Sanghabhedavastu ed. R. Gnoli with the assistance of T. Venkatacharya: The Gilgit Manuscript of the Saïghabhedavastu, Being the 17th and Last Section of the Vinaya of the Målasarvàstivàdin. Roma 1977_78 (Serie Orientale Roma, 49) Input by Klaus Wille (G”ttingen, Germany) Not yet proof read (May 2000) A = fol.no. in the manuscript MSV IV = Gilgit Manuscript, ed. N. Dutt, vol. 1-4, Calcutta, Srinagar 1939-1959. Vol. III: Målasarvàstivàdavinayavastu, part 1-4 part 4 (Calcutta 1950): Pravrajyàvastu, Poùadhavastu, Pravàraõavastu, Varùàvastu, Carmavastu, Saüghabhedavastu MSV,Wi = K. Wille, Die handschriftliche šberlieferung des Vinayavastu der Målasarvàstivàdin, Stuttgart 1990, VOHD, Suppl.-Bd. 30 SHT = Sanskrithandschriften aus den Turfanfunden, ed. E. Waldschmidt et al., vol. 1ff., Wiesbaden/Stuttgart 1965ff. (Verzeichnis der orientalischen Handschriften in Deutschland, X,1ff.). # lacuna #<...># = BOLD fol. 513ff. first ed. in MSV IV 213ff. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ (##) uddànam: kauõóinyo nandãpàla÷ ca modakà udakaü pibet / påpako madhuvàsiùñho vinayàgraü gaõitena ca // karakaþ kalabhu÷ caiva vi÷vabhug vanarathena ca / chatraü kãta÷iràmaitrã tathà ghaõñena ghoùità // yadà àyuùmatà kauõóinyena sarvakle÷aprahàõàd arhatvaü sàkùàtkçtam bhagavatà saïghàñãdhvajadhàriõàm agro nirdiùñaþ, tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatà kauõóinyena karma kçtam yena bhagavatà saïghàñãdhvajadhàriõàm agro nirdiùñaþ? bhagavàn àha: kauõóinyena bhikùuõà karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; kauõóinyenaiva karmàõi kçtàny upacitàni ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati? na bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni bàhye pçthivãdhàtau vipacyante, nàbdhàtau, na tejodhàtau, na vàyudhàtau; (##) api tåpàtteùv eva skandhadhàtvàyataneùu karmàõi kçtàni vipacyante ÷ubhàny a÷ubhàni ca; na praõa÷yanti karmàõy api kalpa÷atair api / sàmagrãm pràpya kàlaü ca phalanti khalu dehinàm // ______________________________________________________________ Story of Kauõóinya bhåtapårvaü bhikùavaþ asminn eva bhadrake kalpe varùasahasràyuùi prajàyàü kà÷yapo nàma samyaksaübuddho loka udapàdi, vidyàcaraõasaüpannaþ sugato lokavid anuttaraþ puruùadamyasàrathiþ ÷àstà devamanuùyàõàü buddho bhagavàn; *sa vàràõasãü nagarãm upani÷ritya viharati karakacchedake parvate; yàvad apareõa samayena kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ pårvàhõe nivàsya, pàtracãvaram àdàya vàràõasãü pravi÷ati; pa¤camàtràõi ca goùñhika÷atàni nirgacchanti; adràk÷us te goùñhikàs taü buddhaü bhagavantaü dvàtriü÷atà mahàpuruùalakùaõaiþ samalaïkçtam, a÷ityà cànuvya¤janair viràjitagatram, vyàmaprabhàlaïkçtaü, såryasahasràtirekaprabham, jaïgamam iva ratnaparvataü samantato bhadrakam; sahadar÷anàc ca prasàdajàtàþ sa¤jalpaü kartum àrabdhàþ: bhavanto 'smàbhir asya sakà÷e pravrajitavyam iti; teùàm evaü kçtasaïketànàü kecin mahàsamudram avatãrõàh; kecid de÷àntaraü gatàþ; kecit kàladharmeõa saüyuktàþ; ùoda÷ajanàþ pari÷iùñàþ; te karacchedakaü parvataü gatvà kà÷yapasya samyaksaübuddhasya sakà÷e pravrajitàþ; te tatra dhyànàdhyayanayogenàvasthitàþ; yàvad apareõa samayena kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ sakalaü buddhakàryaü kçtvà indhanakùayàd ivàgniþ çùivadane mçgadàve nirupadhi÷eùe nirvàõadhàtau parinirvçtah; teùàü devatàbhir àrocitam: bhavantaþ kà÷yapaþ parinirvçtaþ; saptàhaparinirvçtasya càsya ÷àsanam antarhitam; kiü yåyam aphalakaübukà puratastiùñhata iti; te ÷rutvà akçtakàryatvàn mahatà duþkhenàbhyàhatàh; pa¤ca saha÷ravaõàd eva karakacchedakàt parvatàd avatãrya vàràõasãü praviùñàþ; ùaóbhis tenaiva saüvegena vãryam avalambya pratyekabodhiþ sàkùàtkçtà; pa¤ca pa÷càd avatãrya vàràõasãü praveùñum (##) àrabdhàþ; yàvac chakañasàrtho nirgacchati; ekasya ÷àkañikasya balãvardà durbalàþ; sa tàn pratodayaùñyà bhåyo tàóayati; durbalapràõatvàn na ÷aknuvanti gantum; sa ca ÷àkañikas tasya ÷akañasàrthasyàgrato yàyã; sa tair bhikùubhir uktaþ: bhoþ ÷àkañika taveme balãvardà durbalàþ; kim etàn pratodayaùñyà bhåyobhåyas tàóayasi? yadi na ÷aknuvanti gantum, visrabdhagatipracàratayà pçùñhato 'nugaccheti; sa kathayati: mamàgrato gacchato na ÷akyam anena ÷akañasàrthena sàrdhaü gantum; yady ahaü pçùñhato 'nugacchàmi, nånam ayaü ÷akañasàrtho chorayitvà gacchatãti; te ÷àkañikasyàntike asadvikalpasaüj¤anitavaimukhyàþ parasparaü kathayanti: bhavantaþ kà÷yape samyaksaübuddhe parinirvçte vayaü vilambità ity anenàsmàkam eùà codanà kçtà; yan nu vayaü vãryam àrabhemahi; iti viditvà gàthàü bhàùante: yady apy antarhito dharmaþ kà÷yapasya mahàmuneþ / vãryaü na sraüsayiùyàmaþ samyaksaübuddhade÷itam // parikùayaü na yàsyanti yady apy asmàkam àsràvàþ / ÷ràvakàgrà bhaviùyàmaþ ÷àkyasiühasya tàyinaþ // iti; te vàràõasãü pravi÷ya piõóapàtaü caritvà punar api karakacchedakaü parvataü gatvà dhyànàdhyayanayogenàvasthitàþ; teùàü catvàraþ kàlagatàþ; eko 'vasthitaþ; sa utsuka udànam udànayati: ayam eva sa karakacchedakaþ parvato yatra mayà kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ paryupàsitaþ; dçùña÷ ca tasya viü÷atibhikùusaharàõàm ekaþ (##) sakalajambådvãpe 'pi saïghàñãdhvajadhàrãti; sa praõidhànaü kartum àrabdhaþ: yan mayà bhagavati kà÷yape samyaksaübuddhe yàvadàyur brahmacaryaü caritam; na ka÷cid guõagaõo 'dhigataþ; anenàhaü ku÷alamålena yo 'sau bhagavatà kà÷yapena samyaksaübuddhena uttaro nàma màõavo vyàkçtaþ, bhaviùyasi tvaü màõava varùa÷atàyuùi prajàyàü ÷àkyamunir nàma tathàgataþ arhan samyaksaübuddhaþ iti; tasyàhaü ÷àsane pravrajya tatprathamataþ sarvakle÷aprahàõàd arhatvaü sàkùàtkuryàm; màü ca bhagavàn ÷àkyamuniþ saïghàñãdhvajadhàriõàm agraü nirdi÷ed iti. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau tena kàlena samayena bhagavataþ kà÷yapasya samyaksaübuddhasya parinirvçtasya viü÷atibhikùusaharàõàm (##) sakalajambådvãpe eko bhikùur ava÷iùñaþ saïghàñãdhvajadhàrã, yena tatkarakacchedake parvate praõidhànaü kçtam, eùa evàsau kauõóinyo bhikùuþ; tatpraõidhànva÷àd etarhi bhagavatà saïghàñãdhvajadhàriõàm agratàyàü nirdiùñaþ; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ, ekànta÷uklànàm ekànta÷uklaþ, vyatimi÷ràõàü vyatimi÷raþ; tasmàt tarhi bhikùavaþ ekàntakçùõàni karmàõy apàsya vyatimi÷ràõi ca, ekànta÷ukleùv eva karmasv àbhogaþ karaõãyaþ; ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. yadà bhagavatà àyuùmataþ kauõóinyasya àkàryàkàrya dharmo de÷itaþ, àj¤àtas te kauõóinya dharmaþ? àj¤ato bhagavan; àj¤atas te kauõóinya dharmaþ? àj¤atas sugata, iti, tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtaþ sarvasaü÷ayachettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àj¤àtakauõóinyena karma kçtaü yenàsya bhagavatà àkàryàkàrya dharmo de÷itaþ, àj¤àtas te kauõóinya dharmaþ? àj¤ato bhagavan; àj¤atas te kauõóinya dharmaþ? àj¤atas sugata iti; bhagavàn àha: kauõóinyenaiva bhikùavo bhikùuõà karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàm. ______________________________________________________________ Story of Kà÷isundaraka (Kùàntivàdin) (concerning a previous birth of Kauõóinya) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü brahmadatto nàma ràjà ràjyaü kàrayati, çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü ca àkãrõabahujanamanuùyaü ca; so 'pareõa samayena devyà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ devã àpannasatvà saüvçttà; aùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ, abhiråpo dar÷anãyaþ pràsàdikaþ sarvàïgapratyaïgopetaþ; tasya jàtau jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpyate, kiü bhavatu dàrakasya nàmeti; amàtyàþ åcuþ: deva àcaritaü madhyade÷e yo 'bhiråpo bhavati pràsàdikaþ sa sundara ity ucyate; ayaü ca dàrakaþ abhiråpo dar÷anãyaþ pràsàdikaþ, kà÷iràjasya ca putraþ; bhavatu dàrakasya kà÷isundara iti nàmeti; tasya kà÷isundara iti nàmadheyaü vyavasthàpitam; kà÷isundaro dàrakaþ aùñàbhyo dhàtrãbhyo dattaþ; dvàbhyàm aïgadhàtrãbhyàü dvàbhyàü kùãradhàtrãbhyàü dvàbhyàü (##) maladhàtrãbhyàü dvàbhyàü krãóanikàbhyàü dhàtrãbhyàm; aùñàbhir dhàtrãbhir unnãyate kùãreõa (##) dadhnà navanãtena sarpiùà sarpirmaõóena anyai÷ cottaptottaptair upakaraõavi÷eùair à÷u vardhate hradastham iva païkajam. bhåyo 'pi ràj¤aþ krãóato ramamàõasya paricàrayataþ devã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ; yasminn eva divase vàràõasyàü paurajànapadànàü mahàn kalir utpannaþ; tasyàpi jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpyate, kiü bhavatu dàrakasya nàmeti; antaþpurajanaþ kathayati: deva asya janmani vàràõasyàü paurajànapadànàü mahàn kalir abhåt; tasmàd bhavatu dàrakasya kalibhår iti nàmeti; ràjà brahmadattaþ dharmàdharmeõa ràjyaü kàrayati; kà÷isundaraþ kumàraþ pa÷yati pitaraü dharmàdharmeõa ràjyaü kàrayantam; dçùñvà ca punar asyaitad abhavat: aham api pitur atyayàd ràjà bhaviùyàmi; aham api dharmàdharmeõa ràjyaü kàrayitvà narakaparàyaõo bhaviùyàmi; yannv aham agàràd anagàrikàü pravrajeyam iti; sa pitus sakà÷am upasaükràntaþ; pàdayor nipatya kathayati: tàta anujàniùva, pravrajàmy agàràd anagàrikàm iti; sa kathayati: putra yasyàrthe yaj¤à ijyante, homà håyante, tapàüsi tapyante, tat tava karatalagataü ràjyam; kasyàrthe apàsya pravrajasãti; sa gàthàü bhàùate: varaü vane valkalacãravàsasà phalà÷inà vyàóamçgaiþ sahoùitam / na ràjyahetor vadhabandhatàóanaü budhena kartuü paralokabhãruõà // iti; ràja kathayati; yat khalu kumàra jànãyàs tvam asmàkam ekaputraþ priyo manàpaþ kùànto 'pratikålaþ; maraõena te vayam akàmakà viyujyema; na tu jãvantaü parityakùyàmaþ; kà÷isundaraþ kumàraþ kathayati; tàta saced anuj¤àsyasãty evaü ku÷alam; no ced anuj¤àsyasi, adya na bhokùye, na pàsyàmãti; tatra kà÷isundaraþ kumàraþ ekam api bhaktacchedam akàrùãd, dvau, trãn, yàvad ùaó bhaktacchedàn akàrùãt; atha ràja brahmadattaþ kà÷isundaraü kumàram idam avocat: (##) yat khalu tàta kumàra jànãyà du÷caraü brahmacaryam, duùkaraü pràvivekyaü, durabhiramam ekatve, durabhisaübudhàny araõyavanaprasthàni, pràntàni ÷ayanàsanàny adhyàvastum, duþkham ekàkino 'raõye vàsaþ; yàvajjãvaü te vyàóamçgaiþ saha vastavyam; yàvajjãvaü te paradattabhojino bhavitavyam; yàvajjãvaü te mànuùakebhyaþ kàmebhyaþ àvaraõaü kartavyam; yàvajjãvaü te mànuùikàbhyo ratikrãóàbhya àvaraõaü kartavyam; ehi tvaü tàta kumàra ihaiva sthito yauvaràjyaü kàraya; kàmàü÷ ca paribhuükùva; dànàni ca dehi puõyàni ca kuru; evam ukta kà÷isundaraþ kumàras tåùõãm. atha ràjà brahmadattaþ antaþpuram amàtyàn paurohitàü÷ codyojayati; aïga tàvad bhavantaþ kumàram utthàpayata; evaü devety antaþpuràmàtyapaurohità yena kà÷isundaraþ kumàras tenopasaükràntàþ; upasaükramya kà÷isundaraü kumàraü idam avocan: yat khalu (##) tàta kumàra jànãyàs, tvaü hi sukumàraþ sukhaiùã; na tvaü j¤àtà duþkhasya; du÷caraü brahmacaryam; duùkaraü pràvivekyaü, durabhiramam ekatve, durabhisaübudhàny araõyavanaprasthàni, pràntàni ÷ayanàsanàny adhyàvastum, duþkham ekàkino 'raõye vàsaþ; yàvajjãvaü te vyàóamçgaiþ saha vastavyam; yàvajjãvaü te paradattabhojino bhavitavyam; yàvajjãvaü te mànuùakebhyaþ kàmebhyaþ àvaraõaü kartavyam; yàvajjãvaü te mànuùikàbhyo ratikrãóàbhya àvaraõaü kartavyam; ehi tvaü tàta kumàra ihaiva sthito yauvaràjyaü kàraya; kàmàü÷ ca paribhuükùva; dànàni ca kuru; evam ukta kà÷isundaraþ kumàras tåùõãm. atha ràjà brahmadattaþ kà÷isunadrasya kumàrasya pàüsukrãóanakàmàtyaputràn paurohitaputràn anyàü÷ ca kumàràõ udyojayati; aïga tàvad kumàrakàþ kà÷isundaraü kumàram utthàpayata; athàmàtyaputràþ purohitaputràþ kumàrà÷ ca ràj¤o brahmadattasya prati÷rutya, yena kà÷isundaraþ kumàras tenopasaükràntàþ; upasaükramya kà÷isundaraü kumàraü idam avocan: yat khalu somya kumàra jànãyàs tvaü hi sukumàraþ sukhaiùã; na tvaü j¤àtà duþkhasya; du÷caraü brahmacaryam; duùkaraü pràvivekyaü, durabhiramam ekatve; durabhisaübudhàny araõyavanaprasthàni, pràntàni ÷ayanàsanàny adhyàvastum, duþkham ekàkino 'raõye vàsaþ; yàvajjãvaü te vyàóamçgaiþ (##) saha vastavyam; yàvajjãvaü te paradattabhojino bhavitavyam; yàvajjãvaü te mànuùakebhyaþ kàmebhyaþ àvaraõaü kartavyam; yàvajjãvaü te mànuùikàbhyo ratikrãóàbhyaþ àvaraõaü kartavyam; ehi tvaü somya kumàra ihaiva sthito yauvaràjyaü kàraya; kàmàü÷ ca paribhuükùva; dànàni dehi; puõyàni ca kuru; evam ukta kà÷isundaraþ kumàras tåùõãm. athàmàtyaputràþ purohitaputràþ ca yena ràjà brahmadattas tenopasaükràntàþ; upasaükramya ràjànaü brahmadattam idam avocan: anujànãhi deva somyaü kà÷isundaraü kumàram; kiü hi mçtena kariùyasi? vij¤apra÷astà hi pravrajyà; saced abhiraüsyase, jãvantam enaü drakùyasi; no ced abhiraüsyase, punar àvartikà hi çùayo bhavanti; kànyà putrasya gatir, anyatra màtàpitçbhyàm. ràjà brahmadattaþ kathayati: kumàrakà yady evam, anuj¤ato bhavatu; athàmàtyaputràþ purohitaputràþ kumàrà÷ ca yena kà÷isundaraþ kumàras tenopasaükràntàþ; upasaükramya kà÷isundaraü kumàraü idam avocan: yat khalu somya kumàra jànãyàþ, anuj¤ato 'si ràj¤à pravrajyàyai, yasyedànãü kàlaü manyase: atha kà÷isundaraþ kumàraþ maõóànupårvãü kçtvà kàyasya sthàma ca balaü ca vãryaü ca sa¤janya vàràõasyàþ ca niùkramya çùãõàü madhye pravrajitaþ; tenodyacchamànena, vyàyacchamànena, kàmeùu vairagyaü kçtvà maitrã samadhigatà; so 'tyantaü satveùu dayàvàn saüvçttaþ; tasyaitayà matryà vyàóamçgà apy à÷ramapade vi÷vàsam àpadyante; nàparàdhyante; tasya kùàntivàdã kùàntãvàdãti saüj¤àsaüvçttà; yàvad apareõa samayena (##) ràjà brahmadattaþ kàlagataþ; kalabhå ràjye pratiùñhàpitaþ; sa dharmàdharmeõa kàrayati; kùàntivàdã çùiþ kathayati: upàdhyàya mamànnapànàbhivarjitam; na ÷aknomy àraõyakàbhir oùadhãbhir yàpayitum; gràmàntaü samavasaràmãti; kathayati: vatsa gràme vàraõye vasato çùiõo rakùitavyàõy evendriyàõi; gaccha vàràõasãsàmantakam; gatvà ÷àkhàparõakuñãrakàõi kçtvà vàsaü kalpayeti; sa upàdhyàyàl labdhànuj¤o vàràõasãü (##) gatvà ÷àntavihàrasamanveùaõayà ita÷ càmuta÷ ca paribhramann anupårveõa pituþ santakam udyànaü gataþ; tena tasmin paryañatà ÷àntaþ prade÷o dçùñaþ; sa tatràvasthitaþ. yàvad apareõa samayena kalabhå ràjà saüpràpte vasantakàlasamaye saüpuùpiteùu pàdapeùu haüsakrau¤camayåra÷uka÷àrikàkokilajãva¤jãvakonnàdite vanaùaõóe antaþpurasahãyaþ udyànabhåmiü nirgataþ; sa tatrodyàne sukham anubhåya khedam àpanno middham avakràntaþ; puùpaphalalolupo màtçgràmas tasminn udyàne ita÷ ca amuta÷ ca paribhramitum àrabdhaþ; yàvat pa÷yanti kùàntivàdinam çùim ekànte ÷ànteryàpathe niùaõõam; dçùñvà ca punar gauravàpyàyitacittasantatyaþ tasya çùeþ praõàmaü kçtvà parivàryàvasthitàþ; kùàntivàdã çùis tàs striyo ÷àntatareõeryàpathena dharmaü de÷ayitum àrabdhaþ; yàvat kalabhå ràjà nidràklamaü prativinodya prabuddho na pa÷yaty antaþpurajanam; sa khaógam àdàya yuvatijanaü samanveùitum àrabdhaþ; yàvat pa÷yati kùàntivàdinaü riùiü parivàrya avasthitàþ; dçùñvà ca punar ãrùyàjanitakrodhaparyàkulãkçtàtmabhàvaþ tasya riùeþ sakà÷am upasaükràntaþ; màtçgràmo ràj¤aþ sakà÷am avasthànaü dçùñvà santrasto vidrutaþ; ràjà sàvaùñambhaü kùàntivàdinam uvàca: bhoþ puruùa, kas tvaü? sa kathayati: kùàntivàdã; kalabhå ràjà kathayati: mayi vikupite kùàntivàdinam àtmànaü pratijànãùe? idànãü kùàntivàdã và bhavàn na veti tena tasya hastau chinnau; bhåyaþ pçcchati; ko bhavàn iti; sa kathayati, kùàntivàdã; tena tasya pàdau chinnau; sa chidyamàneùv aïgapratyaïgeùu gàthàü bhàùate: yadi tila÷atam api kçtvà kùepsyase kàyam urvyàm na tyajàmi kùàntiü tila÷ato 'pi cårõitagàtraþ / yasya mama ÷ubhà maitrã cetasi paribhàvità sadà kùàntim tàü notsahe vihantuü sutam iva sutavatsalà jananã // sa evaü gàthàbhir gãtena rujaü vinodya praõidhànaü kartum àrabdhaþ: yathaiùa ràjà kle÷àbhiniviùñabuddhir mamàkàryàkàrya aïgapratyaïgàni chinatti; tathàhaü kùàntisauratyasamanvàgatena (##) ku÷alamålena kle÷agaõam àtmãyam abhinirjitya anuttaràyàü samyaksaübodhau abhisaübuddhaþ syàm; tataþ praj¤à÷astreõasya àkàryàkàrya tatprathamataþ kle÷àn pramlàyeyam iti. atha yà devatà kùàntivàdiny abhiprasannà sà saülakùayati: anena kaliràjena ayam çùir adåùy anapakàrã karacaraõa÷ånyo vyavasthàpitaþ; yanv aham asya vairaü niryàtayeyam; iti viditvà tãvreõa (##) paryavasthànena kùàntivàdinaþ purastàd gàthàü bhàùate: kalabhåü saputradàraü sabandhuvargaü sapaurajànapadam / kçtsnaü ca jãvalokam àj¤àpaya nà÷ayiùyàmi // iti; so 'pi gàthàü bhàùate: karacaraõanà÷avikalaü kçtaü mama ÷arãram àkulaü yena / tasyàpi pàpam aõv api necchàmi kutaþ punar adåùino jagataþ // tasyàpi yà devatà vàràõasyàm ãtis tata itaþ sçùñà; måùikàþ ÷alabhàþ ÷ukàþ prabalàþ saüvçttàþ; devo na varùati; janakàyo mriyate; ràj¤à naimittikà àhåya pçùñàþ: bhavantaþ kimarthaü devo na varùati? muùikàþ ÷alabhàþ ÷ukàþ prabalàþ saüvçttàþ; janakàya÷ ca mriyate iti; te kathayanti: deva devatàprakopa iti; yà devatà kùàntivàdino çùer abhiprasannà sà kupità; tayà eùà ãtiþ sçùñà iti; ràjà kathayati: bhavantaþ katham atra pratipattavyam iti; naimittikàþ kathayanti: deva balimàlyopahàreõa devatàþ prakupità àràdhyante; balimàlyopahàraü kçtvà kùamàpayitavyà sa ca çùir iti; tato ràj¤à vàràõasyàü ghaõñàvaghoùaõaü kàritam: ÷çõvantu bhavanto vàràõasãnivàsinaþ pauràþ, udyànanivàsinã devatà kùàntivàdino çùer abhiprasannà; tayà ãtir utsçùñà; yena devo na varùati; måùikàþ ÷alabhàþ ÷ukàþ prabalàþ saüvçttàþ; janakàya÷ ca mriyate; tad yuùmàbhir ãtivyupa÷amàrthaü ÷vo balimàlyopahàrasametair udyànaü gatvà tasyàþ påjà saüvidhàtavyà iti. (##) janakàyas tàm eva ràtriü balimàlyopahàraü samudànãya tad udyànaü gataþ; ràjà càntaþpurasahãyaþ; tato janakàyena ÷ramaõabràhmaõakçpaõavanãpakebhyo dànàni datvà devatàsthàne ca mahatãü påjàü kçtvà sà devatà kùamità; tato ràjà çùeþ kùàntivàdinaþ sakà÷aü gatvà pàdayor nipatya kùamayitum àrabdhaþ: kùamasva me maharùe yan mayà viùayàdhyavasitena krodhaparyàkulãkçtamatinà tavàparàddham iti; kùàntivàdã kathayati: kùàntaü mahàràja; yathàkathaü j¤àyate? sa gàthàü bhàùate: gàtreùu vahasi ÷astraü maitrã me sarvasatveùu / yadi saü÷ayo 'tra bhavatàü pa÷yata rudhiraü prasannaü me // iti; tasya tad rudhiraü paràvçtam; pàpakarmakàrã sa ràjà pràtihàryasandar÷anenàpi na ÷raddhatte; sa bhåyaþ kathayati, kùamasva maharùe; kùàntaü mahàràja; yathàkathaü j¤àyate? tato bodhisatvaþ chinnàny aïgapratyaïgàni yathàsve sthàne sthàpayitvà satyopayàcanayà gàthàü bhàùate: chidyamàneùu gàtreùu tvayà ràjan yathà na me / àghàto 'sti susåkùmo 'pi syàn me kàyas tathà purà // iti; tasya satyopayàcanayà ÷arãraü yathàpuraü saüvçttam; tato ràjà vismayotphullalocano gàthàü bhàùate: aho vratam idaü siddham aho dharmas svanuùñhitaþ / chidyamàneùu gàtreùu yasya te nàsti vikriyà // ràjà kalabhåþ sàntaþpuràmàtyapauranajànapadaþ tasya çùeþ pàdau ÷irasà vanditvà prakràntaþ. kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau (##) kùàntivàdã çùir aham eva sa; yo 'sau kalibhå ràjà eùa evàsau kauõóinyabhikùuþ; yan mayà tasyàntike maitracittam utpàdya praõidhànaü kçtam, anenàhaü ku÷alamålenàsya àkàryàkàrya kle÷àn chedayeyam iti; (##) tatpraõidhànava÷àd etarhi tathàgatena asya àkàryàkàrya dharmo de÷itaþ; ekàntakçùõànàü ekàntakçùõo vipàkaþ, pårvavad yàvad evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. yadà bhagavatà a÷ãtir devatàsahasràõi dharmarasena saügçhya satyeùu pratiùñhàpitàni tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavatà a÷ãtir devatàsahasràõi dharmarasena saügçhya satyeùu pratiùñhàpitàni; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathàtãte 'py adhvani mayaitàni a÷ãtir vaõiksahasràõi àmiùeõa saügçhya paücasu vratapadeùu pratiùñhàpitàni; tac chråyatàm. ______________________________________________________________ The story of the two merchants bhåtapårvaü bhikùavo dvau sàrthavàhau abhåvatàü vi÷vabhuk suyàtra÷ ca; ekaika÷ ca catvàriü÷advaõiksahasraparivàraþ; tatra suyàtro naiùkramyàbhinandã; sa riùãnàü madhye pravrajitaþ; tenaikàkinà vãryam àsthàya anàcàryeõànupàdhyàyakena saptatriü÷adbodhipakùyàn dharmàn saümukhãkçtya pratyekabodhiþ sàkùàkçtà; tasya te sàrthikà sàrthavàham apa÷yantaþ ita÷ càmutaþ ca samanveùitum àrabdhàþ; yadà sarvathà nàràgayantas tadànãü vi÷vabhujaþ sàrthavàho 'navalokya prakràntaþ; samanviùño 'smàbhir nàràgitaþ; katham atra pratipattavyam? iti; sa kathayati: tiùñhata, mà kàhalãbhavata; samanveùàmaþ sàrthavàham iti; tato vi÷vabhuk sàrthavàha a÷ãtyà vaõiksahasraiþ parivçtaþ suyàtraü sàrthavàhaü samanveùitum àrabdhaþ udyànàvasathatapovaneùu; sa tena dçùñaþ pçùña÷ ca: kasmàt tvaü sàrtham apahàya pravrajita iti; kàyikã teùàü mahàtmanàü dharmade÷anà na vàcikã; tenàsau sàrthavàhaþ saparivàro jvalanatapanavarùanavidyotanapràtihàryair àvarjitaþ; tena tàny a÷ãtir vaõiksahasràõi àmiùopasaühàropasaühçtàny uktàni: asmai kàràn kuruta; asmai kàràþ kçtà niyataü phaladàyakà bhavanti; taiþ tasminn anekàþ kàràþ kçtàþ. kiü manyadhve bhikùavo yo' sàv vi÷vabhuk sàrthavàha aham eva (##) sa tena kàlena tena samayena; yàni vaõiksahasràõy etàny eva tàny a÷ãtir devatàsahasràõi; tadàpy etàni mayàmiùeõopasaühçtya paücasu vratapadeùu pratiùñhàpitàni; etarhy apy etàni mayà saddharmarasenopasaühçtya satyeùu pratiùñhàpitàni; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmàõàü vyatimi÷raþ yàvad evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. yadà bhagavatà paücakà bhikùavaþ saüsàrakàntàràd uttàrya indriyabalabodhyaïgaratnaiþ saüvibhaktàþ saddharmarasena saütarpitàþ, tadà bhikùavaþ (##) saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavatà paücakà bhikùavaþ saüsàrakàntàràd uttàrya saddharmarasena saütarpità iti; bhagavàn àha: kim atra, bhikùava, à÷caryaü yad idànãü mayà vigataràgeõa vigatadveùeõa vigatamohena parimuktena jàtijaràvyàdhimaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsaiþ sarvaj¤ena sarvàkàraj¤ena sarvaj¤ànaj¤eyava÷ipràptena paücakà bhikùavaþ saüsàrakàntàràd uttarya saddharmarasena saütarpitàþ; yat tu mayàpi atãte 'dhvani saràgeõa sadveùeõa samohenàparimuktena jàtijàràvyadhimaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsaiþ sàrthavàhabhåtena paücakaiþ kàntàramàrge kçcchrasaükañasaübàdhapràptàþ salilaü vinà pràõair viyujyamànà devatàyàcanaü kçtvà màhendrà salilavarùeõa saütarpitàþ; tac chråyatàm. ______________________________________________________________ The story of the thirsty caravan bhåtapårvaü bhikùavaþ vi÷vabhuï nàma sàrthavàhaþ paücavaõik÷ataiþ sàrdhaü saüvyavaharann alpasalilakàntàramàrgaü pratipannaþ anupårveõa vindhyàñavãü saüpràptaþ; teùàü tatra sarvaü salilaü parikùãõam; vaõiksàrthaþ salilavirahàt pratisaükhyàne saüprasthitaþ; paüca tu vaõijaþ salilam alabhamànà atyarthaü kàhalãbhåtàþ; vi÷vabhuk sàrthavàhas tàn tathàvidhàn dçùñvà kàruõyàd àkaüpitahçdayo årdhvamukho devatàyàcanaü kartum àrabdhaþ: ÷çõvantu bhavantaþ ÷ivavaruõakuberavàsavàdyà devà yena satyena satyavacanena mama sarveùu samapravçttà dayà anena satyena satyavacanena màhendro devo varùatu; bodhisatvànubhàvena màhendraü bhavanam àkampitam; ÷akrasya devendrasyàdhastàj j¤ànadar÷anaü pravartate; sa saülakùayati: kena màhendraü bhavanam àkampitam? pa÷yati bodhisatvenànubhàvàt; tena tathàvidhaü màhendraü varùam utsçùñaü enàsau vaõiksàrthaþ saütarpitaþ kàntàramàrgaü samatikràntaþ. (##) kiü manyadhve bhikùavaþ, yo 'sau vi÷vabhuk sàrthavàhaþ aham eva sa tena kàlena tena samayena; ye te paüca vaõijaþ salilavirahàd atyarthaü kàhalãbhåtà eta eva te paücakà bhikùavaþ; tadàpy ete mayà salilena saütarpya kàntàramàrgàd uttàritàþ; etarhy api mayà ete saddharmarasena saütarpya saüsàrakàntàràd uttàritàþ. yadà bhagavatà paücakà bhikùavaþ saüsàrakàntàràd uttàrya indriyabalabodhyaïgaiþ saüvibhaktàþ, tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavatà paücakà bhikùavaþ saüsàrakàntàràd uttàrya indriyabalabodhyaïgaratnaiþ saüvibhaktàþ; bhagavàn àha: kim atra, bhikùava, à÷caryaü yad idànãü mayà vigataràgeõa vigatadveùeõa vigatamohena parimuktena jàtijaràvyàdhimaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsaiþ sarvaj¤ena sarvàkàraj¤ena sarvaj¤ànaj¤eyava÷ipràptena paücakà bhikùavaþ saüsàrakàntàràd uttarya indriyabalabodhyaïgaratnaiþ (##) saüvibhaktàþ; yat tu mayàpi atãte 'dhvani saràgeõa sadveùeõa samohenàparimuktena jàtijàràvyadhimaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsaiþ sàrthavàhabhåtena ete svajãvitaparityàgena mahàsamudràd uttàrya ratnaiþ saüvibhaktàþ; tac chråyatàm. ______________________________________________________________ The story of the merchant Dhanaratha bhåtapårvaü, bhikùavo, dhanaratho nàma mahàsàrthavàho babhåva; paücabhiþ sàrthavàhaiþ sàrdhaü mahàsamudraü saüprasthitaþ; te tasya sàrthavàhasya anyonyakathàlàpasaumukhyà anyonyakçtapraõayà saüvçttàþ; yàvad anupårveõa samudratãram anupràptaiþ pratyekaü vahanàni sajjãkçtàni; avataraõakàle tair dhanarathaþ sàrthavàho 'bhihitaþ; sàrthavàha vayaü tvayà vinà dhçtiü na labhàmahe; sa kathayati: yady evam ihaivàbhiruhataþ vahanàni mucyantàm iti; te tatràbhiråóhàþ, vàta÷ cotthitþ; saütrastànàü dhanarathaþ kathayati: bhavanto mà bibhãta; yadà vahanaü vinà÷am upaiti tadà mama kaõñhe lageta, ahaü vo uttàrayiùyàmi iti; ku÷alà bhavanti (##) bodhisatvàs teùu teùu ÷ilpasthànakarmasthàneùu; tena mahàrhàni ratnàni kakùàyàm upanibaddhàni; yànapàtraü vipannam; te sàrthavàhasy lagnàþ; te tena ÷ràntakàyena ãùajjãvitàva÷eùeõa samudratãrasaüpràptitàþ; tai÷ càsau sthalapràptaiþ pratimuktaþ; so 'tyantanirutsàhaþ kàlagataþ; tair asau jalàt sthalam uttàritaþ; yàvat pa÷yanti kakùopanibaddhàni mahàrhàni ratnàni; te tàny àdàya prakràntàþ. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau dhanaratho nàma sàrthavàha aham eva sa tena kàlena tena samayena; ye te paücakà bhikùavaþ tadàpy ete mayà mahàsamudràd uttàrya ratnaiþ saüvibhaktàþ; etarhy apy mayà saüsàrakàntàràd uttàrya indriyabalabodhyaïgaratnaiþ saüvibhaktàþ. yadàyuùmàn àj¤àtakauõóinyo vçddhànte niùãdati, tadà parùadaü chatrãkçtya niùãdati; bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatà àj¤àtakauõóinyena karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena chatrãkçtya parùadaü niùãdati? bhagavàn àha: kauõóinyena bhikùavo bhikùuõà karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràni pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàm. ______________________________________________________________ The story of Saüdhàna, the householder (concerning a previous birth of Kauõóinya) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü saüdhano nàma gçhapatiþ prativasaty àóhyo mahàdhano mahàbhogo vistãrõavi÷àlaparigraho vai÷ravaõadhanasamudito vai÷ravaõadhanapratispardhã; tena khalu samayena vàràõasyàü brahmadatto nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü càkãrõabahujanamanuùyaü ca; yàvan naimittikair dvàda÷avàrùikà anàvçùñir adiùñà; brahmadattena ràj¤à svaviùaye ghaõñàvaghoùaõaü kàritam: ÷çõvantu bhavanto madviùayanivàsinaþ pauràþ; naimittikair dvàda÷avàrùikà anàvçùñir àdiùñà; tad yeùàü yuùmàkaü dvàda÷avarùikam annapànam asti tair madviùaye vastavyam; anyair nànàdikùu viprakramitavyam; dvàda÷avarùasamatikrame punar àgantavyam iti; tataþ saüdhàno gçhapatiþ (##) koùñhàgàrikapuruùam àmantrayate: bhoþ puruùa asti koùñhàgàre dvàda÷avàrùikam annapànam iti; sa kathayati: àrya (##) bhaviùyati iti; janakàyaþ samantàd vidrutaþ; mahad durbhikùaü pràdurbhåtaü kçcchraþ kàntàraþ durlabhaþ piõóako yàcanakena; asati buddhànàm utpàde pratyekabuddhà loke utpadyante hãnadãnànukampakà pràntà÷ayanàsanabhaktà ekadakùiõãyà lokasya; tena khalu samayena vàràõasyàü nàtidåre anyatamasminn à÷ramapade paüca pratyekabuddha÷atàni prativasanti; yadà durbhikùakàlamçtyubhayabhãto janakàyaþ samantàd vidrutaþ tadà teùàü piõóakà samucchinnàþ; te sarva eva saübhåya saüdhanasya gçhapates sakà÷am upasaükràntàþ kathayanti: gçhapate, asmàkaü paücànàü pravrajita÷atànàm piõóakena yogodvahanaü kuruùva iti; sa kathayati: koùñhàgàrkaü tàvad avalokayàmi iti; sa koùñhàgàrikam àmantrayate: asti bhoþ puruùa asmàkaü koùñhàgàre annapànam yad asmàkaü syàd eùàü ca paücànàü pravrajita÷atànàü dvàda÷avarùàõi iti; sa kathayati àrya bhaviùyati iti; saüdhànena gçhapatinà paücànàü pravrajita÷atànàü piõóaka upanibaddha iti; ÷rutvà aparàõi paüca pratyekabuddha÷atàni saüdhànasya gçhapateþ sakà÷am upasaükràntàni; upasaükramya saüdhànaü gçhapatim idam avocan: gçhapate asmàkaü paücànàü pravrajita÷atànàü piõóakena yogodvahanaü kuruùva iti; sa kathayati: àryakà dattam eva yuùmàkaü kiü bhåyaþ pràrthayata iti; te kathayanti gçhapate anye te vayam anye iti; sa kathayati: àryakà, yady evaü koùñhàgàrikaü tàvad avalokayàmi iti; sa koùñhàgàrikaü puruùam àmantrayate: bhoþ puruùa asti asmàkaü koùñhàgàre annapànaü yad asmàkaü syàd asya ca pravrajitasahasrasya dvàda÷avarùàõi iti; sa kathayati: bhaviùyati iti; tena te pratyekabuddhà uktà: àryakà tiùñhata; ko yuùmàkaü bhaktakàla iti; te kathayanti: gçhapate apariõato madhyàhnaþ; tataþ saüdhànena gçhapatinà dàna÷àlà màpità dànàdhisthàyikaþ puruùaþ sthàpitaþ kàlàrocaka÷ ca; te pratidinam àgamya bhaktakçtyaü kurvanti; tasya pratyekabuddhasahasrasya yaþ saüghasthaviraþ so 'tãva pràsàdikaþ chatràkàra÷iràs tàü parùadaü chatrãkçtyàvatiùñhate; saüdhànasya gçhapater duhità tasya saüghasthavirasya (##) chatràkàra÷iraskatàü varõapuùkalatàü dçùñvàtãvàbhiprasannà; yàvad apareõa samayena bhaktakàle devo varùitum àrabdhaþ; tataþ tayà dàrikayà saüghasthavirasya mårdhni chatraü dhàritam; bhuktasya ca pàdayor nipatya praõidhànaü kçtam: anenàhaü ku÷alamålena evaüvidhànàü guõànàü làbhã syàü yàdç÷o 'yam àryaþ yathà càyaü chatrãkçtya parùadi niùaõõaþ evam aham api chatrãkçtya parùadaü niùãdeyam iti. kiü manyadhve bhikùavaþ? yàsau saüdhànasdya gçhapater duhità eùa evàsau (##) kauõóinyo bhikùuþ; yad anena kumàrikàbhåtena pratyekabuddhasaüghasthavirasya chatraü vidhàrya praõidhànaü kçtaü evaüvidhànàü guõànàü làbhã syàü chatrãkçtya ca parùadaü niùãdeyam iti, tad etarhi sarvakle÷aprahàõàd arhatvaü sàkùàtkçtaü chatrãkçtya ca parùadam avasthitaþ; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ pårvavad yàvad evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. yadà bhagavatà àj¤àtakauõóinyam àgamya a÷ãtir devatàsahasràõi saddharmarasena saütarpitàni tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavatà àyuùmantam àj¤àtakauõóinyam àgamya a÷ãtir devatàsahasràõi saddharmarasena saütarpitàni; bhagavàn àha: kim atra bhikùava à÷caryaü yad idànãü mayà vigataràgeõa vigatadveùeõa vigatamohena parimuktena jàtijaràvyàdhimaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsaiþ sarvaj¤ena sarvàkàraj¤ena sarvaj¤ànaj¤eyava÷ipràptena àj¤àtakauõóinyam àgamya a÷ãtir devatàsahasràõi dharmarasena saütarpitàni? yat tu mayàtãte 'dhvani saràgeõa sadveùeõa samohenàparimuktena jàtijàràvyadhimaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsaiþ vinipatita÷arãreõa tiryagyonàv upapannena a÷itikãñasahasràõi kauõóinyaü kãñikãbhåtam àgamya svarudhireõa saütarpitàni; tac chråyatàm. ______________________________________________________________ The story of the tortoise (concerning a previous birth of Kauõóinya) bhåtapårvaü, bhikùava, aniyatarà÷yavasthito bodhisatvo mahàsamudre kacchapeùåpapannas teùàm adhipatir babhåva; yàvat paücavaõik÷atàni mahàsamudrayànapàtraü pratipadya mahàsamudram (##) avatãrõàni; tato nànàratnasaügrahaü kçtvà pratinirvçttàni; yàvad vahanaü makareõa matsyajàtenànayena vyasanam àpàditam; tatra mahàn kolàhalo jàtaþ; tacchabda÷ravaõàt kacchapo mahàsamudràd utthitaþ; sa teùàü sakà÷am upasaükramya kathayati: alaü bhavatàü viùàdena mama pçùñham abhiruheta ahaü vas tàrayiùyàmi iti; te naùñopalabdhapràõàþ sarve kårmapçùñham abhiråóhàþ; sa tàn àdàya samudratãràbhimukhaþ saüprasthitaþ; atyantabhàràvaùñabdho 'pi vãryam àsthàya viùàdaü nàpadyate; sa ÷ràntakàyaþ teùu saükãrõeùu grãvàm abhiprasàrya suptaþ; tasya nàtidåre kãñikànàü nagaram; tasmàd ekà kãñikà paribhramantã gandhaü ghràtvà tasya sakà÷am upasaükràntà; tatas taü mahatpramàõàkàravikàraü dçùñvà tvaritagatipracàrikã kãñikànagaram abhigatà; svasvasaüj¤ayà kãñikàþ prabodhya a÷ãtiþ kãñikàsahasràõy àdàya kacchapasakà÷aü gatà; tataþ taü suotaü mçtam iva ni÷ceùñapràõaü bhakùayitum àrabdhàþ; yadàsya sthålaü màüsaü bhakùayanti ÷ramanaparikhinno gàóhamiddhàvaùñabdho na cetayate; yadà tu marmasthàneùu màüsaü bhakùayanti tadà prabuddhaþ pa÷yati kãñikàbhiþ sarvaü ÷arãram àkãrõam; sa saülakùayati: yadi kàyaü calayiùye (##) và saüparivartayiùye và niyatam etàþ praghàtayiùyàmi; kàmaü pràõaviyogo na tu pràõoparodhaþ; iti viditvà chidyamàneùu marmasu mucyamàneùu saüdhiùu praõidhànaü kartum àrabdhaþ: yathà mayà etàni a÷ãtir kãñikàsahasràõi màüsarudhireõa saütarpitàni, tàny evam aham anàgate 'dhvani anuttaràü samyaksaübodhim abhisaübuddhya saddharmarasena saütarpayeyam iti. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau kãñikànàü màrgodde÷ika eùa evàsau kauõóinyo bhikùuþ; yàni tàni a÷ãtir kãñikàsahasràõi tam àgamya màüsarudhireõa saütarpitàni, tàny a÷ãtir devatàsahasràõi; tadàpy etànimayà svarudhireõa saütarpitàni; etarhy apy etàni mayà saddharmarasena saütarpitàni; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàm iti yàvad evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. yadà bhagavatà paücakà bhikùavaþ saddharmarasena saütarpya saüsàrakàntàràd uttàryàtyantaniùñhe yogakùeme nirvàõe pratiùñhàpità (##) tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavatà bhikùavaþ saddharmarasena saütarpya saüsàrakàntàràd uttàryàtyantaniùñhe yogakùeme nirvàõe pratiùñhàpitàþ iti; bhagavàn àha: kim atra bhikùava à÷caryaü yad idànãü mayà vigataràgeõa vigatadveùeõa vigatamohena parimuktena jàtijaràvyàdhimaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsaiþ sarvaj¤ena sarvàkàraj¤ena sarvaj¤ànaj¤eyava÷ipràptena paücakà bhikùavaþ saddharmarasena saütarpya saüsàrakàntàràd uttàryàtyantaniùñhe yogakùeme nirvàõe pratiùñhàpitàþ? yat tu mayàtãte 'dhvani saràgeõa sadveùeõa samohenàparimuktena jàtijàràvyadhimaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsair ete svarudhireõa saütarpya paücasu vratapadeùu pratiùñhàpitàþ; tac chråyatàm. ______________________________________________________________ The story of the king Vajrabàhu bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü vajrabàhur nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca yàvad àkãrõabahujanamanuùyaü ca; sa ràjà ÷ràddho bhadraþ kalyàõà÷ayaþ àtmahitaparahitapratipannaþ kàruõiko mahàtmà dharmakàmaþ prajàvatsalaþ sarvapradaþ sarvaparityàgã niþsaïgaparityàgã ca mahati tyàge vartate; tenàtyantaü maitrã svabhyastà; trir divasasya maitrãü samàpadyate; tasya maitrãü samàpadyamànasya yàcanakajano vihanyate; tenàmàtyànàm àj¤à dattà; bhavanto vàràõasyàü caturùu nagaradvàreùu dàna÷àlà màpayitvà ÷ramaõabràhmaõakçpaõavaõãpakàdhvagayàcanakebhyo yo yenàrthã tasmai tad anuprayacchata iti; evaü deva ity amàtyà raj¤o vajrabàhor prati÷utya vàràõasyàü caturùu nagaradvàreùu dàna÷àlà màpayitvà annapànavastra÷ayanàsanahiraõyasuvarõamuktàvaióårya÷aükha÷ilàpravàóajàtaråparajatà÷magarbhamusàragalbalohitikàdakùiõàvartàdidravyasaübhàrenàvasthitàþ yàcanakajanaü saütarpanàya; yàvad apareõa (##) samayena vai÷ravaõena ràj¤à aóakavattàyàü ràjadhànyàü paüca yakùà ojohàrà nirvàsitàþ; ita÷ càmuta÷ ca paribhramanto vàràõasãm anupràptàþ; te gopàlakàn pa÷upàlakàn tçõahàrakàn kàùñhahàrakàn pathàjãvàn utpathàjãvàü÷ ca manuùyàn dçùñvà kathayanti: bhavanto na yåyam asmàn bibhãta? (##) iti; bhavantaþ kimarthaü bibhãmaþ yeùàm asmàkaü ràjà maitryàtmakaþ kàruõikaþ sarvasatvahitàdhyà÷ayena trir divasasya maitrãü samàpadyate? iti; tataþ te bràhmaõaveùam àtmànam abhinirmàya vàràõasyàm caturùu dvàreùu dàna÷àlàü pratyavekùya vajrabàhuü ràjànaü maitryà vyutthitaü j¤àtvà vinãtaveùadhàriõo raj¤aþ sakà÷am upasaükràntàþ; upasaükramya jayenàyuùà ca ràjànaü vardhayitvà åcuþ: deva bubhukùitàþ smàhàreõa anugrahaü kuruùva iti; ràj¤à amàtyàn àhåyoktàþ: bhavanta etàn bràhmaõàn praõãtenàhàreõa saütarpayata iti; te kathayanti: màüsarudhirabhakùà vayamiti; ràj¤à amàtyà abhihità: bhavanto yadi màüsasya saübhavo 'sti rudhirasya và vãthyà dharmanyàyalabdhaü rudhiraü prayacchata iti; te kathayanti: sadyohatarudhiramàüsabhakùakà vayam; sadyohatena màüsarudhireõànugrahaü kuruùva iti; ràjà saülakùayati: kutaþ sadyohatasya màüsarudhirasya saübhavaþ parasya pãóàm akçtvà? yanv aham ebhyaþ svarudhiram anuprayaccheyam iti; tato vaidyàn àhåya kathayati: bhavanto mama sarvàïgikaü ÷iràvedhaü kuruta; yàcanakajanaü saütarpayiùyàmi iti; vaidyàþ kathayanti: na vayaü pràkçtapuruùàõàm arthàya devasya ÷arãre ÷astraü nipàtayàmaþ; ku÷alàþ bhavanti bodhisatvàs teùu teùu ÷ilpasthànakarmasthàneùu; tena svayam eva paücasu gàtreùu ÷astranipàtaþ kçtaþ; tataþ svarudhireõa saütarpya teùàü tàdç÷ã dharmade÷anà kçtvà yàü ÷rutvà te yakùàþ paücasu vratapadeùu pratiùñhàpitàþ. ; etarhy apy ete mayà saddharmarasena saütarpya saüsàrakàntàràd uttàryàtyantaniùñhe yogakùeme nirvàõe pratiùñhàpità. yadà bhagavatà paücakà bhikùavaþ saddharmarasena saütarpya saüsàrakàntàràd uttàryàtyantaniùñhe yogakùeme nirvàõe pratiùñhàpitàs tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavatà paücakà bhikùavaþ saddharmarasena (##) saütarpya saüsàrakàntàràd uttàryàtyantaniùñhe yogakùeme nirvàõe pratiùñhàpitàþ iti; bhagavàn àha: kim atra bhikùava à÷caryaü yad idànãü mayà vigataràgeõa yàvat sarvaj¤ànaj¤eyava÷ipràptena paücakà bhikùavaþ saddharmarasena saütarpya saüsàrakàntàràd uttàryàtyantaniùñhe yogakùeme nirvàõe pratiùñhàpitàþ; yat tu mayàtãte 'dhvani saràgeõa pårvavat duþkhadaurmanasyopàyàsaiþ ete svarudhireõa saütarpya paücasu vratapadeùu pratiùñhàpitàþ; tac chråyatàm. ______________________________________________________________ The story of Maitrabala bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü maitrabalo nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca yàvad bahujanamanuùyaü ca; maitryàtmakaþ kàruõiko mahàtmà sarvasatveùu dayàvàn; (##) yàvad apareõa samayena vai÷ravaõena ràj¤à aóakavattàyàü ràjadhànyàü paüca ojohàrà yakùàþ kasmiõcid eva aparàdhe pravàsitàþ; te taü janapadam anvàhiõóya vàràõasãm anupràptàþ; teùàü na ka÷cid balimàlyopahàraü kurute; taiþ prakopam àpannair ãtir utsçùñà; vàràõasyàü janakàyo mriyate; amàtyai ràj¤e maitrabalàya niveditam: deva vàràõasyàm atãva janakàyo mçta iti; ràj¤à teùàm àj¤à dattà: gacchata vàràõasyàm evaü ghaõñàvaghoùaõaü kàrayata: bhadanto ràjà maitrabalaþ samàj¤àpayati, ahaü sarvasatvahitàdhyà÷ayatatpareõa manasà ràtrindivam atinamayàmi; tad yuùmàbhir api sarvasatvànugatà maitrã manasi kartavyà; evaü vaþ ÷àntir bhaviùyatãti; te sarvasatvànugatàü maitrãü manasi kartum àrabdhà; ojohàrà yakùà vàràõasãsàmantakena paribhramitum àrabdhàþ; prave÷aü na labhante; te prave÷am alabhamànà gopàlakàü pa÷upàlakàn tçõahàrakàü kàùñhahàrakàü pathàjãvàn utpathàjãvàü÷ ca manuùyàn dçùñvà kathayanti: bhavanto na yåyam asmad bibhãta? iti; te kathayanti: na bibhãmaþ; kiü kàraõaü? vayaü hi yad ràjà maitrabala÷ cintayati tac cintayàmaþ; kiü maitrabalo ràjà cintayati? sarvasatvànugatàü maitrãü; te saülakùayanti: idam atra kàraõaü yena vayam idànãm avatàraü na labhàmaha iti; te vàràõasyàü dvàreõa (##) dvàraü paribhramanti: kadàcid ràjànaü maitrabalaü drakùyàmaþ iti; yàvad apareõa samayena maitrabalo ràjà bahir udyànàya saüprasthitaþ; tatas te bràhmaõaveùam àtmànam abhinirmàya ÷ànteryàpathena ràjànam upasaükramya jayenàyuùà ca vardhayitvocuþ: deva bubhukùità sma; àhàreõànugrahaü kuruùva iti; ràj¤à amàtyà àhåyoktàþ: bhavanta etàn bràhmaõàn praõãtenàhàreõa saütarpayata; te kathayanti: deva màüsarudhirabhakùà vayam iti; ràj¤à amàtyà abhihitàþ: bhavanta yadi màüsasya saübhavo 'sti rudhirasya và vithyà dharmanyàyalabdhaü màüsaü rudhiraü ca prayacchata iti; deva sadyohatarudhiramàüsabhakùà vayaü sadyohatena màüsenànugrahaü kuruùva iti; ràjà saülakùayati: kutas sadyohatasya màüsarudhirasya saübhavaþ parasyapãóàm akçtvà; yanv aham ebhyaþ svarudhiram anuprayaccheyam iti; tato vaidyàn àhåya kathayati: bhavanto mama sarvàïgikaü ÷iràvedhaü kuruta iti yàcanakajanaü saütarpayiùyàmi iti; vaidyàþ kathayanti: deva na vayaü pràkçtapuruùàõàm arthàya devasya ÷arãre ÷astraü nipàtayàmaþ; ku÷alà bhavanti bodhisatvàs teùu teùu ÷ilpasthànakarmasthàneùu; tena svayam eva paücasu gàtreùu ÷àstranipàtaþ kçtaþ; tataþ svarudhireõa saütarpya teùàü tàdç÷ã dharmade÷anà kçtà yàü ÷rutvà te yakùà paücasu vratapadeùu pratiùñhàpitàþ. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau maitrabalo nàma ràjà 'bhåd aham eva sa tena kàlena tena samayena; ye te paüca ojohàràs yakùà (##) ete eva te paücakà bhikùavaþ; tadàpy ete mayà svarudhireõa saütarpya paücasu vratapadeùu pratiùñhàpitàþ; etarhy apy ete mayà saddharmarasena saütarpitàþ saüsàrakàntàràd uttàryàtyantaniùñhe yogakùeme nirvàõe pratiùñhàpità. yadà bhagavatà ùaóvarùàõi duùkaraü caritam; anuttarà samyaksaübodhir abhisaübuddhà, vàràõasyàü gatvà dharmacakraü pravartitaü, paücakà vinãta upapaücakàþ ùaùñibhadravargãyàþ pågàþ, bhikùubahutvaü jàtam, tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavatà karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena ùaóvarùàõi duùkaraü caritam; bhagavàn àha: tathàgatenaivaitàni bhikùavaþ pårvam anyàsu jàtiùu karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràni pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàm. (##) ______________________________________________________________ The story of Nandapàla the Potter (= Ghañãkarasutta, MN 81, cf. MV I 319ff.) bhåtapårvaü bhikùavo vaibhióiïgã nàma gràmanigamo 'bhåd çddha÷ ca sphãta÷ ca bahujanamanuùya÷ ca; vaibhióiïgyàü bhikùavo gràmanigame nyagrodho nàma bràhmaõamahà÷àlaþ prativasati, àóhyo mahàdhano mahàbhogaþ sphãtaþ, vaibhióiïgãü paribhuükte sotsadàü satçõakàùñhodakàü kçkinà ràj¤à brahmadeyàü dattàm; nyagrodhasya khalu bhikùavo bràhmaõamaha÷àlasya uttaro nàmo màõavo 'ntevàsã upeto màtçtaþ pitçtaþ saü÷uddho gçhiõyàm anàkùipto jàtivàdena gotravàdena ca yàvad àsaptamaü màtàmahapaitàmahaü yugam upàdàya; adhyàpako mantradharo trayàõàü vedànàü pàraügataþ sanighaõñukaiñabhànàü sàkùaraprabhedànàm itihàsapaücamànàü sàdç÷o vyàkarakaþ, abhiråpo dar÷anãyaþ pràsàdikaþ; nyagrodhasya bràhmaõamaha÷àlasya paücamàtràõi màõavaka÷atàni bràhmaõakàn mantràn vàcayanti; vaibhióiïgyàü bhikùavo gràmanigame nandãpàlo ghañãkaraþ prativasati; buddhe 'bhiprasanno dharme saüghe 'bhiprasannaþ; buddhaü ÷araõaü gato dhammaü saüghaü ÷araõaü gataþ; buddhe ekàntiko dharme saüghe ekàntikaþ; buddhe niùkàükùo nirvicikitso dharme saüghe niùkàükùo nirvicitaþ; duþkhe samudaye nirodhe màrge niùkàükùo nirvicikitso dçùñasatya àgataphalàbhisamitavàü nikùiptaparõamusalo na svahastaü pçthivãü khanati na khànayati; nànyatra, yat tad bhavati dakaprarugnaü và måùikotkirà và tataþ kàyena mçttikàü saühçtya niùpràõakenodakena tãmayitvà bhàjanàni kçtvà ekàntam upanikùipya evam àha: eta àryà eta bhadramukhà tilàn và taõóulàn và mudgaprabhçtãn và màùaprabhçtãn và ekànta upanikùipya yo và yena bhàjanenàrthã sa tad àdàya prakràmatu iti; sa tasmàd andhau màtàpitarau bibharti; kà÷yapaü samyaksaübuddhaü kàlena (##) kàlaü piõóakena pratipàdayati; uttarasya màõavasya mitraü suhçd vayasyako ca nandãpàlo ghañãkaro yena kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ tenopasaükràntaþ; upasaükramya kà÷yapasya samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà vanditvà ekàntaniùaõõaþ; ekàntaniùaõõaü (##) nandãpàlaü ghañãkaraü kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ dharmyayà kathayà saüdar÷ayati samàdàpayati samuttejayati saüpraharùayati; anekaparyàyeõa dharmyayà kathayà saüdar÷ya samàdàpya samuttejya saüpraharùya tåùõãm; atha nandãpàlo ghañãkaraþ kà÷yapasya samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà vanditvà utthàyàsanàt prakràntaþ; tena khalu samayena uttaro màõavaþ sarva÷vetaü vaóavàratham abhiruhya sauvarõena daõóakamaõóalunà dhàryamànena màõavakagaõaparivçto màõavakagaõapuraskçto vaibhióiïgyàn niryàti; bahir vaibhióiïgyàþ bràhmaõakàn mantràn vàcayitukàmaþ adràkùãd uttaro màõavo nandãpàlaü ghañãkaraü dåràd eva; dçùñvà ca punar evam àha: kutas tvaü somya nandãpàla etarhy àgacchasi? ito 'haü somya uttara etarhy àgacchàmi kà÷yapaü samyaksaübuddhaü paryupàsya; ehy àvàü somya uttara gamiùyàvàþ; kà÷yapaü samyaksaübuddhaü paryupàsiùyàvahe; alaü somya nandãpàla kà÷yapena samyaksaübuddhena dçùñenàlaü paryupàsitena; tat kasya hetoþ; kutas tasmin muõóake ÷ramaõake bodhiþ; bodhir hi paramaduùkarà; mà tvaü somya uttara evaü vada: kutas tasmin ÷ramaõake bodhiþ; bodhir hi paramaduùkarà; api tu buddhaþ sa bhagavàn, buddhà÷ cànena sarvadharmà iti; dvir api trir api nandãpàlo ghañãkaraþ uttaraü màõavakam idam avocat: ehy àvàü somya uttara gamiùyàvaþ; kà÷yapaü samyaksaübuddhaü paryupàsiùyàvahe iti; dvir api trir api uttaro màõavo nandãpàlaü ghañãkaram idam avoat: alaü somya nandãpàla kà÷yapena samyaksaübuddhena dçùñena alaü paryupàsitena; tat kasya hetoþ? kutas tasmin muõóale ÷ramaõake bodhiþ; bodhir hi paramaduùkarà; mà tvaü somyottara evaü vada kutas tasmin muõóake ÷ramaõake bodhiþ; bodhir hi paramaduùkarà; api tu buddhaþ sa bhagavàn, buddhà÷ cànena sarvadharmà iti; atha nandãpàlo ghañãkara uttarasya màõavasya ratham abhiruhya uttaraü màõavam idam avocat: ehy àvàü somya uttara gamiùyàvaþ; kà÷yapaü samyaksaübuddhaü paryupàsiùyàvahe iti; athottarasya màõavasyaitad abhavat: na batàvaro buddho bhaviùyati; (##) nàvaraü dharmàkhyànaü; yatredaõãü nandãpàlo ghañãkaro dãrgharàtram acaõóo 'rabhaso 'karka÷a 'sàhasikaþ ke÷agrahaõam apy agamad iti viditvà nandãpàlaü ghañãkaram idam avocat: somya nandãpàla ato 'pi yàvat; somya uttara, ato 'pi yàvat; ato 'pi yàvat somya nandãpàla; ato 'pi yàvat, somya uttara; tena hi somya nandãpàla muüca, gamiùyàvaþ, kà÷yapaü samyaksaübuddhaü paryupàsiùyàvahe; athottaro màõavo nandãpàla÷ ca ghañãkaraþ ratham abhiruhya yena kà÷yapaþ samyaksaübuddhas tenopasaükràntau; tayor yàvatã yànasya bhåmis tàvad yànena gatvà yànàd avatãrya yena kà÷yapaþ samyaksaübuddhas tenopasaükràntau; upasaükramya kà÷yapasya samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà vanditvà ekànte niùaõõau; ekàntaniùaõõo nandãpàlo ghañãkaraþ kà÷yapaü samyaksaübuddham idam avocat: ayaü bhadanta uttaro (##) màõavo na buddhe 'bhiprasanno na dharme na saüghe 'bhiprasannaþ; sàdhv asya bhagavàn tathà dharmaü de÷ayed yathà uttaro màõavo buddhe 'bhiprasãded dharme saüghe 'bhiprasãded iti; adhivàsayati kà÷yapaþ samyaksaübuddha uttaraü màõavaü dharmyayà kathayà saüdar÷ayati samàdàpayati samuttejayati saüpraharùayati; anekaparyàyeõa dharmyayà kathayà saüdar÷ya samàdàpya samuttejya saüpraharùya tåùõãm; athottaro màõavo nandãpàlaü ghañãkaram idam avocat: kasmàt tvaü, somya nandãpàla, svàkhyàtaü dharmavinayaü ÷rutvà na pravrajasi samyag eva ÷raddhayà agàràd anàgàrikàm? na tvaü, somya kumàra, jànãùe yathàham andhaü màtàpitaraü bibharmi, kà÷yapaü samyaksaübuddhaü kàlena ca kàlaü piõóakena pratipàdayàmi; pravraja tvaü somya nandãpàla mà và; ahaü tàvat pravrajiùye iti; atha nandãpàlo ghañãkaraþ kà÷yapaü samyaksaübuddham idam avocat: ayaü bhadanta uttaro màõava àkàükùati svàkhyàte dharmavinaye pravrajyàm upasaüpadaü bhikùubhàvam; taü bhagavàn pravràjayatåpasaüpàdayatu anukaüpàm upàdàya iti; adhivàsayati kà÷yapaþ (##) samyaksaübuddho nandãpàlasya ghañãkarasya tåùõãübhàvena; atha nandãpàlo ghañãkaraþ kà÷yapasya samyaksaübuddhasya tåùõãübhàvenàdhivàsanàü viditvà kà÷yapasya samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà vanditvotthàyàsanàt prakràntaþ; atha kà÷yapaþ samyaksaübuddha÷ aciraprakràntaü nandãpàlaü ghañãkaraü viditvà uttaraü màõavaü pravràjya upasaüpàdya yathàbhiramyaü vaibhióiügyàü vihçtya yena vàràõasã kà÷ãnàü nigamas tena càrikàü prakràntaþ; anupårveõa càrikàü caran vàràõasãm anupràptaþ; vàràõasyàü viharati çùivadane mçgadàve. a÷rauùãt kçkã ràjà kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ kà÷iùu janapade càrikàü caran vàràõasãm anupràpto vàràõasyàü viharati çùivadane mçgadàve iti; ÷rutvà ca punar vàràõasyàþ niùkramya yena kà÷yapaþ samyaksaübuddhas tenopasaükràntaþ; upasaükramya upasaükramya kà÷yapasya samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà vanditvà ekànte niùaõõau; ekàntaniùaõõaü kçkiü ràjànaü kà÷yapaþ samyaksaübuddho dharmyayà kathayà saüdar÷ayati samàdàpayati samuttejayati saüpraharùayati; anekaparyàyeõa dharmyayà kathayà saüdar÷ya samàdàpya samuttejya saüpraharùya tåùõãm; atha kçkã ràjà utthàyàsanàd ekàüsam uttaràsaügaü kçtvà yena kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ tenà¤jaliü praõamya kà÷yapam idam avocat: adhivàsayatu me bhagavàn ÷vo 'ntargçhe bhaktena sàrdhaü bhikùusaüghena iti; adhivàsayati kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ kçkino ràj¤as tåùõãübhàvena; atha kçkã ràjà kà÷yapasya samyaksaübuddhasya tåùõãübhàvenàdhivàsanàü viditvà kàsyapasya samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà vanditvotthàyàsanàt prakràntaþ; atha kçkã ràjà tàm eva ràtriü ÷uci praõãtaü khàdanãyabhojanãyaü samudànãya kàlyam evotthàyàsanakàni praj¤apya udakamaõiü pratiùñhàpya (##) kà÷yapasya samyaksaübuddhasya dåtena kàlam àrocayati: samayo bhadanta sajjaü bhaktaü yasyedànãü bhagavàn kàlaü manyate iti; atha kàsyapaþ samyaksaübuddhaþ pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya bhikùugaõaparivçto bhikùusaüghapuraskçto yena kçkeþ ràj¤o bhaktàbhisàras tenopasaükràntaþ; upasaükramya purastàd bhikùusaüghasya praj¤apta evàsane niùaõõaþ; atha kçkã ràjà sukhopaniùaõõaü buddhapramukhaü bhikùusaüghaü viditvà ÷ucinà praõãtena khàdanãyabhojanãyena svahastaü saütarpayati saüpravàrayati; anekaparyàyeõa ÷ucinà praõãtena khàdanãyabhojanãyena svahastaü saütarpya saüpravàrya kà÷yapaü samyaksaübuddhaü bhuktavantaü viditvà dhautahastam apanãtapàtraü sauvarõaü bhçïgàram àdàya kà÷yapasya samyaksaübuddhasya (##) purato 'sthàd àyàcamànaþ: adhivàsayatu me bhagavàn traimàsãü cãvarapiõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ sàrdhaü bhikùusaüghena; ahaü bhagavato 'rthàya paüca vihàra÷atàni màpayiùyàmi; paüca maücapãñhavçùikocavabimbopadhànacatura÷raka÷atàni kàrayiùyàmi; anena caivaüråpena parõopagåóhena ÷àlinà bhagavantaü upasthàsyàmi bhikùusaüghaü ca; alaü mahàràjà kçtam etàvad yàvad eva cittam abhiprasannam; dvir api trir api kçkã ràjà kà÷yapaü samyaksaübuddham idam avocat: adhivàsayatu me bhagavàn traimàsãü cãvarapiõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ sàrdhaü bhikùusaüghena; ahaü bhagavato 'rthàya paüca vihàra÷atàni màpayiùyàmi; paüca maücapãñhavçùikocavabimbopadhànacatura÷raka÷atàni kàrayiùyàmi; anena caivaüråpena parõopagåóhena ÷àlinà bhagavantaü upasthàsyàmi bhikùusaüghaü ca; dvir api trir api kà÷yapaþ samyaksaübuddhàþ kçkiü ràjànam idam avocat: alaü mahàràjà kçtam etàvad yàvad eva cittam abhiprasannam; atha kçkã ràjà kà÷yapaü saüyaksaübuddham idam avocat: asti ka÷cid bhagavan yo 'py evaüråpa upasthàyakaþ tadyathà aham etarhy? asti mahàràja tavaiva vijite vaibhióiügã nàma gràmanigamaþ; tatra nandãpàlo nàma ghañãkara prativasati; sa buddhe 'bhiprasanno dharme saüghe 'bhiprasannaþ; buddhaü ÷araõaü gato dhammaü saüghaü ÷araõaü gataþ; buddhe ekàntiko dharme saüghe ekàntikaþ; buddhe niùkàükùo nirvicikitso dharme saüghe duþkhe samudaye nirodhe màrge niùkàükùo nirvicikitso dçùñasatye àgataphalo 'bhisamitavàü nikùiptaparõamusalaþ sa na svahastaü pçthivãü khanati na khànayati; nànyatra, yat tad bhavati dakaprarugnaü và måùikotkirà và tataþ kàyena mçttikàü saühçtya niùpràõakenodakena tãmayitvà bhàjanàni kçtvaikàntam upanikùipyaivam àha: eta àryà eta bhadramukhà tilàn và taõóulàn và mudgaprabhçtãn và màùaprabhçtãn và ekànta upanikùipya yo và yena bhàjanenàrthã bhavati sa tad àdàya prakràmatu; sa tasmàd andhaü màtàpitarau bibharti; màü ca kàlena kàlaü piõóakena pratipàdayati; (##) ekam ahaü mahàràja samayaü vaibhióiügãü gràmanigamam upani÷ritya viharàmi; so 'haü pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya vaibhióiügãü gràmanigamaü piõóàya pràvikùam; (##) sàvàdànaü vaibhióaügãü piõóàya caran yena ghañãkarasya nive÷anaü tenopasaükràntaþ; upasaükramya ÷anair mandamandam argaóam àkoñayàmi; tena khalu samayena nandãpàlo ghañãkaraþ bahir nirgato 'bhåt kenacid eva karaõãyena; a÷rauùñàü nandãpàlasya ghañãkarasyàndhau màtàpitaràv argaóasyàkoñana÷abdam; ÷rutvà ca punar evam àhatuþ; ka eùa àryaþ ka eùa bhadramukhaþ ÷anair mandamandam argaóam àkoñayati? tàv aham evaü vadàmi: ahaü kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ piõóakenàrthã; tàv evam àhatuþ: pravi÷atu àryaþ pravi÷atu bhadramukha ete kuõóàlikàyàü kulmàùàþ piñhirikàyàü ca såpikam; saced àkàükùasy àtmanà gçhãtvà paribhuükùva; bahirgata te upasthàyaka iti; so 'haü mahàràja uttarakauravaü samayam adhiùñhàya svayam eva kuõóalikàyàþ kulmàùàn piñhirikàyà÷ ca såpikaü gçhãtvà bhuktavàn; tataþ pa÷càd àgato nandãpàlo ghañãkaraþ; adràkùãn nandãpàlo ghañãkaraþ kuõóalikàyàü kulmàùàn piñhirikàyàü ca såpikaü paribhuktam; dçùñvà ca punar andhau màtàpitaràv idam avocat: amba tàta kenaite kuõóalikàyàü kulmàùàþ piñhirikàyàü ca såpikaü paribhuktam; tàv evam àhatuþ: iha te somya nandãpàla aciranirgatasyà÷rauùva argaóakasyàkoñana÷abdam; ÷rutvà ca punar evaü vadàvaþ: ka eùa àryaþ ka eùa bhadramukhaþ ÷anair mandamandam argaóam àkoñayati? sa evam àha: ahaü kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ piõóakenàrthã; tam enam evaü vadàvaþ: pravi÷atu àrya pravi÷atu bhadramukha; ete kuõóalikàyàü kulmàùàþ piñhirikàyàü såpikam; saced àkàükùasy àtmanà gçhãtvà paribhuükùva; bahirgatas te upasthàyakaþ; tena te kuõóàlikàyàü kulmàùàþ piñhirikàyàü ca såpikaü paribhuktaü bhaviùyati; atha nandãpàlasya ghañãkarasyaitad abhavat: làbhà me sulabdhà yasya me kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ kule 'tyarthaü vi÷vasto vi÷vàsam àpannaþ iti viditvà tenaiva prãtipràmodyena saptàham ekaparyaükenàtinàmayati ardhamàsaü càsya satatasahagatà smçtiþ kàyaü na vijahàti; sàvyucchinnà kàye vartate; saptàhaü màtàpitroþ yathà kuõóàlikàyàþ kulmàùam. piñhirikàya÷ ca såpikam evaü kuõóikàyà odanaü piñhirikàyà÷ ca såpikam; ekam imaü mahàràja (##) samayaü vaibhióiügãü gràmanigamam upani÷ritya ahaü varùà upagataþ; tasya mama tatprathamavarùiõà devena vihàro 'bhivçùyate; tena khalu samayena nandãpàlasya ghañãkàrasyàve÷ana÷àlà navatçõapraticchannà 'bhåt; so 'ham upasthàyakàn bhikùån àmantrayàmi: gacchata yåyaü bhikùavo nandãpàlasya ghañãkàrasyàve÷ana÷àlàü navatçõapraticchannàm avacchàdya mama vihàraü chàdayata; te mama om iti prati÷rutya nandãpàlasya ghañãkàrasya navatçõapraticchannàm àve÷ana÷àlàm avacchàdayanti; tena khalu samayena nandãpàlo ghañãkaro bahirnirgato 'bhåt kenacid eva karaõãyena; a÷rauùñàü nandãpàlasya (##) ghañãkarasyàndhau màtàpitaràv àve÷ana÷àlàyàm avacchàdana÷abdaü; ÷rutvà ca punar evam àhatuþ: ka eùa àryaþ ka eùa bhadramukho nandãpàlasya ghañãkarasya navatçõapraticchannàm àve÷ana÷àlàm avacchàdayati? te evam àhur vayaü bhikùavaþ kà÷yapasya samyaksaübuddhasyopasthàyikàþ; kà÷yapasya samyaksaübuddhasya tatprathamavarùiõà devena vihàro vçùyate; te vayaü nandãpàlasya ghañãkàrasya navatçõapraticchannàm àve÷ana÷àlàm avacchàdya kà÷yapasya samyaksaübuddhasya vihàraü praticchàdayàmaþ; tàv evam àhatuþ harata àryà harata bhadramukhà bahirnirgato vaþ upasthàyakaþ; tais tàm avacchàdya mama vihàraþ praticchàditaþ; pa÷càd àgato nandãpàlo ghañãkaro 'dràkùãn navatçõapraticchannàm àve÷ana÷àlàm avacchàditàü; dçùñvà ca punar andhau màtàpitaràv idam avocat: amba tàta kenaiùà navatçõapraticchannà àve÷ana÷àlà avacchàdità; tàv evam àhatuþ: iha te somya nandãpàla aciranirgatasya a÷rauùva navatçõapraticchannàyà àve÷ana÷àlàyà avacchàdana÷abdam; ÷rutvà ca punar evaü vadàvaþ ka eùa àryaþ ka eùa bhadramukho navatçõapraticchannàm àve÷ana÷àlàm avacchàdayati? te evam àhur vayaü bhikùavaþ kà÷yapasya samyaksaübuddhasyopasthàyikàþ; kà÷yapasya samyaksaübuddhasya tatprathamavarùiõà devena vihàro vçùyate; te vayaü nandãpàlasya ghañãkarasya navatçõapraticchannàm àve÷ana÷àlàm avacchàdya kà÷yapasya samyaksaübuddhasya vihàraü praticchàdayàmaþ; tàn àvàm evaü vadàvaþ harata àryà harata bhadramukhà bahirnirgato vaþ upasthàyakaþ; tair eùà àve÷ana÷àlà avacchàdità bhaviùyati. atha nandãpàlasya ghañãkarasyaitad abhavat: làbhà me sulabdhà yasya me kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ kule 'tyarthaü vi÷vasto vi÷vàsam (##) àpannaþ iti viditvà tenaiva prãtipràmodyena saptàham ekaparyaükenàtinàmayati ardhamàsaü càsya satatasamità smçtiþ kàyaü na jahàti; sà càvyucchinnà kàye vartate; saptàhaü màtàpitroþ taü khalu varùàvàsaü nandãpàlasya ghañãkarasyàve÷ana÷àlà ekavàribindunàpi nàbhivçùñà; yathàpitad buddhasya buddhànubhàvena devatànàü ca devatànubhàvena. syàt khalu te mahàràja cetaso 'nyathàtvam nàdhivàsayati me kà÷yapaþ samyaksaübuddhas traimàsãü cãvarapiõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàràn? na tv eva nandãpàlasya ghañãkarasya navatçõapraticchannàyàm àve÷ana÷àlàyàm avacchàditàyàü cetaso 'nyathàtvaü; làbhà bhadanta nandãpàlena ghañãkareõa sulabdhà yasyàsya bhagavàn kule 'tyarthaü vi÷vasto vi÷vàsam àpannaþ. atha kàsyapaþ samyaksaübuddhaþ kçkeþ ràj¤as taddànam anayàbhyanumodanayàbhyanumodate; agnihotramukhà yaj¤àþ gàyatrã chandasàü mukham / ràjà mukhaü manuùyàõàü nadãnàü sàgaro mukham // nakùatràõàü mukhaü candra àdityas tapatàü mukham / årdhvaü tiryag adha÷ càpi yàvatã jagato gatiþ / sadevakeùu lokeùu saübuddho hãjyatàü varaþ // atha kà÷yapaþ samyaksaübuddhaþ kçkiõaü ràjànaü dharmyayà kathayà (##) saüdar÷ya samàdàpya samuttejya saüpraharùyotthàyàsanàt prakràntaþ; atha kçkã ràjà aciraprakràntaü kà÷yapaü samyaksaübuddhaü yatrotsadanadharmakaü tat sarvaü visarjanadharmakam iti kçtvà kà÷yapaü samyaksaübuddhaü pçùñhataþ pçùñhataþ samanubaddhaþ; atha kçkã ràjà kàsyapaü samyaksaübuddhaü yàvat tàvat pçùñhataþ pçùñhataþ samanubaddhya kà÷yapasya pàdau ÷irasà vanditvà kà÷yapaü samyaksaübuddhaü trir pradakùiõãkçtya tata eva pratinivçttaþ; atha kçkã ràjà aciraprakràntaü kà÷yapaü samyaksaübuddhaü viditvà anyatamaü puruùam àmantrayate: ehi tvaü bhoþ puruùa parõopagåóhasya ÷àleþ paücamàtràõi ÷akaña÷atàni pårayitvà yena nandãpàlo ghañãkaras tenopasaükràma; upasaükramya nandãpàlaü (##) ghañãkaram idam avocaþ: imàni te somya nandãpàla kçkiõà ràj¤à paücamàtràõi ÷akaña÷atàni parõopagåóhasya ÷àler anupreùitàni; atas tvam àtmànaü samyak sukhena prãõaya andhaü ca màtàpitaram; kà÷yapaü ca samyaksaübuddhaü kàlena kàlaü piõóakena pratipàdaya; evaü deva iti sa puruùaþ kçke raj¤aþ prati÷rutya parõopagåóhasya ÷àleþ paücamàtràõi ÷akaña÷atàni pårayitvà yena nandãpàlp ghañãkaras tenopasaükràntaþ; upasaükramya nandãpàlaü ghañãkaram idam avocat: imàni te somya nandãpàla kçkiõà ràj¤à parõopagåóhasya ÷àleþ paücamàtràõi ÷akaña÷atàny anupreùitàni; atas tvam àtmànaü samyak sukhena prãõaya andhaü ca màtàpitaram; kà÷yapaü ca samyaksaübuddhaü kàlena kàlaü piõóakena pratipàdaya; bhoþ puruùa ràjà bahukçtyo bahukaraõãya ity uktvà nàdhivàsayati. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau uttaro màõavaþ aham eva sa tena kàlena tena samayena; yan mayà kà÷yape samyaksaübuddhe kharaü vàkkarma ni÷caritaü: kutaþ tasmin muõóake ÷ramaõake bodhiþ; bodhir hi paramaduùkarà; tasya karmaõo vipàkena etarhi mayà ùaóvarùàõi duùkaraü caritaü; yadi punar bodhir apavaditàbhaviùyat punar api mayà triõi kalpàsaükhyeyàni àtmabodhinimittaü parikhedito 'bhaviùyam; iti hi bhikùava ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ pårvavad yàvad ekànta÷ukleùv eva karmasv àbhogaþ karaõãyaþ; ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. ______________________________________________________________ Ya÷odharà brings forth a son yam eva divasaü bodhisatvo nirgatas tam eva divasaü ya÷odharà àpannasatvà saüvçttà; yadà bodhisatvo duùkaràõi carati tadàntaþpuram api duùkaraü caritum àrabdhaü; ya÷odharàyàþ sa garbho layaü gataþ; yadà bhagavàn niùkiücanaü duùkaram iti viditvà yathàsukham à÷vasiti; yathàsukhaü pra÷vasiti; odàrikam àhàram àharaty odanakulmàùaü, sarpistailàbhyàü gàtràõi mrakùayati sukhodakena ca kàyaü pariùiücati; antaþpuram api tadà yathàsukham à÷vasiti, yathàsukhaü pra÷vasiti, odàrikam àhàram àharaty odanakulmàùàn, sarpistailàbhyàü gàtràõi mrakùayati, sukhodakena ca kàyaü pariùiücati; tadàsau garbhaþ punar api puùñiü gataþ tasyà (##) garbhanimittàni pràdurbhåtàni; sà ÷àkyaiþ saparihàsam ucyate: tvaü bodhisatve tapovanaü gate vyabhicarità iti; sà kathayati: ÷àntaü pàpaü, nàhaü vyabhicaràmi; kathaü j¤àyate? yuùmàkaü pratyàyayiùyàmi; yàvad asau prasåtà, dàrako jàtaþ; yam eva divasaü jàtaþ, tam eva divasaü ràhuõà candro gçhãtaþ; tasya jàtau jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü (##) vyavasthàpyate; kiü bhavatu dàrakasya nàma iti; tasya j¤àtayaþ kathayanti: asya janmani ràhuõà candro gçhãtaþ tad bhavatu dàrakasya ràhula iti nàma iti; jàte kumàre bhåyasyà màtrayà ÷àkyà vibruvate eva; tayàsau satyopayàcanaü kçtvà ràhulabhadro bodhisatvasya vyàyàma÷ilàyàü sthàpayitvà krãóàpuùkariõyàm àplàvitaþ: yady ayaü bodhisatvena jàtaþ plavatàm iti; plavitum àrabdhaþ; sà kathayati: pàràd apàram àgacchatu iti; sa pàràd apàram àgataþ; te vismayam àpannàþ; ya÷odharà kathayati: bhåyo 'pi bhavatàü pratyakùãkariùyàmi yathàyaü bodhisatvena jàtaþ, nàhaü vyabhicarità iti. yadà bhagavàn atikràntaþ ùaóvarùàõy abhisaübuddhaþ kapilavastv anupràptaþ ekaü divasaü ràjakule bhuükte, ekam antaþpure; tadà ya÷odharàyà etad abhavat: ko 'sàv upàyaþ syàd yenàhaü bhagavantam anvàvarteyam it; kapilavastuni cànyatamà parivràjikà va÷ãkaraõàdikarmasv atyarthaü pravãõà; ya÷odharayà tasyàþ paücakàrùàpaõa÷atàni dattàni: àrye kàrùàpaõair va÷ãkaraõaü kçtvà preùaya iti; tayà va÷ãkaraõamodako ya÷odharàyàþ preùitaþ; ya÷odharayà ràhulasya haste datta ukta÷ ca: putra yas tava pità tasmai anuprayaccha iti; atràntare nàsti kiücid buddhànàü bhagavatàm aj¤àtam adçùñam aviditam avij¤àtaü; bhagavàn saülakùayati: ya÷odharàyà asacchabdo nirgataþ; tasyàpannayàþ kartavya iti; bhagavatà paücabuddha÷atàni nirmitàni; ràhulena sarvàn buddhàn pratyavekùya bhagavato vçddhànte sthitasya dattaþ; bhagavatà gçhãtvà punas tasyaiva dattaþ; ràhulena bhakùitaþ; bhagavàn dakùiõàde÷anàü kçtvà prakràntaþ; ràhulabhadraþ kumàro bhagavataþ pçùñhataþ pçùñhato 'nubaddhaþ nirvartyamàno 'pi na nirvartate: arodãt iti; bhagavàn saülakùayati: caramabhaviko 'yaü satvaþ, na ÷akyam anena gçhavàse vastum (##) iti; ràhulena bhagavataþ pratyabhij¤àtena kçtena ràjà ÷uddhodanaþ sàntaþpurajanaþ ÷àkyà÷ ca paraü vismayam upagatàþ ya÷odharàyàü càtyartham abhiprasannàþ; tato ya÷odharàbhyàkhyànaü sarveõa sarvaü prativugataü; bhagavàn ràhulaü kumàraü pravràjayitum àrabdhaþ; ràj¤à ÷uddhodanena ÷rutaü; sa bhagavatsakà÷am upasaükràntaþ; upasaükramya bhagavantam idam avocat: bhagavan, yadi ràhulabhadraþ kumàro 'va÷yaü pravràjyate adyaikaü divasaü tiùñhatu yàvad aham asya påjàü karomi iti; ràj¤à ÷uddhodanena ràhulasya mahàn utsavaþ kçtaþ; tatra bhagavatà àyuùmàn ÷àriputro 'bhihitaþ; pravràjaya, ÷àriputra, ràhulaü kumàram iti; evaü bhadanta ity àyuùmatà ÷àriputreõa bhagavataþ prati÷rutya ràhulabhadraþ kumàraþ pravràjitaþ. