Arthaviniscayasutra Based on the ed. by P.L. Vaidya in: Mahayana-sutra-samgrahah, Part 1. Darbhanga: The Mithila Institute 1961 (Buddhist Sanskrit Texts, 17) Input by members of the Sanskrit Buddhist Input Project. With kind permission of the Digital Sanskrit Buddhist Canon Project of Nagarjuna Institute, Nepal and University of the West, Rosemead, California, USA (www.uwest.edu/sanskritcanon) Sutra section, text no. 5. The transliteration emulates the conventions of Nagari script. Therefore, many word boundaries are not marked by blanks. REFERENCE SYSTEM: (Vaidya n) = pagination of P.L. Vaidya's edition (added by Klaus Wille) NOTE: Where a page break occurs within a word, the pagination mark has been shifted to the end of the word in order not to interfere with word search. #<...># = BOLD ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ (##) ## ÷rãma¤jugurave(÷riye) namaþ | bhagavànàha - ka÷càsau bhikùavo 'rthavini÷cayo nàma dharmaparyàyaþ? yaduktam - pa¤ca skandhàþ | pa¤copàdànaskandhàþ | aùñàda÷a dhàtavaþ | dvàda÷àyatanàni | dvàda÷àïgaþ pratãtyasamutpàdaþ | catvàri àryasatyàni | dvàviü÷ati indriyàõi | catvàri dhyànàni | [catasra àråpyasamàpattayaþ] | catvàro brahmavihàràþ | catasraþ pratisaüvidaþ | catasraþ samàdhibhàvanàþ | catvàri smçtyupasthànàni | catvàri samyakprahàõàni | catvàra çddhipàdàþ | pa¤cendriyàõi | pa¤ca balàni | sapta bodhyaïgàni | àryàùñàïgamàrgaþ | ùoóa÷àkàrà ànàpànànusmçtiþ | catvàri srotàpattyaïgàni | da÷a tathàgatabalàni catvàri vai÷àradyàni | catasraþ pratisaüvidaþ | aùñàda÷a àveõikabuddhadharmàþ | dvàtriü÷anmahàpuruùalakùaõàni | a÷ãtyanuvya¤janàni | ayaü bhikùavo 'rthavini÷cayasya dharmaparyàyasyodde÷aþ || (1) tatra bhikùavaþ katame pa¤ca skandhàþ? tadyathà - råpaskandhaþ | vedanàskandhaþ | saüj¤àskandhaþ | saüskàraskandhaþ | vij¤ànaskandhaþ | ime bhikùavaþ pa¤ca skandhàþ || (2) tatra bhikùavaþ katame pa¤copàdànaskandhàþ? tadyathà - råpopàdànaskandhaþ | vedanopàdànaskandhaþ | saüj¤opàdànaskandhaþ | saüskàropàdànaskandhaþ | vij¤ànopàdànaskandhaþ | ime bhikùavaþ pa¤copàdànaskandhàþ || (3) tatra bhikùavaü katame 'ùñada÷a dhàtavaþ? tadyathà - cakùudhàtuþ | råpadhàtuþ | cakùurvij¤ànadhàtuþ | ÷rotadhàtuþ | ÷abdadhàtuþ | ÷rotravij¤ànadhàtuþ | ghràõadhàtuþ | gandhadhàtuþ | ghràõavij¤ànadhàtuþ | jihvàdhàtuþ | rasadhàtuþ | jihvàvij¤ànadhàtuþ | kàyadhàtuþ | spar÷adhàtuþ | kàyavij¤ànadhàtuþ | manodhàtuþ | dharmadhàtuþ | manovij¤ànadhàtuþ | ime bhikùava ucyante 'ùñàda÷a dhàtavaþ || (4) tatra bhikùavaþ katamàni dvàda÷àyatanàni? yaduta cakùuradhyàtmikamàyatanam | råpamadhyàtmikamàyatanam | ÷rotramadhyàtmikamàyatanam | ÷abdo bàhyamàyatanam | ghràõamadhyàtmikamàyatanam | gandho bàhyamàyatanam | jihvà adhyàtmikamàyatanam | raso bàhyamàyatanam | kàyo 'dhyàtmikamàyatanam | spar÷o bàhyamàyatanam | mana adhyàtmikamàyatanam | dharmo bàhyamàyatanam | imàni bhikùava ucyante dvàda÷àyatanàni || (5) tatra bhikùavaþ katamo dvàda÷àïgaþ pratãtyasamutpàdaþ? avidyàpratyayàþ saüskàràþ | saüskàrapratyayaü vij¤ànam | vij¤ànapratyayaü nàmaråpam | nàmaråpapratyayaü ùaóàyatanam | ùaóàyatanapratyayaþ spar÷aþ | spar÷apratyayà vedanà | vedanàpratyayà tçùõà | tçùõàpratyayàdupàdànam | upàdànapratyayàdbhavaþ | bhavapratyayàjjàtiþ | jàtipratyayà jaràmaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmana##pàyàsàþ (##) saübhavanti | evamasya kevalasya mahato duþkhaskandhasya samudayo bhavati || avidyànirodhàtsaüskàranirodhaþ | saüskàranirodhàdvij¤ànànirodhaþ | vij¤ànanirodhànnàmaråpanirodhaþ | nàmaråpanirodhàtùaóàyatananirodhaþ | ùaóàyatananirodhàtspar÷anirodhaþ | spar÷anirodhàdvedanànirodhaþ | vedanànirodhàttçùõànirodhaþ | tçùõànirodhàdupàdànanirodhaþ | upàdànanirodhàdbhavanirodhaþ | bhavanirodhàjjàtinirodhaþ | jàtinirodhàjjaràmaraõa÷okaparidevaduþkhadaurmanasyopàyàsà nirudhyante | evamasya kevalasya mahato duþkhaskandhasya nirodho bhavati || (a) tatra katamà avidyà? yattatpårvànte 'j¤ànam | aparànte 'j¤ànam | pårvà(ntà) parànte 