Dharmaskandha = Dhsk
Based on the ed. by Siglinde Dietz: Fragmente des Dharmaskandha - 
Ein Abhidharma-Text in Sanskrit aus Gilgit.
G”ttingen 1984 (Abhandlungen der Akademie der Wissenschaften in G”ttingen, 142)
= DhskD: fols. 3-20, 26,
and
Kazunobu Matsuda: "Newly Identified Sanskrit Fragments of the Dharmaskandha in the Gilgit manuscripts" (1),
Sanskrit Fragments Transliterated, with an Appendix by Hajime Sakurabe, Kyoto 1986.
GBM 151-156; DhskM = fols. 21, 22, 27
Ed. also in:
K. Sankarnarayan, K. Matsuda, M. Yoritomi:
Lokapraj¤apti, A Critical Exposition of Buddhist Cosmology, 
Mumbai/New Delhi 2002. pp. 15-24.



Input by Klaus Wille



#<...># = BOLD
%<...>% = ITALICS = emendations



___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE.
            
Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS 
and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions):
            
description             character  =ASCII
            
long a                  Ã             195
long A                  ù             249
long i                  Å             197
long I                  ý             253
long u                  Æ             198
long U                  ô             244
vocalic r               ­             173
vocalic R               ã             227
long vocalic r          Ì             204
vocalic l               Ê             202
long vocalic l          Ë             203
velar n                 Ç             199
velar N                 §             167
palatal n               ¤             164
palatal N               ¥             165
retroflex t             Â             194
retroflex T             è             232
retroflex d             ¬             172
retroflex D             Ö             214
retroflex n             ï             239
retroflex N             ×             215
palatal s               Ó             211
palatal S               Á             193
retroflex s             «             171
retroflex S             å             229
anusvara                æ             230
capital anusvara        õ             245
visarga                 ÷             247
capital visarga         ê             234

Other characters of the REE encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings 
and formats see:
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf
and
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf
___________________________________________________________________




1. (avidyÃpratyayÃ÷ saæskÃrÃ÷)

(#<DhskD 3r1>#) saæmoha÷ pramoho mohaæ mohajam iyam ucyate avidyà %</>% avidyÃpratyayÃ÷ saæskÃrÃ÷ katame %</>% evam uktaæ bhagavatà %</>%

avidyà bhik«avo hetu÷ saærÃgÃya hetu÷ saædve«Ãya hetu÷ saæ%<mohÃya / iti>% (#<DhskD 3r2>#) yà sà saærÃgatà saæmohatà iyam ucyate avidyÃpratyayÃ÷ saæskÃrÃ÷ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà %</>%

avidyà bhik«ava÷ pÆrvaægamaæ pÆrvanimittam anekavidhÃnÃæ pÃpa%<kÃnÃm akuÓalÃ>%nÃæ (#<DhskD 3r3>#) dharmÃïÃæ samutpattaye 'nÆtpÃtiko bhavati yad uta Ã÷rÅkyaæ cÃnapatrÃpyaæ ca %</>% ahrÅmÃn bhik«avo bhik«ur anapatrÃpÅ mithyÃd­«Âiko bhavati %</>% tatra bhik«avo mithyà mithyÃd­«Âyà mithyÃsaækalpo bhava%<ti />%

%<mithyÃ>%saækalpÃn (#<DhskD 3r4>#) mithyÃvÃcaæ bhëati %</>% mithyÃvÃco mithyÃkarmÃnta÷ prabhavati %</>% mithyÃkarmÃntÃn mithyÃjÅva÷ prabhavati %</>% mithyÃjÅvÃn mithyÃvyÃyÃma÷ prabhavati %</>% mithyÃvyÃyÃ%<mÃ>%n mithyÃsm­ti%<÷>% prabhavati %</ mithyÃsm­>%ter (#<DhskD 3r5>#) mithyÃsamÃdhi÷ prabhavati %</>% iti yà sà mithyÃd­«Âir mithyÃsaækalpo mithyÃvÃÇ mithyÃkarmÃnto mithyÃjÅvo mithyÃvyÃyÃmo mithyÃsm­ti÷ mithyÃsamÃdhir ima ucyante avidyÃ%<pratyayÃ÷>% (#<DhskD 3r6>#) saæskÃrÃ÷ %</>%

api khalv evaæ uktaæ bhagavatà %</>%

ye ke cid bhik«avo 'nekavidhÃ÷ pÃpakà akuÓalà dharmÃ÷ saæbhavanti sarve te avidyÃmÆlakà avidyÃsamudayà avidyÃjÃtÅyà %<avidyÃ>%prabhavà %</>% (#<DhskD 3r7>#) avidÃgato hi bhik«ava÷ ajÃnan kuÓalÃkuÓalÃn dharmÃn yathÃbhÆtaæ na prajÃnÃti sÃvadyÃnavadyÃn sevitavyÃsevitavyÃn hÅnapraïÅtÃn k­«ïaÓuklÃn sapratibhÃgapratÅ%<tyasamu>%tpannÃn (#<DhskD 3r8>#) dharmÃn yathÃbhÆtaæ na prajÃnÃti %</>% sa evaæ kuÓalÃkuÓalÃn dharmÃn yathÃbhÆtam aprajÃnan sÃvadyÃnavadyÃn sevitavyÃsevitavyÃn hÅnapraïÅtak­«ïaÓuklasapratibhÃgapra%<tÅtyasa>%mutpannÃn (#<DhskD 3r9>#) dharmÃn yathÃbhÆtam aprajÃnan mithyÃd­«Âiko bhavati %</>% tatra bhik«avo mithyÃd­«Âyà mithyÃsaækalpa÷ prabhavati vistareïa yathà pÆrvoktaæ %</>% ima ucyante avidyÃpratyayÃ÷ %<sa>%æ%<skÃrÃ÷ />%

(#<DhskD 3v1>#) api khalv evam uktaæ bhagavatà kuæbhopame vyÃkaraïe %</>%

puïyÃn api saæskÃrÃn abhisaæskaroti avidyÃpratyayÃn %</>% apuïyÃn apy ÃniæjyÃn api saæskÃrÃn abhisaæskaroti %</>% avidyÃpratyayÃ÷ puïyasaæskÃ%<rÃ÷ katame / Ãha kuÓalaæ kÃyakarma>% (#<DhskD 3v2>#) vÃkkarma kuÓalÃÓ cittacaitasikà dharmÃ÷ kuÓalÃÓ cittaviprayuktÃ÷ saæskÃrÃ÷ %</>% yad api tat kuÓalasya kÃyakarmavÃkkarmaïa÷ kuÓalÃnÃæ cittacaitasikÃnÃæ kuÓalÃnÃæ cittaviprayuktÃnÃæ saæskÃrÃïÃæ dÅrgharÃtraæ %<i«Âaæ kÃntaæ pri>%yaæ (#<DhskD 3v3>#) manÃpaæ vipÃkaæ pratisaævedayate tad idam ucyate puïyam iti và puïyaphalam iti và puïyaphalavipÃkam iti và %</>%

apuïyÃ÷ saæskÃrÃ÷ katame %</>% ÃhÃkuÓalaæ kÃyakarmavÃkkarma akuÓalÃÓ cittacaitasikà dharmÃ÷ aku%<ÓalÃÓ ci>%ttaviprayuktÃ%<÷>% (#<DhskD 3v4>#) saæskÃrà %</>% yad api tad akuÓalasya kÃyakarmavÃkkarmaïa÷ akuÓalÃnÃæ cittacaitasikÃnÃæ dharmÃïÃm akuÓalÃnÃæ cittaviprayuktÃnÃæ saæskÃrÃïÃæ dÅrgharÃtram ani«Âam akÃntam apriyam amanÃpaæ pratisaæve%<dayate ta>%d (#<DhskD 3v5>#) ucyate apuïyam iti và apuïyaphalam iti và apuïyaphalavipÃkam iti và %</>% ima ucyante apuïyÃ÷ saæskÃrÃ÷ %</>%

ÃniæjyÃ÷ saæskÃrÃ%<÷>% katame %</>% Ãha / catvÃry ÃrÆpyÃïy Ãniæjyam ity ucyate //

katham apuïyÃn saæskÃrÃn a%<bhisaæskuru>%te (#<DhskD 3v6>#) avidyÃpratyayÃn %</>% Ãha / yathà khalv ihaikatyo rÃgaparyavasthito dve«apÃryavasthito mohaparyavasthita÷ kÃyena duÓcaritaæ carati vÃcà manasà duÓcaritaæ carati %</>% itÅme te akuÓalÃ÷ kÃyasaæskÃrà %<vÃksaæskÃrÃ>% (#<DhskD 3v7>#) mana÷saæskÃrà %</>% ima ucyante apuïyÃ%<÷>% saæskÃrà %</>% yad api taddhetos tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃn narake«Æpapadyante / tatra ca saæskÃrÃn abhinirvartayante %</>% evam apuïyÃn saæskÃrÃn abhisaæskaroti avidyÃpratya%<yÃn />%

%<yathÃ>% (#<DhskD 3v8>#) narake«v evaæ tiryakprete«u /

kathaæ puïyÃn saæskÃrÃn abhisaæskaroti avidyÃpratyayÃn %</>% Ãha / yathà khalv ihaikatyo manu«yasukhake«v avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacittas %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ manu«yasukhakÃnÃæ %<sabhÃgatÃ>%yÃm (#<DhskD 3v9>#) upapadyeyam iti %</>% sa taæ prÃrthayamÃnas taddhetukaæ saævartanÅyaæ kÃyena sucaritaæ carati vÃcà manasà sucaritaæ carati %</>% iti ye te kuÓalÃ÷ kÃyasaæskÃrà và vÃksaæskÃrà và mana÷saæskÃrà và %<ima ucyante pu>%ïyÃ÷ (#<DhskD 3v10>#) saæskÃrÃ÷ %</>% yad api taddhetu tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃn manu«yasukhakÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra ca saæskÃrÃn abhinirvartayaty %</>% evaæ puïyÃn saæskÃrÃn abhisaæskaroti avidyÃpratyayÃn %</ n>%a hai%<vÃvek«ÃvÃ>%n (#<DhskD 4r1>#) bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% api tv avidyÃyÃæ satyÃm avidyÃsaæcetanÃheto÷ kÃyena sucaritaæ carati vÃcà manasà sucaritaæ carati %</>% iti ye te kuÓalÃ÷ kÃyasaæskÃrà vistareïa yÃvan manu«yasukhakÃnÃæ sabhÃgatÃyÃ%<m upapadyate />% (#<DhskD 4r2>#) tatra ca saæskÃrÃn abhisaævartayaty %</>% evaæ puïyÃn saæskÃrÃn abhisaæskurute avidyÃpratyayÃn %</>%

yathà manu«yasukhakÃnÃm evaæ cÃturmahÃrÃjakÃyikÃnÃæ trayastriæÓÃnÃæ yÃmÃnÃæ tu«itÃnÃæ nirmÃïaratÅnÃæ paranirmitava%<ÓavartinÃæ />%

(#<DhskD 4r3>#) yathà khalv ihaiko brahmakÃyikÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavati %</>% aho batÃhaæ brahmakÃyikÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyaæ %</>% sa taæ prÃrthayamÃna÷ taddhetos tatsaævartanÅyaæ viviktaæ kÃ%<mair vivi>%ktaæ (#<DhskD 4r4>#) pÃpakair akuÓalair dharmai÷ savitarkaæ savicÃraæ vivekajaæ prÅtisukhaæ prathamaæ dhyÃnam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya yat kÃyasaævaro vÃksaævara÷ ÃjÅvapariÓuddhi÷ ima ucyante puïyÃ÷ saæskÃrÃ÷ %</>% yad api %<taddhetos ta>%tpratyayaæ (#<DhskD 4r5>#) kÃyasya bhedÃd bra÷makÃyikÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra ca saæskÃrÃn abhinirvartayati %</>% evaæ puïyÃn saæskÃrÃn abhinirvartayaty avidyÃpratyayÃn %</>% na haivÃvek«ÃvÃn bhavati pratibaddhaci%<tta÷ / api>% (#<DhskD 4r6>#) tv avidyÃyÃæ satyÃm avidyÃsaæcetanÃhetor viviktaæ kÃmair yÃvat prathamaæ dhyÃnam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara÷ %</>% vistareïa yÃvat %</>% tatra ca saæskÃrÃn abhinirvartayati %</ evam puïyÃn>% (#<DhskD 4r7>#) saæskÃrÃn abhinirvartayaty avidyÃpratyayÃn*%</>%

yathà brahmakÃyikÃnÃm evaæ brahmapurohitÃnÃæ mahÃbra÷mÃïÃæ parÅttÃbhÃnÃæ apramÃïÃbhÃnÃ%<m Ã>%bhÃsvarÃïÃæ parÅttaÓubhÃnÃm apramÃïaÓubhÃnÃæ Óubhak­tsnÃnÃm a%<nabhrakÃ>%ïÃæ (#<DhskD 4r8>#) puïyaprasavÃnÃæ b­hatphalÃnÃæ %</>% e«u sarve«u yathÃyogyÃni dhyÃnÃni vaktavyÃni %</>%

yathà khalv ihaikatya÷ asaæj¤isatvÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ asaæj¤isa%<ttvÃnÃæ devÃ>%nÃæ (#<DhskD 4r9>#) sabhÃgatÃyÃm upapadyeyaæ %</>% sa taæ prÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ saæj¤Ãm audÃrikato du÷khilata÷ sthÆlabhittikato manasikaroti Ãsaæj¤ikaæ ca ÓÃntata÷ praïÅtato ni÷saraïa%<ta÷ / tasya saæj¤Ãm au>%dÃrikato (#<DhskD 4r10>#) du÷khilata÷ sthÆlabhittikato manasikurvata÷ Ãsaæj¤ikaæ ca ÓÃntata÷ praïÅtato ni÷saraïata÷ saæj¤Ã antarÃyaty Ãsaæj¤ikaæ ca saæsthihati %</>% yatrÃsya saæj¤Ã antarÃyaty Ãsaæj¤ikaæ %<saæsthihaty etÃ>%vad (#<DhskD 4v1>#) asaæj¤isamÃpattiæ samÃpanna iti vaktavyaæ %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara÷ ÃjÅvaviÓuddhir ima ucyante puïyÃ÷ saæskÃrÃ÷ %</>% yad api taddhetos tatpratyayaæ kÃyasya bhe%<dÃd asaæ>%j¤%<isattvÃnÃæ sabhÃ>%gatÃyÃm (#<DhskD 4v2>#) upapadyate / tatra ca saæskÃrÃn abhisaænirvartayaty avidyÃpratyayÃn %</>% na haivÃvek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitto %</>% 'pi tv avidyÃyÃæ satyÃæ avidyÃbhisaæcetanÃheto÷ saæj¤Ãm audÃrikato du÷khilata÷ %<sthÆlabhittikato>% (#<DhskD 4v3>#) manasikurute Ãsaæj¤ikaæ ca ÓÃntata÷ praïÅtato ni÷saraïata÷ %</>% tasya vistareïa yÃvad Ãsaæj¤ikaæ saæsthihaty etÃvat asaæj¤isamÃpattiæ samÃpanna iti vaktavyaæ %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro %</ vistare>%ïa (#<DhskD 4v4>#) yÃvat %</>% tatra ca saæskÃrÃn abhinirvartayaty %</>% evaæ puïyÃn saæskÃrÃn abhisaæskaroty avidyÃpratyayÃn %</>%

katham ÃniæjyÃn saæskÃrÃn abhisaæskaroty avidyÃpratyayÃn %</>% Ãha / yathà khalv ihaikatya÷ ÃkÃÓÃnantyÃyata%<nÃnÃæ devÃnÃ>%m (#<DhskD 4v5>#) avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ ÃkÃÓÃnantyÃyata%<nÃ>%nÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyaæ %</>% sa taæ prÃrthayamÃna÷ taddhetos tatsaævartanÅyaæ sarvaÓo rÆpasaæ%<jnÃnÃm a>%tikramÃt (#<DhskD 4v6>#) pratighasaæj¤ÃnÃæ astaægamÃn nÃnÃtvasaæj¤ÃnÃm amanasikÃrÃd anantam ÃkÃÓam ity ÃkÃÓÃnantyÃyatanam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya yà cetanà cetitaæ cetanÃmitaæ %<cetayi>%tatvaæ (#<DhskD 4v7>#) cetanÃgataæ cittÃbhisaæskÃro manaskarma ima ucyante ÃniæjyÃ÷ saæskÃrÃ÷ %</>% yad api taddhetos tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃd ÃkÃÓÃnantyÃyatanÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate ta%<tra ca saæ>%skÃrÃn (#<DhskD 4v8>#) abhinirvartayaty %</>% evam ÃniæjyÃn saæskÃrÃn abhinirvartayaty avidyÃpratyayÃn %</>% na haivÃvek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% api tv avidyÃyÃæ satyÃæ avidyÃbhisaæcetanÃheto÷ sarvaÓo rÆpasaæj¤ÃnÃæ %<samati>%kramÃd (#<DhskD 4v9>#) vistareïa yÃvad ÃkÃÓÃnantyÃyatanam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya yà cetanà vistareïa ima ucyante ÃniæjyÃ÷ saæskÃrà %</>% yad api taddhetos tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃ%<d Ã>%kÃÓÃ%<nantyÃyata>%nÃnÃæ (#<DhskD 4v10>#) devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra ca saæskÃrÃn abhinirvartayaty %</>% evaæ ÃniæjyÃn saæskÃrÃn abhinirvartayaty avidyÃpratyayÃn* %</>%

yathÃkÃÓÃnantyÃyatanÃnÃm evaæ vij¤ÃnÃnantyÃyatanÃnÃm Ã%<kiæcanyÃya>%tanÃnÃæ (#<DhskD 5r1>#) naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanÃnÃm ete«Ãæ pratyekapratyekasa÷ ÃrÆpyà vaktavyà %</>% iti ye te saæskÃrà avidyÃm ÃgamyÃvidyÃæ niÓrityÃvidyÃæ prati«ÂhÃya utpadyanti samutpadyante jÃyanti saæjÃyanti %<samudÃgacchanti>% (#<DhskD 5r2>#) prÃdurbhavanti ima ucyante avidyÃpratyayÃs saæskÃrÃ÷ //


2. (saæskÃrapratyayaæ vij¤Ãnaæ)

uddÃnaæ %</>%

hetu÷ pÆrvaægamaæ balaæ saæskÃrÃ÷ kumbhena %</>%
catu«kaæ //
uddÃnaæ %</>%
lobha÷ alobha÷ atha cak«u÷ saæsk­taæ kumbhopamena %</>%
dvitÅyaæ catu«kaæ //

saæskÃ%<rapratyayaæ>% (#<DhskD 5r3>#) vij¤Ãnaæ katamad %</>% Ãha / yatha tÃval lobhasahajÃæ vedanÃæ pratÅtya lobhasahajasya vij¤ÃnasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃvaÓ ca dve«asahajÃæ mohasahajÃæ vedanÃæ pratÅtya mohasahajasya vij¤Ãna%<syÃbhinirv­ttir bhava>%ti (#<DhskD 5r4>#) prÃdurbhÃva÷ %</>% tad ucyate saæskÃrapratyayaæ vij¤Ãnaæ %</>% api khalu cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate cak«urvij¤Ãnaæ %</>% tatra cak«u÷saæsk­taæ rÆpÃïi ca bÃhyaæ pratyayaæ cak«urvij¤Ãnasya tad ucyate saæskÃra%<pratyayaæ vijnÃnaæ />% (#<DhskD 5r5>#) ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamana÷ pratÅtya dharmÃæÓ cotpadyate manovij¤Ãnaæ %</>% tatra mana÷saæsk­taæ dharmÃÓ ca bÃhyaæ pratyayaæ manovij¤Ãnasya tad ucyate saæskÃrapratyayaæ vij¤Ãnaæ %</>% api khalv evam uktaæ %<bhagavatà kumbho>%pamesmin (#<DhskD 5r6>#) vyÃkaraïe %</>%

tasya puïyÃn saæskÃrÃn abhisaæsk­tya puïyopagaæ bhavati vij¤Ãnaæ %</>% apuïyÃn ÃniæjyÃn saæskÃrÃn abhisaæsk­tyÃniæjyopagaæ bhavati vij¤Ãnaæ %</>%

katham apuïyaæ %</>% Ãha %</>% yathà kha%<lv ihaikatyo rÃga>%paryavasthito (#<DhskD 5r7>#) dve«aparyavasthito mohaparyavasthita÷ kÃyena duÓcaritaæ carati vÃcà manasà duÓcaritaæ carati %</>% iti ye te akuÓalÃ÷ kÃyasaæskÃrà vÃksaæskÃrà mana÷saæskÃrà i%<ma ucyante 'pu>%ïyÃ÷ (#<DhskD 5r8>#) saæskÃrÃ÷ %</>% yad api taddhetos tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃn narake«Æpapadyate %</>% tatra ca vij¤Ãnam abhinirvartayati %</>% evam apuïyÃn saæskÃrÃn abhisaæsk­tyÃpuïyopagaæ vij¤Ãnaæ bhavati %</>%

yathà na%<rake«u tiryakpre>%te«u (#<DhskD 5r9>#) %</>%

kathaæ puïyÃn abhisaæskÃrÃn abhisaæsk­tya puïyopagaæ bhavati vij¤Ãnaæ %</>% Ãha / yathà khalv ihaikatyo manu«yasukhake«v avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% vistareïa yÃvat %</>% tatra ca vij¤Ãnam abhi%<nirvartayati / e>%vaæ (#<DhskD 5r10>#) puïyÃn saæskÃrÃn abhisaæsk­tya puïyopagaæ bhavati vij¤Ãnaæ %</>%

yathà manu«yasukhakÃnÃm evaæ yÃvat paranirmitavaÓavartinÃæ brahmakÃyikÃnÃæ viviktaæ kÃmair viviktaæ tatra ca vij¤Ãnam abhi%<nirvartayati />% (#<DhskD 5r11>#) (about 65-70 ak«aras illegible)

