Gopadatta: Jatakamala 1. Ajàta÷atru (GoA÷) 2. Bhavalubdhaka (GoBhl) 3. J¤ànavatã (GoJv) *****NOTE: e-text not yet available***** 4. Kapã÷vara (GoKã) 5. Maitrakanyaka (GoMk) 6. Màtçpoùahastin (GoMph) *****NOTE: e-text not yet available***** 7. Matsarananda (GoMn) 8. Megha (GoMe) 9. Nàga (GoNà) 10. Puõyarà÷i (GoPr) 11. èùipa¤caka (Goèp) 12. Saptakumàrikà (GoSk) 13. Sàrthavàha (GoSv) 14. Sarvaüdada (GoSd) 15. Suprabhàsa (GoSp) *****NOTE: e-text not yet available***** 16. øvan (Goøv) Input by Michael Hahn, proofread by Klaus Wille %<...>% = ITALICS for restored text METRICS: __ represents a long syllable ^ represents a short syllable # represents anceps (long OR short) syllable ~ represents long OR short-short syllable ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ Ajàta÷atrvavadàna = GoA÷ based on the edition by Michael Hahn. "Ajàta÷atrvavadàna: A Gopadatta Story from Tibet", K.P. Jayaswal Commemoration Volume, Patna 1981, pp. 242-276. von Hahn nach der Publ. von 1981 noch verbessert. 1. Ajàta÷atru mahànti pàpàny abhibhåya yasmàd ajàta÷atrur guõavàn babhåva | upetya sadbhiþ saha saüprayogam ato niùevyà guõavanta eva || GoA÷_1 || aho vibhåtir guõavistaràõàü guõàbdhikair yat saha saüprayujya | guõair abhåtair viguõo 'bhyupeti guõaprasiddhiü guõabhåùaneùu || GoA÷_2 || abhåtasaübhàvanayà tayà tu hato 'py asau kàlava÷ena bhåpaþ | tuùàradagdhadrumavad vasante guõaprabhàvojjvalatàm upaiti || GoA÷_3 || svabhàvasaüsiddhir iyaü tathà hi janasya sadvçttiniratyayasya | vijihmabhàveùv api yat prayàti guõaprasiddheþ khalu hetubhàvam || GoA÷_4 || bravãmy ato 'haü narake 'pi vàso varaü sphuradvahni÷ikhàkaràle | na caiva sanmitraniràkçtasya sure÷varàõàü sukhasaüpado 'pi || GoA÷_5 || tadyathànu÷råyate ràjà kilàjàta÷atrur vanadviradavaropagrahanimittaü svanagaràd abhiniþsçtya dadar÷a mahàntaü ku¤jaravaraü vanàbhimukham abhidravantam | dçùñvà ca punas tam eva hastinam anujagàma | sa ca dantã smçtvà saràüsi kamalotpalamaõóitàni kàdambapakùapavanoddhata÷ãkaràõi | udbhinnakomalakaserulatàvanàni vegàn mahãdharavanàbhimukho jagàma || GoA÷_6 || utkaõñhitaþ kisalayojjvalapàdapànàü vaióåryanãlaharitodgata÷àdvalànàm | uddhåta÷ãkarakaro dvirado vanànàü tårõaü yayau pavananunna ivàmbugarbhaþ || GoA÷_7 || atha sa mahãpatiþ pavanapañujavàti÷ayaturagavaràdhiråóho dåràd apasçtabalasahàyo na cireõa khadirabadarabilveïgudàdikaõñakadrumavanagahanàü ÷aravaõakà÷aku÷avaü÷ajàlajañiladuþsaücàraprade÷àü jãrõa÷ãrõavikùiptàsthikaïkàla÷akaladhavalabhåmibhàgàü pratibhayagambhãra÷vabhraprapàtasthalasthàõuvalmãkadurnirgamaprave÷àm añavãü prapede | sa ca gajàdhipatis tasya ràj¤o dar÷anam apajagàma | ràjàsau vihataparàkramàvakà÷o grãùmoùmaklama÷ithilàkulaprayatnaþ | bhåreõuvyatikaradhåsaràgrake÷aþ saümohaü samupajagàma sàdhvasena || GoA÷_8 || tasmin khaógaviùàõakoñikaùõa __ __ ^ __ __ ^ __ siühavyàghravaràha __ ^ mahiùavyàlàvakãrõe vane | ekàkã sa nçpo bhraman ravikarajvàlàpratàpàturas tçùõàrtaþ padavãü dadar÷a sahasà ÷ailendrasaüpràpikàm || GoA÷_9 || tàü ca muhårtam anugacchan dadar÷a dåràd eva nãlavipulasnigdhapalà÷anicitaviñapataruvaragahanam acalasànuprade÷am | dçùñvà + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + yanaþ(?) provàca || asmin nånaü prade÷e navanalinavanacchannatoyaü saro và dhàrà ÷ailodaràd và patati maõidalasvaccha÷obhà jalasya | vçkùàs tatsaünikarùàd upacitavipula÷yàma÷àkhàpra÷àkhà yenaite ÷ailam etaü jagad iva sakalaü sajjanàþ ÷obhayanti || GoA÷_10 || dåratvàd %% ^ __ ^ __ ^ ^ ^ __ ' __ __ ^ __ __ ^ __ __ __ __ ^ ^ __ ^ bhàraguravo jãmåtapu¤jà iva | ete vçddhim upàgatàþ khalu paràm àsàdya toyà÷ayaü sanmitraü samupetya sàdhava iva pradhvasyamànàrayaþ || GoA÷_11 || tad ito gacchàmãti saüpradhàryopetya ca taü prade÷aü samantato vilokayan dadar÷ànyatamasmin taruvaragahanavivare + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + kopahàràbhidar÷ane vipula÷ilàtalàbhoganiùaõõakçtàhàraprayojanam upa÷amanibhçtendriyapracàrasaumyavapuùaü ÷àkyabhikùuü dçùñvà samà÷vàsapràptaþ prahlàdita iva vi÷rànta iva ca vàjinam ekànte nibadhya sapra÷rayamaþdhuro + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + kta iva ca vikacakamalavanareõupi¤jarasurabhi÷i÷irasamãraõena taü bhikùum abravãt | bhadanta salilà÷ayaprade÷am upadeùñum arhatãti | tena copadiùñam | atha sa ràjà tam upadiùñaü salilà÷ayam upagamya vigatapipàsàklamapari + + + + + + + + + + + + + + + + + + + || __ __ ^ __ ^ ^ ^ __ ^ ^ __ mayåkhaiþ prasvedavàrikaõikàrdralalàñabhittiþ | pãtvàpi vàri kamalotpalanàla÷ãtaü tãvraklamàturamanà na dhçtiü jagàma || GoA÷_12 || atha sa bhikùuþ sàndrakaruõàmçtarasàrdra÷ãtalena cakùuùà taü ràjànam abhisamãkùyàbravãt | klãbasattvam iva vyà + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + %%vàdo lokavçttàtivçttaprabhàveùv apy upalakùyate | na khalu sukhocitàþ paraduþkhàni jànantãti | nanu bhadantàvaiùi || dagdhàpi bhå ravikaraiþ sphuñadãptimadbhir dandahyate gataghçõena davànalena | bhartuþ pravàsavirahe vaniteva duþkhais ta __ ^ __ ^ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ __ __ || GoA÷_13 || __ __ ^ __ ^ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ __ __ þ saütàpità ravikaraiþ sutaràü pracaõóaiþ | kalyàõamitravikalàs tu vicàra÷ånyà ràgàtmakà iva naràþ pramadàvilàsaiþ || GoA÷_14 || gharmàturo bhayam anàgatam apradhàrya cchàyàü samà÷rayati bhogiphaõasya bhekaþ | àpàtamàtrasukha __ ^ ^ __ ^ __ __ __ __ ^ __ ^ ^ ^ __ m iva ràjalakùmãm || GoA÷_15 || saü÷uùkasàlatarukoñarasaünilãno vyarthaü virauti pari÷uùkagalaþ kapotaþ | aj¤ànagahvaraniruddha ivàtmavàdã bàlaþ punarbhavatçùàviùamårchitàtmà || GoA÷_16 || ete gajà ravikarotkaratàpiteùu naiva sthaleùu na jaleùu dhçtiü labhante | gràmeùu puùpavikaceùu ca kànaneùu pàriplavàlpamatayo yatayo yathaiva || GoA÷_17 || ambv eva (?) palvalajalaü kùayam abhyupaiti saü÷uùka÷aivalarajo'ruõapaïkale÷am | mandàgamasya sadasãva vijçmbhamàõaü vàkkau÷alaü svamati÷aktiniràkçtasya || GoA÷_18 || ete khagà vanatarån parivarjayanti saü÷ãrõaparõanicayordhvavi÷uùka÷àkhàn | vismçtya pårvaparibhogasukhàny anàryà ve÷yà viluptadhanasàram ivàlpasattvam || GoA÷_19 || dàvàgnibhasmaparuùaiþ pavanair udastam etad bhramaty avirataü taruparõacakram | utpãóyamànam ani÷aü niravagraheõa saüsàracakram iva karmasamãraõena || GoA÷_20 || paryanteùu sphuñita÷akalacchedasaüparkaråkùas toyàbhyà÷e srutajalatayà na dravo nàti÷uùkaþ | kiüciccheùàkaluùasalilàplàvito madhyabhàge païkaþ ÷oùaü sphurita÷apharãjàlagarbhaþ prayàti || GoA÷_21 || kiüciccheùavivarõaparõa÷abalà måle kañhoràruõà manda÷yàmapalà÷asaücayavatã madhye samàrdracchaviþ | gharma÷yàmavibhugnapallavadalà prànte latà nartakã mlàniü yàty ani÷aü kalàv iva yuge satpauruùã dharmatà || GoA÷_22 || chattrair vyabhra÷a÷àïkamaõóalasitai ratnaprabhàbhàsvarair vikùiptàþ kiraõà yad asya bahu÷o niryàõakàle mama | tad vairaü hçdayena saücitam ayaü nånaü vahaty aü÷umàn yasyàgnir dahatãva durjanavacas tãkùõair mayåkhàïkuraiþ || GoA÷_23 || atha sa bhikùuþ kathàntaravivakùayà smitam àvi÷cakàra | + + + + + + + + + + + + + sa ràjà samantato nirãkùyànyam anãkùamàõo màm evàdhikçtya pravrajitena smitam àdar÷itam iti vini÷citya kutåhalàkràntamatis tam abravãt || vinayadhãram idaü ca vapus tava smitam idaü ca bhadanta vidhàryate | calati buddhir iyaü pavanàhatà vanalateva kim atra nu kàraõam || GoA÷_24 || + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + | atha sa pàrthivaþ sutaràm upajàtavimar÷asaübhramodbhràntamànasaþ punar api taü bhikùuü smitaprayojanaü paryapçcchat | sa ca bhikùus tadupakàrakàmatayaiva ràj¤aþ provàca || såryàtapo dahati vatsa ÷arãrakaü te tasmàt sukhocitam idaü tu roganãóam | duþ%% ^ __ ^ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ __ __ __ __ ^ __ ^ ^ ^ __ %%bhitàpitànàm || GoA÷_25 || vastràtapatratarumandiracandanàmbuhàràdayas tadupaghàtanimittabhåtàþ | duþkhaü tv anàgatam avãcisamudbhavaü te nà÷aü prayàsyati naràdhipa kair upàyaiþ || GoA÷_26 || pràõoparodhasamakàlam ava÷yabhàvi yat pràpsyasi tvam akçta%% bahupra%% duþkhaü yadà kùaõa%% __ ^ ^ __ ^ __ __ __ t %% ^ ^ __ kùaõena || GoA÷_27 || karmendhanaþ sphurati tatra (?) sadà hutà÷o durvçtta÷oõitavasàsavapàna÷auõóaþ | yo bàndhavàn iva pariùvajate pragàóhaü jvàlàbhujair aviralaiþ svakçtàparàdhàn || GoA÷_28 || vãciü vadanti vivaraü na ca tatra kà cid duþkhasya vãcir api tiryag upary adho và | yasmàd avãcir iti tena ca saüprasiddhaþ ÷ãrõas ta%%vano narakàntareùu || GoA÷_29 || yatra tvayàtithijanapraõayo niùevyo jvàlàsakhã÷atapariùvajanocitena | sa tvaü vyathàm upagato ravira÷mitapto hàràd bibheùi na tu ghoraviùàd bhujaïgat || GoA÷_30 || yasyotsaïge kùititalarajodhåsaras tvaü niùaõõa __ __ __ __ ^ ^ ^ ^ ^ __ ~ ^ ~ ~ ^ ~ ~ | premõà yenàkaruõahçdayo vardhitaþ pàlita÷ ca taü tvaü hatvà yadi na patitas tatkùaõaü citram etat || GoA÷_31 || bàlye làlàsalilamalinaü pàõinà vaktrapadmaü yenàmçùñaü vikacakamalacchedatàmrodareõa | tvàü kçtvàïke kçpaõa bhavataþ ku¤citàþ kàkapakùà ye __ __ __ ^ ^ ^ ^ ^ __ __ ^ __ __ ^ __ __ || GoA÷_32 || sa tvaü hatvà pitaram api te dhàrmikaü dharmaràjaü kàmàsvàdavyasanamadiràpànavikùiptacittaþ | svasthàvastha÷ carasi narakadvàra÷àlàü praviùño jvàlàhastair naraka÷ikhinaþ spraùñum icchanti hi tvàm || GoA÷_33 || jvaladanala÷ãkhàvalãpiïgalàntaþsthalaü sarvatas tuïganiþsaïgani÷chidralohàdrijàlàvçtacchinnasaübhinnasaüvignasaükåjitotkçùñaniùpiùñaniùpãóitotkùiptavikùiptaluptàvaluptà÷rayapràõisaüghàkulabhãùaõaü kçpaõa%% narakaü padà yàsyasi prerito dàruõaiþ karmavàtair anekograduþkhaprakarùàtisaütàpito dãnakaõñho ^ __ årdhvabàhur jvalacchålacakràsikuntaprahàravraõodvàntaraktokùitas tatra càkàmakaþ saüvasan | jvaladanalakamaõóalàkoñarastabdhanetraiþ sphuratkopasaüdaùñadantacchadair udyatàgràyudhair antakàj¤àkarais tiùñha tiùñheti nistarjito bhãtabhãto di÷aþ prekùamàõaþ sthito 'smãti kçcchràd abhivyàharan kàm avasthàm abhipràpsyasi tvaü dhçto duùkçtaiþ karmabhir yadi samanuvicàrayet tad bhavàn nånam __ __ ^ __ __ ^ pàdopamàþ syur nidàghe 'titãvrà amã bhåpate na tv anabhyàhatà yànti saüvegam aj¤à janàþ pràya÷o duþkhayantràntarasthàs tu ÷ocanti moghaü pralàpàrti÷okàbhibhåtà bhç÷am || GoA÷_34 || api ca he putraka || kàntàkaràgravidhçtàni madhåni pãtvà ni÷vàsasaücitadalotpalacandrikàõi | saüdaü÷ayantravivçtàsyapuñàntaràlas tàmraü kathaü kathaya pàsyasi vahnivarõam || GoA÷_35 || snàtvà tvaü gçhadãrghikàmbhasi hasatpadmotpalàlaükçte tãràntànatapuùpapàdapalatàcchàyàsamàliïgite | klinnasvinnanaràsthipa¤jaravasàniryàsaparyàkule tapte vaitaraõãjale nipatito duþkhàt kadà mokùyase || GoA÷_36 || pràsàde ÷aradabhra÷ubhra÷ikhare puùpàvalãmaõóite vãõàveõumçdaïgagãtamadhure saüpràpya citraü sukham | nityaü prajvalitasphuñànala÷ikhàsaütànajàlàkulaü pràpyàvãcim anekaduþkhavihataþ kiü nàma kartà bhavàn || GoA÷_37 || lajjàmàtravibhåùaõàü savinayàü càråpacàràü priyàü dçùñvà prãtivijçmbhamàõanayano vi÷rambhaniryantraõàm | krodhaprajvalitàkùiko÷aviùamabhråbhaïgaraudrànanàn àlokyàntakakiükaràn abhimukhàn saümoham àyàsyase || GoA÷_38 || ÷rãmaccàmaracàrubhàsuranarair nànàvidhair vàjibhiþ kàliïgai÷ ca vicitritottarakuthair gandhopavàhyair gajaiþ | tãvrakrodhaviùais tç __ ^ ^ ^ __ __ __ ^ __ __ ^ __ __ __ __ ^ ^ ke vi÷ãrõacaraõo voóhàsi dãptàn rathàn || GoA÷_39 || dhçta÷ cåóàpãóo bakulakusumàmodasubhagas tvayà mårdhnà yena sphuñamaõikaràlaü ca mukuñam | sphuradvahnijvàlàvalayakapilaü cakram a÷ivaü vahan mårdhnà tena tvam anubhavità càpalaphalam || GoA÷_40 || kiü ca bhåyaþ || kaler àj¤àbhaïgo bhavati suciràj janmasamaye muner yasya pràõipriyahitasamàdhànaviduùaþ | jagannàthe tasmin bhagavati bhavopadravahare praduùñànàü kà và bhavatu gatir anyà param ataþ || GoA÷_41 || unmãlità iva di÷o da÷a yasya dãptaiþ kãrtyaü÷ubhir ghanatamaþpañalàvanaddhàþ | tasmin pradoùam upagacchati yas tapasvã %%bhir asau prahataþ kùatàtmà || GoA÷_42 || yo màteva piteva bàndhava iva pràõiùv anukro÷avàn àtmasnehaparàïmukhena manasà janmàñavãgahvare | praj¤àvãryakçpàbhyupàyasacivaþ kle÷air anàkampitaþ pràpto bodhim anuttaràü sa bhagavàn kàü satkriyàü nàrhati || GoA÷_43 || jagaddhitàdhànavidhànadãkùàü babhàra ÷àstà bhç÷adurvahàü yaþ | manaþprasàdàyatane 'pi tasmin kathaü nu cittàni vidåùayanti || GoA÷_44 || asajjanasamàgamasya kañukàvasànaü phalaü narendra samupasthitaü tad adhunà tavàpàyikam | idaü samanucintya sàdhujanasaügamaþ sevyatàü tatas tava bhaviùyati vyasanapa¤jaràn nirgamaþ || GoA÷_45 || evaü gate 'pi kriyatàm prayatnaþ pàpaprahàõe ku÷alodaye ca | apy eva nàma vyasanàmburà÷eþ syàt te 'vasànaü naralokapàla || GoA÷_46 || anekaråpavyasanopamçùñàü samudravelàjalalola÷ãlàm | narendralakùmãm upaguhya pàpaü kçtaü tvayà duþkha÷atàvasànam || GoA÷_47 || bahuprakàràtyayadàruõeùu vicàryamàõàlpasukhodayeùu | viùajya kàmeùu manas tvayàtmà svayaü kçto durgatiduþkhasàkùã || GoA÷_48 || abhisandhikçtasya karmaõo na hi nà÷aü pravadanti sårayaþ | api kalpasahasrakoñibhiþ phaladaü tan niyamena jàyate || GoA÷_49 || ata eva jagau jagadvaro jagadàlokakaraþ kçpàmayaþ | bhagavàn bhavabhoganiþspçhaþ sa hi karmasvakatàü ÷arãriõàm || GoA÷_50 || salilànalaràjataskarair dhanam atraiva vilupyate nçõàm | prabhavanti tu tena karmaõà svam ataþ karma nçõàü ÷ubhà÷ubham || GoA÷_51 || parivartati ni÷calekùaõaþ kùaõamàtrapratibaddhajãvitaþ | maraõàbhimukho yadà naro nanu karmaiva tadà paràyaõam || GoA÷_52 || svajano janavan nivartane gçhavittàdyaparair vilupyate | %%kçtaü tv anuyàti dehinàü bhavasaükràntyanukålavartinàm || GoA÷_53 || api ca he mahàràja || maraõava÷agatasya jantor vivçddholbaõa÷vàsa÷uùkauùñhakaõñhasya hikkàprave÷ànubandhàd vinirdhåyamànorasaþ kalavikalapadàkùare bhàùite vihvale cakùuùi cchidyamàneùu marmasv anàmantrya roùàd iva prasthi%%yubhiþ | mahati ÷ithilatàü gate sandhisaüghàtayantre rujàtãkùõasåcã- nipàtàntare kvàpi gantuü kçtàbhyudyame jãvite timiragahanasaükañaü nirjanaü màrgam àkràmato nàsti puõyàd çte ka÷ cid anyaþ sakhà tat prayatnaü kuru ÷reyasi || GoA÷_54 || api ca mahàràja || ava÷yaü tyaktavyaþ paramadayito bàndhavajanaþ praveùñavyaü ghoraü sabhayam asahàyena gahanam | pravàse vastavyaü suciram api càsaüstutajane tad asmàt kartavyaü bahuku÷alapàtheyam asakçt || GoA÷_55 || atha sa ràjà tena bhikùuõà tathà saüvejito yathà kùaõenopalabdhaku÷alamålopacayàbhilàùas tãvrabhayaviùàdavyàkulamànasa÷ ca provàca || %% adhunà karavàõi bhadanta he vada vadàsti dayà yadi te mayi | nipatitaü mahati vyasanàrõave kçpaõakaü kçpayoddhara màü yate || GoA÷_56 || jaladamàrutacandana÷ãtalair api vayaü vacanais tava tàpitàþ | svakçtaduùkçta÷aïku÷atakùatà viùayalaulyaparàjitamànasàþ || GoA÷_57 || vipariõàmakañåni mayà purà viùayasaïgasukhàny akçtàtmanàm | samupaguhya kçtaü bahu duùkçtaü dahati yan mama saüprati mànasam || GoA÷_58 || dhig avaraü viùamaü viùayà÷rayaü sukham anàryaniùevitam adhruvam | yad upagamya narà viùayadviùàm iha bhavanti sadà karuõàspadam || GoA÷_59 || avinayo 'nugato mçditaü ya÷o na gaõitaü kulam àyatir u%% ^ ^ ^ __ kaluùaü vivçto 'nayo viùayalaulya%% ^ ^ yàgayà || GoA÷_60 || asadç÷ajanasaïgàbhyàsa%%ùàn mayaiva prakçtiguõavinà÷o mandabhàgyasya jàtaþ | ÷añhamatibhir anàryair vipralabdho 'smi vàkyair yad iha guõadhanànàü ÷ocanãyo 'smi jàtaþ || GoA÷_61 || prakçtiruciravçttàþ sàdhavo nànuvçttàþ suca ^ ^ ^ ^ mànàü vàïmadhånàü nimittam | yad anayagahanàntarvartinà%<ü>% __ ^ __ __ vyasana÷ara÷atànàü lakùyatàm àgato 'ham || GoA÷_62 || viùayasukhalavà÷àpà÷am àmucya citte tçõalavam iva jãrõaü projjhya sadvçttavantam | pariõativirasànàü karmaõàm àtmanaiva kùitidhara iva tuïgà rà÷ayaþ saücità __ || GoA÷_63 || __ __ __ ^ ^ __ ^ __ ^ ^ ^ __ %%yo 'pi màü dhakùyati proddhåtàku%%lolapiïgala÷ikho vahniþ kathaü nàrakaþ | pàpàtmà mçta eva nàma satataü yo 'nyo 'pi vàsmadvidho mçtyuþ kiü mçtamàrikàm akaruõaþ kartuü vyavasyen mayi || GoA÷_64 || diksaümoham upàgato 'ham adhunà gacchàmi kàü và di÷aü majjàmãva bhadanta ÷okasarasi vyà __ ^ __ __ ^ __ __ / ÷ailo 'yaü sphuñatãva pàpacaritaü màm adya saüdhàrayan yuùmatpàdasamà÷rayàt tu ÷atadhà na tv eva yàti dhruvam || GoA÷_65 || atha sa mahàtmà taü ràjànaü saüvignamànasam avetya pàtram ayaü ÷reyasa iti vinirdhàryovàca | tena hi mahàràja tam eva bhagavantaü vinipàta ... janàvalambavatsalam apà ... tyaktasakalasattvadhàtum akhilajagaddhitàdhànàmlànaprayogam aparimitavi÷uddhodàràti÷ayaguõagaõaratnàdhivàsaü mahàkàruõikaü sarvaj¤aü sarvadar÷anaü ÷àkyamuniü ÷araõam upaihi | tata eva te duþkhaparaüparàparyanto bhaviùyati + + + + + + + + + + | sukùetre bãjam uptaü bhavati bahuphalaü tiktam àsyapriyaü và kùetrasyàsau svabhàvo bhavati samaguõaþ sarvasasyaprasåtau | evaü kàràpakàrà bhagavati tanavo 'py àhitàþ pàpakàle paryantaü nàpnuvanti vyuparatasakalakle÷asaütànakàle || GoA÷_66 || atha sa bhåpatiþ pravijçmbhamàõaku÷alamålopacayàbhilàùamçduhçdayatayà buddhe bhagavati samutpannapremagauravaprasàdabahumànaþ sapratyayà÷rusalilabàùpàviladãnamçdumukulitanayanayugalavadanas taü bhikùum udãkùamàõo bàùpagaõóåùoparudhyamànakaùàyakaõñho dharaõitalapratiùñhitajànumaõóalaþ kçtakarapuña ity uvàca || eùo 'haü tam çùiü vrajàmi ÷araõaü pràõair api pràõinàm ekaü bàndhavam ekam eva suhçdaü ÷àstàram ekaü param | tràõaü traibhuvanàrtigahvaradarãvyàvartinàü pràõinàm àcàryaü paramàrthatattvaviùaye bhåtàrthanàthaü vibhum || GoA÷_67 || punaþ punar anuttaraü puruùadamyasatsàrathiü prayàmi ÷araõaü ÷araõyatamam apy ahaü __ ^ __ | acintyacaritaü tam eva bhagavantam adya kçta- prapa¤caviùabãjanirmalaniruttaràdhyà÷ayam || GoA÷_68 || apy asthitishitimatàü ÷araõaü prapadye lokopakàrakaraõaikarasasvabhàvam | buddhaü tam eva ÷atadhà ca sahasradhà cà- __ __ ^ __ ^ makaràlayakarõadhàram || GoA÷_69 || manye påtam ivàtmabhàvam adhunà ÷àstuþ praõàmodbhavaiþ puõyàmbhobhir akhaõóamaõóala÷a÷ijyotsnàvalãnirmalaiþ | ko và taü praõipatya sàndrakaruõàprahlàditàdhyà÷ayaü tãvràpàyavatãü viùàdamakaràü tãrõo na duþkhàpagàm || GoA÷_70 || yatraiko 'py akçtadhiyo manaþpradoùaþ saüsàraü vyasana÷atais tanoti kçtsnam | tatraikaþ katham api cetasaþ prasàdo nocchindyàd vyasanasahasratantujàlam || GoA÷_71 || yaü gatvà ÷araõam ahaü jagatpradãpaü sarvàsaccaritavirodhinãü prapannaþ | àryàõàü nayapadavãü samantabhadràü taü vande kçpaõajanàdhikànukampam || GoA÷_72 || ity uktvà vyasanaparàïmukhaþ sa ràjà saübuddhe bhagavati ni÷calaprasàdaþ | taü bhikùuü kùititalalagnamaulimårdhnà vanditvà svapuravaronmukho jagàma || GoA÷_73 || saübuddhe pratilabdhavàn narapatiþ ÷raddhàm asau tàdç÷ãü yat karmàvaraõàdrijàlam akarod alpàva÷eùà÷rayam | pàpaü yat kriyate jine vrajati tat tair %<àry>%akàryaiþ kùaya%%kenaiva hi ÷akyate vilikhituü vajrasvabhàvo hy ayam || GoA÷_74 || apy eva krakacair ni÷àtada÷anacchedàvalãdanturais tasyàj¤à pravicàryamànatanubhiþ kàryaiva ÷àstur bhavet | yasmàt tadvimukhà vi÷anti narakàn jvàlàvalãdàruõàn tasyàj¤àpravaõai ^ __ natasukhaü saüpràpyate ÷à÷vatam || GoA÷_75 || svàbhipràyam ato bravãmi sakalaü saüsàram apy utsahe vastuü bhãmabhayànake 'pi narake loke jinàlaükçte | na tv evaikam api kùaõaü surapure saübuddha÷ånye jagaty udvçttakùatavçttaràkùasagaõavyàluptapuõyotsave || GoA÷_76 || tad yàvan na patati sarva eva loko durdçùñimatavitate pramàdakåpe | sarvaj¤apravacanabhàskare gate 'staü tat tàvad vacanarasàyanaü niùevyam || GoA÷_77 || sarvaj¤e paramagurau nive÷ya bhaktiü ÷rotavyaü vacanam çùeþ samanta÷obhi | nikùipya vyasanamayãü kukàryacintàü nàto 'nyat param adhikaü yato 'sti kçtyam || GoA÷_78 || ÷ravaõakarakaiþ ko 'rthas teùàü asacchru ^ __ ^ __ ^ ^ ^ ^ ^ __ ' __ __ __ __ ' ^ __ ^ ^ __ ^ __ | ^ ^ ^ ^ ^ __ ' __ __ __ __ ' ^ __ ^ ^ __ ^ __ ^ ^ ^ ^ ^ __ ' __ __ __ __ ' ^ __ ^ ^ __ ^ __ || GoA÷_79 || *************************************************************************** Bhavalubdhaka = GoBhl based on the edition by Ratna Handurukande. Five Buddhist Legends in the Campå Style - From a collection named Avadànasàrasamuccaya. Bonn 1984 (Indica et Tibetica, 4). 2. Bhavalubdhaka àpàyànàm avicchinnapràyasaüsàravartmanàm | karmakle÷ava÷àva÷yà duþkhamayyaþ pravçttayaþ || GoBhl_1 || tadyathànu÷råyate | dvau bhikùå srotàpannau babhåvatus tàbhyàm ekenà÷eùasaüyojanopakùayàd arhattvam adhigatam | taddvitãyas tanmàtrasaütuùña evàsãt | sa tenàrhatocyate sma | bhadramukha ÷eùakle÷aviùopa÷amàya yatnam àrabhasveti | duþkhaikarasà bhavà duùñapàpasiddhyupàyàni ÷reyàüsi kùaõalavapariõàmàvi÷vasanãyaü jãvitam apariniùpannaprakçtayo màyopamàs tattvavirodhinaþ kàmàþ sabhayàþ savairàþ sopàyàsàþ pàpakriyàm evàïgãkçtya pravçttàþ paribhavàyatanam akçtabuddhãnàü kçtàtmanàm apy avahàsyatàm àvahanti | le÷enàpy anugamyamànà mahad duþkham àkarùanti | naitàn anupatan ka÷ cid akùato 'nupahato và | hrãmanto 'py ebhir àviùñàþ pa÷usahadharmatàü pratipadyante | naite tulayanti vayasàü pariõàmavaikçtam | yatijanam apy ete pragalbhà vyàmohayanty eva | ÷reyaso vadhakàþ pratyamitrà÷ càmã vyatãtya vinayaniyama÷rãbharàm àryamaryàdàm anàryakam evodbhàvayanti | samuditakànti÷obham api kùaõena malinayanti puruùasya ÷ãlasauùñhavam | vipàtite ca ÷ãle sarvaviùayàya dvàrabhåte hatopaniùatsamàdhir nàlaü praj¤àsaüpade | sakala eva ca saüsàra eùàü durantaràyàõàü paryeùaõàbhir atãtaþ | ye ca ÷vasåkaràdãnàm api sàdhàraõà ratiprasaïgadohadàþ kas tàn sàdhujano manasàpi pràrthayet | sa tam arhantam abravãt | bhadramukha bhavà duþkhàtmakàþ santi ÷reyo durabhisaübhavam | jãvitaü calam atyantaü kàmà doùa÷atàkaràþ || GoBhl_2 || apàyà mama saükùãõàþ ki¤ciccheùo bhavàrõavaþ | anubhåya sukhaü divyaü nirvàsyàmi niyogataþ || GoBhl_3 || api càkçtapuõyànàü bhavebhyo jàyate bhayam | puõyasambhàrayuktànàm utsavàti÷ayo bhavaþ || GoBhl_4 || nànàvipattigahaneùv anayaprapàteùv andhàn ivà÷u pithite pathi saünipàtya | àryàn api pratibhayena pathà harantaþ prakhyàpayanty a÷ucayo viùayàþ sva÷aktim || GoBhl_5 || atha so 'rhan mandasaüvegàpanno 'yam àyuùmàn iti viditvà tam àha | àyuùman sapratidvandvàþ parãttàsvàdadåùitàþ | bhavà ni÷itanistriü÷adhàràsaüpàtadàruõàþ || GoBhl_6 || nopàdànakùamàs tàta bhavàþ kruddhà ivoragàþ | viùàgnikavalàlokakaràlamukha÷aktayaþ || GoBhl_7 || dagdhapravçttyupàdànavàsanàmalamànasaiþ | pravçttayo jagannàthaiþ sarvà eva vivarjitàþ || GoBhl_8 || bhavàn pariharanty àràd àtmakàmàþ parãkùakàþ | paricchannatañàgàdhठ÷vabhràpàtabhayaükaràn || GoBhl_9 || ratãnàü sopatàpànàü mukhe sa parivartate | abhinandaty anàdeyàn kùaõikàn api yo bhavàn || GoBhl_10 || vicchinnà÷eùasaüskàrapravàhapratisaüdhayaþ | pratisaüdhim upàyàsamålam àhus tathàgatàþ || GoBhl_11 || visaüvàdinya evaità gatayo mahatàm api | vividhànarthanàràcasaünipàtakhalårikàþ || GoBhl_12 || àdãptaþ sarva evàyaü saüsàraviùapàdapaþ | viùvagvikàsiduþkhàgner jvàlàmàlàkadambakaiþ || GoBhl_13 || bhavopabhogaspçhalàlasàþ svayaü pravi÷ya saümohatamisradurdinàn | caranti mattà iva bhagnalocanà ghanàndhakàre viparãtabuddhayaþ || GoBhl_14 || hitodyatànàm avakãrya bhàratãü nipàtaråkùàü pariõàmape÷alàm | anarthapaïkaughanimagna÷aktayo bhavanti ni÷vàsaparàyaõà naràþ || GoBhl_15 || latàü dvirephà iva puùpahàsinãm upàsate ye tu satàü sarasvatãm | akàryanirmokam apàsya te kaler mukhaü na pa÷yanti punar vibhãùaõam || GoBhl_16 || sa tam arhantam abravãt | niruttaràõy amåni vo vacanakusumàni | kiü tu àpàyikàni vyasanàni yàni mayànubhåtàny atidàruõàni | teùàü pratãkàranimittabhåtaü sukhaü bhadantànubhavàmi tàvat || GoBhl_17 || atha sa mahàtmà tena tasya vacasà sutaràm upajanitasaüvego 'bravãt | na varõayanti kùaõikàm apã÷varà bhavàbhinirvçttim avandhyavàdinaþ | tathà hy ayaü skandhakadambakodbhavaþ samudbhavo naikavidhasya pàpmanaþ || GoBhl_18 || bhavaprabandhapraõayo manasvino jagaddhitàdhànaparasya yujyate | anuttaraj¤ànanibaddhacetasàü bhavodbhavo bhàvasukhàd api priyaþ || GoBhl_19 || punarbhavàsvàdalavàkulà÷ayaþ pravçttim anvicchati yas tu mohanàt | mudhà sa sarvàyatanopatàpinãü vipattim anvicchati sarvatomukhãm || GoBhl_20 || bhavàþ sa÷okàþ sabhayàþ savigrahà vivarjitàþ sadbhir udàramànasaiþ | narair maruddhåta÷ikhà viùadrumà bhujaïgamàdhiùñhitakoñarà iva || GoBhl_21 || bhavàva÷iùñàþ kila sapta jàtayo bhayaü na te yena punarbhavà÷rayam | bhavànuùaïgo 'py a÷ucer vivçjyate narair vidagdhàbharaõànulepanaiþ || GoBhl_22 || kçtaü tvayàpàyikaduþkhalaïghanaü pravçttim anvicchasi yena janmanaþ | jijãviùus tãvraviùàbhidåùitaü praõãtam apy annam upàdadãta kaþ || GoBhl_23 || api ca he bhavàbhinandin krimer ivàvaskarakardamàntar vivartamànasya yathàkathaü cit | narasya màtur jañharàntaràle kiü garbhavàso na mahàn apàyaþ || GoBhl_24 || kaóevaràvaskaranirjhareõa subaddhasàsçïmaladurdinena | prajàyamànasya narasya duþkham apàyaduþkhair api kiü na tulyam || GoBhl_25 || davànalapluùñapalà÷aråkùaü vahan jaràjarjaram asthiyantram | kathaü cid àyàsanipãtaharùo na kiü samo 'pàya÷atair manuùyaþ || GoBhl_26 || vidàhibhir niùpratikàraghoraiþ kçtàntabàõair iva saüpatadbhiþ | vibhidyamànasvaviùàtmabhàvo gadair ihaivànubhavaty apàyàn || GoBhl_27 || pratyàvçttasitàkùiko÷avikçtavyàghrànano bhãùaõaþ ÷astreõeva vidàryamàõakaraõo marmacchidà vàyunà | bandhånàü purataþ kçtàntamakareõàkramya nighno yadà kruddheneva vitãryate 'dhikataraü kiü nàma duþkhaü tataþ || GoBhl_28 || kiü càyuùman karmàvedhasamuddhatasphuña÷ikhijvàlàvalãpiïgalo naivàvãcir api vyathàm upaharaty àryasya tàü dàruõaþ | dhãdaurbalyakaràþ samàdhividhuràþ sadvçttavelàbhido yàü kurvanti manojvaràþ paricayàþ sphãtàvalepà malàþ || GoBhl_29 || atha sa viùayadauràtmyam ivodbhàvayaüs taü maharùim abravãt | viùayàsaïginã buddhir duþkhena prativàryate | gaïgeva kålatoyormiparyastatañapàdapà || GoBhl_30 || anye 'pi bahavaþ ÷aikùà bhavasaübhogalàlasàþ | tarpayantãndriyagràmaü viùayair aviùàdinaþ || GoBhl_31 || sa càrhaüs tais tadvacobhiþ sutaràm udvejitapratibhayas taü ÷aikùam avocat | pratisaükhyànamahatàm akçcchra÷ cittanigrahaþ | na cànuvartanãyàs te viùayair ye paràjitàþ || GoBhl_32 || mayaiva viùayoddàmaü nanu ceto nivàritam | anyai÷ ca vratibhir vãrais tat kasmàn nànuvartase || GoBhl_33 || viùayeùu yadi pramàdam eùe tvam anàryàcariteùu hanta naùñam | atha te virajanti naiva cetas tava ko 'rtho vada tair anarthabhåtaiþ || GoBhl_34 || viùayeùu pariplutendriyàõàü svamanovibhramamàtrabhadrakeùu | nikañe nivasanti sarvaduþkhàny aparij¤àtanipàtadàruõàni || GoBhl_35 || viùayàpacayànupàtinãnàm aparimlànasukhàmçtapradànàm | chalitaþ puruùaþ prasaïgadoùair na ca saüvetti niràmiùaü ratãnàm || GoBhl_36 || paribhåtir upàntike naràõàü bhavasaübhogaviùaktamànasànàm | viùayapratiku¤citaü ca ceto vinipàtàyatanàni càvçtàni || GoBhl_37 || pariõàmaratàm a÷àntaråpàü viparãtàlpasukhànuràgaramyàm | paribhåya manasvino ramante kçpaõàü kàmaratiü tapovaneùu || GoBhl_38 || vinigçhya manaþ pramàdadolàcalam adhyàtmarativyapà÷rayeõa | aniràkçtayogino ramante bahuråpair atimànuùair vihàraiþ || GoBhl_39 || vitathàbhiniveùamàtraramyàþ puruùasyopanamanti nàma kàmàþ | gaticakracaravrataü naràõàü viùayà eva samàdi÷anty anàryàþ || GoBhl_40 || vyasanopanipàtalakùyavçkùe jagati kle÷api÷àcikàbhibhåte | udayà na tu sarvadà bhavanti prakçtisvàsthyakçtàü tathàgatànàm || GoBhl_41 || tad ayaü samayaþ kathaü cid eva pratilabdhaþ ku÷alaprayogayogyaþ | pratipattividhau bhavàn pramàõaü ÷akunànàü hi vanaü viràvamàtram || GoBhl_42 || sa tam arhantam abravãt | ÷aknuyàü sugatau bhogaspçhàü yady apy upekùitum | bråyàþ pravadatàü ÷reùñha naiva màü tvaü punaþ punaþ || GoBhl_43 || yatas tu màü haraty eùà kàmatçùõà ni÷àcarã | tenàtivelakçpayà tvaü màü kutsayase vibho || GoBhl_44 || sa taü mahàtmà punar api sànukro÷ape÷alair vacobhiþ saüvejayann abravãt | khinnà vayaü rudhirabindum upàdadànàþ sàükle÷ikeùu sabhayeùu bhaveùu vatsa | àyàsinãü ca kañasãm abhivardhayanto naikàntaràyaviva÷àþ svaparàbhavàya || GoBhl_45 || kråraiþ parasparavirodhibhir apra÷àntair dhàtåragaiþ prakupitair iva kçùõasarpaiþ | àtudyamànavapuùàm aparàyaõànàü kalpàyutàny abhigatàni ca no mahàtman || GoBhl_46 || pratyarthikair iva samudyatamaõóalàgraiþ skandhair hatà vayam akàraõabaddhavairaiþ | àyàsità÷ ca viùayair viùakumbhakalpais tac chidyatàü bhavasukhavyasanànuràgaþ || GoBhl_47 || sa tam arhantam àha | nopacchetsyàmi yady atra janmani skandhasaütatim | upapadyoddhariùyàmi tvadvàkyena jitàdhinà || GoBhl_48 || sa taü pratyàha | yady apy etad evaü tathàpi sakçn martavye tvaü punar api ca mçtyuü mçgayase sphuñaü dçùñvàlokaü tamasi vipule majjasi punaþ | ÷ivaü labdhvà màrgaü kusçtim upayàsi pratibhayàü bhavàn yas tvaü và¤chasy amçtapuram utsçjya sulabham || GoBhl_49 || samuttãryàgàdhàt krimikulacalatpaïkakalilàt kathaü vij¤àbàlàt pipatiùasi tasmin punar api | vimukto rogebhyaþ punar api ca rogàya yatase bhavebhyo duþkhebhyaþ spçhayasi punar yas tvam aghçõaþ || GoBhl_50 || a%%÷àn asvantàn sulabhavinipàtapratibhayàn %%vairàn sodvegàn saparibhavasaütàpavirasàn | parityajyàyuùman vyasanavi÷ikhàpàtavihatàn bhavàn