Mrgendragama (=Mrgendratantra)
1. Vidyapada 1 - 7.23, with Narayanakantha's Vrtti
(to be continued)

Based on the edition by Madhusudan Kaul Shastri,
Bombay (Srinagar) : Nirnayasagara Press, 1930
(Kashmir Series of Texts and Studies ; 50)

Input by Oliver Hellwig


___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!   
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. 
                                       
Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding:
                                       
description             character  =ASCII   
                                       
long a                  à             224   
long A                  â             226   
long i                  ã             227   
long I                  ä             228   
long u                  å             229   
long U                  æ             230   
vocalic r               ç             231   
vocalic R               è             232   
long vocalic r          é             233   
vocalic l               ë             235   
long vocalic l          í             237   
velar n                 ï             239   
velar N                 ð             240   
palatal n               ¤             164   
palatal N               ¥             165   
retroflex t             ñ             241   
retroflex T             ò             242   
retroflex d             ó             243   
retroflex D             ô             244   
retroflex n             õ             245   
retroflex N             ö             246   
palatal s               ÷             247   
palatal S               ø             248   
retroflex s             ù             249   
retroflex S             ú             250   
anusvara                ü             252   
capital anusvara        ý             253   
visarga                 þ             254   

long e                  ¹             185   
long o                  º             186   
l underbar              ×             215   
r underbar              Ÿ             159   
n underbar              ­             173   
k underbar              É             201   
t underbar              Â             194   
                                       
Other characters of the CSX encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings 
and formats see:
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf
and
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf
___________________________________________________________________



Mçgendratantra, Vidyàpàda, 1

parame÷aü namaskçtya bharadvàjam çùiü tataþ /
haràd indrakramàyàtaü j¤ànaü ÷çõuta suvratàþ  || MrgT_1,1.1 ||

* he suvratàþ parame÷varabhaktiprakarùaparipoùita÷obhàti÷ayatvàt suùñhu ÷obhanaü vrataü ÷àstrãyaniyamànuùñhànaü yeùàü ta eva ÷rotàraþ saübodhitàþ  // MrgTV_1,1.1:1
* yad vakùyaty upasaühàre bhavatsu ÷iva÷ãtàü÷ujyotsnàpàõóuùv idaü mayà  // MrgTV_1,1.1:2
* tadicchayà mayaivoktam iti  // MrgTV_1,1.1:3
* haràd indrakramàyàtaü j¤ànaü ÷çõuta àkarõayateti sambandhaþ  // MrgTV_1,1.1:4
* harati pa÷ubhyaþ pà÷àn puüso 'py årdhvaü padaü tatas tu haraþ  // MrgTV_1,1.1:5
* iti yady api yaugikãyaü saüj¤à anante÷àdiùv api sàmànyà tathàpi indra÷abdasaünidher ihomàpatàv eva hara÷abdo j¤eyaþ  // MrgTV_1,1.1:6
* yathàhuþ arthaþ prakaraõaü liïgaü ÷abdasyànyasya saünidhiþ  // MrgTV_1,1.1:7
* proktàþ sàmànya÷abdànàü vi÷eùasthitihetavaþ  // MrgTV_1,1.1:8
* iti  // MrgTV_1,1.1:9
* kuta etad iti ced yasmàd aindre asmin kàmikabhede bhagavata umàpater vaktçtvena indrasya ca ÷rotçtvenaiva sambandhaþ pratãtaþ  // MrgTV_1,1.1:10
* tathà hi purastàd ihaiva munãnàm indro vakùyati /
* ÷ivodgãrõam idaü j¤ànaü mantramantre÷vare÷varaiþ /
* kàmadatvàt kàmiketi pragãtaü bahuvistaram  // MrgTV_1,1.1:11
* tebhyo 'vagatya dçgjyotirjvàlàlãóhasmaradrumaþ /
* dadàv umàpatir mahyam iti  // MrgTV_1,1.1:12
* tasmàddharàt ÷rãkaõñhanàthàt indràdikrameõàyàtam iti avatãrõam  // MrgTV_1,1.1:13
* kiü tat  // MrgTV_1,1.1:14
* j¤àyante anena vidyàcaryàkriyàyogà iti j¤ànaü ÷àstram  // MrgTV_1,1.1:15
* kiü kçtvà ÷çõuta  // MrgTV_1,1.1:16
* parame÷varaü namaskçtya sçùñisthitisaükùobhaõàdibhi÷ cidacillakùaõaü vi÷vam ãùñe itã÷aþ ãdçktvaü cànante÷àdãnàm apy astãti paramapadena vi÷eùaõam  // MrgTV_1,1.1:17
* parama÷ càsàv anyeùàü tadanugrahataþ ÷ivatvàbhivyakteþ ã÷a÷ ca svàtantryeõa sthityàdikaraõàt parame÷aþ taü namaskçtya kàyavàïmanobhis tasmin prahvãbhåya  // MrgTV_1,1.1:18
* tat ity anantaraü tantràvatàrakaü bharadvàjam çùim iti ç gatàv iti dhàtvarthataþ sarveùàü ca gatyarthànàü j¤ànàrthatvàd avagataparamàrthatayà çùiþ taü namaskçtya ÷çõuteti ÷rotþõàü namaskàropade÷aþ  // MrgTV_1,1.1:19
* anamaskçtaparame÷varàõàm apraõataguråõàü ca nirvighnasaühitàdhigamanàsaübhavàt  // MrgTV_1,1.1:20
* ya÷ ca ÷rotçjanam evaü ÷ikùayati so 'rthàt kçtatathàvidhavidhiþ pravçtta iti gamyate  // MrgTV_1,1.1:21
* tena yathà parame÷varaü guruü ca nutvàham upadeùñuü pravçttas tathà yåyam api pravartadhvam iti vyavasthitam  // MrgTV_1,1.1:22
* yathà caitad indrasyomàpatinà upadiùñaü tadgranthaparisamàptau yady api granthe evàsti tathàpi vyàkhyànopakrame sambandhàder ava÷yàbhidheyatvàt kiücid ucyate  // MrgTV_1,1.1:23
* kadàcid atiruciraratnaprakaravinicitakanakamayakamanãyamahãtalamanoharasaptamajaladhitañaviharaõahevàkinaü nãlopalatviùaü caturbhujaü dvikaüdharàdharaü mukhadvayena vedàdhyayanasuràpànasaükarakàriõam asuranivahaparivçtaü durmadaü mahàsuraü trida÷apatir apa÷yat  // MrgTV_1,1.1:24
* atha tathàvidhaduràcàradar÷anajanitakopàkulitamunigaõasahitaþ ÷atakratur akùamamàõo labdhavaratvàt prasabham astrair avadhyatàm asya buddhvà phenenàntarnihitavastreõa asurasya ÷irodvayaü cicheda  // MrgTV_1,1.1:25
* tadvyàpàdanata÷ ca brahmahatyàjanitam agham à÷aïkamànas tatpra÷àntaye bhagavantam acyutaü nàmnàü sahasreõa çgyajuþsàmabhi÷ càstauùãt  // MrgTV_1,1.1:26
* prasannena ca hariõà navoditabhàsvadbhàsvaraü sarvabhåtàbhibhàvukaü nàrasiühaü kavacaü prayacchatà proktam  // MrgTV_1,1.1:27
* yathaitat saünaddhadehas tvam uttarakuruùu bhagavantaü pinàkinam àràdhaya varùasahasrànte ca taü dçùñvàbhimatam àsàdayiùyasi ity uktvà antarhite suràrau sarvaü tad indreõa kçtam  // MrgTV_1,1.1:28
* atha pratyakùãbhåte bhagavati pinàkini nikhiladuþkhànta÷ càsya saüjàtaþ  // MrgTV_1,1.1:29
* ÷rãmatkàmikàkhyaü càsmai parame÷vara upadide÷a  // MrgTV_1,1.1:30
* yata÷ cendrasya nçsiüharåpiõaþ samupadiùñam idam umàpatinà tato mçgendrasya ÷rotçtvàn mçgendrasaüj¤ayà prathitam  // MrgTV_1,1.1:31
* sambandhas tv atra ùañprakàraþ paràdiþ  // MrgTV_1,1.1:32
* tathàhi sargàdau parame÷varaþ årdhvapràgdakùiõottarapa÷cimasrotaþpa¤cakabhedabhinnaü j¤ànaü svecchànugçhãtavidye÷varàùñakaprabodhanànantaraü tad abhivyaktaü mantre÷varàdibhyo vakùyamàõavad àdide÷a  // MrgTV_1,1.1:33
* tathà coktaü ÷rãmatkiraõe /
* sçùñyanantaram eve÷aþ ÷ivàn sçùñvà dç÷àtmajàn /
* j¤ànam ekaü vibhajyà÷u teùàü tatsaükhyayàvadata  // MrgTV_1,1.1:34
* kàmikaü praõavàkhyasya ÷ivàkhyasya tu yogajam /
* ityàdi  // MrgTV_1,1.1:35
* atra càtmajàn iti àtmanaiva niradhikaraõenànugraheõànugçhãtàn ity à÷ayaþ  // MrgTV_1,1.1:36
* tebhya umàpatiþ pràpa tasmàc ca ÷akraþ tato 'pi bharadvàjaþ tatsakà÷àt tu hàrãtaþ  // MrgTV_1,1.1:37
* sa punaþ sva÷iùyebhyaþ pràheti purastàt sarvaü spaùñãkariùyàmaþ  // MrgTV_1,1.1:38
* abhidheyà÷ ceha j¤ànakriyàyogacaryàþ  // MrgTV_1,1.1:39
* prayojanaü tv atra tattvaj¤aptiþ  // MrgTV_1,1.1:40
* tatprayojanam api bhuktimuktã /
* parame÷varasadbhàvaprasàdhakapramàõopanyàsas tadbàdhakaniràkaraõaü ca yady api tatpraõãtàgamapràmàõy asàdhanàya prathamam evopayujyate tathàpi ÷àstrakàreõaiva agre tad vivecitam atas tatraiva vakùyàmaþ  // MrgTV_1,1.1:41
* kevalam etàvad eveha pratijànãmahe  // MrgTV_1,1.1:42
* yad uktam /
* àyurvedàc ca gaõitàn mantravàdàc ca sasvaràt /
* rasopaniùadàñopàd àptaþ sa parigçhyate  // MrgTV_1,1.1:43
* iti tac càptatvaü sà¤janatvàd asarvàrthadç÷àü dar÷anàntarapraõetþõàü svasvaviùayam eva nityanirmalanirati÷ayasarvàrthaj¤ànakriyà÷aktes tu sarvadà sarvànugrahapravçttasya parame÷varatvàd eva sarvàdhiùñhàtuþ sarvaviùayam  // MrgTV_1,1.1:44
* evaü vividhavi÷eùaõavi÷iùñasya vaktur vipralambhakatvàsaübhavàn nàpràmàõyam  // MrgTV_1,1.1:45
* etac ca yathàvasaraü vakùyàmaþ  // MrgTV_1,1.1:46
* tad evam ãdçgråpo bhagavàn àgamasya kartà  // MrgTV_1,1.1:47
* àgamas tu taü j¤àpayati  // MrgTV_1,1.1:48
* ata÷ ca dvayor api visadç÷akriyatvàn nàtretaretarà÷rayadoùaþ syàt  // MrgTV_1,1.1:49
* yathà ka÷cid evaü vakti devadatto 'ham àyàta iti  // MrgTV_1,1.1:50
* tadvàkya÷ravaõàc ca tadanye manyante hanta devadatto 'yam àyàta iti  // MrgTV_1,1.1:51
* na càtra devadattasya tadvàkyasya cetaretarà÷rayatvaü yuktam  // MrgTV_1,1.1:52
* tadukteùu ca dçùñàrtheùu viùabhåtarasavàdàdiùu tadàgamasya phalavattvam upalabhyàdçùñàrthasyàpi tacchàsanasyàvitathatvam anumãyate ity alam anena prakçtam anusaràmaþ  // MrgTV_1,1.1:53
* tad evaü hàrãtamuniþ sva÷iùyàõàü j¤ànopade÷aü pratij¤àya indrakramàyàtatvaü dar÷ayitum àha  // MrgTV_1,1.1:54

*************************************************************

nàràyaõà÷rame puõye bharadvàjàdayo dvijàþ /
tepuþ ÷ivaü pratiùñhàpya tadekàhitamànasàþ  || MrgT_1,1.2 ||

* badaryà÷ramanàmni viùõor à÷rame tadà÷ramatvàd eva pàvane bharadvàjaprabhçtayo munayas tepur iti sambandhaþ  // MrgTV_1,1.2:1
* bharadvàjàdãnàm çùãõàm advijatvaprasiddhyasaübhavàt dvijà iti vi÷eùaõaü vàgã÷varãgarbhasaüyojanasaüjananàdinà kçtadãkùàtvenotkarùavattvaü na punar upanãtatvamàtraü smàrtavad dvija÷abdeneùñam adãkùitànàü tantràdi÷ravaõànadhikàràt pratyuta pratyavàya÷ruteþ  // MrgTV_1,1.2:2
* ÷ivaü pratiùñhàpyeti lohabàõaliïgàdàv àdhàre sàmànyamantràdinà parame÷varapratiùñhàpanaü parikalpyety à÷ayaþ anyathà yathàvad viditatattadvidhànànàü purastàt pratiùñhàdiviùayasya pra÷nasyànupapatteþ  // MrgTV_1,1.2:3
* tasminn evaikasminn àhitam ekàgrãkçtaü mànasaü yais te tathàvidhàþ santaþ tepuþ ÷ivàràdhanalakùaõaü tapa÷ cakrur ity arthaþ  // MrgTV_1,1.2:4

*************************************************************

atha tàn bhàvitàn matvà kadàcit trida÷àdhipaþ /
tad à÷ramapadaü bheje svayaü tàpasaveùabhçt   || MrgT_1,1.3 ||

* anantaraü ca tàn bhàvitàn tatra÷raddhàlån j¤àtvà kasmiü÷cit kàle muniråpadhàrã ÷akraþ tadãyam à÷ramaü siùeve  // MrgTV_1,1.3:1
* tata÷ ca  // MrgTV_1,1.3:2

*************************************************************

sa taiþ sampåjitaþ pçùñvà tàü÷ ca sarvàn anàmayam /
provàca codanàdharmaþ kim arthaü nànuvartyate   || MrgT_1,1.4 ||

* sa indras tair bharadvàjàdibhir à÷ramasamucitenàtithisatkàreõàbhyarcitas tàn bharadvàjàdãn pratyekaü ku÷alaü pçùñvàbravãt  // MrgTV_1,1.4:1
* kiü tad ity ata àha codanàdharmaþ kim arthaü nànuvartyata iti  // MrgTV_1,1.4:2
* codaneti kriyàyàþ pravartakaü vacanam àhuþ tadàmnàto dharmaþ kim iti nànuùñhãyate codanaiva hi dharme pramàõaü pramàõam eva codanà ity evam anyayogàyogavyavacchedanena tataþ pravartamànànàm aihikasyàmutrikasya ca phalasyàvisaüvàdàt  // MrgTV_1,1.4:3
* tathà coktam /
* ÷rutismçtyuditaü dharmam anutiùñhan hi mànavaþ /
* iha kãrtim avàpnoti pretya cànuttamàü gatim iti  // MrgTV_1,1.4:4
* tadviparãtaü tu trayãbàhyaü liïgàràdhanàdi ca yat tat trayãbàhyatvàd eva phalgupràyam  // MrgTV_1,1.4:5
* yad àha bhaññaþ /
* tathàtikràntavedoktamaryàdàvyavahàriõàm /
* saüvàdiùv api vàkyeùu neùyate mànahetutà  // MrgTV_1,1.4:6
* manur api /
* yà vedabàhyàþ smçtayo yà÷ ca kà÷cit kudçùñayaþ /
* sarvàs tà niùphalàþ pretya tamobhåtà hi tàþ smçtàþ  // MrgTV_1,1.4:7
* ity evaü jaiminimatànusàriõaþ  // MrgTV_1,1.4:8
* tasya vacaþ ÷rutvà  // MrgTV_1,1.4:9

*************************************************************

ta åcur nanv ayaü dharma÷ codanàvihito mune /
devatàràdhanopàyas tapasàbhãùñasiddhaye   || MrgT_1,1.5 ||

* te bharadvàjàdayaþ indraü tàpasaråpatvàn muni÷abdenàmantrya nanv iti prativacanam avocan  // MrgTV_1,1.5:1
* yo 'yam asmàbhir abhihito rudràkhyadevatàprasàdanopàyalakùaõo dharmaþ tapasà samãhitasiddhyartham àsevyate sa codanayaivàbhihito vyavasthàpitaþ  // MrgTV_1,1.5:2
* tathà hi codanà nàma lióloñtavyadàdi÷abdavyavasthàpitavidhiniùedharåpayajanàdikriyàpravartakavacanam abhidhãyate  // MrgTV_1,1.5:3
* yathà jyotiùñomena yajeta svargakàmaþ na kala¤jaü bhakùayet ityàdi  // MrgTV_1,1.5:4
* tac ca mukhyatayà ÷rautaü dharmaråpaü tanmålatvàc ca smàrtam api  // MrgTV_1,1.5:5
* tathà coktaü tasmàc chrutismçtã eva pramàõaü dharmagocare  // MrgTV_1,1.5:6
* iti tathà  // MrgTV_1,1.5:7
* vedo 'khilo dharmamålaü smçti÷ãle ca tadvidàm /
* iti  // MrgTV_1,1.5:8
* tadàsatàü tàvad evaüvidhàþ ÷rutyàdisadàgamàrthàvirodhinyaþ pauràõikyaþ saühitàþ anyà÷ ca kà÷cana ÷rutayo yàsàm idaü tàtparyam  // MrgTV_1,1.5:9
* yathà mahàbhàratàdau /
* ye bhaktà varadaü devaü ÷ivaü rudram umàpatim /
* ihaloke sukhaü pràpya te yànti paramàü gatim  // MrgTV_1,1.5:10
* iti  // MrgTV_1,1.5:11
* sarvaråpaü bhavaü j¤àtvà liïge yo 'rcayati prabhum /
* tasminn abhyadhikàü prãtiü karoti vçùabhadhvajaþ  // MrgTV_1,1.5:12
* iti  // MrgTV_1,1.5:13
* tathà /
* àdityà vasavo rudrà munaya÷ ca mahaujasaþ /
* vidhival liïgam àràdhya padam iùñatamaü gatàþ  // MrgTV_1,1.5:14
* iti  // MrgTV_1,1.5:15
* tathà /
* mçdbhasmago÷akçtpiùñaguóakhaõóàdiliïgakam /
* sampåjayan pratiùñhàpya ÷raddhàvàn adhigacchati  // MrgTV_1,1.5:16
* iti  // MrgTV_1,1.5:17
* tatràpràmàõyam abhyupagamyàpi bråmaþ yad abhipràyeõedam abhidhãyate bhavadbhiþ sa tàvat ÷rutyartha eva smaryatàü tatra hi  // MrgTV_1,1.5:18

*************************************************************

vede 'sti saühità raudrã vàcyà rudra÷ ca devatà /
sàünidhyakaraõe 'py asmin vihitaþ kàlpiko vidhiþ   || MrgT_1,1.6 ||

* rudro devatàsyà iti raudrã saühità çgyajuþsàmalakùaõe càtharvaõe ca vede 'sti /
* yajurvede hi rudraikàda÷inã saühità ÷råyate yasyàü bhagavanto rudràþ sarvàbhipretasàdhakàþ pañhyante /
* çgvede 'pi /
* tryambakaü yajàmahe  // MrgTV_1,1.6:1
* imà rudràya tavase kapardine  // MrgTV_1,1.6:2
* imà rudràya sthiradhanvane giraþ  // MrgTV_1,1.6:3
* ityàdikà çgvidhànàmnàtàs tattadvi÷iùñavidhànaphalà vidyanta eva /
* sàmavede 'py asti /
* ÷råyate hi sàmnàü vidhàne /
* à vo ràjà tad vo varga àjyadohàni devavratàni caiùà raudrã nàma saühitaitàü prayu¤jàno rudraü prãõàti  // MrgTV_1,1.6:4
* iti /
* evam àtharvaõe 'pi rudràràdhanavidhayaþ tanmantrasaühità÷ ca sambhavanti  // MrgTV_1,1.6:5
* na ca kevalaü saühitàmàtram evàsti  // MrgTV_1,1.6:6
* tatra tatra rudra eva devatà vàcyaråpatayà ÷råyate yam uddi÷ya /
* eùa te rudra bhàgaþ saha svasràmbikayà taü juùasva svàhà /
* iti ÷rutiþ  // MrgTV_1,1.6:7
* na caitàvat yàvatkàlpika iti kalpo vedàïgaü tadukto vidhiþ bhagavataþ sàünidhyakalpanàya ÷råyate  // MrgTV_1,1.6:8
* tathà hi kàñhake såtrapari÷iùñãye rudrakalpe /
* triùavaõam udakopaspar÷anam ity uktvoktaü darbheùv àsãno darbhamuùñiü dhàrayamàõo rakùobhyopyavij¤eyo bhavati ÷àkayàvakapayobhaikùabhakùaþ ùaóbhir màsaiþ pratyakùãbhavantaü bhagavantaü pa÷yati /
* iti  // MrgTV_1,1.6:9
* evaü ca ÷raddadhànamanasàü jaiminãyacchàyà÷rayiõàm api codanàpradar÷ito 'yam astãva prasiddhaþ panthàþ kiü punaþ parame÷varaprakà÷anavihatamahàmohatimiratayà vispaùñadçùñãnàm anyeùàm  // MrgTV_1,1.6:10

*************************************************************

ity ukte 'pi paraü bhàvaü jij¤àsuþ prahasan prabhuþ /
tàn àha mithyà j¤ànaü vaþ ÷abdamàtraü hi devatà  || MrgT_1,1.7 ||

* evam api kathite tadãyaü bhaktiprakarùaü j¤àtum icchur indratvena paramai÷varyayogàt prabhuþ prabhavana÷ãlaþ sa tàn munãn sasmitam àha  // MrgTV_1,1.7:1
* kiü tat  // MrgTV_1,1.7:2
* mithyà j¤ànaü vaþ yuùmàkaü sambandhi yad etalliïgàrcanàdi÷ivàràdhanapratipàdakaü j¤ànaü ÷àstraü tan mithyà na satyaü tat praõetçtathàvidhadevatànupapatteþ  // MrgTV_1,1.7:3
* yataþ karmànuùñhànàd eva phalaü na devatàtaþ  // MrgTV_1,1.7:4
* ÷abdamàtraü hi devatà  // MrgTV_1,1.7:5
* na khalu vayaü pratyakùetarapramàõàpahnavapravçttaduràcàracàrvàkavadasaübhavam eva devatàyàþ pratipadyàmahe  // MrgTV_1,1.7:6

* kiü tarhi  // MrgTV_1,1.7:7
* vidyata eva devatà sà tu ÷abdàn nàtiricyate api tu ayogolakavahnivad anupalabhyamànavàcyàrthapçthagbhàvaþ ÷abda eva teùu teùu kriyàvi÷eùeùu aïgabhàvaü gacchan yàgasampradànadevatà vi÷eùàkhyàü labhate  // MrgTV_1,1.7:8
* tad uktam /
* avinirbhinna÷abdàrthaü dhyàyed oükàram ã÷varam /
* iti  // MrgTV_1,1.7:9
* na càtra ka÷cid eka eva vi÷ve÷itàstãti niyamaþ pratij¤àtuü ÷akyaþ anekàkàrasuprasiddhabahutaradevatàvi÷eùa÷ravaõàt  // MrgTV_1,1.7:10
* tac cedam anupamamahimnaþ ÷abdaråpasyaivaü vijçmbhitaü yad ekam api sat tat tad devatàvi÷eùapratãtihetutàm àtmapratãtihetutàü càbhyeti  // MrgTV_1,1.7:11
* tathaiva ÷rutiþ /
* indraü mitraü varuõam agnim àhur atho divyaþ sa suparõo garutmàn /
* ekaü sadviprà bahudhà vadanty agniü yamaü màtari÷vànam àhuþ  // MrgTV_1,1.7:12
* iti  // MrgTV_1,1.7:13
* tat saüsthitam etac chabdàtmikà devateti  // MrgTV_1,1.7:14
* evam anvayenàbhidhàya vyatirekeõàmum evàrthaü draóhayitum àha  // MrgTV_1,1.7:15

*************************************************************
÷abdetaratve yugapadbhinnade÷eùu yaùñçùu /
na sà prayàti sàünidhyaü mårtatvàd asmadàdivat  || MrgT_1,1.8 ||

* ÷abdavyatiriktà hi yadi devatà vidyate kiü vigrahavatã avigrahà ubhayaråpànubhayaråpà và  // MrgTV_1,1.8:1
* anubhayaråpatve viruddhadharmàdhyàsaþ svasiddhàntaviruddhànekàntavàdàbhyupagamaþ vyastapakùadvayodbhàvitadoùaprasaïga÷ ca  // MrgTV_1,1.8:2
* avigrahatve ÷abdenaiva kim aparàddham  // MrgTV_1,1.8:3
* vigrahavattve tu bhinnade÷àvasthiteùu yugapat pràrabdhayàgeùu yajvasu mårtatvàt tasyàþ sàünidhyànupapattiþ  // MrgTV_1,1.8:4
* nanu mårtatve saty api sàünidhyaü parasparavidårade÷asthopasthàtçjanopahçtasaparyayor arkendubimbayor dçùñam ity anaikàntikaü mårtatvam  // MrgTV_1,1.8:5
* nànaikàntikam arkendubimbayoþ svaprabhàbhàsvarayor uccataratvena sakalade÷opalakùyasthànamàtrasthayor bahujanopalambhayogyade÷àvasthànam eva sàünidhyaü bhavatàü pratibhàti na vàstavam  // MrgTV_1,1.8:6
* tathà càtyuttuïgaraïgotsaïgavartinã nartakã vidårade÷avartibhir bhåyobhiþ prekùakaiþ prekùyamàõà naikaikaü prati pràkàmya÷aktyà sàünidhyaü bhajate  // MrgTV_1,1.8:7
* tasmàt samakàlam anekagçhabhojanopanimantritànàü yathàsmàkam anekagçhabhojanaü na dçùñam evaü devatàyàs tulyakàlaü bhinnade÷asthayàgasàünidhyaü mårtatvàn na saübhàvyam iti ÷abdamàtratvam evàsyàþ sàdhãyaþ  // MrgTV_1,1.8:8
* kiüca  // MrgTV_1,1.8:9

*************************************************************

na ca tatsàdhakaü kiücit pramàõaü bhàty abàdhitam /

* na kila tathàvidhavyatyayada÷àvirahitaparamaparokùavapuùaþ prakçùñàti÷ayai÷varyopapannaj¤ànànantamahimno devatàvi÷eùasya sàdhakaü kim api pramàõaü pratibhàti  // MrgTV_1,1.9ab1:1
* tathà hi aparokùatvena sakalapramàõajyeùñhasya pratyakùasya tàvan nàsau gocaraþ  // MrgTV_1,1.9ab1:2
* na hy atãndriyaviùayagrahaõakùamatvaü pratyakùasya sambhavati  // MrgTV_1,1.9ab1:3
* atha vyavahitaviprakçùñàrthaviùayaü yogipratyakùaü tat sattàni÷càyakam iti cet tan na yasmàd asmadàdyatãndriyàrthadar÷ino yoginaþ såkùmàdiviùayas tatpratyakùaü tena ce÷aþ sàkùàtkriyate ity etat sarvam anupapannaü pramàõàbhàvàt  // MrgTV_1,1.9ab1:4
* atãndriyo 'tãndriyàrthadar÷ã ca ka÷cit sàdhayitum iùñas tasya tathàvidhapuruùapratyakùeõàsiddhena sàdhanaü pràmàõikasyàpi bhavataþ kim iti na trapàvaham  // MrgTV_1,1.9ab1:5
* nanv asty atrànupahatasàmarthyam anumànaü tathà hi jagad idam urvãparvatasaritsamudràdi dharmi kàryam iti sàdhyo dharmaþ sàvayavatvàt yad yat sàvayavaü tat tat kàryaü yathà valabhipràkàrapuùkariõyàdi  // MrgTV_1,1.9ab1:6
* vipakùavyàvçtta÷ càyaü hetur yatra kilàtmàdau kàryatvaü nàsti tatra sàvayavatvam api nàstãti  // MrgTV_1,1.9ab1:7
* na càsya hetor ã÷vara÷arãreõànaikàntikatvaü yathàhur jaiminãyàþ /
* anekànta÷ ca hetus te taccharãràdinà bhavet /
* iti  // MrgTV_1,1.9ab1:8
* tasyàpi tadicchàkàryatvena asmàbhir iùyamàõatvàd iti  // MrgTV_1,1.9ab1:9
* siddhe ca jagataþ kàryatve 'pi yad yat kàryaü tat tad vi÷iùñaj¤ànakriyopapannakartçkàvinàbhàvi ghañapañàdivat  // MrgTV_1,1.9ab1:10
* kàryaü cedaü jagat  // MrgTV_1,1.9ab1:11
* tasmàd idam api nirati÷ayaj¤atvakartçtvasampannaü nirmàtàraü gamayati  // MrgTV_1,1.9ab1:12
* ya÷ càtra nirmàtà sa kaþ  // MrgTV_1,1.9ab1:13
* ã÷vara iti  // MrgTV_1,1.9ab1:14
* kim etan na pramàõaü bhavet  // MrgTV_1,1.9ab1:15
* etad yady abàdhitaü syàt yàvatà paramàõvindriyàder jagadbhàgasyàsiddhaü sàvayavatvam iti bhàgàsiddho 'yaü hetuþ  // MrgTV_1,1.9ab1:16
* paramàõånàm àcaitanye sati anekatvàd ghañàdivat kàryatvam avyabhicàri iti kila bhavatàm abhyupagamaþ  // MrgTV_1,1.9ab1:17
* yad apy etat dçùñàntãkçtaü valabhipràkàrapuùkariõyàdi tad gatam upàdànasahakàrikàraõàdyànuguõyavaiguõyàt nirvçttasadasatsaünive÷aü sàvayavatvam  // MrgTV_1,1.9ab1:18
* tadanyad eva tattatsaünive÷asadç÷am  // MrgTV_1,1.9ab1:19
* itarad eva hi mahãmahãdharàdigataü sàvayavatvaü vastusàdç÷yàvalambanapårvavyàptidar÷anàhitasaüskàrà ca tadanuguõasàdhyasàdhanàrthaü pràmàõikam iti pravartata iti yuktaü na punaþ sàvayavatva÷abdamàtrasàmànyà÷rayeõa  // MrgTV_1,1.9ab1:20
* yad àha dharmakãrtiþ /
* siddhaü yàdçg adhiùñhàtçbhàvàbhàvànuvçttimat /
* saünive÷àdi tad yuktaü tasmàd yad anumãyate  // MrgTV_1,1.9ab1:21
* vastubhede prasiddhe 'pi ÷abdasàmyàd abhedinaþ /
* na yuktànumitiþ pàõóudravyàd iva hutà÷ane  // MrgTV_1,1.9ab1:22
* iti  // MrgTV_1,1.9ab1:23
* api ca valabhyàdãnàü pakùàntarbhàve dçùñàntàbhàvaþ  // MrgTV_1,1.9ab1:24
* na cetaratràntarbhàvaþ tadà ã÷varasya sarvakartçtvahàniþ  // MrgTV_1,1.9ab1:25
* sthapatyàdyanvayavyatirekànuvidhàyinau bhàvàbhàvau valabhyàdãnàü dçùñau  // MrgTV_1,1.9ab1:26
* na ca dçùñaü kàraõam apahàya kàraõàntaraü tadã÷varàkhyaü kalpayitum upapannam  // MrgTV_1,1.9ab1:27
* evaü hi sati sarvatra kàryakàraõabhàvo viplaveta  // MrgTV_1,1.9ab1:28
* tad uktam /
* yasmin sati bhavaty eva yat tato 'nyasya kalpane /