(#<DhskD 5v1>#) yÃvad b­hatphalÃnÃæ sarve«u pratipratidhyÃnÃni vaktavyÃni %</>%

katham ÃniæjyÃn saæskÃrÃn abhisaæsk­tyÃniæjyopagaæ bhavati vij¤Ãnaæ %</>% Ãha %</>% yathà khalv ihaikatya ÃkÃÓÃnantyÃyatanÃnÃæ devÃnÃm ave%<k«ÃvÃn bhavati prati>%baddhacitto (#<DhskD 5v2>#) vistareïa tatra ca vij¤Ãnam abhinirvartayati %</>% evaæ yÃvan naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanÃnÃm iti yÃvad vij¤Ãnaæ saæskÃrÃn Ãgamya vistara÷ //


3. (vij¤Ãnapratyayam nÃmarÆpaæ)

lobhasahajaæ vij¤Ãnam alobhasahajaæ tathÃ
nÃdi%<kaphalgunavÃ>%daæ (#<DhskD 5v3>#) svÃtir Ãnanda eva ca /
uddÃnaæ //

vij¤Ãnapratyayaæ nÃmarÆpaæ katarad %</>% Ãha %</>% yathà tÃval lobhasahajaæ vij¤Ãnaæ pratÅtya lobhasahajasya kÃyakarmavÃkkarmaïo 'bhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃ%<vaÓ ca lobhasa>%hajà (#<DhskD 5v4>#) vividhà utpadyante rÆpi vik­taæ %</>% ya idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnam idaæ nÃmasya vij¤Ãnapratyayaæ nÃmarÆpasya %</>% tad ucyate vij¤Ãnapratyayaæ nÃmarÆpaæ %</>%

evaæ %<lobhasahajaæ>% (#<DhskD 5v5>#) mohasahajaæ viparyayeïa Óuklapak«e«v alobhasahajam amohasahajaæ vaktavyaæ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà nÃdikÃvavÃdavyÃkaraïe %</>%

priyÃïÃæ nÃdika j¤ÃtÅnÃæ vipariïÃmÃ%<nyathÅbhÃ>%vÃd (#<DhskD 5v6>#) utpadyante ÓokÃ÷ paridevà du÷khadaurmanasyopÃyÃsÃ÷ %</>%

ity etac chokasahajaæ vij¤Ãnaæ pratÅtya Óokasahajasya kÃyavÃkkarmaïo 'bhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</ yad idaæ rÆpasya tajjÃ>% (#<DhskD 5v7>#) vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnaæ %</>% idaæ nÃmasya vij¤Ãnaæ vij¤Ãnasya pratyayaæ nÃmarÆpasya %</>% tad ucyate vij¤Ãnapratyayaæ nÃmarÆpaæ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà phalgunÃvavÃde vyÃka%<raïe />%

%<vijnÃnaæ>% (#<DhskD 5v8>#) phalguna ÃhÃraæ yÃvad evÃyatyÃæ punarbhavasyÃbhinirv­ttaye prÃdurbhÃvÃya %</>%

tat katarad vij¤Ãnaæ %</>% Ãha %</>% yat tad gandharvasya caramaæ cittaæ manovij¤Ãnaæ Ãcitam upacitaæ prati«Âhitam apraha%<tam aparij¤Ã>%taæ (#<DhskD 5v9>#) anirodhitam aÓÃntÅk­taæ %</>% yasya vij¤Ãnasya samanantaraæ mÃtu÷ kuk«au kalalÃtmabhÃvo 'bhisaæmÆrcchati %</>% kalalam ÃtmabhÃvaæ abhisaæmÆrcchatÅti %</>% idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃ%<rÃs tajjaæ>% (#<DhskD 5v10>#) vij¤Ãnam idaæ nÃmasya vij¤Ãnapratyayaæ nÃmarÆpasya %</>% tad ucyate vij¤Ãnapratyayaæ nÃmarÆpaæ %</>%

asti khalv evam uktaæ bhagavatà svÃtiæ bhik«uæ kaivartapÆrviïam Ãrabhya %</>%

trayÃïÃæ bhi%<k«ava÷>% (#<DhskD 6r1>#) sannipÃtÃn mÃtu÷ kuk«au garbhasyÃvakrÃntir bhavati %</>% katame«Ãæ trayÃïÃæ %</>% iha bhik«avo mÃtÃpitarau raktau bhavata÷ sannipatitau mÃtà ca kalyà bhavati ­tumatÅ gandharvaÓ ca pratyupasthito (#<DhskD 6r2>#) bhavati %</>% ime«Ãæ bhik«avas trayÃïÃæ sannipÃtÃn mÃtu÷ kuk«au garbhasyÃvakrÃntir bhavati %</>%

iti yat tad garbhasya caramaæ cittaæ manovij¤Ãnaæ vistareïa yÃvad vij¤Ãnapratyayayaæ (#<DhskD 6r3>#) nÃmarÆpasya %</>% tad ucyate vij¤Ãnapratyayaæ nÃmarÆpaæ %</>%

asti khalv evam uktaæ bhagavatà mahÃnidÃnaparyÃye vyÃkaraïe Ãyu«mate ÃnandÃya %</>%

asti pratyayam Ãnanda nÃmarÆpaæ %</>% (#<DhskD 6r4>#) p­«Âe sati astÅty asya vacanÅyaæ %</>% kiæpratyayaæ Ãnanda nÃmarÆpaæ %</>% vij¤Ãnapratyayam iti syÃd vacanÅyaæ %</>%

vij¤Ãnapratyayaæ Ãnanda nÃmarÆpaæ %</>% iti mayà yad uktam (#<DhskD 6r5>#) idaæ me tat pratyuktaæ %</>% vij¤Ãnaæ ced Ãnanda mÃtu÷ kuk«au nÃvakrami«yad api nu nÃmarÆpaæ kalalatvaæ hi saæmurcchi«yat* %</>% no bhadanta %</>% vij¤Ãnaæ ced Ãnanda mÃtu÷ kuk«au nÃvakramitvà puna%<r na vyu>%tkrami«yat* (#<DhskD 6r6>#) api nu nÃmarÆpaæ imaæ dhÃtum Ãgami«yan %</>% no bhadanta %</>% vij¤Ãnaæ ced ÃnandÃdÃv eva da÷ra%<m a>%sya taruïasya kumÃrakasya ucchidyeta vinaÓyeta na bhaveta api nu nÃmarÆ%<paæ vi>%rƬhiæ (#<DhskD 6r7>#) vaipulyatÃm Ãpadyeta %</>% no bhadanta %</>% sarvaÓo và puna÷ sarvaÓa Ãnanda vij¤Ãne asati na nÃmarÆpaæ praj¤Ãyeta %</>% no bhadanta %</>% tasmÃd dhi Ãnanda etan nidÃnam e«a hetu÷ e«a pratyayo nÃ%<marÆpasya>% (#<DhskD 6r8>#) yad uta vij¤Ãnaæ %</>% vij¤Ãnapratyayam Ãnanda nÃmarÆ%<pa>%m %</>% iti mayà yad uktam idaæ me tat pratyuktaæ //


4. (nÃmarÆpapratyayaæ vij¤Ãnaæ)

uddÃnaæ //

dvayapratyayÃt* vij¤Ãnaæ phalguna÷ svÃtir eva ca
rÃgajaæ dve«amohaÓ ca Ãnando bhavati + +

(#<DhskD 6r9>#) nÃmarÆpapratyayaæ vij¤Ãnaæ katarad %</>% Ãha %</>% cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate cak«urvij¤Ãnaæ %</>% tatra yac cak«ur yÃni ca rÆpÃïi idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnaæ %</>% idaæ nÃ%<marÆpasya>% (#<DhskD 6r10>#) manasikÃraæ nÃmapratyayasya manovij¤Ãnasya %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyayaæ manovij¤Ãnaæ %</>%

evaæ Órotraæ ghrÃïaæ jihvÃæ kÃyaæ %</>%

mana÷ pratÅtya dharmÃæÓ cotpadyate %<manovij¤Ãnaæ />% (#<DhskD 6v1>#) tatra ye rÆpiïo manovij¤eyà dharmà idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃ÷ tajjaæ vij¤Ãnaæ %</>% idaæ nÃmarÆpasya tajjaæ manasikÃraæ nÃmapratyayasya manovij¤Ãnasya %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratya%<yaæ manovij¤Ãnam /

api>% (#<DhskD 6v2>#) khalv evam uktaæ bhagavatà phalgunÃvavÃde vyÃkaraïe / vij¤Ãnaæ phalgunÃhÃraæ yÃvad evÃyatyÃæ punarbhavasyÃbhinirv­ttaye prÃdurbhÃvÃya %</>%

tat katarad vij¤Ãnaæ %</>% Ãha / yat tad gandharvasya caramaæ cittaæ vi%<stareïa yÃvad>% (#<DhskD 6v3>#) yasya gandharvasya samanantaraæ mÃtu÷ kuk«au kalalam ÃtmabhÃvaæ saæmÆrcchati %</>% kalalam ÃtmabhÃvaæ saæmÆrcchatÅti %</>% idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃs tajjaæ vij¤Ãnaæ idaæ nÃmasya %</>% ity etad ayoniÓoma%<nasikÃrasa>%hajaæ (#<DhskD 6v4>#) nÃmarÆpaæ pratÅtya mÃtu÷ kuk«au vij¤ÃnasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃvas %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyayaæ vij¤Ãnaæ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà svÃtiæ bhik«uæ kaivartapÆrviïam Ãrabhya %</>%

trayÃïÃæ %<bhik«ava÷ sa>%nnipÃtÃn (#<DhskD 6v5>#) mÃtu÷ kuk«au garbhasyÃvakrÃntir bhavati %</>% vistareïa yÃvad %</>% ity evam ayoniÓomanasikÃreïa sahajaæ nÃmarÆpaæ pratÅtya mÃtu÷ kuk«au vij¤ÃnasyÃvakrÃntir bhavati prÃdurbhÃvas %</>% tad u%<cyate nÃmarÆ>%papratyayaæ (#<DhskD 6v6>#) vinj¤Ãnaæ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà mahÃnidÃnaparyÃye %</>%

vistareïa yÃvad %</>% vij¤Ãnaæ ced Ãnanda nÃmarÆpaprati«ÂhÃæ na labheta tathÃprati«Âhite vij¤Ãne anatirƬhe + + + + + (#<DhskD 6v7>#) bhavasamudayasamutthÃpakaæ jÃtijarÃmaraïam abhinirvarteta %</>% no bhadanta %</>% sarvaÓo và punar Ãnanda nÃmarÆpe asati api nu vij¤Ãnaæ praj¤Ãyeta %</>% no bhadanta %</>% tasmÃd Ãnanda (#<DhskD 6v8>#) etan nidÃnaæ vistareïa yathà pÆrvoktaæ %</>%


5. (nÃmarÆpapratyayaæ «a¬Ãyatanam)

uddÃnaæ %</>%

ÓÅtam u«ïaæ ca bhojya%<æ>% ca pÃnam udvartanaæ tathÃ
ÓÅtodikà pu«kariïÅ svÃtir eva ca rÃgajaæ
dve«ajaæ caiva mohajaæ bhavati paÓcimaæ //

(#<DhskD 6v9>#) nÃmarÆpapratyayaæ «a¬Ãyatanaæ katarad %</>% Ãha / yathà khalv ihaikatya÷ ÓÅtapracurÃd u«ïaæ gacchati %</>% tasya tata utpadya%<n>%te u«ïasahajÃni mahÃbhÆtÃni %</>% tatra yÃni ca u«ïasahajÃni (#<DhskD 6v10>#) mahÃbhÆtÃni idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnaæ idaæ nÃmasya %</>% ity etac chÅtasahajaæ nÃmarÆpaæ pratÅtya cak«urindriyasyopacayo bhavati %</>%

(#<DhskD 7r1>#) %<evaæ Órotraæ ghrÃïaæ>% jihvà kÃyo mano 'pi tatra upacÅyate %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyayaæ «a¬Ãyatanam %</>% iti e«a u«ïapracurÃc chÅtaæ %</>%

yathà khalv ihaikatyo jighatsÃdaurbalyaparÅta÷ Óuci prÃïÅtaæ khÃdanÅyaæ bhojanÅya%<m khÃdayati / tasya>% (#<DhskD 7r2>#) %<tata>% utpadyante bhojanasahajÃni mahÃbhÆtÃni %</>% tatra yac ca bhojanaæ yÃni ca bhojanasahajÃni mahÃbhÆtÃni idaæ rÆpasya tajjà vedanà %</>% vistareïa yathà pÆrvoktaæ %</>%

yathà khalv ihaikatyas t­«ita÷ klÃnta÷ pi%<pÃsita÷>% (#<DhskD 7r3>#) Óuci ÓÅtalaæ pÃnÅyaæ pibati %</>% tasya tata utpadyante pÃnasahajÃni mahÃbhÆtÃni %</>% vistara÷ %</>%

yathà khalv ihaikatya÷ utsadanaparimardanasaævÃhanÃyogam anuyukto viharati %</>% tasya tata utpadyante utsada%<napa>%rimardanasaævÃhanasahajÃni (#<DhskD 7r4>#) mahÃbhÆtÃni %</>% tatra yac ca utsadanaæ parimardanasaævÃhanaæ yÃni ca utsadanaparimardanasaævÃhanasahajÃni mahÃbhÆtÃni idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃs tajjaæ vi%<j¤Ã>%nam (#<DhskD 7r5>#) idaæ nÃmasya %</>% vistara÷ %</>%

yathà khalv ihaikatyo grÅ«mÃbhitapto grÅ«maparÅtas t­«ita÷ klÃnta÷ pipÃsita÷ vÃtÃtapaparidyÆna÷ ÓÅtodikÃæ pu«kariïÅm avagÃhayet* %</>% tasya tata u%<tpadyante>% (#<DhskD 7r6>#) ÓÅtasahajÃni mahÃbhÆtÃni %</>% tatra ca yac ca ÓÅtaæ yÃni ca ÓÅtasahajÃni mahÃbhÆtÃni {/} tasya tajjà vedanà %</>% vistara÷ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà phalgunÃvavÃde vyÃkaraïe /

vi%<j¤Ãnaæ phalgu>%na (#<DhskD 7r7>#) ÃhÃraæ yÃvad ÃyatyÃæ punarbhavasyÃbhinirv­ttaye prÃdurbhÃvÃya %</>%

yat tat katarad vij¤Ãnaæ %</>% vistareïa yÃvat* %</>% yasya vij¤Ãnasya samanantaraæ mÃtu÷ kuk«au kalalam ÃtmabhÃvam abhi%<saæmÆrcchati />% (#<DhskD 7r8>#)%< ka>%lalaæ ÃtmabhÃvaæ saæmÆrcchatÅti %</>% idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃs tajjaæ vij¤Ãnam idaæ nÃmasya %</>% ity etad ayoniÓomanasikÃrasahajaæ nÃmarÆpaæ pratÅtya mÃtu÷ kuk«au «aïïÃ%<m indriyÃïÃ>%m (#<DhskD 7r9>#) abhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃvas %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyayaæ «a¬Ãyatanam iti %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà svÃtiæ bhik«uæ kaivartapÆrviïam Ãrabhya %</>%

trayÃïÃm bhik«ava÷ saænipÃtÃn mÃtu÷ %<kuk«au garbhasyÃva>%krÃntir (#<DhskD 7r10>#) bhavati %</>% vistareïa yÃvan %</>% mÃtu÷ kuk«au «aïïÃm indriyÃïÃm abhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% tad ucyate «a¬Ãyatanapratyayaæ nÃmarÆpam iti %</>%

yathà khalv ihai%<katyo>% + + + %<rÃ>%gaparyavasthito (#<DhskD 7v1>#) dve«aparyavasthito mohaparyavasthita÷ kÃyena duÓcaritaæ carati %</>% vÃcà manasà duÓcaritaæ carati %</>% kÃyena vÃcà duÓcaritaæ carati %</>% idaæ rÆpasya %</>% manasà duÓcaritam idaæ nÃmasyety %</>% eta%<d akuÓalaæ nÃma>%rÆpaæ (#<DhskD 7v2>#) pratÅtya du÷khodayaæ du÷khavipÃkaæ kÃyasya bhedÃn narake«Æpapadyate / tatra ca «aïïÃm indriyÃïÃm abhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyayaæ «a¬Ãyatanaæ %</>%

yathà nara%<ke«u tirya>%kprete«u (#<DhskD 7v3>#) %</>%

yathà khalv ihaikatyo manu«yasukhake«v avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ manu«yasukhakÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyaæ %</>% sa taæ prÃrthayamÃno %</>% vistareïa yÃ%<vat kÃyena vÃ>%cà (#<DhskD 7v4>#) manasà sucaritaæ caratÅti %</>% idaæ rÆpasya %</>% manasà sucaritaæ caratÅti %</>% idaæ nÃmasyety %</>% etat kuÓalaæ nÃmarÆpaæ pratÅtya sukhodayaæ sukhavipÃkaæ kÃyasya bhedÃn manu«yasukhakÃnÃæ sabhÃgatÃ%<yÃ(5)m u>%papadyate (#<DhskD 7v5>#) %</>% tatra ca «aïïÃm indriyÃïÃm abhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% tad ucyate nÃma%<rÆpa>%pratyayaæ «a¬Ãyatanam iti %</>%

yathà manu«yasukhakÃnÃm evaæ yÃvat paranirmitavaÓavartinÃæ %</>%

%<yathà kha>%lv (#<DhskD 7v6>#) ihaikatyo brahmakÃyikÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% vistareïa yÃvat %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara÷ ÃjÅvaviÓuddhi÷ idaæ rÆpasya tajjà vedanà (#<DhskD 7v7>#) vistareïa yÃvad vij¤Ãnaæ idaæ nÃmasya %</>% ity etat kuÓalaæ nÃmarÆpaæ pratÅtya sukhodayaæ sukhavipÃkaæ kÃyasya bhedÃd brahmakÃyikÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra ca «aïïÃæ (#<DhskD 7v8>#) indriyÃïÃm abhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyayaæ «a¬Ãyatanam iti %</>%

yathà brahmakÃyikÃnÃm evaæ yÃvad asaæj¤isatvasaæg­hÅtÃnÃæ b­hatphalÃnÃæ %</>% iti yat ta%<t «a¬Ãya>%tanaæ (#<DhskD 7v9>#) nÃmarÆpam Ãgamya ca nÃmarÆpaæ niÓritya nÃmarÆpaæ prati«ÂhÃya utpadyate samutpadyate jÃyate saæjÃyate nirvartayaty abhinirvartayati samudÃgacchati prÃdurbhavati idaæ ucya%<te nÃmarÆ>%papratyayaæ (#<DhskD 7v10>#) «a¬Ãyatanaæ %<//>%


6. (nÃmarÆpapratyaya÷ sparÓa÷)

nÃmarÆpapratyaya÷ sparÓa÷ %<katara÷ />%

// uddÃnaæ

+ + ya%<pra>%tyayÃc ca sparÓa%<÷>% phalguna÷ svÃtir eva ca
rÃgajaæ dve«ajaæ mohajam Ãnandena paæcikÃha /

