Goraksanatha: Amaraughasasana (with commentary) Based on the edition by Mukund Ram Shastri, Bombay : Nirnaya-Sagara Press 1918 Input by Oliver Hellwig (hellwig7@gmx.de), Berlin, 2001/02 Commentary marked with asterisk and brackets. Der digitalisierte Text kann in jedem Rahmen ohne Einschraenkungen genutzt werden. Allerdings sollte ein Hinweis auf den Einleser enthalten sein. ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Classical Sanskrit Extended ³ ³ (CSX) encoding: ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 224 ³ ³ long A â 226 ³ ³ long i ã 227 ³ ³ long I ä 228 ³ ³ long u å 229 ³ ³ long U æ 230 ³ ³ vocalic r ç 231 ³ ³ vocalic R è 232 ³ ³ long vocalic r é 233 ³ ³ vocalic l ë 235 ³ ³ long vocalic l í 237 ³ ³ velar n ï 239 ³ ³ velar N ð 240 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t ñ 241 ³ ³ retroflex T ò 242 ³ ³ retroflex d ó 243 ³ ³ retroflex D ô 244 ³ ³ retroflex n õ 245 ³ ³ retroflex N ö 246 ³ ³ palatal s ÷ 247 ³ ³ palatal S ø 248 ³ ³ retroflex s ù 249 ³ ³ retroflex S ú 250 ³ ³ anusvara ü 252 ³ ³ anusvara (overdot) § 167 ³ ³ capital anusvara ý 253 ³ ³ visarga þ 254 ³ ³ (capital visarga 255) ³ ³ long e ¹ 185 ³ ³ long o º 186 ³ ³ ³ ³ additional: ³ ³ l underbar × 215 ³ ³ r underbar Ÿ 159 ³ ³ n underbar ­ 173 ³ ³ k underbar É 201 ³ ³ t underbar  194 ³ ³ ³ ³ Other characters of the CSX encoding table are ³ ³ not included. Accents have been dropped in order ³ ³ to facilitate word search. ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ àmaraugha÷àsana årdhva÷aktinipàtaþ kandacatuùñayena j¤àyate // 1 * [ * yac candraprabhavaü varàmbaragataü yal liïgasaüj¤aü jalaü sa pràõas tadadhaþ sthiraü ca kamalaü dhatte mukhordhvaü hçdi || 1.1 * baddhvà kumbhakam àtmagàóharacitaü tad brahmanàóãgataü hy ànetuü vadane ùaóadhvagakalà saivaüvidhà sàraõà || 1.2] ùaóadhvagà kathyate // 2 * [ * ghaõñàkoñikapolakoñarakuñãjihvàgramadhyà÷rayàc chaïkhinyàgataràjadantavivaraü pràntordhvavaktreõa yat || 2.1 * saüpràptaü hanurandhramålavidhinà yac candratoyaü mukhe tat sarvaü ravikàlaråpasadane rakùet parà sàraõà || 2.2] karmàntareõa parà sàraõà kathyate // 3 * [ * nçtyan nityordhvajihvo yadi pibati pumàn vaktradhàràmçtaughaü susvàdaü ÷ãtalàïgaü duritabhayaharaü kùutpipàsàvinà÷i || 3.1 * piõóasthairyaü yad asmàd bhavati bata mahàmçtyurogà dravante daurbhàgyaü yàti nà÷aü harati viùajaràü yàti kàle bhramitvà || 3.2] sàraõànantaraü sàraõà kathyate // 4 * [ * jihvàgraü tv atha ràjadantavivaraü nãtvà tato ghaõñikàü saüsthàpya pratijihvaparva ÷a÷ino màrge kalàü ca kùipet || 4.1 * evaüsàraõike patanti ca sudhàdhàràþ punaþ ùaõmukhagàndhàràpy atha tatkalàpamathanaü nàóãmukhojjçmbhaõam || 4.2] sàraõànantaraü pratisàraõà kathyate // 5 * [ * pràõavàtena nãtvordhvaü koñare candrajàü