* iti  // MrgTV_1,1.9ab1:30
* kiü ca na tàvad a÷arãrajagannirmàtçdevatàvi÷eùàbhyupagamo yuktaþ tasya jagallakùaõakàryasampàdanàsaübhavàt  // MrgTV_1,1.9ab1:31
* yad àha /
* kàryaü ÷arãrayuktena kartrà vyàptaü sadaiva yat /
* kàryatvàt tena jagataþ kartà dehã prasajyate  // MrgTV_1,1.9ab1:32
* iti  // MrgTV_1,1.9ab1:33
* tata÷ ca dharmisvaråpaviparãtasàdhakaþ kàryahetuþ  // MrgTV_1,1.9ab1:34
* ÷arãravattve tv asmadàdivad utpattipralayayogitvam  // MrgTV_1,1.9ab1:35
* tac càsya ÷arãraü svanirmitaü kartrantaranirmitaü và  // MrgTV_1,1.9ab1:36
* svanirmitatve kim asau tatsargakàle sa÷arãraþ ÷arãrarahito và  // MrgTV_1,1.9ab1:37
* dehendriyarahitasya na kvacit kiücit kàryaü dçùñam ity uktam  // MrgTV_1,1.9ab1:38
* ÷arãravàü÷ cet ÷arãraü sçjati tarhi tad apy asya ÷arãraü kiü kçtam  // MrgTV_1,1.9ab1:39
* svakçtatve 'nyakçtatve vànavasthety evamàdibàdhakasadbhàvàt sàdhakaü pramàõaü na kiücid upapadyate  // MrgTV_1,1.9ab1:40
* athocyate vàkyam àgamalakùaõaü pramàõam asti yad atyantàtãndriyàrthani÷càyakaü tataþ pravartamànasyàbhipretasampatter dçùñatvàt  // MrgTV_1,1.9ab1:41
* tad àhuþ akùaliïgàtigo hy arthaþ puüsaþ ÷àstreõa dar÷yate /
* iti  // MrgTV_1,1.9ab1:42
* etad eva niràkartum àha  // MrgTV_1,1.9ab1:43

* vàkyam àgamalakùaõaü puràõetihàsàdigãtam  // MrgTV_1,1.9ab2:1
* yathàha mahàbhàratàdau bhagavàn vyàsamuniþ /
* sa ÷ivas tàta tejasvã prasàdàd yàti te 'grataþ /
* sendràdiùu ca deveùu tasyaivai÷varyam ucyate  // MrgTV_1,1.9ab2:2
* taü gaccha ÷araõaü devadevàdiü bhuvane÷varam /
* ityàdi  // MrgTV_1,1.9ab2:3
* ÷rutàv api /
* yo rudro 'gnau yo 'psu ya oùadhãùu yo vanaspatiùu /
* yo rudro vi÷và bhuvanà vive÷a tasmai rudràya namo 'stu  // MrgTV_1,1.9ab2:4
* tathà /
* tryambakaü yajàmahe /
* ityàdi  // MrgTV_1,1.9ab2:5
* tad etad anyathàsiddham atra hi paurvàparyaparyàlocanàniràkçto yathà÷ruta÷rutisamutpàdito vàkyàrthaþ  // MrgTV_1,1.9ab2:6
* ato naiva pratãtimàtràvipralabdhabuddhayas tatheti pratipattiü bhàvayanti  // MrgTV_1,1.9ab2:7
* tathà kila viùaü bhakùaya mà càsya gçhe bhuïkthàþ ity atra viùabhakùaõe 'bhyanuj¤ànaü ÷råyamàõam api na vàkyàrthaþ  // MrgTV_1,1.9ab2:8
* kiü tarhi  // MrgTV_1,1.9ab2:9
* pratikålagçhabhojananiùedha eva tàtparyam  // MrgTV_1,1.9ab2:10
* evaü bhàratàdàv upàkhyànadvàreõa sodyogasya vijigãùor dviùadupa÷amo nirvighnaþ kùatriyàõàü ca svadharmànuùñhànam abhyudayàyety evam arthaþ stutivàdaþ  // MrgTV_1,1.9ab2:11
* ÷rutau tu mantràrthavàdapadànàü kàryàti÷ayàvedanaü vinà puruùàpravçtteþ ÷raddhàvahavividhàbhyudayaj¤ànopajananapratãtyaïgatvaü na svaråpayàthàrthyam ity aïgatvam iti na taduktimàtràd vi÷iùñadevatàsadbhàvàvedakatvam  // MrgTV_1,1.9ab2:12
* tathà càhuþ /
* stutivàdakçta÷ caiùa janànàü mativibhramaþ /
* paurvàparyàparàmçùñaþ ÷abdo 'nyàü kurute mitim  // MrgTV_1,1.9ab2:13
* iti  // MrgTV_1,1.9ab2:14
* atha sakalalokasiddhà prasiddhir anapahnavanãyà vidyate yat sarvo hy ayam àvidvadaïganàbàlo janaþ parame÷varasyecchàvidhipreritaþ pravartate daivam evàtra kàraõam iti bruvàõo dç÷yate ca upàkhyànàni ca dakùamakhamathanakàladamanakàmadàhàndhakavadhatrailokyàkramaõàdyuparacitàni bahu÷aþ pañhantaþ kathayantaþ ÷çõvanta÷ copalabhyante tadudde÷ena càrthaviniyoganiyamajapatapaþprabhçtikle÷akàriõãm api karmapaddhatim anutiùñhanto 'smàn avagamayanti yad uta santi devatàvi÷eùà ity àha  // MrgTV_1,1.9ab2:15

*************************************************************

vàkyaü tad anyathàsiddhaü lokavàdàþ kva sàdhavaþ  || MrgT_1,1.9 ||

* aparyàlocitapaurvàparyagatànugatamårkhajanapravartitàt pravàdamàtràd asakçddçùñavyabhicàràd vastusiddhim icchan aho bata vçthaiva dainyàspadatàm upayàto 'si  // MrgTV_1,1.9cd:1
* atha pratyayitapuruùapravartitaþ pravàdaþ tarhi àgama evàsau  // MrgTV_1,1.9cd:2
* pratyayitatvaü ca tasya katamena pramàõena siddhaü tatpravartitàd àgamapràmàõyàc ca tatsiddhiþ tatsiddhyà ca àgamapràmàõyam itãtaretarà÷rayadoùaþ nityatve tv àgamasya kàrya evàrthe pràmàõyaü na siddhe iti na yuùmadabhimatadevatàvi÷eùaþ katham api sidhyatãti  // MrgTV_1,1.9cd:3
* evaü ÷akroktim abhidhàya hàrãtamuniþ svoktyà sva÷iùyàn àha  // MrgTV_1,1.9cd:4

*************************************************************

ity anã÷avacovàrivelànunno 'bdhineva saþ /
÷akreõa na cacàlaiùàü dhã÷ailaþ sàragauravàt  || MrgT_1,1.10 ||

* ity anenoktena krameõa ã÷varaniràkaraõavacanàny eva nimnamàrgànusaraõàd vàrãõi teùàü velà samullàso jalavçddhir iti yàvat tayà nunnaþ prerito 'py eùàü bharadvàjàdãnàü sambandhã matiparvataþ sàravattvàt gurutvàc ca hetoþ na cacàla na cakampe /
* kena nunna ity àha abdhineva ÷akreõa /
* yathà kila velàcalaþ samudrajalataraügadçóhàhataþ svàvaùñambhàn na calati evaü munimatis tãkùõàgratvàdisàdharmyàt parvatena råpakãkçtà ca svasthairyàn na vyacalat  // MrgTV_1,1.10:1
* tata÷ cendraü prati te punar idam abhyadadhuþ  // MrgTV_1,1.10:2

*************************************************************

na jàtu devatàmårtir asmadàdi÷arãravat /
vi÷iùñai÷varyasampannà sàto naitan nidar÷anam  || MrgT_1,1.11 ||

* vibhåtiyogatàratamyam asmadàdilocanagocaracàri sàmànyapuruùamàtrà÷rayaü dçùñam adçùñavigrahasya devatàvi÷eùasya aõimàdyai÷varyasampattim anumàpayati tat kathaü pràkàmya÷aktijanitaü yugapad anekade÷amàtrasaünidhimàtram asaübhàvyaü manyase  // MrgTV_1,1.11:1
* na hi kadàcid asmadàdi÷arãravat devatàmårtiþ kle÷akarmavipàkà÷ayayoginy avyàpikà và icchàmàtreõàsmadàdisçùñisthitidhvaüsakaraõakùamavi÷iùñai÷varyasampannatvàt  // MrgTV_1,1.11:2
* mårchitàõutràõàddhi mårtitvam asmadàdimårtitvavilakùaõaü càsyàþ  // MrgTV_1,1.11:3
* tata÷ ca yugapad anekade÷asaünidhiniràkaraõàyopàttasya mårtitvàkhyasya hetor aprayojakatvam  // MrgTV_1,1.11:4
* dçùñànta÷ cànupapannaþ sàdhyadharmàsiddhatvàt  // MrgTV_1,1.11:5
* sàdhyo hi dharmas tulyakàlam anekade÷àsaünidhilakùaõo 'tra sarvàtmanà nàsti yasmàd asmadàdimadhyavartinàü mårtimatàü satàm apy aõimàdisiddhiprakarùayoginàü yoginàü yugapad anekade÷asaünidhir adyatve 'pi nàsaübhàvyaþ  // MrgTV_1,1.11:6
* na ca nirati÷ayasakalotkarùayoginaþ parame÷varasya svadar÷anàbhinive÷ibhiþ kumbhakàràdinidar÷anakaluùãkriyamàõajagannirmàõasya kiükàyaþ kimà÷rayaþ kimupakaraõa ity àdyasadvikalpaviplavo 'nupravi÷ati  // MrgTV_1,1.11:7
* tathà coktaü siddhacåóàmaõinà /
* kim ãhaþ kiükàyaþ sa khalu kim upàyas tribhuvanaü kim àdhàro dhàtà sçjati kimupàdàna iti ca /
* atarkyai÷varye tvayy anavasaraduþstho hatadhiyaþ kutarko 'yaü kàü÷cin mukharayati mohàya jagatàm  // MrgTV_1,1.11:8
* iti  // MrgTV_1,1.11:9
* yathà cà÷arãradevatàvi÷eùasambhavo 'saübhavadbàdhas tathe÷varasiddhiprakaraõe vakùyàmaþ  // MrgTV_1,1.11:10
* sa tu tathà tathà pratipàdyamàno 'pi na tanniràkaraõapravaõànàü prayojanahetur bhaviùyatãti  // MrgTV_1,1.11:11
* atra daivopahatatvam evàparàdhyati  // MrgTV_1,1.11:12
* yathàha ràjànaka utpaladevaþ /
* samujjvalannyàyasahasrasàdhito 'py upaiti siddhiü na vimåóhacetasàm  // MrgTV_1,1.11:13
* mahe÷varaþ pàõitale sthito 'pi san palàyate daivahatasya sanmaõiþ  // MrgTV_1,1.11:14
* iti  // MrgTV_1,1.11:15
* ãdç÷àbhyàü ca hetudçùñàntàbhyàü sàdhyasiddhyupagame 'nyatràpy ayam eva nyàyaþ prasajyata ity àha  // MrgTV_1,1.11:16

*************************************************************

athàstv evaü ghañe nyàyaþ ÷abdatvàd indra÷abdavat /

* bhavatà kila ÷abdamàtraü hi devatà iti pratij¤àtam ataþ ÷abdavyatiriktadevatànabhyupagame saty etad àpatitaü yad uta vàcakavyatiriktavàcyàrthàsambhavaþ /
* indràdi÷abdànàü nànyo vàcyo 'rtho vidyate /
* evaü ÷abdatvàvi÷eùàt ghañàdàv api ayam eva nyàyo 'stu na caitad yuktam anubhavavirodhàt  // MrgTV_1,1.12ab:1
* tathà hi  // MrgTV_1,1.12ab:2
*************************************************************

nàdatte ghaña÷abdo 'mbha÷ candra÷abdo na ràjate  || MrgT_1,1.12 ||

* ghañate ceùñate arthakriyàm iti ghañaþ candati hlàdayati dãpyate ceti candra ity evaüvidhayà ÷abdavyutpattyà ÷abdavyatiriktavàcyàrthàsaübhavato ghaña÷abdasyaivodakàharaõaü candra÷abdasyaiva càhlàdanàdi pràptaü na cànayos tad asti api tu tadvàcyayoþ pçthubudhnodaràdyàkàrabhàsvarabimbasvaråpayos tattadarthakriyàkaraõakùamatvaü dçùñam  // MrgTV_1,1.12cd:1
* tato na vàcyavàcakayor aikyam  // MrgTV_1,1.12cd:2
* tata÷ ca na ÷abdamàtraü devatà kiü tarhi tadvàcyaiveti siddham  // MrgTV_1,1.12cd:3
* idànãü vàkyaü tadanyathàsiddham iti paramatam anusaüdhàya dåùayati  // MrgTV_1,1.12cd:4

*************************************************************

athànyaviùayaü vàkyam astu ÷akràdivàcakam /
karmaråpàdi÷abdànàü sàrthakatvaü kathaü bhavet  || MrgT_1,1.13 ||

* indro vajrã hiraõmayaþ ityàdãni vàkyàni ÷akràdidevatàliïgàni mantràrthavàdaparàõi tv eùàü svaråpayàthàrthyam iti yad bhavadbhir abhihitaü tat tathàstu svàrthapratipàdanaparàõàü tu ÷råyamàõànàü karmaråpàdi÷abdànàü katham arthavattvaü syàt  // MrgTV_1,1.13:1
* tatra karma÷abdàþ kriyàbhidhàyinaþ vrãhãn avahanti ityàdayaþ  // MrgTV_1,1.13:2
* evaü råpa÷abdàþ jàtyàdi÷abdà÷ ca  // MrgTV_1,1.13:3
* yathà ÷vetaü chàgam àlabheta ity atra ÷veta÷abdasya råpàbhidhàyinaþ chàga÷abdasya ca jàtivàcinaþ ÷akràdi÷abdavat ÷abdatvàvi÷eùàt svaråpayàthàrthyàsaübhave saty ànarthakyaü tata÷ ca codanàvàkyànàm akiücitkaratvam  // MrgTV_1,1.13:4
* yad và ÷akràdivàcakasya vàkyasyànyaviùayatve kalpyamàne tadviùayàõàm indro vçtram avadhãt ityàdãnàü karma÷abdànàü sahasradçgvajrapàõyàdãnàü ca råpàdyabhidhàyinàü ÷abdànàü katham arthavattvaü syàt  // MrgTV_1,1.13:5
* na càrghajaratãyanyàya upapàdayituü ÷akyo yena vidhi÷abdànàm eva svaråpayàthàrthyaü nendràdi÷abdànàm iti syàt  // MrgTV_1,1.13:6
* yad apy uktaü lokavàdàþ kva sàdhavaþ iti tad ayuktam  // MrgTV_1,1.13:7
* yataþ  // MrgTV_1,1.13:8

*************************************************************

pravàdo 'py akhilo mithyà samålatvàn na yuktimat /
sa ced amålo bhåtànàü hatàþ sarvàþ pravçttayaþ  || MrgT_1,1.14 ||

* nadyàs tãre guóa÷akañaü paryastam ityàder nirmålasyàpi pravàdasya ekàntena na mithyàtvaü kadàcit saüvàditatvàt  // MrgTV_1,1.14:1
* tata÷ ca sarvapravàdo na satya ity etan na yuktimat na pramàõopapannam iti yàvat samålatve sati mithyàtvàsiddheþ  // MrgTV_1,1.14:2
* målaü càsyàgamaþ  // MrgTV_1,1.14:3
* tathà càhuþ /
* prasiddhim àgamaþ pràpto loka ity abhidhãyate /
* iti  // MrgTV_1,1.14:4
* atha nirmålo yaþ pravàdaþ sa cen mithyàråpaþ tad apy ayuktaü yasmàd evaü kalpyamàne bhåtànàü sarvàþ pravçttayo vyàhanyeran  // MrgTV_1,1.14:5
* sarvo hi hitaprepsur ahitajihàsur và na pramàõaghañanàü kçtvà tàü puraskçtya lokavyavahàre dçùñaphale sevàkçùyàdàv adçùñaphale veùñàpårtàdau pravartate kiü tu pràya÷o gatànugatikapravàdamàtràdhivàsitamatiþ  // MrgTV_1,1.14:6
* kãdç÷aü ca bhavatà pravàdasya målam anveùñavyam  // MrgTV_1,1.14:7
* yadi cirakàlapravçttatvena bahujanoddhoùsthayamàõatvaü tad yuktam eva  // MrgTV_1,1.14:8
* anyathà pravàda eva nàsau tathà ca sati nàsya mithyàtvam  // MrgTV_1,1.14:9
* cirataram anekajanaprathitatve 'pi kuto 'syodbhava ity evaü vidhimålaü parãkùyate tarhy àgamaparãkùaiveyaü na lokavàdavicàraþ  // MrgTV_1,1.14:10
* na caitad evaü yato bhavadbhir api ÷rutiråpàd àgamàd anya eva sajjanasevito vyavahàraþ ÷iùñàcàràkhyo dharmamålatvenàbhyupagata ity alaü pradveùeõa  // MrgTV_1,1.14:11
* tad evaü samålena lokapravàdene÷varàkhyavi÷iùñadevatàsaübhavaþ  // MrgTV_1,1.14:12
* tathà hi  // MrgTV_1,1.14:13

*************************************************************

upamanyur haraü dçùñvà vimanyur abhavan muniþ /

* kiü na nàmàkhilajanapratãtam etad yan munir upamanyuþ parame÷vareõa varapradàne nànugçhãtaþ  // MrgTV_1,1.15ab:1
* tathà ca mahàbhàrate ànu÷àsanike parvaõi bhagavadvyàsamuninopamanyuvàkyaü pradar÷itam /
* àha màü bhagavàn ã÷aþ prahasann iva ÷aükaraþ /
* vatsopamanyo prãto 'smi pa÷ya màü munipuügava  // MrgTV_1,1.15ab:2
* dçóhabhakto 'si viprarùe mayà jij¤àsitas tv asi /
* anayà vatsa sadbhaktyà te 'tyarthaü prãtavàn aham  // MrgTV_1,1.15ab:3
* tasmàt sarvàn pradàsyàmi varàn ye manasi sthitàþ /
* iti  // MrgTV_1,1.15ab:4
* athocyate mithyaitad upamanyunàtmaprabhàvakathanàyoktam atra hi kiü pramàõaü yad evam asau bhagavatànugçhãta iti /
* tad asad yasmàt  // MrgTV_1,1.15ab:5
*************************************************************

kathaü tasya vaco mithyà yasya va÷yaþ payonidhiþ  || MrgT_1,1.15 ||

* yasya kila sakalamunijanapratyakùaparidç÷yamànaþ kùãràbdhiþ svàdhãnaþ tasya vacasaþ kiü nàma mithyàtvam /
* ayam à÷ayaþ parame÷varàt pràptavaro 'ham ity ançtavàditvaü tadànãü tasya bhavet yadi dugdhodadhiva÷ãkàraþ pracuramunijanapratyakùo na syàt /
* yadi ca saüvàdãny api vacàüsi mithyà tarhi na kiücit satyavacanam /
* pra÷àntaràgadveùàõàü sàkùàtkçtabhåtabhaviùyadarthànàü munãnàm api mithyàvàditvàbhyupagame manvàdayo 'pi dattadakùiõàs tvayety aho svadar÷anakau÷alam  // MrgTV_1,1.15cd:1
* kiü ca  // MrgTV_1,1.15cd:2

*************************************************************

kroóãkçto hi pà÷ena viùajvàlàvalãmucà /
huükçtya mocitaþ patyà dçùñaþ ÷veto ghanair janaiþ  || MrgT_1,1.16 ||

* viùànalàrciþparamparàkùepabhãùaõenà÷ãviùapà÷ena viva÷ãkçtaþ ÷vetaþ pàtãti patis tena patyà tràõa÷ãlena parame÷vareõa huükàramàtraü kçtvà krodhàgninà bhasmãkçtya mocitaþ iti ghanair aviralair bhåyobhir janair asmatsajàtãyair muniprabhçtibhi÷ ca dçùñaþ  // MrgTV_1,1.16:1
* atràpi trikàladar÷ibhir devai÷ ca pravartite pravàde yady asamà÷vàsas tarhi àgamam eva na sahata iti vaktavyaü tathà ca sati ÷rutir api asahanasya bhavataþ pràmàõyalàbhe dainyena bhãtabhãtà mukham anvãkùata iti tadanukampayà saürakùyatàm atisàhasam  // MrgTV_1,1.16:2
* nanu mithyàtvahetånàü doùàõàü kartrà÷rayatvàd akçtakatvena nityatvàt ÷rutes tasyàþ pràmàõyàya ko 'yam upahàsaþ  // MrgTV_1,1.16:3
* na ka÷cit kiü tu kartrabhàvani÷caye pramàõaü notpa÷yàmaþ pratyuta svayaübhuve namaskçtya ityàdivàkyavat racanàvattvàt kartçvyàpàràvivanàbhàvitvam utprekùàmaha ity alam anena  // MrgTV_1,1.16:4
* prakçtam anusaràmaþ  // MrgTV_1,1.16:5

*************************************************************

iti vàdànuùaïgeõa hara÷aüsàpraharùitàn /
sà÷rugadgadavàcas tàn vãkùya prãto 'bhavad dhãraþ  || MrgT_1,1.17 ||

* uktavaddevatàstitvaprastàvàyàyàtaparame÷varapra÷aüsàharùapravçttànandà÷ruva÷àd avispaùñagirastàn bharadvàjàdãn dçùñvà indras tàn prati paraü tutoùa ity evaü hàrãtamuniþ sva÷iùyàn àha  // MrgTV_1,1.17:1

*************************************************************

svaü råpaü dar÷ayàmàsa vajrã devaþ ÷atakratuþ /
taruõàdityasaükà÷aü ståyamànaü marudgaõaiþ  || MrgT_1,1.18 ||

* pratyagràrkabhàsvaraü devair gaõai÷ ca ståyamànam àtmãyaü råpaü vajrapàõir devaþ ÷atakratuþ prakañãcakàra /
* tejo'ti÷ayayogasya hetutayà ÷atakratur vajrãti ca vi÷eùaõadvayam /
* kuli÷asya svabhàva evàyaü yad adbhutaprabhàbhàsvaratvaü ÷atakratutvàc ca tajjanitapuõyaprabhàvàd adbhutabhårimahaþsamåhatvam iti  // MrgTV_1,1.18:1

*************************************************************

te tam çgbhir yajurbhi÷ ca sàmabhi÷ càstuvan natàþ /
so 'bravãd ucyatàü kàmo jagatsu pravaro 'pi yaþ  || MrgT_1,1.19 ||

te vavrire ÷ivaj¤ànaü ÷råyatàm iti so 'bravãt /
kiü tv eko 'stu mama praùñà nikhila÷rotçsaümataþ  || MrgT_1,1.20 ||

* te bharadvàjàdayas taü pratyakùãkçtasvasvaråpam indraü çgyajuþsàmabhiþ prahvàþ santas tuùñuvuþ /
* sa ca sarvajagatpravaro varo bhavadbhir abhyarthyatàm iti tàn àha /
* te tadaivam uktàþ pàrame÷varaü j¤ànaü ÷àstraü vçtavantaþ /
* sa tu tadabhyarthitaü j¤ànopade÷aü dàtuü tàn prativacanaü ÷råyatàm ity àha kiü tu mamaika eva bhavatàü madhyàt sakala÷rotçjanàbhimato yathàvasaram anuktavastunaþ praùñà bhavatu sarvai÷ caiva bhavadbhiþ ÷råyatàm iti  // MrgTV_1,1.20:1
* evaü bhagavatà ÷akreõokte sati  // MrgTV_1,1.20:2

*************************************************************

atha teùàü bharadvàjo bhagavàn agraõãr abhåt /
vàgmã pragalbhaþ papraccha nyàyataþ surapåjitam  || MrgT_1,1.21 ||

* athànantaraü teùàü madhyàd ai÷varyàdiguõayogàt bhagavàn vividha÷àstràbhyàsàdhivàsapra÷asyavàgyuktatvàc ca vàgmã praùñavyàvasareùu akau÷alàpratipattyàdyayogàt pragalbha÷ ca bharadvàjo munir nyàyata iti nyàyena ÷iùyocitayà nãtyà yuktyupapannapårvapakùakaraõena và indram apçcchad iti  // MrgTV_1,1.21:1
* àha  // MrgTV_1,1.21:2

*************************************************************

kathaü mahe÷varàd etad àgataü j¤ànam uttamam /
kiü ca cetasi saüsthàpya nirmame bhagavàn idam  || MrgT_1,1.22 ||

* yad etad bhagavatà asmabhyam upadeùñum àrabdham itarebhyo j¤ànebhyaþ sàti÷ayaphalatvàc chreùñhatamaü j¤ànaü tat kathaü mahe÷varàt pra÷àntasvaråpàn niùkalàc chivàt prasçtam  // MrgTV_1,1.22:1
* j¤ànaü hi dviråpam avabodharåpaü ÷abdaråpaü ca  // MrgTV_1,1.22:2
* tad avabodharåpaü ÷abdaråpàråóhaü sarveùu pravartate  // MrgTV_1,1.22:3
* tatràditaþ parame÷varàd avabodharåpam eva tàvat kathaü pràptaü kathaü ca ÷abdaråpatàm etya bahubhedabhinnaü sampannam  // MrgTV_1,1.22:4
* kiü càkalayya bhagavàn idam akarot  // MrgTV_1,1.22:5
* na hy anabhisaühitaprayojanaþ ka÷cit kartà kiücit kàryaü kurvan dçùñaþ  // MrgTV_1,1.22:6
* tasya ca bhagavata etat karaõe kiü kàraõam ity arthaþ  // MrgTV_1,1.22:7
* athàtra prativacanam  // MrgTV_1,1.22:8

*************************************************************

sçùñikàle mahe÷ànaþ puruùàrthaprasiddhaye /
vidhatte vimalaü j¤ànaü pa¤casroto 'bhilakùitam  || MrgT_1,1.23 ||

* sargapràrambhe parame÷vareõa puruùàrthasya bhuktimuktyàtmanaþ sampattyarthaü vimalam ity avabodhàtmano nàdaråpatvena prathamaü prasçtatvàd agçhãtopàdhibhedaü paratas tårdhvapràgdakùiõapa÷cimottarasrotaþpa¤cakenàbhitaþ samantàt prasçtatvena lakùitam iti sadà÷ivaråpeõa dar÷anàtmatàü pràpitaü j¤ànaü nirmitam iti kramaþ  // MrgTV_1,1.23:1
* prayojanaü ca pårvapra÷nitam upavarõitam  // MrgTV_1,1.23:2
* kiü ca  // MrgTV_1,1.23:3

*************************************************************

tadvartivàcakavràtavàcyàn aùñau mahe÷varàn /
saptakoñiprasaükhyàtàn mantràü÷ ca parame 'dhvani  || MrgT_1,1.24 ||

* mantroddhàraprakaraõàbhidhàsyamànaj¤ànamadhyavartino vàcakavràtasya mantragaõasya ye vàcyà anantàdayo 'ùñau vidye÷às tàüs tathà màyãyasyà÷uddhasyàdhvanas tatkàlam anàvirbhàvàc chuddhavidyàbhuvane kçtasthitãn saptakoñisaükhyàtàn mantràn parame÷varo vidhatta iti pårveõa sambandhaþ  // MrgTV_1,1.24:1
* kàlasàmànye 'pi prathamalakàrasya spaùñatvàt sçùñikàle vyadhàd ity arthaþ pratisargakàlaü và tathà karotãti vartamànataiva  // MrgTV_1,1.24:2
* tatra vidye÷varàõàü vàmàdi÷aktiyogitvena svasamaprabhàvàvirbhàvanaü nàma karaõaü mantràõàü tv àgamàpagamàt prakañãkçtadçkkriyatvam  // MrgTV_1,1.24:3
* ubhayeùàm apy eùàü parame÷varàj j¤ànakriyà÷aktyor uddãpanaü j¤eyam na punar muktàõuvan nirmalãkaraõam adhikàramalenàparatvàn mukter asyà iti vakùyàmaþ  // MrgTV_1,1.24:4
* tad evaü mantramahe÷varàn mantràü÷ coktvà mantre÷varàn vaktum àha  // MrgTV_1,1.24:5

*************************************************************

aùñàda÷àdhikaü cànyac chrutaü màyàdhikàriõàm /
mantre÷varàõàm årdhvàdhvasthite÷opamatejasàm  || MrgT_1,1.25 ||

* màyàyàm adhikàriõo màyàdhikàriõas teùàm uparitana÷uddhàdhvavartividye÷varasamànadhàmnàm aùñàda÷àdhikaü ÷ataü vidhatta iti pårveõaiva sambandhaþ  // MrgTV_1,1.25:1
* tatra maõóalino 'ùñau vakùyamàõàþ krodhàdyà÷ càùñàv eva rudràõàü ca brahmàõóadhàrakàõàü ÷ataü ÷rãkaõñhavãrabhadrau cety evam aùñàda÷ottaraü ÷ataü pràgvan mantre÷varatve ÷ivena niyuktam ity arthaþ  // MrgTV_1,1.25:2

*************************************************************

teùu vyaktaþ sa bhagavàn idaü yogyeùu siddhaye /
prakà÷ayaty ato 'nyeùu yo 'rthaþ samupapadyate  || MrgT_1,1.26 ||

* teùv anantàdiùu mantramahe÷vareùu maõóalyàdiùu ca mantre÷vareùv abhivyakto deva idam ity anantaropakràntaü j¤ànaü prakà÷ayati /
* kasmin viùaye kim arthaü prakà÷ayatãty àha yogyeùu siddhaye paripakvà¤janatvàn nirati÷aya÷reyaþprepsuùu bhuktyarthaü muktyarthaü ca vaktãty arthaþ /
* ato 'nyeùv iti etacchàstràrhebhyo ye 'nye aparipakvà¤janatayà pa÷u÷àstrànuvartinas teùu viùayeùu yaþ kàpilapà¤caràtràdi pràpyo 'rthaþ samyag iti taduktayogyatànusàreõopapadyate anuguõo bhavati taü prakà÷ayati /
* pa÷u÷àstrapraõetþn adhiùñhàya tattacchàstraprakà÷anam api pàramparyeõa kuruta iti yàvat  // MrgTV_1,1.26:1
* athàsya j¤ànasyàsmabhyam abhidhãyamànasya kim abhidhànam ity àha  // MrgTV_1,1.26:2

*************************************************************

÷ivodgãrõam idaü j¤ànaü mantramantre÷vare÷varaiþ /
kàmadatvàt kàmiketi pragãtaü bahuvistaram  || MrgT_1,1.27 ||

