Vagisvarakirti: Mrtyuvancanopadesa
Based on the ed. by Johannes Schneider: Vàgã÷varakãrtis Mçtyuva¤canopade÷a, eine buddhistische Lehrschrift zur Abwehr des Todes.
Wien : Verlag der ™sterreichischen Akademie der Wissenschaften 2010.
(Beitr„ge zur Kultur- und Geistesgeschichte Asiens ; 66) (Denkschriften der philosophisch-historischen Klasse ; 394)
ISBN 978-3-7001-6722-8


Input by Johannes Schneider



TEXT WITH PADA MARKERS

 
___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!   
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. 
                                       
Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding:
                                       
description             character  =ASCII   
                                       
long a                  à             224   
long A                  â             226   
long i                  ã             227   
long I                  ä             228   
long u                  å             229   
long U                  æ             230   
vocalic r               ç             231   
vocalic R               è             232   
long vocalic r          é             233   
vocalic l               ë             235   
long vocalic l          í             237   
velar n                 ï             239   
velar N                 ð             240   
palatal n               ¤             164   
palatal N               ¥             165   
retroflex t             ñ             241   
retroflex T             ò             242   
retroflex d             ó             243   
retroflex D             ô             244   
retroflex n             õ             245   
retroflex N             ö             246   
palatal s               ÷             247   
palatal S               ø             248   
retroflex s             ù             249   
retroflex S             ú             250   
anusvara                ü             252   
capital anusvara        ý             253   
visarga                 þ             254   

long e                  ¹             185   
long o                  º             186   
l underbar              ×             215   
r underbar              Ÿ             159   
n underbar              ­             173   
k underbar              É             201   
t underbar              Â             194   
                                       
Other characters of the CSX encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings 
and formats see:
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf
and
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf

For further information see:
http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm

___________________________________________________________________



PADA MARKERS

For a four-pada verse:
........  $ ........  &
........  % ........  //

For a six-pada verse:
........  $ ........  &
........  % ........  \
........  # ........  //




|| oü namaþ sarvaj¤àya ||

adhigataparamàrthaþ ÷rãghanavyåha eva  $ prati tuùitajanàrthaü yo 'bhavac chvetaketuþ  &
tata iha jagadarthaü càbhavac chàkyaketuþ  % sa jayatu jitamçtyur dar÷itànantamàyaþ  // VMv_1.1 //
ajaràmaratàü pràptam  $ ajaràmarakàrakam  &
ajaràmaratàpràptyai  % natvà saübuddham àdaràt  // VMv_1.2 //
durbodhaü mandabuddhãnàü  $ duùkaraü calacetasàm  &
sàriùñaü va¤canaü mçtyor  % ucyate ÷àstrasaügatam  // VMv_1.3 //
sarvathà va¤canaü mçtyor  $ muktànàm eva yujyate  &
amuktànàü ca sarveùàü  % kiyatkàlavilambanam  // VMv_1.4 //
àyurindriyacittànàü  $ nirodho mçtyulakùaõam  &
upàyair jãvitaü dãrghaü  % mçtyuva¤canam ucyate  // VMv_1.5 //
yàvaj jãvati saüsàre  $ dharmàcàrã jitendriyaþ  &
tàvat puõyàdisaübhàraü  % prasåte bodhisàdhakam  // VMv_1.6 //
na vinà jãvitàt sàraü  $ saüsàre kiü cid ãkùyate  &
nànopàyair atas tårõaü  % mçtyuva¤canam àrabhet  // VMv_1.7 //
na duùkaraü yataþ kiü cid  $ upàyair yuktiyojitaiþ  &
maõimantrauùadhãnàü ca  % prabhàvaþ sarvasaümataþ  // VMv_1.8 //
lakùaõàd dårato mçtyuü  $ j¤àtvà yuktà pratikriyà  &
maste patati vajràgnau  % supraj¤o 'pi karoti kim  // VMv_1.9 //
bàhyàdhyàtmikabhedena  $ dvidhà maraõalakùaõam  &
kathyate j¤àyate yena  % maraõaü bhàvi tatparaiþ  // VMv_1.10 //
mçtyor lakùaõam àj¤àtuü  $ và¤chà cet kasya cid bhavet  &
tena svastha÷arãreõa  % j¤àtavyaü saü÷ayo 'nyathà  // VMv_1.11 //
dhàtuvaiùamyato rogàt  $ timiràdiprabhàvataþ  &
bhaya÷okàdisàmarthyàt  % pratibhàti yato 'nyathà  // VMv_1.12 //
daivabhåtobhayakùobhàn  $ mçtyuü trividhalakùaõam  &
pràpyàriùñasamudbhåtir  % ato bhedena lakùayet  // VMv_1.13 //
bàhyàbhyantarabhedena  $ daivakùobho dvidheùyate  &
bhåtakùobho 'pi dvividhas  % tathaiveti niråpayet  // VMv_1.14 //
daivasaükùobhato mçtyur  $ àdhidaivika ucyate  &
daivakùobho 'na÷anàdi-  % vajrapàtàdilakùaõaþ  // VMv_1.15 //
bhåtasaükùobhato mçtyur  $ àdhibhautika ucyate  &
bhåtakùobhas tu pittàdi-  % vahnitoyàdyupadravaþ  // VMv_1.16 //
ubhayakùobhato mçtyur  $ ubhayàjjo nigadyate  &
ubhayakùobho vajràdi-  % pitta÷leùmàdyupadravaþ  // VMv_1.17 //
ariùñànàm anantatvàn  $ notpattir yugapan matà  &
krama÷o 'pi na sarveùàm  % api tv ekàdisaükhyayà  // VMv_1.18 //
adçùñvà lakùaõaü yatra  $ mçtyur dçùñaþ kva cid bhavet  &
ni÷cetur dåùaõaü tatra  % na tu lakùaõanàstità  // VMv_1.19 //
dçùñvàpi lakùaõaü yatra  $ na mçtyur dç÷yate kva cit  &
abhràntau tatra dharmàdi-  % bàdhakàntarakalpanam  // VMv_1.20 //
ni÷cite dårato mçtyau  $ prasiddhir mahatã bhavet  &
yathà÷akti parityàge  % pratãkàre ca vartanam  // VMv_1.21 //
sadà samàhito bhåtvà  $ tadgataikàgramànasaþ  &
bàhyàni prathamaü tàval  % lakùaõàny upalakùayet  // VMv_1.22 //
lakùaõànàü pariccheda-  $ kàlo dvividha iùyate  &
niyato 'niyata÷ ceti  % vij¤eyaþ sa tu yatnataþ  // VMv_1.23 //
saükràntipårõamàsyàdau  $ prabhàtàdikùaõàtmakaþ  &
kàlo niyata ity ukto  % 'niyatas tu viparyayàt  // VMv_1.24 //
sphuratsaüdhi kapolaü syàd  $ atyarthaü mçtyudar÷anàt  &
vàta÷ãtàdisaïgàc ca  % lakùaõãyam ataþ pçthak  // VMv_1.25 //
karkaño rà÷ir àùàóhaþ  $ puùyas tu makaro mataþ  &
karkañe makare càpi  % jàyate mçtyulakùaõam  // VMv_1.26 //
àùàóhasaükràntidine  $ madhyàhne padamàtrikà  &
uttaràbhimukhasthasya  % cchàyà svàbhàvikã bhavet  // VMv_1.27 //
puùyasaükràntidivase  $ saiva saptapadãbhavet  &
vyabhre nabhasi madhyàhne  % cchàyàyà÷ ca nirãkùaõam  // VMv_1.28 //
pratimàsaü padavçddhiþ  $ pratimàsaü padakùayaþ  &
amuùmàd anyathàbhàve  % mçtyu÷aïkà prajàyate  // VMv_1.29 //
ekaikapadavçddhiþ syàd  $ àùàóhàn makaràvadheþ  &
ekaikapàdyahràsaþ syàn  % makaràt karkañàvadheþ  // VMv_1.30 //
àùàóhàt krama÷o vçddhiþ  $ puùyàd dhràsaþ kramàt tathà  &
chàyàvikàram àlocya  % màsàn maraõam àdi÷et  // VMv_1.31 //
kùayakàle bhaved vçddhir  $ vçddhikàle kùayo yadi  &
tam eva kàlam àrabhya  % mçtyur màsàd vini÷citaþ  // VMv_1.32 //
vçddhikàle 'py ativçddhau  $ nànàrogàd upadravaþ  &
kùayakàle 'py atikùaye  % mçtyur eva na saü÷ayaþ  // VMv_1.33 //
àùàóhapuùyayor ante  $ pårvaü karkañamatsyayoþ  &
yàni ùañ ùaó dinàny atra  % kàlàkàlaniråpaõam  // VMv_1.34 //
àùàóhàntadinair ebhiþ  $ ÷ràvaõàdau ÷ubhà÷ubham  &
puùya÷eùadinai÷ càpi  % màghàdiùu ÷ubhà÷ubham  // VMv_1.35 //
pàdayos tàlukàü viddhvà  $ nàbhau vedho yadà bhavet  &
ahoràtratrayàd årdhvaü  % pa¤catvaü jàyate tadà  // VMv_1.36 //
pàdayos tàlukàü viddhvà  $ yadi cakùu÷ ca vidhyati  &
tadà màsatrayàd årdhvaü  % gamanaü yamasadmani  // VMv_1.37 //
pàdayos tàlukàü viddhvà  $ nàsikàü yadi vidhyati  &
tribhir dinais tadà nånam  % ekàkã yàti pa¤catàm  // VMv_1.38 //
kuñiprasràvayoþ kàle  $ tulyaü syàd yadi ha¤chikà  &
tasyàm eva hi velàyàü  % mçtyur varùeõa tasya hi  // VMv_1.39 //
nàsikàgaddrikàvedhe  $ maraõaü pa¤cavatsaraiþ  &
jihvàgràdar÷ane mçtyur  % vàsaraiþ syàt tribhir nçõàm  // VMv_1.40 //
màsai÷ caturbhir mçtyuþ syàt  $ karõàgre tãkùõavedhanàt  &
sadyo mçtyur bhaven nånam  % årõàsthàne pravedhanàt  // VMv_1.41 //
tulyakàlaü yadà vedha÷  $ candrasåryagato bhavet  &
tadà màsàd bhaven mçtyuþ  % puõyam evàrjayet tataþ  // VMv_1.42 //
bhagaliïgasamàyoge  $ madhye ÷eùe ca ha¤chikà  &
syàc cet tulyaü tadà màsaiþ  % pa¤catvaü yàti pa¤cabhiþ  // VMv_1.43 //
hastayoþ pàdayo÷ caiva  $ kaniùñhànàü ca saüdhayaþ  &
catvàro yasya vidhyanti  % tulyaü màsàt sa mçtyubhàk  // VMv_1.44 //
hçtkaõñhamadhyayor vedhas  $ tulyakàlaü yadà bhavet  &
pakùatrayeõa mçtyuþ syàd  % yadi dharmaü na sevate  // VMv_1.45 //
tulyakàlaü yadà vidhyet  $ tàlukànàü trayaü muhuþ  &
tribhir dinais tadà mçtyur  % yadi ÷akrasamo bhavet  // VMv_1.46 //
vàmàkùiputtalãcchàyàü  $ yo na pa÷yati darpaõe  &
saptàhàn mriyate nånaü  % yadi na syàt pratikriyà  // VMv_1.47 //
maithune sati ghaõñàyà  $ nàda÷ cet karõayor bhavet  &
tribhir màsais tadà mçtyur  % yadi brahmasamo bhavet  // VMv_1.48 //
kçùõaü yadi bhavec chukraü  $ ÷uklàyàü pratipattithau  &
ùaóbhir màsais tadà mçtyur  % lohitaü vyàdhisåcakam  // VMv_1.49 //
karõamåle bhruvor madhye  $ mastakàgre pçthakpçthak  &
yadi vedho 'pratãkàro  % mçtyuþ sadyas tadà bhavet  // VMv_1.50 //
pàdàïguùñhaü samàrabhya  $ nàbhiparyantago bhavet  &
vedhaþ sadàho yasyàsau  % ùaómàsàn mriyate dhruvam  // VMv_1.51 //
pàdàïguùñhàd dhçdayàntaü  $ yàvat kaõñhaü ÷iro 'thavà  &
màsatrayàt pakùatrayàn  % mçtyur ekadinàt kramàt  // VMv_1.52 //
nàsàgramàüsa÷aithilyàn  $ mçtyuþ syàt saptaràtrataþ  &
kapolamàüsavicchedàn  % mçtyuþ syàt pa¤camàsataþ  // VMv_1.53 //
cakùurnàsikayor madhye  $ spandanaü cen na dç÷yate  &
j¤àtvà pa¤cadinàn mçtyum  % àdadyàd dharmasaüvalam  // VMv_1.54 //
netrayos tàrake mliùñe  $ sahasà bhavato yadi  &
ùaómàsàbhyantare mçtyuþ  % pratikàrakriyà na cet  // VMv_1.55 //
akasmàn nàsikà vakrà  $ karõau bhraùñau svade÷ataþ  &
netre ca vartulãbhåte  % saptàhàn mçtyudar÷anàt  // VMv_1.56 //
akasmàd dhçdayaü nimnaü  $ syàc cet pakùàt tadà mçtiþ  &
grãvàpàr÷vasthayor nàóyor  % vicchedàd api pakùataþ  // VMv_1.57 //
akasmàt kçùõarekhà syàj  $ jihvàyà yadi madhyataþ  &
dçóho và dantasaüdaü÷as  % tadà mçtyur dviràtrataþ  // VMv_1.58 //
karõa÷aùkulikàpçùñha-  $ nàóãvicchedadar÷anàt  &
tasminn eva dine mçtyur  % athavà pa¤cavàsaraiþ  // VMv_1.59 //
nakheùu raktavarõeùu  $ sahasà yady araktatà  &
ùaóbhir màsais tadà mçtyur  % yadi mantràdi nàcaret  // VMv_1.60 //
akasmàj jàyate sthålaþ  $ kç÷aþ kruddho bhayàkulaþ  &
yas tasya mçtyur varùeõa  % yadi dharmaü na sevate  // VMv_1.61 //
indriyàõi na gçhõanti  $ yathàsvaü yasya gocaràn  &
muhuþ skhalati vàõã ca  % muhu÷ ca mativibhramaþ  // VMv_1.62 //
cakùuùã sravato nityaü  $ dçùñaråpe 'pi vibhramaþ  &
darpaõe salile vàpi  % svacchàyàü yo na pa÷yati  // VMv_1.63 //
ràtràv indradhanuþ pa÷yed  $ divà nakùatramaõóalam  &
ameghe vidyutaü pa÷yet  % sphurantãü dakùiõà÷ritàm  // VMv_1.64 //
divà chàyàpathaü pa÷yed  $ ulkàyàþ patanaü tathà  &
haüsakàkamayåràõàü  % pa÷yed ekatra melakam  // VMv_1.65 //
candradvayaü dvisåryaü và  $ sva÷irojvalanaü tathà  &
gandharvanagaraü pa÷yed  % vçkùàgre ÷ikhare gireþ  // VMv_1.66 //
pa÷yet pretapi÷àcàn a-  $ dç÷yàn anyàü÷ ca bhãùaõàn  &
prakampate bhç÷aü caiva  % mårchito và bhaven muhuþ  // VMv_1.67 //
chardiü måtraü purãùaü ca  $ suvarõarajataprabham  &
pa÷yed ekaika÷as tasya  % mçtyur màsàvadher bhavet  // VMv_1.68 //
kaõñþoùñhatàlujihvànàü  $ chedaü chidraü tanau tathà  &
yaþ pa÷yet tasya mçtyuþ syàt  % ùaómàsàbhyantare dhruvam  // VMv_1.69 //
kaõñhoùñhatàlurasanà-  $ dantà yasya pçthakpçthak  &
