktvà punar vaden nçtyaü karoti tam anantaram  // Krd_6.34 //
namàmi devakã-putra ity uktvà nçtya-÷abdataþ |
ràjànam acyutaü bråyàd iti danta-lipir manuþ  // Krd_6.35 //

kàvya ity akùara-dvayor madhye liyasyeti svaråpam etasyànte phaõà-madhyàdi iti svaråpam ity antàn vaded anantaraü nçtyaü karoti tam iti | anantaraü namàmi devakã-putram iti vadet | anantaraü nçtya-÷abdataþ nçtya-÷abdànte ràjanam acyutam iti bråyàd ity anena prakàreõa danta-lipir dvàtriü÷ad-akùaro mantraþ kathitaþ || KrdC_6.34-35 ||

mantroddhàraþ: 
kàliya-vyaphaõà-madhye iti nçtyaü karoti taü |
devakã-putraü namàmi nçtya ràjànam ucyatam ||

______________________________

asya mantrasya aïgàdãni dar÷ayati-

asyàïgànyaïghribhir nyastaiþ samastair nàrado muniþ |
chando 'nuùñub devatà ca kçùõaþ kàliya-mardanaþ  // Krd_6.36 //

asya mantrasya vyastair ekaikam aïghribhi÷ caturbhiþ pàdaiþ samastair mantràtmakai÷ càïgàni pa¤càïgàni kathitàni muniþ nàradaþ chando 'nuùñup kàlãya-mardanaþ kçùõo devatà || KrdC_6.36 ||

______________________________

pura÷caraõam àha-

japyo lakùaü manur ayaü hotavyaü sarpiùàyutam |
aïga-dikpàla-vajràdyair arcanàsya samãrità  // Krd_6.37 //

ayaü mantraþ lakùaü japyaþ sarpiùà ghçtena punar ayutaü hotavyam | aïga-dik-pàla-vajràdyais tribhir àvaraõair arcanà påjà kathità ||

______________________________

prayogam àha-

kriyà sarvà ca kartavyà visaghnã pårvam ãrità |
sadç÷o 'nena jagati nahi kùveóa-haro manuþ  // Krd_6.38 //

pårva-mantra-kathità viùaghnã sarvà kriyà amunaiva mantreõa kartavyà hi yataþ jagati saüsàre anena mantreõa sadç÷aþ samànaþ kùveóa-haraþ viùaharo nàsti || KrdC_6.38 ||

______________________________

viùaghnaü prayogàntaram àha-

aïgaiþ ÷ukataroþ piùñair gulikà dhenu-vàriõà |
ànanasyà¤janàlepair viùaghnã sàdhitàmunà  // Krd_6.39 //

÷ukataroþ kara¤ja-vçkùasyeti bhairava-tripàñhinaþ | kiü÷uka-vçkùasyeti laghu-dãpikà-kàraþ | aïgais tvagbhir iti rudradharaþ | pa¤càïgair iti tripàñhinaþ | dhenu-vàriõà sa-vatsà go-måtreõa piùñaiþ sampàdità gulikà amunà mantreõa sàdhità satã viùaghnã bhavati kair ànanasyà¤janàlepa-prakàraiþ || KrdC_6.39 ||

______________________________

adhunà prayogàntaraü dar÷ayati-

uddaõóa-vàma-dor-daõóa-dhçta-govardhanàcalam |
anya-hastàïgulã-vyakta-svara-vaü÷àrpitànanam  // Krd_6.40 //
dhyàyan hariü japan manvor ekaü chatraü vinà vrajet |
varùa-vàtà÷anibhyaþ syàd bhayaü tasya nahi kvacit  // Krd_6.41 //

uttàlito yo vàma-bàhu-daõóas tena dhçto govardhanàcalo yena tam anya-hastàïgkulibhiþ vyakta-svaro yasya vaü÷asya tatràrpitam ànanaü yena tam evambhåtaü hariü cintayan manvor da÷àùñàda÷àkùarayor ekaü japan chatraü vinà vrajet yas tasya vçùñi-vàyu-vajràdibhyo bhayaü kvàpi na vidyate || KrdC_6.40-41 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

mogha-meghaugha-yatnàpagatendraü taü smaran hunet |
lavaõair ayuta-saïkhyàtair anàvçùñir na saü÷ayaþ  // Krd_6.42 //

mogho niùphalo yo megha-samåhas tasya yatnaþ tenàpagataþ indor yasmàt tam etàdç÷aü hariü cintayan ayuta-saïkhyàtair lavaõair juhuyàt anantaram anàvçùñir bhavati nàtra saü÷ayaþ || KrdC_6.42 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

krãóantaü yamunà-toye majjana-plavanàdibhiþ |
tac-chãkara-jalàsàraiþ sicyamànaü priyà-janaiþ  // Krd_6.43 //
dhyàtvàyutaü payaþ-siktair huned vànãra-tarpaõaiþ |
vçùñir bhavat kàle 'pi mahatã nàtra saü÷ayaþ  // Krd_6.44 //

yamunà-jale majjanonmajjanaiþ krãóantaü krãóàü kurvantam | punaþ kãdç÷aü ?  priyà-janai rukmiõã-prabhçtibhis tac-chãkara-jalàsàraiþ yaumnà-jala-dhàrà-råpaiþ sicyamànam evambhåtaü kçùõaü dhyàtvà vànãra-tarpaõaiþ vetasa-samidbhiþ payaþ-siktair dugdhokùitair ayutaü juhuyàt | evaü sati akàlo 'pi mahatã-vçùñir bhavati nàtra saü÷ayaþ || KrdC_6.43-44 || 

______________________________

anenaiva dhyànena prayogàntaram àha-

amum eva smaran mårdhni viùa-sphoña-jvaràdibhiþ |
sa-dàha-mohair àrtasya japec chàntir bhavet kùaõàt  // Krd_6.45 //

dàha-moha-sahitair vuùa-sphoña-jvaràdibhir àrtasya mårdhni mastake amum eva pårvokta-råpaü dhyàtvà japet anantaraü tasya pãóitasya kùaõàd ÷àntiþ svàsthyaü bhavati || KrdC_6.45 ||

______________________________
etasyàm evàrtau prakàràntaram àha-

athavà garuóàråóhaü bala-pradyumna-saüyutam |
nija-jvara-viniùpiùña-jvaràbhiùñutam acyutam  // Krd_6.46 //
dhyàtvà jvaràbhibhåtyasya mårdhny anyataram abhyaset |
÷àntiü vrajed asàdhyo 'pi jvaraþ sopadravaþ kùaõàt  // Krd_6.47 //

athavà jvaràbhibhåtyasya mastake 'cyutam dhyàtvà anyataram dvayor madhye ekaü mantram abhyaset japet | kãdç÷aü ? acyutaü garuóàråóhaü | punaþ kãdç÷aü ? bala-pradyumnàbhyàü saüyutam | punaþ kãdç÷aü ? nija-jvareõa vaiùõava-jvareõa ÷ãtàkhyenàyudha-råpeõa viniùpiùña÷ cårnito yo raudra-jvara uùõàkhyàyudha-råpas tena sñutam | anantaraü asyàsàdhyo 'pi jvaraþ ÷ãghram eva nà÷aü gacchati | kãdç÷o jvaraþ ? upadravo gàtra-pãóàdi tat-sahitaþ || KrdC_6.47 ||

______________________________

anenaiva dhyànena prayogàntaram àha-

dhyàtvaivam agnàv abhyarcya payoktai÷ caturaïgulaiþ |
juhuyàd amçtàkhaõóair ayutaü jvara-÷àntaye  // Krd_6.48 //

evaü pårvokta-råpaü kçùõaü dhyàtvà vahnau sampåjya jvara-÷ànty-arthaü catur-aïgula-parimitair dugdhàsiktair amçtàkhaõóair guócã-khaõóair ayutaü juhuyàt || KrdC_6.48 ||
______________________________

prayogàntaram àha-

ni÷àta-÷ara-nirbhinna-bhãùmatàpa-nudaü harim |
smçtvà spç÷an japed àrtaü pàõibhyàü roga-÷àntaye  // Krd_6.49 //

ni÷àtas tãkùõo yaþ ÷aras tena nirbhinno biddho yo bhãùmas tasya yas tàpas taü harati | evambhåtaü harim dhyàtvà àrtaü jvaràdi-pãóitaü pàõibhyàü spçùñvà jvara-nà÷àrthaü manvor ekataraü japet || KrdC_6.49 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

apamçtyu-vinà÷àya sàndãpani-suta-pradam |
dhyàtvàmçta-latà-khaõóaiþ kùãràktair ayutaü hunet  // Krd_6.50 //

sàndãpaniþ kçùõa-guruþ | tasya suta-pradaü kçùõaü dhyàtvà amçta-latà-khaõóaiþ guócã-khaõóaiþ kùãràktair dugdha-siktair ayutaü hunet juhuyàt | kasmai ? apamçtyur akàla-maraõaü tasya vinà÷àya nivçttaye || KrdC_6.50 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

mçta-putràya dadataü sutàn vipràya sàrjunam |
dhyàtvà lakùaü japed ekaü manvoþ suta-vivçddhaye  // Krd_6.51 //

mçta-putràya vipràya putràn dadataü sàrjunam arjuna-sahitaü dhyàtvà manvor ekaü lakùaü japet | kim-artham ? suta-vçddhi-nimittam || KrdC_6.51 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

putra-jãvendhana-yute juhuyàd anale 'yutam |
tat-phalair madhuràktaiþ syuþ putrà dãrghàyuùo 'sya tu  // Krd_6.52 //

jãvàputreti yasya prasiddhiþ tasya indhanena yute sampàdite vahnau tat-phalaiþ putra-jãvàphalair madhuràktais tri-madhv-aktair manvor ekenàyutaü juhuyàt | anantaram asya homa-kartuþ puttàþ dãrghàyuùo bhavanti || KrdC_6.52 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

kùãra-druk-kvàtha-sampårõam abhyarcya kala÷aü ni÷i |
japtvàyutaü prage nàrãm abhiùi¤ced dviùañ-dinam  // Krd_6.53 //
sà bandhyàpi sutàn dãrgha-jãvino gada-varjitàn |
labhate nàtra sandehas taj-japtàjyà÷inã satã  // Krd_6.54 //

kala÷a-påraõa-vidhànena kùãra-vçkùa-kvàthena sampårõam kala÷aü ni÷i ràtrau sampåjyàyutaü japtvà prage pràtaþ-kàle putràrthinãü striyaü dviùañ-dinam dvàda÷a-dinàni vyàpyàbhiùi¤cet | anantaraü sàbhiùiktà bandhyàpi apatya-janana-samaya-yogyà ajanitàpatyo 'pi putràn dãrghàyuùo roga-rahitàn pràpnoti | kimbhåtà satã ? mantra-japtàjya-bhojinã satã | atràrthe sandeho nàsti || KrdC_6.53-54 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

pràtar vàcaü-yamà nàrã bodhi-cchada-puñe jalam |
mantrayitvàùñottara-÷ataü pibet putrãyatã dhruvam  // Krd_6.55 //

pràtaþ-kàle vàcaü-yamà mauninã putrãyatã àtmanaþ putram icchantã bodhi-cchada-puñe pippala-patra-puñe jalaü manvor anyatareõàùñottara-÷ataü japtaü màsaü vyàpya pibet | anantaraü putraü pràpnotãti ÷eùaþ | jala-pàna-mantram àha-devakã-putreti | atra prasaïgàt asmin granthe anukto 'pi santàna-gopàla-mantraþ kathyate | tad yathà-
devakã-putra govinda vàsudeva jagad-guro |
dehi me tanayaü kçùõa tvàm ahaü ÷araõaü gataþ ||

asya mantrasya nàrado munir anuùñup-chandaþ santàna-prado gopàla-kçùõo devatà padair vyastair và pa¤càïgàni | dhyànaü yathà-
÷aïkha-cakra-dharaü kçùõaü rathasthaü ca caturbhujam |
sarvàbharaõa-sandãptaü pãtavàsasam acyutam ||
mayåra-piccha-saüyuktaü viùõu-tejopabçühitam |
samarpayantaü vipràya naùñàn ànãya bàlakàn |
karuõàmçta-sampårõa-dçùñyekùantaü ca taü dvijàm || iti || KrdC_6.55 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

prahitàü kà÷i-ràjena kçtyàü chitvà nijàriõà |
tat-tejasà tan-nagarãü dahantaü bhàvayan harim  // Krd_6.56 //
sva-snehàktair huned ràtrau sarùapaiþ sapta-vàsaram |
kçtyà kartàram evàsau kupità nà÷ayed dhruvam  // Krd_6.57 //

prahitàü preùitàü kà÷ã÷vareõa kçtyàü ghàtakartãü nijàriõà nija-cakreõa chitvà anantaraü tat-tejasà tasya kà÷ã÷vara-ràjasya nagarãü dahantaü kçùõaü bhàvayan sva-snehàktair sarùapa-taila-yuktaiþ sarùapaiþ sapta-dinàni vyàpya ràtrau manvor ekatareõa juhuyàt | athànantaraü asau kçtyà kruddhà satã dhruvaü ni÷citaü kartàram eva nà÷ayet || KrdC_6.57 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

àsãnam à÷rame divye badarã-ùaõóa-maõóite |
spç÷antaü pàõi-padmàbhyàü ghaõñàkarõa-kalevaram  // Krd_6.58 //
dhyàtvàcyutaü tilair lakùaü hunet tri-madhuràplutaiþ |
muktaye sarva-pàpànàü ÷àntaye kàntaye tanoþ  // Krd_6.59 //

badarã-ùaõóo badarã-samåhas tena maõóite ÷obhite divye utkçùñe à÷rama àsãnam upaviùñaü tathà hasta-païkajàbhyàü ghaõñàkarõasya mahàdeva-mårteþ kasyacit mahàdeva-bhaktasya và kalevaram ÷arãraü spç÷antam acyutaü dhyàtvà tilais tri-madhuràplutair ghçta-madhu-÷arkarà-mi÷ritair manvor ekena lakùaü juhuyàt | kim-artham ? mokùàya tathà sakala-pàpànàü vinà÷àrthaü tathà tanor dehasya kàntaye dãpty-artham || KrdC_6.58-59 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

dveùayantaü rukmi-balau dyåtàsaktau smaran harim |
juhuyàd iùñayor dviùñyai gulikà gomayodbhavàþ  // Krd_6.60 //

dyåtàsaktau dyåta-karma kurvantau rukmi-balabhadrau dveùayantaü parasparaü dveùam utpàdayantaü hariü smaran gomayotpannà gulikà manvor ekena juhuyàt | atra sahasra-homo boddhavyaþ | anuktàyàü tu saïkhyàyàü sahasraü tatra nirdi÷et iti vacanàt | kim-artham ? iùñayor mitrayor dviùñyai vidveùaõàrtham  || KrdC_6.60 ||


______________________________
prayogàntaram àha-

jvalad-vahni-mukhair bàõair varùantaü garuóadhvajam |
dhàvamànaü ripu-gaõam anudhàvantam acyutam  // Krd_6.61 //
dhyàtvaivam abhyasen manvor ekaü sapta-sahasrakam |
uccàñanaü bhaved etad-ripåõàü saptabhir dinaiþ  // Krd_6.62 //

jvalan dedãpyamàno yo vahnis tadvan mukhaü yeùàü tair bàõair varùantaü tàóayantaü tathà garuóàråóhaü tathà dhàvamànaü ÷atru-samåham anupa÷càd dhàvantaü hariü dhyàtvà manvor da÷àùñàda÷àkùarayor ekaü sapta-sahasrakam abhyaset japet | evaü kçte sati etasya ÷atråõàü saptabhir dinair uccàñanaü bhavati sva-de÷àd apayànaü bhavati || KrdC_6.62 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

utkùiptavatsakaü dhyàyan kapittha-phala-hàriõam |
ayutaü prajapet sàdhyam uccàñayati tat-kùaõàt  // Krd_6.63 //

utkùipta årdhvaü kùipto vatso vatsa-råpo vatsakàsuro yena tathà kapitthasya phalaü haratãti kçùõaü dhyàtvà manvor madhye ekaü ayutaü japet | anantaraü tat-kùaõàt ÷ãghram eva sàdhyam uccàñanãyam uccàñayati || KrdC_6.63 || 

______________________________
prayogàntaram àha-

àtmànaü kaüsa-mathanaü dhyàtvà ma¤càn nipàtitam |
kaüsàtmànam ariü karùan gatàsuü prajapen manum  // Krd_6.64 //
ayutaü juhuyàd vàsya janmoóutaru-tarpaõaiþ |
api sevita-pãyåùo miryate 'rir na saü÷ayaþ  // Krd_6.65 //

àtmànaü kaüsa-mathanaü kçùõaü dhyàtvà kaüsa-mathanàt manor aikyaü vicintya tathà ripuü kaüsa-svaråpaü apagata-pràõaü dhyàtvà ripu-kaüsayor abhedaü vicintyeti bhàvaþ | ma¤càd adhaþ-kçtaü àkarùayan àkarùaõaü bhàvayan manvor ekam ayutaü japet | asya ripoþ janmoóutarutarpaõaiþ samidbhir juhuyàc ca |

kàraskaro 'tha dhàtrã syàd udumbara-taruþ punaþ |
jambå-khadãra-kçùõàkhyà vaü÷a-pippala-saüj¤akau ||
nàga-rohita-nàmànau palà÷a-plakùa-saüj¤akau |
ambaùñha-bilvàrjunàkhyaü vikaïkata-mahãruhaþ ||
bahalaþ savalaþ kharjur bhaõóilaþ panasàrkakau |
÷amãka-dambàmra-nimba-madhukà çkùa-÷àkhinaþ ||

iti saptaviü÷ati-nakùatràõàü vçkùàþ | janma-nakùatra-vçkùa evaü kçte seivta-pãyåùo 'pi mriyate nàtra saü÷ayaþ || KrdC_6.64-65 ||

______________________________

idaü prayojanaü prakàràntareõàpi bhavatãti dar÷ayati-

athavà nimba-tailàktair huned adhobhir akùajaiþ |
ayutaü prayato ràtrau maraõàya ripoþ kùaõàt  // Krd_6.66 //

nimba-taila-siktair akùajaiþ vibhãtaka-samidbhiþ prayataþ pavitraþ san ràtrau manvor ekena ayutaü hunet | kim-artham ? ÷atroþ ÷ãghra-vinà÷àya || KrdC_6.66 ||

______________________________

asminn evàrthe prayogàntaram àha-

doùàriùña-dala-vyoùa-kàrpàsàsthi-kaõair ni÷i |
huned eraõóa-tailàktaiþ sma÷ànastho 'ri-÷àntaye  // Krd_6.67 //

doùà haridrà ariùña-dalaü vibhãtaka-patram iti rudradharaþ | bhallàtaka-patram iti rudradhaaþ | nimba-patram iti bhairava-tripàñhinaþ | vyoùaü trikañukaü kàrpàsàsthi kàrpàsà-bãjaü kaõaü pipplaã etair militair eraõóa-taila-siktaiþ sma÷ànasthaþ mçta-saüskàra-sthànasthaþ san ni÷i ràtrau manvor ekena juhuyàt | kim-arthaü ? ÷atru-nà÷àrtham || KrdC_6.67 ||

______________________________

ràgàn màraõa-prayoge pràya÷cittam àha-

na ÷astaü màraõaü karma kuryàc ced ayutaü japet |
huned và pàyasais tàvat ÷àntaye ÷àntamàsaþ  // Krd_6.68 //

màraõaü karma ÷iùña-janasya na pra÷astaü tathàpi yadi và ràgàt kuryàt tadà manvor madhye ekaü mantraü ayutaü japet paramànnena và ayutaü juhuyàt | ÷àntaye pàpa-nà÷àya ÷ànta-mànaso nirmatsaraþ || KrdC_6.68 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

jaya-kàmo japel lakùaü pàrijàta-haraü harim |
smaran paràjayas tasya na kuta÷cid bhaviùyati  // Krd_6.69 //

jaya-kàmaþ pumàn balàd indra-sakà÷àt svargastha-pàrijàtàpahàriõaü kçùõaü bhàvayan manvor ekaü lakùaü japet | evaü kçte tasya bhaïgaþ kasmàd api na bhaviùyatãti || KrdC_6.69 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

pàrthe di÷antaü gãtàrthaü vyàkhyà-mudràkaraü harim |
rathasthaü bhàvayan japyàd dharma-vçddhyai ÷amàya ca  // Krd_6.70 //

pàrthe 'rjune gãtàrthaü di÷antaü kathayantaü tathà vyàkhyà-mudràü kare yasya tam uttàna-tarjany-aïguùñha-yutà vyàkhyà-mudrà tathà rathàråóhaü hariü bhàvayan manvor ekaü lakùaü japet | kim-artham ? dharmotpatty-arthaü mokùàrthaü ca || KrdC_6.70 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

lakùaü palà÷a-kusumair huned yo madhuràplutaiþ |
vyàkhyàtà sarva-÷àstràõàü sa kavir vàdiràó bhavet  // Krd_6.71 //

yaþ palà÷a-puùpair ghçta-madhu-÷arkarà-mi÷rair manvor ekena lakùaü juhuyàt sa sakala-÷àstràõàü vyàkhyàtà kaviràñ kavi-÷reùñha÷ ca bhavet || KrdC_6.71 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

vi÷varåpa-dharaü prodyad-bhànukoñi-sama-dyutim |
druta-càmãkara-nibham agni-somàtmakaü harim  // Krd_6.72 //
arkàgni-dyota-dàsyàïghri-païkajaü divya-bhåùaõam |
nànàyudha-dharaü vyàpta-vi÷vàkà÷àvakà÷akam  // Krd_6.73 //
ràùñra-pår-gràma-vàstånàü ÷arãrasya ca rakùaõe |
prajapen mantrayor ekataraü dhyàtvaivam àdaràt  // Krd_6.74 //

vi÷varåpa-dharam etad vyàcaùñe udyad-àditya-koñi-samàna-kàntiü tathà dravãbhåta-suvarõa-tulyaü tathà agni-soma-svaråpaü | sårya-somàtmakam iti tripàñhinaþ | tathà såryàgnivad ujjvalaü mukhaü pàda-padmaü yasya | tathà càru-bhåùaõaü tathà vividha-÷astra-dharaü tathà vyàpta-saüsàràkà÷àbhyantaram, etàdç÷aü hariü dhyàtvà àdaràt mantrayor ekaü japet | kim-artham ? ràùñrau de÷e pår nagaraü gràmo 'lpa-jana-vàsa-sthànaü vàstu eka-gçha-svàmi-vàsaþ | kùetram iti govinda-mi÷ràþ | vastv iti pàñhe hiraõyàdi | eteùàü ÷arãrasya ca rakùaõe rakùà-nimittam
|| KrdC_6.72-74 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

athavà vyasta-sarvàïghri-racitàïgàrjuna-rùikam |
triùñup-chandasikaü vi÷varupa-viùõv-adhidaivatam  // Krd_6.75 //
japed gãtà-manuü sthàne hçùãke÷àdyam àjyakaiþ |
huned và sarva-rakùàyai sarva-duþkhopa÷àntaye  // Krd_6.76 //

athavà sthàne hçùãke÷àdyaü gãtà-manuü japet | kimbhåtaü manum ? vyastam ekaikaü sarve samastà ye aïghrayaþ pàda-catuùñayaü taiþ racitam aïgaü pa¤càïgam | arjunaþ çùir yatra taü vyasta-sarvàïghri-racitàïga÷ càrjuna çùika÷ ceti dvandvaþ taü triùñup-chando yatra taü vi÷varåpo viùõur adhidevatà yasya tam | àjyakair ghçtair huned và và÷abdaþ samuccaye hunet | ñãkàntare ukta-prayogeùu yatra japa-homayoþ saïkhyà na uktà tatra saünidhànoktà gçhyate tad-abhàve 'ùtottaraü sahasraü ÷ataü và aùñau sahasràõãty
eke | jagan-mohanàkhya-tantre-

lakùaü vàpy ayutaü vàpi sahasraü ÷atam eva ca |
kàryàõàü gaurvàn mantrã tat-tad-dhomaü samàcaret || KrdC_6.75-76 ||

iti ÷rã-ke÷ava-bhaññàcàrya-viracitàyàü krama-dãpikàyàü
ùaùñhaþ pañalaþ |
||6||


**************************************************************************


(7)
saptama-pañalam

aneka-mantra-kathanàrthaü saptama-pañalam upakràmati-vakùya ity àdinà |

vakùye 'kùaya-dhanàvàptyai pratipattiü ÷riyaþ pateþ |
suguptàü dhana-nàthàdyair dhanyair yà kriyate sadà  // Krd_7.1 //

÷riyaþ pater gopàlasya pratipattiü dhyànaü mantra-påjà-dhyànàdi-prakàraü và vakùye | yà pratipattir dhana-nàthàdyaiþ kubera-prabhçtibhir mahàdhanaiþ kriyate | kasyai ? akùayam avinà÷i yad dhanaü tat-pràptyai | suguptà nàtyanta-prakañitàü dvijair ity arthaþ || KrdC_7.1 ||

______________________________

dvàravatyàm ity àdi sapta-÷lokair madhya-kulakam |

dvàravatyàü sahasràrka-bhàsvarair bhavanottamaiþ |
analpaiþ kalpa-vçkùai÷ ca parãte maõóapottame  // Krd_7.2 //

acyuto dhyeyaþ kutra ? dvàravatyàü maõi-maõóape maõi-siühàsanàmbuje àsãno dvàrakà-nagarã-gata-maõi-maõóapàvasthita-maõi-maya-siühàsanopaviùñaþ maõi-maõóape | kãdç÷e ? bhavanottamaiþ gçhottamaiþ kalpa-vçkùai÷ ca parãte veùñite | kimbhåtaiþ ? sahasra-såryàþ tadvad bhàsvarair dãptair analpair vistaraiþ || KrdC_7.2 ||

