Mahavadanasutra Based on the edition by Takamichi Fukita: The Mahàvadànasåtra, A New Edition Based on Manuscripts Discovered in Northern Turkestan. G”ttingen 2003 (Sanskrit-W”rterbuch der buddhistischen Texte aus den Turfan-Funden, Beiheft 10). Input by Takamichi Fukita CAPITAL initial letters for names #<...># = BOLD for pagination and headings %<...>% = ITALIC for emendations METRICS: ^ = short _ = long X = short/long XX = short-short/long ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ (##) ## evaü mayà %<÷>%r%% ekasmiü samaye bhagavàü øràvastyàü viharati Jetavane A%%thapiõóadàràme / atha saübahulàn%<àü bhikùåõà>%ü Karãrikamaõóalavàñe saüniùaõõànàü s%%ü%%nàm ayam evaüråpo 'bhåd antaràkath%<àsa>%mudàhàraþ à÷caryam àyuùmanto %%vat%% samyaksaübuddheùu atãtàü÷a%%t%%u %%inna%%su chinnapuñeùu niùprapaüceùu prapaücàtãteùu parinirvçteùu kàruõike%<ùu nirà÷iù>%e%<ùu evaü>% s%% pr%%y%<à>%tmaü j¤ànadar÷anaü pravartat%% / e%%là bata te %%ddhà bhagavaüto babhåvur ity api evaüdharmàõ%% evaüpr%%vaüv%%muktaya evaü%%hàriõo bata te buddhà bhagavanto babhåvur ity api / kiü nu bha%%va%%rmadhàtuþ supratividdhaþ àho svid deva%%syàtãteùu samyaksaübuddheùu atãtàü÷abhà%%ùu chinnava%%ñeùu niùprapaüceùu prapa¤cà%%teùu (##) par%%nirvçte%<ùu kàruõikeùu nirà÷iùeùu evaü samyak pratyàtmaü>% j¤%<à>%nadar÷anaü pravartate evaü÷ãlà bata te bud%%vur ity apy evaüdharmàõa evaü%% evamabhij%<¤>%à %% babhåvur ity api / iyaü%%k%%maõóalavàñe saüniùaõõànàü sannipatitànàm a%% a÷rauùãd bhagavàü divàvihàropagato divyena ÷rotreõa vi÷uddhenàtikràntamà%% punas tasmàt samàdher vyu%%ya yena Karãrikamaõóala%%ñas tenopajagàma upetya purastàd bhikùusaüghasya praj¤apt' evàsanne nyaùãdat niùadya bha%%và%<ü>% bhikùån àmantrayati kà %% bh%%kùåõàü Karãrikamaõóalavàñe saüniùaõõànàü saünipatità%%ràkathà viprakçtà kayà càp%% katha%%aitarhi %%n%%i%<ùa>%õõà%<þ saünipa>%t%%tàþ ihàsmàkaü bhadanta %%bahu%%å%<õ>%à%<ü>% Karãrik%%õóalav%<àñe>% s%%ü%%m ay%%p%% 'bhåd antaràkathàsamudàhàraþ à÷caryam àyuùma%<ü>%to yàvac ca bhagavataþ atãteùu samyaksaübuddheùu atãtàü÷abhàvagateùu chinnava%%su chinnapuñe%<ùu niùprapa¤ceùu>% prapa¤càtãteùu parinirvçteùu kàruõikeùu nirà÷iùeùu evaü samyak pratyàtmaü j¤ànadar÷anaü pravartate evaü÷ãlà bata te buddhà bh%%nt%%r %%ty api evaüdharmàõa evaüpraj¤à eva%%bhij%<¤>%à evaüvim%%ktaya evaü%%riõo bata te buddhà bhagavanto babhåvur ity api / kiü nu bhagavato %%m%%dhàtu%<þ s>%upratividdha àho svid devatà àroca%% (##) %%syàtãteùu samya%%s%%bu%%tàü÷abhàvagateùu chinnavartmasu chinnapuñeùu niùprapa¤ceùu prapa¤cà%% parinirvçteùu kàruõike%<ùu nirà÷iùeùu e>%vaü samyak pratyàtm%% pravartate evaü÷ãlà bata te buddhà bhagavanto babhåvur ity api evaüdhar%%praj¤à evamabhij%<¤>%à %%bhåvur ity api / iyam asmàkaü bhadaüta saübahulànàü bhiksåõàü Karãrikamaõóalavàñe sa%<ü>%niùaüõ%<ànàü saünipatitànàm antaràkathà vip>%r%%ç%%thayà etarhi saüniùaüõàþ saünipatità api me bhikùavo dharmadhàtuþ supratividdha api me devatà àroca%%matà tasmàd idam u%%y%%te || %% kathà dhàrmikã arthasaühità udàhçtà maõóalavàñabhikùubhiþ a÷rauùãd divyena hi ÷rotradhàtunà %%opagato mahàmu%% %
%y%% ÷r%%treõa ni÷àmya ÷àstà upàgato maõóalav%<àña>%bhi%% nyaùãdat sa hi bhikùugaõasya madhye øakro ya%%dr%% tr%%÷eùu madhye %<2>% %

%r%%tivi%% dharmadhàtur bud%%enàdityabandhunà / yenàbhyatãtàü jànàti saübuddhàü dvipad%%tt%% %%nàmà evaüjàtyà evaügotrà÷ ca te 'bh%% yathà yathà ca te àsaü sarve vyàkçtavà%<ü>% muni%<þ 4>% %%nàdãrghàyuùo devà varõavanto ya÷asvinaþ evam àrocayaüty arthaü saübuddhànàü ya÷asvinàm %<5 ||>% (##) ## %%thaü dharmadhàtuþ supratividdhaþ ## itaþ sa e%%lp%%y%<ã>% samyaksaübuddho loke utpannaþ itaþ sa ekatriü÷attamaþ kalpo %%e %<øikhã ca Vi÷vabhuk ca samyaksaübuddhau loka utpannau asminn eva>% Bhadrakalpe c%%v%<àraþ samyaksaü>%buddhà loke utpannà Krakasundaþ Kanaka%%i%<þ K>%à÷%%p%% X ka÷ ca kal%

%o ^ ^ _ ^ _ X yadà Vipa÷yã udapàdi _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<1>% %%bhu%%ü _ ^ ^ _ ^ _ X v%%nàyakàþ Krakasun%% ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<2 ||>% (##) #<2. Life Span># %%ddha%% a%<÷ãtir varùasaha>%sràõy àyuùpramàõam abhåt øikhinaþ sa%%d%%y%% catvàriï÷at Kanakamuneþ samyak%%aübud%%asya triï÷at Kà÷ya%%õ%%myaks%%khe%% paripri%%màõ%%m iyam atra dha%%tà ta%%m%<à>%d idam ucy%% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ sa _ X X _ ^ _ %%bhujo jinasya 1 catvàriü÷at Krakasundasya ÷à%% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ %<øà>%kyamu%% ^ _ X %<2 || >% #<3. Caste># %% samyaksaübuddhaþ kùatriyo %%kamuniþ %%y%%m apy etarhi kùatriyà jàti%% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ babhåva kùat%%i%% X _ ^ _ Kanakamuni÷ ca Kà÷yapa et' ekajàty. ^ ^ _ ^ _ ^ X %<1>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X %%à ^ _ _ ^ ^ _ ^ k%%lpàü niùk%%àntavàü Cchàkyakulàc ca kùa%% (##) #<4. Family Name Sanskrit text is completely lost 5. Bodhi Trees Sanskrit text is completely lost 6. The A÷embly of Bhikùus># %%u eko mahàsannip%<à>%taþ saptatir bh%%kùusahasràõi / dvitãyo mahàsannipàta ùaùñir bh%%kùusahasràõi / Krakasundasya samyaksa%<ü>%buddhasya ÷ràvakàn%<à>%m eko mahàsannipàto babhåva cat%%àriü÷ad bhikùusahasràõi / Kanakamuneþ samyaksaübuddhasya ÷ràvakànàm eko mahàsaünipàto babhåva triü÷ad bhikùusahasràõi / Kà÷yapasya samyaksaübuddhasya ÷ràvakànàm eko mahàsannipàto babhåva viï÷atir bhikùusahasràõi / asmàkam apy et%% (##) %<÷ràvakà>%nàm eko mahàsaünipàta ardhatrayoda÷a bhikùu÷atàni iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || trayo Vipa÷yisya trayaþ øikh%% X _ ^ _ Vi÷vabhujo jinasya / caturõàü buddhànàm ekaika÷a çùisannipàtà muninà prakà÷ità 1 te saün%%pàtà paramàrthadar÷inàn nàgeùu nàge ^ ^ _ ^ _ ^ X %<|>% saüghàdikànàm akhilà%% tà%%i%%àü pannadhvajànàü virajasàm çjånàm 2 || #<7. A Pair of Disciples># Vipa÷%%inaþ samya%%÷ %% ÷rà%%k%%m eko 'grya çddhimatà%<ü>% dvi%%y%% 'grya praj¤àvatàm øikhinaþ samyaksaübuddhasya Abhibhåþ Saü%%v%% c%%gam a%%gr%%yu%% bhadra%%matàü dvitãyo 'grya praj¤àvatàm Vi÷vabhujaþ samyaksaübuddhasya øroõa÷ ca Uttara÷ ca ÷ràvakayug%%m %%bhåd agrayugaü bhadrayugam eko 'grya ç%%t%<à>%ü dvi%% praj¤àvatàm Krakasundasya samyaksaübuddhasya Saüjãva÷ ca Vidura÷ ca ÷ràvakayugam abhåd agrayugaü bhadrayugam eko 'grya çddhim%%j¤àvatàm Kanakamuneþ samyaksaübuddhasya Bhujiùya÷ ca bhikùur Uttara÷ ca ÷ràvakayugam abhåd agrayugaü bhadrayugam eko 'grya çddhim%%tà%<ü d>%v%% 'grya praj¤àvatàm Kà÷yapasya samyaksaübuddhasya Tiùya÷ ca Bharadvàja÷ ca ÷ràvakayugam abhåd agrayugaü bhadr%%yugam eko 'grya çddhimatà%<ü>% dvitãyo 'grya praj¤àvatàm %%àkam apy etarhi øàriputraMaudgalyàyanau bhikùå agrayugaü bhadrayugam eko 'grya çddhimatàü dvitãyo 'grya praj¤àvatàm iyam atra dharmatà tasmàd idam ucy%% %<||>% (##) Kh%%õóa÷ ca Tiùya÷ ca Vipa÷yino 'gryau øikhino buddha%%bhibhåþ Saübhava÷ ca / øroõottarau Vi÷vabhujo jinasya oghàtigau kàmabhaveùv asaktau 1 Saüjãvabhikùur Vidura÷ ca paõóitaþ agryàv etau Krakasundasya ÷àstu / %%uddh%%sya ca K%%nakamuner ihàgryau Bhujiùyo bhikùur athottara÷ ca 2 TiùyaBharadvàjayugaü maharùer et%<à>%v %%r%%gavataþ Kà÷yapasya / øàriputraMaudgalyàyanau bhikùå tàv etàv Aïgiraso 'gra÷ràvakau 3 || #<8. Attendants># Vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasya A÷oko nàma bhikùur u%%sthàyako 'bhåt øikhinaþ samyaksaübuddhasya Kùemakàro nàma bhikùur upasthàyako 'bhåt Vi÷vabhujaþ samyaksaübuddhasya Upa÷ànto nà%%sthàyako 'bhåt Krakasundasya samyaksaübuddhasya Bhadriko nàma bhikùur upasthàyako 'bhåt Kanakamuneþ samyaksaübuddhasya Svastiko nàma bhikùur upasthà%% 'bhåt Kà÷yapasya samyaksaübuddhasya %%rvamitro nàma bhikùur upasthày%%o 'bhåt asmàkam apy etarhi %<ânand>%o bhi%%r %%pas%%àyakaþ iyam atra dharmatà ta%%dam ucyate || A÷oka Kùemakàra÷ ca Up%%nta÷ ca Bhadrikaþ Svastikaþ%%rvamitra÷ ca ânando bhavati %% %%kùava e%% ma%%tmànaþ ÷arãrànt%%madhàriõaþ vaiyyàpatyakarà àsaü cittanimitteùu kovidà 2 sarve kàlasya ku÷alà nimittaprativedhinaþ sarveùàm àsravà kùãõà nàsti teùàü punarbhavaþ 3 || (##) #<9. Sons># Vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasya Susaüvçttaskandho nàma putro 'bhåt øikhinaþ samyaksaübuddhasya Atulo nàma putro 'bhåt Vi÷vabhujaþ sa%%ksaübu%% Suprabuddho nàma putro 'bhåt Krakasunda%%y%% samyaksaübuddhasya Pratàpano nàma putro 'bhåt Kanakamuneþ samyaksaübuddhasya Sà%%ho nàma putro 'bhåt Kà÷yapasya samyaksaübuddhasya Vijitaseno nàma putro 'bhåt asmàkam apy etarhi Ràhula putra iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || %%saüvçttaskandho 'tula Suprabuddha Pratàpanaþ Sàrthavàho Vijitaseno Ràhulo bhavati saptama 1 ete putrà mahàtmànaþ ÷arãràntimadhàriõaþ %%m %<à>%sravà kùãõà nàsti teùàü punarbhava 2 || #<10. Mother, Father, King and the Capital># Vi%%y%%naþ samyaksaübuddhasya pitàbhåd Bandhumo nàma ràjà kùatriyo mårdhàbhiùikto màtàbhåd Bandhuvatã nàma Bandhumàvatã nàma nagarã ràjadhànã babhåva çddh%<à ca sphã>%tà ca kùemà ca subhikùà càkãrõabahujanamanuùyà ca / øikhinaþ samyaksaübuddhasya pitàbhåd Aruõo nàma ràjà kùatriyo mårdhàbhiùikta màtàbhåt %