kalàm || 5.1 * manthitàü divyajàtàü ca tena gàndhàrakarmaõà || 5.2] gàndhàrànantaraü pratisàraõà kathyate // 6 * [ * nàsàpa÷cimamàrgavàhapavanàt pràõe 'tidãrghãkçte candràmbu pratisàraõàü sukçtinaþ pràgghaõñikàyàþ pathaþ || 6.1 * si¤can kàlavi÷àlavahniva÷agaü bhåtvà sa nàóã÷ataü tat kàryaü kurute punar navatanuü jãrõadrumaskandhavat || 6.2] pratisàraõànantaraü ÷aïkhasàraõà kathyate // 7 * [ * protkùiptaü vçùaõasya golakayugaü madhye dhvajaü proddhvajaü nityordhve bata ÷aïkhasàraõavidhau vaktraü vidheyaü nijam || 7.1 * sarvasthàna÷arãrabandhanava÷àt skandhoddhçtànàü yathà nàóãnàü mukhataþ sudhànidhijalaü si¤cann adho gacchati || 7.2] karmàntareõa ÷aïkhasàraõà kathyate // 8 * [ * vçùaõàkarùaõaü kàryam athavà ÷aïkhasàraõà || 8.1 * bodhanaü caiva kuõóalyàs tiùñhec caivotkañàsanam || 8.2] ÷aïkhasàraõànantaraü mahàsàraõà kathyate // 9 * [ * pa÷càd àsana÷uddhavàtanikaràn àdàya kaõñhavraõàt saüsthàpyà ravimaõóale tu bhujagã saübhåtanàóãtrayàt || 9.1 * devã madhyapathodità prakurute kampaü tato mårchanàü dårakarùaõadar÷anaü ÷rutigaõàü÷ cànyà mahàsàraõà || 9.2] karmàntareõa mahàsàraõà kathyate // 10 * [ * àdhàràmbujako÷akandabhujagã saübhåya nàóãtrayàt candràrkodbhavanàóikordhvayugalaü càdvaitapathyàgatam || 10.1 * tatraivàïgulibhir nipãóya krama÷aþ ÷àntiü mano màrutaü candro yàti raviü tata÷ ca bhuvane tulyà mahàsàraõà || 10.2 * såryàntaþ ÷a÷ivãcidantavadanapràntaplavaughoragã saüpràpte pavanàtisaïgaharaõe kùipraü tato dhàvità || 10.3 * ÷rãmanmadhyapathàntato vidadhatã kampàdi kopànvità tasyaivà÷rayayàyino 'pi ÷a÷ino dattà sudhà saümatà || 10.4 * àdau ÷oùaõiko 'tra sàraõam ataþ kàryaü mahàsàraõaü kartavyaü pratisàraõaü ca guruõà nirdiùñamàrgaü kramàt || 10.5 * pa÷càd eva ca ÷aïkhasàraõavidhau kàryaü mahàsàraõaü sammårchà vitatàkçtiþ pratidinaü velàtrayaü dãyatàm || 10.6 * àku¤cyàgajakàmaråpam acalaü bandhatvajàtaü tanau nàtyårdhve caturaïgulàgravidite sthàne hçdà pràõite || 10.7 * dantair bandhurite ca vàtayugale pra÷leùaõà÷leùaõàt nàbhigranthivimokùapàtasahaje màrge manaþsiddhayaþ || 10.8 * dåràkàravisarpite ca pavane nàbhe÷ ca màrgasthite bandheùu triùu satsu so 'pi ÷ithile madhyaprabodhe sati || 10.9 * kùipraü ca dhriyate dvipãñhamaruto 'py årdhvakramàkarùaõe saüyukto gaticitta÷oùaõam ataþ pràpye 'nile tiùñhati || 10.10 * måle målordhvacakre vçùaõakulatale vahnimàtaïgakåle kampakùobhabhramàóhye dhvanitaparicayaü gharmapàtordhvaroma || 10.11 * bhåmityàgaü kavitvaü parapuravi÷anaü va÷yam àkarùaõaü ca hy evaü và cetanàptà prabhavati nikhilà khecaratvapratiùñhà || 10.12 * dve brahmaõã veditavye ÷abdabrahma paraü ca tat || 10.13 * hçdaye parame dhàmni madhye tu ravicandramàþ || 10.14 * nàdaü tu taü gçhãtvà ca caitanyaü tatra yojayet || 10.15 * dve brahmaõã veditavye ÷abdabrahma