Sumagadhavadana based on the edition by Yutaka Iwamoto: Sumagadhavadana. Kyoto: Hozokan Verlag 1968 (Studien zur buddhistischen Erz„hlungsliteratur, 2) Input by Klaus Wille, G”ttingen ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ nama÷ ÓrÅsarvabuddhabodhisattvebhya÷ SumAv_1: buddho bhagavÃn satk­to guruk­to mÃnita÷ pÆjito rÃjabhÅ rÃjÃmÃtyair dhanibhi÷ paurai÷ Óre«Âhibhi÷ sÃrthavÃhair devair nÃgair yak«air asurair garu¬air gandharvai÷ kinnarair mahoragair iti devanÃgayak«agandharvÃsuragaru¬akinnaramahoragÃbhyarcito buddho bhagavÃn j¤Ãto mahÃpuïyo lÃbhÅ cÅvarapiï¬apÃtraÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrÃïÃæ saÓrÃvakasaægha÷ ÓrÃvastyÃæ viharati sma jetavane 'nÃthapiï¬adasyÃrÃme. SumAv_2: tena khalu puna÷ samayena ÓrÃvastyÃm anÃthapiï¬ado nÃma g­hapati÷ prativasaty ìhyo mahÃdhano mahÃbhogo vistÅrïaviÓÃlaparigraho vaiÓravaïadhanasamudito vaiÓravaïadhanapratispardhÅ. SumAv_3: tena sad­ÓÃt kulÃt kalatram ÃnÅtam. sa tayà sÃrdhaæ krŬati ramate paricÃrayati. tasya krŬato ramamÃïasya paricÃrayata÷ patnÅ Ãpannasattvà saæv­ttÃ. sëÂÃnÃæ navÃnÃæ và mÃsÃnÃm atyayÃt prasÆtÃ. SumAv_4: dÃrikà jÃtÃ, abhirÆpà darÓanÅyà prÃsÃdikà sarvÃÇgapratyaÇgopetà sà unnÅtà vardhità mahatÅ saæv­ttÃ, j¤Ãtibhir asyÃ÷ sumÃgadheti nÃma vyavasthÃpitam. SumAv_5: puï¬ravardhane 'pi ca nagare mÆ«ilo nÃma g­hapati÷ prativasaty ìhyo mahÃdhano mahÃbhogo vistÅrïaviÓÃlaparigraho vaiÓravaïadhanasamudito vaiÓravaïadhanapratispardhÅ. SumAv_6: tasya putro v­«abhadatto nÃma, so 'py abhirÆpo darÓanÅya÷ prÃsÃdika÷ sarvÃÇgapratyaÇgopeta÷, sa cÃnyatÅrthyasaæsargÃn nirgranthe«v abhiprasanno 'bhÆt. SumAv_7: yadà bhagavatÃnuttare manu«yadharme ­ddhiprÃtihÃryaæ tadà sarve 'nyatÅrthyà bhagnÃ÷ parÃjitÃ÷ pratyantaæ samÃÓritÃ÷, kecit gau¬ikaæ grÃmaæ, kecit puï¬ravardhanaæ nagaraæ, kecit bhadrikaæ nagaram. SumAv_8: sa ca g­hapatiputro dainyenÃvati«Âhate, sa ca nirgranthair ucyate: kim arthaæ tvaæ no vivÃhayasÅti. sa provÃca: patnÅ me sad­ÓÅ na vidyate. ta Æcur: anÃthapiï¬adasya duhità sumÃgadhà nÃmÃsti, sÃpi abhirÆpà darÓanÅyà prÃsÃdikà janapadakalyÃïÅsad­ÓÅ, tÃæ prÃrthayeti. SumAv_9: tato 'sau sahaÓravaïÃd eva tasyÃæ saæraktacitto babhÆva. yÃvad anyatÅrthikaveÓaæ k­tvÃnupÆrveïa ÓrÃvastÅm anuprÃpta÷, piï¬apÃtram anuvicarann anÃthapiï¬adasya g­haæ pravi«Âa÷. sumÃgadhà bhik«Ãæ g­hÅtvà nirgatÃ. sà tena d­«ÂÃ. sahadarÓanÃd evÃtÅva saæraktacitto babhÆva. sa bhrÃntena khorakena Óaktuæ pratig­hnÃti, mathitaæ ca sikkÃyÃæ. SumAv_10: tata÷ sumÃgadhà tam asaæv­tendriyaæ d­«Âvà prahasitÃ, Ãha ca: asaæprajÃnà ime 'nyatÅrthyà bhik«Ãæ pratig­hïantÅti. tata÷ so 'pi tayà saha prahasito bhik«Ãæ g­hÅtvà prakrÃnta÷. SumAv_11: tata÷ puï¬ravardhanaæ gatvà pitur niveditavÃn. tena sà dÃrikà ÓrÃvastÅæ gatvà yÃcitÃ. SumAv_12: anÃthapiï¬adena g­hapatinà bhagavÃn p­sÂa÷. bhagavÃn Ãha: g­hapate, pravrajitÃm idam akaraïÅyam. api tu yadi sumÃgadhà puï¬ravardhanaæ yÃsyati, tatrÃpi buddhakÃryaæ kari«yatÅti. SumAv_13: tato 'nÃthapiï¬adena g­hapatinà sumÃgadhà mahatà Órisamudayena v­«abhadattÃya dattÃ, tenÃpi svag­haæ nÅtÃ. SumAv_14: yÃvad apareïa samayena tasmin g­he nirgranthà bhu¤jate, sà ÓvaÓruïocyate: dÃrike, Ãgaccha dak«iïÅyÃn paÓyeti. SumAv_15: tasyà buddhir abhavat: nÆnaæ sthavirÃryaÓÃradvatÅputramahÃmaudgalyÃyanÃryÃnandaprabh­tayo mahÃÓrÃvakà upanimantrità iti. sà h­«Âatu«Âà nirgatÃ. SumAv_16: tayà te nirgranthÃ÷ kÃkapak«amalinà malapaÂalavastrà durgandhaÓarÅrà nagnÃ÷ pretasad­Óà d­«Âvà ca punar durmanÃ÷ saæv­ttÃ. SumAv_17: sà ÓvaÓruïocyate: dÃrike, kimarthaæ parikhinnÃsÅti. sà provÃca: Ãrye, yady evaævidhà dak«inÅyÃ÷. pÃpakÃrina÷ puna÷ kÅd­Óà bhavantÅti. SumAv_18: sà kathayati: dÃrike, 'sti kaÓcid ebhyo 'nya÷ prativiÓi«Âatara÷ ÓÃstà loke. SumAv_19: sà kathayati: asti ÓrÃvastyÃæ pitur me vihÃre sa bhagavÃn upeto mÃt­ta÷ pit­ta÷ saæÓuddha÷, k«atriyo jÃtyÃ, rÃjakulÃt pravrajitaÓ cakravartivaæÓÃt; uccÃt kulÃt pravrajito 'nÆnÃt. punar aparaæ, sa bhagavÃn ìhyÃt kulÃt pravrajito 'dÅnÃt. punar aparaæ, sa bhagavÃn daharas taruïa÷ pratyagrayauvanasamanvÃgata÷. SumAv_20: yasmin samaye krŬÃhar«amaï¬anavibhÆ«aïasthÃnayogam anuyuktena vihartavyam, tasmin samaye 'kÃmakÃnÃæ j¤ÃtÅnÃm sÃÓrukaïÂhÃnÃæ rudanmukhÃnÃæ keÓaÓmaÓrÆïy avatÃrya kÃÓÃyÃïi vastrÃïy ÃcchÃdya samyag eva ÓraddhayÃgÃrÃd anagÃrikÃæ pravrajita÷. SumAv_21: punar aparaæ, bhagavÃn dvÃtriæÓatà mahÃpuru«alak«aïai÷ samanvÃgato 'sÅtyanuvya¤janair virÃjitagÃtro vyÃmaprabhÃlaæk­ta÷, sÆryasahasrÃtirekaprabha÷, jaÇgama iva ratnaparvata÷ samantato bhadrako 'bhirÆpako darÓanÅya÷ prÃsÃdika÷. SumAv_22: j¤Ãtvà sa bhagavÃn d­«ÂvÃ, sanidÃnaæ ÓrÃvakÃnÃæ dharmaæ deÓayati nÃnidÃnaæ, sani÷saraïaæ nÃni÷saraïaæ, saparikramaæ nÃparikramaæ, sapratisaraïaæ nÃpratisaraïaæ, saparÃkramaæ nÃparÃkramaæ, saprÃtihÃryaæ nÃprÃtihÃryam. SumAv_23: praj¤Ãvan sa bhagavÃn mahÃprÃj¤a÷, alam utpannÃnÃæ paravÃdinÃæ saha dharmeïa nirg­hÅtÃ, alaæ svakasya vÃdasya prati«ÂhÃpayitÃ, karmavÃdÅ sa bhagavÃn kriyÃvÃdÅ. SumAv_24: pÆrvÃbhilÃpÅ sa bhagavÃn priyabhëÅ, uttÃnamukhavarïo vigatabh­kuÂi÷ smitapÆrvaægama÷. ehÅti svÃgatavÃdÅ, kalyÃïavÃkya÷ sa bhagavÃn bÃhyakaraïopetaÓ, citrakatha÷ sa bhagavÃn madhurakatha÷, kalyÃïapraïidhÃno bahuhitÃnukampÅ bahvanekajanatÃvinÅta. SumAv_25: Ãryadharmatayà nyÃyadharmatayà virajadharmatayà atuladharmatayà labdhasahÃya÷ sa bhagavÃn, bahavo 'sya sahÃyakÃ÷ ÓÅlasaæpannÃ÷ samÃdhisaæpannÃ÷ praj¤Ãsaæpannà vimuktisaæpannà vimuktij¤ÃnasaæpannÃ÷. SumAv_26: punar aparaæ; sa bhagavÃn yaæ grÃmak«etram upaniÓritya viharati, na tatra manu«yà amanu«yà và viheÂhayanti, kÃlena kÃlaæ divyÃni rÆpÃïi d­Óyante, divyÃ÷ ÓabdÃ÷ ÓrÆyante, udÃrÃÓ cÃvabhÃsÃ÷ praj¤Ãyante, deva÷ kÃlena kÃlaæ samyag vÃridhÃrÃm anuprayacchatÅti. SumAv_27: tasyÃ÷ sahaÓravaïÃd eva bhagavato 'ntike cittam abhiprasannaæ, sà prasannacittà kathayati: dÃrike, Óakyasi tvaæ taæ bhagavantam asmÃkam upadarÓayitum. SumAv_28: sà kathayati: Ãrye, tena hi tvaæ bhaktaæ sajjÅkuru, Óvo 'haæ bhagavantam ÃnayisyÃmÅti. mÆ«ilapatnÅ kathayati: sÃdhu, sarvaæ sajjitam iti. SumAv_29: tata÷ sumÃgadhà bhavanap­«Âham abhiruhya maï¬alakam upalipya pu«pÃïy avakÅrya bhagavantam abhinamasya yasyÃæ diÓi prativasati tasyÃæ diÓi pu«pÃïi k«ipati, dhÆpaæ ca dadÃti, bh­ÇgÃrodakaæ ca bhagavato nimantraïakaæ pre«ayati. evam Ãha: SumAv_30: sarvaj¤a kÃruïika bho khalu sÃæprataæ me saædarÓanaæ svayam ihÃgamanaæ kurusva / saæghena sÃgarasamena samaæ jitÃre ÃgÃminÅæ prativasasva niÓÃm atulyam // anugrahÃrthaæ bhagavan mamÃdya kartuæ narÃïÃæ manasa÷ prasÃdaæ / rÆpasya te darÓanamÃtrakena lokaikanÃtha kriyatÃæ prasÃda÷ // SumAv_31: tatas tÃni