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadantàyuùmatà ràhulena bhagavàn modakena mahàjanakàyasya madhye vij¤àta iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhyi yathàtãte 'py adhvani aham anena ràhulena màlayà vij¤àtaþ; tac chråyatàm. ______________________________________________________________ The story of the great thief bhåtapårvaü bhikùavo anyatarasmin karvañake gçhapatiþ prativasati; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ (##) putro jàtaþ; sa patnãm àmantrayate: bhadre jàto 'smàkaü dhanaharo çõaharaþ; gacchàmi paõyam àdàya mahàsamudram avataràmi iti; sà kathayati: àryaputra evaü kuruùva iti; sa paõyam àdàya mahàsamudram avatãrõaþ; sa tatraiva ca nidhanam upayàtaþ; tatas tasya patnyà ÷okavinodanaü kçtvà sa dàrako hastabalena j¤àtibalena càpyàyitaþ poùitaþ saüvardhitaþ; tasya nàtidåre kuvindaþ prativasati sva÷ilpakçtàvã; tasya sva÷ilpàt sarvaü saüpadyate; sà tasya sva÷ilpàd bhogasaüpattiü dçùñvà kathayati: varaü kuvindakarma na samudràvataraõaü; tasmin gate anayena vyasanam àpadyante iti; tayàsau kuvindo 'bhihitaþ: bhràta imam api bhàgineyaü kuvindakarma ÷ikùayeti; sa kathayati: ÷obhanam evaü (##) bhavatu iti; sa taü ÷ikùayitum àrabdhaþ; pañupracàro 'sau; tenàlpãyasà kàlena kuvindakarma ÷ikùitaü; sa kuvindaþ susnàtaþ supràvçtaþ praõãtam àhàraü bhuükte; sà dàrakaþ kathayati: màtula tvam api tad eva karma karoùi; aham api tad eva; atha kasmàt tvaü susnàtaþ supràvçtaþ praõãtam àhàraü bhuükùe; mama tu na saüpadyate iti; sa kathayati: bhàgineya ahaü karmadvayaü karomi, divà kuvindatvaü ràtrau cauryam iti; sa kathayati: màtula yady evam aham api cauryaü karomi; bhàgineya ÷akùyasi tvaü cauryaü kartuü? màtula ÷akùyàmi; sa saülakùayati: jij¤àsayàmi tàvad enam iti; sa tam àdàya vãthiü gataþ; tena tatra ÷a÷akaþ krãtvà tasya dattaþ bhàgineya sàdhaya tàvad yad ahaü snàtvàgacchàmi; sa snàtvà àgataþ; tena taü laghu laghv eva sàdhayitvà ekapàdo bhakùitaþ; sa kuvindaþ snàtvà àgataþ; bhàgineya sàdhitaþ ÷a÷akaþ? màtula sàdhitaþ; pa÷yàmi tàvat; tena samarpitaþ; pa÷yati pàdatrayaü; sa kathayati bhàgineyàsya caturthaþ pàdaþ kva gataþ? sa kathayati: màtula ÷a÷akasya caturthaþ pàdo nàsti; kva gamiùyati? iti; sa saülakùayati: ahaü tàvac coraþ, ayaü tu mahàcora iti; sa tam àdàya tripàdakaü ca ÷a÷akaü pànàgàraü praviùñaþ: bhàgineya madyaü pibàmaþ; pibàmaþ; tàbhyàü pãtaü; kuvindaþ kathayati: bhàgineya madyamålyam apalapàmaþ; sa kathayati: màtula yena pãtaü so 'palapatu; ahaü naiva pibàmi; kim apalapàmi iti; sa kuvindaþ saülakùayati: mahàcoro 'yaü; ÷akyam anena sàrdhaü cauryaü kartum iti; sa tena sàrdhaü cauryaü kartum àrabdhaþ; sa kuvindaþ sandhau ÷iraþ prakùipati; tenocyate: màtula cauryam api na j¤àyate tvayà kartuü; pàdau pårvaü prakùeptavyaü na ÷iraþ; yadi ÷iraþ chidyate pratyabhij¤àyate, kulaü sarvaü vinà÷am upaiti; pàdau prakùipa iti; tena pàdau prakùiptau; tata÷ cora÷ cora iti kolàhalo jàta iti padbhyàü gçhãtaþ; mahàjanakàyo lagnaþ; sa eko na ÷aknoty àkarùñuü; sa ÷ira÷ chitvà tad àdàya prakràntaþ; amàtyai ràj¤o nivedita: deva eka÷ coraþ sandhiü praviùño gçhãtaþ; tasya ko 'pi ÷ira÷ chitvà tad àdàya prakràntaþ; ràja kathayati: bhavantaþ yaþ ÷ira÷ (##) chitvà prakràntaþ sa mahàcoraþ; gacchata taü kabandhaü caturmahàpathe sthàpayitvà pratigupte prade÷e tiùñhata; yas taü gçhãtvà roditi tenaikacoreõa bhavitavyaü, gçhõãta iti; tatas te ràjapuruùàþ taü kabandhaü caturmahàpathe sthàpayitvà pratigupte prade÷e sthitàþ; sa ekacoraþ saülakùayati: na nàma mayà màtulaü kaõñhe gçhãtvà roditavyaü; sa unmattakaveùam (##) àtmànaü kçtvà striyam api kaõñhe gçhõàti; puruùam api vçkùam api a÷vam api vçùabham api mahiùam api chàgam api kukkuram api grahãtum àrabdhaþ; yadà lokena vij¤àta unmattako 'yam iti tadà taü kabandhaü kaõñhe gçhãtvà yàvadàptaü ruditvà prakràntaþ; ràjapuruùai ràj¤o niveditaü: deva unmattakas taü kabandhaü kaõñhe gçhãtvà yàvadàptaü ruditvà prakrànta iti; ràja kathayati: bhavantaþ sa evàsàv ekacorakaþ; na ÷obhanaü kçtaü yan na gçhãtaþ; idànãü gçhõãta iti; ekacorakaþ saülakùayati: na nàma mayà màtulaþ satkàrayitavyaþ? iti; sa ÷àkañikaveùaü kçtvà kàùñhasya ÷akañaü pårayitvà taü prade÷aü gataþ; tasyopari ÷akañaü kàùñhapårõaü sthàpayitvà balãvardàn utsçjya ÷akañe agniü datvà prakràntaþ; tena dahyamànena sa kabandho dagdhaþ; ràjapuruùai ràj¤a niveditaü: deva sa ekacorako dagdhaþ; ràjà kathayati, kena; tair yathàvçttaü samàkhyàtaü; ràjà kathayati: bhavanto yo 'sau ÷àkañikaþ sa evàsàv ekacorikaþ; na ÷obhanaü kçtaü yan na gçhãtaþ; gçhõãta iti; sa ekacorikaþ saülakùayati: na nàma mayà màtulasya ÷ma÷àne pitçkàryaü kçtam iti; sa brahmaõaveùaü kçtvà adhiùñhàne bhikùàm añitvà taya tàü bhikùàü ÷ma÷àne paktvà piõóàn datvà prakràntaþ; ràjapuruùai ràj¤o niveditaü: deva bràhmaõenàdhiùñhàne bhikùàm añitvà yasmin prade÷e sa kabandho dagdhaþ tatra paüca piõóàn datvà prakrànta iti; ràjà kathayati: bhavantaþ sa evàsàv ekacorikaþ; na ÷obhanaü kçtaü yan na gçhãta iti; ekacorikaþ saülakùayati: na nàma mayà màtulasyàsthãni gaügàyàü prakùeptavyàni? iti; sa kàpàlikaveùaü kçtvà taü prade÷aü gataþ; sa tatra gàtraü bhasmanà uddhålayitvà asthãnàü bhasmanàü ca karparakaü pårayitvà gaügàyàü prakùipya prakràntaþ; ràjapuruùai ràj¤o yathàvçttam àrocitaü; ràjà kathayati: bhavantaþ sa evàsàv ekacorikaþ; (##) na ÷obhanaü kçtaü yan na gçhãtaþ; sarvathà tiùñhata yåyaü; aham evainaü gçhõàmi iti; ràj¤à gaügàyàü naubhir udyànaü kàritaü; ubhayakåle àrakùakàþ puruùàþ sthàpitàþ; ràj¤o duhità abhiråpà dar÷anãyà pràsàdikà tasmin jalodyàne sthàpità; uktà ca yadi tvàü ka÷cid gçhõàti ràvayiùyasi iti: àrakùakapuruùàõàü càj¤à dattà: yadaiùà ràvayati tadà yuùmàbhir jalodyànaü gantavyaü; yadi ka÷cit tatra puruùo bhavati sa gçhãtvà màü neyaþ iti; ekacorakaþ saülakùayati: na nàma mayà ràjaduhitryà sàrdhaü paricàrayitavyam iti; sa tatra gaügàyàm anusroto 'vasthitaþ; sa tatra riktapiñharikàn kùeptum àrabdhaþ; ekaþ kùiptaþ; àrakùakapuruùàþ cora iti kçtvà dhàvitàþ; tair asau prahàreõa bhagnaþ; dvitãyaþ kùiptaþ; so 'pi bhagnaþ; tçtãyaþ kùiptaþ; so 'pi bhagnaþ; àrakùakà riktapiñharikà eta uhyante ity apy upekùità vyavasthitàþ; tato 'sàv ekacorikaþ riktapiñharikàyàü ÷iraþ prakùipya ÷rotasà uhyamànas taü prade÷am àgataþ; tato nàvam abhiråóho dàrikàyàþ kathayati: mà ÷abdaü kariùyasi; na tvàü praghàtayiùyàmi iti; sà saütrastà tåùõãm avsthità; tayà sàrdhaü paricàrya prakràntaþ; sà pralapitum àrabdhà: eùa coro màü paricàrya gacchati iti; àrakùakàþ kathayanti: yadà paricàrayati tadà tåùõãü tiùñhasi; yadà paricàrayitvà prakràntas tadà rodiùi; idànãü kutra samanveùàma iti; àrakùakai ràj¤o yathàvçttam àrocitaü; ràjà kathayati: na ÷obhanaü kçtaü yan na gçhãtaþ iti; dàrikà coreõa sàrdhaü paricàrayitvà àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü và navànàü và màsànàm (##) atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ; ekacorakena ÷rutaü; sa saülakùayati: na mayà putrasya janmani pramodaþ kçtaþ iti; sa kàücukãyam àtmànaü kçtvà ràjakulàn nirgamya pauruùeyàn àmantrayate: bhavanto deva àj¤àpayati pattanaü luõñhayata iti; te saülakùayanti: ràj¤o naptà jàtaþ; tenàsmàbhir àj¤à dattà; luõñhayàmaþ; te luõñhayitum àrabdhàþ; ucca÷abdamahà÷abdo jàtaþ; ràjà pçcchati kim etad iti; amàtyair vistareõa samàkhyàtaü; sa kathayati: evam apy ahaü tena khalãkçtaþ; ràjyaü và parityajàmi tasya và nigrahaü karomi iti; tena viditvà maõóalavàñaþ kàritaþ; kaücit kàlaü vinodya amàtyànàm (##) àj¤à dattà: bhavanta adhiùñhàne evaüvidhaü ghaõñàvaghoùaõaü kàrayata; yàvanto puruùàþ prativasanti taiþ sarvair niùparihàrair bhåtvà maõóalavàñaü praveùñavyaü; yo na pravi÷ati tasya vadho daõóa iti; àmatyair ghaõñàvaghoùaõà kàrità; sarve 'dhiùñhànanivàsinaþ puruùà praviùñàþ; tato ràj¤à tasmai dàrakàya màlàü datvà uktaü: yas tava pità tasmai tàü màlàm anuprayaccha iti; àrakùakà÷ ca puruùà uktàþ: yasyàyaü dàrako màlàü dadàti yuùmàbhir gçhãtvà matsakà÷am upaneyaþ iti; tatas tàü puùpamàlàü gçhãtvà paribhramitum àrabdho janakàyàn nirãkùamàõaþ; tenàsau coro dçùñaþ; acintyaþ satvànàü karmavipàkaþ; tena tasmai màlà dattà; ràjapuruùai ekacoro gçhãtvà ràj¤a upanàmitaþ; ràjà amàtyàn àmantrayate: bhavantaþ katham atra pratipattavyaü? iti; te kathayanti; deva praghàtyatàm iti; ràjà kathayati: bhavantaþ katham ãdç÷o vãrapuruùaþ praghàtyaþ; upasaügraho 'sya kartavyaþ iti; tena tasmai sà duhità sarvàlaükàravibhåùità bhàryàrthaü dattà; upàrdharàjyena saüvibhaktaþ. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sàv ekacorika aham eva sa tena kàlena tena samayena; yo 'sau tasya putraþ eùa evàsau ràhulas tena kàlena tena samayena; tadàpy anena màlayà vij¤àtaþ; etarhy apy aham anena modakena vij¤àtaþ; evaü hi vo bhikùavo 'cintyaþ satvànàü karmavipàkaþ iti karmaparàyaõair bhavitavyaü. ______________________________________________________________ Ya÷odharà seeks to bring the Buddha back to her ya÷odharà saülakùayati: yadi ràhulasya pità antaþpuraü pravi÷ati tathàivànucaritavyo yathà na bhåyo nirgacchati iti; tata àtmànam àdau kçtvà gopikàmçgajàpramukhàni ùaùñistrãsahasràõi nànàvidhàlaükàrair alaükçtàni surabhimàlyadhåpavastrair vibhåùitàni; atha bhagavàn pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya bhikùugaõaparivçto bhikùusaüghapuraskçto vineyajanàpekùà antaþpuraü praviùñaþ; tato ya÷odharàmçgajàgopikàpramukhàni ùaùñistrãsahasràõi råpayauvanavibhramà÷àkhedàkulavilasitacalita÷ithilamekhalàkalàpanisvanair (##) hasitamadhuragãtamadhunetrabhråvikàrotkaüpanapayodharodaradar÷anàügavispaùñaceùñitair bhàvaü dar÷ayàm àsuþ; atha bhagavata etad abhavat: saced bhokùye vaineyajanakàlàtikramo bhaviùyati; etàþ striyàþ kàmaràgàbhibhåtàþ satyànàm abhàjanabhåtà (##) bhaviùyanti; asty à÷u pçthagjanasya riddhir àvarjanakarã; yannv aham antaþpuram çddhipràtihàryeõàvarjayeyam iti; viditvà pårvasyàü di÷y upari vihàyasam abhyudgamya caturvidham ãryàpathaü kalpayati; tadyathà caükramyate tiùñhati niùãdati ÷ayyàü kalpayati; tejodhàtum api samàpadyate; tejodhàtusamàpannasya buddhasya bhagavato vividhàny arcãüùi kàyàn ni÷caranti; tadyathà nãlàni pãtàni lohitàny avadàtàni maüjiùñhàni sphañikavarõàni; yamakàny api pràtihàryàõi vidar÷ayati; adhaþkàyaþ prajvalati, uparimàt kàyàc chitalà vàridhàràþ syandante, uparimaþ prajvalati, adhaþkàyàc chitalà vàridhàrà syandante; yathà pårvasyàü di÷y avaü dakùiõàyàü pa÷cimàyàm uttarasyàü di÷i iti caturdi÷aü caturvidham çddhipràtihàryaü vidar÷ayan çddhyabhisaüskàràn pratiprasrabhya purastàd bhikùusaüghasya praj¤apta evàsane niùaõõaþ; atha tàþ striyo bhagavata çddhipràtihàryaü dçùñvà àvarjità målanikçntà iva drumà bhagavataþ pàdayor nipatya purastàn niùaõõàþ dharma÷ravaõàya; tato bhagavatà tàsàm à÷ayànu÷ayaü dhàtuü prakçtiü ca j¤àtvà tàdç÷ã caturàryasatyasaüprativedhikã dharmade÷anà kçtà yàü ÷rutvà gopikàmçgajàpramukhaiþ ùaùñistrãsahasraiþ srotaàpattiphalaü sàkùàtkçtaü; ya÷odharàyà atyarthaü kàmaràgàbhibhåtàyà satyadar÷anaü na kçtaü; tasyà etad abhavat: yannv ahaü bhagavantaü rasatçùõayà anvàvarteyam iti; viditvà svayam eva bhagavato 'rthàya annapànaü sàdhayitvà kathayati: adyàhaü svahastaü bhagavantaü saütarpayàmi iti; ÷rutvà bhikùubhir bhagavata àrocayanti: ya÷odharà bhadanta bhagavantaü svahastaü rasatçùõayà anvàvartayitukàma iti; bhagavàn àha: pårvam ahaü bhikùavaþ saràgaþ sadveùaþ samohaþ rasapratisaüvedã rasaràgapratisaüvedã ca; etarhy ahaü vigataràgo vigatadveùo vigatamoho rasapratisaüvedã no tu rasaràgapratisaüvedã; tat katham idànãü ya÷odharà rasatçùõayà anvàvartayati iti. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta ya÷odharà bhagavantaü va÷ãkaraõamodakenànvàvartayitukàmàrabdhà; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathàtãte 'py adhvani aham anayà modakenànvàvartitaþ; tac chråyatàm (##) ______________________________________________________________ The story of èùya÷çïga bhåtapårvaü bhikùavo anyatamasmin gràmake 'raõyàyatane puùpaphalasalilakandasaüpanne riùiþ (##) prativasati; sa kaùñatapà målaphalàmbubhakùo 'jinavalkalavàsà; anena paücàbhij¤àþ sàkùàtkçtà; tasya vyàóamçgà apy à÷ramapade vi÷vastavihàriõo viharanti; so 'nyatamaü prade÷aü prasràvaü kartum abhisaüprasthitaþ; mçgã pçùñhataþ samanubaddhà; tena sa÷ukaþ prasràvaþ kçtaþ; sa tayà mçgyà pãtaþ; strãndriyaü jihvayà nirlãóham; acintyaþ satvànàü karmavipàkaþ; àpannasatvà saüvçttà; prasavanakàle tam eva de÷am àgamya prasåtà; dàrako jàtaþ; sà gandhaü ghràtvà visabhàgaþ satvaþ iti saütrastà måtrapurãùam utsçjantã chorayitvà prakràntà; yàvad asau riùis taü prade÷am anupràptaþ; tena sa dàrako dçùñaþ; sa samanvàhartuü pravçttaþ kasyàyaü putraþ iti; pa÷yati atmanaþ; tena svà÷ramapadaü nãtvà àpàyitaþ poùitaþ saüvardhitaþ; tasyàpi vçddhiü gacchataþ ÷irasi mçgaóçïge pràdurbhåte; tasya mçgasya yàdç÷e ÷çïge iti riùya÷çõga iti saüj¤à saüvçttà; yàvad asau riùir mlànaþ saüvçttaþ; sa çùiþ pratiråpair bhaiùajyair upasthãyate; na càsau vyàdhir upa÷amaü gacchati; yadà tasya maraõàntikã vedanà pràdurbhåtà na cireõa kàlaü kariùyàmi iti; tadà tenàsau putro 'bhihitaþ; putra asminn à÷ramapade nànàde÷anivàsinaþ riùayaþ kàlena kàlam upasaükràmanti; te tvayà matpriyatayà svàgatavàdasamudàcàreõa saümodya àsanenopanimantrayitavyà yathà÷aktita÷ ca phalamålaiþ pratipàdyàþ ity uktvà sarve kùayàntà nicayàþ patanàntàþ samucchrayàþ / saüyogà viprayogàntà maraõàntaü hi jãvitam* // iti kàladharmeõa saüyuktaþ; sa tena çùidharmasamudàcàreõa dhyàpitaþ; tena pitç÷okàbhibhåtena saüvegàt paücàbhij¤àþ sàkùàtkçtàþ; so 'pareõa samayena salilàrthã ghañam àdàya saüprasthitaþ; deva÷ ca varùitum àrabdhaþ; sa pànãyaghañaü pårayitvà àgantum àrabdhaþ; skhalitaþ patitaþ; à÷uprakopino riùayaþ; tena pànãyastokaü gçhãtvà kùipatà ÷àpo dattaþ; duràcàra tvayà pànãyaghañaþ pårõo bhagnaþ; tasmàt tvayà idaü divasam upàdàya dvàda÷avarùàõi na varùitavyam (##) iti; devo na varùitum àrabdhaþ; vàràõasyàü mahàdurbhikùaü pràdurbhåtaü; janakàyaþ samantàd vidrutaþ; raj¤à naimittikà àhåya pçùñàþ: bhavantaþ kasyànubhàvàd devo na varùati iti; te kathayanti: deva riùiprakopàd yady ayaü riùis tasmàt tapasaþ càlayituü ÷akyeta, evaü devo varùati, anyathà na iti; ràjà cintàparo vyavasthitaþ; antaþpuràmàtyakumàrair ucyate: deva kimarthaü cintàparaþ? sa kathayati: riùiprakopàd devo na varùayati; naimittikà÷ caivaü kathayanti, yady asau riùis tasmàt tapasa÷ càlyate evaü devo varùayati; anyathà na; tan na vij¤àyate: kas taü ÷aknoti tasmàt tapa÷a÷ càlayitum (##) iti; tasya ràj¤o duhità ÷àntà nàma; sà kathayati: deva yady evam alpotsuko bhava; ahaü tathà kariùyàmi yathàsau riùis tasmàt tapasaþ calati iti; sa kathayati kenopàyena? sà kathayati: màü bràhmaõakàn mantràn pàñhaya anyàü÷ ca kanyàþ; nausaükrame ca à÷ramapadaü kàraya puùpaphalasalilasaüpannam iti; tena bràhamõakàn mantràn pàñhità anyà÷ ca kanyàþ, nausaükrame ca tàdç÷am à÷ramapadaü kàritaü, tataþ tayà tàni phalàni va÷ãkaraõadravyaiþ madyena ca samàpåritàni; aparàõi ca nànàvicitràõi ca phalàni kàritàni; riùiveùaþ kçtaþ; sà cãvaravalkalapràvçtà; sà tàbhiþ kanyàbhiþ bràhmaõakàn mantràn pàñhayantã à÷ramapadaü gatà; riùeþ ÷iùyair niveditam upàdhyàya bahavas tavà÷ramapadaü riùaya àgatàþ; svàgataü riùãõàü pravi÷antu iti; te praviùñàþ; sa dçùñvà gàthàü bhàùate: vyàyàmahãnà ca gatiþ salãlà mukhàni ca ÷ma÷ruvivarjitàni / uràüsi caiùàü viùamonnatàni veùo hy apårvo 'yaü mahàriùãnàm* // iti; tena tà vicikitsàparyàkulãkçtamatinàpi målaphalaiþ pravàritàþ; tàbhis tàni phalàni paribhujya sa riùir abhihito: yuùmàkam etàni phalàni kañukatiktakaùayàni; asmàkaü tv à÷ramo jalamadhye yatra phalàny amçtaprakhyàni; api tu tvam asmàbhir à÷ramapade upanimantrito bhava; tenàdhivàsitaü; sa tàbhiþ nausaükramodyànam (##) abhirohitaþ; tasya tatra madyapårõàni va÷ãkaraõadravyasaüyuktàni nàrikelaphalàni ca dattàni; sa madyamadàkùipto va÷ãkaraõadravyayogàt tayà sàrdhaü vipratipannaþ riddhiparihãõaþ; meghàþ samantàd unnatàþ; varùàbhipràyà devateti çùiõà santarjità; ÷àntà kathayati: adyàpi tvam àtmànaü na jànãùe ko 'ham iti; sa tayà ràgapà÷apà÷ito ràj¤aþ sakàsam unnãtaþ deva ayaü sa riùiþ iti; tato devo varùitum àrabdhaþ; subhikùaü pràdurbhåtaü; ràj¤à sà tasyaiva riùer bhàryàrthaü saparivàrà dattà; sa ÷àntàü pratyàkhyàya tàbhir anyàbhiþ sàrdhaü paricàrayitum àrabdhaþ; tatra ÷àntà ãrùyàkulãkçtahçdayà tasyàsatkàraü kartum àrabdhà; tata uttaràd uttaraü; sa tayà sopànatkena pàdena ÷irasi paràhataþ; sa saülakùayati: yo 'haü meghasyàpi garjitaü na sahe sa idànãü ràgapà÷itaþ strãmàtreõaivaü khalãkçtaþ iti; tena vãryam àsthàya punar api paücàbhij¤àþ sàkùàtkçtàþ. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sàv çùir aham eva sa tena kàlena tena samayena; yàsau ÷àntà eùaiva sà ya÷odharà; tadàpy aham anayà rasatçùõayà anvàvartitaþ; etarhy apy eùà màü modakenànvàvartituü pravçttà. ______________________________________________________________ Ya÷odharà attempts to commit suicide yadà bhagavàn antaþpuràn bhuktvà niùkràmati tadà ya÷odharayà nairà÷yam àpannayà bhartuþ snehavaimukhyàc charaõapçùñham abhiruhya àtmà muktaþ; (##) asaümoùadharmàõo buddhà bhagavataþ; sà bhagavatà çddhyà pratigçhãtà. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta ya÷odharayà bhagavanto 'rthàya ÷araõapçùñhàd àtmà muktaþ iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathàtãte 'py adhvany anayà mamàrthàyàtmà parityaktaþ; tac chråyatàm (##) ______________________________________________________________ The story of the Kinnara and the Kinnarã bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü brahmadatto nàma ràjà babhåva; so 'pareõa samayena mçgavadhàya nirgataþ; anupårveõa parvatakandaraü praviùñaþ; tena tatra kinnaraþ kinnarã ca dçùñà; kinnaraþ suptaþ, kinnarã jàgarti; raj¤à àkarõaü dhanuþ pårayitvà kinnaraþ ÷areõa marmani tàóitaþ; pràõair viyuktaþ; ràj¤à kinnarã gçhità bhàryàçthàya; ràjà tàm àdàya saüprasthitaþ; sà kathayati: deva tiùñhatu tàvat, anujànãhi màü yàvad asya kinnarasya ÷arãrapåjàü kariùyàmi iti; ràjà saülakùayati: kva gamiùyati; pa÷yàmi tàvat katham asya ÷arãrapåjàü karoti iti; sà tena samanuj¤àtà; tatas tayà taü kinnaraü kàùñhair avaùñabhya citàü prajvàlyàtmà prakùiptaþ; devatà gàthàü bhàùate anyathà cintito py artha anyathà parivartitaþ / kinnarãü ramayàmãti kçtaü pràõivadhadvayam // iti kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau kinnara aham eva sa tena kàlena tena samayena; yàsau kinnarã eùaiva sà ya÷odharà; tadàpy anayà mamàrthàyàtmà citàyàü muktaþ; etarhy apy anayà mamàrthàyàtmà ÷araõapçùñhàn muktaþ iti. ______________________________________________________________ Conversion of Ya÷odharà bhagavàn saülakùayati: idànãü ya÷odharàyà pràpto vinayakàlaþ; yad aham enàü saüsàrakàntàràd uttàrayeyam iti viditvà tasya tàdç÷ã caturàryasatyasaüprativedhikã dharmade÷anà kçtà yàü ÷rutvà ya÷odharayà viü÷ati÷ikharasamudgataü satkàyadçùñi÷ailaü j¤ànavajreõa bhitvà srotaàpattiphalaü sàkùàtkçtaü; sà samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajità; yàvad arhantinã saüvçttà; svakulasaü÷ànuråpatayà àryamàrgapratilambhàc ca bhikùuõãnàü madhye samutpanneùu kàryeùv atyarthaü jihreti; tatra bhagavàn bhikùån àmantrayati: eùàgrà me bhikùavo bhikùuõãnàü mama ÷ràvikànàü hrãmatãnàü yaduta ya÷odharà ràhulamàtà iti. punar api bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta ya÷odharayà karma (##) kçtaü yasya karmaõo vipàkena ùaóvarùàõi kukùiõà garbho dhàritaþ iti; bhagavàn àha: ya÷odharayaiva bhikùavaþ pårvam anyàsu jàtãùu karmàõi kçtàny upacitàni pårvavad yàvad phalanti khalu dehinàm. ______________________________________________________________ The story of the two âbhãrãs bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasmin gokule dvau àbhãryau prativasataþ; màtà ca duhtà ca; te abhikùõaü mathitaghañam àdàya gràmàntaü gacchataþ; tayor duhità ÷àñhyasamudàcàrajàtà màtà çjukà; duhità kathayati: amba gçhàõa (##) tàvan mathitaghañaü prasràvaü karomi iti; sàgçhãtvà saüprasthità; sà ÷àñhyasamudàcàreõa pçùñhato lambata eva, na tàm anugacchati; evaü tayàsau màtà ùañkroùàn mathitaghañaü vàhità. kiü manyadhve bhikùavaþ? yàsàv àbhãrãduhità eùà eva sà ya÷odharà tena kàlena tena samayena; yad anayà màtà ÷àñhyasamudàcàreõa ùañkroùàn mathitaghañaü vàhità, tasya karmaõo vipàkenànayà ràhulaþ ùaóvarùàõi kukùiõà åóhaþ iti hi bhikùava ekàntakçùõànàm karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ pårvavad yàvad evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatà ràhulena karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena màtuþ kukùau ùaóvarùàõy avasthitaþ iti; bhagavàn àha: ràhulenaiva bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; ràhulena karmàõi kçtàny upacitàni ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati; na bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni na bàhye pçthivãdhàtau vipacyante, nàbdhàtau, na tejodhàtau, na vàyudhàtau, api tåpàtteùv eva skandhadhàtvàyataneùu karmàõi kçtàni vipacyante ÷ubhàny a÷ubhàni ca; na praõa÷yanti karmàõy api kalpa÷atair api / sàmagrãm pràpya kàlaü ca phalanti khalu dehinàm // (##) ______________________________________________________________ Story of øaïkha and Likhita bhåtapårvaü bhikùavaþ vàràõasyàü nàtidåre puùpaphalasaüpannam à÷ramapadaü nànàvihaganikåjitaü vi÷vastamçgapakùiniùevitam; tatra dvàv çùã bhràtarau prativasataþ phalamålàmbubhakùàv ajinavalkaladhàriõau ÷aïkha÷ ca likhita÷ ca; ÷aïkha upàdhyàya likhita÷ ca ÷iùyaþ; tau vàràõasyàü sarvalokaprakhyàtau; ràj¤àpi brahmadatte viditau: amuùminn udyàne dvàv çùã bhràtarau prativasataþ ÷aïkha÷ ca likhita÷ ca; tatra ÷aïkha upàdhyàyo likhita÷ ca ÷iùyaþ iti; yàvad apareõa samayena ÷aïkha udakasya kuõóikàü pårayitvà målaphalànàm arthe vanaü gataþ; likhitas tu saràtram evotthàya pårvataraü gataþ; sa puùpaphalàny àdàya tvaritam àgataþ; àtmãyàm àñikàü pratyavekùate; svalpaü pànãyaü; sa tçùõàrtaþ saülakùayati upàdhyàyasantakaü pànãyaü pibàmi iti; tena pãtaü; yàvat ÷aïkha riùir målaphalàny àdàya tçùàparyàkulãkçtamukhaþ à÷ramaü praviùñaþ; kuõóikàü pratyavekùate; pa÷yati riltikàü; sa saüjàtàmarùaþ kathayati, kena coreõa pànãyam apahçtaü? iti; likhitaþ kathayati: upàdhyàya ahaü coraþ; mayà pãtaü; daõóaü prayaccha iti; sa kathayati: tvaü mama bhràtà ÷iùya÷ ca; yadi pãtaü supãtaü yathàsukham iti; sa kathayati: upàdhyàya na ÷aknomy aham etat kaukçtyaü prativinodayituü; prayaccha me gurukaü daõóaü ya÷ corasya pradãyate iti; evam uktaþ ÷aïkha çùiþ (##) prakupitaþ kathayati: nàhaü daõóam anuprayacchàmi: yadi tvaü daõóenàrthã ràj¤aþ sakà÷aü gaccha iti; sa ràj¤aþ sakà÷aü gataþ; tasmiü÷ ca samaye ràjà mçgavadhàya saüprasthitaþ; tenàsau jayenàyuùà vardhayitvà gàthayà vij¤aptaþ: ahaü coro mahàràja yo 'syàdattaü jalaü pibet / prayaccha me guruü daõóaü ya÷ corasya pradãyate // ràjà kathayati: nàsti pànãyasyàdattàdànam iti; api tu kasya santakaü tvayà jalam apahçtaü? ; tena yathàvçttaü samàkhyàtaü; ràjà kathayati: sa tava bhràtà upàdhyàya÷ ca; gaccha na tvaü daõóàrhaþ iti; sa kathayati deva na ÷aknomy ahaü kaukçtyaü (##) prativinodayituü; prayaccha me guruü daõóaü ya÷ corasya pradãyate iti; evam ukte ràjà prakupitaþ tãvreõa paryavasthànena paryavasthitaþ; sa kathayati: yady evam atraiva tiùñha na tàvat prayàtavyaü yàvad ahaü pratinirvçttaþ iti; sa ràjà mçgavadhaü kçtvà saücintyànyena dvàreõa praviùñaþ na bhåyo nirgacchati; amàtyai ùaùñe divase ràj¤o niveditaü: deva tasya riùer adya ùaódivasà tasminn eva prade÷e tiùñhataþ àj¤àü dàtum arhasi iti; ràjà kathayati: uddhçtadaõóo bhavatu; gacchatu, eùaivàsya daõóaþ iti; amàtyais tasya riùer àkhyàtaü: çùe deva kathayati uddhçtadaõóo 'sau gacchatv eùa evàsya daõóaþ iti; sa vigatakaukçtyaþ prakràntaþ. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau ràjà brahmadatta eùa eva sa ràhulaþ tena kàlena tena samayena; yad anena cittaü pradåùya riùir abhihitaþ; tasmin prade÷a tiùñha; na te gantavyam iti; tasya karmaõo vipàkena màtuþ kukùau ùaóvarùàõy uùitaþ; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ pårvavad yàvad evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatà bhadrikeõa karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena pradhànapuruùàõàü ràjà saüvçttaþ? bhagavàn àha: bhadrikeõaiva bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; bhadrikeõaiva karmàõy upacitàni ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati; na bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni bàhye pçthivãdhàtau vipacyante, nàbdhàtau, na tejodhàtau, na vàyudhàtau, api tåpàtteùv eva skandhadhàtvàyataneùu karmàõi kçtàni vipacyante ÷ubhàny a÷ubhàni ca; na praõa÷yanti karmàõy api kalpa÷atair api / sàmagrãm pràpya kàlaü ca phalanti khalu dehinàm // ______________________________________________________________ Story of the beggar (concerning a previous birth of King Bhadrika) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamaþ koññamallakaþ janapadàd vàràõasãm àgataþ; sa tannivàsibhiþ koññamallakaiþ ãrùyà (##) pratyàkhacapeñàprahàràdibhiþ pratàóitaü kçtvà niùkàsitaþ; sa bahir vàràõasyàü ràjakãya udyàne 'vasthitaþ; yàvad ràjà brahmadattaþ sampràpte vasantakàlasamaye saüpuùpiteùu pàdapeùu haüsakrau¤camayåra÷uka÷àrikàkokilajãva¤jãvakonnàdite vanaùaõóe (##) 'ntaþpurasahãyaþ udyànabhåmiü nirgataþ; sa tatràntaþpureõa sàrdham udyàne sukham anubhåya middham avakràntaþ; puùpaphalalolupo màtçgràmaþ puùpaphalàni samanveùamàõaþ paribhramitum àrabdhaþ; yàvad ràjà brahmadattaþ nidràlasyaü prativinodya laghu laghv eva vàràõasãü praviùñaþ; antaþpurajano 'pi tvaritatvaritaü saüprasthitaþ; yàvad anyatamà strã saübhràntà muktàhàraü chorayitvà prakràntà; yàvad asau koññamallakas tasminn udyàne paribhramitum àrabdhaþ; tenàsau muktàhàro dçùñaþ; sa saülakùayati: kiü mamànena prayojanaü; sthànam etad vidyate yad arthàyànarthaü pràpayàmi iti; tenàsau latàyàü baddhvà udyàne 'vasthitaþ; yasya santako bhaviùyati sa grahãùyati iti; yàvad antaþpurikàbhiþ ràjà vij¤aptaþ; deva amukayà udyàne muktàhàro vismçtaþ iti; ràj¤àmàtyànàm àj¤à dattà: bhavanta udyàne uktàhàro vismçtaþ, samanveùata iti; te udyànaü gatvà samanveùayitum àrabdhàþ; yàvat pa÷yati latàyàm upanibaddhaü; te saülakùayanti: vicàrayàmas tàvat kenaiùa baddha iti; te udyànaü paribhramitum àrabdhàþ; yàvat pa÷yanti koññamallakaü; sa tair uktaþ: bhoþ puruùa kenaiùa muktàhàro latàyàü baddhvàvasthàpitaþ; tena yathàvçttaü teùàü samàkhyàtam; amàtyai raj¤o muktàhàro dattaþ; yathàvçttam àrocitaü; ràjà kathayati bhavantas taü koññamallakaü ÷abdàpayata; pa÷yàmi iti; taiþ ÷abditaþ; ràj¤à pçùñaþ bhoþ puruùa kasmàt tvayà muktàhàro latàyàü baddhvàvasthapitaþ, na svãkçtaþ iti; sa kathayati: deva nàham asya bhàgã devasyaivàrhati iti; ràjà abhiprasannaþ kathayati: bhoþ puruùa varàrhas tvaü; vada kaü te varam anuprayacchàmi iti; sa kathayati: yadi devaþ parituùñaþ koññamallakàn bhojayitvà teùàü pratyekam ekaikaü vastrayugenàcchàdya màm (##) adhipatiü sthàpayatu iti; ràj¤àmàtyànàm àj¤à dattà: bhavanto yuùmàbhiþ koññamallakàn bhojayitvà pratyekam ekaikaü vastrayugenàcchàdya etaü puruùaü teùàm adhipatiü sthàpayata; taiþ vàràõasyàü ghaõñàvaghoùaõaü kàritaü: devasamàj¤àpayati yàvantaþ koññamallakàþ vàràõasyàü sarvair amuùminn udyàne saünipatitavyam; ahaü koññamallakàn bhojayàmi ekaikaü vastrayugenàcchàdayàmi iti; te sarve saünipatitàþ àmatyaiþ praõãtenàhàreõa saütarpitàþ; pratyekaü vastrayugenàcchàditàþ; uktà÷ ca: deva samàj¤àpayati, adyàgreõa yuùmàkam eùa koññamallako ràjà; yuùmàbhir asyàj¤à kartavyà iti; te praõãtenàhàreõa saütarpitàþ vastrayugenàcchàditàþ prãtamanasaþ kathayanti yathà devaþ samàj¤àpayati iti; so koññamallako 'dhipatiþ saüvçttaþ; prakçtyaiva koññamallakàþ kùutpipàsàbhibhåtàþ vãthyàm annapànam àcchindanti; te ràj¤à satkçtà iti bhåyasyà màtrayà àcchettum àrabdhàþ; pattanopajãvi janakàyaþ kùubdhaþ; ràj¤o niveditaü; ràjà kathayati (##) apramattair bhavadbhir àrakùà kartavyà, na tu te tàóayitavyàþ iti; yàvad anyatamaþ puruùaþ påpakàn àdàya vãthãmadhyena gacchati; tena koññamallakàdhipatinà tasya sakà÷àt påpikà àcchinnàþ; sa tàn àdàya pratiguptaü prade÷aü gataþ; koññamallakair anubaddhaþ; sa tair upadråyamàno nadãü vàrakàm uttãrya anyatamasmin vçkùamåle 'vasthitaþ; asati buddhànàm utpàde pratyekabuddhà loka utpadyante hãnadãnànukampàþ prànta÷ayanàsanabhaktà ekadakùiõãyà lokasya; yàvad anyatamaþ pratyekabuddho daivàt taü prade÷am àgataþ; tenàsau dçùñaþ kàyapràsàdikaþ ÷ànteryàpatha÷ ca; sa saülakùayati: nånaü mayà evaüvidhe sadbhåtadakùiõãye kàrà na kçtà yenàhaü mànuùyam àsàdya koññamallako jàtaþ; yady ayaü mahàtmà mamàntikàt påpàn pratigçhõãyàd aham asmai dadyàm iti; tatas tena pratyekabuddhena tasya cetasà cittam àj¤àya parànugrahakàraõàt pàtram upanàmitaü; tena tasmai satkçtya påpikà dattàþ; kàyikã teùàü mahàtmanàü dharmade÷anà na vàcikã; sa upari vihàyasam abhyudgamya jvalanatapanavarùaõavidyotanapràtihàryàõi kartum àrabdhaþ; asty à÷u pçthagjanasya riddhir àvarjanakarã; sa målanikçnta iva (##) drumaþ pratyekabuddhasya pàdayor nipatya praõidhànaü kartum àrabdhaþ: yan mayaivaüvidhe sadbhåtadakùiõãye kàràþ kçtàþ, anenàhaü ku÷alamålena pradhànapuruùàõàü ràjà syàm*; prativi÷iùñataraü càtaþ ÷àstàram àràgayeyam eva na viràgayeyam iti; tataþ te koññamallakàþ saüpràptàþ kathayanti: asmàkam api påpikàü prayaccha iti; sa kathayati: ayaü mahàtmà riùiþ; asmai mayà pratipadità iti; te kathayanti: pratipàdya kiü tvayà praõidhànaü kçtam iti; sa kathayati: pradhànapuruùàõàü ràjà syàm iti; te kathayanti: vayam eva te pradhànapuruùàþ syàma yeùàü tvaü ràjà bhaviùyasi iti; sa kathayati: ÷obhanam evaü bhavatu; kiü tv asya riùeþ pàdayor nipatya praõidhànaü kuruta iti; tais tasya pratyekabuddhasya pàdayor nipatya praõidhànaü kçtaü vayaü te pradhànapuruùàþ syàma yeùàm ayaü ràjà bhaviùyati iti. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau koññamallakàdhipatir eùa eva sa bhadrikaþ ÷àkyaràjaþ iti tena kàlena tena samayena; ye te koññamallakà etàny eva tàni pa¤ca÷àkya÷atàni; bhadrikeõa koññamallakabhåtena pratyekabuddhe praõidhànaü kçtaü; tasya karmaõo vipàkena eùàü pa¤cànàü ÷àkya÷atànàü ràjà saüvçttaþ; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ pårvavad yàvad evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. ______________________________________________________________ The story of Madhuvàsiùñha buddho bhagavàn nàdikàyàü viharati gu¤jikàvasathe; tena khalu samayena saübahulàni pàtràõy abhyavakà÷a upari kùiptàni; bhagavata÷ ca pàtram; athànyatamo markataþ ÷àlavçkùàd avatãrya yena pàtràõi (##) tenopasaükramati; bhikùavas taü vàrayanti, mà bhetsyati pàtràõi iti; tatra bhagavàn bhikùåõàm àmantrayate sma: mà bhikùavaþ etaü markañaü vàrayata; tat kasya hetoþ; naiùa bhetsyate pàtràõi; atha sa markaño yena bhagavataþ pàtraü tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàtram àdàya taü ÷àlàvçkùam abhiruhya kùaudrasya madhuno 'neóakasya pårayitvà ÷anair mandamandaü ÷àlavçkùàd avatãrya bhagavata upanàmayati; tasya bhagavàn na pratigçhõàti sapràõakam iti kçtvà; atha sa markaña ekànte prakramya (##) niùpràõakaü kçtvà bhagavata upanàmayati; tasya bhagavàn na pratigçhõàti akalpikam iti kçtvà; atha sa markaña ekànte prakramya ÷ãtalena vàriõà pariùicya bhagavata upanàmayati; tasya bhagavàn pratigçhõàti kçtakalpikam iti; atha sa markaña pratigçhãtaü me bhagavatà madhupàtram iti viditvà hçùñatuùñapramuditaþ udagraprãtisaumanasyajàtaþ prà¤jalãkçtaþ pratipuñakaü pratyavasçto nartamànaþ bhagavantaü namasyamànaþ bhagavati prasàdajàto bhagavantaü nirãkùamàõaþ pçùñhato nàvalokayati; kåpe patitaþ; kàlagataþ; nàdikàyàm eva ùañkarmanirate bràhmaõakule upapannaþ; yam eva divasaü pratisandhir gçhãtas tam eva divasaü madhuvarùaü patitaü; pitrà càsya naimittikà àhåya pçùñàþ; te kathayanti: asya satvasyànubhàva iti; yàvad asau bràhmaõã aùñànàü va nàvànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ; yam eva divasaü jàtas tam api divasaü madhuvarùaü patitaü; tasya j¤àtayaþ saügamya samàgamya trãõi saptakàny ekaviüùatidivasàn vistareõa jàtasya jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpyate, kiü bhavatu dàrakasya nàma iti; j¤àtaya åcuþ: ayaü dàrako yam eva divasaü màtuþ kukùim avakràntas tam eva divasaü madhuvarùaü patitaü; yam api divasaü jàtaþ tam api divasaü madhuvarùaü patitaü; vàsiùñhasagotra÷ ca; tasmàd bhavatu dàrakasya madhuvàsiùñha iti nàmadheyaü vyavasthàpitaü; sa unnãto vardhito mahàn saüvçttaþ; yadà mahàn saüvçttaþ tadà svyàkhyàte dharmavinaye pravrajitaþ; tasya pravrajitasyàpi sataþ dine dine trãõi madhupàtràõi saüpadyante; sa teùàm ekaü bhagavato 'nuprayacchati; dvitãyaü saüghàya; tritãyaü sapremakaiþ sàrdhaü paribhuïkte. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadantàyuùmatà madhuvàsiùñhena karma kçtaü yasya karmaõo vipàkenàsya dine dine trãõi pàtràõi saüpadyante iti; bhagavàn àha: madhuvàsiùñhenaiva bhikùavaþ (##) karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàni pårvavad yàvad phalanti khalu dehinàü; dçùño yuùmàbhir bhikùavaþ sa markañaþ yena tathàgatasya madhupàtram upanàmitaü? (##) dçùño bhadanta; yo 'sau markaña eùa evàsau madhuvàsiùñhaþ tena kàlena tena samayena; tena tathàgatasya madhupàtram upanàmitaü; tasya karmaõo vipàkena ùañkarmanirate bràhmaõakule upapannaþ pratisandhau càsya jàtau ca madhuvarùaü patitaü; yàvad etarhy api divase divase trãõi madhupàtràõi saüpadyante; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ pårvavad yàvad ekànta÷ukleùv eva karmasv àbhogaþ karaõãyaþ; tat kasya hetoþ; yadi madhuvàsiùñho bhikùuþ pårvaü mahàsamudraü madhv adhimucyate; tad api madhu syàt; evaü hi bhikùavaþ aprameyà tathàgatadakùiõà iti. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadantàyuùmatà upàlinà karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena ràjenàpitaþ saüvçttaþ; bhagavàn àha: upàlinaiva bhikùavaþ aprameyà tathàgatadakùiõà iti pårvam anyàsu jàtiùu karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pårvavad yàvad phalanti khalu dehinàü. ______________________________________________________________ The story of the royal barber (concerning a previous birth of Upàlin) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasya ràjanàpitasya pratyekabuddhaþ upasaükràntaþ: bhadramukha ke÷àn me 'vatàrya, puõyaü bhaviùyati iti; sa ca ràjakulaü saüprasthitaþ; tena bhàgineya uktaþ: bhàgineya asya pravrajitasya ke÷àn avatàraya; ahaü ràjakulaü saüprasthitaþ; tathà càvatàraya yathà ràj¤aþ iti; sa saülakùayati: yathà màtulaþ kathayati; nånam atra puõyena bhavitavyam iti; tenàdaraü kçtvà ke÷a÷ma÷rv avatàritaü; pratyekabuddhaþ saülakùayati: bahv anena satvena puõyaü prasutaü; ku÷alamålàvaropaõam asya kartavyam iti viditvà tasyànukampàrtham upari vihàyasam (##) abhyudgamya jvalanatapanavarùaõavidyotanapràtihàryàõi kartum àrabdhaþ; asty à÷u pçthagjanasya çddhir àvarjanakarã; sa målanikçnta iva drumaþ pàdayor nipatya praõidhànaü kartum àrabdhaþ: anenàhaü ku÷alamålena yathà me màtulo ràjanàpitaþ evam aham api ràjanàpitaþ syàm iti. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo' sau ràjanàpitasya bhàgineya eùa evàsàv upàlir bhikùuþ; yad anena pratyekabuddhasya ke÷a÷ma÷råõy avatàrya praõidhànaü kçtaü tasya karmaõo vipàkena rajanàpitaþ saüvçttaþ; bhåyo 'pi yad anena praõidhànaü kçtaü tac chråyatàm. ______________________________________________________________ Another story of a barber bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatarasmin karvañake gçhapatiþ prativasati; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ putro jàtaþ; bhåyo 'pi krãóato ramamàõasya paricàrayataþ putro jàtaþ; bhåyo 'pi krãóato ramamàõasya paricàrayataþ putro jàtaþ; yàvat krameõa sapta putràþ jàtàþ; tasya ràjanàpito vayasyaþ; so 'putraþ; kare kapolaü kçtvà cintàparo 'vasthitaþ; na me putro na duhità; mamàtyayàt sarvaü svàpateyam aputrakam iti kçtvà ràjavidheyaü bhaviùyati iti; sa tena gçhapatinà dçùña ukta÷ ca: vayasya kim asi cintàparaþ? sa (##) kathayati: vayasya kathaü na cintàparo bhaviùyàmi yasya me iyat dhanajàtaü na putro na duhità, mamàtyayàt sarvam etad ràjavidheyaü bhaviùyati iti; sa kathayati: yady evam eùa mama sarvakanãyàn putraþ: sa mayà tava dattaþ iti; tenàsau pratigçhãtaþ; yàvad gçhapatiþ kàlagataþ; te tasya putràþ yadà kenacit sàrdhaü kaliü kurvanti tadà tena paribhàùyante: yåyam api kaliü kurutha yeùàü bhràtà nàpitaþ iti; te daurmanasyajàtàþ saülakùayanti: yat kiücid vayaü paribhåtàþ sarvaü tad asya bhràtur doùàt; sarvathà àcchettavya iti; sa tair àcchinno nàpitaþ; tena sarvanàpitàþ kriyàkàraü kàritàþ, amukasya gçhapateþ putràõàü na kenacit ÷ma÷rukarma kartavyam iti; te dãrgha÷ma÷runakhà jàtàþ; te ràj¤à dçùñà uktà÷ ca: bhavantaþ kimarthaü yåyaü dãrgha÷ma÷runakhàs tiùñhatha? iti te kathayanti (##) anena nàpitena sarvanàpità nivàritàþ; na kenacid eùàü ÷ma÷rukarma kartavyam iti; kiü kàraõàt; tair yathàvçttaü samàkhyàtaü; ràjà kathayati: arhati pità putraü dàtuü; kim iti yuùmàbhir àcchinnaþ? tasyaiva prayacchata iti; tair akàmakaiþ pratimuktaþ; te daurmanasyajàtàþ lokàpavàdabhayàt taü ghàtayitum icchanti; mitràmitramadhyamo lokaþ; tasyàparaiþ samàkhyàtaü; tenàsau nàpita uktaþ: te màü praghàtayitum icchanti; anujànãhi pravrajàmi iti; sa saülakùayati: kàmam eva pravrajatu mà taiþ pràõàn viyokùyata iti viditvà uktaþ: putra yady evaü gaccha pravraja; yat kiücid guõagaõam adhigacchethàs tadà mamàrocayiùyasi iti; sa labdhànuj¤o riùãõàü madhye pravrajitaþ; tenànupacàryakenànupàdhyàyakena pratyekabodhiþ sàkùàtkçtà; sa saülakùayati: mayà tasya pituþ pratij¤àtam upadar÷ayiùyàmi iti; gacchàmi, tàm imàü pårvikàü pratij¤àü niryàtayàmi iti; sa tasya sakà÷aü gatvà jvalanatapanavarùaõavidyotanapràtihàryaü yàvat målanikçnta iva drumaþ sa pàdayor nipatya praõidhànaü kartum àrabdhaþ: yan mayà evaüvidhe sadbhåtadakùiõãye kàràþ kçtàþ anenàhaü ku÷alamålena ràjanàpitaþ syàm iti; bhåyo 'pi anena pa¤casu pratyekabuddha÷ateùu kàràn kçtvà praõidhànaü kçtam: anenàhaü ku÷alamålena ràjanàpitaþ syàm iti; punar api caturùu samyaksaübuddheùu kàràn kçtvà praõidhànaü kçtam anenàhaü ku÷alamålena ràjanàpitaþ syàm iti; tasya karmaõo vipàkena bahån vàràn ràjanàpitaþ saüvçttaþ. bhåyo 'pi bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta upàlinà karma kçtaü yena vinayadhàràõàm agro nirdiùñaþ iti; bhagavàn àha: kutra praõidhànaü kçtaü? ______________________________________________________________ Upàli is the foremost among those who master and know the Vinaya bhåtapårvaü bhikùavo 'sminn eva bhadrake kalpe viü÷ativarùasahasràyuùi prajàyàü kà÷yapo nàma samyaksaübuddho loka udapàdi pårvavad yàvat sa vàràõasãü nagarãm (##) upani÷ritya viharati çùivadane mçgadàve; tasyàyaü pravacane pravrajitaþ; yaþ pravrajito (##) bhikùuþ sa punaþ kà÷yapena samyaksaübuddhena vinayadharàõàm agro nirdiùñaþ; tatrànena yàvadàyur brahmacaryaü caritaü; na ka÷cid guõagaõo 'dhigataþ; tad anena maraõakàlasamaye praõidhànaü kartum àrabdhaü: yad mayà kà÷yape bhagavati samyaksaübuddhe yàvadàyur brahmacaryaü caritaü, na ka÷cid guõagaõo 'dhigataþ; anenàhaü ku÷alamålena yo 'sau bhagavatà kà÷yapena samyaksaübuddhena uttaro nàma màõavo vyàkçto bhaviùyasi tvaü màõava varùa÷atàyuùi prajàyàü ÷àkyamunir nàma tathàgato 'rhan samyaksaübuddha iti; tasyàhaü pravacane pravrajya sarvakle÷aprahàõàd arhatvaü sàkùàtkuryàm; yathà ca me upàdhyàyena bhagavatà kà÷yapena samyaksaübuddhena vinayadhàràõàm agro nirdiùñaþ; evaü màm api sa bhagavàüs ÷àkyamunir vinayadharàõàm agraü nirdiùed iti tatpraõidhànava÷àt tathàgatena vinayadharàõàm agro nirdiùñaþ; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ pårvavad yàvad àbhogaþ karaõãyaþ; ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. ______________________________________________________________ Untrue announcement of the death of the Buddha and the birth of ânanda yadà bhagavatà ùañtriü÷adbhåtakoñiparivàraü màraü papãyaüsam abhinirjitya anuttaraü j¤ànam adhigataü, tadà sàntaþpuràmàtyapaurajanapadasyàrocitam: adya ÷ramaõo gautamaþ kàlagataþ iti; ràjà ÷uddhodanaþ sàntaþpurakumàràmàtyapaurajanapadaþ ÷ocitum àrabdhaþ; devatànàü dar÷anam adhastàt pravartate; ÷uddhàvàsakàyikàbhir devatàbhir Arocitaü: na bhagavàn kàlagato 'pi tu bhagavatànuttaraü j¤ànam adhigatam iti; tato ràjà ÷uddhodanaþ param ànandam upàgataþ; ten asamayenàmçtodanasya dàrako jàtaþ; tasya jàtau jàtimahaü vistareõa kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpyate, kiü bhavatu dàrakasya nàma iti; j¤àtasya kathayaüti: ayaü dàrakaþ ànande vartamàne jàtaþ; tad bhavatu dàrakasyànanda iti nàmadheyaü vyavasthàpitam; ànando dàrako 'ùñàbhyo dhàtrãbhyo 'nupradattaþ; dvàbhyàm aü÷adhàtrãbhyàü dvàbhyàü krãóanikàbhyàü dhàtrãbhyàü dvàbhyàü kùãradhàtrãbhyàü dvàbhyàü maladhàtrãbhyàü; sa dhàtryaü÷agato naimittikair vyàkçto 'nena dàrakeõa bhagavataþ ÷àkyamuner upasthànaü kartavyam iti; dàrako naimittikair vyàkçta iti ÷rutvà amçtodanaþ saülakùayati: yady evaü bhagavàn pravràjayiùyati, na tatpurastàd avatàro 'py anena kartavya iti; sa yadà bhagavàn kapilavastv àgacchati tadà (##) vai÷àlãn nãyate; yadà bhagavàn vai÷àlãü gacchati tadà punaþ kapilavastu nãyate; atràntare nàsti kiücid buddhànàü bhagavatàm aj¤àtam adçùñam aviditam avij¤àtaü; dharmatà khalu buddhànàü bhagavatàü mahàkàruõikànàü lokànugrahapravçttànàm ekàrakùàõàü ÷amathavipa÷yanàvihàriõàü tridamathavastuku÷alànàü caturoghottãrõànàü caturçddhipàdacaraõatalasupratiùñhitamatãnàü caturùu saügrahavastuùu dãrgharàtrakçtaparicayànàü pa¤càïgaviprahãnànàü pa¤cagatisamatikràntànàü ùaóaïgasamanvàgatànàü ùañpàramitàparipårõànàü saptabodhyaïgakusumàóhyànàm aùñàïgamàrgade÷ikànàü navànupårvavihàrasamàpattiku÷alànàü da÷abalinàü da÷adiksamàpårõaya÷asàü da÷a÷atava÷avartiprativi÷iùñànàü trã ràtres trir divasasya ca buddhacakùuùà lokaü vyavalokya j¤ànadar÷anaü pravartate: ko hãyate ko vardhate kaþ kçcchrapràptaþ kaþ saükatapràptaþ kaþ saübàdhapràptaþ ko 'pàyanimnaþ ko 'pàyapravaõaþ ko 'pàyapràgbhàraþ kam aham apàyàd uddhçtya svarge mokùe ca pratiùñhàpayeyaü; kasya anavaropitàni ku÷alamulàny avaropayeyaü? kasyàvaropitàni paripàcayeyaü? kasya pakvàni vimocayeyam? àha ca: apy evàtikramed velàü sàgaro makaràlayaþ / na tu vaineyavatsànàü buddho velàm atikramet // ______________________________________________________________ ânanda's conversion bhagavàn saülakùayati: caramabhaviko ànando dàrakaþ; sa mama ÷àsane pravrajiùyati, pravrajya cànena mamopasthànaü kartavyaü vacanaü ca dhàrayitavyaü mayi ca parinirvçte amçtam adhigantavyaü yan nv aham ànandaü kumàraü ÷àsane 'vatàrayeyam iti; apravidita eva kapilavastunagaraü pravi÷yàmçtodanasya bhavanam àgamya praj¤apta evàsane niùaõõaþ; amçtodanenànandaþ kumàro 'vavarakaü pravi÷ya sthàpitaþ; bhagavatà tathàdhiùñhito yena svayam eva dvàram apàvçtaü; prathamata eva ca bhagavato pàdau ÷irasà (##) vanditvà bhagavataþ pçùñhataþ sthito 'bhåd vyajanaü gçhãtvà ca bhagavantaü vãjayamànaþ; tato 'mçtodano bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvaikànte niùaõõaþ; ekànte niùaõõaüm amçtodanaü bhagavàn dharmyayà kathayà saüdar÷ya samàdàpya samuttejya saüpraharùya àsanàd utthàya prakràntaþ; mahad api hetubalaü pratyayabalam apekùate; ity ànanda÷ caramabhavikaþ satvo bhagavantaþ pçùñhataþ pçùñhataþ samanubaddhaþ; amçtodanena sàntaþpuraparivàreõa na ÷akyate nivartayituü; bhagavàn àha: ayaü caramabhavikaþ satvaþ na tvayà ÷akyate nivartayituü, mà nivarteta iti; amçtodanaþ kathayati; bhagavan yady evam ànupårvãm asya kurmaþ; bhagavàn àha: evaü kuru; tato 'mçtodanena ÷ramaõabràhmaõakçpaõavaõãpakaparivràjakayàcanakebhyo dànàni dãyante; puõyàni kriyante; svabandhujanaü ca kùamàpayitvà sarvàlaükàravibhåùito hastiskandham abhiruhya anekajanaparivçto nyagrodhàràmàbhimukho bhagavatsakà÷aü preùitaþ; (##) tata÷ ca tasya vãthãmadhyena gacchato hastinà utpalahastako nigãrõaþ; naimittikair dçùñaþ; te kathayanti: anena kumàreõa ÷rutidharàõàm agreõa bhavitavyam iti; tasya yànasya yàvatã bhåmis tàvad yànena gatvà yànàd avatãrya padbhyàm eva nyagrodhàràmaü pravi÷ya yena bhagavàüs tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvaikànte niùaõõaþ; bhagavatà da÷abalakà÷yapasya samarpitaþ kà÷yapa pravràjaya kumàram iti; tena pravràjita upasaüpàditaþ; atha bhagavàn yathàbhiramyaü kapilavastuni vihçtya yena ràjagçhaü tena càrikàü prakràntaþ; anupårveõa càrikàü caran ràjagçham anupràptaþ; ràjagçhe viharati veõuvane kalandakanivàpe. àyuùmataþ ànandasya mårdhni piñako jàtaþ; bhagavatà jãvikasyàj¤à dattà ànandasya bhikùo÷ cikitsàü kuruùva iti; evaü bhadanta iti jãvikaþ kumàrabhçto bhagavataþ pratya÷auùãd; atha bhagavàn purastàd bhikùusaüghasya praj¤apta evàsane niùaõõaþ dharmaü de÷ayati; àyuùmàn apy ànandas tatraiva niùaõõaþ dharma÷ravaõàya; jãvikaþ kumàrabhçtaþ saülakùayati: ayam asya kala÷ cikitsàyàþ; (##) dharmavegapràpto 'yaü na cetayiùyati iti; tena tasya piñake pàcanaü dattaü; tatraiva ca pàñitaþ; tatra paryavasite dharme jãvakaþ kathayati: bhagavan mayà aryànandasyàtraiva niùaõõasya piñakaþ pàcitaþ pàñito rohita÷ ca; àyuùmàn ànandaþ kathayati: yadi mama ÷arãraü tila÷a÷ chinnam abhaviùyat tathàpi mayà na parij¤àtam abhaviùyad bhagavato dharmaü de÷ayato dharmànvayaprasàdàvarjitasantatinà; jãvakaþ paraü vismayam àpannaþ. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatà ànandena karma kçtaü yenàsya pçùñhe piñako jàtaþ iti; bhagavàn àha: ànandenaiva bhikùavaþ bhikùuõà karmàõi kçtàny upacitàni pårvavad yàvad phalanti khalu dehinàü. ______________________________________________________________ The story of the king Kiràtas (a previous birth of ânanda) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasmin karvañake kiràtànàm adhipatiþ prativasati; asati buddhànàm utpàde pratyekabuddhà loka utpadyante hãnadãnànukampakàþ prànta÷ayanàsanabhaktàþ ekadakùiõãyà lokasya; athànyatamaþ pratyekabuddhas tena tenànvàhiõóamànaþ kiràtanagaram anupràptaþ; sa tatra piõóàrthã kiràtaràjasya gçhaü praviùñaþ; sa tena saüjàtàmarùeõa cittaü pradåùya guóikayà pçùñhe tàóitaþ; sa mahàtmà nihatamadamànatvàt tasyàbhavyatàü j¤àtvà prakràntaþ. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau kiràtaràjaþ eùa eva sa ànando bhikùuþ; yad anena pratyekabuddhaþ saüjàtàmarùeõa cittaü pradåùya pçùñhe guóikayà tàóitaþ tasya karmaõo vipàkena yatra yatra jàyate tatra tatràsya paücajanma÷atàni pçùñhe piñako jàyate; yàvad etarhy apy asya carame bhave pçùñhe piñako jàtaþ (##) ______________________________________________________________ ânanda follows the Buddha and makes an exhibition of mathematical knowledge yadà àyuùmàn ànando bhagavatà sàrdhaü gacchati tadàsya bhagavati tãvraprasàdagauravaü (##) hrãvyapatràpyaü chambitatvaü copatiùñhati; yadà nirmàõena na tàdç÷aü prasàdagauravaü hrãvyapatràpyaü chambitatvaü copatiùñhati; yàvad anyatamena gçhapatinà buddhapramukho bhikùusaügho 'ntargçhe bhaktenopanimantritaþ; bhagavàn pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya bhikùugaõaparivçto bhikùusaüghapuraskçtaþ tasya gçhapater gçhaü pravi÷ya bhuktvà prakràntaþ; bhikùubhir àyuùmàn ànandaþ pçùñaþ; àyuùmann ànanda kiü tvam adya bhagavatà sàrdhaü gataþ àhosvin nirmàõena iti; sa kathayati: bhagavatà sàrdhaü gato na buddhanirmàõena; kathaü kçtvà; yadàhaü bhagavatà sàrdhaü gacchàmi tato mama bhagavato 'ntike tãvraprasàdagauravaü hrãvyapatràpyaü chambitatvaü copatiùñhati; yadà buddhanirmàõena tadà na tathà iti bhikùavaþ parasparaü mantrayanti: àyuùmàn ànando nimittaku÷alaþ iti; digvidikùu ÷abdo visçtaþ ànando bhikùur nimittaku÷alaþ iti; atha bhagavàn yathàbhiramya ràjagçhe vihçtya yena ÷ràvastã tena càrikàü prakràntaþ; anupårveõa càrikàü caran ÷ràvastãm anupràptaþ; ÷ràvastyàü viharati jetavane 'nàthapiõóadasyàràme; athàyuùmàn ànandaþ pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya ÷ràvastãü piõóàya pràvikùat; anyatamena bràhmaõena dçùñaþ; sa saülakùayati: ayaü ÷ramaõasya gautamasya ÷ràvakaþ ànando bhikùuþ, yo 'sau ÷råyate nimittaku÷ala iti; pçcchàmi tàvad enam asyàþ ÷iü÷apàyàþ kiyanti patràõi iti; sa tena pçùñaþ: àrya asyàþ ÷iü÷apàyàþ kiyanti patràõi iti; sa kathayati: etàvanti ÷atàni sahasràõi ÷atasahasràõi ity uktvà prakràntaþ; tena bràhmaõena katipayàni patràõy apanãya gaõayitvà choritàni; àyuùmàn ànandaþ piõóapàtam añitvà pratinivçttaþ; tena bràhmaõena bhåya uktaþ; àrya idànãü jànãùva asyàþ ÷iü÷apàyàþ kiyanti patràõi iti; sa kathayati: pårvam etàvanti ÷atàni sahasràõi ÷atasahasràõi ca; ata etàvanty apanãtàni iti uktvà prakràntaþ; sa bràhmaõaþ paraü vismayam àpannaþ; ãdç÷o 'py àryo gaõite kçtàvã iti. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatànandena karma (##) kçtaü yena nimittaku÷alo jàtaþ iti; bhagavàn àha: ànandenaiva bhikùavaþ bhikùuõà karmàõi kçtàny upacitàni pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàü. ______________________________________________________________ The story of the astronomer (a previous birth of ânanda) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàm anyatamo bràhmaõaþ, tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ putro jàtaþ; tasya trãõi saptakàny ekaviüùatidivasàn vistareõa jàtasya jàtimahaü kçtvà kulasadç÷aü nàmadheyaü vyavasthàpyataü; sa unnãto vardhito mahàn saüvçttaþ; tena de÷àntaraü gatvà ùaùñisahasrakaü horà÷àstram adhãtam; evaü yàvat saüsàre saüsaratà paüca janma÷atàni horàj¤ànam adhãtaü; pareùàü copadiùñaü; tena hetunà tena pratyayena yatra yatropapannaþ tatra tatra (##) naimittikànàm agro jàtaþ; yàvad etarhy api pa÷cime bhave naimittikànàm agro jàtaþ. ______________________________________________________________ The story of the rice, the two patridges and the sugar-cane (concerning king Prasenajit and a previous birth of him) ràj¤aþ prasenajitaþ ko÷alasya pratidinaü bhojanakàle ÷àlyodanaü phelàyàü nipatati tittirã dvàv ikùuyaùñi÷ ca; tayor ekaþ phelàyàü dvitãyo bhåmyàü; tenàyuùmata ànandasya niveditaü; tena bhikùåõàm. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta ràj¤à prasenajità ko÷alena karma kçtaü yenàsya bhojanavelàyàü ÷àlyodanaü phelàyàü nipatati tittirã dvàv ikùuyaùñi÷ ca; tayor ekaþ phelàyàü, dvitãyo bhåmyàü? iti; bhagavàn àha: ràj¤aiva bhikùavaþ prasenajità ko÷alena pårvam anyàsu jàtiùu karmàõi kçtàny upacitàni yenàsya bhojanavelàyàü (##) ÷àlyodanaü phelàyàü nipatati tittirã dvàv ikùuyaùñi÷ ca; tayor ekaþ phelàyàü, dvitãyo bhåmyàü. bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü anyatamo gçhapatiþ prativasaty àóhyo mahàdhano mahàbhogaþ; tasya paricàrakaiþ krùigràmàn nava÷àlir ànãtaþ; dve tittirã ikùuùaùñi÷ ca; asati buddhànàm utpàde pratyekabuddhà loka utpadyante hãnadãnànukampakàþ prànta÷ayanàsanabhaktàþ ekadakùiõãyà lokasya; anyatamaþ pratyekabuddho vàràõasãm anupràptaþ; sa pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya piõóapàtam añaüs tasya gçhapater nive÷anaü praviùñaþ; sa tena dçùñaþ kàyapràsàdikaþ cittapràsàdika÷ ca; tena tasmai tatprathamato navànnam ànetavyam iti kçtvà ÷àlyodanam ikùuyaùñis tittiridvayaü dattaü; tatraikaþ pàtre nipatito dvitãyo bhåmyàü. bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau gçhapatir eùa evàsau ràjà prasenajit ko÷àlas tena kàlena tena samayena; yad anena pratyekabuddhàya navaü ÷àlyodanam ikùuyaùñis tittiridvayaü ca dattaü tena karmaõà bahåni varùàõã bahåni varùa÷atàni bahåni varùa÷atasahasràõi divyamànuùaü saukhyam anubhåtam; etarhy apy asya bhojanavelàyàü ÷àlyodanam ikùuyaùñis tittiridvayaü ekaþ phelàyàü patati dvitãyo bhåmyàü. ràj¤à prasenajità ko÷alena ÷rutaü: mama bhagavatà evaü karmaplotir vyàkçtà; tad ayaü pràktanasya karmaõaþ phalavipàka iti viditvà bhagavati sa÷ràvakasaüghe prasannaþ; sa caivaü karmavipàkàvarjitamatis tiùñhati; naimittikena ca vyàkçtam àryànandasya paññabandho bhaviùyati iti; yàvat prabhàtàyàü rajanyàm àyuùmata ànandasya lalàñe piñako jàtaþ; ràj¤à prasenajità ko÷alena ÷rutaü; tasyaitad abhavat; bhavati dakùiõãyeùu kàràn kçtvà avandhyapuõyaphalavi÷eùaþ; yannv aham asya svayam evopasthànaü kåryàm iti; tena sarvavaidyà àhåtaþ: àryànandasya cikitsàü kuruta iti; te tasya cikitsàü kartum àrabdhàþ; ràj¤à prasenajità ko÷alena àyuùmata ànandasya svayam eva ÷ata÷alàkaü chatraü dhàritaü; ÷iràyàü ca muktàyàü lalàñe (##) pañño baddhaþ. (##) bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadantàyuùmatànandena karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena ràj¤à prasenajità ko÷alena mårdhni ÷ata÷alàkaü chatraü dhàritaü svayam eva ÷uklapañño baddhaþ upasthànaü ca kçtam iti; bhagavàn àha: ànandenaiva bhikùavaþ bhikùuõà pårvam anyàsu jàtiùu karmàõi kçtàny upacitàni pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàü. ______________________________________________________________ The story of the physician (a previous birth of ânanda) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàm anyatamo vaidyaþ prativasati; tasya samãpe pratyekabuddho glàna upasaükràntaþ; sa tena sarvopakaraõaiþ pravàritaþ; svayam eva cikitsà kçtà upasthànaü ca. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau vaidya eùa evàsau ànanadabhikùuþ tena kàlena tena samayena; yad anena pratyekabuddhàya kàràn kçtvà praõidhànaü kçtaü tasya karmaõo vipàkena anekàni varùàõi varùa÷atàni varùasahasràõi ràjàmàtyabràhmaõagçhapatibhir asyopasthànaü kçtaü; yàvad etarhy asya ràj¤à prasenajità ko÷alena ÷ati÷alàkaü chatraü dhàritaü; svayaü copasthànaü kçtam iti. ______________________________________________________________ The Buddha chooses ânanda as servant atha bhagavàn yathàbhiramyaü ÷ràvastyàü viharati; yena ÷àlà tena càrikàü prakràntaþ; anupårveõa càrikàü caran ÷àlàm anupràptþ; ÷àlàyàü viharati bràhmaõagràmake; tena khalu samayena evaüråpà saübahulà sthavirasthavirà mahà÷ràvakà bhagavataþ sàmantakam upani÷ritya viharanty araõyakuñikàyà<ü>, tadyathà àyuùmàn àj¤àtakauõóinyaþ, àyuùmàn a÷vajid bhadrikaþ bàùpaþ mahànàmà ya÷à pårõaþ vimalaþ gavàmpatiþ subàhuþ àyuùmàn ÷àriputraþ àyuùmàn mahàmaudgalyàyanaþ àyuùmàn mahàkà÷yapaþ (##) àyuùmàn mahàkauùñhilaþ àyuùmàn mahàkapphinaþ àyuùmàn aniruddhaþ nandikaþ kimpilaþ ya÷à ÷àlàviharãyakasthaviraþ pårõaþ kuõóopadhànãyakasthavira itãme cànye ca sthavirasthavirà mahà÷ràvakà bhagavataþ sàmantakam upani÷ritya viharanti. tatra bhagavàn bhikùån àmantrayate sma: aham asmi bhikùavaþ etarhi jãrõo vçddho mahallakaþ, klàmyàmi catasraþ parùado 'vavadituü bhikùån bhikùuõãþ upàsikàn upàsikyaþ; utsàhayata me bhikùavo bhikùum upasthàyakaü yo màm upasthànaü kariùyati manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyati, svam arthaü ca na riüciùyati; athàyuùmàn àj¤àtakauõóinya utthàyàsanàd ekàü÷am uttaràsaïgaü kçtvà yena bhagavàüs tenà¤jaliü praõamayya bhagavantam idam avocat*: ahaü bhadantam upasthàsyàmi manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyàmi, svaü càrthaü na riüciùyàmi; tvaü tàvat kauõóinya jãrõo vçddho mahallakaþ; tavaiva tàvad upasthàyakena karaõãyaü; niùãda tvaü kauõóinya yathàsvake àsane; niùaõõa àyuùmàn (##) àj¤àtakauõóinyo yathàsvake àsane; athàyuùmàn a÷vajid bhadrikaþ bàùpaþ mahànàmà ya÷à pårõaþ vimalaþ gavaüpatiþ subàhuþ àyuùmàn ÷àriputraþ àyuùmàn mahàmaudgalyàyanaþ àyuùmàn mahàkà÷yapaþ àyuùmàn mahàkauùñhilaþ àyuùmàn mahàkapphinaþ àyuùmàn aniruddhaþ nandikaþ kiüpilaþ ya÷à ÷àlàvihàrãyakasthaviraþ pårõaþ kuõóopadhànãyakasthavira utthàyàsanàd ekàü÷am uttaràsaïgaü kçtvà yena bhagavàüs tenà¤jaliü praõamayya bhagavantam idam avocan*: ahaü bhadantam bhagavantam upasthàsyàmi manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyàmi, svaü càrthaü na riüciùyàmi; tvam api pårõo jãrõo vçddho mahallakaþ; tavaiva tàvad upasthàyakena karaõãyaü; niùãda tvaü pårõa yathàsvake àsane; niùaõõa àyuùmàn pårõo yathàsvake àsane. athàyuùmato mahàmaudgalyàyanasyaitad abhavat*: kaþ punar bhagavato bhikùur abhipreta upasthàyako bhaviùyati? yannv ahaü tadråpaü samàdhiü samàpadyeyaü yathà samàhite citte bhagavato mànasam (##) avalokayeyam; athàyuùmàn mahàmaudgalyàyanas tadråpaü samàdhiü samàpanno yathà samàhite citte bhagavataþ mànasam avalokayati; adràkùãd àyuùmàn mahàmaudgalyàyano bhagavato mànasaü àyuùmaty ànande pratiùñhitam ànando me bhikùur upasthàsyati manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyati, svaü càrthaü na riüciùyati; dçùñvà ca punas tasmàt samàdher vyutthàyàyuùmantaü ÷àriputram idam avocat*: yat khalu àyuùman jànãyàþ bhagavato mànasam àyuùmaty ànande pratiùñhitam ànando me bhikùur upasthàsyati manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyati, svaü càrthaü na riüciùyati; tadyathà kåñàgàre và kåñàgàra÷àlàyàü và uttaràyatàyàü pràcãnàyatàyàü pårveõa vàtàyanena såryara÷mayaþ praviùya pa÷cimàü bhittiü ni÷ritya tiùñheyuþ; evam eva bhagavato mànasam àyuùmaty ànande pratiùñhitam ànando me bhikùur upasthàsyati manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyati, svaü càrthaü na riüciùyati; ehi gatvà utsàhayàvaþ. athàyuùmàn chàriputra àyuùmàü ca mahàmaudgalyàyano yenàyuùmàn ànandas tenopasaükràntau; upasaükramyàyuùmatà ànandena sàrdhaü saümukhaü saümodanãü saüra¤janãü vividhàü kathàü vyatisàrya ekànte niùaõõau; ekàntaniùaõõàv àyuùmat÷àriputramaudgalyàyanau; àyuùmàn ÷àriputra àyuùmantam ànandam idam avocat: utsaha tvam àyuùman ànanda bhagavantam upasthàtuü, maharddhikà te bhaviùyati sugataparicaryà; nàhaü àyuùman ÷àriputra utsahe bhagavantam upasthàtuü; tat kasya hetoþ; duràsadà hi buddhà bhagavanto duùprasahàþ; tadyathà agniþ prajvalito duràsado bhavati duùprasaho yadutàrcirantarikayà, evam eva duràsadà buddhà bhagavanto duùprasahàþ; nàham utsahe bhagavantam upasthàtuü; tadyathà siüho mçgaràjà (##) giriguhàgato duràsado bhavati duùprasaho yaduta daüùñràntarikayà, evam eva duràsadà buddhà bhagavanto duùprasahàþ; tadyathà ràj¤o nàgo matto màtaïgaþ ku¤jaraþ ùaùñihàyana ãùàdanto vyåóhoraskaþ saügràmàvacaraþ saügràmamadhyagato duràsado bhavati duùprasaho yaduta dantàntarikayà, evam eva duràsadà buddhà bhagavanto duùprasahàþ; nàhaü àyuùman ÷àriputra utsahe bhagavantam upasthàtuü. (##) athàyuùmàn mahàmaudgalyàyana àyuùmantam ànandam idam avocat: yat khalu àyuùman jànãyaþ bhagavato mànasam àyuùmaty ànande pratiùñhitam ànando me bhikùur upasthàsyati manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyati, svaü càrthaü na riüciùyati; tadyathà kåñàgàre và kåñàgàra÷àlàyàü và uttaràyatàyàü pràcãnàyatàyàü pårveõa vàtàyanena såryara÷mayaþ praviùya pa÷cimàü bhittiü ni÷ritya tiùñheyuþ; evam eva bhagavato mànasam àyuùmaty ànande pratiùñhitam ànando me bhikùur upasthàsyati manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyati, svaü càrthaü na riüciùyati; utsaha tvam àyuùman ànanda bhagavantam upasthàtuü, maharddhikà te bhaviùyati sugataparicaryà; evam aham àyuùmàn mahàmaudgalyàyana utasahe bhagavantam upasthàtuü sacen me bhagavàn trãn varàn dadyàt, nàhaü bhagavato nirvasanaü cãvaraü dhàrayeyaü; nàhaü bhagavataþ paudgalikaü nimantraõaü svãkåryàü; na ca me ka÷cid akàlaþ syàd bhagavantaü dar÷anàyopasaükramituü paryupàsanàya; sacen me àyuùman mahàmaudgalyàyana bhagavàn imàn trãn varàü dadyàt, evam aham utsahe bhagavantam upasthàtuü, nànyathà. athàyuùmàn mahàmaudgalyàyana àyuùmàn ÷àriputra àyuùmantam ànandaü bhagavata upasthàyakam utsàhya yena bhagavàüs tenopasaükràntau; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvaikànte niùaõõau; ekàntaniùaõõo àyuùmàn mahàmaudgalyàyano bhagavantam idam avocat*: utsàhita àvàbhyaü bhadanta bhikùur bhagavata upasthàyako yadutàyuùmàn ànanda; sa evam àha: sacen me àyuùman mahàmaudgalyàyana bhagavàüs trãn varàn dadyàd evam aham utsahe bhagavantam upasthàtuü; nàhaü bhagavato nirvasanaü cãvaraü dhàrayeyaü, nàhaü bhagavataþ paudgalikaü nimantraõaü svãkåryàü; na ca me ka÷cid akàlaþ syàd bhagavantaü dar÷anàyopasaükramituü paryupàsanàya; saced bhagavàn imàn trãn varàn dadyàt, evam aham utsahe bhagavantam upasthàtuü; sàdhu sàdhu maudgalyàyana paõóita ànando bhikùuþ; sa pa÷yaty anàgataü (##) sabrahmacàriõàm antikàd vàdànuvàdaü garhasthànãyaü dharmaü; syur me atonidànaü sabrahmacàriõo vaktàraþ, cãvarahetor ànando bhikùuþ ÷àstàram upatiùñhati; maudgalyàyana ànandasya bhikùor à÷caryàdbhuto dharmaþ; sàdhu sàdhu maudgalyàyana paõóita ànando bhikùuþ; sa pa÷yaty anàgataü sabrahmacàriõàm antikàd vàdànuvàdaü garhasthànãyaü dharmaü; syur me atonidànaü sabrahmacàriõo vaktàraþ, (##) piõóapàtahetor ànando bhikùuþ ÷àstàram upatiùñhati; sàdhu sàdhu maudgalyàyana paõóita ànando bhikùuþ kàlaj¤aþ kàlavit*; sa kàlaü j¤àsyaty ayaü me kàlo bhagavantaü dar÷anayopasaükramitum, ayam akàlaþ; ayaü kàlo bhikùusaüghasya bhikùuõãsaüghasya upàsakaparùadaþ upàsikàparùadaþ ayaü kàlo 'nyatãrthikaparivràjakànàü dar÷anayopasaükramitum, ayam akàlaþ; amã anyatãrthikaparivràjikà bhagavataþ kathàpràtibhànikà amã na kathàpràtibhànikàþ; idaü khàdanãyabhojanãyaü bhagavataþ sukhopacayàya saüvarteta, idaü na saukhopacayàya; maudgalyàyana paõóita ànando bhikùuþ kàlaj¤aþ kàlavit; sa kàlaü j¤àsyati ayaü me kàlo bhagavantaü dar÷anayopasaükramitum, ayam akàlaþ; ayaü kàlo bhikùusaüghasya bhikùuõãsaüghasyopàsakaparùadaþ upàsikàparùadaþ ayaü kàlo 'nyatãrthikaparivràjakànàü bhagavantaü dar÷anayopasaükramitum, ayam akàlaþ; amã anyatãrthikaparivràjikà bhagavataþ kathàpràtibhànikà amã na kathàpràtibhànikàþ; idaü khàdanãyabhojanãyaü bhagavataþ sukhopacayàya saüvarteta, idaü na saukhopacayàya; ayaü maudgalyàyana ànandasya bhikùor à÷caryàdbhuto dharmaþ; sàdhu sàdhu maudgalyàyana paõóita ànando bhikùuþ; sa cetaþparyàyaku÷alaþ; evaü saüj¤àsyati tathàgataü sàyàhne pratisaülayanàd vyutthitaü nimittena và parikathayà và àdeùñum; anena cànena ca sukhavihàreõa bhagavàn bahulaü vyàhàrùãd; anena cànena ca sukhavihàreõa sugato bahulaü vyàhàrùãd; yac ca yadà àdekùyati tat sarvaü tathaiva bhaviùyati, nànyathà; ayaü maudgalyàyana ànandasya bhikùor à÷caryàdbhuto dharmaþ; sa tathàgatam upasthàsyati manàpena nàmanàpena, bhàùitaü codgrahãùyati, svaü càrthaü na riüciùyati; yan maudgalyàyanànando bhikùuþ tathàgatam upasthàsyati manàpena nàmanàpena, (##) bhàùitaü codgrahãùyati, svaü càrthaü na riüciùyati, ayam ànandasya bhikùoþ à÷caryàdbhuto dharmaþ. yadàyuùmadbhyàü ÷àriputramaudgalyàyanàbhyàm àyuùmàn ànando bhagavata upasthàyaka utsàhitaþ, bhagavatà cànuvarõitaþ, tadà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatà ànandena karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena bhagavato bhràtà saüvçttaþ, upasthàyako, bahu÷rutaþ., ÷rutadharaþ, ÷rutasannicaya iti; bhagavàn àha: ànandenaiva bhikùavaþ bhikùuõà karmàõi kçtàny upacitàni pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàü. ______________________________________________________________ The story of Bhànumàn and Bhànumantaþ (concerning a previous birth of ânanda) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü bhànur nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca yàvad àkãrõabahujanamanuùyaü ca; sa devyà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ putro jàtaþ; tasya jàtau jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpyate, kiü bhavatu dàrakasya nàmeti; amàtyàþ kathayanti; (##) pitàsya bhànuþ, tasmàd bhavatu dàrakasya bhànumàn iti nàma; tasya bhànumàn iti nàma kçtaü; sa unnãto vardhito mahàn saüvçttaþ; pitrà yauvaràjye 'bhiùiktaþ; bhåyo 'py asya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ putro jàtaþ; tasyàpi jàtau jàtimahaü kçtvà bhànumanta iti nàma kçtaü; bhànumàn kumàro naiùkramyàbhinandã; sa pitaraü pa÷yati dharmàdharmeõa ràjyaü kàrayantaü; sa saülakùayati; aham api pitur atyayàd ràjà bhaviùyàmi; aham api dharmàdharmeõa ràjyaü kàrayitvà narakaparàyaõo bhaviùyàmi iti; sa pituþ sakà÷am upasaükràntaþ pàdayor nipatya kathayati: deva anujànãhi pravrajàmi iti; sa kathayati: putra yasyàrthe yaj¤à ijyante homà håyante tapàüsi tapyante tat tava karatalagataü ràjyaü; kasyàrthe pravrajasi iti; sa nivàryamàõo 'pi nàvatiùñhate; ràj¤à ava÷yanirbandhaü j¤àtvà anuj¤àtaþ; sa çùãõàü madhye pravrajitaþ; ràj¤à bhànumantaþ kumàro yauvaràjye abhiùiktaþ; bhànumatà çùimadhye pravrajitena ekànte prakramya anàcàryakeõa anupàdhyàyakena pratyekabodhiþ sàkùàtkçtà; so 'pareõa samayena glànaþ saüvçttaþ; sa ita÷ cànuta÷ ca paribhraman vàràõasãm anupràptaþ; ràj¤à ÷rutaü; bhànumatà (##) pratyekabodhiþ sàkùàtkçtà, sa ceha iti; sa tasya sakà÷am upasaükràntaþ pàdayor nipatya kathayati: maharùe tvaü piõóakenàrthã, ahaü puõyena; ihaiva madãye udyàne prativasa; ahaü te sarvopakaraõair vaighàtaü karomi iti; tenàdhivàsitaü; ràj¤à tasya bhànumantaþ kumàraþ upasthàyako dattaþ; sa tasyopasthànaü kartuü pravçttaþ; pratyekabuddhena tasya alpalakùaõaü dçùñaü, saptàhasyàtyayàt kàlaü kariùyatãti; sa tenoktaþ: bhràtaþ kimarthaü na pravrajasi? iti; sa kathayati: maharùe pravrajàmi; yady evaü gaccha, pitaram avalokya; sa ràj¤aþ sakà÷aü gataþ; deva anujànãhi màü, pravrajàmi; ràjà kathayati: tava bhràtà pravrajitaþ; mamàtyayàt tvam eva ràjà; kimarthaü pravrajasi iti; sa na labhate pravrajyàü; sa pratyekabuddhaþ svayam eva ràj¤aþ sakà÷am upasaükràntaþ; upasaükramya gàthayà kathayati: mu¤ca bhàno bhànumantaü pravràjayati bhànumàn / pravrajyà ÷reyasi bhàno yasmàt saüvarõità jinaiþ // iti; ràjà kathayati: maharùe tvaü pravrajitaþ; eùa mamàtyayàd ràjà bhaviùyati; ihaiva dànàni dàsyati; puõyàni kariùyati; kimarthaü pravrajati iti; pratyekabuddho gàthàü bhàùate: anyathà cintità hy arthà anyathà parivartitàþ / alpakaü jãvitaü bhàno paraü saptàham eva tu // maharùe asya saptàhaü jãvitaü? pratyekabuddhaþ kathayati, saptàhaü; ràjà kathayati: maharùe yady evam anuj¤àto bhavatu; pravràjaya; sa àtmanaþ alpakaü jãvitaü j¤àtvà tãvreõa prasàdena tasyopasthànaü kartum àrabdhaþ; sa pratyekabuddho vyàvàbàdhikaþ; tasya pàtraü karatale hçhãtvà bhuüjànasya vàyunà hastaþ kampate; tatas tena ràjakumàreõa kañakam avatàrya pàtrasya (##) àdhàrako dattaþ; tatpàtraü ni÷calaü sthitaü; sa taü dçùñvà praõidhànaü kartum àrabdhaþ: yathaitat pàtraü ni÷calaü, evaü mamànena (##) ku÷alamålena ye dharmasantàne pravi÷eyuþ te ni÷calà avatiùñheyuþ iti; sa tasya pårvaü parimaõóalaiþ padavya¤janair dharmaü de÷ayati; sa kathayati: tvaü pårvam àgàrikabhåtaþ parimaõóalaparimaõóalaiþ padair vya¤janair dharmaü de÷ayasi; idànãü tvayà pratyekabodhiþ sàkùàtkçtà; kimarthaü na de÷ayasi iti; sa kathayati: nàhaü de÷ayàmi; artho ko de÷ayati? ye te tathàgatà arhantaþ samyaksaübuddhàþ te buddhà bhagavantaþ parimaõóalaparimaõóalaiþ padavya¤janair dharmaü de÷ayanti iti; tena praõidhànaü kçtaü; yo 'sau buddho bhagavàn parimaõóalaparimaõóalaiþ padavya¤janair dharmaü de÷ayati, tasyàhaü bhràtà syàm upasthàyaka÷ ca; sa tena pratyekabuddhena pravràjitaþ ukta÷ ca: vatsa etad eva te manasi kartavyaü mayà saptàhasyàtyayàt martavyam iti; tena tena saptàhena na kiücid adhigataü; sa maraõakàlasamaye praõidhànaü karoti; anenàhaü ku÷alamålena tasya bhagavatas tathàgatasyàrhataþ samyaksaübuddhasya ÷àsane pravrajya bahu÷rutaþ syàü, ÷rutadharaþ, ÷rutasannicaya iti. kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau ràjakumàraþ pratyekabuddhasya bhràtà eùa evàsàv ànando bhikùuþ; yad anena pratyekabuddhasya bhràtur upasthànaü kçtvà praõidhànaü kçtaü tasya karmaõo vipàkena bhagavato bhràtà saüvçttaþ upasthàyako bahu÷rutaþ ÷rutadharaþ ÷rutasannicaya÷ ca. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatà ànandena karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena bhagavatà bahu÷rutàõàü ÷rutadharàõàü ÷rutasannicayàõàm agro nirdiùña iti; bhagavàn àha: ànandenaiva bhikùavo bhikùuõà karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàü. ______________________________________________________________ ânanda is the foremost among the learned monks bhåtapårvaü bhikùavo 'sminn eva bhadrake kalpe viü÷ativarùa÷atàyuùi prajàyàü kà÷yapo nàma samyaksaübuddho loka udapàdi, vidyàcaraõasaüpannaþ yàvad buddho bhagavàn; sa vàràõasãü nagarãm (##) upani÷ritya viharati çùivadane mçgadàve; tasyàyaü pravacane pravrajitaþ; tatrànena na ka÷cid guõagaõo 'dhigataþ; yasya sakà÷e pravrajitaþ bhagavatà kà÷yapena bahu÷rutànàü ÷rutadharàõàü ÷rutasannicayànàm agro vyàkçtaþ; sa maraõakàlasamaye praõidhànaü karoti: yan mayà bhagavati kà÷yape samyaksaübuddhe anuttare dakùiõãye yàvadàyur brahmacaryaü caritaü, na ka÷cid guõagaõo 'dhigataþ; anenàhaü ku÷alamålena yo 'sau bhagavatà kà÷yapena samyaksaübuddhena uttaro màõavo vyàkçtaþ, bhaviùyasi tvaü màõava varùa÷atàyuùi prajàyàü ÷àkyamunir nàma tathàgato 'rhan samyaksaübuddha iti; tasyàhaü pravacane pravrajya sarvakle÷aprahàõàd arhatvaü sàkùàtkuryàm; yathà ca me upàdhyàyo bhagavatà kà÷yapena samyaksaübuddhena bahudhàràõàm (##) ÷rutadharàõàü ÷rutasannicayàõàm agro vyàkçtaþ; evaü màm api sa bhagavàn ÷àkyamunir ÷àkyàdhiràja bahu÷rutànàü ÷rutadharàõàü ÷rutasannicayànàm agraü vyàkuryàd; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàm iti yàvad ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam. uddànaü: çddhiþ ÷àstà tçkà vaktà caõóàlenàyaü gayà / yasya caite paràdhyanti satva÷ràõà÷ ca kukkuràþ // (##) ______________________________________________________________ Famine in Ràjagçha cf. Matsuda, "A Vinaya Fragment of the MSV from 'Bendall's Puka'", Fests. Bechert (1997) bhagavàn ràjagçhe viharati venuvane kalandakanivàpe; tena khalu samayena durbhikùam abhåt kçcchraþ kàntàro durlabhaþ piõóako yàcanakena; tatra ye bhikùavaþ çddher làbhinas te yasyà jambvà nàmnà jambådvãpaþ praj¤àyate tato varõagandharasopetànàü jambåpe÷ãnàü pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; sata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; yadvà punar asyàs sàmantakena bilvavanaü kapitthavanam àmalakãvanaü tato varõagandharasopetànàm àmalakape÷ãnàü pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; uttarakurudvãpaü gatvà akçùñoptasya taõóulaphala÷àleþ pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; càturmahàràjikàn trayastriü÷àn devàn gatvà divyàyàþ sudhàyàþ pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; ye và te janapadàþ çddhà÷ ca yàvad àkirõabahujanamanuùyà÷ ca tataþ ÷ucinaþ praõãtasya khàdanãyabhojanãyasya pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante. ______________________________________________________________ Devadatta strives to win magical power cf. Matsuda, "A Vinaya Fragment of the MSV from 'Bendall's Puka'", Festsch. Bechert (1997) atha devadattasya etad abhavat*: etarhi durbhikùaü kçcchraþ kàntàro durlabhaþ piõóako yàcanakena; ye bhikùavaþ çddhilàbhinas te yasyà jambvà nàmnà jambådvãpaþ praj¤àyate tato varõagandharasopetànàü jambåpe÷ãnàü pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; sata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; yadvà punar asyàs sàmantakena bilvavanaü kapitthavanam àmalakãvanaü tato varõagandharasopetànàm àmalakape÷ãnàü pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; uttarakurudvãpaü gatvà akçùñoptasya taõóulaphala÷àleþ pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; càturmahàràjikàn trayastriü÷àn devàn gatvà divyàyàþ sudhàyàþ pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; ye và te janapadàþ çddhà÷ ca yàvad àkirõabahujanamanuùyà÷ ca tataþ ÷ucinaþ praõãtasya khàdanãyabhojanãyasya pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; aham api yadi çddher làbhã syàm aham api yasyà jambvà nàmnà jambådvãpaþ praj¤àyate tato varõagandharasopetànàü jambåpe÷ãnàü pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjãya; sata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; yadvà punar asyàs sàmantakena bilvavanaü kapitthavanam àmalakãvanaü tato varõagandharasopetànàm àmalakape÷ãnàü pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; uttarakurudvãpaü gatvà akçùñoptasya taõóulaphala÷àleþ pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; càturmahàràjikàn trayastriü÷àn devàn gatvà divyàyàþ sudhàyàþ pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante; ye và te janapadàþ çddhà÷ ca yàvad àkirõabahujanamanuùyà÷ ca tataþ ÷ucinaþ praõãtasya khàdanãyabhojanãyasya pàtrapåram àdàya àtmanà paribhuüjate; ÷ata÷ ca ÷eùeõa bhikùån saüvibhajante. (##) atha ko nu me pratilabhaþ syàd çddher màrgaü vyapadeùñum iti; atha devadatto yena bhagavàüs tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte asthàt*; ekàntasthito devadatto bhagavantam idam avocat*; vyapadi÷atu me bhagavàn çddher màrgam iti; atha bhagavàn devadattasya idam evaüråpaü pàpakam icchàgatam utpannaü viditvà devadattam idam (##) avocat: adhi÷ãle tvaü gautama yoni÷o manasi kuru, çddhi÷ ca te bhaviùyati, anyac ca; adhicitte adhipraj¤e tvaü gautama yoni÷o manasi kuru; çddhi÷ ca te bhaviùyati, anyac ca; atha devadattasyaitad abhavat: na vyapadi÷ati me bhagavàn çddher màrgam iti viditvà prakràntaþ; yena àyuùmàn àj¤àtakauõóinyas tenopasaükràntaþ; upasaükramya àyuùmantam àj¤àtakauõóinyam idam avocat: vyapadi÷atu me sthavira çddher màrgaü; athàyuùmàn àj¤àtakauõóinyo bhagavato mànasaü vyavalokya devadattasya cedam evaüråpaü pàpakam icchàgataü viditvà devadattam idam avocat: råpaü tvaü devadatta yoni÷o manasi kuru, çddhi÷ ca te bhaviùyati, anyac ca; atha devadattasyaitad abhavat: sthaviro 'pi me kauõóinyo na vyapadi÷ati çddher màrgam iti viditvà àyuùmàn a÷vajid bhadriko bàùpo mahànàmà pårõo vimalo gavaüpatiþ subàhur yena paüca sthavira÷atàni tenopasaükràntaþ; upasaükramya paüca sthavira÷atàni idam avocat: vyapadi÷antu me sthavirà çddher màrgaü; atha paüca sthavira÷atàni bhagavato mànasaü vyavalokya sthavirasthaviràõàü ca bhikùåõàü devadattasya cedam evaüråpaü pàpakam icchàgataü viditvà devadattam idam avocat: råpaü tvaü devadatta yoni÷o manasi kuru, çddhi÷ ca te bhaviùyati, anyac ca; vedanàsaüj¤àsaüskàràn vij¤ànaü tvaü devadatta yoni÷o manasi kuru, çddhi÷ ca te bhaviùyati, anyac ca; atha devadattasyaitad abhavat: paücàpi sthavira÷atàni çddher màrgaü na vyapadi÷anti; kiü punar ebhir àyuùmadbhir bhagavatà sàrdhaü purvam eva saïgãtaü bhaviùyati? tathà hi me na ka÷cid vyapadi÷anti çddher màrgaü; atha devadattasyaitad abhavat*: atha ko nu me pratibalaþ syàd çddher màrgaü vyapadeùñuü? ______________________________________________________________ Da÷abalakà÷yapa teaches to Devadatta the way to obtain magical power cf. Matsuda, "A Vinaya Fragment of the MSV from 'Bendall's Puka'", Festsch. Bechert (1997) tena khalu samayena àyuùmàn da÷abalakà÷yapo ràhagçhe viharati senikàguhàyaü (##) atha devadattasyaitad abhavat*: ayaü sthaviro da÷abalakà÷yapo dãrgharàtram a÷añha amàyàvã; çjukaçjukajàtãyo bhràtçsàlohitasya ca me nandasya upàdhyàyo bhavati; pratibala÷ ca me sthaviro da÷abalakà÷yapaþ çddher màrgaü vyapadeùñum iti viditvà yenàyuùmàn da÷abalakà÷yapas tena upasaükràntaþ; upasaükramya (##) àyuùmato da÷abalakà÷yapasya pàdau ÷irasà vanditvà ekànte asthàt*; ekàntasthito devadattaþ àyuùmantaü da÷abalakà÷yapam idam avocat*: vyapadi÷atu me sthaviro çddher màrgaü; athàyuùmàn da÷abalakà÷yapaþ bhagavato mànasam avyavalokya sthavirasthaviràõàü ca bhikùåõàü devadattasya cedam evaüråpaü pàpakam icchàgatam utpannam ity aviditvà çddher màrgaü vyapadi÷ati; tatra devadattena pårvaràtràpararàtraü jàgarikàyogam anuyuktena viharatà prathamaü dhyànaü ni÷ritya çddhir abhinirhçtà; sa eko bhåtvà bahudhà bhavati; bahudhà bhåtvà ekãbhavati: àvirbhàvatirobhàvaü j¤ànadar÷anena pratyanubhavati; tiraþkuóyaü tiraþ÷ailaü tiraþpràkàram asajjamànena kàyena gacchati tadyathà àkà÷e; pçthivyàü unmajjananimajjanaü karoti tadyathà udake; udake 'py abhinnasroto gacchati tadyathà pçthivyàm; àkà÷e paryaïkena kràmati tadyathà pakùã ÷akunakaþ imau và såryàcandramasau evaümahardhikàv evaümahànubhàvau pàõinà àmàrùñi parimàrùñi. atha devadattasyaitad abhavat*: kiü punar me yasyà jambvà nàmnà jambådvãpaþ praj¤àyate tato varõagandharasopetànàü jambåpe÷ãnàü pàtrapåram àdàya àtmanà paribhoktuü? sata÷ ca bhikùån ÷eùeõa saüvibhaktuü? yadvà punar asyàs sàmantakena bilvavanaü kapitthavanam àmalakãvanaü tato varõagandharasopetànàm àmalakape÷ãnàü pàtrapåram àdàya àtmanà paribhoktuü? ÷ata÷ ca bhikùån ÷eùeõa saüvibhaktuü? uttarakurudvãpaü gatvà akçùñoptasya taõóulaphala÷àleþ pàtrapåram àdàya àtmanà paribhoktuü? ÷ata÷ ca bhikùån ÷eùeõa saüvibhaktuü? càturmahàràjikàn trayastriü÷àn ca devàn gatvà divyàyàþ sudhàyàþ pàtrapåram àdàya àtmanà paribhoktuü? ÷ata÷ ca bhikùån ÷eùeõa saüvibhaktuü? ye và te janapadà çddhà÷ ca yàvad àkirõabahujanamanuùyà÷ ca tataþ ÷ucinaþ praõãtasya khàdanãyabhojanãyasya pàtrapåram àdàya àtmanà paribhoktuü? ÷ata÷ ca bhikùån ÷eùeõa saüvibhaktuü? ______________________________________________________________ Devadatta seduces Prince Ajàta÷atru atha devadattasyaitad abhavat*: kiü punar aham asmin magadhakùetre pradhànapuruùam anvàvartayeyaü: yasminn anvàvçtte (##) akçcchreõa mahàjanakàyo 'nvàvarteta; atha devadattasyaitead abhavat*: ayam ajàta÷atruþ kumàraþ pitur atyayàt paitryaràjyai÷varyàdhipatye pratiùñhàsyati; yannv aham ajàta÷atrum anvàvartayeyaü; yasmin me anvàvçtte alpakçcchreõa mahàjanakàyo 'nvàvartiùyate; atha devadattaþ abhijàto hastyàjàneyo bhåtvà ajàta÷atroþ kumàrasya (##) nive÷anam apadvàreõa pravi÷ya dvàreõa pratiniùkràmati; dvàreõa pravi÷ya apadvàreõa pratiniùkràmati abhijàtaþ a÷vàjàneyaþ bhikùur api muõóaþ saïghàñãpràvçtaþ; dahro 'pãdànãü kumàraþ suvarõamekhalàdhàrã bhåtvà ajàta÷atroþ kumàrasya utsaïge àvartate; parivartate saüvartate; ajàta÷atrur api enaü kumàram àliïgati cumbati pariùvajati; apãdànãü kheñapiõóam apy àsye prakùipati; tad api devadatto 'bhyavaharati yathàpital làbhasatkàreõa abhibhåtaþ paryàdattacittaþ iti; tatràjàta÷atruþ kumàro bhåyasyà màtrayà pàpakaü dçùñigataü pratilabdhavàn: mahardhikataro batàryo devadattaþ ÷àstur antikàt* iti; prasanna÷ càsya prasannàdhikàram akàrùãt; paücamàtrai ratha÷ataiþ sàrdhaü sàyaü ca pràta÷ ca upasthànakaro niryàti; paücamàtràõi càsya sthàlãpàka÷atàni bhaktàbhisàre bhaktàbhisàre upasaüharati; devadatto 'pi paücamàtrair bhikùu÷atair bhaktàgra upaniùãdati. ______________________________________________________________ The gifts and honours of Ajàta÷atru infatuate Devadatta and his magical powers leave him entirely atha saübahulà bhikùavaþ pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya ràjagçhaü piõóàya pràvikùan; a÷rauùuþ saübahulà bhikùavaþ ràjagçhaü piõóàya carantaþ; devadattasya ayam evaüråpo làbhasatkàra udapàdi; ràjàsya màgadhaþ ajàta÷atruþ vaidehãputraþ paücamàtrai ratha÷ataiþ sàrdhaü sàyaü ca pràta÷ ca upasthànakaro niryàti; paücamàtràõi càsya sthàlãpàka÷atàni bhaktàbhisàre bhaktàbhisàre upasaüharati; devadattaþ paücamàtrair bhikùu÷ataiþ sàrdhaü bhaktàgra (##) upaniùãdati iti; ÷rutvà punaþ ràjagçhaü piõóàya caritvà kçtabhaktakçtyàþ pa÷càdbhaktapiõóapàtapratikràntaþ pàtracãvaraü prati÷amayya pàdau prakùàlya yena bhagavàüs tenopasaükrantàþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte niùaõõàþ; ekàntaniùaõõàþ saübahulà bhikùavo bhagavantam idam avocan: iha vayaü bhadanta saübahulà bhikùavaþ pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya ràjagçhaü pràvikùàma; a÷rauùma vayaü bhadanta saübahulà bhikùavo ràjagçhaü piõóàya caranto: devadattasyàyam evaüråpo làbhsatkàraþ udapàdi; ràjasya màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ paücamàtrai ratha÷ataiþ sàrdhaü sàyaü ca pràta÷ ca upasthànakaro niryàti; paücamàtràõi càsya sthàlãpàka÷atàni bhaktàbhisàre bhaktàbhisàre upasaüharati; devadatto 'pi paücamàtrair bhikùu÷ataiþ sàrdhaü bhaktàgra upaniùãdati; mà yåyaü bhikùavo devadattasya làbhasatkàraü spçhayata; tat kasya hetoþ? vadhàya devadattasya làbhasatkàraþ; paràbhavàya devadattasya làbhasatkàraþ; tadyathà bhikùavo vadhàya kadalã phalaü dadàti paràbhavàya kadalã phalaü dadàti; evam eva vadhàya (##) devadattasya làbhasatkàraþ; paràbhavàya devadattasya làbhasatkàraþ; tadyathà vadhàya veõur naóaþ phalaü dadàti; evam eva vadhàya devadattasya làbhasatkàraþ; paràbhavàya devadattasya làbhasatkàraþ; tadyathà vadhàya a÷vatarã garbhaü gçhõàti; paràbhavàya a÷vatarã garbhaü gçhõàti; evam eva vadhàya devadattasya làbhasatkàraþ; yàvac ca bhikùavo devadattasya ayam evaüråpo làbhasatkàraþ utpadyate, tat kasya bhaviùyati mohapuruùasya dãrgharàtram anarthàya duþkhàya; tasmàt tarhi bhikùavaþ evaü ÷ikùitavyaü yal làbhasatkàram abhibhaviùyàmaþ; na ca na utpanno làbhasatkàraþ cittaü paryàdàya sthàsyati; ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyaü; phalaü vai kadalãü hanti phalaü veõuü phalaü naóam* / puruùaü hanti svagarbho '÷vatarãü yathà // (##) yàvad eva hy anarthàya j¤àto bhavati bàli÷aþ / hanti bàlasya ÷uklàüsaü mårdhno 'py asya nipàtayat* // atha devadattasya làbhasatkàràbhibhåtasya paryàdattacittasya idam evaüråpo pàpakam icchàgatam utpannam: etarhi bhagavàn jãrõo vçddho mahallakaþ klàmyati catasraþ parùado 'vavaditum; aho vata bhagavàn mama bhikùusaüghaü pratinisçjet; ahaü bhikùusaüghaü parikarùayeyaü; bhagavàn alpotsuko viharet dçùñadharmasukhavihàram anuyuktaþ iti; sahacittotpàdàt sa punar devadattas tasya çddheþ parihãõaþ; parihãõa÷ ca punar nàj¤àsãd ity apy ahaü parihãõaþ iti. ______________________________________________________________ Maudgalyàyana informs the Buddha as Devadatta is aiming at the direction of the congregation tena khalu samayena kakudo bhikùuþ kroóaputro bhagavataþ ÷ràvako bhagavato 'ntike brahmacaryaü caritvà caturo brahmavihàràn bhàvayitvà, kàmeùu kàmacchandaü prahàya, tadbahulavihàrã brahmalokasabhàgatàyàm utpannaþ; tena khalu samayena àyuùmàn mahàmaudgalyàyanaþ bhàrgaveùu viharati ÷i÷umàragirau bhãùaõikàvane mçgadàve; atha kakudo brahmà devadattaü tasyà çddheþ parihãõaü viditvà, tadyathà balavàn puruùaþ saükucitaü và bàhuü prasàrayet, prasàritaü và saükucayed evam eva kakudo brahmà brahmaloke 'ntarhito bhàrgaveùu pratyaùñhàd àyuùmato mahàmaudgalyàyanasya purastàd; atha kakudo brahmà àyuùmantaü mahàmaudgalyàyanam idam avocat*; yat khalu bhadanta maudgalyàyana jànãyà devadattasya làbhasatkàreõàbhibhåtasya paryàdattacittasya idam evaüråpo pàpakam icchàgatam utpannam: etarhi bhagavàn jãrõo vçddho mahallakaþ klàmyati catasraþ parùado 'vavaditum; aho (##) vata bhagavàn mama bhikùusaüghaü pratinisçjet; ahaü bhikùusaüghaü parikarùayeyaü; bhagavàn alpotsuko viharet dçùñadharmasukhavihàrayogam anuyuktaþ iti; sahacittotpàdàt sa punas tasyà çddheþ parihãõaþ; parihãõa÷ ca punar nàj¤àsãd ity apy ahaü parihãõa iti; bhadanta sàdhu maudgalyàyana (##) yena bahagavàüs tenopasaükràmeþ; upasaükramya bhagavantam etam evàrthaü vistareõàrocayeþ anukampàm upàdàya; adhivàsayaty àyuùmàn mahàmaudgalyàyanaþ kakudasya brahmaõas tåùõãübhàvena; atha kakudo brahmà àyuùmato mahàmaudgalyàyanasya tåùõãübhàvenàdhivàsanàü viditvà àyuùmato mahàmaudgalyàyanasya pàdau ÷irasà vanditvà tatraivàntarhitaþ; athàyuùmàn mahàmaudgalyàyanaþ aciraprakràntaü kakudaü brahmàõaü viditvà tadråpaü samàdhiü samàpannaþ, yathà samàhite citte bhàrgeùv antarhitaþ ràjagçhe pratyaùñhàd veõuvane kalandakanivàpe; athàyuùmàn mahàmaudgalyàyano yena bhagavàü÷ tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte niùaõõaþ; ekàntaniùaõõa àyuùmàn mahàmaudgalyàyano yàvàn evàbhåt kakudena brahmaõà sàrdham antaràkathàsamudàhàras tat sarvaü vistareõàrocayati; evam ukto bhagavàn àyuùmantaü mahàmaudgalyàyanam idam avocat*: na khalu maudgalyàyana devadattaþ pårvam eva cetasà spharitvà viditaþ? kiü tataþ pa÷càt kakudena brahmaõà àrocitam? evaü bhadanta iti; iyaü ca punar bhagavata àyuùmatà mahàmaudgalyàyanena sàrdham antaràkathà viprasçtà. ______________________________________________________________ Devadatta visits the Buddha and departs indignant atha devadatta÷ catubhir bhikùubhiþ sahàyakaiþ kokàlikena khaõóadravyeõa kañamorakatiùyeõa samudradattena ca sàrdhaü yena bhagavàüs tenopasaükràntaþ; adràkùãd bhagavàn devadattaü dåràd eva dçùñvà ca punar àyuùmantaü mahàmaudgalyàyanam àmantrayate: rakùedànãü maudgalyàyana, rakùedànãü maudgalyàyana, eùa gacchati devadattaþ; idànãü eùa mohapuruùo mama purastàd àtmanaivàtmànaü vyàkariùyati; athàyuùmàn mahàmaudgalyàyanaþ bhagavataþ (##) pàdau ÷irasà vanditvà tadråpaü samàdhiü samàpannaþ, yathà samàhite citte veõuvane 'ntarhito bhàrgaveùu pratyaùñhàd ÷i÷umàragirau bhãùaõikàvane mçgadàve. atha devadatto yena bhagavàüs tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte asthàt*; ekàntasthito devadattao bhagavantam idam avocat*: etarhi bhagavàn jãrõo vçddho mahallakaþ klàmyati catasraþ parùado 'vavaditum; aho vata bhagavàn mama bhikùusaüghaü pratinisçjet; ahaü bhikùusaüghaü parikarùayeyaü; bhagavàn alpotsuko viharet dçùñadharmasukhavihàrayogam anuyukta; ÷àriputramaudgalyàyanayos tàvad ahaü mohapuruùa pe÷alayoþ sabrahmacàriõor api bhikùusaüghaü na pratinisçjàmi; kutaþ punas tvayi nisrakùyàmi ÷ave kheñà÷ake? atha devadattasyaitad abhavat*: bhagavàn ÷àriputramaudgalyàyanayor varõaü bhàùate; màü ca ÷avakheñà÷akavàdena samudàcarati iti; tatra devadatto (##) bhagavato 'ntike kopaü ca dveùaü ca mànaü ca mrakùaü ca àghàtaü ca akùàntiü ca apratyayaü ca pràviùkàrùãt*; atha devadatto hum iti kçtvà triþ ÷iraþ kampayitva bhagavato antikàt prakràntaþ. ______________________________________________________________ The Buddha assembles the monks The sermon on the five Teachers tena khalu samayena àyuùmàn ànando bhagavataþ pçùñhataþ sthito 'bhåd vyajanaü gçhãtvà ca bhagavantaü vãjayamànaþ; tatra bhagavàn àyuùmantam ànandam àmantrayate: gacchànanda yàvanto veõuvanaü kalandakanivàpam upani÷ritya viharanti tàn sarvàn upasthàna÷àlàyàü sannipàtaya; evaü bhadanta ity àyuùmàn ànando bhagavataþ prati÷rutya, yàvanto bhikùavo veõuvanaü kalandakanivàpam upani÷ritya viharanti tàn sarvàn upasthàna÷àlàyàü sannipàtya yena bhagavàüs tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte asthàt*; ekàntasthita àyuùmàn ànando bhagavantam (##) idam avocat*: yàvanto bhadanta bhikùavo veõuvanaü kalandakanivàpam upani÷ritya viharanti, te sarve upasthàna÷àlàyàü sanniùaõõàþ, sannipatitàþ; yasyedànãü bhagavàn kàlaü manyata iti. atha bhagavàn yenopasthàna÷àlà tenopasaükràntaþ, upasaükramya purastàt bhikùusaüghasya praj¤apta evàsane niùaõõaþ; niùadya bhagavàn bhikùån àmantrayate sma; paüceme bhikùavaþ ÷àstàraþ santaþ saüvidyamànà loke; katame paüca? 1) ihaikaþ ÷àstà apari÷uddha÷ãla eva san pari÷uddhaü me ÷ãlam akliùña iti pratijànãte; tam enaü ÷ràvakàþ saüvàsànvayàt pratijànanti: ayaü bhagavàn ÷àstà apari÷uddha÷ãla eva san pari÷uddhaü me ÷ãlam asaükliùña iti pratijànãte; vayaü ced enaü pareùàm àrocayema tenàsya syàd amanàpaü; yenàsya syàd amanàpaü kiü vayaü tena ÷àstàraü samudàcariùyàmaþ? eùa bhagavàn ÷àstà svayam eva pratijànàti; smanvàharaty eùo 'smàn yaduta cãvarapariõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ; ity apy enaü ÷ràvakàþ ÷ãlavanto 'nurakùitavyaü manyante; evaüråpaþ ÷àstà ÷ràvakàõàm antikàt ÷ãlànurakùanaü pratyà÷aüsati; ayaü prathamaþ ÷àstà san sanvidyamàno loke. 2) punar aparam ihaikaþ ÷àstà apari÷uddhajãva eva pari÷uddho me ajãvaþ akliùña iti pratijànãte; tam enaü ÷ràvakàþ saüvàsànvayàt pratijànanti: ayaü bhagavàn ÷àstà apari÷uddhajãva eva san pari÷uddho me àjãva asaükliùña iti pratijànãte; vayaü ced enaü pareùàm àrocayema tenàsya syàd amanàpaü; yenàsya syàd amanàpaü kiü vayaü tena ÷àstàraü samudàcariùyàmaþ? eùa bhagavàn ÷àstà svayam eva pratijànàti; smanvàharaty eùo 'smàn yaduta cãvarapariõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ; ity apy enaü ÷ràvakàþ àjãvato 'nurakùitavyaü manyante; evaüråpaþ ÷àstà ÷ràvakàõàm antikàt ÷ãlànurakùanaü pratyà÷aüsati; ayaü dvitãyaþ ÷àstà san sanvidyamàno loke. 3) punar aparam ihaikaþ ÷àstà (##) apari÷uddhaj¤ànadar÷ana eva san pari÷uddhaü me j¤ànadar÷anam akliùña iti pratijànãte; tam enaü ÷ràvakàþ saüvàsànvayàt pratijànanti: ayaü bhagavàn ÷àstà (##) apari÷uddhaj¤ànadar÷ana eva san pari÷uddhaü me j¤ànadar÷anam asaükliùña iti pratijànãte; vayaü ced enaü pareùàm àrocayema tenàsya syàd amanàpaü; yenàsya syàd amanàpaü kiü vayaü tena ÷àstàraü samudàcariùyàmaþ? eùa bhagavàn ÷àstà svayam eva pratijànàti; smanvàharaty eùo 'smàn yaduta cãvarapariõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ; ity apy enaü ÷ràvakàþ j¤ànadar÷anato 'nurakùitavyaü manyante; evaüråpaþ ÷àstà ÷ràvakàõàm antikàd j¤ànadar÷anànurakùanaü pratyà÷aüsati; ayaü tçtãyaþ ÷àstà san sanvidyamàno loke. 4) punar aparam ihaikaþ ÷àstà asaüpannavyàkaraõa eva san saüpannaü me vyàkaraõam asaükliùñam iti pratijànãte; tam enaü ÷ràvakàþ saüvàsànvayàt pratijànanti: ayaü bhagavàn ÷àstà asaüpannavyàkaraõa eva san saüpannaü me vyàkaraõam asaükliùña iti pratijànãte; vayaü ced enaü pareùàm àrocayema tenàsya syàd amanàpaü; yenàsya syàd amanàpaü kiü vayaü tena ÷àstàraü samudàcariùyàmaþ? eùa bhagavàn ÷àstà svayam eva pratijànàti; smanvàharaty eùo 'smàn yaduta cãvarapariõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ; ity apy enaü ÷ràvakàþ saüpannavyàkaraõo 'nurakùitavyaü manyante; evaüråpaþ ÷àstà ÷ràvakàõàm antikàt saüpannavyàkaraõànurakùanaü pratyà÷aüsati; ayaü caturthaþ ÷àstà san sanvidyamàno loke. 5) punar aparam ihaikaþ ÷àstà duràkhyàtadharmavinaya eva san svàkhyàto me dharmavinayaþ asaükliùña iti pratijànãte; tam enaü ÷ràvakàþ saüvàsànvayàt pratijànanti: ayaü bhagavàn ÷àstà duràkhyàtadharmavinaya eva san svàkhyàto me dharmavinayaþ asaükliùña iti pratijànãte; vayaü ced enaü pareùàm àrocayema tenàsya syàd amanàpaü; yenàsya syàd amanàpaü kiü vayaü tena ÷àstàraü samudàcariùyàmaþ? eùa bhagavàn ÷àstà svayam eva pratijànàti; smanvàharaty eùo 'smàn yaduta cãvarapariõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ; ity apy enaü ÷ràvakàþ svàkhyàtadharmavinayato 'nurakùitavyaü manyante; evaüråpaþ ÷àstà ÷ràvakàõàm antikàt svàkhyàtadharmavinayànurakùanaü pratyà÷aüsati; ayaü paücamaþ ÷àstà san sanvidyamàno loke. atha khalu bhikùavaþ pari÷uddh÷ãla eva san pari÷uddhaü (##) me ÷ãlam asaükliùña iti pratijàne; na me ÷ràvakà ÷ãlavato 'nurakùitavyaü manyante; nàhaü ÷ràvakàõàm antikàt ÷ãlànurakùanaü pratyà÷aüsàmi; ayaü khalu bhikùavaþ pari÷uddhajãva eva san pari÷uddho me ajãvaþ asaükliùña iti pratijàne; na màü ÷ràvakà àjãvato 'nurakùitavyaü manyante; nàhaü ÷ràvakàõàm antikàd àjãvànurakùaõaü pratyà÷aüsàmi; ahaü khalu bhikùavaþ pari÷uddhaj¤ànadar÷ana (##) eva san pari÷uddhaü me j¤ànadar÷anam asaükliùña iti pratijàne; na màü ÷ràvakàþ j¤ànadar÷anato 'nurakùitavyaü manyante; nàhaü ÷ràvakàõàm antikàd j¤ànadar÷anànurakùanaü pratyà÷aüsàmi; ahaü khalu bhikùavaþ saüpannavyàkaraõa eva san saüpannaü me vyàkaraõam asaükliùña iti pratijàne; na màü ÷ràvakàþ saüpannavyàkaraõato 'nurakùitavyaü manyante; nàhaü ÷ràvakàõàm antikàt saüpannavyàkaraõànurakùanaü pratyà÷aüsàmi; ahaü khalu bhikùavaþ svàkhyàtadharmavinaya eva san svàkhyàto me dharmavinayaþ asaükliùña iti pratijàne; na màü ÷ràvakàþ svàkhyàtadharmavinayato 'nurakùitavyaü manyante; nàhaü ÷ràvakàõàm antikàt svàkhyàtadharmavinayànurakùanaü pratyà÷aüsàmi; nigçhya nigçhya vo 'haü bhikùavaþ pravakùyàmi, prasahya prasahya; na ca vo dhanayiùye, kumbhakàra ivàmabhàjanànàü; yat sàraü tat sthàsyati; kùamà÷ ca yåyaü bhagavato vacanapathànàü. (##) ______________________________________________________________ Devadatta decides to bring about schism in the congregation atha devadattaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattan àmantrayate: eta evaü kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ; tiùñhate eva ÷ramaõasya gautamasya samagraü ÷ràvakasaüghaü bhetsyàmaþ; cakrabhedaü kariùyàmaþ; tad asmàkam abhyatãtakàlagatànàü digvidikùu udàraþ kalyàõaþ kãrti÷abda÷lokaþ abhyudgamiùyati; tiùñhata eva ÷ramaõasya gautamasya tàvanmahardhikasya tàvanmahànubhàvasya devadattena kokàlikena khaõóadravyeõa kañamorakatiùyeõa samudradattena samagraþ ÷ràvakasaüghaþ bhinna÷ cakrabheda÷ ca kriyate iti; te kathayanti: na ÷akùyàmo vayaü devadatta bhagavataþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhettuü; tat kasya hetoþ? santy àyuùman devadatta bhagavataþ ÷ràvakàþ mahardhikà mahànubhàvà divyacakùuùaþ paracittavidaþ; ye dåràd api pa÷yanti, antike 'pi na dç÷yante; te cetasà cittaü spharitvà manasà mano vijànanti; te asmàn parisarpata eva j¤àsyanti iti; sa kathayati: asti kokàlika upàyaþ; ete vayaü sthavirasthaviràn bhikùån upasaükramàmaþ sarvopakaraõaiþ alpotsukhà bhavantu sthavirà vayaü sthaviràõàü sarvopakaraõair avighàtaü kariùyàma iti; navakàü÷ ca bhikùån upasthàpayàmaþ upalàóàyàmaþ pàtreõa cãvareõa ÷ikyena saritena kàyabandhanena udde÷ena pàñhena svàdhyàyena yogena manasikàreõa; asty eùa àyuùman devadatta upàya iti; tatra devadattaþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramitum àrabdhaþ. ______________________________________________________________ The behaviour of Devadatta is discussed in the congregation sthavirasthavirair bhikùubhiþ parisarpann eva vij¤àtaþ devadattaþ, samagrasya saüghasya bhedàya paràkramati iti; etat prakaraõaü bhikùavaþ bhagavata àrocayanti; bhadanta devadattaþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramati iti; tàn bhagavàn bhikùån àmantrayate sma: àj¤àpayata yåyaü bhikùavo devadattaü (##) meùakena iti, yo và punar anyo 'py evaüjàtãyaþ (##) evaü ca punar àj¤àpayitavyaþ; mà tvaü devadatta samagrasya saüghasya bhedàya paràkrama; mà bhedakaraõasaüvartanãyam adhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñha; sametu te devadatta sàrdhaü saüghena; samagro hi saüghaþ sahitaþ saümodamànaþ avivadamànaþ ekàgraþ ekodde÷aþ ekakùãrodakãbhåtaþ ÷àstuþ ÷àsanaü dãpayan sukhaspar÷aü viharatu iti; àj¤àpayanti te bhikùavo devadattaü meùakena; meùakenàj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷ya abhinivi÷yànuvyavaharati: idam eva satyaü moham anyad iti. etat prakaraõaü bhikùavo bhagavata àrocayanti: àj¤àpto 'smàbhir bhadanta devadatto meùakena; meùakenàj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷ya abhinivi÷yànuvyavaharati idam eva satyaü moham anyad iti; bhagavàn àha: àj¤àpayata yåyaü bhikùavo devadattaü j¤apticaturthena karmaõà iti, yo và punar anyo 'py evaüjàtãyaþ evaü ca punar àj¤àpayitavyaþ. ÷ayanàsanapraj¤aptiü kçtvà gaõóãm àkoñya pçùñavàcikayà bhikùån samanuyujya sarvasaüghe sanniùaõõe sannipatite ekena bhikùuõà j¤aptiü kçtvà karma kartavyaü. ÷çõotu bhadantàþ saüghaþ; ayaü devadattaþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramate; bhedakaraõasaüvartanãyaü càdhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñhati; sa eùa saübahulair bhikùubhir meùakenàj¤aptaþ; meùakenàj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷ya anuvyavaharati idam eva satyaü moham anyad iti; sacet saüghasya pràptakàlaü kùameta ànujànãyàt saügho yat saüghaþ devadattaü j¤apticaturthena karmaõà àj¤àpayet mà tvaü devadatta samagrasya saüghasya bhedàya paràkrama; mà bhedakaraõasaüvartanãyam adhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñha; sametu te devadatta sàrdhaü saüghena; samagro hi saüghaþ sahitaþ saümodamànaþ avivadamànaþ ekàgraþ ekodde÷aþ ekakùãrodakãbhåtaþ ÷àstuþ ÷àsanaü dãpayan sukhaspar÷aü viharatu; niþsçja tvaü (##) devadatta idam evaüråpaü saüghabhedakaraü vastu; ity eùà j¤aptiþ; evaü ca karma kartavyaü. ÷çõotu bhadantàþ saüghaþ; ayaü devadattaþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramate; bhedakaraõasaüvartanãyaü càdhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñhati; sa eùa saübahulair bhikùubhir meùakenàj¤aptaþ; meùakenàj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷ya abhinivi÷yànuvyavaharati idam eva satyaü moham anyad iti; tat saüghaþ devadattaü j¤apticaturthena karmaõà àj¤àpayati: mà tvaü devadatta samagrasya saüghasya bhedàya paràkrama; mà bhedakaraõasaüvartanãyam càdhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñha; sametu te devadatta sàrdhaü saüghena; samagro hi saüghaþ sahitaþ saümodamànaþ avivadamànaþ ekàgraþ ekodde÷aþ ekakùãrodakãbhåtaþ ÷àstuþ ÷àsanaü dãpayan sukhaspar÷aü viharatv iti; yeùàm àyuùmatàü kùamate devadattaü j¤apticaturthena karmaõà àj¤àpayituü; mà tvaü devadatta samagrasya saüghasya bhedàya paràkrama; (##) bhedakaraõasaüvartanãyam càdhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñha; sametu te devadatta sàrdhaü saüghena; samagro hi saüghaþ sahitaþ saümodamànaþ avivadamànaþ ekàgraþ ekodde÷aþ ekakùãrodakãbhåtaþ ÷àstuþ ÷àsanaü dãpayan sukhaspar÷aü viharatu iti te tåùõãü; na kùamante bhàùantàm iyaü prathamà karmavàcanà; evaü dvitãyà tçtãyà karmavàcanà. àj¤àpayanti te bhikùavo devadattaü j¤apticaturthena karmaõà; àj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷yàbhinivi÷ya anuvyavaharati: idam eva satyaü moham anyad iti. ______________________________________________________________ The behaviour of the four monks followers of Devadatta is discused in the congregation catvàra÷ càsya bhikùavaþ sahàyakàþ anuvartino vyagravàditàyàü, kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ; te bhikùån evaü vadanti: mà yåyam àyuùmanto 'sya bhikùoþ kiücid vocata kalyàõaü và pàpakaü và; tat kasya hetoþ? eùa hi bhikùur dharmavàdã vinayavàdã; dharmaü caiùa bhikùur vinayaü ca samàdàya pragçhya anuvyavaharati; jànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, nàjànan; (##) yac càsmai bhikùave rocate, kùamate ca, asmàkam api tad rocate kùamate ca iti. etat prakaraõaü bhikùavo bhagavata àrocayanti: àj¤àpto 'smàbhir bhadanta devadattaþ j¤apticaturthena karmaõà àj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷ya abhinivi÷yànuvyavaharati idam eva satyaü moham anyad iti; catvàra÷ càsya bhikùavaþ sahàyakàþ anuvartino vyagravàditàyàü, kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ; te bhikùån evaü vadanti: mà yåyam àyuùmanto 'sya bhikùoþ kiücid vocata kalyàõaü và pàpakaü và; eùa hi bhikùur dharmavàdã vinayavàdã; dharmaü caiùa bhikùur vinayaü ca samàdàya pragçhyànuvyavaharati; jànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, nàjànan; yac càsmai bhikùave rocate ca kùamate ca, asmàkam api tad rocate ca kùamate ca iti. bhagavàn àha: àj¤àpayata yåyaü bhikùavaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattà meùakena; evaü punar àj¤àpayitavyàþ: mà yåyaü kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ jànanto yo bhikùusamagrasya saüghasya bhedàya paràkramate, bhedakaraõasaüvartanãyaü càdhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñhati, tasyànuvartino bhavata vyagravàditàyàü; mà ca bhikùån evaü vadata: mà yåyam àyuùmantaþ asya bhikùoþ kiücid vocata kalyàõaü và pàpakaü và; tat kasya hetoþ? dharmavàdã caiùo àyuùmanto bhikùuþ, vinayavàdã ca; dharmaü caiùa bhikùur vinayaü ca samàdàya pragçhyànuvyavaharati; jànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, nàjànan; yac càsmai bhikùave rocate ca kùamate ca, asmàkam api tad rocate ca kùamate ca iti; mà yåyam àyuùmantaþ saüghabhedaü rocayata; sametv àyuùmatàü sàrdhaü saüghena; samagro hi saüghaþ sahitaþ saümodamàno 'vivadamàna ekàgraþ ekodde÷aþ ekakùãrodakãbhåtaþ ÷àstuþ ÷àsanaü dãpayan sukhaspar÷aü viharatu; niþsçjantv (##) àyuùmantaþ imàm evaüråpaü saüghabhedànuvartanãü vyagravàditàm iti; àj¤àpayanti te bhikùavaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàn meùakena; te meùakenàj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷yànuvyavaharati idam eva satyaü moham anyad iti. etat prakaraõaü bhikùavo bhagavata àrocayanti: àj¤àptà asmàbhir bhadanta kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ (##) meùakena; te meùakenàj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷ya abhinivi÷ya anuvyavaharati idam eva satyaü moham anyad iti; bhagavàn àha: àj¤àpayata yåyaü bhikùavaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàn j¤apticaturthena karmaõà iti, ye và punar anye 'py evaüjàtãyaþ evaü ca punar àj¤àpayitavyàþ. ÷ayanàsanapraj¤aptiü kçtvà gaõóãm àkoñya pçùñavàcikayà bhikùån samanuyujya sarvasaüghe sanniùaõõe sannipatite ekena bhikùuõà j¤aptiü kçtvà karma kartavyaü. ÷çõotu bhadantàþ saüghaþ; ime kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ jànanto yo bhikùuþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramati, tasyànuvartino bhaviùyanti vyagravàditàyàü; bhikùåü÷ caivaü vadanti: mà yåyam àyuùmanto 'sya bhikùoþ kiücid vocata kalyàõaü và pàpakaü và; tat kasya hetoþ? dharmavàdã caiùo àyuùmanto bhikùuþ, vinayavàdã ca; dharmaü ca eùa bhikùur vinayaü ca samàdàya pragçhya anuvyavaharati; jànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, na ajànan; yac càsmai bhikùave rocate kùamate ca, asmàkam api tad rocate kùamate ca iti; ta evaü saübahulair bhikùubhir meùakena àj¤àpyamànàs tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷yàbhinivi÷ya anuvyavaharanti idam eva satyaü moham anyad iti; sacet saüghasya pràptakàlaü kùameta anujànãyàt saügho yat saüghaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàn j¤apticaturthena karmaõà àj¤àpayati: mà yåyaü kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ jànanto yo bhikùuþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramati bhedakaraõasaüvartanãyaü càdhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñhati; tasyànuvartino bhavata vyagravàditàyàü; mà ca bhikùån evaü vadata: mà yåyam àyuùmanto 'sya bhikùoþ kiücid vocata kalyàõaü và pàpakaü và; tat kasya hetoþ? dharmavàdã caiùa bhikùuþ, vinayavàdã ca; dharmaü ca eùa bhikùur vinayaü ca samàdàya pragçhya anuvyavaharati; jànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, na ajànan; yac càsmai bhikùave rocate ca kùamate ca, asmàkam api tad rocate ca kùamate ca iti; tat kasya hetoþ? naiùa àyuùmanto bhikùur dharmavàdã vinayavàdã ca; adharmavàdã caiùa bhikùur avinayavàdã ca; adharmaü caiùa bhikùur avinayaü ca samàdàya pragçhya anuvyavaharati; ajànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, na ajànan; niþsçjantv àyuùmantaþ imàm evaüråpàü saüghabhedànuvartinãü (##) vyagravàditàyàü; sametv àyuùmatàü sàrdhaü saüghena; samagro hi saüghaþ saümodamànaþ avivadamànaþ ekàgraþ ekodde÷aþ ekakùãrodakãbhåtaþ ÷àstuþ (##) ÷àsanaü dãpayan sukhaspar÷aü viharatu; ity eùà j¤aptiþ; evaü ca karma kartavyaü. ÷çõotu bhadantàþ saüghaþ; ime kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ jànanto yo bhikùuþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramati, tasyànuvartino bhaviùyanti vyagravàditàyàü; bhikùåü÷ caivaü vadanti: mà yåyam àyuùmanto 'sya bhikùoþ kiücid vocata kalyàõaü và pàpakaü và; tat kasya hetoþ? dharmavàdã caiùo àyuùmanto bhikùuþ, vinayavàdã ca; dharmaü ca eùa bhikùur vinayaü ca samàdàya pragçhya anuvyavaharati; jànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, na ajànan; yac càsmai bhikùave rocate kùamate ca, asmàkam api tad rocate kùamate ca iti; ta evaü saübahulair bhikùubhir meùakena àj¤àpyamànàs tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷yàbhinivi÷ya anuvyavaharanti idam eva satyaü moham anyad iti; tat saüghaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàn j¤apticaturthena karmaõàj¤àpayati: mà yåyaü kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattà jànanto yo bhikùuþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramate bhedakaraõasaüvartanãyaü càdhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñhati; tasyànuvartino bhavata vyagravàditàyàü; mà ca bhikùån evaü vadata: mà yåyam àyuùmanto 'sya bhikùoþ kiücid vocata kalyàõaü và pàpakaü và; tat kasya hetoþ? dharmavàdã caiùa bhikùuþ, vinayavàdã ca; dharmaü caiùa bhikùur vinayaü ca samàdàya pragçhya anuvyavaharati; jànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, na ajànan; yac càsmai bhikùave rocate ca kùamate ca, asmàkam api tad rocate ca kùamate ca iti; tat kasya hetoþ? naiùa bhikùur dharmavàdã na vinayavàdã; adharmaü caiùa bhikùur avinayaü ca samàdàya pragçhyànuvyavaharati; ajànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, na jànan; mà àyuùmantaþ saüghabhedaü rocayantu; saüghasàmagrãm eva rocayantu; sametv àyuùmatàü sàrdhaü saüghena; samagro hi saüghaþ sahitaþ saümodamànaþ avivadamànaþ ekàgraþ ekodde÷aþ ekakùãrodakãbhåtaþ ÷àstuþ ÷àsanaü dãpayan sukhaspar÷aü viharatu; niþsçjantv àyuùmantaþ imàm evaüråpaü saüghabhedànuvartinãü vyagravàditàm iti. yeùàm àyuùmatàü kùamante kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàn j¤apticaturthena karmaõà àj¤àpayituü; mà yåyaü kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ jànanto yo bhikùuþ samagrasya saüghasya bhedàya paràkramate bhedakaraõasaüvartanãyaü càdhikaraõaü samàdàya pragçhya tiùñhati; tasyànuvartino bhavata vyagravàditàyàü; mà ca bhikùån evaü vadata: mà yåyam àyuùmanto 'sya bhikùoþ kiücid vocata kalyàõaü và pàpakaü và; tat kasya hetoþ? dharmavàdã caiùa bhikùuþ, vinayavàdã ca; dharmaü caiùa bhikùur vinayaü ca samàdàya pragçhya anuvyavaharati; jànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, na ajànan; yac càsmai bhikùave rocate ca kùamate ca, asmàkam api tad rocate ca kùamate ca iti; tat kasya hetoþ? naiùa bhikùur dharmavàdã na vinayavàdã; adharmaü caiùa bhikùur avinayaü ca samàdàya pragçhyànuvyavaharati; ajànaü÷ caiùa bhikùur bhàùate, na jànan; mà àyuùmantaþ saüghabhedaü rocayantu; saüghasàmagrãm eva rocayantu; sametv àyuùmatàü sàrdhaü saüghena; samagro hi saüghaþ sahitaþ saümodamànaþ avivadamànaþ ekàgraþ ekodde÷aþ ekakùãrodakãbhåtaþ ÷àstuþ ÷àsanaü dãpayan sukhaspar÷aü viharatu; niþsçjantv àyuùmantaþ imàm evaüråpaü saüghabhedànuvartinãü vyagravàditàm iti te tåùõãü; na kùamante bhàùantàm iyaü prathamà karmavàcanà; evaü dvitãyà tçtãyà karmavàcanà. (##) àj¤àpayanti te bhikùavaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàn j¤apticaturthena karmaõà; te bhkùubhir j¤apticaturthena karmaõà àj¤àpyamànas tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷ya abhinivi÷ya anuvyavaharati: idam eva satyaü moham anyad iti. ______________________________________________________________ The monks inform the Buddha of the result of the motion (j¤apti). Devadatta gets stronger in his resolution to bring about the schism in the congregation etat prakaraõaü bhikùavo bhagavata àrocayanti: àj¤àptà asmàbhir bhadanta kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ j¤apticaturthena karmaõà; àj¤àpyamànas te tad eva vastu sthàma÷aþ paràmç÷yàbhinivi÷ya anuvyavaharati: idam eva satyaü moham anyad iti; tatra bhagavàn bhikùån àmantrayate sma: pratibalo me bhikùavo devadattaþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhettuü cakrabhedaü ca kartuü; tathà càsya catvàro bhikùavaþ sahàyakàþ anuvartino vyagravàditàyàü kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ. devadattena ÷rutaü vyàkçto 'haü ÷ramaõena gautamena pratibalo me bhikùavo devadattaþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhettuü cakrabhedaü ca kartuü; tathà càsya catvàro bhikùavaþ sahàyakàþ anuvartino vyagravàditàyàü kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ iti; ÷rutvà ca punaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàn àmantrayate: (##) yat khalu kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ jànãyàta, vyàkçto 'haü ÷ramaõena gautamena pratibalo devadattaþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhettuü cakrabhedaü ca kartuü; tathà càsya catvàro bhikùavaþ sahàyakàþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattà iti; yannv ahaü bhåyasyà matrayà saüghabhedàya paràkrameya iti; sa paücabhir bhikùu÷ataiþ sàrdham ante àràmasya gaõabhojanaü bhuïkte; etat prakaraõaü bhikùavo bhagavata àrocayanti. bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ? kimarthaü tathàgatena trikabhojanam anuj¤àtaü; gaõabhojanaü pratikùiptaü? nanu dvàv arthàu saüpa÷yatà, kulodayatàü ca pratãtya, pàpecchànàü (##) ca pudgalànàü pakùapralopanàrthaü; mà haiva pàpecchaþ pudgalaþ saügham evàgamya, saügham evoddi÷ya, saügham evàvedayitvà pàùaõóika iva kçtvà saüghenaiva sàrdhaü vigçhya vivàdaü sthàpayet iti. ______________________________________________________________ Devadatta loses his magical powers yadà àyuùmatà da÷abalakà÷yapena devadattasya çddher màrgo vyapadiùñaþ, tadàsau bhikùubhir ucyate: kasmàt tvayà sthavira devadattasya pàpecchasya çddher màrgo vyapadiùñaþ? sa kathayati: nàham àyuùmanto jàne yathàyaü pàpeccha iti; yadi mayà j¤àtam abhaviùyat çkàro 'py asya mayà na vyapadiùño 'bhaviùyat; pràg eva çddher màrgaþ iti; tato devadattaþ bhikùubhiþ praõayam àsthàyocyate; devadatta yà kàcit ÷rãsaubhàgyasaüpat, sarvàsau sthaviraü da÷abalakà÷yapam àgamya; na tvaü tasya sakà÷am upasaükràmasi iti; te saülakùayanti: apy eva nàmàyam asmàbhiþ prabodhitaþ tasya sakà÷am upasaükràmet; sa evaü pratinivartayet iti; sa evaü praticoditaþ kathayati: kiü mama tena kçtaü? nanu mayà vãryam àdhàya, pårvaràtràpararàtraü jàgarikàyogam anuyuktena viharatà prathamaü dhyànaü ni÷ritya çddhir abhinirhçtà iti; sa vàkpravyàharaõakàlasamanantaram eva tayà akçtaj¤atayà çddheþ parihãõaþ. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadattaþ akçtaj¤atayà çddheþ parihãõaþ iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi, yathà atãte 'py adhvany eùaþ akçtaj¤atayà vidyàyàþ parihãõaþ; tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of an out-caste versed in magic and of a bràhmaõa student (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü brahmadatto nàma ràjyaü kàrayati çddhaü ca yàvad àkãrõabahujanamanuùyaü ca; (##) tatra caõóàlo vidyàmantradharo vidyàmantraku÷alaþ gàndhàrãvidyàü parivartya çddhyà gandhamàdanàt parvatàt akàlartukàni puùpaphalàny àdàya ràj¤e brahmadattàyopanayati; ràjà brahmadattas tasyàbhiprasannaþ abhisàram anuprayacchati; yàvad anyatamo màõavo mantràrthã mantragavaùã ÷ravaparampayà janapadàt vàràõasãm anupràptaþ; tato màrga÷ramaü prativinodya tasya caõóàlasya vidyàmantradhàriõaþ sakà÷am upasaükràntaþ; upasaükramya kathayati: icchàmy aham upàdhyàyasya ÷u÷råùàü kartuü; kasyàrthe? vidyàyàþ; sa gàthàü bhàùate: (##) na vidyà kasyacid deyà martavyaü saha vidyayà / prayacched vidyayà vidyàü ÷u÷råùàbhir dhanena và // sa kathayati: upàdhyàya yady evam ahaü ÷u÷råùàü karomi; kiyantaü kàlaü kartavyà? sa kathayati: dvàda÷abhir varùaiþ ÷u÷råùayà dãyeta và na và; so 'tyarthaü vidyàpratipannaþ anuj¤àtavàn; tata àràdhanaparamaþ satkçtya guru÷u÷råùàü kartum àrabdhaþ; yàvad apareõa samayenàsau caõóàlo madyamadàkùipto gçham àgataþ; sa màõavaþ saülakùayati; ayam upàdhyàyaþ atãva madyamadàkùiptaþ; pàr÷ve asya ÷ayyà kalpayitavyà iti; yàvad asau caõóàlaþ saüparivartitum àrabdhaþ; tasya saüparivartamànasya khañvàyà aïgaõikà bhagnà; màõavaþ ÷rutvà pratibuddhaþ; sa saülakùayati: upàdhyàyaþ duþkhaü ÷ayiùyate; yannv aham aïgaõikàyàü pçùñhaü datvà avasthitaþ; dharmatà hy eùà ÷auõóànàü yo balavàüs tasya vàntir bhavati; tasya prathame yàme madyaü vigacchati; tena tãkùõamadyavegàt màõavasya pçùñhe vàntaü; sa saülakùayati: yady ahaü kàyaü càlayeyaü vàcaü và ni÷càrayeyaü sthànam etad vidyate yad upàdhyàyaþ ÷abdaü ÷rutvà pratibuddho na punaþ ÷ayyàü kalpayet; sa pratisaïkhyànena avasthitaþ; yàvad caõóàlaþ svayam eva pratibuddhaþ pa÷yati taü tathà viprakçtaü; tataþ pçcchati, ko 'yaü; sa kathayati: upàdhyàya ahaü soma÷armà; vatsa (##) kim asy evaüsthitaþ? tena yathàvçttaü samàkhyàtaü; so 'bhiprasannaþ kathayati: vatsa parituùño 'haü; gatvà snàtvà àgaccha; vidyàü tubhyam anuprayacchàmi iti; soma÷armà àgataþ; tena tasmai vidyà dattà; capalà bràhmaõà bhavanti; sa vegam asahamànaþ cintayati; ihaiva tàvad enàü vidyàü jij¤àsayàmi, tato 'nyatra gamiùyàmi iti; tena sà vidyà parivartità; bhavanatalam utpatya, à÷v eva gandhamàdanaü parvataü gatvà, akàlartukàni puùpàny àdàya àgataþ; tena tàni ràj¤aþ purohitàya dattàni; tenàpi ràj¤e brahmadattàya; ràjà kathayati: kutas tavaitàni; sa kathayati: viprakçùñàd de÷àn màõavo 'bhyàgataþ; tenaitàni mama dattàni; sa càtyarthaü vidyàmantradhàrã akàmakaraõãya÷ ca bràhmaõaþ; kim anena caõóàlena sarvalokapratyàkhyàtena? tasya vçttim àcchidya asmai màõavàya dãyatàm iti; ràjà kathayati: evaü kàraya iti; tataþ purohitena caõóàlàd vçttim àcchidya tasmai bràhmaõàya dattà; sa tayà akçtaj¤atayà tasya vidyàyàþ parihãõaþ. kiü manyadhve bhikùavaþ yo 'sau caõóàlaþ eùa evàsau da÷abalakà÷yapaþ tena kàlena tena samayena; so 'sau màõavaþ eùa eva asau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa vidyàyàþ parihãõaþ; adyàpy eùa çddheþ parihãõaþ; tasmàt tarhi bhikùavaþ evaü ÷ikùitavyaü yat kçtaj¤à bhaviùyàmaþ; svalpam api kçtaü na nà÷ayiùyàmaþ pràg eva prabhåtataram; ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyaü. ______________________________________________________________ The Buddha goes to Gayà atha bhagavàn yathàbhiramyaü ràjagçhe vihçtya bhikùugaõaparivçtaþ bhikùusaüghapuraskçtaþ, magadheùu janapadeùu càrikàü caran gayàm anupràptaþ gayàyàü viharati; (##) ràj¤à bimbisàreõa bhagavataþ parõopagåóhasya ÷àleþ paücamàtràõi ÷akaña÷atàni pràpitàni; devadattena ajàta÷atrur abhihitaþ: pa÷ya vçddharàjà ÷ramaõasya gautamasya kãdç÷àn kàràn karoti; aham api janapadacàrikàü cariùyàmi; asmàkam api tvayà piõóakena avighàtaþ karaõãyaþ. (##) atha devadatto 'pi paüca÷ataparivàro janapadacàrikàü prakràntaþ; devadattasyàjàta÷atruõà ràj¤à parõopagåóhasya ÷àleþ paücamàtràõi ÷akaña÷atàni pratimàrgaü preùitàni; bhikùavo dçùñvà saülakùayanti: kasyaitàni paüca ÷akaña÷atàny àgacchanti iti; taiþ kutåhalajàtaiþ adhvagatapuruùàþ pçùñàþ; tair vistareõa samàkhyàtaü. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta ràjà ajàta÷atrur apàtram apàtravarùã ca iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi, ràjà ajàta÷atrur apàtram apàtravarùã, yathà atãte 'py adhvany eùaþ apàtram apàtravarùã; tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of a mango tree (concerning a previous birth of prince Ajàta÷atru) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasminn agràmake araõyàyatane çùãõàm à÷ramapadaü, nànàpuùpaphalasalilasaüpannaü; tatra çùayaþ prativasanti phalamålàmbhubhakùàþ, jañàvalkaladhàriõaþ, pramuktaphalabhojinaþ; yàvat tasminn à÷ramapade àmravçkùaþ phalabhàràvanata÷àkhaþ pakvaphalas tiùñhati; è÷ayaþ phalàni yàcante; yà tasmin vçkùe adhyuùità devatà sà màtsaryàbhibhåtà na prayacchati; tatas te çùayaþ målàrthinaþ ekam çùim à÷ramapade sthàpayitvà bhràntàþ; tatsamanantaram eva paüca cora÷atàny à÷ramapadam anupràptàni; tair asau vçkùo dattaþ; te kathayanti: katham asmàt phalàni paribhoktavyàni iti; corasenàpatiþ kathayati: vçkùaü para÷unà måle chitvà phalàni bhakùayata iti; evam ukte devatayà sarvàõi phalàni bhåmyàü pàtitàni; corà yàvadàptaü bhakùayitvà prakràntàþ; çùaya àgatàþ pçcchanti: kena tàny àmraphalàni bhakùitàni? coraiþ; sa çùir gàthàü bhàùate: dadàti vçkùo na phalaü ÷àntànàü brahmacàriõàü / dadàti tu phalaü teùàü coràõàü pàpakàriõàü // iti te pçcchanti: çùe kim etat? tena yathàvçttaü samàkhyàtaü; te avadhyàtum àrabdhàþ; màtsaryàbhibhåtayà devatayà phalàni çùãõàü na dattàni; apàtràõàü coràõàü dattàni iti. bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ yàsau devatà eùa evàsav ajàta÷atruþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa ajàta÷atruþ devatàbhåtaþ apàtram apàtravarùã ca; etarhi apy eùa apàtram apàtravarùã ca iti. (##) ______________________________________________________________ The Buddha in Ràjagçha atha bhagavàn magadheùu janapadeùu càrikàü caran ràjagçham anupràptaþ ràjagçhe viharati veõuvane kalandakanivàpe; devadatto ràjagçhanivàsino janakàyasya nityam evàparàdhaü karoti; yasya yasyàparàdhaþ kriyate, sa bhagavata upàlambhaü preùayati; tatra bhagavàn àyuùmantam ànandam àmantrayate: gaccha ànanda saüghàñãm (##) àdàya anyatamena bhikùuõà pa÷càcchramaõena ràjagçhe rathyàvãthãcatvara÷çïgàñakeùu bràhmaõagçhapatãnàm àrocaya yad devadatto và, devadattapakùiko và aparàdhaü karoti; na tena buddho và dharmo và saügho và saübadhyate iti; yadi kathayanti: mahardhiko devadatto mahànubhàvaþ iti, vaktavyàþ: àsãn mahardhikaþ; idànãü parihãõas tasyà çddheþ iti; tena gatvà ràjagçhe nagararathyàvãthãcatvara÷çïgàñakeùu bràhmaõagçhapatãnàm àrocitaü, te na bhåyo bhagavata upàlambhaü preùayanti. ______________________________________________________________ The Buddho grows ill bhagavato glànyam utpannaü; jãvakena bhagavate nàràcaghçtam upanãtaü; tatra bhagavàn jãvakaü vaidyaràjam àmantrayate: à÷caryaü jãvaka? à÷caryaü bhagavan; adbhutaü jãvaka? adbhutaü bhagavan, jànàsi jãvaka? jànàmi bhagavan; na jànàsi jãvaka; na càpi sugata; 1) kiü jãvaka à÷caryaü? bhagavan gàvas tçõàni caranti; pànãyaü pibanti; tata idam amçtaü samutpannaü; yenedaü nàràcaghrtaü pakvan; 2) kim adbhutaü? bhagavan buddhotpàdaþ, saddharmasya ca de÷anà, saüghasya ca supratipattiþ; 3) kiü jànàsi? bhagavan jàtenàva÷yaü martavyaü; 4) kiü na jànàsi? bhagavan kena kutra martavyam iti. bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta jãvakena bhagavataþ saüdhàya bhàùitaü vij¤àtam iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi, yathà atãte 'py adhvany anena mama saüdhàya bhàùitaü vij¤àtaü; tac chråyatàü. (##) ______________________________________________________________ The story of a gçhapati and his son (concerning a previous birth of Jãvaka) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasmin karvañake gçhapatiþ prativasati, àóhyo mahàdhano mahàbhogaþ; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ kàlàntareõa patnã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü va nàvànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrikà jàtà; tasyàs trãõi saptakàny ekaviüùatidivasàn jàtàyàþ jàtimahaü kçtvà valayeti nàmadheyaü vyavasthàpitaü; bhåyo 'py asya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ putro jàtaþ; tasyàpi kulasadç÷aü nàmadheyaü vyavasthàpitaü; sa saülakùayati: jàto me çõaharo dhanahara÷ ca; gacchàmi paõyam àdàya de÷àntaram iti; bhåyaþ sa saülakùayati: iyaü mama patnã råpavatã; yady aham asyàþ prabhåtàn kàrùàpaõàn datvà gacchàmi, sthànam etad vidyate yat parapuruùaiþ sàrdhaü vikariùyati; yannv aham asyàþ svalpàn kàrùàpaõàn datvà gaccheyam iti; sa tasyàþ stokàn kàrùàpaõàn datvà, ava÷iùñaü suvarõakala÷e prakùipya, grãvàyàü muktàhàraü baddhvà ÷ma÷àne a÷vakarõasya måle nikhanya paõyam àdàya de÷àntaraü gataþ; tasya tatra prabhåto làbhaþ saüpannaþ; sa tatraiva dàrasaïgrahaü kçtvà avasthitaþ; tasya ca bahavaþ putrà jàtàþ; tatas tayà pårvikayà patnyà valayà sa ca dàrakaþ hastabalena j¤àtibalena ca pàyitau, poùitau, saüvardhitau; tau kathayataþ: amba pità asmàkaü kva gataþ? sà kathayati: putra asmin de÷e amukam adhiùñhànaü tatra tiùñhati (##) tasya ca mahatã dhanasaüpattiþ ÷råyate, gaccha yadi kiücid asyojjãvanopàyas te bhaviùyati iti; sa pitaraü samanveùamàõaþ anupårveõa tasya sakà÷aü gataþ; sa vãthyàm anvàhiõóamànaþ pitrà mukhabimbakena pratyabhij¤àtaþ; ÷abdayitvyà abhihitaþ: kutas tvam ihàgacchasi? kutra và gantum? iti; tena vistareõa samàkhyàtaü; sa saülakùayati: eùa evàsau mama putraþ iti; sa tena svagçhãtaþ ukta÷ ca: putra na te kasyacid àkhyeyaü, mamàyaü pità iti; sa tasyàtyarthaü snehaü kartuü àrabdhaþ; (##) tatas tair anyaiþ putrair ucyate: tàta kasyàyaü dàrakaþ? sa kathayati: mamàyaü vayasyasya putraþ iti; taiþ saülakùitaü: yathàyam asyàtyarthaü snehavàn nånam asyaiva putraþ iti; te parasparaü saüjalpaü kartum àrabdhàþ: ayam aparo bhràtà iti; sa saülakùayati: preùayàmy enaü; pratikruùñam etad vairàõàü, yaduta sàpatnyakaü; sthànam etad vidyate yad enaü praghàtayiùyanti; yadi ca kiücid dàsyàmi antarmàrge dàyàdyakàraõàd ghàtayiùyanti; yannv aham evaü preùayeyam iti viditvà cãrikà likhitvà dattà: gràma÷ma÷àne hayakarõamålaü pràgbhåmito yojanam antareõa / tasmin khanan vai nipuõo 'pramatto dàyàdyam àtmãyam upaiùyasi tvaü // kaõñhe tu yat tad valayàyà deyam iti. sa cãrikàm àdàya saüprasthitaþ; antarmàrge bhràtçbhir gçhãtaþ; ukta÷ ca: kiü tvayà pituþ sakà÷àl labdhaü sa kathayati: na kiücid iyaü cãrikà; te saülakùayanti: vyaü÷ito 'yaü pitrà; gacchatu iti; sa tair muktaþ; anupårveõa svagçhe praviùño màrga÷ramaü prativinodayati; màtrà abhihitaþ: kiü tvayà pituþ sakà÷àl labdham iti; sa kathayati: na kiücid api, kiütu iyaü cãrikà; sà kathayati: vyaü÷itas tvaü tena, màrga÷rama÷ ca jàto, na kiücit saüpannam iti; sa kathayati: amba mahàtmàsau; na màü vyaü÷ayiùyati iti; sa tàü cãrikàü vàcayitum àrabdhaþ: gràmeti, yatra jàyate so 'tra gràmo 'bhipretaþ; ÷ma÷àneti, yatra mçto (##) dahyate; hayakarõamåle iti, hayà ucyante a÷vàþ; tatkarõanàmà vçkùaþ; a÷vakarõamåle ity uktaü bhavati; pràgbhåmita iti, pårvasyàü di÷i; yojanam antareõeti, yugamàtram antarena iti; sa evaü gàthàrthaü vicàrya niþsaüpàtavelàyàü ÷ma÷ànaü gataþ; tatsamãpe pa÷yati, a÷vakarõavçkùaþ, sa tasya pårve digbhàge yugamàtraü màpayitvà khanitum àrabdhaþ; yàvat pa÷yati suvarõakala÷aü; grãvàyàü càsya hàraü baddhaü; sa tam àdàya àttamanàttamano gçhaü gataþ; muktàhàraü càpanãya valayàyaiva dattavàn. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau gçhapatir aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau tasya putraþ eùa evàsau jãvakaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy anena mama saüdhàya bhàùitaü vij¤àtaü. ______________________________________________________________ The sichness of the Buddha. The Buddha heals Devadatta jãvakaþ saülakùayati: vajrakàya÷arãro bhagavàn bçhatkàya÷ ca; na ÷akyam atyalpena ghçtena cikitsàü kartuü; tena pàtraü gçhãtvà dvàtriü÷ad ghçtapalàni tulonmitàni kçtvà bhagavate pradattàni; bhagavatà pàtra÷eùaü bhikùåõàü càryate; bhikùavaþ (##) bhagavataþ pàtra÷eùam iti kçtvà namasyanti. devadattaþ saülakùayati: aham api ghçtaü pibàmãti; tena jãvakaþ pçùñaþ: jãvaka kiyati màtrà ghçtasya ÷ramaõena gautamena pãtà? iti; sa kathayati: dvàtriü÷at palàni iti; sa kathayati: aham api dvàtriü÷at palàni pibàmi iti; jãvakaþ kathayati: vajramaya÷arãro bhagavàn bçhatkàya÷ ca; ÷aknoti iyatãü màtràü jarayituü; tvaü punar na ÷akùyasi jarayitum iti; sa kathayati: aham api vajra÷arãraþ; kimarthaü na jarayàmi? iti; tena dvàtriü÷atpalikà màtrà balàt pãtà; bhagavataþ samyak pariõataü; devadattasya na pariõatam; aparasminn eva divase jãvakena bhagavato maõóo dattaþ; devadattena mànàd bhagavàn pibatãti ajãrõe eva ghçte maõóaþ pãtaþ; ÷ålaþ samutpannaþ; marmoparodhikã vedanà pràdurbhåtà; sa tannimittaü duþkhàü tãvràü kharàü kañukàm (##) amanàpàü vedanàü vedayate; na ràtrau na divà nidràm àsàdayati. àyuùmàn ànando j¤àtivatsalaþ; tena sa vçttànto bhagavate niveditaþ; tato bhagavatà gajabhujasadç÷aü bàhum abhiprasàrya gçdhrakåñaü parvataü bhitvà caktasvastikanandyàvartena anekapuõya÷atanirjàtena bhãtànàm à÷vàsanakaraü karaü devadattasya sthàpayitvà satyopayàcanaü kçtaü; yena satyena yathà ràhulabhadre priye ekaputrake cittam anånànadhikaü tathaiva devadatte tena satyena rujà ÷amaü gacched iti; satyopayàcanakàlasamanantaram eva devadattasya rujà pra÷àntà; sa naùñopalabdhapràõo bhagavataþ pàõiü nirãkùate; tena saüprarij¤àtaü; sa saülakùayati: ÷ramaõasya gautamasya pàõir iti; so 'nalpakalpa÷àñhyasamudàcàramadàvalepàvarjitasantaiþ; tathàpi buddhamàhàtmyopa÷àntarujaþ kathayati: ÷obhanaü te siddhàrtha vaidyakam adhigataü; ÷akùyasy anena jãvikàü kalpayitum iti; sàmantakena ÷abdo visçtaþ: devadatto bhagavatà satyopayàcanayà pragàóhavedanàbhibhåtaþ pràõair viyujyamànaþ svasthãkçtaþ iti; yaü ÷rutvà devadattapakùyà apy atyantàbhiniviùñà bhagavaty à÷caryaü praveditavantaþ: aho 'sya samyaksaüpannà maitrã; aho satveùu subhàvità karuõà iti. bhikùubhir devadatto 'bhihitaþ: devadatta tvaü bhagavatà svasthãkçtaþ; anyathà pràõair viyuktaþ syàþ iti; sa kathayati: jànàty asàv anvàvartanãü màyàü, yayà lokaü samanvàvartayati iti; bhikùavaþ kathayanti: devadatta alam anena vikatthitena; svacittaü pratilabhasva; svasthãkçtas tvaü bhagavatà iti; sa kathayati: kiü mama tena kçtaü? ghçte pariõate rujà vyupa÷àntà iti. akçtaj¤o 'yam akçtavedã iti kçtvà prakràntàþ; yena bhagavàüs tenopasaükràntàþ; upasaükramya saü÷ayajàtaþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadattaþ akçtaj¤aþ akçtavedã; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi, yathà (##) atãte 'py adhvani eùa akçtaj¤a akçtavedã; tac chråyatàü. (##) uddànaü: kau÷iko mahendrasena àmràõi dàrukoñakaþ / dvau çkùau ÷ibiràjà ca vidàrà jujjukena ca // ______________________________________________________________ The story of a Sage and of an ungrateful elephant (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasminn agràmake araõyàyatane nànàvidhapuùpaphalasalilasaüpannam udyànaü; tasmin kau÷ikasagotro çùiþ prativasati; pramuktaphalabhojã målaphalàmbubhakùaþ ajinavalkalavàsàþ; tasyà÷ramapadasamantake vi÷vastà mçgapakùiõo yatheùñaü viharanti; tasya nàtidåre hastinã prasåtà; tatprasavasamanantaraü siühena nàdo muktaþ; sà bhãtà trastà kalabhaü parityajya måtrapurãùam utsçjantã niùpalàyità; yàvad asau çùir à÷ramapadàn niùkramya à÷ramapadasàmantakena di÷o vyavalokayan saüparibhramitum àrabdhaþ; yàvat pa÷yati tam abhinavajàtaü hastikalabhakaü; tato 'sau çùiþ kàruõyàd àkampitahçdayaþ tanmàtçsamanveùaõàbhiniviùñabuddhiþ samantato vyavalokayitum àrabdhaþ; yadà sarvàvasthaü na pa÷yati tadà tam àdàyà÷ramapadaü praviùñaþ; sa tena putravad àpàyitaþ poùitaþ saüvardhitaþ; mahàn saüvçttaþ; tadà tasya çùer à÷ramapade aparàdhyate; puùpaviñapàn utpàñayati; phalavçkùàn ÷àkhàþ bhinatti; etàni cànyàni càparàdhasahasràõi karoti; sa çùis taü tarjayati; çùiõà santarjitaþ saükocam àpadyate; sa yadà saüjàtaràgaþ saüvçttaþ tadà santarjyamàno 'py avaj¤àü karoti; yàvad apareõa samayena çùiõà bhç÷aü tarjitaþ, tam eva çùiü hantuü pradhàvitaþ; sa çùer dehaikade÷aü bhaïktvà niùpalàyitaþ; devatà gàthàü bhàùate: (##) na saügatiþ kàpuruùeõa bhadrika kçtaghnasatvena sudàruõena / cirànuyàto 'pi karoti pàpikaü nàgo yathaivà÷ramakau÷ikasya // iti kim àdaràd durjanaü sevase tvam annena pànena tathobhayena / ava÷yam ante sa nihanti mitraü nàgo yathaivà÷ramakau÷ikasya // iti bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau çùir aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau hastinàgaþ eùa evàsau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤a akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar api yathaiùa akçtaj¤a akçtavedã, tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of Mahendrasena (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ atãte 'dhvani vàràõasyàü nagaryàü mahendrasena nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü càkãrõabahujanamanuùyaü ca; tasya candraprabhà nàma devã satyasvapnà; yat kiücit svapne pa÷yati sarvaü tat tathaiva bhavati; tasya ca ràj¤o vijite suvarõapàr÷vo nàma bodhisatvaþ mçgeùåpapanno mçgàõàm adhipatiþ; so 'cintanãyaråpaprabhàvayogàt sarvalokamanonayanaprahlàdanakaraþ, pràrthanãya÷ ca; yas taü pa÷yati sa nirãkùamànas tatraiva tiùñhati; so 'tyartham abhivãkùyamànaþ ÷aïkã saüvçttaþ; sa lubdhakabhayàd anyalokabhayàc ca bhãta÷ carati; dharmatà hy eùà aciravyativçtte lokasannive÷e tirya¤co 'pi vàkpravyàharaõasamarthà bhavanti; athànyataraþ kàkas (##) tasya samãpam upasaükràntaþ; sa tena sàrdhaü premapraõayasaukhyaþ kathayati: bho màtula kasmàt tvam evaü bhãtabhãta÷ carasi? iti; sa kathayati: bhàgineya mamedaü råpaü sarvaloka÷ubhaü saüpràrthanãyaü ca; so 'haü lokabhayàl lubdhakabhayàc ca bhãtabhãta÷ (##) caràmi iti; sa kathayati: mamàpy atãvolåkabhayaü; tad anyonyaü rakùàü kurvaþ; ahaü tvàü divà rakùàmi; tvaü màü ràtrau rakùa iti; tàv evaü kçtamaryàdau vyavasthitau; yàvad anyatamaþ puruùo dviùadbhiþ pa÷càdbàhugàóhabandhanabaddho navàmbupårõàyàü hemalohyàü hemamàlinyàü ÷ãghrasrotasi nadyàü prakùiptaþ; tatra uhyamàna àrtasvaraü vilalàpa: paryadevata: bhavàmi kasya dàso 'haü kasya và paricàrakaþ / yo me 'dya jãvitaü dadyàd yal lokeùu sudurlabham // iti; daivàd asau mçgàdhipatiþ salilà÷ayàt mçgagaõaparivçto nadãsamãpam upasaükràntaþ; tataþ puruùaviràvaü ÷rutvà te mçgàþ samantàd vidrutàþ; dharmatà hy eùà bodhisatvànàü yad api kàyena vinipatanti, no tu cittena; tataþ sa mçgàdhipatiþ kàruõyàd àmreóitahçdayaþ sahasà nadãm avatartum àrabdhaþ; kàka÷ càsya pårvamaryàdàvadhçtamatiþ pçùñhataþ anubaddha eva saürakùaõàya; sa taü puruùaü kçtoddharaõavyavasàyaü viditvà evam àha: alam alaü mçgàdhipate; mà sàhasaü kàrùãþ; akçtaj¤à hy ete manuùyàþ nopakàraü manyante iti; anivartakà bhavanti bodhisatvà mahàsatvàþ; sa tasya vacanam avacanaü kçtvà nadãm avagàhya taü puruùaü priyam ivaikaputraü pçùñham abhirohya, nadyàs tãraü saüpràpya, bandhanàny avamucya, muhårtaü samà÷vàsya, kathayati: vatsa anena pathà yatheùñaü gaccha iti; tato 'sau puruùaþ kçtàüjaliþ pàdayor nipatya taü mçgàdhipatim idam avocat: tava dàso hy ahaü tàta tavaiva paricàrakaþ / tvayà me jãvitaü dattaü yal lokeùu sudurlabham // iti sa kathayati ma me tvam adya dàsaþ syàþ mà caiva paricàrakaþ / na vàcyas tv aham anyebhyo hanyur màü carmakàraõàt // api tu vatsa idaü tvayà kartavyaü; kçte pratyupakàràt nàhaü tvayà kasyacin nivedyaþ; atilobhanãyam idaü me ÷arãraü pràrthanãyaü sarvalokasya iti; tatas sa puruùa tatheti pratij¤àya mçgàdhipatiü (##) triþ pradakùiõãkçtya pàdayor nipatya prakràntaþ; yàvad apareõa samayena candraprabhà devã ratiparikhedakhinnà mahà÷ayane atyarthaü middham avakràntà ràtryàþ pa÷cime yàme svapnam adràkùãd atiparamaramaõãya÷arãraü mçgàdhipatiü siühàsane niùadya mahatyàü ràjaparùadi dharmaü de÷ayantaü; dçùñvà ca punaþ pratyakùavat svapnadar÷anasaüjanitasaumanasyà laghu laghv eva mahà÷ayanàd utthàya ràj¤o niveditavatã; ÷rutvà ràjà tasyàþ satyasvapnàyàþ paraü vismayam àpannaþ: aniùñagatyupapannena satà kathaü nàma siühàsane niùadya mahatyàü ràjaparùadi dharmo de÷ayitavyaþ iti; tata÷ candraprabhà devã priyamadhuracàturyakathàsamudàcàrayogena muhårtaü ràjànam upalàóya kathayati: deva kriyatàü yatnaþ tasya mçgasyànayanàya iti; tato ràj¤à amàtyànàm (##) àj¤à dattà: bhavanto yàvanto madviùayanivàsino mçgalubdhakàs tiùñhanti te sarve matsakà÷am upaneyàþ iti; amàtyaiþ pratiprativiùayeùu ràjapuruùàõàm àj¤à dattà: devaþ samàj¤àpayati madviùayanivàsibhir mçgalubdhakair ihàgantavyam iti; tad yuùmàbhiþ sarvamçgalubdhakà iha preùayitavyàþ iti; taiþ sarve viùayanivàsino mçgalubdhakà ràj¤aþ sakà÷aü preùitàþ; amàtyai raj¤e upanãtàþ; ràjà kathayati: bhavanto ÷rutaü mayà madvijite paramaramaõãyaråpavigraho mçgo 'stãti; sa yuùmàbhir mçdu÷ithilabandhanopanibaddho matsakà÷am akhedita upaneyaþ iti; te kathayanti: deva vayaü tajjãvina eva; iyatà kàlena devasya vijite paryañadbhir na kadàcid evaüvidho mçgavaraþ ÷rutapårvaþ; kimuta dçùñaþ tam arhati devaþ ÷ravaparamparayà samanveùya amuùmin de÷e tiùñhatãti; asmàkam àj¤àtum; evaü devasya vayaü niyatam àj¤àü saüpàdayàmaþ iti; tato ràj¤à amàtyànàm àj¤à dattà: bhavanto vàràõasyàü ghaõñàvaghoùaõaü kàrayata samàj¤àpayati devaþ; atiramaõãyavigraho mçgàdhipatir asti; yo me tasya pravçttiü nivedayati tam ahaü mahatà satkàreõa satkaromi; paüca càsmai gràmavaràn prayacchàmi iti; amàtyai ràj¤aþ prati÷rutya vàràõasyàü ghaõñàvaghoùaõaü kàritaü: ÷çõvantu bhavanto vàràõasãnivàsinaþ paurà nànàde÷àbhyàgatà÷ ca janàþ; deva evaü samàj¤àpayati madvijite atiparamaramaõãyavigraho mçgàdhipatir asti; yo me tasya pravçttiü nivedayati tam ahaü mahatà satkàreõa satkaromi; paüca càsmai gràmavaràn prayacchàmi iti; tatas taddar÷inaþ puruùasya etad abhavat: kiü tàvat kuñumbam anupàlayàmi, àhosvit kçtaj¤atàm? iti; kàmàn khalu pratisevamànasya (##) nàsti kiücit pàpakaü karma akaraõãyam iti sa kàmanidànotthena dveùavahnitãvreõa santàpitahçdayaþ saülakùayti: tiùñhatu kçtaj¤atà; ÷atror vairaniryàtanàya samupasthitaþ kàlaþ; kiü mayà punas tàdç÷ã avasthà pràpayitavyà? tasya tàvad vairaniryàtanaü karomi iti; sa prabhàtàyàü rajanyàü ràj¤aþ parùadi sanniùaõõasya ràjakàryam adhitiùñhataþ, anivàrite ràjakuladvàre nànàvicitrasurabhipuùpàõy àdàya dauvàrikàmàtyaparaüparayà ràjànaü saü÷ràvya parùadam abhyavagàhya satkàravidhipårvakeõa ràj¤o niveditayati: amuùmin de÷e nànàtaruùaõóamaõóite vi÷vastamçgapakùiõi suvarõapàr÷vo mçgàdhipatir anekamçgagaõaparivçtas tiùñhati; ahaü taü devasya atiramaõãyavigrahaü mçgavaram upadar÷ayàmi iti; tato ràjà tacchravaõasaüjanitasaumanasyaþ anekàmàtya÷atasahasraparivçtaþ kutåhalajàtenànyena nànàde÷àbhyàgatena vàràõasãnivàsinà ca paurajànapadena saüpuraskçtaþ, de÷itamàrgas tena puruùeõa, anupårveõa taü prade÷am anupràptaþ; yàvad asau kàkaþ bodhisatvasya kçtàvadhiþ di÷àm avalokakaþ tasmin vanaùaõóavçkùa÷ikhare niùaõõaþ; yàvat pa÷yati vanaùaõóàbhimukhaü (##) mahàjanakàyaü; tvaritatvaritaü mçgàdhipateþ sakà÷am upasaükramya kathayati; mçgaràja mayà tvaü pårvam uktaþ akçtaj¤à manuùyàþ, akçtavedinaþ, nopakàraü manyate iti; ayaü sa puruùo mahatà pràbhçtenàgataþ iti; tacchabdapratisaüvedino mçgà bhãtàþ samantàd pradrutàþ; mçgàdhipatir bodhisatvaþ saülakùayati: yady aham etàn na rakùiùyàmi, adyaiva nidhanam upayàsyanti; kàmaü svapràõavinà÷o na tu satvàdhyupekùaõam iti viditvà ràjànaü pratyudgataþ; tataþ sa puruùo nirghçõahçdayas tyaktaparaloko mçgadar÷anàd àvarjitamatis taü mçgavaram ubhàbhyàü pàõibhyàm upadar÷ayann àha: deva ayaü sa mçgàdhipatir iti; atyudãrõaparipårõàni hi karmàõi na vipàkakàlam apekùante; vàkpravyàharaõakàlasamanantaram eva tasya puruùasya ubhau pàõã pçthivyàü nipatitau; tataþ sa ràjà saüvegajàtas taü puruùaü pçùñavàn: bhoþ puruùa kim idam? iti; sa duþkhavedanàbhyàhataþ sagadgadaü gàthàü bhàùate: nàsau coro mahàràja haraty arthaü nihatya yaþ / sa tu coro mahàràja yasya nàsti kçtaj¤atà // (##) ràjà kathayati: ko 'sya bhàùitasyàrthaþ? iti; tena sarvaü yathàvistareõa samàkhyàtaü; tato ràjà akçtaj¤apuruùaü gàthayà pratyàbhàùata: kathaü pçthivyàü na nimajjase 'dhamaþ kathaü na jihvà ÷atadhà vidãryate / kathaü na vajrà÷ani÷aktitomarais taveha gàtre praharanti guhyakàþ // iti tato ràjà bodhisatvasya tàü prabhàvamahattàü j¤àtvà amàtyàn àmantrayate: satkàràrtho 'yaü mçgàdhipatir mahàtmà; gacchata; nagara÷obhàü màrga÷obhàü ca kàrayata iti; tais tannagaram apagatapàùàõa÷arkarakañhallaü vyavasthàpitaü, candanavàripariùiktaü surabhidhåpaghañikopanibaddham ucchçtadhvajapatàkam àmuktapaññàdàmakalàpaü nànàpuùpàvakãrõaü ramaõãyaü, devànàm iva nandanavanodyànam; evaü màrga÷obhà kàrità; vàràõasãnivasã janakàyaþ malyopahàra÷obhàm àdàya pratyudgataþ; tato ràj¤à asàv atiramaõãyavigraho mçgàdhipatir mahatyà vibhåtyà vàràõasãü nagarãü prave÷ya siühàsane niùàditaþ; tato mahatyà ràjaçddhyà mahatà ràjànubhàvena ràjà sàntaþpurakumàràmàtyapaurajànapadais parivàrya niùaõõaþ; atha mçgàdhipatibodhisatvena samantàt tàü parùadam avalokya ràj¤as tasyà÷ ca parùadas tathàvidho dharmo de÷itaþ, yaü ÷rutvà ràj¤à saparivàreõa paüca÷ikùàpadàni gçhãtàni; anekai÷ ca satvaiþ ku÷alamålàny àsàditàni; tato ràj¤à sadà bodhisatvamçgebhyo 'bhayaü dattaü; sarvapràõibhåteùv abhayaü dattaü. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau suvarõapàr÷vo mçgàdhipatir aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau puruùaþ eùa evàsau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar api yathà devadattaþ akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of a lord of monkeys and of a maker of garlands (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasmin karvañake màlàkàraþ prativasati; (##) tatra nadyàþ pàre puùpavàñikà; sa divà divasam eva nadãpuùpàõy (##) uccinoti; yàvad apareõa samayena nadãm uttaratà àmraphalam uhyamànam anàrtavaü dçùñaü; tena gçhãtvà dauvàrikàya dattaü; dauvàrikeõa pratãhàràya; pratãhàreõa ràj¤e; ràj¤à devyai; devyà tad àsvàditam; àsvàdya rasàbhigçddhayà ràjà vij¤aptaþ: deva ãdç÷àny àmraphalàni dàtum arhasi iti; ràj¤à pratãhàraþ pçùñaþ: kutas tavàmraphalàni? iti; sa kathayati: dauvàrikeõa dattam iti; dauvàrikaþ pçùñaþ; sa kathayati: màlàkàreõa dattam iti; ràjà kathayati: bhavanta aàhåyatàü màlàkàraþ iti; ràjapuruùair àhåtaþ; ràjà kathayati: màlàkàra kutas tvayà àmraphalaü labdhaü? tena yathàvçttaü samàkhyàtaü; ràj¤à tasyaivàj¤à dattà: gaccha, tàdç÷àny àmraphalàny ànaya iti; akopyà naràdhipàõàm àj¤à; sa ÷aïkàparihatahçdayaþ àmràõi samanveùñum àrabdhaþ; tena pårvakàmraphalànusàreõa sambalam àdàya gacchatà parvataikade÷e sa àmravçkùo dçùñaþ; sa markañànàü gamyo, na manuùyàõàü; tataþ sa màlàkàras taü vçkùam ita÷ càmuta÷ ca nirãkùate samdhiroóhuü; sa prapàtàbhivçddhatvàd agamyo manuùyàõàü; tasy tatra àmraphalà÷ayàd bahavo divasà atikràntàþ; pathyadanaü parikùãõaü; sa saülakùayati: evam ahaü pathyadanavirahàt pràõàir viyokùye; yathà và tathà và adhiruhàmi iti; sa pàùàõan avalambya avalambya adhiroóhum àrabdhaþ; apràpyaiva àmraphalàni gartàyàü patitaþ; tasmiü÷ ca parvate vànarabhåto bodhisatvo vànaràõàm adhipatir babhåva; daivàd asau tasmin parvate yåtham apahàya taü prade÷am anupràptaþ; yàvat tenàsau màlàkàraþ kçcchrasaïkañasaübàdhapràpto dçùñaþ; ku÷alà bhavanti bodhisatvàþ teùu teùu ÷ilpasthànakarmasthàneùu; sa tasya hitàdhànatatparatayà na ÷akyate kramam antareõa uddhartum iti pàùàõair abhyàsaü kartum àrabdhaþ; yadàsya parividitaþ ÷aknomy aham enam uddhartum iti tadà sa tena prapàtàt krameõoddhçtaþ; pàùàõavyàyàmàt tasya ca màlàkàrasyoddharaõàd atãva pari÷ràntaþ; tasmiü÷ ca samaye tirya¤co mànuùapralàpinaþ; tenàsu pçùñaþ; kimarthaü tvam evaüvidhaü saïkañam àpannaþ? iti; tena yathàvçttaü samàkhyàtaü; bodhisatvaþ saülakùayati: gato (##) 'py ayam àmraphalair vinà anarthaü pràpnoti; dadàmy aham asmai àmraphalàni iti; anikùiptotsàhaþ sa mahàtmà parahitàdhànatatparaþ pari÷rànto 'pi taü vçkùam adhiruhya àmraphalàni pàtayitum àrabdhaþ; tena puruùeõa yàvadàptam àmraphalàni bhakùitàni; utsaügaü ca påritaü; tadàsau vànaràdhipatir avatãrõaþ; sarvasatvavi÷vàsino bodhisatvàþ; sa taü puruùam uvàca: bhoþ puruùa digavalokanaü tàvat kuru; pari÷rànto 'smi; muhårtaü svapàmi iti; sa kathayati: evaü kuruùva; sa middham avakràntaþ; puruùaþ saülakùayati: kùãõapathyadano 'haü yady àmraphalaü bhakùayan gamiùyàmi ràj¤aþ kiü mayà deyaü? (##) tasmàd etam eva vànaraü hatvà ÷uõóãvallårakàõi kçtvà màrgaü gacchàmi iti; tenàsau nirghçõahçdayena tyaktaparalokena mahatyà ÷ilayà jãvitàd vyaparopitaþ; devatà gàthàü bhàùate: upakàralakùaõaü pràhur mitraü tathopakàraj¤am / ekatyàs tu manuùyàþ kçtam upakàraü na jànanti // kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau markañàdhipatir aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau màlàkaraþ eùa evàsau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar api yathaiùa akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of a lord of a dàrukoñaka bird and a lion (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ aniyatarà÷yavasthito bodhisatvaþ anyatamasminn agràmake araõyàyatane parvatagiriguhàpravaõe puùpaphalasamçddhe pakùiùåpapanno dàrukoñako babhåva; tasminn eva ca parvataikade÷e siüho mçgaràjaþ yatheùñapracàravihàratayà mçgàn praghàtya praghàtya bhakùayati; tasyàpareõa samayena màüsaü bhakùayataþ asthi dantàntareõa praviùñaü; sa ÷ålarujoparuddhyamànavigraho (##) vigatatràsabhayo 'pi kàhalãbhåtaþ; àhàram àhartuü na ÷aknoto; daivàt sa dàrukoñako vçkùàntarasa¤càràbhyàsàd yasmin prade÷e mçgàdhipatis taü prade÷am anupràptaþ; tena asau siüho duþkhavedanàbhyàhato dçùñaþ; ukta÷ ca: màtula kim asi kàhalaþ? iti? sa kathayati: bhàgineya duþkhavedanàbhyàhato 'smi; kãdç÷aü tava duþkhaü? tena vistareõa samàkhyàtaü; sa kathayati: màtula ahaü tava cikitsàü karomi; tvaü hi sarvacatuùpadàm adhipatiþ; ÷aktaþ sarvopakàraü kartuü; tat tvayà mama kàlena kàlaü yogodvahanaü kartavyaü; sa kathayati: evaü bhavatu; kariùyàmi iti; sa dàrukoñakaþ saülakùayati: tathàsya cikitsàü karomi yathà kçtam api na jànãte; svasthas tu saüjànãte; sa tasyàcàravihàrasamanveùaõayà hitàdhànatatparas tiùñhati; yàvad asau mçgàdhipatiþ sukhavàyusaüspar÷aviùkambhitàsyo mahatyàü pçthivã÷ilàyàü vàmapàr÷vaü ÷irasy àdhàya middham avakràntaþ; tato 'sau dàrukoñakas tasya mçgàdhipates samãpam upasaükràntaþ; pa÷yati tathà tathà vipralambhavihàriõaü; sa saülakùayati: ayaü sa kàlo 'sya cikitsàyàþ; iti viditvà suparãkùitaü kçtvà dantànataravilagnam asthi pakùanipàtakrameõa sahasà apakçùya mukhavivaràn niùkramya tam eva nirãkùamàõo vçkùe 'vasthitaþ niùaõõaþ; tataþ sa mçgàdhipatir asthi÷alyàpahàrasaüjanitasaumanasyo nidràklamaü prativinodya utthàya prakràntaþ; athàsau dàrukoñakaþ taü mçgàdhipatiü vyapagataduþkhadaurmanasyaü viditvà pramuditamanàs tatsamãpam upasaükramya kathayati: màtula idaü tad asthi tava duþkhanimittabhåtam iti; tato 'sau mçgàdhipatiþ paraü vismayam àpannaþ kathayati: bhàgineya asyopakàrasya mayà tavàva÷yaü pratyupakàraþ kartavyaþ kàlena kàlam upasaükramethàþ iti; ÷obhanam eva tathà bhavatu ity uktvà sa dàrukoñakaþ prakràntaþ; yàvad apareõa samayena sa (##) mçgàdhipatir màüsaü bhakùayati; sa ca dàrukoñakaþ ÷yenakasya pakùiõaþ kramàntaraparibhraùñaþ, mçtam iva àtmànaü manyamànaþ kùudhàparigatahçdayaþ tasya mçgàdhipateþ sakà÷am upasaükràntaþ àrtinivedanaü kçtvà kathayati: màtula kùudhàbhibhåto 'haü; màüsastokaü (##) prayaccha iti; sa gàthàü bhàùate: pràõàtipàtino me 'dya raudrasyà÷ubhakàriõaþ / daüùñràntaràlasaktas tvaü jãvan na bahumanyase // iti so 'pi gàthàü bhàùate: naùñaü samudrapatitaü naùñaü svapne vicintitam / naùñaü kàpuruùe sevà akçtaj¤e ca yat kçtam // iti bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau dàrukoñakaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau siüho mçgaràjaþ eùa evàsau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar api yathaiùa akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of a lord of a bear and a poor man (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõàsyàü nagaryàm anyatamo daridrapuruùaþ prativasati; sa kàùñhàni vikrãya jãvikàü kalpayati: so 'pareõa samayena kàlyam evotthàya para÷um àbhaïgãm àdàya kàùñhàrthã vanaü gataþ; mahàü÷ càkàlamegho jalamucamàrutapårvaråpaþ samàgataþ; tataþ sa puruùaþ yuktaü vàyuktaü và idam iti sthànàntarasamanveùaõayà vçkùàd vçkùàntaraü gacchati; tathàpy ativçùyata eva; sa vçkùàntaracàratayà anupårveõa parvataguhàü praviùñaþ; tasyàü ca guhàyàm çkùas tiùñhati; sa taü dçùñvà santrasto niùpalàyitum àrabdhaþ; çkùaþ kathayati: vatsa kiü trasto 'si; nàsti te matsakà÷àd bhayaü; tiùñha iti; sa jàta÷aïko 'pi sàdhvasàn na ÷aknoti gantuü; tatas tena çkùeõa bàhubhyàm upagçhya dhàritaþ; målaphalai÷ ca santarpitaþ; saptàhadurdinaü ca saüvçttaü; varùaty eva devaþ, na tiùñhati; saptàhasyàtyayàd aùñame divase vyabhre dine vigatabalàhake deve çkùeõa caturdi÷aü vyavalokya prabhåtàni målaphalàni datvà sa puruùaþ abhihitaþ: vatsa apetaü durdinaü; vybhraü dinaü; vigatabalàhako devaþ; yathàsukhaü gaccha iti; sa puruùaþ pàdayor nipatya kathayati: tàta gacchàmi; api tu mayà tava pratyupakàraþ kartavyaþ iti; sa kathayati (##) vatsa etad eva me kçtaü, yathà màü na kasyacin nivedayasi iti; sa kathayati: tàta evaü bhavatu utu; sa taü pradakùiõãkçtya pàdayor nipatya prakràntaþ; sa ca vàràõasãü pravi÷ati; anyatama÷ ca mçgalubdhako mçgavadhàya nirgacchati; sa tena dçùñaþ ukta÷ ca: mitra tvam iyatà kàlena ihàgataþ; putradàraü te viklavãbhåtam; atãva virauti: tvaü kilàkàlasàptàhikameghena ÷vàpadena và praghàtitaþ iti; aneke mçgapakùinaþ sàptàhikàkàlameghena praghàtitàþ; tvaü punaþ kathaü paribhraùñaþ? iti; tena yathàvçtaü sarvam àrocitaü; sa kathayati: vayasya kàmaü yena và tena và jãvikaü kalpayàmi, na bhåyo vanaü pravi÷àmi iti; sa tena tathà tathà pratilobhito màüsapratyaü÷advayena yathà pratipanno màrgam upadar÷ayan saüprasthitaþ; yàvad anupårveõa (##) guhàm anupràptaþ yatràsau mahàtmà çkùas tiùñhati; tato nairghçõyam àsthàya akçtaj¤atàü ca kathayati: eùà guhà yatràsau tiùñhati iti; tatas tena lubdhena parapràõoparodhinà guhàyàm agnir dattaþ; atha sa mahàtmà çkùo dhåmavyàkulãkçtamanà a÷ruparyàkuleùaõo gàthàü bhàùate: kasya kiü vyapanãtaü me vasatà girigahvare / phalamålàmbubhakùeõa satveùu hitabuddhinà // idànãü kiü kariùyàmi mçtyukàla upasthite / karma tv anuprasartavyam iùñàniùñaü ÷arãriõàm // ity uktvà kàlagataþ; tatas tair vi÷asyamàüsasya bhàgàn kçtvà sa kçtaghnapuruùo 'bhihitaþ: gçhàõa màüsasya pratyaü÷advayam iti; tena hastau prasàritau grahãùyàmãti; pçthivyàü nipatitau; tatas tena mçgalubdhakena taü tathà viprakçtaü dçùñvà hà kaùñaü hà kaùñam ity uktvà svakàn api pratyaü÷àn parityajya prakràntam; etad atyadbhutaü ÷rutvà mahàjanakàyas tasmin prade÷e sannipatitaþ; ràjà brahmadattaþ kutåhalajàtas tatraiva gataþ; tasmiü÷ ca parvataikade÷e saüghàramaþ; tato ràjà brahmadattas tasya carma gçhãtva vismayotphullalocanaþ (##) etam arthaü bhikùusaüghàya nivedayàmãti taü saüghàràmaü gataþ; carma puùkariõyàü sthàpayitvà vçddhànte niùaõõaþ saüghasyaitam arthaü vistareõa rocayati; tatra ca saüghasthavira arhan; sa gàthayà ràj¤aþ kathayati: naiùa çkùo mahàràja bodhisatva dyutiüdharaþ / påjanãyas tribhir lokaiþ tvayàpy eùa narottama // iti ràjà saülakùayati: kartavyàsya påjeti; bhikùavaþ kathayanti: deva bhadrakalpiko 'yaü bodhisatvaþ; saüvidhàtavyàsya påjà iti; tato ràjà brahmadattaþ sàntaþpurakumàràmàtyapaurajànapadaþ sarvagandhakàùñhàny àdàya taü prade÷am abhigataþ; sarvaü tan màüsam asthi kalebaraü ca ekadhye kàrayitvà kathayati: bhavantaþ sarvagandhakàùñhai÷ citàü citvà mahatà satkàreõa dhyàpayata iti; tasmiü÷ ca prade÷e mahàn ståpaþ pratiùñhàpitaþ; chatradhvajapatàkà÷ ca ropitàþ; maha÷ ca prasthàpitam ÝEd. pratisthàpitamÝ; yai÷ ca tatra kàràþ kçtàþ te sarve mokùaparàyaõàþ saüvçttàþ. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau çkùaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sàv akçtaj¤aþ puruùaþ eùa evàsau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar api yathaiùa akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ Another story of a bear of a poor man (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõàsyàü nagaryàm anyatamo daridrapuruùaþ prativasati; sa kàùñhàni vikrãya jãvikàü kalpayati: so 'pareõa samayena kàlyam evotthàya para÷um àbhaïgãm àdàya kàùñhàrthã vanaü gataþ; tatparvataprade÷e vividhataruùaõóamaõóite nànàpuùpaphalasamçddhe aniyatarà÷yavasthito bodhisatvaþ çkùeùåpapannaþ; yàvad asau kàùñhahàrakaþ kàùñhàni paryeùamàõaþ anyatamasmin prade÷e vyàghreõàbhidrutaþ; maraõabhayabhãto daivàt taü (##) vçkùam abhiråóho yasminvçkùe sa çkùo bodhisatvas tiùñhati; sa taü dçùñvà bhåyaþ santrastaþ; tena mahàtmanà samà÷vàsya utsaïgena dhàritaþ; sa ca vyàghra àhàragçddhas taü vçkùatalaü naiva mu¤cati; kathayati (##) ca: bho mahàtmann ete manuùyàþ kçùõa÷irasaþ akçtaj¤àþ bhavanti; pàtayainaü; bhakùayitvà gacchàmi iti; pràyaþ ÷araõàgatavatsalà anya 'pi manuùyàþ; pràgeva bodhisatvàþ; sa kathayati: mamàyaü ÷araõàgataþ; nàham etaü pàtayàmi iti; tathàpy asau vyàghraþ màüsa÷oõitàbhilàùã tiùñhaty eva; na tasmàd viprakràmati; athàsau çkùas taü puruùam àha: ÷rànto 'haü; tvaü tàvat tiùñha; ahaü vi÷ramàmi iti; sa tasyotsaïganiùaõõaþ ÷ramakheditapariùrànta÷ ca middham avakràntaþ; sa vyàhgraþ kathayati: bhoþ puruùa kiyantaü kàlaü tvayàtra sthàtavyaü? pàtayainaü; bhakùayitvà gamiùyàmi: iti; sa nirghçõahçdayaþ pàpakarmà tyaktaparalokaþ saülakùayati: ÷obhanam eùa kathayati; kiyantaü kàlaü mayàtra sthàtavyaü? pàtayàmi iti; sa tena pàtitaþ; tena mahàtmanà patatàbhihitaü hà nai và te hà kiü cit dus se mi ity uktvà patitaþ; vyàghreõànayena vyasanam àpàditaþ; sa tasya saüdhàya bhàùitaü ÷rutvà saülakùayati: mamàyaü kenacit saüvibhàgaü kartukàmaþ, yenaivaü kathayati iti; tasya tçùõàndhasya pralàpo lagnaþ; kùiptacittas tena tenànvàhiõóann evam àha: hà nai và te hà kiü cit dus se mi iti; sa j¤àtibhir gçhaü nãtaþ; pralapaty eva na santiùñhate; te vidyàmantradhàriõo bhåtacikitsakàn anyàü÷ ca ÷ramaõabràhmaõàn suhçtsambandhibàndhavàn pçcchati; te bahudhà kathayanti; na ka÷cit cikitsàü karoti; tena khalu samayena vàràõasyàü nàtidåre à÷ramapade vividhataruùaõóamaõóite puùpaphalasalilasaüpanne anekavihaganikåjite çùiþ paücàbhij¤aþ prativasati; tasya puruùasya j¤àtayas taü puruùan àdàya tasya çùeþ sakà÷aü gatàþ pàdayor nipatya kathayanti: maharùe ayam asmàkaü j¤àtiþ; muhur muhur evaü pralapati; kim asya kartavyam iti; pàpakàrã ayaü satvaþ; anena duràtmanà kçtopakàrã bodhisatvo vyàghrasya purastàt pàtitaþ; tena mahàtmanà cintitam asmai dharmaü de÷ayàmi iti; so 'nena pàtitaþ; tasya patato bhràntasya da÷ànàü ÷lokànàm ekaikam akùaraü pratibhàtaü hà nai và te hà kiü cit dus se mi iti; tasya çùeþ ÷iùyaþ (##) kathayati: upàdhyàya kathayasva tàvat kãdç÷as te ÷lokàþ iti; sa çùir anupårveõa tàn ÷lokàn kathayitum àrabdhaþ: hà kàùñaü bata loke 'smin adharmaþ khalu dàruõaþ / asaty eùu manuùyeùu hiüsà mitreùu vidyate // 1 // naivàsane na ÷ayane nàpi caiva ca caïkrame / na kasyàücid avasthàyàü mitradruk sukham edhate // 2 // vàõã te karuõàrttena tatà yà caiva bhàùità / sà tvàü dahati durbuddhe khàõóavaü jvalitaü yathà // 3 // tena hi tvaü pare loke 'nubhaviùyasi vedanàm // asàtàü duþkhasaüspar÷àü karma kçtvà sudàruõàm // 4 // hà heti krandamànas tvaü raurave bhç÷adàruõe / saüpràpsyasi mahad duþkhaü nihãnam adhamàdhama // 5 // kiü te na prakçtaü karma raudrasyà÷ubhakarmaõaþ / asatyeùu manuùyeùu hiüsà mitreùu vidyate // 6 // cittaü pàpaü vyavasyanti dharmalopo (##) hi dhàruõaþ / smara çkùaü ca vyàghraü ca yat pàpaü prakçtaü tvayà // 7 // durbuddhe tvaü na jànãùe yathà mitreùu vartitum / hantàraü labhate hantà vairã vairàõi pa÷yati // 8 // sevitas tvaü ciraü kàlaü pràpte vyàghramahàbhaye / rakùita÷ ca ÷ayànas tvaü tvayàsau kiü na rakùitaþ // 9 // mitrabhedaü paraü garhyaü bruvate dharmavàdinaþ / kàyasya bhedàd durbuddhe narakeùåpapatsyate // 10 // iti kiü manyadhve bhikùavo? yo 'sau çkùaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau kçtaghnaþ satvaþ eùa evàsau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar api yathaiùa akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of the king øibi (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo ÷ibighoùàyàü ràjadhànyàü ÷ibir nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü (##) càkãrõabahujanamanuùyaü ca; sa ca ràjà ÷ràddho bhadraþ kalyàõà÷ayaþ àtmahitapratipannaþ kàruõiko mahàtmà dharmakàmaþ prajàvatsalaþ sarvapradaþ sarvaparityàgi nissaïgaparityàgã mahati ca tyàge vartate; tasya nàsti kiücid adattam aparityaktaü yaduta ÷ramaõabràhmaõebhyaþ kçpaõebhyo vaõãpakebhyaþ adhvagebhyaþ yàcanakebhyaþ; yadbhåyasà tu glànebhyaþ àcaritaü tasya ràj¤aþ; kàlyam evotthàya màtàpitaràv abhivàdya glànàvalokyanaü kçtvà arthàdhikaraõe niùãdati; yàvad anyataraþ puruùo glànaþ; sa sarvavaidyapratyàkhyàto nirapekùo jãvite maraõàbhimuktaþ tena tenànvàhiõóamànaþ ÷ibighoùàü ràjadhànãm anupràptaþ; tasmiü÷ ca samaye ràjà saüpràpte vasantakàlasamaye saüpuùpitaphaliteùu pàdapeùu haüsakrau¤camayåra÷ukàkokilajãva¤jãvonnàdite vanaùaõóe antaþpuraparivçtaþ udyànabhåmiü saüprasthitaþ; sa ca vyàdhitas tãvrarujopatàpasaïjanitadaurmanasyo muhuþ ÷vàsoparudhhyamànatanur a÷ruparyàkulekaõo daõóapàõiþ ÷anaiþ ÷anai ràj¤aþ sakà÷am upasaükràntaþ; ÷iraþpraõàmaü kçtvà kathayati: deva paritràyasva màm asmàd vyàdheþ; prayaccha jãvitam iti; tataþ ÷ibiràjà karuõadãnavilambitair akùarair ucyamànas tadàturavacanaü ÷rutvà kàruõyàd àkampitahçdayaþ tatra eva pratinivçttaþ amàtyàn àmantrayate: àhåyantàü madviùayanivàsino vaidyàþ iti; tais sarve vaidyà àhåtàþ; ràj¤a upanãtàþ; tato ràjà taü puruùaü ÷abdayitvà kathayati: bhavantaþ kurutàsya cikitsàm iti; vaidyà vicàryaikamatena kathayanti: deva yaþ puruùaþ janmano na kasyacid ruùitapårvaþ tasya rudhireõa yavàgåü sàdhayitvà yadi bhojyate, evam ayaü svasthãbhavati; nànyathà iti; ÷rutvà ràjà saülakùayati: kiü mamànena evaüvidhena jãvitena, ràjyai÷varyàdhipatyena và? ãdç÷ena yo 'haü pareùàü duþkhàrtànàü na ÷aknomi ÷àntiü kartum iti; evaü vicintya ràjà svasantatiü pratyavekùitum àrabdhaþ; tena dhàtrã pçùñà: amba asty ahaü kasyacid ruùitapårvaþ? sà kathayati: deva yadà (##) tvaü mamàüsagatas tadà aham api na kasyacid ruùitapårvà; pràgeva tvam iti; tato màtuþ sakà÷am upasaükramya kathayati: putra yadà tvaü mama kukùigatas tadà aham api na kasyacid ruùitapårvà, pràgeva tvam iti; ràjà kathayati: idànãü saüpannaü bhaiùajyam iti; tena vaidyà uktàþ: mama paücasu gàtreùu ÷iràü (##) mu¤cata iti; te kathayanti: deva na vayaü pràkçtapuruùasyàrthàya devasya kàye ÷astraü nipàtayàmaþ iti; ku÷alà bhavanti bodhisatvàs teùu teùu ÷ilpasthànakarmasthàneùu; tena svayam eva paücasu gàtreùu ÷irà muktà; rudhirasya karparaþ pårõaþ; tataþ peyà sàdhayitvà dattà; anuraktapaurajànapadaþ sa ràjà; antaþpurakumàràmàtyapaurajànapadà vikroùñum àrabdhàþ; nànàde÷àbhyàgata÷ ca janakayo vivàcayitum àrabdhaþ: kathaü nàma ekasya pràkçtasatvasyàrthàya iyantaþ satvàþ parityajyante? iti; tato ràj¤à sa janakàyaþ samà÷vàsitaþ; tad anenopàyena ùaõ màsàn paücasu gàtreùu ÷irà muktà; yavàgåü bhojitaþ; ràj¤aþ ÷ibeþ taccharãraü càlanãsadç÷aü saüvçttam; ojaþ parihàtum àrabdhaþ; ÷uddhàvàsakàyikà devàþ saülakùayanti: yady evaü bhadrakalpiko bodhisatvaþ parihãyate, na ÷obhanaü; te tasya pratyaham oja upaharanti, yenàsau yàpayati; yadà tasya puruùasya vyàdhir upa÷àntaþ, tadà ÷ibinà ràj¤à paücabhir gràmavaraiþ saüvibhaktaþ, vàràõasyàü pradhànasaümato jàtaþ; tadà sàmantakena ÷abdo visçtaþ; ÷ibinà ràj¤à paücasu gàtreùu ÷irà muktà; svarudhireõa glànasya iyantaü kàlam upasthànaü kçtaü; sa ca svasthãkçtaþ iti; tataþ kutåhalajàtaþ satvà àgamya taü puruùaü pçcchanti: bhoþ puruùa satyaü tava kila ÷ibinà ràj¤à iyantaü kàlam upasthànaü kçtam? iti; sa kathayati: kiü mamànena kçtaü? duùña÷oõitaü pçthivyàü và choryeta anyasya và dãyeta, kim atra à÷caryam iti; vaco 'vasànasamanantaram evàsya gçhe agnir nipatitaþ; yenàsya gçhaü sarvaü ca svàpateyaü dagdhaü. kiü manyadhve bhikùavo? yo 'sau ÷ibã ràjà aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau kçtaghnaþpuruùaþ eùa evàsau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar api yathaiùa akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of Kalyàõakàrin (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasyàü ràjadhànyàm anyatamo ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü ca àkãrõabahujanamanuùyaü ca; so 'pareõa samayena devyà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ (##) kàlàntareõa devã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü va nàvànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ abhiråpo dar÷anãyaþ pràsàdiko gauraþ kanakavarõaþ chatràkàra÷iràþ pralambabàhur vistãrõalalàñaþ saügatabhrås tuïganàso (##) sarvàïgapratyaïgopetaþ; janmani càsya anekàni kalyàõasahasràõi pràdurbhåtàni; tasya jàtau jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpyate; kiü bhavatu dàrakasya nàma? iti; amàtyàþ kathayanti: devàsya janmani anekàni kalyàõasahasràõi pràdurbhåtàni; tasmàd bhavatu dàrakasya kalyàõakàrãti nàma iti; tasya kalyàõakàrãti nàmadheyaü vyavasthàpitaü; kalyàõakàrã dàrakaþ aùñàbhyo dhàtrãbhyo 'nupradattaþ; dvàbhyàm aü÷adhàtrãbhyàü dvàbhyàü kùãradhàtrãbhyàü dvàbhyàü maladhàtrãbhyàü dvàbhyàü krãóanikàbhyàü dhàtrãbhyàü; so 'ùñàbhir dhàtrãbhir unnãyate kùãreõa dadhnà navanãtena sarpiùà sarpirmaõóena anyai÷ cottaptottaptair upakaraõavi÷eùair à÷u vardhate hradastham iva païkajam; bhåyaþ sa ràjà devyà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ devã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü va nàvànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ; tasyàpi janmani akalyàõasahasràõi pràdurbhåtàni; tasya akalyàõakàrãti nàmadheyaü vyavasthàpitaü; so 'pi unnãto mahàn saüvçttaþ; kalyàõakàrã kumàro maitryàtmakaþ kàruõikaþ sarvasatveùu dayàvàn dànarucir dànàbhirataþ; sa ÷ramaõabràhmaõakçpaõavaõãpakayàcanakebhyo dànaü dadàti; sa pitrà ucyate: putra mà tvaü satataü dànam anuprayaccha; kuto 'smàkam etàvad dhanajàtaü bhaviùyati yannv aham anvaham evaü dàsyàmãti; dharmatà hy eùà dàtur dànapater yad bahujanasya priyo bhavati manàpa÷ ca; digvidikùu càsya udàraþ kalyàõakãrti÷abda÷loko 'bhyudgacchati; tasyànyatareõa bhåmyantareõa ràj¤à guõamàhàtmyaü ÷rutvà duhità dattà; ràj¤à mahatà ÷rãsamudàyena pratãùñà; kalyàõakàrã kathayati: na tàvad ahaü bhàryopàdànaü karomi, yàvan na dhanopàrjanaü kçtaü; tad anuj¤àtum àrhasi tàta, mahàsamudram avataràmi iti; sa kathayati: evaü kuruùva iti; sa paõyam àdàya mahàsamudraü saüprasthitaþ; so 'sya bhràtà akalyàõakàrã saülakùayati: ayaü bahujanasya priyo manàpa÷ ca; yadi mahàsamudràt samçddhayànapàtro 'bhyàgacchati bhåyasà bahujanapriyo bhavati (##) manàpa÷ ca; sthànam etad vidyate yat tiùñhata eva pituþ ràjyai÷varyàdhipatyaü kàrayati; sarvathà kim atra pràptakàlam? aham apy anena sàkam avataràmi: atraivainaü jãvitàd vyaparopayiùyàmi; evaü mamàkàmasyàpi yauvaràjyàbhiùekaþ; iti viditvà pituþ sakà÷am upasaükramya kathayati: deva kalyàõakàrã mahàsamudraü saüprasthitaþ; aham api tena sàrdhaü gacchàmi iti;sa kathayati evaü kuruùveti; tataþ kalyàõakàriõà sve 'dhiùñhàne ghaõñàvaghoùaõaü kàritaü; ÷çõvantu bhavanto nagaranivàsino vaõijaþ; kalyàõakàrã kumàro mahàsamudraü saüprasthitaþ; yo yuùmàkam utsahate kalyàõakàriõà sàrthavàhena sàrdham a÷ulkena agulmena atarapaõyena mahàsamudram avatartuü (##) mahàsamudragamanãyaü paõyaü samudànayatu iti; anekair vaõikchatair mahàsamudragamanãyaü paõyaü samudànãtaü; tataþ kalyàõakàrã sàrthavàhaþ akalyàõakàriõà bhràtrà sàrdhaü kçtakutåhalamaïgalasvastyayanaþ anekavaõik÷ataparivàraþ ÷akañair bhàrair måñaiþ piñakaiþ uùñrair gobhir gardabhaiþ prabhåtaü mahàsamudragamanãyaü paõyam àdàya saüprasthitaþ; so 'nupårveõa gràmanigamaràjaràùñradhànãùu paññanàny avalokya samudratãram anupràptaþ; sa paücabhiþ puràõa÷atair vahanaü kçtvà paüca pauruùeyàn gçhãtvà àhàrakaü nirhàrakaü nàvikaü kaivartaü karõadhàraü ca trir ghaõñàvaghoùaõaü kçtvà mahàsamudram avatãrõaþ; saüprasthite vahane bhràtur akalyàõakàriõaþ kathayati: mahàsamudramadhyagatànàü yadi tad vahanaü vipadyeta, mama gale lageþ; mà kàhalãbhaviùyasi iti; sa kathayati: ÷obhanam evaü bhavatu iti; yàvat tad vahanam anuguõena vàyunà ratnadvãpam anupràptaü; karõadhàraþ kathayati: ÷çõvantu bhavanto jambådvãpakà vaõijaþ; yo 'sau ÷råyate ratnadvãpo nàma vajravaióåryendranãlamarakatàdãnàü ratnànàm àkaraþ iti tam anupràptàþ sma; yatheùñaü ratnasaïgrahaü kuruta iti; tatas taiþ pramuditamanobhiþ upaparãkùya, tad vahanaü ratnànàü påritaü (##) tadyathà tilataõóulakolakutthànàü; nipuõà bhavanti bodhisatvàþ ku÷ala÷ ca; kalyàõakàriõà kumàreõa mahàrhàõi ratnàni kañyàm upanibaddhàni; yàvat tad vahanaü viparivçttaü; tãrasya nàtidåre makareõa matsyajàtena anayena vyasanam àpàditaü; tataþ akalyàõakàrã kalyàõakàriõo gale lagnaþ; sa tena mahatà yatnena uttàritaþ; sa tàvat kçtapariùramo middham avakràntaþ; tasya parivartamànasya akalyàõakàriõà kañyupanibaddhàni ratnàni dçùñàni; sa saülakùayati: ayaü nàma ratnàni gçhãtvà gamiùyati; ahaü riktapàõir gamiùyàmi; iti viditvà tena tasya gàóhamiddhàvaùñabdhasya tàni ratnàny apahçtàni; kaõñakai÷ ca akùiõã utpàñite; sa tam andhaü samudratãre chorayitvà prakràntaþ; daivàt gopàlakà gà÷ càrayantas taü prade÷am anupràptàþ; tair asau dçùñaþ pçùña÷ ca: bhoþ puruùa kas tvam ãdç÷aþ iti; tena yathàvçtaü samàkhyàtaü; ÷rutvà teùàü kàruõyam utpannaü; tair asau pàlabandhor gçhe nãtaþ; sa tena viõàm à÷ràvayitum àrabdhaþ; tasya pàlabandhor bhàryà yauvanamadàkùepàt vãõàsvanaü ÷rutvà taü pràrthayituü pravçttà; sa kçtaghnaceùñitam anusmçtya karõau pidhàyàvasthito nàdhivàsayati; kàmàdhyavasitànàü nàsti kiücid akaraõãyam iti tayà svàmi vigràhitaþ: màm ayam andhaþ puruùaþ pràrthayati iti; (##) ãdç÷ànàü tvaü saügrahaü karoùi iti; pratikruùñam etad vairàõàü yaduta strãvairaü; sa saülakùayati: kçtanigraho 'yaü; nàsti kiücid asya karaõãyam çte nirvàsanàd iti; sa tena gçhàn nirvàsitaþ rathyàvãthãcatvara÷çïgàñakeùu vãõayà jãvikàü kalpayati; tasya pità kàlagataþ; bhràtà asya akalyàõakàrã ràjyai÷varyàdhipatye pratiùñhitaþ; so 'py anupårveõa sãmàntarasya ràj¤o nagaram anupràptaþ yenàsya pårvaü duhità dattà; sà ca mahatã saüvçttà; tasyà nànàde÷anivàsino ràjaputràþ purohitaputrà÷ ca varakà àgacchanti; sàpi tàtenocyate: putri yasya tvaü dattà sa kalyàõakàrã kumàro mahàsamudraü (##) gataþ; tatraiva ca anayena vyasanam àpannaþ; tava cedànãü yàcakà àgacchanti; yasyaiva tvàü na dàsyàmi sa visukho bhaviùyati; katham atra pratipattavyam? iti; sà kathayati: tàta yady evaü nagara÷obhàü kàraya; ahaü svayaüvaràya avataràmi iti; ràjà kathayati: putri evaü kuruùva iti; tato nànàde÷eùu nànàdhiùñhàneùu svayaüvaraõaü ÷ràvitaü; tac ca nagaram apagatapàùàõa÷arkarakañhallaü vyavasthàpitaü candanavàripariùiktaü surabhidhåpaghañikopanibaddham ucchritadhvajapatàkam àmuktapaññadàmakalàpaü nànàpuùpàvakãrõaü ramaõãyaü devànàm iva nandanavanodyànaü; ghaõñàvaghoùaõaü ca kàritaü: ÷çõvantu bhavato nagaranivàsinaþ paurà, nànàde÷àbhyàgata÷ ca janakàyaþ; ÷vo ràjakumàrã svayaüvaràya avatariùyati; tad yuùmàbhir yathàvibhavena sannipatitavyam iti; tataþ prabhàtàyàü rajanyàü sà ràjakumàrã nànàlaükàravibhåùità anekakumàrãparivçttà vanadevateva kusumitavanamadhye atãva vibhràjamànà mahatà ÷rãsamudàyena madhye nagarasya anekeùu pràõi÷atasahasreùu sannipatiteùu svayaüvaràya avatãrõà; sa kalyàõakàrã anyatamasmin prade÷e vãõàm à÷ràvayaüs tiùñhati; karmàõy eva satvànàü parasparaü saüyojakàni; balavad api hetubalaü pratyabalam apekùata iti; tataþ sà ràjakumàrã vãõàsvanàvarjitahçdayà vãõàvàdake kalyàõakàriõy àkùiptà; tayà tasya sragdàma kùiptam: eùa mama svàmã iti; janakàyo durmanàþ saüvçttaþ; kecid vegam asahamànàþ avadhyàtum àrabdhàþ: kathaü nàma nànàde÷àbhyàgatàn ràjàmàtyapurohitaputràn anyàü÷ ca nagaranivàsinaþ pradhànapuruùàn pratyàkhyàya ràjakumàryà evaüråpayauvanakalàsaüpadyuktayà andhalakaþ svàmã vçtaþ iti; pauruùeyair daurmanasyavimukhai ràj¤o niveditaü; deva kumàryà svayaüvaràvatãrõayà svàmã vçtaþ iti; ràjà kathayati: kãdç÷aþ? deva andhalakaþ; so 'pi ÷rutvà durmanàþ saüvçttaþ; tatas tena sà àhåyoktà; putri saüvidyante ràjàno dhaninaþ ÷reùñhinaþ sàrthavàhàþ amàtyaputràþ purohitaputrà÷ (##) ca råpayauvanavibhavasaüpannàþ; kasmàt tvayà evaüvidhaþ svàmã vçtaþ? iti; sà kathayati: tàta sa eva me rocate iti; ràjà kathayati: yady evaü kimarthaü tiùñhasi iti; sà tasya sakà÷am upasaükràntà kathayati: tvaü mayà svàmã (##) vçtaþ iti; na te ÷obhanaü kçtaü; kiü tvaü cintayasi? eùo 'ndhalakaþ; ahaü parapuruùaiþ sàrdhaü paricàrayiùyàmi it: sà kathayati: nàham evaüvidhasya karmaõaþ kàriõã iti; sa kathayati: kathaü j¤àyate? sà satyopayàcanaü kartum àrabdhà: yena satyena satyavacanena tasya kalyàõakàriõo ràjakumàrasya tava càntike ràgaþ samutpannaþ, nànyasya kasyacit, anena satyena satyavacanena tavaikam akùi yathàpauràõaü syàd iti; satyàdhiùñhànasamanantaram eva tasyaikaü cakùuþ yathàpauràõaü saüvçttaü: sa kathayati: sa evàhaü kalyàõakàrã; akalyàõakàriõà bhràtrà etàü da÷àü nãtaþ; sà kathayati: kathaü j¤àyate tvam evàsau kalyàõakàrã iti; so 'pi satyopayàcanaü kartum àrabdhaþ: yena satyena satyavacanena tasya mamàkùiõã samutpàñayato 'ntike ãùad api na praduùñaü cittaü me, anena satyena satyavacanena mama dvitãyam akùi yathàpauràõaü bhaved iti; tasya saha satyayàcanayà dvitãyam akùi yathàpauràõaü saüvçttaü; tataþ sà ràjakumàrã kalyàõakàriõam avikalendriyam àdàya ràj¤aþ sakà÷aü gatà kathayati: tàta eùa evàsau kalyàõakàrã iti; ràjà na ÷raddhatte; tena yathàvçttam àrocitaü; ràjà paraü vismayam àpannaþ; tatas tenàsau duhità mahatà ÷rãsamudàyena pariõãtà; sa ca kalyàõakàrã mahatà balasamudàyena tannagaraü gatvà akalyàõakàriõaü cyàvayitvà pitçke ràjye pratiùñhàpitaþ. kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau kalyàõakàrã aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau akalyõakàrã eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar apy eùa yathà akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of Vi÷àkha (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvam anyatamasyàü ràjadhànyàm anyatamo ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü càkãrõabahujanamanuùyaü ca; sa devyà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ krama÷a÷ catvàraþ putrà jàtàþ, ÷àkhaþ pra÷àkhaþ anu÷àkhaþ vi÷àkha÷ ca; te unnãtà vardhità mahàntaþ saüvçttàþ; bhåmyantaràõàü ca ràj¤àü duhitçbhiþ pariõãtàþ; te ràj¤o vikartum àrabdhàþ; tato ràj¤à nirvàsitàþ svakasvakà (##) patnãr àdàya nirgatàþ; yàvat kàntàramàrgaü pratipannàþ; teùàü pathyadanaü parikùãõaü; taiþ parasparaükriyàkàraþ kçtaþ: ekaikàü striyaü jãvitàd vyaparopya tanmàüsena kàntàramàrgàn nistarema iti; vi÷àkhaþ (##) saülakùayati: kàmaü svapràõavinà÷o, na tu parapràõoparodhaþ; kim atra pràptakàlaü bhàryàm àdàya niùpalàyeya iti; sa bhàryàm àdàya niùpalàyitaþ; sàsya bhàryà annapànaviyogàn màrga÷ramakhedàc ca kàhalãbhåtà kathayati: àryaputra pràõair viyokùye iti; vi÷àkhaþ saülakùayati: mayà ràkùasamadhyàt paritràtà; idànãü yadi mariùyati, na ÷obhanam iti; tena årumàüsaü chitvà tasyà bhakùaõàya dattaü; bàhubhyàü ca ÷ire muktvà rudhiraü pàyità; so 'nupårveõa tàm àdàya anyatamaü parvatam upasçptaþ; tatra ca målaphalair yàpayati; tasya ca parvatasya sannikçùñe nadã vahati; tasyàü puruùaþ ÷atruõà hastapàdavikalaþ kçtvà pravàhitaþ; sa srotasàpahriyamàõaþ àrtasvaraü krandati; vi÷àkha÷ cànyatamasmin prade÷e målàny utpàñayati; tenàsau puruùaviràvaþ ÷rutaþ; sa karuõàmreóitacittasantatiþ parvatam abhiruhya samantàd vyavalokayitum àrabdhaþ; yàvat pa÷yati taü puruùam uhyamànaü; sa laghu laghv eva parvatàd avatãrya nadãm abhyavagàhya taü puruùaü pçùñham abhirohya nadãm uttãrya tãre sthàpayitvà taü duþkhasantàpitahçdayaþ kathayati: vatsa kim idam iti; tena yathàvçttaü samàkhyàtaü; tatas tenàsau samà÷vàsitaþ; målaphalai÷ ca santarpya patnyàþ samarpitaþ; tayà tasyopasthànaü kçtaü; sà tasyopasthànaü kurvatã praõayasaumukhyà muhur muhur upasaükramya vividhàbhiþ kathàbhir upatiùñhati; dharmatà hy eùà prakçtyà mandaràgiõo bhavanti bodhisatvàþ; vi÷àkhas tayà sàrdhaü kadàcit paricàrayati kadàcin na paricàrayati; bodhisatvànubhàvena ca tàni kandamålaphalàni atãva vãryavanti; tàny asau paribhuüjànà kle÷apràbalyàt taü hastapàdavikalaü pràrthayitum àrabdhà; sa na saüpratipadyate; kathayati ca: ahaü tàvad idànãü gatapratyàgatapràõaþ kathaücij jãvitaþ; yadi punar ãdç÷aü karomi sthànam etad vidyate yad ayaü tava bhartà màü sarveõa sarvaü jãvitàd vyaparopayati iti; sa bhåyo bhåyas tayà pràrthyate; durjayàþ kle÷àþ; sà tayà sàrdhaü vipratipannaþ; sà tena sàrdham ànandasaumanasyàd eva atãva saüraktà preùyamàõàpi tatsakà÷àn na gacchati; sa saülakùayati: yathaiveyam (##) adhyavasità, pratikruùñam etad vairàõàü yaduta strãvairam: idànãm ahaü naùñaþ; tena tayà sàrdhaü saüjalpaþ kçtaþ; ayaü tava svàmã yadi jànãte àvayoþ saüprayogaü niyataü tava anarthaü karoti, màü ca jãvitàd vyaparopayati iti; sà saülakùayati: ÷obhanam ayaü kathayati; upàyasaüvidhànaü kartavyam iti; asitapaõóito màtçgràmaþ; sà ÷iro vastreõa veùñayitvà parvata÷ilàyàü niùadyàvasthità; yàvan målaphalàny àdàya vi÷àkha àgataþ; pa÷yati tàü tathà viprakçtàü; tataþ pçcchati: bhadre kim etad iti; sà kathayati: àryaputra ÷irorujà me 'tãva bàdhate iti; vi÷àkhaþ kathayati: kimatra kartavyam iti; tayà pàùàõabhedakaþ parvatapràgbhàre dçùñaþ iti sà (##) kathayati: àryaputra pårvam apy eùà ÷irorujà àsid vaidyena pàùàõabhedako vyapadiùñaþ; tena svasthãkçtà iti; vi÷àkhaþ kathayati: pà÷àõabhedakaü samanveùàmi iti; sà kathayati: àryaputra eùa parvatapràgbhàre dç÷yate; ahaü tvàü rajvà dhàrayàmi; tvam utpàñaya iti; çjuko 'sau mahàtmà tasyàþ ÷àñhyaü na vetti; sa pratipannaþ: evaü bhavatu dhàraya utpàñayàmi iti; sa tayà rajvà osàritaþ; tena caikena pàõinà rajjur muktà; tayà ca muktà; nadyàü patitaþ; dãrghàyuþ sa satvaþ; ràjyasukhaü ca pratyanubhavitavyaü; na mçtaþ; srotasà uhyamànaþ anyatamàü ràjadhànãm anupràptaþ; tatra ca ràjà aputraþ kàlagataþ; amàtyàþ sapaurajànapadàþ sarve sannipatya vicàrayanti: bhavanto ràjà kàlagataþ; kam idànãü ràjye pratiùñhàpayàmaþ iti; tair lakùaõaj¤àþ puruùàþ prayuktàþ: bhavantaþ samanveùata; yaþ puõyamahe÷àkhyaþ satvaþ taü ràjye pratiùñhàpayàmaþ iti; te samnatataþ samanveùitum àrabdhàþ; na praõa÷yanti karmàõy api kalpa÷atair api / sàmagrãü pràpya kàlaü ca phalanti khalu dehinàm // vi÷àkhaþ pratyupasthitavipàkatvàd ràjyasaüvartanãyasya karmaõaþ nadãm uttãrya ekasmin prade÷e niùaõõaþ; bodhisatvànubhàvena sa prade÷o 'laïkçtaþ ivàvasthitaþ; yàval lakùaõaparãkùakàþ puruùàþ taü (##) prade÷am àgatàþ pa÷yanti taü mahàtmànaü ràjyalakùaõasaüpannaü; te pramuditamanasaþ amàtyànàü sakà÷aü gatàþ kathayanti: samanveùitaþ asmàbhiþ puõyamahe÷àkhyaþ satvo yo ràjyam arhati iti; tatas tair amàtyair màrga÷obhàü nagara÷obhàü ca kçtvà mahatà ÷rãsamudàyena nagaraü prave÷ya divasatithimuhårtanakùatrànupårvyà ràjye 'bhiùiktaþ; tasya devã nàstãti amàtyàþ purohitàþ bhåmyantararàjànaþ anye ca dhaninaþ ÷reùñhinaþ sàrthavàhàþ svakasvakà duhitén sarvàlaïkàravibhåùitàþ àdàya tannagaram àgatàþ ràjà pariõeùyatãti; sa ràjà striyà vipralabdho na pratipadyate; amàtyàþ kathayanti: deva antaþpurakumàràmàtyapaurajànapadàþ dhanino ràjàno bhavanti; antaþpuram upasthàpyatàü; nànàde÷anivàsinaþ pradhànapuruùàþ bhåmyantarà÷ ca ràjànaþ itastyà÷ ca pradhànapuruùàþ kanyàþ sajjãkçtya vyavasthitàþ; abhimukhãbhavatu iti; tathàpy asau na pratipadyate; sa bhåyasà ca striyo jugupsate; puõyànubhàvàt satvànàm upabhogà vãryavanto bhavanti saüpadyante ca; yadà bodhisatvas tasmàt parvatàt kçtaghnastriyà muktas tadà tasmin parvate målaphalàni tanåbhåtàni; nirvãryàõi ca saüvçttàni; tataþ sà strã durbhikùàkàlamçtyubhayabhãtà taü hastapàdavikalaü puruùaü skandhe àropya gràmàntaü samavasçtà; rathyàvãthãcatvara÷çïgàñakeùu bhikùàm añati; pçùñà ca kathayati ahaü pativrateti; asti caiùa lokadharmo yà strã pativratà sà loke påjyate; sà yatra pravi÷ati tatra bhikùàü labhate; yàvad asàv anupårveõa tàü ràjadhànãm anupràptà; ÷rutvà lokaþ (##) paraü vismayam àpannaþ; kecit kutåhalajàtàþ tàü draùñuü bahir nirgatàþ; nagaranivàsinà janakàyenàvatàro labdhaþ; te 'vadhyàyanti kùipanti vivàcayanti: bhavantaþ ayaü ràjà sarvàþ striyo jugupsate; na pa÷yatãmàü satãü pativratàü hastapàdavikalaü puruùaü skandhenàdàya paribhramatãm iti; sa vçttàntaþ purohitena ràj¤o niveditaþ; ràj¤à ca saülakùitaü; sa kathayati: àhåyatàü sà strã pa÷yàmi iti; sà àhåtà, ràj¤à dçùñà; vipuùpitaü gàthà coktà: bhakùayitvorumàüsàni pãtvà ca mama ÷oõitam / skandhena vahase ruõóam idànãü tvaü pativratà // pàtayitvà prapàte màü ÷ilodbhedasya kàraõàt / (##) skandhena vahase ruõóam idànãü tvaü pativratà // iti kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau ràjakumàraþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yàsav bhàryà eùa eva sa devadattas tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; punar apy yathaiùa akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of Vi÷vantara (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo vi÷vapuryàü ràjadhànyàm vi÷vàmitro nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü ca àkãrõabahujanamanuùyaü ca pra÷àntakalikalahaóimbaóamarataskararogàpagataü ÷àlãkùugomahiùãsaüpannaü; dhàrmiko dharmaràjo dharmeõa ràjyaü kàrayati; sa ca ràjà ÷ràddho bhadraþ kalyàõà÷ayaþ àtmahitaparahitapratipannaþ kàruõiko mahàtmà dharmakàmaþ prajàvatsalaþ; so 'pareõa samayena devyà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ kàlàntareõa patnã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü va nàvànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ abhiråpo dar÷anãyaþ pràsàdiko gauraþ kanakavarõaþ chatràkàra÷iràþ pralambabàhur vistãrõalalàñaþ saügatabhrås tuïganàsaþ sarvàïgapratyaïgopetaþ; tasya jàtau jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpyate; kiü bhavatu dàrakasya nàma? iti; j¤àtaya åcuþ; ayaü dàrako vi÷vàmitrasya ràj¤aþ putraþ; tasmàd bhavatu dàrakasya vi÷vantara iti nàma iti; vi÷vantaro dàrakaþ aùñàbhyo dhàtrãbhyo 'nupradattaþ; dvàbhyàm aü÷adhàtrãbhyàü dvàbhyàü kùãradhàtrãbhyàü dvàbhyàü maladhàtrãbhyàü dvàbhyàü krãóanikadhàtrãbhyàü; so 'ùñàbhir dhàtrãbhir unnãyate vardhyate kùãreõa dadhnà navanãtena sarpiùà sarpirmaõóena anyai÷ cottaptottaptair upakaraõavi÷eùair à÷u vardhate hradastham iva païkajam; sa yadà mahàn saüvçttaþ tadà lipyàm upanyastaþ saïkhyàyàü gaõanàyàü mudràyàü; yàni tàni ràj¤àü kùatriyàõàü mårdhàbhiùiktànàü (##) janapadai÷varyasthàmavãryam anupràptànàü mahàntaü pçthivãmaõóalam abhinirjitya adhyàvasatàü (##) pçthag bhavanti ÷ilpasthànakarmasthànàni tadyathà hastigrãvàyàm a÷vapçùñhe rathe tsarau dhanuùi apayàne niryàõe aüku÷agrahe pà÷agrahe tomaragrahe chedye bhedye vedhye muùñibandhe pàdabandhe ÷ikhàbandhe dåravedhe ÷abdavedhe marmavedhe akùåõavedhe dçóhaprahàritàyàü pa¤casu sthàneùu kçtàvã saüvçttaþ; vi÷vantaraþ kumàro ÷ràddho bhadraþ kalyàõà÷ayaþ àtmahitaparahitapratipannaþ kàruõiko mahàtmà dharmakàmaþ prajàvatsalaþ sarvapradaþ sarvaparityàgã niþsaïgaparityàgã ca mahati tyàge vartate; tasya pradànavistaram upa÷rutya yojana÷atàd api arthinaþ abhyàgacchanti; sarvàü÷ ca paripårõamanorathàn preùayati atha kadàcit bodhisatvo maõikanakarajatavajravaióåryamusàragalvàrkendranãlavidyotitaü candanavarasàrapariõàmitaü siühavyàghradvãpicarmapariõaddhaü pavanabalasamajavaiþ kanakarajatamaõighaõñikàvighårõitaravaiþ caturbhis turagair yuktaü syandanavaram abhiruhya nagaràd udyànàbhimukho niryayau; atha kecid viprà vedavedàïgavido vi÷vantaram abhigamyocuþ; jayatu bhavàn kùatriyakumàraþ iti; àha ca sarveùu khalu lokeùu vi÷rutaþ sarvado bhavàn / ratham etad dvijàtibhyo dànaü tvaü dàtum arhasi // ity evam ukto vi÷vantaro bodhisatvaþ laghu laghv eva tasmàd rathàd avatãrya hçùñatuùñapramuditahçdayas tebhyo dvijàtibhyas taü rathavaram upadar÷ayann uvàca yathà mayà rathas tyakto viprebhyaþ parayà mudà / tathàhaü tribhavaü tyaktvà spç÷eyaü bodhim uttamàm // (##) iti; so 'pareõa samayena kundakumudahimarajatasitàbhravarõaü saptasujàtasupratiùñhitacaraõatalamairàvaõavilàsagàminaü paramasvàbhàvyalakùaõàlaïkçtapuõyanidar÷anaü ràjavardhanaü nàma gajavaram abhiruhya parituùñabhçtyamitrasevakànuyàtrikaiþ candra iva nakùatragaõaiþ parivçtaþ saüpràpte vasantakàlasamaye saüpuùpiteùu pàdapeùu haüsakrau¤camayåra÷uka÷àrikàkokilajãva¤jãvavakanirghoùite vanaùaõóe udyànabhåmiü niryayau; atha kecit pratyarthikaprayuktà vipràs tvaritatvaritaü vi÷vantaraü kumàram abhigamya åcuþ: jayatu bhavàn kùatriyakumàraþ iti; àha ca sadaityàmaralokeùu vi÷rutaþ sarvado bhavàn / dàtum etaü gajavaram asmabhyas tvam ihàrhasi // iti evam ukta÷ ca bodhisatvas tasmàd api gajavaràl laghu laghv eva avatãrya hçùñatuùñapramuditamanàs tebhyas taü gajavaram upadar÷ayann uvàca yathà mayà gajas tyakto viprebhyaþ parayà mudà / tathàhaü tribhavaü tyaktvà spç÷eyaü bodhim uttamàm // ÷u÷ràva ca ràjà vi÷vàmitraþ: putreõa ca tebhyo vi÷vantareõa ràjyavardhano nàma gajavaraþ pratyarthikaprayuktebhyo dattaþ iti; (##) ÷rutvà ca punaþ ràj¤à visvàmitreõa kopakupitena vi÷vantaraþ kumàraþ àhåyoktaþ: gaccha kumàra na te madviùaye vastavyam iti; tato vi÷vantaraþ kumàraþ pitrà parityaktaþ cintayàmàsa: bodhàya mayà kçtavyavasàyena sarvalokànugrahàrthaü baddhasannàhena gajo 'sau tyaktaþ tad gçhe vartamànena dànaü deyaü yathàbalam / tapovanaü và saü÷ritya kartavyo niyamaþ paraþ // tad ahaü gçham utsçjya prayàsyàmi tapovanam / vaktuü na tåtsahe vàkyaü na dàsyàmãti yàcitaþ // iti athaivaü kçtamatir bodhisatvo bhàryàyà màdryàþ sakà÷am abhigamya etad vistareõa nivedayàmàsa; tataþ sà màdrã saha÷ravaõàd eva (##) priyaviprayogà÷aïkitahçdayà kçtakarapuñà bodhisatvam uvàca: àryaputra yady evam aham api tapovanaü yàsyàmi iti; na ÷akyaü mayà àryaputraviyuktayà muhårtam api pràõàn dhàrayituü; kutaþ gaganam iva candrahãnaü sasyavihãnà bhaved yathà pçthivã / nalinãva jalavihãnà bhartçvihãnà bhavet tathà nàrã // iti bodhisatva uvàca: ava÷yam àvayor ante viyogena bhavitavyam, eùa lokasvabhàvaþ; tvaü ca pravarànnapàna÷ayanàsanasaüvasanopacità paramasukumàra÷arãrà; tapovane ca tçõaparõopacitàyàü bhåmau svaptavyaü; målaphalàni càhàraþ; darbhopalakaõñakacitàyàü mahyàü vicaritavyam; abhãkùõam upavàsam upavasitavyaü; sarvajanasyàtmà upadar÷ayitavyaþ; sarvaprayatnenàtithayaþ påjayitavyàþ; tatràpi ca mayà ava÷yaü yathà÷aktyà dànaü deyaü; tatra bhavatyà na kiücid anutàpaþ karaõãyaþ; tat punar api tàvat saüpradhàryatàm iti; màdrã kathayati: àryaputra yathà÷aktyà aham àryaputram anuvartiùye iti; bodhisatvaþ kathayati: yady evaü smartavyà te iyaü pratij¤à iti; tato bodhisatvaþ pitaram upagamya mårdhnà ca praõipatyovàca kùamasva yat tàta mayàparàddhaü gajapradànaü prati pàrthivendra / eùa prayàsyàmi puràd araõyaü ko÷akùayo mà nçpate tavàbhåt // iti tataþ putraviyogaviklavo ràjà baùpoparudhyamànagadgadakaõñha uvàca: putra tiùñha nivartyatàü dànàn matir iti; bodhisatva uvàca apy eva parivarteta dharà sadharaõãdharà / pradànàn na tv ahaü cittaü nivarteya mahãpate // ity uktvà prakràntaþ; tataþ putraduhitçkalatrasahitaþ ÷okotkaõñhaþ paurajànapadasahasrair anugamyamànaþ tasmàn nagaràn nirjagàma; ka÷cit puruùaþ taü rudanaparidevita÷abdaü ÷rutvà mahàjanakàyaü ca nagaradvàreõa nirgacchantaü dçùñvà anyataraü puruùam uvàca: bhoþ puruùa kiükçto 'yaü mahàjanasya rudita÷abdaþ iti; sa uvàca: kiü bhavàn na jànãte (##) asmàt puràn nçpatinà svasutaþ sudaüùñro nirvàsyate sthiradhçtir nirataþ pradàne / taü prasthitaü vanam upetya saputradàraü pauràþ sametya subhç÷aü karuõaü rudanti // iti tato bodhisatvas tasmàn nagaràn nirgatàn pauràn yathànyàyyam abhigamyovàca: nivartantu bhavantaþ; suciram api hi priyasaüyogo bhåtvà ava÷yam evànte (##) viprayogàvasànaþ; vàsavçkùo 'dhvaprati÷rayabhåto hi bandhujanasaüyogaþ; ava÷yabhàvã priyaviprayogaþ; kutaþ sarveùu lokeùv ava÷asya jantoþ priyair viyogo bhavantãti matvà / kàryà bhavadbhir bhuvi sarvayatnaiþ sthiràprakampyà ca ÷amàya buddhiþ // iti atha triü÷adyojanàtikràntaü bodhisatvam avekùya anyatamo bràhmaõaþ abhigamyovàca: bhoþ kùatriyakumàra itas triü÷anmàtrair adhiùñhànaü; tato 'haü bhavato guõa÷ravaõàd àgataþ; tad arhati bhavàn anena rathavareõa me saphalaü ÷ramaü kartum iti; tato màdrã saüjàtàmarùà niùñhuràbhidhànena taü bràhmaõam uvàca aho dvijasyàsya sudàruõà matir vane 'pi yo 'bhyarthayate nçpàtmajam / na nàma kàruõyam ihàsya jàyate narendraputre nçpati÷riyà cyute // iti bodhisatva uvàca: na khalu na khalu bhavatyà bràhmaõaþ paribhàùaõãyaþ; kutaþ yady ete na bhaveyur artharucayo màdri pratigràhakàþ bodhiü kaþ samavàpnuyàd bhuvi naraþ sarvapradànàd çte / ùaóbhiþ pàramitàbhir uttamaguõàþ saübodhisatvàþ sadà dànàdyàbhir avàpnuvanti niyataü sarvaj¤atàm uttamàm // iti tato bodhisatvas tam apy a÷varathaü pareõa harùeõa tasmai bràhmaõàya datvà uvàca anena màtsaryamalapravàhinà rathapradànena mamàstv iha dvija / (##) maharùibhiþ sadbhir anupravartito niràsravo dharmamayo mahàrathaþ // iti tato vi÷vantaraþ pramuditahçdayas tam api rathavaraü bràhmaõàya datvà kçùõàjinàü kumàrãü skandhe àropya màdrã ca jàlinaü kumàraü tapovanàbhimukhau saüprasthitau; anupårveõa ca tapovanam anupràptau; tato vi÷vantaras tasmiüs tapovane svahçdayapraritoùakaraü vratam àsthàya vijahàra; yàvad anyatamo bràhmaõaþ màdryà<ü> målaphalàrtham abhigatàyà<ü> tapovanàd vi÷vantaram abhigamyovàca: jayatu bhavàn kùatriyakumàraþ; upasthàyakahãno 'haü bhramàmi savadhåjanaþ / tadarthaü bàlakàv etau mama tvaü dàtum arhasi // iti evam ukto vi÷vantaro bodhisatvaþ iùñasutaparityàgaü prati muhårtaü cintàparo babhåva; tato 'sau bràhmaõo vi÷vantaraü bodhisatvam uvàca: yato 'haü bhavantam arthaye; tat kim idaü vicàryate bhavàn khyàtaþ kùititale sarvataþ karuõàtmakaþ / yathà ÷ibiþ ÷ruto nityaü tathà tvaü kartum arhasi // iti evam ukto bodhisatvas taü bràhmaõam uvàca: bho mahàbràhmaõa svajãvitaparityàge na me kàcid vicàraõà / kiü punaþ svasutatyàge mama syàn matir anyathà // api tu mahàbràhmaõa parityaktau mayà bàlau vanavçddhau sukhàtmakau / màtçhãnau katham imau sthàsyataþ karuõàtmakau // mà bhåd vaktà ca me ka÷cit kumàrau nirghçõo bhç÷am / bàlau tyajati nàtmànaü sàdhu bràhmaõa màü naya // iti atha sa bràhmaõo (##) vi÷vantaram uvàca: bhoþ kùatriyakumàra naitad bhavataþ pratiråpaü mahati ràjavaü÷e prasåtasya sarvasyàü pçthivyàü khyàtaya÷asaþ sarvapràõiùu dayànukro÷apravçttasya dànamànasatkàragandhahastinaþ (##) ÷ramaõabràhmaõàtithigurujanapåjakasya kçpaõavaõãpakànàthadaridrajanaparigràhakasya sarvamanorathaparipårakasya amoghadar÷anasya yat mama vandhyam àgamanaü bhavet, mogho và màrga÷ramaþ nirarthakaü và dar÷anam; aphalà sà à÷à cirakàlà÷àsito và cetasy à÷àsakaþ; tat ÷ighraü saïkkalpaturagasya manorathasya tadvacananàstikyapratyàhatasya me nirvçttir bhavet; tad arhati bhavàn paripårõamanorathaü màü visarjayituü kutaþ jalanidhivasanà<ü> grahàntaràkùã<ü> girivarapãnapayodharottamàïgãm / sanagaranigamàü vicàrya bhåmiü na tava sudaüùñra samo 'sti dàna÷aktyà // iti athaitad vacanaü bràhmaõasyopa÷rutya vi÷vantaro bodhisatvaþ imàü cintàm àpede tanayasnehaviklavaþ yadi tàvat pradàsyàmi bràhmaõasya sutadvayam / pràpsyàmy ahaü ca màdrã ca duþkhaü putraviyogajam // athàsmai na pradàsyàmi bhaviùyàmi kùatavrataþ / nirà÷o bràhmaõa÷ càyaü gamiùyati yathàgataþ // kàmaü putraviyogàrto bhuvi ÷okaü vrajàmy aham / bhagnapratij¤o na tv eva bhaviùyàmi kùatavrataþ // iti tato vi÷vantaro bodhisatvaþ iùñasutaparityàgaü prati kçtani÷caya uvàca: eùa bho lokaü duþkhamàharõave pratibhaye majjantam àrtaü bhç÷am pàraü tàrayituü suduùkara÷atair badhnàmi màrgaplavam / ity uktvà vimalàmbupårõavadano vaktreõa nirmanyunà bàlàv a÷rujalàmbupårõanayanau vipràya tasmai dadau // (##) àha ca asya putrapradànasya phalaü vipulam àpnuyàm / tàrayeyam ahaü tena lokaü saüsàrasàgaràt // iti dattamàtrayo÷ ca punas tayor bàladàrakayoþ iyaü ca vasumatã ùaóvikàraü cacàla; tatas tena bhåmikampena tadvanavàsinas tàpasàþ saütrastàþ anyonyam åcuþ kiüprabhàvanimitto 'yaü bhåmeþ kampaþ sudàruõaþ / j¤atavyam iha suvyaktaü prabhàvaþ kasya ãdç÷aþ // iti tatrànyatamo vçddhatàpaso vasiùñhasagotro nimittaj¤ànaku÷alaþ; sa teùàm çùãõàm etam arthaü nivedayàmàsa nånaü tapovanaratau hi phalàmbubhakùau bàlau sutau nayanatuùñikarau manoj¤au / duþkhàrditasya jagataþ parimokùaõàrthaü vi÷vantaras tyajati kampati yena bhåmiþ // iti tatas tau bàladàrakau pitur à÷ayaparityàgabuddhim avagamya karuõakaruõaü rudantau vi÷vantarasya pàdayor nipatya kçtakarapuñàv åcatuþ: prasãda tàta mà àvàü parityàkùãþ; kvedàniü guruvihãnau gamiùyàvaþ iti ambà ca tàta niùkràntà tvaü ca no dàtum arhasi / yàvat tàm api pa÷yàvas tato dàsyati nau bhavàn // iti tato bodhisatvaþ snehaviklavaþ sà÷rudurdinanayanaþ tau bàladàrakau (##) parityajyovàca: putrakau na me hçdayam asnigdhaü nàkçpà nàpi nairghçõam / sarvalokahitàrthaü tu tyajàmi guõadar÷anàt // iti apy evàhaü paràü bodhim abhigamya ÷ivàü svayam / duþkhàrõavagataü lokaü tàrayeyaü nirà÷rayaþ // iti tatas tau bàladàrakau pitur à÷ayaparityàgam avagamya karuõàdãnavilambitàkùaraü pàdayor nipatya kçtakarapuñàv åcatuþ yady evaü vyavasàyas te vacanàd àvayos tvayà vaktavyà jananã tàta kùantum amba tvam arhasi // iti (##) api ca tàta yan nau guror apakçtaü tvayi bàlabhàvàt yady apriyaü vacanam anyad udàhçtaü và / ÷u÷råùaõaü ca paripåritam eva na syàt bàlàparàdha iti tat khalu marùaõãyam // ity uktvà pitaram abhivàdya triþ pradakùiõãkçtya guruvacanalàlasau muhurmuhuþ saüparivartamànau nayanàmbupariplutàkùakau tasmàd à÷ramàd vini÷cakràmatuþ; tato bodhisatvas tair atikaruõair bàladàrakavacobhiþ viklavãkçtahçdayo bodhau manaþ praõidhàya tapovanaparõakuñãü praviùñaþ; niùkràntamàtrayo÷ ca bàladàrakayoþ ayaü trisahasramahàsahasro lokadhàtuþ ùaóvikàraü kampitaþ; anekai÷ ca devatàsahasraiþ hàhàkçtam antarikùaü babhåva aho pradànamàhàtmyam aho khalv asya ni÷cayaþ / bàlàv imau sutau tyaktvà yan na vikriyate manaþ // iti tasmiü÷ ca samaye màdrã målaphalàny àdàya à÷ramàbhimukhã saüprasthità; tena ca mahatà bhåmikampena tvaritam à÷ramapadaü pratasthe; anyatamà devatà siüharåpadhàriõã bhåtva màrgam avarudhyàvasthità, mà haiva màdrã bodhisattvasya sarvasatvanirmokùaõakçtodyogasya dànapàramitàyàü vighnam utpàdayiùyatãti tato màdrã tàü mçgaràjavadhåm uvàca mçgaràjavadhåvilàsini kim idaü màm uparudhya tiùñhasi / dhruvam asmi yathà pativratà laghu màrgàd apasarpa me tathà // api ca tvam api mçgaràjapatnã aham api bhàryà narendrasiühasya / dharmeõa bhavasi bhaginã mçgaràj¤i dadasva me màrgam // (##) ity evam uktà sà siüharåpadhàriõã devatà tasmàn màrgàd apakràntà; tato màdrã nimittàny apra÷astànãti matvà muhårtaü cintayàmàsa: yathàyam antarãkùe rudana÷abdaþ ÷råyate, yathà vanavàsinàü bhåtànàü vikro÷ana÷abdo vyaktam à÷ramapade aku÷alaü bhaviùyati iti; àha ca yathà sphurati me netraü yathà rauti vihaïgamaþ / dhruvaü tau bàlakau tyaktau yathà me matir utsukà // yathàyaü pçthivãkampo vepate hçdayaü ca me / vyaktau tau bàlakau tyaktau yathà kàya÷ ca sãdati // iti sà evam anartha÷atasahasràõi cintayantã àsramapadaü gatà; pravi÷ya cà à÷ramapadaü sasaübhràntà nirãkùate; na pa÷yati putrakau; tato viklavahçdayà vepamànà asthànapadànusàraü vikalpayati: asmin prade÷e jàlinaþ kumàraþ sahabhaginyà mçgapotakair (##) abhãkùõaü krãóitavàn; imàni ca tàbhyàü pàüsunagaràõi kçtàni; imàni ca tayoþ krãóanakàni; tau tu na pa÷yàmi; atha và ambà na dç÷yate iti parõakuñãü pravi÷ya ÷ayitau bhaviùyataþ ity evam à÷aïkàparigatahçdayà sutadar÷analàlasà målaphalàny ekànte upanikùipya bàùpàmbupariplutekùaõà bhartuþ pàdayor nipatya pçcchati: àryaputra kva gatau bàladàrakau iti; vi÷vantara uvàca à÷ayà samabhikrànto bràhmaõo mama sannidhau / tasya tau dàrakau dattau tvam anuj¤àtum arhasi // iti athaivam uktà màdrã viùadigdhaviddheva mçgã bhåmau nipapàta; jalà÷ayoddhçteva matsã pçthivyàm àvartanaparivartanaü karoti sma; hçtapoteva kurarã karuõakaruõaü virauti sma; naùñavatseva gaur bahuvidhaü hambhàravair vilalàpa; àha ca bàlapaïkajasamànavaktrakau padmapatrasukumàrahastakau / duþkhaduþkhitam adçùñaduþkhakau kàü gatiü mama gatau hi putrakau // niratau mçgakaiþ sahà÷rame mçga÷àbàrjanakau mçgàkùakau / katham adya nu putrakau mama vrajatas tasya va÷e na duþkhitau // (##) nayanàmbupariplutàkùakau viruvantau karuõaü suduþkhitau / na ca me 'dya sudçùñakau kçtau kçpaõaü jãvati duþkhito janaþ // aïke mama tau vivçddhakau målapuùpaphalabhojanàtmakau / kùàntimàrdavagurupriyau sadà duþkhitau hi paramaü sutau mama // j¤àtimàtçparihãõakau ca tau bandhubhi÷ ca sahasà niràkçtau / durjanaü janam upetya pàpakaü duþkhitau hi paramaü sutau mama // kùuttçùàparigatàtmakau sadà kasya tau va÷am upàgamiùyataþ / àrtiduþkhaparipãóitau ca tau preùyabhàvam upayàsyato dhruvam // karma nånam iha pàpakaü mayà anyajanmani kçtaü sudàruõam / pràõinaþ priya÷atair viyojità yena gaur iva viraumy avatsikà // yena satyavacanena me sadà sarvasatvasamatàü gataü manaþ / tena satyavacanena me sutau dàsabhàvagamanàd vimucyatàm // iti tato màdrã tàbhyàü bàladàrakàbhyàü ye vçkùà ropitakàyapàlitakàs tàn kisalayasaüchannàõ dçùñvà sasaübhramà pariùvajyovàca bàlabàlakala÷àvasiktakàþ pallavaprapatità÷rubindavaþ / cetanà iva rudanti vçkùakà bàlakàþ stanavihãnakà iva // puna÷ ca tayor bàladàrakayoþ krãóanakàn à÷ramavàsino mçga÷àbakàn dçùñvà karuõàdãnavilambitàkùaraü vacanam uvàca (##) duþkham etad aparam hy analpakam yad bhramanti mçga÷àbakà ime / yad vayasyaparidar÷anotsukàþ sthànakeùu parimàrgaõotsukàþ tato yena màrgeõa tau bàladàrakau gatau taü màrgam anusarantã tayor bàladàrakayor ita÷ càmuta÷ ca padàny ançjukàni dçùñvà tãvraduþkhàbhyàhatà punar uvàca (##) pàtyamànau dhruvaü nãtau yathà padavilambitam / kvacid drutagatàvçttau hànç÷aüsa dvijottama // bàùpagadgadaniruddhakaõñhakau vepamànaruciràdharoùñhakau / tau hi me hariõapariplutàkùakau komalai÷ caraõakaiþ kathaü gatau // iti tato bodhisatvas tàü tathà paridevanàtmikàü dçùñvà tàbhis tàbhiþ ÷rutibhir anityatàpratisaüyuktàbhiþ bahuprakàram anusaüj¤àpayann uvàca na darpàn na ca vidveùàn mayà tyaktaü sutadvayam / sarvasatvahitàrthaü tu tyaktau tau dustyajau sutau // àtmaputrakalatraü ca tyaktvà paramadustyajam / pràpnuvanti mahàsatvàþ ÷ibivad bodhim uttamàm // iti tyàgàdhiùñhànàn màdri putrau tau tyaktau dustyàjau lokanirmokùaõàrtham / dadyàü svàn dàràn vàhanaü càpi vittaü sarvaü sarvebhyo dàtum eùà matir me // iti atha màdrã dhairyam àlambya cittena bodhisatvam uvàca na karomy antaràyaü te mà te bhån matir anyathà / màm apãcchasi ced dàtuü nirvi÷aïkaü prayaccha màm // api tu yasyàrthe svajanàn dhãra tyajasi snehaviklavaþ / tam arthaü pràpnuhi kùipraü tàrayan hi bhavàj jagat // iti tataþ ÷akro devendraþ tad atyadbhutam atiduùkaraü ca màdryà bodhisatvasya ca vyavasàyam àgamya trida÷agaõaparivçtaþ upari (##) vihàyasà tadà÷ramapadam upagamya udàreõàvabhàsena tad vanam avabhàsya gaganatalastha eva bodhisatvam uvàca yathà måóhe loke kumatigrahaparyàkulamatau vibhogàsaktà÷aye ca sutapà÷air nigadite / tvam eko niþsaïgas tyajasi tanayàn snehajanakàn dhruvaü kùemaü ÷àntaü vimalavirajaü pràpsyasi padam // iti tad evaü protsàhya bodhisatvaü ÷akro devendra÷ cintayàmàsa: eko 'yam upasthàyakavirahitaþ khedam àpatsyate; yannv imàm asmàt pràthayeyam iti; tato bodhisatvasakà÷àd apakramya bràhmaõaveùam àsthàya punar bodhisatvam uvàca imàü sarvànavadyàïgãm anuraktàü pativratàm / saüprayaccha kula÷làghyàü mama bhçtyàrthabhàginãm // iti tato màdrã saüjàtàmarùà bràhmaõam uvàca nirlajja÷ càpi lubdha÷ ca tvam iha bràhmaõàdhamaþ / saddharmaniratàü yas tvaü màm icchasi pativratàm // iti tato vi÷vantaro bodhisatvaþ karuõàparigatahçdayo màdrãü nirãkùitum àrabdhaþ; atha màdrã vi÷vantaraü bodhisatvam uvàca na ÷ocàmy aham àtmànaü nàpekùà me tathàtmani / yathà tvàm anu÷ocàmi katham eko bhaviùyasi // iti tato bodhisatvas tàü màdrãm uvàca aham iha bhuvi màdri nànu÷ocyo parimç÷a padam akùayaü vi÷okam / tam imam anusara dvijaü vi÷oko mçga÷araõe tv aham à÷rame 'bhyupaimi // iti viditvà hçùñatuùñapramuditamanà÷ cintayàmàsa idam asmin vane dànaü pa÷cimaü me bhaviùyati màdrãü cemàü parityajya bhaviùyàmy aparigrahaþ // iti viditvà màdrãpàõau gçhitvà taü bràhmaõam uvàca bhàvànurakta÷u÷råùàü sadvçttàü priyavàdinãm / (##) (##) mama bhàryàm imàm iùñàü gçhàõa tvaü dvijottama // iti tataþ patnãü sudaüùñrasya tyajato bodhikàïkùayà / ùaóvikàrà mahã kçtsnà cacàlàmbuni naur yathà // tato màdrã bàùpoparuddhyamànagadgadakaõñhà bràhmaõava÷am àgatà patiputraduhitçrahità idam abhravãt kãdçï mayà kçtaü karma anàryaü pårvajanmasu / naùñavatseva gaur yena viraumi vijane vane // tataþ ÷akro devendro bràhmaõaveùam antardhàpya svaveùeõa sthitvà màdrãm uvàca na bràhmaõo 'smi subhage na ca mànuùo 'smi ÷akras tv ahaü hy asuranà÷akaraþ surendraþ / prãto 'smy anena vinayena tavottamena tad bråhi kiü varam ihecchasi matsakà÷àt // iti tato màdrã tadvacanajanitasaumanasyà ÷akraü praõamyovàca mama putrau sahasràkùa dàsabhàvàd vimocaya / pitàmahasakà÷aü ca pràpaya trida÷e÷vara // iti tathety uktvà mahendraþ punar à÷ramapadaü pravi÷ya bodhisatvam upajagmivàn; màdrãü ca vàmena pàõinà gçhitvà bodhisatvam uvàca ahaü màdrãm imàü tubhyaü dadàmi paricàrikàm / na ca te kasyacid deyà nyàsadroho hi garhitaþ // iti tato ÷akro devendras taü bàladàrakaparigrahãtàraü tathà vyàmohayàmàsa yathà anyanagara÷aïkayà tad eva nagaram upetya tau bàladàrakau vikretum àrabdhaþ; yàvad amàtyair dçùñvà ràj¤e niveditam etau putrasya te putrau bràhmaõo 'smin purottame / jàlinaü caiva kçùõàü ca vikrãõãte sudàruõaþ // iti etac chrutvà bhràntacittaþ sa ràjà pràha kùipraü dar÷aya tvaü kumàrau / nàrya÷ cakruþ kro÷am antaþpurasthàþ paurà ràj¤aþ kùipram eyuþ samãpam // yàvad anyenàmàtyena ràj¤aþ sakà÷am upanãtau (##) pautrau nirãkùya sa nçpo 'bhimukhopanãtau kùãõasvarau kç÷atanå maladigdhagàtrau / siühàsanàt kùititalaü sahasà papàta paurà vicukru÷ur amàtyagaõàþ striya÷ ca // tato ràjà amàtyàn àmantrayate vane 'pi vasato dàneùv abhirataü manaþ / tam ihànayata kùipraü patnyà sàrdhaü sulocanam // iti tataþ ÷akro devendro bodhisatvam abhinamasya svabhavanam upajagàma; pa÷càc ca ràjani vi÷vàmitre abhyatãte bràhmaõàmàtyapaurajànapadaiþ sàrdhaü tadà÷ramapadaü gatvà bodhisatvaü yàcitvà svapuram ànãya ràjye pratiùñhàpitavàn; tato vi÷vantaro ràjà sarvaüdado babhåva; sa ÷raüanabràhmaõavanãpakasuhçtsambandhibàndhavànujãvijaneùu anekaprakàràõi dànàni datvà puõyàni kçtvà gàthàü bhàùate bodhiü pràrthayamànena dànaü deyaü vi÷àrada / kùatriye bràhmaõe vai÷ye ÷ådre caõóàlapukka÷e // hiraõyaü ca suvarõaü ca gavà÷vamaõikuõóalam // dadyàt saüpanna÷ãlebhyo dàsakarmakaraü tathà // sutadàraparityàgaü kçtvà muktena cetasà / pràpnuvanti naràþ ÷uddhim asmin loke paratra ca // iti yadà vi÷vàmitreõa ràj¤à vi÷vantaranimittaü jujjukàya bràhmaõàya prabhåtaü dhanaü dattaü tadàsau vistãrõavibhavo jàtaþ; tasya (##) suhçtsambandhibàndhavà mitràõi càgamya kathayanti: yà ca kàcit tava ÷rãr asau vi÷vantaraü kumàram àgamya iti; sa kathayati: kiü mama vi÷vantareõa kçtam uttamavarõaprasåto 'haü; dakùiõãyo lokasya; yena mama bhogà upanamanti iti bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau vi÷vantaro nàma ràjakumàraþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau jujjukaþ eùa evàsau devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤a akçtavedã; tasmàt tarhi bhikùavaþ evaü ÷ikùitavyaü yat kçtaj¤à bhaviùyàmaþ kçtavedinaþ svalpam api kçtaü na nà÷yayiùyàmaþ; pràg eva prabhåtaü; ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam (##) ______________________________________________________________ The story of øroõakoñãviü÷à buddho bhagavàn viharati veõuvane kalandakanivàpe; tena khalu samayena campàyàü potalo nàma gçhapatiþ prativasati, àóhyo mahàdhano mahàbhogo vistãrõavi÷àlaparigraho vai÷ravaõadhanasamudito vai÷ravaõadhanapratispardhã; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ kàlàntareõa patnã àpannasatvà saüvçttà; sà upasthãyate ÷ãte ÷ãtopakaraõaiþ uùõe uùõopakaraõaiþ vaidyapraj¤aptair àhàraiþ, nàtitiktaiþ nàtyamlaiþ nàtilavaõaiþ nàtimadhuraiþ nàtikañukaã nàtikaùàyaiþ tiktàmlalavaõamadhurakañukaùàyavivarjitaiþ; hàràrdhahàravibhåùitagàtrã apsarà iva nandane vane vicàriõã maücàn maücaü pãñhàt pãñham anavatarantã adharimàü bhåmiü; na càsyàþ kiücid amanoj¤àü ÷abda÷ravaõaü yàvad garbhasya paripàkàya tena khalu samayena potalako gçhapatiþ ràjagçhaü gataþ kenacid eva karaõãyena; sà càùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt ÷ravaõe nakùatre prasåtà; dàrako jàtaþ abhiråpo dar÷anãyaþ pràsàdikaþ; tasya pàdatalayor adhastàt caturaïgulamàtràõi romàõi suvarõavarõavarõàni jàtàni; yàvat potalakasya gçhapateþ svamanuùyaþ tvaritatvaritaü ràjagçhaü gataþ, potalakasya gçhapateþ kathayati: gçhapate diùñyà vardhase putras te jàtaþ iti; sa prãtisaumanasyajàtaþ bhåyaþ pçcchati kiü kathayasi gçhapate putras te jàtaþ; punaþ pçcchati kiü kathayasi iti; atha tasya puruùasyaitad abhavat kim ayaü gçhapatir bhåyo bhåyaþ pçcchati? mà màü pralàpayitukàmaþ iti viditvà tåùõãm avasthitaþ; gçhapatiþ kathayati: bhoþ puruùa kùåõas tvaü; yadi tvayà ÷atam api vàï ni÷càritàbhaviùyat, mayàpi tava mukhaü suvarõasya påritam abhaviùyat iti; tataþ potalakena gçhapatinà tasya puruùasya trãn vàràn suvarõena mukhaü (##) påritaü; koùñhàgàrikasya ca sandiùñaü dàrakasyàvalehikàmålyaü viü÷atihiraõyakoñãr dehi iti potalako gçhapatiþ prãtamanàþ ràj¤aþ sakà÷am upasaükràntaþ deva putro me jàtaþ iti; ràjà kathayati: ÷obhanam eva; dadàmy (##) ahaü tasya campàyàü sàdhàraõaü saptahastikaü dànãyam iti; potalako gçhapatiþ ràjànaü bimbisàram avalokya campàm àgataþ; tato gçhapater j¤àtayaþ trãõi saptakàny ekaviü÷atidivasàn jàtasya jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpayanti kiü bhavatu dàrakasya nàma iti; anye kathayanti: ayaü dàrakaþ ÷ravaõanakùatre jàtaþ; pitrà càsya janmani viü÷atihiraõyakoñyaþ avalehikàmålyaü dattaþ; tasmàd bhavatu dàrakasya ÷roõaþ koñãviü÷a iti nàma; tasya ÷roõaþ koñãviü÷a iti nàmadheyaü vyavasthàpitaü; ÷roõaþ koñãviü÷o dàrakaþ aùñàbhyo dhàtrãbhyo 'nupradattaþ; dvàbhyàm aüsadhàtrãbhyàü dvàbhyàü kùãradhàtrãbhyàü dvàbhyàü maladhàtrãbhyàü dvàbhyàü krãóanikàbhyàü dhàtrãbhyàü; so 'ùñàbhir dhàtrãbhir unnãyate vardhyate kùãreõa dadhnà navanãtena sarpiùà sarpirmaõóena anyai÷ cottaptottaptair upakaraõavi÷eùair à÷u vardhate hradastham iva païkajam; sa yadà mahàn saüvçttas tadà lipyàm upanyastaþ saïkhyàyàü gaõanàyàü mudràyàü; uddhàre nyàse nikùepe vastuparãkùàyàü vastraparãkùàyàü ratnaparãkùàyàü dàruparãkùàyàü hastiparãkùàyàü a÷vaparãkùàyàü kumàraparãkùàyàü kumàrikàparãkùàyàü; so 'ùñàsu parãkùàsu udghàñako vàcakaþ paõóitaþ pañupracàraþ saüvçttaþ; tasya puõyamahe÷àkhyatàü ÷rutvà samànakulãnair bahubhir dàrikà dattàþ; tasya pitrà trãõi vàsagçhàõi màpitàni haimantikaü graiùmikaü vàrùikaü; trãõi udyànàni màpitàni haimantikaü graiùmikaü vàrùikaü; trãõi antaþpuràõi vyavasthàpitàni jyaiùñhaü madhyaü kanãyasaü; sa uparipràsàdatalagato niùpuruùeõa tåryeõa krãóati ramate paricàrayati; tasya dine dine paüca÷atikàþ pàko bhojanàrthaü sàdhyate ______________________________________________________________ Ajàta÷atru, impelled by Devadatta, seeks to take his father King Bimbisàra's life but fails in the attempt devadattena ajàta÷atruþ kumàro viprasthàpyate: kumàra sarveùàü ràj¤àü yadà ÷irasi palitaü jàtaü bhavati, tadà jyeùñhaü kumàraü (##) ràjyai÷varyàdhipatye pratiùñhàpya pravrajanti; bhavataþ pituþ ke÷às tçtãyaü varõàntaraü gatàþ; tathàpi kàmeùv adhyavasita eva nopa÷amaü gacchati iti; ajàta÷atruþ kathayati: kim asya karomi iti; devadattaþ kathayati paràkramasva iti; kàmàrthinàü nàstikiücid akaraõãyaü; yàvad ràjà bimbisàro bhagavato ghçtapãtasya maõóaü pàtukàmasya maõóam adhiùñhàya veõuvanaü saüprasthitaþ; ajàta÷atruõà dçùñaþ; tena kanakaþ kùiptaþ; ràjà ÷abde kçtàvã, tena tasya maõóasthàlã bhagnà; ràjà tata eva pratinivçttaþ ______________________________________________________________ The Buddha, desiring to convert øroõakoñãviü÷a, sends Maudgalyàyana to him, who appears to him in the orb of the sun, and talks to him of the Buddha atràntare nàsti kiücid buddhànàü bhagavatàm aj¤àtam adçùñam aviditam avij¤àtaü; tatra (##) bhagavàn àyuùmantaü mahàmaudgalyàyanam àmantrayate: vinipàtito maudgalyàyana ajàta÷atruõà akalyàõamitropagåóhena tathàgatasya piõóapàtaþ; gaccha campàyàü potalakaputrasya sakà÷àt piõóapàtam àdàya iti; evaü bhadantety àyuùmàn mahàmaudgalyàyano bhagavataþ prati÷rutya tadråpaü samàdhiü samàpannaþ yathà samàhite citte ràjagçhe 'ntarhita÷ campàyàü pratyaùñhàt; ÷roõaþ koñãviü÷aþ àdityabhaktaþ; sa dine dine kàlyam evotthàya àdityaü namasyati; àyuùmàn mahàmaudgalyayànaþ çddhyà àdityamaõóalaü bhitvà avatãrõaþ; atha ÷roõaþ koñãviü÷aþ dçùñvà paraü vismayam àpannaþ: pratyakùam evàham àdityaü svena råpeõa pa÷yàmi iti; dçùñvà ca punar gàthàü bhàùate bhitvà raviü kùititalàbhimukhaü ka eùa saüpraty upaiti bhavanaü sama÷ãghra eva / syàt kiü nv ayaü dinakaro dhanadaþ ÷a÷àïkaþ ÷akro 'tha và surapatiþ sahasàvatãrõaþ // iti àyuùmàn api mahàmaudgalyàyanas tasya cetasà cittam àj¤àya gàthàü bhàùate (##) nàhaü dãptasahasrara÷mikiraõas såryo na tàràdhipaþ nàhaü vai÷ravaõo càsmi bhagavàn nàsmã÷varas suvrataþ / putraü màm avagaccha ÷àntamanaso buddhasya dãptaujasaþ bhaikùàrthaü tu tavàham abhyupagataþ piõóena kàryaü punaþ // iti ÷roõaþ kathayati: kiü bhavàn muniþ? sa gàthàü bhàùate meruü pràpya yathà hi kàücanagiriü syàt sarùapo 'bhyàgataþ såryaü pràpya yathà bhavec ca tulitaþ khadyotajantuþ kùitau / ratnàóhyaü ca sametya sàgaram iha syàd goùpadaü saüsçtam buddhaü pràpya tathà narottamaguruü màü viddhi ÷àstàtmajam // iti ÷roõaþ kathayati anenaivànumànena vayaü hi tava nàyakam / suvyaktam avagacchàmo yathàsti sumahàtapàþ // àj¤àpaya kim àgamanaprayojanam iti; sa kathayati: bhagavataþ piõóapàtam anuprayaccha; ko 'sau bhagavàn? asti gçhapatiputra ÷ramaõo gautamaþ ÷àkyaputraþ ÷àkyakulàt ke÷a÷ma÷rv avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajitaþ; so 'nuttaràü samyaksaübodhim abhisambuddhaþ; sa eùa gçhapatiputra buddho nàma; tasya buddha ity a÷rutapårvaü ghoùaü ÷rutvà saromakåpàõy àhçùñàõi; tenàbhiprasannena sa eva paüca÷atikaþ pàkaþ àyuùmate mahàmaudgalyàyanàya pratipàditaþ ______________________________________________________________ øroõakoñãviü÷a fills his bowl with food of extraordinary fragrance, which Mahàmaudgalyàyana carries back to the Buddha athàyuùmàn mahàmaudgalyàyanas tasyàntikàt piõóapàtam àdàya tadråpaü samàdhiü samàpanno yathà samàhite citte campàyàm antarhito ràjagçhe pratyaùñhàd venuvane kalandakanivàpe; tena bhagavataþ piõóapàta upanàmitaþ; bhagavàn bhoktum àrabdhaþ; ràjà màgadhaþ ÷reõyo bimbisàraþ dvitãyaü sthàlipàkam àdàya bhagavatsakà÷am upasaükràmati; yàvat pa÷yati sarvaü veõuvanaü nànàvidhena (##) (##) surabhiõà àhàragandhena sphuñaü; sa saülakùayati nånaü ÷akreõa devendreõa anyàbhir devatàbhir bhagavataþ piõóapàtaþ upanãtaþ; yathedaü veõuvanaü nànàvidhena surabhiõà àhàragandhena sphuñam; iti viditvà bhagavantam idam avocat: kiü bhadanta ÷akreõa devendreõa anyàbhir devatàbhir bhagavataþ piõóapàta upanãtaþ? yena veõuvanaü nànàvidhena surabhiõà àhàragandhena sphuñam iti; bhagavàn àha: na mahàràja ÷akreõa devendreõa nàpy anyàbhir devatàbhir upanãtaþ; api tu tavaiva vijite campàyàü potalakaputrasya dine dine paüca÷atikaþ sthàlãpàkaþ sàdhyate; tato maudgalyàyanena bhikùuõà ànitaþ iti; tasya bhagavàn varõaü bhàùitum àrabdhaþ iti ÷rutvàpi tasya dar÷anakàmatà utpannà; bhagavàüs tasya cetasà cittam àj¤àya kathayati: mahàràja puõyamahe÷àkhyas sa satvaþ; mà tasya àj¤àü dàsyasi; mà te puõyaparikùayo bhaviùyati; api tu mahàràja paribhuïkùva pàtra÷eùaü; sa kathayati: aham asmi bhadanta ràjà; bhadanta kùatriyo mårdhàbhiùiktaþ; na mayà kasyacit pàtra÷eùaü paribhuktapårvaü; kiütu bhagavàn dharmatayà pità bhavati; yadi bhagavàn àj¤àpayati paribhoktum àrabdhaþ; bhagavàn àha: asti mahàràja tvayà kadàcid evaüråpam annapànaü paribhuktapårvaü? ràjà kathayati: ayaü bhadanta ràjakule vçddho, ràjà ca saüvçttaþ nàbhijànàty evaüråpam annapànam àsvàditapårvaü; puõyamahe÷àkhyo mahàràja sa satvaþ ya ãdç÷am annapànaü paribhuïkte ______________________________________________________________ King Bimbisàra desires to see øroõakoñãviü÷a atha ràjà màgadhaþ ÷reõyo bimbisàraþ bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà bhagavato 'ntikàt prakràntaþ; tena amàtyànàm àj¤à dattà: sannàhayantu bhavantaþ caturaïgaü balakàyaü; campàü gamiùyàmi; kasyàrthe? potalakaputraü draùñuü; devasyàsau viùayanivàsã; ihaivàhåyatàü; puõyamahe÷àkhyo 'sau satvaþ; na tasya àj¤à dàtavyà; deva vayaü tathà kariùyàmaþ, yathà àj¤àü na dàsyàmaþ; sa càgamiùyati; evaü kuruta iti; tai÷ campàyà lekho 'nupreùitaþ; bhavanto nagara÷obhàü kuruta; yavasayogàsanaü ca samdànayata; ràjà àgamiùyati; iti ÷rutvà parituùñàþ; bhåyo lekho 'nupreùitaþ; bhavanto na ràjà àgamiùyati; api tu kumàra àgacchati it; te santrastàþ: karka÷aþ (##) kumàraþ, kadàcid àgata anarthaü kariùyati iti; bhuyo likhitaü; na ràja àgacchati; nàpi kumàraþ; api tu yuùmàbhir gaïgà tathà baddhavyà yathà pratilomà vahati; iti ÷rutvà campànivàsinaþ pauràs sannipatitàþ: bhavanto nånam asmàn ràjà daõóayitukàmaþ, yenaivaü likhati iti tair amàtyànàm anena arthena lekho 'nupreùitaþ; tair vàcayitvà punas teùàü yathàbhåtaü sandiùñaü: bhavantaþ eùa paramàrthaþ; na ràjà àgacchati; na kumàraþ; nàpi gaïgàbandhena kiücit prayojanam; api tu devaþ potalakaputraü (##) draùñukàmaþ; tair avacarakaþ puruùaþ preùitaþ; tenàpy evam eva samàkhyàtaü; tatas te saübhåya potalakasya gçhapateþ sakà÷aü gatàþ; gçhapate devaþ ÷roõaü koñiviü÷aü draùñukàmaþ; preùaya amàtyair asmàkaü yathàbhåtaü sandiùñam; avacarakapuruùeõapi sa evàrthaþ samàkhyàtaþ iti; sa kathayati: bhavanto na preùayàmi; yo mama bhàgas taü suvarõapiõóair api badhnãyàm iti; te kathayanti: gçhapate yady apy evaü tathàpi pa÷cimà janatà anukampitavyà iti; sa kathayati: bhavanto yady evaü samayataþ anujànàmi; yadi yuùmàkam api putràþ ÷roõena sàrdhaü gacchati iti; te kathayanti: gçhapate evaü bhavatu; gacchantu bhavantaþ ______________________________________________________________ øroõakoñãviü÷a goes to Ràjagçha to visit Bimbisàra atha potalako gçhapatir yena ÷roõakoñãviü÷as tenopasaükràntaþ; upasaükramya ÷roõaü koñãviü÷am idam avocat: putra imepaura evaü kathayanti iti; sa kathayati: tàta yady evaü gacchàmi iti; putra nånaü sa ràjà tava pàdayoþ suvarõavarõàni romàõi draùñukàmaþ; na tvayà tasya pàdau utkùipya dar÷ayitavyau; ràjàna asthànaprakopinaþ; mà te anarthaü kariùyanti; ayaü muktàhàraþ; etaü ràj¤aþ pàdayoþ sthàpayitvà praõàmaü ca kçtvà tasya purastàt paryaïkaü badhvà niùãda; tato romàõi drakùyati iti; tataþ potalako gçhapatiþ saülakùayati: katareõa yànena ÷roõaü preùayàmi? kiü hastiyànena? a÷vayànena? rathayànen? uta nauyànena iti; tasyaitad abhavat; nauyànam eùàü varaü; nauyànena preùayàmi iti; tena nadyàü gaïgàyàü nausaïkramo màpitaþ; tatra vicitram udyànaü kàritaü nànàpuùpaphalasaüpannaü haüsakrau¤camayåra÷uka÷àrikàkokilàdivihaïganikåjitaü; vividhàni vàditràõi, narya÷ ca nànàlaïkàravibhåùitàþ samàropitàþ; tad anayà vibhåtyà jalamadhyena preùitaþ; (##) so 'nupårveõa ràjagçhasamãpaü gataþ; ràj¤à bimbisàreõa ÷rutaü potalakaputraþ àgacchati iti; tena yàvac ca ràjagçhaü, yàvac ca nàdã gaïgà atràntaràt khàtam asyàþ pårayitvà tanmadhyena naur àkçùñà; ràjagçhaü ca tan nagaram apagatapàùàõa÷arkarakañhallaü vyavasthàpitaü candanavàripariùiktaü surabhidhåpaghañikopanibaddham àmuktapaññadàmakalàpam ucchçtadhvajapatàkaü nànàpuùpàvakãrõaü ramaõãyaü devànàm iva nandanavanodyànaü; so 'nayà vibhåtyà ràjagçhaü nagaraü prave÷itaþ; tato 'sau ràj¤aþ siühàsanasthasya muktàhàraü pàdayor datvà, ÷irasà praõamya, purastàt paryaïkaü badhvà niùaõõaþ; ràjà tasya pàdatalayoþ suvarõavarõàni romàõi dçùñvà paraü vismayam àpannaþ: aho puõyamahe÷àkhyaþ ÷roõaþ koñãviü÷aþ iti ______________________________________________________________ øroõakoñãviü÷a and King Bimbisàra go together to the Bamboo grove in order to see the Buddha dçùñvà kathayati: ÷roõa dçùñas te bhagavàn? no deva; àgaccha gacchàmaþ; sa pçcchati deva kiü bhagavàn yànena gaccchati? àhosvãt pàdàbhyàm? iti; ràjà kathayati (##) pravrajito 'sau; kiü tasya yànena? iti; sa kathayati: deva yady evam aham api pàdàbhyàm eva gacchàmi iti, pàdàbhyàm eva saüprasthitaþ; tasya pauruùeyair vastràõi pçthivyàm àstãrõàni; sa kathayati: kiü bhagavàn àstãrõena gacchati? àhosvis anàstãrõena? iti; te kathayanti anàstãrõena iti; sa kathayati: apanyata vastràõi; aham apy anàstãrõena gacchàmi iti; pauruùeyair vastràõi apanãtàni; amanuùyakair àstãrõàni; sa kathayati: bhavanto yåyaü mayà nivàritàþ? iti; te kathayanti: deva nivàritàþ; atha kena punar àstãrõàni? iti; deva puõyamahe÷àkhyas tvam; amanuùyakair àstãrõàni iti; tenà÷ayato vàï ni÷càrità apanayantu amanuùyà vastràõi iti; tair apanãtàni; tena pçthivyàü pàdo nyastaþ; ùaóvikàraþ pçthivãkampo jàtaþ; iyaü mahàpçthivã calati, saücalati, saüpracalati; vyathate saüvyathate saüpravyathate; pårvo digbhàga unnamati, pa÷cima avanamati; pa÷cima unnamati; pårvo 'vanamati; dakùiõa unnamati, uttaro 'vanamati; uttara unnamati, dakùiõo 'vanamati; anta unnamati, madhyo 'vanamati; madhya (##) unnamati, anto 'vanamati; tatra bhagavàn bhikùån àmantrayate sma: ito bhikùava ekanavataü kalpam upàdàya na kadàcit potalakaputreõa anàstãrõàyàü pçthivyàü pàdo nyastaþ; etarhi nyasto dharmagauravataþ, no tu puõyaparikùayàt; tenàyaü ùaóvikàraþ pçthivãkampo jàtaþ iti ______________________________________________________________ The Buddha converts øroõakoñãviü÷a atha ÷roõaþ koñãviü÷o yena bhagavàn tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte niùaõõaþ; tato bhagavatà à÷ayànu÷ayaü dhàtuü prakçtiü ca j¤atvà tàdç÷ã caturàryasatyasaüprativedhikã dharmade÷anà kçtà, yàü ÷rutvà ÷roõena koñãviü÷ena viü÷ati÷ikharasamudgataü satkàyadçùñi÷ailaü j¤ànavajreõa bhitvà srotaàpattiphalaü sàkùàtkçtaü; sa dçùñasatya utthàya àsanàd ekàüsam uttaràsaïgaü kçtvà, yena bhagavàüs tena a¤jaliü praõamayya bhagavantam idam avocat: labheyàhaü bhadanta svàkhyàte dharmavinaya pravrajyàm upasaüpadaü bhikùubhàvaü careyam ahaü bhagavato 'ntike brahmacaryam iti; bhagavàn àha: na khalu gçhaputra tathàgatà và tathàgata÷ràvakà và ananuj¤àtaü kulaputraü màtàpitçbhyàü pravràjayanti upasaüpàdayanti và; gaccha màtàpitaràv avalokaya iti; ràjà kathayati ahaü bhadanta prabhuþ sarvàdhikaraõànàm; arthe mamaiva dharmatayà ayaü putro bhavati; aham enam anujànàmi; pravràjayatu bhagavàn yathàsukham iti; tato bhagavatà ehibhikùukayà àbhàùitaþ ehi bhikùo cara brahmacaryam iti; tato vàco 'vasànasamanantaram eva muõóaþ saüvçttaþ; saïghàñãpràvçtaþ; pàtrakarakavyagrahastaþ saptàhàvaropitake÷a÷masruþ varùa÷atopasaüpannasya bhikùor ãryàpathenàvasthitaþ; àha càtra ehãti coktaþ sa tathàgatena muõóa÷ ca saïghàñiparãtadehaþ / sadyaþ pra÷àntendriya eva tasthau nepacchito buddhamanorathena // iti ùaóvargãyàs (##) tad avasphaõóayitum àrabdhàþ; ayaü tàvan nãtapiõóakaþ; ekàntaghañake ÷àsane kiü vi÷eùam adhigamiùyati iti (##) sa tair avasphaõóito yena bhagavàüs tenopasaükràntaþ; upasaükramya àyuùmantam ànandam idam avocat: kataro bhadanta ànanda bhagavatà ekàntaghañakasya bhikùoþ yogànukålas samàdhir uktaþ àyuùman ÷roõa bhagavatoktaü caïkramata avigatasamàdhi÷ cirasthitiko bhaviùyatãti tena ÷ãtavanaü ÷ma÷ànaü gatvà caïkramo 'dhiùñhitaþ iti; tatràyuùmàn ÷roõaþ koñãviü÷aþ ràjagçhe viharati ÷ãtavane ÷ma÷àne yuktaþ; sàtatye naipakye saübodhipakùikeùu dharmeùu bhàvanàyogam anuyukto bhavati ______________________________________________________________ øroõakoñãviü÷a gives himself to severe penances. The example of the lute atha àyuùmataþ ÷roõakoñãviü÷asya ekàkino rahogatasya pratisaülãnasya evaü cetasi cetaþparitarka udapàdi; yàvantaþ khalu bhagavataþ ÷ràvakàþ àrabdhavãryà viharanti; ahaü teùàm anyatamaþ; atha ca punar me nànupàdàyàsravebhya÷ cittaü vimucyate; saüvidyante ca me j¤àtiùu vipulà bhogàþ; yannv ahaü niùadya kàmàü÷ ca paribhuïjãya; dànàni ca dadyàü; puõyàni ca kuryàm iti atha bhagavàn àyuùmataþ ÷roõasya cetasà cittam àj¤àya anyatamaü bhikùum àmantrayate: ehi tvaü bhikùo; yena ÷roõaþ koñãviü÷as tenopasamkràma; upasaükramya ÷roõaü koñãviü÷am evaü vada ÷àstà tvàü ÷roõa àmantrayate iti; evaü bhadantety sa bhikùur bhagavataþ prati÷rutya yanàyuùmàn ÷roõaþ koñãviü÷as tenopasaükràntaþ; upasaükramya àyuùmantaü ÷roõaü koñãviü÷am idam avocat: ÷àstà tvàm àyuùman ÷roõa àmantrayate iti; evam àyuùman ity àyuùmàn ÷roõaþ koñãviü÷as tasya bhikùoþ prati÷rutya yena bhagavàü÷ tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekàõte sthitaþ; àyuùmantaü ÷roõaü koñãviü÷aü bhagavàn idam avocat: na te ÷roõa ekàkino rahogatasya pratisaülãnasya evaü cetasi cetaþparitarka udapàdi? yàvantaþ khalu bhagavataþ ÷ràvakàþ àrabdhavãryà viharanti; ahaü teùàm anyatamaþ; atha ca punar me nànupàdàya àsravebhyaþ cittaü vimucyate; saüvidyante ca me (##) j¤àtiùu vipulà bhogàþ; yannv ahaü niùadya kàmàü÷ ca paribhu¤jãya; dànàni ca dadyàü; puõyàni ca kuryàm iti atha àyuùmataþ ÷roõasya koñãviü÷asya etad abhavat: jànàti me bhagavàn cetasà cittam; iti viditvà bhãtas trastas saüvignaþ àhçùñaromakåpo bhagavantam idam avocat: evaübhadanta; tena hi ÷roõa tvàm eva pçcchàmi; yathà te kùamate tathainaü vyàkuru; kiü manyase ÷roõa? ku÷alas tvam abhåþ pårvam àgàrikaþ san vãõàyàü tantrãsvane; tathyam ahaü bhadanta ku÷alo 'bhåvaü pårvam àgàrikaþ san vãõàyàü tantrãsvane: kiü manyase ÷roõa? yasmin samaye vãõàyàs tantryaþ atyàtatà bhavanti, api nu tasmin samaye (##) vãõà valgusvarà bhavati? manoj¤asvarà và svaravatã và karmaõyà và? no bhadanta; yasmin samaye vãõàyàs tantryaþ ati÷lathà bhavanti api nu tasmin samaye vãõà valgusvarà bhavati? manoj¤asvarà và svaravatã và karmaõyà và? no bhadanta; atha punar yasmin samaye vãõàyàs tantryaþ nàtyàtatà bhavanti nàti÷lathàþ saha guõeùu pratiùñhàpitàþ, nanu tasmin samaye vãõà valgusvarà và bhavati? manoj¤asvarà và svaravatã và karmaõyà và? evaü bhadanta; evam eva ÷roõa atyàrabdhaü vãryam atyauddhatyàya saüvartate; atilãnaü cittaü kausãdyàya saüvartate; tasmàt tvaü ÷roõa samatàü pratipadyasva; tena ca mà maüsthàþ; tasmiü÷ ca pramàdaþ; tasmiü÷ ca nimittam udgçhõãùva; anena tvaü ÷roõa vihàreõa viharan naciràd eva àsravàõàü kùayàd anàsravàü cetovimuktiü praj¤àvimuktiü dçùña eva dharme svayam abhij¤ayà sàkùàtkçtvà, upasaüpadya pravedayase kùãõà me jàtiþ; uùitaü brahmacaryaü; kçtaü karaõãyaü; nàparam asmàd bhavaü prajànàmi iti ______________________________________________________________ øroõakoñãviü÷a follows the advice of the Buddha, and in a short time becomes an arhat athàyuùmàn ÷roõaþ koñãviü÷o bhagavato bhàùitam abhinandya anumodya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà bhagavato 'ntikàt prakràntaþ; athàyuùmàn ÷roõaþ koñãviü÷o bhagavatà anena vãõopamena avavàdenàvavàditaþ eko vyapakçùñaþ apramattaþ àtàpã prahitàtmà vyàhàrùãt; eko vyapakçùñaþ apramatta àtàpã prahitàtmà viharan, yadarthaü kulaputràþ ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy (##) àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajanti, tad anuttaraü brahmacaryaparyavasànaü dçùña eva dharme svayam abhij¤ayà sàkùàtkçtvà upasaüpadya pravedayate: kùãõà me jàtiþ; uùitaü brahmacaryaü; kçtaü karaõãyaü; nàparam asmàd bhavaü prajànàmi iti; àj¤àtavàn sa àyuùmàn arhan babhåva suvimuktacittaþ athàyuùmataþ ÷roõàsya koñãviü÷asya arhatvapràptasya vimuktiprãtisukhasaüvedinaþ etad abhavat: ayaü me kàlo bhagavantaü dar÷anàya upasaükramituü, paryupasanàya iti; athàyuùmàn ÷roõaþ koñãviü÷aþ sàyàhne oratisaülayanàd vyutthàya yena hagavàü÷ tenopasaükràntaþ; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte nyaùãdat; ekàntaniùaõõa àyuùmàn ÷roõaþ koñãviü÷aþ bhagavantam idam avocat ______________________________________________________________ The discourse of øroõakoñãviü÷a yo 'sau bhadanta bhikùur bhavati arhan kùãõàsravaþ kçtakçtyaþ kçtakaraõãyaþ apahçtabhàraþ anupràptasvakàryaþ parikùãõabhavasaüyojanaþ samyagàj¤àsuvimuktacittaþ sa tasmin samaye ùañ sthànàny adhimukto bhavati; naiùkramyam adhimukto bhavati; trùõàkùayam upàdànakùayam asaü moùaü ca cetasà adhimukto bhavati; syàt khalu bhadanta ihaikatyasya evaü ÷raddhàmàtrakaü, bata ayam àyuùmàn ni÷ritya naiùkramyam adhimukta iti; na khalv evaü draùñavyaü kùayàd bhadanta ràgasya kùayàd dveùasya kùayàn mohasya naiùkramyam adhimukto bhavati; syàt khalu ihaikatyasya evaü ÷ãlamàtrakaü bata ayam àyuùmàn ni÷ritya avyàbàdhyam adhimukta iti; na khalv evaü draùñuü; kùayàd bhadanta ràgasya kùayàd dveùasya kùayàn mohasya avyàbàdhyam adhimukto bhavati; syàt khalu bhadanta ihaikatyasya evaü làbhasatkàra÷lokamàtrakaü (##) bata ayam àyuùmàn parimçgayamàõàþ pràvivekyam adhimukta iti; na khalv evaü draùñavyaü; kùayàd bhadanta ràgasya kùayàd dveùasya kùayàn mohasya tçùõàkùayam upàdànakùayam asaümoùaü ca cetasà adhimukto bhavati; yo 'sau bhadanta bhikùur bhavati arhan, kùãõàsravaþ kçtakçtyaþ kçtakaraõãyaþ apahçtabhàraþ anupràptasvakàryaþ parikùãõabhavasaüyojanaþ samyagàj¤àsuvimuktacittaþ tasmin samaye imàni ùañ sthànàny adhimukto bhavati; yo 'sau bhadanta bhikùur bhavati ÷aikùa asaüpràptamànasaþ sa uttaraü yogakùemaü nirvàõam abhipràrthayamànaråpo bahulaü viharati; tasmin samaye ÷aikùaiþ ÷ãlaiþ samanvàgato bhavati ÷aikùai÷ cendriyaiþ; so 'pareõa samayena àsravàõàü kùayàd anàsravàü cetovimuktiü praj¤àvimuktiü dçùña eva dharme svayam abhij¤ayà sàkùàtkçtya upasaüpadya pravedayate; kùãõà me jàti, uùitaü brahmacaryaü; kçtaü karaõãyaü; nàparam asmàd bhavaü prajànàmi iti; sa tasmin samaye a÷aikùaiþ ÷ãlaiþ samanvàgato bhavati a÷aikùai÷ cendriyaiþ; tadyathà dahraþ kumàrako bàlo mandaþ uttàna÷àyã tasmin samaye dahraiþ ÷ãlaiþ samanvàgato bhavati dahrai÷ cendriyaiþ; so 'pareõa samayena vçddher anvayàt, indriyàõàü paripàkàt sa tasmin samaye vçddhaiþ ÷ãlaiþ samanvàgato bhavati vçddhai÷ cendriyaiþ; evam eva yo 'sau bhikùur bhavati ÷aikùa asaüpràptamànasaþ sa uttaraü yogakùemaü nirvàõam abhipràrthayamànaråpo bahulaü viharati; sa tasmin samaye ÷aikùaiþ samanvàgato bhavatiü ÷aikùai÷ cendriyaiþ; so 'pareõa samayena àsravàõàü kùayàd anàsravàü cetovimuktiü praj¤àvimuktiü dçùña eva dharme svayam abhij¤ayà sàkùàtkçtva upasaüpadya pravedayate; kùãõà me jàti, uùitaü brahmacaryaü; kçtaü karaõãyaü; nàparam asmàd bhavaü prajànàmi iti; sa tasmin samaye a÷aikùaiþ ÷ãlaiþ samanvàgato bhavati a÷aikùai÷ cendriyaiþ; tasya cet bhç÷àny api cakùurvij¤eyàni råpàõi cakùuùa àbhàþ samàgacchanti nàsya tàü cetovimuktiü praj¤àvimuktiü paryàdadate; sthitam evàsya tat cittaü bhavati, adhyàtmam aviparãtaü suvimuktaü subhàvitaü; (##) vyayaü càsyànupa÷yati; tasya ced bhç÷à api ÷rotavij¤eyàþ ÷abdàþ ghràõavij¤eyàþ gandhàþ jihvàvij¤eyà rasàþ kàyavij¤eyàni spraùñavyàni manovij¤eyà dharmàþ manasa àbhàþ samàgacchanti nàsya tàü cetovimuktiü praj¤àvmukti paryàdadate; sthitam evàsya tac cittaü bhavati; adhyàtmam aviparãtaü suvimuktaü subhàvitaü; (##) vyayaü càsyànupa÷yati; tadyathà nagarasya và nigamasya và nàtidåre mahà÷ailaþ parvataþ syàt, akhaõóaþ acchidraþ asuùiraþ susaüvçttaþ ekaghanaþ; tasya cet pårvasyà di÷o bhç÷o vàyuvega àgacchen nainaü calayet, nainaü kampayet, nainaü pa÷cimàyàü di÷y upasaüharet; saced dakùiõasyàþ pa÷cimàyàþ uttarasyà di÷o vàyuvegaþ àgacchen nainaü calayet, nainaü kampayet, nainaü dakùiõasyàü di÷y upasaüharet; yatas tato và bhç÷o vàyuvega àgacchen nainaü calayet, nainaü kampayet, nainaü yatas tata upasaüharet; evam eva tasya bhç÷àny api cakùurvij¤eyàni råpàõi cakùuùa àbhàþ samàgacchanti; nàsya tàü cetovimuktiü praj¤àvimuktiü paryàdadate; sthitam evàsya tac cittaü bhavati adhyàtma aviparãtaü suvimuktaü subhàvitaü; vyayaü càsyànupa÷yati iti; idam avocad àyuùmàn ÷roõaþ koñãviü÷aþ; idam uktvà arhann athàparam etad uvàca sthaviraþ naiùkramyàdhimuktasya avyàbadhyaü ca cetasaþ / pràvivekyàdhimuktasya tçùõàkùayaratasya ca // upàdànakùayàdhimuktasya asaümoùaü ca cetasaþ / j¤àtvà àyatanotpàdaü tata÷ cittaü vimucyate // tato vimuktacittasya ÷àntacittasya tàyinaþ / kçteùu karaõãyeùu karaõiyaü na vidyate // (##) yathàpi parvataþ ÷ailo vàyunà na prakampate / evaü råpàõi ÷abdà÷ ca spar÷à gandhà atho rasàþ // dharmà iùñà aniùña÷ ca pravepanti tàyinaþ / sthitaü cittam aneyasya vyayaü càsyànupa÷yati // iti bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta àyuùmatà ÷roõena karma kçtam yasya karmaõo vipàkena àóhye mahàdhane mahàbhoge kule jàtaþ; suvarõavarõàni ca romàõi pàdatalayor jàtàni; paüca÷atika÷ càsya dine dine sthàlipàka upasthàpyate; ita ekanavataü kalpam upàdàya na kadàcid anàstãrõe pçthivãprade÷e pàdo nyastaþ; jàtamàtreõa viü÷atihiraõyakoñyaþ avalehikàmålyaü labdhàþ; bhagavata÷ ca ÷àsane pravi÷ya sarvakle÷aprahàõàs arhatvaü sàkùàtkçtam iti bhagavàn àha: ÷roõenaiva bhikùavaþ koñãviü÷ena karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; ÷roõakoñãviü÷ena karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati? na bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni bàhye pçthivãdhàtau vipacyante, nàbdhàtau, na tejodhàtau, na vàyudhàtau; api tu (##) upàtteùv eva skandhadhàtvàyataneùu karmàõi kçtàni vipacyante ÷ubhàny a÷ubhàni ca; na praõa÷yanti karmàõy api kalpa÷atair api / sàmagrãm pràpya kàlaü ca phalanti khalu dehinàm // ______________________________________________________________ The story of Vipa÷yin (concerning a previous birth of øroõakoñãviü÷a) bhåtapårvaü bhikùavaþ ekanavate kalpe vipa÷yã nàma samyaksaübuddho loka udapàdi, vidyàcaraõasaüpannaþ sugato lokavid anuttaraþ puruùadamyasàrathiþ ÷àstà devamanuùyàõàü buddho bhagavàn; sa dvàùaùñibhikùusahasraparivàraþ janapadacàrikàü caran bandhumatãràjadhànãm anupràptaþ; tena khalu samayena bandhumatyàü ràjadhànyàü saübahulà goùñhikàþ prativasanti; taiþ ÷rutaü vipa÷yã samyaksaübuddhaþ dvàùaùñibhikùusahasraparivàraþ janapadacàrikàü caran ihànupràptaþ iti; ÷rutvà ca punaþ sarve saübhåya yena vipa÷yã samyaksaübuddhas tenopasaükràntàþ; upasaükramya vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà vanditvà ekànte niùaõõàþ; ekàntaniùaõõàn sambahulàn goùñhikàn vipa÷yã samyaksaübuddhaþ dharmyayà kathayà saüdar÷ayati samàdàpayati samuttejayati saüpraharùayati; anekaparyàyeõa dharmyayà kathayà saüdar÷ya (##) samàdàpya samuttejya saüpraharùya tåùõãm; atha sambahulà goùñhikàþ utthàyàsanàd ekàüsam uttaràsaïgaü kçtvà yena vipa÷yã samyaksaübuddhas tenà¤jaliü praõamayya vipa÷yinaü samyaksaübuddham idam avocan: adhivàsayatv asmàkaü bhagavàn traimàsãü cãvarapiõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ sàrdhaü saüghena iti / adhivàsayati vipa÷yã samyaksaübuddhaþ saübahulànàü goùñhikànàü tåùõãübhàvena atha saübahulà goùñhikà vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasya tåùõãübhàvena adhivàsanàü viditvà bhagavato bhàùitam abhinandyànumodya bhagavato pàdau ÷irasà vanditvà uttahàyàsanàt prakràntaþ; te saüsthàgàre sannipatya sa¤jalpaü kartum àrabdhàþ; katham asmàbhir bhavanto bhagavàn bhojayitavyaþ kiü saübhåya àhosvid ekaikena iti; tatraike kathayati; yadi dine dine saübhåya bhojayitavyo 'sau asmàkaü kçùikarmàntàþ samucchetsyanti; tad yadi bhavatàm abhirucitaü vàreõa vàraü bhojayàmaþ iti; te vàreõa vàraü gaõàdhãnaü bhojayitum àrabdhàþ; yathàvibhavata÷ càtmãyam asyànuprayacchanti; tatraiko bràhmaõadàrako daridraþ; sa màtuþ sakà÷am upasaükràntaþ kathayati: amba goùñhikaiþ kriyàkàraþ kçtaþ, bhagavàn vàreõa vàraü bhojayitavyaþ iti; tad ahaü tanuvibhavaþ; kathaü mayà bhojayitavyaþ iti; sà kathayati: putra yady evam apa÷cimaü divasaü gçhàõa; tvam iyatà kàlena kiücit samudànayiùyasi; gaõasantakàc ca kiücid utsadanadharmakaü bhaviùyati iti; tena pa÷cimo divaso gçhãtaþ; tatra gaõasantakàd utsadanadharmakaü prabhåtàm saüpannaü; tenàpi kiücit samudànãtaü; tatas tena (##) layanaü kàritaü; tad vastrair àcchàditaü; koõeùu paüca kàrùàpaõa÷atàni sthàpitàni; çkùacarma càsya saüpannaü; tad api layanadvàre praj¤aptaü; tataþ paüca÷atikaü pàkaü sàdhayitvà mahatà satkàreõa vipa÷yã samyaksaübuddho bhojitaþ; pàdayo÷ ca praõipatya praõidhànaü kçtam anenàhaü ku÷alamålena àóhyo mahàdhano mahàbhogo jàyeya; mà kadàcid anàstãrõe pçthivãprade÷e pàdau sthàpayeyaü; yàdç÷àni ca vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasya suvarõavarõàni caturaïgulamàtràõi romàõi pàdatalayor jàtàni, mamàpy evaüvidhàni syuþ; evaüvidhànàü ca guõànàü làbhã syàü; evaüvidham eva ÷àstàram àràgayeyaü; mà viràgayeyam iti (##) kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau goùñhiko bràhmaõadàrakaþ eùa evàsau ÷roõaþ koñãviü÷aþ tena kàlena tena samayena; yad anena vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasya kàràn kçtvà praõidhànaü kçtaü, tasya karmaõo vipàkena àóhye mahàdhane mahàbhoge kule jàtaþ; pàdayo÷ càsya suvarõavarõàni caturaïgulamàtràõi romàõi jàtàni; ita ekanavataü kalpam upàdàya na kadàcid anàstãrne pçthivãprade÷e pàdau sthàpitau; jàtamàtrasya càsya viü÷atihiraõyakoñyo labdhàþ; mama ca ÷àsane pravrajya sarvakle÷aprahàõàd arhatvaü sàkùàtkçtaü; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ; ekànta÷uklànàm ekànta÷uklaþ; vyatimi÷ràõàü vyatimi÷raþ; tasmàt tarhi bhikùavaþ ekàntakçùõàni karmàõy apàsya vyatimi÷ràõi ca ekànta÷ukleùv eva karmasv àbhogàþ karaõãyaþ ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam* ______________________________________________________________ Ràjagçha's people begins tu murmur against Ajàta÷atru and Devadatta yadà ajàta÷atruõà devadattàkalyàõamitropagåóhena ràj¤o bimbisàrasya kanakaþ kùiptaþ tadà ràjagçhanivàsinaþ pauràþ avadhyàtum àrabdhàþ; tatra kecid ràj¤aþ akarõaü bhàùante ayaü pituþ ÷atrutve vyàkçtaþ; kasmàn na jàtamàtra eva praghàtitaþ iti; apare kathayanti: na bhavanto ràj¤o 'paràdhaþ; kiü sarveùàü vyàkaraõaü bhåtaü bhavati? vinãta evàyaü kumàraþ; api tu devadattenàyam akalyàõamitreõa vipralabdhaþ, yena evaükriyàsu pravartate iti; apare kathayanti; na bhavanto ràj¤o doùaþ nàpi devadattasya; api tu bhagavata eva doùaþ; yena devadattaþ pravràjitaþ; no tu lokadhàtvantaraü nãtvà avasthàpitaþ iti; apare kathayanti: bhagavato nàyam aparàdhaþ; api tu saüghasya yenàsya utkùepanãyaü karma na kçtam iti; tatra yena ràj¤aþ akarõaü bhàùyate tena (##) na ràjà àrtãyate karmàõy etàni mayà pårvam anyàsu jàtiùu kçtàni upacitàni iti; yena tu bhagavataþ saüghasya ca akarõaü bhàùyate, tena ràjà atyartham àrtãyate; madãyena durnãtena loko bhagavataþ saüghasya ca akarõaü bhàùate iti bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ / pa÷ya bhadanta anyair aparàddham (##) anye doùeõa lipyante iti, bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvany anyair aparàddham anye doùeõa liptàþ; tac chråyatàü ______________________________________________________________ The story of Kåla and Upakåla (concerning a previous birth of Devadatta and Ajàta÷atru) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü brahmadatto nàma ràjà ràjyaü kàrayati, çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü ca àkãrõabahujanamanuùyaü ca; tasya dvau kukkurau kåla÷ ca upakåla÷ ca; tàbhyàü ràj¤aþ a÷vasannàhabhàõóikà khàdità; yàvad apareõa samayena ràj¤o brahmadattasya saügràmaþ pratyupasthitaþ; tena amàtyànàm àj¤à dattà; pratyavekùata bhavantaþ a÷vasannàhabhàõóikàm iti; te pratyavekùitum àrabdhàþ, pa÷yanti sarvàü chinnapracchinnàü; tai ràj¤e niveditaü: deva a÷vasannàhabhàõóikà kukkureõa bhakùità iti; ràjà kathayati; bhavanto yady evaü parityaktà mayà kukkuràþ iti; tatra kecit praghàtitàþ; kecin niùpalàyitàþ; yàvad anyatamo jànapadaþ kukkuraþ janapadàd vàràõasãü gacchati; tena te niùpalàyamànà dçùñàþ; pçùñà÷ ca: bhavantaþ kimartham evaü yåyaü santrastàþ iti; tair yathàvçttaü samàkhyàtaü; sa kathayati: kimarthaü ràjà yuùmàbhir na vij¤aptaþ iti; te kathayanti: kaþ ÷aknoti ràjànaü vij¤apayitum anya praghàtitàþ; vayaü kathaücit prapalàyitàþ; sa kathayati: tiùñhatu yåyam; ahaü yuùmàkam arthe ràjànaü vij¤apayàmi iti; tena samà÷vàsitàþ pratinivçttàþ; tatas tena saüpàtavelàyàü ÷ravaõopavicàre sthitvà ràjà gàthayà vij¤aptaþ yau kukkurau ràjakule nivàsinau kålopakålau balavarõayuktau / (##) tàv atra ghàtyau vayam apraghàtyàþ aghàtyaghàto na hi deva yuktaþ // iti ràj¤à ÷rutaü; tena prabhàtàyaü rajanyàm amàtyànàm àj¤à dattà: bhavanto yenàhaü ràtrau gàthayà vij¤aptaþ tasya samanveùaõaü kuruta iti; taiþ rakùiõàm àj¤à dattà; samanveùatat bhavantaþ kena devo ràtrau gàthayà vij¤aptaþ iti; taiþ samàkhyàtaü jànapadena kukkureõeti; ràjà kathayati: bhavantaþ parãkùàü kuruta kiü kålopakålàbhyàü bhakùitam àhosvit anyaiþ kukkuraiþ iti; amàtyàþ sannipatya saüjalpaü kartum àrabdhàþ: bhavanto devenaivàj¤à dattà kukkuràõàü parãkùàü kuruteti; tat katham eùàü parãkùà kartavyà iti; anye kathayanti: kim atra parãkùitavyaü ke÷àõóukaü datvà chardàpayitavyau; atha kålopakålàbhyàü carmakhaõóà udgãrõàþ; ràj¤o niveditaü; ràj¤à parityaktau; pari÷iùñànàm abhayaü dattam kiü manyadhve bhikùavaþ? yau kålopakålau etàv eva devadattàjàta÷atrå tena kàlena tena samayena; tadàpi etàbhyàm aparàddham anye doùeõa liptàþ; etarhy api etàbhyàm aparàddham anye doùeõa liptàþ; punar api yathà devadattaþ akçtaj¤a akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of a hunter and an ungrateful man (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü brahmadatto nàma ràjyaü kàrayati; yàvad anyatamaþ puruùaþ (##) para÷um àbhaïgãm àdàya kàùñhàrthã vanaü gataþ; sa tatra kàùñhaü paryeùamàõaþ siühenàbhidrutaþ; niùpalàyamànaþ kåpe patitaþ; so 'pi tadbhakùaõàdhyavasàyas tatraiva patitaþ; à÷ãviùeõa måùako 'bhidruto niùpalàyate; måùakàbhilàùàt ÷yenakaþ pradhàvitaþ; yàvat sarve kåpe nipatitàþ; tena sarva eva vyàpannàþ; parasparam abhilaùante vyàpàdanàya; siühaþ kathayati: bhavantaþ sarve yåyaü mama gamyàþ; api tu vayaü kçcchrasaïkañasaübàdhapràptàþ; ni÷calàs tiùñhata; màyaü vyàpàdanakàlaþ iti; yàvat daivàn mçgalubdhako mçgàn paryeùamàõas taü prade÷am anupràptaþ; sa taü kåpaü nirãkùitum àrabdhaþ; (##) tatraivaü bhràntair vàï ni÷càrità: bhoþ puruùa paritràyasva iti; tatas tena mçgalubdhakena j¤àtvà pårvataraü siüha uddhçtaþ; sa pàdayor nipatya kathayati: kçtaj¤as te bhaviùyàmi; kiütu atrakçùõa÷iraskas tiùñhati; sa tvayà noddhartavyaþ; kçtaghnà hy eta bhavanti ity uktvà prakràntaþ; yàvat tena mçgalubdhakena sarve anupårveõa uddhçtàþ; yàvad apareõa samayena siühena mçgo jãvitàd vyaparopitaþ; sa ca mçgalubdhakas taü prade÷am anupràptaþ; siühena taü parij¤àya sa mçgaþ pàdayor nipatya dattaþ; apareõa samayena ràjà brahmadattaþ udyànabhåmiü nirgataþ sàrdham antaþpureõa; sa tatrodyàne sukham anubhåya middham avakràntaþ; antaþpurajano vi÷vastavihàrã udyàne caükramyate tiùñhati niùãdati middham avakràmati; vastràõi ÷odhayati; alaükàràõy apanãya pàr÷ve sthàpayati; yàvad anyatamà antaþpurikà alaükàram avamucya pàr÷ve sthàpayitvà middham avakràntà; tat ÷yenakenàpahçtya tasmai lubdhakàya kçtaj¤atayà dattaü; ràjà brahmadatto nidràklamaü prativinodya laghu laghv eva vàràõasãü praviùñaþ; antaþpurakumàràmàtyapaurajànapado 'pi atitvareõa gataþ; yàvad asàv antaþpurikà alaükàraü samanveùati; na pa÷yati; tayà ràj¤e niveditaü: deva udyàne me alaükàraþ apahçtaþ iti; ràj¤à amàtyànàm àj¤à dattà: bhavantaþ alaükàràþ udyàne apahçtaþ; samanveùata kena gçhãtaþ iti; te samanveùitum àrabdhàþ; sa kçùõa÷iraskaþ tasya mçgalubdhakasya kàlena kàlam upasaükràmati; tena tasya gçham upasaükràmatà upàü÷unà vij¤àtam asyàlaükàro 'stãti; tena kçtaghnatayà ràj¤o gatvà àrocitaü; tato ràj¤à paramakopakupitena mçgalubdhako ràjapuruùair àhvàyya uktaþ: bhoþ puruùa tvayà udyànàd alaükàro 'pahçtaþ iti; tatas tena santrastena yathàvçttaü samàkhyàya asàv alaükàro ràj¤e samarpitaþ; tathàpy asau puruùaþ càrake badhvà sthàpitaþ; måùakena gatvà à÷ãviùàya niveditaü: tena kçùõa÷iraskena pàpakàriõà asmàkaü kalyàõamitro ràj¤à càrake badhvà sthàpitaþ iti; à÷ãviùaþ kathayati: bhoþ lubdhaka ahaü ràjànaü (##) da÷àmi; tvayà ebhir mantrapadair ebhi÷ ca oùadhaiþ cikitsitavyaþ; evaü sa ràjà abhiprasanno niyataü tvàü mu¤cati; bhogasaüvibhàgaü ca karoti iti; sa kathayati: ÷obhanam evaü kuru; à÷ãviùeõa ràjà daùñaþ; lubdhakena gatvà mantrai÷ cauùadhai÷ ca cikitsitaþ; tato ràj¤à parituùñena bandhanàn muktaþ; bhogai÷ ca saüvibhaktaþ (##) bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau lubdhakaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau kçtaghnapuruùaþ eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; punar api yathà akçtaj¤aþ akçtavedã tac chråyatàü. ______________________________________________________________ The story of Nanda, the Mungoose (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo saptàha akàlameghaþ samupàgataþ; deve varùati nakula à÷ramaü praviùñaþ; måùiko 'pi tatraiva praviùñaþ, à÷ãviùo 'pi varùabhayàt paribhraman tatraiva praviùñaþ; yàvad asau nakulas taü måùikam abhidravitum àrabdhaþ; à÷ãviùaþ kathayati: bhavanto vayaü kçcchrasaïkañasaübàdhapràptaþ; parasparam avyàbàdhàü kuruta; ni÷calàs tiùñhata iti; tatrà÷ãviùasya saüj¤àkaraõaü priyasena iti; nakulasya nàma nanda iti; måùikasya gaïgadatta iti; iti; priyasena nandena ca gaïgadatta uktaþ; anàlakùya gaccha; asmàkam àhàraü paryeùaya iti; sa çjuko bhadrà÷ayaþ; tayor arthàya à÷ayena àhàraü paryeùitum àrabdhaþ; na labhate; nandaþ priyasenasya kathayati; yadi gaïgadattaþ àhàraü vinà àgacchati, mayà sa eva bhakùayitavya iti; priyasenaþ saülakùayati kçcchrasaïkañasaübàdhapràpto 'py eùas tasya badhàya paràkramati; pràg eva yady asau vinà àhàreõa àgacchati; sarvathà tasya sandeùñavyam iti; tena tasya sandiùñaü; nanda evaü kathayati: yadi gaïgadattaþ vinà àhàreõàgacchati sa eva mayà bhakùayitavya iti; gaïgadattena àhàraü paryeùamàõena na kiücid àsàditaü; sa saülakùayati niyatam asau màü bhakùayati: iti; tena priyasenasya sandiùñam kùãõà narà niùkaruõà bhavanti àrtàþ kùudhàvedhapari÷rameõa / vàcyas tvayà eùa kçtaghnasatvo na gaïgadattaþ punar àgamiùyati // iti kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau gaïgadattaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau nandanàmà nakulaþ eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã; etarhy apy eùa akçtaj¤aþ akçtavedã (##) uddànam: bhuïkùva likhir nañaþ kàkaþ cakraþ kumbhãracandanam / kàyaþ kavir maõir vaõñaþ kanyàtha dhanapàlakaþ // ______________________________________________________________ King Bimbisàra makes exceeding grants to Ajàta÷atru yadà ajàta÷atruõà ràj¤o bimbisàrasya kanakaþ kùiptaþ tadà ràj¤à upàlabdhaþ: kumàra kimarthaü tvayà mama kanakaþ kùiptaþ sa kathayati: deva roùàt; devasya bhogàþ saüvidyante; mama na (##) saüvidyante; ràjà kathayati: putra yady evaü gaccha campà sàdhàraõà tava bhavatu iti; sa hçùñatuùñapramudito devadattasya sakà÷aü gatvà kathayati: àrya mayà campà sàdhàraõà labdhà iti; sa kathayati: kumàra dçùñaü te paràkramasya phalam àrya dçùñaü; bhåyaþ paràkramasva; ativçddhis te bhaviùyati iti; sa campàyàü prakarapratyayaiþ pãóayitum àrabdhaþ; pãóyamàno mahàjanakàyaþ niùpalàyitum àrabdhaþ; kecid ràjagçhaü gatàþ; kecid de÷àntaraü gatàþ; amàtyai ràj¤o dåto 'nupreùitaþ: deva kumàra÷ campàü pãóayati; janaþ pãóyamàno niùpalàyate; tad arhati devaþ kumàrasya nivàraõaü kartum iti; ràjà kathayati: kumàra kasmàj janapadàn pãóayasi iti; sa kathayati: deva sàdhanaü na puùyati iti; ràjà kathayati: yady evaü ràjagçham ekaü tyaktvà magadhaviùayaü gçhàõa iti; magadhaviùayaü gçhãtvà devadattasya sakà÷aü gatvà kathayati: àrya mayà (##) ràjagçham ekaü muktvà sarvo magadhaviùayo labdhaþ iti; sa kathayati: ãdç÷aü paràkramasya phalaü; bhåyaþ paràkramasva iti; sa magadhaviùayaü nà÷ayitum àrabdhaþ; magadhaviùayanivàsinà janakàyena ràjà bimbisàro vij¤aptaþ; deva kumàro magadhaviùayaü nà÷ayati; nivartyatàm iti; sa ràj¤à àhåyoktaþ kumàra kimarthaü magadhaviùayaü nà÷ayasi iti; sa kathayati deva prabhåto janakàyo na puùyati iti; ràjà kathayati; kumàra yady evaü ko÷am ekaü muktvà sarvaü tavaiva bhavatu iti; sa ràjagçham api gçhãtvà devadattasya sakà÷aü gataþ kathayati: àrya mayà ko÷am ekaü muktvà, sarvabhogà labdhàþ iti; sa kathayati paràkramaphalam etat; api tu ko÷abalino hi ràjànaþ; yasya ko÷aþ sa ràjà; ko÷àrthaü paràkramasva iti; sa ràjagçham api nà÷ayitum àrabdhaþ; ràjagçhanivàsã janakàyaþ anya÷ ca magadhanivàsã campeya÷ ca sarva eva santrastàþ yathà ajàta÷atrur na pa÷yati tathà dåtasaüpreùaõena ràjànaü vij¤apayitum àrabdhàþ: devena vayaü putravat paripàlitàþ; kumàreõàtyantaü niþsvãkçtàþ; pràyo devasya janapadà niùpalàyitàþ; vayam api niùpalàyàmaþ iti; dharmapradhànaþ sa ràjà; karuõàtmaka÷ ca; tena samutpannamanyunà ajàta÷atrur àhåya priyamadhuravaconukålatayà ÷iras paràmç÷yoktaþ: putra mayà tava sarvajanapadà dattàþ; kimartham udvejayasi? pratipàlaya iti; sa kathayati: deva ko÷abalino ràjànaþ; mama ko÷abalaü nàsti; kiü karomi iti; a kathayati: yady evam antaþpuram ekaü muktvà sarvaü tavaiva bhavatu iti; tathàpy asau duùñaprakçtiþ pàpasahàya÷ ca nà÷ayaty eva, nàvatiùñhate; ràj¤à sopàlambham uktaþ: sako÷akoùñhàgàrajanapadàs tavaiva dattàþ; idànãü kimarthaü nà÷ayasi iti ______________________________________________________________ Ajàta÷atru casts his father in prison, there to die of hunger sa evam ukte ruùitaþ amàtyànàü kathayati: bhavanto yo ràjànaü kùatriyaü mårdhàbhiùiktaü paribhàùate, tasya ko daõóaþ iti; amàtyàþ kathayanti: deva vadho daõóaþ iti; sa kathayati: pità mama; katham enaü praghàtayàmi? gacchata; càrakàvabaddham enaü sthàpayata iti; sa càrake prakùiptaþ; anuraktapaurajànapadaþ sa ràjà; tadviùayanivàsã ca janakàyaþ ÷rutvà (##) durmanàþ saüvçttaþ; ajàta÷atru÷ caõóo rabhasaþ karka÷aþ iti nàsya ka÷cit parivàdaü mantrayati; ràjà (##) bimbisàra÷ càrake karmaparàyaõo 'vatiùñhate; tasya ca vaidehã sthàlãpàkaü prave÷ayati: ajàta÷atru÷ càrakapuruùàn pçcchati: bhavantaþ kathaü vçddharàjà yàpayati? iti; te kathayanti: deva jananã te sthàlãpàkaü prave÷ayati iti; ajàta÷atruõà àj¤à dattà: dhàrayata bhaktaü pànaü ca yathà na bhåyaþ prave÷ayati iti; antaþpure càj¤à dattà na kenacic càrake bhaktaü pànaü prave÷ayitavyaü; yaþ prave÷ayati tasya vadho daõóaþ iti; tasya raudrakarmatàü j¤àtvà na ka÷cid bhaktaü sàdhayati; kuta eva prave÷ayiùyati; tato vaidehã bhartçsnehoparuddhyamànahçdayà saktukalkena gàtràõi mrakùayitvà nåpuràõi ca pànãyasya pårayitvà prave÷ayitum àrabdhà; tenàsau yàpayati; càrakapuruùaiþ so 'py upàyo vij¤àtaþ; kiütu anuràgàt tasya ràj¤aþ ajàta÷atror na nivedayanti; bhåyaþ ajàta÷atru÷ càrakapuruùàn pçcchati: bhavanto vçddharàjà kathaü yàpayati? iti; tair istareõa samàkhyàtaü; sa kathayati: bhavanto vaidehãü dhàrayata, yathà na bhåyaþ pravi÷ati iti; tato bhagavàn tatku÷alamålàvaropaõàrthaü gçddhrakåñaparvate vàtàyanàbhimukhaü caükramitum àrabdhaþ; ràjà bimbisàraþ vàtàyanena bhagavantam avalokya pràmodyam utpàdayati yena pràõair na viyujyate; àjàta÷atruþ ca bhåya÷ càrakapuruùàn pçccchati bhavantaþ annapànaü vidhàritaü; idànãü vçddharàjaþ kathaü yàpayati iti; te kathayanti: bhagavàüs tasyànugrahàrthaü gçddhrakåñe parvate caükramyate; tam asau sthitaþ pratidinaü parãkùate iti; sa kathayati vàtàyanànàni pithayantu; tasya ca pàdau kùureõa nirlikhata iti; tair vàtàyanànàni pihitàni; tasya ca pàdau ksureõa nirlikhitau; sa duþkhavedanàrto bàùpoparuddhyamànagadgadakaõñhaþ a÷ruparyàkulekùaõa÷ cintayati: na màü bhagavàn kçcchrasaïkañasaübàdhapràptaü samanvàharati iti ______________________________________________________________ The Buddha sends Maudgalyàyana to visit and comfort the old king atràntare nàsti kiücit buddhànàü bhagavatàm aj¤àtam adçùñam aviditam avij¤àtaü; dharmatà khalu buddhànàü bhagavatàü mahàkàruõikànàü lokànugrahapravçttànàm ekàrakùàõàü (##) ÷amathavipa÷yanàvihàriõàü tridamathavastuku÷alànàü caturoghottãrõànàü caturçddhipàdacaraõatalasupratiùñhitamatãnàü caturùu saügrahavastuùu dãrgharàtrakçtaparicayànàü pa¤càïgaviprahãnànàü pa¤cagatisamatikràntànàü ùaóaïgasamanvàgatànàü ùañpàramitàparipårõànàü saptabodhyaïgakusumàóhyànàm aùñàïgamàrgade÷ikànàü navànupårvavihàrasamàpattiku÷alànàü da÷abalinàü da÷adiksamàpårõaya÷asàü da÷a÷atava÷avartiprativi÷iùñànàü trã ràtres trir divasasya buddhacakùuùà lokaü vyavalokya j¤ànadar÷anaü pravartate: ko hãyate ko vardhate kaþ kçcchrapràptaþ kaþ saükatapràptaþ kaþ saübàdhapràptaþ kaþ kçcchrasaükañasaübàdhapràptaþ ko 'pàyanimnaþ ko 'pàyapravaõaþ ko 'pàyapràgbhàraþ kam aham apàyàd uddhçtya svarge mokùe ca pratiùñhàpayeyaü; kasya anavaropitàni ku÷alamulàni avaropayeyaü? kasyàvaropitàni paripàcayeyaü? kasya pakvàni vimocayeyam iti; tatra bhagavàn àyuùmantaü mahàmaudgalyàyanam àmantrayate: gaccha maudgalyàyana; ràjànaü bimbisàraü madvacanàd àrogya; evaü sa vada: bhagavàn kathayati: yat kalyàõamitreõa karaõãyaü kçtaü tat te mayà; uddhçtas te narakatiryakpretebhyaþ pàdaþ; pratiùñhàpito devamanuùyeùu; paryantãkçtaþ saüsàraþ; ucchoùità rudhirà÷rusamudràþ; laïghità asthiparvatàþ; pihitàny apàyadvàràõi; vivçtàni svargamokùadvàràõi; api tu tvayaivaitàni karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; tvayaiva karmàõi kçtàny ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati? na mahàràja karmàõi kçtàny upacitàni bàhye pçthivãdhàtau vipacyante, nàbdhàtau, na tejodhàtau, na vàyudhàtau; api tåpàtteùv eva skandhadhàtvàyataneùu karmàõi kçtàni vipacyante ÷ubhàny a÷ubhàni ca; na praõa÷yanti karmàõy api kalpa÷atair api / sàmagrãm pràpya kàlaü ca phalanti khalu dehinàm // tasmàt tarhi te mahàràja karmaparàyaõena bhavitavyam iti; evaü bhadantety àyuùmàn mahàmaudgalyàyano bhagavataþ prati÷rutya (##) tadråpaü samàdhiü samàpanno yathà samàhite citte gçddhrakåñe (##) antarhita÷ càrake pratyaùñhàt, ràj¤o bimbisàrasya purastàt; evaü càha: mahàràja bhagavàüs te àrogayati; vande bhadanta mahàmaudgalyàyana bhagavantaü ca; bhagavàn mahàràja evam àha: yat kalyàõamitreõa karaõãyaü kçtaü tat te mayà; uddhçtas te narakatiryakpretebhyaþ; pratiùñhàpito devamanuùyeùu; paryantãkçtaþ saüsàraþ; ucchoùità rudhirà÷rusamudràþ; laïghità asthiparvatàþ; pihitàny apàyadvàràõi; vivçtàni svargamokùadvàràõi; api tu tvayaivaitàni karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; tvayà karmàõi kçtàny upacitàni ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati? na mahàràja karmàõi kçtàny upacitàni bàhye pçthivãdhàtau vipacyante, nàbdhàtau, na tejodhàtau, na vàyudhàtau; api tåpàtteùv eva skandhadhàtvàyataneùu karmàõi kçtàni vipacyante ÷ubhàny a÷ubhàni ca; na praõa÷yanti karmàõy api kalpa÷atair api / sàmagrãm pràpya kàlaü ca phalanti khalu dehinàm // tasmàt tarhi te mahàràja karmaparàyaõena bhavitavyam iti; sà càrakàvaruddhaþ kùurapàdàbhilikhanànnapànaviyogaduþkhair abhyàhataþ kathayati: kutra bhadanta mahàmaudgalyàyana praõãta àhàro bhujyate iti; sa kathayati: mahàràja càturmahàràjakàyikeùu deveùu ity uktvà ayuùmàn mahàmaudgalyàyanaþ tadråpaü samàdhiü samàpanno yathà samàhite citte càrake antarhito gçddhrakåñaparvate pratyaùñhàt ______________________________________________________________ The tardy repentance of Ajàta÷atru and the death of Bimbisàra ajàta÷atroþ putrasya udayabhadrasya aïgulyàü piñako jàtaþ, sa rudann ajàta÷atroþ sakà÷am upasaükràntaþ; sa tam aïke sthàpayitvà àliïgati cumbati pariùvajati; tathàpy asau rudaty eva; nàvatiùñhate; ajàta÷atruõà tatsantikà aïguliþ mukhe prakùiptà; sphoñako mukhe sphuñitaþ; ajàta÷atruõà påya÷oõitaü pçthivyàü choritam; udàyibhadraþ kumàraþ påya÷oõitaü dçùñvà bhåyasà roditum àrabdhaþ iti; vaidehyà vipuùpitaü dçùñvà ajàta÷atruþ kathayati: amba kim idam iti; sà kathayati: putra yuùmàkam eùa pitçparyàgatavyàdhiþ tavàpyàsãt; tava tu pitrà aïgulyàü mukhe prakùiptàvàü sphoñakaþ sphuñitaþ; mà tvaü rodiùyasãti påya÷oõitam abhyavahçtaü; na pçthivyàü choritaü; sa kathayati: amba ãdç÷o 'haü pituþ priya (##) àsaü sà kathayati: ãdç÷aþ; tataþ ajàta÷atroþ pitur antike dveùaparyavasthànaü vigatam; anunaya utpannaþ; tenàmàtyà uktàþ: bhavanto yo mama kathayati vçddharàjo jãvatãti, tasyàham upàrdharàjyaü dadàmi iti; anuraktapaurajànapadaþ sa ràjà; mahàjanakàya÷ càrakàbhimukho dhàvitum àrabdhaþ; ràjà ÷abdaü ÷rutvà saülakùayati: idànãü kàm api pratyavaràü kàraõàü kariùyati; iti santrasto dãrghaü ni÷vasya kàlagataþ; vai÷ravaõasya mahàràjasya putratvam abhyupagataþ; aïke niùaõõo divyàü sudhàü paribhuïkte; vai÷ravaõaþ kathayati; kas tvam iti; sa kathayati: jinarùabho 'smi mahàràjeti; tasya jinarùabho jinarùabha iti saüj¤à saüvçttà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta ràj¤à bimbisàreõa karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena àóhye mahàdhane mahàbhoge ràjakule jàtaþ; bhagavato 'ntike satyadar÷anaü kçtaü; kùureõa pàdau nirlikhitau; càrakàvabaddha÷ ca kùutpipàsàbhibhåtaþ kàlagataþ iti; bhagavàn àha: bimbisàreõaiva bhikùavo ràj¤à karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; bimbisàreõa karmàõi kçtàny upacitàni ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati? na bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni bàhye pçthivãdhàtau vipacyante, nàbdhàtau, na tejodhàtau, na vàyudhàtau; api tåpàtteùv eva skandhadhàtvàyataneùu karmàõi kçtàni vipacyante ÷ubhàny a÷ubhàni ca; na praõa÷yanti karmàõy api kalpa÷atair api / sàmagrãm pràpya kàlaü ca phalanti khalu dehinàm // ______________________________________________________________ The story of a potter (concerning a previous birth of King Bimbisàra) bhåtapårvaü bhikùavaþ buddhànàm utpàde pratyekabuddhà loka utpadyante hãnadãnànukampakàþ prànta÷ayanàsanabhaktàþ ekadakùiõãyà lokasya; yàvad anyatamaþ pratyekabuddho janapadacàrikàü caran (##) vàràõasãm anupràptaþ; vàràõasyàm anyatamasya kumbhakàrasya àve÷ana÷àlàyàü ràtriüvàsam upagataþ; sàrtha÷ ca tasyàm (##) eva ÷àlàyàm uùitaþ; tatraikena uccàraþ kçtaþ; sàrthaþsaràtram evotthàya prakràntaþ; asamanvàhçtyàrhatàü pratyekabuddhànàm eva j¤ànadar÷anaü na pravartate; pratyekabuddhas tatraivàvasthitaþ; ihaiva piõóapàtam añiùyàmi iti; yàvat kumbhakàraþ prabhàtàyàü rajanyàm àve÷ana÷àlàyàü praviùñaþ; pa÷yati a÷ucinà nà÷ità; aparãkùakà bhavanti pràkçtapuruùàþ; tena pratyekabuddhasyàntike cittaü pradåùitaü; sa praduùñacittaþ kathayati: bhoþ pravrajita kiü tava pàdau kùureõa likhitau? yena tvayà àve÷ana÷àlàyàm uccàraþ kçtaþ; na bahir nirgataþ iti; tenàsau dvàraü badhvà sthàpitaþ ihaiva jighatsaya kàlaü kuruùva iti; sa mahàtmà saülakùayati: kùato 'yaü tapasvã; yady ahaü dvàram avamucya gamiùyàmi bhåyasyà màtrayà kùato bhaviùyati iti; sa tåùõãm avasthitaþ; yàvat kumbhakàrasya bhojanavelà àsannà; tasya dveùaparyavasthànaü vigataü; sa kathayati bhoþ pravrajita àgaccha; bhu¤jmahe; pratyekabuddhaþ kathayati: bhadramukha kàlabhojino vayam; atikràntaþ kàlaþ iti; sa kathayati: yady evam ihaiva ÷vo bhuktvà gamiùyasi iti; tena tasyànukampàrtham adhivàsitaü; sa tenàparasmin divase praõãtenànnàhàreõa santarpitaþ; kàyikã teùàü mahàtmanàü dharmade÷anà na vàcikã; sa upari vihàyasam abhyudgamya jvalanatapanavarùaõavidyotanapràñihàryàõi kartum àrabdhaþ; à÷u pçthagjanasya çddhir àvarjanakarã; sa målanikçtta iva drumaþ pàdayor nipatya kathayati; avatara mahàdakùiõãya; mama kàmapaïkanimagnasya hastoddhàram anuprayaccha iti; so 'vatãrõaþ; tena tasya pàdayor nipatya praõidhànaü kçtaü; yan mayà evaüvidhe sadbhåtadakùiõãye apakàraþ kçtaþ, mà asya karmaõo bhàgã syàü; yat tu kàraþ anenàhaü ku÷alamålena àóhye mahàdhane mahàbhoge kule jàyeya; evaüvidhànàü ca dharmàõàü làbhã syàü; prativi÷iùñataraü càtaþ ÷àstàram àràgayeyaü mà viràgayeyam iti kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau kumbhakàraþ eùa eva sa ràjà bimbisàraþ tena kàlena tena samayena; yat pratyekabuddhasyàntike cittaü pradåùya kharaü vàkkarma ni÷càritaü tasya karmaõo vipàkena pàdau nirlikhitau; càrakàvabaddha÷ ca jighatsayà kàlagataþ; yat tu tena praõidhànaü kçtaü, tasya karmaõo vipàkena àóhye mahàdhane mahàbhoge kule jàtaþ; mamàntike viü÷ati÷ikharasamudgataü satkàyadçùñi÷ailaü (##) j¤ànavajreõa bhitvà srotaàpattiphalaü sàkùàtkçtaü; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ; ekànta÷uklànàm ekànta÷uklaþ; vyatimi÷ràõàü vyatimi÷raþ; tasmàt tarhi bhikùavaþ ekàntakçùõàni karmàõy apàsya vyatimi÷ràõi ca ekànta÷ukleùv eva karmasv àbhogàþ karaõãyaþ ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam* ______________________________________________________________ The distress of Ajàta÷atru at the death of King Bimbisàra, the arrival of a dancer from the south, and the extraordinary effects of Buddha's smile amàtyair ajàta÷atror àrocitaü deva vçddharàjaþ kàlagataþ iti; sa ÷rutvà mårcchitaþ pçthivyàü nipatitaþ; jalapariùekapratyàgatapràõaþ ÷okàgàraü pravi÷yàvasthitaþ; tasya na ka÷cit ÷aknoti cittavinodanaü kartuü; amàtyàs tasya cittavinodopàyaü (##) samanveùitum àrabdhàþ; yàvad dakùiõàpathàt nañaþ abhyàgataþ; so 'màtyais tasya purastàn nartitaþ; ajàta÷atrur durmanà eveti na kenacit sàdhur ity uktaþ; sa nañitvà nirgacchati; bhagavàü÷ ca taü prade÷am anupràptaþ; tena bhagavàn dçùñaþ; sa saülakùayati: yadi tatraivaüvidhaþ sàdhupuruùaþ syàd anena mama sàdhukàraþ dattaþ syàd iti; tena bhagavato 'ntike cittam abhiprasàdya muravaþ paràhataþ; atha bhagavàn smitam akàrùãt dharmatà khalu yasmin samaye buddhà bhagavantaþ smitaü pràviùkurvanti tasmin samaye nãlapãtalohitàvadàtàþ arciùaþ mukhàn ni÷carya kà÷cid adhastàd gacchanti; kà÷cid upariùñàd gacchanti yà adhastàd gacchanti tàþ sa¤jãvaü kàlasåtraü saïghàtaü rauravaü mahàrauravaü tàpanaü pratàpanam avãcim arbudaü nirarbudam añañaü hahava huhuvam utpalaü padmaü mahàpadmaü narakaü gatvà ye uùõanarakàs teùu ÷ãtãbhåtvà nipatanti; ye ÷ãtanarakàs teùu uùõãbhåtvà nipatanti; tena teùàü satvànàü kàraõàvi÷eùàþ pratiprasrabhyante; teùàm evaü bhavati: kiü nu vayaü bhavantaþ ita÷ cyutàþ àhosvid anyatropapannàþ iti; teùàü prasàdasaüjananàrthaü bhagavàn nirmitaü visarjayati; teùàü nirmitaü dçùñvà evaü bhavati; na haiva vayaü bhavantaþ ita÷ cyutàþ; (##) nàpy anyatropapannàþ; api tu ayam apårvadar÷anaþ satvaþ; asya anubhàvena asmàkaü kàraõàvi÷eùàþ pratiprasrabdhàþ iti; te nirmite cittam abhiprasàdya, tan narakavedanãyaü karma kùapayitvà devamanuùyeùu pratisandhiü gçhõanti yatra satyànàü bhàjanabhåtà bhavanti yà upariùñàd gacchanti tà÷ càturmahàràjikàn trayastriü÷àn yàmàn tuùitàn nirmàõaratãn paranirmitava÷avartinaþ brahmakàyikàn brahmapurohitàn mahàbrahmaõaþ parãttàbhàn apramàõàbhàn àbhàsvaràn parãtta÷ubhàn apramàõa÷ubhàn ÷ubhakçtsnàn anabhrakàn puõyaprasavàn bçhatphalàn abçhàn atapàn sudç÷àn sudar÷anàn akaniùñhàn devàn gatvà anityaü duþkhaü ÷ånyam anàtmà ity udghoùayanti; gàthàdvayaü ca bhàùante àrabhadhvaü niùkràmata yujyadhvaü buddha÷àsane / dhunãta mçtyunaþ sainyaü naóàgàram iva ku¤jaraþ // yo hy asmin dharmavinaye apramatta÷ cariùyati / prahàya jàtisaüsàraü duþkhasyàntaü kariùyati // iti atha tà arciùas trisahasramahàsahasraü lokadhàtum anvàhiõóya bhagavantam eva pçùñhataþ pçùñhataþ samanugacchanti; tad yadi bhagavàn atãtaü karma vyàkartukàmo bhavati, bhagavataþ pçùñhato 'ntardhãyante; anàgataü vyàkartukàmo bhavati, purastàd antardhãyante; narakopapattiü vyàkartukàmo bhavati pàdatale antardhãyante; tiryagupapattiü vyàkartukàmo bhavati pàrùõyàm antardhãyante; pretopapattiü vyàkartukàmo bhavati pàdàïguùñhe antardhãyante; manuùyopapattiü vyàkartukàmo bhavati jànunor antardhãyante; balacakravartiràjyaü vyàkartukàmo bhavati vàme karatale antardhãyante; cakravartiràjyaü vyàkartukàmo bhavati dakùiõe karatale antardhãyante; devopapattiü vyàkartukàmo bhavati nàbhyàm antardhãyante; ÷ràvakabodhiü vyàkartukàmo bhavati àsye 'ntardhãyante; pratyekabodhiü vyàkartukàmo bhavati årõàyàm antardhãyante; anuttaràü samyaksaübodhiü vyàkartukàmo bhavati uùõãùe antardhãyante atha tà arciùo bhagavantaü (##) triþ pradakùiõãkçtya bhagavata årõàyàm antarhitàþ; athàyuùmàn ànandaþ kçtakarapuño bhagavantaü papraccha nànàvidho raïgasahasracitro vaktràntaràn niùkasitaþ kalàpaþ / (##) avabhàsità yena di÷aþ samantàt divàkareõodayatà yathaiva // gàthà÷ ca bhàùate vigatodbhavà dainyamadaprahãõà buddhà jagaty uttamahetubhåtàþ / nàkàraõaü ÷aïkhamçõàlagauram smitam upadar÷ayanti jinà jitàrayaþ // tatkàlaü svayam adhigamya dhãra buddhyà ÷rotçõàü ÷ramaõa jinendra kàïkùitànàm / dhãràbhir munivçùa vàgbhir uttamàbhir utpannaü vyapanaya saü÷ayaü ÷ubhàbhiþ / nàkàsmàl lavaõajalàdriràjadhairyàþ saübuddhàþ smitam upadar÷ayanti nàthàþ / yasyàrthe smitam upadar÷ayanti dhãràþ taü ÷rotuü samabhilaùanti te janaughàþ // iti dçùñas tvayà ànanda sa naño yena mamàntike cittaü prasàdya muravaþ paràhataþ dçùño bhadanta; sa eùa ànanda nañaþ anena ku÷alamålena cittotpàdena ca dundubhã÷varo nàma pratyekabuddho bhaviùyati; ayam asya deyadharmo yo mamàntike cittaprasàdaþ ______________________________________________________________ Devadatta has himself gilt by gold devadatta ajàta÷atroþ kathayati: mayà tvaü ràjye pratiùñhàpitaþ; màm api tvaü buddhatve pratiùñhàpaya iti; sa kathayati: bhagavataþ suvarõavarõaþ kàyaþ; àdau tàvat tava suvarõavarõataiva nàsti iti; sa kathayati: ahaü suvarõavarõam abhinirvartayàmi iti; tena suvarõakàra àhåyoktaþ: mama kàye suvarõaü càraya iti; sa kathayati: àrya yadi ÷aknoùi vedanàü soóhum iti; sa kathayati: càraya; ÷akùyàmi iti; tena cu¤cutailena gàtraü mrakùayitvà kàye suvarõapatraü càritaü; sa duþkhàü tãvraü kharàü kañukàm amanàpàü vedanàü vedayati; bhikùubhiþ kokàlikaþ pçùñaþ: kutra devadatta (##) sa kathayati: amuùmin prade÷e suvarõavarõatàm abhinirvartayati iti; bhikùavas taü prade÷aü gatàþ; tair asau ÷ruto duþkhavedanàrto vikro÷an; te bhagavatsakà÷am upasaükràntaþ bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadatta suvarõavarõatàyà arte duþkhàü tãvraü kharàü kañukàm amanàpàü vedanàü vedayate iti, bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvany eùa suvarõakholàyà arthe anayena vyasanam àpannaþ; tac chråyatàü ______________________________________________________________ The story of a crow and a golden cap (suvarõakholà) (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàm anyatamà strã proùitabhatçkà; tasyàþ purastàt kàko madhuramadhuraü rauti; sà kathayati: utkràmotkràma vàyasa; yadi me bhartà svastinà kùemeõa àgacchati, tava sauvarõàü kholàü dadàmi iti; yàvad asau tasyà bhartà svastinà àgataþ; sa kàkas tasyàþ purastàt suvarõakholànimittaü madhuramadhuraü virauti; tatas tayà tasya sauvarõà kholà dattà; sa tayà pinaddhayà ita÷ càmuta÷ ca paribhramati; tasya suvarõakholànimittam alikena pakùinà ÷ira÷ chinnaü; devatà gàthàü bhàùate bhavaty artho 'py anarthàya yo 'narthapadasaühitaþ / kelikàkena paryeùño yasya sauvarõakaü ÷iraþ // bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau bhikùavaþ kàkaþ eùa eva devadattaþ tena (##) kàlena tena samayena; tadàpy eùa suvarõakholàhetor anayena vyasannam àpannaþ; etarhy apy eùa suvarõavarõatàyà àrthàya duþkhàü tãvraü kharàü kañukàm amanàpàü vedanàü vedayate iti ______________________________________________________________ Devadatta has in his feet the sign of the wheel imprinted with red hot iron punar api devadattaþ ajàta÷atroþ kathayati: tvaü mayà ràjye pratiùñhàpitaþ; tvam api màü buddhatve pratiùñhàpaya iti; sa kathayati (##) bhagavataþ cakràïkapàdatalacihnatà lakùanam asti; tava tu cakràïkapàdatalacihnatà nàsti iti; ahaü cakràïkapàdatalacihnam abhinirvartayàmi iti; tena ayaskàrà àhåya uktàþ: ÷akùyatha mama pàdatale cakràïkaü kartum iti; te kathayanti: àrya yadi ÷aknoùi vedanàü soóhum iti; sa kathayati kuruta ÷akùyàmi iti; te saülakùayanti: balavàn eùaþ; yady evam evàïkyàmaþ, sthànam etad vidyate yat pàrùõiprahàreõa asmàn jãvitàd vyaparopayiùyati; iti taiþ kanthàü chidrayitvà uktaþ: àrya anena kanthàchidreõa pàdau prave÷aya iti; tena kanthàchidreõa pàdau prave÷itau; ayaskàrair agnivarõaü cakraü kçtvà pàdàv aïkitau; sa duþkhàü tãvraü kharàü kañukàm amanàpàü vedanàü vedayate; bhikùubhiþ kokàlikaþ pçùñaþ: kutra devadatta sa kathayati: amuùmin prade÷e cakràïkapàdacihnatàm abhinirvartayati iti; bhikùavas taü prade÷aü gatàþ; tair asau ÷ruto duþkhavedanàrto vikro÷an; te bhagavatsakà÷am upasaükràntaþ bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadatta cakràïkapàdatalacihnatàyà arthe duþkhàü tãvraü kharàü kañukàm amanàpàü vedanàü vedayate iti, bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvany eùa pàdanimittam anayena vyasanam àpannaþ; tac chråyatàü ______________________________________________________________ The jackal measuring the step of an elephant with its own (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo haimavato hastã pànãyaü pàtum avatãrõaþ; tasya pçùñhataþ sçgàlo 'vatãrõaþ; sa hastipadaü dçùñvà àtmãyena padena màpayitum àrabdhaþ; sa saülakùayati: mamaitàni padàni iti; sa utplutyotplutya padàni sthàpayan kalamacchinnena kàùñhena ÷ålàyàü protaþ; devatà gàthàü bhàùate na padaü tava muóha tulyakaü gajapàdapadena sarvathà / tyaja buddhim imàü nirarthikàü parikhedam àpsyase vçthà // iti (##) kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau sçgàlaþ eùa eva devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa pàdanimittam anayena vyasannam àpannaþ; etarhy apy eùa cakràïkapàdatalacihnatàyà arthe duþkhàü tãvraü kharàü kañukàm amanàpàü vedanàü vedayate iti ______________________________________________________________ Devadatta calls a skilled master-mechanic and makes him construct a catapult in front of the Buddha's residence buddho bhagavàn ràjagçhe viharati gçdhrakåñe parvate kumbhãrayakùasya bhavane; bhåyo devadattaþ ajàta÷atroþ kathayati: mayà tvaü ràjye pratiùñhàpitaþ; tvayàhaü na ÷akto buddhatve pratiùñhàpayitum? idànãm ahaü ÷ramaõaü gautamaü jãvitàd vyaparopayàmi; na tvayà samanveùñavyaü kena praghàtitaþ kutra praghàtitaþ iti; sa kathayati: evam astu iti; yàvad dakùiõàpathàd yantrakalàcàryaþ abhyàgataþ; sa devadattena (##) àhåyoktaþ: bhoþ àcàrya ÷akùyasi tvam ãdç÷aü yantraü kartuü yaþ paücabhiþ puruùa÷ataiþ àmreóyate? iti; sa kathayati: àrya ÷akùyàmi iti; tena tasya ÷atasahasro muktàhàro dattaþ; manuùyasahasraü ca dattam; ukta÷ ca; yatra sthàne bhagavàüs tiùñhati, tanmukhaü gçdhrakåñasyopari yantraü sajjãkuru iti; tatra paüca manuùya÷atàni sthàpitàni, ye tad yantram àmreóayanti; aparasmin sthàne ardhatçtãyàni ÷atàni sthàpitàni, uktàni ca; yadi ÷ramaõo gautamo yantreõa na praghàtyate, yuùmàbhiþ praghàtayitavyaþ iti; aparasminn api sthàne tadarthena ardhatçtãyàni manuùya÷atàni; sarve ca samàdiùñàþ: yeùàü yuùmàkaü ÷ramaõo gautamo bhàgapràpto bhavati, taiþ praghàtayitavyaþ iti; àtmanà càparasmin prade÷e sthitaþ; eùàü paribhraùño mayà praghàtayitavyaþ iti; yàvat tàni paüca puruùa÷atàni yantram àmreóayitum àrabdhàni; saüjalpaü kurvanti: kasyàrthe yantram àmreóyate iti ______________________________________________________________ The workmen refuse to kill the Buddha, go away, sit down at his feet, and are convertef by him yàvat pa÷yanti adhastàd buddhaü bhagavantaü; te kathayanti: bhavanto varaü (##) svajãvitaparityàgaþ, na tu devamanuùyapåjitasya buddhasya bhagavataþ pràõaghàtaþ; parityajata yantram iti; te yantraü parityajya gçdhrakåñe ita÷ càmuta÷ ca paribhramanti, katareõa sthànena yantram avatàrayàmaþ, yatra devadatto na pa÷yed iti; teùàü cetasà cittam àj¤àya bhagavatà sopànaü nirmitaü; teùàü sopànaü dçùñvà etad abhavat: bhavantaþ kuto 'tra sopànaþ? bhagavata eùo 'nubhàvaþ iti; bhåyasyà màtrayà cittam abhiprasàdya sopànena avatãrya, yena bhagavàüs tenopasaükràntàþ; bhagavàn api tadvinayanàpekùayaiva gçdhrakåñe parvate caïkramyamàõo 'vasthitaþ; tatas te bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà purastàn niùaõõà dharma÷ravaõàya: bhagavatà teùàm à÷ayànu÷ayaü dhàtuü prakçtiü ca j¤atvà tàdç÷ã caturàryasatyasaüprativedhikã dharmade÷anà kçtà, yàü ÷rutvà tair viü÷ati÷ikharasamudgataü satkàyadçùñi÷ailaü j¤ànavajreõa bhitvà srotaàpattiphalaü sàkùàtkçtaü; te dçùñasatyàs trir udànam udànayanti: idam asmàkaü bhadanta na màtrà kçtaü na pitrà; na ràj¤à neùñena svakanabandhuvargeõa na pårvapretair, na ÷ramaõabràhmaõaiþ, yat bhagavatà asmàkaü kçtaü; uddhçto narakatiryakpretebhyaþ pàdaþ; pratiùñhàpito devamanuùyeùu; paryantãkçtaþ saüsàraþ; ucchoùità rudhirà÷rusamudràþ; laïghità asthiparvatàþ; pihitàny apàyadvàràõi; vivçtàni svargadvàràõi; anàdikàlopacitaü satkàyadçùñi÷ailaü j¤ànavajreõa bhitvà srotaàpattiphalaü sàkùàtkçtaü; abhikràntà vayaü bhadanta, abhikràntàþ; ete vayaü bhagavantaü ÷raõaü gacchàmaþ, dharmaü ca bhikùusaüghaü ca; upàsakàü ca asmàn bhagavàn dhàrayatu adyàgreõa yàvajjãvaü pràõopetàn, ÷araõàgatàn, abhiprasannàn; ity uktvà bhagavato 'ntikàt paüca ÷ikùàpadàni grahitum àrabdhàþ ______________________________________________________________ Devadatta perceives that the workmen and the mechanic too ran away, and manages himself to hurl a stone from the catapult at the Buddha yantrakalàcàryo 'pi (##) buddhaü bhagavantam ayaü praghàtayatãti viditvà, teùàm anupadam eva sopànàd avatãrya, ÷atasahasraü muktàhàraü gçhãtvà niùpalàyitaþ; devadatto 'pi ÷ilàpatanatatparo muhurmuhur nirãkùate; na patatãti kçtvà svayam eva tàny anyàni paüca manuùya÷atàny àdàya gçdhrakåñaü parvatam (##) abhiroóhum àrabdhaþ; pa÷yati tàni bhagavato 'ntikàd dharmaü ÷çõvanti; dçùñvà ca bhåyasyà màtrayà saüjàtàmarùo 'nyatomukho gçdhrakåñaü parvatam abhiråóhaþ; yàvat pa÷yati yantrakalàcàryo 'pi niùpalàyitaþ; svayam eva paüca÷ataparivàro yantram àmreóayitum àrabdhaþ; bhagavàn saülakùayati: mayaiva etàni karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; mayaiva etàni karmàõi kçtàny upacitàni ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati? iti viditvà tàni paüca manuùya÷atàni idam avocat: bhavanto devadattas tãvraparyavasthànàvasthito gçdhrakåñaü parvatam abhiråóhàþ; gacchata; mamaitàni karmàõi kçtàni iti; tatas tàni paüca manuùya÷atàni niùpalàyitàni; devatànàm adhastàj j¤ànadar÷anaü pravartate ______________________________________________________________ The yakùa Kumbhãra sacrifices his life in trying to arrest the stone, but a fragment strikes the Buddha on the foot atha vajrapàõer yakùasyaitad abhavat: devadatto bhagavato vadhàya paràkramati iti viditvà yena kumbhãrayakùas tenopasaükràntaþ; upasaükramya kumbhãraü yakùam idam avocat: devadatto gçdhrakåñàd yantreõa bhagavataþ ÷ilàü kùeptum àrabdhaþ; tava ca bhavane bhagavàn viharati; tad ahaü yatnam àsthàya antarãkùe etàü ÷ilàü vajreõa cårõayàmi; tvayàpi sàhàyye vartitavyaü; kadàcic cårõitàyàþ khaõóaþ bhagavata upariùñàn nipated ti; sa kathayati: evaü bhavatu iti; bhagavàn abhyavakà÷e sthitvà parvatavivare praviùñaþ; devadattena paüca÷ataparivàreõa yantram àmreóya bhagavataþ ÷ilà kùiptà; vajrapàõinà yakùeõa cårõità; ardhaü bhagavataþ sthàne patitukàmaü kumbhãrayakùeõa gçhõatà na sugçhãtaü kçtaü; sa tena praghàtitaþ; bhagavatà utplutya pàùàõa÷arkarayà pàdaþ kùataþ kçtaþ; bhagavàüs tasyàü velàyàü gàthàü bhàùate naivàntarãkùe na samudramadhye na parvatànàü vivaraü pravi÷ya / na vidyate 'sau pçthivãprade÷o yatra sthitau na prasaheta karma // iti kumbhãro 'pi yakùaþ ku÷alacittaþ kàlagataþ; kàlaü kçtvà praõãteùu trayastriü÷eùu deveùu upapannaþ; dharmatà khalu devaputrasya và devakanyàyà và aciropapannasya trãõi cittàny utpadyante: kuta÷ cyutaþ kutropapannaþ kena karmaõà iti sa pa÷yati: yakùebhya÷ cyutaþ, praõãteùu trayastriü÷eùu deveùåpapannaþ bhagavato (##) 'ntike cittam abhiprasàdya iti; atha yakùapårviõo devaputrasya etad abhavan na mama pratiråpaü syàd yad ahaü paryuùitaparivàso bhagavantaü dar÷anàyopasaükrameyaü (##) yan nv aham aparyuùitaparivàsa eva bhagavantaü dar÷anàyopasaükrameyam iti atha sa yakùapårvã devaputra÷ calavimalakuõóaladharo hàràrdhahàravibhåùitagàtras tàm eva ràtriü divyànàm utpalapadmakumudapuõóarãkamàndàrakàõàü puùpàõàm utsaügaü pårayitvà sarvaü gçdhrakåñaü parvatam udàreõàvabhàsenàvabhàsya bhagavataü puùpair avakãrya bhagavataþ purastàn niùaõõo dharma÷ravaõàya; tato bhagavatà à÷ayànu÷ayaü dhàtuü prakçtiü ca j¤àtvà tàdç÷ã caturàryasatyasaüprativedhikã dharmade÷anà kçtà yàü ÷rutvà yakùapårviõà devaputreõa viü÷ati÷ikharasamudgataü satkàyadçùñi÷ailaü j¤ànavajreõa bhitvà srotaàpattiphalaü sàkùàtkçtaü; sa dçùñasatyas trir udànam udànayati: idam asmàkaü bhadanta na màtrà kçtaü na pitrà kçtaü; neùñena svajanabandhuvargeõa; na ràj¤à na devatàbhir na pårvapretair na ÷ramaõabràhmaõaiþ yad bhagavatà asmàkaü kçtam; ucchoùità rudhirà÷rusamudràþ; laüghità asthiparvatàþ pihitàny apàyadvàràõi vivçtàni svargamokùadvàràõi; pratiùñhàpitàþ smo devamanuùyeùu àha ca tavànubhàvàt pihitas sughoro hy apàyamàrgo bahudoùayuktaþ / apàvçtà svargagatiþ supuõyà nirvàõamàrga÷ ca mayopalabdhaþ // tvadà÷rayàc càptam apetadoùaü mayàdya ÷uddhaü suvi÷uddhacakùuþ / pràptaü ca ÷àntaü padam àryakàntaü tãrõa÷ ca duþkhàrõavapàram asmi // jagati daityanaràmarapåjitaü vigatajanmajaràmaraõàmayaü / bhavasahasrasudurlabhadar÷anaü saphalam adya mune tava dar÷anam* // avalambya tataþ pralambahàraþ caraõau dvàv abhivandya jàtaharùaþ / parigamya ca dakùiõaü jitàriü suralokàbhimukho divaü jagàma // (##) atha yakùapårvã devaputro vaõig iva labdhalàbhaþ saüpannasasya iva kàrùakaþ ÷åra iva vijitasaügràmaþ sarvarogaparimukta ivàturo yayà vibhåtyà bhagavatsakà÷am upasaükràntaþ tayaiva vibhåtyà svabhavanaü gataþ bhikùavaþ pårvaràtràpararàtraü jàgarikàyogam anuyuktà viharanti; tair dçùño bhagavato 'ntike udàro 'vabhàsaþ; yaü dçùñvà sandigdhàþ bhagavantaü papracchuþ: kiü bhagavan imàü ràtriü bhagavantaü dar÷anàya brahmà sabhàüpatiþ ÷akro devendraþ catvàro lokapàlà upasaükràntàþ bhagavàn àha: na bhikùavo brahmà sabhàüpatiþ na ÷akro devànàm indraþ nàpi catvàro lokapàlà màm dar÷anàyopasaükràntàþ; api tu devadattena madvadhàyodyuktena yà gçddhrakåñaparvatàd yantreõa ÷ilà kùiptà sà antarãkùe eva vajrapàõinà vajreõa cårõità; tasyà ardhaü mamopari patamànaü kumbhãrayakùeõa durgçhãtaü kçtaü; sa tena praghàtito mamàntike cittam