paraü ca tat || 10.16 * ÷abdabrahmaõi niùõàtaþ paraü brahmàdhigacchati || 10.17 * anyat sarvaü parityajya ÷abdabrahma sadàbhyaset || 10.18 * svasaüvedyam asaüvedyaü ÷abdabrahma dvidhà sthitam || 10.19 * cinoti prathamaþ ÷abda÷ ci¤cinoti dvitãyakaþ || 10.20 * vivara÷ ca tçtãyaþ syàc chaïkha÷abda÷ caturthakaþ || 10.21 * pa¤camo meghanirghoùaþ ùaùñham etad udãraõam || 10.22 * saptamaü kàüsyatàlàkhyaü megha÷abdas tathàùñamam || 10.23 * navamo 'py agnidàha÷ ca da÷amo dundubhisvanaþ || 10.24 * anàhataninàdo 'yaü pavanàntavinirgataþ || 10.25 * dhvanitena vinà yas tu nàda÷ caivam apaõóitaþ || 10.26 * cinoti rasam uddhçtya ci¤cinoti bhagà÷ritam || 10.27 * virasàü÷ena saüpràptaü megha÷abdena càvi÷et || 10.28 * majjàü patati nirghoùaþ saüsthitodadhibhãùaõaþ || 10.29 * kàüsyatàle nabhaþ÷abdaþ pràõameghadhvaniþ kramàt || 10.30 * jãva÷ caivàgnidàhaþ syàn mokùaþ samaraso bhavet || 10.31 * vi÷uddham ittham àtmànaü pa÷yeta càtmanàtmani || 10.32 * prathame janavàtsalyaü dvitãye roganà÷anam || 10.33 * tçtãyena kavitvaü ca dåràkarùaü caturthake || 10.34 * pa¤came vàci kàmitvaü ùaùñhe bhåmiü parityajet || 10.35 * saptame dåram àlokya càùñame vajravad bhavet || 10.36 * navame sphurate kàyo da÷ame sàmarasyakam || 10.37 * pçthvãmadhye bhavet pçthvã càpàm àpas tathaiva ca || 10.38 * tejomadhye bhavet tejo vàyur vàyau pralãyate || 10.39 * àkà÷o lãyate sarvaþ satattvaþ piõóasaügrahaþ || 10.40 * anàhato divàràtrau dhvanate tu dhanaüjayaþ || 10.41 * tatràråóho yadà yogã pràpnuyàt paramaü padam || 10.42] ayaü prakçtibhedaþ pçthvã àpaþ tejaþ vàyuþ àkà÷a÷ ca iti ÷arãre pa¤caguõàþ mahàbhåtàni bhavanti tatraiva tàni pa¤cavidhàni bhavanti // 11 asthi màüsaü tvak nàóã romàõi iti pa¤caguõà pçthivã // 12 làlàmåtràsruniþsvedaprasvedàþ iti pa¤caguõà àpaþ // 13 kùudhà tçùõà nidrà àlasyaü kànti÷ ca iti pa¤caguõaü tejaþ // 14 dhàvanaü valganam àku¤canaü prasàraõaü nirodha÷ ceti pa¤caguõo vàyuþ // 15 ràgo dveùo lajjà bhayaü moha÷ ceti pa¤caguõa àkà÷aþ iti pa¤caguõàlaïkçtàni pa¤catattvàni // 16 ÷abdaþ spar÷aþ rasaþ råpaü gandha÷ ceti pa¤ca bhåtaguõàþ // 17 ÷çïgàràdinavanàñyarasàþ iti hàsyàdibhàvàþ ÷çïgàràdãnàm // 18 kañukatiktakaùàyàmlamadhuralavaõà÷ ceti ùañ àsvàdàþ // 19 ÷ubham a÷ubhaü ceti karmadvayam // 20 pràõàpànasamànodànavyànà nàgakårmakçkaradevadattadhanaüjayà÷ ceti da÷a vàtàþ // 21 ióàpiïgalàsuùumnàgàndhàrãhastijihvàya÷asvinãpåùàlambusàkuhå÷aïkhinãprabhçtayaþ dvàsaptatir nàóãsahasràõi // 22 utpattisthitipralayà÷ ceti màrgatrayam // 23 asthisaücayaü ùaùñyadhikaü ÷atatrayam asty asya pràõena saübandhaþ // 24 kàmakrodhalobhamohamadamànàhaïkàrà÷ ceti sapta bandhanàni // 25 vivekabodhasaütoùaharùapulakakùamopa÷amadhyànaj¤ànotsavaràgavairàgyànandakampamårchàvikàramanovàsanàdãni prakçtisvaråpàõi // 26 romõàü