Pasupatasutra with Kaundinya's Pancarthabhasya Based on the edition by R. Anantakrishna Shastri Trivandrum: The Oriental Manuscripts Library of the University of Travancore, 1940 (Trivandrum Sanskrit Series ; 143) Input by Oliver Hellwig ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ Pà÷upatasåtra, 1 athàtaþ pa÷upateþ pà÷upataü yogavidhiü vyàkhyàsyàmaþ || PS_1.1 || * hitàrtham akhilaü yena sçùñaü brahmàdikaü jagat / praõamya taü pa÷upatiü ÷irasà sadasaspatim / arthàti÷ayasampannaü j¤ànàti÷ayam uttamam / pa¤càrthaü kriyate bhàùyaü kauõóinyenànupårva÷aþ // PSBh_1.1:1 * àha vakùyati bhagavàn pa¤càrtham // PSBh_1.1:2 * athàsyàdisåtraü kim iti // PSBh_1.1:3 * atrocyate athàtaþ pa÷upateþ pà÷upataü yogavidhiü vyàkhyàsyàmaþ iti // PSBh_1.1:4 * etat prathamasåtraü ÷àstràdàv uccàryate // PSBh_1.1:5 * tadanantaraü padavigrahaþ kriyate // PSBh_1.1:6 * tadupayoginaü yogavidhiü vyàkhyàsyàma iti // PSBh_1.1:7 * aùñapadaü såtram // PSBh_1.1:8 * tatra atha ataþ iti dve pade naipàtike // PSBh_1.1:9 * pa÷upater ity etat padaü parigrahàrthenoccàryate // PSBh_1.1:10 * pà÷upatam iti taddhitam // PSBh_1.1:11 * yogavidhim iti sàmàsikam // PSBh_1.1:12 * vi àï iti dve pade / khyàsyàma ity àkhyàtikam // PSBh_1.1:13 * àha kiü prayojanaü padavigrahaþ kriyate // PSBh_1.1:14 * tad ucyate arthaprasiddhyartham // PSBh_1.1:15 * kasmàd arthàprasiddhiþ padànàm // PSBh_1.1:16 * yasmàt pçthagarthànãha padàni bhavanti // PSBh_1.1:17 * yasmàd evaü hy àha // PSBh_1.1:18 * yathà vivçtagàtro' pi ÷irasi pràvçto naraþ / nàbhivyaktiü vrajaty evaü såtraü vigrahavarjitam // PSBh_1.1:19 * evam arthaprasiddhyarthaü padavigrahaþ kriyate // PSBh_1.1:20 * àha uktaþ padavigrahaþ prayojanaü ca // PSBh_1.1:21 * idaü tu vàcyam atha ÷àstràdiþ kaþ iti // PSBh_1.1:22 * atrocyate athàtaþ pa÷upater ity eùa tàvac chàstràdiþ // PSBh_1.1:23 * tatra ÷àstraü tantraü grantho vidyà ca // PSBh_1.1:24 * granthàrthayos tadadhigamopàyatvàt // PSBh_1.1:25 * pàrimàõyam atha÷abdàdi÷ivàntaü pravacanam // PSBh_1.1:26 * saükhyà pa¤càdhyàyàþ pa¤ca brahmàõi adhikaraõaü ca // PSBh_1.1:27 * atha÷abdàtaþ÷abdavyàkhyànavacanasnàna÷ayanàdyupade÷àc ca ÷iùyàcàryayoþ prasiddhiþ // PSBh_1.1:28 * kaivalyagatànàm api duþkhitvadar÷anàt kàryakàraõapratyakùadar÷ã vipratvàd upàyopeyapratyakùadar÷itvàc ca pra÷naprativaktà ai÷varyàvastha÷ caiva muktatvàn mano'manaþsaüstha÷ ca kàmitvàd ataþ sarvàcàryavi÷iùño 'yam àcàrya iti // PSBh_1.1:29 * tathà bràhmaõagrahaõàt strãpratiùedhàd indriyajayopade÷àc ca uktaü hi / bàdhiryam àndhyam aghratvaü måkatà jaóatà tathà / unmàdaþ kauõyaü kuùñhitvaü klaibyaü gudàvartapaïgutà // PSBh_1.1:30 * àdirahitaþ pañvindriyo bràhmaõaþ ÷iùyaþ // PSBh_1.1:31 * sa cànyavi÷iùño 'yaü ÷iùya iti // PSBh_1.1:32 * tathà devàdibhya÷ ca krãóàdharmitvàt krãóànimittà ã÷varapravçttiþ // PSBh_1.1:33 * anugrahàrthà càcàryasya pravacanavaktçtve pravçttiþ // PSBh_1.1:34 * tathà bhajanacodanaprasàda÷ivatvalipsopade÷àd duþkhàntàrthinaþ ÷iùyasyehopasadanapravçttiþ // PSBh_1.1:35 * na tu dharmàrthakàmakaivalyàrthàtreti // PSBh_1.1:36 * tathà kàmitvàd indrakau÷ikàdibhya÷ càcàryo divyo nirati÷ayakrãóai÷varyasvàbhàvyàd ity arthaþ // PSBh_1.1:37 * codanopasadanasaüskàrava÷yàdiduþkhair abhibhåtatvàc càdivyà indrakau÷ikàdyàþ ÷iùyà iti // PSBh_1.1:38 * tathà ÷iùñapràmàõyàt kàmitvàd ajàtatvàc ca manuùyaråpã bhagavàn bràhmaõakàyam àsthàya kàyàvataraõe avatãrõa iti // PSBh_1.1:39 * tathà padbhyàm ujjayinãü pràptaþ / kasmàt / ÷iùñapràmàõat cihnadar÷ana÷ravaõàc ca / atyà÷ramaprasiddhaü liïgamàsthàya pravacanam uktavàn bhasmasnàna÷ayanànusnànanirmàlyaikavàsograhaõàd adhikaraõaprasiddhyarthaü ca sva÷àstrokte àyatane ÷iùyasambandhàrthaü ÷ucau de÷e bhasmavedyàmuùitaþ / ato rudrapracoditaþ ku÷ikabhagavàn abhyàgatyàcàrye paripårõaparitçptyàdyutkarùalakùaõàni viparãtàni càtmani dçùñvà pàdàv upasaügçhya nyàyena jàtiü gotraü ÷rutam ançõatvaü ca nivedayitvà kçtakùaõam àcàryaü kàle vaidyavad avasthitam àturavad avasthitaþ ÷iùyaþ pçùñavàn bhagavan kim eteùàm àdhyàtmikàdhibhautikàdhidaivikànàü sarvaduþkhànàm aikàntiko 'tyantiko vyapoho 'sty uta neti / athoktaparigrahàdhikàralipsàsu paràpade÷enopade÷e sacchiùyasàdhakapàñhaprasiddhyarthaü kàraõapadàrthàdhigamàrthaü càtmani paràpade÷aü kçtvà bhagavàn evoktavàn atheti / atra pårvaprakçtàpekùàyàm atha÷abdaþ / katham / ÷iùyeõodãritaü pårvaü pra÷nam apekùyoktavàn atheti / evam ayam atha÷abdaþ pçùñaprativacanàrtho 'sti / sa duþkhànta ity arthaþ / àha kiü parãkùitàya ÷iùyàya duþkhàntaþ pratij¤àtaþ utàparãkùitàyeti / ucyate parãkùitàya / yasmàd àha iti / atra ataþ÷abdaþ ÷iùyaguõavacane / yasmàd ayaü brahmàvartade÷ajaþ kulajaþ pañvindriyo vividiùàdisampannaþ ÷iùyaþ / pårvaü càtràrthato 'taþ ÷abdo draùñavyaþ / atha sa duþkhàntaþ kutaþ pràpyate kena vàbhyupàyeneti / tad ucyate pa÷upateþ / prasàdàd iti vàkya÷eùaþ / atra pa÷ånàü patiþ // PSBh_1.1:40 * pa÷upatiþ / atra pa÷avo nàma siddhe÷varavarjaü sarve cetanàvantaþ / kàryakaraõà¤janà nira¤janà÷ ca pa÷avaþ / àha kiü teùàü pa÷utvam / ucyate anai÷varyaü bandhaþ / kàraõa÷aktisannirodhalakùaõam asvàtantryam anai÷varyaü bandho 'nàóiþ / bandhaguõa ity upacaryate / tat kathaülakùaõam iti cet / tad ucyate pa÷yanàt pà÷anàc ca pa÷avaþ / tatra pà÷à nàma kàryakaraõàkhyàþ kalàþ / tà÷ ca kalà upariùñàd vakùyàmaþ / tàbhiþ pà÷itàþ baddhàþ saüniruddhàþ ÷abdàdiviùayaparava÷à÷ ca bhåtvàvatiùñhante ity ato 'vagamyate 'svàtantryam anai÷varyaü bandhaþ / kàryakaraõarahitasya pa÷utvaü nivartata iti cet / tad ucyate saühçtànàm api punaþ punaþ saübandhagrahaõàc chàstre / kiü cànyat / pa÷yanàc ca pa÷avaþ / yasmàd vibhutve 'pi citsamavetatve 'pi ca ÷arãramàtram eva pa÷yanty upalabhanti ca na bahirddhàni / kàryakaraõarahità÷ ca na kàryakaraõaü pratipadyate tyajanti và / dharmàdharmaprakà÷ade÷akàlacodanàdyapekùitatvàc ca / ataþ suùñhåktaü pa÷yanàt pà÷anàc ca pa÷avaþ / yasmàd uktaü sàükhyayogena ye muktàþ sàükhyayoge÷varà÷ ca ye / brahmàdayas tiryagantàþ sarve te pa÷avaþ smçtàþ // PSBh_1.1:41 * patiþ kasmàt / àpti pàti ca tàn pa÷ån ity ataþ patir bhavati / tàn kenàpnoti kena rakùati / tato vibhu÷aktyà / yasmàt tatràpi ÷aktim asyànantàü nàtivartante / vipratvàc càsyànantà j¤àna÷aktiþ aparimità / tayà aparimitayà aparimitàn eva pratyakùàn pa÷ån àpnotãti patiþ / tathà pàlayatãti prabhu÷aktiþ / kasmàt / tacchandàt teùàü pravçttinivçttiþ sthitir iùñàniùñasthàna÷arãrendriyaviùayàdipràptir bhavati / tatparidçùñànàü tatpracoditànàü cety arthaþ / evaü // PSBh_1.1:42 * pa÷upater iti kàryakàraõayoþ prasàdasya codde÷aþ / tasmàt prasàdàt sa duþkhàntaþ pràpyate / na tu j¤ànavairàgyadharmai÷vàryatyàgamàtràd ity arthaþ / àha kutrasthasya kadà kãdç÷asya và sa bhagavàn prasãdatãti / ucyate yadànena tu tat pràptaü bhavati / àha kiü tad iti / ucyate pà÷upatam atra pa÷upatinoktaü parigçhãtaü pa÷upatim adhikçtya càrabhyata iti pà÷upatam / yathà vaiùõavaü mànasam iti / kiü tad iti / ucyate yogam / atràtme÷varasaüyogo yogaþ / sa punaþ puruùasyàdhyayanàdinaimittikatvàd anyatarakarmajaþ sthàõu÷yenavat / codanàdhyayanàdivacanàd meùavad ubhayakarmajaþ / yasmàt sati vibhutve anadhikàrakçtatvàd viyogasya / viyuktasyaiva ca saüyoga upadi÷yate / viùayaraktaviraktavat kriyàyoge / iha tu samàdhilakùaõe yoge saüniyama iti / àha kiü parij¤ànamàtràd eva tadyogaþ pràpyate / ucyate / yasmàd àha tatpràptau vidhiü vyàkhyàsyàmaþ / atra yogasya vidhiþ yogavidhir iti ùaùñhãtatpuruùasamàsaþ / atra såkùmasthålasabàhyàbhyantarasalakùaõavilakùaõakriyàsu vidhisaüj¤à yaj¤avidhivat / na tu senàvanàdivat / kasmàt / kriyàõàü kùaõikànàü samudàyàsambhavàt / yady evaü vidhiþ kasmàt / vidhàyakatvàd vidhiþ / upàyopeyabhàvàc ca / vidhim iti karma / eva saduþkhàntaþ kàryaü kàraõaü yogo vidhir iti pa¤caiva padàrthàþ samàsata uddiùñàþ / te vyàkhyeyàþ / vyàkhyànam eteùàü vistaravibhàgavi÷eùopasaühàranigamanàni / tasmàd anyad vyàkhyeyam anyad vyàkhyànam / yasmàd àha vyàkhyàsyàmaþ / atra viþ vistare vibhàge vi÷eùe ca bhavati / tatra vistara iti pratyakùànu // PSBh_1.1:43 * mànàptavacanam iti pramàõàny abhidhãyante / tatra pratyakùaü dvividham indriyapratyakùam àtmapratyakùaü ca / indriyapratyakùam indriyàrthàþ ÷abdaspar÷aråparasagandhaghañàhàþ vyàkhyànatàpamåtrapurãùamàüsalavaõapràõàyàmaiþ siddham / àtmapratyakùaü tadupahàrakçtsnatapoduþkhàntàdi vacanàt siddham / yathà prasthena mito vrãhiþ prasthaþ / paramàrthatas tv indriyàrthasambandhavya¤jakasàmagryaü dharmàdharmaprakà÷ade÷akàlacodanàdyanugçhãtaü sat pramàõam utpadyate / àtmapratyakùaü tu cittàntaþkaraõasambandhasàmagryam / anumànam api pratyakùapårvakaü cittàtmàntaþkaraõasambandhasàmagryaü ca dharmàdharmaprakà÷ade÷akàlacodanàdismçtihetukam utpattyanugrahatirobhàvakàlàdi / tai÷ cottarasçùñikartçtvam anumãyate kàraõasya / ato notsåtram / tac ca dvividhaü dçùñaü sàmànyatodçùñaü ca / tatra dçùñam api dvividhaü pårvavaccheùavac ca / tatra pårvadçùño 'yaü ùaóaïgulãyakaþ sa eveti pårvavat / viùàõàdimàtradar÷anàd gaur iti ÷eùavat / sàmànyatodçùñam apãha gatipårvikàü de÷àntarapràptiü dçùñvà càsyàdityàdigatiprasiddhiþ / traikàlye 'py arthàdhigame nimittaü pramàõam / àgamo nàma à mahe÷varàd gurupàramparyàgataü ÷àstram / àgamo 'laukikàdivyavahàrahetur àcakùitaþ smçtaþ / rudraþ provàca vacanàt siddhiþ / eùv evopamànàrthàpattisambhavàbhàvaitihyapratibhàdãnàü vyàkhyàyamànànàm antarbhàvaþ / evam etàni trãõi pramàõàni / pramàpayità bhagavàü÷ codakaþ / pramàtà puruùaþ / prameyàþ kàryakàraõàdayaþ pa¤ca padàrthàþ / pramitiþ saüvit / saüvit saücintanaü sambodho vidyàbhivyaktir ity arthaþ / udde÷anirde÷àdhigamàc ca vir vistare bhavati / vibhàgo nàma padapadàrthasåtraprakaraõàdhyàyàdyasaükaraþ / vi÷eùo // PSBh_1.1:44 * nàma sàdhyasàdhanavyatirekaþ / àï iti vyàkhyàmaryàdàyàü bhavati / padàt padaü såtràt såtraü prakaraõàt prakaraõam adhyàyàd adhyàyam à bodhàd à parisamàpter iti maryàdàvasthasyaiva ca vakùyàmaþ / khyà prakathane / pratãtàpratãtàbhiþ saüj¤àbhiþ vedàdivihitàbhivyatirekeõa ca vyàkhyàsyàmaþ / syà ity eùye kàle / yàvad ayam àcàryo gçhasthàdibhyo 'bhyàgataü pårvam ataþ÷abdàt parãkùitaü bràhmaõaü vratopavàsàdyaü mahàdevasya dakùiõasyàü mårtai sadyojàtàdisaüskçtena bhasmanà saüskaroti utpattiliïgavyàvçttiü kçtvà mantra÷ràvaõaü ca karoti tàvad eùyaþ kàlaþ kriyate / ma iti pratij¤àyàü bhavati / utthànàdigaõe samyagvvàvasthitasya vyàkhyeyavyàkhyànayor bhagavàn eva krama÷o vaktà / sthålopàyapårvakatvàt såkùmavidheyàdhigamasya pårvà÷ramaniyamapratiùedhàrtham atyà÷ramayamaniyamaprasiddhyarthaü ca vidhiþ prathamaü vyàkhyàyate / ity atràyaü padàrthopanyàsaþ parisamàpta iti // PSBh_1.1:45 * atràha pratipannàü÷o yathàvidhi prathamaü vyàkhyàyate / idam idànãü cintyam / athàsya ka÷ càdiþ kiü madhyaü ko 'ntaþ katyaïgo và vidhir iti / tad ucyate bhasmanàdyo nindàmadhyo måóhànta÷ ca vidhiþ / sa ca tryaïgo dànayajanatapoïga iti / tat katham avagamyate yasmàd idam àrabhyate // PSBh_1.1:46 ********************************************** bhasmanà triùavaõaü snàyãta || PS_1.2 || * atra bhasma vàmadravyaü yad agnãndhanasaüyogàn niùpannam // PSBh_1.2:1 * tat parakçtaü pàrthivaü bhuktaü dãptimat // PSBh_1.2:2 * gràmàdibhyo bhaikùyavad bhasmàrjanaü kartavyam // PSBh_1.2:3 * snàna÷ayanànusnànakçtyabandhutvàn niùparigrahatvàd ahiüsakatvàd utkçùñam eva ÷uci prabhåtaü gràhyaü sàdhanatvàt // PSBh_1.2:4 * alàbhe svalpam api gràhyam // PSBh_1.2:5 * àdhàro 'py alàbucarmavastràdir atra prasiddhaþ // PSBh_1.2:6 * àha kiü tena bhasmanà kartavyam // PSBh_1.2:7 * tad ucyate bhasmaneti tçtãyà karaõàrthe kartuþ kriyàm àdi÷ati yathà và÷yà takùaõaü buddhyà pidhànam // PSBh_1.2:8 * àha atha kasmin kàle sà kriyà kartavyeti // PSBh_1.2:9 * triùavaõam iti // PSBh_1.2:10 * dviguþ samàsaþ // PSBh_1.2:11 * trãõãti saükhyà // PSBh_1.2:12 * savanam iti kàlanirde÷aþ // PSBh_1.2:13 * pårvasaüdhyà madhyàhnasaüdhyà aparasaüdhyeti saüdhyàtrayam // PSBh_1.2:14 * triùavaõaü trisaüdhyaü trikàlam ity arthaþ // PSBh_1.2:15 * àha triùavaõaü kim anena kartavyam // PSBh_1.2:16 * tad ucyate snàyãta // PSBh_1.2:17 * atra snànaü ÷aucakàryeõa ÷arãreùv àgantukànàü snehatvaglepamalagandhàdãnàü bhasmanàpakarùaõaü kartavyam // PSBh_1.2:18 * snànaü tu bhasmadravyagàtrasaüyojanam // PSBh_1.2:19 * paramàrthatas tu snànàdi puõyaphalasaüyogadharmàtmavacanàd àtma÷aucam evaitat // PSBh_1.2:20 * kevalaü snànàdyakaluùàpahatapàpmàdivacanàt kàryakaraõavyapade÷enàtma÷aucaü vyàkhyàyate // PSBh_1.2:21 * ita ity etad àj¤àyàü niyoge ca // PSBh_1.2:22 * niyogatvàn nigataü niyatatvàn nigama ity arthaþ // PSBh_1.2:23 * kasmàt // PSBh_1.2:24 * pratitantrasiddhatvàd ahiüsakatvàn niþ÷reyasahetutvàc ca // PSBh_1.2:25 * bhasmanà sneyaü na càdbhir viparãtatvàd ity arthaþ // PSBh_1.2:26 * kiü snànam evaivaü bhasmanà kartavyam // PSBh_1.2:27 * ucyate // PSBh_1.2:28 * yasmàd àha // PSBh_1.2:29 ********************************************** bhasmani ÷ayãta || PS_1.3 || * atra bhasma tad eva // PSBh_1.3:1 * niruktam asya pårvoktam // PSBh_1.3:2 * bhasmani ity aupa÷leùikaü saünidhànam // PSBh_1.3:3 * ÷aya ity upa÷amasya vi÷ràmasyàkhyà // PSBh_1.3:4 * ita ity etad àj¤àyàü niyoge ca // PSBh_1.3:5 * bhasmany eva ràtrau svaptavyaü nànyatrety arthaþ // PSBh_1.3:6 * uktaü hi / yathà mçgà mçtyubhayasya bhãtà udvignavàsà na labhanti nidràm / evaü yatir dhyànaparo mahàtmà saüsàrabhãto na labheta nidràm // PSBh_1.3:7 * kiü ca vi÷eùàrthitvàt // PSBh_1.3:8 * vi÷eùàrthã càyaü bràhmaõaþ // PSBh_1.3:9 * uktaü hi / na vi÷eùàrthinàü nidrà ciraü netreùu tiùñhati / hayànàm iva jàtyànàm ardharàtràrdha÷àyinàm // PSBh_1.3:10 * tasmàt parivçùñe bhåprade÷e divà parigrahaü kçtvà bhasmàstãryàdhyayanàdhyàpanadhyànàbhiniviùñena pravacanacintanàbhinive÷ai÷ ca ÷ràntena bàhåpadhànena sadyojàtàdisaüskçte bhasmani ràtrau svaptavyam ity arthaþ // PSBh_1.3:11 * kim artham iti cet // PSBh_1.3:12 * ucyate tapo'rthaü bhåprade÷e ÷aucàrthaü vi÷ràmàrthaü và // PSBh_1.3:13 * samaviùamanimnonnatàyàü bhåmau yàmaü yàmadvayaü và svaptavyam ity arthaþ // PSBh_1.3:14 * àha kiü snànaü ÷ayanaü ca bhasmanà prayojanadvayam evàtra kartavyam utànyad api // PSBh_1.3:15 * savanàntasthasyàsyà÷aucakaü pràptasya nirghàtakaü kim iti // PSBh_1.3:16 * tad ucyate // PSBh_1.3:17 ********************************************** anusnànam || PS_1.4 || * mantràdisnànavat // PSBh_1.4:1 * atra anu iti pçùñhakarmakriyàyàü bhavati // PSBh_1.4:2 * anupànànugamanavat // PSBh_1.4:3 * snànaü tu bhasmadravyasaüyojanam eva // PSBh_1.4:4 * savanatraye snànasyàntareùu bhuktocchiùñakùutaniùñhãvitamåtrapurãùotsargàdinimittakam a÷aucakam abhisamãkùya tad anusnànaü kartavyam // PSBh_1.4:5 * kim artham iti cet ÷aucàrthaü liïgàbhivyaktyarthaü ca // PSBh_1.4:6 * sneyam ity arthaþ // PSBh_1.4:7 * àha kiü bhasmaivaikaü liïgàbhivyaktikàraõam // PSBh_1.4:8 * bhaktivivçddhau và apratiùiddhasya sàdhanaü kim iti // PSBh_1.4:9 * tad ucyate // PSBh_1.4:10 ********************************************** nirmàlyam || PS_1.5 || * atra bhasmaval lokàdiprasiddhaü nirmàlyam // PSBh_1.5:1 * nir iti nirmuktasyàkhyà // PSBh_1.5:2 * màlyam iti puùpasamåhaparyàyaþ // PSBh_1.5:3 * tat parakçtaü kàraõamårtyàropitàvatàritaü niùparigrahaü padmotpalàdyam // PSBh_1.5:4 * bhaktivivçddhyarthaü liïgàbhivyaktyarthaü ca tad dhàryam ity arthaþ // PSBh_1.5:5 * àha bhasmanirmàlyena tasya liïgaü vyaktaü bhavatãti kva siddham // PSBh_1.5:6 * tad ucyate iha // PSBh_1.5:7 * yasmàd àha // PSBh_1.5:8 ********************************************** liïgadhàrã || PS_1.6 || * atra yathànyeùàm api varõà÷ramiõàm à÷ramaprativibhàgakaràõi liïgàni bhavanti // PSBh_1.6:1 * tatra gçhasthasya tàvad vàsas trayaü vaiõavã yaùñiþ sodakaü ca kamaõóalu sottaroùñhavapanaü yaj¤opavãtàdi liïgam // PSBh_1.6:2 * tathà brahmacàriõo 'pi daõóakamaõóalumau¤jãmekhalàyaj¤opavãtakçùõàjinàdi liïgam // PSBh_1.6:3 * tathà vànaprasthasyàpi karãracãravalkalakårcajañàdhàraõàdi liïgam // PSBh_1.6:4 * tathà bhikùos tridaõóamuõóakamaõóalukàùàyavàsojalapavitrasthalapavitràdi liïgam // PSBh_1.6:5 * evam ihàpi yad etat pà÷upatayogàdhikaraõaü liïgam ity à÷ramaprativibhàgakaraü bhasmasnàna÷ayanànusnànanirmàlyaikavàsàdiniùpannaü sva÷arãralãnaü pà÷upatam iti laukikàdij¤ànajanakaü tat // PSBh_1.6:6 * lãyanàl liïganàc ca liïgam // PSBh_1.6:7 * tad dhàrayan liïgadhàrã bhavati // PSBh_1.6:8 * daõóadhàrivad ity arthaþ // PSBh_1.6:9 * àha athaite snàna÷ayanànusnànàdayo 'rthàþ kva kartavyàþ // PSBh_1.6:10 * kuto và nirmàlyasyàrjanaü kartavyam // PSBh_1.6:11 * kutrasthena và tad dhàryam // PSBh_1.6:12 * kçtaliïgena và kva vastavyam // PSBh_1.6:13 * tad ucyate àyatane // PSBh_1.6:14 * yasmàd àha // PSBh_1.6:15 ********************************************** àyatanavàsã || PS_1.7 || * atha bhasmanirmàlyaval lokàdiprasiddham àyatanam // PSBh_1.7:1 * àï iti maryàdàyàü bhavati // PSBh_1.7:2 * yasmàd ete gçhasthàdayaþ prayataniyata÷ucisàdhvàcàràþ svasvamaryàdayopatiùñhante yajanti ca ÷àntikapauùñikàdibhiþ kriyàbhir iti // PSBh_1.7:3 * yajanàc càyatanam // PSBh_1.7:4 * tasmin parakçta àyatane vastavyam iti vàsã ity àyatanaü ca parigçhõàti // PSBh_1.7:5 * bhåprade÷e àkà÷e vçkùamåle bahiþ pràdakùiõyena và yatra kvacit prativasan ÷iùñamaryàdayà àyatanavàsã bhavati // PSBh_1.7:6 * pulinavàsavad vased ity arthaþ // PSBh_1.7:7 * puõyaphalàvàpti÷ càsyà÷u bhavati // PSBh_1.7:8 * uktaü hi / gràme và yadi vàraõye puõyasthànaü hi ÷ålinaþ // PSBh_1.7:9 * àvàso dharmatçptànàü siddhikùetraü hi tat param // PSBh_1.7:10 * àha tasminn àyatane prativasatà kàþ kriyàþ kartavyàþ // PSBh_1.7:11 * kiü snànàdyà upalepanàdyà và // PSBh_1.7:12 * àhosvid dçùñà asyànyà vai÷eùikyaþ kriyàþ kartavyàþ // PSBh_1.7:13 * yathà cànyà vai÷eùikyaþ kriyàþ kartavyàþ prayojanaü ca vakùyàmaþ - // PSBh_1.7:14 ********************************************** hasitagãtançttaóuüóuükàranamaskàrajapyopahàreõopatiùñhet || PS_1.8 || * atha triùu snànakàleùu sadyojàtàdisaüskçtena bhasmanà japatà snàtvà japataivàyatanam abhigantavyam // PSBh_1.8:1 * abhigamya ca yat pårvaü japati tat pratyàhàràrthaü japyam oü oü oü // PSBh_1.8:2 * hasitàdãni tu kçtvà yat pa÷càj japati tanniyamàrthaü japyam // PSBh_1.8:3 * tad atra hasitaü nàma yad etat kaõñhauùñhapuñavisphårjanam aññahàsaþ kriyate taddhasitam // PSBh_1.8:4 * gãtam api gàndharva÷àstrasamayànabhiùvaïgeõa yatra bhagavato mahe÷varasya sabhàyàü gauõadravyajakarmajàni nàmàni cintyante tat // PSBh_1.8:5 * saüskçtaü pràkçtaü parakçtam àtmakçtaü và yad gãyate tad geyam // PSBh_1.8:6 * nçttam api nàñya÷àstrasamayànabhiùvaïgeõa hastapàdàdãnàm utkùepaõam avakùepaõam àku¤canaü prasàraõaü calanam anavasthànam // PSBh_1.8:7 * nigamakàle niyamàrthaü geyasahakçtaü nçttaü prayoktavyam // PSBh_1.8:8 * óuüóuükàro nàma ya eùa jihvàgratàlusaüyogàn niùpadyate puõyo vçùanàdasadç÷aþ saþ // PSBh_1.8:9 * óuüóuükaraõaü óuüóuükàraþ // PSBh_1.8:10 * kàra÷abdo óuüóuükàrasyopahàràïgàvadhàraõàrthaþ // PSBh_1.8:11 * nama iti // PSBh_1.8:12 * nàpy oùñhãyaü kartavyaü nopàü÷u // PSBh_1.8:13 * mànasaü tu namaskaraõaü namaskàraþ // PSBh_1.8:14 * kàra÷abdo vàcikopàü÷upratiùedhàrthaü mànasopahàràïgàvadhàraõàrthaü cety arthaþ // PSBh_1.8:15 * japyaü nàma sadyojàtàdiùv akùarapaïktyàü manasà bhàvasya saücàravicàraþ // PSBh_1.8:16 * taj japyam // PSBh_1.8:17 * upeti vi÷eùaõe kriyopasaühàre samastatve ca // PSBh_1.8:18 * upaharaõàd upahàro vrataü niyama ity arthaþ // PSBh_1.8:19 * upahriyate nivedyate niyogamàtrakartçtvàt sàdhakenety upahàraþ // PSBh_1.8:20 * upatiùñhet // PSBh_1.8:21 * atropety abhyupagame // PSBh_1.8:22 * abhyupagatena vidhisthena praõatavinatenety arthaþ // PSBh_1.8:23 * tiùñhed ity aikàgryaü pratyàhàràbhàvasthitim evàdhikurute // PSBh_1.8:24 * sarvakaraõànàü vçttau pratyàhàraü kçtvà kàyikavàcikamànasikàbhiþ kriyàbhir upahàraü kçtvà bhçtyavad upahàreõa stheyam // PSBh_1.8:25 * apasavyaü ca pradakùiõam upariùñàd vakùyàmaþ // PSBh_1.8:26 * àha kasya nirmàlyaü dhàryam // PSBh_1.8:27 * kasya và àyatane vastavyam // PSBh_1.8:28 * kva copastheyam iti // PSBh_1.8:29 * tad ucyate // PSBh_1.8:30 ********************************************** mahàdevasya dakùiõàmårteþ || PS_1.9 || * atra mahàn ity abhyadhikatve // PSBh_1.9:1 * sarvakùetraj¤ànàm abhyadhika utkçùño vyatirikta÷ ca bhavatãty abhyadhikaþ // PSBh_1.9:2 * çùir vipraþ adhipatiþ // PSBh_1.9:3 * sadà÷ivatvam abhyadhikatvaü ca pravakùyàmaþ // PSBh_1.9:4 * atra deva iti divu krãóàyàm // PSBh_1.9:5 * krãóàdharmitvàt // PSBh_1.9:6 * agnyuùõatvavat // PSBh_1.9:7 * krãóàvàn eva bhagavàn vidyàkalàpa÷usaüj¤akaü trividham api kàryam utpàdayati anugçhõàti tirobhàvayati ca // PSBh_1.9:8 * uktaü hi / apracodyaþ pracodyais tu kàmakàrakaraþ prabhuþ / krãóate bhagavàn lokair bàlaþ krãóanakair iva // PSBh_1.9:9 * devasya iti ùaùñhã // PSBh_1.9:10 * svasvàmibhàvaþ sambandhaþ // PSBh_1.9:11 * parigrahàrtham evàdhikurute // PSBh_1.9:12 * atra dakùiõeti dikprativibhàge bhavati // PSBh_1.9:13 * àdityo di÷o vibhajati // PSBh_1.9:14 * di÷a÷ ca mårtiü vibhajanti // PSBh_1.9:15 * mårtinàma yad etad devasya dakùiõe pàr÷ve sthitenodaïmukhenopànte yad råpam upalabhyate vçùadhvaja÷ålapàõinandimahàkàlordhvaliïgàdilakùaõaü yad và laukikàþ pratipadyante mahàdevasyàyatanam iti tatropastheyam // PSBh_1.9:16 * dakùiõàmårtigrahaõàt pårvottarapa÷cimànàü mårtãnàü pratiùedhaþ // PSBh_1.9:17 * mårtiniyogàc ca mårtyabhàve niyamalopaþ // PSBh_1.9:18 * bhaikùyànupayogàn nirghàtànàm uktatvàc cety arthaþ // PSBh_1.9:19 * vidhir ity upadiùñànàm arthànàü bhasmasnànopade÷àd apsu snànàdãnàü pratiùedhaþ // PSBh_1.9:20 * bhasma÷ayanopade÷àd viùaya÷ayanàdãnàü pratiùedhaþ // PSBh_1.9:21 * àyatane vasaty arthopade÷àc cheùavasaty arthapratiùedhaþ // PSBh_1.9:22 * hasitàdyupade÷àc cheùopahàrapratiùedhaþ // PSBh_1.9:23 * nirmàlyopade÷àt pratyagràõàü màlyànàü pratiùedhaþ // PSBh_1.9:24 * bhasmanirmàlyaliïgopade÷àc cheùaliïgapratiùedhaþ // PSBh_1.9:25 * mahàdevagrahaõàd anyadevatàbhaktipratiùedhaþ // PSBh_1.9:26 * dakùiõàmårtigrahaõàt pårvapa÷cimànàü mårtãnàü pratiùedhaþ // PSBh_1.9:27 * evaü dakùiõàmårtir ity ukte asya bràhmaõasya pårvaprasiddhà niyamà niyamaiþ pratiùidhyante // PSBh_1.9:28 * kãlakapratikãlakavat puràõodakanavodakavac ceti // PSBh_1.9:29 * atredaü bhasmaprakaraõaü samàptam // PSBh_1.9:30 * àha niyamàbhidhànàd eva hi saü÷ayaþ // PSBh_1.9:31 * yatra yamàs tatra niyamàþ // PSBh_1.9:32 * mithunam evaitad yasmàt // PSBh_1.9:33 * ato na saü÷ayaþ // PSBh_1.9:34 * yamà asmin tantre ke cintyante // PSBh_1.9:35 * ucyate prasiddhà yamàþ ahiüsàdaya iti // PSBh_1.9:36 * atra tv anyeùàm // PSBh_1.9:37 * ahiüsà brahmacaryaü ca satyàsaüvyavahàrakau / asteyam iti pa¤caite yamà vai saüprakãrtitàþ // PSBh_1.9:38 * akrodho guru÷u÷råùà ÷aucam àhàralàghavam / apramàda÷ ca pa¤caite niyamàþ saüprakãrtitàþ // PSBh_1.9:39 * tadvad asmàkaü na bhavati // PSBh_1.9:40 * kasmàt // PSBh_1.9:41 * niyamanivçttidar÷anàt // PSBh_1.9:42 * asmin hi tantre kàlàntarità niyamà nivartante // PSBh_1.9:43 * katham à dehapàtàd yamànàü na nivçttir asti // PSBh_1.9:44 * kasmàt // PSBh_1.9:45 * hiüsàdidoùàt // PSBh_1.9:46 * tasmàd ahiüsàdyà da÷a sarve te yamàþ pratyavagantavyaþ // PSBh_1.9:47 * àha yady evaü nigamanivçttau bhraùñaniyamasya patanaprasaïgaþ // PSBh_1.9:48 * ucyate avasitaprayojanatvàn na patanaprasaïgaþ // PSBh_1.9:49 * kiü ca yamànàü pràdhànyàt // PSBh_1.9:50 * uktaü hi patati niyamavàn yameùv asakto na tu yamavàn niyamàlaso 'vasãdet // PSBh_1.9:51 * iti yamaniyamau samãkùya buddhyà yamabahuleùv atisaüdadhãta buddhim // PSBh_1.9:52 * tasmàn na patanaprasaïgaþ // PSBh_1.9:53 * ataþ prasiddhà yamà ahiüsàdayaþ // PSBh_1.9:54 * àha kiü prasiddhà iti kçtvà gçhyante àhosvic chakyam eteùàü yamànàü sarvaj¤okta÷àstrataþ sadbhàvo vaktum // PSBh_1.9:55 * ucyate yady anyatra prasiddhà iti kva // PSBh_1.9:56 * tatra cintyate // PSBh_1.9:57 * kasmàt // PSBh_1.9:58 * kçtopade÷àt // PSBh_1.9:59 * yasmàduktaü såtrataþkçtam ityatra // PSBh_1.9:60 * kçtàpratiùedhà kçtsnà hiüsà tantre pratiùiddhà draùñavyetyarthaþ // PSBh_1.9:61 * sà ca hiüsà trividhà bhavati // PSBh_1.9:62 * duþkhotpàdanam aõóabhedaþ pràõanirmocanamiti // PSBh_1.9:63 * tatra duþkhotpàdanaü nàma kro÷anatarjanatàóananirbhartsanàdibahubhedo'pi caturvidhasyàpi bhåtagràmasya manovàkkàyakarmabhir abhidroho na kartavyaþ // PSBh_1.9:64 * evam ahiüsà bhavatyeteùàü jantånàm // PSBh_1.9:65 * aõóabhedo nàma dàhatàpadhåmoparodhaparihàràrtham agnikaraõàdànasampradànapratinidhànasaüdhukùaõàdãni na kuryàt naiva kàrayet // PSBh_1.9:66 * tathà pràõanirmocanaü nàma vastra÷ikyabhasmàdhàrabhaikùyabhàjanàdãni muhurmuhur vivecayitavyàni // PSBh_1.9:67 * kasmàt // PSBh_1.9:68 * pràõino hi såkùmacàriõaþ kùiprameva vilayaü prayànti // PSBh_1.9:69 * tasmàt såkùmair aïgapavitraiþ pakùmacàmaratàlavçntair vastràntarair và muhurmuhur vigranthodakena và // PSBh_1.9:70 * hariteùu tçõeùu na saüsikte bhåprade÷e bhavati // PSBh_1.9:71 * vasantagrãùmahaimàntikàn aùñau màsàn bhikùur vicakramet // PSBh_1.9:72 * dayàrthaü sarvabhåtànàm ekatra varùàsu vaset // PSBh_1.9:73 * varùàbhedaü tu yaþ kuryàd bràhmaõo yogadãkùitaþ / pràjàpatyena kçcchreõa tataþ pàpàt pramucyate // PSBh_1.9:74 * ÷àrãraü dç÷yate yatra bhayaü kasyàücid àpadi / durdine ràùñrabhaïge và varùàsvapi vyatikramet // PSBh_1.9:75 * nàsåryaü ca vrajenmàrgaü nàdçùñàü bhåmim àkramet / paripånàbhiradbhi÷ca nityaü kuryàt prayojanam // PSBh_1.9:76 * saüvatsarakçtaü pàpaü matsyabandhasya yad bhavet / ekàhàt tadavàpnoti apåtajalasaügrahã // PSBh_1.9:77 * dçùñipåtaü nyaset pàdaü vastrapåtaü jalaü pibet / satyapåtàü vaded vàcaü manaþpåtaü samàcaret // PSBh_1.9:78 * hiüsakàstu nivartante brahmatvamapi ye gatàþ / tasmàdapåtamudakaü nopayu¤jãta yogavit // PSBh_1.9:79 * atha naùñe pavitre ca gçhõãyàt triùu vai sakçt / nadãprasravaõe caiva gçhastheùu ca sàdhuùu // PSBh_1.9:80 * kàõóàni yàni gçhyante kandà÷caiva prarohiõaþ / bãjàni caiva pakvàni sarvàõyetàni varjayet // PSBh_1.9:81 * yadà na kuryàd drohaü ca sarvabhåteùu dàruõam / karmaõà manasà vàcà brahma saüpadyate tadà // PSBh_1.9:82 * yo na hiüsati bhåtàni sthàvaràõi caràõi ca / àtmànamiva sarvàõi so 'mçtatvàya kalpate // PSBh_1.9:83 * na yaj¤adànairna tapo'gnihotrairna brahmacaryair na ca satyavàkyaiþ / na vedavidyàdhyayanair vratairvà pràpyaü phalaü yady ahiüsakasya // PSBh_1.9:84 * yo dadyàt kà¤canaü meruü kçtsnàü caiva vasuüdharàm / samudraü ratnapårõaü và na tulyaü syàdahiüsayà // PSBh_1.9:85 * ityevam ahiüsà tantre siddhà // PSBh_1.9:86 * tathà brahmacaryaü ca tantre siddham // PSBh_1.9:87 * kasmàt // PSBh_1.9:88 * strãpratiùedhàt indriyajayopade÷àc ca trayoda÷akasya karaõasyànutsargo brahmacaryamityuktam // PSBh_1.9:89 * vi÷eùeõa tu jihvopasthayoriti // PSBh_1.9:90 * atràha vi÷eùagrahaõaü kiüprayojanam // PSBh_1.9:91 * trayoda÷akasya karaõasyànutsargo brahmacaryamityuktvà jihvopasthayor vi÷eùagrahaõaü kiüprayojanaü kriyate // PSBh_1.9:92 * ucyate pradhànatvàt // PSBh_1.9:93 * tanmålatvàditarapravçtteþ // PSBh_1.9:94 * tanmålà hãtareùàü pravçttirbhavati // PSBh_1.9:95 * katham // PSBh_1.9:96 * jihvendriyaviùaye upasthendriyaviùaye và saktaþ trayoda÷abhiþ pravartate // PSBh_1.9:97 * ata etaduktaü vi÷eùeõa jihvopasthayoriti // PSBh_1.9:98 * jihvopasthanimittaü hi patanaü sarvadehinàm / tasmàd amitravat pa÷yej jihvopasthaü hi mànavaþ // PSBh_1.9:99 * athavà manaþpårvakatvàt sarvavçttãnàü tannigrahàt sarvavçttãnàü nigrahaþ kçto bhavati // PSBh_1.9:100 * uktaü hi / mano hi målaü sarveùàmindriyàõàü pravartane / ÷ubhà÷ubhàsvavasthàsu tac ca me suvyavasthitam // PSBh_1.9:101 * punarapyuktam / indriyaiþ prasçtair duþkhamindriyair nibhçtaiþ sukham / tasmàd indriyaråpebhyo