* parame÷varàt proktena krameõa prasçtam etaj j¤ànaü ÷àstraü skandasya devyàs tad anyeùàü ca pçthak pçthak ÷rotþõàü bahutvàd bahubhedatvena vistaram abhimatakàmadatvàt kàmikatvenopadeùñçbhir mantràõàü mantre÷varàõàü ce÷varair mantramahe÷varair anantàdibhir upadiùñam  // MrgTV_1,1.27:1
* tebhya àgamayya kasmai kiyatà granthena ko dattavàn ity àha  // MrgTV_1,1.27:2

*************************************************************

tebhyo 'vagatya dçgjyotirjvàlàlãóhasmaradrumaþ /
dadàv umàpatir mahyaü sahasrair bhavasaümitaiþ  || MrgT_1,1.28 ||

* tebhyo 'nante÷àdibhyas tçtãyanetràgni÷ikhànirdagdhasmaratarur bhagavàn umàpatir adhigamya bhavasaükhyair ekàda÷abhiþ sahasraiþ saükùipya mahyam adàt  // MrgTV_1,1.28:1
* so 'ham idànãm  // MrgTV_1,1.28:2

*************************************************************

tatràpi vistaraü hitvà såtraiþ sàràrthavàcakaiþ /
vakùye niràkulaü j¤ànaü taduktair eva bhåyasà  || MrgT_1,1.29 ||

* tatràpi arthavàdànuvàdaråpaü vistaraü tyaktvà sàràrthàbhidhàyibhir bàhulyena kvacit taduktaiþ kvacic càtmãyair niràkulaü kramaü j¤ànaü ÷àstram abhidhàsye itãndro munãn àheti hàrãtaþ sva÷iùyàn bråte  // MrgTV_1,1.29:1

*************************************************************


Mçgendratantra, Vidyàpàda, 2

athànàdimalàpetaþ sarvakçt sarvavicchivaþ /
pårvavyatyàsitasyàõoþ pà÷ajàlam apohati  || MrgT_1,2.1 ||

* sambandhàbhidheyaprayojanàni prathamam eva vivecitàni  // MrgTV_1,2.1:1
* athety ànuùaïgikasambandhàdikathanàd anantaraü vidyàkhyaþ pàdaþ prakramyate  // MrgTV_1,2.1:2
* atra ca ÷àstre patipa÷upà÷àkhyàs trayaþ padàrthàþ  // MrgTV_1,2.1:3
* pa÷ånàm asvàtantryàt pà÷ànàm àcaitanyàt tadvilakùaõasya patyuþ pa¤cavidhakçtyakàritvam tatkàrakàõi sva÷aktiråpàõi màyàdãni ca kriyà ca dãkùàdyà tatphalaü ca pa÷ånàm anugrahàkhyena karmaõà parakaivalyàsàdanam ityàdi abhidhàsyamànam  // MrgTV_1,2.1:4
* tadgarbhãkàreõedaü målasåtram  // MrgTV_1,2.1:5
* anàdimalàpeta iti  // MrgTV_1,2.1:6
* anàdi÷abdaþ kriyàvi÷eùaõam  // MrgTV_1,2.1:7
* anàdi kçtvà malàpetaþ svabhàvanirmalaþ parame÷varaþ tathà anàdi÷ càsau malàpeta÷ ca tatprasàdàt pradhvastasamastamalo muktàõuvargaþ kiü ca anàder malàd apetaþ svàbhàvikamalavidàraõàt parame÷vareõa prakañãkçtadçkkriyaþ kiücid ava÷eùitatvàd àdimatà adhikàramalena yukto mantramantre÷varamantramahe÷varavarga ity evaü samàsatrayakaraõàt muktàõubhir vidye÷varàdibhi÷ ca sahitaþ patipadàrthaþ atra såcitaþ  // MrgTV_1,2.1:8
* tasya ca trividhasyàpi sarvaj¤atà sarvakartçtvaü ca vidyate muktàtmanàü tu saty api sarvàrthadçkkriyatve pà÷ajàlàpohanasàmarthyam asti na tv apohanakartçtvam  // MrgTV_1,2.1:9
* yatas te karaõãyasyàbhàvàt na pravartante ataþ svàtmany eva ÷reyoyogàc chivatvam eteùàü vidye÷varàõàü ÷ivapadapràptihetutvàt bhagavatas tu sarvànugrahapravçttatvàt  // MrgTV_1,2.1:10
* tathà ca muktàtmanàm apravçttatvàt vidye÷varàõàü ca parame÷varapàratantryàt svatantraþ sa bhagavàn  // MrgTV_1,2.1:11
* kiü karotãty àha pårvavyatyàsitasyàõoþ  // MrgTV_1,2.1:12
* pà÷ajàlaü vyapohatãti aõor iti vij¤ànàkalapralayàkalasakalatvena triråpasya tathà vij¤ànàkalapralayàkalàtmanor viparyavasitamale÷vara÷aktyadhikàratadanyathàbhàvabhedàt pratyekaü dvividhayoþ sakalasyàpi tribandhanabaddhasya kuta÷cid upàyàt prakùãõakarmatayà kevalakalàdiyuktasya ca evaü dviprakàrasyàsyaiva ca pratyekaü videhasadehabhedàt pratibhedaü ca malàdyadhikàravirahiõas tadyuktasya cety aùñaprakàrasya ittham anekabhedabhinnasyàtmanaþ parame÷varaþ pà÷ajàlaü yathàsaübhavam apohatãti saübandhaþ  // MrgTV_1,2.1:13
* yasya ca yathà càpohati tat sarvaü yathàvasaram agre vakùyàmaþ  // MrgTV_1,2.1:14
* kãdç÷asyàõor ity àha pårvavyatyàsitasyeti pårvair anàdikàlãnair malakarmamàyàparame÷varanirodha÷aktyàkhyair yathàsaübhavaü hetutayà sthitair vyatyàsitasya parame÷varàd vaisàdç÷yaü pràpitasya tatpreryasya bandhàntarayogina÷ ca  // MrgTV_1,2.1:15
* ayam arthaþ malene÷varanirodha÷aktyà karmabhi÷ ca sadbhir aõor a÷ivatvaü tata÷ ca bandhàntarayogaþ tadapohane tu ÷ivatvam  // MrgTV_1,2.1:16
* evaü ca ÷ivavaisàdç÷ye ta evànàdayo hetavaþ  // MrgTV_1,2.1:17
* ÷ivas tv apratibaddhanirati÷ayasarvàrthadçkkriyà÷aktiþ teùàü yogyatàm apekùya anugrahe pravçttaþ pà÷avràtam apohati nirasyati  // MrgTV_1,2.1:18
* upasargàd asyatyåhyor và vacanam ity apohatipadam  // MrgTV_1,2.1:19
* tad evam akhilatantràrthasåcanàd etan målasåtram  // MrgTV_1,2.1:20
* tathà cehaiva vyàkhyànàvasare vakùyati yatra bãja ivàråóho mahàtantràrthapàdapaþ àbhàti målasåtraü tad atha÷abdàdyalaükçtam iti  // MrgTV_1,2.1:21

*************************************************************

tripadàrthaü catuùpàdaü mahàtantraü jagatpatiþ /
såtreõaikena saühçtya pràha vistara÷aþ punaþ  || MrgT_1,2.2 ||

* pà÷asadbhàve hy àtmanàü janmasthitidhvaüsatirobhàvànugrahakçt bhagavàn bhavatãti patipa÷upà÷àtmavyatiriktaü na kiücit padàrthàntaraü prayojanavad eùv evànyeùàm antarbhàvàd iti tripadàrthatvam uktam  // MrgTV_1,2.2:1
* kiü ca pà÷ajàlam apohatãty apohatikriyàkùiptàþ kriyàcaryàyogapàdàþ patipa÷upà÷oktyàkùipta÷ ca vidyàpàda iti pàdacatuùñayopakùepaþ kçtaþ  // MrgTV_1,2.2:2
* mahàtantram iti dar÷anàntarebhyo 'dhikaphalatvàc chivabhedakatvena paratvàd và mahat tantritatattatprameyatvàc ca tantram  // MrgTV_1,2.2:3
* ekenaivàmunà såtreõa saühçtya saügçhya punar vistareõaitad eva prameyaü jagatpatiþ ÷rãkaõñhanàthaþ pràha  // MrgTV_1,2.2:4
* målasåtràt sarvakçt sarvavid iti vi÷eùaõadvayaü vyàcaùñe  // MrgTV_1,2.2:5

*************************************************************

jagajjanmasthitidhvaüsatirobhàvavimuktayaþ /
kçtyaü sakàrakaphalaü j¤eyam asyaitad eva hi  || MrgT_1,2.3 ||
tena svabhàvasiddhena bhavitavyaü jagatkçtà /
arvàksiddhe 'navasthà syàn mokùo nirhetuko 'pi và  || MrgT_1,2.4 ||

* jagato janmavaj jantucakrasya bhogopayogiparikarasahitasya paunaþpunyena tattadvividhayoniùu udbhàvanaü janma sthitis tadicchàniruddhasya sarvalokasya svagocare niyogaþ sthàpanaü dhvaüsa àdànaü jagadyonàv upasaühàraþ tirobhàvo yathànuråpàd bhogàd apracyàvaþ saürakùaõàkhyayàny atroktaþ  // MrgTV_1,2.4:1
* yad àha vàrttikakàraþ  // MrgTV_1,2.4:2
* svasaüskàrocitàd bhogàd apracyàvaþ ÷arãriõàm  // MrgTV_1,2.4:3
* proktaü saürakùaõaü nàma nyàyena parikalpanam iti  // MrgTV_1,2.4:4
* vimukti÷abdenàtrànudhyànaråpo 'nugraha ity etat parame÷varasya saübandhi pa¤cavidhaü kçtyaü kàrakaiþ ÷aktyàdibhiþ phalena ca bhuktimuktyàtmanà sahitaü j¤eyam avaboddhavyam  // MrgTV_1,2.4:5
* etac ca na màyàdibhiþ karmabhir và nirvartayituü ÷akyam àcaitanyàt nàpi puruùeõàsya malaniruddha÷aktitvàt  // MrgTV_1,2.4:6
* na cànã÷varo 'tra kartà yuktaþ  // MrgTV_1,2.4:7
* ya÷ caitat sçùñyàdi kartuü ÷aknoti so 'va÷yaü tadviùayaj¤aþ cikãrùitakàryaviùayàõàü j¤ànavi÷eùàõàm aü÷enàpi vaikalye tattatkàryàniùpatteþ  // MrgTV_1,2.4:8
* ata÷ ca sarvakartrà sarvaj¤ena tena ca svabhàvasiddhena jagataþ kartrà bhavitavyam  // MrgTV_1,2.4:9
* arvàg iti àdimattvena siddhe tasminn abhyupagamyamàne yadi kàraõàt kuta÷cit tasyàsàv anugrahas tasyàpi kàraõaü tatkàraõasyàpi kàraõàntaraü mçgyam ity anavasthà  // MrgTV_1,2.4:10
* athàsya vinaiva kàraõaü svata eva tathàvidham ai÷varyaü tad akasmàj jàtaü tarhy eùa nirhetuko mokùo 'nyàn apekùaõàt sarvasyaiva syàt tasyàpi và na syàt  // MrgTV_1,2.4:11
* yad àhuþ /
* nityaü sattvam asattvaü và hetor anyàn apekùaõàt /
* apekùàto hi bhàvànàü kàdàcitkatvasaübhavaþ iti  // MrgTV_1,2.4:12
* tasmàt svabhàvasiddhanityanirati÷ayanirmalasarvàrthadçkkriyaþ patipadàrthaþ pårvam uddiùño 'nena lakùitaþ parãkùyate purastàt  // MrgTV_1,2.4:13
* idànãü pa÷upadàrthaü lakùayitum àha  // MrgTV_1,2.4:14

*************************************************************

caitanyaü dçkkriyàråpaü tad asty àtmani sarvadà /
sarvata÷ ca yato muktau ÷råyate sarvatomukham  || MrgT_1,2.5 ||
sad apy abhàsamànatvàt tan niruddhaü pratãyate /
va÷yo 'nàvçtavãryasya so 'ta evàvimokùaõàt  || MrgT_1,2.6 ||

* j¤ànakriyàtmakaü yac caitanyaü tad àtmany asti na tu ÷arãrasamavetam iti càrvàkaniràkaraõe vakùyàmaþ  // MrgTV_1,2.6:1
* tac ca sarvadaivàsti na tu muktàv eva  // MrgTV_1,2.6:2
* muktau tu saüvittyabhàvo yathà vai÷eùikair iùñaþ tathàvidhàyà moharåpàyà mukter niràkariùyamàõatvàt  // MrgTV_1,2.6:3
* tac càtmana÷ caitanyaü j¤ànakriyàtmakaü sarvatomukham asti na tu kùapaõakànàm iva dehapramàõakatvaniyamàd avyàpi pa÷upadàrthaprakaraõe vyàpakatvasya vakùyamàõatvàt  // MrgTV_1,2.6:4
* atra hetum àha yato muktau ÷råyate sarvatomukhaü muktàtmanàü sarvatomukhasya caitanyasya ÷ravaõàd ity arthaþ  // MrgTV_1,2.6:5
* na ca teùàü tadànãm eva tad utpadyate iti vàcyaü sadutpatteþ satkàryavàdaprakaraõe 'bhidhàsyamànatvàt  // MrgTV_1,2.6:6
* atha muktàv eva tathàvidhacaitanya÷ruteþ pårvaü ca tadanupalambhàd anvayavyatirekàbhyàü saüsàràvasthàyàü sarvatomukhatvaü caitanyasya kuta ity à÷aïkàniràsàyàha sad apy abhàsamànatvàd ityàdi  // MrgTV_1,2.6:7
* satyam anupalambhaþ saüsàràvasthàyàü tathàvidhasya caitanyasya  // MrgTV_1,2.6:8
* sa tv anyathàsiddhaþ  // MrgTV_1,2.6:9
* vya¤cakàbhàvakçto hi yo 'nupalambhaþ sa nàbhàvasàdhakaþ api tu asati vya¤jake ya÷ càyam anupalambhaþ sa vya¤jakàbhàvakçtaþ ata÷ ca nàsattvaü sàdhayati  // MrgTV_1,2.6:10
* tac ca sarvatomukhatvaü sad api yasmàn na prathate tataþ kenàpi pratibaddham ity avasãyate  // MrgTV_1,2.6:11
* asmàc ca hetor anàvçtanijasàmarthyasya mukteþ purà sa àtmà va÷ya iti  // MrgTV_1,2.6:12

*************************************************************

pràvçtã÷abale karma màyàkàryaü caturvidham /
pà÷ajàlaü samàsena dharmà nàmnaiva kãrtitàþ  || MrgT_1,2.7 ||

* pràvçõoti prakarùeõàcchàdayati àtmanàü dçkkriye iti pràvçtiþ svàbhàviky a÷uddhir mala ity arthaþ  // MrgTV_1,2.7:1
* ãùñe svàtantryeõetã÷aþ tadãyaü balaü rodha÷aktir dvitãyaþ pà÷aþ  // MrgTV_1,2.7:2
* tathà hy agre vakùyati tàsàü màhe÷varã ÷aktiþ sarvànugràhikà ÷ivà dharmànuvartanàd eva pà÷a ity upacaryate iti  // MrgTV_1,2.7:3
* kriyate tattatphalàrthibhir iti karma tasya cànàditvam àdyakoñer anupalabhyamànatvàt yataþ  // MrgTV_1,2.7:4
* ÷arãravataþ karma karaõaü tac ca ÷arãraü karmàrabdhaü tànyapi ÷arãràntareõa kçtàni tac ca karmajam iti so 'yaü tçtãyaþ pà÷aþ  // MrgTV_1,2.7:5
* màtyasyàü ÷aktyàtmanà pralaye sarvaü jagat sçùñau vyaktiü yàtãti màyà  // MrgTV_1,2.7:6
* yathoktaü ÷rãmatsaurabheye /
* ÷aktiråpeõa kàryàõi tallãnàni mahàkùaye vikçtau vyaktim àyànti iti  // MrgTV_1,2.7:7
* svakàryeõa kalàdinà sahiteyam apy anàdikàlãnà caturthaþ pà÷a iti  // MrgTV_1,2.7:8
* etad àtmanàü sahajasàmarthyapratibandhakatvàt pà÷ànàü jàlam iva jàlaü samàsataþ saükùepàd uktam  // MrgTV_1,2.7:9
* yeùàü ca ye dharmà vyàpàràs te nàmnaiva pradar÷itàþ anvarthena svàbhidhànena såcitàs tathàpi yathàvasaraü vakùyante  // MrgTV_1,2.7:10
* atha padàrthatrayopasaühàraþ  // MrgTV_1,2.7:11

*************************************************************

iti vastutrayasyàsya pràkpàdakçtasaüsthiteþ /
caryàyogakriyàpàdair viniyogo 'bhidhàsyate  || MrgT_1,2.8 ||

* ittham asyaiva padàrthatrayasya vidyàpàde sthitasya caryàdipàdatrayeõa viniyogo vibhajanam abhidhàsyate vakùyate  // MrgTV_1,2.8:1
* evaüvidhena vidhinà patiþ pà÷opa÷amanaü kçtvà pa÷ånàü kaivalyado bhavati àtmanàm iti pratipadam eùàm eva praviveko 'bhidhàsyata ity arthaþ  // MrgTV_1,2.8:2
* tatphalakathanàyàha  // MrgTV_1,2.8:3

*************************************************************

viniyogaphalaü muktir bhuktir apy anuùaïgataþ /
paràparavibhàgena bhidyete te tv anekadhà  || MrgT_1,2.9 ||

* tasya ca viniyogasya vibhajanasya muktiþ phalam anuùaïgataþ anuniùpannatayà muktir api vakùyamàõà bhautikadãkùàdibhiþ samabhilaùitabhogopabhogàt parataþ parakaivalyàvirbhàvaþ  // MrgTV_1,2.9:1
* tathà coktaü rurusaühitàyàm  // MrgTV_1,2.9:2
* dãkùàpåtà gaõapatiguror maõóale janmavantaþ siddhà mantrais taruõadinakçnmaõóalodbhàsidehàþ  // MrgTV_1,2.9:3
* bhuktvà bhogàn suciram amarastrãnikàyair upetàþ srastotkaõñhàþ ÷ivapadaparai÷varyabhàjo bhavantãti  // MrgTV_1,2.9:4
* tena bhuktimuktã paràparavibhàgena bahudhà bhidyete  // MrgTV_1,2.9:5
* tatra parà muktiþ pàtàlàdikalàntàdhvavartivicitrai÷varyasampannatattadbhuvanàdhipatyaü tattadbhuvanavàsitvamàtraü càparà  // MrgTV_1,2.9:6
* evaü parà muktiþ parame÷varasàmyam aparà tu mantramantre÷varatvam  // MrgTV_1,2.9:7
* àsàü ca yathà bahubhedatvaü tathàgre vakùyàmaþ  // MrgTV_1,2.9:8
* athànyebhyo dar÷anebhyaþ ko 'sya pàrame÷varasya j¤ànasya vi÷eùa iti muniþ praùñum àha  // MrgTV_1,2.9:9

*************************************************************

vedàntasàükhyasadasatpàdàrthikamatàdiùu /
sasàdhanà muktir asti ko vi÷eùaþ ÷ivàgame  || MrgT_1,2.10 ||

* vedàntavidàü mateùåpaniùadàdi÷àstreùu ùaùñitantràdiùu sadasadvàdinàm arhatàü ca mateùv akalaïkatritayaprasåtiùu dravyàdipadàrthavàdikàõàdàdi÷àstreùu àdigrahaõàt saugatàdimateùv api yato muktis tatsàdhanàni ca ÷råyante tataþ ko 'sau ÷ivàgame vi÷eùaþ iti vi÷eùajij¤àsayà tadvyavasitasya muneþ pra÷naþ na saüdigdhatvenàdàv eva vi÷eùasambhàvanàni÷cayataþ ÷rotuü pravçttatvàt nàpi viparyastatvena te vavrire ÷ivaj¤ànam ity abhyarthanàpravçttatvena dar÷anàntarànabhiniviùñatvapratãteþ  // MrgTV_1,2.10:1
* tattadàgama÷rutà muktis tatsàdhanàni ca purastàt teùu teùv avasareùu granthakçtaivànubhàùya dåùayiùyanta iti nàsmàbhiþ pçthak prayatnena dar÷yante  // MrgTV_1,2.10:2
* atra siddhàntaþ  // MrgTV_1,2.10:3

*************************************************************

praõetrasarvadar÷itvàn na sphuño vastusaügrahaþ /
upàyàþ saphalàs tadvac chaive sarvam idaü param  || MrgT_1,2.11 ||

* praõetàro hiraõyagarbhàdyàþ kaõàdapata¤jalikapilaprabhçtaya÷ ca te càsarvaj¤àþ aparatvenàbhimatàþ svaprameyàd årdhvavartino yuktyàgamopapannasya prameyajàtasya tair anavagamàt  // MrgTV_1,2.11:1
* tad svabhàvapuruùàvyaktakarmakàlàtmavàdibhiþ  // MrgTV_1,2.11:2
* uktaü /
* parame÷am adçùñvaiva muktir mithyaiva kalpità iti  // MrgTV_1,2.11:3
* tathà /
* sugato yadi sarva÷aþ kapilo neti kà pramà  // MrgTV_1,2.11:4
* athobhàv api sarvaj¤au mitibhedas tayoþ katham iti  // MrgTV_1,2.11:5
* tair yataþ praõãtàni ÷àstràõi ata evaiteùu vastusaügraho 'py asphuñaþ puüspratibaddhàpavargaj¤ànam aspaùñam ity arthaþ  // MrgTV_1,2.11:6
* ye càtropàyàþ puüsprakçtivivekaj¤ànabrahmàdvaitàbhyàsaùoóa÷apadàrthaj¤ànàdayaþ phalàni ca svargàpavargalakùaõàni tat sarvaü tadvad aspaùñam eva tathàtathàvakùyamàõanirvàhàsahatvàt  // MrgTV_1,2.11:7
* tasmàt tebhyo 'syàyaü vi÷eùaþ yad iha sarvaü prakçùñaü yataþ pa÷upà÷àtãtanirati÷ayasarvàrthaj¤ànakriyàtmanà parame÷vareõedam àdiùñam iti praõetçgataü paratvam upàyànàm api dãkùàdãnàü paridçùñasaüvàditatvàt paratvam  // MrgTV_1,2.11:8
* tathàhi saddãkùàdinà brahmahatyàdimahàpàtakayogino 'py apetapàtakatvaü dçùñam ity ato viùasya màraõàtmaka÷aktyapaharaõavat pà÷ànàü bandhakatvavyapagamaþ siddhaþ  // MrgTV_1,2.11:9
* tad ÷uddhiü vrajati uktaü /
* tulàyàü dãkùàto brahmahetyato mukhyàt  // MrgTV_1,2.11:10
* pratyayato jànãyàd bandhanavigamaü viùakùayavat iti  // MrgTV_1,2.11:11
* phalaü cehànyasarvadar÷anadçùñàd bhogàpavargalakùaõàt phalàt prakçùñam  // MrgTV_1,2.11:12
* uktaü hi ÷rãmanmataügake agnihotràdibhiþ påtàs tathà càndràyaõàdibhiþ  // MrgTV_1,2.11:13
* lokatraye 'pi modante vimànasthà ya÷asvinaþ  // MrgTV_1,2.11:14
* athàpnuyuþ padaü ÷àkram iùñvà kratu÷ataü vidheþ  // MrgTV_1,2.11:15
* yà gatiþ ÷ivabhaktànàü ÷àñhyenàpi mahàtmanàm  // MrgTV_1,2.11:16
* na sà yaj¤asahasreõa pràpyate munipuügaveti  // MrgTV_1,2.11:17
* apavargo 'py asmin dar÷ane sarvàõy àgamàgocaratvàt paraþ tattadàgamapraõetþõàü sà¤janatvenàsarvaj¤atvàt tadupadiùñàyà mukter muktyàbhàsatvàt  // MrgTV_1,2.11:18
* uktaü ca ÷rãmadbhàrgavottare /
* anyatantreùu ye muktà dharmàdharmakùayàn naràþ  // MrgTV_1,2.11:19
* te 'tra rudràõavaþ proktà guõatrayavivarjitàþ iti  // MrgTV_1,2.11:20
* atha kiü tadanyadar÷anànàm asphuñatvam ity àha  // MrgTV_1,2.11:21

*************************************************************

vedànteùv eka evàtmà cidacidvyaktilakùitaþ /

* àtmaivedaü jagat sarvaü neha nànàsti kiücana  // MrgTV_1,2.12ab:1
* tathaiko va÷ã sarvabhåtàntaràtmà ekaü vi÷vaü bahudhà yaþ karoti  // MrgTV_1,2.12ab:2
* ityàdi ÷rutibhiþ paramàtmaiva sakalacidacidbhàvàvirbhàvatirobhàvaprakçtisåtaþ paripårõaùàóguõyavaibhavasvatantraþ eko 'pi san saüsçùñyarthaü tattadvividhamanolakùaõopàdhibhedena svabhàvàntarànuvidhàyã yathàvad avagato 'bhyudayàya bhavatãti vedàntavidaþ pratipannàþ  // MrgTV_1,2.12ab:3
* sa eva hi sattvàtmani ÷ànta upàdhau ÷ànta iva rajobahule tu bhagavàn ivàj¤ànàtmake ca tamasi mugdha ivàste na tu tato 'nyat pçthak kiücid avatiùñhate tasyaiva tathà tathà vaicitryeõàvasthiteþ satyatvàt dvaitapratibhàsasya dvicandràdij¤ànavat bhràntatvàt  // MrgTV_1,2.12ab:4
* tathà càha tatrabhavàn bhartçhariþ  // MrgTV_1,2.12ab:5
* yathà vi÷uddham àkà÷aü timiropapluto janaþ /
* saükãrõam iva màtràbhi÷ citràbhir abhimanyate  // MrgTV_1,2.12ab:6
* tathedam amçtaü brahma nirvikàram avidyayà /
* kaluùatvam ivàpannaü bhedaråpe pravartate iti  // MrgTV_1,2.12ab:7
* evaü càbhinnam evedaü paraü brahma paramàtmalakùaõam  // MrgTV_1,2.12ab:8
* manasàü hi saüsàradharmaiþ sukhaduþkhàdibhir yogaþ paramàtmà tu sårya ivàmbhaþpratibimbabhedair upàdhibhir abhinno 'pi bhinna iva pratibhàti  // MrgTV_1,2.12ab:9
* tathà ca ÷rutiþ /
* yathà hy ayaü jyotiràtmà vivasvàn apo bhinnà bahudhaiko 'nugacchan /
* upàdhinà kriyate bhedaråpo devaþ kùetreùv evam aj¤as tathàtmeti  // MrgTV_1,2.12ab:10

*************************************************************

pratij¤àmàtram evedaü ni÷cayaþ kiünibandhanaþ  || MrgT_1,2.12 ||

* om ity upapattyanupapattiparyàlocanaparihàreõa yady etad aïgãkriyate kàmam avatiùñhatàü na tu pràmàõikarãtyà  // MrgTV_1,2.12cd:1
* yasmàt pratij¤àmàtram evaitat na tv atra hetudçùñàntàdisaübhavaþ  // MrgTV_1,2.12cd:2
* tadabhàvàn ni÷cayaþ kiünibandhanaþ kimà÷rayaþ  // MrgTV_1,2.12cd:3
* pramàõanibandhano hi ni÷cayas tattatprameyavyavasthàpanasamartho bhavati nànyathà  // MrgTV_1,2.12cd:4
* nanv atra pramàõam àgamas tàvac chrutiråpaþ pradar÷ita evety àha  // MrgTV_1,2.12cd:5

*************************************************************

atha pramàõaü tatràtmà prameyatvaü prapadyate /
yatraitad ubhayaü tatra catuùñayam api sthitam  || MrgT_1,2.13 ||

* yadi pramàõam asatyaråpaü paramàrthataþ paramàtmana eva satyatvàt tathàvidhena pramàõenaitat pramãyamàõaü manor nimitena pradãpena san tamasàvasthitapadàrthapravivecanapràyam  // MrgTV_1,2.13:1
* atha satyam eva pramàõam evaü tarhi sa paramàtmà prameyatvena sthitaþ  // MrgTV_1,2.13:2
* pramàõaü hi prameyaü paricchindat pramàõatàm àsàdayati itarathà pramàõataivàsya na syàt  // MrgTV_1,2.13:3
* kiüca ataþ  // MrgTV_1,2.13:4
* kim anyad yatraitad dvitayaü pramàõaprameyalakùaõaü tatra pramàtçpramityàtmakam anyad api dvayam anyonyasattvavyapekùatvàt sthitam eva  // MrgTV_1,2.13:5
* na hi pramàtàraü kartàram antareõa pramàõaprameyayoþ kvacit kiücitkaratvaü karaõakarmaõoþ kriyàsiddhau kartrà÷rayatvàt  // MrgTV_1,2.13:6
* pramitir api kriyàråpo vyàpàras tebhyaþ pçthag evànvayavyatirekàbhyàm upalabhyata iti catuùñayam ava÷yaübhàvi  // MrgTV_1,2.13:7
* yad àha àkùapàdaþ /
* catasçùu caivaüvidhàsu sarvo 'pi vyavahàraþ parisamàpyata iti  // MrgTV_1,2.13:8
* kiü càta ity ata àha  // MrgTV_1,2.13:9

advaitahànir evaü syàn niùpramàõakatànyathà /
bhogasàmyàvimokùau ca yau neùñàv àtmavàdibhiþ  || MrgT_1,2.14 ||

