Pancavimsatisahasrika Prajnaparamita, IV = PSP_4 Based on the edition by Takayasu Kimura: Pa¤caviæÓatisÃhasrikà Praj¤ÃpÃramità IV. Tokyo : Sankibo Busshorin 1990. Input by Klaus Wille, G”ttingen (December 2006) REFERENCE SYSTEM: PSP_nn:n = Pancavimsatisahasrika Prajnaparamita_Vol.:Page #<...># = BOLD ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ #<(PSP_4:1)># Pa¤caviæÓatisÃhasrikà Praj¤ÃpÃramità IV atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: asatpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: ÃkÃÓÃsattÃæ subhÆte upÃdÃya. subhÆtir Ãha: samatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃnupalabdhisamatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: vivekapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: atyantaÓÆnyatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: anavamardanÅyapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: apadapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: anÃmÃÓarÅratÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ÃkÃÓapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: ÃÓvÃsapraÓvÃsÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: apravyÃhÃrapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: vitarkavicÃrÃnupalabdhÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: anÃmapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃravij¤ÃnÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: agamanapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃm agamanatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: asaæhÃryapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃgrÃhyatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ak«ayapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃm atyantak«ayak«ÅïatÃm upÃdÃya. #<(PSP_4:2)># subhÆtir Ãha: anutpattipÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃm anutpÃdÃnirodhatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: akÃrakapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: kÃrakÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ajÃnakapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: jÃnakÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: asaækrÃntipÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: cyutyupapattyanupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: avinayapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃæ prak­tyavinayatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: svapnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: svapnadarÓinÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: pratiÓrutkÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: gho«odÃrÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: pratibhÃsapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: bimbhapratibimbhÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: marÅcipÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: udakaskandhÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: mÃyÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: tannimittÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: asaækleÓapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: kleÓasvabhÃvÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: avyavadÃnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: kli«ÂasattvÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: anupalepapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: ÃkÃÓÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: aprapa¤capÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvaprapa¤casamudghÃtatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: amananÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvamananÃsamudghÃtatÃm upÃdÃya. #<(PSP_4:3)># subhÆtir Ãha: acalapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: dharmadhÃtusthitiæ subhÆte upÃdÃya. iti sarvaj¤atÃkÃrÃ÷ subhÆtir Ãha: virÃgapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: virÃgÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: asthÃnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃvikalpanatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ÓÃntapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃm avitathatÃbhisaæbodhanatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: arÃgapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: rÃgÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ado«apÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: do«ÃsadbhÆtatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: amohapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: mohÃndhakÃravidhamanatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ni÷kleÓapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: parikalpÃsattÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ni÷sattvapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sattvÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: apramÃïapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃsamutthÃnatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: antadvayÃnupagamapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: atyantÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: asaæbhinnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃsaæbhedatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: aparÃm­«ÂapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: ÓrÃvakabhÆmipratyekabuddhabhÆmisamatikramatÃm upÃdÃya. #<(PSP_4:4)># subhÆtir Ãha: avikalpapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: avikalpÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: aprameyapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃpramÃïÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: asaÇgapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃm ÃkÃÓasvabhÃvasamatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: anityapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃm avinÃÓitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: du«khapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃnadhyavasÃyadharmayogatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ÓÆnyapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvani÷phalÃrthatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: anÃtmapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃnabhiveÓatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: alak«aïapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃnimittatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: adhyÃtmaÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: adhyÃtmikadharmÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: bahirdhÃÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: bahirdhÃdharmÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: adhyÃtmabahirdhÃdharmÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ÓÆnyatÃÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: ÓÆnyatÃÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: mahÃÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: mahÃÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. #<(PSP_4:5)># subhÆtir Ãha: paramÃrthaÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: paramÃrthaÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: saæsk­taÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: saæsk­taÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: asaæsk­taÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: asaæsk­taÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: atyantaÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: atyantaÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: anavarÃgraÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: anavarÃgraÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: anavakÃraÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: anavakÃraÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: prak­tiÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: prak­tiÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: sarvadharmaÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: svalak«aïaÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: svalak«aïaviviktatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: anupalambhaÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: tri«v adhvasu trayÃïÃm adhvanÃm anupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. #<(PSP_4:6)># bhagavÃn Ãha: abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. iti mÃrgaj¤atÃkÃrÃ÷ subhÆtir Ãha: sm­tyupasthÃnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: kÃyavedanÃcittadharmÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: samyakprahÃïapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: akuÓalakuÓaladharmÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ­ddhipÃdapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: chandavÅryacittamÅmÃæsÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: indriyapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: ÓraddhÃdyanupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: balapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: pa¤cabalÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: bodhyaÇgapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: saptabodhyaÇgÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: mÃrgapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: ÃryëÂÃÇgamÃrgÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. ity ÃkÃrÃ÷ sarvaj¤atÃmÃrgÃdhi«ÂhÃnÃ÷ subhÆtir Ãha: ÓÆnyatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: d­«Âik­tÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ÃnimittapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: vitarkÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: apraïihitapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: praïidhÃïÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: a«Âavimok«apÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: a«Âavimok«ÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattipÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattyanupalabdhitÃm upÃdÃya. #<(PSP_4:7)># subhÆtir Ãha: catu÷satyapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: samudayanirodhÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: dÃnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: mÃtsaryÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: ÓÅlapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: dau÷ÓÅlyÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: k«ÃntipÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: vyÃpÃdÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: vÅryapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: kauÓÅdyÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: dhyÃnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: vik«epÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: praj¤ÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: dau«praj¤ÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: upÃyapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: anupÃyÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: praïidhÃnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: apraïidhÃnÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: balapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: daurbalyÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: j¤ÃnapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: aj¤ÃnÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. ity ÃkÃrà mÃrgaj¤atÃdhi«ÂhÃnÃ÷ subhÆtir Ãha: daÓabalapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃnupalabdhitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: vaiÓÃradyapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: mÃrgaj¤atÃnavalÅnatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: pratisaævitpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvatraj¤ÃnÃsaÇgÃpratighÃtitÃm upÃdÃya. #<(PSP_4:8)># subhÆtir Ãha: ÃveïikabuddhadharmapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmasamatikramatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: tathatÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvabuddhabhëitatathatÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: svayaæbhÆpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmavaÓavartitÃm upÃdÃya. subhÆtir Ãha: buddhadharmapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: sarvadharmasarvÃkÃrÃbhisaæbodhanatÃm upÃdÃya. ity ÃkÃrÃ÷ sarvÃkÃraj¤atÃdhi«ÂhÃnÃ÷ ity uktà ÃkÃrÃ÷ atha khalu Óakrasya devÃnÃm indrasyaitad abhavat, pÆrvajinak­tÃdhikÃrÃs te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, ye«Ãm iyaæ praj¤ÃpÃramitÃÓrotrÃvabhÃsam Ãgami«yati. tathÃgatÃvaropitakuÓalamÆlÃs te sattvà bhavi«yanti, ye«Ãm iyaæ praj¤ÃpÃramitÃÓrotrÃvabhÃsam Ãgami«yati. kalyÃïamitraparig­hÅtÃs te sattvà bhavi«yanti, ye«Ãm iyaæ praj¤ÃpÃramitÃÓrotrÃvabhÃsam Ãgami«yati. ka÷ punar vÃdo ya udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti, udg­hya dhÃrayitvà vÃcayitvà paryavÃpya tathatvÃya pratipatsyante, bahubuddhaparyupÃsitÃs te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti. ya imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti, udg­hya dhÃrayitvà vÃcayitvà paryavÃpya tathatvÃya pratipatsyante parip­«ÂhÃÓ ca pÆrvakà api tai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhiÓ ca tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃ÷ paripraÓnÅk­tÃ÷ sevità bhajitÃ÷ paryupÃsitÃ÷, ya imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà nottrasi«yanti na saætrasi«yanti na saætrÃsam Ãpatsyante. bahubuddhakoÂÅ«u te dÃnapÃramitÃyÃæ caritÃ÷, evaæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ bahubuddhakoÂÅ«u te praj¤ÃpÃramitÃyÃæ #<(PSP_4:9)># caritÃ, ya imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà nottrasi«yanti na saætrasi«yanti na saætrÃsam Ãpatsyante. atha khalu Ãyu«mä cchÃriputro bhagavantam etad avocat: ye bhagavan kulaputrà và kuladuhitaro và imÃm evaæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà nottrasi«yanti na saætrasi«yanti na saætrÃsam Ãpatsyante, Órutvà ca udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti, yathà avinivartanÅyà bodhisattvà mahÃsattvÃs tathà te kulaputrÃ÷ kuladuhitaro và dhÃrayitavyÃ÷. tat kasya heto÷? gambhÅrà bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ. na khalu pÆrvam acaritena «aÂsu pÃramitÃsu Óakyeyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità adhimoktum. ye punar bhagavan kulaputrÃ÷ kuladuhitaro và imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ pratik«eptavyÃæ maæsyante pÆrvÃntato 'pi tai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhiÓ ca iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità pratiksiptÃ. tat kasya heto÷? tathà hi te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cÃsyÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ nÃsti Óraddhà nÃsti prasÃdo nÃsti prema nÃsty adhimuktis tai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhiÓ ca na buddhà và bodhisattvà và pratyekabuddhà và ÓrÃvakà và paripraÓnÅk­tÃ÷, kathaæ dÃnapÃramitÃyÃæ caritavyaæ? kathaæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ caritavyaæ? katha¤ ca k«ÃntipÃramitÃyÃæ caritavyaæ? kathaæ vÅryapÃramitÃyÃæ caritavyaæ? kathaæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ caritavyaæ? kathaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caritavyaæ? katham adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ caritavyaæ? kathaæ bahirdhÃÓÆnyatÃyÃæ caritavyaæ? kathara adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃyÃæ caritavyaæ? yÃvat kathaæ abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyä caritavyaæ? kathaæ sm­tyupasthÃnÃni bhÃvayitavyÃni? kathaæ samyakprahÃïÃni? katham ­ddhipÃdÃ÷? katham indriyÃïi? kathaæ balÃni? kathaæ bodhyaÇgÃni? katham ÃryëÂÃÇgo mÃrgo bhÃvayitavya÷? katham apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattayo bhÃvayitavyÃ÷? katham ÃryasatyÃni bhÃvayitavyÃni? katham a«Âa vimok«Ã bhÃvayitavyÃ÷? kathaæ navÃnupÆrvavihÃrasamapattayo bhÃvayitavyÃ÷? kathaæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni bhÃvayitavyÃni? kathaæ «a¬ abhij¤Ã bhÃvayitavyÃ÷? kathaæ samÃdhaya÷ samÃpattavyÃ÷? kathaæ dhÃraïÅmukhÃni prave«ÂavyÃni? kathaæ daÓatathÃgatabalÃni bhÃvayitavyÃni? kathaæ vaiÓÃradyÃni #<(PSP_4:10)># bhÃvayitavyÃni? kathaæ pratisaævido bhÃvayitavyÃ÷? katham a«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmà bhÃvayitavyÃ? iti. atha khalu Óakro devÃnÃm indra Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: gambhÅrà bhadanta ÓÃriputra praj¤ÃpÃramitÃ. kim atrÃÓcaryaæ syÃt? ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ pÆrvÃnte 'pi nÃdhimuktà bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ dÃnapÃramitÃyÃæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ nÃdhimuktÃ÷, adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ nÃdhimuktÃ÷, yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ nÃdhimuktÃ÷, saptatriæÓadbodhipak«e«u dharme«v anadhimuktÃ÷, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«v anadhimuktÃ÷, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihite«v anadhimuktÃ÷, a«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpatti«v anadhimuktÃ÷, daÓatathÃgatabale«u catur«u vaiÓÃradye«u catas­«u pratisaævitsu pa¤casv abhij¤Ãsu nÃdhimuktÃ÷, a«ÂÃdaÓasv Ãveïike«u buddhadharme«u nÃdhimuktÃ÷. ye pratik«ipeyur iti nÃtrÃÓcaryam. namaskaromi bhagavatyai praj¤ÃpÃramitÃyai sarvaj¤aj¤Ãnasya sa namaskÃraæ karoti ya÷ praj¤ÃpÃramitÃyà namaskÃraæ karoti. atha khalu bhagavÃn Óakraæ devÃnÃm indram etad avocat: evam etat kauÓikaivam etat. sarvaj¤aj¤Ãnasya sa namaskÃraæ karoti, ya÷ praj¤ÃpÃramitÃyà namaskÃraæ karoti. tat kasya heto÷? ato nirjÃtà hi kauÓika buddhÃnÃæ bhagavatÃæ sarvÃkÃraj¤atÃ, sarvÃkÃraj¤atÃnirjÃtà ca praj¤ÃpÃramità prabhÃvyante. sarvaj¤atÃæ kauÓikÃtikramitukÃmena kulaputreïa và kuladuhitrà và praj¤ÃpÃramitÃyÃæ sthÃtavyam, evaæ mÃrgaj¤atÃyÃæ sthÃtukÃmena sarvÃkÃraj¤atÃj¤Ãnam utpÃdayitukÃmena sarvavÃsanÃnusaædhikleÓÃn samudghÃtayitukÃmenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmena dharmacakraæ pravartayitukÃmena kulaputreïa và kuladuhitrà và praj¤ÃpÃramitÃyÃæ sthÃtavyam, evaæ srotaÃpattiphale sattvÃn sthÃpayitukÃmena sak­dÃgÃmiphale anÃgÃmiphale arhattve sattvÃn sthÃpayitukÃmena pratyekÃyÃæ bodhau sattvÃn prati«ÂhÃpayitukÃmena, anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau sattvÃn prati«ÂhÃpayitukÃmena, bhik«usaæghaæ parikar«ayitukÃmena iha bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpattavyam. #<(PSP_4:11)># evam ukte Óakro devÃnÃm indro bhagavantam etad avocat: kathaæ bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ prati«Âhito bhavati? kathaæ và yujyate? evaæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ, kathaæ dÃnapÃramitÃyÃæ prati«Âhito bhavati? kathaæ và yogam Ãpadyate? kathaæ và praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carann adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ yogam Ãpadyate yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ yogam Ãpadyate? kathaæ bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyä caran saptatriæsadbodhipak«e«u dharme«u yogam Ãpadyate? evam apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«u. kathaæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihite«u yogam Ãpadyate? evam a«Âavimok«e«u navÃnupÆrvavihÃrasamÃpatti«u yogam Ãpadyate. katham abhij¤Ãsu yogam Ãpadyate? evaæ daÓasu tathÃgatabale«u catur«u vaiÓÃradye«u catas­«u pratisaævitsu. katham a«ÂÃdaÓasv Ãveïike«u buddhadharme«u praj¤ÃpÃramitÃyä caran yogam Ãpadyante bodhisattvo mahÃsattva÷? evam ukte bhagavÃn Óakraæ devÃnÃm indram etad avocat: sÃdhu sÃdhu kauÓika sÃdhu khalu punas tvaæ kauÓika yas tvaæ tathÃgatam etam arthaæ paripraÓnÅkartavyaæ manyase. idam api te kauÓika buddhÃnubhÃvena pratibhÃnam utpannam. tena hi kauÓika Ó­ïu sÃdhu ca su«Âhu ca manasikuru bhëi«ye 'haæ te. iti catvÃra÷ prayoktÃkÃra÷ iha kauÓika bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran rÆpe na ti«Âhati, yadà rÆpe na ti«Âhati tadà rÆpe na yogam Ãpadyate, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃre«u, vij¤Ãne na ti«Âhati yadà vij¤Ãne na ti«Âhati tadà vij¤Ãne na yogam Ãpadyate. cak«u«i na ti«Âhati, evaæ Órotre ghrÃïe jihvÃyÃæ kÃye manasi na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. rÆpe na ti«Âhati, evaæ Óabde gandhe rase spra«Âavye dharme«u na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. cak«urvij¤Ãne na ti«Âhati, cak«u÷saæsparÓe na ti«Âhati, cak«u÷saæsparÓapratyayavedayite na ti«Âhati, evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃye manovij¤Ãne na ti«Âhati, mana÷saæsparÓe na ti«Âhati, mana÷saæsparÓapratyayavedayite na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. p­thivÅdhÃtau na ti«Âhati, evam abdhÃtau tejodhÃtau vÃyudhÃtau ÃkÃÓadhÃtau #<(PSP_4:12)># vij¤ÃnadhÃtau na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. avidyÃyÃæ na ti«Âhati, evaæ saæskÃre«u vij¤Ãne nÃmarÆpe «a¬Ãyatane sparÓe vedanÃyÃæ t­«ïÃyÃm upÃdÃne bhave jÃtau jarÃmaraïaÓokaparidevadu÷khadaurmanasyopÃyÃse«u na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. dÃnapÃramitÃyÃæ na ti«Âhati, evaæ ÓÅle k«Ãntau vÅrye dhyÃne praj¤ÃpÃramitÃyÃæ na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. sm­tyupasthÃne«u na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrge«u na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. evaæ catur«v apramÃïe«u catur«u dhyÃne«u catas­«v ÃrÆpyasamÃpatti«u pa¤casv abhij¤Ãsu ÓÆnyatÃnimittÃpraïihite«v a«ÂÃsu vimok«e«u navasv anupÆrvavihÃrasamÃpatti«u dhÃraïÅmukhe«u na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. evaæ daÓasu tathÃgatabale«u vaiÓÃradye«u pratisaævitsv a«ÂÃdaÓasv Ãveïike«u buddhadharme«u na ti«Âhati, evaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam Ãpadyate. tat kasya heto÷? tathà hi sa rÆpaæ nopalabhate yatrÃvati«Âheta yatra và yogam Ãpadyate, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ nopalabhate yatrÃvati«Âheta yatra và yogam Ãpadyate, evaæ dhÃtÆn ÃyatanÃni pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni pÃramitÃ÷ saptatriæÓadbodhipak«Ãn dharmÃn sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvasamÃdhÅn sarvadhÃraïÅmukhÃni apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅ÷ a«Âavimok«Ãn navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅ÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃny abhij¤ÃdaÓabalÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikÃn buddhadharmÃn nopalabhate yatrÃvati«Âheta yatra và yogam Ãpadyate. iti rÆpÃdy anavasthÃnaprayoga÷ punar aparaæ kauÓika bodhisattvo mahÃsattvo rÆpe na yujyate, yad rÆpe na yujyate evaæ rÆpe yogam Ãpadyate, vedanÃyÃæ saæj¤ÃyÃæ saæskÃre«u, vij¤Ãne na yujyate, yad vij¤Ãne na yujyate, evaæ vij¤Ãne yogam Ãpadyate. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃbodhipak«yadharmaÓÆnyatÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«u ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitëÂavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpatty abhij¤ÃsarvasamÃdhidhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævitsv a«ÂÃdaÓÃveïike«u #<(PSP_4:13)># buddhadharme«u na yujyate yad buddhadharme«u na yujyate, evaæ buddhadharme«u yogam Ãpadyate. tat kasya heto÷? tathà hi sa bodhisattvo mahÃsattva÷ pÆrvÃntato rÆpaæ nopalabhate, aparÃntato rÆpaæ nopalabhate, madhyato rÆpaæ nopalabhate, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃn, pÆrvÃntato vij¤Ãnaæ nopalabhate, aparÃntato vij¤Ãnaæ nopalabhate, madhyato vij¤Ãnaæ nopalabhate. evaæ dhÃtÆn ÃyatanÃni pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni pÃramitÃ÷ saptatriæÓadbodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni a«Âau vimok«Ãn navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattyabhij¤Ã÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvasamÃdhÅn sarvadhÃraïÅmukhÃni daÓabalavaiÓÃradyapratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikÃn buddhadharmÃn pÆrvÃntato nopalabhate, aparÃntato nopalabhate, madhyato nopalabhate. ity ayogaprayoga÷ atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputro bhagavantam etad avocat: gambhÅrà bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: rÆpatathatÃgambhÅratayà ÓÃriputra gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤ÃnatathatÃgambhÅratayà ÓÃriputra gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ, evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃbodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ã÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvasamÃdhaya÷ sarvadhÃraïÅmukhÃni daÓabalavaiÓÃradyapratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikabuddhadharmatathatÃgambhÅratayà ÓÃriputra gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ. iti gambhÅraprayoga÷ ÓÃriputra Ãha: duravagÃhà bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: rÆpaduravagÃhatayà ÓÃriputra duravagÃhà praj¤ÃpÃramitÃ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤ÃnaduravagÃhatayà ÓÃriputra duravagÃhà praj¤ÃpÃramitÃ. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni pÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvasamÃdhi÷ sarvadhÃraïÅmukhÃni bodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikabuddhadharmaduravagÃhatayà ÓÃriputra duravagÃhà praj¤ÃpÃramitÃ. iti duravagÃhaprayoga÷ #<(PSP_4:14)># ÓÃriputra Ãha: apramÃïà bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: rÆpÃpramÃïatayà ÓÃriputrÃpramÃïà praj¤ÃpÃramitÃ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤ÃnÃpramÃïatayà ÓÃriputrÃpramÃïà praj¤ÃpÃramitÃ. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃÇgapÃramitÃsarvaÓÆnyatÃsarvasamÃdhidhÃraïÅmukhabodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃpramÃïatayà ÓÃriputrÃpramÃïà praj¤ÃpÃramitÃ. ity apramÃïaprayoga÷ ÓÃriputra Ãha: kathaæ bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carati? bhagavÃn Ãha: sacec chÃriputra bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran rÆpaæ gambhÅram iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ gambhÅram iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃm. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃbodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃsarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmà gambhÅrà iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃm. tat kasya heto÷? tathà hi yà ÓÃriputra yÃvad buddhadharmÃïÃæ gambhÅratà na te buddhadharmÃ÷. iti gambhÅraprayogÃparaparyÃyo m­du÷ punar aparaæ ÓÃriputra bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran rÆpaæ duravagÃham iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ duravagÃham iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃm. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃsarvaÓÆnyatÃsarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhabodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmà duravagÃhà iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃm. tat kasya heto÷? tathà hi yà ÓÃriputra yÃvad buddhadharmÃïÃæ duravagÃhatà na te buddhadharmÃ÷. iti duravagÃhaprayogÃparaparyÃyo madhya÷ punar aparaæ ÓÃriputra bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ #<(PSP_4:15)># caran rÆpam apramÃïam iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnam apramÃïam iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃm. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃbodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃsarvaÓÆnyatÃsarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmà apramÃïà iti na carati carati praj¤ÃpÃramitÃyÃæ. tat kasya heto÷? tathà hi yà ÓÃriputra yÃvad buddhadharmÃpramÃïatà na te buddhadharmÃ÷. ity apramÃïaprayogÃparaparyÃyo 'dhimÃtra÷ ÓÃriputra Ãha: yathà gambhÅreyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramità duravagÃhà apramÃïà iyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramità tathà navayÃnasaæprasthitÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ purato na vaktavyà mà te imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà uttrasi«u÷ saætrasi«u÷ saætrÃsam Ãpatsyante. avinivartanÅyasya yaæ bodhisattvasya mahÃsattvasya purato bhëitavyo sa imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà nottrasi«yati na saætrasi«yati na saætrÃsam Ãpatsyate na kÃÇk«ayi«yati na nirvicikitsi«yati, uttare ca Órutvà vimok«ate. atha khalu Óakro devÃnÃm indra Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: saced bhadanta ÓÃriputra navayÃnasaæprasthitasya bodhisattvasya mahÃsattvasya purata iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità bhëyeta ko do«a÷ syÃt? ÓÃriputra Ãha: sacet kauÓika navayÃnasaæprasthitasya bodhisattvasya mahÃsattvasya purata iyaæ praj¤ÃpÃramità bhëyeta uttrasyeta saætrasyeta saætrÃsam Ãpadyeta pratibÃdhyeta pratik«ipet. nÃdhimucyeta sthÃnam etat kauÓika vidyate yas sa navayÃnasaæprasthito bodhisattvo mahÃsattva imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà pratik«ipya vinipÃtagÃmikarmopacinuyÃt, sa k­cchreïa cireïÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyeta. iti k­cchre cirÃbhisaæbodhaprayoga÷ Óakra Ãha: santi punar bhadanta ÓÃriputra avyÃk­tà bodhisattvà mahÃsattvà ya imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà nottrasi«yanti na saætrasi«yanti na saætrÃsam Ãpatsyante. ÓÃriputra Ãha: na te kauÓika bodhisattvà mahÃsattvÃÓ cireïa vyÃkaraïaæ pratilapsyante anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ya imÃæ #<(PSP_4:16)># praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà nottrasi«yanti na saætrasi«yanti na saætrÃsam Ãpatsyante. te ekaæ và dvau và trÅn và tathÃgatÃn atikrami«yanti. tato vyÃkaraïaæ pratilapsyante anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. atha khalu bhagavÃn Ãyu«mantaæ ÓÃriputram Ãmantrayate sma: evam etac chÃriputraivam etat, cirayÃnasaæprasthitÃs te ÓÃriputra bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti. ciracaritÃ÷ «aÂsu pÃramitÃsu bahubuddhaparyupÃsitÃs te ÓÃriputra bodhisattvà mahÃsattvà ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà nottrasi«yanti na saætrasi«yanti na saætrÃsam Ãpatsyante. uttare ca Órutvà udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yathopadi«ÂÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ sthÃsyanti. atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputro bhagavantam etad avocat: pratibhÃti me bhagavan pratibhÃti me sugata. bhagavÃn Ãha: pratibhÃtu te. ÓÃriputra Ãha: tadyathÃpi nÃma bhagavan svapnÃntaragato mahÃyÃnasaæprasthita÷ kulaputro và kuladuhità và praj¤ÃpÃramitÃæ bhÃvayet, dhyÃnapÃramitÃæ vÅryapÃramitÃæ k«ÃntipÃramitÃæ ÓÅlapÃramitÃæ dÃnapÃramitÃæ bhÃvayet, yÃvad bodhimaï¬e ni«Åded, veditavyam etad bhagavann abhyÃsannÅ bhavaty ayaæ kulaputro và kuladuhità và anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ka÷ punar vÃdo? bhagavan ya÷ prativibuddha÷ praj¤ÃpÃramitÃæ bhÃvayet, dhyÃnapÃramitÃæ vÅryapÃramitÃæ k«ÃntipÃramitÃæ ÓÅlapÃramitÃæ dÃnapÃramitÃæ bhÃvayet, veditavyam etad bhagavann abhyÃsannÅ bhavaty ayaæ kulaputro và kuladuhità và anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. iti vyÃkaraïalÃbhaprayoga÷ paripakvakuÓalamÆlÃs te bhagavan kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ lapsyante ÓravaïÃya Órutvà ca pratipatsyante. cirayÃnasaæprasthitÃs te bhagavan kulaputrà kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, avaropitakuÓalamÆlà bahubuddhaparyupÃsitÃ÷ kalyÃïamitraparig­hÅtÃs te bhagavan kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti. abhyÃsannÃs te bhagavan kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanty anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhervyÃkaraïasya vyÃkari«yanti vÃ, #<(PSP_4:17)># avinivartanÅyà và te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher, ye«Ãæ svayam iyaæ praj¤ÃpÃramità upapatsyate upapannÃæ ca satÅm udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti. ity avinivartanÅyaprayoga÷ tadyathÃpi nÃma bhagavan puru«o yojanaÓatikÃd aÂavÅkÃntÃrÃn ni«krÃmet, dviyojanaÓatikÃt triyojanaÓatikÃc caturyojanaÓatikÃt pa¤cayojanaÓatikÃd aÂavÅkÃntÃrÃn ni«krÃmen ni«kramya paÓyed grÃmasya nagarasya nigamasya và pÆrvÃni nimittÃni gopÃlakÃn và paÓupÃlakÃn và sÅmà và ÃrÃmÃn và vanÃni và udyÃnÃni và udyÃnanimittÃni và grÃmÃn và nagarÃïi và nigamÃn và rÃjadhÃnÅn và rëÂrÃïi và pÆrvanimittÃni grÃmasya nagarasya nigamasya và d­«Âvaivaæ bhavati yÃd­ÓÃnÅmÃni pÆrvanimittÃni d­Óyante abhyÃsanna ito grÃmo và nagaraæ và nigamaæ và rÃjadhÃnyo và rëÂrÃïi và bhavi«yanti. sa ÃÓvÃsaprÃpto bhavet, na cÃsya bhÆyo bhavati caurabhayaæ và caï¬Ãlabhayaæ và caï¬am­gabhayaæ và bubhuk«Ãbhayaæ và pipÃsÃbhayaæ vÃ. evam eva bhagavan yasya bodhisattvasya mahÃsattvasya svayam iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità upapatsyate upapannÃæ ca satÅm udgrahÅ«yati dhÃrayi«yati vÃcayi«yati paryavÃpsyati yoniÓaÓ ca manasikari«yati, veditavyam etad bhagavann abhyÃsanno 'yaæ bodhisattvo mahÃsattvo bhavi«yati vyÃkaraïasyÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher na cireïÃbhisaæbhotsyate. tena ca bodhisattvena mahÃsattvena na bhetavyaæ ÓrÃvakabhÆmer và pratyekabuddhabhÆmer vÃ. tat kasya hetor? imÃni tÃni pÆrvanimittÃni yad utemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ bodhisattvo mahÃsattvo labhate darÓanÃya vandanÃya paryupÃsanÃya ÓravaïÃya. evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: evam etac chÃriputraivam etat. iti niryÃïaprayoga÷ pratibhÃtu te ÓÃriputra bhÆyasyà mÃtrayà buddhÃnubhÃvena. ÓÃriputra Ãha: tadyathà pi nÃma bhagavan puru«o mahÃsamudraæ dra«ÂukÃmo bhavet, sa gacchet mahÃsamudraæ darÓanÃya yathà yathà gacchet mahÃsamudraæ tathà tathà paÓyet stambaæ và stambanimittaæ và parvataæ và parvatanimittaæ vÃ, tenaivaæ veditavyaæ dÆre ito mahÃsamudro nÃsanna #<(PSP_4:18)># ito mahÃsamudra÷. tat kasya heto÷? na hi mahÃsamudrasyÃbhyÃse kaÓcit stambo và stambanimittaæ và parvato và parvatanimittaæ và d­Óyante. tadyathÃpi nÃma bhagavan puru«o mahÃsamudraæ dra«ÂukÃmo bhavet, sa yathà yathà gacchet mahÃsamudraæ darÓanÃya tathà tathà na paÓyet stambaæ và stambanimittaæ và parvataæ và parvatanimittaæ vÃ, tasyaivaæ bhavati na dÆre ito mahÃsamudra Ãsanna ito mahÃsamudra÷. tat kasya heto÷? na hi mahÃsamudrasyÃsanne kaÓcit stambo và stambanimittaæ và parvato và parvatanimittaæ và d­Óyate, kiæ cÃpi sa puru«aÓ cak«u«Ã mahÃsamudran na paÓyati. atha ca puna÷ sa ni«ÂhÃæ gacchati, Ãsanno 'smi mahÃsamudrasyÃbhyÃsanna ito mahÃsamudra iti, neto bhÆyo dÆre mahÃsamudra iti. evam eva bhagavaæs tena bodhisattvena mahÃsattvena evaæ veditavyam, imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Ó­ïutà udg­hïatà dhÃrayatà vÃcayatà paryavÃpnuvatà yoniÓo manasikurvatÃ, evaæ cintayitavyaæ kiæ cÃpy ahaæ tena bhagavatà na saæmukhaæ vyÃk­to 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau iyadbhi÷ kalpair iyadbhi÷ kalpaÓatair iyadbhi÷ kalpasahasrair iyadbhi÷ kalpaÓatasahasrair iyadbhi÷ kalpakoÂÅniyutaÓatasahasrais tvam anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsyasa iti. atha ca punar bodhisattvena mahÃsattvena evaæ veditavyam, ÃsannÅbhÆto 'smy anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher vyÃkaraïasyeti. tat kasya heto÷? tathà hy aham imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ labhe darÓanÃya vandanÃya paryupÃsanÃya ÓravaïÃya Órutvà codg­hïÃmi dhÃrayÃmi vÃcayÃmi paryavÃpnomi yoniÓaÓ ca manasikaromi. iti niruttaraprayoga÷ tadyathÃpi nÃma bhagavan vasante pratyupasthite ÓÅrïaparïapalÃÓe«u stambhe«u ÃkarajÃte«u veditavyaæ jÃmbÆdvÅpakair manu«yair netaÓ cireïa patrÃïi ca pu«pÃïi ca phalÃni ca prÃdurbhavi«yanti. tat kasya heto÷? imÃni tÃni pÆrvanimittÃni stambe«u d­Óyante netaÓ cireïa patrÃïi ca pu«pÃïi ca phalÃni ca prÃdurbhavi«yanti, Ãttamanaskà jÃmbÆdvÅpakà manu«yà bhavi«yanti tÃni ca pÆrvanimittÃni d­«Âvà stambe«u, evam eva bhagavan yo bodhisattvo mahÃsattva imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ labhate darÓanÃya vandanÃya paryupÃsanÃya ÓravanÃya Órutvà #<(PSP_4:19)># codg­hïÃti dhÃrayati vÃcayati paryavÃpsyati yoniÓaÓ ca manasikaroti paripakvakuÓalamÆla÷ sa bhagavan bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷, bahubuddhaparyupÃsita÷ sa bhagavan kulaputro và kuladuhità và veditavya÷. veditavyam etad bhagavaæs tena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvakair eva kuÓalamÆlair upanÅto 'smy anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷, yo 'ham imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ labhe darÓanÃya vandanÃya paryupÃsanÃya ÓravaïÃya yathopadi«ÂÃyÃæ ca praj¤ÃpÃramitÃyÃæ pratipadyeyaæ tatra devaputrÃ÷ pÆrvabuddhadarÓino bhavanti. te pramuditÃ÷ prÅtisaumanasyajÃtÃ÷ pÆrvakÃïÃm api bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm imÃny eva pÆrvanimittÃni abhÆvan vyÃkaraïÃya na cireïÃyaæ bodhisattvo mahÃsattvo vyÃkaraïaæ pratilapsyate anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. ity ÃsannÃbhisaæbodhaprayoga÷ tadyathÃpi nÃma bhagavan strÅgurviïÅ sà yathà yathà Ãsannaprasavà bhavati tathà tathÃsyÃ÷ kÃyo ve«Âate 'dhimÃtraæ ca kÃye vedanÃklamathaÓ ca jÃyate, na ca caÇkramaïaÓÅlà bhavati, alpasm­tiÓ ca bhavati, alpÃhÃrà ca bhavati, alpastyÃnamiddhà ca bhavati, tÃbhir vedanÃbhir vartamÃnÃbhir alpabhëyà ca bhavati, na ca saævÃsaÓÅlà bhavati, tena pÆrvakeïÃyoniÓomanasikÃreïÃsevitena bhÃvitena ni«evitena imÃm evaærÆpÃæ vedanÃæ pratyanubhavÃmÅti. veditavyam evaæ tato 'nyÃbhi÷ strÅbhir yÃd­ÓÃny asyÃ÷ striyo nimittÃni d­Óyante na cireïaiveyaæ strÅ prasavi«yati. evam eva bhagavan bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm avaropitakuÓalamÆlÃnÃæ bahubuddhaparyupÃsitÃnÃæ sucaritacÅrïacaritÃnÃæ kalyÃïamitraparig­hÅtÃnÃæ paripakvakuÓalamÆlÃnÃm iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità upapatsyate upapannÃæ ca satÅm udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti, veditavyam etan na cireïai«Ãæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ vyÃkaraïaæ bhavi«yati anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. bhagavÃn Ãha: sÃdhu sÃdhu ÓÃriputra idam api te ÓÃriputra buddhÃnubhÃvena pratibhÃnam utpannam. iti k«iprÃbhisaæbodhaprayoga÷ atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: ÃÓcaryaæ bhagavan yÃvad anug­hÅtÃ÷ suparÅttÃÓ ceme bodhisattvà mahÃsattvÃs #<(PSP_4:20)># tathÃgatenÃrhatà samyaksaæbuddhena. bhagavÃn Ãha: tathà hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bahujanahitÃya bahujanasukhÃya pratipannà lokÃnukampÃyai mahato janakÃyasyÃrthÃya hitÃya sukhÃya devÃnä ca manu«yÃnä cÃnuttarÃyai samyaksaæbodhaye prati«Âhante bodhisattvacaryä caranto 'nekÃni sattvaÓatÃni anekÃni sattvasahasrÃïi anekÃni sattvaÓatasahasrÃïi anekÃni sattvakoÂiniyutaÓatasahasrÃïi anugrahÅ«yanti, caturbhi÷ saægrahavastubhir dÃnena priyavadyena arthacaryayà samÃnÃrthatayà daÓakuÓale«u karmapathe«u samÃdÃpayanti, catur«u dhyÃne«u catur«v apramÃïe«u catas­«v ÃrÆpyasamÃpatti«u samÃdÃpayanti. Ãtmanà caite«u dharme«u prati«Âhità bhavanti. Ãtmanà ca dÃnapÃramitÃyÃæ caranti parÃæÓ ca dÃnapÃramitÃyÃæ prati«ÂhÃpayanti. Ãtmanà ca ÓÅlapÃramitÃyÃæ caranti parÃæÓ ca ÓÅlapÃramitÃyÃæ prati«ÂhÃpayanti. Ãtmanà ca k«ÃntipÃramitÃyÃæ caranti parÃæÓ ca k«ÃntipÃramitÃyÃæ prati«ÂhÃpayanti. Ãtmanà ca vÅryapÃramitÃyÃæ caranti parÃæÓ ca vÅryapÃramitÃyÃæ prati«ÂhÃpayanti. Ãtmanà ca dhyÃnapÃramitÃyÃæ caranti parÃæÓ ca dhyÃnapÃramitÃyÃæ prati«ÂhÃpayanti. Ãtmanà ca praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caranti parÃæÓ ca praj¤ÃpÃramitÃyÃæ prati«ÂhÃpayanti. te ca praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya upÃyakauÓalyena sattvÃn srotaÃpattiphale prati«ÂhÃpayanti na cÃtmanà sÃk«Ãt kurvanti. evaæ sak­dÃgÃmiphale anÃgÃmiphale arhattve, pratyekÃyÃæ bodhau prati«ÂhÃpayanti na cÃtmanà pratyekÃæ bodhiæ sÃk«Ãt kurvanti. Ãtmanà cÃvinivartanÅyÃæ bhÆmim ÃkrÃmanti parÃæÓ cÃvinivartanÅyabhÆmau prati«ÂhÃpayanti. Ãtmanà ca buddhak«etraæ pariÓodhayanti, anyÃæÓ ca bodhisattvÃn buddhak«etrapariÓuddhau samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca sattvÃn paripÃcayanti parÃæÓ ca sattvaparipÃke samÃdÃpayanti. Ãtmanà cÃbhij¤Ã utpÃdayanti parÃæÓ cÃbhij¤ÃprÃptaye samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca dhÃraïÅmukhaæ pariÓodhayanti parÃn api dhÃraïÅmukhapariÓuddhaye samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca pratibhÃnasaæpadaæ pratilabhante parÃn api pratibhÃnasaæpadi samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca rÆpasaæpadaæ parig­hïanti parÃn api rÆpasaæpatpratilÃbhÃya samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca lak«aïasaæpadaæ parig­hïanti parÃn api #<(PSP_4:21)># lak«aïasaæpatpratilÃbhÃya samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca kumÃrabhÆtasaæpadaæ parig­hïanti parÃn api kumÃrabhÆtasaæpatpratigrahÃya samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca bodhipak«yÃn dharmÃn ni«pÃdayanti parÃn api bodhipak«yadharmaparini«pattaye samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca satyavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitadhÃraïÅmukhÃn utpÃdayanti parÃn apy e«u samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca catvÃri vaiÓÃradyÃni utpÃdayanti parÃn api catur«u vaiÓÃradye«u samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca catasra÷ pratisaævida utpÃdayanti parÃn api catura÷ pratisaævida÷ prÃptaye samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca mahÃmaitrÅæ mahÃkaruïÃæ mahÃmuditÃæ mahopek«Ãæ vibhÃvayanti parÃn api caturapramÃïà vibhÃvanÃyai samÃdÃpayanti. Ãtmanà cëÂÃdaÓÃveïikÃn buddhadharmÃn ni«pÃdayanti parÃn api a«ÂÃdaÓÃveïike«u buddhadharme«u samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca sarvÃkÃraj¤atÃm anuprÃpnuvanti parÃæÓ ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca sarvavÃsanÃnusaædhikleÓÃn vijahanti parÃn api sarvavÃsanÃnusaædhikleÓotsargÃya samÃdÃpayanti. Ãtmanà cÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyante parÃæÓ ca samyaksaæbodhim abhisaæbodhaye samÃdÃpayanti. Ãtmanà ca dharmacakraæ pravartayanti parÃæÓ ca dharmacakraæ pravartanÃya samÃdÃpayanti. iti parÃrthaprayoga÷ evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: ÃÓcaryaæ bhagavann ÃÓcaryaæ sugata yÃvad bahuguïasamanvÃgatÃs te bodhisattvà mahÃsattvà ye sarvasattvÃnÃæ k­taÓa÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caranti anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyante. kathaæ bhagavan bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃparipÆriæ gacchati? bhagavÃn Ãha: yadà subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran rÆpasya v­ddhiæ na samanupaÓyati, na vedanÃyà na saæj¤Ãyà na saæskÃrÃïÃæ, na vij¤Ãnasya v­ddhiæ samanupaÓyati, tadà bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃparipÆriæ gacchati. bhagavÃn Ãha: yadà subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran na dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnÃæ pÃramitÃnÃæ saptatriæÓatÃæ bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃm ÃryasatyÃnÃm apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃm a«ÂÃnÃæ vimok«ÃïÃæ navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅnÃæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃnÃæ saïïÃm abhij¤ÃnÃæ #<(PSP_4:22)># sarvaÓÆnyatÃnÃæ sarvasamÃdhÅnÃæ sarvadhÃraïÅmukhÃnÃæ daÓÃnÃæ balÃnÃæ caturïÃæ vaiÓÃradyÃnä catas­ïÃæ pratisaævidÃm a«ÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikÃnÃæ buddhadharmÃïÃæ v­ddhiæ na samanupaÓyati sarvaj¤atÃyà v­ddhiæ na samanupaÓyati, tadà bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃparipÆriæ gacchati. bhagavÃn Ãha: yadà ca subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran rÆpasya parihÃïiæ na samanupaÓyati, na vedanÃyà na saæj¤Ãyà na saæskÃrÃïÃæ, na vij¤Ãnasya parihÃïiæ samanupaÓyati, tadà bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃparipÆriæ gacchati. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃbodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïa dhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃsarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃïÃæ yadà sarvaj¤atÃyÃ÷ parihÃïiæ na samanupaÓyati, tadà bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃparipÆriæ gacchati. ity av­ddhyaparihÃïiprayoga÷ punar aparaæ subhÆte yadà bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran dharma iti na samanupaÓyati, adharma iti na samanupaÓyati, atÅtam iti na samanupaÓyati, anÃgatam iti na samanupaÓyati, pratyutpannam iti na samanupaÓyati, kuÓalam akuÓalaæ vyÃk­tam avyÃk­tam iti na samanupaÓyati, saæsk­tam iti na samanupaÓyati, asaæsk­tam iti na samanupaÓyati, kÃmadhÃtun na samanupaÓyati, rÆpadhÃtun na samanupaÓyati, ÃrÆpyadhÃtun na samanupaÓyati, dÃnapÃramitÃn na samanupaÓyati, ÓÅlapÃramitÃn na samanupaÓyati, k«ÃntipÃramitÃn na samanupaÓyati, vÅryapÃramitÃn na samanupaÓyati, dhyÃnapÃramitÃn na samanupaÓyati, praj¤ÃpÃramitÃn na samanupaÓyati yÃvat sarvaj¤atÃn na samanupaÓyati, tadà bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃparipÆriæ gacchati. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte dharmÃïÃæ dharmalak«aïatÃm upÃdÃya avinivartanÅyatÃm upÃdÃya riktatÃm upÃdÃya tucchatÃm upÃdÃya asÃratÃm upÃdÃya vaÓikatÃm upÃdÃya. iti dharmÃdyanupalambhaprayoga÷ subhÆtir Ãha: acintyaæ bhagavan deÓyate. bhagavÃn Ãha: rÆpÃcintyatayà subhÆte acintyaæ deÓyate, vedanà saæj¤Ã #<(PSP_4:23)># saæskÃrÃ, vij¤ÃnÃcintyatayà subhÆte 'cintyaæ deÓyate. dÃnapÃramitÃcintyatayà acintyaæ deÓyate, evaæ ÓÅlapÃramità k«ÃntipÃramità vÅryapÃramità dhyÃnapÃramità praj¤ÃpÃramitÃcintyatayÃcintyaæ deÓyate. evaæ saptatriæÓadbodhipak«adharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃsarvaÓÆnyatÃsarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ÷ sarvaj¤atÃcintyatayà subhÆte 'cintyaæ deÓyate. sacet subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran rÆpam acintyam iti na saæjÃnÅte, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnam acintyam iti na saæjÃnÅte paripÆrayi«yati praj¤ÃpÃramitÃm. evaæ dhÃtvÃyatanÃni pratÅtyasamutpÃda÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni pÃramitÃ÷ ÓÆnyatà sarvasamÃdhaya÷ sarvadhÃraïÅmukhÃni bodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmà sarvaj¤atÃcintyeti na saæjÃnÅte paripÆrayi«yati praj¤ÃpÃramitÃm. ity acintyÃkÃrasaæj¤Ãnirodhaprayoga÷ subhÆtir Ãha: ko 'tra bhagavan gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm adhimok«ate? bhagavÃn Ãha: ya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ pÆrvam api carito bhavati, «aÂsu pÃramitÃsu tathÃgatÃvaropitakuÓalaraÆlo bhavati, bahubuddhaparyupÃsita÷ kalyÃïamitraparig­hÅto bhavati, sa imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm adhimok«ate. subhÆtir Ãha: kiyatà bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ pÆrvam api carito bhavati, «aÂsu pÃramitÃsu tathÃgatÃvaropitakuÓalamÆlo bhavati, bahubuddhaparyupÃsita÷ kalyÃïamitraparig­hÅto bhavati. bhagavÃn Ãha: iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran rÆpaæ na kalpayati na vikalpayati, rÆpanimittaæ na kalpayati na vikalpayati, rÆpasvabhÃvan na kalpayati na vikalpayati, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnan na kalpayati na vikalpayati, vij¤Ãnanimittaæ na kalpayati na vikalpayati, vij¤ÃnasvabhÃvan na kalpayati na vikalpayati. evaæ dhÃtÆn ÃyatanÃni pratÅtyasamutpÃdaæ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni kÃmarÆpÃrÆpyadhÃtuæ dÃnapÃramitÃæ ÓÅlapÃramitÃæ k«ÃntipÃramitÃæ vÅryapÃramitÃæ #<(PSP_4:24)># dhyÃnapÃramitÃæ praj¤ÃpÃramitÃm adhyÃtmaÓÆnyatÃæ bahirdhÃÓÆnyatÃm adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃæ yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃæ sm­tyupasthÃnasamyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃryasatyapramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅ÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ã÷ sarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃn sarvaj¤atÃn na kalpayati na vikalpayati, sarvaj¤atÃnimittan na kalpayati na vikalpayati, sarvaj¤atÃsvabhÃvan na kalpayati na vikalpayati. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte rÆpam acintyaæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnam acintyam. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃbodhipak«yadharmÃryasatyapramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃsarvaÓÆnyatÃsarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ÷ sarvaj¤atà acintyÃ. evaæ khalu subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ pÆrvam api carito bhavati «aÂsu pÃramitÃsu tathÃgatÃvaropitakuÓalamÆlo bhavati bahubuddhaparyupÃsita÷ kalyÃïamitraparig­hÅto bhavati. subhÆtir Ãha: gambhÅrà bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: rÆpagambhÅratayà subhÆte gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤ÃnagambhÅratayà subhÆte gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃbodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃsarvaÓÆnyatÃsarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmagambhÅratayà subhÆte gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ÷, sarvaj¤atÃgambhÅratayà subhÆte gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ. ity avikalpaprayoga÷ subhÆtir Ãha: ratnarÃÓir bhagavan praj¤ÃpÃramità ratnadÃtrÅ, srotÃpattiphalasya sak­dÃgÃmiphalasyanÃgÃmiphalasyÃrhattvasya pratyekabuddhatvasyÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher dÃtrÅ dharmacakrapravartikeyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ. iti phalaratnadÃnaprayoga÷ subhÆtir Ãha: sarvadharmÃïÃæ ÓuddharÃÓir bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ. bhagavÃn Ãha: rÆpaviÓuddhitÃm upÃdÃya, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, #<(PSP_4:25)># vij¤ÃnaviÓuddhitÃm upÃdÃya. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapÃramitÃbodhipak«yadharmÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikÃbuddhadharmÃ÷, sarvaj¤atÃviÓuddhitÃm upÃdÃya. iti viÓuddhiprayoga÷ subhÆtir Ãha: ÃÓcaryaæ bhagavan yÃvad asyÃæ gambhirÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ bahavo 'ntarÃyà utpadyeran. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, bahvantarÃyÃyaæ subhÆte gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ, tena kulaputreïa và kuladuhitrà và imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhità k«ipram eva likhitavyÃ, uddiÓatà dhÃrayatà vÃcayatà svÃdhyÃyatà yoniÓaÓ ca manasikurvatÃ, bhÃvayatà k«ipram eva bhÃvayitavyÃ. mà khalv asyÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ dhÃryamÃïÃyÃæ vÃcyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃæ vÃntarÃya÷ syÃd iti. tat kasya heto÷? sacet subhÆte ya÷ kulaputro và kuladuhità và mÃsena imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhet tena likhitavyaiva bhavet. saced dvÃbhyÃæ tribhiÓ ca caturbhi÷ pa¤cabhi÷ «a¬bhi÷ saptabhir a«ÂÃbhir yÃvat saævatsareïa likhet tena likhitavyaiva bhaved evam upade«Âavyà dhÃrayitavyà vÃcayitavyà svÃdhyÃtavyà yoniÓo manasikartavyÃ. sacet mÃsena và bhÃvayet tena bhÃvayitavyà bhavet yÃvat saævatsareïa bhÃvayet tena bhÃvayitavyà bhavet. tat kasya hetor? bahava÷ subhÆte mahÃratnasyÃntarÃyà utpadyante. subhÆtir Ãha: ÃÓcaryaæ bhagavan yad asyÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ mÃra÷ pÃpÅyÃn antarÃyÃya yogam Ãpadyate, yad utÃlikhanÃyÃnuddiÓamÃnÃyÃdhÃraïÃyÃvÃcanÃyÃyoniÓo manasikÃraïÃyÃbhÃvanÃyai. bhagavÃn Ãha: kiæ cÃpi subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm udyogam Ãpadyeta antarÃya karaïÃya yad utÃlikhanÃya yÃvad abhÃvanÃyai bodhisattvasya mahÃsattvasya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhata uddiÓato dhÃrayato vÃcayata÷ svÃdhyÃyato yoniÓo manasikurvato bhÃvayato na Óaknoty antarÃyaæ kartum. ity adhimuktiprayoga÷ ity ukta÷ prayoga÷ #<(PSP_4:26)># atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputro bhagavantam etad avocat: kasya bhagavann anubhÃvena mÃra÷ pÃpÅyÃn na Óaknoty antarÃyaæ kartuæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ dhÃrayatÃæ vÃcayatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ bhÃvayatÃm? bhagavÃn Ãha: buddhÃnubhÃvena ÓÃriputra mÃra÷ pÃpÅyÃn na Óaknoty antarÃyaæ kartuæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ dhÃrayatÃæ vÃcayatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ bhÃvayatÃm. ye 'pi te ÓÃriputra samantà daÓasu dik«u buddhà bhagavantas ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti, te«Ãm api buddhÃnÃæ bhagavatÃm anubhÃvÃt. te 'pi buddhà bhagavantas tÃn bodhisattvÃn mahÃsattvÃn samanvÃhari«yanti anuparigrahÅ«yanti, taiÓ ca buddhair bhagavadbhir anuparig­hÅtÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃra÷ pÃpÅyÃn na Óaknoty antarÃyaæ kartum, imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ dhÃrayatÃæ vÃcayatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ bhÃvayatÃm. tat kasya hetor? na hi ÓÃriputra buddhair bhagavadbhir anuparig­hÅtÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃreïa pÃpÅyasà Óaknoty antarÃya÷ kartum. tat kasya hetor? dharmaæ te«Ãæ ÓÃriputra ye 'pi te samantÃd daÓasu dik«v aprameye«v asaækhyeye«u lokadhÃtu«v aprameyà asaækhyeyÃs tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃs ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti, te 'pi buddhà bhagavanta imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhato dhÃrayato vÃcayata uddiÓata÷ svÃdhyÃyato yoniÓo manasikurvato bhÃvayato bodhisattvÃn mahÃsattvÃn samanvÃharanti. iti mÃraÓaktivyÃghÃtaguïa÷ veditavyaæ tena ÓÃriputra kulaputreïa và kuladuhitrà và imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatà và dhÃrayatà và vÃcayatà và uddiÓatà và svÃdhyÃyatà và yoniÓo manasikurvatà và bhÃvayatà và buddhÃnubhÃvenÃham imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhÃmi dhÃrayÃmi vÃcayÃmi uddiÓÃmi svÃdhyÃyÃmi bhÃvayÃmi yoniÓo manasikaromi. ÓÃriputra Ãha: ya÷ kaÓcid bhagavan kulaputro và kuladuhità và imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yati dhÃrayi«yati vÃcayi«yati uddek«yati svÃdhyÃsyati yoniÓo manasikari«yati bhÃvayi«yati veditavyaæ bhagavan #<(PSP_4:27)># sarvan tadbuddhÃnubhÃvena, sarve ca te buddhaparig­hÅtà bhavi«yanti. bhagavÃn Ãha: evam etac chÃriputra evam etat, yathà vadasi ya÷ kaÓcit kulaputro và kuladuhità và imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yati dhÃrayi«yati vÃcayi«yati uddek«yati svÃdhyÃsyati yoniÓo manasikari«yati bhÃvayi«yati veditavyaæ ÓÃriputra sarvan tadbuddhÃnubhÃvena sarve te buddhaparig­hÅtà bhavi«yanti. iti buddhasamanvÃhÃraj¤Ãpanaguïa÷ ÓÃriputra Ãha: j¤ÃtÃs te bhagavan j¤Ãnena kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca d­«ÂÃs te bhagavan mÃæsacak«u«Ã kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca tair buddhair bhagavadbhir ye te pÆrvadigbhÃge yÃvad daÓasu dik«v aprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«u aprameyÃsaækhyeyÃs tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃs ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti, te«Ã¤ ca bodhisattvà mahÃsattvà ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti uddek«yanti svÃdhyÃsyanti bhÃvayi«yanti yoniÓo manasikari«yanti tathatvÃya pratipatsyante. bhagavÃn Ãha: evam etac chÃriputra evam etat, j¤ÃtÃs te ÓÃriputra j¤Ãnena kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca d­«ÂÃs te ÓÃriputra mÃæsacak«u«Ã kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca tair buddhair bhagavadbhir ye te pÆrvasyÃæ diÓi yÃvad daÓasu dik«v aprameyÃsaækhyeye«u lokadhÃtu«u aprameyÃsaækhyeyÃs tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃs ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti, te«Ã¤ ca ye bodhisattvà mahÃsattvà ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti uddek«yanti svÃdhyÃsyanti bhÃvayi«yanti yoniÓo manasikari«yanti tathatvÃya pratipatsyante. iti buddhapratyak«Åkaraïaguïa÷ te khalu punar mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca veditavyà abhyÃsannÅ bhavi«yanty anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. iti saæbodhÃbhyÃsÅkaraïaguïa÷ ye 'pi te ÓÃriputra kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhitvà pustakagatÃæ k­tvà dhÃrayi«yanti. te khalu puna÷ ÓÃriputra bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm adhimuktibahulà bhavi«yanti, ye 'pÅmÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ satkari«yanti gurukari«yanti mÃnayi«yanti pÆjayi«yanti pu«padhÆpagandhamÃlyavilepanacÆrïacÅvaracchatradhvajapatÃkÃbhi÷. #<(PSP_4:28)># te 'pi ÓÃriputra bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca j¤Ãtà d­«ÂÃÓ ca buddhair bhagavadbhis tathÃgatÃÓ ca buddhacak«u«Ã paÓyanti, te«Ãm api kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca mahÃrthaæ mahÃnuÓaæsaæ mahÃphalaæ mahÃvipÃkaæ ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhitvà dhÃrayi«yanti. te tena kuÓalamÆlena na jÃtu buddhair bhagavadbhir virahità bhavi«yanti. te na jÃtv apÃye«Æpapatsyante devamanu«ye«ÆpapatsyamÃnà buddhabodhisattvair avirahità bhavi«yanti. avinivartanÅyÃæ bhÆmiæ cÃtikrami«yanti, te ca bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaro và tenaiva kuÓalamÆlena na jÃtu virahità bhavi«yanti «a¬bhi÷ pÃramitÃbhi÷, adhyÃtmaÓÆnyatayà bahirdhÃÓÆnyatayà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatayà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatayà na jÃtu virahità bhavi«yanti, sm­tyupasthÃnasamyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃryasatyadhyÃnÃpramÃïÃrÆpyasamÃpattibhir na jÃtu virahità bhavi«yanti, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitair vimok«amukhair na jÃtu virahità bhavi«yanti, a«ÂÃbhir vimok«air navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattibhir na jÃtu virahità bhavi«yanti, abhij¤Ãbhi÷ samÃdhidhÃraïÅmukhair na jÃtu virahità bhavi«yanti, daÓabhis tathÃgatabalai÷ caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir yÃvad a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair na jÃtu virahità bhavi«yanti sarvaj¤atayà ca. iti mahÃrthatÃdiguïa÷ iyaæ ca ÓÃriputra praj¤ÃpÃramità tathÃgatasyÃtyayena dak«iïÃpathe pracari«yati, tatra bhik«ur bhik«uïy upÃsakopÃsikà imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti udg­hÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti. te tena kuÓalamÆlena na durgativinipÃtaæ gami«yanti te devamÃnu«ikÅsaæpattiæ pratyanubhavamÃnÃ÷ «a¬bhi÷ pÃramitÃbhir abhyudgami«yanti buddhÃæÓ ca bhagavata÷ satkurvÃïà gurukurvÃïà mÃnayamÃnÃ÷ pÆjayamÃnà anupÆrveïa tribhir yÃnai÷ parinirvÃsyanti yad uta ÓrÃvakayÃnena và pratyekabuddhayÃnena và mahÃyÃnena vÃ. seyaæ ÓÃriputra gambhÅrà praj¤ÃpÃramità dak«iïÃpathÃd vartanyÃæ pracari«yati. tatrÃpi bhik«avo bhik«uïy upÃsakopÃsikÃÓ ca imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanty udg­hÅ«yanti dhÃrayi«yanti #<(PSP_4:29)># vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti satkari«yanti gurukari«yanti mÃnayi«yanti pÆjayi«yanti pu«padhÆpagandhamÃlyavilepanacÆrïacÅvaracchatradhvajapatÃkÃbhi÷. te tena kuÓalamÆlena na durgativinipÃtaæ gami«yanti, devamanu«yasaæpattiæ pratyanubhavamÃnÃ÷ «a¬bhi÷ pÃramitÃbhir abhyudgatà bhavi«yanti, buddhÃn bhagavata÷ satkurvÃïà gurukurvÃïà mÃnayamÃnÃ÷ pÆjayamÃnà anupÆrveïa tribhir yÃnai÷ niryÃsyanti ÓrÃvakayÃnena và pratyekabuddhayÃnena và mahÃyÃnena vÃ. sà khalu punar iyaæ ÓÃriputra gambhÅrà praj¤ÃpÃramità vartanyà uttarÃpathe pracari«yati, tatrÃpi ÓÃriputra bhik«avo bhik«uïy upÃsakopÃsikÃÓ ca imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanty udg­hÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti, te tena kuÓalamÆlena na durgativinipÃtaæ gami«yanti, te devamanu«yasaæpattiæ pratyanubhÆya «a¬bhi÷ pÃramitÃbhir abhyudgatà bhavi«yanti, buddhÃæÓ ca bhagavata÷ satkari«yanti gurukari«yanti mÃnayi«yanti pÆjayi«yanti, anupÆrveïa tribhir yÃnair niryÃsyanti ÓrÃvakayÃnena và pratyekabuddhayÃnena và mahÃyÃnena vÃ. tatra ÓÃriputra iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità buddhak­tyaæ kari«yati tat kasya hetor? na hi ÓÃriputra maï¬aprÃpte dharmavinaye saddharmÃntarddhÃnaæ bhavi«yati, samanvÃh­tÃs te ÓÃriputra mayà kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanty udg­hÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti tathatvÃya ca pratipatsyante, ye 'pi te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti likhitvà ca satkari«yanti gurukari«yanti mÃnayi«yanti pÆjayi«yanti pu«padhÆpagandhamÃlyavilepanacÆrïacÅvaracchatradhvajapatÃkÃbhis, te ca khalu puna÷ ÓÃriputra kulaputrà và kuladuhitaraÓ ca tena kuÓalamÆlena na durgativinipÃtaæ gami«yanti devamÃnu«ikÅsaæpattiæ pratyanubhÆya «a¬bhi÷ pÃramitÃbhir abhyudgatà bhavi«yanti abhyudgamya buddhÃn bhagavata÷ satkurvanto gurukurvanto mÃnayanto pÆjayanto 'nupÆrveïa tribhir yÃnair niryÃsyanti ÓrÃvakayÃnena và pratyekabuddhayÃnena và mahÃyÃnena vÃ. tat kasya hetor? d­«Âà hi te ÓÃriputra kulaputrÃ÷ #<(PSP_4:30)># kuladuhitaraÓ ca tathÃgatena buddhacak«u«Ã varïitÃs tathÃgatena praÓastÃs te tathÃgatena, ye 'pi te samantÃd daÓasu dik«u sarvalokadhÃtuprasare«u buddhà bhagavantas ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti tair api tathÃgatair api arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair d­«ÂÃs te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca buddhacak«u«Ã varïitÃs te praÓastÃs te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca. ÓÃriputra Ãha: vaistÃrikÅ punar iyaæ bhagavan gambhÅrà praj¤ÃpÃramità paÓcime kÃle paÓcime samaye uttarasyÃæ diÓi bhavi«yati. bhagavÃn Ãha: evam etac chÃriputra evam etat, iyaæ ÓÃriputra gambhÅrà praj¤ÃpÃramità paÓcime kÃle paÓcime samaye uttarasyÃæ diÓi vaistÃrikÅ bhavi«yati. tatra ÓÃriputra paÓcime kÃle paÓcime samaye te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Óro«yanti Órutvà ca likhi«yanti udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓo manasikari«yanti tathatvÃya ca pratipatsyante. cirayÃnasaæprasthitÃs te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bahubuddhaparyupÃsitÃs te tathÃgatÃvaropitakuÓalamÆlà ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Óro«yanti Órutvà ca likhi«yanti udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti tathatvÃya ca pratipatsyante. ÓÃriputra Ãha: kiyantas te bhagavan kulaputrà và kuladuhitaro và bhavi«yanti?, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ paÓcime kÃle paÓcime samaye uttare digbhÃge Órutvà likhi«yanti udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti tathatvÃya ca pratipatsyante. bhagavÃn Ãha: kiæ cÃpi ÓÃriputra paÓcime kÃle paÓcime samaye uttare digbhÃge bahavo bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, alpakÃ÷ puna÷ ÓÃriputra bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà likhi«yanti udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti tathatvÃya ca pratipatsyante. iti deÓanirÆpaïÃguïa÷ #<(PSP_4:31)># tena khalu puna÷ ÓÃriputra bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ bhëyamÃïÃæ Órutvà nottrasi«yanti na saætrasi«yanti na saætrÃsam Ãpatsyante. tat kasya heto÷? anubaddhà hi tai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhiÓ ca tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃ÷ parip­cchitÃÓ ca paripraÓnÅk­tÃÓ ca. tat kasya heto÷? praj¤ÃpÃramità paripÆrïà hi te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti. evaæ dhyÃnapÃramità vÅryapÃramità k«ÃntipÃramità ÓÅlapÃramitÃ, dÃnapÃramitÃparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, adhyÃtmaÓÆnyatÃparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, bahirdhÃÓÆnyatÃparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti. evaæ sm­tyupasthÃnasamyakprahÃnÃrddhipÃdendriyabalabodhyaÇgëÂÃÇgamÃrgaparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattiparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, ÃryasatyaparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, a«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti samÃdhidhÃraïÅmukhaparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmaparipÆrïÃÓ ca te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti. te khalu puna÷ ÓÃriputra kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca kuÓalamÆlopastabdhÃÓ ca bahujanasya ca te 'tha kari«yanti, imÃm anuttarÃæ samyaksaæbodhim Ãrabhya. iti sarvÃnÃsravadharmaparipÆraïaguïa÷ tat kasya heto÷? tathà hy amutra mayà te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca sarvaj¤atÃpratisaæyuktaiva kathà kathitÃ, ye 'pi te 'bhÆvann atÅte 'dhvani tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃs, tair api buddhair bhagavadbhis te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca sarvaj¤atÃpratisaæyuktaiva kathà kathità te«Ã¤ jÃtivyativ­ttÃnÃm api ta eva samudÃcÃrà bhavi«yanti, yad utÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim Ãrabhya, te parebhya÷ tathaiva kathÃæ kari«yanti, yad utÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim Ãrabhya. #<(PSP_4:32)># iti kathÃpuru«atÃguïa÷ te khalu puna÷ ÓÃriputra bodhisattvÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca saæhatà bhavi«yanti, te na Óakyante bhettuæ mÃreïa và mÃrakÃyikÃbhir và devatÃbhir anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ prÃg evÃnyai÷ pÃpecchai÷ pÃpasamÃcÃrair, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ pratilapsyante. ity abhedyatÃguïa÷ te khalu puna÷ ÓÃriputra bodhisattvÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà udÃrÃæ prÅtiæ prasÃdaæ pramodyaæ pratilapsyante. te ca bahujanaæ kuÓalamÆle«u prati«ÂhÃpayi«yanti yad utÃnuttarÃm eva samyaksaæbodhim Ãrabhya. ity asÃdhÃraïakuÓalamÆlotpattiguïa÷ evaæ ca tai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhiÓ ca mama saæmukhaæ vÃg bhëitÃ, vayaæ bhagavan bahÆni prÃïiÓatÃni bahÆni prÃïisahasrÃïi bahÆni prÃïiÓatasahasrÃïi bahÆni prÃïikoÂÅniyutaÓatasahasrÃïi kuÓalamÆle«u prati«ÂhÃpayi«yÃmo yad utÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim Ãrabhya. bodhaye prati«ÂhÃpayi«yÃma÷ saædarÓayi«yÃma÷ samÃdÃpayi«yÃma÷ samuttejayi«yÃma÷ saæprahar«ayi«yÃmo 'vinivartanÅyatve ca vyÃkari«yÃma÷. tat kasya hetor? anumodità mayà te«Ãæ bodhisattvayÃnikÃnÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca vÃg bhëità cittena cittaæ vyavalokya, atÅtÃnÃm api tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃæ puratas tai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhiÓ caivaæ bhëitÃ, vayaæ bahÆni prÃïiÓatÃni bahÆni prÃïisahasrÃïi bahÆni prÃïiÓatasahasrÃïi bahÆni prÃïikoÂÅniyutaÓatasahasrÃïi bodhisattvacaryÃæ caranto bodhÃya prati«ÂhÃpayi«yÃma÷ saædarÓayi«yÃma÷ samÃdÃpayi«yÃma÷ samuttejayi«yÃma÷ saæprahar«ayi«yÃmo 'vinivartanÅyatve na ca vyÃkari«yÃma÷. tat kasya heto÷? tathà hi tair atÅtais tathÃgatair arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair anumodità te«Ãæ bodhisattvÃnÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca vÃg bhëità cittena cittaæ vyavalokya, te«Ãæ ca khalu ÓÃriputra kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca mayà anumoditam ete bodhisattvà mahÃsattvà bodhÃya caranto bahÆni prÃïiÓatÃni bahÆni prÃïisahasrÃïi bahÆni prÃïiÓatasahasrÃïi bahÆni prÃïikoÂÅniyutaÓatasahasrÃïi anuttarÃyai samyaksaæbodhaye #<(PSP_4:33)># prati«ÂhÃpayi«yanti saædarÓayi«yanti samÃdÃpayi«yanti samuttejayi«yanti saæprahar«ayi«yanti avinivartanÅyatve vyÃkari«yanti. iti pratij¤ÃyÃthÃrthyasaæpÃdanaguïa÷ te khalu puna÷ ÓÃriputra kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca udÃrÃdhimuktikà bhavi«yanti, rÆpe Óabde gandhe rase spra«Âavye dharme«u te udÃrÃïi dÃnÃni dÃsyanti, udÃrÃïi dÃnÃni dattvà udÃrÃïi kuÓalamÆlÃny abhisaæskari«yanti. te udÃrÃïi kuÓalamÆlÃni abhisaæsk­tyodÃraæ vipÃkaæ parigrahÅ«yanti, te udÃraæ vipÃkaæ parig­hya te«Ãm eva sattvÃnÃm arthÃya vipÃkÃd vipÃkaæ parig­hÅ«yanti. ity udÃraphalaparigrahaguïa÷ te«Ãm eva sarvasattvÃnÃæ sarvavastÆni parityajanti, yadi và adhyÃtmikÃni yadi và bÃhyÃni sa tena kuÓalamÆlena anyÃni buddhak«etrÃïi adhyÃlambi«yati yatra saæmukhÅ bhÆtÃs tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhà dharmaæ deÓayanti. te«u ca imÃm eva praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà tatrÃpi buddhak«etre bahÆni prÃïiÓatÃni bahÆni prÃïisahasrÃïi bahÆni prÃïiÓatasahasrÃïi bahÆni prÃïikoÂÅniyutaÓatasahasrÃïi anuttarÃyai samyaksaæbodhaye saædarÓayi«yanti samÃdÃpayi«yanti samuttejayi«yanti saæprahar«ayi«yanti. ÓÃriputra Ãha: ÃÓcaryaæ bhagavan yÃvad idaæ tathÃgatenÃrhatà samyaksaæbuddhena na sa kaÓcid dharmo yo nÃj¤Ãto, na sà kÃcid dharmatathatà yà nÃj¤ÃtÃ, na sà kÃcit sattvÃnÃæ caryà yà nÃj¤ÃtÃ, yatra hi nÃmÃtÅtÃnÃm api tathÃgatÃnÃæ bodhisattvà buddhak«etrÃïi ÓrÃvakÃÓ cÃj¤ÃtÃ÷, anÃgatÃnÃm api tathÃgatÃnÃæ bodhisattvà buddhak«etrÃïi ÓrÃvakÃÓ cÃj¤ÃtÃ÷, pratyutpannÃnÃm api tathÃgatÃnÃæ bodhisattvà buddhak«etrÃïi ÓrÃvakÃÓ cÃj¤ÃtÃ, ye ca te daÓadiglokadhÃtu«u tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃs ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti dharma¤ ca deÓayanti, te«Ãm api tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃæ bodhisattvà buddhak«etrÃïi ÓrÃvakÃÓ cÃj¤ÃtÃ÷. iti sattvÃrthapratipattiguïa÷ ye 'pi te bhagavan bodhisattvà mahÃsattvà ÃsÃæ «aïïÃæ pÃramitÃnÃæ #<(PSP_4:34)># k­taÓa udyogam Ãpatsyante, te 'pi etÃ÷ «a pÃramità gave«i«yante parye«i«yante. te«Ãæ khalu puna÷ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïä ca imÃ÷ «a pÃramità gave«amÃïÃnÃæ parye«amÃïÃnÃm etÃ÷ «a pÃramitÃ÷ kecil lapsyante? kecin na lapsyante? bhagavÃn Ãha: prÃyeïa ÓÃriputra te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca sarvà imÃ÷ «a pÃramità upapatsyante. tat kasya heto÷? tathà hi ÓÃriputra te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cÃsÃæ «aïïÃæ pÃramitÃnÃm udyogam ÃpannÃ÷. ÓÃriputra Ãha: kiæ punar bhagavann ime gambhÅrà gambhÅrÃ÷ sÆtrÃntÃ÷ «a pÃramità pratisaæyuktÃs te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cotpatsyante? bhagavÃn Ãha: gambhÅrà gambhÅrÃ÷ ÓÃriputra sÆtrÃntÃ÷ «a pÃramità pratisaæyuktÃs te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cotpatsyante. ÓÃriputra Ãha: ke«Ãæ bhagavan kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cotpatsyante? bhagavÃn Ãha: ye ÓÃriputra bodhisattvÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cÃsÃæ «aïïÃæ pÃramitÃnÃæ k­taÓa÷ tÅvreïa prasÃdena nirapek«Ã÷ kÃye jÅvite codyogam Ãpatsyante. tat kasya heto÷? evaæ hy etac chÃriputra bhavati, ye 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau sattvÃn prati«ÂhÃpayanti saædarÓayanti samÃdÃpayanti samuttejayanti saæprahar«ayanti niveÓayanti. te«Ãæ khalu puna÷ ÓÃriputra kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca jÃtivyativ­ttÃnÃm apy etÃ÷ «a pÃramità upapatsyante, te «aÂpÃramitÃsu yathopadi«ÂÃsu pravartamÃnÃs tÃvad vÅryaæ na saæÓrayi«yanti yÃvan na buddhak«etraæ pariÓodhayi«yanti. sattvÃæÓ ca na paripÃcayi«yanti, anuttarÃæ samyaksaæbodhin nÃbhisaæbhotsyante. iti praj¤ÃpÃramitÃyà alobhavikalÃlobhaviparyayeïa niyatilÃbhaguïa ity uktà guïÃ÷ atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: guïà ime bhagavan parikÅrtitÃs te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïä ca ye 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau saæprasthitÃ÷ «aÂpÃramitÃsu cari«yanti, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yanti, buddhak«etrÃïi pariÓodhayi«yanti. kÅd­ÓÃ÷ khalu punar bhagavaæs te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cÃntarÃyà utpatsyante? #<(PSP_4:35)># bhagavÃn Ãha: cireïa pratibhÃnam utpatsyate, idaæ subhÆte mÃrakarma veditavyaæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm. subhÆtir Ãha: kena kÃraïena bhagavaæÓ cireïa pratibhÃnam utpatsyate, yad bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam? bhagavÃn Ãha: iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyä caran k­cchreïa praj¤ÃpÃramitÃæ paripÆrayi«yati. k­cchreïa dhyÃnapÃramitÃæ paripÆrayi«yati, k­cchreïa vÅryapÃramitÃæ paripÆrayi«yati, k­cchreïa k«ÃntipÃramitÃæ paripÆrayi«yati, k­cchreïa ÓÅlapÃramitÃæ paripÆrayi«yati, k­cchreïa dÃnapÃramitÃæ paripÆrayi«yati, anena subhÆte paryÃyena cireïa pratibhÃnam utpatsyate, idaæ subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti k­cchraprÃpti÷ punar aparaæ subhÆte atik«ipraæ pratibhÃnam utpatsyate tena ca maæsyate, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. subhÆtir Ãha: kena paryÃyeïa bhagavan bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm atik«ipraæ pratibhÃnotpattyà mÃrakarma utpatsyate? bhagavÃn Ãha: iha subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya dÃnapÃramitÃyÃæ carata÷ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitÃyÃæ carato 'nupÃyakuÓalamÆlasyÃtik«ipraæ pratibhÃnam utpatsyate, anena subhÆte paryÃyeïa bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm atik«ipraæ pratibhÃnotpattyà mÃrakarma veditavyam. ity ÃÓupratibhÃnatà punar aparaæ subhÆte vij­mbhamÃïà imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte hasanta imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte parasparam uccagghayamÃnà imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti kÃyavikÃradau«Âhulyaæ trividham punar aparaæ subhÆte vik«iptacittà likhi«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte 'nyonyavij¤ÃnasamaÇgino likhi«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. #<(PSP_4:36)># punar aparaæ subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm evaæ bhavi«yati, na vayaæ atrÃsvÃdaæ labhÃmaha ity utthÃyÃsanÃt prakrami«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti cittadau«Âhulyaæ trividham punar aparaæ subhÆte vij­mbhamÃïà utthÃyÃsÃnÃt prakrami«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte vij­mbhamÃïà svÃdhyÃsyanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti deÓayi«yanti, vij­mbhamÃïà manasikari«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte parasparaæ hasamÃnà udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti, parasparaæ hasamÃnà yoniÓo manasikari«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte parasparam uccagghayamÃnà likhi«yanti udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte vik«iptacittà udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte anyonyavya¤janasamaÇgina udgrahÅ«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti paryavÃpsyanti yoniÓaÓ ca manasikari«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. ity ayogavihitasvÃdhyÃyÃdità evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: yad bhagavan evam Ãha, na vayam atra ÃsvÃdaæ labhÃmaha ity utthÃyÃsanÃt prakrami«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam iti. kena kÃraïena bhagavan nÃtrÃsvÃdaæ labhante? bhagavÃn Ãha: tathà hi subhÆte pÆrvam api na caritÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ, dhyÃnapÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ, tathà hi subhÆte pÆrvam api na carità dÃnapÃramitÃyÃæ, tena kÃraïena subhÆte ÃsvÃdaæ na labhante, iha praj¤ÃpÃramitÃyÃæ #<(PSP_4:37)># bhëyamÃïÃyÃm utthÃyÃsanÃt prakrami«yanti. punar aparaæ subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm evaæ bhavati, na vayam atra vyÃk­tÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃm ity aprasannacittà utthÃyÃsanÃt prakrami«yanti, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. subhÆtir Ãha: kena kÃraïena bhagavan na vyÃk­tÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃm utthÃyÃsanÃt prakrami«yanti? bhagavÃn Ãha: na khalu puna÷ subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anavakrÃntaniyÃmà vyÃkriyante anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, na mamÃtra praj¤ÃpÃramitÃyÃn nÃma g­hÅtam iti prasÃdan na pratilapsyante, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. subhÆtir Ãha: kena kÃraïena bhagavan nÃmadheyÃni na parikÅrtitÃni bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm? bhagavÃn Ãha: na khalu puna÷ subhÆte avyÃk­tÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ nÃmadheyÃni parikÅrtante, nÃpi mama nÃmadheyaæ parikÅrtitaæ grÃmasya và nagarasya và nigamasya và rÃjadhÃnyà và rëÂrasya và yatrÃhaæ jÃta iti, sa praj¤ÃpÃramitÃn na ÓrotavyÃæ maæsyate, sa tata÷ pari«ado 'pakramitavyaæ maæsyate, sa yathà yathÃpakramitavyaæ maæsyante tathà tathà dÆrÅbhavi«yanti buddhadharmebhyo, yÃvata upakrameïa cittotpÃdam utpÃdayi«yanti, tÃvata÷ kalpÃn saæparigrahÅ«yati, yatra tena punar eva yogam Ãpattavyam iti, vaimukhyanimittagrÃhitÃæ tÃn sÆtrÃntÃn gave«itavyÃn maæsyante, yena sarvaj¤aj¤ÃnasyÃhÃrikÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃæ sarvaj¤aj¤ÃnasyÃhÃrikÃæ cchorayitvà tÃn parye«itavyÃn maæsyante. evaæ bodhisattvÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca sarvaj¤atÃj¤ÃnÃdhigamasya mÆlaæ cchorayitvà ÓÃkhÃpatrapalÃÓam adhyÃlambitavyaæ maæsyante, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. subhÆtir Ãha: katame te bhagavan sÆtrÃntà ye sarvaj¤aj¤ÃnasyÃhÃrakà na bhavanti, yÃn paryavÃptavyÃn maæsyante? bhagavÃn Ãha: ye sÆtrÃntÃ÷ ÓrÃvakapratyekabuddhayÃnapratisaæyuktÃ÷, tadyathà sm­tyupasthÃnasamyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃ÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitavimok«amukhaæ yatra sthitvà #<(PSP_4:38)># kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca srotaÃpattiphalaæ prÃpnuvanti, sak­dÃgÃmiphalam anÃgÃmiphalam arhattvaæ pratyekabodhiæ prÃpnuvanti, ime te subhÆte ÓrÃvakapratyekabuddhabhÆmipratisaæyuktÃ÷ sÆtrÃntÃ, ye sarvaj¤atÃyà nÃharaïÃya saævartante, te praj¤ÃpÃramitÃæ ri¤citvà tÃæ paryavÃptavyÃæ maæsyante. tat kasya heto÷? praj¤ÃpÃramitÃnirjÃtà hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà laukikalokottarair dharmair niryÃsyanti, praj¤ÃpÃramitÃyÃæ Óik«yamÃïÃ÷ subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà laukikalokottare«u dharme«u Óik«i«yante. iti hetubhraæÓa÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte kukkura÷ svÃmino 'ntikÃt piï¬a¤ chorayitvà karmakarasyÃntikÃd Ãlopaæ mÃrgitavyaæ manyeta. evam eva subhÆte bhavi«yanty anÃgate 'dhvani mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ sarvabuddhadharmÃïÃæ mÆlaæ cchorayitvà ÓÃkhÃpatrapalÃÓasad­ÓÃn ÓrÃvakayÃnapratisaæyuktÃn pratyekabuddhayÃnapratisaæyuktÃæÓ ca sÆtrÃntÃn paryavÃptavyÃn maæsyante, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte bhavi«yanty anÃgate 'dhvani bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ ri¤citvà lÃbhasatkÃraheto÷ ÓrÃvakapratyekabuddhayÃnapratisaæyuktÃn paryavÃptavyÃn maæsyante, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti praïÅtÃsvÃdabhraæÓa÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte kaÓcid eva puru«o hastino 'rthiko bhavet, sa hastinaæ labdhvà hastipadaæ parye«itavyaæ manyeta. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu sa puru«a÷ paï¬itajÃtÅyo bhavet. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: evam eva subhÆte bodhisattvayÃnikÃ÷ pudgalà veditavyà ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ ri¤citvà ye te sÆtrÃntÃ÷ ÓrÃvakayÃnapratisaæyuktÃ÷ pratyekabuddhayÃnapratisaæyuktÃs tÃn paryavÃptavyÃn maæsyante. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu paï¬itajÃtÅyÃs te mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhaveyu÷. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma #<(PSP_4:39)># veditavyam. ity uttamayÃnabhraæÓa÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte puru«o mahÃsamudraæ dra«ÂukÃmo bhavet, sa mahÃsamudraæ d­«Âvà go«padaæ parye«itavyaæ manyeta, tasya taæ go«padaæ d­«Âvà evaæ bhavet, evaæpramÃïo mahÃsamudra iti. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu sa puru«a÷ paï¬itajÃtiko bhavet. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: evam eva subhÆte tathÃrÆpÃs te mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca veditavyÃ, ya imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà labdhvà và tÃm uts­jya ÓrÃvakapratyekabuddhapratisaæyuktÃn sÆtrÃntÃn udgrahÅtavyÃn maæsyante. tat kiæ manyase? subhÆte api nu paï¬itajÃtÅyÃs te mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhaveyu÷. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. ity uddeÓabhraæÓa÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte palagaï¬o và palagaï¬ÃntevÃsÅ và vaijayantasya prÃsÃdasya pramÃïena prÃsÃdaæ kartukÃmo bhavet, sa sÆryÃcandramasor maï¬alavimÃnÃt pramÃïam udgrahÅtavyaæ manyet. tat kiæ manyase? subhÆte vaijayantaæ parye«ya vaijayantasamaæ prÃsÃdaæ kartukÃma÷ sÆryÃcandramasor và maï¬alavimÃnÃt pramÃïam udg­hïÅyÃd, api nu sa paï¬itajÃtÅya÷ puru«o bhavet. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: evam eva subhÆte bhavi«yanty anÃgate 'dhvani ekatyà bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà và labdhvà và ri¤citvà cchorayitvà và ÓrÃvakapratyekabuddhapratisaæyuktai÷ sÆtrÃntai÷ sarvÃkÃraj¤atÃæ parye«itavyÃæ maæsyante. tat kiæ manyase? subhÆte api nu paï¬itajÃtÅyÃs te bodhisattvÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhaveyu÷. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti hetuphalasaæbandhabhraæÓa÷ punar aparaæ subhÆte tadyathÃpi nÃma kasyacid eva puru«asya koÂÂarÃjÃnaæ d­«Âvà evaæ bhaved, Åd­Óo rÃjà cakravartÅ varïena saæsthÃnena #<(PSP_4:40)># ca yÃd­Óo 'yaæ koÂÂarÃja iti. sa koÂÂarÃjasya varïasaæsthÃnenÃk­tyÃnimittaæ liÇgÃni udg­hyaivaæ vaded, rÃj¤aÓ cakravartina÷ Åd­Óo varïasaæsthÃnÃk­tiviÓe«a iti. tat kiæ manyase? subhÆte api nu sa puru«a÷ paï¬itajÃtÅyo bhavet. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: evam eva subhÆte bhavi«yanty anÃgate 'dhvani ekatyà mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà labdhvà và tÃæ ri¤citvà cchorayitvà và ÓrÃvakapratyekabuddhapratisaæyuktai÷ sÆtrÃntai÷ sarvÃkÃraj¤atÃæ parye«itavyÃæ maæsyante. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu te mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca paï¬itajÃtikÃ÷ syu÷. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti niruttarapadabhraæÓa÷ punar aparaæ subhÆte te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cemÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ bahÆni pratibhÃnÃny utpatsyante, yÃnÅmÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhyamÃnÃæ vik«epsyanti. tadyathÃpi nÃma rÆpapratibhÃnaæ Óabdagandharasaspra«ÂavyadharmapratibhÃnaæ dÃnapÃramitÃpratibhÃnaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitÃpratibhÃnaæ kÃmadhÃtupratibhÃnaæ rÆpadhÃtupratibhÃnam ÃrÆpyadhÃtupratibhÃnam uddeÓasvÃdhyÃyapratibhÃnaæ vaiyÃv­tyapratibhÃnaæ sm­tyupasthÃnapratibhÃnaæ samyakprahÃïapratibhÃnam ­ddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgapratibhÃnaæ sarvadhyÃnavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhapratibhÃnam adhyÃtmaÓÆnyatÃpratibhÃnaæ bahirdhÃÓÆnyatÃpratibhÃnam adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃpratibhÃnaæ ÓÆnyatÃÓÆnyatÃpratibhÃnaæ mahÃÓÆnyatÃpratibhÃnaæ paramÃrthaÓÆnyatÃpratibhÃnaæ saæsk­taÓÆnyatÃpratibhÃnam asaæsk­taÓÆnyatÃpratibhÃnam atyantaÓÆnyatÃpratibhÃnaæ, yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃpratibhÃnaæ balapratibhÃnaæ vaiÓÃradyapratibhÃnaæ pratisaævidÃveïikabuddhadharmapratibhÃnaæ, yÃvad anuttaraæ samyaksaæbodhipratibhÃnam. tat kasya hetor? apratibhÃnà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ, acintyà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ, niÓcintyÃcintyÃpagatà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ, anutpÃdÃnirodhà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ, asaækleÓà avyavadÃnà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ, #<(PSP_4:41)># avik«epà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ, anabhilÃpyà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ, avyÃpÃdà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ, anupalambhà hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃ. tat kasya hetor? na hi subhÆte iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm ime dharmÃ÷ saævidyante. sacet subhÆte bodhisattvayÃnika÷ kulaputro và kuladuhità và imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà likhanebhir dharmo vik«ipyate. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti bahuvidhavi«ayavikalpapratibhÃnotpÃda÷ subhÆtir Ãha: Óakyà punar bhagavan praj¤ÃpÃramità likhitum. bhagavÃn Ãha: no subhÆte, tat kasya hetor? na hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃyÃ÷ svabhÃva÷ saævidyate, na dhyÃnapÃramitÃyà na vÅryapÃramitÃyà na k«ÃntipÃramitÃyà na ÓÅlapÃramitÃyà na dÃnapÃramitÃyÃ÷ svabhÃva÷ saævidyate, na sarvaÓÆnyatÃnÃæ na saptatriæÓadbodhipak«ÃïÃæ dharmÃïÃæ nÃryasatyÃnÃæ svabhÃva÷ saævidyate, nÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃæ na ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃnÃæ nëÂÃnÃæ vimok«ÃïÃæ na navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅnÃæ nÃbhij¤ÃnÃæ svabhÃva÷ saævidyate, na sarvasamÃdhÅnÃæ na sarvadhÃraïÅmukhÃnÃæ svabhÃva÷ saævidyante, na daÓÃnÃæ balÃnÃæ na vaiÓÃradyÃnÃæ na pratisaævidÃæ nëÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikÃnÃæ buddhadharmÃïÃæ svabhÃva÷ saævidyate, na sarvaj¤atÃyÃ÷ svabhÃva÷ saævidyate. yasyÃÓ ca svabhÃvo na saævidyate, so 'bhÃvo yo 'bhÃva÷. seyaæ praj¤ÃpÃramità na cÃbhÃvenÃbhÃva÷ Óakyo likhitum. iti likhanÃbhiniveÓÃntarÃya÷ sacet puna÷ subhÆte mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm abhÃva iti saæj¤Ãsyanti idam api te«Ãæ mÃrakarma veditavyam. ity abhÃvÃbhiniveÓÃntarÃya÷ subhÆtir Ãha: ye kecid bhagavan mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ lipyak«arair likhitvà gambhÅrà praj¤ÃpÃramità mayà likhiteti maæsyante, te 'pi lipi«v ak«are«v imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm abhinivek«yante, idam api bhagavaæs te«Ãæ mÃrakarma veditavyam. iti lipyak«are«u praj¤ÃpÃramitÃbhiniveÓÃntarÃya÷ subhÆtir Ãha: tat kasya hetor? anak«arà hi bhagavann iyaæ praj¤ÃpÃramitÃ, anak«arà hi dhyÃnapÃramitÃ, anak«arà hi vÅryapÃramitÃ, #<(PSP_4:42)># anak«arà hi k«ÃntipÃramitÃ, anak«arà hi ÓÅlapÃramitÃ, anak«arà hi dÃnapÃramitÃ, anak«araæ bhagavan rÆpaæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, anak«araæ bhagavan vij¤Ãnam, anak«arà bhagavan dhÃtava÷, anak«arÃïi bhagavann ÃyatanÃni, anak«aro bhagavan pratÅtyasamutpÃda÷, anak«arÃïi pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni, anak«arÃ÷ saptatriæÓadbodhipak«yà dharmÃ÷, anak«arÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷, anak«arÃ÷ sarvasamÃdhaya÷, anak«arÃïi sarvadhÃraïÅmukhÃni, anak«arÃïi sarvaÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni, anak«arÃïi ÃryasatyÃni, anak«arÃ÷ sarvÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷, anak«arà a«Âavimok«Ã, anak«arà navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷, anak«arà abhij¤Ã÷, anak«arÃïi tathÃgatabalÃni, anak«arÃïi vaiÓÃradyÃni, anak«arÃ÷ pratisaævida÷, anak«arà a«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmÃ÷, anak«arà hi bhagavan sarvaj¤atÃ. sacet punar bhagavan mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaro và anak«arÃæ praj¤ÃpÃramitÃm abhinivek«yante, evaæ dhyÃnapÃramitÃæ vÅryapÃramitÃæ k«ÃntipÃramitÃæ ÓÅlapÃramitÃm, anak«arÃæ dÃnapÃramitÃm abhinivek«yante. anak«araæ rÆpam abhinivek«yante, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃn, anak«araæ vij¤Ãnam abhinivek«yante. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda÷ saptatriæÓadbodhipak«yÃn dharmÃn vimok«amukhÃni satyÃni apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅr balÃni vaiÓÃradyÃni pratisaævida ÃveïikÃn buddhadharmÃn anak«arÃn abhinivek«yante, yÃvat sarvaj¤atÃm anak«arÃm abhinivek«yante. idam api bhagavaæs te«Ãæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti praj¤ÃpÃramitÃyÃm anak«arÃbhiniveÓÃntarÃya÷ punar aparaæ subhÆte te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïä cemÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm utpatsyante janapadavitarkÃ, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte te«Ãæ mahÃyÃnikÃnÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïä cemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm utpatsyante grÃmamanasikÃrÃ÷ nagaramanasikÃrÃ÷ nigamamanasikÃrÃ÷ rÃjadhÃnÅmanasikÃrÃ÷ rëÂramanasikÃrÃ÷ devamanasikÃrÃ÷ gurÆpÃdhyÃyamanasikÃrÃ÷, mÃtÃpit­bhrÃt­bhaginÅputraduhit­j¤Ãtipratisaæyuktà manasikÃrÃ÷, cauramanasikÃrÃ÷, caï¬Ãlapratisaæyuktà manasikÃrÃ÷, kÃmavitarkapratisaæyuktà manasikÃrÃ÷ saægaïikà pratisaæyuktà manasikÃrà utpatsyante. amÅ ca subhÆte #<(PSP_4:43)># 'nye ca bahuvidhà bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ manasikÃrà mÃrakarma veditavyam. imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ mÃra÷ pÃpÅyÃn antarÃyÃn vik«epÃn upasaæhari«yati. iti janapadÃdimanasikÃrÃntarÃya÷ punar aparaæ subhÆte bodhisattvÃnÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïä cemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃm utpatsyante, lÃbhasatkÃraÓlokÃÓ cÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrÃs tÃæs te bodhisattvÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cÃsvÃdayanta÷, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti uddek«yanti svÃdhyÃsyanti yoniÓo manasikari«yanti. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti lÃbhasatkÃraÓlokÃsvÃdÃntarÃya÷ punar aparaæ subhÆte te«Ãæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃra÷ pÃpÅyÃn ye te bhavi«yanti gambhÅrà gambhÅrÃ÷ sÆtrÃntÃs tÃn upasaæhari«yati, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃm. na punar atra subhÆte bodhisattvair upÃyakuÓalair gambhÅragambhÅre«u sÆtrÃnte«u mÃreïopasaæh­te«u sp­hotpÃdayitavyÃ. tat kasya heto÷? na hi subhÆte te sÆtrÃntÃ÷ sarvaj¤atÃyà ÃhÃrakÃ÷. tatra subhÆte ye 'nupÃyakuÓalà bodhisattvà bhavi«yanti ta imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà ri¤ci«yanti yatra mayà bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm upÃyakauÓalaæ vistareïÃkhyÃtam ihaiva gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vistareïopÃyakauÓalaæ mÃrgitavyam. te khalu puna÷ subhÆte mahÃyÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaro và imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ ri¤citvà tebhya÷ ÓrÃvakapratyekabuddhayÃnapratisaæyuktebhya÷ sÆtrÃntebhya upÃyakauÓalyaæ gave«itavyaæ maæsyante. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. i ty amÃrgeïopÃyakauÓalamÃrgaïÃntarÃya÷ punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikÃÓ cchandakà bhavi«yanti praj¤ÃpÃramitÃæ likhitum udde«Âuæ svÃdhyÃtuæ paÂhituæ, dharmabhÃïakaÓ ca kilÃsÅ bhavi«yati. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti cchandakilÃsavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïaka÷ akilÃsÅ bhavi«yati imÃæ #<(PSP_4:44)># gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ lekhayitum udgrahayituæ deÓayituæ svÃdhyÃyituæ, dharmaÓravaïikÃÓ ca deÓÃntarasaæprasthità bhavi«yanti. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikÃÓ ca praj¤ÃpÃramitÃæ likhitukÃmà bhavi«yanti udgrahÅtukÃmà udde«ÂukÃmÃ÷ svÃdhyÃtukÃmÃ, dharmabhÃïakaÓ ca deÓÃntarasaæprasthito bhavi«yati. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti cchandabhedavi«ayavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïako lÃbhasatkÃraÓlokaguruko bhavi«yati cÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrarakta÷, dharmaÓravaïikÃÓ cÃlpecchÃ÷ saætu«Âà ÃrabdhavÅryà upasthitasm­taya÷ samÃhità ekÃgracittÃ÷ praj¤Ãvanta÷. idam api subhÆte visÃmagryà praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ cÃlpeccho bhavi«yati saætu«Âa÷ pravivikta ÃrabdhavÅrya upasthitasm­ti÷ samÃhita ekÃgracitta÷ praj¤ÃvÃn, dharmaÓravaïikÃ÷ ca mahecchÃ÷ pÃpecchÃ÷ lÃbhasatkÃraÓlokagurukÃÓ cÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhaisajyapari«kÃragurukà bhavi«yanti. idam api subhÆte visÃmagryà praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti lÃbhagauravÃlpecchatÃvaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïaka Ãraïyako bhavi«yati, paiï¬apÃtika÷ pÃæÓukÆlika÷ khalupaÓcÃdbhaktika÷ ekÃsanika÷ prasthapiï¬ika÷ ÓmÃÓÃnika ÃbhyavakÃÓiko v­k«amÆliko nai«adyiko yathÃsaæstarikas traicÅvarika÷, dharmaÓravaïikÃÓ ca nÃraïyakà bhavi«yanti na paiï¬apÃtikà na pÃæÓukÆlikà na khalupaÓcÃdbhaktikà na ekÃsanikà na prasthapiï¬ikà na ÓmÃÓÃnikà nÃbhyavakÃÓikà na v­k«amÆlikà na nai«adyikà na yathÃsaæstarikà na traicÅvarikÃ÷. idam api subhÆte visÃmagryà iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ #<(PSP_4:45)># svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïika Ãraïyako bhavi«yati yÃvat traicÅvariko, dharmabhÃïakaÓ ca nÃraïyako bhavi«yati yÃvan na traicÅvarika÷. idam api subhÆte visÃmagryà iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓaÓ ca manasikriyamÃïÃyÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti dhÆtaguïayogÃyogavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikÃÓ ca ÓrÃddhà bhavi«yanti kalyÃïadharmÃïa imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhitukÃmà udde«ÂukÃmÃ÷ svÃdhyÃtukÃmÃ÷, dharmabhÃïakaÓ cÃÓrÃddho bhavi«yati na kalyÃïadharmà imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃn na likhitukÃmo nodde«ÂukÃmo na svÃdhyÃtukÃma÷. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca ÓrÃddho bhavi«yati kalyÃïadharmà imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhanÃya dÃtukÃmo 'rthikÃya udgrahÅtukÃmo, dharmaÓravaïikaÓ cÃÓrÃddho bhavi«yati na kalyÃïadharmà imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ na likhanÃya dÃtukÃmo nodde«ÂukÃmo 'rthikÃya nodgrahÅtukÃma÷. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti kalyÃïÃkalyÃïakÃmatvavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca sarvÃstiparityÃgÅ bhavi«yati anÃg­hÅtacitta÷, dharmaÓravaïikaÓ ca matsarÅ bhavi«yati maheccha÷ pÃpeccho lÃbhasatkÃraÓlokacÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃraguruko bhavi«yati. idam api subhÆte visÃmagryà imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikaÓ ca sarvÃstiparityÃgÅ bhavi«yati anÃg­hÅtacitta÷, dharmabhÃïakaÓ ca matsarÅ bhavi«yati kuÂuku¤caka÷. idam api subhÆte visÃmagryà imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti tyÃgamÃtsaryavaidhuryam #<(PSP_4:46)># punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikaÓ ca dharmabhÃïakasyÃntike parityaktukÃmo bhavi«yati cÅvarapiï¬apÃtraÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrÃn, dharmabhÃïakaÓ ca na grahÅtukÃmo bhavi«yati. iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïako dharmaÓravaïikasyÃntikÃd grahÅtukÃmo bhavi«yati, dharmaÓravaïikaÓ ca na dÃtukÃmo bhavi«yati. iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti dÃnagrahaïavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ codghaÂitaj¤o bhavi«yati, dharmaÓravaïikaÓ ca neyo bhavi«yati vipa¤citaj¤o và padaparamo vÃ. iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikaÓ codghaÂitaj¤o bhavi«yati, dharmabhÃïakaÓ ca neyo bhavi«yati vipa¤citaj¤o và padaparamo vÃ. iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ manasikurvatÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. ity udghaÂitaj¤avipa¤citaj¤atÃvaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca dharmÃntaraæ j¤Ãsyati sÆtraæ geyaæ vyÃkaraïaæ gÃthodÃnÃvadÃnetiv­ttakajÃtakanidÃnavaipulyÃdbhÆtadharmopadeÓÃnÃæ, dharmaÓravaïikÃÓ ca dharmÃntaran na j¤Ãsyanti sÆtraæ geyaæ vyÃkaraïaæ gÃthodÃnÃvadÃnetiv­ttakajÃtakanidÃnavaipulyÃdbhÆtadharmopadeÓÃnÃæ, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ #<(PSP_4:47)># manasikriyamÃïÃyÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikaÓ ca dharmÃntaraæ j¤Ãsyati sÆtraæ geyaæ vyÃkaraïaæ gÃthodÃnÃvadÃnetiv­ttakajÃtakanidÃnavaipulyÃdbhutadharmopadeÓÃnÃæ, dharmabhÃïakaÓ ca dharmÃntaran na j¤Ãsyati sÆtraæ geyaæ vyÃkaraïaæ gÃthodÃnÃvadÃnetiv­ttakajÃtakanidÃnavaipulyÃdbhutadharmopadeÓÃnÃm, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ manasikriyamÃïÃyÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti sÆtrÃdidharmÃbhij¤Ãnabhij¤atÃvaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca «a¬bhi÷ pÃramitÃbhi÷ samanvÃgato bhavi«yati, dharmaÓravaïikaÓ ca na «a¬bhi÷ pÃramitÃbhi÷ samanvÃgato bhavi«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ manasikurvatÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikÃ÷ «a¬bhi÷ pÃramitÃbhi÷ samanvÃgatà bhavi«yanti, dharmabhÃïakaÓ ca na «a¬bhi÷ pÃramitÃbhi÷ samanvÃgato bhavi«yati. iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ manasikurvatÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti «aÂpÃramitÃsamanvÃgamÃsamanvÃgamavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ copÃyakuÓalo bhavi«yati «aÂsu pÃramitÃsu, dharmaÓravaïikÃÓ cÃnupÃyakuÓalà bhavi«yanti «aÂsu pÃramitÃsu. iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ manasikriyamÃïÃyÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikÃÓ copÃyakuÓalà bhavi«yanti «aÂsu pÃramitÃsu, dharmabhÃïakaÓ cÃnupÃyakuÓalo bhavi«yati «aÂsu pÃramitÃsu, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ manasikriyamÃïÃyÃm. #<(PSP_4:48)># idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. ity upÃyÃnupÃyakauÓalavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca dhÃraïÅpratilabdho bhavi«yati, dharmaÓravaïikÃÓ ca na dhÃraïÅpratilabdhà bhavi«yanti, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ manasikriyamÃïÃyÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti dhÃraïÅpratilambhÃpratilambhavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca likhitukÃmo bhavi«yati dhÃrayitukÃmo bhavi«yati vÃcayitukÃma÷ svÃdhyÃtukÃmo yÃvat manasikartukÃmo, dharmaÓravaïikÃÓ ca na likhitukÃmà bhavi«yanti yÃvan na manasikartukÃmà bhavi«yanti, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhirÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ vÃcayatÃæ yÃvad bhÃvayatÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikÃÓ ca likhitukÃmà bhavi«yanti yÃvat manasikartukÃmÃ÷, dharmabhÃïakaÓ ca na likhitukÃmo bhavi«yati yÃvan na manasikartukÃma÷, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ vÃcayatÃæ yÃvad bhÃvayatÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti likhitukÃmatÃvaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca vigatakÃmacchandavyÃpÃdastyÃnamiddhauddhatyakauk­tyavicikitsà bhavi«yati, dharmaÓravaïikÃÓ ca vigatakÃmacchandavyÃpÃdastyÃnamiddhauddhatyakauk­tyavicikitsà bhavi«yanti, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhitukÃmÃnÃæ yÃvad bhÃvayitukÃmÃnÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikÃÓ ca vigatakÃmacchandavyÃpÃdastyÃnamiddhauddhatyakauk­tyavicikitsà bhavi«yanti, dharmabhÃïakaÓ cÃvigatakÃmacchandavyÃpÃdastyÃnamiddhauddhatyakauk­tyavicikitsà bhavi«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhitukÃmÃnÃæ yÃvad bhÃvayitukÃmÃnÃm. #<(PSP_4:49)># idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti vigatÃvigatakÃmacchandÃdivaidhuryam punar aparaæ subhÆte imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ yÃvad bhÃvayatÃæ kaÓcid eva tatrÃgatya nirayÃnÃm avarïaæ bhëi«yate tiryagyone÷, pretÃnÃm avarïaæ bhëi«yate, evaædu÷khà nirayà evaædu÷khà tiryagyonir, evaædu÷kha÷ pretavi«aya iti, ihaiva tvaæ du÷khasyÃntaæ kuru«veti kin te 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhum. iyam api subhÆte tatra visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ yÃvad bhÃvayatÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. ity apÃyagativaimukhyam punar aparaæ subhÆte imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ yÃvad yoniÓo manasikurvatÃæ kaÓcid evÃgatya cÃturmahÃrÃjikÃnÃæ devÃnÃæ varïaæ bhëi«yate yÃvan naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanopagÃnÃæ devÃnÃæ varïaæ bhëi«yate. evaæ sukha÷ kÃmadhÃtu÷ kÃmaparibhogair, evaæ sukho rÆpadhÃtur dhyÃnasamÃpattibhi÷, evaæ sukha ÃrÆpyadhÃtu÷ ÓÃntÃbhi÷, tad api sarvam anityaæ du÷khaæ ÓÆnyam anÃtmÅyaæ vipariïÃmadharmi vyayadharmi virÃgadharmi nirodhadharmi, ihaiva tvaæ srotaÃpattiphalaæ prÃpnuhi sak­dÃgÃmiphalam anÃgÃmiphalam arhattvaæ prÃpnuhi pratyekabodhiæ prÃpnuhi, mà saæsÃre cirakÃlaæ saæsara, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti sugatigamanasaumanasyam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca eko bhavi«yaty advitÅya÷ svayaækÃrÅ, dharmaÓravaïikaÓ ca par«adavacaro bhavi«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ vÃcayatÃæ svÃdhyÃyatÃæ. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikaÓ ca eko bhavi«yaty advitÅya÷ svayaækÃrÅ, dharmabhÃïakaÓ ca par«adavacaro bhavi«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ vÃcayatÃæ svÃdhyÃyatÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. ity ekÃkipar«adavacaratvavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïaka evaæ vak«yati, yo mÃm anubandhi«yati, tasyÃham imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ dÃsyÃmi likhanÃya vÃcanÃya #<(PSP_4:50)># uddiÓanÃya svÃdhyÃyanÃya manasikaraïÃya bhÃvanÃyai, dharmaÓravaïikaÓ ca nÃnubandhi«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ vÃcyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikaÓ ca dharmabhÃïakam anubandhitukÃmo bhavi«yati, dharmabhÃïakaÓ cÃvakÃÓan na kari«yaty anubandhanÃya, iyam api subhÆte tatra visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ vÃcyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃm. idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. ity anubandhikÃmo 'navakÃÓadÃnatvavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïaka Ãmi«aki¤citkasya hetor imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ dÃtukÃmo bhavi«yati likhanÃya uddiÓanÃya yÃvad bhÃvanÃyai, dharmaÓravaïikaÓ ca Ãmi«aki¤citkasya hetor nopasaækramitukÃmo bhavi«yati, iyam api subhÆte tatra visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ yÃvad bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. ity Ãmi«aki¤citkatadadÃtukÃmatvavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca tÃn diÓaæ gantukÃmo bhavi«yati, yatra diÓi jÅvitÃntarÃyo bhavi«yati, dharmaÓravaïikaÓ ca na taæ deÓaæ gantukÃmo bhavi«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ manasikriyamÃïÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmaÓravaïikaÓ ca tÃn diÓaæ gantukÃmo bhavi«yati, yatra diÓi jÅvitÃntarÃyo bhavi«yati, dharmabhÃïakaÓ ca na taæ deÓaæ gantukÃmo bhavi«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ yÃvad bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti jÅvitÃntarÃyÃnantarÃyadiggamanÃgamanavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca tena gantukÃmo bhavi«yati, yena durbhik«aæ ca nirudaka¤ ca, dharmaÓravaïikaÓ ca na tatra gantukÃmo bhavi«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ #<(PSP_4:51)># praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ yÃvad bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïakaÓ ca tena gami«yati, yena subhik«aæ sodakaæ, dharmaÓravaïikÃÓ cÃnubaddhà bhavi«yanti, sa tÃn evaæ vak«yati, kiæ yu«mÃkaæ kulaputrà Ãmi«ahetos tatra gantuæ sucintitaæ tÃvat kuruta mà paÓcÃd vipratisÃriïo bhavi«yatha piï¬apÃtena labdhÃlabdhena, evaæ tena dharmabhÃïakena sÆk«meïopÃyena dharmapratyÃkhyÃnaæ k­taæ bhavi«yati, te nirviïïarÆpà evaæ j¤Ãsyanti pratyÃkhyÃnanimittÃny etÃni naitÃni dÃtukÃmatÃnimittÃni, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ vÃcyamÃnÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti durbhik«asubhik«adiggamanÃgamanavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïako bhik«us tena prakrami«yati, yena caurabhayaæ caï¬Ãlabhayaæ lubdhakabhayaæ candam­gabhayam ÃÓÅvi«abhayaæ kÃntÃrÃÂavÅbhayaæ durgabhayaæ tena prakrami«yati dharmaÓravaïikÃÓ cemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ ÓrotukÃmà dharmabhÃïakam anubaddhà bhavi«yanti, tÃn dharmabhÃïako bhik«ur evaæ vak«yati, kiæ yu«mÃkaæ kulaputrÃs tatra gantuæ yatra caurabhayaæ caï¬Ãlabhayaæ lubdhakabhayaæ caï¬am­gabhayaæ ÃÓÅvi«abhayaæ kÃntÃrÃÂavÅbhayaæ durgabhayaæ bhavi«yati, dharmaÓravaïikÃÓ cemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ ÓrotukÃmà dharmabhÃïakam anubaddhà bhavi«yanti, tÃn dharmabhÃïako bhik«ur na bhëitukÃma÷, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ na lekhayitukÃmo nodde«ÂukÃmo na ÓrÃvayitukÃmas te tasya dharmabhÃïakasyÃntikÃc chrutvà nirviïïarÆpà na tena gami«yanti yena sa dharmabhÃïako bhik«ur gami«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, asyÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ yÃvad bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti caurÃdinimittavaidhuryam punar aparaæ subhÆte dharmabhÃïako bhik«ur bhik«Ãdakulaguruko bhavi«yati sa tayà bhik«Ãdakulagurukatayà tÃni ca kulÃny abhÅk«ïaæ vyavalokayitavyÃni maæsyate sa tayÃbhÅk«ïakulavyavalokanatayà #<(PSP_4:52)># dharmaÓravaïikÃn pratyÃkhyÃsyati, asti mayà yu«manto bhik«ÃdakulÃny avyavalokayitavyÃny upasaækramitavyÃni, sa tÃn dharmaÓravaïikÃn pratyÃkhyÃsyati pratyÃkhyÃtÃs te pratyudÃvarti«yante, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ bhÃvayatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃm idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti kulavyavalokanavaidhuryam punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn bhik«uve«eïa tathÃtathopÃyena ce«Âi«yate yathÃyathopÃyena, imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ na kaÓcil likhi«yati nodgrahÅ«yati na paryavÃpsyati na dhÃrayi«yati na vÃcayi«yati na svÃdhyÃsyati na manasikari«yati. evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: kena kÃraïena bhagavan mÃra÷ pÃpÅyÃn bhik«uve«eïa tathÃtathà ce«Âi«yate yathÃyathà na kaÓcid imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yati nodgrahÅ«yati na paryavÃpsyati na dhÃrayi«yati na vÃcayi«yati na svÃdhyÃsyati na manasikari«yati? bhagavÃn Ãha: praj¤ÃpÃramitÃnirjÃtÃni hi sarvasattvÃnÃæ kleÓaprahÃïÃny evaæ tathÃtathopÃyena ce«Âi«yate yathÃyathà na kaÓcid imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yati nodgrahÅ«yati na paryavÃpsyati na dhÃrayi«yati na vÃcayi«yati na svÃdhyÃsyati na manasikari«yati. punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn bhik«uve«eïÃgatya bhedaæ prak«epsyati vivecayi«yati, nai«Ã praj¤ÃpÃramità yathÃsmÃkaæ sÆtrÃntam Ãgatam ity asya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ paryavÃpyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn bhik«uve«eïa bodhisattvÃn upasaækramyaivaæ vak«yati, ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carati sa bodhisattvo bhÆtakoÂÅæ sÃk«Ãtkaroti, srotaÃpattiphalaæ và prÃpnoti sak­dÃgÃmiphalaæ và anÃgÃmiphalaæ và arhattvaæ và prÃpnoti pratyekabodhiæ và prÃpnoti, tadvacanaæ Órutvà na praj¤ÃpÃramitÃyÃæ cari«yati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ deÓyamÃnÃyÃæ vÃcyamÃnÃyÃæ yÃvad #<(PSP_4:53)># bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. iti mÃrasya pÃpÅyaso bhedaprayoga÷ punar aparaæ subhÆte iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ yÃvad bhÃvyamÃnÃyÃæ bahÆni mÃrakarmÃïy utpatsyante, yÃny antarÃyakarÃïi bhavi«yanti tÃni mÃrakarmÃïi bodhisattvena mahÃsattvena vivarjayitavyÃni. subhÆtir Ãha: katamÃni tÃni bhagavan mÃrakarmÃïi yÃni bodhisattvena mahÃsattvena bodhavyÃni buddhvà ca vivarjitavyÃni? bhagavÃn Ãha: praj¤ÃpÃramitÃpratirÆpakÃni subhÆte mÃrakarmÃïy utpatsyante. evaæ dhyÃnapÃramità vÅryapÃramità k«ÃntipÃramità ÓÅlapÃramitÃ, dÃnapÃramitÃpratirÆpakÃïi mÃrakarmÃïy utpatsyante, yÃni bodhisattvena mahÃsattvena bodhavyÃni buddhvà ca vivarjayitavyÃni. punar aparaæ subhÆte adhyÃtmaÓÆnyatÃpratirÆpakÃïi yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃpratirÆpakÃïi mÃrakarmÃïy utpatsyante, ÓrÃvakapratyekabuddhapratisaæyuktÃni mÃrakarmÃïy utpatsyante, tÃni buddhvà bodhisattvena mahÃsattvena mÃrakarmÃïi vivarjayitavyÃni. eva¤ ca vak«yati, etÃn paryavÃpnuhi etÃn paryavÃpya ihaiva srotaÃpattiphalaæ prÃpnuhi sak­dÃgÃmiphalam anÃgÃmiphalam arhattvaæ prÃpnuhi, imÃny eva tvaæ catvÃri sm­tyupasthÃnÃni bhÃvaya samyakprahÃïÃni bhÃvaya ­ddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃn bhÃvaya ÓÆnyatÃvimok«amukham Ãnimittavimok«amukham apraïihitavimok«amukhaæ bhÃvaya kiæ te 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhuæ, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm udg­hyamÃïÃyÃæ yÃvan manasikriyamÃïÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃæ mÃra÷ pÃpÅyÃn evaærÆpÃïi mÃrakarmÃïi upasaæhari«yati. iti prativarïikopasaæhÃra÷ punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn buddhave«eïopasaækrami«yati, suvarïavarïakÃyena vyÃmaprabhÃæ k­tvà tatra bodhisattvas taæ d­«Âvà sp­hÃm utpÃdya sarvaj¤atÃyÃ÷ parihÃsyati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. #<(PSP_4:54)># punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃæs te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca purato buddhapramukhaæ bhik«usaægham upadarÓayi«yati, sa tatra bodhisattva÷ sp­hÃm utpÃdayi«yati, aham apy anÃgate 'dhvany evaærÆpas tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddha÷ syÃm, evaæ ca bhik«ugaïaæ parikar«eyaæ yathà yaæ tathÃgato dharmaæ deÓayati tathaivÃham api dharmaæ deÓayeyaæ, sa tatra sp­hÃm utpÃdayi«yati sp­hÃm utpÃdya sarvaj¤atÃyÃ÷ parihÃsyati, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ paryavÃpyamÃnÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ manasikriyamÃïÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn anekÃni bodhisattvaÓatÃni anekÃni bodhisattvasahasrÃïi upadarÓayati, ye dÃnapÃramitÃyÃæ cari«yanti, evaæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ cari«yanti, te bodhisattvÃs te«Ãæ mÃranirmitÃnÃm antike sp­hÃm utpÃdayi«yanti sp­hÃm utpÃdya sarvaj¤atÃyÃ÷ parihÃsyanti, iyam api subhÆte visÃmagrÅ bhavi«yati, iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃm, idam api subhÆte bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrakarma veditavyam. tat kasya hetor? na hÅha subhÆte gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ rÆpaæ saævidyate, na vedanà na saæj¤Ã na saæskÃrÃ÷, na vij¤Ãnaæ saævidyate, na skandhà na dhÃtavo nÃyatanÃni na pratÅtyasamutpÃdo na pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni saævidyante, na pÃramità na bodhipak«yà dharmà nÃryasatyÃni nÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷ nëÂavimok«Ã na navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷ na ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ã÷ saævidyante, na sarvaÓÆnyatà na sarvasamÃdhaya÷ na sarvadhÃraïÅmukhÃni saævidyante, na tathÃgatabalÃni na vaiÓÃradyÃni na pratisaævido nÃveïikabuddhadharmà na vimok«amukhÃni na bodhi÷ saævidyate, yatra ca subhÆte na rÆpaæ saævidyate, na vedanà na saæj¤Ã na saæskÃrà na vij¤Ãnaæ saævidyate, na skandhà na dhÃtavo nÃyatanÃni na pratÅtyasamutpÃdo na pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni na pÃramità na bodhipak«yà dharmà nÃryasatyÃni nÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattayo nëÂavimok«Ã na navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattayo na ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ã na sarvaÓÆnyatà na sarvasamÃdhayo na #<(PSP_4:55)># sarvadhÃraïÅmukhÃni na tathÃgatabalÃni na vaiÓÃradyÃni na pratisaævido nÃveïikabuddhadharmà na vimok«amukhÃni na bodhi÷ saævidyate, yatra na bodhir na tatra buddho na bodhisattvà na ÓrÃvakÃ÷ saævidyante. tat kasya heto÷? svabhÃvaÓÆnyà hi subhÆte sarvadharmÃ÷. ity ayathÃvi«ayÃdisp­hotpÃda÷ punar aparaæ subhÆte bahvantarÃyeyaæ praj¤ÃpÃramità bhavi«yati, te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ dhÃrayatÃæ vÃcayatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ. tadyathÃpi nÃma subhÆte yÃni jÃmbÆdvÅpakÃni ratnÃni, yad uta suvarïamaïimuktÃvai¬ÆryaÓaÇkhaÓilÃpravìarajatÃdÅni bahvantarÃyÃïi bahupratyarthikÃni bhavi«yanti. evam etat subhÆte te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cÃsyÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃm uddiÓyamÃnÃyÃæ paryavÃpyamÃnÃyÃæ svÃdhyÃyamÃnÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ yoniÓo manasikriyamÃïÃyÃæ bhÃvyamÃnÃyÃæ bahavo 'ntarÃyà bhavi«yanti bahava÷ pratyarthikÃ÷. subhÆtir Ãha: evam etad bhagavann evam etat sugata, bahupratyarthikÃni bhavi«yanti praj¤ÃpÃramitÃpratisaæyuktÃni sÆtrÃïi, mÃrÃdhi«ÂhitÃs te mohapuru«Ã bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ bhÃvayatÃm antarÃyaæ kari«yanti. alpabuddhayas te bhagavan mohapuru«Ã bhavi«yanti, mandabuddhayo ye 'syÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ yÃvad bhÃvyamÃnÃyÃm antarÃyaæ kari«yanti. na te«Ãm udÃrodÃre«u dharme«u buddhi÷ prakrami«yati, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃn na likhi«yanti likhyamÃnÃyÃm antarÃyaæ kari«yanti yÃvan na bhÃvayi«yanti bhÃvyamÃnÃyä cÃntarÃyaæ kari«yanti. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat mÃrÃdhi«ÂhitÃs te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca bhavi«yanti navayÃnasaæprasthità anavaropitakuÓalamÆlÃ÷ parÅttakuÓalamÆlÃ÷ na pÆrvajinak­tÃdhikÃrà aparig­hÅtakalyÃïamitrÃ, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ na likhi«yanti na vÃcayi«yanti noddek«yanti na svÃdhyÃsyanti na yoniÓo manasikari«yanti, ye 'ntarÃyaæ kari«yanti, alpabuddhikÃs te kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca mandabuddhikÃ÷ parÅttabuddhikÃ, na ca te«Ãm udÃrodÃre«u dharme«u cittaæ krami«yati, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ na #<(PSP_4:56)># likhi«yanti na dhÃrayi«yanti noddek«yanti na svÃdhyÃsyanti na yoniÓo manasikari«yanti yÃvan na bhÃvayi«yanti, anye«Ã¤ ca likhatÃæ yÃvad bhÃvayatÃm antarÃyaæ kari«yanti, ki¤ cÃpi subhÆte iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ likhyamÃnÃyÃæ yÃvad bhÃvyamÃnÃyÃm imÃni mÃrakarmÃïy utpatsyante, sacet puna÷ subhÆte yad imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca likhatÃæ svÃdhyÃyatÃm uddiÓatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ bhÃvayatÃæ mÃrakarmÃïi notpatsyante, uttare ca dhyÃnapÃramitÃæ paripÆrayi«yanti, vÅryapÃramitÃæ k«ÃntipÃramitÃæ ÓÅlapÃramitÃæ dÃnapÃramitÃæ paripÆrayi«yanti, sarvaÓÆnyatÃ÷ saptatriæÓadbodhipak«Ãn dharmÃn paripÆrayi«yanti, sarvasamÃdhidhÃraïÅvimok«amukhÃni apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅ÷ pa¤cÃbhij¤Ã daÓabodhisattvabhÆmÅr balÃni vaiÓÃradyÃni pratisaævida ÃveïikabuddhadharmÃn yÃvat sarvaj¤atÃæ paripÆrayi«yanti. veditavyam idaæ subhÆte buddhÃnubhÃva e«a yenai«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ vÃcayatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ nÃntarÃyà utpatsyante, uttare ca sarvÃ÷ pÃramitÃ÷ paripÆrayi«yanti, sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvabodhipak«yÃn dharmÃn sarvasamÃdhÅn sarvadhÃraïÅmukhÃni sarvavimok«amukhÃni paripÆrayi«yanti, catvÃri dhyÃnÃni catvÃry apramÃïÃni catasra ÃrÆpyasamÃpattÅ÷ pa¤cÃbhij¤Ã÷ paripÆrayi«yanti, daÓa bodhisattvabhÆmÅ÷ paripÆrayi«yanti, daÓa tathÃgatabalÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikÃn buddhadharmÃn paripÆrayi«yanti, sarvÃkÃraj¤atÃæ paripÆrayi«yanti. ye 'pi te daÓasu dik«u buddhà bhagavantas ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti dharma¤ ca deÓayanti, te 'pi te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca k­taÓa udyogam Ãpatsyante, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ vÃcayatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ, ye 'pi te daÓasu dik«u avinivartanÅyà bodhisattvÃs te 'pi te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhatÃæ vÃcayatÃm uddiÓatÃæ svÃdhyÃyatÃæ yoniÓo manasikurvatÃæ bhÃvayatÃm udyogam Ãpatsyante anuparigrahÅ«yanti, tadyathÃpi nÃma subhÆte striyÃ÷ kasyÃÓcid eva bahava÷ putrà bhaveyu÷, pa¤ca và daÓa và #<(PSP_4:57)># viæÓatir và triæÓad và catvÃriæÓad và pa¤cÃÓad và Óataæ và sahasraæ và Óatasahasraæ vÃ, te 'syà mÃtur glÃnÃyÃ÷ sarve 'py udyogam Ãpadyeran, kim ity asmÃkaæ mÃtur antarÃyo na bhavet, kim ity asmÃkaæ mÃtà ciraæ jÅvet, kim ity asmÃkaæ mÃtu÷ ÓarÅre amanaÃpa÷ sparÓo na nipated, e«ÃsmÃkaæ jananÅ ÓarÅrasya dÃtrÅ jÅvitasya dhÃtrÅ, te tÃæ mÃtaram upasthitÃm upati«Âheran sugopitÃæ gopÃyeyur, mà bhÆd asyà jÅvitÃntarÃyo và ÓarÅradaurbalyaæ và daæÓamaÓakasarÅs­popanipÃto và ÓÅto«ïak«utpipÃsÃdi du«khaæ vÃ, evan te putrÃs tasyà mÃtu÷ sarvasukhopadhÃnÃny upasaæhareyu÷, evan te tÃæ mÃtaraæ sukelÃyitÃæ kelÃyeyur mimÅyur e«ÃsmÃkam asya lokasya darÓayitrÅ. evam eva subhÆte tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃ÷, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ buddhacak«u«Ã satatasamitaæ samanvÃharanti. tat kasya hetor? e«Ã hi gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃsmÃkaæ sarvabuddhadharmÃïÃæ jananÅ j¤ÃnÃlokasya kÃrikÃ, ye 'pi te daÓasu dik«u gaÇgÃnadÅvÃlukopame«u lokadhÃtu«u buddhà bhagavantas ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti, te 'pÅmÃm eva praj¤ÃpÃramitÃæ buddhacak«u«Ã satatasamitaæ samanvÃharanti. tat kasya hetor? e«Ã hi gambhÅrà praj¤ÃpÃramità jananÅ tathÃgatÃnÃm, asya ca sarvaj¤aj¤Ãnasya saædarÓayitrÅ, tena tathÃgatÃ÷ k­taj¤atÃm upÃdÃya ye imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ buddhacak«u«Ã satatasamitaæ samanvÃharanti. tat kasya heto÷? ato nirjÃtà hi tathÃgatÃnÃæ dhyÃnavÅryak«ÃntiÓÅladÃnapÃramitÃ, ato nirjÃtà hi tathÃgatÃnÃm adhyÃtmaÓÆnyatà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃ, ato nirjÃtÃni catvÃri sm­tyupasthÃnÃni catvÃri samyakprahÃïÃni catvÃra ­ddhipÃdÃ÷ pa¤cendriyÃïi pa¤cabalÃni saptabodhyaÇgÃni ÃryëÂÃÇgo mÃrga÷, ato nirjÃtÃni trÅïi vimok«amukhÃni, ato nirjÃtÃni catvÃry ÃryasatyÃni, ato nirjÃtÃni catvÃri dhyÃnÃni catvÃry apramÃïÃni catasra ÃrÆpyasamÃpattayo, ato nirjÃtà a«Âau vimok«Ã navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷, ato nirjÃtÃ÷ sarvasamÃdhaya÷ sarvadhÃraïÅmukhÃni, ato nirjÃtÃni daÓatathÃgatabalÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmÃ÷, ato nirjÃtÃ÷ «a¬abhij¤Ã÷, ato nirjÃtà sarvabuddhÃnÃæ sarvÃkÃraj¤atÃ, ato nirjÃtà aprameyÃsaækhyeyà buddhadharmÃ÷, ato nirjÃtÃ÷ srotÃpannÃ÷ sak­dÃgÃmino 'nÃgÃmino, 'to nirjÃtà arhanta÷ pratyekabuddhÃ, ato nirjÃtÃs tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃ÷. ye 'pi kecit subhÆte #<(PSP_4:58)># tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhà abhisaæbudhyante abhisaæbhotsyante ca, sarve te imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm ÃgamyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhÃ÷ abhisaæbudhyante 'bhisaæbhotsyante ca, ye 'pi te subhÆte mahÃyÃnasaæprasthitÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti dhÃrayi«yanti vÃcayi«yanti uddek«yanti svÃdhyÃsyanti yoniÓo manasikari«yanti sarve te tathÃgatair arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair buddhacak«u«Ã satatasamitaæ samanvÃhriyante te«Ãæ subhÆte bodhisattvÃnÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïä ca tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃ÷ satatasamitaæ rak«Ãvaraïaæ guptiæ saævidhÃsyanti yathÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher na parihÃsyanti. iti jÃmbÆdvÅpakamahÃratnodÃharaïÃdid­«ÂÃntena mahÃnubhÃvatvam ity uktà do«Ã÷ subhÆtir Ãha: yad bhagavÃn Ãha, praj¤ÃpÃramità tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃæ janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ ti. kathaæ ca bhagavan buddhÃnÃæ bhagavatÃæ praj¤ÃpÃramità janayitrÅ? katha¤ ca bhagavan praj¤ÃpÃramitÃsya lokasya darÓayitrÅ? katha¤ ca bhagavan praj¤ÃpÃramitayà tathÃgato janita÷? katamaÓ ca lokas tathÃgatenÃkhyÃta÷? bhagavÃn Ãha: anayà subhÆte gambhÅrayà praj¤ÃpÃramitayà daÓatathÃgatabalÃni janitÃni, catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævido mahÃkaruïà mahÃmaitrÅ mahÃmudità mahopek«Ã a«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmà yÃvat sarvÃkÃraj¤atà janitÃ, ebhiÓ ca subhÆte dharmais tathÃgata iti prabhÃvyate, tasmÃt tarhi subhÆte anayà gambhÅrayà praj¤ÃpÃramitayà tathÃgato janita÷. iti tathÃgatanirv­ttij¤Ãnam subhÆtir Ãha: katama÷ punar bhagavaæs tathÃgatena loka ity ÃkhyÃta÷? bhagavÃn Ãha: pa¤ca subhÆte skandhÃs tathÃgatena loka ÃkhyÃta÷. subhÆtir Ãha: kathaæ bhagavan praj¤ÃpÃramitÃyà pa¤ca skandhà darÓitÃ÷? bhagavÃn Ãha: na subhÆte praj¤ÃpÃramità imÃn pa¤ca skandhÃn lujyamÃnÃn darÓayati, na pralujyamÃnÃn darÓayati, notpadyamÃnÃn #<(PSP_4:59)># darÓayati, na nirÆdhyamÃnÃn darÓayati, na saækliÓyamÃnÃn na vyavadÃyamÃnÃn darÓayati, na v­ddhiæ na hÃniæ darÓayati, nÃyÆhaæ na niryÆhaæ nÃtÅtÃn nÃnÃgatÃn na pratyutpannÃn dharmÃn darÓayati. tat kasya hetor? na hi ÓÆnyatà lujyate và pralujyate vÃ, nÃnimittaæ lujyate và pralujyate vÃ, nÃpraïihitaæ lujyate và pralujyate vÃ, nÃnabhisaæskaro nÃnutpÃdo na nirodho nÃbhÃvo nÃsvabhÃvo lujyate và pralujyate vÃ. evaæ hi subhÆte tathÃgatena gambhÅrà praj¤ÃpÃramità lokasya darÓayitrÅ ÃkhyÃtÃ. iti lokasya j¤Ãnam ye 'pi te subhÆte aprameyÃïÃæ sattvÃnÃm asaækhyeyÃnÃæ sattvÃnÃm aparimÃïÃnÃæ sattvÃnÃæ cittacaritÃni prajÃnanti, aprameyÃ÷ sattvÃ÷ paracittavidas te 'pi praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya prajÃnanti. na puna÷ subhÆte iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ sattvo na sattvapraj¤aptir upalabhyate, na rÆpaæ na rÆpapraj¤aptir upalabhyate, na vedanà na saæj¤Ã na saæskÃrÃ, na vij¤Ãnaæ na vij¤Ãnapraj¤aptir upalabhyate, na cak«ÆrÆpaæ na cak«urvij¤Ãnaæ na cak«u÷saæsparÓo na cak«u÷saæsparÓapratyayavedanà upalabhyate, na cak«ÆrÆpapraj¤aptir upalabhyate, na cak«urvij¤Ãnapraj¤aptir upalabhyate, na cak«u÷saæsparÓapraj¤aptir upalabhyate, na cak«u÷saæsparÓapratyayavedanÃpraj¤aptir upalabhyate, evaæ na Órotraæ na Óabdo na ghrÃïaæ na gandho na jihvà na raso na kÃyo na spra«Âavyaæ na mano na dharmo na manovij¤Ãnaæ na mana÷saæsparÓo na mana÷saæsparÓapratyayavedanÃpraj¤aptir upalabhyate. evaæ na pÃramità na bodhipak«yà dharmà na vimok«amukhaæ na balavaiÓÃradyapratisaævido nÃveïikabuddhadharmà yÃvan na sarvÃkÃraj¤atÃpraj¤aptir upalabhyate. evaæ hi subhÆte iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità tathÃgatÃnÃæ lokasya saædarÓayitrÅ, sà punar iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità na rÆpasya darÓayitrÅ yÃvan na sarvaj¤atÃyà darÓayitrÅ. tat kasya heto÷? praj¤ÃpÃramità eva tÃvat subhÆte praj¤ÃpÃramitÃyÃæ na saævidyate nopalabhyate, kuta÷ punà rÆpam upalapsyate, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃ÷, kuta÷ punar vij¤Ãnam upalapsyate yÃvat kuta÷ puna÷ sarvÃkÃraj¤atà #<(PSP_4:60)># upalapsyate. iti sarvacittacaritaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte yÃvanta÷ sattvÃ÷ sattvapraj¤aptyà praj¤apyante rÆpiïo và arÆpiïo và saæj¤ino 'saæj¤ino naivasaæj¤ino nÃsaæj¤ina iha và lokadhÃtau 'nye«u và daÓadiÓi lokadhÃtu«u yÃvanta÷ sattvÃs te«Ãæ yÃni saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃni tÃni saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃnÅti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. katha¤ ca subhÆte tathÃgatas te«Ãæ sattvÃnÃæ tÃni saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃnÅti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? dharmatayà subhÆte tathÃgatas te«Ãæ sattvÃnÃæ saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃnÅti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. subhÆtir Ãha: katamayà bhagavan dharmatayà tathÃgatas te«Ãæ sattvÃnÃæ saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃnÅti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? bhagavÃn Ãha: yatra subhÆte dharmatÃyÃæ dharmataiva nopalabhyate prÃg eva saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃni, anayà subhÆte dharmatayà tathÃgata÷ saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃni te«Ãæ sattvÃnÃæ yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. iti cittasaæk«epaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddho 'k«ayata÷ te«Ãæ sattvÃnÃæ saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. kathaæ ca subhÆte tathÃgatas te«Ãæ sattvÃnÃm ak«ayata÷ saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? iha subhÆte tathÃgato nirodhata÷ prahÃïatas te«Ãæ sattvÃnÃæ tÃni cittÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, ÓÃntatas tucchato viviktata÷ tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddhas te«Ãæ sattvÃnÃæ saæk«iptÃni cittÃni vik«iptÃni cittÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. iti cittÃk«ayÃkÃraj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgatas te«Ãæ sattvÃnÃæ sarÃgaæ cittaæ sarÃgaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, vÅtarÃgaæ cittaæ vÅtarÃgaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, sado«aæ cittaæ sado«aæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, vigatado«aæ cittaæ vigatado«aæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, samohaæ cittaæ samohaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ #<(PSP_4:61)># prajÃnÃti, vigatamohaæ cittaæ vigatamohaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. subhÆtir Ãha: kathaæ bhagavaæs tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddhas te«Ãæ sattvÃnÃæ sarÃgaæ cittaæ sarÃgaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? sado«aæ cittaæ sado«aæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? samohaæ cittaæ samohaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? bhagavÃn Ãha: yà subhÆte cittasya sarÃgado«amohatà na sà cittasya yathÃbhÆtatÃ. tat kasya hetor? na hi subhÆte yathÃbhÆtaæ cittam upalabhyate na caitasikà dharmÃ÷ prÃg eva sarÃgaæ và sado«aæ và samohaæ và cittam upalapsyate. evaæ hi subhÆte tathÃgata÷ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya te«Ãæ sattvÃnÃæ sarÃgaæ cittaæ sarÃgaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, sado«aæ cittaæ sado«aæ cittam iti yathÃbhutaæ prajÃnÃti, samoha¤ cittaæ samohaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. kathaæ ca subhÆte tathÃgatas te«Ãæ sattvÃnÃæ vigatarÃgaæ cittaæ vigatarÃgaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? vigatado«aæ cittaæ vigatado«aæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? vigatamohaæ cittaæ vigatamohaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? yà subhÆte cittasya vigatarÃgatà na sà cittasya sarÃgatÃ. tat kasya hetor? na hi subhÆte dvayoÓ cittayo÷ samavadhÃnam asti. evaæ yà subhÆte cittasya vigatado«atà na sà cittasya sado«atÃ, yà subhÆte cittasya vigatamohatà na sà cittasya samohatÃ. tat kasya hetor? na hi subhÆte dvayoÓ cittayo÷ samavadhÃnam asti. evaæ subhÆte tathÃgatas te«Ãæ sattvÃnÃæ vigatarÃgaæ cittaæ vigatarÃgaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, vigatado«aæ cittaæ vigatado«aæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, vigatamohaæ cittaæ vigatamohaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. iti sarÃgÃdicittaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ vipulacittaæ vipulacittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. kathaæ ca subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ vipulaæ cittaæ vipulaæ cittam iti yathÃbhutaæ prajÃnÃti? iha subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ na vistÅrïaæ cittaæ na saæku¤cita¤ cittaæ na hi vivarddhate cittaæ na parihÅyate cittaæ nÃgacchati na gacchati #<(PSP_4:62)># cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte cittasya svabhÃvo nopalabhyate yena vistÅrïaæ kriyate yÃvad Ãgacched vÃ. evaæ hi subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ vipulaæ cittaæ vipulaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. iti vipulacittaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ mahadgataæ cittaæ mahadgataæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. kathaæ ca subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ mahadgataæ cittaæ mahadgataæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? iha subhÆte tathÃgatas te«Ãæ parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ te«Ãæ cittÃnÃæ nÃgamanaæ na gamanaæ notpÃdaæ na nirodhaæ na sthitiæ nÃnyathÃtvaæ samanupaÓyati. tat kasya heto÷? na hi subhÆte te«Ãæ cittÃnÃæ svabhÃva÷ saævidyate, ya Ãgacched và gacched và utpadyeta và nirudhyeta và sthÅyeta vÃnyathà và bhavet. evaæ khalu subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ mahadgataæ cittaæ mahadgataæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. iti mahadgatacittaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm apramÃïaæ cittam apramÃïaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. kathaæ ca subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm apramÃïaæ cittam apramÃïaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? iha subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ tac cittaæ na sthitaæ nÃsthitaæ na vi«Âhitaæ nÃvi«Âhitaæ samanupaÓyati. tat kasya heto÷? anÃÓrayà hi subhÆte cittadhÃrà apramÃïÃ, na hi te«Ãm ÃÓraya÷ saævidyate yatra prati«Âheran. evaæ hi subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm apramÃïÃni cittÃny apramÃïÃni cittÃnÅti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. ity apramÃïacittaj¤Ãnam #<(PSP_4:63)># punar aparaæ subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm anidarÓanaæ cittam anidarÓanaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. kathaæ ca subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm anidarÓanaæ cittam anidarÓanaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? iha subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ alak«aïÃni cittÃni svabhÃvarahitÃni cittÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti svalak«aïaÓÆnyatÃm upÃdÃya. evaæ hi subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm anidarÓana¤ cittam anidarÓanaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. ity anidarÓanacittaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm ad­Óyaæ cittam ad­Óyaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. kathaæ ca subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm ad­Óyaæ cittam ad­Óyaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? iti hi subhÆte tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasya pa¤cÃnÃæ cak«u«Ãæ tÃni paracittÃni nÃvabhÃsam Ãgacchanti. evaæ hi subhÆte tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddha imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃm ad­Óyaæ cittam ad­Óyaæ cittam iti yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. ity ad­Óyacittaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ ca cittonmi¤jitÃni nimi¤jitÃni saæmi¤jitÃni prasÃritÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. kathaæ ca subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ cittonmi¤jitÃni nimi¤jitÃni saæmi¤jitÃni prasÃritÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti? iha subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ tÃni cittonmi¤jitÃni nimi¤jitÃni saæmi¤jitÃni prasÃritÃny evaæ prajÃnÃti, yÃni kÃnicit sattvÃnÃæ cittonmi¤jitÃni và nimi¤jitÃni và saæmi¤jitÃni và prasÃritÃni và utpadyamÃnÃny utpadyante, sarvÃïi tÃni rÆpasaæniÓritÃni, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, vij¤ÃnasaæniÓritÃni và utpadyamÃnÃny utpadyante. #<(PSP_4:64)># evaæ hi subhÆte tathÃgatas te«Ãm imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya cittonmi¤jitÃni nimi¤jitÃni saæmi¤jitÃni prasÃritÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti, bhavati tathÃgata÷ paraæmaraïÃd iti rÆpagatam etat, na bhavati, bhavati ca na bhavati ca, naiva bhavati na na bhavati tathÃgata÷ paraæmaraïÃd iti rÆpagatam etat, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, bhavati tathÃgata÷ paraæmaraïÃd iti vij¤Ãnagatam etat, na bhavati, bhavati ca na bhavati ca, naiva bhavati na na bhavati tathÃgata÷ paraæmaraïÃd iti vij¤Ãnagatam etat. ÓÃÓvataÓ ca Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti rÆpagatam etat, aÓÃÓvata÷, ÓÃÓvataÓ cÃÓÃÓvataÓ ca, naiva ÓÃÓvato nÃÓÃÓvata Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti rÆpagatam etat, evaæ vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, ÓÃÓvata Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat, aÓÃÓvata÷, ÓÃÓvataÓ cÃÓÃÓvataÓ ca, naiva ÓÃÓvato nÃÓÃÓvata Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat. evam antavÃn Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti rÆpagatam etat, evaæ vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, antavÃn Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat. evam ananta Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti rÆpagatam etat, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, ananta Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat, antavÃæÓ cÃnantaÓ cÃtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti rÆpagatam etat, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, antavÃæÓ cÃnantaÓ cÃtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat, naivÃntavÃn nÃnanta Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti rÆpagatam etat, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, naivÃntavÃn nÃnanta Ãtmà ca lokaÓ ca idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat. bhavaty Ãtmà ca lokaÓ ca paraæmaraïÃd idam eva satyaæ moham anyad #<(PSP_4:65)># iti rÆpagatam etat, na bhavati, bhavati ca na bhavati ca, naiva bhavati na na bhavati Ãtmà ca lokaÓ ca paraæmaraïÃd idam eva satyaæ moham anyad iti rÆpagatam etat, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, bhavaty Ãtmà ca lokaÓ ca paraæmaraïÃd idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat, na bhavati, bhavati ca na bhavati ca, naiva bhavati na na bhavati Ãtmà ca lokaÓ ca paraæmaraïÃd idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat. sa jÅvas tac charÅram anyo jÅvo 'nyac charÅram idam eva satyaæ moham anyad iti rÆpagatam etat, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, sa jÅvas tac charÅram anyo jÅvo 'nyac charÅram idam eva satyaæ moham anyad iti vij¤Ãnagatam etat. evaæ hi subhÆte tathÃgata÷ parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ cittonmi¤jitÃni nimi¤jitÃni saæmi¤jitÃni prasÃritÃni yathÃbhÆtaæ prajÃnÃti. iti cittonmi¤jitÃdij¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgata imÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya rÆpaæ saæjÃnÅte. kim iti rÆpaæ saæjÃnÅte? tathà sa¤jÃnÅte yathà tathatà avitathatà avikÃrà avikalpà animittà anÃbhogà aprapa¤cà nirupalambhÃ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ saæjÃnÅte. kim iti vij¤Ãnaæ saæjÃnÅte? tathà saæjÃnÅte yathà tathatà avitathatà avikÃrà avikalpà animittà anÃbhogà aprapa¤cà nirupalambhÃ. evaæ hi subhÆte tathÃgata÷ parasattvÃnÃæ parapudgalÃnÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya unmi¤jitÃni nimi¤jitÃni saæmi¤jitÃni prasÃritÃni tathà jÃnÃti yathà tathatà avitathatà avikÃrà avikalpà animittà anÃbhogà aprapa¤cà nirupalambhÃ. iti tathatÃkÃraj¤Ãnam iti subhÆte yà unmi¤jitanimi¤jitasaænimi¤jitaprasÃritatathatà sà skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdatathatÃ, yà skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdatathatà sà sarvadharmatathatÃ, yà sarvadharmatathatà sà «aïïÃæ pÃramitÃnÃæ tathatÃ, yà «aïnÃæ pÃramitÃnÃæ tathatà sà saptatriæÓad bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃæ tathatÃ, yà saptatriæÓad bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃæ tathatà sà sarvaÓÆnyatÃnÃæ tathatÃ, #<(PSP_4:66)># yà sarvaÓÆnyatÃnÃæ tathatà sëÂÃnÃæ vimok«ÃïÃæ navÃnä cÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅnÃæ tathatÃ, yà a«ÂÃnÃæ vimok«yÃïÃæ navÃnä cÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅnÃæ tathatà sÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃæ tathatÃ, yÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃæ tathatà sà caturïÃm ÃryasatyÃnÃæ tathatÃ, yà caturïÃm ÃryasatyÃnÃæ tathatà sà ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitavimok«amukhÃnÃæ tathatÃ, yà ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitavimok«amukhÃnÃæ tathatà sà «aïïÃm abhij¤ÃnÃæ tathatÃ, yà «aïïÃm abhij¤ÃnÃæ tathatà sà sarvasamÃdhÅnÃæ tathatÃ, yà sarvasamÃdhÅnÃæ tathatà sà sarvadhÃraïÅmukhÃnÃæ tathatÃ, yà sarvadhÃraïÅmukhÃnÃæ tathatà sà daÓÃnÃæ tathÃgatabalÃnÃæ tathatÃ, yà daÓÃnÃæ tathÃgatabalÃnÃæ tathatà sà caturïÃæ vaiÓÃradyÃnÃæ tathatÃ, yà caturïÃæ vaiÓÃradyÃnÃæ tathatà sà catas­ïÃæ pratisaævidÃæ tathatÃ, yà catas­ïÃæ pratisaævidÃæ tathatà sà mahÃmaitryà mahÃkaruïÃyÃs tathatÃ, yà mahÃmaitryà mahÃkaruïÃyÃs tathatà sëÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikÃnÃæ buddhadharmÃïÃæ tathatÃ, yëÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikÃnÃæ buddhadharmÃïÃæ tathatà sà sarvaj¤atÃyÃs tathatÃ, yà sarvaj¤atÃyÃs tathatà sà kuÓalÃkuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ tathatÃ, yà kuÓalÃkuÓalÃnÃæ dharmÃïÃæ tathatà sà laukikalokottarÃïÃæ sÃsravÃnÃsravÃïÃæ sÃvadyÃnavadyÃnÃæ sakleÓani÷kleÓÃïÃæ saækleÓavyavadÃnÃnÃæ saæsk­tÃsaæsk­tÃnÃæ dharmÃïÃæ tathatÃ, yà saæsk­tÃsaæsk­tÃnÃæ dharmÃïÃæ tathatà sÃtÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ dharmÃïÃæ tathatÃ, yÃtÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ dharmÃïÃæ tathatà sà srotaÃpannadharmatathatÃ, yà srotaÃpannadharmatathatà sà srotaÃpattiphalatathatÃ, yà srotaÃpattiphalatathatà sà sak­dÃgÃmidharmatathatÃ, yà sak­dÃgÃmidharmatathatà sà sak­dÃgÃmiphalatathatÃ, yà sak­dÃgÃmiphalatathatà sà anÃgÃmidharmatathatÃ, yà anÃgÃmidharmatathatà sà anÃgÃmiphalatathatÃ, yà anÃgÃmiphalatathatà sà arhattvatathatÃ, yà arhattvatathatà sà arhattvaphalatathatÃ, yà arhattvaphalatathatà sà pratyekabuddhatathatà yà pratyekabuddhatathatà sà pratyekabodhitathatÃ, yà pratyekabodhitathatà sÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhes tathatÃ, yÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhes #<(PSP_4:67)># tathatà sà tathÃgatatathatÃ, yà tathÃgatatathatà sà sarvasattvatathatÃ. iti hi yà ca tathÃgatatathatà yà ca sarvasattvatathatÃ, ekaivai«Ã tathatà avinirbhÃgatathatÃ, yà avinirbhÃgatathatà sà ak«ayÃ, yà cÃk«ayà sÃk«ayatvenÃdvaidhÅkÃrÃ. iyaæ subhÆte sarvadharmatathatÃ, yà praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya tathÃgatenÃbhisaæbuddhÃ, evam iyaæ subhÆte praj¤ÃpÃramità tathatà tathÃgatÃnÃæ janayitrÅ, evaæ hi subhÆte iyaæ praj¤ÃpÃramità lokasya darÓayitrÅ, evaæ hi subhÆte tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddha÷ sarvadharmatathatÃæ jÃnÃti, avitathatÃm ananyatathatÃæ jÃnÃti, yayà tathatayà tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddha ity ucyate. subhÆtir Ãha: gambhÅrà bhagavan yad uta sarvadharmÃïÃæ tathatà avitathatà ananyatathatÃ. anayà bhagavaæs tathatayà buddhÃnÃæ bhagavatÃæ bodhi÷ prakÃÓikÃ. ko 'tra bhagavann adhimok«yate? anyatrÃvinivartanÅyair bodhisattvair mahÃsattvair d­«Âisaæpannair và pudgalair arhadbhi÷ k«ÅïÃsravair và yÃvad gambhÅrà bhagavann ime dharmÃs tathÃgatenÃbhisaæbudhyÃkhyÃtÃ÷. bhagavÃn Ãha: tathà hi subhÆte ak«ayà tathatÃ. kasmÃd ak«ayÃ? sarvadharmÃïÃm ak«ayatvÃd ak«ayà tathatÃ, e«Ã sà subhÆte tathatà tathÃgatenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyÃkhyÃtà yad uta sarvadharmatathatÃ. iti samyaksaæbuddhasya tathatÃvabodhatatparasamÃkhyÃnapraj¤apanaj¤ÃnÃni atha khalu yÃvantas trisÃhasramahÃsÃhasralokadhÃtau kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrÃs te sarve divyÃni candanacÆrïÃni parig­hya yena bhagavÃæs tenopasaækrÃntà upasaækramya bhagavata÷ pÃdau ÓirasÃbhivandyaikÃnte ti«Âhann, ekÃnte sthitÃÓ ca te kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà bhagavantam etad avocan: gambhÅreyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramità prakÃÓyate. kiælak«aïà bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ? bhagavÃn Ãha: ÓÆnyatÃlak«aïà hi devaputrà iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ, Ãnimittalak«aïà hi devaputrà iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ, apraïihitalak«aïà hi devaputrà iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ. #<(PSP_4:68)># iti ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitalak«aïÃni anutpÃdalak«aïà anirodhalak«aïà asaækleÓalak«aïà avyavadÃnalak«aïà abhÃvalak«aïà asvabhÃvalak«aïà aniÓritalak«aïà ÃkÃÓalak«aïà aÓÃÓvatalak«aïà anucchedalak«aïà anabhisaæskÃralak«aïà anekÃrthalak«aïà anÃnÃrthalak«aïà anÃgamanalak«aïà Ãgamanalak«aïà alak«aïà hi devaputrà iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ. evaælak«aïà hi devaputrà iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃ, tathÃgatena lokasaæketena vyavahriyate na puna÷ paramÃrthena. ity anutpÃdÃnirodhÃdij¤Ãnam na hi devaputrà etÃni lak«aïÃni sadevamÃnu«Ãsureïa lokena Óakyante vikopayitum. tat kasya heto÷? sadevamÃnu«Ãsuro 'pi hi lokas tallak«aïa, evaæ na hi devaputrà lak«aïaæ lak«aïaæ vikopayati, na lak«aïaæ lak«aïaæ prajÃnÃti, nÃlak«aïaæ lak«aïaæ prajÃnÃti, iti hi lak«aïÃni ca alak«aïÃni ca lak«aïÃlak«aïÃni ca, tayor dvayor api nÃsti saæbhava÷, yena prajÃnÅyÃd yo và prajÃnÅyÃt. iti dharmatÃvikopanaj¤Ãnam na hi devaputrà etÃni lak«aïÃni rÆpasaæsk­tÃni, evaæ vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃ, na vij¤Ãnasaæsk­tÃni na dhÃtusaæsk­tÃni nÃyatanasaæsk­tÃni na pratÅtyasamutpÃdasaæsk­tÃni na dÃnapÃramitÃsaæsk­tÃni na ÓÅlapÃramitÃsaæsk­tÃni na k«ÃntipÃramitÃsaæsk­tÃni na vÅryapÃramitÃsaæsk­tÃni dhyÃnapÃramitÃsaæsk­tÃni praj¤ÃpÃramitÃsaæsk­tÃni na sarvaÓÆnyatÃsaæsk­tÃni na bodhipak«yadharmasaæsk­tÃni nÃryasatyasaæsk­tÃni nÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattisaæsk­tÃni na ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasaæsk­tÃni, nÃbhij¤Ãsaæsk­tÃni na sarvasamÃdhisaæsk­tÃni na sarvadhÃraïÅmukhasaæsk­tÃni na tathÃgatabalasaæsk­tÃni na vaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmasaæsk­tÃni na sarvaj¤atÃsaæsk­tÃni. ity anabhisaæskÃraj¤Ãnam na hi devaputrà etÃni lak«aïÃni manu«yÃïÃæ và amanu«yÃïÃæ và sÃsravÃïi và anÃsravÃïi và laukikÃni và lokottarÃïi và saæsk­tÃni và asaæsk­tÃni vÃ. atha khalu bhagavÃæs tÃn kÃmÃvacarÃn rÆpÃvacarÃæÓ ca devaputrÃn etad #<(PSP_4:69)># avocat: yadi kaÓcid devaputrà ÃkÃÓaæ kiæ lak«aïam? iti vaded, api nu sa samyag vadamÃno vadet. devaputrà Ãhur: na bhagavan samyag vadamÃno vadet. tat kasya heto÷? na hi bhagavann ÃkÃÓaæ kenacil lak«aïena saævidyate asaæsk­tatvÃd ÃkÃÓadhÃto÷. ity avikalpaj¤Ãnam bhagavÃn Ãha: utpÃdÃd và devaputrÃs tathÃgatÃnÃm anutpÃdÃd và sthitaivai«Ã dharmadhÃtusthitir evaælak«aïÃ, yathà sthito lak«aïahetu÷ sà bhÆtà tathÃgatenÃbhisaæbuddhÃ, tasmÃt tathÃgatas tathÃgata ity ucyate. devaputrà Ãhu÷: gambhÅrÃïi bhagavann imÃni lak«aïÃni tathÃgatenÃbhisaæbuddhÃni ye«Ãæ lak«aïÃnÃm abhisaæbuddhatvÃt, tathÃgatasyÃsaÇgaj¤Ãnaæ ye«u lak«aïe«u sthitvà tathÃgatena sarvalak«aïÃni saæprakÃÓitÃni, praj¤ÃpÃramitÃsaæprakÃÓanatayà bhagavaæs tÃni lak«aïÃni saæprakÃÓitÃni. ÃÓcaryaæ bhagavan yÃvad gambhÅreyaæ praj¤ÃpÃramità tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃæ gocaro, yatra carato tathÃgatenÃrhatà samyaksaæbuddhenÃnuttarà samyaksaæbodhir abhisaæbuddhÃ, anuttarÃæ ca samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sarvalak«aïÃnÃæ prabheda÷ k­to, rÆpalak«aïasya vedanÃlak«aïasya saæj¤Ãlak«aïasya saæskÃralak«aïasya vij¤Ãnalak«aïasya, evaæ skandhalak«aïasya dhÃtulak«aïasya Ãyatanalak«aïasya pratÅtyasamutpÃdalak«aïasya prabheda÷ k­to yÃvat sarvaj¤atÃlak«aïasya prabheda÷ k­ta÷. iti prabhedaj¤Ãnam atha khalu bhagavÃæs tÃn kÃmÃvacarÃn rÆpÃvacarÃæÓ ca devaputrÃn etad avocat: rÆpÃïÃæ lak«aïaæ devaputrà rÆpam, evaæ tat tathÃgatenÃlak«aïam ity abhisaæbuddham, anubhavalak«aïà vedanÃ, nimittodgrahaïalak«aïà saæj¤Ã, abhisaæskÃralak«aïÃ÷ saæskÃrÃ÷, prativij¤aptilak«aïaæ vij¤Ãnaæ tathÃgatenÃlak«aïam ity abhisaæbuddhaæ, rÃÓÅlak«aïà skandhÃ÷, gotralak«aïà dhÃtava÷, ÃyadvÃralak«aïÃny ÃyatanÃni, sÃmagrÅlak«aïa÷ pratÅtyasamutpÃdas tathÃgatenaite 'lak«aïà ity abhisaæbuddhÃ÷, parityÃgalak«aïà dÃnapÃramitÃ, sà tathÃgatenÃlak«aïety abhisaæbuddhÃ. anuddÃhalak«aïà ÓÅlapÃramitÃ, akopalak«aïà k«ÃntipÃramitÃ, anavamardanÅyalak«aïà vÅryapÃramitÃ, saægrahalak«aïà dhyÃnapÃramitÃ, asaÇgalak«aïà praj¤ÃpÃramitÃ, sà tathÃgatenÃlak«aïety abhisaæbuddhÃ. avikopanalak«aïÃni catvÃri dhyÃnÃni catvÃry apramÃïÃni catasra ÃrÆpyasamÃpattayas #<(PSP_4:70)># tÃs tathÃgatenÃlak«aïà ity abhisaæbuddhÃ÷. nairyÃïikalak«aïÃ÷ saptatriæÓad bodhipak«yà dharmÃs te tathÃgatenÃlak«aïà ity abhisaæbuddhÃ÷. viviktalak«aïà ÓÆnyatÃ, ÓÃntalak«aïam Ãnimittam, anÃbhogalak«aïam apraïihitaæ tat tathÃgatenÃlak«aïam ity abhisaæbuddhaæ vimocalak«aïà vimok«yÃs te tathÃgatenÃlak«aïà ity abhisaæbuddhÃ÷. suniÓcitalak«aïÃni balÃni, suprati«Âhitalak«aïÃni vaiÓÃradyÃny, anÃcchedyalak«aïÃ÷ pratisaævida÷, hitopasaæhÃralak«aïà mahÃmaitrÅ, paritrÃïalak«aïà mahÃkaruïÃ, buddhadharmaprasÃdaprÃmodyalak«aïà muditÃ, sarvado«asukhadu«khalÃbhÃlÃbhayaÓoyaÓonindÃpraÓaæsopek«ÃïÃæ lak«aïà upek«Ã, asaæhÃryalak«aïà a«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmÃs te tathÃgatenÃlak«aïà ity abhisaæbuddhà yÃvat pratyak«alak«aïaæ sarvaj¤aj¤Ãnaæ tathÃgatenÃlak«aïam ity abhisaæbuddham. evaæ hi devaputrÃs tathÃgatena sarvadharmà alak«aïà ity abhisaæbuddhÃs tena tathÃgato saÇgaj¤ÃnÅty ucyate. ity alak«aïaj¤Ãnam atha khalu bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim ÃmantrayÃmÃsa: praj¤ÃpÃramità subhÆte tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasya yenaiva janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ tena kÃraïena tathÃgata imaæ praj¤ÃpÃramitÃdharmam upaniÓritya viharati. iti svadharmopaniÓrayavihÃraj¤Ãnam evaæ dharmaæ satkaroti gurukaroti mÃnayati pÆjayati arcayaty apacÃyate. iyaæ sà subhÆte praj¤ÃpÃramitÃdharmatà tasmÃd imÃæ tathÃgata÷ praj¤ÃpÃramitÃæ satkaroti gurukaroti mÃnayati pÆjayaty arcayaty apacÃyate. tat kasya heto÷? ato hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃyÃ÷ buddhÃnÃæ bhagavatÃæ prÃdurbhÃvo bhavati, k­taj¤aÓ ca subhÆte tathÃgata÷ k­tavedÅ, ye khalu puna÷ subhÆte samyagvadamÃnà vadeyu÷ k­taj¤a÷ k­tavedÅti tathÃgataæ, te samyagvadamÃnÃ÷ samyag vadeyu÷ k­taj¤a÷ k­tavedÅti. kathaæ ca subhÆte tathÃgata÷ k­taj¤o bhavati k­tavedÅti? yena subhÆte yÃnena tathÃgata Ãgata÷, yayà pratipadà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhas tatas tathÃgatas tad eva yÃnaæ tÃm eva pratipadaæ satkaroti gurukaroti mÃnayati pÆjayati arcayaty apacÃyate 'nug­hïÃti anuparipÃlayate, iyaæ sà subhÆte tathÃgatasya k­taj¤atà k­tavedità dra«ÂavyÃ. iti satkÃrÃdij¤Ãnam #<(PSP_4:71)># punar aparaæ subhÆte tathÃgatena sarvadharmà ak­tà ity abhisaæbuddhÃ÷ kÃrakÃsattÃm upÃdÃya, avik­tà ity abhisaæbuddhà nigrahÃsattÃm upÃdÃya iyam api subhÆte tathÃgatasya k­taj¤atà k­tavedità dra«ÂavyÃ. evaæ tathÃgatena praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya sarvadharmà ak­tà ity abhisaæbuddhÃ÷. ity ak­takaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte tathÃgatasya praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya sarvadharme«v ak­takaj¤Ãnaæ prav­ttam aprav­ttisaæketenÃnena subhÆte paryÃyeïa praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ. iti sarvatragaj¤Ãnam subhÆtir Ãha: yadà bhagavan sarvadharmà ajÃnakà apaÓyakÃ÷, kathaæ tadà praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ? bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat sarvadharmà ajÃnakà apaÓyakÃ÷, katha¤ ca subhÆte sarvadharmà ajÃnakà apaÓyakÃ÷? sarvadharmà hi subhÆte ÓÆnyÃ÷ ­ktakÃ÷ tucchakà asÃrakÃ÷, anena subhÆte paryÃyeïa sarvadharmà ajÃnakà apaÓyakÃ÷. punar aparaæ subhÆte sarvadharmà ajÃnakà apaÓyakÃ÷, katha¤ ca subhÆte sarvadharmà ajÃnakà apaÓyakÃ÷? sarvadharmÃ÷ subhÆte aniÓrità aparyÃpannÃ÷, anena subhÆte paryÃyeïa sarvadharmà ajÃnakà apaÓyakÃ÷. evaæ khalu subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ. sà ca punà rÆpasyÃd­«ÂatvÃd darÓayitrÅ, evaæ vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, vij¤ÃnasyÃd­«ÂatvÃd darÓayitrÅ, skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasyÃd­«ÂatvÃd darÓayitrÅ. evaæ yÃvat sarvaj¤atÃyà ad­«ÂatvÃd darÓayitrÅ, evaæ khalu subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ. subhÆtir Ãha: kathaæ bhagavan rÆpasyÃd­«ÂatvÃt? kathaæ vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ? kathaæ vij¤ÃnasyÃd­«ÂatvÃd darÓayitrÅ bhavati? kathaæ skandhadhÃtvÃyatanÃnÃæ pratÅtyasamutpÃdasyÃd­«ÂatvÃd darÓayitrÅ? kathaæ yÃvat sarvaj¤atÃyà ad­«ÂatvÃd darÓayitrÅ? bhagavÃn Ãha: yadà subhÆte na rÆpÃrambaïaæ vij¤anam utpadyate, evaæ hi subhÆte rÆpasyÃd­«ÂatvÃd darÓayitrÅ. evaæ yadà subhÆte na vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃrambaïaæ, #<(PSP_4:72)># yadà na vij¤ÃnÃrambaïaæ vij¤Ãnam utpadyate, evaæ vij¤ÃnasyÃd­«ÂatvÃd darÓayitrÅ. yadà na skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃrambaïaæ vij¤Ãnam utpadyate, evam e«Ãm ad­«ÂatvÃd darÓayitrÅ. yadà na pÃramitÃrambaïaæ vij¤Ãnam utpadyate, evaæ pÃramitÃnÃm ad­«ÂatvÃd darÓayitrÅ. evaæ sarvaÓÆnyatÃnÃæ saptatriæÓatÃæ bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃm ÃryasatyÃnÃm apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃm a«ÂÃnÃæ vimok«ÃïÃæ navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅnÃæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃnÃæ pa¤cÃnÃm abhij¤ÃnÃæ sarvadhÃraïÅmukhÃnÃæ daÓatathÃgatabalÃnÃæ vaiÓÃradyÃnÃæ pratisaævidÃæ, yadà na ÃveïikabuddhadharmÃrambaïaæ vij¤Ãnam utpadyate, evam ÃveïikabuddhadharmÃïÃm ad­«ÂatvÃd darÓayitrÅ. yadà subhÆte na sarvaj¤atÃrambaïaæ vij¤Ãnam utpadyate, evaæ sarvaj¤atÃyà ad­«ÂatvÃd darÓayitrÅ. evaæ hi subhÆte iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ. ity ad­«ÂÃrthadarÓakaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte kathaæ praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ? iha subhÆte praj¤ÃpÃramità loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati. kim iti loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati? pa¤caskandhà loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, dvÃdaÓÃyatanÃni loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, a«ÂÃdaÓadhÃtavo loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, daÓakuÓalÃ÷ karmapathà loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, catvÃri dhyÃnÃni catvÃry apramÃïÃni catasra ÃrÆpyasamÃpattayo loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, avidyà pratyayo dvÃdaÓÃÇgapratÅtyasamutpÃdo loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, satkÃyad­«ÂipÆrvakÃni dvëa«Âid­«Âik­tÃni loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, saptatriæÓadbodhipak«yà dharmà loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, «aÂpÃramità loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati. evam adhyÃtmaÓÆnyatà bahirdhÃÓÆnyatà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatà ÓÆnyatÃÓÆnyatà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatà loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati. evaæ daÓabalÃni vaiÓÃradyÃni pratisaævida Ãveïikabuddhadharmà loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati, sarvaj¤atà loka÷ ÓÆnya iti sÆcayati. evaæ hi subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ. punar aparaæ subhÆte praj¤ÃpÃramità loka÷ ÓÆnya iti j¤Ãpayati. #<(PSP_4:73)># kim iti loka÷ ÓÆnya iti j¤Ãpayati? skandhadhÃtvÃyatanÃni loka÷ ÓÆnya iti j¤Ãpayati, pratÅtyasamutpÃdo daÓakuÓalÃ÷ karmapathÃÓ catvÃri dhyÃnÃni catvÃry apramÃïÃni catasra ÃrÆpyasamÃpattayo loka÷ ÓÆnya iti j¤Ãpayati, saptatriæÓadbodhipak«yà dharmà yÃvat sarvaj¤atà loka÷ ÓÆnya iti j¤apayati. evaæ hi subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitri asya ca lokasya darÓayitrÅ. punar aparaæ subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya loka÷ ÓÆnya iti darÓayati. kim iti loka÷ ÓÆnya iti darÓayati? skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdaæ daÓakuÓalÃ÷ karmapathÃÓ catvÃri dhyÃnÃni catvÃry apramÃïÃni catasra ÃrÆpyasamÃpattaya÷ satkÃyad­«ÂipÆrvakÃïi dvëa«Âid­«Âik­tÃni «aÂpÃramitÃ÷ saptatriæÓadbodhipak«yà dharmÃ÷ sarvaÓÆnyatà daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmà yÃvat sarvÃkÃraj¤atà loka÷ ÓÆnya iti darÓayati. evaæ hi subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ. iti ÓÆnyatÃkÃrasÆcakaj¤ÃnopadarÓakaj¤ÃnÃni punar aparaæ subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya loko 'cintya iti darÓayati. kim iti loko 'cintya iti darÓayati? pa¤caskandhà dhÃtava ÃyatanÃni pratÅtyasamutpÃdo yÃvat sarvÃkÃraj¤atà loko 'cintya iti darÓayati. evaæ vivikta iti atyantaÓÆnya iti svabhÃvaÓÆnya iti darÓayati. punar aparaæ subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya loka÷ ÓÃnta iti darÓayati. kim iti loka÷ ÓÃnta iti darÓayati? skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdà yÃvat sarvÃkÃraj¤atà loka÷ ÓÃnta iti darÓayati. evaæ hi subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ. ity acintyatÃÓÃntaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya loka÷ ÓÆnyataiveti darÓayati. kim iti loka÷ ÓÆnyataiveti darÓayati? pa¤caskandhà loka÷ ÓÆnyataiveti darÓayati, tathà dhÃtvÃyatanÃni loka÷ ÓÆnyataiveti darÓayati, pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni loka÷ ÓÆnyataiveti darÓayati. evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atà loka÷ ÓÆnyataiveti darÓayati. evaæ hi subhÆte #<(PSP_4:74)># praj¤ÃpÃramità tathÃgatasya janayitrÅ asya ca lokasya darÓayitrÅ. sà punar iyaæ subhÆte gambhÅrà praj¤ÃpÃramità tathÃgatasyaivaæ lokaæ darÓayati, yathà nehalokasaæj¤Ã nÃpi paralokasaæj¤Ã bhavati. tat kasya heto÷? tathà hi te dharmà na saævidyante ye nehalokasaæj¤Ãæ paralokasaæj¤Ãæ và kuryÃd. iti lokasaæj¤Ãnirodhaj¤Ãnam iti j¤Ãnalak«aïam subhÆtir Ãha: mahÃk­tyena bateyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramità bhagavata÷ pratyupasthitÃ, acintyak­tyenÃtulyak­tyenÃprameyak­tyenÃsaækhyeyak­tyenÃsamasamak­tyeneyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramità pratyupasthità bhagavata÷. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, mahÃk­tyena subhÆte praj¤ÃpÃramità pratyupasthità tathÃgatÃnÃæ. kathaæ ca subhÆte mahÃk­tyena praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ? mahÃk­tyam idaæ subhÆte tathÃgatÃnÃæ yad uta sarvasattvÃnÃæ trÃïalayanÃparityÃgÃrthena. kathaæ ca subhÆte acintyak­tyeneyaæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ? acintyaæ subhÆte buddhatvaæ tathÃgatatvaæ svayaæbhÆtvaæ sarvaj¤atvam. evam acintyak­tyena subhÆte praj¤ÃpÃramità pratyupasthità tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃm. kathaæ ca subhÆte atulyak­tyeneyaæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ? na hi subhÆte kaÓcit sattva÷ sattvanikÃye saævidyate, ya÷ ÓaknuyÃt tathÃgatam arhantaæ samyaksaæbuddhaæ tulayitum. anena subhÆte paryÃyeïÃtulyak­tyena tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ. kathaæ ca subhÆte tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃm aprameyak­tyeneyaæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ? aprameyaæ subhÆte buddhatvaæ tathÃgatatvaæ svayaæbhÆtvaæ sarvaj¤atvaæ tan na Óakyaæ kenacit pramÃtum. anena subhÆte paryÃyeïÃprameyak­tyeneyaæ tathÃgatÃnÃæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ. katha¤ ca subhÆte tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃm asaækhyeyak­tyena praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ? asaækhyeyaæ subhÆte buddhatvaæ tathÃgatatvaæ svayaæbhÆtvaæ sarvaj¤atvaæ tan na Óakyaæ kenacit saækhyÃtum. anena subhÆte paryÃyeïÃsaækhyeyak­tyena #<(PSP_4:75)># tathÃgatÃnÃæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ. katha¤ ca subhÆte asamasamak­tyena praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ? nÃsti subhÆte tathÃgatÃnÃæ sama÷ kuta÷ punar uttara÷. anena subhÆte paryÃyeïa asamasamak­tyena tathÃgatÃnÃæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ. subhÆtir Ãha: kiæ punar bhagavan buddhatvaæ tathÃgatatvaæ svayaæbhÆtvaæ sarvaj¤atvam acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasamam? bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, acintyaæ subhÆte buddhatvaæ tathÃgatatvaæ svayaæbhÆtvaæ sarvaj¤atvam, evam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasamaæ subhÆte buddhatvaæ tathÃgatatvaæ svayaæbhÆtvaæ sarvaj¤atvam. rÆpam api subhÆte acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasamaæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ subhÆte acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasamam, evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdo 'cintyo 'tulyo 'prameyo 'saækhyeyo 'samasama÷. evaæ yÃvat sarvaj¤atà 'py acintyà 'tulyà 'prameyà 'saækhyeyà 'samasamÃ, sarvadharmà api subhÆte 'cintyà 'tulyà 'prameyà 'saækhyeyà 'samasamÃ, yà subhÆte sarvadharmÃïÃæ dharmatà na tatra cittan na caitasikà và dharmà upalapsyante. tat kasya heto÷? rÆpaæ hi subhÆte acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasaman na praj¤Ãyate, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ hi subhÆte acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasaman na praj¤Ãyate. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdo 'cintyo 'tulyo 'prameyo 'saækhyeyo 'samasamo na praj¤Ãyate, yÃvat sarvaj¤atà 'py acintyà 'tulyà 'prameyà 'saækhyeyà 'samasamà na praj¤Ãyate. subhÆtir Ãha: kena kÃraïena bhagavan rÆpam acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasaman na praj¤Ãyate, vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnam acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasaman na praj¤Ãyate. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdo 'cintyo 'tulyo 'prameyo 'saækhyeyo 'samasamo na praj¤Ãyate. evaæ yÃvat sarvaj¤atÃpi bhagavan kena kÃraïena 'cintyà 'tulyà 'prameyà 'saækhyeyà 'samasamà na praj¤Ãyate? bhagavÃn Ãha: rÆpasyÃpi cintanaæ tulanaæ pramÃïaæ gaïanaæ samavi«amatvaæ na praj¤ayate. evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cintanaæ tulanaæ pramÃïaæ gaïanaæ samavi«amatvaæ na praj¤Ãyate. subhÆtir Ãha: kena kÃraïena bhagavan rÆpasya yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ #<(PSP_4:76)># cintanaæ tulanaæ pramÃïaæ gaïanaæ samavi«amatvaæ na praj¤Ãyate? bhagavÃn Ãha: rÆpasya subhÆte svabhÃvo 'cintyo 'tulyo 'prameyo 'saækhyeyo 'samasamo ni÷svabhÃvatvÃt, vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, vij¤Ãnasya subhÆte svabhÃvo 'cintyo 'tulyo 'prameyo 'saækhyeyo 'samasamo ni÷svabhÃvatvÃt. evaæ dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasya svabhÃvo 'cintyo 'tulyo 'prameyo 'saækhyeyo 'samasamo ni÷svabhÃvatvÃt. evaæ yÃvat sarvaj¤atÃyÃ÷ svabhÃvo 'cintyo 'tulyo 'prameyo 'saækhyeyo 'samasamo ni÷svabhÃvatvÃt. tat kiæ manyase? subhÆte yad rÆpam acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasamam api nu tatra rÆpam upalabhyate, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, yat subhÆte vij¤Ãnam acintyam atulyam aprameyam asaækhyeyam asamasamam api nu tatra vij¤Ãnam upalabhyate. ye dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdà acintyà atulyà aprameyà asaækhyeyà asamasamÃ÷, api nu tatra dhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdà upalabhyante. yà subhÆte sarvaj¤atà 'cintyà 'tulyà 'prameyà 'saækhyeyà 'samasamà 'pi nu tatra sarvaj¤atopalabhyate. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: anena subhÆte paryÃyeïa sarvadharmà acintyà atulyà aprameyà asaækhyeyà asamasamÃ÷, ime te subhÆte tathÃgatasya tathÃgatadharmà acintyÃÓ cintanoparatatvÃd, atulyÃs tulanoparatatvÃd, aprameyÃ÷ pramÃïoparatatvÃd, asaækhyeyà gaïanoparatatvÃd, asamasamÃ÷ samavi«amoparatatvÃt. anena subhÆte paryÃyeïa sarvadharmà acintyà atulyà aprameyà asaækhyeyà asamasamÃ÷, ime te subhÆte tathÃgatasya tathÃgatadharmà acintyÃÓ cintÃsamatikrÃntÃ÷, atulyÃs tulanÃsamatikrÃntÃ÷, aprameyÃ÷ pramÃïasamatikrÃntÃ÷, asaækhyeyà gaïanÃsamatikrÃntÃ÷, asamasamÃ÷ samavi«amasamatikrÃntÃ÷. acintyà iti subhÆte acintanÃdhivacanam etat, atulyà iti subhÆte atulanÃdhivacanam etat, aprameyà iti subhÆte apramÃïÃdhivacanam etat, asaækhyeyà iti subhÆte agaïanÃdhivacanam etat, asamasamà iti subhÆte asamavi«amÃdhivacanam etat, ime te subhÆte tathÃgatasya tathÃgatadharmà acintyà atulyà aprameyà asaækhyeyà asamasamÃ÷. acintyà iti subhÆte ÃkÃÓÃcintyatvÃd, evam atulyà aprameyà asaækhyeyà asamasamà ÃkÃÓÃsamasamatvÃd. evaæ hi subhÆte tathÃgatasya tathÃgatadharmà acintyà atulyà aprameyà asaækhyeyà #<(PSP_4:77)># asamasamÃ÷, te na Óakyante sarvaÓrÃvakapratyekabuddhai÷ sarvadevakenÃpi lokena cintayituæ và tulayituæ và pramÃtuæ và saækhyÃtuæ và samavi«amaæ và kartum. evam aprameyà buddhà aprameyà buddhadharmÃ÷, asmin khalu punar acintyÃtulyÃprameyÃsaækhyeyÃsamasamaparivartadharmaparyÃye bhagavatà bhëyamÃïe pa¤cÃnÃæ bhik«uÓatÃnÃm anupÃdÃyÃsravebhyaÓ cittÃni vimuktÃni, viæÓatÅnÃæ ca bhik«uïÅ ÓatÃnÃm anupÃdÃyÃsravebhyaÓ cittÃni vimuktÃni, «a«ÂeÓ copÃsakasahasrÃïÃæ viæÓatÅnÃm upÃsikÃsahasrÃïÃæ virajo vigatamalaæ dharme«u dharmacak«urviÓuddhaæ, viæÓateÓ ca bodhisattvasahasrÃïÃm anutpattike«u dharme«u k«Ãntipratilambho 'bhÆt. te ca bhagavatà ihaiva bhadrakalpe vyÃk­tà buddhà bhavi«yanti. ity acintyatÃdiviÓe«eïa du÷khe catvÃra÷ k«aïÃ÷ atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: gambhÅreyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ, mahÃk­tyeneyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ, acintyak­tyenÃtulyak­tyenÃsaækhyeyak­tyenÃprameyak­tyenÃsamasamak­tyeneyaæ bhagavan praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ. evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: evam etat subhÆte evam etat, mahÃk­tyeneyaæ subhÆte praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ, acintyak­tyenÃtulyak­tyenÃprameyak­tyenÃsaækhyeyak­tyenÃsamasamak­tyeneyaæ subhÆte praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ. tat kasya heto÷? atra hi subhÆte gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ pa¤capÃramitÃ÷ samÃyuktÃ÷. atra hi subhÆte gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm adhyÃtmaÓÆnyatà samÃyuktà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatà samÃyuktÃ, catvÃri sm­tyupasthÃnÃni catvÃri samyakprahÃïÃni catvÃra ­ddhipÃdÃ÷ pa¤cendriyÃïi pa¤cabalÃni saptabodhyaÇgÃni ÃryëÂÃÇgamÃrga÷ samÃyukta÷. atra hi subhÆte gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ catvÃri dhyÃnÃni catvÃry apramÃïÃni catasra ÃrÆpyasamÃpattayaÓ catvÃry ÃryasatyÃni a«Âau vimok«Ã navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni «a¬abhij¤Ã÷ sarvasamÃdhaya÷ sarvadhÃraïÅmukhÃni samÃyuktÃni. atra hi subhÆte gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ daÓatathÃgatabalÃni samÃyuktÃni, catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmÃ÷ samÃyuktÃ÷. atra hi subhÆte gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ buddhabhÆmi÷ samÃyuktà yÃvat sarvÃkÃraj¤atà samÃyuktÃ, tadyathÃpi nÃma subhÆte rÃj¤a÷ k«atriyasya mÆrdhnÃbhi«iktasya janapadasthÃmavÅryaprÃptasya #<(PSP_4:78)># yÃni tÃni rÃjak­tyÃni bhavanti sarvÃïi tÃny amÃtyasamÃyuktÃny alpotsukas tato rÃjà bhavaty apah­tabhÃra÷ rÃjak­tye và janapadak­tye vÃ. evam eva subhÆte ye kecic chrÃvakadharmà và pratyekabuddhadharmà và bodhisattvadharmà và buddhadharmà và sarve te praj¤ÃpÃramitÃsamÃyuktÃ÷ praj¤ÃpÃramità te«Ãæ k­tyaæ karoti. tasmÃt tarhi subhÆte mahÃk­tyeneyaæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ, acintyak­tyenÃtulyak­tyenÃprameyak­tyenÃsaækhyeyak­tyeneyaæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte gambhÅrà praj¤ÃpÃramità rÆpasyÃparigrahÃyÃnabhiniveÓÃya pratyupasthitÃ, vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, vij¤ÃnasyÃparigrahÃyÃnabhiniveÓÃya pratyupasthitÃ, yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyà aparigrahÃyÃnabhiniveÓÃya pratyupasthitÃ, srotaÃpattiphalasyÃparigrahÃyÃnabhiniveÓÃya pratyupasthitÃ. evaæ sak­dÃgÃmiphalasyÃnÃgÃmiphalasyÃrhattvasya pratyekabodher aparigrahÃyÃnabhiniveÓÃya pratyupasthitÃ. subhÆtir Ãha: kathaæ bhagavan rÆpasyÃparigrahÃyÃnabhiniveÓÃyeyaæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ? kathaæ bhagavan vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ? kathaæ bhagavan vij¤ÃnasyÃparigrahÃyÃnabhiniveÓÃyeyaæ praj¤ÃpÃramità pratyupasthitÃ? yÃvat kathaæ bhagavann anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher aparigrahÃyÃnabhiniveÓÃya pratyupasthitÃ? bhagavÃn Ãha: samanupaÓyasi tvaæ subhÆte tad rÆpaæ yad rÆpaæ yena và parig­hïÅyÃd abhiniveÓeta vÃ? subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷. bhagavÃn Ãha: samanupaÓyasi tvaæ subhÆte tad vij¤Ãnaæ yena và parig­hïÅyÃd abhiniveÓeta? evaæ yÃvat samanupaÓyasi tvaæ subhÆte tÃm anuttarÃæ samyaksaæbodhiæ yà parig­hïÅyÃd abhiniveÓeta? subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. bhagavÃn Ãha: sÃdhu sÃdhu subhÆte, aham api subhÆte tad rÆpan na samanupaÓyÃmi yat parig­hïÅyÃæ và abhiniviÓeyaæ vÃ, yo và parig­hïÅyÃd abhiniviÓeta vÃ, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃn, aham api subhÆte tad vij¤Ãnan na samanupaÓyÃmi yat parig­hïÅyÃæ và abhiniviÓeyaæ vÃ, yo và parig­hïÅyÃd abhiniviÓeta vÃ, evaæ yÃvad aham api subhÆte tÃm #<(PSP_4:79)># anuttarÃæ samyaksaæbodhin na samanupaÓyÃmi, asamanupaÓyan na parig­hïÃmi aparig­hïan nÃbhiniviÓe, aham api subhÆte buddhabhÆmiæ sarvaj¤atÃæ sarvÃkÃraj¤atÃæ tathÃgatatvaæ buddhatvaæ na samanupaÓyÃmi, asamanupaÓyan na parig­hïÃmi, aparig­hïan nÃbhiniviÓe, tasmÃt tarhi subhÆte bodhisattvair mahÃsattvair rÆpan na parigrahÅtavyaæ nÃbhinive«Âavyam. evaæ vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, vij¤Ãnaæ subhÆte bodhisattvair mahÃsattvair na parigrahÅtavyan nÃbhinive«Âavyam. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃni na parigrahÅtavyÃni nÃbhinive«ÂavyÃni, evaæ sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvasamÃdhaya÷ sarvadhÃraïÅmukhÃni saptatriæÓadbodhipak«yà dharmÃ÷, ÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattayo '«Âavimok«Ã navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ã daÓatathÃgatabalÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmà na parigrahÅtavyà nÃbhinive«Âavyà yÃvad anuttarà samyaksaæbodhir na parigrahÅtavyà nÃbhinive«ÂavyÃ. evaæ buddhatvaæ sarvaj¤atvaæ sarvÃkÃraj¤atvaæ tathÃgatatvan na parigrahÅtavyaæ nÃbhinive«Âavyam. iti sarvÃryapudgalasaægrahaviÓe«ena samudaye prathama÷ k«aïa÷ atha khalu te kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà bhagavantam etad avocan: gambhÅrà bhagavan praj¤ÃpÃramità durd­Óà duranubodhà atarkà atarkÃvacarà ÓÃntà sÆk«mà nipunapaï¬itavij¤avedaniyà bhagavan praj¤ÃpÃramitÃ. te khalu bhagavan bodhisattvÃ÷ pÆrvajinak­tÃdhikÃrà bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm adhimok«ante, kalyÃïamitraparig­hÅtà avaropitakuÓalamÆlÃ÷. te khalu bhagavan bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm adhimok«ante. iti puru«aviÓe«avedanÅyatÃviÓe«eïa samudaye dvitÅya÷ k«aïa÷ saced bhagavan ye trisÃhasramahÃsÃhasralokadhÃtau sattvÃ÷ sarve te ÓraddhÃnusÃriïo bhaveyu÷, dharmÃnusÃrino '«ÂamakÃ÷ srotaÃpannÃ÷ sak­dÃgÃmino 'nÃgÃmino 'rhanto bhaveyu÷, pratyekabuddhà bhaveyu÷, #<(PSP_4:80)># te«Ãæ sarve«Ãæ yac ca j¤Ãnaæ yac ca prahÃïaæ, yà ceha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm ekadevasikÅ k«ÃntiruciÓ cintanà tulanà upaparÅk«aïà gaïanà iyam eva tata÷ paraæ Óreya÷, yasyeha evaærÆpÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ ruci÷ k«Ãnti÷. tat kasya heto÷? tathà hi yac ca ÓraddhÃnusÃriïo dharmÃnusÃriïo '«Âamakasya srotaÃpannÃnÃæ sak­dÃgÃminÃm anÃgÃminÃm arhatÃæ pratyekabuddhÃnÃæ j¤Ãna¤ ca prahÃïa¤ ca, sÃnutpattikadharmak«Ãntipratilabdhasya bodhisattvasya mahÃsattvasya k«Ãnti÷. atha khalu bhagavÃæs tÃn devaputrÃn Ãmantrayate sma: evam etad devaputrà evam etad, yac ca yÃvat pratyekabuddhÃnÃæ j¤Ãnaæ yac ca prahÃïaæ, sÃnutpattikadharmak«Ãntipratilabdhasya bodhisattvasya mahÃsattvasya k«Ãnti÷. ity asÃdhÃraïatÃviÓe«ena samudaye t­tÅyak«aïa÷ ya÷ kaÓcid eva kulaputro và kuladuhità và imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Ó­ïuyÃt, Órutvà ca likheta likhitvà ca uddiÓyed yoniÓaÓ ca manasikuryÃt. e«Ãæ khalu puna÷ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïä ca k«iprataraæ parinirvÃïaæ pratikÃÇk«itavyaæ, na tv eva te«Ãæ ÓrÃvakayÃnikÃnÃæ và pratyekabuddhayÃnikÃnÃæ và praj¤ÃpÃramitÃvirahitÃnÃm anye«u sÆtrÃnte«u caratÃm. tat kasya heto÷? tathà hi iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ sÃmutkar«ikà dharmà vistareïopadi«Âà yatra ÓraddhÃnusÃribhir dharmÃnusÃribhir a«ÂamakaiÓ ca Óik«itavyaæ, yatra ca srotaÃpannai÷ sak­dÃgÃmibhir anÃgÃmibhir arhadbhi÷ pratyekabuddhair mahÃyÃnasaæprasthitair bodhisattvair mahÃsattvaiÓ ca Óik«itavyaæ, yathà tathÃgatair arhadbhi÷ samyaksaæbuddhai÷ Óik«amÃïair anuttarà samyaksaæbodhir abhisaæbuddhÃ. iti k«iprÃbhij¤atÃviÓe«ena samudaye caturtha÷ k«aïa÷ atha khalu te kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà udÃnam udÃnayÃmÃsuh: mahÃpÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ, acintyapÃramitÃtulyapÃramitÃprameyapÃramitÃsaækhyeyapÃramitÃsamasamapÃramiteyaæ bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃ, yatra hi nÃma bhagavann iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ Óik«itvà ÓraddhÃnusÃriïo niryÃsyanti dharmÃnusÃriïo niryÃsyanti a«ÂamakÃ÷, srotaÃpannÃ÷ sak­dÃgÃmino #<(PSP_4:81)># 'nÃgÃmino 'rhanta÷ pratyekabuddhÃ÷, yatra Óik«itvà bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhà abhisaæbudhyante abhisaæbhotsyante. na cÃsyÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃyà Ænatvaæ và pÆrïatvaæ và praj¤Ãyate. ity anÆnÃpÆrïatÃviÓe«ena nirodhe prathamak«aïa÷ atha khalu te kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà bhagavata÷ pÃdau ÓirasÃbhivandya bhagavantaæ tri÷ pradak«iïÅk­tya bhagavato 'ntikÃt prakrÃntà abhÆvan. te nÃtidÆraÇ gatvà antarhità abhÆvan, ye kÃmÃvacarà devaputrÃs te kÃmadhÃtau prÃti«Âhante, ye rÆpÃvacarà devaputrÃs te rÆpadhÃtau prÃti«Âhante. atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: yo bhagavan bodhisattvo mahÃsattva imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ saha ÓravaïenÃdhimok«yate sa kutaÓ cyuta ihopapanno bhavi«yati? bhagavÃn Ãha: ya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órutvà saha ÓravaïenÃdhimok«yate nÃvale«yati na saæle«yati na dhanvÃyi«yati na kÃÇk«i«yati na vicikitsi«yati abhinandi«yati cemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ Órotuæ Órutvà cemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ tenaiva manasikÃreïÃvirahito bhavi«yati, na tÃn manasikÃrÃn gacchann Ãgacchan sthito ni«aïna÷ ÓÃyito và satatasamitam ucchrak«yati, taæ ca dharmabhÃïakaæ pudgalaæ satatasamitam anubandhi«yati, tadyathÃpi nÃma subhÆte taruïavatsà gaur nots­jati vatsam. evam eva subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'syà gambhÅrÃyÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃ÷ k­taÓas tÃvan na jahÃti taæ dharmabhÃïakaæ yÃvad iyaæ praj¤ÃpÃramità na kÃyagatà k­tà bhavi«yati dh­tÃvÃcità paricità manasà ca prek«ità d­«Âvà supratividdhÃ, ayaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo navayÃnikapudgalo manu«ye«v eva cyuto manu«ye«v evopapanna÷. tat kasya heto÷? tathà hi tena navayÃnikena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvam apÅyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità likhitvà pustakagatà satk­tà guruk­tà mÃnità pÆjità arcità apacÃyità pu«padhÆpagandhamÃlyavilepanacÆrïacÅvaracchatradhvajapatÃkÃbhi÷ samantÃc ca dÅpamÃlÃbhi÷ sa tena kuÓalamÆlena manu«ye«v eva cyuto manu«ye«v evopapanna÷, imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ saha ÓravaïenÃdhimukta÷. iti tÅvrasaæpratipattiviÓe«eïa nirodhe dvitÅyak«aïa÷ #<(PSP_4:82)># subhÆtir Ãha: syÃd bhagavan paryÃyo yad etair eva guïai÷ samanvÃgato bodhisattvo mahÃsattvo 'nyebhyo buddhak«etrebhyo 'nyÃn buddhÃn bhagavata÷ paryupÃsya tataÓ cyuta÷ sann ihopapanno ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ saha ÓravaïenÃdhimok«yate 'dhimucya likhi«yati likhitvodg­hÅ«yati uddek«yati svÃdhyÃsyati yoniÓaÓ ca manasikari«yati. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, syÃt subhÆte paryÃyo yad etair eva guïai÷ samanvÃgato bodhisattvo mahÃsattvo 'nyebhyo buddhak«etrebhyo 'nyÃn buddhÃn bhagavata÷ paryupÃsya tataÓ cyuta÷ sann ihopapanno ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ saha ÓravaïenÃdhimok«yate adhimucya likhi«yati likhitvodgrahÅ«yati uddek«yati svÃdhyÃsyati yoniÓaÓ ca manasikari«yati. tat kasya heto÷? tathà hi tena bodhisattvena mahÃsattvena iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità te«Ãæ buddhÃnÃæ bhagavatÃm antikÃc chrutà Órutvà codg­hÅtà dhÃrità vÃcità svÃdhyÃyità manasik­tÃ, sa tenaiva kuÓalamÆlena tair eva manasikÃrair ihopapanna÷. punar aparaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvas tu«itebhyo devebhyaÓ cyuta÷, iha manu«yÃïÃæ sabhÃgatÃyÃm upapanna÷ sa etair eva guïai÷ samanvÃgato veditavya÷. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte tena bodhisattvena mahÃsattvena maitreyo bodhisattvo mahÃsattva imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ paripraÓnÅk­ta÷ sa tena kuÓalamÆlena ihopapanna÷. yena khalu puna÷ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntata iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità na ÓrutÃ, Órutvà ca na paripraÓnÅk­tÃ, tasya manu«yaloke upapannasya bhavati kÃÇk«ayitatvaæ bhavati dhanvÃyitatvaæ bhavati cittasyÃvalÅnatÃ, tena subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntato 'pÅyaÇ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità na ÓrutÃ, Órutvà ca na paripraÓnÅk­tÃ, tasyÃsyÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ bhavati kÃÇk«ayitatvaæ bhavati dhanvÃyitatvaæ bhavati cittasyÃvalÅnatÃ, evaæ dhyÃnapÃramità vÅryapÃramità k«ÃntipÃramità ÓÅlapÃramitÃ. punar aparaæ subhÆte yena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntato #<(PSP_4:83)># 'pÅyaæ dÃnapÃramità na Órutà na paripraÓnÅk­tÃ, tasyÃsyÃæ dÃnapÃramitÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ bhavati kÃÇk«Ãyitatvaæ bhavati dhanvÃyitatvaæ bhavati cittasyÃvalÅnatÃ. punar aparaæ subhÆte yena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntato 'pi, adhyÃtmaÓÆnyatà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatà na Órutà na paripraÓnÅk­tà bhavati, tasyemÃÇ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ bhëyamÃïÃæ Órutvà bhavati kÃÇk«ayitatvaæ bhavati dhanvÃyitatvaæ bhavati cittasyÃvalÅnatÃ. punar aparaæ subhÆte yena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntato 'pi catvÃri sm­tyupasthÃnÃni na paripraÓnÅk­tÃni bhavanti na ÓrutÃni vÃ, tasyemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ bhÃsyamÃïÃæ Órutvà bhavati kÃÇk«Ãyitatvaæ bhavati dhanvÃyitatvaæ bhavati cittasyÃvalÅnatÃ. punar aparaæ subhÆte yena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntato 'pi catvÃri ÓamyakprahÃïÃni catvÃra ­ddhipÃdÃ÷ pa¤cendriyÃïi pa¤ca balÃni sapta bodhyaÇgÃni ÃryëÂÃÇgo mÃrgo na Óruta÷, Órutvà ca na paripraÓnÅk­tas, tasyÃsyÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bhÃsyamÃïÃyÃæ Órutvà bhavati kÃÇk«Ãyitatvaæ bhavati dhanvÃyitatvaæ bhavati cittasyÃvalÅnatÃ. punar aparaæ subhÆte yena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntato 'pi catvÃri dhyÃnÃni catvÃry apramÃïÃni catasra ÃrÆpyasamÃpattayaÓ catvÃry ÃryasatyÃni pa¤cÃbhij¤Ã÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni, a«Âau vimok«Ã navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷ sarvasamÃdhidhÃraïÅmukhÃni daÓa bodhisattvabhÆmayo daÓa tathÃgatabalÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmà na Órutà bhavanti, Órutvà ca na paripraÓnÅk­tà bhavanti, tasyemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ bhëyamÃïÃæ Órutvà bhavati kÃÇk«Ãyitatvaæ bhavati dhanvÃyitatvaæ bhavati cittasyÃvalÅnatÃ. punar aparaæ subhÆte yena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntato 'pi anuttarà samyaksaæbodhir na Órutà bhavati, Órutvà ca na paripraÓnÅk­tà bhavati, tasyemÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ bhëyamÃïÃæ Órutvà bhavati kÃÇk«Ãyitatvaæ bhavati dhanvÃyitatvaæ bhavati cittasyÃvalÅnatÃ. punar aparaæ subhÆte yena bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntato 'pÅyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità na Órutà bhavati na paripraÓnÅk­tà #<(PSP_4:84)># na bhÃvità na bahulÅk­tà na yoniÓaÓ ca manasik­tÃ, ekaæ và divasaæ divasadvayaæ và divasatrayaæ và catvÃri và pa¤ca và «a¬ và daÓa và divasÃni, iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità sa saæhÃryà bhavati virahitaÓ ca bhavati praj¤ÃpÃramitayÃ. tat kasya heto÷? evam etad bhavati subhÆte yena bodhisattvena mahÃsattvena iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità pÆrvÃntato 'pi na Órutà na paripraÓnÅk­tà na bhÃvità na bahulÅk­tà na yoniÓaÓ ca manasik­tÃ, tasya ka¤cit kÃlaæ cchando bhavati gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ ka¤cit kÃlaæ cchando na bhavati, sa punar evaæ saæhriyate calÃcalayà buddhyà tÆlapicÆpamaÓ ca bhavati. sa khalu puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo na cirayÃnasaæprasthito veditavyo na kalyÃïamitraparig­hÅto na samyaksaæbuddhaparyupÃsita÷. na khalu puna÷ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità uddi«Âà na svÃdhyÃyità na yoniÓo manasik­tà na praj¤ÃpÃramitÃyÃæ Óik«ita÷, na dhyÃnapÃramitÃyÃæ na vÅryapÃramitÃyÃæ na k«ÃntipÃramitÃyÃæ na ÓÅlapÃramitÃyÃæ na dÃnapÃramitÃyÃæ Óik«ita÷. nÃdhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ Óik«ita÷ yÃvan nÃbhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ Óik«ita÷, na sm­tyupasthÃne«u Óik«ita÷, na samyakprahÃïe«u narddhipÃde«u nendriye«u na bale«u na bodhyaÇge«u nÃryëÂÃÇgamÃrge Óik«ita÷, na pa¤casv abhij¤Ãsu nÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«u nÃryasatye«u nëÂavimok«e«u Óik«ita÷, na navÃnupÆrvavihÃrasamÃpatti«u na ÓÆnyatÃnimittÃpraïihite«u Óik«ita÷, na samÃdhi«u na dhÃraïÅmukhe«u Óik«ita÷, na «aÂsu abhij¤Ãsu Óik«ita÷, na tathÃgatabale«u Óik«ita÷, na vaiÓÃradye«u na pratisaævitsu nëÂÃdaÓasv Ãveïike«u buddhadharme«u Óik«ita÷, na sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ Óik«ita÷. te na khalu puna÷ subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà navayÃnasaæprasthità veditavyÃ÷, te dharmamÃtrakeïa ca ÓraddhÃmÃtrakeïa ca premamÃtrakeïa ca samanvÃgatÃ, na puna÷ satkurvantÅmÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhituæ và vÃcayituæ và udde«Âuæ và svÃdhyÃyatuæ và yoniÓo manasikaraïÃya yÃvan na puna÷ subhÆte bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrà và kuladuhitaro và imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanti #<(PSP_4:85)># noddek«yanti na svÃdhyÃsyanti na yoniÓaÓ ca manasikari«yanti nÃpy anayà gambhÅrayà praj¤ÃpÃramitayà param anugrahÅ«yanti. evaæ dhyÃnapÃramitayà vÅryapÃramitayà k«ÃntipÃramitayà ÓÅlapÃramitayà dÃnapÃramitayÃ, evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atayà nÃnugrahÅ«yanti. nÃpÅmÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm anubhavi«yanti. evaæ dhyÃnapÃramitÃæ vÅryapÃramitÃæ k«ÃntipÃramitÃæ ÓÅlapÃramitÃæ dÃnapÃramitÃæ, evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃæ nÃnubhavi«yanti. te«Ãæ dvÃbhyÃæ bhÆmibhyÃm anyatarà bhÆmi÷ pratikÃÇk«itavyÃ, yad uta ÓrÃvakabhÆmir và pratyekabuddhabhÆmir vÃ. tat kasya heto÷? tathà hi tai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhiÓ ca iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità pÆrvÃntato 'pi na likhità noddi«Âà na svÃdhyÃtà na yoniÓo manasik­tà nÃpy anayà praj¤ÃpÃramitayà kaÓcid anuparig­hÅto nÃpi tair bodhisattvair mahÃsattvair iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramitÃnubhÆtÃ, te na te«Ãæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïä ca bhÆmidvayaæ pratikÃÇk«itavyam. iti samudÃgamaviÓe«eïa nirodhe t­tÅya÷ k«aïa÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte sÃmudrikà naur yadà bhinnà bhavati tadà ye tatra puru«Ã÷ këÂhaæ và d­tiæ và m­takuïapaæ và nÃdhyÃlambante na parig­hïanti, veditavyam etat subhÆte aprÃptà eva te puru«Ã÷ kulaæ samudre kÃlaæ kari«yanti. ye khalu puna÷ sÃmudrikÃyÃæ nÃvibhinnÃyÃæ këÂhaæ và d­tiæ và m­takuïapaæ và puru«Ã g­hÅtavyaæ và manyeyur g­hïÅyur vÃ, veditavyam etat subhÆte na te puru«Ã mahÃsamudre kÃlaæ kari«yanti, svastinà te mahÃsamudrÃd uttari«yanti, te ak«atà anupahatÃ÷ svastinà sthale sthÃsyanti. evam eva subhÆte ye te bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca ÓraddhÃmÃtrakeïa prasÃdamÃtrakeïa premamÃtrakeïa ca samanvÃgatÃ, imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ na likhi«yanti noddek«yanti na svÃdhyÃsyanti na yoniÓo manasikari«yanti nÃdhyÃlambi«yante, veditavyam etat subhÆte te bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cÃntarà evÃdhvani vyavasÃdam Ãpatsyante, aprÃptà eva sarvÃkÃraj¤atÃæ te ÓrÃvakabhÆmiæ và pratyekabuddhabhÆmiæ và sÃk«Ãtkari«yanti, yÃvan na dhyÃnapÃramitÃæ na vÅryapÃramitÃæ na k«ÃntipÃramitÃæ na ÓÅlapÃramitÃæ na dÃnapÃramitÃæ likhi«yanti noddek«yanti na svÃdhyÃsyanti na yoniÓo manasikari«yanti, #<(PSP_4:86)># nÃdhyÃlambi«yanti. evaæ na saptatriæÓad bodhipak«yÃn dharmÃn na catvÃry ÃryasatyÃni nÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅ÷, nÃdhyÃtmaÓÆnyatÃæ yÃvan nÃbhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃæ nëÂa vimok«Ãn na navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅr na ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ã na sarvasamÃdhisamÃpattÅr na sarvadhÃraïÅmukhÃni na daÓa balÃni na vaiÓÃradyÃni na pratisaævido nÃveïikÃn buddhadharmÃn yÃvan na sarvÃkÃraj¤atÃpratisaæyuktÃn sÆtrÃntÃn likhi«yanti noddek«yanti na svÃdhyÃsyanti na yoniÓo manasikari«yanti nÃdhyÃlambi«yanti, veditavyam etat subhÆte bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cÃntarÃpy adhvani vyavasÃdam Ãpatsyante, aprÃptà eva sarvÃkÃraj¤atÃæ te ÓrÃvakabhÆmiæ và pratyekabuddhabhÆmiæ và sÃk«Ãtkari«yanti. ye«Ãæ khalu subhÆte bodhisattvayÃnikÃnÃæ pudgalÃnÃm asti ÓraddhÃsti k«Ãntir asti premÃsti prasÃdo 'sty adhyÃÓayo 'sti rucir asty adhimuktir asti cchando 'sti tyÃgo 'sty anik«iptadhuratà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhuæ, te ca imÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ likhi«yanty uddek«yanti svÃdhyÃsyanti adhyÃlambi«yante yoniÓo manasikari«yanti, paÓya subhÆte kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ ca ÓraddhÃæ k«Ãntiæ prema prasÃdam adhyÃÓayaæ rucim adhimuktiæ cchandaæ tyÃgam anik«iptadhuratÃm anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, yai÷ praj¤ÃpÃramità parig­hÅtà dhyÃnapÃramità vÅryapÃramità k«ÃntipÃramità ÓÅlapÃramità dÃnapÃramità parig­hÅtÃ, yair adhyÃtmaÓÆnyatà bahirdhÃÓÆnyatà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatà saptatriæÓad bodhipak«yà dharmà ÃryasatyÃny apramÃïÃni dhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷ parig­hÅtÃ÷, yair a«Âa vimok«Ã navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni parig­hÅtÃni, yair daÓa balÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævida Ãveïikà buddhadharmÃ÷ parig­hÅtÃ÷, yai÷ samÃdhidhÃraïÅmukhÃni pa¤cÃbhij¤Ã÷ parig­hÅtÃ÷, yair yÃvat sarvÃkÃraj¤atà parig­hÅtà te nÃntarÃpy adhvani vyavasÃdam Ãpatsyante, te 'tikramya ÓrÃvakabhÆmi¤ ca pratyekabuddhabhÆmi¤ ca sattvÃæÓ ca paripÃcya buddhak«etraæ pariÓodhyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsyante. ity ÃlambanaviÓe«eïa nirodhe caturtha÷ k«aïa÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte strÅ và puru«o và aparipakvena ghaÂena #<(PSP_4:87)># Ãmenodakaæ parig­hÅtavyaæ manyate, veditavyam etat subhÆte nÃyaæ ghaÂaÓ ciram anuvartsyate k«ipram eva vinak«yati vilayam Ãpatsyate. tat kasya heto÷? yathÃpi nÃmÃparipakvatvÃt ghaÂasya, sa bhÆmiparyavasÃna eva bhavi«yati. evam eva subhÆte ki¤ cÃpi bodhisattvayÃnikÃnÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cÃsti ÓraddhÃsti k«Ãntir asti premÃsti prasÃdo 'sty adhyÃÓayo 'sti rucir asty adhimuktir asti cchando 'sti tyÃgo 'sty anik«iptadhuratÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, te ca praj¤ÃpÃramitayÃparig­hÅtÃ, upÃyakauÓalena cÃparig­hÅtÃ, dhyÃnapÃramitayà vÅryapÃramitayà k«ÃntipÃramitayà ÓÅlapÃramitayà dÃnapÃramitayÃparig­hÅtÃ, 'dhyÃtmaÓÆnyatayà bahirdhÃÓÆnyatayà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatayà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatayÃparig­hÅtÃ÷, sm­tyupasthÃnair aparig­hÅtÃ÷, samyakprahÃïair aparig­hÅtÃ, ­ddhipÃdair aparig­hÅtÃ÷, indriyair aparig­hÅtÃ, balair aparig­hÅtÃ, bodhyaÇgair aparig­hÅtÃ, ÃryëÂÃÇgena mÃrgeïÃparig­hÅtÃ÷, pa¤cabhir abhij¤Ãbhir aparig­hÅtÃÓ, caturbhir dhyÃnaiÓ caturbhir apramÃïair aparig­hÅtÃ÷, catas­bhir ÃrÆpyasamÃpattibhir aparig­hÅtÃÓ, caturbhir Ãryasatyair aparig­hÅtÃ, a«ÂÃbhir vimok«air aparig­hÅtÃ, navabhir anupÆrvavihÃrasamÃpattibhir aparig­hÅtÃ÷, ÓÆnyatÃnimitÃpraïihitavimok«amukhair aparig­hÅtÃ, daÓabhis tathÃgatabalaiÓ caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair aparig­hÅtÃ÷, yÃvat sarvÃkÃraj¤atayÃparig­hÅtÃ, veditavyam etat subhÆte bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrà và kuladuhitaro và antarà vyasanam Ãpatsyante. kim iti subhÆte bodhisattvayÃnikÃnÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cÃntarà vyasanaæ bhavi«yati, yad uta ÓrÃvakabhÆmir và pratyekabuddhabhÆmir vÃ? tadyathÃpi nÃma subhÆte strÅ và puru«o và suparipakvena ghaÂenodakaæ parivahen nadyÃ÷ kÆpÃd và sarasto và ta¬ÃgÃd và udapÃnÃd và tasyodakaæ pariharato, veditavyam etat subhÆte svastinÃyaæ ghaÂo g­haæ gami«yati, evam eva subhÆte yasya bodhisattvasya mahÃsattvasyÃsti ÓraddhÃsti k«Ãntir asti premÃsti prasÃdo 'sty adhyÃÓayo 'sti rucir asty adhimuktir asti cchando 'sti tyÃgo 'sty anik«iptadhuratÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhuæ, sacet praj¤ÃpÃramitayà parig­hÅta, upÃyakauÓalyena ca parig­hÅto, dhyÃnapÃramitayà parig­hÅto vÅryapÃramitayà parig­hÅta÷ k«ÃntipÃramitayà parig­hÅta÷ ÓÅlapÃramitayà #<(PSP_4:88)># parig­hÅto dÃnapÃramitayà parig­hÅta÷, evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atayà parig­hÅto, veditavyam etad subhÆte ayaæ bodhisattvo mahÃsattvo nÃntarà vyadhvani vyavasÃdam Ãpatsyate, yad uta ÓrÃvakayÃnena và pratyekabuddhayÃnena và ak«ato 'nupahato 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsyate. ity ÃdhÃraviÓe«eïa mÃrge prathama÷ k«aïa÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte sÃmudrikà naur anavabaddhÃnÃkoÂità akoÂÅk­tà udake 'vatÃrità bhavati, veditavyam etat subhÆte iyaæ naur antarà saæsatsyate vyasanam Ãpatsyate, anyena bhÃï¬aæ bhavi«yati anyena naur bhavi«yati. evaæ sa vaïig anupÃyakuÓalo veditavyo mahatÃnayena saæyok«yate mahatà ratnena bahi«k­to bhavi«yati. evam eva kiæ cÃpi subhÆte bodhisattvÃnÃm asti ÓraddhÃsti k«Ãntir asti premÃsti prasÃdo 'sty adhyÃÓayo 'sti rucir asty adhimuktir asti cchando 'sti tyÃgo 'sty anik«iptadhuratÃnuttarÃyai samyaksaæbodhaye, te ca praj¤ÃpÃramitayÃparig­hÅtà upÃyakauÓalena cÃparig­hÅtà dhyÃnapÃramitayÃparig­hÅtà vÅryapÃramitayÃparig­hÅtÃ÷ k«ÃntipÃramitayÃparig­hÅtÃ÷ ÓÅlapÃramitayÃparig­hÅtà dÃnapÃramitayÃparig­hÅtÃ÷, sarvaÓÆnyatÃbhir aparig­hÅtÃ÷ saptatriæÓad bodhipak«yair dharmair aparig­hÅtÃ÷, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhir aparig­hÅtÃ, Ãryasatyair aparig­hÅtÃ, a«ÂÃbhir vimok«air aparig­hÅtÃ, navabhir anupÆrvavihÃrasamÃpattibhir aparig­hÅtÃ÷, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitair aparig­hÅtÃ÷, sarvasamÃdhidhÃraïÅmukhÃbhij¤Ãbhir aparig­hÅtÃ, daÓabhis tathÃgatabalair aparig­hÅtÃ÷, vaiÓÃradyair aparig­hÅtÃ÷, pratisaævidbhir Ãveïikair buddhadharmair aparig­hÅtÃ, yÃvat sarvÃkÃraj¤atayÃparig­hÅtÃ, veditavyam etat subhÆte amÅ bodhisattvà antarà vyadhvani vyasanam Ãpatsyante, mahato 'rthÃt parihÅïà bhavi«yanti, yad uta sarvÃkÃraj¤atà ratnarÃÓe÷, kiæ ca subhÆte bodhisattvÃnÃm antarà vyasanaæ yad uta ÓrÃvakabhÆmir và pratyekabuddhabhÆmir vÃ. tadyathÃpi nÃma subhÆte paï¬itajÃtika÷ puru«a÷ sÃmudrikÃyÃæ nÃvi svÃkoÂitÃyÃm udake 'vatÃritÃyÃæ bhÃï¬ÃvaropitÃyÃæ yuktena vÃyunÃva«ÂabdhÃyÃæ, veditavyam etat subhÆte neyaæ sÃmudrikà naur antarà vyasanam Ãpatsyate, gami«yaty e«Ã taæ pradeÓaæ yatrÃnayà gantavyaæ, laukikÃnä ca ratnÃnÃæ sa vaïig lÃbhÅ bhavi«yati. evam eva subhÆte yasya bodhisattvasya mahÃsattvasyÃsti ÓraddhÃsti k«Ãntir asti premÃsti prasÃdo 'sty #<(PSP_4:89)># adhyÃÓayo 'sti rucir asty adhimuktir asti cchando 'sti tyÃgo 'sty anik«iptadhuratÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, sa ca praj¤ÃpÃramitayà parig­hÅta upÃyakauÓalyena ca parig­hÅta÷, dhyÃnapÃramitayà vÅryapÃramitayà k«ÃntipÃramitayà ÓÅlapÃramitayà dÃnapÃramitayà ca parig­hÅta÷, sarvaÓÆnyatÃbhi÷ sarvabodhipak«yair dharmai÷ sarvasamÃdhibhi÷ sarvadhÃraïÅmukhair apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhi÷ parig­hÅta÷, Ãryasatyai÷ parig­hÅta÷, a«ÂÃbhir vimok«air navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattibhi÷ parig­hÅta÷, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitai÷ parig­hÅta÷, abhij¤Ãbhi÷ parig­hÅta÷, daÓabhis tathÃgatabalaiÓ caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmai÷ parig­hÅta÷, yÃvat sarvÃkÃraj¤atayà parÅg­hÅto, veditavyam etat subhÆte nÃyaæ bodhisattvo mahÃsattvo 'ntarà vyasanam Ãpatsyate 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. tat kasya heto÷? evam eva subhÆte bhavati yasya bodhisattvasya mahÃsattvasyÃsti ÓraddhÃsti k«Ãntir asti premÃsti prasÃdo 'sty adhyÃÓayo 'sti rucir asty adhimuktir asti cchando 'sti tyÃgo 'sty anik«iptadhuratÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, sa ca praj¤ÃpÃramitayà parig­hÅto bhavaty upÃyakauÓalyena ca parig­hÅto bhavati, dhyÃnapÃramitayà vÅryapÃramitayà k«ÃntipÃramitayà ÓÅlapÃramitayà dÃnapÃramitayà parig­hÅto bhavati. evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atayà parig­hÅto bhavati, sa ca bodhisattvo mahÃsattvo na ca ÓrÃvakabhÆmiæ na pratyekabuddhabhÆmiæ patati. iti sÃkalyaviÓe«eïa mÃrge dvitÅya÷ k«aïa÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte puru«o viæÓativar«aÓatiko jÃtyà jÅrïo v­ddho mahallakas tasya kaÓcid eva ÓarÅre vyÃdhir utpadyeta vÃtiko và paittiko và Óle«miko và sÃænipÃtiko vÃ, tat kiæ manyase? subhÆte api nu sa puru«o muktaka÷ Óakta÷ svayam utkrÃntum. subhÆtir Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: kaÓcit puna÷ subhÆte sa puru«a utti«Âhet? subhÆtir Ãha: kiæ cÃpi bhagavan sa puru«o ma¤cÃd utti«Âhed, atha ca punar apratibala÷ kroÓÃntaæ và prakramituæ sa tayà jarayà taiÓ ca vyÃdhibhi÷ k«apita÷, kiæ cÃpi tato ma¤cÃd utti«Âhed, atha ca puna÷ so 'pratibala÷ prakramitum. #<(PSP_4:90)># bhagavÃn Ãha: evam eva subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasyÃsti ÓraddhÃsti k«Ãntir asti premÃsti prasÃdo 'sty adhyÃÓayo 'sti rucir asty adhimuktir asti cchando 'sti tyÃgo 'sty anik«iptadhuratÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, sa ca praj¤ÃpÃramitayÃparig­hÅta upÃyakauÓalyena cÃparig­hÅto, dhyÃnapÃramitayà vÅryapÃramitayà k«ÃntipÃramitayà ÓÅlapÃramitayà dÃnapÃramitayÃparig­hÅto, adhyÃtmaÓÆnyatayà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatayÃparig­hÅta÷, sm­tyupasthÃnair aparig­hÅta÷ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgair aparig­hÅto, 'pramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhir ÃryasatyaiÓ cÃparig­hÅta÷, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitair aparig­hÅto, daÓabalavaiÓÃradyÃveïikabuddhadharmair aparig­hÅto, veditavyam etat subhÆte 'yaæ bodhisattvo 'ntarà vyadhvani ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và pati«yati. tat kasya heto÷? tathà hi sa praj¤ÃpÃramitayà aparÅg­hÅta upÃyakauÓalyena cÃparig­hÅto yÃvat sarvÃkÃraj¤atayÃparig­hÅta÷. tadyathÃpi nÃma subhÆte sa eva puru«o viæÓativar«aÓatiko jÃtyà jÅrïo v­ddho mahallaka÷, sa vÃtena và pittena và Óle«manà và sÃænipÃtena và parik«apitas, taæ ma¤cÃd utsthÃpya dvau balavantau puru«au vÃmadak«iïayo÷ pÃrÓvayor abalaæ vyÃnuparig­hya evaæ vadetÃm: Ãgaccha tvaæ bho÷ puru«a yenecchasi yena kÃmo 'nuparig­hÅtas tvam ÃvÃbhyÃæ nÃntarà pati«yasi yÃvan na tat sthÃnam anuprÃpto bhavi«yasi. evam eva subhÆte yasya bodhisattvasya mahÃsattvasyÃsti ÓraddhÃsti k«Ãntir asti premÃsti prasÃdo 'sty adhyÃÓayo 'sti rucir asty adhimuktir asti cchando 'sti tyÃgo 'sty anik«iptadhuratÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, sa ca bodhisattva÷ praj¤ÃpÃramitayà parig­hÅta upÃyakauÓalyena ca parig­hÅto, dhyÃnapÃramitayà parig­hÅto, vÅryapÃramitayà parig­hÅta÷, k«ÃntipÃramitayà parig­hÅta÷, ÓÅlapÃramitayà parig­hÅto, dÃnapÃramitayà parig­hÅto, 'dhyÃtmaÓÆnyatayà bahirdhÃÓÆnyatayà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatayà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatayà parig­hÅta÷, veditavyam etat subhÆte nÃyaæ bodhisattvo mahÃsattvo 'ntarà saæsatsyate, pratibalo 'yaæ bodhisattvo mahÃsattvas tat sthÃnam anuprÃptuæ yad utÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim. tat kasya heto÷? tathà hi praj¤ÃpÃramitopÃyakauÓalyenÃvirahita÷. #<(PSP_4:91)># subhÆtir Ãha: kathaæ bhagavan bodhisattvayÃnasaæprasthitÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ cÃparig­hÅtÃ÷ praj¤ÃpÃramitopÃyakauÓalena cÃparig­hÅtÃ÷ ÓrÃvakabhÆmiæ pratyekabuddhabhÆmi¤ ca patanti? bhagavÃn Ãha: sÃdhu sÃdhu subhÆte yas tvaæ tathÃgatam arhantaæ samyaksaæbuddham etam arthaæ paripraÓnÅkartavyaæ manyase, iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattva Ãdita eva yad dÃnan dadÃti tad ahaækÃramamakÃrapatitayà saætatyà dadÃti, yac chÅlaæ rak«ati, yÃæ k«Ãntiæ bhÃvayati, yad vÅryam Ãrabhate, yad dhyÃnaæ samÃpadyate, yÃæ praj¤Ãæ bhÃvayati, tad ahaækÃramamakÃrapatitena cittena bhÃvayati, tasya tad dÃnan dadata evaæ bhavati, ahaæ dÃnaæ dadÃmÅdan dÃnaæ dadÃmi, asmai dÃnan dadÃmi, ahaæ ÓÅlaæ rak«Ãmi, idaæ ÓÅlaæ rak«Ãmi, ahaæ ÓÅlavÃn, ahaæ k«amÃmi, ahaæ k«Ãntiæ saæpÃdayÃmi, ahaæ k«amÃvÃn, ahaæ vÅryam Ãrabhe, 'ham ÃrabdhavÅryo, 'haæ vÅryavÃn, ahaæ dhyÃnaæ samÃpadye, ahaæ dhyÃyÃmi, ahaæ dhyÃnavÃn, ahaæ praj¤Ãæ bhÃvayÃmÅmÃæ praj¤Ãæ bhÃvayÃmi, ahaæ praj¤ÃvÃn, sa tena dÃnena manyate tad dÃnaæ manyate dÃnaæ mameti manyate, evaæ ÓÅlaæ k«Ãntiæ vÅryaæ dhyÃnaæ, tayà praj¤ayà manyate tÃæ praj¤Ãæ manyate praj¤Ãæ mameti manyate. tat kasya heto÷? na hi dÃnapÃramitÃyà ete vikalpÃ÷ saævidyante. tat kasya heto÷? Ãramità hi dÃnapÃramitÃ, evaæ na ÓÅlapÃramitÃyà na k«ÃntipÃramitÃyà na vÅryapÃramitÃyà na dhyÃnapÃramitÃyà na hi praj¤ÃpÃramitÃyà ete vikalpÃ÷ saævidyante. tat kasya heto÷? Ãramità hi praj¤ÃpÃramitÃ, sa ca bodhisattvayÃnika÷ pudgalo nÃraæ jÃnÃti na pÃraæ jÃnÃti, so 'parig­hÅto dÃnapÃramitayà ÓÅlapÃramitayà k«ÃntipÃramitayà vÅryapÃramitayà dhyÃnapÃramitayà praj¤ÃpÃramitayÃparig­hÅto yÃvat sarvÃkÃraj¤atayÃparig­hÅta÷ ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và patati, na niryÃsyati sarvÃkÃraj¤atÃyÃm. katha¤ ca bodhisattvo 'nupÃyakuÓalo bhavati? iha subhÆte yo bodhisattvayÃnika÷ kulaputro và kuladuhità và ÃdÃv evam anupÃyena dÃnaæ dadÃti, anupÃyena ÓÅlaæ rak«ati, anupÃyena k«Ãntiæ saæpÃdayati, anupÃyena vÅryam Ãrabhate, anupÃyena dhyÃnaæ samÃpadyate, anupÃyena praj¤Ãæ bhÃvayati, tasyaivaæ bhavati, ahaæ dÃnaæ dadÃmi, idaæ dÃnaæ dadÃmi, ahaæ ÓÅlaæ rak«Ãmi, idaæ ÓÅlaæ rak«Ãmi, ahaæ k«Ãntiæ saæpÃdayÃmi, imÃæ k«Ãntiæ saæpÃdayÃmi, ahaæ #<(PSP_4:92)># vÅryam Ãrabhe, idaæ vÅryam Ãrabhe, ahaæ dhyÃnaæ samÃpadye, idaæ dhyÃnaæ samÃpadye, ahaæ praj¤Ãæ bhÃvayÃmi, imÃæ praj¤Ãæ bhÃvayÃmi, sa dÃnaæ manyate dÃnena manyate dÃnaæ mameti manyate, ÓÅlaæ manyate ÓÅlena manyate ÓÅlavÃn aham iti manyate, k«Ãntiæ manyate k«Ãntyà manyate k«amÃvÃn aham iti manyate, vÅryaæ manyate vÅryeïa manyate vÅryaæ mameti manyate, dhyÃnaæ manyate dhyÃnena manyate dhyÃnavÃn aham iti manyate, praj¤Ãæ manyate praj¤ayà manyate praj¤Ã mameti manyate. tat kasya heto÷? na hi dÃnapÃramitÃyÃæ vikalpa÷ saævidyate yathÃsau vikalpayati. tat kasya heto÷? tathà hy Ãramitai«Ã yad uta dÃnapÃramitÃ, Ãramitai«Ã yad uta ÓÅlapÃramitÃ, Ãramitai«Ã yad uta k«ÃntipÃramitÃ, Ãramitai«Ã yad uta vÅryapÃramitÃ, Ãramitai«Ã yad uta dhyÃnapÃramitÃ. na hi praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vikalpa÷ saævidyate yathÃsau vikalpayati. tat kasya heto÷? tathà hy Ãramitai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃ, sa ca bodhisattvayÃnika÷ kulaputro nÃraæ jÃnÃti na pÃraæ jÃnÃti, so 'parig­hÅto dÃnapÃramitayà parig­hÅta÷ ÓÅlapÃramitayÃparig­hÅta÷ k«ÃntipÃramitayÃparig­hÅto vÅryapÃramitayÃparig­hÅto dhyÃnapÃramitayÃparig­hÅta÷ praj¤ÃpÃramitayÃparig­hÅta, evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atayà ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và patati, na niryÃsyati sarvÃkÃraj¤atÃyÃm. evaæ hi subhÆte bodhisattva÷ praj¤ÃpÃramitayà copÃyakauÓalena cÃparig­hÅta÷ ÓrÃvakabhÆmiæ và pratyekabuddhabhÆmiæ và patati. kathaæ ca subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà copÃyakauÓalena ca parig­hÅto na ÓrÃvakabhÆmiæ và na pratyekabuddhabhÆmiæ và patati, anuttarÃæ ca samyaksaæbodhim ÃrÃgayati? iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattva ÃdÃv eva dÃnaæ dadan, nÃhaækÃramamakÃrapatitena cetasà dÃnan dadÃti, nÃhaækÃramamakÃrapatitena cetasà ÓÅlaæ rak«ati, nÃhaækÃramamakÃrapatitena cetasà k«Ãntiæ saæpÃdayati, nÃhaækÃramamakÃrapatitena cetasà vÅryam Ãrabhate, nÃhaækÃramamakÃrapatitena cetasà dhyÃnaæ samÃpadyate, nÃhaækÃramamakÃrapatitena cetasà praj¤Ãæ bhÃvayati, tasya naivaæ bhavati, ahaæ dÃnan dadÃmÅdan dÃnan dadÃmy asyai dÃnaæ dadÃmi, ahaæ ÓÅlaæ rak«Ãmi, idaæ ÓÅlaæ rak«Ãmi, e«u ÓÅlaæ rak«Ãmi, ahaæ k«Ãntiæ saæpÃdayÃmi, imÃæ k«Ãntiæ saæpÃdayÃmi, asmai k«Ãntim #<(PSP_4:93)># saæpÃdayÃmi, ahaæ vÅryam Ãrabhe, idaæ vÅryam Ãrabhe, asyÃrthe vÅryam Ãrabhe, ahaæ dhyÃnaæ samÃpadye, idaæ dhyÃnaæ samÃpadye, e«u dhyÃnaæ samÃpadye, ahaæ praj¤Ãæ bhÃvayÃmi, imÃæ praj¤Ãæ bhÃvayÃmi, asyÃrthe praj¤Ãæ bhÃvayÃmi, sa dÃnaæ na manyate dÃnena na manyate dÃnaæ mameti na manyate, ÓÅlaæ na manyate ÓÅlena na manyate ÓÅlaæ mameti na manyate, k«Ãntiæ na manyate k«Ãntyà na manyate k«Ãntiæ mameti na manyate, vÅryaæ na manyate vÅryeïa na manyate vÅryaæ mameti na manyate, dhyÃnaæ na manyate dhyÃnena na manyate dhyÃnaæ mameti na manyate, praj¤Ãæ na manyate praj¤ayà na manyate praj¤Ã mameti na manyate. tat kasya heto÷? tathà hi dÃnapÃramitÃyÃæ vikalpo na saævidyate yena manyate, evaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapÃramitÃyÃæ vikalpo na saævidyate yena manyate, tathà hi praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vikalpo na saævidyate yena manyate, Ãramitai«Ã yad uta dÃnapÃramitÃ, evaæ ÓÅlapÃramità k«ÃntipÃramità vÅryapÃramità dhyÃnapÃramità Ãramitai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃ, sa ca bodhisattvo mahÃsattva Ãramitä ca pÃramitä ca na manyate, sa dÃnapÃramitayà parig­hÅta÷, ÓÅlapÃramitayà k«ÃntipÃramitayà vÅryapÃramitayà dhyÃnapÃramitayÃ, praj¤ÃpÃramitayà ca parig­hÅto, yÃvat sarvÃkÃraj¤atayà parig­hÅto na ÓrÃvakabhÆmiæ và na pratyekabuddhabhÆmiæ và patati, sarvÃkÃraj¤atÃæ cÃrÃgayati. evaæ khalu subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà parig­hÅta upÃyakauÓalena ca parig­hÅto na ÓrÃvakabhÆmiæ na pratyekabuddhabhÆmiæ patati. evam upÃyakauÓalaparig­hÅto 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim ÃrÃgayati. iti saæparigrahaviÓe«eïa mÃrge t­tÅya÷ k«aïa÷ evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: kathaæ bhagavann Ãdikarmikeïa bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ Óik«itavyaæ? kathaæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ Óik«itavyaæ? kathaæ vÅryapÃramitÃyÃæ Óik«itavyaæ? kathaæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ Óik«itavyaæ? kathaæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ Óik«itavyam? kathaæ dÃnapÃramitÃyÃæ Óik«itavyaæ? kathaæ yÃvad Ãveïikabuddhadharme«u Óik«itavyaæ? bhagavÃn Ãha: iha subhÆte Ãdikarmikeïa bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ Óik«itukÃmena dhyÃnapÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ #<(PSP_4:94)># k«ÃntipÃramitÃyÃæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ dÃnapÃramitÃyÃæ Óik«itukÃmena yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ Óik«itukÃmena kalyÃïamitrÃïi sevitavyÃni bhaktavyÃni paryupÃsitavyÃni, ye 'syÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃyà udde«ÂÃra÷, dhyÃnapÃramitÃyà vÅryapÃramitÃyÃ÷ k«ÃntipÃramitÃyÃ÷ ÓÅlapÃramitÃyà dÃnapÃramitÃyà udde«ÂÃra÷, tasyemÃÇ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm evam upadek«yanti, ehi tvaæ kulaputra yadyad eva dÃnan dadÃsi tattat sarvam anuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmaya, ehi tvaæ kulaputra yadyad eva ÓÅlaæ rak«asi, k«Ãntiæ saæpÃdayasi, vÅryaæ Ãrabhase, dhyÃnaæ samÃpadyase, praj¤Ãæ bhÃvayasi, tattat sarvam anuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmaya, mà ca tvaæ kulaputrÃnuttarÃæ samyaksaæbodhiæ rÆpata÷ parÃmrÃk«Å÷, mà vedanÃto mà saæj¤Ãto mà saæskÃrato mà vij¤Ãnata÷ parÃmrÃk«Å÷, mà ca tvaæ kulaputrÃnuttarÃæ samyaksaæbodhin dÃnapÃramitayà parÃmrÃk«Å÷, mà ÓÅlapÃramitayà mà k«ÃntipÃramitayà mà vÅryapÃramitayà mà dhyÃnapÃramitayÃ, mà praj¤ÃpÃramitayà parÃmrÃk«Å÷, mà adhyÃtmaÓÆnyatayà mà bahirdhÃÓÆnyatayà mà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatayà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatayà parÃmrÃk«Å÷, mà sm­tyupasthÃnai÷ parÃmrÃk«Å÷, mà samyakprahÃïai÷ parÃmrÃk«Å÷, mà ­ddhipÃdair indriyabalabodhyaÇgamÃrgai÷ parÃmrÃk«Å÷, mà pa¤cabhir abhij¤Ãbhi÷ parÃmrÃk«Å÷, mà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhi÷ mà Ãryasatyair mà a«ÂÃbhir vimok«air mà navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattibhi÷, mà ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitai÷ parÃmrÃk«Å÷, mà samÃdhibhir mà dhÃraïÅmukhair mà daÓabhis tathÃgatabalair mà caturbhir vai«Ãradyair mà catas­bhi÷ pratisaævidbhir mà a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmai÷ parÃmrÃk«Å÷, mà ca tvaæ kulaputrÃnuttarÃæ samyaksaæbodhiæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃæ parÃmrÃk«Å÷. tat kasya heto÷? aparÃm­«Âaæ hi rÆpam anuttarÃæ samyaksaæbodhim anuprÃpsyati, aparÃm­«Âà vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, aparÃm­«Âaæ vij¤Ãnam anuttarÃæ samyaksaæbodhim anuprÃpsyati, aparÃm­«Âà dÃnapÃramità ÓÅlapÃramità k«ÃntipÃramità vÅryapÃramità dhyÃnapÃramitÃ, aparÃm­«Âà praj¤ÃpÃramitÃ, aparÃm­«Âà adhyÃtmaÓÆnyatà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃ, aparÃm­«ÂÃni sm­tyupasthÃnÃni, aparÃm­«ÂÃ÷ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgÃ, aparÃm­«Âà abhij¤Ã, #<(PSP_4:95)># aparÃm­«Âà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷, aparÃm­«ÂÃny ÃryasatyÃni, aparÃm­«Âà a«Âau vimok«Ã navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷, aparÃm­«ÂÃni ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni, aparÃm­«ÂÃni samÃdhidhÃraïÅmukhÃni daÓatathÃgatabalÃni catvÃri vaiÓÃradyÃni, aparÃm­«ÂÃÓ catasra÷ pratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmÃ÷, aparÃm­«Âà yÃvat sarvÃkÃraj¤atà anuttarÃæ samyaksaæbodhim anuprÃpsyati. mà ca tvaæ kulaputra praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran rÆpe sp­hÃæ kÃr«Å÷. tat kasya heto÷? asp­haæ hi kulaputra rÆpaæ, vedanÃyÃæ saæj¤ÃyÃæ saæskÃre«u, mà ca tvaæ kulaputra vij¤Ãne sp­hÃæ kÃr«Å÷. tat kasya heto÷? asp­haæ hi kulaputra vij¤Ãnaæ, mà ca tvaæ kulaputra dÃnapÃramitÃyÃæ sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapÃramitÃyÃæ sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà praj¤ÃpÃramitÃyÃæ sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà sm­tyupasthÃne«u sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrge«u sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«u, mà Ãryasatye«u sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà a«Âasu vimok«e«u navÃnupÆrvavihÃrasamÃpatti«u sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharme«u sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà sarvasamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhe«u sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà ca tvaæ kulaputra sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ sp­hÃæ kÃr«Å÷. tat kasya heto÷? asp­hà hi kulaputra sarvÃkÃraj¤atÃ, mà ca tvaæ kulaputra srotaÃpattiphale sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà sak­dÃgÃmiphale mà anÃgÃmiphale mà arhattve mà pratyekabodhau sp­hÃæ kÃr«Å÷, mà bodhisattvaniyÃme sp­hÃæ kÃr«Å÷, mÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau sp­hÃæ kÃr«Å÷. tat kasya heto÷? svabhÃvaÓÆnyà hi kulaputra sarvadharmÃ÷. ity anÃsvÃdanÃviÓe«eïa mÃrge caturtha÷ k«aïa÷ iti viÓe«alak«aïam subhÆtir Ãha: du«karakÃrakà hi bhagavan bodhisattvà mahÃsattvà bhavanti, ye svalak«aïaÓÆnye«u dharme«u anuttarÃæ samyaksaæbodhiæ prÃrthayanty anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmÃ÷. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, du«karakÃrakà hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvÃ, ye svalak«aïaÓÆnye«u dharme«v anuttarÃæ samyaksaæbodhiæ prÃrthayanty anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmà #<(PSP_4:96)># lokasya hitÃya, subhÆte bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ saæprasthità lokasya sukhÃya, subhÆte bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ saæprasthità lokasya trÃïaæ bhavi«yÃma ity anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau saæprasthitÃ÷. lokasya Óaraïaæ bhavi«yÃmo, lokasya layanaæ lokasya parÃyaïaæ lokasya dvÅpà lokasya pariïÃyakà anukampakà nÃthà lokasya gatir bhavi«yÃma iti anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau saæprasthitÃ÷. katha¤ ca subhÆte bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ lokasya hitÃya saæprasthità bhavanti? iha subhÆte bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ sattvÃn pa¤cabhyo gatibhya÷ parimocyÃbhayasthale k«ame nirvÃïe prati«ÂhÃpayanti. evaæ hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmà lokasya hitÃya saæprasthità bhavanti. iti hitakÃritram katha¤ ca subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà lokasya sukhÃya saæprasthità bhavanti? iha subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sarvasattvÃn du«khadaurmanasyopÃyÃsebhya÷ parimocayitvÃbhayasthale k«eme nirvÃïe prati«ÂhÃpayanti. evaæ hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà lokÃnÃæ sukhÃya saæprasthità bhavanti. iti sukhakÃritram katha¤ ca subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmà lokasya trÃïaæ bhavanti? iha subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya yÃni tÃni saæsÃrÃvacarÃïi du÷khÃni tata÷ sattvÃæs trÃyanti, te«Ã¤ ca du«khÃnÃæ prahÃïÃya dharmaæ deÓayanti, te taæ dharmaæ ÓrutvÃnupÆrveïa tribhir yÃnai÷ parinirvÃnti. evaæ hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya lokasya trÃïaæ bhavanti. iti trÃïakÃritram kathaæ ca subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmà lokasya Óaranaæ bhavanti? iha subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya jÃtijarÃmaraïaÓokaparidevadu÷khadaurmanasyopÃyÃsadharmaïa÷ sattvà jÃtijarÃmaraïaÓokaparidevadu÷khadaurmanasyopÃyÃsebhya÷ parimocayanti parimocyÃnupadhiÓe«e nirvÃïadhÃtau prati«ÂhÃpayanti. evaæ hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà lokasya Óaraïaæ bhavanti. iti ÓaraïakÃritram #<(PSP_4:97)># kathaæ ca subhÆte bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ sattvÃnÃæ layanaæ bhavanti? iha subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃæ sarvadharmÃïÃm aÓle«Ãya dharman deÓayanti. evaæ hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃæ layanaæ bhavanti. subhÆtir Ãha: kathaæ punar bhagavan sarvadharmÃïÃm aÓle«o bhavati? bhagavÃn Ãha: ya÷ subhÆte rÆpasyÃÓle«a÷ sa rÆpasyÃsaæbandho, yo rÆpasyÃsaæbandha÷ sa rÆpasyÃnutpÃdo, yo rÆpasyÃnutpÃda÷ sa rÆpasyÃnirodho, yo rÆpasyÃnirodha÷ sa rÆpasyÃÓle«a÷, vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, ya÷ subhÆte vij¤ÃnasyÃÓle«a÷ sa vij¤ÃnasyÃsaæbandho, yo vij¤ÃnasyÃsaæbandha÷ sa vij¤ÃnasyÃnutpÃdo, yo vij¤ÃnasyÃnutpÃda÷ sa vij¤ÃnasyÃnirodho, yo vij¤ÃnasyÃnirodha÷ sa vij¤ÃnasyÃÓle«a÷. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃde«u pratÅtyasamutpÃdÃÇge«u ca sarvapÃramitÃsu saptatriæsatsu bodhipak«e«u dharme«u Ãryasatye«v apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«u a«Âasu vimok«e«u navÃnupÆrvavihÃrasamÃpatti«u ÓÆnyatÃnimittÃpraïihite«v abhij¤Ãsu sarvasamÃdhisarvadhÃraïÅmukhe«u daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharme«u, ya÷ subhÆte sarvÃkÃraj¤atÃyà aÓle«a÷ sa sarvÃkÃraj¤atÃyà asaæbandho, ya÷ sarvÃkÃraj¤atÃyà asaæbandha÷ sa sarvÃkÃraj¤atÃyà anutpÃdo, ya÷ sarvÃkÃraj¤atÃyà anutpÃda÷ sa sarvÃkÃraj¤atÃyà anirodho, ya÷ sarvÃkÃraj¤atÃyà anirodha÷ sa sarvÃkÃraj¤atÃyà aÓle«a÷. evaæ hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sarvasattvÃnÃæ sarvadharmÃÓle«Ãya dharman deÓayanti. iti layanakÃritram katha¤ ca subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmà lokasya parÃyaïaæ bhavanti? iha subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃm evaædharman deÓayanti, yad rÆpasya pÃran na tad rÆpaæ, vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, yad vij¤Ãnasya pÃran na tad vij¤Ãnaæ, yat skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasya pÃran na te skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃ÷, yat sarvapÃramitÃnÃæ pÃran na tÃ÷ sarvapÃramitÃ÷, yat sarvaÓÆnyatÃnÃæ pÃran na tÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷, yad bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃæ pÃran na te bodhipak«yà dharmÃ÷, evam ÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattya«Âavimok«anavÃnupÆrvavihÃrasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævido, #<(PSP_4:98)># yad ÃveïikabuddhadharmÃïÃæ pÃran na te ÃveïikabuddhadharmÃ÷, yÃvad yat sarvÃkÃraj¤atÃyÃ÷ pÃran na sà sarvÃkÃraj¤atÃ, yathà ca subhÆte rÆpan tathà sarvadharmÃs tathà sarvÃkÃraj¤atÃ. subhÆtir Ãha: yadi bhagavan yathà sarvadharmÃs tathà rÆpaæ nanv abhisaæbuddhair ca bhavati bodhisattvena mahÃsattvena sarvÃkÃraj¤atÃ. tat kasya heto÷? na hi bhagavan rÆpasya pÃre vikalpa÷ kaÓcid asti, na vedanÃyà na saæj¤Ãyà na saæskÃrÃïÃæ, na vij¤Ãnasya pÃre vikalpa÷ kaÓcid asti. na skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnÃæ pÃre vikalpa÷ kaÓcid asti. nÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃïÃæ pÃre vikalpa÷ kaÓcid asti yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyÃ÷ pÃre vikalpa÷ kaÓcid asti. idaæ rÆpam iti, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, idaæ vij¤Ãnam iti yÃvad ime skandhà ime dhÃtava imÃny ÃyatanÃni ayaæ pratÅtyasamutpÃda÷, imÃni pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni imÃ÷ pÃramità imÃ÷ ÓÆnyatà ime bodhipak«yà dharmà imÃny ÃryasatyÃni imà abhij¤Ã imà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷, imÃni vimok«asamÃpattidhÃraïÅmukhÃni imÃni ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni, ime daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ÷, iyaæ sarvÃkÃraj¤ateti. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, na hi subhÆte rÆpasya pÃre vikalpa÷ kaÓcid asti, na vedanÃyà na saæj¤Ãyà na saæskÃrÃïÃæ, na vij¤Ãnasya pÃre vikalpa÷ kaÓcit. evaæ na skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasya pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnä ca pÃre vikalpa÷ kaÓcin, na pÃramitÃnÃæ sarvaÓÆnyatÃnÃæ bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃm apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃæ pÃre vikalpa÷ kaÓcin, na daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃïÃæ pÃre vikalpa÷ kaÓcit, evan na yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyÃ÷ pÃre vikalpa÷ kaÓcid asti. api nu subhÆte du«karaæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ ya imÃn evaærÆpÃn dharmÃn upanidhyÃyanti na cÃvalÅyante. evaæ ca mayaite dharmà abhisaæbodhavyÃ. eva¤ cÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyaitÃn dharmÃn evaæÓÃntÃn evaæpraïÅtÃn prakÃÓayi«yÃma iti. evaæ hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya lokasya parÃyaïaæ bhavanti. iti suparÃyaïakÃritram #<(PSP_4:99)># katha¤ ca subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya lokasya dvÅpà bhavanti? tadyathÃpi nÃma subhÆte ye pradeÓà udakaparicchinnà bhavanti mahÃnadÅ«u ca mahÃsamudre«u và te subhÆte dvÅpà ity ucyante. evam eva subhÆte rÆpaæ pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnam, evaæ vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ subhÆte pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnam. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni ca pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃni, evaæ dÃnapÃramità pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ, evaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramità pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ, adhyÃtmaÓÆnyatà pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnà bahirdhÃÓÆnyatà pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ, adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatà pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatà pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ, saptatriæÓadbodhipak«yà dharmÃ÷ pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ÷, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷ pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ÷, ÃryasatyÃni pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃni, vimok«asamÃpattidhÃraïÅmukhÃni pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃni, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤a÷ pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ÷, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ÷ pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ÷, yÃvat sarvÃkÃraj¤atà pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃ. etena subhÆte pÆrvÃntÃparÃntaparicchedena sarvadharmÃ÷ paricchinnÃ÷, yaÓ ca subhÆte sarvadharmÃïÃæ pÆrvÃntÃparÃntapariccheda÷, etac chÃntam etat praïÅtam etad yathÃtmyaæ, yad uta ÓÆnyatÃnupalambho dharmo paricchedas t­«ïÃk«ayo virÃgo virodho nirvÃïam. evaæ hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya pÆrvÃntÃparÃntaparicchinnÃn sarvadharmÃn deÓayanto lokasya dvÅpà bhavanti. katha¤ ca subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya lokasyÃloko bhavati? iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo dÅrgharÃtram avidyÃï¬akoÓaparyavanaddhÃnÃæ sattvÃnÃæ tamobhibhÆtÃnÃæ praj¤ayÃvabhÃsayan mohÃndhakÃram avidyÃtamobhinattitimiraæ vidhÆnoty, evaæ hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya lokasyÃloko bhavati. kathaæ ca subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃm ulkÃdhÃro bhavati prabhÃkara÷? iha subhÆte #<(PSP_4:100)># bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya ya ime «aÂpÃramitÃpratisaæyuktÃÓ catu÷saægrahavastupratisaæyuktÃÓ ca sÆtrÃntÃs te«Ãm arthan tattvata÷ sattvebhya÷ prakÃÓayati, sattvÃæÓ ca tatra niyojayati niveÓayati prati«ÂhÃpayati, evaæ hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃm ulkÃdhÃra÷ prabhÃkaro bhavati. katha¤ ca subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃæ sÃrthavÃho bhavati? iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya kumÃrgasaæprasthitÃnÃæ sattvÃnÃæ caturgamanagÃminÃm ekÃyanaæ mÃrgam upadiÓati sattvÃnÃæ viÓuddhaye ÓokopadravÃïÃæ samatikramÃya du÷khadaurmanasyÃnÃm astaægamÃyÃryasya dharmasyÃdhigamÃya nirvÃïasya sÃk«ÃtkriyÃyai, evaæ hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃæ sÃrthavÃho bhavati. iti dvÅpakÃritram kathaæ ca subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya lokasya pariïÃyako bhavati? iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ sattvanikÃye mahÃkaruïÃm utpÃdyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya rÆpasyÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya sattvÃnÃæ dharman deÓayati saæprakÃÓayati, vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, vij¤ÃnasyÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. evaæ dÃnaÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitÃyà anutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. upÃyapÃramitÃyÃ÷ praïidhÃnapÃramitÃyà balapÃramitÃyà j¤ÃnapÃramitÃyÃÓ cÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. adhyÃtmaÓÆnyatÃyà bahirdhÃÓÆnyatÃyà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃyà yÃvad abhÃvasvabhÃva ÓÆnyatÃyÃÓ cÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. saptatriæÓadbodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃm ÃryasatyÃnÃm apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃm abhij¤ÃnÃæ cÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyà vyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. a«ÂÃnÃæ vimok«ÃïÃæ navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅnÃæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃnÃæ cÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. evaæ sarvasamÃdhÅnÃm #<(PSP_4:101)># sarvadhÃraïÅmukhÃnÃæ daÓÃnÃæ balÃnÃæ caturïÃæ vaiÓÃradyÃnÃæ catas­ïÃæ pratisaævidÃm a«ÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikÃnÃæ buddhadharmÃïÃæ cÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. sarvÃkÃraj¤atÃyà anutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. pratyekabodher anutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. srotaÃpattiphalasyÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. evaæ sak­dÃgÃmiphalasyÃnÃgÃmiphalasyÃrhattvaphalasyÃnutpÃdÃyÃnirodhÃyÃsaækleÓÃyÃvyavadÃnÃya dharman deÓayati saæprakÃÓayati. evaæ hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃæ pariïÃyako bhavati. iti pariïÃyakakÃritram katha¤ ca subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃma÷ sattvÃnÃæ gatir bhavati? iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo mƬhÃnÃæ gatikÃnÃæ sattvÃnÃm antaÓo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya gatir bhavati. ÃkÃÓagatikaæ rÆpam iti sattvÃnÃæ dharman deÓayati, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, ÃkÃÓagatikaæ vij¤Ãnam iti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. ÃkÃÓagatikà skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃ÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni ceti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. evaæ sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvasamÃdhaya÷ sarvadhÃraïÅmukhÃni saptatriæÓadbodhipak«yà dharmà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya ÃryasatyÃny a«Âavimok«Ã navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃny abhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævido '«ÂÃdaÓÃveïikabuddhadharmà ÃkÃÓagatikà iti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. ÃkÃÓagatikà sarvaj¤ateti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. anÃgatigatikà rÆpaÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, anÃgatigatikà vij¤ÃnaÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. anÃgatigatikà skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasya pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnä ca ÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. evam anÃgatigatikà sarvapÃramitÃsarvaÓÆnyatÃsarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhaÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. #<(PSP_4:102)># anÃgatigatikà sm­tyupasthÃnasamyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgaÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. anÃgatigatikà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattiÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. anÃgatigatikà ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. anÃgatigatikà daÓatathÃgatabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmaÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. anÃgatigatikà sarvÃkÃraj¤atÃÓÆnyatà sà nÃgacchati na gacchatÅti sattvÃnÃæ dharman deÓayati. evaæ hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya sattvÃnÃæ gatir bhavati. tat kasya heto÷? ÓÆnyatÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte ÓÆnyatÃyà Ãgatir và gatir vopalabhyate. Ãnimittagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte ÃnimittasyÃgatir và gatir vopalabhyate. apraïihitagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'praïihitasyÃgatir và gatir vopalabhyate. anabhisaæskÃragatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'nabhisaæskÃrasyÃgatir và gatir vopalabhyate. ity anÃbhogakÃritram anutpÃdagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'nutpÃdasyÃgatir và gatir vopalabhyate. anirodhagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'nirodhasyÃgatir và gatir vopalabhyate. asaækleÓÃvyavadÃnagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'saækleÓÃvyavadÃnasyÃgatir và gatir vopalabhyate. ajÃtÃbhÃvagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'jÃtÃbhÃvasyÃgatir và gatir vopalabhyate. svapnagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte svapnasyÃgatir và gatir vopalabhyate. mÃyÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte mÃyÃyà Ãgatir và gatir #<(PSP_4:103)># vopalabhyate. pratiÓrutkÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte pratiÓrutkÃyà Ãgatir và gatir vopalabhyate. pratibhÃsagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte pratibhÃsasyÃgatir và gatir vopalabhyate. nirmitagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte nirmitasyÃgatir và gatir vopalabhyate. marÅcÅgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte marÅcyà Ãgatir và gatir vopalabhyate. gandharvanagaragatikà hi subhÆte sarva dharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte gandharvanagarasyÃgatir và gatir vopalabhyate. anantÃparyantagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte anantÃparyantasyÃgatir và gatir vopalabhyate. anuddhÃrÃpratyuddhÃragatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'nuddhÃrÃpratyuddhÃrasyÃgatir và gatir vopalabhyate. anÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhote 'nÃgater Ãgatir và gatir vopalabhyate. anÃyÆhÃniryÆhagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'nÃyÆhÃniryÆhasyÃgatir và gatir vopalabhyate. ayogÃviyogÃÓle«ÃviÓle«agatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'yogÃviyogÃÓle«ÃviÓle«asyÃgatir và gatir vopalabhyate. Ãtmagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte Ãtmana Ãgatir và gatir vopalabhyate. sattvagatikà hi subhÆte sarvadharmÃ, jÅvajantupo«apuru«apudgalamanujamÃnavakÃrakavedakajÃnakapaÓyakotthÃpakasamutthÃpakagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte sattvo na saævidyate jÅvajantupo«apuru«apudgalamanujamÃnavakÃrakavedakajÃnakapaÓyakotthÃpakasamutthÃpakà na saævidyante, kuta÷ punar e«Ãm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. nityagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, sukhagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, Ãtmagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, Óubhagatikà #<(PSP_4:104)># hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte nityaæ sukham Ãtmà Óubhan na saævidyate, kuta÷ punar e«Ãm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. anityagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, du÷khagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, anÃtmagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, aÓubhagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte anityaæ du÷kham anÃtmà aÓubhan na saævidyate, kuta÷ punar e«Ãm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. rÃgagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, do«agatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, mohagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, d­«Âigatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte d­«Âik­taæ vastu na saævidyate, kuto d­«Âik­tÃni bhavi«yanti?, kuta evÃgatir và gatir và bhavi«yati. tathatÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte tathatÃyà Ãgatir và gatir vopalabhyate, dharmadhÃtugatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, bhÆtakoÂigatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, samatÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, acintyadhÃtugatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte dharmadhÃtor bhÆtakoÂe÷ samatÃyà acintyadhÃtor Ãgatir và gatir vopalabhyate. acalagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? na hi subhÆte 'calasya dharmasyÃgatir và gatir vopalabhyate. iti yÃnatrayaniryÃïatatphalasÃk«ÃtkaraïakÃritram rÆpagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte rÆpan na saævidyate, kuta÷ punar asyÃgatir và gatir và bhavi«yati. vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, vij¤Ãnagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte vij¤Ãnan na saævidyate, kuta÷ punar asyÃgatir và gatir và bhavi«yati. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇgagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni na saævidyante, #<(PSP_4:105)># kuta÷ punar e«Ãm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. dÃnapÃramitÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte dÃnapÃramità na saævidyate, kuta÷ punar asyà Ãgatir và gatir và bhavi«yati. evaæ ÓÅlapÃramitÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, k«ÃntipÃramitÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, vÅryapÃramitÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, dhyÃnapÃramitÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, praj¤ÃpÃramitÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramità na saævidyate, kuta÷ punar ÃsÃm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. adhyÃtmaÓÆnyatÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃgatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte adhyÃtmaÓÆnyatÃ, yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatà na saævidyate, kuta÷ punar ÃsÃm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. sm­tyupasthÃnagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte sm­tyupasthÃnÃni na saævidyante, kuta÷ punar e«Ãm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgà na saævidyante, kuta÷ punar e«Ãm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattigatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. Ãryasatyavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. abhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævicchÆnyatÃnimittapraïihitëÂÃdaÓÃveïikabuddhadharmà gatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte sarvadharmà na saævidyante, kuta÷ punar e«Ãm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. srotaÃpattiphalagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, sak­dÃgÃmiphalagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, anÃgÃmiphalagatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante, arhattvapratyekabuddhagatikà #<(PSP_4:106)># hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte srotaÃpannasak­dÃgÃmyanÃgÃmyarhattvapratyekabuddhà na saævidyante, kuta÷ punar e«Ãm Ãgatir và gatir và bhavi«yati. anuttarà samyaksaæbodhigatikà hi subhÆte sarvadharmÃs te tÃÇ gatin na vyativartante. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte 'nuttarà samyaksaæbodhir na saævidyate, kuta÷ punar asyà Ãgatir và gatir và bhavi«yati. subhÆtir Ãha: ko 'tra bhagavan gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm adhimok«yate? bhagavÃn Ãha: ye subhÆte bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ pÆrvacarità bhavi«yanty anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, pÆrvajinak­tÃdhikÃrÃ÷ pÆrvajinaparipÃcitakuÓalamÆlà bhavi«yanti, bahubuddhakoÂÅniyutaÓatasahasraparyupÃsità bhavi«yanti, kalyÃïamitraparig­hÅtÃÓ ca ta imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm adhimok«ante. iti gatikÃritram iti kÃritralak«aïam subhÆtir Ãha: kÃni punar bhagavaæs te«Ãæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ liÇgÃny ÃkÃrÃïi nimittÃni svabhÃvà bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃæ j¤Ãsyanti? evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: rÃgavinayaviviktasvabhÃvÃs te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, do«amohavinayaviviktasvabhÃvÃs te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti. iti kleÓaviviktasvabhÃva÷ rÃgaliÇgaviviktasvabhÃvÃÓ ca te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, do«amohaliÇgaviviktasvabhÃvÃÓ ca te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti. iti talliÇgavivekasvabhÃva÷ rÃganimittavivekasvabhÃvÃÓ ca te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, do«amohanimittavivekasvabhÃvÃÓ ca te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti. iti tannimittavivekasvabhÃva÷ rÃgÃrÃgaviviktasvabhÃvÃÓ ca te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, do«Ãdo«amohÃmohaviviktasvabhÃvÃÓ ca te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm adhimok«yante. #<(PSP_4:107)># subhÆtir Ãha: kiægatikÃs te bhagavan bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãj¤Ãsyanti? bhagavÃn Ãha: sarvÃkÃraj¤atÃgatikà hi subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm Ãj¤Ãsyanti. subhÆtir Ãha: sarvÃkÃraj¤atÃgatikÃs te bhagavan bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ sarvasattvÃnÃæ gatir bhavanti. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, sarvÃkÃraj¤atÃgatikÃs te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ sarvasattvÃnÃæ gatir bhavi«yanti, ya imÃæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm adhimok«yante. iti vipak«apratipak«avivekasvabhÃva÷ subhÆtir Ãha: du«karakÃrakà bhagavaæs te bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, yair ayaæ saænÃha÷ saænaddha÷ sarvasattvÃn parinirvÃpayi«yÃma iti. na cÃtra sattvo na sattvapraj¤aptir upalabhyate. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, du«karakÃrakÃs te subhÆte bodhisattvà mahÃsattvà bhavi«yanti, yair ayaæ saænÃha÷ saænaddha÷ sarvasattvÃn parinirvÃpayi«yÃma iti. sa khalu puna÷ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya saænÃho na rÆpasaæbaddha÷. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte rÆpaæ na saævidyante, na bodhisattvo na bodhisattvasaænÃhas tenocyate subhÆte na rÆpasaæbaddho 'yaæ saænÃha iti, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, sa khalu puna÷ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya saænÃho na vij¤Ãnasaæbaddha÷. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte vij¤Ãnan na saævidyate na bodhisattvo na bodhisattvasaænÃhas tenocyate subhÆte na vij¤Ãnasaæbaddho 'yaæ saænÃha iti. na skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasya pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnÃæ và saæbaddho 'yaæ saænÃha÷. tat kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni và na saævidyante na bodhisattvo na bodhisattvasaænÃhas tenocyate subhÆte na pratÅtyasamutpÃdasaæbandho na pratÅtyasamutpÃdÃÇgasaæbaddho 'yaæ saænÃha iti. evaæ vistareïa subhÆte nÃyaæ saænÃha ÃtmasattvajÅvajantupo«apuru«apudgalamanujamÃnavakÃrakavedakajÃnakapaÓyakasaæbandho yÃvat subhÆte nÃyaæ saænÃha÷ sarvÃkÃraj¤atÃsaæbaddha÷. tat #<(PSP_4:108)># kasya heto÷? atyantatayà hi subhÆte sarvÃkÃraj¤atà na saævidyate na bodhisattvo na bodhisattvasaænÃhas tenocyate, yÃvan na sarvÃkÃraj¤atÃsaæbaddho 'yaæ bodhisattvasya mahÃsattvasya saænÃha iti. sarvadharmasaæbaddho batÃyaæ bodhisattvasya mahÃsattvasya saænÃho yair ayaæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caradbhir evaæ saænÃha÷ saænaddha÷, evaæ sarvasattvÃn parinirvÃpayi«yÃma÷. iti du«karatÃsvabhÃva÷ subhÆtir Ãha: asya bhagavan bodhisattvasya mahÃsattvasya sarvasattvÃn parinirvÃpayi«yÃmÅti, evaæ saænÃhasaænaddhasya sthÃnadvayan na pratikÃÇk«itavyaæ ÓrÃvakabhÆmir và pratyekabuddhabhÆmir vÃ, asthÃnam etat bhagavann anavakÃÓo 'yaæ sa bodhisattvo mahÃsattva evaæ saænÃhasaænaddha÷ sarvasattvÃn parinirvÃpayi«yÃmÅti ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và paten naitat sthÃnaæ vidyate. tat kasya heto÷? na hi bodhisattvasya mahÃsattvasya sÅmÃbaddha÷ sattvÃnÃæ k­taÓa÷ saænÃhasaænaddha÷. ity aikÃntikasvabhÃva÷ evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: kaæ punas tvaæ subhÆte 'rthavaÓaæ saæpaÓyann evaæ vadasi? asya bodhisattvasya mahÃsattvasya mahÃsaænÃhasaænaddhasya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃn na dvayo÷ sthÃnayor anyatarÃnyataraæ sthÃnaæ pratikÃÇk«itavyaæ ÓrÃvakabhÆmir và pratyekabuddhabhÆmir vÃ. subhÆtir Ãha: tathà hi bhagavan na bodhisattvena mahÃsattvena prÃdeÓikÃnÃæ sattvÃnÃæ k­taÓa÷ saænÃha÷ saænaddha÷, sarvasattvaparinirvÃïÃya sarvÃkÃraj¤atÃj¤Ãnasya k­taÓo bhagavan bodhisattvena mahÃsattvena saænÃha÷ saænaddha÷. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, na prÃdeÓikÃnÃæ sattvÃnÃæ k­taÓo bodhisattvena mahÃsattvena mahÃsaænÃha÷ saænaddha÷, api tu khalu puna÷ subhÆte sarvasattvÃnÃæ parinirvÃïÃya sarvÃkÃraj¤atÃj¤Ãnasya k­taÓo bodhisattvena mahÃsattvena mahÃsaænÃha÷ saænaddha÷. ity uddeÓasvabhÃva÷ subhÆtir Ãha: gambhÅrà bhagavan praj¤ÃpÃramità sà na kenacid bhÃvayitavyà na kvacin na kathaæcid bhÃvayitavyÃ. tat kasya heto÷? na #<(PSP_4:109)># hi bhagavann iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ kasyacid dharmasya parini«pattir upalabhyate, yo và bhÃvayed yaæ và bhÃvayed yena và bhÃvayet, ÃkÃÓabhÃvanai«Ã bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, sarvadharmà bhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, asadbhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, aparigrahabhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanà bhÃvanÃvibhÃvanai«Ã bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ. bhagavÃn Ãha: kasya subhÆte bhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ? subhÆtir Ãha: rÆpabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanà vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrabbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, vij¤ÃnabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, ÃtmabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, sattvajÅvajantupo«apuru«apudgalamanujamÃnavakÃrakavedakajÃnakapaÓyakabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, dÃnapÃramitÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanà ÓÅlapÃramitÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, k«ÃntipÃramitÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, vÅryapÃramitÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, dhyÃnapÃramitÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, adhyÃtmaÓÆnyatÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, sm­tyupasthÃnabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃbhÃvanÃvibhÃvanaisà yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, vimok«amukhasamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, ÃryasatyabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, #<(PSP_4:110)># daÓabalabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, vaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, srotaÃpattiphalabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, sak­dÃgÃmiphalabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, anÃgÃmiphalabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, arhattvabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, pratyekabuddhabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, bodhisattvabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã bhagavan yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, rÆpabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã subhÆte yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, vij¤ÃnabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, skandhabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, dhÃtubhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, ÃyatanabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, pratÅtyasamutpÃdabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, pratÅtyasamutpÃdÃÇgabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, cak«urÆpacak«urvij¤Ãnacak«u÷saæsparÓacak«u÷saæsparÓapratyayavedanÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamanodharma÷ manovij¤Ãna mana÷saæsparÓamana÷saæsparÓapratyayavedanÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, p­thivÅdhÃtubhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, abdhÃtubhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, tejodhÃtubhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, vÃyudhÃtubhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, ÃkÃÓadhÃtubhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanà vij¤ÃnadhÃtubhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanà avidyÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanà saæskÃrabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, vij¤ÃnabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, nÃmarÆpabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, «a¬ÃyatanabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, #<(PSP_4:111)># sparÓabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, vedanÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, t­«ïÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, upÃdÃnabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, bhavabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, jÃtibhÃvanÃvibhÃvanai«Ã, jarÃmaraïaÓokaparidevadu÷khadaurmanasyopÃyÃsabhÃvanÃvibhÃvanai «Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ. evaæ sarvapÃramitÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, sarvaÓÆnyatÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, bodhipak«yadharmabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, ÃryasatyÃbhij¤ÃÓÆnyatÃnimittÃpraïihitavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmabhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ, yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃbhÃvanÃvibhÃvanai«Ã yad uta praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃ. ity anupalambhasvabhÃva÷ iha subhÆte gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm upaparÅk«itavyo bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅya iti, ya÷ kaÓcid bodhisattvo mahÃsattva iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ nÃbhiniviÓeta so 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva upaparÅk«itavyo, evaæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ dÃnapÃramitÃyÃæ yo bodhisattvo mahÃsattvo nÃbhiniviÓeta so 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva upaparÅk«itavya÷. evam adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ nÃbhiniviÓeta, saptatriæÓadbodhipak«ye«u dharme«u nÃbhiniviÓeta, Ãryasatye«v apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«u nÃbhiniviÓeta, a«Âavimok«e«u navasv anupÆrvavihÃrasamÃpatti«u ÓÆnyatÃnimittÃpraïihite«u nÃbhiniviÓeta, samÃdhidhÃraïÅmukhe«v abhij¤Ãsu nÃbhiniviÓeta, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïike«u buddhadharme«u nÃbhiniviÓeta, ya÷ kaÓcid bodhisattvo mahÃsattva÷ sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ nÃbhiniviÓeta so 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷. ya÷ kaÓcid bodhisattvo mahÃsattva iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran na parabhëitÃni na paramantritÃni sÃrata÷ parata÷ paÓyati so 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo, ya÷ kaÓcid bodhisattvo mahÃsattva iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran na parasya Óraddhayà gacchati so 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo, ya÷ kaÓcid bodhisattvo mahÃsattva iha #<(PSP_4:112)># gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran na rÃgasahitaiÓ cittotpÃdai÷ saæhriyate na do«amohasahagataiÓ cittotpÃdai÷ saæhriyate so 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva upaparÅk«itavya÷. ya÷ kaÓcid avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'syÃæ gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ nottrasyati na saætrasyati na saætrÃsam Ãpadyate nÃvalÅyate na saælÅyate na cÃsya vip­«ÂhÅbhavati mÃnasaæ praj¤ÃpÃramitayà cÃvirahito bhavati, abhinandati praj¤ÃpÃramitÃÓravaïaæ Órutvà codg­hïÃti paryavÃpnoti dhÃrayati vÃcayati yoniÓaÓ ca manasikaroti tathatvÃya pratipadyate, veditavyam etat subhÆte pÆrvÃntato 'py anenÃvinivartanÅyena bodhisattvena mahÃsattvena iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità Órutà udg­hÅtà paryavÃptà dhÃrità vÃcità yoniÓaÓ ca manasik­tà tathatvÃya pratipannÃ. tat kasya heto÷? tathà hi avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ nottrasyati na saætrasyati na saætrÃsam Ãpadyate nÃvalÅyate na saælÅyate na cÃsya vip­«ÂhÅbhavati mÃnasaæ na pratyudÃvartate uttare ca Órutvà udg­hïÃti paryavÃpnoti dhÃrayati vÃcayati yoniÓaÓ ca manasikaroti tathatvÃya pratipadyate. ity anabhiniveÓasvabhÃva÷ subhÆtir Ãha: yo bhagavan bodhisattvo mahÃsattva iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ nottrasyati na saætrasyati na saætrÃsam Ãpadyate nÃvalÅyate na saælÅyate na cÃsya vip­«ÂhÅbhavati mÃnasaæ, kathaæ bhagavaæs tena bodhisattvena mahÃsattvena iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità vyavacÃrayitavyÃ? bhagavÃn Ãha: sarvÃkÃraj¤atà nimnayà subhÆte saætatyà tena bodhisattvena mahÃsattvena iyaæ gambhÅrà praj¤ÃpÃramità vyavacÃrayitavyÃ. subhÆtir Ãha: kathaæ bhagavan sarvÃkÃraj¤atà nimnayà saætatyà bodhisattvasya mahÃsattvasya gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vyavacÃraïà bhavati? bhagavÃn Ãha: ÓÆnyatÃnimnayà ÓÆnyatÃpravaïayà ÓÆnyatÃprÃgbhÃrayà subhÆte saætatyà bodhisattvasya mahÃsattvasya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vyavacÃraïà bhavati, Ãnimittanimnayà Ãnimittapravaïayà ÃnimittaprÃgbhÃrayà subhÆte saætatyÃ, apraïihitanimnayà apraïihitapravaïayà #<(PSP_4:113)># apraïihitaprÃgbhÃrayà subhÆte saætatyÃ, ÃkÃÓanimnayà ÃkÃÓapravaïayà ÃkÃÓaprÃgbhÃrayà subhÆte saætatyÃ, yÃvad bhÆtakoÂinimnayà bhÆtakoÂipravaïayà bhÆtakoÂiprÃgbhÃrayà subhÆte saætatyÃ, anabhisaæskÃranimnayÃnabhisaæskÃrapravaïayÃnabhisaæskÃraprÃgbhÃrayà subhÆte saætatyà iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vyavacÃraïà bhavati. svapnanimnayà nirmÃïanimnayà subhÆte saætatyÃ, mÃyÃnimnayà marÅcinimnayà subhÆte saætatyÃ, pratiÓrutkÃnimnayà pratibhÃsanimnayà subhÆte saætatyÃ, pratibimbanimnayà gandharvanagaranimnayà subhÆte saætatyà iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vyavacÃraïà bhavati. subhÆtir Ãha: yad bhagavÃn evam Ãha, ÓÆnyatÃnimnayà ÓÆnyatÃpravaïayà ÓÆnyatÃprÃgbhÃrayà saætatyà iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ vyavacÃraïà bhavati. evam ÃnimittÃpraïihitÃkÃÓÃnutpÃdÃnirodhÃjÃtÃbhÃvÃsaækleÓÃvyavadÃnatathatÃvitathatÃnanyatathatÃdharmatÃdharmasthititÃdharmaniyÃmatÃcintyatÃbhÆtakoÂyanabhisaæskÃrasvapnanirmÃïamÃyÃmarÅcipratiÓrutkÃpratibhÃsapratibimbagandharvanagaranimnayà pravaïayà prÃgbhÃrayà subhÆte saætatyà bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vyavacÃraïà bhavati. kiæ punar bhagavan bodhisattvo mahÃsattvo rÆpam api vyavacÃrayati? vedanÃæ saæj¤Ãæ saæskÃrÃn, vij¤Ãnam api vyavacÃrayati? evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdaæ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni vyavacÃrayati? sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvavimok«asamÃdhidhÃraïÅmukhÃni vyavacÃrayati? saptatriæÓadbodhipak«yÃn dharmÃn vyavacÃrayati, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅ÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ã vyavacÃrayati? daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃn vyavacÃrayati? kiæ punar bhagavan bodhisattvo mahÃsattvo yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃm api vyavacÃrayati? bhagavÃn Ãha: na subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo rÆpaæ vyavacÃrayati, na vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃn na vij¤Ãnaæ vyavacÃrayati, na skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdaæ na pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni vyavacÃrayati, na sarvapÃramità na sarvaÓÆnyatà vyavacÃrayati, na bodhipak«yÃn dharmÃn vyavacÃrayati, nÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅr nÃryasatyÃni vyavacÃrayati, na vimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni vyavacÃrayati, #<(PSP_4:114)># na daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃn vyavacÃrayati, na subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃæ vyavacÃrayati. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte sarvÃkÃraj¤atà na kenacit k­tà na kutaÓcid Ãgatà na kvacid gatà nÃpi kvacit sthità na deÓasthà na pradeÓasthà na tasyÃ÷ saækhyà upalabhyate, na gamanaæ nÃgamanam upalabhyate, yasyÃÓ ca na saækhyà na gamanaæ nÃgamanam upalabhyate, sà na Óakyà kenacid abhisaæboddhuæ, na rÆpeïa na vedanayà na saæj¤ayà na saæskÃrair na vij¤Ãnena na skandhair na dhÃtubhir nÃyatanair na pratÅtyasamutpÃdena na pratÅtyasamutpÃdÃÇgair, na dÃnena na ÓÅlena na k«Ãntyà na vÅryeïa na dhyÃnena na praj¤ayà yÃvan na sarvÃkÃraj¤atà j¤ÃnenÃbhisaæboddhum. tat kasya heto÷? rÆpam eva sarvÃkÃraj¤atÃ, vedanaiva saæj¤aiva saæskÃrà eva, vij¤Ãnam eva sarvÃkÃraj¤atÃ. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte yà ca rÆpasya tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatÃ, yà ca buddhadharmÃïÃæ tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrà vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, yà ca vij¤Ãnasya tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatÃ, yà ca buddhadharmÃïÃæ tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ, yà ca skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃnÃæ tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatÃ, yà ca buddhadharmÃïÃæ tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ, yà ca skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnÃæ tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatÃ, yà ca buddhadharmÃïÃæ tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evaæ yà ca pÃramitÃtathatÃ, yà ca ÓÆnyatÃtathatÃ, yà ca bodhipak«yadharmatathatÃ, yà cÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattitathatà yà cÃryasatyatathatÃ, yà ca samÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhatathatÃ, yà ca vimok«amukhatathatÃ, yà cÃbhij¤ÃtathatÃ, yà ca daÓabalavaiÓÃradyapratisaævittathatÃ, yà cÃveïikabuddhadharmatathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatÃ, yà ca buddhadharmÃïÃæ tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. atha khalu kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà divyÃni candanacÆrïÃni g­hÅtvà divyÃny utpalakumudapuï¬arÅkasaugandhikamÃndaravamahÃmÃndaravÃïi g­hÅtvà yena bhagavÃæs tenÃk«ipanti sma, k«iptvà ca #<(PSP_4:115)># yena bhagavÃæs tenopasaækrÃntà upasaækramya bhagavata÷ pÃdau ÓirasÃbhivandya ekÃnte ti«Âhan, ekÃnte sthitÃÓ ca kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà bhagavantam etad avocan: gambhÅrà bhagavan praj¤ÃpÃramità durd­Óà duranubodhÃtarkÃtarkÃvacarà ÓÃntà ÓÆk«mà nipuïapaï¬itavij¤avedanÅyà sarvalokavipratyanÅkà yad uta tathÃgatÃnÃæ bodhir yatra nÃma tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃ÷, evaæ gambhÅrÃæ praj¤ÃpÃramitÃm evaæ nipuïÃæ nirdiÓanti, rÆpam eva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva rÆpaæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnam eva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva vij¤Ãnam. tat kasya heto÷? yà ca rÆpasya tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ, yà ca vedanÃyÃs tathatÃ, yà ca saæj¤ÃyÃs tathatÃ, yà ca saæskÃrÃïÃæ tathatÃ, yà ca vij¤Ãnasya tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda eva sarvÃkÃraj¤atÃ, sarvÃkÃraj¤ataiva skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda÷. tat kasya heto÷? yà ca skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdatathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃtathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evaæ yà ca yÃvad buddhÃnÃæ bhagavatÃæ tathatÃ, yà ca yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evam ukte bhagavÃæs tÃn kÃmÃvacÃrÃn rÆpÃvacÃrÃæÓ ca devaputrÃn etad avocat: evam etad devaputrà evam etat, rÆpam eva devaputrÃ÷ sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva devaputrà rÆpaæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, vij¤Ãnam eva devaputrÃ÷ sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva devaputrà vij¤Ãnam. tat kasya heto÷? yà ca rÆpasya tathatà yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ, yà ca vedanÃyÃs tathatà yà ca saæj¤ÃyÃs tathatà yà ca saæskÃrÃïÃæ tathatÃ, yà ca vij¤Ãnasya tathatà yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda eva sarvÃkÃraj¤atÃ, sarvÃkÃraj¤ataiva skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda÷. tat kasya heto÷? yà ca skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdatathatà yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. dÃnapÃramitaiva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva #<(PSP_4:116)># dÃnapÃramitÃ, evaæ ÓÅlapÃramità k«ÃntipÃramità vÅryapÃramità dhyÃnapÃramitÃ, praj¤ÃpÃramitaiva devaputrÃ÷ sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva devaputrÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃ. tat kasya heto÷? yà ca dÃnapÃramitÃtathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃtathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evaæ ÓÅlapÃramità k«ÃntipÃramità vÅryapÃramità dhyÃnapÃramitÃ, yà ca praj¤ÃpÃramitÃtathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃtathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. adhyÃtmaÓÆnyataiva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataivÃdhyÃtmaÓÆnyatÃ, evaæ yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyataiva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataivÃbhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃ. tat kasya heto÷? yà cÃbhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃs tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. sm­tyupasthÃnÃny eva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva sm­tyupasthÃnÃi, evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgà eva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃ÷. tat kasya heto÷? yà ca sm­tyupasthÃnatathatà yà ca sarvÃkÃraj¤atÃtathathà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evaæ yà ca samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgatathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃtathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya eva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataivÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷. tat kasya heto÷? yà cÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattitathatà yà ca sarvÃkÃraj¤atÃtathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃadvaidhÅkÃrÃ. evam ÃryasatyaÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ãvimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævid, Ãveïikabuddhadharmà eva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataivÃveïikabuddhadharmÃ÷. tat kasya heto÷? yà cÃveïikabuddhadharmÃïÃæ tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathathà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evaæ srotaÃpattiphalaæ sak­dÃgÃmiphalam anÃgÃmiphalam arhattvaæ pratyekabuddhÃ, buddhà eva sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤ataiva buddhÃ÷. tat kasya heto÷? yà ca buddhÃnÃæ bhagavatÃæ tathatÃ, yà ca sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. idam api devaputrà arthavaÓaæ saæpaÓyaæs tathÃgato 'lpotsukatÃyÃæ cittaæ nÃmayÃmÃsa na dharmadeÓanÃyÃm. tat kasya heto÷? gambhÅro batÃyaæ #<(PSP_4:117)># dharmo durd­Óo duranubodho 'tarko 'tarkÃvacara÷ ÓÃnta÷ ÓÆk«ma÷ paï¬itavij¤avedanÅya÷ sarvalokavipratyanÅko yad uteyaæ tathÃgatÃnÃæ bodhi÷, sà na kenacid abhisaæbuddhà na kadÃcid abhisaæbuddhà na kvacid abhisaæbuddhà iyaæ sà dharmÃïÃæ gambhÅratà dharmatà yatra na dvayasamudÃcÃro nÃdvayasamudÃcÃra÷ saævidyate. ity ÃlambanasvabhÃva÷ ÃkÃÓagambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, tathatÃgambhÅratayà dharmadhÃtugambhÅratayà bhÆtakoÂÅgambhÅratayà acintyadharmadhÃtugambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, anantÃparyantayà anÃgamanÃgamanatayà anutpÃdÃnirodhasamatayà asaækleÓÃvyavadÃnasamatayÃ, anabhisaæskÃrasamatayà ÃtmagambhÅratayà sattvajÅvajantupo«apuru«apudgalamanujamÃnavakÃrakavedakajÃnakapaÓyakagambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷. rÆpagambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃravij¤ÃnagambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, skandhagambhÅratayà dhÃtugambhÅratayÃyatanagambhÅratayà pratÅtyasamutpÃdagambhÅratayà pratÅtyasamutpÃdÃÇgagambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, dÃnapÃramitÃgambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, ÓÅlapÃramitÃgambhÅratayà k«ÃntipÃramitÃgambhÅratayà vÅryapÃramitÃgambhÅratayà dhyÃnapÃramitÃgambhÅratayà praj¤ÃpÃramitÃgambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, adhyÃtmaÓÆnyatÃgambhÅratayà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃgambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, sm­tyupasthÃnagambhÅratayà samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgagambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattigambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷, ÃryasatyagambhÅratayà ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitagambhÅratayà abhij¤ÃgambhÅratayà sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhagambhÅratayà daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidgambhÅratayà a«ÂÃdaÓÃveïikabuddhadharmagambhÅratayÃ, yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃgambhÅratayà devaputrà gambhÅro 'yaæ dharma÷. evam ukte devaputrà bhagavantam etad avocan: sarvalokavipratyanÅko 'yaæ bhagavan dharmo deÓyate. tat kasya heto÷? nÃyaæ bhagavan dharmo rÆpasyodgrahÃya nÃnudgrahÃya và deÓyate, na vedanÃyà na saæj¤Ãyà na saæskÃrÃïÃæ, na vij¤ÃnasyodgrahÃya nÃnudgrahÃya và deÓyate, na #<(PSP_4:118)># skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnÃm udgrahÃya nÃnudgrahÃya và deÓyate. evaæ na sarvaÓÆnyatÃnÃæ saptatriæÓadbodhipk«yÃïÃæ dharmÃïÃæ daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃïÃm udgrahÃya và nÃnudgrahÃya và dharma upadeÓyate, na sarvadharmÃïÃm udgrahÃya nÃnudgrahÃya và dharmo deÓyate, nÃyaæ bhagavan dharma÷ srotaÃpattiphalasya udgrahÃya nÃnudgrahÃya và deÓyate. evaæ na sak­dÃgÃmiphalasya nÃnÃgÃmiphalasya nÃrhattvasya na pratyekabodher yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyà nodgrahÃya nÃnudgrahÃya và dharmo deÓyate, udgrahe ca lokaÓ carati mama rÆpaæ, mama vedanà mama saæj¤Ã mama saæskÃrà mama vij¤Ãnaæ, mama skandhà mama dhÃtavo mamÃyatanÃni mama pratÅtyasamutpÃdo 'haæ pratÅtyasamutpanna÷, mama dÃnam ahaæ dÃnapatir mama ÓÅlam ahaæ ÓÅlavÃn mama k«Ãntir ahaæ k«ÃntimÃn mama vÅryam ahaæ vÅryavÃn mama dhyÃnam ahaæ dhyÃnavÃn mama praj¤Ã ahaæ praj¤ÃvÃn, mamÃdhyÃtmaÓÆnyatà aham adhyÃtmaÓÆnyatÃæ bhÃvayÃmi yÃvan mamÃbhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃham abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃæ bhÃvayÃmi, mama sm­tyupasthÃnÃni mama samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgà mamÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattayo mamÃryasatyÃni mamÃbhij¤Ã mama vimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni mama ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni ahaæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitavÃn mama daÓabalavaiÓÃradyapratisaævido mamëÂÃdaÓÃveïikabuddhadharmà mama srotaÃpattiphalam ahaæ srotaÃpanno mama sak­dÃgÃmiphalam ahaæ sak­dÃgÃmÅ mamÃnÃgÃmiphalam aham anÃgÃmÅ mamÃrhattvam aham arhan mama pratyekabodhir ahaæ pratyekabuddho mama sarvÃkÃraj¤atà ahaæ sarvÃkÃraj¤atÃ÷. bhagavÃn Ãha: evam etad devaputrà evam etan, nÃyaæ devaputrà dharmo rÆpasyodgrahÃya deÓyate nÃnudgrahÃya, na vedanÃyà na saæj¤Ãyà na saæskÃrÃïÃæ, na vij¤ÃnasyodgrahÃya deÓyate nÃnudgrahÃya. ye tu devaputrà rÆpasyodgrahÃya caranti, vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, ye vij¤ÃnasyodgrahÃya caranti, na te bhavyÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃæ bhÃvayitum. ye skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃnÃm udgrahÃya caranti, ye sarvapÃramitÃsarvaÓÆnyatÃsamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃnÃm udgrahÃya caranti, ye pramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattyÃryasatyaÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃïÃm #<(PSP_4:119)># udgrahÃya caranti, ye devaputrÃ÷ sarvÃkÃraj¤atÃyà udgrahÃya caranti, na te bhavyÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃæ bhÃvayituæ yÃvan na pratibalà dhyÃnavÅryak«ÃntiÓÅladÃnapÃramitÃæ bhÃvayituæ, yÃvan na pratibalÃ÷ sarvÃkÃraj¤atÃæ bhÃvayitum. iti sarvalokavipratyanÅkasvabhÃva÷ subhÆtir Ãha: sarvadharmÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, kasyÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷? praj¤ÃpÃramitÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, yÃvad dhyÃnapÃramità vÅryapÃramità k«ÃntipÃramità ÓÅlapÃramità dÃnapÃramitÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, adhyÃtmaÓÆnyatÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, sm­tyupasthÃnÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, ÃryasatyÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattisarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ãnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷, sarvÃkÃraj¤atÃnulomiko 'yaæ bhagavan dharma÷. nÃyaæ dharma÷ kvacit pratihanyate rÆpe na pratihanyate, evaæ vedanÃyÃæ saæj¤ÃyÃæ saæskÃre«u vij¤Ãne na pratihanyate, skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇge«u na pratihanyate, sarvapÃramitÃsu sarvaÓÆnyatÃsu na pratihanyate, saptatriæÓadbodhipak«ye«u dharme«u na pratihanyate, Ãryasatye«u apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattisarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhe«u na pratihanyate, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitesv abhij¤Ãsu daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharme«u na pratihanyate, sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ na pratihanyate. apratihatalak«aïo batÃyaæ dharma÷, ÃkÃÓasamatÃm upÃdÃya, tathatÃsamatÃm upÃdÃya, dharmadhÃtusthititÃm upÃdÃya, bhÆtakoÂisamatÃm upÃdÃya, acintyadhÃtusamatÃm upÃdÃya, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasamatÃm upÃdÃya, anutpÃdÃnirodhasamatÃm upÃdÃya, asaækleÓÃvyavadÃnasamatÃm upÃdÃya, anutpÃdo 'yaæ dharmo rÆpÃnutpÃdÃnirodhatÃm upÃdÃya, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤ÃnÃnutpÃdÃnirodhatÃm upÃdÃya, skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnÃm #<(PSP_4:120)># anutpÃdÃnirodhatÃm upÃdÃya, sarvapÃramità sarvaÓÆnyatÃnutpÃdÃnirodhatÃm upÃdÃya saptatriæÓadbodhipak«yadharmÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattyÃryasatyÃbhij¤ÃÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃnutpÃdÃnirodhatÃm upÃdÃya, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃnutpÃdÃnirodhatÃm upÃdÃya. ity apratighÃtasvabhÃva÷ apado 'yaæ dharmo rÆpapadÃnupalabdhitÃm upÃdÃya, vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃravij¤ÃnapadÃnupalabdhitÃm upÃdÃya, skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇgapadÃnupalabdhitÃm upÃdÃya, sarvapÃramitÃsarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhapadÃnupalabdhitÃm upÃdÃya, bodhipak«yadharmapadÃnupalabdhitÃm upÃdÃya, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattiÓÆnyatÃnimittÃpraïihitapadÃnupalabdhitÃm upÃdÃya, ÃryasatyÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmapadÃnupalabdhitÃm upÃdÃya, sarvÃkÃraj¤atÃpadÃnupalabdhitÃm upÃdÃya, apado 'yaæ dharma÷. ity apadasvabhÃva÷ atha khalu te kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà bhagavantam etad avocan: anujÃto 'yaæ bhagavan bhagavata÷ subhÆti÷ sthavira÷. tat kasya heto÷? tathà hi yadyad eva deÓayati sarvatac chÆnyatÃnimittÃpraïihitam Ãrabhya dharmaæ deÓayati. atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtis tÃn kÃmÃvacarÃn rÆpÃvacarÃæÓ ca devaputrÃn ÃmantrayÃmÃsa: yad evaæ devaputrà vadatha, anujÃto 'yaæ bhagavan bhagavata÷ subhÆti÷ sthavira÷, kim ity anujÃtatvÃt subhÆti÷ sthaviro 'nujÃtas tathÃgatasya? yathà tathÃgatasya tathÃnÃgatÃgatÃ, evam eva subhÆter api tathatÃnÃgatÃgatÃ, evaæ hi subhÆti÷ sthaviras tathÃgatasyÃnujÃta÷. yà tathÃgatasya tathatà sà sarvadharmatathatÃ, yà sarvadharmatathatà sà tathÃgatatathatà avitathatà ananyatathatÃ, evaæ hi subhÆti÷ sthaviras tathÃgatam anujÃta÷. yà tathÃgatatathatà sà sthititathatà yà sthititathatà sà tathÃgatatathatÃ, evaæ hi subhÆti÷ sthaviras tathÃgatam anujÃta÷. yathà tathÃgatatathatÃvikÃrà nirvikÃrÃ, evaæ hi subhÆte÷ sthavirasya tathatÃvikÃrà nirvikÃrà yathà tathÃgatasya tathatà na kvacit pratihanyate. evaæ sarvadharmatathatà na kvacit pratihanyate. yà ca tathÃgatatathatà yà ca sarvadharmatathatà #<(PSP_4:121)># ekaivai«Ã tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrà na sà kadÃcin na tathatÃ, yata÷ sà na kadÃcin na tathatà tata÷ sà tathatÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ. evaæ hi subhÆti÷ sthaviras tathÃgatam anujÃta÷. yathà tathÃgatatathatà sarvatragÃvikalpà nirvikalpÃ, evaæ hi subhÆtitathatà sarvatragÃvikalpà nirvikalpÃ. yathà tathÃgatatathatà abhinnà abhedatathatÃnupalabhyÃ, evaæ subhÆtitathatà abhinnà abhedatathatÃnupalabhyÃ. evaæ hi subhÆtisthaviras tathÃgatam anujÃta÷. yathà tathÃgatatathatÃnanyatathatà sarvadharmatathatÃ, yà na sà kadÃcin na tathatÃ, sadà sà tathatà tathaiva subhÆtisthaviro 'nanyatathatà yà tathÃgatam anujÃto na kvacid anujÃta÷, evaæ hi subhÆtisthaviras tathÃgatam anujÃta÷. yathà tathÃgatatathatà nÃtÅtà nÃnÃgatà na pratyutpannÃ, evaæ sarvadharmatathatà nÃtÅtà nÃnÃgatà na pratyutpannÃ. evaæ hi subhÆtisthaviratathatà nÃtÅtà nÃnÃgatà na pratyutpannÃ, evaæ hi subhÆtisthaviras tathÃgatam anujÃta iti ucyate. atÅtatathatÃsamatayà tathÃgatatathatÃsamatÃtathÃgatatathatÃsamatayÃtÅtatathatÃsamatÃ, anÃgatatathatÃsamatayà tathÃgatatathatÃsamatà tathÃgatatathatÃsamatayà anÃgatatathatÃsamatÃ, pratyutpannatathatÃsamatayà tathÃgatatathatÃsamatà tathÃgatatathatÃsamatayà pratyutpannatathatÃsamatÃ. iti hy atÅtÃnÃgatapratyutpannatathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. rÆpatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà rÆpatathatÃ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, vij¤Ãnatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà vij¤ÃnatathatÃ, iti hi tathÃgatatathatà ca rÆpavedanÃsaæj¤ÃsaæskÃravij¤Ãnatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. skandhatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà skandhatathatÃ, dhÃtutathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà dhÃtutathatÃ, Ãyatanatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà ÃyatanatathatÃ, pratÅtyasamutpÃdatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà pratÅtyasamutpÃdatathatÃ, pratÅtyasamutpÃdÃÇgatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà pratÅtyasamutpÃdÃÇgatathatÃ, iti hi skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇgatathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad #<(PSP_4:122)># advaidhÅkÃram. ananyatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayÃnanyatathatÃ, evaæ sattvajÅvajantupo«apuru«apudgalamanujamÃnavakÃrakavedakajÃnakapaÓyakatathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. dÃnapÃramitÃtathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà dÃnapÃramitÃtathatÃ, evaæ ÓÅlapÃramitÃk«ÃntipÃramitÃvÅryapÃramitÃdhyÃnapÃramitÃpraj¤ÃpÃramitÃtathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà praj¤ÃpÃramitÃtathatÃ, iti hi dÃnaÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitÃtathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. adhyÃtmaÓÆnyatÃtathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayÃdhyÃtmaÓÆnyatÃtathatÃ, evaæ yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃtathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃtathatÃ, iti hy adhyÃtmaÓÆnyatÃtathatà ca tathÃgatatathatà ca, yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃtathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. sm­tyupasthÃnatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà sm­tyupasthÃnatathatÃ, evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà mÃrgatathatÃ. iti hi sm­tyupasthÃnatathatà ca samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgatathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattitathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà pramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattitathatÃ, sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhatathatÃ, iti hy apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattitathatà ca sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhatathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitatathatÃ, Ãryasatyatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà ÃryasatyatathatÃ, abhij¤Ãtathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayÃbhij¤ÃtathatÃ, iti hi ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitatathatà cÃryasatyatathatà cÃbhij¤Ãtathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. daÓabalavaiÓÃradyapratisaævittathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà daÓabalavaiÓÃradyapratisaævittathatÃ, Ãveïikabuddhadharmatathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayÃveïikabuddhadharmatathatÃ, iti hi daÓabalavaiÓÃradyapratisaævittathatà #<(PSP_4:123)># cÃveïikabuddhadharmatathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. sarvÃkÃraj¤atÃtathatayà tathÃgatatathatà tathÃgatatathatayà sarvÃkÃraj¤atÃtathatÃ, iti hi sarvÃkÃraj¤atÃtathatà ca tathÃgatatathatà cÃdvayam etad advaidhÅkÃram. iyaæ sà subhÆte tathÃgatatathatÃyÃæ tathatÃm Ãgamya tathÃgato 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhas tathÃgata iti nÃmadheyaæ labhate. asmin khalu punas tathatÃparivarte bhëyamÃïe, yaæ trisÃhasramahÃsÃhasralokadhÃtu÷ «a¬vikÃram a«ÂÃdaÓamahÃnimittaæ kampate prakampate saæprakampate, calati pracalati saæpracalati, vedhate pravedhate saæpravedhate, raïati praraïati saæpraraïati, k«ubhyati prak«ubhyati saæprak«ubhyati, garjati pragarjati saæpragarjati, pÆrvà dig unnamati paÓcimà dig avanamati, paÓcimà dig unnamati pÆrvà dig avanamati, uttarà dig unnamati dak«iïà dig avanamati, dak«iïà dig unnamati uttarà dig avanamati, antÃd unnamati madhyÃd avanamati, madhyÃd unnamati antÃd avanamati. atha khalu kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà divyaiÓ candanacÆrïair bhagavantaæ subhÆtisthaviraæ cÃbhyavakirann evaæ ca vÃcam abhëanta, ÃÓcaryaæ bhagavan yÃvad ayaæ subhÆtisthaviras tathÃgatatathatayà tathÃgatam anujÃta÷. ity agatisvabhÃva÷ atha khalu subhÆtisthaviras te«Ãæ devaputrÃïÃæ tÃm eva kathÃm anubadhnÃti sma, iti hi devaputrÃ÷ subhÆtisthaviro na rÆpam anujÃto na rÆpasya tathatÃm anujÃto, nÃnyatra rÆpatathatÃyà anujÃta÷, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, na vij¤Ãnam anujÃto, na vij¤ÃnatathatÃm anujÃto, nÃnyatra vij¤ÃnatathatÃyà anujÃta÷ na skandhadhÃtvÃyatanam anujÃto na skandhadhÃtvÃyatanatathatÃm anujÃto nÃnyatra skandhadhÃtvÃyatanatathatÃyà anujÃta÷ na pratÅtyasamutpÃdam anujÃto na pratÅtyasamutpÃdatathatÃm anujÃto, nÃnyatra pratÅtyasamutpÃdatathatÃyà anujÃta÷. evaæ sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ saptatriæÓadbodhipak«yà dharmà ÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷ sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhaÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ÷, #<(PSP_4:124)># na sarvÃkÃraj¤atÃm anujÃto, na sarvÃkÃraj¤atÃtathatÃm anujÃto, nÃnyatra sarvÃkÃraj¤atÃtathatÃyà anujÃta÷. nÃsaæsk­tam anujÃto, nÃsaæsk­tatathatÃm anujÃto, nÃnyatra saæsk­tatathatÃyà anujÃta÷. tat kasya heto÷? tathà hi te dharmà na saævidyante nopalabhyante yo vÃnujÃyeta yena vÃnujÃyeta, yo vÃnujanyeta yena vÃnujanyeta. ity ajÃtisvabhÃva÷ atha khalv Ãyu«mÃc chÃriputro bhagavantam etad avocat: gambhÅreyaæ bhagavaæs tathatà avitathatà ananyatathatà dharmatà dharmadhÃtusthitità dharmaniyÃmatà bhÆtakoÂir, yatra na rÆpam upalabhyate na rÆpatathatÃ, yadà rÆpam eva nopalabhyate kuta÷ punà rÆpatathatopalapsyate, yatra na vedanà na saæj¤Ã na saæskÃrÃ, yatra na vij¤Ãnam upalabhyate na vij¤ÃnatathatÃ, yadà vij¤Ãnam eva nopalabhyate kuta÷ punar vij¤Ãnatathatopalapsyate. yatra na skandhadhÃtvÃyatanÃny upalabhyante na skandhadhÃtvÃyatanatathatÃ, yadà skandhadhÃtvÃyatanÃny eva nopalabhyate, kuta÷ puna÷ skandhadhÃtvÃyatanatathatopalapsyate. yatra na pratÅtyasamutpÃdo na pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni copalabhyante na pratÅtyasamutpÃdatathatà na pratÅtyasamutpÃdÃÇgatathatà vÃ, yadà pratÅtyasamutpÃda÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃny eva và nopalabhyate, kuta÷ puna÷ pratÅtyasamutpÃdatathatà pratÅtyasamutpÃdÃÇgatathatà vopalapsyate. evaæ sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni saptatriæÓadbodhipak«yà dharmÃ÷, ÃryasatyÃny apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ, yatra na sarvÃkÃraj¤atopalabhyate, na sarvÃkÃraj¤atÃtathatÃ, yadà sarvÃkÃraj¤ataiva nopalabhyate, kuta÷ puna÷ sarvÃkÃraj¤atÃtathatopalapsyate. bhagavÃn Ãha: evam etac chÃriputra evam etad, gambhÅreyaæ ÓÃriputra tathatÃ, yatra na rÆpam upalabhyate, na rÆpasya tathatopalabhyate, rÆpam eva nopalabhyate kuta÷ punà rÆpasya tathatopalapsyate, yatra na vedanà na saæj¤Ã na saæskÃrÃ, na vij¤Ãnam upalabhyate na vij¤Ãnasya tathatopalabhyate vij¤Ãnam eva nopalabhyate kuto vij¤Ãnasya tathatopalapsyate. #<(PSP_4:125)># yatra na skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdà upalabhyante na skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasya tathatopalabhyate, skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda eva nopalapsyate, kuta÷ puna÷ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdasya tathatopalapsyate. evaæ yÃvan na sarvÃkÃraj¤atopalabhyate na sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatopalabhyate sarvÃkÃraj¤ataiva nopalabhyate, kuta÷ puna÷ sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatopalapsyate. asyÃæ khalu puna÷ ÓÃriputra tathatÃyÃm avitathatÃyÃm ananyatathatÃyÃæ bhëyamÃïÃyÃæ bhik«uÓatadvayasyÃnupÃdÃyÃsravebhyaÓ cittÃni vimuktÃni, pa¤cÃnÃæ bhik«uïÅÓatÃnÃæ virajo vigatamalaæ dharme«u dharmacak«ur viÓuddhaæ, pa¤cÃnÃæ bodhisattvasahasrÃïÃm anutpattikadharme«u k«Ãntipratilambho 'bhÆt, «a«ÂeÓ ca bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ parihÃïadharmakÃïÃm anupÃdÃyÃsravebhyaÓ cittÃni vimuktÃni. atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputras te«Ãæ bodhisattvÃnÃm anupÃdÃyÃsravebhyaÓ cittÃni vimuktÃni viditvà bhagavantam etad avocat: ko bhagavan hetu÷ ka÷ pratyayo yad ete«Ãæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm anupÃdÃyÃsravebhyaÓ cittÃni vimuktÃni? bhagavÃn Ãha: etaiÓ ca ÓÃriputra bodhisattvai÷ pa¤cabuddhaÓatÃni paryupÃsitÃni sarvatra ca dÃnaæ dattaæ ÓÅlaæ rak«itaæ k«Ãntyà saæpÃditaæ vÅryam Ãrabdhaæ dhyÃnÃny utpÃditÃni praj¤Ã bhÃvitÃ, te praj¤ÃpÃramitayà virahitatvÃd upÃyakauÓalyena cÃparig­hÅtatvÃd evaæ caritÃ÷, vayaæ dÃnaæ dadÃmo vayaæ ÓÅlaæ rak«Ãmo vayaæ k«Ãntyà saæpÃdayÃmo vayaæ vÅryam ÃrabhÃmahe vayaæ dhyÃnaæ samÃpadyÃmahe vayaæ praj¤Ãæ bhÃvayÃma÷, te praj¤ÃpÃramitÃvirahitatvÃd anupÃyakauÓalena dÃnaæ ÓÅlaæ k«Ãntiæ vÅryaæ dhyÃnaæ praj¤Ãæ bhÃvayÃmÃsu÷, te nÃnÃtvasaæj¤ÃyÃæ caranto nÃnÃtvopalabdhyà bodhisattvaniyÃmaæ nÃvakrÃmanti, te bodhisattvaniyÃmam anavakrÃmanta÷ srotaÃpattiphalaæ prÃptà yÃvad arhattvaæ prÃptÃ÷, kiæ cÃpi ÓÃriputra bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm asti mÃrga÷ ÓÆnyatà và nimittaæ và praïihitaæ và te praj¤ÃpÃramitayà virahità upÃyakauÓalyena cÃparig­hÅtà bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtk­tvà ÓrÃvaka bhavanti. #<(PSP_4:126)># ÓÃriputra Ãha: kena kÃraïena bhagavaæs tair evaæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitair dharmai÷ subhÃvitai÷ praj¤ÃpÃramitayà virahità upÃyakauÓalyena cÃparig­hÅtà bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtk­tvà ÓrÃvakà bhavanti. bodhisattvÃ÷ punar bhagavaæs tair evaæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitair dharmai÷ subhÃvitai÷ praj¤ÃpÃramitÃm upÃyakauÓalyaæ cÃgamyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhyante? bhagavÃn Ãha: iha ÓÃriputra eka÷ sarvÃkÃraj¤atÃcittena virahita÷, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃn dharmÃn bhÃvayann upÃyakauÓalyam anÃgamya ÓrÃvako bhavati. apara÷ puna÷ ÓÃriputra bodhisattvo mahÃsattva÷ sarvÃkÃraj¤atÃcittenÃvirahita÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃn dharmÃn bhÃvayann upÃyakauÓalena bodhisattvaniyÃmam avakrÃmaty anuttarÃæ ca samyaksaæbodhim abhisaæbuddhyate. tadyathÃpi nÃma ÓÃriputra pak«iïa÷ Óakuner yojanaÓatiko và ÃtmabhÃvo bhaved, dviyojanaÓatiko và triyojanaÓatiko và caturyojanaÓatiko và ÃtmabhÃvo bhavet, sa devebhyas trayastriæÓebhyo jambÆdvÅpam Ãgantavyaæ manyeta, sa ca pak«Å Óakunir apak«o bhavet, sa devebhyas trayastriæÓebhya ÃtmÃnaæ parimoktavyaæ manyeta jambÆdvÅpaæ gami«yÃmÅti. atha tasya pak«iïa÷ Óakuner ardhapatitasyaltad abhavat, aho batÃhaæ deve«u trayastriæÓe«u pratiti«Âheyam iti. tat kiæ manyase ÓÃriputrÃpi nu sa pak«Å Óakuni÷ pratibala÷, punar eva deve«u trayastriæÓe«u prati«ÂhÃtum? ÓÃriputra Ãha: no bhagavan. bhagavÃn Ãha: sacet punar asyÃntare, evaæ bhaved, aho batÃham ak«ato 'nupahato jambÆdvÅpe pratiti«Âheyam iti. tat kiæ manyase ÓÃriputrÃpi nu sa pak«Å Óakunir ak«ato 'nupahato jambÆdvÅpe pratiti«Âhet? ÓÃriputra Ãha: no bhagavan, k«ataÓ cÃsau bhagavann upahataÓ cÃprÃpta eva jambÆdvÅpaæ maraïaæ nigacchet. tat kasya heto÷? evam etad bhavati bhagavan yasya mahÃæÓ cÃtmabhÃvo bhavati, ajÃtapak«aÓ ca dÆrÃc ca viprak­«ÂÃt prapatati. bhagavÃn Ãha: evam eva ÓÃriputra ki¤ cÃpi bodhisattvo mahÃsattvo gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃn avagamya dÃnaæ dadÃti ÓÅlaæ rak«ati k«Ãntyà saæpÃdayati vÅryam Ãrabhate dhyÃnaæ samÃpadyate, tasya ca mahat prasthÃnaæ mahÃæÓ cittotpÃdo 'pramÃïaparigraho 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhuæ, sa ca praj¤ÃpÃramitayopÃyakauÓalenaiva #<(PSP_4:127)># virahita÷ ÓrÃvakabhÆmiæ và pratyekabuddhabhÆmiæ và patati. tat kasya heto÷? tathà hi tena bodhisattvena mahÃsattvena sarvÃkÃraj¤atÃvirahitena cittena dÃnaæ dattaæ bhavati ÓÅlaæ rak«itaæ k«Ãntyà saæpÃditaæ vÅryam Ãrabdhaæ dhyÃnÃny utpÃditÃni sa ca bodhisattva÷ praj¤ÃpÃramitayopÃyakauÓalena ca virahito 'bhÆt, tena sa ÓrÃvakabhÆmiæ và pratyekabuddhabhÆmiæ và patati. ki¤ cÃpi sa ÓÃriputra bodhisattvo 'tÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ buddhÃnÃæ bhagavatÃæ ÓÅlasamÃdhipraj¤Ãvimuktivimuktij¤ÃnadarÓanaæ samanvÃharati ÃrÃdhayati nimittÅkaroti, na ca sa tathÃgatÃnÃæ ÓÅlaæ jÃnÃti samÃdhiæ jÃnÃti praj¤Ãæ jÃnÃti vimuktiæ jÃnÃti vimuktij¤ÃnadarÓanaæ jÃnÃti, so 'jÃnan na budhyamÃna÷ ÓÆnyatÃyÃm Ãnimitte praïihite và ÓÃntiæ Ó­ïoti sa tÃæ ÓÃntiæ nimittÅkaroti nimittataÓ cÃnuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmayati. evaæ hi pariïÃmayan bodhisattva÷ sthÃsyati ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau vÃ. tat kasya heto÷? evam etac chÃriputra ya÷ praj¤ÃpÃramitayopÃyakauÓalena ca virahito bhavati, na ca kuÓalamÆlÃny anuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmayati, sa ÓrÃvakabhÆmiæ và pratyekabuddhabhÆmiæ và patati. iti tathatÃnupalambhasvabhÃva÷ ity uktaæ svabhÃvalak«aïam ya÷ puna÷ ÓÃriputra bodhisattvo mahÃsattva÷ prathamacittotpÃdam upÃdÃya sarvÃkÃraj¤atÃcittenÃvirahito dÃnaæ dadÃti ÓÅlaæ rak«ati k«Ãntyà saæpÃdayati vÅryam Ãrabhate dhyÃnÃni ca samÃpadyate na ca nimittÅkaroti, sm­tyupasthÃnasamyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃn bhÃvayati na ca nimittÅkaroti yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃæ bhÃvayati na ca nimittÅkaroti. iti sÃmÃnyena mok«abhÃgÅyam sa ca praj¤ÃpÃramitayopÃyakauÓalyena cÃvirahitas traiyadhvikÃn buddhÃn samanvÃharati, te«Ãæ cÃtÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ buddhÃnÃæ bhagavatayaÓ ca ÓÅlaskandha÷ samÃdhiskandha÷ praj¤Ãskandho vimuktiskandho vimuktij¤ÃnadarÓanaskandha÷, tatsarvaæ na nimittÅkaroti na ÓÆnyatÃsamÃdhiæ nimittÅkaroti ÃnimittasamÃdhim apraïihitasamÃdhiæ na nimittÅkaroti veditavyam etac chÃriputra nÃyaæ bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau #<(PSP_4:128)># và sthÃsyatÅti, ak«ato 'nupahato 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsyate. iti ÓraddhÃtmakaæ mok«abhÃgÅyam tat kasya heto÷? tathà hi tena bodhisattvena mahÃsattvena prathamacittotpÃdam upÃdÃya dÃnaæ dattaæ na ca nimittÅk­taæ, ÓÅlaæ rak«itaæ k«Ãntyà saæpÃditaæ vÅryam Ãrabdhaæ dhyÃnaæ samÃpannaæ praj¤Ã bhÃvità na ca nimittÅk­tÃ, atitÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ buddhÃnÃæ bhagavatÃæ ÓÅlasamÃdhipraj¤Ãvimuktivimuktij¤ÃnadarÓanÃni na nimittÅk­tÃni, idaæ ÓÃriputra bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ tad upÃyakauÓalyaæ yan nimittavirahitena cittena dÃnaæ dadÃti ÓÅlaæ rak«ati k«Ãntyà saæpÃdayati vÅryam Ãrabhate dhyÃnaæ samÃpadyate praj¤Ãæ bhÃvayati. sm­tyupasthÃnasamyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃn bhÃvayati, ÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅr bhÃvayati, sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni samÃpadyate, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni bhÃvayati na ca nimittÅkaroti, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃn bhÃvayati yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ carati na ca nimittÅkaroti. iti vÅryÃtmakaæ mok«abhÃgÅyam ÓÃriputra Ãha: yathÃhaæ bhagavan bhagavato bhëitasyÃrtham ÃjÃnÃmi, yo bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà copÃyakauÓalyena cÃvirahitÃÓayas tasyÃnuttarà samyaksaæbodhi÷. iti sm­tyÃtmakaæ mok«abhÃgÅyam tat kasya heto÷? tathà hi bhagavan tena bodhisattvena mahÃsattvena prathamacittotpÃdam upÃdÃya na kaÓcid dharma upalabdho yo 'bhisaæbudhyeta yena cÃbhisaæbudhyeta yaæ cÃbhisaæbudhyeta rÆpaæ và vedanà và saæj¤Ã và saæskÃrà và vij¤Ãnaæ vÃ, evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdo và pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni và sarvapÃramità và sarvaÓÆnyatà và saptatriæÓadbodhipak«yà và dharmà ÃryasatyÃni và apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattayo và sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni và ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni và abhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikà và buddhadharmÃ÷ sarvÃkÃraj¤atà vÃ. ye punar ime bhagavan bodhisattvayÃnikÃ÷ kulaputrÃ÷ kuladuhitaraÓ ca praj¤ÃpÃramitÃvirahità upÃyakauÓalyavirahitÃÓ ca saæÓayas te«Ãæ pratikÃÇk«itavyo #<(PSP_4:129)># 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. tat kasya heto÷? tathà hi bhagavaæs tair bodhisattvayÃnikai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhir và praj¤ÃpÃramitopÃyakauÓalyavirahitair yadyad eva dÃnaæ dattaæ tatsarvaæ nimittÅk­tya dattam, evaæ yadyad eva ÓÅlaæ rak«itaæ k«Ãntyà saæpÃditaæ vÅryam Ãrabdhaæ dhyÃnaæ samÃpannaæ, yà caiva praj¤Ã vyavacÃrità sà sarvà nimittÅk­tya vyavacÃritÃ. tasmÃt saæÓayas te«Ãæ bodhisattvayÃnikÃnÃæ kulaputrÃïÃæ kuladuhit­ïÃæ cÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ pratikÃÇk«itavya÷. tasmÃt tarhi bhagavan bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmena praj¤ÃpÃramitopÃyakauÓalyÃvirahitena bhavitavyaæ, praj¤ÃpÃramitÃyÃm upÃyakauÓalyena sthitvÃnupalambhayogena Ãnimittasahagatena cittena dÃnaæ dÃtavyaæ ÓÅlaæ rak«itavyaæ k«Ãntyà saæpÃdayitavyaæ vÅryam Ãrabdhavyaæ dhyÃnaæ samÃpattavyaæ praj¤Ã bhÃvayitavyÃ. Ãnimittasahagatena cittena adhyÃtmaÓÆnyatà bhÃvayitavyÃ, yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatà bhÃvayitavyÃ. Ãnimittasahagatena cittena sm­tyupasthÃnÃni bhÃvayitavyÃni. evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgÃni, Ãnimittasahagatena cittenÃryëÂÃÇgo mÃrgo bhÃvayitavya÷. Ãnimittasahagatena cittenÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷ samÃpattavyÃ÷. Ãnimittasahagatena cittenÃryasatyÃni bhÃvayitavyÃni. Ãnimittasahagatena cittena sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni bhÃvayitavyÃni. Ãnimittasahagatena cittena abhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmà bhÃvayitavyÃ÷, Ãnimittasahagatena cittena sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ caritavyam. iti samÃdhyÃtmakaæ mok«abhÃgÅyam atha khalu kÃmÃvacarà rÆpÃvacarÃÓ ca devaputrà bhagavantam etad avocan: durabhisaæbhavà bhagavan duradhimucyÃnuttarà samyaksaæbodhi÷, yatra hi sarvÃkÃraiÓ ca nÃma bodhisattvena mahÃsattvena sarvadharmà 'bhisaæboddhavyÃs te ca dharmà na saævidyanti nopalabhyante. bhagavÃn Ãha: evam etad devaputrà evam etat, durabhisaæbhavà devaputrà duradhimucyÃnuttarà samyaksaæbodhi÷, mayÃpi devaputrÃ÷ sarvadharmÃ÷ sarvÃkÃrair abhisaæbuddhÃ÷, na ca me kaÓcid dharma upalabdho yo 'bhisaæbudhyeta yena cÃbhisaæbudhyeta yaæ cÃbhisaæbudhyeta. #<(PSP_4:130)># tat kasya heto÷? atyantaviÓuddhatvÃd devaputrÃ÷ sarvadharmÃïÃm. iti praj¤Ãtmakaæ mok«abhÃgiyam atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: yad bhagavÃn evam Ãha, durabhisaæbhavÃnuttarà samyaksaæbodhir iti, yathà punar ahaæ bhagavato bhëitasyÃrtham ÃjÃnÃmi. yathà ca mama bhavati, tathà svabhisaæbodhà bhagavann anuttarà samyaksaæbodhi÷. tat kasya heto÷? tathà hi bhagavan na kaÓcid abhisaæbudhyate na kenacid abhisaæbudhyate na ki¤cid abhisaæboddhavyaæ, ÓÆnyà hi bhagavan sarvadharmÃ÷, ÓÆnye«u bhagavan sarvadharme«u sa dharmo na saævidyate, yo 'bhisaæbudhyeta yena vÃbhisaæbudhyeta yaæ vÃbhisaæbudhyeta. tat kasya heto÷? tathà hi bhagavan sarvadharmÃ÷ ÓÆnyÃ÷, yasyÃpi dharmasya v­ddhaye và prahÃïÃya và dÃnaæ và dadyÃt, ÓÅlaæ và rak«et k«Ãntiæ và saæpÃdayet vÅryaæ và Ãrabheta dhyÃnaæ và samÃpadyeta, evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃyÃæ và Óik«eta, te ca dharmà na saævidyante, yaÓ cÃbhisaæbudhyeta yena cÃbhisaæbudhyeta yaæ cÃbhisaæbudhyeta sarve te dharmÃ÷ ÓÆnyÃ÷. anena bhagavan paryÃyeïa svabhisaæbodhà bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm anuttarà samyaksaæbodhi÷. tat kasya heto÷? tathà hi bhagavan rÆpaæ rÆpasvabhÃvena ÓÆnyaæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ vij¤ÃnasvabhÃvena ÓÆnyam, evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdÃ÷, pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni pratÅtyasamutpÃdÃÇgasvabhÃvena ÓÆnyÃni, evaæ sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvabodhipak«yà dharmÃ÷, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷, ÃryasatyÃni ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmà ÃveïikabuddhadharmasvabhÃvena ÓÆnyÃ÷, sarvÃkÃraj¤atà sarvÃkÃraj¤atÃsvabhÃvena ÓÆnyÃ. ity adhimÃtrÃïi mok«abhÃgÅyÃni atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputra Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: anenÃyu«man subhÆte paryÃyeïa durabhisaæbhavÃnuttarà samyaksaæbodhi÷. tat kasya heto÷? tathà hy Ãyu«man subhÆte nÃkÃÓasyaivaæ bhavati, aham anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsya iti. evam evÃyu«man subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya naivaæ bhavati, aham anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsya iti. tat kasya heto÷? ÃkÃÓasamà hi subhÆte #<(PSP_4:131)># sarvadharmÃ÷, atha ca punar bodhisattvo mahÃsattva ÃkÃÓasamÃn sarvadharmÃn adhimucyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, sacet punar bodhisattvasya mahÃsattvasyÃkÃÓasamÃn sarvadharmÃn adhimucya svabhisaæbodhà syÃd anuttarà samyaksaæbodhir na durabhisaæbhavà na tv evaæ gaÇgÃnadÅvÃlukopamà bodhisattvà vivarterann anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher. anenÃyu«man subhÆte paryÃyeïa vij¤Ãyate durabhisaæbhavÃnuttarà samyaksaæbodhir na svabhisaæbodhÃ. iti m­dÆni mok«abhÃgÅyÃni atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: tat kiæ manyase? ÓÃriputra rÆpaæ vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputa Ãha: nÃyu«man subhÆte. vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷, subhÆtir Ãha: tat kiæ manyase? ÓÃriputra vij¤Ãnaæ vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. evaæ vistareïa skandhadhÃtava ÃyatanÃni pratÅtyasamutpÃda÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni bodhipak«yadharmà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷, ÃryasatyÃni vimok«amukhÃni abhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ÷, yÃvat sarvÃkÃraj¤atà vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: tat kiæ manyase? Ãyu«man ÓÃriputrÃnyatra rÆpÃt sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, subhÆtir Ãha: tat kiæ manyase? ÓÃriputrÃnyatra vij¤ÃnÃt sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ sarvabodhipak«yà dharmà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya÷, #<(PSP_4:132)># daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ÷ yÃvad anyatra sarvÃkÃraj¤atÃyÃ÷ sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: tat kiæ manyase? ÓÃriputra yà rÆpasya tathatà sà vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷, vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, yà vij¤Ãnasya tathatà sà vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. evaæ vistareïa skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃda÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃ÷ saptatriæÓadbodhipak«yà dharmà apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattisarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhaÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃryasatyÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævido, yà ÃveïikabuddhadharmÃïÃæ tathatà sà vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷, yÃvat yà sarvÃkÃraj¤atÃyÃs tathatà sà vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: tat kiæ manyase? ÓÃriputrÃnyatra rÆpatathatÃyÃ÷ sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷, anyatra vedanÃtathatÃyÃ÷ saæj¤ÃtathatÃyÃ÷ saæskÃratathatÃyÃ÷, tat kiæ manyase? ÓÃriputrÃnyatra vij¤ÃnatathatÃyÃ÷ sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. evaæ vistareïÃnyatra skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdatathatÃyÃ, anyatra pratÅtyasamutpÃdÃÇgatathatÃyÃ, anyatra sarvapÃramità sarvaÓÆnyatà sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhatathatÃyÃ, anyatra saptatriæÓadbodhipak«yadharmÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattitathatÃyÃ, anyatra ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤ÃryasatyadaÓabalavaiÓÃradyapratisaævittathatÃyÃ, anyatrÃveïikabuddhadharmatathatÃyÃ, anyatra sarvÃkÃraj¤atÃtathatÃyÃ÷ sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: tat kiæ manyase? Ãyu«man ÓÃriputra tathatà vivartate #<(PSP_4:133)># 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. evaæ dharmatà dharmadhÃtur dharmasthitità dharmaniyÃmatà bhÆtakoÂÅ÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: tat kiæ manyase? Ãyu«man ÓÃriputrÃcintyadhÃtur vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: tat kiæ manyase? Ãyu«man ÓÃriputrÃnyatra tathatÃyÃ÷ sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. evaæ dharmatÃyà dharmadhÃtor dharmasthititÃyà dharmaniyÃmatÃyà bhÆtakoÂe÷, anyatrÃcintyadhÃto÷ sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: evaæ satyata÷ sthititas te«u dharme«v anupalambhamÃne«u, katama÷ sa dharmo yo vivartate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷? evam ukte Ãyu«mÃn ÓÃriputra Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: yayà dharmanayajÃtyà subhÆti÷ sthaviro nirdiÓati, tayà na kaÓcid bodhisattvo mahÃsattvo vivarti«yate anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. ya ime trayo bodhisattvayÃnikÃ÷ pudgalÃ÷ tathÃgatenÃkhyÃtÃ÷, e«Ãæ ca trayÃïÃæ bodhisattvayÃnikÃnÃæ pudgalÃnÃæ vyavasthÃnaæ na bhavi«yati. eka eva bodhisattvo mahÃsattvo bhavi«yati yad uta bodhisattvayÃniko yathÃyu«mata÷ subhÆter nirdeÓa÷. atha khalv Ãyu«mÃn PÆrïo maitrÃyaïÅputra Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: kiæ punar Ãyu«man ÓÃriputra subhÆti÷ sthavira ekam api bodhisattvaæ mahÃsattvam icchati, paripra«Âavyas tÃvat subhÆti÷ sthavira÷. atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputra Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: kiæ punar Ãyu«man subhÆte ekam api bodhisattvayÃnikaæ bodhisattvam icchasi? evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: #<(PSP_4:134)># kiæ punar Ãyu«ma¤ chÃriputra tathatÃyÃæ trÅn bodhisattvÃn icchasi, ÓrÃvakayÃnikaæ và bodhisattvaæ pratyekabuddhayÃnikaæ và bodhisattvaæ bodhisattvayÃnikaæ và bodhisattvam icchasi? ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: tat kiæ punar Ãyu«ma¤ ÓÃriputra tathatÃyÃæ trayo bodhisattvà upalabhyante? ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: kiæ punar Ãyu«ma¤ chÃriputra tathatà ekato và dvÃbhyÃæ và tribhir vÃkÃrair upalabhyate? ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: kiæ punar Ãyu«ma¤ ÓÃriputra tathatÃyÃm ekaæ bodhisattvam upalabhate? ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte. subhÆtir Ãha: evaæ satyata÷ sthititas te dharmà anupalabhyamÃnÃ÷ kuta÷ punar Ãyu«mata÷ ÓÃriputrasyaivaæ bhavati, ayaæ ÓrÃvakayÃniko bodhisattvo 'yaæ pratyekabuddhayÃniko bodhisattvo 'yaæ buddhayÃniko bodhisattva ity, ayaæ sarvadharmatathatÃyÃæ prabhÃvyamÃnÃyÃæ yasya bodhisattvasya mahÃsattvasya cittan nÃvalÅyate na saælÅyate na vipratisÃrÅ bhavati mÃnasaæ nottrasyati na saætrasyati na saætrÃsam Ãpadyate. ayaæ bodhisattvo mahÃsattvo niryÃsyaty anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. tatra khalu bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim Ãmantrayate sma: sÃdhu sÃdhu subhÆte pratibhÃntu te subhÆte yathÃpÅdaæ buddhÃnubhÃvena, evaæ khalu subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ sarvadharmatathatÃyÃæ prabhÃvyamÃnÃyÃæ yasya bodhisattvasya mahÃsattvasya cittan nÃvalÅyate na saælÅyate na vipratisÃrÅ bhavati mÃnasaæ nottrasyati na saætrasyati na saætrÃsam Ãpadyate, niryÃsyaty ayaæ bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. atha khalv Ãyu«mä ÓÃriputro bhagavantam etad avocat: katamayà bhagavan bodhyà niryÃsyati bodhisattvo mahÃsattva÷? bhagavÃn Ãha: anuttarayà samyaksaæbodhyà niryÃsyaty ayaæ bodhisattvo mahÃsattva÷. iti madhyÃni mok«abhÃgÅyÃnÅty uktaæ mok«abhÃgÅyam #<(PSP_4:135)># atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: niryÃtukÃmena bhagavan bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau kathaæ sthÃtavyam? bhagavÃn Ãha: iha subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmena sattvÃnÃm antike samacittatÃyÃæ sthÃtavyaæ, sarvasattvÃnÃm antike samacittam utpÃdayitavyaæ, na vi«amaæ cittam utpÃdayitavyaæ, sarvasattvÃ÷ samacittenÃlambitavyÃ÷, sarvasattvÃnÃm antike mahÃmaitry utpÃdayitavyÃ, sarvasattve«u mahÃkaruïotpÃdayitavyÃ, sarvasattvà maitreïa cittenÃlambitavyÃ÷, sarvasattvà mahÃkaruïÃcittenÃlambitavyÃ, na puru«acittenÃlambitavyÃ÷ sarvasattvÃnÃm antike nihatamÃnatotpÃdayitavyÃ, sarvasattvÃÓ ca ni÷ÓÃÂhyenÃlambitavyÃ÷. iti m­dÆ«magatam sarvasattvÃnÃm antike hitacittatotpÃdayitavyÃ, ahitaæ cittaæ notpÃdayitavyaæ, sarvasattvÃÓ ca hitacittenÃlambitavyÃ, nÃhitacittenÃlambitavyÃ÷, sarvasattvÃnÃm antike apratihataæ cittam utpÃdayitavyaæ, sarvasattvà na pratihatacittenÃlambitavyÃ÷, sarvasattvÃnÃm antike aviheÂhanÃcittam utpÃdayitavyaæ, sarvasattvà na viheÂhanÃcittenÃlambitavyÃ÷. iti madhyam u«magatam sarvasattvÃnÃm antike mÃt­cittam utpÃdayitavyaæ pit­cittam utpÃdayitavyaæ bhrÃt­cittam utpÃdayitavyaæ bhaginÅcittam utpÃdayitavyaæ putracittam utpÃdayitavyaæ duhit­cittam utpÃdayitavyaæ mitrÃmÃtyaj¤ÃtisÃlohitacittam utpÃdayitavyaæ sarvasattvÃÓ ca mÃt­cittena pit­cittenÃlambitavyÃ, bhrÃt­cittena bhaginÅcittenÃlambitavyÃ÷, putracittena duhit­cittenÃlambitavyÃ, mitrÃmÃtyaj¤ÃtisÃlohitacittenÃlambitavyÃ÷. evaæ khalu subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau niryÃntukÃmena sthÃtavyam. ity adhimÃtram u«magatam Ãtmanà ca prÃïÃtipÃtÃt prativiratena bhavitavyaæ pare ca prÃïÃtipÃtavairamaïo samÃdÃpayitavyÃ÷, prÃïÃtipÃtavirateÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye prÃïÃtipÃtÃt prativiratà bhavanti, te«Ã¤ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evaæ bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau niryÃstukÃmena sthÃtavyam. #<(PSP_4:136)># Ãtmanà cÃdattÃdÃnÃt prativiratena bhavitavyaæ, pare cÃdattÃdÃnavairamaïye samÃdÃpayitavyÃ÷, adattÃdÃnavirateÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye adattÃdÃnÃt prativiratà bhavanti, te«Ã¤ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà ca kÃmamithyÃcÃrÃt prativiratena bhavitavyaæ, pare ca kÃmamithyÃcÃraprativiratau samÃdÃpayitavyÃ÷, kÃmamithyÃcÃravirateÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye kÃmamithyÃcÃrÃt prativiratà bhavanti te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evam an­tavacanÃt paru«avacanÃt piÓunavacanÃd avadyapralÃpÃd abhidhyÃyà vyÃpÃdÃt, Ãtmanà ca mithyÃd­«Âe÷ prativiratena bhavitavyaæ, pare ca mithyÃd­«Âiviratau samÃdÃpayitavyÃ, mithyÃd­«ÂivirateÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye mithyÃd­«Âer viratà bhavanti, te«Ã¤ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà ca prathamaæ dhyÃnaæ samÃpattavyaæ, pare ca prathame dhyÃne samÃdÃpayitavyÃ÷, prathamadhyÃnasamÃpatteÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye prathamaæ dhyÃnaæ samÃpadyante, te«Ã¤ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evam Ãtmanà ca dvitÅyaæ dhyÃnaæ samÃpattavyaæ, evaæ t­tÅyaæ dhyÃnaæ samÃpattavyaæ, Ãtmanà ca caturthaæ dhyÃnaæ samÃpattavyaæ, pare ca caturthe dhyÃne samÃdÃpayitavyÃÓ caturthadhyÃnasamÃpatteÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye caturthadhyÃnaæ samÃpadyante, te«Ã¤ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà ca maitrÅ bhÃvayitavyÃ, pare ca maitrÅbhÃvanÃyÃæ samÃdÃpayitavyÃ, maitrÅbhÃvanÃyÃÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye maitrÅvihÃriïas te«Ãm api varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evaæ karuïÃyÃæ muditÃyÃæ ca kartavyam, Ãtmanà copek«ÃvihÃriïà bhavitavyaæ, pare copek«ÃvihÃre samÃdÃpayitavyÃ, upek«ÃvihÃrasya ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye upek«ÃvihÃriïas, te«Ãm api varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà cÃkÃÓÃnantyÃyatanÃsamÃpatti÷ samÃpattavyÃ, pare cÃkÃÓÃnantyÃyatanasamÃpattau samÃdÃpayitavyÃ÷, ÃkÃÓÃnantyÃyatanasamÃpatteÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye ÃkÃÓÃnantyÃyatanasamÃpattiæ #<(PSP_4:137)># samÃpadyante, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evaæ vij¤ÃnÃnantyÃyatanasamÃpattir ÃkiæcÃnyÃyatanasamÃpatti÷, Ãtmanà ca naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanasamÃpatti÷ samÃpattavyÃ, pare ca naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanasamÃpattau samÃdÃpayitavyÃ÷ naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanasamÃpatteÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanasamÃpattiæ samÃpadyante, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. iti m­dumÆrdhagatam Ãtmanà ca dÃnapÃramità paripÆrayitavyÃ, pare ca dÃnapÃramitÃyÃæ samÃdÃpayitavyÃ÷, dÃnapÃramitÃyÃÓ ca varïavÃdinà bhavitavya÷, ye cÃnye dÃnapÃramitÃæ paripÆrayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evaæ ÓÅlapÃramità k«ÃntipÃramità vÅryapÃramità dhyÃnapÃramitÃ, Ãtmanà ca praj¤ÃpÃramità paripÆrayitavyÃ, pare ca praj¤ÃpÃramitÃyÃæ samÃdÃpayitavyÃ÷, praj¤ÃpÃramitÃyÃÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye praj¤ÃpÃramitÃæ paripÆrayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. iti madhyamÆrdhagatam Ãtmanà cÃdhyÃtmaÓÆnyatà bhÃvayitavyÃ, pare cÃdhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ samÃdÃpayitavyÃ, adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvà adhyÃtmaÓÆnyatÃæ bhÃvayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evaæ bahirdhÃÓÆnyatà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatà yÃvad Ãtmanà cÃbhÃvasvabhÃvaÓÆnyatà bhÃvayitavyÃ, pare cÃbhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ samÃdÃpayitavyÃ, abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvà abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃæ bhÃvayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà n bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà ca catvÃri sm­tyupasthÃnÃni bhÃvayitavyÃni, pare ca catur«u sm­tyupasthÃne«u samÃdÃpayitavyÃ÷, caturïÃæ ca sm­tyupasthÃnÃnÃæ varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvÃÓ catvÃri sm­tyupasthÃnÃni bhÃvayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgÃni, Ãtmanà cÃrya«ÂÃÇgo mÃrgo bhÃvayitavya÷, pare cÃryëÂÃÇge mÃrge sthÃpayitavyÃ÷, ÃryëÂaÇgamÃrgasya ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvà ÃryëÂÃÇgaæ mÃrgaæ bhÃvayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ #<(PSP_4:138)># samanuj¤ena. Ãtmanà ca ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasamÃdhayo bhÃvayitavyÃ÷, pare ca ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasamÃdhau samÃdÃpayitavyÃ÷, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasamÃdhÅnÃæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvÃ÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasamÃdhÅn bhÃvayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà ca catvÃry ÃryasatyÃni bhÃvayitavyÃni, pare cÃryasatyabhÃvanÃyÃæ samÃdÃpayitavyÃ, ÃryasatyÃnÃæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvÃÓ catvÃry ÃryasatyÃni bhÃvayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà cëÂavimok«Ã bhÃvayitavyÃ÷, pare cëÂavimok«abhÃvanÃyÃæ samÃdÃpayitavyÃ, a«ÂÃnÃæ ca vimok«ÃïÃæ varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye '«Âavimok«Ãæ samÃpadyante, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà ca navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattaya÷ samÃdÃpayitavyÃ÷, pare ca navÃnupÆrvavihÃrasamÃpatti«u samÃdÃpayitavyÃ, navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅnÃæ varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvà navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅ÷ samÃpadyante, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà cÃbhij¤Ã ni«pÃdayitavyÃ÷, pare cÃbhij¤ÃprÃptaye samÃdÃpayitavyÃ÷, abhij¤ÃnÃæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvà abhij¤Ã pratilabdhÃs, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà ca daÓatathÃgatabalÃni paripÆrayitavyÃni, pare ca daÓatathÃgatabale«u samÃdÃpayitavyÃ, daÓÃnÃæ ca tathÃgatabalÃnÃæ varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye sattvà daÓatathÃgatabalÃni paripÆrayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evaæ catvÃri vaiÓÃradyÃni catasra÷ pratisaævid, Ãtmanà cëÂÃdaÓÃveïikà buddhadharmÃ÷ paripÆrayitavyÃ÷, pare cëÂÃdaÓÃveïikabuddhadharme«u prati«ÂhÃpayitavyÃ, a«ÂÃdaÓÃveïikÃnÃæ ca buddhadharmÃïÃæ varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye ÃveïikÃn buddhadharmÃn paripÆrayanti, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà ca mahÃmaitrÅ mahÃkaruïà ca paripÆrayitavyÃ, pare ca mahÃmaitryÃæ mahÃkaruïÃyÃæ ca samÃdÃpayitavyÃ, mahÃmaitryà mahÃkaruïÃyÃÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye mahÃmaitrÅæ mahÃkaruïÃæ ca paripÆrayanti, #<(PSP_4:139)># te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. Ãtmanà canulomapratilomapratÅtyasamutpÃda÷ samÃpattavya÷, pare cÃnulomapratilomapratÅtyasamutpÃde samÃdÃpayitavyÃ÷, anulomapratilomapratÅtyasamutpÃdasamÃpatteÓ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ, ye cÃnye anulomapratilomapratÅtyasamutpÃdaæ samÃpadyante, te«Ãæ ca varïavÃdinà bhavitavyaæ samanuj¤ena. evaæ khalu subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau niryÃtukÃmena sthÃtavyam. ity adhimÃtramÆrdhagatam Ãtmanà ca du«khaæ parijÃnÃti samudayaæ ca prajahÃti nirodhaæ ca sÃk«Ãtkaroti mÃrga¤ ca bhÃvayati, parÃæÓ ca du«khaparij¤Ãyai samudayaprahÃïÃya nirodhasÃk«ÃtkriyÃyai mÃrgabhÃvanÃyai samÃdÃpayati, du÷khaparij¤Ãnasya samudayaprahÃïasya nirodhasÃk«ÃtkriyÃyà mÃrgabhÃvanÃyÃÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye du÷khaæ prajÃnanti samudayaæ prajahati nirodhaæ sÃk«Ãtkurvanti mÃrgaæ ca bhÃvayanti, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. iti m­dvÅ k«Ãnti÷ Ãtmanà ca srotaÃpattiphalasÃk«ÃtkriyÃyai j¤Ãnam utpÃdayati na ca bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti, parÃæÓ ca srotaÃpattiphalaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃyai samÃdÃpayati, srotaÃpattiphalaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃyÃÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye srotaÃpattiphalasÃk«ÃtkriyÃyai j¤Ãnam utpÃdayanti, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. evam Ãtmanà ca sak­dÃgÃmiphalasÃk«ÃtkriyÃyai j¤Ãnam utpÃdayati na ca bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti, Ãtmanà cÃnÃgÃmiphalasÃk«ÃtkriyÃyai j¤Ãnam utpÃdayati na ca bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti. Ãtmanà cÃrhattvaphalasÃk«ÃtkriyÃyai j¤Ãnam utpÃdayati na ca bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti, parÃæÓ cÃrhattvaphalaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃyÃæ prati«ÂhÃpayati, arhattvaphalaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃyÃÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye 'rhattvaphalasÃk«ÃtkriyÃyai j¤Ãnam utpÃdayanti, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. Ãtmanà ca pratyekabuddhaphalasÃk«ÃtkriyÃyai j¤Ãnam utpÃdayati na ca pratyekabuddhaphalaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃæ sÃk«Ãtkaroti, parÃæÓ ca pratyekabuddhaphalaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃyÃæ prati«ÂhÃpayati, pratyekabuddhaphalaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃyÃÓ #<(PSP_4:140)># ca varïaæ bhëate, ye cÃnye pratyekabuddhaphalaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃyai j¤Ãnam utpÃdayanti, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. iti madhyà k«Ãnti÷ Ãtmanà ca bodhisattvanyÃmam avakrÃmati, parÃæÓ ca bodhisattvanyÃmÃvakrÃntyÃæ samÃdÃpayati, bodhisattvanyÃmÃvakrÃnteÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye bodhisattvanyÃmam avakrÃmanti, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. evaæ khalu subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau niryÃtukÃmena sthÃtavyam. ity adhimÃtrà k«Ãnti÷ Ãtmanà ca sattvÃn paripÃcayati, parÃæÓ ca sattvaparipÃkÃya samÃdÃpayati, sattvaparipÃkasya ca varïaæ bhëate, ye cÃnye sattvaparipÃkÃyÃbhyudgatÃs, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. Ãtmanà ca buddhak«etraæ pariÓodhayati, parÃæÓ ca buddhak«etrapariÓodhanÃya samÃdÃpayati, buddhak«etrapariÓuddheÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye buddhak«etrapariÓodhanÃya prati«ÂhitÃs, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. iti m­davo 'gradharmÃ÷ Ãtmanà ca bodhisattvÃbhij¤Ã utpÃdayati, parÃæÓ ca bodhisattvÃbhij¤Ãsu samÃdÃpayati bodhisattvÃbhij¤ÃnÃæ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye bodhisattvÃbhij¤Ã bhÃvayanti, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. iti madhyÃgradharmÃ÷ Ãtmanà ca sarvÃkÃraj¤atÃj¤Ãnam utpÃdayati, parÃæÓ ca sarvÃkÃraj¤atÃj¤Ãne samÃdÃpayati, sarvÃkÃraj¤atÃj¤Ãnasya ca varïaæ bhëate, ye cÃnye sarvÃkÃraj¤atÃj¤Ãnam utpÃdayanti, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. Ãtmanà ca sarvavÃsanÃnusaædhikleÓÃn prajahÃti, parÃæÓ ca sarvavÃsanÃnusaædhikleÓaprahÃïatÃyai samÃdÃpayati, sarvavÃsanÃnusaædhikleÓaprahÃïasya ca varïaæ bhëate, ye cÃnye sarvavÃsanÃnusaædhikleÓÃn prajahati, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. Ãtmanà ca Ãyu÷saæpadaæ parig­hïÃti, parÃæÓ ca Ãyu÷saæpadi samÃdÃpayati, Ãyu÷saæpadaÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye mahÃpuru«Ã Ãyu÷saæpadi sthitÃs, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. Ãtmanà ca saddharmasthitiæ parig­hïÃti, parÃæÓ ca saddharmasthitau #<(PSP_4:141)># samÃdÃpayati, saddharmasthiteÓ ca varïaæ bhëate ye cÃnye saddharmasthitiæ parig­hïanti, te«Ã¤ ca mahÃpuru«ar«abhÃïÃæ varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. evaæ khalu subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau niryÃtukÃmena bhavitavyam. evaæ khalu subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyÃm upÃyakauÓalye ca sthÃtavyam. tasyaivaæ Óik«amÃïasyaivaæ ti«Âhata÷, anÃvaraïaæ rÆpaæ bhavi«yati anÃvaraïà vedanà anÃvaraïà saæj¤Ã anÃvaraïÃ÷ saæskÃrÃ, anÃvaraïaæ vij¤Ãnaæ bhavi«yati, evaæ vistareïa yÃvad anÃvaraïà saddharmasthitir bhavi«yati. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena pÆrvÃntataÓ caivaæ rÆpan na parig­hÅtaæ, na vedanà na saæj¤Ã na saæskÃrÃ, na vij¤Ãnaæ parig­hÅtam, evaæ yÃvat sarvÃkÃraj¤atà na parig­hÅtÃ. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte yo rÆpasyÃparigraho na tad rÆpaæ, yo vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, tathà hi yo vij¤ÃnasyÃparigraho na tad vij¤Ãnam. evaæ yÃvad ya÷ sarvÃkÃraj¤atÃyà aparigraho na sà sarvÃkÃraj¤atÃ. asmin khalu punar bodhisattvasthÃne bhëyamÃïe dvayor bodhisattvasahasrayor anutpattike«u dharme«u k«Ãntipratilambho 'bhÆt. ity adhimÃtrÃgradharmÃ÷ ity uktaæ nirvedhabhÃgÅyam evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: avinivartanÅyasya bhagavan bodhisattvasya mahÃsattvasya ka ÃkÃrÃ÷? kÃni liÇgÃni? kÃni nimittÃni? kathaæ và vayaæ bhagavan jÃnÅmahe? ayam avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva iti. evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: yà ca subhÆte p­thagjanabhÆmir yà ca ÓrÃvakabhÆmir yà ca pratyekabuddhabhÆmir yà ca bodhisattvabhÆmir yà ca tathÃgatabhÆmir uktà sarvà sà tathatayÃvikalpà nirvikalpÃdvayÃdvaidhÅkÃrÃ, yathà ca sà tathatÃvikalpà tathaiva na vikalpayaty, evam avataraty avikalpena, evam avatÅrïo yathà tathatà tathà Órutvà tato 'tikramya na ki¤cid vikalpayati, na hi tÃs tathatÃyà ekaikato nobhayato nÃnubhayato, na ca yatki¤citpralÃpÅ bhavati. arthopasaæhitÃæ ca vÃcaæ bhëate nÃnarthopasaæhitÃæ, na ca parasya ca k­tÃk­taæ vyavalokayati, subhëitagave«Å ca bhavati, ebhi÷ #<(PSP_4:142)># subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittair avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti sÃmÃnyenÃvaivartikalak«aïam subhÆtir Ãha: katamair bhagavann ÃkÃrai÷? katamair liÇgai÷? katamair nimittair? ayam avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. bhagavÃn Ãha: anÃkÃrà hi subhÆte sarvadharmà aliÇgà ÃnimittÃ÷. evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: yadi bhagavann anÃkÃrÃ÷ sarvadharmà aliÇgà ÃnimittÃ÷, katamair bhagavan dharmai÷ samanvÃgato bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo 'vinivartanÅya iti nird­Óyate? bhagavÃn Ãha: ya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo rÆpÃd viniv­tto, vedanÃyà viniv­tta÷ saæj¤Ãyà viniv­tta÷ saæskÃrebhyo viniv­tto, vij¤ÃnÃd viniv­tto 'yaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo veditavya÷. ya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ skandhebhyo viniv­tto dhÃtubhyo viniv­tta Ãyatanebhyo viniv­tta÷ pratÅtyasamutpÃdÃd viniv­tta÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgebhyo viniv­tto 'yaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo veditavya÷. ya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo dÃnapÃramitÃyà viniv­tta÷, evaæ ÓÅlapÃramitÃyÃ÷ k«ÃntipÃramitÃyà vÅryapÃramitÃyà dhyÃnapÃramitÃyÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃyà viniv­tta÷, adhyÃtmaÓÆnyatÃyà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyà viniv­tta÷, sm­tyupasthÃnebhyo viniv­tta÷, evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃd viniv­tta÷, ÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhyo viniv­tta÷, sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhebhyo viniv­tta÷, abhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmebhyo viniv­tta÷, ÓrÃvakapratyekabuddhabhÆmer viniv­tta÷, anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher viniv­tta÷, ayaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo veditavya÷. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte rÆpasya svabhÃvo na saævidyate. evaæ vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ, vij¤Ãnasya svabhÃvo na saævidyate yatra bodhisattvo mahÃsattva÷ prati«Âhet. evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdapratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnÃæ svabhÃvo na saævidyate, evaæ yÃvad anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ svabhÃvo na saævidyate yatra bodhisattvo mahÃsattva÷ prati«Âhet. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïam ekam #<(PSP_4:143)># punar aparaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva ito bahirdhÃnÃæ ye«Ãæ ÓramaïabrÃhmaïÃnÃæ mukham ullokayati, ime bhagavanta÷ ÓramaïabrÃhmaïÃj¤eyaæ jÃnanti d­Óyaæ paÓyanti samyagd­«Âiæ praj¤Ãæ ca praj¤ÃpayantÅti nedaæ sthÃnaæ vidyate. na vicikitsÃm Ãpadyate na ÓÅlavrataæ parÃm­«ati na kud­«Âiæ patati, na kautukamaÇgalena Óuddhiæ pratyeti, nÃnye«Ãæ devÃnÃæ namaskÃraæ karoti. pu«pair và gandhair và dhÆpair và vilepanair và cÆrïair và cÅvarair và cchatrair và dhvajair và patÃkÃbhir và nÃnye«Ãæ dÃtavyaæ và kartavyaæ và manyate, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ dvitÅyam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo na mithyÃd­«Âiko bhavati, na narake«Æpapadyate na yamaloke na tiryagyonyÃæ nÃsure«Æpapadyate na pratyante«u janapade«Æpapadyate na ja¬amÆko bhavati na dÅrghÃyu«ke«u deve«Æpapadyate na ca strÅbhÃvaæ parig­hïÃti, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ t­tÅyam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo daÓakuÓalÃn karmapathÃn samÃdÃya vartate sa Ãtmanà ca prÃïÃtipÃtÃt prativirato bhavati, parÃæÓ ca prÃïÃtipÃtaviratau samÃdÃpayati, prÃïÃtipÃtavirateÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye prÃïÃtipÃtÃt prativiratà bhavanti, te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. evam adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃt m­«ÃvÃdÃt piÓunavacanÃt paru«avacanÃd avadyapralÃpÃd abhidhyÃyà vyÃpÃdÃd, Ãtmanà ca mithyÃd­«Âe÷ prativirato bhavati, parÃæÓ ca mithyÃd­«Âiviratau samÃdÃpayati, mithyÃd­«ÂivirateÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye mithyÃd­«Âe÷ prativiratà bhavanti, te«Ã¤ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷, ebhir api subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ svapnÃntaragato 'pi daÓÃkuÓalÃn karmapathÃnnÃdhyÃpadyate, ebhir api subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo #<(PSP_4:144)># bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ caturtham punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo yadà dÃnapÃramitÃyÃæ vartate, ÓÅlapÃramitÃyÃæ vartate k«ÃntipÃramitÃyÃæ vartate vÅryapÃramitÃyÃæ vartate dhyÃnapÃramitÃyÃæ vartate, yadà praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vartate, tadà sarvasattvÃnÃæ k­tena dÃnaæ dadÃti, evaæ ÓÅlaæ rak«ati k«Ãntyà saæpÃdayati vÅryam Ãrabhate dhyÃnaæ samÃpadyate sarvasattvÃnÃæ k­tena praj¤Ãæ bhÃvayati, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo yÃnyÃn dharmÃn paryavÃpnoti sÆtraæ geyaæ vyÃkaraïam itiv­ttakaæ yÃvad avadÃnopadeÓaæ tattad dharmadÃnaæ dadata evaæ bhavati, sarvasattvÃnÃm anena dÃnena dhÃrmikà abhiprÃyÃ÷ paripÆriÇ gacchantu, sa tad dharmadÃnaæ sarvasattvasÃdhÃraïaæ k­tvà anuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmayati, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ pa¤camam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya gambhÅre«u dharme«u nÃsti kÃÇk«Ã nÃsti vimatir nÃsti vicikitsÃ. subhÆtir Ãha: kena kÃraïena bhagavann avinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya gambhÅre«u dharme«u nÃsti kÃÇk«Ã nÃsti vimatir nÃsti vicikitsÃ? bhagavÃn Ãha: tathà hi subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo na kaæcid dharmaæ samanupaÓyati rÆpaæ và vedanÃæ và saæj¤Ãæ và saæskÃrÃæ và vij¤Ãnaæ và skandhÃn và dhÃtÆn và ÃyatanÃni và pratÅtyasamutpÃdaæ và pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni và samanupaÓyati, sarvapÃramità và sarvaÓÆnyatà và sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni và saptatriæÓadbodhipak«yÃn và dharmÃn apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅr và ÃryasatyÃni và ÓÆnyatÃnimittÃpraïihità và daÓatathÃgatabalÃni và vaiÓÃradyÃni pratisaævido và ÃveïikÃn buddhadharmÃn na samanupaÓyati, anuttarÃæ và samyaksaæbodhiæ na samanupaÓyati, yatra kÃÇk«Ã và vimatir và vicikitsà và syÃt, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato #<(PSP_4:145)># 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïam «a«Âham punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ snigdhena kÃyakarmaïà manaÃpena snigdhena vÃkkarmaïà manaÃpena snigdhena manaskarmaïà manaÃpena kÃntena samanvÃgato bhavati, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ satatasamitaæ maitreïa kÃyakarmaïà manaÃpena maitreïa vÃkkarmaïà manaÃpena maitreïa manaskarmaïà manaÃpena kÃntena samanvÃgato bhavati, ebhir api subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ saptamam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ pa¤cabhir nivaraïai÷ sÃrdhaæ na saævasati, kÃmacchandena vyÃpÃdena styÃnamiddhena uddhatakauk­tyena vicikitsayÃ, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïam a«Âamam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya sarveïa sarvam anuÓayo nÃsti, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ navamam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'tikrÃman và pratikrÃman và na bhrÃntacitto 'tikrÃmati và pratikrÃmati vÃ, so 'tikrÃman và pratikrÃman và upasthitasm­tir atikrÃmati, upasthitasm­tir eva pratikrÃmati. sm­timÃæÓ caiva gacchati ca kramati ti«Âhati ni«Ådati ÓayyÃæ ca kalpayati na sahasà bhÆmau pÃdÃv utk«ipati, na sahasà bhÆmau pÃdau pratik«ipati na sahasà bhÆmau pÃdau nik«ipati, sm­timÃn eva sa pÃdau utk«ipati pratik«ipati nik«ipati, sa paÓyann eva bhÆpradeÓam ÃkrÃmati, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo #<(PSP_4:146)># mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ daÓamam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya cÅvaraparibhoge na kÃyajugupsito bhavati, na yÆkilaÓ cauk«asamudÃcÃra÷ ÓucisamudÃcÃra÷ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'lpÃbÃdhaÓ ca bhavati, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. ity u«magatÃvasthasyÃvaivartikalak«aïam ekÃdaÓam punar aparaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya yÃni tÃni aÓÅtikrimikulasahasrÃïi kÃye prativasanti kÃyaæ bhak«ayanti, tÃny avinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya sarveïa sarvaæ kÃye na saævidyate. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte tÃni kuÓalamÆlÃni bodhisattvasya mahÃsattvasya sarvalokÃbhyudgatÃni, tena bodhisattvasya mahÃsattvasya tÃny aÓÅtikrimikulasahasrÃïi kÃye na saævidyante. yathÃyathà subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasyaitÃni kuÓalamÆlÃni pravardhante, tathÃtathà bodhisattvo mahÃsattva÷ kÃyapariÓuddhi¤ ca vÃkpariÓuddhi¤ ca cittapariÓuddhiæ ca pratig­hïÃti, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ dvÃdaÓam evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: kathaæ punar bhagavan bodhisattvasya mahÃsattvasya kÃyapariÓuddhiÓ ca vÃkpariÓuddhiÓ ca cittapariÓuddhiÓ ca bhavati? bhagavÃn Ãha: yathÃyathà subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya tÃni kuÓalamÆlÃni pravardhante, tathÃtathà kÃyacakratvaæ vÃkcakratvaæ cittacakratvaæ ca kÃyavÃkcittakauÂilyatä ca tai÷ kuÓalamÆlai÷ pariÓodhayati. iyaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya kÃyapariÓuddhiÓ ca vÃkpariÓuddhiÓ ca cittapariÓuddhiÓ ca, sa tayà kÃyapariÓuddhyà vÃkpariÓuddhyà cittapariÓuddhyà ca ÓrÃvakabhÆmiæ ca pratyekabuddhabhÆmi¤ cÃtikrÃmati. iyaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya #<(PSP_4:147)># kÃyapariÓuddhiÓ ca vÃkpariÓuddhiÓ ca cittapariÓuddhiÓ ca, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ trayodaÓam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo na lÃbhasatkÃraguruko bhavati na piï¬apÃtaguruko bhavati yÃvan na cÅvaraguruko bhavati, sa dvÃdaÓadhÆtaguïasamÃdÃne vartate, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ caturdaÓam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya na mÃtsaryacittam utpadyate na dau÷ÓÅlyacittam utpadyate na k«ubdhacittam utpadyate na kausÅdyacittam utpadyate nÃsamÃhitacittam utpadyate na dau«praj¤Ãcittam utpadyate ner«yÃcittam utpadyate ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ pa¤cadaÓam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ sthirabuddhiÓ ca bhavati satk­tya ca parato dharmaæ Ó­ïoti, yat kiæcit parato dharmaæ Ó­ïoti tat sarvaæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ saæsyandayati yÃni tÃni laukikÃni k­tyÃni tÃni sarvÃïi praj¤ÃpÃramitÃm Ãgamya dharmatayà saæsyandayati, na taæ dharmaæ samanupaÓyati, yo dharmadhÃtau na yujyate sarvaæ taæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yujyamÃnaæ samanupaÓyati, idaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasyÃvinivartanÅyalak«aïaæ veditavyam. iti nirvedhÃÇgasthitasyÃvaivartikalak«aïaæ «o¬aÓam punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn avinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya a«Âau mahÃnirayÃn purato 'bhinirmÃya tatraikaikasmin mahÃniraye bahÆni bodhisattvaÓatÃni bahÆni bodhisattvasahasrÃïi bahÆni bodhisattvaÓatasahasrÃïi bahÆni bodhisattvakoÂÅniyutaÓatasahasrÃïi dahyamÃnÃni pacyamÃnÃni du÷khÅ tÅvrÅ kharÃæ kaÂukÃæ vedanÃæ pratyanubhavamÃnÃny #<(PSP_4:148)># abhinirmiïoti, evaæ ca vak«yati: ime te bodhisattvà mahÃsattvà avinivartanÅyÃs tathÃgatair vyÃk­tÃs te«u mahÃnarake«ÆpapannÃs, tvam api nairayikas tathÃgatair arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair, yas tvam avinivartanÅyatÃyai vyÃk­ta÷, punar eva tvam etad bodhicittaæ pratini÷s­jya, evaæ tvaæ mahÃniraye«u nopapatsyase, tata÷ tvaæ svargopago bhavi«yasi. sacet subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya cittaæ na k«ubhyati na kÃÇk«ati na vicikitsati, veditavyaæ vyÃk­to 'yaæ bodhisattvo mahÃsattvas tai÷ pÆrvakais tathÃgatair arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair, niyato 'yaæ bodhisattvo mahÃsattvo 'vaivartyadhÃtau sthÃnaæ subhÆte 'navakÃÓo yad avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo narake và tiryagyonau và yamaloke và asure«u và kÃye«Æpapadyate, naitat sthÃnaæ vidyate, ebhir api subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti mÆrdhagatÃvasthasyÃvaivartikalak«aïaæ saptadaÓam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya mÃra÷ pÃpÅyÃn Óramaïave«eïopasaækramyaivaæ vak«yati: yat tvayà pÆrvaÓrutaæ, evaæ mayà dÃnapÃramità pariÓodhayitavyÃ, evaæ mayà ÓÅlapÃramità pariÓodhayitavyÃ, evaæ mayà k«ÃntipÃramità pariÓodhayitavyÃ, evaæ mayà vÅryapÃramità pariÓodhayitavyà evaæ mayà dhyÃnapÃramità pariÓodhayitavyÃ, evaæ mayà praj¤ÃpÃramità pariÓodhayitavyÃ, evaæ mayà yÃvad anuttarà samyaksaæbodhir abhisaæboddhavyÃ, tat sarvaæ pratideÓaya yat tvayà pÆrvam atÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃæ saÓrÃvakasaæghÃnÃæ prathamacittotpÃdam upÃdÃya yÃvat saddharmasthitir etasminn antare yat kuÓalamÆlaæ tat sarvam anumoditan tat pratideÓaya tan nis­ja, yad etat tvayà Órutaæ naitad buddhavacanaæ naitat samyaksaæbuddhena bhëitaæ kavik­takaæ kÃvyam etat, yad ahaæ bhëe etad buddhavacanam etat tathÃgatena bhëitam. saced bodhisattvo mahÃsattva÷ k«ubhyati kÃÇk«ati vicikitsati, veditavyam evam e«a bodhisattvo mahÃsattvo 'vyÃk­tas tathÃgatair arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair, aniyato 'yaæ bodhisattvo mahÃsattvo, nÃyaæ bodhisattvo #<(PSP_4:149)># mahÃsattvo 'vinivartanÅyadhÃtau sthita÷. sacet puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo na k«ubhyati na kÃÇk«ati na vicikitsati, dharmatÃæ pratisarati, anabhisaæskÃram anutpÃdaæ pratisarati, na parasya Óraddhayà gacchati, aparapraïeyaÓ ca bhavati, dÃnapÃramitÃyÃæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm aparapraïeyaÓ ca bhavati yÃvad anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, tadyathÃpi nÃma arhan k«ÅïÃsravo bhik«ur na parasya Óraddhayà gacchati pratyak«akÃrÅ dharmatÃyÃm asaæhÃryo bhavati mÃreïa pÃpÅyasÃ. evam eva subhÆte 'navamardanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓrÃvakayÃnikair và pratyekabuddhayÃnikair vÃ, apratyudÃvartanÅyadharmà ca bhavati ÓrÃvakayÃnikair và pratyekabuddhayÃnikair và buddhayÃnikair và anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, niyato 'yaæ bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyadhÃtau sthito 'parapraïeyaÓ ca bhavati, sa tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasyÃpi Óraddhayà na gacchati, prÃg eva ÓrÃvakayÃnikÃnÃæ và pratyekabuddhayÃnikÃnÃæ và buddhayÃnikÃnÃæ và prÃg eva mÃrasya pÃpÅyasa÷, prÃg evÃnyatÅrthikÃnÃæ parivrÃjakÃnÃæ và Óraddhayà gacchen naitat sthÃnaæ vidyate. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo na kaæcid dharmaæ samanupaÓyati, yasya Óraddhayà gacched rÆpasya và vedanÃyà và saæj¤Ãyà và saæskÃrÃïÃæ và vij¤Ãnasya vÃ, rÆpatathatÃyà và vedanÃtathatÃyà và saæj¤ÃtathatÃyà và saæskÃratathatÃyà và vij¤ÃnatathatÃyà vÃ, evaæ skandhadhÃtvÃyatanapratÅtyasamutpÃdaæ pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni sarvapÃramitÃ÷ sarvaÓÆnyatÃsarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni bodhipak«yadharmÃn apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅr ÃryasatyÃbhij¤ÃÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃni daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃn anuttarÃæ ca samyaksaæbodhiæ na samanupaÓyati yÃvad anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhes tathatÃn na samanupaÓyati, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti mÆrdhagatÃvasthasyÃvaivartikalak«aïam a«ÂÃdaÓam punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn bhik«uve«enÃvinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasyopasaækramyaivaæ vak«yati: saæsÃracÃrikai«Ã nai«Ã sarvÃkÃraj¤atÃcÃrikÃ, ihaiva tvaæ du÷khasyÃntaæ kuru. #<(PSP_4:150)># sa khalu punar mÃra÷ pÃpÅyÃn bodhisattvasya mahÃsattvasya mÃrgapratirÆpakam upadek«yati, yo 'sau mÃrgapratirÆpaka÷ saæsÃrÃvacarair laukikair ÃkÃrair yadi vÃsti saæj¤Ã yadi và prathamaæ dhyÃnaæ yÃvan naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤Ãyatanam upadek«yati: ayam Ãyu«man mÃrga÷, iyaæ pratipad yena mÃrgeïa yayà pratipadà srotaÃpattiphalam anuprÃpsyasi, sak­dÃgÃmiphalam anÃgÃmiphalaæ yena mÃrgeïÃrhattvam anuprÃpsyasi, anenÃyu«man mÃrgeïÃnayà pratipadà ihaiva tvaæ du÷khasyÃntaæ kuru, na tu tÃni saæsÃrÃvacarÃïi du÷khÃni pratyanubhavi«yasi, aho batÃyam ihaiva tavÃtmabhÃvo na nirv­tto bhavet, kutas tvam anyam ÃtmabhÃvaæ pratig­hÅtavyaæ manyase? sacet puna÷ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya cittaæ na k«ubhyati na calati, uttare cÃsyaivaæ bhavati, bahukaro me 'yaæ bhik«ur yo 'yaæ mÃrgapratirÆpakam upadiÓati, yo mÃrgapratirÆpako naivaæ srotaÃpattiphalasÃk«ÃtkriyÃyai saævartate, na sak­dÃgÃmiphalasÃk«ÃtkriyÃyai saævartate, nÃnÃgÃmiphalasÃk«ÃtkriyÃyai saævartate nÃrhattvaphalasÃk«ÃtkriyÃyai saævartate, na pratyekabuddhaphalasÃk«ÃtkriyÃyai saævartate, nÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ sÃk«ÃtkriyÃyai saævartate. uttare cÃsya har«a utpadyate, bahukaro me 'yaæ bhik«ur yo mamaitÃny aÇgÃny upadiÓati, yÃni mayaivaæ buddhvà sarve«v api tri«u yÃne«u Óik«itavyam. tam enaæ mÃra÷ pÃpÅyÃn bodhisattvaæ mahÃsattvaæ har«itaæ viditvà evaæ vak«yati: icchasi tvaæ kulaputra tÃn bodhisattvÃn mahÃsattvÃn dra«Âuæ yair bodhisattvair mahÃsattvair gaÇgÃnadÅvÃlukopamà buddhà bhagavanta÷ pratyupasthitÃ÷ pÆjitÃÓ cÅvarapiï¬apÃtaÓayanÃsanaglÃnapratyayabhai«ajyapari«kÃrair, gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃnÃæ ca tathÃgatÃnÃm arhatÃæ samyaksaæbuddhÃnÃm antike dÃnapÃramità paripÆrità ÓÅlapÃramità paripÆrità k«ÃntipÃramità paripÆrità vÅryapÃramità paripÆrità dhyÃnapÃramità paripÆrità praj¤ÃpÃramità paripÆritÃ, gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃÓ caiva buddhà bhagavanta÷ paryupÃsitÃ÷ parip­cchitÃ÷ paripraÓnÅk­tÃ, asyaiva bodhisattvayÃnasyÃrthÃya kathaæ bodhisattvair mahÃsattvair bodhisattvayÃne sthÃtavyaæ? kathaæ dÃnapÃramitÃyÃæ caratà ÓÅlapÃramitÃyÃæ caratà k«ÃntipÃramitÃyÃæ caratà vÅryapÃramitÃyÃæ caratà dhyÃnapÃramitÃyÃæ caratà praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caratà sthÃtavyam? evaæ #<(PSP_4:151)># sm­tyupasthÃnasamyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgasarvaÓÆnyatÃsarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhe«v apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattidaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharme«u yÃvat mahÃmaitryÃæ mahÃkaruïÃyÃæ caratà sthÃtavyam? yathà tair buddhair bhagavadbhir ÃkhyÃtaæ tathà sthitvà tathà caritvà tathà yogam ÃpadyÃpi tair eva tÃvad bodhisattvair mahÃsattvair anuttarà samyaksaæbodhir nÃbhisaæbuddhÃ, tathà caritais tathÃnuÓÃsitais tathà sthitais tathà Óik«amÃïai÷ sarvÃkÃraj¤atà nÃnuprÃptÃ, kuta÷ punas tvam anuttarÃæ samyaksaæbodhim anuprÃpsyasi? saced bodhisattvasya mahÃsattvasya evaæ vivecyamÃnasya cittasyÃnyathÃtvaæ na bhavati nottrasyati na saætrasyati na saætrÃsam Ãpadyate, uttare cÃsya har«a utpadyate, bahukaro me 'yaæ bhik«ur yo mamaitÃny aÇgÃny upadiÓati, yair aÇgai÷ srotaÃpattiphalaæ prÃpyate sak­dÃgÃmiphalam anÃgÃmiphalam arhattvaæ pratyekabodhir yÃvat sarvÃkÃraj¤atÃnuprÃpyate. tata÷ sa punar mÃra÷ pÃpÅyÃn bodhisattvasya mahÃsattvasya cittasyÃnavalÅnatÃæ viditvà tatraiva p­thivÅpradeÓe saæbahulÃn bhik«Æn abhinirmiïoti, evaæ ca vÃcaæ bhëate: ime te 'rhanta÷ k«ÅïÃsravà ye te 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau saæprasthità abhÆvaæs te 'rhattve sthitÃ÷, kuta÷ punas tvam anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsyase? sacet punar bodhisattvasya mahÃsattvasyaivaæ bhavati, mÃro batÃyaæ pÃpÅyÃn mÃrgapratirÆpakam upadiÓati, na ca bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran pratyudÃvartyÃnuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ ÓrÃvakabhÆmiæ và pratyekabuddhabhÆmiæ và patati, uttare cÃsyaivaæ bhavati, asthÃnam anavakÃÓo yad bodhisattvo mahÃsattvo dÃnapÃramitÃyÃæ caran ÓÅlapÃramitÃyÃæ caran k«ÃntipÃramitÃyÃæ caran vÅryapÃramitÃyÃæ caran dhyÃnapÃramitÃyÃæ caran praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carann adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ caran bahirdhÃÓÆnyatÃyÃæ caran yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ caran, sm­tyupasthÃne«u caran samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrge«u caran sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhe«u carann apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«u caran, ÃryasatyÃbhij¤Ãsu caran, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmà bhÃvayan sarvÃkÃraj¤atÃæ bhÃvayann, anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsyateti #<(PSP_4:152)># naitat sthÃnaæ vidyate. iti k«ÃntigatÃvasthasyÃvaivartikalak«aïam ekonaviæÓatitamam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carata evaæ bhavati, saced evaæ Óik«itvà yathà tathÃgatenÃkhyÃtaæ tayà caryayÃvirahitasyaibhi÷ pÃramitÃpratisaæyuktair manasikÃrair avirahito bodhisattvo mahÃsattvo na parihÅyate dÃnapÃramitayà na parihÅyate ÓÅlapÃramitayà na parihÅyate k«ÃntipÃramitayà na parihÅyate vÅryapÃramitayà na parihÅyate dhyÃnapÃramitayà na parihÅyate praj¤ÃpÃramitayà na parihÅyate adhyÃtmaÓÆnyatayà na parihÅyate yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatayà na parihÅyate sm­tyupasthÃnasamyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgair na parihÅyate apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhir na parihÅyate ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ãbhir na parihÅyate sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhair na parihÅyate daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmair na parihÅyate sarvÃkÃraj¤atayÃ. punar aparaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carata evaæ bhavati, yo mÃrakarmÃïi budhyate sa na parihÅyate 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷ ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. ity agradharmagatÃvasthasyÃvaivartikalak«aïaæ viæÓatitamam evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: kuto bhagavann avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅya iti praj¤Ãyate. bhagavÃn Ãha: rÆpasaæj¤ÃyÃ÷ subhÆte vivartito, vedanÃsaæj¤ÃyÃ÷ saæj¤Ãsaæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrasaæj¤Ãyà vij¤Ãnasaæj¤Ãyà vivartito, dhÃtusaæj¤Ãyà Ãyatanasaæj¤ÃyÃ÷ pratÅtyasamutpÃdasaæj¤ÃyÃ÷ pratÅtyasamutpÃdÃÇgasaæj¤Ãyà rÃgasaæj¤Ãyà do«asaæj¤Ãyà mohasaæj¤Ãyà d­«Âisaæj¤ÃyÃ÷, dÃnapÃramitÃsaæj¤ÃyÃ÷ ÓÅlapÃramitÃsaæj¤ÃyÃ÷ k«ÃntipÃramitÃsaæj¤ÃyÃ÷ vÅryapÃramitÃsaæj¤Ãyà dhyÃnapÃramitÃsaæj¤ÃyÃ÷ praj¤ÃpÃramitÃsaæj¤Ãyà vivartito, 'dhyÃtmaÓÆnyatÃsaæj¤Ãyà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃsaæj¤ÃyÃ÷ sm­tyupasthÃnasaæj¤ÃyÃ÷ samyakprahÃïÃrddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgasaæj¤Ãyà #<(PSP_4:153)># apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattisaæj¤Ãyà vivartita÷, sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhasaæj¤ÃyÃ÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasaæj¤Ãyà abhij¤Ãsaæj¤Ãyà vivartito, daÓabalavaiÓÃradyasaæj¤ÃyÃ÷ pratisaævitsaæj¤Ãyà Ãveïikabuddhadharmasaæj¤Ãyà vivartita÷, sarvÃkÃraj¤atÃsaæj¤Ãyà vivartita÷, ÓrÃvakapratyekabuddhasaæj¤Ãyà vivartita÷, bodhisattvasaæj¤Ãyà vivartito yÃvad buddhasaæj¤Ãyà vivartita÷. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ svalak«aïaÓÆnyair dharmair bodhisattvanyÃmam avakrÃnta÷. sa tam api dharmaæ nopalabhate anupalabhamÃno nÃbhisaæskaroty anabhisaæskurvan notpÃdayati tenocyate 'nutpÃdak«Ãntiko bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅya ity, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti darÓanamÃrge du«khe dharmaj¤Ãnak«Ãnti÷ punar aparaæ subhÆte mÃra÷ pÃpÅyÃn bodhisattvaæ mahÃsattvam upasaækramyaivaæ vicchandayi«yati: ÃkÃÓasamai«Ã yad uta sarvÃkÃraj¤atà ÃkÃÓabhÃvanai«Ã abhÃvasvabhÃvalak«aïaÓÆnyatÃ, ete 'pi dharmà ÃkÃÓasamà abhÃvasvabhÃvÃ÷ svalak«aïaÓÆnyà na cÃkÃÓasamair dharmair abhÃvasvabhÃvai÷ svalak«aïaÓÆnyai÷ kaÓcid dharma upalabhyate, yo vÃbhisaæbudhyate yena vÃbhisaæbudhyate yaæ vÃbhisaæbudhyate, sarva ete ÃkÃÓasamà dharmà abhÃvasvabhÃvÃ÷ svalak«aïaÓÆnyà nirarthakaæ tvaæ vihanyase mÃrakarma etat paridÅpitaæ yad iyam anuttarà samyaksaæbodhir abhisaæbodhavyÃ, naitat samyaksaæbuddhabhëitam iti. tasmÃt tvaæ kulaputra pratiprasrambhaya etÃn manasikÃrÃn mà te dÅrgharÃtram anarthÃya du«khÃya vinipÃtÃya saævarterann iti. tatra tair bodhisattvayÃnikai÷ kulaputrai÷ kuladuhit­bhir và tÃ÷ paribhëÃ÷ Órutvaivam upaparÅk«itavyaæ, mÃrakarmÃïo tÃni yo me 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher vivecayati kiæ cÃpy ÃkÃÓasamÃ÷ sarvadharmà abhÃvasvabhÃvÃ÷ svalak«aïaÓÆnyÃs, tÃn sattvà na jÃnanti na paÓyanti na budhyante tÃn vayam ÃkÃÓasamÃn abhÃvasvabhÃvÃn sarvadharmÃn svalak«aïaÓÆnyatÃsaænÃhaæ saænahya sarvÃkÃraj¤atÃm abhisaæbuddhya sattvÃnÃæ dharmaæ deÓayi«yÃmo, 'prameyÃn sattvÃn srotaÃpattiphale prati«ÂhÃpayi«yÃma÷, sak­dÃgÃmiphale #<(PSP_4:154)># 'nÃgÃmiphale 'rhattve prati«ÂhÃpayi«yÃma÷, pratyekÃyÃæ bodhau prati«ÂhÃpayi«yÃmo, 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau prati«ÂhÃpayi«yÃma÷. tatra bodhisattvair mahÃsattvai÷ prathamacittotpÃdam upÃdÃya imÃn dharmÃn Órutvà d­¬hacittair bhavitavyam aprakampacittair bhavitavyam asaæhÃryacittair bhavitavyaæ, ta ime yair d­¬hacittatÃyai aprakampacittatÃyai asaæhÃryacittatÃyai samanvÃgatÃ÷ «aÂsu pÃramitÃsu caranto bodhisattvaniyÃmam avakrÃmayi«yanti. iti du÷khe dharmaj¤Ãnam atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: kiæ punar bhagavann avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo vaktavya÷ utÃho vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo vaktavya÷? evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: avinivartanÅya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo vaktavya÷, vinivartanÅyo 'pi subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo vaktavya÷. subhÆtir Ãha: kathaæ bhagavann avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo vaktavya÷? kathaæ ca vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo vaktavya÷? bhagavÃn Ãha: ya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và vinivartito 'yaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo vaktavya÷, ya÷ puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và na vinivartito 'yaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo vaktavya÷. ebhir api subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgatasyÃvinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasyÃvinivartanÅyalak«aïaæ veditavyaæ, yair ÃkÃrair yair liÇgair yair nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo mÃreïa pÃpÅyasà na Óakyate vivecayitum anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. iti du÷khe 'nvayaj¤Ãnak«Ãnti÷ punar aparaæ subhÆte ÃkÃÇk«ann avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ prathamaæ dhyÃnaæ samÃpadyate, yÃvac caturthadhyÃnaæ samÃpadyate #<(PSP_4:155)># yÃvan nirodhasamÃpattiæ samÃpadyate, ÃkÃÇk«ann avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvaÓ catvÃri sm­tyupasthÃnÃni samÃpadyate samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃn samÃpadyate, yÃvac chÆnyatÃnimittÃpraïihitÃn samÃdhÅn samÃpadyate, yÃvat pa¤cÃbhij¤Ã abhinirharati, imaiÓ caturbhir dhyÃnaiÓ catas­bhir ÃrÆpyasamÃpattibhir nirodhasamÃpattibhiÓ ca parijayaæ karoti, catvÃri sm­tyupasthÃnÃni bhÃvayati samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgam ÃryëÂÃÇgikaæ mÃrgaæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitaæ samÃdhiæ samÃpadyate, na ca dhyÃnaphalaæ parig­hïÃti, yÃvan na nirodhasamÃpattiphalaæ parig­hïÃti, na srotaÃpattiphalaæ parig­hïÃti na sak­dÃgÃmiphalaæ nÃnÃgÃmiphalaæ nÃrhattvaæ parig­hïÃti na pratyekabodhiæ parig­hïÃti ÃkÃÇk«amÃïa evaæ saæcintyÃtmabhÃvaæ parig­hïÃti yenÃtmabhÃvena sarvasattvÃnÃm arthaæ karoti tam ÃtmabhÃvaæ parig­hïÃti ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti du÷khe 'nvayaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo manasikÃreïa samanvÃgato bodhicittenÃvirahito na rÆpaguruko bhavati na k«aïaguruko bhavati nÃsravaguruko bhavati, na dÃnaguruko bhavati na ÓÅlaguruko bhavati na k«Ãntiguruko bhavati na vÅryaguruko bhavati na dhyÃnaguruko bhavati na praj¤Ãguruko bhavati, nÃpramÃïaguruko bhavati nÃrÆpyaguruko bhavati na samÃpattiguruko bhavati nÃbhij¤Ãguruko bhavati na saptatriæÓadbodhipak«yadharmaguruko bhavati na sarvavimok«asamÃdhisamÃpattiguruko bhavati na ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitaguruko bhavati nÃryasatyaguruko bhavati na vaiÓÃradyaguruko bhavati na pratisaævidguruko bhavati na samyaksaæbodhiguruko bhavati na sattvaparipÃcanaguruko bhavati na buddhadarÓanaguruko bhavati na kuÓalamÆlÃvaropanaguruko bhavati. tat kasya heto÷? tathà hi te sarvadharmà ÃkÃÓasamà abhÃvasvabhÃvÃ÷ svalak«aïaÓÆnyÃ÷. sa khalu puna÷ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva ane imena ca manasikÃreïa samanvÃgataÓ caturbhiÓ ceryÃpathair abhikrÃmati na pratikrÃmati na bhrÃntacitta Ãgacchati na bhrÃntacitto gacchati na caÇkrarai«yati #<(PSP_4:156)># na ca sthÃsyati na ni«Ådi«yati na ÓayyÃæ kalpayi«yati sa sm­ta evÃgami«yati gami«yati caÇkrami«yati sthÃsyati ni«Ådi«yati ÓayyÃæ kalpayi«yati, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti samudaye dharmaj¤Ãnak«Ãnti÷ punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'gÃram adhyÃvasann upÃyakauÓalyena sattvÃnÃæ paripÃcanÃya pa¤cakÃmaguïÃn upadiÓati sarvasattvÃnÃæ dÃnaæ dadÃti, annam annÃrthikÃnÃæ, pÃnaæ pÃnÃrthikÃnÃæ yÃvad anyatarÃnyatarÃn mÃnu«yakÃn pari«kÃrÃn dadÃti, sa Ãtmanà ca dÃnapÃramitÃyÃæ carati, parÃæÓ ca dÃnapÃramitÃyÃæ samÃdÃpayati dÃnapÃramitÃyÃÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye dÃnapÃramitÃyÃæ caranti te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷, evaæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ, sa Ãtmanà ca praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carati, parÃæÓ ca praj¤ÃpÃramitÃyÃæ samÃdÃpayati, praj¤ÃpÃramitÃyÃÓ ca varïaæ bhëate, ye cÃnye praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caranti te«Ãæ ca varïavÃdÅ bhavati samanuj¤a÷. iti samudaye dharmaj¤Ãnam sa khalu puna÷ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo 'gÃram adhyÃvasan jambÆdvÅpaæ saptaratnaparipÆrïaæ k­tvà dÃnaæ dadÃti, evaæ cÃturdvÅpakaæ lokadhÃtuæ sÃhasraæ lokadhÃtuæ dvisÃhasraæ lokadhÃtuæ yÃvat trisÃhasraæ mahÃsÃhasraæ lokadhÃtuæ saptaratnaparipÆrïaæ k­tvà dÃnaæ dadÃti, na ca kÃmaguïÃn paribhuÇkte satatasamitaæ brahmacÃrÅ bhavati, na ca kasyacid avamardanÃkÃraæ janayati yenÃvamardanÃkÃreïa paro 'nÃttamanÃ÷ syÃt, ebhir api subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya satatasamitaæ vajrapÃnir yak«a÷ sadÃnubaddho bhavi«yaty, ayaæ bodhisattvo mahÃsattvo yÃvad anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsyate, yathà mamÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya satatasamitaæ samanubaddho yÃvat pa¤cavajrapÃïi kulÃni satatasamitaæ samanubaddhÃni bhavi«yanti, sa na Óakyate manu«yair amanu«yair vÃvakramanÃyÃnavamardanÅyo #<(PSP_4:157)># bhavati sa devena và mÃreïa và brahmaïà và kenacid và punarloke sahadharmeïa. iti samudaye 'nvayaj¤Ãnak«Ãnti÷ tasya cittaæ na vik«ipyate bodhimanasikÃrÃd yÃvad anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, tasya bodhisattvasya mahÃsattvasya nendriyÃïi vikalÃni bhavanti Óraddhendriyaæ vÅryendriyaæ sm­tindriyaæ samÃdhindriyaæ praj¤endriyaæ sa satpuru«o bhavi«yati nÃsatpuru«a÷. subhÆtir Ãha: kiyatà bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ satpuru«o bhavati nÃsatpuru«a÷? bhagavÃn Ãha: yadà subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya bodhicittaæ na vinaÇk«yate, etÃvatà subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ satpuru«o bhavati nÃsatpuru«a÷, ebhir api subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. punar aparaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo bodhimanasikÃrai÷ samanvÃgato yÃni tÃni strÅïÃm ÃveÓanÃni vaÓÅkaraïÃni mantravidyau«adhibhai«ajyÃni tÃni sarvÃïi sarveïa sarvaæ sarvathà sarvan na prayukte na ca prayojayati na ca strÅïÃm ÃveÓanam anyatarÃnyataraæ karoti, na striyÃ÷ puru«asya và ÃdeÓanÃprÃtihÃryaæ karoti, putro và te bhavi«yati dhÅtà và te bhavi«yati, kulodgato và bhavi«yati, dÅrghÃyu«ko và bhavi«yati. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ svalak«aïaÓÆnye«u dharme«u nimittaæ na samanupaÓyati, sa nimittam asamanupaÓyan, pariÓuddhÃjÅvo viharati, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti samudaye 'nvayaj¤Ãnam punar aparaæ subhÆte avinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya ye ÃkÃrà yÃni liÇgÃni yÃni nimittÃni yair ÃkÃrair yair liÇgair yair nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavyas, tÃn ÃkÃrÃæs tÃni liÇgÃni tÃni nimittÃni deÓayi«yÃmi, tÃni Ó­ïu sÃdhu ca su«Âhu ca manasikuru bhëi«ye 'ham, evaæ bhagavann ity Ãyu«mÃæ subhÆtir bhagavata÷ pratyaÓro«Åt. bhagavÃn etad avocat: iha subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran bodhimanasikÃrair avirahito na skandhayogam anuyukto #<(PSP_4:158)># viharati, na dhÃtvÃyatanayogam anuyukto viharati. na pratÅtyasamutpÃdÃÇgayogam anuyukto viharati. tat kasya heto÷? tathà hi sa ÓÆnyatÃyÃæ sthito na kasyacid dharmasya hÅnatvaæ và utk­«Âatvaæ và samanupaÓyati. iti nirodhe dharmaj¤Ãnak«Ãnti÷ na caurakathÃyogam anuyukto viharati. tat kasya heto÷? tathà hi sa svalak«aïaÓÆnye«u dharme«u na kasyacid dharmasyÃharaïaæ và haranaæ và samanupaÓyati. iti nirodhe dharmaj¤Ãnam na senÃkathÃyogam anuyukto viharati. tat kasya heto÷? tathà hi sa prak­tiÓÆnyatÃyÃæ sthito na kasyacid dharmasyÃlpatvaæ và bahutvaæ và samanupaÓyati. iti nirodhe 'nvayaj¤Ãnak«Ãnti÷ na yuddhakathÃyogam anuyukto viharati. tat kasya heto÷? tathà hi sarvadharmatÃyÃæ sthito na kasyacid dharmasyÃnunayaæ và pratighaæ và samanupaÓyati. na grÃmakathÃyogam anuyukto viharati. tat kasya heto÷? tathà hi sarvaÓÆnyatÃyÃæ sthito na kasyacid dharmasya nicayaæ vÃsaænicayaæ và samanupaÓyati. na nagarakathÃyogam anuyukto viharati. tat kasya heto÷? tathà hi sa ÃkÃÓaÓÆnyatÃyÃæ sthito na kasyacid dharmasya saægrahaæ vÃsaægrahaæ và samanupaÓyati. na nigamakathÃyogam anuyukto viharati. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte koÂyÃæ sthito na kasyacid dharmasyÃtyayaæ vÃnatyayaæ và samanupaÓyati. nÃtmakathÃyogam anuyukto viharati, evaæ na sattvajÅvajantupo«apuru«apudgalamanujamÃnavakÃrakavedakajÃnakapaÓyakakathÃyogam anuyukto viharati. tat kasya heto÷? atyantaviÓuddhatvÃt sarvadharmÃïÃm anyatra praj¤ÃpÃramitÃkathÃyogam anuyukto viharati, avirahitaÓ ca sarvÃkÃraj¤atÃpratisaæyuktair manasikÃrai÷. iti nirodhe 'nvayaj¤Ãnam sa dÃnapÃramitÃyÃæ caran na mÃtsaryakathÃyogam anuyukto viharati, ÓÅlapÃramitÃyÃæ caran na dau÷ÓÅlyakathÃyogam anuyukto viharati, k«ÃntipÃramitÃyÃæ caran na pratighakathÃyogam anuyukto viharati, vÅryapÃramitÃyÃæ caran na kauÓÅdyakathÃyogam anuyukto viharati, dhyÃnapÃramitÃyÃæ caran na vik«epakathÃyogam anuyukto viharati, praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran na dau«praj¤ÃkathÃyogam anuyukto viharati, sarvadharmaÓÆnyatÃyÃæ viharan dharmakÃmaÓ caiva bhavati nÃdharmakÃma÷, sa dharmadhÃtau caran na bhedyasya dharmasya varïavÃdÅ #<(PSP_4:159)># bhavati, samitrakÃmo bhavati nÃmitrakÃmo buddhÃnÃæ bhagavatÃm antike bodhisattvÃnÃæ ca mahÃsattvÃnÃæ ye ca ÓrÃvakapratyekabuddhayÃnikÃ÷ kulaputrÃs tÃn apy anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau samÃdÃpayati niveÓayati prati«ÂhÃpayati, sa tathÃgatÃn arhata÷ samyaksaæbuddhÃn ÃkÃÇk«ati, darÓanÃya yatra lokadhÃtau ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti, ÃkÃÇk«aæs tatropapadyate, sa imair manasikÃrair rÃtriædivaæ viharati yad uta buddhamanasikÃrai÷. tat kasya heto÷? tathà hi prÃyeïa subhÆte 'vinivartanÅyà bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ kÃmadhÃtupratisaæyuktÃn manasikÃrÃn utpÃdayitvà daÓabhi÷ kuÓalai÷ karmapathair vartamÃnÃ÷ te«u buddhak«etre«Æpapadyante, yatra saæmukhÅbhÆtÃs tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃs ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti. tatra prathamaæ dhyÃnam utpÃdayitvà yÃvan naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanasamÃpattim utpÃdayitvà tatropapadyante, yatra saæmukhÅbhÆtÃs tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃs ti«Âhanti dhriyante yÃpayanti, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. iti mÃrge dharmaj¤Ãnak«Ãnti÷ punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carato 'dhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ sthitasya yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ sthitasya sm­tyupasthÃne sthitasya samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrge«u sthitasyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti«u sthitasyÃryasatye«u sthitasya ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitavimok«amukhe«u sthitasya sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhe«u sthitasyÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharme«u sthitasya naivaæ bhavaty, avinivartanÅyo vÃhaæ na vÃham avinivartanÅya iti vicikitsà cÃsya notpadyate. ni÷saæÓayaÓ ca bhavati svakÃyÃæ bhÆmau. tat kasya heto÷? tathà hi so 'ïum api dharmaæ na samanupaÓyati, yo vivartate và na và vivartate. tadyathÃpi nÃma subhÆte srotaÃpanna÷ srotaÃpattiphalabhÆmau sthito na kÃÇk«ati na vicikitsati svakÃyÃæ bhÆmÃv evaæ sak­dÃgÃmyanÃgÃmyarhattvabhÆmau sthito buddhabhÆmau sthito na kÃÇk«ati na vicikitsaty, evam eva subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ svakÃyÃæ bhÆmau na kÃÇk«ati na vicikitsati. #<(PSP_4:160)># sa tatrÃvinivartanÅyabhÆmau sthito buddhak«etra¤ ca pariÓodhayati, sattvÃæÓ ca paripÃcayaty, utpannotpannÃni ca mÃrakarmÃïi budhyate, na ca mÃrakarmÃïÃæ vaÓena gacchati, sarvÃïi ca tÃni mÃrakarmÃïi budhyate buddhvà ca vidhvastÃni viralÅkaroti. tadyathÃpi nÃma subhÆte puru«a ÃnantaryakarmakÃrÅ ÃnantaryacittenÃvirahito yÃvan maraïakÃlam ity anuvartata eva tad Ãnantaryacittaæ, na ca tatrÃnantaryacittaæ Óaknoti vi«kambhayitum, anuvartate cÃsya tat paryutthÃnaæ yÃvan maraïakÃlam. evam eva subhÆte 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya tad avinivartanÅyacittaæ bhÆtaæ sthitam avinivartanÅyabhÆmÃv avikampan tac cittaæ, na Óakyate sadevamÃnu«Ãsureïa lokena vivartayitum. tat kasya heto÷? tathà hi tad avinivartanÅyacittaæ sadevamÃnu«Ãsuram atikramya samyaktvaniyÃmam avakrÃntaæ sa svakÃyÃæ bhÆmau sthitvÃbhij¤ÃparamapÃramitÃ÷ prÃpya buddhak«etraæ ca pariÓodhayati, sattvÃæÓ ca paripÃcayati, buddhak«etreïa buddhak«etraæ saækrÃmati, te«u ca buddhak«etre«u kuÓalamÆlÃny avaropayitvà tÃæÓ ca buddhÃn bhagavata÷ parip­cchati paripraÓnayati paryupÃste. sa khalu puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ tathà sthita÷, sa mÃna utpannotpannÃni ca mÃrakarmÃïy avabudhyate, utpannotpannÃnä ca mÃrakarmÃïÃæ vaÓena na gacchati, tÃni ca mÃrakarmÃïy upÃyakauÓalyena bhÆtakoÂÅ÷ Óodhayati, svakÃyä ca bhÆmau na kÃÇk«ati na vicikitsati. tat kasya heto÷? tathà hi sa ni÷kÃÇk«o bhÆtakoÂyÃ÷, na bhÆtakoÂim ekÃæ và dve và vikalpayati, tasya jÃtiviniv­ttasyÃpi na ÓrÃvakapratyekabuddhabhÆmau cittam utpadyate. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ svalak«aïaÓÆnye«u dharme«u na kasyacid dharmasyotpÃdaæ và nirodhaæ và saækleÓaæ và vyavadÃnaæ và samanupaÓyati. iti mÃrge dharmaj¤Ãnam tasya khalu puna÷ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya svalak«aïaÓÆnye«u sarvadharme«u na kasyacid dharmasyotpÃdaæ và nirodhaæ và saækleÓaæ và vyavadÃnaæ và samanupaÓyate. jÃtiviniv­ttasyÃpi naivaæ bhavati, nÃhaæ nÃbhisaæbhotsye 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim, abhisaæbhotsya evÃham anuttarÃæ samyaksaæbodhim. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte svalak«aïaÓÆnyà anuttarà samyaksaæbodhi÷. #<(PSP_4:161)># sa khalu puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva evaæ sthita÷ svakÃyÃæ bhÆmÃv, aparapratyaya÷ svakÃyÃæ bhÆmÃv, anavamardanÅya÷ svakÃyÃæ bhÆmau. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva evaæ sthito 'saæhÃryeïa j¤Ãnena samanvÃgato bhavati. sacet khalu puna÷ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya mÃra÷ pÃpÅyÃn buddhave«eïopasaækramyaivaæ vak«yati: 'haiva tvam arhattvaæ prÃpnu hi, na tvaæ vyÃk­to 'nuttarÃyÃæ saroyaksaæbodhau, na ca tvayÃnutpattike«u dharme«u k«Ãnti÷ pratilabdho, yena tvaæ vyÃkriyathÃs tais tathÃgatair arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, na ca tvayi te ÃkÃrÃs tÃni liÇgÃni tÃni nimittÃni saævidyante, yair ÃkÃrair yair liÇgair yair nimittai÷ samanvÃgato bodhisattvo mahÃsattvo vyÃkriyate 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. sacet puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvas tad vacanaæ Órutvà nÃvalÅyate na saælÅyate nottrasyati na saætrasyati na saætrÃsam Ãpadyate, na ca cittasyÃnyathà tvaæ bhavati veditavyaæ, subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena vyÃk­to 'haæ tais tathÃgatair arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. tat kasya heto÷? tathà hi mama te dharmÃ÷ saævidyante yair dharmair bodhisattvà mahÃsattvà vyÃkriyante 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. iti mÃrge 'nvayaj¤Ãnak«Ãnti÷ sacet puna÷ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya mÃra÷ pÃpÅyÃn buddhave«eïopasaækramyaivaæ vak«yati: mÃrÃdhi«Âhito và puru«a÷ ÓrÃvakatve tvaæ kulaputra vyÃk­to na tvam anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, kiæ te 'nuttarayà samyaksaæbodhyÃ. sacet subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya evaæ bhavi«yati, mÃro batÃyaæ pÃpÅyÃn buddhave«eïopasaækrÃnto mÃrÃdhi«Âhito và puru«o, na ca tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddho bodhisattvaæ mahÃsattvaæ ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và samÃdÃpayati. saced ayam asya subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya mÃra÷ pÃpÅyÃn buddhave«eïopasaækramyaivaæ vak«yati: naitad buddhabhëitaæ na ÓrÃvakair mÃrabhëitÃny etÃni sÆtrÃïi yatra tvaæ carasi. veditavyam etad bodhisattvena mahÃsattvena mÃro batÃyaæ pÃpÅyÃn mÃrÃdhi«Âhito và puru«o, yo mÃm amuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher vivecayati. veditavyam etat subhÆte vyÃk­to 'yaæ bodhisattvo mahÃsattva÷ tai÷ pÆrvakais tathÃgatair #<(PSP_4:162)># arhadbhi÷ samyaksaæbuddhair anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau sthito 'yaæ bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyÃyÃæ bhÆmau. tat kasya heto÷? tathà hy asya subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya ta ÃkÃrÃs tÃni liÇgÃni tÃni nimittÃni saævidyante ye 'vinivartanÅyÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato bodhisattvo mahÃsattvo 'vinivartanÅyo veditavya÷. punar aparaæ subhÆte 'vinivartaniyo bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran saddharmaparigrahasya k­tenÃtmaparityÃgam api karoti jÅvitaparityÃgam api karoti. sa khalu puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ saddharmaparigrahasya k­tenaiva yogam Ãpadyate 'tÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ buddhÃnÃæ bhagavatÃæ saddharmaparigrahaæ karoti. tatra kataro dharmo yasya k­tena bodhisattvo mahÃsattva ÃtmaparityÃgam api karoti jÅvitaparityÃgam api karoti? iha subhÆte tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddha÷ sarvadharmÃ÷ ÓÆnyà iti dharmaæ deÓayati, tatraike mohapuru«Ã÷ pratikroÓanti prativahanti nai«a dharmo na vinayo naitac chÃstu÷ ÓÃsanam, asya subhÆte k­taÓo bodhisattvo mahÃsattva ÃtmaparityÃgam api karoti jÅvitaparityÃgam api karoti. tatra subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenaivam upaparÅk«itavyaæ, ye 'pi te tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhà dharmaæ bhëi«yante, aham api tatra gaïanÃæ yÃsyÃmy aham api tatra vyÃk­to mamÃpy e«a dharmo yasya dharmasya k­tenÃham ÃtmaparityÃgaæ karomi jÅvitaparityÃgaæ karomÅmaæ subhÆte 'rthavaÓaæ saæpaÓya bodhisattvo mahÃsattva÷ saddharmaparigrahasya k­tenÃtmaparityÃgaæ karoti jÅvitaparityÃgaæ karoty, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. punar aparaæ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvas tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasya dharmaæ deÓayato na kÃÇk«ati na vicikitsati, yaæ ca te buddhà bhagavanto dharmaæ bhëante taæ sarvam udg­hïÃti tathodg­hÅta¤ ca samÃnaæ na vipraïÃÓayati. tat kasya heto÷? yathÃpi tad dhÃraïÅpratilabdhatvÃt. atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: katamasyà bhagavan dhÃraïyÃ÷ pratilabdhatvÃd bodhisattvasya mahÃsattvasya tathÃgatabhëitÃ÷ sÆtrÃntà na vipraïaÓyanti? #<(PSP_4:163)># bhagavÃn Ãha: dhÃraïadhÃraïÅpratilabdhasya subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya tathÃgatabhëitÃ÷ sÆtrÃntà na vipraïaÓyanti. subhÆtir Ãha: tathÃgatasyaiva bhagavann arhata÷ samyaksaæbuddhasya na ÓrÃvakabhëitÃni na devabhëitÃni na nÃgabhëitÃni na yak«abhëitÃni na gandharvabhëitÃni nÃsurabhëitÃni na garu¬abhëitÃni na kiænarabhëitÃni na mahoragabhëitÃni. bhagavÃn Ãha: ye kecit subhÆte rutasaæketagho«Ã÷ sarvatra bodhisattvo mahÃsattvo na kÃÇk«ati na vicikitsati. tat kasya heto÷? yathÃpi nÃma tad dhÃraïadhÃraïÅpratilabdhatvÃd, ebhi÷ subhÆte ÃkÃrair ebhir liÇgair ebhir nimittai÷ samanvÃgato 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo veditavya÷. evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: mahÃguïasamanvÃgato 'yaæ bhagavann avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo, pramÃïaguïasamanvÃgato 'yaæ bhagavann avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo, 'parimitaguïasamanvÃgato 'yaæ bhagavann avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat mahÃguïasamanvÃgata÷ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo, 'pramÃïaguïasamanvÃgata÷ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo, parimitaguïasamanvÃgata÷ subhÆte 'vinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷. tat kasya heto÷? tathà hy anenÃnantam aparyantaæ j¤Ãnaæ pratilabdham asaæhÃryaæ ÓrÃvakapratyekabuddhais, tatra ca j¤Ãne sthitvÃvinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ pratisaævido 'bhinirharati yÃbhi÷ pratisaævidbhir abhinirh­tÃbhi÷ sadevamÃnu«Ãsureïa lokena na Óakya÷ paryÃdÃtum. iti mÃrge 'nvayaj¤Ãnam iti darÓanamÃrgasthÃvaivartikalak«aïam atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: pratibalo bhagavÃæs tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddho 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃn ÃkÃraliÇganimittÃni nirde«Âuæ yair ÃkÃrair yair liÇgair yair nimittair avinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattva÷ prabhÃvyate sÃdhu bhagavan gambhÅrÃïi gambhirÃïi sthÃnÃni nirdiÓatu yatra sthitvà bodhisattvo mahÃsattva÷ «aÂsu pÃramitÃsu caraæÓ catvÃri sm­tyupasthÃnÃni paripÆrayati, samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgamÃrgÃn #<(PSP_4:164)># paripÆrayati, adhyÃtmaÓÆnyatÃæ yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃæ paripÆrayati, ÃryasatyÃny apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpatti÷ paripÆrayati, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ã÷ paripÆrayati, sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni paripÆrayati, daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃn paripÆrayati, sarvÃkÃraj¤atÃæ paripÆrayati. iti gambhÅro bhÃvanÃmÃrga÷ evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: sÃdhu sÃdhu subhÆte, sÃdhu khalu punas tvaæ subhÆte yas tvam avinivartanÅyÃnÃæ bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃm arthÃya gambhÅrÃïi gambhÅrÃïi sthÃnÃni parip­cchitavyÃni manyase, gambhÅram iti subhÆte ÓÆnyatÃyà etad adhivacanam ÃnimittasyÃpraïihitasyÃnabhisaæskÃrasyÃnutpÃdasyÃnirodhasyÃnirvÃïasyÃÓÃntasya tathatÃyà bhÆtakoÂer dharmadhÃtor imÃni tÃni subhÆte gambhÅragambhÅrÃïi sthÃnÃni ye«Ãm etad adhivacanaæ yad idaæ nirvÃïam iti. subhÆtir Ãha: nirvÃïasyaivaitad bhagavann adhivacanaæ na punar bhagavan sarvadharmÃïÃm? bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃm evaitat subhÆte 'dhivacanaæ gambhÅram iti. tat kasya heto÷? rÆpaæ subhÆte gambhÅram, evaæ vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnam api subhÆte gambhÅraæ, cak«ur api subhÆte gambhÅram, evaæ Órotraæ ghrÃïaæ jihvà kÃyo mano 'pi subhÆte gambhÅraæ, rÆpaÓabdagandharasaspra«Âavyadharmà api subhÆte gambhÅrÃÓ, cak«urvij¤Ãnaæ subhÆte gambhÅraæ, cak«u÷saæsparÓa÷ subhÆte gambhÅra÷, cak«u÷saæsparÓapratyayà vedanà subhÆte gambhÅrÃ. evaæ Órotraæ ghrÃïaæ jihvà kÃyo, manovij¤Ãnaæ subhÆte gambhÅraæ, mana÷saæsparÓa÷ subhÆte gambhÅra÷, mana÷saæsparÓapratyayà vedanà subhÆte gambhÅrÃ, p­thivÅdhÃtur api subhÆte gambhÅra÷, evam abdhÃtu÷ tejodhÃtur vÃyudhÃtur ÃkÃÓadhÃtur vij¤ÃnadhÃtu÷ subhÆte gambhÅra÷. pratÅtyasamutpÃda÷ subhÆte gambhÅro, 'vidyà subhÆte gambhÅrÃ, evaæ saæskÃrà vij¤Ãnaæ nÃmarÆpaæ «a¬Ãyatanaæ sparÓo vedanà t­«ïà upÃdÃnaæ bhavo jÃtir jarÃmaraïaæ Óokaparidevadu«khadaurmanasyopÃyÃsÃ÷ subhÆte gambhÅrÃ÷, sarvaÓÆnyatÃsarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhaæ subhÆte gambhÅraæ, saptatriæÓadbodhipak«yà dharmÃ÷ subhÆte gambhÅrÃ, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattaya ÃryasatyÃni subhÆte gambhÅrÃïi, trÅïi vimok«amukhÃni subhÆte gambhÅrÃïi, #<(PSP_4:165)># abhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmÃ÷ subhÆte gambhÅrÃ÷, bodhir api subhÆte gambhÅrÃ. katha¤ ca puna÷ subhÆte rÆpaæ gambhÅraæ? yathà rÆpatathatà tathà gambhÅraæ, yathà vedanÃtathatà tathà gambhÅraæ, yathà saæj¤Ãtathatà tathà gambhÅraæ, yathà saæskÃratathatà tathà gambhÅraæ, yathà vij¤Ãnatathatà tathà gambhÅraæ, yathà skandhadhÃtvÃyatanatathatà tathà gambhÅraæ, yathà pratÅtyasamutpÃdatathatà tathà gambhÅraæ, yathà pratÅtyasamutpÃdÃÇgatathatà tathà gambhÅram, evaæ yathà sarvapÃramitÃtathatà tathà gambhÅraæ, yathà sarvaÓÆnyatÃtathatà tathà gambhÅraæ, yathà bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃæ tathatà tathà gambhÅraæ, yathÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattitathatà tathà gambhÅraæ, yathà sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhatathatà tathà gambhÅraæ, yathà ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ãtathatà tathà gambhÅraæ, yathà daÓabalavaiÓÃradyapratisaævidÃveïikabuddhadharmatathatà tathà gambhÅraæ, yathà bodhitathatà tathà gambhÅram. iti bhÃvanÃmÃrgagÃmbhÅryam subhÆtir Ãha: kathaæ bhagavan rÆpasya tathatÃ? bhagavÃn Ãha: yatra subhÆte tathatÃyÃæ na rÆpaæ nÃnyatra rÆpÃd, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na vedanà nÃnyatra vedanÃyÃ÷, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na saæj¤Ã nÃnyatra saæj¤ayÃ÷, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na saæskÃrà nÃnyatra saæskÃrebhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na vij¤Ãnaæ nÃnyatra vij¤ÃnÃd. evaæ yatra subhÆte tathatÃyÃæ na skandhadhÃtvÃyatanÃni nÃnyatra skandhadhÃtvÃyatanebhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na pratÅtyasamutpÃdo nÃnyatra pratÅtyasamutpÃdÃd, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na pratÅtyasamutpÃdaÇgÃni nÃnyatra pratÅtyasamutpÃdÃÇgebhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na sarvapÃramità nÃnyatra sarvapÃramitÃbhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na sarvaÓÆnyatà nÃnyatra sarvaÓÆnyatÃbhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na bodhipak«yà dharmà nÃnyatra bodhipak«ebhyo dharmebhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃni nÃnyatra sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhebhyo yatra subhÆte tathatÃyÃæ nÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattayo nÃnyatrÃryasatyÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ nÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævido nÃnyatrÃbhij¤ÃdaÓabalavaiÓÃradyapratisaævidbhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ nÃveïikÃbuddhadharmà nÃnyatrÃveïikebhyo buddhadharmebhyo, yatra subhÆte tathatÃyÃæ na bodhir nÃnyatra bodhe÷ tathatÃ. #<(PSP_4:166)># evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: ÃÓcaryaæ bhagavan yÃvat sÆk«meïopÃyenÃvinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo rÆpataÓ ca vÃrito nirvÃïaæ ca sÆcitam. evaæ vedanÃyÃ÷ saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrebhyo, vij¤ÃnataÓ ca vÃrito nirvÃïaæ ca sÆcitaæ, sarvadharmasaægrahe 'py asya laukikalokottareïa sÃsraveïÃnÃsraveïa sÃsravÃïÃsravebhyo vÃrito nirvÃïaæ ca sÆcitam. iti bhÃvanÃmÃrgasya samÃropÃpavÃdÃntamuktà evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: yadà puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva imÃni gambhÅragambhÅrÃïi sthÃnÃni praj¤ÃpÃramitÃpratisaæyuktÃni cintayi«yati tulayi«yaty upanidhyÃsyati. iti bhÃvanÃpatha÷ evaæ mayà sthÃtavyaæ yathà praj¤ÃpÃramitÃyÃm Ãj¤aptam, evaæ mayà Óik«itavyaæ yathà praj¤ÃpÃramitÃyÃm ÃkhyÃtam, evaæ mayà pratipattavyaæ yathà praj¤ÃpÃramitÃyÃm uddi«Âam ity. ayaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ tathà saæpÃdayaæs tathopanidhyÃyaæs tathopaparÅk«amÃïas tathà prayujyamÃnas tathà ghaÂamÃnas tathà vyÃyacchamÃna÷. iti nirvedhÃÇgado bhÃvanÃpatha÷ sa tena cittotpÃdenÃsaækhyeyam aprameyam aparimÃïakuÓalamÆlaæ parigrahÅ«yaty aparimÃïÃt kalpÃt saæsÃrÃc chorayi«yati vip­«ÂhÅkari«yati vyantÅkari«yati, ka÷ punar vÃdo yadÃvyavakÅrïa÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæÓ caran bodhipratisaæyuktair manasikÃrair vihari«yati. tadyathÃpi nÃma subhÆte sa puru«o rÃgacarito vitarkacaritas tasyÃnyatarayà striyà sÃrdham abhirÆpayà prÃsÃdikayà darÓanÅyayà saha saæketa÷ k­ta÷ syÃt sà ca strÅ paraparig­hÅtà na labhate g­hato ni«kramaïÃya. tat kiæ manyase? subhÆte kiæ pratisaæyuktÃs tasya puru«asya vitarkà varterann iti. subhÆtir Ãha: strÅpratisaæyuktà evaæ bhagavaæs tasya puru«asya vitarkà varterann, iyaæ me strÅ Ãgatà etayà sÃrdhaæ ni«Ådi«yÃmi pratikrami«yÃmi paricÃrayi«yÃmÅti. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte rÃtryà và divasasya vÃtyayena kiyantas tasya puru«asya vitarkà varteran. subhÆtir Ãha: bahavo bhagavan bahava÷ sugata tasya puru«asya divasasya vÃtyayena rÃtryà vÃtyayena vitarkà varteran. #<(PSP_4:167)># bhagavÃn Ãha: yÃvanta÷ subhÆte tasya puru«asya divasasya vÃtyayena rÃtryà vÃtyayena vitarkà vartante, iyata÷ kalpÃn sa bodhi sattvo mahÃsattva÷ saæsÃrÃc chorayati vip­«ÂhÅkaroti vyantÅkaroti ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yathopadi«ÂÃyÃæ Óik«ate upaparÅk«ate upanidhyÃyati tathà tathà ca yogam Ãpadyate, yathà yathà tÃn do«Ãn vivarjayati yair do«air bodhisattvà mahÃsattvà vivartante 'nuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodhe÷. evaæ yogan anuyuktasya subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasyÃnena vihÃreïa viharato yathà praj¤ÃpÃramitÃyÃm upadi«ÂÃyÃm ekadivasena yat kuÓalamÆlaæ yena kuÓalamÆlena gaÇgÃnadÅvÃlukopamà lokadhÃtava÷ paripÆrïÃ÷ syur, nedaæ tasya kuÓalasya ÓatatamÅm api kalÃæ nopaiti sahasratamÅm api ÓatasahasratamÅm api yÃvat koÂÅniyutaÓatasahasratamÅm api kalÃm api gaïanÃm api upamÃm api aupamyam api upaniÓÃm api upani«adam api nopaiti. iti trividho 'nuÓaæsa÷ punar aparaæ subhÆte yo bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà virahito gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃn dÃnaæ dadyÃt tri«u ratne«u buddharatne dharmaratne saægharatne. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu sa bodhisattvo mahÃsattvas tatonidÃnaæ bahupuïyaæ prasavet. subhÆtir Ãha: bahu bhagavan bahu sugata. iti vipak«o 'dhimÃtrÃdhimÃtra÷ bhagavÃn Ãha: ayam eva tata÷ subhÆte kulaputro và kuladuhità và bahutaraæ puïyaæ prasaved, ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yathopadi«ÂÃyÃæ yogam Ãpadyate. tat kasya heto÷? e«a hi bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ mÃrgo yenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyante. iti pratipak«o m­dum­du÷ tat kiæ manyase? subhÆte yo bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà virahito gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃæs ti«Âhan srotaÃpanne«u dak«iïÃæ prati«ÂhÃpayed, evaæ sak­dÃgÃmi«v anÃgÃmi«v arhatsu dak«iïÃæ prati«ÂhÃpayet, pratyekabuddhe«u tathÃgate«v arhatsu samyaksaæbuddhe«u dak«iïÃæ prati«ÂhÃpayet. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu sa bodhisattvo mahÃsattvas tatonidÃnaæ bahupuïyaæ prasavet. #<(PSP_4:168)># subhÆtir Ãha: bahu bhagavan bahu sugata. iti vipak«o 'dhimÃtramadhya÷ bhagavÃn Ãha: ayam eva tata÷ subhÆte kulaputro và kuladuhità và bahutaraæ puïyaæ prasavet, ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yathopadi«ÂÃyÃæ yogam Ãpadyate. tat kasya heto÷? atra hi praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓrÃvakapratyekabuddhabhÆmim atikramya bodhisattvaniyÃmam avakrÃmati yÃvad anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate. iti pratipak«o m­dumadhya÷ tat kiæ manyase? subhÆte yo bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà virahito gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃæs ti«Âhan dÃnaæ dadyÃc chÅlaæ rak«et k«Ãntyà saæpÃdayed vÅryam Ãrabheta dhyÃnaæ samÃpadyeta praj¤Ãæ bhÃvayet tatonidÃnaæ bahupuïyaæ prasavet. subhÆtir Ãha: bahu bhagavan bahu sugata. iti vipak«o 'dhimÃtram­du÷ bhagavÃn Ãha: ata÷ subhÆte kulaputro và kuladuhità và bahutaraæ puïyaæ prasavet, ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yathopadi«ÂÃyÃæ sthitvaikadivasam api dÃnaæ dadyÃc chÅlaæ rak«et k«Ãntyà saæpÃdayed vÅryam Ãrabheta dhyÃnaæ samÃpadyeta praj¤Ãæ bhÃvayet. tat kasya heto÷? mÃtai«Ã bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ yad uta praj¤ÃpÃramità janayitrÅ cai«Ã bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ yad uta praj¤ÃpÃramitÃ. atra hi subhÆte praj¤ÃpÃramitÃyÃæ sthitvà bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ sarvadharmÃn paripÆrayanti. iti pratipak«o m­dvadhimÃtra÷ tat kiæ manyase? subhÆte yo bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà virahito gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃæs ti«Âhan sattvebhyo dharmadÃnaæ dadyÃt. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu sa bodhisattvo mahÃsattvas tatonidÃnaæ bahupuïyaæ prasavet. subhÆtir Ãha: bahu bhagavan bahu sugata. iti vipak«o madhyÃdhimÃtra÷ bhagavÃn Ãha: ata÷ subhÆte kulaputro và kuladuhità và bahutaraæ puïyaæ prasaved, ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yathopadi«ÂÃyÃæ sthitvaikadivasam api sattvebhyo dharmadÃnaæ dadyÃt. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte yo bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayÃvirahita÷ #<(PSP_4:169)># sa sarvÃkÃraj¤atayÃvirahito ya÷ puna÷ subhÆte bodhisattvo mahisattva÷ praj¤ÃpÃramitayÃvirahita÷ sarvÃkÃraj¤atayÃvirahita÷, tasmat tarhi subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmena praj¤ÃpÃramitayÃvirahitena bhavitavyam. iti pratipak«o madhyam­du÷ tat kiæ manyase? subhÆte yo bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà virahito gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃn yogam Ãpadyeta caturbhir dhyÃnaiÓ caturbhir apramÃïaiÓ catas­bhir ÃrÆpyasamÃpattibhir yogam Ãpadyeta caturbhi÷ sm­tyupasthÃnaiÓ caturbhi÷ samyakprahÃïaiÓ caturbhir ­ddhipÃdai÷ pa¤cabhir indriyai÷ pa¤cabhir balai÷ saptabhir bodhyaÇgair ÃryëÂaÇgena mÃrgeïa yogam Ãpadyeta caturbhir Ãryasatyair a«Âabhir vimok«air navabhir anupÆrvavihÃrasamÃpattibhi÷ ÓÆnyatÃnimittà praïihitasamÃdhibhir yÃvad a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikabuddhadharmair yogam Ãpadyeta. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu sa bodhisattvo mahÃsattvas tatonidÃnaæ bahupuïyaæ prasavet. subhÆtir Ãha: bahu bhagavan bahu sugata. iti vipak«o madhyamadhya÷ bhagavÃn Ãha: ata÷ subhÆte kulaputro và kuladuhità và bahutaraæ puïyaæ prasavet, ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yathopadi«ÂÃyÃm ekam api divasaæ yogam Ãpadyeta caturbhir dhyÃnaiÓ caturbhir apramÃïaiÓ catas­bhir ÃrÆpyasamÃpattibhi÷ caturbhi÷ sm­tyupasthÃnaiÓ caturbhi÷ samyakprahÃïaiÓ caturbhir ­ddhipÃdai÷ pa¤cabhir indriyai÷ pa¤cabhir balai÷ saptabhir bodhyaÇgair ÃryëÂÃÇgena mÃrgeïa ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasamÃdhibhir yÃvad a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair yogam Ãpadyeta. tat kasya heto÷? asthÃnaæ subhÆte 'navakÃÓo yad bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayÃvirahita÷ sarvÃkÃraj¤atÃyà vivartate nedaæ sthÃnaæ vidyate. sthÃna¤ ca khalu puna÷ subhÆte 'vakÃÓaÓ ca yad bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà virahita÷ sarvÃkÃraj¤atÃyà vivartate, sthÃnam etad vidyate. tasmÃt tarhi subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitayÃvirahitena bhavitavyam. iti pratipak«o madhyamadhya÷ tat kiæ manyase? subhÆte yo bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayà #<(PSP_4:170)># virahito gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃæs ti«Âhaæs tad Ãmi«adÃnaæ dharmadÃnaæ tÃbhyÃæ pratisaælayanapratisaæyuktÃn manasikÃrÃn anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau pariïÃmayet. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu sa bodhisattvo mahÃsattvas tatonidÃnaæ bahupuïyaæ prasavet. subhÆtir Ãha: bahu bhagavan bahu sugata. iti vipak«o madhyam­du÷ bhagavÃn Ãha: ata÷ sa subhÆte kulaputro và kuladuhità và bahutaraæ puïyaæ prasaved, ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yathopadi«ÂÃyÃæ sthitvaikadivasam api tad Ãmi«adÃnaæ dharmadÃnaæ tÃbhyÃæ ca praj¤ÃpÃramitÃpratisaælayanapratisaæyuktÃn manasikÃrÃn anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau pariïÃmayet. tat kasya heto÷? e«a hi parama÷ pariïÃmo yad uta praj¤ÃpÃramitÃpariïÃma÷. ya÷ puna÷ praj¤ÃpÃramitayà virahita÷ pariïÃmo na sa pariïÃma÷. tasmÃt tarhi subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmena praj¤ÃpÃramitÃpariïÃmanà kuÓalamÆlena bhavitavyam. iti pratipak«o madhyÃdhimÃtra÷ tat kiæ manyase? subhÆte ya÷ kaÓcit kulaputro và kuladuhità và praj¤ÃpÃramitÃvirahito gaÇgÃnadÅvÃlukopamÃn kalpÃæs ti«Âhann atÅtÃnÃgatapratyutpannÃnÃæ buddhÃnÃæ bhagavatÃæ saÓrÃvakasaæghÃnÃæ yaæ kuÓalamÆlaæ tat sarvam anumodyÃnuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau pariïÃmayet. tat kiæ manyase? subhÆte 'pi nu sa kulaputro và kuladuhità và tatonidÃnaæ bahupuïyaæ prasavet. subhÆtir Ãha: bahu bhagavan bahu sugata. iti vipak«o m­dvadhimÃtra÷ bhagavÃn Ãha: ata÷ subhÆte kulaputro và kuladuhità và bahutaraæ puïyaæ prasaved, ya iha gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yathopadi«ÂÃyÃæ sthitvà ekadivasam api yaæ kuÓalamÆlam anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau pariïÃmayet. tat kasya heto÷? e«a hi paramo 'numodanÃpariïÃmo yad uta praj¤ÃpÃramitÃnumodanà pariïÃmas, tasmÃt tarhi subhÆte bodhisattvena mahÃsattvenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhukÃmena praj¤ÃpÃramitÃnumodanÃpariïÃmanà kuÓalamÆlena bhavitavyam. iti pratipak«o 'dhimÃtram­du÷ evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: yadà punar bhagavann abhisaæskÃra÷ kalpita ity ukto bhagavatà tadà kathaæ sa #<(PSP_4:171)># kulaputro và kuladuhità và bahutaraæ puïyaæ prasavet? na ca bhagavann abhisaæskÃreïa Óakyà samyagd­«Âir và niyÃmo vÃvakramituæ srotaÃpattiphalaæ vÃnuprÃptuæ sak­dÃgÃmiphalaæ và anÃgÃmiphalaæ và arhattvaæ vÃnuprÃptuæ pratyekÃæ và bodhim anuprÃptum anuttarÃæ samyak saæbodhim abhisaæboddhum. iti vipak«o m­dumadhya÷ bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, na hy abhisaæskÃreïa Óakyà samyagd­«Âir và niyÃmo vÃvakramituæ srotaÃpattiphalaæ và anuprÃptuæ sak­dÃgÃmiphalaæ và anÃgÃmiphalaæ và arhattvaæ vÃnuprÃptuæ pratyekÃæ và bodhim anuprÃptum anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhuæ, sa cÃpi subhÆte abhisaæskÃro bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carata÷ ÓÆnyaka evÃkhyÃyate, riktaka evÃkhyÃyate, tucchaka evÃkhyÃyate, asÃraka evÃkhyÃyate. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'dhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ suÓik«ito bahirdhÃÓÆnyatÃyÃm adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃyÃæ yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ suÓik«ita÷. iti pratipak«o 'dhimÃtramadhya÷ sa khalu puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo iha ÓÆnyatÃyÃæ sthitvà yathà yathÃbhisaæskÃrÃn pratyavek«ate tathà tathà bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayÃvirahito bhavati, yathà yathà bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayÃvirahito bhavati tathà tathÃsaækhyeyam aprameyam aparimÃïaæ puïyaæ prasavet. ity arthak«iptavipak«asya m­dum­du÷ pratipak«o 'dhimÃtrÃdhimÃtra÷ iti bhÃvanÃmÃrgasthÃvaivartikalak«aïam subhÆtir Ãha: asaækhyeyasya ca bhagavann aprameyasya cÃparimÃïasya ca ka÷ prativiÓe«a÷? kiæ nÃnÃkaraïam? bhagavÃn Ãha: asaækhyeyam iti subhÆte yasya saækhyà na vidyate ya÷ saækhyÃn nopaiti, asaækhyeyam iti và apramÃïam iti và subhÆte yasya pramÃïan nopalabhyate 'tÅtÃnÃgatapratyutpanne«u dharme«u, aparimÃïam iti subhÆte yan na Óakyaæ pramÃtum. subhÆtir Ãha: syÃd bhagavan paryÃyo yad rÆpam apy asaækhyeyam aprameyam aparimÃïaæ syÃt, vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnam api bhagavann asaækhyeyam aprameyam aparimÃïaæ syÃt. #<(PSP_4:172)># bhagavÃn Ãha: syÃt subhÆte paryÃyo yena paryÃyeïa rÆpam apy asaækhyeyam aprameyam aparimÃïaæ syÃt, vedanÃpi saæj¤Ãpi saæskÃrà api, vij¤Ãnam apy asaækhyeyam aprameyam aparimÃïaæ syÃd ity asaækhyeyÃdÅnÃm upalak«aïÃm. katamena bhagavan paryÃyeïa rÆpam asaækhyeyam aprameyam aparimÃïaæ syÃt, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnam apy asaækhyeyam aprameyam aparimÃïaæ syÃt? bhagavÃn Ãha: rÆpaæ subhÆte ÓÆnyam asaæ khyeyam aprameyam aparimÃïaæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ subhÆte ÓÆnyam asaækhyeyam aprameyam aparimÃïaæ syÃt. subhÆtir Ãha: kiæ punar bhagavan rÆpam eva ÓÆnyaæ, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnam eva ÓÆnyaæ, na puna÷ sarvadharmà api ÓÆnyÃ÷? bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte na mayà sarvadharmÃ÷ ÓÆnyà ity ÃkhyÃtÃ÷. subhÆtir Ãha: ÓÆnyà iti bhagavan sarvadharmÃs tathÃgatenÃkhyÃtÃ, ye ca bhagavan ÓÆnyà ak«ayà api te, asaækhyeyà api te aprameyà api te, aparimÃïà api te, na bhagavan ÓÆnyatÃyÃ÷ saækhyopalabhyate, na pramÃïam upalabhyate, na parimÃïam upalabhyate, ity asaækhyeyÃdÅnÃæ svabhÃvalak«aïaæ, tasmÃt tarhi bhagavan nai«Ãæ dharmÃïÃm arthato và vya¤janato và nÃnÃkaraïam upalabhyate. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, nai«Ãæ dharmÃïÃm arthato và vya¤janato và nÃnÃkaraïam upalabhyate. anabhilapyam etat subhÆte tathÃgatenÃbhilapitam, ak«ayam iti và asaækhyeyam iti và aprameyam iti và aparimÃïam iti và ÓÆnyam iti và Ãnimittam iti và apraïihitam iti và anabhisaæskÃram iti và anutpÃda iti và virÃga iti và nirodha iti và nirvÃïam iti và deÓanÃni«pandanirdeÓa e«a subhÆte tathÃgatasyÃk«ayam iti yÃvan nirvÃïam iti ceti codyapÆrvakas tathÃgatakaruïÃni«pandanirdeÓa÷. evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: ÃÓcaryaæ bhagavan yÃvad iyaæ dharmÃïÃæ dharmatà tathÃgatena deÓyate, sà ca dharmatà anabhilapyà yathÃhaæ bhagavan bhagavato bhëitasyÃrtham ÃjÃnÃmi, tathà sarvadharmà bhagavann anabhilapyÃ÷. #<(PSP_4:173)># bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, sarvadharmÃ÷ subhÆte anabhilapyÃ, yà subhÆte dharmÃïÃm anabhilapyatà sà ÓÆnyatÃ, na ca ÓÆnyatà ÓakyÃbhilapitum. subhÆtir Ãha: kiæ punar bhagavann anabhilÃpyasyÃrthasya v­ddhir và parihÃïir vÃ? bhagavÃn Ãha: na subhÆte anabhilapyasyÃrthasya nÃpi v­ddhir nÃpi parihÃïir. subhÆtir Ãha: saced bhagavann anabhilapyasyÃrthasya nÃpi v­ddhir nÃpi parihÃïi÷, dÃnapÃramitÃyà api na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, evaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapÃramitÃyà api na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, praj¤ÃpÃramitÃyà api na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, caturïÃæ sm­tyupasthÃnÃnÃæ na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgÃnÃm ÃryëÂÃÇgikasya mÃrgasya na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, a«ÂÃnÃæ vimok«ÃïÃæ na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattÅnÃm apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃm ÃryasatyÃnÃæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃbhij¤Ãnaæ na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, daÓÃnÃæ tathÃgatabalÃnÃæ caturïÃæ vaiÓÃradyÃnÃæ catas­ïÃæ pratisaævidÃæ na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati adhyÃtmaÓÆnyatÃyà bahirdhÃÓÆnyatÃyà adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃyà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyà na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, a«ÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikabuddhadharmÃïÃæ na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati. saced bhagavann ÃsÃæ «aïïÃæ pÃramitÃnÃæ na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, yÃvad a«ÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikÃnÃæ buddhadharmÃïÃæ na v­ddhir na parihÃïir bhavi«yati, tadà abhavyà hi bhagavan sarvÃkÃraj¤atÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæboddhum ity anabhilapyasya hÃniv­ddhyà bhÃvena codyam. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat, nÃnabhilapyasyÃrthasya v­ddhir và parihÃïir vÃ. sacet puna÷ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carata÷ praj¤ÃpÃramitÃæ bhÃvayata÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ yogam ÃpadyamÃnasyopÃyakuÓalasya naivaæ bhavati, ahaæ praj¤ÃpÃramitayà vivarddhe, 'haæ dhyÃnapÃramitayà vivarddhe, 'haæ vÅryapÃramitayà vivarddhe, 'haæ k«ÃntipÃramitayà vivarddhe, 'haæ ÓÅlapÃramitayà vivarddhe, 'haæ dÃnapÃramitayà vivarddhe. e«a ca punar asyaivaæ bhavati, nÃmadheyamÃtram etad yad idaæ dÃnapÃramitÃ, sa dÃnapÃramitÃyÃæ #<(PSP_4:174)># caraæs tÃn manasikÃrÃæs tÃæÓ cittotpÃdÃæs tÃni ca kuÓalamÆlÃny anuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmayati, tathà ca pariïÃmayati yathÃnuttarà samyaksaæbodhir, evaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapÃramità praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caraæs tÃn manasikÃrÃæs tÃæÓ cittotpÃdÃæs tÃni ca kuÓalamÆlÃny anuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmayati yathÃnuttarà samyaksaæbodhir iti parihÃra÷. atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: katamà ca punar bhagavann anuttarà samyaksaæbodhi÷? bhagavÃn Ãha: sarvadharmÃïÃæ tathatÃnuttarà samyaksaæbodhi÷. subhÆtir Ãha: katamai«Ã bhagavan sarvadharmÃïÃæ tathatà yÃnuttarà samyaksaæbodhi÷? bhagavÃn Ãha: yà subhÆte rÆpasya tathatà yà vedanÃyÃs tathatà yà saæj¤ayÃ÷ tathatà yà saæskÃrÃïÃæ tathatà yà vij¤Ãnasya tathatÃ, evaæ yà skandhatathatà yà dhÃtutathatà yà Ãyatanatathatà yà pratÅtyasamutpÃdatathatà yà pratÅtyasamutpÃdÃÇgatathatÃ, evaæ yÃvad yà nirvÃïasya tathatà sÃnuttarà samyaksaæbodhi÷, sà naiva vivarddhate na parihÅyate. tat subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitayÃvirahito 'bhÅksïaæ bahulaæ viharati, na kasyacid dharmasya v­ddhiæ và parihÃïiæ và samanupaÓyati. evaæ khalu subhÆte anabhilapyasyÃrthasya naiva v­ddhir na parihÃïir, evaæ ca subhÆte dÃnapÃramitÃyà na v­ddhir na parihÃïir, evaæ ÓÅlak«ÃntivÅryadhyÃnapraj¤ÃpÃramitÃyà na v­ddhir na parihÃïir, evaæ ÓÆnyatÃnÃæ bodhipak«yÃïÃæ dharmÃïÃm ÃryasatyÃnÃm apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattÅnÃæ sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhÃnÃm abhij¤ÃnÃæ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitÃnÃæ daÓÃnÃæ balÃnÃæ vaiÓÃradyÃnÃæ pratisaævidÃm a«ÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikÃnÃæ buddhadharmÃïÃæ na v­ddhir na parihÃïi÷. evaæ khalu subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caritavyam av­ddhyaparihÃïiyogena. iti bodhilak«aïam subhÆtir Ãha: tat kiæ prathamacittotpÃdena bhagavan bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, utÃho paÓcimena cittotpÃdena bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate? yadi tÃvad bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ prathamacittotpÃdenÃnuttarÃæ #<(PSP_4:175)># samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, tat pÆrvakaÓ cittotpÃda÷ paÓcimena cittotpÃdenÃsamavas­ta÷, paÓcimaÓ cittotpÃda÷ pÆrvakena cittotpÃdenÃsamavas­ta÷, evam asamavas­tÃnÃæ bhagavaæÓ cittacaitasikÃnÃæ dharmÃïÃæ kathaæ kuÓalamÆlÃny upacayaæ gacchanti, na cÃnupacitai÷ kuÓalamÆlai÷ ÓakyÃnuttarà samyaksaæbodhir abhisaæboddhum? iti manasor asamavadhÃnena codyam bhagavÃn Ãha: tena hi subhÆte upamÃæ te kari«yÃmy asyaivÃrthasya vij¤ÃpanÃya, upamayà ihaikatyà vidvÃæsa÷ puru«Ã bhëitasyÃrtham Ãj¤Ãsyanti. tat kiæ manyase? subhÆte tailapradyotasya jvalitasya dÅpyamÃnÃyÃæ vartau prathamÃbhinipÃtenÃrci«a÷ sà vartir dagdhÃ, utÃho paÓcimÃbhinipÃtenÃrci«a÷ sà vartir dagdhÃ. subhÆtir Ãha: na bhagavan prathamÃbhinipÃtenÃrci«a÷ sà vartir dagdhà na ca prathamÃbhinipÃtam anÃgamyÃrci«a÷ sà vartir dagdhÃ, na bhagavan paÓcimÃbhinipÃtenÃrci«a÷ sà vartir dagdhÃ, na ca paÓcimÃbhinipÃtam anÃgamyÃrci«a÷ sà vartir dagdhÃ. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte api nu sà vartir dagdhÃ. subhÆtir Ãha: dagdhà bhagavan dagdhà sugata. bhagavÃn Ãha: evam eva subhÆte na prathamacittotpÃdena bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, na ca prathamacittotpÃdam anÃgamya bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, na ca paÓcimacittotpÃdena subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, na ca paÓcimacittotpÃdam anÃgamya bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate. abhisaæbudhyate ca bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim atra hi subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran prathamacittotpÃdam upÃdÃya daÓa bhÆmÅ÷ paripÆrayitvÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate. subhÆtir Ãha: katamà bhagavan daÓa bhÆmÅ÷ paripÆrayitvà bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate? bhagavÃn Ãha: ÓuklavipaÓyanÃbhÆmiæ subhÆte paripÆrayitvà bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, evaæ gotrabhÆmim a«ÂamakabhÆmiæ darÓanabhÆmiæ tanubhÆmiæ vÅtarÃgabhÆmiæ k­tÃvÅbhÆmiæ paripÆrayitvà bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim #<(PSP_4:176)># abhisaæbudhyate, ÓrÃvakapratyekabuddhabhÆmiæ paripÆrayitvà bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, bodhisattvabhÆmiæ paripÆrayitvà bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, buddhabhÆmiæ paripÆrayitvà bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, tatra bodhisattvo mahÃsattvo daÓasu bhÆmi«u Óik«amÃïo na ca prathamacittotpÃdenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, na ca prathamacittotpÃdam anÃgamyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, na ca paÓcimacittotpÃdenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, na ca paÓcimacittotpÃdam anÃgamyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, abhisaæbudhyate ca bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbodhim. iti dÅpad­«ÂÃntena parihÃra÷ subhÆtir Ãha: gambhÅro bhagavan pratÅtyasamutpÃdo, na ca nÃma bhagavan prathamacittotpÃdena, na ca prathamacittotpÃdam anÃgamya bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, na ca nÃma bhagavan paÓcimena cittotpÃdena, na ca paÓcimacittotpÃdam anÃgamya bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate, abhisaæbudhyate ca bhagavan bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte yac cittaæ niruddham api nu tat punar evotpatsyate. subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. ity utpÃdagÃmbhÅryam bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte yac cittam utpannam api nu tan nirodhadharmi. subhÆtir Ãha: nirodhadharmi bhagavan nirodhadharmi sugata. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte yan nirodhadharmi tan nirotsyate. subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. iti nirodhagÃmbhÅryam bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte tathaiva sthÃsyati yathà tathatÃ. subhÆtir Ãha: tathaiva bhagavaæ sthÃsyati yathà tathatÃ. #<(PSP_4:177)># bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte tathaiva sthÃsyati yathà tathatà bhÆtakoÂir bhavi«yati. subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte gambhÅrà tathatÃ. subhÆtir Ãha: gambhÅrà bhagavan. iti tathatÃgÃmbhÅryam bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte tathaiva cittaæ yathà tathatÃ. subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte anyatra tathatÃyÃÓ cittam. subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. iti j¤eyagÃmbhÅryam bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte api nu tathatà tathatÃæ samanupaÓyati. subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. iti j¤ÃnagÃmbhÅryam bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte ya evaæ carati, sa gambhÅrÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carati. subhÆtir Ãha: yo bhagavaim evaæ carati, sa gambhÅrÃyÃæ praj¤Ã pÃramitÃyÃæ carati. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte ya evaæ carati, sa kutra carati. subhÆtir Ãha: yo bhagavnn evaæ carati, sa na kutracic carati. tat kasya hetos? tathà hi bhagavan bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carata ete samudÃcÃrà na bhavanti, na samudÃcaranti tathatÃyÃæ sthitasya na bhagavan ki¤cit samudÃcÃrati, nÃpi tatra kaÓcit samudÃcarati. iti caryÃgÃmbhÅryam evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: ya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃæ carati sa kutra carati? subhÆtir Ãha: carati bhagavan paramÃrthe yatra dvayasamudÃcÃro na saævidyate. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte ya÷ paramÃrthe carati samudÃcÃre carati, sa nimitte carati. subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. bhagavÃn Ãha: tat kiæ manyase? subhÆte api nu tena nimittasaæj¤Ã vÃnimittasaæj¤Ã và vibhÃvità bhavati. #<(PSP_4:178)># subhÆtir Ãha: no hÅdaæ bhagavan. ity advayagÃmbhÅryam bhagavÃn Ãha: tat kathaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena nimittasaæj¤Ã và Ãnimittasaæj¤Ã và na vibhÃvità bhavati? evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: na bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carann evaæ prayujyate, nimittaæ và bhÃvayi«yÃmy animittaæ và bhÃvayi«yÃmÅti, iha punar bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran nÃparipÆrïair daÓabhis tathÃgatabalair caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir mahÃmaitryà mahÃkaruïayà a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate. idaæ punar bhagavan bodhisattvasya mahÃsattvasyopÃyakauÓalyaæ yenopÃyakauÓalyena na kaæcid dharmaæ bhÃvÅ và karoty abhÃvÅ và karoti. tat kasya heto÷? tathà hi bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ sarvadharmÃïÃæ svalak«aïaÓÆnyatÃyÃæ sthitas, tatra ca svalak«aïaÓÆnyatÃyÃæ sthitvà trÅn samÃdhÅn samÃpadyate, sattvÃnÃæ k­taÓas taiÓ ca samÃdhibhi÷ sattvÃn paripÃcayati. evaæ bhagavan bodhisattvo mahÃsattvas trÅn samÃdhÅn samÃpadyate, tatra ca bhagavan bodhisattvo mahÃsattvas trÅ«u samÃdhi«u sthitvà sattvÃæÓ ca praïidhÃnena caratas tÃn apraïihitena niyojayati, sattvÃæÓ ca vikalpe caratas tÃn bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓÆnyatÃyÃæ prati«ÂhÃpayati, sattvÃæÓ ca nimitte caratas tÃn bodhisattvo mahÃsattva Ãnimitte prati«ÂhÃpayati. evaæ khalu subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caraæs tribhi÷ samÃdhibhi÷ sattvÃn paripÃcayati. ity upÃyakauÓalaæ gÃmbhÅryam ity ukta÷ Óaik«o 'vaivartiko gaïa÷ atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputra Ãyu«mantaæ subhÆtim Ãmantrayate sma: ya Ãyu«man subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ svapnÃntaragatas trÅn samÃdhÅn samÃpadyate ÓÆnyatÃm Ãnimittam apraïihitam, api nu sa praj¤ÃpÃramitÃyÃæ vivardhate. evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: yady Ãyu«man ÓÃriputra divase bhÃvanayà vivardhate, evaæ svapnÃntaragato 'pi vivardhate. tat kasya heto÷? avikalpa÷, atha khalv Ãyu«man ÓÃriputra svapnaÓ ca divasaÓ ca, saced Ãyu«man ÓÃriputra yadi divase bodhisattvasya #<(PSP_4:179)># mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanÃsti, tadà svapnÃntaragatasyÃpi bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃbhÃvanà bhavi«yati. iti bhavaÓÃntyor akalpanà evam ukte Ãyu«mÃn ÓÃriputra Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: yat punar Ãyu«man subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ svapnÃntaragata÷ karma karoti, bhavati tasya karmaïa Ãcayo và upacayo vÃ, yathà svapnopamÃ÷ sarvadharmà uktà bhagavatÃ, tathà nÃsya bhavaty Ãcayo và upacayo vÃ. tat kasya heto÷? na hi svapne kasyacid dharmasyÃcavo và upacayo và upalabhyate. atha vibuddho vikalpayi«yati, bhavati tasyÃcayo và upacayo vÃ. atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: yaÓ ca divasaæ prÃïÃtipÃtaæ k­to, yaÓ ca svapnÃntare hatas taæ prativibudho vikalpayati, aho hato mayà hata÷ sÃdhu hata iti, tat karmÃyu«man ÓÃriputra kim Ãha? ÓÃriputra Ãha: nÃyu«man subhÆte anÃrambaïakarmotpadyate sÃrambaïam eva karmotpadyate. subhÆtir Ãha: evam etad Ãyu«man ÓÃriputra nÃnÃrambaïaæ karmotpadyate nÃnÃrambaïaæ cetanotpadyate sÃrambaïam evÃyu«man ÓÃriputra karmotpadyate nÃnÃrambaïaæ sÃrambaïà cetanotpadyate nÃnÃrambaïam. d­«ÂaÓrutamatavij¤Ãtair dharmair buddhi÷ pravartate, nÃd­«Âair nÃÓrutair nÃmatair nÃvij¤Ãtair dharmair buddhi÷ pravartate. tatra kÃcid buddhi÷ saækleÓaæ parig­hïÃti, kÃcid buddhir vyavadÃnaæ parig­hïÃti, tasmÃt tarhy Ãyu«man ÓÃriputra sÃrambaïam eva karmotpadyate nÃnÃrambaïaæ sÃrambaïaiva cetanotpadyate nÃnÃrambaïÃ. ÓÃriputra Ãha: yady Ãyu«man subhÆte sarvÃïi karmÃïi sarvÃÓ cetanà viviktà uktà bhagavatÃ, tat kathaæ sÃrambaïam eva karmotpadyate nÃnÃrambaïaæ, sÃrambaïaiva cetanotpadyate nÃnÃrambaïÃ? subhÆtir Ãha: nimittÅk­tyÃyu«man ÓÃriputra sÃrambaïam eva karmotpadyate nÃnÃrambaïaæ, sÃrambaïaiva cetanotpadyate nÃnÃrambaïÃ. atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputra÷ subhÆtiæ sthaviram etad avocat: yady Ãyu«man subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ svapnÃntaragato dÃnaæ dadyÃc chÅlaæ rak«et k«Ãntyà saæpÃdayed vÅryam Ãrabheta dhyÃnaæ #<(PSP_4:180)># samÃpadyeta praj¤Ãæ bhÃvayet, tac ca kuÓalamÆlam anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau pariïÃmayet pariïÃmitaæ bhavaty anuttarÃyai samyaksaæbodhaye. atha khalv Ãyu«mÃn subhÆti÷ sthavira Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: ayam Ãyu«man ÓÃriputra maitreyo bodhisattvo mahÃsattva÷ saæmukhÅbhÆta ekajÃtipratibaddho bhagavatÃvinivartanÅyatÃyai vyÃk­ta e«a paripra«Âavya e«a visarjayi«yati. atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputro maitreyaæ bodhisattvaæ mahÃsattvam etad avocat: ayaæ subhÆti sthavira evam Ãha, ayaæ maitreyo bodhisattvo mahÃsattva÷ saæmukhÅbhÆta ekajÃtipratibaddho bhagavato 'vinivartanÅyatÃyai vyÃk­ta e«a paripra«Âavya e«a visarjayi«yatÅti. evam ukte maitreyo bodhisattvo mahÃsattva Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: tat kiæ nÃmadheyaæ maitreyo bodhisattvo mahÃsattvo visarjayi«yaty, utÃho rÆpaæ visarjayi«yati, vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ visarjayi«yati? yà rÆpasya ÓÆnyatà sà visarjayi«yati, yà vedanÃÓÆnyatà yà saæj¤ÃÓÆnyatà yà saæskÃraÓÆnyatÃ, yà vij¤ÃnaÓÆnyatà sà visarjayi«yati? yà ca rÆpasya ÓÆnyatà na sà pratibalà visarjayituæ, yà vedanÃyÃ÷ ÓÆnyatà yà saæj¤ÃyÃ÷ ÓÆnyatà yà saæskÃrÃïÃæ ÓÆnyatà yà vij¤Ãnasya ÓÆnyatà na sà pratibalà visarjayitum? tat kiæ visarjayi«yati nÃhaæ taæ dharmaæ samanupaÓyÃmi, yo dharmo visarjayi«yati, yaæ visarjayi«yati, yatra và visarjayi«yati? tam apy ahaæ dharmaæ na samanupaÓyÃmi, yo dharmo vyÃk­to 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, yena vyÃk­to, yatra và vyÃk­tas, tam apy ahaæ dharmaæ na samanupaÓyÃmi sarva ete dharmà advayà advaidhÅkÃrÃ÷. atha khalv Ãyu«mÃn ÓÃriputro maitreyaæ bodhisattvaæ mahÃsattvam etad avocat: kaÓcit tvayà maitreya ete dharmà evaæ sÃk«Ãtk­tà yathaitÃn dharmÃn bhëase? maitreya Ãha: na mayaite dharmà evaæ sÃk«Ãtk­tà yathÃham etÃn dharmÃn bhëe. atha khalv Ãyu«mata÷ ÓÃriputrasyaitad abhavat: gambhÅrapraj¤o batÃyaæ maitreyo bodhisattvo mahÃsattvo yathÃpi nÃma dÃnapÃramitÃyÃæ ÓÅlapÃramitÃyÃæ k«ÃntipÃramitÃyÃæ vÅryapÃramitÃyÃæ dhyÃnapÃramitÃyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caritÃvina e«a nirdeÓo 'nupalambho 'nupalambhacaritasya. #<(PSP_4:181)># atha khalu bhagavÃn Ãyu«mantaæ ÓÃriputram etad avocat: tat kiæ manyase? ÓÃriputra samanupaÓyasi tvaæ taæ dharmaæ yena tvaæ dharmeïÃrhann iti prabhÃvyase. ÓÃriputra Ãha: no hÅdaæ bhagavan. bhagavÃn Ãha: evam eva ÓÃriputra bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carato naivaæ bhavaty, ayaæ dharmo vyÃkari«yaty ayaæ dharmo vyÃkriyate ayaæ dharmo vyÃk­to 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsyate. eva¤ caran bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyä carati, na cÃsya vicikitsotpadyate, nÃhaæ nÃbhisaæbhotsye 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsye 'ham anuttarÃæ samyaksaæbodhiæ, ya÷ ÓÃriputra bodhisattvo mahÃsattva evaæ carati sa carati praj¤ÃpÃramitÃyÃm. eva¤ caran ÓÃriputra bodhisattvo mahÃsattvo nottrasyati na saætrasyati na saætrÃsam Ãpadyate, nÃhaæ nÃbhisaæbhotsye 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsye 'ham anuttarÃæ samyaksaæbodhim. iti codyaparaæparety uktà bhavaÓÃntisamatà atha khalu bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: iha subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena dÃnapÃramitÃyä caratà jighatsitÃn sattvÃn d­«Âvà pipÃsitÃn durnivasitÃn du÷prÃv­tÃn ÓayanÃsanavihÅnÃæÓ ca sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà dÃnapÃramitÃyÃæ cari«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasyai«Ãæ sattvÃnÃm amÅ do«Ã÷ sarveïa sarvaæ na bhavi«yanti na praj¤Ãpsyante. yathÃpi tac cÃturmahÃrÃjakÃyikÃnÃæ devÃnÃæ trayastriæÓÃnÃæ yÃmÃnÃæ tu«itÃnÃæ nirmÃïaratÅnÃæ paranirmitavaÓavartinÃæ brahmapÃr«adyÃnÃæ brahmapurohitÃnÃæ mahÃbrahmaïÃæ parÅttÃbhÃnÃm apramÃïÃbhÃnÃæ ÃbhÃsvarÃïÃæ parÅttaÓubhÃnÃm apramÃïaÓubhÃnÃæ Óubhak­tsnÃnÃm anabhrakÃnÃæ puïyaprasavÃnÃæ v­hatphalÃnÃæ ÓuddhÃvÃsÃnÃæ sud­ÓÃnÃæ sudarÓanÃnÃm asp­hÃnÃm atapÃnÃm akani«ÂhÃnÃæ devÃnÃm upabhogaparibhogÃya, evaævidhÃs tasmin buddhak«etre sattvÃnÃm upabhogaparibhogà bhavi«yanti. eva¤ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo dÃnapÃramitÃæ paripÆrayaty anuttarÃyÃÓ ca samyaksaæbodher abhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena ÓÅlapÃramitÃyÃæ caratà prÃïÃtipÃtikÃn sattvÃn d­«Âvà adattÃdÃyikÃn kÃmamithyÃcÃrikÃn m­«ÃvÃdikÃn pÃru«ikÃn piÓunavacanÃn pralÃpÃn abhidhyÃlukÃn vyÃpannacittÃni #<(PSP_4:182)># mithyÃd­«ÂikÃn alpÃyu«kÃn bahvÃbÃdhÃn bahvÃyÃsÃn durvarïÃn alpeÓÃkhyÃn alpabhogÃn nÅcakulÃn nihÅnav­ttÅn aÇgavihÅnÃn sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà ÓÅlapÃramitÃyÃæ cari«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre te«Ãæ sattvÃnÃm amÅ do«Ã na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante. eva¤ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓÅlapÃramitÃæ paripÆrayaty anuttarÃyÃ÷ samyaksaæbodher abhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena k«ÃntipÃramitÃyÃæ caratÃnyonyavyÃpÃdabahulacittÃn sattvÃn d­«Âvà lo«ÂatìanaÓastraprahÃrÃæÓ ca dadato jÅvitÃæÓ ca vyavaropayato daï¬Ãdaï¬i mu«alÃmu«ali keÓÃkeÓi kacÃkaci kurvataÓ ca sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà k«ÃntipÃramitÃyä cari«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre te«Ãæ sattvÃnÃm amÅ do«Ã na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante. sarvasattvÃÓ ca mÃt­samacittà bhavi«yanti, pit­samacittÃÓ ca bhavi«yanti, bhrÃt­samacittÃÓ ca bhavi«yanti, bhaginÅsamacittÃÓ ca bhavi«yanti, putraduhit­samacittÃÓ ca bhavi«yanti, maitracittà bhavi«yanti. eva¤ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ k«ÃntipÃramitÃæ paripÆrayaty anuttarÃyÃÓ ca samyaksaæbodher abhyÃsÅ bhavi«yati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena vÅryapÃramitÃyä caratà hÅnavÅryÃn sattvÃn d­«Âvà kuÓÅdÃn alasÃn nirudyogÃn alpasattvÃæs tribhir yÃnai÷ prasthitÃn ÓrÃvakayÃnena và pratyekabuddhayÃnena và bodhisattvayÃnena và sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà vÅryapÃramitÃyÃæ cari«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre te«Ãæ sattvÃnÃm amÅ do«Ã na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo vÅryapÃramitÃæ, paripÆrayaty anuttarÃyÃÓ ca samyaksaæbodher abhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena dhyÃnapÃramitÃyÃæ caratà sattvÃn pa¤casu nivaraïe«u pravartamÃnÃn d­«Âvà kÃmacchande vyÃpÃde styÃnamiddhe uddhatakauk­tye vicikitsÃyÃæ nivaraïe«u #<(PSP_4:183)># pravartamÃnÃn sattvÃn mƬhÃn mƬhasm­tÅn prathamadhyÃnavirahitÃn dvitÅyadhyÃnavirahitÃæs t­tÅyadhyÃnavirahitÃæÓ caturthadhyÃnavirahitÃn maitrÅkaruïÃmuditopek«ÃvirahitÃn ÃkÃÓÃnantyÃyatanasamÃpattyà vij¤ÃnÃnantyÃyatanasamÃpattyà Ãki¤canyiyatanasamÃpattyà naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanasamÃpattyà vihÅnÃn sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà dhyÃnapÃramitÃyÃæ cari«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre te«Ãæ sattvÃnÃm amÅ do«Ã na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante. eva¤ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo dhyÃnapÃramitÃæ paripÆrayaty anuttarÃyÃÓ ca samyaksaæbodher abhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyä caratà du÷praj¤Ãn praj¤ÃparihÅïÃn sattvÃn d­«Âvà laukikalokottarayà samyagd­«Âyà vihÅnÃn akriyÃvÃdino nÃstikavÃdÃn ucchedavÃdÃn ÓÃÓvatavÃdÃn ekatvÃnyatvobhayatvavÃdÃæÓ ca sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ tathà tathà praj¤ÃpÃramitÃyä cari«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhaksetre te«Ãæ sattvÃnÃm amÅ do«Ã÷ sarveïa sarvaæ na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante. eva¤ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃæ paripÆrayaty anuttarÃyÃÓ ca samyaksaæbodher abhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà tri«u rÃÓi«u vartamÃnÃn sattvÃn d­«Âvà niyatÃniyatamithyÃtvaniyatÃn evam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhaksetraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre niyatÃniyatamithyÃtvaniyatÃnÃæ sattvÃnÃm antaÓa÷ Óabdo 'pi na bhavi«yati na praj¤Ãsyate. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà nairayikÃn sattvÃn tairyagyonikÃn sattvÃn yÃmalaukikÃn sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre trayÃïÃm apÃyÃnÃm antaÓa÷ Óabdo 'pi na bhavi«yati na praj¤Ãsyate. #<(PSP_4:184)># evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà imÃn mahÃp­thivÅsthÃïukaïÂakagahanaprÃgbhÃraprapÃtasyandanikÃgÆtho¬igallÃn paripÆrïÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre te«Ãæ sattvÃnÃm ete do«Ã na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante, tac ca me buddhak«etraæ samapÃïitalajÃtaæ bhavi«yati. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà imÃæ mahÃp­thivÅæ m­ttikÃmayÅæ d­«Âvà apagatajÃtarÆparajatÃm evam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre iyaæ mahÃp­thivÅ suvarïavÃlukÃcchannà bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayaty anuttarÃyÃÓ ca samyaksaæbodher abhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena sattvÃn mamakÃraparigrahavartamÃnÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre te«Ãæ sattvÃnÃæ mamakÃraparigraho na bhavi«yati na praj¤Ãsyate. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà caturo varïÃn d­«Âvà k«atriyÃn brahmaïÃn vaiÓyä ÓÆdrÃn evam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre caturïÃæ varïÃnÃm antaÓa÷ Óabdo na bhavi«yati na praj¤Ãsyate. eva¤ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ #<(PSP_4:185)># cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sattvÃnÃæ hÅnotk­«ÂamadhyamatÃn d­«Âvà hÅnakulÅnatÃæ madhyakulÅnatÃæ cotk­«ÂakulÅnatÃæ ca sattvÃnÃæ d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre sattvÃnÃm amÅ do«Ã na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sattvÃnÃæ varïanÃnÃtvaæ d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre sattvÃnÃæ varïanÃnÃtvaæ na bhavi«yati na praj¤Ãsyate, anyatra sarvasattvà abhirÆpà bhavi«yanti prÃsÃdikà darÓanÅyà paramaÓubhavarïapu«kalatayà samanvÃgatÃ÷. eva¤ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà adhipatiæ d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre 'dhipatipraj¤aptir api na bhavi«yati na praj¤Ãsyate. anyatra dharmarÃjena tathÃgatenÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhena. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sattvÃnÃæ gatisaæbhedaæ d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi sattvaæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhaksetre sattvÃnÃæ gatisaæbhedo na bhavi«yati na praj¤Ãsyate, narakatiryagyoniyamalokadevamanu«yà anyatra sarvasattvà ekakarmÃïo #<(PSP_4:186)># bhavi«yanti, caturbhi÷ sm­tyupasthÃnair avirahitÃ÷ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgair ÃryëÂÃÇgikena mÃrgeïÃpramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhir Ãryasatyai÷ ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitair a«Âabhir vimok«air navÃnupÆrvavihÃrasamÃpattibhir abhij¤Ãbhir yÃvac catas­bhi÷ pratisaævidbhir. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà catasro yonÅ÷ sattvÃnÃæ d­«ÂvÃï¬ajÃæ jarÃyujÃæ saæsvedajÃm aupapÃdukÃæ d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre tisro yonaya÷ sattvÃnÃæ na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante, aï¬ajà jarÃyujà saæsvedajà anyatra sarvasattvà aupapÃdukà bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sattvÃn pa¤cÃbhij¤Ãbhir virahitÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre sarvasattvÃ÷ pa¤cÃbhij¤Ã bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sarvasattvÃnÃm uccÃraprasrÃvÃdÅn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre sarvasattvà dharmaprÅtidhyÃnÃhÃrà bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sattvÃn prabhÃvirahitÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya #<(PSP_4:187)># tatra buddhak«etre sarvasattvÃ÷ svayaæprabhà bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkiraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sattvÃnÃæ rÃtridivasamÃsÃrdhamÃsasaævatsarÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhaksetre sattvÃnÃæ rÃtridivasamÃsÃrdhamÃsasaævatsarÃïÃæ Óabdo na bhavi«yati na praj¤Ãsyate. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratÃyÆrvihÅnÃn sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre sattvà aparimitÃyu«o bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sattvÃn lak«aïavirahitÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre sattvà dvÃtriæÓadbhir mahÃpuru«alak«aïai÷ samanvÃgatà bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà sattvÃn kuÓalamÆlavirahitÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre sarvasattvÃ÷ kuÓalamÆlasamanvÃgatà bhavi«yanti, yai÷ kuÓalamÆlai÷ samanvÃgatà buddhÃn bhagavata upasthÃsyanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati, sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. #<(PSP_4:188)># punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà rogasp­«ÂÃn sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre sattvÃnÃæ catvÃro vyÃdhayo na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante. katame catvÃro? vÃtikà và paittikà và Óle«mikà và sÃænipÃtikà vÃ. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà tribhi÷ kleÓai÷ kli«ÂÃn sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre traya÷ kleÓà na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante. katamÃ÷ trayo? rÃgo dve«o moha÷. sarvasattvÃÓ ca vigatarÃgà bhavi«yanti vigatadve«Ã vigatamohà bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratà hÅnÃdhimuktikÃn sattvÃn d­«Âvaivam upaparÅk«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre dvayor yÃnayo÷ Óabdo na bhavi«yati na praj¤Ãsyate, ÓrÃvakayÃnasya và pratyekabuddhayÃnasya vÃ, anyatra sarvasattvÃ÷ sarvÃkÃraj¤atÃyÃm abhisaæprasthità bhavi«yanti. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu caratÃbhimÃnikÃn sattvÃn d­«Âvaivam upaparik«itavyaæ, tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre 'bhimÃnikÃnÃæ sattvÃnÃæ Óabdo 'pi na bhavi«yati na praj¤Ãsyate, anyatra sarvasattvà nirabhimÃnà bhavi«yanti. evaæ caran #<(PSP_4:189)># subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ piripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu carataivaæ cittam utpÃdayitavyaæ, nÃhaæ tÃvad anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsye, sacet me tatra buddhak«etre mitam Ãyu÷pramÃïaæ syÃd mità ca prabhÃ, mitaÓ ca bhik«usaægha÷, api tu khalu tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etre amitam Ãyu÷pramÃïaæ bhavi«yati, amità ca prabhÃ, amitaÓ ca bhik«usaægho bhavi«yati. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu carataivam upaparÅk«itavyaæ, yÃvanti gaÇgÃnadÅvÃlukÃsamÃni buddhak«etrÃïi tÃvanti mamaikaæ buddhak«etraæ yÃvan na bhaven na tÃvad aham anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbhotsye, 'pi tu khalu tathà tathà «aÂsu pÃramitÃsu cari«yÃmi, buddhak«etraæ ca pariÓodhayi«yÃmi, sattvÃæÓ ca paripÃcayi«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya yÃvanti gaÇgÃnadÅvÃlukÃsamÃni buddhak«etrÃïi bhavanti mamaikaæ buddhak«etraæ bhavi«yati. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. punar aparaæ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena «aÂsu pÃramitÃsu carataivam upaparÅk«itavyaæ, dÅrgho batÃyaæ saæsÃro, bahur ayaæ sattvadhÃtus tenaivaæ yoniÓo manasikartavyam, ÃkÃÓaparyanto batÃyaæ saæsÃra, ÃkÃÓaparyanto batÃyaæ sattvadhÃtur, na ceha kaÓcit saæsari«yati, na ca kaÓcit parinirvÃsyati. evaæ caran subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ paripÆrayati sarvÃkÃraj¤atÃyÃÓ cÃbhyÃsÅ bhavati. atha khalu tasyÃæ par«adi gaÇgadevà nÃma bhaginÅ saænipatitÃbhut saæni«aïïÃ, sotthÃyÃsanÃd ekÃæÓam uttarÃsaÇgaæ k­tvà dak«iïaæ jÃmumaï¬alaæ p­thivyÃæ prati«ÂhÃpya yena bhagavÃæs tenäjaliæ praïamya #<(PSP_4:190)># bhagavantam etad avocat: ahaæ bhagavann ahaæ sugata «aÂsu pÃramitÃsu caritvaivaærÆpaæ buddhak«etraæ parig­hÅ«ye yathà tathÃgatenÃrhatà samyaksaæbuddheneha praj¤ÃpÃramitÃyÃm upadi«Âam. atha khalu sà strÅ suvarïapu«paæ g­hÅtvÃ, rÆpyapu«paæ ca g­hÅtvÃ, jalajÃni sthalajÃni ca pu«pÃïi g­hÅtvÃ, sarvÃïi cÃbharaïÃni g­hÅtvÃ, suvarïavarïapÅtavarïaæ ca pu«payugaæ g­hÅtvà yena bhagavÃæs tena k«ipati sma. samanantarak«iptaæ ca tad dÆ«yayugam atha tÃvad eva buddhÃnubhÃvenopari vaihÃyasam antarÅk«e bhagavato mÆrdhni saædhau kÆÂÃgÃram asthÃt, caturasraæ catu÷sthÆïaæ samaæ bhÃgaÓo ghaÂitaæ suvibhaktaæ ramaïÅyaæ. atha khalu sà strÅs tatkÆÂÃgÃraæ sarvasattvasÃdhÃraïaæ k­tvÃnuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmayati. atha khalu bhagavÃæs tasyÃ÷ striyà adhyÃÓayaæ viditvà tasyÃæ velÃyÃæ smitaæ prÃdurakarot, dharmatà khalu punar e«Ã buddhÃnÃæ bhagavatÃæ yadà smitaæ prÃdu÷ kurvanti. atha khalu tÃvad evÃnekavarïà nÃnÃvarïà arci«o bhagavato mukhadvÃrÃd niÓcaranti sma. tadyathÃpi nÃma nÅlÃ÷ pÅtà lohità avadÃtà mäji«ÂhÃ÷ sphaÂikarajatavarïÃs tÃn anantÃparyantÃn lokadhÃtÆn gatvà punar evÃgatya bhagavantaæ tripradak«iïÅk­tya bhagavato mÆrdhny antarhitÃ÷. atha khalv Ãyu«mÃn Ãnanda utthÃyÃsanÃd ekÃæsam uttarÃsaÇgaæ cÅvaraæ pravaritvà dak«iïaæ jÃnumaï¬alaæ p­thivyÃæ prati«ÂhÃpya yena bhagavÃæs tenäjaliæ praïamya bhagavantam etad avocat: ko bhagavan hetu÷? ka÷ pratyaya÷? smitasya prÃdu«karaïÃya nÃhetukaæ nÃpratyayaæ tathÃgatà arhanta÷ samyaksaæbuddhÃ÷ smitaæ prÃdu«kurvanti. evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ Ãnandam etad avocat: iyam Ãnanda gaÇgadevà bhaginÅ anÃgate 'dhvani suvarïapu«po nÃma tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddho loke bhavi«yati tÃrakopame kalpe 'yam Ãnanda etasyà gaÇgadevÃyà bhaginyÃÓ carama÷ strÅbhÃvo bhavi«yati. iyam Ãnanda gaÇgadevà bhaginÅ strÅbhÃvaæ vivarjya puru«abhÃvaæ pratilabhyÃk«obhyasya tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasya buddhak«etre upapatsyate abhiratyÃæ lokadhÃtau, sa tatra brahmacaryaæ cari«yati. asya khalu punar Ãnanda bodhisattvasya mahÃsattvasya suvarïapu«pa iti nÃmadheyaæ #<(PSP_4:191)># bhavi«yati. sa khalu punar Ãnanda suvarïapu«po bodhisattvo mahÃsattvas tataÓ cyuta÷ samÃno buddhak«etreïa buddhak«etraæ saækrami«yati, avirahitaÓ ca buddhair bhagavadbhir bhavi«yati, tadyathÃpi nÃæ Ãnanda rÃjà cakravartÅ prÃsÃdena prÃsÃdaæ caÇkrÃmati, sa yÃvajjÅvaæ pÃdatalÃbhyÃæ dharaïÅæ nÃkrÃmati yÃvan maraïakÃlam iti. evam evÃnanda suvarïapu«po bodhisattvo mahÃsattvo buddhak«etreïa buddhak«etraæ saækrami«yati, yÃvad anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddha iti. atha khalv Ãyu«mata Ãnandasyaitad abhavat: yÃvanto bodhisattvà mahÃsattvÃs tatra buddhaksetre saænipatità bhavi«yanti, tathÃgatasaænipÃta÷ sa veditavya÷. atha khalu bhagavÃn Ãyu«mata Ãnandasya cetasà ceta÷parivitarkam Ãj¤ÃyÃyu«mantam Ãnandam etad avocat: evam etad Ãnanda yathà vadasi, tathÃgatasaænipÃta÷ sa veditavyo bodhisattvÃnÃæ mahÃsattvÃnÃæ ya÷ saænipÃta÷ suvarïapu«pasya ca tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasya buddhaksetre na pramÃïabaddho bhik«usaægho bhavi«yati, na Óakyaæ tasya bhik«usaæghasya pramÃïaæ kartum, iyanto và ÓrÃvakÃ, iyanti và ÓrÃvakaÓatÃni, iyanti và ÓrÃvakasahasrÃïi, iyanti và ÓrÃvakaÓatasahasrÃïi, iyatyo và ÓrÃvakakoÂya, iyanti và ÓrÃvakakoÂÅÓatÃni, iyanti và ÓrÃvakakoÂÅÓatasahasrÃïi, iyanti và ÓrÃvakakoÂiniyutaÓatasahasrÃïi, anyatrÃsaækhyeyÃprameyÃparimÃïÃni ÓrÃvakakoÂÅniyutaÓatasahasrÃïi bhavi«yanti. suvarïapu«pasya khalu punar Ãnanda tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya tatra buddhak«etra ime do«Ã÷ sarveïa sarvaæ sarvathà sarvaæ na bhavi«yanti na praj¤Ãsyante, ya iha praj¤ÃpÃramitÃyÃæ parikÅrtitÃ÷. evam ukte Ãyu«mÃn Ãnando bhagavantam etad avocat: kva bhagavann etayà gaÇgadevayà kuÓalamÆlam avaropitam? bhagavÃn Ãha: dÅpaÇkarasyÃnanda tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasyÃntike etayà bhaginyà kuÓalamÆlam avaropitam anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau cittam utpÃditaæ, tac ca kuÓalamÆlam anuttarÃyai samyaksaæbodhaye pariïÃmitaæ, sa ca dÅpaÇkaras tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddha÷ suvarïapu«pair abhyavakÅrïo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhiæ prÃrthayamÃnayÃ, yadà mayà Ãnanda dÅpaækaras tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddha÷ pa¤cabhir #<(PSP_4:192)># utpalair avakÅrïo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhiæ prÃrthayamÃnena, tadÃhaæ tena dÅpaækareïa bhagavatà tathÃgatenÃrhatà samyaksaæbuddhena kuÓalamÆlasamanvÃgato 'yam iti viditvà vyÃk­to 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau bhavi«yasi tvam anÃgate 'dhvani sÃkyamunir nÃma tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddho vidyÃcaraïasaæpanna÷ sugato lokavid anuttara÷ puru«adamyasÃrathi÷ ÓÃstà devÃnÃæ ca manu«yÃnä ca buddho bhagavÃæs tadà mamaitayà bhaginyà vyÃkaraïaæ Órutvà evaæ cittam utpÃditam, aho batÃham apy anÃgate 'dhvani evaæ vyÃkriyeyam anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, yathÃyaæ mÃïavako vyÃk­to 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. evam Ãnandaitayà bhaginyà tasya dÅpaækarasya tathÃgatasyÃrhata÷ samyaksaæbuddhasyÃntike prathamaæ cittam anuttarÃyai samyaksaæbodhaye samutpÃditam. evam ukte Ãyu«mÃn Ãnando bhagavantam etad avocat: k­taparikarmà bhagavann iyaæ gaÇgadevà bhaginy anuttarÃyai samyaksaæbodhaye. bhagavÃn Ãha: evam etad Ãnanda evam etat, yathà vadasi, k­taparikarmà Ãnandai«Ã gaÇgadevà bhaginy anuttarÃyai samyaksaæbodhaye. ity uktà k«etraÓuddhir anuttarà atha khalv Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: praj¤ÃpÃramitÃyÃæ bhagavaæÓ caratà bodhisattvena mahÃsattvena kathaæ ÓÆnyatÃyÃæ parijaya÷ kartavya÷? kathaæ ÓÆnyatà bhÃvayitavyÃ? katham Ãnimitte parijaya÷? katham Ãnimittaæ bhÃvayitavyam? katham apraïihite parijaya÷ kartavya÷? katham apraïihitaæ bhÃvayitavyaæ? yÃvat kathaæ bodhipak«e«u dharme«u parijaya÷ kartavya÷? kathaæ bodhipak«yà dharmà bhÃvayitavyÃ÷? ity upÃyakauÓalavi«aya÷ evam ukte bhagavÃn Ãyu«mantaæ subhÆtim etad avocat: iha subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caratà rÆpaæ ÓÆnyam iti pratyavek«itavyam, evaæ vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ, vij¤Ãnaæ ÓÆnyam iti pratyavek«itavyam, evaæ skandhadhÃtvÃyatanÃni ÓÆnyÃnÅti pratyavek«itavyÃni, pratÅtyasamutpÃda÷ ÓÆnya iti pratyavek«itavya÷, pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃni ÓÆnyÃnÅti pratyavek«itavyÃni, evaæ yÃvat kÃmadhÃtu÷ ÓÆnya iti pratyavek«itavya÷, rÆpadhÃtu÷ ÓÆnya iti pratyavek«itavya÷, ÃrÆpyadhÃtu÷ ÓÆnya iti pratyavek«itavya÷. tathà ca pratyavek«itavyaæ, yathà pratyavek«amÃïas tac cittaæ na vik«ipati, so 'vik«iptacittas taæ dharmaæ na samanupaÓyati, yo dharma÷ sÃk«Ãtkriyeta, sa taæ dharmam #<(PSP_4:193)># asamanupaÓyan na sÃk«Ãtkaroti. tat kasya heto÷? tathà hi svalak«aïaÓÆnyair dharmai÷ suÓik«ito na kasyacid dharmasya vyavacchedaæ karoti, yo và sÃk«ÃtkuryÃd, yaæ và sÃk«ÃtkuryÃd, yena và sÃk«ÃtkuryÃt, sarvÃæs tÃn dharmÃn na saæyuktÃn na visaæyuktÃn samanupaÓyati. evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: yad bhagavÃn evam Ãha, na bodhisattvena mahÃsattvena ÓÆnyà dharmÃ÷ sÃk«Ãtkartavyà iti. kathaæ bhagavan bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓÆnyatÃyÃæ sthita÷ ÓÆnyatÃæ na sÃk«Ãtkaroti? bhagavÃn Ãha: yadà subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ sarvÃkÃravaropetÃæ ÓÆnyatÃæ pratyavek«ate, na ca sÃk«Ãtkari«yÃmÅti pratyavek«ate, na ca sÃk«Ãtkartavyeti pratyavek«ate, parijayaæ kari«yÃmÅti pratyavek«ate, nÃyaæ kÃla÷ sÃk«ÃtkriyÃyà iti pratyavek«ate parijayasyÃyaæ kÃlo nÃyaæ kÃla÷ sÃk«ÃtkriyÃyà iti pratyavek«ate. asamÃhita eva bodhisattvo mahÃsattva Ãraæbaïe cittam upanibadhnÃti, atrÃntare bodhisattvo mahÃsattvo na parihÅyate bodhipak«air dharmair, na cÃsravak«ayaæ sÃk«Ãtkaroti. tat kasya heto÷? evam udÃraj¤ÃnasamanvÃgato bodhisattvo mahÃsattvo bhavi«yati. tat kasya heto÷? yo bodhipak«ye«u dharme«u sthita evaæ jÃnÃti parijayasyÃyaæ kÃlo nÃyaæ kÃla÷ sÃk«ÃtkriyÃyà iti. tena khalu puna÷ subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carataivaæ pratyavek«itavyaæ, dÃnapÃramitÃyà ayaæ kÃla÷, ÓÅlapÃramitÃyà ayaæ kÃla÷, k«ÃntipÃramitÃyà ayaæ kÃla÷, vÅryapÃramitÃyà ayaæ kÃla÷, dhyÃnapÃramitÃyà ayaæ kÃla÷, praj¤ÃpÃramitÃyà ayaæ kÃla÷, sm­tyupasthÃnasya bhÃvanÃyà ayaæ kÃla÷, evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgÃnÃm ÃryëÂÃÇgikasya mÃrgasya bhÃvanÃyà ayaæ kÃla÷, ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitabhÃvanÃyà ayaæ kÃla÷, adhyÃtmaÓÆnyatÃyà ayaæ kÃlo bahirdhÃÓÆnyatÃyà ayaæ kÃlo 'dhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃyà ayaæ kÃlo yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyà ayaæ kÃla÷, apramÃïadhyÃnÃrÆpyasamÃpattibhÃvanÃyà ayaæ kÃla, ÃryasatyabhÃvanÃyà ayaæ kÃla÷, pa¤cÃnÃm abhij¤ÃnÃæ bhÃvanÃyà ayaæ kÃlo, vimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhabhÃvanÃyà ayaæ kÃla÷, daÓÃnÃæ tathÃgatabalÃnÃæ pratilÃbhÃyÃyaæ kÃlaÓ, caturïÃæ vaiÓÃradyÃnÃæ pratilÃbhÃyÃyaæ kÃla÷ pratisaævitpratilÃbhÃyÃyaæ kÃlo, #<(PSP_4:194)># a«ÂÃdaÓÃnÃm ÃveïikÃnÃæ buddhadharmÃïÃæ paripÆraïÃyÃyaæ kÃlo, mahÃmaitryà mahÃkaruïÃyÃ÷ pratilÃbhÃyÃyaæ kÃlo, nÃyaæ kÃla÷ srotaþÃpattiphalasÃk«ÃtkriyÃyai, nÃyaæ kÃla÷ sak­dÃgÃmiphalasÃk«ÃtkriyÃyai, nÃyaæ kÃlo nÃgÃmiphalasÃk«ÃtkriyÃyai, nÃyaæ kÃlo 'rhattvaphalasÃk«ÃtkriyÃyai nÃyaæ kÃla÷ pratyekabuddhaj¤ÃnasÃk«ÃtkriyÃyai, sarvÃkÃraj¤atÃyÃ÷ pratilÃbhÃyÃyaæ kÃla÷. evaæ khalu subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran ÓÆnyatÃyÃæ ca parijayaæ karoti, ÓÆnyatayà ca viharaty, Ãnimitte ca parijayaæ karoti, Ãnimittena ca viharaty, apraïihite ca parijayaæ karoti, apraïihitena ca viharati. sm­tyupasthÃnÃni ca bhÃvayati sm­tyupasthÃnaiÓ ca viharati na ca sÃk«Ãtkaroti. evaæ samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgÃni, ÃryëÂÃÇgikaæ ca mÃrga¤ ca bhÃvayaty ÃryëÂÃÇgikena ca mÃrgeïa viharati na ca sÃk«Ãtkaroti. evaæ khalu subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo bodhipak«ye«u dharme«u parijayaæ karoti, bodhipak«yÃæÓ ca dharmÃn bhÃvayati bodhipak«yaiÓ ca dharmair viharati, na ca srotaÃpattiphalaæ sÃk«Ãtkaroti na ca sak­dÃgÃmiphalan na cÃnÃgÃmiphalan nÃrhattvaphalaæ sÃk«Ãtkaroti. ity upÃyakauÓalaprayoga÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte kaÓcid eva puru«a÷ ÓÆraÓ ca bhaved, vÅraÓ ca bhaved, d­¬haprati«ÂhÃnaÓ ca bhaved, abhirÆpaÓ ca bhavet, prÃsÃdikaÓ ca bhaved, darÓanÅyaÓ ca bhavet, paramaÓubhavarïapu«karatayà samanvÃgataÓ ca bhaved, i«vastre ca paramÃæ gatiægato bhaved, d­¬hÃni cÃnena praharaïÃni g­hÅtÃni bhaveyu÷, sarvÃsu ca catu÷«a«Âhi«u kalÃsu parini«panno bhavet, sarvatra ca ÓilpasthÃne«u ca karmasthÃne«u ca gatiægato bhavet, bahujanasya ca priyo manaÃpo bhavet, sa yÃæ yÃm eva ca kÃæÓcit kriyÃm Ãrabheta sarvatra tatra tatra ca lÃbhasatkÃrasamanvÃgato bhavet, tena ca bahujanaæ satkuryÃd gurukuryÃt mÃnayet pÆjayet, sa bhÆyasyà mÃtrayà Ãttamanasko bhavet pramudita÷ prÅtisaumanasyajÃta÷ sa mÃtÃpit­putradÃrÃn g­hÅtvà kenacid eva karaïÅyena mahÃbhayabhairavam aÂavÅkÃntÃraæ pravi«Âas syÃd bÃlÃnÃæ bhÅ«aïakaæ sa romahar«aïaæ, tatra ca sa puru«a÷ praviÓya tÃn mÃtÃpit­putradÃrÃn #<(PSP_4:195)># abhayenÃbhinimantrayen, mà bhai«Âa mà bhai«ÂÃhaæ yu«mÃn ito mahÃbhayabhairavÃd aÂavÅkÃntÃrÃd bÃlÃnÃæ bhÅ«aïÃt sa romahar«aïÃc chÅghram evÃpakrÃmayi«yÃmi ÓÅghram eva parimocayi«yÃmi. tasya ca puru«asya tatrÃÂavÅkÃntÃre bahavo 'mitrà vadhakÃ÷ pratyarthikÃ÷ pratyamitrÃ÷ pratyupasthità bhaveyu÷, sa ca puru«a÷ parameïa praj¤Ãbalena samanvÃgato bhavet, sa tÃn parimocayitvà mÃtÃpit­putradÃrÃæs tasmÃd aÂavÅkÃntÃrÃn ni«kÃÓayitvà punar eva grÃmaæ và nagaraæ và nigamaæ và janapadaæ và janapradeÓaæ và gatvà prÅtisaumanasya jÃto vihared ak«ato 'nupahato, na ca te«Ãæ sattvÃnÃm antike pratyarthikÃnÃæ pratyamitrÃïÃæ và mana÷ pradu«ayet. tat kasya heto÷? tathà hi sa k­tayogya÷ sarvÃsu ca kalÃsu bhavet, tena tatrÃÂavÅkÃntÃre bahutarÃÓ ca ÓÆratarÃÓ ca d­¬hapraharaïatarÃÓ ca te«Ãæ pratyarthikÃnÃæ pratyamitrÃïÃm anye udÃratarÃ÷ pratyarthikÃ÷ pratyamitrà abhinirmità bhaveyu÷, te tena bhayena sarve 'pagatà bhaveyu÷. atha sa puru«as tÃn mÃtÃpit­putradÃrÃn svastinà parimocayitvà sukhaæ viharet. evam eva subhÆte yasmin samaye bodhisattvo mahÃsattva÷ sarvasattvÃnÃm antike maitryÃrambaïena cittena karuïÃmuditopek«Ãrambaïena cittena sphÃritvà viharaty atrÃntare subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo na cÃnimittena vyÃhriyate na cÃnimittasamÃdhiæ sÃk«Ãtkriyayà ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và prati«Âhet. ity antarÃyikadharmasamatikramaïopÃya÷ tadyathÃpi nÃma subhÆte pak«Å Óakunir antarÅk«e carati na ca bhÆmau patati, ÃkÃÓe vÃntarÅk«e viharati na ca tatra ti«Âhati na prati«Âhate. evam eva subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓÆnyatÃyÃæ ca parijayaæ karoti ÓÆnyatayà ca viharati, Ãnimitte ca parijayaæ karoty Ãnimittena ca viharaty, apraïihite ca parijayaæ karoty apraïihitena ca viharati, na ca ÓÆnyatÃæ vÃnimittaæ vÃpraïihitaæ và sÃk«Ãtkaroti, yayà sÃk«Ãtkriyayà ÓrÃvakabhÆmau và pratyekabuddhabhÆmau và pated, aparipÆrïair daÓabhis tathÃgatabalaiÓ caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair mahÃmaitryà mahÃkaruïayà cÃparimÃïe«u ca buddhadharme«u caritvà sarvÃkÃraj¤atÃm anuprÃpnoti. ity aprati«ÂhitavihÃropÃya÷ #<(PSP_4:196)># tadyathÃpi nÃma subhÆte balavÃn i«vastrÃcÃryo bhaved i«vastraÓik«ÃyÃæ suÓik«ita÷ sa kÃï¬am Ærdhvamukhaæ k«iptvà tadanyai÷ kÃï¬ais tasya pÆrvakasya kÃï¬asya paraæparayà p­thivyÃæ patanaæ na dadyÃt tÃvat kÃï¬aæ p­thivyÃæ na patati yÃvat sa puru«a ÃkÃÇk«et. atha khalv etat kÃï¬aæ p­thivyÃæ nipatet, sa paÓcimaæ kÃï¬am Ærdhvamukhaæ nÃk«iped, evaæ sà kÃï¬aparaæparà p­thivyÃæ nipatet. evam eva subhÆte bodhisattvo mahÃsattva÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carann upÃyakauÓalyena parig­hÅtas tÃvat tÃæ paramÃæ bhÆtakoÂiæ na sÃk«Ãtkaroti yÃvan na tÃni kuÓalamÆlÃni paripakvÃni bhavanty anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, yadà tÃni kuÓalamÆlÃni paripakvÃni bhavanty anuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau tadà tÃæ paramÃæ bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti. tasmÃt tarhi subhÆte bodhisattvena mahÃsattvena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carataivam ete«Ãæ dharmÃïÃæ dharmatopanidhyÃtavyà upaparÅk«itavyÃ÷. iti praïidhÃnÃvedhÃnuv­ttyupÃya÷ evam ukte Ãyu«mÃn subhÆtir bhagavantam etad avocat: du«karakÃrako bhagavan bodhisattvo mahÃsattvo ya iha dharmatÃyÃæ Óik«ate bhÆtakoÂyÃæ Óik«ate dharmadhÃtau Óik«ate atyantaÓÆnyatÃyÃæ Óik«ate yÃvat svalak«aïaÓÆnyatÃyÃæ Óik«ate yÃvat tri«u vimok«amukhe«u Óik«ate, na cÃntareïa vyavasÃdam Ãpadyate 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau, ÃÓcaryaæ bhagavann ÃÓcaryaæ sugata. bhagavÃn Ãha: tathà hi subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya sarvasattvà aparityaktÃ÷. yasya subhÆte sarvasattvà aparityaktÃs tasyaivaærÆpa÷ praïidhÃnaviÓe«o bhavati, ya÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva evaæ cittam abhinirharati, sarvasattvà mayÃparityaktà mayaite parimocayitavyÃ÷, asaævidyamÃnair dharmair vartamÃnÃ÷ ÓÃntaæ ÓÆnyatÃsamÃdhivimok«amukham abhinirharaty, Ãnimittaæ samÃdhivimok«amukham abhinirharaty, apraïihitaæ samÃdhivimok«amukham abhinirharaty, upÃyakauÓalyasamanvÃgata÷ sa bodhisattvo mahÃsattvas tasmin samaye veditavyo, na cÃntarà bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti yÃvan na sarvÃkÃraj¤atÃm anuprÃpnoti. ity asÃdhÃraïopÃya÷ punar aparaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo yÃnÅmÃni gambhÅrÃïi sthÃnÃni pratyavek«itukÃmo bhavati, tadyathedam adhyÃtmaÓÆnyatÃæ bahirdhÃÓÆnyatÃm adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃæ yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃæ #<(PSP_4:197)># catvÃri sm­tyupasthÃnÃni samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇgÃni ÃryëÂÃÇgikamÃrgaæ trÅïi vimok«amukhÃni, tenaivaæ cittotpÃdo 'bhinirhartavyo, dÅrgharÃtram ime sattvà Ãtmasaæj¤ÃyÃæ sattvasaæj¤ÃyÃæ jÅvasaæj¤ÃyÃæ jantusaæj¤ÃyÃæ po«asaæj¤ÃyÃæ puru«asaæj¤ÃyÃæ pudgalasaæj¤ÃyÃæ manujasaæj¤ÃyÃæ mÃnavasaæj¤ÃyÃæ kÃrakasaæj¤ÃyÃæ vedakasaæj¤ÃyÃæ jÃnakasaæj¤ÃyÃæ paÓyakasaæj¤ayÃm upalambhe caranti, te«Ãm upalambhad­«ÂiprahÃïÃyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya dharmaæ deÓayi«yÃmi. yasmin samaye bodhisattvo mahÃsattva÷ ÓÆnyatÃsamÃdhivimok«amukhaæ bhÃvayaty, Ãnimittaæ samÃdhivimok«amukhaæ bhÃvayaty apraïihitaæ samÃdhivimok«amukhaæ bhÃvayati samÃpadyate ca na ca bhÆtakoÂÅæ sÃk«Ãtkaroti, yayà sÃk«Ãtkriyayà srotaÃpattiphalaæ prÃpnuyÃt, sak­dÃgÃmiphalam anÃgÃmiphalam arhattvaæ prÃpnuyÃt, pratyekÃæ bodhiæ prÃpnuyÃt, tasmin samaye bodhisattvo mahÃsattvo na srotaÃpattiphalam anuprÃpnuyÃd na sak­dÃgÃmiphalan nÃnÃgÃmiphalaæ nÃrhattvam anuprÃpnuyÃt, na pratyekÃæ bodhim anuprÃpnuyÃd, evaæ caran bodhisattvo mahÃsattvo 'nena cittotpÃdena etaiÓ ca kuÓalamÆlai÷ samanvÃgato nÃntarà bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti na ca parihÅyate caturbhir apramÃïaiÓ caturbhir dhyÃnaiÓ catas­bhir ÃrÆpyasamÃpattibhi÷ sm­tyupasthÃnaiÓ caturbhi÷ samyakprahÃïaiÓ caturbhir ­ddhipÃdai÷ pa¤cabhir indriyai÷ pa¤cabhir balai÷ saptabhir bodhyaÇgair ÃryëÂÃÇgikena mÃrgeïa ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasamÃdhibhir adhyÃtmaÓÆnyatayà yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatayà na parihÅyate, dÃnapÃramitayà na parihÅyate, ÓÅlapÃramitayà na parihÅyate, k«ÃntipÃramitayà na parihÅyate, vÅryapÃramitayà na parihÅyate, dhyÃnapÃramitayà na parihÅyate, praj¤ÃpÃramitayà na parihÅyate, Ãryasatyair na parihÅyate, sarvavimok«asamÃdhisamÃpattidhÃraïÅmukhair na parihÅyate pa¤cabhir abhij¤Ãbhir daÓabhis tathÃgatabalaiÓ caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir na parihÅyate, a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair na parihÅyate, mahÃmaitryà mahÃkaruïayà na parihÅyate. evaæ bodhisattvo mahÃsattvas tasmin samaye sarvabodhipak«yair dharmai÷ samanvÃgato na ca parihÅyate tato yÃvad anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate. upÃyakauÓalyaparig­hÅto bodhisattvo mahÃsattvo #<(PSP_4:198)># vivardhate Óuklair dharmai÷, tÅk«ïatamÃni cÃsyendriyÃïi bhavanti yathà na ÓrÃvakapratyekabuddhÃnÃm. ity aÓaktyupÃya÷ punar aparaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya evaæ bhavati, dÅrgharÃtram ime sattvÃÓ caturbhir viparyÃsair viparyastacittà nityasaæj¤ÃyÃæ sukhasaæj¤ÃyÃæ Óubhasaæj¤ÃyÃm Ãtmasaæj¤Ãyä ca te«Ãm arthÃya bodhaye cari«yÃmi, tathà cÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya dharmaæ deÓayi«yÃmi, yathÃnityam iti du÷kham ity aÓubham iti anÃtmÅyam iti và samudÃcÃro 'pi na bhavi«yati. so 'nena cittotpÃdena samanvÃgata upÃyakauÓalyena ca praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carati, buddhadharmasamÃdhiæ samÃpadyate 'paripÆrïair daÓabhis tathÃgatabalaiÓ caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair mahÃmaitryà mahÃkaruïayà ca ÓÆnyatÃnimittÃpraïihitasamÃdhivimok«amukhaæ tasmin samaye bodhisattvo mahÃsattvo bhÃvayati samÃpadyate ca, na ca bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti yÃvad anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhyate. punar aparaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya evaæ bhavati, dÅrgharÃtram ime sattvà upalambhacaratà Ãtmeti, sattvajÅvajantupo«apuru«apudgalamanujamÃnavakÃrakavedakajÃnakapaÓyakà iti, rÆpam iti và vedaneti và saæj¤eti và saæskÃrà iti và vij¤Ãnam iti và skandhà iti và dhÃtava iti và ÃyatanÃnÅti và pratÅtyasamutpÃdà iti và pratÅtyasamutpÃdÃÇgÃnÅti và caturbhir dhyÃnaiÓ caturbhir apramÃïaiÓ catas­bhir ÃrÆpyasamÃpattibhis te«Ãæ tathà kari«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya sattvÃnÃm ete upalambhado«Ã na bhavi«yanti, sa imaiÓ cittotpÃdai÷ samanvÃgato 'nena copÃyakauÓalyena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran na bhÆtakoÂÅæ sÃk«Ãtkaroty apÆrïair daÓabhis tathÃgatabalaiÓ caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair mahÃmaitryà mahÃkaruïayà ca ÓÆnyatÃsamÃdhivimok«amukhaæ tasmin samaye bodhisattvasya mahÃsattvasya bhÃvanà paripÆriæ gacchati. ity anupalambhopÃya÷ punar aparaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carata evaæ bhavati, dÅrgharÃtram ime sattvà nimittena caritÃ÷ strÅnimitte«u và puru«animitte«u và rÆpanimitte«u và ÃrÆpyanimitte«u #<(PSP_4:199)># vÃ, te«Ãæ sattvÃnÃæ tathà kari«yÃmi yathà me 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddhasya, e«Ãæ sattvÃnÃm ime do«Ã na bhavi«yanti. sa tena cittotpÃdena samanvÃgato 'nena copÃyakauÓalyena samanvÃgata÷ praj¤ÃpÃramitÃyÃæ caran na cÃntarà bhÆtakoÂÅæ sÃk«Ãtkaroty aparipÆrïair daÓabhis tathÃgatabalaiÓ caturbhir vaiÓÃradyaiÓ catas­bhi÷ pratisaævidbhir a«ÂÃdaÓabhir Ãveïikair buddhadharmair mahÃmaitryà mahÃkaruïayà ca tasya tena cittotpÃdena samanvÃgatasyÃnimittasamÃdhivimok«amukhaæ tasmin samaye bodhisattvasya mahÃsattvasya bhÃvanà paripÆriæ gacchati. ity ÃnimittopÃya÷ punar aparaæ subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carata evaæ bhavati, dÅrgharÃtram ime sattvÃ÷ praïidhÃnena carità yad uta Óakratvaæ brahmatvaæ lokapÃlatvaæ cakravartitvam abhila«anti rÆpam abhila«anti evaæ vedanÃæ saæj¤Ãæ saæskÃrÃn, vij¤Ãnam abhila«anti, te«Ãm aham arthÃyÃnuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbudhya tathà dharmaæ deÓayi«yÃmi yathaiva te sattvÃnÃæ praïidhÃnado«Ã na bhavi«yantÅti. evaæ hi subhÆte bodhisattvasya mahÃsattvasya ebhiÓ cittotpÃdair ebhiÓ ca kuÓalamÆlair anena copÃyakauÓalyena praj¤ÃpÃramitÃyÃæ carata÷, apraïihitasamÃdhivimok«amukhaæ bhÃvanà paripÆriæ gacchati, na ca bhÆtakoÂiæ sÃk«Ãtkaroti, aparipÆrïair daÓabhir balair vaiÓÃradyai÷ pratisaævidÃveïikabuddhadharmair mahÃmaitryà mahÃkaruïayà ca yÃvad anuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbuddha iti, asthÃnai÷ subhÆte 'navakÃÓo yad bodhisattvo mahÃsattva÷ «aÂsu pÃramitÃsu carann adhyÃtmaÓÆnyatÃyÃæ bahirdhÃÓÆnyatÃyÃm adhyÃtmabahirdhÃÓÆnyatÃyÃæ yÃvad abhÃvasvabhÃvaÓÆnyatÃyÃæ caraæÓ catur«u sm­tyupasthÃne«u caran samyakprahÃïarddhipÃdendriyabalabodhyaÇge«u mÃrge«u caran ÓÆnyatÃnimittÃpraïihite«u caran daÓasu tathÃgatabale«u catas­«u pratisaævitsu mahÃmaitryÃæ mahÃkaruïÃyÃæ caran yÃvad a«ÂÃdaÓÃveïike«u buddhadharme«u caran parijayaæ kurvÃïa, evaæ j¤ÃnadharmasamanvÃgato 'nabhisaæskÃre và pateta traidhÃtukena và sÃrdhaæ saævasen naitat sthÃnaæ vidyate. ity apraïihitopÃya÷ punar aparaæ subhÆte bodhisattvo mahÃsattva e«u bodhipÃk«ike«u #<(PSP_4:200)># dharme«u caran parijayaæ kurvÃïa÷ paripra«Âavya÷. kathaæ bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃæ samyaksaæbodhim abhisaæbodhukÃmo bodhipak«ye«u dharme«u caritvà parijayaæ k­tvà na ÓÆnyatÃæ sÃk«ÃtkuryÃt, na ca bhÆtakoÂiæ pratisaævidhyen, na srotaÃpattiphalaæ và sak­dÃgÃmiphalaæ và nÃgÃmiphalaæ vÃrhattvaæ và pratyekÃæ và bodhim anuprÃpnuyÃt? kathaæ ÓÆnyatÃm Ãnimittam apraïihitam anabhisaæskÃram anutpÃdam abhÃvaæ và sÃk«ÃtkuryÃt praj¤ÃpÃramitÃæ ca bhÃvayed? iti. sacet puna÷ subhÆte bodhisattvo mahÃsattvo bodhisattvair mahÃsattvair evaæ parip­cchamÃna evaæ vyÃkuryÃc, chÆnaytà caiva tena manasikartavyÃ, Ãnimittaæ caiva tena manasikartavyam, apraïihitaæ caiva tena manasikartavyam, anabhisaæskÃro 'nutpÃdo bhÃvaÓ caiva manasikartavyo, na ca sarvasattvÃ÷ parityaktavyà iti. veditavyam etat subhÆte bodhisattvair mahÃsattvair vyÃk­to 'yaæ bodhisattvo mahÃsattvo 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. tat kasya heto÷? tathà hi yo 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya parijayaæ sÆcayati taæ vyÃkaroti taæ prabhÃvayati. sacet puna÷ subhÆte p­«Âa evaæ vyÃkuryÃn, na tena ÓÆnyatÃyÃæ parijayaæ kartavyaæ, nÃnimitte nÃpraïihite nÃnabhisaæskÃre nÃnutpÃde nÃbhÃve na tena bodhipak«yair dharmai÷ parijaya÷ kartavyo, na ca sarvasattvÃ÷ samÃlambitavyà iti. veditavyam etat subhÆte bodhisattvair mahÃsattvair nÃyaæ bodhisattvo mahÃsattvo vyÃk­to 'nuttarÃyÃæ samyaksaæbodhau. tat kasya heto÷? tathà hi yo 'vinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya parijayaæ taæ na sÆcayati taæ na vyÃkaroti taæ na prabhÃvayati, ya÷ punar avinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasya dharmaæ taæ na sÆcayati na vyÃkaroti na bhÃvayati, veditavyam etat subhÆte bodhisattvair mahÃsattvair ayaæ bodhisattvo mahÃsattva÷ parijayaæ k­tvà tato bhÆmer atikrÃnto yÃvinivartanÅyasya bodhisattvasya mahÃsattvasyÃvinivartanÅyabhÆmi÷. ity avaivartikaliÇgopÃya÷ subhÆtir Ãha: syÃt punar bhagavan paryÃyo yad avinivartanÅyo bodhisattvo #<(PSP_4:201)># mahÃsattvo bhavet? bhagavÃn Ãha: syÃt subhÆte yo bodhisattvo mahÃsattva÷ «a pÃramitÃ÷ Órutvà vÃÓrutvà và evaæ visarjayed yathÃvinivartanÅyo bodhisattvo mahÃsattvo, veditavyas tair bodhisattvair mahÃsattvair avinivartanÅyo 'yaæ bodhisattvo mahÃsattva÷. subhÆtir Ãha: tena hi bhagavan bahavo bodhisattvà mahÃsattvà bodhÃya caranti, alpakÃs te bhagavan bodhisattvà mahÃsattvà ya evaæ visarjayi«yanti, yathÃvinivartanÅyà bodhisattvà mahÃsattvÃ÷ parikarmabhÆmau vÃ, aparikarmabhÆmau vÃ. bhagavÃn Ãha: evam etat subhÆte evam etat. tat kasya heto÷? tathà hi subhÆte 'lpakÃs te bodhisattvà mahÃsattvà ya evaæ vyÃk­tà avinivartanÅyÃyÃæ j¤ÃnabhÆmau, ye punas te vyÃk­tà bhavi«yanti ta evaæ visarjayi«yanti, uttaptakuÓalamÆlÃs te veditavyà bodhisattvà mahÃsattvà asaæhÃryÃ÷ sadevamÃnu«Ãsureïa lokena. ity apramÃïavi«ayopÃya÷ ity uktam upÃyakauÓalam ity ukta÷ sarvÃkÃrÃbhisaæbodha÷ Ãryapa¤caviæÓatisÃhasrikÃyÃæ bhagavatyÃæ praj¤ÃpÃramitÃyÃm abhisamayÃlaækÃrÃnusÃreïa saæÓodhitÃyÃæ sarvÃkÃrÃbhisaæbodhÃdhikÃras tathatÃparivartaÓ caturtha÷