÷uùyanty abhãkùõaü ùaómàsàn  % maraõaü tasya nirdi÷et  // VMv_1.70 //
nakùatracakrasaptarùi-  $ di÷àü ràtràv adar÷anam  &
saptàhamçtyor jàyeta  % jvàlà vàkasmikã tanau  // VMv_1.71 //
arundhatãü rohiõãü ca  $ dhruvaü chàyàpathaü tathà  &
ràtràv apa÷yato 'kasmàt  % ùaómàsàn mçtyum àdi÷et  // VMv_1.72 //
kalaïkarahitaü candraü  $ såryaü ra÷mivivarjitam  &
sara÷mikaü citrabhànuü  % candraü càpi sara÷mikam  // VMv_1.73 //
ràtrau såryaü divà candraü  $ svanetre jvalanaü tathà  &
tàràü merupramàõàü ca  % samudraü ca nadãm iva  // VMv_1.74 //
nàbhau hikkàü gude ha¤chàü  $ varõaü padmopamaü mukhe  &
galake piñakàn raktàn  % gàtre varõavicitratàm  // VMv_1.75 //
hçdaye krandanaü sà÷ru  $ prakampam atha tàluni  &
candràü÷uü vahnisaüspar÷aü  % såryàü÷uü hima÷ãtalam  // VMv_1.76 //
candracchidraü ravicchidraü  $ chidraü bhåmau tathàmbare  &
àtmanaiva hi yaþ pa÷yet  % pa÷yen mçtyuü sa pakùataþ  // VMv_1.77 //
måtra÷ukrapurãùàõi  $ tulyakàlaü patanti cet  &
varùàn mçtyur bhavet tatra  % bhaiùajyàdi pratikriyà  // VMv_1.78 //
ardhaü ÷ãtaü tathà coùõam  $ ardhaü yasya kalevaram  &
saptaràtràd bhaven mçtyuþ  % paralokaü vicintayet  // VMv_1.79 //
hakàraþ ÷ãtasaüspar÷aþ  $ phukàro vahnisaünibhaþ  &
yasyànubhåyate tasya  % da÷àhàd yamadar÷anam  // VMv_1.80 //
anàmikànàü måleùu  $ dçùñayà kçùõarekhayà  &
aùñàda÷adinàd årdhvaü  % mçtyuþ pràkkarmadoùataþ  // VMv_1.81 //
yasya mastakam àruhya  $ trivarõo yàti vegataþ  &
kçkalàso mçtis tasya  % pa¤camàsàd vini÷cità  // VMv_1.82 //
÷abdo na ÷råyate dehàd  $ dhastàbhyàm apamàrjitàt  &
sarvàïga÷ãtalatvena  % da÷àhàn maraõaü dhruvam  // VMv_1.83 //
yugapan nirgamo bàhu-  $ jaïghayor yasya gacchataþ  &
vinà÷o brahmasåtrasya  % mçtyus tasyaikavarùataþ  // VMv_1.84 //
kardame pàü÷ude÷e và  $ purataþ pçùñhato 'pi và  &
khaõóaü pàdodaye nyånaü  % mçtyur màsacatuùñayàt  // VMv_1.85 //
akasmàt puruùaü pa÷yet  $ kçùõapiïgalavarõakam  &
varùatrayàtyayàn mçtyur  % yadi bhràntyà na kalpitaþ  // VMv_1.86 //
dvimàsamçtyur hçtpàdau  $ snàtamàtrasya ÷uùyataþ  &
triràtramçtyur durgandho  % jàyate vikçtàkçtiþ  // VMv_1.87 //
kharàrkadivase toyair  $ àpårya mukhakoñaram  &
pratyahaü phåtkçtaü kurvan  % kramàt tanmadhyasaüsthitam  // VMv_1.88 //
pa÷yed indradhanu÷ citraü  $ dãrghàyuþ puruùaþ sadà  &
ùaómàsàyur na tat pa÷yed  % iti karmavicitratà  // VMv_1.89 //
kharàrkadivase pa÷yet  $ puro gaganamadhyataþ  &
muktàhàràn ivàlånàn  % muktàphalavibhåùaõàn  // VMv_1.90 //
indranãlamaõicchàyàn  $ ke÷oõóukasamàkçtãn  &
dç÷yade÷aü parityajya  % de÷àntaravisarpiõaþ  // VMv_1.91 //
nàgàn aneka÷aþ pa÷yet  $ saüyatàn iva saütatam  &
teùàm adçùñau ùaómàsàn  % maraõaü parikãrtitam  // VMv_1.92 //
prabhàte vàtha sàyàhne  $ jyotsnàyàü và ciraü puraþ  &
vitatya bàhå svacchàyàü  % dçùñvà pa÷yec chanair nabhaþ  // VMv_1.93 //
tatràpi dç÷yate chàyà  $ dhavalà nararåpiõã  &
÷iraso 'dar÷anàt tasya  % mçtyuþ syàd varùamadhyataþ  // VMv_1.94 //
putrabhàryàvinà÷aþ syàd  $ vàmapàõer adar÷anàt  &
dakùiõàdar÷anàt pitç-  % bhràtràdãnàü mahãyasàm  // VMv_1.95 //
jànåpari sthitau bàhå  $ kçtvà mårdhni tathà¤jalim  &
rambhàphalanibhàü chàyàü  % lakùayen madhyatas tayoþ  // VMv_1.96 //
yadà tv ekaü dalaü tatra  $ vikàsi parilakùyate  &
tasyàm eva tithau nånaü  % ùaómàsàn maraõaü bhavet  // VMv_1.97 //
såryamàrgagate vàyau  $ lakùaõãyam idaü trayam  &
÷rotre ÷irasi netre ca  % ÷abdo dhåmo dyutis tathà  // VMv_1.98 //
karõau pidhàya sudçóhaü  $ gambhãro gulgulo dhvaniþ  &
na ÷råyate pa¤cadinaü  % da÷a pa¤cada÷àthavà  // VMv_1.99 //
viü÷atiü divasàn yàvat  $ pa¤caviü÷atim eva và  &
bàõàbdhiguõanetrendu-  % varùair mçtyur yathàkramam  // VMv_1.100 //
eùàm apy antaràleùu  $ ÷odhyàþ ùoóa÷a vàsaràþ  &
varùasyaiva caturthàü÷aiþ  % krama÷a÷ càbhivardhitaiþ  // VMv_1.101 //
mastakopari niryàntãü  $ saptàhaü dhåmamàlikàm  &
yo na pa÷yati tasya syàn  % mçtyur varùatrayàvadheþ  // VMv_1.102 //
svanetrayo÷ caturdikùu  $ dç÷yante 'ïgulipãóanàt  &
màrjàranetratulyàni  % jyotãüùi jhañitikramàt  // VMv_1.103 //
apãóane 'pi taddçùñau  $ mçtyuþ syàc chatavàsaraiþ  &
etat sàmànyato j¤eyaü  % vi÷eùas tv ayam ucyate  // VMv_1.104 //
candrasyàdhas tathordhvaü ca  $ karõanàsopakaõñhayoþ  &
naùñe jyotiùi mçtyuþ syàt  % ùañtrinetrendumàsataþ  // VMv_1.105 //
sårye 'pi yadi candrasya  $ kramaþ syàt pårvavat tadà  &
digbàõaguõanetreùu  % dineùu maraõaü bhavet  // VMv_1.106 //
svaråpasya viparyàsàt  $ ùaómàsàn maraõaü bhavet  &
pa¤camàsàd bhaven mçtyur  % nàsàgrasya vinà÷ataþ  // VMv_1.107 //
bàdhirye ÷rotrayor mçtyu÷  $ caturmàsàtyayàd bhavet  &
svasthendriyasya patane  % mçtyur màsatrayàd bhavet  // VMv_1.108 //
bhråmadhye jyotiùo 'dçùñau  $ dvimàsàd yamadar÷anam  &
ekamàsàtyayàn mçtyur  % vçùaõe golakakùayàt  // VMv_1.109 //
paràkùõoþ pratibimbasyà-  $ dçùñau pakùàd vinà÷anam  &
jihvàyà aparàvçttau  % da÷àhàn mçtyusaügamaþ  // VMv_1.110 //
nàbher viparyayàn mçtyuþ  $ pa¤càhàd upa÷liùyati  &
pàr÷vadvayasyàkçùñau tu  % mçtyuþ syàd vàsaratrayàt  // VMv_1.111 //
samastagàtrastabdhatve  $ mçtyur ekàhiko bhavet  &
lalàñasthatrirekhàõàü  % nà÷àn mçtyur ahastrayàt  // VMv_1.112 //
svasthasya làlàjihvà cen  $ niþspar÷à dravavarjità  &
yàvat pa¤cadinaü mçtyuþ  % pa¤cà÷addivasais tathà  // VMv_1.113 //
amlàditvaü ca rasato  $ nãlàditvaü ca varõataþ  &
vikàraþ ÷ukramåtràõàü  % ùaómàsàn mçtyudar÷anàt  // VMv_1.114 //
yugapatpa¤cadhàraü và  $ vàmàvartaü vigandhi ca  &
måtraü yasya bhaven mçtyus  % tasya ùaómàsamadhyataþ  // VMv_1.115 //
kçùõe và yadi và ÷ukle  $ pakùe reto 'tikçùõakam  &
mçtyuþ ùaómàsato no cet  % tenaiva syàt pratikriyà  // VMv_1.116 //
kçùõabhàgaü parityajya  $ gçhãtvà ÷uklabhàgakam  &
candre prabha¤jane vàti  % prave÷àt syàt pratikriyà  // VMv_1.117 //
sthiratve 'pi svadehasya  $ tacchàyà ca¤calà yadi  &
caturmàsàd bhaven mçtyur  % ity àgamavicakùaõàþ  // VMv_1.118 //
dakùiõà÷àgatàü chàyàm  $ àtmano yadi pa÷yati  &
adyaiva mçtyur asmàkam  % iti pa÷yed anityatàm  // VMv_1.119 //
nirarthako visaüvàdã  $ mithyetyàdi prakà÷anàt  &
svapno 'py asatyaþ sarveùàü  % nàtaþ ÷raddhà na yujyate  // VMv_1.120 //
devatàdar÷itaþ svapnaþ  $ satyasvapno 'tha yo naraþ  &
sa svapne pratyayaü kçtvà  % mçtyuliïgàni pa÷yatu  // VMv_1.121 //
kiü÷ukaü kovidàraü ca  $ puùpitaü karavãrakam  &
yo 'bhirohati svapnànte  % sa syàt ùaómàsamçtyukaþ  // VMv_1.122 //
vihàrayaùñiü svapnànte  $ yo 'bhirohati mànavaþ  &
vàlukàbhasmarà÷iü và  % maraõaü tasya pårvavat  // VMv_1.123 //
gardabhaü yaþ samàråóhaþ  $ prayàyàd dakùiõàü di÷am  &
bhåya÷ ca na nivarteta  % tadvat tasyàpi jãvitam  // VMv_1.124 //
ya÷ càpi vànaràråóhaþ  $ prayàyàd dakùiõàü di÷am  &
tatrastha÷ ca vibudhyeta  % mçtyuþ syàt tasya pårvavat  // VMv_1.125 //
daõóaü và caityayåpaü và  $ naro yas tv abhirohati  &
vàlmãkaü pàü÷urà÷iü và  % ùaómàsàn na sa jãvati  // VMv_1.126 //
kàlã kumàrã saükruddhà  $ yà tu badhnàti bandhanaiþ  &
kàlaràtrã tu sà j¤eyà  % saptàhàn mçtyukàrikà  // VMv_1.127 //
kçùõavastrà tu yà nàrã  $ kàlã kàmayate naraü  &
karavãramàlà svapne  % yàty asau yamamaõóalam  // VMv_1.128 //
tamo và pravi÷et svapne  $ ÷vabhraü và càrakaü tathà  &
vçkùàd và prapatet svapne  % sa mçtyor antike sthitaþ  // VMv_1.129 //
vçkùaü tçõaü và kàùñhaü và  $ viphalaü yas tu pa÷yati  &
suptaþ ÷ãrùe ÷arãre và  % ùaómàsàn na sa jãvati  // VMv_1.130 //
yo vànararathàråóho  $ gacchet pårvàü di÷aü naraþ  &
pratibuddho vijànãyàd  % ràtrir eùà mamàntimà  // VMv_1.131 //
÷vakàkagçdhragomàyu-  $ rakùaþpretapi÷àcakaiþ  &
bhakùyate prohyate càpi  % kharapotryuùñrasaurabhaiþ  // VMv_1.132 //
ekàbdavigame nånaü  $ maraõaü tasya nirdi÷et  &
svapnadçùñanimittànàü  % ÷àntir màyopamà matiþ  // VMv_1.133 //
lohadaõóadharaü kçùõaü  $ naraü kçùõaparicchadam  &
prasuptenàgrato dçùñvà  % trimàsàn mçtyur àpyate  // VMv_1.134 //
raktagandhapraliptàïgaü  $ raktamàlyavibhåùitam  &
tailàbhyaktam atibhãtaü  % muõóitaü raktavàsasam  // VMv_1.135 //
kharam àruhya vegena  $ vrajantaü dakùiõàü di÷am  &
àtmànam ãdç÷aü svapne  % pa÷yet ùaómàsamçtyukaþ  // VMv_1.136 //
raktamàlyàni gandhàü÷ ca  $ raktàmbaram athàpi và  &
yaþ svapne labhate tasya  % mçtyuþ syàd aùñamàsataþ  // VMv_1.137 //
saükhyàtãtàni bàhyàni  $ mçtyuliïgàni tàni kaþ  &
ekavaktreõa ÷aknoti  % vaktuü varùa÷atair api  // VMv_1.138 //
etàni mçtyoþ pratipàdakàni  $ liïgàni bàhyàni yathoditàni  &
vij¤àya tàni tvaritaü vidheyo  % mantràdibhir va¤cana eva yatnaþ  // VMv_1.139 //