* pramàõaprameyavyavahàràïgãkaraõe sati advaitahànir ataþ svàbhyupagamavirodhaþ tadapahnave tu niùpramàõakatvam kiüca bhogasàmyam avimokùa÷ càtmavàdibhir anabhyupagatau doùau prasajyete  // MrgTV_1,2.13:1
* sarvair evàtmavàdibhiþ pratyakùavirodhabhãrubhir dç÷yamànaü bhogavaicitryam ava÷yàbhyupeyam àtmanàü ca muktir eùñavyà niþ÷reyasahetutayaiva ÷àstràõàü pravçtteþ  // MrgTV_1,2.13:2
* tad iha /
* nàdatte kasyacit pàpaü na caiva sukçtaü vibhuþ  // MrgTV_1,2.13:3
* tathà na kartçtvaü na karmàõãty abhyupagamàt vicitraphaladàyinàü pratiniyatajantukçtatvena bhogapratiniyamakàriõàü karmaõàm evàbhàvàd bhogasàmyaprasaïgo durnivàraþ  // MrgTV_1,2.13:4
* àtmanànàtve hi ka÷cit duþkhitaþ ka÷cit sukhita iti bhogavaicitryam upapannaü nànyathà  // MrgTV_1,2.13:5
* yata eva saüsàritàyàþ prabhavas tatraiva niraü÷e paramàtmani yadi layo mokùas tat punar api tata eva pràdurbhàvaþ puna÷ ca mokùa iti seyaü gatànugatikà na tu mokùaþ  // MrgTV_1,2.13:6
* tathàha tatrabhavàn avadhåtàcàryaþ /
* tvanmate÷varavij¤ànaniùpannà api muktayaþ  // MrgTV_1,2.13:7
* bhajante nàvisaüvàdam àmbhasà iva kçùñayaþ iti  // MrgTV_1,2.13:8
* tata÷ ca mokùàbhàvàt tadupàyànàm àtmà và are j¤àtavyaþ ÷rotavyo mantavyaþ  // MrgTV_1,2.13:9
* ityàdãnàm ànarthakyam  // MrgTV_1,2.13:10
* api càsya paramàtmana÷ cetanàcetanavi÷votpattihetutve cetanàcetanatvaü pràptaü kàryàõàü kàraõasvabhàvànvayàt  // MrgTV_1,2.13:11
* yad àhuþ /
* tadatadråpiõo bhàvàs tadatadråpahetujàþ iti  // MrgTV_1,2.13:12
* tata÷ ca viruddhayor anyonyàbhibhavenaivàtmalàbhàd bhàvàbhàvayor ivaikasmin kàle cetanàcetanasvabhàvayoþ paramàtmani avasthànaü nopapadyate  // MrgTV_1,2.13:13
* yathàha tatrabhavàn kheñakanandanaþ /
* viruddhàv ekakàlasthau dharmàv ekà÷rayaü gatau  // MrgTV_1,2.13:14
* itaretaranà÷àt tau kuruto lopam àtmanaþ iti  // MrgTV_1,2.13:15
* na càsyànaïgatvàt kenacid aïgena cetanatvaü kenacic càcetanatvaü yuktaü sàïgatvàbhyupagame tu kusålàdivat kàryatvàt paramakàraõatàhàniþ  // MrgTV_1,2.13:16
* yathà kiüca yad yad upàdànakàraõaü tat tad acetanaü yathà mçdàdi acetana÷ càyaü tattad acetanaü paramàtmopàdànakàraõatvàt cetanatve nàsyopàdànakàraõatvam  // MrgTV_1,2.13:17
* astv acetanaþ ko doùa iti cet cetanànàü kàraõaü svayam acetana iti vicitreyam uktiþ  // MrgTV_1,2.13:18
* àcaitanyàbhyupagame càsya buddhimatkartranadhiùñhitasya mçtpiõóàder iva na svakàryajanane sàmarthyam  // MrgTV_1,2.13:19
* ye 'pi ca gràhakatvena svasaüvedanasiddhà àtmàno bhoktàras tata utpannà ity ucyante te 'py utpàdyatvàt ghañàdivad acetanàþ prasajyanta ity anekadoùà÷rayasya paramàtmàdvaitasyànupapattiþ  // MrgTV_1,2.13:20
* athaivaü vedàntavàdinàü mate niràkçte kàpiloktàt prakçtipuruùavivekaj¤ànàn niþ÷reyasàvàptir bhaviùyati  // MrgTV_1,2.13:21
* yathà càhuþ  // MrgTV_1,2.13:22
* evaü tattvàbhyàsàn nàsmi na me nàham ity apari÷eùàt  // MrgTV_1,2.13:23
* ekàntikam àtyantikam ubhayaü kaivalyam àpnotãti  // MrgTV_1,2.13:24
* ÷rutir apy àha ajàm ekàü lohita÷uklakçùõàü bahvãþ prajà janayantãü saråpàþ /
* ajo hy eko juùamàõo 'nu÷ete jahàty enàü bhuktabhogàm ajo 'nya iti  // MrgTV_1,2.13:25
* etad api niràkartum àha  // MrgTV_1,2.13:26

*************************************************************

sàükhyaj¤àne 'pi mithyàtvaü kàrye kàraõabuddhitaþ /

* sàükhyaj¤àne 'py etad asamyaktvaü yat kàrye màyodbhåtakalàjanite pradhàne kàraõabuddhiþ paramakàraõatàbhramaþ målaprakçtir avikçtir iti hi teùàm abhyupagamaþ kalàdãnàü tattvànàü pçthakpçthagupalabhyamànaprayojanànàü kàraõabhåtasya jagannidhibhåtasya màyàtmano 'navagamàt  // MrgTV_1,2.15ab1:1
* uktaü ca kvacid guõatattvordhvabhogyasya karmaõo 'nupalabdhitaþ  // MrgTV_1,2.15ab1:2
* kaivalyam api sàükhyànàü naiva yuktam asaükùayàd iti  // MrgTV_1,2.15ab1:3
* tad ayam arthaþ yeyaü kàpilaiþ paramakàraõatayà parikalpità sattvarajastamolakùaõaguõatrayasàmyàtmikà prakçtiþ tasyàs tàvan na guõebhyo 'nyatvam  // MrgTV_1,2.15ab1:4
* guõà eva prakçtir iti hi te pratijànate guõebhyo 'nanyatve càva÷yam anekatvam asyàþ  // MrgTV_1,2.15ab1:5
* yac càcaitanye saty anekaü tatkàraõàntarapårvakaü yathà tantavo mçtpiõóà và sati ca kàraõàntarapårvakatve na paramakàraõatà  // MrgTV_1,2.15ab1:6
* idaü ca te praùñavyàþ draùñçdç÷yayoþ saüyogaþ saüsàrahetus tatpårvaka÷ ca viyogo 'pavargakàraõam iti yad ucyate tatra saüyogas tàvat puüspradhànayor draùñçdç÷yalakùaõa eva na parasparà÷leùaråpaþ ubhayor apy amårtatvena tàdç÷asyànupapatteþ  // MrgTV_1,2.15ab1:7
* pradhànaü ca na svato dç÷yam apratyakùatvena tasyeùñatvàt  // MrgTV_1,2.15ab1:8
* na ca mahadahaükàràdiråpeõa pariõateþ draùñà tad draùñuü ÷aknoti  // MrgTV_1,2.15ab1:9
* tata÷ ca katham anayor àdyaþ saüyogaþ tadabhàvàc ca kathaü tatpårvako viyogaþ  // MrgTV_1,2.15ab1:10
* evaü ca saüyogaviyogànupapatter akàraõatvam eva puruùàrthaü prati pradhànasya  // MrgTV_1,2.15ab1:11
* ita÷ ca mithyàtvam etadãyasya j¤ànasya  // MrgTV_1,2.15ab1:12
* kuta ity àha  // MrgTV_1,2.15ab1:13



* abhoktuþ puruùasya bhogàyatanena dehena bhogasàdhanair indriyair bhoktavyair indriyàrthair bhogena ca sukhaduþkhavedanàtmanà phalena kiü prayojanam  // MrgTV_1,2.15ab2:1
* yata÷ càsya bhogas tadadhikaraõatatsàdhanasahito 'sti ato bhoktçtvam apahnotum a÷akyam  // MrgTV_1,2.15ab2:2
* ya÷ ca bhoktà sa katham akartà akartari kàraõàdisambandhasya nirarthakatvàt  // MrgTV_1,2.15ab2:3
* dçkkriyàtmakatvam eva svaråpaü caitanyasya tata÷ ca kartçtvaniràsàt j¤atvam api nirastaü saüvedanasyàpi kriyàtmanaþ kartçtvànapagamàt  // MrgTV_1,2.15ab2:4
* na hi akartuþ saüvedanaü càpy upapannam  // MrgTV_1,2.15ab2:5
* ita÷ ca sàükhyaj¤ànasya mithyàtvam àha  // MrgTV_1,2.15ab2:6

*************************************************************

akartçbhàvàd bhoktu÷ ca svàtantryàd apy acittvataþ  || MrgT_1,2.15 ||

* acetanam api pradhànaü buddhimat kartçpreraõaü vinà svàtantryeõa kathaü kàryakaraõe pravartate  // MrgTV_1,2.15cd:1
* na hy anusaüdhàna÷ånyasya buddhimato 'pi ghuõakãñasyevàkùaralekhane pravçttir yuktà kiü punaþ pariõàmino jaóasya  // MrgTV_1,2.15cd:2
* ya÷ càtra cetanaþ puruùaþ sa tadadhãno na karteti prakçtisthànàü neyam uktir ucità  // MrgTV_1,2.15cd:3
* idànãm anekàntavàdiniràkaraõàya saükhyàtas tanmataü pårvapakùayitum ucyate  // MrgTV_1,2.15cd:4

*************************************************************

iha sapta padàrthàþ syur jãvàjãvàsravàs trayaþ /
saüvaro nirjara÷ caiva bandhamokùàv ubhàv api  || MrgT_1,2.16 ||

syàdvàdalà¤chità÷ caite sarve 'naikàntikatvataþ /

* tatra tàvat jãvapadàrthas tattantrarãtyà jãvàstikàyasaüj¤ayà paribhàùitaþ  // MrgTV_1,2.17ab:1
* trividha÷ càsau anàdisiddhamuktabaddhabhedàt  // MrgTV_1,2.17ab:2
* atrànàdisiddho 'rhan jãvàstikàyàkhyaþ vyapetamohàdibandho muktaþ tadàvçtas tu baddhaþ  // MrgTV_1,2.17ab:3
* ajãvapadàrtho 'pi pudgalàkà÷adharmàdharmàstikàyai÷ caturbhedair bhinnaþ  // MrgTV_1,2.17ab:4
* atràpi pçthivyàdimahàbhåtàni catvàri tçõagulmàdilatàdiråpaü sthàvaraü jaràyujàõóajasvedajodbhijjabhedabhinnaü jaïgamaü ceti ùañprakàro 'yaü pudgalàstikàyaþ  // MrgTV_1,2.17ab:5
* àkà÷àstikàyo dviråpaþ lokàkà÷àstikàyo 'lokàkà÷àstikàya÷ ceti  // MrgTV_1,2.17ab:6
* lokànàm antaràkà÷aü lokàkà÷am iti smçtam  // MrgTV_1,2.17ab:7
* alokàkà÷àstikàyo bahis teùàü sa kãrtitaþ  // MrgTV_1,2.17ab:8
* dharmàstikàyaþ pudgalàstikàyàd anyo 'bhyudayahetuþ  // MrgTV_1,2.17ab:9
* adharmàstikàyo 'pi tatpratibandhakçó ity ayam asàv ajãvapadàrtha÷ catuùprakàraþ  // MrgTV_1,2.17ab:10
* àsrava÷ cakùuràdãndriyapa¤cakasya yathàsvaü pravçttiþ  // MrgTV_1,2.17ab:11
* tathà càhuþ vçttiþ pa¤cavikalpà dhruvàdhruvà cakùuràdivargasya  // MrgTV_1,2.17ab:12
* yaiùà sravaty ajasraü yatas tato 'sàv ihàsravaþ proktaþ iti  // MrgTV_1,2.17ab:13
* indriyasaüyamalabdhapratiùñhaü dhyànam àsravanirodhàtmakatvàt saüvçõoty àsravam iti saüvaraþ  // MrgTV_1,2.17ab:14
* tapta÷ilà÷ayanake÷ollu¤canàditapaþsaücayanirjãrõavãryaü karma nirjara÷abdenocyate  // MrgTV_1,2.17ab:15
* nànànirayasaüsaraõakàraõaü mohàdir aùñavidho gaõaþ svàtantryavighàtahetutvàt bandhaþ  // MrgTV_1,2.17ab:16
* uktaü ca mohàdiko gaõa÷ caiùa bandho jãvasya kalpitaþ  // MrgTV_1,2.17ab:17
* lohapa¤jarasambaddhaü yathà kùiptaü jalà÷aye  // MrgTV_1,2.17ab:18
* alàbukam adho yàti tadvaj jãvaþ sabandhana iti  // MrgTV_1,2.17ab:19
* prakùãõasarvàvaraõatvàt svàtantryasampràptau årdhvapadàsàdanaü mokùaþ  // MrgTV_1,2.17ab:20
* yad àhuþ lohapa¤jaravicchedàt plavate 'làbukaü yathà  // MrgTV_1,2.17ab:21
* àrohati tathà mokùaü jãvo mohàdisaükùayàt  // MrgTV_1,2.17ab:22
* nityabodhasukhàdyai÷ ca dharmair yuktaþ sa tiùñhati iti  // MrgTV_1,2.17ab:23
* ete ca sapta padàrthàþ syàdvàdànugatàþ  // MrgTV_1,2.17ab:24
* tathà hi dehagrahaõàt pårvaü jãvaþ kim asti uta neti yaþ paryanuyuïkte taü pratyanekàntavàdo 'bhyupagantavyam  // MrgTV_1,2.17ab:25
* syàd asti syàn nàsti syàd asti ca nàsti ca syàd avaktavyaü syàd asti càvaktavyaü syàn nàsti càvaktavyaü ca syàd asti ca nàsti càvaktavyaü ceti  // MrgTV_1,2.17ab:26
* atra hi yadyat paryanuyojyaü tattat sadasat tathà samàdheyam  // MrgTV_1,2.17ab:27
* tatra vàcyatayàvàcyatayàpi ca virodhahànis tu ghañanãyeti  // MrgTV_1,2.17ab:28
* saptabhaïgyamoghabrahmàstravatàm ajeyam iha kiü tat  // MrgTV_1,2.17ab:29
* yat syàd asti syàn nàsti syàd iti pudgalibhir bhràmyate jagat sarvam iti  // MrgTV_1,2.17ab:30
* nanu cànekàntavàdinà tàvad ekàntànabhyupagamàn niyamenànekàntavàdo 'bhyupagantavyaþ tathà ca svasiddhànta evaikànta iti kutaþ sarvatra saptabhaïgã naiùa doùaþ anekàntavàde 'py ekàntànabhyupagamàt yataþ syàd anekàntaþ syàd ekàntaþ syàd anekànta÷ caikànta÷ ca syàd avaktavyaþ syàd anekànta÷ càvaktavya÷ ca syàd ekànta÷ càvaktavya÷ ca syàd ekànta÷ cànekànta÷ càvaktavya÷ ceti  // MrgTV_1,2.17ab:31
* tad etal le÷ato dåùayitum àha  // MrgTV_1,2.17ab:32

*************************************************************

tad eva sat tadevàsad iti kena pramãyate  || MrgT_1,2.17 ||

* syàd asti syàn nàsti ceti yad uktaü tad asaügatam  // MrgTV_1,2.17cd:1
* na hi yadyad eva vastu arthakriyàkàritayà sattvenàvagamyate tat tadànãm evàsattvenaikàntataþ ka÷cid apy avaiti  // MrgTV_1,2.17cd:2
* kaþ kilànudbhràntamatiþ puraþprasphuradråpe sad iti pratyayakàriõi ghañàdau nàyam astãti buddhiü kuryàd asati ca tasmin prakhyopàkhyàvirahiõi sattàü ni÷cinuyàt vidhiniùedharåpayor bhàvàbhàvayoþ parasparaparihàreõaivàtmalàbhàt  // MrgTV_1,2.17cd:3
* abhàvo hi tadasaübhavalabdhajanmàpi yadi tenaiva bhàvena sahitaþ syàt tadànãm abhàva eva na syàt tadupamardanenaiva tasya svaråpasiddheþ  // MrgTV_1,2.17cd:4
* evaü bhàvo 'pi yadi svapratipakùeõàbhàvenàvyatirikto bhavet tarhi bhàva eva na bhavet  // MrgTV_1,2.17cd:5
* nanu ghañaråpeõa svàtmanàsti ghañaþ paràtmanà pañaråpeõa nàstãti sadasattvam uktam  // MrgTV_1,2.17cd:6
* na tu tad yuktam  // MrgTV_1,2.17cd:7
* kiü kilaitàvatà pratipàditaü syàt ghañaþ pañàtmanà na bhavati ghañe và paño nàsti  // MrgTV_1,2.17cd:8
* tad etad abhimatam evàtadàtmakatvena tatràvidyamànatvàt  // MrgTV_1,2.17cd:9
* pañàd bhidyamàno 'yaü ghaño 'nya eveti siddhaü sàdhyate  // MrgTV_1,2.17cd:10
* tad àha  // MrgTV_1,2.17cd:11

*************************************************************

sad anyad asad anyac ca tad evaü siddhasàdhyatà /

* nanu svàtmanà yathà ghañaþ svasàmarthyakriyàü karoti evaü pañàtmanàpi tatkàryaü kuryàt na ca karoty ataþ pañàtmanà nàsti yadi svàtmanàpi paràtmavan na syàt tadà svakàryam api na kuryàt tasmàd asti ca nàsti cety uktam  // MrgTV_1,2.18ab:1
* tathaitad ghañatvam aghañatvaü ca parasparam abhinnam  // MrgTV_1,2.18ab:2
* bhede hi tadbuddhyabhidhànànuvçttir na syàt ghaña÷ càghaña÷ ceti sàmànàdhikaraõyaü ca na bhavet  // MrgTV_1,2.18ab:3
* asti caitat tasmàd ubhayàtmako 'sau krameõa tacchabdàbhidheyatàm udvahan syàt ghaña÷ càghaña÷ cety avirodhaþ  // MrgTV_1,2.18ab:4
* etad apy ayuktaü yato nàsti ka÷cid abhedaþ  // MrgTV_1,2.18ab:5
* tathà hi aghaña÷abde ghaño na bhavatãti prasajyapratiùedho và syàt ghañàd anyaþ pañàdir iti và paryudàsaþ  // MrgTV_1,2.18ab:6
* àdye pakùe ghaña÷ càghaña÷ ca syàd ity ukte ghañàghañayor avyatirekàd ghañasyàbhàva eva ghaña ity abhipretam  // MrgTV_1,2.18ab:7
* evaü ceùyamàõe sarpàbhàve 'pi sarpa eva syàt  // MrgTV_1,2.18ab:8
* tathà ca sati sarpàdivat tadabhàvàd api bhayaü syàt  // MrgTV_1,2.18ab:9
* sasarpaniþsarpade÷ayoþ sama evopalambho bhavet  // MrgTV_1,2.18ab:10
* paryudàsapakùe 'pi ghañatvàd anyad aghañatvaü bhinnam eva pañatvàdikaü kathyate  // MrgTV_1,2.18ab:11
* tac ca ghañatvàd bhinnam  // MrgTV_1,2.18ab:12
* abhede hi ghañàdiùv api pañabuddhyabhidhànànuvçttir na syàt  // MrgTV_1,2.18ab:13
* ghañàdàv api spaùñe ghañapratyaya÷ ca na syàt  // MrgTV_1,2.18ab:14
* tasmàn na ghañàghañayor abheda iti na sadasator ekà÷rayatvam  // MrgTV_1,2.18ab:15
* kiü ca  // MrgTV_1,2.18ab:16

*************************************************************

asaj jaghanyaü sac chreùñham ity api bruvate budhàþ  || MrgT_1,2.18 ||
naikatra tadapekùàtaþ sthitam evobhayaü tataþ /

* yad api sadasacchabdàbhidheyaü ÷reùñhà÷reùñharåpaü vastu tad api tadvido naikatràbhidadhati tasyàpi bhinnaviùayatvàt  // MrgTV_1,2.19ab:1
* na hi yad evà÷reùñhaü tad eva ÷reùñham iti vaktuü ÷akyam  // MrgTV_1,2.19ab:2
* ayam eva hi bhàvànàü bhedaþ yad viruddhadharmàdhyàsaþ  // MrgTV_1,2.19ab:3
* atha mataü yat tac chreùñhà÷reùñhatvaü tad ekatra sambhavaty eva apekùàva÷àt  // MrgTV_1,2.19ab:4
* yathàyaü devadatto yaj¤adattasakà÷àd abhiråpaþ caitràpekùayà tu nãråpa iti  // MrgTV_1,2.19ab:5
* evaü tarhi yaj¤adattasyà÷reùñhatvaü caitrasya ca ÷reùñhatvam ity ubhayaü tata ity apekùàtaþ  // MrgTV_1,2.19ab:6
* evaü bhinnaü labdhaü yad api dvayaü tadàpekùikatvàd asatyam  // MrgTV_1,2.19ab:7
* apekùà hi nàma na vàstavã  // MrgTV_1,2.19ab:8
* tasyàþ kila vastunaþ sati sadbhàve kiü prayojanaü siddhasattàkatvenànapekùatvàt  // MrgTV_1,2.19ab:9
* tathà càhuþ saü÷ ca sarvo nirà÷aüso bhàvaþ katham apekùate  // MrgTV_1,2.19ab:10
* na càlabdhasattàke vastuny apekùàyàþ kim api karaõãyam asti tasyàsattvàd eva tadapekùànupapatteþ  // MrgTV_1,2.19ab:11
* tad idam uktam apekùà na satàü siddher asiddher api nàsatàm iti  // MrgTV_1,2.19ab:12
* tad evaü na kathaücid api sadasator abhedopapattiþ  // MrgTV_1,2.19ab:13

*************************************************************

atha cet tadasadbhàve sadayuktataro yataþ  || MrgT_1,2.19 ||
tattkarmasaükarabhayàd avyàpitvaü ca te jaguþ /
sàmànyetarasaübandhaj¤ànàbhàvàd acetasaþ  || MrgT_1,2.20 ||

* tasya dehàt pårvaü sadasattvenàbhimatasya vyàpakatvàt pudgalàntaraiþ saha karmasaükaraþ ÷aïkyate  // MrgTV_1,2.20:1
* vyàpakatve hi viprakãrõànàü karmaõàü bhoktçn prati niyamaþ kiükçtaþ avyàpakànàü tu teùàü pratyekaü vyavasthito mohàdibandhapadàrtha eva tanniyàmaka iti karmasaükarabhayàd avyàpakatvam acetasaþ durbuddhayaþ jagur åcuþ  // MrgTV_1,2.20:2
* kuta eùàü mandabuddhitvam ity àha sàmànyetarasaübandhaj¤ànàbhàvàt samànyenànàdikàlãnenàtmano vyàpakatvena yaþ saübandhaþ sarvakàlabhàvitvena sàdhàraõyam asya itareõa ca muktàv eva saüjàtatvàt tathàråpeõa tayor j¤ànaü samyagavabodhas teùàü pudgalavàdinàü nàsti  // MrgTV_1,2.20:3
* yadi hi tadavabodha eùàü syàt tadà naivam ayuktam eva kalpayeyur mohàdipà÷àvaruddhasahajavyàpakasvabhàvasyàtmanaþ svabhàvata evàvyàpakatvàbhyupagamo yas tasya viruddhatvàt  // MrgTV_1,2.20:4

*************************************************************

yaþ pràg avyàpakaþ so 'nte kathamanyàdç÷o bhavet /
sa vikàsàdidharmà cet tato doùaparamparà  || MrgT_1,2.21 ||

* pràk pårvaü saüsàràvasthàyàm avyàpako yaþ sa kathaü mokùe vyàpakaþ vyàpakatvaü ca tadànãm apy abhyupagantum ayuktam  // MrgTV_1,2.21:1
* evaü hi saüsàramuktyor avi÷eùaþ syàt  // MrgTV_1,2.21:2
* atha tathàvidhadharmasya vikàsasaükocadharmitvam abhyupagamyate yad uta saüsçtau saükocam eti muktau tu vikasati iti tato vipariõàmitvajaóatvàdyanekadoùasantatiþ prasajyata iti na kathaücid api sadasadvàdimatam upasthàpayituü ÷akyam  // MrgTV_1,2.21:3
* idànãü pàdàrthikadar÷anapradar÷itamuktiniràkaraõàyàha  // MrgTV_1,2.21:4

*************************************************************

ùañpadàrthaparij¤ànàn mithyàj¤ànaü nivartate /
ràgadveùau mamatvaü ca tadvi÷eùaguõàs tataþ  || MrgT_1,2.22 ||

krama÷o vinivartante dehasaüyogajà yataþ /
sà muktir jaóatàråpà tato muktaþ ÷avo na kim  || MrgT_1,2.23 ||

* dravyaguõakarmasàmànyavi÷eùasamavàyànàü ùaõõàü padàrthànàü sàdharmyavaidharmyatattvaj¤ànaü niþ÷reyasahetur ity abhyupagamàt dravyàdipadàrthaùañkasya yathàvaj j¤ànàd aj¤ànanivçttau ragàdidoùopa÷ame buddhisukhaduþkhecchàdveùaprayatnadharmàdharmasaüskàràõàü navànàm àtmaguõànàü dehasaüyogajatvàt krameõa nivçttau yà muktiþ sà buddhyàdyuparame sati àtmanas tadvinàkçtasya kiücijj¤atvoparamàj jaóatàråpàïgãkriyate tataþ ÷avo 'pi kiü na muktaþ kalpyate tasyàpi buddhyàdiguõàviraheõecchàj¤ànàdivinàkçtatvàd iti bhàvaþ  // MrgTV_1,2.23:1
* atha saugatamuktiniràcikãrùayà tanmatam anubhàùya dåùayati  // MrgTV_1,2.23:2

*************************************************************

cidvya¤jakasya karmàdeþ kùaõikatvàn muhurmuhuþ /
vyajyate jàyamànaiva kùaõiketi matà paraiþ  || MrgT_1,2.24 ||

* cijj¤ànaü grahãtçråpaü saüvedanam  // MrgTV_1,2.24:1
* sà cit vya¤jakasya vyaktihetoþ karmaõo vyàpàrasya yogasaügrahaõàder yadi và karmaõo gràhyasya ghañapañàder àdigrahaõàt karaõasya cakùuràdeþ sahakàriõa àlokàde÷ cànatisthairyàt pratikùaõam utpadyamànaiva vyajyate prakañãbhavati  // MrgTV_1,2.24:2
* ayam arthaþ vakùcamàõasatkàryavàdadç÷à abhivyaktitirobhàvabhàjàü bhàvànàü vyàpàrabhedena avasthàde÷akàlàdibhedena cànatisthairyàt tajj¤ànam api tattadupàdhibhedàn muhurmuhur vyajyamànaü kùaõikaü tad eva ca pramaõam iti pare manyante  // MrgTV_1,2.24:3
* tad àhuþ nityaü pramàõaü naivàsti pràmàõyàd vastusaügateþ  // MrgTV_1,2.24:4
* j¤eyànityatayà tasyà adhrauvyàt kramajanmanaþ iti  // MrgTV_1,2.24:5
* cid eva hi kùaõikà tattadarthaprakà÷aråpànubhavasiddhà na tv etàtirikta àtmà vidyate saüvedanavyatiriktasya bhedenàpratibhàsanàt  // MrgTV_1,2.24:6
* yathàhuþ ekam evedaü saüvidråpaü harùaviùàdàdyanekàkàravivartaü pa÷yàmaþ tatra yatheùñhaü saüj¤àþ kriyantàm iti  // MrgTV_1,2.24:7
* saüvedana eva kùaõike jaladhàràpravàhavat sadç÷aparàparotpattibhramàd vikalpena sthairyam adhyàropyata ity avidyàjanità seyam àtmadçùñiþ  // MrgTV_1,2.24:8
* tad uktaü mithyàdhyàropahànàrthaü yatno 'saty api bhoktari iti  // MrgTV_1,2.24:9
* àtmagrahe hi sati tad anyatra paratvàbhimànàt svaparabhedaþ tata÷ ca ràgadveùàdyanarthodbhavàdàtmagraho bandha iti bhagavatà sugatena nairàtmyabhàvanopadiùñà  // MrgTV_1,2.24:10
* yad uktam àtmani sati parasaüj¤à svaparavibhàgàt parigrahadveùau  // MrgTV_1,2.24:11
* anayoþ saüpratibaddhàþ sarve doùàþ prajàyanta iti  // MrgTV_1,2.24:12
* na càbhyupagatasyàpy àtmano nityatvaü ghañate yat sat tat sarvaü kùaõikam akùaõikasya kramayaugapadyàbhyàm arthakriyànupapatteþ sattàyà evàsiddhatvàt  // MrgTV_1,2.24:13
* tad àhuþ arthakriyàsamarthaü yat tad atra paramàrthasat  // MrgTV_1,2.24:14
* asanto 'kùaõikàs tasmàt kramàkramavirodhataþ iti  // MrgTV_1,2.24:15
* tathà hi nityo bhàvaþ krameõa vàrthakriyàü kuryàd yugapad và  // MrgTV_1,2.24:16
* na tasya tàvat krameõa karaõam upapadyate yasmàd ayam apracyuto 'nutpannasthiraikasvabhàvaþ  // MrgTV_1,2.24:17
* sa ca kàlàntaranirvartyàm arthakriyàü tadànãm eva kiü na karoti na hy asàv avasaràntarakaraõãyaü svabhàvàntareõa kuryàt svabhàvasyaikaråpatvàt svabhàvànyathàbhàve hi tadvato 'pi tadavyatirekàd vinà÷as tata÷ cànityatvam  // MrgTV_1,2.24:18
* athocyate sa padàrtho 'rthakriyàü karoty eva yadi sahakàriõo 'sya saünihitàþ syuþ tadasaünidhànàd akurvàõasya nàsyopàlambhayogyatvam iti  // MrgTV_1,2.24:19
* naivaü sahakàriõo 'syàkiücitkarà÷ cet kim arthaü tàn apekùate  // MrgTV_1,2.24:20
* kiücitkaratve tu yat tat kiücit kurvanti tat tato 'vyatiriktaü vyatiriktaü và vyatiriktakaraõe kiü tasya tadapekùayà tadavyatiriktakaraõe sa eva sahakàribhiþ kriyata ity àyàtam  // MrgTV_1,2.24:21
* na càsthirasya karaõam upapannaü tatsvabhàvasya sataþ svahetubhya evotpatteþ kçtasya ca kartum a÷akyatvàt  // MrgTV_1,2.24:22
* atha sthirasvabhàvasyàsya sahakàriõo 'ti÷ayàdhànaü kurvanti yena kàlàntare 'rthakriyàü karotãti  // MrgTV_1,2.24:23
* etad apy asad yasmàd anàhitàti÷ayàt svabhàvàd àhitàti÷ayo 'nya eveti sthiraikasvabhàvataiva truñyati  // MrgTV_1,2.24:24
* tathà hi sahakàribhyo 'ti÷ayotpattau sa pårvotpannànàhitàti÷ayasva bhàvaþ svata eva vinaùño 'bhyupagantavyaþ  // MrgTV_1,2.24:25
* tasyàna÷varasvabhàvatvena nà÷ahetor api tatràkiücitkaratvàt vina÷varodbhavasvabhàvatve và vaiyarthyàt tasya ca svabhàvasyàvi÷eùàt pratikùaõam iti kùaõikatà  // MrgTV_1,2.24:26
* tad evaü na nityasya krameõàrthakriyà  // MrgTV_1,2.24:27
* nàpi yugapat karaõam upapadyate yasmàd yaugapadyena nirvartitàrthakriyo 'pi tasmàt svabhàvàn na viramet sthiraikasvabhàvatvàt svabhàvaviratau svabhàvahàniþ kùaõikatvam eva  // MrgTV_1,2.24:28
* atha nàsya svabhàvàntarayogaþ kiütu na karoty evàyaü kàryasya tv ayaü vipàkaþ kçtasya yat kartum a÷akyatvam eva  // MrgTV_1,2.24:29
* tad apy ayuktaü tasya tàvad arthakriyàm akurvato 'syaiva sattàyà eva durlabhatvàt arthakriyàsamarthaü yat tad atra paramàrthasat ity uktatvàt  // MrgTV_1,2.24:30
* arthakriyàkaraõalakùaõàt svabhàvàt tadakaraõàtmakasvabhàvo 'nya eveti katham asya na svabhàvàntarayogaþ  // MrgTV_1,2.24:31
* yadi ca yaugapad yenàpi kurvann anavarataü karoti tadà svabhàvàvi÷eùàt sarvadà sarvàrthakriyàkaraõaprasaïga iti kùaõikam evedaü saüvedanaü yuktaü na tu tadvyatiriktanityàtmasiddhir iti pårvaþ pakùaþ  // MrgTV_1,2.24:32