______________________________

jvalad-ratna-maya-stambha-dvàra-toraõa-kuóyake |
phulla-srag-ullasac-citra-vitànàlambi-mauktike  // Krd_7.3 //

punaþ kãdç÷e ? jvalanti dãptàni yàni ratnàni tan-mayaü tat-pradhànaü stambhaþ gçhàdhàra-bhåtaü dvàra-toraõaü kuóyaü bhittir yatra tasmin praphullà vikàsanãyà srak puùpa-màlà ullasac-chobamànaü pavitraü nànà-prakàraü vitànaü tatràlambi mauktikaü yatra tatra || KrdC_7.3 ||

______________________________

punaþ kãdç÷e maõi-maõóape ? 

padma-ràga-sthalã-ràjad-ratna-nadyo÷ ca madhyataþ |
anàrata-galad-ratna-sudhasya svas-taror adhaþ  // Krd_7.4 //

padma-ràga-mayã yà sthalã ràjad dedãpyamàna-ratna-mayã ca yà nadã tayor madhye svas-taroþ pàrijàtasyàdhaþ | svas-taror kimbhåtasya ? anàrataü sarvadà galantã ratnamayã sudhà amçtaü yasya tasya || KrdC_7.4 ||

______________________________

punaþ kãdç÷e maõi-maõóape ? 

ratna-pradãpàvalibhiþ pradãpita-dig-antare |
udyad-àditya-saïkà÷e maõi-siühàsanàmbuje  // Krd_7.5 //

ratna-pradãpàvalibhir jvalad-ratnaiþ pradãpitam udbhàsitaü di÷àm antaràlam avakà÷o yatra maõi-siühàsane | kimbhåte ? udyat pràdurbhavan ya àdityas tasya saïkà÷e sadç÷e || KrdC_7.5 ||

______________________________

acyutaþ kimbhåtah ? 

samàsãno 'cyuto dhyeyo druta-hàñaka-saünibhaþ |
samànodita-candràrka-taóit-koñi-sama-dyutiþ  // Krd_7.6 //

druta-hàñaka-saünibhaþ dravã-bhåta-svarõa-tulyaþ samànodità ekadodgatà yà candràrkànàü koñiþ taóitàm api koñiþ tat-sama-dyutir yasya saþ || KrdC_7.6 ||

______________________________

punaþ kimbhåtah ? 

sarvàïga-sundaraþ saumyaþ sarvàbharaõa-bhåùitaþ |
pãta-vàsà÷ cakra-÷aïkha-gadà-padmojjvalad-bhujaþ  // Krd_7.7 //

sarvàïgena mukhàdinà sundaro ramyaþ saumyo 'nuddhataþ sarvàbharaõenaa kuõóalàdy-alaïkàreõa bhåùitaþ | pãta-vàsàþ pãta-vàsasã yasya saþ | cakra-÷aïkha-gadà-padmar ujjvalà dãptà bhujà yasya saþ || KrdC_7.7 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aþ ? 

anàratocchlad-ratna-dhàraudha-kala÷aü spç÷an |
vàma-pàdàmbujàgreõa muùõatà pallava-cchavim  // Krd_7.8 //

vàma-pàdàmbujàgreõa anàrataü sarvadà ucchalantã yà ratna-dhàrà tasyà oghaþ pravàho yatra sa càsau kalasa÷ ceti karmadhàrayaþ | taü spç÷an vàma-pàdàmbujàgreõa | kimbhåtena ? pallava-cchavim muùõatà ki÷alaya-kàntiü corayatà || KrdC_7.8 ||

______________________________

aùña-mahiùã-dhyànam àha-

rukmiõã-satyabhàme 'sya mårdhni ratnaugha-dhàrayà |
si¤cantyau dakùa-vàma-sthe sva-doþ-stha-kala÷otthayà  // Krd_7.9 //

rukmiõã-satyabhàme dhyeye | kimbhåte ? asya harer mårdhni ÷irasi ratna-pravàha-dhàrayà si¤cantyau | kãdç÷e ? dakùa-vàma-sthe | atra rukmiõã dakùiõe satyà vàme | kimbhåtayà dhàrayà ? sva-hasta-stha-ghañodbhavayà || KrdC_7.9 ||

______________________________

nàgnajitã-sunande ca dhyeye | ete kãdç÷e ?

nàgnajitã sunandà ca di÷antyà kala÷au tayoþ |
tàbhyàü ca dakùa-vàma-sthe mitravindà-sulakùmaõe  // Krd_7.10 //

tayo rukmiõã-satyabhàmayoþ sthàne ratna-ghañau di÷antyau dadatyau | kãdç÷e ? dakùa-vàma-sthe | tathà mitravindà-sulakùaõe dakùiõa-vàma-sthe dhyeye | kimbhåte ? tàbhyàü nàgnajitã-sunandàbhyàü kala÷aü di÷antãbhyàü kala÷aü dadatyau || KrdC_7.10 ||

______________________________

ratna-nadyà samuddhçtya ratna-pårõau ghañau tayoþ |
jàmbavatã su÷ãlà ca di÷antyau dakùa-vàma-ge  // Krd_7.11 //

tathà dakùa-vàme jàmbavatã-su÷ãle ca dhyeye | kimbhåte ? ratna-nadyà ratna-pårõau ghañau samuddhçtya tayor sulakùmaõà-mitravindayor di÷antyau || KrdC_7.11 ||

______________________________

bahiþ ùoóa÷a-sàhasra-saïkhyàtàþ paritaþ striyaþ |
dhyeyàþ sakala-ratnaugha-dhàrà-yuk-kala÷ojjvalàþ  // Krd_7.12 //

tad-bahiþ ùoóa÷a-sàhasra-saïkhyàtàþ priyà dhyeyàþ | kimbhåtàþ ? kanakaü suvarõaü ratnàni padmàdãni teùàm oghaþ samåhaþ | tasya dhàràü yunaktãti tad-yuk yaþ kala÷aþ tena dãptàþ || KrdC_7.12 ||

______________________________

tad-bahi÷ càùña-nidhayo dhyeyàþ | kãdr÷àþ ?

tad bahi÷ càùña-nidhayaþ pårayanto dhanair dharàm |
tad-bahir vçùõayaþ sarve purovac ca suràdayaþ  // Krd_7.13 //

dharàü pçthvãü dhanaiþ pårayantaþ tad-bahir vçùõayo yàdavà dhyeyàþ | anantaraü purovat dikùu sthitàþ suràdayo devarùi-siddha-vidyàdhara-gandharva-prabhçtayo ratnàbhiùekaü kurvanto dhyeyàþ || KrdC_7.13 ||

______________________________

dhyàtvaivaü paramàtmànaü viüsaty-arõaü manuü japet |
catur-lakùaü huned àjyai÷ catvàriü÷at-sahasrakam  // Krd_7.14 //
evaü paramàtma-råpaü a÷arãriõaü dhyàtvà viüsaty-akùaraü mantraü catur-lakùaü japet | àjyair ghçtai÷ catvàriü÷at-sahasrakam hunet juhåyàt || KrdC_7.14 ||

______________________________

viü÷aty-akùara-mantram uddharati-

÷akti-÷rã-pårvako 'ùñàda÷àrõo viü÷ati-varõakaþ |
matreõànena sadç÷o manur nahi jagat traye  // Krd_7.15 //

÷aktir bhuvane÷varã-bãjaü ÷rãþ ÷rã-bãjaü etad-bãja-dvaya-pårvakaþ pårvoktàùñàda÷àkùara-mantra eva viü÷aty-akùaro bhavatãty arthaþ | anena mantreõa sadç÷o mantra jagat-traye nàsti || KrdC_7.15 ||

______________________________
çùy-àdikaü dar÷ayati-

çùir brahmà ca gàyatrã-cchandaþ kçùõas tu devatà |
pårvoktavad evàsya bãja-÷akty-àdi-kalpanà  // Krd_7.16 //

asya mantrasya bãja-÷akty-àdi-kalpanà pårvoktavat da÷àkùaravat tathà ca da÷àkùarasya yad bãjàdikaü tad asyàpãty arthaþ || KrdC_7.16 ||

______________________________
påjà-prakàram àha-

kalpaþ sanat-kumàrokto mantrasyàsyocyate 'dhunà |
pãñha-nyàsàdikaü kçtvà pårvokta-kramataþ sudhãþ  // Krd_7.17 //

asya mantrasya sanat-kumàra-kathitaþ påjà-prakàraþ samprati mayà kathyate | pårvokta-kramataþ da÷àkùarokta-prakàreõa pãñha-nyàsa-pràõàyàmàdikaü kçtvà || KrdC_7.17 ||

______________________________

kara-dvandvàïguli-taleùv aïga-ùañkaü pravinyaset |
mantreõa vyàpakaü kçtvà màtçkàü manu-sampuñàm  // Krd_7.18 //
saühàra-sçùñi-màrgeõa da÷a-tattvàni vinyaset |
puna÷ ca vyàpakaü kçtvà mantra-varõàs tanau nyaset  // Krd_7.19 //

ubhaya-karàïguliùu ubhaya-kara-taleùu ca ùaó-aïgàni kramàn nyaset | mantreõeti viü÷aty akùara-mantreõa vyàpakaü sarvatanau nyàsaü kçtvà màtçkàü màtçkà-nyàsaü manu-sampuñàü viü÷aty-akùara-puñita-pratyakùaràü pårvokta-màtçkà-sthàneùu vinyaset | prayoga÷ ca-hrãü aü hrãü nama ity àdiþ | evaü bha-paryantaü dvir-àvçttiþ | tato hrãü ÷rãü hrãü ÷rãü namaþ | klãü krãü paü klãü krãü nama ity àdiþ | saühàra-sçùñi-màrgeõa
da÷a-tattvàni mahã-salila-prabhçtãni vinyaset | punar api viü÷aty-akùara-mantreõa vyàpaka-nyàsaü kçtvà viü÷ati-mantràkùaràõi tanau sva-÷arãre nyaset || KrdC_7.19 ||

______________________________

akùara-nyàsa-sthànàny àha-

mårdhni bhàle bhruvor madhye netrayoþ karõayor nasoþ |
ànane cibuke kaõñhe dor-måle hçdi tanduke  // Krd_7.20 //
nàbhau liïge tathàdhàre kañyor jànvo÷ ca jaïghayoþ |
gulphayoþ pàdayor nyaset sçùñir eùà samãrità  // Krd_7.21 //

mastake bhàle lalàñe bhrå-madhye ity àdàv ekaikam akùaraü nyaset | àdhàre liïgàdhas trikoõa-sthàne eùa  sçùñi-nyàsa-prakàra uktaþ || KrdC_7.21 ||

______________________________

sthitir hçd-àdikaü sàntà saühçti÷ caraõàdikà |
vidhàyaivaü pa¤ca-kçtvaþ sthity-antaü mårti-pa¤jaram |
sçùñi-sthitã ca vinyasya ùaó-aïga-nyàsam àcaret  // Krd_7.22 //

hçd-àdikàüsàü tà sthitiþ hçdayam àrabhyàüsa-paryanta-nyàsaþ sthitiþ saühçti÷ caraõàdikàpàdàvàrabhyamårdhànta-nyàsaþ vidhàyeti | evaü pa¤ca-vàràn sthity-antaü nyàsaü kçtvà iti gçhasthàbhipràyeõa tathà pårvokta-murti-pa¤jara-nyàsaü kçtvà punaþ sçùñi-sthitã vinyasya sçùñi-sthiti-prakàreõa mantra-varõàn vinyasya ùaó-aïga-nyàsam àcaret || KrdC_7.22 ||

______________________________

ùaó-aïgàni dar÷ayati-

guõàgni-veda-karaõa-karaõàkùy-akùarair manoþ |
mudràü baddhvà kirãñàkhyàü dig-bandhaü pårvavac caret |
dhyàtvà japtvàrcayed dehe mårti-pa¤jara-pårvakam  // Krd_7.23 //

manor mantrasya guõàs trayaþ agnayas trayaþ vedà÷ catvàraþ karaõam antaþ-karaõa-catuùñayaü | punaþ karaõa-catuùñayam akùi-dvayam etair akùarair mantra-sambhavaiþ ùaó-aïgàni kàryàõãty arthaþ | mudràm iti kirãñàkhyàü kirãñàbhidhàü baddhvà kçtvà kirãñàdyàm iti pàñhe kaustubha-÷rãvatsa-mudrayoþ parigrahaþ pårvavad astra-mantreõa dig-bandhanaü kuryàt | 

àtma-påjàm àha-dhyàtveti | pårvoditaü dhyànaü kçtvà aùñottara-÷ataü ca japtvà mårti-pa¤jara-pårvakam dehe påjayet tathàcàbhyantare prathamaü parame÷varà-ràdhanaü tad anu mårti-pa¤jarasya tad anu sçùñi-sthiti-nyàsaü tad anu ùaó-aïgasyeti ||23||

______________________________

bàhya-påjà-prakàram àha-

athavà hye 'rcayed viùõuü tad-arthaü yantram ucyate |
gomayenopalipyorvãü tatra pãñhaü nidhàpayet  // Krd_7.24 //

athàtma-påjànantaraü bàhye viùõuü påjayet | tat-påjàrthaü påjà-sthànam ucyate | gomaya-jalena pçthivãm upalipya tatra lipta-sthàne pãñhaü påjàdhàra-priyaü pàtraü sthàpayet || KrdC_7.24 ||

______________________________

vilipya gandha-païkena likhed aùña-dalàmbujam |
karõikàyàü tu ùañ-koõaü sa-sàdhyaü tatra manmatham  // Krd_7.25 //

anantaraü tat-pãñhaü candana-païkena vilipya tatràùña-dala-padmaü vilikhya karõikàyàü padmaü vilikhya madhya-sthàne ùañ-koõa-puñitaü vahni-pura-dvayaü likhet | tatra ùañ-koõa-madhye sa-sàdhyaü karma-sahitaü sàdhya-nàma-sahitaü manmathaü kàma-bãjaü likhet | sàdhya-grahaõàt dhàraõàrtham apy etad boddhavyam iti tripàñhinaþ || KrdC_7.25 ||

______________________________

÷iùñais taü saptada÷abhir akùarair veùñayet smaram |
pràg-rakùo 'nila-koõeùu ÷riyaü ÷iùñeùu saüvidam  // Krd_7.26 //

÷iùñaiþ sapta saptada÷abhir akùarais taü kàma-bãjaü veùñayet | ùañ-koõasya pårva-nairçti-vàyavya-koõeùu ÷riyaü ÷rã-bãja-trayaü likhet | ÷iùñeùu triùu koõeùu pa÷cime÷ànàgni-koõeùu saüvidam bhuvane÷varã-bãjaü vilikhet || KrdC_7.26 ||

______________________________

ùaó-akùaraü sandhiùu ca ke÷areùu tri÷as tri÷aþ |
vilikhet smara-gàyatrãü màlà-mantraü dalàùñake  // Krd_7.27 //
ùaó÷aþ saülikhya tad-bàhye veùñayen màtçkàkùaraiþ |
bhå-bimbaü ca likhed bàhye ÷rã-màye dig-vidikùv api  // Krd_7.28 //

sandhiùu ùañ-koõa-sandhiùu ùaó-akùaraü kàma-bãja-pårvaka-kçùõàya nama iti ùaó-akùaraü likhet | ke÷ara-sthàne kàma-gàyatrãü vakùyamàõàü tri÷o 'kùara-trayaü kçtvà vilikhet | patràùñake vakùyamàõàü màlà-mantraü ùaó÷aþ ùaó-akùaràõi kçtvà vilikhya padma-bàhye màtçkàkùarair veùñayet | màtçkàveùñana-bàhya eva vakùyamàõa-svaråpaü bhå-bimbaü ca likhet | bhå-bimba-dig-vidikùu ÷rã-màye dikùu ÷rã-bãjaü koõeùu bhuvane÷varã-bãjaü
likhed ity arthaþ || KrdC_7.28 ||

______________________________

etad-yantraü hàñakàdi-paññeùv àlikhya pårvavat |
sàdhitaü dhàrayed yo vai so 'rcyeta trada÷air api  // Krd_7.29 //

etad yantraü påjàyàm apy upayuktaü yo dhàrayet sa devair api påjyate | kiü kçtvà ? suvarõa-rajata-tàmràdi-paññeùu yathà-kathita-dravyeõàlikhya pårvavad yaþ påjàsu | yad và, pårva-mantravat kçta-pràõa-pratiùñhàdi-kriyam | kãdç÷am ? sàdhitaü yathà-kathita-prakàreõa sampàdita-prajaptaü ca || KrdC_7.29 ||

______________________________

kàma-gàyatrãm uddharati-

syàd gàyatrã kàma-deva-puùpa-bàõau ca ïe 'ntakau |
vidmahe-dhãmahi-yutau tan no 'ïgaþ pracodayàt |
japyàj japàdau gopàla-manånàü jana-ra¤janãm  // Krd_7.30 //

kàma-deva-puùpa-bàõa-÷abdau krameõa caturthy-antau | kimbhåtau ? vidmahe-dhãmahi-÷abda-sahitau | tad-anu tan no 'naïgaþ pracodayàd iti svaråpam | evaü sati kàma-gàyatrã syàd bhavati | japyàd iti gopàla-mantràõàü japàdau japopakrame etàü kàma-gàyatrãü japyàt | yata iyaü jana-ra¤janãü va÷yakarãm ity arthaþ || KrdC_7.30 ||

______________________________

màlà-mantram uddharati-naty-anta ity àdinà | 

naty-ante kàma-devàya ïe 'ntaü sarva-jana-priyam |
uktvà sarva-janànte tu saümohana-padaü tathà  // Krd_7.31 //
jvala jvala prajvaleti prokto sarva-janasya ca |
hçdayaü ca mama bråyàt va÷aü kuru-yugaü ÷iraþ |
prokto madana-mantro 'ùta-catvàriü÷adbhir akùaraiþ  // Krd_7.32 //

namaþ-÷abdànte kàma-devàyeti svaråpaü tad-anu caturthy-ante sarva-jana-priya-÷abdam uccàrya tad-anu sarva-jana-÷abdam uktvà saümohana-padaü vadet | tad-anu jvala jvala prajvaleti svaråpam uktvà sarva-janasya hçdayaü mameti svaråpam uktvà va÷am iti svaråpam uktvà kuru kuru iti svaråpam uktvà ÷iraþ svàhà iti vadet | evaü ca sati aùña-catvàriü÷ad akùarakair madana-mantraþ || KrdC_7.31-32 ||

______________________________

viniyogaü dar÷ayati-

japàdau màra-bãjàdyo jagat-traya-va÷ãkaraþ |
bhå-gçhaü caturasraü syàt koõa-vajràdy-alaïkçtam  // Krd_7.33 //

yatra yathodbhåta eva japa-påjà-homàdau tu yadi kàma-bãjàdyo bhavati tadà jagat-traya-va÷ãkaraõa-kùamaþ yadàya mantraþ svatantreõa japyate tadeti tripàñhinaþ | bhå-gçham uddharati-bhå-gçham iti | koõa-saülagnàùña-vajràlaïkçta-caturasraü koõa-catuùñaya-sahitaü bhå-vilambam iti pàñho và || KrdC_7.33 ||

______________________________
yantre påjà-prakàram àha-

pãñhaü pårvavad abhyarcya mårti-saïkalpya pauraùãm |
tatràvàhyàcyutaü bhaktyà sakalãkçtya påjayet  // Krd_7.34 //

pårvavad da÷àkùaravat gurvàpãñha-påjàntam abhyarcya tatra pauruùãü puruùàkçtiü mårtiü pàrame÷varãü vicintya tatra mårtàv acyutam àvàhya sakalãkçtya bhaktyà påjayet | suùumõà pravàha-nàóyà puùpa-yuktam uttàna-pàõã-hçdaya-stha-mårtes tejaþ saüyojya tejo devatà brahma-randhreõa deva-÷arãra-gataü vicintya sva-sva-mudrayà bàhye saüsthàpya sannidhàpya saõniruddhyàvaguõñhya devatàïge ùaó-aïga-nyàsaü kçtvà ùoóa÷opacàraiþ sampåjayed ity arthaþ || KrdC_7.34 ||

______________________________

àsanàdi bhåùaõàntaü punar nyàsa-kramàt yajet |
sçùñi-sthitã ùaó-aïgaü ca kirãñaü kuõóala-dvayam  // Krd_7.35 //
cakra-÷aïkha-gadà-padma-màlà-÷rãvatsa-kaustubhàn |
gandhàkùata-prasånai÷ ca målenàbhyarcya pårvavat  // Krd_7.36 //

àsanàdi vibhåùàntaü yathà syàd evaü påjayet àsanam àrabhya bhåùàntair upacàraiþ påjayed ity arthaþ |  punar nyàsa-kramàt sçùñy-àdãn yajet | prathamaü sçùñy-àdãnàü nyàsaü vidhàya tatas tàn påjayet | athavà nyàsa-kramàd yathà teùàü nyàsaþ kçtas tena krameõety arthaþ | 

gandhàkùateti  | akùatà yavà gandhàkùata-puùpai÷ ca pårvavat måla-mantreõa kçùõaü påjayitvà saptàvçtãþ sampåjayed ity arthaþ || KrdC_7.36 ||

______________________________

àvaraõàny àha-

àdau vahni-pura-dvandva-koõeùv aïgàni påjayet |
sahçc-chiraþ ÷ikhà-varma-netram astram iti kramàt  // Krd_7.37 //

prathamaü vahni-pura-yugala-sambandhi-ùañ-koõeùu àgneya-koõam àrabhya ùaó-aïgàni påjayed ity arthaþ | aïgàny àha-sahçd iti | saha-hçd àvartata iti sahçt hçdayaü ÷iraþ ÷ikhà-varma-kavacaü netram astraü ceti prathamàvaraõam || KrdC_7.37 ||

______________________________

dvitãyàvaraõam àha vàsudeva iti-

vàsudevaþ saïkarùaõaþ pradymna÷ càniruddhakaþ |
agny-àdi-dala-måleùu ÷àntiþ ÷rã÷ ca sarasvatã  // Krd_7.38 //
rati÷ ca dig-daleùv arcyàs tato 'ùtau mahiùãr yajet |
rukmiõy-àdyà dakùa-savye kramàt patràgrakeùu ca  // Krd_7.39 //

agny-àdi-koõa-dala-måleùu ke÷ara-sthàneùu vàsudevàdayaþ påjyàs tathaiva pårvàdi-catur-dikùu dala-måleùu ÷ànty-àdayaþ påjyà ity arthaþ | tçtãyàvaraõam àha-tato 'ùñàv iti | tad-anantaram aùñau mahiùyaþ påjyà ity arthaþ | tà hi rukmiõy-àdyà iti | påjà-sthànam àha-dakùa-savye iti | parame÷varasya dakùiõa-bhàge catasraþ vàma-bhàge catasraþ krameõa påjyà ity arthaþ || KrdC_7.38-39 ||

______________________________

caturthàvaraõam àha-tata iti |

tataþ ùoóa÷a-sàhasraü sakçd evàrcayet priyàþ |
indranãla-mukundàdyàn makarànaïga-kacchapàn  // Krd_7.40 //
padma-÷aïkhàdikàü÷ càpi nidhãn aùñau kramàd yajet |
tad bahi÷ cendra-vajràd ye àvçtã samprapåjayet  // Krd_7.41 //

pårvàdi-dalàgreùu ùoóa÷a-sahasraü priyàþ deva-patnãþ sakçd eva eka-krameõaivàrcayet | pa¤camam àvaraõam àha-indranãlàdyàn aùñau nidhãn pårvàdi-krameõa påjayet | atrendràdi-÷abdànantaraü pratyekaü caturthy-antaü nidhi-padaü deyam | prayoga÷ ca-oü indra-nidhaye namaþ ity àdiþ | ùaùñha-saptamàvaraõa-dvayam àha-tad bahir iti | tad-bàhye indràdikaü vajràdikaü ca påjayet || KrdC_7.40-41 ||

______________________________

àvaraõàni sandar÷ya naivedyaü dar÷ayati-

iti saptàvçtti-vçtam abhyarcyàcyutam àdaràt |
prãõayed dadhi-khaõóàjya-mi÷reõa tu payo 'ndhasà  // Krd_7.42 //

ity anena prakàreõa saptàvaraõa-veùñitaü kçùõam àdara-pårvakaü sampåjya dadhi-÷arkarà-ghçta-sahitena pàyasena prãõayed ity arthaþ || KrdC_7.42 ||

______________________________

ràjopacàraü dattvàtha stutvà natvà ca ke÷avam |
udvàsayet sva-hçdaye parivàra-gaõaiþ saha  // Krd_7.43 //

chatra-càmaràdãni dattvà athànantaraü stavaü kçtvà aùñàïga-pa¤càïgànyatareõa praõamya parivàra-gaõaiþ saha ke÷avaü hçdaye udvàsayet uttolya sthàpayet || KrdC_7.43 ||

______________________________

nyastvàtmànaü samabhyarcya tan-mayaþ prajapen manum |
ratnàbhiùeka-dhyànejyà-viü÷aty-arõà÷riterità  // Krd_7.44 //
japa-homàrcanair dhyànair yo 'muü prabhajate manum |
tad ve÷ma påryate ratnaiþ svarõa-dhànyair anàratam  // Krd_7.45 //

nyastvà påjà pårvoktaü sçùñy-àdi-nyàsaü kçtvà àtma-påjàü vidhàya tan-mayaþ påjya-deva-svaråpo bhåtvà påjàïga-mantraü japet | parkçtam upasaüharati-ratneti | dhyànaü ca ijyà ca påjà ca ity arthaþ | tathà ca yasyàü påjàyàü kçùõasya ratnàbhiùeka-dhyànaü tatra kçùõasya viü÷aty-akùaroktà påjeyam uktà | phalaü dar÷ayati-japeti | japàdibhir yo amuü mantraü sevate tasya gçhaü padma-ràgàdibhiþ ratnaiþ kà¤canair dhànyai÷ cànàratam anavarataü påryate || KrdC_7.44-45 ||