|| iti ÷rãpaõóitavàgã÷varakãrtiviracite mçtyuva¤canopade÷e prathamaþ paricchedaþ ||

idànãm àntaraü mçtyor  $ lakùaõaü kathyate sphuñam  &
tac ca vàyådayàj j¤eyaü  % vàyur ghràõàsyagocaraþ  // VMv_2.1 //
bàhyalakùaõamàtràn na  $ mçtyoþ samyag vini÷cayaþ  &
yàvad àdhyàtmikaü samyag  % lakùaõaü naiva ni÷citam  // VMv_2.2 //
ubhayor ni÷cayàn mçtyur  $ ni÷citaþ syàt parisphuñam  &
bàhye buddhiviparyàso  % rogàder api saüskçteþ  // VMv_2.3 //
puùyàdimàsasaükràntau  $ pårõamàsyàdiparvasu  &
sàmànyalakùaõaü mçtyor  % lakùayet pràtaràditaþ  // VMv_2.4 //
niråpakanaro yatra  $ dine kàlaü niråpayet  &
tad àrabhya dinaü mçtyur  % mitakàlàtyayàd bhavet  // VMv_2.5 //
samaprakçtiyuktànàü  $ sarvapràõabhçtàü sadà  &
nàsikàdakùiõetare  % puñe pratyekam à÷ritaþ  // VMv_2.6 //
vàyur vahati yàmàrdhaü  $ sårya÷ãtàü÷usaüj¤ake  &
ato viparyayàt kalpyaü  % maraõàdi manãùibhiþ  // VMv_2.7 //
pratipadaü samàrabhya  $ ÷uklàü vahati candragaþ  &
dinàni trãõi pavanaþ  % tataþ sårye dinatrayam  // VMv_2.8 //
dinatrayaü puna÷ candre  $ tataþ sårye dinatrayam  &
krameõànena niyamàd  % yàvat pa¤cada÷ã sità  // VMv_2.9 //
evaü kçùõaü samàrabhya  $ sårye vahati màrutaþ  &
dinàni trãõi pårvavad  % yàvat pa¤cada÷ãtarà  // VMv_2.10 //
kramasyàsya viparyàsàt  $ tribhiþ pakùaiþ suni÷citàt  &
ùaóbhir màsair bhaven mçtyur  % dharmam eva smaret tataþ  // VMv_2.11 //
pakùadvayaviparyàsàt  $ suhçdbandhuvipad bhavet  &
ekapakùaviparyàsàd  % dàruõavyàdhisaübhavaþ  // VMv_2.12 //
ekadvitricatuþpa¤ca-  $ ùaódinàni viparyayàt  &
vahed vàyur yadi tadà  % kalyudvegàdi jàyate  // VMv_2.13 //
trimàrgago bhaved vàyuþ  $ prakçteþ parivarjanàt  &
madhyàhnàt parato mçtyuþ  % pratãkàravivarjitaþ  // VMv_2.14 //
saükràntirahito vàyur  $ ubhayor api màrgayoþ  &
vahed yasya da÷àhàni  % saükràntau mriyate hi saþ  // VMv_2.15 //
viùuvatkùaõasaüpràptau  $ spandete yasya locane  &
tasya nà÷aü vijànãyàd  % ahoràtràn na saü÷ayaþ  // VMv_2.16 //
ita÷ ceta÷ ca bahudhà  $ yasyàrdhapraharaü vahet  &
vàyus tasya vijànãyàt  % påjanaü làbham eva ca  // VMv_2.17 //
saükràntipa¤cakaü yasya  $ samatãtya mukhe vahet  &
vàyus tasyàrthanà÷aþ syàd  % udvego và bhayàdi và  // VMv_2.18 //
vàmanàsàpuñe vàyuþ  $ saükràntã÷ ca trayoda÷a  &
samatãtya vahed yasya  % tasya rogàdi jàyate  // VMv_2.19 //
puñadvayaü parityajya  $ yadà vaktreõa gacchati  &
tad ahar jãvitaü tasya  % yadi vajrasamo 'py asau  // VMv_2.20 //
màrga÷ãrùasya saükrànti-  $ kàlam àrabhya màrutaþ  &
pa¤càhaü ced vahet sårye  % mçtyur aùñàda÷àbdataþ  // VMv_2.21 //
a÷vayuïmàsasaükrànti-  $ kàlam àrabhya màrutaþ  &
pa¤càhaü ced vahen mçtyur  % bhavet pa¤cada÷àbdataþ  // VMv_2.22 //
÷ràvaõasyàpi ced evaü  $ mçtyur dvàda÷avarùataþ  &
jyeùñhe 'pi ced bhaved evaü  % mçtyuþ syàn navavarùataþ  // VMv_2.23 //
caitramàsasya saükrànti-  $ kàlam àrabhya ced vahet  &
pa¤càhaü màruto mçtyuþ  % ùaóbhir varùais tadà bhavet  // VMv_2.24 //
màghamàsasya saükrànteþ  $ pa¤càhaü ced vahen marut  &
varùatrayàtyayàn mçtyur  % iti kàlavicakùaõàþ  // VMv_2.25 //
sarvatra dvitricaturo  $ vàyu÷ ced divasàn vahet  &
abdabhàgais tu te ÷odhyà  % yathàvad anupårva÷aþ  // VMv_2.26 //
evam eva vahec candre  $ vàyu÷ cen mçtyuvarjitàþ  &
vyàdhidurbhikùakàntàra-  % ÷okaràjàdyupadravàþ  // VMv_2.27 //
sàmànyakàlasaübodhaþ  $ sphuño 'yam upadar÷itaþ  &
vi÷eùakàlabodhàya  % gatir anyà pradar÷yate  // VMv_2.28 //
samasaptagate sårye  $ janmarkùe candramà yadi  &
kàlo 'sau pauùõanàmeti  % mçtyunirõayakàrakaþ  // VMv_2.29 //
yatra rà÷au naro jàtas  $ tasmàd yaþ saptamo 'paraþ  &
samasapta iti khyàtas  % tatràrkaþ samasaptagaþ  // VMv_2.30 //
rà÷au tatraiva candra÷ cej  $ janmanakùatrago bhavet  &
pauùõaþ kàlaþ sa vij¤eyas  % tatra mçtyor niråpaõam  // VMv_2.31 //
sarvatra såryamàrgàntar-  $ gate satatagàmini  &
kàlaü niråpayed vidvàn  % itaratra vikàlakam  // VMv_2.32 //
yatra velàkùaõe vàyor  $ gatir anyà pravartate  &
tatra velàkùaõe pårõe  % mçtyur nàsty atra saü÷ayaþ  // VMv_2.33 //
pauùõe kàle vahed vàyur  $ dinàrdhaü yadi såryagaþ  &
vatsarair manusaükhyàtair  % lakùayen maraõaü tadà  // VMv_2.34 //
dinam ekam ahoràtraü  $ dinadvitricatuùñayam  &
vahec ced arkadik÷aila-  % ùaóvedàbdaiþ kramàn mçtiþ  // VMv_2.35 //
pa¤càhaü ca da÷àhaü ca  $ tathà pa¤cada÷àhakam  &
vahec cet tridvyekavarùair  % bhaven mçtyur yathàkramam  // VMv_2.36 //
tathaiva ced vahed vàyur  $ viü÷atiü pa¤caviü÷atim  &
ùaóbhir màsais tribhi÷ caiva  % yathàsaükhyaü bhaven mçtiþ  // VMv_2.37 //
ùañsaptàùñàviü÷atiü ced  $ ånatriü÷addinaü vahet  &
syàd dvyekamàsaiþ pakùeõa  % digdinai÷ ca kramàn mçtiþ  // VMv_2.38 //
triü÷at tu caikatriü÷ac ca  $ dvàtriü÷ad divasàn yadi  &
pa¤catridvidinair mçtyur  % yathàsaükhyaü bhavet tadà  // VMv_2.39 //
trayastriü÷addinaü yàvat  $ sårye ced vàti màrutaþ  &
tasminn eva dine mçtyur  % viùõor api na saü÷ayaþ  // VMv_2.40 //
pa¤càhapa¤caviü÷atyor  $ antaràleùu vàsaràþ  &
noktàþ ùoóa÷asaükhyà ye  % teùàü ÷odhanam ucyate  // VMv_2.41 //
ùaódinaü cet tribhir varùai÷  $ caturviü÷ativarjitaiþ  &
saptàhaü cet tribhir varùaiþ  % pårvoktadviguõonitaiþ  // VMv_2.42 //
aùñàhaü cet tribhir varùair  $ dvàsaptatidinonitaiþ  &
navàhaü cet tribhir varùaiþ  % ùaõõavatidinonitaiþ  // VMv_2.43 //
vahed ekàda÷àhaü cen  $ màrutaþ såryagocaraþ  &
caturviü÷atiràtronàn  % mçtyur varùadvayàd bhavet  // VMv_2.44 //
dvàda÷àhaü varùadvayàt  $ pårvoktadviguõonitàt  &
trayoda÷àhaü dvivarùàd  % dvàsaptatidinonitàt  // VMv_2.45 //
caturda÷àhaü dvivarùàt  $ ùaõõavatidinonitàt  &
ùoóa÷adinavàhena  % dvàda÷onaikavarùataþ  // VMv_2.46 //
vahet saptada÷àhaü ced  $ vàyuþ såryaikagocaraþ  &
caturviü÷atyahanyånàd  % varùàn mçtyur udãritaþ  // VMv_2.47 //
aùñàda÷àhaü ùañtriü÷ad-  $ dinanyånaikavarùataþ  &
ånaviü÷ati ced aùña-  % catvàriü÷addinonitàt  // VMv_2.48 //
ekaviü÷ati ùaómàsàt  $ ùaóvàsaraviyojitàt  &
dvàviü÷atiü cet ùaómàsair  % dvàda÷àhavivarjitaiþ  // VMv_2.49 //
trayoviü÷atyaharvàhe  $ 'ùñàda÷àhavivarjitàt  &
caturviü÷atyaharvàhe  % catuþùañkadinonitàt  // VMv_2.50 //
trayastriü÷addineùv evaü  $ mçtyulakùaõasaübhavaþ  &
vàyådayava÷àj j¤eyo  % nàta årdhvam asaübhavàt  // VMv_2.51 //
àha càtra |
àdau kçtvà dinàrdhaü sakaladinam athà-harni÷aü yàvad eva  $ tasmàd ahnor dvayaü ca tridinam atha catur-vàsaràn vyàpya yàvat  &
pràõo nàóyà÷rito yo vahati dinapater udgame savyahãne  % tasmin vij¤eyam etad bhuvanaravidi÷o maïgalaü ùañ catuùkam  // VMv_2.52 //
pa¤cabhyaþ pa¤caviü÷addivasagatir ihà-rohate pa¤cavçddhyà  $ tasmàd ekottareõa triguõitada÷akaü tryuttaraü yàvad eva  &
kàle pauùõe samàs tàs trinayana÷a÷inaþ ùañtriyugmendavo ye  % màsàs te 'hàni ÷eùàs tithidigiùuguõa-dvãndavo jãvitasya  // VMv_2.53 //
tripuñaü cakram àlikhya  $ saptatriü÷adgçhànvitam  &
àyuùaþ pràõavàyo÷ ca  % dinàny aïkakramàl likhet  // VMv_2.54 //
ity àntaràõy api mayà kathitàni mçtyor  $ liïgàny ariùñam iti càparanàmakàni  &
vij¤àya tàni sapadi tvaritair vidheyo  % dhyànàdibhir maraõa-va¤cana eva yatnaþ  // VMv_2.55 //