yac chedàtmànamàtmanà // PSBh_1.9:102 * indriyàõi hi tat sarvaü yat svarganarakàv ubhau / nigçhãtavisçùñàni svargàya narakàya ca // PSBh_1.9:103 * ato janma ato duþkhamato mçtyubhayaü tathà / indriyàõàü prasaïgàd vai tasmàdetàn jayàmahe // PSBh_1.9:104 * indriyàõàü prasaïgena doùam çcchatyasaü÷ayam / saüniyamya tu tànyeva tataþ siddhiü niyacchati // PSBh_1.9:105 * rajjureùà nibandhàya yà strãùu ramate matiþ / chittvainàü kçtino yànti nainàü tyajati duùkçtã // PSBh_1.9:106 * strãhetornirgamo gràmàt strãkçte krayavikrayaþ / striyo målamanarthànàü nainàü pràj¤aþ pariùvajet // PSBh_1.9:107 * viùamagnirasirbàõaþ sphuñaü kçtvà vibhãùikà / màyà råpavatã hy eùà yàü striyaü manyate janaþ // PSBh_1.9:108 * amedhyapårõe kçmijantusaükule svabhàvadurgandha a÷auca adhruve / kaóebare måtrapurãùabhàjane ramanti mårkhà na ramanti paõóitàþ // PSBh_1.9:109 * màdyatãti striyaü dçùñvà suràü pãtvà na màdyati / tasmàd dçùñimadàü nàrãü dårataþ parivarjayet // PSBh_1.9:110 * adhomukhenàdaüùñreõa jaghanàntaracàriõà / sarva÷àstràcikitsyena jagad daùñaü bhagàhinà // PSBh_1.9:111 * loma÷ena kuråpeõa durgandhena kucarmaõà / hariõãpadamàtreõa sarvam andhãkçtaü jagat // PSBh_1.9:112 * dãptàïgàrasamà nàrã ghçtakumbhasamaþ pumàn / ye prasaktà vilãnàste ye sthitàste divaü gatàþ // PSBh_1.9:113 * yathàgniredhaþsaüvçddho mahàjyotiþ prakà÷ate / tathendriyanirodhena svàtmajyotiþ prakà÷ate // PSBh_1.9:114 * brahmacarye sthitaü dhairyaü brahmacarye sthitaü tapaþ / ye sthità brahmacaryeõa bràhmaõà divi te sthitàþ // PSBh_1.9:115 * kùãraü pibanti madhu te pibanti somaü pibantyamçtena sàrdham / mçtyoþ purastàdamarà bhavanti ye bràhmaõà brahmacaryaü caranti // PSBh_1.9:116 * ityevaü brahmacaryaü tantre siddham // PSBh_1.9:117 * tathà satyaü tantre siddham // PSBh_1.9:118 * tac ca dvividham // PSBh_1.9:119 * tadyathà paridçùñàrthabhåtàrthaü vacanaü vàksatyaü ceti // PSBh_1.9:120 * tatra paridçùñàrthabhåtàrthaü vacanaü satyaü tantre siddham // PSBh_1.9:121 * kasmàt // PSBh_1.9:122 * vyàkhyànopade÷àt vidvadupade÷àc ca // PSBh_1.9:123 * tathà vàksatyamapi tantre siddham // PSBh_1.9:124 * kasmàt // PSBh_1.9:125 * vàgvi÷uddhyupade÷àt // PSBh_1.9:126 * iha sva÷àstroktaü bhàùato'nçtamapi satyamàpadyate // PSBh_1.9:127 * kasmàt // PSBh_1.9:128 * ÷uddhivçddhikaratvàt // PSBh_1.9:129 * yasmàdàha / svargamançtena gacchati dayàrthamuktena sarvabhåtànàm / satyenàpi na gacchati satàü vinà÷àrthamuktena // PSBh_1.9:130 * punastvàha / gobràhmaõàrthe 'vacanaü himasti na strãùu ràjan na vivàhakàle / pràõàtyaye sarvadhanàpahàre pa¤cànçtànyàhurapàtakàni // PSBh_1.9:131 * satyaü bråyàt priyaü bråyàn na bråyàt satyamapriyam / priyaü ca nànçtaü bråyàdeùa dharmaþ sanàtanaþ // PSBh_1.9:132 * yathà hi teùàmeva bhåtànàü hitamançtamapi satyamàpadyate evamihàpyasmàkaü sva÷àstroktaü bhàùatàmançtamapi satyamàpadyate // PSBh_1.9:133 * kasmàt // PSBh_1.9:134 * vidhivihitatvàt // PSBh_1.9:135 * ityetadapi tatra siddham // PSBh_1.9:136 * tathà asaüvyavahàrastantre siddhaþ // PSBh_1.9:137 * kasmàt // PSBh_1.9:138 * avyaktapretonmattamåóhopade÷àt // PSBh_1.9:139 * neha loke avyaktapretonmattamåóhàþ saüvyavahàraü kurvanti yasmàd ato'tràsaüvyavahàrastantre siddhaþ // PSBh_1.9:140 * saüvyavahàra÷ca punardvividhaþ // PSBh_1.9:141 * tadyathà krayàvakrayasaüvyavahàrà ràjakulasaüvyavahàra÷ceti // PSBh_1.9:142 * ata ekatareõàpyatràdhikçtasyàtmapãóà parapãóà càvarjanãye bhavataþ // PSBh_1.9:143 * tatra yadyàtmànaü pãóayati tenehaiva loke duþkhã bhavati // PSBh_1.9:144 * syàt paraü pãóayati tatràpyasyàdharmo duþkhàdiphalaþ pracãyate // PSBh_1.9:145 * tenàmuùmin loke tãvraü duþkhamanubhavati // PSBh_1.9:146 * tasmàdubhayathàpi saüvyavahàro varjanãyaþ // PSBh_1.9:147 * bhavati hy api / ya÷ca pàpaü prakurute ya÷ca pàpaü pra÷aüsati / sahàya÷copabhoktà ca sarve te samakarmiõaþ // PSBh_1.9:148 * uktaü hi / vikraye tu mahàn doùo vikrayàt patate yataþ / eùa eva kraye doùastasmàt taü parivarjayet // PSBh_1.9:149 * pracchannaü kurute pàpaü na me jànàti ka÷cana / mucyate janavàdebhyastasmàt pàpàn na mucyate // PSBh_1.9:150 * punarapyuktam / àdityacandràv anilo'nala÷ca dyaur bhåmir àpo hçdayaü yama÷ca / aha÷ca ràtri÷ca ubhe ca saüdhye dharmo hi jànàti narasya vçttam // PSBh_1.9:151 * nàrambha÷ãlo na ca dambha÷ãlaþ ÷àstropadiùñàni karotyadãnaþ / yameùu yukto niyameùu caiva munir bhavaty eùv ajaro'mara÷ca // PSBh_1.9:152 * tathà asteyaü tantre siddham // PSBh_1.9:153 * kasmàt // PSBh_1.9:154 * avàsopade÷àt anutsçùñànnapratiùedhàc ca // PSBh_1.9:155 * iha vidyamànasyàpyekasya vàsaso malavad avasthitasyàvàsopade÷àt parigrahaparityàga upadi÷yate // PSBh_1.9:156 * kiücànyadapi // PSBh_1.9:157 * parityaktànàm annapànàdãnàmupayogo dçùño yasmàt // PSBh_1.9:158 * ato'tràsteyaü tantre siddham // PSBh_1.9:159 * steyaü ca punaþ ùaóvidham // PSBh_1.9:160 * tatra adattàdànam anatisçùñagrahaõam anabhimatagrahaõam anadhikàrapratigrahaþ anupàlambhaþ aniveditopayoga÷ceti // PSBh_1.9:161 * adattasya grahaõamadattàdànam // PSBh_1.9:162 * anatisçùñagrahaõaü nàma bàlonmattapramattavçddhadurbalànàü vittàpaharaõam // PSBh_1.9:163 * anabhimatagrahaõaü nàma kãñabhramarapakùipataügàdãnàm anabhipretadravyàpaharaõam // PSBh_1.9:164 * anadhikàrapratigraho nàma iha ÷àstre anabhyanuj¤àtànàm arthànàü gobhåhiraõyadvipadacatuùpadàdãnàü grahaõam // PSBh_1.9:165 * anupàlambho nàma kuhakakalkanaóambhavismàpanavardhàpanàdibhir upàyaiþ parebhyo hiraõyàc chàdanopayogaþ // PSBh_1.9:166 * aniveditopayogo nàma bhakùyabhojyalehyapeyacoùyàdãnàm anyatamaü yatkiücid gurave 'niveditam upayuïkte sa ucyate aniveditopayoga iti // PSBh_1.9:167 * evaü ùaóvidhaü steyam // PSBh_1.9:168 * asya ùaóvidhasyàpi steyasya parivarjanam asteyamàhuràcàryàþ // PSBh_1.9:169 * bhavati hy api / yadetad dhanamityàhuþ pràõà hy ete bahi÷caràþ / sa tasya harate pràõàn yo yasya harate dhanam // PSBh_1.9:170 * uktaü hi / sarvasvaparimoùñà ca jãvitàntakara÷ca yaþ / dvàv etau samakarmàõau tasmàt steyaü vivarjayet // PSBh_1.9:171 * na stenasya paro loko nàyaü loko duràtmanaþ / ÷aïkitaþ sarvabhåtànàü drohàtmà pàpa eva saþ // PSBh_1.9:172 * mçdamàpastathà yànaü pattraü puùpaü phalànyapi / asaüvçtàni gçhõãyàt pavitràrthãha kàryavàn // PSBh_1.9:173 * nadya÷ca vàpyaþ kåpà÷ca tañàkàni saràüsi ca / asaüvçtàni gçhõãyàt pràjàpatyena karmaõà // PSBh_1.9:174 * ity evamasteyaü tantre siddham // PSBh_1.9:175 * akrodhastantre siddhaþ // PSBh_1.9:176 * kasmàt // PSBh_1.9:177 * ÷ådrapratiùedhàt atitàpopade÷àc ca // PSBh_1.9:178 * ihàdhyàtmikàdhibhautikàdhidaivikànàü sarvadvaüdvànàü manasi ÷arãre ca upanipatitànàü sahiùõutvam apratãkàra÷ceti yasmàt kçto 'tràkrodhas tantre siddhaþ // PSBh_1.9:179 * krodha÷ca puna÷caturvidhaþ // PSBh_1.9:180 * tadyathà bhàvalakùaõaþ karmalakùaõaþ vaikalyakaraþ udvegakara÷ceti // PSBh_1.9:181 * tatra bhàvalakùaõo nàma saþ yatràsåyàdveùamadamànamàtsaryàdayo bhàvàþ pravartante // PSBh_1.9:182 * karmalakùaõo nàma yatra kalahavairasaüpraharaõàdyà bhàvàþ pravartante // PSBh_1.9:183 * vaikalyakaro nàma yatra pàõipàdanàsàkùyaïgulipraharaõàdayo bhàvàþ pravartante // PSBh_1.9:184 * udvegakaro nàma yatra svàtmànaü paràtmànaü và pràõair viyojayati // PSBh_1.9:185 * ityevaü caturvidhaþ krodhaþ // PSBh_1.9:186 * asya caturvidhasyàpi krodhasya parivarjanam akrodhamàhuràcàryàþ // PSBh_1.9:187 * tasmàd de÷ajàtikulakarmasambandhanindàyàü karaõakriyàyàü kàryanindàyàm àhàranindàyàü vàdhikçtena krodho na kartavyaþ // PSBh_1.9:188 * tatra de÷anindà tàvad bhavati // PSBh_1.9:189 * tadyathà yatra bhavàn jàtastatra de÷e bràhmaõà eva na santãti yadi ka÷cidadhikùepaü kuryàt tatra krodho na kartavyaþ // PSBh_1.9:190 * tatraitat syàd evamabhihite tãvraduþkhaü mànasamabhivyajyate // PSBh_1.9:191 * kathamatra krodho na bhaviùyatãti // PSBh_1.9:192 * ucyate na bhaviùyati // PSBh_1.9:193 * kasmàt // PSBh_1.9:194 * parisaükhyànasàmarthyàt // PSBh_1.9:195 * iha manuùyaloke de÷o'yaü nàma màtàpitçhetukaþ aupacayikaþ kàryapiõóaþ ÷arãràkhyaþ // PSBh_1.9:196 * sa tasmàd bhavaþ // PSBh_1.9:197 * kùetraj¤astu cetanaþ sarvagataþ ÷uciþ // PSBh_1.9:198 * asya càsmàkaü càntaramaviditam // PSBh_1.9:199 * aparidçùñàrthe bhavànetad và bråyàt // PSBh_1.9:200 * ataþ krodhanimittàsaübhavàt parisaükhyànasàmarthyena krodho na kàryaþ // PSBh_1.9:201 * evaü ÷eùeùvapi draùñavyam // PSBh_1.9:202 * bhavati hy api / ÷çïgavàn nakhavàn daüùñrã vikçto rudhirà÷anaþ / ràkùaso và pi÷àco và krodhiùõur jàyate naraþ // PSBh_1.9:203 * puna÷càha / kaïkagçdhrasçgàleùu daü÷eùu ma÷akeùu ca / pannageùu ca jàyante naràþ krodhaparàyaõàþ // PSBh_1.9:204 * vidviùñaþ sarvabhåtànàü bahvamitro 'lpabàndhavaþ / kråradharmà duràcàraþ krodhiùõur jàyate naraþ // PSBh_1.9:205 * kruddhaþ karoti pàpàni kruddhaþ pàpàni bhàùate / kruddho bhavati nirlajjastasmàt krodhaü vivarjayet // PSBh_1.9:206 * tathà coktam / yat krodhano japati yac ca juhoti yadvà yadvà tapastapyati yad dadàti tatsarvam / vaivasvato harati pårtamamuùya sarvaü mithyà ÷rutaü bhavati tasya ÷amo'pi tasya // PSBh_1.9:207 * dhanyàste puruùavyàghrà ye buddhyà krodhamutthitam / ÷amayanti mahàtmàno dãptamagnimivàmbhasà // PSBh_1.9:208 * yato råpaü tato j¤ànaü yato j¤ànaü tatastapaþ / yatastapastataþ siddhiryataþ siddhistataþ kùamà // PSBh_1.9:209 * kùamà sarvaparaü mitraü krodhaþ sarvaparo ripuþ / kùamàvatàmayaü lokaþ paro lokaþ kùamàvatàm // PSBh_1.9:210 * etasmàt kàraõàt kùantavyam ity evamakrodhastantre siddhaþ // PSBh_1.9:211 * tathà guru÷u÷råùà tantre siddhà // PSBh_1.9:212 * kasmàt // PSBh_1.9:213 * vyàkhyànopade÷àd vidvadupade÷àc ca // PSBh_1.9:214 * iha coktaü vidhiü vyàkhyàsyàmaþ iti // PSBh_1.9:215 * atràõ iti maryàdàyàm // PSBh_1.9:216 * ma iti pratij¤àyàü bhavati // PSBh_1.9:217 * mayi vartate // PSBh_1.9:218 * mayi tiùñhatãti // PSBh_1.9:219 * yadi ceùñe vatsyasi yadi ceùñe sthàsyasi tataste vakùyàmaþ // PSBh_1.9:220 * tatreùñamityaùñàïgaü brahmacaryaü maryàdàmadhikurute // PSBh_1.9:221 * tadyathà utthànapratyutthànàbhivàdanagurukàryahitakàrã anuttarottaravàdã pårvotthàyã jaghanyasaüve÷ã preùitàpreùitasarvakàryakçtaj¤aþ sarvaniveditàtmà dakùo dàkùiõyànuraktaþ snànodvartanasaüvàhanàdibhiþ kriyàvi÷eùaiþ chàyevànugato nityamidaü kçtam idaü kariùye kiü karavàõãti bhåtvà gurave 'harahar vartitavyam // PSBh_1.9:222 * yastu vidyàü guroradhikçtya bahubhyaþ samprayacchati anenàsya vidyàyà dànena guravaþ ÷u÷råùità bhavanti // PSBh_1.9:223 * kùãõe ca brahmacarye niyataü guruùu yad gauravaü tad brahmacaryam // PSBh_1.9:224 * bhavati hy api / gururdevo guruþ svàmã gururmàtà guruþ pità / yasyaivaü ni÷cito bhàvaþ ÷reyastasya na dårataþ // PSBh_1.9:225 * agnisåryendutàràbhi÷càkùuùo 'rthaþ prakà÷ate / bhåtaü bhavyaü bhaviùyaü ca guruvàkyaiþ prakà÷ate // PSBh_1.9:226 * de÷akairgamyate'dhvànaü de÷akairgamyate'rõavaþ / de÷akairgamyate svargo gururmokùasya de÷akaþ // PSBh_1.9:227 * amçtasya pradàtàraü yo guruü hy avamanyate / ùaùñivarùasahasràõi narakaü paryupàsate // PSBh_1.9:228 * guroryatra parãvàdo nindà yatra pravartate / karõau tatra pidhàtavyau gantavyaü và tato'nyataþ // PSBh_1.9:229 * àcàryaü påjayed yastu sarvàvasthaü hi nitya÷aþ / påjitastena bhavati ÷ivo vai nàtra saü÷ayaþ // PSBh_1.9:230 * àcàryamårtimàsthàya ÷ivo j¤ànaü prayacchati / tasmàd vai nàvamantavya àcàryaþ ÷reya icchatà // PSBh_1.9:231 * granthàrthaviduùe nityaü yogamàrgànudar÷ine / sarvàrthenàpi kartavyaþ paritoùo vijànatà // PSBh_1.9:232 * çcaü và yadi vàrdharcaü pàdaü và yadi vàkùaram / sakà÷àd yasya gçhõãyàn niyataü tatra gauravam // PSBh_1.9:233 * liïgakartrã yathà màtà ÷àstrakartà yathà pità / prabodhakçd gurusteùàü tadevàyatanaü mahat // PSBh_1.9:234 * ityevaü guru÷u÷råùà tantre siddhà // PSBh_1.9:235 * tathà ÷aucaü tantre siddham // PSBh_1.9:236 * kasmàt // PSBh_1.9:237 * bhasmasnànopade÷àt // PSBh_1.9:238 * tac ca ÷aucaü trividham // PSBh_1.9:239 * tad yathà gàtra÷aucaü bhàva÷aucam àtma÷aucaü ceti // PSBh_1.9:240 * tatra bhasmasnànopade÷àt prasiddhaü bhasmanà gàtra÷aucam // PSBh_1.9:241 * àha yaduktaü prasiddhaü bhasmanà gàtra÷aucamiti etadevàyuktam // PSBh_1.9:242 * kasmàt // PSBh_1.9:243 * pårvottaravyàghàtàt // PSBh_1.9:244 * iha purastàduktaü prasiddhà yamà ahiüsàdayo bhavanti // PSBh_1.9:245 * yadiha bhåyo'pi aprasiddhaü bhasmanà gàtra÷aucamityabhidhãyate // PSBh_1.9:246 * tasmàdidaü pårvottaraü na saügacchati // PSBh_1.9:247 * vyàhataü ca bhavati // PSBh_1.9:248 * eùa doùa ityataþ pårvottaravyàghàtàt // PSBh_1.9:249 * tatra yaduktaü prasiddhaü bhasmanà gàtra÷aucamityetadayuktam // PSBh_1.9:250 * ucyate nàyaü doùaþ // PSBh_1.9:251 * kasmàt // PSBh_1.9:252 * prasiddhidar÷anàt // PSBh_1.9:253 * ihànyatràpi prasiddhaü bhasmanà gàtra÷aucamiti // PSBh_1.9:254 * evaü hy àha / saüsargajà÷ca ye doùà ye cànye pitçmàtçjàþ / annapànakçtà÷caiva saükarà dehamà÷ritàþ / sarvàüstàn dahate bhasma asthimajjàgatànapi // PSBh_1.9:255 * puna÷càha / ke÷akãñopapannàni duùñànnàni ca yàni vai / bhasmanà spçùñamàtràõi bhojyàny àhur manãùiõaþ // PSBh_1.9:256 * punarapyuktam / madyaü pãtvà gurudàràü÷ca gatvà steyaü kçtvà brahmahatyàü ca kçtvà / bhasmoddhvasto bhasmarà÷au ÷ayàno rudràdhyàyã mucyate pàtakebhyaþ // PSBh_1.9:257 * yaþ snànam àcaren nityamàgneyaü saüyatendriyaþ / kulaikaviü÷amuddhçtya sa gacchet paramàü gatim // PSBh_1.9:258 * evamanyatràpi prasiddhaü bhasmanà gàtra÷aucam // PSBh_1.9:259 * tasmàd yuktaü vaktuü prasiddhà yamà ahiüsàdaya iti // PSBh_1.9:260 * tathopaspar÷anapràõàyàmajapyaiþ akaluùamatirbhavatãti bhàva÷aucaü tantre siddham // PSBh_1.9:261 * bhàvamantargataü duùñaü na snànamapakarùati / bhàva÷uddhiþ parà ÷uddhiþ ÷eùaü ÷çïgàramàrjanam // PSBh_1.9:262 * mçttikànàü sahasreõa jalakumbha÷atena ca / na ÷udhyanti duràtmànaþ pàpopahatacetasaþ // PSBh_1.9:263 * satyaü ÷aucaü tapaþ ÷aucaü ÷aucamindriyanigrahaþ / sarvabhåtadayà ÷aucam adbhiþ ÷aucaü tu pa¤camam // PSBh_1.9:264 * ÷aucameva paraü teùàü yeùàü notpadyate spçhà / pratigrahe tathàrambhe indriyàõàü ca gocare // PSBh_1.9:265 * yasmàdàha / sarvasvamapi yo dadyàt kaluùeõàntaràtmanà / na tena dharmabhàg bhavati bhàva evàtra kàraõam // PSBh_1.9:266 * yathà yathà hi puruùaþ kalyàõãü kurute matim / tathà tathàsya sidhyanti sarvàrthà nàtra saü÷ayaþ // PSBh_1.9:267 * ityevaü bhàva÷aucaü tantre siddham // PSBh_1.9:268 * tathàtma÷aucaü tantre siddham // PSBh_1.9:269 * kasmàt // PSBh_1.9:270 * yasmàd avamànaparibhavaparivàdàdyair apahatapàpmà bhavati ityàtma÷aucaü tantre siddham // PSBh_1.9:271 * yasmàd anyair apyuktaü / kçtsnàü mahãü paryañataþ sa÷ailavanakànanàm / apamànàt paraü nàsti sàdhanaü manurabravãt // PSBh_1.9:272 * ityevaü ÷aucaü tantre siddham // PSBh_1.9:273 * tathà àhàralàghavaü tantre siddham // PSBh_1.9:274 * kasmàt / bhaikùotsçùñayathàlabdhopade÷àt // PSBh_1.9:275 * svalpamapi anupàyato'rjitamalaghu prabhåtamapi upàyato'rjitaü laghveva draùñavyam // PSBh_1.9:276 * uktaü hi / carenmàdhukarãü vçttiü valmãkanicayopamàm / akruddha÷ càprahçùña÷ ca tapastaddhi sanàtanam // PSBh_1.9:277 * ya÷caret sarvabhojyeùu bhaikùyaü ca vyavahàrataþ / bhu¤jãta pratigçhõãyàt pra÷astànàü svakarmasu // PSBh_1.9:278 * càturvarõyaü cared bhaikùyaü patitàüstu vivarjayet / paya÷càpa÷ca bhaikùyaü ca samametan na saü÷ayaþ // PSBh_1.9:279 * bhaikùya÷eùaü tu yo bhikùuryadi kiücit samutsçjet / gràse gràse tu kartavyàþ pràõàyàmàstrayastrayaþ // PSBh_1.9:280 * saünidhànaü na kurvãta sarvàvastho'pi yogavit / saünidhànakçtairdoùairyatiþ saüjàyate kçmiþ // PSBh_1.9:281 * màdhukaram asaükalpaü pràkpravçttamayàcitam / tattatkàlopapannaü ca bhaikùyaü pa¤cavidhaü smçtam // PSBh_1.9:282 * gçhàd gçhaü paryañaüstu na gçhaü parivarjayet / parasya vacanaü ÷rutvà duùñave÷ma vivarjayet // PSBh_1.9:283 * aduùñàpatitaü sàdhuü bhikùuko yo vyatikramet / sa tasya sukçtaü dattvà duùkçtaü pratipadyate // PSBh_1.9:284 * tathaiva ca gçhasthasya nirà÷o bhikùuko vrajet / sa tasyeùñaü ca pårtaü ca bhikùuràdàya gacchati // PSBh_1.9:285 * akçte vai÷vadeve tu bhikùuke gçhamàgate / uddhçtya vai÷vadevàrthaü bhikùukaü tu visarjayet // PSBh_1.9:286 * vai÷vadevakçtàn doùàn ÷akto bhikùurvyapohitum / nahi bhikùukçtàn doùàn vai÷vadevo vyapohati // PSBh_1.9:287 * da÷àhaü dvàda÷àhaü và yatra bhikùà na labhyate / tad gçhaü varjayed bhikùuråùaràõãva karùakaþ // PSBh_1.9:288 * caturakùarasaüyuktàü bhikùàü tu samudàharet / eùa pravrajinàü dharmaþ ÷eùastu krayavikrayaþ // PSBh_1.9:289 * na hasen na càbhiprekùet bhikùàmicchaüstu bhikùukaþ / godohamàtraü saütiùñhen nopatiùñhet kadàcana // PSBh_1.9:290 * jaràmaraõagarbhebhyo bhãtasya narakàdapi / bhayàt kùapayate yasmàt tasmàd bhaikùyamiti smçtam // PSBh_1.9:291 * dadhibhakùàþ payobhakùà ye 'nye yàvakabhakùiõaþ / sarve te bhaikùyabhakùasya kalàü nàrhanti ùoóa÷ãm // PSBh_1.9:292 * taptakà¤canavarõena gavàü måtreõa yàvakam / pibed dvàda÷a varùàõi na tad bhaikùyasamaü bhavet // PSBh_1.9:293 * màsi màsi ku÷àgreõa yaþ pibet somamagrajaþ / bhaikùyaü càvyavahàreõa tulyaü bhavati và na và // PSBh_1.9:294 * bhaikùyamannaü paraü ÷reyo bhaikùyamannaü paraü ÷uci / bhaikùyaü hi vratinàü ÷reùñhaü bhaikùyameva parà gatiþ // PSBh_1.9:295 * yadyaj jalaü nirdhamaneùv apeyaü nadãgataü tat punareva peyam / tathànnapànaü vidhipårvamàgataü dvijàtipàtràntaritaü na duùyati // PSBh_1.9:296 * lavaõamalavaõaü và snigdham asnehikaü và saharasavirasaü và ÷uùkamannaü dravaü và / yadi iha niravadyaü bhu¤jate bhaikùyamannaü sa khalu bhavati bhikùurbhikùudharmàdaluptaþ // PSBh_1.9:297 * tathotsçùñaü yathàlabdhaü ca tatraivàvasarapràptatvàt pratitantrasiddhàntasiddhaü såtrato 'rthanirde÷aü kariùyàmaþ // PSBh_1.9:298 * ityevamàhàralàghavaü tantre siddham // PSBh_1.9:299 * tathà apramàdastantre siddhaþ // PSBh_1.9:300 * kasmàt // PSBh_1.9:301 * apramàdopade÷àt japyopade÷àc ca // PSBh_1.9:302 * iha nityaü yameùv apramattenopasthitasmçtinà bhavitavyam // PSBh_1.9:303 * uktaü hi / apramàdo damastyàgo bràhmaõasya hayàþ smçtàþ / ÷ãlara÷misamàyuktair dheyàtmà mànase rathe // PSBh_1.9:304 * taü brahmarathamàruhya garbhajanmajaràyutàn / chindan mçtyubhayàn pà÷àn brahmabhåto'vatiùñhate // PSBh_1.9:305 * ityevamapramàdastantre siddhaþ // PSBh_1.9:306 * evaü prasiddhà yamà ahiüsàdayaþ // PSBh_1.9:307 * àha avi÷eùadoùàn na prasiddhà yamàþ // PSBh_1.9:308 * ihànyeùàmapyahiüsàdãni dharmasàdhanàni // PSBh_1.9:309 * ihàpi ca ÷àstre tànyeva // PSBh_1.9:310 * tasmàt sàdhyasàdhananiùñhàsv apyavi÷eùaþ // PSBh_1.9:311 * ucyate na // PSBh_1.9:312 * atiprasaïgàdanekàntàc ca // PSBh_1.9:313 * yadi dharmasàdhanàstitvamàtrasàdharmyàd ahiüsàdãnàü tyàgaþ kriyate tasmàt kàryakàraõakùetraj¤adharmàdharmasukhaduþkhasaüsàrapadàrthàdayo 'pi tyàjyàþ // PSBh_1.9:314 * atha naivam anekàntaþ // PSBh_1.9:315 * kiüca tyàge kçtihiüsàdãnàü dharmasàdhanatvaprasaïgaþ // PSBh_1.9:316 * kiüca atidànàtiyajanàtitapo'tigatyanàvçttyàdibhiþ yamaniyamagarbhatvàd vidheþ siddham // PSBh_1.9:317 * niyamavi÷eùaõàc ca nàvi÷eùaþ // PSBh_1.9:318 * tasmàd yuktamuktaü prasiddhà yamà ahiüsàdaya iti // PSBh_1.9:319 * ata etaduktaümahàdevasya dakùiõàmårteþ iti // PSBh_1.9:320 * atredaü yamaprakaraõaü samàptam // PSBh_1.9:321 * àha tasminn àyatane prativasataþ kà màtrà // PSBh_1.9:322 * sà vàcyà gçhasthàdivat // PSBh_1.9:323 * taducyate na // PSBh_1.9:324 * yasmàd àha // PSBh_1.9:325 ********************************************** ekavàsàþ || PS_1.10 || * atra ekam iti saükhyà // PSBh_1.10:1 * vàsa ity àcchàdane bhavati // PSBh_1.10:2 * tasya vàsaþ pa¤cavidham aõóajaü voóajaü vàlajaü valkalajaü carmajaü và // PSBh_1.10:3 * yat ku÷alenàbhyupàyenopapadyate tad ekapañalam anekapañalaü và gràmyàdibhyo niùparigrahaü kaupãnapracchàdanamàtraü lajjàpratãkàràrthaü caikaü vàso gràhyam // PSBh_1.10:4 * asyaiva ca såtrasya sàmarthyàt sarvadravyaparityàge kçte ekavàsomàtraparigrahaþ saüskartavyaþ ÷iùyaþ / àha lajjàvinivçttir asya kadà bhavatãti / ucyate j¤ànàkaluùàbhyàm / atra yadà pràptaj¤ànaþ kùãõakaluùa÷ ca bhavati tadà tasya lajjànivçttiþ // PSBh_1.10:5 * àha kiü vinivçttàyàm api lajjàyàü niyatam evaikaü vàso gràhyam àhosvid aniyatam iti / ucyate aniyatam yasmàd àha // PSBh_1.10:6 ********************************************** avàsà và || PS_1.11 || * atra akàro vàsaþpratiùedhe vartate / avàsasà nagnena yathà jàtena niùparigraheõa bhavitavyam / àha avàsastve kiü te prayojanam / tad vàcyam ekavàsastvavat / tad ucyate niùparigrahàrtham amaïgalakhyàpanàrthaü ceti prayojanadvayaü draùñavyam / và÷abdaþ ÷aktya÷aktyor vicàraõe / yady a÷aktas tadà anagnenaikavàsasà bhàvyam / yadi ÷aktas tadà avàsasà nagnena yathàjàtena niùparigraheõa bhavitavyam ity arthaþ / na tu và vikalpe / vikalpàrthàsaübhavàd ity arthaþ // PSBh_1.11:1 * àha tasminn àyatane prativasatà kim à dehapàtàd anirgacchataiva stheyaü dhyànaikaniùñhena ÷ilàvad àhosvid dçùño 'syàyatanàn nirgamaþ bhasmabhaikùyodakàrjanàdinimittaü gràmàdiprave÷o và / ucyate dçùñaþ / yasmàt // PSBh_1.11:2 ********************************************** måtrapurãùaü nàvekùet || PS_1.12 || * atra måtraü ca purãùaü ca måtrapurãùam / càrthe dvaüdvasamàsaþ atra måtraü nàma yad etad udaraparyuùitaü niþsarati bahiþ sravati tan måtram // PSBh_1.12:1 * mocanàn måtram // PSBh_1.12:2 * måtratvàbhisambandhàddhi måtraü lokàdiprasiddham ity arthaþ // PSBh_1.12:3 * purãùaü nàma yad etat pãtakhàditàvalãóhànàm àhàravi÷eùàõàm àdhyàtmikena agninà paripakvam apànena skhalati tat purãùam // PSBh_1.12:4 * puràn nirgatatvàt purãùatvàbhisambandhàd và purãùaü lokàdiprasiddham ity arthaþ // PSBh_1.12:5 * nakàro dar÷anapratiùedhe // PSBh_1.12:6 * na draùñavyam ity arthaþ // PSBh_1.12:7 * ava iti apavarjanaü nàma pratiùedhe jàtigrahaõendriyàntarapratiùedhe cety arthaþ // PSBh_1.12:8 * ãkùa dar÷ane // PSBh_1.12:9 * yad etan nijaü buddhãndriyaü cakùur anena cakùuùà anayà buddhyà manuùyàdãnàü måtrapurãùaü na draùñavyam // PSBh_1.12:10 * na tu gavàdãnàm ity arthaþ // PSBh_1.12:11 * àha kiü måtrapurãùasaüdar÷anamàtram evàsya pratiùidhyate // PSBh_1.12:12 * ucyate na // PSBh_1.12:13 * yasmàd àha // PSBh_1.12:14 ********************************************** strã÷ådraü nàbhibhàùet || PS_1.13 || * atra strã ca ÷ådra÷ ca strã÷ådram // PSBh_1.13:1 * càrthe dvaüdvasamàsaþ // PSBh_1.13:2 * atra strã nàma seyaü lokaprasiddhà stanajaghanake÷avatã hàvabhàvavilàsayuktà puruùabhàvasvabhàvikà divyà mànuùà atiratirasà viùayamårtir iti kçtvà pratiùidhyate // PSBh_1.13:3 * anubhàùaõapårvikà càsyàþ pràptir bhaviùyatãtyataþ strã nàbhibhàùitavyety arthaþ // PSBh_1.13:4 * ÷ådro nàmàyaü lokàdiprasiddhas trivarõaparicàrakaþ // PSBh_1.13:5 * ÷ocanàd drohaõàc ca ÷ådraþ // PSBh_1.13:6 * sa khalv adayàlur iti kçtvà pratiùidhyate // PSBh_1.13:7 * kim artham // PSBh_1.13:8 * tenàkruùña÷ càbhihata÷ ca và kruddhas tadvadhàrthaü pravartate ato jàtij¤ànatapaþ÷rutahànir bhavati // PSBh_1.13:9 * såcite càvamànàdyabhàve 'vamànàdyabhàvàt såcivçddhayor abhàvaþ // PSBh_1.13:10 * akaluùasåtre càsya doùanirde÷aü kariùyàmaþ // PSBh_1.13:11 * nakàro bhàùaõapratiùedhe // PSBh_1.13:12 * nàbhibhàùitavyam ity arthaþ // PSBh_1.13:13 * abhi÷abdaþ prasaïga iti // PSBh_1.13:14 * pratiùedhe jàtigrahaõe cetarapratiùedhe cety arthaþ // PSBh_1.13:15 * bhàùa vyaktàyàü vàci // PSBh_1.13:16 * yad etat karmendriyaü vàg anayà vàõyà iti // PSBh_1.13:17 * ataþ strã÷ådraü nàbhibhàùitavyam ity arthaþ // PSBh_1.13:18 * àha nàvekùen nàbhibhàùed ity ukte 'tha kim anena sàdhakenàndhamåkavad avasthàtavyam iti // PSBh_1.13:19 * ucyate na // PSBh_1.13:20 * yasmàd àha // PSBh_1.13:21 ********************************************** yady avekùed yady abhibhàùet || PS_1.14 || * atra yadi yadi ity à÷aïkàyàm // PSBh_1.14:1 * nàbhibhàùed iti vacanàn niùiddhe 'py arthe gurvartham àtmàrthaü và bhasmabhaikùyodakàrjanàdinimittaü gràmàdãn praviùñasya viõmåtrayoþ strã÷ådrayo÷ ca dar÷anam abhibhàùaõaü ca bhaviùyatãti kçtvà // PSBh_1.14:2 * ata etad uktaü sarvaj¤ena bhagavatà yady avekùed yady abhibhàùed iti // PSBh_1.14:3 * ava÷yaü bhaved ity arthaþ // PSBh_1.14:4 * àha dçùñe càbhibhàùite copahatena nirghàtanaü kiü kartavyam // PSBh_1.14:5 * tad ucyate upaspar÷anam // PSBh_1.14:6 * yasmàt // PSBh_1.14:7 ********************************************** upaspç÷ya || PS_1.15 || * atra upa ity abhyupagame // PSBh_1.15:1 * abhyupagamanena kaluùamatinety arthaþ // PSBh_1.15:2 * spç÷ya iti bhasmadravyagàtrasaüyojanam eva // PSBh_1.15:3 * upaspç÷yeti snànaparyàyaþ // PSBh_1.15:4 * sacailodakaspar÷anavat // PSBh_1.15:5 * sa ca bhasmanà kartavyaþ nàdbhiþ // PSBh_1.15:6 * kasmàt // PSBh_1.15:7 * pårvottaravyàghàtàt // PSBh_1.15:8 * snànasyàprasaïgàc ca // PSBh_1.15:9 * upaspç÷yeti niùñhà // PSBh_1.15:10 * àha upaspç÷ya yadi kaluùaü na kùãõaü syàt tato nirghàtanaü kiü kartavyam // PSBh_1.15:11 * tad ucyate sàkàïkùatvàn niùñhà÷abdasya pràõàyàmaþ kartavyaþ // PSBh_1.15:12 * yasmàd àha // PSBh_1.15:13 ********************************************** pràõàyàmaü kçtvà || PS_1.16 || * atra pràõo nàma ya eùa mukhanàsikàbhyàü niþsarati vàyur eùa pràõaþ // PSBh_1.16:1 * tasya àyàmo nigraho nirodhaþ sa pràõàyàmaþ // PSBh_1.16:2 * sa ca puruùavçttir draùñavyaþ // PSBh_1.16:3 * kasmàt // PSBh_1.16:4 * j¤ànecchàprayatnapårvakatvàt pràõàyàmasya ca // PSBh_1.16:5 * ekoddhàto dvir uddhàto và // PSBh_1.16:6 * tathà viü÷atimàtra÷ caturviü÷atimàtras triü÷anmàtro và // PSBh_1.16:7 * màtrà tv akùinimeùakàlaþ // PSBh_1.16:8 * sa yathà÷akti yathàbalaü kartavyaþ // PSBh_1.16:9 * tasmàd upaspç÷ya padmakasvastikopasthà¤jalikàrdhacandrapãñhakadaõóàyatasarvatobhadràdãnàm anyatamenàsanabandhena pràïmukha udaïmukho và upavi÷yaitàny aïgàni kçtvà grãvàm unnàmya påraõapårvako và recakapårvako và tàvat kartavyo yàvan nigçhãtà vàyavo dhyànãbhåta÷ ca bhavati // PSBh_1.16:10 * tatra dhyànãbhåto nàma yadà dantivad antaþ÷arãraü pårõaü bhavati // PSBh_1.16:11 * nigçhãtànàü tu lakùaõaü yadà kårmavad antaþ÷arãre ucchvàsapratyucchvàsà vartante svacchendriya÷ ca bhavati tadà mantavyà nigçhãtà vàyava iti // PSBh_1.16:12 * tataþ ÷anaiþ ÷anair moktavyà nàsikayà yathotpalapattram api nàsàpuñasthaü na kampayati // PSBh_1.16:13 * tad atra pra÷nàkràntau krameõàkramitavyaþ antarbhàve 'ntare vàyavo bhàvayitavyàþ // PSBh_1.16:14 * ana pràõane // PSBh_1.16:15 * àï iti àsanabandhanibhçtanigçhãtakaluùakùapaõavisargàdimaryàdàm adhikurute // PSBh_1.16:16 * yam u bandhane // PSBh_1.16:17 * bandhayitavyàþ // PSBh_1.16:18 * óukç¤ karaõe draùñavyaþ // PSBh_1.16:19 * tvà iti karmaniùñhàyàm // PSBh_1.16:20 * vicchedavad ity arthaþ // PSBh_1.16:21 * àha atha kçte pràõàyàme yadi kaluùaü na kùãõaü syàt tato 'nena kiü kartavyam // PSBh_1.16:22 * tad ucyate japyam // PSBh_1.16:23 * yasmàd àha // PSBh_1.16:24 ********************************************** raudrãü gàyatrãü bahuråpãü và japet || PS_1.17 || * atra tvà÷abdasàmarthyàd gamyate pràõasaüyamena samaü japyaü kartavyam // PSBh_1.17:1 * upaspar÷anavat // PSBh_1.17:2 * tasmàd atra raudrã nàma tatpuruùà // PSBh_1.17:3 * raudrã ca kasmàt // PSBh_1.17:4 * rudrasyopasthàpakatvàd raudrã // PSBh_1.17:5 * rudro vàsyàü cintyate rudrapràpakatvàd và raudrã // PSBh_1.17:6 * àha sadyojàtàdibahuprakàrà tatra kà sà raudrã // PSBh_1.17:7 * tad ucyate gàyatrã // PSBh_1.17:8 * atra yà raudrã sà gàyatrã // PSBh_1.17:9 * gàyatrã ca kasmàt // PSBh_1.17:10 * gãtà gàtàraü tràyata iti // PSBh_1.17:11 * gàyatre và chandasi vartata iti gàyatrã // PSBh_1.17:12 * atra raudrãgrahaõàd vaidikyàdigàyatrãpratiùedhaþ // PSBh_1.17:13 * iha tu gàyatrãgrahaõàt sadyojàtàdãnàü pratiùedhaþ // PSBh_1.17:14 * gàyatrãm iti karma // PSBh_1.17:15 * bahuråpã nàmàghorà // PSBh_1.17:16 * bahuråpã ca kasmàt // PSBh_1.17:17 * bahuråpasyoktaparigraheùv àkàreùu vartata iti bahuråpã // PSBh_1.17:18 * bahuråpo và asyàü cintyata iti bahuråpapràpakatvàd bahuråpã // PSBh_1.17:19 * bahuråpãm iti karma // PSBh_1.17:20 * và iti vikalpe // PSBh_1.17:21 * ubhayor api brahmatvam ubhayor api tulyàrthasàdhakatvam ubhe api mahe÷varaparigçhãte ity ata ekàm anekàü và upaspç÷ya japed iti mànasã kriyety arthaþ // PSBh_1.17:22 * àha upaspar÷anapràõàyàmajapyàdhikçtasya kà kàryaniùpattiþ // PSBh_1.17:23 * tad ucyate akaluùatvam // PSBh_1.17:24 * yasmàd àha // PSBh_1.17:25 ********************************************** akaluùamateþ || PS_1.18 || * iti // PSBh_1.18:1 * atra akaluùà yasya matiþ so 'yam akaluùamatiþ // PSBh_1.18:2 * bahuvrãhisamàsaþ // PSBh_1.18:3 * atràkàraþ kaluùapratiùedhe // PSBh_1.18:4 * bhàvakàluùyam evàtra kàluùyam // PSBh_1.18:5 * kathaü gamyate // PSBh_1.18:6 * pràksiddhatvàt // PSBh_1.18:7 * iha ca purastàd uktam // PSBh_1.18:8 * nàvekùen nàbhibhàùed ity ukte arthàpannaü dçùñe càbhibhàùite ca dveùecchàkrodhà utpadyante // PSBh_1.18:9 * te cotpannà matàv abhivyajyante // PSBh_1.18:10 * kàlatilakàdidar÷anavat // PSBh_1.18:11 * abhivyakte÷ cocyate kaluùito 'haü vyàhato 'haü malinãkçto 'ham iti // PSBh_1.18:12 * ato dveùecchàkrodhanimittatvàn måtrapurãùastrã÷ådrapratiùedhaþ kriyate // PSBh_1.18:13 * yadà tv ete dveùàdayo bhàvà bãjakùaye sati notpadyante tadà paraü bhàva÷aucaü pratyavagantavyam // PSBh_1.18:14 * kaluùamater iti // PSBh_1.18:15 * naimittikaü ca kaluùam // PSBh_1.18:16 * na ca nimittànityatvàn naimittikaü nityaü bhavati // PSBh_1.18:17 * bãjakùaye 'ïkuravat // PSBh_1.18:18 * na ca yatraiva kaluùam utpadyate tatraivopaspar÷anàdãni kartavyàni // PSBh_1.18:19 * àyatane tu kartavyàni // PSBh_1.18:20 * athàpi kaluùam utpannaü pradhvastaü syàt tathàpi tadarthaü na kartavyàni // PSBh_1.18:21 * yadà tu tad avasthitaü sambhavati ÷irorogàdivat tadà kartavyàni // PSBh_1.18:22 * atra matir iti buddhir ity anarthàntaram // PSBh_1.18:23 * atràpi karaõavyapade÷enàtma÷aucaü vyàkhyàyata ity arthaþ // PSBh_1.18:24 * àha akaluùamatinà sàdhakena kiü kartavyam // PSBh_1.18:25 * tad ucyate caritavyam // PSBh_1.18:26 * yasmàd àha // PSBh_1.18:27 ********************************************** carataþ || PS_1.19 || * atra carataþ iti dharmàrjanam adhikurute // PSBh_1.19:1 * bhaikùyacaraõavat tapa÷ caritavyaü vihartavyaü tapaso 'rjanaü kartavyaü na stheyam ity arthaþ // PSBh_1.19:2 * carata iti vartamànakàlaþ // PSBh_1.19:3 * akaluùamate÷ carato và asya kà kàryaniùpattiþ // PSBh_1.19:4 * tad ucyate // PSBh_1.19:5 ********************************************** tato 'sya yogaþ pravartate || PS_1.20 || * atra tataþ iti caryàpade÷e // PSBh_1.20:1 * tataþ caryàbhinive÷àd anantaraü tajjanyadharmàd ity arthaþ // PSBh_1.20:2 * asya iti sàdhakàpade÷e // PSBh_1.20:3 * yo 'yam akaluùamati÷ carati tasyety arthaþ // PSBh_1.20:4 * àha kiü bhavatãti // PSBh_1.20:5 * tad ucyate yogaþ pravartate // PSBh_1.20:6 * adhyayanadhyànàdilakùaõaþ kriyàyoga÷ carataþ pravartata ity arthaþ // PSBh_1.20:7 * atràtme÷varasaüyogo yogaþ pratyetavyaþ // PSBh_1.20:8 * pra iti àdikarmaõi àrambhe bhavati // PSBh_1.20:9 * yadà akaluùamati÷ carati tadà pravartata ity arthàt // PSBh_1.20:10 * tatra yataþ pravartate // PSBh_1.20:11 * viùayebhyaþ // PSBh_1.20:12 * pratyàhçtacittasya yat pravartate tadyogaþ // PSBh_1.20:13 * yathà pravartate // PSBh_1.20:14 * krama÷aþ // PSBh_1.20:15 * yena pravartate // PSBh_1.20:16 * tapasà pravartate // PSBh_1.20:17 * yasya pravartate // PSBh_1.20:18 * àtmanaþ sàdhakasya // PSBh_1.20:19 * yasmin pravartate // PSBh_1.20:20 * yo 'yam àtmany àtmabhàvaþ sa mahe÷vare pravartata ity arthaþ // PSBh_1.20:21 * evaü yasmàd dravyàvasthànakàlade÷akriyàprayogoccàvacaprayojanayamaniyamavçttivasatyarthapràõàyàmapratyàhàranimittapratiùedhasaü÷ayanirghàtana÷aucaniyogaphalopàyà÷ ca vyàkhyàtàþ ato 'tràyatanaprakaraõaü samàptam // PSBh_1.20:22 * atràha kiü prayojananiùñhaü tantram // PSBh_1.20:23 * ucyate na // PSBh_1.20:24 * yoganiùñham // PSBh_1.20:25 * yasmàd àha yuktottare saty api padàrthavailakùaõye raïgapatàkàdivacchiùyapralobhanàrtham idam àrabhyate // PSBh_1.20:26 ********************************************** dar÷ana÷ravaõamananavij¤ànàni càsya pravartante || PS_1.21 || * atra dåraü nàma yad etad dar÷anàdyaü vikaraõàntaü màhe÷varam ai÷varyam anena kadàcit pràptapårvakaü tasmiüs tatpràptau ca // PSBh_1.21:1 * dar÷anàdiùv àdhikàriko 'tra dåra÷abdo draùñavyaþ // PSBh_1.21:2 * tatpràpti÷ ca yogapravçttitaþ // PSBh_1.21:3 * àha yady evaü såtrato 'bhidhãyantàü dar÷anàdayaþ // PSBh_1.21:4 * tad ucyante // PSBh_1.21:5 * dar÷anam ity atràpi ca nastrikaü cintyate // PSBh_1.21:6 * draùñà dar÷anaü dç÷yam iti // PSBh_1.21:7 * atra draùñà siddhaþ // PSBh_1.21:8 * dar÷anam asya siddhiþ j¤ànam // PSBh_1.21:9 * draùñavyàni råpàõi // PSBh_1.21:10 * tat kçtsneùu viùayeùu samàsavistaravibhàgavi÷eùata÷ ca dar÷anaü pravartata ity arthaþ // PSBh_1.21:11 * tathà ÷ravaõam ity atràpi nastrikaü cintyante // PSBh_1.21:12 * ÷rotà ÷ravaõaü ÷ravyam iti // PSBh_1.21:13 * tatra ÷rotà siddhaþ // PSBh_1.21:14 * ÷ravaõam asya siddhir j¤ànam // PSBh_1.21:15 * ÷ravyàþ ÷abdàþ // PSBh_1.21:16 * tad asya siddhasya ÷ràvyeùv artheùu samàsavistaravibhàgavi÷eùata÷ ca ÷ravaõaü pravartata ity arthaþ // PSBh_1.21:17 * tathà mananam ity atràpi ca nastrikaü cintyate // PSBh_1.21:18 * mantà mananaü mantavyam iti // PSBh_1.21:19 * atra mantà siddhaþ // PSBh_1.21:20 * mananam asya siddhir j¤ànam // PSBh_1.21:21 * mantavyàni paracittàni // PSBh_1.21:22 * devamanuùyatiryagyonãnàü dharmàrthakàmamokùacittànàü mantà bhavatãty arthaþ // PSBh_1.21:23 * tathà vij¤ànam ity atràpi nastrikaü cintyante // PSBh_1.21:24 * vij¤àtà vij¤ànaü vij¤eyam iti // PSBh_1.21:25 * tatra vij¤àtà siddhaþ // PSBh_1.21:26 * vij¤ànam asya siddhir j¤ànam // PSBh_1.21:27 * vij¤eyà vçttayaþ // PSBh_1.21:28 * asya siddhasya pravartante svataþ pràdurbhavantãty arthaþ // PSBh_1.21:29 * asya j¤ànam asti neti // PSBh_1.21:30 * ucyate asti // PSBh_1.21:31 * yasmàd àha // PSBh_1.21:32 ********************************************** sarvaj¤atà || PS_1.22 || * atrokteùu dç÷ya÷ravyàdiùu ca a÷eùeùu siddhe÷varapa÷vàdiùu nirvi÷eùavàcã sarva÷abdo draùñavyaþ // PSBh_1.22:1 * j¤atà ity atràpi ca nas trikaü cintyate // PSBh_1.22:2 * j¤àtà j¤ànaü j¤eyam iti // PSBh_1.22:3 * tatra j¤àtà siddhaþ j¤ànam asya siddhir j¤ànam // PSBh_1.22:4 * j¤eyaü kàryaü kàraõaü siddhà÷ ceti // PSBh_1.22:5 * tasmàd ekà j¤àna÷aktir aparimitena j¤eyenànekenànekadhopacaryate // PSBh_1.22:6 * sphañikàdityavac càsya sarvataþ pravartata ity arthaþ // PSBh_1.22:7 * àha kim ayaü siddho j¤ànamàtrasaütuùñaþ païguvad uta kriyà÷aktir apy asti neti // PSBh_1.22:8 * ucyate asti // PSBh_1.22:9 * yasmàd àha // PSBh_1.22:10 ********************************************** manojavitvam || PS_1.23 || * atràgantukatvàt sarvaj¤àna÷aktir uktà // PSBh_1.23:1 * na tu çùitvavipratvavad ity arthaþ // PSBh_1.23:2 * yasmàt atra manojavavad ity evaü pràpte samànopamànatvàn manojavitvam ity uktam // PSBh_1.23:3 * manojavavat // PSBh_1.23:4 * àha // PSBh_1.23:5 * ko 'rthaþ såtrasya // PSBh_1.23:6 * ucyate yàdçï manaso javitvam à÷ukàritvam ãdç÷am asya siddhasya kartçtve ÷ãghratvam // PSBh_1.23:7 * na càsya prajàpativat taponimittatvàd bhàvottarà pravçttiþ // PSBh_1.23:8 * kiütu bhàvasya balãyastvàt pravçtter utpannasvabhàvaþ karomãti kçtam eva bhavati // PSBh_1.23:9 * vinà÷ayàmãti vinaùñaü và // PSBh_1.23:10 * kasmàt // PSBh_1.23:11 * dçkkriyayor apratãghàtatvàt // PSBh_1.23:12 * tvam iti bhàvanirde÷àd gamyate vittam asya ÷aktiþ sàmarthyam // PSBh_1.23:13 * ai÷varyam ãdç÷am ity arthaþ // PSBh_1.23:14 * àha kim asya siddhasya kartavyaü karaõaü kuto và karoti // PSBh_1.23:15 * tad ucyate // PSBh_1.23:16 ********************************************** kàmaråpitvam || PS_1.24 || * kàmaråpã ity atràpi ca nas trikaü cintyate // PSBh_1.24:1 * kàmã kàmaþ kàmyam iti // PSBh_1.24:2 * tatra kàmã siddhaþ // PSBh_1.24:3 * kàmo 'syecchà // PSBh_1.24:4 * kàmyàni råpàõi // PSBh_1.24:5 * katham // PSBh_1.24:6 * kamu icchàyàü bhavati // PSBh_1.24:7 * råpàõi yàvanti yàdç÷àni cecchati tàvanti tàdç÷àni ca karoti // PSBh_1.24:8 * àtmàyattàni càsya råpakaraõàni pçthivyàdãni // PSBh_1.24:9 * vibhutvàc ca karaõànàü yatra yatra råpàõy abhinirvartayati tatra tatra càsya buddhyàdãnàü karaõànàü vçttilàbho bhavati // PSBh_1.24:10 * cakùuràdivad dçùñàntàt // PSBh_1.24:11 * nàdhiùñhàtà iti cet // PSBh_1.24:12 * tac ca na // PSBh_1.24:13 * kasmàt // PSBh_1.24:14 * yasmàd àha råpãti // PSBh_1.24:15 * atra råpàõy adhitiùñhatãti råpã // PSBh_1.24:16 * daõóivat // PSBh_1.24:17 * råpivacanàc ca sarveùàm eva råpàõàü yugapad evàdhiùñhàtà bhavati // PSBh_1.24:18 * vibhutvàd abhinno mahe÷varàt // PSBh_1.24:19 * idaü ca rudrasàyujyanirde÷àd gamyate // PSBh_1.24:20 * tvam iti bhàvanirde÷àd gamyate vittam asya ÷aktiþ sàmarthyam // PSBh_1.24:21 * ai÷varyam ãdç÷am ity arthaþ // PSBh_1.24:22 * àha parimiteùu kçtyeùu a÷aktidar÷anàt saüdehaþ // PSBh_1.24:23 * atha kim ayaü siddhas teùàü svakçtànàü råpàõàü saühàre ÷aktaþ uta vi÷vàmitravad a÷aktaþ iti // PSBh_1.24:24 * ucyate // PSBh_1.24:25 * yasmàd àha // PSBh_1.24:26 ********************************************** vikaraõaþ || PS_1.25 || * atra viþ vinà÷e vinàkaraõe // PSBh_1.25:1 * vikaraõo bhavati // PSBh_1.25:2 * vi÷ikhavirathavat // PSBh_1.25:3 * karaõapratiùedhàt kàryapratiùedhaþ kçto bhavati // PSBh_1.25:4 * kasmàt // PSBh_1.25:5 * vi÷iùñatvàd gràhakatvàt såkùmatvàc ca karaõànàm // PSBh_1.25:6 * tasmàd vikaraõa iti kaivalyam // PSBh_1.25:7 * àha avi÷eùàd iha sàükhyayogàdãnàm api sahai÷varyeõa kàryakaraõatyàgaü kçtvà kaivalyaniùñhà // PSBh_1.25:8 * ihàpi ca ÷àstre // PSBh_1.25:9 * kathaü tasmàd avi÷eùaþ // PSBh_1.25:10 * atha matiþ nirati÷aye mokùe nàsti vaiùamyaü tathàpy atidànàdibhiþ sàdhyasàdhananiùñhàto 'tha vi÷eùaþ ucyate // PSBh_1.25:11 * nàvi÷eùaþ // PSBh_1.25:12 * yasmàd àha // PSBh_1.25:13 ********************************************** dharmitvaü ca || PS_1.26 || * atra guõadharmeõàyaü dharmã bhavati // PSBh_1.26:1 * yad etad dar÷anàdyaü vikaraõàntaü màhe÷varam ai÷varyam asye÷aprasàdàt svaguõasaüvçttaü tenàyaü guõadharmeõa dharmã bhavati // PSBh_1.26:2 * kutaþ // PSBh_1.26:3 * tvam iti bhàvanirde÷àd gamyate // PSBh_1.26:4 * çte 'pi kàryakaraõe j¤àtà kartà ca bhavati // PSBh_1.26:5 * tata÷ ca kaivalyàdyàþ sarvaniùñhà vi÷eùità bhavanti // PSBh_1.26:6 * ca÷abdo 'tra j¤ànakriyà÷aktisamàropaõàrthaþ // PSBh_1.26:7 * evam atràsya siddhasya kàmaråpivikaraõavacanàt svakçteùu råpeùu prabhutvaü vibhutvaü guõadharmitvaü ca vyàkhyàtam // PSBh_1.26:8 * etad yuktottare prasàdàd guõàþ pravartanta ity arthaþ // PSBh_1.26:9 * atredam àdhikàrikam ai÷varyaprakaraõaü parisamàptam iti // PSBh_1.26:10 * àha kiü parakçteùv api devamanuùyatiryagyoniråpeùv asya siddhasya prabhutvaü vibhutvaü càsti neti // PSBh_1.26:11 * ucyate asti // PSBh_1.26:12 * yasmàd àha // PSBh_1.26:13 ********************************************** sarve càsya va÷yà bhavanti || PS_1.27 || * atra sarve nirava÷eùàþ pa÷udharmàõa ity arthaþ // PSBh_1.27:1 * ca÷abdaþ svakçtaparakçtaråpasamuccayàrthaþ // PSBh_1.27:2 * parakçteùv api devàdiråpeùu prabhutvaü vibhutvaü càstãti // PSBh_1.27:3 * asya iti siddhasyety arthaþ // PSBh_1.27:4 * va÷yàþ vidheyàþ // PSBh_1.27:5 * va÷avartina÷ ca bhavantãty arthaþ // PSBh_1.27:6 * bhavanti iti bhåtàrthavàdo niþsaü÷ayam // PSBh_1.27:7 * àha kim ayaü siddhas teùàü kadàcid va÷yo bhavati neti // PSBh_1.27:8 * ucyate na // PSBh_1.27:9 * yasmàd àha // PSBh_1.27:10 ********************************************** sarveùàü càva÷yo bhavati || PS_1.28 || * atràpi sarva÷abdaþ pa÷uùv eva // PSBh_1.28:1 * sarveùàm iti nyånaparigrahe // PSBh_1.28:2 * ca÷abdo 'bhyadhikatve // PSBh_1.28:3 * abhyadhika utkçùño vyatirikta÷ ca bhavatãty arthaþ // PSBh_1.28:4 * ava÷ya iti // PSBh_1.28:5 * akàro bhåtapårvaü va÷yatvaü pratiùedhayati // PSBh_1.28:6 * bhavati iti bhåtàrthavàdo niþsaü÷ayam // PSBh_1.28:7 * yadà guõair yuktaþ pràptai÷varyaþ siddhas tadà sarveùàü ÷akter ava÷yo bhavatãty arthaþ // PSBh_1.28:8 * àha kiü sva÷aktyàdhyàkràntà va÷yà bhavanti àhosvid dharmamaryàdàü rakùanti guru÷iùyavat // PSBh_1.28:9 * guroþ ÷aktaþ ÷iùyo nàdhyàkràntaþ // PSBh_1.28:10 * yasmàd àha // PSBh_1.28:11 ********************************************** sarvàü÷ càvi÷ati || PS_1.29 || * atràpi sarva÷abdaþ pa÷uùv eva nirava÷eùavàcã draùñavyaþ // PSBh_1.29:1 * ca÷abdaþ pårvoktasamuccaye // PSBh_1.29:2 * na kevalam asya te va÷yàþ kiü tv àve÷yà÷ ceti // PSBh_1.29:3 * atra àï iti àve÷anamaryàdàm adhikurute // PSBh_1.29:4 * vi÷a prave÷ane // PSBh_1.29:5 * sa tasya j¤ànakriyayor vibhutve 'pi ÷aktisaüyogàd àvi÷ya pratyayalopaü kartuü samartho bhavatãtyarthaþ // PSBh_1.29:6 * àha kim ayaü siddhas teùàü kadàcid àve÷yo bhavati neti // PSBh_1.29:7 * ucyate na // PSBh_1.29:8 * yasmàd àha // PSBh_1.29:9 ********************************************** sarveùàü cànàve÷yo bhavati || PS_1.30 || * atràpi sarva÷abdaþ pa÷uùv eva // PSBh_1.30:1 * sarveùàm iti nyånaparigrahe // PSBh_1.30:2 * ca÷abdo 'bhyadhikatve // PSBh_1.30:3 * abhyadhika utkçùño vyatirikta÷ ca bhavatãtyarthaþ // PSBh_1.30:4 * anàve÷ya iti // PSBh_1.30:5 * akàrà bhåtapårvam àve÷yatvaü pratiùedhayati // PSBh_1.30:6 * anàve÷yadharmà bhavati // PSBh_1.30:7 * na vyàdhi÷eùavad avasthànam bhavati iti bhåtàrthavàdo niþsaü÷ayam // PSBh_1.30:8 * yadà guõair yuktaþ pràptai÷varyaþ siddhas tadà sarveùàü cànàve÷yo bhavatãty arthaþ // PSBh_1.30:9 * àha kim àve÷anamàtra eva ÷akto yakùarakùaþpi÷àcàdivad uta pràõair api viprayogaü yàtanàbhi÷ ca saüyogaü kartuü ÷akto bhavatãti // PSBh_1.30:10 * ucyate ÷aktaþ // PSBh_1.30:11 * yasmàd àha // PSBh_1.30:12 ********************************************** sarve càsya vadhyà bhavanti || PS_1.31 || * atràpi sarva÷abdaþ pa÷uùv eva nirava÷eùavàcã draùñavyaþ // PSBh_1.31:1 * ca÷abdaþ samuccaye // PSBh_1.31:2 * na kevalam asya te va÷yàþ àve÷yà÷ ca kiütu vadhyà÷ ceti // PSBh_1.31:3 * asya iti siddhàpade÷e // PSBh_1.31:4 * vadhyà iti // PSBh_1.31:5 * vadha pràõaviprayoge yàtanàyàü ca // PSBh_1.31:6 * pràõair api viprayogaü yàtanàbhi÷ ca saüyogaü kartuü samartho bhavatãtyarthaþ // PSBh_1.31:7 * bhavanti iti bhåtàrthavàdo niþsaü÷aye // PSBh_1.31:8 * yadà guõair yuktaþ pràptai÷varyaþ siddhas tadà sarve càsya vadhyà bhavantãtyarthaþ // PSBh_1.31:9 * àha kim ayaü siddhas teùàü kadàcid vadhyo bhavati neti // PSBh_1.31:10 * ucyate na // PSBh_1.31:11 * yasmàd àha // PSBh_1.31:12 ********************************************** sarveùàü càvadhyo bhavati || PS_1.32 || * atràpi sarva÷abdaþ pa÷uùv eva // PSBh_1.32:1 * sarveùàm iti nyånaparigrahe // PSBh_1.32:2 * ca÷abdo 'bhyadhikatve // PSBh_1.32:3 * abhyadhikaþ utkçùño vyatirikta÷ ca bhavatãtyarthaþ // PSBh_1.32:4 * avadhya iti // PSBh_1.32:5 * akàro bhåtapårvaü vadhyatvaü pratiùedhayati // PSBh_1.32:6 * yadà guõair yuktaþ pràptai÷varyaþ siddhas tadà sarveùàü càvadhyo bhavatãtyarthaþ // PSBh_1.32:7 * evaü parakçteùvapi devàdi÷arãreùu råpeùu prabhutvaü vibhutvaü ca vyàkhyàtam // PSBh_1.32:8 * atredaü ùañsåtrãprakaraõaü parisamàptam // PSBh_1.32:9 * àha kim asya siddhasyaitadai÷varyaü nityam àhosvit pàrthivàpyataijasavàyavyavyomamànasàhaükàrikamahadàtmakàdivad anityam iti // PSBh_1.32:10 * ucyate nityam // PSBh_1.32:11 * yasmàd àha // PSBh_1.32:12 ********************************************** abhãtaþ || PS_1.33 || * atra akùayàdivacanavirodhàd adhãta÷ caratãti pàñhànupapattiþ // PSBh_1.33:1 * tasmàd atãtànàgatavartamànakàlabhayaü na vidyata ity ato 'bhãtaþ // PSBh_1.33:2 * àha abhãtànàm api brahmàdãnàü saühàre kùayaþ ÷råyate // PSBh_1.33:3 * tasmàn nàbhãtatvàt nityam // PSBh_1.33:4 * abhãtasya và kiü lakùaõam // PSBh_1.33:5 * tad ucyate // PSBh_1.33:6 ********************************************** akùayaþ || PS_1.34 || * atra akàraþ kùayapratiùedhe // PSBh_1.34:1 * atra kùayo nàma sati puruùanityatve pårvam asya bràhmaõasya tais tair ai÷varyair apakarùaþ // PSBh_1.34:2 * àhaükàrikamahadàtmakàdibhir anityo yogaþ // PSBh_1.34:3 * ayaü tu anena nityena màhe÷vareõai÷varyeõa yogàt puruùaþ akùayaþ ity upacaryate // PSBh_1.34:4 * ràjako÷avat kuñumbidravyavat // PSBh_1.34:5 * àha ã÷varàõàm api yayàtiprabhçtãnàü jaràbhibhavanàd atha kim ayaü jãryate neti // PSBh_1.34:6 * akùayasya và kiü lakùaõam // PSBh_1.34:7 * tad ucyate // PSBh_1.34:8 ********************************************** ajaraþ || PS_1.35 || * atra akàro jaràü pratiùedhati // PSBh_1.35:1 * atra jarà nàma palitaskhalityàdilakùaõà kàryasya dçkkriyà÷aktihàni÷ ca karaõànàm // PSBh_1.35:2 * kasmàt // PSBh_1.35:3 * tatphalabhoktçtvàd ayaü jãryata ity upacaryate // PSBh_1.35:4 * idànãü tu kàmitvàd vikaraõadharmitvàc ca nàstãtyataþ ajara ityucyate // PSBh_1.35:5 * àha ajaràõàm api devàdãnàü saühàràd arvàï mçtyur dç÷yate // PSBh_1.35:6 * atha kim asya mçtyur vidyate neti // PSBh_1.35:7 * ajarasya và kiü lakùaõam // PSBh_1.35:8 * tad ucyate // PSBh_1.35:9 ********************************************** amaraþ || PS_1.36 || * atra akàro mçtyupratiùedhe // PSBh_1.36:1 * mçï pràõatyàge // PSBh_1.36:2 * atra pràõàdivçttinirodho mçtyurityucyate // PSBh_1.36:3 * kasmàt // PSBh_1.36:4 * tatphalabhoktçtvàt // PSBh_1.36:5 * so 'sya kàmitvàd vikaraõadharmitvàc ca nàstãtyataþ // PSBh_1.36:6 * amara ityucyate // PSBh_1.36:7 * tasmàdabhãtàkùayàdivacanàn nityamai÷varyam iti siddham // PSBh_1.36:8 * àha // PSBh_1.36:9 ********************************************** sarvatra càpratihatagatir bhavati || PS_1.37 || * sarvatra abhipretàrtheùu pravartamànasya mahe÷vareõàpi apratibandhadharmitvam apratãghàtaþ // PSBh_1.37:1 ********************************************** ity etair guõair yukto bhagavato mahàdevasya mahàgaõapatir bhavati || PS_1.38 || * ity etaiþ pårvoktaiþ ava÷yatvànàve÷yatvàvadhyatvàbhãtatvàkùayatvàjaratvàmaratvàpratãghàtatvàkhyaiþ aùñabhir guõaiþ siddhilakùaõair yukto bhagavato mahàdevasya mahàgaõapatir bhavati // PSBh_1.38:1 * sarvapa÷ubhyo 'bhyadhikatvam ai÷varyàti÷ayàn mahattvam // PSBh_1.38:2 * gaõàþ nandimahàkàlàdayaþ // PSBh_1.38:3 * sarvapa÷vàdikàryasvàmitvaü patitvam // PSBh_1.38:4 * evam adhyàyaparisamàptiü kçtvà yuktaü vaktum // PSBh_1.38:5 ********************************************** atredaü brahma japet || PS_1.39 || * bçhac ca tebhyaþ sarvabrahmabhyaþ svayaü bhavati // PSBh_1.39:1 * japed iti ca mànasakriyà // PSBh_1.39:2 * japyaü pratyavagantavyam // PSBh_1.39:3 * uktam àha japayaj¤astu yaj¤ànàü vi÷iùño da÷abhirguõaiþ // PSBh_1.39:4 * upàü÷u syàcchataguõaþ sàhasro mànasaþ smçtaþ // PSBh_1.39:5 * ato manasaiva japtavyam // PSBh_1.39:6 * kim arthamiti cet // PSBh_1.39:7 * taducyate adharmavyucchittyarthaü dharmasya càbhivçddhyarthaü tasya càku÷alebhyo vyàvartanàrthaü brahmaõyanavaratapadapaïktyàm upanibandhanàrthaü cetyarthaþ // PSBh_1.39:8 * àha kiü punastad brahmeti // PSBh_1.39:9 * atrocyate sadyojàtàdyam // PSBh_1.39:10 * athavàtra brahmàdhyàyayor dårasthaþ sambandhaþ // PSBh_1.39:11 * katham // PSBh_1.39:12 * pa÷upater ityukte saüdehaþ // PSBh_1.39:13 * kiünarapatisurapatiprajàpatiprabhçtivad asyai÷varyaü kçtam anityam àgantukaü và // PSBh_1.39:14 * kiü càsya janma mçtyur và vidyate neti // PSBh_1.39:15 * ucyate na // PSBh_1.39:16 * yasmàd àha // PSBh_1.39:17 ********************************************** sadyo'jàtaü prapadyàmi || PS_1.40 || * atra sadyaþ ity asmin pade 'rthadvayaü cintyate // PSBh_1.40:1 * saü÷ ca àdya÷ ca // PSBh_1.40:2 * àptipàlanavat // PSBh_1.40:3 * atra sad iti nityatve // PSBh_1.40:4 * kasmàt // PSBh_1.40:5 * vinà÷ahetvabhàvàt // PSBh_1.40:6 * nityaü dhruvam avinà÷i patyuþ patitvaü nànyeùàm ity ato'bhidhãyate sad iti // PSBh_1.40:7 * àha kim ayam àdimattve sati nityo mokùavat // PSBh_1.40:8 * ucyate na // PSBh_1.40:9 * yasmàd àha àdyaþ // PSBh_1.40:10 * tadvyatiriktasya // PSBh_1.40:11 * hetor asaübhavàd àdyaman àgantukaü patyuþ patitvaü nànyeùàm ityarthaþ // PSBh_1.40:12 * àha kiü nityànàditve sati puruùavaj jàyate // PSBh_1.40:13 * ucyate na // PSBh_1.40:14 * yasmàd àha ajàtaþ // PSBh_1.40:15 * atra akàro janmamçtyupratiùedhe // PSBh_1.40:16 * janmamçtyurahito bhagavàn nira¤janaþ // PSBh_1.40:17 * kasmàt // PSBh_1.40:18 * sà¤janavçttyalàbhàt // PSBh_1.40:19 * nirabhimànitvaü nànyeùàm ityataþ // PSBh_1.40:20 * ajàtam iti karma // PSBh_1.40:21 * àha athaitat sattvam àdyatvam ajàtatvaü ca guõaü kàraõe j¤àtvà sàdhakena kiü kartavyam // PSBh_1.40:22 * tad ucyate prapattavyam // PSBh_1.40:23 * yasmàd àha prapadyàmi // PSBh_1.40:24 * iti sàdhakàpade÷aþ // PSBh_1.40:25 * yathà agne vratapate vrataü cariùyàmi iti // PSBh_1.40:26 * atra pra÷abdaþ kàraõàntareùu sattvàdyatvàjàtatvapratiùedhàrtho bhç÷àrtha÷ ca // PSBh_1.40:27 * tasmàt sarvabhàvànabhiùvaïgeõa tad eva kàraõaü prapattavyam // PSBh_1.40:28 * ÷araõam abhyupagantavyam ity arthaþ // PSBh_1.40:29 * àha atra prapannaþ kiü kariùyati // PSBh_1.40:30 * kiü và dàsyati // PSBh_1.40:31 * tad ucyate påjàü kariùyaty àtmànaü ca dàsyati // PSBh_1.40:32 * yathàha // PSBh_1.40:33 ********************************************** sadyo'jàtàya vai namaþ || PS_1.41 || * àha sattvam àdyatvam ajàtatvaü ca pårvoktam // PSBh_1.41:1 * sadyo'jàtàya iti caturthã // PSBh_1.41:2 * vai÷abdaþ sambhàvane // PSBh_1.41:3 * sattvam àdyatvam ajàtatvaü ca dharmàn saübhàvya bravãti sadyo'jàtàya vai namaþ // PSBh_1.41:4 * nama ity àtmapradàne påjàyàü ca // PSBh_1.41:5 * namaskàreõàtmànaü prayacchati påjàü ca prayuïkta ity arthaþ // PSBh_1.41:6 * àha kiü prayojanam àtmànaü mahe÷varàya prayacchati // PSBh_1.41:7 * kim asya duþkhaü và // PSBh_1.41:8 * kiü và mahe÷varàn mçgayate // PSBh_1.41:9 * kiü và svayam utpàditànugçhãtatirobhàvitànàü pa÷ånàü patiþ uta parairiti // PSBh_1.41:10 * ucyate svayam // PSBh_1.41:11 * yasmàd àha // PSBh_1.41:12 ********************************************** bhave bhave nàtibhave || PS_1.42 || * atra bhave bhave iti vãpsà // PSBh_1.42:1 * bhava iti vidyàkalàpa÷ånàü samastànàü grahaõam // PSBh_1.42:2 * bhavaþ kasmàt // PSBh_1.42:3 * bhavanabhàvanakçtatvàt // PSBh_1.42:4 * yasmàd devamanuùyatiryaktvena bhàvayati ca tànã÷varaþ // PSBh_1.42:5 * dharmaj¤ànavairàgyai÷varyàdharmàj¤ànàvairàgyànai÷varyàõàü bhavanabhàvanatvàd bhavaþ // PSBh_1.42:6 * tasya bhåyobhåya utpattyanugrahatirobhàvaü ca dçùñvà // PSBh_1.42:7 * vãpsàyàþ utpattàv utpattàv anugrahe'nugrahe tirobhàve tirobhàve cety arthaþ // PSBh_1.42:8 * nàtibhave iti // PSBh_1.42:9 * nakàraþ kàryatvaü pratiùedhayati // PSBh_1.42:10 * ati÷ayitabhaveùu mà bhavàmãtyarthaþ // PSBh_1.42:11 * àha kiü bhavàd viyogamàtram evaikaü mçgayate // PSBh_1.42:12 * tad ucyate na // PSBh_1.42:13 * yasmàd àha // PSBh_1.42:14 ********************************************** bhajasva màm || PS_1.43 || * atra bhaja ityanugrahe // PSBh_1.43:1 * sva iti kàraõàpade÷e // PSBh_1.43:2 * màm ityàtmàpade÷e // PSBh_1.43:3 * bhajasva màü tràyasva màm anugçhõãùva màmityarthaþ // PSBh_1.43:4 * àha kam àmantrayate // PSBh_1.43:5 * kaü prapadyate // PSBh_1.43:6 * kasmai namaskàraü karoti // PSBh_1.43:7 * kas taü puruùaü bhavàn mokùayati // PSBh_1.43:8 * kaü và bravãti bhajasva màmiti // PSBh_1.43:9 * tad ucyate yasmàd àha // PSBh_1.43:10 ********************************************** bhavodbhavaþ || PS_1.44 || * atra bhava iti vidyàkalàpa÷ånàmeva grahaõam // PSBh_1.44:1 * tasyotpattikartà bhagavàn ityato bhavodbhava iti // PSBh_1.44:2 * atrotpàdakànugràhakatirobhàvakadharmi kàraõam utpàdyànugràhyatirobhàvyadharmi kàryam ityetat kàryakàraõayor lakùaõam // PSBh_1.44:3 * etasmin kàraõe prapattyàdi kramopayogi draùñavyam // PSBh_1.44:4 * evamatra bhagavatkauõóinyakçte pa¤càrthabhàùye prathamo'dhyàyaþ saha brahmaõà granthato 'rthata÷ca parisamàpta iti // PSBh_1.44:5 ********************************************** Pà÷upatasåtra, 2 vàmaþ || PS_2.1 || * nàmabhiþ ÷reùñha ityarthaþ // PSBh_2.1:1 * uktaü hi / puruùadhvaja÷çïgeùu havirbhåùaõalakùmasu / vàmaþ ÷reùñheùvavakreùu navasvartheùu kãrtitaþ // PSBh_2.1:2 * àha kiünimittàsyotpàdakàdipravçttiþ kiüprayojanà và // PSBh_2.1:3 * tad ucyate // PSBh_2.1:4 ********************************************** devasya || PS_2.2 || * iti // PSBh_2.2:1 * atra deva iti divu krãóàyàm // PSBh_2.2:2 * krãóàdharmitvàt krãóànimittà // PSBh_2.2:3 * krãóàvàneva sa bhagavàn vidyàkalàpa÷usaüj¤akaü trividhamapi kàryam utpàdayan anugçhõàti tirobhàvayati cety ato devaþ // PSBh_2.2:4 * pravçtti÷cotpattyàdiphalà draùñavyà // PSBh_2.2:5 * devasya iti taddharmitve ùaùñhã // PSBh_2.2:6 * àha kiü nàmadvayamevàtra kàraõe vitanyate arthadvayameva và àhosvid anyadapyasti neti // PSBh_2.2:7 * ucyate'sti // PSBh_2.2:8 * yasmàd àha // PSBh_2.2:9 ********************************************** jyeùñhasya || PS_2.3 || * iti // PSBh_2.3:1 * atra paratvàj jyeùñhaþ // PSBh_2.3:2 * keùàü kena và paraþ // PSBh_2.3:3 * tad ucyate siddhasàdhakapa÷ånàm // PSBh_2.3:4 * tadàyattatvàt siddhasàdhakabhàvasya sarvapa÷ånàü ca pravçttinivçttisthityàdiphalànàm ityato jyeùñhaþ parataraþ // PSBh_2.3:5 * paratama÷ceti // PSBh_2.3:6 * akçtakaü càsyai÷varyam // PSBh_2.3:7 * uktaü hi / dçkkriyàlakùaõà ÷aktistattvadharmo'sya nityatà / ÷reùñho'taþ sarvabhåteùu tasmàdeùa paraþ smçtaþ // PSBh_2.3:8 * ityevaü paratvàj jyeùñhaþ // PSBh_2.3:9 * atràpi jyeùñhasyeti taddharmitve ùaùñhã // PSBh_2.3:10 * àha kiü nàmatrayam evàtra kàraõe cintyate arthatrayameva và àhosvid anyadapyasti neti // PSBh_2.3:11 * ucyate'sti // PSBh_2.3:12 ********************************************** rudrasya || PS_2.4 || * iti // PSBh_2.4:1 * atra rutasya bhayasya dràvaõàt saüyojanàd rudraþ tatra rutam abhilàpa ityanarthàntaram // PSBh_2.4:2 * dràvaõaü nàma // PSBh_2.4:3 * bhayaü vividham // PSBh_2.4:4 * uktaü hi / nànàvidhaiþ kçtairyasmàd bhayai÷ca vividhaistathà / saüyojayati bhåtàni tasmàd rudra iti smçtaþ // PSBh_2.4:5 * atràpi taddharmitve ùaùñhã // PSBh_2.4:6 * àha kiü tat // PSBh_2.4:7 * kãdç÷aü và tadasyeti // PSBh_2.4:8 * ucyate // PSBh_2.4:9 ********************************************** kalitàsanam || PS_2.5 || * atra trividhena kàryeõa vidyàkalàpa÷usaüj¤akena tatraiva sthityutpattipralayàn pràpnuvatà kalitaü ÷obhita÷abditaü nabhastàràbhir ivetyarthaþ // PSBh_2.5:1 * àha yadetat patyuþ patitvaü ÷aktiþ sàmarthyamai÷varyaü svaguõaþ sadbhàvaþ satattvaü tattvadharmaþ tad àsanam // PSBh_2.5:2 * natu padmàsanavadupave÷analakùaõam ityarthaþ àsanaü kasmàt // PSBh_2.5:3 * àste'smin àsanam // PSBh_2.5:4 * kàryamanena và adhyàsta ityàsanamityarthaþ // PSBh_2.5:5 * ata àsanam // PSBh_2.5:6 * ato'vyayo'mçto bhagavàn kàmataþ sva÷aktisthaü kàryaü sva÷aktyà adhyàste // PSBh_2.5:7 * tasmàdàsanasthaü kàryaü kàraõaü ceti // PSBh_2.5:8 * àha kàryakàraõayorvçttisaükaradoùo gojàvimahiùãkùãravat // PSBh_2.5:9 * taduta na // PSBh_2.5:10 * aïgulyagraråpàdivad ityasaükaraþ // PSBh_2.5:11 * dãpàdityaprakà÷anayanara÷mivac càsaükaraþ // PSBh_2.5:12 * àha saükare aparicchedadoùaþ ã÷varapuruùavidyàkalànàü màkùikakoñadravyavat // PSBh_2.5:13 * taducyate ekottarotkarùeõa vyàpyavyàpakabhàvenàvasthitànàü tattvàdãnàü nàparicchedadoùaþ såtratvàd vyàpakaü mahe÷varatattvaü vyàpyaü puruùàdipa¤caviü÷akam // PSBh_2.5:14 * tathà àtmatvàd vyàpakaü puruùatattvaü vyàpyaü pradhànàdicaturviü÷akam // PSBh_2.5:15 * tathà vyàpakaü pradhànaü vyàpyaü buddhyàditrayoviü÷akam // PSBh_2.5:16 * vyàpikà bhavati buddhiþ vyàpyam ahaükàràdidvàviü÷akam // PSBh_2.5:17 * tathà vyàpako