______________________________

pçthvã pçthvã kare tasya savasasy akulàkulà |
putrair mitraiþ susampannaþ prayàty ante paràü gatim  // Krd_7.46 //

______________________________

prayogaü dar÷ayati-

vahnàv abhyarcya govindaü ÷ukla-puùpaiþ sa-taõóulaiþ |
àjyàktair ayutaü hutvà bhasma tan-mårdhni dhàrayet |
tasyànnàdi-samçddhiþ syàt tad-va÷e sarva-yoùitaþ  // Krd_7.47 //

yathokta-prakàreõàgnim àdhàya tatra yathokta-prakàreõa govindaü sampåjya ghçtàktais taõóula-sahitaiþ ÷ukla-puùpair da÷a-sahasràõi hutvà homàgni-bhasma yaþ pumàn mårdhani dhàrayet tasya nànà-samçddhiþ sampattir bhavati sarvà÷ ca striyas tad-àyattà bhavanti || KrdC_7.47 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

àjyair lakùaü huned rakta-padmair và madhuràplutaiþ |
÷riyà tasyaindram ai÷varyaü tçõale÷àyate dhruvam  // Krd_7.48 //

ghçtaiþ kevalaiþ ghçta-madhu-÷arkaràyutaiþ rakta-padmair và yo lakùaü juhoti tasya sàdhakasya ÷riyà lakùmyà kçtvà indra-sambandhi ai÷varyaü tçõa-samànaü bhavati dhruvam utprekùàyàm || KrdC_7.48 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

÷uklàdi-vastra-làbhàya ÷uklàdi-kusumair hunet | trimadhvaktair da÷a-÷atam àjyàktair vàùña-saüyutam  // Krd_7.49 //

÷uklàdi-vastra-pràpty-arthaü ghçta-madhu-÷arkarà-sahitaiþ ÷ukla-puùpaiþ ghçàktair và aùñadhika-da÷a-÷ataü juhuyàt || KrdC_7.49 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

kùaudra-siktaiþ sitaiþ puùpair aùñottara-sahasrakam |
hunen nityaü sa ùaó-màsàn purodhà nçpater bhavet  // Krd_7.50 //

madhu-mi÷ritaiþ ÷ukla-puùpair aùñàdhika-sahasraü pratyahaü yo juhuyàt sa ùañke atãte ràj¤aþ purohito bhavati || KrdC_7.50 ||

______________________________

da÷àùñàda÷a-varõoktaü japa-dhyàna-hutàdikam |
vidadhyàt karma cànena tàbhyàm apy atra kãrtitam  // Krd_7.51 //

da÷àùñàda÷àkùarayor uktaü japa-dhyàna-homàdikam anena mantreõa kuryàt | atra mantre kathitaü prayogàdikaü tàbhyàü ca kuryàt || KrdC_7.51 ||

______________________________

mantràntaram àha-

÷rã-÷akti-smara-kçùõàya govindàya ÷iro manuþ |
ravy-arõo brahma-gàyatrã-kçùõa-rùy-àdir athàsya tu  // Krd_7.52 //

÷rã-bãjaü ÷akti-bãjaü smaraþ kàma-bãjaü kçùõàya govindàyeti svaråpaü ÷iraþ svàheti svaråpaü ravyàrõo mantraþ çùir àdau yeùàü te çùy-àdayo brahma-gàyatrã-kçùõà çùy-àdaya ity arthaþ |  asya brahmà çùiþ gàyatrã-cchandaþ kçùõo devatà ity arthaþ |  bãja-÷aktyàdi-pårvavat || KrdC_7.52 ||

______________________________

bãjais triveda-yugmàrõair aïga-ùañkam ihoditam |
viü÷aty-arõodita-japa-dhyàna-homàrcana-kriyàþ |
mantro 'yaü sakalai÷varya-kàïkùibhiþ sevyatàmbudhaiþ  // Krd_7.53 //

iha mantre aïga-ùañkaü ùaó-aïgaü kathitaü kais tribhir bãjair aïga-trayaü tathà triveda-yugmàrõaiþ tribhi÷ caturbhir dvàbhyàü càparàïga-trayam iti | viü÷eti | ayaü mantraþ viü÷aty-akùara-mantrokta-japa-dhyàna-homa-påjà-sahitaþ sakalai÷varya-kàmaiþ paõóitair upàsyatàm || KrdC_7.53 ||

______________________________

mantràntaram àha-

÷rã-÷akti-kàma-pårvo 'ïgajanma-÷akti-ramàntakaþ |
da÷àkùaraþ saràvàdau syàc cec chakti-ramà-yutaþ |
mantrau vikçtir avyarõàvàcakràdy-aïginàv imau  // Krd_7.54 //

÷rã-bãjaü bhuvane÷varã-bãjaü kàma-bãjaü ca | ete pårve yasya da÷àkùarasya tathàïga-janma kàma-bãjaü ÷aktir bhuvane÷varã-bãjaü ramà-÷rã-bãjam-ete ante yasya da÷àkùarasya | evaü bhåtàdy-anta-vi÷iùño da÷àkùaro ùoóa÷àkùara-mantor bhavati tathà sa eva da÷àkùaro mantraþ àdau ÷akti-ramà-yutaþ bhuvane÷varã-÷rã-bãja-sahita÷ cet tadà dvàda÷àkùara-mantro bhavati | evaü ca sati imau vikçtir avyàrõau ùoóa÷àkùara-dvàda÷àkùarau mantrau àcakràdy-aïginau da÷àkùaroktàni àcakràdy-aïgàni yayos tàdç÷au j¤eyau || KrdC_7.54 ||

______________________________

viü÷aty-arõokta-yajana-vidhau dhyàyed athàcyutam |
varadàbhaya-hastàbhyàü ÷liùyantaü svàïkage priye |
padmotpala-kare tàbhyàü ÷liùñaü cakra-darojjvalam  // Krd_7.55 //

viü÷aty-akùara-kathita-påjà-prakàràv etau athànantaram acyutaü cintayet | kãdç÷aü ? svàïkage sva-kroóa-sthite priye lakùmã-sarasvatyau | yad và, rukmiõã-satyabhàme ÷liùyantam àliïgantam | kàbhyàm ? varadàbhaya-hastàbhyàü varaü dadàtãti varadaþ | na vidyate bhayaü yasmàt sa varadàbhayau ca tau hastau ceti varadàbhaya-hastau tàbhyàm ity arthaþ |  priye kãdç÷e ? padmaü sàmànya-païkajam utpalaü nãla-padmaü te karayor yayos te tàdçg-vidhe | punaþ kãdç÷aü ?  tàbhyàü priyàbhyàü ÷liùñam àliïgitam | punaþ kãdç÷aü ?  ÷aïkha-cakràbhyàm ujjvalam || KrdC_7.55 ||

______________________________

pura÷caraõa-japàdikam àha-

da÷a-lakùaü japed àjyais tàvat-sahasra-homataþ |
siddhàv imau manå sarva-sampat-saubhàgyadau nçõàm  // Krd_7.56 //

da÷a-lakùa-saïkhyaü japed àjyair ghçtais tàvat-sahasra-homato da÷a-sahasra-homataþ siddhau imau mantrau manuùyàõàü sarvai÷varya-sarva-jana-priya-pradau bhavataþ || KrdC_7.56 ||

______________________________

idànãü krameõa mantram uddharati-

màra-÷akti-ramà-pårvaþ ÷akti-÷rã-màra-pårvakaþ |
÷rã-÷akti-màra-pårva÷ ca da÷àrõo manavas trayaþ  // Krd_7.57 //

annàdyaþ kàma-bhuvane÷varã-÷rã-bãja-pårvà da÷àkùaraþ bhuvane÷varã ÷rãr màraþ pårvo yasyeti dvitãyaþ ÷rã- bhuvane÷varã-kàma-bãja-pårvo da÷àkùara iti tçtãyaþ ||

______________________________

eteùàü manu-varyàõàm aïga-rùyàdi-da÷àrõavat |
÷aïkha-cakra-dhanur-bàõa-pà÷àïku÷a-dharo 'ruõaþ |
veõuü dhaman dhçtaü dorbhyàü kçùõo dhyeyo divàkare  // Krd_7.58 //
àdye manau dhyànam evaü dvitãye viü÷ad-arõavat |
da÷àrõavat tçtãye 'ïga-dik-pàlàdyaiþ samarcanà  // Krd_7.59 //
pa¤ca-lakùaü japet tàvad ayutaü pàyasair hunet |
tataþ sidhyanti manavo nçõàü sampatti-kànti-dàþ  // Krd_7.60 //

eteùàm ity àdi sugamam | divàkare sårya-maõóale || KrdC_7.58-60 ||

______________________________

spaùñaü mantràntaram uddharati-

aùñàda÷àrõo bhàrànto manuþ suta-dhana-pradaþ |
çùy-àdy-aùñàda÷àrõoktaü màràråóha-svaraiþ kramàt |
aïgàny asya manor aïga dikpàlàdyaiþ samarcanà  // Krd_7.61 //

kàma-bãjàntaþ pårvoktàùñàda÷àkùara-mantraþ suta-dhana-pradaþ màràråóhair napuüsaka-rahita-kàma-bãja-sahitaiþ dãrgha-svara-ùañkaiþ kràü krãm ity àdi ùañkaiþ kramàd asya manoþ ùaó-aïgàni || KrdC_7.61 ||

______________________________

dhyànam àha-

pàõau pàyasa-pakvam àhita-rasaü bibhran mudà dakùiõe
savye ÷àrada-candra-maõóala-nibhaü haiyaïgavãnaü dadhat |
kaõñhe kalpita-puõóarãka-nakharam umaty uddàma-dãptiü vahan
devo divya-digambaro di÷atu vaþ saukhyaü ya÷odà-÷i÷uþ  // Krd_7.62 //

pàõau pàyasa-pakvaü supakvaü pàyasaü susvàdv ity arthaþ |  atyuddàma-dãptim atyudbhaña-kànti | divya iti divya÷ càsau digambara÷ ceti samàsaþ | divya-deva-svaråpa iti || KrdC_7.62 ||

______________________________

dina÷o 'bhyarcya govindaü dvàtriü÷al-lakùamànataþ |
japtvà da÷àü÷aü juhuyàt sitàjyena payo 'ndhasà  // Krd_7.63 //

sitàjyena payo 'ndhasà÷arkarà-ghçta-sahitena paramànnena || KrdC_7.63 ||

______________________________

padmasthaü devam abhyarcya tarpayet tan-mukhàmbuje |
kùãreõa kadalã-pakvair dadhnà haiyaïgavena ca  // Krd_7.64 //
sutàrthã tarpayed evaü vatsaràl labhate sutam |
yad yad icchati tat sarvaü tarpaõàd eva siddhyati  // Krd_7.65 //

kùãreõety àdinà tarpaõaü yad uktaü taj-jalenaiva kùãràdi-dravya-buddhyà kàryam || KrdC_7.64-65 ||

______________________________

mantràntaram uddharati-

vàg-bhavaü màra-bãjaü ca kçùõàya bhuvane÷varã |
govindàya ramà gopãjanavallabha-ïe-÷iraþ  // Krd_7.66 //

vàg-bhavam aim iti bãjaü màra-bãjaü klãü kçùõàyeti svaråpaü bhuvane÷varã-bãjaü hrãü govindàyeti svaråpaü ramà-÷rã-bãjaü gopã-jana-vallabha iti svaråpaü ïe caturthy-eka-vacanaü ÷iraþ svàhà ÷uklaþ ÷a-kàra÷ caturda÷a-svaråpeõopeta au-kàra-sahitaþ ÷ukra iti pàñhe dantya-sa-kàraþ saü ÷ukràtmane nama iti | nyàsa-vidhànàt sargã visarga-sahitaþ | tad-årdhvata iti tasya årdhvaü tasya ekaviü÷aty-akùarasya årdhvataþ prathama-bãjam etad iti rudradharaþ || KrdC_7.66 ||

______________________________

caturda÷asv aropetaþ ÷uklaþ sargã tad-årdhvataþ |
dvàviü÷aty-akùaro mantro vàg-ã÷atvasya sàdhakaþ  // Krd_7.67 //

vàg-bhavam aim iti bãjaü màra-bãjaü klãü kçùõàyeti svaråpaü bhuvane÷varã-bãjaü hrãü govindàyeti svaråpaü ramà-bãjaü gopã-jana-vallabha iti svaråpaü ïe caturthy-eka-vacanaü ÷iraþ svàhà ÷uklaþ ÷a-kàra÷ caturda÷a-svareõopeta au-kàra-sahitaþ ÷ukra iti pàñhe dantya-sa-kàraþ saü ÷ukràtmane nama iti | nyàsa-vidhànàt sargã visarga-sahitaþ tad årdhvata iti tasya årdhvaü tasya ekaviü÷aty-akùarasya årdhvataþ prathama-bãjam etad iti rudradharaþ |

tad-årdhvataþ-svàhà-kàrordhvataþ iti laghu-dãpikàkàraþ | anena bãjena saha dvàviü÷aty-akùaro mantro bhavati | kãdç÷o 'yam ? vacane÷varatva-dàtà || KrdC_7.66-67 ||

______________________________

aùñàda÷àrõavat sarvaü aïga-rùy-àdikam asya tu |
påjà ca viü÷aty-arõoktà pratipattis tu kathyate  // Krd_7.68 //

asya çùi-cchandodhiùñàtç-devatà-bãja-÷akty-aïgàni sarvàõi aùñàda÷àrõavat yathàùñàda÷àkùara-mantre tathàtràpãty arthaþ | påjà punaþ viü÷aty-akùara-kathità boddhavyà pratipattir dhyànaü kathyate punaþ || KrdC_7.68 ||

______________________________

vàmordhva-haste dadhataü vidyà-sarvasva-pustakam |
akùamàlàü ca dakùordhve sphàñikãü màtçkà-mayãm  // Krd_7.69 //
÷abda-brahma-mayaü veõum adhaþ-pàõi-dvayeritam |
gàyantaü pãta-vasanaü ÷yàmalaü komala-cchavim  // Krd_7.70 //
barhi-varha-kçtottaüsaü sarvaj¤aü sarva-vedibhiþ |
upàsitaü muni-gaõair upatiùñhed dhariü sadà  // Krd_7.71 //

÷loka-trayeõàtràdi-kulakam | harim upatiùñhet dhyàyet | vàmordhva-haste vidyà-sarvasva-pustakaü vedànta-pustakaü dhàrayantaü dakùordhve pa¤cà÷at-saïkhya-màtçkàkùara-samitàü pa¤à÷at-sphañika-baddhàm akùa-màlàü dhàrayantam | punaþ kãdç÷aü ?  adhaþ sthita-kara-dvayena ãritaü vàditaü ÷abda-brahma-mayaü ÷abda-brahma-svaråpaü veõu-randhraü dadhànam | punaþ kãdç÷aü ?  veõunaiva gàyantam | punaþ kãdç÷aü ?  pãta-vastre yasya taü ÷yàma-varõaü ca | punaþ kãdç÷aü ?  komalà manoharà chavir yasya sa tathà tam | punaþ kãdç÷aü
?  barhã mayåras tasya barhaü picchaü tena kçta uttaüsaþ ÷irobhåùaõaü yena tam | punaþ kãdç÷aü ?  sarva-sàkùiõaü | punaþ kãdç÷aü ?  sarvadà upàsitaü sevitam | kaiþ ? sarva-vedibhiþ atãtànàgataj¤aiþ muni-gaõaiþ sanakàdibhiþ || KrdC_7.69-71 ||

______________________________

pura÷caraõam àha-

dhyàtvaivaü pramadà-ve÷a-vilàsaü bhuvane÷varam |
caturlakùaü japen mantram imaü mantrã susaüyataþ  // Krd_7.72 //

evaü pårvoktaü bhuvane÷varaü ÷rã-kçùõaü pramadà strã tasyà ve÷aþ saüsthàna-vi÷eùaþ | tasya vilàsa àhlàdo yasya taü pramadà-råpa-dhàriõam ity arthaþ |  yad và, strã-råpa-dharaü strã-vilàsaü ca dhyàtvà imaü mantraü lakùa-catuùñayaü japet susaüyataþ san pårvokta-pura÷caraõavàn || KrdC_7.72 ||

______________________________

homam àha-

palà÷a-puùpaiþ svàdvaktai÷ catvàriü÷at sahasrakam |
juhyàt karmaõànena manuþ siddho bhaved dhruvam  // Krd_7.73 //

ghçta-madhu-÷arkarànvitaiþ palà÷a-puùpai÷ catvàriü÷at-sahasrakaü juhuyàt | anena vidhinà ava÷yaü mantraþ sidhyati || KrdC_7.73 ||

______________________________

phalaü dar÷ayati-

yo 'smin niùõàta-dhãr mantrã vartate vaktra-gahvaram |
gadya-padya-mayã vàõã tasya gaïgà-pravàhavat  // Krd_7.74 //

yo mantrã asmin mantre niùõàta-dhãr datta-matir vartate tasya sàdhakasya vaktra-gahvaràt mukha-madhyato gadya-padya-mayã vàõã pravartate gaïgà-pravàhavat vi÷uddhànavara-tattvena gaïgà-pravàheõopamà || KrdC_7.74 ||

______________________________

sarva-vedeùu ÷àstreùu saïgãteùu ca paõóitaþ |
saüvittiü paramàü labdhvà cànte bhåyàt paraü padam  // Krd_7.75 //

sarveùu çg-vedàdiùu ÷àstreùu vedànteùu paõóito viveka-buddhi-yuktaþ san saüvittim utkçùña-j¤ànaü pràpya ante dehàvasàne viùõu-lokaü pràpnoti || KrdC_7.75 ||

______________________________

mantràntaram àha-

tàraü hçd bhagavàn ïe 'nto nanda-putra-padaü tathà |
anandànte vapuùe 'sthy-agnim àyànte da÷a-varõakaþ  // Krd_7.76 //
aùñàviü÷aty akùaro 'yaü bruve dvàtriü÷ad-akùaram |
nanda-putra-pada ïe 'ntaü ÷yàmalàïgaü padaü tathà |
ïe 'ntà bàla-vapuþ kçùõa-govindà da÷a-varõakaþ  // Krd_7.77 //

tàraü praõavaþ hçt namaþ ïe 'nta÷ caturthy-anto bhagavàn bhagavata iti svaråpaü nanda-putraü tathà ïe 'ntaü caturthy-antaü nanda-putràyeti padànte ànanda iti ÷abda-÷eùe vapuùe iti svaråpam | asthi ÷a-kàraþ agnã rephaþ màyà dãrgha-ã-kàraþ tathà ca ÷rã-bãjam asyànte da÷àrõakaþ da÷àkùara-mantraþ etenàyaü mantraþ  aùñàviü÷aty-akùaro bhavati |
adhunà dvàtriü÷a-mantram uddharati-nandeti | nanda-putra-padaü caturthy-antaü ÷yàmalàïgaü padam api caturthy-antaü bàla-vapuþ kçùõa-govinda-÷abdà÷ ca pratyekaü caturthy-antàþ | anantaraü pårvokta-da÷àkùara-mantraþ | etena dvàtriü÷ad-akùaro mantro bhavati || KrdC_7.76-77 ||

vimar÷aþ-oü namo bhagavate nanda-putràya ànanda-vapuùe ÷rãü gopã-jana-vallabhàya svàhà || KrdC_7.76 ||

nanda-putràya ÷yàmalàïgàya bàla-vapuùe kçùõàya govindàya gopãjanavallabhàya svàhà || KrdC_7.77 ||

______________________________

çùy-àdikaü dar÷ayati |

anayor nàrada çùiþ chandas triùñub-anuùñubhau |
àcakràdyair aïgam aïga-dik-pàlàdyai÷ ca påjanam  // Krd_7.78 //

anayor nàrada çùiþ | yathà-kramaü triùñub-anuùñup-chandasã àcakràdyaiþ pårvoktair aïga-pa¤cakam aïga-dik-pàla-vajràdyair àvaraõa-påjanaü pãñha-påjà tu pårvavat || KrdC_7.78 ||

______________________________

dhyànaü dar÷ayati-

dakùiõe ratna-caùakaü vàme sauvarõa-vetrakam |
kare dadhànaü devãbhyàm à÷liùñaü cintayed dharim  // Krd_7.79 //

hariü cintayet | kãdç÷aü ? dakùiõa-haste ratna-pàtraü vàma-haste suvarõa-ghañita-vetraü dadhànam | punaþ kãdç÷aü ?  devãbhyàü lakùmã-sarasvatãbhyàü rukmiõã-satyabhàmàbhyàü và àliïgitam || KrdC_7.79 || 
______________________________

japel lakùaü manu-varau pàyasair ayutaü hunet |
evaü siddha-manur mantrã trailokyai÷varya-bhàg bhavet  // Krd_7.80 //

mantra-÷reùñhau pratyekaü lakùaü japet | anantaraü paramànnena da÷a-sahasraü juhuyàt anena siddhau mantro yasya mantrã loka-trayi÷varya-bhàjanaü bhavati || KrdC_7.80 ||

______________________________

mantràntaram àha-

tàra-÷rã-÷akti-bãjàóhyaü  namo bhagavate padam |
nanda-putra-pada-ïe 'ntaü bhådharo mukha-vçtta-yuk |
màsànte vapuùe mantra ånaviü÷ati-varõakaþ  // Krd_7.81 //

tàraü praõavaþ ÷rã-bãjaü bhuvane÷varã-bãjam etad-bãja-trayàóhya namo bhagavate iti svaråpaü tata÷ caturthy-anta-nanda-putra-padaü bhådharo ba-kàraþ mukha-vçttam à-kàraþ tad-yuktaþ màüso la-kàras tad-ante vapuùe iti svaråpam etena ånaviü÷ati-varõako mantra uddhçto bhavati || KrdC_7.81 ||

mantroddhàraþ: oü ÷rãü hrãü namo bhagavate nanda-putràya bàla-vapuùe ||
______________________________

çùir brahmànuùñup-chandas tathànyad uditaü samam |
ayaü ca sarva-sampatti-siddhaye sevyatàmbudhaiþ  // Krd_7.82 //

asya mantrasya brahmà çùi÷ chando 'nuùñub anyad uditam | anyat sarvaü samànaü pårvoktavad veditavyam ity arthaþ || KrdC_7.82 ||

______________________________

mantram uddharati-

tàraü hçt bhagavàn ïe 'nto rukmiõã-vallabhas tathà |
÷iro 'ntaþ ùoóa÷àrõo 'yaü rukmiõã-vallabhàhvayaþ  // Krd_7.83 //

tàraþ praõavaþ hçn namaþ caturthy-anto bhagavàn tathà caturthy-anto rukmiõã-vallabha-÷abdaþ ÷iro 'ntaþ svàhà-÷abdàntaþ etena rukmiõã-vallabhàkhyaþ ùoóa÷àkùaro mantraþ kathitaþ || KrdC_7.83 ||

vimar÷aþ : oü namo bhagavate rukmiõã-vallabhàya svàhà ||

______________________________

sarva-sampat-prado mantro nàrado 'sya muniþ smçtaþ |
chando 'nuùñip devatà ca rukmiõã-vallabho hariþ |
eka-dçg-veda-muni-dçg-varõair asyàïga-pa¤cakam  // Krd_7.84 //

asya çùir nàradaþ anuùñup-chandaþ rukmiõã-vallabho harir devateti | eketi | asya mantrasya pa¤càïgàni bhavanti | kaiþ ? mantrasya eka-dvi-catuþ-sapta-dvi-varõaiþ || KrdC_7.84 ||

______________________________

dhyànam àha-

tàpiccha-cchavi-raïga-gàm priyatamàü sarvaõa-prabhàm ambuja-
prodyad-vàma-bhujàü sva-vàma-bhujayà÷liùyan sacintà÷manà |
÷liùyantãü svayam anya-hasta-vilasat-sauvarõa-vetra÷ ciraü
pàyàd vo 'sana-prasåna-pãta-vasano nànà-vibhåùo hariþ  // Krd_7.85 //

tàpiccha-cchavis tamàla-kàntir harir vo yuùmàn pàyàt rakùatu | kiü kurvan ? aïkasthàü gauràïgãü priyatamàü cintàmaõi-ratna-sahitena hastena àliïgan | àtmànaü devaü và dakùiõa-kareõa à÷liùyantãm àlliïgantãm | kãdç÷o hariþ ? àliïganànya-haste kà¤cana-daõóo yasya | tathà punaþ kãdç÷aþ ? asana-vçkùa-puùpavat pãte vastre yasya saþ | punaþ kãdç÷aþ ? nànà-prakàro 'laïkàro yasya || KrdC_7.85 ||

______________________________

pura÷caraõam àha-

dhyàtvaivaü rukmiõã-nàthaü japyàl lakùam imaü manum |
ayutaü juhuyàt padmair aruõair madhuràplutaiþ  // Krd_7.86 //

evaü pårvoktaü rukmiõã-vallabhaü rukmiõã-nàthaü dhyàtvà imaü mantraü lakùam ekaü japatu | ghçta-madhu-÷arkaràsiktaiþ lohita-padmair api da÷a-sahasraü juhuyàt || KrdC_7.86 ||

______________________________

påjàü dar÷ayati-

arcayen nityam aïgais taü nàradàdyair di÷àdhipaiþ |
vajràdyair api dharmàrtha-kàma-mokùàptaye naraþ  // Krd_7.87 //

pãñha-påjà pårvavat | àvaraõa-påjà tu kathyate-pratyahaü taü hariü påjayet | kair aïgair àcakràdyaiþ sàyàhna-påjoktaiþ nàrada-prabhçtibhi÷ ca di÷àdhipair indràdyaiþ teùàm àyudhair vajràdyaiþ | kãdç÷aü ? puruùàrtha-catuùñaya-pradam || KrdC_7.87 ||