(#<DhskD 8r1>#) cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate cak«urvij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃta÷ sparÓa÷ %</>% tatra yac cak«ur yÃni ca rÆpÃïi idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃs tajjaæ vij¤Ãnaæ %</>% idaæ nÃmasya tajjaæ manasikÃraæ nÃmapratya%<yaæ cak«u÷>%saæsparÓasya (#<DhskD 8r2>#) %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyaya÷ sparÓa÷ %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamana÷ pratÅtya dharmÃæÓ cotpadyate manovij¤Ãnaæ %</>% trÃyÃïÃæ sannipÃta÷ sparÓa÷ %</>% tatra ye rÆpiïo manovij¤eyà dharmà idaæ %<rÆpa>%sya (#<DhskD 8r3>#) tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnaæ %</>% idaæ nÃmasya tajjaæ manasikÃraæ nÃmapratyayam mana÷saæsparÓasya %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyaya÷ sparÓa÷ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà phalgunÃvavÃde vyÃkaraïe %</>%

vij¤Ãnaæ %<pha>%lgunÃhÃraæ (#<DhskD 8r4>#) yÃvad evÃyatyÃæ punarbhavasyÃbhinirv­ttaye prÃdurbhÃvÃya /

tat katarad vij¤Ãnam %</>% Ãha %</>% yat tad gandharvasya caramaæ cittaæ manovij¤Ãnaæ %</>% vistareïa yÃvat %</>% kalalam ÃtmabhÃvam abhisaæmÆrcchatÅti %</>% idaæ rÆpasya (#<DhskD 8r5>#) tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃs tajjaæ vij¤Ãnaæ idaæ nÃmasya %</>% ity etad ayoniÓomanasikÃrasahitaæ nÃmarÆpaæ pratÅtya mÃtu÷ kuk«au sparÓasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyaya÷ (#<DhskD 8r6>#) sparÓa÷ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà svÃtiæ bhik«uæ kaivartapÆrviïam Ãrabhya %</>%

trayÃïÃæ bhik«ava÷ sannipÃtÃn mÃtu÷ kuk«au garbhasyÃvakrÃntir bhavati %</>% vistareïa yÃvad %</>% ayoniÓomanasikÃrasahajaæ (#<DhskD 8r7>#) nÃmarÆpaæ pratÅtya mÃtu÷ kuk«au garbhasyÃvakrÃntir bhavati prÃdurbhÃvas %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyaya÷ sparÓa÷ %</>%

yathà khalv ihaikatyo rÃgaparyavasthito dve«aparyavasthito mohaparyavasthita÷ (#<DhskD 8r8>#) kÃyena duÓcaritaæ carati %</>% vÃcà manasà duÓcaritaæ carati idaæ rÆpasya %</>% manasà duÓcaritaæ caratÅti idaæ nÃmasya %</>% ity etad akuÓalaæ nÃmarÆpaæ pratÅtya du÷khodayaæ du÷khavipÃkaæ kÃyasya bhedÃn narake«Æpapadyate %</>% (#<DhskD 8r9>#) tatra ca sparÓam abhinirvartayati %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyaya÷ sparÓa iti %</>%

yathà narake«v evaæ tiryakprete«u %</>%

yathà khalv ihaikatyo manu«yasukhake«v avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitto %</>% vistareïa (#<DhskD 8r10>#) yÃvat %</>% kÃyena vÃcà sucaritaæ caratÅti idaæ rÆpasya %</>% manasà sucaritaæ caratÅti idaæ rÆpasya %</>% manasà sucaritaæ caratÅti idaæ nÃmasyety %</>% etat kuÓalaæ nÃmarÆpaæ pratÅtya vistareïa (#<DhskD 8v1>#) yÃvat %</>% tatra ca sparÓam abhinirvartayati %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyaya÷ sparÓa iti %</>%

yathà manu«yasukhake«v evaæ yÃvat paranirmitavaÓavarti«u %</>%

yathà khalv ihaikatyo brahmakÃyikÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati prati%<baddha>%citto %</>% (#<DhskD 8v2>#) yÃvat %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara÷ ÃjÅvapariÓuddhir idaæ rÆpasya tajjà vedanà saæj¤Ã saæskÃrÃs tajjaæ vij¤Ãnam idaæ nÃmasya %</>% ity etat kuÓalaæ nÃmarÆpam pratÅtya vistareïa yÃvat %</>% tatra ca sparÓam (#<DhskD 8v3>#) abhinirvartayati %</>% tad ucyate nÃmarÆpapratyaya÷ sparÓa÷ %</>%

yathà brahmakÃyikÃnÃæ evaæ yÃvad asaæj¤isatvasaæg­hÅtÃnÃæ b­hatphalÃnÃæ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà mahÃnidÃnaparyÃyesmin vyÃkaraïe Ãyu«mate (#<DhskD 8v4>#) ÃnandÃya %</>%

asti pratyayam Ãnanda sparÓa iti %</>% vistareïa yÃvat* %</>% ye«Ãm ÃnandÃkÃrÃïÃæ ye«Ãm uddeÓÃnÃæ sati nÃmakÃyasya praj¤aptir bhavati te«Ãm ÃkÃrÃïÃæ te«Ãm uddeÓÃnÃm asaty api (#<DhskD 8v5>#) nu adhivacanasaæsparÓa÷ praj¤Ãyeta %</>% no bhadanta %</>% ye«Ãm ÃnandÃkÃrÃïÃæ ye«Ãm uddeÓÃnÃæ sati rÆpakÃyasya praj¤aptir bhavati te«Ãm ÃkÃrÃïÃæ te«Ãm uddeÓÃnÃæ asaty api nu pratighasaæsparÓa÷ praj¤Ãyeta %</>% (#<DhskD 8v6>#) no bhadanta %</>% sarvaÓo và punar Ãnanda nÃmakÃyarÆpakÃyÃnÃm asati api nu sparÓo và praj¤Ãyeta sparÓapraj¤aptir và %</>% no bhadanta %</>% tasmÃd dhy Ãnandaitan nidÃnaæ vistareïa yÃvad %</>% idaæ mayà yad (#<DhskD 8v7>#) uktam idaæ me tat pratyuktaæ %</>%


7. («a¬Ãyatanapratyaya÷ sparÓa÷)

trayÃïÃæ sannipÃtÃc cak«ur ÃdhyÃtmikaæ tathÃ
cak«u«Âo rÆpataÓ caivaæ na cak«u«Âo na rÆpata÷ //

«a¬Ãyatanapratyaya÷ sparÓa÷ katama %</>% Ãha %</>% cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate cak«urvij¤Ãnaæ %</>% (#<DhskD 8v8>#) trayÃïÃæ saænipÃta÷ sparÓa÷ %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamana÷ pratÅtya dharmÃæÓ cotpadyate manovij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt sparÓas %</>% tad ucyate «a¬Ãyatanapratyaya÷ sparÓa iti %</>%

api khalu (#<DhskD 8v9>#) cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate cak«urvij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt sparÓa÷ %</>% tatra cak«ur ÃdhyÃtmikam Ãyatanaæ rÆpaæ ca bÃhyaæ pratyayaæ cak«u÷saæsparÓasya %</>% tad ucyate «a¬Ãyatanapratyaya÷ sparÓa iti %</>%

%<evaæ>% (#<DhskD 8v10>#) Órotraæ ghrÃïaæ jihvà kÃyo %</>%

mana÷ pratÅtya dharmÃæÓ cotpadyate manovi%<j¤Ãna>%æ %</ (trayÃïÃæ saæni>%)pÃtÃt sparÓa÷ %</>% tatra mana ÃdhyÃtmikam Ãyatanaæ dharmÃÓ ca bÃhyaæ pratyayaæ mana÷saæsparÓasya %</>% tad ucyate %<«a¬Ãyata>%)napratyaya÷ (#<DhskD 9r1>#) sparÓa iti %</>%

api khalu cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate %<cak«urvij¤Ãnaæ / trayÃ>%ïÃæ sannipÃtÃt sparÓa÷ %</>% cak«u«Âo rÆpataÓ ca cak«urvij¤Ãnata÷ %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamano vaktavya%<m />%

%<api>% khalu cak«u%<÷ pratÅ>%tya (#<DhskD 9r2>#) rÆpÃïi cotpadyate cak«urvij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt* sparÓa÷ %</>% tatra sacak«u + + + + rÆpÃïi na cak«urvij¤Ãnaæ %</>% yà tv e«Ã trayÃïÃæ dharmÃïÃæ saægati%<÷>% sannikar«a÷ sannipÃta÷ saæsparÓa÷ %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamano (#<DhskD 9r3>#) vaktavyaæ %</>%

mana÷ pratÅtya dharmÃæÓ cotpadyate manovij¤Ãnaæ %</>% yà tv e«Ã trayÃïÃæ dharmÃïÃæ saægati÷ sannikar«a÷ samavÃya÷ saæsparÓa÷ tad ucyate «a¬Ãyatanapratyaya÷ sparÓa %</>% iti sparÓa÷ «a¬Ãyatanam (#<DhskD 9r4>#) Ãgamya «a¬Ãyatanaæ niÓritya «a¬Ãyatanaæ prati«ÂhÃya utpadyate samutpadyate jÃyate saæjÃyate nirvartayaty abhinirvartayati samudÃgacchati prÃdurbhavati %</>% ayam ucyate «a¬Ãyatanapratyaya÷ (#<DhskD 9r5>#) sparÓa iti %</>%


8. (sparÓapratyayà vedanÃ)

trayÃïÃæ sannipÃtÃj jÃyate yà hi vedanÃ
sukhavedanÅya÷ sparÓa÷ gho«ilÃnanda eva ca %<//>%
uddÃnaæ //

sparÓapratyayà vedanà katamà %</>% Ãha %</>% cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate (#<DhskD 9r6>#) cak«urvij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt* sparÓa÷ %</>% sparÓapratyayà vedanà %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamana÷ pratÅtya dharmÃæÓ cotpadyate manovij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt* sparÓa÷ %</>% sparÓapratyayà vedanà %</>% (#<DhskD 9r7>#)

api khalu cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate cak«urvij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt* sparÓa÷ sukhavedanÅyo du÷khavedanÅyo 'du÷khÃsukhavedanÅya÷ %</>% tat khalu sukhavedanÅyaæ sparÓaæ pratÅtyotpadyate (#<DhskD 9r8>#) sukhà vedanÃsukhavedanÅyaæ sparÓaæ pratÅtyotpadyate du÷khà vedanà %</>% adu÷khÃsukhavedanÅyaæ sparÓaæ pratÅtyotpadyate du÷khà vedanà %</>% adu÷khÃsukhavedanÅyaæ sparÓaæ pratÅtyotpadyate adu÷khÃsukhà (#<DhskD 9r9>#) vedanà %</>% tad ucyate sparÓapratyayà vedanà %</>%

api khalv evam uktam Ãyu«matà Ãnandena gho«ilasya g­hapater %</>%

anyo ca g­hapate cak«urdhÃtur anyo rÆpadhÃtur anyaÓ cak«urvij¤ÃnadhÃtu÷ %</>% sukhavedanÅyaæ g­hapate (#<DhskD 9r10>#) dvayaæ pratÅtya vij¤ÃnasyotpÃdo bhavati %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt* sparÓa÷ %</>% tat khalu sukhavedanÅyaæ sparÓaæ pratÅtyotpadyate sukhà vedanà %</>% anya eva yÃvad %</>% du÷khavedanÅyaæ g­hapate dvayaæ pratÅtya (#<DhskD 9v1>#) vij¤ÃnasyotpÃdo bhavati %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt* sparÓa÷ du÷khavedanÅya÷ %</>% tat khalu du÷khavedanÅyaæ sparÓaæ pratÅtyotpadyate du÷khà vedanà %</>% anya eva yÃvad %</>% adu÷khÃsukhavedanÅyaæ g­hapate dvayaæ pratÅtya vij¤ÃnasyotpÃdo (#<DhskD 9v2>#) bhavati %</>% trayÃïÃæ sannipÃta÷ sparÓa÷ adu÷khÃsukhavedanÅya÷ %</>% tat khalv adu÷khÃsukhavedanÅyaæ sparÓaæ pratÅtyotpadyate adu÷khÃsukhà vedanà %</>%

anya eva g­ha%<pa>%te ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamanodhÃtur anyo dharmadhÃtur (#<DhskD 9v3>#) anyo manovij¤ÃnadhÃtu÷ %</>% sukhavedanÅyaæ g­hapate dvayaæ pratÅtya vistareïa yathà pÆrvoktaæ %</>% tad ucyate sparÓapratyayà vedanà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà mahÃnidÃnaparyÃyesmin vyÃkaraïe Ãyu«mate ÃnandÃya %</>% (#<DhskD 9v4>#)

asti pratyayam Ãnanda vedanà vistareïa yÃvac %</>% cak«u÷saæsparÓaÓ ced Ãnanda nÃbhavi«yad api nu cak«u÷saæsparÓapratyayam adhyÃtmam utpadyeta sukhaæ và du÷khaæ và adu÷khÃsukhaæ và %</>% no bhadanta %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamaha÷saæsparÓa÷ (#<DhskD 9v5>#) ced Ãnanda nÃbhavi«yad api nu mana÷saæsparÓapratyayam adhyÃtmaæ utpadyeta veditaæ sukhaæ và du÷khaæ và adu÷khÃsukhaæ và %</>% no bhadanta %</>% sarvaÓo và Ãnanda sparÓe asati (#<DhskD 9v6>#) vedanà praj¤Ãyeta %</>% no bhadanta %</>% tasmÃd dhy Ãnandaitan nidÃnaæ vistareïa yÃvad %</>% idaæ mayà yad uktam idaæ tat pratyuktaæ //


9. (vedanÃpratyayà t­«ïÃ)

uddÃnaæ //

cak«u÷ pratÅtyÃsvÃdaæ dvau skandhau Ãyatanau
guhyenÃparadvayaæ mahÃnÃmà (#<DhskD 9v7>#) licchaviÓ caiva
nidÃnaæ pÆrïamÃsikaæ %<//>%

vedanÃpratyayà t­«ïà katamà %</>% Ãha %</>% cak«u÷ pratÅtya rÆpÃïi cotpadyate cak«urvij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃta÷ sparÓa÷ %</>% sparÓapratyayà vedanà %</>% vedanÃpratyayà (#<DhskD 9v8>#) t­«ïà %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamana÷ pratÅtya dharmÃæÓ cotpadyate manovij¤Ãnaæ %</>% trayÃïÃæ sannipÃtÃt sparÓa÷ %</>% sparÓapratyayà vedanà %</>% vedanÃpratyayà t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

api khalu cak«urÃsvÃdaæ (#<DhskD 9v9>#) vedayitaæ pratÅtya bhÆyo bhÆyaÓ cak«u«i apratikÆlatà saæti«Âhate %</>% apratikÆle sati bhÆyo bhÆyaÓ cak«u«i utpadyate rÃga÷ saærÃga÷ Ãlayo niyantir adhyavasÃnaæ t­«ïà %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamana÷ÃsvÃdaæ (#<DhskD 9v10>#) vedayitavyæ pratÅtya bhÆyo bhÆyo manasi apratikÆlatà saæti«Âhate / apratikÆle sati bhÆyo bhÆyo manasy utpadyate rÃga÷ saærÃga÷ Ãlayo niyantir adhyavasÃnaæ và t­«ïà %</ tad ucyate>% (#<DhskD 10r1>#) vedanÃpratyayà t­«nà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà paæcopÃdÃnaskandhike vyÃkaraïe %</>%

rÆpasyÃhaæ bhik«ava÷ ÃsvÃdaparye«aïÃm acÃr«aæ %</>% yo rÆpe ÃsvÃdas tam anvabhotsyaæ yÃvad rÆpe ÃsvÃda÷ praj¤ayà me sud­«Âa %</>% ity eta%<d rÆpÃ>%svÃdaæ (#<DhskD 10r2>#) vedayitaæ pratÅtya bhÆyo bhÆyo rÆpe apratikÆlatà saæti«Âhate %</>% apratikÆle sati bhÆyo bhÆyo rÆpe utpadyate rÃga÷ saærÃga÷ Ãlayo niyantir adhyavasÃnaæ t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

evaæ vedanÃyÃ÷ (#<DhskD 10r3>#) saæj¤ÃyÃ÷ saæskÃrÃïÃæ

vij¤ÃnasyÃhaæ bhik«ava÷ ÃsvÃdaparye«aïÃm acÃr«aæ %</>% yo vij¤Ãne ÃsvÃdas tam anvabhotsyaæ yÃvad vij¤Ãne ÃsvÃda÷ praj¤ayà me sud­«Âa %</>% ity etad vij¤ÃnÃsvÃdaæ vedayitaæ pratÅtya bhÆyo bhÆyo vij¤Ãne apratikÆlatà (#<DhskD 10r4>#) saæti«Âhate %</>% apratikÆle sati bhÆyo bhÆyo vij¤Ãne utpadyate rÃga÷ saærÃga÷ Ãlayo niyantir adhyavasÃnaæ t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà paæcopÃdÃnaskandhike vyÃkaraïe %</>% (#<DhskD 10r5>#)

rÆpe ced bhik«ava ÃsvÃdo na bhaven neme satvà rÆpe saærajyeran* %</>% yasmÃt tu bhik«avo 'sti rÆpe ÃsvÃda÷ teneme satvà rÆpe saærajyante %</>% ity etad rÆpÃsvÃdaæ vedayitam pratÅtya bhÆyo vistareïa yÃvad utpadyate t­«ïà %</>%

(#<DhskD 10r6>#) vedanÃyÃæ saæj¤ÃyÃæ saæskÃre«u

vij¤Ãne ced bhik«ava÷ ÃsvÃdo na bhaven neme satvà vij¤Ãne saærajyeran* %</>% yasmÃt tu bhik«avo 'sti vij¤Ãne ÃsvÃdas tasmÃd ime satvà vij¤Ãne saærajyante %</>% ity etad vij¤ÃnÃsvÃda%<veda>%yitaæ pratÅtya bhÆyo (#<DhskD 10r7>#) bhÆyo vistareïa yÃvad utpadyate t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà «a¬Ãyatanike vyÃkaraïe %</>%

cak«u«o 'haæ bhik«ava ÃsvÃdaparye«aïÃm acÃr«aæ %</>% yaÓ cak«u«i ÃsvÃdas tam anvabhotsyan %</>% yÃvÃæÓ cak«u«y ÃsvÃda÷ (#<DhskD 10r8>#) praj¤ayà me sa sud­«Âa÷ %</>% ity etac cak«u«a ÃsvÃdaæ vedayitaæ pratÅtya bhÆyo vistareïa yÃvat t­«ïà %</>% tad u%<cy>%ate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃkÃyamanaso 'haæ bhik«ava÷ ÃsvÃdaparye«aïÃm acÃr«aæ %</>% yo (#<DhskD 10r9>#) manasy ÃsvÃdas taæ anvabhotsyaæ yÃvan manasy ÃsvÃda÷ praj¤ayà me sa sud­«Âa %</>% ity etan manasa ÃsvÃdavedayitaæ pratÅtya bhÆyo vistareïa yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà «a¬Ãyantike (#<DhskD 10r10>#) vyÃkaraïe %</>%

cak«u«i bhik«ava ÃsvÃdaÓ cen na bhaven neme satvÃÓ cak«u«i saærajyeran* %</>% yasmÃd bhik«ava÷ asti cak«u«v ÃsvÃdas tasmÃd ime satvÃÓ cak«u«i saærajyante %</>% ity etac cak«urÃsvÃdaæ vedayitaæ vistareïa pratÅtya yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate (#<DhskD 10v1>#) vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

evaæ ÓrotraghrÃïajihvÃyÃæ kÃyemanasi ced bhik«ava÷ ÃsvÃdo na bhaven neme satvà manasi saærajyeran* %</>% yasmÃt tu bhik«avo 'sti manasy ÃsvÃdas tasmÃd ime satvà manasi saærajyante %</>% ity etan manasa ÃsvÃdavedayitaæ (#<DhskD 10v2>#) pratÅtya bhÆyo bhÆyo manasy apratikÆlatà saæti«Âhate %</>% vistareïa yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà «a¬Ãyatanike vyÃkaraïe %</>%

rÆpasyÃhaæ bhik«ava÷ ÃsvÃdaparye«aïÃm acÃr«am* %</>% (#<DhskD 10v3>#) yo rÆpe ÃsvÃdas tam anvabhotsyaæ yÃvad rÆpe ÃsvÃda÷ praj¤ayà me sa sud­«Âa÷ %</>% ity etad rÆpÃsvÃdavedayitaæ pratÅtya yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

evaæ ÓabdagandharasasparÓadharmÃïÃm ahaæ bhik«ava ÃsvÃdaparye«aïÃm (#<DhskD 10v4>#) acÃr«aæ %</>% yo dharme ÃsvÃdas taæ anvabhotsyaæ %</>% yÃvÃn dharme«v ÃsvÃda÷ praj¤ayà me sa sud­«Âa÷ %</>% ity etad dharmÃsvÃdavedayitaæ pratÅtya vistareïa yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà (#<DhskD 10v5>#) «a¬Ãyatanike vyÃkaraïe %</>%

rÆpe ced bhik«ava ÃsvÃdo na bhaven neme satvà rÆpe saærajyeran %</>% yasmÃt tu bhik«avo 'sti rÆpe ÃsvÃdas tasmÃd ime satvà rÆpe saærajyante %</>% ity etad rÆpÃsvÃdavedayitaæ pratÅtya vistareïa yÃvat (#<DhskD 10v6>#) t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

evaæ Óabde gandhe rase spra«Âavye dharme ced bhik«ava ÃsvÃdo na bhaven neme satvà dharme saærajyeran* %</>% tasmÃt tu bhik«avo 'sti dharme«v ÃsvÃdas %</>% teneme satvà dharme saærajyante %</>% ity etad (#<DhskD 10v7>#) dharmÃsvÃdaæ pratÅtya vedayitaæ vistareïa yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà //

api khalv evam uktaæ bhagavatà mahÃnÃmÃnaæ licchavim Ãgamya %</>%

rÆpaæ cen mahÃnÃmann ekÃntadu÷khaæ bhaven na sukhaæ na sukhÃnugataæ (#<DhskD 10v8>#) na sukhasaumanasyaparÅtam avakrÃntam eva sukhena hetur api mahÃnÃman na praj¤Ãyeta satvÃnÃæ rÆpe saærÃgÃya na ceme satvà rÆpe saærajyeran* %</>% yasmÃt tu mahÃnÃman rÆpaæ naikÃntadu÷khaæ sukhaæ (#<DhskD 10v9>#) sukhÃnugataæ sukhasaumanasyaparÅtam avakrÃntam eva sukhena tasmÃd ime satvà rÆpe saærajyante saæraktÃ÷ saæyujyante saæyuktÃ÷ saækli«yante %</>% ity etad rÆpÃsvÃdavedayitaæ pratÅtya vistareïa yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate (#<DhskD 10v10>#) vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnaæ cen mahÃnÃmann ekÃntadu÷khaæ bhaven na sukhaæ na sukhÃnugataæ na sukhasaumanasyaparÅtam avakrÃntaæ caiva sukhena hetur api mahÃnÃman na praj¤Ãyeta sa%<ttvÃnÃæ>% (#<DhskD 11r1>#) vij¤Ãne saærÃgÃya na ceme satvà vij¤Ãne saærajyeran* %</>% yasmÃt tu mahÃnÃman vij¤Ãnaæ naikÃntadu÷khaæ sukhaæ sukhÃnugataæ sukhasaumanasyaparÅtaæ anavakrÃntam eva sukhena tasmÃd ime satvà vij¤Ãne saærajyante saæraktÃ%<÷ saæ>%yujyante (#<DhskD 11r2>#) saæyuktÃ÷ saækli«yante %</>% ity etad vij¤ÃnÃsvÃdavedayitaæ pratÅtya vistareïa yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà paurïamÃsike vyÃkaraïe %</>%

yad bhik«avo rÆpaæ pratÅtyotpadyate (#<DhskD 11r3>#) sukham utpadyate saumanasyam ayaæ rÆpe ÃsvÃda÷ %</>% ity etad rÆpÃsvÃdavedayitaæ pratÅtya yÃvat t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

yad bhik«avo vedanÃsaæj¤ÃsaæskÃrÃn yad vij¤Ãnaæ pratÅtyotpadyate sukham utpadyate saumanasyam (#<DhskD 11r4>#) ayaæ vij¤Ãne ÃsvÃda %</>% ity etad vij¤ÃnÃsvÃdavedayitaæ pratÅtya bhÆyo bhÆyo vij¤Ãne apratikÆlatà saæti«Âhate %</>% apratikÆle sati bhÆyo bhÆyo vij¤Ãne utpadyate rÃga÷ saærÃga÷ Ãlayo niyantir adhyavasÃnam* (#<DhskD 11r5>#) t­«ïà %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà mahÃnidÃnaparyÃye Ãyu«maty Ãnande %</>%

tatrÃnanda yà ca bhavat­«ïà yà ca vibhavat­«ïà itÅme dve t­«ïÃdvayena vedanÃsamavasaraïe (#<DhskD 11r6>#) bhavata÷ %</>% tad ucyate vedanÃpratyayà t­«ïà //


10. (t­«ïÃpratyayam upÃdÃnam)

uddÃnaæ //

tatprathamÃbhinipÃta÷ kÃmaiÓ cÃvek«ÃvÃæs tathÃ
d­«Âir vicikitsà upÃdÃnaæ vibhÃgo nandam eva ca //

t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ katamad %</>% Ãha / yat prathamÃbhinipÃtaæ (#<DhskD 11r7>#) t­«ïÃvaipulyam upÃdÃnaæ yathà katham iti %</>%

yathà khalv ihaikatya÷ kÃme«v avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ kÃmarÃgaparyavasthÃnaæ utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyaæ paryavasthÃnam utpÃdayati (#<DhskD 11r8>#) adhimÃtrÃd adhimÃtrataraæ tÅvrÃt tÅvrataraæ pÆrïÃt pÆritataraæ %</>% iti pÆrvakaæ paryavasthÃnaæ t­«ïà paÓcimam upÃdÃnaæ %<tad ucyante>% t­«ïÃpratyayaæ upÃdÃnaæ %</>%

yathà khalv ihaikatyo rÆpe«v ÃrÆpye«v avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta (#<DhskD 11r9>#) ÃrÆpyarÃgaparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyat paryavasthÃnam utpÃdayati adhimÃtrÃd adhimÃtrataraæ yÃvat paripÆrïÃt paripÆrïataraæ %</>% iti pÆrvakaæ paryavasthÃnaæ t­«ïà paÓcimam upÃdÃnam* %</>% (#<DhskD 11r10>#) tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

asti khalv evam uktaæ bhagavatà pÃtaleyavyÃkaraïe %</>%

deÓità vo bhik«avo mayà dharmÃ÷ skandhÃnÃæ pravicayÃya / yad uta catvÃri sm­tyupasthÃnÃni catvÃri samyakpradhÃnÃni (#<DhskD 11v1>#) catvÃra ­ddhipÃdÃ÷ paæcendriyÃïi paæca balÃni sapta bodhyaægÃny ÃryëÂÃægo mÃrga %</>% evaæ deÓite«u vo bhik«avo mayà dharme«u skandhÃnÃæ pravicayÃya %</>%

atha ca punar ihaikatyà mohapuru«Ã na tÅvracchandà viharanti na tÅvrasnehà na tÅvrapremÃïo (#<DhskD 11v2>#) na tÅvrapramÃdÃs %</>% te dhandham evÃnuttaryaæ sp­Óanti yad utÃsravÃïÃæ k«ayÃya / evaæ deÓite«u vo bhik«avo mayà dharme«u skandhÃnÃæ pravicayÃya %</>%

atha ca punar ihaikatyÃ÷ kulaputrÃ÷ atÅvatÅvracchandà viharanti atÅvatÅvrasnehà (#<DhskD 11v3>#) atÅvatÅvrapremÃïo 'tÅvatÅvrapramÃdÃs %</>% te k«ipram evÃnuttaryaæ sp­Óanti yad utÃsravÃïÃæ k«ayÃya %</>% evaæ deÓite«u vo bhik«avo mayà dharme«u skandhÃnÃæ pravicayÃya %</>%

atha ca punar ihaikatyo rÆpam Ãtmata÷ (#<DhskD 11v4>#) samanupaÓyati %</>% yà sà samanupaÓyanà saæskÃrÃs te %</>% te puna÷ saæskÃrÃ÷ kinnidÃnÃ÷ kiæsamudayÃ÷ kiæjÃtÅyÃ÷ kiæprabhavÃ÷ %</>% avidyÃsaæsparÓajaæ bhik«avo vedayitaæ pratÅtya t­«ïotpannà %</>% tatas te saæ%<s>%kÃrÃs %</>% t­«ïà punar bhik«ava÷ (#<DhskD 11v5>#) kinnidÃnà kiæsamudayà kiæjÃtÅyà kiæprabhavà %</>% t­«ïà bhik«avo vedanÃnidÃnà vedanÃsamudayà vedanÃjÃtÅyà vedanÃprabhavà %</>% vedanà punar bhik«ava÷ kinnidÃnà kiæsamudayà kiæjÃtÅyà kiæprabhavà %</>% vedanà bhik«ava÷ (#<DhskD 11v6>#) sparÓanidÃnà sparÓasamudayà sparÓajÃtÅyà sparÓaprabhavà %</>% sparÓa÷ kinnidÃna÷ kiæsamudaya÷ kiæjÃtÅya÷ kiæprabhava÷ %</>% sparÓo bhik«ava÷ «a¬ÃyatananidÃna÷ «a¬Ãyatanasamudaya÷ «a¬ÃyatanajÃtÅya÷ (#<DhskD 11v7>#) «a¬Ãyatanaprabhava÷ %</>% tatra bhik«ava÷ «a¬Ãyatanam anityaæ saæsk­taæ cetitaæ pratÅtyasamutpannaæ %</>% so 'pi sparÓa÷ sÃpi vedanà sÃpi t­«ïà sÃpi samanupaÓyanà anityà saæsk­tà cetità pratÅtyasamutpannà %</>% (#<DhskD 11v8>#)

sa rÆpam Ãtmeti samanupaÓyatÅti satkÃyad­«ÂiparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyat paryavasthÃnam utpÃdayati adhimÃtrÃd adhimÃtrataraæ yÃvat paripÆrïÃt paripÆrïataraæ (#<DhskD 11v9>#) %</>% iti pÆrvakaæ paryavasthÃnaæ t­«ïà paÓcimam upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

na haiva rÆpam Ãtmeti samanupaÓyaty api tu rÆpavantam ÃtmÃnaæ samanupaÓyati %</>% na haiva rÆpavantam ÃtmÃnaæ saæanupaÓyaty api (#<DhskD 11v10>#) tu rÆpam ÃtmÅyaæ samanupaÓyati %</>% na haiva rÆpam ÃtmÅyaæ samanupaÓyaty api tu rÆpe ÃtmÃnaæ samanupaÓyati %</>%

na haiva rÆpe ÃtmÃnaæ samanupaÓyaty api tu vedanÃm Ãtmata÷ samanupaÓyati %</>% na haiva vedanÃ%<m Ãtmata÷>% (#<DhskD 12r1>#) saæanupaÓyaty api tu vedanÃvantam ÃtmÃnaæ samanupaÓyati %</>% na haiva vedanÃ%<vantaæ>% ÃtmÃnaæ samanupaÓyaty api tu vedanÃm ÃtmÅyÃæ samanupaÓyati %</>% na haiva vedanÃm ÃtmÅyÃæ samanupaÓyaty api tu vedanÃyÃm ÃtmÃnaæ samanupa%<Óyati />%

(#<DhskD 12r2>#) na haiva vedanÃyÃm ÃtmÃnaæ samanupaÓyaty api tu saæj¤Ãm Ãtmata÷ samanupaÓyati %</>% na haiva saæj¤Ãm Ãtmata÷ samanupaÓyaty api tu saæj¤Ãvantam ÃtmÃnaæ samanupaÓyati %</>% na haiva saæj¤Ãvantam ÃtmÃnaæ samanupaÓyaty api tu saæj¤Ãm ÃtmÅyÃæ (#<DhskD 12r3>#) samanupaÓyati %</>% na haiva saæj¤Ãm ÃtmÅyÃæ samanupaÓyaty api tu saæj¤ÃyÃm ÃtmÃnaæ samanupaÓyati %</>%

na haiva saæj¤ÃyÃm ÃtmÃnaæ samanupaÓyaty api tu saæskÃrÃn Ãtmata÷ samanupaÓyati %</>% na haiva saæskÃrÃn Ãtmata÷ (#<DhskD 12r4>#) samanupaÓyaty api tu saæskÃravantam ÃtmÃnaæ samanupaÓyati %</>% vistara÷ %</>%

vij¤Ãnam Ãtmata÷ samanupaÓyati %</>% na haiva vij¤Ãnam Ãtmata÷ samanupaÓyaty api tu vij¤Ãnavantam ÃtmÃnaæ samanupaÓyati %</>% na haiva vij¤Ãnavantam ÃtmÃnaæ (#<DhskD 12r5>#) samanupaÓyati api tu vij¤Ãnam ÃtmÅyaæ samanupaÓyati%< />% na haiva vij¤Ãnam ÃtmÅyaæ samanupaÓyaty api tu vij¤Ãne ÃtmÃnaæ samanupaÓyati %</>%

na haiva vij¤Ãne ÃtmÃnaæ samanupaÓyaty api tu kÃæk«Å bhavati vicikitsÅ %</>% na haiva kÃæk«Å bhavati vicikitsÅ api (#<DhskD 12r6>#) tu bhavad­«Âir bhavati vibhavad­«Âi÷ %</>% na haiva bhavad­«Âir bhavati vibhavad­«Âi÷ api tv astÅti vÃcÃdhigataæ bhavaty %</>% ayam aham asmÅti samanupaÓyati %</>% yo 'sÃv asmÅty adhigamo 'yam aham asmÅty adhigamo %</>% yÃsÃv asmÅ%<ti>% samanupaÓyanà (#<DhskD 12r7>#) saæskÃrÃs te %</>% te puna÷ saæskÃrÃ÷ kiænidÃnÃ÷ kiæsamudayÃ÷ kiæjÃtÅyÃ÷ kiæprabhavà %</>% vistareïa yÃvat %</>%

tatra bhik«ava÷ «a¬Ãyatanam anityaæ saæsk­taæ cetitaæ pratÅtyasamutpannaæ %</>% so 'pi sparÓa÷ sÃpi vedanà sÃpi t­«ïà (#<DhskD 12r8>#) te 'pi saæskÃrÃ÷ sÃpi samanupaÓyanà anityà saæsk­tà cetità pratÅtyasamutpannà asmÅty adhigatà bhavaty %</>% ayam aham asmÅti saæanupaÓyati %</>% satkÃyad­«ÂiparyavasthÃnaæ utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyat (#<DhskD 12r9>#) paryavasthÃnam utpÃdayati adhimÃtrÃd adhimÃtrataraæ tÅvrÃt tÅvrataraæ paripÆrïÃt paripÆrïataraæ %</>% iti pÆrvakaæ paryavasthÃnaæ tr«ïà paÓcimam upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

api khalu ÓÃÓvato loka÷ (#<DhskD 12r10>#) antagrÃhad­«ÂiparyavasthÃnam utpÃdayaty adhimÃtrÃ%<d a>%dhimÃtrataraæ yÃvat paripÆrïÃt paripÆrïataram %</>% iti pÆrvakaæ paryavasthÃnaæ t­«ïà paÓcimakam upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

aÓÃÓvato (#<DhskD 12v1>#) loka÷ %</>% ÓÃÓvataÓ cÃÓÃÓvataÓ ca %</>% naiva ÓÃÓvato nÃÓÃÓvata÷ %</>% antavÃn loka÷ %</>% anantavÃn loka÷ %</>% antavÃæÓ cÃnantavÃæÓ ca %</>% naivÃntavÃn anantavÃæÓ ca / sa jÅvas tac charÅraæ %</>% anyo jÅvo 'nyac charÅraæ bhavati %</>% tathÃgata÷ paraæ maraïÃn na bhavati %</>% tathÃgata÷ (#<DhskD 12v2>#) paraæ maraïÃd bhavati ca na bhavati ca %</>% naiva bhavati na na bhavati paraæ maraïÃd %</>% antagrÃhad­«ÂiparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd yÃvat paripÆrïÃt paripÆrïataraæ %</>% iti pÆrvakaæ paryavasthÃnaæ t­«ïà paÓcimakam (#<DhskD 12v3>#) upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

api khalu na bhagavÃæs tathÃgato 'rhan samyaksaæbuddho na vidyÃcaraïasaæpanno na sugato lokavid anuttara÷ puru«adaæyasÃrathi ÓÃstà devamanu«yÃïÃæ buddho bhagavÃæ mithyà d­«ÂiparyavasthÃnaæ (#<DhskD 12v4>#) utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd vistareïa paripÆrïÃt paripÆrïataraæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

na svÃkhyÃto bhagavato dharmo na sÃæd­«Âiko na nirjvara÷ nÃkÃlika÷ naupanÃyiko naihipaÓyaka÷ (#<DhskD 12v5>#) na pratyÃtmavedanÅyo vij¤air %</>%

na supratipanno bhagavata÷ ÓrÃvakasaægho na ­jupratipanno na nyÃyapratipanno na sÃmÅcÅpratipanno nÃnudharmacÃrÅ %</>%

na du÷khaæ %</>% na samudayo %</>% na nirodho %</>% na mÃrgo %</>%

na sarvasaæskÃrà (#<DhskD 12v6>#) anityà %</>% na sarvadharmà anÃtmÃno %</>% na ÓÃntaæ nirvÃïam %</>% iti mithyÃd­«ÂiparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyat paryavasthÃnam utpÃdayati %</>% vistareïa yÃvad %</>% iti pÆrvakaæ paryavasthÃnaæ (#<DhskD 12v7>#) t­«ïà paÓcimam upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpra%<tya>%yam upÃdÃnam iti %</>%

api khalu ÓÃÓvato loka idam eva satyaæ moham anyad %</>% iti d­«ÂiparÃmarÓaparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyat paryavasthÃnam (#<DhskD 12v8>#) utpÃdayati %</>% vistareïa yÃvat paÓcimakam upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

ÓÃÓvato loko vistareïa yÃvac caiva bhavati tathÃgata÷ paraæ maraïÃd iti idam eva satyaæ mohaæ anyad %</>% (#<DhskD 12v9>#) iti d­«ÂiparÃmarÓaparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyat paryavasthÃnam utpÃdayati %</>% vistareïa yÃvat paÓcimakam upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayaæ upÃdÃnaæ %</>%

api khalu ÓÅlaæ parÃm­Óati (#<DhskD 12v10>#) ÓÅlena Óucyati mucyati niryÃti sukhadu÷khaæ vyatikrÃmati sukhadu÷khavyatikramaæ cÃnuprÃpnoti %</>% ÓÅlavrataparÃmarÓaparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyat paryavasthÃnaæ utpÃdayati (#<DhskD 13r1>#) %</>% vistareïa yÃvat paÓcimakaæ upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

vrataæ parÃm­Óati yad ubhayata÷ ÓÅlavrataæ parÃm­Óati %</>% ÓÅlavratena Óucyati mucyate niryÃti yÃvat sukhadu÷khaæ vyatikramam anuprÃpnoti (#<DhskD 13r2>#) %</>% ÓÅlavrataparÃmarÓaparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyat paryavasthÃnam utpÃdayati %</>% vistareïa yÃvat paÓcimakam upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

api khalu tathÃgato bhagavÃn arhan samyaksaæbuddho (#<DhskD 13r3>#) neti vicikitsÃparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% sa tasmÃt paryavasthÃnÃd anyaæ paryavasthÃnam utpÃdayati %</>% vistareïa yÃvat paÓcimakaæ upÃdÃnaæ %</>% tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>% vidyÃcaraïasaæpanno na vidyÃcaraïasaæpanna÷ (#<DhskD 13r4>#) %</>% sugato lokavit* na sugato lokavit* %</>% anuttaro nÃnuttara÷ %</>% puru«adamyasÃrathi÷ na puru«adamyasÃrathi÷ %</>% ÓÃstà devamanu«yÃïÃæ na ÓÃstà devamanu«yÃïÃæ %</>% buddho bhagavÃn na buddho bhagavÃn * %</>%

(#<DhskD 13r5>#) svÃkhyÃto bhagavato dharmo na svÃkhyÃto bhagavato dharma÷ %</>% sÃæd­«Âiko na sÃæd­«Âiko %</>% nirjvaro na nirjvara÷ %</>% ÃkÃliko nÃkÃlika÷ %</>% aupanÃyiko naupanÃyika÷ %</>% aihidarÓiko naihidarÓika÷ %</>% pratyÃtmaved%<anÅ>%yo (#<DhskD 13r6>#) vij¤ai÷ na pratyÃtmavedanÅyo vij¤ai÷ %</>%

supratipanno bhagavata÷ ÓrÃvakasaægho na supratipanno bhagavata÷ ÓrÃvakasaægha÷ %</>% ­jupratipanno na ­jupratipanno %</>% nyÃyapratipanno na nyÃyapratipanno (#<DhskD 13r7>#) %</>% dharmÃnudharmapratipanno na dharmÃnudharmapratipanna÷ %</>% sÃmÅcÅpratipanno na sÃmÅcÅpratipanna÷ %</>% anudharmacÃrÅ nÃnudharmacÃrÅ %</>%

du÷khaæ na du÷khaæ %</>% samudayo na samudayo %</>% nirodho na nirodha÷ %</>% mÃrgo na mÃrga÷ %</>% sarvasaæskÃrà (#<DhskD 13r8>#) anityà na sarvasaæskÃrà anityÃ÷ %</>% sarvadharmà anÃtmÃna÷ na sarvadharmà anÃtmÃna÷ %</>% ÓÃntaæ nirvÃïaæ na ÓÃntaæ nirvÃïaæ %</>% iti vicikitsÃparyavasthÃnam utpÃdayati %</>% vistareïa yÃvat paÓcimakam upÃdÃnam* %</>% (#<DhskD 13r9>#) tad ucyate t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>%

api khalu sarvÃïy eva catvÃry upÃdÃnÃni t­«ïÃsamudayÃni t­«ïÃjÃtÅyÃni t­«ïÃprabhavÃni %</>% katamÃni catvÃri %</>% kÃmopÃdÃnaæ d­«ÂyupÃdÃnaæ ÓÅlavratopÃdÃnam ÃtmavÃdopÃdÃnaæ (#<DhskD 13r10>#) %</>%

kÃmopÃdÃnaæ katamad %</>% Ãha / kÃmapratisaæyuktÃæ d­«Âiæ ÓÅlavrataæ ca sthÃpya yÃni %<tada>%nyÃni kÃmapratisaæyuktÃni saæyojanabandhanÃnuÓayopakleÓaparyavasthÃnÃni idam ucyate (#<DhskD 13v1>#) kÃmopÃdÃnaæ %</>%

d­«ÂyupÃdÃnaæ katamad %</>% Ãha / catasro d­«Âayo d­«ÂyupÃdÃnam ity ucyate satkÃyad­«Âir antagrÃhad­«Âir mithyÃd­«Âir d­«ÂiparÃmarÓa itÅmÃÓ catasro d­«Âayo %</>% d­«ÂyupÃdÃnam ity ucyate %</>%