'j¤ànam | adhyàtma aj¤ànam | bahirdhà aj¤ànam | adhyàtmabahirdhà aj¤ànam | karmaõyaj¤ànam | vipàke 'j¤ànam | karmavipàke 'j¤ànam | sukçte 'j¤ànam | duùkçte 'j¤ànam | sukçtaduùkçteùu dharmeùvaj¤ànam | hetàvaj¤ànam | phale 'j¤ànam | hetuphale 'j¤ànam | hetusamutpanneùu dharmeùvaj¤ànam | pratãtyasamutpàde 'j¤ànam | pratãtyasamutpanneùu dharmeùvaj¤ànam | buddhe 'j¤ànam | dharme 'j¤ànam | saüghe 'j¤ànam | duþkhe 'j¤ànam | samudaye 'j¤ànam | nirodhe 'j¤ànam | màrge 'j¤ànam | ku÷ale 'j¤ànam | aku÷ale 'j¤ànam | ku÷alàku÷aleùu dharmeùvaj¤ànam | sàvadye 'j¤ànam | anavadye 'j¤ànam | sàvadyànavadyeùu dharmeùvaj¤ànam | sevitavye 'j¤ànam | asevitavye 'j¤ànam | sevitavyàsevitavyeùu dharmeùvaj¤ànam | sàsrave 'j¤ànam | anàsrave 'j¤ànam | sàsravànàsraveùu dharmeùvaj¤ànam | saüskçte 'j¤ànam | asaüskçte 'j¤ànam | saüskçtàsaüskçteùu dharmeùvaj¤ànam | atãte 'j¤ànam | anàgate 'j¤ànam | pratyutpanne 'j¤ànam | atãtànàgatapratyutpanneùu dharmeùvaj¤ànam | ùañ su và spar÷àyataneùu yathàbhåtamaj¤ànamadar÷anamanabhisamayastamaþ saümoho 'vidyàndhakàram | iyamucyate 'vidyeti || (à) avidyàpratyayàþ saüskàrà iti | saüskàràþ katame? trayaþ saüskàràþ - kàyasaüskàraþ vàksaüskàraþ manaþsaüskàra÷ca | tatra kàyasaüskàraþ katamaþ? à÷vàsaþ pra÷vàsaþ | kàyiko hyeùa dharmaþ, kàyani÷ritaþ kàyapratibaddhaþ | kàyaü ni÷ritya vartate | tasmàdà÷vàsapra÷vàsàþ kàyasaüskàra ityucyate || vàksaüskàraþ katamaþ? vitarkayitvà vicàrayitvà vàcaü bhàùate, nàvitarkayitvà, nàvicàrya | tasmàdvitarkavicàro vàksaüskàra ityucyate || manaþsaüskàraþ katamaþ? raktasya yà cetanà, cittasya ca, tenàsya yà cetanà | caitasiko hyeùa dharmaþ | cittani÷ritaþ cittapratibaddhaþ | cittaü ni÷ritya pravartate | tasmàccetanà manaþsaüskàra ityucyate || (i) saüskàrapratyayaü vij¤ànamiti | vij¤ànaü katamat? ùaó vij¤ànakàyàþ | katame ùañ? tadyathà - cakùurvij¤ànam | ÷rotravij¤ànam | ghràõavij¤ànam | jihvàvij¤ànam | kàyavij¤ànam | manovij¤ànam | ime ùaó vij¤ànakàyàþ || (ã) vij¤ànapratyayaü nàmaråpamiti | tatra nàmaråpam - nàma catvàro 'råpiõaþ skandhàþ | katame catvàraþ? vedanàskandhaþ | saüj¤àskandhaþ | saüskàraskandhaþ | vij¤ànaskandhaþ | idaü (##) nàma | råpaü katamat? yatkiücidråpam, taccatvàri mahàbhåtàni | catvàri ca mahàbhåtànyupàdàya | tadyathà - pçthivãdhàtuþ | abdhàtuþ | tejodhàtuþ | vàyudhàtuþ || pçthivãdhàtuþ katamaþ? yadgurutvaü ca karka÷atvaü ca | abdhàtuþ katamaþ? yad dravatvamabhiùyandanatvaü ca | tejodhàtuþ katamaþ? yaduùõatvaü paripàcanatvaü ca | vàyudhàtuþ katamaþ? yadàku¤canaþ prasàraõaþ laghusamudãraõatvaü ca | yadidaü råpaü pårvakaü (ca) nàma, tadubhayamekatràbhisaükùipya nàmaråpamityucyate || (u) nàmaråpapratyayaü ùaóàyatanamiti | ùaóàyatanaü katamat? cakùuràyatanam | ÷rotràyatanam | ghràõàyatanam | jihvàyatanam | kàyàyatanam | manaàyatanam | idamucyate ùaóàyatanam || (å) ùaóàyatanapratyayaþ spar÷a iti | spar÷aþ katamaþ? ùañ spar÷akàyàþ - cakùusaüspar÷aþ | ÷rotrasaüspar÷aþ | ghràõasaüspar÷aþ | jihvàsaüspar÷aþ | kàyasaüspar÷aþ | manaþsaüspar÷aþ |(ayamucyate spar÷aþ) || (e) spar÷apratyayà vedanà | vedanà katamà? ùaó vedanàþ | katame(màþ?)ùañ? cakùuþsaüspar÷ajà vedanà sukhà duþkhà aduþkhàsukhà ca | ÷rotrasaüspar÷ajà vedanà sukhà duþkhà aduþkhàsukhà ca | ghràõasaüspar÷ajà vedanà sukhà duþkhà aduþkhàsukhà ca | jihvàsaüspar÷ajà vedanà sukhà duþkhà aduþkhàsukhà ca | kàyasaüspar÷ajà vedanà sukhà duþkhà aduþkhàsukhà ca | manaþsaüspar÷ajà vedanà sukhà duþkhà aduþkhàsukhà ca | iyamucyate vedanà || (o) vedanàpratyayà tçùõà | katamà tçùõà? ùañ tçùõàkàyàþ | katame ùañ? råpatçùõà | ÷abdatçùõà | gandhatçùõà | rasatçùõà | spar÷atçùõà | dharmatçùõà |(iyamucyate tçùõà) || (ka) tçùõàpratyayamupàdànam | upàdànaü katamat? catvàri upàdànàni | katamàni catvàri? tçùõopàdànam | ÷ãlavratopàdànam | àtmavedanopàdànam | (idamucyate upàdànam) || (kha) upàdànapratyayo bhava iti | bhavaþ katamaþ? trayo bhavàþ | katame trayaþ? kàmabhavaþ | råpabhavaþ | àråpyabhava÷ca | tatra kàmabhavaþ katamaþ? tadyathà - narakàþ | tirya¤capretàþ | asuràþ | ùañ kàmàvacarà devàþ || tadyathà - aùñau mahànarakàþ | katame 'ùñauþ? tadyathà - uùõà mahànarakàþ | saüjãvaþ | kàlasåtraþ | saüghàtaþ | dvau ca rauravau | tapanaþ | pratàpanaþ | avãci÷ca | iti || mahànarakàþ || tadyathà - arbudaþ | nirarbudaþ | añañaþ | hahavaþ | huhuvaþ | utpalaþ | padmaþ | mahàpadmaþ || katame ùañ devàþ? càturmahàràjikà devàþ | tràyastriü÷àþ | yàmàþ | tuùitàþ | nirmàõaratayaþ | paranirmitava÷avartino devàþ || tatra råpabhavaþ katamaþ? tadyathà - bramhakàyikàþ | brahmapurohitàþ | mahàbrahmàõaþ | parãttàbhàþ | apramàõàbhàþ | àbhàsvaràþ | parãtta÷ubhàþ | apramàõa÷ubhàþ | ÷ubhakçtsnàþ | anabhrakàþ | puõyaprasavàþ | abçhàþ | atapàþ | abçhàþ | sudar÷anàþ | akaniùñhà÷ceti || àråpyadhàtavaþ katamàþ? tadyathà - (##) àkà÷ànantyàyatanam | vij¤ànànantyàyatanam | àkiücanyàyatanam | naivasaüj¤ànàsaüj¤àyatanam || àråpiõàü devànàü cittamàtramadhyàyinàü càturvidhà upapattiþ | ayamucyate upàdànapratyayo bhavaþ || (ga) bhavapratyayà jàtiriti | jàtiþ katamàþ? yà teùàü teùàü sattvànàü tasmiüstasmin sattvanikàye jàtiþ, saüjàtiþ, avakràntiþ, abhinirvçttiþ, skandhànàü pràdurbhàvaþ, àyatanànàü pratilambhaþ, jãvitendriyasyodbhavaþ |(iyamucyate jàtiþ |) || (gha) (jàtipratyayaü jaràmaraõam | jarà katamà?) nikàyasabhàgatàyàstasyà yat khàlityaü pàlityaü valãpracuratà jãrõatà bhugnatà kub jagopànasãvakratà khurukhuru÷vàsapra÷vàsa÷ca tilakàlakopahatagàtratà purataþ pràgbhàrakàyatà daõóàvaùñambhatà indriyàõàü paripàkaþ paribhedaþ saübhàràõàü puràõãbhàvo jarjarãbhàvaþ dhandhatvaü mandatvaü hàniþ parihàõiþ | iyamucyate jarà || tatra maraõaü katamat? yatteùàü sattvànàü tasmàcchavikàyàccyutiþ cyavanatà bhedo 'ntardhànaü maraõaü kàlakriyà àyuùo hàniþ uùmaõo hàniþ jãvitendriyasya nirodhaþ skandhànàü nikùepaþ | idamucyate maraõam || yadetanmaraõaü pårvikà ca jarà, tadubhayamekatràbhisaükùipya jaràmaraõamityucyate || ayaü bhikùavo dvàda÷àïgapratãtyasamutpàdasyàyaü vibhaïga iti || (6) tatra katamàni catvàryàryasatyàni? tadyathà - duþkhamàryasatyam | duþkhasamudayamàryasatyam | duþkhanirodhamàryasatyam | duþkhanirodhagàminã pratipadà àryasatyam || tatra duþkhamàryasatyaü katamat? tadyathà - jàtirduþkham | jarà duþkham | vyàdhirduþkham | maraõaü duþkham | priyaviprayogo duþkham | apriyasaüyogo duþkham | råpaü duþkham | vedanà duþkham | saüj¤à duþkham | saüskàrà duþkham | vij¤ànaü duþkham | yadapãtthaü paryeùyamàõaü na labhyate tadapi duþkham | saükùepeõa pa¤copàdànaskandhà duþkham | idamucyate duþkhamàryasatyam || tatra duþkhasamudayamàryasatyaü katamat? tadyathà - yeyaü tçùõà paunarbhavikã nandãràgasahagatà tatratatràbhinandinã, idamucyate duþkhasamudayamàryasatyam || tatra katamadduþkhanirodhamàryasatyam? yadasyà eva tçùõàyàþ paunarbhavikyà nandãràgasahagatàyàstatratatràbhinandinyà a÷eùataþ prahàõaü pratiniþsargo vyayãbhàvaþ kùayo viràgo nirodho vyupa÷amo 'staügamaþ, idamucyate duþkhanirodhamàryasatyam || tatra duþkhanirodhagàminã pratipadà àryasatyaü katamat? yaduta samyagdç÷yà(ùñyàdi?)bhiràryàùñàïgamàrgaþ | tadyathà - ka÷citpuruùo jvaràbhibhåtaþ ku÷alasaüpaddçùñakarmàõaü ÷ruta÷àstraü vaidyamupasaükramya kathayedevam - jvare '÷àntibhåto 'smi | asyopa÷amàyauùadhamupadi÷yamànamicchàmãti | sa tasya bhiùak pràï nidànaü pçcchet - kiü tvayà bhuktaü pãtaü ceti | àturastasya kathayet - mayà hi dadhi trapuùaü bhakùitam, annapànaü takraü pãtamiti | sa tasya bhiùag vi÷eùaõamupadi÷ya auùadhamupadi÷et | evameva jàtyàdimahàjvarasaütàpitàþ sàdhavo mahàcittabhiùajaü mahàkàruõikaü nàthaü tathàgatamupasaükramya duþkhajvaràpahaü dharmaü pçccheyuþ | tebhyo bhagavàn nidànaü samudayàkhyàmàkhyàya àryàùñàïgo màrgo mahauùadhaü ÷àntikaraü nirvàõa##padi÷et | (##) kle÷àturo 'pyenaü màrgaü bhàvayan naciràtsarvaduþkhakùayamavàpya nirvàõapuraü gatvà pari÷àntimavàpnotãti || etàni khalu bhikùava÷catvàryàryasatyàni || (7) tatra bhikùavaþ katama àryàùñàïgamàrgaþ? tadyathà - samyagdçùñiþ | samyaksaükalpaþ | samyagvàk | samyakkarmàntaþ | samyagàjãvaþ | samyagvyàyàmaþ | samyaksmçtiþ | samyaksamàdhiriti || tatra bhikùavaþ katamà samyagdçùñiþ? astyayaü lokaþ, asti paralokaþ, asti pità, asti dattam, asti hutam, asti iùñàniùñasukçtaduùkçtànàü karmaõàü phalavipàkaþ, santi loke samyaggatàþ samyakpratipannà iti | iyaü bhikùavaþ samyagdçùñiþ | samyaksaükalpaþ katamaþ? buddhatvàdipariõàmitaü dànam, ÷ãlaü ca cakravartyàdipariõàmitam | ayaü bhikùavaþ samyaksaükalpaþ || samyagvàk katamà? iha bhikùavaþ pàruùyànçtapai÷unyasaübhinnapralàpavarjità anamçtavàk | iyamucyate samyagvàk || samyakkarmàntaþ katamaþ? kàyavàïmanasàü da÷aku÷aleùu karmapatheùu vyàpàraþ | tatra kàyikaü trividham - pràõàtipàtàdadattàdànàtkàmamithyàcàràdviratiþ | vàcikaü caturvidham - ançtapàruùyapai÷unyasaübhinnapralàpàdviratiþ | mànasikaü trividham - abhidhyàvyàpàdamithyàdçùñyà viratiþ || tatra pràõàtipàtaþ katamaþ? pràõã ca bhavati, pràõisaüj¤ã ca bhavati, vadhakacittaü cotpàdayati, jãvitàdvyaparopayati | ayamucyate bhikùavaþ pràõàtipàtaþ | anyatra pramàdàdadçùñàdvà apràõivadhaþ || tatra adattàdànaü katamat? steyacittasya paradravyasvãkaraõamadattàdànam, anyatra màtàpitçbhràtçsvajanamitradravyasya svalpasyànuparodhino grahaõamadattàdànam || tatra kàmamithyàcàraþ katamaþ? parastrã(õà) mupabhogo bhartçràjàmàtàpitçrakùitànàm | athavà asthànagamyàde÷akàleùu vipratipattiþ kàyika(kã) | evaü trividhaþ || ançtaü katamat? sàkùipra÷ne 'yathàbhåtàn vitathavacanamanahità và arhannasmãti parihàsyavastu, idamucyate ançtam || pai÷unyaü katamat? abhåtena satyena và bhedakaraõavacanaü pai÷unyam || pàråùyaü katamat? paraduþkhacikãrùoryadaniùñavacana÷ràvaõaduþkhamasya bhavatu, ityanayà buddhyà yad niùñhåravacana÷ràvaõaü kriyate, tatpàruùyam || saübhinnapralàpaþ katamaþ? ràjakathà caurakathà dyåtakathà madyakathà strãkathà àkhyàyikàkathà | ayamucyate saübhinnapralàpaþ | vàcikameva caturvidham || abhidhyà katamà? paradravyasvãkaraõecchayà anyasya dravyàõi tàniþ mama syuritãyamucyate abhidhyà || vyàpàdaþ katamaþ? parasya jãvitavyaparopaõamavacchedanapãóanàdicintanam | ayamucyate vyàpàdaþ || mithyàdçùñiþ katamà? nàstyayaü lokaþ, nàsti paralokaþ ityàdi pårvavat | etanmànasaü trividham | iyamucyate mithyàdçùñiþ || atha samyagàjãvaþ katamaþ? bhikùostàvat kuhanà lapanà naimittikatvaü naiùpeùikatvaü làbhena làbhapratikàïkùà samyagàjãvaþ | kuhanàlapanàdayaþ | tatra kuhanà katamà? bhikùurdànapatiü dçùñvà paryaïkaü baddhvà pathi ÷ånyàgàre niùãdati dhyàyã - bhikùurarhanniti làbhasatkàro me bhaviùyati, evamàdikà kuhanetyucyate || tatra lapanà katamà? iha bhikùurlàbhasatkàranimittameva tvaü me màtà, tvaü me duhiteti, evamanyànyapi priyavacanàni (##) bravãti | evamàdikà lapanetyucyate || tatra naimittikatvaü katamat? bhikùustàvat piõóapàtraü paribhuktvà sakçdasakçd yad bråte - yàdç÷o 'yaü piõóapàtaþ, tàdç÷o 'nyeùu upàsakagçheùu na labhyate | alàbhasatkàracittasya tu vadato naiva doùaþ | idamucyate naimittikatvam || tatra naiùpeùikatvaü katamat? bhikùustàvad yatra gçhe piõóapàtraü na labhate, dàpayitukàma÷ca bhavati, tatra bråte - adànapatayo nirayaü gacchanti | yåyamapi adànapatayaþ vyaktaü nirayagàminaþ, iti narakabhayabhãtebhyaþ piõóapàtramanu prayacchati, taü ca labdhvà paribhuïkte | idamucyate naiùpaùikatvam || tatra làbhena làbhapratikàïkùà katamà? bhikùustàvadàtmãyena dhanena ÷obhanànicãvaràõi copakrãya upàsakebhyo dar÷ayati - ãdç÷àni vayaü vastràõi dànapatibhyo labhàmahe iti | tenà¤jitàni vastràõi prayacchanti | tàni paribhuïkte | iyamucyate bhikùorlàbhena làbhapratikàïkùà | ayaü bhikùavo mithyàjãvaþ, tasmàdviratiþ samyagàjãvaþ || iha khalu bhikùavaþ upàsakasya mithyàjãvaþ katamaþ? viùavikrayaþ | ÷astravikrayaþ | sattvavikrayaþ | madyavikrayaþ | màüsavikrayaþ | apravekùitatilasarùapapãóanam | ayamupàsakasya mithyàjãvaþ | asmàdviratiþ | ayamucyate bhikùavaþ samyagàjãvaþ || samyagvyàyàmaþ katamaþ? abhivàdanabahulapratyupasthànà¤jaliþ sàmãcãkarmakaraõam | ayamucyate bhikùavaþ samyagvyàyàmaþ || samyaksmçtiþ katamàþ? iha