|| iti ÷rãpaõóitavàgã÷varakãrtiviracite mçtyuva¤cano"pade÷e dvitãyaþ paricchedaþ ||

bàhyam àdhyàtmikaü caiva  $ j¤àtvàriùñakadambakam  &
bàhya÷ càdhyàtmika÷ càpi  % j¤eyo va¤canasaücayaþ  // VMv_3.1 //
kàyavàkkarmabhir bàhyam  $ àntaraü dhyànakarmabhiþ  &
maõimantrauùadhair bàhyam  % àntaraü yoga÷aktibhiþ  // VMv_3.2 //
÷raddhayà ÷akyate kartuü  $ mçtyuva¤canam udyataiþ  &
÷raddhàm ato dçóhãkuryàd  % anyathà syàc chramaþ paraþ  // VMv_3.3 //
kàyakle÷air bahuvidhair  $ na càpy arthasya rà÷ibhiþ  &
dharmaþ saüpràpyate såkùmaþ  % ÷raddhàhãnaiþ surair api  // VMv_3.4 //
÷raddhà dharmaþ paraü såkùmaþ  $ ÷raddhà j¤ànaü tapo hutam  &
÷raddhà svarga÷ ca mokùa÷ ca  % ÷raddhà sarvam idaü jagat  // VMv_3.5 //
sarvasvaü jãvitaü càpi  $ dadyàd a÷raddhayà yadi  &
naivàpnuyàt phalaü kiü cic  % chraddadhànas tato bhavet  // VMv_3.6 //
àdau dharmaparo bhåyàn  $ mçtyuva¤canavà¤chayà  &
dharmo hi tràyate mçtyor  % mçtyur dharmeõa va¤cyate  // VMv_3.7 //
na dharmarahitas tiùñhet  $ pramàdàt kùaõamàtrakam  &
brahmàpi hi vinà dharmaü  % na prabhur mçtyuva¤cane  // VMv_3.8 //
viduùàü saümato dharmaþ  $ satyaü dànaü tapaþ kùamà  &
vi÷eùeõa kçpà yeùàü  % kiü teùàü dharmavistaraiþ  // VMv_3.9 //
kàruõyasyandi hçdayaü  $ yeùàü sattveùu saütatam  &
teùàü j¤ànaü ca mokùa÷ ca  % kim anyair dharmavistaraiþ  // VMv_3.10 //
ahiüsà paramo dharmaþ  $ sarvasiddhàntasaümataþ  &
tàm evàbhyasyato nityaü  % mçtyur dåràyate kramàt  // VMv_3.11 //
alpàyur api dãrghàyuþ  $ sadyaþ syàj jãvayann imàn  &
pakùimatsyamçgavyàóa-  % cauràdãn vadhyade÷agàn  // VMv_3.12 //
dãrghàyur api mandàyuþ  $ sadyaþ syàn màrayann imàn  &
cauramatsyamçgavyàóa-  % pakùiõo jãvakàïkùiõaþ  // VMv_3.13 //
da÷àku÷alasaütyàgàt  $ triratna÷araõàt tathà  &
pa¤càùña÷ikùàkaraõàn  % mçtyur dåragato bhavet  // VMv_3.14 //
bandhanasthàn uruvyàdhi-  $ pãóitàn bhayakàtaràn  &
tràyamàõo bhaven nånaü  % dãrghàyur mçtyuva¤cakaþ  // VMv_3.15 //
dãnànàthasalajjebhyaþ  $ ÷ãlavadbhyo 'pi càdaràt  &
ãpsitàrthapradànena  % dhruvam àyur vivardhate  // VMv_3.16 //
màtàpitçgurujyeùñha-  $ j¤ànavçddhàdigauravàt  &
mànasatkàradànàc ca  % mçtyur naivopasarpati  // VMv_3.17 //
sveùñadaivatatadbhakta-  $ liïginàü pràtar àdaràt  &
dar÷anàd vandanàn nityam  % àyuùo vçddhir àpyate  // VMv_3.18 //
bhagnasphuñitacaityàdàv  $ iùñakàdipradànataþ  &
syàd alpàyuþ sudãrghàyuþ  % paiõóapàtikabhikùuvat  // VMv_3.19 //
vihàraståpabimbàdeþ  $ kriyayàràmaropaõàt  &
mahàùñasthànapåjàbhir  % àyur nityaü vivardhate  // VMv_3.20 //
chandakabhikùayopàttair  $ dravyaiþ saüghasya bhojanàt  &
saptàhàyu÷ ciràyuþ syàd  % dharmà÷okanarendravat  // VMv_3.21 //
vàlukàcaityakaraõàt  $ tathà sa¤cakatàóanàt  &
caityàdivandanàc caiva  % dhruvam àyur vivardhate  // VMv_3.22 //
mahàsamàjakaü såtram  $ àñànàñãyakaü tathà  &
sakùudrakaü mahàmeghaü  % gàthàþ susvastisaüj¤itàþ  // VMv_3.23 //
satkçtya vàcayed bhikùån  $ svayaü và saüpravartayet  &
dãrgham àyus tathà pràpya  % mçtyor bhavati va¤cakaþ  // VMv_3.24 //
gaõóavyåhàdisåtràntàn  $ mahàyànaprakà÷akàn  &
ekàgro vàcayen nityaü  % mçtyuva¤canam a÷nute  // VMv_3.25 //
buddhabhàùitaniþ÷eùa-  $ yogatantràdivàcanàt  &
pa¤carakùàvidhànàd và  % mçtyuva¤canam àpyate  // VMv_3.26 //
uùõãùagarbhacaityàdi-  $ pradakùiõavidhànataþ  &
dhàraõãjapata÷ càpi  % va¤cyate mçtyur udyataiþ  // VMv_3.27 //
grahàdimàtçkàpàñhàt  $ tadvidhànapuraþsaràt  &
sahasràvartadhàraõyà  % ratnolkàyà÷ ca jàpataþ  // VMv_3.28 //
dhàraõãsaücayàdyukta-  $ dhàraõãjàpatatparàþ  &
àsannam api dårasthaü  % mçtyuü kurvanti paõóitàþ  // VMv_3.29 //
maõóalàlekhanàd dhomàn  $ mudràõàü bandhanàd api  &
balãnàü gaõacakràõàü  % pradànàn mçtyuva¤canam  // VMv_3.30 //
càturdi÷àryasaüghàya  $ bhojya÷ayyàdidànataþ  &
kàùàyamàtrakaõñhebhyo  % 'pi và syàn mçtyuva¤canam  // VMv_3.31 //
evamàdikriyàrambhàd  $ dharmaþ syàt puõyalakùaõaþ  &
puõyàt syàd àyuùo vçddhis  % tadvçddher mçtyuva¤canam  // VMv_3.32 //
ityàdi le÷ato dharmaþ  $ såcitas tasya vistaraþ  &
svayam unnãya kartavyas  % taj j¤àtvà mçtyuva¤cakaiþ  // VMv_3.33 //
evaü dharmaparo bhåtvà  $ siddhamantrauùadhàdibhiþ  &
mçtyor viùkambhaõaü kuryàt  % sadyaþpratyayakàribhiþ  // VMv_3.34 //
maõimantrauùadhãsiddha-  $ rasàyanabalàt svayam  &
mçtyoþ paràjayo dçùñaþ  % siddhavidyàdharair yathà  // VMv_3.35 //
ratnalakùaõa÷àstrokta-  $ parãkùottãrõavajradhçk  &
àyurmaõidharo vàpi  % vi÷varåpadharas tathà  // VMv_3.36 //
anarghasyendranãlàder  $ anyasyàpi mahàmaõeþ  &
dhàrakaþ sarvamçtyånàü  % va¤cakaþ syàn na saü÷ayaþ  // VMv_3.37 //
na càtra maõisàmarthye  $ saü÷ayo yuktibhàg yataþ  &
acintya÷aktiyuktatvaü  % maõãnàü sarvasaümatam  // VMv_3.38 //
pañàder agrataþ påjàü  $ kçtvà vijanade÷agaþ  &
jàpamàtreõa mantràõàü  % jàyate mçtyuva¤canam  // VMv_3.39 //
àkàram uccaret pårvaü  $ tato ro lig iti sphuñam  &
trailokyavijayàkhyo 'yaü  % vidyàdharapiñoditaþ  // VMv_3.40 //
mantraü loke÷varasyàsya  $ japed akùaralakùakam  &
÷ràddhas tadagrato 'va÷yaü  % mçtyuva¤canam a÷nute  // VMv_3.41 //
uktvà vairocanaü pårvaü  $ pa÷càt tàre dvir uccaret  &
tuttàre dvis ture dvi÷ ca  % svàhàntaü mçtyuva¤canam  // VMv_3.42 //
tàràbhyudayatantroktaü  $ mantram akùaralakùakam  &
japtvàryatàràpurato  % dadhimadhvaktipårvakam  // VMv_3.43 //
pårvottara÷ikhàdårvà-  $ pravàlàyutahomataþ  &
pårvakarmaprabhàvottham  % api mçtyuü nivàrayet  // VMv_3.44 //
oü àdau ruru tato 'taþ  $ sphurupadam ataþ param  &
jvala tiùñha tathà siddha-  % locaneti padatrayam  // VMv_3.45 //
sarvàrthasàdhani svàhà  $ mantro '÷okadale 'male  &
pradattadakùiõàcàryair  % likhita÷ candanadravaiþ  // VMv_3.46 //
lakùa÷aþ koñi÷o vàpi  $ ÷uddhaþ ÷raddhàvidhànataþ  &
dhauta÷ ca nirjalaiþ kùãrair  % huto dårvàdinàthavà  // VMv_3.47 //
bhavaty ava÷yaü niþ÷eùa-  $ mçtyuva¤canakàrakaþ  &
niþ÷eùarogasaüdoha-  % ÷àntikçc càpi jàyate  // VMv_3.48 //
mahàmaõóalakalpoktà-  $ rya÷atàkùarasaüj¤inaþ  &
acintya÷akter mantrasya  % dçùña÷akter aneka÷aþ  // VMv_3.49 //
bhadracaryàsamàdàna-  $ vidhinà lakùajàpataþ  &
mokùo 'pi jàyate nånaü  % kiü punar mçtyuva¤canam  // VMv_3.50 //
namas traiyadhvikànàü pràk  $ tathàgatànàü syàt tataþ  &
sarvatràpratihatàvàpti-  % dharmateti padaü tataþ  // VMv_3.51 //
balinàm iti padàd oü  $ tato 'samasamapadam  &
samantato 'nantatàvàpti-  % ÷àsanãti padaü tataþ  // VMv_3.52 //
hara hara smara smara-  $ õa vigataràgapadàt  &
buddhadharmate tataþ syàt  % sara sara samabalà  // VMv_3.53 //
hasadvayaü trayadvayaü  $ syàd gaganamahàvara  &
lakùaõe jvala jvalana-  % sàgare syàt padaü tataþ  // VMv_3.54 //
dattvà svàhàpadaü cànte  $ bhaven mantraþ ÷atàkùaraþ  &
tathàgatànàü sarveùàü  % hçdayaü parikãrtitaþ  // VMv_3.55 //
àryamahàpratisarà-  $ mantraikalakùajàpataþ  &
dårvàda÷àü÷ahomena  % dhruvaü syàn mçtyuva¤canam  // VMv_3.56 //
oü uktvà padaü vimale  $ jaya vare 'nu càmçte  &
håü håü phañ phañ tataþ svàhà-  % padaü bråyàd anantaram  // VMv_3.57 //
vairocanàd bharadvayaü  $ saübharadvayam uccaret  &
uktvendriyabala÷abdaü  % vi÷odhanipadaü vadet  // VMv_3.58 //
håü håü ruru cale svàhà  $ mantro 'yaü mçtyuva¤cakaþ  &
àryamahàpratisarà-  % hçdayaü sarvasiddhidam  // VMv_3.59 //
japtvà da÷àkùaraü mantraü  $ taü mçtyu¤jayasaüj¤inam  &
da÷alakùaü tato homaü  % kurvãta kusumaiþ sitaiþ  // VMv_3.60 //
ghçtàktair lakùasaükhyàtair  $ loke÷varaguroþ puraþ  &
mantra÷aktes tato 'va÷yaü  % jàyate mçtyuva¤canam  // VMv_3.61 //
oü àdau tata àïkàraþ  $ syàd ãïkàras tataþ param  &
åü oü mçtyu¤jaya oü syàd  % ayaü mantro da÷àkùaraþ  // VMv_3.62 //
kalpàdijãvanàrthaü ye  $ proktà mantràs tathàgataiþ  &
tair àyuþ sàdhitaü dãrghaü  % tad dãrghaü mçtyuva¤canam  // VMv_3.63 //
mantrair yaiþ ÷àntikarma  $ taiþ syàd vçddhir àyuùaþ  &
yaiþ syàd àyuùo vçddhis  % taiþ syàn mçtyuva¤canam  // VMv_3.64 //
mantràõàm api sàmarthye  $ saü÷ayo naiva yuktibhàk  &
acintyaü mantrasàmarthyaü  % yataþ sarveùu saümatam  // VMv_3.65 //
àha ca |
na tad vastvantaraü loke  $ yan na mantraiþ prasidhyati  &
cintàmaõisamà mantràþ  % samyak÷raddhàbhiyogataþ  // VMv_3.66 //
kalpoktavidhibhir yad và  $ yathàkàmaprayogataþ  &
bubhukùàbahule de÷e  % 'mçtàm atyantam àcaret  // VMv_3.67 //
ekàkinãm athànyair và  $ bheùajaiþ sahitàü sadà  &
tataþ sthiravapur bhåtvà  % mçtyudvàraü na pa÷yati  // VMv_3.68 //
anyeùàm api divyànàü  $ bheùajànàü niùevaõàt  &
àyurvçddhir jaràroga-  % kùayàn mçtyuü na pa÷yati  // VMv_3.69 //
vyomahemàdibhir baddhàn  $ mçtakàd vidhibhakùitàt  &
syàn mçtyuva¤canaü siddha-  % rasàyanasvabhàvakàt  // VMv_3.70 //
pratipaccandrayogàdi-  $ pràptenàntaradhàtunà  &
nasyapradànàd vidhinà  % jàyate mçtyuva¤canam  // VMv_3.71 //
saüpuñàdikatantrokta-  $ pa¤càmçtaprayuktibhiþ  &
yathopade÷ayuktàbhir  % jàyate mçtyuva¤canam  // VMv_3.72 //
årdhvàdhobhyàü saüpuñayogaü  $ yaþ satataü kurute hitayogam  &
tasya suruùño 'py avihatatejàþ  % ki¤citkàrã no yamaràjà  // VMv_3.73 //
mçtasaüjãvanam api  $ kva cid dçùñam upàyataþ  &
çtumatkanyànarayoþ  % ÷çïkhalàyàþ samutthitaiþ  // VMv_3.74 //
÷oõitonmi÷ra÷ukràkhya-  $ dhàtubhir nàti÷ãtalaiþ  &
sadyo yad và mçtasyaiva  % patitair dhàtubindubhiþ  // VMv_3.75 //
ghçtàktanalikàrandhra-  $ nirgamena prave÷itaiþ  &
vahed àtmãyanàsàgra-  % puñonnãtapuñe kramàt  // VMv_3.76 //
punarujjãvanaü dçùñaü  $ nirodha÷ càtra ÷asyate  &
pratyakùadçùñasàmarthyo  % yogo 'yaü bahusaümataþ  // VMv_3.77 //
samastam athavà vyastaü  $ triphalàmàrkavànvitam  &
àcaret satataü yogã  % pa¤càmçtarasàyanam  // VMv_3.78 //
valãpalitanirmukto  $ vajrakàyaþ svaråpavàn  &
dhruvaü nivàrayen mçtyum  % api kalpàdisaükhyayà  // VMv_3.79 //
àgamoktam idaü siddhaü  $ bahånàü vàrigandhayoþ  &
bhakùaõàlepanàt sadyo  % bhaven mçtyunivàraõam  // VMv_3.80 //
anayo÷ ca sadàbhyàsàn  $ madhusarpiþsamanvitàt  &
kàlàkàlasamudbhåtam  % api mçtyuü nivàrayet  // VMv_3.81 //
bheùajasyàpi sàmarthye  $ saü÷ayo naiva yujyate  &
acintyauùadhisàmarthyaü  % yataþ sarvatra dç÷yate  // VMv_3.82 //
iti vidhàya bahiùkriyam àdaràn  $ maraõava¤canam atra yathàbalam  &
prabalamçtyumahàbhaya÷aïkayà  % kuruta saüprati tat punar àntaram  // VMv_3.83 //

|| iti ÷rãpaõóitàcàryavàgã÷varakãrtiviracite mçtyuva¤canopade÷e tçtãyaþ paricchedaþ ||