ÓÅlavratopÃdÃnaæ katamad %</>% yathà (#<DhskD 13v2>#) khalv ihaikatya÷ ÓÅlaæ parÃm­Óati vistareïa yÃvat* %</>% ubhayena ÓÅlavratena Óucyati mucyate niryÃti sukhadu÷khaæ vyatikrÃmati sukhadu÷khavyatikramam anuprÃpnoti %</>% idam ucyate ÓÅlavratopÃdÃnaæ %</>%

ÃtmavratopÃdÃnam (#<DhskD 13v3>#) Ãtmav%<Ãd>%opÃdÃnaæ katamat* %</>% rÆpÃrÆpyapratisaæyuktÃ%<æ>% d­«Âi%<æ>% ÓÅlavrataæ ca sthÃpya tadanyÃni rÆpÃrÆpyapratisaæyuktÃni saæyojanabandhanÃnuÓayopakleÓaparyavasthÃnÃnÅdam ucyate ÃtmavÃdopÃdÃnaæ %</>%

(#<DhskD 13v4>#) api khalv evam uktaæ bhagavatà mahÃnidÃne vyÃkaraïe Ãyu«maty Ãnande %</>%

asti pratyayam ÃnandopÃdÃnaæ vistareïa yÃvat %</>%

t­«ïà ced Ãnanda nÃbhavi«yad api nu kasya cit kà cit t­«ïÃbhavi«yan %</>% no bhadanta %</>% sarvaÓo và punar Ãnanda (#<DhskD 13v5>#) t­«ïÃyÃm asatyÃm api nu upÃdÃnaæ praj¤Ãpayeta %</>% no bhadanta %</>% tasmÃt tarhy Ãnanda etan nidÃnam e«a hetur e«a samudaya e«a pratyaya÷ upÃdÃnasya yad uta t­«ïà t­«ïÃpratyayam upÃdÃnaæ %</>% iti (#<DhskD 13v6>#) yad uktam idaæ me tat pratyuktam iti //


11. (upÃdÃnapratyayo bhava÷)

bhava÷ katama %</>% Ãha %</>% upÃdÃnÃny eva pratÅtyÃnekavidhà bhavapraj¤aptir uktà bhagavatà %</>% ekavidhà asti bhavapraj¤aptir yatra traidhÃtukÃ÷ paæca skandhà uktà bhagavatà %</>% (#<DhskD 13v7>#) asti bhavapraj¤aptir yatrÃyatyÃæ punarbhavÃbhinirva%<rta>%kaæ karmoktaæ bhagavatà %</>% asti bhavapraj¤aptir yatropapa%<t>%tyaægikà paæca skandhà uktà bhagavatà %</>%

katamà bhavapraj¤aptir yatra traidhÃtukÃ÷ paæca skandhà bhavà uktà (#<DhskD 13v8>#) bhagavatà %</>% yad uktaæ %</>% trayo bhavÃ÷ kÃmabhavo rÆpabhava÷ ÃrÆpyabhava÷ %</>% iyaæ bhavapraj¤aptir yatra traidhÃtukÃ÷ paæca skandhà bhava uktà bhagavatà %</>%

katamà bhavapraj¤aptir yatrÃyatyÃæ punarbhavÃbhinirvartakaæ karmoktaæ bhagavatà (#<DhskD 13v9>#) %</>% yad uktaæ %</>% yad api tad Ãnanda karmÃyatyÃæ punarbhavÃya saævartate idam atra bhavasya %</>% iyaæ bhavapraj¤aptir yatrÃyatyÃæ punarbhavÃbhinirvartakaæ karma bhava uktaæ bhagavatà %</>%

katamà bhavapraj¤aptir yatropapa%<t>%tyÃægikÃ÷ (#<DhskD 13v10>#) paæca skandhà bhava uktà bhagavatà %</>% yad uktaæ %</>% vij¤Ãnaæ phalgunÃhÃraæ yÃvad evÃyatyÃæ punarbhavÃbhinirvartaye prÃdurbhÃvÃya %</>% iyaæ bhavapraj¤aptir yatropapat%<t>%yÃægikÃ÷ paæca skandhà bhava uktaæ bhagavatà %</>%

api (#<DhskD 14r1>#) khalv evam uktaæ bhagavatà nidÃnaparyÃye vyÃkaraïe Ãyu«maty Ãnande %</>%

asti pratyayam Ãnanda bhavo %</>% vistareïa yÃvat %</>%

sarvaÓo và punar Ãnanda upÃdÃne asati api nu bhava÷ praj¤Ãyeta %</>% no bhadanta %</>% tasmÃt tarhy Ãnanda eta%<n ni>%dÃnaæ (#<DhskD 14r2>#) cai«a hetur e«a samudaya e«a pratyayo bhavasya yad utopÃdÃnaæ %</>% upÃdÃnapratyayam Ãnanda bhava %</>% iti yad uktam idaæ me tat pratyuktaæ //


12. (bhavapratyayà jÃti÷)

bhavapratyayà jÃti÷ katamà %</>% Ãha %</>% yathà khalv ihaikatyo rÃgaparyavasthito (#<DhskD 14r3>#) dve«aparyavasthito mohaparyavasthita÷ kÃyena duÓcaritaæ carati vÃcà manasà duÓcaritaæ carati %</>% ye te akuÓalà kÃyasaæskÃrà vÃksaæskÃrà mana÷saæskÃrà ayam ucyate akuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu (#<DhskD 14r4>#) tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃn narake«Æpapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃtir avakrÃntir abhinirv­tti÷ prÃdurbhÃva÷ skandhapratilÃbho dhÃtupratilÃbha ÃyatanapratilÃbho jÅvitendriyasya prÃdurbhÃva itÅyaæ jÃtir (#<DhskD 14r5>#) imaæ bhavaæ pratÅtya tad ucyate bhavapratyayà jÃtir %</>%

iti yathà narake«v evaæ tiryakprete«u /

yathà khalv ihaikatyo manu«yasukhakÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ manu«yasubhagÃnÃæ (#<DhskD 14r6>#) sabhÃgatÃyÃm upapadyeyam iti %</>% sa tatprÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ kÃyena sucaritaæ carati vÃcà manasà sucaritaæ carati %</>% ye te kuÓalÃ÷ kÃyasaæskÃrà vÃksaæskÃrà mana÷saæskÃrà (#<DhskD 14r7>#) ayam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃn manu«yasubhagÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃtir vistareïa tad ucyate bhavapratyayà jÃti %</>%

yathà manu«yasubhagÃnÃæ (#<DhskD 14r8>#) evaæ cÃturmahÃrÃjikÃnÃæ trayastriæÓÃnÃæ yÃmÃnÃæ tu«itÃnÃæ nirmÃïaratÅnÃæ paranirmitavaÓavartinÃæ %</>%

yathà khalv ihaikatyo brahmakÃyikÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ tasyaivaæ bhavaty (#<DhskD 14r9>#) %</>% aho batÃhaæ brahmakÃyikÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyam iti %</>% sa tatprÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ viviktaæ kÃmair viviktaæ pÃpakair akuÓalair dharmai÷ savitarkaæ savicÃraæ vivekajaæ (#<DhskD 14r10>#) prÅtisukhaæ prathamaæ dhyÃnam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara ÃjÅvapariÓuddhi%<r>% ayam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃd (#<DhskD 14v1>#) brahmakÃyikÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra jÃti÷ saæjÃtir vistareïa yÃvad %</>% iyaæ jÃtir imaæ bhavaæ pratÅtya tad ucyate bhavapratyayà jÃtir iti %</>%

yathà brahmakÃyikÃnÃæ evaæ brahmapurohitÃnÃæ mahÃbrahmaïÃæ %</>%

(#<DhskD 14v2>#) yathà khalv ihaikatya÷ parÅttÃbhÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ parÅttÃbhÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyam iti %</>% sa tatprÃrthayamÃno vitarkavicÃrÃïÃæ vyupaÓamÃd (#<DhskD 14v3>#) adhyÃtmasaæprasÃdÃc cetasa ekotÅbhÃvÃd avitarkam avicÃraæ samÃdhijaæ prÅtisukhaæ dvitÅyaæ dhyÃnam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara ÃjÅvapariÓuddhi÷ ayam ucyate (#<DhskD 14v4>#) kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃt parÅttÃbhanÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃtir vistareïa jÅvitendriyasya prÃdurbhÃva÷ %</>% itÅyaæ jÃtir imaæ bhavam* (#<DhskD 14v5>#) pratÅtya tad ucyate bhavapratyayà jÃti÷ %</>%

yathà parÅttÃbhÃnÃm evam apramÃïÃbhÃnÃm ÃbhÃsvarÃïÃæ %</>%

yathà khalv ihaikatya÷ parÅttaÓubhÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ (#<DhskD 14v6>#) parÅttaÓubhÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyaæ %</>% sa tatprÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ prÅter virÃgÃd upek«ako viharati %</>% sm­ta÷ saæprajÃnan sukhaæ ca kÃyena pratisaævedayate %</>% yat (#<DhskD 14v7>#) tad Ãryà Ãcak«ate upek«aka÷ sm­timÃæ sukhavihÃrÅti t­tÅyaæ dhyÃnam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara÷ ÃjÅvapariÓuddhir ayam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% (#<DhskD 14v8>#) yad api taddhetu tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃt parÅttaÓubhÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃtir vistareïa %</>% iyam ucyate bhavapratyayà jÃtir iti %</>%

yathà parÅttaÓubhÃnÃm evam (#<DhskD 14v9>#) apramÃï%<aÓu>%bhÃnÃæ Óubhak­tsnÃnÃæ %</>%

yathà khalv ihaikatya÷ anabhrakÃïÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃham anabhrakÃïÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyam iti %</>% sa tatprÃrthayamÃnas (#<DhskD 14v10>#) taddhetos tatsaævartanÅyaæ sukhasya ca prahÃïÃ%<d>% du÷khasya ca prahÃïÃ%<t>% pÆrvam eva ca saumanasyadaurmanasyayor astagamÃd adu÷khÃsukhaæ upek«Ãsm­tipariÓuddhaæ caturthaæ dhyÃnam upasaæpadya viharati %</>% (#<DhskD 15r1>#) tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara ÃjÅvapariÓuddhir ayam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃd anabhrakÃïÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate (#<DhskD 15r2>#) %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃti÷ vistareïa yÃvaj jÅvitendriyasya prÃdurbhÃva÷ %</>% itÅyaæ jÃtir imaæ bhavaæ pratÅtya tad ucyate bhavapratyayà jÃti÷ %</>%

yathà anabhrakÃïÃm evaæ puïyaprasavÃnÃm (#<DhskD 15r3>#) asaæj¤isatv%<a>%saæg­hÅtÃnÃæ ca b­hatphalÃnÃæ %</>%

yathà khalv ihaikatya÷ asaæj¤isatvÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃham asaæj¤isatvÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm (#<DhskD 15r4>#) upapadyeyam iti %</>% sa taæ prÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ saæj¤Ãm audÃrikato du÷khilata÷ sthÆlabhittikato manasikaroti Ãsaæj¤ikaæ ca ÓÃntata÷ praïÅtato ni÷saraïata÷ %</>% tasya saæj¤Ãm audÃrikato (#<DhskD 15r5>#) du÷khilata÷ sthÆlabhittikato manasikurvata÷ Ãsaæj¤ikaæ ca ÓÃntata÷ praïÅtato ni÷saraïata÷ saæjnà antardhÅyate Ãsaæj¤ikaæ ca saæsthihati / iti yatra mama saæj¤Ã antarÃyaty Ãsaæj¤ikaæ (#<DhskD 15r6>#) ca saæsthihaty etÃvad asaæj¤isamÃpatti÷ samÃpanna iti vaktavyaæ %</>% tathà samÃpannasya ya÷ kÃyasaævaro vÃksaævara÷ ÃjÅvapariÓuddhir ayam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu tatpratyayaæ (#<DhskD 15r7>#) kÃyasya bhedÃd asaæj¤isatvÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃtir vistareïa yÃvaj jÅvitendriyasya prÃdurbhÃva iti %</>% itÅyaæ jÃtir imaæ bhavaæ pratÅtya tad ucyate (#<DhskD 15r8>#) bhavapratyayà jÃtir iti %</>%

yathà khalv ihaikatya÷ ÃkÃÓÃnantyÃyatanÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ ÃkÃÓÃnantyÃyatanÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyam (#<DhskD 15r9>#) iti %</>% sa tatprÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ sarvaÓo rÆpasaæj¤ÃnÃæ samatikramÃt pratighasaæj¤ÃnÃm astagamÃn nÃnÃtvasaæj¤ÃnÃm amanasikÃrÃd anantam ÃkÃÓam ity ÃkÃÓÃnantyÃyata%<na>%m (#<DhskD 15r10>#) upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya yà cetanà saæcetanÃbhisaæcetanà cetayitaæ cetanÃgataæ cittÃbhisaæskÃro manaskarma ayam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu (#<DhskD 15v1>#) tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃd ÃkÃÓÃnantyÃyatanÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃtir vistareïa yÃva%<j>% jÅvitendriyaprÃdurbhÃva %</>% itÅyaæ jÃtir imaæ bhavaæ pratÅtya tad ucyate (#<DhskD 15v2>#) bhavapratyayà jÃtir iti %</>%

yathà khalv ihaikatyo vij¤ÃnÃnantyÃyatanÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ vij¤ÃnÃnantyÃyatanÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyaæ (#<DhskD 15v3>#) iti %</>% sa tatprÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ sarvaÓa ÃkÃÓÃnantyÃyatanaæ samatikramyÃnantaæ vij¤Ãnam iti vij¤ÃnÃnantyÃyatanam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya yà cetanà yÃvac cittÃbhisaæskÃro (#<DhskD 15v4>#) manaskarmÃyam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃd vij¤ÃnÃnantyÃyatanÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃti÷ vistareïa (#<DhskD 15v5>#) yÃvaj jÅvitendriyasya prÃdurbhÃva %</>% itÅyaæ jÃtir imaæ bhavaæ pratÅtya tad ucyate bhavapratyayà jÃtir iti %</>%

yathà khalv ihaikatya ÃkiæcanyÃyatanÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ (#<DhskD 15v6>#) %</>% tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃham ÃkiæcanyÃyatanÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃm upapadyeyam iti %</>% sa tatprÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ sarvaÓo vij¤ÃnÃnantyÃyatanaæ samatikramya nÃsti (#<DhskD 15v7>#) kiæ cid ity ÃkiæcanyÃyatanam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya yà cetanà saæcetanà vistareïa yÃvac cittÃbhisaæskÃro manaskarma ayam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% (#<DhskD 15v8>#) yad api taddhetu tatpratyayaæ kÃyasya bhedÃd ÃkiæcanyÃyatanÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃæ upapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃti÷ vistareïa yÃvaj jÅvitendriyasya prÃdurbhÃva (#<DhskD 15v9>#) %</>% itÅyaæ jÃtir imaæ bhavaæ pratÅtya tad ucyate bhavapratyayà jÃtir iti %</>%

yathà khalv ihaikatyo naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanÃnÃæ devÃnÃm avek«ÃvÃn bhavati pratibaddhacitta÷ %</>% (#<DhskD 15v10>#) tasyaivaæ bhavaty %</>% aho batÃhaæ naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanÃnÃæ devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃæ upapadyeyam iti %</>% sa tatprÃrthayamÃnas taddhetos tatsaævartanÅyaæ ÃkiæcanyÃyatanaæ samatikramya (#<DhskD 16r1>#) naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤Ãyatanam upasaæpadya viharati %</>% tathà samÃpannasya yà cetanà vistareïa yÃva%<c>% cittÃbhisaæskÃro manaskarmÃyam ucyate kuÓala÷ karmabhava÷ %</>% yad api taddhetu tatpratyayaæ naivasaæj¤ÃnÃsaæj¤ÃyatanÃnÃæ (#<DhskD 16r2>#) devÃnÃæ sabhÃgatÃyÃæ upapadyate %</>% tatra yà jÃti÷ saæjÃtir avakrÃntir abhinirv­tti÷ prÃdurbhÃva÷ skandhapratilÃbho dhÃtupratilÃbha÷ ÃyatanapratilÃbha÷ jÅvitendriyasya prÃdurbhÃva÷ (#<DhskD 16r3>#) %</>% itÅyaæ jÃtir imaæ bhavaæ pratÅtya tad ucyate bhavapratyayà jÃtir iti %</>%

api khalv evam uktam bhagavatà mahÃnidÃnaparyÃye vyÃkaraïe Ãyu«maty Ãnande %</>%

asti pratyayam Ãnanda jÃtir %</>% iti p­«Âair astÅti (#<DhskD 16r4>#) vacanÅyaæ %</>% kiæpratyayà jÃtir iti %</>% bhavapratyayà iti vacanÅyaæ %</>% bhavapratyayà Ãnanda jÃtir %</>% iti me yad uktam idaæ me tat pratyuktaæ /

bhavaÓ ced Ãnanda na syÃd api nu matsyÃnÃæ matsyatve pak«iïÃnÃæ và pak«itve (#<DhskD 16r5>#) sarÅs­pÃïÃæ sarÅs­patve catu«padÃnÃæ và catu«padatve nÃgÃnÃæ và nÃgatve yak«ÃïÃæ và yak«atve bhÆtÃnÃæ và bhÆtatve gandharvÃïÃæ và gandharvatve devÃnÃæ và devatve manu«yÃïÃæ và manu«yatve (#<DhskD 16r6>#) te«Ãæ te«Ãm Ãnanda satvÃnÃæ tasmin tasmin satvanikÃye api nu kasya cit ka%<Ó>% cid bhava÷ syÃn %</>% no bhadanta %</>% sarvaÓo và punar Ãnanda bhave asaty api nu kasya cit k%<Ã>% cij jÃti%<÷>% praj¤Ãyeta %</>% no bhadanta %</>% (#<DhskD 16r7>#) tasmÃt tarhy Ãnandaitan nidÃnam e«a samudaya e«a hetur e«a pratyayo jÃtyà yad uta bhava÷ %</>% bhavapratyayà Ãnanda jÃtir %</>% iti me yad uktam idaæ me tat praty%<u>%ktaæ /


13. (jÃtipratyayà jarÃmaraïaÓokaparidevadu÷khadaurmanasyopÃyÃsÃ÷)

jÃtipratyayaæ jarÃmaraïam iti %</>%

jarà katamà %</>% (#<DhskD 16r8>#) Ãha %</>% yat te«Ãæ te«Ãæ satvÃnÃæ tasmiæ tasmiæ satvanikÃye jÃti÷ saæjÃtir avakrÃntir abhinirv­ttir vistareïa jÅvitendriyasya prÃdurbhÃva÷ iyam ucyate jÃti÷ %</>%

api khalv evam uktaæ bhagavatà mahÃnidÃnaparyÃye (#<DhskD 16r9>#) vyÃkaraïe Ãyu«maty Ãnande %</>%

asti pratyayam Ãnanda jarÃmaraïaæ %</>% iti p­«Âair astÅti syÃd vacanÅyaæ %</>% vistareïa yÃvaj %</>%

jÃtiÓ ced Ãnanda na syÃd api nu matsyÃnÃæ và matsyatve pak«inÃæ và (#<DhskD 16r10>#) pak«itve vistareïa yÃva%<d>% devÃnÃæ devatve te«Ãæ te«Ãm Ãnanda satvÃnÃæ tasmiæ tasmin satvanikÃye api nu kasya cit k%<Ã>% cij jÃti÷ syÃn %</>% no bhadanta %</>% sarvaÓo và punar Ãnanda jÃtyÃm a%<satyÃæ>% (#<DhskD 16v1>#) api nu jarÃmaraïaæ prajnÃyeta %</>% no bhadanta %</>% tasmÃt tarhy Ãnanda tan nidÃnaæ e«a samudaya e«a hetur e«a pratyayo jarÃmaraïasya yad uta jÃti÷ %</>% jÃtipratyayam Ãnanda jarÃmaraïam iti me yad uktam (#<DhskD 16v2>#) etat pratyuktaæ //

jarà katamà %</>% yat tat khÃlityaæ pÃlityaæ vistareïa yÃvat saæskÃrÃïÃæ purÃïÅbhÃvo jarjarÅbhÃva iyam ucyate jarà %</>%

maraïaæ katamad %</>% Ãha %</>% yat te«Ãæ te«Ãæ satvÃnÃæ tasmÃt tasmÃt satvanikÃyÃc (#<DhskD 16v3>#) cyutiÓ cyavanatà bhedo 'ntarhÃïi÷ saæmo«a÷ parihÃïi÷ Ãyu«o hÃnir Æ«maïo hÃni÷ skandhÃnÃæ nik«epo jÅvitendriyasyoparodho maraïaæ kÃlakriyà idam ucyate maraïaæ %</>%