______________________________

mantràntaram uddharati-

lãlà-daõóàvadhau gopã-jana-saüsakta-doþ padam |
daõóànte bàla-råpeti megha-÷yàma-padaü tataþ  // Krd_7.88 //
bhagavàn viùõur ity uktvà vahni-jàyàntako manuþ |
ekonatriü÷ad-arõo 'sya munir nàrada ãritaþ  // Krd_7.89 //
chando 'nuùñup devatà ca lãlà-daõóa-dharo hariþ |
manv-abdhi-karaõàgny-abdhi-varõair aïga-kriyà matà  // Krd_7.90 //

lãlà-daõóàvadhau lãlà-daõóa-÷abdànte gopã-jana-saüsakta-doþ padam anantaraü daõóa-÷abdànte bàla-råpeti padaü tad anu megha-÷yàmeti padaü tataþ ÷abdo 'pi kàkàkùivat sambadhyate | tad anu bhagavàn viùõuþ sambodhanàntam uktvà svàhà-÷abdànte ekonatriü÷ad-akùaro mantra uddhriyatàm ity arthaþ |  asya mantrasya nàrada çùir anuùñup chando lãlà-daõóo harir devateti | manv-abdhãti | asya mantrasyàïga-kriyà manu÷ caturda÷aþ abdhi÷ catuùñayaü karaõaü pa¤ca agnis traya÷ catvàro 'bdhir etat-saïkhyàkair mantra-varõair matà saümatà pa¤càïgànãty arthaþ || KrdC_7.90 ||

mantroddhàraþ : lãlà-daõóa-gopã-jana-saüsakta-dor-daõóa-bàla-råpa-megha-÷yàma bhagavan viùõo svàhà |

______________________________

dhyànam àha-

saümohayan nija-kavàmakarastha-lãlà-
daõóena gopa-yuvatãþ sura-sundarã÷ ca |
di÷yàn nija-priyatamàüsaga-dakùa-hasto
devaþ ÷riyaü nihata-kaüsa urukramo vaþ  // Krd_7.91 //

saümohayan nija-kavàmakarastha-lãlà-daõóena gopa-yuvatãþ sura-sundarã÷ ca di÷yàn nija-priyatamàüsaga-dakùa-hasto devaþ ÷riyaü nihata-kaüsa urukramo vaþ || KrdC_7.91 ||

______________________________

pura÷caraõam àha-

dhyàtvaivaü prajapel lakùam ayutaü tila-taõóulaiþ |
tri-madhv-aktair huned aïga-dik-pàlàdyaiþ samarcayet  // Krd_7.92 //

evaü pårvoktaü kçùõaü dhyàtvà lakùam ekaü japet | tad anu ghçta-madhu-÷arkarà-sahitais tila-taõóulair da÷a-sahasraü juhuyàt | aïgeti | pãñha-påjà pårvavad àvaraõa-påjà-pa¤càïgair indràdyai÷ ceti || KrdC_7.92 || 
______________________________

pràtyàhika-påjà-phalam àha-

lãlà-daõóaü hariü yo vai bhajate nityam àdaràt |
sa påjyate sarva-lokais taü bhajed indirà sadà  // Krd_7.93 //

yo manuùyaþ pratyahaü lãlà-daõóa-dharaü hariü sevate sa sarva-janaiþ påjyate | tam indirà lakùmãþ sarvadà bhajate || KrdC_7.93 ||

______________________________

mantràntaram uddharati-

trayoda÷a-svara-yutaiþ ÷àrïgã bhedaþ sake÷avaþ |
tathà màüsa-yugaü bhàya ÷iraþ saptàkùaro manuþ  // Krd_7.94 //

trayoda÷a-svara oükàras tena yutaþ ÷àrïgã ga-kàraþ medo va-kàraþ | kãdç÷aþ ? sa ke÷avaþ a-kàra-sahitaþ | tathà màüsa-yugaü la-kàra-dvayam iti bhàya ÷iraþ svàhà | anena saptàkùaro mantra uktaþ || KrdC_7.94 ||

mantra-svaråpaþ : go-vallabhàya svàhà ||

______________________________

çùy-àdikam àha-

àcakràdyair aïga-kptir nàrado 'sya muniþ smçtaþ |
chanda uùõig-devatà ca go-vallabha udàhçtaþ  // Krd_7.95 //

àcakràdyaiþ pa¤càïga-karaõam | asya mantrasya nàrada çùiþ | uùõik chandaþ | go-vallabhaþ kçùõo devateti || KrdC_7.95 ||

______________________________


dhyànam àha-

dhyeyo 'cyutaþ sa kapilà-gaõa-madhya-saüsthaþ
tà àhvayan dadhad adakùiõa-doùõi veõum |
pà÷aü sayaùñim aparatra payodanãlaþ
pãtàmbaro 'hi-ripu-piccha-kçtàvataüsaþ  // Krd_7.96 //

acyutaþ kçùõo dhyeyaþ | kãdç÷aþ ? kapilà-gaõo go-vi÷eùa-samåhas tasyàbhyantara-vartã | kiü kurvan ? tàþ kapilà àhvayan abhimukhãkurvan | punaþ kãdç÷aþ ? adakùiõa-doùõi vàma-hastena sa-randhraü vaü÷aü vahan | aparatra dakùiõa-haste  daõóa-sahita-go-bandhana-rajjuü dadhat | punaþ kãdç÷aþ ? payoda-nãlau megha-÷yàmaþ pãta-vasanaþ | punaþ kãdç÷aþ ? ahi-ripur mayåraþ | tasya picchaü ÷ikhaõóaþ | tena kçto 'vataüsaþ karõàlaïkàraþ ÷iro-bhåùaõaü và yena sa tathà || KrdC_7.96 ||

______________________________

pura÷caraõam àha-

muni-lakùaü japed etad dhunet sapta-sahasrakam |
go-kùãra-raïga-dik-pàla-madhye 'rcye go-gaõàùñakam  // Krd_7.97 //

imaü mantraü muni-lakùaü sapta-lakùaü japet | go-dugdhaiþ sapta-sahasraü juhuyàt | aïga-påjànantraü dikpàla-påjàyàþ pràk go-gaõàùñakaü påjanãyaü go-gaõàùñakaü ca prathamàdi yathà syàt |

suvarõa-varõà kapilà dvitãyà gaura-piïgalà |
tçtãyà gaura-piïgàkùã caturthã guóa-piïgalà ||
pa¤camã abhra-varõà syàd etàþ syur uttamà gavàm |
caturthã piïgalà ùaùñhã saptamã khura-piïgalà |
aùñamã kapilà goùu vij¤eyaþ kapilà-gaõaþ || ity anenoktam || KrdC_7.97 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

aùñottara-sahasraü yaþ payobhir dina÷o hunet |
pakùàt sa go-gaõair àóhyo da÷àrõenaiùa và vidhiþ  // Krd_7.98 //

go-dugdhaiþ pratidinaü yo 'ùtàdhikaü sahasraü juhuyàt sa pa¤cada÷a-dinàbhyantare go-samåhena sampanno bhavati | eùa vidhi-prayogo da÷àkùara-mantreõa và kàrya ity arthaþ || KrdC_7.98 ||
______________________________

mantràntaram àha-

sa-lavo vàsudevo hçt ïe 'ntaü ca bhagavat-padam |
÷rã-govinda-padaü tadvat dvàda÷àrõo 'yam ãritaþ  // Krd_7.99 //

lavo binduþ | tat-sahito vàsudevaþ oükàraþ arthàt praõavaþ | oü namaþ caturthy-antaü bhagavat-padaü tathà ÷rã-govinda-padaü caturthy-antam | etena dvàda÷àkùaro mantra uddhçtaþ || KrdC_7.99 ||

mantra-svaråpaþ : oü namo bhagavate ÷rã-govindàya ||

______________________________

çùy-àdikam àha-

manur nàrada-gàyatrã-kçùõa-rùy-àdir athàïgakam |
ekàkùi-veda-bhåtàrõaiþ samastair api kalpayet  // Krd_7.100 //

kvacin munir iti pàñho na yuktaþ | asamanvayàt paunarukutyàc ca kintu manur ity eva pàñhaþ | ayam iti pàñho yuktyàlabhyata iti rudradharaþ || KrdC_7.100 ||

______________________________

dhyànam àha-

vande kalpa-dru-målà÷rita-maõi-maya-siühàsane sanniviùñaü
nãlàbhaü pãta-vastraü kara-kamala-lasac-chaïkha-vetraü muràrim |
gobhiþ sa-pra÷ravàbhir vçtam amara-pati-prauóha-hasta-stha-kumbha-
pracyotat-saudha-dhàrà-snapitam abhinavàmbhoja-patràbha-netram  // Krd_7.101 //

muràriü vande | kãdç÷aü ? kalpa-vçkùa-målàvasthite padma-ràga-maõi-ghañite siühàsane upaviùñam | punaþ kãdç÷aü ?  nãlàbhaü ÷yàmaü tathà pãta-vastraü tathà hasta-padme ÷obhamànau ÷aïkha-vetrau yasya | taü tathà sa-pra÷ravàbhiþ kùãra-stanàbhiþ gobhir vçtaü veùñitam | tathà amara-pater indrasya prauóho baliùñho yo hastas tad-avasthito yaþ kumbhaþ ghañas tasmàt prasravad amçta-dhàràbhiþ snapitaü tathàbhinavaü nåtanaü yad ambhojaü padmaü tasya patravad àbhà kàntir nayanayor yasya tam || KrdC_7.101 ||

______________________________

pura÷caraõam àha-

dhyàtvaivam acyutaü japtvà ravi-lakùaü hunet tataþ |
dugdhair dvàda÷a-sàhasraü dina÷o 'muü samarcayet  // Krd_7.102 //

evaü pårvoktam acyutaü dhyàtvà dvàda÷a-lakùaü japtvà dugdhair dvàda÷a-sahasraü juhuyàt | pratyahaü và amuü påjayet || KrdC_7.102 ||

______________________________

àyatanàdiùu påjà-vi÷eùaü dar÷ayati-

goùñhe pratiùñhitaü càtma-gehe và pratimàdiùu |
samasta-parivàràrcàs tàþ punar viùõu-pàrùadàþ  // Krd_7.103 //
dvàràgre bali-pãñhe 'rcyàþ pakùãndra÷ ca tad-agrataþ |
caõóa-pracaõóau pràg dhàtç-vidhàtàrau ca dakùiõe  // Krd_7.104 //
jayaþ sa-vijayaþ pa÷càd balaþ prabala uttare |
årdhvaü dvàra-÷riyaü ceùñvà dvàsthe÷àn yugma÷o 'rcayet  // Krd_7.105 //
påjyo vàstu-pumàüs tatra tatra dvàþ-pãtha-madhya-gaþ |
dvàràntaþ-pàr÷vayor arcyà gaïgà ca yamunà nidhã  // Krd_7.106 //
koõeùu vighnaü durgàü ca vàõãü kùetre÷am arcayet |
arcayed vàstu-puruùaü ve÷ma-madhye samàhitaþ |
devatàrcànurodhena nairçtyàü và vicakùaõaþ  // Krd_7.107 //

goùñhe go-sthàne pratiùñhitaü sthàpitaü | tathà àtma-gehe suvarõàdi-ghañita- pratimàdiùu pratiùñhitaü viùõuü påjayed iti pårveõànvayaþ | tàþ pårvoktà eva samasta-parivàra-påjàþ kàryàþ | tathà vakùyamàõà÷ ca viùõu-pàrùadàþ pårvàdi-caturdvàràgra-bhàge bali-dàna-pãñhe dvi÷aþ påjyà atra tripàñhinaþ |

dvàda÷àkùara-govinda-mantrasya påjà-prasaïgena pårvokta-dãkùà-påjàyàü tathàikàla-påjàysv api pårvàdi-catur-dvàra-påjà vi÷eùataþ kartavyatvena j¤àtavyà samasta-parivàràyàcyutàya namo namaþ | viùõu-pàrùadebhyo namo namaþ | anena mantra-dvayena pårvàdi-caturdvàràgra-bhàge bali-dàna-pãñhe påjayed ity arthaþ | pakùãndro garuóaþ | tad-agrataþ bali-dàna-pãñhàgrataþ påjyaþ | 

viùõu-pàrùadàn dar÷ayati-pràg iti | catur-asra-catur-dvàrordhva-bhàge dvàra-÷riyaü påjayitvà caõóàdãn dvau dvau kçtvà påjayet | anukrameõa pårva-dvàram àrabhya dvàra-bali-pãñhayor madhye vàstu-puruùàya nama iti påjayet | dvàrànta iti catur-dvàra-madhyobhaya-phalake gaïgà-yamune påjye, tathà ÷aïkha-nidhi-padma-nidhã ca påjyau | tad anu maõóape pravi÷yàgneyàdi-koõeùu punar vàstu-puruùaü saüyataþ san påjayet || KrdC_7.103-107 ||

______________________________

astram uddharati-

tàraü ÷àrïga-padaü ïe 'ntaü sa-pårvaü ca ÷aràsanam |
huü phañ natir ity uktvàstra-mudrayàgre sthito hareþ  // Krd_7.108 //
puùpàkùataü kùiped dikùu samàsãnàsane tataþ |
vidheyam etat sarvatra sthàpiteùu vi÷eùataþ  // Krd_7.109 //

tàraü praõavaþ | ÷àrïga-padaü ïe 'ntaü caturthy-antaü sa-pårvaü sa-÷aràsana-÷abdaü caturthy-antaü huü phañ namaþ ity uktvà puùpàkùataü catur-dikùu astra-mudrayà choñikayà nikùipet | kãdç÷aþ ? harer agre sthitaþ | tataþ àsane svocite upavi÷et | etat sarvaü sarva-påjàdau kartavyaü sthàpiteùu pratimàdiùu punar vi÷eùataþ kartavyam eva || KrdC_7.108-109 ||

______________________________

pãñha-påjàm àha-

àtmàrcanàntaü kçtvàtha guru-païkti-puroktavat |
÷rã-gurån paramàdyàü÷ ca mahàsmat-sarva-pårvakàn  // Krd_7.110 //

sva-dehe pårvokta-svaråpeõa pãñham àrabhya sampåjya hçdi bhagavantam abhyarcya anantaraü bàhya-pãñhe pårvavat pårvokta-dãkùà-prakaraõa-kathitottara-dig-vibhàge itivad guru-païktiü påjayet | guru-païktim evàha-÷rã-gurån iti | ÷rã-÷abda-pårvàn gurån parama-gurån | prayoga÷ ca-÷rã-gurubhyo namaþ | ÷rãa-parama-gurubhyo namaþ | ÷rã-mahà-gurubhyo namaþ | ÷rã-asmad-gurubhyo namaþ | sarva-gurubhyo namaþ || KrdC_7.110 ||

______________________________

tat-pàdukàn àradàdãn pårva-siddhàn anantaram |
tato bhàgavatàü÷ ceùñvà vighnaü dakùiõato 'rcayet  // Krd_7.111 //

tat pàdukàbhyaþ nàradàdibhyaþ pårva-siddhebhyaþ bhàgavatebhya iti laghu-dãpikà-kàraþ | ÷rã-guru-pàdukàbhyo namaþ | ÷rã-parama-guru-pàdukà-àdi-guru-pàdukà-mahà-guru-pàdukà-asmad-guru-pàdukà-sarva-guru-pàdukàbhyo nama iti tripàñhinaþ | evaü guru-païkti-pãñhasyottare samabhyarcya dakùiõe gaõe÷aü påjayet || KrdC_7.111 ||

______________________________

pårvavat pãñham abhyarcya ÷rã-govindam athàrcayet |
rukmiõãü satyabhàmàü ca pàr÷vayor indram agrataþ  // Krd_7.112 //
pçùñhataþ surabhiü ceùñvà ke÷areùv aïga-devatàþ | 
arcyà hçdàdi-varmàntà dikùv astraü koõakeùu ca  // Krd_7.113 //

pårvokta-prakàreõàdhàra-÷aktyàdi-pãñha-mantràntaü sampåjya devam àvàhya aghyàdibhir upacàraiþ påjayet | àvaraõa-påjàm àha-rukmiõãm iti | govinda-dakùiõa-vàmayoþ pàr÷vayoþ karõikàyàü rukmiõã satyabhàmà ca sampåjyà devàgre ca indraü sampåjya deva-pçùñhe tu surabhiü pårvàdi-caturdik-koõeùu ke÷areùu hçd-àdi-varmàntà aïga-devatàþ påjyàþ | ke÷areùu koõeùu punar-astram aïgaü påjayet || KrdC_7.112-113 ||

______________________________
 
kàlindã-rohiõã-nàgnajity-àdyàþ ùañ ca ÷aktayaþ |
daleùu pãñha-koõeùu vahny-àdy-arcyà÷ ca kiïkiõãþ  // Krd_7.114 //
dàmàni yaùñi-veõu÷ ca puraþ ÷rãvatsa-kaustubhau |
agrato vanamàlàü ca dikùv aùñàsu tato 'rcayet  // Krd_7.115 //
pà¤cajanyaü gadàü cakraü vasudevaü ca devakãm |
nanda-gopaü ya÷odàü ca sa-go-gopàla-gopikàþ  // Krd_7.116 //

kàlindy-àdyàþ ÷aktayo deva-patnyaþ patreùu påjyàþ | àdi-padena sunandà-mitravindà-sulakùmaõà-parigrahaþ àgneyàdi-pãñha-koõeùu kiïkiõi-dàmàdãn påjayet | tatra ÷rã-kçùõa-kùudra-ghaõñikàm agni-koõe | go-rakùaõàrthaü dàmàni nairçte go-preraõàrthaü lakuñaü vàyau vaü÷am ã÷àna-koõe devasyàgre ÷rãvatsa-kaustubhau | ÷rãvatsa-kaustubhàgrataþ vanamàlàü tad-upari aùña- dikùu pà¤cajanyàdaya iti | pà¤cajanyàya namaþ sa-go-gopàla-gopikàbhyo nama ity antàþ påjyàþ àdi-padena gadà-cakra-vasudeva-devakãnanda-ya÷odà-parigrahaþ || KrdC_7.114-116 ||

______________________________

indràdyàþ kumudàdyà÷ ca vi÷vaksenaü tathottare |
kumudaþ kumudàkùa÷ ca puõóarãko 'tha vàmanaþ |
÷aïku-karõaþ sarva-netraþ sumukhaþ supratiùñhitaþ  // Krd_7.117 //

indràdyàþ sva-sva-dikùu påjyàþ tad-astràõi vajràdãny àdi-÷abda-gràhyàõi tathà kumudàdyà÷ càùña-gajàþ tat-upari sva-sva-dikùu påjyàþ tad-bahir-devatottare viùvaksenaü påjayet || KrdC_7.117 ||

______________________________

påjà-phalam àha-

eka-kàlaü dvikàlaü và tri-kàlaü ceti goùñhagam |
÷rã-govindaü yajen nityaü gobhya÷ ca yavasa-pradaþ  // Krd_7.118 //
dãrgha-jãvã niràtaïko dhenu-dhànya-dhanàdibhiþ |
putrair mitrair ihàóho 'nte prayàti paraü padam  // Krd_7.119 //

goùñhagaü vraja-gaü kçùõaü pratyahaü eka-kàlaü dvikàlaü tri-kàlaü påjayet | gobhya÷ ca gràsa-pradaþ sannihita-loke ciràyur nirbhayo dhenu-dhànya-suvarõàdibhiþ putra-mitràdibhi÷ ca sampanno bhavati deha-pàtànte ca viùõu-lokaü ca gacchati || KrdC_7.118-119 ||

______________________________

mantràntaram àha-

årdhvad-anta-yutaþ ÷àrïgã cakrã dakùiõa-karõa-yuk |
màüsaü nàthàya naty-anto måla-mantro 'ùta-varõakaþ  // Krd_7.120 //

årdhvad-antaþ oükàraþ tena sahitaþ ÷àrïgã ga-kàraþ cakrã ka-kàraþ dakùiõa-karõa-yuk u-kàra-sahitaþ màüsã la-kàraþ nàthàyeti svaråpaü naty-anto namaþ padàntaþ ayam aùñàkùaro måla-mantra-saüj¤akaþ || KrdC_7.120 ||

______________________________

çùy-àdikam àha-

çùir brahmà ca gàyatrã-cchandaþ kçùõas tu devatà |
yuga-varõaiþ samastena proktaü syàd aïga-pa¤cakam  // Krd_7.121 //

asya mantrasya brahmà çùiþ gàyatrã-cchandaþ ÷rã-kçùõo devatà ca ÷abdo 'nukta-samuccaye tena bãja-÷akty-adhiùñhàtç-devatà da÷àkùaravat tathà asya mantrasya mantrottha-varõànàü caturbhir yugma-varõai÷ caturaïga-samagreõa ca mantreõàïga-pa¤cakaü j¤eyam || KrdC_7.121 ||

______________________________

dhyànam àha-

pa¤ca-varùam atidçptam aïgaõe 
dhàvamànam alakàkulekùaõam |
kiïkiõã-valaya-hàra-nåpurair 
a¤jitaü smarata gopa-bàlakam  // Krd_7.122 //

gopa-÷i÷uü namata | kãdç÷aü ? pa¤ca-varùa-vayaþsthaü tathà atibaliùñhaü tathà pràïgaõe dhàvamànaü tathà càtica¤calekùaõaü tathà kiïkiõã kùudra-ghaõñikà valayaþ kaïkaõaþ hàro muktàhàraþ nåpuras tulàkoñir etair a¤jitaü bhåùitam || KrdC_7.122 ||

______________________________

pura÷caraõam àha-

dhyàtvaivaü prajaped aùña-lakùaü tàvat sahasrakam |
juhuyàt brahma-vçkùottha-samidbhiþ pàyasena và  // Krd_7.123 //

evaü pårvoktaü dhyàtvà aùña-lakùaü mantraü japet | tad anu palà÷a-vçkùa-samidbhiþ paramànnena vàùña-sahasraü juhuyàt || KrdC_7.123 ||

______________________________

påjà-prakàram àha-

pràsàde sthàpitaü kçùõam amunà nitya÷o 'rcayet |
dvàra-påjàdi pãñhàrcanàntaü kçtvokta-màrgataþ  // Krd_7.124 //

dhavala-gçhe sthàpitaü kçùõam amunà vakùyamàõa-prakàreõa pratyahaü påjayet | dvàra-påjàm àrabhya pãñha-påjà-paryantaü pårvokta-mantra-vartmanà kuryàt || KrdC_7.124 ||

______________________________

madhye 'rca-pad dhariü dikùu vidikùv aïgàni ca kramàt |
vàsudevaþ saïkarùaõaþ pradyumna÷ càniruddhakaþ  // Krd_7.125 //
rukmiõã satyabhàmà ca lakùmaõà jàmbavaty api |
dig-vidikùv arcayed etàn indra-vajràdikàn bahiþ  // Krd_7.126 //

padma-madhye hariü påjayet | pårvàdi-dik-ke÷areùu hçd-àdy-aïga-catuùñayam | àgneyàdi-vidik-ke÷areùu astram aïgam påjayet | vàsudeva iti | pårvàdi-dik-patreùu vàsudevàdãn påjayet | àgneyàdi-vidik-patreùu rukmiõy-àdyàþ påjayet | tad-bàhye sva-sva-dikùu indàdãn, tad anu vajràdãn påjayed ity arthaþ || KrdC_7.126 ||

______________________________

phalam àha-

yo 'muü mantraü japen nityaü vidhinety arcayed dharim |
sa sarva-sampat-sampårõo nityaü ÷uddhaü padaü vrajet  // Krd_7.127 //

yaþ pumàn ukta-vidhinà harim arcayet | amuü mantraü japet sa sarvai÷varyaü sampannaþ san nityam avinà÷i ÷uddham avidyà tat-kàrya-rahitaü padaü brahmàkhyaü pràpnoti || KrdC_7.127 ||

______________________________

mantràntaram àha-

tàra-÷rã-÷akti-màrànte ÷rã-kçùõàya-padaü vadet |
÷rã-govindàya tasyordhvaü ÷rã-gopã-jana ity api |
vallabhàya tatas triþ ÷rã-siddhi-gopàlako manuþ  // Krd_7.128 //

tàraþ praõavaþ ÷rãþ ÷rã-bãjaü ÷akti-bãjaü kàma-bãjànte ÷rã-kçùõàyeti svaråpaü tad anu ÷rã-govindàyeti svaråpaü tad anu ÷rã-gopã-jana-vallabhàyeti svaråpaü ÷rã-bãja-trayam iti siddhi-gopàlako mantra uddhçtaþ | 

______________________________

dhyànam àha-

màdhavã-maõóapàsãnau garuóenàbhipàlitau  // Krd_7.129 //
divya-krãóàsu niratau ràma-kçùõau smaran japet |
cakrã vasu-svara-yutaþ sargy ekàrõo manur mataþ  // Krd_7.130 //

ràma-kçùõau smaran japet | kãdç÷au ? màdhavã-latà-maõóapa-samupasthitau tathà garuóena sevitau | ekàkùaràdi-gopàla-mantràn dar÷ayati-cakrãti | ka-kàro vasu-svaraþ aùñama-svaraþ ç-kàras tena sahita iti laghu-dãpikà-kàraþ | munisvaraþ sapta-svaras tena sahita iti rudra-dharaþ | sargã visarga-sahitaþ ity ekàkùaro mantraþ || KrdC_7.129-130 ||

______________________________

kçùõeti dvy-akùaraþ kàma-pårvas try-arõaþ sa eva tu |
sa eva catur-arõaþ syàt ïe 'nto 'nya÷ catur-akùaraþ  // Krd_7.131 //
vakùyate pa¤ca-varõaþ syàt kçùõàya nama ity api |
kçùõàyeti smara-dvandva-madhye pa¤càkùaro 'paraþ  // Krd_7.132 //

kçùõeti svaråpaü dvy-akùaro mantraþ | sa eva dvy-akùaraþ kàma-bãja-pårva÷ cet tadà try-akùaro mantro bhavati-sa eva try-akùaraþ caturthã-vibhakty-anta÷ cet tadà catur-akùaro mantraþ anyaþ kçùõàyeti svaråpaü smara-dvandva-kàma-bãja-dvayasya madhye yadà bhavati tadà aparaþ pa¤càkùaro mantro bhavati || KrdC_7.131-132 ||