%rabhàvatã nàma / Aruõàvatã nàma nagarã ràjadhànã babhå%% çddhà ca pårva%%t Vi÷vabhujaþ samyaksaübuddhasya pitàbhåt Supradãpo nà%% ràjà kùatriyo mårdhàbhiùiktaþ màtàbhåd Uttarà nà%% Anopamà n%<à>%ma %%garã %%jadhànã babhåva pårvavat Krakasundasya samyaksaübuddhasya pitàbhåd Agnidatto nàma bràhmaõaþ purohitaþ màtàbhåd Dhanavatã nà%%yena Kùemo (##) nàma ràjàbhåt Kùemasya khalu ràj¤aþ Kùemàvatã nàma nagarã ràjadhànã babhåva pårvavat Kanakamuneþ %%y%%ü%%j¤adatto nàma bràhmaõaþ purohitaþ màtàbhåd Ya÷ovatã nàma tena %%lu samayena øobho nàma ràjàbhåc Ch%%sy%% kh%%lu %%¤%% ràjadhànã babhåva pårvavat Kà÷yapasya samyaksaübuddhasya pitàbhåd Brahmadatto nàma bràhmaõaþ purohitaþ màtàbhåd Vi÷àkhà nà%% samayena Kçkã nàma ràjàbhåt Kçkiõaþ khalu ràj¤%% Bàràõasã nàma nagarã ràjadhànã babhåva pårvavat a%%àk%%m apy etarhi %% øuddho%% nàma ràjà kùatriyo mårdhàbhiùiktaþ màtà %%hàmàyà %%àma nagarã Kapilavastur nàma ràjadhànã çddhà ca sphãtà %% kùemà ca subhi%% àkãrõabahujanamanuùyà ca øàkyànàü gaõaràj%%am i%%tr%% dharmatà tasmàd idam ucyate || Vipa÷yino buddhavarasya Bandhumà pitàbhava%% Bandh%%tã %% màtà / na%%ã %%thà Bandh%%ma%%ã suramyà yatra jino dharma%%d%%÷%%yac chiva%% buddhasya øikhinaþ Aruõaþ pitàbhåt Prabhàvatã màtà prabhàkar%%sya %% nagarã tathàruõavatã suramyà Aruõasya ràj¤aþ p%%÷atrumardinaþ 2 yat Supra%%ãpa ud%%pàdi kùatriyaþ pità abhåd Vi÷vabhujo jinasya / màtà tathaivottara satyanàmà Anopamà nagarã ràjadhànã 3 (##) yad Agnidatta udapàdi bràhmaõaþ pità abhåt Krakasundasya ÷àstuþ màtàpi ca Dhanavatã satyanàmà Kùemo ràjà Kùemàvatã ràjadhànã 4 yad Yaj¤adatta udapàdi bràhmaõaþ pità abhåt Kanakamuner jinasya / màtàpi ca Ya÷ovatã satyanàmà øobho ràj%<à>% ø%%bhà%%tã ràjadhànã 5 yad Brahmadatta udapàdi bràhmaõaþ pità abhåd bhagavataþ Kà÷yapasya %% màtàpi ca Vi÷àkhà satyanàmà Kçkã rà%% Bà%%sã ràjadhànã 6 øuddhodano nàma pità maharùer màtà Mahàmàya prabhàkarasya / nagarã tathà çddhà sphãtà suramyà Kapilàhvayà yatra jino ^ _ te 7 || #<11. Mnemonic Keywords of This Chapter># uddànam || kalpo 'tha àyur jàti÷ ca gotraü vçkùà÷ ca pa¤camà / saünipàto yugam upasthàyakà putrà màtà pità tathà || (##) ## dharmatà khalu %%iü %%e %%÷y%<ã>% bodhisatvas Tuùitàd devanikàyàc cyavitvà màtuþ kukùàv avakràmati atyarthaü tasmiü samaye mahàpçthiv%<ã>%càla÷ càbhåt sarva÷ cà%% l%%na sphuño 'bhåt yà api tà lokasya lokàntarikà andhastamà andhàkàratamisrà yatremau såryàcandramasàv evaümahardhikau mahànubhàvau àbha%% àbh%<àü nà>%nubhavataþ tà api tasmiü samaye udàreõàvabhàsena sphuñà abhåvaü tatra ye satvà upapannàs te tayà àbhayà anyonyaü sa%%vaü saüjàn%%nye 'pi bhavaütaþ satvà ihopapannà anye 'pi bhavaütaþ satvà ihopapannà iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || yathàpi megho %%laþ susaübhçto bahådako màrutavegamårcchitaþ tathopamaü kukùim avàkramaü muniþ ÷atahradàü sårya ivàbhyupàgataþ 1 (##) avabhàsayaü hi janatàs sama%%þ pçthå÷ ca lokàntarikàs tamovçtàþ yad utkramet kukùim asahyasannibhas tathà tad àsãd iyam atra dharmatà 2 || #<[In His Mother's Womb] 2. The Four Devaputras># dharmatà khalu yasmiü samaye Vipa÷yã bodhisatvas Tuùitàd devanikàyàc cyavitvà màtuþ kukùàv asthàt tato 'sya øakreõa devendreõa catvàro devaputrà màtur àrakùakà sthàpità mà etàü ka÷cid viheñhayiùyati ma%%y%% và amanuùyo và iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || te devaputrà sahità÷ caturdi÷aü mahàtmadevànugatà ya÷asvinà / øakreõa pro%%tàþ param%<à>%rthadar÷ino rakùàü kurudhvaü sugatasya màtuþ 1 (##) niùkçùña÷astràyudhakhaógapàõayaþ sutãkùõaråpàü vyavalaübya ÷aktim mà tàü ma%%à atha vàpi ràkùasà viheñhayeyuþ sugatasya màtaram 2 sà devaguptà varabhåtarakùità ya÷asvinã devagaõaiþ supàli%% %%ty asàv apsarasa iva Nandane tathà tad àsãd iyam atra dharmatà 3 || #<3. He is as Pure as a Jewel># dharmatà khalu yasmiü samaye Vipa÷yã bodhisatvas Tuùitàd devanikàyàc cyavitvà màtuþ kukùàv asthàt ko÷ogata evàsthàd amrakùito garbhamalena jubhramalena rudhiramalena anyatamànyatamena và a÷ucipràkçte%% tadyathà maõiratnaü Kà%<÷>%ika%%tne upanikùiptaü naiva maõiratnaü Kà÷ikaratnenopalipyate na Kà÷ikaratnaü maõiratnena iyam atra dharmatà tasmàd idam ucy%% || yath%<à>%pi taü maõiratnaü prabhàsvaraü na lipyate parama÷ucau hi Kà÷ike / tathopamaþ kukùigato narottamo na lipyate a÷ucikçtena paõóitaþ 1 || (##) #<4. He is Like an EightFaceted Gem># dharmatà khalu yasmiü samaye Vipa÷yã bodhisatvas Tuùitàd devanikàyàc cyavitvà màtuþ kukùàv asthàt sarvam enaü màtà paripårõaü kukùigataü pa÷yati tadyathà maõir vaióårya aùñàü÷o j%<à>%timàü ÷uddho viprasanna anàvilaþ pa¤caraïgike såtre arpita syàn nãle pãte lohite avadàte màüjiùñhe taü cakùuùmàü puruùo dçùñvà jànãyàd idaü såtram ayaü maõi%<þs>%åtre ma%<õir a>%rpita iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || yathàpy asau vaióåryako mahàmaõi prabhàsvaraþ såryamarãcisaünibhaþ tathopamaü ku%%ig%%ü narottamaü Vipa÷yimàtà paripårõam ãk%<ù>%ate || #<5. He Does Not Fatigue His Mother># dharmatà khalu yasmiü samaye Vipa÷yã bodhisatvas Tuùitàd devanikàyàc cyavitvà màtuþ kuk%<ù>%àv as%%à%%d uta bodhi%% iyam atra %%m ucyate || X _ càsau kukùim upe ^ _ ^ X X _ %%yutaþ karmav. _ ^ _ ^ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X te dhàrayaütã i%% dharmatà || (##) #<6. His Mother Keeps the Five Precepts># dharmatà khalu yasmiü sa%% bodhisatvas Tu%<ù>%i%% màtuþ kukùàv asthàt tato %%dattàni yàvajjãvam asya màtà pràõàtipàtàt prati%%d abrahmacaryàn mçùàv%<àdàt suràmaireyamadyapramàdasthànàt prativiratà iya>%m atra dharmatà tasmàd idam ucyate || prà%<õàn aha>%ütã nà%% %% bhàùen na ca madyapànam abra%% %%màtà iyam atra dharmatà || #<7. His Mother Has No Mental Attachment># dharmatà kha%%satvas Tu%<ùitàd deva>%n%%kàyàc cyavitvà màtuþ ku%%baddhavatã yad uta kàmag%%õo%%saühi%% tasmàd i%% X _ ^ _ nàpi ca rajyate tadà %% %%tuþ puruùena mànasaü nibadhyate kà%%saühit%% (##) #<[The Bodhisattva's Birth] 8. Birth># %% khalu %%ye Vipa÷yã bodhisatv%%càl%%÷ c%<à>%bhåt sa%%v%%÷ c%<à>%y%% l%%reõàvabh%<àsena s>%phuño 'bh%<åt>% på%%nt%%þ s%%t%%à i%%te || utpad%%amàne pçthivã prakampit%<à>% pç%%s tathàbhà visç%% ^ _ ^ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ ÷obhate %%thà tad %<àsãd iyam atra dharmatà ||>% #<9. The Newborn Bodhisattva is Born Without Stain># %%maye Vipa÷yã bodhisatvo màtuþ kukùer niùkrànt%%bh%%amalena rudhirama%% iyam atra dharmatà tasmàd idam ucya%% %% %% lip%%ate parama÷ucau %% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X ciþ sunirdhàntam ivàü÷ukà¤canam || #<10. His Mother Gives Birth in the Standing Position># dharmatà khalu yasmi%<ü>% samaye Vipa÷yã bodhisatvo màtuþ kukùe%% niùkrà%%taiva sà kùatriyà kùatriyaü prajàtà %%r%% dharmatà tasmàd idam ucyate || (##) na sà niùaüõà na nipanna kùatriyà s%%i%%va sà .r. pad ^ _ ^ _ ^ X %<|>% X _ ^ _ _ varasatya vikramo jagràha taü surapatide%% u%%uka || #<[After the Bodhisattva's Birth] 11. He Takes Seven Steps># dharmatà khalu sàüpratajàto Vipa÷%%ã %%satvaþ sapt%%÷%%ic catu%%¤ ca vyavalokayati vàca¤ ca bhàùate iyaü me bhave%%imà jà%% %%v%%taü ca chatraü maõ%%t%% dhar%%smàd ida%%cyate || jàto hy %%ùa sapta padàni prakramad di _ ^ _ lo%%y%% v%<àcaü>% ca bhàù%%e %% ÷%%e _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ ^ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ nti deva %<||>% #<12. Warm and Cool Streams Fall from Above># dharm%% kh%%üpratajàtasya Vipa÷yino bodhisatvasya %%t%%rãkùàt pr%%patite e%%oùõ%<à>%sya ye %%dhisatvaü %%yau i%%r%% dha%%m ucyate || (##) jàte kumàre sumahàbhiùañke %%e %% patite a%% X _ ^ _ _ õa ca anàvilà ca snàtaþ s ^ _ _ %%dottamo X %<||>% #<13. A Stream Manifests from a Well># %%matà khal%%pratajàtasya Vipa÷yino bodhisatvasya %%r jan%%y%<à>%þ purastàü mahad u%% pràdurbhåtaü vàri viùyandi ya%%tà ud%%yam akàr%<ù>%ãd iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || kurvaüti nàgàsya sadaivapåjàü yasmiü ^ _ %%yate bodhisatvaþ te hçùñà%% tuùñà mudità udagrà%<þ>% %%riü sçjantãha athodapànam || #<14. The Deities Scatter Flowers and Play Music># dharmatà khalu sàüpratajàtasya Vi%%y%%no bodhisatvasya %%e%%làni padmàni kumudàni puõóarãkàõi agarucårõàni tagarucårõàni candanacårõàni divyàni m%%ndà%%ni puùpàõi kùipa%% cailavikùe%%ü %%r%<ùu>%r iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || (##) jàte kumàre sumahàbhiùañ%%e d.e _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<1>% X _ ^ _ _ %%nubhàvam ãkùya yàvat sujàto b. ^ _ ^ _ utaþ ràj _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<2>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ àü paripårayiùyati X itãha %%e%% akaniùñhavàsina à _ ^ _ _ ^ ùv agh%%ùa _ ^ X %<3 ||>% #<15. Mnemonic Keywords of This Chapter># %% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% %%ti saptapadaü dve vàridhàre udapàna devatà || (##) ## dharma%%tajàtaü Vipa÷yi%%yà anuprayaccha%% kàlam udvartayitavyaþ kàlena kàlaü snàpayitavyaþ kàlena kà%%lena kàlaü samyak su%%gçhãtvà kàlena kàlam udvartaya%%le%% kàl%% kàlaü bhojayati kà%% gandhà loke manoj¤aråpàs tair vilipya sa%%t%% enaü Bandhumà rà%%nayati iyam atra dharmatà tasmàd ida%% || X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ m adadat sa dhàtryàþ tato 'pi _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ y%%ti caiva 1 ye gandha loke sumanoj¤ar%<åpàþ>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ bhir alaïkç _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<2>% X bà ^ .à l. sagataü kumàraü punaþ puna%<þ p>%rekù%%ù%%jàt%%þ su _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X abhyudyamo _ kula _ ^ .y . nti %<3>% || (##) #<2. The Seer [Two Paths: To Be a Universal Monarch or to Become a Buddha]># dharmatà khalu sàüpratajàtaü Vipa÷y%%tàpitarau br%<àh>%m%%d%%÷%%ya%% kumàro dvà%%iü%<÷a>%dbhir mahàpuruùalakùaõair yaiþ samanvà%%puruùasya dve gatã %%gàram adhyàvasa%%turantyàü vi%%rmiko dharmaràjà saptaratnasamanvàgataþ tasyemàõy e%% bhavaüti tadyathà cakr%%r%%tn%% h%%t%%tnaü gçhapatiratnaü pariõàyakaratna%%pt%%maü på%%sraü putràõàü ÷årà%<õà>%ü %%ïgaråpiõàü pa%%s%%kànàü sa imàm eva samudraparyantàü m%%nà÷astreõa dharme%<õa samenàbhinirjityàdhyà>%vasati sacet ke÷%%m%%÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchà%%thà%%to bhavaty arhaü samyaksa%<ü>%bud%%o %%ghuùña÷abdo loke tathyaü deva s%%manvàgataþ kumàro dvàtriü÷adbhir ma%% vighuùña%<÷a>%b%%o loke %%yam atra %%rmatà tasm%<àd ida>%m ucyate || jàtaü kumàraü sumahàbhiùañkaü te bo%%tvam ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ n%% pr%%vraj%%t%% ràjà bhaviùyati cakravartã 1 (##) X _ ..ü tàü _ ^ ^ _ ^ _ X dharmeõa kùemeõa ÷ivàü vasundharàm yad _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ bhaüta%% X _ ^ _ yaü sa k. _ .r. m eva 2 y%%t sarvasauva%%õa sa ku ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ nemi / yad asya pårve pçthivãü vijeùyate %%yàsyati 3 sujàta saptàïgapratiùñhitaü çjum avadàt%% _ ^ ^ _ ^ _ ^ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ ku¤jaraü dvitãyaü ratnaü hi bhç÷aü niyà%% yaþ pràt%%rà÷e samayena medinãü samaütataþ pràpya pun%%irvartate / X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %%÷vaü tçtãyaü ratnaü niyàsyati 5 maõi¤ ca vaióåryam ayaü sunirmalaü samaütato yojanam àvabhàsate / ya%% ^ ^ _ ^ _ ^ X X _ ^ _ _ vimalaü niyàsyati 6 yà råpa÷ab%%ùv atha gandhaspar÷e nàrã pradhànà pra ^ dottamà ca / (##) yathànta aràþ sarvata÷ càruhàsinã ta%% X _ ^ _ vaióåryaü ma%<õ>%iratnaü ÷ilàpravàóaü ca suvarõarå%% dadàti yaþ ÷reùñhivaro mahà _ ^ X gç%%ü ù%%ù%<ñhaü>% niyà%% %% _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X ü senàsu sthànaü gamanaü %%ivartanam yo _ tidakùaþ pariõàyakottamas tat saptamaü ratn%%vara%<ü>% n%%y%<à>%sya%% 9 %% ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ ^ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ .garåp%%õàm sacet punaþ pravrajat' ànagàrikàü niþsaü÷ayaü buddhavaro bhaviùyati 10 evaüvidha e%<ùa s>%utas tavàst%% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X anyatarànyatarà gatir dhruvà tathà hy etaü mantrapadeùu dç÷yate 11 || #<[The Thirtytwo Distinguishing Marks of a Great Man]># katamàni tàni bhavaüt%%màrasya%%ü÷%% mahàp%%ruùa%% gatã bhavato (##) 'nanyathà saced agàram adhyàvasati pårvavad yàvad vighu%<ùña÷a>%b%%o %% %%àdo %%va kumàra i%%ù%%õam %<1>% adhas tasya pàdayo÷ cakre jàte sahasràre sanàbhike s%%emike sarvàkàra%%r%%pårõe idaü ma%% %%ïgulir deva kumàra idaü mahàpuruùasya mahàpuru%<ùa>%lakù%%õam 3 àyatapàdapàrùõir deva %%ùalak%<ùa>%õam 4 mçdutaruõapàõipàdo deva kumàra mçdukam as%%y%%th%<à>% tålapicur và karpàsapi%% %%ãpàõipàdo deva kumàra jàlinã asya pà%<õipàd>%eùu t%%dy%%thàbhijàtasya haüsaràj¤aþ id%%ü %% (##) %%caraõo deva kumàra idaü mah%<à>%pu%%y%% mahàpu%% deva kumàra i%%õam 8 anavanatakàyo deva kumà%%e%%rjati idaü ma%%õam 9 ko÷ogatavastiguhyo de%%umàraþ k%%stiguhy%% tadyathàbhijàtasya hastyà%% và%<÷>%v%%à%%à%%e%% mahàpuruùasya ma%%puruùalakùaõa%% 10 %%yagrodhaparimaõóalo deva %%ro yàvat kàye%% tàvad vyàmena yàvad vyàmena tàvat kàyena ida%<ü mahàpuruùas>%y%%h%<à>%puruùalakùa%<õam>% 11 årdhvàïgaromà deva kumàra idaü mahàpuruùa%%ya mahàpuruùal%%kùaõam 12 ekaikaromà deva kumàra ekaikam asya roma kàye jàtaü nãlaü kuõóalajàtaü pradakùiõàvartam idaü mahàpuruùas%%a mahàpuru%<ùa>%lakùaõam 13 suvarõavarõo deva kumàra%<þ k>%à¤cana%%daü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõam 14 %%r de%% kumàraþ (##) såkùmatvàt tvaco rajojalaü kàye na saütiùñhate idaü %%lakùaõam 15 saptotsado deva kumàraþ saptàsyotsadà kàye jàtà dvau hast%%yo dvau pàdayo dvàv aüsayor eko grãvàyàm idaü mahàpuru%<ùasya mahàpuruùalakùaõam>% 16 citàntaràüso deva kumàra idaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõam 17 siühapårvàrdh%%yo dev%% k%%mà%% idaü mahàpuruùasya %%8 bçhadçjugàtro deva kumàra idaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõam 19 su%%ùas%%puruùalakùaõam 20 %% kumàra idaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõam 21 samada%%u%%ùalakùa%<õa>%m 22 aviraóadaüto %% idaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõam 23 su÷ukladaü%<ùñ>%ro %%ùalakùaõam 24 siüha%%r deva kumàra idaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõam 25 rasarasàgr%%kùaõam 26 prabhåtatanujihvo deva kumàra prabhåtatvàj jihvayà mukhà%% jihvàü %%laü praticchà%%ya idaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõam 2%<7>% (##) %%svaro deva kumàraþ kalavi%<ïkamanoj¤abhàùã dundubhisvaranirgh>%o%<ùaþ>% idaü %%m 28 abhinãla%% d%%va kumàra idaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõa%%ùalakùaõam 30 uùõã%<ùa>%÷irà deva k%%màr%%puruùalakùaõam 31 årõà càsya %%ruvo%%õà%%tà idaü mahàpuruùasya mahàpu%% %%hàpuruùalakùaõàni yai%<þ>% sama%%hàpuruùasya dve %%yathà pårvavad y%<àvad iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate>% || hantàhaü kãrtayiùyàmi la%%muneþ kàye%<'sm>%iü %%rãràntimadhàri%<õaþ 1>% X X X X ^ _ _ X X X X X ^ _ ^ X %<|>% %%yos tasya cakre jàte susaüsthite 2 dãrghàïguliþ s%% bh%%v%%t%%yate / jàlini X ^ _ _ X X X X X ^ _ ^ X %<3>% X X X X ^ _ _ X X X X X ^ _ ^ X %<|>% X X X ÷ càpi kàyena spç÷ate jànumaõóalam %<4>% %% vastiguhyaü X X X X ^ _ ^ X %<|>% X X X X ^ _ _ X X X X X ^ %% X X %%. %<ó>%. %%. %%. %<õ>%. %% X X X X samaütataþ såkùmatvaco 'sau bhavati sapta kày%% %%. _ X %% %%saüskçtau 7 (##) catuùkà da÷a %%tànàü paripårõà anånakàþ samà aviraó%<à÷ caiva ÷uklà÷ caiva susaüsthitàþ 8>% %% _ X X X %%tàm prabhå%%nuji%% tathà brahmasvaro mu X %<9>% %%bhinãlanetro gopakùmà uùõãùaü cà%% %<årõà cà>%sya bhruvo%% ÷vetà bhavati prada%%õà 10 dve ca %%iü%<÷at tathaitàni lakùaõàni mah>%à%%neþ kàye%<'sm>%i%<ü bhàvità>%tmasya ÷arãràntimadhàriõa%<þ>% 11 %% yasya viva%%tàni bhavaüti kàye 'sm%% X _ v%%dhasya / ràjà vijitya pçthi%% %%2 smçtimàü bahuputra÷ ca alpàbàdha÷ ca paõói%%þ làbhã annasya pànasya vastra÷ayyàsanasya ca 13 abhedyaparivàro 'sau %%p%%v%% %% devà manujà÷ ca tathàvidham 14 agryo mahàdhipatyeùu bhaven martyas tathàvidhaþ asama÷ cà%%isama atu%%y%%÷ ca vinàyaka 1%<5>% #<3. His Mother Passes Away># %%lu saptàhajàtasya Vipa÷yino bodhisatvasya màtà janetrã kàlagatà %%lagatà trida÷e devanikàye upapannà iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || vidhçtya màsàü hi da÷aiva kukùyà Vipa÷yimàtà asamaü prajàtà / (##) kàyasya bhedàt trida÷opapa%% d%%v%%kàyà bhagavajjanetrã || #<4. The Physical Beauty of the Bodhisattva># dharmatà khalu sàüpratajàto Vipa÷yã bodhisatvo 'bhiråpo dar÷anãya pràsàdiko 'tikrànta÷ ca mànuùyakaü varõam asaüpràpta÷ ca divyaü varõaü nirãkùamàõà narà÷ ca nàrya÷ ca tçptiü na gacchaüti a%%ånavarõ%% tad%%athà jàübånadamayã suvarõaniùkà dakùakarmàraputraparimçùñà àhate pàõóukambale upanikùiptà atyarthaü bhàsate tapate virocate evam eva sàü%

