Maitreyavyakaranam = Mvyà Based on the edition by N. Dutt: Gilgit Manuscripts, Vol IV. Delhi : Sri Satguru Publications, 1984, 185-214. Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. With kind permission of the Digital Sanskrit Buddhist Canon Project of Nagarjuna Institute, Nepal and University of the West, Rosemead, California, USA (www.uwest.edu/sanskritcanon) Sutra section, text no. 9 ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ârya Maitreyavyàkaraõaü namaþ àryamaitreyàya / ÷àriputro mahàpraj¤aþ dharmasenàpatibibhuþ / lokànàmanukampàya ÷àstàraü paryapçcchata // Mvyà_1 // såtràntare purà 'khyàtaü yaü lokanàyakasya ca / buddhasyànàgatasya hi maitreyanàma ÷àsanaü // Mvyà_2 // vyàkhyàhi tadvalaü càpi çddhiü sarvàrthavardhanaü / ÷rotumicchàma eva ca nàyakasya narottama // Mvyà_3 // tacchrutvà bhagavànàha ÷çõu naravarasya tvaü / tasya maitreyabuddhasya vibhavaü vyàkçtaü mayà // Mvyà_4 // ÷ukùyanti ca tadàrnavàþ samantàt bahuyojanàþ / pratipàdyà bhaviùyanti màrgà÷ca cakravartinaþ // Mvyà_5 // jambudvãpaü samantataþ àyatanaü tadàhi ca / àvàsaü sarvabhåtànàü da÷asahasrayojanam // Mvyà_6 // naràstadde÷ikà÷ca hi bhaviùyanti ÷ubhaïkaràþ / ahiüsakà÷ca nirdaõóyàþ susamçddhà÷ca subhagàþ // Mvyà_7 // niùkaõñaka÷ca bhåsthalaü samatalaü hi ÷yàmalaü / unnamàvanama÷ritaü mçdutåla 'picopamaü // Mvyà_8 // gandha÷àli janiùyate kçùñimçte ca madhuraü / nànàvarõàbhilaïkçtà bhaviùyanti cailadrumàþ // Mvyà_9 // drumà÷ca kro÷avistçtà patrapuùpaphalànatàþ / sahasrà÷ãtimàtra÷ca àyustadà bhaviùyati // Mvyà_10 // varõavantaþ bhaviùyanti balavanto mahàkàyàþ / sattvàþ dakùà÷ca niùkle÷à nirdoùà dirghajãvinaþ // Mvyà_11 // rogatrayaü bhaviùyati kàmojarà 'gnimàndya¤ca / pa¤ca÷atatame varùe pariõãtà ca dàrikà // Mvyà_12 // tadà ketumatã nàma purã tatra bhaviùyati / sattvànà¤ca nivàsanaü pràõinàü hitakàriõàü // Mvyà_13 // dãrghà dvàda÷ayaujana sapta vistàra÷o hyasau / nagaraü puõyavacca tat vi÷uddha¤ca manoramaü // Mvyà_14 // saptaratnamayàþ pràü÷upràkàràþ kro÷avistçtàþ / nànàratnavibhåùitagopuratoraõànyapi // Mvyà_15 // iùñakairnimità÷ca te ratnamayairbhaviùyanti / padmotpalasamàcchanàþ parikhà haüsa÷obhità // Mvyà_16 // màlairhi pariveùñitaü saptatàlaismamantataþ / catåratnamayàstàlàþ kiïkinãjàla÷obhitàþ // Mvyà_17 // tattàlebhyonilàjjàtaþ ÷abda÷caiva manoramaþ / sumadhuro yathà tåryaü tacca pa¤càïgasaüyutaü // Mvyà_18 // nagare 'smin narà÷ca ye vi÷ràmasukhakàminaþ / prahçùñàbhirabhiùyante tàla÷abdai÷ca te tadà // Mvyà_19 // nagaramapi