pu«pÃïi buddhÃnÃæ buddhÃnubhÃvena devatÃnÃæ ca devatÃnubhÃvena haæsapaÇktir ivÃkÃÓe jetavanÃbhimukhÃni saæprasthitÃni, dhÆpo 'bhrakÆÂavad vai¬ÆryaÓalÃkovedakaæ bhagavato 'grata÷ sthitam. SumAv_32: taæ d­«ÂvÃyu«mÃn Ãnando bhagavantaæ papracha: kuto bhagavann idaæ nimantraïakam ÃyÃtam. SumAv_33: puï¬ravardhanÃd, Ãnanda, «a«ÂyuttarÃd yojanaÓatÃt. gacchÃnanda, bhik«ÆïÃm Ãrocaya: Óvo yu«mÃbhi÷ puï¬ravardhanaæ nagaraæ gantavyaæ, tirthyÃva«Âabdhaæ taæ nagaram ­ddhivikurvaïaæ kartavyam, aprasannÃnÃæ prasÃdÃya, prasannÃnÃæ bhÆyobhÃvÃya, durmaÇkÆnÃæ nirgrahÃya, lajjinÃæ sparÓavihÃrÃyeti. SumAv_34: evaæ bhadantety Ãyu«mÃn Ãnando bhagavata÷ pratiÓrutya gaï¬Åm ÃkoÂya bhik«usaæghaæ saænipÃtya v­ddhÃnte sthitvà ÓalÃkÃæ cÃrayann evam Ãha: Ó­ïvantu bhadantÃh, saæghaæ bhagavÃn Ãj¤Ãpayati. SumAv_35: Óvo yu«mÃbhi÷ puï¬ravardhanaæ nagaraæ gantavyaæ, tÅrthyÃva«Âabdhaæ taæ nagaram, ­ddhivikurvaïam kartavyam, aprasannÃnÃæ prasÃdÃya, prasannÃnÃæ bhÆyobhÃvÃya, durmaÇkÆnÃæ nirgrahÃya, lajjinÃæ sparÓavihÃrayeti. SumAv_36: tata÷ sthavirasthavirÃ÷ ÓalÃkÃæ grahÅtum ÃrabdhÃ÷. tatra pÆrïo nÃma sukuï¬opadhÃnÅya÷ sthavira÷, so 'pi ÓalÃkÃæ grahÅtum Ãrabdha÷. Ãyu«matÃnandenocyate: sthavira, nedam anÃthapiï¬adasya g­haæ gantavyam, api tu puï¬ravardhanaæ nagaraæ gantavyaæ «a«ÂyuttarayojanaÓataæ yÃvad ­ddhivikurvaïaæ kartavyam. SumAv_37: tata÷ sasaæbhramaæ sthavira÷ ÓalÃkÃæ chorayitvÃ, yÃvad dvitÅyasya bhik«o÷ ÓalÃkà na dÅyate, tÃvat «a¬abhij¤Ãm utpÃdya gajabhujasad­Óaæ dak«iïaæ bÃhum abhiprasÃrya ÓalÃkÃæ g­hÅtvà kathayati: na hi rÆpaguïair na hi sau«Âhavair na balÃtkÃraguïair na gauravÃt / jarayà hi nipŬitayauvanÃ÷ «a¬abhij¤Ãs tu bhavanti madvidhÃ÷ // SumAv_38: tata÷ prabhatÃyÃm rajanyÃæ sthavirasthavirÃ÷ svakasvakena ­ddhyanubhÃvena saæprasthitÃ÷. SumAv_39: atha mÆ«ilapatnÅ bhagavato 'rthe Óuciæ praïÅtaæ khÃdanÅyaæ bhojanÅyaæ samudÃnÅyÃsanakÃni praj¤apya, udakamaïiæ prati«ÂhÃpya, bhavanap­«Âham abhiruhya, sumÃgadhÃpi svÃminà sÃrdhaæ ÓvaÓureïa bahi÷ sthità cintayati. SumAv_40: kiæ bhagavÃn Ãgami«yati. atha nÃgamisyatÅti. athavÃnyatropanimantrito bhavi«yati. SumAv_41: tato bhagavantaæ namask­tya yasyÃæ diÓi prativasati tÃm diÓaæ prek«itum ÃrabdhÃ. SumAv_42: atrÃntareïÃyu«mÃn Ãj¤Ãtakauï¬inya uragaratham abhinirmÃya Óanair mandaæ mandaæ deve v­«ÂÃyamÃne vidyutsu niÓcarantÅ«u meghadhvaninirnÃdena tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_43: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstÃ, yo 'yam uragarathopavi«Âa÷ Óanair mandaæ mandaæ deve v­«ÂÃyamÃne vidyududdyotaæ darÓayamÃno meghadhvaninirnÃdena ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_44: sà provÃca: nÃyam Ãryo 'j¤Ãtakauï¬inya÷ saæghasthavira÷, anena bhagavatà bÃrÃïasyÃæ dharme deÓyamÃne tatprathamato vairÃgyam adhigatam ayaæ bhagavatà nirvÃïÃdhigamaprÃptÃnÃm agro nirdi«Âah, sa e«Ãgacchati. (1) SumAv_45: atrÃntareïÃyu«mä chÃriputra÷ siæharatham abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà rddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_46: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ siæharathenÃgacchati. SumAv_47: sà kathayati: nÃyam Ãrya÷ ÓÃriputro, yo 'yaæ bhagavatà praj¤ÃvatÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_48: asya ca garbhasthasya mÃtrà jambÆdvÅpe sarvavÃdino nirg­hÅtÃ÷. SumAv_49: jananyÃÓ cÃnena dauhadam utpÃditam: apy evÃhaæ sumerumÆrdhÃruhya caturïÃm api ratnÃkarÃïÃæ paya÷ pibeyam iti. SumAv_50: atha ti«yena dvijapravareïendrajÃlapÃramiprÃptaæ harim indrajÃlÃcÃryam ÃhÆya narasurÃsuragaru¬akinnaramahoragagandharvayak«asamavÃye devyà dauhadaæ vinÅtam. SumAv_51: asya ca mÃtu÷ kuk«ini«krÃntasya pitrà sarvanaimittikÃ÷ samÃhÆyoktÃ÷: paÓyantu bhavanta÷, kumÃrasya kiæ prabhÃvo bhavi«yatÅti. SumAv_52: te cÃvalokayitum ÃrabdhÃ÷. kumÃrasya lak«aïodÃratÃæ rÆpodÃratÃæ ca d­«Âvà paraæ vismayam ÃpannÃ, na Óaknuvanti vyÃkartuæ kumÃrasyedaæ prabhÃvam iti. SumAv_53: athÃmbaragatena mahÃbrÃhmaïà te«Ãm saæÓayam apanayanÃrthaæ brÃhmaïasvareïÃvagho«itam. SumAv_54: e«a kumÃra÷ ÓÃkyamune÷ samyaksaæbuddhasya ÓÃsane pravrajya sarvakleÓaprahÃïÃd arhattvaæ sÃk«Ãt kari«yati, sarvaÓrÃvakÃnÃæ cÃgro bhavi«yati, dharmacakrÃnuvartayitÃ. SumAv_55: idÃnÅæ vÃdinaÓ cÃsya mukhaæ nirÅk«ya cirakÃlÃbhila«itÃæ vÃcam api na niÓcÃrayanti, ka÷ punar vÃdo. vÃdakaraïe ayaæ bhagavatà evam ukta÷. SumAv_56: mahÃsamudrapramÃïaæ pÆrïamasibhÃjanasya, sumerupramÃïam bhÆrjapatrabhÃrasya, caturdvÅpe«u sarvasattvadhÃtupramÃïaæ lekhakÃnÃm, asyÃ÷ p­thivyÃs t­ïakÃsÂhaÓÃkhÃparïasadapramÃïaæ kalamÃnÃæ parik«ayaæ paryÃyena gacchet, na tv evÃsya ÓÃriputrasya praj¤ÃyÃ÷ k«ayaæ vadÃmi. ato mahÃpraj¤a ity ÃkhyÃta÷ mahÃsÃrthavÃhavat. SumAv_57: yÃvat sarvasattve«u praj¤Ã 'sya sarvotk­«Âà yÃvat tribhuvavÃsisakalanarÃmarasurasya sarvalokasya yà praj¤Ã sthÃpayitvà tathÃgatam / ÓÃriputrasya praj¤ÃyÃ÷ kalÃæ nÃrhati «o¬aÓÃm // SumAv_58: anyam apy uktam: caturÃryasatyasaæk«epavistaravibhÃgavidhikathÃvasare nÃsty utpatti«v asya samo jagati pratyekabuddho 'pi, sa e«Ãgacchati. (2) SumAv_59: atrÃntareïÃyu«mÃn mahÃkÃÓyapa÷ sauvarïaæ parvatam abhinirmÃya nÃnÃm­gagaïopetaæ nÃnÃprasravÃkulaæ nÃnÃpak«igaïÃkÅrïaæ nÃnÃv­k«opaÓobhitaæ tatropavi«Âa÷ sa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_60: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, ayaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ suvarïam parvatam abhiruhyÃgacchati. SumAv_61: sà kathayati: nÃyam Ãryo mahÃkÃÓyapo, 'yaæ bhagavatà alpecchÃnÃæ saætu«ÂÃnÃæ dhÆtaguïadharÃïÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_62: anenaikonaæ lÃÇgalasahasraæ lak«ÃhatÃnÃæ, «a«ÂihiraïyakoÂya÷ sauvarïÃnÃæ, yavÃnÃm aÓÅtibhi÷ khÃryaæ, «o¬aÓa dÃsagrÃmam, a«ÂÃdaÓa mahÃbhÃktagrÃmÃ÷, anekaÓatasahasrÃïi vastÆny upakaraïaæ samuts­jya pravrajita÷. SumAv_63: punar aparaæ: sarvaÓrÃvakÃnÃæ samak«am ayaæ bhagavatÃrdhÃsanenopanimantrita÷. ekaprasthodanaæ Óreya÷, ekaÓayyà sukhÃvahà / ekadÆ«yayugaæ vÃryaæ, geyo mohaparigraha÷ // iti k­tvÃ, pratig­hÅtÃÓe«Ã yà aparigraha iti na g­hÅta÷. yaÓ ca bhÃgineyÃm abhirÆpÃæ darÓanÅyÃæ janapadakalyÃïÅsad­ÓÅæ tÃm apahÃya pravrajita÷, sa e«Ãgacchati. (3) SumAv_64: atrÃntareïÃyu«mÃn mahÃmaudgalyÃyana airÃvaïagajavaravilÃsagÃminaæ paramasvabhÃvalak«aïavya¤janopetapuïyadarÓanaæ hastinam abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_65: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ nÃgendrarathenÃgacchati. SumAv_66: sà kathayati: nÃyam Ãryo mahÃmaudgalyÃyano, 'yaæ bhagavatà ­ddhimatÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_67: anena Óakrasya devÃnÃm indrasya vaijayanta÷ prÃsÃda÷, yojanasahasraæ samantÃt, parik«epeïa caturaÓÅtibhi÷ stambhasahasrai÷ suprati«Âhita÷, ardhapa¤cemÃni yojanÃni devapurÃd atyudgata÷ pÃdÃÇgu«thenÃbhikampita÷. SumAv_68: nandopanandau nÃma nÃgarÃjÃnau sumerubh­guïaparive«Âitaæ k­tvÃvasthitau ca vinÅtau. SumAv_69: punar apy anena bhagavÃn evam ukta÷: evaæ hi bhadanta vaijayante durbhik«aæ k­cchraæ kÃntÃraæ, durlabha÷ piï¬ako yÃcanakena, bhik«avo 'pi lÆhabhojanena pariklÃmyante. SumAv_70: saæmukhaæ me bhadanta bhagavato 'ntikÃc chrutaæ saæmukham udg­hÅtam: asyÃæ mahÃp­thivyÃæ pÃrthiva÷ praïÅto rasadhÃtu÷: so 'dhastÃd avasthita iti. SumAv_71: tad icchÃmy asyà mahÃp­thivyÃ÷ pÃrthiva÷ praïÅto rasadhÃtu÷ tam Ærdhvaæ kartuæ, yam Ærdhvaæ tam adha÷ kartum. SumAv_72: bhagavÃn Ãha: kasmin sthÃne sthitvà mahÃp­thivÅæ parivartayasÅti. SumAv_73: e«a evam Ãha: cakravìamahÃcakravìÃbhyÃæ stÃne mahÃp­thiviæ parivartayi«yÃmi. SumAv_74: bhagavÃn Ãha: ye p­thivÅsaæniÓritÃ÷ prÃïinas tÃn kathaæ kari«yasÅti. e«a evam Ãha: ye p­thivÅsaæniÓritÃ÷ prÃïinas tÃn vÃmena pÃïinoddh­tya dhÃrayi«yÃmi, dak«iïena prÃïinà mahÃp­thivÅæ parivartayi«yÃmi. bhagavÃn Ãha: kà tava saæjnà bhavi«yati. SumAv_75: tadyathÃ, bhadanta, balavÃn puru«a÷ kadalÅpatraæ parivartayan paramalaghusaæj¤Å bhavati, evam evÃhaæ bhadanta, mahÃp­thivÅæ parivartayan paramalaghusaæj¤Å bhavi«yÃmÅti. SumAv_76: sÃdhu sÃdhu, maudgalyÃyana, Óakyasi tvam anayà ­ddhyÃnenopÃyena mahÃp­thivÅæ parivartayitum iti. sa e«Ãgacchati. (4) SumAv_77: atrÃntareïÃyu«mÃn mahÃkÃtyÃyana÷ sphaÂikamayaæ kÆÂÃgÃram abhinirmÃya marakatenÃcchÃditaæ nÃnÃratnastambhopanibaddhaæ pravÃlavedikopaÓobhitaæ, tatra paryaïka÷ praj¤apta÷ paÂikÃst­to goïikÃst­taÓ citrikÃst­taÓ tÆlikÃst­ta÷, yÃval lohitopadhÃnas, tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_78: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ sphaÂikamayaæ kÆÂÃgÃram abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_79: sà kathayati: nÃyam Ãryo mahÃkÃtyÃyana÷, ayaæ bhagavatà sÆtrÃntavaibhaÇgakÃnÃæ puïyamaheÓÃkhyÃnÃm agro nirdi«Âa÷, sa e«Ãgacchati. (5) SumAv_80: atrÃntareïÃyu«mÃn mahÃkausÂhilo vr«abharatham abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_81: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ v­sabharathenÃgacchati. SumAv_82: sà kathayati: nÃyam Ãryo mahÃkau«Âhilo, 'yaæ bhagavatÃlpecchÃnÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_83: ayaæ bhik«Æn evam Ãha: sÃtirekÃïi me, Ãyu«manto, 'ÓÅtivar«Ãni pravrajitasya, nÃbhijÃnÃmi sabrahmacÃriïÃm antikÃt parikarma svÅkartum antaÓa÷ p­«Âhodghar«aïamÃtram api, sa e«Ãgacchati. (6) SumAv_84: atrÃntareïÃyu«mÃn upÃlÅ haimaæ tÃlavanam abhinirmÃya suvarïapu«paphalopetaæ vividhamanoj¤asvarasaæyuktaæ, tatrÃsajjamÃnaÓarÅra ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_85: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yam te sa ÓÃstà yo 'yaæ haimaæ tÃlavanam ÃÓritya ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_86: sà kathayati: nÃyam Ãrya upÃlÅ, ayaæ bhagavatà vinayadharÃïÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_87: asya ca pa¤camÃtrÃtrai÷ ÓÃkyakumÃraÓatair nÃnÃlaækÃravibhÆ«itai÷ pravrajyamÃnai÷ purastÃd vastrÃïÃm ÃbharaïÃnÃæ ca mahÃn rÃÓi÷ k­ta÷. SumAv_88: ayam Ãrya÷ saælak«ayati: ime tÃvat kumÃrÃ÷ kulavibhavayauvanopetÃ÷ sphÅtÃny anta÷purÃïi sphÅtÃïi ca koÓako«ÂhÃgÃrÃïy apÃsya pravrajitum ÃrabdhÃ÷, aham asmim alaækÃramÃtreïa sakto. SumAv_89: 'nena vyasanam Ãpatsyate iti tÃæ vibhÆtiæ kheÂapiï¬am ivÃpahÃya pravrajya tatprathamataram arhattvam adhigataæ, sa e«Ãgacchati. (7) SumAv_90: atrÃntareïÃyu«mÃn aÓvajic chÃnteneryÃpathena mattahastinaæ damayati, pÃtrakaravyagrahasta upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_91: taæ d­sÂvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ ÓÃnteneryÃpathena pÃtrakaravyagrahasta upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_92: sà prÃha: nÃyam Ãryo 'Óvajic, chÃnteneryÃpathena mattahastinaæ damayati. asya sakÃÓÃd anayà gÃthayÃ: karmakleÓahetukÃraïavatÅ lokasya niv­ttir yathà karmakleÓaniv­ttikÃraïam api provÃca tan nÃyaka÷ / yasmin janmajarÃvipattiniyataæ du÷khaæ na saæti«Âhate tat mok«apravaraæ sa cÃdiv­«abho j¤Ãtvà svayaæ bhëate // Órutvà pÆrvaæ tÅrthikasyÃryeïa ÓÃriputreïa ÓrotaÃpattiphalam adhigatam ayaæ bhagavatà sm­timatÃm agro nirdi«Âa÷, sa esÃgacchati. (8) SumAv_93: atrÃntareïÃyu«mÃn pÆrïo maitrÃyaïÅputra÷ sauvarïaæ padmam abhinirmÃya sahasrapatraæ ÓakaÂacakramÃtraæ vai¬Æryadaï¬aæ vajrÃÇkurakeÓaraæ tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_94: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, ayaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ sauvarnaæ padmam abhinirmÃya sahasrapatraæ ÓakaÂacakramÃtraæ vai¬Æryadaï¬aæ vajrÃÇkurakeÓaraæ tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_95: sà kathayati: nayÃm Ãryo pÆrïo maitrÃyaïÅputra÷, ayaæ bhagavatà maitrÃïikÃnÃm agro nirdi«Âa÷, sa e«Ãgacchati. (9) SumAv_96: atrÃntareïÃyu«mÃn dravyo mallaputraÓ catÆratnamayam parvataÓikharam abhinirmÃya nÃnÃghaïÂÃravÃkÅrïaæ nÃnÃdhvajapatÃkopaÓohitaæ tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_97: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ: papraccha sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ catÆratnamayaæ parvataÓikharam abhinirmÃya nÃnÃghaïÂÃrÃvakÅrïaæ nÃnÃdhvajapatÃkopaÓobhitaæ tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_98: sà kathayati: nÃyam Ãryo dravyo mallaputro, 'yaæ bhagavatà pratilayakÃnÃm agro nirdi«Âa÷, yo 'yaæ saælayÃn bhik«Æn tathà pratisaælayane«u niyojayati, sa e«Ãgacchati. (10) SumAv_99: atrÃntareïÃyu«mÃn aniruddha÷ sarvasauvarïaæ prÃsÃdam abhinirmÃya vai¬ÆryapravÃlastambhopaÓobhitaæ nÃnÃratnavicitraæ vitÃnamÃlÃviracitaæ ÓatapatÃkopaÓobhitaæ tanmadhye, tatra cÃbhyantare ni«aïïa, upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_100: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ sauvarïaæ prÃsÃdam abhinirmÃya, tatra cÃbhyantare siæhÃsane ni«aïïa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_101: sà kathayati: nÃyam Ãryo 'niruddho, 'yaæ bhagavatà divyacak«u«Ãm agro nirdi«Âa÷. SumAv_102: anena bÃrÃïasyÃm upavi«Âasya pratyekabuddhasyaikapiï¬apratipÃdanena saptak­tvaÓ cakravartirÃjyÃni kÃritÃni, saptak­tvo deve«u trayastriæÓe«u devÃnÃæ rÃjyaæ kÃritam. SumAv_103: tenaiva karmÃvaÓe«eïìhye ÓÃkyakule jÃta÷, anekÃni ca ÓatasahasrÃni lak«Ãhatasya hiraïyasuvarïasya rÆpyasya cÃpahÃya pravrajita÷, pravrajito 'pi cÃyaæ lÃbhÅ cÅvarapiï¬apÃtraÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrÃïÃm. SumAv_104: punar asya mÃhÃtmyaæ Ó­ïu: mÃhÃnÃma