%r%%t%%j%<à>%t%% Vipa÷yã bodhisatvo 'bhiråpo dar÷anãyo yàvad anånavarõam iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || ÷i÷u kumàro manaseva nirm%% yathàpi niùkà ku÷alena niùñhità %% nirãkùamàõà hi narà÷ ca nàryas tçptiü na gacchaüti anånavarõam || #<5. The Attractiveness of the Bodhisattva># dharmatà khalu sàüpratajàto Vipa÷yã bodhisatvo mahàjanakàyasya priya÷ càbhån manàpa÷ ca apãdànãü mahàjanakàyà aüsenàüsaü (##) parivartayaüti tadyathà ÷àradakaü padmaü mahàjanakàyasya priyaü ca bhavati manàpaü ca apãdànãü mahàjanakàyaþ pàõinà pàõiü saüvàrayati evam eva sàüpratajàto Vipa÷yã bodhi%%v%% m%%hàjanakàyasya priya÷ càbhån manàpa÷ ca apãdànãü mahàjanakàyaþ aüsenàüsa%<ü>% parivartayati iyam atra dharmatà tasmà%%m ucyate || priyo manàpo mahato janasya tadà Vipa÷yã daharas samànaþ aüsena càüsaü parivartayaüti padmaü yathà ÷àradakaü sujàtam || #<[The Bodhisattva's Youth]># #<6. The Bodhisattva's Eyes Do Not Blink># dha%%matà khalu Vipa÷yã bodhisatvo 'nimiùo råpàõi %%i na %%imiùati / tadyathà devàs trida÷opapannakà iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || nàsau kumàro nimiùaü hi pa÷yati yathàpi devàs trida÷opapannakàþ dçùñveha råpàõi manoramàõi athàpi dçùñvà amanoramàõi || (##) #<7. His Maturation># dharmatà khalu Vipa÷yã bodhisatvaþ karmavipàkajena divyena cakùuùà samanv%<àga>%to yena sa %%÷yati divà ca ràtrau ca samaütayojanam iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || vipàkajaü tasya babhåva cakùur divyaü vi%<÷uddhaü vi>%malaü prabhàsvaram yenàsau pa÷ya%% bodhisatvo divà ca ràtrau ca samantayojanam || #<8. The Beauty of His Voice># dharmatà khalu Vipa÷yã bodhisatvo valgusvara÷ càbhån manoj¤asvara÷ ca kalaviïkamanoj¤%%bh%<àùã ca>% dundubhisvaranirghoùa÷ ca tadyathà haimavataþ ÷akunto valg%%svar%%ra÷ ca kal%%oj%<¤abh>%àùã ca d%%ranirghoùa÷ ca evam eva Vipa÷yã bodhi%%lgusvara÷ càbhån manoj¤asvara÷ ca %%manoj¤abhà%<ùã ca dundubhisvaranirghoùa÷ ca iyam atra dharmatà>% tasmàd idam ucyate || %%sau haimavataþ ÷akunto nikåjate ku%%umarasena mattaþ (##) tathaiva valgukalaviïkabhàùã %%y %%bhåd apratikålabhàùã || #<9. Becoming Sagacious># dharmatà khalu Vipa÷yã bodhisatvaþ paõóito 'bhåd %%yakto medhàvã ta%%r%% apãdànãü pitur Bandhuma%% 'rthakaraõe niùadya gambhãràn arthàn nistàrayati iyam atra dharmatà tasmàd ida%% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ toyàmbudhara iva sàgaraþ anu÷iùñavàn Bandhumatãnikete naikàü janàü jànapadàü÷ ca kùatriyàn %<1>% hitànukampaü sam ^ _ ^ _ ^ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ daþ tataþ samàj¤à udapàdi bhadrikà bhåyo Vipa÷yãti samaütacakùuþ 2 || #<10. The Four Excursions [On Seeing an Old Man]># dharmatà khalu Vipa÷yã bodhisatva udyànabhåmiü niryàtukàma%<þ sàrathim àmantrayati>% %%r%%the kùipraü bhadraü yànam u%%nabhåmiü niryàsyàmi (##) evaü deveti sàrathir Vipa÷yino bodhisatvasya prati÷ruty%% kùipraü bhadraü yànaü yojayitvà yena %%p%%÷yã bodhisatvas te%% Vipa÷yinaü bodhi%%m idam avocat yuktaü devasya bhadraü yànaü yasyedànãü devaþ kàlaü manyate / atha Vipa÷yã bodhisatvo bhadraü yànam a%%d Vipa÷yã bodhisatva udyànabhåmiü niryàyaü puruùaü kubjaü gopànasãvaïgaü daõóam ava%<ù>%ñ%%bhya purataþ pravepamànena kàyena gacchantam %%ùñvà ca punaþ %%maü%% %% sàrathe puruùaþ kubjo gopànasãvaïka daõóam avaùñabhya purataþ pravepamànena kàyena gacchati ke÷à÷ càsya vi%%õà na tath%<à>%ny%% %%va puruùo %%o nàma kim eùa sàrathe jãrõo nàma anena deva puruùeõa na ciràü martavy%%viùyati sa eùa deva jãrõo nàma %% j%%ràdharmà jaràdharmatàü cànatãtaþ devo 'pi jaràdharmà jaràdharmatàü cànatãtaþ tena%%i sàrathe pratinivartaya ratham aütaþpuram eva gaccha yad aham aütaþpuramadhya%%ta et%%m %%vàrthaü cintayiùyàm%% jaràü k%%làham avyativçttaþ pratinivartayati sàrathã rath%%puram eva yàti tatredànãü Vipa÷yã bodhisatvo 'ntaþpu%% (##) athàpratãtaþ karuõàni dhyàti j%%rà%<ü>% kilàham avyativçtta iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate | | puruùaü dçùñveha vyatãtayauvanaü jãrõàturaü palitaü daõóapàõim athàpratãtaþ karuõàni dhyàti jaràü kilàhaü nopà%%ivçttaþ || #<[The King's Perturbation 1]># atha Bandhumà ràjà sàrathim àmantrayati kaccit sàrathe kumàra àptamanaska udyànabhåmiü gataþ abhirato và udyàne no deva / adràkùãd deva kumàra udyànabhåmiü niryàyaü puruùaü kubjaü gopànasãvaïkaü daõóam avaùñabhya purataþ pravepamànena kàyena gacchantaü / dçùñvà ca punar màm àmaütrayati kim eùa sàrathe puruùaþ kubjo gopànasãvaïko daõó%%m avaùñabhya purataþ pravepamànena kàyena gacchati ke÷à÷ càsya vivarõà na tathànyeùàü tam enam (##) evaü vadàmi eùa %%e%%uruù%% jãrõo nàma sa e%%m àh%% k%%m %%ùa sàrathe jãrõo nàma tam enam evaü vadàmi anena deva puruùeõa na cirà martavyaü bhaviùyati sa eùa deva jãrõo nàma sa evam àha aha%%p%% sà%% jaràdharmatàü cànatãtaþ tam enam evaü vadàmi devo 'pi jaràdharmà jaràdharmatàü cànatãtaþ sa evam àha tena hi sàrathe pratinivartaya ratham antaþpuram eva gaccha yad aham antaþpuramadhyagata etam evàrthaü cintayiùyàmi jaràü kilàham avyativçttaþ sa eùa deva kumàra antaþpuramadhyagata athàpratãtaþ karuõàni dhyàti jaràü kilàham avyativçttaþ atha Bandhumato ràj¤a etad abhavan mà haiva bràhmaõànàü naimittànàü viva¤canànàü vacanaü bhåtaü satyaü bhaviùyati mà haiva kumàraþ ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àcchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajiùyati yanv aham asya bhåyasyà màtrayà pa¤ca kàmaguõàn anupradadyàm apy eva rato na pravrajeta / (##) atha Bandhumà ràjà Vipa÷yin%% bodhisatvàya bhåyasyà màtrayà pa¤ca kàmaguõàn anuprayacchati apy eva rato na pravrajeta iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || ÷rutvà sa saügràhakavàkyam evaü pità Vipa÷yisya priyasya Bandhumà / dadau tataþ kàmaguõàü hi paüca rato hy asau yeùu na pravrajeta || #<[On Seeing a Sick Man]># dharmatà khalu Vipa÷yã bodhisatva udyànabhåmiü niryàtukàmaþ sàrathim àmaütrayati pårvavad yàvad adràkùãd Vipa÷yã bodhisatva udyànabhåmiü niryàyaü puruùam utpàõóåtpàõóukaü kç÷aü rukùaü durvarõaü vyatibhinnendriyaü no ca nibandhanãyaü bahujanasya cakùuùo dar÷an%<à>%ya dçùñvà ca punaþ sàrathim àmantrayati (##) kim eùa sàrathe puruùa utpaõóåtpàõóukaþ kç÷a rukùo durvarõa vyatibhinnendriya no ca nibandhanãyo bahujanasya cakùuùo dar÷anàya eùa deva puruùo vyàdhito nàma kim eùa sàrathe vyàdhito nàma anena deva puruùeõa sthànam etad vidyate yad anenaivàbàdhena martavyaü bhaviùyati sa eùa deva vyàdhito nàma aham api sàrathe vyàdhidharmà vyàdhidharmatàü cà%%ãtaþ devo%<'p>%i %%àdhidha%%dhidharmatàü cànatãtaþ tena hi sàrathe pratinivartaya ratham antaþpuram eva gaccha yad aham antaþpuramadhyagata etam evàrthaü %%y%<àmi v>%y%<àdhiü>% k%%l%<àha>%m avyativçttaþ pratinivartayati sàrathã ratham antaþpuram eva yàti tatredànãü Vipa÷yã bodhisatva antaþpuramadhyagata athàpratãtaþ karuõàni dhyàti vyàdh%% k%%làham avyativçttaþ iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || dçùñveha rogeõa viùaktaråpaü pàõóuü manuùyaü kç÷am asvatantram athàpratãtaþ karuõàni dhy%<à>%ti vyàdhiü kilàhaü nopàtivçtta || (##) #<[The King's Perturbation 2]># atha Bandhumà ràjà sàrathim àmaütrayati kaccit sàrathe kumàra àptamanaska udyànabhåmiü gata abhirato và udyàne no deva adràkùãd deva kumàra udyànabhåmiü niry%<à>%yaü puruùam utpàõóåtpàõóukaü kç÷aü rukùaü durvarõaü vya%%ibhinnendriyaü no ca nibandhanãyaü bahujanasya cakùuùo dar÷anàya dçùñvà ca punar màm àmaütrayati kim eùa sàrathe puruùa utpàõóåtpàõóukaþ kç÷a rukùa durvarõa vyatibhinnendriya no ca nibandhanãya bahujanasya cakùuùo dar÷anàya tam enam evaü vadàmi eùa deva puruùo vyàdhito nàma sa evam àha kim eùa sàrathe vyàdhito nàma tam enam evaü vadàmi anena deva puruùeõa sthàn%%m %%tad vidyate yad anenaivàbàdhena martavyaü bhaviùyati sa eùa deva vyàdhito nàma sa evam àha aham api sàrathe vyàdhidharmà vyàdhidharmatàü cànatãtaþ %%m enam evaü vadàmi devo 'pi vyàdhidharmà vyàdhidharmatàü cànatãtaþ sa evam àha tena hi sàrathe pratinivartaya (##) ratham antaþpuram eva gaccha yad aham antaþpuramadhyagata etam evàrthaü cintayiùyàmi vyàdhiü kilàham avyativçttaþ sa eùa deva kumàra antaþpuram%%dhy%%ga%% athàpratãtaþ karuõàni dhyàti vyàdhiü kilàham %%vyativçttaþ atha Bandhumato ràj¤a etad abhavaü mà haiva bràhmaõànàü naimittànàü pårva%% iyam atra dhar%%d idam ucyate || råpàõi ÷abdàü÷ ca tathaiva gandhàü rasàn atha spar÷aguõopapannàü / dadau tataþ kà%% h%% p%% rato h%% asau ye%<ùu na pravrajeta ||>% #<[Seeing a Corpse]># %% khalu Vipa÷yã bodhisatva udyànabhåmiü niryàtukàma sàrathim àmaütrayati pårvavad adràkùãd Vip%%y%<ã bodhisatva