abhiprasàdya kàlagataþ; praõãteùu deveùu trayastriü÷eùu (##) upapannaþ; sa imàü ràtriü matsakà÷am upasaükràntaþ; tasya mayà dharmo de÷itaþ; sa dçùñisatyaþ svabhavanaü gataþ; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàm ekàntakçùõo vipàkaþ; ekànta÷uklànàm ekànta÷uklaþ; vyatimi÷ràõàü vyatimi÷raþ; tasmàt tarhi bhikùavaþ ekàntakçùõàni karmàõy apàsya vyatimi÷ràõi ca ekànta÷ukleùv eva karmasv àbhogàþ karaõãyaþ ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam* bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta kumbhãreõa yakùeõa bhagavataþ arthàya àtmà parityaktaþ iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathà atãte 'py adhvani anena mamàrthàya àtmà parityaktaþ; tac chråyatàü ______________________________________________________________ The story of a hunter (concerning a previous birth of yakùa Kumbhãra) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü brahmadatto nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca sphãtaü ca kùemaü ca subhikùaü ca àkãrõabahujanamanuùyaü ca; tena khalu samayena vàràõasyàü nagaryàü nàtidåre anyatarasminn à÷ramapade målapuùpaphalasalilasaüpanne nànàvihaganikåjite çùiþ prativasati; kaùñatapàþ phalamålàmbubhakùaþ ajinavalkalavàsàþ; tasya cà÷ramapadasya sàmantakena mçgalubdhako mçgàn praghàtya praghàtya jãvikàü kalpayati; sa tasya çùeþ kàlena kàlam upasaükràmati; tasyàsau çùiþ ÷ràntasya målaphalair upasaühàraü karoti; apy evàyaü lubdhako matsarã (##) samãpanivàsino mçgàn na praghàtayed iti; tayoþ parasparaü pitçputreti saüj¤à samutpannà;lubdhako çùiü pitçvàdena samudàcarati; çùir api lubdhakaü putravàdena; yàvad apareõa samayena ràjà brahmadattaþ kàlyam evotthàya mçgavadhàya nirgataþ; tena mçgaþ ÷araparamparayà tàóitaþ utpatitaþ taya çùer à÷ramapadaü praviùñaþ; tatràpi ràj¤à nàràcena marmaõi tàóitaþ kàlagataþ; sa çùiþ krodhaparyavasthitaþ kathayati: kaliràjas tvaü duràcàro yena me ÷araõopagato mçgaþ praghàtitaþ iti; evam ukte sa ràjà dveùaparyavasthànaniviùñabuddhir amàtyànàü kathayati: bhavanto yo ràjànaü kùatriyaü mårdhàbhiùiktaü paribhàùate tasya ko daõóaþ iti; amàtyàþ kathayanti: vadho daõóaþ iti; ràjà kathayati: yady evaü parityakto me ayam çùiþ; amàtyàþ çùiü praghàtayitum àrabdhàþ; daivàt sa lubdhakas tasya çùeþ sakà÷am àgataþ; àgata eva sa saülakùayati; mama jãvataþ katham çùiþ praghàtyate iti; sa yoddhum àrabdhaþ; çùir niùpalàyitaþ; sa mahatà balakàyena praghàtitaþ bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau çùir aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau lubdhakaþ eùa eva sa kumbhãrayakùaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy anena mamàrthàya àtmà parityaktaþ; etarhy apy anena mamàrthàya àtmà parityaktaþ iti ______________________________________________________________ Jãvaka prescribes a very rare substance called go÷ãrùacandana in order to stop the hemorrhage at the foot of the Buddha bhagavataþ pàùàõa÷arkarayà (##) pàdaþ kùataþ; rudhiraü pragharaty eva nàvatiùñhate; jãvako vaidyaràjo bhagavato rujàvalokakaþ trikàlam upasaükràmati; ràjagçhanivàsã ÷ràddho janakàyaþ nànàde÷abhyàgatà÷ ca samyagdar÷anasaüpannàþ dhaninaþ ÷reùñhinaþ sàrthavàhàþ; tatra kecit kathayati: jãvaka idam atra bhaiùajyaü ÷obhanam iti; anye kathayanti: idaü ÷obhanam iti; jãvako vaidyaràjaþ kathayati: asty atra sadyaþpra÷amanaü bhaiùajyaü; kiü tu tad durlabhaü; àyuùmàn ànanda kathayati: jãvaka kiü tat; sa kathayati: go÷ãrùacandanaü; tena khalu samayena goùãrùacandanasya pràptir eva samucchinnà; yàvad anyatamena vaõijà go÷ãrùacandanam àtyayikaü sthàpitam: ayaü ràjà ajàta÷atru÷ caõóo rabhasaþ karka÷aþ; yady asya daivàd go÷ãrùacandanena prayojanaü bhavati (##) niyatam asyàbhàvat ÷ira÷chedam api karoti; yasmàd ahaü kàlànukàlaü go÷ãrùacandanavikrayaü kçtavàn iti; tena ÷rutaü yathà jãvakena vaidyaràjena bhagavato rujàpra÷amanaü go÷ãrùacandanam upadiùñam iti; sa saülakùayati: ayam ajàta÷atrur devadattavigràhito bhagavaty abhiniviùñabuddhiþ; yady ahaü bhagavato go÷ãrùacandanaü pradàsyàmi sthànam etad vidyate yad anarthaü kariùyati iti; punaþ saülakùayati: bhagavàn devamanuùyapåjitaþ; yadi tasyàrthày pràõaviyogo bhavati, bhavaty eva; yannv ahaü bhagavato go÷ãrùacandanaü prayaccheyam iti; sa go÷ãrùacandanam àdàya bhagavatsakà÷am upasaükràntaþ pàdayor nipatya kathayati: bhagavann upalabdhaü mayà bhagavato go÷ãrùacandanena prayojanam iti; idaü tat pratigçhõàtu bhagavàn anukampàm upàdàya iti; tatra bhagavàn àyuùmantam ànandam àmantrayate: pratigçhõãùva ànanda asya mahàtmanaþ sakà÷àd go÷ãrùacandanam iti; àyuùmatà ànandena pratigçhãtaü; tato 'sau vaõik prãtipràmodyajàtaþ bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà bhagavato 'ntikàt prakràntaþ atha bhagavàn vismitam akàrùãt; dharmatà khalu yasmin samaye buddhà bhagavantaþ smitaü pràviùkurvanti tasmin samaye nãlapãtalohitàvadàtàþ arciùaþ mukhàn ni÷carya kà÷cid adhastàd gacchanti; kà÷cid upariùñàd gacchanti yà adhastàd gacchanti tàþ sa¤jãvaü kàlasåtraü saïghàtaü rauravaü mahàrauravaü tàpanaü pratàpanam avãcim arbudaü nirarbudam añañaü hahavaü huhuvam utpalaü padmaü mahàpadmaü narakaü gatvà ye uùõanarakàs teùu ÷ãtãbhåtvà nipatanti; ye ÷ãtanarakàs teùu uùõãbhåtvà nipatanti; tena teùàü satvànàü kàraõàvi÷eùàþ pratiprasrabhyante; teùàm evaü bhavati: kiü nu vayaü bhavantaþ ita÷ cyutàþ àhosvid anyatropapannàþ iti; teùàü prasàdasaüjananàrthaü bhagavàn nirmitaü visarjayati; teùàü nirmitaü dçùñvà evaü bhavati; na haiva vayaü bhavantaþ ita÷ cyutàþ; nàpy anyatropapannàþ; api tu ayam apårvadar÷anaþ satvaþ; asya anubhàvena asmàkaü kàraõàvi÷eùàþ pratiprasrabdhàþ iti; te nirmite cittam abhiprasàdya, tan narakavedanãyaü karma kùapayitvà devamanuùyeùu pratisandhiü gçhõanti yatra satyànàü bhàjanabhåtà bhavanti yà upariùñàd gacchanti tà÷ càturmahàràjikàn trayastriü÷àn yàmàn tuùitàn nirmàõaratãn paranirmitava÷avartinaþ brahmakàyikàn brahmapurohitàn mahàbrahmaõaþ parãttàbhàn apramàõàbhàn àbhàsvaràn parãtta÷ubhàn apramàõa÷ubhàn ÷ubhakçtsnàn anabhrakàn puõyaprasavàn bçhatphalàn abçhàn atapàn sudç÷àn sudar÷anàn akaniùñhàn devàn gatvà anityaü duþkhaü ÷ånyam anàtmà ity udghoùayanti; gàthàdvayaü ca bhàùante àrabhadhvaü niùkràmata yujyadhvaü buddha÷àsane / dhunãta mçtyunaþ sainyaü naóàgàram iva ku¤jaraþ // yo hy asmin dharmavinaye apramatta÷ cariùyati / prahàya jàtisaüsàraü duþkhasyàntaü kariùyati // iti atha tà arciùas trisahasramahàsahasraü lokadhàtum anvàhiõóya bhagavantam eva pçùñhataþ pçùñhataþ samanugacchanti; tad yadi bhagavàn atãtaü karma vyàkartukàmo bhavati, bhagavataþ pçùñhato 'ntardhãyante; anàgataü vyàkartukàmo bhavati, purastàd antardhãyante; narakopapattiü vyàkartukàmo bhavati pàdatale antardhãyante; tiryagupapattiü vyàkartukàmo bhavati pàrùõyàm antardhãyante; pretopapattiü vyàkartukàmo bhavati pàdàïguùñhe antardhãyante; manuùyopapattiü vyàkartukàmo bhavati jànunor antardhãyante; balacakravartiràjyaü vyàkartukàmo bhavati vàme karatale antardhãyante; cakravartiràjyaü vyàkartukàmo bhavati dakùiõe karatale antardhãyante; devopapattiü vyàkartukàmo bhavati nàbhyàm antardhãyante; ÷ràvakabodhiü vyàkartukàmo bhavati àsye 'ntardhãyante; pratyekabodhiü vyàkartukàmo bhavati årõàyàm antardhãyante; anuttaràü samyaksaübodhiü vyàkartukàmo bhavati uùõãùe antardhãyante atha tà arciùo bhagavantaü triþ pradakùiõãkçtya bhagavata årõàyàm antarhitàþ; athàyuùmàn ànandaþ kçtakarapuño bhagavantaü papraccha nànàvidho raïgasahasracitro vaktràntaràn niùkasitaþ kalàpaþ / avabhàsità yena di÷aþ samantàt divàkareõodayatà yathaiva // gàthà÷ ca bhàùate vigatodbhavà dainyamadaprahãõà buddhà jagaty uttamahetubhåtàþ / nàkàraõaü ÷aïkhamçõàlagauram smitam upadar÷ayanti jinà jitàrayaþ // tatkàlaü svayam adhigamya dhãra buddhyà ÷rotçõàü ÷ramaõa jinendra kàïkùitànàm / dhãràbhir munivçùa vàgbhir uttamàbhir utpannaü vyapanaya saü÷ayaü ÷ubhàbhiþ / nàkàsmàl lavaõajalàdriràjadhairyàþ saübuddhàþ smitam upadar÷ayanti nàthàþ / yasyàrthe smitam upadar÷ayanti dhãràþ taü ÷rotuü samabhilaùanti te janaughàþ // iti bhagavàn àha: evametad ànanda evam etat; nàhetapratyayam ànanda tathàgatà arhantaþ samyaksaübuddhàþ smitaü pràviùkurvanti; dçùñas tvayà ananda sa vaõik, yena tathàgatasya cittam abhiprasàdya go÷ãrùacandanaü (##) dattaü dçùño bhadanta; sa eùa ànanda vaõik tena ku÷alamålena cittotpàdena deyadharmaparityàgena ca candano nàma pratyekabuddho bhaviùyati; ayam asya deyadharmo yo mamàntike cittaprasàdaþ ______________________________________________________________ The hemorrhage does not stop, and Jãvaka prescribes the milk of a young woman tathàpi tad rudhiraü pragharaty eva; nàvatiùñhate; jãvakaþ kathayati: idànãü kanyàkùãreõa pariùeko dãyatàm iti; bhikùavo na jànate kãdç÷aü kanyàkùãram iti; àyuùmàn ànandaþ kathayati: jãvaka kãdç÷aü kanyàkùãram iti; sa kathayati: yà tu prathamaprasavà (##) nàrã sàtra kanyà abhipretà; tasyà yat kùãraü tat kanyàkùãram ity ucyate iti; àyuùmatà ànandena kanyàkùãranimittaü catasro 'pi parùadaþ prayuktàþ; bhikùavaþ kanyàkùãraü paryeùitum àrabdhàþ; bhikùuõyaþ upàsakà upàsihya÷ ca bhåyasà sarva eva ràjagçhanivàsã janakàyaþ sthàpayitvà devadattaü devadattapakùyàü÷ ca; te catasçõàü parùadàü janakàyasya ca paryeùamàõasya yais tair upàyaiþ vighnaü kurvanti; yàvad ràjagçhe anyatamà prathamaprasavà kanyà svalpakùãrà svakam api puraü kùãreõa na santarpayati; kutaþ punar anyasya dàsyati? tayà ÷rutaü yathà bhagavataþ kanyàkùãreõa prayojanam iti; sà saülakùayati: yadi dàsyàmi dàrako me svalpapràõaþ kùãravirahàt pràõair viyokùyate; na kevalam ayaü àdãnavaþ; ayam aparaþ, devadattaþ bhagavato dãrgharàtraü pratyarthikaþ pratyamitraþ; tadvigràhita÷ ca ràjà ajàta÷atruþ devadattapakùyà÷ ca kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ; ete màü jãvitàd vyaparopayiùyanti iti; punaþ saülakùayati: kàmaü svapràõaviyogaþ putraviyoga÷ ca; na tu devamanuùyapåjitasya buddhasya bhagavataþ vyàdhiduþkhavedanànubhavanaü yena sarva eva ràjagçhanivàsã janakàyaþ samàkulaþ; yannv ahaü kùãram àdàya gaccheyam iti; sà bhagavato 'ntike cittam abhiprasàdya nave bhàjane kùãraü dugdhvà yena bhagavàü÷ tenopasaükràntà; upasaükramya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà bhagavantam idam avocat: upalabdhaü mayà bhadanta jãvakena bhagavataþ kanyàkùãram upadiùñam iti; tad idaü kanyàkùãraü pragçhyatàü mamànugrahàya iti; tatra bhagavàn àyuùmantam ànandam àmantrayate: bhadrà÷ayà iyam ànanda dàrikà; asyà sakà÷àd gçhàõa kùãram iti; tena pratigçhãtaü kùãraü; sà bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà bhagavato 'ntikàt prakràntà atha bhagavàn vismitam akàrùãt; dharmatà khalu yasmin samaye buddhà bhagavantaþ smitaü pràviùkurvanti tasmin samaye nãlapãtalohitàvadàtàþ arciùaþ mukhàn ni÷carya kà÷cid adhastàd gacchanti; kà÷cid upariùñàd gacchanti yà adhastàd gacchanti tàþ sa¤jãvaü kàlasåtraü saïghàtaü rauravaü mahàrauravaü tàpanaü pratàpanam avãcim arbudaü nirarbudam añañaü hahavaü huhuvam utpalaü padmaü mahàpadmaü narakaü gatvà ye uùõanarakàs teùu ÷ãtãbhåtvà nipatanti; ye ÷ãtanarakàs teùu uùõãbhåtvà nipatanti; tena teùàü satvànàü kàraõàvi÷eùàþ pratiprasrabhyante; teùàm evaü bhavati: kiü nu vayaü bhavantaþ ita÷ cyutàþ àhosvid anyatropapannàþ iti; teùàü prasàdasaüjananàrthaü bhagavàn nirmitaü visarjayati; teùàü nirmitaü dçùñvà evaü bhavati; na haiva vayaü bhavantaþ ita÷ cyutàþ; nàpy anyatropapannàþ; api tu ayam apårvadar÷anaþ satvaþ; asya anubhàvena asmàkaü kàraõàvi÷eùàþ pratiprasrabdhàþ iti; te nirmite cittam abhiprasàdya, tan narakavedanãyaü karma kùapayitvà devamanuùyeùu pratisandhiü gçhõanti yatra satyànàü bhàjanabhåtà bhavanti yà upariùñàd gacchanti tà÷ càturmahàràjikàn trayastriü÷àn yàmàn tuùitàn nirmàõaratãn paranirmitava÷avartinaþ brahmakàyikàn brahmapurohitàn mahàbrahmaõaþ parãttàbhàn apramàõàbhàn àbhàsvaràn parãtta÷ubhàn apramàõa÷ubhàn ÷ubhakçtsnàn anabhrakàn puõyaprasavàn bçhatphalàn abçhàn atapàn sudç÷àn sudar÷anàn akaniùñhàn devàn gatvà anityaü duþkhaü ÷ånyam anàtmà ity udghoùayanti; gàthàdvayaü ca bhàùante àrabhadhvaü niùkràmata yujyadhvaü buddha÷àsane / dhunãta mçtyunaþ sainyaü naóàgàram iva ku¤jaraþ // yo hy asmin dharmavinaye apramatta÷ cariùyati / prahàya jàtisaüsàraü duþkhasyàntaü kariùyati // iti atha tà arciùas trisahasramahàsahasraü lokadhàtum anvàhiõóya bhagavantam eva pçùñhataþ pçùñhataþ samanugacchanti; tad yadi bhagavàn atãtaü karma vyàkartukàmo bhavati, bhagavataþ pçùñhato 'ntardhãyante; anàgataü vyàkartukàmo bhavati, purastàd antardhãyante; narakopapattiü vyàkartukàmo bhavati pàdatale antardhãyante; tiryagupapattiü vyàkartukàmo bhavati pàrùõyàm antardhãyante; pretopapattiü vyàkartukàmo bhavati pàdàïguùñhe antardhãyante; manuùyopapattiü vyàkartukàmo bhavati jànunor antardhãyante; balacakravartiràjyaü vyàkartukàmo bhavati vàme karatale antardhãyante; cakravartiràjyaü vyàkartukàmo bhavati dakùiõe karatale antardhãyante; devopapattiü vyàkartukàmo bhavati nàbhyàm antardhãyante; ÷ràvakabodhiü vyàkartukàmo bhavati àsye 'ntardhãyante; pratyekabodhiü vyàkartukàmo bhavati årõàyàm antardhãyante; anuttaràü samyaksaübodhiü vyàkartukàmo bhavati uùõãùe antardhãyante atha tà arciùo bhagavantaü triþ pradakùiõãkçtya bhagavata årõàyàm antarhitàþ; athàyuùmàn ànandaþ kçtakarapuño bhagavantaü papraccha nànàvidho raïgasahasracitto vaktràntaràn niùkasitaþ kalàpaþ / avabhàsità yena di÷aþ samantàt divàkareõodayatà yathaiva // gàthà÷ ca bhàùate vigatodbhavà dainyamadaprahãõà buddhà jagaty uttamahetubhåtàþ / nàkàraõaü ÷aïkhamçõàlagauram smitam upadar÷ayanti jinà jitàrayaþ // tatkàlaü svayam adhigamya dhãra buddhyà ÷rotçõàü ÷ramaõa jinendra kàïkùitànàm / dhãràbhir munivçùa vàgbhir uttamàbhir utpannaü vyapanaya saü÷ayaü ÷ubhàbhiþ / nàkàsmàl lavaõajalàdriràjadhairyàþ saübuddhàþ smitam upadar÷ayanti nàthàþ / yasyàrthe smitam upadar÷ayanti dhãràþ taü ÷rotuü samabhilaùanti te janaughàþ // iti bhagavàn àha: dçùñas tvayà ananda sà dàrikà, yayà mamàntike cittam abhiprasàdyakùãraü dattaü dçùñà bhadanta; eùà sà ànanda dàrikà anena ku÷alamålena cittotpàdena deyadharmaparityàgena ca kùãraprado nàma pratyekabuddho bhaviùyati; ayam asyà deyadharmo yo mamàntike cittaprasàdaþ iti ______________________________________________________________ Da÷abalakà÷yapa stops the hemorrhage tathàpi tad rudhiraü pragharaty eva; nàvatiùñhate; nànàde÷anivàsino bhikùavaþ abhyàgatàþ bhagavata evaüvidham àbàdhaü (##) ÷rutvà anye ca ÷ràddhà bràhmaõagçhapatayaþ; tatra kecid agadàn vyàharanti; kecin mantrai÷ cikitsàü kurvanti; àyuùmàn da÷abalakà÷yapaþ satyopayàcanaü kartum àrabdhaþ samaü te bhagavaü÷ cittaü putreùv api ariùv api / anena satyavàkyena tiùñha kùataja mà srava // iti satyopayàcanasamantaram eva tad rudhiraü sthitaü; bhikùavaþ pramuditamanasaþ saüvçttàþ bhikùuõyaþ upàsakàþ upàsikyaþ bhåyasà sarva eva ràjagçhanivàsã janakàyaþ sthàpayitvà devadattàjàta÷atrå kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàü÷ ca; bhagavàn jànann eva yo yathà cikitsàü karoti, tasya tathànumodate, teùàü ku÷alamålabãjàvaropaõàrthaü bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavatà àyuùmatà da÷abalakà÷yapena satyopayàcanayà sravad rudhiraü vidhàritam iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathà atãte 'py adhvani aham anena viùakçtena paryàkulãkçto nirviùãkçtaþ; tac chråyatàü ______________________________________________________________ The story of Dharmakàma (concerning a previous birth of Da÷abalakà÷yapa) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasya karvañakasya nàtidåre udyànaü målakandapuùpaphalasalilasaüpannaü nànàvihaganikåjitaü; tatra çùiþ prativasati phalamålàmbubhakùaþ ajinavalkalavàsàþ vidyàmantradhàrã ca; tasmiü÷ ca karvañake gçhapatiþ prativasati; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ kàlàntareõa patnã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ; tasya trãõi saptakàny ekaviü÷atidivasàn vistareõa jàtasya jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpitaü; sa unnãto vardhito mahàn saüvçttaþ; sa caükramyamàõaþ (##) sthito ÷ayito và ku÷alaü cittam atiku÷alaü ca karma karoti; tasya janakàyena dharmakàma iti saüj¤à kçtà; sa kiüku÷alagaveùitayà karvañakàn niùkramya kàlànukàlaü tasya çùeþ sakà÷am upasaükràmati; upasthànaü càsya karoti; tapasvina upasaükràmatãti tàpasas (##) tàpasa iti saüvçttà; tasyàpareõa samayena viùakçtam utthitaü; so 'nekair agadamantraprayogai÷ cikitsyate; na càsau vyàdhir upa÷amaü gacchati; sa màtàpitçbhyàü tasya çùeþ sakà÷am upanãtaþ; maharùe upasthàyakas te viùakçtena pràõair viyujyate; cikitsàü kuruùva iti; sa satyopayàcanaü kartum àrabdhaþ samaü te dàraka cittaü mitreùv api ripuùv api / anena satyavàkyena nirviùo bhava dàraka // iti sa satyopayàcanakàlasamanantaram eva nirviùãkçtaþ kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau dàrakaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau çùiþ eùa eva sa da÷abalakà÷yapaþ; tadàpy aham anena satyopayàcanena svasthãkçtaþ; etarhy apy aham anena satyopayàcanena svasthãkçtaþ ______________________________________________________________ The disappointment of Devadatta devadatto duþkhã durmanà vipratãsàrã cintayati: vyarthaü mayà ÷ramaõasya gautamasya ÷ilà kùiptà; na ca ÷ramaõo gautamaþ praghàtitaþ; mahàjanapratisaüvidito jàtaþ iti; sa vçkùamålaü gatvà cintàparaþ kçtakena paryaïkaü badhvà avasthitaþ; bhikùavaþ sthànasthàneùv avadhyàyanti kùipanti vivàcayanti: pa÷va bhadanta ãdç÷aþ krårà÷ayo devadattaþ, yena bhagavataþ pravrajitasyàpi paràkràntam; upariùñàt ÷ilà kùiptà iti; kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ kathayanti: kiü bhavanto yadvà tadvà asamãkùya kathayanti nanu pa÷yata devadattam asmin vçkùamåle; caturthaü dhyànaü samàpannaþ mahàtmàsau; katham evaü kariùyati iti bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta amã kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattàþ àtmanà alajjinaþ alajjino devadattasya varõaü bhàùante iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathà atãte 'py adhvani ete alajjina alajjino varõam abhàùanta; tac chråyatàü (##) ______________________________________________________________ The story of a jackal and a crow (concerning a previous birth of Devadatta, etc.) bhåtapårvaü bhikùavo ràjagçhãyakair manuùyaiþ ràj¤à ca kenacit kàraõena kriyàkàraü kçtvà dve ÷ma÷àne vyavasthàpite, ekasmin prade÷e puruùà÷ chorayitavyàþ ekasmin striyaþ iti; yàvad apareõa samayena paõóakaþ kàlagataþ; sa na ekasmin ÷ma÷àne avakà÷aü labhate, na dvitãye; ràjagçhasyànyatamasmin prade÷e udyànaü målakandapuùpaphalasalilasaüpannaü nànàvihaganikåjitaü; tasmiü÷ ca khusta÷irà çùiþ prativasati; phalamålàmbubhakùaþ ajinavalkalavàsàþ; tasmiü÷ ca prade÷e trikaõñakedàrairaõóavçkùà÷ ca santi; tatra sa paõóako choritaþ; kuõapagandhena sçgàla àgataþ; (##) sa taü paõóakaü bhakùayitum àrabdhaþ; kàka÷ ca eraõóavçkùàgratas tiùñhati; tasya buddhir utpannà: sçgàlasya varõaü bhàùe; kadàcid bhakùita÷eùaü dadyàd iti; sa tasya gàthayà varõaü bhàùitum àrabdhaþ: siühasya te yathà grãvà çùabhasya yathà kañiþ / mçgaràja namas tubhyaü bhukta÷eùaü labhemahi // iti sçgàlo vyavalokya pratyabhàùata ko 'yaü drumavaràgre 'smin dvijànàü pravaraþ khalu / avabhàsya di÷aþ sarvàþ bhràjate ratnapiõóavat // iti kàkaþ kathayati aham asmi mahàbhàga dar÷anàrthaü tvàgataþ / mçharàja nams tubhyaü bhukta÷eùaü labhemahi // iti sçgàlaþ kathayati mayårakaõñhas tvam asi vàyasa priyadar÷ana / àkrandacàriõàü ÷reùñha ehi bhuïkùva yathàsukhaü // iti so 'vatãrõaþ sçgàlena saha kuõapaü bhakùayan tena çùiõà dçùñaþ; sa gàthàü bhàùate (##) cirasya bata pa÷yàmi samàgamam alajjinoþ / vçkùàdhamasya cchàyàyàü bhu¤jate kuõapaü saha // iti kàkena ÷rutaü; sa sàmarùaü gàthàü bhàùate yadi siüho myåra÷ ca bhu¤jate varajàïgalam / kim atra khusta÷irasaþ paradattopajãvinaþ // iti çùir api jàtàmarùo gàthàü bhàùate pakùiõàm adhamaþ kàkaþ jambuka÷ ca catuùpadàm / eraõóa÷ càpi vçkùàõàü mauùyànàü ca paõóakaþ / hãnàs trikaõñakedàràþ pa÷yàlajjisamàgamam // iti tataþ kàko bhåyasyà màtrayà saüjàtàmarùo çùer agni÷araõaü pravi÷ya vyavalokayitum àrabdho na pa÷yati kiücit; kamaõóaluü bhaïktvà niùpalàyitaþ; yàvad asau çùir agni÷araõaü pravi÷ya pa÷yati kamaõóaluü bhagnaü; sa saülakùayati: tasyaitad duùkàkasya karma nànyasya; iti viditvà gàthàü bhàùate na rocyàs tàdç÷àþ kecid alajinàþ krårà÷ayàþ / dåùitaü càgni÷araõaü bhagna÷ càpi kamaõóaluþ // avarõàrho na varõàrhaþ na vàcyaü khalu sarvathà / kiücin matimatà nityaü tåùõãübhàvaþ sukhàvahaþ // iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau çùir aham eva saþ tena kàlena tena samayena; sçgàlo devadattaþ tena kàlena tena samayena, kàkaþ kokàlikaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy etàv alajjinau alajjinor varõam abhàùàtàm; etarhy apy etàv alajjinau alajjinor varõaü bhàùete bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kutra bhadanta bhagavato devadattasya ca tatprathamato vairåkùyam utpannam iti; bhagavàn àha ______________________________________________________________ The story of the two birds Dharma and Adharma (concerning a previous birth of the Buddha and of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo dvau jãvajãvakau ekena kàyena samudratãre prativasataþ dharma÷ càdharma÷ ca; yàvad adharmo middham (##) avakràntaþ; dharmo jàgarti; tena amçtaphalam uhyamànaü dçùñaü; tena tad gçhãtaü; sa saülakùayati: kiü tàvad enam utthàpayiùyàmi? àhosvid bhakùayàmi? iti; bhåyaþ saülakùayati: bhakùayàmi: ekasminn eva ÷arãre vipakùyate iti; sa tena notthàpitaþ; svayam eva (##) bhakùitaþ; sa pratibuddhaþ; tasmin prade÷e dharmasya aürtaphalodgàraþ utthitaþ; adharmeõa ghràtaþ; sa kathayati: kasya eùa udgàraþ iti; sa kathayati: amçtaphalasya; kutra labdhaü?; sa kathayati: mayà tava suptasya amçtaphalaü labdhaü; tan mayà bhakùitaü; tvaü notthàpitaþ: ekasminn eva ÷arãre vipakùyate iti; sa kathayati: na ÷obhanaü kçtam; aham api kàlaj¤o bhaviùyàmi iti; yàvad apareõa samayena dharmo middham avakràntaþ; adharmo jàgarti; tena viùaphalam uhyamànaü dçùñaü; tena tad bhakùitaü; tàv ubhàv api mårcchitau; adharmo viùaphalena paryàkulãkçtaþ kathayati: tatra tatropapadyeya, yatra yatra janmani tava vadhakaþ syàü pratyarthikaþ pratyamitraþ iti; dharmaþ kathayati: aham api yatra yatropapadyeya, tatra tatra janmani tava maitryupasaühàraü kuryàm iti bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau dharmaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sàv adharmaþ eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; tatràyaü mama tatprathamato viråkùitaþ; ahaü càsya maitreõa cittenàvasthitaþ; bhåyo 'py ayaü yathà mama viråkùitaþ, ahaü càsya maitracittaþ; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of Såryanemi the poet (concerning a previous birth of the Buddha and of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàü sarjaraso nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca yàvad àkãrõabahujanamanuùyaü ca; tena bhåmyantarasya ràj¤aþ sakà÷àd dàrikà labdhà; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ sà dàrikà kàlàntareõa àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt såryodaye prasåtà; dàrako (##) jàtaþ abhiråpo dar÷anãyaþ pràsàdikaþ; tasya jàtau jàtimahaü kçtvà nàmadheyaü vyavasthàpyte kiü bhavatu dàrakasya nàma iti; amàtyàþ kathayanti: ayaü dàrakaþ såryodaye jàtaþ; tasmàd bhavatu dàrakasya såryanemãti nàma; tasya såryanemãti nàmadheyaü vyavasthàpitaü; såryanemã dàrakaþ aùñàbhyo dhàtrãbhyo dattaþ; dvàbhyàm aüsadhàtrãbhyàü dvàbhyàü kùãradhàtrãbhyàü dvàbhyàü maladhàtrãbhyàü dvàbhyàü krãóanikàbhyàü dhàtrãbhyàü; so 'ùñàbhir dhàtrãbhir unnãyate vardhyate kùãreõa dadhnà navanãtena sarpiùà sarpirmaõóena anyai÷ cottaptottaptair upakaraõavi÷eùair à÷u vardhate hradastham iva païkajam; sa yadà mahàn saüvçttas tadà lipyàm upanyastaþ saïkhyàyàü gaõanàyàü mudràyàü; yàni ràj¤àü kùatriyàõàü mårdhàbhiùiktànàü janapadai÷varyasthàmavãryam anupràptànàü mahàntaü pçthivãmaõóalam abhinirjitya adhyàvasatàü pçthag bhavanti ÷ilpasthànakarmasthànàni tadyathà hastigrãvàyàm a÷vapçùñhe rathe tsarau dhanuùi apayàne niryàõe aüku÷agrahe pà÷agrahe tomaragrahe chedye bhedye vedhye muùñibandhe pàdabandhe ÷ikhàbandhe dåravedhe ÷abdavedhe marmavedhe akùåõavedhe dçóhaprahàritàyàü pa¤casu sthàneùu kçtàvã saüvçttaþ; sa pitrà yauvaràjye pratiùñhàpitaþ (##) sarjarasasya ràj¤aþ agramahiùã dharmà nàma; agràmàtya÷ ca goniùàdo nàmnà; tasmiü÷ ca ràjà atyarthaü vi÷vastaþ; yàvad apareõa samayena ràjà sarjarasaþ dharmayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ dharmà àpannasatvà saüvçttà; sà naimittikair vyàkçtà: putraü janayiùyati; sa ràjànaü jãvitàd vyaparopya svayam eva paññe badhvà ràjyai÷varyàdhipatyaü kàrayiùyati iti; yàvad ràjà sarjarasaþ glànaþ saüvçttaþ; sa upasthãyate målagaõóapatrapuùpaphalabhaiùajyaiþ; na càsau vyàdhir upa÷amaü gacchati; ÷arãràvasthà paricchinnà; sa saülakùayati: mamàtyayàt såryanemã ràjà bhaviùyati; niyatam asau dharmàü ghatayiùyati; kim atra pràptakàlaü; iti bhåyaþ sa saülakùyati: ayam amàtyo goniùàdaþ mayà praõãtair bhogaiþ saüvibhaktaþ, pratipàlita÷ ca; asya dharmàü samarpayàmi iti; tena goniùàda àhåyoktaþ:mama dharmà agramahiùã: tvaü càgràmàtyaþ; mama ÷arãràvasthà paricchinnà; niyatam ahaü pràõàir viyokùye; tvayà matpriyatayà tathà anuùñheyaü yathà dharmà såryaneminà jãvitàn na vyaparopyate (##) iti; sa kathayati: deva tad api na ÷akyaü te kartum; alpotsuko bhavatu devaþ; tathà kariùye yathà na praghàtyate iti sarve kùayàntà nicayàþ patanàntàþ samucchrayàþ / saüyogà viprayogàntàþ maraõàntaü ca jãvitam // iti ràjà sarjaraþ kàlagataþ; sa chatradhvajapatàkàdi÷obhayà mahatà satkàreõa dhyàpitaþ; såryanemã mahàràjaþ mahàràjàbhiùekeõa abhiùiktaþ; tenàmàtyànàm àj¤à dattà; dharmàü ghàtayata iti; goniùàdaþ kathayati: deva kim asamãkùya praghàtyate? na j¤àyate kiü dàrakaü janayiùyati? uta dàrikàm iti; tad yadi dàrakaü janayiùyati sa eva jãvitàd vyaparopyate iti; såryanemã ràjà kathayati: evaü bhavatu; tvayaiva saürakùyà iti; tena gçhe sthàpità; sà aùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ; tasminn eva divase kaivartã prasåtà; tasyà dàrikà jàtà; sa jàtamàtra eva kaivartãü dhanena pralobhya parivartitaþ; goniùàdena ràj¤o niveditaü: deva dharmà prasåtà; dàrikà jàtà iti; ràjà kathayati: ÷obhanaü; muktàþ smaþ iti; sa dàrakaþ kaivartyà àpàyitaþ poùitaþ saüvardhitaþ mahàn saüvçttaþ; lipyakùaràõi pàñhitaþ; kàvyaü kartum àrabdhaþ; tasya kaviþ kaivartadàrakaþ kaviþ kaivartadàrakaþ iti saüj¤à saüvçttà; goniùàdena dharmàyàþ samàkhyàtaü: putras te kàvyakartà saüvçttaþ iti; sà kathayati: pa÷yàmi tàvat kãdç÷aþ iti; sa kathayati: alaü; kiü tena dçùñena iti; sà kathayati: putràbhilàùiõã àkàükùaty eva dar÷anaü nàvatiùñhate iti; tasyà goniùàdena ava÷yanirbandhaü j¤àtvà upàyasaüvidhànena matsyàü kçtvà prave÷itaþ; sa pravi÷ann eva naimittikair vyàkçtaþ: (##) eùa kaviþ kaivartadàrako ràjànaü jãvitàd vyaparopya, svayam eva paññàü badhvà ràjyaü kàrayiùyati iti; ràj¤à ÷rutaü; tenàmàtyànàm àj¤à dattà: gçhõãta yathà na paribhra÷yate iti; tena karõaparamparayà ÷rutaü; sa ita÷ càmuta÷ ca niùpalàyamàno vçddhayuvatyà gçhaü praviùñaþ; sa tayà gopàyitaþ; tato haridratailena gàtràõi mrakùayitvà maüce àropya mçta iti kçtvà niùkàsitaþ; sa ca ÷ma÷àne choritaþ; utthàya niùpalàyitaþ; tasmin prade÷e anyatamaþ puruùaþ puùpaphalàni paryeùate; tenàsau niùpalàyamàno dçùñaþ; tasya pçùñhata÷ càrakapuruùàþ pradhàvitàþ; tair asau puruùaþ pçùñaþ: bho (##) puruùa na tvayà ãdç÷aþ pramàõena varõena ca anena pathà gacchan ka÷cin manuùyo dçùñaþ? sa kathayati: dçùñaþ; anena pathà gacchata iti; te tasya pçùñhato 'nubaddhàþ; so 'nyatamasmin karvañake rajakasya gçhaü praviùñaþ; tasya ca yathàvçttam àrocitaü; càrakapuruùaiþ karvañako vicàrayitum àrabdhaþ; rajakena vastravaraõóena veùñayitvà gardabhe àropya karvañakàn niùkàsitaþ; snàna÷àlàyàü nitvà muktaþ; utthàya caturdi÷aü vyavalokya niùpalàyitaþ; tatràpy anyatareõa puruùeõa dçùñaþ; tena càrakapuruùàõàü niveditaü; bhavanto yadarthaü yåyaü karvañakaü pratyavekùatha, asau puruùaþ anena pathà gataþ; gacchata ÷ãghram iti; te saüprasthitàþ; so 'py aparasmin gràme carmakàragçhaü praviùñaþ; tasya tena yathàvçttam àrocitaü; sa kathayati: pçùñhato mukhe upànahau kuru iti; sa kathayati: na mayà kadàcid evaüråpà upànahà kçtapårvà; sa gàthàü bhàùate nànàmatayo hy anekaråpàs tulitàs te tulayà hi naikayàpi / vanavaü kuru carmakàra me tvaü yat pçùñhaü tad iha mamàgrataþ kuruùva // iti tenàsau carmakàraþ ÷ikùitaþ; carmakàreõa tàdç÷yau upànahau kçte; kuóyaparikùipto 'sau karvañakaþ; sa tena upànahau pràvçtya upacchidreõa niùpalàyitaþ; càrakapuruùàþ upànahà anusçtya karvañakam anvàhiõóante; so 'pi niùpalàyamànaþ udakaü praviùñaþ, nàgair nàgabhavanaü prave÷itaþ; ràj¤à ÷ravaparamparayà ÷rutaü yathà asau nàgair nàgabhavanaü prave÷itaþ iti; ràj¤à amàtyànàm àj¤à dattà: bhavanto ye madviùayanivàsinaþ àhituõóikàþ, te sarve matsakà÷e àneyàþ iti; taiþ sarve viùayanivàsinaþ àhituõóikàþ ràj¤aþ upanãtàþ; ràj¤à teùàm àj¤à dattà: bhavanto gacchata; amuùmin nàgabhavane nàgam uddharata iti; evaü deveti sarve àhituõóikàþ ràj¤aþ prati÷rutya tannàgabhavanaü gatàþ; anyatarasyàü càñavyàü piïgalo nàma yakùo màüsarudhirabhakùaþ; tasya bhayàt ÷vàpadà api tam añavãü parityajanti; kim uta manuùyàþ sà piïgalàñavãti prakà÷à (##) saüvçttà; àhituõóikena sa nàgas tathà mantrabalàdhànàd upadruto yathà (##) santrastaþ piïgalàñavyàü chorito na ÷aktas tàm atikràmayituü; nàgàþ saüjalpaü kurvanti: na ÷obhanam asmàbhiþ kçtaü yad asau piïgalàñavãü nàtikràmitaþ; so 'pi piïgalena yakùeõa praghàtyate; vayaü ca tadartham abhidrutàþ; katham atra pratipattavyam iti; sa nàgaràjaþ kathayati: etam artham àhituõóikànàü nivedayàmaþ iti; tair àhituõóikànàü samàkhyàtaü: bhavanto yadarthaü vayam àkulãkriyàmahe, so 'smàbhir arthataþ praghàtita eva, yat piïgalàñavyàü samutsçùñaþ iti; àhituõóikaiþ ràj¤a etat prakaraõaü samàkhyàtaü; ràjà kathayati: yady apy evaü tathàpi samanveùyatàm iti; sa piïgalàñavyàm ita÷ càmuta÷ ca paribhramitum àrabdhaþ; piïgala÷ ca yakùaþ anyatamasmin prade÷e kukkuraiþ parivçtas tiùñhati; tenàsau kukkurai÷ ca dårata eva dçùñaþ; sa saülakùayati: kiü mamànena mçtapravçttiþ ÷rutà? yenàyam atra praviùña iti; tena tasya kukkurà utsçùñàþ; sa niùpalàyamàno vçkùam abhiråóhaþ; kukkuràþ piïgala÷ ca vçkùasyàdhastàd vyavasthitàþ; piïgalaþ kathayati: bhoþ puruùa na tvayà ÷rutaü piïgalàñavyàü piïgalo nàma amanuùyakaþ prativasati; yas tatra pravi÷ati sa taü praghàtayati iti; pràptas te kàlaþ; avatara iti; sa kathayati: yàvaj jãvàmi tàvat tiùñhàmi iti; piïgalayakùaþ avasaktikàü badhvà nirbandhenàvasthitaþ; sa pracàlayitum àrabdhaþ; tena tasyopari vastraü kùiptaü; kukkuràþ saülakùayanti: sa evàyaü manuùyaþ patitaþ iti; te piïgalaü yakùaü bhakùayitvà prakràntàþ; sa vçkùàt ÷anair avatãrya prakràntaþ tena tenànvàhiõóan; sa saülakùayati: mama màtulaþ çùãõàü madhye pravrajitaþ; tasya sakà÷aü gacchàmi iti; tasya ca çùer anyatamasmin parvate udyànaü målapuùpaphalasalilasaüpannaü vividhataruùaõóamaõóitaü nànàvihaganikåjitaü; so 'nupårveõa ÷ravaparamparayà tasya riùeþ sakà÷am upasaükràntaþ; j¤àtisambandham àkhyàyàvasthitaþ; tatràpi càrakapuruùaiþ samanviùñaþ; te taü grahãtum àrabdhàþ; tena parvataprapàtàd àtmà muktaþ; sa patann anyatamena puruùeõa ÷ikhàyàü gçhãtàþ; ÷ikhà utpañità; sa patitaþ; te saülakùayanti: mçto 'yaü; gacchàmaþ iti te ÷ikhàm àdàya ràj¤aþ sakà÷aü gatàþ kathayanti: (##) deva praghàtito 'sau kaviþ; iyam asya ÷ikhà iti; ràjà parituùñaþ; tena te bhogaiþ saüvibhaktàþ; atha yà devatà çùer udyànanivàsinã, tayà tasya riùeþ samàkhyàtaü: bhàgineyas te kçcchrasaïkañasaübàdhapràptaþ; na samanvàharas? iti; sa kathayati: yadi mayà na samanvàhçto 'bhaviyat pràõair viyuktaþ abhaviùyad iti; sa çùir vidyàmantradhàrã; ãdç÷ãü vidyàü jànãte yayà puruùaþ strã bhavati strã puruùo bhavati; sa tena tàü vidyàü gràhitaþ; ukta÷ ca: gacchedànãm; akutobhayo vihara iti; so 'nyaü pratiråpaü strãveùaü (##) vidyayà abhinirmàya vàràõasãü gatvà ràjakãye udyàne sthitaþ; udyànapàlair dçùñaþ; paraü vismayam upagatàþ; tair laghu laghv eva gatvà såryanemino ràj¤aþ samàkhyàtaü: deva evaüråpayauvanasaüpannà strã udyàne tiùñhati iti; tenàj¤à dattà ànãyatàm iti; sà mahatà ÷rãsamudàyena ràjakulaü prave÷ità; ràjà såryanemis tayà sàrdham atãva saüraktaþ; tatas tayà avasaraü j¤àtvà rahasi sthito jãvitàd vyaparopitaþ; puna÷ ca vidyàü parivartya puruùaþ saüvçttaþ; tataþ svayam eva paññaü badhvà goniùàdasyàmàtyasya nivedya ràjye pratiùñhitaþ; devatà gàthàü bhàùate nàsau hato yaya ÷iro na chinnaü bhåyas sa utthàya karoti karma / sa vai hato ÷abdahatena tena kavinà yathà sarjarasya putraþ // iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau såryanemã ràjà sarjarasya ràj¤aþ putraþ eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau kaviþ kaivartadàrakaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa mama vairaprasaktaþ; etarhy apy eùa mama vairaprasaktaþ; bhåyo 'pi yathaiùa mama vairànubaddhas tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the two jewellers (concerning a previous birth of the Buddha and of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin karvañake dvau maõikàrau prativasataþ; tayoþ rathyà vibhaktà gçhaü ca; tena khalu samayena anyatamaþ parikùãõavibhavo vaõik; sa maõibhàjanam àdàya taü karvañakam anupràptaþ; tato màrga÷ramaü prativinodya ekasya maõikàrasya sakà÷am upasaükràntaþ kathayati: idaü maõibhàjnam arghaü kuruùva iti; tena svalpaü målyaü kçtaü; sa kathayati: kim evaü kathayasi? yady api ahaü bhogebhyaþ paribhraùñaþ na tu praj¤ayà; jànàmy aham evàsya målyam iti; sa tasya sakà÷am (##) upasaükramya dvitãyasya sakà÷am upasaükràntaþ kathayati: idam maõibhàjanaü; målyam asya kuruùva iti; tena tasya puùkalaü målyaü kçtaü; sa parituùñaþ kathayati: gçhàõà, dehi målyam iti; sa kathayati: nàsti me etàvan målyam iti; sa kathayati: yad asti tad anuprayaccha iti; tena gçhãtaü; tenànyena maõikàreõa ÷rutaü; sa saüjàtàmarùas tasya sakà÷am upasaükràntaþ; mayaitat pårvaü gçhaü nãtaü; mayà càsya målyaü kçtaü; tvaü kasmàd gçhõãùe? iti; tayoþ parasparaü vairåkùyam utpannam kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau maõikàraþ yena maõibhàjanasya svalpaü målyaü kçtam eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau dvitãyo maõikàraþ yena puùkalaü målyaü kçtam aham eva saþ tena kàlena tena samayena; tadàpy àvayoþ parasparaü vairåkùyam utpannaü; punar api yathà vayoþ vairåkùyam utpannaü; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the elder son of a gçhapati (concerning a previous birth of the Buddha and Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin karvañake gçhapatiþ prativasati; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ (##) kàlàntareõa patnã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrako jàtaþ; sà asya patnã kàlagatà; sa saülakùayati: dàrakaü kaþ samvardhayiùyati? anyàm ànayàmi iti; tenànyà ànãtà; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasyà api putro jàtaþ; sàpi kàlagatà; sa gçhapatiþ saülakùayati: yady anyàm ànayàmi, sàpi kàlaü kariùyati; jyeùñhasya putrasya nive÷anaü karomi iti; tena jyeùñhasya putrasya nive÷aþ kçtaþ; tasya bahavaþ putrà duhitara÷ ca jàtàþ; sà tasya bhàryà kathayati: àryaputra eùa dàrakas tava ko bhavati? iti: sa kathayati: kanãyàn bhràtà; sà kathayati: àrya tava bahavaþ putràþ; ayam ekaþ; eùàü càsya ca tulyo gçhabhogo deyaþ; sa kathayati: bhadre eùa lokadharmaþ iti; sà kathayati: yady evaü praghàtaya enam iti; kàmàn khalu pratisevamànasya nàsti kiücit pàpakaü karma akaraõãyam iti sa puùpaphalavyàjena añavãü nãtvà praghàtitaþ; (##) kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau jyeùñho gçhapatiputraþ eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau kanãyàn aham eva saþ tena kàlena tena samayena; tadàpy anena mamàntike vairåkùyam utpàditaþ; etarhy apy anena vairåkùyam utpàditaþ; yathà punar apy àvayor vairåkùyam utpannaü; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of a girl and an astrologer (concerning a previous birth of the Buddha and Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin karvañake bràhmaõaþ prativasati; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ patnã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrikà jàtà abhiråpà dar÷anãyà pràsàdikà; sa bràhmaõaþ saülakùayati: yo mamàdya gçhaü bràhmaõo bhikùàrthã pravi÷ati, tasyainàü kanyàbhikùàü prayacchàmi iti; yàvad anyatamo màõavaþ bhikùàrthã tasya gçhaü praviùñaþ: svasti bhikùàü prayaccha iti; tena bràhmaõenàhåyoktaþ: màõava iyaü mama duhità; mayà kanyàbhikùà tubhyaü dattà iti; sa kathayati: nàdya pratigçhõàmi; divasamuhårtena pratigrahiùyàmi iti; sa prakràntaþ; yàvad anyatamo màõavo bhikùàrthã tasya gçhaü praviùñaþ: svasti bhikùàü prayaccha iti; sa tena bràhmaõenàhåyoktaþ: màõava iyaü mama duhità; mayà kanyàbhikùà tubhyaü dattà iti; sa kathayati: aparo 'tra màõavaþ bhikùàrthã praviùñaþ; tasmai kimarthaü na dattà iti; sa kathayati: yad bråte nakùatram a÷obhanam iti; sa kathayati: yady evaü pratãùñà bhavatu iti; bràhmaõaþ kathayati: tvaü punaþ kimarthaü nakùatraü na pa÷yati? iti; sa gàthàü bhàùate nakùatraü bhadrakaü sarvaü sarve kalyàõakà dinàþ / samutpanneùu kàryeùu sarvam etat pradakùiõam // hàpayanti narà hy arthaü nakùatragaõanàparàþ / artho hy arthasya nakùatraü kiü kàryaü jyotibhiþ punaþ // sa pratigçhãtvà prakràntaþ (##) tenànyena màõavena ÷rutaü sà bràþmaõakanyà anena màõavena pratãùñà iti; sa tasya sakà÷aü gataþ (##) kathayati: màõavakaþ sà kanyà kimarthaü tvayà pratãùñà? mayà pårvalabdhà iti; sa kathayati: tvaü nakùatragaõanàparaþ; nakùatraü tàvat parãkùa; mama tu ÷obhanaü nakùatram iti; sa ruùitaþ kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau pårvamàõavaþ eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau pa÷cimako màõavaþ aham eva sa tena kàlena tena samayena; tadàpy asya mamàntike vairåkùyam utpannaü; etrhy apy asya mamàntike vairåkùyam utpannaü ______________________________________________________________ The very ferocious elephant of âjàta÷atru, Dhanapàlaka by name buddho bhagavàn ràjagçhe viharati veõuvane kalandakanivàpe; tena khalu samayena yo 'sau ràj¤aþ ajàta÷atroþ dhanapàlako nàma duùñanàgaþ pratidinam àvàsàn niùkràmyamàõo mahàjanavipraghàtaü karoti; ràjagçhanivàsinà janakàyena ràjà ajàta÷atrur vij¤aptaþ: deva dhanapàlako duùñanàgaþ pratidinam àvàsàn niùkràmyamàõo rathyàvãthãcatvara÷çïgàñakeùu mahàjanavipraghàtaü karoti; tad arhati devaþ hastidamakànàm àj¤àü dàtuü yathà na pratidinaü niùkàsayanti; ÷vo niùkràmyate iti ca ghaõñàvaghoùaõaü kàrayitum iti; ràjà kathayati evaü bhavatu; gacchata iti; ràj¤à amàtyànàm àj¤à dattà: àhåyantàü bhavanto hastidamakàþ iti; tair hastidamakà àhåtàþ; ràjà kathayati: bhavanto ràjagçhanivàsinà janakàyena abhihito 'smi dhanapàlako duùñanàgaþ pratidinam àvàsàn niùkràmyamàõo rathyàvãthãcatvara÷çïgàñakeùu mahàjanavipraghàtaü karoti; tad arhati devaþ hastidamakànàm àj¤àü dàtuü yathà na pratidinaü niùkàsayanti; ÷vo niùkràmyate iti ca ghaõñàvaghoùaõaü kàrayitum iti; tad yuùmàbhir na pratidinaü niùkràmayitavyaþ; ÷vo niùkràmyate iti ca ghaõñàvaghoùaõaü kàrayitavyam iti; hastidamakàþ ràj¤aþ ajàta÷atroþ prati÷rutya pàdayor nipatya prakràntàþ (##) ______________________________________________________________ Devadatta's attempt to kill the Buddha by means of the elephant Dhanapàlaka ràjagçhe cànyataro gçhapatiþ àóhyo mahàdhano mahàbhogaþ; tena buddhapramukho bhikùusaüghaþ ÷vo 'ntargçhe bhaktena upanimantritaþ; devadattena ÷rutaü yathà amukena gçhapatinà buddhapramuko bhikùusaüghaþ ÷vo 'ntargçhe bhaktenopanimantritaþ iti; tena hastidamakasya ÷atasahasro muktàhàro dattaþ; ukta÷ ca: amukena gçhapatinà ÷ramaõo gautamaþ sa÷ràvakasaüghaþ ÷vo 'ntargçhe bhaktena upanimantritaþ; tat tvayà dhanapàlako hastinàgaþ utsraùñavyaþ iti; sa kathayati: àrya evaü bhavatu; kiütu yathà và tathà và devam avalokaya iti; tato devadatto yena ràjà ajàta÷atrus tenopasaükràntaþ; upasaükramya ràjànam ajàta÷atrum idam avocat: ÷aktas tvaü màü buddhatve na pratiùñhàpayitum; (##) api tu tvaü pitaraü jãvitàd vyaparopya ràjye pratiùñhapitaþ; aham api ÷ramaõaü gautamaü praghàtya sarvaj¤atvaü karomi; dhanapàlaü hastinàgam utsçja iti; ajàta÷atruþ kathayati: na tvayà ÷rutam? adàntadamakà buddhà bhagavantaþ iti; sa kathayati: yady adàntadamakàþ syuþ aham eva tàvad anena dàntaþ syàm iti; sa taü yathà và tathà và avalokya hastidamakànàü sakà÷am upasaükramya kathayati: niveditaü mayà devasya; tad yuùmàbhiþ ÷vo dhanapàlako hastinàgaþ utsraùñavyaþ iti; tato hastidamakaiþ ràjagçhe ghaõñàvaghoùaõaü kàritaü: ÷çõvantu bhavanto ràjagçhanivàsinaþ pauràþ, ÷vo hastinàgo mucyate; tad yuùmàbhiþ ÷vaþ sarvaprayatnena àtmarakùà kartavyà iti; gçhapatiþ ÷rutvà cintàparo vyavasthitaþ: ãdç÷o 'haü mandabhàgyaþ; mayà buddhapramukho bhikùusaüghaþ ÷vo 'ntargçhe bhaktenopanimantritaþ; dhanapàlaka÷ ca duùñanàgaþ ÷vo mucyate; kathaü mayà buddhapramukho bhikùusaüghaþ bhojayitavyaþ iti; punaþ saülakùayati: sàdhayàmi pàkaü; tatraiva nãtvà bhagavantaü bhojayàmi iti; sa ÷uci praõãtaü khàdanãyabhojanãyaü sàdhayitvà kàlyam evotthàya bhagavataþ sakà÷aü gataþ: bhagavan ràjagçhe ghaõñàvaghoùaõaü ÷vo dhanapàlako hastinàgo mucyate; yuùmàbhiþ ÷aktitaþ àtmarakùà kartavyà iti; tad bhagavatà ràjagçhaü na praveùñavyam; aham ihaiva annapànam ànayàmi iti; bhagavàn kathayati: alpotsukas tvaü gçhapate bhava; annapànaü sajjãkuru; vigataü tathàgatasya nàgabhayaü; pravi÷àmy ahaü sa÷ràvakasaüghaþ iti; tato 'sau gçhapatir àttamanàttamanàþ svagçhaü gataþ; annapànaü (##) samanvàhçtya àsanàdi praj¤apya bhagavantam udãkùamàõaþ avasthitaþ; atha bhagavàn pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya paücabhir bhikùu÷ataiþ sàrdhaü ràjagçhaü praviùñaþ; dhanapàlako hastinàgaþ utsçùñaþ; adràkùãd dhanapàlako hastinàgo bhagavantaü dåràd eva; dçùñvà ca punar bhråkuñiü kçtvà nàdaü ca muktvà yena bhagavàüs tena sabalam àjavena pràdhàvat atha devadattaþ ajàta÷atrusahãyaþ aparipràsàdam abhiruhya avasthitaþ; pa÷yàmi ÷ramaõaü gotamaü praghàtyamànam iti; tato devadattaþ bhagavantaü dçùñvà hçùñatuùñapramuditaþ uccair gàthàm uvàca dvipaücabala pa÷yàmi tvàü nàgabalamarditam / sa÷ràvaka÷ ÷àkyasuta tvam adya na bhaviùyasi // iti bhagavàn àha: nãco 'si devadatta; pravàdaü tvaü pravadasi da÷abalabalinaü màm agaõayitvà; pa÷yedànãü tu balaü da÷abalabalinaþ adbhutasya iti; tato bhagavatà dakùiõe karatale paüca siühàþ kesariõaþ paññadhàriõo nirmitàþ; sa teùàü gandhaü ghràtvà måtrapuriùam utsçjan niùpalàyitum àrabdhaþ; bhagavatà sarvà di÷aþ àdãptàþ pradãptàþ saüprajvalitàþ ekajvàlãbhåtà adhimuktàþ sthàpayitvà (##) svakam eva pàdamålaü ÷àntaü ÷ãtãbhåtam adhiùñhitaü; tato dhanapàlako hastinàgaþ ita÷ càmuta÷ ca pradhàvan sarvam àdiptaü pa÷yati; nànyatra bhagavataþ pàdamålaü ÷ãtãbhåtü; dhanapàlakaprakopaü dçùñvà sarve bhikùavo niùpalàyitàþ sthàpayitvà àyuùmantam ànandaü; tato dhanapàlako vigatamadavego mandagatipracàratayà bhagavatsakà÷am upasaükràntaþ; sa bhagavatà cakrasvastikanandyàvartena anekapuõya÷atanirjàtena bhãtànàm à÷vàsanakareõa kareõa ÷irasi paràmçùñaþ; gàthà ca bhàùità mà ku¤jara viheñhaya nàgam duþkhaü ku¤jara viheñhanam asya / (##) no nàgahatasya parasmin bhadrà hi nàga gatir bhavati // iti+ ______________________________________________________________ The elephant Dhanapàlaka follows submissively the Buddha, dies of grief and is reborn in the heaven of the four great kings tvaü tàvad bhadramukha pårvakeõa du÷caritena pratyavaràyàü tiryagyonàv utpannaþ; sa tvam etarhi parapràõaharaþ parapràõoparodhena parituùyasi; ita÷ cyutasya te kà gatir bhaviùyasi? kà upapattiþ ko 'bhisaüparàyaþ iti hi bhadramukha sarvasaüskàrà anityàþ; sarvadharmàþ anàtmànaþ; ÷àntaü nirvàõaü; mamàntike cittam abhiprasàdya adyaiva tiryagyoniü viràgayiùyasi; ity uktvà yena tasya gçhapater nive÷anaü tenopasaükràntaþ; upasaükramya praj¤apta evàsane niùaõõaþ; dhanapàlako 'pi bhagavantaü pçùñhataþ pçùñhataþ samanubaddhaþ; bhagavàn praviùñaþ; sa dvàramåle sthitaþ; bhagavantam apa÷yan gçhaü bhaïktum àrabdhaþ; bhagavatà tad gçhaü sphañikamayaü nirmitaü yatrànàvçtaü buddhabimbaü pa÷yati; sa bhagavnataü dçùñvà na bhaïktum àrabdhaþ; bhagavàn sa÷ràvakasaüghaþ bhuktvà dakùiõàde÷anàü kçtvà prakràntaþ; sa bhagavataþ pçùñhato 'nubaddha eva; etat prakaraõam amàtyaiþ ràj¤o niveditam:; ajàta÷atruõà devadatto 'bhihitaþ: tvayà mama anarthaþ kçtaþ; taü hastinam àgamya sãmàntarà ràjànaþ màü nàbhidravanti; so 'pi tvayà vimadãkçtaþ iti; sa tåùõãm avasthitaþ; ràj¤à amàtyànàm àj¤à dattà; yadà bhagavàn nirgato bhavati tadà bhavadbhir dhanapàlaþ hastinàgo dvàraü badhvà sthàpayitavyaþ yathà bhagavataþ pçùñhataþ na nirgacchati iti; amàtyai api hastidamakànàm àj¤à dattà dhanapàlakaü hastinàgaü dvàraü badhvà sthàpayata yathà bhagavataþ pçùñhato na nirgacchati iti; sa bhagavantam apa÷yan pàdena ÷uõóàm avaùñabhya kàlagataþ; càturmahàràjikeùu deveùåpapannaþ; dharmatà khalu devaputrasya và devakanyàyà và aciropapannasya trãõi cittàny utpadyante: kuta÷ cyutaþ kutropapannaþ kena karmaõà iti; sa pa÷yati nàgebhya÷ (##) cyutaþ; praõãteùu càturmahàràjikeùu deveùåpapannaþ; bhagavato 'ntike cittam abhiprasàdya iti atha nàgapårviõo devaputrasyaitad bahavat: na mama pratiråpaü syàd yad ahaü paryuùitaparivàsa eva bhagavantaü dar÷anàya upasaükrameyaü; yannv aham aparyuùitaparivàsa eva bhagavantaü dar÷anàyopasaükrameyam iti; atha (##) nàgapårvã devaputra÷ calavimalakuõóaladharo hàràrdhahàravibhåùitagàtraþ tàm eva ràtriü divyànàm utpalapadmakumudapuõóarãkamàndàrakàõàü puùpàõàm utsaügaü pårayitvà sarvaü veõuvanaü kalandakanivàpam udàreõàvabhàsenàvabhàsya bhagavataü puùpair avakãrya bhagavataþ purastàn niùaõõo dharma÷ravaõàya; tataþ asya bhagavatà à÷ayànu÷ayaü dhàtuü prakçtiü ca j¤àtvà tàdç÷ã dharmade÷anà kçtà yàü ÷rutvà nàgapårviõà devaputreõa viü÷ati÷ikharasamudgataü satkàyadçùñi÷ailaü j¤ànavajreõa bhitvà srotaàpattiphalaü sàkùàtkçtaü; sa dçùñasatyas trir udànam udànayati: idam asmàkaü bhadanta na màtrà kçtaü na pitrà kçtaü; na devatàbhiþ; neùñena svajanabandhuvargeõa; na pårvapretair na ÷ramaõabràhmaõaiþ yad bhagavatà asmàkaü kçtam; ucchoùità rudhirà÷rusamudràþ; laüghità asthiparvatàþ pihitàny apàyadvàràõi vivçtàni svargamokùadvàràõi; pratiùñhàpitàþ smo devamanuùyeùu àha ca tavànubhàvàt pihitas sughoro hy apàyamàrgo bahudoùayuktaþ / apàvçtà svargagatiþ supuõya nirvàõamàrga÷ ca mayopalabdhaþ // tvadà÷rayàc càptam apetadoùaü mayàdya ÷uddhaü suvi÷uddhacakùuþ / pràptaü ca ÷àntaü padam àryakàntaü tãrõa÷ ca duþkhàrõavapàram asmi // jagati daityanaràmarapåjitaü vigatajanmajaràmaraõàmayaü / bhavasahasrasudurlabhadar÷anaü saphalam adya mune tava dar÷anam* // avanamya tataþ pralambahàraþ caraõau dvàv abhivandya jàtaharùaþ / (##) parigamya ca dakùiõaü jitàriü suralokàbhimukho divaü jagàma // atha nàgapårvã devaputro vaõig iva labdhalàbhaþ sasyasaüpanna iva kàrùakaþ ÷åra iva jitasaügràmaþ sarvarogaparimukta ivàturo yayà vibhåtyà bhagavatsakà÷am upasaükràntaþ tayaiva vibhåtyà svabhavanaü gataþ bhikùavaþ pårvaràtràpararàtraü jàgarikànuyogam anuyuktà viharanti; tair dçùño bhagavato 'ntike udàro 'vabhàsaþ; yaü dçùñvà bhagavantaü papracchuþ: kiü bhagavan imàü ràtriü bhagavantaü dar÷anàya brahmà sabhàüpatiþ ÷akro devendraþ catvàro lokapàlà upasaükràntàþ bhagavàn àha: na bhikùavo brahmà sabhàüpatiþ na ÷akro devànàm indraþ nàpi catvàro lokapàlàþ màü dar÷anàyopasaükràntàþ; api tu yuùmàbhir bhikùavaþ sa dhanapàlo hastinàgaþ, tàvac caõóaþ tàvad rabhaso yas tathàgatasya vadhàya paràkràntaþ dçùño bhadanta: mayà vinãtaþ sa mamàntike cittam abhiprasàdya kàlagataþ càturmahàràjijeùu deveùåpapannaþ; sa imàü ràtriü matsakà÷am upasaükràntaþ; tasya mayà dharmo de÷itaþ; sa dçùñasatyaþ svabhavanaü gataþ iti bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta dhanapàlakena karma kçtaü (##) yasya karmaõo vipàkena tiryakùåpapannaþ; kiü karma kçtaü yena càturmahàràjikeùu deveùåpapannaþ satyadar÷anaü ca kçtam iti; bhagavàn àha: dhanapàlakenaiva hi bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny ava÷yabhàvãni; dhanapàlena karmàõi kçtàny upacitàni ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati? na bhikùavaþ karmàõi kçtàny upacitàni pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàm ______________________________________________________________ Dhanapàlaka in a previous birth bhåtapårvaü bhikùavaþ asminn eva bhadrake kalpe viü÷ativarùasahasràyuùi prajàyàü kà÷yapo nàma ÷àstà loka udapàdi, vidyàcaraõasaüpannaþ sugato lokavid anuttaraþ puruùadamyasàrathiþ ÷àstà devamanuùyàõàü buddho bhagavàn; sa vàràõasãü nagarãm upani÷ritya viharati çùivadane mçgadàve; tasya ca ÷àsane pravrajita àsãd vaiyàpçtyakarah; tatrànena kùudrànukùudreùu ÷ikùàpadeùu anàdaraþ (##) kçtaþ; tasya karmaõo vipàkena tiryakùåpapannaþ; yat tatrànena saüghasya upasthànaü kçtaü tasya karmaõo vipàkena annapànasya làbhã saüvçttaþ; yan mamàntike cittam abhiprasàdya kàlagataþ tena càturmahàràjikeùu deveùåpapannaþ; yat kà÷yape samyaksaübuddhe pravrajitena pañhitaü svàdhyàyitaü skandhakau÷alaü dhàtukau÷alaü àyatanakau÷alaü pratãtyasamutpàdakau÷alaü sthànàsthànakau÷alaü ca kçtaü tena devabhåtena mamàntike satyadar÷anaü kçtam; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü karmaõàü pårvavad yàvad ekànta÷ukleùv eva karmasv àbhogaþ karaõãyaþ ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam uddànam haü÷a añño 'thotsçùño mçgaþ påti÷ ca markaño gajaþ bidàlo balivardaþ candrapàùàõaþ hasti sçgàlo bràhmaõen ca bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta bhagavàn paücabhir bhikùu÷ataiþ parityaktaþ; àyuùmatà ànandena na parityaktaþ; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvany abhiþ parityaktaþ; ànandena na parityaktaþ; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the king Dhçtaràùñra, and his faithful captain Pårõamukha, etc. (concerning a previous birth of ânanda, etc.) bhåtapårvaü bhikùavo 'navatapte mahàsarasi dhçtaràùñro nàma haüsàdhipatir babhåva; tasya dvau putrau pårõa÷ ca pårõamukha÷ ca; pårõo jyeùñhaþ pårõamukhaþ kaniyàn; tato pårõa÷ caõóo (##) rabhasaþ karka÷aþ; nityam eva haüsàn bhartsayati; keùàücit pakùàn utpàñayati; keùàücin nakharikàbhiþ kùataü karoti; etàni cànyàni ca upadrava÷atàni karoti; te haüsàþ pratidinam àgamya dhçtaràùñrasya haüsàdhipater nivedayanti; sa saülakùayati: pårõa÷ caõóo rabhasaþ karka÷aþ; yady aham enaü yauvaràjye pratiùñhàpayàmi mamàtyayàd eùa haüsayåthaü nà÷ayiùyati; tad upàyasaüvidhànaü kartavyam iti; tena pårõaþ pårõamukha÷ ca ubhàv apy uktau; yaþ utsàn saràüsi taóàgàni càvalokya agrato matsakàsam àgacchati tam ahaü haüsàdhipatiü sthàpayàmi iti; tàv anyonyaü spardhayà paüca÷ataparivàrau prankràntau; tàv ita÷ càmuta÷ ca utsàn saràüsi taóàgàni ca avalokayantàv (##) anupårveõa vàràõasãü nagarãm anupràptau; tena khalu samayena vàràõasyàü brahmadatto nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca yàvad àkãrõabahujanamanuùyaü ca; tena vàràõasyàm udyànasya nàtidåre brahmàvatã nàma puùkariõã saraþprativi÷iùñataràkhyà; tasyàü nànàvidhàni jalajàni puùpàõi ropitàni; tãre samantàc caturùv api pàr÷veùu anekàni puùpaphalavçkùasahasràõi ropitàni; sà utpalakumudapuõóarãkasaüchannà anekataruùaõóamaõóità bahuvividhavihaganikåjità; tasyàs tàü vibhåtiü dçùñvà pårõo haüsaþ paüca÷ataparivàraþ avatãrya yatheùñagatipracàratayà krãóitum àrabdhaþ; pårõamukho 'pi svayåthyair ucyate: tvam apy avatãrya krãóa iti; sa kathayati: ràjyaü tàvat pratãcchàmi; tataþ pa÷càd àgamya krãóiùyàmi iti; tena laghu laghv eva gatvà ràjyaü pratãùñaü: tataþ paüca÷ataparivàraþ vàràõasãm àgamya brahmàvatãü puùkariõãm avatãrya krãóitum àrabdhaþ; taü tathà pramodavihàriõaü dçùñvà janakàyaþ saü÷ayam àpannaþ: aho paramadar÷anãyo haüsàdhipatiþ kuto 'pãha saüpràptaþ; brahmàvatãü puùkariõãm alaükçtya sarvajalacaràn pakùiõo råpa÷obhayà abhibhåya lokasya spçhàm utpàdayati; yatheùñaü ca viharati iti; ÷rutvà sarva eva vàràõasãnivàsã janakàyaþ samantàd brahmàvatãü puùkariõãü parivàrya, tasya visrabdhavihàratàü råpa÷obhàü ca nirãkùamàõaþ avasthitaþ; amàtyai ràj¤o niveditaü: deva kuto 'pi haüsàdhipatir àgataþ; sa brahmàvatãü puùkariõãm avatãrya anekahaüsa÷ataparivàraþ sarvàn jalacaràn pakùiõo råpa÷obhayà abhibhåya (##) lokasya spçhàm utpàdayan visrabdhavihàratayà tiùñhati iti; ràjà kathayati: bhavantaþ yady evam àhåyantàü ÷àkunikàþ iti; tair àhåtàþ; ràjà kathayati: bhavantaþ ÷råyate brahmàvatyàü puùkariõyàm atiparamadar÷anãyavigraho haüsàdhipatiþ kuto 'py àgataþ; sa yuùmàbhir eka akùataþ pà÷air badhvà matsakà÷am àneyaþ; iti; sa taiþ paramasukumàreõa pà÷ena baddhaþ; sa gàthàü bhàùate saüsyandito 'smi baddho manuùyava÷am àgato 'ham / acikitsya àdàya haüsayåthaü gacchata ÷ãghraü hy anavataptam // iti ekonàni paüca÷atàni niùpalàyitàni; eko na niùpalàyitaþ; tam eva ca baddhaü ÷ocamàno 'vasthitaþ; ÷àkunikàs te dçùñvà paraü vismayam àpannàþ; ràjabhayàn na badhnanti; nàpi praghàtayanti; te taü haüsàdhipatim àdàya ràj¤aþ sakà÷aü gatàþ; sa dvitãyaþ abaddhaþ; snehapà÷apà÷itaþ svayam eva gataþ; sa haüsàdhipatã ràj¤a upanãtaþ; ràjà kathayati: bhavanto 'yaü dvitãyaþ kimartham ànãtaþ? te kathayanti: deva nàsmàbhir ayaü baddhaþ; api tu svayam evàgataþ iti; ràjà paraü vismayam àpannaþ kathayati: nånam asyeyaü (##) bhàryà; gacchata; etaü haüsàdhipatiü saha bhàryayà mu¤cata; na ca yuùmàbhiþ kenacid api etau praghàtyau iti; ÷àkunikàþ kathayanti: deva anya praghàtayiùyanti; janakàyasya nivedyatàm iti; ràj¤à amàtyànàm àj¤à dattà: gacchata bhavanto vàràõasyàü nagaryàü ghaõñàvaghoùaõaü kàrayata deva evaü samàj¤àpayati, na kenacid madviùayanivàsinà jalacaràþ pakùiõo ghàtayitavyàþ iti; tair ghaõñàvaghoùaõaü kàritaü kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau pårõamukho haüsàdhipatir aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yà sà tasya patnã sa evàsàv ànandaþ tena kàlena tena samayena; yàni tàni ekonàni paüca haüsa÷atàni, etàny eva tàni ekonàni paüca bhikùu÷atàni; tadàpy aham ebhir haüsabhåtaiþ parityaktaþ; ànandena haüsabhåtena na parityaktaþ; etarhy apy aham ebhiþ parityaktaþ; ànandena bhikùuõà na parityaktaþ; bhåyo 'pi bhikùavaþ yathà aham ebhiþ parityaktaþ, ànandena bhikùuõà na parityakta tac chråyatàm (##) ______________________________________________________________ The story of Karadaõóã, the Sahasrayodha (concerning a previous birth of ânanda, etc.) bhåtapårvaü bhikùavo vàràõasyàü nagaryàm añño nàma ràjà ràjyaü kàrayati çddhaü ca sphãtaü ca yàvad àkãrõabahujanamanuùyaü ca; tasya paücàmàtya÷atàni yeùàm anubhàvàt pràtisãmaiþ koññaràjabhir nàbhibhåyate; yàvad dakùiõàpathàt karadaõóã nàma sahasrayodhã abhyàgataþ; so 'nyatamenàmàtyena ràj¤aþ sakà÷am upanãtaþ; deva ayaü karadaõóã nàma sahasrayodhã; devam uddi÷ya dakùiõàpathàd àgataþ; tad arhati devo 'sya parigrahaü kartum iti; sa ràj¤à parigçhãtaþ; bhogaiþ saüvibhaktaþ; yàvad apareõa samayena aññasya ràj¤aþ bhåmyantarà ràjànaþ upacittabalasàdhanàþ saüvçttàþ; te caturaïgabalakàyaü sannàhya hastikàyam a÷vakàyaü rathakàyaü pattikàyam aññaü ràjànam abhigatàþ yuddhàya; añño 'pi ràjà caturaïgabalakàyaü sannàhya hastikàyam a÷vakàyaü rathakàyaü pattikàyaü bhåmyantaràn ràj¤aþ pratyabhiniryàto yuddhàya; aññena ràj¤à bhåmyantarà ràjanaþ jãtàþ bhãtaþ bhagnàþ paràjitàþ paràpçùñhãkçtàþ svaksvakàn viùayàn gatàþ; taiþ punar api sannipatya aññasya ràj¤aþ paücàmàtya÷atàni upaskàreõa bhagnàni: àgacchata yåyaü; yuùmàn prativi÷iùñaraiþ bhogaiþ saüvibhajàmaþ iti; te saüpratipannàþ; tato bhåmyantarà ràjanaþ punar api caturaïgabalakàyaü sannàhya hastikàyam a÷vakàyaü rathakàyaü pattikàyam aññam ràjànam abhigatà yauddhàya; añño 'pi nàma caturaïgabalakàyaü sannàhya hastikàyam a÷vakàyaü rathakàyaü pattikàyaü bhåmyantaràn ràj¤aþ pratyabhiniryàto yuddhàya; aññasya ràj¤aþ paüca amàtya÷atàni yuddhe vartamàne pratinivartya karaõódinà sahasrayodhena sàrdhaü yoddhum àrabdhàni (##) ràjà dçùñvà vyathitaþ; karadaõóã sahasrayodho gàthàü bhàùate tyajanti sarvamitràõi cirasaüstutikàni te / (##) mitraü te karadaõóã tu tvàm eko na prahàsyati // iti tena te sarve praghàtitàþ kiü manyadhve bhikùavo yo 'sàv añño nàma ràjà aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yà 'sau karadaõóã sahasrayodhaþ ànandaþ saþ tena kàlena tena samayena; yàni tàni paüca amàtya÷atàni etàny eva tàni paüca bhikùu÷atàni; tadàpy aham ebhiþ parityaktaþ; ànandena na parityaktaþ; etarhy apy aham ebhiþ parityaktaþ; ànandena na parityaktaþ; bhåyo 'pi yathà aham ebhiþ parityaktaþ, ànandena na parityakta tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of a lion and his jackal-friend (concerning a previous birth of ânanda, etc.) bhåtapårvaü bhikùavaþ aniyatarà÷yavasthito bodhisatvaþ anyatamasmin parvataikade÷e siüho mçgapatir babhåva; tasya paüca sçgàla÷atàni vighasakhàdakàni nityànubaddhàni parvatam upani÷ritya tiùñhanti; siühaþ pràõino ghàtayitvà varamàüsàni vararudhiràõi ca pãtvà nirapekùaþ prakràmati; teùàm evaü mahàn kàlo 'tikràntaþ; yàvad apareõa samayena siüho mçgaràjaþ ràtrau pràõinaþ samanveùamànaþ kåpe patitaþ; teùàü paücànàü sçgàla÷atànàm ekonàni prakràntàni; ekaþ kåpatañe avasthitaþ; cintayati ca: ko 'sàv upàyaþ syàd yenemaü samuddhareyam iti; sa ita÷ càmuta÷ ca kåpasàmantakena paryañitum àrabdhaþ; yàvat pa÷yati: kåpasya nàtidåre palvalaü; tena vicàrya ekade÷ena suraïgo nikhàtaþ; tatas tad udapànaü palvalàt salilena pårõaü; siühaþ svayam evotthitaþ; devatà gàthàü bhàùate kartavyàni ca mitràõi durbalàni balàny api / pa÷ya siühaþ sçgàlena jãrõakåpàt samuddhçtaþ // iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau sãmhaþ aham eva saþ tena kàlena tena samayena; sçgàla ànando bhikùuþ tena kàlena tena samayena; yàni tàni ekonàni paüca sçgàla÷atàni etàny eva paüca bhikùu÷atàni; tadàpy aham ebhiþ parityaktaþ; ànandena na parityaktaþ; etarhy apy (##) aham ebhiþ parityaktaþ; bhåyo 'pi yathà aham ebhiþ parityaktaþ tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of a Mçgã and Mçgàdhipati bhåtapårvaü bhikùavaþ aniyatarà÷yavasthito bodhisatvaþ anyatamasmin prade÷e paücànàü mçga÷atànàü mçgàdhipatir babhåva; yàvad anyatamena lubdhakena mçgàõàü vadhàya prabhåtàþ kåñapà÷àþ lepà÷ ca vyavasthàpitàþ; sa ca mçgàdhipatiþ visrabdhavihàratayà paüca÷ataparivàro mçgadàve paribhramati; sa mçgayåthasyàgrato gacchan pà÷ena baddhaþ; taü baddhaü dçùñvà sarve mçgà niùpalàyitàþ; ekà mçgã yåthapateþ pàr÷ve avasthità; sa mçgàdhipatir vyàyacchati pà÷aü chettuü; sa ÷aknoti; taü tathà calantaü dçùñvà sà mçgã gàthàü bhàùate vyàyamasva mahàbhàga vyàyamasva mçgottama / àgamiùyati lubdho 'sau pà÷o yenaiùa àhçtaþ // (##) so 'pi gàthàü bhàùate kiü karomi na ÷aknomi bhinadmy à÷u mahãm imàü / dçóhàni carmapà÷àni pàdau karùanti me bhç÷am // iti tato 'sau lubdhakaþ dhanurbàõapàõiþ kàùàyavastravasitaþ taü prade÷am upasaükràmati; adràkùãt sà mçgã taü lubdhakaü vadhàyodyataü mçgàdhipatim upasaükràntaü; dçùñvà ca punas tvaritatvarità gàthàü bhàùate vyàyamasva mahàbhàga vyàyamasva mçgottama / àgato hy eùa lubdho 'sau pà÷o yenaiùa àhçtaþ //iti so 'pi gàthàü bhàùate kiü karomi na ÷aknomi bhinadmy à÷u mahãm imàü / dçóhàni carmapà÷àni pàdau karùanti me bhç÷am // iti (##) tataþ sà mçgã ÷ånyahçdayà taü mçgalubdhakam imàü gàthàü tatsamãpe bhàùate lubdhàvatàraya dhanur asiü gçhõãùva lubdhaka / pårvaü ghàtaya màü tàvat tataþ pa÷càn mçgàdhipatam // iti tataþ sa mçgalubdhakaþ vismayàvarjitamatiþ kathayati: kas tavaiùa bhavati? iti; sà kathayati: svàmi iti; sa taü gàthayà pratyabhàùata nàhaü tvà ghatàyiùyàmi na haniùye mçgàdhipam / saügamaü te kariùyàmi priyeõa patinà saha // iti sàpi gàthàü bhàùate yathàhaü ludha modàmi priyeõa patinà saha / evaü tvaü lubdha modasva saha sarvaiþ svabàndhavaiþ // iti tatas tena lubdhena bhåyasyà màtrayà vismayajàtena mçgo muktaþ kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau mçgàdhipatir aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yà sà mçgã ànandaþ saþ tena kàlena tena samayena; yàni tàni ekonàni paüca mçga÷atàni etàny eva ekonàni paüca bhikùu÷atàni; tadàpy aham ebhiþ parityaktaþ; ànandena na parityaktaþ; etarhy apy aham ebhiþ parityaktaþ; ànandena na parityaktaþ bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadattaþ påtiþ påtinà làbhasatkàreõa hataþ iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvany eùa påtinà påtir làbhasatkàreõa hataþ; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of a jackal competing with an elephant (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin paravataikade÷e mahat padmasaraþ; tasya samãpe hastã prativasati; aparasminn api prade÷e sçgàlaþ prativasati; yàvad apareõa samayena hastã tasmàt padmasarasaþ pànãyaü pãtvà uttiùñhati; sçgàla÷ càvatarati; tena hastã uktaþ; yuddhaü và anuprayaccha màrgaü và iti; hastã saülakùayati: (##) påtir ayaü tapasvã dhvàïkùa÷ ca; yad enaü pàdena ghàtayiùyàmi, ÷uõóayà và dantena và a÷ucinà và nà÷ayiùyàmi iti; punaþ saülakùayati: sarvathà påtir ayaü påtinaiva hantavyaþ; iti viditvà gathàü bhàùate na tvà padbhyàü haniùyàmi na dantàbhyàü na ÷uõóayà / påtinà tvàü haniùyàmi påtir hanyeta påtinà // iti hastã saülakùayati: apakramyaikànte gacchàmi; niyatam eùa màü pçùñhato 'nugacchati iti; sa màrgàd apakramya tvaritatvaritaü saüprasthitaþ; (##) sçgàlaþ saülakùayati: vacanamàtreõaiva eùa bhagno mayà yena tvaritatvaritaü niùpalàyitaþ iti; sa tasya pçùñhataþ pçùñhato 'nubaddhaþ; hastinà samãpaü gataü j¤àtvà tasyopari mahatà vegena purãùaü muktaü; patitaþ kàlagataþ kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau sçgàlaþ eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena tadàpy eùa påtinà påtir hataþ iti; etarhy apy eùa påtinà påtir làbhasatkàreõa hataþ [Here there is a leaf missing, seemingly because of an error of the scribe himself.] punar api bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadattaþ dharmamukhikayà loko vyaüsitaþ iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvany anena dharmamukhikayà loko vyaüsitaþ; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of âgneya, the cat (concerning a previous birth of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin prade÷e måùikàõàü yåthapatiþ paüca÷ataparivàro 'vatiùñhate; àgneyo nàma bióàlaþ; tena taruõàvasthàyàü yasmin prade÷e prativasati; tatsàmantakena sarve måùikàþ praghàtitàþ; so 'pareõa samayena jãrõaþ saüvçttaþ; paràkrameõa na ÷aknoti måùikàn grahãtuü; sa saülakùayati: pårvam ahaü taruõàvasthàyàü ÷aktaþ paràkrameõa måùikàn grahãtum; idànãm a÷aktaþ; kiü tu upàyasaüvidhànena bhakùayàmi iti; sa ÷anair (##) mandaü mandaü måùikàn paryeùitum àrabdhaþ; tena paryeùamàõena paüca÷atiko måùikayåthaþ parij¤àtaþ; sa muùikavivarasya nàtidåre kçtakena tapas tapyati; sa måùikair bhramadbhir dçùñaþ ÷ànteneryàpathena avasthitaþ; te dårataþ sthitvà kathayanti: màtula kiü karoùi iti; sa kathayati:mayà taruõàvasthàyàü prabhåtam apuõyaü kçtaü; tasya kùapaõàya tapa÷ caràmi iti; teùàü tasyàntike dharmànvayaprasàdaþ upapannaþ; virato 'yaü tasmàt pàpakàd asaddharmàd iti; te taü pratidinaü pradakùiõãkçtya vivaraü pravi÷anti; sa teùàü pa÷cimaü gçhãtvà bhakùayati; yàvad asau yåthaþ parihãyate; yåthapatiþ saülakùayati: mama måùikàþ parihãyante; ayaü ca bióàlo balavàn jàtaþ; kàraõenàtra bhavitavyam iti; sa bióàlasya viùñhàü nirãkùitum àrabdhaþ; yàvat pa÷yati sarvalomikàü viùñhàü; sa saülakùayati: niyatam anena måùikàþ praghàtyante; yannv aham enaü gçhõãyàm iti; (##) sa tasyàdar÷anapathe nirãkùamàõaþ tatparo vyavasthitaþ; yàvat tenàsau dçùñaþ pa÷cimaü måùikaü bhakùayan; sa tam upasaükramya dåreõa gatvà gàthayà pratyabhàùata vardhate màtulasyàïgaü gana÷ ca parihãyate / na målaphalabhakùasya viùñhà bhavati roma÷à // nàyaü ÷ikhã dharma÷ikhã arthahetor ayaü ÷ikhã / svasti te 'gneya bhavatu parihãyanti måùakàþ // iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau tena kàlena tena samayena àgneyo bióàlaþ devadattaþ saþ; tadàpy anena dharmamukhikayà måùikà bhakùitàþ; etarhy apy anena dharmamukhikayà loko vyaüsitaþ bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta ye bhagavato dçùñyanumatam àpannàþ te svastikùemàbhyàü saüsàrakàntàràd uttãrõàþ; ye devadattaþ dçùñyanumatam àpannàþ te anayena vyasanam àpannàþ iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvany ye mama dçùñyanumatam àpannàþ te svastikùemàbhyàü saüsàrakàntàràd uttãrõàþ; ye dçùñyanumatam àpannàþ te anayena vyasanam àpannàþ; tac chråyatàm (##) ______________________________________________________________ The story of a bull that got entangled other bulls into trouble by bad counsels (concerning a previous life of the Buddha and Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo dvau sàrthavàhau paücabhiþ ÷akaña÷ataiþ sàrdham anuvyaharamàõau kàntàramàrgaü pratipannau; tavyoþ kàntàramàrgapratipannayoþ kadàcid balãvardànàü parãtto yavaso bhavati; pànãyaüca kadàcit parãttaü bhavati; kadàcin nàsty eva; tato 'sau sàrthaþ saha balãvardaiþ atãva pari÷ràntaþ kçcchreõa kàntàmàrgaü pratipannaþ pa÷yati anyatarasmin prade÷e harita÷àdvalaü salilasaüpannaü ca snàtàþ; prabhåtaü ca pànãyaü pãtaü; tatas te balãvardàþ parãttena pànyena yavasena ca parikhinnàþ, paryàptaü yavasaü pànãyaü ca pãtvà vi÷ràntàþ; teùàü yaþ pradhàno balãvardaþ sa tàn prabodhayati: bhavanto vayaü parãttena yavasena parãttena ca pànãyena parikheditàþ; ayaü prade÷o harita÷àdvalaþ salilasaüpanna÷ ca; yadi bhavatàm abhipretam ihaiva hañhaü kçtvà tiùñhàmaþ iti; dvitãyaþ pradhànabalãvarda÷ ca yåthyàn kathayati: bhavanto balavanto manuùyàþ durdàntadamakàþ; yathaiva vayaü vahàmas tathaiva vahata; mà anarthaü pràpayiùyatha iti; evam ukte pradhànabalãvardo ruùitaþ svayåthyàn kathayati: bhavantaþ kena candrasya pçùñhaü (##) dçùñam ebhir yuùmàbhir na voóhavyam iti; yàvat sàrthikà balãvardàn yojayitum àrabdhàþ; te balãvardair bhreùaõaråpà avasthàpitàþ; sàrthikà prabhåtàn prahàràn datvà pratodayaùñibhir àtàóya àtàóya rudhireõa pragharatà ÷akañe yojitàþ; anye tåùõãü voóhum àrabdhàþ; teùàü na kiücit kçtaü; devatà gàthàü bhàùate mithyà hi coditàþ pa÷ya balãvardena gà imàþ / vikartitàbhirudhiràþ kùutpipàsapramarditàþ // samyak ca coditàþ pa÷ya balãvardena gà imàþ / te vai nistãrõakàntàràþ jalaü ÷ãtaü pibanti hi // kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau pradhàno balãvardaþ yena te samyag eva coditàþ ahaü saþ tena kàlena tena samayena; yena tu (##) balãvardà viprasthàpitàþ saþ tena kàlena tena samayena; tadàpi yair mama vacanaü ÷rutaü te svastikùemàbhyàü kàntàramàrgaü nistãrõàþ; yair devadattasya vacanaü ÷rutaü te anayena vyasanam àpannàþ; etarhy api ye mama dçùñyanumatam àpannàþ te svastikùemàbhyàü saüsàrakàntàramàrgàd uttãrõàþ; ye devadattasya dçùñyanumatam àpannàþ te anayena vyasanam àpannàþ bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadatto mårkho murkhaparivàraþ iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvani devadatto mårkho mårkhaparivàraþ; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the leader of the monkeys (concerning a previous life of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin araõyàyatane markañayåthapatiþ prativasati; tena paribhramatà kåpe candrabimbakaü dçùñaü; yåthapatiþ kathayati: bhavantaþ candraþ kåpe patitaþ; uddharàmaþ; kim acandrako loko bhaviùyati? iti; te kathayanti: ÷obhanam; uddharàmaþ iti; te saüjalpaü kartum àrabdhàþ: katham atra uddhartavyaþ? iti; apare kathayanti: kim atra j¤àyate? markañarajjuü kçtvà samuddharàmaþ iti; tair markañarajjuþ kçtà; ekaþ ÷àkhàyàü lagnaþ; tasya pucche aparo lagnaþ; tasyàpy aparo lagna ity evaü sarve lagnàþ; ÷àkhà atibhàrà jàtà; te pànãyaü vikùobhayitum àrabdhàþ; candrapratibimbakaü naùñaü; ÷àkhà bhagnà; sarve kåpe patitàþ; anayena vyasanam àpannàþ; devatà gàthàü bhàùate yeùàm iha hi mårkàõàü mårkho bhavati nàyakaþ / sarve te nidhanaü yànti candroddhàrà iva vànaràþ // iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau markañayåthapatiþ devadattaþ saþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa mårkho mårkhaparivàraþ; etarhy apy eùa mårkho mårkhaparivàraþ ______________________________________________________________ The five causes of the division of the congregation bhagavàn ÷ràvastyàü viharati jetavane anàthapiõóadasyàràme; atha bhagavata etad abhavat: tathàgatasya saübhçtasaübhàràõi karmàõi kçtàny upacitàni labdhasaübhàràõi pariõatapratyayàny oghavat pratyupasthitàny (##) ava÷yabhàvãni; tathàgatenaiva karmàõi (##) kçtàny upacitàni ko 'nyaþ pratyanubhaviùyati? na hi karmàõi kçtàny upacitàni bàhye pçthivãdhàtau vipacyante pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàm; ava÷yaü devadattena tathàgatasya saügho bhettavyaþ paücabhiþ kàraõaiþ saügho bhidyate: àdau tàvat saügho na bhidyate; yàvat buddho loke utpadyate lokas tàvat tanmukho 'vatiùñhate buddhaþ kila màrùà loka utpanna iti; parinirvçte ÷àstari saügho bhidyate; yaþ ka÷cid evaü bråyàd: aham eva ÷àstà iti tasya vaktavyaü: yadà bhagavàn jãvati tiùñhati dhriyate yàpayati tadà tvaü kva àsãþ? arbude anutpanne saügho na bhidyate dçùñyarbude và ÷ãlàrbude và ÷ràvakayuge anirdiùñe saügho na bhidyate; tat kasya hetoþ saügho bhinnaþ ava÷yaü ÷ràvakayugaü pratisandhatte; sãmàyàm abaddhàyàü saügho na bhidyate; tat kasya hetoþ antaþsãmni saügho bhidyate na bahiþsãmni ______________________________________________________________ Solicitudes of the Buddha atha bhagavata etad abhavat: mama nirarbude bhikùusaüghe arbudam utpannaü ÷ãlàrbudaü dçùñyarbudaü ca; ÷ãlàrbudam utpàditaü sudattena kalantakaputreõa; dçùñyarbudam ariùñena bhikùuõà; ava÷yaü ca devadattena saügho bhettavyaþ; yannv ahaü ràjagçhe varùàm upagaccheyam; atha bhagavata etad abhavat: yadi tàvat ÷aikùà÷aikùaiþ pudgalaiþ sàrdhaü ràjagçhaü gamiùyàmi na ÷akùyati devadattaþ saüghabhedaü kartuü; yannv ahaü pçthagjanakalyàõakaiþ pudgalaiþ sàrdhaü gaccheyam; iti viditvà àyuùmatà ràhulena upasthàyakena paücabhir bhikùu÷ataiþ sàrdhaü yathàbhiramyaü ÷ràvastyàü vihçtya yena ràjagçhaü tena càrikàü prakràntaþ; anupårveõa càrikàü caran ràjagçham anupràptaþ iti (##) ______________________________________________________________ Famine in Ràjagçha, division of the congregation and new rules imparted by Devadatta buddho bhagavàn ràjagçhe varùà upagato veõuvane kalandakanivàpe; tena khalu samayena durbhikùam abhåt; kçcchraþ kàntàraþ durlabhaþ piõóako yàcanakena; tatra bhagavàn bhikùån àmantrayate sma: icchàmy ahaü bhikùavaþ imàü traimàsãü pratisaülàtuü; na me kenacid bhikùuõà upasaükramitavyaü sthàpayitvà piõóapàtanirhàrakaü; tad eva poùadham iti; bhikùusaüghena kriyàkàraþ kçtaþ na kenacid asmàkam imàü traimàsãü bhagavantaü dar÷anàyopasaükramitavyaü sthàpayitvà piõóapàtanirhàrakaü; tad eva poùadham iti tena khalu samayena àyuùmantau ÷àriputramaudgalyàyanau dakùiõàgiriùu varùà upagatau; devadattena traimàsãü bhikùusaüghaþ pravàritaþ cãvarapiõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ; sa trayàõàü va dvikànàü và màsànàm atyayàd bhikùån àmantrayate sma: ÷ramaõa àyuùmanto gautama evaü ÷ràvakàõàü dharmaü de÷ayati; àraõyakatvena bhikùuþ ÷udhyati mucyati niryàti sukhaduþkhaü vyatikràmati sukhaduþkhavyatikramaü cànupràpnoti; piõóapàtikatvena pàüsukålikatvena (##) traicãvarikatvena àbhyavakà÷ikatvena ÷udhyati mucyati niryàti sukhaduþkhaü vyatikràmati sukhaduþkhavyatikramaü cànupràpnoti; yasya càyuùmantaþ imàni paüca vratapadàni na rocante na kùamante na saüprakhyànti sa ÷ramaõasya gautamasya àràd bhavatu duràd bhavatu; ÷alàkaü gçhõàtu iti; paücabhir bhikùu÷ataiþ ÷alàkà gçhãtàþ; devadatta utthàyàsanàt prakràntaþ; paüca bhikùu÷atàni pçùñhataþ pçùñhataþ samanubaddhàni; àyuùmàn ràhulo dvàre tiùñhati; tena tàni devadattasya pçùñhataþ pçùñhataþ samanubaddhàni dçùñàni; sa kathayati: àyuùmantaþ kimarthaü tathàgatam arhantaü samyaksaübuddham apahàya asya pàpecchasya pçùñhataþ pçùñhataþ samanugacchata? iti; te kathayanti: àyuùman ràhula evaüvidhe durbhikùe kçcchre kàntàre bhagavàn adar÷ano vyavasthitaþ; vayaü (##) devadattànubhàvàt pràõair na viyuktàþ; yadi devadattena traimàsãü bhikùusaügho na pratipàdito 'bhaviùyat, ekaþ bhikùur na jãvito 'bhaviùyad iti yadà devadattena tathàgatena ÷ràvakasaügho bhinnaþ, tadà mahàn pçthivãcalo jàtaþ; ulkàpàtà di÷odàhàþ; devadundubhayaþ abhinadanti; niyamànavakràntà niyamaü nàvakràmanti; phalaü na pràpnuvanti; vairàgyaü na gacchati; àsravàn na kùapayanti; noddi÷anti; na pañhanti; na svàdhyàyanti; såtravinayadharàbhidhàrmikàraõyakàþ såtravinayàbhidharmàraõyakacintàyàü na prayujyante; na ÷ràvakabodhau bãjam àropayanti; na pratyekàyàü bodhau; nànuttaràyàü samyaksaübodhau; sadevamànuùaü jagad vyàkulaü vartate; trisahasramahàsahasre lokadhàtau dharmacakraü viùñhitaü na satvasantàne vartate ______________________________________________________________ øàriputra and Maudgalyàyana visit the Buddha and promise to him to restore the congregation àyuùmantau ÷àriputramaudgalyàyanau saülakùayanti: kimartham ayaü mahàpçthivãcàlaþ? iti; samanvàhçtyàrhatàü j¤ànadar÷anaü na pravartate; tau samanvàhartuü pravçttau; pa÷yataþ: devadattena bhagavataþ ÷ràvakasaüghaü bhinnaü; tayor etad abhavat: gaccàvaþ bhagavataþ ÷ràvakasaüghaü pratisandhàtum iti; athàyuùmantau ÷àriputramaudgalyàyanau trayàõàü vàrùikàõàü màsànàm atyayàt kçtacãvarau niùñhitacãvarau samàdàya pàtracãvaraü yena ràjagçhaü tena càrikàü prakràntau; anupårveõa càrikàü carantau ràjagçham anupràptau; athàyuùmantau ÷àriputramaudgalyàyanau pàtracãvaraü prati÷amayya pàdau prakùàlya yena bhagavàüs tenopasaükràntau; tena khalu samayena àyuùmàn ràhulo dvare tiùñhate; athàyuùmàn ràhulaþ àyuùmantaü ÷àriputram idam avocad upàdyàya devadattena bhagavataþ ÷ràvakasaügho bhinnaþ iti; (##) sa kathayati: àyuùman etadartham eva vayam àgatàþ; alpotsukas tvaü bhava; pratisandhànaü kariùyàmaþ; ity uktvà bhagavatsakà÷aü praviùñau; pravi÷ya bahagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte niùaõõau; ekàntaniùaõõàv àyuùmatau (##) ÷àriputramaudgalyàyanau bhagavantam idam avocatàü: gachàmo vayaü bhadanta tathàgatasya bhinnaü ÷ràvakasaüghaü sandhàtum iti ______________________________________________________________ The sermon on the four merituous men bhagavàn àha: sàdhu sàdhu ÷àriputramaudgalyàyanau; bahu sa puõyaü prasåyate apramàõam asaükhyeyaü yas tathàgatasya bhinnaü ÷ràvakasaüghaü pratisandhatte, tadyathà ÷atachinnaü vàlaü yaþ koñyà koñiü pratisandadhyàt; evam eva sa bahu puõyaü prasåyate aprameyam asaükhyeyaü yas tathàgatasya bhinnaü ÷ràvakasaüghaü pratisandhatte catvàra ime ÷àriputramaudgalyàyanau bràhmaü puõyaü prasavanti; katame catvàraþ? 