koñitrayaü sàrdham // 27 vàtapitta÷leùmàõa iti prakçtitrayam // 28 vàtaþ pràõaprakçtiþ pittaü hutà÷anodbhåtaü ÷leùmà nirodhàt bhavati // 29 tvak asçk màüsaü medaþ asthi majjà ÷ukraü pràõo jãvaþ ÷aktiþ iti da÷a dhàtavaþ // 30 pràõarandhradvayaü locanarandhradvayaü karõarandhradvayaü mukharandhradvayam utsargarandhradvayam iti da÷a dvàràõi // 31 atha da÷amadvàraü dvividhaü ÷ukramàrgam amçtaü kàlamàrga÷ ceti brahmadaõóamåle ravi÷a÷imadhye bhagàkàram asti tasmàd àgatabrahmadaõóà÷ritaü pa÷cimaliïgam asti pa÷cima÷abdena sthànam asti tasya madhye liïgàkàram asti // 32 puruùàõàü retomàrgaþ strãõàü rajomàrgaþ sahaiva tena brahmadaõóarekhà÷ritapuùpasamaye sarvavyàpakanàóãsamåhàgataü kàminãrajaþ sravati // 33 tatraiva kàmaviùaharanira¤janànàü saüyogaü bãjapàtàt ànandàgamaþ pralayakàlaviùakàlayoþ kartà nira¤jana÷ ca iti // 34 ÷aktitrayavinirbhinne citte bãjanira¤janàt // 35 vajrapåjàpadànandaü yaþ karoti sa manmathaþ // 36 citte tçpte manomuktir årdhvamàrgà÷rite 'nale // 37 udànacalitaü reto mçtyurekhàviùaü viduþ // 38 cittamadhye bhaved yas tu bàlàgra÷atadhà÷raye // 39 nànàbhàvavinirmuktaþ sa ca prokto nira¤janaþ // 40 nira¤janà÷rità ÷aktiþ såkùma÷aktyà tayà÷ritam // 41 manasy à÷rayatàmeti j¤eyaü ÷aktitrayaü tu tat // 42 ÷aktitrayodbhavaü bãjaü bãjàt kàmo viùaü tataþ // 43 kàmaþ sçùñitayà prokto viùaü mçtyupadaü bhavet // 44 kiü bahunà kàmaviùaharanira¤janànàü brahmadaõóamålàïkure nivàsaþ ebhir yad amukho mokùaþ bhasmãbhåtasya dehasya punar àgamanakàryaü nàsti // 45 aho mårkhatà lokasya kecid vadanti ÷ubhà÷ubhakarmavicchedanaü mokùaþ // 46 kecid vadanti vedapàñhà÷rito mokùaþ // 47 kecid vadanti niràlambanalakùaõo mokùaþ // 48 kecid vadanti dhyànakalàkaraõasambaddhaprayogasambhavena råpabindunàdacaitanyapiõóàkà÷alakùaõo mokùaþ // 49 kecid vadanti påjàpåjakamadyamàüsàdisurataprasaïgasànandalakùaõo mokùaþ // 50 kecid vadanti // 51 målakandollàsitakuõóalinãsaücàralakùaõo mokùaþ // 52 kecid vadanti susamadçùñinipàtalakùaõo mokùaþ ity evaüvidhabhàvanà÷ritalakùaõo mokùo na bhavati // 53 atha mokùapadaü kathyate yatra sahajasamàdhikrameõa manasà manaþ samàlokyate sa eva mokùaþ // 54 kàmaviùaharasthànaü mànasodbhavaþ manomadhye kàraõaü kàraõàt utpattisthitipralayàþ pravartante // 55 uktaü ca bhagavatà mahe÷vareõa // 56 jãvanmuktipade devi cittaü bãjanira¤janam // 57 mçtyumàrgasthito yogã j¤àtvà karma samabhyaset // 58 iti jãvanmuktipadam anena màrgeõa sthiratvaü bhavati // 59 athàdhàraõakarmodita÷aïkhinãbhedavyavasthàvyàkhyà gudameóhràntare trikoõatridhàvartabhagamaõóalam ucyate tatra àdhàragranthaya ekadvitraya÷ ceti ekadvitrayàõàü madhye granthãnàm upàntare catuùpatraü padmam adhomukhaü tiùñhati tatra karõikàmadhye mçõàlasåtraparimàõà ÷aïkhàvartà tatra pravàlàïkurasannibhà dvitrinàóãbhåtà