ud>%y%<ànabhåmiü ni>%ryà%%vitànaü vitataü ÷ivikà ca pragçhãtà ulkà ca purato nãyate mahàjanakàya÷ ca purato gacchati nàrya÷ ca prakãrõake÷yo (##) rudanty%% pçùñhataþ pç%<ùñhataþ sa>%manubaddhà dçùñvà ca punaþ sàrathim àmaütrayati kim etat sàrathe nànàraïgair vastrai÷ cailavitànaü vitataü ÷ivikà ca pårvavat pçùñha%% pçùñh%%nubaddhà eùa deva puruùo mçto nàma kim eùa sàrathe mçto nàma eùa deva puruùo na bhåyaþ priyau màtàpitarau drakùyati priyam api m%<à>%t%<à>%pi%% puruùaü na drakùyataþ sa eùa deva mçto nàma aham api sàrathe maraõadharmà maraõadharmatठcànatãtaþ devo 'pi maraõadharmà maraõadharmat%<à>%¤ cànatãt%% %%i sàrathe pratinivartaya ratham antaþpuram eva gaccha yad aham antaþpuramadhyagata etam evàrthaü cintayiùyàmi maraõaü kilàham avyativçttaþ pratinivar%%ti sàrathã ratham antaþpuram eva yàti tatredànã%<ü>% Vipa÷yã bodhisatva antaþpuramadhyagata athàpratãtaþ karuõàni dhyàti maraõaü kilàham avyativçtta iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || puruùaü dçùñveha vyatãtacetasaü mçtaü visaüj¤aü kçtamàyuùakùayam (##) athàpratãtaþ karuõàni dhyàti m%%raõaü ki%% nopàtivçtta || #<[The King's Perturbation 3]># atha Bandhumà ràjà sàrathim àmaütrayati kaccit sàrathe kumàra àptamanaska udyànabhåmiü gata abhirato và ud%%ane no %% adràkùãd deva kumàra udyànabhåmiü niryàyaü nànàraïgair vastrai÷ cailavitànaü vitataü ÷ivikà ca pårvavad yàvat pçùñhataþ pçùñhataþ sam%%nuba%% punar màm àmaütrayati kim etat sàrathe nànàraïgair vastrai÷ cailavitànaü vitataü ÷ivikà ca pårvavat pçùñhataþ pçùñhataþ samanubad%%à %%m enam evaü va%%va puruùo mçto nàma sa evam àha kim eùa sàrathe mçto nàma tam enam evaü vadàmi eùa deva puruùo na bhåyaþ priyau màtàpitarau drakùyati priyam api màtàpitarau etaü puruùaü na drakùyata sa eùa deva mçto nàma sa evam àha aham api sàrathe maraõadharmà maraõadharmatàü cànatãtaþ tam enam evaü (##) va%% devo 'pi maraõadharmà maraõadharmatàü cànatãtaþ sa evam àha tena hi sàrathe pratinivartaya ratham antaþpuram eva gaccha yad aham antaþpuramadhyagata et%%m evàrthaü cintayiùyàmi maraõaü kilàham avyativçttaþ sa eùa deva kumàra antaþpuramadhyagata athàpratãtaþ karuõàni dhyàti maraõaü kilàham avyativçttaþ atha Bandhumato ràj¤a etad abhavaü mà haiva bràhmaõànàü naimittànàü pårvavad yàvad iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || purottame nagaravare suramye tadà Vipa÷yã daharaþ samànaþ àmodate kàmaguõair hi pa¤cabhiþ sahasranetra iva Nandane vane || #<[Seeing an Ascetic]># dharmatà khalu Vipa÷yã bodhisatva udyànabhåmiü niryàtukàmaþ sàrathim àmaütrayati pårvavad yàvad adràkùãd Vipa÷yã bodhisatva udyànabhåmiü niryàyaü puruùaü muõóaü kapàlapàõim anuve÷mànuve÷ma kulàny upasaükramantaü dçùñvà ca punaþ sàrathim àmaütrayati (##) kim eùa sàrathe puruùa muõóaþ kapàlapàõir anuve÷mànuve÷ma kulàny upasaükràmati vastràõi càsya vivarõàni na tathànyeùàm eùa deva pravrajito nàma kim eùa sàrathe pravrajito nàma eùa deva puruùaþ sàdhu damaþ sàdhu saüyamaþ sàdhv arthacaryà sàdhu dharmacaryà sàdhu ku÷alacaryà sàdhu kalyàõacaryeti ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajitaþ sa eùa deva pravrajito nàma / tena hi sàrathe yena sa pravrajitas tena rathaü preraya evaü deveti sàrathir Vipa÷yino bodhisatvasya prati÷rutya yena sa pravrajitas tena rathaü prerayati / atha Vipa÷yã bodhisatvas taü pravrajitam idam avocat kaþ punas tvaü bhoþ puruùa muõóaþ kapàlapàõi anuve÷mànuve÷ma kulàny upasaükràmasi vastràõi ca te vivarõàni na tathànyeùàm ahaü kumàra pravrajito nàma yathà kathaü tvaü bhoþ puruùa pravrajito nàma / ahaü kumàra sàdhu damaþ sàdhu saüyamaþ sàdhv arthacaryà sàdhu dharmacaryà sàdhu ku÷alacaryà sàdhu kalyàõacaryeti ke÷a÷ma÷råõy (##) avatàrya kàùàyàõi vastràõy àchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravrajitaþ so 'haü pravrajito nàma / sàdhu tvaü bhoþ puruùa arth%%rmac%%ryà ku÷alacaryà kalyàõacaryeti ke÷a÷ma÷råõy a%%tàrya kàùàyàõi vastràõy àchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàri%% pr%%vr%%j%% tena hi tvaü sàrathe imaü ca ratham imàni càbharaõàni asmàkaü j¤àtibhyo 'nuprayaccha aham api ca kàmaguõàü prahàya ihaiva pravrajyàm abhyupagamiùyàmi iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || imaü rathaü càbharaõàni caiva anuprayaccha mama j¤àtikebhyaþ kùipram ahaü kàma%%õàü prahàya ihaiva pravrajyàm upàga%%iùye || #<[Renunciation]># tatredànãü Vipa÷yã bodhisatvo jãrõaü ca dçùñvà vyàdhitaü ca dçùñvà mçtaü ca dçùñvà kàùàyadhàriõaü pravrajitaü ca dçùñvà p%%r%%jyà%<ü>% tatra samupàgato 'sau iyam atra dharm%%tà tasmàd idam ucyate || jãrõठca dçùñvà duþkhitaü vyàdhitaü ca mçta¤ ca dçùñvà samatãtacetasam (##) kàùà%%kaõñhaü pravrajita ca vãkùya tatraiva pravrajyàm upàgato 'sau || #<11. Mnemonic Keywords of This Chapter># uddànam || dhàtrã bràhmaõa màtà ca abhiråpo manàpatà / animiùo vipàkadharma÷ ca valgusva%%þ pa%<õóita>%÷ ca udyànam || (##) ## a÷rauùur Bandhumatyàü ràjadhànyàm a÷ãtipràõasahasràõi Vipa÷yã bodhisatvaþ ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vast%%àõ%%dya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pravraji%% ÷rutvà ca punar eùàm etad abhavan na batàvaro dharmo bhaviùyati nàvaraü dharmàkhyànaü %% Vipa÷yã bodhisatvas tathà sukumàras tathà sukhaiùi ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü pra%%r%% %% c%% punas te 'pi ke÷a÷ma÷råõy avatàrya kàùàyàõi vastràõy àchàdya samyag eva ÷raddhayà agàràd anagàrikàü p%%av%%a%% iyam a%% dharma%%à%% i%% %<à÷>%caryaråpaü pratibhàti me tad yàvat susaüvejakàþ ÷uddhasatvà Vipa÷yinaü pravrajitaü hi ÷rutvà tatraiva pravra%% #<2. The Eightythousand Disciples Leave on Peregrination># %%th%<à÷ã>%t%%r bh%% bodhisatvas tenopajagmur upetya Vipa÷yino bodhisatvasya pàdau ÷irasà vanditvà ekànte nyaùãdaün ekàntaniùaüõàny a÷ãtir bhikùusahasràõi Vipa÷yã bodh%%rmyà kathayà sandar÷ayati sa%%dàpayati samuttejayati saüpraharùayati / atha Vipa÷yino bodhisatvasyaitad abhavan na mama pratirå%%ü %%yà%%ham ananupràptasvakàrtha eva samàna ÷ràvakair àkãrõo vihareyaü yanv ahaü ÷ràvakàn udyojayeyaü carata bhikùava÷ caryàü (##) bahuja%%hi%% bah%%janasukhàya lokànukaüpàya arthàya hitàya sukhàya devamanuùyàõàü yadà yåyaü ÷çõutha Vipa÷yã bodhisatva anuttaràü samyaksaübodhim abhi%%u%%÷%%yati Bandhumatyàü ràjadhànyàü dharmaü tadà yåyam àgacchata Bandhumatyàü ràjadhànãü dharma÷ravaõàya atha Vipa÷yã bodhisatva ÷ràvakàn udyojayati carata bhikùava÷ caryàü pårvavad yàvad dharma÷ravaõàya / atha Vipa÷yino bodhisatvasya ÷ràvakà Vipa÷yinà bodhisatvenodyojità janapadacaryàü prakràntà iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || anyena te pravrajità acàrùur ucchena bhikùàcaryeõa jãvikàm anyena ÷åro dvipadottamas tadà eùaty àdãpta÷ira iva nirvçtim || #<3. The Bodhisattva Sits under the Bodhi Tree># atha Vipa÷yã bodhisatvo yàvasikasya puruùasya sakà÷àt tçõàny àdàya yena bodhimålaü tenopajagàma upetya svayam eva tçõasaüstarakaü saüstãrya nyaùãdat paryaü%%m àbh%%y%% çjuü kàyaü praõidhàya pratimukhàü smçtim upasthàpya cittam utpàdayati vàcaü ca bhàùate tàvan na bhetsyàmi paryaükaü yàvad apràptà%%r%%v%%kù%% %% tàvan na bhinatti paryaïgaü yàvad apràptàsravakùaya iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || paryaïgam àbhujya tato niùaõõo drumamåle mahar%<ù>%e%%õóe / duþkhaü jaràmaraõam idaü viditvà nirvàõa÷àntatvam ahaü prapadye 1 na bhinadmi paryaügam ahaü hy alabdh%%à %%ü bo%%m anu ^ _ X þ (##) ity e%% _ _ ^ ^ _ %%÷yã na sraüsayati vãryam alabdhanirvçtiþ %<2>% || #<4. The Realization of Dependent Origination [The Pravçtti Process]># atha Vi%%syai%%pàdi kçchraü batàyaü loka àpanno %%d %%t%% j%<à>%yat%% 'pi %% yathàbhåtaü na prajànanti / tasyait%%d %%bhavat k%% yathàbhåtasyàbhisamaya udapàdi / jà%%àü%% %%r bhavati kiüp%%atyayà ca punar jàti tasya yoni÷o manasikurvata evaü yath%<àbhå>%tasy%<à>%bhisamaya udapàdi / bhave sati jàti%% bha%%yà ca p%%nar jàti tasyaitad abhavat kasmiü nu sati bhavo bhavati kiüpratyaya÷ c%% punar bhavaþ tasya yoni÷o manasikurvata evaü yath%<àbhåtasyàbhisama>%ya udapàdi / upàdàne sati bhavo bhavati upàdànapratyaya÷ ca punar bhavaþ (##) tasyaitad abhavat kasmiü nu sati upàdànaü bhavati kiüpratyayaü ca punar upàdàn%%ü tas%% yoni÷o manasikurvata evaü yathàbhåtasyàbhisamaya udapàdi / tç%<ù>%õ%<àyàü sa>%tyàm upàdà%%ü bhavati tçùõàpratyayaü ca p%%nar upàdànaü tasyaitad abhavat kasm%%ü nu sati tçùõà bhavati kiüpratyayà ca punas tç%<ù>%õ%<à tasya yo>%ni÷o manasikurvata evaü yathàbh%<å>%tas%%à%%dapàdi %% vedanàyàü saty%<à>%ü %%ùõà bhavati vedanàpratyayà ca punas tçùõà tasyaitad abhavat kasm%%ü nu sa%%ti %%ü%