bhavatyahaükàraþ vyàpyànyekàda÷endriyàõi da÷avidhaü ca kàryam // PSBh_2.5:18 * vyàpakànyekàda÷endriyàõi vyàpyàni pa¤cabhåtasåkùmàõi ÷abdàdãni // PSBh_2.5:19 * tathà vyàpakàni pa¤cabhåtasåkùmàõi ÷abdàdãni vyàpyàni àkà÷àdãni pa¤camahàbhåtàni // PSBh_2.5:20 * tathà vyàpakamàkà÷aü vyàpyaü vàyvàdibhåtacatuùkam // PSBh_2.5:21 * tathà vyàpako bhavati vàyuþ vyàpyaü tejaþprabhçti bhåtatrayam // PSBh_2.5:22 * tathà vyàpakaü bhavati tejaþ vyàpyam abàdidvayam // PSBh_2.5:23 * tathà vyàpikà bhavantyàpaþ vyàpyà pçthivã // PSBh_2.5:24 * vyàpikà pçthivã vyàpyàni bhåmyudakarasalakùaõàni kàryàõi // PSBh_2.5:25 * tathà vyàpakàni bhåmyudakarasalakùaõàni kàraõàni vyàpyaü devamanuùyatiryagyoni tçõauùadhivçkùagulmalatàvanaspatyàdikàryam anekavidham ato nàparicchedadoùaþ // PSBh_2.5:26 * àha vçttyasaükaragrahaõe dçùñàntàbhàvàd ayuktam taducyate haridrodakavad vyàpyaü vyàpakaü ca tadyathà haridrodake snigdhatva÷aityàdidharmair apàü grahaõaü gandhavarõaghanakùàratvàdibhir haridràyàþ // PSBh_2.5:27 * tathàrõavadevàdisthàna÷arãrendriyaviùayàdisaünive÷ena sukhaduþkhasaünipàtena ce÷varasya // PSBh_2.5:28 * evaü puruùasyàpi // PSBh_2.5:29 * ã÷varasyàpi apariõàmidharmitvàt sukhaduþkhadàtçtvàc ca pradhànadharmàdharmàdãnàü grahaõam // PSBh_2.5:30 * tathà pradhànasya mànasasaükalpàlocanagamanàdibhiþ karaõagràmasya viùayàõàü ca grahaõam // PSBh_2.5:31 * tathà dhçtisaügrahapaktivyåhàvakà÷adànàdibhir dharmaiþ pçthivyàdãnàü grahaõamiti pradhànavàdino manyante // PSBh_2.5:32 * àha atheha tantre kathaü kàryakàraõàvasthànam // PSBh_2.5:33 * tad vàcyam // PSBh_2.5:34 * taducyate iha yasmàd àha ÷arvasarvebhyaþ iti vacanàd yathàsambhavam // PSBh_2.5:35 * sati vibhutve svavçttyà kàryakàraõayoþ sarvagatatve'pi svavçttyasaükaraþ tasmàd àsanasthaü kàryaü kàraõaü ceti // PSBh_2.5:36 * àha kiü tad àsanasthaü kàryam àsane nityam àhosvid anityamiti // PSBh_2.5:37 * ucyate nityaü kàryam // PSBh_2.5:38 * kasmàt // PSBh_2.5:39 * patyur bhavati // PSBh_2.5:40 * kàraõe÷varanityatvàt patinityatvam // PSBh_2.5:41 * iha sadyojàtàdivacanàt pàlako nityaþ // PSBh_2.5:42 * pàlakanityatvàc ca pàlyamapi nityam // PSBh_2.5:43 * kasmàt // PSBh_2.5:44 * na hy asati pàlye pàlaka ityeva // PSBh_2.5:45 * sati nityatve tànyeva pa÷vàdãni saüyojayati // PSBh_2.5:46 * mçllohamayapràkàràdivad dçùñàntàt // PSBh_2.5:47 * vçttilàbha÷cotpattirityucyate // PSBh_2.5:48 * sthitisthàna÷arãrendriyaviùayàdyàyatanànàü parasparopakàràc cànugrahaþ ã÷varacodanànugrahaþ viyojanaü vçttilopa÷ca // PSBh_2.5:49 * lopo'bhàvaþ // PSBh_2.5:50 * tasmàt triùvapi kàleùu àsanasthaü kàryaü draùñavyam // PSBh_2.5:51 * pçthivyàü bãjavad ityarthaþ // PSBh_2.5:52 * àha kiü tat kàryaü bhagavàn yugapadutpàdayati krama÷o và // PSBh_2.5:53 * kiü và karmàpekùaþ anapekùo và // PSBh_2.5:54 * taducyate yatheùñam // PSBh_2.5:55 * yasmàdàha // PSBh_2.5:56 ********************************************** sàrvakàmika ityàcakùate || PS_2.6 || * atra sarva÷abdo vidyàdikàryanirava÷eùavàcã draùñavyaþ // PSBh_2.6:1 * kàmika ityatràpi nastrikaü cintyate // PSBh_2.6:2 * kàmã kàmaþ kàmyamiti ca tatra kàmã ã÷varaþ // PSBh_2.6:3 * kàmo'syecchà // PSBh_2.6:4 * kàmyaü vidyàdikàryam // PSBh_2.6:5 * tadakrameõa krama÷o và yatheùñamutpàdayati // PSBh_2.6:6 * kasmàt // PSBh_2.6:7 * kàmitvàt // PSBh_2.6:8 * akarmàpekùitvaü càsyàta eva siddham // PSBh_2.6:9 * karmakàmina÷ca mahe÷varamapekùante na tu bhagavànã÷varaþ karma puruùaü vàpekùate // PSBh_2.6:10 * ato na karmàpekùa ã÷varaþ // PSBh_2.6:11 * iti÷abdo'rthànàü nirvacanatvàt prakaraõaparisamàptyarthaþ // PSBh_2.6:12 * àha kàmitvaü tattvavaidharmyaü kuryàt // PSBh_2.6:13 * kàryatvena và pariõàmitvam àtmano bandhamokùaviparyayaü và kuryàt // PSBh_2.6:14 * taducyate yasmàdàha àï iti // PSBh_2.6:15 * àï iti kàryakàraõatvam àtmano muktànàü ca maryàdà // PSBh_2.6:16 * taducyate utpàdyànugràhyatirobhàvyakalpakatvàbhàvakatvenàpariõàmitvam àtmano muktànàü ca punarduþkhair asaüyojanam ityeùà kàraõamaryàdà // PSBh_2.6:17 * sthàpyà ca kàryamaryàdà // PSBh_2.6:18 * taducyate utpàdyànugràhyatirobhàvyakàlpyavikàryamaryàdà // PSBh_2.6:19 * tadanyacodyàdhiùñheyatvaü ca // PSBh_2.6:20 * cakùiï kathane // PSBh_2.6:21 * bhagavatà kàryebhyo bhavatà rudreõàcakùitam // PSBh_2.6:22 * bhagavato mahe÷varasya ÷aktiþ sanàtanã // PSBh_2.6:23 * tadvidyàdikàryaü kalitam ityeùo'rthaþ // PSBh_2.6:24 * tathà coktaü varõitamityarthaþ // PSBh_2.6:25 * atredamàdhikàrikaü kàryakàraõaprakaraõaü parisamàptamiti // PSBh_2.6:26 * kiü nàma kàmitvaü rudrakàmitvaü ca // PSBh_2.6:27 * etadeva kàraõe mahàbhàgyam àhosvidanyadasti // PSBh_2.6:28 * ucyate asti // PSBh_2.6:29 * yasmàdàha // PSBh_2.6:30 ********************************************** amaïgalaü càtra maïgalaü bhavati || PS_2.7 || * amaïgalam iti atra sàdhanajàtam adhikurute tadudde÷ena tu maïgalavacananirde÷aü karoti // PSBh_2.7:1 * ca÷abdaþ kàraõaguõavacanopakùepe draùñavyaþ // PSBh_2.7:2 * upakùipyottaratra maïgalaü pradakùiõaü ca vakùyàmaþ // PSBh_2.7:3 * tasmàdubhayaü rudre devà÷ca pitara÷ca ityupariùñàd vakùyàmaþ // PSBh_2.7:4 * atra÷abde mårtyadhiùñhàtari manaþsaüj¤e kàraõe sakale upatiùñhatà apasavyasambandho draùñavyaþ // PSBh_2.7:5 * maïgalam ityatràpi càmaïgale vaktavye maïgalameva tad vakùyàmaþ // PSBh_2.7:6 * tad ucyate atra amaïgalaü nàma nagnatvàpasavyatvasambandho hasitàdyaþ sàdhanavargaþ // PSBh_2.7:7 * sa tkiha kàraõamårtisàmarthyànmaïgalaü bhavati // PSBh_2.7:8 * ÷ailodomàvanavat // PSBh_2.7:9 * maïgalaü sàdhanaü dharmaniùpàdakam // PSBh_2.7:10 * bhavati iti bhåtàrthavàdo niþsaü÷ayam // PSBh_2.7:11 * kàraõamårtau kriyamàõamamaïgalaü maïgalaü bhavatãtyarthaþ // PSBh_2.7:12 * àha kiü nagnatvam apasavyatvaü và sàdhanadvayamevocyate // PSBh_2.7:13 * na // PSBh_2.7:14 * yasmàdàha // PSBh_2.7:15 ********************************************** apasavyaü ca pradakùiõam || PS_2.8 || * nagnatvaü ca sàdhanam evetyarthaþ // PSBh_2.8:1 * atràmaïgalanirde÷àrthatvàt pratyàhàravad upahàrasàmànyamàtrakhyàpanàc ca pçthagapasavyàrambhaþ // PSBh_2.8:2 * tasmàdatra apasavyaü nàma yat savyàd viparãtam // PSBh_2.8:3 * ca÷abdaþ samuccaye // PSBh_2.8:4 * na kevalaü kàraõamårtisàmarthyàd amaïgalaü maïgalamàpadyate apasavyaü ca pradakùiõamàpadyata ityarthaþ // PSBh_2.8:5 * pradakùiõaü nàma yad anyeùàm apasavyaü tadiha pradakùiõaü dharmaniùpàdakaü bhavati // PSBh_2.8:6 * nanu yat teùàü pradakùiõaü kasmàt // PSBh_2.8:7 * utsåtràdidoùàd apsnànàdivad ityarthaþ // PSBh_2.8:8 * àha samastànàü kàraõaguõànàü tu vacanaü kimasti neti // PSBh_2.8:9 * ucyate asti // PSBh_2.8:10 * yasmàdàha // PSBh_2.8:11 ********************************************** tasmàdubhayathà yaùñavyaþ || PS_2.9 || * iti // PSBh_2.9:1 * atra tasmàcchabdaþ kàraõaguõavacane // PSBh_2.9:2 * ke kàraõaguõà iti // PSBh_2.9:3 * taducyate patitvasattvàdyatvàjàtatvotpàdakànugràhakatirobhàvakatvatapàvàvede vàmadevajyeùñharudrakàmitvaü ca maïgalàvàptiþ pradakùiõàvàpti÷ca // PSBh_2.9:4 * etàn kàraõaguõàn j¤àtvà // PSBh_2.9:5 * ato bravãti tasmàditi // PSBh_2.9:6 * athaitat kàraõaguõavacanaü j¤àtvà sàdhakena kiü kartavyam // PSBh_2.9:7 * taducyate ubhayathà yaùñavyaþ // PSBh_2.9:8 * atrobhayathà dvidhetyarthaþ // PSBh_2.9:9 * yaùñavya ityatràpi nastrikaü cintyate // PSBh_2.9:10 * yaùñà yajanaü yaùñavyamiti // PSBh_2.9:11 * atra yaùñà sàdhakaþ // PSBh_2.9:12 * yaùñavyo bhagavàn mahe÷varaþ // PSBh_2.9:13 * yajanaü bhàvanà // PSBh_2.9:14 * yajanam adhyayanadhyàpanasmaraõàdyam // PSBh_2.9:15 * tatphaladevanityatà sàyujyam ityuttaratra vakùyàmaþ // PSBh_2.9:16 * àha anirde÷àt saüdehaþ // PSBh_2.9:17 * kathamubhayathà // PSBh_2.9:18 * dvidhà nirde÷o vàcyaþ // PSBh_2.9:19 * taducyate // PSBh_2.9:20 ********************************************** devavat pitçvac ca || PS_2.10 || * kathamiti // PSBh_2.10:1 * ucyate pårvamasya bràhmaõasya devayajane pitçyajane càdhikàro'dhigataþ // PSBh_2.10:2 * tasmàt tebhyo devapitçbhyo bhaktivyàvartanaü kçtvà ubhayathàpi mahe÷vare bhàvam avasthàpya yajanaü kartavyaü nànyasya // PSBh_2.10:3 * ca÷abdaþ pratiùedhe // PSBh_2.10:4 * yat tat pårvaü devapitçùu kàrakatvaü saübhàvitaü tat teùu na vidyate // PSBh_2.10:5 * atasteùàü yajanaü na kartavyam ityarthaþ // PSBh_2.10:6 * àha yadyevaü tasmàd ucyatàü devapit õàü ko doùaþ yasmàt te na yaùñavyàþ // PSBh_2.10:7 * rudre và ko guõaþ yasmàt sa eva yaùñavyaþ // PSBh_2.10:8 * iti nirde÷o vàcyaþ // PSBh_2.10:9 * apsnànàdivat // PSBh_2.10:10 * taducyate // PSBh_2.10:11 ********************************************** ubhayaü tu rudre devàþ pitara÷ca || PS_2.11 || * tatrobhayaü dvayaü samastam ityarthaþ // PSBh_2.11:1 * tu÷abdo devapitçùu vai÷eùikaü kàraõatvaü vyàvartayati rudre iti kàraõàpade÷am // PSBh_2.11:2 * rudrasya rudratvaü pårvoktam // PSBh_2.11:3 * rudra iti vaiùayikaü saünidhànam // PSBh_2.11:4 * atra ÷aktirviùaya ity anarthàntaram // PSBh_2.11:5 * te devapitaro rudra÷aktyàü hàryadhàryakàryatvena vartante àdhãyante viùaye vartanta ityarthaþ // PSBh_2.11:6 * devàþ pitara÷ca // PSBh_2.11:7 * tatra devà iti çbhuùu brahmàdipi÷àcànteùu manuùyatiryagyonivarjaü sàmànyasaüj¤à // PSBh_2.11:8 * vidhivat // PSBh_2.11:9 * pitara iti vi÷eùasaüj¤à bhasmasnànàdivad ityarthaþ // PSBh_2.11:10 * bràhmaõadevadattàdivac ca // PSBh_2.11:11 * atràha sàmànyavi÷eùasaüj¤àbhidhàne kiü prayojanamiti cet // PSBh_2.11:12 * taducyate trividhasyàpi kàryasya rudre hàryadhàryakàryaj¤àpanàrthaü kiüca kàlakriyàsvàhàsvadhàmantrànyatvadar÷anàd devapitçyajanàpahçtacittavyàvartanàrthatvàc ca // PSBh_2.11:13 * tasmàd anyànanyatvenàpi vyàkhyànam aduùñam // PSBh_2.11:14 * ca÷abdo'bhyadhikatve // PSBh_2.11:15 * devapitçvat sattvasya trividhasyàpi kàryasye÷vare pratiùñhàprasavasaüyogaviyogasukhamohabandhamokùadàtçtvena ca sa eva paraü kàraõaü samastatvenàpyate ityevaü ca÷abdo'bhyadhikatve draùñavyaþ tasmàd duþkhàntàrthinà te devapitaro na yaùñavyàþ // PSBh_2.11:16 * tadarthe bhagavàn mahe÷varo yaùñavya ityarthaþ // PSBh_2.11:17 * atredam ànuùaïgikaü kàryakàraõaprakaraõaü parisamàptam // PSBh_2.11:18 * ata uttarasya vidhiprakaraõasya satyapi padàrthavailakùaõye sàdhyasàdhanabhàvàd yajanena saha sambandhaü kariùyàmaþ // PSBh_2.11:19 * kasmàt // PSBh_2.11:20 * iha purastàduktam ubhayathà yaùñavyaþ devavat pitçvac ca // PSBh_2.11:21 * yatra pårvaü devapitçbhyo vyàvartitayà bhaktyà mahe÷varaü yajato'navagamàt svàtme÷varasaüyogaü yogaü pràpsyasi tatphalaü vakùyàmaþ // PSBh_2.11:22 * yena ca balenopabçühitasya tatraiva yajane udyogo'bhinive÷a÷ca bhaviùyati tad balaü vakùyàmaþ // PSBh_2.11:23 * tadbalapràptau copàyaü vakùyàmaþ // PSBh_2.11:24 * taducyate // PSBh_2.11:25 ********************************************** harùàpramàdã || PS_2.12 || * iti // PSBh_2.12:1 * athavànyo dårasthaþ sambandhaþ // PSBh_2.12:2 * yasmàd ucyate yasya yenàrthasambandho dårasthasyàpi tena tadarthotpattiþ samànà // PSBh_2.12:3 * ànantarye'pi asaübandho grahaõakùayàdivan na tv atra amaïgalàdibhiþ // PSBh_2.12:4 * kasmàt // PSBh_2.12:5 * ÷eùàbhàvàt // PSBh_2.12:6 * evamihàpi dårasthaþ sambandhaþ // PSBh_2.12:7 * kasmàt // PSBh_2.12:8 * iha purastàduktam akaluùamateþ carataþ tato'sya yogaþ pravartate // PSBh_2.12:9 * atra kaluùavyatirekeõa ye 'nye yogavyàghàtakarà hetavaþ tàn vakùyàmaþ // PSBh_2.12:10 * yathà caikà caritavyà yogapràpikà iti vyàkhyàsyàmaþ // PSBh_2.12:11 * tathà caryàntareõa tapasà yogapràptiryathà bhavati tad balaü vakùyàmaþ // PSBh_2.12:12 * tadbalapràptau copàyaü vakùyàmaþ // PSBh_2.12:13 * harùàpramàdã iti // PSBh_2.12:14 * atra harùo nàma divyeùu viùayeùu vidhànajadharmaprakà÷iteùu prãtituùñipramodàþ // PSBh_2.12:15 * te tv iha pràptyàdiva vi÷vàmitràdisvaråpà draùñavyàþ // PSBh_2.12:16 * kathaülakùaõà iti cet // PSBh_2.12:17 * taducyate kàryakaraõavi÷uddhilakùaõàþ tatra kàryavi÷uddhis tàvad yadaitad deva÷arãraü jvalantaü bhàsà dãpyantaü divi bhuvyantarikùe ca rukmadaõóavad ucchritamàtmànaü pa÷yati tadà divi aõimà laghimà mahimà iti trayaþ kàryaguõà bhavanti // PSBh_2.12:18 * antarikùe ca yasmàddharmavi÷eùàt // PSBh_2.12:19 * tathà karaõavi÷uddhirapi garimàdibhiþ bàhyairantaþ karaõena ca dåraviùayagràhakatvàlocanasaükalpàdhyavasàyàbhimànàdayo bhavanti // PSBh_2.12:20 * kasmàt // PSBh_2.12:21 * dharmàdivacanàt // PSBh_2.12:22 * apica pràptiþ pràkàmyam ã÷itvaü va÷itvaü ca yatra kàmàvasàyitvamiti pa¤ca karaõaguõà bhavanti // PSBh_2.12:23 * ityevaü yadanyeùàm aõimàdyaùñaguõaü catuþùaùñivikalpaü dharmakàryam ai÷varyaü tadiha ÷àstre harùa iti saüj¤itam // PSBh_2.12:24 * teùu madam akurvan harùàpramàdã bhavati // PSBh_2.12:25 * dharmavidyàbalenety arthaþ // PSBh_2.12:26 * àha kutrasthasya te harùà abhivyajyante kãdç÷asya và // PSBh_2.12:27 * taducyate // PSBh_2.12:28 ********************************************** caryàyàü caryàyàm || PS_2.13 || * atra caryàyàü caryàyàm iti vãpsà // PSBh_2.13:1 * àha anirde÷àdiha vãpsà ekavacanadvivacanabahuvacaneùu bhavati // PSBh_2.13:2 * tatraikavacane tàvad bhavati // PSBh_2.13:3 * yasmàduktam / adya te rudhiraü tãvraü pibàmi puruùàdhama / vadedànãü susaürabdhaþ punargauriti gaur iti // PSBh_2.13:4 * iti // PSBh_2.13:5 * tathà dvivacane'pi bhavati / ubhau dhvajau vàtamalau ÷u÷ubhàte rathe rathe / saürabdhau paramakruddhau yudhi ghnantau parasparam // PSBh_2.13:6 * tathà bahuvacane'pi bhavati // PSBh_2.13:7 * yasmàduktam / puruùe puruùe buddhiþ sà sà bhavati ni÷cità / tuùyanti ca pçthak sarve te manuùyàstathà tathà // PSBh_2.13:8 * ityataþ saü÷ayaþ // PSBh_2.13:9 * ataþ kimekà cariþ uta caridvayam uta caribahutvamiti // PSBh_2.13:10 * ucyate ekà cariþ kriyàbahutve'pi bhavati // PSBh_2.13:11 * yathàyatane loke ca // PSBh_2.13:12 * tatràyatane snànahasitàdyàþ loke ca kràthanaspandanàdyàþ vidhikriyàþ ityevaü carikriyàtattvaü dçùñvà vãpsàrthenàbhihitaü caryàyàü caryàyàü kriyàyàmityarthaþ // PSBh_2.13:13 * tasmàt sakçduccàrità vãpsà bahuvacane'pi bhavati // PSBh_2.13:14 * vçkùabalivat // PSBh_2.13:15 * kiüca màhàtmyamiti caryottarasambandhàt kathyate ekà cariþ kriyàbahutve bhavati // PSBh_2.13:16 * kàryakaraõavi÷uddhilakùaõà harùà ityuktam // PSBh_2.13:17 * na ca vibhà kàryakaraõai÷varyàbhinive÷aþ ÷akyate kartumityato'vagamyate kàryakaraõavata÷carato mahimàno'bhivyajyanta ityarthaþ // PSBh_2.13:18 * àha apramattasyàcarataþ kà kàryaniùpattiþ // PSBh_2.13:19 * taducyate // PSBh_2.13:20 ********************************************** màhàtmyamavàpnoti || PS_2.14 || * màhàtmyaü nàma aryam aprakà÷avat // PSBh_2.14:1 * taduta yasya sàünidhyàd ayaü bràhmaõaþ paridçùñàrtho'pi bhåtvà duùñà÷vatararathasthànãyair dehendriyàdibhir apanãyate apahriyate tad amàhàtmyam // PSBh_2.14:2 * vidhiyogàbhinive÷àsàmarthyam adharmabalam // PSBh_2.14:3 * uktaü hi / hriyate buddhirmano'pi narasya dehendriyaiþ / amåóhasaüj¤o durdàntair duùñà÷vairiva sàrathiþ // PSBh_2.14:4 * màhàtmyamato viparãtam // PSBh_2.14:5 * yasya sàünidhyàd ayaü bràhmaõaþ snàna÷ayanànusnànàdikràthanaspandanàdhyayanadhyànasmaraõakaraõasamartho bhavati parayà ÷raddhayà yuktas tanmàhàtmyam // PSBh_2.14:6 * àha kiü taditi // PSBh_2.14:7 * ucyate yadetat prabhraùñasya tapaso vãryaü tapobalaü tapaþ÷aktis tanmàhàtmyam // PSBh_2.14:8 * kathaü gamyate // PSBh_2.14:9 * caryànantaroktatvàt // PSBh_2.14:10 * yadanantaraü yadavàpnoti tata eva tad àsàdayatãtyarthaþ // PSBh_2.14:11 * àha pràpnotãti astu pàñhaþ // PSBh_2.14:12 * labdhur bhaviùyatãtyucyate // PSBh_2.14:13 * avaramya kùaõagatiprãtipràptyarthatvàt tena vidhicaraõena rakùate harùavi÷eùàõàm abhiprãtivi÷eùaõam atigatisaüstavanàvàpti÷ ca // PSBh_2.14:14 * tasmàn mantrabalavad dharmabalamevàsya màhàtmyam avàpnotãtyarthaþ // PSBh_2.14:15 * àha kaþ so 'bhyupàyaþ // PSBh_2.14:16 * kàni và tàni dharmasàdhanàni yair harùotpattir màhàtmyalàbha÷ca bhavati // PSBh_2.14:17 * carikriyàõàü và katividho vibhàgaþ // PSBh_2.14:18 * dànàdãnàü và pårvoktànàü vi÷eùaõaü kimasti neti // PSBh_2.14:19 * ucyate'sti // PSBh_2.14:20 * yasmàdàha // PSBh_2.14:21 ********************************************** atidattam atãùñam || PS_2.15 || * atra kudànàni gobhåhiraõyasuvarõàdãni // PSBh_2.15:1 * kasmàt // PSBh_2.15:2 * anaikàntikànàtyantikasàti÷ayaphalatvàt kupathàdhvapravàdàc ca // PSBh_2.15:3 * tasmàdatra ati÷abdo vi÷eùaõam // PSBh_2.15:4 * atidànaü càtmapradànam // PSBh_2.15:5 * kasmàt // PSBh_2.15:6 * àtmanaþ dàtçtvàd bhåyo dànaprayojanàbhàvàt // PSBh_2.15:7 * sthàna÷arãrendriyaviùayàdyapràpakatvàt // PSBh_2.15:8 * aikàntikàtyantikarudrasamãpapràpter ekàntenaivànàvçttiphalatvàd asàdhàraõaphalatvàc càtmapradànam atidànam // PSBh_2.15:9 * tathà kuyajanàny agniùñomàdãni // PSBh_2.15:10 * kasmàt // PSBh_2.15:11 * saügrahapratigrahahiüsàdiyuktena ÷raveõàbhinirvçttidar÷anàt pattrãràtrijadevatàdisàdhàraõaphalatvàd anityasàti÷ayasaükãrõaphalatvàc ca kuyajanàny agniùñomàdãni // PSBh_2.15:12 * tasmàd atràti÷abdo vi÷eùaõam // PSBh_2.15:13 * atiyajanaü nàma yadàyatane loke và // PSBh_2.15:14 * tatràyatane snànahasitàdyà loke ca kràthanaspandanàdyà vidhikriyà // PSBh_2.15:15 * kasmàt // PSBh_2.15:16 * saügrahapratigrahahiüsàdirahitena krameõa sva÷arãrasamutthàbhiþ kàyikavàcikamànasikàbhirijyate yasmàt // PSBh_2.15:17 * ata÷cetyucyate atiyajanam // PSBh_2.15:18 * àha kiü dànaü yajanaü ca sàdhanadvayam evàtràti÷abdena vi÷iùñaü kartavyamiti // PSBh_2.15:19 * ucyate na // PSBh_2.15:20 * yasmàdàha // PSBh_2.15:21 ********************************************** atitaptaü tapastathà || PS_2.16 || * ati÷abdo vi÷eùaõe // PSBh_2.16:1 * nàyàntyàdhyàtmikàdhibhautikàdhidaivikàs teùàü sva÷àstroktena krameõa manasi saümatànàü matànàm anupàyataþ pratãkàram akurvatàü tapo niùpadyate // PSBh_2.16:2 * yatra tçtãyàyàm àtmasaüyogàn niùpadyate tat tapa ityarthaþ // PSBh_2.16:3 * tadà ÷ayanàrthe katham // PSBh_2.16:4 * tathàtitàpebhyo 'titapo niùpadyate tathà dànayajanàbhyàm apãti // PSBh_2.16:5 * tathà÷abdaþ sàdhanatrayopasaühàràrthaþ // PSBh_2.16:6 * yadà dadàti tadà yajati tapyati ca // PSBh_2.16:7 * yadàpi yajati tadà dadàti tapyati ca // PSBh_2.16:8 * yadà tapyati tadà dadàti yajati ca // PSBh_2.16:9 * evamàdidãkùàprabhçtir asya bràhmaõasya // PSBh_2.16:10 * ebhis tribhir upàyair gaïgàsrotovad dharmasyàyo 'dharmasya vyayo bhavati tadàtidànàdiniùpannena prakçùñena tapasà asya bràhmaõasya harùotpattirmàhàtmyalàbha÷ca sambhavatãtyarthaþ // PSBh_2.16:11 * àha atidànàdiniùpannena prakçùñena tapasàsya bràhmaõasya kà gatirbhavatãti // PSBh_2.16:12 * ucyate abhyudayakaivalyavyatirekeõa // PSBh_2.16:13 ********************************************** atyàgatiü gamayate || PS_2.17 || * atra ati÷abdo vi÷eùaõe // PSBh_2.17:1 * àï iti maryàdàyàü bhavati // PSBh_2.17:2 * katham adhyayanadhyànàdirahitamapi sàdhakaü tapo'tigatiü gamayati tadabhyàso haratyenam iti vacanàt // PSBh_2.17:3 * atigatiriti yogaparyàyaþ // PSBh_2.17:4 * kathaü gamyate // PSBh_2.17:5 * tapaþkàryatvàd ànantyabrahmasàyujyavat // PSBh_2.17:6 * sàükhyayogàbhyudayàdigativi÷eùavi÷eùitatvàd upariùñàd vartata ityarthaþ // PSBh_2.17:7 * tasmàt tapasaþ phalaü vi÷eùàrthamabhidhãyate yogo'tigatimiti // PSBh_2.17:8 * atigatimiti karma // PSBh_2.17:9 * gamayate // PSBh_2.17:10 * na tàvad gataþ gamiùyati kiütu gamayatãtyarthaþ // PSBh_2.17:11 * àha atidànàd yathàvat tapaso guõavacanaü kimasti neti // PSBh_2.17:12 * ucyate asti // PSBh_2.17:13 * yasmàdàha // PSBh_2.17:14 ********************************************** tasmàt || PS_2.18 || * iti // PSBh_2.18:1 * atra tasmàcchabdas tapaso guõavacane // PSBh_2.18:2 * tasmàdatidànàdiniùpanno dharmo'tyàgatiü gamayate nirati÷ayàü pràpayati // PSBh_2.18:3 * na sthàna÷arãrendriyaviùayàdipràptau // PSBh_2.18:4 * aikàntikàtyantikarudrasamãpapràpter ekàntenaivànàvçttiphalatvaü ca dçùñvà // PSBh_2.18:5 * ato bravãti tasmàditi // PSBh_2.18:6 * àha atyantatapaso guõavacanaü j¤àtvà kàraõaü ca sàdhakena kiü kartavyam // PSBh_2.18:7 * taducyate tadarthameva // PSBh_2.18:8 ********************************************** bhåyastapa÷caret || PS_2.19 || * atra bhåyaþ punaþsaüdhàne draùñavyaþ iùñàpårtavat // PSBh_2.19:1 * katham // PSBh_2.19:2 * harùeùv abhisaktasya muhårtamardhamuhårtaü và sàdhanebhyo vyucchedaü dçùñvà saüdhàne bhåyaþ÷abdo'bhihitaþ // PSBh_2.19:3 * tasmàdatra tapastadeva // PSBh_2.19:4 * niruktamasya pårvoktam // PSBh_2.19:5 * cared ityarjanam adhikurute // PSBh_2.19:6 * dharmànekasaü÷ayànyatvàc ca apunarukto'yaü cara÷abdo draùñavyaþ // PSBh_2.19:7 * àha yadyevaü tasmàducyatàü harùàõàü ko doùo'bhivyajyate // PSBh_2.19:8 * màhàtmyasya và ko guõaþ yasmàt tad gràhyamiti // PSBh_2.19:9 * taducyate kurute màhàtmyam // PSBh_2.19:10 * yasmàdàha // PSBh_2.19:11 ********************************************** nànyabhaktistu ÷aükare || PS_2.20 || * ayaü nakàro 'nyabhaktipratiùedhe // PSBh_2.20:1 * bhaktirbhàvanetyarthaþ // PSBh_2.20:2 * tu÷abdo vi÷eùaõe // PSBh_2.20:3 * katham // PSBh_2.20:4 * ye harùeùvabhisaktàþ dåùyataþ taskaratvamàpannàþ te vi÷eùeõa tu ÷aükaràd dårasthà bhavanti // PSBh_2.20:5 * ÷aükaraþ kasmàt // PSBh_2.20:6 * samastasukhanirvàõakaratvàc chaükaraþ // PSBh_2.20:7 * ÷aükare ityaupa÷leùikaü saünidhànam // PSBh_2.20:8 * ÷aükare bhàvanà kartavyà nànyatrety arthaþ // PSBh_2.20:9 * uktaü hi / karmaõà manasà vàcà yad a÷lakùõaü niùevate / tadabhyàso haratyenaü tasmàt kalyàõamàcaret // PSBh_2.20:10 * evamete mahàtmànaþ pràhur adhyàtmacintakàþ / yaccittas tanmayo bhàvo guhyametat sanàtanam // PSBh_2.20:11 * gacchaüs tiùñhan ÷ayàno và jàgrac caiva svapaüstathà / ÷aükare bhàvanàü kuryàd yadãcched yogamàtmanaþ // PSBh_2.20:12 * yasmàt kùayànte trailokyaü ÷aükare yàti saükùayam / tasmàt saüvartako dhàtà ÷aükarastvabhidhãyate // PSBh_2.20:13 * evaü ÷aükare bhàva upa÷leùitavyo nànyatrety arthaþ // PSBh_2.20:14 * evaü parisamàptiü kçtvà yuktaü vaktum // PSBh_2.20:15 ********************************************** atredaü brahma japet || PS_2.21 || * iti // PSBh_2.21:1 * asya pårvokto'rthaþ // PSBh_2.21:2 * àha dharmapariõàmakatvàt ÷aükaratvàt sukhada ã÷varo'bhihitaþ // PSBh_2.21:3 * athàntarasçùñyàü sukhaduþkhakàraõaü kiü bhavati dharmàdharmasattvarajovad uta neti // PSBh_2.21:4 * ucyate atra ya upàyaþ sukhadaþ tathà vakùyàmaþ yathàvàn yatra vyavasthite saüsàragate kàrye sa eva kàraõaü param // PSBh_2.21:5 * nanu koryakalavan niradhikàras tathà vakùyàmo vistara÷a÷ càsmin brahmaõi kàraõa÷aktiü vakùyàmaþ // PSBh_2.21:6 * ÷aktiü ca j¤àtvà yathà sàdhako'ùñabhir namaskàrairàtmànaü dadàti tathà vakùyàmaþ // PSBh_2.21:7 * ata idamàrabhyate // PSBh_2.21:8 ********************************************** vàmadevàya namo jyeùñhàya namo rudràya namaþ || PS_2.22 || * iti // PSBh_2.22:1 * prayogànyatvàt prayojanànyatvàc càpunaruktà vàmadevàdi÷abdà draùñavyàþ // PSBh_2.22:2 * atra vàmatvaü devatvaü jyeùñhatvaü rudratvaü ca pårvoktam // PSBh_2.22:3 * vàmadevajyeùñharudràyeti caturthã // PSBh_2.22:4 * nama ityàtmapradàne påjàyàü ca // PSBh_2.22:5 * sambhàvanànyatvàc càpunaruktàþ sarvanamaskàrà draùñavyàþ // PSBh_2.22:6 * àha kiü catuùkamevàtra kàraõe cintyate // PSBh_2.22:7 * nàmacatuùkàpade÷ena và nàmni namaskàro draùñavyaþ // PSBh_2.22:8 * ucyate na // PSBh_2.22:9 * yasmàdàha // PSBh_2.22:10 ********************************************** kàlàya namaþ || PS_2.23 || * atra kàla ityeùa mahe÷varaparyàyaþ kasmàt pårvottarasåtrasàmarthyàt // PSBh_2.23:1 * kàlayate yasmàt kùetrasàdhiniùñhàni sthànàni kalàdi÷arãrendriyaviùayàdibhyo viyogeneti tataþ kàlaþ // PSBh_2.23:2 * uktaü hi // PSBh_2.23:3 * brahmàdibhårjaparyantaü jagad etac caràcaram / yataþ kalayate rudraþ kàlaråpã tataþ smçtaþ // PSBh_2.23:4 * kàlyàn kalayate yasmàt kalàbhyaþ kàlaparyayàt / kalanàt kàlanàc càpi kàla ityabhidhãyate // PSBh_2.23:5 * evaü kàlo hi bhagavàn // PSBh_2.23:6 * kàlyàþ kùetraj¤àþ // PSBh_2.23:7 * sthànàni tu brahmendradevapitràdivacanàd bràhmaü pràjàpatyaü saumyam aindraü gàndharvaü yàkùaü ràkùasaü pai÷àcamiti // PSBh_2.23:8 * tathà bràhmaõa÷ådragomçgasarvabhåtakçtànnàdivacanàt tathà mànuùapa÷umçgapakùisarãsçpasthàvaràdãnàü grahaõam // PSBh_2.23:9 * tathà yoge÷varà deveùvantarbhåtàþ // PSBh_2.23:10 * kasmàt // PSBh_2.23:11 * dharmabàhulyàt // PSBh_2.23:12 * tathà nàrakàs tiryakùv antarbhåtàþ // PSBh_2.23:13 * kasmàt // PSBh_2.23:14 * adharmabàhulyàt // PSBh_2.23:15 * evaü sthànata÷caturda÷akaþ saüsàra ityupacaryate // PSBh_2.23:16 * eteùu kalàdivacanàn mahe÷varo nimittam // PSBh_2.23:17 * kasmàt // PSBh_2.23:18 * pårvottara÷arãreùu bhogalopàbhivyaktimàtratvàt // PSBh_2.23:19 * àdimàn saüsàro draùñavyaþ // PSBh_2.23:20 * tatphalabhoktçtvàt kàryakaraõayor anàditvàd anàdir akçtàbhyàgamàd ityetad bhagavatyabhyadhikatvaü ÷eùeùu ca puruùeùu nyånatvaü j¤àtvà yuktaü vaktuü kàlàya namaþ // PSBh_2.23:21 * atràpi kàlàya iti caturthã // PSBh_2.23:22 * nama ityàtmapradàne påjàyàü ca // PSBh_2.23:23 * sambhàvanànyatvàc càpunarukto'yaü namaskàro draùñavyaþ // PSBh_2.23:24 * àha atha sthàna÷arãrendriyaviùayàdãnàü kimeùa bhagavàn prabhuþ kartà bhavati neti // PSBh_2.23:25 * ucyate prabhuþ kartaiva // PSBh_2.23:26 * yasmàdàha // PSBh_2.23:27 ********************************************** kalavikaraõàya namaþ || PS_2.24 || * atra kalà nàma kàryakaraõàkhyàþ kalàþ // PSBh_2.24:1 * tatra kàryàkhyàþ pçthivyàpastejo vàyuràkà÷aþ // PSBh_2.24:2 * àkà÷aþ ÷abdaguõaþ // PSBh_2.24:3 * ÷abdaspar÷aguõo vàyustau ca råpaü ca tejasi / te rasa÷ca jale j¤eyàste ca gandhaþ kùitàv api // PSBh_2.24:4 * ÷abdaspar÷aråparasagandhàþ // PSBh_2.24:5 * tathà karaõàkhyàþ ÷rotraü tvak cakùuþ jihvà ghràõaü pàdaþ pàyuþ upasthaþ hastaþ vàk manaþ ahaükàraþ buddhir iti // PSBh_2.24:6 * tàsàü vikaraõo bhagavànã÷varaþ // PSBh_2.24:7 * kasmàt // PSBh_2.24:8 * dçkkriyà÷aktyorapratãghàtàt // PSBh_2.24:9 * vikaraõatvaü nàma sthàna÷arãrendriyaviùayàdisaünive÷ena vistaravibhàgavi÷eùata÷ca kàryakaraõàkhyàbhiþ kalàbhir dharmaj¤ànavairàgyai÷varyàdharmàj¤ànàvairàgyànai÷varyàdibhi÷ca kùetraj¤asaüyojanamityetad bhagavaty abhyadhikatvaü ÷eùeùu ca puruùeùu nyånatvaü j¤àtvà yuktaü vaktuü kalavikaraõàya namaþ // PSBh_2.24:10 * atràpi kalavikaraõàya iti caturthã / nama ityàtmapradàne påjàyàü ca // PSBh_2.24:11 * sambhàvanànyatvàc càpunarukto'yaü namaþ÷adaþ // PSBh_2.24:12 * àha kàlanavikaraõatvàd avàntarasçùñyàü karmakùaye vçttilàbhe càpekùate neti // PSBh_2.24:13 * dharmaj¤ànavairàgyai÷varyàdãnàü và kimeùa bhagavàn prabhurbhavati neti // PSBh_2.24:14 * ucyate prabhuþ // PSBh_2.24:15 * yasmàdàha // PSBh_2.24:16 ********************************************** balapramathanàya namaþ || PS_2.25 || * balaü nàma dharmaj¤ànavairàgyai÷varyàdharmàj¤ànàvairàgyànai÷varyàõi icchàdveùaprayatnàdãni vidyàvargaþ råpàõi // PSBh_2.25:1 * pra iti bhç÷àrthe kàmitvàkarùaõe ca // PSBh_2.25:2 * mathanatvaü nàma balavçttinirodhanam udadhimathanavat // PSBh_2.25:3 * na vàgnij¤ànàdãni durbalàni // PSBh_2.25:4 * yasmàduktam / na hy atejasvinà÷àya taijasàþ prabhavanti vai / balànyatibalànyasya na bhave'tibalàni vai // PSBh_2.25:5 * ityevaü bhagavatyabhyadhikatvaü ÷eùeùu puruùeùu nyånatvaü j¤àtvà yuktaü vaktuü balapramathanàya namaþ // PSBh_2.25:6 * atràpi balapramathanàya iti caturthã // PSBh_2.25:7 * nama ityàtmapradàne påjàyàü ca // PSBh_2.25:8 * sambhàvanànyatvàc càpunarukto'yaü namaskàro draùñavyaþ // PSBh_2.25:9 * àha keùàü kàlanavikaraõamathanàni karoti // PSBh_2.25:10 * taducyate bhåtànàm // PSBh_2.25:11 * yasmàdàha // PSBh_2.25:12 ********************************************** sarvabhåtadamanàya namaþ || PS_2.26 || * atra kalàvacane punaruktidoùàn na pçthivyàdiùu sarva÷abdaþ // PSBh_2.26:1 * kiü tu siddhe÷varavarjaü cetaneùveva sarvabhåta÷abdaþ // PSBh_2.26:2 * àha