______________________________

gopàlàyàgni-jàyàntaþ ùaó-akùara udàhçtaþ |
kçùõàya-kàma-bãjàóhyo vahnijàyàntako 'paraþ  // Krd_7.133 //
ùaóakùaraþ pràg-uditaþ kçùõa-govindakau punaþ |
caturthy-antau sapta-varõaþ sapta-varõo 'nyaþ puro 'ditaþ  // Krd_7.134 //

gopàlàyeti svaråpaü vahnijàyà svàheti pada-dvayena ùaó-akùaraþ kathitaþ | kàma-bãja-sahita-kçùõàyeti svàheti pada-dvayena ca ùaó-akùaro mantra uddhçtas tayàparaþ ùaó-akùaraþ pràg eva kathitaþ sa ca klãü kçùõàya namaþ iti | kçùõa-govindakau ÷abdau yadi caturthy-antau bhavatas tadà saptàkùaro mantro 'paraþ saptàkùaraþ pràg uditaþ sa ca go-vallabhàya svàheti || KrdC_7.133-4 ||

______________________________

÷rã-÷akti-màraþ kçùõàya màraþ saptàkùaro 'paraþ |
kçùõa-govindakau ïe 'ntau smaràóhyàv aùña-varõakaþ  // Krd_7.135 //

÷rã-÷akti-màràþ ÷rã-bhuvane÷varã-màra-bãjàni kçùõàyeti màrànto 'paraþ saptàkùaro mantraþ kçùõa-govinda-÷abdau ïe 'ntau caturthy-antau | kãdç÷au ? kàma-bãjàóhyau iti vasu-varõaþ aùñàkùaro mantraþ || KrdC_7.135 ||

______________________________

dadhi-bhakùaõa-ïe-vahni-jàyàbhir aparo 'ùtakaþ |
suprasannàtmane proktvà mama ity aparo 'ùtakaþ  // Krd_7.136 //

caturthy-anto dadhi-bhakùaõa-÷abdaþ vahnijàyà svàhà etair varõair aparo 'ùtàkùaro mantraþ suprasannàtmane svaråpam uktvà nama iti vadet ity aparo 'ùtàkùaro mantraþ || KrdC_7.136 ||

______________________________

pràk prokto måla-mantra÷ ca navàrõaþ smara-saüyutaþ |
kçùõa-govindakau ïe 'ntau namo 'nto 'nyo navàrõakaþ  // Krd_7.137 //

pràg-ukta÷ càùñàkùaro måla-mantraþ smara-saüyutaþ kàma-bãja-yuktaþ san navàkùaro bhavati | sa ca klãü gokula-nàthàya nama iti | kçùõa-govindakau ïe 'ntau caturthy-antau smara-saüyutau yadi bhavatas tadà navàkùaro mantro bhavati | yady etàv eva namo 'ntakau namaþ ÷abdàntau bhavatas tadà paro navàkùaro mantraþ || KrdC_7.137 ||

______________________________

klãü glauü klãü ÷yàmalàïgàya namas tu syàd da÷àrõakaþ |
÷iro 'nto bàla-vapuùe klãü kçùõàya smçto budhaiþ  // Krd_7.138 //
uktaü chandas tu gàyatrã devatà kçùõa ãóitaþ |
ka-là-ùaóga-dãrghakair aïgam athàmuü cintayed dharim  // Krd_7.139 //

klãü glauü klãü ÷yàmalàïgàya nama iti da÷a-varõako mantraþ ÷iro 'ntaþ svàhàntaþ bàla-vapuùe iti padaü klãü kçùõàyeti ekàda÷àkùaro mantraþ budhaiþ smçtaþ | uktànàm çùy-àdikam àha-eteùàm ekàkùaram àrabhyaikàda÷àkùara-paryantànàü dvàviü÷ati mantràõàm çùir nàradaþ gàyatrã-chandaþ ÷rã-kçùõo devatà |  aïgàny àha-kaleti | ka-kàra-la-kàràbhyàü ùaó-dãrghakair napuüsaka-rahita-ùaó-dãrgha-svaraiþ klàü klãü klåü klauü kalaþ
ebhir ity arthaþ || KrdC_7.139 ||

______________________________

dhyànam àha-

avyàd vyàkopa-nãlàmbuja-rucir aruõàmbhoja-netràmbujastho |
bàlo jaïghà-kañãra-sthala-kalita-raõat-kiïkiõãko mukundaþ |
dorbhyàü haiyaïgavãõaü dadhad ativimalaü pàyasaü vi÷va-vandyo
go-gopã-gopa-vãto rurunakha-vilasat-kaõñha-bhåùa÷ ciraü vaþ  // Krd_7.140 //

avyàd vyàkopa-nãlàmbuja-rucir aruõàmbhoja-netràmbujastho bàlo jaïghà-kañãra-sthala-kalita-raõat-kiïkiõãko mukundaþ dorbhyàü haiyaïgavãõaü dadhad ativimalaü pàyasaü vi÷va-vandyo go-gopã-gopa-vãto rurunakha-vilasat-kaõñha-bhåùa÷ ciraü vaþ || KrdC_7.140 ||
______________________________

eteùàü pura÷caraõam àha-

dhyàtvaivam ekam eteùàü lakùaü japyàn manuü tataþ |
sarpiþ-sitopalopetaiþ pàyasair ayutaü hunet  // Krd_7.141 //

yathoktaü dhyànaü kçtvà eteùàü madhye ekaü mantraü lakùaü japet | tad anu ghçta-khaõóa-sàra-yuktaiþ paramànnair da÷a-sahasraü juhuyàt || KrdC_7.141 ||

______________________________

tarpayet tàvad anyeùàü manånàü huta-saïkhyayà |
tarpaõaü vihitaü nityaü yo 'rcayet susamàhitaþ  // Krd_7.142 //
vahny-àdã-÷àntam aïgàni hçd-àdi-kavacàntakam |
arcayet purato netram astraü dikùu vahniþ punaþ  // Krd_7.143 //
indravajràdayaþ påjyàþ saparyaiùà samãrità |
ity ekam eùàü mantràõàü bhajed yo manu-vittamaþ  // Krd_7.144 //
kara-praceyàþ sarvàrthàt tasyàsau påjyate 'maraiþ |
sadyaþ phala-pradaü mantraü vakùye 'nyaü catur-akùaram  // Krd_7.145 //
sa proktaþ màra-yugmàntara-stha-kçùõa-padena tu |
çùy-àdyam aïga-ùañkaü ca pràg-uktaü proktam asya tu  // Krd_7.146 //

tad anu tàvad da÷a-sahasraü tarpayet | evaü prakàreõaikasmin mantre siddhe jàte tad anyeùàü sakçt pura÷caraõànàm ekaviü÷ati mantràõàü japa-homa-saïkhyayà vinaiva hutàyutena tarpaõam eva pura÷caraõaü vihitaü karaõãyam | eteùàü mantràõàü homa-saïkhyayà ayutenaiva tarpaõaü vihitam | 

påjàm àha-nityam iti | nityaü sarvadà susamàhitaþ saüyataþ san påjayet | vahny-àdã-÷àntam àgneya-koõam àrabhya ã÷àna-koõa-paryanta-hçd-àdi-kavaca-paryantam aïga-catuùñayaü påjayet purato 'gre netram astraü påjayet |

pårvàdi-caturdikùu indràdãn påjayet | tad anu-vajràdãn iti upasaüharati | eùàü mantràõàü saparyà påjà kathità |

phalam àha-ity ekam iti | amunà prakàreõa yaþ sàdhakottama eùàü mantràõàü madhye ekaü mantraü bhajet upàsãta tasya sarve puruùàrthà hasta-pràpyàþ devai÷ càsau påjyate |

mantràntaram àha-sadya iti | tàtkàlika-phala-dàyakam aparaü caturakùara-mantraü vakùye sa-catur-akùaraþ kàma-bãja-dvaya-madhyasthena kçùõa-padena kathitaþ | 

çùy-àdikam asya çùi÷ chando daivatam aïga-ùañkaü ca pràg uktaü pårva-mantra-samuhe kathitaü boddhavyam || KrdC_7.142-146 ||

______________________________

dhyànam àha-

÷rãmat-kalpa-dru-målodgata-kamala-lasat-karõikà-saüsthito yas
tac-càkhyàlambi-padmodara-vigalad-asaïkhyàta-ratnàbhiùiktaþ |
hemàbhaþ sva-prabhàbhis tri-bhuvanam akhilaü bhàsayan vàsudevaþ
pàyàd vaþ pàyasàdo 'navarata-navanãtàmçtà÷ã va÷ã saþ  // Krd_7.147 //

vàsudevo vo yuùmàn pàyàt | kãdç÷aþ ? yaþ ÷rã-yukta-kalpa-vçkùa-målodgata-padme ÷obhamànà yà karõikà tatropaviùñaþ | tathà kalpa-druma-÷àkhàlambi yat padmaü tasyodaraü tato vigalanti prasaranti yàni asaïkhyàtàni ratnàni tair abhiùiktaþ | tathà suvarõa-gauraþ tathàva-kàntibhiþ samastaü trailokyaü bhàsayan kùãrànnà÷ã tathà sva-kàntibhiþ samastaü trailokyaü bhàsayan kùãrànnà÷ã tathà anavaratam anuvelaü nåtanaü navanãtam evàmçtaü tad a÷nàtãti || KrdC_7.147 ||

______________________________

pura÷caraõam àha-

dhyatvaivaü prajapel lakùaü catuùkaü juhuyàt tataþ |
trimadhvakter bilva-phalai÷ catvàriü÷at-sahasrakam  // Krd_7.148 //

yathoktaü dhyànaü kçtvà lakùa-catuùñayaü japet | tad anu ghçta-madhu-÷arkaràyutair bilva-phalai÷ catvàriü÷at-sahasraü juhuyàt || KrdC_7.148 ||

______________________________

påjàm àha-
aïgair nidhibhir indràdyair vajràdyair arcanodità |
tarpayed dina÷aþ kçùõaü svàdu-traya-dhiyà jalaiþ  // Krd_7.149 //

ùaó-aïgair nidhibhir indràdy-aùña-nidhibhir indràdyair vajràdyai÷ cànãlàrcanà påjà kathità | tarpaõam àha--tarpayed iti | pratidinaü svàdu-traya-dhiyà ghçta-madhu-÷arkarà-buddhyà jalaiþ kçùõaü påjayet || KrdC_7.149 ||

______________________________

mantràntaram àha-

màrayor asya màüsàdhor raktaü ced aparo manuþ |
ùaó-aïgànyasya kala-ùañ-dãrghair mantra-÷ikhàmaõeþ  // Krd_7.150 //

asya pårvokta-caturakùara-mantrasya màrayor àdy-anta-kàma-bãjayor màüsàdho la-kàrasyàdhastàt ced yadi raktaü repho bhavati tadàpara÷ caturakùaraþ klãü kçùõa klãm iti mantraþ | asya mantra-÷ikhàmaõe mantra-÷iro ratnasya kala-ùañ-dãrgha kalà ùaó-aïgàni kuryàd iti ÷eùaþ || KrdC_7.150 ||

mantra-svaråpam: klãü klåü kleü kloü klauü klaþ ||

______________________________

dhyànam àha-

àraktodyàna-kalpa-druma-÷ikhara-lasat-svarõa-dolàdhiråóhaü
gopàbhyàü preïkhyamànaü vikasita-nava-bandhåka-sindåra-bhàsam |
bàlaü nãlàla-kàntaü kañi-taña-viluñhat kùudra-ghaõñàvañàóhyaü
vande ÷àrdåla-kàmàïku÷a-lalita-galà-kalpa-dãptaü mukundam  // Krd_7.151 //

mukundam vande | kãdç÷aü ? àraktam aruõaü yad udyànaü tatra yaþ kalpa-vçkùas tasya ÷ikharam agraü tatra lasantã yà ÷obhamànà suvarõa-mayã dolà tatropaviùñaü tathà gopàïganàbhyàü preïkhyamànaü dolàyamànaü vikasitaü praphullaü navãnaü yad bandhu-jãva-puùpaü sindåraü tayor iva bhàvaü yasya taü tathà bàlaü ÷i÷uü tathà kçùõa-ke÷aü tathà kañi-tañe itas tato gacchantã yà kùudra-ghaõñikà ghaõñà-kùudra-ghaõñikà samåhas tena sambaddhaü tathà ÷àrdålasya vyàghrasya kàmàïku÷ena ÷obhamànaü yat kaõñhàbharaõaü
tena ÷obhamànam || KrdC_7.151 ||

______________________________

evaü-

dhyatvaivaü pårva-kptyainaü japtvà raktotpalair navaiþ |
madhuttraya-plutair hutvàpy arcayet pårvavad dharim  // Krd_7.152 //

pårvoktaü mukundaü dhyàtvà enaü mantraü pårvokta-saïkhyam eva japtvà rakta-padmair nåtanair ghçta-madhu-÷arkaràyutaiþ pårvokta-saïkhyam eva hutvà pårvokta-prakàreõa hariü påjayet || KrdC_7.152 ||

______________________________

àràd uktaü mantrayoþ prayogaü dar÷ayati-

madhura-traya-saüyuktàmàraktàü ÷àli-ma¤jarãm |
juhuyàn nitya÷o 'ùñàrdhaü ÷atam ekena mantrayoþ  // Krd_7.153 //
tasya maõóalataþ pçthvã pçthvã-sasya-kulàkulà |
syàc chàli-pu¤ja-pårõaü ca tad-ve÷mà÷u prajàyate  // Krd_7.154 //

ghçta-madhu-÷arkaràmi÷ritàü lohitàü haimantika-dhànya-ma¤jarãm aùñottara-÷atamatayor mantrayor madhye ekena mantreõa pratyekaü pratyahaü yo juhuyàt tasya puüsaþ maõóalataþ ekona-pa¤cà÷ad-dinàd arvàk ùaó-viü÷ati-dinàd iti laghu-dãpikà-kàraþ | pa¤ca-catvàriü÷ad-dinànantaram iti rudradharaþ | mahatã pçthivã dhànyàdi-samåha-vyàptà bhavati tathà tad-gçhaü ÷àli-dhànya-samåha-vyàptaü ÷ãghraü bhavati || KrdC_7.153-154 ||

______________________________

phalam àha-

yas tv etayor niyatam anyataraü bhajeta
bhavnor japàrcana-hutàdribhir àpta-bhaktiþ |
÷rãmàn sa manmatha iva pramadàsu vàgmã
bhåyàt tanor vipadi tac ca mahocyutàkhyam  // Krd_7.155 //

yaþ pumàn etayor ekaü niyataü niyato bhajeta sàdhayet | kaiþ ? japa-påjà-homàdibhiþ | kãdç÷aþ ? pràpta-bhaktiþ sa lakùmã-yuktaþ strãùu kàmadevavat utkçùña-vacana-bhàg bhavati | tanor vipadi ÷arãra-pàtànantaraü viùõu-lokaü ca gacchati || KrdC_7.155 ||

______________________________

iti ÷rã-ke÷ava-bhaññàcàrya-viracitàyàü krama-dãpikàyàü saptamaþ pañalaþ |
||7||


**************************************************************************


 (8)
aùñamaü pañalam

athàntaraü va÷yakaraþ prayogaþ kathyate-

athocyate va÷ya-vidhiþ purokta-
da÷àrõato 'ùñàda÷a-varõata÷ ca |
smçtyaiva yau sarva-jagat priyatvaü
manå manuj¤asya sadà vidhattaþ  // Krd_8.1 //

pårvokta-da÷àkùarasyàùñada÷àkùarasya ca yau mantrau smaraõa-màtreõa sàdhakasya sarva-jana-vallabhatvaü sarvadà kurutaþ || KrdC_8.1 ||

______________________________

phullair vanya-pasånair amum aruõatarair arcayitvà dinàdau
nityaü nitya-kriyàyàü ratamathadinamadhyokta-kptyà mukundam |
aùñopetaü sahasraü da÷a-lipim anuvarya japed yaþ sa mantrã
kuryàd va÷yàny ava÷yaü mukhara-mukha-bhuvàü maõóalàn maõóalàni  // Krd_8.2 //

puùpitaiþ vanodbhava-puùpair atilohitam amuü mukundaü nityaü sarvadà nitya-karmànuùñhàna-niùñhaü dinàdau prati pratyahaþ madhyàhnokta-påjà-prakàreõa påjayitvà yo mantrã da÷àkùaraü mantra-÷reùñham aùñàdhikaü sahasraü japet | maõóalàd eva pa¤cà÷ad-dinàd arvàk mukhara-mukha-bhuvàü vidvad-bràhmaõànàü maõóalàni samåhàn ava÷yaü va÷yàni kuryàd va÷ayatãty arthaþ || KrdC_8.2 ||

______________________________

kùatriya-vai÷ya-÷ådrasyàpi prayoga-trayaü dar÷ayati-

jàtã-prasånair vara-gopa-veùaü
krãóà-rataü rakta-hayàri-puùpaiþ |
nãlotpalair gãti-rataü purovad
iùñvà nçpàdãn va÷ayet krameõa  // Krd_8.3 //

vara-gopa-veùaü ÷reùñha-gopa-råpa-dharaü ÷rã-kçùõaü vicintya jàtã-puùpaiþ pårvokta-prakàreõa påjayitvà da÷àkùara-mantram aùñottara-sahasraü japtvà kùatriyaü va÷ayet krãóàsaktaü dhyàtvà rakta-karavãra-puùpaiþ pårvokta-prakàreõa påjayitvà da÷àkùara-mantram aùñottaraü sahasraü japtvà vai÷yaü va÷ayet gãti-rataü gãtàsaktaü dhyàtvà nãlotpalaiþ pårvokta-prakàreõa påjayitvà da÷àkùara-mantram aùñottara-sahasraü japtvà ÷ådraü va÷ayet ity anena prakàreõa nçpàdãn va÷ayed ity arthaþ || KrdC_8.3
||

______________________________

prayogàntaram àha-

sita-kusuma-sametais taõóulair àjya-siktair
da÷a-÷atam atha hutvà nitya÷aþ sapta-ràtram |
kaca-bhuvi ca lalàñe bhasma tad dhàrayannà
va÷ayati manujas trãü sàpi néüs tadvad eva  // Krd_8.4 //

÷veta-puùpa-sahitaiþ ÷veta-taõóulair ghçta-mi÷rita-da÷àkùara-mantreõa da÷a-÷ataü hutvà nitya÷aþ sapta-dina-paryantaü tad anu tad dhoma bhasma kaca bhuvi ÷irasi lalàñe ca dhàrayan nà puruùaþ manuja-strãü manuùya-nàrãm iti rudra-dharaþ | taruõãü striyaü va÷ayatãti tripàñhitaþ | sàpi strã anena prayogeõa nén va÷ayed ity arthaþ || KrdC_8.4 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

tàmbåla-vastra-kusumà¤jana-candanàdyaü
japtaü sahasra-trayam anyatareõa manvoþ |
yasmai dadàti manu-vit sajano 'sya maïkùu 
syàt kiïkarà na khalu tatra vicàraõãyam  // Krd_8.5 //

tàmbålaü vastraü puùpaü kajjalaü candanaü ca etad yad anyad vastu manvor da÷àùñàda÷àkùarayor anyatareõaikena sahasra-trayaü saüjaptaü yasmai janàya dadàti sàdhakaþ sa naro 'sya sàdhakasya maïkùu ÷ãghraü va÷yo bhavati | nàtra saü÷aya ity arthaþ || KrdC_8.5 ||

______________________________

prayogàntaram àha-
ràja-dvàre vyavahàre sabhàyà
dyåte vàde càùña-yuktaü ÷ataü ca |
japtvà vàcaü prathamàm ãrayed yo
vartetàsau tatra tatropaviùñàn  // Krd_8.6 //

ràja-samãpe kraya-vikraye sadasi akùa-krãóàdau vàde ca yo manvor ekam aùñottara-÷ataü japtvà prathamata eva yàü vàcaü vadati tayaiva vàcà tatra vàdàdau upaviùñàn asau varteta taj-jayã bhavatãty arthaþ || KrdC_8.6 ||

______________________________

prayogàntaram àha-
àsãnaü muramathanaü kadamba-måle
gàyantaü madhurataraü vrajàïganàbhiþ |
smçtvàgnau madhu-militair mayårakedhmair
hutvàsau va÷ayati mantravit trilokãm  // Krd_8.7 //

kadamba-måle upaviùñaü muramathanaü kçùõaü gopãbhir madhurataraü gàyantaü dhyàtvà vahnau madhu-snutair mayåra-kedhmair apàmàrga-samidbhir hutvà asau sàdhako loka-trayaü va÷ayati || KrdC_8.7 ||

______________________________

prayogàntaram àha-
ràsa-madhya-gatam acyutaü smaran
yo japed da÷a-÷ataü da÷àkùaram |
nitya÷o jhañiti màsato naro
và¤chitàm abhivahet sa kanyakàm  // Krd_8.8 //

yo naraþ pårvokta-ràsa-madhya-gataü kçùõaü dhyàyan da÷àkùaraü mantraü pratyahaü da÷a-÷ataü japet sa màsaikena ÷ãghram eva và¤chitàü kanyàü pràpnoti ||8||
-o)O(-

prayogàntaram àha-

tuïga-kundam adhiråóham acyutaü
và vicintya dina÷aþ sahasrakam |
sàùñakaü japati sà hi maõóalàd
và¤chitaü varam upaiti kanyakà  // Krd_8.9 //

ucca-kadamba-vçkùa-sthaü vicintya pratyaham aùñottara-sahasraü da÷àkùaraü yà kanyakà japati sà hi ni÷cayena maõóalàd ekona-pa¤cà÷ad dinàd arvàk và¤chita-varaü pràpnoti || KrdC_8.9 ||
______________________________

samàna-phalaü prayogàntaram àha-

nçtyantaü vraja-sundarã-jana-karàmbhojàni saügçhya taü
dhyàtvàùñàda÷a-varõakaü manu-varaü lakùaü japan mantravit |
làjànam athavà madhu-plutatarair hutvàyutaü cårõakair
uddhoóhuü prajapec ca tàvad aciràd àkàïkùitàü kanyakàm  // Krd_8.10 //

aciràt ÷ãghraü và¤chitàü kanyàü pariõetuü mantravit sàdhakaþ gopa-yuvatã-hasta-padmàni saügçhya dhçtvà nçtyantaü taü prasiddhaü ÷rã-kçùõaü dhyàtvà lakùa-màtra-parimitam aùñàda÷àkùaraü mantra-÷reùñhaü japet | athavà làjànàü cårõair madhu-drutatarair ghçta-madhu-÷arkarà-pracurànvitaiþ madhunà dravãbhåtair iti rudradharaþ | da÷a-sahasraü hutvà tàvad eva saükhyaü japed ity arthaþ || KrdC_8.10 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

aùñàda÷àkùareõa dvija-tarujais trimadhvaktair ayutam |
ku÷ais tilair và sa-taõóulair va÷ayituü dvijàn juhuyàt  // Krd_8.11 //

dvijàn bràhmaõàn va÷ayitum aùñàda÷àkùara-mantreõa dvija-tarujaiþ palà÷a-vçkùa-samudbhavaiþ samidbhis tri-madhuràktaiþ ghçta-madhu-÷arkarà-mi÷ritair ayutaü da÷a-sahasraü juhuyàt athavà tri-madhv-aktaiþ ku÷ais tilaiþ taõóulair và juhuyàt || KrdC_8.11 ||

______________________________

prayogàntaram àha-

kçtamàla-bhavair va÷ayen nçpatãn
mukulai÷ ca kuruõñakajai÷ ca tathà |
vi÷àm ikùur akair api pàñalajair
itaràn api tadvad atho va÷ayet  // Krd_8.12 //

kçta-màla-bhavaiþ ràja-vçkùa-samudbhavaiþ mukulaiþ kalikàbhiþ hutvà nçpatãn kùatriyàn va÷ayen | kuruõñakajai÷ ca jhiõñã-samudbhavaiþ mukulair hutvà ve÷yàõ va÷ayet | ikùu-rasaiþ ikùurakair iti pàñhe kokilàkùomathãn atha ity arthaþ | pàñala-samudbhavaiþ mukulair và hutvà itaràn ÷ådràn va÷ayet | anukta-saïkhyà homasya boddhavyà tasyà eva prakaraõatvàd iti || KrdC_8.12 ||

 ______________________________

prayogàntaram àha-

abhinavaiþ kamalair aruõotpalaiþ
samadhurair api campaka-pàñalaiþ |
pratihuned ayutaü krama÷o 'ciràd
va÷ayituü mukhajàdivaràïganàþ  // Krd_8.13 //

÷ãghraü mukhajàdi-varàïganà bràhmaõàdi-striyo va÷ayituü caturbhir dravyaiþ samadhurair madhura-traya-militaiþ krama÷aþ pratyekaü sàrdha-sahasra-dvayaü kçtvà da÷a-sahasraü pratihunet juhuyàt | dravyàõy àha-nåtanaiþ ÷veta-padmaiþ raktotpalai÷ campaka-puùpaiþ pàñala-puùpaiþ || KrdC_8.13 ||

 ______________________________

prayogàntaram àha-

hayàri-kusumair navais trimadhuràplutair nitya÷aþ
sahasram çùi-vàsaraü pratihunen ni÷ãthe budhaþ |
sugarvita-dhiyaü hañhàt jhañiti vàrayoùàm asau
karoti nija-kiïkarãü smara-÷ilã-mukhair arditàm  // Krd_8.14 //

hayàri-kusumaiþ karavãra-kusumaiþ nåtanaiþ tri-madhura-mi÷ritaiþ pratyahaü sahasraü çùi-vàsaraü sapta-vàsaraü budhaþ sàdhako ni÷ãthe ràtrau pratyahaü pratidinaü juhuyàt asau ahaïkàravatãü vàrayoùàü ve÷yàkàma-vàõaiþ pãóitàü hañhàt balàt jhañiti ÷ãghraü nija-dàsãü karoti || KrdC_8.14 ||