samyagmàrgaü bhavabhayaharaü bhàvaya sadà || GoBhl_51 || dçùñasaüsàraduþkho 'pi so 'bhyàsàd ràgapàpmanaþ | tam uvàca mahàtmànam àrujann iva vàk÷araiþ || GoBhl_52 || bhramanti te bahån kalpàn bodhisattvà bhavàdhvani | sudàntàþ saptajanmàni bhramatàü kãdç÷ã vyathà || GoBhl_53 || sa bhikùus tena vàkyena pratodeneva vikùataþ | tam abravãd bhavàsvàdakàrpaõyopahatà÷ayam || GoBhl_54 || na tena vidità bhikùo yà vyathà bhramatàü bhave | avaj¤àya vaco 'smàkaü punar apy avabhotsyase || GoBhl_55 || puna÷ ca tvàü bravãmi | ye janmaivàdhimuktàþ ÷amasukhamahatãü nirvçtiü ÷uddhasattvà yeùàü kle÷àva÷eùo 'py upa÷amitabalo yo 'py upàdànam eva | àtmatvenàbhyupetà jagad idam akhilaü ye kçpàkràntacittàs teùàü ÷làghyà pravçttir gatiùu na tu bhavàsvàdaparyastabuddhiþ || GoBhl_56 || spç÷yante sattvavanto na viùayarajasà ye viviktà÷ayatvàd duþkhair naiva vyathante kùitidharaguravo ye paràrthe carantaþ | te janmopàdadànàþ parapuraparikhàsetavo bodhisattvàþ ÷obhante na kùamaü tu kùaõam api gatiùu sthàtum àtmaübharãõàm || GoBhl_57 || yeùàü sarve prayogàþ ÷a÷ina iva kalàþ sarvasattvopajãvyà ye lokàn pànti kçtsnàn pitara iva sutàn duþkhapàtàlamagnàn | teùàü janmopade÷aþ sucaritamahatàm utsavaþ ÷rãvi÷eùaþ svàrthodyogànuràgàd anupatati bhavàn mçtyave kevalaü tu || GoBhl_58 || yeùàm utpàdakàle sucaritakiraõair likhyamànaü samantàd dhvàntaü cetaþ svaraïgàvivaraparicayasphãtam apy astam eti | unmajjantãva lokàþ pratibhayamahato duþkhapaïkaughamadhyàt teùàm evànuråpà parahitaviduùàü janmasaütànalãlà || GoBhl_59 || kiü bahunà sarveùv àcàryavaryà niyamagurudharà dharmayànàgradhairyàþ kàruõyocchrãtavãryà rajanikaranibhà bhàskaràbhà÷ ca dãptyà | janmàñavyànuyàtrà namucividaraõà j¤ànadãpolkadhàràþ sarvaj¤atvàbhiùekàþ puruùavarayugàþ sarvadà bodhisattvàþ || GoBhl_60 || evam apy asàv ucyamànaþ ku÷aladharmasàdhanodyogavidhura eva vyàhàrùãt | samudàgamavaiguõyaviråkùakùàmacetasàm | ku÷alapratyayà bàhyàþ kiü kariùyanti dehinàm || GoBhl_61 || prakùàlayanti munayo na jalena pàpaü hastena nàpy apaharanti janasya duþkham | saücàrayanty adhigamaü na paratra ca svaü dharmàn vadanti tu sukhapratipattisàdhyàn || GoBhl_62 || atha sa krameõa kàlagato bharukacche proùitabhartçkàyà nàryàþ kukùau janma pratisaüdadhe | kàlàntareõa ca garbhàd abhiniùkràntaþ | màtà cainam abhivãkùya putrasneham anàdçtyàpavàdabhayà÷aïkinã kim api kim api tapasvinã vilalàpa | anunãyamànàpi ca samànasukhaduþkhàbhiþ sakhãbhir asahamànà tanayaviyogavyasanaü tam atimanoharàtmabhàvaü bàlakam aïke kçtvà bàùpavegoparudhyamànaskhalitavacasà niyatam ãdç÷aü kiü cid avocat | jàte putre bhavanti pramuditahçdayà màtaro jãvaloke dçùñvà vaü÷asya lakùmãm anuparatarasàm unmiùantãü samantàt | ànandàndolitànàü bhavati sa divaso bàndhavànàm adãrgho jàtaþ ÷okàya tu tvaü mama tanaya kathaü mandabhàgyodayàyàþ || GoBhl_63 || durvçttàyà mama tad adhunà karmaõà preritas tvaü bhuïkùvàsahyaü vyasanam athavà svasya du÷ceùñitasya | ete 'nye ca vyasananivahà mårdhni teùàü sphuranti tyaktvà lajjàü sujanadayitàü ye pramàdaü bhajante || GoBhl_64 || khàdyamànaparikomalacchavis tãkùõatuõóanakharaiþ patatribhiþ | putra durnayaphalàni bhokùyase màtur adya parimàõavartakaþ || GoBhl_65 || dhig dhig astu pariõàmadàruõàü saïginàü ratim apårvavàhinãm | adhyavasyati yayàbhibhåtadhãr ãdç÷àny api jano hatatrapaþ || GoBhl_66 || kaùñam àyataviùàdabhãùaõe saükañe mama vivartate manaþ | yatra lokaravabhãtayà mayà putraka tvam añavãü nipàtyase || GoBhl_67 || dàruõaü bata bidher viceùñitaü duùkaraü khalu mayà samãhitam | kiü karomi ÷araõaü vrajàmi kaü putra ÷oka÷aratàóità÷ayà || GoBhl_68 || hà hatàsmi vighçõena cetasà kàmadohadapathànupàtinà | yat suduùkaram idaü kariùyate vai÷asaü vihatalajjayà mayà || GoBhl_69 || bhår iyaü kim iti nàvadãryate nàrakaþ kva nu sa havyavàhanaþ | yo na nirdahati pàpakàriõãü kakùamuùñim iva màü hatatrapàm || GoBhl_70 || vitata÷ikhikalàpodbhàsuràlokajàlaü nipatati mama vajraü sàüprataü kiü tu mårdhni | sutam akaruõacittà yàham evaü tyajàmi stanarasaparibhogaklãbavaktràravindam || GoBhl_71 || ity evam anyathà ca tasyà vilapantyàþ kiüciccheùà rajanã babhåva | sà paricàrikàm abravãt | j¤àyatàü tàvad bhadre kim ava÷eùaü ni÷àyà iti | sàbravãt | svàmini saüprati hi aruõakiraõamàlàpàñalopàntalekhaü praviralataratàraü khaü paràvçttacandram | pulinam iva payodher vidrumakùodatàmraü parimukulapalà÷asvasthasaüsuptahaüsam || GoBhl_72 || sà provàca | imaü hçdayasaütàpaü dãrghakàlànuùaïginam | durjàtaü mama mandàyà gaccha cchoraya bàlakam || GoBhl_73 || ity uktvà sà bàùpavegoparudhyamànahçdayà pçthivyàü sahasà nipapàta | paraü ca saümoham upajagàma | sà tatheti prati÷rutya tam àdàya tapasvinam | upahàram ivàpårvaü vicikùepa mahàpathe || GoBhl_74 || putrakrauryaü vivçtam a÷ivaü janmaduþkhopataptaü bhartçsnehaþ ciraparicayàd baddhamålo na dçùñaþ | dagdhaü vaü÷advayam api mayà durnayàïgàravarùair hà kàmànàü prakçtir asatã sarvaduþkhaprasåtiþ || GoBhl_75 || nàsau ruràvàmuùitasmçtitvàc cukopa màtre na ca tattvadar÷ã | dçùñvà tu tàm àtmagatàm avasthàü svam eva cittaü vinininda bàlaþ || GoBhl_76 || nàyaü jananyà mama kàmacàro na cànimittaü vyasanaü mamedam | svayaü kçtàni vyasanàny amåni tvayaiva me citta vimu¤ca dainyam || GoBhl_77 || anàrya tàü cittakale pratàrya pragàóhaduþkhodayadàruõeùu | bhavopabhogeùv adhunà viùàdaü kim eva mohàd asamãkùyakàrin || GoBhl_78 || hitaiùiõas tasya vaco 'vadhãrya tvam aj¤a nirdagdhapunarbhavasya | bibheùi duþkhàd adhunà kim evaü svakarmanirmàõam idaü tavaiva || GoBhl_79 || na påjayanti pratipattibhir ye giro guråõàm anukampakànàm | imàni cànyàni ca te labhante viùàdanãnàü vipadàü ÷atàni || GoBhl_80 || yathà yathà tãvradvandvopanipàtajàni duþkhàny anubhavati sma tathà tathà sutaràm upajàyamànasaüvegaþ sà÷rukaõñha eva ÷u÷oca viklavàtmà tapasvã | praviralatçõacchanna÷vabhraprapàtabhayaükaràn mama gurur asau tyaktvà yàto bhavàbdhikadurbhavàn | tanusukhalavakliùñàtmàno vayaü tu hatatrapà bhavajalanidher dçùñvàpy antaü punar nidhanaü gatàþ || GoBhl_81 || matihutabhujà dagdhvà skandhapravçttiviùadrumaü sthitiùu va÷itàü saüpràpyàpi prakà÷aya÷otsavàþ | sakalabhuvana÷reyaþ kçtvà gatàþ sugatàþ ÷amaü viùayakçpaõàþ kaùñaü naùñà vayaü bhavalubdhakàþ || GoBhl_82 || sthànàsthànavivekayogaviduùà sthànena saüvarõità skandhànàü kùaõikàpy anuttaragirà nirvçttir àyàsinã | sthàne prajvalitàüs tarån iva khagàs tyaktvà bhavàn bhaïguràn nirvànti jvalanà ivàmbuvihatà÷ citte÷varà yoginaþ || GoBhl_83 || kçtvàbhiyogam api càgamagahvareùu svairapracàram anugçhya mano manuùyàþ | alpa÷rutà iti jagaty upayànti saükhyàü cetovinigrahaphalaü ÷rutam àhur àryàþ || GoBhl_84 || sa såcikàgrair iva tudyamànaþ pipãlikair bhugnakaràladaüùñraiþ | mahãrajodhåsarakomalàïgo muhur muhuþ saüparivartate sma || GoBhl_85 || sa makùikàõàü nayutaiþ parãto mçduþ prayatnàkulapàõipàdaþ | viceùñamànaþ karuõaü kathaü cid bhavàn jagarhe manasànutàpã || GoBhl_86 || kråràràvaiþ purabalibhujàü maõóalaiþ saüpatadbhir vyàdhåtàsyo vipadam a÷ivàü yo 'svatantraþ prapede | gomàyånàü viùamavirutair agnimàlàkaràlair àryasyàpi prakçtimçdukaü tasya ceta÷ cakampe || GoBhl_87 || kravyà÷inàü paravadhapraõayapragalbhaiþ pågair asau parivçto vigatàsukalpaþ | pràkhyàpayat sa bhavabhogalavàbhilàùaduþkhàni tasya ca vaco vigatasravasya || GoBhl_88 || tasya tathà kçcchragatasya puradvàri parivartamànasya gavàü nirgacchantãnàü puraþsaro vçùabhas tam àyuùmantaü dçùñvà vidhiyogasàmarthyàt pitevopagu tàvad avatasthe yàvad atikràntaþ sarvo gaugaõaþ | so 'titãvravedanàturatanur alpasthàmatayà kaõñhagatapràõaþ punar api mayà vyasanam evànubhavanãyaü maraõàd årdhvam ity abhiviùàdo 'pi mçtyur eva tatkàladuþkhapratãkàram àkàrayatu | vanavihagapakùapàtoddhçtadharaõitalarajo'vakãrõadeho niràkrando mandam aparispandakaracaraõavadanakamala idànãü na bhaviùyàmãti buddham eva bhagavantaü namaskartum àrabdhaþ | tadbhàgya÷eùopakçùñà iva copàsakà buddhadharmasaüghànuvàdà÷rayàþ saükathàþ kathayantas taü prade÷am upajagmuþ | sa tàn avalokya pratyujjãvita iva mçdusphuñakalena vacasà kamalapalà÷akomalaü pàõim abhiprasàryàbravãt | bho bhoþ satpuruùà muhårtakaü tàvad asmadanukampayàvatiùñhadhvam iti | atha te sahasà tacchabda÷ravaõasaübhràntàþ kim idaü kathaü cety utpannavimar÷àþ sthità vayaü bhadramukhete taü mahàsattvam à÷vàsayàü babhåvuþ | kautåhalàkulasamàsà÷ ca punar evam åcuþ | avasthàü÷ ca vaya÷ cedaü vàksauùñhavam idaü ca te | matvà calati no buddhiþ kautåhalasamàkulà || GoBhl_89 || tat saumya vada ko nàma tvaü devo 'py atha dànavaþ | kathaü cemàü da÷àü pràptaþ sajjanàyàsakàriõãm || GoBhl_90 || sa tàn àha | mànuùo 'smi mahàsattvà nàhaü devo na dànavaþ | bhavasaübhogatarùeõa pràptas tv aham imàü da÷àm || GoBhl_91 || atha te tadvacaþ ÷rutvà saüvignoddhatamànasàþ | anukampàmçtasnigdhaü pratyabhàùanta taü punaþ || GoBhl_92 || upàsakà vayaü sàdho nityaü kiüku÷alaiùiõaþ | vistaraü ÷rotum icchàmaþ sa cet khedaü na manyase || GoBhl_93 || sa tàn ity avadad yåyaü dharmabhràtara eva me | duþkhàni tàvad vàryantàü pa÷càd vakùyàmi vistaram || GoBhl_94 || tatheti ca prati÷rutya gçhãtvà pàõibhiþ ÷anaiþ | pramçjyàstãrya vastràõi svàni teùu nyave÷ayan || GoBhl_95 || prasvasthakàyaþ sa samàhitàtmà catvàri satyàni yathekùitàni | parãkùamàõo na cireõa sàdhur malàn yathàsthålamayàü÷ cakàra || GoBhl_96 || ^ anu÷ayavi÷eùaü bhàvanàmàrgaheyaü ^ ravir iva ni÷àntadhvàntam ullikhya bhàbhiþ | svatanum atanupuõyàpyàyitàntarvi÷eùàü apahçtagurubhàràyàsalaghvãü babhàra || GoBhl_97 || atha sa mahàtmà kçtakaraõãyaþ kùaõam apy avasthàü tàü parityajya sabahumànaþ kevalaü teùàm upàsakànàü kçtaj¤atàm anurakùan paryaïkaü gaganatale baddhvà taiþ sabahumànam udãkùyamàõo vistareõa tebhyo yathàvçttaü vyàhçtya punar api tàn àbabhàùe | abhinandati yo janma sa duþkham abhinandati | duþkhàbhinandã duþkhebhyo na jàtu parimucyate || GoBhl_98 || pakvagaõóàyamànasya yaþ kàyasyàsya saübhavaþ | ãtyupàyàsaduþkhànàm utpàdaþ sa vidàhinàm || GoBhl_99 || saüsàràvacaraü kçtsnaü sukham ekaghanãkçtam | naràõàü janmaduþkhena kùaõikenàbhibhåyate || GoBhl_100 || viùopadigdhà ni÷ità ivàyasàþ ÷ikhà ivàgneþ prabalànilàkulàþ | sabhãmanàdà iva cà÷mavçùñayaþ pravçttayo duùprasahàþ ÷arãriõàm || GoBhl_101 || bhavaprabandhavyasanànuùaïginã matir viparyàsatamo'vaguõñhità | paraü samutkùipya nipàtayaty adho vipattipàtàlatale duruttare || GoBhl_102 || taóillatànàü sphuñanànukàriõãm anekaråpavyasanànubandhinãm | upàdadànasya na jàtv imàü ÷ivaü narasya saüskàravikàrasaükulàm || GoBhl_103 || svayaü samutthàpya vikalpavàsanàn samãraõoddhåta÷ikhàn bhavànalàn | janàþ saroùà iva nirdahanty amã svam indriyagràmam anarthapaõóitàþ || GoBhl_104 || svabhàvaduþkhàn prakçtiprabhaïguràn asàrakàn phenalavàn ivàmbhasaþ | arãn imàn àtmasamudbhavàn bhavàn sukhàbhimànà÷ chalitàþ ÷arãriõaþ || GoBhl_105 || ni÷amya ko nàma vióambanàm imàü pumàn madãyàü ÷ravaõopatàpinãm | ratiü prakuryàd apariplutendriyo vicitrasaükle÷asamudbhave bhave || GoBhl_106 || ta eva santaþ sukham adhyupàsate sanàtanaü ÷àntam atãtamànuùam | bhavopabhogapraõayànupàtinã matir na yeùàü pari÷uddhakarmaõàm || GoBhl_107 || hatàvalepàþ pari÷uddhavçttayaþ sthitàs ta evopari sarvasaüpadàm | na bhàvanàü ye ÷lathayanti sàdhavaþ pravçttyupàdànaviùopa÷àntaye || GoBhl_108 || prakhyàpya doùakaõikàn vibhavàn bhavànàü nànàvidhavyasanasaükañasaübhavànàm | saüvejya parùadam çùiþ sa upàsakànàü sadyo yayau pra÷amam agnir ivàmbuùiktaþ || GoBhl_109 || iti bhavalubdhakàvadànam || *************************************************************************** Kapã÷varajàtakam = GoKã based on the edition by Michael Hahn. "Gopadatta's Kapã÷varajàtaka þ Re-edited and translated", Bukkyþ Bunka Kenkyåjo Kiyþ [= Bulletin of Research Institute for Buddhist Culture, Ryukoku University] 46 (2007), pp. 47-74. 4. Kapã÷varajàtakam = GoKã abhyasyanti tathà tathàgatasutàs tyàgaü yathà svàn api pràõàn pràõikçte tyajanti kçpayà rogàn ivàyàsinaþ | kùudràþ pàpavidhau tathà tv abhiratiü badhnanti niþsàdhvasà bhåtvà du÷caritaikatànamanaso gacchanty adhastàd yathà || GoKã_1 || tadyathànu÷råyate bodhisattvaþ kilànyatamasmin vividhavarõagandharasasaüpannaphalabhàràvanatadrumopagåóhe vikacasurabhikusumavallãviràjitaparyante marakatamaõiprabhàharita÷àdvalakuthàstãrõaviùamabhåmibhàge kamalakuvalayàkaronmãlitavimalajalà÷ayaparigrahe mahaty araõye vànaràdhipatir babhåva || mahàkçpàsvãkçtamànasatvàn nãtvàpi puõyàni paraü prakarùam | gatiü tira÷càm adhamàü prapede sàdhuþ sa kenàpi tu kàraõena || GoKã_2 || ÷ubhà÷ubhaiþ karmabhir àryakarmà krãóann ivàsau bhavaraïgamadhye | nidar÷ayàm àsa vicitraråpàm upàyapårvàm upapattimàyàm || GoKã_3 || kçtvàpy asau durgatisaünirodham apàyaheto÷ ciravipravàsàt | saümohatàmisramayãü prapede tiryagvipattiü karuõàparãtaþ || GoKã_4 || pravartate karmava÷ena loko nirà÷rayo 'yaü gaticakramadhye | babhåva tasya tv anavadyabuddheþ ÷ubhà÷ubhe karmaõi kàmakàraþ || GoKã_5 || mahàtmà kàyamàtreõa vinipàtaü gato 'py asau | avipannaguõàbhyàsape÷alàdhyà÷ayo babhau || GoKã_6 || anàryai÷ caritair dåràn ni÷amyaiva vivarjitaþ | àryàm udbhàvayàm àsa paddhatiü sa ÷ivodayàm || GoKã_7 || àtmasaüj¤àviparyàsaprahàõàd eva so 'tyajat | svasukhàsaïginãü caryàm anàryajanavartinãm || GoKã_8 || vçtta÷obhàü samàlokya tasya jàtivirodhinãm | munayo 'py abhavann àtmany avaj¤à÷ithilàdaràþ || GoKã_9 || sa tatra màtaram andhàü vçddhàü ca paricaran vivekakàmatayà ca svayåtham apahàya teùu teùu puùpaphalasamçddheùu vanàntareùv anutkaõñhitamanà vijahàra | aüsena tàü pariharan viùameùu de÷eùv amlàyinãü srajam ivàdhipatiþ kapãnàm | ànçõyam apratisamaü sa jagàma màtur garbhàdidhàraõapari÷ramakheditàyàþ || GoKã_10 || pàkopapàditarasaiþ sa phalaprakàrair niùpràõakai÷ ca madhubhiþ kusumàdhivàsaiþ | toyai÷ ca phullakamalotpalinãmanoj¤ais tàü màtaraü paricacàra vi÷uddhasattvaþ || GoKã_11 || tayà karuõayà càsàv anubaddhaþ kapã÷varaþ | vijahàra vivikteùu parvateùu vaneùu ca || GoKã_12 || atha kadà cid anyatamo vyàdho dhanvã pçùñhàvàpã pragàóhàvabaddhaparikaro màlutàvatànasaüyatàkulake÷abhàrabhàsuraþ ÷vàpadàn abhidravaüs taü de÷am abhijagàma | krodhàraktavilocanaü giri÷ilà÷yàmàyatoraþsthalaü vallãkuõóalakàvabaddhakapilavyàdhåtake÷à÷ivam | dçùñvà mçtyum ivàpatantam atha taü tadgocaràþ pràõino yàtàþ kvàpi vilaïghya kaõñakalatànaddhàn prapàtàn api || GoKã_13 || atha sa duràtmà viphalaprayàsatayà sutaràü krodhàgninà pradãptamànasaþ sa÷iraþprakampaü ni÷vasya ca palà÷ikayàvagçhya lalàñapuñaprasvedasalilaü tam evànukampamànaü taü vànaràdhipatiü dadar÷a pàdapaikade÷àvasthitam | dçùñvà ca bhç÷ataraü krodhavahninà prajajvàla | a÷aknuvanto balinaþ prabàdhituü khalàþ svadauràtmyaviråkùadçùñayaþ | akàraõakrodhaviùà÷ivà÷ivà bhavanti sàdhuùv apakàradàruõàþ || GoKã_14 || atha sa duràtmà dhanuùi ni÷itaü sàyakaü saüdhàya vegena bodhisattvam abhidudràva | sa ca mahàtmà lobhanãyataraü vapur avetya mayi ca nàsyàyaü nirbandha iti | ÷akto 'pi pratyavasthàtum apagatasaürambhamànasaþ khaga iva mahatà javena tadbàõapatham aticakràma | muùñiprahàreõa sa ÷aila÷çïgaü ÷akto 'pi saücårõayituü mahàtmà | jàlmaü tam eva tv anukampamànas tadbàõasaüpàtapathàd vyatãtaþ || GoKã_15 || sa ca puruùàdhamas tãvratarasaürambhamanyuvegàkulãkçtà÷ayas tàü bodhisattvajananãü pratyàkçùñatãkùõabàõà÷anir abhisasàda | abhyàsayogàt kañhinãkçtàni manàüsy anàryai÷ caritaprasaïgaiþ | pàpakriyàyàm avicàrya kàryaü caranti lokasya niraïku÷àni || GoKã_16 || atha bodhisattvaþ puràyaü me màtaraü vyàpàdayatãty avigaõitasvapràõàtyayaþ sasaübhramadrutataragatir abhigamya taü vyàdhaü sànunayapra÷amamadhuram ity abravãt | tiùñha tiùñha mahàsattva mà vadhãr jananãü mama | kas tavemàü guõo hatvà vçddhàü proùitalocanàm || GoKã_17 || tavàpi nånam àyuùman màtà hçdayavallabhà | àtmasnehànumànena mà vyàtsãr mama màtaram || GoKã_18 || phalamålajalàhàràü vasantãü vijane vane | vyàpàdayitum ambàü me sàdhos tava na yujyate || GoKã_19 || spçùñadçùñàpacàre 'pi puruùàs tuïgamànasàþ | praharanti na ÷auñãràd dainyopahatacetasi || GoKã_20 || puràtanair eva hatàü karmabhiþ paruùair imàm | ghnato niraparàdhàü te kathaü notpadyate dayà || GoKã_21 || api cedaü mçgendràsçkkalaïkitamukhaü ÷aram | na lajjase kathaü nàma mu¤ca¤ chàkhàmçgãtanau || GoKã_22 || sphãtàvalepau karimastakeùu bhujàv imau jyàkañhinaprakoùñhau | niyujyamànau kçpaõà÷rayeùu daurbhàgyam udbhàvayataþ sphuñaü te || GoKã_23 || amuktapårvo hariõàïganàsv apy akùåõalakùas tava kaïkapattraþ | ÷ilãmukho 'yaü pratiku¤jarãva niyujyamànaþ kapidurgatàyàm || GoKã_24 || abhyarthyamànà ripuõàpi dhãrà bàùpàmbuviùyandivilocanena | bhavanti tatkàlavinãyamànakrodhoparàgàdhikaramya÷obhàþ || GoKã_25 || tasmàd udvãkùasva paraü ca lokam imàü ca vçddhàm aparàyaõàü tvam | mà gà va÷aü roùani÷àcarasya lokadvayànartha÷atàvahasya || GoKã_26 || evam apy asàv ucyamànaþ krauryàbhyàsakañhorahçdayapàùàõas tad bodhisattvavacanam àkarõyaivàvadhãrayàm àsa | pàpaprasaïgaparuùãkçtamànaseùu vyarthà giro guõijanàbhihità bhavanti | viprasrutà jaladharebhya ivàmbudhàrà vajràgnidagdha÷ikhareùu mahãruheùu || GoKã_27 || atha vànare÷varas tam anàryakarmàõam anunayavidhuram avagamya cintàm àpede | màtary ayaü yadi mama praharaty anàryaþ saüpa÷yato mama vadhaþ sakalaþ sa eva | tyaktvà svajãvitam ataþ paripàlayàmi vçddhàm imàü kumudinãdhavalàü ca kãrtim || GoKã_28 || kàmaü mçte mayi mariùyati viklaveyaü hà putraketi kçpaõà karuõaü rudantã | yuktas tathàpi mama pårvataraü vinà÷o draùñuü guruvyasanam asti na me prabhutvam || GoKã_29 || jàta÷ ca nàma na vinakùyati vety ayuktam utpàda eva niyamena nipàtahetuþ | tulye ca nàma maraõavyasanopatàpe mçtyur varaü parahitàvahità÷ayasya || GoKã_30 || tadgarbhasaüdhàraõasaübhçtasya snehànubaddhasya pari÷ramasya | asyàþ krameõaiva mamàbhyupeto nirve÷akàlàti÷ayotsavo 'yam || GoKã_31 || duþkhaü tu nirgàrayatãva ceto mamaikam evàvinivàryavãryam | ambà mçtaü màü yad iyaü viditvà duþkhena saütyakùyati jãvalokam || GoKã_32 || arthàya netravyasanaü tu jàtam asyà na màü drakùyati màryamàõam | yad asya tãkùõena duràdhareõa vyàdhaprayuktena ÷ilãmukhena || GoKã_33 || kçtvà ca yat pàpam ayaü tapasvã duþkhàni saüpràpsyati dàruõàni | etan mano nirdahatãva mahyaü pràõoparodhaü svam acintayitvà || GoKã_34 || dhig astu saükle÷api÷àcavai÷asaü pçthagjanatvaü dhig anarthapaõóitam | vipattipàtàlatale duruttare vçthaiva yal lokam imaü vimu¤cati || GoKã_35 || atha sa prakçti÷uddhasattvas tadavastho 'py anabhijàtaviùàdadainyasaübhramamanàs taü vyàdham abravãt | amogho yad ayaü bàõas tvayà tàta samudyataþ | mayi prahara niþ÷aïkaü mà kàrùãr mçtamàrikàm || GoKã_36 || atha sà vçddhà vànarã taü bodhisattvasyàtiduùkaraü hçdayasaütàpakaraü vyavasàyam avetya pàõibhyàü hçdayam abhighnantã sà÷rukaõñhà gadgadàyamànavacanà bodhisattvam àha | putra mà sàhasaü kàrùãr mayy eva praharatv ayam | mçtayàpi mayà kiü syàj jarayàpãtasàrayà || GoKã_37 || yad ahaü tàta jãvàmi durmanà duþkhabhàginã | tvatsaïgamasukhàbhyàsaü rasàgraü na varaü hi tat || GoKã_38 || tvayi jãvati jãvanti bahavo dharmajãvinaþ | nimãlite tvayi vyaktaü di÷aþ sarvà nimãlitàþ || GoKã_39 || jaràjanitasaüvegà viproùitavilocanà | mçtyum evàbhikàïkùàmi ni÷vàsaikaparàyaõà || GoKã_40 || tvaü me hçdayasarvasvaü putrakocchvasimi tvayà | tvayi jãvati jãvantãü màm avehi mçtàm api || GoKã_41 || upàyàsi prapannàyà jaràkàntàram àyatam | vi÷rambhasthànavan mçtyur bhàgyenaiva mamàgataþ || GoKã_42 || atha bodhisattvo 'bhipraõamyànuneùyann anukampà÷ãtalair api nirdahann iva vacobhir jananãü praty àha | kùudrajantor api kçte jahyàü deha÷atàny api | màtur arthe tyajed deham itaro 'pi gatavyathaþ || GoKã_43 || kàyavraõam imaü tãvravyasanàpàtakàtaram | tavaiva paricaryàyai màtaþ pariharàmy aham || GoKã_44 || na ca me kàyikaü duþkhaü tathà janayati vyathàm | mànasenaiva duþkhena yathà pãóye vidàhinà || GoKã_45 || svakàyaparirakùàrtham adhyupekùya vadhaü tava | duþkhaü manomayaü soóhuü kathaü ÷akùyàmi duþsaham || GoKã_46 || api càmba | ucchràyà vinipàtinaþ priyajana÷leùà visaüyoginaþ sarve saünicayàþ kùayàntavirasà dãpàþ prabhàteùv iva | mçtyor aprativàryavãryamahataþ krãóàmçgàþ pràõinaþ saüsàràdhvani dehinàü vicaratàü dharmànukçtyaü param || GoKã_47 || atha sà bodhisattvajananã ÷ãtair ananyasattvasadç÷aiþ karuõàniùyandabhåtaiþ snehàti÷ayodgàribhiþ svajãvitanirapekùair aparimlàyamànagauravaprasàdape÷alais tadvacobhiþ sutaràm àkleditahçdayà vyàpinà svareõa tad vanam àpårayantã sakaruõaü viruràva | amåni tava vàkyàni ÷ãtàny api dahanti màm | himàpàtà iva latàü pàkapàõóupalà÷inãm || GoKã_48 || hà màtçvatsala ripuùv api maitracitta kùudreùv api prakçtibhadra mçdusvabhàva | putràpahàya kçpaõàü kva nu yàsyasi tvaü màm adya duþkha÷atabàõa÷aravyabhåtàm || GoKã_49 || hà hà hatàsmi kçpaõà cyutabhàgadheyà daivena sàdhujananirdayapauruùeõa | saürakùa màü suciram ekapade jahàsi kiü putrakàdya nanu saiva tavàsmi màtà || GoKã_50 || yàtàþ kva te 'dya munayo jvalitaprabhàvàþ sakhyaþ kva tàþ pratigatà vanadevatàs te | dharmàya rakùati jagat kila dharmajãvã kasmàj jagan mama nimãlati putra÷ånyam || GoKã_51 || ÷ailà nirjhariõaþ kadambakakubha÷reõãniruddhàtapà nadya÷ ca sphuñapadmareõuharitakùàmormimàlàdharàþ | saü÷àntà vanaràjaya÷ ca ÷ikhinà sudyotità÷ candrakair bhànor aü÷ukaràlità÷ ca divasà rakùantu me putrakam || GoKã_52 || acetanànàm api pàdapànàü babhåva kampo ruditena tena | mçdåkçtaü tasya na nàma ceto manàg api kråramanorathasya || GoKã_53 || atha sa duràtmà tadvàkya÷ravaõajvalitakopànalàdãptahçdayaþ kathàparyavasànam avigaõayyaiva bodhisattvaü tãkùõena bàõena marmade÷e 'bhihatya pràõair viyojayàü babhåva | ÷ivàvirutajarjarà iva di÷o 'bhavaüs tatkùaõaü tatàna bahalaü tamo dviradayåthanãlaü jagat | bhayàd iva cakampire vilulitopalàþ parvatàþ papàta ÷alabhàvalãvalayapiïgalaü khàd rajaþ || GoKã_54 || vi÷uùkajalabhairavàþ pradaragahvaràþ sindhavo dvitãya iva bhàskare samudite 'bhavaüs tatkùaõam | papàta rudhiraü divo ghañamukhair ivàvarjitaü hate kapigaõàdhipe sucaritaikaratnàkare || GoKã_55 || atha sa dasyus tad atidàruõaü karma kçtvà sadyas tadvipàkacihnàkulãkçtahçdayaþ svam àvàsam abhipratasthe | tatra ca tatkarmàparàdhena bhairavo niùpratãkàrarabhasajvàlàmàlàkulo mahadagniþ prajajvàla | dåràd eva tam àpatantam anilapreïkholanàca¤calaiþ sadyo 'gniþ pariùaùvaje priyam iva jvàlàbhujair àyataiþ | karma kùetravi÷eùabçühitaphalaü karmàntaràvyàhataü nikùepaü vapuùo vipàkacapalaü nodãkùate pràõinàm || GoKã_56 || saü÷uùkakakùàntavisarpiõãbhir jvàlàbhir agneþ pavanoddhatàbhiþ | àliïgito 'sau kañhinàntaràtmà mumoha hà heti ca saüruràva || GoKã_57 || anilàkulitànalàvalãóhaþ kañudhåmaughaniruddhakaõñhatàluþ | nipapàta samutpapàta càsàv asakçn mãna ivàturas tapasvã || GoKã_58 || tasyàsthi÷eùam api kàpuruùasya dagdhvà vahniþ saroùa iva naiva ÷a÷àma ÷ãghram | taddåùitàü vasumatãm api dagdhukàmo jajvàla dhåmakapi÷àrcir ^ __ ^ antaþ || GoKã_59 || jvàlànàü gaganatalàvalambinãnàü saütànàþ kusumitakarõikàragauràþ | rejus te pralayavilãyamànasànor niryàsàþ kanakagirer iva sravantaþ || GoKã_60 || dagdho du÷caritàgnibhiþ sa paruùair dagdhaþ punaþ pàvakaiþ pàpàtmà sakalatraputravibhavaþ ÷uùko yathà pàdapaþ | taü bhåyo 'pi dadàha dàruõataraþ karmendhano nàrako vahnir dhåmakalàkalaïkitamukhajvàlàkalàpa÷ ciram || GoKã_61 || avetya pàpakarmaõàm idaü vipàkavai÷asaü vivarjayed asatkriyàü bhujaïgamàïganàm iva | prasàdayec ca mànasaü prasàdanãyakarmasu jinauraseùv akàraõaprajàhitàbhiyogiùu || GoKã_62 || || iti ÷rãkapã÷varajàtakaü navatriü÷attamam || *************************************************************************** Maitrakanyaka = GoMk based on the edition by Konrad Klaus. Das Maitrakanyakàvadàna (Divyàvadàna 38), Bonn 1983 (Indica et Tibetica, 2). 5. Maitrakanyaka màtary apakàriõaþ pràõina ihaiva vyasanaprapàtapàtàlàvalambino bhavantãti satatasamupajàyamànapremaprasàdabahumànamànasaiþ satpuruùair màtaraþ ÷u÷råùaõãyàþ | tadyathànu÷råyate vikasitasitakumudendukundakusumàvalãguõagaõavibhåùitaþ pårvajanmàntaropàttàprameyànavadyavipulasakalasaübhàro dhanadasamànaratnà÷rayaþ svajanakçpaõavanãpakabhujyamànodàravibhavasàranicayo mitro nàma sàrthavàho babhåva | paropakàraikarasàbhiràmà vibhåtayaþ sphãtatarà babhåvuþ | tasyàryasattvasya nabhasy anabhre karà ivendoþ kumudàvadàtàþ || GoMk_1 || tçùõànalaiþ ÷oka÷ikhàpracaõóai÷ cittàni dagdhàni bahuprakàram | à÷àvatàü sapraõayàbhiràmair dànàmbusekaiþ ÷amayàü babhåva || GoMk_2 || dçùñvà lokam imaü dhanakùayabhayàt saütyaktadànotsavaü lobhakle÷api÷àcikàva÷atayà saüdåùitàdhyà÷ayam | kàruõyàt sa dadàv anàthakçpaõaklãbàturebhyo dhanaü matvà vàyuhatàrõavormicapalaü svaü jãvitaü bhåyasà || GoMk_3 || yeùu vyàsajya ceto bhujagavaravadhåbhogabhãmeùu lubdhà gàhante pàpagartaü sphuñadahana÷ikhàbhãmaparyantarandhram | vàtàghàtaprançttapravaranaravadhånetrapakùmàgralolàüs tàn arthàn arthiduþkhavyupa÷amapañubhiþ protsasarja pradànaiþ || GoMk_4 || tasyàputradhanatvàt putràbhilàùiõo yadà manoratha÷atair asakçd unmiùitonmiùitàþ putra÷riyaþ prasahya sphãtataravairabhàrendhanavahnineva vigatanikhilapratãkàradàruõaprabhàvamahatà÷u kçtàntàlayaikaparàyaõàþ kriyante sma tadàsau lokapravàdamàtrayàpi panthànaü samavatãrya dhanadavaruõakubera÷aükarajanàrdanapitàmahàdãn devatàvi÷eùàn putràrthaü yàcitum àrebhe | yasmin yasmiüs tanayasarasi svacchapuõyàmbupårõe vavre vçddhiü samuditamahàvaü÷alakùmyambujanma | tat tat tasya prabàlavirasàü yàti tãkùõàü÷umàlaiþ ÷oùaü ninye ravir iva jalaü bhàgadheyàrkabimbam || GoMk_5 || rudraü naikakapàla÷ekharadharaü cakràyudhaü vajriõaü sraùñàraü makaradhvajaü girisutàputraü mayåràsanam | gaïgàü ÷aïkhadalàvadàtasalilàü tàü tàü÷ ca devàn asau putràrthã ÷araõaü yayau bahu punar dànaü dvijebhyo dadau || GoMk_6 || yad yaj jano maïgalade÷anàbhir vratopavàsàdhigatai÷ ca duþkhaiþ | # __ ^ __ __ ^ ^ __ ^ __ __ # __ ^ __ __ ^ ^ __ ^ __ __ || GoMk_7 || __ __ ^ __ __ ^ ^ __ ^ __ __ __ __ ^ __ __ ^ ^ __ ^ __ __ | putràrthasaüsiddhinimagnabuddhir vikùipya khedaü sa cakàra tàüs tàn || GoMk_8 || evam anekaprakàraü kàyacetassor àyàsakàribhir api vratopavàsamaïgalair yadà naiva kadà cit kàle 'sya putrà jãvino babhåvus tadaivam ativipule pragàóha÷okàpagàmbhasi nimajjantaü ka÷ cit sàdhupuruùo 'bravãt | karmàõy evàvalambanti dehinàü sarvasaüpadaþ | bhåtànàü tuïga÷çïgàc ca vinipàto na bhåtaye || GoMk_9 || saükle÷aü bahavaþ pràptàþ putratçùõàrtabuddhinà [!] | na ca te 'dyàpi jãvanti tatra kiü parikhidyase || GoMk_10 || karmàõi nirmucya kathaü bhavebhyaþ svargaukasas tuùñiva÷àd iheyuþ | ye yair vinà nàtmabhavaü labhante te tair vinà janma kathaü bhajeran || GoMk_11 || ye sàüsàrikanaikaduþkhadahanajvàlàlatàliïgitàs te và¤chanti naràmaroragasukhaü pràyeõa dànàdibhiþ | tvaü kenàpi vióambyase jaóamatiþ putrà÷ayonmattako yas tvaü dyàm adhigantum icchasi bçhatsopànamàlà÷rayàt || GoMk_12 || vidhim aparam ahaü te bodhayàmi prasiddhyai tvam api ca kuru tàvat saüprasiddhyai kadà cit | yadi bhavati sutas te kanyakànàma tasya sakalajanapade 'smin khyàpayasva prasiddhyai || GoMk_13 || atha tasya kàlàntare gaganatalam aü÷umàlãva svakiraõanikarair viràjamànaü svavaü÷alakùmãþ putraü janayàü babhåva | sa ca nirvàntàmalahema÷aila÷ikharapracchedagauradyutiþ saüpårõàmalacandramaõóalasamacchattrorubhàsvacchiràþ | mattairàvaõacàrupuùkarakaravyàlambabàhudvayo bhinnendãvaraphullapattranicaya÷yàmàruõàntekùaõaþ || GoMk_14 || bhåyaþ kalpasahasrasaücitamahàpuõyaprabhàvodbhavaiþ pravyaktasphuritendracàparuciraiþ prahlàdibhir lakùaõaiþ | mårtis tasya raràja meru÷ikharàd dhemaü yathà bhåcyutaü prodgãrõasvamayåkhajàlajañilai ratnàïkurair veùñitam || GoMk_15 || bhramaracamarapaïkti÷yàmake÷àbhiràmaü samavipulalalàñaü ÷rãmaduttuïganàsam | tanayam uditacetà maitrakanyàbhidhànaü da÷adivasapareõa khyàpayàm àsa loke || GoMk_16 || ÷arãriõàü vçddhikaraiþ samçddhair vi÷eùayuktair vividhànnapànaiþ | sudhàvadàtaiþ sphuñacandrapàdaiþ payodhiveleva yayau samçddhim || GoMk_17 || dhàtrãbhiþ sa samunnãtaþ kùãrai÷ ca sarpimaõóakaiþ | pupoùa sundaraü dehaü hradastham iva païkajam || GoMk_18 || atha tasya pità mitraþ sàrthavàho vaõigjanaiþ | dravyair vahanam àropya jagàhe toyadhiü mudà || GoMk_19 || timiïgilakùobhavivardhitormimahodadhau mãnavipannapàtre | pitur vyatãte jananãü jagàda cakàra kiü karma pità mameti || GoMk_20 || tato 'sya jananã pativiyoga÷okaglapitahçdayà cintàm àpede | à÷àpà÷a÷atàkçùño jano mçtyuü na pa÷yati | viùayàsvàdakçpaõo vàraõa iva bandhanam || GoMk_21 || yady api kathayiùyàmi pitaraü yànapàtrikam | eùo 'pi mama mandàyà nà÷am eùyati toyadhau || GoMk_22 || yàvac càyaü janapadam imaü tasya vçttiü na bhåtàü pçcchaty asmai kathayati na và sarva evaiùa lokaþ | tàvad yuktaü mama sutam imaü mçtyuvaktràntaràlaü nànàduþkhavyasanagahanaü vyàdhisaktaü niùeddhum || GoMk_23 || paro 'pi yaþ sàdhujanànujuùñaü vihàya màrgaü ÷rayate