tatkçtamutpalakumudàkãrõaü / taóàgopavanodyànaü trayametadbhaviùyati // Mvyà_20 // ÷aïkhonàma nçpastatra mahàtejà bhaviùyati / caturdvãrpàdhipe÷vara÷cakravarttã mahàbalaþ // Mvyà_21 // saptaratnasamanvita÷caturaïgabalàdhipaþ / sahasraü hi janiùyante putràstadàsya bhåpateþ // Mvyà_22 // pçthivãü sàgaràntà¤ca sa paripàlayiùyati / yathàdharmadaõóeõa naràdhipo hi tadyathà // Mvyà_23 // caturmahànidhistadà ÷aïkhàkhyasya ca bhåpateþ / ratnànàü ÷atakoñãnàü ràj¤astadà hi lokyate // Mvyà_24 // piïgala÷ca kaliïgeùu mithilàyàm ca pàõóukaþ / elapatra÷ca gàndhàre ÷aükho vàràõasãpure // Mvyà_25 // caturbhirebhinidhibhissa ràjà susamanvitaþ / bhaviùyati mahàvãraþ ÷atapuõyabaloditaþ // Mvyà_26 // bràhmaõastasya ràj¤à÷ca subrahmaõaþ purohitaþ / bahu÷ruta÷caturvedastasyopàdhyàyo bhaviùyati // Mvyà_27 // adhyàpako mantradharaþ smçtimàn vedapàragaþ / kaiñabhe sanighaõñe ca padavyàkaraõe tathà // Mvyà_28 // tadà brahmàvatã nàma tasya bhàryà bhaviùyati / dar÷anãyà pràsàdikà abhiråpà ya÷asvinã // Mvyà_29 // tuùitebhya÷cayavitvà tu maitreyo hyagrapugdalaþ / tasyàþ kukùau sa niyataü pratisandhiü grahãùyati // Mvyà_30 // da÷amàsàü÷ca nikhilàü dhàrayitvà mahàdyåtiü / supuùpitesminnudyàne maitreyajananã tataþ // Mvyà_31 // na niùaõõà nipannà và sthità sà dharmacàriõã / drumasya ÷àkhàmàlamvya maitreyaü janayiùyati // Mvyà_32 // niùkramiùyati pàr÷vena dakùiõena narottamaþ / abhrakåñàdyathà såryo nirgata÷ca prabhàvyate // Mvyà_32* // alipto garbhapaïkena ku÷e÷ayamivàmvunà / traidhàtukamidaü sarvaü prabhayà pårayiùyati // Mvyà_33 // prãto 'tha taü sahasràkùo devaràjà ÷acãpatiþ / jàyamànaü grahãtà ca maitreyaü dvipadottamam // Mvyà_34 // padàni jàtamàtra÷ca saptàsau prakamiùyati / pade pade nidhàna¤ca padmaü padmaü bhaviùyati // Mvyà_35 // di÷a÷catasra÷codvãkùya vàcaü pravyàhariùyati / iyaü me pa÷cimà jàti nàsti bhåyaþ punarbhavaþ / na punarabhà gamiùyàmi nirvàsyàmi niràsravaþ // Mvyà_36 // saüsàràrõavamagnànàü sattvànàü duþkhabhàginàü / tçùõàbandhanabaddhànàü kariùyàmi vimocanam // Mvyà_37 // ÷vetaü càsya surà÷chatraü dhàrayiùyanti mårdhani / ÷ãtoùõavàridhàràbhyàü nàgendrau snàpayiùyataþ // Mvyà_38 // pratigçhya ca taü dhàtrã dvàtriü÷advaralakùaõam / ÷riyà jvalantaü maitreyaü màtre samupaneùyati // Mvyà_39 // manoramàü ca ÷ivikàü nànàratnavibhåùitàü / àråóhàü putrasahitàü vahiùyanti ca devatà // Mvyà_40 // tatastårya sahasreùu vàdyamàneùu tatpuraü / praviùñamàtre maitreye puùpavarùaü patiùyati // Mvyà_41 // dçùñaivaü putraü subrahmà dvàtriü÷advaralakùaõam / pratyavãkùàtha