àdhyàtmikam idànãü tu  $ mçtyuva¤canakau÷alam  &
kathyate yena niyataü  % va¤cyate mçtyur udyataiþ  // VMv_4.1 //
ràjacauramahàmàra-  $ vyàghràdibhayavarjite  &
saüsargarahite ramye  % parvatàdau kva cit sthitaþ  // VMv_4.2 //
màtràbhojã mitàlàpã  $ nàticaïkramaõe priyaþ  &
alpanidro bahudhyàno  % mantrajàpaparàyaõaþ  // VMv_4.3 //
sveùñadaivatapåjàdi-  $ saddharmapañhanakriyaþ  &
trisaüdhyabalidànàdi-  % maitryacittàditatparaþ  // VMv_4.4 //
puõyàd eveùñasaüsiddhir  $ iti puõyakriyàparaþ  &
÷raddhayà sarvasaüsiddhir  % iti ÷raddhàvivardhakaþ  // VMv_4.5 //
vãryàt pràrabdhaniùpattir  $ iti vãryapuraþsaraþ  &
dhyànàd iùñaphalasthairyam  % iti dhyànaikacetanaþ  // VMv_4.6 //
saïgatyàgàd anuùñhànam  $ iti saïgavivarjitaþ  &
samyagj¤ànavataþ sarvam  % iti j¤ànasamanvitaþ  // VMv_4.7 //
maraõe duþkhasaüdar÷ã  $ dharmadar÷ã ca jãvite  &
vigatà÷eùasaüdeho  % mçtyuva¤canam àrabhet  // VMv_4.8 //
tatràdau dhyànasahitaü  $ vighnàrer mantralakùakam  &
saüjapyàyutahomena  % sarvavighnàn nivàrayet  // VMv_4.9 //
namaþ samantakàyeti  $ pràg vàkcittapadaü tataþ  &
vajràõàü ca namo vajra-  % krodhàyeti padaü vadet  // VMv_4.10 //
mahàdaüùñrotkañapadàd  $ bhairavàyapadaü vadet  &
asimusalapara÷u-  % pà÷agçhãtahastàya  // VMv_4.11 //
oü tato 'mçtakuõóali  $ khakhakhàhikhàhipadàt  &
tiùñhatiùñhapadaü tasmàd  % bandhadvayaü hanadvayam  // VMv_4.12 //

tataþ |
dahadvayaü garjadvayaü  $ visphoñayadvayaü tataþ  &
sarvavajrapadàd vighna-  % vinàyakànpadaü vadet  // VMv_4.13 //
mahàgaõapatipadàj  $ jãvitàntakaràya ca  &
håü håü phañ phañ svàhà  % mantro vighnanivàraõaþ  // VMv_4.14 //
hçdayenàthavàsyaiva  $ sarvavighnàn nivàrayet  &
pårvavaj japahomàbhyàü  % ÷aktir asyàpi tàdç÷ã  // VMv_4.15 //
oü pràg uktvà huluhulu-  $ tiùñhatiùñhapadaü tataþ  &
hanadvayaü dahadvayaü  % garjagarja tathà punaþ  // VMv_4.16 //
visphoñayadvayàd bråyàt  $ sarvavighnavinàyakàn  &
oü amçta håü håü phañ phañ  % mama rakùàü kuru svàhà  // VMv_4.17 //
evaü vinà÷ità÷eùa-  $ màravighno niràkulaþ  &
yathàbhivà¤chitaü yogaü  % dhyàyàd ekam aharni÷am  // VMv_4.18 //
buddhakçtyakaraü ÷àntaü  $ ghanavyåhanivàsinam  &
àbaddhavajraparyaïkaü  % padmacandràsanopari  // VMv_4.19 //
bodhyagrãmudrayà yuktaü  $ sphuracchvetàü÷umaõóalam  &
dhyàtvà vairocanaü ÷uklam  % àsaüsàraü na mçtyubhàk  // VMv_4.20 //
svavarõamudràveùàóhyàn  $ akùobhyàditathàgatàn  &
dçóhàhaïkàrato dhyàtvà  % vajrakàyo bhaved dhruvam  // VMv_4.21 //
hçccandrasaüpuñàntasthaü  $ loke÷varam ana÷varam  &
÷àntaü ÷a÷àïkasaükà÷aü  % sarvàlaïkàrabhåùitam  // VMv_4.22 //
raktavarõàmitàbhàkhya-  $ saübuddhàïkajañàdharam  &
vajraparyaïkasaü÷liùñaü  % pàdàmbåjadvayopari  // VMv_4.23 //
samàdhimudràsaüsakta-  $ karadvayam anàkulam  &
sarvasattvàrthasaüpàdi-  % kàruõyasyandivigraham  // VMv_4.24 //
dhyàtvà tasyàpi hçdaye  $ loke÷am aparaü tathà  &
punas tasyàpi hçdaye  % tathaivaikàgramànasaþ  // VMv_4.25 //
koñisaükhyà bhaved yàvat  $ tàvad dhyànam idaü smaret  &
tataþ såkùmàtisåkùmàntya-  % loke÷agatacetasaü  // VMv_4.26 //
dçùñvà yoge÷varaü mçtyur  $ mriyate svayam eva hi  &
anye 'pi skandhajà doùàþ  % svayam àyanti nà÷itàm  // VMv_4.27 //
sitàravindamadhyastha-  $ candrabimbàsanopari  &
àbaddhavajraparyaïkàü  % varadotpaladhàriõãm  // VMv_4.28 //
÷araccandrakaràkàràü  $ pçùñhacandrasamà÷ritàm  &
sarvàlaïkàrasaüpårõàü  % ùoóa÷àbdavapuùmatãm  // VMv_4.29 //
sarvasaübuddhatatputra-  $ màtaraü kàmaråpadhàm  &
dhyàtvàryatàràü hçdaye  % tasyà÷ cakraü sitadyuti  // VMv_4.30 //
aùñakoùñhakam aùñàbhir  $ akùaraiþ paripåritam  &
oühàvya¤janamadhyastha-  % sàdhyanàmàdyanàbhikam  // VMv_4.31 //
dhyàyàd ekàgracittaþ san  $ ùaó màsàn dçóhani÷cayaþ  &
japec càkhinnacittaþ san  % mantram enaü da÷àkùaram  // VMv_4.32 //
oïkàram àdito dattvà  $ pa÷càt tàre prayojayet  &
tuttàre syàt ture pa÷càt  % svàhàntaþ sàrvakarmikaþ  // VMv_4.33 //
brahmendraviùõucandràrka-  $ rudradikpàlamanmathaiþ  &
apy akhaõóitaromàgraü  % mçtyuü jayati mçtyuvat  // VMv_4.34 //
valãpalitadaurbhàgya-  $ vyàdhidàridryasaükùayaþ  &
siühàdyaùñamahàbhãti-  % duþkhasaüdohanà÷anam  // VMv_4.35 //
ayàcitànnapànàdi-  $ harmyavastràdisaügamaþ  &
khaógà¤janapàdalepa-  % bhadrakumbhàdisiddhayaþ  // VMv_4.36 //
kavità vaktçtà medhà  $ praj¤à caikàntanirmalà  &
anyà ca và¤chità siddhi÷  % cakràd asmàt prajàyate  // VMv_4.37 //
locanàü màmakãü cundàü  $ mahà÷vetàdidevatàm  &
svavarõaveùamudràbhir  % dhyàtvà mçtyuü na pa÷yati  // VMv_4.38 //
sveùñadaivatayogàd vai  $ dçóhàhaïkàrasaügatàt  &
cintàmaõer ivà÷eùa-  % và¤chitàrthaprasàdhakàt  // VMv_4.39 //
÷aïkhakundendusaükà÷àt  $ saühàrakramasaüsthitàt  &
anàratakriyàbhyàsàn  % mçtyur àyàti va¤canàm  // VMv_4.40 //
cakrasaüvaratantrokta-  $ herukàkàrabhàvanàm  &
kçtvà tatpariõàmena  % kapàlàkàrabhàvakam  // VMv_4.41 //
kaïkàlaråpanidhyànaü  $ yad và khañvàïgabhàvakam  &
màrayitum ayogyatvàn  % mçtyur naivopasarpati  // VMv_4.42 //
mårdhni candramaso bimbàt  $ kùaratpãyåùa÷ãkaràn  &
hlàdayataþ samastàïgaü  % romakåpaiþ samantataþ  // VMv_4.43 //
ùaó màsàn bhàvayed yogã  $ sarvasaïgavivarjitaþ  &
sarvarogàn vinirjitya  % mçtyuü jayati mçtyuvat  // VMv_4.44 //
÷irasy adhomukhaü ÷uklaü  $ sahasradalapaïkajam  &
dhyàtvà candrakramàn mçtyuü  % kalpàdãü÷ ca vinà÷ayet  // VMv_4.45 //
asyaiva kçùõaråpasya  $ kçùõaråpair gabhastibhiþ  &
saüplàvayato nidhyànàt  % palitàdivinà÷anam  // VMv_4.46 //
jihvàü tàlugatàü kçtvà  $ dantair dantàn asaüspç÷an  &
acintyahetusàmarthyàc  % chraddheyam idam àrabhet  // VMv_4.47 //
kaõñharandhrordhvasaülagnàü  $ làlàjihvàm adhomukhãm  &
jihvàgreõàlihed yàvat  % pãyåùarasavedanam  // VMv_4.48 //
tato mçtyuü jayet sadyaþ  $ palitàdãü÷ ca nà÷ayet  &
sarvàpadbhayarakùà ca  % tatkàryakaraõàd bhavet  // VMv_4.49 //
ànàpànasmçter vàtha  $ prakàràntaram àrabhet  &
saükhyàvçddhyà tato 'va÷yam  % ajaràmaratàü vrajet  // VMv_4.50 //
adhikàni ÷ataiþ ùaóbhiþ  $ sahasràõy ekaviü÷atiþ  &
ahoràtreõa sattvànàü  % pràõasaükhyà prakãrtità  // VMv_4.51 //
prave÷aþ ÷asyate vàyor  $ yataþ so 'mçtasaücayaþ  &
amçtaü jãvanopàyas  % tena mçtyur na bàdhate  // VMv_4.52 //
prave÷aü gaõayed vàyoþ  $ ÷anair lakùàdisaükhyayà  &
ekàgracitto vidhivad  % a÷abdo japa ucyate  // VMv_4.53 //
a÷abdajapalakùeõa  $ vidhinà påritena tu  &
bhraùñàyuþ san naro 'va÷yaü  % pa¤ca varùàõi jãvati  // VMv_4.54 //
dvilakùàdijapàd evam  $ unneyà vçddhir àyuùaþ  &
upàyaku÷alo bhåtvà  % vàyujàpaparo bhavet  // VMv_4.55 //
sahasram ekaü satataü  $ gaõayet pràtar utthitaþ  &
sarvarogavinirmukto  % jãvec candràrkajãvitam  // VMv_4.56 //
nàbhyàsarahitas tiùñhen  $ muhårtam api na svapet  &
jitvà nidràü prayatnena  % bhakùapànàsanàdikam  // VMv_4.57 //
vàhayed anulomena  $ vàyusaücàratatparaþ  &
anulomaparo yogã  % mçtyuü jayati ni÷citam  // VMv_4.58 //
mriyante tu vilomena  $ måóhà bhogaikatatparàþ  &
svabhàvas tv anulomaþ syàd  % vilomas tadviparyayàt  // VMv_4.59 //
