Karatoyamahatmya Based on the edition included as Appendix I in: Prabhas Chandra Sen: Mahasthan and Its Environs, Rajshahi, Bengal : Varendra Research Society 1929 (Varendra Research Society's Monographs, 2) Input by Arlo Griffiths (typed with some normalizations and corrections) TEXT WITH PADA MARKERS PREAMBLE This work is said to be included in a larger work the Uttara-Pauï¬ra-khaï¬a, was first published in 1298 B.S. (1891 A.D.) with a Bengali translation, by Pandit Rajachandra Nyayapanchanan. It consists of two parts: verses 1 to 60, Paundra-khsetra-mÃhÃtmyam and verses 61 to 85, KaratoyÃ-mÃhÃtmyam. The text is printed here from that edition. Verse 41 of this work is quoted in SarvÃnanda's Tikà sarvasva (1159 A.D.) in the tikà of sloka 32 in vÃrivarga; verses 41 and 64, in the Smritichandrikà of DevanabhaÂÂa who is quoted by HemÃdri (12th century); verse 41, in the VyÃkhyÃsudhà of Bhanuji Dikshit son of Bhattoji Dikshit; verse 63, in Smritiratnakar of VedÃchÃrya who quotes Bhavadeva and Jimutavahana and is quoted by Raghunandanda. NOTE: For the above information I am indebted to Mr. Subodh Chandra Banerjee M. A. of the Dacca University Manuscript Library which is in possession of manuscripts of the Karatoya-mahatmyam and the other works referred to. No copy of the Uttara-pauï¬ra-khaï¬a has come to light yet. Verse 63 is quoted in the Tithi-viveka of SulapÃni (first quarter of the 15th century); verses 30 and 37 in the K­itya-chintÃmani of VÃchaspati MiÓra of Mithila (second half of the 15th century) and verses 33 and 63 in the AmÃvÃsyÃ-prakaraïa of the Tithitattva of Raghunandanda (first half of the 16th century). __________________________________ %<...>% = ITALICS for comments  marks interlocutors ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ PADA MARKERS For a four-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ // For a six-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ \ ........ # ........ // atha karatoyÃmÃhÃtmyam || ÓrÅpÃrvaty uvÃca | aparaæ kathyatÃæ deva $ nadÅnÃæ ca viÓe«ata÷ & pauï¬rak«etrasya mÃhÃtmyaæ % na Órutaæ vistarÃt prabho // KtoM_01 // kadotpatti÷ kathaæ tasyÃ÷ $ kasmÃc caiva viÓe«aÂa÷ & Órotum icchÃmi bhÆteÓa % yadi syÃn mayy anugraha÷ // KtoM_02 // kena prÃkÃÓità sà ca $ nadÅ karajalà bhuvi & kathaæ và plÃvitaæ k«etraæ % Óubhaæ pauï¬ram anuttamam // KtoM_03 // ÅÓvara uvÃca | pÃïigrahaïakÃle te $ devi himavatà jalam & saæpradattaæ matkarÃc ca % nirgataæ karajà bhuvi // KtoM_04 // puraiva kathitaæ sarvaæ $ pauï¬rasya ca sureÓvari & tatraiva kathitaæ tubhyaæ % karatoyÃphalaæ yathà // KtoM_05 // adhunÃpi yathà tÃsÃæ $ nadÅnÃæ ca viÓe«ata÷ & kalipÃpaharà puïyà % bhÃrgavena prakÃÓità // KtoM_06 // matputro 'pi guhas tatra $ ti«Âhaty eva hi sarvadà & yatrÃste bhagavÃn vi«ïur % garu¬Ãsana ÅÓvara÷ // KtoM_07 // sarvadà sarvabhÃvena $ pauï¬re nÃrÃyaïo hari÷ & pu«karaæ na tyajet brahmà % nÃhaæ vÃrÃïasÅæ tyaje // KtoM_08 // ÓrÅpauï¬ravardhanaæ k«etraæ $ naiva mu¤cati keÓava÷ & dharitryà nÃbhikamalaæ % pÆtaæ karajalair mama // KtoM_09 // sÆta uvÃca | Ó­ïudhvaæ munaya÷ sarve $ yad uktaæ bhÃrgavena vai & Órutvà ÓaÇkarato vÃkyaæ % saævÃdam ubhayor api // KtoM_10 // putravÃtsalyabhÃvena $ bhÃrgavÃya prakÃÓitam & sa eva bhÃrgava÷ ÓrÅmÃn % ­«ibhyo 'py aprakÃÓayat // KtoM_11 // namas tasmai munÅndrÃya $ dÃnavendrani«Ædane & ÓrÅcakrapÃïaye tubhyaæ % brahmavi«ïuÓivÃtmane // KtoM_12 // eka÷ paraÓumÃtreïa $ nihatya k«atriyÃn yudhi & cakre ni÷k«atriyÃæ p­thvÅm % ekaviæÓativÃrata÷ // KtoM_13 // tata÷ paraÓurÃmeti $ p­thivyÃæ khyÃtavikrama÷ & jÃmadagnyo mahÃvÅryas % tretÃdye yasya saæsthiti÷ // KtoM_14 // sarvaj¤a÷ suvrata÷ Óuddha÷ $ sarvÃcÃravidhÃyaka÷ & kautukÃk­«tah­daya÷ % p­thivyÃæ paramo hari÷ // KtoM_15 // pauï¬re koÂiÓilÃdvÅpe $ mahÃpuïye suviÓrute & karatoyÃsarinnÅraæ % ÓarÅrÃdyantapÃvanam \ bhaktimuktiphalÃrthÃya # yenÃkÃri dvijÃrpaïam // KtoM_16 // adbhutà kÃrità s­«Âi÷ $ kanakasya dinatrayam & skandagovindayor madhye % bhÆmi÷ saæsk­tavedikà // KtoM_17 // vedÅmadhyottare pÃrÓve $ devÅ kÃla¤jarÅ sthità & taddak«iïe 'rpità devÅ % koÂÅÓvarÅti viÓrutà // KtoM_18 // nair­te liÇgakoÂyaÓ ca $ vasanti bh­guïÃrpitÃ÷ & vÃraïe vijayà caï¬Å % uttare bhÆtikeÓvara÷ // KtoM_19 // tatkuï¬e sutithau snÃtvà $ nara÷ pÃpÃt pramucyate & bhÆtikeÓvaradevasya % dak«iïe sÆryamaï¬apam // KtoM_20 // vedÅmadhye 'rpito yÆpa÷ $ saæÓle«Ãd vardhate n­ïÃm & govindamaï¬apÃt pÆrvaæ % kuï¬aæ kuï¬aæ vi«ïuvinirmitam // KtoM_21 // skandamaï¬apavÃyavye $ sabhà rÃmasya cÃdbhutà & sapÃdalak«aæ viprÃïÃæ % yatrÃste 'dbhutakarmaïÃm // KtoM_22 // prabhÃvÃt tapaso devi $ munÅndrasya mahÃtmana÷ & tatsabhà vÃyukoïe ca % gartam ÅÓvaranirmitam // KtoM_23 // Ãdyaæ bhuvo bhavanaæ lak«asapÃdaviprai÷ $ skandÃdivi«ïubalabhadraÓivÃdidevai÷ & adhyÃsitaæ karajalÃmbuvidhÆtapÃpaæ % ÓrÅpauï¬ravardhanapuraæ Óirasà namÃmi // KtoM_24 // karajÃpaÓcime bhÃge $ sadà vahati jÃhnavÅ & pÆrvabhÃge tu karajà % pÃdonà jÃhnavÅ jalà // KtoM_25 // karatoyÃpaÓcime tÅre $ lohinÅ yatra m­ttikà & muktik«etraæ samÃkhyÃtaæ % mahÃpÃtakanÃÓanam // KtoM_26 // karatoyÃnadÅæ prÃpya $ trirÃtropo«ito nara÷ & aÓvamedham avÃpnoti % Óakralokaæ ca gacchati \ atraiva j¤Ãnam ÃsÃdya # harisÃyujyam ÃpnuyÃt // KtoM_27 // %<[COMM.: e. atraiva: corr., atrava ed. Cf. vs. 46.]