mantreùu tadà prãto bhaviùyati // Mvyà_42 // gatidvayaü kumàrasya yathà mantreùu dç÷yate / naràdhipa÷cakravarttã buddho và dvipadottamaþ // Mvyà_43 // sa ca yauvanasaüpràpto maitreyaþ puruùottamaþ / cintayiùyati dharmàtmà duþkhità khalviyaü prajàþ // Mvyà_44 // brahmakharo mahàghoùo hemavarõo mahàdyutiþ / vi÷àlavakùaþ pãnàüsaþ padmapatranibhekùaõaþ // Mvyà_45 // hastaþ pa¤cà÷aducchràya tasya kàyo bhaviùyati / visçta÷ca tato 'rddheõa ÷ubhavarõasamucchrayaþ // Mvyà_46 // a÷ãtibhi÷caturbhi÷ca sahasraiþ saüpuraskçtaþ / mànavànàü sa maitreyo mantrànadhyàpayiùyati // Mvyà_47 // atha ÷aükho narapatiþ yåpamucchràpayiùyati / tirya¤ca ùoóa÷avyàmaü årddhva vyàmasahasrakam // Mvyà_48 // sa taü yåpaü narapatirnànàratnavibhåùitaü / pradàsyati dvijàtibhyo yaj¤aü kçtvà puraþsaraü // Mvyà_49 // ta¤ca ratnamayaü yåpaü dattamàtraü manoramaü / bràhmaõàõàü sahasràõi vikiriùyanti tatkùaõàt // Mvyà_50 // yåpasyatasya maitreyo dçùñvà caitàmanityatàü / kçtasraü vicintya saüsàraü pravrajyàü rocayiùyati // Mvyà_51 // yatvahaü pravrajitveha spç÷eyamamçtaü padaü / vimocayeyaü janatàü vyàdhimçtyujaràbhayàt // Mvyà_52 // a÷ãtibhiþ sahasraissa caturbhi÷ca puraskçtaþ / niùkramiùyati maitreyaþ pravrajyàmagrapugdalaþ // Mvyà_53 // nàgavçkùastadà tasya bodhivçkùo bhaviùyati / pa¤cà÷adyojanànyasya ÷àkhà årddhaü samucchritàþ // Mvyà_54 // niùadya tasya càdhastànmaitreyaþ puruùottamaþ / anuttaràü ÷ivàü bodhiü samavàpsyati nàyakaþ // Mvyà_55 // yasyàmeva ca ràtrau sa pravrajyàü niùkramiùyati / tasyàü eva ca ràtrau hi paràü bodhimavàpsyati // Mvyà_56 // aùñàïgopetayà vàcà tataþ sa puruùottamaþ / de÷ayiùyati saddharmaü sarvaduþkhàpahaü ÷ivam // Mvyà_57 // prasannàü janatàü dçùñvà satyàni kathayiùyati / duþkhaü duþkhasamutpàdaü duþkhasya samatikramaü // Mvyà_58 // àryaü càùñàïgikaü màrgaü kùemaü nirvàõagàminaü / taü càpi dharmaü saü÷rutya pratipatsyanti ÷àsane // Mvyà_59 // udyàne puùpasaücchanne sannipàto bhaviùyati / pårõaü ca yojana÷ataü parùattasya bhaviùyati // Mvyà_60 // ÷rutvà narapati ràjà ÷aïkho nàma mahàya÷àþ / datvà dànamasaükhyeyaü pravrajyàü niùkramiùyati // Mvyà_61 // a÷ãtibhi÷caturbhi÷ca sahasraiþ parivàritaþ / naràdhipo viniùkramya pravrajyàmupayàsyati // Mvyà_62 // anenaiva pramàõena mànavànàü puraskçtaþ / maitreyasya pità tatra pravrajyàü niùkramiùyati // Mvyà_63 // tato gçhapatistatra sudhano nàma vi÷rutaþ / pravrajiùyati ÷uddhàtmà maitreyasyànu÷àsane // Mvyà_64 // strãratnamatha ÷aïkhasya vi÷àkhà nàma vi÷rutà / a÷ãtibhi÷caturbhi÷ca sahasraiþ saüpuraùkçtà // nàrãõàmabhiniùkramya pravrajyàü rocayiùyati // Mvyà_65 // pràõinaþ tatra samaye sahasràõi ÷atàni ca / pravrajyàmupayàsyanti maitreyasyànu÷àsane // Mvyà_66 // supuùpite 'sminnudyàne sannipàto bhaviùyati / samantato yojana÷ataü parùat tasya bhaviùyati // Mvyà_67 // tataþ kàruõikaþ ÷àstà maitreyaþ puruùottamaþ / samitiü vyavalokyàtha imamarthaü pravakùayati // Mvyà_68 // sarvete ÷àkyasiühena guõi÷reùñheõa tràyinà / arthato lokanàthena dçùñvà saddharmadhàtunà / ropità mokùamàrgeõa vikùiptà mama ÷àsane // Mvyà_69 // chatradhvajapatàkàbhirgandhamàlyavilepanaiþ / kçtvà ståpeùu satkàraü àgatà hi mamàntikam // Mvyà_70 // saüghe datvà ca dànàni cãvaraü pànabhojanaü / vividhaü glànabhaiùajyaü àgatà hi mamàntikam // Mvyà_71 // kuükumodakasekaü ca candanenànulepanaü / datvà ÷àkyamuneþ ståpeùvàgatà hi mamàntikam // Mvyà_72 // ÷ikùàpadàni càdhàya ÷àkyasiühasya ÷àsane / paripàlaya yathàbhåtaü àgatà hi mamàntikam // Mvyà_73 // upoùadhaü upoùyeha àryamaùñàïgikaü ÷ubhaü / caturda÷ãü pa¤cada÷ãü pakùasyehàùñamãü tathà / pràtihàrikapakùaü càùyaùñàïgaü susamàhitaü // Mvyà_74 // ÷ãlàni ca samàdàya saüpràptàni ca ÷àsanam / buddhaü dharmeü ca saüghaü ca sattvàste ÷àsanaü gatàþ // kçtvà ca ku÷alaü karma macchàsanamupàgatàþ // Mvyà_75 // tenaite preùitàþ sattvà pratiùñà÷ca mayàpyamã / gaõi÷reùñheõa muninà parãtà bhårimedhasà // Mvyà_76 // prasannàü janatàü dçùñvà satyàni kathayiùyati / ÷rutvà ca te tato dharmaü pràpsyanti padamuttamam // Mvyà_77 // pràtihàryatrayeõàsau ÷ràvakànvinayiùyati / sarvete àsravàstatra kùipayiùyanti suratàþ // Mvyà_78 // prathamaþ sannipàtosya ÷ràvakàõàü bhaviùyati / pårõàþ ùaõõavatikoñyaþ ÷ràvakàõàü bhavacchidàü // Mvyà_79 // dvitãyaþ sannipàtosya ÷ràvakàõàü bhaviùyati / pårõà÷caturnavati koñyaþ ÷àntànàü bhårimedhasàü // Mvyà_80 // tçtãyaþ sannipàtosya ÷ràvakàõàü bhaviùyati / pårõàþ dvàviü÷ati koñyaþ ÷àntànàü ÷àntacetasàü // Mvyà_81 // dharmacakraü pravartyàtha vinãya suramànuùàn / sàrdhaü ÷ràvakasaügheõa pure piõóaü cariùyati // Mvyà_82 // tataþ pravi÷atastasyàü ramyàü ketumatãü purãü / màndàrakàõi puùpàõi patiùyanti purottame // devatàþ prakiriùyanti tasmin puragate munau // Mvyà_83 // catvàra÷ca mahàràjà ÷akra÷ca trida÷àdhipaþ / brahmà devagaõaiþ sàrdhaü påjàü tasya kariùyati // Mvyà_84 // utpalaü kumudaü padmaü puõóarãkaü sugandhikaü / aguruü candanaü càpi divyaü màlyaü patiùyati // Mvyà_85 // cailakùepaü kariùyanti devaputrà maharddhikàþ / taü lokanàthamudvãkùapa pravi÷antaü purottamam // Mvyà_86 // divya÷ca