mÃtrÃbhihita÷. putra, rÃj¤Ã ghaïÂÃvagho«anaæ kÃritaæ, ÓÃkyai÷ kulaikayà pravrajitavyam iti, sa tvaæ pravraja. SumAv_105: sa kathayati: nÃhaæ pravrajÃmi. yas te priya÷ putra÷ sukhÃsane upari prÃsÃdatale ti«Âhati, taæ pravrÃjayasveti. SumAv_106: mÃtà prÃha: putra, puïyamaheÓÃkhyo 'sau, mà tena saha spardhÃæ kuru. SumAv_107: ambe, tvaæ tasyÃbhiprasannà yenÃsau puïyamaheÓÃkhya÷. adya tasya mà kiæcit pre«ayÃj¤ÃsyÃmi puïyamaheÓÃkhyo na veti. SumAv_108: putra, evaæ pratyak«Åkuru. SumAv_109: tayà riktapiÂharikÃbhi÷ piÂakaæ pÆrayitvà Óuklena vastreïÃcchÃdya mudrÃbhilak«itaæ k­tvà pre«yadÃrikÃhaste pre«itam, saædi«Âaæ ca: dÃrike, yadi tvÃæ p­cchet kim atreti, vaktavyæ na kiæcid iti. sà tam ÃdÃya saæprasthitÃ. SumAv_110: Óakrasya ca devÃnÃm indrasyÃdhastÃt j¤ÃnadarÓanaæ pravartate. sa saælak«ayati: yena nÃma upari pratyekabuddha÷ piï¬akena pratipÃdita÷, tasyÃdya kathaæ bhojanena vighÃto bhavi«yati. bhojanopasaæhÃro 'sya kartavya iti. tenÃsau piÂako nÃnÃsÆpikarabhojanopetasyÃhÃrasya pÆrita÷. SumAv_111: yÃvad asau dÃrikà tam ÃdÃyÃniruddhasakÃÓaæ gatÃ, tenoktÃ: dÃrike, kim atreti. sà kathayati: kumÃra, na kiæcid iti. aniruddha÷ saælak«ayati: priyo 'haæ mÃtu÷, kim asau riktaæ pre«ayi«yati. nÆnam atra kiæ nÃma bhojyabhojanaæ prak«iptam paÓyÃmas tÃvad iti. SumAv_112: yÃvad udghÃÂitaæ sarvaæ tad udyÃnam anekopakaraïasurabhigandhasaæpÆrïaæ vyavasthitam. yaæ ghrÃtvÃniruddha÷ paraæ vismayam upagata÷: mÃt­bhakto 'yam, anena mÃtur agrapiï¬a÷ pre«ita÷. saædi«Âaæ cÃmba, pratidinam Åd­Óaæ bhojanaæ pre«itum arhasÅti. SumAv_113: sà d­«Âvà paramavismayam upagatÃ. tayà mahÃnÃmopadarÓita÷: putra, d­«Âaæ te. amba, d­«Âam. nanu tvaæ mayà pÆrvam evokta÷: punyamaheÓÃkhya÷ sattvo manu«ya subhago, mà tena saha spardhÃæ kur«veti. sa e«Ãgacchati. SumAv_114: Ãha ca: sauvarïe suvimÃnamÃlaracite ratnaprabhÃlaæk­te dhyÃyÅ dhyÃnarato ni«adya virajobhadrÃsane saæyata÷ / ÃyÃty e«a caladhvajoparacito ÃryÃniruddho muni÷ mukto mocayità nimagnam avaÓaæ lokaæ bhavÃmbho nidhau // (11) SumAv_115: atrÃntareïÃyu«mÃn Óroïa÷ koÂÅkarïa÷ pu«pamaï¬apam abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_116: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ pu«pamaï¬apam abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_117: sà kathayati: nÃyam Ãrya÷ Óroïa÷ koÂÅkarïo, 'yaæ bhagavatà alparajaskajÃtÅyÃnÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_118: ayaæ ratnaprayuktikayà karïikayà karïe Ãmuktikayà jÃta÷. mÃtÃpitarau paraæ vismayam Ãpannau. SumAv_119: asya pitrà balasenena sarvaratnaparik«akÃn ÃhÆyokta÷: ratnÃnÃæ mÆlyam kuruta iti. te ratnÃnÃæ mÆlyaæ kartum ÃrabdhÃ, na Óaknuvanti ratnÃnÃæ mÆlyaæ kartum. SumAv_120: dharmatà khalu yasya ratnasya na Óakyate mÆlyaæ kartuæ, tasya koÂimÆlyaæ kriyate. te kathayati: g­hapate, ekaikasya ratnasya koÂimÆlyam iti. SumAv_121: j¤Ãtaya÷ kathayanti: kiæ bhavatu dÃrakasya nÃmeti. ayam dÃraka÷ koÂimÆlyakaratnikayà karïikayà karïe Ãmuktikayà jÃtah, Óravaïe nak«atre jÃtas, tasmÃd bhavatu dÃrakasya Óroïa÷ koÂÅkarïa iti nÃma. sa e«Ãgacchati. (12) SumAv_122: atrÃntareïÃyu«mÃn Órona÷ koÂiviæÓa÷ nÃnÃpu«paphalasaæpannavanagahanam abhinirmÃya rajodhvastÃyÃm p­thivyÃm ÃkÃÓacaÇkrame caÇkramyamÃna upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_123: taæ d«­Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yam te sa ÓÃstà yo 'yaæ nÃnÃpu«paphalopetam vanagahanam saæÓrityÃkÃÓacaÇkrame caÇkramyamÃïo 'bhyÃgacchati. SumAv_124: sà kathayati: nÃyaæ ÓÃstÃ, Ãryo 'yaæ Óroïa÷ koÂÅviæÓah. asya jÃtamÃtrasya pitrà viæÓatihiraïyakoÂya÷ avalehikÃmÆlye 'nupradattÃ, asya dine dine pa¤cakÃr«ÃpaïaÓatÃni sthÃlÅpÃkÃrthe vyayam upagacchati. SumAv_125: Ãyu«matà mahÃmaudgalyÃyanena cÃsya sakÃÓÃt piï¬apÃtram ÃdÃya bhagavate dattam. yasya gandhena sarvaæ rÃjag­haæ nagaram ÃpÆritaæ pÃtrÃvaÓe«aæ ca rÃj¤a bimbisÃreïÃsvÃditam, ÃsvÃdya ca paraæ vismayam Ãpanna÷ kathayaty: SumAv_126: ahaæ bhadanta rÃjakule jÃta÷, rÃjà saæv­tto, nÃbhijÃnÃmi kadÃcid evaævidham annam ÃsvÃditaæ pÆrvam. SumAv_127: asya pÃdatale caturaÇgulamÃtrÃïi suvarïÃni romÃni jÃtÃni. SumAv_128: ayaæ bhagavata÷ sakÃÓaæ gantukÃma÷ p­cchati: kiæ bhagavÃn yÃnena gacchaty Ãhosvit padbhyÃm iti. apare kathayanti: padbhyÃm iti. sa e«a kathayati: aham api padbhyÃæ gacchÃmÅti. SumAv_129: tasya pauru«eyair vastrÃïi p­thivyÃm ÃstÅrïÃni. e«a p­cchati: kiæ bhagavÃn ÃstÅrïena gacchaty Ãhosvid anÃstÅrïeneti. te kathayati: nÃstÅrïeneti. e«a kathayati: apanayata vastrÃïi, aham apy anÃstÅrïena gacchÃmÅti. tair apanÅtÃni. SumAv_130: punar aparÃïi dÆ«yavastrÃïi p­thivyÃm ÃstÅrïÃni. e«a p­cchati: kiæ bhagavÃn dÆ«yÃstÅrïena gacchaty Ãhosvid anÃstÅrïena. te prÃhu÷: nÃstÅrïeneti. e«a Ãha: apanayata dÆ«yÃïi. tair apanÅtÃni. SumAv_131: kumÃra, puïyamaheÓÃkhya÷. tato 'parÃïy amanu«yÃni divyavastrÃïi prÃdurbhÆtÃni. e«a d­«ÂvÃha: apanayantu amanu«yavastrÃïÅti. tair apanÅtÃnÅ. anena p­thivyÃæ pÃdo nyasta÷. «a¬vikÃra÷ p­thivÅkampo jÃta÷. SumAv_132: bhagavÃn Ãha: ito, bhik«ava, ekanavatiæ kalpam upÃdÃya na kadÃcic chroïeïa koÂÅviæÓenÃnastÅrïe p­thivÅpradeÓe pÃdo nyasta÷. etarhi nyasto dharmagauravÃt, na tu puïyak«ayÃt. SumAv_133: yenÃyaæ «a¬vikÃra÷ p­thivÅkampo jÃta÷. ayaæ bhagavatà ÃrabdhavÅryÃïÃm agro nirdi«Âa÷. sa e«Ãgacchati. (13) SumAv_134: atrÃntareïÃyu«mÃn pilindavatso haæsaratham abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_135: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ haæsarathenÃgacchati. SumAv_136: sà kathayati: nÃyam Ãryo pilindavatso, 'yaæ bhagavatà karuïÃvihÃrÃïÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_137: anena gaÇgÃbhihitÃ: kuÓalÅti«Âhety. asya vacanasamanantaram eva gaÇgà sthitÃ, aÇkuÓasaætìiteva dviradavadhÆr na prahasati. so 'yam Ãgacchati. (14) SumAv_138: atrÃntareïÃyu«mÃn udÃyÅ aÓvaratham abhinirmÃya catÆratnopaÓobhitaæ tatropavi«Âa, upari vihayasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_139: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yam aÓvaratham abhinirmÃya catÆratnopaÓobhitaæ tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_140: sà kathÃyati: nÃyam Ãrya udÃyÅ ayaæ bhagavatà kulaprasÃdakÃnÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_141: anena rÃjà Óuddhodana÷ Óuklodano droïodano 'm­todano dhautodanaÓ ca, gopikÃm­gajÃyaÓodharÃpramukhÃni «a«ÂistrÅsahasrÃïi bodhisattvavirahÃc chokasÃgaranimagnÃs tÃbhis tÃbhi÷ ÓrutibhiÓ cittaprahlÃdanÅbhir vividhÃbhir vÃgbhi÷ Óokaæ parityÃjitÃni. so 'yam Ãgacchati. (15) SumAv_142: atrÃntareïÃyu«mÃn jyoti÷pÃlo mayÆraratham abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhykÃÓenÃgacchati. SumAv_143: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ mayÆraratham abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_144: sà kathayati: nÃyam Ãryo jyoti÷pÃlo, 'yaæ bhagavatà divyamÃnu«ÅÓriyaæ tyÃjayitvà pravrÃjita÷. SumAv_145: asya snÃnaÓÃÂako 'bhyavakÃÓe Óo«ito vÃyunohyamÃno rÃj¤o bimbisÃrasyopari patita÷. rÃjà kathayati: bhavanto, rÃjÃrham idaæ vastraæ, kutra etat. te kathayanti: deva, ÓrÆyate rÃj¤o mÃndhÃtasya saptÃhaæ hiraïyavar«a÷ patita iti, devasyÃpi vastravar«a÷ patitum Ãrabdho, nacirÃd hiraïyavar«a÷ pati«yatÅti. SumAv_146: rÃjà kathayati: bhavanto jyoti«ko g­hapatir bhagavatà vyÃk­to divyamÃnu«ÅÓriyaæ pratyanubhavi«yatÅti, idaæ ca divyaæ vastram ÃkÃÓÃt patitam, sthÃpayata, tasyaivÃgatasya dÃsyÃma iti. SumAv_147: te caivam ÃlÃpaæ kurvanti, ayaæ ca rÃj¤a÷ sakÃÓam Ãgatah. SumAv_148: rÃjà kathayati: kumÃra, tvaæ bhagavatà vyÃk­to divyamÃnu«ÅÓriyaæ pratyanubhavi«yasÅti, idaæ ca divyaæ ÃkÃÓÃt patitam, g­hÃïeti. SumAv_149: tena hasta÷ prasÃrita÷. devÃnaya paÓyÃmÅti. sa nirÅk«itum Ãrabdho yÃvat paÓyaty ÃtmÅyaæ snÃnaÓÃÂakam. SumAv_150: sa vipu«pya kathayati: deva, madÅya÷ snÃnaÓÃÂako 'yaæ vÃyunopak«ipyehÃnÅta iti. SumAv_151: rÃjà kathayati: kumÃra, kiæ tava divyamÃnu«Å ÓrÅ÷ prÃdurbhÆtÃ. deva, prÃdurbhÆtÃ. kumÃra, yady evaæ kimarthaæ mÃæ na nimantrayase. deva, nimantrito bhava. gaccha, bhaktaæ sajjÅkuru. deva, yasya divyamÃnu«Å ÓrÅ÷ prÃdurbhÆtÃ, kiæ tena sajjÅkartavyam. nanu sajjÅk­tam evÃgaccheti. SumAv_152: sa jyoti«kasya g­haæ gatvà bÃhyaæ parijanaæ d­«Âvà indriyÃïy utk«ipati. jyoti«ka÷ kathayati: deva, kimartham indriyÃïy utk«ipasÅti. sa kathayati: kumÃra, vadhÆjano 'yam iti k­tvÃ. nÃyaæ vadhÆjano, bÃhyo 'yaæ parijana÷. sa paraæ vismayam Ãpanna÷. SumAv_153: punar madhyamaæ parijanaæ d­«Âvà indriyÃïy utk«eptum Ãrabdha÷. jyoti«ka÷ kathayati: deva, kimartham indriyÃïy utk«ipasÅti. rÃjà kathayati: kumÃra, vadhÆjano 'yam iti k­tvÃ. deva, nÃyam api vadhÆjana÷, kiætu madhyamo 'yaæ parijanah. sa bhÆyasyà mÃtrayà paraæ vismayam Ãpannah. SumAv_154: tatra madhyamÃyÃm dvÃraÓÃlÃyÃæ maïibhir upacità bhÆmi÷. tasyÃæ matsyà udakapÆrïÃyÃm iva yantraprayogenoparibhramanto d­Óyante. rÃjà prave«Âukamo jalam iti k­tvà upÃnahau moktum Ãrabdha÷. SumAv_155: jyoti«ka÷ kathayati: deva, kasyÃrthe upÃnahÃv apanayasÅti. kumÃra, pÃnÅyam uttaritavyam. deva, nedaæ pÃnÅyam, api tu maïibhÆmir e«Ã. kumÃra, ime matsyà uparibhramanto d­Óyante. deva, yantraprayogenaite paribhramanti. rÃjà na ÓraddadhÃte tenÃÇgulimudrà k«iptà sà raïaraïÃÓabdena bhÆmau patitÃ. tato rÃjà vismayam Ãpanna÷. SumAv_156: praviÓya siæhÃsane ni«aïïa÷. tato vadhÆjana÷ pÃdÃbhivandaka upasaækrÃnta÷. tÃsÃm aÓrupÃto jÃta÷. rÃjà kathayati: kumÃra, kasmÃd ayaæ vadhÆjano roditi. deva, nÃyaæ roditi, kiætu devasya këÂhadhÆpena vastrÃïi dhÆpitÃni, tenÃsÃm aÓrupÃto jÃta iti. SumAv_157: rÃjà tatra tayà divyamÃnu«ikayà Óriyà upacaryamÃïo na ni«krÃmati; rÃjak­tyÃni rÃjakaraïÅyÃni parihÃtum ÃrabdhÃni. SumAv_158: amÃtyair ajÃtaÓatru÷ kumÃro 'bhihita÷: kumÃra, devo jyoti«kasya g­haæ praviÓya pramatta÷, gaccha, nivedayeti. SumAv_159: tena gatvà ukto: deva, kiæ tvam atra pariviÓyÃvasthito, rÃjak­tyÃni rÃjakaraïÅyÃni parihÅyanta iti. SumAv_160: rÃjà kathayati: kumÃra, na Óakto 'si tvam ekaæ divasaæ rÃjyaæ kÃrayitum. devo jÃnÅte, mamaiko divasa÷ pravi«Âasyati. adya devasya saptamo divaso vartate. SumAv_161: rÃjà jyoti«kasya mukham nirÅk«ya kathayati: kumÃra, satyam. deva, satyam. saptamo divaso vartate. SumAv_162: kumÃra, kathaæ rÃtri÷ praj¤Ãyate divaso vÃ. deva, pu«pÃïÃæ saævikocavikÃsÃn, maïÅnÃæ jvalanÃjvalanÃt, ÓakunÅnÃæ kÆjanÃkÆjanÃt; santi tÃni kusumÃni yÃni rÃtrau vikasanti na divÃ, santi yÃni divà vikasanti na rÃtrau; santi te maïayo ye rÃtrau jvalanti na divÃ, santi ye divà jvalanti na rÃtrau; santi te Óakunayo ye rÃtrau kÆjanti na divÃ, santi ye divà kÆjanti na rÃtrau. rÃjà paraæ vismayam Ãpanna÷ kathayati: SumAv_163: kumÃra, avitathavÃdÅ bhagavÃn, yathà tvaæ bhagavatà vyÃk­ta÷ tathaiva nÃnyathety uktvà jyoti«kasya g­hÃn ni«krÃnta÷. SumAv_164: ajÃtaÓatrukumÃreïa jyoti«kasantako maïir apah­tya dÃrakasya haste datta÷. tena yata eva g­hÅtas tatraiva gatvÃvasthita÷. SumAv_165: ajÃtaÓatru÷ kathayati: dÃrakÃnaya taæ maïim, paÓyÃmÅti. sa mu«Âiæ vighÃÂya kathayati: kumÃra, kutra, na jÃne kutra gata iti. SumAv_166: sa tìayitum Ãrabdha÷. jyoti«ka÷ kathayati: kumÃra, kimartham enaæ tìayasi. g­hapate, 'haæ caura, e«a mahÃcauro, mayà tvadÅyo maïir apah­ta÷, so 'py anenÃpah­ta iti. SumAv_167: sa Ãha: kumÃra, na tvayÃpah­to, nÃpy anenÃpi tu yata eva tvayà g­hÅtas tatraiva gatvÃvasthito; 'pi tu, kumÃra, svakaæ te g­haæ yÃvadbhir maïibhir anyena và prayojanam tÃvad g­hÃïa yathÃsukham iti. SumAv_168: sa pratibhinnaka÷ saælak«ayate: yadà pitur atyayÃd rÃjà bhavi«yÃmi, tadà grahÅ«yÃmÅti. SumAv_169: yadÃjÃtaÓatruïà devadattavigrÃhitena pità dhÃrmiko dharmarÃjo jÅvitÃd vyaparopita÷, svayam eva ca paÂÂaæ baddhvà rÃjye prati«Âhita÷, tadà tena jyoti«ko 'bhihito: g­hapate, tvaæ mama bhrÃtà bhavati, g­haæ bhÃjayÃma iti. SumAv_170: e«a samlak«ayati: yena pità dhÃrmiko dharmarÃja÷ praghÃtita÷, sa mÃm mar«ayatÅti. kuta etan. nÆnam ayaæ madg­ham Ãgacchatu, kÃmaæ prayacchÃmÅti viditvà kathayati: deva, bibhaktam eva. kim atra vibhaktavyam. madÅyaæ g­ham Ãgaccha. ahaæ tvadÅyaæ g­ham ÃgacchÃmÅti. SumAv_171: ajÃtaÓatru÷ kathayati: Óobhanam, evam kuru. sa tasya g­haæ gata÷. e«o 'pi ajÃtaÓatror g­haæ gatah. sà ÓrÅs tasmÃd g­hÃd antarhità yatrai«a jyoti«kas tatraiva gatÃ. evaæ yÃvat sapta vÃrÃn antarhità prÃdurbhÆtà ca. SumAv_172: ajÃtaÓatru÷ saælak«ayate: evam api mayà na Óakitaæ jyoti«kasya maïÅn apahartum, anyad upÃyaæ karomi. SumAv_173: tena dhÆrtapuru«Ã÷ prayuktÃ: gacchata, jyoti«kasya g­hÃn maïÅn apaharateti. SumAv_174: te hi ÓiÂÃkarkaÂakaprayogenÃbhiro¬hum ÃrabdhÃ÷. te 'nta÷purikayà upariprÃsÃdatalagatayà d­«ÂÃ÷, tayà dhÆrtadhÆrtakà iti nÃdo mukta÷. SumAv_175: anena jyoti«kena Órutam, anenÃÓayato vÃg niÓcarita: ti«Âhantu dhÆrtakà iti. te«Ãæ yo yatrÃbhirƬha÷, sa tatraivÃsthita÷, yÃvat prabhÃtà rajanÅ saæv­ttÃ. SumAv_176: mahÃjanakÃyena d­«ÂÃs, te kathayanti: bhavanto 'nena kalirÃjena pità dhÃrmiko dharmarÃjo jÅvitÃd vyaparopita, idÃnÅm g­hÃïy api mo«ayati, tat kiæ na me mu«i«yata iti. purak«obho jÃta÷. SumAv_177: ajÃtaÓatruïÃsya jyoti«kasya dÆto 'nupre«ito: mu¤cata, mamÃyaæ khalÅkÃra iti. SumAv_178: anena jyoti«kenÃÓayato vÃg niÓcÃritÃ: gacchantu dhÆrtakà iti. te gatÃ÷. SumAv_179: athai«a jyotiska÷ saælak«ayate: yena nÃma pità jÅvitÃd vyaparopita÷, sa mÃæ na praghÃtayisyatÅti. kuta etat. sarvathÃhaæ bhagavatà vyÃk­to: mama ÓÃsane pravrajya sarvakleÓaprahÃïÃd arhattvaæ sÃk«Ãt kari«yatÅti. gacchÃmi, pravrajÃmÅti. SumAv_180: anena sarvaæ dhanajÃtaæ dÅnÃnathak­païebhyo dattam, adhanÃ÷ sadhanà vyavasthÃpitÃ÷. sa e«Ãgacchati. (16) SumAv_181: atrÃntareïÃyu«mÃn kapphiïo vicitraratnÃcalam abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_182: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ vicitraratnÃcalam abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_183: sà kathayati: nÃyam Ãrya÷ kapphiïo, yo 'yaæ bhagavatà vigatamadadarpÃïÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_184: yo 'yaæ rÃjà mahÃkapphiïa ekasmin samaye a«ÂÃdaÓÃmÃtyasahasrapariv­to m­gavadhÃya nirgata÷. SumAv_185: purastÃt p­«ÂhataÓ ca sarvabalaugham avalokyÃmÃtyÃn Ãmantrayate: asti, bhavanta÷, kasyacid evaærÆpo balaughas tadyathà mamaitarhÅti. te kathayanti: deva, nÃnyasya kasyacit. SumAv_186: yÃvad anena mahÃkapphiïena rÃj¤Ã ÓrÃvastyÃdi«u «aÂsu mahÃnagare«u dÆtaæ pre«itam: yad vyutthità bhavatha nopave«Âavyaæ, ÓÅghram Ãgantavyam; anyathà ced uttamena daï¬ena samanuÓÃsi«yÃmÅti. SumAv_187: etad vacanam upaÓrutya «aïmahÃnagaravÃsino rÃjÃno bhÅtÃs trastÃ÷ saævignÃ÷ samÃgamya ÓrÃvastÅæ gatvà bhagavate etad v­ttÃntaæ nivedayanti. SumAv_188: bhagavatà te samÃÓvÃsitÃ, uktÃÓ ca: sa dÆto matsakÃÓam Ãnetavya iti. tair dÆtasya niveditam: asty asmÃkam rÃjÃdhirÃjas, taæ tÃvat paÓyeti. SumAv_189: bhagavatà jetavanam catÆratnamayaæ nirmitaæ devÃnÃm iva sudarÓanaæ nagaraæ catvÃro mahÃrÃjà dauvÃrikÃ÷ sthÃpitÃ÷, airÃvatasad­Óà hastino, bÃlÃhakasad­ÓÃ, nandÅgho«asad­Óà rathÃ, vyìayak«asad­Óà manu«yÃ÷, svayaæ ca bhagavÃæÓ cakravartiveÓam ÃtmÃnam abhinirmÃya saptatÃlodgate mahÃratnasiæhÃsane ni«aïnÃ÷. SumAv_190: dÆtas tathÃvidhÃæ ÓobhÃæ d­«Âvà paraæ vismayam Ãpanna÷. SumAv_191: bhagavatà lekhaæ likhayitvÃbhihita÷: kapphiïo madvacanÃd vaktavyo lekhavÃcasamakalam eva: yat vyutthito bhavasi nopave«Âavyaæ, ÓÅghram Ãgantavyam, atha nÃgacchasi, aham eva mahatà balaughena sÃrdham Ãgami«yamÅti. SumAv_192: dÆtena mahÃkapphiïasya tat sarvaæ saædi«Âaæ niveditam. SumAv_193: ayaæ kapphiïo rÃjëÂÃdaÓÃmÃtyasahasrapariv­ta÷ ÓrÃvastÅm anupraveÓya jetavanaæ pravi«Âa÷, sahadarÓanÃd asya yo rÆpe rÆpamada aiÓvarye aiÓvaryamada÷ sa prativigata÷, baladarpo 'dyÃpi vadhyata eva. SumAv_194: tato bhagavatà laukikaæ cittam utpÃditam: aho bata, Óakro devÃnÃm indra aindraæ dhanur ÃdÃyÃgacched iti. SumAv_195: sahacittotpÃdÃd bhagavata÷ Óakro devÃnÃm indra÷ sÃrathiveÓenaindraæ dhanur upanÃmitavÃn. tato bhagavatà tad dhanur upanÃmitam. tad utk«eptum api na Óaknoti, kuta÷ punar Ãropayitum. SumAv_196: tato bhagavatà saptÃyomayyo bheryo nirmitÃ÷, svayam eva tad dhanur ardhacandrÃkÃreïÃropya Óara÷ k«ipto yena saptÃyomayyo bheryaÓ chidrÅk­tÃs, tata÷ Óabdo nirgata÷. SumAv_197: Ãrabhadhvam, ni«krÃmata, yujyadhvaæ buddhaÓÃsane / dhÆnÅta m­tyuna÷ sainyaæ na¬ÃgÃraæ iva ku¤jara÷ // SumAv_198: yo hy asmin dharmavinaye apramattaÓ cari«yati / prahÃya jÃtisaæsÃraæ du÷khasyÃntaæ kari«yatÅti // SumAv_199: sa ca Óabdo yÃvad akani«ÂhÃn devÃn gata÷, tato 'sya yo 'bhÆd baladarpa÷ sa prativigata÷. SumAv_200: tato bhagavatÃsya cittam Ãj¤Ãya rÃjaveÓam antardhÃpya dharmo deÓitah. yenëÂÃdaÓÃmÃtyasahasraparivÃreïa yÃvac chrotaÃpattiphalaæ sÃk«Ãt k­tavÃn, tato d­«ÂasatyaÓ ca bhagavata÷ ÓÃsane pravrajita÷. so 'yam Ãgaccati. (17) SumAv_201: atrÃntareïÃyu«mÃn Ãnanda÷ haæsakrau¤camayÆraÓukasÃrikÃkokilajÅvaæjÅvakanÃdopakÆjitam ÃrÃmam abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_202: taæ d­«Âvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstà yo 'yaæ haæsakrau¤camayÆraÓukasÃrikÃkokilajÅvaæjÅvakanÃdopakÆjitam ÃrÃmam abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_203: sà kathayati: nÃyam Ãrya Ãnanda÷, ayaæ ca bhagavatà indriyaguptadvÃrÃïÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_204: ayaæ ca bhagavataÓ caturbhir aÇgulair Æna÷ suvarïavarïo dvÃtriæÓanmahÃpuru«alak«aïai÷ samalaæk­ta÷. SumAv_205: anena kÃÓyapasya samyaksaæbuddhasya stÆpe madhyamaæ chattram Ãropitam. tasya karmaïo vipÃkenÃrdhat­tÅyÃni cakravartirÃjyasahasrÃïi; yady etarhi na pravrajito 'bhavi«yad etarhi apy anena balacakravartirÃjyam akari«yat. SumAv_206: ayaæ ca bhagavatà balÃt pravrajita÷. ayaæ ca bhagavato mÃt­svasÃputro bhrÃtà bhavati. sa e«Ãgacchati. (18) SumAv_207: atrÃntarenÃyu«mÃn rÃhulaÓ cakravartiveÓam abhinirmÃya saptaratnasamanvÃgataÓ caturaÓÅtyà bhaÂabalÃgrakoÂibhi÷ samanugamyamÃnaÓ caturaÓÅtyà nÃgasahasrair upo«adhanÃgarÃjapramukhaiÓ caturaÓÅtyÃÓvasahasrair bÃlÃhakÃÓvarÃjapramukhair caturaÓÅtyà rathasahasrair nandÅgho«arathapramukhair anekaiÓ ca paurajÃnapadasahasrair nÃnÃpaÂahaÓaÇkhabherÅninÃdair ucchritadhvajapatÃkopaÓobhitam abhinirmÃya tatropavi«Âa upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_208: taæ d­sÂvà sumÃgadhÃyÃ÷ svÃmÅ sumÃgadhÃæ papraccha: sumÃgadhe, 'yaæ te sa ÓÃstÃ, yo 'yaæ cakravartiveÓenÃgacchati. SumAv_209: sà kathayati: nÃyam Ãryo rÃhulo, 'yaæ bhagavatà Óik«akÃmÃnÃm agro nirdi«Âa÷. SumAv_210: bhagavata÷ putro 'yaæ pitur ujjhitÃæ Óriyam uddyotamÃna÷, sarvacakravartiprativiÓi«ÂatarÃm ­ddhim upadarÓayann upari vihÃyasà ­ddhyÃkÃÓenÃgacchati. SumAv_211: Ãha ca: lak«mÅæ lak«aïamÃlinÅæ surucirÃæ ÓakrarddhivispardhanÅæ nÃgÃnÅkabalÃnvitÃæ sumahatÅæ ratnair v­tÃæ saptabhi÷ / k­tvà buddhasuto 'bhyupaiti nabhasà veÓaæ ca rÃj¤Ãm ayaæ nÃmnà rÃhula ity aveti sumahate sampÆjyamÃna÷ surai÷ // SumAv_212: bhittvorvÅæ jalavat prayÃnti munaya÷ kecit s­janto 'nalaæ ramyatoyadharà ivÃÓu jagati spa«Âaæ k«aranto jalam / ÓakrabrahmakuberavigrahadharÃÓ candrÃrkadaityatvi«o lokasyodayakÃÇk«iïo hi nabhasà saæprasthitÃ÷ sÆratÃ÷ // sa e«Ãgacchati. (19) SumAv_213: saæprasthitesu bhik«usaæghesu atrÃntareïa tathÃgatapraveÓa÷. bhagavÃæs tathÃrÆpaæ samÃdhiæ samÃpanno, yathÃsamÃhite citte bhagavata÷ kÃyÃd raÓmayo niÓcaranti, tadyathà nÅlapÅtalohitÃvadÃtama¤ji«ÂhasphaÂikavarïa÷, yair ayaæ loke udÃreïÃvabhÃsenÃvabhÃsito yÃvac ca ÓrÃvastÅæ yÃvac ca puï¬ravardhanaæ nagaram. SumAv_214: atrÃntareïa sarve lokà bhagavantam abhini«kramantaæ paÓyanti, mahÃæÓ ca p­thivÅcÃlo babhÆva. SumAv_215: atha brahmà sahÃæpatir bhagavataÓ cetasà cittam Ãj¤Ãya sÃrdhaæ rÆpÃvacarair devair Ãgatya bhagavato dak«iïe pÃrÓve vyavasthita÷. SumAv_216: Óakro 'pi devÃnÃm indra÷ sÃrdhaæ kÃmÃvacarair devair Ãgatya vÃme pÃrÓve vyavasthita÷. SumAv_217: tumburusupriyapramukhÃni pa¤camÃtrÃïi gandharvaÓatÃny Ãgatya bhagavato 'grato vividhair vÃdyagÅtan­ttaviÓe«air upasthÃnaæ kurvanto gacchanti. SumAv_218: anekÃni ca devatÃÓatasahasrÃïi p­«Âhata÷ p­«Âhata÷ samanugacchanti. SumAv_219: upari«ÂÃc ca bhagavato 'psaraso divyÃny utpalapadmakumudapuï¬arÅkamÃndÃravÃïi pu«pÃïi, divyÃny agarucÆrïÃni tagaracÆrïÃni candanacÆrïÃni tamÃlapattracÆrïani, divyÃni ca vÃdyÃni saæpravÃdayanti, cailavik«epÃæÓ cÃkÃr«uh. SumAv_220: tena khalu puna÷ samayenÃnyatarasmin araïyÃyatane sapta ­«isahasrÃïi prativasanti. SumAv_221: adrÃk«us te ­«ayo buddhaæ bhagavantaæ dvÃtrimÓatà mahÃpuru«alak«aïai÷ samalaæk­tam, aÓÅtyà cÃnuvya¤janair virÃjitagÃtraæ vyÃmaprabhÃlaæk­taæ, sÆryaprabhÃtirekaprabhaæ, jaÇgamam iva ratnaparvatam, samantato bhadrakaæ, havyÃvasiktam iva hutavaham, käcanabhÃjanastham iva pradÅpaæ, suvarïayÆpam iva Óriyà jvalantam. SumAv_222: na tathà dvÃdaÓavar«Ãbhyasta÷ Óamathacittasya kalyatÃæ janayati, rÃjyÃbhinandino và tatprathamato rÃjyÃbhi«eka÷, aputrasya và putrapratilambha÷, daridrasya và nidhidarÓanaæ, yathÃvÃropitaæ kuÓalamÆlÃnÃæ tatprathamato buddhadarÓanam. SumAv_223: atha te ­«ayo yena bhagavÃæs tenopasaækrÃntÃ, upasaækramya bhagavata÷ pÃdau Óirasà vanditvaikÃnte tasthu÷. SumAv_224: tato bhagavatà te«Ãm ­«ÅïÃm ÃÓayÃnuÓayaæ dhÃtuæ prak­tiæ ca j¤Ãtvà tÃd­ÓÅ caturÃryasatyasaæprativedhikà dharmadeÓanà k­tÃ, yÃæ Órutvà tair ­«ibhir viæÓatiÓikharasamudgataæ satkÃyad­«ÂiÓailaæ j¤Ãnavajreïa bhittvà ÓrotaÃpattiphalaæ sÃk«Ãt k­tam. SumAv_225: atha te ­«ayo buddhaæ bhagavantaæ paricÃrya saæprasthitÃ÷. SumAv_226: tena khalu samayena puï¬ravardhane nagare '«ÂÃdaÓa dvÃrÃïy ababhÆvan. SumAv_227: atha bhagavata etad abhavat: yad ahaæ paÓcimena dvÃreïa pravek«yÃmi, anyadvÃranivÃsinÃæ nÃgarÃïÃm anyathÃtvaæ bhavi«yati, yan nv aham a«ÂÃdaÓa buddhÃn abhinirmÃya svayaæ paÓcimena dvÃreïa praveÓayam iti. SumAv_228: atha bhagavÃn a«ÂÃdaÓa buddhÃn abhinirmÃyà svayaæ paÓcimena dvÃreïa pravi«Âa÷. SumAv_229: bhagavata÷ purapraveÓe evaærÆpÃïy ÃÓcaryÃïy atyadbhutÃni bhavanty anyÃni ca: tadyathonnatonnatÃ÷ p­thivÅpradeÓÃ÷ avanamanty avanatÃÓ connamanti, apagatapëÃnaÓarkarakaÂhalyà bhavanti, nÅcÃni dvÃrÃïy uccÅbhavanti, saæk«iptÃni viÓÃlÅbhavanti, hastina÷ kÆjanti, aÓvà he«ante, u«ÂrÃ÷ kroÓante, gÃvo rambhante, v­«abhà nandante, mayÆrÃ÷ kekÃyante, g­hagatÃni ca vividhÃni vÃdyabhÃï¬Ãni svayaæ nadanti, andhÃÓ cak«Ææsi pratilabhante, badhirÃ÷ Ó­ïvanti, mÆkÃ÷ pravyÃhÃrasamarthà bhavanti, paribhra«Âendriyavikalà indriyÃïi paripÆrnÃïi pratilabhante, madyamadanÃk«iptà vimadÅ bhavanti, vi«apÅtà nirvi«Ã bhavanti, anyonyavairiïo maitrÅæ pratilabhante, garbhiïya÷ svastinà prasÆyante, bandhanabaddhÃ÷ pramucyante, adhanà dhanÃni pratilabhante. SumAv_230: evaævidhayà vibhÆtyà praviÓya yena sumÃgadhÃyà niveÓanaæ tenopasaækrÃnta÷. SumAv_231: atha sumÃgadhà svayam eva goÓÅr«acandanodakena bh­ÇgÃraæ pÆrayitvà bhagavata÷ pÃdodakam anuprayacchati bhik«usaæghasya ca. SumAv_232: tata÷ sumÃgadhà bhagavata÷ pÃdayor nipatyaivam Ãha: dhanyÃs te paravÃdivÃdamathanaæ paÓyanti ye te mukhaæ vistÅrïe sadasi sthitasya vacanaæ Ó­ïvanti ye và mudà / lÃbhas tasya mahÃn bhavi«yati ca ya÷ pÃdau tava ÓrÅnidher mÆrdhnà caiva karadvayena vinayÃt saæpŬya vandi«yate // SumAv_233: atha bhagavÃn purastÃd bhik«usaæghasya praj¤apta evÃsane ni«aïïa÷, sukhopavi«Âaæ buddhapramukhaæ bhik«usaæghaæ viditvà Óucinà praïÅtena khÃdanÅyena bhojanÅyena svahastena saætarpayati saæpravÃrayati. SumAv_234: atha puï¬ravardhananivÃsÅ janakÃyo bhagavantam apaÓyaæs tadg­haæ bhettum Ãrabdha÷. tato bhagavatà tadg­haæ sphaÂikamayam abhinirmitaæ, yata÷ sarvo mahÃjanakÃya ÃdarÓanagatam iva bhagavantaæ bhu¤jamÃnaæ paÓyati bhik«usaæghaæ ca. SumAv_235: Ãha ca. sphaÂikamayam abhÆt tad eva ramyaæ maïikanakÃk«aratnabhakticitraæ / sthitam iva purato munÅndracandraæ nagarajano 'pi nirÅk«ate samagra÷ // SumAv_236: prasÃdÃromäcitasarvagÃtrÃ÷ k­täjaliæ mÆrdhni nipÃtya hastam / narà namanti sma munÅndracandraæ surà ivendraæ bhavanodarastham // SumAv_237: atha bhagavÃn k­tabhaktak­tya÷ purastÃd bhik«usaæghasya praj¤apta evÃsane ni«aïïa÷. SumAv_238: tata÷ sumÃgadhÃpramukho 'ntarjanakÃyas te ca nÃgarÃs te ca ­«ayas te ca devÃsuragaru¬ayak«agandharvakinnaramahoragà bhagavantaæ parivÃryÃvasthitÃ÷. SumAv_239: tato bhagavatà te«Ãæ ca tÃd­ÓÅ caturÃryasatyasaæpravedhikÅ dharmadeÓanà k­tÃ, yÃæ Órutvà kaiÓcic chrotaÃpattiphalaæ sÃk«Ãt k­taæ, kaiÓcit sak­dÃgÃmiphalaæ, kaiÓcid anÃgÃmiphalam, kaiÓcit pravrajya sarvakleÓaprahÃïÃd arhattvaæ sÃk«Ãt k­taæ, kaiÓcid Æ«magatÃni kuÓalamÆlÃni utpÃditÃni, kaiÓcin mÆrdhÃna÷, kaiÓcin m­dumadhyÃdhimÃtrak«Ãntaya÷, kaiÓcic chrÃvakabodhau cittÃny utpÃditÃni, kaiÓcit pratyekÃyÃæ bodhau, kaiÓcid anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, kaiÓcic charaïagamanÃni g­hÅtÃni, kaiÓcic chik«ÃpadÃni g­hÅtÃni. SumAv_240: yad bhÆyasà sà par«ad buddhanimnà dharmapravaïà saæghaprÃgbhÃrà vyavasthitÃ. SumAv_241: yadà bhagavataitat sÆtraæ bhëitaæ, tadà bhik«avo bhagavantam evam Ãhu÷: ÃÓcaryaæ bhagavann, ÃÓcaryaæ sugata, yat sumÃgadhayà bhagavantaæ kalyÃïamitram Ãgamya buddhakÃryaæ k­tam iti. SumAv_242: bhagavÃn Ãha: na bhik«ava etarhy eva yathÃtÅte 'py adhvani buddhaæ bhagavantaæ kalyÃïamitram Ãgamya käcanamÃlayà yad buddhakÃryaæ k­taæ, tac ch­ïuta, sÃdhu ca su«Âhu ca manasi kurute, bhëi«ye. SumAv_243: bhÆtapÆrvaæ, bhik«avo, 'tÅte 'dhvani viæÓativar«asahasrÃyu«i prajÃyÃæ kÃÓyapo nÃma ÓÃstà loka udapÃdi, tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddho vidyÃcaraïasaæpanna÷ sugato lokavid anuttara÷ puru«adamyasÃrathi÷ ÓÃstà devÃnÃæ ca manu«yÃïÃæ ca buddho bhagavÃn, sa bÃrÃïasÅæ nagarÅm upaniÓritya viharati ­«ivadane m­gadÃve. SumAv_244: tena khalu puna÷ samayena k­kÅ nÃma rÃjà babhÆva. SumAv_245: tasya duhità käcanamÃlayà Óirasi baddhayà jÃtÃ, tasyà mÃtÃpit­bhyÃæ käcanamÃleti nÃma k­tam. SumAv_246: sà unnÅtà vardhità mahatÅ saæv­ttÃ, rÃj¤a÷ k­kina i«Âà kÃntà priyà manÃpà saæv­ttÃ. SumAv_247: sà pa¤caÓataparivÃrà bhagavato darÓanÃyopasaækrÃntÃ, tasyà bhagavatà dharmo deÓita÷. SumAv_248: tayà taæ dharmaæ Órutvà bhagavato 'nitike mahÃn cittaprasÃda utpanno, bhagavÃæÓ ca tayà yÃvajjÅvaæ cÅvarapiï¬apÃtraÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃra÷ pracÃritah. SumAv_249: tena khalu puna÷ samayena rÃj¤Ã k­kinà daÓa svapnà d­«ÂÃ÷: (1) vÃtÃyanena hastÅ nirgatas, puccho lagna÷. (2) t­«itaya p­«Âhata÷ kÆpo dhÃvati. (3) muktÃprasthaæ Óaktuprasthena vikrÅyamÃïaæ. (4) candanaæ këÂhÃrgheïa samÅkriyamÃïaæ. (5) gandhahastinaæ kalabhair vitrÃsyamÃnaæ. (6) Ãramaæ pu«paphalasaæpannam adattadÃyibhir apahriyamÃïam. (7) aÓucinà mrak«ito markaÂa÷ parÃn upaliæpyamÃna÷. (8) markaÂasya rÃjyÃbhi«eka÷. (9) paÂo '«ÂÃdaÓabhir janair Ãk­«yate, na ÓÅryate. (10) mahÃjanakÃyaÓ caikatra saænipatya