>% karatoyÃæ samÃsÃdya $ ye tyajanti kalevaram & te«Ãæ muktir na sandeho % yÃvad indrÃÓ caturdaÓa // KtoM_28 // na mÃnu«Ãs te te devà $ nadÅs tisra÷ pibanti ye & devikÃæ karatoyÃæ ca % vipÃÓÃæ pÃpanÃÓinÅm // KtoM_29 // skandagovindayor madhye $ somavÃre kuhÆtithau & prÃtar maunena ya÷ snÃyÃt % kulakoÂÅ÷ samuddharet // KtoM_30 // kiyanto reïava÷ p­thvyÃæ $ kiyÃn ÃkÃÓasaæbhava÷ & mÃhÃtmyaæ karatoyÃyà % vaktuæ naiva hi Óakyate // KtoM_31 // puru«ottame mahÃjyai«ÂhÅ- $ samaye darÓanÃt phalam & karatoyÃmbhasi snÃtvà % yat tat phalam avÃpnuyÃt // KtoM_32 // karatoyÃjalaæ prÃpya $ yadi somayutà kuhÆ÷ & aruïodayavelÃyÃæ % sÆryagrahaÓatai÷ samà // KtoM_33 // ÓilÃdvÅpaæ samÃsÃdya $ tac ca koÂiguïaæ bhavet & tad eva koÂiguïitaæ % pau«Ãrke ca yadaiva sà // KtoM_34 // vÃrÃïasyÃæ kuruk«etre $ yat puïyaæ rÃhudarÓane & ÓilÃdvÅpaæ samÃsÃdya % tac ca koÂiguïaæ bhavet // KtoM_35 // pau«e và mÃghamÃse và $ yadi somayutà kuhÆ÷ & vyatipÃtena yogena % koÂikoÂiguïaæ bhavet // KtoM_36 // cÃpÃrke mÆlasaæyukte yadi somayutà kuhÆ÷ / nÃrÃyaïÅti vikhyÃtà $ trikoÂikulam uddharet // KtoM_37 // vÃrÃïasyÃæ k­tà pÆjà $ saæpÆrïaphaladÃyinÅ & tato 'pi dviguïà proktà % karatoyÃnadÅjale // KtoM_38 // %<[COMM.: b. saæpÆrïa-: corr., samparïa- ed.]>% dvÃrÃvatyÃæ ca gaï¬akyÃæ $ prayÃge pu«kare tathà & badaryÃkhye kuruk«etre % yà pÆjà phaladÃyinÅ \ tataÓ caturguïà proktà # karatoyÃnadÅjale // KtoM_39 // karatoyÃjale devi $ vi«ïupÆjà viÓe«ata÷ & tato 'pi phalabÃhulyaæ % ÓivaÓaktyo÷ prapÆjanÃt // KtoM_40 // Ãdau karkaÂake devi $ tryahaæ gaÇgà rajasvalà & sarvà raktavahà nadya÷ % karatoyÃmbuvÃhinÅ // KtoM_41 // iyaæ ÓrÅsundarÅ devi $ sadÃnÅravahà sm­tà & ye kurvanti sadà snÃnaæ % tarpayanti ca ye sadà \ kiæ bahÆktena deveÓi # muktis te«Ãæ kare sthità // KtoM_42 // aho jalasya mÃhÃtmyaæ $ mamaiva karasaæbhavaæ & n­ïÃæ pÃpaharaæ puïyaæ % snÃnapÃnÃc ca muktidam // KtoM_43 // karatoyÃnadÅtÅre $ vÃso và kriyate yadi & vÃrÃïasÅsamo vÃsa÷ % pÃtakÃn mucyate nara÷ // KtoM_44 // karajÃyÃs tÅre deva- $ pÆjà sarvÃrthasÃdhikà & anyatra pÆjanÃd devi % saædeho nÃsti sundari // KtoM_45 // kÃratoyena toyena $ udarasthena ye m­tÃ÷ & te«Ãæ muktir na saædeho % yÃvad indrÃÓ caturdaÓa \ tatraiva j¤Ãnam ÃsÃdya # mukti÷ syÃt kevalÃmalà // KtoM_46 // gaÇgÃyÃ÷ karajÃyÃÓ ca $ jalam atreti sundari & sarvapÃpaharaæ puïyaæ % bhuvi pÃvanam uttamam // KtoM_47 // asthikeÓÃdayo yasya $ karajÃyÃæ tapodhane & patanti tasya svarga÷ syÃd % yÃvad indrÃÓ caturdaÓa // KtoM_48 // karatoyÃpaÓcime tÅre $ sadà vahati jÃhnavÅ & viÓe«o