Óoka÷ katama %</>% Ãha (#<DhskD 16v4>#) / yat tan mÃt­ma%<ra>%ïena pit­maraïena bhrÃt­maraïena bhaginÅmaraïena j¤Ãtik«ayÃd dhanak«ayÃd bhogak«ayÃt sp­«Âasya ÓÃrÅrikÃbhir vedanÃbhir du÷khÃbis tÅvrÃbhi÷ kharÃbhi÷ kaÂukÃbhir amanÃpÃbhi÷ (#<DhskD 16v5>#) prÃïahÃriïÅbhir yo dÃgha÷ saædÃgha÷ Óoka÷ Óocanà ÓokÃyitatvam ayam ucyate Óoka÷ %</>%

parideva÷ katama %</>% Ãha / tathà dahyate tathà paridahyate / hà aæba hà tÃta hà bhagini hà bhrÃta÷ %</>% tad upÃdÃya (#<DhskD 16v6>#) yad vÃkyaæ vacanaæ vyÃhÃro bhëà gÅr niruktir vÃkpatho vÃggho«o vÃcà vÃkkarma vÃgvij¤aptir Ãrttir bhëyaæ vipralÃpo lÃlapyaæ lÃlapyanatà parideva÷ paridevanatà ayam ucyate (#<DhskD 16v7>#) parideva÷ %</>%

du÷khaæ katamad %</>% Ãha / paæcavij¤Ãnasaæprayuktam asÃtaæ veditaæ vedanÃgatam idam ucyate du÷khaæ %</>%

daurmanasyaæ katarad %</>% Ãha / manovij¤Ãnaæsaprayuktaæ asÃtaæ veditaæ vedanÃgatam idam ucyate daurmanasyaæ (#<DhskD 16v8>#) %</>%

upÃyÃsa÷ katama %</>% Ãha / yaÓ cetasa ÃyÃsa upÃyÃsa÷ upÃyÃsanatà ayam ucyate upÃyÃsa÷ //


14. (du÷khaskandhasyÃbhinirv­tti÷)

api khalv avidyÃdu÷khaskandhaæ pratÅtya saæskÃradu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati (#<DhskD 16v9>#) prÃdurbhÃva÷ %</>% saæskÃradu÷khaskandhaæ pratÅtya vij¤Ãnadu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% vij¤Ãnadu÷khaskandhaæ pratÅtya nÃmarÆpadu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% nÃmarÆpadu÷khaskandhaæ (#<DhskD 16v10>#) pratÅtya «a¬Ãyatanadu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% «a¬Ãyatanadu÷khaskandhaæ pratÅtya sparÓadu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% sparÓadu÷khaskandhaæ (#<DhskD 17r1>#) pratÅtya vedanÃdu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% vedanÃdu÷khaskandhaæ pratÅtya t­«ïÃdu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% t­«ïÃdu÷khaskandhaæ pratÅtyopÃdÃnadu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir (#<DhskD 17r2>#) bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% upÃdÃnadu÷khaskandhaæ pratÅtya bhavadu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% bhavadu÷khaskandhaæ pratÅtya jÃtidu÷khaskandhasyÃbhinirvittir bhavati prÃdurbhÃva÷ %</>% jÃtidu÷khaskandham* (#<DhskD 17r3>#) pratÅtya jarÃ%<ma>%raïadu÷khaskandhasyÃbhinirv­ttir bhavati prÃdurbhÃva÷ // //


15. (pa¤ca bhayÃni vadyÃni vairÃïi)

evaæ mayà Órutam ekasmin samaye bhagavÃæÓ chrÃvastyÃæ viharati jetavane 'nÃthapiï¬adasyÃrÃme %</>% tatra bhagavÃn bhik«Æn Ãmantrayate sma / yasya kasya cid bhik«ava÷ (#<DhskD 17r4>#) paæca bhayÃni vadyÃni vairÃïi aÓÃntÃni bhavanti sa d­«Âa eva dharme vij¤ÃnÃæ garhyo bhavati paÓcÃc cÃnutÃpya÷ kÃyasya ca bhedÃt paraæ maraïÃd apÃyadurgatiæ vinipÃtaæ narake«Æpapadyate %</>%

katamÃni paæca bhayÃni (#<DhskD 17r5>#) vadyÃni vairÃïy aÓÃntÃni bhavanti %</>%

yat prÃïÃtipÃtika÷ prÃïÃtipÃtapratyayaæ vadyaæ vairaæ prasavati prÃïÃtipÃtÃd aprativiratasya evam asyedaæ prathamaæ bhayaæ vadyaæ vairam aÓÃntaæ bhavati %</>%

yad (#<DhskD 17r6>#) adattÃdÃyika÷ kÃmamithyÃcÃriko m­«ÃvÃdika÷

surÃmaireyamadyapramÃdasthÃyika÷ surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnabhayaæ vadyaæ vairaæ prasavati surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃd aprativiratasya (#<DhskD 17r7>#) evam asyedaæ paæcamaæ bhayaæ vadyaæ vairam aÓÃntaæ bhavati %</>%

yasya kasya cid imÃni paæca bhayÃni vadyÃni vairÃïy aÓÃntÃni bhavanti sa d­«Âa eva dharme vij¤ÃnÃæ garhyo bhavati paÓcÃc cÃnutÃpya÷ %</>% (#<DhskD 17r8>#) kÃyasya bhedÃt paraæ maraïÃd apÃyadurgatiæ vinipÃtaæ narake«Æpapadyate /

yasya tu kasya cit paæca bhayÃni vadyÃni vairÃïi ÓÃntÃni bhavanti sa d­«Âa eva dharme vij¤ÃnÃæ praÓasyo bhavati paÓcÃc ca nÃnutÃpya÷ (#<DhskD 17r9>#) kÃyasya ca bhedÃt sugatau svargaloke deve«Æpapadyate %</>%

katamÃni paæca bhayÃni vadyÃni vairÃïi ÓÃntÃni bhavanti %</>%

yat* prÃïÃtipÃtika÷ prÃïÃtipÃtapratyayaæ bhayaæ vadyaæ vairaæ prasavati prÃïÃtipÃtÃt (#<DhskD 17r10>#) prativiratasya evam asyedaæ prathamaæ vadyaæ vairaæ ÓÃntaæ bhavati %</>%

yad adattÃdÃyika÷ kÃmamithyÃcÃriko m­«ÃvÃdika÷

surÃmaireyamadyapramÃdasthÃyika÷ surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnapratyayaæ (#<DhskD 17v1>#) bhayaæ vadyaæ vairaæ prasavati surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃt prativiratasya evam asyedaæ paæcamaæ bhayaæ vadyaæ vairaæ ÓÃntaæ bhavati %</>%

yasya kasya cid imÃni paæca bhayÃni vadyÃni vairÃïi ÓÃntÃni bhavanti sa d­«Âa eva dharme (#<DhskD 17v2>#) vij¤ÃnÃæ praÓasyo bhavati paÓcÃc ca nÃnutÃpya÷ kÃyasya ca bhedÃt sugatau svargaloke deve«Æpapadyate %</>% idam avocad bhagavÃn %</>% idam uktvà sugato hy athÃparam etad uvÃca ÓÃstà //

ya÷ prÃïam atipÃtayati m­«ÃvÃdaæ (#<DhskD 17v3>#) ca bhëate /
loke adattam Ãdatte paradÃraæ ca gacchati %</>%
surÃmaireyapÃnaæ ca yo naro hy adhig­dhyati %</>%
sakta÷ paæcasu dharme«u du÷ÓÅla iti kathyate /
kÃyasya bhedÃ%<d>% du«praj¤o narake«Æpapadyate %<//>%
yas tu prÃïaæ nÃtipÃtayati (#<DhskD 17v4>#) m­«ÃvÃdaæ na bhëate %</>%
loke adattaæ nÃdatte paradÃraæ na gacchati %</>%
surÃmaireyapÃnaæ ca yo naro nÃdhig­dhyati /
mukta÷ paæcasu dharme«u ÓÅlavÃn iti kathyate %</>%
kÃyasya bhedÃt sugato svargaloke deve«Æpapadyate %</>%

idam (#<DhskD 17v5>#) avocat* //


16. (upÃsaka÷)

kiyatà upÃsako bhavati %</>% yataÓ ca g­hÅ avadÃtavasana÷ puru«a÷ puru«endriyeïa samanvÃgata÷ buddhaæ Óaraïaæ gacchati dharmaæ saæghaæ Óaraïaæ gacchati cittam utpÃdayati vÃcaæ ca bhëate upÃsakaæ (#<DhskD 17v6>#) mÃæ dhÃrayeti %</>% iyatà upÃsako bhavati %</>%

kiyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsv ekadeÓakÃrÅ bhavati %</>% yataÓ copÃsaka÷ buddhaæ Óaraïaæ gato bhavati dharmaæ saæghaæ Óaraïaæ gato bhavati prÃïÃtipÃtÃt (#<DhskD 17v7>#) prativirata÷ adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃd aprativirata÷ iyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsv ekadeÓakÃrÅ bhavati %</>%

kiyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsu (#<DhskD 17v8>#) pradeÓakÃrÅ bhavati %</>% yataÓ copÃsaka÷ buddhaæ Óaraïaæ gato bhavati dharmaæ saæghaæ Óaraïaæ gato bhavati prÃïÃtipÃtÃd adattÃdÃnÃt prativirata÷ kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃd (#<DhskD 17v9>#) aprativirata÷ iyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsu pradeÓakÃrÅ bhavati %</>%

kiyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsu yadbhÆyaskÃrÅ bhavati %</>% yataÓ copÃsaka÷ buddhaæ Óaraïaæ gato bhavati dharmaæ saæghaæ Óaraïaæ (#<DhskD 17v10>#) gato bhavati prÃïÃtipÃtÃd adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃt prativirata÷ m­«ÃvÃdÃt surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃd aprativirata÷ iyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsu yadbhÆyaskÃri bhavati %</>%

(#<DhskD 18r1>#) kiyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsv aparipÆrïakÃrÅ bhavati %</>% yataÓ copÃsaka÷ buddhaæ Óaraïaæ gato bhavati dharmaæ saæghaæ Óaraïaæ gato bhavati prÃïÃtipÃtÃd adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt prativirata÷ surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃd (#<DhskD 18r2>#) aprativirata÷ iyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsv aparipÆrïakÃrÅ bhavati %</>%

kiyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsu paripÆrïakÃrÅ bhavati %</>% yataÓ copÃsaka÷ buddhaæ Óaraïaæ gato bhavati dharmaæ saæghaæ Óaraïaæ gato bhavati prÃïÃtipÃtÃt (#<DhskD 18r3>#) prativirata÷ adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃt prativirata÷ iyatà upÃsaka÷ Óik«Ãsu paripÆrïakÃrÅ bhavati //

paæcabhir dharmai÷ samanvÃgata÷ upÃsaka÷ (#<DhskD 18r4>#) ÃtmahitÃya pratipanno bhavati na parahitÃya %</>% katamai÷ paæcabhi÷ %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtÃt prativirato bhavati %</>% no tu parÃn prÃïÃtipÃtaviratau samÃdÃpayati %</>%

Ãtmanà adattÃ%<dÃ>%nÃt326 (#<DhskD 18r5>#) kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃt prativirato bhavati %</>% no tu parÃn surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnaviratau samÃdÃpayati %</>% ebhi÷ paæcabhi÷ (#<DhskD 18r6>#) dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka ÃtmahitÃya pratipanno bhavati parahitÃya //

daÓabhir dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka÷ ÃtmahitÃya pratipanno bhavati parahitÃya ca %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtÃt prativirato (#<DhskD 18r7>#) bhavati parÃæÓ ca prÃïÃtipÃtaviratau samÃdÃpayati %</>% Ãtmanà adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃt prativirato bhavati parÃæÓ ca surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnaviratau (#<DhskD 18r8>#) samÃdÃpayati %</>% ebhir daÓabhir dharmais samanvÃgata÷ upÃsaka÷ ÃtmahitÃya pratipanno bhavati parahitÃya ca //

paæcadaÓabhir dharmais samanvÃgata upÃsaka÷ atmÃhitÃya pratipanno bhavati parahitÃya ca (#<DhskD 18r9>#) bahujanahitÃya bahujanasukhÃya ca %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtÃt prativirato bhavati parÃn api prÃïÃtipÃtaviratau samÃdÃpayati prÃïÃtipÃtavirataæ ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavati %</>%

Ãtmanà (#<DhskD 18r10>#) adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnaviratau samÃdÃpayati surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnavirataæ ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavaty %</>% ebhi÷ paæcadaÓabhir dharmai%<÷>% (#<DhskD 18v1>#) samanvÃgata÷ upÃsaka÷ ÃtmahitÃya pratipanno bhavati parahitÃya bahujanahitÃya bahujanasukhÃya ca //

a«ÂÃbhir dharmais samanvÃgata upÃsaka÷ ÃtmahitÃya pratipanno bhavati na parahitÃya %</>% Ãtmanà (#<DhskD 18v2>#) ÓraddhÃsaæpanno bhavati no tu parÃæ cchraddhÃsaæpadi samÃdÃpayati %</>% ÃtmÃ%<nÃ>% ÓÅlasaæpannas tyÃgasaæpanna÷ %</>% abhÅk«ïam ÃrÃmaæ gantà bhavati bhik«ÆïÃæ darÓanÃya / avahitaÓrotro dharmaæ Ó­ïoti %</>% ÓrutÃnÃæ dharmÃïÃæ dhÃraïajÃtÅyo bhavati (#<DhskD 18v3>#) %</>% dh­tÃnÃæ dharmÃïÃm arthopaparÅk«Å bhavati %</>% Ãtmanà upaparÅk«itÃnÃæ dharmÃïÃm artham Ãj¤Ãya dharmam Ãj¤Ãya dharmÃnudharmapratipanno bhavati sÃmÅcÅpratipanno 'nudharma no tu parÃn dharmacÃrÅ no tu parÃn dharmÃnudharmapratipattau (#<DhskD 18v4>#) samÃdÃpayati %</>% ebhir a«ÂÃbhir dharmai÷ samanvÃgata÷ upÃsaka÷ ÃtmahitÃya pratipanno bhavati na parahitÃya /

«o¬aÓabhir dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka÷ ÃtmahitÃya pratipanno bhavati (#<DhskD 18v5>#) parahitÃya ca / Ãtmanà ÓraddhÃsaæpanno bhavati parÃn api ÓraddhÃsaæpadi samÃdÃpayati %</>% Ãtmanà ÓÅlasaæpannas tyÃgasaæpanno bhavaty %</>% Ãtmanà abhÅk«ïam ÃrÃmaæ gantà bhavati bhik«ÆïÃæ darÓanÃya %</>% avahitaÓrotro (#<DhskD 18v6>#) dharmaæ Ó­ïoti %</>% ÓrutÃnÃæ dharmÃïÃæ dhÃraïajÃtÅyo bhavati %</>% dh­tÃnÃæ dharmÃïÃæ upaparÅk«%<a>%ïajÃtÅyo bhavati %</>% Ãtmanà upaparÅk«itÃnÃæ dharmÃïÃm artham Ãj¤Ãya dharmaæ Ãj¤Ãya dharmÃnudharmapratipanno (#<DhskD 18v7>#) bhavati / sÃmÅcÅpratipanno 'nudharmacÃrÅ parÃæÓ ca dharmÃnudharmapratipattau samÃdÃpayati %</>% ebhi÷ «o¬aÓabhir dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka ÃtmahitÃya (#<DhskD 18v8>#) pratipanno bhavati parahitÃya ca /

caturviæÓatyà dharmais samanvÃgata upÃsaka÷ ÃtmahitÃya pratipanno bhavati parahitÃya bahujanahitÃya bahujanasukhÃya ca %</>% Ãtmanà ÓraddhÃsaæpanno bhavati parÃn (#<DhskD 18v9>#) api ÓraddhÃsaæpadi samÃdÃpayati ÓraddhÃsaæpannaæ ca d­«Âvà sumano%<j¤o>% bhavati %</>% Ãtmanà ÓÅlasaæpanna÷ tyÃgasaæpanna÷ %</>% abhÅk«ïam ÃrÃmaæ gantà bhavati bhik«ÆïÃæ darÓanÃya %</>% avahitaÓrotro dharmaæ Ó­ïoti %</>% ÓrutÃnÃæ (#<DhskD 18v10>#) dharmÃïÃæ dhÃraïajÃtÅyo bhavati %</>% dh­tÃnÃæ dharmÃïÃm arthopaparik«Å bhavati %</>% Ãtmanà upaparik«itÃnÃæ dharmÃïÃm artham Ãj¤Ãya dharmam Ãj¤Ãya dharmÃnudharmapratipanno bhavati sÃmÅcÅpratipanno 'nudharmacÃr (#<DhskD 19r1>#) %</>% parÃn api dharmÃnudharmapratipattau samÃdÃpayati %</ dharmÃ>%nudharmapratipannaæ ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavati %</>% ebhiÓ caturviæÓatyà dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka÷ ÃtmahitÃya pratipanno bhavati parahitÃya bahujanahitÃya bahujanasu%<khÃ>%ya (#<DhskD 19r2>#) ca //

daÓabhir dharmais samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃt paraæ maraïÃd apÃyadurgativinipÃtaæ narake«Æpapadyate %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtiko bhavati %</>% adattÃdÃyika÷ kÃmamithyÃcÃriko m­«ÃvÃdika÷ piÓunavÃdika÷ (#<DhskD 19r3>#) paru«avÃdika÷ saæbhinnapralÃpiko 'bhidhyÃlur vyÃpannacitto mithyÃd­«ÂikaÓ ca bhavati %</>% ebhir daÓabhir dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃd yÃvan narake«Æpapadyate %</>%

viæÓatyà dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃd yÃvan (#<DhskD 19r4>#) narake«Æpapadyate %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtiko bhavati parÃn api prÃïÃtipÃte samÃdÃpayati %</>% Ãtmanà adattÃdÃyiko yÃvan mithyÃd­«Âika÷ %</>% parÃn api mithyÃd­«Âau samÃdÃpayaty %</>% ebhir viæÓatyà dharmai÷ samanvÃgata (#<DhskD 19r5>#) upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃd yÃvan narake«Æpapadyate /

triæÓatà dharmai÷ samanvÃgata÷ upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃd yÃvan narake«Æpapadyate %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtiko bhavati %</>% parÃn api prÃïÃtipÃte samÃdÃpayati (#<DhskD 19r6>#) prÃïÃtipÃtikaæ ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavati %</>% Ãtmanà adattÃdÃyiko yÃvan mithyÃd­«Âikaæ ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavati %</>% ebhis triæÓatà dharmai÷ samanvÃgata÷ upÃsako yÃvat kÃyasya bhedÃn (#<DhskD 19r7>#) narake«Æpapadyate /

catvÃriæÓatà dharmais samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃd yÃvan narake«Æpapadyate %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtiko bhavati %</>% parÃn api prÃïÃtipÃte samÃdÃpayati prÃïÃtipÃtikaæ ca (#<DhskD 19r8>#) d­«Âvà sumanoj¤o bhavati prÃïÃtipÃtasya ca varïaæ bhëate %</>% Ãtmanà adattÃ%<dÃ>%yiko yÃvan mithyÃd­«ÂeÓ ca varïaæ bhëate %</>% ebhiÓ catvÃriæÓatà dharmais samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃd yÃvan narake«Æpapadyate //

(#<DhskD 19r9>#) daÓabhir dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃt sugatau svargaloke deve«Æpapadyate %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtÃt prativirato bhavati %</>% Ãtmanà adattÃdÃ%<nÃt>% kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt paiÓunyÃt pÃru«yÃt (#<DhskD 19r10>#) saæbhinnapralÃpÃd anabhidhyÃlur avyÃpannacitta÷ samyagd­«Âiko bhavati %</>% ebhir daÓabhir dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃt sugatau svargaloke de%<ve>%«Æpapadyate //

viæÓatyà dharmais samanvÃgata upÃsaka%<÷>% (#<DhskD 19v1>#) kÃyasya bhedÃd yÃvad deve«Æpapadyate %</>% Ãtma%<nà prÃïÃti>%pÃtÃt prativirato bhavati %</>% parÃn api prÃïÃtipÃtaviratau samÃdÃpayati %</>% Ãtmanà adattÃdÃnÃd yÃvat samyagd­«Âi%<ko>% bhavati %</>% parÃn api samyagd­«Âau samÃdÃpayati %</>% ebhir (#<DhskD 19v2>#) viæÓatyà dharmai÷ samanvÃgata upÃsako yÃvad deve«Æpapadyate //

triæÓatà dharmais samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃd yÃvad deve«Æpapadyate %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃt%<Ãt pra>%tivirato bhavati %</>% parÃn api prÃïÃtipÃtaviratau (#<DhskD 19v3>#) samÃdÃpayati %</>% prÃïÃtipÃtavirataæ ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavati %</>% Ãtmanà adattÃdÃnÃd yÃvat samyagd­«Âikaæ ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavaty %</>% ebhis triæÓatà dharmai÷ samanvÃ%<gata>% upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃd yÃvad deve«Æpapadyate //