1) yaþ pudgalaþ apratiùñhitapårve pçthivãprade÷e tathàgatasya ÷àrãraü ståpaü pratiùñhàpayati; ayaü prathamaþ pudgalaþ bràhmaü puõyaü prasavati; kalpaü svargeùu modate; 2) punar aparaü yaþ pudgalaþ apratiùñhitapårve pçthivãprade÷e caturdi÷asya bhikùusaüghasya vihàraü pratiùñhàpayati; ayaü dvitãyaþ pudgalaþ bràhmaü puõyaü prasavati; kalpaü svargeùu modate; 3) punar aparaü yaþ pudgalaþ tathàgata÷ràvakasaüghaü bhinnaü sandhatte; ayaü tritãyaþ pudgalaþ bràhmaü puõyaü prasavati; kalpaü svargeùu modate; 4) punar aparaü yaþ pudgalaþ maitrãsahagatena cittena avaireõa asapatnena avyàbàdhena vipulena mahadgatena apramàõena subhàvitena ekàü di÷am adhimucya spharitvà upasaüpadya viharati; tathà dvitãyàü tathà tçtãyàü tathà caturthãm; ity årdhvam adhaþ tiryak sarva÷aþ sarvam imaü lokaü maitrãsahagatena cittena avaireõa asapatnena avyàbàdhena vipulena (##) mahadgatena apramàõena subhàvitena adhimucya spharitvà upasaüpadya viharati; evaü karuõàmuditaupekùàsahagatena cittena avaireõa asapatnena avyàbàdhena vipulena mahadgatena apramàõena subhàvitena adhimucya spharitvà upasaüpadya viharati; tathà dvitãyàü tathà tçtãyàü tathà caturthãm; ity årdhvam adhaþ tiryak sarva÷aþ sarvam imaü lokaü upekùàsahagatena cittena avaireõa asapatnena avyàbàdhena vipulena mahadgatena apramàõena subhàvitena ekàü di÷am adhimucya spharitvà upasaüpadya viharati; ayaü caturthaþ pudgalaþ bràhmaü puõyaü prasavati; kalpaü svargeùu modate ______________________________________________________________ øàriputra and Mahàmaudgalyàyana visit Devadatta and exhort the misguided monks to return to the true doctrine àthàyuùmantau ÷àriputramaudgalyàyanau bhagavato bhàùitam abhinandyànumodya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà bhagavato 'ntikàt prakràntau; tena khalu samayena devadatto dakùiõàgiriùu buddhalãlayà anudharmaü de÷ayati; kokàliko 'sya dakùiõe pàr÷ve niùaõõaþ; khaõóadravyaþ vàme; adràkùãd devadattaþ ÷àriputramaudgalyàyanau dåràd eva; dçùñvà ca punaþ saülakùayati: mahà÷ràvakà api mayà anvàvartitàþ; idànãm ahaü sarvaj¤aþ; kokàlikaü khaõóadravyaü ca bàhubhyàü (##) ghaññayati uttiùñhottiùñheti; tau saülakùayataþ eùa evàsmàkaü doùo yad asmàbhir asya saüghabhede sàhàyyaü kalpitam; uttiùñhàmaþ; yadi prahàraü dadàti, balavàn eùa niyatam asmàn hanti iti; tàv utthitau; àyuùmàn ÷àriputro dakùiõe pàr÷ve niùaõõaþ; àyuùmàn maudgalyàyanaþ uttare iti; tatra devadattaþ àyuùmantam ÷àriputram àmantrayate pratibhàtu te ÷àriputra bhikùåõàü dharmyàü kathàü kathayituü; pçùñhã me àvilàyati; tat tàvad àyàmayiùye iti; adhivàsayaty àyuùmàn ÷àriputraþ devadattasya tåùõãübhàvena; atha devadatta÷ caturguõam uttaràsaïgaü praj¤apya dakùiõena pàr÷vena ÷ayyàü kalpayitvà middham avakràntaþ; àyuùmatà ÷àriputreõa (##) tathàdhiùñhito yathottànakaþ kàyena krathamanena avasthitaþ; tatra àyuùmàn ÷àriputro bhikùån àmantrayate sma: pa÷yata àyuùmantaþ ÷àstur avasthàm: uttànakaþ kàyena krathamànena middham avakràntaþ iti; athàyuùmàn ÷àriputraþ àyuùmantaü mahàmaudgalyàyanam idam avocat: saüvejaya àyuùman mahàmaudgalyàyana parùadam iti; athàyuùmàn mahàmaudgalyàyanas tadråpaü samàdhiü samàpannaþ yathà samàhite citte pårvasyàü di÷y upari vihàyasam abhyudgamya caturvidham ãryàpathaü kalpayati caükramyate tiùñhati niùãdati ÷ayyàü kalpayati; tejodhàtum api samàpadyate; tejodhàtusamàpannasya àyuùmato mahàmaudgalyàyanasya vividhàny arciüùi kàyàn ni÷caranti nãlàni pãtàni lohitàny avadàtàni mà¤jiùñhàni sphañikavarõàni; yamakàny api pràtihàryàõi vidar÷ayati; adhaþ kàyaþ prajvalati uparimàt kàyàt ÷ãtalà vàridhàrà syandate; uparimaþ kàyaþ prajvalati addhaþkàyàt ÷ãtalà vàridhàrà syandate; yathà pårvasyàü di÷i evaü dakùiõasyàü pa÷cimàyàm uttarasyàü di÷i; iti caturdi÷aü caturvidhaü çddhipràtihàryaü vidar÷ya tàn çddhyabhisaüskàràn pratiprasrabhya praj¤apta evàsane niùaõõaþ; àyuùmantà ca mahàmaudgalyàyanena te bhikùavaþ saüvejitàþ; tata àyuùmatà ÷àriputreõa teùàü bhikùåõàü tathàvidho dharmo de÷itaþ; yaü ÷rutvà devadatte nirapekùàþ saüvçttàþ; uktà÷ ca: yeùàü vaþ àyuùmantaþ ÷àstà priyaþ te uttiùñhantu; gacchàmaþ iti ______________________________________________________________ Many misled monks are led back to the Buddha and readmitted into the order without a word of reproach àyuùmantau ÷àriputramahàmaudgalyàyanau saüprasthitau; bhikùavaþ pçùñhataþ pçùñhataþ samanubaddhàþ; kokàlikena devadattaþ utthàpyate: utthiùñhottiùñha; mahà÷ràvakais te parùad apahriyate iti; athàyuùmataþ ÷àriputrasya etad abhavad: yadi devadattasa apa÷yataþ parùadaü neùyàmi sthànam etad vidyate yad uùõaü rudhiraü chardayitvà kàlaü kariùyati; pa÷yata eva netavyà iti; tau mandagatipracàratayà saüghasametau gacchataþ; devadatto 'pi tãvreõa paryavasthànena akùiõã saüparimàrjan pradhàvitaþ; àyuùmatà ÷àriputreõa atiparamabhãùaõapàtàlaprakhyà (##) gartà nirmità; devadattaþ kokàlikakhaõóadravyakañamorakatiùyasamudradattaiþ sàrdhaü samantatas tàü gartàü paribhramitum àrabdhaþ; na ÷aknoty uttartuü; sa saülakùayati: (##) na ca parùadam àràgayiùyàmi; atha ca punar anayena vyasanam àpatsyàmi; iti viditvà pratinivçttaþ; àyuùmantàv api ÷àriputramaudgalyàyanau bhikùusaügham àdàya yena bhagavàüs tenopasaükràntau; atha te bhikùavaþ àlekhajàtàþ madgubhåtàþ srastaskandhà adhomukhà bhagavatsakà÷am upasaükràmanti: kathaü và vayaü bhagavantam aprameyaguõasamanvàgatam apahàya pàpecchaü devadattaü saüsçtàþ iti; atha bhagavàn teùàü bhikùåõàü cetasà cittam àj¤àya bhikùån àmantrayate sma: svàgataü vo bhikùavaþ supravrajitaü; sulabdho vo manuùyapratilambhaþ; kadàcit karhicid àryàyatane pratyàjàtiþ indriyair avikalatà ajaóatà aneóamåkatà ahastasaüvàcikatà pratibalatà subhàùitadurbhàùitànàü dharmàõàm artham àj¤àtuü; kadàcit karhicit tathàgatà arhantaþ samyaksaübuddhà loka utpadyante; kadàcit karhicit tathàgatapraveditasya dharmavinayasya loke dharmade÷anà praj¤àyate; tad idaü bhikùavaþ sudurlabhaü sudurlabhaü yaduta àryàyatane pratyàjàtiþ, indriyair avikalatà ajaóatà aneóamåkatà ahastasaüvàcikatà pratibalatà subhàùitadurbhàùitànàü dharmàõàm artham àj¤àtuü; ahaü caitarhi ÷àstà loka utpannaþ tathàgato 'rhan samyaksaübuddhaþ vidyàcaraõasaüpannaþ sugato lokavid anuttaraþ puruùadamyasàrathiþ ÷àstà devamanuùyàõàü buddho bhagavàn; dharma÷ ca de÷yate aupa÷amikaþ pàrinirvàõikaþ saübodhigàmã saugatapratisaüveditaþ yaduta asmin sati idaü bhavati; asyotpàdàd idam utpadyate; yaduta avidyàpratyàyàþ saüskàràþ; saüskàrapratyayaü vij¤ànaü vij¤ànapratyayaü nàmaråpaü nàmaråpapratyayaü ùaóàyatanaü ùaóàyatanapratyayaþ spar÷aþ spar÷apratyayà vedanà vedanàpratyayà tçùõà tçùõàpratyaym upàdànaü upàdànapratyayo bhavaþ bhavapratyayà jàtiþ jàtipratyayàþ jaràmaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsàþ saübhavanti; evam asya kevalasya mahato duþkhaskandhasya samudayo bhavati; yaduta asminn asati na bhavati; asya nirodhàd idaü nirudhyate; yaduta avidyànirodhàt saüskàranirodhaþ saüskàranirodhàd vij¤ànanirodho vij¤ànanirodhàn nàmaråpanirodho nàmaråpanirodhàt ùaóàyatananirodhaþ ùaóàyatananirodhàt spar÷anirodhaþ spar÷anirodhàd vedanànirodhaþ vedanànirodhàt (##) tçùõànirodhaþ tçùõànirodhàd upàdànanirodhaþ upàdànanirodhàd bhavanirodho bhavanirodhàj jàtinirodhaþ jàtinirodhàj jaràmaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsà nirudhyante evam asya kevalasya mahato duþkhaskandhasya nirodho bhavati; tasmàt tarhi (##) bhikùavaþ àtmàrthaü samanupa÷yadbhiþ paràrthaü cobhayàrthaü ca idaü pratisaü÷ikùitavyaü: kaccin naþ pravrajya amoghà bhaviùyanti kriyàþ saphalàþ sukhodayàþ sukhavipàkàþ; yeùàü ca paribhokùyàmahe cãvarapiõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàràn teùàü te kàràþ kçtàþ atyarthaü mahàphalà bhaviùyanti mahànu÷aüsàþ mahàdyutayaþ mahàvistàràþ ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam yadà te bhikùavo bhagavatà svàgatavàdena supravrajitavàdena samudàcaritàþ tadà teùàü yat tad abhån madgutvaü kaukçtyam àlekhaþ vilekhaþ vipratisàraþ tat sarveõa sarvaü prativigataü; tato 'nye bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: kiü bhadanta bhagavatà karma kçtaü yasya karmaõo vipàkena bhagavataþ ÷ràvakasaügho bhinnaþ iti; bhagavàn àha: tathàgatenaiva bhikùavaþ pårvam anyàsu jàtiùu karmàõi kçtàny upacitàni pårvavad yàvat phalanti khalu dehinàm ______________________________________________________________ The story of a çùi living in the country (concerning a previous birth of the Buddha and Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasminn à÷ramapade målapuùpaphalasalilasaüpanne nànàvçkùopa÷obhite anekapakùigaõaniùevite çùiþ prativasati paücànàm çùi÷atànàü pramukhaþ; yàvad anyaþ çùiþ janapadacàrikàü caran tadà÷ramapadam anupràptaþ; sa tena çùiõà na samyak pratimànitaþ; tena saüjàtàmarùeõa tasya parùad bhidyate: ayaü pàpecchaþ çùir na kiücid api jànãte; kimartham asya sakà÷e tiùñhatha? àgacchata; mayà sàrdhaü gacchata; ahaü yuùmàn paücasv abhij¤àsu pratiùñhàpayàmi iti; tena bhidyamànàs te tasya çùer avavàdena avatiùñhante; tena çùiõà saülakùitam: anena pàpakàriõà mamaite çùayo bhinnàþ iti; sa tam upasàntvayitum àrabdhaþ: mà àyuùman parùadbhedaü kuru; naiùa çùidharmaþ iti; tathàpy asau bhinatty eva, nàvatiùñhate iti sa çùir durmanàþ upàyasaüvidhànena avasthitaþ; asati buddhànàm utpàde pratyekabuddhà loka (##) utpadyante hãnadãnànukampakàþ prànta÷ayanàsanabhaktàþ ekadakùiõãyà lokasya; atha anyatamaþ pratyekabuddho janapadacàrikàü caran tasya çùer à÷ramapadam anupràptaþ; tenàsau dçùñaþ kàyapràsàdikaþ ÷ànteryàpatha÷ ca; sa taü dçùñvà abhiprasannaþ; tena tasmai kàràn kçtvà mithyàpraõidhànaü kçtaü: yan mamànena pàparùiõà parùadbhedaþ kçtaþ aham asya sarvaj¤eyava÷ipràptasyàpi parùadbhedaü kuryàm iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau jànapadaþ çùiþ yena tasya çùeþ parùad bhinnà aham eva saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau naivàsikaþ çùiþ devadattaþ saþ tena kàlena tena samayena; yan mayà asya parùad bhinnà tasya karmaõo vipàkena anena mithyàpraõidhànaü kçtvà saügho mama bhinnaþ; iti hi bhikùavaþ ekàntakçùõànàü pårvavad ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ (##) sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadattena sabàhyàn abhyantarãkçtya abhyantaràü÷ ca bàhyãkçtya parùad hàrità iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi, yathà atãte 'py adhvany anena sabàhyàn abhyantarãkçtya abhyantaràü÷ ca bàhyãkçtya parùad hàrità; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of a jackal, øatadru by name (concerning a previous life of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin prade÷e sçgàlaþ pràõã prativasati; sa atilolupaþ araõye paryañati gràme 'pi; so 'nupårveõa paryañan nãlarajakagçhaü praviùñaþ; nãlakuõóe patitaþ; tena ghçõà gçhãtà; tasya nàtidåre åùasya pu¤jas tiùñhati; sa tasmin patitaþ pàr÷vena pàr÷vaü luñhitaþ; sa bhåyasyà màtrayà ÷arãraü jugupsamànaþ pànãye patitaþ; utthàya saüprasthitaþ àdityara÷mispçùñaþ mecakavarõo jàtaþ; yàvat sçgàlair dçùñaþ; te samantàd vidrutàþ; dåre sthitvà kathayanti: kas tvaü? kuto và abhyàgataþ? iti; sa kathayati: (##) ahaü ÷atadrunàmà ÷akreõa devendreõa catuùpadànàü ràjye abhiùiktaþ iti; sçgàlàþ saülakùayanti: apårvaråpo 'yaü; nånam evaü bhaviùyati iti; sçgàlaiþ sarvacatuùpadànàü niveditaü; siühàþ saülakùayanti: ko 'sàv asmat prativi÷iùño ya÷ catuùpadànàü ràjà bhaviùyati? gacchàmas tàvat; svasya yåthapater nivedayàmaþ iti; teùàü yåthapatir anyatamasmin parvataikade÷e nivasati; sa kesarã paññadhàrã; tais tasya niveditaü; tenànyacatuùpadasya àj¤à dattà: gaccha catuùpadàdhipatiü nirãkùasva kim asau kenacic catuùpadena dçùño na và iti; sa tena gatvà pratyavekùitaþ apårvadar÷anaþ; sarvai÷ catuùpadaiþ parivçtaþ sthàpayitvà siühàn; tena tasya yathàdçùñaü gatvà niveditaü; sa ÷rutvà siühayåthaparivçtaþ tasya sakà÷am abhigataþ; so 'nekacatuùpadaparivçtaþ hastiskandhàbhiråóhaþ anvàhiõóate; taü parivàrya siühà gacchanti; tato vyàghràþ; tato 'nye catuùpadàþ; teùàü bahir dåreõa sçgàlàþ; tasya màtà anyasmin parvataku¤je prativasati; tasyàs tena sçgàlaþ preùitaþ: àgaccha putraràjyaü pratyanubhava iti; sà kathayati: kãdç÷aþ tasya parivàraþ? iti; sa kathayati: siühavyàghrà hastina÷ ca abhyantaraparivàraþ; vayaü tu bàhyàþ iti; sà kathayati: gaccha; vinaùñaþ sa iti; sà gàthàü bhàùate sukhaü vasàmy asya girer niku¤je svasthà jalaü ÷ãtam ahaü pibanti / tàvat sukhaü gacchati hastinàsau ÷çõoti yàvan na sçgàla÷abdam // iti sa gataþ; tena teùàü sçgàlànàü niveditaü: sçgàla evàyaü catuùpadànàü ràjà; dçùñàsya mayà màtà, yà amuùmin parvataniku¤e prativasati iti; te kathayanti: yady evaü vayam enaü j¤àsyàmaþ sçgàlo và na và iti; dharmatà hy eùà sçgàlànàü yaþ sçgàla÷abdaü ÷rutvà na và÷ate, tasya romàõi patiùyanti; sçgàlà và÷itum àrabdhàþ; sa saülakùayati: yady ahaü na raumi, niyataü mama romàõi patiùyanti; yadi (##) hastiskandhàd avatãrya raviùyàmi, màm ete praghàtayiùyanti; atraiva viraumi iti; sa hastiskandha eva và÷itum àrabdhaþ; hastinà j¤àtaü sçgàlo màü vahatãti; tenàsau pàtayitvà padbhyàü marditaþ; devatà gàthàü bhàùate (##) yasya vàbhyantarà bàhyà bàhyà vàbhyantarãkçtàþ / sa evaü nidhanaü yàti hastinà kroùñuko yathà // iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau sçgàlaþ eùa eva sa devadattaþ tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa abhyantaràn bàhyãkçtya bàhyàü÷ ca abhyantarãkçtya anayena vyasanam àpannaþ; etarhy apy anena abhyantaràn bàhyãkçtya bàhyàü÷ ca abhyantarãkçtya pariùad hàrità ______________________________________________________________ devadatta gets angry with Kokàlika and Khaõóadravya yadà àyuùmadbhyàü ÷àriputramaudgalyàyanàbhyàü devattasya parùad apahçtà tadà devadattaþ kokàlikaü khaõóadravyaü ca tàóayitum àrabdhaþ: yuvàbhyàü mama parùad hàrità iti; bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta anyair devadattasya parùad apahçtà; anyeùàm anena duþkham utpàditam iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvany anyenaivàsya bhàryà apahçtà; anyeùàm anena duþkham utpàditaü; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the elephant (concerning a previous life of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin prade÷e hastiyåthapatiþ prativasati; tatràpy anyatamasya hastino 'nyatarà hastinã bahumatà; sànyatamasmin kalabhake 'tyarthaü saktà; tayàsau kalabha ucyate; niùpalàyàmahe iti; sa kathayati: ko 'sàv upàyo yena niùpalàyyàmahe iti; sà kathayati: aham upàyaü jàne; tayor gajo 'bhihitaþ; snàyàmo hradam avataràmaþ iti; so 'vatãrõaþ; sà kathayati: pa÷yàmaþ kaþ àvayo÷ cirataraü nimagnas tiùñhati iti; sa mohapu¤jas tayà sàrdham udake nimagnaþ; sà utthàya kalabhahastinà niùpalàyità; sa hastã ciraü sthitvà utthito na pa÷yati; sa saülakùayati: bhåyo nimajjàmi mà me syàt paràjayaþ iti; bhåyo nimagnaþ dantau nikhàtyàvasthitaþ suciràd gatapratyudgatapràõaþ; vyutthito na pa÷yati tàü hastinãü; sa taü hradam ita÷ càmuta÷ ca kùobhayitum àrabdhaþ; tena tatra bahavo matsyakacchapamaõóåkàdayaþ pràõino 'nayena vyasanam àpaditàþ; devatà gàthàü bhàùate (##) vçndã batàyaü sumahàn praj¤àpy asya na vidyate / anyenàsya hçtà bhàryà anye duþkhasya bhàginaþ // iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau hastinàgaþ devadattaþ saþ tena kàlena tena samayena; tadàpy asya anyena bhàryà apahçtà; anyeùàm anena duþkham utpàditaü uddànam vãciþ sàndçùñikaü caiva vadha utpalavarõayà / kuõóã trayaü tathà kùãraü gopikà ca kùamàpaõà / asthãni cetika÷ caiva pakùiõà caramaü padaü // bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta àyuùmadbhyàü (##) ÷àriputramaudgalyàyanàbhyàü devadattasya vãcim àgamayamànàbhyàü vãcir labdhaþ iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi; yathà atãte 'py adhvani ÷àriputramaudgalyàyanàbhyàü devadattasya vãcim àgamayamànàbhyàü vãcir labdhaþ; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of a leader of the thieves (concerning a previous life of Devadatta, etc) bhåtapårvaü bhikùavaþ anyatamasmin karvañake iùvastràcàryaþ prativasati; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ kàlàntareõa patnã àpannasatvà saüvçttà; sà aùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàrikà jàtà; tasyàs trãõi saptakàny ekaviü÷atidivasàn vistareõa jàtàyà jàtimahaü kçtvà kulasadç÷aü (##) nàmadheyaü vyavasthàpitaü; sà unnãtà vardhità mahatã saüvçttà; iùvastràcàryaþ saülakùayati: iyaü dàrikà na mayà kasyacid råpeõa dàtavyà na ÷ãlena nàpi dhanena; api tu yo matsakà÷àt paücasu sthàneùu kçtàvã bhavati, tasyaiùà mayà deyà iti; tasya ca sakà÷àd dvau màõavau iùvastraü ÷ikùitau; tatraikaþ paücasu sthàneùu kçtàvã; dvitãyas tu chedye kçtàvã saüvçttaþ; tasmai tena sà dàrikà dattà; so 'nyaþ saüjàtàmarùaþ coràõàü madhyaü praviùñaþ, paücànàü cora÷atànàü senàpatir jàtaþ; sa ekasmin prade÷e màrgaü badhvà avasthitaþ; prathamas tàü patnãü pariõãya ratha àropya svagçhaü saüprasthitaþ; yàvac corabhayàt sàrthaþ agrato gacchan sthitaþ; sa kathayati: bhavanto gacchata; kiü tiùñhatha? iti; te kathayanti: corair màrgo baddhaþ iti; sa kathayati: àryà gacchata; kiü kariùyanti iti; sa saüprasthitaþ; sàrthikàþ kathayanti: bhavanto gacchatv eùaþ; tiùñhàmas tàvat; sthànam etad vidyate yad ayam àtmànaü dàrayiùyati; patnãü ca hàrayiùyati iti; corà vçkùam adhiruhya digavalokanaü kurvanto 'vasthitàþ; tair asau rathàbhiråóho dçùñaþ; kathayanti: bhavantaþ puruùo rathàbhiråóhaþ àgacchati iti; corasenàpatinà dåto 'nupreùitaþ: nivartaya ratham iti; sa kathayati: bhavantaþ ÷årasya ÷åraparihàraü prayacchata iti; te kathayanti: vayam api ÷åràþ iti; senàpatinà paüca coràþ preùitàþ; tena te praghàtitàþ; evaü viü÷atir àgatàþ, te 'pi praghàtitàþ; yàvat sarve praghàtitàþ; senàpatir eko 'va÷iùñaþ; sa khaógam àdàya agrataþ sthitaþ; sa ÷aràn kùeptum àrabdhaþ; sa khadgena chinatti; yàvat tena paüca÷atikas tåõãraþ kùiptaþ; tena sarve khaógena chinnàþ; ekaþ ÷aro 'vasthitaþ; sa taü na mu¤cati; sà dàrikà kathayati: mu¤ca ÷araü; kimarthaü tiùñhati? iti; sa kathayati: eùa eva eko 'va÷iùñaþ, eùa cen muktaþ, ahaü praghàtitaþ; tvaü càpahçtà iti; tataþ sà dàrikà vijçmbhamàõà veõiü bandhum àrabdhà; corasenàpatis tasyàm avekùamàõàyàm nirãkùitum àrabdhaþ; sa tena ÷areõa marmaõi tàóitaþ; sa mriyamàõo gàthàü bhàùate (##) (##) nàhaü rathikena hato hato 'smi lolena pàpacittena / yo 'haü raõamadhyagataþ pramadàvadanaü nirãkùàmi // iti kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau rathikaþ ÷àriputraþ saþ tena kàlena tena samayena; yàsau dàrikà maudgalyàyanaþ saþ tena kàlena tena samayena; yo 'sau corasenàpatir devadattaþ saþ tena kàlena tena samayena; tadà àbhyàm asya vãciü paryeùamàõàbhyàü vãcir labdhà; etarhy api àbhyàm asya vãciü paryeùamàõàbhyàü vãcir labdhà ______________________________________________________________ The fruit of monachal life in the visible world Ajàta÷atru visits the Buddha 1. buddho bhagavàn ràjagçhe varùà upagato jãvakasya kumàrabhçtasya àmravaõe; atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ tadaiva jyotsnàyàü ràtryàm àùàóhyàü varùopanàyikàyàm abhij¤àtàyàm abhilakùitàyàü pårõàyàü paurõamàsyàm uparipràsàdatalagataþ amàtyàn àmantrayate: hambho gràmaõyaþ evaüråpàyàü jyotsnàyàü ràtryàm àùàóhyàü varùopanàyikàyàm abhij¤àtàyàm abhilakùitàyàü pårõàyàü paurõamàsyàü kim asmàbhiþ karaõãyaü syàt? 2. athànyatamà avaruddhikà strã ràjànam ajàta÷atruü vaidehãputram idam avocat: evaüråpàyàü deva jyotsnàyàü ràtryàm àùàóhyàü varùopanàyikàyàm abhij¤àtàyàm abhilakùitàyàü pårõàyàü paurõamàsyàü yad devaþ paücabhiþ kàmaguõaiþ samarpitaþ samanvaïgãbhåtaþ krãóed rameta paricàrayed idam ahaü devasya karaõãyaü manye 3. athànyatamà avaruddhikà evam àha: evaüråpàyàü deva jyotsnàyàü ràtryàm àùàóhyàü varùopanàyikàyàm abhij¤àtàyàm abhilakùitàyàü pårõàyàü paurõamàsyàü yad devaþ ràjagçhasya nagarasya anuparyàyapathakàn anvàhiõóan paücabhiþ kàmaguõaiþ samarpitaþ samanvaïgãbhåtaþ krãóed rameta paricàrayed idam ahaü devasya karaõãyaü manye 4. udàyibhadra kumàraþ evam àha: evaüråpàyàü deva jyotsnàyàü ràtryàm àùàóhyàü varùopanàyikàyàm abhij¤àtàyàm (##) abhilakùitàyàü pårõàyàü paurõamàsyàü yad deva÷ caturaïgabalakàyaü sannàhya hastikàyaü rathakàyam a÷vakàyaü pattikàyaü pararàùñraü paraviùayaü gatvà mahàntaü saïgràmaü saïgràmya vijitasaügràmaþ tadaiva saügràma÷irasi nirjito 'dhyàvased; idam ahaü devasya karaõãyaü manye 5. athànyataro vçddhàmàtyaþ evam àha: evaüråpàyàü deva jyotsnàyàü ràtryàm àùàóhyàü varùopanàyikàyàm abhij¤àtàyàm abhilakùitàyàü pårõàyàü paurõamàsyàm ayaü devaþ påraõaþ kà÷yapaþ saüghã ca gaõã ca gaõàcàrya÷ ca sàdhuråpasaümato bahujanasya mahatà ca janakàyena saüpuraskçtaþ paücamàtràõàm àjãvika÷atànàü pramukhaþ; so 'smin ràjagçhe varùà upagataþ; taü devaþ paryupàsãta; idam ahaü devasya karaõãyaü manye 6. athànyataro vçddhàmàtyaþ evam àha: evaüråpàyàü deva jyotsnàyàü ràtryàm (##) àùàóhyàü varùopanàyikàyàm abhij¤àtàyàm abhilakùitàyàü pårõàyàü paurõamàsyàm ayaü devaþ maskarã go÷àlãputraþ sa¤jayã vairaññãputraþ ajitaþ ke÷akambalaþ kakudaþ kàtyàyanaþ tathà ca nirgrantho j¤àtiputraþ saüghã ca gaõã ca gaõàcàrya÷ ca sàdhuråpasaümato bahujanasya mahatà ca gaõena saüpuraskçtaþ amuùminn eva ràjagçhe varùà upagataþ; taü devaþ paryupàsãta; idam ahaü devasya karaõãyaü manye 7. tena khalu samayena jãvakaþ kumàrabhçtaþ tasyàm eva parùadi sanniùaõõo 'bhåt sannipatitaþ; atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ jãvakaü kumàrabhçtam àmantrayate: aho jãvaka kim asi tuùõãü? kiü na lapasi? sa kathayati: evaüråpàyàü deva jyotsnàyàü ràtryàm àùàóhyàü varùopanàyikàyàm abhij¤àtàyàm abhilakùitàyàü pårõàyàü paurõamàsyàm ayaü devaþ bhagavàn saüghã ca gaõã ca gaõàcàrya÷ ca sàdhuråpasaümato bahujanasya mahatà gaõena ca saüpuraskçtaþ asminn eva ràjagçhe varùà upagataþ asmàkam eva àmravaõe; taü devaþ paryupàsãta; idam ahaü devasya karaõãyaü manye 8. tena khalu samayena ràj¤o màgadhasya ajàta÷atror vaidehãputrasya (##) bhagavannimmaü cittaü bhagavatpravaõaü bhagavatpràgbhàraü; atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ jãvakaü kumàrabhçtam idam avocat: gacha jãvaka hastinàgaü sannàhaya yatràham abhiråóhaþ adyaiva bhagavantaü dar÷anàya upasaükramiùyàmi; evaü deveti jãvikaþ kumàrabhçto ràj¤o màgadhasya ajàta÷atror vaidehãputrasya prati÷rutya mahàntaü hastinàgaü sannàhya paücamàtràõi hastinã÷atàni paücamàtràõi avaruddhikà÷atàni pradãpikàhastàni pratyekapratyekaü hastinãùv àropya yena ràjà màgadhaþ ajàta÷atrus tenopasaükràntaþ; upasaükramya ràjànaü màgadham ajàta÷atruü vaidehãputram idam avocat: sannaddho devasya mahàn hastinàgaþ; yasyedànãü devaþ kàlaü manyate iti; atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ mahàntaü hastinàgam abhiruhya paücamàtrair avaruddhikà÷ataiþ pratyekapratyekaü hastinãùv abhiråóhaiþ pradãpikàhastaiþ saüpuraskçto ràjagçhàn niryàti bhagavato 'ntikaü bhagavantaü dar÷anàya upasaükramituü pratyupàsanàya 9. tena khalu samayena ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ vçjibhiþ sàrdhaü viruddhaþ; atho ràj¤o màgadhasya ajàta÷atror vaidehãputrasya samanantaraniùkràntasya ràjagçhàd abhåd bhayam abhåt chambhitatvam abhåd romaharaþ: mà me jãvakaþ kumàrabhçtaþ ghàtayitukàmo bhavati? va¤cayitukàmo và? vadhakebhyaþ pratyamitrebhyo và anupradàpayitukàmaþ? iti viditvà jãvikaü kumàrabhçtam idam avocat: màsi màü jãvika ghàtayitukàmo và làpayitukàmo và va¤cayitukàmo và (##) vadhakebhyo và pratyarthikebhyaþ pratyamitrebhyo và anupradàpayitukàmaþ? sa evam àha: nàhaü deva tvàü ghàtayitukàmaþ na làpayitukàmaþ na va¤cayitukàmaþ nàpi vadhakebhyaþ pratyarthikebhyaþ pratyamitrebhyo và anupradàpayitukàmaþ iti 10. atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ jãvikaü kumàrabhçtam idam avocat: kiyatparivàraþ sa bhagavàn sàtirekàny asya ardhatrayoda÷abhikùu÷atàni; aho jãvaka kathaü tvaü màü na ghàtayitukàmo và na làpayitukàmo và nàpi vadhakebhyo và pratyarthikebhyaþ pratyamitrebhyo và anupradàpayitukàmaþ? yatredànãm iyatparivàrasya naivotkàsana÷abdaþ ÷råyate? alpa÷abdakàmo deva sa bhagavàn alpa÷abdanirataþ alpa÷abdasaütuùñaþ (##) alpa÷abdatàyà÷ ca sa varõavàdã; tasya parùad alpa÷abdaiva; tena hi deva tvaritatvaritaü mahàntaü hastinàgaü preraya; tathà hy àlokyate maõóalavàñe tailapradyotanàbhà; atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ tvaritatvaritaü mahàntaü hastinàgaü prerayati; tasya yàvatã yànasya bhåmis tàvad yànena gatvà tasmàd avatãrya padbhyàm evàràmaü pràvikùat 11. tena khalu samayena bhagavàn madhye bhikùusaüghasya niùaõõaþ hrada ivàccho viprasannaþ anàvilaþ; atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ maõóalavàñam anusaüyàya jãvakaü kumàrabhçtam àmantrayate: kutra jãvaka sa bhagavàn eùa deva bhagavàn madhye bhikùusaüghasya niùaõõaþ hrada ivàccho viprasanno 'nàvilaþ; atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ yena bhagavàüs tenopasaükràntaþ; upasaükramya ekàüsam uttaràsaïgaü kçtvà dakùiõaü jànumaõóalaü pçthivyàü pratiùñhàpya yena bhagavàüs tenà¤jaliü praõamayya bhagavanatm idam avocat: yadråpeõa bhadanta bhagavàn cittadamavyupa÷amena samanvàgato bhikùusaügha÷ ca tadråpeõa cittadamavyupa÷amena samanvàgato udàyibhadraþ kumàraþ bhavatu iti; sàdhu sàdhu mahàràja pravakùyàmi, mahàràja svakaü prema; niùãda tvaü mahàràja yathàsvake àsane ______________________________________________________________ Ajàta÷atru asks the Buddha if it is possible to show any visible benefit to be derived from asceticism 12. atha ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà ekànte nyaùãdad; ekàntaniùaõõo ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ bhagavantam idam avocat: pçcchema vayaü bhadanta bhagavantaü kaücid eva prade÷aü saced avakà÷aü kuryàt pra÷nasya vyàkaraõàya; pçccha mahàràja yad evàkàïkùase 13. ime bhadanta pçthak÷ilpasthànakarmasthànikàþ; tadyathà (##) màlàkàràþ naóakàràþ naiùadyikàþ yàvasikàþ såtàþ hastyàrohàþ a÷vàrohàþ rathikàþ tsarukàþ dhanurgrahàþ sevàþ ceñàþ piõóabhujaþ ugràþ ÷åràþ praskandinaþ mahànagnàþ ràjaputràþ àràdhakàþ kalpakàþ snapakàþ; te svakasvakaiþ ÷ilpasthànakarmasthànaiþ kçtyàni kurvanti, dànàni dadati, puõyàni kurvanti, bhçtyàn (##) bibhrati; paücabhi÷ ca kàmaguõaiþ samarpitàþ samanvaïgãbhåtàþ krãóanti ramante paricàrayanti; labhyam evaüråpàõàü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü praj¤aptum? abhijànàsi tvaü mahàràja itaþ pårvam anyàn api ÷ramaõabràhmaõàn evaüråpaü pra÷naü praùñu? abhijànàmi bhadanta ______________________________________________________________ Ajàta÷atru narrates how he propounded this same question to Påraõa Kà÷yapa, etc., and any of them expounded him his own theory 14. eko 'yaü bhadanta samayaþ, ahaü yena påraõaþ kà÷yapaþ tenopasaükràntaþ; upasaükramya påraõaü kà÷yapam evaü vadàmi: ime bhadanta kàsyapa pçthagloke÷ilpasthànakarmasthànikàþ; tadyathà màlàkàràþ naóakàràþ naiùadyikàþ yàvasikàþ såtàþ hastyàrohàþ a÷vàrohàþ rathikàþ tsarukàþ dhanurgrahàþ sevàþ ceñàþ piõóabhujaþ ugràþ ÷åràþ praskandinaþ mahànagnàþ ràjaputràþ àràdhakàþ kalpakàþ snapakàþ; te svakasvakaiþ ÷ilpasthànakarmasthànaiþ kçtyàni kurvanti, dànàni dadati, puõyàni kurvanti, bhçtyàn bibhrati; paücabhi÷ ca kàmaguõaiþ samarpitàþ samanvaïgãbhåtàþ krãóanti ramante paricàrayanti; labhyam evaüråpàõàü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü praj¤aptum 15. sa evam àha: aham asmi mahàràja evaüdçùñir evaüvàdã; nàsti dattaü nàsti iùñaü nàsti hutaü nàsti sucaritaü nàsti sucaritadu÷caritànàü karmaõàü phalavipàkaþ nàsty ayaü lokaþ nàsti paralokaþ nàsti màtà nàsti pità nàsti satva upapàdukaþ na santi (##) loke 'rhantaþ samyaggatàþ samyakpratipannàþ ye imaü ca lokaü paraü ca lokaü dçùña eva dharme svayam abhij¤ayà sàkùàtkçtvà upasaüpadya pravedayante: kùãõà me jàtiþ uùitaü brahmacaryaü kçtaü karaõãyaü nàparam asmàd bhavaü prajànãmaþ iti; ihaiva jãvo jãvati sa pretyocchidyate vina÷yati na bhavati paraü maraõàd càturmahàbhautikaþ puruùasya samucchrayaþ; yasmin samaye kàlaü karoti tasya pçthivyàü pçthivãkàyaþ upaiti; apsu apkàyaþ; tejasi tejaþkàyaþ; vàyau vàyukàyaþ; àkà÷e indriyàõy anuparivartante; àsandãpa¤camàþ puruùàþ puruùam àdàya ÷ma÷ànam anuvrajanty àdahanàt paraü na praj¤àyate; bhasmãbhavanti àhutayaþ; kapotavarõàny asthãny avatiùñhanti iti; dçptopaj¤àtaü dànaü; paõóitopaj¤àtaþ parigrahaþ; tatra ye astivàdinaþ sarve te riktaü tucchaü mçùà pralapanti iti bàla÷ ca paõóita÷ ca ubhàv api etau pretya ucchidyete vina÷yataþ na bhavataþ paraü maraõàt 16. tadyathà bhadanta àmràõi pçùñaþ lakucàni vyàkuryàt, lakucàni và pçùñaþ àmràõi vyàkuryàd eva påraõaþ kà÷yapaþ mayà sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü pçùñaþ nàstitàm eva vyàkàrùãt; tasya mama bhadanta etad abhavat; na mama pratiråpaü syàd yan màdç÷o vij¤apuruùaþ sàdhuråpasaümataü viùayanivàsinaü ÷ramaõaü và bràhmaõaü và saümukham avasàdayed iti; so 'haü bhadanta påraõasya kà÷yapasya bhàùitaü nàbhinandàmi na pratikro÷àmi; (##) anabhinandya apratikro÷ya utthàyàsanàt prakràntaþ ______________________________________________________________ Maskarã Go÷àliputra' theory 17. so 'haü yena maskarã go÷àliputraþ tenopasaükràntaþ; upasaükramya maskariõaü go÷àliputram evaü vadàmi: ime bhadanta maskarin pçthagloke÷ilpasthànakarmasthànikàþ; tadyathà màlàkàràþ naóakàràþ naiùadyikàþ yàvasikàþ såtàþ hastyàrohàþ a÷vàrohàþ rathikàþ tsarukàþ dhanurgrahàþ sevàþ ceñàþ piõóabhujaþ ugràþ ÷åràþ praskandinaþ mahànagnàþ ràjaputràþ àràdhakàþ kalpakàþ snapakàþ; te svakasvakaiþ ÷ilpasthànakarmasthànaiþ kçtyàni kurvanti, dànàni dadati, puõyàni kurvanti, bhçtyàn bibhrati; paücabhi÷ ca kàmaguõaiþ samarpitàþ samanvaïgãbhåtàþ krãóanti ramante paricàrayanti; labhyam evaüråpàõàü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü praj¤aptum 18. sa evam àha: aham asmi mahàràja evaüdçùñir evaüvàdã; nàsti hetuþ nàsti pratyayaþ; satvà saükliùyante? ahetvapratyayaü satvàþ saükliùyante; nàsti hetuþ nàsti pratyayaþ satvàþ vi÷udhyante (##) ahetvapratyayaü satvà vi÷udhyante; nàsti hetur nàsti pratyayaþ; satvànàm aj¤ànàdar÷ane bhavataþ ahetvapratyayaü satvànàm aj¤ànàdar÷ane bhavataþ; nàsti hetur nàsti pratyayaþ; satvànàü j¤ànàdar÷ane bhavataþ? ahetvapratyayaü satvànàü j¤ànàdar÷ane bhavataþ; nàsti balaü nàsti vãryaü nàsti balavãryaü nàsti puruùakàraþ nàsti paràkramàþ nàsti puruùakàraparàkramaþ; nàsty àtmakàraþ na parakàraþ anàtmakàraparakàràþ sarve bhåtàþ asthàmà abalà ava÷à avãryà aparàkramàþ niyatasaügatibhàvapariõatàþ sukhaduþkhaü pratisaüvedayante yaduta ùañsv abhijàtiùu 19. tadyathà puruùaþ àmràõi pçùñaþ lakucàni vyàkuryàt, lakucàni và pçùñaþ àmràõi vyàkuryàd evam eva maskarã go÷àliputraþ mayà sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü pçùñaþ ahetutàm eva vyàkàrùãt; tasya mama etad abhavat; katham idànãü màdç÷o vij¤apuruùaþ sàdhuråpasaümataü viùayanivàsinaü ÷ramaõaü và bràhmaõaü và saümukham avasàdayed iti; so 'haü maskariõo go÷àliputrasya bhàùitaü nàbhinandàmi na pratikro÷àmi; anabhinandya apratikro÷ya utthàya àsanàt prakràntaþ ______________________________________________________________ Sa¤jayã Vairaññãputra's theory 20. so 'haü yena sa¤jayã vairaññãputras tenopasaükràntaþ; upasaükramya sa¤jayinaü vairaññãputram idam avocam: ime bhadanta sa¤jayin pçthagloke÷ilpasthànakarmasthànikàþ; tadyathà màlàkàràþ naóakàràþ naiùadyikàþ yàvasikàþ såtàþ hastyàrohàþ a÷vàrohàþ rathikàþ tsarukàþ dhanurgrahàþ sevàþ ceñàþ piõóabhujaþ ugràþ ÷åràþ praskandinaþ mahànagnàþ ràjaputràþ àràdhakàþ kalpakàþ snapakàþ; te svakasvakaiþ ÷ilpasthànakarmasthànaiþ kçtyàni kurvanti, dànàni dadati, puõyàni kurvanti, bhçtyàn bibhrati; paücabhi÷ ca kàmaguõaiþ samarpitàþ samanvaïgãbhåtàþ krãóanti ramante paricàrayanti; labhyam evaüråpàõàü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü praj¤aptum 21. sa evam àha: aham asmi mahàràja evaüdçùñir evaüvàdã; kurvataþ kàrayataþ chindataþ chedayataþ pacataþ pàcayataþ hiüsato ghàtayataþ pràõino hiüsataþ adattam àdadataþ kàmeùu mithyà carataþ saüprajànaü (##) mçùàvàdaü bhàùamàõasya madyapànaü (##) pibataþ sandhiü chindato granthiü mu¤cataþ nirlopaü harataþ paripanthaü tiùñhataþ; gràmaghàtaü kurvataþ, nagaraghàtaü janapadaghàtaü kùuraparyantãkçtena và cakreõa ye 'syàü mahàpçthivyàü pràõinas tàn sarvàn saüchindataþ saübhindataþ saükuññayataþ saüpradàlayataþ tàn sarvàn saüchindya saübhindya saükuññya saüpradàlya ekamàüsakhalaü kurvataþ màüsapiõóaü màüsapu¤jaü màüsarà÷im; idaü pratisaü÷ikùato nàsty atonidànaü pàpaü nàsty atonidànaü pàpasyàgamaþ dakùiõena nadãü gaïgàü chindan bhindan vàgacched uttareõa và nadyà gaügàyà dadad vyajamànàþ àgacchen nàsty atonidànaü puõyapàpaü; nàsty atonidànaü puõyapàpasyàgamaþ; yaduta dànena damena saüyamena arthacaryayà samànàrthatayà iti kurvatà na kriyata eva puõyam iti 22. tadyathà bhadanta puruùaþ àmràõi pçùñaþ lakucàni vyàkuryàt, lakucàni và pçùñaþ àmràõi vyàkuryàd evam eva saþ; mayà sa¤jayã vairaññãputraþ sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü pra÷naü pçùñaþ akriyàm eva vyàkàrùãt; tasya mama etad abhavat; katham idànãü màdç÷o vij¤apuruùaþ sàdhuråpasaümataü viùayanivàsinaü ÷ramaõaü và bràhmaõaü và saümukham avasàdayed iti; so 'haü sa¤jayino vairaññãputrasya bhàùitaü nàbhinandàmi na pratikro÷àmi; anabhinandya apratikro÷ya utthàyàsanàt prakràntaþ ______________________________________________________________ Ajita Ke÷akambala's theory 23. so 'haü yena ajitaþ ke÷akambalas tenopasaükràntaþ; upasaükramya ajitaü ke÷akambalam idam avocam: ime bhadanta ajita pçthagloke÷ilpasthànakarmasthànikàþ; tadyathà màlàkàràþ naóakàràþ naiùadyikàþ yàvasikàþ såtàþ hastyàrohàþ a÷vàrohàþ rathikàþ tsarukàþ dhanurgrahàþ sevàþ ceñàþ piõóabhujaþ ugràþ ÷åràþ praskandinaþ mahànagnàþ ràjaputràþ àràdhakàþ kalpakàþ snapakàþ; te svakasvakaiþ ÷ilpasthànakarmasthànaiþ kçtyàni kurvanti, dànàni dadati, puõyàni kurvanti, bhçtyàn bibhrati; paücabhi÷ ca kàmaguõaiþ samarpitàþ samanvaïgãbhåtàþ krãóanti ramante paricàrayanti; labhyam evaüråpàõàü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü praj¤aptum (##) 24. evam uktaþ ajitaþ ke÷akambalaþ màm idam avocat: aham asmi mahàràja evaüdçùñir evaüvàdã; sapta ime kàyàþ akçtàþ akçtakçtàþ anirmitàþ anirmàõakçtàþ avadhyàþ kåñasthàþ iùãkàvad avasthitaþ; katame sapta tadyathà pçthivãkàyaþ apkàyaþ tejaþkàyaþ vàyukàyaþ sukhaü duþkhaü jãvajãvam eva saptamam itãme sapta kàyàþ akçtàþ akçtakçtàþ anirmitàþ anirmàõakçtàþ avadhyàþ kåñasthàþ iùãkàvad avasthitaþ; te ne¤janti; na pariõamanti; nànyonyaü vyàbàdhante puõyàya và pàpàya và; puõyapàpàya và; sukhàya và duþkhàya và; sukhaduþkhàya và; yo 'py asau puruùaþ puruùasya ÷ira÷ chinatti so 'pi na kiücil loke vyàbàdhate trasaü và sthàvaraü và saptànàü kàyànàü vivaram antareõa ÷astraü vyativartate; na càtra jãvo vadhyate; tatra nàsti ka÷cid hantà và ghàtayità và (##) chettà và chedayità và; smartà và smàrayità và; cottà và codayità và; vij¤aptà và vij¤àpayità và; caturda÷emàni yonipramukhasahasràõi ùaùñisahasràõi mahàpratipadaþ ùañ ÷atàni pa¤ca ca karmàõi trãõi ca karmàõi dve ca karmaõã karma ca ardhakarma ca dvàùaùñiþ karmàõi dvàùaùñiþ antarapratipadaþ sapta saüj¤àþ viü÷atyadhikaü naraka÷ataü triü÷adadhikam indriya÷ataü ùañtriü÷ad rajodhàtavaþ ekànnapa¤cà÷an nàgakulasahasràõi ekànnapa¤cà÷at suparõikulasahasràõy ekànnapa¤cà÷ad àjãvakulasahasràõy ekànnapa¤cà÷ad acelakulasahasràõy ekànnapa¤cà÷an nigranthakulasahasràõy sapta saüj¤ikalpàþ sapta (##) asaüj¤ikalpàþ sapta suràþ sapta pai÷àcàþ sapta àdityàþ sapta mànuùàþ sapta saràüsi sapta sara÷÷atàni sapta apàyàþ sapta apàya÷atàni sapta svapnàþ sapta svapna÷atàni sapta prabuddhàþ sapta prabuddha÷atànisapta prapàtàþ sapta prapàta÷atàni ùaó abhijàtayo da÷a abhivçddhayaþ aùñau mahàpuruùabhåmayaþ iti; imàni catura÷ãtir mahàkalpasahasràõi yàni bàla÷ ca paõóita÷ ca saüdhàvya saüsçtya duþkhasyàntaü kurutaþ; tadyathà laghusåtraguóakam upari vihàyasà kùiptaü yàvat pçthivãm udveùñyamànaü paraity evam evaitàni catura÷ãtir mahàkalpasahasràõi yàni bàla÷ ca paõóita÷ ca saüdhàvya saüsçtya duþkhasyàntaü kurutaþ; tatra nàsti ka÷cit ÷ramaõo và bràhmaõo và ya evaü vadet: aham anena ÷ãlena và vratena và tapasà và brahmacaryavàsena và aparipakvaü và karma paripàcayiùyàmi paripakvaü và karma spçùñvà vàntãkariùyàmi; dhruvam idaü sukhaduþkham; utkarùàpakarùau na praj¤àyete; evaü và no và tulitaþ saüsàraþ iti 25. tadyathà bhadanta puruùaþ àmràõi pçùñaþ lakucàni vyàkuryàt, lakucàni và pçùñaþ àmràõi vyàkuryàd evam eva ajitaþ ke÷akambalaþ sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü pçùñaþ saüsàra÷uddhatàm eva vyàkàrùãt; tasya mama etad abhavat; katham idànãü màdç÷o vij¤apuruùaþ sàdhuråpasaümataü viùayanivàsinaü ÷ramaõaü và bràhmaõaü và saümukham avasàdayed iti; so 'ham ajitasya ke÷akambalasya bhàùitaü nàbhinandàmi na pratikro÷àmi; anabhinandya apratikro÷ya utthàyàsanàt prakràntaþ ______________________________________________________________ Nirgrantha J¤àtiputra's theory 26. so 'haü yena nirgrantho j¤àtiputraþ tenopasaükràntaþ; upasaükramya nirgranthaü j¤àtiputram idam avocam: ime bhadanta (##) j¤àtiputra pçthagloke÷ilpasthànakarmasthànikàþ; tadyathà màlàkàràþ naóakàràþ naiùadyikàþ yàvasikàþ såtàþ hastyàrohàþ a÷vàrohàþ rathikàþ tsarukàþ dhanurgrahàþ sevàþ ceñàþ piõóabhujaþ ugràþ ÷åràþ praskandinaþ mahànagnàþ ràjaputràþ àràdhakàþ kalpakàþ snapakàþ; te svakasvakaiþ ÷ilpasthànakarmasthànaiþ kçtyàni kurvanti, dànàni dadati, puõyàni kurvanti, bhçtyàn bibhrati; paücabhi÷ ca kàmaguõaiþ samarpitàþ samanvaïgãbhåtàþ krãóanti ramante paricàrayanti; labhyam evaüråpàõàü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü praj¤aptum 27. (##) sa evam àha: aham asmi mahàràja evaüdçùñir evaüvàdã; yat kiücid ayaü puruùapudgalaþ prativedayate sarvaü tat pårvahaitukam iti puràõànàü karmaõàü tapasà vàntãbhàvaþ; navànàü karmaõàm akaraõasatusamudghàtaþ; evam àytyàm anavasravaþ; anavasravàt karmakùayaþ; karmakùayàd duhkhakùayaþ; duþkhakùayàd duþkhasyàntakriyà bhavati iti 28. tadyathà bhadanta puruùaþ àmràõi pçùño lakucàni vyàkuryàt, lakucàni và pçùñaþ àmràõi vyàkuryàd evam eva mayà bhadanta nirgrantho j¤àtiputraþ sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü pçùñaþ pårvakçtahetutàm eva vyàkàrùãt; tasya mama bhadanta etad abhavat; na mama pratiråpaü syàd yad ahaü sàdhuråpasaümataü viùayanivàsinaü ÷ramaõaü và bràhmaõaü và saümukham avasàdayeyam iti; so 'haü nirgranthasya j¤àtiputrasya bhàùitaü nàbhinandàmi na pratikro÷àmi; anabhinandya apratikro÷ya utthàyàsanàt prakràntaþ ______________________________________________________________ Kakuda Kàtyàyana's theory 29. so 'haü yena kakudaþ kàtyàyanas tenopasaükràntaþ; upasaükramya kakudaü kàtyàyanam idam avocam: ime bhadanta kàtyàyana pçthagloke÷ilpasthànakarmasthànikàþ; tadyathà màlàkàràþ naóakàràþ naiùadyikàþ yàvasikàþ såtàþ hastyàrohàþ a÷vàrohàþ rathikàþ tsarukàþ dhanurgrahàþ sevàþ ceñàþ piõóabhujaþ ugràþ ÷åràþ praskandinaþ mahànagnàþ ràjaputràþ àràdhakàþ kalpakàþ snapakàþ; te svakasvakaiþ ÷ilpasthànakarmasthànaiþ kçtyàni kurvanti, dànàni dadati, puõyàni kurvanti, bhçtyàn bibhrati; paücabhi÷ ca kàmaguõaiþ samarpitàþ samanvaïgãbhåtàþ krãóanti ramante paricàrayanti; labhyam evaüråpàõàü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü praj¤aptum 30. evam uktaþ kakudaþ kàtyàyanao màm idam avocat: aham asmi mahàràja evaüdçùñir evaüvàdã; yadi màü ka÷cid upasaükramya evaü pçcched: asti paraloka iti tasya ca syàd asti paraloka iti tasyàham asti paraloka iti pra÷naü pçùño vyàkuryàü nàsti paralokaþ asti ca nàsti ca naivàsti na nàsti paraloka evaü và no và anyathà và na và no và na và no và na tv iti và no và paraloka iti tasya ca syàn (##) na và no và na nv iti và no và paraloka iti tasyàhaü na và no và na nv iti và no và pra÷naü pçùño vyàkuryàm iti 31. so 'haü bhadanta cintayàmi etad: ye kecid asmin ràjagçhe pravrajitasamàpannàþ prativasanti ayaü teùàü mårkhatara÷ ca jaóatara÷ ca sthapiõóatara÷ ca yaduta kakudaþ kàtyàyanaþ iti; tasya mama etad abhavat; na mama pratiråpaü syàd yad ahaü sàdhuråpasaümataü viùayanivàsinaü ÷ramaõaü và bràhmaõaü và saümukham avasàdayeyam iti; so 'haü kakudasya kàtyàyanasya bhàùitaü nàbhinandàmi na pratikro÷àmi; anabhinandya apratikro÷ya utthàyàsanàt prakràntaþ ______________________________________________________________ Ajàta÷atru propounds the question to the Buddha 32. so 'haü bhagavantam etam arthaü paripçcchàmi yad ime bhadanta pçthagloke÷ilpasthànakarmasthànikàþ; tadyathà màlàkàràþ naóakàràþ naiùadyikàþ yàvasikàþ såtàþ hastyàrohàþ a÷vàrohàþ rathikàþ tsarukàþ dhanurgrahàþ sevàþ ceñàþ piõóabhujaþ ugràþ ÷åràþ praskandinaþ mahànagnàþ ràjaputràþ àràdhakàþ kalpakàþ snapakàþ; te svakasvakaiþ ÷ilpasthànakarmasthànaiþ kçtyàni kurvanti, dànàni dadati, puõyàni kurvanti, bhçtyàn bibhrati; paücabhi÷ ca kàmaguõaiþ samarpitàþ samanvaïgãbhåtàþ krãóanti ramante paricàrayanti; labhyam evaüråpàõàü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalaü praj¤aptum ? (##) ______________________________________________________________ Buddha's reply 33. tena hi mahàràja tvàm eva prakùyàmi; yathà te kùamate tathaivaü vyàkuru; tadyathà mahàràja iha te dàsaþ syàt preùyo nirde÷yo bhujiùyaþ nayenakàmaügamaþ; sa tvàü pa÷yed uparipràsàdatalagataü paücabhiþ kàmaguõaiþ samarpitaü samanvaïgãbhåtaü niùpuruùeõa tåryeõa krãóantaü ramamàõaü paricàrayantaü; dçùñvà ca punar asyaivaü syàd: ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ puruùaþ; aham api puruùaþ; nànyatra ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur (##) vaidehãputraþ pårvaü kçtatvàt puõyànàm upacitatvàd etarhy uparipràsàdatalagataþ niùpuruùeõa tåryeõa krãóati ramate paricàrayti; yannv ahaü kaücid eva ku÷alaü dharmaü samàdàya varteya; kaü punar ahaü ku÷alaü dharmaü samàdàya varteya? yannv ahaü ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajeyam iti sa idaü pratisaïkhyàya ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajati; yàvajjãvaü pràõàtipàtaü prahàya pràõàtipàtàt prativirato bhavati; adattàdànam abrahmacaryaü mçùàvàdaü pai÷unyaü pàruùyaü saübhinnapralàpam abhidhyàvyàpàdaü mithyàdçùñim prahàya mithyàdçùñeþ prativirataþ syàt; tena enaü pa÷yeyus tava pauruùeyàþ jànapadà anvàhiõóamànàþ; dçùñvà ca punar eùàm evaü syàd: ayaü sa ràj¤o màgadhasya ajàta÷atror vaidehãputrasya dàsaþ preùyo nirde÷yo bhujiùyaþ nayenakàmaügamaþ ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajitaþ; sa yàvajjãvaü pràõàtipàtaü prahàya pràõàtipàtàt prativirato bhavati; adattàdànam abrahmacaryaü mçùàvàdaü pai÷unyaü pàruùyaü saübhinnapralàpam abhidhyàvyàpàdaü mithyàdçùñim prahàya mithyàdçùñeþ prativirato bhavati samyagdçùñikaþ; yannu vayaü ràj¤o gatvà àrocayema iti; te tavàgamya àrocayeyuþ yat khalu deva jànãyàþ yo 'sau devasya dàsaþ preùyo nirde÷yo bhujiùyaþ nayenakàmaügamaþ sa ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà (##) agàràd anagàrikàü pravrajitaþ; sa yàvajjãvaü prahàya pràõàtipàtaü pràõàtipàtàt prativirataþ; adattàdànam abrahmacaryaü mçùàvàdaü pai÷unyaü pàruùyaü saübhinnapralàpam abhidhyàvyàpàdaü mithyàdçùñim prahàya samyagdçùñikaþ iti; tat kiü manyase mahàràja api nu tvam evaü vadeþ? gacchantu bhavantaþ; taü puruùam ànayantu; punar api me dàso bhaviùyati preùyo nirde÷yo bhujiùyaþ nayenakàmaügamaþ iti 34. no bhadanta; nànyatra ahaü dar÷anàyàsya upasaükrameyaü; yac ca me pårvam abhivàdanavandanapratyutthànà¤jalisàmãcãkarma akàrùãt tad aham eva tasya kuryàü; yàvajjãvaü cainaü pravàrayeyaü yaduta cãvarapiõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ (##) tat kiü manyase mahàràja na tv evaü sati mayà dar÷itaü bhavati; sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam tathyaü bhadanta; evaü dar÷itaü bhagavatà sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam 35. tadyathà mahàràja iha te syàt karùako gçhapatiþ àdàyakaþ poùako ràjako÷asaüvardhakaþ; sa tvàü pa÷yed uparipràsàdatalagataü paücabhiþ kàmaguõaiþ samarpitaü samanvaïgãbhåtaü niùpuruùeõa tåryeõa krãóantaü ramamàõaü paricàrayantaü; dçùñvà ca punar asya evaü syàd: ayaü ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ puruùaþ; aham api puruùaþ; nànyatra ràjà màgadhaþ ajàta÷atrur vaidehãputraþ pårvaü kçtatvàt puõyànàm upacitatvàd etarhy uparipràsàdatalagato niùpuruùeõa tåryeõa krãóati ramate paricàrayti; yannv ahaü kaücid eva ku÷alaü dharmaü samàdàya varteya; kaü punar ahaü ku÷alaü dharmaü samàdàya varteya? yannv ahaü ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajeyam iti sa idaü pratisaïkhyàya ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajati; yàvajjãvaü pràõàtipàtaü prahàya pràõàtipàtàt prativirato bhavati; adattàdànam abrahmacaryaü mçùàvàdaü pai÷unyaü pàruùyaü saübhinnapralàpam abhidhyàvyàpàdaü mithyàdçùñim prahàya mithyàdçùñeþ prativirataþ syàt; tena enaü pa÷yeyus tava pauruùeyàþ jànapadàþ anvàhiõóamànàþ; dçùñvà ca punar eùàm evaü syàd: ayaü sa ràj¤o màgadhasya ajàta÷atror vaidehãputrasya karùako gçhapatiþ àdàyakaþ poùakaþ ràjako÷asaüvardhakaþ ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajitaþ; sa yàvajjãvaü pràõàtipàtaü prahàya pràõàtipàtàt prativirataþ; adattàdànam abrahmacaryaü pai÷unyaü pàruùyaü saübhinnapralàpam abhidhyàvyàpàdaü mithyàdçùñim prahàya mithyàdçùñeþ prativirato bhavati samyagdçùñikaþ; yannu vayaü ràj¤o gatvà àrocayema iti; te tavàgamya àrocayeyuþ yat khalu deva jànãyàþ yo 'sau devasya karùako gçhapatiþ àdàyakaþ poùakaþ ràjako÷asaüvardhakaþ ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajitaþ; sa yàvajjãvaü pràõàtipàtaü prahàya pràõàtipàtàt prativirataþ; adattàdànam abrahmacaryaü pai÷unyaü pàruùyaü saübhinnapralàpam abhidhyàvyàpàdaü mithyàdçùñim prahàya mithyàdçùñeþ prativirato bhavati samyagdçùñikaþ iti; tat kiü manyase mahàràja api nu tvam evaü vadeþ? gacchantu bhavantaþ; taü puruùam ànayantu; punar api me (##) karùako bhaviùyati àdàyakaþ poùakaþ (##) ràjako÷asaüvardhakaþ iti 36. no bhadanta; nànyatra aham evàsya dar÷anàyopasaükrameyaü; yac ca me pårvam abhivàdanavandanapratyutthànà¤jalisàmãcãkarma akàrùãt tad aham evàsya kuryàü; yàvajjãvaü cainaü pravàrayeyaü yaduta cãvarapiõóapàta÷ayanàsanaglànapratyayabhaiùajyapariùkàraiþ tat kiü manyase mahàràja na tv evaü sati mayà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam tathyaü bhadanta; evaü sati bhagavatà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam 37. iha mahàràja ÷àstà loka utpadyate tathàgato 'rhan samyaksaübuddhaþ vidyàcaraõasaüpannaþ sugato lokavid anuttaraþ puruùadamyasàrathiþ ÷àstà devamanuùyàõàü buddho bhagavàn; sa dharmaü de÷ayati, àdau kalyàõaü madhye kalyàõaü paryavasàne kalyàõaü svarthaü suvya¤janaü kevalaü paripårõaü pari÷uddhaü paryavadàtaü; brahmacaryaü pra÷àsayati; taü dharmaü ÷çõoti gçhapatir và gçhapatiputro và; sa taü dharmaü ÷rutvà ÷àstuþ triùu sthàneùu vi÷uddhiü samanveùate yaduta lobhadharme dveùadharme mohadharme: kiü nv asty asyàyuùmataþ sa lobhaþ aprahãõaþ aparij¤àtaþ anirodhitaþ avàntãkçtaþ yena lobhenàbhibhåtaþ paryàttacitto 'jànaka eva san jànako 'smãti vaded apa÷yaka eva san pa÷yako 'smãti vadet; paràn và tathà tathà pratipàdayed yat teùàü syàd dãrgharàtram anarthàya ahitàya duþkhàya; àhosvin nàsty asyàyuùmataþ sa lobhaþ aprahãõaþ aparij¤àtaþ anirodhitaþ avàntãkçtaþ yena lobhenàbhibhåtaþ paryàttacitto 'jànaka eva san jànako 'smãti vaded apa÷yaka eva san pa÷yako 'smãti vadet; paràn và tathà tathà pratipàdayed yat teùàü syàd dãrgharàtram anarthàya ahitàya duþkhàya; tasyaivaü bhavati; nàsty àyuùmataþ sa lobhaþ aprahãõaþ aparij¤àtaþ anirodhitaþ avàntãkçtaþ yena lobhenàbhibhåtaþ paryàttacitto 'jànaka eva san jànako 'smãti vaded apa÷yaka eva san pa÷yako 'smãti vadet; paràn và tathà tathà pratipàdayed yat teùàü syàd dãrgharàtram anarthàya ahitàya duþkhàya; tat kasya hetoþ? te hy asyàyuùmataþ kàyasaüskàràþ vàksaüskàràþ manaþsaüskàràþ (##) alubdhasya; ayaü ca eùa dharmaü bhàùate saükùiptena và vistareõa và; ÷ànto 'sya dharmaþ praõãtaþ gambhãro gambhãràvabhàsaþ, durdç÷aþ duranubodhaþ atarkyaþ atarkyàvacaraþ såkùmanipuõapaõóitavij¤avedanãyaþ; sa cànenàyuùmatà na sukaram àj¤àtuü yathàpitad ekàntalubdhena; alubdho 'yam àyuùmàn; nàyam àyuùmàn lubdhaþ; yadà cainam asmin prathame lobhadharme vi÷uddhiü samanupa÷yati; athainam uttare samanveùate, dvitãye dveùadharme tçtãye mohadharme; kim nv asyàyuùmataþ sa mohaþ aprahãõaþ aparij¤àtaþ anirodhitaþ avàntãkçtaþ yena mohenàbhibhåtaþ paryàttacittaþ ajànaka eva san jànako 'smãti vaded apa÷yaka eva san pa÷yako 'smãti vadet; paràn và tathà tathà pratipàdayed yat teùàü syàd dãrgharàtram anarthàya (##) ahitàya duþkhàya; àhosvin nàsty asyàyuùmataþ sa mohaþ aprahãõaþ aparij¤àtaþ anirodhitaþ avàntãkçtaþ yena mohenàbhibhåtaþ paryàttacittaþ ajànaka san jànako 'smãti vaded apa÷yaka eva san pa÷yako 'smãti vadet; paràn và tathà tathà pratipàdayed yat teùàü syàd dãrgharàtram anarthàya ahitàya duþkhàya; tasyaivaü bhavati; nàsty asyàyuùmataþ sa mohaþ aprahãõaþ aparij¤àtaþ anirodhitaþ avàntãkçtaþ yena mohenàbhibhåtaþ paryàttacittaþ ajànaka eva san jànako 'smãti vaded apa÷yaka eva san pa÷yako 'smãti vadet; paràn và tathà tathà pratipàdayed yat teùàü syàd dãrgharàtram anarthàya ahitàya duþkhàya; tat kasya hetoþ? te hy asyàyuùmataþ kàyasaüskàràþ vàksaüskàràþ manaþsaüskàràþ amåóhasya; ayaü caiùa dharmaü bhàùate samkùiptena và vistareõa và; ÷ànto 'sya dharmaþ praõãtaþ gambhãraþ gambhãràvabhàsaþ, durdç÷o duranubodhaþ atarkyaþ atarkyàvacaraþ såkùmanipuõapaõóitavij¤avedanãyaþ; sa cànena àyuùmatà na sukaram àj¤àtuü yathàpitad ekàntamudhena; amåóho 'yam àyuùmàn; nàyam àyuùmàn måóhaþ; yadà cainam asmin tçtãye mohadharme vi÷uddhiü samanupa÷yati; athàtra àkàravatãü ÷raddhàm abhinivedayati; ÷raddhàjàtaþ idaü pratisaü÷ikùate; saübàdho gçhàvàsaþ rajasàm àvàsaþ; abhyavakà÷aü ca pravrajyà; tad idaü na sukaraü gçhiõà agàram adhyàvasatà ekànta÷aïkhalikhitaü, yàvajjãvaü kevalaü (##) paripårõaü pari÷uddhaü paryavadàtaü; brahmacaryaü carituü; yannv ahaü ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajeyaü; sa idaü pratisaïkhyàya prabhåtaü và alpaü và dhanaskandhaü prahàya prabhåtaü và alpaü và j¤àtiparivartitaü prahàya ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajati sa evaü pravrajitaþ san ÷ãlavàn viharati; pràtimokùasaüvarasamvçtaþ àcàragocarasaüpannaþ aõumàtreùv avadyeùu bhayadar÷ã samàdàpayati, ÷ikùate ÷ikùàpadeùu; sa pràõàtipàtaü prahàya pràõàtipàtàt prativirato bhavati; nyastadaõóaþ nyasta÷astraþ lajjã dayàvàn sarvasatvapràõibhåteùv antataþ kuntapipãlakapràõinam upàdàya pràõàtipàtàt prativirato bhavati 38. sa adattàdànaü prahàya adattàdànàt prativirato bhavati; dattàdàyã dattarataþ dattatyaktamuktapratikàïkùã astenam alolupaü ÷uddhaü ÷ucim àtmànaü pariharan anavadyam adattàdànàt prativirato (##) bhavati; sa abrahmacaryaü prahàya abrahmacaryàt prativirato bhavati; brahmacàrã kucaryàvirataþ, ÷uddhaþ ÷uciþ niràmagandhaþ, virato maithunàd apeto gràmyadharmàd abrahmacaryàt prativirato bhavati 39. sa mçùàvàdaü prahàya mçùàvàdàt prativirato bhavati; satyavàdã satyarataþ ÷raddhitaþ pratyayitaþ stheyaþ avisaüvàdako lokasya mçùàvàdàt prativirato bhavati; sa na eùàü ÷rutvà teùàm àrocayati, teùàü bhedàya; teùàü và ÷rutvà naiùàm àrocayati eùàü bhedàya iti; bhinnànàü sandhàtà bhavati; samagràõàü cànupradàtà; samagràràmaþ samagrarataþ samagrakaraõãü vàcaü bhàùate; pai÷unyàt prativirato bhavati; pàruùyaü prahàya pàruùyàt prativirato bhavati; sa yà iyaü vàg bàdhakà; karka÷à parakañukà paràbhiùaïgiõã bahujanàniùñà bahujanàkàntà bahujanàpriyà bahujanàmanàpà asamàhità asamàdhisaüvartanãyà ityevaüråpaü vàcaü prahàya yeyaü vàg nelà, karõamukhahçdayaügamà premaõãyà paurã valguvispaùñà vij¤eyà ani÷rità apratikålà aparyàdattà bahujaneùñà bahujanakàntà bahujanapriyà bahujanamanàpà samàhità samàdhisaüvartanã ityevaüråpaü (##) vàcaü bhàùate; pàruùyàt prativirato bhavati, sa ca bhavati kàlavàdã bhåtavàdã tatvavàdã arthavàdã dharmavàdã ni÷àmyavàdã; ni÷àmyavatãü vàcaü bhàùate kàle na viprakãrõàü sàvadànàü sopade÷àü dharmyàm arthopasaühitàü; saübhinnapralàpàt prativirato bhavati 40. ### sa vadhabandhanachedanatàóanaparàmar÷aü prahàya vadhabandhanachedanatàóanaparàmar÷àt prativirato bhavati àlokasahàgàra÷ayyàü prahàya àlokasahàgàra÷ayyàtaþ prativirato bhavati, sa kùetravastugçhavastvàpaõavastuparigrahaü prahàya kùetravastugçhavastvàpaõavastuparigrahàt prativirato bhavati; hastya÷vagaveóakakukkuñasåkarapratigrahaü prahàya hastya÷vagaveóakakukkuñasåkarapratigrahàt prativirato bhavati; sa dàsãdàsakarmakarapauruùeyapratigrahaü prahàya dàsãdàsakarmakarapauruùeyapratigrahàt prativirato bhavati; sa strãpuruùadàrakadàrikàpratigrahaü prahàya strãpuruùadàrakadàrikàpratigrahàt prativirato bhavati; sa jàtaråparajatapratigrahaü prahàya jàtaråparajatapratigrahàt prativirato bhavati; àmadhànyapratigrahaü prahàya àmadhànyapratigrahàt prativirato bhavati; sa ekabhaktiko bhavati; sa ràtryuparataþ; viratotkàlabhojanaþ kàlacàrã kàlacaryàyogam anuyuktaþ; sa kàyapàrihàrikeõa cãvareõa tuùño bhavati saütuùñaþ; kukùipàripårikeõa (##) piõóapàtikena tuùño bhavati saütuùño; yena yena prakràmati sapàtracãvaraþ prakràmati; tadyathà pakùã ÷akunako yena yenoóóayate sapakùaþ sapalà÷aþ uóóayate; evam eva sa kàyapàrihàrikeõa cãvareõa tuùñaþ (##) saütuùñaþ kukùipàripårikeõa piõóapàtena tuùñaþ saütuùñaþ yena yena prakràmati sapàtracãvaraþ prakràmati 41 yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya vividhabãjagràmabhåtagràmasamàrambhànuyogam anuyuktà viharanti; tadyathà målabãje skandhabãje agrabãje sphuñabãje bãjabãje eva paücame ity apy evaüråpàt ÷ramaõo vividhabãjagràmabhåtagràmasamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 42. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya vividhasannidhisamàrambhànuyogam anuyuktà viharanti; tadyathà annasannidhau pànasannidhau vastrasannidhau gandhasannidhau màlyasannidhau patrasannidhau puùpasannidhau phalasannidhau ity apy evaüråpàd vividhasannidhisamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 43. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya ucca÷ayanamahà÷ayanasamàrambhànuyogam anuyuktà viharanti; tadyathà àsandyàü paryaïke paññikàyàü goõikàyàü tålikàyàü bçhatikàyàü citrikàyàü pañalikàyàü hastyàstaraõe a÷vàstaraõe ekàntarome uccarome adhorome skandharome kàliïgapràvaraõe pratyàstaraõe sottarocchadanapañe ubhayàntalohitopadhàne ity apy evaüråpàt ÷ramaõaþ ucca÷ayanamahà÷ayanasamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 44. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya vividhamaõóanasamàrambhànuyogam anuyuktà viharanti; tadyathà utsadane snapane parimardane màlàgandhavilepane varõasaüdhàraõe nakhalikhane dantaparimarjane mukhàlepane mukhàdar÷e ÷ikhàbandhe nàóe daõóe chatre khaóge vàlavyajane citre copànahau ahatàni ca vastràõi navàni dãrghada÷àni (##) dhàraõajàtãyàni bhavanti ity apy evaüråpàt ÷ramaõo vividhamaõóanasamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 45. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya vividhadar÷anasamàrambhànuyogam anuyuktà viharanti; tadyathà hastiyuddhe a÷vayuddhe rathayuddhe pattiyuddhe yaùñiyuddhe muùñiyuddhe çùabhayuddhe mahiùayuddhe ajayuddhe miõóhakayuddhe kukkuñayuddhe vartakayuddhe làvakayuddhe kukkuñavartakalàvakayuddhe strãyuddhe puruùayuddhe dàrakayuddhe dàrikayuddhe aññàlavaü÷e ÷obhitanagare utsantikàyàü dhvajàgre balagre vyåóhe senikàdar÷ane mahàsamàjaü và draùñum icchanti eke ity apy evaüråpàt (##) ÷ramaõo vividhadar÷anasamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 46. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya vividha÷abda÷ravaõasamàrambhànuyogam anuyuktà viharanti; tadyathà hasti÷abde a÷va÷abde ratha÷abde ÷aïkha÷abde pañaha÷abde àóambara÷abde bherã÷abde nçtta÷abde gãta÷abde vàditra÷abde vàcaka÷abde acchañà÷abde pàõisvare kumbhatåõãre kavatãkàveye citràkùare citrapadavya¤jane lokàyatapratisaïghuùñe àkhyàyikàyàü và ÷rotum icchanti eke ity apy evaüråpàt vividha÷abda÷ravaõasamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 47. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya vividhàkùakava¤cakadyåtasamàrambhànuyogam anuyuktà (##) viharanti; tadyathà aùñàpade da÷apade àkarùaõe pare ghañike cale muùkale akùavaïkànucarite ÷alàkàhaste yathàpi và prayojayanti eke ity apy evaüråpàt ÷ramaõo va¤cakadyåtasamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 48. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya vividhakathàsàmarambhànuyogam anuyuktà viharanti; tadyathà ràjakathàyàü corakathàyaü yuddhakathàyam annakathàyàü pànakathàyàü vastrakathàyàü vãthãkathàyàü ve÷yakathàyàü kumàrikàkhyànakathàyàü samudràkhyànakathàyàü lokàkhyànakathàyàü janapadamahàmàtràkhyànakathàyàm ity apy evaüråpàt ÷ramaõo vividhakathàsamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 49. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya vividhavigçhyakathàsàmàrambhànuyogam anuyuktà viharanti; tadyathà na tvam enaü dharmavinayam àjànàsi; aham enaü dharmavinayam àjànàmi; yathà anvaham enaü dharmavinayam àjànàmi; yathà nànvaham enaü dharmavinayam àjànàsi; yuktaü mama; ayuktaü tava; sahitaü mama; asahitaü tava; pårvaü vacanãyaü pa÷càd avocat; pa÷càd vacanãyaü pårvam avocat; atitårõaü te paràmçùñam; àropitas te vàdaþ vàdàrthàya; apahara vàdaü vàdavipramokùàya; gçhãto 'si nirveñhaya; saced uttaraü prajànàsi bråhi pçùñaþ ity apy evaüråpàt ÷ramaõo vividhavigçhyakathàsamàrambhànuyogàt prativirato bhavati 50. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya dåtagamanasaüpreùaõamithyàjãvena jãvikàü kalpayanti (##) te ràj¤àü ràjàmàtyàõàü bràhmaõànàü naigamànàü jànapadànàü ÷reùñhinàü sàrthavàhànàü mitaupau ### iha àhvaya amutra preùaya iha preùaya amutra àhvaya ity apy evaüråpàt ÷ramaõo dåtagamanasaüpreùaõamithyàjãvàt prativirato bhavati 51. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya kuhakà÷ ca bhavanti lapakà÷ ca naimittikà÷ ca naiùpeùikà÷ ca làbhena làbhaü ni÷cikãrùante (##) te kuhanalapananaimittikanaiùpeùikalàbhena làbhani÷cikãrùakatvena jãvikàü kalpayanti ity apy evaüråpàt ÷ramaõo vividhakuhananlapananaimittikanaiùpeùikalàbhena làbhani÷cikãrùaõàt prativirato bhavati 52. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà utpàte vraõalakùaõe svapnalakùaõe agnidagdhe dakaspçùñe måùikacchinne àve÷ane svaravicaye sarvabhåtarute aïgavidyàyàü vàstuvidyàyàü ÷ukavidyàyàü ÷akunavidyàyàü prayojayanti eke ity apy evaüråpàt ÷ramaõaþ tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 53. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà nakùatràõàü saüprayoge muhårtànàm abhyutthàne ÷avaparãkùàyàü patrakarmaõi ÷àntikarmaõi bhåtakarmaõi puùñikarmaõi praõidhikarmaõi lipikarmaõi gaõane nyasane saïkhyàyàü mudràyàü (##) màrgadar÷avidyàyàü prayojayanti eke ity apy evaüråpàt ÷ramaõaþ tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 54. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà cikitsàyàü målabhaiùajye a¤janànupradàne ### nupràdàne rasànupradàne strãcikitsàyàü puruùacikitsàyàü kumàracikitsàyàü kumàrikàcikitsàyàm oùadhãr và prayojayanti ity apy evaüråpàt ÷ramaõas tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 55. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà maõilakùaõe daõóalakùaõe asilakùaõe iùulakùaõe àyudhalakùaõe hastilakùaõe a÷valakùaõe çùabhalakùaõe mahiùalakùaõe ajalakùaõe miõóhakalakùaõe avilakùaõe kukkuñalakùaõe vartakalakùaõe ### lakùaõe strãlakùaõe puruùalakùaõe kumàralakùaõe kumàrikàlakùaõe alpàyurlakùaõe dãrghàyurlakùaõe alpabhàgalakùaõe mahàbhàgalakùaõe alpapuõyalakùaõe mahàpuõyalakùaõe alpe÷àkhyalakùaõe mahe÷àkhyalakùaõe àryalakùaõe dàsalakùaõe ity apy evaüråpàt ÷ramaõas tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 56. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà àjavane javane årdhvavirecane adhovirecane nastekarmaõi (?) dhåmapàne svedaparikarmaõi àmàdhyà÷aye pakvàdhyà÷aye ### piñakàdhyà÷aye cakre vàyasamaõóale hanusaühanane jihvànikçntane vetàóàrdhavetàdaü và prayojayanti (##) eke ity apy evaüråpàt ÷ramaõas tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 57. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena (##) jãvikàü kalpayanti; tadyathà vahane àvàhane vivàhane àmohane saümohane uccàñane màraõe sukhakaraõe duþkhakaraõe darbhahome tilahome taõóulahome dhanahome dhànyahome mudgahome màùahome dravyahome agnihome àdityopasthàne nakùatropasthàne devatopasthàne mahàprasthànaü và prayojayanti eke ity apy evaüråpàt ÷ramaõas tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 58. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà bhayaü bhaviùyati kùemaü bhaviùyati durbhikùaü bhaviùyati subhikùaü bhaviùyati durvçùñir bhaviùyati suvçùñir bhaviùyati ãtir bhaviùyati anãtir bhaviùyati ity apy evaüråpàt ÷ramaõas tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 59. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà abhyantaràõàü ràj¤àü jayo bhaviùyati bàhyakànàü paràjayaþ bàhyakànàü ràj¤àü jayo bhaviùyati àbhyantaràõàü paràjayaþ àbhyantaràõàü ràj¤àm apayànaü bhaviùyati bàhyakànàü niryàõaü bàhyakànàm apayànaü bhaviùyati àbhyantaràõàü niryàõam ity apy evaüråpàt ÷ramaõas tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 60. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà evaüviråpau pathà såryàcandramasau gacchataþ evaüviråpàv utpathà såryàcandramasau gacchataþ evaüviråpakà pathà såryàcandragrahàþ (##) ulkàpàtàþ di÷odàhàþ antarikùe devadundubhayaþ atinadanti utpathà såryàcandragrahàþ ulkàpàtàþ di÷odàhàþ antarikùe devadundubhayaþ atinadanti; anayor và såryàcandramasor evaümahardhikayor evaümahànubhàvayor udgamanàgamanasaükle÷avyavadànavyavasthànavi÷uddhir na praj¤àyate yaduta pathà apy utpathàpi ity apy evaüråpàt ÷ramaõas tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 61. yathàpitan mahàràja eke ÷ramaõabràhmaõàþ ÷raddhàdeyaü paribhujya tiryagvidyàmithyàjãvena jãvikàü kalpayanti; tadyathà evaüvipàkau pathà såryàcandramasau gacchataþ evaüvipàkàv utpathà såryàcandramasau gacchataþ evaüvipàkàþ pathà såryagrahaþ candragrahaþ ulkàpàtàþ di÷odàhàþ antarikùe devadundubhayo atinadanti evaüvipàkà utpathà såryagraha÷ candragrahaþ ulkàpàtàþ di÷odàhàþ antarikùe devadundubhayo 'tinadanti; anayor và såryàcandramasor evaümahardhikayor evaümahànubhàvayor udgamanàgamanasaükle÷avyavadànavyavasthànavi÷uddhir na praj¤àyate yaduta pathà apy utpathàpi ity apy evaüråpàt ÷ramaõas tiryagvidyàmithyàjãvàt prativirato bhavati 62. so 'nena àryeõa ÷ãlaskandhena samanvàgataþ adhyàtmam anavadyasukhaü prativedayate; sa indriyair guptadvàro bhavati; nipakasmçtir guptasmçtimànasaþ (##) sahàvasthàvacàrakaþ; sa cakùuùo råpàõi dçùñvà na nimittagràhã bhavati; nànuvya¤janagràhã; yato 'dhikaraõam eva cakùurindriyeõa asaüvarasaüvçtasya viharataþ abhidhyàdaurmanasye loke pàpakà aku÷alà dharmà÷ cittam anusravanti; teùàü saüvaràya pratipadyate; rakùati cakùurindriyaü; cakùurindriyeõa saüvaram àpadyate; ÷rotrendriyeõa ÷abdàn ghràõendriyeõa gandhàn jihvayà rasàn kàyena spraùñavyàni manasà dharmàn vij¤àya na nimittagràhã nànuvya¤janagràhã; yato 'dhikaraõam eva manaindriyàsaüvarasaüvçtasya viharataþ abhidhyàdaurmanasye loke pàpakà aku÷alà dharmà÷ cittam anusravanti; teùàü saüvaràya pratipadyate; rakùati manaindriyaü; manaindriyeõa saüvaraü pratipadyate (##) 63. so 'nena àryeõa ÷ãlaskandhena samanvàgataþ anayà ca indriyaguptadvàratayà adhyàtmam anavadyasukhaü saüvedayate; so 'tikramapratikrame saüprajànavihàrã bhavati; àlokitavyavalokite sami¤jitaprasàrite saüghàñãpàtracãvaradhàraõe gate sthite niùaõõe ÷ayite jàgarite bhàùite tåùõãübhàve nidràklamaprativinodane saüprajànavihàrã bhavati; so 'nena àryeõa ÷ãlaskandhena samanvàgataþ anayà ca indriyaguptadvàratayà anena ca parameõa smçtisaüprajanyena samanvàgataþ adhyàtmam avyàbàdhasukhaü pratisaüvedayate; so 'nena àryeõa ÷ãlaskandhena samanvàgataþ anayà ca indriyaguptadvàratayà anena ca parameõa smçtisaüprajanyena samanvàgataþ pràntàni ÷ayanàsanàny adhyàvasati araõyàni vçkùamålàni ÷ånyàgàràõi; so 'raõyagato và vçkùamålagato và ÷ånyàgàragato và niùãdati paryaükam àbhujya çjuü kàyaü praõidhàya pratimukhàü smçtim upasthàpya; so 'bhidhyàü loke prahàya vigatàbhidhyena cetasà bahulaü viharati; abhidhyàyà÷ cittaü pari÷odhayati; vyàpàdastyànamiddham auddhatyakaukçtyavicikitsàü loke prahàya tãrõakàïkùo bhavati; tãrõavicikitsàkàükùaþ ku÷aladharmeùu vicikitsàyà÷ cittaü pari÷odhayati 64. tadyathà mahàràja puruùaþ çõam àdàya karmàntàn prayu¤jãta tasya te karmàntàþ saüpadyeran; sa tasmàt tac ca çõaü ÷odhayet; asti càsya svàpateyamàtrà yàvad eva dàràõàü poùaõàrthà; tasyaivaü bhavati: çõam àdàya karmàntàþ prayuktàþ; tasya te me karmàntàþ saüpannàþ; na vipannàþ; tena mayà tac ca çõaü ÷odhitam; asti ca me svàpateyamàtrà yàvad eva dàràõàü poùaõàya; sa tatonidànam adhigacchet saumanasyam 65. tadyathà puruùaþ àbàdhikaþ syàd duþkhã rogã durbalaþ; tasya bhojanaü bhuktaü na kàyaü chàdayati; pànakaü pãtaü kukùiü ca vyàbàdhate; so 'pareõa samayena sukhã syàd arogaþ balavàn; tasya bhojanaü bhuktaü kàyaü chàdayati; pànakaü pãtaü kukùiü na vyàbàdhate; tasya evaü syàd: aham asmi pårvam àbàdhikaþ (##) duþkhã pànakaü (##) pãtaü kukùiü na vyàbàdhate; sa tatonidànam adhigacchet pràmodyam 66.tadyathà puruùo bhujiùyo nayenakàmagaþ; so 'smy etarhy adàso <'preùyo> 'bhujiùyo 'yenakàmagaþ; sa tato pa÷càdbàhugàóhabandhanabaddho 'bhåvaü so 'haü tato muktaþ svastikùemàbhyàm avyayena; sa subhikùaü; sa tatonidànam adhigacchet sukham adhigacchet saumanasyam 69. evam eva imàni paücavaraõàni prahàya praj¤àdaurbalyakaràõi vighàñapakùyàõy anirvàõasaüvartanãyàni viviktaü kàmair viviktaü pariùyandayati pariprãõàti parispharati; nàsya kiücit sarvataþ kàyàd asphuñaü #) yaduta vivekajena prãtisukhena 70. tadyathà dakùiõo rajako rajakàntevàsã và ### snàtacårõàny àkãrya udakena> pariprokùya pariprokùya syandayet; sa càsya snàtrapiõóã snigdhà snehànugatà snehaparãtà sphuñàntarbahirdhà adhyàtmaü saüprasàdàc cetasa ekotãbhàvàd avitarkam avicàraü samàdhijaü prãtisukhaü dvitãyaü dhyànam kàyàd asphuñaü bhavaty aspharaõãyaü yaduta samàdhijena prãtisukhena 72. tadyathà upariparvataü saü<### udakahrado bhavati; tasya na pårvasyà na dakùiõasyà na pa÷cimàyà nottarasyà di÷o udakaþ pravahati; nàtra> (##) devaþ kàlena kàlaü samyag vàridhàràn anuprayaccheta; anyatra tasmàd evodakahradàn mahàn #) pariùyandayet paripårayet parispharayet; na kiücit sarvata> udakahradàd asphuñaü bhavaty aspharaõãyaü yaduta ÷ãtalena vàriõà; evam eva sa imam eva kàyaü samàdhijena prãtisukhena kiü manyase mahàràja na tv evaü sati mayà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam? tathyaü bhadanta pratisaüvedayate yat tad àryà àcakùate upekùakaþ smçtimàn sukhaü viharantãti niùprãtikaü tçtãyaü dhyànam upasaüpadya viharati; sa imam yaduta niùprãtikena prãtisukhena 74. tadyathà utpalàni và padmàni và kumudàni và puõóarãkàni và vàriõà; evam eva imam eva kàyaü niùprãtikena sukhenàbhiùyandayati pariùyandayati pariprãõàti ÷ràmaõyaphalam? tathyaü bhadanta evaü sati bhagavatà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam 75. sa sukhasya #) viharati; nàsya kiücit sarvataþ kàyàd asphuñaü bhavaty aspharaõãyaü yaduta pari÷uddhena cittena paryavadàtena 76. tadyathà gçhapatir gçhapatiputro và ### evam eva imam eva kàyaü pari÷uddhena cittena paryavadàtenàdhimucya spharitvà upasaüpadya viharati; nàsya kiücit sarvataþ kàyàd asphuñaü bhavaty aspharaõãyaü yaduta pari÷uddhena cittena paryavadàtena kiü manyase mahàràja na tv evaü sati mayà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam? tathyaü bhadanta evaü sati bhagavatà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam 77. yasmin samaye mahàràja àrya÷ràvakaþ sukhasya ca prahàõàd duþkhasya ca prahàõàt pårvam eva ca saumanasyadaurmanasyayor aùñaügamàd aduþkham asukham upekùàsmçtipari÷uddhaü caturthaü dhyànam upasaüpadya viharati, tasya cittaü tasmin> samaye naivonnataü bhavati nàvanatam anabhinataü sthitam àni¤jyapràptaü 78. tadyathà kåñàgàre nàvanatam anabhinataü sthitaü àni¤jyapràptam evam eva yasmin samaye àrya÷ràvakaþ samaye naivonnataü bhavati nàvanatam anabhinataü sthitam àni¤jyapràptaü; tasyaivaü bhavati 79. (##) odàrika÷ (##) ; vij¤ànàm atra pratiùñhitam atra paryàpannaü; yannv aham asmàt kàyàd mànasaü vyutthàpyànyaü kàyam abhinirmàyàü råpiõaü manomayam avikalam ahãnendriyaü; sa tasmàt kàyàn ahãnendriyaü; tadyathà maõir aùñàügamo vaióåryaþ ÷ubho jàtimànn accho viprasanno 'nàvilaþ paücàïgaraïgike såtre 'rpitaþ syàn nãle pãte lohite avadàte ma¤jiùñhe; taü cakùuùmàn puruùo dçùñvà ; evam eva sa tasmàt kàyàn mànasaü vyutthàpyànyaü kàyam abhinirmimãte råpiõaü manomayam avikalam (##) ahãnendriyaü; tadyathà puruùo mu¤jàd iùikàm àvçhyàt; taü cakùuùmàn puruùo dçùñvà jànãyàd eva (##) sa tasmàt kàyàn mànasaü vyutthàpyànyaü kàyam abhinirmimãte råpiõaü manomayam avikalam ahãnendriyaü; tadyathà puruùàþ karaõóàd ahim àvçhyàt; taü cakùuùmàn puruùo dçùñvà jànãyàd ayaü karaõóaþ ayam ahiþ karaõóàd ahim àvçhatãti evam eva sa> tasmàt kàyàn mànasaü vyutthàpyànyaü kàyam abhinirmimãte råpiõaü manomayam avikalam ahãnendriyaü; tadyathà puruùaþ ko÷àd asim àvçhyàt; taü cakùuùmàn puruùo dçùñvà jànãyàd ayaü ko÷o 'yam asiþ ko÷àd ahim àvçhatãti vyutthàpyànyaü kàyam abhinirmimãte råpiõaü manomayam avikalam ahãnendriyaü 80. sa evaü samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e rijubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte çddhiviùayasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõamayya so 'nekavidham çddhiviùayaü pratyanubhavati; tadyathà eko bhåtvà bahudhà bhavati; bahudhà bhåtvaiko bhavati; àvirbhàvaü tirobhàvaü j¤ànadar÷anena pratyanubhavati; tiraþkuóyaü tiraþ÷ailaü tiraþpràkàram asajjamànaþ kàyena gacchati tadyathà àkà÷e; pçthivyàm unmajjananimajjanaü karoti tadyathà udake; udake abhinnasroto gacchati tadyathà pçthivyàm; àkà÷e paryaïkenàtikràmati tadyathà pakùã ÷akuniþ; imau và såryàcandramasàv evaü maharddhikàv evaü mahànubhàvau pàõinà àmàrùñi parimàrùñi yàvad brahmalokaü (##) kàyena va÷e vartayati; tadyathà dakùaþ karmàro và karmàràntevasã và suparikarmãkçtaü jàtaråpaü viditvà yàü yàü piõóakavikçtiü kàïkùaty upanayituü yadi và paññikàyàü yadi và karõikàyàü yadi và graiveye yadi và hastàbharaõe yadi và pàdàbharaõe yadi và aïgulimudrikàyàü yadi và jàtaråpamàlàyàü tatra tatra laghu laghv evopanayati; evam eva sa evaü samàhite pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e rijubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte çddhiviùayaj¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü (##) cittam abhinirõàmayati (##) so 'nekavidham çddhiviùayaü pratyanubhavati; tadyathà eko bhåtvà bahudhà bhavati; bahudhà bhåtvà eko bhavati; àvirbhàvaü tirobhàvaü j¤ànadar÷anena pratyanubhavati; tiraþkuóyaü tiraþ÷ailaü tiraþpràkàram asajjamànaþ kàyena gacchati tadyathà àkà÷e; pçthivyàm unmajjannaimajjanaü karoti tadyathodake; udake abhinnasroto gacchati tadyathà pçthivyàm; àkà÷e paryaïkena kràmati tadyathà pakùã ÷akuniþ; imau và punaþ såryàcandramasàv evaü maharddhikàv evaü mahànubhàvau pàõinà àmàrùñi parimàrùñi yàvad brahmalokaü kàyena va÷e vartayati; tadyathà dakùaþ kumbhakàro và kumbhakàràntevasã và suparikarmãkçtaü mçtpiõóaü viditvà yàü yàü eva kàïkùate bhàjanavikçtim abhinirvartayituü tàü tàm eva bhàjanavikçtiü laghu laghv evàbhinirvartayati; evam eva sa evaü samàhite citte paryavadàte (##) anaïgaõe vigatopakle÷e rijubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte çddhiviùayaj¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati; evam eva so 'nekavidham çddhiviùayaü pratyanubhavati; tadyathà eko bhåtvà bahudhà bhavati; bahudhà bhåtvaiko bhavati; àvirbhàvaü tirobhàvaü j¤ànadar÷anena pratyanubhavati; tiraþkuóyaü tiraþ÷ailaü tiraþpràkàram asajjamànaþ kàyena gacchati tadyathà àkà÷e; pçthivyàm unmajjananimajjanaü karoti tadyathodake; udake abhinnasroto gacchati tadyathà pçthivyàm; àkà÷e paryaïkena kràmati tadyathà pakùã ÷akuniþ; imau và såryàcandramasàv evaü maharddhikàv evaü mahànubhàvau pàõinà àmàrùñi parimàrùñi yàvad brahmalokaü kàyena va÷e vartayati; tadyathà dakùaþ dantakàro và dantakàràntevasã và suparikarmãkçtaü råpavikçtim abhinirvartayituü tàü tàm eva råpavikçtiü laghu laghv evàbhinirvartayati; evam eva sa evaü samàhite citte paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati; so 'nekavidham çddhiviùayaü pratyanubhavati; tadyathà eko bhåtvà bahudhà bhavati; bahudhà bhåtvaiko bhavati; àvirbhàvaü tirobhàvaü j¤ànadar÷anena pratyanubhavati; tiraþkuóyaü tiraþ÷ailaü #) asajjamànaþ kàyena gacchati tadyathà> àkà÷e; pçthivyàm unmajjananimajjanaü karoti tadyathodake; udake abhinnasroto gacchati tadyathà pçthivyàm; àkà÷e paryaïkena kràmati tadyathà pakùã ÷akunakaþ; imau và punaþ såryàcandramasàv eva maharddhikàv evaü mahànubhàvau kiü manyase dar÷itaü sàüdçùñikaü ÷ràmaõyaphalam? tathyaü bhadanta evaü sati bhagavatà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam (##) 81. sa evaü samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte (##) divya÷rotraj¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati sa divyena ÷rotreõa vi÷uddhenàtikràntamànuùyenobhayàn ÷abdàn ÷çõoti mànuùyàn apy amànuùyàn api; ye 'pi dåre ye 'py antike; tadyathà ÷aïkhadhàmakaþ puruùo mahà÷ailaparvatam abhiruhya ni÷àrdhe ÷aïkham àdhamet tasya ÷abdo 'vyàhataþ pçthagdi÷aþ sphured; evam eva sa evaü samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte divya÷rotraj¤ànasàkùàtkriyàyàm (##) abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati sa divyena ÷rotreõa vi÷uddhenàtikràntamànuùyenobhayàn ÷abdàn ÷çõoti mànuùyàn apy amànuùyàn api; ye 'pi dåre ye 'py antike 82. sa evaü samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte cetaþparyàyaj¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati sa parasatvànàü parapudgalànàü vitarkitaü vicàritaü manasà mànasaü yathàbhåtaü prajànàti; saràgaü cittaü saràgaü cittam iti yathàbhåtaü prajànàti; vigataràgaü cittaü vigataràgaü cittam iti yathàbhåtaü prajànàti; sadveùaü vigatadveùaü samohaü vigatamohaü saükùiptaü vikùiptaü lãnaü pragçhãtam uddhatam anuddhatam avyupa÷àntaü vyupa÷àntaü samàhitam asamàhitam abhàvitaü subhàvitam avimuktaü và cittam avimuktaü cittam iti yathàbhåtaü prajànàti; suvimuktaü và citaü suvimuktaü cittam iti yathàbhåtaü prajànàti; tadyathà cakùuùmàn puruùaþ supari÷uddham àdar÷amaõóalaü gçhãtvà saümukhanimittaü và pratyavekùate; evam eva sa evaü samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte cetaþparyàyaj¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati sa parasatvànàü parapudgalànàü vitarkitaü vicàritaü manasà mànasaü yathàbhåtaü prajànàti; saràgaü (##) cittaü saràgaü cittam iti yathàbhåtaü prajànàti; vigataràgaü cittaü vigataràgaü cittam iti yathàbhåtaü prajànàti; sadveùaü vigatadveùaü vigatamohaü saükùiptaü vikùiptaü lãnaü pragçhãtam uddhatam anuddhatam avyupa÷àntaü vyupa÷àntaü samàhitam asamàhitaü subhàvitam abhàvitam avimuktaü và cittam avimuktaü cittam iti yathàbhåtaü prajànàti; suvimuktaü và citaü suvimuktaü cittam iti yathàbhåtaü prajànàti kiü manyase mahàràja na tv evaü sati mayà dar÷itaü sàüdçùñikaü (##) ÷ràmaõyaphalam? tathyaü bhadanta evaü sati bhagavatà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam 83. sa evaü samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte pårvanivàsànusmçtij¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati so 'nekavidhaü pårvanivàsaü samanusmarati; tadyathà ekam api dve tisra÷ catasraþ paüca ùañ saptàùñau nava da÷a viü÷ataü (##) triü÷ataü catvàriü÷ataü paücà÷ataü jàti÷ataü jàtisahasraü jàti÷atasahasram anekàny api jàti÷atàni anekàny api jàtisahasràõi anekàny api jàti÷atasahasràõi saüvartakalpam api vivartakalpam api saüvartavivartakalpam api anekàn api saüvartakalpàn anekàn api vivartakalpàn anekàn api saüvartavivartakalpàn samanusmarati; ami nàma te bhavantaþ satvà yatràham àsam evaünàmà evaüjàtya evaügotra evamàhàra evaüsukhaduþkhapratisaüvedã evaüdãrghàyuþ evaücirasthitika evamàyuùparyantaþ; so 'haü tasmàt (##) sthànàc cyuto 'mutropapannaþ; tasmàd api cyuto 'mutropapannaþ; tasmàd api cyutaþ ihopapanna iti; sàkàraü sodde÷am anekavidhaü pårvanivàsam anusmarati; tadyathà puruùo gràmàd gràmaü gacchet; tasmàd api gràmàd aparaü gràmaü gacchet; tasmàd apãhàgacchet; tasyaivaü syàd; aham amuùmàd gràmad amuü gràmam àgataþ; tasmàd apãhàgata iti; evam eva sa samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte pårvanivàsànusmçtij¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati tadyathà ekàm api jàtiü dve tisra÷ catasraþ paüca ùañ saptàùñau nava da÷a viü÷ataü triü÷ataü catvàriü÷ataü paücà÷ataü jàti÷ataü jàtisahasraü jàti÷atasahasram anekàny api jàti÷atàni anekàny api jàtisahasràõi anekàny api jàti÷atasahasràõi saüvartakalpam api vivartakalpam api saüvartavivartakalpam api anekàn api saüvartakalpàn anekàn api vivartakalpàn anekàn api saüvartavivartakalpàn samanusmarati; ami nàma te bhavantaþ satvà yatràham evaünàmà àsam evaüjàtya evaügotra evamàhàra evaüsukhaduþkhapratisaüvedã evaüdãrghàyuþ evaücirasthitika evamàyuùparyantaþ; so 'haü tasmàt sthànàc cyutaþ amutropapannaþ; tasmàd api cyuto 'mutropapannaþ; tasmàd api cyutaþ ihopapanna iti; sàkàraü sodde÷am anekavidhaü pårvanivàsam anusmarati kiü manyase mahàràja na tv evaü sati mayà dar÷itaü sàüdçùñikaü (##) ÷ràmaõyaphalam? tathyaü bhadanta evaü sati bhagavatà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam 84. (##) sa evaü samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte cyutyupapàdaj¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati divyena cakùuùà vi÷uddhenàtikràntamànuùyakena satvàn pa÷yati cyavamànàn upapadyamànàn api suvarõàn api durvarõàn api hãnàn api praõãtàn api sugatim api gacchato durgatim api yathàkarmopayogàn satvàn yathàbhåtaü prajànàti; amã bhavantaþ satvàþ kàyadu÷caritena samanvàgatà vàïmanodu÷caritena samanvàgatà àryàõàm apavàdakà mithyàdçùñayo (##) mithyàdçùñikarmadharmasamàdànahetos taddhetuü tatpratyayaü kàyasya bhedàt paraü maraõàd apàyadurgativinipàtaü narakam upapadyante; amã và punar bhavantaþ satvàþ kàyasucaritena samanvàgatà vàïmanaþsucaritena samanvàgatà àryàõàm anapavàdakàþ samyagdçùñayaþ samyagdçùñikarmadharmasamàdànahetos taddhetuü tatpratyayaü kàyasya bhedàt sugatau svargaloke deveùåpapadyante; 85. sa evaü samàhite citte pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte àsravakùayaj¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati; sa idaü duþkham àryasatyam iti yathàbhåtaü prajànàti; ayaü duþkhasamudayo 'yaü duþkhanirodhaþ; iyaü duþkhanirodhagàminã pratipad àryasatyam iti yathàbhåtam prajànàti; tasyaivaü jànata evaü pa÷yataþ kàmàsravàc cittaü vimucyate; bhavàsravàd avidyàsravàc cittaü vimucyate; vimuktasya vimuktam eva j¤ànadar÷anaü bhavati; kùãõà me jàtiþ uùitaü brahmacaryaü kçtaü karaõãyaü nàparam asmàd bhavaü prajànàmãti; (##) tadyathà gràmasya và nigamasya và nàtidåre gambhãre syàd udakahradaþ accho viprasanno 'nàvilaþ; tatra cakùuùmàn puruùas tãre niùaõõaþ pa÷yet ÷arkaràn và kañhallàni và matsyàn và kårmàn và ÷uktãr và ÷ambåkàn và; evam eva sa evaü samàhite pari÷uddhe paryavadàte anaïgaõe vigatopakle÷e çjubhåte karmaõye sthite àni¤jyapràpte àsravakùayaj¤ànasàkùàtkriyàyàm abhij¤àyàü cittam abhinirõàmayati; sa idaü duþkham àryasatyam iti yathàbhåtaü prajànàti; ayaü duþkhasamudayo 'yaü duþkhanirodhaþ iyaü duþkhanirodhagàminã pratipad àryasatyaü yathàbhåtam prajànàti; tasyaivaü jànata evaü pa÷yataþ kàmàsravàc cittaü vimucyate; bhavàsravàd avidyàsravàc cittaü vimucyate; vimuktasya (##) vimuktam eva j¤ànadar÷anaü bhavati; kùãõà me jàtiþ uùitaü brahmacaryaü kçtaü karaõãyaü nàparam asmàd bhavaü prajànàmãti kiü manyase mahàràja na tv evaü sati mayà dar÷itaü sàüdçùñikaü ÷ràmaõyaphalam? tathyaü bhadanta evaü sati bhagavatà dar÷itaü sàndçùñikaü ÷ràmaõyaphalam ______________________________________________________________ King Ajàta÷atru, repented of the murdering of his father is finally gained over to the Buddha creed evam ukte ràjà màgadho 'jàta÷atrur vaidehãputraþ pràrodãd a÷råõi varùayan; atha ràjà màgadho 'jàta÷atrur vaidehãputraþ cãvarakarõikenà÷råõy utsçjya bhagavataþ pàdayor nipatya bhagavantam idam avocad: atyayo bhagavann atyayaþ sugata yathà bho yathà måóho yathà avyakto yathà aku÷alaþ yena mayà pàpamitrasahàyena pàpamitrava÷aügatena (##) pàpamitropagåóhakena pità dhàrmiko dharmaràjo jãvitàd vyaparopitaþ; tasya mama bhadanta atyayaü jànato 'tyayam pa÷yato 'tyayam atyayaþ pratigçhõãùvànukampàn upàdàya; tathyaü tvaü mahàràja atyayam atyayataþ adhigataþ tadyathà bàlo yathà måóho yathà avyakto yathà aku÷alo yena tvayà pàpamitrasahàyena pàpamitrava÷aügatena (##) pàpamitropagåóhakena pità dhàrmiko dharmaràjo jãvitàd vyaparopitaþ; yata÷ ca tvaü mahàràja atyayaü jànàsi (##) atyayaü pa÷yasi ca dçùñvàde÷ayasi àyatyàü cà saüvaram àpadyase; vçddhir eva te pratikàïkùitavyà ku÷alànàü dharmàõàü na hàniþ; tat kasya hetoþ yaþ ka÷cin mahàràja atyayaü jànàti atyayaü pa÷yati taü dçùñvàde÷ayati àyatyàü ca saüvaram àpadyate vçddhir evàsya pratikàïkùitavyà ku÷alànàü dharmàõàü na hàniþ; evam eva tvaü mahàràja yata÷ càtyayaü jànàsi atyayaü ca pa÷yasi dçùñvàde÷ayasi àyatyàü ca saüvaraü àpadyase vçddhir eva te pratikàïkùitavyà ku÷alànàü dharmàõàü na hàniþ ______________________________________________________________ The Buddha, invited by King Ajàta÷atru, regrets for the sin commited by his royal guest atha ràjà màgadho 'jàta÷atrur vaidehãputro bhagavantam idam avocad: adhivàsayatu me bhagavàn ÷vo 'ntargçhe bhaktena sàrdhaü bhikùusaüghena; adhivàsayati bhagavàn ràj¤o màgadhasyàjata÷atror vaidehãputrasya tåùõãübhàvena; atha ràjà màgadho 'jàta÷atrur vaidehãputraþ bhagavatas tåùõãübhàvenàdhivàsanàü viditvà bhagavato bhàùitam abhinandyànumodya bhagavataþ pàdau ÷irasà vanditvà bhagavato 'ntikàt prakràntaþ; atha bhagavàn aciraprakràntaü ràjànaü màgadham ajàta÷atruü vaidehãputraü viditvà bhikùån àmantrayate sma: kùato (##) bhikùavo ràjà màgadho 'jàta÷atrur vaidehãputraþ upahato yena pàpamitrasahàyena pàpamitrava÷aügatena pàpamitropagåóhakena pità dhàrmiko dharmaràjo dharmasthito mahàràjo jãvitàd vyaparopitaþ; saced bhikùavo ràjà¤à màgadhenàjàta÷atruõà vaidehãputreõa pità dhàrmiko dharmaràjo dharmasthito mahàràjo jãvitàn na vyaparopito bhaviùyat sthànam etad vidyate yad asminn evàsane niùaõõena catvàri àryasatyàni abhisamitàny abhaviùyan; evaü kùato bhikùavo ràjà màgadho 'jàta÷atrur vaidehãputraþ evam upahataþ; tasmàt tarhi bhikùava evaü ÷ikùitavyaü yad dagdhasthåõàyàm api cittaü na pradåùayiùyàmaþ pràg eva savij¤ànake kàye; ity evaü vo bhikùavaþ ÷ikùitavyam atha ràjà màgadho 'jàta÷atrur vaidehãputras tàm eva ràtriü ÷uci praõãtaü khàdanãyabhojanãyaü samudànãya kàlyam evotthàyàsanàni praj¤apyodakamaõiü pratiùñhàpya bhagavato dåtena kàlam àrocayati; (##) samayo bhadantaþ sajjaü bhaktaü yasyaivedànãü bhagavàn kàlaü manyate; atha bhagavàn pårvàhõe nivàsya pàtracãvaram àdàya bhikùsugaõaparivçto bhikùusaüghapuraskçto yena ràj¤à màgadhenàjàta÷atruõà vaidehãputreõa bhaktàbhisàras tenopasaükràntaþ; upasamkramya purastàd bhikùusaüghasya praj¤apta evàsane nyaùãdad; atha ràjà màgadho 'jàta÷atrur vaidehãputraþ sukhopaniùaõõaü buddhapramukhaü bhikùusaüghaü viditvà ÷ucinà praõãtena (##) khàdanãyabhojanãyena svahastaü saütarpayati saüpravàrayati; anekaparyàyeõa ÷ucinà praõãtena khàdanãyabhojanãyena (##) svahastaü saütarpya saüpravàrya bhagavantaü bhuktavantaü viditvà dhautahastam apanãtapàtraü nãcataram àsanaü gçhitva bhagavataþ purastàn niùaõõo dharma÷ravaõàya ______________________________________________________________ Buddha converses with Ajàta÷atru, who grows more and more attached to him atha bhagavàn ràj¤o màgadhasyàjata÷atror vaidehãputrasya tad dànam anayà abhyanumodanayàbhyanumodate agnihotramukhà yaj¤àþ sàvitrã cchandasàü mukham / ràjà mukhaü manuùyàõàü nadãnàü sàgaro mukham // nakùatràõàü mukhaü candra àdityas tapatàü mukham / årdhvaü tiryag adha÷ càpi yàvatã jagato gatiþ / sadevakeùu lokeùu saübuddho hãjyatàü varaþ / atha bhagavàn ràjànaü màgadham ajàta÷atruü dharmyayà kathayà samdar÷ayati samàdàpayati samuttejayati saüpraharùayati; anekaparyàyeõa dharmyayà kathayà saüdar÷ya samàdàpya samuttejya saüpraharùyotthàyàsanàt prakràntaþ yadà bhagavatà ràjà ajàta÷atrur vaidehãputro 'målikayà ÷raddhayà pratisñhàpitaþ tadà yadà bhagavantaü harmyatalastho hastiskandhàvaråóho (##) và pa÷yati tadàtmànaü mu¤cati; yàvad apareõa samayena hastiskandhàvaråóhena bhagavàn dçùñaþ; tenàtmà muktaþ; bhagavatà riddhyà pratãùñaþ; pauruùeyam antarjanaü càmantrayate (##) yat khalu bhavantaþ jànãyuþ; adyàgreõa bhagavataþ ÷ràvako bhagavantaü ÷araõaü gataþ; adyàgreõànàvçtaü dvàraü bhagavataþ ÷ràvakàõàü bhikùåõàü bhikùuõãnàm upàsakànàm upàsikànàm àvçtaü dvàraü devadattasya devadattasya ÷ràvakàõàü ceti ______________________________________________________________ Devadatta, no more admitted into the palace, strucks the bhikùuõã Utpalavarõà, who shortly after dies yàvad apareõa samayena devadatto ràj¤o 'jàta÷atror gçhaü praveùñum àrabdho dauvàrikeõàbhihitaþ: tiùñha mà pravekùyasãti; kiü kàraõaü? devàj¤à dattà: adyàgreõàhaü bhagavataþ ÷ràvako bhagavantaü ÷araõaü gataþ; adyàgreõànàvçtaü dvàraü bhagavataþ ÷ràvakàõàü bhikùåõàü bhikùuõãnàm upàsakànàm upàsikànàm; àvçtaü tu devadattasya devadatta÷ràvakàõàü evadatta÷ràvikàõàü ceti; sa ca dvàre vidhàritas tiùñhati; utpalavarõà ca bhikùuõã piõóapàtam àdàya ràjakulàn niùkràmati; devadattasyaitad abhavad; asyà muõóikàyàþ ÷ràmaõikàyà etat karma; anayà ràjàjàta÷atruþ sàntaþpurakumàràmatyo bhinno yena me ãdç÷ã samavastheti viditvotpalavarõàm idam avocat: kiü mayà tavàparàddhaü yena tvayà mama bhaikùàkakulaü durãkçtam iti; sa tàü praghàtayitum àrabdhàþ; sà praghàtyamànà karuõadãnavilapitair akùarair (##) uvàca: àrya ÷àntaü kim aham eva kariùye? tvaü tàvad bhagavato punaþ ÷àkyakulàt pravrajitaþ; nàham evaü karomi kùamasveti; tathàpy ucyamànena devadattena tasyàþ ÷irasi khañaprahàro dattaþ; sà maraõavedanàbhyàhatà jãvitasaüskàràn adhiùñhàya àyuþsaüskàràn utsçjya vãryam avalambya bhikùuõãvarùakaü gatà; bhikùuõyas tàü tathàvidhàü dçùñvà kathayanti: aho àrye kim idam iti; sà kathayati: bhaginyaþ (##) sarvasaüskàrà anityàþ; sarvadharmà anàtmànaþ; ÷àntaü nirvàõaü; yuùmàbhiþ ku÷aleùu dharmeùv apramàdaþ karaõãyaþ; devadattena (##) tçtãyam ànataryaü kçtaü; parinirvàsyàmãti; tato 'sau bhikùuõãsaüghasya purastàd vicitràõi pràtihàryàõi kçtvà nirupadhi÷eùe nirvàõadhàtau parinirvçtà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadattenotpalavarõà bhikùuõã karuõakaruõaü vipralapanti khañaprahàreõa praghàtità iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathà atãte 'py adhvany asyàþ karuõakaruõaü vipralapantyà hatvà màüsaü bhakùitaü; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the old sheep (concerning a previous life of Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasmin karvañake gçhapatiþ prativasati; tasya eóakànàü vargaþ; taücràraõàya eóakapàlo gràmàd bahir nirgataþ; tata÷ càrayitva såryasyàstaügamanakàlasamaye karvañakaü prave÷itum àrabdhaþ; tatrànyatarà jãrõeóikà pçùñhato 'valambamànà; vçko gacchati; tàvad vçkeõa gçhãtà; kathayati (##) kaccit te màtula kùemaü sukhaü kaccin nu màtula / ekaþ kaccid araõye 'smin sukhaü vindasi màtula // iti / so 'pi kathayati marditvà mama làïgålaü khosayitvà ca vàladhim / atha màtulavàdena kutra mokùyase eóake // iti / eóakà punar àha pçùñhatas tava làïgålaü purato hy àgatà aham / atha kenàbhyupàyena làïgålaü marditaü mayà // iti / vçko bhåyaþ kathayat catvàra ime dvãpàþ sasamudràþ saparvatàþ / sarveùu mama làïgålam atha kena tvam àgatà // iti / (##) eóikà pràha pårvam eva mayà bhadra j¤àtãnàm antikàc chrutam / sarvatra tava làïgålam àkà÷enàham àgatà // iti / vçkaþ pràha àkà÷ena patantyà vai tvayà me ajareóike / tràsito mçgasaügho 'sau yo me bhakùya upàgataþ // iti / evaü tasyàþ pralapantyà utpatya pàpakarmaõà / eóikàyàþ ÷iraþ chinnaü hatvà màü÷aü ca bhakùitam //*<>* bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavo yo 'sau vçkaþ eùa eva sa devadattas tena kàlena tena samayena; yà sàjareóikà eùaiva sà (##) utpalavarõà tena kàlena tena samayena; tadàpy eùà karuõakaruõaü vilapanti praghàtità; etarhy apy eùà karuõakaruõaü vipralapanti praghàtità ______________________________________________________________ Devadatta is gained over the nihilistic doctrine of Påraõa Kà÷yapa atha devadattasyaitad abhavad: bahu÷o mayà bhagavataþ paràkràntam ànantaryatrayaü ca kçtaü; bhagavataþ ÷ilà kùiptà rudhirotpàdaþ kçtaþ, idaü prathamam ànantaryaü; saügho bhinnaþ, idaü dvitãyam; utpalavarõà jãvitàd vyaparopità, idaü tçtãyaü; na ca sarvaj¤atvam avàptaü; na cànyà kàcit kàryasiddhir avàptà; nànyatredànãü narakeùåpapattavyam it viditvà kare kaplaü datvà cintàparo vyavasthitaþ yàvat påraõas taü prade÷am anupràptaþ; sa kathayati: devadatta kim (##) arthaü kare kapolaü datvà cintàparas tiùñhasãti; sa kathayati: katham ahaü na cintàparas tiùñhàmi; yena mayà dveùàve÷àd bhagavato bahu÷aþ paràkràntaü; trãõi cànantaryakarmàõi kçtàni; ciram avãcau mahànarake vastavyaü bhaviùyatãti; sa kathayati: j¤àtaü mayà tvam ekaþ ÷àkyànàü paõóita iti; tvam api mårkhaþ; kutaþ paralokaþ syàt tvayà ãdç÷aü karma kçtam iti vayam api tvadarthaü cintàparas tiùñhema; tataþ tatpratyayanàrthaü ca tena tasya purastàt kuõóikà bhagnà; sadevas (##) tàval lokaþ etàü pratisandadhàtu; sarvathà mà kàhalo bhava; (##) nàsty atra kartà và kàrako và; api tu gaccha kapilavastunagaraü; gatvà ràjyaü kàraya; vayaü tavàgre ÷ràvakà bhaviùyàma iti; tatra devadatta àryàpavàdikàü mithyàdçùñiü pratilabdhavàn yayà sarveõa sarvaü ku÷alamålàni samucchinnàni ______________________________________________________________ The Buddha blames Devadatta tatra bhagavàn bhikùån àmantrayate sma: samucchinnàni bhikùavo devadattena ku÷alamålàni; yàvac càhaü bhikùavo devadattasya ÷uklaü dharmam adràkùam, na tàvan mayà devadatto vyàkçtà ity api devadatta àpàyiko nairayikaþ kalpastho 'cikitsya iti; tadyathà gràmasya và nigamasya và nàtidåre gåthoóãraü syàd årdhvaü sàdhikapauruùyaü; tatra ka÷cid eva puruùaþ sa÷iraþpàõipàdo magnaþ syàt; tatra ka÷cid eva puruùa upapadyeta dãrgharàtram arthakàmo hitakàmaþ sukhakàmaþ spar÷akàmo yogakùemakàmaþ; sa taü gåthoóãraü sàmantakenànuparivàryàgacched apy eva labheyàsya puruùasya kaücid eva prade÷aü gåthenàmrakùitaü yatrainaü gçhãtvoddhareyam iti; sa tatra sàmantakenànuparivàryàgacchan na labhate tasya puruùasya kaücid eva prade÷aü gåthenàmrakùitam antataþ pàõitalamàtram api yatrainaü gçhãtvoddhared; evam eva yàvac càhaü bhikùavo devadattasya ÷uklaü dharmam adràkùaü na tàvan mayà devadatto vyàkçta ity api devadatta àpàyiko (##) nairayikaþ kalpastho 'cikitsya iti; yata÷ càhaü devadattasya ÷uklaü dharmaü nàdràkùam antato vàlàgrakoñãmàtram api tato mayà devadatto vyàkçta ity api devadatta àpàyiko nairayikaþ kalpastho 'cikitsya iti; tribhir bhikùavaþ asaddharmaiþ samanvàgato devadatta àpàyiko nairayikaþ kalpastho 'cikitsyaþ; katamais tribhiþ? 1) pårvam eva bhikùavo pàpeccho 'bhåt pàpikayà icchayà va÷agataþ; yad devadattaþ pårvam eva pàpeccho 'bhåt pàpikayà icchayà va÷agato (##) 'nena prathamenàsaddharmeõa samanvàgato devadatta àpàyiko nairayikaþ kalpastho 'cikitsyaþ; 2) punar aparaü bhikùavaþ devadattaþ pàpamitro 'bhåt pàpasahàyaþ pàpasaüparkaþ; yad devadattaþ pårvam eva pàpamitro 'bhåt pàpasahàyaþ pàpasaüparko 'nena dvitãyenàsaddharmeõa samanvàgato devadatta àpàyiko nairayikaþ kalpastho 'cikitsyaþ; 3) punar aparaü devadatto 'lpamàtràvaramàtrakeõa vi÷eùàdhigamenàntarà viùàdam (##) àpannaþ saty uttare karaõãye; yad devadatta alpamàtràvaramàtrakeõa vi÷eùàdhigamenàntarà viùàdam àpannaþ saty uttare karaõãye; anena tçtãyenàsaddharmeõa samanvàgato devadatta àpàyiko nairayikaþ kalpastho 'cikitsyaþ mà jàtu ka÷cil loke 'smin pàpeccha upapadyatàm / tad anenaiva jànãdhvaü pàpecchànàü hi yà gatiþ // paõóito 'pi samàkhyàto bhàvitàtmà hi saümataþ / ÷rãyà ca dedãpyamàno devadatta iti vi÷rutaþ // sa vai pramàdam anuyujyàsàdyeha tathàgatam / vyàkçtas tu sa kalpasthaþ saübuddhena prajànatà // (##) kadaryaþ pàpasaükalpo mithyàdçùñir anàdaraþ / avãcinarakaü pràpta÷ caturdvàraü hi yaü viduþ // adrugdhasya hi yo druhyet karma pàpam akurvataþ / tam eva pàpaü spç÷ati loke 'smiü÷ ca paratra ca // samudraü viùakumbhena yo dåùayitum utsahet / na sa tena vidåùyeta bhãùmo hi sa mahodadhiþ // evam eva tathàgataü yo vàdenopahiüsati / (##) samyagdar÷ã ÷àntacitto vàdo yasmin na rohati // tàdçg mitraü prakurvãta taü vai seveta paõóitaþ / tàdç÷aü sevamànasya ÷reyaþ syàn na tu pàpakam // ______________________________________________________________ The new rules of Devadatta tato devadatta àryàpavàdikàü mithyàdçùñiü pratilabhya samucchinnaku÷alamålo nàsti paraloka iti ni÷cayaü labdhvà paücabhiþ padaiþ ÷ràvakàõàü dharmaü de÷ayati; ÷ramaõo gautamo dadhikùãraü (##) paribhuïkte; asmàbhir adyàgreõa na paribhoktavyaü; yatkàraõam; atonidànaü vatsakàþ klàmyanti; ÷ramaõo gautamo màü÷aü paribhuïkte; asmàbhir na paribhoktavyaü; yatkàraõaü; atonidànaü prànino ghàtyante; ÷ramaõo gautamo lavaõaü paribhuïkte; asmàbhir na paribhoktavyaü; reõusaübhåtam iti kçtvà; ÷ramaõo gautama÷ chinnada÷àni vastràõi dhàrayati; asmàbhir dãrghada÷àni vastràõi dhàrayitavyàni; yatkàraõaü; atonidànaü kuvindànàü puruùakàro dhvaüsyate; ÷ramaõo gautamo 'raõye prativasati; asmàbhir gràme vastavyaü; yatkàraõam; atonidànaü manuùyànàü deyadharmà na paribhujyanta iti antaroddànam kùãraü màüsaü ca lavaõaü vastram àraõyakena ca // ______________________________________________________________ Devadatta is thrown into a pond yàvad bhagavàn janapadacàrikàü caran ÷ràvastãm anupràptaþ; devadattaþ saülakùayati: bahu÷o mayà ÷ramaõasya gautamasyàpakçtaü; na ca ÷aktaþ ÷ramaõaü gautamaü praghàtayituü; gacchàmi dàràpamardam asya karomãty; sa kapilavastuü gataþ; tena tatra gatvà ya÷odharàyàþ saüdiùñaü: ÷ramaõo gautamaþ pravrajitaþ; ahaü tvadartham àgataþ; sà tvaü mayà sàrdhaü paricàrayeti; tayà gopikàyà (##) samàkhyàtaü; sà kathayati: tvam evaü saüdi÷a: bodhisatvo 'smàkaü hastagrahaõaü sahate; yadi tvam api sahase àgaccha; sa nirlajjatayà antaþpuraü praviùñaþ; tena sopànam abhiruhatà gopikà dçùñà; tasyàþ samanupahàsam an¤jalãkartum àrabdhaþ; sà mahànagnabalà; tayà vàmena (##) pàõinà tasyàïgulyo nipãóitàþ; ÷oõitam àgataü; tatas tayà bodhisatvasya krãóàpuùkariõyàü (##) kùiptaþ; tena patalà nàdo muktaþ; ÷rutvà ÷àkyàþ pradhàvitàþ: devadatto bodhisatvasyàntaþ puraü pravi÷ya dàràpamardaü karotãti; tair asau krãóàpuùkariõyàü patito dçùñaþ; te samjalpaü kartum àrabdhàþ; praghàtayàma etam iti; bhåyaþ kathayanti: asya hatasya hanyate; vyàkçta evàyaü bhagavatà ity api devadatta àpàyiko nairayikaþ kalpastho 'cikitsyaþ; taiþ utsçùñaþ; trasacchidreõa niùpalàyitaþ; tasya vastraü pàñitaü dvikhaõóaü jàtaü; sa saülakùayati: ÷obhanam; anena kalpena me ÷ràvakair nivasanaü nivàsayitavyam iti ______________________________________________________________ Devadatta fails in his attempts to become King of the øàkyas, fills underneath his nails with a deadly poison, intending to scratch the Buddha's feet, dies and falls into hell so 'pareõa samayena ÷àkyàn samnipàtya kathayati: màü ràjye pratiùñhàpayateti; te kathayanti: bodhisatvasyàtràntaþpuram avatiùñate; tvaü tàvat svãkuru; tataþ pa÷càd ràjyaü kàrayiùyasãti; evam ukto devadattaþ ÷àkyebhyo vigata÷aüko harmyatalam avaråóhaþ; ya÷odharàyàþ sakà÷am upasaükramyà¤jaliü kçtvà kathayati: niyojye 'haü tava; prasàdaü kuru mamàgramahiùã; kapilavastuni ràjyaü kàrayàmãti; ya÷odharà praskandibalini; tadà ÷rãparyaïkàd utthàyobhayor hastayor gçhãtvà jànubhyàü pàtitaþ; tasya hastayoþ rudhiraü syanditum àrabdhaü; (##) sa duþkhavedanàbhyàhato ya÷odharayàbhihitaþ: nirapatrapas tvaü mårkha÷ ca; yas tvaü mama hastagrahaõam api na ÷aktaþ soóhuü sa màü pràrthayase; cakravartã (##) vàsmàkaü bhartà syàd bodhisatvo veti; tatas tayàvamànito 'ntaþpuràn nirgataþ; ÷àkyair ukto gaccha bhagavantaü kùamaya; yadi te bhagavàn kùamati pa÷càd ràjyaü kàrayiùyasãti; sa vatsanàbhasya paramatãkùõasya viùasya nakhàn pårayitvà yena bhagavàüs tenopasaükràntaþ; yadi me ÷ramaõaþ gautamaþ kùamiùyatãti evaü ku÷alaü; nocet kùamiùyati tatraivàsya pàdayor nipatito nakhaviùapårõau pàdau kariùyàmãti viditvà bhagavataþ pàdayor nipatya bhagavantam idam avocat: kùamasva bhagavann iti; bhagavàn saülakùayati: kãdç÷ena cittenàyaü màm upasaükrànta iti; pa÷yati vadhacittena; tato bhagavàn pàdatalàd yàvaj jànumaõóalam upàdàya sphañikamayau pàdau nirmàya tåùõãm avasthitaþ; sa bhagavataþ pàdau nakhair veddhum àrabdhaþ; tasya nakhà bhagnàþ; sa prativibhinnaþ kathayati: tvàü ÷araõaü gacchàmi; yasmàd uktaü tvayà: ye buddhaü ÷araõaü gacchanti na te gacchanti durgatim iti; yadi durgatiü gamiùyàmi idaü te mçùà iti; abhydãrõaparipårõàni hi karmàõi ÷arãrasya patanaü nàpekùante; sa jãvann evàvãcikàbhir jvàlàbhir àliïgito vikroùñum àrabdho dahye ànanda dahye ànandeti; athàyuùmàn ànandaþ kàruõiko maitryàtmakaþ svajanavatsalaþ; sa kathayati: ehi devadatta tathàgatam arhantaü buddhaü ÷araõaü gaccheti; tena duþkhavedanàbhibhåtena (##) pratyakùakarmaphaladar÷inà à÷ayataþ cittaþ utpàditaü; vàg bhàùità: eùo 'ham asthito 'pi buddhaü bhagavantaü ÷araõaü gacchàmãty uktvà (##) sva÷arãreõàvãcau mahànarakau patitaþ (##) ______________________________________________________________ The Buddha foretells that, on the expiration of a kalpa, Devadatta will become a Pratyekabuddha, Asthimàn by name tatra bhagavàn bhikùån àmantrayate sma: pratisaühçtàni bhikùavo devadattena ku÷alamålàni; kalpam avãcau mahànarake sthitvà pratyekaü bodhiü sàkùàtkariùyati; asthimàn nàma pratyekabuddho bhaviùyati; so 'bhisaübuddhamàtraþ piõóapàtam ekànte sthàpayitvà hastau nirmardayan samanvàhariùyati: kimartham ahaü dãrghakàlaü saüsàre saüsçtaþ? iti; smanvàharan j¤àsyati: janmani janmani mayà bhagavataþ paràkràntaü bodhisatvabhåtasyàpi sarvaj¤eyava÷itàpràptasyàpi, tac ca làbhasatkàrahetor iti; sa tam apy ekapiõóapàtam aparibhujyoparivihàyasam abhyudgamya jvalanatapanavarùaõavidyotanapràtihàryàõi kçtvà nirupadhi÷eùe nirvàõadhàtau parinirvàsyatãti ______________________________________________________________ øàriputra and Maudgalyàyana descend to hell to visit and comfort Devadatta àcaritaü ÷àriputramaudgalyàyanoþ kàlena kàlaü narakacàrikàü caritum; athàyuùmàn ÷àriputra àyuùmantaü mahàmaudgalyàyanam idam avocad: àyuùman mahàmaudgalyàyana bhagavatà devadattaþ pratyekabodhau vyàkçtaþ; ehy àvàm avãciü mahànarakaü gatvà devadattam à÷vàsayàva iti; athàyuùmantau ÷àriputramahàmaudgalyàyanau (##) avãciü mahànarakaü gatau; tatràyuùmàn ÷àriputra àyuùmantaü mahàmaudgalyàyanam àmantrayate: samanvàhara àyuùman mahàmaudgalyàyana nàrakàn satvàn iti; àyuùmàn mahàmaudgalyàyanas tadråpaü samàdhiü samàpanno yathà samàhite citte musalamàtràbhir dhàràbhir varùitum àrabdhaþ; tad udakam avãcikàbhir jvàlàbhir antaràt paryàdãyate; evam ãùàmàtràbhir akùamàtràbhir dhàràbhir varùitum àrabdhaþ; tad apy udakam antaràt paryàdãyate; tata àyuùmàn ÷àriputra (##) àdhimokùikaü samàdhiü samàpannaþ; sarvaü tan narakam udakena plàvitam; àyuùmatà mahàmaudgalyayenoktaü: yo devadattaþ sa àgacchatv iti; anekni devadattasahasràõy àgatàni; àyuùmàn mahàmaudgalyàyanaþ kathayati: yo bhagavato bhràtà devadattaþ sa àgacchatv iti; atha devadatto yenàyuùmantau ÷àriputramahàmaudgalyàyanau tenopasaükràntaþ; upasaükramyàyuùmatoþ ÷àriputramahàmaudgalyàyanayoþ pàdau nipatitaþ; tàbhyàm uktaþ: asti te kaccit kàraõànàü vi÷eùa? iti; sa kathayati: yà tàvad àvãcikaiþ satvaiþ sàdhàraõatà sthità sà evàstu mama; yàþ pràtipaudgalikà vartante tàþ ÷çõu: (##) ayasmayàþ parvatà àgacchanti, àdãptàþ pradãptàþ saüprajvalità ekajvalãbhåtàþ; te màü tilavat peùayanti; ubhayato dantakaiþ krakacair aïgapratyaïgàni pàñyante; ayasmayair mudgarair àdãptaiþ pradãptaiþ saüprajvalitair ekajvàlãbhåtair muhur muhuþ ÷ira÷ cårõyate; caturdi÷aü hastina àgacchanti; te màü piùñavat peùayanti iti àyuùmantau ÷àriputramahàmaudgalyàyanau kathayataþ: yas tvaü devadatta kathayasi: ayasmayàþ parvatà àgacchanti àdãptàþ pradãptàþ saüprajvalità ekajvalãbhåtàþ; te màü tilavat peùayantãti; tathà hi tvayà bhagavato vadhàya gçdhrakåñaparvatàc chilà kùiptà tasyaitat karmaõaþ phalam yat kathayasi: ubhayatodantakaiþ krakacair àdãptaiþ pradãptaiþ saüprajvalitair ekajvàlãbhåtair aïgapratyaïgàni pàñyante iti; tathà hi tvayà bhagavataþ ÷ràvakasaügho bhinnaþ; tasyaitat karmaõaþ phalam yat kathayasi: ayasmayair mudgarair àdãptaiþ pradãptaiþ saüprajvalitair ekajvàlãbhåtair muhur muhuþ ÷ira÷ cårõyate; tathà hi tvayà utpalavarõà bhikùuõã arhantã khañaprahàreõa praghàtità; tasyaitat karmaõaþ phalam yat kathayasi: caturdi÷aü hastina àgacchanti; te màü piùñavat peùayanti iti; tathà hi tvayà bhagavato vadhàya dhanapàlako hastinàga utsçùñaþ; tasyaitat karmaõaþ phalam api tu vyàkçtas tvaü bhagavatà: kim iti bhadanta ÷àriputra? pratisaühçtàni bhikùavo devadattena ku÷alamålàni; kalpam avãcau (##) mahànarake sthitvàsthimàn pratyekabuddho bhaviùyatãti; sa kathayati (##) bhadanta ÷àriputra yady evam utsahe aham ekapàr÷venàvãcau mahànarake sthàtum iti ______________________________________________________________ øàriputra and Maudgalyàyana visit in hell followers of Devadatta, Kokàlika, etc., and Påraõa Kà÷yapa athàyuùmantau ÷àriputramahàmaudgalyàyanau yena kokàlikaprabhçtyayas tenopasaükràntau; yàvat kokàlikasya hi jihvà hala÷atena dhàryate; brahmaõà sabhàüpatinà kokàlika ucyate; kokàlikàbhiprasàdya ÷àriputramaudgalyàyanayor bhikùvor antike cittaü pe÷alayoþ sabrahmacàribhir vatsalayor iti; evam ukto kokàlika àyuùmantau ÷àriputramahàmaudgalyàyanau dçùñvà kathayati: ihàpy etau pàpecchàv àgatàv iti; vàkpravyàharaõakàlasamanantaram eva kokàlikasya halasahareõa jihvà pàñayitum àrabdhà; athàyuùmantau ÷àriputramahàmaudgalyàyanàv akaraõãyà hy ete iti viditvà prakràntau; yena pårànaþ kà÷yapas tenopasaükràntau atha påraõaþ kà÷yapa àyuùmantoþ ÷àriputramahàmaudgalyàyanayoþ pàdayor nipatya kathayati: àrya ÷àriputra mayà mithyàdharmade÷anayà mahàjanakàyo vipralabdhaþ; tasya me karmaõo vipàkena jihvàyàü paüca hala÷atàni vahanti; yathà yathà ca ÷ràvakà ståpakàràn kurvanti tathà tathà tãvrataravedanàü vedayàmi; tad arhasi madãyàm avasthàü teùàü nivedya nivàrayituü: mà tasya ståpakàraü kariùyatheti; tatheti pratij¤àya àyuùmantau ÷àriputramahàmaudgalyàyanau narakacàrikàü (##) caritvà çddhyà jambådvãpam anupràptà; tàbhyàü bhagavato bhikùåõàü janakàsya devadattakokàlikapåraõaprabhçtãnàü narakopapannànàm avasthà vistareõa samàkhyàtà bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadatto bhagavato vacanam avacanãkçtyàvãcau mahànarake (##) patita iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathà atãte 'py adhvani eùa mama vacanam avacanãkçtya anayena vyasanam àpannaþ; tac chråyatàm (##) ______________________________________________________________ The story of the bull and the ass (concerning a previous life of the Buddha and Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo 'niyatarà÷yavasthito bodhisatvo goùåpapanno vçùo babhåva; sa ràtrau nagaràn nirgamya ràjakãye màùakùetre carati; divà nagare tiùñhati; yàvat tasya sakà÷aü gardabhaþ upasamkramya kathayati: màtula tvaü upacitatvamàüsa÷oõitaþ; na càhaü tvàü pa÷yàmi kadàcic carantam iti; sa kathayati: bhagineyàhaü ràtrau ràjakãye màùakùetre caràmãti; sa kathayati: aham api màtula tvayà sàrdhaü caràmãti; sa kathayati: bhàgineya tvaü vàcàño manarthaü kariùyasãti; sa kathayati: màtula gachàmi na kariùyàmãti; tau vàñaü bhaïktvà ràjakãye màùakùetre nipatitau; gardabhas tàvat tåùõãm avasthito yàvad à÷ito jàtaþ; tataþ kathayati: màtula gàyàmi tàvad; vçùaþ kathayati: tiùñha tàvan uhårtaü yàvad ahaü nirgacchàmãti; pa÷càd yatheùñaü kariùyasi; ity uktvà niùpalàyitaþ; gardabho và÷itum àrabdhaþ; ràjapuruùaiþ (##) ÷rutvà gçhãtaþ: bhavantaþ anena gardabhena sarvam idaü ràjakãyaü màùakùetraü bhakùitaü; nigraham asya kurma iti; taiþ karõau cchitvà ulåkhalaü ca grãvàyàü baddhvà muktaþ; ita÷ càmuta÷ ca paribhraman vçùeõa dçùñaþ; sa taü gàthayà pratyabhàùata sàdhu gãtaü suùñhu gãtaü pràptaü gãtasya tat phalam / yato 'si tava gãtena jàtaþ karõavihãnakaþ // evaü hi tasya bhavati yo vàcaü ca na rakùati / bhramedànãü karõahãnaþ ulåkhalavibhåùitaþ // iti / so 'pi gàthayà pratyabhàùata tåùõãü bhava khaõóadanta tåùõãü bhava jaradgava / tvàm apy atra gaveùanto daõóahastàs trayo janàþ // iti / bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau vçùaþ aham eva sa tena kàlena tena samayena; yo 'sau gardabha eùa eva sa devadattas tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa mama vacanam avacanãkçtyànayena (##) vyasanam àpannaþ; punar api yathaiva mama vacanam avacanãkçtyànena vyasanam àpannas tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the bull and the jackal (concerning a previous life of the Buddha and Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatasmin karvañake gçhapatiþ prativasati; tasya valãvardo lakùaõasaüpannaþ; tenàsau ÷ramaõabràhmaõàn svajanàn anàthakçpaõavanãpakàn bhojayitvà yatheùñapracàrã utsçùñaþ; so 'pareõa samayena ita÷ càmuta÷ ca paribhraman kaluùe magno 'vasthitaþ; tena såryàstaügamanakàlasamaye ÷rutaü; samanveùamàõas tasya sakà÷aü (##) gataþ; sa saülakùayati: na ÷aknomi aham adhunà samuddhartuü; ÷vaþ prabhàte samuddhariùyàmãti; vçùaþ kathayati: mama purastàt pà÷aü sthàpayitvà gaccha; yadi ÷çgàla àgamiùyati tasyàhaü ÷çïge pà÷aü kùepsyàmãti; sa tasya (##) purastàt pà÷aü kùiptvà prakràntaþ; yàvad ràtrau ÷çgàla àgataþ; sa kathayati: ko 'yaü bisàny utkhanati puõóarãkàni ceti; vçùaþ kathayati: ahaü nimagnas tiùñhàmãti; ÷çgàlaþ saülakùayati: bhakùyo me pratyupasthita iti; sa tam abhidravitum àrabdhaþ; vçùaþ kathayati: gaccha tvam asmàt prade÷àn mà anayena vyasanam àpatsyasa iti; tathàpy asau nivàryamàno 'bhidravaty eva; sa vçùo gàthàü bhàùate nàhaü bisàny utkhanàmi puõóarãkàni nàpy aham / saced bhakùitukàmo 'si pçùñhato gaccha bhakùaya // iti / ÷çgàlo bhakùayàmãti pçùñhato gataþ; vçùeõa ÷çïge pà÷aþ kùiptaþ; ÷çgàlo grãvàyàü baddhaþ; àkà÷e pralambhate; vçùo gàthàü bhàùate kiü naño nartako và tvam uta ÷obhitadàrakaþ / gràme vidar÷yatàü ÷ilpam araõye nàsti dàyakaþ // iti / (##) ÷çgàlo 'pi gàthàü bhàùate nàhaü naño nartako và nàpi ÷obhitadàrakaþ / dattà ÷akeõa me ÷reõã brahmalokaü vrajàmy aham // iti / (##) bhåyo vçùo gàthàm bhàùate na ÷akro dadàti ÷reõãü brahmalokaþ kutas tava / baddho 'si kåñapà÷ena na te pa÷yàmi jãvitam // iti / kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau vçùaþ aham eva sa tena kàlena tena samayena; yo 'sau ÷çgàla eùa eva sa devadattas tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa mama vacanam avacanãkçtyànayena vyasanam àpannaþ; etarhy apy eùa mama vacanam avacanãkçtyànena vyasanam àpannaþ bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: bhadanta devadatto bhagavato vacanam a÷çõvann avãciparàyaõaþ saüvçtta iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathà atãte 'py adhvani eùa mama vikro÷ato vacanam a÷çõvann avãciparàyaõaþ saüvçttaþ; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the King Caitika and the two sons of the Purohita (concerning a previous life of the Buddha and Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasyàü ràjadhànyàü ràjà caitiko nàma ràjyaü kàrayati çddhaü ca yàvad àkãrõabahujanamanuùyaü ca; puõyànubhàvàd devatà antarãkùe àsanaü dhàrayanti; tasya ràj¤aþ purohitasya dvau putau jyeùñho kanãyàü÷ ca; tatra jyeùñho naiùkramyàbhinandã; kanãyàn paurohityàbhinnandã; jyeùñhaþ pa÷yati pitaraü dharmàdharmeõa paurohityaü kàrayantaü; sa samlakùayati; ahaü pitur atyayàt purohito bhaviyàmi; yannv aham api pravrajeyam iti; sa pitaram anuj¤àpya bhagavacchàsane pravrajitaþ; yàvad apareõa samayena purohitaþ kàlagataþ; sa kanãyàn paurohitye pratiùñhàpitaþ; sa adharmeõa paurohityaü kartum àrabdhaþ; janakàyaþ pãóyate; yàvad anyatamaþ puruùa ita÷ càmuta÷ ca paribhramaüs tasya (##) jyeùñhasya (##) pravrajitasya sakà÷am upasaükràntaþ; sa tena dçùñaþ: kutas tvam àgacchasãti; tena samàkhyàtam: amuùyà ràjadhànyàþ; sa vàrttàü praùñum àrabdhaþ; sa kathayati: ràj¤aþ purohitaþ kàlagataþ; tasya kanãyàn putraþ paurohitye pratiùñhati; so 'dharmeõa paurohityaü (##) karoti; janakàyaþ pãóyate iti; sa kathayati: kaücitkàlaü prekùaya; aham eva tatra gatvà ahitàn nivàrayiùyàmi hite ca saüniyojayiùyàmi yathà na janapadàn nipãóayatãti; tena puruùeõa gatvà j¤àtãnàm etat prakaraõaü niveditaü; ÷rutiparaüparayà tena kanãyasà ÷rutaü; tena ràj¤e niveditaü: deva mama sa jyeùñho bhràtà àgamiùyatãti; ràjà kathayati: ÷obhanaü; sa eva purohito bhaviùyatãti; sa kathayati: deva tvaü nàma mayà iyantaü kàlaü vçthà sevita iti; ràjà kathayati: eùa lokadharmo jyeùñhaþ saþ; apitv ekena prakàreõa tava paurohityaü bhavatv iti; yadi tvaü tsminn àgate kathayasi: ahaü jyeùñha iti; sa kathayati: evaü bhavatu, vakùyàmãti; yàvad asàv àgataþ; taü dçùñvà saràjakà parùad utthità; sa tu notthitaþ; tenoktaþ: tvaü mama kanãyàn kasmàn nottiùñhasãti; sa kathayati: tvam eva kanãyàn ahaü jyeùñhaþ; yadi tava na pratyayo vayaü ràjakule vçddhàüs devaü ca pçcchàmaþ; jyeùñhena ràjà pçùñhaþ; kathaya bho ràjan ka àvayor jyeùñha iti; ràj¤à saüprajànaü mçùà vàg bhàùità: eùa jyeùñhas tvaü kanãyàn iti; vàkpravyàharaõakàlasamantaram eva tasya devatàbhir (##) àsanaü muktaü; sa pçthivyàü patito mukhàc càsya påtigandhaþ pravàti; jyeùñhaþ purohitaputro gàthàü bhàùate mçùà hi bhàùamàõasya prakràmantãha devatàþ / mukhaü ca påtikaü bhavati svargàc ca parihãyate // satyaü kathaya bho ràjan bhaviùyati yathà purà / mçùà vadasi ced vyaktam adho yàsyasi caitika // ajihvako 'sau bhavati matsyo vàricaro yathà / paripçùño hi yo dharmam adharmam upadar÷ayet // satyaü kathaya bho ràjan bhaviùyasi yathà purà / (##) mçùà vadasi ced vyaktam adho yàsyasi caitika // apumàn jàyate tatra pumàüs tatra na jàyate / paripçùño hi yo dharmam adharmam upadar÷ayet // satyaü kathaya bho ràjan bhaviùyasi yathà purà / mçùà vadasi ced vyaktam adho yàsyasi caitika // varùaty akàle deva÷ ca kàle tatra na varùati / paripçùño hi yo dharmam adharmam upadar÷ayet // satyaü kathaya bho ràjan bhaviùyasi yathà purà / mçùà vadasi ced vyaktam adho yàsyasi caitika // dve jihve bhavatas tasyoragasyeva hi jantunaþ / paripçùño hi yo dharmam adharmam upadar÷ayet // (##) satyaü kathaya bho ràjan bhaviùyasi yathà purà / mçùà vadasi ced vyaktam adho yàsyasi caitika // ity evaü caitiko ràjà karma kçtvà sudàruõam / avãciü narakaü pràpto nirayaü pàpakarmaõà // kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau jyeùñhaþ purohitaputraþ aham eva sa tena kàlena tena samayena; yo 'sau caitiko ràjà eùa eva sa devadattas tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa mama vikro÷ato vacanam a÷çõvann avãciü narakaü pràptaþ; etarhy apy eùa mamavikro÷ato vacanam a÷çõvann avãciü narakaü pràptaþ (##) bhikùavaþ saü÷ayajàtàþ sarvasaü÷ayacchettàraü buddhaü bhagavantaü papracchuþ: pa÷ya bhadanta devadatto hitam ucyamàno vacanam a÷çõvann avãciparàyaõaþ saüvçtta iti; bhagavàn àha: na bhikùava etarhi yathà atãte 'py adhvany eùa mayà hitam ucyamàno vacanam a÷çõvann anayena vyasanam àpannaþ; tac chråyatàm ______________________________________________________________ The story of the master-mechanic and his pupil (concerning a previous life of the Buddha and Devadatta) bhåtapårvaü bhikùavo 'nyatamasmin karvañake yantrakalàcàryaþ prativasati; tena sadç÷àt kulàt kalatram ànãtaü; sa tayà sàrdhaü krãóati ramate paricàrayati; tasya krãóato ramamàõasya paricàrayataþ kàlàntareõa patnã àpannasatvà saüvçttà; sàùñànàü và navànàü và màsànàm atyayàt prasåtà; dàriko jàtaþ; tasya trãõi saptakàny ekaviü÷atidivasàn (##) vistareõa jàtasya jàtimahaü kçtvà kulasadç÷aü nàmadheyaü vyavasthàpitaü; sà unnãto vardhito mahàn saüvçttaþ; pità càsya kàlagataþ; so 'nyatamasmin karvañake 'nyasya yantrakalàcàryasyàntikàd (##) yantrakalàü ÷ikùitum àrabdhaþ; tenànyatamasmin karvañake gçhapateþ sakà÷àd dàrikà pràrthità; sa kathayati: yadi amuùmin divase àgacchasi dàsyàmi; anyathà neti; tena yantrakalàcàryasya niveditam; upàdhyàyàmuùmin karvañake gçhapatiþ; tasya sakà÷àn mayà dàrikà pràrthità: sa kathayati: yady amuùmin divasa àgacchasi dàsyàmi; anyathà neti; yantrakalàcàryaþ kathayati: putra yady evaü gacchàvaþ; aham eva pratãcchàmãti; sa ten sàrdhaü kàùñhamayaü mayåram abhiruhya yasminn eva divase avadhiþ kçtas tasminn eva divase karvañakam anupràptaþ; dçùñvà paraü vismayam àpannaþ; tato dàrikàü pratigçhya punas tad yantram àruhya svagçham àgataþ; yantraü saügçhya màtuþ samarpitam uktaü ca; ayaü tava putro yantrasya pravartanayogaü jànãte no tu nivartanaü; na tvayàsya yantraü deyam iti; sa bhåyo bhåyo matuþ kathayati: amba prayaccha me yantraü mahàjanakàyam anvàvartayàmãti; sà kathayati: putra àcàryas te kathayati: ayaü pravartanaprayogaü jànãte no tu nivartanaü; mà dàsyasi mànayena vyasanam àpatsyatãti; tasmàd ahaü na dadàmãti; sa kathayati: amba pravartanam apy ahaü jànàüi nivartanam api; kiü tv asàv àcàryo màtsaryeõa na dadàtãti; laghucitto màtçgràmaþ; tayà lobhitayà dattaü; sa yantram àmreóyàbhiruhya saüprasthitaþ; mahàjanakàyo 'bhiprasannaþ; tato yantrakalàcàryeõa dçùñaþ; sa kathayati: gato 'yam apunaràgamanàyeti; sa yathà yathà saübhramàd àmreóayati (##) tathà tathà dårataraü gacchati; yàvan mahàsamudraü gataþ; mahàsamudre sadà varùati devaþ; bandhanàmi klinnàni; anayena vyasanam àpannaþ; devatà gàthàü bhàùate yo hy arthakàmasya hitànukampino vaco na gçhõàti yathànu÷iùñam / sa uhyate dàrumayeõa pakùiõà anàyako na ÷çõotãha kasyacit // iti / bhagavàn àha: kiü manyadhve bhikùavaþ? yo 'sau yantrakalàcàryaþ aham eva sa tena kàlena tena samayena; yo 'sau tasyàntevàsã eùa eva sa devadattas tena kàlena tena samayena; tadàpy eùa vacanam a÷çõvann anayena vyasanam àpannaþ; etarhy apy eùa mayà hitam ucyamàno mama vacanam a÷çõvann anayena vyasanam àpannaþ (##) (##) ______________________________________________________________ The question of Upàli àyuùmàn upàlã buddhaü bhagavantaü pçcchati: ucyate bhadanta saüghabhedaþ ucyate bhadanta saüghasàmagrã iti; tatra kataro bhedaþ katarà saüghasàmagrã; yata÷ copàlin bhikùavaþ dharme 'dharmsaüj¤inaþ adharme dharmasaüj¤ino vyagre avyagrasaüj¤inaþ karmàõi kurvanti; ayam ucyate saüghabhedaþ; yatas tu dharme dharmasaüj¤inaþ samagre samagrasaüj¤inaþ karmàõi kurvanti; iyam ucyate saüghasàmagrã iti yatraiko bhikùur na tatra saügho bhidyate; yatrau dvau yatra trayo yàvad aùñau na tatra saügho bhidyate; yatra nava bhikùavo uttare và tatra dvàbhyàü kàraõàbhyàü saügho bhidyate; j¤aptikarmaõà ÷alàkàgrahaõena ca (##) kathaü j¤aptikarmaõà? yathàpitad devadatto bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati: paücabhir àyuùmanto vratapadair bhikùuþ ÷udhyati vimucyati niryàti sukhaduþkhaü vyatikràmati; sukhaduþkhavyatikramaü cànupràpnoti; katamaiþ paücabhiþ? àraõyakatvena àyuùmanto bhikùuþ ÷udhyati vimucyati niryàti sukhaduþkhaü vyatikràmati; sukhaduþkhavyatikramaü cànupràpnoti; vçkùamålikatvena paiõóapàtikatvena traicãvarikatvena pàüsukålikatvenàyuùmanto bhikùuþ ÷udhyati vimucyati niryàti sukhaduþkhaü vyatikràmati; sukhaduþkhavyatikramaü cànupràpnoti; yeùàü yuùmàkam àyuùmantaþ na kùamante ebhiþ paücabhiþ vratapadaiþ ÷odhuü moktuü niryàtuü te ÷ramaõasya gautamasyàràd bhavantu, hirug bhavantu; dåreõa pareõa bhavantu ity eùà j¤aptiþ; ity evaü j¤aptikarmaõà kathaü ÷alàkàgrahaõena? yathàpitad devadatto bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati: paücabhir àyuùmanto vratapadair (##) bhikùuþ ÷udhyati mucyati niryàti sukhaduþkhaü vyatikràmati; sukhaduþkhavyatikramaü cànupràpnoti; katamaiþ paücabhiþ? àraõyakatvenàyuùmanto bhikùuþ ÷udhyati mucyati niryàti sukhaduþkhaü vyatikràmati; sukhaduþkhavyatikramaü cànupràpnoti; vçkùamålikatvena paiõóapàtikatvena traicãvarikatvena pàüsukålikatvenàyuùmanto bhikùuþ ÷udhyati vimucyati niryàti sukhaduþkhaü vyatikràmati; sukhaduþkhavyatikramaü cànupràpnoti; yeùàü yuùmàkam àyuùmantaþ na kùamante (##) ebhiþ paücabhiþ vratapadaiþ ÷odhuü moktuü niryàtuü te ÷ramaõasya gautamasyàràd bhavantu, hirug bhavantu; dåreõa pareõa bhavantu; ÷alàkàü gçhõantv iti; devadatta÷ càtmapaücamaþ ÷alàkàü gçhõàti; evaü ÷alàkàgrahaõena // // àyuùmàn upàlã buddhaü bhagavantaü pçcchati  utkùiptakena tàvad bhadanta saügho bhidyate utkùiptakànuvartakena utkùiptakànuvartakànuvarttakena na utkùepakena na utkùepakànuvartakena na utkùepakànuvartakànuvarttakena na utkùepakànuvarttakena tàvad bhadanta saügho bhidyeta na utkùiptakena na utkùiptakànuvartakànuvartakena na utkùepakena na utkùepakànuvartakànuvartakena utkùiptakànuvartakànuvartakena tàvad bhadanta saügho bhidyeta na utkùiptakena na utkùiptànuvartakena na utkùepakena na utkùepakànuvarttakànuvartakena // // utkùepakena tàvad bhadanta saügho bhidyeta na utkùiptakena na utkùiptakànuvartakena utkùiptakànuvartakànuvartakena na utkùiptakànuvartakena na utkùiptànuvartakànuvartakena (##) tàvad bhadanta saügho bhidyeta na utkùiptakànuvartakena na utkùiptakànuvartakena na utkùiptànuvartakena na utkùiptànuvartakànuvartakànuvartakena na utkùiptakena na utkùiptakànuvartakànuvartakena // utkùepakànuvartakànuvartakena tàvad bhadanta saügho bhidyeta (a2) na utkùiptakena na utkùiptakànuvartakena na utkùiptakànuvartakànuvartakànuvartakena na utkùepakena na utkùiptakànuvartakena (##) sarvair ebhir upàliü saügho bhidyeta sthàpayitvà eka utkùiptakam* // // antaroddànam saüghabheda÷ ca sàmagrã ekaþ saügho na bhidyate / navànàm antimo bhedas tisra utkùepaùañkikàþ // àyuùmàn upàlã buddhaü bhagavantaü pçcchati: yad uktaü bhadanta bhagavatà samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte; spç÷yati cànantaryàvadyena karmaõà; kiyatà bhadanta bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate cànantaryàvadyena karmaõà 1) yata÷ copàlin bhikùur dharme adharmasaüj¤ã bhede adharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate cànantaryàvadyena karmaõà 2) yata÷ copàlin bhikùur adharme adharmasaüj¤ã bhede dharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya (##) paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate anantaryàvadyena karmaõà 3) yata÷ copàlin bhikùur adharme adharmasaüj¤ã bhede vaimatiko bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà (##) 4) yata÷ copàlin bhikùur adharme dharmasaüj¤ã bhede adharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate cànantaryàvadyena karmaõà 5) yata÷ copàlin bhikùur adharme dharmasaüj¤ã bhede dharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà 6) yata÷ copàlin bhikùur adharme dharmasaüj¤ã bhede vaimatiko bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà 7) yata÷ copàlin bhikùur dharme adharmasaüj¤ã bhede adharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; (##) iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate cànantaryàvadyena karmaõà (##) 8) yata÷ copàlin bhikùur dharme adharmasaüj¤ã bhede dharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà 9) yata÷ copàlin bhikùur dharme adharmasaüj¤ã bhede vaimatiko bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà 10) yata÷ copàlin bhikùur dharme dharmasaüj¤ã bhede adharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate cànantaryàvadyena karmaõà 11) yata÷ copàlin bhikùur dharme dharmasaüj¤ã bhede dharmasaüj¤ã (##) bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà 12) yata÷ copàlin bhikùur dharme dharmasaüj¤ã bhede vaimatiko bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà (##) 13) yata÷ copàlin bhikùur adharme vaimatiko bhede adharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate cànantaryàvadyena karmaõà 14) yata÷ copàlin bhikùur adharme vaimatiko bhede dharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà 15) yata÷ copàlin bhikùur adharme vaimatiko bhede vaimatiko bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà 16) yata÷ copàlin bhikùur dharme vaimatiko bhede adharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà (##) àvãcikam avadyaü prasåte spç÷yate cànantaryàvadyena karmaõà 17) yata÷ copàlin bhikùur dharme vaimatiko bhede dharmasaüj¤ã bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà 18) yata÷ copàlin bhikùur dharme vaimatiko bhede vaimatiko bhikùåõàü j¤àpayati saüj¤àpayati ÷ikùayati gràhayati saüghasya bhedàya paràkràmati; iyatà upàlin bhikùuþ samagraü ÷ràvakasaüghaü bhitvà àvãcikam avadyaü prasåte na tu spç÷yate ànantaryàvadyena karmaõà (##) evam etàvanti aùñàda÷a; àsàü ùañ psç÷yante ànantaryàvadyena karmaõà; yàsu bhede adharmasaüj¤ã; ava÷iùñàþ na spç÷yante ànataryàvadyena karmaõeti vinaye saüghabhedavastu samàptaþ // // vinayavastvàgamaü // //