%r%%ty%%y%<à>% ca punar vedan%<à>% tasya yo%%÷%% man%%rvata evaü yathàbhåtasyàbhisamaya udapàdi / spar÷e sati ved%%nà bh%%par÷apratyayà ca punar vedanà / tasyaitad abhavat ka%% spar÷o bhava%% kiüpratyaya÷ ca puna spar÷aþ tasya yon%%÷o manasikurvata evaü yathàbhåtasyàbhisamaya %%ti spar÷o bhavati ùaóàyatanapratyaya÷ ca puna spar÷aþ tasyaitad abhavat kasmiü nu sati ùaóàyatanaü %% punaþ ùaóàyatanaü tasya yoni÷o man%%s%%ku%%ta evaü yathàbhåtasyàbhisamaya udapàdi / nàmaråpe sati ùaóàyatanaü bhavati nàmaråpapratyayaü ca punaþ ùaóà%%ü tasyaitad abhavat kasmiü nu sati nàmaråpaü bhavati kiüpratyayaü ca punar nàmaråpaü tasya yoni÷o manas%%ku%%vaü yathà%%t%%ya u%%i / vij%<¤>%à%%e s%%i %%råpaü %% vi%%napratyayaü ca punar nàmaråpaü tasyaitad abhavat ka%%miü %% sati vij¤ànaü bh%%vati kiüpratya%%ü ca puna%%¤%<ànam>% tasya y%%n%%÷%% m%%n%%ta ev%% yathàbhåtasyàbhisamaya udapàdi / nàmarå%