lohinÅ yatra % m­ttikà muktidÃyinÅ // KtoM_49 // karatoyÃpaÓcime tÅre $ lohinÅ yatra m­ttikà & muktik«etraæ samÃkhyÃtaæ % mahÃpÃtakanÃÓanam // KtoM_50 // karatoyÃjalaæ puïyaæ $ pÃvanaæ bhuvi durlabham & saæpÆrïamÃghamÃsaæ tu % snÃtvà vi«ïupuraæ vrajet // KtoM_51 // karatoyÃnadÅtÅre $ vedapÆjÃpÃrÃyaïa÷ & viprabhojanamÃtreïa hy % aÓvamedhaphalaæ labhet // KtoM_52 // viÓe«a÷ pauï¬ranagare $ koÂikoÂiguïaæ bhavet & vipraikabhojanÃd eva % sarvayaj¤aphalaæ labhet // KtoM_53 // japahomais tathà dÃna- $ pÆjÃÓrÃddhakriyÃdibhi÷ & koÂikoÂiguïaæ tatra % pauï¬rak«etre ca sundari // KtoM_54 // %<[COMM.: b. -kriyÃdibhi÷: corr., -kniyÃdibhi÷ ed.]>% karatoyÃm­dà ye ca $ tilakaæ dhÃrayanti vai & vi«ïurÆpadharÃ÷ pÃpÃn % mu¤canti nÃtra saæÓaya÷ // KtoM_55 // skandagivindayor madhye $ guptà vÃrÃïasÅ purÅ & tatrÃrohaïamÃtreïa % naro nÃrÃyaïo bhavet // KtoM_56 // pa¤cakroÓam idaæ k«etraæ $ samantÃt parikÅrtitam & tadantargatam etat tu % kroÓamÃtraæ maheÓvari \ atiguhyatamaæ k«etraæ # yatrÃste bhÃrgavo muni÷ // KtoM_57 // paÓor j¤Ãnaæ kathayati guhas tadg­he tÃmracƬo $ dairghÅ haimÅ ghaÂitasurabhir ya«Âiv­ddhi÷ ÓilÃsthi÷ & khe«u chhattraæ na phaïati phaïÅ dvisvaro jÅvaloka÷ % kÆpo dvÅpa÷ kanakapatanaæ pauï¬rak«etre 'dbhutÃni // KtoM_58 // proccà bhÆmir bhavati taruïa÷ snÃnata÷ kÃmyakuï¬e $ bhogo yaj¤o bhramaïanaÂanaæ tatra vÃkyaæ hi veda÷ & itthaæ rÃmo racayati padaæ lak«aïÃnyÆnaviæÓÃny % asmÃt khyÃtaæ sakalajagatÃæ ÓrÅmahÃsthÃnam etat // KtoM_59 // snÃnÃd yatra nihanti pÃpanicayaæ ÓrÅpÃïitoyà nadÅ $ yasyÃæ saæsthitamÃnu«Ãsthi sakalaæ prÃpnoti pëÃïatÃm & devas tÃrakamÃrako 'pi nitarÃæ j¤Ãnaæ dadÃty adbhutaæ % kaupaæ yat paya eva tailavipulaæ pauï¬raæ pura÷ pÃtu va÷ // KtoM_60 // %<[COMM.: c. adbhutaæ: corr., adbhÆtaæ ed.]>% ity uttarapauï¬rakhaï¬e pauï¬rak«etramÃhÃtmyam || sÆta uvÃca | Ó­ïudhvaæ munaya÷ sarve $ mÃhÃtmyaæ tajjalasya ca & bÃhudÃyÃÓ ca tÅre 'smin % jalaæ sarvamalÃpaham // KtoM_61 // gaÇgà và karatoyà và $ viÓe«o nÃtra vidyate & haramÆrdhni sthità gaÇgà % sÃparà karanirgatà // KtoM_62 // karatoye sadÃnÅre $ saricchre«Âhe suviÓrute & pauï¬rÃn plÃvayase nityaæ % pÃpaæ hara karodbhave \ mantreïÃnena vai snÃyÃt # karatoyÃjale Óubhe // KtoM_63 // tattulyarÆpÃsti nadÅ na kà cid $ rajovihÅnà taruïo yato 'si & dhanyÃsi puïyÃsi saridvarÃsi % ÓrÅkaïÂhapÃïiprabhave namas te // KtoM_64 // snÃnÃd iyaæ karajalà duritÃni hanti $ j¤Ãnaæ dadÃti bhagavÃn iha tÃrakÃri÷ // KtoM_65 // %<[COMM.: verse incomplete?]