khalu bhikùavo bhikùuþ striyaü dçùñvà utpanne ràge bàhyàtmikayoþ ÷arãrayora÷ubhàkàreõa yathàbhåtadar÷ã bhavati - santyasmin kàye ke÷à romàõi nakhà dantà rajomalatvaïmàüsam, asthisnàyusirà vçkkà hçdayam(à) maka àmà÷ayaþ pakkà÷ayaþ antràõi antraguõà odarãyakaü yakçt parãùama÷ru svedaþ khelakaþ siüghàõako vasà lasãkà majjà medaþ pittaü ÷leùmà påyaü ÷oõitaü mastakaluïgamuccàraprasravaiþ pårõaü nànàprakàrakama÷uciriti | iyamucyate bhikùavaþ samyaksmçtiþ || samyaksamàdhiþ katamaþ? catvàri dhyànàni | iha bhikùavo bhikùuþ viviktaü kàmaiþ viviktaü pàpakairaku÷alairdharmaiþ savitarkaü savicàraü vivekajaü prãtisukhaü prathamadhyànamupasaüpadya viharati | sa vitarkavicàravyupa÷amàdadhyàtmasaüprasàdàccetasa ekotibhàvàdavitarkamavicàraü samàdhijaü prãtisukhaü dvitãyadhyànamupasaüpadyaü viharati | sa prãterviràgàdupekùako viharati smçtaþ saüprajànan, sukhaü ca kàyena pratisaüvedayate - yattadàryà àcakùate upekùakaþ smçtimàn sukhavihàrã - tçtãyaü dhyànamupasaüpadya viharati | sa sukhasya ca prahàõàdduþkhasya ca prahàõàt pårvameva ca saumanasyadaurmanasyayorastaügamàdaduþkhàsukhamupekùàsmçtipari÷uddhaü caturthadhyànamupasaüpadya viharati | imàni khalu bhikùava÷catvàri dhyànàni | ayamucyate samyaksamàdhiþ || ayamucyate bhikùavaþ àryàùñàïgo màrgaþ || (8) dvàviü÷atãndriyàõi katamàni? yaduta cakùurindriyaü ÷rotrendriyaü ghràõendriyaü jihvendriyaü kàyendriyaü manendriyaü puruùendriyaü strãndriyaü duþkhendriyaü sukhendriyaü saumanasyendriyaü daurmanasyendriyaü upekùendriyaü ÷raddhendriyaü vãryendriyaü samàdhãndriyaü smçtãndriyaü j¤ànendriyaü jãvitendriyam, anàj¤àtamàj¤àsyàmãndriyam, àj¤endriyam, àj¤àtàvãndriyam | imàni bhikùava dvàviü÷atãndriyàõi || (##) (9) tatra bhikùava÷càtvàri dhyànàni katamàni? iha bhikùavo bhikùurviviktaü kàmaiþ viviktaü pàpakairaku÷alairdharmaiþ savitarkaü savicàraü vivekajaü prãtisukhaü prathamaü dhyànamupasaüpadya viharati | sa vitarkavicàràõàü vyupa÷amàdadhyàtmasaüprasàdàccetasa ekotibhàvàdavitarkamavicàraü samàdhijaü prãtisukhaü dvitãyaü dhyànamupasaüpadya viharati | sa prãterviràgàdupekùako viharati, smçtaþ saüprajanyaü ca(saüprajànan) sukhaü kàyena pratisaüvedayate - yattadàryà àcakùate upekùakaþ smçtimàn sukhavihàrã - tçtãyaü dhyànamupasaüpadya viharati | sa sukhasya ca prahàõàdduþkhasya ca prahàõàt pårvameva saumanasyadaurmanasyayorastaügamàda duþkhàsukhamupekùàsmçtipari÷uddhaü caturthaü dhyànamupasaüpadya viharati || imàni bhikùava÷catvàri dhyànàni || (10) tatra katame catvàro brahmavihàràþ? iha bhikùavo bhikùurmaitrãsahagatena cittena avaireõa asaüpannena avyàbàdhena vipulena mahadgatena apramàõena subhàvitena ekàdrisamaü vimucya sphuritvà upasaüpadya viharati, tathà dvitãyam, tathà tçtãyam, tathà caturtham, iti årdhvamadhastiryak sarva÷aþ sarvàvantamimaü lokaü maitrãsahagatena cittena avaireõa asaüpannena avyàbàdhena vipulena mahadgatena advayena apramàõena subhàvitena ekàü di÷amadhimucya sphuritvà upasaüpadya viharati | evaü karuõàsahagatena, muditàsahagatena, upekùàsahagatena cittena avaireõa asaüpannena avyàbàdhena vipulena mahadgatena advayena apramàõena subhàvitena ekàü di÷amadhimucya sphuritvà upasaüpadya viharati | ime catvàro brahmavihàràþ || (11) tatra katamà÷catasraþ pratisaüvidaþ? asti duþkhà pratipad dhandhàbhij¤à | asti duþkhà pratipat kùipràbhij¤à | asti sukhà pratipad dhandhàbhij¤à | asti sukhà pratipat kùipràbhij¤à | tatra katamà sà duþkhà pratipad dhandhàbhij¤à? ihaikatyaþ prakçtyaiva tãvraràgo bhavati, tãvradveùo bhavati, tãvramoho bhavati | so 'bhãkùõaü tãvraràgajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | so 'bhãkùaõaü tãvradveùatayà dveùajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | so 'bhãkùaõaü tãvramohatayà mohajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | tasyemàni pa¤ca lokottaràõi indriyàõi dhandhàni bhavanti mçdåni sa÷ãghravàhãni | katamàni pa¤ca? yaduta ÷raddhendriyaü vãryendriyaü smçtãndriyaü samàdhãndriyaü praj¤endriyam | sa eùàü pa¤cànàü