*************************************************************

tadasatkarmaõo bhogàd atãtànubhavasmçteþ /

* tad etat kùaõikatvaü saüvedanasya nairàtmyabhàvanàbhyupagamanaü ca na yuktaü svasaüvedanasiddhasya sthiraråpasyàparokùasyàtmanaþ prakà÷anàt  // MrgTV_1,2.25ab:1
* nanu sadç÷aparàparakùaõotpattivipralabdhatvàt sthairyam asyàropitam ity uktam  // MrgTV_1,2.25ab:2
* tad ayuktaü svàtmani kriyàvirodhàd adhyàropànupapatteþ  // MrgTV_1,2.25ab:3
* yad api kùaõabhaïgasàdhanàrtham akùaõikasya kramayaugapadyàbhyàm arthakriyàvirodhàt sattàyà evàsiddhatvàd yat sat tatkùaõikam ity anumàpanaghañanaü kçtaü tatsvasaüvedanalakùaõapramàõabàdhitatvàd ayuktam akùaõikasya sataþ sarvasya svasaüvedanasyànubhavasiddhatvàt anaikàntikaü ca sarvasya sataþ kùaõikatvena vyàptipradar÷ane sati akùaõikasya paramàrthasato vaidharmyadçùñàntasyàsaübhavàd vipakùavyàvçttyadar÷anena hetoþ kevalànvayino gamakatvàbhàvàt  // MrgTV_1,2.25ab:4
* viruddha÷ càyam asattvàkhyo hetuþ sàdhyaviparyayeõàkùaõikatvena sarvàrthakriyàkàriõi ghañàdau siddhavyàptikatvàt  // MrgTV_1,2.25ab:5
* yad apy etad vyàptisàdhanàrthaü nityasya kramayaugapadyàbhyàm arthakriyàvirodhàd iti hetvantaraü tad apy à÷rayàsiddhatvàd ayuktam  // MrgTV_1,2.25ab:6
* na hi nityaþ ka÷cid artho bhavadbhir abhyupagato yatràyaü hetuþ siddhaþ syàt  // MrgTV_1,2.25ab:7
* na cànityasyàpi maõyàder arthasya krameõànekade÷asthàüs tàüs tàn bhàvàn prakà÷ayato yugapac caikagçhagatàn ghañapañàdãn avabhàsayataþ ka÷cid virodhaþ  // MrgTV_1,2.25ab:8
* api ca na tàvat kùaõikaü saüvedanam anekakùaõanirvartyàrthakriyànuùñhànasamartham utpattyanantaraü dhvaüsinas tadupapattyayogàt  // MrgTV_1,2.25ab:9
* na càropitaü sthairyaü tattadvyàpàranirvartanakùamaü tasya ca svàtmany adhyàropànupapatter ity uktatvàt  // MrgTV_1,2.25ab:10
* àropyasya càvastutvenàrthakriyànuùñhànam asaübaddham  // MrgTV_1,2.25ab:11
* vastutve ca sthirasyàvabodhasyàtmaråpatvenàsmàbhir abhyupagamàn nàsti bhedaþ  // MrgTV_1,2.25ab:12
* kùaõavyatirikta÷ ca sattàsantàno na kathaücid upalabhyate tasmàt karmànuùñhànadar÷anànyathànupapattyà vastusiddham evàsya cidàtmanaþ sthairyam  // MrgTV_1,2.25ab:13
* ita÷ caitat kùaõikatvam ayuktaü karmaõo bhogàt  // MrgTV_1,2.25ab:14
* kùaõàntarànanvayini vij¤àne karmabhogo 'nupapannaþ yenaiva hi dçùñaü sevàkçùyàdi karma kçtaü tam eva tasya bhoktàram upalabhàmahe  // MrgTV_1,2.25ab:15
* dçùñavac càdçùñakalpanà yuktimatã  // MrgTV_1,2.25ab:16
* yady ubhayajanmani ÷arãràdibhede 'py abhinna eka eva bhoktàbhyupagamyate tadà hi karmaphalabhogo nirbàdho bhavati  // MrgTV_1,2.25ab:17
* atha caityavandanàkhyaü karmànyena kçtam anyasyaiva tatphalena svargàdinà yoga ity akçtàbhyàgamakçtavipraõà÷aprasaïgo durnivàraþ  // MrgTV_1,2.25ab:18
* uktaü ca ÷rãmataïge kçtam ekena yat karma tadvipàkaü paraþ katham  // MrgTV_1,2.25ab:19
* pràpnoti yuktidaurbalyàd iti  // MrgTV_1,2.25ab:20
* nanu nàyaü doùaþ aihikasya karmaõo labdha÷arãreõa j¤ànasantànena paratra bhogopapatteþ  // MrgTV_1,2.25ab:21
* tad ayuktam a÷arãrasya j¤ànasantànasya sadbhàve pramàõàbhàvàt  // MrgTV_1,2.25ab:22
* karmaphalabhogànyathànupapattyà vij¤ànasantànasiddhis tatsiddhyà ca karmaphalabhoga ity anupapannam asthairyaü saüvedanasya  // MrgTV_1,2.25ab:23
* ita÷ ca kùaõikaü saüvedanam ity asat  // MrgTV_1,2.25ab:24
* kuta ity àha atãtànubhavasmçteþ atãtaþ samatikrànto yasyànubhavas tasya smaraõàt  // MrgTV_1,2.25ab:25
* yadà hi sthirasva bhàva ubhayakàlànusaüdhàtà àtmàbhyupagamyate tanubhåtaviùayàsaüpramoùaråpaü smaraõam upapadyate na tu kùaõikatve  // MrgTV_1,2.25ab:26
* na hi pràktanakùaõànubhåtasukhaduþkhàdisaüvedanaü vartamànena kàlàntarabhàvinà và kùaõena smartuü ÷akyaü tasyànyatvàt yathà na devadattànubhåtaü tatputraþ smarati  // MrgTV_1,2.25ab:27
* dç÷yate ca ÷ai÷avàdyanubhåtaü yauvanasthàviràdyavasthàsu smaryamàõam  // MrgTV_1,2.25ab:28
* sàceyam atãtànubhavasmçtiþ kùaõikatàü vij¤ànasya nirasyati na tu sthirasvabhàvam àtmànam anumàpayati tasya svasaüvedanasiddhasya svànubhåtyekapramàõatvàt  // MrgTV_1,2.25ab:29
* tad evaü karmopabhogàd atãtànubhavasmçte÷ ca na kùaõikatvam upapadyate citaþ  // MrgTV_1,2.25ab:30
* tad àha  // MrgTV_1,2.25ab:31

*************************************************************

sthitir niranvaye nà÷e na smçter nàpi karmaõaþ  || MrgT_1,2.25 ||

* såcyagranipatatsarùapavadanavasthàyitvàdavi÷ramyaiva vina÷yatsu vij¤ànakùaõeùu proktavan na smçter avasthiter upapattiþ kalpyate nàpi karmaõa ity alam alãkakalpanàkulãkçtasthitinà kùaõabhaïgàbhinive÷ena  // MrgTV_1,2.25cd:1

*************************************************************

vinà÷alakùaõo 'paiti na muktàv apy upaplavaþ /
na càsty anubhavaþ ka÷cid bhavàvasthà varaü tataþ  || MrgT_1,2.26 ||

* ÷uddhacitsaütatisamutpàdo bhavatàü mokùaþ syàt yadi và pradãpanirvàõaråpaþ  // MrgTV_1,2.26:1
* àdye pakùe svaparikalpitasya pratikùaõavinà÷itvalakùaõasyopaplavasya muktàv apy anupa÷amaþ  // MrgTV_1,2.26:2
* dvitãye tu pradãpanirvàõaråpatvàt saüvedanàsaübhavataþ ka÷cid apy anubhavo nàstãti tathàvidhàt saüvedanavinà÷àtmakàt kàùñhakuóyàdãnàm api sulabhàn mokùàt saüsàràvasthà varaü saugatànàm iti kçtam evaüvidhamokùalipsayà  // MrgTV_1,2.26:3
* tadiyatà vedàntasàükhyasadasatpàdàrthikàdimateùu asarvadar÷ipraõetçtvàd vastusaügrahasyàsphuñatvam asaübaddhatàü codbhàvya dar÷anàntaràõàm apy eùaiva vàrteti tattadabhinive÷inàü na nirati÷ayaniþ÷reyasayoga iti vaktum àha  // MrgTV_1,2.26:4

*************************************************************

ityàdy aj¤ànamåóhànàü matam à÷ritya durdhiyaþ /
apavargam abhãpsanti khadyotàt pàvakàrthinaþ  || MrgT_1,2.27 ||

* ÷iva÷aktividye÷varàdàv upàdeyasatattve malakarmamàyàdau ca heyaparamàrthe yeùàü nàsty avabodhaþ teùàm aj¤ànamåóhànàü dar÷anàntarapraõetþõàü saübandhi mataü ÷àstram à÷rityàku÷alamatayo ye muktim icchanti te khadyotàd agnyabhyarthinaþ kãñamaõer vahniü lipsavaþ  // MrgTV_1,2.27:1
* te yathà vyartha÷ramàs tathà te viphalakle÷à bhavantãty arthaþ  // MrgTV_1,2.27:2
* tathà hi  // MrgTV_1,2.27:3

*************************************************************

yat kaivalyaü puüsprakçtyor vivekàd yo và sarvaü brahma matvà viràmaþ /
yà và kà÷cin muktayaþ pà÷ajanyàs tàs tàþ sarvà bhedam àyànti sçùñau  || MrgT_1,2.28 ||

* yad etat kapilakalpitaü puüsprakçtyor vivekàt kaivalyaü yà ca sarvaü khalv idaü brahmeti matvà dvaitavikalpaprahàõe sati brahmapràptiþ yà÷ ca pà÷ajanyàþ kà÷cit pà¤caràtràdibhir muktayo 'bhyupagatàþ  // MrgTV_1,2.28:1
* yathàhuþ ã÷às tu te samabhavan prakçteþ parasyàþ kçùõàniruddhamakaradhvajarauhiõeyàþ iti  // MrgTV_1,2.28:2
* yathà và kàlaikavàdinàü kàlaþ sçjati bhåtàni kàlaþ saüharati prajàþ  // MrgTV_1,2.28:3
* kàlaþ supteùu jagarti kàlo hi duratikrama iti  // MrgTV_1,2.28:4
* yathà và keùàücit cittam eva hi saüsàro ràgàdikle÷adåùitam  // MrgTV_1,2.28:5
* tad eva tadvinirmuktaü mokùa ity abhidhãyata iti  // MrgTV_1,2.28:6
* etàþ kila prakçtikàlabuddhyàdãnàü bandhakatvena pà÷aråpatvàt pà÷ajanyà muktayaþ sargàrambhe bhedam àyànti vina÷yantãty arthaþ  // MrgTV_1,2.28:7
* yad uktaü ÷rãmanmataïge tasmàt pradhàna÷abdena tattvam uktam acetanam  // MrgTV_1,2.28:8
* tasmàt paraü nàsty aparaü yeùàü bhàvaþ pratiùñhitaþ  // MrgTV_1,2.28:9
* na te muktà munivyàghra punar àyànty adhogatim iti  // MrgTV_1,2.28:10
* tathà upàdàneùu lãnànàü punar àvartanaü dhruvam iti  // MrgTV_1,2.28:11
* teùàü tu tathàvidhamithyàdhyàsabhàjàü na nirantaram aj¤ànadhvàntasantatir antaþkaraõam àvçõoti api tu te krameõa vivekaprathanàt parame÷varànugrahàspadatàü kasmiü÷cid api kàle yàsyanti  // MrgTV_1,2.28:12
* tathà coktaü ÷rãmatpauùkarapàrame÷vare na mokùaü yàti puruùaþ svasàmarthyàt kadàcana  // MrgTV_1,2.28:13
* muktvà prasàdaü devasya ÷ivasyà÷ivahàriõa iti  // MrgTV_1,2.28:14
* athaivaü matàntaroktàyà mukteþ pràguktavad asatyatve tataþ kiü tadvailakùaõyamihatyayoþ siddhimuktyor ity àha  // MrgTV_1,2.28:15

*************************************************************

÷aive siddho bhàti mårdhnãtareùàü muktaþ sçùñau punar abhyeti nàdhaþ /
vi÷vàn arthàn svena viùñabhya dhàmnà sarve÷ànànã÷itaþ sarvadàste  || MrgT_1,2.29 ||

* iha ÷àstre yaþ siddhaþ sa vividhabhuvanopapannavicitrai÷varyasaüpàditatattadbhogabhàk sarvottkarùa÷àlã bhavati  // MrgTV_1,2.29:1
* tathà coktaü bçhaspatipàdaiþ yan màhàtmyaü bhagavati parama÷ive 'nupamam avyayam acintyam  // MrgTV_1,2.29:2
* tan màhàtmyaü siddhe hatabandhanamaõóale bhavatãti  // MrgTV_1,2.29:3
* na ca dar÷anàntarapratipannabrahmalayasaüvidvinà÷aprakçtipuruùavivekàdyàtmano mokùasyaivaüguõatvam ity uktam  // MrgTV_1,2.29:4
* yas tv asmin dar÷ane muktaþ sa bandhakàraõànàü malakarmamàyàparame÷varanirodha÷aktãnàm uparatàdhikàratvàt punaþ sargapràrambhe nàdho 'bhyeti na saüsàrã bhavatãty arthaþ  // MrgTV_1,2.29:5
* kiü tarhi sa karotãty àha vi÷vàn arthàn iti àvirbhåtanirati÷ayasarvàrthaj¤atvakartçtvataþ ÷ivasamànamahimatvàt svatejasà samadhiùñhitasarvàrtho 'pi san muktàtmà na kiücit karoti karaõãyàbhàvàt  // MrgTV_1,2.29:6
* evaü cen mukteþ pårvam akiücitkaro 'bhåt mukta÷ ca tadråpa eveti ko 'sya muktau vi÷eùaþ  // MrgTV_1,2.29:7
* ayaü vi÷eùaþ yat sarve÷ànena parame÷vareõànã÷itaþ apreritas tadànãm asau bhavati  // MrgTV_1,2.29:8
* kiü kiücid eva kàlam apreryaþ  // MrgTV_1,2.29:9
* nety àha sarvadeti sarvakàlaü taü pratyaprerakaþ ÷ivabhaññàrako bhavatãty arthaþ  // MrgTV_1,2.29:10

*************************************************************


Mçgendratantra, Vidyàpàda, 3

athopalabhya dehàdi vastu kàryatvadharmakam /
kartàram asya jànãmo vi÷iùñam anumànataþ  || MrgT_1,3.1 ||

* atha÷abdo'dhikàràrthaþ  // MrgTV_1,3.1:1
* atra hi patipadàrthaparãkùàdhikriyata ityarthaþ  // MrgTV_1,3.1:2
* atra ca tanukaraõabhuvanàdãnàü bhàvànàü saünive÷avi÷iùñatvena kàryatvaü buddhvà anumànenaiùàü buddhimatkartçpårvakatvaü pratãyata iti tàtparyam  // MrgTV_1,3.1:3
* nanu dehasyaiva tàvatkàryatvam asiddhaü nahi kvacit kadàcid dehaþ kenacit kriyamàõo dçùñaþ  // MrgTV_1,3.1:4
* satyaü kenacit kriyamàõatvaü dehasya na dçùñam iti kartçdar÷anàpahnavo na yuktaþ tasyànumeyatvena dar÷anàviùayatvàt  // MrgTV_1,3.1:5
* dehasya tu kriyamàõatvaü kathaü na dçùñam abhåtvà bhàvitvam eva hi kàryatvaü tac ca dehasyopalabhyata eva  // MrgTV_1,3.1:6
* tathà hi ÷ukra÷oõitakalalàdyupàdànàt diha upacaye iti dhàtvarthagatyà pratimàsopacãyamàno garbhastho dehaþ pratãyate iti katham eùa kàryatvam atikràmet  // MrgTV_1,3.1:7
* kiü ca saünive÷avi÷eùavattvàd vina÷varatvàc ca dehàdeþ kàryatvam apahnotum a÷akyam  // MrgTV_1,3.1:8
* yad yat saünive÷avi÷eùavad vina÷varaü tat tat kàryaü yathà ghañàdi  // MrgTV_1,3.1:9
* tathà caite dehàdayaþ padàrthàþ tasmàd ete'pi kàryàþ  // MrgTV_1,3.1:10
* evaü ca sati dehàdi vastujàtaü dharmi buddhimatkartçpårvakam iti sàdhyo dharmaþ kàryatvàt  // MrgTV_1,3.1:11
* yad yat kàryaü tat tad buddhimatkartçpårvakaü dçùñaü yathà rathàdi  // MrgTV_1,3.1:12
* yat tu naivaüvidhaü na tat kàryaü yathàtmàdi  // MrgTV_1,3.1:13
* nanu ghuõàkùare kàrye 'pi na buddhimatkartçpårvakatvam astãty anaikàntikaþ kàryatvahetuþ  // MrgTV_1,3.1:14
* naivaü tatra kàryatàyà evànanvayàt  // MrgTV_1,3.1:15
* yatheùñasaücàramàtra eva kila ghuõasya kartçtà nanu vi÷iùñasaünive÷àkùaranirmitau  // MrgTV_1,3.1:16
* sa tu saünive÷as tathà anyathàsya parisarpataþ svabhàvata evopapadyate  // MrgTV_1,3.1:17
* nanu tadbhàve bhàvàt tadabhàve càbhàvàt ghuõakartçkam evàkùaram  // MrgTV_1,3.1:18
* yadyevaü tat tathàcàritve bhàvàt atathàcàritve càkùarasyànabhivyakter avyavadhànena ghuõàkùarasya buddhimatkartçpårvakatvam astãti kutaþ kàryatvahetoranaikàntikatvam  // MrgTV_1,3.1:19
* na càyam akçùñajàtaiþ ÷àlyàdibhir vanadrumàdibhir vànaikàntikaþ teùu kartrabhàvasyàni÷cayàt teùàü ca pakùãbhåtatvàt  // MrgTV_1,3.1:20
* nanvasiddhavyàptikasya pakùãkaraõamàtreõa yadi hetvàbhàsànàü niràsastarhi na kecana hetavo hetvàbhàsàþ  // MrgTV_1,3.1:21
* bhaved etad yadyayaü kàryatvahetur asiddhavyàptikaþ syàt  // MrgTV_1,3.1:22
* yàvatà dçùñàntãkçtadçùñakartçkaghañàdivyatiriktàs trailokyodaravartinas tanukaraõabhuvanàdayo bhàvà dharmiõaþ kartçpårvakàþ kàryatvàd upalabhyamànakartçkaghañàdivad ityanumàne kriyamàõe kim anyad ava÷iùyate yatra kàryatvasya vyàptirna siddhà syàt  // MrgTV_1,3.1:23
* nanu càtrànumàne ya eva ghañàdir dçùñànte dharmã sa dçùñakartçkatvàn na tàvat siùàdhãyaùite÷varanirvartyaþ tasya tu kumbhakàrakàryatvene÷asyàsarvakartçtvam athe÷varakartçtvaü dçùñàntadharmiõo ghañàderiùñaü tatsàdhyabhraùño dçùñàntaþ pratãtibàdha÷ca  // MrgTV_1,3.1:24
* na hi ghañàdikam arthaü kulàlàdyanvayavyatirekànuvidhàyinam ã÷varakartçkatvena ka÷cid apyavaiti  // MrgTV_1,3.1:25
* viruddha÷càyaü hetuþ yàdç÷o hi ghañàdeþ kartà kulàlàdiþ kle÷àdibhàg anã÷o vina÷vara÷ca tàdçk jagato'pi kartà pràpnoti  // MrgTV_1,3.1:26
* tad uktaü jaiminãyaiþ /
* kumbhakàràdyadhiùñhànaü ghañàdau yadi ceùyate /
* ne÷varàdhiùñhitatvaü syàd asti cet sàdhyahãnatà  // MrgTV_1,3.1:27
* tathà siddhe ca dçùñànte bhaveddhetor viruddhatà /
* anã÷varavinà÷yàdikartçkatvaü prasajyate  // MrgTV_1,3.1:28
* iti  // MrgTV_1,3.1:29
* syàd eùa sarvadoùàvakà÷o yady asmàbhir asarvaviùayam ã÷varàdhiùñhànam upagamyate yàvatà ye 'pi tu kumbhàdãnàü kartàraþ kulàlàdayas te 'pi tatpratyavekùaõànugçhãta÷aktayas tattatkàryanirvartanasamarthà bhavantãti bråmaþ  // MrgTV_1,3.1:30
* nanu kutraitat dçùñaü yat kulàlatantuvàyàdisadbhàve bhàvàt tadabhàve càbhàvàd api ghañàdi kàryajàtam ã÷varàdhiùñhitamiti  // MrgTV_1,3.1:31
* kutra và na dçùñaü kiü na ÷rutaü bhagavatà svayam àdiùñaü sarvajanaprasiddheùvapi ÷àstreùåddhuùyamàõaü bhavadbhiþ  // MrgTV_1,3.1:32
* gàmàvi÷ya ca bhåtàni dhàrayàmy aham ojasà /
* puùõàmi cauùadhãþ sarvàþ somo bhåtvà rasàtmakaþ  // MrgTV_1,3.1:33
* iti  // MrgTV_1,3.1:34
* na tadasti vinà yatsyànmayà bhåtaü caràcaram  // MrgTV_1,3.1:35
* iti ÷rutàv api  // MrgTV_1,3.1:36
* yo rudro 'gnau yo 'psu ya oùadhãùu yo rudro vi÷và bhuvanàvive÷a /
* iti  // MrgTV_1,3.1:37
* ata eva bhavadudbhàvitaþ pratãtivirodho'pi nirastaþ aj¤o janturanã÷o'yamàtmanaþ sukhaduþkhayoþ  // MrgTV_1,3.1:38
* ã÷varaprerito gacchetsvargaü và ÷vabhrameva và  // MrgTV_1,3.1:39
* ityevaüvidhàyàþ pratyuta pratãteþ siddhatvàt  // MrgTV_1,3.1:40
* na càyaü viruddho hetur viparyayavyàptyabhàvàt dçùñàntadharmiõi ghañàdau svasàdhyena buddhimatkartçpårvakatvena vyàpteþ siddhatvàt buddhimatkartçpårvakatvavirahiõo vipakùàd àtmàder vyàvçttatvàt  // MrgTV_1,3.1:41
* sa viruddha ucyate yaþ sapakùanivçtto'pi vipakùameva vyàpnoti yathà nityaþ ÷abdaþ kçtakatvàditi  // MrgTV_1,3.1:42
* buddhimatkartçpårvakatvaü ca ghañasya kumbhakàrakàryatvàt siddhamiti kà sàdhyabhraùñatà  // MrgTV_1,3.1:43
* na ca sarva eva dçùñàntadharmàþ sàdhyadharmiõi kvàpyanumàne bhavanti yenànã÷varavinà÷yàdikartçkatvaprasaïgaþ syàt  // MrgTV_1,3.1:44
* tathà hi nityaþ ÷abdaþ kçtakatvàt ghañàdivad ityatràpi ÷abdasya kumbhakàrakàryatvarauhityapàrivartulyàdayo ghañadharmàþ kimiti na bhavantãti bhavadbhirvaktavyamiti na kiücidetat  // MrgTV_1,3.1:45
* nanvete kàryatvasaünive÷àdimattvàdayo hetavaþ kàryasyànekakartçtàmapi sàdhayantãti dharmisvaråpaviparãtasàdhanatvàd viruddhàþ  // MrgTV_1,3.1:46
* tathà ca maõóanaþ /
* saünive÷àdimat sarvaü buddhimaddhetumadyadi /
* prasiddhasaünive÷àder ekakàraõatà kutaþ  // MrgTV_1,3.1:47
* rathàdyavayavà nànàtakùanirmàpità api /
* dç÷yante jagati pràya upakàryopakàrakàþ  // MrgTV_1,3.1:48
* iti  // MrgTV_1,3.1:49
* tad apyayuktaü rathàdãnàü kàryàõàm anekatakùaviracitànàmapi ekasthapatãcchànuvartanaü vinà niùpattyadar÷anàt  // MrgTV_1,3.1:50
* tadevaü kàryatvahetunà jagato buddhimatkartçpårvakatvasiddhau yo 'sau tattadvaicitryasaüpàdikecchàj¤ànakriyà÷aktiyuktaþ kartà sa ity asmadàdikàryavilakùaõakùityàdikàryavi÷eùajanakakàraõavi÷eùàvagamo yuktaþ  // MrgTV_1,3.1:51
* na caitad aprasiddhaü yasmàdvai÷iùñyaü kàryavai÷iùñyàd dçùñaü lokasthitàv api lokavyavahàre'pi vi÷iùñaü kàryaü dçùñvà vi÷iùñameva kàraõam anumãyate yayà vicitrabhàvanàdivastucitralepàdikalàkalàpasyàmukhyatàü madhyatvam anupamasaundaryasampadaü ca dçùñvà tattatkarturapi tadgatavailakùaõyàd vai÷iùñyamavasãyate  // MrgTV_1,3.1:52
* ata÷ca  // MrgTV_1,3.1:53

*************************************************************

yadyathà yàdç÷aü yàvatkàryaü tatkàraõaü tathà /

* yat kàryaü dhåmàdi yatheti yena prakàreõa giriguhàgatatvena tadutsaïgavartitayà tadaparapàr÷vavartitvena copalabdhaü yàdç÷aü ca tàrõapàrõàdinà svaråpeõa vi÷iùñaü yàvatparimàõaü tanutararekhàkàram ambudanivahabahalaü và tatkàraõaü vahnilakùaõaü tatheti parvatotsaïgasthaü và tacchikharaniviùñaü và tatpa÷càdbhàgagataü và tàdç÷aü ca tàvat pramàõakaü vàlpatvabahutvena yathànumãyate  // MrgTV_1,3.2ab:1
* evaü jagallakùaõakàryasya tattatprakàràkàravaicitryam upalabhya tattadvi÷eùaviùayanirati÷ayaj¤ànakriyà÷aktiyuktaü kàraõamanumãyate  // MrgTV_1,3.2ab:2
* tac ca  // MrgTV_1,3.2ab:3

*************************************************************

nityaü kàlànavacchedàd vaitatyàn na prade÷agam  || MrgT_1,3.2 ||
kramàkramasamutpatteþ kramàdyutpatti÷aktimat /

* yasyàbhåtvà bhavanaü bhåtvà càbhavanaü tasya kàlenàvacchedàd anityatvam  // MrgTV_1,3.3ab:1
* yattu pårvàparakoñidvayavirahàt kàlànavacchinnaü tan nityam  // MrgTV_1,3.3ab:2
* kiü ca na tat kvacid avasthitam api tu vaitatyàn mahattvàd digde÷ànavacchinnatvàt sarvagaü sarvatra tatkàryopalabdhe÷ca vibhu tathà kramayaugapadyàbhyàü tanukaraõàdikàryasyotpàdanàt krameõa yugapac cotpàdikayà ÷aktyà yuktam  // MrgTV_1,3.3ab:3
* nanu jagatsçùñisthityàdikà tatkriyà nàkaraõikà kriyàtvàt chidikriyàvat atastasyàpi karaõena bhavitavyamityàha  // MrgTV_1,3.3ab:4

*************************************************************

tasyàsti karaõaü yena dçùñà nàkaraõà kçtiþ  || MrgT_1,3.3 ||
anàgàmi ca taj j¤eyaü kàryasyànàdisaüsthiteþ /

* yasmàdakaraõikà kriyà na sambhavati atastasya bhagavataþ kimapyava÷yaü karaõamasti  // MrgTV_1,3.4ab:1
* tac ca kçtyasya sargàder anàditvenàvasthànàd anàgàmi anàgantukam  // MrgTV_1,3.4ab:2
* atha kiü tatkaraõamityucyate  // MrgTV_1,3.4ab:3
*************************************************************

karaõaü ca na ÷aktyanyac chaktirnàcetanà citaþ  || MrgT_1,3.4 ||

* ÷aktirevàsya vi÷ve÷ituþ karaõaü tayaitatkriyàniùpàdanàt sà cec chàdiråpeti vakùyàmaþ  // MrgTV_1,3.4cd:1
* uktaü ca ÷rãmatkiraõe  // MrgTV_1,3.4cd:2
* icchaiva karaõaü tasya yathà sadyogino matà /
* iti  // MrgTV_1,3.4cd:3
* ÷akti÷ca cetanaråpà nahi citsvabhàvasyàcidråpà ÷aktirbhavati  // MrgTV_1,3.4cd:4
* yac caitac chaktyàtmakaü karaõam  // MrgTV_1,3.4cd:5

*************************************************************

viùayàniyamàdekaü bodhe kçtye ca tattathà /

* yasya j¤eyànàü karaõãyànàü cànantyaü tasya karaõair apyanantair bhavitavyam  // MrgTV_1,3.5ab:1
* aparimitaviùayaü ca parame÷varasya j¤ànaü kçtyaü ca  // MrgTV_1,3.5ab:2
* yad vakùyati /
* ÷àükaram j¤ànam  // MrgTV_1,3.5ab:3
* iti prakramya /
* tad ekaü viùayànantyàd bhedànantyaü prapadyate /
* kartçtvaü tadabhinnatvàt tadvad evopacàrataþ  // MrgTV_1,3.5ab:4
* iti  // MrgTV_1,3.5ab:5
* tasmàdviùayasya j¤eyasya karaõãyasya càniyatatvàd anavacchinnatvàd ekamapi tacchaktiråpaü karaõaü bodhaviùaye kçtyaviùaye ca tathetyanavacchinnam anantam evetyarthaþ  // MrgTV_1,3.5ab:6
* atha matàntaraniranubhàùaõene÷varàstitvam eva draóhayati  // MrgTV_1,3.5ab:7

*************************************************************

kàryaü na sthitijanmàdi bãjasya prakçteraõoþ  || MrgT_1,3.5 ||
pàri÷eùyàn mahe÷asya muktasya ÷iva eva saþ /