vimàrgam | nivàraõãyaþ sa matàj janena prayatnataþ kiü punar eva putraþ || GoMk_24 || tato janàni kathayàü cakre | putrakaukarikatvena pità te màm apåpuùat | yady ahaü sukhità kàryà kàrayaukarikàpaõam || GoMk_25 || atha maitrakanyako bodhisattvo màtur vacanaü kusumamàlàm iva ÷irasà samabhivadyànyasminn ahani [!] aukarikàpaõaü prasasàra | puõyasaübhàramahatas tasya sattvadayàvataþ | prathame 'hani saüpannaü catuùkàrùàpaõaü dhanam || svagarbhasaüdhàraõaduþkhitàyai dadau sa tasyai mudito jananyai | daridraduþkhavyasanacchidàyai dhanaü mahàbhogaphalaprasåtyai || GoMk_27 || atha ye tasmin puravare ciraütanà aukarikàs te tasya tam abhivardhamànaü krayavikrayalokam aviùamavyavahàranãtyà prakçtipremape÷alatayà càvarjitamanasaü tasmin mahàsattve vyavahàràrtham àpatantam avalokya taü tasmàt karmaõo vinivartanàrtham àhuþ | gàndhikàpaõikaþ ÷reùñhã pità te 'smin pure purà | sa tvaü tàü vçttim ujjhitvà ÷rayase 'nyàü kayà dhiyà || GoMk_28 || atha bodhisattvas tàm api jãvikàm apahàya gàndhikàpaõaü cakàra | yasminn eva dine cakre sa sàdhur gàndhikàpaõam | kàrùàpaõàùñakaü tasya tasminn evopapadyate || GoMk_29 || tam [!] api màtre pratipàditavàn | atha gàndhikàpaõikàþ puruùàþ sametyàgatya ca taü mahàsattvaü vicchandayàm àsuþ | gàndhàpaõaü klãbajanàbhipannaü pità na vaimadyapure cakàra | tatraiva hairaõyikatàü sa kçtvà dhanàni bhåyàüsi samàpa sàdho || GoMk_30 || atha maitrakanyako bodhisattvas tàm api jãvikàm apahàya hairaõyikàpaõaü cakàra | tayàpi tasmin vyavahàranãtyà hairaõyikàüs tàn abhibhåya sarvàn | lebhe dine sa prathame mahàrhaþ kàrùàpaõàn ùoóa÷a tàn dadau ca || GoMk_31 || dine dvitãye dvàtriü÷atkàrùàpaõàn upàrjya saþ | dakùiõãyavi÷eùàya [!] màtre tàn api dattavàn || GoMk_32 || atha hairaõyikàpaõikàþ puruùàþ sametyàgatya ca taü tasmàt karmaõo vinivartanàrtham àhuþ | ÷araccandràü÷udhavale labdhvà janma kule katham | kçpaõàü jãvikàhetor vçttim à÷rayate bhavàn || GoMk_33 || parbha¤janoddhåta÷ikhàkaràle hutà÷ane visphuritasphuliïge | vivartitaü ÷làghyam ativa puüsàü na tu svavçtte÷ cyavanaü pravçttam || GoMk_34 || mahoraga÷vàsavighårõitograis taraïgabhaïgair viùamàn payodhãn | agàdhapàtàlavilagnamålàn pità vigàhyàrjitavàn dhanaü te || GoMk_35 || yad à÷ritaü karma janànuvartinà tvayà vidagdhena dhanepsunàdhunà | kathaü na saüpràpsyasi bhàgyasaüpadaü pitur vyatãte 'pi vi÷àlinãü ÷riyam || GoMk_36 || vitte÷varo 'py arthavibhåtivistarair nàsàsadarthà vibabhàra yasya | tasyà [!] mahendràmalatulyakãrteþ sånuþ kathaü tvaü na bibharùi lajjàm || GoMk_37 || ye mçtyuü gaõayanti naiva vipadi gràmaü bhajante na ye gehe bandhuùu sånuùu vyapagatasnehàtmanodyoginaþ | te tãrtvà jaladhãn agàdhasalilàn àvartabhãmàn budhàþ pràpyàrthàn gajadantabhaïgasitayà cinvanti kãrtyà jagat || GoMk_38 || atha maitrakanyako bodhisattvas tebhyo 'py tathànuguõinãü kathàm avadhàrya samudràvataraõakçtavyavasàyo màtaram upasçtyovàca | amba sàrthavàhaþ kilàsmàkaü pità purà tad anuj¤àü prayaccha yad aham api mahàsamudram avatariùyàmãti | sà pårvam eva bhartçmaraõaduþkhena vigatajãvità÷à svasya tanayasya tenàsaülakùitadàruõena viyoga÷oka÷astreõa bhç÷ataraü pravidàryamàõahçdayà svatanayam àha | vatsa kena tavàkhyàtaü vinàkàraõa÷atruõà | jãvitaü kasya te 'niùñaü tvayà krãóàü karoti kaþ || GoMk_39 || daivàt kathaü cit saüpràptaü cakùur ekaü tvam adya me | putraka kle÷abhàginyà mçtyunà hriyase 'dhunà || GoMk_40 || na yàvad ekaü mama duþkha÷alyaü prayàti nà÷aü pravidàrya ÷okam | kathaü nu tasyopari me dvitãyaü nipàtyate pàpamayair amitraiþ || GoMk_41 || yeùàü ceto vividhavirasàyàsaduþkhàprakampyaü yaiþ saütyaktaü kçpaõahçdayair jãvitaü bhogalubdhaiþ | te saütyaktvà [!] nayanagalità÷rupravàhàrdravaktràn bandhån aj¤à makaranilaye mçtyave yànti nà÷am || GoMk_42 || tan màm anàthàü pratipàlanãyàü tvajjãvità÷aikanibandhajãvàm | saütyajya yàtuü katham udyamas te mà sà kathà mànavaro madãyam || GoMk_43 || svapràõasaüdehakarãm avasthàü pravi÷ya naikàntasukhaü prasàdhyam | saüpattayo yena vaõigjanasya tato 'ham evaü suta vàrayàmi || GoMk_44 || sa tasyà hitàrthaü madhuràõy api vacanakusumàni tçõam ivàvadhåya sapragalbhatayà samavalambitavikatthà÷obhaü kiü cid ãdç÷aü pratyàha | varaü naiva tu jàyeran ye jàtà nirdhanà janàþ | jàtasya yadi duþkhàni varaü mçtyur na jãvitam || GoMk_45 || à÷ayà gçham àgatya dãnadãnàs tapasvinaþ | arthino mama pàpasya yànti ni÷vasya durmanàþ [!] || GoMk_46 || ye ÷aktihãnà vibhavàrjanàdau te dehino duþkha÷ataü sahante | lokaü punar duþkha÷atopataptaü draùñuü na ÷aknomi ciràyamàõaþ || GoMk_47 || tasmàd vilaïghàmi vacas tavedaü yàsyàmi taü tvaü prajahãhi ÷okam | tatraiva yàyàü nidhanaü samudre chinnaü mayà và vyasanaü janasya || GoMk_48 || atha maitrakanyako bodhisattvo màtaram apramàõãkçtya nirgatya gçhàd vàràõasyàü puryàm àtmànaü sàrthavàham ity udghoùayàm àsa | asyàm eva purà puraüdarapurãpraspardhipuryàü vaõiï mitro nàma babhåva yaþ suranaraprakhyàtakãrtidhvajaþ | putras tasya mahàsamudram aciràd yàsyaty amuùmin dine yàtuü ye vaõijaþ kçtopakaraõàs te santu sajjà iti || GoMk_49 || atha maitrakanyako bodhisattvo vividhopakaraõasaübhàrasàdhanànàü samàgçhãtapuõyàhaprasthànabhadràõàm upahçtamaïgalavidhànànàü vaõijàü pa¤cabhiþ ÷ataiþ kçtaparivàraþ prasasàra | màtà cainaü gacchatãti ÷rutvàha | mamaikaputraka kva yàsyasãti karuõakaruõàkranditamàtraparàyaõà komalavimalakamalavilàsàlasàbhyàü pàõikamalàbhyàü rucirakanakaghañitaghañavikañapayodharavarorubhàsuram uraþ pragàóham abhitàóayati | bàùpasaliladhàràparaüparodbhavoparudhyamànakaõñhã [!] anilabalàkulitagalitasajalajaladapañalàvalãmalinake÷apà÷à satvaratvaram abhigamya maitrakanyakasya bodhisattvasya pàdayoþ pariùvajyaivam àha | mà màü putraka parityajya yàsãti | anartharàgagrahamåóhabuddhayo narà hi pa÷yanti na kevalaü hitam | satàü hitàdhànavidhànacetasàü giro 'pi ÷çõvanti na bhåtavàdinàm || GoMk_50 || maitrakanyako 'pi dharaõi%%nimagnàü màtaraü ÷okava÷yàü ÷irasi kupitacittaþ pàdavajreõa hatvà | muhur upacita÷okaþ karmaõà preryamàõas tvaritamatir abhåt __ saüprayàtuü vaõigbhiþ || GoMk_51 || tataþ sà màtà samutthàyàha | putraka mayi gamananivçttiü kartum abhyudyatàyàü yad upacitam apuõyaü macchirastàóanàt te | vyasanaphalam anantaü mà tu bhåt karmaõo 'sya punar api guruvàkyaü màtigàþ svapnato 'pi || GoMk_52 || atha maitrakanyako bodhisattvo vividhavihàràyatanaparvatopavanagahvarasarittaóàgàràmaramaõãyataràn anekanagaranigamakarvañagràmàdãn anuvicaran krameõa samudratãraü saüpràpya sajjãkçtayànapàtro bhujagapativadanavisçta÷vasanacapalànilabalavilulitavipulavimalasalilam aruõataruõakiraõanikararucirapadmaràgapu¤japrabhàràgara¤jitormimàlàjalam asurasvarasamasurasure÷varakarodarasphuritahutavaha÷ikhàvalãkaràlavajrapatanabhayanilãnadharaõãdhara÷ikharaparàhatajaloddhatottuïgataraïgabhaïgaraudraü samudram avatatàra | mahànilotkùiptataraïgabhaïgaiþ samullasadbhiþ kham ivotpatantam | saritsahasràmburayapravàhair bhujair vilàsair iva gçhyamàõam || GoMk_53 || prakùubdha÷ãrùoragabhãmabhogavyàvartitodvartitatoyarà÷im | tanmurdhni ratnodgatara÷mipu¤jaü jvàlàkalàpocchuritormicakram || GoMk_54 || ahipativadanàd vimuktatãvrajvalitaviùànaladàhabhãma÷aïkham | timinakhakuli÷àgradàritàdriü tadacalapàdahatàmbumãnavçndam || GoMk_55 || tuïgataraïgasamudgatatãraü tãranilãnakalasvanahaüsam | haüsanakhakùatadàruõamãnaü mãnavivartitakampitavelam || GoMk_56 || ratnalatàvçtabhàsura÷aïkhaü ÷aïkhasitendugabhastivivçddham | vçddhabhujaügamahàhavaraudraü raudramahàmakaràhatacakram || GoMk_57 || khagapatisavilàsapàõivajraü prahatavipàñitadçùñimålarandhram | pramuditajaladantidantakoñipramathitanaikavilàsakalpavçkùam || GoMk_58 || tad eva sa saülakùya tãraparyantarekhaü prakañavikañàvartagartodarabhramadbhramitajhaùabhujagakulamaõóalaü naikavicitràdbhutà÷caryam ati÷ayam ambhasàm àlayam atikramatas tasya dharaõãdhara÷ikharavipulàtmabhàvasya makarakaripater vivartamànasya samutthitair urvãdharàkàradàruõaiþ pramuktakalakalàràvaraudrair mahadbhiþ salilanivahair utpãóyamànaü tad yànapàtraü maraõabhayaviùàdabhra÷yamànagàtrair dãnaruditàkranditamàtraparàyaõaiþ saüyànapàtrakaiþ saha sahasaiva salilanidher adhaþ praveùñum àrabdham | urvãdharàkàrataraïgatuïgair ugrair yugàntànilacaõóavegaiþ | tad yànapàtraü jaladher jalaughair àsphàlyamànaü vidadàra madhye || GoMk_59 || daüùñràkaràle jhaùavaktrarandhre ka÷ cin mamàràrtaravas tapasvã | ke cij jalodgàraniruddhakaõñhà jagmur nirucchvàsagiro vyasutvam || GoMk_60 || gatvàpi ke cit phalakair mahadbhir ambhonidhes tãram avekùamàõàþ | dåràmbusaütànapari÷ramàrtàs tràsàkulà nedur udãrõanàdàþ || GoMk_61 || atha maitrakanyako bodhisattvas tena mahatà vyasanopanipàtenàpy anàpatitabhayaviùàdadainyàyàsamanàþ samavalambya mahad dhairyaparàkramaü sasaübhramaü phalakam àdàya prasasàra | tato 'sau samapavanagamanajavajanitasavilàsagatibhiþ salilaplavair itas tataþ samàkùipyamàõo niràhàratayà ca parimlàyamànanayanavadanakamala÷ cànyair bahubhir ahoràtrair yathà kathaü cit tasya duravagàhasalilasya mahàrõavasya dakùiõaü tãrade÷am àsasàda | tãrtvà tam ambhonidhim apragàdham àsàdya tãraü phalakaü mumoca | saüsmçtya màtur vacanaü sa pàõau vyàsajya mårdhànam idaü jagàda || GoMk_62 || ÷çõvanti ye nàtmahitaü guråõàü vàkyaü hitàrthodayakàryabhadram | teùàm imàni vyasanàni puüsàü màyàvahanti prabhavanti mårdhni || GoMk_63 || tair eva naikavyasanapradasya toyendubimbasthitabhaïgurasya | pràptaü phalaü janmataroþ sudhãbhir ye mànayantãha giro guråõàm || GoMk_64 || màtur hitàyaiva sadodyatàyàþ prollaïghya vàkyaü mama duùkçtasya | puùpaü yad ãdçg bharapàpadàruõaü pràntaü gamiùyàmi kadà phalasya || GoMk_65 || hutavahahatalekhàtyantaparyantaraudraü gaganaugraü vismayatyantavajram | guru÷irasi dadhànaþ pàdavajraü khalo 'haü katham avanividàrya÷vabhrarandhre na lagnaþ || GoMk_66 || ye santo hitavàdinàü sphuñadhiyàü saüpàdayante giraþ ÷reyas te samavàpnuvanti niyataü kravyàdapuryàü yathà | ye tåtsçjya mahàrthasàradayitàü vàcaü ÷rayante 'nyathà dustare vyasanodadhau nipatitàþ ÷ocanti te 'haü yathà || GoMk_67 || tato 'sau krameõa khadiravañasaralaniculabakulatamàlatàlanàlike÷aradrumavanagahanaü pravaravàraõavaràhacamara÷arabha÷ambaramahiùaviùàõakarùaõapatitamathitavividhamàlutàlatàjàladuþsaücaraü kva cit kùubhitakesarininàdabhayacakitavanacarakulàkãrõacaraõaü kathaü cid api ÷abaramanujajanacaraõàkùuõõaparyantam anucaran kva cit sthitvaivam àha | ete dàóimapuùpalohitamukhàþ pronmuktakolàhalà hàsàdar÷itadantapaïktivirasàþ ÷àkhàmçgà nirbhayàþ | sarpàn bhãmaviùànalasphuradurujvàlàkaràlasphuñàn hatvà pàõitàlaiþ prayànti viva÷àþ phutkàrabhãtàþ punaþ || GoMk_68 || ramye kuïkuma÷àkhinàm aviralacchàyàkuthà÷ãtale måle komalanãla÷àdvalavati pravyaktapuùpotkare | vaü÷ais tàlaravaiþ sagãtamadhuraiþ pracchedasaüpàdibhiþ saügãtàhitacetasaþ pramudità gàyanty amã kinnaràþ || GoMk_69 || tato nàtidåram atisçtya mahãdharavaràkàraü parvataü dadar÷a | kva cid ugrataracàrumaõiprabhayà surabhãkçtabhãmaguhàvivaram | kva cid uddhatakinnaragãtaravaü pratibuddhasasaübhramanàgakulam || GoMk_70 || capalànilavellitapuùpataruü tarumandiramårdhni caladbhramaram | bhramaradhvanipårõaguhàkuharaü kuharasthitaraudrabhujaügakulam || GoMk_71 || pakùiviràjitaparvata÷çïgaü ÷çïga÷ilàtalasaüsthitasiddham | siddhavadhåjanaramyaniku¤jaü ku¤janiùevitamatta÷akuntam || GoMk_72 || matta÷ikhaõóikalasvanaramyaü ramyaguhàmukhanirgatasiüham | siühaninàdabhayàkulanàgaü nàgamadàmbusugandhisamãram || GoMk_73 || kva cid upacitavàraõadanta÷ikhà÷anidàrita÷ikharatañaü praviråóhavilàsa÷ikhàgaruvçkùavanaü kva cid uparipayodharabhàrataradhvani¤jita÷ikhikulavistçtapicchakalàpavicitritacàrutañam | kva cid anilavikampitapuùpataruü skhalitojjvalasurabhijalaü kusumaprabalaprativàsitasànu÷ikhaü ^ ^ ^ ^ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ ^ ^ ^ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ ^ __ ^ ^ __ || GoMk_74 || tathàparaü dadar÷a | likhantaü karàlair nabhaþ ÷çïgajàlaiþ kùipantaü mayåkhais tamaþ sàgaràõàm | vahantaü samudràmbaràm adrigurvãü kùarantaü kva cit kà¤canàmbhaþpravàham || GoMk_75 || phalitàmalabhåùaõakalpataruü tarukhaõóaviràjitasànu÷ikham | ÷ikharasthitadevavadhåmithunaü mithunair dahatàü vayasàü madhuram || GoMk_76 || kva cid arkamahàrathacakranirvàtavikhaõóitamayåkhakalàpakaràlitanaikamahàmaõipallavasaücayamaulibharàvanatonnatabhàsuravajradharaü kva cid indrakarãndravimardataraïgarayabhramitapracalatkalahaüsakulàvalihàranabhaþsaridambuvidhauta÷ilaü | kva cid aõóajaràjavilàsasamucchritapakùamahàbhujavajravipàñitasàgaravàritaloddhçtapannagabhogadharaü kva cid eva suràsurasaüyuga÷astravipannamahàsura- vaidyuta÷oõitaraïgamahàvalayam || GoMk_77 || dçùñvaivam àha | ete parvata÷çïgacandanatarucchàyàsthalaü saüsçtàþ karõapràvaraõaü navàruõakaracchàyàsamàna÷riyaþ | prekùante madavàrilolamadhuliñprollãóhagaõóasthalaü darpàt kesariõo balena mahatà pronmathyamànà gajam || GoMk_78 || ity evam asàv atikàntàradurgaü salilaphalàhàramàtraparàyaõaþ paribhramann aj¤ànatamaþpañalàvaguõñhitam iva jagat saüsàrapaïke tribhuvanasvàmãvodayad ramaõakaü nàma nagaraü dadar÷a | samucchritottuïgacalatpatàkaiþ patatpatatrisvanavàvadåkaiþ | suvarõasàlair maõihema÷çïgair mahãdharàkàragçhaiþ suguptaiþ || GoMk_79 || nilãnapadmàlikulàlipadmaiþ samunmiùatpadmarajaþpi÷aïgaiþ | kalapralàpàõóajaràvaramyair mandànilair àvasathãkçtaü sadà || GoMk_80 || surakarikaradaghnakalpavçkùair marakataratnatçõaiþ ÷ukàü÷unãlaiþ | maõikanakalatàbaddha÷àkhaiþ kva cid urubhis tarubhiþ prakàmahàri || GoMk_81 || vikasitanavakarõikàragauraiþ kanakagçhair bahuratna÷çïgacitraiþ | svakiraõaruciroruratnasànor acalapateþ sakala÷riyaü dadhànam || GoMk_82 || kva cid amaravilàsinãkaràgraprahatamahàmurajasvanàbhiràmam | kva cid uparipayodatåryanàdapramuditamatta÷ikhaõóivçndakãrõam || GoMk_83 || tatas taddar÷anàt samutpannajãvità÷o 'sau ramaõaü nagaram upasasarpa | tasmàn nagaràd viniþsçtya catasro 'psaraso dravitanavakanakarasaràgàvadàtamårtayaþ pravikasitàmbujakusumarucakarucinayanayugalotpalavilàsàþ kvaõadruciravividhamaõimekhalàpabhàramandavilàsagatayaþ kanakakala÷àkàrapçthutarapayodharabharàvanamitatanumadhyà divasakarakaraspar÷avibodhitàmlànakamalapalà÷abhàsuràdharakisalayà vividhavibhåùaõa÷atà niràmayadar÷anàþ ÷irasi viracitobhayakamalà¤jalayo maitrakanyakasya bodhisattvasya pàdayor vinyàsita÷irasaþ pràhuþ | susvàgataü candrasamànanàya nàrãjanaprãtivivardhanàya | kçpàmçtàhlàditamànasàya bodhau ciràbaddhavini÷cayàya || GoMk_84 || adyaiva duhkhàni ÷amaü gatàni [!] adyaiva no jãvitagàtrasàram | niratyayapremavi÷eùabhadràõy adyaiva saukhyàni puraþsthitàni || GoMk_85 || imàni duþkhàïku÷akhaõóitàni manàüsi naþ ÷okaparikùatàni | bhavantam àsàdya vasantakàle vanàntaràõãva vijçmbhitàni || GoMk_86 || yàny arjitàny anyabhavàntareùu karmàõi ÷uklàni ÷ubhodayàni | teùàü phalaü vãkùaõam eva te 'laü saïgas tvayà kiü punar eva dãrgham || GoMk_87 || adyaiva mà bandhusuhçdviyoga÷okaü kçthàþ kasya na santy apàyàþ | dàsyo vayaü te 'psara÷ catasra÷ chàyà na te laïghayituü samarthàþ || GoMk_88 || ratnàni vàsàüsi samujjvalàni ÷ayyà÷rayà÷ càrutarà vayaü ca | saütyaktabhartà suraràjayogyà ÷aktir vidheneha sukhaü bhajasva || GoMk_89 || api ca duþkhe mahaty apratikàraghore ye vartamànà÷ ciram udvahanti | te duþkhabhàropanipàtamåóhàs tatraiva ÷ãghraü nidhanaü prayànti || GoMk_90 || nitye viyoge maraõàt puraþsthite ÷ocanti te daivakçte viyoge | saüsmçtya ràgopanipàtamåóhàþ kàmaprahàraü viùamaü prapannàþ || GoMk_91 || ÷abdàyamànavaranåpuramekhalàbhir àdi÷yamànabhavanaü pravaràpsarobhiþ | haimàdri÷çïgam iva tat puram àvi÷antaü nemuþ kçtà¤jalipuñà bahavo 'pi tatra || GoMk_92 || anyai÷ [!] ca punaþ kiü dãptara÷mir vinigåóhara÷miþ kiü puùpaketuþ sahasàvatãrõaþ | hà kiü vinikùiptaharàgravajro nàthaþ suràõàm iti tarkito 'bhåt || GoMk_93 || timiranikaralekhyà ÷yàmagopakùmalekhyàþ sphuñitakanakahàrà nyastaratnojjvalàïgyaþ | vipulabhavanamàlàjàlavàtàyanasthàþ pramuditamanaso 'nyà÷ cikùipuþ srastakà¤cyaþ || GoMk_94 || ratnapradãpaprahatàndhakàraü muktàphalapraruciroruharmyam | calatpatàkàgravibhinnameghaü gehaü vive÷àpsarasàü hi tàsàm || GoMk_95 || tàsàü vilàsair gamanaiþ salãlair hàsaiþ kañàkùair madhuraiþ pralàpaiþ | krãóan sa kàlaü na viveda yàtaü sarvàtmanà ràgaparãtacetàþ || GoMk_96 || pratyahaü ca dakùiõena gamanaü vàrayanti sma | so 'pi yathà yathà nivàryate tathà tathà tayà di÷à gamanàyotsukamanà babhåva | yatràyaü vàryate loko janena hitabuddhinà | viparyastamatis tatra janaþ sa paridhàvati || GoMk_97 || yadi kuryàd ayaü loke suhçdàü vacanaü hitam | paraiti svargaü pàtàla÷vabhre [!] à svapnato 'pi na || GoMk_98 || atha maitrakanyako bodhisattvas tàsàm apsarasàm parij¤àtagamanaprayojano dakùiõasyàü di÷i padavãm àruhya vrajan sadàmattakaü nàma nagaraü dadar÷a | tasmàd api nagaràd aùñàpsarasaþ sasaübhramaü niþsçtya taü mahàsattvaü prave÷ayàm àsuþ | tatràpy aciraü ratim anubhåya pratiùidhyamànagamanakriyas tenaiva dakùiõena pathà gacchan nandanaü nàma nagaraü dadar÷a | tasmàd api ùoóa÷àpsarobhir abhigamya satkçtya prave÷ayàm àse | tatràpi ciraü krãóàü sevitvà tasmàd api brahmottaraü nàma nagaraü prayayau | tatràpi dvàtriü÷atàpsarobhir bhåyaþ satkàraü viùayasukham bhuktvà tàþ pràha | icchàmi gantum tad ahaü bhavantyo [!] mà matkçte ÷okahrade ÷ayidhvam | saüpàtabhadràõi hi kasya nàma vi÷leùaduþkhàni na santi loke || GoMk_99 || sthitvàpi yenaiva ciraü viyogaþ ÷atroþ kçtàntàd bhavitàntakàle | tenaiva netrà÷rujalàrdragaõóàn [!] yuùmàn vihàyàdya yiyàsur asmi || GoMk_100 || vàtàhatàmbhodhitaraïgalole ye jãvaloke bahuduþkhabhãme | vi÷leùaduþkhàya ratiü prayànti teùàü paro nàsti vimåóhacetàþ || GoMk_101 || athàpsarasas tàþ samastàs tadgamanaviyoga÷okaglapitaçdayàþ sasaübhramàþ kamalakuvalayakuómalavilàsà nalinya iva ÷irasi viracitobhayakamalà¤jalayaþ pràhuþ | asmàsu te kartum aniùñam iùñaü kathaü hi bhaktipraõayàrpitàsu | so 'nyena ekagrahaõãyaråpaþ ÷arãrakànena vayo grahãte || GoMk_102 || gatvà tan nagaratrayaü yad api he svàminn ihàpy àgataþ saüpràptà viùayopabhogamadhuràþ saüpattayas te ciram | gantavyaü na punas tvayà subahunà proktena kiü yàsi cet saüsmartàsi vipatsamudrapatito vàkyaü hi no duþkhitaþ || GoMk_103 || bodhisattvaþ pràha | yad abhyàsava÷àn nçõàm udayasaüpadaþ sthiràþ | kathaü te nu nivàryeran nivarteran kathaü nu và || GoMk_104 || niyojanãyàþ suhçdaþ suhçdbhir yasmin hite karmaõi nityakàlam | nivàraõaü tatra tu ye prakurvate te ÷atravo 'mitratayà bhavanti || GoMk_105 || divyaü pràpya sukhaü pure ramaõake saücoditaþ karmaõà [!] àyàto 'smi niùevaõàya paramaü saukhyaü sadàmattakam | saüpràpto 'smi tataþ svakarmaku÷aleneùñaü puraü nandanaü tasmàd àgatakasya yåyam adhunà pronmålità bhåmayaþ || GoMk_106 || tasmàd ato me gamanaü bhavantyo [!] mà vàrayadhvaü na hi no 'sty apàyaþ | asmàd vi÷eùàõi sukhàni manye lapsye 'ham ity uccalito 'ham adya || GoMk_107 || ity atha mitrakanyako bodhisattvas tàsàm apsarasàü hitam api vàkyam ahitam ivàvaj¤ayà tiraskçtya tenaiva dakùiõena pathà gacchan dadar÷a mahàrgaóaprañitaprakañapuñacaturdvàradàruõaü sure÷vareõàpy abhedyottuïgàyasavi÷àlapràkàrapariveùñitam antarbhramaccakramaõóalàlokapramuktadamadamà÷abdagambhãrabhairavam àyasaü nagaraü tasya ca dvàrade÷am upacakràma | saüpràptamàtrasya tu tatkùaõena dvàraü ca visphoñakapàñabhàram | vajràgradhàràparibhinnasànor vindhyàcalasyeva nitambakukùiþ || GoMk_108 || tato maitrakanyako bodhisattvo 'tra vive÷a | praviùñamàtrasya tu tatkùaõena dvàraü parikùiptakapàñayantram | tatkarmavàyuprabhavair mahadbhiþ kùaõàd bhujàgrair iva saüjaghàña || GoMk_109 || a÷rauùãc ca pragàóhavedanàviklavahçdayapuruùasyàntaþpràkàràntaratiraskçtaparamabhãùaõanirnàdaü sakalajanottràsanam uccarantaü ÷rutvà ca dvàrade÷aü tvaritamatir lalaïgha | praviùñamàtrasya tato dvitãyam àsphàlitaü dvàram ivoparuddham | paryantakàlànilavegaviddhaü dvàraü suràõàm iva vajrakalpam || GoMk_110 || tato mitrakanyako bodhisattvaþ pravive÷a | praviùñamàtrasya punas tçtãyaü dvàraü parikùiptakapàñayantram | kùaõàd abhåt tan nagaraü ca sarvaü bhràntaü ca kçtsnaü sa dadar÷a bhãtaþ || GoMk_111 || tato maitrakanyako bodhisattvaþ pa÷yati sma tam atidàruõàkàrapramàõaü krårajvalanamàlàliïgitam udàreõa pañupavanavikãryamàõadhåmapañalàndhakàradurdinena sphuratsphuliïgàvalikaràladar÷anenàyasena mahatà bhramatà cakreõa dàrv iva pravidàryamàõamårdhànaü sva÷iraþpravigalita÷oõitavasàrasàhàramàtravidhçtapràõa÷eùaü samãpaü copagamyainaü paryapçcchat | kiü nàgo 'si suro 'si kinnaravaro yakùo 'si kiü mànuùaþ kiü vidyàdharasainikaþ kim asi và daityaþ pi÷àco 'si và | kiü vàkàri bhavàntareùu bhavatà karmàtiraudraü svayaü yasyàstivyasanaü duruttaram idaü bhujyaü phalaü krandayat || GoMk_112 || puruùaþ pràha | nàhaü nàgo naiva yakùo na devo daityo nàhaü nàpi gandharvaràjà [!] | rakùo nàhaü nàpi vidyàdharo 'pi jàtis tulyà saüpratãhi tvayà naþ || GoMk_113 || bodhisattvaþ pràha | kiü karma bhramatà tvayà kumatinà saüsàradurge kçtaü yenedaü jvalitànalaü ÷irasi te cakraü bhramaty àyasam | puruùaþ pràha | nànàduùkarakàrikà bhagavatã saüsàrasaüdar÷ikà tatra ÷reyaþsukhopapàdanaparà matsnehabaddhà÷ayà || GoMk_114 || yàü loke pravadanti sàdhumatayaþ kùetraü paraü pràõinàü daivàve÷ava÷àd akàryagurukas tasyàü jananyàm aham | sàdho pràskhalayaü ÷iraþpraharaõaü pàdena pàpà÷ayas tenedaü jvalitànalaü ÷irasi me cakraü bhramaty àyasam || GoMk_115 || atha bodhisattvas tasya puruùasya pravacanapratodena saücoditahçdayas tàü parajugupsàm àtmany anupa÷yann àha | anyaü jugupsàmy aham alpabuddhir àtmànam evàdya nininda aj¤aþ | yeùu svayaü doùagaõeùu magnas tair eva lokaü katham aïkayàmi || GoMk_116 || mayàpi yan màtari dakùiõãye [!] kçto 'paràdhaþ puruùàdhamena | tasyaiva pàpasya phalàni bhoktum ullaïghya toyàvalim àgato 'smi || GoMk_117 || ity atha tasya vacanànantaram eva prabhinnanavakuvalayadalanirmalàn nabhastalàt sajalajaladaninàdagambhãradhãrodhvanir uccacàra | kiü na pa÷yati karmàõi balavanti ÷arãriõàm | lokàlokàntarasthàyã pà÷eneva vikçùyate || GoMk_118 || ye baddhà viùayeõa duþkhanigaóe 'nàyàsakarmotkañe ye tyaktvà guruvàkyam andhamatayaþ pàpà÷rayaü kurvate | muktàþ karmabhir eva duþkhanigaóapraccheda÷åraiþ ÷ubhair mànuùyaü yad avàpya måóhamatayo dåre sthità karmiõaþ || GoMk_119 || atha tasya vacanànantaram eva karmànilavegotkùiptam iva tac cakraü ciñiciñàyamànadahanakaõacayodgàraraudraü tasya mårdhnaþ samabhyudgamya maitrakanyakasya bodhisattvasya ÷iraþ pravidàrayaü [!] bhramitum àrabdham | kùaõàt sa reje rudhirapravàhair mårdhnà [!] cyutaiþ snàtasamastamårtiþ | prabhinnacakràgravibhinnamårdhna airàvaõasyeva tanuþ patantã || GoMk_120 || tataþ sa puruùo hà heti mårdhnà [!] pravidàhajena tãvreõa duþkhena samàkramyamàõa÷arãrakaü maitrakanyakaü bodhisattvam àha | divyàïganàgãtamanoharàõi cittapramododayasàdhanàni | saütyajya kasmàd u puràõi tàni pràptas tv idaü sthànam anantaduþkham || GoMk_121 || devàlayaü divyasukhopabhogaü ko nàma saüpràpya ÷ubhair atulyaiþ | nityajvaladvahni÷ikhàkareõa saüpràrthayed bhãmam apàyagartam || GoMk_122 || bodhisattvaþ pràha | mattàlikolàhalasaükulàni vanàni puùpojjvalamastakàni | saütyajya nàgà vyasanaü sahante yayà tayecchàlatayàgato 'ham || GoMk_123 || ràjyàni vistãrõadhanojjvalàni vihàya nàrãmukhapaïkajàni | yuddhe mriyante bahavo narendrà yayà tayecchàlatayàgato 'ham || GoMk_124 || samutpatattuïgataraïgaraudre bhramajjalàvartavimuktanàde | mahodadhau yànti naràþ praõà÷aü yayà tayecchàlatayàgato 'ham || GoMk_125 || niratyayàtyantikasaukhyasàdhanaü naràmara÷rãsukhasiddhimàrgam | munã÷varàõàü vratam utsçjanti yayà tayecchàlatayàgato 'ham || GoMk_126 || teùàü munãnàü vigatavyathànàü deyaü kathaü pàdarajo na mårdhni | yair laïghitàs tãvraviùapracaõóà à÷àprapàtà bahuduþkhabhãmàþ || GoMk_127 || kiü tad bhaved duþkham atãvatãvraü kà và vipattir bahuduþkhayoniþ | tçùõàviùàgnikùatacittavçtter yà dårataþ saüparivartinã syàt || GoMk_128 || api ca he sàdho karmaõà parikçùño 'smi vartamàno 'pi dårataþ | karùati pràõinas tatra phalaü yatra prayacchati || GoMk_129 || api ca kati varùasahasràõi kati varùa÷atàni ca | pradãptam àyasaü cakraü mama mårdhni bhramiùyati || GoMk_130 || puruùaþ pràha | ùaùñivarùasahasràõi ùaùñivarùa÷atàni ca | pradãptam àyasaü cakraü tava mårdhni bhramiùyati || GoMk_131 || bodhisattvaþ pràha | etad bhàsuravahnipiïgala÷ikhàjvàlàkalàpojjvalaü ko 'nyo 'vabhramitaü prayàsyati samaü chittvà paraþ caiùyati | puruùaþ pràha | yo màtary apakàrakàryam aparaþ kçtvà samàyàsyati tasyedaü ÷irasi bhramiùyati punar mårdhnà [!] tava pracyutaþ || GoMk_132 || atha bodhisattvas tena mårdhnà [!] pravidàhajena tãvreõa duþkhena samàkulahçdayo 'pi sattveùv ananteùu samutpàditatãvrakàruõyà÷ayas taü puruùam àbabhàùe | kùapitasakalaràgakle÷ajàlàndhakàrà gaganatalanilãnà yogino ye namasyàþ | sphuritakañakahàràþ prajvalanmaulayo ye punar amarasamåhàs te 'pi ÷çõvantu santaþ || GoMk_133 || kçtvà du÷caritaü svamàtari jagat kçtsnaü yadi prodvahed etatprajvalitàgniràgakapilaü cakraü bçhan mårdhani | kalpàn kalpasamair ahobhir ayutàn voóhuü ciràyotsahe sattvàrthaü pratipadya mànava hi me cittaü na saükhidyate || GoMk_134 || atha tasya sarvasattvapriyasya maitrakanyakasya bodhisattvasya vacanànantaram eva mårdhnà [!] samutpatyotkùiptam iva tac cakraü saptatàlocchrayàc càkraü nabhastalaü samutpatyàvatasthe | reje tac capalànilàhatacalajjvàlàkalàpojjvalaü cakraü khe parivartamànam asakçtpronmuktabhãmasvanam | udyan [!] bimbam ivàruõasya sakalaü pronmuktara÷myutkaraü ratnàdyaiþ pravilambamànam amalair vaióåryabhittyà÷rayaiþ || GoMk_135 || tataþ sravannirjharavàricàlinaþ samãraõollàsitapuùpa÷àkhinaþ | nabhovicumbyàyata÷çïgabàhava÷ cakampire bhåmibhçto hatà iva || GoMk_136 || bhujaügavikùobhasamudgatormayaþ payodharadhvànagabhãranàdinaþ | jalàlayà ratna÷ikhànivàsinas tadàtivelàsalilair lalaïghire || GoMk_137 || pramuktaniþ÷eùamayåkhabhàsuraü raràja khe maõóalam aü÷umàlinaþ | raver mayåkhàïkuradanturàntaràd di÷aþ samantàd dadç÷uþ sphuña÷riyaþ || GoMk_138 || sphurattaóiddàmaviràjitorasaþ surendracàpapratibaddhakaïkaõàþ | payomucaþ kiücidavà÷rutàmbhaso vitànavad vyomani te virejire || GoMk_139 || srajo vicitrà vinipetur ambaràd vituùñuvur harùatarà divaukasaþ | cirapragàóhavyasanà hatàrtayaþ kùaõàd abhåvan bahavo niràmayàþ || GoMk_140 || jvalati viùamacakre pràntadãrõordhvakàyo galitarudhiradhàràsiktasarvàïgakàyaþ | bhagavati guõarà÷au saüprasàdya svacittaü svagçham iva sa sàdhur dyàm ayàt tatkùaõena || GoMk_141 || dànodakamahattãrthe ÷ãla÷aucasunirmale | kùamàsurabhi÷ãtàcche vãryàgàdhapravàhake || GoMk_142 || dhyànastimitagambhãre praj¤àpadmaprabodhake | tasmin bodhimahàtãrthe sthitvà bodhipurotsukaþ || GoMk_143 || prakùàlaya¤ cheùapàpaü tuùite 'sau yayau mudà | tatrastho 'py aciraü reme dçùñvà lokaü kçpànvitaþ || GoMk_144 || tat kim idam upanãtam | evaü hi màtary apakàriõaþ pràõina ihaiva vyasanaprapàtapàtàlàvalambino bhavantãti satatasamupajàyamànapremaprasàdabahumànamànasaiþ satpuruùair màtaraþ ÷u÷råùaõãyà iti || iti ÷rãdivyàvadàne maitrakanyakàvadànaü samàptam || *************************************************************************** Matsarananda = GoMn based on the edition by Ratna Handurukande. Five Buddhist Legends in the Campå Style - From a collection named Avadànasàrasamuccaya. Bonn 1984 (Indica et Tibetica, 4). 