 ______________________________
prayogàntaram àha-

pañu-saüyutais trimadhuràrdratarair
api sarùapair da÷a-÷ataü tritayam |
ni÷i juhvato 'sya hi ÷acã-dayito 'py
ava÷o va÷ã bhavati kiü nv apare  // Krd_8.15 // 
lavaõa-saüyutaiþ kañu-saüyutair iti pàñhe kañuka-saüyutair ity arthaþ | madhuràrdratarair ghçta-madhu-÷arkarà-snigdhaiþ | apiþ samuccaye sarùapair da÷a-÷ataü tritayaü tri-sahasraü ni÷i ràtrau juhvataþ puruùasya ÷acã-dayitaþ indro 'pi ava÷o va÷ã bhavati kiü punar anye || KrdC_8.15 ||

 ______________________________

prayogàntaram àha-

atha bilvajaiþ phala-samit prasavac-
chadanair madhu-drutatarair havanàt |
kamalaiþ sitàkùata-yutai÷ ca pçthak
kamalàü ciràya va÷ayed aciràt  // Krd_8.16 //

bilva-vçkùodbhavaiþ phala-samit-puùpa-patraiþ ÷veta-padmair atyanta-madhuràplutaiþ sitàkùata-yutaiþ ÷arkarà-taõóula-mi÷ritaiþ sitàjya-sahitair iti pàñhe sità÷arkarà àjyaü ghçtaü tat-sahitaiþ pçthak ekaikaü vastu-tri-sahasra-homàt cira-kàlam aciràt ÷ãghraü kamalàü lakùmãü va÷ayet | atra saïkhyà-samanantaroktà || KrdC_8.16 ||

 ______________________________

prayogàntaram àha-

apahçtya gopa-vanitàmbaràõyàmà
hçdayaiþ kadambam adhiråóham acyutam |
prajapet smaran ni÷i sahasram ànayed
drutam urva÷ãm api hañhàd da÷àhataþ  // Krd_8.17 //

hçdayaiþ amà saha hañhàt gopa-yuvatã-vastràõy apahçtya gçhãtvà kadamba-vçkùam adhiråóhaü kçùõaü smaran ni÷i ràtrau sahasraü japet sa da÷àhato da÷a-divasa-madhye hañhàn mantrasya balàt urva÷ãm api deva-ve÷yàm api va÷am ànayet nija-nikañam iti ÷eùaþ || KrdC_8.17 ||

 ______________________________

mantrayor màhàtmyam àha-

bahunà kim atra kathitena mantrayor
anayoþ sadçk na hi paro va÷ã kçtau |
abhikçùñi-karmaõi vidagdha-yoùitàü
kusumàyudhàstra-maya-varùmaõor iha  // Krd_8.18 //

atra granthe bahunà kathitena kiü prayojanam ? anayor da÷àùñàda÷àkùarayoþ sadçk samaþ va÷ãkaraõe iha jagati aparo nàsti | kimbhåtayor nagara-strãõàm àkarùaõa-karmaõi kàmàstra-÷arãrayoþ || KrdC_8.18 ||

 ______________________________

mokùa-sàdhaka-prayogàntaram àha-

vande kundendu-gauraü taruõam aruõa-pàthoja-patràbha-netraü
cakraü ÷aïkhaü gadàbje nija-bhuja-parighair àyatair àdadhànam |
divyair bhåùàïga-ràgair nava-nalina-lasan-màlayà ca pradãptaü
prodyat-pãtàmbaràóhyaü munibhir abhivçtaü padma-saüsthaü mukundam  // Krd_8.19 //

mukundaü vande | kunda-puùpaü candra÷ ca tadvat ÷uklaü tathà yuvànaü tathà rakta-padma-sadç÷a-locanaü tathà dãrghair nija-bàhu-parighair mud-garàkàra-sva-bàhubhiþ ÷aïkhaü cakraü gadàü padmaü ca dhàrayantaü tathà deva-yogyàlaïkàràïga-ràgaiþ navàni yàni padmàni teùàü lasantã dedãpyamànà yà màlà tayà ca pradãptaü tathà dedãpyamàna-haridràbha-vastra-yuktaü tathà nàradàdibhir veùñitaü tathà païkajàsãnam || KrdC_8.19 ||

 ______________________________
evaü dhyàtvà pumàüsaü sphuña-hçdaya-sarojam àsãnàmàdyaü
sàndràbhoja-cchaviü và druta-kanaka-nibhaü và japed arka-lakùam |
manvor ekaü dvitàràntaritamathahuned arka-sàhasram idhmaiþ
kùãra-drutyaiþ payoktaiþ sa-madhu-ghçta-sitenàthavà pàyasena  // Krd_8.20 //

evaü-vidhaü pårvoktaü mukundaü dhyàtvà praphulla-hçdaya-padmàsanopaviùñaü tathà àdyaü prathamaü sa-jala-jalada-÷yàmaü sàndràbhoja-cchavim iti pàñhe masçõa-padma-kàntiü và dhyàtvà divtàràntaragaü praõava-dvaya-madhya-gataü manvor da÷àùñàda÷àkùarayor ekam arka-lakùaü dvàda÷a-lakùaü japet | atha japànantaram arka-sahasraü idhmaiþ samidbhiþ kùãra-drutyair a÷vatthodumbara-plakùa-nyagrodhànyatama-samudbhavaiþ payoktaiþ dugdha-plutaiþ athavà ghçta-madhu-÷arkarà-sahitena paramànnena juhuyàt || KrdC_8.20 ||

 ______________________________

tato lokàdhyakùaü dhurva-citi-sad-ànanda-vapuùaü
nije hçt-pàthoje bhava-timira-sambheda-mihiram |
nijaikyena dhyàyan manum amala-cetàþ pratidinaü
tri-sàhasraü japyàt prayajatu sàyàhna-vidhinà  // Krd_8.21 //

tatas tad-anantaraü lokàdhyakùaü loka-svàminam | avinà÷i-j¤ànaü tat-sukha-svaråpa-÷arãraü saüsàràndhakàra-viccheda-såryam amuü kçùõaü nija-hçdaya-padme nijaikyena svàbhedena bhàvayan amala-cetàþ nirmalàntaþkaraõaþ pratidinaü tri-sahasraü sahasra-trayaü juhuyàt tathà pårvokta-sàyàhna-påjà-prakàreõa påjayatu homam api karotu || KrdC_8.21 ||

 ______________________________

vidhiü yo 'muü bhaktyà bhajati niyataü susthira-matir
bhavàmbhodhiü bhãmaü viùama-viùaya-gràha-nikaraiþ |
taraïgair uttuïgair jani-mçti-samàkhyàiþ pravitataü
samuttãryànantaü vrajati paramaü dhàma sa hareþ  // Krd_8.22 //

sa sthira-matiþ pumàn amuü vidhiü prakàraü niyataü satataü bhaktyà bhajati sevate sa bhavàmbhodhiü saüsàra-sàgaraü samuttãrya hareþ ananyaü na vidyate anyo yasmàt sarva-mayam utkçùñaü dhàma pràpnoti | kãdç÷aü ? ambhodhir iva bhayaïkaraü kair viùamà durnivàrà ye viùayàþ ÷abdàdayaü athavà srak-candana-vanitàdyàþ ta eva gràha-råpà makara-kacchapàdyàs teùàü nikaraiþ samåhaiþ | tathà janma-maraõa-nàma-dheyais taraïgair uttuïgair mahadbhir vistãrõam || KrdC_8.22 ||

 ______________________________

gçõaüs tasya nàmàni ÷çõvaüs tadãyàþ
kathàþ saüsmaraüs tasya råpàõi nityam |
namaüs tat-padàmbhoruhaü bhakti-namraþ
sa påjyo budhair nitya-yuktaþ sa eva  // Krd_8.23 //

sa puruùaþ budhaiþ pràj¤aiþ påjyaþ sa eva ca nitya-yukto nitya-yoga-bhàk | kiü kurvan ? asya ÷rã-kçùõasya nàmàni gçõan vadan, tadãyàþ kathà àkalpayan | tasya ÷rã-kçùõasya råpàõi mårtãþ sarvadà dhyàyan | tat-padàmbhoruhaü ÷rã-kçùõa-pàda-padmaü bhakti-namraþ sevà'vanataþ adhika-namratva-khyàpanàrthaü paunaruktyam || KrdC_8.23 ||

______________________________
idànãü parama-mantra-dvayaü kathayati-

vakùye manu-dvamathàtirahasyam anyat
saükùepato bhuvana-mohana-nàma-dheyam |
brahmendra-vàmanayanendubhir àdimànyas
tat-pårvako viyadçùãka-yute÷aïe-hçt  // Krd_8.24 //

athànantaram anyat mantra-dvayam atigopyaü jagan-mohana-saüj¤akaü svalpoktyà vakùye | brahma ka-kàraþ | indro la-kàraþ | vàma-nayanaü dãrgha-ã-kàraþ | indur anusvàraþ | etaiþ saüyuktaþ kàma-bãja-råpaþ prathamo mantra uddhçtaþ | tat-pårvakaþ viyat ha-kàraþ çùãka iti svaråpaü tàbhyàü yukta ã÷a-÷abdaþ hçùãke÷a iti svaråpaü ïe caturthy-eka-vacanaü hçn namaþ | klãü hçùãke÷àya namaþ iti dvitãyo mantraþ | atràyaü puruùottama-mantra iti bhairava-tripàñhinaþ || KrdC_8.24
||

______________________________

çùy-àdikam àha-

manvos tu saümohana-nàrado muniþ 
chandas tu gàyatram udãritaü budhaiþ |
trailokya-saümohana-viùõu-retayoþ
syàd devatà vacmy adhunà ùaó-aïgakam  // Krd_8.25 //

anayor mantrayoþ saümohana-nàrado muniþ | chandaþ punar gàyatram | mantraj¤aiþ kathitaü trailokya-saümohana-viùõur devateti || KrdC_8.25 ||

______________________________

adhunà ùaó-aïgaü vadàmi-

aklãb-adãrghaiþ sa-lavais tad api ca kalàsanàråóhaiþ |
uktaü pårvavad àsana-vinyàsàntaü samàcared atha tu  // Krd_8.26 //

ç-é---varjita-ùañ-dãrgha-svaraiþ bindu-sahitaiþ kalety akùara-dvaya-sambaddhaiþ klàü klãü klåü klaiü klauü klaþ ebhis tat ùaó-aïgam uktam | athànantaraü pårvavad da÷àkùara-kathita-påjà-paryantaü kàryam || KrdC_8.26 ||


 ______________________________

karayoþ ÷àkhàsu tale nyasya ùaó-aïgàni càïgulãùu ÷aràn |
manu-puñita-màtçkàrõair nyasyàïge 'ïgàni vinyasec ca ÷aràn  // Krd_8.27 //

karayoþ ÷àkhàsu aïgulãùu ubhaya-kara-tale ca ùaó-aïgàni vinyasya punar aïgulãùu ca kàma-bàõàn vinyasya àdy-anta-sthita-mantra-màtçkàkùair màtçkà-sthàneùu vinyasya dãrgha-yukta-kàma-bãjaiþ ùaó-aïgàni sva-÷arãre vinyasya bàõa-nyàsaü ca kuryàt || KrdC_8.27 ||

 ______________________________

bàõa-nyàsa-sthànàny àha-

kàsya-hçdaya-liïgàïghriùukara-÷àkhàbhir namo 'ntakàn ïe 'ntàn |
÷oùaõa-mohana-sandãpana-tàpana-màdanàn krama÷aþ  // Krd_8.28 //

÷iro-vadana-hçdaya-liïga-pàdeùu aïgulãbhiþ aïguùñhàdika-niùñha-kàntàbhiþ ekaikayà aïgulyà caturthã namaþ-pada-sahitàn vakùyamàõàn pa¤ca-bàõàn krameõa vinyaset || KrdC_8.28 ||

 ______________________________

bàõa-nàmàny àha- 

pa¤caite samproktà hràü-hrãü-klãü-klåü sa àdikà bàõàþ |
saümohanam atha jagataü dhyàyet puruùottamaü samàhita-dhãþ  // Krd_8.29 //

hràü-hrãü-klãü-klåü sa etàni pa¤ca-bãjàni ekaikàni àdau yeùàü evaü ete pa¤ca-bàõàþ ÷oùaõàdayaþ proktàþ | prayogas tu-hràü ÷oùaõàya namaþ ity aïguùñhena ÷irasi hrãü mohanàya namaþ iti tarjanyà mukhe ity àdi athànantaram | saüyata-cittaþ tribhuvana-va÷ya-karaü puruùottamaü cintayet || KrdC_8.29 ||

 ______________________________

dhyànam àha-

divya-tarådyànodyad-rucira-mahà-kalpa-pàdapàdhastàt |
maõi-maya-bhåtala-vilasad-bhadra-payo-janma-pãñha-niùñhasya  // Krd_8.30 //
vi÷va-pràõasyodyat-pradyotana-sama-dyuteþ suparõasya |
àsãnam unnatàüse vidruma-bhadràïgam aïgajonmathitam  // Krd_8.31 //
cakra-daràïku÷a-pà÷àn sumano-bàõekùu-càpa-kamala-gadàþ |
dadhataü svadorbhir aruõàyata-vipula-vighårõitàkùi-yuga-nalinam  // Krd_8.32 //
maõimaya-kirãña-kuõóala-hàràïgada-kaïkaõorbhir asanàdyaiþ |
aruõair màlya-vilepair àdãptaü pãta-vastra-paridhànam  // Krd_8.33 //
nija-vàmoru-niùaõõàü ÷liùyantãü vàma-hasta-ghçta-nalinàm |
kildyad-yoniü kamalàü madana-mada-vyàkulojjvalàïgalatàm  // Krd_8.34 //
surucira-bhåùaõa-màlyànulepanàüsu-sita-vasana-parivãtàm |
nija-mukha-kamala-vyàpçta-cañulàsita-nayana-madhukaràü taruõãm  // Krd_8.35 //
÷liùyantaü vàma-bhujà-daõóena dçóhaü dhçtekùu-càpena |
taj-janita-para-nirvçti-nirbhara-hçdayaü caràcaraika-gurum  // Krd_8.36 //
sura-ditija-bhujaga-guhyaka-gandharvàdy-aïganà-jana-sahasraiþ |
mada-manmathàlasàïgair abhivãtaü divya-bhåùaõollasitaiþ  // Krd_8.37 //
àtmàbhedatayetthaü dhyàtvaikàkùaram athàùña-varõaü và |
prajaped dina-kara-lakùaü trimadhura-siktais tu kiü÷uka-prasavaiþ  // Krd_8.38 //

nava-÷lokànàü kulakam | ittham evaü vàsudevaü dhyàtvà ekàkùara-kàma-bãjam athavàùñàkùara-mantraü dinakara-lakùaü dvàda÷a-lakùaü japet | kãdç÷am ? dhyàtvà deva-sambandhi-vçkùodyàne kalpa-vçkùodyàne udyan vçddhiü gacchan manoharo yaþ pàrijàta-vçkùas tasya tale garuóasyonnatàüse upaviùñam | kãdç÷asya garuóasya ? padmaràgàdi-ghañita-bhå-bhàga-÷obhamàna-÷reùñha-padma-pãñhopaviùñasya tathà sakala-jãva-bhåtasya parame÷varasyàü÷atvàt tathà udita-sårya-sama-kànteþ | kãdç÷aü vàsudevam ? pravàla-sundaràïgaü, kàma-vyàkulitaü sva-dorbhiþ
sva-bàhubhir dakùiõa-vàma-krameõa cakra-÷aïkhàïku÷a-pà÷a-puùpa-÷arekùu-càpa-padma-gadàþ bibhràõaü tathà raktaü dãrghaü bçhad-vighårõitaü netra-dvaya-råpaü padmaü yasya sa tathà tam, padma-ràgàdi-maõi-ghañita-÷iro 'laïkàra-karõa-bhåùaõam uktàhàra-bàhu-bhåùaõa-kara-måla-bhåùaõa-mudrikà-kùudra-ghaõñikà-prabhçtibhiþ rakta-màlya-gandhai÷ ca dedãpyamànaü tathà pãte vàsasã paridhànam àcchàdanaü yasya sa tathà taü tathà dhçtekùu-càpena vàma-bàhu-daõóena dçóhaü yathà syàd evaü ÷riyam àliïganam |

kãdç÷ãm ? svãya-vàmoru-de÷e upaviùñàü, tathà àliïgantãü, tathà vàma-hasta-gçhãta-padmàü, tathà sarasã-bhåta-guhyàü tathà kàmena vyàkulãkçtà anàyattã-kçtà aïga-latà yasyàs tàü manoharàõi alaïkàra-màla-candanàni yasyàs tàü tathà ÷veta-vastra-paridhànàü tathà kçùõa-mukha-padme vyàpçtaü samyag vyàpàra-yuktaü cañulaü manoharaü ca¤calaü và asitaü ÷yàmaü yan netraü sa eva madhukaro bhramaraþ yasyàs tàü tathà taru¸eãü yuvatãm | punaþ kãdç÷ãm ? priyàliïgana-janita-parama-sukha-pårõa-hçdayaü tathà jagad-guruü tathà deva-daitya-sarpa-deva-yoni-deva-gàyana-vidyàdhara-strã-sahasrair
madatayà kàmena ca stambha-yuktam aïgaü yeùàü tair devàrhaõa-bhåùaõa-dãptair veùñitaü kayà yuktyà àtmaikyena dhyàtvà || KrdC_8.30-38 ||

______________________________

juhuàt taraõi-sahasraü vimalaiþ salilai÷ ca tarpayet tàvat |
viü÷aty-arõe prokte yantre dina÷o 'mum arcayet bhaktyà  // Krd_8.39 //

dhyàna-japànantaraü ghçta-madhu-÷arkarà-sahitaiþ palà÷a-puùpair dvàda÷a-sahasraü juhuyàt | homànantaraü nirmalair jalair dvàda÷a-sahasraü tarpaõaü kuryàt | viü÷aty-arõeti | pårvokta-viü÷aty-akùarodita-pãñha-vidhànena tan-mantroddhçta-yantre amuü kçùõaü bhaktyà pratidinaü påjayet || KrdC_8.39 ||

 ______________________________

påjà-prakàram àha sàrdhaü catuþ÷lokena | garuóa-mantram àha-

pãñha-vidhau pakùy-ante ràjàya-÷iro 'munàbhi-påjyàhi-ripum |
harim àvàhya skandhe tasyàrghàdyaiþ samarcya bhåùàntai  // Krd_8.40 //
aïgàni ca bàõàü÷ ca nyàsa-kramataþ kirãñam api ÷irasi |
÷ravaso÷ ca kuõóale 'ri-pramukhàni praharaõàni pàõiùu ca  // Krd_8.41 //
÷rãvatsa-kaustubhau ca stanayor årdhve gale ca vanamàlàm |
pãta-vasanaü nitambe vàmàïke ÷riyam api sva-bãjena  // Krd_8.42 //
iùñvàtha karõikàyàm aïgàni vidigda÷àsu dikùu ÷aràn |
koõeùu pa¤camaü punar agny-àdi-daleùu ÷aktayaþ påjyàþ  // Krd_8.43 //

påjà-vidhau pakùi-÷abdànte ràjàyeti svaråpaü ÷iraþ svàhà anena prakàreõa pãñha-madhye ahi-ripuü garuóaü sampåjya tasya garuóasya pçùñhe ÷rã-kçùõam àvàhyàvàhanàdi yathàvat kçtvàrghàdyair bhåùàntair upacàrai÷ ca sampåjya aïgàni ca sampåjya pa¤ca-bàõàü÷ ca sampåjya bhåùaõàni ca sampåjya dig-daleùu ÷aktayaþ påjyà iti anenànvayaþ |

etad eva spaùñayati-nyàsa-kramata ity àdinà | yatra parame÷varàïge yasya nyàsaþ | tasya påjà boddhavyà tatra ÷irasi kirãñaü api-pàda-påraõe ÷rotrayoþ kuõóale ari-mukhàni cakràdãni praharaõàni àyudhàni hasteùu stanayo årdhvaü hçdi ÷rãvatsa-kaustubhau gale vana-màlàm àpàda-lambinãü padma-màlàü nitambe kañyàü haridràbha-vastraü vàmàïge vàma-bhàge lakùmãü ca sva-bãjena ÷rã-bãjena iùñvà sampåjya karõikàyàü dig-vidi÷àsu koõeùu dikùu ca aïgàni pårvavat sampåjya dikùu ÷aràn agny-àdi-koõeùu ca pa¤camaü bàõaü påjayet punar agny-àdi-daleùu aùñau ÷aktayaþ påjyàþ
|| KrdC_8.40-43 ||

______________________________

÷akti-varõàn àha-

lakùmãþ sarasvatã svarõàbhe aruõatare rati-prãtyau |
kãrtiþ kànti÷ ca site tuùñiþ puùñi÷ ca marakata-pratime  // Krd_8.44 //

svarõàbhe pãta-varõe aruõatare atirakte site ÷ukle marakata-pratime haridrà-varõe || KrdC_8.44 ||

______________________________

etàþ ÷aktayaþ kimbhåtàþ ?

divyàïga-ràga-bhåùàmàlya-dukålair alaïkçtàïga-latàþ |
smerànanàþ smàràrtàdhçta-càmara-càru-kara-talà etàþ  // Krd_8.45 //

deva-yogyànulepanàlaïkàra-granthita-puùpa-såkùma-vastrair bhåùita-dehà aïga-latà-÷abdaþ svaråpa-vàcã tathà ãsad-dhàsya-vadanà tathà kàma-bàõa-pãóitàþ tathà gçhãta-càmara-manoharàs tàþ || KrdC_8.45 ||

______________________________

loke÷à bahir arcyàþ kathitety arcà manu-dvayodbhåtà |
pràyaþ puruùottama-vidhir evaü hi sa nocyate 'tra bahulatvàt  // Krd_8.46 //

tad bahir indràdayaþ vajràdaya÷ ca påjyàþ ity evaü påjà mantra-dvaya-sambhavà kathità pràyo bàhulyena puruùottama-mantra-kathita-prakàro 'py evaü paraü sa iha spaùñãkçtya nocyate bahu-vaktavyatvàt pràyaþ puruùottama-vidher evam ihànyato 'vagantavyam iti ñãkàntara-sammataü pàñhàntaram || KrdC_8.46 ||

______________________________

sammohana-gàyatrãm àha-

trailokya-mohanàyety uktvà vidmaha iti smaràyeti |
tat dhãmahãti tan no 'nte viùõus tad anu pracodayàt  // Krd_8.47 //

trailokya-mohanàyeti svaråpam uktvà tad-anantaraü vidmaha iti smaràyeti tad-anu dhãmahãti tan no viùõuþ pracodayàd iti svaråpaü vadet  || KrdC_8.47 ||

______________________________

prabhàvam àha-

japyaiùà hi japàdau durita-harã ÷rã-karã japàrcana-havanaiþ |
prokùayatu ÷uddhi-vidhaye 'rcàyàm anayàtma-yàga-bhå-dravyàõi  // Krd_8.48 //

eùà gàyatrã japàt pårvaü japanãyà sva-mantra-japa-påjà-homaiþ punaþ pàpa-nà÷inã lakùmã-pradà ca bhavati | anayà gàyatryà ca påjàyàü ÷uddhy-artham àtma-yàga-bhå-dravyàõi àtmànaü yàga-bhuvaü dravyàõi ca prokùayatu || KrdC_8.48 ||

______________________________

mantra-dvaya-sàdhàraõa-tarpaõam àha-

manvor ekena ÷ataü tarpayen mohanã-prasåna-yutair yaþ |
toyair dina÷aþ pràtaþ sa tu labhate và¤chitàn ayatnataþ kàmàn  // Krd_8.49 //

yaþ pårvokta-mantrayor ekena mohanã-puùpa-mi÷ritaiþ ÷akràsana-padmàsana-puùpa-sahitair jalaiþ prati pratyahaü ÷ataü tarpayet | sa và¤chitàn kàmàn anàyàsena pràpnoti || KrdC_8.49 ||

______________________________

mantra-dvaya-sambandhi-prayogàntaram àha-

hutvàyutaü huta-÷eùa-sampàtàjyena tàvad abhijaptena |
bhojayatu svàmãkaü ramaõã-ramaõo 'pi tàü sva-va÷atàü netum  // Krd_8.50 //

ghçtena vahnàv ayutaü àhuti-÷eùa-ghçtena mantra-japtena ramaõã sva-va÷atàü netuü pràpayituü àtmãyaü kàmukaü bhojayatu kàmukaþ striyaü bhojayatu || KrdC_8.50 ||

______________________________

aùñàda÷àrõa-vihità vidhayaþ kàryà va÷yata àbhyàm |
manvor anayoþ sadçgbhyo vaina manus trailokya-va÷ya-karmaõi jagati  // Krd_8.51 //

aùñàda÷àkùara-mantra-kathità va÷ya-kàriõaþ prayogà àbhyàü mantràbhyàü kàryà hi ni÷cayena jagati sakala-jagad-àyattatà-kàrye anayoþ samàno 'nyomantro nàsti || KrdC_8.51 ||

______________________________

atraikàrõa-japàdàv athavà kçùõaþ sa-veõu-gatir dhyeyaþ |
aruõa-ruciràïga-ve÷aþ kandarpo và sapà÷a-÷çõi-càpeùu  // Krd_8.52 //

atra samanantarokta-dvaya-madhye ekàkùara-mantrasya japa-påjà-homàdau kçùõo bhàvanãyaþ | kãdçk ? sa-veõu-gatir iti vaü÷ottha-gàna-paraþ | tathà lohita-manohara-÷arãràbharaõaþ | athavà, atraiva mantra-japàdau pà÷àïku÷a-dhanur-bàõa-dharaþ kàmadevo dhyeyaþ | mantrasyàdi-devàtmakatvàd iti bhàvaþ || KrdC_8.52 ||