(#<DhskD 19v4>#) catvÃriæÓatà dharmais samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya bhedÃt sugatau svargaloke deve«Æpapadyate %</>% Ãtmanà prÃïÃtipÃtÃt prativirato bhavati %</>% parÃn api prÃ%<ïÃ>%tipÃtaviratau samÃdÃpayati %</>% prÃïÃtipÃtavirataæ (#<DhskD 19v5>#) ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavati prÃïÃtipÃtavirateÓ ca varïaæ bhëate %</>% Ãtmanà adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt* paiÓunyÃt pÃru«yÃt saæbhinnapralÃpÃt prativirato bhavaty %</>% anabhidhyÃlur avyÃpannacitta÷ (#<DhskD 19v6>#) samyagd­«Âiko bhavati %</>% parÃn api samyagd­«Âau samÃdÃpayati %</>% samyagd­«Âikaæ ca d­«Âvà sumanoj¤o bhavati samyagd­«ÂeÓ ca varïaæ bhëate / ebhiÓ catvÃriæÓatà dharmai÷ samanvÃgata upÃsaka÷ kÃyasya (#<DhskD 19v7>#) bhedÃt sugatau svargaloke deve«Æpapadyate /


17. (pa¤copÃsakasya Óik«ÃpadÃni)

paæcopÃsakasya Óik«ÃpadÃni %</>% yÃvajjÅvaæ prÃïÃtipÃtÃd viratir upÃsakasya Óik«Ãpadaæ %</>% yÃvajjÅvam adattÃdÃnÃt kÃmamithyÃcÃrÃn m­«ÃvÃdÃt (#<DhskD 19v8>#) surÃmaireyamadyapramÃdasthÃnÃd vairamaïir upÃsakasya Óik«Ãpadaæ // //

yÃvajjÅvaæ prÃïÃtipÃtÃd viratir upÃsakasya Óik«Ãpadam iti %</>% tatra katara÷ prÃïÃtipÃta÷ %</>% katara÷ prÃïÅ %</>% katamà prÃïÃtipÃtÃd vairamaïi÷ (#<DhskD 19v9>#) %</>% yad ucyate prÃïÃtipÃtÃd vairamaïir upÃsakasya Óik«Ãpadam ity Ãha /

evaæ hy uktaæ bhagavatà %</>%

prÃïÃtipÃtÅ khalv ihaiko bhavati raudro rudhirapÃïi÷ hataprahatanivi«Âa÷ alajjÅ adayÃvÃn sarvasatvaprÃïibhÆte«v (#<DhskD 19v10>#) antata÷ kuntapipÅlakam api prÃïÃtipÃtÃd aprativirato bhavati %</>% ayam ucyate prÃïÃtipÃtika÷ %</
>%
prÃïÅ katama÷ %</>% yasmin prÃïini prÃïisaæj¤Å jÅve jÅvasaæj¤Å satve satvasaæj¤Å po«e po«asaæj¤Å (#<DhskD 20r1>#) pudgale pudgalasaæj¤Å ayam ucyate prÃïÅ //

prÃïÃtipÃta÷ katama÷ %</>% Ãha %</>% yasmin prÃïini prÃïisaæj¤ina÷ satve satvasaæj¤ina÷ po«e po«asaæj¤ina÷ pudgale pudgalasaæj¤ina÷ yat parÃkramam Ãgamya yat pÃpacittam akuÓalacittaæ (#<DhskD 20r2>#) vadhakacittaæ hananacittaæ mÃraïacittaæ ca pratyupasthitaæ bhavati %</>% tatra yat karmÃgamya yat prayogam Ãgamya yÃm ÆhÃm Ãgamya yad upakramam Ãgamya prÃïino hanana%<æ>% mÃraïaæ saæcintya jÅvitÃd vyaparopaïam iti / (#<DhskD 20r3>#) yat tat karma yo 'sau prayoga÷ yà sà Æhà yad upakramaæ yat tat prÃïino hananaæ mÃraïaæ saæcintya jÅvitÃd vyaparopaïaæ ayaæ ucyate prÃïÃtipÃta÷ //

prÃïÃtipÃtÅ khalv ihaiko bhavatÅti Ãtmà prÃïÃtipÃtÃd (#<DhskD 20r4>#) anÃrato bhavatÅty aprativiratas tatatrasthas tena samanvÃgatas %</>% tenÃha %</>% prÃïÃtipÃtÅ khalv ihaiko bhavati %</>%

raudra iti %</>% raudratà katamà %</>% Ãha %</>% yat tad ÃcÅrïadaï¬atÃcÅrïaÓastratÃcÅrïapraharaïatà iyam ucyate raudratà %</>% (#<DhskD 20r5>#) tenÃha %</>% raudratà iti %</>%

rudhirapÃïir iti rudhirapÃïaya ucyante aurabhrikÃ÷ kaukkuÂikasaukarikamÃtsikam­galubdhakÃÓ caurÃ÷ vadhyaghÃtakà goghÃtakà nÃgamaï¬alikÃ÷ ÓaÓavÃgurikà bandhanapÃlakÃ÷ (#<DhskD 20r6>#) sÆcakÃ÷ kÃraïakÃrakà ima ucyante rudhirapÃïaya÷ %</>% kenaita ucyante rudhirapÃïaya÷ %</>% Ãha / kiæ cÃpi ye susnÃtà bhavanti suviliptÃ÷ kalpitakeÓanakhÃvadÃtavastraprÃv­tÃ÷ (#<DhskD 20r7>#) ÃmuktamÃlyÃbharaïà atha ca punas te rudhirapÃïaya evocyante / kiæ kÃraïam %</>% Ãha %</>% yasmÃt te anÃratà aviratà aprativiratÃs tasya rudhirasyotthÃpanÃya jananÃya saæjananÃya samutpÃdÃya (#<DhskD 20r8>#) prÃvi«karaïÃya %</>% tena kÃraïena rudhirapÃïaya ucyante //

hataprahatanivi«Âà iti syÃt prÃïÅ prahato na hata÷ %</>% syÃd dhato na prahata÷ %</>% syÃd dhataÓ ca prahataÓ ca %</>% prahatas tÃvan na hata÷ %</>% yathà tÃvat prÃïÅ ÃkoÂito bhavati (#<DhskD 20r9>#) pÃïinà và lo«Âena và daï¬ena và Óastreïa và anyatamÃnyatamena và vividhena praharaïena %</>% na tu sarveïa sarvaæ jÅvitÃd vyaparopito bhavati %</>% evaæ prÃïÅ hato bhavati na hataÓ ca %</>% yathà tÃvat prÃïÅ (#<DhskD 20r10>#) ÃkoÂito bhavati pÃïinà và lo«Âena và daï¬ena và Óastreïa và anyatamÃnyatamena và vividhena praharaïena sarveïa và sarvaæ prÃïÅ jÅvitÃd vyaparopito bhavati %</>% evaæ hataÓ ca bhavati prahataÓ ca %</>% (#<DhskD 20v1>#) api hataprahatanivi«ÂaÓ ca bhavati sannivi«ÂaÓ cÃnivi«ÂaÓ ca %</>% tenÃha %</>% hataprahatanivi«Âa iti //

alajjÅ adayÃvÃn sarvasatvaprÃïibhÆte«v iti %</>% tatra katame prÃïÃ÷ %</>% katame bhÆtÃ÷ %</>% yad ucyate alajjÅ adayÃvÃn sarvasatvaprÃïibhÆte«v (#<DhskD 20v2>#) ity %</>% Ãha %</>% p­thagjanÃ÷ prÃïÃ÷ bhagavata÷ ÓrÃvakà bhÆtÃ÷ %</>% api khalu ye satvÃ÷ sarÃgÃ÷ sadve«Ã%<÷>% samohà ima ucyante bhÆtÃ÷ %</>% api khalu ye satvà vigatarÃgà vigatadve«Ã viga%<ta>%mohà ima ucyante bhÆtÃ÷ %</>% api khalu ye satvÃ÷ (#<DhskD 20v3>#) sat­«ïà sopÃdÃnà ima ucyante prÃïÃ÷ %</>% ye satvà nist­«ïà nirupÃdÃnà ima ucyante bhÆtÃ÷ %</>% api khalu ye satvà ÃniruddhÃ%<÷>% prativiruddhà ima ucyante prÃïÃ÷ %</>% ye satvà anÃniruddhÃ÷ aprativiruddhà ima ucyante bhÆtà %</>% api khalu (#<DhskD 20v4>#) ye satvà avidu«o 'vidyÃgatà ima ucyante prÃïÃ÷ %</>% ye satvà vidu«o vidyÃgatà ima ucyante bhÆtÃ÷ %</>% api khalu ye satvÃ÷ kÃmebhyo 'vÅtarÃgÃ÷ ima ucyante prÃïÃ÷ %</>% ye satvÃ÷ kÃmebhyo vÅtarÃgà ima ucyante bhÆtÃ÷ %</>% (#<DhskD 20v5>#) api khalu ye satvÃ÷ kÃmebhyo vÅtarÃgà na tu bhagavata÷ ÓrÃvakà ima ucyante prÃïÃ÷ %</>% ye satvà kÃmebhyo vÅtarÃgÃs te bhagavata÷ ÓrÃvakà ima ucyante bhÆtÃ÷ %</>% asmiæs tv arthe p­thagjanÃ÷ prÃïÃ÷ bhagavata÷ (#<DhskD 20v6>#) ÓrÃvakà bhÆtÃ÷ %</>% kiæ kÃraïaæ bhavanam ucyate nirvÃïaæ %</>% tat tai÷ prÃptaæ pratilabdham adhigataæ sp­«Âaæ sÃk«Ãtk­taæ %</>% yathà cÃha %</>%

samantÃnusÃrÅ lokaæ diÓa÷ sarvam Årita÷ %</>%
icched bhavanam ÃtmÃnaæ nÃdhigacched aniÓritaæ (#<DhskD 20v7>#) //

tad asminn arthe p­thagjanÃ÷ prÃïÃ÷ bhagavata÷ ÓrÃvakà bhÆtÃ÷ tad e«Ãæ prÃïabhÆtÃnÃm adayÃya pratipanno bhavaty ananudayÃyà nÃnukaæpÃya //

ÓokëÂahÃrakÃ÷ kuntà ucyante (#<DhskD 20v8>#) pipÅlakÃ÷ %</>% pipÅlakà eva %</>% asmÃt prÃïÃtipÃtÃd upÃsaka÷ pratisaækhyÃyÃrato bhavaty upadrutarata÷ prativirata÷ saæv­taÓ ca %</>% yatra yà akriyà akaraïam anabhidhyÃcÃro 'nadhyÃpattir anadhyÃpadanaæ (#<DhskD 20v9>#) velà setu÷ vairamaïÅ sthitir anatikramo 'vyatikramo 'vyatikramaïatà %</>% tenÃha %</>% yÃvajjÅvaæ prÃïÃtipÃtÃd vairamaïÅr upÃsakasya Óik«Ãpadam iti // * //

yÃvajjÅvam adattÃdÃnÃd vairamaïÅr upÃsakasya (#<DhskD 20v10>#) Óik«Ãpadam iti %</>% adattÃdÃnaæ katamat %</>%

evaæ hy uktaæ bhagavatà %</>%

adattÃdÃyÅ khalv ihaiko bhavati %</>% sa grÃmagatam araïyagataæ và pare«Ãm adattaæ steyasaækhyÃtam Ãdatte %</>% idam ucyate %<adattÃdÃnaæ>% %</>%

DhskM 21r1. adattÃdÃnaæ %</>% yÃvajjÅvam adattÃdÃnÃd vairamaïir upÃsakasya Óik«Ãpadam iti tatra katarad adattaæ katarad adattÃdÃnaæ katamà adattÃdÃnÃd vairamaïi÷ yà ucyate yÃvajjÅvam adattÃ%<dÃ>%nÃd vairamaïir upÃsakasya Óik«Ãpadam iti adattaæ .. ///
DhskM 21r2. -te adattaæ %</>% adattÃdÃnaæ katamat* Ãha paraparig­hÅte pari«kÃre paraparig­hÅtasaæj¤ino yat pÃpacittaæ cÃkuÓalacittaæ ca haraïacittaæ cÃpaharaïacittaæ codgrahaïacittaæ ca grahaïacittaæ cÃdÃnacittam ÃsÃdÅyanacittaæ ca pratyupasthitaæ bhavati tatra yat. ///
DhskM 21r3. -pahÃram Ãgamya paraparig­hÅte pari«kÃre paraparig­hÅtasaæj¤ina÷ yad grahaïam udgrahaïam ÃdÅyanÃsÃdÅyanà haraïÃpaharaïà saæcintya sthÃnÃt sthÃnasaækrÃmaïam iti yat tat karma yat prayogaæ yà sà Æhà yad upakramaæ yat parÃkramaæ yat tad và .. ///
DhskM 21r4. yat tat paraparig­hÅte pari«kÃre paraparig­hÅtasaæj¤ino grahaïam udgrahaïam ÃdÅyanÃsÃdÅyanà saæcintya sthÃnÃt sthÃnasaækramaïam idam ucyate adattÃdÃnaæ %</>% adattÃdÃyÅ bhavatÅty asmÃd adattÃdÃnÃd anÃrato bhavaty avirato 'prativirata÷ tatrastha- ///
DhskM 21r5. -taæ vety antaragata÷ prÃkÃrasya %</>% araïyagataæ veti bahi÷ prakÃrasya %</>% a%<da>%ttam iti paraparig­%<hÅ>%taæ stenam Ãdatte ti paraparig­hÅtam adattam Ãdatte atyantam amuktam ani÷s­«Âam apratini÷s­«Âam api khalu steyam ucyate paracitto 'pahÃraka÷ tena .. ///
DhskM 21r6. -s­«Âam apratini÷s­«Âam api khalu yat paraparig­hÅtaæ pari«kÃram adattam api tat* stainyam api tat* saækhyÃtam api tat* tad ucyate adattastainyaæ saækhyÃtam Ãdatte // adattÃdÃnÃt prativirato bhavatÅty asmÃd adattÃdÃnÃd upÃsakas%<ya>% + + + y. ///
DhskM 21r7. -saækhyÃta÷ saæv­ta÷ tatra yà akriyà akaraïam anadhyÃcÃro 'nadhyÃpattir anadhyÃpadanam* velà setur vairamaïÅ sthitir anatikramo 'vyatikramo 'vyatikramaïatà tad ucyate yÃvajjÅvam adattÃdÃnÃd vairamaïir upÃsakasya ///
DhskM 21r8. -mithyÃcÃrÃd vairamaïir upÃsakasya Óik«Ãpadam iti kÃmamithyÃcÃra÷ katama÷ %</>% evaæ hy uktaæ bhagavatà kÃmamithyÃcÃrÅ khalv ihaiko bhavati sa yÃs tà bhavanti parastriya÷ parabhÃryÃs tadyathà mÃt­rak«ità và pit­%<rÃk«ità vÃ>% ///
DhskM 21r9. ÓvaÓrÆrak«ità và Ó%<v>%aÓurarak«ità và j¤Ãtirak«ità và jÃtirak«ità và gotrarak«ità và sadaï¬Ã÷ / sÃvaraïÃ÷ %<sadaï¬ÃvaraïÃ>% antato mÃlÃguïaparik«iptà / api tadrÆpÃsu sahasà balenÃnupraskandya kÃme«u cÃritram Ãpadyaty ayam ucya%<te>% ///
DhskM 21r10. khalv ihaiko bhavatÅty asmÃt kÃmamithyÃcÃrÃd anÃrato bhavaty anuparato 'virato 'prativirata÷ tad ucyate kÃmamithyÃ%<cÃ>%rÅ khalu bhavatÅti // yÃs tà bhavanti parastriyo parabhÃryà iti sapta puru«asya bhÃryÃ÷ %</>% katamà sapta tadyathà ///
DhskM 21r11. paÂavÃsinÅ samajÅvikà tatk«aïikà ca %</>% udakadattà katamà yà strÅ kumÃrikà và puru«asya mÃtÃpit­bhyÃm udakenÃnupradattà bhavati iyaæ te bhÃryà bhavi«yati prajÃpatÅ iyam ucyate udakadattà // dhanakrÅtà ka%<tamÃ>% ///
DhskM 21r12. -nakrÅtà bhavati iyaæ me bhÃryà bhavi«yati prajÃpatÅ sà tasya bhÃryà bhavati prajÃpatÅ iyam ucyate dhanakrÅtà / dhvajÃh­tà yathà tÃvac caurÃ÷ pararëÂraæ paravi«ayaæ gatvà svaæ Óirodhvajaæ k­tvà striyaæ kumÃrikÃæ vÃharanti ///
DhskM 21r13. -mi dhvajÃh­tà yathà tÃvad rÃjà ajitaæ jayaæ jitam adhyÃvasan yathà g­hÅtikÃm uts­jati / tatra puru«o rÃj¤a÷ Óirodhvajaæ k­tvà striyaæ kumÃrikÃæ vÃharati iyaæ me bhÃryà bhavi«yati prajÃpatÅ sa tasya bhÃ%<ryÃ>% ///
DhskM 21v1. %<ccha>%ndavÃsinÅ katamà yà strÅ svayà Óraddhayà svena premïà svena prasÃdena puru«am upasaækramyaivam Ãha / Ãryaputro me svÃmÅ bhavaty aham Ãryaputrasya bhÃryà bhavi«yÃmi / prajÃpatÅ iyam ucyate cchandavÃsinÅ %</>% pa%<ÂavÃsinÅ>% ///
DhskM 21v2. -pasaækramyaivam Ãha Ãryaputro me bhaktÃcchÃdanam anuprayacchatv ahaæ Ãryaputrasya bhÃryà bhavi«yÃmi prajÃpatÅ iyam ucyate paÂavÃsinÅ %</>% samajÅvikà katamà / yà strÅ puru«am upasaækramyaiva%<m Ãha>% ///
DhskM 21v3. dhanaæ tad ekadhye sannicayaæ gacchatu ye cÃsmÃkaæ krŬatÃæ ramatÃ%<æ>% paricÃrayatÃæ putrà bhavi«yanti pautrà và te 'smÃkaæ m­tÃnÃæ kÃlagatÃnÃæ ÓrÃddham anupradÃsyanti sà tasya bhÃryà bhavati prajÃpatÅ ///
DhskM 21v4. .. .. .ikÅ // mÃt­rak«iteti yasyà striyÃ÷ kumÃrikÃyà và pità svÃmÅ và unmatto bhavati k«iptacitta÷ pararëÂraæ paravi«ayaæ và ni«palÃno bhavati sà mÃtur antike prativasati sa mÃ%<t­>% ///
DhskM 21v5. %<go>%pità sugopità mÃtrapare apratisaæviditaæ kÃme«u cÃritram Ãpatsya%<n>%ta iti iyam ucyate mÃt­rak«ità %</>% yathà mÃt­rak«ità evaæ pit­rak«ità // bhrÃt­rak«ità katamà / yasya stri%<yÃ÷>% ///
DhskM 21v6. %<mÃtÃ>%pitarau svÃmÅ và m­to bhavati kÃlagata÷ unmatto và bhavati k«iptacitta÷ pararëÂraæ paravi«ayaæ ni«palÃno bhavati sà bhrÃtur antike prativasati sà bhrÃtrà rak«ità ///
DhskM 21v7. %<sugo>%pità mÃtrapare apratisaæviditaæ kÃme«u cÃritram Ãpatsyanta iti iyam ucyate bhrÃt­rak«ità %</>% yathà bhrÃt­rak«ità evaæ bhaginÅrak«ità // ÓvaÓrÆrak«ità katamà + + ///
DhskM 21v8. p.à mÃtÃpitarau svÃmÅ và m­to bhavati kÃlagata unmatto và bhavati k«iptacitta÷ pararëÂraæ paravi«ayaæ và ni«palÃno bhavati sà ÓvaÓrvà antike prativasati vasava- ///
DhskM 21v9. trasya sà ÓvaÓrvà rak«ità bhavati surak«ità gopità sugopità mÃtrapare apratisaæviditaæ kÃme«u cÃritram Ãpatsyanta iti iyam ucyate ÓvaÓrÆrak«ità // yathà Ó%<vaÓrÆrak«itÃ>% ///
DhskM 21v10. %<j¤Ãtira>%k«ità katamà / j¤Ãtaya ucyante yÃvad à saptamaæ mÃtÃmahaæ pitÃmahaæ yugam upÃdÃya yasyà striya÷ kumÃrikÃyà và pÆrva%<va>%t* // jÃtirak«ità katamà / jÃta%<ya ucyante>% ///