bhåtatvànupapatterna cetaneùu sarvabhåta÷abdaþ // PSBh_2.26:3 * taducyate damanàya // PSBh_2.26:4 * ÷amu damu upa÷ame // PSBh_2.26:5 * devamanuùyàdãnàü sthàna÷arãrendriyaviùayàdiùu yà ratiþ ra¤janàdhivàsanà tatsarvam antaradçùñyà sarvamã÷varakçtameva draùñavyamityetad bhagavatyabhyadhikatvaü ÷eùeùu ca puruùeùu nyånatvaü j¤àtvà yuktaü vaktuü sarvabhåtadamanàya namaþ // PSBh_2.26:6 * atràpi sarvabhåtadamanàya iti caturthã // PSBh_2.26:7 * nama ityàtmapradàne påjàyàü ca // PSBh_2.26:8 * sambhàvanànyatvàc càpunarukto'yaü namaskàro draùñavyaþ // PSBh_2.26:9 * àha kãdç÷e mahe÷vare kàlanàdi÷aktirucyate kiü sakale niùkale uta ubhayorapi // PSBh_2.26:10 * ucyate ubhayorapi // PSBh_2.26:11 * yasmàdàha // PSBh_2.26:12 ********************************************** mano'manàya namaþ || PS_2.27 || * atra manaþ÷abdenàntaþkaraõaü tattantratvàd udàharaõàrthatvàc ca manograhaõasya ubhayàtmakatvàc ca manasaþ sarvakaraõagrahaõànugrahaõàc ca kàryagrahaõamityataþ kàryakaraõàdhiùñhàtçtvàc ca sakala ityupacaryate // PSBh_2.27:1 * tathà caitàdç÷amanasaþ pratiùedhàdatra kàryakaraõarahito niùkalo bhagavàn amana ityucyate // PSBh_2.27:2 * tasmàt sakaletarànugràhakànàdi÷aktir vidyate // PSBh_2.27:3 * uktaü hi / apàõipàdodarapàr÷vajihvaþ atãndriyo vyàpisvabhàvasiddhaþ / pa÷yaty acakùuþ sa ÷çõotyakarõo na càstyabuddhaü na ca buddhirasti / sa vetti sarvaü na ca tasyàsti vettà tamàhuragryaü puruùaü mahàntam // PSBh_2.27:4 * ityetad bhagavatyabhyadhikatvaü ÷eùeùu ca nyånatvaü ca j¤àtvà yuktaü vaktuü mano'manàya namaþ // PSBh_2.27:5 * mano'manàya iti caturthã // PSBh_2.27:6 * namu ityàtmapradàne påjàyàü ca // PSBh_2.27:7 * sambhàvanànyatvàc càpunaruktàþ sarve namaþ÷abdà draùñavyàþ // PSBh_2.27:8 ********************************************** Pà÷upatasåtra, 3 avyaktaliïgã || PS_3.1 || * iti // PSBh_3.1:1 * atra akàro liïgavyaktatvaü pratiùedhati // PSBh_3.1:2 * avasitaprayojanaþ pårvoktair liïgopakaraõair anusnànanirmàlyaikavàsàdyaiþ prayojanair vinivçttair lokatas triùu snànaü kurvannapi // PSBh_3.1:3 * ùaóà÷ramaliïgànupalabdhàvanavadhçtoktaliïgavad avyaktàþ kriyàþ kàryàþ // PSBh_3.1:4 * àha kayà và maryàdayà kasmin và kàle sà kriyà kartavyà // PSBh_3.1:5 * tad ucyate // PSBh_3.1:6 ********************************************** vyaktàcàraþ || PS_3.2 || * atra vyakta÷abdo divasamadhikurute // PSBh_3.2:1 * vyaktàþ sphuñàþ prakà÷àþ // PSBh_3.2:2 * ahanãtyarthaþ // PSBh_3.2:3 * àï ity avamànàdiniùpattimaryàdàm adhikurute // PSBh_3.2:4 * càra iti kràthanàdãnàm udde÷aþ // PSBh_3.2:5 * tàn kràthanàdãn sàdhako nañadavasthito raïgaval laukikànadhijanya nàñakavad àcàrànàcarati karoti prayuïkta ityato'yaü vyaktàcàraþ // PSBh_3.2:6 * àha avyaktaliïgino vyaktàcàrasya kà kàryaniùpattiþ // PSBh_3.2:7 * taducyate avamànaþ // PSBh_3.2:8 * yasmàdàha // PSBh_3.2:9 ********************************************** avamataþ || PS_3.3 || * atra ava varjane // PSBh_3.3:1 * mànena teùàü liïgàcàraj¤ànavidhiviparãtapravçttiü dçùñvà sarvadoùaduùño'yamiti mànasàdhenàvamàne yo janaþ parivarjayatànyato 'yamabahumatatvaü pràpnoti // PSBh_3.3:2 * uktaü ca // PSBh_3.3:3 * amçtasyeva lipseta naiva mànaü vicakùaõaþ / viùasyeva jugupseta sanmànasya sadà dvijaþ // PSBh_3.3:4 * sukhaü hy avamataþ ÷ete sarvasaïgavivarjitaþ / doùàn parasya na dhyàyet tasya pàpaü sadà muniþ // PSBh_3.3:5 * àha keùvavyaktaliïginà vyaktàcàreõàvamatena bhavitavyamiti // PSBh_3.3:6 * taducyate // PSBh_3.3:7 ********************************************** sarvabhåteùu || PS_3.4 || * atra sarvabhåta÷abdo varõà÷ramiùu draùñavyaþ // PSBh_3.4:1 * kasmàducyate varõà÷ramiùviti // PSBh_3.4:2 * bhåteùu ityuktaü natu devatiryagyonimlecchàdiùu // PSBh_3.4:3 * kasmàt // PSBh_3.4:4 * vyaktàcàràvamànadànàdànavirodhàt // PSBh_3.4:5 * uktaü hi / dhanyo de÷o yatra gàvaþ prabhåtàþ medhyaü cànnaü pàrthivà dharma÷ãlàþ / puõyà nadyaþ sarvalokopabhogyàs tàüs tàn de÷ànsiddhikàmo vrajeta // PSBh_3.4:6 * bhåteùu iti sàmãpikaü saünidhànam // PSBh_3.4:7 * bhåtasamãpe bhåtàbhyà÷e bhåtànàmadhyakùa ityarthaþ // PSBh_3.4:8 * sàmãpikavyàkhyànenàvamànade÷àdispaùñataratvàd asya vidhyàcaraõam // PSBh_3.4:9 * asureùu ityàcaraõaj¤àpakàc ca // PSBh_3.4:10 * àha avamatena sarvabhåteùu kiü kartavyam // PSBh_3.4:11 * taducyate caritavyam // PSBh_3.4:12 * yasmàdàha // PSBh_3.4:13 ********************************************** paribhåyamàna÷caret || PS_3.5 || * atra pari sarvatobhàve // PSBh_3.5:1 * pagakùyàþ parãkùyà ityarthaþ // PSBh_3.5:2 * bhåya iti bahudhà // PSBh_3.5:3 * yaùñimuùñyàdibhiþ saüyojanaü paribhavaþ // PSBh_3.5:4 * kàyika ityarthaþ // PSBh_3.5:5 * màna iti sàdhakakàlakarmàbhidhàne // PSBh_3.5:6 * paribhåyamànenaiva // PSBh_3.5:7 * sa paribhavo daridrapuruùaràjàbhiùeka iva draùñavyaþ // PSBh_3.5:8 * kanakapàùàõavad indrakãlakavac ca bhavitavyam // PSBh_3.5:9 * cared ityarjanamadhikurute // PSBh_3.5:10 * dharmàrjane niyoge ca nindita iti garhitàbhyàkhyàne caritavyamityarthaþ // PSBh_3.5:11 * àha avamatasya paribhåyamànasyàcarataþ kiü tàpa÷àntireva uta ÷uddhir apyasti // PSBh_3.5:12 * ucyate asti // PSBh_3.5:13 * yasmàdàha // PSBh_3.5:14 ********************************************** apahatapàpmà || PS_3.6 || * bhavatãti vàkya÷eùo vacanàdhikàràd gamyate // PSBh_3.6:1 * atra apa varjane àghàte nà÷e ca // PSBh_3.6:2 * apahatà anyatanaùñà ityarthaþ // PSBh_3.6:3 * pàpmàno'tra dvividhàþ sulakùaõàþ duþkhalakùaõà÷ca // PSBh_3.6:4 * tatra sukhalakùaõàþ unmàdaþ madaþ mohaþ nidrà àlasyaü koõatà aliïgaþ nityamasadvàditvaü bahubhojanamityevamàdyàþ // PSBh_3.6:5 * tathà duþkhalakùaõàþ÷irorogadantarogàkùirogàdyàþ // PSBh_3.6:6 * evamete pàpmàna àtmagatàþ kàyakaraõeùv àdar÷apratiråpakavadabhivyaktàþ // PSBh_3.6:7 * kçtsnàþ apahatàþ pàpmànaþ so 'yamapahatapàpmà bhavatãtyarthaþ // PSBh_3.6:8 * àha kimavamànaþ paribhava÷ca kàyikaü mànasaü sàdhanadvayamevàsya pàpakùaya÷uddhihetuþ àhosvid vàcikamapyasti neti // PSBh_3.6:9 * ucyate yasmàdàha // PSBh_3.6:10 ********************************************** pareùàü parivàdàt || PS_3.7 || * atra parà nàma svaparasamayàdhikçtà ye avamànàdibhiþ saüyojayanti teùàm // PSBh_3.7:1 * pareùàm iti ùaùñhãbahuvacanam // PSBh_3.7:2 * àha svaparavàkyàvamànàdibhiþ ÷uddhirevàsya na tu vçddhiþ // PSBh_3.7:3 * sà ca sàdhakasya phalàbhidhànàd atidànàdiùvityucyate na pårvakçtasukçtadànavivakùayà // PSBh_3.7:4 * pari iti ca sarvatobhàve // PSBh_3.7:5 * vada vàdaþ // PSBh_3.7:6 * avyakto'yaü preto'yam unmatto'yaü måóho'yaü mårkho'yaü nidràviùño vàyuruddho'yaü duùkàmy asamyakkàrã asamyagvàdã ityevamugrairvacobhir abhighnantãti vàdàþ // PSBh_3.7:7 * vàdàd iti nimittapa¤camã draùñavyà // PSBh_3.7:8 * tasmàdavamànàdibhiþ paràn saüyojayatà svayamevàtmà saüyoktavyaþ // PSBh_3.7:9 * anyathà pà÷amàtraþ syàditi // PSBh_3.7:10 * pàpmanàü và jànapade÷àt saüdehaþ // PSBh_3.7:11 * kasya kàryaü pàpmanaþ // PSBh_3.7:12 * kathaü và teùàü kàryakaraõeùvabhivyaktànàü parasamutthairavamànàdibhirnirghàtanaü bhavati // PSBh_3.7:13 * taducyate // PSBh_3.7:14 * yasmàdàha // PSBh_3.7:15 ********************************************** pàpaü ca tebhyo dadàti || PS_3.8 || * atra pàpam ityadharmaparyàyaþ // PSBh_3.8:1 * tadyathà / àgo'paràgo musalaü duritaü duùkçtaü tarån / pàpaü pàpmànaü vçjinaü steyam // PSBh_3.8:2 * ityekàrthavàcakàþ ÷abdàþ // PSBh_3.8:3 * iha coktaü pàpamiti // PSBh_3.8:4 * pàpaü ca kasmàt // PSBh_3.8:5 * pàvakapàsakatvàt pàpam // PSBh_3.8:6 * pàvayati yasmàt ÷irorogadantarogàkùirogàdibhiþ pàtayati narakàdiùu pàsayati vàniùñàbhiþ kàryakaraõàkhyàbhiþ kalàbhiriti // PSBh_3.8:7 * ataþ pàvakapàtakapàsakatvàt pàpam // PSBh_3.8:8 * evaüca bãjàïkuravat pàpapàpmanàü hetuhetumattvopanayo draùñavyaþ // PSBh_3.8:9 * bãjapàpaprasavàþ pàpmàna ityarthaþ // PSBh_3.8:10 * tebhya iti caturthã sampradànàrthà // PSBh_3.8:11 * atha evamavamànàdibhiþ saüyojayanti tebhyo dadàti prayacchati saükràmayatãtyarthaþ // PSBh_3.8:12 * àha kimavamànàdibhiþ ÷uddhirevàsya na tu vçddhiriti // PSBh_3.8:13 * taducyate vçddhirapyasti // PSBh_3.8:14 * yasmàdàha // PSBh_3.8:15 ********************************************** sukçtaü ca teùàmàdatte || PS_3.9 || * atra su pra÷aüsàyàm // PSBh_3.9:1 * kçtam iti dharmaparyàyaþ // PSBh_3.9:2 * ca÷abdaþ ÷uddhisamuccayàrthaþ pårvadharmaniyogàrtha÷ca // PSBh_3.9:3 * teùàm iti // PSBh_3.9:4 * ye avamànàdibhiþ saüyojayanti teùàmityarthaþ // PSBh_3.9:5 * teùàmiti ùaùñhãgrahaõamanabhivyaktasya kçtsnasyàdànaj¤àpanàrtham // PSBh_3.9:6 * àdatte // PSBh_3.9:7 * à grahaõe // PSBh_3.9:8 * svàtmani karoti viùamaü và ihàturavadityarthaþ // PSBh_3.9:9 * àha atidànàdyatitapovad avamànàdisàdhanaü guõavacanaü kimasti neti // PSBh_3.9:10 * ucyate asti // PSBh_3.9:11 * yasmàdàha // PSBh_3.9:12 ********************************************** tasmàt || PS_3.10 || * iti / atra tasmàcchabdaþ avamànàdisàdhanaguõavacane // PSBh_3.10:1 * katham // PSBh_3.10:2 * yasmàdavamànàdibhiþ pàpapàpmanàü kùaye ÷uddhiþ sukçtàdàne ca vçddhirbhavati // PSBh_3.10:3 * yasmàc ca tanniùñhàlaukika÷arãrendriyaviùayàdipràpakaþ aikàntikàtyantikarudrasamãpapràptir ekàntenàtyantikã bhavati // PSBh_3.10:4 * ato bravãti tasmàditi // PSBh_3.10:5 * àha athaitad avamànàdisàdhanameva kartavyam // PSBh_3.10:6 * kiü và avyaktàvasthànaiva caritavyam // PSBh_3.10:7 * taducyate na // PSBh_3.10:8 * yasmàdàha // PSBh_3.10:9 ********************************************** pretavac caret || PS_3.11 || * atra puruùàkhyaþ pretaþ na mçtàkhyaþ // PSBh_3.11:1 * kasmàt // PSBh_3.11:2 * àcaraõopade÷àt // PSBh_3.11:3 * vad iti kiücidupamà // PSBh_3.11:4 * unmattasadç÷adaridrapuruùasnàtamaladigdhàïgena råóha÷ma÷runakharomadhàriõà sarvasaüskàravarjitena bhavitavyam // PSBh_3.11:5 * ato varõà÷ramavyucchedo vairàgyotsàha÷ca jàyate // PSBh_3.11:6 * prayojananiùpatti÷ca bhavati avamànàdi // PSBh_3.11:7 * cared ityàj¤àmadhikurute // PSBh_3.11:8 * dharmàrjane niyoge ca // PSBh_3.11:9 * saü÷ayànyatvàc càpunarukto'yaü cara÷abdo draùñavyaþ // PSBh_3.11:10 * àha carato'sya ke kriyàvi÷eùàþ // PSBh_3.11:11 * kà vàrthaniùpattiþ // PSBh_3.11:12 * àcàràõàü và ko vistàraþ // PSBh_3.11:13 * taducyate // PSBh_3.11:14 ********************************************** kràtheta và || PS_3.12 || * atra yadà pràptaj¤ànaþ kùãõakaluùa÷ca kçtàbhyanuj¤aþ tadà àcàryasakà÷àn niùkramyàgatya pratyagàraü nagaraü và pravi÷ya yatra laukikànàü samåhastatra teùàü nàtidåre nàtisaünikarùe yatra ca teùàü noparodho dçùñinipàta÷ca bhavati tatra hastya÷varathapadàtãnàü panthànaü varjayitvopavi÷ya nidràliïga÷ira÷calitajçmbhikàdãni prayoktavyàni // PSBh_3.12:1 * tatraivànenàsuptena supta iva bhavitavyam // PSBh_3.12:2 * tataþ pràõarecanasya vàyoþ kaõñhade÷e purupuru÷abdaþ kartavyaþ // PSBh_3.12:3 * tataste manasà và vàcà và nidràviùño'yamiti laukikàþ prapadyante paribhavanti ca // PSBh_3.12:4 * anenànçtàbhiyogenàsya yat teùàü sukçtaü tadàgacchati // PSBh_3.12:5 * asyàpi ca yat pàpaü tat tàn prati // PSBh_3.12:6 * evaü kràthanam iti kriyà // PSBh_3.12:7 * ita ity abhiyajana àj¤àyàü niyoge ca // PSBh_3.12:8 * và÷abdaþ kràthanaspandanàdivibhàge draùñavyaþ // PSBh_3.12:9 * àha avibhaktàbhidhànàdeva kràthanaspandanàdãnàü vibhàgasiddhiþ hasitàdivat // PSBh_3.12:10 * kasmàd bhàvivacanaü bhavati // PSBh_3.12:11 * ucyate pçthagabhidhàne satyapi hasitagãtançtyavat saüdehaþ // PSBh_3.12:12 * pçthagabhidhàne satyapi hasitagãtayoþ pçthak pçthak prayogaþ // PSBh_3.12:13 * atra vibhaktayostu gãtançtyayoþ // PSBh_3.12:14 * adhyayanayantraõayo÷ca // PSBh_3.12:15 * tasmàt pçthagabhidhànamanurato và vibhàge bhavatànyadoùaþ // PSBh_3.12:16 * tataþ kràthanakriyayàvamànàdiùu niùpanneùu kràthanàdi saüsçùñaü samutsçjya ÷ãghramutthàtavyam // PSBh_3.12:17 * yathà laukikànàü sampratyayo bhavati kimapyanena svapnàntare bhayaü dçùñamiti // PSBh_3.12:18 * ata utthàya ÷iraþpàõyàdãnàmanyatamaü spanditavyam // PSBh_3.12:19 * yasmàdàha // PSBh_3.12:20 ********************************************** spandeta và || PS_3.13 || * atra spandanamiti j¤ànecchàmadhikurute // PSBh_3.13:1 * kasmàt // PSBh_3.13:2 * j¤ànecchàprayatnapårvakaü ÷arãràvayavàþ spandayitavyàþ // PSBh_3.13:3 * draùñàro hi vàyusaüsçùño 'yamiti laukikàþ pratipadyante paribhavanti ca // PSBh_3.13:4 * anenànçtàbhiyogenàsya tatpuõyamàgacchati asyàpi ca yat pàpaü tàn gacchati // PSBh_3.13:5 * evaü spandanam iti kriyà // PSBh_3.13:6 * ita ity abhiyajana àj¤àyàü niyoge ca // PSBh_3.13:7 * evamàdisàdhane sati và vikalpe raudrãbahuråpãvat // PSBh_3.13:8 * avasthànakràthanotthànaspandanàdau và÷abdo draùñavyaþ // PSBh_3.13:9 * àha abhiprasthitasya dharmasàdhanaü kimasti neti // PSBh_3.13:10 * ucyate asti // PSBh_3.13:11 * yasmàdàha // PSBh_3.13:12 ********************************************** maõñeta và || PS_3.14 || * veti pàdavaikalyamadhikurute // PSBh_3.14:1 * maõñane ca prayukte vaktàro vadantyupahatam asya pàdendriyam // PSBh_3.14:2 * kçtsnasyà÷ubhasya ca vçttir asmi¤charãre upalabhyate // PSBh_3.14:3 * uktaü hi / dàridryaü vyàdhibhåyiùñhatà mårkhatvaü càråpatà bhraü÷atàpi / dehotpattirvarõahãne kule và pratyàde÷aþ karmaõàü duùkçtànàm // PSBh_3.14:4 * draùñàro hi upahatapàda iti prapadyante paribhavanti ca // PSBh_3.14:5 * anenànçtàbhiyogena yat teùàü sukçtaü tadasyàgacchati // PSBh_3.14:6 * asyàpi ca yat pàpaü tàn gacchati // PSBh_3.14:7 * evaü maõñanam iti kriyà // PSBh_3.14:8 * ita ityabhiyajane àj¤àyàü niyoge ca // PSBh_3.14:9 * và÷abdaþ kràthanaspandanamaõñanàdivibhàge draùñavyaþ // PSBh_3.14:10 * àha strãùvadhikàrikarmasàdhanaü kimasti neti // PSBh_3.14:11 * ucyate asti // PSBh_3.14:12 * yasmàdàha // PSBh_3.14:13 ********************************************** ÷çïgàreta và || PS_3.15 || * atra ÷çïgàraõamiti bhàvaprasàdamadhikurute // PSBh_3.15:1 * katham // PSBh_3.15:2 * strãjanasamåhasyànuparodhe nàtidåre nàtisaünikarùe adhidçùñinipàte sthitvaikàü råpayauvanasampannàü striyam adhikçtyàlocanasaükalpàdhyavasàyàbhimànàdayaþ prayoktavyàþ // PSBh_3.15:3 * ayuktà cecchàvaloke hi sati ke÷asaüyamanàdãni kàmaliïgàni prayoktavyàni // PSBh_3.15:4 * tataþ strãpuünapuüsakàdayo vaktàro vadantyabrahmacàrã kàmyayamiti // PSBh_3.15:5 * anenànçtàbhiyogenàsya yat teùàü sukçtaü tadàgacchati asyàpi yat pàpaü tat teùàü gacchatyeva // PSBh_3.15:6 * ÷çïgàraõam iti kriyà // PSBh_3.15:7 * ita ityabhiyajane àj¤àyàü niyoge ca và÷abdaþ kràthanaspandanamaõñana÷çïgàraõàdikriyàntaràõàü vikalpe // PSBh_3.15:8 * kriyànyatvàc càpunarukto'yaü và÷abdo draùñavyaþ // PSBh_3.15:9 * àha kràthanàdikriyàcatuùkaü yasya nàsti tasya sàmànyatvàt // PSBh_3.15:10 * uktaü hi / ye hi vai dãkùitaü yajamànaü pçùñhato'pavadanti te tasya pàpmànamabhivrajanti // PSBh_3.15:11 * pçùñhataþ padamagrataþ pàr÷vata÷ca yojyam // PSBh_3.15:12 * tasmàt kràtheta và spandeta và maõñeta và ÷çïgàreta và // PSBh_3.15:13 * kasmàt // PSBh_3.15:14 * atiyajanàdivi÷eùitatvàt // PSBh_3.15:15 * kasmàt // PSBh_3.15:16 * sarvaj¤avacanàd arthàvisaüvàditvàc ca lokàparigrahàbhàvaþ // PSBh_3.15:17 * àha kriyàcatuùkamevàtra kartavyamiti // PSBh_3.15:18 * ucyate na // PSBh_3.15:19 * yasmàdàha // PSBh_3.15:20 ********************************************** apitatkuryàt || PS_3.16 || * atra api÷abdaþ kràthanàdisarvakriyàsamuccayavacane // PSBh_3.16:1 * tad iti anaikànte // PSBh_3.16:2 * kuryàd iti ku÷alàü hàsavçttimadhikurute // PSBh_3.16:3 * yamànàmavirodhinàü ÷uviråpakàõàü dravyàõàü kàùñhaloùñàdãnàü grahaõadhàraõasaüspar÷anàdãni kartavyàni // PSBh_3.16:4 * tataste vaktàro vadanti asamyakkàrã ÷ucya÷ucyoþ kàryàkàryayor avibhàgaj¤a iti // PSBh_3.16:5 * anenànçtàbhiyogenàsya dharmàdharmayo÷ca hànàdàna÷uddhirbhavati // PSBh_3.16:6 * àha kiü kriyàpa¤cakamevàtra kartavyam // PSBh_3.16:7 * taducyate na // PSBh_3.16:8 * yasmàdàha // PSBh_3.16:9 ********************************************** apitadbhàùet || PS_3.17 || * atra api÷abdaþ sarvendriyavçttyapàdànasambhàvane // PSBh_3.17:1 * tad iti anaikànte // PSBh_3.17:2 * bhàùed iti vàkyavçttimadhikurute // PSBh_3.17:3 * itpadam apàrthakaü punaruktaü vyàhataü bhàùitavyamiti // PSBh_3.17:4 * tataste vaktàro vadanti asamyagvàdã vàcyàvàcyayor avibhàgaj¤a iti // PSBh_3.17:5 * anenànçtàbhiyogenàsya dharmàdharmayos tyàgàdàna÷uddhirbhavati // PSBh_3.17:6 * àha kiü hasitàdivad yathàpàñhakrameõaiva kràthanàdayaþ prayoktavyàþ // PSBh_3.17:7 * kiü và prayojanaü kartavyam // PSBh_3.17:8 * taducyate paribhavàdiniùpattyartham // PSBh_3.17:9 * yasmàdàha // PSBh_3.17:10 ********************************************** yena paribhavaü gacchet || PS_3.18 || * atra yacchabdaþ atikràntàpekùaõe vãpsàyàü ca // PSBh_3.18:1 * paribhavaþ pårvoktaþ // PSBh_3.18:2 * gacched ityavamànaparibhavaparivàdàþ pràptavyà ityarthaþ // PSBh_3.18:3 * evamatra vyaktàcàrasamàsoktànàü kràthanàdãnàmàcàràõàü vistaravibhàgavi÷eùopasaühàràdaya÷ ca vyàkhyàtà ityarthaþ // PSBh_3.18:4 * àha kiyantaü kàlaü paribhavàdayaþ pràptavyàþ // PSBh_3.18:5 * kãdç÷ena và // PSBh_3.18:6 * taducyate // PSBh_3.18:7 ********************************************** paribhåyamàno hi vidvàn kçtsnatapà bhavati || PS_3.19 || * atra pari sarvatobhàve // PSBh_3.19:1 * bhåya ityaneka÷o'vamànàdayaþ pràptavyàþ // PSBh_3.19:2 * màna ityasya pårvokto'rthaþ // PSBh_3.19:3 * hi÷abdaþ kçtsnatapautkarùe // PSBh_3.19:4 * utkarùàpekùo draùñavyaþ // PSBh_3.19:5 * vidyà nàma yà granthàrthavartipadàrthànàm abhivya¤jikà vipratvalakùaõà // PSBh_3.19:6 * nyàyàt padàrthànàm adhigatapratyayo làbhamalopàyàbhij¤aþ vidvànityucyate // PSBh_3.19:7 * kçtsnamiti prayogapràptau paryàptimadhikurute na tu harùàdipràptàv ityarthaþ // PSBh_3.19:8 * kçtsnatapàþ paryàptatapàþ sàdhaka ityarthaþ // PSBh_3.19:9 * bhavati iti bhåtàrthavàdo niþsaü÷ayam // PSBh_3.19:10 * yadà yamaniyameùu dçóho bhåtvà kràthanàdãn prayuïkte tadà kçtsnatapà bhavati // PSBh_3.19:11 * kçtsnasya tapaso lakùaõamàtmapratyakùaü veditavyam // PSBh_3.19:12 * evamadhyàyaparisamàptiü kçtvà yuktaü vaktum // PSBh_3.19:13 ********************************************** atredaü brahma japet || PS_3.20 || * iti // PSBh_3.20:1 * asya pårvokto'rthaþ // PSBh_3.20:2 * kiüpunastad brahmeti // PSBh_3.20:3 * taducyate // PSBh_3.20:4 ********************************************** aghorebhyaþ || PS_3.21 || * athavà brahmaõà saha brahmasambandho bhavati // PSBh_3.21:1 * katham // PSBh_3.21:2 * manograhaõàd råpàdivihãnà arthàþ // PSBh_3.21:3 * kiü tàni suråpàõi salakùaõàni vilakùaõàni uta salakùaõavilakùaõànãti // PSBh_3.21:4 * kiü parimitàni uta aparimitàni uta parimitàparimitàni // PSBh_3.21:5 * ucyate kàraõatvabahutvenoktasya bhagavato råpanànàtvaü vailakùaõyàvailakùaõyaü parimitàparimitatvaü cocyate aghorebhyaþ // PSBh_3.21:6 * akàro råpàõàü ghoratvaü pratiùedhati // PSBh_3.21:7 * aghoràõyati÷àntàni anugrahakaràõãtyarthaþ // PSBh_3.21:8 * ebhya ityaparimitàparisaükhyàtebhya ityarthaþ // PSBh_3.21:9 * àha kimetànyeva ebhya eva và // PSBh_3.21:10 * taducyate na // PSBh_3.21:11 * yasmàdàha // PSBh_3.21:12 ********************************************** atha ghorebhyaþ || PS_3.22 || * atra atha÷abdo ghoraråpopàdhiko draùñavyaþ ghoràõi a÷ivàni a÷àntàni ananugrahakàrãõãtyarthaþ // PSBh_3.22:1 * ebhya ityaparimitàparisaükhyàtebhya ityarthaþ // PSBh_3.22:2 * àha kimetànyeva dvisaüsthànasaüsthebhya eva và // PSBh_3.22:3 * ucyate yasmàdàha // PSBh_3.22:4 ********************************************** ghoraghoratarebhya÷ca || PS_3.23 || * atra ghora ityetad bhagavato nàmadheyam // PSBh_3.23:1 * dvitãyo ghora÷abdo råpeùu draùñavyaþ // PSBh_3.23:2 * tara vi÷eùaõe // PSBh_3.23:3 * ÷ànataràdivat // PSBh_3.23:4 * tebhyo ghorebhyo 'ghorebhya÷ca yànyanyàni pa÷ånàü sammohakaràõi tàni ghorataràõãtyarthaþ // PSBh_3.23:5 * ebhya ityaparimitàsaükhyàtebhya ityarthaþ // PSBh_3.23:6 * ca÷abdo ghoràghoraråpopasaühàre draùñavyaþ // PSBh_3.23:7 * etànyeva trisaükhyàni råpàõi nànyànãtyarthaþ // PSBh_3.23:8 * àha kutastàni råpàõi karoti // PSBh_3.23:9 * kutrasthàni và // PSBh_3.23:10 * taducyate // PSBh_3.23:11 ********************************************** sarvebhyaþ || PS_3.24 || * atra yàni råpakàraõe // PSBh_3.24:1 * sarvatvaü kasmàt // PSBh_3.24:2 * sarvatrànavakà÷adoùàt såcyagre dvinàbhãyabadaravat // PSBh_3.24:3 * kiütu kàraõa÷akter avyàhatatvàc ca // PSBh_3.24:4 * sarvatra tànãtyarthaþ // PSBh_3.24:5 * àha råpakaraõe karaõeùvasyàpratighàta iti kva siddham // PSBh_3.24:6 * taducyate iha // PSBh_3.24:7 * yasmàdàha // PSBh_3.24:8 ********************************************** ÷arvasarvebhyaþ || PS_3.25 || * atra ÷arva ityetad bhagavato nàmadheyam // PSBh_3.25:1 * ÷arvaþ kasmàt // PSBh_3.25:2 * vidyàdikàryasya ÷araõàccharva ityucyate // PSBh_3.25:3 * sarvaü vidyàdikàryaü rudrastham // PSBh_3.25:4 * sarvasmiü÷ca bhagavàü÷codakaþ kàraõatvena sarvatra // PSBh_3.25:5 * sarva÷abdaþ trisaükhyeùvapi eùu nirava÷eùavàcã draùñavyaþ // PSBh_3.25:6 * ebhya ityaparimitàsaükhyebhya ityarthaþ // PSBh_3.25:7 * àha athaitàü råpavibhåtiü j¤àtvà sàdhakena kiü kartavyam // PSBh_3.25:8 * taducyate // PSBh_3.25:9 ********************************************** namaste astu rudraråpebhyaþ || PS_3.26 || * atra nama ityàtmaprayukta ityarthaþ te iti kàraõàpade÷e // PSBh_3.26:1 * namastubhyaü namaste // PSBh_3.26:2 * athavà namaskàreõàtmànaü pradàya dharmapracayaparigrahamicchanti // PSBh_3.26:3 * atha katamo'yaü parigrahaþ // PSBh_3.26:4 * taducyate vi÷iùñe parigrahàt // PSBh_3.26:5 * taducyate 'tra rudra iti kàraõàpade÷e // PSBh_3.26:6 * rudrasya rudratvaü pårvoktam // PSBh_3.26:7 * råpàõi yàni ÷arãràõyutpàdayati tebhyo råpebhya ityarthaþ // PSBh_3.26:8 * atra råpavyapade÷ena råpiõi namaskàro draùñavyaþ // PSBh_3.26:9 * kasmàt // PSBh_3.26:10 * tadabhisaüdhiprayogàt // PSBh_3.26:11 * ÷ivapuri upasthànavat // PSBh_3.26:12 * ebhya iti // PSBh_3.26:13 * aparimitàsaükhyàtebhya ityarthaþ // PSBh_3.26:14 * råpanirde÷àrthànyatvàc ca punaruktàpunaruktàbhyàü ÷abdà draùñavyàþ // PSBh_3.26:15 ********************************************** Pà÷upatasåtra, 4 gåóhavidyà tapaànantyàya prakà÷ate || PS_4.1 || * guhå rakùaõe // PSBh_4.1:1 * rakùitavyà na prakà÷ayitavyetyarthaþ // PSBh_4.1:2 * gopanaü nàmàprakà÷anam // PSBh_4.1:3 * vidyà pårvoktà svaparànyaprakà÷ikà pradãpavat // PSBh_4.1:4 * liïgairgopyà råóhavidyà sàdhake ityarthaþ // PSBh_4.1:5 * àha gåóhavidye sàdhake kà kàryaniùpattiþ // PSBh_4.1:6 * taducyate tapaànantyàya prakà÷ate ityeùa pàñhaþ // PSBh_4.1:7 * athavà kuravonmahitavat tapo'nantyàya prakà÷ata ityeùa và pàñhaþ // PSBh_4.1:8 * tasmàdatra tapastadeva // PSBh_4.1:9 * niruktamasya pårvoktam // PSBh_4.1:10 * an ityapi niyogaparyàyaþ gamyate // PSBh_4.1:11 * tapaþkàryatvàd atigatisàyujyavat // PSBh_4.1:12 * àha kiü parimiteùvartheùvànantya÷abdaþ utàparimiteùu kiü và parimitàparimiteùviti // PSBh_4.1:13 * ucyate parimitàparimiteùvartheùu ànantya÷abdaþ // PSBh_4.1:14 * tatra tàvad ã÷varasyaikaika÷aþ parimiteùu teùveva vibhutvàd aparimiteùu tathà parimitàparimiteùvartheùu abhivyaktàsya ÷aktiþ // PSBh_4.1:15 * tasya ku÷alàku÷aleùu bhàveùv ànantya÷abdaþ // PSBh_4.1:16 * yasmàduktaü na caitàstanavaþ kevalaü mama iti // PSBh_4.1:17 * tathà rudraþ samudro hi ananto bhàskaro nabhaþ / àtmà brahma ca vàk caiva na ÷akyaü bhedadar÷anam // PSBh_4.1:18 * anàtmavidbhiradhyastàü païktiü yojanamàyatàm / vedavit punate pàrtha niyuktaþ païktimårdhani // PSBh_4.1:19 * tathà ca vedavit païktimàtmavit punate dvijaþ / ànantyaü punate vidvàn nàbhàtvaü yo na pa÷yati // PSBh_4.1:20 * ànantyàya iti caturthã tasmàt tapa etat na tu vidyà kàryà // PSBh_4.1:21 * prakà÷o nàma bhàvaprakà÷yam na tu pradãpavat // PSBh_4.1:22 * katham // PSBh_4.1:23 * yogàdhikçtasya pradãpasthànãtayamànaijasthànãyam àvàrakam abhibhåya prakà÷ate // PSBh_4.1:24 * cakùuþsthànãyayà vidyayà ku÷alavivekàdikàryaü màhàtmyàtigatiprakà÷apravçttismçtisàyujyasthityàdiprakà÷anaü tapaþkàryamityarthaþ evaü ca gupte bràhmaõe tapa ànantyàya prakà÷ata ityarthaþ // PSBh_4.1:25 * àha svabhàvaguptatvàd atãndriyàtmagatã vidyà gopyeti // PSBh_4.1:26 * taducyate avyaktapretàdyavasthànair liïgairgopyà ityarthaþ // PSBh_4.1:27 * àha kàni punastàni vidyàliïgàni yair guptair vidyà guptà bhavati // PSBh_4.1:28 * taducyate vratàdãni // PSBh_4.1:29 * yasmàdàha // PSBh_4.1:30 ********************************************** gåóhavrataþ || PS_4.2 || * atra gåóhaü pracchannam aprakà÷amityarthaþ // PSBh_4.2:1 * vrataü nàma yadàyatane snànahasitàdyaþ sàdhanavargastad vratam // PSBh_4.2:2 * kasmàt // PSBh_4.2:3 * sàkçtatvàd yasmàdayaü bràhmaõastathà prayuïkte yathà laukikànàü dharmasàdhanabhàvo na vidyata iti ato gåóhavrata iti // PSBh_4.2:4 * àha avyaktapretatvàdeva gåóhatvapràpteþ punaruktamiti // PSBh_4.2:5 * ucyate 'rthànyatvàd apunaruktam // PSBh_4.2:6 * tatràvasthànamàtram evàvyaktam // PSBh_4.2:7 * iha tu snànahasitàdigopanam // PSBh_4.2:8 * api ca tatra niùpannaü liïgam avyaktam // PSBh_4.2:9 * iha tu niùpattikàle ca gopanopade÷aþ // PSBh_4.2:10 * na vàvyaktapretatvaü và vidyàliïgam // PSBh_4.2:11 * ata÷càpunaruktam // PSBh_4.2:12 * tasmàd gåóhavratopade÷àya sthànàpade÷àpavàdàya sthàne vastavyam // PSBh_4.2:13 * snànahasitàdaya÷ca gåóhàþ kartavyàþ // PSBh_4.2:14 * evaü vidyà guptà bhavatãtyarthaþ // PSBh_4.2:15 * àha kiü vratamevaikaü vidyàliïgaü gopyam àhosvid anyadapyasti neti // PSBh_4.2:16 * ucyate 'sti // PSBh_4.2:17 * yasmàdàha // PSBh_4.2:18 ********************************************** gåóhapavitravàõiþ || PS_4.3 || * atra gåóhà guptà pracchannà aprakà÷etyarthaþ // PSBh_4.3:1 * pavitrà nàma satyà saüskçtà arghyahetuþ sampannà na tu viparãtetyarthaþ // PSBh_4.3:2 * sà gopyà // PSBh_4.3:3 * kimarthamiti cet // PSBh_4.3:4 * taducyate jàtij¤ànatapaþstavasåcanàrtham // PSBh_4.3:5 * yathà ÷aradaü kuraraþ såcayati // PSBh_4.3:6 * uktaü hi / ÷aradaü kuraraþ pràha vasantaü pràha kokilaþ / pràha varùà mayåra÷ca vàk pavitràha bràhmaõam // PSBh_4.3:7 * tathà / vàgeva hi manuùyasya ÷rutamàkhyàti bhàùità / dãpayantã yathà sarvaü prabhà bhànumivàmalà // PSBh_4.3:8 * ato jàtij¤ànatapaþstavà bhavanti // PSBh_4.3:9 * stavite càvasànàdimattvayoþ puõyapàpakùayavçddhyorabhàvaþ // PSBh_4.3:10 * ata etaduktaü gåóhapavitravàõiriti // PSBh_4.3:11 * àha kiü vrataü vàõã ca dvayamevàtra gopyam àhosvid anyadapyasti neti // PSBh_4.3:12 * ucyate asti // PSBh_4.3:13 * yasmàdàha // PSBh_4.3:14 ********************************************** sarvàõi dvàràõi pidhàya || PS_4.4 || * iti // PSBh_4.4:1 * atra sarva÷abdo dvàraprakçter nirava÷eùavàcã draùñavyaþ // PSBh_4.4:2 * dvàràõi kràthanàdãni // PSBh_4.4:3 * dvàràõi ca kasmàt // PSBh_4.4:4 * dharmàdharmayor àyavyayahetutvàd dvàràõi // PSBh_4.4:5 * dvàràõãti bahuvacanaü vij¤ànayantrendriyavat // PSBh_4.4:6 * pidhàya iti pràksàdhanaprayogamadhikurute // PSBh_4.4:7 * katham // PSBh_4.4:8 * asthànakàlade÷akriyàprayogaprayojanàntaràõi vidhivad vivecya yadà samyaï màyayà saünàdyabhedakrameõa prayuktàni tadà pihitàni bhavantãtyarthaþ // PSBh_4.4:9 * àha kena tàni pidheyàni // PSBh_4.4:10 * taducyate // PSBh_4.4:11 ********************************************** buddhyà || PS_4.5 || * yasmàdasya ÷rotrendriyavat pidhàyeti samyag j¤ànaprayoge sarvaj¤ena bhagavatà vidyànugçhãtayà buddhyà pidhànamuktaü tasmàdatra karaõàkhyà buddhyeti na j¤ànàkhyà // PSBh_4.5:1 * kathaü gamyate // PSBh_4.5:2 * buddhyeti tçtãyàprayogàt // PSBh_4.5:3 * bhasmanà snànavat // PSBh_4.5:4 * na j¤ànàkhyà // PSBh_4.5:5 * yasya vij¤ànàkhyà buddhirna j¤ànàkhyà kathaü gamyate // PSBh_4.5:6 * tasya pràg j¤ànotpatter acetanapuruùastasya hy aj¤ànàd asaübodhyaþ syàt // PSBh_4.5:7 * tasmàdatra trikaü cintyate pidhàtà pidhànaü pidheyamiti