tåryanirghoùo divyaü màlyaü patiùyati / devatà prakiriùyanti tasmin puragate munau // Mvyà_87 // ye tu ketumatãü kecit vàsayaùyanti mànuùàþ / tepi taü påjayiùyanti pravi÷antaü purottamam // Mvyà_88 // pathi bhåmyàstaraü tatra mçdutålapicopamam / vicitra¤ca ÷ubhaü màlyaü vikiriùyanti te tadà // Mvyà_89 // chatradhvajapatàkabhirarcayiùyanti mànuùàþ / ÷ubhai÷ca tåryanirghoùaiþ prasannamanaso naràþ // Mvyà_90 // taü ca ÷akraþ sahasràkùo devaràjaþ ÷acãpatiþ / prahçùñaþ prà¤jalirbhåtvà maitreyaü stoùyate jinam // Mvyà_91 // namaste puruùàjanya namaste puruùottama / anukampasva janatàü bhagavannagrapugdala // Mvyà_92 // maharddhiko devaputrastasya màro bhaviùyati / sa càpi prà¤jalirbhåtvà stoùyate lokanàyakam // Mvyà_93 // ÷uddhàvàsa sahasrai÷ca bahubhiþ parivàritaþ / pravekùyate ca maitreyo lokanàtho vinàyakaþ // Mvyà_94 // bràhmaõaparivàreõa brahmà càpi giràsphuñam / kathayiùyati saddharmaü bràhmaü ghoùamudãrayan // Mvyà_95 // àkãrõà pçthivã sarvà arhadbhi÷ca bhaviùyati / kùãõà÷ravairvàntadoùaiþ prahãõabhavabandhanaiþ // Mvyà_96 // hçùñà devamanuùyà÷ca gandharvà yakùaràkùasàþ / ÷àstuþ påjàü kariùyanti nàgà÷càpi maharddhikàþ // Mvyà_97 // te vai nånaü bhaviùyanti cyànaghàcchinnasaü÷ayàþ / utkùiptaparikhàþ dhãrà anàdànà nirutsakàþ // brahmacarya¤cariùyanti maitreyasyànu÷àsane // Mvyà_98 // te 'pi nånaü bhaviùyanti amamà aparigrahàþ / ajàtaråparajatà aniketà asaüstavàþ / brahmacarya¤cariùyanti ye maitreyànu÷àsane // Mvyà_99 // te vai pàraü gamiùyanti chitvà jàlameva bhujàt / dhyànàni copasaüpadya prãtisaukhyasamanvitàþ / brahmacarya¤cariùyanti maitreyasyànu÷àsane // Mvyà_100 // ùaùñhiü varùa sahasràõi maitreyo dvipadottamaþ / de÷ayiùyati saddharmaü ÷àstà lokànukampayà // Mvyà_101 // ÷atàni ca sahasràõi pràõiõàü sa vinàyakaþ / vinãya dharmakàyena tato nirvàõameùyati // Mvyà_102 // tasmiü÷ca nirvçte dhãre maitreye dvipadottame / da÷avarùasahasràõi saddharmaü sthàsyati kùitau // Mvyà_103 // prasàdayati cittàni tasmàcchàkyamunau jine / tatodçkùatha maitreyaü saübuddhaü dvipadottamam // Mvyà_104 // tasmàddharme ca buddhe ca saüghe càpi gaõottame / prasàdayati cittàni bhaviùyati maharddhikaü // Mvyà_105 // taü tàdç÷aü kàruõikaü maitreyaü dvipadottamaü / àràdhayitvà kàlena tato nirvàõameùyatha // Mvyà_106 // idamà÷caryakaü ÷rutvà dçùñvà ca vibhavànalpikàü / ko vidvànna prasãdeta api kçùõàsu jàtiùu // Mvyà_107 // tasmàdihàtmakàmena màhàtmayamabhikàükùatàþ / saddharmo gurukarttavyaþ smaratà buddha÷àsanam // Mvyà_108 // // maitreyavyàkaraõaü samàptaü //