7. Matsarananda svayaükçtaþ sarvasukhoparodhã màtsaryatulyo 'sti kalir na loke | yatràbhiråóhà vyasanaughamagnà bhavanti ni÷vàsaparà manuùyàþ || GoMn_1 || evam idam ucyamànam alaü saüvegàya | tadyathànu÷råyate | ÷ràvastyàü nando nàma sàrthavàþ prativasati sma | tasya janmàntare pàtràti÷ayapratipàditatvàt taddànabãjasyàparimàõo bhogaskandhaþ pràdur babhåva | màtsaryàbhyàsàt tu notsahate sma kiü cid api kasmai cit pradàtum | tasya kùetràti÷ayapatitaü dànabãjaü puràõaü naikàkàraü vibhavanicayaü sphãtam àvi÷ cakàra | pårvaü dànàkçtaparicayàdhyà÷ayatvàt tu nàsau dàtuü kiü cit prabhavati tadà matsaràkràntacetàþ || GoMn_2 || tyàgasyaiva phalànubandhamadhuràü citràü vipàka÷riyaü saüpràpya praharanty anartharucayo måleùu ye saüpadàm | te saütyajya nidàghakàlasubhagàn indoþ karठ÷ãkaràn hlàdàyànupatanti dàvadahanàü÷ ca¤cacchikhàsaücayàn || GoMn_3 || naivàtmanàsau bubhuje kadaryo bhogàn dadau nàpi suhçjjanebhyaþ | màtsaryabhåtagrahalubdhacetà dravyàrjanaü kevalam eva cakre || GoMn_4 || praviùñapårvà na gçhaü kadà cid dvijàtayas tasya kapàlahastàþ | ÷u÷ràva sa pravrajitànanebhyo na dakùiõàde÷anamaïgalàni || GoMn_5 || vanãyakàs tasya gçhàjirebhyo vrajanti ni÷vasya vi÷uùkavaktràþ | baliü na kàkà api nàma tasya smaranti sikthaprakaropahàram || GoMn_6 || vivàhakàleùv api nàma tasya vàditra÷abdo na samuccacàra | àvàhakàleùv api tasya gehe suhçjjanà dãnamukhà babhåvuþ || GoMn_7 || dåràt ÷ma÷ànam iva tasya vivarjya gehaü anyena yàcakajanas tvaritaü jagàma | nàmàpi tasya parikãrtya kila prabhàte lebhe na ka÷ cid a÷anaü divasàvasàne || GoMn_8 || ÷rutvàpi dànaniyatàü sa kathàü cakampe dçùñvàpi yàcanakam udvijate kadaryaþ | tyàgapriyaiþ saha cakàra na lokayàtràü nando jahàsa kila dàyakam ãkùamàõaþ || GoMn_9 || dçùñvà parasyàpi sa deyadharmàn ãrùyàkaùàyàkùipuño babhåva | tyàgàtmabhiþ sàrdham anàryakarmà cakàra naiva krayavikrayaü saþ || GoMn_10 || atha nandaþ kadà cin niùpratãkàraparuùavedanàkràntadeho niyatam ahaü mariùyàmãty utpannabhayaviùàda÷okadainyamànasaþ putraü candanam àhåyàbravãt | vatsa candana mayà hi mahatà pari÷rameõa dravyam upàrjitaü paripàlitaü ca | tat putra mama priyam anusmaratà na tvayà kasmai kiü cid api pradeyam iti | caõóàla÷àlàü vrajata pragalbhàn pa÷yàmi yuùmàn na punar yathàham | sa yàcakàn nityasamãkùyakàrã provàca roùasphuritàkùiko÷aþ || GoMn_11 || kçtvà sa karmàõi nikçùñakarmà mçtas tapasvã mçta eva pårvam | caõóàlanàryàþ pratisandhibandhaü cakàra kukùau kùatalocanàyàþ || GoMn_12 || sattvànàü caritaü citram acintyà karmaõàü gatiþ | malinà bata kàmànàü vçttiþ paryantadàruõà || GoMn_13 || andhà vçddhà daridrà ca caõóàlã dãrgharogiõã | saüràgàyatanaü yàtà dhik phalatvaü prasaïginàm || GoMn_14 || atha sà vçddhacaõóàlã krameõa dàrakaü prasåtà | tasyà etad abhåt | nånam ahaü devatàbhir anukampità yena me putrako jàtaþ | niyatam ayam àyuùmàn abhivardhamàno mamàndhàyà yaùñibhåto bhaviùyatãti | sà praharùàkùiptahçdayà samãpaparivartanãü caõóàlãm abravãt | j¤àyatàü tàvad bhaginã kãdç÷o 'yaü dàraka iti | sà tam àlokyàbravãt | ãdç÷o mà bhåt ka÷ cid iti | kathaü katham iti ca | tatra paryanuyuktà provàca | ni÷àntàïgàrasaükà÷aþ kubja÷ cipiñanàsikaþ | andhaþ saükucitàïga÷ ca tava putro 'yam ãdç÷aþ || GoMn_15 || sà nairà÷yopahatasaütànà àha | hà hà hatàham adhanyety evaü paraü vaikalyam àjagàma | àha ca | na tathànàgatàþ pãóàü kurvanty arthàþ ÷arãriõàm | saüpràptà dhvaüsamànàs tu janayanti yathà vyathàm || GoMn_16 || atha sà jarjaracaõóàlã vyasanavikçtahçdayà sasvaraü ruroda | patitàham anarthakardame chalità pårvakçtena karmaõà | kim iyaü mçtamàrità kçtà vidhinà niùkaruõena me punaþ || GoMn_17 || vyasanaü nirupàyadàruõaü vyasanasyaiva mamopari sthitam | animittakhareva lakùyate mayi daivasya gatir garãyasã || GoMn_18 || aham eva khalårikà kçtà kçpaõà kiü nu vipattipattriõà | vidhinà kçpaõapramàthinà kupiteneva vihãnakarmaõà || GoMn_19 || apayuktavilocanàü satãm a÷anapra%%vaõàdivarjitàm | jaratãm upahatya ko guõo vada màü nirghçõacitta daiva he || GoMn_20 || evam anyathà ca sà tapasvinã bahuprakàraü viruroda | atha garbhamalopaliptadehaü tanayaü taü taruõa%<ü>% vraõàyamànam | kupiteva khare mahãtale sà vinicikùepa rujàhataü rudantam || GoMn_21 || karmàõi tãvraparitàpaphalàni kçtvà kiü rodiùi tvam adhunà hatabhàgadheya | duþkhaü mayà saha sahasva bahuprakàraü tvaü putraketi vilalàpa tapasvinã sà || GoMn_22 || mithyàvikalpapariõàmasukhànupàtã sneho vivçddhim upayàti sukhe sthitànàm | duþkhopataptamanasàü ÷ithilãbhavanti pà÷às tv amã priyavikalpamayà janànàm || GoMn_23 || atha sa tapasvã càõóàladàrako garbhamalàkledopaliptabãbhatsà÷rayas tãvràmagandhaþ kçmimakùikà÷atanipànabhåtaþ pipãlakagaõàhçtakaùñàvispaùñaceùñakaracaraõavadano màüsapiõóa iva pratyagraþ kùititalopanikùipto vàyasair apy abhibhåyamàno nàraka iva svakarmàvadhåtajãvita÷eùaþ paraü kçcchram udvahati sma | tasya karmàparàdhena màtuþ stanyaü kùayaü gatam | ucitàm api sà bhikùàü na lebhe duþkhabhàginã || GoMn_24 || sà prasåtiparikle÷aparikùàmatarà÷rayà | jaràrujàparikliùñà pretãvàbhåd bhayaükarã || GoMn_25 || àcàmamàtràm api nàma nàsau lebhe ÷unàm apy anivàraõãyàm | tasyaiva và karmabhir àtmajasya svakarmabhir và pariõàmatiktaiþ || GoMn_26 || atha sa càõóàladàrako daivasàmàrthyàt krameõa yadà caïkramaõakùamaþ saüvçttas tadàsya màtrà daõóaþ khaõóamallakaü càrpitaü gacchedànãm adhanyànubhavà÷ubhànàü karmaõàü phalavipàkam iti | atha sa caõóàla÷i÷ur bhikùàheto÷ candanasyaiva gçham upajagàma | pårvàbhyàsena tenaiva jagàmàsau svam àlayam | karmaivàtyartham abhyastaü dehinàü de÷ikàyate || GoMn_27 || adràkùãc candanaþ sàrthavàhas taü càõóàlakumàrakaü daõóakhaõóa÷aràvavyagrahastaü làlàjalapariklinnavadanaü bhinibhinàyamànamakùikà÷atanipànabhåtam bàhyàdhyàtmikamalopahatagàtraü rathyàreõuviråkùitakatipaya÷iroruhaü prakçtikharadarbhasaüstaraparivartanavilikhitatanum akçta÷aucasaüskàravidhànaü vikçtanàsikàbilàgalitasiühàõakhaõóaparyavanaddhabãbhatsànanaü vãthãmukhàt pravicitya dhànyapulàkàn romanthàyamànaü påtanàråpam ivàtiviråpaü mårtimantaü saüvegaü sàkùàd iva pàpmànam alakùmãpu¤jam iva saüpiõóitam apårvam iva pi÷àcanirmàõaü vipàkasarvasvam ivà÷ubhasya karmaõaþ samàhàram iva saüsàraduþkhànàü %%khànyam iva jagaccakùuùàü rahasyabhåmim ivànàdeyatàyà vigrahavantam iva paribhavam upanighàtam iva nagarasya pratyàde÷am ivàpakàriõàü nilayam ivàdhanyatàyàþ padam iva daurbhàgyasya gçhadvàraikade÷e niùaõõaü daõóena kàkàn nivàrayantam | dçùñvà ca punaþ pårvavairànu÷ayodbodhitakopa iva sarabhaso dauvàrikam abravãt | are kàpuruùa nirvàsayainam amaïgalam alakùmãkam aprekùaõãyaü caõóàlàdhamam | tathà cainaü nirbhartsaya yathà na punar ihàgacched iti | sa tatheti prati÷rutya taü caõóàlakumàrakam | daõóena prerayàm àsa paruùàü giram udgiran || GoMn_28 || yadi tvàü punar àyàtam iha pa÷yàmi ka÷mala | asmàt kaùñataraü te 'haü kariùyàmãti nigraham || GoMn_29 || krauryàbhyàsàvaliptasya manaso vçttivaikçtam | na hi saükocam àyàti khalànàü kçpaõeùv api || GoMn_30 || papàta bhåmau kçpaõaþ sa bàlo daõóàbhighàtakùatapçùñhavaü÷aþ | prakà÷ayan karmaphalaü svam eva karmàtiraudraü narakasya tasya || GoMn_31 || atha sa tapasvã bhagna÷iraþkapàlabhàgo viku¤citajànumaõóalaþ pàùàõa÷akalakapàla÷arkaràparikùatakùàmajaïghàbàhudaõóakaþ samantato vigalitarudhiradhàràvasicyamànavigraho mahãrajaþkapàlàvaruddhavadanavivaro vikùiptadaõóakaþ saücårõitamallako dharaõitalavikãrõabhikùà÷eùas tãvravedanàbhyàhata÷arãro matsya iva prataptasikatàmadhyagataþ saüparivartate sma | athàsya màtà cintayàm àsa | kiü nu me putrakaþ prapàte patitaþ syàc chunà và bhakùita uta gavà jãvitàd vyaparopitaþ paribhåya và bàladàrakair viheñhito màrgapranaùño vànyena pathà gataþ | kiü và nàgacchatãti sà putrasnehàkçùñahçdayà putra putreti krandatã taü de÷am upajagàma | sa ca bàladàrako jananyàþ svaraü pratyabhij¤àya bhç÷ataraü vicukro÷a | samànasukhaduþkhànàü suhçdàm api saügame | navãbhavanti duþkhàni vyatãtàny api dehinàm || GoMn_32 || màtety apårvam evaitad vi÷rambhàyatanaü bhuvi | putra ity eva niùyandaþ snehasyàsya duratyayaþ || GoMn_33 || ambeti dãnàü giram ãrayantaü sà taü pariùvajya tanupralàpam | ruroda tãvràyatadãnakaõñhà ninàdayantã puracatvaràõi || GoMn_34 || kasya putra dayà nàsãt tvayi duþkhaikabhàjane | garvitaþ ko nv asau lakùmyà gajakarõàgralolayà || GoMn_35 || prakà÷itam idaü kena kçpaõe tvayi pauruùam | tvayi praharataþ kasya bhåmau na patitaþ karaþ || GoMn_36 || hatas tvaü kena me vatsa niranukro÷acetasà | nihataþ pårvakeõaiva kañupàkena karmaõà || GoMn_37 || idam anàryatàcihnaü kena tvayi vidar÷itam | ko nv asau mànuùàkàro rakùasàm anu÷ikùyate || GoMn_38 || àyasaü hçdayam kasya kasya vajramayaþ karaþ | kasya vàk saviùà kasya tvayi nàsãd dayàlutà || GoMn_39 || nihãnakulaje bàle suhçdbandhuvivarjite | jàtyandhe parapiõóà÷e tvayi kiü roùakàraõam || GoMn_40 || sa bàlabhàvàt kçpaõo varàkaþ svabhyastamàtsaryatayà tayà ca | ÷u÷oca bhaikùaü kùitiviprakãrõaü na tu kùaracchoõitam àtmadeham || GoMn_41 || atha vçddhacaõóàlã taü dàrakaü kùatavikùata÷arãraü ÷anaiþ ÷anaiþ pàõinà paràmç÷antã provàca | kena te putrakeyam avasthà kçtà nirdayena pàpakarmaõà puruùàdhameneti | sa pràha | amba àryacandanena puruùo 'bhihito nirvàsayainam amaïgalam alakùmãkam aprekùaõãyaü caõóàlàdhamam | tenàham evaü pãóita iti | atha sà vçddhacaõóàlã dãrgham uùõaü vini÷vasya pa¤càïgulam abhinipãóayantã kopaparuùàkùaram ity avocat | alpàyuùi kutas tasminn àryatà puruùàdhame | vyasanopahate bàle tvayãdaü yasya vaikçtam || GoMn_42 || evaü tasyàþ ÷okava÷am upagatàyàþ kçpaõàyàþ samãpe mahàjanakàyaþ saünipatitaþ | atràntare àkçùyamàõahçdayaþ kçpayà mahatyà vaineyakçtyam avalambya vinàyakàgryaþ | pràvikùad akùatamanà bhagavàn purãü tàü buddho vibuddhanavapaïkajasaükrameõa || GoMn_43 || càmãkaràdrim iva jaïgamam àpatantaü taü tàyinaü svakiraõaiþ pariviùñamårtim | pauràþ prasàda÷ithilàvanataiþ ÷irobhir dåràt praõemur upa÷àntabhavaprapa¤cam || GoMn_44 || sitabhavanagatàs taü saübhramodbhràntaceùñàs taóita iva sumeroþ ÷çïgaparyantalagnàþ | upa÷amam iva sàkùàd àpatantaü taruõyo maõiguõakusumaughair arcayàm àsur àryam || GoMn_45 || apetapàùàõakapàla÷arkaraþ samaþ sa nimnonnatavarjito 'bhavat | bhuvaþ prade÷o haritàrdralepanaþ pramuktapuùpaprakarottaracchadaþ || GoMn_46 || nibaddhajãmåtavitànam ambaraü samudgatendràyudhatoraõaü babhau | vavuþ ÷anaiþ spar÷asukhàþ samãraõàþ sirindhrikàpuùparajovikarùiõaþ || GoMn_47 || tamàlanãlotpalapattravçùñayo nipetur antargatamattaùañpadàþ | vipàñitasyeva vimànakoñibhir nabhastalasyàvayavàs tatas tataþ || GoMn_48 || puõyaprabhàvajanite bhagavàn niùadya padme sahasradalake rathacakramàtre | amlànapuõyaparipàkavimuktagandhe taü candanaü paramakàruõikaþ ÷a÷àsa || GoMn_49 || yenàrjitaü dhanam idaü paripàlitaü ca svedopadigdhavapuùà kuñuku¤cakena | nandaþ pità tava sa eva phalàni bhuïkte tiktàni matsaraviùadrumasaübhavàni || GoMn_50 || sthànàd itaþ punar ayaü kaluùàntaràtmà yàsyaty apàyam anupàyabhayapratiùñham | arciùmatà hutabhujà vinikãrõadehà yasmin vasanti viva÷à bahavaþ kadaryàþ || GoMn_51 || etàü suhçjjanaviùàdakarãm avasthàm àlokya mohatamasaþ pratibimbabhåtàm | svàïgàn nikçtya pi÷itàny api ko na dadyàt saüsàravartmani naraþ parivartamànaþ || GoMn_52 || kle÷àndhakàravadanà vikaràladaüùñrà dàvàgnidagdha÷ikharà iva ÷ailapàdàþ | àyàsino yad anavàptajalà bhramanti pretàþ phalaü tad api lobhaviùadrumàõàm || GoMn_53 || tçùõàvidàritamukhàþ samupetya bàlà dårvàpravàlaharitopanitambalekhàm | saü÷uùkapaïkapañalaprakaràntaràlàü pa÷yanti ke cid analajvalitàü sravantãm || GoMn_54 || dehàn dahanti dahanà iva candrapàdàþ ÷ãtà raver api karà hi samudgiranti | aïgàracårõaparuùà÷ ca bhavanty amãùàü meghàmbu÷ãkaramuco 'pi kadambavàtàþ || GoMn_55 || à÷ãviùair iva nirãkùitamàtra÷obhàþ pretair drumà vimalanãlacalatpalà÷àþ | sadyo bhavanti pari÷uùkavi÷ãrõaparõàþ pratyàdi÷anta iva matsariõo manuùyàn || GoMn_56 || pretopapattiniyatà vyasanàbhighàtà vyaktãbhavanti manujeùv api naikaråpàþ | kùuttarùa÷ãtaparitàpabhayaprakàràs tyàgadviùàü vipad ataþ parato 'numeyà || GoMn_57 || pa¤copatàpavirasàkùaram apragalbhaü dehãti yad vadati durbalamandamandam | vittàvaliptamanasaþ kulajo 'pi sàdhuþ sà nãcatà vibhavalobhaparàjitànàm || GoMn_58 || à÷àvighàtabhayasaükucita÷ ca dãno dehãty api prasahate kçpaõo na vaktum | yan nirdhano dhanavataþ puruùàn akàle maunavrataü tad api lobhakçtaü naràõàm || GoMn_59 || na janasya malo 'sti lobhatulyo na ca màtsaryasamaþ paropaghàtaþ | na ca yàcakatulyam asti mitraü jagatàü tyàgasamo na bandhur anyaþ || GoMn_60 || paripàkavimuktagandhako÷aü bhramaràþ padmam iva prakàmagandham | apanãtaparigrahàvalepaü bahavaþ satpuruùaü bhajanti santaþ || GoMn_61 || svamadàrdravi÷eùakà gajendrà navakàrtasvarabaddhapà÷akakùàþ | anuyànti janaü pradàna÷ãlaü javina÷ càmariõa÷ ca vàjimukhyàþ || GoMn_62 || vinayàbharaõàþ kriyàbhiramyàþ pramadà÷ citrakalàvidagdhabhàvàþ | upayànti narasya dàsabhàvaü ku÷alair eva va÷ãkçtàþ puràõaiþ || GoMn_63 || bhavanàni vibhåtimanti meroþ ÷ikharàõãva manoj¤adar÷anàni | svakçtànavagãtakarmamàyàracitàny eva mudà vi÷anti santaþ || GoMn_64 || vinimãlitajàtivàdadoùeùv anapàkçùñacaritrabhåùaõeùu | upapattir adurlabhà kuleùu vyapanãtàvilamatsarà÷rayàõàm || GoMn_65 || kusumastabakàbhiràma÷obhaü naranàrãnayanadvirephahàri | ku÷alasya phalaü vapur naràõàü mativãryàcapalaprayàmadhãram || GoMn_66 || vikasatkumudàkaràtirekaprabhayà yad gaganaü sphuranti kãrtyà | gatalobhamalasya tà naràõàü dyutayas tyàgani÷àkarasya ramyàþ || GoMn_67 || vi÷adàgalitaiþ ÷iromaõãnàü kiraõair yac chalayanti pàdapãñham | nçpater anujãvino vinãtà madhuraü tyàgavanaspateþ phalaü tat || GoMn_68 || kçpaõàsu bavopabhogamàtràsv atha và kaiva kathà vinà÷inãùu | niravadyasukhànubandhi ramyaü phalam àpnoti sanàtanaü pradànàt || GoMn_69 || avadhåya balaü ÷amadviùàü yaj jaladànàm iva maõóalaü nabhasvàn | padam avyayam àpnuvanti buddhà bhagavantas tad api pradànabijam || GoMn_70 || abhibhåya parapravàdipågàn paramàrthaü gamayanti ÷àsanaü svam | munayo bhuvanaika÷àsitàras tad idaü tyàgaparaüparàvasànam || GoMn_71 || atha bhagavàn pàtrãkçtàdhyà÷ayaü taü janam avetya ratnatrayàvicalitaprasàdaü saüsàravàsavimukhaü bhavaduþkhopa÷amapratisaüyuktàm eva kathàü àvi÷ cakàra | duþkhàny amåni sati janmani saübhavanti kùãõe ca janmani na duþkham upaiti bhåyaþ | janmakùayàya matimàn prayateta tasmàd yaþ pràptum icchati na duþkha÷atàbhighàtam || GoMn_72 || duþkhaü sakàraõam idaü samupaity anàdisaütànavartibhaya÷okaviùàdayoni | tçùõàü pratãtya viparãtasukhàbhimànavyàmohanãü tribhavanàñakayogadhårtàü || GoMn_73 || eùo 'ham ity ucita eva manovidàhã satkàyadar÷anamayaþ puruùasya kãlaþ | janmàdhvani bhramayatãdam anàdimadhyaü saüsàracakram aparigraham apra÷àntam || GoMn_74 || sthitvà ÷ãle vigatarajasi pràpya cetaþ samàdhiü praj¤àlokair manasi ÷ayitaü dhvàntam ullikhya kçtsnam | janmàmbhodher vyasanamahataþ kùemam àsàdya pàraü saü÷àntàtmà na divi bhuvi và bhikùur àyàti saükhyam || GoMn_75 || yair nirdagdhà matihutabhujà skandhasaübandhalakùyã tçùõà naikavyasanavi÷ikhàpàtasaüdhànamaurvã | te 'smin dhanyà jagati sukhinas te ta evànavadyàs teùàü bhadraü sthitam abhimukhaü te bhayebhyo vimuktàþ || GoMn_76 || riktàkàradravaratirasàsvàdaparyastabuddher le÷anàpi vyanusçtavato jàlinãü citramàyàm | àyàsinyaþ ÷irasi vipadaþ saücaranti pragalbhà janmàbhyastaü sucaritaphalaü vyartham eva prayàti || GoMn_77 || àyàsinãü bhavavibhåtim avàptukàmaiþ ÷àntiü paràü ca parataþ ku÷alaü praceyam | à÷ãviùo narapater nidhanàya mukto hàro babhåva ku÷alaiþ sphuñacandragauraþ || GoMn_78 || kiü ca bhåyaþ duþkhadviùà hçdi na lobhakalir niùevyo janmàntaropacitalobhaviùà÷ayasya | ÷àntàtmano 'pi kila nirvivaraü babhåva bhaktàbhihàrasamaye mukham eva bhikùoþ || GoMn_79 || tasmàt pradànasalilaiþ snapayantu santo màtsaryapaïkamalinàni manogçhàõi | lobhànalendhanam idaü nidhanaü dhanaü vo yàvan na yàti vipadagni÷ikhàvalãóham || GoMn_80 || ÷rutvà vacàüsi sa jano jagadekabandhor nandasya tàü ca vipadaü vipulàm udãkùya | vikùipya matsaramayãü manasas tamisràü dànàdikaü sucaritaü prathayàü babhåva || GoMn_81 || iti matsaranandàvadànam || *************************************************************************** Megha = GoMe based on the edition by Michael Hahn. "Die Einladung der Pratyekabuddhas", Berliner Indologische Studien 9/10 (1996), pp. 157-201. mit einigen verbesserten Lesungen von M. Hahn 8. Megha puõyair vitçptim upayànti na bodhisattvàþ kàmaiþ pramàdina iva pratipattivàmaiþ | ràjyà÷rayàõy api sukhàny avadhãrya dhãràþ puõyàya puõyanidhayaþ ÷ramam à÷rayante || GoMe_1 || tadyathànu÷råyate bodhisattvaþ kila bhagavàn prakçtidakùiõo dakùiõàpathe ràjà babhåva || saütarpayàm àsa yataþ sa lokaü dànàmbubhiþ sasyam ivàmbugarbhaþ | tato mahàmegha iti kùitã÷o yathàrthanàmàti÷ayo babhåva || GoMe_2 || na tasya ràjyadyutivistareùu vyàsaktadãnaü hçdayaü babhåva | anarthabhåtàn sa paràrtham arthàn drumaþ phalànãva babhàra sàdhuþ || GoMe_3 || babhåva tasmin pitarãva loko vi÷rambhasaübhogasukhapragalbhaþ | suteùv iva premanibaddhabhàvo babhåva so 'pi kùitipaþ prajàsu || GoMe_4 || sagauravo 'sau guruùu prakçtyà dãneùu kàruõyamçdusvabhàvaþ | kçtàparàdheùv api maitracittaþ samantabhadras tu suhçjjaneùu || GoMe_5 || babhåva tasya graharàjakãrtes tathàgraho na svaparigraheùu | yathà tadãyàsu mamatvam àsãj janasya saüpatsv ati÷àyinãùu || GoMe_6 || jagràha dànena sa kàü÷ cid eva priyàbhidhànair aparàn vicitraiþ | tathàrthacaryàbhir anarthabhãruþ kàü÷ cit samànàrthatayàrthabhåtaþ || GoMe_7 || naivà%% parahitapratipatprakàro yan nàtmasàc ca naralokapati÷ cakàra | ko 'pi tv asau katham api dyutimàn kuto 'pi lokeùv asaüstutasuhçd bhagavàn babhåva || GoMe_8 || sa kadà cin mahãpatir amàtyagaõapuraskçta udaïmukho dadar÷àtasãkusumarà÷isaükà÷am àkà÷am avagàhya patato bhagavataþ pratyekabuddhàn paramavismitamanà hy amàtyàn abravãt || pa÷yantu bhavantaþ || ete kaùàyaparuùàmbarasaüvçtàïgà vyomàtasãkusumarà÷inibhaü vigàhya | àyànti ke 'py upa÷amastimitapracàrà bhårjadrumà iva marudbhir udastamålàþ || GoMe_9 || anyatamo 'py amàtyaþ sasaübhramo 'bravãt || samyag abhihitaü devena kutaþ || àyànty amã kà¤canarà÷igaurà vidhåtakàùàyapañàntabhaïgàþ | parasparàsliùñavikãrõapakùàþ khaü cakravàkà iva ÷obhayantaþ || GoMe_10 || aparo 'py àha || svacchendranãlopalaràgam ete nabhaþ samutpatya samàpatanti | samãryamàõàþ pavanena saüdhyàkalaïkitàntàþ ÷aradãva meghàþ || GoMe_11 || anupatati na caitàn abhramàlã nabhasvàn upa÷amaramaõãye càpatanti prakçtyà | caraõatalanipàto lakùyate vyomny amãùàü na ca gaganam asaïgaü pàdasaücàrayogyaü || GoMe_12 || yathà yathà te nikañã bhavanti vratã÷varàþ ÷àntim ivàkirantaþ | tathà tathà vismayaharùapårõà ràjanvatã sà samiti÷ cakampe || GoMe_13 || atçptà eva te teùàü dar÷anena mahàtmanàü | babhåvur atha càtãyus teùàü nayanagocaraü || GoMe_14 || atha sa pàrthivas teùàü maharùãõàü dar÷anenàvarjitamanàs tàn amàtyàn abravãt || idam à÷càryam àlokya kautåhalasamàkulaü | mano mama tad icchàmi ÷rotum eùàü pravistaraü || GoMe_15 || atha teùàü nçpatisacivànàm abhij¤àtataro 'màtyas taü ràjànam abravãt || ÷råyatàü mahàràja || notpadyante yadà buddhà bhagavantaþ kçpàtmakàþ | apàsya rajasàü vçttiü dãrghakàlànu÷àyinãm || GoMe_16 || àvçte tamasà loke samantàd aparàyaõe | bhavaty eùàü tadà janma janmaparyantagàminàü || GoMe_17 || pratãtyotpàdagàmbhãryadårànugatabuddhayaþ | pràpta÷ayyàsanaratà hãnadãnànukampakàþ || GoMe_18 || saüsargabhãravo nityaü tåùõãübhàvaparàyaõàþ | vicaranti jagaty ete jaïgamàþ puõyarà÷ayaþ || GoMe_19 || àtmànam ekaü praty ete buddhà yasmàd ataþ kila | pratyekabuddhà ity evaü pratimànam upàgatàþ || GoMe_20 || atha sa ràjà sutaràü tadguõàkçùñahçdayaþ sa tam amàtyam abravãt || atha kutràmã bhagavantaþ prativasantãti || sa pràha || meghasya ràj¤o vijite jitàtman vasanty amã dagdhabhavàdhivàsàþ | himàdriku¤jeùu namannamerupratànasaüsaktamahãruheùu || GoMe_21 || ràjovàca || asti ka÷ cid upàyo yenàmã madviùayàntam àvaseyur ity amàtyo 'bravãt || asti mahàràja yadi megharàjà pràrthyate tadanvabhyarthitàþ kilàmã tvadviùayam alaü kurvantyaþ pràpnuvanti ceti || atha bodhisattvaþ puõyeùv àdaropadar÷anàrtham amàtyàn àha || tena hi bhavantaþ sajjãkuruta || tadanuråpamànapàtraü svayam evàhaü gatvà meghaü ràjànam asminn arthe vij¤àpayiùyàmãty adhvasaübhràntàs te puruùà bodhisattvam àhuþ || nàrhati devo dåtamàtrasàdhye prayojane khedam àpattum || api ca mahàràja || àj¤àsukharasaü ràjyam anekàpàyasaükañaü | pararàùñram ato gantuü sahasà tava na kùamaü || GoMe_22 || bodhisattvo 'bravãt || svahite 'py abhiyuktànàü karuõàvikalàtmanàü | khedaþ kaþ puõyakàmànàü bhavàdhvaparivartinàü || GoMe_23 || àtmatvenaiva yair eva tad upàttaü bhavatrayaü | jagadatyantabandhånàü teùàü khedaþ kathaü bhavet || GoMe_24 || na ca kàryàbhiniùpattir dåtasàdhyà garãyasã | nàsmàd gurutaraü càsti karaõãyaü mama paraü || GoMe_25 || na càj¤àrabhasàrambhe na ràjyabhàraü vahàmy ahaü | jagatàü vayam eveha kçpayà kiükaràþ kçtàþ || GoMe_26 || anekàpàyasaüràddhaü ràjyaü yenaiva bhåbhçtàü | tenaivàsya kùamas tyàgaþ kupitasyeva bhoginaþ || GoMe_27 || dharmàd eva ca saüpràpya ràjya÷rãsukhasaüpadaþ | audàsãnyaü kathaü nàma kuryàt tatraiva paõóitaþ || GoMe_28 || api ca bhadantaþ || vinà ÷ramais tuccham asàram adhruvaü sukhaü na kàmà÷rayam apy avàpyate | a÷eùalokatrayasaüpadàspadaü padaü kim aïgàpratimasvayaübhuvàü || GoMe_29 || nive÷ya kàmeùu caleùu mànasaü mudhaiva khinnà vayam anyajanmasu | jagaddhitàya tv adhunàbhivà¤chità bhavantu nas tv antakaràþ pari÷ramàþ || GoMe_30 || kathaü nu tasmin na yateta buddhimàn nibadhya yasminn abhilàùamàtrakaü | asaüstutànàm api caikabandhutàü jano janànàm upayàti tatkùaõàt || GoMe_31 || tadatyayà÷aïkibhi÷ càmàtyaiþ sa mahàtmà punaþ punaþ pratibodhyamàno 'pi naiva teùàü vacanaü pramàõayàm àsa || tyaktaspçhatvàt kùitipasya tasya sarvatra kàruõyamayã pravçttiþ | guõànuràgàt sa tathàpi teùàü påjàü munãnàü prati sàdaro 'bhåt || GoMe_32 || guõodgatà eva guõoditeùu bhavanti påjàpratipattinamràþ | ya eva ratnàti÷ayàntaraj¤às ta eva teùv atyadhikaü yatante || GoMe_33 || phalàbhilàùopahatàntaràtmà parãkùate pàtravi÷eùam eva | kçpàlukas tv arthitayaiva tuùñaþ pravartate yàcanakeùu sàraü || GoMe_34 || vanaspatãnàm iva janma yeùàü paropakàraikarasasvabhàvaü | labheta teùàü hçdaye 'vakà÷aü khalà phalà÷à viduùàü kathaü ca || GoMe_35 || atha sa mahàsattvo guõànuvçttisthirànuràgeõa mahatà balena parivçtaþ svapuravaràd viniryayau || nirgacchantaü cainaü dårvàpravàlakusumaphalavyagràtyucchritaikapàõayo dvijavarà jaya jaya mahàràjety uccair ànandayàm àsuþ || atha sa mahàtmà laukikamaïgalàpariniùpattim abhiprakà÷ayan buddhànàm eva ca bhagavatàü guõànuvàdaü maïgalaü codbhàvayan vyàpinà svareõa tàn amaïgale maïgalàbhinive÷ino vipràn abravãt || sarvànarthopasaühàrapragalbhaiþ kle÷a÷atrubhiþ | paràjitànàü ko nàma vijayaþ klãbacetasàü || GoMe_36 || durbhedaü yo bibheda pravicayakiraõair dhvàntam antarniviùñaü tçùõàvallãü samålàü bhavataru÷ikharàrohinãü yo dadàha | àgçhya krodhasarpaü hçdayabilatalàt ko 'pi cikùepa yo 'sau lokàlokasvabhàvaþ sa jayati bhagavàn bhagnasaüsàracakraþ || GoMe_37 || a÷ràntaü suvidåragocaracaraü durnigrahaü durgrahaü duùpåraü viùayàbhilàùakçpaõaü màyàsvabhàvaü calaü | ekàntavyavadànamàrgavimukhaü saükle÷apakùonmukhaü ya÷ cittaü damayàü babhåva sa jayatv avyagracetà muniþ || GoMe_38 || antardyotir apàsya yasya tamasàm àyàminãü vàsanàm akliùñàm api nirdadhàva nivçtiü kàlatrayavyàpinãü | sarvàkàraparopakàraviùayaü yasyàparapratyayaü praj¤ànaü bhagavàn asau vijayate buddho jagacchaïkaraþ || GoMe_39 || sa krameõa vyatãtya tàlahiütàlatamàlanaktamàlaniculabakulakànanopa÷obhitaü svaviùayam khadirabadarabilveïguda÷amãpalà÷agahanadurgàm añavãü prapede || tasya khalu mahàsattvasya puõyatarùeõa drutataraü vrajataþ || rajobhiþ sainyànàü ÷alabhakulasaüpàtakapilair niruddhaü khaü reje pulinam iva paryastam udadheþ | kva cit pàõikùepair madasurabhi÷ãkàra÷i÷irair jalair nàgendràõàü navatamavanãhàrapañalaiþ || GoMe_40 || so 'tikramya tàm añavãm anukrameõa meghasya ràj¤o viùayam anupràptaþ | tadàgamanasaübhrànta÷ ca megho mahãpatir viditatadguõaprabhàvaþ pratyudgamyainaü sabahumànapraharùavismayavikacalocano mahatà satkàreõa mànayitvà mahàrhàsanopaviùñaü tat tat priyam avocat || susvàgataü kùitãndràya dhanyam àgamanaü tava | subhàùitam idaü loke jãvan bhadràõi pa÷yasi || GoMe_41 || ko nu saübhàvayet puõyàü pramodàmçtape÷alàü | àvayoþ saügatim imàü himavadvindhyayor iva || GoMe_42 || dç÷yase caritair eva kàmaü lokàntacàribhiþ | sàkùàd vo dar÷anaü yat tu tan maïgalyaphalodayaü || GoMe_43 || pratyakùam api kalyàõaü manorathavidåragaü | na ÷raddhatte janaþ pràyaþ prãtipreïkholità÷ayaþ || GoMe_44 || svapno 'yam uta màyeti ni÷cayaü na labhàmahe | bhavantam api pa÷yanto locanànandabàndhavaü || GoMe_45 || kac cid aklàntakàyas tvaü ràjan kac cid anàmayaþ | kac cid vi÷rambhaniþsaïgaþ praõayàbhimukho mayi || GoMe_46 || kac cin notkaõñhayanti tvàü daksiõàpathacandrikàþ | pradhyànastimitàtàmraparyantanayanàþ priyàþ || GoMe_47 || anapàyã bhavet kac cid ayatnaþ satsamàgamaþ | kac cid atràbhiramase svade÷a iva bhåpate || GoMe_48 || atha bodhisattvas taü ràjànam amlànapraõaya÷ãbharair vacobhiþ samuttejayann abravãt || dçùñvaiva dar÷anãyaü tvàü vi÷rànto 'haü mahãpate | anàryasyàpi vi÷rambhaþ kasya na syàd bhavàdç÷e || GoMe_49 || tvayy asaüstutasadbandhau bàndhave purataþ sthite | kiü cànyad vallabhataraü mamotkaõñhànibandhanaü || GoMe_50 || vidità÷ ca mahàràja mama priyasamàgamàþ | vitathàlpasukhàsvàdavyasanàyàsahetavaþ || GoMe_51 || ye 'rthàþ svapne 'nubhåyante ye ca nidràparikùaye | tesàü nirbhuktimuktànàü vi÷eùo nopalabhyate || GoMe_52 || svapnamàyopamàneùu muhårtapariõàmiùu | prasaïgaü matimàn kuryàn na priyapraõayeùv ataþ || GoMe_53 || priyo mamety evam anàdikàlapravçttam udvçttam analpagarbhaü | sukhàbhidhànaü pravadanti duþkhaü vyatãtaduþkhà munayaþ puràõàþ || GoMe_54 || kçpà kçpàvastuùu saüpratàryate striyaþ kçpàvastu vi÷eùataþ satàü | ato matir me karuõànupàtinã priyàsu ràjan na tu vibhramàturà || GoMe_55 || svabhàvadãnàþ paratantravçttayaþ sadàturà matsaramànamanmathaiþ | pathi prakãrõà iva màüsape÷ikàþ kathaü nu na syuþ pramadàþ kçpàspadaü || GoMe_56 || atha sa ràjà prasàditamànasas tair bodhisattvavacanakusumaiþ praõamyainam abravãt || àj¤àpaya mahàràja yatra màü manyase kùamaü | bhavadvidhànàü kçtyeùu vayam ànamramårtayaþ || GoMe_57 || prasannamànasaü sa cainam avetya bodhisattvaþ saüpraharùayann abravãt || tavaiva saphalaü janma sujãvaü tvaü ca jãvasi | ai÷varyaü tava pàtrasthaü yathàrthà ÷rãs tavaiva ca || GoMe_58 || yas tvam eùàü bhagavatàü bhavasaübhogavidviùàü | satkàravyapade÷ena tanoùi ya÷asà jagat || GoMe_59 || suhçdaþ saüvibhajyante dàrair api dhanair api | saüvibhàgas tu dharmeõa durlabho bhuvi nàsti và || GoMe_60 || dharmàtithyam ato ràjan mama tvaü kartum arhasi | na hi saübhàvanà satsu dçùñà vandhyaphalodayà || GoMe_61 || svargo mokùaþ sukhàny arthà dharmàd eva ya÷àüsi ca | dadhad dharmam ato yuïkte svargamokùasukhàdibhiþ || GoMe_62 || saddharmapraguõaü mitraü karaõãyaü balàd api | eùaiva suhçdàü loke sàdhoþ sàdhãyasã sthitiþ || GoMe_63 || atithir mitram arthãva satkàràyatanaü paraü mayi caitat trayaü yasmàd ato me 'bhyarthanàü kuru || GoMe_64 || sravann iva prasàdas te lakùyate mukhapaïkajàt | puõyasaübhogavàtsalyam udgiraül lakùyase girà || GoMe_65 || anuj¤àtà tvayà ràjann ime praksãõakalmaùàþ | vasantu dakùiõãyàgryà dakùiõàpathabhåmiùu || GoMe_66 || athàsau mahãpatir bodhisattvam abravãt || ÷akye tat ku÷alaü dàtuü svasaütànagataü yadi | dadyàü tad api suvyaktaü bhavate kçtavedine || GoMe_67 || vayaü ràjyaü ca dàtàro yad vànyat sàdhu manyase | tathaiva prabhutàü tatra nàvagantavyam anyathà || GoMe_68 || mayà yat puõyam àryàõàm eùàm apacite÷ citaü | tvadabhyàgamanàkàlakaumudã tat kçtaiva me || GoMe_69 || mitram ekàntakalyàõaü bandhur atyantavatsalaþ | guõavàn dakùiõãyas tvaü nàtha÷ cànuttaro mama || GoMe_70 || kùudrasattvo 'pi ko nàma tvadàj¤àm abhilaïghayet | draùñavyaratnaü dçùñvà ca na prasãded bhavàdç÷aü || GoMe_71 || ekaü tv atra mahàràja vaidhuram avagacchàmi | yena me vaktum asty etàn maharùãn asmin prayojane saükucati mànasam || ete hi mahàtmàno vivekaratipriyatvàd abhiramante himavati ÷ailaràje || pa÷ya mahàràja || amã %% himavatprasthàþ kadalãkhaõ÷amaõóitàþ | vivekàyaiva sàdhånàü ÷aïkhadhàtrà vinirmitàþ || GoMe_72 || hariõà lu¤citopànta÷àdvala÷yàmanirjharàn | devadàrudrumàn pa÷ya kåñàgàràn ivodgatàn || GoMe_73 || khyàpayantãva lokànàü vinipàtaü himàpagàþ | taraïgaiþ kålapàùàõabhidyamànair muhur muhuþ || GoMe_74 || etàþ snigdhacchadacchàyàþ padmakadrumaràjayaþ | yatãn à÷vàsayantãva saüsàrodvignamànasàn || GoMe_75 || klàntànàü vratinàm eùa svedabindån apohate | pràleyakaõasaüparka÷i÷iro vanamàrutaþ || GoMe_76 || upatyakàþ padmakapuùpapàñalàþ ÷ilãndhrakàpàdapavàritàtapàþ | imà himàdre ramayanti mànasaü nivçttasaüràgaviùaü vipa÷citàü || GoMe_77 || himàcalasyopanitambarohiõàü nirãkùamàõàþ saralà÷ikhàvatàü | vanàni cetaþsthitim àpnuvanty amã sumedhasaþ kàmavivekape÷alàü || GoMe_78 || bodhisattvaþ provàca || timiradrumasaüchannà viviktàbhogakandaràþ | tatràpy anuguõà santi velà÷ailaþ prahàõinàü || GoMe_79 || tàlahintàlamàlinyaþ sarito haritopalàþ | santi tatràpi hàrãtapakùavikùobhitormayaþ || GoMe_80 || taraïginãnàm upakaõñharohiõàü palà÷inàm puùpabharàturàþ ÷ikhàþ | vidhåya tatràpi yatãn niùevate samudravelàjala÷ãtalo 'nilaþ || GoMe_81 || sarasamaricavallã÷yàmarodho vanasya dhvanir acalasuruïgàmurcchito 'py amburà÷eþ | aviralaparipàto 'bhyàsayogànupàtã sthirayati kila bhikùos tatra cetaþsamàdhiü || GoMe_82 || nirdhautopalasànur a¤jana÷ilànãlaiþ payodher jalair vàtàyàsitacandanadrumalatàvikùiptasåryàtapaþ | ÷ailendro malayo 'sti nàma jaladacchedàvalã÷ekhara÷ cetaþ saüyaminàm alaü ramayituü ÷àntaprapa¤cajvaraü || GoMe_83 || citrotsaïgo viùamanicitair dhàtupàùàõakhaõóaiþ ÷aùpodbhedais taruõataruõaiþ ÷yàmaparyantalekhaþ | baddhàmodo madajalamucàü dantinàü dànagandhair vindhyo 'py adriþ pra÷amamahatàü yoginàü saünivàsaþ || GoMe_84 || sahyàdrer vilasattamàlaharitàþ prasthàþ prahàõakùamà