siühavikrãóitàmudrà-  $ bandhanàd vàyurodhataþ  &
jitakumbhakayogàd và  % nirodho mçtyuva¤cakaþ  // VMv_4.60 //
àpàdatalaparyantaü  $ ÷anair àpårya vàyunà  &
nirodhanàt kumbhakaþ syàt  % taj japakrama ucyate  // VMv_4.61 //
trividhodghàtayogena  $ jito bhavati kumbhakaþ  &
hãnamadhyàdibhedena  % udghàtas trividho mataþ  // VMv_4.62 //
udghàta iti saüj¤aiùà  $ vakùyamàõàrthadar÷ikà  &
ùañtriü÷anmàtriko hãno  % madhyaþ syàd dviguõas tathà  // VMv_4.63 //
jyeùñhas tu triguõo j¤eyaþ  $ kumbhakas tena jãyate  &
prathamaü kumbhakaü kçtvà  % pa÷càt svaü jànumaõóalam  // VMv_4.64 //
pàõinà triþ paràmç÷ya  $ ùaó dadyàc choñikàs tataþ  &
eùà màtrocyate kàla-  % paricchedàya paõóitaiþ  // VMv_4.65 //
ùañtriü÷an màtrà yàvat syus  $ tàvad yà kumbhakakriyà  &
udghàto 'sau mato hãno  % madhyamo dviguõas tataþ  // VMv_4.66 //
triguõo jyeùñha udghàto  $ 'ùñottara÷atamàtrikaþ  &
sa eva jeyo yatnena  % mçtyuva¤canavà¤chayà  // VMv_4.67 //
jyeùñhodghàtàvadhiü yàvat  $ kumbhaka÷ cet pravartate  &
nirantaranirodho 'pi  % tadà bhavati susthiraþ  // VMv_4.68 //
martavyadivasaü j¤àtvà  $ yo nirodhena tiùñhati  &
tasya kalpasahasràõi  % mçtyur nàyàti saünidhim  // VMv_4.69 //
àkà÷adhenor àdohàt  $ pãyåùadravasaücayam  &
ghañàïkavàruõàkhyena  % maõóalena sphurattviùà  // VMv_4.70 //
nàsàgranirgato vàyur  $ àdàyàsecayen muhuþ  &
÷uùyaddhçtpadmasaülãnaü  % cittabhramara÷àvakam  // VMv_4.71 //
àkà÷adohanadhyànam  $ idaü nityaü samàcaret  &
àkà÷am iva taü mçtyuþ  % pa÷yann api na pa÷yati  // VMv_4.72 //
saütyajya vàyum athavà  $ tattvam eva sadàcaret  &
tattvena jãyate mçtyus  % tathànye màra÷atravaþ  // VMv_4.73 //
niþ÷eùadoùapra÷amo  $ niþ÷eùaguõasaübhavaþ  &
tattvena jãyate puüsàü  % siddhaya÷ càbhivà¤chitàþ  // VMv_4.74 //
tattvaü ca ÷ånyatà proktà  $ sarvàkàravaràtmikà  &
tàm evàbhyasyato nityaü  % mçtyur àyàti va¤canàm  // VMv_4.75 //
dharmasaübhogakàyàdi-  $ dàna÷ãlàdyabhedinã  &
sarvàlambanasaüyogàt  % sarvàlambanavarjità  \
sarvàkàravaropetà  # ÷ånyatà kathità jinaiþ  // VMv_4.76 //
na cintàü cintayec cintyàm  $ acintyàü naiva cintayet  &
cintyàcintyàü na cintayet  % tataþ pràpsyati ÷ånyatàm  // VMv_4.77 //
na bhàvaü bhàvayed vidvàn  $ nàpy abhàvaü vibhàvayet  &
bhàvàbhàvavinirmuktaü  % bhàvayet tadvivarjitaþ  // VMv_4.78 //
sarvàkàravaropetàü  $ ÷ånyatàgrahavarjitàm  &
÷ånyatàü bhàvayen nityaü  % mçtyunà naiva dç÷yate  // VMv_4.79 //
vikalpamàtrasaübhåtaü  $ mçtyuü so 'pi na pa÷yati  &
anyàü÷ ca bahulàn màràn  % saüsàraü ca na pa÷yati  // VMv_4.80 //
tad àha |
mçtyur nàma vikalpo 'yam  $ abhàve sarvavastunaþ  &
hanyate svavikalpena  % pçthagjanavijçmbhitair iti  // VMv_4.81 //
vikalpaþ sarvaduþkhàni  $ vikalpo mçtyur ucyate  &
vikalpaü hànayet tasmàn  % nirvikalpamanà bhavet  // VMv_4.82 //
yad yad vibhàvyate 'bhãkùõam  $ àdaràdivi÷eùitam  &
tat tat tu sphuñatàü yàti  % kàma÷okàdibuddhivat  // VMv_4.83 //
sulabhàni hi ÷àstràõi  $ prayogàs te sudurlabhàþ  &
prayogaj¤eùu lokeùu  % prayogà naiva durlabhàþ  // VMv_4.84 //
prayogaku÷alaþ ÷ràddhaþ  $ kùamàvãryapratiùñhitaþ  &
anuùñhànaparaþ pràj¤o  % mçtyuva¤canabhàjanam  // VMv_4.85 //
÷ramàt pàcanapànàder  $ jañharànaladãpanam  &
pradãptavahner àhàraþ  % pariõàmo 'pi ÷aktitaþ  // VMv_4.86 //
pariõàmàt tanoþ puùñiþ  $ puùñer balavivardhanam  &
balàt syàd àyuùo vçddhis  % tadvçddhe÷ cirajãvitam  // VMv_4.87 //
pratyakùasiddhaü sarveùàü  $ yathà nàsty atra saü÷ayaþ  &
tathopade÷àt kalpàdi-  % jãvane 'pi na saü÷ayaþ  // VMv_4.88 //
nà÷onmukho 'pi dãpàdis  $ tailavartikùayàdibhiþ  &
punas tailàdisaüpràpteþ  % kalpàntam api tiùñhati  // VMv_4.89 //
yathà tathàyaü deho 'pi  $ mriyamàõo jaràdibhiþ  &
siddhopade÷asaüpràpteþ  % kalpàntaü kiü na tiùñhati  // VMv_4.90 //
yathà jãrõasya gehasya  $ saüskàreõa cirasthitiþ  &
tathà jãrõasya dehasya  % saüskàreõa na kiü bhavet  // VMv_4.91 //
na duùkaraü kiü cana vikrameõa  $ tasmàd anikùiptadhurà yatadhvam  &
nityapravçttà vibhinatti kàle  % ÷ilàtalaü mçdv api vàridhàrà  // VMv_4.92 //
kàùñhàd agnir jàyate mathyamànàd  $ bhåmis toyaü khanyamànà dadàti  &
sotsàhànàü nàsty asàdhyaü naràõàü  % nyàyàrabdhàþ sarvayatnàþ phalanti  // VMv_4.93 //
subahåny api vij¤àya  $ va¤canàni mçter iha  &
ananuùñhànàd viùñhàbhir  % liptvà ÷ayyàü mçtà vayam  // VMv_4.94 //
prayogaku÷alà ye ca  $ paõóitàþ ÷àstrapàragàþ  &
ananuùñhànadoùeõa  % dantàn niùkà÷ya te mçtàþ  // VMv_4.95 //
j¤àtvàpi yoga÷àstràõi  $ prayogàü÷ càpy aneka÷aþ  &
adya ÷vo và kariùyàma  % iti cintàparà mçtàþ  // VMv_4.96 //
idaü kartàsmi ÷vaþ punar idam idaü càsya parato  $ vçthà pràptà÷vàso vimç÷ati na lolàü bhavagatim  &
agatvà kàryàntaü viùaya-salilàvartapatità  % prajà mçtyor vaktraü makara-mukhavan nauþ pravi÷ati  // VMv_4.97 //
iti nigaditam etad va¤canaü mçtyu÷atroþ  $ svaparasamayasiddhadhyànakarmaprasàdhyam  &
aghçõamaraõabhãter yatnataþ saüvidheyaü  % yata iha kamanãyaü jãvitàn nànyad asti  // VMv_4.98 //
vajraóàkaü catuùpãñhaü  $ buddhapa¤jarakàdi ca  &
kàlottaraü kàlàvalãü  % kàlapa¤cà÷ikàm api  // VMv_4.99 //
jãvapa¤cà÷ikàdãni  $ ÷àstràõy àlokya yatnataþ  &
sattvànukampayà proktam  % idaü maraõava¤canam  // VMv_4.100 //
÷àradacandranabhaþ pari÷uddhaü  $ ÷uddhaviyaccha÷inàpy asamàptam  &
àptam ataþ ku÷alaü yad amçtyus  % tena jano 'stu sa mçtyuvimuktaþ  // VMv_4.101 //
gaõanà÷ramahànàya  $ lekhakànàü tapasvinàm  &
granthapramàõam àkhyàtaü  % sà÷ãtika÷atatrayam  // VMv_4.102 //

|| iti ÷rãpaõóitàcàryavàgã÷varakãrtiviracite mçtyuva¤canopade÷e caturthaþ paricchedaþ samàptaþ ||