tatra pidhàtà sàdhakaþ // PSBh_4.5:8 * pidhànamasya vidyànugçhãtà buddhiþ // PSBh_4.5:9 * pidheyaü vrataü vàõã dvàràõi ceti // PSBh_4.5:10 * kramavçttitvàc ca buddhereva prayuïkte ÷eùàõy akartçtvenaivàprayuktàni // PSBh_4.5:11 * tadà pihitàni bhavantãtyarthaþ // PSBh_4.5:12 * atredaü vidyàj¤ànaprakaraõaü parisamàptamiti // PSBh_4.5:13 * àha kimavyaktapreta ityavasthànadvayamevàtra kartavyam // PSBh_4.5:14 * vàgàdãni và gopàyitvà sàdhakena kiü kartavyam // PSBh_4.5:15 * ucyate // PSBh_4.5:16 ********************************************** unmattavadeko vicareta loke || PS_4.6 || * atra buddhyà antaþkaraõànàü ÷rotràdãnàü ca bàhyànàü vçttivibhramaþ kartavyo'sati viùaye viùayagrahaõam // PSBh_4.6:1 * atra / pa¤conmàdàþ samàkhyàtà vàtapittakaphàtmakàþ / caturthaþ saünipàtastu abhighàtastu pa¤camaþ // PSBh_4.6:2 * evaü grahabahutve sati yo 'yaü vàtapitta÷leùmaõàü samåhaþ sàünipàtiko'yaü mahàgrahaþ // PSBh_4.6:3 * evaü sàdhanaprayogaþ kartavyaþ // PSBh_4.6:4 * tatra yadi ka÷cid j¤ànajij¤àsanàrthaü dayàrtham anugrahàrthaü và pçcchati taü nivartayitvà bråyàt samayataþ pravi÷asveti // PSBh_4.6:5 * tato dvàreõa pravi÷ya viparãtam aviparãtaü và yadi ka÷cid bråyàt ko bhavàniti tato vaktavyaü màhe÷varo'haü kaumàro 'hamiti duratyayaü kçtaü ca mamàneneti // PSBh_4.6:6 * tato jighàüsanàrthaü mayà spçùño na tu viùayakrãóàrthaü và // PSBh_4.6:7 * tataþ parivarjayati ityevaü laukikaparãkùakàõàü sammohanàrtham uktam unmattavad iti // PSBh_4.6:8 * kiücidunmattapretavat tasyàntaþkaraõàdivçttivibhramamàtraü parigçhyate // PSBh_4.6:9 * eka ity asaüvahatà cintyate // PSBh_4.6:10 * ekenetarebhyo vicchinnenàsahàyenety arthaþ àha ekena kiü kartavyamiti // PSBh_4.6:11 * ucyate vihartavyam // PSBh_4.6:12 * yasmàdàha vicareta // PSBh_4.6:13 * atra virvistare // PSBh_4.6:14 * caretyàrjanam adhikurute dharmàrjane // PSBh_4.6:15 * ãta ityàj¤àyàü niyoge ca // PSBh_4.6:16 * vistaraniyoga vi÷eùata÷ca vihartavyamityarthaþ // PSBh_4.6:17 * àha kva vihartavyamiti // PSBh_4.6:18 * ucyate loke // PSBh_4.6:19 * trivarõà÷ramiùu lokasaüj¤à na tu brahmalokàdiùu // PSBh_4.6:20 * kasmàt // PSBh_4.6:21 * utkçùñeùv asaübhavàt // PSBh_4.6:22 * loke iti sàmãpikaü saünidhànam // PSBh_4.6:23 * paravarõà lokàsteùu tadadhyakùeùu vihartavyamityarthaþ // PSBh_4.6:24 * àha kàü vçttimàsthàya loke vihartavyam sarvabhakùameva // PSBh_4.6:25 * ucyate na // PSBh_4.6:26 * yasmàdàha // PSBh_4.6:27 ********************************************** kçtànnamutsçùñam upàdadãta || PS_4.7 || * atra kçtagrahaõàdakçtànàü bãjakàõóaphalàdãnàü pratiùedhaþ // PSBh_4.7:1 * kçtaü bhinnodbhinnàdyaü tad bhaikùam utsçùñaü yathàlabdhaü vidhinà pràptamupayojyam // PSBh_4.7:2 * atra kçtagrahaõàdakçtapratiùedhaþ akçtapratiùedhàc ca kçtsnà hiüsà tantre pratiùiddhà draùñavyà // PSBh_4.7:3 * àha kiü tat kçtaü nàma buddhighañàdyam // PSBh_4.7:4 * taducyate na // PSBh_4.7:5 * yasmàdàha annam // PSBh_4.7:6 * tatrànnavacanàd anannapratiùedhaþ // PSBh_4.7:7 * tac ca dviyoni indràbhiùiktam indriyàbhiùiktaü ca tatrendràbhiùiktaü vrãhiyavàdyam // PSBh_4.7:8 * indriyàbhiùiktaü tu màüsam // PSBh_4.7:9 * tat pa¤cavidham bhakùyaü bhojyaü lehyaü peyaü coùyamiti // PSBh_4.7:10 * tathà ùaórasaü madhuràmlalavaõatiktakañukaùàyam iti // PSBh_4.7:11 * àha tasya kçtànnasyàrjanaü kutaþ kartavyam // PSBh_4.7:12 * taducyate utsçùñam // PSBh_4.7:13 * atrotsçùñagrahaõàd bhaikùayathàlabdhapratiùedhaþ // PSBh_4.7:14 * kiü kàraõam // PSBh_4.7:15 * sånàdidoùaparihàràrthatvànnasteyapratigrahàdidoùàt // PSBh_4.7:16 * tac ca trividhamutsçùñam // PSBh_4.7:17 * tad yathà nisçùñaü visçùñam atisçùñamiti // PSBh_4.7:18 * tatra sanimittaü parityaktamannaü pànaü và tan nisçùñam // PSBh_4.7:19 * gobràhmaõàdinimittaü tyaktaü visçùñam // PSBh_4.7:20 * atisçùñam anyataþ parityaktam // PSBh_4.7:21 * dayàrtham ànç÷aüsàrthaü và yadi ka÷cid dadyàt tadapi gràhyameva // PSBh_4.7:22 * àha anena sàdhakena kiü kartavyamiti // PSBh_4.7:23 * ucyate upayoktavyam // PSBh_4.7:24 * yasmàdàha upàdadãta atropety abhyupagame // PSBh_4.7:25 * atyantàsanmànasayantrasthenetyarthaþ // PSBh_4.7:26 * àdadãta ityupayoge grahaõe ca vivakùitasåtragrahaõe tvàvad bhavati // PSBh_4.7:27 * taduktam / saücitvà naramevainaü kàmànàmavitçptikam / vyàghraþ pa÷umivàdàya mçtyuràdàya gacchati // PSBh_4.7:28 * iti // PSBh_4.7:29 * upayoge'pi nàthakaõàdavatsam // PSBh_4.7:30 * tasmàdupayoktavyamiti // PSBh_4.7:31 * ãta ityàj¤àyàü niyoge ca // PSBh_4.7:32 * tadutsçùñaü vidhipràptamupayoktavyam // PSBh_4.7:33 * anyathà hi vidhivyapetena krameõa vçttyarjanaü na kartavyamityarthaþ // PSBh_4.7:34 * àha vratàdãni gopayitvà samyaksàdhanaprayoge utsçùñopayoge ca vartataþ ke vàrthà niùpadyante // PSBh_4.7:35 * asanmànaprakaraõasya và parisamàptiþ kimasti neti // PSBh_4.7:36 * ucyate asti // PSBh_4.7:37 * yasmàdàha // PSBh_4.7:38 ********************************************** unmatto måóha ityevaü manyante itare janàþ || PS_4.8 || * atra unmattaþ sa eva // PSBh_4.8:1 * niruktamasya pårvoktam måóha iti // PSBh_4.8:2 * muhu aparij¤àne // PSBh_4.8:3 * avyakto'yaü preto'yam unmatto'yaü måóho'yaü mårkho'yamiti vaktàro vadantãtyarthaþ // PSBh_4.8:4 * iti÷abdo'rthànàü nirvacanatvàt prakaraõaparisamàptyarthaþ // PSBh_4.8:5 * evaü yasmàd avasthànakàlade÷akriyàprayogaprayojanagopanavasatyarthakçtsnatapàüsi ca vyàkhyàtàni // PSBh_4.8:6 * evam ityatikràntàpekùaõe // PSBh_4.8:7 * manyate ityavadhàraõe // PSBh_4.8:8 * itare iti gçhasthabrahmacàrivànaprasthabhikùupàùaõóinàü brahmacaryàdhikçtànàü grahaõam // PSBh_4.8:9 * janà iti // PSBh_4.8:10 * janã pràdurbhàve // PSBh_4.8:11 * janà iti varõà÷ramiõàü janànàm adhikçtànàü grahaõam uktaü hi / janena hi jano jàtaþ janaü janayase jana / janaü ÷ocasi nàtmànaü màtmànaü ÷oca mà janam // PSBh_4.8:12 * ityevaü vaktàro vadantãtyarthaþ // PSBh_4.8:13 * atredam àdhikàrikam asanmànacariprakaraõaü samàptam // PSBh_4.8:14 * àha vratàdãni gopayitvà samyaksàdhanaprayoge utsçùñopayoge ca tataþ ko guõaþ yaü guõaü j¤àtvà avyaktapretonmattàdyà vàdà niùpàdyà iti // PSBh_4.8:15 * taducyate taü guõaü j¤àtvà vakùyàmaþ // PSBh_4.8:16 * api ca avyaktapretonmattàdyaü bràhmaõakarmaviruddhaü kramaü dçùñvà yàvadayaü ÷iùyaþ enamarthaü na bravãti tattasya hçdistham a÷aïkitam upalabhyottaraü bråma iti kçtvà bhagavànidaü såtramuvàca // PSBh_4.8:17 ********************************************** asanmàno hi yantràõàü sarveùàmuttamaþ smçtaþ || PS_4.9 || * atra akàro mànapratiùedhe // PSBh_4.9:1 * màno'tra dvividhaþ // PSBh_4.9:2 * jàtyabhimàno gçhasthàbhimàna÷ca // PSBh_4.9:3 * tatra jàtyabhimàno nàma bràhmaõo'hamiti // PSBh_4.9:4 * påjyatvàd årdhvagamanàdãnàü kàryàõàm ucchritatvàt trayàõàmapi varõànàmupade÷ena gurutvàd yaj¤akartçtvàt trailokyasthitihetoþ bràhmaõo'hamiti prathamo màno jàtyutkarùàt // PSBh_4.9:5 * tathà bràhmaõànàmapi gçhasthàdãnàü påjyatvàt tatkçtamàna÷ca // PSBh_4.9:6 * etac ca mànadvayamavyaktaliïgavacanàt pratiùiddham // PSBh_4.9:7 * tathà vittaü bandhurya÷aþ karma vidyà bhavati pa¤camã / etàni mànyasthànàni garãyo yadyaduttaram // PSBh_4.9:8 * etàni caikavàsaþpretàcaraõagåóhavratopade÷inà såtrataþ pratiùiddhànãtyato màno na kartavyaþ // PSBh_4.9:9 * san iti pra÷aüsàyàmastitve ca // PSBh_4.9:10 * agre tadasanmànacariprakaraõavi÷iùñaü ca // PSBh_4.9:11 * hi÷abdo 'yamuttamotkarùàpekùo draùñavyaþ // PSBh_4.9:12 * yantràõi agniùñomàdãni màsopavàsàdãni ca gçhasthàdãnàü ÷uddhivçddhikaràõi // PSBh_4.9:13 * yantràõi ca kasmàt // PSBh_4.9:14 * yantraü karmàdayaþ // PSBh_4.9:15 * yasmàd ayantrà laukikà amaryàdàvasthà bhavantãtyato yantràõàm // PSBh_4.9:16 * yantràõàm iti ùaùñhãbahuvacanam // PSBh_4.9:17 * àha bahuvacanaprayogàt saüdehaþ atha kiyatàü yantràõàm // PSBh_4.9:18 * taducyate sarveùàm // PSBh_4.9:19 * atra sarveùàm itya÷eùàõàmityarthaþ // PSBh_4.9:20 * sarveùàmiti ùaùñhãbahuvacanam // PSBh_4.9:21 * àha ùaùñhyàþ sàkàïkùatvàt saüdehaþ // PSBh_4.9:22 * teùàü kàraõàtmàno vartante // PSBh_4.9:23 * taducyate uttamaþ // PSBh_4.9:24 * atrottama iti ÷reùñhatve paramavi÷uddhityàgàdànabhàvàdiùu // PSBh_4.9:25 * uktaü hi / vareõyaþ sattamo mukhyo variùñhaþ ÷obhano'thavà / uttama÷càparàrdha÷ca svarthaþ ÷reùñhàrthavàcakàþ // PSBh_4.9:26 * ÷reùñhaþ // PSBh_4.9:27 * iha coktam uttama iti // PSBh_4.9:28 * àha asanmànaþ sarvayantràõàmuttama iti kva siddham // PSBh_4.9:29 * ucyate iha // PSBh_4.9:30 * yasmàdàha smçtaþ // PSBh_4.9:31 * atra smçta ityuktaparyàyaþ mahe÷vareõoktaü proktaü kathitaü varõitamityarthaþ // PSBh_4.9:32 * vi÷iùñaþ kasmàt // PSBh_4.9:33 * sarvaj¤avacanàd avisaüvàditvàc ca // PSBh_4.9:34 * nahi pratyakùadar÷inàü vacanàni visaüvadantãtyarthaþ // PSBh_4.9:35 * àha asmin krame uttamatvena vyàkhyàyamànaü ka àdyaþ ÷odhakaþ // PSBh_4.9:36 * kena và idaü vidhànaü cãrõam // PSBh_4.9:37 * àcaratà và kiü phalaü pràptam // PSBh_4.9:38 * so 'smatpratyayàrtham vàcyaþ // PSBh_4.9:39 * taducyate // PSBh_4.9:40 ********************************************** indro và agre asureùu pà÷upatamacarat || PS_4.10 || * atra devatànàü ràjà indraþ // PSBh_4.10:1 * kathaü gamyate asureùvàcaraõavacanàt // PSBh_4.10:2 * bràhmaõa÷càyamindraþ ÷reùñhaþ // PSBh_4.10:3 * såtre bràhmaõagrahaõàt ÷ådrapratiùedhàc ca // PSBh_4.10:4 * idi paramai÷varye dhàtuþ tasyendraþ // PSBh_4.10:5 * indra utkçùñaþ ÷reùñhaþ devagandharvayakùaràkùasapitçpi÷àcàdãnàü ÷reùñho na tu brahmàdãnàm // PSBh_4.10:6 * kiü tu svargiõàü madhye ai÷varyeõa vidyayà àj¤ayà cety ataþ ÷reùñhatvàd indraþ // PSBh_4.10:7 * và÷abdaþ sambhàvane // PSBh_4.10:8 * anyairapi deva÷reùñhairidaü vidhànamàcãrõam // PSBh_4.10:9 * kutastarhi yuùmadàdibhir manuùyamàtraiþ // PSBh_4.10:10 * tasmàt saübhàvyo'yamarthaþ // PSBh_4.10:11 * àha kadà cãrõamiti // PSBh_4.10:12 * ucyate 'gre // PSBh_4.10:13 * atràgra iti pårvakàlamadhikurute // PSBh_4.10:14 * ku÷ike÷ànasambandhàt pràk // PSBh_4.10:15 * prathamam amarai÷cãrõam // PSBh_4.10:16 * kçtatretàdvàparàdiùu yugeùvityarthaþ // PSBh_4.10:17 * àha keùvàcãrõamiti // PSBh_4.10:18 * ucyate asureùu // PSBh_4.10:19 * atràsurà nàma suretaràþ steyayuktàþ // PSBh_4.10:20 * pràõàpaharaõàd và asuràþ prajàpatiputrà vij¤eyàþ // PSBh_4.10:21 * asureùviti sàmãpikaü saünidhànam // PSBh_4.10:22 * asurasamãpe asuràbhyà÷e asuràõàmadhyakùa ityarthaþ // PSBh_4.10:23 * àha kiü taditi // PSBh_4.10:24 * ucyate pà÷upatam // PSBh_4.10:25 * atra pa÷upatinoktaparigrahàdhikàreùu vartata iti pà÷upatam // PSBh_4.10:26 * pa÷upatirvàsmin cintyata iti pà÷upatam // PSBh_4.10:27 * pa÷upatipràpakatvàd và pà÷upatam // PSBh_4.10:28 * pà÷upatamiti samastasya sampårõasya vidhànasyaitad grahaõam // PSBh_4.10:29 * kasmàt // PSBh_4.10:30 * vyaktaliïgapårvakatvàd avyaktàdikramasya // PSBh_4.10:31 * tasmàt kçtsnamidameva vidhànamàcãrõamindreõa duþkhàntàrthinà ÷uddhivçddhyartham // PSBh_4.10:32 * dharmabàhulyàt suràõàü bhuvyàcãrõam // PSBh_4.10:33 * acarad ityatãtaþ kàlaþ // PSBh_4.10:34 * atãte kàle cãrõavàn ityarthaþ // PSBh_4.10:35 * àha indreõàsureùvàcaratà kiü phalaü pràptam // PSBh_4.10:36 * taducyate // PSBh_4.10:37 ********************************************** sa teùàmiùñàpårtamàdatta || PS_4.11 || * sa itãndragrahaõam teùàm ityasuranirde÷aþ // PSBh_4.11:1 * iùñàpårtam iti dvaüdvasamàsaþ // PSBh_4.11:2 * iùñaü ca pårtaü ceùñàpårtam tatra yan mantrapårvakeõa vidhinà dattaü hutaü stutyàdiniùpannaü sukçtaü tad iùñam // PSBh_4.11:3 * yad amantrapårvakeõaiva tat pårtam // PSBh_4.11:4 * indreõàsurebhyaþ kenopàyena dattamiti // PSBh_4.11:5 * ucyate // PSBh_4.11:6 ********************************************** màyayà sukçtayà samavindata || PS_4.12 || * kràthanaspandanàdiprayogaiþ dhikkçtasya nidràviùño vàyusaüspçùño mandakàrã asamyakkàrã asamyagvàdãti yo 'yaü duùña÷abdo 'bhiyoga÷abda÷ca niùpadyate tasminn ançte màyàsaüj¤à // PSBh_4.12:1 * mànasakàyikàbhiyoge ca // PSBh_4.12:2 * màyayà iti tçtãyà // PSBh_4.12:3 * sukçtayà iti // PSBh_4.12:4 * su pra÷aüsàyàm tayà sukçtayà samyak prayuktayeti sàdhakasàdhanapràdhànyam // PSBh_4.12:5 * avindata iti pràptau pràdhànye ca // PSBh_4.12:6 * sa teùàm iùñàpårtam àdatteti // PSBh_4.12:7 * uktaü hi / àkro÷amàno nàkro÷enmanyureva titikùati / sa teùàü duùkçtaü dattvà sukçtaü càsya vindati // PSBh_4.12:8 * àha uttama indraþ // PSBh_4.12:9 * sa teùàmiùñàpårtam ityukte paràpade÷enàsya vçttir nirguõãkçtà // PSBh_4.12:10 * athàtmàpade÷o'tra kimasti neti // PSBh_4.12:11 * ucyate asti // PSBh_4.12:12 * yasmàdàha // PSBh_4.12:13 ********************************************** nindà hy eùànindà tasmàt || PS_4.13 || * atràvamànaparibhavàdyà nindà // PSBh_4.13:1 * kutsà garhà ityarthaþ // PSBh_4.13:2 * ÷abdo nindottamotkarùopakùepe draùñavyaþ // PSBh_4.13:3 * uttamàdhikàràd gamyate // PSBh_4.13:4 * eùà ityatikràntàpekùaõe // PSBh_4.13:5 * avamànaparibhavaparivàdàdyà nindetyarthaþ // PSBh_4.13:6 * anindà ityakàro ninditatvaü pratiùedhati // PSBh_4.13:7 * anindà akutsà agarhà ityarthaþ // PSBh_4.13:8 * atra tasmàcchabdaþ pårvottaraü càpekùate // PSBh_4.13:9 * tatra pårvàkàïkùàyàü tàvat kçtsnà nindàprakaraõaguõavacane // PSBh_4.13:10 * yasmàd indrasyàpi ÷uddhivçddhikàriõã àtmàpade÷ena paràpade÷ena ca bhagavatà asanmànacarir guõãkçtà tasmàdityarthaþ // PSBh_4.13:11 * àha niràkàïkùànirde÷àt saüdeho yathà yathà varõitaü tathà tathà ca vyàkhyàtam // PSBh_4.13:12 * nindàyà aninditatvaü guõaü j¤àtvà sàdhakena kiü kartavyam // PSBh_4.13:13 * taducyate // PSBh_4.13:14 ********************************************** nindyamàna÷caret || PS_4.14 || * atra nindà pårvoktà // PSBh_4.14:1 * nindyamànenaiva nindàyàþ vartamànakàla ityarthaþ // PSBh_4.14:2 * cared ity àrjanam adhikurute // PSBh_4.14:3 * dharmàrjane niyoge ca // PSBh_4.14:4 * saü÷ayànyatvàc càpunarukta÷ cari÷abdo draùñavyaþ // PSBh_4.14:5 * atredam ànuùaïgikam asanmàrgacariprakaraõaü parisamàptam // PSBh_4.14:6 * àha nindyamàna÷ caredityuktvà àdyaü vidhànamàcarataþ ko 'rtho niùpadyate // PSBh_4.14:7 * niùpannena và katham abhilapyate // PSBh_4.14:8 * taducyate // PSBh_4.14:9 ********************************************** aninditakarmà || PS_4.15 || * atra caryottarasambandhàd gamyate yadetadaninditaü karma dharmaþ sa eva nindyamànasyàcarato niùpadyate // PSBh_4.15:1 * ataþ aninditakarmà bhavatãtyarthaþ // PSBh_4.15:2 * àha nindyamànasyàcarato 'ninditaü karma bhavatãti kva siddham // PSBh_4.15:3 * taducyate iha yasmàdàha // PSBh_4.15:4 ********************************************** sarvavi÷iùño'yaü panthàþ || PS_4.16 || * atra ayam iti pratyakùe // PSBh_4.16:1 * yathàyaü puruùaþ // PSBh_4.16:2 * yathàvidhi÷ caririti yàþ kriyàþ atràdhikçtasyàninditaü karma bhavatãtyàha bhagavàn // PSBh_4.16:3 ********************************************** satpathaþ || PS_4.17 || * kasmàt / rudrasamãpapràpaõasàmarthyàt // PSBh_4.17:1 * anàvçttipràpaõasàmarthyàc càvikalaþ // PSBh_4.17:2 * tasmàt sarvaj¤avacanàvisaüvàditvàc càyaü satpatha ityarthaþ // PSBh_4.17:3 * àha kimanyatra panthàno na santi iti // PSBh_4.17:4 * ucyate santi // PSBh_4.17:5 * kiütu // PSBh_4.17:6 ********************************************** kupathàstvanye || PS_4.18 || * atra ku kutsàyàü bhavati // PSBh_4.18:1 * kasmàt // PSBh_4.18:2 * ku÷abdaprayogàd gamyate // PSBh_4.18:3 * kupuruùavat // PSBh_4.18:4 * panthàno vidhaya upàyà ityarthaþ // PSBh_4.18:5 * tu÷abdo 'nàvçttyutkarùe // PSBh_4.18:6 * anye iti // PSBh_4.18:7 * gçhasthabrahmacàrivànaprasthabhikùupàùàõóinàü panthànaþ // PSBh_4.18:8 * te kupathàþ // PSBh_4.18:9 * na // PSBh_4.18:10 * àha ayameva satpathaþ ÷eùàþ kupathà iti kva siddham // PSBh_4.18:11 * kiü vàsya satpathatvam // PSBh_4.18:12 * ÷eùàõàü và kupathatvaü kimiti // PSBh_4.18:13 * ucyate iha // PSBh_4.18:14 * yasmàdàha // PSBh_4.18:15 ********************************************** anena vidhinà rudrasamãpaü gatvà || PS_4.19 || * atra anena ity anapekùaõe / vidhinà bhasmasnànakràthanàdinopàyenety arthaþ // PSBh_4.19:1 * vidhineti tçtãyà // PSBh_4.19:2 * rudra iti kàlopade÷e // PSBh_4.19:3 * rudrasya rudratvaü pårvoktam // PSBh_4.19:4 * samãpam iti yogaparyàyaþ // PSBh_4.19:5 * kathaü gamyate // PSBh_4.19:6 * vidhyanantaroktatvàt // PSBh_4.19:7 * sati vidhiviùayatve puruùe÷varayor viùayàdhikàrakçtaü viyogaü dçùñvà j¤ànaparidçùñena vidhinàdhyayanadhyànàdhikçto vi÷uddhabhàvaþ samãpastha ityarthaþ // PSBh_4.19:8 * gatiþ pràptirbhàvasyetyarthaþ // PSBh_4.19:9 * tvà iti vidhikarmaõorniùñhà // PSBh_4.19:10 * àha atraivaü vidhyàcaraõaü samãpagamanaü ca kasyopadi÷yate // PSBh_4.19:11 * ucyate na tãrthayàtràdidharmavat sarveùàm // PSBh_4.19:12 * kiütu saüskàravad bràhmaõasyaiva // PSBh_4.19:13 * yasmàd àha // PSBh_4.19:14 ********************************************** na ka÷cid bràhmaõaþ punaràvartate || PS_4.20 || * atra nakàropade÷o 'nyàcaraõapratipattipratiùedhàrthaþ // PSBh_4.20:1 * ka÷cid iti gçhasthàdyaþ // PSBh_4.20:2 * sthànamàtravailakùaõyadar÷anàd bràhmaõeùveva ka÷cic chabdaþ // PSBh_4.20:3 * gçhastho brahmacàrã vànaprastho bhikùur ekavedo dvivedas triveda÷ caturvedo gàyatrãmàtrasàro vànena vidhinà rudrasamãpaü pràptaþ san na ka÷cid bràhmaõaþ punaràvartata ityarthaþ // PSBh_4.20:4 * bràhmaõagrahaõaü bràhmaõyàvadhàraõàrthaü bràhmaõa eva nànya ityarthaþ // PSBh_4.20:5 * kùetraj¤e ca bràhmaõasaüj¤à // PSBh_4.20:6 * kasmàt // PSBh_4.20:7 * upacayajanmayogàt saüskàrayogàt ÷rutayogàc ca bràhmaõaþ // PSBh_4.20:8 * punaþ÷abdaþ punaràvçttipratiùedhe // PSBh_4.20:9 * yathà pårvasaüj¤ànàdibhir gatvà àvartate punaþ punaþ tathànena vidhinà rudrasamãpaü gatvà na sakçdàvartate // PSBh_4.20:10 * punaþ punaþ sarvathàpi nàvartata ityarthaþ // PSBh_4.20:11 * àï iti sva÷àstroktamaryàdàm adhikurute abhividhyarthaü ca // PSBh_4.20:12 * ye cànena vidhinàkùapitàj¤ànakaluùapàpamàyàdayaþ kùãõàþ te punaþ punaràvartante // PSBh_4.20:13 * na taiþ saha saüyogo bhavati // PSBh_4.20:14 * na càparaü janma pratipadyata ityarthaþ // PSBh_4.20:15 * evam adhyàyaparisamàptiü kçtvà yuktaü vaktum // PSBh_4.20:16 ********************************************** atredaü brahma japet || PS_4.21 || * asya pårvokto'rthaþ // PSBh_4.21:1 * àha kiü punastad brahma // PSBh_4.21:2 * tad ucyate kàraõàdibhàvenoktasya bhagavata ekatvaü sàdhako j¤àtvà tatsàdhanam àrabhate // PSBh_4.21:3 ********************************************** tatpuruùàya vidmahe || PS_4.22 || * atra pårvaü kàraõatvabahutvanànàtvenopadiùñasya paràmar÷aþ tad iti // PSBh_4.22:1 * puruùa iti pauruùyànupåraõàc ca puruùaþ // PSBh_4.22:2 * pauruùyamasyànekeùu råpeùvavasthànàt // PSBh_4.22:3 * tatsaüsthàni råpàõi aghoràdãni // PSBh_4.22:4 * tatpuruùàyeti caturthã // PSBh_4.22:5 * yathà gràmàya tattvaü j¤àtumicchati tathà puruùàya tattvaü j¤àtumicchati // PSBh_4.22:6 * vidmaha iti // PSBh_4.22:7 * vida j¤àne // PSBh_4.22:8 * vidmahe jànãmahe upalabhàmaha ityarthaþ // PSBh_4.22:9 * àha puruùabahutvàt saüdehaþ // PSBh_4.22:10 * atha katamasmai puruùàya // PSBh_4.22:11 * taducyate // PSBh_4.22:12 ********************************************** mahàdevàya dhãmahi || PS_4.23 || * atra mahàdevatvaü ca pårvoktam mahàdevàyeti caturthã // PSBh_4.23:1 * dhãmahi iti // PSBh_4.23:2 * dhãï saü÷leùaõe // PSBh_4.23:3 * dhyàyemahi lãyàmahe j¤ànakriyà÷aktibhyàü saüyujyàmaha ityarthaþ // PSBh_4.23:4 * atra dhã iti j¤àna÷aktiparyàyaþ // PSBh_4.23:5 * yayà sarvapadàrthànàü tattvamadhigacchati sà j¤àna÷aktiþ // PSBh_4.23:6 * mahi iti kriyà÷aktiparyàyaþ // PSBh_4.23:7 * yayà vidhiyogàcaraõasamartho bhavati sà kriyà÷aktirityarthaþ // PSBh_4.23:8 * àha athaite dçkkriyà÷aktã mahàdevàt sàdhakaþ kiü sva÷aktita àsàdayati àhosvit para÷aktitaþ utobhaya÷aktitaþ // PSBh_4.23:9 * taducyate para÷aktitaþ // PSBh_4.23:10 * yasmàdàha // PSBh_4.23:11 ********************************************** tan no rudraþ pracodayàt || PS_4.24 || * tad iti dçkkriyà÷aktyorgrahaõam // PSBh_4.24:1 * na ityàtmàpade÷e // PSBh_4.24:2 * asmàkamityarthaþ // PSBh_4.24:3 * rudra iti kàraõàpade÷e // PSBh_4.24:4 * rudrasya rudratvaü pårvoktam // PSBh_4.24:5 * pra ityàdikarmaõi // PSBh_4.24:6 * cuda preraõe // PSBh_4.24:7 * codanaü nàma j¤ànakriyà÷aktisaüyogaþ // PSBh_4.24:8 * yàd iti lipsà // PSBh_4.24:9 * saüyojayasva màmityarthaþ // PSBh_4.24:10 * uktaü hi rudrasyecchàpårvako yo yogo j¤ànakriyà÷aktibhyàü pa÷vàdiùu sambhavaþ taccodanam àhur àcàryàþ // PSBh_4.24:11 ********************************************** Pà÷upatasåtra, 5 asaïgaþ || PS_5.1 || * atra akàraþ saïgapratiùedhe // PSBh_5.1:1 * atra saïgo nàma yadetat puruùe viùayitvam // PSBh_5.1:2 * tena viùayitvena yogàdadharmeõa càyaü puruùo yadà adhyayanadhyànàdibhya÷cyavati // PSBh_5.1:3 * dçùñànta÷ravaõaprekùaõalakùaõo vanagajavat traikàlyam ity arthaþ // PSBh_5.1:4 * asaïgitvam apy atãtànàgatavartamànànàü viùayàõàmanucintanaü bhikùuvat // PSBh_5.1:5 * evaü mahe÷vare bhàvasthitis tadasaïgitvamityarthaþ // PSBh_5.1:6 * àha kim asaïgitvam evaikamuktaü nànyal lakùaõam // PSBh_5.1:7 * ucyate yasmàdàha // PSBh_5.1:8 ********************************************** yogã || PS_5.2 || * iti // PSBh_5.2:1 * atra yogo nàmàtme÷varasaüyogo yogaþ pratyetavyaþ // PSBh_5.2:2 * uktaü hi / ÷aïkhadundubhinirghoùair vividhair gativàditaiþ / kriyamàõairna budhyeta etad yuktasya lakùaõam // PSBh_5.2:3 * iti // PSBh_5.2:4 * àha kiü lakùaõadvayamevàtra yuktasyocyate // PSBh_5.2:5 * na // PSBh_5.2:6 * yasmàdàha // PSBh_5.2:7 ********************************************** nityàtmà || PS_5.3 || * atra nityatvavi÷eùaõenànityatvaü nivartate // PSBh_5.3:1 * nityatvaü nàma sati vibhutve puruùe÷varayor manasà saha gatasyàtmatàbhàvasya vçttyàkàrasya viùayaü prati kramo 'kùopo 'vasthànaü vçkùa÷akunivat // PSBh_5.3:2 * tasmin nirvçtte mahe÷vare yukto nitya ityucyate // PSBh_5.3:3 * àtmà iti kùetraj¤amàha // PSBh_5.3:4 * kathaü gamyate // PSBh_5.3:5 * cittasthityupade÷àd yogàrthaü vidyàcaraõopade÷àd asaïgayogiyuktàtmàjamaitràdãnàü cetane sambhavàt na tv acetaneùu kàryakaraõapradhànàdiùu // PSBh_5.3:6 * tasmiü÷ cetane àtma÷abdaþ // PSBh_5.3:7 * àtmà ca kasmàt // PSBh_5.3:8 * atatãtyàtmà // PSBh_5.3:9 * àpårya kàryakaraõaü viùayàü÷ cetayatãty àtmà // PSBh_5.3:10 * uktaü hi / yad àpnoti yad àdatte yac càtti viùayàn punaþ / yac càsya satataü bhàvaþ tasmàdàtmeti saüj¤itaþ // PSBh_5.3:11 * sa ca ÷rotà spraùñà draùñà rasayità ghràtà mantà vaktà boddhà ityevamàdiþ // PSBh_5.3:12 * uktaü hi / puruùa÷ cetano bhoktà kùetraj¤aþ pudgalo janaþ / aõur vedo 'mçtaþ sàkùã jãvàtmà paribhåþ paraþ // PSBh_5.3:13 * iti / tasya sukhaduþkhecchàdveùaprayatnacaitanyàdibhir liïgair adhigamaþ kriyata ityarthaþ // PSBh_5.3:14 * àha kiü lakùaõatrayamevàsya yuktasyocyate // PSBh_5.3:15 * na yasmàdàha // PSBh_5.3:16 ********************************************** ajaþ || PS_5.4 || * atra aja ityarthàntarapràdurbhàvapratiùedho 'bhidhãyate // PSBh_5.4:1 * atràrthàntaraü nàma ÷abdaspar÷aråparasagandhàntaram adhyayanadhyànasmaraõàdayaþ // PSBh_5.4:2 * teùu na jàyata iti ajaþ // PSBh_5.4:3 * àha kiü lakùaõacatuùkamevàsya yuktasyocyate // PSBh_5.4:4 * na // PSBh_5.4:5 * yasmàdàha // PSBh_5.4:6 ********************************************** maitraþ || PS_5.5 || * atra maitra iti samatàyàü bhavati // PSBh_5.5:1 * yathà maitra àdityaþ // PSBh_5.5:2 * sarvabhåtasthite ca mahe÷vare sthitacittaþ icchàdveùavinivçtto 'pravçttimàn maitra ityucyate // PSBh_5.5:3 * tasmàt kàryakaraõavàn eva cittasthitisamakàlam evàsaïgàdibhàvena jàyate // PSBh_5.5:4 * àha atha kathaü punaretad gamyate // PSBh_5.5:5 * yathà kàryakaraõavàn eva cittasthitisamakàlam evàsaïgàdibhàvena jàyate // PSBh_5.5:6 * ucyate gamyate // PSBh_5.5:7 * yasmàdàha // PSBh_5.5:8 ********************************************** abhijàyate || PS_5.6 || * atra abhi÷abdo vi÷eùaõe // PSBh_5.6:1 * ko vi÷eùa iti cet // PSBh_5.6:2 * taducyate // PSBh_5.6:3 * yasmàdayaü saïgã ayogã anityàtmà anajo 'maitra÷ ca bhåtvà asaïgàdibhàvena jàyata ityeùa vi÷eùaþ // PSBh_5.6:4 * jàyate iti // PSBh_5.6:5 * janã pràdurbhàve // PSBh_5.6:6 * tasmàt kàryakaraõavàn eva cittasthitisamakàlam evàsaïgàdibhàvena yugapaj jàyate ava÷yàdivad ityarthaþ // PSBh_5.6:7 * asaïgàdibhàve ko 'sàv abhyupàyo yena jàyate // PSBh_5.6:8 * ucyate // PSBh_5.6:9 ********************************************** indriyàõàmabhijayàt || PS_5.7 || * atra jitatà jayaþ // PSBh_5.7:1 * tasmàj jayàd asaïgatàdi bhavati // PSBh_5.7:2 * atra parigrahataye÷varàõi indriyàõi buddhyàdãni vàgantàni trayoda÷a karaõàni // PSBh_5.7:3 * teùàm abhijayàd ityarthaþ // PSBh_5.7:4 * àha kathaü buddhisiddhiriti cet // PSBh_5.7:5 * taducyate siddhatvàt // PSBh_5.7:6 * atra matibuddhipidhànasthàpanodde÷àd ghañapañavat siddhatvàc ca buddhiþ siddhà tathà paropade÷àt svàtmaparàtmaprativibhàgadar÷anàt suro'haü naro'hamiti bhinnavçttitvàc càhaükàraþ siddhaþ // PSBh_5.7:7 * tathà manaþ pravartate manojavã mano'mana iti saükalpavikalpavçttinànàtvaü ca siddham // PSBh_5.7:8 * evaü trikàlavçttyantaþkaraõaü puruùasya vyàkhyàtam // PSBh_5.7:9 * tathà buddhãndriyàõàü ÷rotraü vyàkhyàtam // PSBh_5.7:10 * paraparivàdàdivacanàd uccairubhayathà pramukhe dvir adhiùñhàne saüniviùñaü sàmantàcchabdavya¤janasamarthaü siddham // PSBh_5.7:11 * tathàtitapopade÷àt tvag antarbahi÷ca ÷arãraü vyàpya saüniviùñà spar÷avya¤janasamarthà siddhà // PSBh_5.7:12 * tathà måtrapurãùadar÷anapratiùedhàt kçtànnàdivacanàc ca cakùuþ uccair ubhayathà pramukhe dvir adhiùñhàne saüniviùñaü ghañaråpàdi vya¤janasamarthaü siddham // PSBh_5.7:13 * tathà màüsalavaõopade÷àj jihvà tanmukhe màüsape÷yàü saüniviùñà rasaj¤ànajananasamarthà siddhà // PSBh_5.7:14 * tathà pràõàyàmopade÷àd ghràõaü pramukhe uccairubhayathà dvir adhiùñhàne saüniviùñaü gandhagrahaõasamarthaü siddham // PSBh_5.7:15 * evamadhikàrivçttibhirbudhyaty ebhiþ puruùa iti buddhãndriyàõi // PSBh_5.7:16 * tathà karmendriyàõi // PSBh_5.7:17 * maõñanaviharaõopade÷àt pàdendriyam adhastàd dvir adhiùñhàne saüniviùñaü gamanakriyàsamarthaü siddham // PSBh_5.7:18 * tathà måtrapurãùadar÷anapratiùedhàt pàyvindriyaü guhyaprade÷e saüniviùñam utsargakriyàsamarthaü siddham // PSBh_5.7:19 * tathà strãpratiùedhàd upasthendriyaü trivalãguhyaprade÷asaüniviùñam ànandakriyàsamarthaü siddham // PSBh_5.7:20 * tathà api tatkarmopade÷àt hastendriyam uccairubhayathà dvir adhiùñhàne bhujàntarde÷e saüniviùñam àdànakriyàsamarthaü siddham // PSBh_5.7:21 * tathà api tadbhàùaõopade÷àd vàgindriyaü vàktàlujihvàdiùu sthàneùu saüniviùñaü vacanakriyàsamarthaü siddham // PSBh_5.7:22 * atra vikàratadvçttibhiþ karmotpattiþ puruùe iti karmendriyàõi evametàni trayoda÷a karaõànãndriyàõi såtrato vyàkhyàtàni // PSBh_5.7:23 * kasmàt // PSBh_5.7:24 * indriyàõàmiti sàmànyagrahaõàd vikaraõavat sàmànyapratiùedhàc ca // PSBh_5.7:25 * indriyàõàm iti ùaùñhãbahuvacanam // PSBh_5.7:26 * uktaü hi / àdànàd grahaõàt tyàgàd raïgaõàd gamanàt tathà / iïganàdravaõàc caiva tasmàd indriyamucyate // PSBh_5.7:27 * abhijayàd iti // PSBh_5.7:28 * abhi÷abdaþ atyantavijaye va÷ãkaraõe ca // PSBh_5.7:29 * àkramya va÷ãkartavyàni // PSBh_5.7:30 * vàyukàmakrodhapàñaliputravat // PSBh_5.7:31 * tasmàd aku÷alebhyo vyàvartayitvà kàmataþ ku÷alaü yojitàni tadà jitàni bhavanti // PSBh_5.7:32 * tasmàd uktam indriyàõàm abhijayàditi asaïgàdijanmanimittatvàt pa¤camã draùñavyà // PSBh_5.7:33 * àha anyatra sàükhyayogàdãnàm asaïgàdiyuktàþ muktàþ ÷àntiü pràptàþ // PSBh_5.7:34 * nirabhilapyà muktà ityucyante mukta eva na yukta iti kva siddham // PSBh_5.7:35 * taducyate iha yasmàdàha // PSBh_5.7:36 ********************************************** rudraþ provàca tàvat || PS_5.8 || * tatra rudra iti kàraõàpade÷e // PSBh_5.8:1 * rudratvaü pårvoktam // PSBh_5.8:2 * pra ityabhidhànavi÷uddhau // PSBh_5.8:3 * prasannendriyavat // PSBh_5.8:4 * vaca vyaktàyàü vàci // PSBh_5.8:5 * provàca iti // PSBh_5.8:6 * evaü yat sàükhyaü yoga÷ca varõayati asaïgàdiyuktàþ muktàþ ÷àntiü pràptà iti tadavi÷uddhaü teùàü dar÷anam // PSBh_5.8:7 * taimirikasya cakùuùa÷ candradar÷anavat // PSBh_5.8:8 * ayaü tu yukta eva na mukta iti vi÷uddhametaddar÷anaü draùñavyam // PSBh_5.8:9 * kasmàt // PSBh_5.8:10 * sarvaj¤avacanàd avisaüvàditvàc caitad gamyam // PSBh_5.8:11 * evam etan nànyathetyarthaþ // PSBh_5.8:12 * kiücànyad idam atha÷abdàdi ÷ivàntaü pravacanaü rudraproktaü tàvat sarvatantràõàü ÷reùñham // PSBh_5.8:13 * tasmàt kàraõa÷àstrayoþ parapramàõabhàvo 'vadhàryata ityarthaþ // PSBh_5.8:14 * atra ÷loko nirvacanaþ // PSBh_5.8:15 * àha kim etànãndriyàõi parij¤ànamàtràd eva jitàni bhavanti pradhànavat // PSBh_5.8:16 * taducyate na j¤ànena vacanàdibhireùàü jayaþ kartavyaþ yasmàdeùàü jaye bhagavatà vasatyarthavçttibalakriyàlàbhàya vasatà ityatas tajjaye vasatyartha eva tàvad ucyate // PSBh_5.8:17 * yasmàdàha // PSBh_5.8:18 ********************************************** ÷ånyàgàraguhàvàsã || PS_5.9 || * iti // PSBh_5.9:1 * atra ÷ånyamevàgàraü ÷ånyàgàram // PSBh_5.9:2 * ÷ånyaü viviktaü nirjanamityarthaþ // PSBh_5.9:3 * àgàram iti gçhaparyàyaþ àgàraü gçhaü ve÷ma sadanamiti paryàyaþ // PSBh_5.9:4 * guhå saüvaraõe // PSBh_5.9:5 * praviùñaü sàdhakam àvarayati gopayatãti guhà // PSBh_5.9:6 * àha àvarakatvàvi÷eùàc chånyàgàraguhayor avi÷eùa iti cet taducyate mçttçõakàùñhàdikçtam agàraü parvataguhàdyà guhà // PSBh_5.9:7 * tasmàn nàvi÷eùa iti // PSBh_5.9:8 * yathà sati vibhutve j¤atvaü sàdharmyaü puruùe÷varayoþ sarvaj¤atvato vi÷eùaþ // PSBh_5.9:9 * tasmàd àyatane 'viviktadoùaü dçùñvà ÷ånyàgàre guhàyàü và yathopapattito vicàrya viviktaü vivecya yanmàtrasthànàsana÷ayanàdibhir upajãvati tanmàtraü saüskaraõamaryàdayopayogakriyàbhiniviùñena vastavyam // PSBh_5.9:10 * vasatisaüyogàd guhàvàsã bhavati // PSBh_5.9:11 * pulinavàsivat // PSBh_5.9:12 * àha tat kathaü j¤eyaü yathà jitànãndriyàõi // PSBh_5.9:13 * teùàü jitànàü và kiü lakùaõam // PSBh_5.9:14 * taducyate // PSBh_5.9:15 ********************************************** devanityaþ || PS_5.10 || * atra devo bhagavàn // PSBh_5.10:1 * tatra yadàsya bhagavati deve nityatà katham // PSBh_5.10:2 * adhyayanadhyànàbhyàü deve 'dhikçtasya pràdhànyena ni÷calatà vartate // PSBh_5.10:3 * svalpataravyavadhàne'pi atiyogàbhyàsanirantarapràptiþ // PSBh_5.10:4 * smçtistu devanityatetyarthaþ // PSBh_5.10:5 * àha devanityatàyàþ kiü lakùaõam // PSBh_5.10:6 * taducyate jitendriyatvam // PSBh_5.10:7 * yasmàdàha // PSBh_5.10:8 ********************************************** jitendriyaþ || PS_5.11 || * atra jitendriyatvaü nàma utsarganigrahayogyatvam // PSBh_5.11:1 * indriyàõi buddhyàdãni vàgantàni trayoda÷a karaõàni pårvoktàni // PSBh_5.11:2 * tàni yadà aku÷alebhyo vyàvartayitvà kàmataþ ku÷ale yojitàni hataviùadarvãkaravad avasthitàni bhavanti tadà devanityo jitendriya ityarthaþ // PSBh_5.11:3 * àha kiü devanityataivàsya paro niùñhàyogaþ // PSBh_5.11:4 * ucyate na // PSBh_5.11:5 * yasmàdàha // PSBh_5.11:6 ********************************************** ùaõmàsànnityayuktasya || PS_5.12 || * athavànyo dårasthaþ sambandhaþ // PSBh_5.12:1 * yasmàduktam / yasya yenàrthasambandho dårasthamapi tena hi / arthato 'nyasamànànàm ànantarye 'pyasaügatiþ // PSBh_5.12:2 * evamihàpi dårasthaþ sambandhaþ kasmàt // PSBh_5.12:3 * iha purastàduktaü vij¤ànàni càsya pravartante iti etair guõair yukta iti ca // PSBh_5.12:4 * kiyatà kàlenàsya te guõàþ pravartante // PSBh_5.12:5 * kiü yuktasya kiü viyuktasya kiü yugapat krama÷o và kiü sakalasya niùkalasya veti // PSBh_5.12:6 * ityeùàm arthànàm anirvacanànàü nirvacanàrthamidamàrabhyate // PSBh_5.12:7 * yasmàdàha ùaõmàsànnityayuktasya // PSBh_5.12:8 * atra ùaó iti saükhyà màsàn iti kàlanirde÷aþ // PSBh_5.12:9 * manuùyagaõanayà triü÷addivaso màsaþ // PSBh_5.12:10 * dvàda÷a màsàþ saüvatsaraþ // PSBh_5.12:11 * dvàda÷a pakùà ardhasaüvatsaraþ // PSBh_5.12:12 * ùaõmàsàniti // PSBh_5.12:13 * tasmàt ùaùñhaprathamamàsayorabhyantare // PSBh_5.12:14 * nityayuktasya // PSBh_5.12:15 * saütatamavicchinnamityarthaþ // PSBh_5.12:16 * yukta iti // PSBh_5.12:17 * àtme÷varasaüyogo yogaþ // PSBh_5.12:18 * nityayuktasya iti ùaùñhã // PSBh_5.12:19 * àha asya yuktasya kiü bhavati // PSBh_5.12:20 * taducyate // PSBh_5.12:21 ********************************************** bhåyiùñhaü sampravartate || PS_5.13 || * atra bhåyiùñham iti krame pràye ca bhavati // PSBh_5.13:1 * yathà krama÷o dadàti àdityo và gato bhåyiùñham // PSBh_5.13:2 * tasmàt såcyagreõotpalapattra÷atabhedanakramavat kramàd dåradar÷anàdayaþ pravartanta ityarthaþ // PSBh_5.13:3 * sam ityekãbhàve // PSBh_5.13:4 * niùkalasya kàryakaraõarahitasyetyarthaþ // PSBh_5.13:5 * pra ityàdikarmaõy àrambhe bhavati // PSBh_5.13:6 * yuktottare prabhàvàd guõàþ pravartante ityarthaþ // PSBh_5.13:7 * vartate kasmin // PSBh_5.13:8 * dar÷anaü dç÷ye ÷ravaõàdi ÷ravyàdiùvityarthaþ // PSBh_5.13:9 * tasmàt ùaùñhaprathamamàsayorabhyantare nityayuktasya krama÷o guõàþ sampravartante // PSBh_5.13:10 * kutaþ // PSBh_5.13:11 * mahe÷varaprasàdàt // PSBh_5.13:12 * a÷ivatvasaüj¤ake vinivçtte ÷ivatvaprasàdàbhyàü guõàþ pravartante // PSBh_5.13:13 * guõa÷abdo dåradar÷anàdivacanaþ // PSBh_5.13:14 * àha kàü vçttimàsthàya ÷ånyàgàre guhàyàü vàsaþ kàryaþ // PSBh_5.13:15 * taducyate // PSBh_5.13:16 ********************************************** bhaikùyam || PS_5.14 || * bhikùàõàü samåho bhaikùyaü kàpotavat // PSBh_5.14:1 * tac ca nagaragràmàdibhyo gçhàd gçhaü paryañato bhakùyabhojyàdãnàm anyatamaü yat pràpyate kçtànnàdivacanàd bhaikùyam // PSBh_5.14:2 * bhayakùapaõàd bhaikùyam // PSBh_5.14:3 * bhikùàvacanàd abhaikùyapratiùedhaþ // PSBh_5.14:4 * àha àdhàràttu kçtvà saüdehaþ atha kutra tad bhaikùyaü gràhyam // PSBh_5.14:5 * taducyate pàtre // PSBh_5.14:6 * yasmàdàha // PSBh_5.14:7 ********************************************** pàtràgatam || PS_5.15 || * atra bhaikùyavat prasiddhaü pàtram // PSBh_5.15:1 * alàbudàruvastràdãnàm anyatamaü yat pràpyate tat khalu hiüsàsteyàdirahitena krameõàhàre yatparyàptaü gràhyam // PSBh_5.15:2 * tasmin tadaphalake pàtre àgataü pàtràgatamityarthaþ // PSBh_5.15:3 * àha brahmacàrikalpe madhumàüsalavaõavarjamiti // PSBh_5.15:4 * tat kiü madhumàüsàdãny ekàntenaiva duùñànãti // PSBh_5.15:5 * taducyate na // PSBh_5.15:6 * yasmàdàha // PSBh_5.15:7 ********************************************** màüsam aduùyaü lavaõena và || PS_5.16 || * tatra bhaikùyavat prasiddhaü màüsam // PSBh_5.16:1 * yasya màhiùavàràhàdãnàm anyatamaü yat pràpyate tat khalu hiüsàsteyarahitatvàt // PSBh_5.16:2 * lavaõena và // PSBh_5.16:3 * atra lavaõaü nàma saindhavasauvarcalàdyaü màüsavat prasiddham // PSBh_5.16:4 * tad etan màüsasamasaüsçùñaü và bhaikùyavidhinà pràptam // PSBh_5.16:5 * aduùyam akutsitam agarhitamityarthaþ // PSBh_5.16:6 * và vikalpe // PSBh_5.16:7 * màüsena và lavaõena và ubhàbhyàmapi sàkùàdvà aduùyam ityarthaþ // PSBh_5.16:8 * àha bhaikùyàlàbhakàle aparyàptikàle và kimanena kartavyam // PSBh_5.16:9 * taducyate apaþ pãtvà stheyam // PSBh_5.16:10 * yasmàdàha // PSBh_5.16:11 ********************************************** àpo vàpi yathàkàlama÷nãyàdanupårva÷aþ || PS_5.17 || * atra àõ àpaþ àpaþ // PSBh_5.17:1 * àï iti atra saüvçtaparipåtàdimaryàdàm adhikurute kçtànnotsçùñavad apadàntaritatvàt // PSBh_5.17:2 * dvitãyàsthàne prathamà draùñavyà // PSBh_5.17:3 * àpo'tra lokàdiprasiddhàþ // PSBh_5.17:4 * tçõàdivyàvçttam udakamityarthaþ // PSBh_5.17:5 * và vibhàge // PSBh_5.17:6 * anyad bhaikùyam anyà àpa iti // PSBh_5.17:7 * api÷abdaþ sambhàvane // PSBh_5.17:8 * apy apaþ pãtvà stheyaü na tu ÷àstravyapetena krameõa vçttyarjanaü kartavyamityarthaþ // PSBh_5.17:9 * yathà iti÷abdaþ samànàrthe // PSBh_5.17:10 * yathà bhaikùyopade÷aü kçtvà yogakarmaõyudyamaþ kartavya iti vyàkhyàtaü tathà apaþ pãtveti // PSBh_5.17:11 * kàlo'tra dvividhaþ alàbhakàlaþ aparyàptikàla÷ca // PSBh_5.17:12 * tatra yadà gràmaü nagaraü và kçtsnamañitvà na kiücidàsàdayati saþ alàbhakàlaþ aparyàptikàlo nàma yadà bhikùàü bhikùàdvayaü và àsàdayati tadà apaþ pãtvàpi stheyam // PSBh_5.17:13 * àha evaü sthitena kimanena kartavyam // PSBh_5.17:14 * taducyate upayoktavyam // PSBh_5.17:15 * yasmàdàha a÷nãyàdanupårva÷aþ iti // PSBh_5.17:16 * a÷nãyàditi yogakriyànuparodhenàhàralàghavamaryàdàm adhikurute // PSBh_5.17:17 * a÷a bhojane // PSBh_5.17:18 * a÷nãyàdanupårva÷aþ // PSBh_5.17:19 * anu pçùñhakarmakriyàyàm // PSBh_5.17:20 * anupårva÷a iti atikràntàpekùaõe prakàravacane ca // PSBh_5.17:21 * yathàpårvaü gràmàdi pravi÷ya bhaikùyàrjanaü kçtvàlàbhakàle aparyàptikàle và tadanu pa÷càd apaþ pãtvà stheyamiti kçtvà bhagavatà etaduktam a÷nãyàdanupårva÷a iti // PSBh_5.17:22 * atra ÷loko nirvacanaþ // PSBh_5.17:23 * àha ÷ånyàgàraguhàvasthasyendriyajayena vartato'sya balaü kiü cintyate kimakaluùatvameva // PSBh_5.17:24 * taducyate na // PSBh_5.17:25 * yasmàdàha // PSBh_5.17:26 ********************************************** godharmà mçgadharmà và || PS_5.18 || * atra gaur lokàdiprasiddho mçgavat khurakakudaviùàõasàsnàdimàn iti // PSBh_5.18:1 * tathà mçgo'pi godravyaval lokàdiprasiddhaþ kçùõamçgàdãnàm anyatamaþ // PSBh_5.18:2 * tayostu sati dharmabahutve samàno dharmo gçhyate àdhyàtmikàdidvaüdvasahiùõutvam // PSBh_5.18:3 * taduttaratra vakùyàmaþ // PSBh_5.18:4 * gomçgadharmagrahaõaü tu parasparavi÷eùaõàrtham // PSBh_5.18:5 * và÷abdo vikalpàrthaþ // PSBh_5.18:6 * kriyàsàmànyadçùñyà raudrãbahuråpãvad ekadharmeõa caikadharmeõa và stheyamityarthaþ // PSBh_5.18:7 * àha kena balenàsya kàryaniùpattiþ // PSBh_5.18:8 * taducyate // PSBh_5.18:9 ********************************************** adbhireva ÷ucirbhavet || PS_5.19 || * atra adbhiþ àï iva adbhireva àpo jalamityàdiprasiddhàþ pårvoktàþ // PSBh_5.19:1 * adbhiriti tçtãyà // PSBh_5.19:2 * àï iti pårvaprasiddhamàtràdimaryàdàm adhikurute // PSBh_5.19:3 * gomçgavad dvaüdvasahiùõutvamaryàdàyàü ca // PSBh_5.19:4 * iva iti upamàyàm // PSBh_5.19:5 * yathà adbhi÷ca mçdbhi÷ca prakùàlitàni vastràdãni ÷uddhàni bhavanti tadvat // PSBh_5.19:6 * gomçgadharmitvena balena ÷ucirbhavatãti // PSBh_5.19:7 * ucyate na // PSBh_5.19:8 * yasmàdàha gomçgayor aku÷aladharmapratiùedhaü ku÷aladharme ca niyogaü siddha÷aktipra÷aüsayà asiddha÷aktipratiùedhaü ca vakùyàmaþ // PSBh_5.19:9 * tadàha // PSBh_5.19:10 ********************************************** siddhayogã na lipyate karmaõà pàtakena và || PS_5.20 || * asiddhastu sarvathàpi vartamàno lipyata ityarthaþ // PSBh_5.20:1 * ato yogã siddha ityevaü pràpte sukhamukhoccàraõàrtham uktaü siddhayogã iti // PSBh_5.20:2 * atra // PSBh_5.20:3 * yogo nàmàtme÷varayoryogaþ // PSBh_5.20:4 * tenàyaü yogã // PSBh_5.20:5 * siddho nàma dar÷anàdyai÷varyaü pràptaþ // PSBh_5.20:6 * sa khalu va÷ãkaraõàve÷anapàlanàdipravãõaþ // PSBh_5.20:7 * na lipyate na saüyujyata ityarthaþ // PSBh_5.20:8 * àha kena na lipyate // PSBh_5.20:9 * taducyate karmaõà // PSBh_5.20:10 * atra karmaõetyucyate // PSBh_5.20:11 * kasmàt // PSBh_5.20:12 * kçtakatvàt // PSBh_5.20:13 * karmaõeti tçtãyà // PSBh_5.20:14 * iùñasthàna÷arãrendriyaviùayasambandhakçtena karmaõà na lipyate na saüyujyata ityarthaþ // PSBh_5.20:15 * àha aninditena ÷ubhena karmaõà na saüyujyata ityucyate àho atha kima÷ubhena karmaõà lipyate neti // PSBh_5.20:16 * taducyate na // PSBh_5.20:17 * yasmàdàha pàtakena // PSBh_5.20:18 * atra pàpàkhyena pàtakena vàniùñasthàna÷arãrendriyaviùayagato '÷ubhaü bhuïkte tenàpya÷ubhena karmaõà na lipyate na yujyata ityarthaþ // PSBh_5.20:19 * và trikalpe // PSBh_5.20:20 * pàtakena và apàtakena và samastàbhyàü và va÷ãkaraõàve÷anapàlanàdiùu pravartamàno na lipyate na saüyujyata ityarthaþ // PSBh_5.20:21 * kasmàt // PSBh_5.20:22 * siddhisàmarthyàt // PSBh_5.20:23 * asiddha÷càyaü yogã bràhmaõo gomçgadharmàvastho yadi sarvathàpi gomçgavat pravartate tato lipyate // PSBh_5.20:24 * tasmàd gomçgayor aku÷aladharmo na gràhyaþ // PSBh_5.20:25 * ku÷aladharma÷ca svàdhyàtmikàdidvaüdvasahiùõutvaü parigçhyate // PSBh_5.20:26 * tenàyaü ÷ucirbhavati // PSBh_5.20:27 * àha kimasyà÷aucam // PSBh_5.20:28 * taducyate dvaüdvair yogavyàsaïgakaraiþ kàmakrodha÷irorogàdinimittaiþ ÷ãtàdibhiranyairvà // PSBh_5.20:29 * na lipyate na saüyujyata ityarthaþ // PSBh_5.20:30 * kasmàt // PSBh_5.20:31 * pràptabalatvàdityarthaþ // PSBh_5.20:32 * atra ÷loko nirvacanaþ // PSBh_5.20:33 * àha ÷ånyàgàraguhàvasthasyendriyajaye vartataþ kàþ kriyàþ kartavyàþ // PSBh_5.20:34 * kiü snànahasitàdyàþ kràthanaspandanamaõñanàdyà và // PSBh_5.20:35 * taducyate na // PSBh_5.20:36 * yasmàdàha // PSBh_5.20:37 ********************************************** çcamiùñàmadhãyãta gàyatrãmàtmayantritaþ || PS_5.21 || * atra çcam çcàmityapyaduùñaþ pàñhaþ // PSBh_5.21:1 * atra çcà nàmàghorà // PSBh_5.21:2 * kathaü gamyate // PSBh_5.21:3 * çïmadhyàt // PSBh_5.21:4 * sadyojàtatatpuruùe÷ànavad arcivarcagàþ // PSBh_5.21:5 * iùñà ceyaü tatra tatra japtavyatvena guõãkçtatvàt // PSBh_5.21:6 * pårvottarasåtreùu japtavyatvena gàyatryà sahàdhyànàd à÷ubhàvasamàdhyàsàdanàc ca iùñà // PSBh_5.21:7 * adhyayanam iti japyaparyàyaþ // PSBh_5.21:8 * ãta ityàj¤àyàü niyoge ca // PSBh_5.21:9 * mànasam evàdhãyãtetyarthaþ // PSBh_5.21:10 * àha kim çcaivaikàdhyetavyà // PSBh_5.21:11 * ucyate na // PSBh_5.21:12 * yasmàd àha gàyatrãm iti // PSBh_5.21:13 * gàyatrã nàma tatpuruùà // PSBh_5.21:14 * niruktamasyàþ pårvoktam // PSBh_5.21:15 * mànasam evàdhãyãtetyarthaþ // PSBh_5.21:16 * àha kãdç÷o 'dhãyãteti // PSBh_5.21:17 * taducyate àtmayantritaþ // PSBh_5.21:18 * àtmayantraõamiti pratyàhàraparyàyaþ // PSBh_5.21:19 * àtmeti kùetraj¤a ucyate // PSBh_5.21:20 * àtmatvamasya caitanyam // PSBh_5.21:21 * àptavyaü kàryaü karaõaü viùayà÷ca // PSBh_5.21:22 * àtmayantraõamityatra sati trike yujyate // PSBh_5.21:23 * yantraõaü nàma yathàyam àtmabhàvo brahmaõy akùarapadapaïktyàü yukto vartate tadàtmà yantrito bhavati // PSBh_5.21:24 * katham // PSBh_5.21:25 * nçtyaprasaktacittadçùñàntàt kasmàt // PSBh_5.21:26 * àtmàtmabhàvayor avyucchedàt // PSBh_5.21:27 * guõaguõinorapi tathà yugapadbhàvaþ // PSBh_5.21:28 * katham // PSBh_5.21:29 * yaùñuü pravçtto yantrayituü ca pravçtta eva bhavati // PSBh_5.21:30 * bhikùuvat // PSBh_5.21:31 * tasmàd yantraõamevaiùa pratyàhàra iti // PSBh_5.21:32 * àha atra gàyatrãbahutvàt saüdehaþ // PSBh_5.21:33 * kathamavagamyate çcà aghoreõa và tatpuruùeõeti // PSBh_5.21:34 * ucyate gamyate // PSBh_5.21:35 * yasmàdàha // PSBh_5.21:36 ********************************************** raudrãü và bahuråpãü và || PS_5.22 || * atra raudrã nàma tatpuruùà // PSBh_5.22:1 * niruktamasyàþ pårvoktam // PSBh_5.22:2 * và÷abdo raudrãbahuråpyoþ prativibhàge draùñavyaþ // PSBh_5.22:3 * bahuråpã nàmàghorà // PSBh_5.22:4 * và vikalpe // PSBh_5.22:5 * tulyaphalatvàt // PSBh_5.22:6 * vetyata ekà caikà và // PSBh_5.22:7 * àtmayantrito 'dhãyãta ityarthaþ // PSBh_5.22:8 * àha àtmayantritasyàdhãyataþ kà kàryaniùpattiþ // PSBh_5.22:9 * taducyate // PSBh_5.22:10 ********************************************** ato yogaþ pravartate || PS_5.23 || * atra ata iti kàraõàpade÷e // PSBh_5.23:1 * àtmayantrito'dhãyãtetyarthaþ // PSBh_5.23:2 * tasmàdanena kàraõena hetunà nimittenetyarthaþ // PSBh_5.23:3 * yoga iti // PSBh_5.23:4 * àtme÷varasaüyogo yoga iti mantavyaþ // PSBh_5.23:5 * pra ityàdikarmaõi // PSBh_5.23:6 * pravartate ityasya pårvokto'rthaþ // PSBh_5.23:7 * atra ÷loko nirvacanaþ // PSBh_5.23:8 * àha çcam adhãyatà brahmaõyakùarapadapaïktyàü kiü yuktenaiva stheyam // PSBh_5.23:9 * àhosvid dçùñà asyànyà såkùmatarà upàsanà kriyàdhyànanamaþstavyam // PSBh_5.23:10 * ucyate dçùñà // PSBh_5.23:11 * yasmàdàha // PSBh_5.23:12 ********************************************** oükàramabhidhyàyãta || PS_5.24 || * atra oü ityeùa japyaparyàyo vàmadevàdivat // PSBh_5.24:1 * kàra÷abdo 'vadhàraõe draùñavyaþ // PSBh_5.24:2 * kiükàraõam // PSBh_5.24:3 * uktaü hi / praõave nityayuktasya vyàhçtiùu ca saptasu / tripadàyàü ca gàyatryàü na mçtyurvindate param // PSBh_5.24:4 * ityata oükàra evàvadhàryate dhyeyatvena na tu gàyatryàdayaþ // PSBh_5.24:5 * abhir abhyàse // PSBh_5.24:6 * oükàrasaünikçùñacittena bhavitavyam // PSBh_5.24:7 * dhyai cintàyàm // PSBh_5.24:8 * dhyànaü cintanamityarthaþ // PSBh_5.24:9 * uktaü hi / dhyai cintàlakùaõaü dhyànaü brahma cauükàralakùaõam / dhãyate lãyate vàpi tasmàd dhyànamiti smçtam // PSBh_5.24:10 * muhårtàrdhaü muhårtaü và pràõàyàmàntare'pi và // PSBh_5.24:11 * dhyeyaü cintayamànastu pàpaü kùapayate naraþ // PSBh_5.24:12 * ãta ityàj¤àyàü niyoge ca // PSBh_5.24:13 * oükàra eva dhyeyo nànya ityarthaþ / àha oükàro dhyeyaþ // PSBh_5.24:14 * ko và dhyànade÷aþ // PSBh_5.24:15 * kasmin và de÷e dhàraõà kartavyà // PSBh_5.24:16 * dhyàyamànena và kiü kartavyam // PSBh_5.24:17 * taducyate // PSBh_5.24:18 ********************************************** hçdi kurvãta dhàraõàm || PS_5.25 || * tatra hçdi ityàtmaparyàyaþ // PSBh_5.25:1 * kasmàt // PSBh_5.25:2 * pårvottarasàmarthyàt // PSBh_5.25:3 * yo 'rtho yatra milati sa tatra sthàpayitavyaþ sa evàrtho dhàrayitavyaþ // PSBh_5.25:4 * kiüca vedapràmàõyàduktam / aïgàdaïgàt sambhavasi hçdayàd adhijàyase / àtmà vai putranàmàsi sa jãva ÷aradaþ ÷atam // PSBh_5.25:5 * anyatràpi àtmà vijàyate putra àtmà vai àtmanaþ pità / àtmaprajo bhaviùyàmi paramaü hçdayaü hi saþ // PSBh_5.25:6 * ato hçdayamàtmetyuktam // PSBh_5.25:7 * prakurute bhàvaü buddhiradhyavasàyitàm // PSBh_5.25:8 * hçdayaü priyàpriye vetti trividhà karaõasthitiþ // PSBh_5.25:9 * tathà loke'pi santi vaktàro hçdayaü te j¤àsyati // PSBh_5.25:10 * kimuktaü bhavati // PSBh_5.25:11 * àtmà te j¤àsyatãti // PSBh_5.25:12 * ato'vagamyate hçdãtyàtmaparyàyaþ // PSBh_5.25:13 * hçdãti aupa÷leùikaü saünidhànam // PSBh_5.25:14 * atra tu oükàro dhàryo nàtmà kiütu ya evàtmanyàtmabhàvaþ // PSBh_5.25:15 * tasyoükàràt pracyutasya viùayebhyo vçttivikàramàtreõa gatasya pratyànayanaü pratyàhàraþ // PSBh_5.25:16 * pratyàhçtya hçdi dhàraõà kartavyà // PSBh_5.25:17 * dhàryaü coükàrànucintanam // PSBh_5.25:18 * tatraiva sudãrghakàlam avasthànamadhyayanam // PSBh_5.25:19 * taddhàraõàhitaü paraü dhyànam // PSBh_5.25:20 * niùñhàyogastu sthàpayitveti vakùyàmaþ // PSBh_5.25:21 * kurvãta iti // PSBh_5.25:22 * óukç¤ karaõe // PSBh_5.25:23 * tasya saptamyante kurvãteti bhavati // PSBh_5.25:24 * hçdi dhàraõà kartavyà // PSBh_5.25:25 * ãta ityàj¤àyàü niyoge ca // PSBh_5.25:26 * pàdajànukañinàsikàdisthàneùu dhàraõàkartavyatàpratiùedhàrtho niyogaþ // PSBh_5.25:27 * hçdi dhàryà nànyatretyarthaþ // PSBh_5.25:28 * àha oükàraþ kiü parapa viùõurumà kumàra÷ca catasro 'rdhamàtrà và // PSBh_5.25:29 * uta samànapuruùa iti // PSBh_5.25:30 * ucyate na // PSBh_5.25:31 * yasmàdàha // PSBh_5.25:32 ********************************************** çùir vipro mahàneùaþ || PS_5.26 || * atra çùiþ ityetad bhagavatà nàmadheyam // PSBh_5.26:1 * çùiþ kasmàt // PSBh_5.26:2 * çùiþ kriyàyàm // PSBh_5.26:3 * çùitvaü nàma kriyà÷aüsanàdçùiþ // PSBh_5.26:4 * tathà kçtsnaü kàryaü vidyàdyamã÷ata ityataþ çùiþ // PSBh_5.26:5 * tathà vipra ityetadapi bhagavato nàma // PSBh_5.26:6 * vipraþ kasmàt // PSBh_5.26:7 * vida j¤àne // PSBh_5.26:8 * vipratvaü nàma j¤àna÷aktiþ // PSBh_5.26:9 * vyàptamanena bhagavatà j¤àna÷aktyà kçtsnaü j¤eyamityato vipra iti // PSBh_5.26:10 * tathà mahàn ityabhyadhikatve // PSBh_5.26:11 * yadetad dçkkriyàlakùaõamasti anàgantukam akçtakamai÷varyaü tadguõasadbhàvaþ satattvaü tattvadharmaþ tadakçtakaü puruùacaitanyavat tan nànyasyetyato 'bhyadhikaþ utkçùño'tirikta÷ceti mahàn // PSBh_5.26:12 * eùa iti pratyakùe // PSBh_5.26:13 * eùa yo mayà pårvam oü iti ÷rotrapratyakùãkçto 'rthaþ asau viùõåmàkumàràdãnàm anyatamo na bhavati // PSBh_5.26:14 * kasmàt // PSBh_5.26:15 * çùitvàd vipratvàn mahattvàc cetyarthaþ // PSBh_5.26:16 * àha çùitvaü vipratvaü ca kãdç÷e mahe÷vare cintanãyam // PSBh_5.26:17 * kãdç÷o và oükàro dhyeyaþ // PSBh_5.26:18 * taducyate // PSBh_5.26:19 ********************************************** vàgvi÷uddhaþ || PS_5.27 || * atràpi vàgvi÷uddha ityapi bhagavato nàmadheyam // PSBh_5.27:1 * na amã ityanyo bhagavàn // PSBh_5.27:2 * sa yathà hy atho hitvà vàõãü manasà saha råparasagandhavidyàpuruùàdiparo niùkalo dhyeyaþ // PSBh_5.27:3 * yasmàduktam / àkçtimapi parihçtya dhyànaü nityaü pare rudre / yena pràptaü yoge muhårtamapi tat paro yogaþ // PSBh_5.27:4 * paramayoga ityarthaþ // PSBh_5.27:5 * àha atha yathàyaü bàlavan niùkalastathà kiü samànapuruùaþ // PSBh_5.27:6 * taducyate na // PSBh_5.27:7 * yasmàdàha tadàpyayam // PSBh_5.27:8 ********************************************** mahe÷varaþ || PS_5.28 || * atrànàdyaj¤ànadyatinà çùitvavipratvasaüj¤akena mahatà ai÷varyeõa mahe÷vara iti siddham iha tu yadàyaü vàgvi÷uddho niùkalastadà kiü samànapuruùavad anã÷vara ityasya saü÷ayasya saüvyudàsàrtham ucyate mahe÷vara iti // PSBh_5.28:1 * yasmàd asyai÷varyaü niùkalasyàpi svaguõasadbhàvaþ satattvaü tattvadharmaþ // PSBh_5.28:2 * tadakçtakatvaü puruùacaitanyavat // PSBh_5.28:3 * atas tadàpyayaü mahàneve÷varo mahe÷varaþ // PSBh_5.28:4 * tasmàdakçtaka eva mahacchabda ityato mahe÷vara iti // PSBh_5.28:5 * evamoükàramiti dhyeyamuktam // PSBh_5.28:6 * dhyeyaguõãkaraõamuktam çùir vipro mahàneùa iti // PSBh_5.28:7 * dhyeyàvadhàraõamuktaü vàgvi÷uddho niùkala iti // PSBh_5.28:8 * dhyeya÷aktipra÷aüsà coktà mahe÷vara iti // PSBh_5.28:9 * evaü yasmàdindriyajaye vartate ato vasatyarthavçttibalakriyàlàbhàdaya÷ca vyàkhyàtà iti // PSBh_5.28:10 * ato'tra yuktaü vaktum // PSBh_5.28:11 * ÷ånyàgàraguhàprakaraõaü parisamàptamiti // PSBh_5.28:12 * àha ÷ånyàgàraguhàyàü yadà jitànãndriyàõi devanityatà ca pràptà bhavati tadà kiü tadeva bhaikùyaü vçttimàsthàya tatraivànena duþkhàntapràpteþ stheyam // PSBh_5.28:13 * àhosvid dçùño'syàpi vasatyartho vçttirbalakriyàlàbhà÷ceti // PSBh_5.28:14 * ucyate dçùñaþ // PSBh_5.28:15 * yasmàdàha // PSBh_5.28:16 ********************************************** (...) || PS_5.29 || * àha ÷ånyàgàraguhàm utsçjya prayojanàbhàvàt ÷ma÷àne saükràntirayukteti cet // PSBh_5.29:1 * taducyate na // PSBh_5.29:2 * yogavyàsaïgaparihàràrthatvàt // PSBh_5.29:3 * ihàvasthànàd avasthànaü pràpya bràhmaõasya sarvatra vasatyarthavçttibalakriyàlàbhàdayo 'yutasiddhà vaktavyàþ // PSBh_5.29:4 * tatràdidharmà apyasya tàvadàyatane vasatyarthaþ vçttirbhaikùyaü balamaùñàïgaü brahmacaryaü kriyàþ sthànahasitàdyàþ snànaü kaluùàpohaþ ÷uddhiþ j¤ànàvàptiþ akaluùatvaü ca làbhà iti // PSBh_5.29:5 * tathà asanmànaparibhavopade÷àd àyatane vasatyarthaþ vçttirutsçùñaü balamakaluùatvam indriyadvàrapidhànaü ca kriyà indriyàõi pidhàya unmattavadavasthànaü pàpakùayàc chuddhiþ làbhastu kçtsno dharmastulyendriyajaye vartate // PSBh_5.29:6 * tathà vasatyarthaþ ÷ånyàgàraguhà vçttirbhaikùyaü balaü gomçgayoþ sahadharmitvaü kriyà adhyayanadhyànàdyà ajitendriyavçttitàpohaþ ÷uddhiþ làbhastu devanityatà jitendriyatvaü ceti // PSBh_5.29:7 * tathehàpi ÷ma÷àne vasatyarthaþ vasan dharmàtmà // PSBh_5.29:8 * yathàlabdhamiti vçttiþ kriyà smçtiþ asmçtyapohaþ ÷uddhiþ làbhastu sàyujyam // PSBh_5.29:9 * tathottaratra çùir iti vasatyarthaþ balamapramàdaþ prasàda upàyaþ duþkhàpohaþ ÷uddhiþ guõàvàpti÷ca làbha iti // PSBh_5.29:10 * tathoktaü ca / pa¤ca làbhàn malàn pa¤ca pa¤copàyàn vi÷eùataþ / yastu budhyati pa¤càrthe sa vidvàn nàtra saü÷ayaþ // PSBh_5.29:11 * prathamo vidyàlàbhastapaso làbho'tha devanityatvam / yogo guõapravçttirlàbhàþ pa¤ceha vij¤eyàþ // PSBh_5.29:12 * aj¤ànamadharma÷ca viùayàbhyàsaþ sthiteralàbha÷ca / anai÷varyaü ca malà vij¤eyàþ pa¤ca pa¤càrthe // PSBh_5.29:13 * vàso dhyànam akhilakaraõanirodhastathà smçti÷caiva / prasàda iti copàyà vij¤eyàþ pa¤ca pa¤càrthe // PSBh_5.29:14 * vàsàrtho loka÷ca ÷ånyàgàraü tathà ÷ma÷ànaü ca / rudra÷ca pa¤ca de÷à niyataü siddhyarthamàkhyàtàþ // PSBh_5.29:15 * tasmàdyuktamuktam // PSBh_5.29:16 * sa eva pràguktaþ sambandhaþ ÷ma÷ànavàsã iti // PSBh_5.29:17 * atra ÷ma÷ànaü nàma yad etal lokàdiprasiddhaü laukikànàü mçtàni ÷avàni parityajanti tat // PSBh_5.29:18 * ÷avasambandhàt ÷ma÷ànam tasminn àkà÷e vçkùamåle yathànabhiùvaïgamaryàdayà jitadvaüdvena smçtikriyàniviùñena vastavyam // PSBh_5.29:19 * vasatisaüyogàt ÷ma÷ànavàsã bhavati pulinavàsivad ityarthaþ // PSBh_5.29:20 * àha kimasya gomçgayoþ sahadharmitvameva balam // PSBh_5.29:21 * taducyate na // PSBh_5.29:22 * yasmàdàha // PSBh_5.29:23 ********************************************** ÷ma÷ànavàsã || PS_5.30 || * atra dharmo nàma ya eùa yamaniyamapårvako 'bhivyakto màhàtmyàdidharmaþ sa pårvoktaþ // PSBh_5.30:1 * so 'syàtmani pracitaþ // PSBh_5.30:2 * tena dharmeõa dharmàtmà bhavatãtyarthaþ // PSBh_5.30:3 * àha kimasya bhaikùyameva vçttiþ // PSBh_5.30:4 * ucyate na // PSBh_5.30:5 * yasmàdàha // PSBh_5.30:6 ********************************************** dharmàtmà || PS_5.31 || * atra yathà iti samànàrthe amlàdiùu jitendriyatvàt // PSBh_5.31:1 * labdham àsàditam apràrthitam ityarthaþ // PSBh_5.31:2 * upa iti samãpadhàraõe // PSBh_5.31:3 * tad yathàlabdhamannapànaü ÷ma÷ànàdanirgacchatà divase divase jãvanàya sthityarthaü tadupajãvan yathàlabdhopajãvako bhavatãtyarthaþ // PSBh_5.31:4 * àha kiü jãvanameva paro làbha iti // PSBh_5.31:5 * ucyate na // PSBh_5.31:6 * yasmàdàha // PSBh_5.31:7 ********************************************** yathàlabdhopajãvakaþ labhate rudrasàyujyam || PS_5.32 || * atra labhate vindate àsàdayatãtyarthaþ rudra iti kàraõàpade÷e // PSBh_5.32:1 * rudrasya rudratvaü pårvoktam // PSBh_5.32:2 * sàkùàd rudreõa saha saüyogaþ sàyujyam // PSBh_5.32:3 * bhàvagrahaõam àtme÷varàbhyàm anyatra pratiùedhàrtham // PSBh_5.32:4 * yogasya samyaktvaü sàyujyamiti yogaparyàyo 'vagamyate // PSBh_5.32:5 * dharmàtmavacanàd atigatyànantyavad ityarthaþ // PSBh_5.32:6 * àha tat kenopàyena labhate // PSBh_5.32:7 * kimadhyayanadhyàpanàbhyàmeva // PSBh_5.32:8 * taducyate na // PSBh_5.32:9 * yasmàdàha // PSBh_5.32:10 ********************************************** sadà rudramanusmaret || PS_5.33 || * atra sadà nityaü satatamavyucchinnamiti rudramiti kàraõàpade÷e // PSBh_5.33:1 * rudrasya rudratvaü pårvoktam // PSBh_5.33:2 * rudramiti dvitãyà karmaõi // PSBh_5.33:3 * anu pçùñhakarmakriyàyàm // PSBh_5.33:4 * pårvokto dhyeyo'rthaþ satatam anusmartavyaþ / smçtiþ cintàyàm // PSBh_5.33:5 * åùmavadavasthitasya karmaõa÷cyutihetoþ kùapaõàrthaü satatam anusmartavyaþ // PSBh_5.33:6 * smçtistu devanityatetyarthaþ // PSBh_5.33:7 * tataþ kùãõe karmaõi taddoùahetujàlamålavi÷iùñasya pratyàsaikanimittàbhàvàt sàyujyapràptau na punaþ saüsàraþ // PSBh_5.33:8 * atra ÷loko nirvacanaþ // PSBh_5.33:9 * àha aj¤ànakaluùapàpavàsanàdiprasaïgaprasaraõasambhavàt saüdehaþ // PSBh_5.33:10 * såkùmavadavasthite karmaõi kùãõe 'tyantavi÷uddhaþ sàyujyamàsàdayati àhosvid avi÷uddha iti // PSBh_5.33:11 * ucyate vi÷uddhaþ // PSBh_5.33:12 * yasmàdàha // PSBh_5.33:13 ********************************************** chittvà doùàõàü hetujàlasya målam || PS_5.34 || * atra vyutkramàbhidhànàc chedaþ krama÷o yojanãyaþ // PSBh_5.34:1 * yantraõadhàraõàtmaka÷chedo draùñavyaþ // PSBh_5.34:2 * kimartham // PSBh_5.34:3 * såkùmavadavasthitasya karmaõaþ kùayàrthaü vasatyarthàdinirde÷àrthatvàt // PSBh_5.34:4 * kiüca arthànàm anirvacanàrthatvàt tatra japa eva kevalo'bhihitaþ // PSBh_5.34:5 * iha tu yata indriyàõi jetavyàni yo jetà yayà jetavyàni yathà jetavyàni yatprayojanaü jetavyàni yasmiü÷ca jite jitàni bhavanti tad vakùyàmaþ // PSBh_5.34:6 * tathà yasyàtmavçttir