>% bÃhudà bÃhudÃnÃc ca $ likhitasya mune÷ purà & sadÃnÅrà mahÃpuïyà % ÓÅtavÃhinikà Óubhà // KtoM_66 // ­«ayo munayaÓ caiva $ mÃrkaï¬eyo mahÃmuni÷ & aÓvatthÃmà kapivaro % vÃsudeva÷ svayaæ vibhu÷ // KtoM_67 // caturmukha÷ pa¤camukha÷ $ karimukhaÓ ca «aïmukha÷ & sarve te paÓcime bhÃge % karatoyÃsarittaÂe // KtoM_68 // ti«Âhanti tapaso heto÷ $ sadÃnÅrÃjalÃrthina÷ & rajohÅnà mahÃpuïyà % viÓe«a÷ siæhabhÃskare // KtoM_69 // karatoyÃsarinnÅra- $ prÃptimÃtreïa sundari & snÃnatarpaïam ÃvaÓyaæ % tadÃpÃraæ vidhÅyate // KtoM_70 // asnÃtvà gacchata÷ pÃraæ $ pÆrvadharmak«ayo bhavet & snÃtvà pÅtvà tathà nÅraæ % pÃrÃvÃre na dÆ«ayet // KtoM_71 // pauï¬rak«etraæ mahÃpuïyaæ $ plÃvitaæ karasaæbhavai÷ & tajjalasnÃnamÃtreïa % vi«ïuprÅtivivardhanam // KtoM_72 // pauï¬rak«etrÃd uttare ca $ yojanadvayam antarà & tatrÃste caï¬ikà devÅ % lohinÅ yatra m­ttikà // KtoM_73 // taddhÃre prÃrthanÃmÃtrÃt $ turagÃn bhavanÃni ca & dadÃti caï¬ikà devÅ % karatoyÃsarittaÂe \ aho k«etrasya mÃhÃtmyÃd # brahmahatyÃæ vyapohati // KtoM_74 // %<[COMM.: a. taddhÃre: is this the intended reading? Or taddhari? The printing is unclear.]>% cÃï¬ÃlÃntyajasaæsp­«Âaæ $ tÅrthatoyaæ na pÃvanam & vihÃya karajÃgaÇgÃ- % narmadÃyamunÃjalam // KtoM_75 // bhÃï¬ÃnÅtajalenÃpi $ snÃnaæ kurvanti ye narÃ÷ & pÃpaughÃn aviÓe«eïa % mu¤canti nÃtra saæÓaya÷ // KtoM_76 // karatoyÃjale j¤ÃnÃ- $ (a)j¤Ãnata÷ snÃti yo nara÷ & brahmalokam avÃpnoti % dinapÃpÃn vinaÓya vai // KtoM_77 // aj¤ÃnenÃpi karajÃ- $ jalaæ ye manujÃ÷ sak­t & durv­ttÃ÷ pÃparahità % prapibanti bhavanti te // KtoM_78 // atraiva pauï¬ranagare puru«Ãrthasiddhir $ vÃrÃïasÅ vyasanam eva paraæ narÃïÃm & tatraiva vi«ïunilayaæ sakalaæ ca yaj¤o % j¤Ãnaæ samÃdhivividhaæ japasÃdhyasiddhi÷ // KtoM_79 // k­«ïaveïÅ tÃmraparïÅ $ sarayÆr gaï¬akÅ tathà & vi«ïupÃdodbhavà puïyà % yamunà ca sarasvatÅ // KtoM_80 // kÃverÅ kauÓikÅ candra- $ bhÃgà ca ciravallabhÅ & svarïà campà vetravatÅ % tathÃtreyÅ punarbhavà // KtoM_81 // vipÃpà ca vipÃÓà ca $ citrà citrotpalà tathà & gotamÅ gomukhÅ revà % tathà cirasarasvatÅ // KtoM_82 // p­thvyÃæ vasantya÷ sarita÷ $ sarvÃs toyacayÃ÷ priye & ÃsÃæ nadÅnÃæ ca jalaæ % sadaiva ca karÃmbhasi // KtoM_83 // pauï¬radvÅpe paÂhitvemaæ $ ÓrÅvÅro bhÃrgavo muni÷ & pauï¬rÃn pradak«iïÅk­tya % mucyate brahmahatyayà // KtoM_84 // karatoyÃmahÃtÅrtha- $ mÃhÃtmyaæ ya÷ paÂhec chuci÷ & trisandhyam ekasandhyaæ và % Ó­ïuyÃd vÃpi yo nara÷ // KtoM_85 // tasyeha bhogÃn sakalÃn $ bhuktvà tadgatamÃnasa÷ & pretya yÃti paraæ sthÃnaæ % sarvÃmalanivÃraïam // KtoM_85* // %<[COMM.: In this GRETIL version verse 85 had to be divided for technical reasons; it should be read as one verse.]>% ity uttarapauï¬rakhaï¬e sÆtaÓaunakasaævÃde paraÓurÃmaviracitaæ karatoyÃmÃhÃtmyaæ samÃptam |