kalahabhaï¬anavigrahavivÃde nÃtinÃmayati. SumAv_250: taæ d­«Âvà ca punar bhÅtaÓ trastaÓ cintayati: mà me itonidÃnaæ rÃjyÃc cyutir bhavi«yati jÅvitasya cÃntarÃya iti. SumAv_251: tato rÃj¤Ã svapnÃdhyÃyavido brÃhmaïÃn ÃhÆya svapnÃn niveditavÃn. SumAv_252: te käcanamÃlÃæ d­«Âvà kathayanti: rÃjan, yà te sarvajanapriyà tasyà rudhireïa yaj¤o ya«Âavya÷, antrair nagaraæ ve«Âavyam, evaæ devasya Óreyo bhavi«yati, svapnÃn dÃruïÃn d­«Âvà rÃjyajÅvitahÃriïo 'nenopÃyena svastir devasya bhavi«yati. SumAv_253: rÃjà saælak«ayati: sarvajanapriyà me käcanamÃlÃ, tÃæ vyÃpÃdayitukÃmà brÃhmaïà evam Ãhu÷. varaæ mamaiva maraïaæ, na tu käcanamÃlÃæ vyÃpÃdayi«yÃmÅti. SumAv_254: kare kapolaæ dattvà cintÃparo vyavasthita÷, käcanamÃlayà d­«Âa÷. sà kathayati: kim evaæ cintÃparo, deva, iti. tena sa v­ttÃnto vistareïa nivedita÷. sà kathayati: e«a bhagavÃn kÃÓyapa÷ samyaksaæbuddho bÃrÃïasÅm upaniÓritya viharati ­«ivadane m­gadÃve, taæ bhagavantaæ gatvà p­cchatha. yathà te bhagavÃn vyÃkaroti tathaivaæ dhÃraya. SumAv_255: tato rÃjà mahatà ÓrÅsamudÃyena käcanamÃlayà sÃrdhaæ barÃïasyà nirgatya yena bhagavÃæs tenopasaækrÃnta÷, upasaækramya bhagavata÷ pÃdau Óirasà vanditvaikÃnte ni«aïïa÷, käcanamÃlÃpi, anyÃni ca brÃhmaïag­hapatiÓatasahasrÃïi. SumAv_256: atha bhagavÃn k­kinaæ rÃjÃnaæ dharmayà kathayà saædarÓayati samÃdÃpayati samuttejayati saæprahar«ayati. anekaparyÃyeïa dharmayà kathayà saædarÓya samÃdÃpya samuttejya saæprahar«ya tÆ«ïÅæ babhÆva. SumAv_257: atha k­kÅ rÃjà daÓa svapnÃn nivedyaivam Ãha: mà me, bhagavaæs, tatonidÃnaæ rÃjyÃc cyutir bhavi«yati jÅvitasya cÃntarÃya iti. SumAv_258: bhagavÃn Ãha: mà bhai«Ås tvaæ, mahÃraja, na tavetonidÃnaæ rÃjyÃc cyutir bhavi«yatÅti jÅvitasya cÃntarÃya÷. (1) yat tvaæ, mahÃrÃja, svapnam adrÃk«År, vÃtÃyanena hastÅ nirgacchan puccho lagna iti, bhavi«yaty anÃgate 'dhvani var«aÓatÃyu«i prajÃyÃæ ÓÃkyamunir nÃma tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddha÷, sa sakalaæ buddhakÃryaæ k­tvendhanak«ayÃd ivÃgnir anupadhiÓe«e nirvÃïadhÃtau parinirvÃsyatÅti. tasya parinirv­tasya paÓcime kÃle aÓrÃddhà brÃhmaïag­hapatayas, te rudanto 'ÓrumukhÃn bandhÆn uts­jya pravrajya vihÃre«u g­hasaæj¤Ãm utpÃdayi«yanti, tasyaitat pÆrvanimittam. (2) yat tvaæ puna÷ svapnam adrÃk«Ås, t­«itasya p­«Âhata÷ kÆpo dhÃvati, tasyaiva Óravakà dharmaæ deÓayi«yanti ÓraddhÃnÃæ g­hapatÅnÃæ, te sat­«ïà eva prakrami«yanti, tasyaitat pÆrvanimittam. (3) yat tvaæ svapnam adrÃk«År, muktÃprasthena Óaktuprasthaæ krÅyamÃïam iti, tasyaiva ÓrÃvakÃ÷ Óaktuprasthasya hetor indriyabalabodhyaÇgÃni saæprakÃÓayi«yanti, tasyaitat pÆrvanimittam. (4) yat tvaæ svapnam adrÃk«ÅÓ, candanaæ këÂhÃrgheïa samÅkriyamÃïaæ, tasyaiva ÓrÃvakÃs taæ tÅrthikavÃkyam anug­hya saddharmeïa samÅkari«yanti, tasyaitat pÆrvanimittam. (5) yat tvaæ svapnam adrÃk«År, gandhahastÅ kalabhair vitrÃsyata iti, tasyaiva ÓrÃvakà asaæyatÃs te ÓÅlavanto bhik«Æn ni«kÃÓayi«yanti, tasyaitat pÆrvanimittam. (6) yat tvaæ svapnam adrÃk«År, ÃrÃmÃæ pu«paphalasaæpannaæ adattÃdÃyibhir apahriyamÃïaæ, tasyaiva ÓrÃvakà Ãryasaæghasya pratipÃditam ÃrÃmaæ saægham ÃlaæbÅk­tya kecid abhÃvitakÃyà abhÃvitacittà abhÃvitapraj¤Ã÷ saæghÃd Ãcchidya pu«paphalaæ svajanebhyo dÃsyanti, tasyaitat pÆrvanimittam. (7) yat tvaæ svapnam adrÃk«År, aÓucimrak«ito markaÂa÷ parÃn upaliæpyatÅti, tasyaiva ÓrÃvakà abhÃvitakÃyà abhÃvitacittà abhÃvitapraj¤Ã ÃtmanÃpattim ÃpannÃ÷ ÓrÃddhÃnÃm api bhik«ÆïÃm Ãpattiæ vyavasthÃpayi«yanti, tasyaitat pÆrvanimittam. (8) yat tvaæ svapnam adrÃk«År, markaÂasya rÃjyÃbhi«eka÷, tasmin samaye vikalendriyà api rÃjÃno bhavi«yanti, tasyaitat pÆrvanimittam. (9) yat tvaæ svapnam adrÃk«Å÷, paÂo '«ÂÃdaÓabhir janair Ãk­«yate na ca ÓÅryata iti, tasya parinirv­tasya ÓÃsanam a«ÂÃdaÓabhedabhinnaæ bhavi«yati, na ca Óakyati vimuktipaÂaæ pÃÂayituæ, tasyaitat pÆrvanimittam. (10) yat tvaæ svapnam adrÃk«År, mahÃjanakÃyaÓ caikatra saænipatya kalahabhaï¬ena vivÃdavigrahenÃtinÃmayanti, tasya ÓÃsane asaæyatà bhik«ava÷ kalahabhaï¬anavigrahavivÃdenÃntardhÃpayi«yanti, tasyaitat pÆrvanimittam. mà bhai«Ås tvaæ, mahÃrÃja, na tavetonidÃnaæ rÃjyÃc cyutir bhavi«yati jÅvitÃntarÃyo vÃ. SumAv_259: tato bhagavatà tasya rÃj¤as tasya ca mahÃjanakÃyasya tÃd­ÓÅ caturÃryasatyasaæprativedhikÅ dharmadeÓanà k­tÃ, yÃæ Órutvà caturaÓÅtyà prÃïiÓatasahasrai÷ satyadarÓanaæ k­tam. SumAv_260: käcanamÃlayà bhagavantaæ kalyÃïamitram Ãgamya buddhakÃryaæ k­tam. SumAv_261: kiæ manyadhve, bhik«ava÷ yÃsau käcanamÃlà iyam eva sà sumÃgadheti. SumAv_262: bhik«ava÷ saæÓayajÃtÃ÷ sarvasaæÓayacchettÃraæ buddhaæ bhagavantaæ papracchu÷: kiæ bhadanta, käcanamÃlayà karma k­taæ yenìhye kule pratyajÃtà yena käcanamÃlayà Óirasi baddhayà jÃtà iti. SumAv_263: bhagavÃn Ãha: käcanamÃlayaiva, bhik«ava÷, pÆrvam anyÃsu jÃti«u karmÃïi k­tÃni upacitÃni labdhasaæbhÃrÃïi pariïatapratyayÃny oghavat pratyupasthitÃny avaÓyaæbhÃvÅni. käcanamÃlayaiva, bhik«ava÷, karmÃïi k­tÃni upacitÃni. ko 'nya÷ pratyanubhavi«yati. na, bhik«ava÷, karmÃïi k­tÃny upacitÃni bÃhyap­thivÅdhÃtau vipacyante, nÃbdhÃtau, na tejodhÃtau, na vÃyudhÃtÃv, api tÆpÃtte«u eva skandhadhÃtvÃyatane«u karmÃïi k­tÃni vipacyante ÓubhÃny aÓubhÃni ca. SumAv_264: na pranaÓyanti karmÃïi kalpakoÂiÓatair api / sÃmagrÅæ prÃpya kÃlaæ ca phalanti khalu dehinÃm // SumAv_265: bhÆtapÆrvam, bhik«avo, 'tÅte 'dhvani bÃrÃïasyÃæ mahÃnagaryÃm anyatamà daridrà strÅ, tayà pratyekabuddhasya caitye nÃnÃvicitrÃæ palÃlamÃlÃæ granthayitvà samÃropya prasannacittayà praïidhÃnaæ k­tam. SumAv_266: anenÃhaæ kuÓalamÆlena cittotpÃdena deyadharmaparityÃgena ca yatrayatropapadye 'haæ tatratatra käcanamÃlayà Óirasi baddhayà jÃyeyam iti. kiæ manyadhve, bhik«ava÷. yÃsau daridrà strÅ, iyam asau käcanamÃlÃ. yad anayà prasannacittayà praïidhÃnaæ k­taæ, tena pa¤cajanmaÓatÃni käcanamÃlayà Óirasi baddhayà jÃtÃ. SumAv_267: païadvayaæ ca tayà paÂÃntÃvabaddhaæ vimucyÃryasaæghÃya dattaæ; tenìhyesu kulesu jÃtà praïidhÃnavaÓÃc ceti. SumAv_268: atha bhagavÃn sumÃgadhÃpramukhaæ puï¬ravardhananivÃsinaæ mahÃjanakÃyam abhiprasÃdya prakrÃnta÷, tathaiva rddhyà sÃrdhaæ bhik«usaæghena ÓrÃvastÅm Ãgata÷. SumAv_269: iti hi, bhik«ava, ekÃntak­«ïÃnÃæ karmaïÃm ekÃntak­«ïo vipÃka÷, ekÃntaÓuklÃnÃm ekÃntaÓuklo, vyatimiÓrÃïÃæ vyatimiÓra÷. tasmÃt tarhi, bhik«ava, ekÃntak­«ïÃni karmÃïy apÃsya vyatimiÓrÃïi ca, ekÃntaÓukle«v eva karmasv Ãbhoga÷ karaïÅya iti. tasmÃt tarhi, bhik«ava, evaæ Óik«itavyam, yac chÃstÃraæ satkari«yÃmo gurukari«yÃmo mÃnayi«yÃma÷ pÆjayi«yÃma ity evaæ vo, bhik«ava÷, Óik«itavyam. SumAv_270: idam avocad bhagavÃn ÃttamanÃs, te ca bhik«avo bhagavato bhëitam abhyanandann iti. sumÃgadhÃvadÃnaæ samÃptam.