______________________________

prakçtam upasaüharati-

yas tv ekataraü manum etayor vimala-dhãþ sadà bhajati mantrã |
so 'mutràpi ca siddhiü vipulàm ihàtitaràm eti  // Krd_8.53 //

yo mantrã anayor mantrayor ekaü mantra-÷reùñhaü sadà japàdibhiþ sevate, sa iha loke 'mutra ca atyarthaü vipulàü siddhiü pràpnoti || KrdC_8.53 ||

______________________________

atha rukmiõã-vallabha-mantram uddharati-

atha satya-÷auri ca tçtãya-turyakàþ
÷ikhi-vàma-netra-÷a÷i-khaõóa-maõóitàþ |
jaya-kçùõa-yugmaka-nirantaràtma-bhå-
÷ikhi-÷akti-óàsya-vçta-sakta-varõakàþ  // Krd_8.54 //

pranimadhyato mudita-cetase tatas
tyaparakta-dçgyaguru-màrutàkùaràþ |
sa-caturthi-kçùõa-padam ikùu-kàrmuko
da÷a-varõaka÷ ca manuvaryakas tv asau  // Krd_8.55 //

salavàdharràcala-sutàramàkùaraiþ
puñitaþ kramo krama-gataiþ samudgavat |
iti danta-sårya-vasu-varõa uddhçtaþ
kavitànura¤jana-ramàkaro 'gha-hçt  // Krd_8.56 //

satyo da-kàraþ | ÷aurir dha-kàra÷ ca | tçtãya-turyeti ja-kàraþ jha-kàra÷ ca | ete catvàro varõàþ pratyekaü ÷ikhã rephaþ vàma-netram ã-kàraþ ÷a÷i-khaõóo binduþ | etaiþ ÷obhanàþ sambaddhà ity arthaþ |  tathà ca, drãü dhrãü jrãü jhrãü iti | tad anu jaya-kçùõeti tripàñhi-govinda-mi÷ra-prabhçtayaþ | vastutaþ jaya-kçùõeti padasya yugmaü tad-anu nirantareti svaråpam àtma-bhåþ ka-kàraþ ÷ikhã rephaþ ÷aktir ã-kàraþ | tathà krã-svaråpam | tad anu óa-svaråpaü àsya-vçtam à-kàraþ óà-svaråpam | sakta iti svaråpaü pranimadhyato pranãti akùarayor
madhye mudita-cetase iti tato ni-÷abdànte  tyeti svaråpaü tad anu pa-svaråpam | rakto rephaþ | dçg i-kàraþ prathamàtikrame kàraõàbhàvàt hrasva-i-kàro labhyate | tathà ca, pri iti svaråpaü tato ya iti svaråpaü gurur à-kàraþ | yà iti svaråpam | tad anu màruto ya-kàraþ | tad-anu sa-caturthi-kçùõa-padam kçùõàyeti svaråpam | tad-anu ikùu-kàrmukaþ kàma-bãjaü | tad-anu pårvokta-da÷àkùara-mantraþ | tad anu lavo binduþ tat-sahità dharà ai-kàraþ aiü iti svaråpam | acalaþ parvataþ tat-sutà pàrvatã bhuvane÷varã-bãjam ity arthaþ | ramà ÷rã-bãjam | ebhis tribhir bãjair mantrànte pratiloma-pañhitaiþ aiü hrãü
÷rãü ante ÷rãü hrãü aiü iti samudgavat sampuñavat puñito 'yaü dvipa¤cà÷ad-varõo mantraþ siddho bhavati | 
mantra-varõa-saïkhyàm àha-itãti | danta = 32, sårya = 12, vasu = 8 | ebhir militaiþ saïkhyà dvipa¤cà÷ad-varõàtmako (52) mantro bhavatãty arthaþ | kãdç÷aþ ? kavitàlokànuràga-lakùmã sampàdakaþ tathàgha-hçt pàpa-hartà || KrdC_8.54-56 ||

mantra-svaråpam-aiü hrãü ÷rãü drãü jrãü jhrãü jaya kçùõa jaya kçùõa nirantara-krãóàsakta-pramudita-cetase nitya-priyàya kçùõàya krãü gopã-jana-vallabhàya svàhà ÷rãü hrãü aiü ||

______________________________

asya mantrasya çùy-àdikam ity àha-

mukha-vçtta-nanda-yuta-nàrado muniþ
chanda uktam amçtàdikaü viràñ |
trijagad vimohana-samàhvayo hariþ
khalu devatàsya munibhiþ samãrità  // Krd_8.57 //

mukha-vçttam à-kàraþ nandeti svaråpam àbhyàü yuto nàradaþ | tathà ca ànanda-nàrada-çsiþ amçtàdikaü viràñ chandas trailokya-mohano harir devatà nàradàdibhir munibhiþ kathità || KrdC_8.57 ||

______________________________

aïga-vidhiü dar÷ayati-

vasu-mitra-bhådhara-gajàtma-diïmayair
mamanu-varõakais tripuña-saüsthitaiþ pçthak |
nija-jàti-yuï-nigaditaü ùaó-aïgakaü
kriyayaiva tat khalu janànura¤janam  // Krd_8.58 //

vasuþ = 8, mitraþ = 12, bhådharaþ = 7, gajaþ = 8, àtmà = 1, dik = 10 | etat saïkhyàkair mantràkùarais tripuña-saüsthitaiþ | tathà ca aiü hrãü ÷rãü drãü vrãü jrãü jhrãü jaya-kçùõa aiü hrãü ÷rãü hçdayàya namaþ | aiü hrãü ÷rãü jaya-kçùõa-nirantara-krãóàsakta aiü hrãü ÷rãü ÷irase svàhà - ity àdi kriyayaiva ùaó-aïga-kriyayaiva sarva-janànuràgaü janayati || KrdC_8.58 ||

______________________________

nyàsam àha-

atha saüvi÷odhya tanu-mukta-màrgataþ 
viracayya pãñham api ca sva-varùmaõà |
karayor da÷àkùara-vidhi-kramàn nyaset
sa ùaó-aïga-sàyakam anaïga-pa¤cakam  // Krd_8.59 //

athànantaraü tanuü ÷arãram ukta-màrgataþ pårvokta-bhåta-÷uddhyàþ prakàreõa saü÷odhyànantaraü sva-varùmaõà sva-÷arãreõa pãñham àracayya karayoþ kara-yugale da÷àkùarokta-prakàreõa ùaó-aïga-ùañkaü sàyakàn ca ÷oùaõàdãn bàõàn anaïga-pa¤cakaü kàma-bãja-manmatha-kandarpa-makara-dhvaja-manobhåta-saüj¤akaü kàma-pa¤cakaü nyaset || KrdC_8.59 ||

______________________________

imam evàrthaü vivicya dar÷ayati-

manunà tri÷o nyasatu sarvatas tanau
smara-sampuñais tad anu màtçkàkùaraiþ |
da÷a-tattvakàdi-da÷a-varõa-kãrtitaü
tv atha mårti-pa¤jara-vasànam àcaret  // Krd_8.60 //

manunà måla-mantreõa pårvaü ÷arãre tri-vyàpakaü kuryàt | tad-anantaraü prativarõaü kàma-bãja-puñitair màtçkàkùaraiþ tri÷o nyasatu | da÷a-varõa-kãrtitaü da÷àkùarokta-da÷a-tattvakàn nyaset | tattva-nyàsàdi-mårti-pa¤jaràntaü vinyasya || KrdC_8.60 ||

______________________________

sçjati sthitã da÷a-ùaó-aïga-sàyakàn
nyasatàt tato 'nyad akhilaü puroktavat |
pravidhàya sarva-bhuvanaika-sàkùiõaü
smaratàn mukundam anavadya-dhãra-dhãþ  // Krd_8.61 //

sçùñi-sthitã samàcaret da÷àïgàni ùaó-aïgàni bàõàü÷ ca dehe vinyaset | tad-anantaram àtmàrcanàdy-akhilaü pårvavat kçtvà sakala-loka-draùñàraü ÷rã-kçùõaü smaratàt cintayatu, nirmalàsthirà buddhir yasya sa tathà tàdç÷aþ sàdhakaþ || KrdC_8.61 ||

______________________________

dhyànam àha-

atha bhådharodadhi-pariùkçte maho-
nnata-÷àla-gopura-vi÷àla-vãthike |
ghana-cumby-udagrasita-saudha-saïkule
maõi-harmya-vistçta-kapàña-vedike  // Krd_8.62 //

athànantaraü svake pure maõi-maõóape sura-pàdapasya kalpa-vçkùasyàdho maõi-maya-bhåtale parisphurat pçthu-siüha-vaktra-caraõàmbujàsane sthåla-siüha-mukhàkàra-pàdànvita-pãñha-padmàsane samupaviùñam acyutam abhicintayet | kãdç÷e pure ? bhådharàþ parvatàþ udadhiþ samudraþ etaiþ pariùkçte veùñite tathà mahonnataþ atyuccaþ ÷àlaþ prakàro gopuraü bahir-dvàraü ca yatra tasmin tathà vi÷àlà mahatã vãthikà panthàþ yatra tatra karmadhàrayaþ tathà megha-spar÷i ati÷uddha-dhavala-gçha-vyàpte tathà maõi-maya-gçhe vistãrõàþ kapàñàþ tathà vedikà pariùkçta-bhåmir yatra tatra || KrdC_8.62
||

______________________________

punaþ kãdç÷e pure ? 

dvija-bhåpa-viñ-caraõa-janmanàü gçhair
vividhai÷ ca ÷ilpi-jana-ve÷mabhis tathà |
ibhasaptyurabhrakharadhenusairbhac-
chagalàlayai÷ ca lasitaiþ sahasra÷aþ  // Krd_8.63 //

sahasra÷o lokair bràhmaõa-kùatriya-vai÷ya-÷ådràõàü nànà-prakàra-gçhaiþ tathà ÷ilpi-janànàü gçhas tathà hasty a÷vameùa-gardabha-dhenu-mahiùa-cchagalànàü gçhaiþ ÷obhite || KrdC_8.63 ||

______________________________
punaþ kãdç÷e ? 

vivadhàpaõà÷rita-mahàjanàhçta-
kraya-vikraya-draviõa-sa¤cayà¤cite |
janamànasàhçti-vidagdha-sundarã-
jana-mandiraiþ surucirai÷ ca maõóite  // Krd_8.64 //

nànà-prakàra-vipaõi-samà÷rite mahà-janàhçta-kraya-vikraya-draviõa-saücaya-vyàpte | punaþ kãdç÷e ? janànàü cittàpaharaõe caturàþ ye ve÷yà-janàs teùàü gçhaiþ ÷obhamànair alaïkçte || KrdC_8.64 ||

______________________________

punaþ kãdç÷e pure ? 
pçthu-dãrghakà-vimala-pàthasi sphurad-
vikacàravinda-makaranda-lampañaiþ |
vara-haüsa-sàras-rathàïganàmabhir
vihagair vighuùña-kakubhi svake pure  // Krd_8.65 //

sthåla-sarovara-nirmalodake dedãpyamàna-vikasita-kamala-makarandàkhya-rasa-lolupaiþ ÷reùñha-haüsa-sàrasa-cakravàka-saüj¤akaiþ pakùibhir dhvanità di÷o yasmin || KrdC_8.65 || 
______________________________

punaþ kãdç÷e maõi-maõóape ? 

surapàdapaiþ surabhi-puùpa-lolupa-
bhramaràkulair vividha-kàmadair néõàm |
÷iva-manda-màruta-calac-chikhair vçte
maõi-maõóape ravi-sahasra-prabhe  // Krd_8.66 //

kalpa-vçkùaiþ sugandhi-puùpa-lubdha-bhramara-vyàptair manuùyàõàü vividha-kàmadaiþ ÷ubha-manda-màruta-calad-agra-bhàgais tair veùñite | sårya-sahasra-màna-prabhe || KrdC_8.66 ||

______________________________

punaþ kãdç÷e ? 

maõi-dãpikà-nikara-dãpitàntare
tanu-citra-vistçta-vitàna-÷àlini |
lalite pikasvara-vicitra-dàmabhiþ
susugandhi gandha-salilokùita-sthale  // Krd_8.67 //

maõir eva dãpikà tasyàþ samåhe prakà÷ita-madhya-bhàge | punaþ kãdç÷e ? såkùma-vicitra-vistãrõa-candràtapa-yukte | punaþ kãdç÷e ? vikasita-nànà-prakàra-puùpa-màlàbhiþ ÷obhite atisurabhi-salila-sikta-sthàne || KrdC_8.67 ||

______________________________

punaþ kãdç÷e ? 

pramadà-÷atair mada-vighårõitekùaõair
mada-jàlasaiþ kara-vilola-càmaraiþ |
abhisevite skhalita-ma¤ju-bhàùitaiþ
stana-bhàra-bhaïgura-kç÷àvalagnakaiþ  // Krd_8.68 //

strã-÷atair mada-vighårõita-netrair mada-janitàlasya-sahitaiþ hasta-sthita-ca¤cala-càmarair ãùat-skhalita-manohara-vacanaiþ stana-bhàra-namra-såkùma-madhya-prade÷aiþ paritaþ sevite || KrdC_8.68 ||

______________________________

kathambhåtasya surapàdapasya ?

aviràma-dhàra-maõi-varya-varùiõaþ 
÷rama-hànidàmçta-rasa-cyuto 'py adhaþ |
sura-pàdapasya maõi-bhåtalollasat
pçthu-siüha-vaktracaraõàmbujàsane  // Krd_8.69 //

avi÷rànta-maõi-÷reùñha-dhàrà-varùiõaþ | punaþ kãdç÷asya ? ÷rama-hànikaràmçta-rasa-÷ràviõaþ || KrdC_8.69 ||

______________________________

kãdç÷am acyutam ? 

abhicintayet sukha-niviùñam acyutaü
nava-nãla-nãra-ruha-komala-cchavim |
kuñilàgra-kuntala-lasat-kirãñakaü
smita-puùpa-ratna-racitàvataüsakam  // Krd_8.70 //

nåtana-nãlotpala-ramya-kàntim | punaþ kãdç÷am ? kuñilàgra-ke÷eùu sphurat kirãñaü yasya tam | punaþ kãdç÷am ? smitam ãùad vikasitaü puùpaü ratnàni ca te racito 'vataüso yena tam || KrdC_8.70 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 
sulalàñam unnasamuda¤cita-bhruvaü
vipulàruõàyata-vilola-locanam |
maõi-kuõóalàsra-paridãpta-gaõóakaü
nava-bandhu-jãva-kusumàruõàdharam  // Krd_8.71 //

tathà ÷obhamàna-lalàñaü tathà ucca-nàsikam udgacchad-bhrå-latàkam, tathà sthålàruõa-varõa-dãrgha-ca¤cala-nayanaü, tathà maõi-maya-kuõóala-kiraõa-pari÷obhita-gaõóa-sthalaü yathà nåtana-bandhu-jãva-puùpa-sadç÷àruõàdharam || KrdC_8.71 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü parame÷varam ? 

smita-candrikojjvalita-diïmukhaü sphurat
pulaka-÷ramàmbu-kaõa-maõóitànanam |
sphurad-aü÷u-ratna-gaõa-dãpta-bhåùaõot-
tama-hàra-dàmabhir upaskçtàüsakam  // Krd_8.72 //

hàsa-candra-kiraõa-dhavalã-kçta-diï-mukhaü tathà sphurad-romà¤ca-janya-prasveda-bindu-÷obhita-vadanam | punaþ kãdç÷am ? sphurad-dedãpyamàna-kiraõa-ratna-samåha-prakà÷amàna-bhåùaõa-÷reùñha-hàra-màlàbhiþ ÷obhita-skandham || KrdC_8.72 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 
 ghana-sàra-kuïkuma-vilipta-vigrahaü
pçthu-dãrgha-ùaó-dvaya-bhujà-viràjitam |
taruõàbja-càru-caraõàbja-maïgalon-
mathitàïgam aïkaga-karàmbuja-dvayam  // Krd_8.73 //

puna÷ candana-kuïkumàbhyàü parilipta-÷arãraü punaþ sthåla-dãrgha-dvàda÷a-hastair viràjitaü tathà nåtanàruõa-varõa-padma-sadç÷a-caraõa-padmaü punaþ kàma-pãóita-dehaü punaþ svàïke àropita-hasta-dvayam || KrdC_8.73 ||

______________________________

svàïka-stha-bhãùmaka-sutoru-yugàntara-sthalaü
tàü tapta-hema-rucim àtma-bhujàmbujàbhyàm |
÷liùyantam àrdra-jaghanàm upagåhamànàm
àtmànam àyata-lasat-kara-pallavàbhyàm  // Krd_8.74 //

punaþ svàïke sthitàyà rukmiõyà åru-dvayàbhyantare vidyamànaü | punas tàü rukmiõãü tapta-suvarõa-kàntiü svãya-hasta-padmàbhyàm àliïgantam | kãdç÷ãü tàm ? àrdra-jaghanàm punar àtmànam ÷rã-kçùõaü dãrgha-manohara-pàõi-pallavàbhyàü àliïgantãm || KrdC_8.74 ||

______________________________

ànandodreka-nighnàü mukulita-nayanendãvaràü srasta-gàtrãü
prodyad-romà¤ca-sàndra-÷rama-jala-kaõikà-mauktikàlaïkçtàïgãm |
àtmany àlãna-bàhyàntara-karaõa-gaõàm aïgakair nistaraïgair
majjantãü lãna-nànà-matim atula-mahànanda-sandoha-sindhau  // Krd_8.75 //

punaþ svàtmànandodreka-vyàptàü | punaþ mudrita-nayana-nãlotpalàü | punaþ prodyat-tanu-pulaka-janya-nivióa-prasveda-bindu-råpa-mauktika-÷obhita-dehàü | punaþ àtmani ÷rã-kçùõe samyag-vilãna-bàhyàbhyantarendriya-samåhàü | punar vyàpàra-rahitaiþ ÷arãraàvayavair ati÷ayita-mahànanda-samåha-sàgare nimagnàü | punaþ vigata-ca¤cala-matim || KrdC_8.75 ||

______________________________

punaþ kãdç÷aü parame÷varam ? 

satyàjàmbavatãbhyàü
divya-dukålànulepanàbharaõàbhyàm |
manmatha-÷ara-mathitàbhyàü
mukha-kamala-ca¤cala-locana-bhramaràbhyàm  // Krd_8.76 //

satyabhhàmà-jàmbavatãbhyàm àliïganam | kathambhåtàbhyàm ? utkçùñàni pañña-vastrànulepanàbharaõàni yayos tàbhyàü | punaþ kàma-÷ara-pãóitàbhyàü | punaþ kçùõa-mukha-viùayaka-ca¤cala-netra-bhramaràbhyàm || KrdC_8.76 ||

______________________________

bhujaga-yugalà÷liùñàbhyàü
÷yàmàruõa-lalita-komalàïga-latàbhyàm |
à÷liùñm àtma-dakùiõa-
vàma-gatàbhyàü karollasat kamalàbhyàm  // Krd_8.77 //

punaþ parame÷varasya bhuja-yugalenàliïgitàbhyàm | yathà-krama-nãlàruõa-varõe manohare komale càïga-late yayos tàbhyàü | punaþ parame÷varasya dakùiõa-vàma-gatàbhyàü | punaþ pàõi-sphurita-padmàbhyàm || KrdC_8.77 ||

______________________________

punaþ kãdç÷am ? 
pçùñagayà kalinda-sutayà kara-kamala-yujà
samparirabdham a¤jana-rucà madana-mathitayà |
padma-gadà-rathàïga-dara-bhçd-bhuja-yugalaü
dor-dvaya-sakta-vaü÷a-vilasan-mukha-sarasi-ruham  // Krd_8.78 //

parame÷vara-pçùñha-de÷a-vartinyà yamunayà hasta-dhçta-kamalayà samàliïgitam | kimbhåtayà ÷yàmayà ? punaþ kàma-pãóitayà | punaþ kãdç÷aü parame÷varam ? padma-gadà-÷aïkha-cakra-yukta-hasta-catuùñayaü hasta-dvaya-dhçta-vaü÷a-vilasan-mukha-kamalam || KrdC_8.78 ||
______________________________

dikùu bahiþ surarùi-yatibhiþ khecara-parivçóhair
bhakti-bharàvanamra-tanubhiþ stuti-mukhara-mukhaiþ |
santata-sevyamànam amanovacana-viùayakam
artha-catuùñaya-pradam amuü tribhuvana-janakam  // Krd_8.79 //

tçtãya-pañalokta-krameõety arthaþ | punaþ bahir dikùu devarùi-yatibhiþ khecara-mukhyair bhakty-ati÷aya-namra-dehaiþ | parivçóhaiþ pradhànaiþ stutibhiþ vàcàla-vadanair nirantaraü sevitaü punaþ manaso vàcàm agocaraü punar dharmàrtha-kàma-mokùa-phala-catuùñaya-pradaü punas trailokya-janakam || KrdC_8.79 ||
______________________________

sàndrànanda-mahàbdhi-magnam amala-dhàmni svake 'vasthitaü
dhyàtvaivaü paramaü pumàüsam anaghàt sampràpya dãkùàü guroþ |
labdhvàmuü manum àdareõa sita-dhãr lakùaü japed yoùitàü
vàrtàkarõana-dar÷anàdi-rahito mantrã guråõàm api  // Krd_8.80 //

punar nivióànanda-mahà-samudra-magnam | svãye nirmale tejasi-tad-råpeõàvasthitam evam ukta-råpaü parame÷varaü vicintya niùpàpàt guror dãkùà-mantropade÷a-vidhiü pràpyàmuü mantraü labdhvà tãkùõa-buddhiþ àdaràt lakùam ekaü japet | kãdç÷aþ sàdhakaþ ? strãõàü vçddhànàm api kathà-÷ravaõa-nirãkùaõa-paràïmukhaþ || KrdC_8.80 ||

______________________________

homaü sevàü càha-

juhuyàc ca da÷àü÷akaü hutà÷e
sasitàkùaudra-ghçtena pàyasena |
prathamodita-pãñha-varyake 'muü
paryajen nityam anityatà-vimuktaye  // Krd_8.81 //

hutà÷e vahnau da÷àü÷akaü | ayutam ekaü ÷arkarà-madhu-ghçta-yuktena paramànnena juhuyàt | kiü ca pårvokta-da÷àùñàda÷àkùara-kathite pãñha-÷reùñhe nityam amuü yajet | kim artham ? anityaþ saüsàras tasya pariharaõàya || KrdC_8.81 ||

______________________________

àrabhyàtha vibhåti-nyàsa-kramataþ ÷aràntam abhyarcya |
mårty-àdy-aïgàntaü càtmànaü viü÷aty-arõodita-yantra-vare  // Krd_8.82 //
madhya-bãjaü parito varuõendu-yamendra-dikùu saülikhya |
bãja-catuùkaü tad api catvàriü÷adbhir akùarair dvy-adhikaiþ  // Krd_8.83 //
÷iùñaiþ praveùñya ÷iva-hari-vasv-àdy-a÷riùv atha kramàd vilikhet |
vàï-màyà-÷rã-mantràs tadvad rakùo 'mbupànilà÷riùu ca  // Krd_8.84 //
÷eùaü pårvoditavad vidhàya pãñhaü yathàvad abhyarcya |
saïkalayya mårtim atràvàhyàbhyarcayatu madhya-bãje tam  // Krd_8.85 //

àrabhyety àdi vibhåti-pa¤jaram àrabhya nyàsa-krameõa bàõa-paryantaü påjayitvà mårti-nyàsam àrabhyàïga-nyàsa-paryantaü càtma-råpaü sampåjya pårvokta-viü÷aty-akùara-mantroktaü yantra-÷reùñha-karõikà-madhya-sthita-vahni-pura-yuga-madhye madhyama-bãja-madhye bãjam iti pàñha-svarasàt hal-lekhà-bãjam iti rudradhara-govinda-mi÷ra-prabhçtayaþ | parastah-madhyama-bãjam iti pàñhe kàma-bãjaü vilikhya tat-parita÷ ca pa÷cimottara-pårva-dakùiõa-dikùu bãja-catuùkaü drãü trãü jãü jhrãü iti bãja-catuùñayaü vilikhya tad api  bãja-catuùñayaü dvi-catvàriü÷at japàdi-svàhàntaiþ ÷iùñair
mantràkùarair upari veùñayet | anantaraü ÷iva ã÷ànaþ harir indraþ pårvàdi dig ity arthaþ | vasur agniþ àgneyàdika evaü nairçtã-vàruõã-vàyavã-dig eteùu koõeùu krameõa vàg-bhava-bhuvane÷varã-÷rã-bãjàni trir àvçtya vilikhet |

ava÷iùñaü pãñha-vidhànaü pårvavat samàpya pãñhaü yathàvat påjayitvà tatra pãñhe karõikà-madhya-sthita-kàma-bãje rukmiõã-vallabha-mårtiü saïkalpya dhyàtvà tam àvàhya påjayet || KrdC_8.82-85 ||

______________________________

mukha-dakùa-savya-pçùñhaga-bãjeùv arcyàs tu ÷aktayaþ krama÷aþ |
rukmiõy-àdyàþ ùañsv atha koõeùv aïgàni ke÷areùu ÷aràn  // Krd_8.86 //

anantaraü devasya san-mukha-dakùiõa-vàma-pçùñha-prade÷a-gateùu bãja-catuùñayeùu rukmiõy-àdyàþ ÷aktayaþ påjyàþ ùañ-koõeùu aïgàni ke÷areùu ÷aràn påjayet || KrdC_8.86 ||