DhskM 22r1. %<vai>%ÓyÃ÷ ÓÆdrÃ÷ yasyà striyÃ÷ kumÃrikÃyà và pÆrvavat* // gotrarak«ità katamà / gotrà ucyante kautsà vÃtsÃÓ ÓÃï¬ilyà bhÃradvÃjà upapaæcakÃ÷ yasyà striyÃ÷ kumÃrikÃyà và mÃ%<tÃ>% ///
DhskM 22r2. %<kÃ>%lagata÷ unmatta÷ k«iptacitta÷ vedanÃbhitunno và pararëÂraæ paravi«ayaæ và ni«palÃno bhavati sà gotrÃïÃm antike prativasati gotrai rak«ità bhavati surak«ità gopità ///
DhskM 22r3. %<apratisaævidi>%taæ kÃme%<«u>% cÃritram Ãpatsyanta iti iyam ucyate gotrarak«ità // sadaï¬Ã iti yà sà bhavati gƬhikà na evaæ yathà veÓÅ nÃpy evaæ yathà kulastrÅ saced enaæ rÃjà jÃnÅyÃt tÃæ + ///
DhskM 22r4. -dhnÅyÃd và pravÃsayed và hiraïyadaï¬aæ vÃnupradÃpayed iyaæ ucyate sadaï¬Ã÷ %</>% sÃvaraïà iti yathà tÃvad Ãryeïa và Ãryaputreïa và Ãv­tà bhavaty api khalu yà etÃ÷ pa + + ///
DhskM 22r5. -varaïÃ÷ sadaï¬ÃvaraïÃ÷ kiæ kÃraïam atonidÃnaæ hi puru«o 'dhigacchati vadhaæ và bandhanaæ và jyÃniæ và grahaïaæ và // antato mÃlÃguïaparik«iptà apÅti yathà tÃva- ///
DhskM 22r6. %<ka>%ïÂheguïena và candanacÆrïena và vilepanapuÂena và anyatamÃnyatamena và kenacit pratig­hÅtà bhavati iyam ucyate mÃlÃguïaparik«iptà // api khalu sarv. + ///
DhskM 22r7. -riïÅ bhik«uïikà carikà parivrÃjikà vratapadadharmajÅvinÅ yathà tÃvat puru«a÷ svÃæ prajÃpatÅm anujÃnÅte gaccha bhadre cara brahmacaraæs (sic) tasyà tena vratasamÃdà .. ///
DhskM 22r8. -ya saæsparÓaæ samÃpadyate dvayadvayasamÃpattiæ vÃpadyate kÃmamithyÃcÃrÃæ svaæ và punar pÃram anaÇge vij¤apayann Ãpadyate kÃmamithyÃcÃraæ %</>% asmÃt kÃmamithyÃcÃrà ///
DhskM 22r9. bhavaty uparato virata÷ saæv­ta÷ tatra yà akriyà akaraïam anÃcÃro 'nadhyÃpattir anadhyÃpadanaæ velà setur vairamaïÅ sthitir anatikramo 'vyatikramaïatà tad ya ///
DhskM 22r10. -mithyÃcÃrÃd vairamaïi÷ Óik«Ãpadam iti // ­ // yÃvajjÅvaæ m­«ÃvÃdÃd vairamaïir upÃsakasya Óik«Ãpadam iti m­«ÃvÃda÷ katama÷ evaæ hy uktaæ bhagavatà ///
DhskM 22v1. sa sabhÃgato và par«anmadhyagato và rÃjakulamadhyagato và yuktakulamadhyagato và j¤Ãtikulamadhyagato và sÃk«Åp­«Âa÷ san haæ bho÷ puru«a yaj jÃnÅ«e tad vada yan na jÃnÅ«e tan mà vo%<ca÷>% ///
DhskM 22v2. tan mà voca÷ so 'jÃnaka eva saæjÃnÃmÅty Ãha / apaÓyaka eva saæpaÓyÃmÅty Ãha / jÃnann ena san na jÃnÃmÅty Ãha paÓyann eva san* na paÓyÃmÅty Ãha ity Ãtmaheto paraheto Ãmi«akiæci%<tka>% ///
DhskM 22v3. %<m­«ÃvÃ>%dÃd aprativirato bhavatÅty asmÃn m­«ÃvÃdÃd anÃrato bhavaty anuparata÷ avirato 'prativirata÷ tatrasthas tena samanvÃgata÷ tenÃha m­«ÃvÃdÅ khalu bhavatÅti %</>% sabhÃgato veti ///
DhskM 22v4. -bhà rëÂrasabhà ca / tatrÃsau gataÓ ca bhavati samÃgataÓ ca / samavahita÷ saæmukhÅbhÆta÷ tenÃha sabhÃgata iti // par«adgato veti catasra÷ par«ada÷ tadyathà k«atriyapar«ad brÃhmaïa ///
DhskM 22v5. -r«at tatrÃsau gataÓ ca bhavati samÃgataÓ ca samavahita÷ saæmukhÅbhÆta÷ tenÃha par«adgata iti // rÃjakulamadhyagato veti Ãha rÃjÃmÃtyapari«at sanni«aïïà bhavati ///
DhskM 22v6. -ti samÃgataÓ ca samavahita÷ saæmukhÅbhÆta÷ tenÃha rÃjakulamadhyagata iti // yuktakulamadhyagato veti yuktapar«at sanni«aïïà bhavati sannipatità tatrÃsau ///
DhskM 22v7. -hita÷ saæmukhÅbhÆta÷ tenÃha yuktakulamadhyagata iti // j¤Ãtikulamadhyagato veti Ãha j¤Ãtaya÷ sanni«aïïà bhavanti sannipatità tatrÃsau gataÓ ca bha%<vati>% ///
DhskM 22v8. saæmukhÅbhÆta÷ tenÃha j¤Ãtikulamadhyagata iti // sÃk«Åp­«Âa÷ sann iti sÃk«Å adhÅ«Âa÷ sann ÃsÃdito và nipÃtita÷ %</>% haæ bho puru«a iti upaihi upagaccha yatne .. ///
DhskM 22v9. -ya praj¤apaya prasthÃpaya prakÃÓaya yatne na d­«Âaæ na Órutaæ na mataæ na vij¤Ãtaæ taæ mà vak«va mà deÓaya mà praj¤apaya mà prasthÃpaya mà prakÃÓaya %</>% so 'jÃnann eva saæjà + ///
DhskM 22v10. -mÅty Ãha / Órotravij¤ÃnÃnubhÆtaæ Órotravij¤Ãnaprativij¤aptaæ sa vinidhÃya saæj¤Ãæ vinidhÃya k«Ãntiæ ruciæ matiæ prek«Ãæ d­«Âiæ na me Órutam ity Ãha / evam ajÃnann eva sa¤jÃnÃmÅty Ã%<ha>% ///

18. (maitrÅ ceta÷samadhi÷)

(#<DhskD 26r1>#) + + + + + + payikaæ pratirÆpaæ pradak«iïam ni + + + æga saæbhÃraæ %</>% etac cittam e«Ã tÃvan maitrÅ ceta÷samÃdhir iti vaktavyà %</>% tathà samÃpannasya yac cittaæ manovij¤Ãnam idam ucyate maitrÅsahagata%<m cittaæ / yà cetanà saæceta>%nà (#<DhskD 26r2>#) abhisaæcetanà cetitaæ cetanÃgataæ cittÃbhisaæskÃrà manaskarma idam ucyate maitrÅsahabhuvaæ karma %</>% yaÓ cetaso 'dhimok«o 'dhimuktir adhimucyanatÃyam ucyate maitrÅsahabhuvo 'dhimok«a÷ %</>% yad a%<pi tathà samÃpannasya>% (#<DhskD 26r3>#) vedanà và saæj¤Ã và cchando và sneho và manasikÃro và sm­tir và samÃdhir và praj¤Ã và itÅme 'pi dharmà maitrÅsahabhuva÷ %</>% tat sarva ime dharmà maitrÅ ceta÷samÃdhir iti vaktavyÃ÷ %</>%

maitrÅ khalu bhave%<c ceta÷samÃdhir dvividha÷>% (#<DhskD 26r4>#) parÅttaÓ cÃpramÃïaÓ ca /

katara÷ prayoga÷ parÅttasya maitrasya ceta÷samÃdhe÷ %</>% kathaæ prayuktaÓ ca puna÷ parÅttaæ maitraæ ceta÷samÃdhiæ saæÃpadyate / Ãha /

yathà khalv ihaikatyasya ye satvà bhavantÅ«ÂÃ%<÷ kÃntÃ>% + + + + %<ma>%naÃpÃs (#<DhskD 26r5>#) tadyathà mÃtà và pità và bhrÃtà và bhaginÅ và anyatamÃnyatamo và mitraj¤ÃtisÃlohito và %</>% ebhi÷ parÅttai÷ satvai÷ parÅttaæ maitrÅsahabhuvaæ cittam ÃsthÃpayaty upa%<sthÃpayati damayati>% (#<DhskD 26r6>#) Óamayatu vyupaÓamayati ekotÅkurute samÃdadhÃti %</>% tasyaibhi÷ parÅttai÷ satvai÷ parÅttaæ maitrÅsahabhuvaæ cittaæ ÃsthÃpayata÷ saæsthÃpayata upasthÃpayato damayata÷ %<Óamayato vyupaÓama>%yata÷ (#<DhskD 26r7>#) ekotÅkurvata÷ samÃdadhata÷ tac cittaæ vik«ipyati visarati vidhÃvati naikotÅbhavati na ekÃgrà sm­ti÷ saæti«Âhate %</>% parÅttaæ sukhit%<Ã>% bata satvà iti yad asya tac cittaæ vik«ipyati %<visarati vidhÃvati>% (#<DhskD 26r8>#) na ekotÅbhavati na ekÃgrà sm­ti÷ saæti«Âhate %</>% parÅttaæ sukhit%<Ã>% bata satvà iti na ekÃgratà parÅttaæ maitraæ ceta÷samÃdhi÷ samÃpanna %</>% iti vaktavyaæ %</>%

sa tac cittaæ vik«ipyantaæ visarantaæ %<vidhÃvantaæ tasminn evopa>%saæharati (#<DhskD 26r9>#) %</>% tad eva nimittaæ manasikurute %</>% parÅttaæ sukhità bata satvà iti evaæ manasikurvato yad vÅryaæ yo vyÃyÃmo ni«krama÷ parÃkrama÷ sthÃma Ãraæbha utsÃha utsÆdhir apratiÓrabdhi + + + + + + + + + (#<DhskD 26r10>#) tad ya÷ ayaæ prayoga÷ parÅttasya maitrasya ceta÷samÃdhe÷ evaæ prayuktaÓ ca puna÷ parÅttaæ maitraæ ceta÷samÃdhiæ samÃpadyate %</>%

sa tam utpannaæ mÃrgam Ãsevayati bhÃvaya%<ti bahulÅkurute tasya imaæ mÃrga>%m (#<DhskD 26v1>#) Ãsevayato bhÃvayato bahulÅkurvata÷ tac cittam Ãsthihati saæsthihati upasthihati ekotÅbhavati samÃvarte %</>% yataÓ ca tac cittaæ sthitaæ ca bhavati saæsthitaæ copasthitam cÃdvayaæ cÃ%<parihÅïaæ ca parÅttaæ sukhità bata satvà iti>% (#<DhskD 26v2>#) etÃvat parÅttaæ maitraæ ceta÷samÃdhiæ samÃpanna %</>% iti vaktavyaæ %</>% tathà samÃpannasya yac cittaæ manovij¤Ãnam idam ucyate parÅttaæ maitrÅsahabhuvaæ %</>% citte yà cetanà vistareïa yÃvad %</>%

ime 'pi dharmà %<parÅttamaitrÅsahabhuva÷>% (#<DhskD 26v3>#) te sarva ime dharmÃ÷ parÅttaæ maitraæ ceta÷samÃdhir iti vaktavyÃ÷ %</>%

katara÷ prayogo 'pramÃïasya maitrasya ceta÷samÃdhe÷ %</>% kathaæ prayuktaÓ ca punar apramÃïaæ maitraæ ceta÷samÃdhiæ samÃpadyate %</ yad evÃbhyaste parÅtte>% (#<DhskD 26v4>#) maitre ceta÷samÃdhau taæ cittaæ damayitvà kÃrayitvÃsvedayitvà parisvedayitvà ­juk­tvà m­du karmaïÅyaæ Ãrjjavam ÃÓravaæ vidheyaæ %</>%

tata÷ paÓcÃd apramÃïaæ sukhit%<Ã>% bata satvà iti %<Óanai÷ spharati pÆrvÃæ da>%k«iïÃæ (#<DhskD 26v5>#) paÓcimÃm uttarÃæ diÓaæ tasyÃpramÃïaæ sukhità bata satvà %</>% iti spharata÷ pÆrvÃæ diÓaæ dak«iïÃæ paÓcimÃm uttarÃæ diÓaæ tac cittaæ vik«ipyati visarati vidhÃvati na eko%<tÅbhhavati na ekÃgrÃ>% (#<DhskD 26v6>#) sm­ti÷ saæti«Âhate %</>% apramÃïaæ sukhità bata satvà iti yato 'sya tac cittaæ vik«ipyati vistareïa yÃvat* %</>% tÃvatÃpramÃïaæ maitrÅ ceta÷samÃdhi÷ samÃpanna iti vakta%<vyaæ / sa tac cittaæ vik«ipya>%ntaæ (#<DhskD 26v7>#) visarantaæ vidhÃvantaæ tasminn evopasaæharati %</>% tad eva manasikurute %</>% apramÃïaæ sukhità bata satvà iti evaæ manasikurvato yad vÅryaæ vistareïa yÃvad %</>% ayaæ prayo%<go 'pramÃïe maitre ceta÷>%samÃdhau (#<DhskD 26v8>#) %</>% evaæ prayuktaÓ ca punar apramÃïaæ maitraæ ceta÷samÃdhi÷ samÃpanna %</>% iti vaktavyaæ %</>% tathà samÃpannasya yac cittaæ manovij¤Ãnam idam ucyate apramÃïaæ maitrÅsahabhuvaæ ci%<ttaæ / yà cetanà vista>%reïa (#<DhskD 26v9>#) yÃvad %</>%

ime 'pi dharmà apramÃïamaitrÅsahabhuva÷ %</>% tat sarva ime dharmÃ÷ apramÃïaæ maitrÅ ceta÷samÃdhir iti vaktavyà //


19. (karuïà ceta÷samÃdhi÷)

karuïà katamà %</>% Ãha / du÷khità bata satvà iti + + + + + + + + (#<DhskD 26v10>#) yac caiveme pravivekajà adhyÃtmasamutthitÃ÷i pratisaækhyÃya samutpannÃ÷ kuÓalà rÆpapratisaæyuktà arttiarttÅyanà du÷khadu÷khÃyanà karuïÃkaruïÃyanà + + + + + + + +

DhskM 27r1. -ïÃsaæprayuktà ca yà vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnaæ tata÷ samutthitaæ kÃyakarma vÃkkarma tatsamutthitÃÓ cittaviprayuktÃ÷ saæskÃrà iyam ucyate karuïà ///
DhskM 27r2. -Ó cÃpramÃïaÓ ca %</>% katama÷ prayoga÷ parÅttasya karuïÃceta÷samÃdhe÷ kathaæ prayuktaÓ ca puna÷ parÅttaæ karuïaæ ceta÷samÃdhiæ samÃpadyate Ãha yathà khalv ihaikaty. ///
DhskM 27r3. tadyathà mÃtà và pità và bhrÃtà và bhaginÅ và anyatamÃnyatamo mitraj¤ÃtisÃlohito và sa ebhi÷ parÅttai÷ parÅttaæ karuïÃsahagataæ cittam ÃsthÃpayati saæsthÃpaya%<ti>% ///
DhskM 27r4. -ti vyupaÓamayati ekotÅkurute samÃdhatte parÅttaæ du÷khità bata satvà iti tasyaibhi÷ parÅttai÷ parÅttaæ karuïÃsahagataæ cittam upasthÃpayata÷ damayata÷ Óamayato ///
DhskM 27r5. -ta÷ tac cittaæ vik«ipyate vistareïa yathà maitrÃyÃm uktaæ // mudità katamà / Ãha modantÃæ bata satvà iti evaæ manasikurvata÷ yÃn nai«kramyapraviveka .. ///
DhskM 27r6. kuÓalà rÆpapratisaæyuktÃ÷ cetasa Ãmodanà pramodanÃbhipramodanà / mudità modanà Ãttamanaskatà sumanaskatà saumanasyaæ Ãrabdhi .. ///
DhskM 27r7. -m audbilyÃyitatvaæ prÅti÷ prÅtyÃyitatvaæ ucyate mudità %</>% api khalu mudità muditÃsaæprayuktà ca yà vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnaæ tata÷ sa%<mutthitaæ>% ///
DhskM 27r8. -ttaviprayuktÃ÷ saæskÃrà iyam ucyate mudità %</>% mudità khalu ceta÷samÃdhi÷ dvividha÷ parÅttaÓ cÃpramÃïaÓ ca %</>% katara÷ prayoga÷ parÅttasya muditasya ceta÷sa%<mÃdhe÷>% ///
DhskM 27r9. -samÃdhiæ samÃpadyate Ãha yathà khalv ihaikatyasya ye satvà bhavanti i«ÂÃ÷ kÃntÃ÷ priyà manaÃpÃs tadyathà mÃtà và pità và bhrÃtà và bhaginÅ và anyata%<mÃnyatamo>% ///
DhskM 27r10. ebhi÷ parÅttai÷ satvai÷ parÅttaæ muditÃsahabhuvaæ cittam ÃsthÃpayati saæsthÃpayaty upasthÃpayati damayati Óamayati vyupaÓamayati ekotÅkaroti samà ///
DhskM 27v1. tasyaibhi÷ parÅttai÷ satvai÷ parÅttaæ muditÃsahagataæ cittam ÃsthÃpayata÷ saæsthÃpayata÷ %<upasthÃpayata÷>% damayata÷ Óamayato vyupaÓamayata÷ ekotÅkurvata÷ samÃdadhata÷ tac cittaæ vik«ipya%<ti>% ///
DhskM 27v2. -tamà Ãha satvà ity evaæ manasikurvata÷ yan nai«kramyapravivekadhyÃnasamutthità pratisaækhyÃya samutpannà kuÓalà rÆpapratisaæyuktà cittasamatà cittaprasannatà cetaso 'nÃbho ///
DhskM 27v3. -lÆpek«Ãsaæprayuktà ca yà vedanà saæj¤Ã saæskÃrà vij¤Ãnaæ tata÷ samutthitaæ kÃyakarma vÃkkarma tata÷ samutthitÃÓ cittaviprayuktÃ÷ saæskÃrà iyam ucyate upek«Ã %</>% katara÷ prayo%<ga÷>% ///
DhskM 27v4. -Ó ca punar upek«Ãæ samÃdhiæ samÃpadyate Ãha / yathà khalv ihaikatyasya satvà bhavantÅ«ÂÃ÷ kÃntÃ÷ priyà manaÃpÃs tadyathà mÃtà và pità và bhrÃtà và bhaginÅ và anyatamÃnyata%<mo>% ///
DhskM 27v5. -syaivaæ bhavati iyaæ mÃtà và pità và bhrÃtà và bhaginÅ và anyatamÃnyatamo và mitraj¤ÃtisÃlohito và kÃmam anyatra satva÷ satva ity adhimukto bhavati tadyathà ///
DhskM 27v6. -t sa tatra paÓyet* sÃlÃn và tÃlÃn và naktamÃlÃn và aÓvatthoduæbaranyagrodhÃn và tasya naivaæ bhavati ime 'tra sÃlà và tÃlà và naktamÃlà và aÓvatthoduæ%<bara>% ///
DhskM 27v7. -mukto bhavati / evaæ evaihaikatyasya ye satvà bhavanti i«ÂÃ÷ kÃntà vistareïa yÃvaj j¤ÃtisÃlohita÷ tasya naivaæ bhavatÅyaæ mama mÃtà và pità và bhrÃta và ///
DhskM 27v8. -tisÃlohito và kÃmam anyatra satva÷ satva ity adhimukto bhavati ayaæ prayoga÷ upek«asya ceta÷samÃdher evaæ prayuktaÓ ca punar upek«a÷ ceta÷samÃdhi÷ saæpadyate ///
DhskM 27v9. -Ó cÃpramÃïaÓ ca %</>% katara÷ prayoga÷ parÅttasyopek«asya ceta÷samÃdhe÷ kathaæ prayuktaÓ ca puna÷ parÅttam upek«Ãceta÷samÃdhiæ samÃpadyate Ãha / yathà khalv ihaikatya%<sya>% ///
DhskM 27v10. vistareïa yÃvaj j¤ÃtisÃlohitaæ sa ebhi÷ parÅttai÷ satvai÷ parÅttam upek«Ãsahagataæ cittam ÃsthÃpayati saæsthÃpayaty upasthÃpayati damayati Óama%<yati>% ///