kuõóalinã ÷aktiþ caitanyabãjamukhaü gatvà suptà // 60 tatra tripathamadhye tu såkùmãbhåtà vyavasthità // 61 årõàtantunibhàkàrà gatà sà nàbhimaõóalam // 62 caturaïgulamànenàpy aùñadhà kuñilàkçtiþ // 63 sphurità nàbhimadhye tu ÷àkhà÷àkham anekadhà // 64 da÷anàóyà÷ritaü cakraü nàbhimadhye prakãrtitam / ióà ca piïgalà caiva suùumnà ca tçtãyakà // 65 årdhvamàrgasthità hy età bçhacchàkhàvalambitàþ // 66 jayanty alambusà caikà bçhacchàkhàvalambinã // 67 praõãtà sà hy anekais tu brahmàvartena saüsthità // 68 brahmadaõóacakreõàsau kapàlakarparaü yàvat tasmin kapàlakarpare candramaõóalàntargataü kapàlaliïgaü lampikàsthànordhve 'mçtadhàràm abhisravati mastakamadhye garbhe tiùñhati tad evàmçtaü ràjadantamaye ÷aïkhinã brahmadaõóatale damayitvà sravati // 69 ekaü mukharandhraü ràjadantàntare etad eva ÷aïkhinãmukhaü da÷amadvàram ity ucyate // 70 yatra ca målabhagamaõóalànte kuõóalinã ÷aktir vinirgatà tatra vàmabhàgodbhavasomanàóikà dakùiõabhàgodbhavasåryanàóikà candro vàmàïgavyàpakaþ såryo dakùiõàïgavyàpakaþ candro vàmàïge vàmanàsàpuñaü såryo dakùiõàïge dakùiõanàsàpuñam ity evaü såryacandrau vyavasthitau // 71 yatra målakande pavanodayaþ manasa udayaþ tapanodayaþ jãvodayaþ ÷abdodayaþ màtçkàkùarodaya÷ ceti // 72 manomadhye nidràviùayam icchàkàryo nira¤janaþ paramàtmà // 73 målakandodyato vàyuþ somasåryapathodbhavaþ // 74 ÷aktyàdhàrasthito yàti brahmadaõóakabhedakaþ // 75 målakande tu yà ÷aktiþ kuõóalàkàraråpiõã // 76 udgamàvartavàto 'yaü pràõa ity ucyate budhaiþ // 77 kandadaõóena coddaõóair bhràmità yà bhujaïginã // 78 mårchità sà ÷ivaü vetti pràõair evaü vyavasthità // 79 janmàvasthànàd adho liïgaþ sa càdhàrakandajàtimadhyasthito guhya årdhve bhavati tasyordhve liïgasthànaü svàdhiùñhànaü nàbhimaõóale maõipårakasyordhvabhàge 'nalakaþ tenoddaõóakàdyaü samàgacchati adhaþprade÷e maõipårakasya dakùiõapa÷cimavarti amedhyasthànam madhye nàbheþ kandaþ tatra padmàkçtiþ tatra ÷arãranàóãnàm àdhàraþ kathyate hçdaye pçthivãtattvaü pãtavarõaü madhye kadambagolakàkçti tatra cittavi÷ràntisthànaü tad eva analacakram kaõñhe codakapravàhapårõam àtmatattvaü tad vi÷uddhisthànam tàlumadhye dãpa÷ikhàkàraþ sadoddyotaþ tat tejastattvam kapàlakandaràïkure vàyutattvam nàsàgre àkà÷atattvam tasyordhve àj¤àsthànam àj¤àsthànàntare granthiùoóa÷àntare amçtà ùoóa÷ã kalà tadantare vàlàgra÷atadhà÷rayà ante tasyordhve kalànte binduþ bindubhedàd anantaraü ÷çügàñakàkçtir mastakasyodde÷as tasmin cittalayasthànam cittasya ÷arãrabandhanàdvayopetas trailokyavihàraþ tasyà÷rità j¤àna÷aktiþ evaü ÷aktitrayàlaükçta÷ ciddarpaõapratibimbaþ samo vividhabhàvakalàkalitaþ saüsàraceùñàvalokanaku÷alaþ suptàvasthàyàü råpã jalacandravat dç÷yate yaþ sa paramàtmà sarvavyàpã mahe÷varaþ caturda÷avidhabhåtagràmakartà ca iti so 'yaü paramàtmà // 80