______________________________

lakùmy-àdyà dala-madhyeùv agny-àdiùu tad bahir dhvaja-pramukhàn |
agre ketuü ÷yàma pçùñhe vipam aruõam amala-rakta-rucã  // Krd_8.87 //
pàr÷va-dvaye nidhã÷au santata-dhàràbhivçùña-dhana-pu¤jau |
heramba-÷àstç-durgà-viùvaksenàn vidikùu vahny-àdi  // Krd_8.88 //
vidruma-marakata-dårvà-svarõàbhàn bahir athendra-vajràdyàn |
yajana-vidhànam itãritam àvçti-saptaka-yutaü mukundasya  // Krd_8.89 //

agny-àdi-patra-madhyeùu lakùmy-àdyà påjyàþ | tatra bahir-bhàge dhvaja-prabhçtãn påjayet | anantaraü devasya san-mukhe ÷yàma-varõa-ketu-nàmànaü gaõaü påjayet | deva-pçùñha-bhàge aruõa-varõaü garuóaü påjayet | deva-pàr÷va-dvaye nirmala-rakta-rucãr nidhã÷varau påjyau kãdr÷au ? nirantara-dhàràbhir vçùña-dhana-samåhau |

vahny-àdi-vidikùu herambàdãn pravàlàdi-varõàn påjayet | anantaraü bahir-dikùu indràdi-loka-pàlàn tathà varjàrdy-àyudhàni påjayet | iti pårvokta-prakàreõa mukundasya ÷rã-kçùõasyàvaraõa-saptakaü påjà-vidhànaü kathitam iti || KrdC_8.87-89 ||

______________________________

ity arcayann acyutam àdareõa 
yo 'muü bhajen mantravaraü jitàtmà |
so 'bhyarcya divya-janair janànàü
hçn-netra-païkeruha-tigma-bhànuþ  // Krd_8.90 //

iti amunà prakàreõa yo jitendriyo acyutaü kçùõaü bhaktyà påjayan amuü mantra-÷reùñhaü sevate sa puruùaþ surair api påjyate | kãdç÷aþ ? lokànàü hçdaya-padma-locana-padmayoþ såryaþ sarva-jana-va÷ãkaraõa-mantraþ samartha ity api pàñhaþ || KrdC_8.90 ||

______________________________

sita-÷arkarottara-payaþ-pratipattyà
paritarpayed dina-mukhe dina-÷astam |
salilaiþ ÷ataü ÷ata-makha-÷riyam eùa
sva-vibhåty-udanvati karoty uda-bindum  // Krd_8.91 //

sita-÷arkarà-pradhàna-pratipattyà dugdha-buddhyàþ jalair eva dina-mukhe pràtaþ-kàle pratidinaü ÷ata-kçtvas taü tarpayet | anantaraü sàdhakaþ svàdhipatya-samudre indrasya lakùmãü jala-binduvat || KrdC_8.91 ||

______________________________

vidala-halaiþ sumanasaþ sumanobhir
ghanasàra-candana-bahu-drava-magnaiþ |
manunàmunà havanato 'yuta-saïkhyaü
trijagat priyaþ sa manuvit kaviràñ syàt  // Krd_8.92 //

anena mantreõa sumanaso jàtã-màlatãnàm adheyasya sumanobhiþ puùpaiþ vikasi | taiþ karpåra-yukta-candanasya bahu-drava-vyàptair ayuta-saïkhyaü havanato 'yuta-home na sa mantrã trailokyasya priyaþ kavi-÷reùñha÷ ca bhavati || KrdC_8.92 ||

______________________________

dhyànàd evàsya sadyas trida÷a-mçga-dç÷or va÷yatàü yànty ava÷yaü
kandarpàrtàjapàdyaiþ kim atha na sulabhaü mantrato 'smàn narasya |
spardhàm uddhåya citraü mahad idam api naisargikãü ÷a÷vad enaü
sevete mantri-mukhyaü sarasija-nilayà càpi vàcàm adhã÷à  // Krd_8.93 //

asya rukmiõã-vallabhasya dhyànàt ÷ãghraü trida÷a-mçga-dç÷aþ devàïganà ava÷yaü va÷yatàm àyàttatàü pràpnuvanti | kathambhåtàþ ? kàma-pãóità | athànantaraü japa-homàdinàsmàt mantràt sàdhakasya kiü na sulabham | api tu sarvam eva sulabham ity arthaþ | kiü ca, idam api mahac citraü yat sarasija-nilayà lakùmãþ vàcàm adhã÷à sarasvatã ca svàbhàvikãm asåyàü tyaktvà nityam enaü sàdhaka-÷reùñhaü sevete || KrdC_8.93 ||

______________________________

àdhi-vyàdhi-jaràpamçtyu-duritair bhåtaiþ samastair viùair
daubhàgyena daridratàdibhir asau dåraü vimukta÷ ciram |
sat-putraiþ susutàsumitranivahair juùñokhilàbhiþ sadà
sampadbhiþ parijuùña ãóita-ya÷à jãved anekàþ samàþ  // Krd_8.94 //

kiü ca mano-duþkha-roga-jaràpamçtyu-÷oka-÷ånyaþ sakala-pràõibhir viùaiþ tathà duradçùñena tathà daridratàdibhir ati÷ayena parityakto bahu-kàlaü vyàpya-vi÷iùña-putra-sametaþ sat-putrã-mitra-samåhena sevitaþ sadà samçddhaþ ãdita-ya÷àþ stuta-ya÷àþ asau sàdhakaþ anekàþ samà hàyanàni jãvet || KrdC_8.94 ||

______________________________

mantràntarebhyo 'syàti÷ayitvam àha-

akhila-manuùu mantrà vaiùõavà vãryavanto
mahitatara-phalàóhyàs teùu gopàla-mantràþ |
prabalatara ihaiùo 'mãùu saümohanàkhyo
manur anupama-sampat-kalpanàkalpa-÷àkhã  // Krd_8.95 //

sarveùu mantreùu vaiùõava-mantrà ati÷ayena savãryàþ teùv api vaiùõava-mantreùu gopàla-mantrà atipåjita-phala-yuktàþ teùv api gopàla-mantreùu eùa saümohanàkhya-mantraþ prabalataraþ prakçùña-bala-yuktaþ | punaþ nirupamai÷varya-dànaika-kalpa-vçkùaþ || KrdC_8.95 ||

______________________________

manum imam atihçdyaü yo bhajed bhakti-namro
japa-huta-yajanàdyair dhyànavàn mantri-mukhyaþ |
truñita-sakala-karma-granthir udbuddha-cetàþ
vrajati sa tu padaü tan nitya-÷uddhaü muràreþ  // Krd_8.96 //

yo mantri-mukhyaþ sàdhaka-÷reùñhaþ dhyàna-yuktaþ bhaktyà àràdhyatva-j¤ànena imaü mantraü manoharaü japa-dhyàna-homàdibhir bhajet sa muràres tat-prasiddhaü padaü vrajati pràpnoti murà avidyà tasyà nà÷akasya padam | kãdç÷aü padam ? avinà÷i sarva-kàluùya-rahitam | sa kãdç÷aþ ? vinà÷ita-sakala-karma-bandhanaþ | punaþ kãdç÷aþ ? udbuddha-cetà vastu-grahaõonmukha-cittaþ || KrdC_8.96 ||

______________________________

atha yogam àha-

aïgãkçtyaikam eùàü manum atha japa-homàrcanàdyair manånàm
aùñàïgotsàritàriþ pramudita-pari÷uddha-prasannàntaràtmà |
yogã yu¤jãta yogàn samucita-vihçti-svapna-bodhà hçtiþ syàt
pràgàsya÷ càsane sve sumçduni samukhaü mãlitàkùo niviùñaþ  // Krd_8.97 //

eùàü manånàü mantràõàü madhye ekaü manum mantra-japa-homàdibhiþ svãkçtya va÷ãkçtya aùñàïgena yama-niyama-pràõàyàma-pratyàhàra-dhyàna-dhàraõà-samàdhi-lakùaõena utsàritàs tyaktàþ kàma-krodhàdayo 'rayo yena sa tathà harùita-nirmala-prasanna-citto yogã pràg-vadanaþ san yogàn citta-vçtti-nirodhàdãn karotu | kãdç÷o yogã ? yathocita-vihàra-nidrà-prabodhàhàraþ | punaþ svakãye sukomale àsane samupaviùñaþ | punaþ kãdç÷aþ ? sukhenànàyasena saümãlite mudrite akùiõã yena saþ ||97||

______________________________

vi÷vaü bhåtendriyàntaþkaraõa-mayaminendv-agni-råpaü samastaü
varõàtmaitat pradhàne kala-nayana-maye bãja-råpe dhruveõa |
nãtvà tat-puüsi bindv-àtmani tam api paràtmany atho kàla-tattve
taü vai ÷aktau cid-àtmany api nayatu ca tàü kevale dhàmni ÷ànte  // Krd_8.98 //

etad-varõàtmakaü samastaü vi÷vaü bhåtendriyàntaþ-karaõa-råpaü såryendv-agni-råpaü pradhàne prakçti-råpe kàma-bãje praõavena nãtvà tatra vilãnaü vicintya tat kàma-bãjaü bindv-àtmani prasiddhe 'nusvàràkhye tam api bindv-àtmànaü nàdàkhye kàla-tattve paramàtmani saüharet tam api kàla-tattvaü cid-råpàyàü ÷aktau saüharet tàm api ÷aktiü kevale tejo-maye sva-prakà÷e dhàmni tejasi ÷ànte sarvopadrava-rahite nayatu || KrdC_8.98 ||

______________________________

kãdç÷e ?

nirdvandve nirvi÷eùe nirati÷aya-mahànanda-sàndre 'vasànà-
pete 'rthe kçùõa-pårvamala-rahita-giràü ÷à÷vate svàtmanãttham |
saühçtyàbhyasya bãjottamam atha ÷anakair lãna-ni÷vàsa-cetàþ
prakùãõàpuõya-puõyo nirupama-para-saüvit-svaråpaþ sa bhåyàt  // Krd_8.99 //

nirdvandve ÷ãtoùõàdi-dvandva-vi÷eùa-rahite vi÷eùo vaidharmyaü tad-rahite atyantànanda-ghane anante kçùõa-govindàdi-nirmala-÷abdànàü pratipàdye àtma-svaråpe ittham amunà prakàreõa saühçtya saühàraü kçtvà kàma-bãjaü japan | athànantaraü svayam eva ni÷cala-÷vàsa-citto bhåtvà prakùãõa-pàpa-puõya÷ ca bhåtvà sa yogã nirupamaþ parama-saüvin-mayo bhavati || KrdC_8.99 ||

______________________________

målàdhàre tri-koõe taruõataraõibhàbhàsvare vibhramantaü
kàmaü bàlàrka-kàlànala-jañhara-kuraïgàïka-koñi-prabhàsam |
vidyun-màlà-sahasra-dyuti-rucira-hasad-bandhu-jãvàbhiràmaü
traiguõyàkrànta-binduü jagad-udaya-layaikànta-hetuü vicintya  // Krd_8.100 //

trikoõàtmake målàdhàre udyad-àdityavat prakà÷amàne bhramamàõaü kàma-bãjaü nåtanàditya-pralaya-kàlãna-vahni-candra-koñi-tulya-kàntiü punas taóin-màlà-sahasra-kàntiü punaþ nåtana-puùpita-bandhukavan manoharaü sattvàdi-guõa-trayeõa vyàpto 'nusvàra-saüj¤ako bindur yena taü punaþ vi÷votpatti-nà÷aika-kàraõam || KrdC_8.100 ||

______________________________

tasyordhve visphurantãü sphuña-rucira-taóit-pu¤ja-bhàbhàsvaràbhàm
udgacchantãü suùumõà-saraõim anu-÷ikhàm àlalàñendu-bimbam |
cin-màtràü såkùma-råpàü kalita-sakala-vi÷vàü kalàü nàda-gamyàü
målaü yà sarva-dhàmnàü smaratu nirupamàü huïkçtoda¤citeraþ  // Krd_8.101 //

tasya kàma-bãjasya upari bidnu-gata-kuõóalinãü ÷aktiü dãpyamànàü cintayatu | kimbhåtàm ? pravyakta-manohara-vidyut-sahasravat prakà÷amàna-kàntiü, punaþ lalàña-candra-bimbàntaü suùumõà-randhraü yàntãü, punaþ anu anugatà bãja-gata-biimbàtmake vahni-÷ikhà jvàlà yasyàü sà tathà tàm | punaþ kimbhåtàm ? cit-svaråpàm | punaþ durlakùàü | punar àpta-sakala-vi÷vàü | punaþ kalà-råpàm | punaþ nàdànumeyàü | punaþ sarva-tejasàü måla-bhåtàm | kãdç÷o 'dhikàrã ? huïkàreõa uda¤cita årdhvam utpàñita iro vàyur apànàkhyo yena sa tathà || KrdC_8.101 ||

______________________________

nãtvà tà ÷anakair adhomukha-sahasràràruõàbjodara-
dyotat-pårõa-÷a÷àïka-bimbam amutaþ pãyåùa-dhàrà-sçtim |
raktàü mantramayãü nipãya ca sudhà-nisyanda-råpàü vi÷ed
bhåyo 'py àtma-niketanaü punar api protthàya pãtvà vi÷et  // Krd_8.102 //

tàü kuõóalinãü ÷aktiü ÷anakair yathà syàd evam adhomukha-sahasra-dalàruõa-kamala-madhya-dyotamàna-pårõa-candra-maõóalaü nãtvà asmàc candra-bimbàd amçta-dhàrà-vçùñiü rakta-varõàü varõàtmikàm amçta-srava-råpàü pàyayitvà àtma-niketanaü målàdhàre prave÷ayet | bhåyo 'nantaram api tathaiva tàm utthàpya tathà kçtvà punas tathà nija-sthànaü pràpayed iti || KrdC_8.102 ||

______________________________

etàdç÷àbhyàsasya phalam àha-

yo 'bhyasyaty anudinam evam àtmano 'ntaü
bãje÷aü durita-jaràpamçtyu-rogàn |
jitvàsau svayam iva mårtimàn anaïgaþ
saüjãvec cira-malinãlake÷a-pà÷aþ  // Krd_8.103 //

yaþ pratyaham anena prakàreõa ÷arãra-madhye kàma-bãjam abhyasyaty àtmano 'ntaü mano-layàntam idam abhyasyatãti kriyà-vi÷eùaõam asau sàdhakaþ durita-jaràpamçtyu-rogàn paràbhåya svayam eva deha-dhàri-kandarpo bhåtvà cira-kàlaü jãvati | kãdç÷aþ ? bhramara-varõavat ÷yàma-ke÷a-samåhaþ || KrdC_8.103 ||

______________________________

sphuña-madhura-padàrõa-÷reõir atyadbhutàrthà
jhañiti-vadana-padmàd visphuraty asya vàõã |
api ca sakala-mantràs tasya sidhyanti maïkùu 
vyuparama-ghana-saukhyaikàspadaü vartate saþ  // Krd_8.104 //

asya sàdhakasya mukha-kamalàn ÷ãghraü sarasvatã prabhavatã | kimbhåtà ? pravyakta-manohara-pada-varõa-samåhàtmikà atyà÷carya-viùayà kintu asya sàdhakasya maïkùu anye 'pi mantràþ sidhyanti kiü ca sa sàdhakaþ avi÷rànta-nivióa-sukha-màtra-sthànü bhåtvà tiùñhati || KrdC_8.104 ||

______________________________

bhràmyan-mårtiü måla-cakràd anaïga
svàbhir bhàbhãrakta-pãyåùa-yugbhiþ |
vi÷vàkà÷aü pårayantaü vicintya
pratyàve÷yàs tatra va÷yàya sàdhyàþ  // Krd_8.105 //

nàryo naro và nagarã sabhàpi và
prave÷itàs tatra ni÷àta-cetasà |
syuþ kiïkaràs tasya jhañity anàrataü
ciràya tan nighna-dhiyo na saü÷ayaþ  // Krd_8.106 //

måla-cakràn målàdhàre atra saptamy-arthe pa¤camã bhramaõa-mårtiü kàma-bãjaü svakãyàbhir dãptibhir lohitàmçta-yuktàbhir brahmàõóa-madhya-prade÷e påryamàõaü dhyàtvà ni÷àta-cetasà tãkùõa-matinà tatra nàrã-prabhçtayaþ sàdhyàva÷yàrthaü pratyàve÷yàþ prakùeptavyà | anantaraü tatra prave÷itàþ prave÷a-pràpitàþ strã-prabhçtayas tan-nimagna-dhiyas tena hçta-cittàþ | tasya sàdhakasya ÷ãghraü cira-kàlam àj¤à-kàriõo bhavanti nàtra sandehaþ || KrdC_8.105-106 ||

______________________________

taraõi-dala-sanàthe ÷akra-gopàruõe yo
ravi-÷a÷i-÷ikhi-bimba-prasphurac-càru-madhye |
hçdaya-sarasije 'muü ÷yàmalaü komalàïgaü
susukham upaniviùñaü taü smared vàsudevam  // Krd_8.107 //

tad-dvàda÷a-dala-yukte hçdaya-kamale indra-gopàkhyo rakta-kãña-vi÷eùaþ tadvad aruõe sårya-vahni-candra-maõóala-÷obhita-càru-madhya-prade÷e amuü ÷yàma-varõaü komalàïgaü sukumàràïgaü sukha-prakàreõopaviùñaü vàsudevaü cintayet || KrdC_8.107 ||

______________________________

pàdàmbhoja-dvaye 'ïguly-amala-ki÷alayeùv àbalau san-nakhànàü
sat-kårmodàra-kàntau prapada-yuji lasaj-jaïghikà-daõóayo÷ ca |
jànvor årvoþ pi÷aïge nava-vasana-vare mekhalà-dàmni nàbhau
romàvalyàm udàrodara-bhuvi vipule vakùasi prauóha-hàre  // Krd_8.108 //

àdi-puüsaþ ÷rã-kçùõasya pàdàmbhojam àrabhya hasitànteùu sthàneùu vakùyamàõeùu ÷anair yathà syàt tathà iti kramataþ sthàna-kramataþ sthàna-krameõa svãyaü manaþ sthàpayatu | tathà pàda-padma-dvaye prathamaü manaþ sthàpayet | tad-anantaraü pårvaü pårvaü apohyàpara-sthàneùu mano nidadhyàd aïgulya evàmala-ki÷alayà nirmala-pallavàs teùu | tad anu nakhànàü ÷obhamàna-païktau tad-anu prapada-yuji pàda-dvaye | kãdç÷e ? kårma-pçùñhavad upari-bhàge unnate | tad-anu dedãpyamàna-jaïghà-dvaye | tad-anu jànu-dvaye åru-dvaye pãta-varõe nåtana-vastrayoþ ÷reùñhe
kùudra-ghaõñikà-màlàyàü nàbhi-prade÷e tan-niùñha-roma-païktau ca vipulodara-sthàne mahàhàra-yukte vistãrõe vakùasi || KrdC_8.108 ||

______________________________

÷rãvatse kaustubhe ca sphuña-kamala-lasad-baddha-hçd-dàmni bàhvor
måle keyåra-dãpte jagad-avana-pañau dor-dvaye kaïkaõàóhye |
pàõi-dvandvàïguli-sthe 'timadhura-rava-saülãna-vi÷ve ca veõau
kaõñhe sat-kuõóalosrasphuña-rucira-kapola-stha-dvandvake ca  // Krd_8.109 //

÷rãvatse vipra-pàdàvaghàta-tarjanyordhva-romàtmake kaustubhe hçdaya-niviùña-maõi-vi÷eùe vikasita-padma-màlàyàü keyåra-÷obhita-bàhvor måle saüsàra-rakùaõa-dakùe kaïkaõa-yukte bàhu-dvaye hasta-dvayàïguli-niùñhe atimadhura-÷abdena magnaü jagat-trayaü yena evambhåte veõau | tad-anu kaõñhe ramya-kuõóala-kiraõa-prakà÷ita-manohara-kapola-stha-yugale || KrdC_8.109 ||

______________________________

karõa-dvandve ca ghoõe nayana-nalinayor bhrå-vilàse lalàñe
ke÷eùv àlola-barheùv atisurabhi-manoj¤a-prasånojjvaleùu |
÷oõe vinyasta-veõàv adhara-ki÷alaye danta-païktyàü smitàkhye
jyotsnàyàm àdi-puüsaþ krama iti ca ÷anaiþ svaü manaþ saünidhattàm  // Krd_8.110 //

karõa-dvaye nàsà-yugale netra-padma-dvaye bhrå-vikùepe lalàñe ca¤cala-mayåra-puccha-yukteùu atisugandhita-manohara-puùpojjvaleùu ke÷eùu ÷oõa-varõe àropita-veõau adhara-pallave danta-païktyàü smitam àkhyà nàma yasyà tasyàü jyotsnàyàm candra-kàntau jyotsnà-tulye smite || KrdC_8.110 ||

______________________________

yàvan mano-vilayam eti harer udàre
manda-smite 'bhyasatu tàvad anaïga-bãjam |
aùñàda÷àrõam athavàpi da÷àrõakaü và 
mantrã ÷anair atha samàhita-màtari÷và  // Krd_8.111 //

harer udàre ÷obhamàne manda-smite mano yàvad vilayam vi÷eùato layam eti tàvad anaïga-bãjam aùñàda÷àrõam da÷àrõaü và prajapatu | kimbhåtaþ ? samàhita-màtari÷và pratyàharãkçtaþ pràõa-vàyuþ || KrdC_8.111 ||

______________________________

àropyàropya manaþ padàravindàdi-manda-hasitàntam |
tatra vilàpya kùãõe cetasi sukha-cit-sad-àtmako bhavati  // Krd_8.112 //

manaþ padàravindam àrabhya ãsad-hàsya-paryantaü samàropyànantaram | tatra vilàpya lãnaü kçtvà kùãõe ÷uddhe citte sati sukha-j¤àna-sad-àtmako bhavati sàdhakaþ || KrdC_8.112 ||

______________________________

nyàsa-japa-homa-påjà-tarpaõa-mantràbhiùeka-viniyogànàm |
dãpikayaiva mayodbhàùitaþ kramaþ kçtsna-mantra-gaõa-kathitànàm  // Krd_8.113 //

kçùõa-mantra-samåha-kathitànàü nyàsa-japàdãnàü krama-dãpikayaiva kramaþ prakà÷itaþ || KrdC_8.113 ||

______________________________

saü÷aya-timira-cchidurà saiùà krama-dãpikà kareõa sadbhiþ |
kara-dãpikeva dhàryà sasneham aharni÷aü samasta-sukhàptyai  // Krd_8.114 //

saiùà krama-dãpikà sàdhu-janaiþ sa-snehaü yathà syàt tathà kara-dãpikeva dhàryà | kimbhåtà ? saü÷aya-råpàndhakàra-cchedayitrã anyàpi tailàdi-sneha-sahitaü yathà syàt tathà dhàryate andhakàra-nà÷inã bhavati | kim arthaü dhàryà ? samasta-sukha-pràpty-artham || KrdC_8.114 ||

______________________________

jagad idam anubiddhaü yena yasmàt prasåte
yad anu tatam ajasraü pàti càdhiùñhità yam |
yad uru maha udarcir yaü vidhatte ca gopã
tam amçta-sukha-bodha-jyotiùaü naumi kçùõam  // Krd_8.115 //

jagad idam anuviddham anusyåtaü yena jyotiùà yasmàt parame÷varàt imaü jana-lokaü saüsàràkhyaü prasåte prasåtiü prànotãty arthaþ | yasminn ity api pàñhaþ | tathà parame÷varam adhiùñhàtàram à÷rità satã anutataü vistçtaü jagat ajasraü sarvadà pàti rakùati yasya parame÷varasya åru vipulaü mahaþ tejaþ tat udarcis tat-tejasà udita-dãptiþ satã yaü pratibimba-råpeõa dhatte tam uktànandaü sva-prakà÷aü naumi staumi || KrdC_8.115 ||

______________________________

ya÷ cakraü nija-keli-sàdhanam adhiùñhàna-sthito 'pi prabhur
dattaü manmatha-÷atruõàvana-kçte vyàvçtta-lokàttikam |
dhatte dãpta-navena ÷obhanam aghàpetàtta-màyaü dhruvaü
vande kàya-vimardanaü vadha-kçtàü bhu¤jad-dyukaü yàdavam  // Krd_8.116 //

yaþ parame÷varaþ ÷rã-kçùõaþ vakùyamàõa-lakùaõaü cakraü dhatte taü vande ity anvayaþ | kathambhåtaü cakram ? nija-keli-sàdhanaü nija-yuddha-krãóà-karaõam | kãdç÷aþ parame÷varaþ ? adhiùñhàna-sthito 'pi samàdhi-sthito 'pi | yad và, bàhya-sthito 'pi prabhuþ svàmã | punaþ kãdç÷aiþ ? manmatha-÷atruõà mahà-devena avane avana-kçte sarva-loka-rakùàrthaü dattam | punar dårãkçtàtivçùñy-anàvçùñy-àdy-apadravaü, punaþ dãpta-navena iva ÷obhanaü dedãpyamànam | kiü bhåtaü kçùõam ? pàpa-rahitaü
svãkçta-màyaü punar dhruvam avinà÷inaü punar vadha-kçtàm upadrava-kàriõàü kàya-vimardanaü ÷arãra-nà÷akaü punaþ bhu¤jad-dyukaü bhu¤jat-svarga-lokaü punar jàtyàyàd avam ity arthaþ |  atra padye cakra-bandhe grantha-kartà sva-nàma prakùiptavàn iti bodhyam || KrdC_8.116 ||


iti ÷rãman-mahàmahopadhyàya-÷rã-ke÷ava-kà÷mãri-bhañña-gosvàmi-viracitàyàü 
krama-dãpikàyàü aùñamaþ pañalaþ |
||8||


samàpto 'yaü granthaþ