%e sati vij¤ànaü bha%% nàmaråpapratyaya¤%%a punar vij¤à%%aü (##) tasya vij¤ànàt %

%ratyu%% m%<ànasaü>% nàtaþ parato vyativartate yad uta nàmaråpapratyayaü vij¤ànaü vij¤ànapra%%yaü nàmaråp%%ü %%marå%%tyayaü ùaóàyatanaü ùaóàyatanapratyay%%þ sp%%r÷aþ spar÷apratyayà vedanà vedanàpratyayà tçùõà tçùõàpratyayam upàdànam u%

%à%%napratyayo bh%%vapratyayà jàti jàtipratyayaü jaràmaraõaü ÷okaparidevaduþkhad%%nasyopàyàsà saübhavaüty evam asya keval%%sya mahato duþkhaska%%sya samudayo bhavati / #<[The Nivçtti Process]># tasyaitad abhavat kasmi%<ü>% nv asati jaràmaraõaü na bhavati kasya nirodhàj jaràmaraõanirodhaþ tasya yoni÷o manasikurva%%vaü yathàbhåta%%yàbhisamaya udapàdi / jàtyàm asatyàü jaràmaraõaü na bha%%ti jàtinirodhàj jaràmaraõanirodhaþ tasyaitad abhavat kasmiü nv asati %% n%% bhavati ka%% n%%rodhàj jàtinirodhaþ %%sya yoni÷o manasikurvata evaü yathàbhåtasyàbhisamaya udapàdi / bhave asati jàtir na bhavati bhavaniro%%dhaþ tasyaitad abh%%va%%s%%i%<ü nv a>%sati bhavo %% bhava%% kasya nirodhàd bha%%nirodhaþ tasya yoni÷o manasikurvata evaü yathàbhåtasyàbhisamaya u%%vani%%dhaþ tasyaitad%%t kasmi%<ü>% nv asati upàd%<à>%naü na bhavati kasya nirodhàd upàdànanirodh%%pàdi %% tçùõàyà%%satyàm upàdàna%<ü>% na bhav%%i %%àdà%%ni%% %%syaitad a%% yo%%r%%vaü %% (##) %% %% %% %% %%ro%%d vij¤àn%%n%%r%%dhaþ tasyaitad%%bh%%vat ka%%v%%bhåtasyàbhisamaya udapàdi %% avidy%<à>%yàm asa%%y%<à>%ü sa%<ü>%skàrà na %%ti avidy%<à>%ni%%àt sa%<üskàranirodhaþ iti avidyànirodhàt saüskàranirodhaþ saüskàraniro>%dh%<à>%d vij¤ànanirodho: vij¤ànanirodhàn nàmaråpanirodho: nàmaråpanirodhàt ùaóàyatananirodhaþ ùaóàyatanan%%dhàt spar÷aniro%% sp%%÷%%rodhàd ve%%nàniro%%danànirodhàt tçùõànirodhaþ (##) tçùõànirodhàd upàdànanirodhaþ upàdànanirodhàd bhavanirodho: bhavanirodhàj jàtinirodho: jàtinirodhàj jaràmaraõanirodhaþ ÷oka%%ridevaduþkhadaurmanasyopàyàsà nirudhyaüty evam asya kevalasya mahato duþkhaskandhasya nirodho bhavati iyam atra dharmatà tasmàd ida%%cya%%e || imàü kathàü pariùadi vartamànàü mahànu÷aüsàü vadata ÷çõudhvam yà bodhisatvasya babhåva pårve dharmeùv avekùà ananu÷ruteùu 1 %%ho%% ^ ^ tasya dhyàyato Vipa÷yino 'bhån manasàbhicintitam kutonidànaü maraõaü jarà ca saübhavati nànàvividhaü ca duþkham 2 tasyaikam ekàgramanasya dhyà%% X _ ^ _ ry. m %%dapàdi j¤ànam jàtinidànaü maraõaü jarà ca saübhavati nànàvividhaü ca duþkham 3 jàtir athaiùà%% k%%tonidà%%à %%iüprat%%e%% %%n%<à>% bhavamålikà ca jàtir bha%%pratyayatàü pratãtya 4 upàdadànaþ punas tatra tatra punarbhavaü v. ^ ^ _ pr%%t%% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ %%nam idaü pratãtya 5 (##) prabhåtabhakùasya hi pàvakasya samãritaü vàyuva÷àd yathàrci / evam upàdà%%m idaü hi bhavati tçùõànidànaü jval%%ti yathà%% 6 %%r vedayitaü pratãtya utpadyate jàlinã duþkhamålikà / viùakti%% sarità sãvanã ca sukhena duþkhena ca saüprayuktà 7 spar÷as tath%% pratãtya utpadyate vedayitaü naràõàm sàtà asàtà atha vàpy upekùà tisra imà vedanà spar÷asaübhavà 8 spar÷as tathaivàyat%%naü%