niþ÷abdàkùaradacchanirjharajalaprakùàlitaprastaràþ | saünyastavyavahàra÷àntamanasàü janmaprabandhadviùàm àryàõàm anapàyinãü vidadhati pratyàtmave÷àü ratiü || GoMe_85 || tãràntànatabàlavetasataru÷reõãniruddhàtapà nadyaþ svacchajalàntaràla%%sanmãnàvalãmekhalàþ | sakhyaþ premaniratyayà iva sakhe tatràpy alaü yoginàm àkùeptuü viùayàbhilàùavimukhaü pradhyànadhãraü manaþ || GoMe_86 || api ca mahàràja || yeùàm asmãty ayam apagata÷ cetaso vipralambho yair adhyastaügamitam a÷ivaü skandhasaütànabãjaü | ye pa÷yanti vyasanadahanair à bhavàgràt pradãptaü lokaü teùàü na bhavati mano lokacitrànupàti || GoMe_87 || nityasràviõam agnimadhyanihitaü kumbhaü yathà medasàü ye lokàrtham anarthabhàravirasaü santo vahanty à÷rayaü | teùàü ratna÷ilàlavàlavalayàþ kalpadrumà nandane låtàtantuvitànadhåma÷ikharaiþ kàntàravçkùaiþ samàþ || GoMe_88 || àvir bhavanti tanavo 'pi paropakàrà yasmiüs tad eva ramaõãyam upaiti sàdhuþ | duþkheùv anàtmasu caleùv aparàyaõeùu kiü và bhaveùu ratikàraõam asti ràjan || GoMe_89 || svàrthànuràgakçpaõà matayo naràõàü tucche 'pi vastuni ratiü parikalpayanti | utpàda eva mahatàü hi jagaddhitàya yeùàü purandarapure 'pi na te ramante || GoMe_90 || prakçtica¤calàkulaprasaraü yai÷ cittam etad va÷ãkçtaü | ratir udeti nànyatas teùàü adhyàtmacintàvihàriõàm || GoMe_91 || ramayanty anuddhçtavikalpasàyakàn saritaþ saràüsi girayo vanàni ca | avikalpagocaravicàriõo yater vanam eva ÷àntam iti ni÷cità matiþ || GoMe_92 || ajitàtmanàm anupatanti buddhayo vividhàn bahirmukhamanonibandhanàn | adhicittayogaviduùàü tu yoginàü atimànuùe carati gocare matiþ || GoMe_93 || rajasàü vipåyapariõàhimaõóalaü paramàm avàpya va÷itàü svacetasi | anapàyinãm anubhavanti ye ratiü bhavanaü vanaü ca samam eva tàn prati || GoMe_94 || viùayàntaràntaritavibhramaü manaþ pra÷ame rameta katham ity ato yateþ | upadi÷yate vanataruprati÷rayo mahatàü samaü tu viùayaü manaþsukhaü || GoMe_95 || ramaõãyam etad iti vikçtaü mateþ pravadanty a%%vacasaþ puràtanàþ | kçtinàü mano hatavikalpavàsanaü na samàdhijeùv api sukheùu rajyate || GoMe_96 || jagatàü hiteùu caratàü mahãpate karuõaikatànamanasàü manasvinàm | bhavati vyathàtanupari÷ramais tanor na ca kàyajãvitanikàntividviùàm || GoMe_97 || gaganopamànamanasàü spç÷anty amã na manaþ sukhàrativikalpareõavaþ | sukham anyad eva tad apàkçtopamaü yad upàsate sukçtino raõaüjahàþ || GoMe_98 || vratinàm adåraparisarpiõã manaþsthitir eva nàma jananãva vatsalà | sukham àdadhàti tad atãtamànuùaü na marutpater api yad asti vajriõaþ || GoMe_99 || vihatapriyàpriyavikalpavibhramaþ pçthivãsamena viharanti cetasà | nçpa yatra tatra bhavabhoganiþspçhà munayo 'ti÷àntasukhamaunalàbhinaþ || GoMe_100 || aniketasaüstavaparigrahàgrahàþ svajane jane ca samatàvihàriõaþ | tribhavopapattigahanàntadar÷ino himavadvaneùu ratim àpnuyuþ kathaü || GoMe_101 || sukhaduþkhayor aviùamapravçttayo nçpa yena tena parituùñamànasàþ | satataü mçgà iva nisargatàpasà viharanty anàvçtavihàragocaràþ || GoMe_102 || visçtàü bhavadruma÷ikhàvalambinãü vividhopatàpaparuùàü viùaktikàü | upahàtya ye padam upàsate ÷ivaü tridive 'pi te narakavàsasaüj¤inaþ || GoMe_103 || anubandhiniü pratinivàrya saühatiü tamasàü kim apy anubhavanti ye sukhaü | na sanatkumàrabhavane 'pi te ratiü viratopasargaratayaþ prakurvate || GoMe_104 || vanaràjayaþ kusumacitrapàdapàþ girayaþ kadambatarucumbitàmbudàþ | sarita÷ ca haüsakulabhinnavãcayaþ paridurbale manasi labdhapravçttayaþ || GoMe_105 || ÷iraþkaüpollasaccàrukuõóalaþ sa mahãpatiþ | sàdhu sàdhv iti saüràdhya pratijagràha tadvacaþ || GoMe_106 || nyàyoparodhi paripe÷alavarõa÷obham akùåõakàlamadhuraü svaparopakàri | vàkyaü suhçjjanamukhoccaritaü kathaü na syàd apratigrahavipàtitakànti÷obhaü || GoMe_107 || amlàyamànakaruõàrasa÷ãbharàõi svàntàny anàkulapadakramayogikàni | vàkyàni sajjanamukhàmburuhacyutàni pradveùaråkùam api mànasam àkùipanti || GoMe_108 || nãceùv api praõatinamra÷irodharàõàü krårà÷ayeùv api kçpàmçdumànasànàü | àdyantamadhyamadhuràõi jinàtmajànàü vàkyàni ko bhuve vimànayituü samarthaþ || GoMe_109 || tàn abhyarthya sa pàrthivo bhagavataþ pratyekabuddhàn atha prãtyutkarùaparamparàm anubhavan kàm apy anàyàsinãü | àvàsaü svam upohya saugatabhavàs te 'pi kùaõenàyayuþ svarddhyaivàpratighaü vigàhya vighanaü khaü ràjahaüsà iva || GoMe_110 || sa bhåpatiþ ùaùñisahasrasaükhyà guhà viviktà jalayaütra÷ãtàþ | saüskàrya tebhyaþ pradadau prasannaþ pratyeka÷o dagdhapunarbhavebhyaþ || GoMe_111 || ÷aratsahasràõi saùaùñir eva cakàra teùàü vigatajvaràõàü | påjàü paràü dçùñaparàyaõànàü saücàriõàm puõyavanaspatãnàü || GoMe_112 || taü bodhau sa pariõamayya puõyarà÷iü saütyajya prakçtivinà÷inaü svadehaü | trailokyaprathitaparàkramaprabhàvo màndhàtà kila vasudhàdhipo babhåva || GoMe_113 || saükalpànuvidhàyinyas tasyàbhåvan vibhåtayaþ | sarvalokàti÷àyinyo nirupàyàsape÷alàþ || GoMe_114 || puõyàny evam asau cakàra bhagavàn yasmàj jagadbhåtaye tyaktvà ràjyavibhåtivistarasukhàny amlàyamànodyamaþ | tasmàt tatra manaþ prasàdya bhagavaty à÷caryaratnàkare pàtavyaü sva%%ropakàramadhuraü tasyaiva vàkyàmçtaü || GoMe_115 || iti ÷rãmeghajàtakaü catvàriü÷attamaü || || *************************************************************************** Nàga = GoNà based on the edition by Michael Hahn. "Der duldsame Nàgak”nig, Gopadattas Nàgajàtaka", Berliner Indologische Studien 8 (1995), pp. 87-135. 9. Nàga sahasra÷o 'pi saütyaktum utsahante svajãvitam | sàdhavaþ sàdhumaryàdàü na muhårtam api kùamàþ || GoNà_1 || tad yathànu÷råyate| bodhisattvabhåtaþ kilàhaü bhagavàn aparimlàyamànakaruõàsaumyadar÷ano nàgaràjo babhåva | krodhena tasya saha ÷à÷vatasaüvirodhaþ krodhottara%<ü>% nigaditaü samupàgatasya | icchànukålamadhurà pratisandhilãlà sàdhoþ suyonividhuraiva babhåva tasya || GoNà_2 || saüpràptakarmava÷itàti÷ayasya yasya lokà hçdãva nivasanti kçpàvi÷àle | roùas tataþ katham uderati ÷uddhasattvàt padmàkaràd vikasitàd iva citrabhànuþ || GoNà_3 || kuvalayadalamàlàkomalaü bhogacakraü svamaõikiraõajàla÷rãkaràlaü sa bibhrat | ghanasamaya ivàsãl locanànandabandhuþ suravarapaticàpodbhàsito vàmbugarbhaþ || GoNà_4 || atha sa mahàsattvaþ krodhabahulatàü nàgayoner avetya tatpratipakùakùamàkathàm udbhàvayàm àsa svaparùadi || na hemamàlà maõidãpti÷ãbharàþ srajo na citrà makarandapi¤jaràþ | tathàbhyalaükartum alaü ÷arãriõàü yathà kùamà sarvaguõaikaratnakà || GoNà_5 || manoj¤aråpà api nàma roùiõo viùàda%%nty eva manàüsi dehinàm | vimuktako÷à iva puùpapàdapàþ svamålasaüsarpibhujaïgakaïkaõàþ || GoNà_6 || asaüstutànàm api nàma såratà bhavanti vi÷rambhavi÷eùabhàjanam | iti kùamàü ko na bhajeta buddhimàn a÷eùalokà÷rayasaügrahakùamàm || GoNà_7 || imàm avasthàü gamità vidàhinàmunà vayaü roùamayena pàpmanà | nivçttavairàn api yad vi÷aïkate mahàjano 'smàn animittakàhataþ || GoNà_8 || evam anyathà ca svayåthyàn saüj¤àpayàm àsa || api ca || dçùñãviùànalamucàü svamaõiprabhàdbhiþ pàtàlarandhragahanàntavisarpiõãbhiþ | tesàü sa pannagavaraþ ÷amayàü babhåva vàgambubhi÷ ca hçdayàni bhujaïgamànàm || GoNà_9 || sa ca mahà%%janmàntaràbhyastapra÷amarativihàrasàdhanaþ sarvalokottarotkçùñair tair api viùayair anàkalitamànaso vióa%%nàm iva tàm ai÷varyalakùmãm abhi%%mànaþ pravivekasukhavihàroparodhinaü càdhipatyapari÷ramam àryanyàyamàrgakaõñakasthànãyàü÷ ca snigdhajanasamàgamàn prakçtidhãramànasaþ san gçhe 'py araõyasaüj¤àbhàvanàsamarthaþ sa÷aïko gàrhasthadoùam evodbhàvayan svabhavanàd abhyudgamya vivikteùv araõyàyataneùu poùadhaniyamàlaükçta÷arãraþ kàlam atinàmayàm àsa || tyaktvà gehaü vibhavakalilaü ye vivikte vasanti pràyas teùu pra÷amavimukho vismayaü yàti lokaþ | citraü manye kùaõam api gçhe yad ramante vidagdhà nànàtaïkapracayagahane bodhisattvapratij¤àþ || GoNà_10 || atha kadà cit sa mahàtmà pratyaraõyaniviùñataruõatarumaõóalaikade÷àvasthito bhujagaviùopaghàtayogyavidyàdhareõa bràhmaõenopalakùitaþ | sa tasya tena niyamavi÷eùaramaõãyenà÷vàsadena tejasvibhàvena vismitamanà nàsmàt pratyavàyo 'stãti ni÷citya svajãvikopàyaü ca tadgrahaõasàhasam avetya taü bhujagapatiü vi÷rambhamukulitaphaõacakram àsãnaü sahasà mahatà daõóena ÷irasy abhijaghàna taptapàüsupågai÷ càsya nayanàni pårayàm àsa mahatyà cainaü vararajjvà gàóhaü grãvàyàm àmardayàü babhåva målàgadasaümi÷reõa cainaü ÷leùmaõà vadanavivareùu saüsiktavàn vivçtya càsya vadanapuñam ayaþsaüdaü÷ena daüùñràþ samudàjahàra || lobhaparyàkulamànasa÷ càsya tãkùõena ÷astreõa ghanako÷opagåóhamålàü cåóàmaõim utpàñayàü cakre pratinakulacalavalayarà÷ikomale càsya bhogakuõóale bimbopadhàna iva niùadya vi÷a÷ràma || yaþ kelãkalaheùv api praõayinãkarõotpalàtàóito lajjàmantharakomalàlasaphaõacchattro yayau saübhramam | mene so 'vikçtà÷ayaþ phaõivaro daõóaprahàràn kharàn kùàntyabhyàsava÷àt samãraõacalattålàü÷upàtopamàn || GoNà_11 || yo bibhran dayitàjanena racitàü kaõñheguõàü komalàü khedaü nàgavaraþ sukhocitamayàü [?] bheje kriyàü càyatàm [?] | rajjvà karka÷apà÷ayà pa÷ur iva grãvopabaddho bhç÷aü tenàkàraõadàruõena ripuõà so 'bhån niràstho va÷ã || GoNà_12 || yaü pratyagra%%màlacandanarasapra÷leùa÷ãtaiþ karair grãùme pràõasamàþ saratnavalayair nàgottamaü paspç÷uþ | pàdenàbhihataþ khalena pañunà sa kùàntiguptavrato lebhe saütatavartinãü ghanarasàü maitrãü tadàlambanàm || GoNà_13 || daüùñrà bisàïkurasità vinigåóhamålàs tasyoccakhàna sa yadà bhujage÷varasya | ÷alyàpahàriõi tadà bhiùajãva tasmin vipre cakàra sa paràm upakàrisaüj¤àm || GoNà_14 || àrtãyate sma sahajàny api yàni citra%<ü>% sàdhuþ ÷iromaõimayàni vibhåùaõàni | teùåddhçteùu sa kçtàrthatayà pramodaü nikùiptabhàra iva bhogapatir jagàma || GoNà_15 | ÷vàsànilaiþ sphuñaviùàgnikaràkaràlair ucchoùayet samakaràn api yaþ samudràn | kùàntiü priyàm iva sakhãm upaguhya tasthau svasthas tam eva ca ripuü karuõàyamànaþ || GoNà_16 || syàd bhasmasàc chikharakoñivipàñitàbhraþ ÷ailo 'pi dçùñiviùayaü samupetya yasya | pàpàtmanà kumudanàlam ivoragendro nàsau cukopa%%dito 'pi parànurakùã || GoNà_17 || tãvraprakàram upakàram ivàvikàraþ sehe kçpàparigataþ sa yathà yathàryaþ | krauryàvalepaparuùaþ sa tathà tathà taü cikle÷a pannagavaraü vividhair upàyaiþ || GoNà_18 || karuõàdravam eva durjanaþ sutaràü satpuruùaü prabàdhate | mçdam eva bhinatti kaõñakaþ kañhine kuõñhaka eva jàyate || GoNà_19 || sa pãóyamànaþ puruùeõa tena bhujaïgaràjo vigatavyathena | tam eva rakùan guõapakùasàkùã mumoca na ÷vàsaviùaü viùàdã || GoNà_20 || yathà yathà pãóayati sma nàma tam àryakarmàõam asàv anàryaþ | tathà tathàsau tadapàya÷aïkã na cakùur unmãlayituü viùehe || GoNà_21 || paràpakàrapratipattimàrutà duràcaràs tasya vi÷uddhakarmaõaþ | kùamà÷ilàdhàraparigrahasthiraü na kampayanti sma mano manasvinaþ || GoNà_22 || ambhojareõukaõikà iva saüpratãcchan nàgottamaþ kùitirajo 'rkakaropataptam | netropaghàtapañunà pañunà vimuktaü tasmin babhåva sutaràü sa parànukampaþ || GoNà_23 || yaþ snàto jalayantramandiragato ràjà jalaiþ ÷ãtalair nànàpuùparajo'dhivàsa÷ucibhi÷ candraprabhànirmalaiþ | siktaþ ÷leùmalavair anàryamatinà durgandhibhis tena saþ prãtyaivàpacakàra taü paribhavaü kùàntyàmbhasevokùitaþ || GoNà_24 || evam anyathà càsau bràhmaõàdhamas taü bodhisattvam parikli÷ya mahati karaõóe prakùipya tena tena paribhraman vàràõasãü nagarãm anupràptaþ || atha tasya bhujagapates tàü råpasaüpadam àlokya mahàjanaþ paramavismitamanàs taü bràhmaõaü mahatyà påjayà påjayàm àsa || atha tasya mahàtmanaþ sumanànàmàntaþpuràgracarà bhujagayoùid atãtàyàm ucitàyàü tadàgamanavelàyàü taü bhogipatim apa÷yantã jànànà tasya prakçtibhadratàm anàryakarmàràmatàü ca mànuùahçdayànàü tadatyayà÷aïkinã tãvra÷okàyàsavyathitahçdayà tat tad vikalpya satvaraü ruroda || tamasà nirantaravisàriõaiva me parivaryate nayanagocaraü balàt | aniråpitàtyayavikalpakàtaraü dravatãva mànasam idaü priyaü vinà || GoNà_25 || sphuñamallikàvanavilàsalàsakà jalayantramandiranirodha÷ãtalàþ | sutaràü dahanti mama calamàrutà dayitapravàsaparitàpinãü tanum || GoNà_26 || pratibhàty apårvam iva sarvam adya me na ca vedmi kàham iti tena varjità | vyasane sa eva ÷araõaü mama priyo virahe tu tasya maraõaü paràyaõam || GoNà_27 || maõivedikàkiraõapàñalormayo gçhadãrghikà na ramayanti me manaþ | priyavipravàsaparitàpaviplutaü sphuñapadmako÷amakarandavàsitàþ || GoNà_28 || di÷atåttamàni jagaduttamadyutir mama maïgalàni bhagavàn sa eva tu | na bhavàntare 'pi viraho yathà bhaved dayitena tena niravadyakarmaõà || GoNà_29 || virahànubandhavirasàþ samàgamà jagato 'raparvapariõàminã sthitiþ | iti yaj jagàda manaso 'tivallabhaþ samupasthitaü tad idam adya vai÷asam || GoNà_30 || vikasatsphuliïgam anilàkulàrciùaü dahanaü vi÷àmi bahuduþkhabhàginã | tanum utsçjàmi ÷ikharàd girer imàm ava÷iùyate kim aparaü mamàyuùaþ || GoNà_31 || yadi so 'dya naiti sukhasaumyadar÷ano mama mårtimàn %%vikalo manorathaþ | svayam eva dhakùyati mamedam à÷rayaü hçdayajvalas tumula÷okadàruõaþ || GoNà_32 || iti sà ruràva kurarãva viklavà nayanàmbudurdinamukhã tapasvinã | vasudhàtale galitahàramekhalà bhujagàïganà pativiyoga÷aïkinã || GoNà_33 || atha sumanà nàma yoùid bodhisattvam anveùamànà vàràõasãü nagarãm anupràptà dadar÷a cainaü mahàsattvaü paramadàruõàm %% upagataü dçùñvà ca tãvra÷okàyàsavyathitahçdayà provàca | sphuritakiraõacchàyàramyàþ ÷iromaõayaþ kva te kva dayita gatàs tàs tà daüùñrà bisàïkuradhåsaràþ | vapur upahataü daõóàghàtair navotpalakomalaü vigalitahçdayà (?) kråreõaitat kçpàtmaka kena te || GoNà_34 || kiü dharmo 'stam itaþ prajàhitakaraþ kiü lokapàlà mçtàþ tejaþ kopaviùàtisaïgarabhasaü kiü proùitaü bhoginàm | ÷ånyaü kiü nu patiprabhàbhir adhunà niþ÷uklamålaü jagad yena tvaü vyasanaü duruttaram idaü pràpto vinà÷àya te || GoNà_35 || nàsãt kasya dayà tvayi praharato 'nàryasya ÷àntàtmani krauryaü tvayy api nàma sàdhucarite pàpàtmanàü jàyate | tvàm àyàsayataþ kathaü na patitau tasya prakoùñhàt karau nàthànàtha ivàpadaü katham imàü pràptas tvam àyàsinãm || GoNà_36 || bodhisattvas tu pratyagrakopa÷okakaluùitàdhyà÷ayàtmanàm avetya tåùõãm eva babhåva || sà punar abravãt || kasyàpriyaü jãvitam àdyajàtaü kàlena kelã%<ü>% saha kaþ karoti | tvadapriyàriùñaniviùñaceùño lokàntaraü ko 'bhyanugantukàmaþ || GoNà_37 || ÷ãtàbhilàùã pravivikùur agniü ko màrutoddhata÷ikhàkalàpam | àditsate kråraviùaü bhujaïgaü kaþ puùpadàmàkçtivipralabdhaþ || GoNà_38 || udadhiparikhàm adyaivainàü dahàmi vasundharàü sanaganagaragràmàràmàü svadçùñihutà÷anaiþ | na mama hçdayaü ÷ànti%<ü>% yàti tvadapriyatàóitaü dahati yadi na krodhàgnir màü purà niravagrahaþ || GoNà_39 || atha bodhisattvas tàü tapasvinãm aviùahyakopàgnipradãptamànasà%<ü>% hlàdayann iva tadàmçta÷i÷iràbhir vàgbhir ity abravãt || alam alaü mà gà bhadre vai kopasya cetovidàhinaþ | prakçtiduþkheùu ko bhåyaþ sattveùu duþkhàni cintayet || GoNà_40 || duþkhahetau vartamàneùu ÷ocyeùu saükle÷abhàgiùu kaþ paràkramet || duþkhàya svahitakramàrteùu dehiùu na mama daüùñrotpàñanàd duþkhaü na ca daõóasaüpàtajà rujàþ || duþkhayanti mànasaü caõói tvadvàkkarka÷às tudanti màm || api ca kànte || bodhisaüpràptaye cittaü yadaivotpàditaü purà | vayaü tadaiva lokànàm àdheyakriyatàü gatàþ || GoNà_41 || kopavahnimlàyamànà punaþ saiva tvam anyeva lakùyase || candralekheva càmbare vikasadghanadhåmasaübàdhadhåsare || GoNà_42 || kiü ca || karmàparàdhajanitaü yadi duþkham etat kopàvakà÷a iha ko nu mama dvijàtau | karmendhanoddhata÷ikhà÷akalàkulebhyaþ kupyet kathaü na matimàn narakànalebhyaþ || GoNà_43 || tad alaü kopadainyena tava cetovidàhinà | svagçhàn eva gacchasva saütyàgaü ca kuruùva me || GoNà_44 || sà bhartur abhipràyaü saüpàdayantã tadvacanàpyàyitahçdayà vigatakopasaürambhà babhåva || kopoparàgavigame vivçto 'dhimàtraþ snehaþ priye viùamavartini nàgavadhvà | udghàñitàbhrapañalasphuñadigvibhàge khe niþsapatna iva candramasaþ prakà÷aþ || GoNà_45 || ÷okà÷runayanapariplutà ceti bodhisattvam abravãt || kuto me duþkhabhàginyà gehaü àrya tvayà vinà | ihaiva ÷oùam eùyàmi yà gatis tava sà mama || GoNà_46 || viùamasthaü parityajya tvàm anàtha sukhaidhitam | kànta kena sukhenàhaü drakùyàmi svajanaü punaþ || GoNà_47 || sukhe samànatàü gatvà duþkhe jahyàü yadi priyam | anàryàm akçtaj¤àü màü dhàrayiùyati bhåþ katham || GoNà_48 || pratibhàti jagac chånyaü tvayà virahitaü mama | tvaü me jãvitasarvasvaü tvaü bandhus tvaü paràyaõam || GoNà_49 || bodhisattvo 'tha tàü sàdhvãü bahalasnehaviklavàm | anukampàva÷àt sàdhur ãdç÷aü pratyabhàùata || GoNà_50 || adçùñapårvavyasanà sukhasaüvardhità priye | parikle÷am imaü soóhum akùamà tvam anindite || GoNà_51 || mayi sneho 'sti yadi te duþkhaü me yadi necchasi | adçùñam adya màü kçtvà tad gaccha tvaü svam àlayam || GoNà_52 || atha sà tair bodhisattvavaco'dbhir àkleditahçdayà duþkhadaurmanasyaparyàkulamànasà ni÷ãthe kà÷ikàràjam upetya karuõàkulataràkùareõa vacasà kçtà¤jalir avocat || àpadgatànàü vyasanakùayàya tvaü pa¤camaþ pàrthiva lokapàlaþ | tràyasva màm àpadi vartamànàü dãnàm anàthàü jagadekanàtha || GoNà_53 || atha sa ràjà tad atibhàsuraü vapur avalokya kim idaü kathaü cety utpannajàtasaübhramaþ sàdaram utthàya paryaïkapçùñhàt tàü nàgayoùitam etad avocat || dhyàmãkçtya maõipradãpakiraõàn etad vapus te sthitaü vyàhàrasphuñacitravarõakaraõo divyaprabhàva÷ ca te | kà nu tvaü karavàõi kiü bhavati te bråhi tvadàj¤àm imàü màlàü phulladalàm ivàdya ÷irasà samyak pratãcchàmy aham || GoNà_54 || athàsau bhujagavadhås tena tasya ràj¤o 'bhijàtyape÷alena vacasà samànanditamanasà provàca || à÷àva÷ànàü naradeva ko 'nyo manorathaü pårayituü samarthaþ | tyaktvà bhavantaü jagato hitàya prajàpater vaü÷am ivàvatãrõam || GoNà_55 || nàgàïganàü màm avagaccha ràjaüs tvadde÷aparyantakçtàdhivàsàm | àpadgataü mànada pannagendraü tràyasva kçtyaü mama tad garãya%<þ>% || GoNà_56 || ràjovàca || bhagini kas tavàsau bhujagavaraþ || sà provàca || bhartà mama pràõadhane÷varo 'sau nyàyopradeùñà ca gurur garãyàn | piteva nityaü hitasaüvidhàtàsukhe ca vi÷rambhaniratyaya÷ ca || GoNà_57 || atha sa bhåpatis tena tasyàþ svàmyanuràga÷ãbhareõa caritenàbhiprasàditaþ || provàca cainàm || bhaktir bhartari dar÷ità ghanarasà dàkùiõyam unmãlitaü premodbhàvitam àpadi sthirataraü prodghàñità bhadratà | dharmo nyàyaparigraheõa paramàü vçddhiü tvayàpàdito loke sàdhupativratatvam iti te khyàtiþ sthità ÷à÷vatã || GoNà_58 || tyaktvà priyaü jãvitam apy ato 'haü puõyaprabhàvopanataü ca ràjyam | saüpårayiùyàmi manorathaü te pa÷yàdya bhadre dayitaü vimuktam || GoNà_59 || atha sa ràjà tasya bràhmaõasyàntikàt taü nàgaràjànaü mahatà målyena niùkrãya parameõa .............. sapatnãkaü svabhavanaü prave÷ya mahàrhasiühàsanopaviùñam abhyarcayàm àsa || atha bodhisattvas tena tasya ràj¤o 'tyadbhutena niùkàraõopakàrasaübhrameõàkçùñamanàþ provàcainam || asaüstute nàma tavàyam àdaro mayi prasàdasthirabhaktipe÷alaþ | kçtopakàreùv api yo na dç÷yate pçthagjaneùu sukhànubuddhiùu || GoNà_60 || prakà÷iteyaü guõapakùapàtità prajànuràgo bahulãkçtas tvayà | guõe vivardhasva tad uttarottarair guõeùu bhadraü jagatàü avasthitam || GoNà_61 || iti saüràdhya ràjànaü tam asau bhujage÷varaþ | anubaddho dayitayà kçpayeva gçhàn yayau || GoNà_62 || iti ÷rãnàgajàtakaü catvàriü÷attamam || þ || *************************************************************************** Puõyarà÷i = GoPr based on the edition by Michael Hahn. "Puõyarà÷yavadàna Ä Another Legend by Gopadatta?", Frank-Richard Hamm Memorial Volume, October 8, 1990, ed. H. Eimer, Bonn 1990 (Indica et Tibetica, 21), pp. 103-132. 10. Puõyarà÷i athà÷oko mahàràja upaguptaü yatiü gurum | kçtà¤jalipuño natvà pràrthayac ca tathàdaràt || GoPr_1 || bhadanta ÷rotum icchàmi punar anyat subhàùitam | tad yathà guruõàdiùñaü tathàdeùñuü ca me 'rhati || GoPr_2 || iti tena narendreõa pràrthite sa jinàtmajaþ | upagupto narendraü taü samàlokyaivam àdi÷at || GoPr_3 || ÷çõu sàdhu mahàràja yathà me guruõoditam | tathàhaü te pravakùyàmi ÷rutvà caivaü ÷ubhe cara || GoPr_4 || nàsti vipàkaparyanta upakàràpakàrayoþ | saübuddhe sadgurau tasmàt kartavyam upakàrakam || GoPr_5 || tad yathàstàü mahàsattvau saübuddhopàsakau purà | kadà cit tàv ubhau gràmaü gacchantau saügatau pathi || GoPr_6 || saübuddhapratimàü tatra puõyarà÷im ivottamàm | tàü samãkùya tayor ekaþ praõatvaivaü tam abravãt || GoPr_7 || aho bata mahàpuõyarà÷ir ayaü viràjate | bhàgyena dç÷yate 'smàbhir adya mitra praõamyatàm || GoPr_8 || iti tenoditaü ÷rutvà dçùñvàparas tam abravãt | aho bata mahàn mitra pàparà÷ir ayaü nv iti || GoPr_9 || iti tenoditaü ÷rutvà prathamaþ sa upàsakaþ | karõau pidhàya hastàbhyàü tam evaü paryabhàùata || GoPr_10 || dhik tvàm asadbuddhim asatpralàpinam [!] evaü hy api tvaü pratibhàùase 'tra | kasmàn muneþ ÷àstur upàsako 'pi saddharmamårtiü pratinindase 'dya || GoPr_11 || kathaü na jihvà patità tavànanàd asatpralàpàpahatà tapasvinã | apuõyarà÷ir bhagavàn iti bruvan kathaü na magnas tvam are rasàtale || GoPr_12 || dhig apra÷astàm asatàü duratyayàü pçthagjanànàü prakçtiü calàcalàm | vimar÷am apràpya yatheùñacàriõã karoti yà lokam apàyagocaram || GoPr_13 || sudàruõair àyudhabhãmadar÷anair aràtibhiþ sàrdham aho varaü gatam | tvayà suhçcchadmanigåóhapàpmanà padaü na caikaü vitathapralàpinà || GoPr_14 || namanti yaü brahmavido maharùayaþ punàti yo vi÷vam idaü vçùàü÷ubhiþ | apuõyarà÷ir yadi sa vratã÷varas tathàgataþ puõyanidhiþ kuto 'paraþ || GoPr_15 || muneþ paroddhàranimittamàtram apy upaiti yasyoddhçtakalmaùo 'pi san | sa yogaparyantavidàü dhuri sthito na puõyarà÷ir yadi ko nv ihàparaþ || GoPr_16 || na yasya buddhiþ pratihanyate kva cin na ca praheyàvayavo 'va÷iùyate | na càsti saïgo jagadarthasàdhane sa puõyarà÷ir na kathaükathànta÷aþ || GoPr_17 || taduktaü sa samàkarõya dvitãyopàsakas [!] tataþ | pràgalbhavacasà bhåya àyuùmantaü tam abravãt || GoPr_18 || hitakàmyatayà niratyayaü vacanaü kàmam idaü sakhe tava | anuyujya tathàpi ÷obhate vitathaü sàdhur udãrayan bhavàn || GoPr_19 || mama bhaktir udàra÷àsane sugate yà paramànukampake | vidità tava sà tathàpi màü sahasà saumya kathaü vigarhase || GoPr_20 || àpàtàlpasukhàbhimànarasikaü paryantariktà÷rayaü sàyàsaü sabhayaü prasaïgavirasaü dhig laukikaü saügatam | yan nàmaivam akàraõoddhataruùo mithyàvikalpair hataü gacchaty ekapade kùayaü paricayaü vikùipya mårdhno 'ntikam || GoPr_21 || etat tenoditaü ÷rutvà prathamaþ sa upàsakaþ | anyathà tadvaco matvà manasaivaü vyacintayat || GoPr_22 || aho hy anyad anenoktam anyan mayà vikalpitam | iti cintàviùaõõàtmà tasthau lajjàhatà÷ayaþ || GoPr_23 || dçùñvà sa ca sahàyas taü lajjàvanamitànanam | tadabhipràyam àj¤àtuü prasahya caivam abravãt || GoPr_24 || sàdho kiü manyase hy atra yat te lajjàhataü mukham | tàvat te yad abhipràyaü tat pracakùva mamàgrataþ || GoPr_25 || tasyaitad vacanaü ÷rutvà sa àyuùmàn upàsakaþ | tanmano'ntargataü sarvam abhipràyaü vyamu¤cata || GoPr_26 || cittaü yatra prasàdya kùaõam api manujo 'nuttame dakùiõãye ÷rãsaubhàgyaprakarùaü bhavagatiùu paraü pràpya nirdvandvaramyam | pa÷càd àlokya lokaü vitathavilapitaü pratyayagràhamàtraü j¤àtvà pràpnoti ÷àntaü katham iva na mahàn puõyarà÷ir bhavet saþ || GoPr_27 || dattvà palàla÷akalasrajam agrasattve lebhe bhavopa÷ama÷àntisukhàni nàrã | yasminn acintyacaritàti÷ayaprabhàve kiü puõyarà÷ir ayam ity avidagdham etat || GoPr_28 || ko÷àtakãkusumam api pradàya ståpe muneþ paramakàruõikasya yasya | bhuktvàlaye guõavibhåtisukhaprakarùaü lebhe 'ïganàmçtapurapratipatsamçddhim || GoPr_29 || yasmai pàü÷upradànaü prakçticalamanà bàlakaiþ saüpradàya sphãtàü martyendralakùmãm anavanatasitacchattrahàsàbhiràmàm | saüpràpyàtãtacintaü padam abhayam asaddàhaparyanta÷àntaü lebhe pa÷càn narendraþ katham iva sa na bhoþ puõyarà÷ir maharùiþ || GoPr_30 || prasahya païkàïkam çùer varàhaþ [!] caitye vapur yasya ciraü sa eva | tasyaiva dharmasya sudharmatàsau yadàdhipatyena bhavàd vimuktaþ || GoPr_31 || kiyàn prasàdo jaóacetanànàü sakhe tira÷càü guõani÷cayo và | kùetrasya tasyaiva tu sà vibhåtir yenàtra sattvàþ saphalã bhavanti || GoPr_32 || dçùñvà lokavilocanotsavasukhàü saü÷àntasarvoddhavàü vyàmàbhàpariveùiõãü bhagavato buddhasya mårtiü purà | harùotkampigala÷ cukåja madhuraü preïkhatkalàpaþ ÷ikhã taddheto÷ ca ÷amaü jagàma sa ÷ikhã dhàràmbusikto yathà || GoPr_33 || maïgalyatvam acintyayogamahatàü sarvàrthasiddhyàvahaü buddhànàü tad udãkùyatàü bhagavatàü saümohanidràcchidàm | atyantopa÷amàvahaü bhavati yat tiryaggatànàm api pràg evàbhimukhà÷ayasya viduùaþ ÷àstur guõàmbhonidheþ || GoPr_34 || manye dar÷anam eva tad guõavatàü teùàm avandhyodayaü sarvàkàraparopakàramadhuraü pårvàbhisaüskàrajam | pradveùopahatà÷ayàn api janàn saüpràpayaty uttamaü sthànaü sarvabhavopasargavigamàd ekànta÷àntaü ÷ivam || GoPr_35 || ÷rutvà nàma tathàgatasya makaraþ sàüyàtrikebhyaþ purà saüpçktàsyapuño mamàra sugate cetaþ prasàdya kùaõam | taddhetoþ saritàü patiü parimitaü nãtvà punar dustaraü janmàmbhonidhim uttatàra vipulaü niþsçtya màrge plavam || GoPr_36 || apàyapàtàlatalàvalambã suro munãndraü ÷araõaü prapadya | svapuõyasopànaparamparàbhiþ samàrurohàgryataraü vimànam || GoPr_37 || kçtvà vyàghrabhayàn namo bhagavate buddhàya sarvàtmanà nàmnaivànupamasya puõyamahatãm àlokya nàndãü pumàn | niþ÷eùavyasanàndhakàragahanapradhvaüsinãü pràptavठchàntiü kàm api vàgatãtaviùayàü prahlàdasaüvardhanãm || GoPr_38 || iti bhuvanamahimnàm àkaraü ÷à÷vatànàü tam anupamavi÷eùàcintyacaryàrahasyam | kim api katham apã÷aü ÷aükaraü pràptum àryaü padam amaram ahàryaü puõyarà÷iü vadàmi || GoPr_39 || iti tadgaditaü ÷rutvà sa itara upàsakaþ | tam àyuùmantam àlokya punar evaü samabravãt || GoPr_40 || samyag abhihitaü sàdho bhavatàtra tathàpi ca | mamàpy evam abhipràyaü ÷råyatàü sàüprataü sakhe || GoPr_41 || kçtvà cittapradoùaü sakçd api sugate pràptalokàvasàne yatràvicchinnamaitrãjalakala÷a÷atakùàlitàntaþprakope | àsaüsàràparàntaü jvaladanala÷ikhàgarbhaparyantarandhraü gàhante 'vãcim aj¤àþ katham iva sa jino 'puõyarà÷ir na tuïgaþ || GoPr_42 || elàpatram avaj¤ayà kila munau cchitvà pramàdàtmakaþ pàrthagjanyaviùasya vçttim a÷ivàm udbhàvayan karmaõà | elàpàdapapàdapàñita÷iro __ __ dvamacchoõito nàgendraþ pçthubhãmabhogapañalo nàdyàpi nirmucyate || GoPr_43 || såkùmo 'py evam anàdaro bhagavati pràbandhikãü vyàpadaü yat sarvàyatanopatàpavirasàm àkarùati pràõinàm | sarvotkarùada÷àvasànamahatãü kàm apy anàyàsinãü pràptaþ ÷àntim apuõyarà÷ir asatàü tasmàt sa sattvottamaþ || GoPr_44 || kçtvà cetaþpradoùaü kçpaõakapuruùo yatra vãthãmukhasthaþ kãñaþ kopopadagdho nçparathacaraõàghàtavicchinnamårdhà | jvàlàmàlàkalàpaü vivçtam iva bhuvo bhãùaõaü vaktrako÷aü ÷vabhraü tasmàd vive÷a pratihatatimiro 'puõyarà÷is tato 'sau || GoPr_45 || evaü buddhe bhagavati gatibhràntyupàdànadàha- pràptàbhij¤e mçdur api kçta÷ cetanàsaünive÷aþ | saütànànàn upatatiphalapràptaye nirbabandha saþ sarttà [?] __ bhavasukhalavàsvàdalagnàbhilàùam || GoPr_46 || matvà karmasvakam anu÷ayasnàyutantrãpraõeyaü lokair duþkhair viùayakçpaõair indriyair vipralabdham | utpadyante vipadupa÷amapràptaye ye janànàü màtuü teùu prabhavati pumàn ko 'pakàropakàrau || GoPr_47 || hçtvà dhàtudharàn* srajo bhagavataþ sadyo 'bhavad dàrako visphoñasphuñitàrdramàüsaguóako bãbhatsasarvà÷rayaþ | satkàraü pravidhàya tatra ca punaþ sadyo 'bhavan nirvraõaþ tat ko nàma na påjayet sahçdayaþ puõyàrõavaü jaïgamam || GoPr_48 || tasmàt praduùñamanasàü bhagavàn apuõyarà÷iþ prasannamanasàü tu sa puõyarà÷iþ | paryàyato vigatasarvasavàsanàntaþsaükle÷akilbiùada÷o viùayàntadar÷ã || GoPr_49 || kçtvà bhagnàü pra%%kçtim çùer aïganà kandukena prakçãóantã karakisalayapracyutena pramàdàt | pa÷càttàpajvaraparigatà påjayitvàpi buddhaü kiü saüpràptà na kanakavatã bàhuvicchedaduþkam || GoPr_50 || udyan dar÷anam ucchinatti savità naktaücaràõàü yathà néõàü dhvàntam apàkaroty aviralaü råpopalabdhyai karaiþ | doùas tatra na bhàskarasya bhagavaddviùtaprasannàtmanàü buddho 'py evam apuõyapuõyanicayaþ sàmànyanàtho 'pi san || GoPr_51 || iti tàv upàsakau buddhaguõamàhàtmyakãrtanam | kçtvà parasparaü sattvaü pavitrãkçtya jagmatuþ || GoPr_52 || evaü matvà mahàràja saübuddhe sadgurau mudà | ÷raddhayà satkçtiþ kàryà nàpakçtiþ kathaü cana || GoPr_53 || ÷àstary avaj¤àmalinà÷ayànàü bhåmir vidàraü na dadàti sadyaþ | buddhaprasàdadravacetasàü và na jàyate ratnamayã vicitraü || GoPr_54 || ko 'py eùa karmàntarasaünirodhaþ puõyaprabhàvàti÷ayo vicitraþ | karmàõi yat pàtravi÷eùajàni sadyo na néõàü phalam udvamanti || GoPr_55 || tasyaiva kàpãyam çùer acintyà vibhåtir àveõikayogasàdhvã | yenàtra kçtvàpi manaþpradoùaü sadyo na pàtàlatalaü vi÷anti || GoPr_56 || tal lokànàm amçtaphalade jaïgame puõyavçkùe kàryà bhaktir bhagavati jine nirjitàntaþsapatne | nikùipyà÷àü viùayagahanavràtaviùvagviùaktàü yàvan nedaü bhavati bhuvanaü buddhakàntàraghoram || GoPr_57 || utpadyante jagati na sadà nàpi sarvatra buddhàþ sarvàkàràparatavitathagràhanidràprasaïgàþ | ka÷ cit kalpaþ prabhavati ciràt puõyasaübhàraramyo yatrotpàdo bhavati bhuvanasvàminàü bhåtabhåtyai || GoPr_58 || yàtasyàpi pra÷àntiü bhavapuraparikhàü jàlinãü ÷oùayitvà yàvat saübuddhabhànoþ pravacanakiraõà lokam udbhàvayanti | tàvat pa÷yantu santaþ samaviùamavatàü durvibhàgaprabhedàn loke durdçùñimeghà vipada÷animukhà durnivàràþ sphuranti || GoPr_59 || evaü me guruõàkhyàtaü tathà te kathyate mayà | tad evaü hi parij¤àya kartavyaü bhajanaü muneþ || GoPr_60 || ye bhajanti sadà buddhaü na te gacchanti durgatim | niþkle÷àþ sabalàn màrठjitvà yànti jinàlayam || GoPr_61 || ye ca ÷çõvanti saddharmaü te 'pi na yànti durgatim | sarvadà satsukhaü bhuktvà yànti cànte sukhàvatãm || GoPr_62 || ye 'rcayanti mudà saüghàn na te 'pi yànti durgatim | sarvasattvahitaü kçtvà saüprayànti ÷ubhàlaye || GoPr_63 || evaü matvà mahàràja triratna÷araõaü gataþ | sarvasattvahitaü kçtvà saüvçtiü saüpracàraya || GoPr_64 || tena te sarvadà bhadram ihàmutràpi saübhavet | kramàd bodhiü samàsàdya nirvçtiü và samàpnuyàþ || GoPr_65 || iti ÷àstrà samàdiùñaü ÷rutvà sa nçpatir mudà | tatheti saüpratij¤àya pràbhyanandat sapàrùadaþ || GoPr_66 || puõyarà÷yavadànaü tad idaü ye ÷raddhayà mudà | ÷ràvayanty anumodante ÷çõvanti ca samàhitàþ || GoPr_67 || sarve 'pi %% mahàsattvàþ pari÷uddhatrimaõóalàþ | saddharmaguõasaukhyàni bhuktvà yànti jinàlayam || GoPr_68 || || ÷rã || iti puõyarà÷yavadànaü samàptam || 13 || *************************************************************************** èùipa¤caka = Goèp based on the edition by Ratna Handurukande. Five Buddhist Legends in the Campå Style - From a collection named Avadànasàrasamuccaya. Bonn 1984 (Indica et Tibetica, 4). 