lokottaràõamindriyàõàü mçdutvàda÷ãghravàhitvàcca dhandhamevànantaryasamàdhiü spç÷ati yaduta àsravàõàü kùayàya | iyaü duþkhà pratipaddhandhàbhij¤à | tatra katamà duþkhà pratipatkùipràbhij¤à? ihaikatyaþ prakçtyaiva tãvraràgo bhavati, tãvradveùo bhavati, tãvramoho bhavati | so 'bhãkùõaü tãvraràgatayà ràgajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | abhãkùõaü tãvradveùatayà dveùajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | abhãkùõaü (##) tãvramohatayà mohajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | tasyemàni pa¤ca lokottaràõi indriyàõi adhimàtràõi bhavanti tãkùõàni ÷ãghravàhãni | katamàni pa¤ca? yaduta ÷raddhendriyaü vãryendriyaü smçtãndriyaü samàdhãndriyaü praj¤endriyam | sa eùàü pa¤cànàü lokottaràõàmindriyàõàmadhimàtratvàcchãghravàhitvàcca kùipramevànantaryaü samàdhiü spç÷ati yaduta àsravàõàü kùayàya | iyaü duþkhà pratipatkùipràbhij¤à || tatra katamà sukhà pratipaddhandhàbhij¤à? ihaikatyaþ prakçtyaiva alparàgo bhavati, alpadveùo bhavati | so '(lpa)ràgatayà nàbhãkùõaü ràgajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | alpadveùatayà nàbhãkùõaü dveùajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | alpamohatayà nàbhãkùõaü mohajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | tasyemàni pa¤ca lokottaràõãndriyàõi dhandhàni bhavanti mçdåni na tãkùõàni na ÷ãghravàhãni | katamàni pa¤ca? yaduta ÷raddhendriyaü vãryandriyaü smþtãndriyaü samàdhãndriyaü praj¤endriyaü | sa eùàü pa¤cànàmindriyàõàü dhandhàtvànmþdutvàda÷ãghravàhitvàcca dhandhamevànantaryaü samàdhiü spþ÷ati yadutàsravàõàü kùayàya | iyaü sukhà pratipaddhandhàbhij¤à || tatra katamà sukhà pratipatkùipràbhij¤à? ihaikatyaþ prakçtyaivàlparàgo bhavati, alpadveùo 'lpamohaþ | so 'lparàgatayà nàbhãkùõaü ràgajaü duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | alpadveùatayà nàbhãkùõaü dveùajaþ duþkhadaurmanasyaü pratisaüvedayati | alpamohatayà nàbhãkùõaü mohajaü duþkhadaurmanasyaü prativedayati | tasyemàni pa¤ca lokottaràõãndriyàõyadhimàtràõi tãkùõàni ÷ãghravàhãni | katamàni pa¤ca? yaduta ÷raddendriyaü vãryendriyaü smçtãndriyaü samàdhãndriyaü praj¤endriyam | sa eùàü pa¤cànàmindriyàõàmadhimàtratvàt tãkùõatvàcchãghravàhitvàcca kùipramevànantaryaü samàdhiü spç÷ati yaduta àsravàõàü kùayàya | iyamucyate sukhà pratipatkùipràbhij¤à | imà bhikùavaþ catasraþ pratisaüvidaþ || [12] tatra katamà÷catastraþ samàdhibhàvanàþ? ...........asti bhikùavaþ samàdhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà j¤ànadar÷anapratilàbhàya saüvartate | asti samàdhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà praj¤àpratilambhàya saüvartate | tatra katamà samàdhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà kàmaràgaprahàõàya saüvartate? iha bhikùavo bhikùu rimameva kàyamårdhvaü pàdatalàdadhaþ ke÷amastakàdiparyantaü yathàsthitaü tathàpraõihitaü pårõaü nànàprakàrasyà÷uceryathàbhåtaü samyak praj¤ayà pratyavekùate - yaduta ayaü kàyaþ anupårveõa samudàgato 'pårvavinà÷ã paramàõusaücayaþ suùira unnàmonnàmanànmànavavraõasumukharomakåpasràvã valmãkavadà÷ãviùanivàsaþ | à÷ãviùatatkçtajaþ | aj¤àna÷atrumakçtavinmitradrohã(?) | kumitravadvisaüvàdakaþ | phenapiõóavatprakçtidurbalaþ | udakabudbudavadutpannabhagnavilãnaþ | marãcivadvipralambhakaþ | kadalãvadvinibhåjyamànàsàrakaþ | màyeva va¤canàtmakaþ | ràjavadàj¤àvaïgalaþ(?) | ÷atruvadavatàraprekùã | cauravadavi÷vasanãyaþ | amitravadahitaiùã | vadhakavatpraj¤àjãvitàntaràyakçt | ÷ånyagràmavanmàravirahitaþ? | kulàlabhàõóavadanaparyantaþ | nànà÷uciparipårõaþ | medasthàlãvada÷ucisràvã | (##) ahivanniùpandakråraþ | kuõapabattãkùõagandhã | varcaþkuñãvadamedhyàkaraþ | vravatyadunàsahiùõuþ(?) | ÷alyavattudanàrthaþ | duùñasvàmivaddurupacàraþ | jãrõagçhavatpratisaüskàradhàryaþ | jãrõayànapàtravatpratisaüskàramalavàhyaþ | àmakumbhavadambvanupàlyaþ | duùñamitravannityànvarakùaþ | nadãtañavçkùavaccalàcalaþ | mahànadãsrotavanmaraõasamudraparyavasànaþ | àgantukàsàravatsarvaduþkhaniketaþ | anàtha÷àlàvadaparigçhãtaþ | corakapàñavadutkoñisàdhyaþ | pratyantanagaravannityopasçùñaþ | vàlukànagaravatsãdanàtmakaþ | agnivadatçptaþ | samudravadduùpåraþ | sarvakaraõóavat patraparihàryaþ | bàladàraka[va]tsatataparipàlyaþ | bhinnabhàjanamiva satataparihàryaþ | kudevavannityopasçùñaþ | saviùabhàjanamiva parivarjanãyaþ | yàcitakabhàõóamiva kùaõaprayojanàrthaþ | ÷akañamiva bhàrodvahatãrthaþ | kevalaü dharmabuddhinà boddha(voóha?)vyam || punaraparaü bhikùavo bhikùuõà idaü ÷arãramàdyuttarakàraõataþ parãkùitavyam | màtàpitç÷ukrarudhirasamutthànamiha ÷arãrasya à[dya]kàraõam | uttaramàhàraparimàõàdikam | kavalikàhàro grastamàtraþ ÷leùmà÷ayaü gacchati | ÷leùmà÷ayaü pràpya ÷leùmaõà dravãkçto 'tyantà÷ucirbhavati | ÷leùmataþ pittà÷ayaü gacchati | pittà÷ayaü pràpya pacyamàna uùõãbhåtvà vàyvà÷ayaü gacchati | paktvà vàyvà÷ayaü pràpto vàyunà vibhajyate pçthak malaþ, [pç]thak sàraþ | khalànmåtrapurãùàdayo malàþ | sàràcchoõitaü pari[õa]mati, ÷oõitànmàüsam, màüsànmedaþ, medaso 'sthãni, asthibhyo majjà, majjàtaþ ÷ukram | tadevamàdyuttarakàraõàda÷uci ÷arãramiti pa÷yatà bhikùuõà idaü ÷arãraü navabhirasthi÷ataiþ saùaùñhaiþ samucchritaü kudàrugçhavat tribhiþ ÷atvisa(?)÷ataiþ saüghàtitam, caturbhiþ ÷iràjàla÷ataiþ saünatam, pa¤cabhirmàüsape÷ã÷ataiþ praliptam, (yaüktiþ ÷irà÷ataiþ saüghàtam?), saptabhiþ ÷irà÷atairvinatam, navabhiþ snàyu÷atairnibaddham, dhamanyà gavàkùãkçtam, saptottareõa marma÷atena bhinnabhàjanamiva jarjareõa koñã÷atasahasraira÷ãtibhi÷ca tçõavacchannam, pa¤cendriyacchidram, saptaj¤aya(saptà÷aya?)ma÷ucipårõam | mastiùkasyà¤jalinà, medaso '¤jalinà, tribhirvasà¤jalibhiþ, ùaóbhira¤jalibhiþ ÷leùmaõaþ, ùaóbhira¤jalibhiþ pittasya, vàyunà kçtsnamevàpakarùitam | ÷oõitasyàóhakena, purãùaprasthaiþ ùaóbhiþ vàvayarevadebhiþ(?) samaiþ pçthakpçthak pårõam | saptabhistvagbhiþ parivçtam, rasaiþ ùaóbhiþ | pittasya vàyunà kàyàgninàviùñàgnihotrajaïgayàdajasraü (?) kudàntam, ÷arãràvayavaiþ sarvaireva durdar÷anam, durgandhi pratisvabhàvam | ko 'tràbhimàno bahumànabhàvaþ? kevalaü yàcitakabhàõóamiva kùaõaprayojanàrthaü ÷akañamiva bhàrodvahanàya dharmabuddhinà boddha(voóha)vyam || evaüvidhakàyamavekùya rà÷ima÷uceþ, råpàbhimànã vasatyatteyaþ(?) | praj¤àyamànaü sa hi bàlabuddhi viùñapañhaü(?) yàti vahaü na cetà || priyaprakàraü vahatenàyat drakùanvivaktuü vahate sadà ca | kàyaþ sucokùaþ kçmivacca jantoþ kuto 'tra ràgo bahumànatà và || (##) ityevamàdi pratyavekùanniti | tadyathà bhikùava ubhayato dvàravinirmuktaþ koùñhàgàraþ pårõo nànàprakàrajàtasya dhànyatilasarùapamudgayavamàùàõàm | taccakùuùmàn puruùo vyavalokayan jànãyàt - imàni ÷åkadhànyàni, imàni phaladhànyàni | evameva bhikùavo bhikùurimameva kàyaü yathàsthitaü yathàpraõihitaü yàvat pratyavekùate | iyaü samàdhibhàvanà àsevità bahulãkçtà kàmaràgaprahàõàya saüvartate | tatra bhikùavaþ katamà samàdhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà dçùñadharmasukhavihàràya saüvartate? iha bhikùavo bhikùuraraõyagato và vçkùamålagato và ÷ånyàgàragato và imameva kàyamadhyàtmaü pratyàtmaü vivekàt na prãtisukhenàbhiùyandayati, paripårayati, pariprãõayati, parisphuñayati, tasya nàsti sarvataþ kàyàdasphuñaü bhavatyaspharaõãyaü yaduta adhyàtmajaü vivekajena prãtisukhena | tadyathàpi nàma bhikùavaþ utpalàni và padmàni và kumudàni và puõóarãkàni và udake jàtàni udake magnàni, sarvàõi tàni ÷ãtalena vàriõàbhiùyanditàni pariùyanditàni paripåritàni pariprãõitàni parisphuritàni | evameva bhikùuraraõyagato và vçkùamålagato và ÷ånyàgàragato và imameva kàyamadhyàtmaü pratyàtmaü vivekajena prãtisukhenàbhiùyandayati pariùyandayati paripårayati parisphurayati pariprãõayati, tasya nàsti sarvataþ kàyamasphuñaü bhavatyaspharaõãyaü yaduta adhyàtmakaü vivekajena prãtisukhena | iyaü samàdhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà dçùñadharma(sukha)vihàràya saüvartate || tatra bhikùavaþ katamà samàdhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà j¤ànadar÷anena pratilàbhàya saüvartate? iha bhikùavo bhikùuõà àlokasaüj¤à