adhyayanadhyànasmaraõàdi ca vakùyàmaþ // PSBh_5.34:7 * tathà yata àtmà chettavyaþ chettàraü chedakaraõaü chedaprayojanaü chedyaü chittiü yasmin chinne chinnaü bhavati tad vakùyàmaþ // PSBh_5.34:8 * taducyate chittvà // PSBh_5.34:9 * atra chedo nàma àtmabhàvavi÷leùaõamàtram // PSBh_5.34:10 * vicchedavacanàd gamyate // PSBh_5.34:11 * tvà iti ÷ånyàgàraguhàvasthitasyàdhyayanadhyànadhàraõayantraõàdikaü gamyate // PSBh_5.34:12 * àha kiü tat // PSBh_5.34:13 * kebhyo và chettavyam // PSBh_5.34:14 * taducyate doùàõàü hetujàlasya målam iti // PSBh_5.34:15 * atra doùàþ ÷abdaspar÷aråparasagandhàþ // PSBh_5.34:16 * kasmàt // PSBh_5.34:17 * kàmàrjanàdimålatvàt // PSBh_5.34:18 * yasmàduktam / kàmaþ krodhastathà lobho bhayaü svapna÷ca pa¤camaþ / ràgo dveùa÷ca moha÷ca // PSBh_5.34:19 * tathà arjanarakùaõakùayasaïgahiüsàdayo doùàþ // PSBh_5.34:20 * arjanaü nàma pratigrahajayakrayavikrayanirve÷yàdiùu varõinàü viùayàrjanopàyàþ // PSBh_5.34:21 * eteùu ca viùayàõàmarjane vartatàtmapãóà parapãóà và avarjanãye bhavataþ // PSBh_5.34:22 * tatra yadyàtmànaü pãóayati tena ihaiva loke duþkhã bhavati // PSBh_5.34:23 * syàt paraü pãóayati tatràpyasyàdharmo duþkhàdiphalaþ saücãyate // PSBh_5.34:24 * tac ca duþkhaü nànyo'nubhavati kartaivànubhavati // PSBh_5.34:25 * api ca kimpàkaphalopamà viùayàþ // PSBh_5.34:26 * tadyathà ÷råyate lavaõasàgarasaünikarùe kàlayavanadvãpe kimpàkà nàma viùavçkùàþ // PSBh_5.34:27 * tatphalàny àsvàdenàmçtopamàni ca kecidaj¤ànàd guóavad bhakùayanti // PSBh_5.34:28 * bhakùitàni ca tàni mårchàü chardiü ca janayanti // PSBh_5.34:29 * tattãvraduþkhàbhibhåtàþ pa¤catvamàpuþ // PSBh_5.34:30 * ÷rutvà tu suhçdàü vàkyaü yo naro hy avamanyate / sa dahyate vipàkànte kimpàkairiva bhakùitaiþ // PSBh_5.34:31 * evaü kimpàkaphalopamà viùayàþ sevyamànàþ sukhaü janayanti // PSBh_5.34:32 * pariõàme saüsàre janmanimittatvàd duþkhàni pratipadyante // PSBh_5.34:33 * ityevaü viùayàõàmarjane doùaü j¤àtvà virajyate ÷atànàü sahasràõàü và yadi ka÷cit // PSBh_5.34:34 * tathà 'nyaþ katham // PSBh_5.34:35 * astveùa viùayàõàmarjane doùaþ // PSBh_5.34:36 * sa bhavatu teùàm // PSBh_5.34:37 * na vayaü tat pratiùedhayàmaþ // PSBh_5.34:38 * ayaü tv anyaþ kaùño viùayadoùaþ // PSBh_5.34:39 * ka÷càsàv iti // PSBh_5.34:40 * ucyate rakùaõadoùaþ // PSBh_5.34:41 * arjitànàm apyeùàm ava÷yam evodyatàyudhena rakùà vidhàtavyà // PSBh_5.34:42 * kasmàt // PSBh_5.34:43 * nçpadahanataskaradàyàdasàdhàraõaphalatvàt // PSBh_5.34:44 * tatràtmapãóà // PSBh_5.34:45 * parapãóàyàü ca yathoktaþ // PSBh_5.34:46 * uktaü hi / svadravyaü puruùaü coràþ svamàüsaü pi÷ità÷inaþ / kle÷ayanti yathà ghoràs tathàhi viùayà naram // PSBh_5.34:47 * kle÷aü samanubhuïkte ca viùayàõàü parigrahàt / teùàmeva parityàgàt sarvakle÷akùayo bhavet // PSBh_5.34:48 * àtmaduþkhopaghàtàrthaü tyàgadharmaü samàcaret / nàparityajya viùayàn viùayã sukhamedhate // PSBh_5.34:49 * viùayàõàmarjanàdau doùaü j¤àtvà virajyate ÷atànàü sahasràõàü và yadi ka÷cit // PSBh_5.34:50 * tathà anyaþ katham // PSBh_5.34:51 * astveùa viùayàõàm arjanarakùaõàdau doùau bhavatasteùàm // PSBh_5.34:52 * na vayaü tau pratiùedhayàmaþ // PSBh_5.34:53 * ayaü tv anyaþ kaùñataro viùayàõàü doùaþ // PSBh_5.34:54 * ka÷càsàv iti // PSBh_5.34:55 * ucyate kùayo doùaþ // PSBh_5.34:56 * arjitànàü surakùitànàm apyeùàm ava÷yam evàbhyupagantavyaþ // PSBh_5.34:57 * viùayakùaye ca punarviùayiõàü tãvraduþkhamabhivyajyate // PSBh_5.34:58 * matsyàdivad yathodakakùaye nadãnàü tadvat tasmàd a÷obhanam // PSBh_5.34:59 * uktaü hi / traya eva hradà durgàþ sarvabhåtàpahàriõaþ / striyo 'nnapànam ai÷varyaü teùu jàgratha bràhmaõàþ // PSBh_5.34:60 * nàsti j¤ànasamaü cakùurnàsti krodhasamo ripuþ / nàsti lobhasamaü duþkhaü nàsti tyàgàt paraü sukham // PSBh_5.34:61 * iti // PSBh_5.34:62 * evaü viùayàõàü kùayadoùaü j¤àtvà virajyate ÷atànàü sahasràõàü và yadi ka÷cit // PSBh_5.34:63 * tathànyaþ katham iti // PSBh_5.34:64 * santvete viùayadoùàþ // PSBh_5.34:65 * ayamanyataraþ kaùñataro doùaþ ka÷càsàv iti // PSBh_5.34:66 * ucyate saïgadoùaþ // PSBh_5.34:67 * yadi tàvad arjanaü kriyate rakùaõaü ca kùaye ca punaþ punararjanaü kriyate rakùaõaü ca // PSBh_5.34:68 * yadi saïgadoùo na syàt // PSBh_5.34:69 * katham // PSBh_5.34:70 * yàvad ayam indriyayukto viùayàn abhilaùati tàvadasya tçptirupa÷àntirautsukyavinivçtti÷ca na bhavati // PSBh_5.34:71 * bhåya eva viùayàn anveùñum àrabhate // PSBh_5.34:72 * tataþ punaratçptyàdayo bhavanti tadvat // PSBh_5.34:73 * tasmàd a÷obhanam // PSBh_5.34:74 * uktaü hi / na jàtu kàmaþ kàmànàm upabhogena ÷àmyati / haviùà kçùõavartmeva bhåya evàbhivardhate // PSBh_5.34:75 * yat pçthivyàü vrãhiyavaü hiraõyaü pa÷avaþ striyaþ / nàlamekasya tat tçptyai tasmàd vidvàn ÷amaü vrajet // PSBh_5.34:76 * iti // PSBh_5.34:77 * evaü viùayàõàü saïgadoùaü j¤àtvà virajyate ÷atànàü sahasràõàü và yadi ka÷cit // PSBh_5.34:78 * tathànyaþ katham iti // PSBh_5.34:79 * santvete viùayàõàmarjanàdayo doùàþ // PSBh_5.34:80 * te bhavantu teùàm // PSBh_5.34:81 * na vayaü tàn pratiùedhayàmaþ // PSBh_5.34:82 * ayaü tv anyaþ kaùñatamo viùayàõàü doùaþ // PSBh_5.34:83 * ka÷càsàv iti // PSBh_5.34:84 * ucyate hiüsàdoùaþ // PSBh_5.34:85 * ÷akyameteùàü viùayàõàm arjanàdi kartum indriyalaulyadoùo'pi bhavatu // PSBh_5.34:86 * yadi hiüsàdoùo na syàt // PSBh_5.34:87 * katham // PSBh_5.34:88 * eteùàmeva viùayàõàmupabhoge vartatà ava÷yameva hiüsàdidoùàþ kartavyàþ // PSBh_5.34:89 * kasmàt // PSBh_5.34:90 * nànupahatya bhåtàni viùayopabhogaþ ÷akyate kartum // PSBh_5.34:91 * tatra ÷abdanimittaü tàvadayaü kriyate // PSBh_5.34:92 * tadyathà vãõànimittaü khadiràdãn chidyamànàn dçùñvà tantrãnimittaü và kàü÷ciddhiüsyamànàn dçùñvà yadi ka÷cid bråyàd a÷obhano'yaü bhåtavadhaþ kriyate kadanaü karma kriyate sa vaktavyo'tra te na ÷obhano'yam // PSBh_5.34:93 * yadà bhikùàpradagçheùu ramyàn ÷abdàn ÷roùyasi tatra paraþ paritoùo bhaviùyati // PSBh_5.34:94 * tathà såtràdinimittaü tàvad bhåtavadhaþ kriyate // PSBh_5.34:95 * tadyathà ko÷akàràdãn vadhyamànàn dçùñvà yadi ka÷cid bråyàd a÷obhano'yaü bhåtavadhaþ kadanaü karma kriyate // PSBh_5.34:96 * sa vaktavyo'tra te na ÷obhano'yam yadà bhikùadagçheùu mçdutaraspar÷àni vàsàüsi pràpsyasi tatra te paraþ paritoùo bhaviùyati // PSBh_5.34:97 * tathà råpanimittaü tàvad bhåtavadhaþ kriyate // PSBh_5.34:98 * tadyathà a÷okàdãn vçkùàn chidyamànàndçùñvà hastina÷ca dantanimittaü vadhyamànàn dçùñvà yadi ka÷cid bråyàd a÷obhano 'yaü bhåtavadhaþ kadanaü karma kriyate sa vaktavyo'tra te na ÷obhano'yam // PSBh_5.34:99 * yadà bhikùadagçham alaükçtakavàñagopuraü drakùyasi tatra te paraþ paritoùo bhaviùyati // PSBh_5.34:100 * tathà rasanimittaü tàvad bhåtavadhaþ kriyate // PSBh_5.34:101 * tadyathà tittirimayåravaràhàdãn vadhyamànàn dçùñvà yadi ka÷cid bråyàd a÷obhano 'yaü bhåtavadhaþ kriyate // PSBh_5.34:102 * sa vaktavyo'tra te na ÷obhano'yam // PSBh_5.34:103 * yadà bhikùadagçheùu ùaórasamàüsaprakàrair bhokùyase tatra te paraþ paritoùo bhaviùyati // PSBh_5.34:104 * tathà gandhanimittaü tàvad bhåtavadhaþ kriyate / tadyathà pa¤canakhàdãn vadhyamànàn dçùñvà yadi ka÷cid bråyàd a÷obhano'yaü bhåtavadhaþ kadanaü karma kriyate // PSBh_5.34:105 * sa vaktavyo'tra te na ÷obhano'yam // PSBh_5.34:106 * yadà bhikùadagçheùu sugandhàn gandhàn pràpsyasi tatra te paritoùo bhaviùyati // PSBh_5.34:107 * evam / kàmaþ krodha÷ca lobha÷ca bhayaü svapna÷ca pa¤camaþ / ràgo dveùa÷ca moha÷ca / iti // PSBh_5.34:108 * arjanarakùaõakùayasaïgahiüsàdimålatvàd ato'tra ÷abdàdayo viùayà doùàþ // PSBh_5.34:109 * doùà÷ca katham // PSBh_5.34:110 * cittavaicitye // PSBh_5.34:111 * dåùayantãti doùàþ // PSBh_5.34:112 * dåùayanti yasmàd adhyayanadhyànàdiniùñhaü sàdhakaü vicittaü kurvantãti doùàþ // PSBh_5.34:113 * doùàõàm iti ùaùñhãbahuvacanam // PSBh_5.34:114 * àha kiü doùàõàmeva doùebhya eva và chettavyamuktam // PSBh_5.34:115 * na // PSBh_5.34:116 * yasmàdàha hetuþ // PSBh_5.34:117 * atra heturadharmaþ // PSBh_5.34:118 * kasmàt // PSBh_5.34:119 * cittacyutihetutvàt yasmàt tenàviùñaþ sàdhako 'dhyayanasmaraõàdibhya÷ cyavatãtyato 'tràdharmo hetuþ dharmastu sthityàdihetuþ // PSBh_5.34:120 * àha kasyàyaü hetuþ // PSBh_5.34:121 * ucyate jàlasya // PSBh_5.34:122 * atra yadà adharmaþ kåñastho 'nàrabdhakàryas tadà heturityucyate // PSBh_5.34:123 * yadà tv aj¤ànavàsanàva÷àddhçtyà sthityàdibhàvam àpannastadà jàlàkhyàü labhate // PSBh_5.34:124 * kasmàt // PSBh_5.34:125 * jàlàdivat samåhasyetyarthaþ // PSBh_5.34:126 * anyasya tanmayakàraõasyàbhàvàt // PSBh_5.34:127 * jàlasyeti ùaùñhã chedana÷eùatve vartate // PSBh_5.34:128 * ata÷chinnameva bhavati // PSBh_5.34:129 * kasmàt // PSBh_5.34:130 * doùacittasaünipàtaprabhavatvàddhetujàlayoþ // PSBh_5.34:131 * àha kiü pratisambandhi doùahetujàlasaü÷liùñaü bhavati // PSBh_5.34:132 * tadà kathamabhilapyate // PSBh_5.34:133 * taducyate målam // PSBh_5.34:134 * atra målamityukte kasyeti bhavati // PSBh_5.34:135 * doùacittasaünipàtaprabhavatvàddhetujàlayoþ pravçtter ityato 'vagamyate saüyogamålamevàtra målamiti // PSBh_5.34:136 * àha kenàyaü chettà målacchedaü karoti // PSBh_5.34:137 * taducyate // PSBh_5.34:138 ********************************************** buddhyà || PS_5.35 || * antaþkaraõàkhyà buddhirityuktà // PSBh_5.35:1 * tayà dharmasmçticodanàdisahitayà vidyàgçhãtayà buddhyà chedyaü sthàpyaü cetyarthaþ // PSBh_5.35:2 * àha kiü doùàdisahagatavadhàdivi÷liùñamapi tat paratantramucyate // PSBh_5.35:3 * na // PSBh_5.35:4 * yasmàdàha målàkhyàyàü nivçttàyàm // PSBh_5.35:5 ********************************************** saücittam || PS_5.36 || * atra sam iti doùàdivi÷liùñaü svayameva svaguõatvena parigçhyate agnyuùõatvavadity ànubandhitvàc cetyarthaþ // PSBh_5.36:1 * àha kiü tad iti // PSBh_5.36:2 * ucyate cittam // PSBh_5.36:3 * atra citã saüj¤àne cetayati cinoti và aneneti cittam // PSBh_5.36:4 * cetayati sukhaü duþkhaü padàrthàn cinoti dharmàdharmau arjayatãtyataþ cetayati cinoti và aneneti cittam // PSBh_5.36:5 * cittaü mano 'ntaþkaraõamityarthaþ // PSBh_5.36:6 * atra tv etebhyo doùahetutvàdibhyo yugapac chettavyaü vidyamànebhyastu krama÷aþ kùapaõamiti // PSBh_5.36:7 * àha chittvà tac cittaü kiü kartavyam // PSBh_5.36:8 * ucyate rudrastham // PSBh_5.36:9 * yasmàdàha // PSBh_5.36:10 ********************************************** sthàpayitvà ca rudre || PS_5.37 || * atra ùñhà gatinivçttau // PSBh_5.37:1 * cittasya rudràd avyavadhànaü sthitirityucyate // PSBh_5.37:2 * và iti ÷ma÷ànàdyavasthasya smçtikarmaõo niùñhà // PSBh_5.37:3 * ca÷abdaþ samuccaye // PSBh_5.37:4 * na kevalaü chittvà stheyaü kiütu sthàpayitavyaü cetyarthaþ // PSBh_5.37:5 * rudre iti kàraõàpade÷e // PSBh_5.37:6 * rudrasya rudratvaü pårvoktam rudra ityaupa÷leùikaü saünidhànam // PSBh_5.37:7 * rudre cittam upa÷leùayitavyaü nànyatrety arthaþ // PSBh_5.37:8 * evaü viùayebhya indriyàõàü jayaþ kartavyaþ // PSBh_5.37:9 * atra yo jetà àtmà // PSBh_5.37:10 * yayà jetavyàni buddhyà // PSBh_5.37:11 * yathà jetavyàni krama÷a÷ca // PSBh_5.37:12 * yatprayojanaü jetavyàni cittasthityartham // PSBh_5.37:13 * yasmiü÷ca jite jitàni bhavanti cittam ityetadapi vyàkhyàtam // PSBh_5.37:14 * evaü japayantraõadhàraõàtmakacchedàdiùvapi yojyam // PSBh_5.37:15 * tathàntaþkaraõavçttim àsthàya kàlavi÷eùanimittara÷mimaõidãpavat tathàtmavçttiradhyayanadhyànasmaraõàdãni cittasthiti÷ca vyàkhyàtà // PSBh_5.37:16 * ÷loko nirvacanaþ // PSBh_5.37:17 * àha kàryakaraõaü ca tac cittasthitisamakàlam eva rudre sthitàni tàni yuktàni // PSBh_5.37:18 * atha kiü tànyeva yuktasya lakùaõàni iti // PSBh_5.37:19 * ucyate na // PSBh_5.37:20 * yasmàdàha // PSBh_5.37:21 ********************************************** ekaþ kùemã san vãta÷okaþ || PS_5.38 || * atra dharmàdharmayor vçttyoruparame avasitaprayojanatvàt pakvaphalavat sarpaka¤cukavad gatapràyeùu kàryakaraõeùu rudre sthitacitto niùkala eka ityabhidhãyate // PSBh_5.38:1 * tathà yogavyàsaïgakare 'dharme nivçtte doùàdivi÷liùño nistãrõakàntàravad avasthito rudre sthitacittaþ kùemã ityabhidhãyate // PSBh_5.38:2 * tathà såkùmasthålasabàhyàbhyantarasalakùaõavilakùaõàsu kriyàsu vinivçttàsu rudre sthitacitto niùkriyaþ san ityabhidhãyate // PSBh_5.38:3 * àha atha niùkriyo'yamiti kathamavagamyate // PSBh_5.38:4 * kiü càtra yuktasya lakùaõatrayameva // PSBh_5.38:5 * ucyate na // PSBh_5.38:6 * yasmàdàha vãta÷okaþ // PSBh_5.38:7 * atra ÷oka÷cintetyanarthàntaram // PSBh_5.38:8 * sà ca cintà dvividhà bhavati // PSBh_5.38:9 * ku÷alà càku÷alà ca // PSBh_5.38:10 * tatra ku÷alà nàma adhyayanadhyànasmaraõàdyà // PSBh_5.38:11 * aku÷alà nàma anadhyayanàdhyànàsmaraõàdyà // PSBh_5.38:12 * evaü japayantraõadhàraõàdãü÷ca kariùyàmi na kariùyàmãtyevam anekavidhàyàmapi cintàyàü vinivçttàyàü vyapagata÷oko vãta÷oka ityabhidhãyate // PSBh_5.38:13 * evamatra yogapadàrthaþ samàptaþ // PSBh_5.38:14 * kasmàt // PSBh_5.38:15 * arthànàü nirvacanatvàt // PSBh_5.38:16 * yasmàd asyàdhyàyasyàdàv uddiùñà ye padàrthàste doùacchedàsaïgasthityàdiùu vyàkhyàtàþ // PSBh_5.38:17 * evamanena yuktena brahmàdayo devà vi÷eùità bhavanti // PSBh_5.38:18 * tadasaïgàdivacanàt // PSBh_5.38:19 * àha atha sàükhyayogamuktàþ kiü na vi÷eùitàþ // PSBh_5.38:20 * ucyate vi÷eùitàþ // PSBh_5.38:21 * katham // PSBh_5.38:22 * tajj¤ànàti÷ayàt // PSBh_5.38:23 * katham // PSBh_5.38:24 * sàükhyayogamuktàþ kaivalyagatàþ svàtmaparàtmaj¤ànarahitàþ saümårchitavat sthitàþ // PSBh_5.38:25 * asya tu j¤ànamasti // PSBh_5.38:26 * yasmàdàha // PSBh_5.38:27 ********************************************** apramàdã gacched duþkhànàmantam ã÷aprasàdàt || PS_5.39 || * iti // PSBh_5.39:1 * evaü kurvan sarvaj¤o 'syàsaümohaü j¤àpayati // PSBh_5.39:2 * uktam / kàryakaraõà¤janebhyo nira¤janebhya÷ca sarvapuruùebhyaþ / apràptàntaü puruùaü yo 'bhyadhikaü varõayet sa budhaþ // PSBh_5.39:3 * àha gataü yad gantavyam // PSBh_5.39:4 * atha kimayamupacàraþ // PSBh_5.39:5 * ucyate na // PSBh_5.39:6 * aparij¤ànàn nàsmàkaü yoganiùñhaü tantram // PSBh_5.39:7 * apitu tatkaivalyavyatirikto'pi sarvaj¤enocyate // PSBh_5.39:8 * apramàdàd gacched duþkhànàm antamã÷aprasàdàt // PSBh_5.39:9 * atra pramàda÷abdo 'nàgatànavadhànagatatvaü pàratantryaü ca khyàpayatãtyarthaþ // PSBh_5.39:10 * tadaïkuraparirakùaõavad anàgatakàlapratãkàrakaraõena caivàyam apramàdã÷abdo draùñavyaþ // PSBh_5.39:11 * tasmàd yuktenaivàpramàdinà stheyam // PSBh_5.39:12 * tathà vartamànena màhe÷varamai÷varyaü pràptamevetyuktam // PSBh_5.39:13 * gacched iti gatiþ pràptirbhavati // PSBh_5.39:14 * gamë sçpë gatau // PSBh_5.39:15 * pràpnotãtyàtmeti pattrapàõóutàphalapàkavat // PSBh_5.39:16 * katham // PSBh_5.39:17 * tasminneva pravartato yo 'yaü duþkhàpoho guõastatreyaü gatiriti saüj¤à kriyata ityarthaþ // PSBh_5.39:18 * duþkhànàm ityatra prasiddhàni duþkhànyàdhyàtmikàdhibhautikàdhidaivikàni // PSBh_5.39:19 * tatràdhyàtmikaü dvividhaü duþkhaü ÷àrãraü mànasaü ca // PSBh_5.39:20 * tatra manasi bhavaü mànasaü krodhalobhamohabhayaviùàderùyàsåyàdveùamadamànamàtsaryàratyàdyavi÷eùadar÷anàdinimittaü tad duþkham // PSBh_5.39:21 * tathà ÷àrãramapi ÷irorogadantarogàkùirogajvarapratimatsyàtisàrakàsa÷vàsodaràmayàdinimittotpannaü duþkham // PSBh_5.39:22 * tathànyadapi pa¤cavidhaü duþkhaü bhavati // PSBh_5.39:23 * tadyathà garbhajanmàj¤ànajaràmaraõam iti // PSBh_5.39:24 * tatra garbhe tàvad yadàyaü puruùo màturudare nyastagàtraþ khaõóa÷akañastha iva pumàn niyama÷ramam anubhavamàno 'vakà÷arahitaþ àku¤canaprasàraõàdiùv aparyàptàvakà÷aþ sarvakriyàsu niruddha ityevam advàrake andhatamasi måóho bandhanastha iva pumàn ava÷yaü samanubhavati // PSBh_5.39:25 * kasmàt // PSBh_5.39:26 * cetanatvàd bhoktçtvàt tanmayatvàc ca na tu kàryakaraõàni // PSBh_5.39:27 * kasmàt // PSBh_5.39:28 * acetanàvàdabhoktçtvàd atanmayatvàc ca // PSBh_5.39:29 * tathà janmaduþkhamapi // PSBh_5.39:30 * yadàyaü puruùo jàyamànaþ purãùapaïkamagnavadano måtradhàràbhir abhiùicyamàno dehe saüvçtadvàrake yoniniþsaraõasaükañe 'tyarthaü pãóyamàno 'sthimarmabandhanaiþ praghçùyamàõo vikro÷an ninadaü÷ ca jàyate // PSBh_5.39:31 * pa÷càt punastasyànucitena bàhyena vàyunà jananàvartena spçùñasya tãvraü duþkhamabhivyajyate // PSBh_5.39:32 * ràjapuùñakàdivat // PSBh_5.39:33 * tena càsya jàtyantaràdismçtihetusaüskàralopo bhavati // PSBh_5.39:34 * eva janmaduþkhaü puruùa evànubhavati // PSBh_5.39:35 * kasmàt // PSBh_5.39:36 * cetanatvàd bhoktçtvàt tanmayatvàc ca // PSBh_5.39:37 * na tu kàryakaraõàni // PSBh_5.39:38 * kasmàt // PSBh_5.39:39 * acetanatvàd abhoktçtvàd atanmayatvàc ca // PSBh_5.39:40 * tathà aj¤ànaduþkhamapi ahaükàrasatkçtagàtro na jànan ko 'haü kuto'haü kasyàhaü kena và bandhanena baddho'hamiti kiü kàraõaü kimakàraõaü kiü bhakùyaü kimabhakùyaü kiü peyaü kimapeyaü kiü satyaü kimasatyaü kim j¤ànaü kimaj¤ànam ityaj¤ànaduþkhaü puruùa evànubhavati // PSBh_5.39:41 * kasmàt // PSBh_5.39:42 * cetanatvàd bhoktçtvàt tanmayatvàc ca // PSBh_5.39:43 * na tu kàryakaraõàni // PSBh_5.39:44 * kasmàt // PSBh_5.39:45 * acetanatvàd abhoktçtvàd atanmayatvàc ca // PSBh_5.39:46 * tathà jaràduþkhamapi // PSBh_5.39:47 * yadàyaü puruùo jaràjarjaritaþ kç÷a÷arãraþ ÷ithilãkçtanayanakapolanàsikàbhråda÷anàvaraõaþ krau¤cajànuriva nirviõõo 'kùidåùikàdiùvapakarùaõàdiùv asamartho vihaüga iva lånapakùo laïghanaplavanadhàvanàdiùv asamarthaþ pårvàtãtàni bhogavyàyàma÷ilpakarmàõy anusmaramàõaþ smçtivaikalyam àpanno 'va÷yaü kle÷amanubhavati // PSBh_5.39:48 * kasmàt // PSBh_5.39:49 * cetanatvàd bhoktçtvàt tanmayatvàc ca // PSBh_5.39:50 * na tu kàryakaraõàõi // PSBh_5.39:51 * kasmàt // PSBh_5.39:52 * acetanatvàd abhoktçtvàd atanmayatvàc ca // PSBh_5.39:53 * tathà mçtyuduþkhamapi // PSBh_5.39:54 * yadàyaü puruùo maraõasamaye ÷lathakaraõaþ ÷irodharam avalambamànaþ ÷vàsanocchvasanatatparaþ khurukhuràyamàõakaõñhaþ svopàrjitamaõikanakadhanadhànyapatnãputrapa÷usaüghàtaþ kasya bhaviùyatãty anutapyamànaþ viùayànanu dodåyamànaþ salilàdi yàcamàno viraktavadano marmabhi÷ chidyamànair ava÷yaü kle÷amanubhavati // PSBh_5.39:55 * kasmàt // PSBh_5.39:56 * cetanatvàd bhoktçtvàt tanmayatvàc ca // PSBh_5.39:57 * na tu kàryakaraõàni // PSBh_5.39:58 * kasmàt // PSBh_5.39:59 * acetanatvàd abhoktçtvàd atanmayatvàc ca // PSBh_5.39:60 * uktaü hi / garbhe pravi÷an duþkhaü nivasan duþkhaü viniùkraman duþkham / jàta÷ca duþkham çcchati tasmàdapunarbhavaþ ÷reyàn // PSBh_5.39:61 * iti // PSBh_5.39:62 * tathànyadapi pa¤cavidhaü duþkhaü bhavati // PSBh_5.39:63 * tadyathà ihalokabhayaü paralokabhayam ahitasaüprayogaþ hitaviprayogaþ icchàvyàghàta÷ceti // PSBh_5.39:64 * tathànyadapi trividhaü duþkhaü bhavati // PSBh_5.39:65 * àdhyàtmikamaj¤ànaü puruùe àdhibhautikaü viùayitvam àdhidaivikaü ca pa÷utvaü trividham aparaü pràhuþ // PSBh_5.39:66 * ityevamàdãni bàdhanàyà aprãtiphalàyà janmanimittatvàd duþkhànãtyupacaryante // PSBh_5.39:67 * àha caraõàdhikàre 'natiprasàdàd a÷ivatvasaüj¤ake sarvàõy anatiprasàdabãjatvàt kuto nàtyantanivçttàni bhavanti // PSBh_5.39:68 * kasmàt // PSBh_5.39:69 * saühàraü pràptasya nigaóamuktàdhikàravan muktàv ati÷ayitaguõapràptyartham ucyate gacched duþkhànàmantam // PSBh_5.39:70 * duþkhànàm atyantaü paramàpoho guõàvàpti÷ca paraü bhavatãti // PSBh_5.39:71 * tadubhayamapi ita eva bhavatãti // PSBh_5.39:72 * tadàha ã÷aprasàdàt // PSBh_5.39:73 * atre÷a ityetad bhagavato nàmadheyam // PSBh_5.39:74 * ã÷aþ kasmàt // PSBh_5.39:75 * vidyàdikàryasye÷anàdã÷aþ // PSBh_5.39:76 * prasàdo nàma sampradànecchà // PSBh_5.39:77 * tasmàt prasàdàt sarvaduþkhàpoho guõàvàpti÷ cadim upàdhyantaràt paraparivàdàdivacanàt ÷uddhiriva yugapadityarthaþ // PSBh_5.39:78 * evam ayam atha÷abdaþ // PSBh_5.39:79 * pa÷upater ityuddiùñayor duþkhàntaprasàdayor gacched duþkhànàm antamã÷aprasàdàditi duþkhàntaü parisamàptamiti // PSBh_5.39:80 * evamadhyàyaparisamàptiü kçtvà yuktaü vaktum // PSBh_5.39:81 ********************************************** atredaü brahma japet || PS_5.40 || * iti // PSBh_5.40:1 * asya pårvokto'rthaþ // PSBh_5.40:2 * vidhinaiva pårvoktena vidhinà japtavyam // PSBh_5.40:3 * na tu duþkhàntagatena gaõapativadityarthaþ // PSBh_5.40:4 * àha kàmitvàt kçpayà bhagavatà duþkhànto dattaþ svecchayaiva na punaraduþkhàntaü kariùyati // PSBh_5.40:5 * athà÷aktas tathàpyasya ÷aktivyàghàtaþ pàcakavad akarmàpekùatvaü cocyate // PSBh_5.40:6 * atra yathà nityo duþkhàntastathà vakùyàmaþ // PSBh_5.40:7 * yathà ca kàïkùato lipsata÷ ca sàdhakàdhikàranivçttistathà vakùyàmaþ // PSBh_5.40:8 * padàrthanigamanàrthe cocyate // PSBh_5.40:9 ********************************************** ã÷ànaþ sarvavidyànàm || PS_5.41 || * atra ã÷anàd ã÷ànaþ // PSBh_5.41:1 * atre÷anàd ã÷àna ityuktaü kàraõam // PSBh_5.41:2 * ã÷ànaþ prabhuþ dhàtetyarthaþ // PSBh_5.41:3 * àha kasyàyamã÷ànaþ // PSBh_5.41:4 * taducyate sarvasye÷ànaþ / sarva÷abdo vidyàprakçter nirava÷eùavàcã draùñavyaþ // PSBh_5.41:5 * vidyànàü dharmàrthakàmakaivalyatatsàdhanaparàõàm ã÷ànaþ vidyànàmiti ùaùñhãbahuvacanam // PSBh_5.41:6 * àha kiü vidyànàmeve÷ànaþ na tu vidyàbhirye vidanti // PSBh_5.41:7 * ucyate // PSBh_5.41:8 ********************************************** ã÷varaþ sarvabhåtànàm || PS_5.42 || * atra nirati÷aya ai÷varyeõa ã÷varaþ // PSBh_5.42:1 * puruùaþ caitanyavad ityarthaþ // PSBh_5.42:2 * àha kasyàyamã÷varaþ // PSBh_5.42:3 * taducyate sarvabhåtànàm / atra cetanàcetaneùu sarva÷abdaþ na kevalaü pçthivyàdiùu kiütu siddhe÷varavarjaü cetaneùveva sarvabhåtaprakçternirava÷eùavàcã sarva÷abdo draùñavyaþ // PSBh_5.42:4 * kasmàd bhåtàni // PSBh_5.42:5 * bhàvanatvàd bhåtànãtyuktam bhåtànàmiti ùaùñhãbahuvacanam // PSBh_5.42:6 * àha atra kecid vidyàbhåtavyatiriktaü brahmàõamicchanti // PSBh_5.42:7 * tasyàyaü kiü prabhurbhavati neti // PSBh_5.42:8 * ucyate prabhuþ // PSBh_5.42:9 * yasmàdàha // PSBh_5.42:10 ********************************************** brahmaõo'dhipatirbrahmà || PS_5.43 || * atra yo 'yaü viri¤ciþ paramaþ patiþ sarvacetanavyatiriktaþ kùetraj¤aþ tasmin brahmasaüj¤à // PSBh_5.43:1 * na tu pradhànàdiùu // PSBh_5.43:2 * kasmàt // PSBh_5.43:3 * adhipativacanavirodhàt // PSBh_5.43:4 * brahma ca kasmàt // PSBh_5.43:5 * bçühaõatvàd bçhattvàd brahmà // PSBh_5.43:6 * bçühayate yasmàd vidyàkalàbhåtàni bçhac ca tebhya ityato 'dhipatirbrahmà // PSBh_5.43:7 * brahmaõa iti ùaùñhã // PSBh_5.43:8 * adhir adhiùñhàtçtve // PSBh_5.43:9 * tatsvàbhàvyàt saühçte càsaühçte ca kàrya ityarthaþ // PSBh_5.43:10 * patyuþ patiþ adhipatiþ // PSBh_5.43:11 * ràjaràjavat // PSBh_5.43:12 * patiþ pàlane patirdar÷ane bhoge ca // PSBh_5.43:13 * pàlayate yasmàd brahmàdãn ã÷varaþ // PSBh_5.43:14 * pàti brahmàdikàryam / adhipatiþ brahmà // PSBh_5.43:15 * adhipatirã÷varaþ // PSBh_5.43:16 * evaü bçühayate yasmàd vidyàdikàryaü bçhac ca tebhya ityato 'dhipatirbrahmà bhagavàniti // PSBh_5.43:17 * àha atra kàryakaraõamahàbhàgyam evàtra brahmaõi cintyate na tu sàdhakasya lipsà làbho veti // PSBh_5.43:18 * ucyate na // PSBh_5.43:19 * yasmàdàha // PSBh_5.43:20 ********************************************** ÷ivo me astu || PS_5.44 || * atra yeùàü sàdhikàratvàd anatiprasannas teùàma÷ivatvaü dçùñvà duþkhàntaü gateùu ca ÷ivatvaü dçùñvà àha ÷ivo me astu iti // PSBh_5.44:1 * me ityàtmàpade÷e mametyarthaþ // PSBh_5.44:2 * astviti kàïkùàyàm // PSBh_5.44:3 * kàïkùati lipsati mçgayatãtyarthaþ // PSBh_5.44:4 * àha kiyantaü kàlaü bhagavànasya ÷ivo bhavati // PSBh_5.44:5 * taducyate nityam // PSBh_5.44:6 * yasmàdàha // PSBh_5.44:7 ********************************************** sadà || PS_5.45 || * atra sadà nityaü saütatam avyucchinnamityarthaþ // PSBh_5.45:1 * àha kamevamàha // PSBh_5.45:2 * ko vàsya ÷ivo bhavatãti // PSBh_5.45:3 * ucyate // PSBh_5.45:4 ********************************************** ÷ivaþ || PS_5.46 || * atra ÷iva ityetadapi bhagavato nàma // PSBh_5.46:1 * ÷ivaþ kasmàt // PSBh_5.46:2 * paripårõaparitçptatvàcchivaþ // PSBh_5.46:3 * tasmàt sadà÷ivopade÷àn nityo duþkhàntaþ // PSBh_5.46:4 * kàraõàdhikàranivçttiþ // PSBh_5.46:5 * tadarthaü nityo duþkhànta iti siddham // PSBh_5.46:6 * evamete pa¤ca padàrthàþ kàryakàraõayogavidhiduþkhàntàþ samàsavistaravibhàgavi÷eùopasaühàranigamanata÷ ca vyàkhyàtàþ // PSBh_5.46:7 * uktaü hi // PSBh_5.46:8 * àdau yad bhavati samàsoktaü madhye tasya vistarata÷ ca vibhàgata÷ copanayanigamanena satàmapyeùa ni÷cayaþ // PSBh_5.46:9 * iti // PSBh_5.46:10 * atra tàvat patiriti kàraõapadàrthasyopade÷aþ samàsena // PSBh_5.46:11 * vistarastu vàmo devo jyeùñho rudraþ kàmaþ ÷aükaraþ kàlaþ kalavikaraõo balavikaraõo'ghoro ghorataraþ sarvaþ ÷arva tatpuruùo mahàdeva oükàra çùir vipro mahànã÷a ã÷àna ã÷varo 'dhipatirbrahmà ÷iva ityevamàdyo vistaraþ // PSBh_5.46:12 * vibhàgo'pi anyat patitvam anyad ajàtatvam anyad bhavodbhavatvamityàdyo vibhàgaþ // PSBh_5.46:13 * vi÷eùaþ anyeùàü pradhànàdãni asmàkaü tadvyatirikto bhagavànã÷varaþ // PSBh_5.46:14 * kàraõàdhikàre yasmàdàha ã÷varaþ sarvabhåtànàmiti // PSBh_5.46:15 * eùa upasaühàraþ sàrvakàmika ityàcakùate // PSBh_5.46:16 * nigamanam ã÷a ã÷àna ã÷varo'dhipatirbrahmà ÷iva iti // PSBh_5.46:17 * tathà pa÷uriti kàryapadàrthasyodde÷aþ // PSBh_5.46:18 * tasya vistaro vidyà kalà pa÷avaþ // PSBh_5.46:19 * utpàdyà anugràhyàs tirobhàvyakàlpyavikàryam aspadasya bodhyadhiùñheyatve cetyevam àdyaþ såtravidyàdharmàrthakàmair bhedair duþkhàntaþ vidyà // PSBh_5.46:20 * kalà dvividhàþ // PSBh_5.46:21 * kàryàkhyàþ karaõàkhyà÷ ca // PSBh_5.46:22 * tatra kàryàkhyàþ pçthivyàdyàþ // PSBh_5.46:23 * karaõàkhyà buddhyàdyàþ // PSBh_5.46:24 * pa÷ava÷ ca trividhàþ // PSBh_5.46:25 * devà manuùyàs tirya¤caþ // PSBh_5.46:26 * tatra devà aùñavidhà brahmàdyàþ // PSBh_5.46:27 * mànuùyaü cànekavidhaü bràhmaõàdyam // PSBh_5.46:28 * tiryagyoni ca pa¤cavidhaü pa÷umçgàdyam // PSBh_5.46:29 * pa÷avaþ sà¤janà nira¤janà÷ ca // PSBh_5.46:30 * evamàdyo vistaraþ // PSBh_5.46:31 * vibhàgo'pi anyà vidyà anyàþ kalàþ anye ca pa÷ava ityevamàdyo vibhàgaþ // PSBh_5.46:32 * vi÷eùaþ anyeùàü pradhànàdãni kàraõàni tànãha ÷àstre kàryatvena vyàkhyàtàni // PSBh_5.46:33 * tatra pradhànaü kàraõam anyeùàü tadiha ÷àstre pa÷yanàt pà÷akatvàt kàryatvena vyàkhyàtam // PSBh_5.46:34 * tathà puruùaþ kàraõamanyatra iha ÷àstre pa÷utvàt kàryatvena vyàkhyàtaþ // PSBh_5.46:35 * tathà karmamadhyatvàt kàlaþ svabhàvaþ upasaühàravat // PSBh_5.46:36 * bhåtàni vikàryatvàt kàryatvena vyàkhyàtàni // PSBh_5.46:37 * ityeùa vi÷eùaþ // PSBh_5.46:38 * upasaühàraþ sàrvakàmika ityarthaþ // PSBh_5.46:39 * nigamanaü vidyàkalàbhåtàni brahmeti // PSBh_5.46:40 * tathà yogamiti yogapadàrthasyodde÷aþ // PSBh_5.46:41 * tasyaivaü carataþ yogaþ pravartate ubhayathà yaùñavyaþ atyàgatiü gamayate nànyabhaktistu ÷aükare evaü devanityatànityayuktatà adhyayanaü dhyànaü smaraõaü nityasàyujyamiti vistaraþ vibhàgaþ kriyàlakùaõaü kriyoparamalakùaõaü dåradar÷ana÷ravaõamananavij¤ànàni gaõapatiþ bhåyiùñhaü sampravartate siddhaþ gacched duþkhànàmantam ityevamàdyo vibhàgaþ // PSBh_5.46:42 * j¤àna÷aktiþ kriyà÷akti÷ca // PSBh_5.46:43 * tatra j¤àna÷aktiþ ÷ravaõàdyà // PSBh_5.46:44 * kriyà÷aktiþ manojavitvàdyà // PSBh_5.46:45 * ityevamàdyo vibhàgaþ // PSBh_5.46:46 * vi÷eùaþ anyeùàü kaivalyam iha tu vi÷eùo vikaraõamiti // PSBh_5.46:47 * pratikaraõa iti kaivalyadharmàti÷aktir niùkalam ai÷varyamityeùa vi÷eùaþ // PSBh_5.46:48 * upasaühàraþ ity ebhir guõairyukta iti // PSBh_5.46:49 * ato yàvanti vàkyavi÷eùàõi saünikçùñaviprakçùñàni nirvacanàni tàni ca sarvanirvacanànãti kçtvà yuktamuktam // PSBh_5.46:50 * evamatra ÷rãbhagavatkauõóinyaviracite ÷rãmadyogapà÷upata÷àstrasåtravyàkhyàne pa¤càrthabhàùye pa¤camo'dhyàyaþ saha brahmaõà granthato 'rthata÷ca parisamàpta iti // PSBh_5.46:51 * ÷ubham // PSBh_5.46:52 **********************************************