* nanu kimatra karaõàpekùeõe÷vareõa kalpitena tasmin karmanairapekùyeõa kartçtvànabhyupagamàt taccaritàni karmàõyeva sçùñisthityàdikàraõatayà bhavantviti jaiminãyàþ  // MrgTV_1,3.6ab:1
* yadàhuþ /
* kasyaciddhetumàtrasya yadyadhiùñhàtçteùyate /
* karmabhiþ sarvajãvànàü tatsiddheþ siddhasàdhanam  // MrgTV_1,3.6ab:2
* iti  // MrgTV_1,3.6ab:3
* yadvà bãjam ivàïkuràdãnàü kalàdikàryàõàm upàdànaü màyaivànyànapekùiõã sçùñyàdikçd bhavatu prakçtireva vàvyaktà etatkartçtve nàstu yàü vinà tasye÷varasyàpi tatkàryàniùpattir upalabhyate kùityàdyàtmanà pàràrthyapravçttà anyànapekùiõã prakçtireva ataþ kim ã÷vareõeti kàpilàþ  // MrgTV_1,3.6ab:4
* tathà hi /
* yad yathà pariõàmaikasvabhàvaü tatra tat tataþ /
* anyànapekùi bãjàdisàmagrã yadvad aïkure  // MrgTV_1,3.6ab:5
* mahadàdivikàraughapariõàmasvabhàvakam /
* triguõàtma pradhànaü ca tena sàükhyam anã÷varam  // MrgTV_1,3.6ab:6
* iti  // MrgTV_1,3.6ab:7
* yadi và puruùa evedaü sarvaü yadbhåtaü yac ca bhavyam  // MrgTV_1,3.6ab:8
* iti aõoþ puruùàd eva vivartatayà cidacillakùaõavi÷vapràdurbhàvàdi bhaviùyati kimã÷vareõeti  // MrgTV_1,3.6ab:9
* tadasad bahirbãjabhåtànàü karmaõàü màyàdãnàü càcetanànàü buddhimadadhiùñhitànàü sçùñyàdi kçtyam upapannam ityuktatvàt  // MrgTV_1,3.6ab:10
* prakçterapyautsukyanivçttyarthaü kàryeùu pravçttir nitaràmayuktà tasyà àcaitanyàd autsukyasya ca cetanadharmatvàt  // MrgTV_1,3.6ab:11
* puruùasyàpi pariõàmitvàdyanekadoùopanipàtàt svatantrasya càbhirucitahàner aniùñopanipàtasya cànupapatter asvava÷atvàt sthitijanmapralayakartçtvaniràse sati pàri÷eùyàn mahe÷varasyaivaitat sthitijanmàdi kàryamiti pàri÷eùyànumànam anavadyamiti gamakametat  // MrgTV_1,3.6ab:12
* idamidànãü vivicyate yadi tàvat parame÷varaþ kàruõyàt saüsàrijanojjihãrùayà jagatàü sthitijanmàdau pravartate tatkimarthaü pratyuta sàüsàrikeùu duþkheùu varàkànimàn pràõino niyojayati atha tasyaivaüvidha eva svabhàvaþ tanmuktamapi jantuü kiü na saüsàrayatãtyàha muktasya ÷iva eva saþ satyaü kàruõyàdeva bhagavàn pràõino'nugrahãtuü pravartate  // MrgTV_1,3.6ab:13
* yattu duþkhamohàdinà nirayàdyupabhogena và tàn saüyojayati tannijakarmànuråpyava÷àt  // MrgTV_1,3.6ab:14
* na ca karmàpekùitaye÷varasya svàtantryahànir ityà÷aïkanãyaü karaõàpekùayà kartuþ svàtantryavyàghàtàdar÷anàt bhàõóàgàrikàpekùasya ràj¤aþ prasàdàdidànavat  // MrgTV_1,3.6ab:15
* yaduktaü siddhagurubhiþ  // MrgTV_1,3.6ab:16
* svatantrànyàprayojyatvaü karaõàdiprayoktçtà /
* kartuþ svàtantryametaddhi na karmàdyanapekùità  // MrgTV_1,3.6ab:17
* iti  // MrgTV_1,3.6ab:18
* na càbhuktasya karmaõaþ kùayo bhavati  // MrgTV_1,3.6ab:19
* tattadyoni÷arãropabhogabhuktavicitrakarmakùayatas tatsàmyàd và atyutkañamalaparipàkava÷apravçtta÷aktipàtàpasàritamalasyàvàptànugrahasya jantor nirastasamastapà÷atvàdàvirbhåtasarvàrthatattvakartçkasya muktàtmanaþ saüsàryatàhetoþ pa÷utvasyàbhàvàc chivasvaråpa eva bhagavàn bhavati na tu pa÷orivàsya kutsitabhavabhogopabhogahetur bhavatãti bhàvaþ  // MrgTV_1,3.6ab:20
* punar apã÷varakartçkatvam eva jagato ghañayitum anumànaü pratisamàdhàtum àkùipati  // MrgTV_1,3.6ab:21

*************************************************************

sambandhàgrahaõe bàdhà mànasyàbhyeti kasyacit  || MrgT_1,3.6 ||

* nanv asya sthitijanmàdeþ kàryasyàvinàbhàvalakùaõasambandho yadi kadàcij jagatkartrà saha kenacidapi gçhãtaþ syàt tadaitad anumànaü sidhyet sambandhasyaiva tu agrahaõàt kathaü nàsya bàdheti yadi kasyacin mataü syàt tadidam apyasau pratyanuyojya ityàha  // MrgTV_1,3.6cd:1

*************************************************************

sà parasyàpi dhåmo'nyo girau màhànasàdyataþ /

* saiùà bàdhà sarvasyàpy anumànavàdinaþ prasaktà  // MrgTV_1,3.7ab:1
* tathà hi mahànasàdigatànàü vi÷iùñade÷akàlàkàràõàm eva dhåmàgnivyaktãnàü sambandhagrahaõe dhåmamàtràc ca parvatàdau vahnimàtrànumànam ityagçhãtasambandhaiva dhåmavyaktiþ kathaü tathàvidhavahnivyaktiü gamayediti sambandhagrahaparyanuyogaþ samànaþ  // MrgTV_1,3.7ab:2
* tata÷ca /
* yatra syàd ubhayordoùaþ parihàra÷ca và samaþ /
* naikaþ paryanuyoktavyas tàdçgarthavini÷caye  // MrgTV_1,3.7ab:3
* iti naitad asmàkameva codyam  // MrgTV_1,3.7ab:4
* atha dhåmamàtrasyaiva vahnimàtràvinàbhàvalakùaõaþ sambandho gçhãtaþ tad ihàpi kàryamàtràt kartçmàtrànumànamaduùñam  // MrgTV_1,3.7ab:5
* anyathà sarvànumànoccheda eva syàt  // MrgTV_1,3.7ab:6
* taduktam /
* sàdhyasàdhanasàmànyenàvinàbhàvani÷cayàt /
* pravçttiranumànasya tadabhàvas tadanyathà  // MrgTV_1,3.7ab:7
* iti  // MrgTV_1,3.7ab:8
* itthaü ca vicitratattatkarmà÷ayàdhivàsitabhoktçbhogatatsàdhanatadupàdànàdivi÷eùaj¤aþ kartà anumànàntareõànumãyata iti na ka÷ciddoùaþ  // MrgTV_1,3.7ab:9
* tadidam uktaü tatrabhavadbçhaspatipàdaiþ /
* bhavabhoktçbhogasàdhanatadupàdànàdi yo vijànàti /
* tamçte bhaven nahãdaü puüskarmà÷ayavipàkaj¤am  // MrgTV_1,3.7ab:10
* iti astu tarhi ã÷varaþ kartà sa tu na tàvada÷arãraþ pratyetavyaþ  // MrgTV_1,3.7ab:11
* kàryaü ÷arãrayuktena kartrà vyàptaü sadaiva yat  // MrgTV_1,3.7ab:12
* ityàdinà dehavirahiõaþ kartçtvàyogasyoktatvàt  // MrgTV_1,3.7ab:13
* tathàhi  // MrgTV_1,3.7ab:14
* ghañapañàdi kàryaü ÷arãravataiva kriyamàõaü dçùñaü nà÷arãreõeti  // MrgTV_1,3.7ab:1
* kiücàtaþ  // MrgTV_1,3.7ab:2

*************************************************************

loke vapuùmato dçùñaü kçtyaü so 'py asmadàdivat  || MrgT_1,3.7 ||

* evaü ca sati asmadàdivatkle÷àdiyukto'sarvaj¤aþ parimita÷aktir de÷àdyavacchinnaþ so 'pã÷varaþ ÷arãritvàt pràpnotãti pårvaþ pakùaþ  // MrgTV_1,3.7cd:1
* siddhàntastu  // MrgTV_1,3.7cd:2

*************************************************************

målàdyasaübhavàc chàktaü vapur nas tàdç÷aü prabhoþ /

* a÷arãrasyàpi tàvat svadehaspandàdau kartçtvaü dçùñamiti  // MrgTV_1,3.8ab:1
* kàryaü ÷arãrayuktena kartrà vyàptam ity uktam abhyupagamyàpi bråmaþ ÷arãravattve'pi bhagavato na pràguktadoùaprasaïgaþ  // MrgTV_1,3.8ab:2
* kuta ityàha målàdyasaübhavàd iti målaü malaþ sarvànarthamålatvàt avidyàvçtirugglànipàpamålakùayàdibhiþ paryàyair vakùyamàõatvàc ca àdigrahaõàt karmàõi rodha÷akti÷ca tadasaübhavàt  // MrgTV_1,3.8ab:3
* na hi parame÷varasya malakarmàdi pà÷ajàlaü sambhavati yannimittaü pràkçtaü vapuþ kalpyate api tu ÷àktamiti ÷aktisvaråpaiþ sadyojàtàdibhiþ pa¤cabhirmantraiþ svecchàvinirmitamaparimitasàmarthyam adigde÷akàlàkàravyavacchinnam anupamamahima taccharãraü na tv asmadàdi÷arãrasadç÷am  // MrgTV_1,3.8ab:4
* ata eva hi  // MrgTV_1,3.8ab:5

*************************************************************

tadvapuþ pa¤cabhirmantraiþ pa¤cakçtyopayogibhiþ  || MrgT_1,3.8 ||
ã÷atatpuruùàghoravàmàjair mastakàdikam /

* yathàkramam anugrahatirobhàvàdànarakùaõotpattilakùaõakçtyapa¤cake 'va÷yam upayogo yeùàü tair ã÷ànàdibhiþ pa¤cabhir mantraistat mårdhàdi vapuþ devasyocyate ityadhyàhàraþ  // MrgTV_1,3.9ab:1
* varaiþpuùõàti dhyàyinaþ iti vapuþ÷abdasyànvarthatà bhaktànugrahaõàya tattadàkàragrahaõasyàgameùåpadiùñatvàt  // MrgTV_1,3.9ab:2
* tathà coktaü ÷rãmatpauùkare /
* sàdhakasya tu lakùyàrthaü tasya råpamidaü smçtam iti  // MrgTV_1,3.9ab:3
* atha kathaü bhagavata ã÷ànamårdhatvam ityàha  // MrgTV_1,3.9ab:4

*************************************************************

ãùñe yena jagatsarvaü guõenoparivartinà  || MrgT_1,3.9 ||
sa mårdhasamade÷atvànmårdhà nàvayavastanoþ /

* yena guõena mantreõa sarvasroto'nusrotasà mårdhvasthitatvàt sarvànugrahahetutvàdvà uparivartinà jagaccidacidàtmakaü vi÷vamãùñe sa uttamàïgavat sarvordhvasthitatvàn mårdheva mårdhà na paramàrthato dehàvayavaþ  // MrgTV_1,3.10ab:1
* tatpuruùavaktraü vyàcaùñe  // MrgTV_1,3.10ab:2

*************************************************************

tasya tasya tanuryà pås tasyàm uùati yena saþ  || MrgT_1,3.10 ||
tattràõàd vya¤janàc càpi sa tatpuruùavaktrakaþ /

* tasya tasya amaranaràderyà påþ purã tanustasyàü puri yajamànasvaråpeõàdhiùñhànabhàvenoùitas tatpuruùaþ  // MrgTV_1,3.11ab:1
* taduktam  // MrgTV_1,3.11ab:2
* svàtmaivàyaü vasati sakalapràõinàm ã÷varo'ntaþ  // MrgTV_1,3.11ab:3
* iti  // MrgTV_1,3.11ab:4
* tatpuruùa iti yasmàd vyanakti j¤ànakriye tràyate janmàdibhayàt tatastatpuruùavaktraþ vya¤janatràõaråpatvàd vaktram ityabhidhãyate  // MrgTV_1,3.11ab:5
* iti ÷ruteþ  // MrgTV_1,3.11ab:6
* aghorahçdayatvaü vaktum àha  // MrgTV_1,3.11ab:7

*************************************************************

hçdayaü bodhaparyàyaþ so 'sya ghoraþ ÷ivo yataþ  || MrgT_1,3.11 ||
parigrahasya ghoratvàdghoroktir upacàrataþ /

* hçdayamà÷ayo bodha iti paryàyaþ  // MrgTV_1,3.12ab:1
* ÷ivo bodho yasmàd bhagavatas tasmàdaghorahçdayaþ  // MrgTV_1,3.12ab:2
* nanu ghoram a÷reyoråpaü yaducyate tadghoraråpatà kathaü devasyetyàha parigrahasya ghoratvàditi  // MrgTV_1,3.12ab:3
* yeyaü parame÷varasya ghoraråpoktiþ sà na vàstavã kiütu parigrahasya sva÷aktyuttejitasàmarthyasyà÷uddhàdhvàdhikàrinikurambasya ghoratvàd ghora÷aktirdeva upacàràducyate  // MrgTV_1,3.12ab:4
* tathà coktam /
* viùayeùveva saülãnàn adho'dhaþ pàtayanty aõån /
* rudràõån yàþ samàliïgya ghorataryo 'paràstu tàþ  // MrgTV_1,3.12ab:5
* vàmadevaguhyatvam abhidhatte  // MrgTV_1,3.12ab:6

*************************************************************

vàmas trivargavàmatvàd rahasya÷ca svabhàvataþ  || MrgT_1,3.12 ||
vàmaü dhàma paraü guhyaü yasyàsau vàmaguhyakaþ /

* dharmàrthakàmalakùaõena trivargeõa pralobhya vamati adho nikùipatãti vàmaþ  // MrgTV_1,3.13ab:1
* svabhàvena rahasyo guhyo bhàvaþ kathyate  // MrgTV_1,3.13ab:2
* itthaü pçthag anayoþ padayorarthaü pradar÷ya vigrahaü karoti vàmaü dhàmeti  // MrgTV_1,3.13ab:3
* diverdhàtor dyutyarthatvàd deva÷abdena tejo'bhimatam  // MrgTV_1,3.13ab:4
* tena vàmam adhastane'dhvani vamana÷ãlaü yattejas tadguhyam aprakañamasyeti vàmadevaguhyaþ parame÷varaþ  // MrgTV_1,3.13ab:5

*************************************************************

sadyo'õånàü mårtayaþ sambhavanti yasyecchàtas tena sadyo'bhidhànaþ /
sadyo mårtãryoginàü và vidhatte sadyomårtiþ kçtya÷aighryàn na mårteþ  || MrgT_1,3.13 ||

* patyuricchayà hi karmaprakùayàya kùipramevàtmanàü tàstà mårtayo jàtà iti sadyojàtamårtir devaþ  // MrgTV_1,3.13ef:1
* yadvakùyati dãkùàprakaraõe /
* sadyena janayetsadyo nànàniùpannavigraham /
* iti  // MrgTV_1,3.13ef:2
* yadvà yoginàü tattatsamàdhibhàjàü sadyastatkùaõaü mårtãrvidhatte proktavanmantramayasvamårtisadç÷ãü tanuü sampàdayatãti aciràt svaramatàbhivya¤jakatvàt sadyomårtitvaü na tu ÷ãghrasaüjàtasvadehatvàd ityarthaþ  // MrgTV_1,3.13ef:3
* etadeva draóhayati  // MrgTV_1,3.13ef:4

*************************************************************

itthaü ÷aktiþ kurvatã dehakçtyaü dehàbhàvàducyate deha÷abdaiþ /
tasyà bhedà ye 'pi vàmàdayaþ syuste 'pi proktàþ kçtyabhedena sadbhiþ  || MrgT_1,3.14 ||

* paramàrthataþ parame÷varasyà÷arãratvàc chaktireva dehakàryaü kurvatã dehàkhyayoktà  // MrgTV_1,3.14:1
* tasyà÷caikasyà api kçtyabhedàd vàmàdibhedabhinnatvam  // MrgTV_1,3.14:2
* yathà vahni÷akter dàhyaprakà÷yàrthaviùaye dàhaprakà÷aprakaraõàd gauõam anekatvaü vastuta ekatvàt tasyàþ  // MrgTV_1,3.14:3

*************************************************************


Mçgendratantra, Vidyàpàda, 4
sa itthaü vigraho'nena karaõenàhataujasà /
karoti sarvadà kçtyaü yadà yadupapadyate  || MrgT_1,4.1 ||

* ittham ityanenoktaprakàreõa mantràtmako vigraho yasya sa bhagavàn itthaüvigrahaþ  // MrgTV_1,4.1:1
* aneneti /
* karaõaü ca na ÷aktyanyat  // MrgTV_1,4.1:2
* iti pràguktenàtmanà apratihatasàmarthyena karaõena sthityàdikàryajàtaü sarvakàlaü sarvaü nirvartayati  // MrgTV_1,4.1:3
* na paraü yugapatkaroti yàvadyadà yadupapadyate tattadà karoti krameõàpi sarvaü kàryaü karotãtyarthaþ  // MrgTV_1,4.1:4
* taduktaü pràk /
* kramàkramasamutpatteþ kramàdyutpatti÷aktimat  // MrgTV_1,4.1:5
* iti  // MrgTV_1,4.1:6
* atha prathamataþ parame÷varaþ kiü karotãtyàha  // MrgTV_1,4.1:7

*************************************************************

tatràdau kevalàõånàü yogyànàü kurute'ùñakam /
vàmàdi÷aktibhir yuktaü saptakoñiparicchadam  || MrgT_1,4.2 ||

* tatrety evaü sthite sati ityarthaþ  // MrgTV_1,4.2:1
* ekasyà eva ÷akter vàmàdikçtyava÷àd vàmàdibhedabhinnatvam ityuktam  // MrgTV_1,4.2:2
* sà ca ÷aktiþ sarvaj¤ànakriyàråpà ÷ivavat sarvàõånàü vidyata eva teùàü cànàdyavidyàruddhatvàc chivànugrahaü vinà na tatsamànà bhavatãti prakùãõakàrmamàyãyabandhànàü vij¤ànakevalànàm a¤janaparipàkàdyanusàreõa tatpadayogyànàm aùñakaü mantrakoñisaptakaparivàraü vàmàdi÷aktinavakayuktaü ca karoti  // MrgTV_1,4.2:3
* anyeùàmapi saptakoñisaükhyàtànàü mantràõàm anante÷àdaya evàùñàv ã÷itàra iti vaktumàrabhate  // MrgTV_1,4.2:4

*************************************************************

teùàmanantaþ såkùma÷ca tathà caiva ÷ivottamaþ /
ekanetraikarudrau ca trimårti÷càmitadyutiþ  || MrgT_1,4.3 ||
÷rãkaõñha÷ca ÷ikhaõóã ca ràjaràje÷vare÷varàþ /

* ràjàno loke÷à indràdayaþ teùàü ràjànaþ ÷atarudràþ tadã÷varàõàü maõóaliprabhçtãnàmapyeta ã÷varàþ prabhavaþ vidyàmahe÷varà iti yàvat  // MrgTV_1,4.4ab:1
* ete ca  // MrgTV_1,4.4ab:2

*************************************************************

ãùad apràptayogatvànniyojyàþ parameùñhinaþ  || MrgT_1,4.4 ||

* adhikàramalàü÷àva÷eùàt kiücidanavàptaparame÷varasàmyà ityasyaite preryàþ  // MrgTV_1,4.4cd:1
* athaiùàmaùñànàmapi sarvaj¤atvasarvakartçtvasambhavàt kiüsvid abhinnaråpatvamuta ka÷cidvi÷eùa ityàha  // MrgTV_1,4.4cd:2

*************************************************************

sarvaj¤atvàdiyoge'pi niyojyatvaü malàü÷ataþ /
parasparaü vi÷iùyante mantrà÷ caivam adhaþ sthitàþ  || MrgT_1,4.5 ||

* yadyapi sarve sarvàrthadçkkriyàþ tathàpyekaikasya svasvàdhovartino niyojyà iti preryatàlakùaõamalàü÷àva÷eùàd adho'vasthitànàm eùàm årdhvasthamavekùya kalayà kartçtvasya nyånatvamiti parasparavi÷eùaþ  // MrgTV_1,4.5:1
* taduktam /
* yo hi yasmàdguõotkçùñaþ sa tasmàd årdhvamiùyate /
* iti  // MrgTV_1,4.5:2
* na kevalameta eva vi÷iùyante yàvat tadadhovartino mantrà apyevameva parasparavi÷eùabhàjaþ  // MrgTV_1,4.5:3
* tàneva mantràn vi÷inaùñi  // MrgTV_1,4.5:4

*************************************************************

te ca mantre÷varavyakta÷iva÷aktipracoditàþ /
kurvantyanugrahaü puüsàü yadà yeùàü sa yujyate  || MrgT_1,4.6 ||

* te ca mantràþ paràparamantre÷varavyaktayà ÷iva÷aktyà vyàpàrità yogyatànuråpyeõa kadàcitkeùàücidanugrahaü kurvanti na tu yogyatànapekùam atiprasaïgàt  // MrgTV_1,4.6:1

*************************************************************

prayoktçdehasàpekùaü tadardhamakhile'dhvani /
kçtvàdhikàraü sthityante ÷ivaü vi÷ati se÷varam  || MrgT_1,4.7 ||

* teùàü saptakoñisaükhyàtànàü mantràõàmardhaü prayoktþõàm anugrahãtþõàü dehaü ÷arãram à÷rayatvenàpekùamàõam ã÷varamapekùata iti tatsàpekùam àcàryàdhikaraõe÷varàpekùam akhile màyãye'dhvani svamadhikàram anugràhyànugrahalakùaõaü nirvartya sthitikàlasyànte màyãyasyàdhvano'pyuparamasamaye se÷varamiti mantre÷varaiþ sahitaü ÷ivasàyujyaü gacchati  // MrgTV_1,4.7:1
* aparasyàrdhasya kà vàrttetyàha  // MrgTV_1,4.7:2

*************************************************************

vinàdhikaraõenànyatpradhànavikçter adhaþ /
kçtvàdhikàramã÷eùñam apaiti svàdhvasaühçtau  || MrgT_1,4.8 ||

* anyad aparam ardhamã÷eùñamiti yatra yatra parame÷varasyànugrahecchà tatra tatra tadicchayaiva vinàdhikaraõenety àcàryalakùaõam adhikaraõam anapekùyaiva pradhànà càsau vikçti÷ceti pradhànavikçtiþ ÷uddhavidyà asyà adhaþ sarvatra màyãye càdhvani svamadhikàraü kçtvà svasyàdhvano'nugrahamàrgasya saühçtau samàptau apaiti apavçjyate  // MrgTV_1,4.8:1
* taduktaü tatrabhavadbhiþ sadyojyotiþpàdaiþ /
* jagati kçte tatràrdhaü mantràõàü ÷ivasamàhçtàn puüsaþ /
* anugçhya yàti hi vinà dai÷ikamårtiü prayuktamã÷ena  // MrgTV_1,4.8:2
* iti  // MrgTV_1,4.8:3
* itthaü mantrànuktvà mantre÷varànvaktum àha  // MrgTV_1,4.8:4

*************************************************************

tato'nantàdyabhivyaktaþ patãnàü granthitattvataþ /
kalàdyàrabdhadehànàü karotyaùñàda÷aü ÷atam  || MrgT_1,4.9 ||

* tac ca sàtmakamàkramya vi÷ramàyàvatiùñhate  // MrgTV_1,4.9:1
* iti antarvi÷ràntàõusaüghàtaü màyàtattvaü vakùyamàõaü tasmàd granthitattvatas tadgarbhàdhikàriõàü kalàdyàrabdha÷arãràõàü maõóalyàdãnàü patãnàmaùñàda÷àdhikaü ÷atam anante÷àdyabhivyaktaþ parame÷varaþ karoti kalàdyàrabdhadehatvam eùàü karotãtyarthaþ  // MrgTV_1,4.9:2
* nanu ca /
* aùñàda÷àdhikaü cànyacchataü màyàdhikàriõàm /
* vidye÷varàõàm  // MrgTV_1,4.9:3
* ityàdinà sàkùàt parame÷varànugçhãtatvam eùàmuktam iha tv anantàdyabhivyaktasya bhagavatas tatkaraõamucyata iti virodhaþ  // MrgTV_1,4.9:4
* naivaü yato'nantàdãnàmeva kalàdiyogakaraõe kartçtvaü natu parame÷varasya /
* ÷uddhe'dhvani ÷ivaþ kartà prokto'nanto'site prabhuþ /
* iti ÷ruteþ  // MrgTV_1,4.9:5
* sa tu kalàdiyogino bhogabhujastàn sàkùàdanugçhõàtãti na ka÷ciddoùaþ  // MrgTV_1,4.9:6
* te 'pyanyeùàü viniyoktàra ityàha  // MrgTV_1,4.9:7

*************************************************************

tàn apyàvi÷ya bhagavàn sà¤janàn bhuvanàdhipàn /
yebhyaþ sarvamidaü yeùàü ÷aktiþ karmanibandhanà  || MrgT_1,4.10 ||

* tànapi maõóaliprabhçtãn aùñàv adhiùñhàya sa parame÷varo'nyànapi brahmaprabhçtãn samalàn bhuvane÷àn uttejitadçkkriyà÷aktãn karotãti pårveõaiva sambandhaþ  // MrgTV_1,4.10:1
* kiüvidhàn ityàha yebhyaþ sarvamidaü jagat sthàvarajaïgamalakùaõam àvirbhavatãti ÷eùaþ  // MrgTV_1,4.10:2
* yeùàü ÷aktiþ karmanibandhanà karmapà÷o yeùàm uparodhakatvàn na nivçttaþ sakalànàmevaiùàü parame÷varàd anugraho yataþ  // MrgTV_1,4.10:3
* na parametàneva karoti yàvat  // MrgTV_1,4.10:4

*************************************************************

praõetþn pa÷u÷àstràõàü pa÷åüs tadanuvartakàn /
svasàdhyakàrakopetàn kàladhàmàvadhisthitàn  || MrgT_1,4.11 ||

* pa÷u÷àstràõàm àrhatasàükhyapà¤caràtràdãnàü praõetþn arhatkapilaprabhçtãüs tadanuùñhàtþü÷ca pa÷ån svasàdhyena tattacchàstropadiùñena phalena tatsàdhanahetubhiþ kàrakai÷ca yuktàn kàlàgnibhuvanàntaü yàvatkarotãti pårveõaiva sambandhaþ  // MrgTV_1,4.11:1
* athaitànsçùñvà devaþ kiü karotãtyàha  // MrgTV_1,4.11:2

*************************************************************

sthitau sakàrakànetàn samàkramya svatejasà /
yunakti svàrthasiddhyarthaü bhåtair anabhilakùitaþ  || MrgT_1,4.12 ||

* etàn kàrakair bhogasàdhanais tattvabhàvabhuvanàdibhir yuktàn svatejasà nijecchà÷aktyà samyagadhiùñhàya svàrthasiddhyartham ityàtmãyasya vyàpàrasya sampattaye yadvà svairàtmabhir arthyata ityartho bhogàpavargalakùaõaþ puruùàrthaþ tasya niùpattyarthaü niyojayati na tånmattavat nàpy aprayojanaü prayojanànudde÷ena mandasyàpyapravçtteþ naca krãóàrthaü ràgàdivirahiõas tadasaübhavàt nàpyàtmanimittaü paripårõatvàt  // MrgTV_1,4.12:1
* bhåtaiþ pràõibhiravidyàva÷àdaviditataddçkkriyaþ  // MrgTV_1,4.12:2
* tadiyatà sçùñisthitã uktvà saühàraü vaktum àha  // MrgTV_1,4.12:3

*************************************************************

bhogasàdhanamàkùipya kçtvà kàraõasaü÷rayam /
tac ca sàtmakamàkramya vi÷ramàyàvatiùñhate  || MrgT_1,4.13 ||
bhavinàü bhavakhinnànàü sarvabhåtahito yataþ /

* ityante bhogasàdhanaü tanukaraõabhuvanàdi upasaühçtya kàraõe màyàkhye lãnaü kçtvà tac ca màyàkhyaü kàraõam antarnihitàtmavràtamadhiùñhàya saüsàriõàü bhavàdhvabhramaõa÷ràntànàü vi÷ramàrtham avatiùñhate niruddhavyàpàràüs tàüs tàn karotãtyarthaþ  // MrgTV_1,4.14ab:1
* kuta ityàha sarvabhåtahito yataþ yasmàt sarveùàü bhåtànàü hitàya pravçttaþ parame÷varaþ khedàpanodàya vi÷ràntiü svàpalakùaõàmeùàü karoti  // MrgTV_1,4.14ab:2
* tatastu  // MrgTV_1,4.14ab:3

*************************************************************

svàpàvasànam àsàdya punaþ pràgvatpravartate  || MrgT_1,4.14 ||

* vakùyamàõakàlaparimàõasya svàpasyànte bhåyaþ pårvavad aharmukhe parame÷vara÷ceùñate  // MrgTV_1,4.14cd:1
* tatsvàpe'pi kriyàdi÷aktayas tattatkàryaniùpàdanodyuktà bhavantãtyàha  // MrgTV_1,4.14cd:2

*************************************************************

svàpe'pyàste bodhayan bodhayogyàn rodhyàn rundhan pàcayankarmikarma /
màyà÷aktãr vyaktiyogyàþ prakurvan pa÷yansarvaü yadyathà vastujàtam  || MrgT_1,4.15 ||

* jàgradavasthàyàmiva svàpàvasthàyàmapi malaparipàkatàratamyàpekùayà bodhanàrhàn bodhayan rodhanàrhàn rodhana÷aktyàrundhan karmiõàü karmàõi pariõàmayan màyà÷aktã÷ca prasavàbhimukhãþ kurvan sarvaü cidacittattvabhàvabhåtabhuvanàtmakaü yathàvadavalokayannàste  // MrgTV_1,4.15:1
* yadyatheti na tv asmadàdivat ayathàvastvavabhàso 'pyasya bhavatãti vakùyàmaþ  // MrgTV_1,4.15:2
* tadiyatà jagatsçùñisthitidhvaüsalakùaõaü kçtyatrayamihoktamiti prakaraõopasaühàraþ  // MrgTV_1,4.15:3

*************************************************************


Mçgendratantra, Vidyàpàda, 5

tamaþ÷aktyadhikàrasya nivçttes tatparicyutau /
vyanakti dçkkriyànantyaü jagadbandhuraõoþ ÷ivaþ  || MrgT_1,5.1 ||

* tamaso malasya ÷akte÷ca bhagavatsambandhinyà vàmàkhyàyà yo 'sàv adhikàro nyagbhàvanavyàpçtatvaü tasya nivçtterviràmàt yàsau paricyutiþ kaivalyàbhimukhãbhàvaþ tathà coktaü ÷rãmatsvàyambhuve /
* kùãõe tasminyathà sà syàtparaü niþ÷reyasaü prati  // MrgTV_1,5.1:1
* iti tasyàü tatparicyutau satyàü jagaduddharaõapravaõaþ parame÷varo dçkkriyànantyamaõoràtmanaþ prakañãkaroti  // MrgTV_1,5.1:2
* satyorevànantayor dçkkriyayor malàvacchannatvàd àvçtànantyayos tatpariõateràvaraõàpagamàdabhivyaktiþ kriyate na tv apårvotpàda ityuktaü vakùyàma÷ca satkàryavàde  // MrgTV_1,5.1:3

*************************************************************

yànvimocayati svàpe ÷ivàþ sadyo bhavanti te /
saühçtau và samudbhåtàv aõavaþ patayo'thavà  || MrgT_1,5.2 ||

* svàpàvasthitàn yànparame÷varo'nugçhõàti te tu tatkàla eva ÷ivàþ sampadyante na tv adhikàriõo bhavanti teùàü malàü÷àn ava÷eùato'preryatvena ÷ivatvayogàt tadànãü càdhikàriõàmanupayogàt  // MrgTV_1,5.2:1
* kiüca saühàre sçùñau và yànvimocayati te 'pi sadya eva ÷ivàþ sampadyante na vyatirekeõa  // MrgTV_1,5.2:2
* athaveti anayoþ sçùñisaühàrakàlayor a¤janaparipàkavailakùaõyatas tatkùaõaü ÷ivatvavyaktyà niradhikàramårtibhàjaþ sàdhikàràþ patitvayogino và àtmàno bhavantãtyarthaþ  // MrgTV_1,5.2:3
* tatra saühàre yeùàm adhikàravàn anugrahaste tadànãü rudràõavaþ sçùñau tv adhikàriõo bhavitàraþ sargàrambhe tu sàdhikàrànugrahànugçhãtàþ pataya iti paràparavidye÷varàdyadhikàrabhàjo bhavantãti  // MrgTV_1,5.2:4
* atha sçùñisaühàrakàlayor a÷rutamapi kathamanugràhyàõàü ÷ivatvaü labhyata iti cet labhyata eva malaparipàkasya parame÷varànugrahasya càniyatakàlatvàt  // MrgTV_1,5.2:5
* athaivaü sargasaühàrasvàpakàleùu anugçhãtànàü muktivi÷eùamuktvà sthitikàlànugçhãtànàü tadvi÷eùamàha  // MrgTV_1,5.2:6