11. çùipa¤caka målaü malànàü pravadanti jàtiü jàtiprapa¤copa÷amapravãõàþ | tathàgatà÷ càvitathapratij¤àþ saübhodhisattvà÷ ca vi÷uddhasattvàþ || Goèp_1 || tadyathànu÷råyate | bodhisattvaþ kila lokàbhimataguõàbhilakùite mahati bràhmaõakule janma pratijagràha | kiraõair iva ÷uklapakùacandraþ svaguõair eva sahàbhivardhamànaþ | paramàü svakulasya cihna÷obhàü prathimànaü gamayàü babhåva sàdhuþ || Goèp_2 || vayasi prathame 'pi vartamàno viùayeùv atibaddhamànaso 'sau | atimànuùaceùñitasvabhàvo jagatàü smayabhàjanaü babhåva || Goèp_3 || so 'paryavasitakukàryaparyàkulam upa÷amavirodhiprakçùñopàyàsam arthopàrjanapradhànakàmarativyavahàràsàrakarmadharmabhåyiùñham avinayakalahavairavigrahàyatanam ãrùyàmàtsaryacauryàdiniketabhåtaü ÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsabahulaü màyà÷àñhyamadamànagahanaü sàhasàvalepàdhiùñhitam anàryavyavahàrànupravçttijihmasattvabhàvaü pramàdapadasthànam anekaråpaparibhavopasçùñaü saünihitadainyam anabhibhåtaviùàdaü pratyàsannavighàtabhayadaurgatyam aviùahyopadravasamudraü kaõñakagarbhàdabhra÷vabhrapratibhayàkaram apàsya gàrhasthyam anyatamam a÷ramapadam abhyalaücakàra | bahucchalaü so 'tha bahuvyalãkaü bahåpasargaü bahudoùaduùñam | apàsya gàrhasthyam anarthamålaü tapovanaü ÷àntam alaücakàra || Goèp_4 || sarobhir unnidrapalà÷akoùaku÷e÷ayendãvaracitratoyaiþ | alaükçtaü bàlaka÷erunãlapratãrasaüsupta÷aràrihaüsaiþ || Goèp_5 || mãnàvalãra÷anayà saritopagåóhaü snehàd iva praõayinaü priyayà prakàmam | sarvartupuùpaphaladaiþ svajanair ivàntar bàlapravàlaharitais tarubhir niruddham || Goèp_6 || vyàlais tapasvibhir ivàkçtimàtraråkùaiþ paryàkulam jalatçõàïkuratuùñacittaiþ | taü kànanàntam upagamya sa bodhisattvo dharmo 'vatãrõa iva vigrahavàn vyaràjat || Goèp_7 || gçhasthabhàve 'pe sa vartamàno janmàntaràbhyastavivekavàsaþ | àgàradoùair aparikùatàtmà vi÷eùayàm àsa tapovanasthàn || Goèp_8 || __ __ ^ __ __ ^ ^ __ ^ __ __ pramàdinàü kàpuruùà÷rayàõàm | utkaõñhayanti pravivekayogyàs ta eva ÷àntàþ satataü vanàntàþ || Goèp_9 || abhyastanaiùkramyasukhotsavànàü satàü pravàsà iva gehavàsàþ | mçgàïganàku¤citapallavàni vanàni teùàü bhavanottamàni || Goèp_10 || parigraheùv eva vighàtabuddhiþ saütoùa eva svadhanànuràgaþ | yeùàü gçhe càrakavàsasaüj¤à teùàü na citro vanasaünivàsaþ || Goèp_11 || tasya pårvajanmaparamparàbhyàsavàsanàghanasnehagauravaniratyayà÷ catvàraþ sahàyà babhåvuþ vàyasaþ pàràvato bhujago mçga÷ ca | te tadàj¤àsaüpàdanaikatànamanasaþ svayonividhinà dharmakriyàsauùñhavena jagaty abhilakùità babhåvuþ | chandopaghàtavihateùv aparàyaõeùu tiryakùu mohabahuleùv adhikaü vihbànti | dharmànuràgavi÷adàþ pratipatti÷obhàs tàmisrapakùarajanãùv iva dãpamàlàþ || Goèp_12 || vismàpayanti sutaràü viguõà÷rayiõyo dharmakriyàþ karaõapàñavayogaramyàþ | grãùmoùmadurgamataràsu vanasthalãùu prodbhidyamànakamalà iva païkajinyaþ || Goèp_13 || teùàm ekadà snehaniryantraõaramaõãyàvasthànapravçttasaükathànàm ayaü vini÷cayo babhåva | kiü nu khalu bhavanto 'ti÷ayena duþkhaü manyante | teùàü dakùatàm ivodbhàvayan prathamataraü vàyasaþ provàca | nehàsti kùudho 'nyat paramaü duþkham | kutaþ na vyàdhayo na ca jarà na suþrdviyogo nàniùñasaügamamayà vyasanaprakàràþ | duþkhàni tàny upaharanti janasya yàni hrã vipravàsaparitàpakarã jighatsoþ || Goèp_14 || duruttarakùàrataraïgamàlinãm upàgatà vaitaraõãü pramàdinaþ | bubhukùayà yan nigiranty ayoguóàn tato 'sti na kùutsadç÷o 'paraþ kaliþ || Goèp_15 || kaóevaràvaskaranirjharasravanmalopalepàkamanãyadar÷anaþ | rujà parãto 'pi pipàsati stanaü yad arbhakaþ kùudvyasanaü tato mahat || Goèp_16 || vinàkçtaþ pràõasamair api priyair gato 'pi ÷okasya va÷aü vidàhinaþ | yad a÷rumi÷ràn kavaóàn niùevate tato bhayaü kùut paramaü jino 'bravãt || Goèp_17 || api ca bhadantàþ jàtaþ kule mahati mànamadàvalipte kùudvikùato 'bhyudayakàla iva praharùàt | uccheùapiõóam api nàma nçpasya bhuïkte yat sàrameya iva kaùñataraü kim anyat || Goèp_18 || pratyantavàsaratayas tçõamàtratuùñà yat tàpasà iva paravyasanànabhij¤àþ | lakùyãbhavanti hariõàþ paritaþ ÷aràõàü kùudduþkham atra niyamena paraimi hetum || Goèp_19 || marmacchidàpi pavanena vi÷asyamànà hikkàsphuradgala%%kaõñhavikàradehàþ | àhàrayanti picunà%% yad annale÷àn na kùutsamaü vyasanam asti tataþ prajànàm || Goèp_20 || api ca sàdhavaþ àsannànnabhujo nabhastalacarà devà ivàbhàsvaràþ sattvàþ pràthamakalpikàþ svakiraõajvàlàvalãmàlinaþ | àhàrapraõayaprasaïgavihatàs te tàm avasthàü gatàþ yat pretà iva vartayanti kçpaõàþ kçcchropalabdhà÷anàþ || Goèp_21 || kùudduþkhopanipàtadãnamanasaþ ÷uùkàni kàùñhàny api klinnàni krimisaükulàni vighçõàþ khàdanty amedhyàni ca | kakùaiþ ke cana yàpayanti paruùair làlàjalakleditair anye 'sthãni cirojjhitàny adhçtayaþ kùudvikùatà bhu¤jate || Goèp_22 || %% ràjàntararakùiõàm api ÷irasy àdhàya pàdaü khagàþ kùudduþkhopanipàtavismçtabhayà hçtvàmiùaü bhu¤jate | vegenàbhipatanti ÷astrakalilapràkàraduþsaücarठ÷ålàmàüsalavàbhilàùakçpaõà gacchanti ke cit kùayam || Goèp_23 || vividhàny api bhojanàni bhuktvà bhavane sve maõihemabhàjaneùu | ÷itakaõñakavikùatàgrahastà bubhuje sà badaràõi satyabhàmà || Goèp_24 || ÷àpotsargànugrahà%% mlàna÷aktir dikparyantakhyàtakãrtiprakà÷aþ | vi÷vàmitro yac cakhàda ÷vamàüsaü kùudduþkhànàü tena datto niyogaþ || Goèp_25 || bàlaþ putraþ premasarvasvabhåto yat kàntàre khàdito dampatibhyàm | kùudduþkhebhyo nàsti duþkhaü tato 'nyaj janmàñavyàü dhàvatàü kråraråpam || Goèp_26 || yàc¤àdainyàn mlànavaktraprasàdà dehãty evaü vyàharanty apragalbham | dvàri sthitvà vidviùàü kùudvilolàþ kiü manyadhve duþkham asmàd balãyaþ || Goèp_27 || athaiùàü pàràvataþ provàca | satyaü balavat kùudduþkham | api tu mamàbhipràyaþ ÷råyatàm | ràga eva mahad duþkham iti me ni÷cità matiþ | kùut kariùyati kiü yasmàd bhasmanàpi nivàryate || Goèp_28 || api ca vàyvambujãrõataruparõabhujo 'pi nàma dãrghopavàsaparikar÷itagàtrayantràþ | andhãbhavanti munayaþ skhalitaprabhàvà ràgena duþpratividhànasamudbhavena || Goèp_29 || amlànacandrakiraõàsv api yàminãùu protphàlitàbhravivareùv api và dineùu | andho 'dhamo bhavati ràgaparàjitàtmà tasmàn na ràgasadç÷aþ kalir asti loke || Goèp_30 || lajjàü nimãlayati sarvaguõàgrabhåtàü kãrtiü kalaïkayati nirvikalaprasàdàm | dharmàtmanàm api ca nàma tiraskaroti ÷reyàüsi meru÷ikharapratimàni ràgaþ || Goèp_31 || nàyaü vayas tulayati pragataü naràõàü nàpekùate kulavi÷uddhimayãü vyavasthàm | lokàpavàdagahanàny api laïghayitvà saükalparàgaturagaþ svamatena yàti || Goèp_32 || saümårchitaþ kusumahàsiùu mallikànàü gulmeùu vàrikaõakaõñakito nabhasvàn | saütàpayaty anupa÷àntavikalparàgaü ceto narasya sutaràm aparãkùakasya || Goèp_33 || såkùmàõi saüdhigahanàny api càvagàhya svapratyayà bahuvidhàni matàntaràõi | medhàvino 'pi nanu ràgapi÷àcava÷yàþ saüpràpnuvanti paramaü smçtivipralopam || Goèp_34 || hatvàpi ràgaviùabãjavijçübhitàni svabhyastayogapadavãsthirabuddhayo 'pi | yoùinmukhàny alakapallavitàny udãkùya bhraùñà bhavanti tapasaþ pa÷ubhiþ samànàþ || Goèp_35 || dçïmàrgaheyam avahatya balaü malànàm ekàva÷iùñabhavabandhanatantavo 'pi | àryà manaþsthitibhidànugatàþ smareõa lajjàlavo 'py anubhavanti da÷àm anàryàm || Goèp_36 || uccaiþ ÷iro vahati tàvad ayaü prajàsu yàvan na kàmakalidurlalitàny upàste | àliïgita÷ ca puruùo madanajvareõa ÷và saükañasthita iva prakhalãkçta÷ ca || Goèp_37 || api ca bhadramukhàþ kaõñhopàntavirodhagadgadataraü kåja¤ chanaiþ pçùñhato ràgàd raktatarekùaõaþ sacakitaü nirbha%%tsyamàno muhuþ | ÷yenàyàtam asaüpradhàrya dayitàm anveti pàràvato ràgàbhyàsakalaïkitasya manasaþ kà va¤canà dårataþ || Goèp_38 || ye naikàïgulitarjanàm api guroþ soóhuü samarthà naràþ mànàtyunnatamànasà÷ ca sakalaü pa÷yanty adhastàj jagat | te ràgena kadarthità dhçtibhidà pàdair hatà yoùitàm àj¤à mårdhabhir udvahanti kçpaõà màlàm ivàmlàyinãm || Goèp_39 || jitvàràtãn samaravijayakhyàta÷auryàvalepàn àyàminyo jagati vitatà%<þ>% kãrtayo yaiþ samantàt | bhinnàs te 'pi prakçticapalair aïganàvàkyabàõair nirmaryàdàþ punar aya÷asà jãvalokaü sphuranti || Goèp_40 || paricitam api ÷rutvà vàdyadhvaniü rajanãkùaye bhavati sahasà yàsàü tràso gçheùu savepathuþ | madanavihatàs tà gacchanti kùapàsv abhisàrikà bahalatimiracchannàn de÷ठchivàrutabhãùaõàn || Goèp_41 || mandaü mandaü salãlaü sakusumanikare harmyapçùthe vivikte khidyante saücarantyaþ priyavidhçtakaràmbhoruhà yàs taruõyaþ | ràgàve÷àvatantrà bahumahiùakhurakùuõõapaïkàïkadurgàn màrgàn pràvçóni÷àsu drutapadarabhasaü tà vyatikramya yànti || Goèp_42 || vepante navavàricårõa÷i÷iraiþ spçùñàþ kadambànilair bàlà jàlagavàkùapakùavisçtair yà ramyaharmyà÷ritàþ | dhàràpàtavi÷ãrõapuùparacanà%<þ>% sàraïgaparyàkulàs tà païkàïkitamåkanåpuraravà ràtrau vrajanty adhvanà || Goèp_43 || ÷astràpàtà kuvalayadalaspar÷akalpà bhavanti jvàlà÷ càgner gataghana÷araccandrikà÷leùa÷ãtàþ | kàmàn pràpya ÷vasanacapalà mårtayaþ pannagànàü sàmyaü yànti bhramaravirutair dàmabhir màlatãnàm || Goèp_44 || sarvàyatanonmàthã tasmàd ràgo mahad duþkham ity ukte bhujago 'bravãt | nanu khalu duþkham ràga÷ cittaviparyàsakçd duràcàraþ | krodhaü tu duþkhataram ity avaimi cetojvalaü tu målam | kutaþ vikùiptàmbudasàndracandrakiraõaprakùàlitàññàlake vãõàveõuravànubaddhamadhurastrãgitaramye gçhe | viddhaþ krodha÷ilãmukhena puruùo nàpnoti nidràü yataþ krodhàd duþkhataraü na duþkham aparaü kiü cit tato vidyate || Goèp_45 || yogàbhyàsavi÷eùa÷àntamatibhir vàyvambumålà÷anair vi÷rambhàyatanatvam abhyupagataiþ pràyas tira÷càm api | dagdhàþ krodhahutà÷anair janapadàþ krårair ivà÷ãviùair yan mohàd çùibhir na duþkham aparaü krodhàt tato vidyate || Goèp_46 || tràsàyàsavi÷eùalolanayanastrãbàùpaparyàkulaü bàlai÷ ca stanacåcukàrpitamukhaiþ sàvegam unnàditam | saürambhasphuritekùaõatraya÷ikhijvàlàpi÷aïgànano rudro yat tripuram dadàha vighçõaþ krodhasya tad vaikçtam || Goèp_47 || tãvràtaïkavilolamålavalayà naivà¤jalipragrahàþ strãõàü bàùpakaõàþ karàlataralà no pakùmalà dçùñayaþ | kurvanty àvaraõaü lalàñapañalavyàvartamànabhruvàü ràj¤àü krodhaviùà÷ivasya manasaþ kiü nàma duþkhaü tataþ || Goèp_48 || garbhàdhàraõayantraõàm avigaõayyàpàyikàü màtaraü satkàràti÷ayakùamaü ca pitaraü snehadravàdhyà÷ayam | yad vi÷rambhaniratyayàü%<÷ ca>% suhçdo ghnanti kùatàdhyà÷ayàþ krodhasyaiva vipàkadàruõataràs tà vçttayaþ sàdhavaþ || Goèp_49 || utpadyante paramamatayaþ ÷uddhaye ye prajànàü duþ÷odhànàm avikalamalàlãóhagåóhà÷ayànàm | tàn apy àryàn parahitasukhaprakriyàmàtrahàryàn krodhàviùñà vacanavi÷ikhaiþ saümukhaü ghnanty anàryàþ || Goèp_50 || krodhàghràto bhavati puruùo dagdhalàvaõyavaktro jvàlàcakrakrakacakalilàn krodhano yàty apàyàn | tebhyo bhraùño bhavati jagato locanàtaïkabhåtaþ ÷rãvidveùo na ripur aparaþ krodhatulyo 'sti yasmàt || Goèp_51 || yasmin rakto bhavati puruùas tatra kuryàt priyàõi dviùño yasmai tadadhikataràõy apriyàõy eva dhatte | alpàvadye 'vigatarajasà tena roùa%<þ>% praviùñaþ krodhaü krodhopa÷amaku÷alà vadyayoniü vadanti || Goèp_52 || tràsotphullamukhãü mçgãm iva vane lajjàlasabhrålatàü saürambhàpahçtottarãyavasanàü vicchinnakaõñheguõàm | cikle÷a pracuràïganàm iva satãü duþ÷àsano draupadãü sphãte yat sadasi prakàmacapalàþ krodhasya tà vipluùaþ || Goèp_53 || ÷àntàtmà vijane vane prativasan nikùiptadaõóo 'pi san lokànàm animittape÷alarasaþ snehàrthakàrã suhçt | khaógenàrdra iva drumaþ ÷akalito yat kùàntivàdã munã ràj¤à durjanavallabhasya nikaùaü krodhasya tat pràhçtam || Goèp_54 || anekàdãnavamayo vinipàtã manojvalaþ | ity evaü sarvaduþkhànàü krodhàrir dhuri vartate || Goèp_55 || mçgo 'bravãt | samyag vaktum etad bhujagapate krodhavai÷asaü tãvram | maraõabhayàd adhikataraü duþkham ahaü nàvagacchàmi | kutaþ maraõopanipàtakàtaràõàü kamanãyàny api màrabandhanàni | na mano ramayanti yaj janànàü %% ^ __ duþkham ataþ paraü paraimi || Goèp_56 || suhçdàü vadanàni vãkùamàõo ghanabàùpàmbutaraïgadurdinàni | labhate vyasanaü yad antakàle na tato duþkham avaimi kaùñam anyat || Goèp_57 || pavanair avidheyaduþkha÷ãlaiþ karapatrair iva pàñyamànadehàþ | paralokamahàprapàta÷aïkàþ kçpaõà duþkham avàpnuvanti tãvram || Goèp_58 || paripàõóukapolamaõóalàni ÷vasanamlànavipàñalàdharàõi | dayitàvadanàni nànukampàü janayanty antakadantavikùatànàm || Goèp_59 || jananã malapaïkadigdhaveõã sutavi÷rambhaniratyayopacàrà | upamçtyum udãkùya ÷okapaïke vinimajjaty aparàyaõà rudantã || Goèp_60 || calatàü tçõaparõapallavànàü dhvanim àkarõya vane mçgà vasantaþ | anapekùya parasparaü dravàmaþ svasutàn apy avadhåya mçtyubhãtàþ || Goèp_61 || kañhinopala÷arkaràkaràleùv analapluùñatçõàcaladrumeùu | maraõà÷anisaünipàtabhãtàþ giridurgeùv aparàyaõà vasàmaþ || Goèp_62 || rajasàpi viråkùitàtmabhàvàþ paruùai÷ copahatà gadaprahàraiþ | mahatãm api yàtanàü vahante vacanatràsajaóà bhavanti mçtyoþ || Goèp_63 || hariõo hariõeva bandhumadhyàd abhibhåya prasabhaü vikçùyamàõaþ | avikhaõóitapauruùeõa mçtyudviùatà duþkham ayaü paraiti lokaþ || Goèp_64 || pari÷uùkagalàntaràlanàóàþ saritàü pràpya tañàny udanvatãnàm | anavàptajalà mçgàribhãtà vayam utplutya di÷o di÷aü vrajàmaþ || Goèp_65 || de÷e de÷e vayam a÷araõà vyàdham udvãkùya hiüsraü ÷aùpodbhedapracayaharitàn saüparityajya dàvàn | vindhyàñavyàm ajagaradarãdàruõàyàm anàthàþ ÷àrdålànàü nakhamukha÷ikhàlakùyabhàvaü vrajàmaþ || Goèp_66 || tçõapuruùakàn apy àlokya dravanti manàüsi no %% ni÷i na divà mçtyor bhãtàþ sukhàni labhàmahe | vitatadhanuùaü dçùñvà vyàdhaü kçtàntam ivàparaü na bhavati bhayatrastàïgànàü manàg api bhojanam || Goèp_67 || tarupallavàharitapàñalàdharàþ kùitireõudhåsaritaromaràjikàþ | hariõàïganà na ramayanti no mano maraõàturaü prakçtica¤calekùaõàþ || Goèp_68 || sthalãvàse tuùñà navajalatçõàsvàdapañavaþ salãlaü kàntàbhiþ saha gamanavinyàsacaturàþ | na lokadveùñàro na ca na cakità nàpi bhayadàþ prayatnàd vadhyante tad api hariõà raudramatibhiþ || Goèp_69 || añatàm añavãùv avàritànàü tçõa÷aùpàïkuramàtrabhojanànàm | vada kaü nu samãkùya vairibhàvaü hariõànàm api vidviùo bhavanti || Goèp_70 || çjuùåttànacitteùu tçõatoyopajãviùu | hariõeùu kathaü kråràþ praharanti mçgadviùaþ || Goèp_71 || sarvaduþkhapratikruùñaü sarvabhåtabhayaükaram | avaimi maraõaü tasmàd upasargaduruttaram || Goèp_72 || yata÷ ca te mahàsattvàþ svaü svaü vàdam abhiniviùñà na kathàparyavasànam àsàdayanti tato bodhisattvam upetya nyàyataþ praõamyemam artham åcuþ | bhagavan kùudràgakrodhamaraõabhayànàü kiü nu duþkham | kasya vàsmàkaü subhàùitam ity athainàn sa munivaryo 'bravãt | subhàùitaü ca sarveùàü sarveùàü ca suni÷citam | sarvàõy etàni duþkhàni rujanti bhuvanatrayam || Goèp_73 || api ca bhadramukhà mamàpy abhipràyaþ ÷råyatàm | abhãkùõasamudàcàro dharme yo yasya bàdhate | à÷ramaü manaso duþkham ity avaimi bravãmi ca || Goèp_74 || spardhamànà ivànyonyam upaghnanti vidàhinaþ | lokàn eva niràlokठjanmasaübandhino malàþ || Goèp_75 || kùudduþkhopahatàtmànaþ kiü na kuryuþ ÷arãriõaþ | apàyaphalasaüdhànadàruõaü karmavai÷asam || Goèp_76 || vyatikràntàryamaryàdà ràgopakliùñacetasaþ | bhavanti karuõàpàtraü puruùàs tattvadar÷inàm || Goèp_77 || sphuñabhråbhaïgavikùepabhramadvikçtalocanàþ | kùaõenànya ivàbhànti puruùàþ paruùà ruùà || Goèp_78 || sarvasattvair vinàbhàvapravàso dãrghakàlikaþ | bhayam àtyantikaü hãdaü maraõaü sarvadehinàm || Goèp_79 || ete cànye ca ye duþkhaprakàrà romaharùaõàþ | te jàtim anuvartante karuõàm iva sàdhavaþ || Goèp_80 || màtàpitror vipratipattiü ................ | ................. kiü nàma tataþ paraü duþkham || Goèp_81 || ................. ........................ || ................................... | kiü nàma tataþ paraü duþkham || Goèp_82 || ruddhocchvàsasya bhç÷aü kçmer ivàmedhyapaïkamagnasya | yà garbhasthasya da÷à kiü nàma tataþ paraü duþkham || Goèp_83 || kàyàvaskaranirjharavivare niùpiùyamàõadehasya | yà prasavasthasya da÷à kiü nàma tataþ paraü duþkham || Goèp_84 || tasmàj jàtiü duþkhaü jàtijaràvyàdhimaraõanirmuktàþ | kathayanti kathikavarà jinà jitakathaükathàbãjàþ || Goèp_85 || api càyuùmantaþ ràgo 'naikavidho jarà paribhavo bhogàrjanà rakùaõà pradhvaüsavyasanaü mahàtyayam asatsaüparkajaü vaikçtam | iùñàniùñaviyogayogasulabhàs te te manoviplavà jàtiü pràpya yato bhavanti jagataþ saiveha duþkhaü tataþ || Goèp_86 || àtmàrthapratiyoginã bhagavatàü yeùàü kriyà sarvadà sarvàkàraparopakàramadhurà yeùàü samutpattayaþ | ÷làghyà jàtir acintyayogamahatàü teùàü jagaccakùuùàü janma svàrthaparasya tu kùaõikam apy àpàyikã viplutiþ || Goèp_87 || tasmàd bråmahe | saübodhaye kuruta và sthiram apramàdaü tårõaü ghañadhvam atha và bhavasaükùayàya | etad dvayaü tu virahayya vi÷anty akàmà bhãmàny apàyavaóavàmukhagahvaràõi || Goèp_88 || yatnena ced ubhayam etad avàpnuvanti yatnaþ phale mahati yuktataro mato me | chidraü varàñakam avàpya sudhàpi kiü syàc cintàmaõer adhigamàya varaü ÷ramo 'pi || Goèp_89 || màü praty ata÷ ca viphalo 'pi varaü prayàsaþ sàdhor mahàjanahitàvahità÷ayasya | icchàvi÷eùaviùayasya paràkramasya prasthànam eva mahatãü ratim àdadhàti || Goèp_90 || sàdhàraõàni dayitaiþ saha pelavàni àmodayanti sutaràü hçdayaü sukhàni | pãóàkaràõi mahatàü samupasthitàni pràkarùikàny api sukhàni tu yautakàni || Goèp_91 || khadyotànàü janayati yathà dehasadbhàvamàtraü dãptir nàsau sphurati jagatàü __ ^ __ __ ^ __ __ | evaü svàrthapraõayamalinaj¤ànale÷à÷ayànàm arthàvàptir vinayanakç÷à nàsti sàtulyaråpà || Goèp_92 || àj¤àü ÷irobhir atha te pratigçhya tasya mànàbhimànamçdubhir munisattamasya | dharmaikatànamanasaþ prathayàü babhåvuþ kãrtiü ÷aratkumudinãdhavalàü samantàt || Goèp_93 || %% *************************************************************************** Saptakumàrikà = GoSk based on the edition by Michael Hahn. "Saptakumàrikàvadàna". In: M. Hahn. Haribhañña and Gopadatta, Tokyo 1992, pp. 58-72. 12. Saptakumàrikà oü namo ratnatrayàya || vairàgyayuktaü ca subhàùitaü ca dharmàrthakàmapratibodhanaü ca | ekàntaramyaü bahusajjanànàü vakùyàmi kiü cic chçõutàvadànam || GoSk_1 || evam idaü bhràjet paripakvaku÷alamålànàü mahànto 'pi bhogà yauvanaü và nàlam antaràyàyeti | tadyathànu÷råyate | nayavinayàdiguõa÷rãsamçddho ràjàbhåt kçkã nàma | sa ca bhagavati kà÷yape samyaksaübuddhe samupajàtaprasàdaþ | tasya ràj¤aþ sapta kumàryaþ pårvabuddhotpàdasaüniropitàbhivçddhaku÷alamålabalàdhànàþ samupajàtasaüsàravàsanirvedàs tàþ savinayopacàraü madhureõa vacasà praõipatya pitaram abruvan | toyàntargatacandrabimbataralàm àlokya lokasthitiü kàmàn kruddhabhujaïgabhogapañalacchàyopamàn vãkùya ca | dçùñvà duþkhahutà÷anair jagad idaü kçtsnaü ca saüdãpitaü naiùkramyàbhiratà÷ayàþ khalu vayaü yàmaþ ÷ma÷ànaü nçpa || GoSk_2 || ràjovàca || bàlàþ sukhocità yåyam akçtàrthamanorathàþ | kathaü ÷aknomy ahaü vaktum à÷rayadhvaü tapovanam || GoSk_3 || kanyakà åcuþ | jànãmahe kùitipate bhavato jane 'pi snehàrdrape÷alarasàbhiniveùñitàni | asmàsu kiü punar akàraõavatsalasya svàïke vivçddhim anaghàü samupàgatàsu || GoSk_4 || yuùmadvidhair api sahàbhimukho viyogo yenaiva no nçpa niratyaya÷uddhabhàvaiþ | tenaiva ÷àntipadam àptum iyaü manãùà mà bhåt punaþ punar ayaü vyasanopatàpaþ || GoSk_5 || atha sa ràjà snehava÷àd vitànãbhåtahçdayo ni÷calàbhitàmranayanayugalaþ punaþ punas tàþ kanyakàþ samabhivãkùyovàca || àstãrõakomalavicitrakuthodareùu svairaü vihçtya bhavaneùu kathaü bhavatyaþ | sprakùyanti durjanamanoviùamàü ÷ma÷ànabhåmiü sitàsthi÷akalaprakarottarãyàm || GoSk_6 || snehonmukhaü pitaram ekapade kathaü và ÷okà÷rudurdinamukhãü jananãü ca hitvà | amlànasauhçdanirantaramànasàü÷ ca tyaktvà kathaü nu suhçdas tapase ramadhvam || GoSk_7 || atha tàþ kanyakà nirati÷ayadhairyàvaùñambhagalbhaü pitaram åcuþ | màtà pità suhçd iti vyavahàramàtram etat punarbhavanipàtavighàtabhàjàm | bhåtàrthadar÷anaparokùamalãmasànàü loko vçthà narapate parikhedam eti || GoSk_8 || kenàpy anartharucinà kapañaü prayuktam etat suhçtsvajanabandhumayaü vicitram | kasyàtra kaþ katham iha svajano jano và svapnendrajàlasadç÷aþ khalu jãvalokaþ || GoSk_9 || sàlokaü bhuvanatrayaü narapate saddharmavàgaü÷ubhir yàvad buddhadivàkarasya vilasatkãrtiprabhàmàlinaþ | niryàtuü vyasanàndhakàrapañalacchannàntaràlàd bhavàt tàvan nyàyyam ataþ purà hy atimahat paryeti ghoraü tamaþ || GoSk_10 || vàtàsphàlanaca¤calànala÷ikhàjvàlàvalãóhàd gçhàn niryàntaü na nivàrayanti puruùaü tacchàntikàmà yathà | evaü duþkhamahàhutà÷ana÷ikhàgrastàt samastàd bhavàn niùkràmantam anarthajàlapihitàt santo vivçõvanti na || GoSk_11 || atha sa pàrthivas tàsàü tena suhçtsvajanabandhunirapekùaråkùàkùareõa svakàyajãvità÷àvidhureõa vacasà sutaràü samupajàta÷okadainyamànasaþ punar vyàha || tapàüsy akàleùv abhivà¤chitàni puùõanti nàrthàn manaso 'nukålàn akàlagarbhà iva kanyakànàm ajàtasàràvayavàïga÷obhàþ || GoSk_12 || bhavanty akàle tapasaþ prayogà÷ candroparàgà iva sopasargàþ | tasmàd ito buddhir iyaü kumàryo nivartyatàm utpathacàriõãva || GoSk_13 || soóhuü na duþkhàni vapåüùi ÷aktàny adçùñaduþkhàni sukhocitàni | dantàbhighàtà dviradàdhipànàm abaddhamålà iva cåtavçkùàþ || GoSk_14 || savahnigarbhair a÷ivaiþ ÷ivàrutair vinàditaü bhãùaõaràvagahvaram | bhayaü bhayasyàpy upasaühared bhç÷aü ÷ma÷ànam àkrandaviràvadàruõam || GoSk_15 || kva vo vapur bàlamçõàlakomalaü matiþ kva ceyaü karapattraniùñhurà | paropakàravyatiùaktacetaso vidher aho mayy anapekùaråkùatà || GoSk_16 || vaióåryanãlamçdu÷àdvalaka¤cukàni nànàprakàrakusumaprakarotkaràõi | etàni vo madakalàlikulàkulàni krãóàvanàny abhimatàni bhavantu kanyàþ || GoSk_17 || gçhopavanadãrghikàs tañavilambipuùpadrumàþ samãraõacalattaraïgarucakàvalãmekhalàþ | vibuddhakamalotpalàkaranilãnahaüsasvanà rater upanibandhanaü maghavato 'py alaü kanyakàþ || GoSk_18 || upavãjità jalataraïgalàsakair navamàlikàkusumagandhagandhibhiþ | pavanair ihaiva gçhakànane ratiü kurutàïganàþ parabhçtopakåjite || GoSk_19 || ete jàlagavàkùapakùavivaraprodvàntapuùpàsavà nànàmodavidigdhavàsavikasanniþ÷vàsavàtà iva | pràsàdà valabhãviñaïkavalayaprasvasthasuptàõóajà yuùmàkaü rataye bhavantu vanitàþ saügãtatåryasvanàþ || GoSk_20 || atha tàþ kumàryas tat pitur vacanam amçùyamàõàþ punar vyàhuþ || na hi tat sukham asti kiü cid anyan naralokàdhipate divi kùitau và | ÷ata÷a÷ ca sahasradhà ca bhuktaü na yad asmàbhir anarthapaõóitàbhiþ || GoSk_21 || viùayair na hi tçptir indriyàõàü viùayàbhyàsavi÷eùaghasmaràõàm | bhavatãti vicintya buddhimantaþ prayatante bhavabandhanakùayàya || GoSk_22 || capalàny anavasthitasvabhàvàny aniloddhåtataraïgabhaïguràõi | vinivçttapunarbhavàbhilàùà vijayante yatayaþ ùaóindriyàõi || GoSk_23 || bhavacàrakasåkaràs tu bàlà÷ chalità÷ cittakaler viceùñitena | prapatanti sukhàbhilàùalubdhà vyasaneùv eva durantabhairaveùu || GoSk_24 || aham ity upajàtavibhrameyaü janatà prajvalitàstrayantrakalpàn | viùayàn upasevate hatà÷à pariõàmàyatatãvraduþkhahetån || GoSk_25 || jagad adhruvam etad asvatantraü viùayà÷ãviùapågasaüniruddham | avagamya bhaveùu ye ramante pa÷avas te naravigrahopanãtàþ || GoSk_26 || camarà iva vçkùalagnavàlà nidhanaü kàpuruùà vrajanti gehe | viùayair uparuddhabuddhimàrgà vitathasnehalatànibaddhacittàþ || GoSk_27 || ratikàraõam atra jãvaloke vyasanodbhedanirantaràntaràle | vada tàta kim asti yena naþ syàd bhavaneùv eva ratir bahucchaleùu || GoSk_28 || bhavaneùu narendra bhàgadheyàny upayujyàni bhavàntaràrjitàni | muùità iva hãnadãnacittà bhavakàntàraparàyaõà bhavanti || GoSk_29 || puruùàþ prasamãkùya kàriõo 'pi vyavahàreùu vicakùaõàþ prakçtyà | gçhacàrakam etya yànti nà÷aü nçpa mãnàþ kupinãmukhaü yathaiva || GoSk_30 || bahubhir naralokapàla yatnair bhavanàni draviõàni càrjitàni | apahàya naraþ kùaõena yàti svakçtàde÷itamàrga eka eva || GoSk_31 || ata eva jagàda lokanàtho nçpa karmasvakam eva jãvalokam | maraõàbhimukhaü naraü svakarma stanapo vatsa ivànuyàti dhenum || GoSk_32 || tad alaü pariõàmadàruõais taiþ priyabandho priyasaügamàbhilàùaiþ | dhruvam eva hi viprayogaduþkhaü priyasaüyogaratà÷ayà labhante || GoSk_33 || api càpariniùñhitasvabhàve priyatà kà naravãra jãvaloke | paramàrthavicàrapelavànàü priya ity eva hi vibhramo matãnàm || GoSk_34 || yadi tu priyatàsti kà cid asmàsv anujànãùva mahãpate tato 'smàn | anavadyam ahàryam àryajuùñaü sukham àsvàdayituü hi no manãùà || GoSk_35 || atha sa ràjà sugata÷àsanàbhiprasanno dharmàntaràyabhãrur jàtasnehàkràntahçdayaþ svà duhitéþ pårvajanmànusmaraõàvagamitaprayojanà jàtismaràþ khalv età iti parivicintya suciraü tåùõãü babhåva || nirbandham iti vij¤àya tàsàü sa narapuïgavaþ | gacchatety aparivyaktaü kathaü cid anujaj¤ivàn || GoSk_36 || atha tà dàrikà vyapanãtasraganulepanàbharaõàþ vinayanibhçtavapuùaþ sitasåkùmapralambàmbaradharàþ pavanabalacalitasalilaphenàvalãmàlinya iva saritaþ sàndracandracandrikàpañàvaguõñhità iva ÷aranni÷àþ svakiraõajàlottarãyà iva saptarùitàrakàþ krameõa viracitacitàgnimadhyavinyastasimisimàyamànocchåna÷avàmagandhabãbhatsaü ni÷itagçdhratuõóakhaõóita÷iroghañãvivaravinirgatavigalitamastiùkarasaviliptavadananarakaraïkàkràntaparyantabhãùaõaü jãrõa÷ãrõavivarõàsthikaïkàla÷akalanikarakharabhåmibhàgaduþsaücaraü mårtimantam iva nirvedakarmàntam ivàntakasyàrati÷okadainyopàyàsàspadabhåtaü ÷ma÷ànam anupràptàþ || bhavati càtra || saüpràptàs tàþ ÷ma÷ànaü nararudhiravasàvisragandhàndhagçdhraü vyàluptàntrodaràrdrair aratibhayakaraiþ saüniruddhaü ÷avàïgaiþ | kundàpãtàvadàtair hasad iva satataü jarjaràïgaiþ kapàlair jãrõanyagrodharandhravyavahitavividholåkahåïkàrabhãmam || GoSk_37 || savahnikavaloddhatasphuña÷ivàrutàbhãùaõaü kva cit sitakaraïkajàlapariõaddhaduþsaücaram | sphuratkçmikulàkulapracalanãlanàsàdarã- nilãnabahumakùikà÷ata÷avàkulopatyakam || GoSk_38 || sitàsthi÷akalàruõaprabalamàrutàbhyàhata- sphuratsphuñacitàgni÷uùkatarumålalãnoragam | kva cin ni÷ita÷ålabhinnanaravigrahogrà÷rayaü mahànasam ivàntakasya satatapravçttotsavam || GoSk_39 || kva cin nara÷iroghañãvivaranirgatàsçgdharà- vasàsavavikàraghasmarapi÷àcipågàkulam | kva cit simisimàyamànacitikànalàliïgita- sphurannarakalevarodaravinirgatàntroragam || GoSk_40 || saüvegànaddhahçdayà vicerus tatra tàþ striyaþ | svabhàvaü jãvalokasya cintayantya÷ calàcalam || GoSk_41 || vivçtavikçtapåtiguhyade÷aü dharaõirajo'ruõaråkùake÷apà÷am | khaganakhamukhakhaõóitàkùiko÷aü dadç÷ur athojjhitam aïganàyàþ || GoSk_42 || muhur upàgatasàdhvasaca¤calaiþ kuvalayàvayavair iva locanaiþ | tam abhivãkùya kalevarapa¤jaraü bahuvidhàni vacàüsi babhàùire || GoSk_43 || iyam asau sphuñacandrakaràïkuracchuritasaudhavimànanivàsinã | priyatamàïkapariùvajanocità svapiti yà vasudhàtalamaõóale || GoSk_44 || priyabhujàntarapa¤jara÷àyikà jaladharastaniteùv api kàtarà | sadahanàd a÷ivàc ca ÷ivàrutàt katham iyaü na bibheti tapasvinã || GoSk_45 || gurunitambabharàlasagàminã lalitahàsavilàsavilokinã | iyam asau svagçhàïganacandrikà gataghçõair vihagair avalupyate || GoSk_46 || narakaraïka÷atàkulacatvare pitçvane bhagini tvam ihojjhità | akaruõena kathaü dayitena he dhig anavasthitahàrdam idaü jagat || GoSk_47 || svajanabandhusuhçtkamalàkarabhramarikà dayitàïkavivartinã | katham iyaü kùaõadàcarabhairave pitçvane ramate 'dya varàkikà || GoSk_48 || saüràgàruõatàrakàntamukulakùãbeõa yà cakùuùà kàntaü snigdhavidagdhamugdhamadhureõodãkùamàõà purà | cakre manmathavàguràhariõakaü saivàdya saüràgiõàü saütràsaü vihagàpanãtanayanà kaùñaü karoty aïganà || GoSk_49 || antarnigåóhavividhà÷ucigàtrayaùñyà ràgàndhabuddhinayanà÷ chalità mayeti | saüràgiõo 