%r%%ãtya utpadyate so 'pi hitasya hetuþ cakùu÷ ca ÷rotraü ca tathaiva ghràõaü jihvà ca kàya÷ ca mana÷ ca ùaùñham 9 idaü hi ùaóàyatanaü sahe%%kam utpadyate nàm%%råpaü pratãtya / riktaü ca tuccha¤ ca asàraka¤ ca anà÷vàsikaü vipariõàmadharmam 10 nàma ca %%åpaü ca kutoni%%naü kiüpratyayaü%%þ p%%nar %%sya hetuþ it%% e%%m artha%<ü>% paricintayàno dadar÷a vij¤ànanidànam eva 11 vij¤ànam eta%% c%% kut%%nidàna%<ü>% ki%<ü>%p%%atyayaü kaþ punar asya hetuþ ity etam artha%<ü>% pravaõe vicintya dadar÷a saüskàranidànam eva 12 kçtsnaü ca saüskàragataü yad etat kiüpratyayaü kaþ punar asya hetuþ ity etam arthaü bhagavàü Vipa÷yã dadar÷a aj¤ànanidànam eva 13 (##) evam idaü bhavati sahetukaü bhç÷aü sapratyayam asti nidànam asya / tasmàd duþkhe vipariõàmadharme j¤àtvà pipàsàü vinayanti paõóità 14 tad idaü hi devair na kçtaü na mànuùair na ce÷varair nirmitaü nàbhivàdyaiþ pratyeti vidvàü ku÷alasmçta÷ ca duþkhasya j¤àtvà prabhavaü ÷amaü ca 15 aj¤ànam etac ca yadà nirudhyate ime 'pi saüskàras tadà na santi / ime 'pi saüskàra yadà na santi idaü ca vij¤ànam atho nirudhyate 16 vij¤ànam etac ca yadà nirudhyate nàma ca råpaü ca tato nirudhyate / nàma ca råpaü ca yadà a÷eùaü nirudhyate nàyatanàni santi 17 imàni ced àyatanàny a÷eùaü yadà nirudhyaüti na santi spar÷à / spar÷eùv asatsu na bhavaüti vedanà avedayànasya na saüti tçùõà 18 tçùõànirodhàn nopàdadàti anupàdadànasya bhavà na santi / bhavasya càdhyastagamàn nirodhàj jàtiþ kadàcin na kathaücid asti 19 (##) jàter nirodhàn maraõaü jarà ca ÷oka÷ ca duþkhaü paridevitaü ca / sarvasya càdhyastagamo nirodha÷ cakùuùmatà evam idaü nibuddham 20 gaübhãram etaü nipuõaü sudurdç÷aü pratãtyasamutpàdam avaiti ÷àstà / asmiü satãdaü hi sadà pravartate asati ca tasmiü hi sadà na bhavati 21 yadà prajànàti yatonidànaü yàü pratyayàn àyatanàni santi / na tasya bhåya ito bahirdhà paryeùaõà bhavati svayaü viditvà 22 yadà ca taü pa÷yaty àtmanaiva na nàma bhavati pariva%%takaþ saþ prahàya moham udapàdi j¤ànaü duþkhasya j¤àtvà prabhavaü ÷amaü ca 23 cittaü yadà caitasikà÷ ca dharmà anityatas suvidità bhavanti / hãnaü praõãtaü ca yad asti råpaü samyagdç÷o vetti pralopadharmam 24 yam àha duþkhopanayaü sukhàvahaü màrgaü ÷ivaü yàtum ananyaneya%% .ai _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|| 2>%5 (##) yà và akopyà atulà anaïgaõà virà ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ ^ X %<|>% X kaþ sa _ _ ^ ^ _ ^ _ ^ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<26>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ kuleùu %% vàlam iva tiro vitatakùureõa prati ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<27>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ vigatàsya saüj¤à / nà%%àn ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ ùe sa ràùñç _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<2>%8 || #<5. The Four Noble Truths># tatredànãü Vipa÷yã bodhisa%%vo jaràmaraõa%%àkùãj jaràmaraõasa%%rodhaü jarà%%va%% vedanàü spar÷aü ùaóàyatanaü nàmaråpaü vij¤ànaü saüskàrà%%dràkùãt sa%<ü>%skàrasamu%%yaü saüskàranirodhaü saüskàra%%n%<ã>%ü pratipa%%dràkùãt råpam adràkùãd råpasamudayaü råpaniro%% råpani%%odhagàminãü pratipadam adràkùãt vedanàü saüj¤àü saüskàràü vij¤à%%dràkùãt vij¤ànasamudayaü vij¤ànanirodhaü vij¤%<ànanirodhagàminãü pratipa>%d%%m %%dràkùãt j¤ànaü càsya dar÷anaü cotpannaü saübodhapakùikeù%% dharmeùu k%<ù>%ãõà me jàtir uùitaü brahmacaryaü kçta%<ü>% ka%%õã%% nàpa%%u%%ràü %%my%%bodhim abhi%%buddho 'smãty adhyaj¤àsãd iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || (##) råpaü ca saü%%ü ca tathaiva vedanàü saü%%m anityam adhya X %<|>% na e ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ ^ tis tatraiva saüpràptava%%kùayam %<1>% picur yathà màrutavegapreritaü di÷o di÷aü ga%%i %

%ryamàõ%%
tathaiva màrasya balaü su _ ^ X
X _ ^ _ s tålapicu ^ _ X 2 ||

#<6. The Two Questions>#
aciràbhisaübuddhasya Vip%%y%%naþ samyaksaübuddhasya %%au vi%%au bahulaü samudàcà%%rka÷ ca pravi%%k%%tra dharmatà %%m ucyat%% ||

tathàgatasyàpratituly. _ X
X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ l. %<|>%
babhå%% _ _ ^ ^ _ katà ^ X
X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ %%yinaþ 1
X _ ^ _ %%rmava÷imàn a÷eùo
vi÷%%ottaras tçùõàkùayàd virakta%<þ>%
vi%%ukt%%citto hy %%khilo anàsrav%%
vy%% _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ ^ X %<2 ||>%

#<7. The Resolution to Preach>#
%%syaitad abhavat kasya nv ahaü Bandhumatyàü ràjadhànyàü prathamato dharman de÷ayeyam

atha Vipa÷%%i%%sya Tiùyasya ca purohitaputrasya prathamato dharman de%<÷a>%yeyam iyam atra dharmatà %%

(##)
%<÷aile yathà parvatamårdhani sthito>%
%%dvàü hi pa÷yej janatàü samantàt
tath%<à hy a>%s%% dharmam%%yaü %%um%%dha
pràsàdam àruhya samanta%%
%<÷okàbhi>%bhå%%
%<'dràkùãd imàü jàtija>%ràbhibhåtàm ||

#<8. The Buddha Goes to Bandhumatã>#
atha Vipa÷yã samy%%dhimålaü yathàbhiramyaü %%ihçtya yena Bandhumatã ràjadhànã te%%r%%ndhumatã%<ü ràjadhàn>%ãm %%pràptaþ i%%àd idam ucyate ||

siüho yathà parvatakuüjavàsã
vi÷ _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>%
X _ ^ _ _ ^ ^ mo ^ _ X
X %%tyàü ^ ^ _ ^ _ X %<||>%

#<9. The First Sermon to the Two Principal Disciples>#
%%th%%pa÷yã samyaksaübuddho dàvapàlaü p%%u%<ùa>%m %<à>%m%%r%%ti
e%%màras Tiùya÷ c%% pu%%pasa%<ük>%r%<àma upet>%y%% Khaõóa¤ ca ràjakumàraü Tiùya¤ ca purohitaputram ev%%pa÷yã y%%v%<à>%ü %%

%%vapàl%%u%<ùo Vipa>%÷y%%naþ samyaksaübudhasya prati÷rutya yena Khaõóa%<÷ ca ràjakumàras Tiùya÷ ca purohitaputras tenopajagàma upetya Khaõóaü ca ràjakumàraü Ti>%ùya¤ ca purohitaputram idam avocat

Vipa÷%%ã y%%myaksaübud%% à%%

%%taputras tasya puruùasya prati÷rutya yena Vipa÷yã samya%%nditvà ekàüte nyaùãdatàm (##) ekàntaniùaõõau Khaõóa¤ ca ràjakumàraü %%bhiþ pràtihàryair avavadati çddhipr%<à>%t%%tihàryeõa ànu÷àsanàpràtihàryeõa

tau tribh%%þ pràtihàryaiþ samya%%vadyamànau%%pr%<à>%ptavantàv à%%r%% dharmatà tasmàd idam ucyate ||

saübodhilabdhas tad upàgama%%
X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>%
X _ ^ _ _ m amçtaü prakà÷itaü
%

%r%%taü bhagavatà dharmacakram %<1>% tau KhaõóaTiùyau sugatasya ÷rà%%au X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ pratividhyatus tadà ta%%rai%% pràptavantàv àsravakùayam 2 || #<10. Another Eightythousand People of Bandhumatã Renounce the World># a÷rauùur Bandhum%%ü %%ti%

%r%<àõasahasràõi Khaõóa÷>% c%% ràjakum%<à>%r%%s Tiùya÷ ca purohitapu%%vatàrya kàùàyàõi vastràõy àchà%%ddhayà ag%<à>%ràd %%nagàrikàü pravraj%% %<÷rutvà>% c%% punar %%m etad abhavan na batàvaro %%varaü dharmàkhyànaü yatredànãü Khaõóa÷ %%÷ ca purohitaputras ta%% sukumàrau %%thà s%%õau ke÷a÷ma÷råõy avatàr%%õy àchàdya samyag eva ÷raddhayà agàr%<àd anagàrikàü pravrajitau>% %<÷ru>%tvà ca punas te 'pi ke÷a÷ma÷råõy avatà%% vastràõy àchàdya samyag e%%d %%nagàrikàü pravrajità iyam atra %%smàd idam ucyate || (##) à÷caryaråpaü prati%% %%jakàþ ÷uddhasatvà / ÷rutvà%%vrajitau KhaõóaTiùyau pravrajyàü tatra samup%<à>%g%% || #<11. The Display of the Three Attainments># athà÷ãtir bhikùusahasràõi yena %%nopajagmur upetya %%naþ samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà vanditvà ekànte %%niùaõõàny a÷ãtir bhikùu%%hasràõi Khaõ%<óo>% %%jak%%màra ç%%dati Tiùyaþ purohitaputra àde÷anàpràtihàryeõà%%b%%d%%a ànu÷àsa%%p%%àtihàryeõà%%ti te %%myag avavadyamànàþ samyag anu÷iùyamànàs tatraiva saü%