*************************************************************

rudramantrapatã÷ànapadabhàjo bhavanti te /
sthitau yànanugçhõàti gurumàsthàya cidvataþ  || MrgT_1,5.3 ||

* gurvadhikaraõaþ parame÷varaþ sthitikàle cidvata iti tadanudhyànava÷àt paràparaniþ÷reyasaviùayayà pra÷asyayà cità yuktànyànaõånanugçhõàti te mandatãvràdi÷aktisampàtavailakùaõyàt pa¤càùñakàdirudràõàü saptakoñisaükhyàtànàü mantràõàü tatpatãnàü ca vidye÷varàõàm ã÷ànasya ce÷varasadà÷ivàntalakùaõasya sambandhi padaü bhajanta iti tatpadabhàjas tatsàlokyàdipadayogino bhavatãtyarthaþ  // MrgTV_1,5.3:1
* nanu ÷aktipàtavi÷eùàt tattatpadabhàktvaü cet tarhi tadvi÷eùaþ kathaü j¤eyaþ ityàha  // MrgTV_1,5.3:2

*************************************************************

yeùàü ÷arãriõàü ÷aktiþ patatyapi nivçttaye /
teùàü talliïgam autsukyaü muktau dveùo bhavasthitau  || MrgT_1,5.4 ||
bhakti÷ca ÷ivabhakteùu ÷raddhà tacchàsake vidhau /
anenànumitiþ ÷iùñahetoþ sthåladhiyàmapi  || MrgT_1,5.5 ||

* a÷arãriõàü tàvadgurubhiþ ÷aktipàtasya durlakùatvàc charãravatàü yeùàü pàrame÷varã ÷aktirapunaràvirbhàvàya patati teùàü tatpàte muktyutkaõñhà saüsàradveùaþ parame÷varabhaktipareùu bhaktiþ tacchàsake ÷àstre ÷raddhà ceti liïgaü cihnam  // MrgTV_1,5.5:1
* anenaiva cihnenàprakarùavatà ava÷iùñasya saüsàrasthitihetoþ pà÷ajàlasyàsåkùmabuddhãnàm apyanumànam /
* pårvoktànàü cihnànàmeva mandatve sati pa÷oþ pà÷a÷aithilyamàndyaü mandamatayo 'pyanuminvanti iti bhàvaþ  // MrgTV_1,5.5:2
* nanu kimanenàtyantàpårveõa ÷aktipàtani÷cayena sakaladar÷anaprasiddhaü tàvadidaü kaivalyapràptikàraõaü liïgatvena kiü na ni÷cãyate  // MrgTV_1,5.5:3
* yaduktam /
* na hçùyatyupakàreõa nàpakàreõa kupyati /
* yaþ samaþ sarvabhåteùu jãvanmuktaþ sa iùyate  // MrgTV_1,5.5:4
* iti  // MrgTV_1,5.5:5
* tatràha  // MrgTV_1,5.5:6

*************************************************************

pa÷udçgyogasiddhànàü karmavyaktidvayaü samam /
jyeùñhàdiphalayogyànàü sàdhikàràsu muktiùu  || MrgT_1,5.6 ||
upàyàdaravai÷iùñyàn mçgyate tattrayaü punaþ /

* pa÷udçgbhiþ pà÷avair j¤ànaistaduktena ca pata¤jaliprabhçtipraõãtena yogena ye siddhàþ sattvaguõaprasàdàn màdhyasthyaü pràptàsteùàü yatkarmabhyàm upakàràpakàraråpàbhyàü ceùñàbhyàü prasàdakrodhalakùaõaü vyaktidvayaü samamiti nàpakàriõi krodhavyaktir nàpyupakàriõi prãtivyaktir màdhyasthyàd evaitadbhavatu nàsmàbhir niùidhyate  // MrgTV_1,5.7ab:1
* iha punarayaü vi÷eùaþ yadadhikàravatãùu muktiùu viùayeùåpàyasya dãkùàdeþ  // MrgTV_1,5.7ab:2
* lokadharmamayã dãkùà ÷ivadharmamayã tathà  // MrgTV_1,5.7ab:3
* ityàdinà vakùyamàõàd vai÷iùñyàd àdarasya ca tattatpadapràptiprãti÷raddhàtmanovailakùaõyàt yathoktaü ÷rãmatsåkùmasvàyambhuve /
* yo yatràbhilaùed bhogànsa tatraiva niyojitaþ /
* siddhibhàïmantrasàmarthyàt  // MrgTV_1,5.7ab:4
* iti tasmàd upàyàdaravailakùaõyàn mantramahe÷varàdipadapràptilakùaõajyeùñhaphalayogyatàü mantre÷varapada÷aktyàtmakaphalàrhatvaü pa¤càùñakàdyaparàdhikàri padayojanàyogyatàü ca ni÷cetuü karmavyaktitrayaü mçgyate anviùyate  // MrgTV_1,5.7ab:5
* bhakti÷raddhàbhivyaktitàratamyàd utkçùñamadhyamàpakçùñaråpasàdhikàràpavargapadabhàja ityanugràhyà bhavantãtyà÷ayaþ  // MrgTV_1,5.7ab:6
* yac caitat sàdhikàramuktitrayaü dar÷itam tataþ  // MrgTV_1,5.7ab:7

*************************************************************

dvayorvyaktikaraþ ka÷cic cyutisiddhivilakùitaþ  || MrgT_1,5.7 ||

* madhyamàpakçùñayor muktyor uparyadhovartinaþ padasya pràpyatayà svasmàt padàt cyutisambhavena ca ka÷cidvyaktikaro'ntaràyaþ natv anantaram evàpavargasya pràptiþ  // MrgTV_1,5.7cd:1
* tçtãyasyàü tu tatpadàdhikàrasamàptisamanantareõaiva tallàbhaþ  // MrgTV_1,5.7cd:2
* atha kiünimittam etac cihnavaicitryaü yadva÷àttritvaü sàdhikàràyà mukterityàha  // MrgTV_1,5.7cd:3

*************************************************************

ãùadarthanivçtte tu rodhakatve tamaþpateþ /
bhavantyetàni liïgàni kiücicchiùñe ca dehinàm  || MrgT_1,5.8 ||

* tamaþpateþ kriyàdçïniroddhur vàmadevanàthasya yadrodhakatvaü tasmin kiücin nivçtte manàg ava÷iùñe ca sati etac cihnatàratamyaü ÷arãriõàü bhavati  // MrgTV_1,5.8:1
* ata eva  // MrgTV_1,5.8:2

*************************************************************

yogyatàtrayam apyetat samatãtya mahe÷varaþ /
svàpe'õumanugçhõàti sàdhikàramidaü yataþ  || MrgT_1,5.9 ||

* etadyogyatàtrayam anapekùyaiva svàpe'õumanugçhõàti aõumiti jàtàvekavacanam yogyatàvaicitryeõànugrahavaicitryamaõånàü tadànãü na karotãti bhàvaþ  // MrgTV_1,5.9:1
* atraiva hetumàha sàdhikàramidaü yataþ yasmàdyogyatàtrayamadhikàràpekùam  // MrgTV_1,5.9:2
* na ca tadànãmadhikàropayogaþ tasmàn nàpekùate  // MrgTV_1,5.9:3

*************************************************************

sargamåle tçtãyàyàü svàpavadbhåtasaühçtau /

* bhaviùyati sargàrambhe saühàropànte vakùyamàõalakùaõàyàü tçtãyasyàü ca bhåtasaühçtau yànanugçhõàti te ÷ivàþ sampadyante svàpàvasthànugçhãtàõuvat  // MrgTV_1,5.10ab:1
* svàpe'õumanugçhõàtãti yatpràguktaü tato'õu÷abdaü lakùayitum àha  // MrgTV_1,5.10ab:2

*************************************************************

sa yad vyapàsya kriyate tadvidho yo 'õur ucyate  || MrgT_1,5.10 ||

* sa ityanantaroktaþ sargàdau tçtãye ca bhåtasaühàre svàpe ca yo 'nugràhyaþ  // MrgTV_1,5.10cd:1
* yo yad vyapàsyàpanãya tàdçgvidhaþ kriyate abhivyakta÷ivabhàvaþ sampadyate so 'õu÷abdavàcyo j¤eyaþ aõuþ sann apavçjyata iti yàvat  // MrgTV_1,5.10cd:2
* tadevaü bodhayanbodhayogyàn iti yatpràguktaü taddçkkriyànantyavyaktyà pradar÷itam  // MrgTV_1,5.10cd:3
* yadapi rodhyànrundhan ityàdi såcitaü tat yànvimocayati svàpe ityanena keùàücideva tathàvidhànugrahabhàktve sati anyeùàm arthàkùipto rodha itikçtvà na vipa¤citam  // MrgTV_1,5.10cd:4
* idànãü tu pàcayankarmikarma ityuktaü nirvarõayitum àha  // MrgTV_1,5.10cd:5

*************************************************************

tathà bãjaü ÷arãràdeþ pàcayaty ànive÷anàt /

* bhagavataþ ÷aktayaþ sarvakàryeùu prasçtàþ  // MrgTV_1,5.11ab:1
* tàbhiþ ÷arãrendriyajàtyàyurbhogakàraõaü karma dehabhàjàü tatsvàpe pàcayati phaladànonmukhamàpàdayati  // MrgTV_1,5.11ab:2
* yasmàt  // MrgTV_1,5.11ab:3

*************************************************************

na yogyatàïgamabhajat sadyaþ syàdauùadhàdivat  || MrgT_1,5.11 ||

* yogyatàyà arhatvasyàïgaü sampàdakaü pàkàkhyaü saüskàram abhajad anàsevyamànaü tat karma sadyastatkùaõaü harãtakyàdyauùadhamiva na syàn na bhavetphaladamiti ÷eùaþ  // MrgTV_1,5.11cd:1
* yadàhuþ apràptapàkaü harãtakyàdidravyaü sadapi svakàryasampàdanà÷aktaü yogyatàïgasya pàkasyànàsàdanàditi  // MrgTV_1,5.11cd:2
* evaü sadapi karmàpakvaü tatphaladànà÷aktam ataþ pàkàpekùaü pàka÷càsya na svataþ sambhavatãtyàha  // MrgTV_1,5.11cd:3

*************************************************************

pàkàrhamapi tat paktuü ne÷àtmànamàtmanà /
dharmasàmànya evàyaü sarvasya pariõàminaþ  || MrgT_1,5.12 ||

* pàkayogyamapi tat svayamàtmànamàtmanà na pàcayitum ã÷am  // MrgTV_1,5.12:1
* sarvasyaiva hi pariõàmino vastunaþ kùãràderivàyaü sàdhàraõo dharmaþ yatkimapyapekùya pariõàmitvaü nànyathà pariõàmitvàc ca karmaõo'pyanyàpekùo vipàkaþ  // MrgTV_1,5.12:2
* anena màyà÷aktãrvyaktiyogyàþ prakurvan ityetadapi prakà÷itaü tasyàpi pariõàmitvàt  // MrgTV_1,5.12:3
* na caiùàü malamàyàkarmaõàü pariõàmakatvamanã÷ena su÷akamityuktam  // MrgTV_1,5.12:4
* ã÷atãty aduùñam ã÷a ivàcarati iti sarvapràtipadikebhya ityeke iti kvipaþ smaraõàt  // MrgTV_1,5.12:5
* tadiyatà tàvatsarvakartçtvaü parame÷varasya pratipàditam  // MrgTV_1,5.12:6
* ata eva càsya sarvaj¤atvaü sidhyatãtyàha  // MrgTV_1,5.12:7

*************************************************************

sarvaj¤aþ sarvakartçtvàt sàdhanàïgaphalaiþ saha /
yo yaj jànàti kurute sa tadeveti susthitam  || MrgT_1,5.13 ||

* sarvakartçtvàd eve÷varasya sarvaj¤atvaü sarvaviùayaj¤ànaü vinà sarvakartçtànupapatteþ  // MrgTV_1,5.13:1
* yo hi yadyatkriyàsiddhiü tadaïgàni tatphalàni ca jànàti tasyaiva vicitratattatkàrakopayogàbhisaüdhànavatas tattatkartçtvaü ghañate kuvindàderiva pañàdikçtau  // MrgTV_1,5.13:2
* ato yastu tatràj¤aþ sa tatkàryakaraõàya nàlaü bàli÷a iva nyàyavidyàdyupanyàsa ityetatsusthitamityavyabhicàrãti  // MrgTV_1,5.13:3

*************************************************************

tac càsyàvçti÷ånyatvàn na vya¤jakamapekùate /
tan na sàü÷ayikaü tasmàdviparãtaü na jàtucit  || MrgT_1,5.14 ||

* ÷ivasya tat sarvaj¤atvam anàdyàvaraõa÷ånyatvàn na vya¤jakàpekùam nàpi saüsàriõa iva saü÷ayaviparyayànadhyavasàyayuktam ata eva hetoþ  // MrgTV_1,5.14:1
* tathàhi  // MrgTV_1,5.14:2

*************************************************************

yàni vya¤jakamãkùante vçtatvàn mala÷aktibhiþ /
vya¤jakasyànurodhena tàni syur vyàhatànyapi  || MrgT_1,5.15 ||

* yàni kila j¤ànàni mala÷aktyàvçtatvàdbhoganiùpàdanàya vya¤jakaü kalàdyapekùante tàni vya¤jakasya kalàdeþ svalpaprakà÷akaraõàt tathàvidhavya¤janabhàji j¤eyaviùaye vyàghàtavantyapi bhavanti  // MrgTV_1,5.15:1
* na cai÷varaü j¤ànamevaüvidhaü pårvoktàdevàvçti÷ånyatvàt kàraõàt  // MrgTV_1,5.15:2
* tathà coktaü ÷rãkiraõe /
* anàdimalamuktatvàtsarvaj¤o'sau tataþ ÷ivaþ /
* iti  // MrgTV_1,5.15:3
* yata÷caivamataþ  // MrgTV_1,5.15:4

*************************************************************

nàdhyakùaü nàpi tallaiïgaü na ÷àbdamapi ÷àükaram /
j¤ànamàbhàti vimalaü sarvadà sarvavastuùu  || MrgT_1,5.16 ||

* akùasavyapekùaü hi j¤ànaü pratyakùamakùavyàpàraõàt tadabhàve'bhàvàt tadbhàve bhàvànuvidhàyitvàc ca vyàhatamapi syàt  // MrgTV_1,5.16:1
* na caivaü ÷àmbhavaü j¤ànamato na pratyakùam nàpyànumànikaü tasya pratyakùàdhãnavçttitvàt ÷àbdatvaü tu dåràpàstam atyantaparokùàrthaviùayatvàt tasya  // MrgTV_1,5.16:2
* na ca kiücidbhagavataþ parokùamataþ sarvaviùayaü tasya j¤ànaü prakà÷ate  // MrgTV_1,5.16:3
* nanu /
* pa¤cavaktrastripa¤cadçk /
* ityàdinà ÷råyata evàgameùvã÷varasya ÷arãrendriyayogaþ tatsadbhàve'pi kasmàn na tatsavyapekùe ã÷varasya j¤ànakriye  // MrgTV_1,5.16:4
* nàsya j¤ànakriyopayogã ÷arãrendriyayogaþ svabhàvata eva sarvàrthakriyà ÷aktimattvàdicchàmàtreõaiva sargasthityàdikaraõakùamatvàt  // MrgTV_1,5.16:5
* bhaktànugrahaõàrthaü càkàragrahaõamanyathà niràkàre dhyànapåjàdyayogàt  // MrgTV_1,5.16:6
* yaduktaü ÷rãmatpauùkare /
* sàdhakasya tu lakùyàrthaü tasya råpamidaü smçtam /
* sarvataþ pàõipàdaü tatsarvato 'kùi÷iromukham  // MrgTV_1,5.16:7
* iti  // MrgTV_1,5.16:8

*************************************************************

tadekaü viùayànantyàdbhedànantyaü prapadyate /
kartçtvaü tadabhinnatvàttadvadevopacàrataþ  || MrgT_1,5.17 ||

* yathàvasthitavastvavabhàsàtmanas tàvattadãyasyaikasya j¤ànasya j¤eyànantyàd upàdhibhedàt kçtamaupacàrikamànantyam ÷àstràtmano'pi srotobhedàdadhyetçbhedàt pravartayitçbhedàt  // MrgTV_1,5.17:1
* teùàü ca paràparatvàd gauõamevànantyam  // MrgTV_1,5.17:2
* sarvaj¤ànakriyàråpà ÷aktirekaiva÷ålinaþ  // MrgTV_1,5.17:3
* ityanayà dç÷à tasmàj j¤ànàdabhinnatvàtkartçtvamapi tathaivopacàràdànantyaü pratipadyate  // MrgTV_1,5.17:4
* atha nirvarõitopasaühàràya vyàkhyeyopakùepàya càyaü ÷lokaþ  // MrgTV_1,5.17:5

*************************************************************

sattàsvaråpakaraõàrthavidheyadçgbhir le÷oditàbhiriti ye vidurã÷atattvam /
te mocayanti bhavino bhavapaïkamagnàn no vistareõa puruùàþ pa÷upà÷aråpam  || MrgT_1,5.18 ||

* athopalabhya dehàdi vastu kàryatvadharmakam /
* kartàramasya jànãmaþ  // MrgTV_1,5.18:1
* ityàdinà tàvadã÷varasya sattà sàdhità  // MrgTV_1,5.18:2
* nityaü kàlànavacchedàdvaitatyàn na prade÷agam /
* kramàkramasamutpatteþ kramàdyutpatti÷aktimat  // MrgTV_1,5.18:3
* iti tatsvaråpamuktam  // MrgTV_1,5.18:4
* karaõaü ca na ÷aktyanyacchaktir nàcetanà citaþ  // MrgTV_1,5.18:5
* ityanena karaõaü kathitam  // MrgTV_1,5.18:6
* viniyogaphalaü muktirbhuktir apyanuùaïgataþ  // MrgTV_1,5.18:7
* ityamunàrthaþ prayojanamupavarõitam  // MrgTV_1,5.18:8
* jagajjanmasthitidhvaüsatirobhàvavimuktayaþ /
* kçtyam  // MrgTV_1,5.18:9
* ityanena pa¤cavidhaü vidheyamuktam  // MrgTV_1,5.18:10
* dçkca asya j¤ànam /
* nàdhyakùaü nàpi tallaiïgam /
* ityàdinà nirõãtamiti  // MrgTV_1,5.18:11
* etàbhiþ sattàsvaråpakaraõàrthavidheyadçgbhiþ saükùepoktàbhir ã÷atattvaü ye viduþ jànanti te puruùàþ saüsàrakardamanimagnàn saüsàriõo mocayanti na tu vistareõa pa÷uråpaü pà÷aråpaü và ã÷varaü ye viduþ yathà  // MrgTV_1,5.18:12
* àtmaivedaü sarvam /
* puruùa evedaü sarvam  // MrgTV_1,5.18:13
* ityevaüvidhapuruùaråpe÷varavàdinaþ karmakàlàvyaktàdipà÷aråpe÷varavàdino và pa÷ånàü svayam evànàdyaj¤ànanimagnatvenàkiücitkaratvàt pà÷ànàü ca tatpà÷ana eva caritàrthatvàt tattatsaüyoge viyogàdau và nigalàdivat paràpekùatve satyanã÷varatvàt  // MrgTV_1,5.18:14
* tathàvidhe÷varàvabodhàt paramocanaü sakalalokopahàsàvahaü yataþ  // MrgTV_1,5.18:15
* pa÷u÷abda÷càtra samanantaraprakaraõopakramyamàõàtmatattvopakùepàyopahçtaþ  // MrgTV_1,5.18:16

*************************************************************


Mçgendratantra, Vidyàpàda, 6

atha vi÷vanimittasya pràptaü lakùaõamàtmanaþ /
tadã÷oktau gatapràyaü tathàpyudde÷a ucyate  || MrgT_1,6.1 ||

* athedànãü pà÷càtyapañalàntasåcitàbhidhànasyàtmano lakùaõamucyata iti pàñalikapràkaraõikau sambandhau j¤eyau  // MrgTV_1,6.1:1
* sautràdayastu pràgvadunneyàþ pratipañalamucyamànà atipaunaruktyamàvahanti  // MrgTV_1,6.1:2
* vi÷vasya jagato nimittaü pravartanaheturàtmà tadbhogasàdhanàya tanukaraõabhuvanàdãnàmutpatteþ  // MrgTV_1,6.1:3
* tasyàtmano lakùaõamã÷varoktyanantaram avasarapràptaü kathyate  // MrgTV_1,6.1:4
* tac ca yadyapi /
* tena svabhàvasiddhena bhavitavyaü jagatkçtà  // MrgTV_1,6.1:5
* ityatra ã÷varasiddhyanuùaïgeõa  // MrgTV_1,6.1:6
* caitanyaü dçkkriyàråpaü tadastyàtmani sarvadà /
* sarvata÷ca yato muktau ÷råyate sarvatomukham  // MrgTV_1,6.1:7
* ityàdinoktapràyaü kathitakalpaü tathàpyudde÷aþ sopapattikatatsvaråpasaükùepa ucyate  // MrgTV_1,6.1:8

*************************************************************

kàryaü kùityàdi karte÷astatkartur nopayujyate /
na svàrthamapyacidbhàvàn nànarthyaü kartçgauravàt  || MrgT_1,6.2 ||

* kàryatvaü tàvatkùityàdereva saünive÷àdimattvena pràk kathitam  // MrgTV_1,6.2:1
* tasya ca kartà pràguktàbhiryuktibhirã÷aþ siddhaþ  // MrgTV_1,6.2:2
* tattu kàryaü tadupayogi và syàt svopayogi anupayogi anyopayogi veti catvàraþ pakùàþ  // MrgTV_1,6.2:3
* tatra na tàvadã÷varopayogi nahi pçthivyàdibhistasya svàtmanyarthakriyà kàcitkriyate nityaparipårõasvaråpatvàt  // MrgTV_1,6.2:4
* na ca tat kùityàdi kàryaü kùityàdyarthameva kriyate teùàmàcaitanyàt karaõãyasyàbhàvàt  // MrgTV_1,6.2:5
* cetanasya hi dharmàdicaturvargaprepsoþ karaõãyaü sambhavati na pañàdeþ  // MrgTV_1,6.2:6
* na caitat kàryamanarthakaü kartçgauravàt  // MrgTV_1,6.2:7
* sàmànyenàpi kartrà yatkàryaü kriyate tan nànarthakaü bhavati kiü punaþ parame÷varavyàpàritair jagatkartçbhirbrahmàdibhiþ  // MrgTV_1,6.2:8
* tatkàryakaraõe ca na prayojanaü pràk pradar÷itam  // MrgTV_1,6.2:9

*************************************************************


* tat kùityàdi kàryam  // MrgTV_1,6.3:1
* ka÷càtra para ityàha  // MrgTV_1,6.3:2

*************************************************************

pàri÷eùyàtparàrthaü tat kùetraj¤aþ sa parastayoþ /

* kartçkàryayoþ paro'nyaþ prastutàbhidhànaþ kùetraj¤o ya÷ càtmetyarthaþ  // MrgTV_1,6.3ab:1
* atra càrvàkacchàyayà àtmaniràsàyedam à÷aïkyate  // MrgTV_1,6.3ab:2

*************************************************************

paro dehastadarthatvàtparàrthàþ kùmàdayo nanu  || MrgT_1,6.3 ||

* nanåpalabhyamànaprayojanànàü kùityàdãnàü paràrthatvamastu sa tv atra paraþ kàya eva yasyàrambhakà÷ copayogina÷ca pçthivyaptejovàyavaþ  // MrgTV_1,6.3cd:1
* tasmàn na kùityàdãnàü paràrthatvenàtmanàmanumànam  // MrgTV_1,6.3cd:2
* atrottaraü  // MrgTV_1,6.3cd:3

*************************************************************

kàyo 'py acittvàdànyàrthyaü sutaràü pratipadyate /

* deho'pi paràrtha eva àcaitanyàt pçthivyàdivaditi tasyàpy ànyàrthyaü pàràrthyaü sutaràmupapadyate  // MrgTV_1,6.4ab1:1
* tata÷ca dehasya kùityàdãnàü ca paràrthatvàtpara àtmaivàtra yuktyupapannaþ  // MrgTV_1,6.4ab1:2
* nanu dehàdanyatra yadi caitanyaü syàt syàdetadevam  // MrgTV_1,6.4ab1:3
* pçthvyàdicaturbhåtavikàrake pràõàdikàraõãbhåte garbhàdau saüvidudbhavaþ kiõvàdidravyavikàre bhava÷aktyutpattivat  // MrgTV_1,6.4ab1:4
* tathàhi kç÷o'haü sthålo'hamiti ÷arãra evàhaüpratyayo dçùñaþ na ca tadvyatirikta àtmà upalabhyate dehe'styàtmà ityasya a÷ve viùàõamityàdivat pratyakùaniràkçtatvàt  // MrgTV_1,6.4ab1:5
* atha paràrthà÷cakùuràdayaþ saüghàtatvàt ÷ayanàdyaïgavadityàdinà karaõàdãnàü kartçprayojyatvàdinà và anumànenàtmà prasàdhyate na tadyuktaü tasyàtmàpalàpina÷càrvàkàn pratyasiddheþ  // MrgTV_1,6.4ab1:6
* nahy eùàü pratyakùàd anyatkiücit pramàõaü siddhàv api và anumãyamànasyàtmano devadattàdivatparatvaü prasajyate  // MrgTV_1,6.4ab1:7
* yatkila svayaü prakà÷ate sa evàtmà tatprakà÷yastu para iti viviktatayà àtmaparabhàvasya prakà÷amànasyaiva saükaro'navasthànaü ca syàt  // MrgTV_1,6.4ab1:8
* taduktam /
* àtmà yadi bhavenmeyastasya màtà bhavetparaþ /
* para àtmà tadànãü syàtsa paro yastu mãyate  // MrgTV_1,6.4ab1:9
* iti  // MrgTV_1,6.4ab1:10
* tathà /
* prakà÷ate saüvidekà tadanyattu prakà÷yate /
* prakà÷yaü ca bhavetkarma tac ca kartrà vinà katham  // MrgTV_1,6.4ab1:11
* iti  // MrgTV_1,6.4ab1:12
* tasmàn nànumànena dehavyatirikta àtmà upalabhyate apitu caitanyavi÷iùñaþ kàya eva vastusann ityà÷aïkayàha  // MrgTV_1,6.4ab1:13

* atha manyase kàya eva cetanàtmakaþ  // MrgTV_1,6.4ab2:1
* tathàhi yasminnupacite yasyopacayaþ yadapacaye ca apacayaþ tattadàtmakaü yathà vahnyupacayàpacayayor upacayàpacayàv anugacchedauùõyam  // MrgTV_1,6.4ab2:2
* yauvanasthàvirabhojanalaïghanàdihetukau ca dehasambandhinàv upacayàpacayàv anukurvadvij¤ànaü dehàtmakameva ato deha eva cetana iti pårvaþ pakùaþ  // MrgTV_1,6.4ab2:3
* athaitatpratikùepaþ  // MrgTV_1,6.4ab2:4

*************************************************************

cetana÷cet na bhogyatvàdvikàritvàc ca jàtucit  || MrgT_1,6.4 ||
bhogyà vikàriõo dçùñà÷cidvihãnàþ pañàdayaþ /

* so 'pyevaü deha÷cetanaþ kadàcin na bhavati bhogyatvàdvikàritvàc ca  // MrgTV_1,6.5ab1:1
* ye ye kecana vikàriõaþ pariõàmino bhogyà÷ca te te hy acetanà dçùñàþ yathà pañàdayaþ  // MrgTV_1,6.5ab1:2
* sa deho'pyevaüvidhaþ tasmàn na cetanaþ  // MrgTV_1,6.5ab1:3
* nanv aïganàdibhir bhogyatvamanaikàntikaü bhogyatve'pi tatràcaitanyàbhàvàt  // MrgTV_1,6.5ab1:4
* nànaikàntikaü tadãyasya dehasyaiva bhogyatvàt  // MrgTV_1,6.5ab1:5
* yadyevaü nirjãvasya dehasya kathaü nopabhogaþ  // MrgTV_1,6.5ab1:6
* bhavatyeva tadavasthocita upabhogaþ kravyàdàdeþ na punaþ kàntàdeþ kàminyàdyavasthàyà yenàvasthàntaràpatter vikàritvena bãbhatsarasahetutvàt  // MrgTV_1,6.5ab1:7
* taduktir atraiva /
* kva tadvaktraü kva tadadharamadhu kvàyatàkùyàþ kañàkùaþ /
* ityàdi  // MrgTV_1,6.5ab1:8
* evaü gajà÷vàdàv api j¤eyam  // MrgTV_1,6.5ab1:9
* tasmàt sthitametat vikàritvàdbhogyatvàc ca dehasyàcaitanyam àcaitanyàc ca pàràrthyamiti  // MrgTV_1,6.5ab1:10
* punarapi paramatam à÷aïkate  // MrgTV_1,6.5ab1:11

* yasminsati yasya bhàvo yadabhàve càbhàvastat tatkàryaü ÷ãtamiva himasya  // MrgTV_1,6.5ab2:1
* sati ca ÷ukra÷auõitàtmakadehàrambhakabhåtavi÷eùapariõàme sattvàdasati ca pradhvaste tasminnasattvàc caitanyaü bhåtavi÷eùapariõàmakçtamiti và yady aveùi  // MrgTV_1,6.5ab2:2
* tadetadanupapannaü yasmàt  // MrgTV_1,6.5ab2:3

*************************************************************

yasminsati ca sattvàdvà na satyapi ÷ave citiþ  || MrgT_1,6.5 ||

* yatsadbhàva eva yasya bhàvastattasya kàryamiti niyamo'tràva÷yaü pratij¤àtavyo'nyathà tadabhàve'pi bhavatas tatkàryatvàyogàt yathàgnisadbhàva eva sambhavan dhåmo'gnikàryaþ  // MrgTV_1,6.5cd1:1
* evaü ca ÷arãràrambhakabhåtasadbhàva eva bhàvaþ tadabhàve càbhàva eva caitanyasya yadi syàt taddehasambandhitayà pratãyeta  // MrgTV_1,6.5cd1:2
* yàvatà ÷arãrasadbhàve'pi garbhàdàv uttarakàlaü ca cetanàpagamo dçùñaþ  // MrgTV_1,6.5cd1:3
* tan na sati sattvaü dehàrambhakacaitanyasàdhakam  // MrgTV_1,6.5cd1:4
* nanu mçta÷arãre'pi pràõàdyàtmakasya vàyoråùmaråpasya ca tejaso'pagamàn na jãvàvasthàyàmiva ÷arãràrambhakabhåtasadbhàvas tasmàd atràcetanatvam yac ca tat sati sattvam anaikàntikãkartum a÷aktam  // MrgTV_1,6.5cd1:5
* maivam  // MrgTV_1,6.5cd1:6
* gatàsavo'pi hi kecana calatsaüdhayaþ soùmàõa÷ca kiyantaü kàlamupalabhyante  // MrgTV_1,6.5cd1:7
* teùàü ca jãvadavasthàvad dehàrambhakabhåtasadbhàve'pi na caitanyasambhavaþ garbhàvasthàyàü ca sakalasàmagrãsadbhàve'pi kadàcic caitanyàsaübhavaþ  // MrgTV_1,6.5cd1:8
* tasmàtsati sattvamanaikàntikameva  // MrgTV_1,6.5cd1:9
* nanu jãvadavasthàyàü pariõàmavai÷iùñyàc caitanyasambhavas tathàvidhapariõàmàbhàvàt gatàsudehe tadabhàva iti punarapi càrvàkabhåmikayaivà÷aïkyate  // MrgTV_1,6.5cd:10