'pahasatãva khagàvaluptadantacchadena vadanena varàïganeyam || GoSk_50 || vãõàveõudhvanikalaravaiþ kàkalãgãtakair yà nidràü bheje priyatamapariùvaïgavi÷rabdhagarbhàm | saivàdyeha svapiti vanità bhårajoråkùitàïgã gomàyånàü dhvanitamukharàràvaraudre ÷ma÷àne || GoSk_51 || vàlàgramàtram api yatra vicàryamàõe nekùàmahe ÷uci nijà÷ucigarbharandhre | tasmin ratiü katham amã prakhalà labhante kàyàdhame nidhanadharmiõi roganãóe || GoSk_52 || evaüvidhaü jagad idaü sakalaü bhaginyaþ svapnendrajàlajalacandracalasvabhàvam | matvà viràgam upagacchata yàvad etat pràõàva÷eùam upayàti na vo vinà÷am || GoSk_53 || pràõàntikavyasanakaõñakabhinnamarmà kurvãta kiü nu ku÷alaü jalaviplutàkùaþ | daùñaþ kçtàntamakareõa jaràmukhena mårdhnà ca ÷uklapalitotkaradantureõa || GoSk_54 || ghoràndhakàraparalokamahàprapàtasaüpàtacårõitatanoþ ku÷alàbhilàùam | à÷ãviùàsyapuñasaükañasaüniruddhamaõóåkavàsitasamaü pravadanti santaþ || GoSk_55 || lokaü vàkyaiþ kçtakamadhurair va¤cayitvàdya maunaü dhatse kasmàt paruùapi÷unàbaddhavàdapragalbhaiþ | ity àkro÷ann iva sarabhasaü ràjadantàgradaùñàü jihvàpe÷ãü harati vihagas tuõóasaüdaü÷akena || GoSk_56 || ràgàndhànàü vitathaviùayàbhyàsajihmà÷ayànàü yad bàlànàü nayanaviùayaü pràpya dhairyaü bibheda | tasminn adya vyapagatabhayà÷ càrubimbe nitambe nàryà gçdhrà nakhamukhapadanyàsapaïktiü likhanti || GoSk_57 || yàbhyàü yàtà priyakaratalanyastahastàravindà bhittau sàcãpariõatamukhã citram udvãkùamàõà | mandaü mandaü svabhavanatale muktapuùpottarãye tàv evàdya grasati caraõau jambuko 'yaü yuvatyàþ || GoSk_58 || itthaübhåte sahajavividhàmedhyajambàlapaïke kaùñaü kaùñaü madanamadiràþ kùãbacittàþ patanti | kàyasyemàü prakçtim a÷ivàü vãkùamàõàs tu yåyaü nirvidyadhvaü pracalitataóidbhaïguràj jãvalokàt || GoSk_59 || yaþ sattvànàm aviratarasakle÷anàóãvraõàntaþ- saütaptànàm adhigatayathàbhåtadharmàdhiràjaþ | hlàdaü cakre prakçti÷i÷irair dharmavàgambukumbhaiþ ÷àstre tasmai paramabhiùaje sarvakàle namo 'stu || GoSk_60 || durvij¤eyaü kapañam a÷ivaü kle÷akarmaprayuktaü sarvàkàraü vivçtam akhilaü yena janmàbhidhànam | yasmin måóho rathacaraõavad bambhramãty asvatantro lokas tãvravyasanakuli÷àghàtaniùpiùñamårtiþ || GoSk_61 || màtà bàlye pratisaravatãü veõikàü yatra cakre yasmin kànto maõimakarikàü yauvanàgre babandha | vipraiþ siktaü sukusumalavair yac ca ÷àntyambule÷aiþ kaùñaü dhçùñaþ spç÷ati balibhuk tac chiro 'dyàïganàyàþ || GoSk_62 || ye vàsitàþ sukusumena vivàhakàle màtuþ kareõa kçtakautukamaïgalena | te 'dya pracaõóapavanair avadhåyamànàþ ke÷àþ ÷ma÷ànatarucàmaratàü prayàtàþ || GoSk_63 || prakçticaturà dçùñiþ kvàsàv apàïgavilokinã salalitapadanyàsà kvàsau gatir madavihvalà | kva nu khalu gatà hàsàs te 'syà radacchadalàsakàþ suracitam aho citraü màyàrahasyam idaü kaleþ || GoSk_64 || hàsàyàsavilolakuõóalamaõicchàyoparàgàruõe yasmin pràõasama÷ cakàra muditaþ pattràïkuraü yatnataþ | bàlàmbhoruhapattrakomaladale tatraiva gaõóasthale vaktraü raktakalaïkitaü nikaùati sthitvà lalàñe 'õóajaþ || GoSk_65 || muktàhàramarãciphenasalile romàvalã÷aivale vistãrõastanacakravàkayugale vakùastaóàgodare | savyàjaskhalitàü÷uke vyasaninàü yatraiva netràlayaþ petus tatra vipåyake 'dya nipatanty à÷àtikà makùikàþ || GoSk_66 || pårvaü candanavàri÷ãkaramucair yà tàlavçntànilaiþ preùyàbhir valayadhvanivyatikaraiþ saüvãjità sundarã | harmye candrakaropahàradhavale bimbopadhànà÷rità tàm evàdya tu vãjayanti paruùaiþ pakùànilair vàyasàþ || GoSk_67 || yenàyaü kampitaþ pårvaü ÷àkhàntaravicàriõà | kvemaü kàyadrumaü tyaktvà sa gata÷ cittamarkañaþ || GoSk_68 || yena niùkriyam apy etat kriyàvad iva lakùyate | kalevaram anàtmãyaü kva sa cittavidåùakaþ || GoSk_69 || antaràtmànam icchanti yam avidyàndhabuddhayaþ | vij¤ànadhårtakaþ kvàsau gatas tãrthavimohakaþ || GoSk_70 || ciraü vyàmohitaü yena na tattveùu pratiùñhitam | jagat kva nu prayàto 'smàc cittacitrendrajàlikaþ || GoSk_71 || na jànanti gatiü yasya kapilàdyàs tapodhanàþ | cittavidyàdharaþ kvàsau viùayàmbaragocaraþ || GoSk_72 || cacàra yo 'sminn a÷ucau navadvàre calàcale | ÷arãrapa¤jare so 'dya kva nu cittavihaïgamaþ || GoSk_73 || yenàviùñà bhavajalanidhau kle÷asaüsarpisarpe tãvracchidravyasananivahakùàravàriprapårõe | majjanty aj¤à maraõamakarakùobhaca¤cattaraïge yàtas tyaktvà kva nu tanum imàü cittanaktaücaro 'sau || GoSk_74 || adàntatvàd yo 'sau kùipati narake vyàrtam ava÷am sphuradvahnijvàlàvalayakapiladvàravivare | yamopàyaü yasya vyapagatamado vetti bhagavàn kva yàto 'sàv asmàt prakçticapala÷ cittaturagaþ || GoSk_75 || atha kuli÷amarãci÷yàmapãnaprakoùñhaþ savinayam upagamya prãtivispanditàkùaþ | anunayaramaõãyaü sàdhu sàdhv ity uvàca prakçtisubhagavàcà vàsavaþ kanyakàs tàþ || GoSk_76 || navavayasi bhaginyo manmathàvàsabhåte nçpatikulavibhåti÷rãsukhaü paryudasya | çùibhir api puràõair duùkaraü saüprapannà vratam idam iti tuùño 'smy adya vaþ kiü vçõãdhvam || GoSk_77 || karatala iva manye kàmadhàtvã÷varatvaü trida÷apatisukhaü và ni÷cayasyàsya vo 'dya | laghu vadata bhaginyaþ kiü karomy eùa va÷yaþ sphurati manasi yad vo devaràjo 'smi ÷akraþ || GoSk_78 || atha viùayasukhebhyo niþspçhàs tàþ kumàryaþ prakçtirucirabhàvàs tiryag àlokya ÷akram | jagur idam anavadyaü suùñhu citràrthavàcaþ svaku÷alaparipàkàïgàradhãrasvabhàvaþ || GoSk_79 || na vayam amarabandho janmaduþkhàturatvàd bhavasukhalavalolàt tantusaütànaneyàþ | (?) vratam idam anubaddhàþ ÷okabàùpàmbule÷aiþ kaluùavadana÷obhàn bàndhavàn apy apàsya || GoSk_80 || api tu jagad a÷eùaü durnayàviddhatãvra- vyasana÷atasahasràghàtanirbhidyamànam | kçpaõam abhisamãkùya kùãõadoùànujàtaü padam abhayam a÷okaü pràptum abhyudyatàþ smaþ || GoSk_81 || prabhavasi ÷atamanyo tvaü varaü saüpradàtuü yadi jagadanukampàpe÷alàdhyà÷ayatvàt | padam ajaram ahàryaü brahma÷àntaü tadàryaü bhavabhayaparitaptàþ pràpayàsmàn vimokùam || GoSk_82 || kàyàvaskaranirjharasrutamalakledopadigdhà÷rayo niryàõàsthikañàhakàrpita÷irà mårcchàturo niùpatan | garbhàn màtur amedhyapaïkagahanàd yàm aprahàyà÷nute duþkhaü duþkhaparaüparàü ca paratas tàü chinddhi jàtiü hi naþ || GoSk_83 || jagan nirmaryàdà da÷ati ÷irasi vyàvçtamukhã jarà rakùoyoùit palitasitadaüùñràïkuravatã | nçõàü yàsau vãryasmçtidhçtimati÷rãpramathinã tatas tràyasvàsmàn prabhavasi yadi tvaü surapate || GoSk_84 || ÷vàsotkùepacalatkañhorajañharo vyàpàõóuråkùacchaviþ saüpràptàn api bhoktum apratibalo bhogàn vicitrojjvalàn | yenàdaùñavapuþ sure÷vara tato rogàbhidhànàd bhayàt tràtà no bhava mçtyudåtapuruùàd ditsur varaü ced bhavàn || GoSk_85 || pratyàvçttastimitanayano marmavicchedaduþkha- kùobhàyàsapratihatatanuþ ÷ãtaviùñabdhagàtraþ | pa÷yan bandhån nayanasalilasnàtagaõóàdharàntàn yenàghràto vrajati vilayaü pàhi mçtyos tato 'smàn || GoSk_86 || yenàliïgitamànasaþ pa÷ur iva vyàpnoti ÷ocyàü da÷àü kàryàkàryavibhàgapelavamatir nindàspadaü jàyate | hlàdaü naiti tamàla÷ãkaramucàpy àliïgito vàyunà tan no ràgahutà÷anaü varada he nirvàpayàpàyikam || GoSk_87 || yasyàve÷àt sphuritanayanà daùñadantacchadàntàþ pàpàþ pàpaü narakam a÷ivaü kurvate tatkùaõena | naivotkhàto munibhir api yaþ ÷ãrõaparõàmbubhakùais tan naþ ÷akra vyapanaya manaþkoñaràt krodhasarpam || GoSk_88 || yenàvàritalocanaþ kumatayas tyaktvà ÷ivàü vartmanãü mithyàdçùñiviùopadigdhamanaso màrgàntaraü saü÷ritàþ | hetuü yat pravadanti bhinnatimiràþ sarvàsravotpattaye tan na÷ chindhi manogçhàntaracaraü mohàndhakàraü hare || GoSk_89 || varam evaüvidhaü ÷akra bhavantaü pràrthayàmahe | pratij¤àtàrthavidhuraü ceùñante na hi sàdhavaþ || GoSk_90 || atha ÷akras tena tàsàü viùayapràrthanàkàrpaõyànapekùàsvaccha÷obhinà vacasà pravijçmbhamàõavismayaþ prasàdasaühçùitatanåruhaþ pràha | a÷akyam arthaü khalu yàcyamàno vighàtadãnatvam upaiti lokaþ | varaü vçõãdhvaü naradevakanyà yad eva ÷akyeta mayà pradàtum || GoSk_91 || atha tà dàrikàs tena tasyàntarnigåóha÷àñhyavikalpitena vacasà samupajàtasaüvegàmarùàþ ÷akram åcuþ | upalàpayase kimartham asmàn upagamyàdya sahasralocanaivam | sukhamàtrakadurvidagdhabuddhe prakhalàs tena vayaü na càpi gamyàþ || GoSk_92 || vidito bhavato na ràjavaü÷aþ kim asau dikùu vikãrõakãrtipu¤jaþ | dhanado 'py ayathàrthanàmadheyo dhanasàraü samavekùya yasya nånam || GoSk_93 || yam apàsya vayaü jaràrtimçtyuvyasanàyàsavighàtadainyabhãtàþ | suranàtha da÷àm imàü prapannà na bhayàn nàpi ca bàlacàpalena || GoSk_94 || kçtapuõya viheñhitàbhir arthas tava ko 'smàbhir atãva duþkhitàbhiþ | upajãva sabandhumitrabhçtyo vibhavan nanda ca ÷akra dãrgharàtram || GoSk_95 || sukçtojjvalabhàgadheyayogàd yadi devàdhipatir bhavàüs tataþ kim | na hi saüpadam àpnuvanti santaþ paraheñhàkaraõàya devaràja || GoSk_96 || atha mahendras tàsàü sphuñavicitramahàrthasàrasåcakair vacobhir àpyàyitavismayaþ prasàdàbhivyajyamànavadana÷obhaþ punar api bhàvajij¤àsur arthàntaràti÷aya÷u÷råùayà vàcàtyuvàca | mà tàvad bhaginyaþ nàthante dar÷anasyàpi mama loke tapodhanàþ | kimartham evaü varade mayi yåyaü tu niùñhuràþ || GoSk_97 || atha tàþ kumàryaþ punar abhyadhikatarajanitamanyukopàþ sàmarùaü råkùàkùaraü trida÷apatim åcuþ | anyathaiva sitàpàïgamukhasmitavilokitam | dç÷yate vadanaü ÷acyà dãyate varam anyathà || GoSk_98 || varapradàne yady asti ÷aktis tava purandara | jahãhi prakhalàü tàvad viùayà÷àpi÷àcikàm || GoSk_99 || athavà dustyajàþ kàmà mithyàsaükalpalolupaiþ | ta eva santu te nityàþ prabhàvo 'sti yadãdç÷aþ || GoSk_100 || adhruveùu sahasràkùa kàmeùv àsaktamànasaþ | varaü vada kathaü nàma tvam anyasmai pradàsyasi || GoSk_101 || uhyamànaþ kathaü nàma sarità bhãmavegayà | uttàrayiùyasy aparàn parikùàmajaóà÷rayaþ || GoSk_102 || pàü÷ukålàmbaradharà vyapanãta÷iroruhàþ | araõyàd gràmam eùyàmaþ kadà nas tad bhaviùyati || GoSk_103 || yugamàtravilokinyo mçtpàtravyagrapàõayaþ | sàvadhànaü kadà bhikùàü cariùyàmaþ kulàt kulam || GoSk_104 || asaktà làbhasatkàrapaïke saükle÷asaükañe | kadà vi÷odhayiùyàmo deyadharmànuràgiõaþ || GoSk_105 || palàlapu¤jàd utthàya nãhàragurucãvaràþ | yatheccham annapànàrthe yàsyàmo niþspçhàþ kadà || GoSk_106 || taror måle ÷uka÷yàme mçdu÷àdvalaka¤cuke | kadà niùadya pràpsyàmo dçùñadharmasukhotsavam || GoSk_107 || kàyajãvitayos tyaktvà jarattçõalaveùv iva | apekùàü suciràbhyastàþ kadà lapsyàmahe sukham || GoSk_108 || kadà sarinniku¤jasthàs taraïgair udayavyayam | ujjhàmo jãvalokasya bhidyamànair muhur muhuþ || GoSk_109 || satkàyadçùñim utpàñya sarvàtmadçùñimàtrikàm | niþspçhà bhavabhogebhyo bhaviùyàmaþ kadà vayam || GoSk_110 || avabhotsyàmahe lokaü kadà nu sacaràcaram | svapnamàyàmarãcyabhragandharvanagaropamam || GoSk_111 || iti yàsàü priyà tràtaþ spçhà hçdi vijçmbhate vareõa tàsàü ko nv arthaþ sàmiùeõa calena ca || GoSk_112 || api ca sure÷àna varapradànacittaka | mithyàvikalpakùaõamàtraramyàþ svabhàvavàmàþ suranàtha kàmàþ | vivarjitàþ sadbhir udàracittair mahàprapàtà iva sàndhakàràþ || GoSk_113 || sarvànayopadravahetubhåtàþ kàmàþ khalãkàrakarà naràõàm | jugupsità÷ caiva bhayàvahà÷ ca purãùadigdhà iva kçùõasarpàþ || GoSk_114 || yàn sevamànà nidhanaü prayàtàþ prayànti yàsyanti ca sattvakàyàþ | tàn vadhyaghàtapratimàn bhajeta ko nàma kàmàn aghahetubhåtàn || GoSk_115 || ÷akre ca ye pàü÷upi÷àcake ca surendra tulyaü dadhati svabhàvam | asadvikalpapraõayodbhavatvàt seved dhi kàmàn manasàpi kas tàn || GoSk_116 || vaióåryanãlaharitodgata÷àdvalàni tyaktvà vanàni kusumonmiùitadrumàõi | tãkùõàïku÷ollikhitajarjarakumbhade÷à bhàràn vahanti viùayai÷ chalità gajendràþ || GoSk_117 || ÷ålàntalagnavapuùaþ parivãjyamànàþ pakùànilair nagaravàyasamaõóalànàm | vyàjena mitranayanair abhivãkùyamàõà nà÷aü vrajanti puruùà viùayàhidaùñàþ || GoSk_118 || prajvàlya kàmadahanaü svayam eva bàlà mithyàvikalpapavanaiþ svamanogçheùu | àtmànam eva hi dahanti ÷aracchatàni saügharùajena dahanena yathaiva vaü÷àþ || GoSk_119 || api ca kuli÷apàõe vaijayante vihçtya sphuritamaõimarãci÷rãsamunmeùaramye | jvaladanalakaràlàü yànti bhåyo 'py avãciü yadi viùayaviùaktàþ svasti tasmai sukhàya || GoSk_120 || bhavatu kugatir ante svargavàsasya sà và cyavanapatanaduþkhaklãbalolekùaõas tu | yad anubhavati duþkhaü devalokàbhinandã nanu sukham anubhåtaü tena pårvànubhåtam || GoSk_121 || vikacakanakapadmacchattrasaüsuptahaüsyàü yadi surapuravàpyàü ratnanaubhir vigàhya | patati punar akàmaþ karmabhir vaitaraõyàü kvathitanarakaraïkavyàkulàntarjalàyàm || GoSk_122 || pariõativirasebhyaþ svapnamàyopamebhyaþ surabhavanasukhebhyaþ kà spçhà ÷akra tebhyaþ | kupitabhujagajihvàca¤calaü jãvalokaü sakalam iti viditvà mokùakàmàþ sthitàþ smaþ || GoSk_123 || sukham idam iti mithyàkalpanàmàtram etad bhavagatigahanàntarvartinàü bàli÷ànàm | bhavam avitathavàdã duþkham ity àha buddhaþ sakalam api yato 'smàn sarvaduþkhaprasåtiþ || GoSk_124 || prakçtibahuladuþkhopaplute jãvaloke bhavati yad api saukhyaü kàkatàlãyam asmin | vrajati tad api nà÷aü duþkhajàlàbhibhåtaü salilam iva nadãnàü pràpya sàmudram ambhaþ || GoSk_125 || yasmàt strãõàü karakisalayaiþ padmapattropamànaiþ kiücitsthànaü kalitavalayai÷ candanà÷leùa÷ãtaiþ | spçùñaþ sneha÷lathamukulitàtàmravçttàïgulãyair nidràü pràpya vyajanapavanavyastamàlopahàraþ || GoSk_126 || bhåyaþ ÷ete klamagurutanur darbhasåcãkaràle màrge bhasmavyatikarakharair vãjyamàno marudbhiþ | tasmàn matvà kùaõasukhalavaü ca¤calaü jãvalokaü tyaktvà kàmàn vyasanaphaladàn brahma÷àntaü bhajeta || GoSk_127 | da÷a÷atanayano 'tha kanyakànàü hçùitatanåruhaka¤cuko vacobhiþ | vyavasitam abhinandya caiva tàsàü trida÷apuràbhimukho yayau kùaõena || GoSk_128 || pravrajyàm atha samupetya tàþ kumàryas tattvàrthapravicaya÷uddhabuddhinetràþ | utterur madavirasaü calattaraïgaü saüsàravyasanamahàrõavaü durantam || GoSk_129 || sarvàrthaprakçtivibhàgani÷citàtmà sarvebhyo munir itivçttakaü jagàda | mohàndhe jagati samantacakùur ekaü sattvebhyo bhavabhayakaõñakakùatebhyaþ || GoSk_130 || || iti ÷rãsaptakumàrikàvadànaü samàptam || || kçtir àcàryabhadantagopadattasya || *************************************************************************** Sàrthavàha = GoSv based on the edition by Ratna Handurukande. Five Buddhist Legends in the Campå Style - From a collection named Avadànasàrasamuccaya. Bonn 1984 (Indica et Tibetica, 4). 13. Sàrthavàha jarattçõànãva ÷arãrakàõy api tyajanti santo na ca lãnamànasàþ | kçpàjalakùàlitadehamatsarà jagadvipattijvalanopa÷àntaye || GoSv_1 || tadyathànu÷råyate | bodhisattvabhåtaþ kila bhagavàn saütoùàbhyàsàd apagatabhavopabhogavi÷eùàbhilàùaþ suparij¤àtasaüskàrasvabhàvatvàt svadehe 'py astamitasnehànubandhas tçùõàdoùapratyakùaj¤ànatayà tadabhidheyamànaso janmàntaràbhyastavividhalàbhaku÷alatvàd upàyàntareõàpi dhanàrjanasamarthaþ samupacitapuõyasambhàratayà càbhipràyamàtreõàpi draviõavibhåtyàkarùaõaprabhuþ prabhåtavittopakaraõo 'pi san kevalam udadhigatajagadvyasanoparitràõàyavia saüketapracàrasàüyàtrikaparivçto mahàsamudram upajagàma | athàvagàóhàþ payasàü nidhànaü gambhãrabhãmàyatapaïktirandhram | velàcalopaghnavi÷ãrõaphenasitàntalekhaü vaõijaþ krameõa || GoSv_2 || tatkarmabhir và pariõàmaraudraiþ svabhàvato vàmbunidhiþ kùaõena | paryàdadàno hçdayàni teùàü saüvartakàlàdhikadàruõo 'bhåt || GoSv_3 || kharamakarakaràgracchinnabàlapravàladrumarasaparibhogàpàñalàvartacakram | viyad iva navasaüdhyàra¤jitàmbhodajàlaü salilanidhim udãkùya tràsamåkàs ta àsan || GoSv_4 || vanam iva kumudànàü dhautam indor mayåkhair viùamitasitaphenacchedavinyàsacitram | lavaõasalilarà÷iü vãkùamàõàþ samantàn na ratim upayayus te pràõasaüdehakàle || GoSv_5 || vivçtada÷ana÷aïkhadhvànavitrastamãno bhujagabhuvana÷çïgapràntabhinnormijàlaþ | hçdayam udadhir alpasthàma teùàü bibheda sphuritavikçtanakràkràntavistãrõakukùiþ || GoSv_6 || anilabalavibhaktaiþ ÷ailatuïgais taraïgair nabha iva nigirantaü sàrkanakùatracandram | tam udadhim avalokya pràõasaüdehadolàü kçpaõakamanasas te sarva evàdhiråóhàþ || GoSv_7 || bhujagam iva viùàgnicchedamàlàkaràlaü ÷vasanavikacabhogaü kruddham udvãkùamàõàþ | lavaõajalaniketaü taü duràlokapàraü maraõabhayaviùaõõàs te paraü moham ãyuþ || GoSv_8 || nicayam iva ghanànàü vàribhàràlasànàü timiram iva vamantaü vãcicårõapravegaiþ | jalanidhim avagàóhàs te niràkrandabhãmaü muùitavadana÷obhà bodhisattvaü praõemuþ || GoSv_9 || adçùñapårvair atha tannimittair bhayaükarair àkulità vicitraiþ | ity åcur àgadgadadãnakaõñhàs taü bodhisattvaü samudãkùamàõàþ || GoSv_10 || ayaü janas tvatpratibaddhasarvaprayojanà÷àvinivçttaceùñaþ | yad atra kçtyaü kriyatàü tad à÷u pràõàtyayaþ saüprati vartate naþ || GoSv_11 || nirãkùamàõasya puro janas te nirudyamo majjati toyarà÷au | kàlàtipàto 'tra na yuktaråpaþ paràkramasva svabalena tasmàt || GoSv_12 || tvatpàdamålànucaro na ka÷ cit saüspçùñapårvo vyasanaiþ kadà cit | tràyasva tasmàd vipadàü mukheùu bhramantam enaü naravãra lokam || GoSv_13 || piteva putràn anukampamànas tan no bhayàn mçtyukarodarasthàn | vimocayàsmàn paramàryasattva tvaü naþ paritràõam upadravebhyaþ || GoSv_14 || na devatànàm api bhåmayas tàs tava prabhàvà na caranti yàsu | tad eùa kàlaþ kçpaõàn anàthàn asmàn paritràtum avandhya÷akte || GoSv_15 || manyàmahe tvaü samanusmçto 'pi tràõaü paraü sarvajagadbhayebhyaþ | pràg eva sàkùàd abhivãkùyamàõas tat pauruùaü dar÷aya lokabandho || GoSv_16 || amã daüùñràcakrakrakacakalilavyàttavadanà jighàüsanti kråràþ pçthuvivaravistãrõajañharàþ | puràsmàn atràõàüs timimakaracakrà bhayamayàþ paritràyasvemaü nikañavinipàtaü janam ataþ || GoSv_17 || svapucchavicchinnataraïgasaükalà ni÷àtadantàntavilagna÷uktayaþ | abhidravanty àrya purà timiïgilà janàn imàüs tvaccaraõà÷ritàn api || GoSv_18 || vilambituü nàtha na yujyate 'dhunà vi÷ãryate naur iyam ambutàóità | sphuranty amã vãra samantato jhaùàþ pramçùñagu¤jàphalaraktalocanàþ || GoSv_19 || atha sa mahàtmà tena durviùaheõa paravyasanenopataptamànasaþ svapràõàtyayam avigaõayya niùpratikàradàruõàü tàü mahàjanavyàpattim avetya kçpàparigatàtmà prakçtidhãratayà tadavastho 'py asaübhràntacetàs tatkàlàti÷ayadhyàyinà vacasà tàn sahàyàn à÷vàsayann abravãt | mçtena sàrdhaü na vasanti sàgaràþ prasiddhir eùàm iyam eva ÷à÷vatã | ato mamà÷ritya mçtaü kaóevaraü tarantu santo 'mbunidhiü sudustaram || GoSv_20 || saüyuktasaüyogam upetya sarve niràkulàþ projjhya viùàdadainyam | àtmànam uttàrayituü yatadhvaü mahàrõavàn màü ca paràrtipaïkàt || GoSv_21 || àpadgatànàü suhçdàü priyàõàü cirànubaddhapraõayà÷ayànàm | ko 'nyo 'sty upàyo ramaõãyaråpas tat kàrùña mà snehamayaü viùàdam || GoSv_22 || ÷atror api vyàpadam àpatantãü svapràõamålyena nivàrayeyam | pràg eva yuùmàkam analpakàlasaüvardhitasnehaparigrahàõàm || GoSv_23 || mamàtmabhàvair apavçttasaukhyaiþ syàc cet sukhã kuntapipãliko 'pi | jarattçõànãva tathàpi jahyàm ahaü ÷arãràõi nirastakhedaþ || GoSv_24 || tràõà÷ayàyàü samupà÷ritànàü guõaiþ pavitrãkçtamànasànàm | hitàya dehaü tyajato mamaikaü dayàparãtaü kim ivàtra citram || GoSv_25 || paràrthacaryàviguõaü ÷arãraü vçthà guruü bhàram ivodvahantaþ | vrajanti khedaü pari÷uddhasattvàþ kçpàkalatrãkçtajãvalokàþ || GoSv_26 || evaüvidhe yadi na kàyam imaü prayokùye puõyàgame nirupamànasukhànubandhe | ko 'rtho 'munà parihçtena kaóevareõa vàtàhatàmbunidhibudbudadurbalena || GoSv_27 || tyakùyàmi nemaü yadi påtikàyaü bhavaddhitàdhànavidhànakàle | saütyàjayiùyaty abalaü balàtmà jagadvinà÷àvahitaþ kçtàntaþ || GoSv_28 || tyajàmi yuùmàn kim udãkùamàõo ya÷o 'tha và mànagataü ca dharmam | dehaü kalãnàü padabandhabhåtaü utàva÷o mçtyukaràbhimçùñam || GoSv_29 || tad atra ÷okàya matir na deyà bhavadbhir àsannaparàbhavàya | mama krameõaiva samàgato 'yaü mahotsavaþ puõyavi÷eùaramyaþ || GoSv_30 || bahusukhalavanànàtantusaütànaneyàs tçõam iva gata÷aïkà deham ujjhanty asantaþ | atisçjati paràrthaü kàyam àsannanà÷aü yadi sucaritapårvaü duùkaraü kiü nu tatra || GoSv_31 || atha te puruùàs tena tasyàdbhutenàbhiprasàritamànasàþ sutaràü tadviyoga÷aïkàvyathitahçdayà viùàdadainyavidheyà÷ cintàviùayàtãtagocaram aviùahyam ativismayanãyaü ca tatkarma taü mahàsattvam aviratà÷rudhàràprakùàlitanayanadãnavadanàþ pàdayoþ saüpariùvajya praõamya ca sarvàïgair ity avadan | kàmam atraiva nidhanaü sarva eva mahodadhau | yàsyàmo na tu ÷akyàmaþ kartum etad anàryakam || GoSv_32 || evaüvidhasya vyasanàni dçùñvà suhçdvi÷eùasya sudurlabhasya | pràõair dhanair và kim ihàsti kçtyaü tat sàhasàd vàraya dhãracetaþ || GoSv_33 || uttãrõàn api toyaughàd asmàn asmàd duruttaràt | magnàn du÷caritàvarte kaþ samuttàrayiùyati || GoSv_34 || nånaü karmaõa evàyaü vipàkaþ pratyupasthitaþ | yenàpad iyam àyàtà niùpratãkàradàruõà || GoSv_35 || adhyupekùya suhçtpãóàm etàü pàpànubandhinãm | duþkhàntam upayàsyàmaþ kair upàyaiþ punar vayam || GoSv_36 || dayàmçdukasaütànaü kuryàd antàvasàyinam | idaü karmàvadànaü te pràg evàrya suhçjjanam || GoSv_37 || atha bodhisattvaþ sutaràüs tais teùàü saujanyasåcakair vacobhiþ pravijçmbhamàõatãvraprasàdapremagauravakàruõyas samanuneùyaüs tàn sahàyakàn anukampàmçtavàribhiþ si¤cann iva tçptivisargair ity abravãt | bhavadbhir anadhãùño 'haü svabhåtyai dehasaüj¤akam | tyajàmy anarthaü tatra syàd yuùmàkaü kim anàryakam || GoSv_38 || akàle kaumudã hy eùà naivaitad vyasanaü mama | pratãkàro mayà labdho vipadàm eùa ÷à÷vataþ || GoSv_39 || sauhàrdavi÷rambhaniratyayà vo yady asti kà cin mayi cittavçttiþ | na kartum arhanti tato bhavanto dharmasya kãrtyàbharaõasya vighnam || GoSv_40 || cittaü balàd api hite viniyojanãyam àryair anàryam ahitàc ca vivecanãyam | tasmàt pravçttim iha karmaõi sàdhujuùñe nàrhanti vighnayitum a÷rumukhà bhavantaþ || GoSv_41 || anupàdànam evàsya paràrthaü càparigrahaþ | màü saüpratãkùate kàyakale randhraprahàriõaþ || GoSv_42 || upàtto 'py ayam asmàbhir anàdeyo na nãyate | yadi sattvàrthasàcivyaü ko 'nenàrthaþ praõà÷inà || GoSv_43 || yadi nàbhyuddhariùyàmi yuùmàn asmàd duruttaràt | katham uttàrayiùyàmi lokaü saüsàrasàgaràt || GoSv_44 || etàni cànyàni ca bodhisattvàþ kurvanti karmàõy avipannasattvàþ | paràrthacaryàviùaye carantaþ kçpànubhåtàþ svasukhànuràgàþ || GoSv_45 || anàvçtadvàram idaü niketanaü duràvahàõàü bhavaduþkhapattriõàü | ciràt pramodàyatanã kariùyate mayà ÷arãraü suhçdàü hitàgame || GoSv_46 || bhavatparitràõamaye sukhodaye niyojya kàyaü niyataü mayàpsyate | abhedyam acchedyam ahàryam avyayaü niruttaraü dharma÷arãram avraõam || GoSv_47 || amitrabhåtaü yadi mitrasàd imaü kaliü kariùyàmi na kàyasaüj¤akam | vidhakùyate vipratisàravahninà mano vini÷vàsa÷ikhena me ciram || GoSv_48 || gataviklavà bhavanto madãyam udgatapràõaü ÷arãraü plavam ivàlambyànyonyasaüsaktikayà vàrivegava÷ena yena vàtena và digbhàgena sthalam upagamya parõamålaphalajalàdibhir yàpayantaþ parasparam avipannasauhçdàþ karmasvakatàvalambino lokasvabhàvam avekùamàõà vinãtavivàda÷okadainyàþ kàryàvasànam àgamayata | sukham anubhåya duþkham apy anubhåyate | saüpattim apy upàsya vipattir upàsyate | saüsàracàrakàvacaràõàü hi etad eva paryàptaü vyasanam ataþ pratikaùñataràõy apy atra kçcchràõy àsàdyante ÷rutimanovidàhinã | na hy enam anupatan ka÷ cit sukhã nàma | prabalànilàkulànalajvàlàkalàpamadhyagatasyànuktasiddhaü dàhaduþkham | tçùõàvidheyamanasàü càbhimukhaþ paràbhava utsaïgagatàni sarvadainyàny àsannavartã paribhavo bhayam upari vyavasthitam abhito vipralambhavaikçtàni | saükùepataþ sarvam a÷ivajàlam upagçhya tçùõà naram upabadhnàti | sa ca madviyogadainyàvakà÷o na hçdi karaõãyaþ | ãdç÷o hi lokasvabhàvo viyogaduþkhànugatà eva hi priyajanasaüyogàþ | dãrghakàlaparicayàd dçóhasnehanibaddhàny api sauhçdàni kùaõena vi÷liùyanti | pràõinàü viparyàsa÷ caiùa cetasaþ priyo 'yaü mameti | dç÷yante kàraõàntaraviparyayàt parivartamànàni priyàpriyàõi jãvaloke | tasmàn na paratantreùv apariniùpannasvabhàveùu prakçtibhedavartiùu vipralambhapadasthàneùu kùaõavipariõàmalola÷ãleùu ÷okàyàsamayeùu priyasamàgameùv abhinivi÷yàtmà khedayitavyaþ | tatra sukhaü dhairyam eva paruùàõàm àpatsv avalambo bhavati viùàdam avadhãrayati ÷okam uparuõaddhi vighnayati àpadam àpatantãü praj¤ànasahitaü ca tad evàbhimatam artham ànayati | ÷okànivçttis tu niùprayojanam à÷rayaü saütàpayati kçtyam antarayati kàntim àcchinatti pratibhànam àyàsayaty àsannasnehaduþkhaü suhçjjanaü .... dharmàrthaya÷aþsukhàni copahanti | matkçtam anupa÷yadbhis tu bhavadbhiþ puõyeùv àdaraþ karaõãyaþ | puõyam eva hi pràõinàm ihàmutra ca niratyayo bandhur àpatsu viùàdã sahàyaþ pàtheyam ayatnavàhyaü pradãpas tamasi prapàteùu saükramaü bhayasthàneùv àrakùà maïgalam advaidhasiddham atyantikaü siddhaü såpacaraþ svàmã paràyaõam àpadgatànàm àyatanam avipariõàminàü sukhànàü kùetraü di÷àvidi÷àntavyàpinàü ya÷asàü àkaraþ pra÷aüsànàm anabhibhåtaü vai÷àradyam | puõyàvaùñhambhàd eva ca puruùo duravagàhe 'pi sukham avagàhate | paralokakàntàre viùàdapadasthàne 'pi nàma maraõasamaye na viùãdanti puõyakarmàõaþ | kaõñakapracayakarka÷àny api janmadurgàõi pràyeõàkùatàþ saücaranti puõyabalinaþ | puõyair eva càkhilajagaddhitasukhàdhyà÷ayapravçttivistãrõàm àkarùayanti sakalabhuvanàdhipatyàbhiùekamahatãü sarvalokasàdhàraõàü tàthàgatãü guõasamçddhiü pràg eva pratanusukhànavakà÷àdãnavàü pracurajanamanovikàriõãm anantaduþkhabàõasaünipàtadåùitàm àyàsinãm iha paratra ca bàli÷ànàü pratikùaõavyayànubandhàdåùitàm anekaråpavairakçtànuùaïgadàruõàü bhavabhogamayãm a÷ivàm akhilàü viparãtasukhàbhinive÷akhalàü saüpattisaüj¤àntaritàü vipattim akàraõabhraü÷amanovidàhinãm ity alam iti prasaïgenàtipatati | kàryakàla÷ caramasaüde÷o 'yaü bhadramukhà ity uktvà bodhisattvo muhårtam ekàgramano babhåva | nivàryamàõo 'pi ÷ataiþ suhçdbhir bàùpàmbuvisyandivilocanàntaiþ | sàdhuþ svadehà÷rayaõãm apekùàü tatyàja lokavyasanopataptaþ || GoSv_49 || àrtasvarair aviratair avibhaktavarõais teùàü viùàdapariluptamanaþsthitãnàm | àpåryamàõasalilapradaràntaràlaþ saücukùubhe bhç÷ataraü lavaõàmburà÷iþ || GoSv_50 || bodhisattvo 'pi mahàsattva iti praõidhim upabçmhayàm àsa ÷àntaye sarvasattvànàm | divyà tàvat prakçticapalà sopasargà vibhåtiþ pràg evànyà parimitasukhapratyayapratyapàyà | tasmàn nàrtho mama ^ ^ sukhaiþ svapnamàyopamànaiþ puõyàd asmàn na ca ÷amasukhaü pràrthaye projjhya lokàn || GoSv_51 || mohàvarte maraõamakare mànapàùàõagarbhe tçùõàtoye madanakaluùe krodhasaüsarpisarpe | magnaü lokaü bhavajalanidhau ÷okavàtàvadhåte puõyàd asmàd aham a÷araõaü kçtsnam uttàrayeyam || GoSv_52 || evaü kçtvà praõidhim acalaü sàdrisàrasthiràtmà tyaktàpekùaþ sucarita÷atopàrjite 'pi svadehe | nistriü÷ena pramuditamanàþ pàñayàm àsa kukùiü svàü ÷okàrtivyathitahçdayaþ pràõinàü tàraõàya || GoSv_53 || atha ÷u÷ruvire giraþ ÷ubhàþ suravidyàdharayakùarakùasàm | iti citramanoharà÷rayàþ patitàs tasya guõopasaühitàþ || GoSv_54 || sattvàrthapratipattikau÷alam aho hã dhãratà cetasaþ puõyàbhyàsavi÷eùapuõyamahatàm à÷caryaråpasthitiþ | sàdhånàü svasukhànuràgavigamasvacchà bata prakriyà __ __ __ ^ ^ __ ^ __ bata kçpà nàpekùate svà÷rayam || GoSv_55 || loko 'yaü vinimãlito 'pi viduùà pronmãlitaþ sarvataþ kãrtyà candramayåkhadhautakumudacchàyà ^ __ __ ^ __ | etenaiva nimajjatàpi bhuvanaü magnaü samabhyuddhçtaü janmàvaskarakardame sphuradurukle÷akrimivyàkule || GoSv_56 || tiryag vikùipyamànaü navajala÷i÷irair mandamandair marudbhir divyodyànadrumebhyaþ kusumam avirataü taccharãre papàta | abhyudgamyàmburà÷eþ sphuñamaõikiraõa÷rãkaràlaiþ ÷irobhir vyàbhugnopàntamadhyaiþ kuvalayamçdubhis taü bhujaïgàþ praõemuþ || GoSv_57 || lakùmyà samàlabdham iva prakàmaü pramçùñacàmãkaracàruvarõam | samudgatapràõam api prasannaü raràja tat tasya vibhoþ ÷arãram || GoSv_58 || àlambya plavam iva te 'tha taccharãraü bàùpàmbuvyatikarapàñalàntanetràþ | utterur makarakarakùatormicakraü tasyaiva praõidhibalà÷rayàt samudram || GoSv_59 || tad evam atiduùkaràõi bhagavàn asau bhåtaye cakàra jagatàü kçpàparigatàmalàdhyà÷ayaþ | prasàdayata tatra mànasam ato jagadbàndhave samagrabhuvanopakàrakaraõaikavãre jine || GoSv_60 || prasàdya ca mano munau sucaritaikaratnàkare vaco 'vitathavàdinaþ ÷rutirasàyanaü ÷råyatàm | tada÷ravaõava¤citaü jagad idaü bhramaty àturaü bhavàdhvani nirà÷raye vyasanakaõñakàndhàcite || GoSv_61 || iti ÷rãsàrthavàhajàtakaü samàptam || *************************************************************************** Sarvaüdada = GoSd based on the edition by Ratna Handurukande. Five Buddhist Legends in the Campå Style - From a collection named Avadànasàrasamuccaya. Bonn 1984 (Indica et Tibetica, 4). 