%r%<àptavanta àsravakùayam iyam atra dharma>%tà t%%sm%<à>%d %%d%%m ucy%% || Kh%%õó%%÷ c%% _ _ ^ ^ _ ^ _ ^ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<||>% #<12. Return of the First Eightythousand Renunciants of Bandhumatã># %%÷rauùus tàni pårvakàõy a÷ãtir bhikùusaha%%r%<àõi Vipa÷yã samyaksaübuddho 'nuttaràü samyaksaübodhim abhisaübuddho de÷ayati Bandhumatyàü ràjadhànyàü dharmam>% %<÷ru>%tvà ca pu%%tã ràjadhànã tena caryàü prakràntà iya%% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ hi yath. ^ _ ^ X %<|>% (##) X _ ^ _ _ ^ m asàrasaüj¤ina upàgatà Bandhumatyàü ^ _ ^ X %<||>% #<13. The Display of the Three Attainments to the Eightythousand Renunciants># %%yaksaübuddha%% samyaksaübuddhasya pàdau ÷irasà van%%i%% samyaksaüb%%dati çddhipràtihàryeõàde÷anàprà%%n%<à>%pràti%% %%dyamànàþ %%pràptàsravak%<ùa>%yam iyam atr%%cyate || s X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ pàkaþ _ ^ X X _ õa bhavana÷rit. _ ^ _ ^ X %<||>% #<14. Six More Years of Peregrination># %% khalu samayen%% Bandhumatyà%<ü>% ràjadhàny%<à>%ü %% prativasati %%sr%<à>%õ%% ath%%÷y%%naþ %%myaksa%<übuddhasyaitad a>%bha%%d etarhi Bandhumatãü rà%% bhikùusaügh%% yanv ahaü ÷ràvakàn udyojaye%%m %%ta bhik%<ùa>%va÷ caryàü bahujanahit%<àya ba>%hujanasukh%<àya lokànukampàyàrthàya hitàya sukhàya devamanuùyàõàm api tu>% ùaõõàü yåyaü varùàõàm a%%ndhumatãü ràjadhànãm àgacchata pràti%%o%%o%% %% (##) %%tarhi Bandhumatãü ràjadhànãn niþ÷çtya %%tiva%%i yad uta %% tathà kariùyàmi yathà bhikùavaþ ùaõõàü %%r%<àtimokùas>%åtr%% %% ÷ràvakà%%maütrayati carata bhikùava%<÷ caryàü bahujanahi>%tày%%huj%%kànukampàyàrthà%% yåyaü varùà%<õ>%à%%tyayàd Bandhumatãü rà%%mokùasåtrodde÷aü ÷rotum evaü bhadaüta iti %%c%%ryàü p%%yam at%% dharma%% || yaþ sàrthavàhaþ sumahàj. _ ^ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<1>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X reõa ÷iùyàsaïgàt pramu _ ^ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ tà di÷o di%<÷am 2 ||>% #<15. The Deities Announce the Years of Peregrination Remaining># %%rgate ekasmin varùe d%%cayaüti nirgataü bhadaütà%<þ>% ùaõ%<õà>%ü %% ràjadhànãü gantavyaü pràtimokùasåtrodde÷aü ÷ro%% %% bhavadbhi%%ndhumatãü ràjadhànãü gaütavya%<ü pràtimokùasåtrodde÷aü ÷rotum>% %% sthità bhikùugaõaü vadanti varùàõi ùaùñhà%% (##) %%vena ekatya devatànubhàve%% tata eva à%% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ çùiü praveditàm ÷ikùàü ÷rotu _ ^ ta bhikùa%% ^ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<1>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% nàgà yathà _ ^ t%<ç>%ùàbhitaptàþ s%%ü _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<2 ||>% #<16. The Recitation of the Pratimokùasåtra># %%õ%% B%%ndhum%%tyàü tadà ni%%m%<àõaratãnàü devatànàm evam abhavat Vipa÷yã sam>%y%%ksa%<ü>%buddhas tasya %%vàùaùñasya bhikùu÷%%t%% paryaüge paryaügena niùã%%e%%di÷e%% evam eva Vipa÷yã samyaksaübuddhas tas%%ùãdan niùadya Vipa÷yã %% || kùàütiþ paramaü tapas titãkùà nirvàõaü pa%% %% %<÷ramaõo bha>%vati paràü viheñhay%<ànaþ ||>% %% Vipa÷yi ÷ikùàpadasåtram uktavàn X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ .iddhaþ || (##) ## %%ü %% àrocayaüti #<[Visiting øuddhàvàsa Heaven]># tasya me etad abhavad a + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + na gatapårvo và tasya me etad abhavan nà%% + + + + + + + + + + ti + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + sthàpayi%% + + øuddhàvàsàn devàü + + + + + + + %%iùyetàhaü lo + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + %%o%% #<[Abçha Heaven]># %% 'h%%ü %%thà ba%%ü và bàhuü prasà%%kàye pratyasthàm a%%bçhakày%%va dçùñvà ca puna%%sy%% paryàyam akàrùãd ihà%%m%%nàya niùãdatu bha%% nyaùãdam ahaü %

%r%% %%dau ÷irasà vanditvà ekànte nyaùãdann ekàntaniùaõõà Abçha%%rmyà katha%% %%thaikat%%à Abçhakàyikà devatà utthàyà%% tenà%<ü>%jal%% praõ%% (##) %% Vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasya ÷ràvakà %%hopapannà%<þ>% vayaü øi%% vayaü Krakasundasya vayaü Kanakamune%<þ vayaü Kà÷yapasya vayaü bhagavataþ ÷ràvakà>% bhagavato 'ntike brahmaca%% #<[From Atapa Heaven to Sudar÷ana Heaven]># %% %<'ha>%m Abçhakàyikà devatà%%rmyà kathayà %% samuttejayitvà saüpra%%e citte Ab%<ç>%hakàyikàbhir devatà%%i%<þ sàrdham Abçhe>% d%%vanikàye 'ntarhito %<'tape devanikàye yàvat Sudar÷ane devanikàye pratyasthàm pårvavad yà>%v%%d #<[Akaniùñha Heaven]># y%%nv ahaü devàn apy Akaniùñhakàyikàü dar÷anàyopasaükrameyam so 'haü t%%yed evam evàham Abçhakàyikàbhir de%%àbhiþ sàr%%m Atapak%<àyikàbhir devatàbhiþ sàrdhaü Sudç÷akàyikàbhir devatàbhiþ sàrdhaü>% Sudar÷anakàyikàbhir devatàbhiþ sàrdhaü Sudar÷ane de%% 'ntarh%%to 'kaniùñhe %% %%yikà devatà màü dåra%% ca punar evam àhuþ ehi bhagavaü svà%%da%%ta kuto bhagavàü %% paryàya%%ù%<ãd i>%h%<à>%g%%m%% niùãd%%tu bh%%gavàü praj¤%%pt%% evàs%%n%% ny%%ùãdam ahaü praj¤apta evàsane athàkaniùñhakàyikà devatà mam%%sà vanditvà ekàüte nyaùãdann (##) ekàütaniùaõõà Akaniùñhakàyikà devatà ahaü dhàrmyà kathayà saüdar÷ayàmi samàdàpayàmi samuttejayàmi saüpraha%%ùayàmi athaikatyà Akaniùñhakàyikà devatà utthàyàsanàd ekàüsam uttaràsaïgaü kçtvà yenàhaü tenàüjaliü praõamya màm idam avocan vayaü bhadan%% Vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasya ÷ràvakà Vipa÷yinaþ samyaksaübuddhasyàntike brahmacaryaü caritvà ihopapannàþ vayaü øikhinaþ vayaü Vi%<÷va>%bhujaþ vayaü Krakasundasya vayaü Kanakamuneþ vayaü Kà÷yapasya vayaü bhagavataþ ÷ràvakà bhagavato 'ntike brahmacaryaü caritvehopapa%%nàþ #<[Return to Jambudvãpa]># so 'ham Akan%%ùñhakàyikà devatà dhàrmyà kathayà saüdar÷ayitvà samàdàpayitvà samuttejayitvà saüpraharùayitvà tadråpaü samàdhiü samàpanno yathà samàhite %%tte Ak%%niùñhe devanikàye aütarhito Jambudvãpe pratyasthàm evaü devatà àrocayaüti iyam atra dharmatà tasmàd idam ucyate || %%la%%n y%%thà naro ^ _ ^ _ X %%sà%%i%% và %%isaühareta %% ta%%aiv%% ÷%<å>%ro d%%ipadott%%mo %%ni%% %%hàüs tadà devagaõàn upàgamat %<1>% yà _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<|>% (##) X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %%s tadà devagaõàn upàgamat 2 vàrã ya%% _ ^ ^ _ ^ _ sthitaü vi%%rtate na ^ ca tena lipyate / tathaiva ÷år%%padottamo muniþ Sudç÷àüs tadà devagaõàn upàgamat 3 Abçhai÷ ca sàrdham Atapai÷ ca sàrdhaü par%%ritaþ Sudç÷adevatàbhiþ anaütavarõo hi ÷riyà jvalaütaü Sudar÷anàn devagaõàn upàgamat 4 øuddhàdhivàsair anugamyamàna%<þ>% parivàrito devatànàü sahasraiþ anaütavarõaþ ÷atapuõyalakùaõaþ Akaniùñhabhåmiü samupàgato jinaþ 5 dharmadç÷o dharmaniyàmakovidà Vipa÷yino buddhavarasya ÷r%<à>%vakàþ tathàga%% prà%<ü>%jalayo 'bhyupàgatà vyabhre dine yathaiva såryam udgatam 6 buddh%%sya øikhinaþ sametya ÷ràvakà àj¤àtadharmàþ svayam àgatàþ phale %% tathàgataü pràüjalayo 'bhyupàgatàs tripa¤caràtràbhyuditam iva candram 7 te Vi÷vabhu%% _ ^ ^ masya ÷ràvakàþ prahàya pa¤càvaraõàni cetasaþ tathàgataü pràüjalayo 'bhyupàgatà ni÷i jvalaütaü pravana iva pàvakam 8 (##) te vãtaràgàþ Krakasunda÷ràvakàþ kàmeùu cchandaü pratighaü vinodya / tathàgataü pràüjalayo 'bhyupàgatàþ %<øa>%ükaraü bhåtapatim iva devatà%<þ 9>% jinas%% te Kanakam%%ne%% ÷ràvakà bhàvyeha màrgam amçtopalabdhaye %% %%gataü pràüjalayo 'bhyupàgatà ya÷asvinaü vai÷ravaõam i _ ^ X %<10>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X an _ ^ _ _ ^ %%huhetucint%%kàþ tathàgataü pràüjalayo 'bhyupàgatà%<þ >% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X m 11 tathàgato vyupa÷a ^ _ ^ _ ^ do devàü gato varavipulardhiyuktaþ athàgatà dçóhasthirabandha%% _ X X _ ^ _ _ ^ ^ %<÷>%ràva%%à vayam 12 àvàsa÷reùñhà khalu pa¤ca ete ÷uddhair ihàdhyuùitàs tatvadar÷ibhiþ vi÷uddha÷ãlaü sama _ %%àgatà jinam an%% _ ^ ^ _ ^ _ vayam %<13>% %%ùo hi saptànyatamo vinà%%ka%<þ>% oghaüjahaþ kàmabhaveùv asaktaþ (##) evaü hi devà Akaniù%<ñhakàyikàþ>% X _ ^ _ _ ^ ^ _ ^ _ X %<14>% aratira%%saho hi bhikùur e%% XX _ _ ÷ayanàsanaü bhajeta / tatra ca vihared ihàpramatto bhava _ _ ^ ^ _ ^ _ ^ _ _ %<15 ||>%