* kaumàrayauvanàdyavasthàbhedàd avàntaratattadavasthàvi÷eùabhedena ca dehàrambhakabhåtapariõàmakçtatattadvai÷iùñyàj jãvadavasthàyàü yac caitanyamasti tat tathàvidhabhåtapariõàmakçtatattadghañapaña÷akañàdyanekàrthaprakà÷akàni sakramàõi hi vij¤ànàni pårvapårvanirodhe saty uttarottaràõi pariõàmavai÷iùñyàdeva bhavanti nànyata iti na dehàd anyac caitanyamiti codyam  // MrgTV_1,6.5cd2: 1
* atra parihàraþ  // MrgTV_1,6.5cd2: 2

*************************************************************

pariõàmasya vai÷iùñyàdasti cet na smçtistadà /

* tadeti pratyarthaü sakramasaüvedanavi÷eùasya pariõàmitvàbhyupagame sati smçtir nàvakalpate  // MrgTV_1,6.6ab:1
* pariõàmavi÷eùàõàü kramabhàvinàü bhinnatvàt  // MrgTV_1,6.6ab:2
* asaüviditasyànyaviditasya cànyenàsmaraõàt  // MrgTV_1,6.6ab:3
* nahy ananubhåtaü devadattànubhåtaü và caitràdinà smartuü ÷akyam  // MrgTV_1,6.6ab:4
* evaü mà bhåt smçtiþ kiü na÷chinnamiti cet tadapyayuktamityàha  // MrgTV_1,6.6ab:5

*************************************************************

nàpyevaü supratãtatvàt smartà kàyetaro'styataþ  || MrgT_1,6.6 ||

* sakalalokaprasiddhasmçtyapahnavas tàvan na ÷akyaþ smçti÷ caivam upapadyate dehasyàsakçtpariõàmitve'pi ekasvabhàvas tadanyas tadarthasaünidhau tattajj¤ànasyànya evànubhavità sa evànusaüdhàtà syàditi  // MrgTV_1,6.6cd:1
* ata ityasmàt smçtyanyathànupapattilakùaõàdapi hetordehàdanyaþ smartàstãti  // MrgTV_1,6.6cd:2
* na ca vàcyaü kimebhiþ parànumànàsahiùõor vyarthair hetvàdibhiriti yata÷ càrvàkasyànicchorapi durgatasya daurgatyamiva balàd evànumànaü khyàtimanubadhnàti  // MrgTV_1,6.6cd:3
* tathà hi tena pratyakùaikapramàõavàdinàpi caturmahàbhåtavyatiriktatattvàntarànabhyupagame mçtpàùàõàdisthàvaralakùaõà pçthivã jalàdi÷ ca saraþsaritsamudràdir nàdçùñasya guõabhedena sarvaü pratyakùeõàvagàhituü ÷akyaü tasya pratiniyatavyaktihetutvenà÷eùajagadantargatapadàrthaviùayànvayagrahaõàkùamatvàt  // MrgTV_1,6.6cd:4
* api ca yatra kàñhinyaü sà pçthivã sthalopalaparvatàdivat pçthivãtvàbhàve kàñhinyasyàbhàva÷ càbàdàv iva yac ca dravasvaråpaü taj jalaü tailaghçtakùãràder apy udakatvàd ityàdyanvayagrahaõam anumànàïgaü kalpanãyam  // MrgTV_1,6.6cd:5
* dharmiõi ca dehe pakùãkçte tadgatasya kàñhinyàdeþ pçthivyàdidharmatvani÷cayàt pçthivyàdibhåtacatuùñayàrabdhatvamapi nànumànaü vinàvagantuü ÷akyam  // MrgTV_1,6.6cd:6
* kiü ca pratyakùameva pramàõaü nànumànamiti pramàõàpramàõacintà nàsya pratyakùani÷ceyà  // MrgTV_1,6.6cd:7
* yathàha dharmakãrtiþ /
* pramàõetarasàmànyasthiter anyaviyogataþ /
* pramàõàntarasadbhàvaþ  // MrgTV_1,6.6cd:8
* iti na paraü pratyasiddhatvam anumànasya  // MrgTV_1,6.6cd:9
* tatpratyàyanàrthaü ceha pari÷eùànumànaü prakaraõàrambhe dar÷itaü na tu svasaüvedanasiddhatvenàparokùasyàtmanaþ sàdhanàya tatra pramàõàntarasyànupayogàt  // MrgTV_1,6.6cd:10
* yad àhuþ /
* anubhåtau pramàõànàü pariniùñhà samàpyate /
* svatas tayaiva yà j¤aptiþ kiü tatrànyaiþ pramàntaraiþ  // MrgTV_1,6.6cd:11
* iti  // MrgTV_1,6.6cd:12
* gatametat  // MrgTV_1,6.6cd:13
* yattu /
* pariõàmasya vai÷iùñyàdasti cen na smçtistadà  // MrgTV_1,6.6cd:14
* ity akhaõóanameva ÷lokàrdhaü tad etac chivàvasthàyàü såkùmatarasaüvedanasambhave'pi pariõàmasya vai÷iùñyàditi smçtyabhàvapratipàdakatvena paramatà÷aïkayà vyàkhyàya samàdhãyate yaduta nàpyevaü supratãtatvàt na hy evaü kvacitprasiddhaü yadgatàsoþ såkùmatarasaüvedanamasti smçtistu nàstãtyapitu supratãtametat yan nirjãve vapuùi kàùñhàdàv iva saüvin nàstyeveti tasmàd dehàd anyaþ smartàstãtyevamapi vyàkhyàyamàne na ka÷ciddoùaþ  // MrgTV_1,6.6cd:15
* evaü pa÷upadàrthaü prasàdhya tadvi÷eùàn vaktum àha  // MrgTV_1,6.6cd:16

*************************************************************

nàvyàpako na kùaõiko naiko nàpi jaóàtmakaþ /
nàkartà bhinnacidyogã pà÷ànte ÷ivatà÷ruteþ  || MrgT_1,6.7 ||

* sa càtmà nàvyàpakaþ nàpi kùaõikaþ de÷akàlàbhyàm anavacchinnatvàt  // MrgTV_1,6.7:1
* tadàhuþ /
* anavacchinnasadbhàvaü vastu yad de÷akàlataþ /
* tan nityaü vibhu cecchantãtyàtmano vibhunityate  // MrgTV_1,6.7:2
* iti  // MrgTV_1,6.7:3
* na càsàv ekaþ /
* eko va÷ã sarvabhåtàntaràtmà /
* iti pratipannànàü brahmavidàmiva janmamaraõakaraõàdipratiniyamadar÷anasya puruùabahutvaj¤àpakasyàpahnotum a÷akyatvàt  // MrgTV_1,6.7:4
* na ca naiyàyikavai÷eùikàõàmiva jaóaþ  // MrgTV_1,6.7:5
* nàpi sàükhyànàmivàkartà  // MrgTV_1,6.7:6
* na ca keùàücidivàgantunà cità yuktaþ  // MrgTV_1,6.7:7
* kutaþ ityàha pà÷ànte ÷ivatà÷ruteþ pà÷ànàmavidyàdãnàm ante tatpratibandhakatvavyapagame yato 'syàtmanaþ ÷ivatvavyaktiþ ÷råyate  // MrgTV_1,6.7:8
* tathà coktam /
* athàtmamalamàyàkhyakarmabandhavimuktaye /
* vyaktaye ca ÷ivatvasya ÷ivàj j¤ànaü pravartate  // MrgTV_1,6.7:9
* iti  // MrgTV_1,6.7:10
* na ca tacchivatvam avyàpakatvàdidharmayuktaü j¤atvakartçtvarahitaü và  // MrgTV_1,6.7:11
* nityaü kàlànavacchedàd vaitatyàn na prade÷agam  // MrgTV_1,6.7:12
* ityàdinà pratyuta tadvilakùaõatvasyopapàditatvàt  // MrgTV_1,6.7:13
* na ca vyàpakatvanityatvàder muktàv evodayàt saüsàryavasthàyàm abhàva iti mantavyam asadutpattyasambhavasyopapàdayiùyamàõatvàd iti  // MrgTV_1,6.7:14

*************************************************************


Mçgendratantra, Vidyàpàda, 7

athàvidyàdayaþ pà÷àþ kathyante le÷ato'dhunà /
yeùàmapàye patayo bhavanti jagato 'õavaþ  || MrgT_1,7.1 ||

* atheti pa÷upadàrthàd anantaramavidyà aj¤ànama¤janamàõavaþ pà÷a àdau yeùàü te karmamàyàrodha÷aktyàkhyàþ pà÷àþ adhunà idànãü le÷ataþ saükùepataþ kathyante yeùàm apagame pa÷utvàn muktvà aõava àtmàno jagataþ patayo bhavanti /
* tatra ÷ivavad anyànadhãnasvàtantryàbhivyaktir muktàtmanàü patitvaü vidye÷varàdyadhikàrabhàjàü tu pa¤cavidhakçtyakàritvam  // MrgTV_1,7.1:1
* atha mukteþ pràk kuto'vasãyate pà÷itatvamaõoriti cet j¤ànakriyayoþ sarvàrthatàvyàhateþ /
* anyathà hi  // MrgTV_1,7.1:2

*************************************************************

pà÷àbhàve pàratantryaü vaktavyaü kiünibandhanam /
svàbhàvikaü cenmukteùu mukta÷abdo nivartate  || MrgT_1,7.2 ||

* pà÷arahitasya hipuüso na baddhatvam abaddhasya ca kiükçtaü pàratantryaü yad anicchato 'py asyàniùñapràptir iùñavyàghàta÷ca bhavati /
* atha manyase nàsya tatpàratantryaü pà÷akçtam api tu svàbhàvikam iti tarhi muktàõuùu mukta÷abdasya nivçttiþ  // MrgTV_1,7.2:1
* vyapagatapà÷e hi mukta÷abdo loke prasiddhaþ  // MrgTV_1,7.2:2
* etadeva ghañayann àha  // MrgTV_1,7.2:3

*************************************************************

bandha÷ånyasya va÷ità dçùñà baddhasya va÷yatà /
etàvatã te baddhatvamuktatve baddhamuktayoþ  || MrgT_1,7.3 ||

* iyadeva tadbaddhasya baddhatvaü yatpà÷itatve satyapà÷itava÷yatà svatantraparame÷varàyattatvam ityarthaþ  // MrgTV_1,7.3,1:1
* muktasya caitàvadeva tanmuktatvaü yad baddhatvàpagamàt tadva÷itvaü svàtantryàbhivyaktiþ  // MrgTV_1,7.3,1:2
* tathà hi loke'pi bandharahito va÷ã baddha÷ca va÷ya ityucyate  // MrgTV_1,7.3,1:3
* kimata ityàha  // MrgTV_1,7.3,1:4

* tattasmàddhetor yad etadàtmana iùñapràptyàdau pàratantryaü tadbaddhatvaü gamayati iti ÷eùaþ  // MrgTV_1,7.3,2:1
* nahy abaddhasya svàtantryavyàghàto bhavatãti  // MrgTV_1,7.3,2:2
* na ca tad àtmano 'nàdikàlãnatayàj¤ànakriyà÷aktivan nityam eùñavyam aniùñaprasaïgàt  // MrgTV_1,7.3,2:3
* tathàhi  // MrgTV_1,7.3,2:4

tatpàratantryaü baddhatvaü tasminnitye cidàdivat /
muktisàdhanasaüdoho vyartho'lam anayà dhiyà  || MrgT_1,7.4 ||

* tasminn àtmanaþ pàratantrye nitye'bhyupagamyamàne kadàcidapi tadanucchedàn muktisàdhanakalàpaþ parair apãùño j¤ànayogàdir anarthakaþ svàtantryàbhivyaktyabhàvàt sadaivàtmano baddhatayàvasthiter ity alam anayà dhiyà nivàryatàm ãdç÷ã saüsàrànucchittiheturmatiriti bhàvaþ  // MrgTV_1,7.4:1
* tasmàt sthitam etatpà÷akçtaü pàratantryaü pà÷à÷ cà¤janàdayaþ  // MrgTV_1,7.4:2
* sa kilàtmà  // MrgTV_1,7.4:3

*************************************************************

nityavyàpakacicchaktinidhir apyarthasiddhaye /
pà÷avaü ÷àmbhavaü vàpi nànviùyaty anyathà balam  || MrgT_1,7.5 ||

* yadi hy aõur anàdyavidyoparuddhacicchaktir na bhavet tadànãü nityavyàpakacicchaktyàspadatve satyapi kathaü bhavàvasthàyàü bhogalakùaõasyàrthasya niùpattaye pa÷oridaü pà÷avaü pa÷åcitaü kalàdyuttejanaü svasàmarthyasyànviùyaty apekùate muktinimittaü ca kathaü ÷àmbhavaü balam anveùate nànyathà balaü pratãkùate pà÷ànabhyupagame sati svabhàvata evàmalacitsvaråpatvàt tadanveùaõasyànarthakyàt  // MrgTV_1,7.5:1
* yata÷ càvasthàdvaye 'pyayaü pà÷avaü và pàrame÷varaü và balottejanamapekùate tasmàt kimapyasyàsti j¤ànakriyàsaünirodhakaü yatkçtaþ svàtantryavyàghàtaþ  // MrgTV_1,7.5:2

*************************************************************

tadàvaraõam asyàõoþ pa¤casrotasi ÷àükare /
paryàyair bahubhirgãtam adçùñaü pa÷ubhiþ sadà  || MrgT_1,7.6 ||

* asyàtmanas tadàvaraõam a¤janaü pa¤casrotasi ÷aive ÷àstre vakùyamàõair nàmabhir abhihitam  // MrgTV_1,7.6:1
* tattu pa÷ubhiþ pa÷u÷àstrapraõetçbhiþ kadàcidapi na buddham  // MrgTV_1,7.6:2
* atha kair nàmabhis tacchàstreùåktam ityàha  // MrgTV_1,7.6:3

*************************************************************

pa÷utvapa÷unãhàramçtyumårchàmalà¤janaiþ /
avidyàvçtirugglànipàpamålakùapàdibhiþ  || MrgT_1,7.7 ||

* na ca tadekaikasminnàtmani bhinnam api tv ekam anekacidàvàraka÷aktiyuktam ityàha  // MrgTV_1,7.7:1

*************************************************************

tadekaü sarvabhåtànàm anàdi nibióaü mahat /
pratyàtmasthasvakàlàntàpàyi÷aktisamåhavat  || MrgT_1,7.8 ||

* tadàvaraõaü caturda÷avidhasyàpi bhåtasargasyaikam eva  // MrgTV_1,7.8:1
* kasmàd ityatraiva vi÷eùaõadvàreõa hetumàha anàdãti yasmàd vakùyamàõayopapattyà tat sarvabhåtànàm anàdi na màyãyabandhanavad àgantukam ata evaikam  // MrgTV_1,7.8:2
* anekatve hi tasyàcetanatvàt kàraõàntarapårvakatvenànàditvànupapattiþ  // MrgTV_1,7.8:3
* na ca kàraõàntarapårvakatve'pi kalàdivat pàramparyeõa bandhakatvàdanàditvaü bhaviùyatãti vàcyaü yathoktaü ÷rãmatkiraõe /
* yathànàdir malas tasya karmàpyevam anàdikam /
* yadyanàdi na saüsiddhaü vaicitryaü kena hetunà  // MrgTV_1,7.8:4
* tasmàdanàdikaü karma màyàpyevaü bhavettathà  // MrgTV_1,7.8:5
* iti tadvirahiõaþ ÷ivasyeva punarbandhàsaübhavàt  // MrgTV_1,7.8:6
* tatsadbhàve và na malarahitatvamiti vakùyàmaþ  // MrgTV_1,7.8:7
* nibióaü ghanamabhedyamityarthaþ  // MrgTV_1,7.8:8
* vyàpakànàm àtmanàm àvàrakatvàt mahat  // MrgTV_1,7.8:9
* pratyàtmasthena svasvapariõàmakàlàpasàriõà ÷aktivràtena yuktam  // MrgTV_1,7.8:10
* tathà coktaü tattvatrayanirõaye /
* mala÷aktayo vibhinnàþ pratyàtmaü caiva tadguõàvarikàþ /
* iti  // MrgTV_1,7.8:11
* tac cà¤janam  // MrgTV_1,7.8:12

*************************************************************

tadanàdistham arvàgvà taddhetus tadato'nyathà /
ruõaddhi muktànevaü cenmokùe yatnastato mçùà  || MrgT_1,7.9 ||

* tatteùàm àtmanàm anàdau kàle sthitamanàdisthaü na tv àdimattvena sthitam  // MrgTV_1,7.9:1
* atraiva yuktimàha arvàgveti yadi hy àdimattvenàtmasusthitaü tadabhyupagamyate tadà tadyoge hetuþ vàcyaþ ityadhyàhàraþ  // MrgTV_1,7.9:2
* tad ato'nyatheti yadi tu tada¤janamato 'nyatheti hetum anapekùyaivàtmànam à÷liùyati tadànãü muktàn apyàtmano ruõaddhi uparuddhadçkkriyàn karotãti prasaktam  // MrgTV_1,7.9:3
* ko doùa iti cet mokùe yatnastato mçùeti  // MrgTV_1,7.9:4
* muktàtmàno'pi yadi punaþpunar malena yujyante tato gajasnànapràye 'smin mokùe mithyaiva yatnaþ bhåyo'pi malayogataþ saüsàritàyàþ sambhavàt  // MrgTV_1,7.9:5
* tasmàn nàgantukamàtmanàü malaü kiü tarhi anàdi  // MrgTV_1,7.9:6
* tathà coktaü ÷rãmatsvàyambhuvàdau /
* athànàdir malaþ puüsàü pa÷utvaü parikãrtitam /
* iti  // MrgTV_1,7.9:7
* athàsyaiva yuktyantaramàha  // MrgTV_1,7.9:8

*************************************************************

tadekaü bahusaükhyaü tu tàdçg utpattimad yataþ /

* tada¤janam ekam anekatve pramàõàbhàvàt  // MrgTV_1,7.10ab:1
* yato yasmàt tàdçgiti tathàvidham anekatvapariõàmitvàdiguõayuktaü yad anekaü ghañàdivad utpadyamànaü dçùñam  // MrgTV_1,7.10ab:2
* na caitad utpattimad anàdyàtmàvàrakatvàt ata ekam anekatve hi kàraõapårvakatvàd asyàdimattvaü syàt  // MrgTV_1,7.10ab:3
* pratyàtmasthasvakàlàntàpàyi÷aktisamåhavat /
* iti yaduktaü tad upapàdayitum àha  // MrgTV_1,7.10ab:4

*************************************************************

kiütu tacchaktayo'nekà yugapanmuktyadar÷anàt  || MrgT_1,7.10 ||

* ekasyàpyasyànekàþ pratyàtmasthà÷ citkriyàsaünirodhikà nityàþ ÷aktaya eùñavyàþ  // MrgTV_1,7.10cd:1
* anyathaikatve sati ekasmàt puruùàdapasçte tasmin sarveùàü tulyakàlaü muktiþ syàt  // MrgTV_1,7.10cd:2
* yatastu na muktir yaugapadyenopalabhyate tasmàt kàraõàt tacchaktibahutvàbhyupagamo yuktaþ  // MrgTV_1,7.10cd:3
* na ca tàs tacchaktayaþ svàtantryeõa rundhanti apasaranti và kiü tarhi  // MrgTV_1,7.10cd:4

*************************************************************

tàsàü màhe÷varã ÷aktiþ sarvànugràhikà ÷ivà /
dharmànuvartanàdeva pà÷a ityupacaryate  || MrgT_1,7.11 ||

* pràvçtã÷abale karma  // MrgTV_1,7.11:1
* ityàdinà pràk malena nàntarãyakatayoddiùñàü parame÷vararodha÷aktiü vyàpàreõa lakùayati tàsàü mala÷aktãnàü citkriyàsaünirodhakatvalakùaõasya dharmasyànuvartanàddhetoþ ÷aivã ÷aktiþ pà÷atayopacaryate  // MrgTV_1,7.11:2
* na ca tatra mukhyaü pà÷atvam  // MrgTV_1,7.11:3
* kuta iti vi÷eùaõadvàreõàtraiva hetuþ sarvànugràhikà ÷iveti  // MrgTV_1,7.11:4
* sà hi sakalajagadanugrahasvabhàvatvena tacchreyaþprasàdhikà  // MrgTV_1,7.11:5
* evaü ca  // MrgTV_1,7.11:6

*************************************************************

pariõàmayaty età÷ca rodhàntaü kàrkacittviùà /
yadonmãlanamàdhatte tadànugràhikocyate  || MrgT_1,7.12 ||

* pariõàma÷abdàt pràtipadikàddhàtvarthe iti õici kçte pariõàmayatãti råpam  // MrgTV_1,7.12:1
* età÷ca sarvabhåtagatàs tasya sambandhinã ÷aktiþ rodhàntaü tadadhikàrakàlaü yàvat pariõàmena yojayatã pati÷aktiþ kàrkacittviùà hetubhåtayonmãlanaü yadà karoti tadànugràhiketyucyate  // MrgTV_1,7.12:2
* ka÷abdena mårdhà sadànugrahaikavyàpàra ã÷ànaþ  // MrgTV_1,7.12:3
* ã÷ànamårdheti mantraliïgam  // MrgTV_1,7.12:4
* sa eva sakalajagadanugrahe nityodyuktatvàd arkeõopamitaþ  // MrgTV_1,7.12:5
* tataþ pravçttayà para÷reyaþprakà÷ikayà j¤ànabhàsà tayonmãlitasvaråpàõàm aõuvargàõàü yadonmãlanam à÷ayavikàsanaü karoti tadànugràhikà bhaõyate  // MrgTV_1,7.12:6
* atra muniþ pra÷nayati  // MrgTV_1,7.12:7

*************************************************************

÷ambho÷ cidàdyanugràhyaü tadvirodhitayà mithaþ /
yugapan na kùamaü ÷aktiþ sarvànugràhikà katham  || MrgT_1,7.13 ||
kathaü bhåtopakàràrthaü pravçttasya jagatprabhoþ /
apakàrakamàvi÷ya yujyate tunnatodanam  || MrgT_1,7.14 ||

* citaþ sakalàtmànaþ àdigrahaõàd acito malakarmamàyàtatkàryàõi  // MrgTV_1,7.14:1
* tadetatsarvaü sarve÷itvàdeva kila parame÷varasyànugràhyam  // MrgTV_1,7.14:2
* tac cànugràhyatvam eùàü cidacitàü pà÷yapà÷ànàü tulyakàlaü na ghañate  // MrgTV_1,7.14:3
* tathà hy acitàü pà÷ànàmanugrahe pà÷yasya pratyuta tiraskàraþ syàt nànugrahaþ citàm anugrahe ca tadbandhànàü nyagbhàvanamiti parasparavirodhitvàd yugapad eùàm anugrahànupapattiþ  // MrgTV_1,7.14:4
* tatkathaü sarvànugràhikà ÷aktiruktà  // MrgTV_1,7.14:5
* kiü ca kçpayà sarvabhåtànàm anugrahapravçttasya patyur upakàrasyàpakàrakaü duþkhadam àõavàdipà÷ajàlam anugçhya àvçtadçkkriyà÷aktitvàd asvàtantryàdivyathitànàü paramàtmanàü bandhakànugraheõa vyathitavyathanaü na yuktamiti pårvaþ pakùaþ  // MrgTV_1,7.14:6
* siddhàntastu  // MrgTV_1,7.14:7

*************************************************************

na todanàya kurute malasyàõor anugraham /
kiütu yatkriyate kiücit tadupàyena nànyathà  || MrgT_1,7.15 ||

* satyaü cidacitàm anugràhikà ÷aktiþ  // MrgTV_1,7.15:1
* na càsyàs tulyakàlamapi tadanugraho 'nupapannaþ parasparavirodhàbhàvàt  // MrgTV_1,7.15:2
* na tv aõor vyathanàrthaü malasya pariõàmaråpamanugrahaü karoti api tv anugrahàyaiva  // MrgTV_1,7.15:3
* tathà hi yat kiücidupàyena kartumucitaü tan nànupàyena  // MrgTV_1,7.15:4
* ayaü ca sàdhåpàyaþ yaduta  // MrgTV_1,7.15:5

*************************************************************

na sàdhikàre tamasi muktirbhavati kasyacit /
adhikàro'pi tacchakteþ pariõàmàn nivartate  || MrgT_1,7.16 ||
so 'pi na svata eva syàdapi yogyasya vastunaþ /
sarvathà sarvadà yasmàc citprayojyamacetanam  || MrgT_1,7.17 ||

* yàvatkila malasyàdhikàras tàvan na muktiþ kasyacidbhavati  // MrgTV_1,7.17:1
* tannivçttir eva mukti÷abdàbhidheyà  // MrgTV_1,7.17:2
* yataþ adhikàra÷ca tacchakteþ pariõàmàt samàpyate sa ca pariõàmas tadarhasyàpi vastuno na svato bhavituü ÷aktaþ sarvaprakàreõa sarvakàlaü càcetanasya cetanaprayuktasya tattatkàryadar÷anàt  // MrgTV_1,7.17:3
* tasmàc cidanugrahasya tadarthà¤janàdipariõàmasya ca parasparam avirodha iti prathamacodyaniràsaþ  // MrgTV_1,7.17:4
* atha dvitãyasya parihàraþ  // MrgTV_1,7.17:5

*************************************************************

yathà kùàràdinà vaidyastudann api na rogiõam /
koñàv iùñàrthadàyitvàd duþkhahetuþ pratãyate  || MrgT_1,7.18 ||

* pà÷àvçtadçkkriyàvçttiùv aõuùu tattatpà÷a÷aktyanuvartanadvàreõa janmadràvaõàdiduþkhadàyitvàd vàmo 'pi parame÷varas tadabhyudayàyaiva pravçttatvàn na duþkhahetur avagamyate yathà vaidyaþ kùàra÷astràdinà rogiõaü vyathayann api koñau prànte abhimatasyàrogyalakùaõasyàrthasya sàdhakatvàt vyathàheturapi na duþkhadàyitvenaiva j¤àyate  // MrgTV_1,7.18:1
* nanv atyanta÷uddhasvaråpasya bhagavataþ kiü pà÷adharmànuvartanenety àha  // MrgTV_1,7.18:2

*************************************************************

sarvagatvàn mahe÷asya nàdhiùñhànaü vihanyate /
na ca yatràsti kartavyaü tasminn audàsyam eti saþ  || MrgT_1,7.19 ||

* acidadhiùñhànaü bhagavato na vihanyate sarvagatvàn mahe÷atayà sarvakartçtvàc ca  // MrgTV_1,7.19:1
* yatra yatra kartavyaü kimapyasti tatra tatra ca tàdarthyam etyàpi tattatkartur adhiùñhànena sarvadaiva sarvaü karotãtyuktam ã÷varasiddhau  // MrgTV_1,7.19:2
* udàsta ityudàsas tasya bhàva audàsyam akartçtvam ityarthaþ  // MrgTV_1,7.19:3
* tadevaü yugapat sarvànugràhitvaü ÷akteþ prasàdhya tadeva ghañayann anugraha÷abdàrtham àha  // MrgTV_1,7.19:4

*************************************************************

dharmiõo 'nugraho nàma yattad dharmànuvartanam /
na so 'sti kasyacij jàtu yaþ patyà nànuvartyate  || MrgT_1,7.20 ||

* dharmiõo 'nugràhyasya dharmàõàü yad anuvartanaü so 'nugràhakasyànugrahaþ kramavikasvarasvaråpàõàü padmànàmiva vivasvataþ  // MrgTV_1,7.20:1
* sa iti tathàvidho dharmaþ kasyacidapi dharmiõo nàsti yaþ parame÷vareõa nànuvartyate nàdhiùñhãyate tasya sarvavyàpakatvàt  // MrgTV_1,7.20:2
* evaü ca  // MrgTV_1,7.20:3

*************************************************************

gatàdhikàranãhàravãryasya sata edhate /
pa÷or anugraho 'nyasya tàdarthyàd asti karmaõaþ  || MrgT_1,7.21 ||

* gataþ samàptaþ kriyàdçkpratirodhakatvaråpo 'dhikàro yasya tadgatàdhikàraü nãhàrasya tamaso malasya sambandhi vãryaü sàmarthyaü yasya tasya tathàvidhasya sataþ pa÷or baddhàtmano 'nugraha edhate vardhate bahulãbhavati nivçttàdhikàràyàü mala÷aktàv iti yàvat  // MrgTV_1,7.21:1
* anyasya tu malàdeþ pà÷ajàlasya yat karmaõaþ pariõàmitàdes tàdarthyaü tatprayojakatvaü tasmàd anugraho bhavati  // MrgTV_1,7.21:2
* baddhàtmavimuktyai yat pariõàmitàprayojakatvaü sa eva pà÷ànàm anugraha ityarthaþ  // MrgTV_1,7.21:3
* evaü ca prakçte kiü vyavasthitam ityàha  // MrgTV_1,7.21:4

*************************************************************

boddhçtvapariõàmitvadharmayor anuvartanam /
malasya sàdhikàrasya nivçttestatparicyutau  || MrgT_1,7.22 ||

* malasya sàdhikàrasyety àõavasyà¤janasyàdhikàranivçttes tadbhàvabhàvinyà anàdikàlãnàyàþ parame÷vararodha÷akter apagamonmukhyàþ paricyutau kiücic chithilãbhàve sati boddhçtvadharmànuvartanam àtmano'nugrahaþ pariõàmitvadharmànuvartanaü pà÷ànàmiti  // MrgTV_1,7.22:1
* upasaüharann àha  // MrgTV_1,7.22:2

*************************************************************

ityevaü yaugapadyena kramàtsughaña eva hi /
màyàyàþ sàdhikàràyàþ karmaõa÷cokta eva te  || MrgT_1,7.23 ||

* ityevam uktayà yuktyà yaugapadyena cidacitor anugraho na viruddhaþ kramàt sughaña eva na durupapàdaþ  // MrgTV_1,7.23:1
* malavac ca màyàyà÷ca kalàdikùityantasvàdhikàrasahitàyàþ kalàdyàvirbhàvalakùaõas tadupasaühàràtmaka÷ca karmaõastu phaladànaunmukhyàpàdanàtmakaþ so 'yamanugraho màyàkarmaõor anukto 'pyukta eva j¤eyaþ /
* sarvathà sarvadà yasmàc citprayojyam acetanam /
* iti sàmànyena sarvasyaivoktatvàd iti  // MrgTV_1,7.23:2

...
(to be continued)