14. Sarvaüdada paraduþkhaduþkhitàþ svajãvitam api nàpekùante sàdhavaþ | tadyathànu÷råyate | bodhisattvo 'nyatamaü svakulakramàgataü mahãmaõóalaü samanu÷a÷àsa | tasyàrthijanamanoharair aviùamapravçttimadhuratarair anatikràntakàlàbhilaùitaiþ phalà÷àkàrpaõyopa÷amasvaccha÷obhair vibhavavisargair lokàn saütarpayataþ sarvaüdada ity evaü yathàrthaü nàma prathitam àsãt | jagaddhitàdhànasamutsukatvàt sa ràjyabhàraü bibharàü babhåva | kùitã÷varaþ pårvakçtànavadyapuõyaprabhàvopanataü krameõa || GoSd_1 || na tasya kiüpàkaphalopamà÷ calà mano manovibhramamàtrabhadrikàþ | svabhàgadheyopanatà vibhåtayo babandhur àryaprakçter mahàtmanaþ || GoSd_2 || pari÷ramas tasya babhåva yautako mahàkçpàdhãnamater mahãpateþ | prabhutvam àsãj jagatàü tv abàdhithaü vibhåtisaübhogasukheùu bhåriùu || GoSd_3 || na tasya màtsaryatamo'vaguõñhanaü babhåva gàtreùv api mànasaü yadà | tadà kathaivoparatàsukhàgate tçõopame ÷okanibandhane dhane || GoSd_4 || taü kila mahàtmànam anyatamaþ pàrthivo 'tçptaþ svaràjya÷riyà parityaktadharmaya÷àþ sukhasàdhanopàyadàruõaþ svaràjyàd uccàlayitum upacakrame | saüpràpya bhogàn mahato 'py anàryàþ panthànam àryàcaritaü vilaïghya | tçùõàparãtàþ karuõàtmakeùu sàdhuùv api krodhaviùaü vamanti || GoSd_5 || bhaiùajyavçkùà iva ye kadà cit kva cit kathaü cij jagato hitàya | bhavanti tàn apy upataptacittàþ krodhàgninà kàpuruùà dahanti || GoSd_6 || kurvãta ko nàma manuùya àryaþ sacetanas teùu manaþpradoùam | yeùàü ya÷obhiþ kumudàvadàtair udbhàsitànãva digantaràõi || GoSd_7 || atha dharaõirajobhiþ ÷àrikàkaõñhadhåmrais turagakhuranipàtaprodgatai÷ chàdayan kham | sa nçpatir upatasthe mattamàtaïgasainyair upavanatarupågàn àrujan meghanãlàn || GoSd_8 || udadhir iva yugànte plàvayaül lokam antarlulitamakarapucchacchinnaca¤cattaraïgaþ | sa nçpabalasamåho nagnanistriü÷apattrasphuritaravimayåkhas tatpuraü saürurodha || GoSd_9 || upanatam api puõyair vipralambhàvasànaü dhig anupa÷amakàri ÷rãsukhaü pàrthivànàm | pi÷itam iva vipåti kravyabhugmaõóalànàü yad iha bhavati puüsàü vairavairasya målam || GoSd_10 || atha bodhisattvaþ pràg eva viditaviùayadoùavairavairaþ saürambhavipralabhàdyanarthabhåyiùñhaü ràjyam atimanyamànaþ svasukhasaübhogàbhiùvaïgadainyànupakliùñamànasa÷ cintayàü babhåva | dhig astv anàryaü viùayà÷rayaü sukhaü samãraõoddhåtalatàntaca¤calam | upàsate yatra nibaddhamànasà narà da÷àü bandhujanopatàpinãm || GoSd_11 || vàtoddhåtataraïgitadhvaja÷ikhàpratyàhatàmbhodharaü dànaprasrutisiktadantamusalakråradvipendràkulam | ÷akto 'ràtibalaü vihantum akhilaü bàhudvitãyo 'py ahaü rakùed akùatacàriõã yadi kçpà màteva màü nàpadi || GoSd_12 || yà và ÷rãr adhigamyate paravadhavyàsaïgadagdhàtmanà tàü và¤ched bhramaropagãtakusumàü ko vadhyamàlàm iva | yo 'pi svàrhanibandhanapraõayinà saüprasthito vartmanà pràg eva vyasanàturasya jagato yo 'haü hitàyodyataþ || GoSd_13 || api ca ràjye 'paro yadi mama praõayaü karoti påjyo mayà nanu vi÷eùata eva ràjà | ràjyà÷rayaü khalu paràrtham ahaü bibharmi saükle÷abhàram imam àyataduþkhahetum || GoSd_14 || atithir iva yato 'yaü mànanãyo narendro madupahitavibhåtipràrthanàkçùñacetàþ | upacitaku÷alatvàc cànukampàvi÷eùàt suta iva vinayàrthaü ko 'tra kopàvakà÷aþ || GoSd_15 || unmocayaty eva balàc ca yo màü ràjyàbhidhànàd vyasanapratànàt | yady atra kuryàü manasaþ prakopaü pàpo 'paraþ ko 'tha mayà samaþ syàt || GoSd_16 || ràjyasya doùàvayave nive÷aü prakhyàpayan hanti ya÷aþsukhàni | màm arthataþ ÷ikùayate narendro ràjyàbhidhàne tamasi bhramantam || GoSd_17 || tyaktavyam etena ca kàraõena kùitã÷vara÷rãsukham àtmakàmaiþ | yad atra saktasya janasya vairabhayaprasaïgàþ ÷irasi sphuranti || GoSd_18 || yo vàham utsçjya tapovanàni nirantaràyàõy abhitaþ ÷ivàni | gçhàbhidhànaü bhayam àvasàmi nàrhàmi nàhaü vyasanàny amåni || GoSd_19 || tat svastiràjyadyutivistarebhyo naikavyalãkà÷rayadàruõebhyaþ | yàsyàmi ÷àntàni vanàny ato 'haü vivekajaprãtinibandhanàni || GoSd_20 || kalyàõamitraü yata eva ràjà mamàdya naiùkramyasukhodayàya | kalyàõam evàstv anayo 'py ato 'sya sabandhumitrasya ÷aracchatàni || GoSd_21 || mà gà garvaü mahimnaþ kùitipatir aham ity ujjhyatàü vipralambhaþ pratyàsannopatàpàm anuvahasi vçthà bhaïginãü kiü nayàj¤àm | ràjyaü tyaktavyam eva vyasanaparigataü nàtyajas tvaü kimarthaü ÷aïke daurjanyam itthaü mama nçpatir ayaü kùàpayiùyaty ayatnaþ || GoSd_22 || kadà tyaktvà gehaü kukçta÷atasaübàdhavirasaü vane vatsyàmãti pra÷amasukhasaübhogasubhage | vitarkà ye bhåtàþ suciram anubaddhà mama mateþ prasiddhàs te diùñyà kùitipatim imaü pràpya na ciràt || GoSd_23 || iti vini÷citya bodhisattvo janmàntaràbhyastanaiùkramyasukhàbhyudayaparicayo mçga iva vàguràvarodhanirgamopalambhodbhåtapramodaþ samapanãtaràjya÷rãsåcakàlaükàravibhramakàyabhàralaghuviviktavigrahaþ parair aparij¤àtatapovanagamanaprayojanaþ saüråóhapraõayavi÷rambhasnehabahumànaniratyayaü ca bandhuvargaü svapuõyabalàvaùñambhopanatasukhopabhogyàü ca ràjalakùmãü paryuùitopabhogamalinamlànakusumabandhanàm iva srajaü parityajyànytamad viviktam à÷ramapadam alaücakàra | àhåyamàna iva pallavinàü drumàõàü ÷àkhàkaraiþ svakusumàbharaõàbhiràmaiþ | ÷àntaü vanàntam upagamya sa bodhisattvaþ pràpto 'mçtaü nçpasukhair anavàptapårvam || GoSd_24 || yàny eva ÷okaparidevamukhàni loke kàmàtmanàm anucitopa÷amotsavànàm | tàny eva nàma dadhati pra÷amapriyàõàü prãtiü niràmiùasukhapraõayànavadyàm || GoSd_25 || puùpàdhivàsa÷ucibhiþ sa vanàntavàtaiþ saüvãjitaþ prativinodya ÷arãrakhedam | dhyàtvà pramàdamalinàü manujendralakùmãü saüvegam eva manasi kùitipaþ pupoùa || GoSd_26 || kçtvà namaþ sa bhuvanatraya÷aïkarebhyaþ sarvàtmanà da÷asu dikùu tathàgatebhyaþ | amlàna÷àdvalakuthàparibhogaramye måle taroþ kùitipatir niùasàda madhye || GoSd_27 || sa khedito 'ntaþpurasundarãõàü saükle÷apakùànuguõair vilàsaiþ | viviktasaübhogasukhàny araõyàny àlokya vi÷rànta iva kùitã÷aþ || GoSd_28 || parisravannirjharavàridhàràprakùàlita÷yàma÷ilàtalàni | sànåni pa÷yan sa mahãdharàõàm ayatnaramyàõi mudaü jagàma || GoSd_29 || àliïgitàn puùpabharàlasàbhiþ snehàd iva pràõasamàül latàbhiþ | mahãruhàn bhåripalà÷anãlàn àlokya reme sa mahãmahendraþ || GoSd_30 || akarka÷a÷yàmaka÷erukàõi bhramaddvirephàhatapuùkaràõi | nirãkùamàõaþ sa nçpo 'bhireme saràüsi pàñhãnakulàkulàni || GoSd_31 || vivekajaprãtisukhànukålàü nisargaramyàü sa vanàntabhåmim | nirãkùamàõaþ kùitipaþ praharùaü jagàma saü÷àntamanovikàraþ || GoSd_32 || udãkùya saüsakta÷ikhaõóikekàmano'bhiràmàõi sa kànanàni | anekasaükle÷aviùopadagdhàü nçpa÷riyaü bhåmipatir jagarhe || GoSd_33 || kvàsau viparyàsasukhàbhimànaprasaïgajihmà kùitipàlalakùmãþ | kva caiva cetovinibandhanàni ÷àntàny araõyà÷rayiõàü sukhàni || GoSd_34 || anartharàgà÷rayadåùitàya namo 'stu tasmai kùayiõe sukhàya | viùajya yasmin manasaþ pravçttiü kçpàspadatvaü viduùàü vrajanti || GoSd_35 || avanata÷ikhair vànãràõàü drumais tañarohibhiþ kçtaparikara÷rãsaübhogàþ pra÷àntarayoddhavàþ | haritapulinàþ ÷aùpodbhedair jharaiþ saritaþ ÷ivàþ kùititalapatiþ pa÷yaül lebhe ratiü sa niràmiùàm || GoSd_36 || vitathaviùayakrodhàbhyàsaprayogamalãmasaü hçdayam asatàü ÷ànte 'raõye ratiü katham eùyati | sa tu narapatir gotrotkarùaprabhàvaparigrahàd viùayavimukhaþ prãtiü bheje paràü vijane vane || GoSd_37 || prakçticapalà naikàpàyà nirantaradàruõà na khalu hçdayaü no j¤ànàrthaü haranti vibhåtayaþ | apagatamanaþsaükùobhàõàü vanàntam upeyuùàü bhavati tu satàü pårvàbhyàsàn matiþ praguõà ÷ubhe || GoSd_38 || hariõacaraõakùuõõopàntàþ sa÷àdvalanirjharàþ kusuma÷abalair vi÷vàkhàtais taraïgitapàdapàþ | muditavihaga÷reõãcitradhvanipratinàdità manasi na mudaü kasyàdadhyuþ ÷ivà vanaràjayaþ || GoSd_39 || pra÷amavidhure nityodvegaprade gçhacàrake viùayamarutà vyàdhåtànàü hatopaniùatsukham | uparatajanakùobhàyàsaprakàmasukhe vane vrajati tu manaþ sadyaþ ÷àntiü kukàryasamàkulam || GoSd_40 || athànyatamo bràhmaõo dàridryaduþkhàbhyàhatas tatpratãkàracikãrùayà mandotsàho 'pi bodhisattvam ekam àrtàyanam avagamya tadviùayàntam upagacchan màrgaparibhraü÷aparyàkulàtmà tatas tataþ paribhraman kùudduþkhopaglapitatanur adhvaklamaviklavàvidheyagurutaracaraõavigrahas tad à÷ramapadam àsasàda | dçùñvà cainaü bodhisattva÷ ciràbhyàgatasnigdhabàndhavasnehàtiriktavàtsalyape÷alayà pibann iva dçùñyà pratyudgamyàbhivàdya ca kçtapratisaümodanam àgamanaprayojanaü paryapçcchat | bràhmaõo 'bravãt | yaþ sarvado nàma bhuvi prasiddho yathàrthanàmà naralokapàlaþ | kãrtyà samàhåta ivàsmi tasya pràptas tam àrtàyanam ãkùamàõaþ || GoSd_41 || tràtà sa eva vyasanàturàõàü vanãpakànàü sa ca bandhur ekaþ | tam eva caikaü vyapadi÷ya sàdhum anyatra maunavratam eti vàõã || GoSd_42 || tat tasya vacanaü ÷rutvà sa kçpàpe÷alà÷ayaþ | àcakampe mahàsattvas tadduþkhapavanàhataþ || GoSd_43 || atha sa mahàtmà dãrgham uùõaü ca ni÷vasya taü bràhmaõaü provàca | upàya÷ cintyatàm anyo dvija duþkhopa÷àntaye | bhraùñai÷varyaþ sa bhåpàlas tapase vanam à÷ritaþ || GoSd_44 || atha sa bràhmaõaþ samãhitàrthapratyà÷àpraõayabhaïgadainyàkràntamànasaþ sahasà pçthivyàü nipapàta paraü ca saümoham upajagàma | à÷àparyastadhairyàõi hçdayàni prasaïginàm | dehinàü moham àyànti hetunà yena kena cit || GoSd_45 || atha bodhisattvas taü bràhmaõaü ÷ãtàbhir adbhiþ pariùi¤cya pratilabdhasaüj¤aü samà÷vàsayann abravãt | asty anyo 'pi pratãkàro bhavadà÷àsamçddhaye | ahaü sarvaüdado ràjà mà ÷ucas tvam iha dvija || GoSd_46 || sarvaüdado nàma kathaü kadà và yasya svadehe 'pi manaþprasaïgaþ | yathàrthanàmà tv adhunà bhaviùyàmy ahaü tvadabhyàgamanotsavena || GoSd_47 || madràjyapraõayã ràjà màü samanveùate kila | baddhvà màü dehy atas tasmai sa tvàü samtoùayiùyati || GoSd_48 || anekaduþkhopanipàtakàtara÷ cirasya tàvad bhavadà÷rayàd ayam | mamopayogaü guõapakùasiddhaye ÷arãrasaüj¤aþ kalir adya yàsyati || GoSd_49 || jaràrujàmçtyukhalårikàm imàü tanuü samà÷ritya sa hanta yo 'dya me | manoratho bràhmaõamukhya påryatàü tava prabhàvàd abhivà¤chita÷ ciram || GoSd_50 || prãtir nçpasya tava càrthavi÷eùasiddhiþ saüpatsyate mama ca pàramitàprakarùaþ | ekaü ÷arãram atisçjya vipatparãtaü pa÷yotsavàti÷ayam àpatitaü krameõa || GoSd_51 || evaüvidhe 'tithijanapraõayàbhidhàne prãtyàgame %% mama kàryasamçddhihetau | dehe kçtàntamakaràsyapuñàtithau ca naikopasargavihite vidhir asti ko 'nyaþ || GoSd_52 || kàyàd asàràd aham adya sàraü bhavantam àsàdya samujjihãrùuþ | manorathaü tat saphalaü kuruùva tvam adya me vipra cirànubaddham || GoSd_53 || evam astv iti pàpàtmà prati÷u÷ràva sa dvijaþ | atikramyàryamaryàdàü lobhopahatamànasaþ || GoSd_54 || koñaràntargatavyàlaviùàd apy atidàruõaiþ | viùayair upataptànàü pàpaü kiü nàma duùkaram || GoSd_55 || ekaþ paràrthaü pradadau svadehaü samàdade 'nyaþ param àtmahetoþ | aho vikçùñaü caritaü naràõàü guõeùu doùeùu ca sàdaràõàm || GoSd_56 || taü bodhisattvaü vinibadhya gàóhaü pa÷càdbhujaü cauram iva dvijàtiþ | samàcakarùa prakçtipragalbho nivàryamàõo vanadevatàbhiþ || GoSd_57 || sàkùàd ayaü dharma ivàvatãrõaþ pra÷àntavàkkàyamanovikàraþ | dvijàdhamenàvinayàvalepakråreõa kaùñaü hriyate maharùiþ || GoSd_58 || amã rudantãva vilolapallavàþ pra÷astapuùpà÷rumukhà mahãruhàþ | caladdvirephadhvanidãnanisvanà viyujyamànà muninà sumedhasà || GoSd_59 || sudurlabham dar÷anam asya sarvathà vilocanaprãtikarasya dehinàm | vilepur ity udgata÷okakàtaràþ pragàóha÷okà munayo vanaukasaþ || GoSd_60 || àdàya vipro 'tha tam àryasattvaü niþsàdhvasànàkuladhãraceùñam | prave÷ayàm àsa puraü sa yasmin mahãpatis tùñhati tatsapatnaþ || GoSd_61 || yam adràkùur netraiþ purayuvatayaþ snehavikacair gajaskandhàråóhaü patim iva suràõàü narapatim | tam evàpa÷yaüs tàþ parava÷agataü valkaladharaü mukhaiþ ÷okàyàsastimitagurupakùmàntanayanaiþ || GoSd_62 || taü mattavàraõagatiü kanakàvadàtaü pràü÷uü sumerum iva lakùaõaratnacitram | cãràmbaraü vçjinadãrghajañàkalàpaü dçùñvà nçpo ripur adhãratayà cakampe || GoSd_63 || tathàbhåtaü cainam avekùya sàdhvasàkulitamati÷ cintayàm àsa | ko nv eùa kà¤cana÷ilàtalacàruvakùàþ kùàmodaro bhujagabhogavilambibàhuþ | pratyàdi÷ann iva kukàryasamàkulaü màü pràpto yuvàpi vinayapratipattidhãraþ || GoSd_64 || dharmo 'vatãrõa iva vigrahavàn kuto 'yam àlambavalkaladharo nayanàbhiràmaþ | baddha÷ ca nàma ca %% dainyaviùàdava÷yas tejonidhiþ pra÷amam udgiratãva càyam || GoSd_65 || atha sa bràhmaõàdhamas taü ràjànam abravãt | jayatu jayatu mahàràjo diùñyà vardhase | yo 'sau tava pratyanãko ràjà kenàpi prayojanenàraõyam anupravi÷ya tàpasanepathyàvacchàdito dauràtmyaü kim apy àrebhe | sa eùa mayà balàtkàraü tvatpriyacikãrùayà baddhvà mãna iva sphurann ànãtas tad atra devaþ pramàõam iti | atha sa ràjà tat tasya pàpakarmaõaþ karmàsaübhàvayann avocad enam | mà tàvad bhoþ | jetuü sàgaramekhalàü vasumatãü bàhudvitãyo 'py ayaü ÷aktaþ ÷aktimatàü varaþ karikaravyàlambibàhudrumaþ | tvaü ÷akto 'sya paràbhavaü katham are kartuü bçhadvakùasaþ tat tvaü bråhi paràbhavanti na mçgàþ siühaü sphuratkesaram || GoSd_66 || sa tasmai ràj¤e yathàbhåtam àvi÷cakàra | dhik tvàm iti ca nirbhartsitaþ kopakaluùayà dçùñyà tena ràj¤à paràü vrãóàm àpannaþ | svayam eva vimucya bandhanàni kùitipaþ so 'tha yathàsukhaü nçparùim upave÷ya tam àsane mahàrhe bahumànànatavigraho jagàda | guõabhaktitayàtimànuùaü te nçpa karmàti÷ayàvadànam etat | prathayanti suràsurapradhànà bahumàna÷latham ànataiþ ÷irobhiþ || GoSd_67 || yadi ra¤jayituü prajàþ samartho nçpa ràjety abhidhànasaünive÷aþ | guõaratnanidhe tvam eva ràjà viguõo ra¤jayituü jagan na ÷aktaþ || GoSd_68 || anu÷àdhi yathà purà puraü svaü vayam àj¤àpravaõà bhavadvidhànàm | vinayàd vyasanaü ca naþ kùamethàþ skhalati proùitalocanaþ same 'pi || GoSd_69 || jàtaprasàdam atha taü nçpatiü viditvà pàtrãkçtaü sucaritasya sa bodhisattvaþ | ÷iùyaü vinãtam iva gauravabhàranamraü provàca nãlajaladastanayitnughoùaþ || GoSd_70 || àyur nçõàm acirakàlavinà÷i tàvat taptopalodaraniùikta ivàmbubinduþ | saïgàþ priyaiþ saha sadaiva viyogatiktàþ saüpattayo vipariõàmaviùàviùahyàþ || GoSd_71 || kàmà muhårtavitathàbhinive÷aràmàþ kiüpàkapàdapaphalapratimopabhogàþ | naikàntaràyavirasaü sabhayaü savairaü ràjyaü pramàdavadhabandhanimittabhåtam || GoSd_72 || tasmàd vipàkamadhuràõi kuruùva nityaü karmàõi sajjanamanovinibandhanàni | ÷okà÷rukàtaramukhàs tu vipàkakàle yeùàü bhavanti puruùàþ prajahãhi tàni || GoSd_73 || nàrtho ràjyasukhaiþ punar mama calai riktair anà÷vàsikair vairàyàsaviùàdadainyakalahadvàraiþ parapratyayaiþ | utkaõñhàü janayanti me kùitidharàþ saüsaktadhàràdharàþ puùpàlambakadambapàdapavana÷yàmopakaõñhàþ ÷ivàþ || GoSd_74 || hariõakulaviluptasnigdha÷aùpottarãyà nipatitasitapuùpà dyaur ivàlakùyatàrà | apaharati balàn me mànasaü kànanàntakùitir uparataràjyapràrthanàvipralambham || GoSd_75 || sthiravanagamanà÷ayaü viditvà nçpatir asàv atha taü vi÷uddhasattvam | apahçtahçdayo guõais tadiyair vanagamanàbhimukhaþ kilàvatasthe || GoSd_76 || avagamitamanà÷ ca bodhisattvaþ kùitipatinà vinayànatena tena | uparataviùayaspçho 'pi ceto vanagamanàd vinivartayàü babhåva || GoSd_77 || vana iva bhavane 'pi bodhisattvà viùayasukhavyasanàparãtasattvàþ | munaya iva vanàntavàsanimnàþ pra÷amarasaikavihàriõo bhavanti || GoSd_78 || bhavana iva vane 'pi sàdhavas te jagadudayaikanibandhanaprayogàþ | svatanum api paràrtham utsçjanti praõayijanapraõayaü na khaõóayanti || GoSd_79 || ata iha bhavanaü vanaü ca tulyaü jagadupajãvyavibhåtivistaràõàm | avikalabhuvanopakàrapàrapraõayakçtavyavasàyamànasànàm || GoSd_80 || tena dattaü samàdàya svaràjyaü lokasàrathiþ | dhanaü ràjà sa vipràya và¤chitàtyadhikaü dadau || GoSd_81 || tasyà÷caryam udàradharmasuratiü càkarõya viproditaü tyaktvà vairavikàraduþsahataraü krodhàbhidhànaü viùam | dhçtvà maulim ivonnate ^ ^ ^ __ __ __ ^ ràjà svayaü cakre taccaraõàmbujapraõayinãm uùõãùamàlàü kùaõàt || GoSd_82 || tasmin gate nijapuraü vinayaprapanne saüpràpya ràjyam arihãnam udàrapuõyaþ | dharmeõa kãrtidhavalàmbudhiphenamàlàvelàdukålalalitàü pçthivãü ÷a÷àsa || GoSd_83 || caritam atigatopamàna÷obhaü na hi vibhavo 'sty anugantum ã÷varàõàm | mama kçpaõamates tathàpi caitat kçtam atisàhasam àtmano hitàya || GoSd_84 || ku÷alam upacitaü kçpàtmakànàü caritam idaü vinibadhya yan mayàdya | bhavatu bhuvana÷àntaye tad à÷u jvalatu tathàgata÷àsanaü tata÷ ca || GoSd_85 || iti sarvaüdadajàtakam || *************************************************************************** øvan = Goøv Ed. Michael Hahn. Cf. Michael Hahn. Der grosse Legendenkranz Mahajjàtakamàlà. Wiesbaden 195 (Asiatische Forschungen, 88). No. 8: Somajàtakàvadàna 16. øvan (247b6) paraduþkhakàtarà devaràjyam apy avadhãrayanti sàdhavaþ || tadyathànu÷råyate bodhisattvabhåtaþ (248a) kila bhagavàn svapuõyaparipàkavi÷eùopanatam amarapuràdhipatyam kàrayàm àsa | naparidyåtahçdayena sarvalokàti÷ayinàpi mahimnà kevalaü puõyànàm avandhyaphalam àviùkurvann amarapuranivàsinàü cànugrahàya || jagad dçùñvànantavyasanakuli÷àpàtavihataü na sa svarge reme prakçtiramaõãye 'pi bhagavàn | tadà hy enaü sà dhãr hçdi tudati niþsaïgam ani÷aü paràrthapràgbhàrà paramavidhurà svàduvidhurà || Goøv_1 || akçtaku÷alavyàpàrànàü svabhåtinibandhanaü kçpaõamanasàü __ __ yad và mano bahu manyate | svacaritaparipràptai÷varyaü jagaddhitakàriõà na viùayasukheùv àsthaü ceto mahaty api rakùyate || Goøv_2 || sa kadà cij jambådvãpam avalokayan dadar÷a [!] evaü lokam a÷akyapratãkàravyàdhiduþkhopaplutaü viùamavirasakçtavaidyasàmarthyaü samaraõam àvarjja(?)vyavasàyaviklavaü romanthamànam iva pi÷ità÷anair ihaiva narakaduþkhàny anubhavantaü vismçtasnehabandhumitrasuhçcchaucàcàraprayojanam || kçtàntakarmànta iva pravçttas tadà sa rogàntarakalpatulyaþ | a÷akyaråpapratikàrabhãmo mahàtyayo vyàdhikçto vikàraþ || Goøv_3 || kùuttçùõàcetanaparigatàþ sànubandhaü stananto vikùiptàïgàþ kùititalarajoguõñhitoddhastake÷àþ | smàraü smàraü jalakaõamucàü mallikàmàlutànàü __ __ __ __ madhukaragaõair màrga àsannapàtàþ || Goøv_4 || ÷vàsàdhmàtabçhatkañhorajañharavyàbhinnanàsàpuñàþ sçkkàntapratibaddha÷uùkavirasa÷leùmànanà bhãùaõàþ | råkùasthåla÷iràpratànajañilatvaksnàyu÷eùà÷rayàþ ke cit pårvakçtaü ninindur a÷ubhaü karmàbhisaüdhisthiram || Goøv_5 || kvathitapi÷itarandhraprodvamatpåyadhàrà malinavikçtadehàþ ke cid aprekùaõãyàþ | krimikulapariluptapràyabàhådaroru÷ravaõanayananàsàþ pràrthayante sma kàlam || Goøv_6 || saü÷uùkàdharakaõñhatàluvivaràs tçùõàgninà dàhinà råkùakùàmavidàritànanapuñàþ pretà ivàyàsinaþ | àmattàlikuloddhatotpalavanacchannàmbuviùyandinàü vãkùantaþ sarasàü payàüsi vivi÷uþ ke cit kçtàntàlayam || Goøv_7 || dåùãkàpañalaniruddhalocanàntà durgandhà bahalamalopaliptagàtràþ | anye tu klama÷ithilà÷rayà rujànàm àjagmur nilayanatàü prabandhinãnàm || Goøv_8 || ke cil làlàsalilavisaraklinnasaüsaktadãrgha- ÷ma÷ruvràtàþ pathiùu kçpaõàþ klàntakàyàþ ÷ayànàþ | kråràràvaiþ purabalibhujàü maõóalaiþ saüpatadbhir vyàvçttàsyà vipadam ava÷àþ pratyapadyanta tãvràm || Goøv_9 || tasya tad atidàruõam àlokya lokavyasanaü mahat kàruõyam udapàdi | atha sa mahàsattvas tena sattvopadraveõa vyathitamanàþ sutaràm abhivardhitànukampàkampitaþ pitevaikaputravyasanam asahamàna÷ cintàm apede || itthaü gatànàü ka ivàbhyupàyaþ syàd àmayocchittisukhaþ prajànàm | apãha lokatrayabàndhavànàü tathàgatànàm ançõo bhaveyam || Goøv_10 || api nàma bhaven mama pratij¤à sakalà lokahitaprayogasiddhyai | api mànuùajanmaduþkhabhàjo vyasanebhyaþ parimokùam a÷nuvãran || Goøv_11 || api nàma na bodhisattvanàmavyapade÷aü vitathaü samudvaheyam | api sarvavidàm agarhaõãyàü dadhad àj¤àm animittavatsalànàm || Goøv_12 || bhavaduþkha÷ilãmukhakùatànàm api mateva piteva ca prajànàm | aham eva paràyaõaü paraü syàü bhavaduþkhàmburayapratãrabhåtaþ || Goøv_13 || yàvad duþkhàbhibhåtaþ pravi÷ati na jano rogadaüùñràkaràlaü kàlàher àsyako÷aü sakalajagadanugràsasaübhogabhãmam | tàvad dvandvànuràgaü trida÷apurapati÷rãsukhaü projjhya ramyaü pràõatyàgànuràgaü praõayasukhakaraü bhåtabhçtyai karomi || Goøv_14 || vyavasàyam iti j¤àtvà tasyàtyadbhutakarmaõaþ | tadviyogàbhi÷aïkàrtà vicukru÷ur athàmaràþ || Goøv_15 || kçpàlo duþkhitàn asmàn parityajya kva yàsyasi | viùamasthàn iva pità vatsalo bàlaputrakàn || Goøv_16 || saddharmasalilotsekair vardhayan pàdapàn iva | asmàn anàgasas tyaktvà mà yàsãþ priyadar÷ana || Goøv_17 || viùayàsvàdacapalair hçtàn indriyavàjibhãþ | svàmin màsmàn parityàkùãþ prapàtàntànucàriõaþ || Goøv_18 || praõàmalolànatamaulibandhanàn pragàóha÷okopanipàtakàtaràn | athàmaràn a÷rupariplutekùaõàn sa sàntvayann ity avadan marutpatiþ || Goøv_19 || na me na yuùmàsv anuràgape÷alaü mano na càyaü svahitodayàdaraþ | vikàsinãnàü vipadàü mukhe sthitaü jagat paritràtum ayaü tu ni÷cayaþ || Goøv_20 || tad apramàdaþ kriyatàü sa eva vo dhruvaü samàrtàyanatàm upeùyati | visaüvadanty eva samàgamàþ priyair nipàtaramyàþ pariõàmadàruõàþ || Goøv_21 || sthitvàpi kàlam atulaü vividhopabhogasaübhogavistarasukhais trida÷àdhivàse | karmakùayàd vinipatanti suràþ smarantaþ saüvartakànilahatà iva kalpavçkùàþ || Goøv_22 || mandàkinãm api vigàhya sahàpsarobhir unnidrahemakamalocchuritopakaõñhàm | kùàrodakàü jvalanadarbhakukålakålàü nighnàþ punar yadi ca vaitaraõãü bhajante || Goøv_23 || ko nàma teùu matimàn svamano nidadhyàd utkùepaõãyakusumàvayavopameùu | svargopabhogajaniteùu sukheùu yeùàm anteùv apàyavaóavàmukhasaünive÷aþ || Goøv_24 || kalpadrumopavanabhåmiùu naikaratnaprodbhàsyamànatatatalpa÷ilàtalàsu | sàkaü priyàbhir anubhåya sukhàni bhåyas tãkùõàsipattravanamadhyagatà bhavanti || Goøv_25 || saübhràntabàlahariõekùaõaca¤calàni vibhràntakàlapariõàmakaràõi buddheþ | yad dhãndriyàrthaparibhogasukhàni tasmàd yatnaü suràþ kuruta puõyaparigrahàya || Goøv_26 || edhobhir agnaya iva pra÷amaü vrajanti kàmàgnayo na viùayair viùapànakalpaiþ | tasmàd upàddhvam anavadyasukhàbhiràmàü tàthàgatãü pratipadaü vyasanopa÷àntyai || Goøv_27 || anàthànàü dainyaglapitamanasàü duþkhà÷ãviùa- gaõopaghràtànàü para÷ubhir ivotkçttavapuùàm | pra÷àntyai bhåtànàü vayam api tira÷càm anukçtiü kariùyàmo muktvà surabhavanasaübhogavasitàm || Goøv_28 || avicalapratibandho dãrghakàlànuùaïgã mama jagadupakàrapràrthanàsaünive÷aþ | sucaritaparipàkasyeti dçùñvà prasiddhiü na khalu ku÷alavighnaü kartum arhanti santaþ || Goøv_29 || atimànuùam apy apàsya citraü mahimànaü kçpayà vikçùyamàõaþ | sa tu duþkhakaro gatau tira÷càü paramàryaþ pratisaüdadhe mahàtmà || Goøv_30 || karuõàmçtape÷alà÷ayànàü svasukhàsaïgaviviktamànasànàm | prabhavà iva kalpapàdapànàm udayà lokahitàya sajjanànàm || Goøv_31 || vinayànataratnamaulira÷micchuritàs taü na marudgaõapraõàmàþ | manujàtisukhaü samàpatantaü sthirasattvaü vinivartayàü babhåvuþ || Goøv_32 || virahavyasanopatàpadãnair nayanair bàùpataraïgadhåsaràntaiþ | dayitàþ karuõaü tam ãkùamàõàþ ÷ucisattvaü na nivartayàü babhåvuþ || Goøv_33 || svajaneùu na tasya sànukampaü na mano dakùiõa eva sa prakçtyà | avagamya garãyasãü tathàpi prakçtiü ÷và sa tathà cakàra sàdhuþ || Goøv_34 || sa hitàvahità rujàturàõàü himavanmerugurur guruþ prajànàm | puruùàti÷ayo guõaprakarùàn niyataü dårataraü samutpapàta || Goøv_35 || tapobhir yàü dãrghair yamaniyamasaüskàragurubhir vyavasyanti pràptuü salilaphalamålànilabhujaþ | vibhåtiü tàm aindrãü tçõam iva parityajya kçpayà tira÷càü sàbhàgyaü sa jagadupakàràrtham agamat || Goøv_36 || ÷ubhàbhyàsàd eva kùapitakukçtapratyayatayà tathàgatena pràptà bhavagatisamàkùepava÷ità | yathecchaü yatrecchaü parahitasamàdhànaviduùas tathà hy abhåt janmavyasana÷amanàyaiva jagatàm || Goøv_37 || svakàmakàrànuvidhàyinãm ÷riyam pañàntalagnàm hutabhuk÷ikhàm iva | na marùayanti vyasanàturàn janàn dçùñvà mahàntaþ karuõànibandhanàþ || Goøv_38 || tasyopapattisamakàlam athoccacàra lokaü sphuran dhvanir iti ÷ravaõopakàrã | yaþ pàpy ayaü kuru puro bhajanaü ca tasya màüsàsçjau samupayujya ÷ivaü bhajadhvam || Goøv_39 || ÷rutvàtha dhvanim atimànuùaü manuùyàþ sàühatyasvaritam upetya taü prade÷am | àlokya kùitidharapãvaràtmabhàvaü taü sàdhuü kùamiõam abhãyur udviùàõàþ || Goøv_40 || àghårõasphuñitakhaógani÷àtapàõãn dçùñvà tàn abhipatato javena gatvà | hàheti sphuñavirasaü vilepur uccaiþ pratyastapra÷ithilamaulayaþ suraughàþ || Goøv_41 || màü dçùñvà ghanavipulàyatàtmabhàvaü ÷rutvà và surapuravàsinàü pralàpàn | na ka÷ cit pratihatamànaso vasàsçgmoko 'yaü kùaõam iti so 'bhavad vikàrã || Goøv_42 || tàn pauràn suhçda ivàvalokya tasya prãtir yà manasi manasvino jçmbhate | tàm eva kùitidharasàradhãþ sa mene paryàptaü phalam atiduùkarasya tasya || Goøv_43 || lokànàm abhilaùitopakàramyaü matvàsàv upacitamàüsam àtmabhavam | ekàntavyasananipàtalakùyabhåte saüsàre 'py abhiratim àbabandha sàdhuþ || Goøv_44 || ye dhvastàþ parahitasaüvidhàna÷ånyàs taddehàþ kùaõabhidurà bhavaprabandhe | tàn manye sa parigaõayya ÷ailatuïgàn cchuddhyaiva svatanum upàdadhe mahàtmà || Goøv_45 || taü matvà vitatavikàram eva dhairyàt te tãkùõais tarum iva cicchiduþ kuñhàraiþ | niþ÷aïkà galitakçpà÷ivair manobhiþ so 'py àsãt tarur iva càpanãtamanyuþ || Goøv_46 || tadraktavyatirekapàñalàgrahastàs tam khaógair araya ivàpare vicakruþ | so 'py àsãd abhimatakàryasaüprasiddhyà prãtyaiva sphuñahçdayo vi÷uddhakarmà || Goøv_47 || susràva kùatajam athàsya khaógadhàràc chedebhyaþ sphuñakaradhãrapuùpatàmram | saüpràptaghanasamaye vicitrasànor vindhyàdrer jalam iva dhàtunirjharebhyaþ || Goøv_48 || cakùàra vraõamukhakandarebhyo yat tasya kùatajam iva kùatà÷ayasya | tenohur ghanapariõàhaphenapu¤jà viùñabdhà vipulasitavãcayaþ sravantyaþ || Goøv_49 || tat tasya praõidhibalàvalambinãnàm à÷ànàü katham api påraõàt sucetaþ | saüpràpte 'py amrapure ÷arãrabhedàt pràmodyaü nirati÷ayopamaü babhàra || Goøv_50 || dadhvàna prapatadasçkkadeharandhre vicchinne para÷utãkùõadhàrayàsya | pratyantajvalana÷ikhàvalãóhasànoþ ku¤jeùu drutam iva kàncanaü sumeroþ || Goøv_51 || tasyograir yugapad itas tata÷ ca ÷astrair niþ÷aïkaü ÷akalitakomalà÷rayàïge | vicchinne sahananiviùña÷uddhabuddheþ prãtyàrdre manasi tirodadhe viùàdaþ || Goøv_52 || paricayakçtamàrgàs tasya raktapraõàlyo gagaõaparikhabhåte cchidyamàne ÷arãre | kùitidharasaridoghà vistaràõi pracakrur na ca manasi viùàdo nàpi khedo babhåva || Goøv_53 || apacitataramàüsàsçgvasàkardamàsu vyapagatabhaya÷aïkàs tasya vistàriõãùu | tanuvivaratareùu vyàóasaüghà vicerur na ca manasi viùàdo na ca khedo babhåva || Goøv_54 || yad apahçtam anàryais tasya màüsaü ÷arãràd yadi tad apari÷eùaü piõóitaü syàt kathaü cit | girim api sa sumeruü laïghayen màüsarà÷ir na ca manasi viùado na ca khedo babhåva || Goøv_55 || kùayam upayayur aïgeùv eva ÷astràõi tasya prakçtimçduùu sàdhor akùatàdhyà÷ayasya | abhirucitaparàrthaprãtisaübhoga÷ànte na ca manasi viùàdo na ca khedo babhåva || Goøv_56 || ye càsya raktair vililepur aïgà te rejire rogaviùàdamuktàþ | ye càpi raktàni papuþ sarogàs te sarvalokàþ pupuùur virogàþ || Goøv_57 || janam apagatarogaü vãkùamàõasya harùo manasi bhuvanabandhor labdhagàdho babhåva | pi÷itam anupayogaü vãkùamàõasya bhåyo 'py abhavad aratidolaü ca¤calaü tasya cetaþ || Goøv_58 || utkçttacarmapañalasphuñatàmramàüso randhrodvamadrudhira÷eùavi÷eùatàmraþ | kàyaþ sa tasya vikçtaþ kçtani÷cayasya reje javàkusumarà÷ir ivàbhracumbã || Goøv_59 || vicchidyamànaþ suni÷àta÷astrais tad duþkham ekà÷rayam ãkùamàõaþ | sukhena duþkhaü sa niràcakàra labdhvà paratràtmani caikamatyam || Goøv_60 || pariõàmakharà batàdhamàyà gatir àtmàbhinive÷avàsanàyàþ | upadigdhadhiyo yayà manuùyàþ pitçbhåteùv api sàdhuùu skhalanti || Goøv_61 || etasya màüsaü bubhuje kçpàlor yo yaþ sa sa vyàdhim apàcakàra | krameõa kçcchraü jagad uttatàra vipatsamudraü tad anena kçtsnam || Goøv_62 || atha sarva eva loko vigatanikhilarogopasargas tasmin mahàsattve samupajàtapremagauravabahumànaþ praõamya ÷vànaü bodhisattvam abravãt || aho kçpàbhyàsavi÷eùabhadratà guõeùv aho bhaktir apetakalmaùà | aho paràrthapratipattipe÷alaü tavàrya karmedam atãtamànuùam || Goøv_63 || aho jagacchreùñhamahàdayàrdratà aho svasaukhyavyavasàyaniþspçhà | ÷ubheùv aho ni÷cayani÷calaü mano manasvinàü bodhipathànupàtinàm || Goøv_64 || aho batàcintyam upàyakau÷alam aho paràrthe 'bhirater udàttatà | acintyacaryàti÷ayàya sàdhave namo 'stu tubhyaü jagadekabandhave || Goøv_65 || tvaü naþ pità yadi pità tvam ivàrthakàmaþ ÷àstà tvam eva yadi dharmagurus tvam eva | tvam daivataü yadi na taj janavàdamàtram àrtàyanaü tu jagataþ paramaü tvam eva || Goøv_66 || tasmàd àj¤àbhiùekeõa pavitrayitum arhasi | upadigdham imaü lokaü yuùmadàyàsacetasà || Goøv_67 || atha bodhisattvaþ samupajàtaprasàdamànasam avagamya tam enam abravãt || pãóà mameyam iti naivam idaü pradhàryaü sattvàrtham eva gaticakracalasya nityam | pãóà mamàbhavad udãkùya vipatparãtàn yuùmàn niràmayasukhaü tv adhunà mano me || Goøv_68 || kçtyaü na me parahitàd aparaü garãyaþ saüsàracàrakanibandhanam etad eva | tasmàt kukàryamalinàm atilaïghya caryàü matprãtaye satatam àtmahitaü kurudhvam || Goøv_69 || lokàn imàn svakçtakarmabhujo viditvà mçtyor aparvaparuùasya karodarasthàn | pàpàny asahyaparitàpaphalodayàni pràõàtyaye 'pi parivarjayituü yatadhvam || Goøv_70 || svantàny anà÷aramaõãyaphalapradàni janmàñavãgahanapathyadanopamàni | puõyàni saücinuta matpratikàrabuddhyà kalyàõamitravacanaü hi na laïghanãyam || Goøv_71 || iti samanu÷iùya pràõinas tàn mahàtmà ni÷itapara÷udhàràjarjaraklàntadehaþ | avasitakaraõãyaþ paryudasyàtmabhàvaü tam ativikçtaråpaü svargam evàruroha || Goøv_72 || iti jagadupajãvyà uttama÷rãsamudrà vipada÷aninipàtavyàhatà vyuùñiyogàt | vigatajaladapaïkavyomaparyantadãrghàþ ÷a÷ina iva mayåkhà lokam uttàrayanti || Goøv_73 || || iti ÷rãjàtakamàlàyàü ÷vajàtakaü tricatvàriü÷attamaü samàptam ||