sàdhu ca suùñhu ca parigçhãtà bhavati sumanasi kçtà sudçùñà supratibaddhà ca divasasaüj¤àdhiùñhitaü samaprabhàsaü cittaü bhàvayati yathà divà tathà ràtrau, yathà ràtrau tathà divà, yathà pårvaü tathà pa÷càt, yathà pa÷càttathà purà, yathaivàdhastathaivordhvam, yathaivordhva tathà adhaþ - iti vivçtena cetasà parya(va)naddhena divasasaüj¤àdhiùñhitaü samaprabhàsaü cittaü bhàvayati | tadyathàpi nàma bhikùavo grãùmàõàü pa÷cime màse vyabhre dine vigatabalàhake nabhasi madhyàhnakàlasamaye àlokapari÷uddho bhavati paryavadàtaprabhàsvaraþ, na tasmà(?)ndhakàrasamaye tadbhavati | evameva bhikùavo bhikùuõà àlokasaüj¤à sàdhu ca suùñhu ca sugçhãto bhavati a÷çüùñà supratibandhonavamasaüj¤à - vesthità(?) samaprabhàsaü cittaü bhàvayati yathà divà tathà ràtrau yathà ràtrau tathà divà, yathà pårvaü tathà pa÷càt, yathà pa÷càttathà purà, yathaivordhvaü tathaivàdho yathaivàdhastathaivordhvamiti vivçtena cetasà aparyavanaddhena divasasaüj¤àdhiùñhitena samaprabhàsaü cittaü bhàvayati | iyaü samàdhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà j¤ànadar÷anapratibhànalàbhàya saüvartate || tatra katamà(samà)dhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà praj¤àpratilambhàya saüvartate? iha bhikùuraraõyagato và vçkùamålagato và ÷ånyàgàragato và sukhasya (duþkhasya) ca prahàõàt pårvameva saumanasyadaurmanasyayo##staügamàdaduþkhàsukhamupekùàsmçtipari÷uddhaü (##) caturthaü dhyànamupasaüpadya viharati | iyaü samàdhibhàvanà àsevità bhàvità bahulãkçtà praj¤àpratilambhàya saüvartate || imà÷catasraþ samàdhibhàvanàþ || [13] tatra katamàni bhikùava÷catvàri smçtyupasthànàni? iha bhikùavo bhikùuradhyàtmaü kàye kàyànudar÷ã viharati àtàpã saüprajànan smçtimàn vinãya loke abhidhyàdaurmanasye | bahirdhà kàye kàyànudar÷ã viharati, adhyàtmabahirdhà kàye kàyànudar÷ã viharati àtàpã saüprajànan anusmçtimàn vinãya loke abhidhyàdaurmanasye | adhyàtmavadenàsu bahirdhàvedanàsu adhyàtmabahirdhà vedanàsu vedanànudar÷ã viharati àtàpã saüprajànan smçtimàn vinãya loke abhidhyàdaurmanasye | adhyàtmacitte bahirdhàcitte adhyàtmabahirdhà cittànudar÷ã viharati àtàpã saüprajànan smçtimàn vinãya loke abhidhyàdaurmanasye | adhyàtmadharmeùu bahirdhàdharmeùu adhyàtmabahirdhàdharmeùu dharmànudar÷ã viharati àtàpã saüprajànan smçtimàn vinãya loke abhidhyàdaurmanasye | itãmàni catvàri smçtyupasthànàni || [14] tatra katamàni bhikùava÷catvàri samyakprahàõàni? iha bhikùavo bhikùuranutpannànàü pàpakànàmaku÷alànàü dharmàõàmanutpàdàya chandaü janayati, vyàyacchati, vãryamàrabhate, cittaü saüpratigçhõàti, samyak praõidadhàti | utpannànàmaku÷alànàü dharmàõàü prahàõàya chandaü janayati, vyàyacchati, vãryamàrabhate, cittaü pragçhõàti, saüpraõidadhàti | anutpannànàü ku÷alànàü dharmàõàmutpàdàya chandaü janayati, vyàyacchati, vãryamàrabhate, cittaü pragçhõàti, samyak praõidadhàti | utpannànàü ku÷alànàü dharmàõàü sthitaye bhàvanàyai asaümoùàya aparihàõàya bhåyobhàvàya vçddhivipulatàyai pàripåryai chandaü janayati, vyàyacchati, vãryamàrabhate, cittaü pratigçhõàti samyak praõidadhàti | imàni catvàri samyakprahàõàni || [15] tatra katame catvàra çddhipàdàþ? iha bhikùavo bhikùuþ chandasamàdhiprahàõasaüskàrasamanvàgatamçddhipàdaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõatam | eùà............vãryamabhilãnaü bhaviùyati nàbhigçhãtam ||2 || cittasamàdhiprahàõasaüskàrasamanvàgatamçddhipàdaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõataü mà me cittamatilãnaü bhaviùyati nàbhigçhãtam ||3 || mãmàüsàsamàdhiprahàõasaüskàrasamanvàgatamçddhipàdaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõataü mà me mãmàüsà nàtilãnà bhaviùyati nàbhigçhãtam ||4 || ime bhikùava÷catvàra çddhipàdàþ || [16] tatra bhikùavaþ katamàni pa¤cendriyàõi? yaduta ÷raddhendriyaü vãryendriyaü smçtãndriyaü samàdhãndriyaü praj¤endriyam | tatra katamacchraddhendriyam? yayà ÷raddhayà caturo dharmàn ÷raddadhàti | katamàü÷caturaþ? saüsàràvacaràlaukikãü samyagdçùñiü dadhàti | sa karmavipàkaprati÷araõo bhavati | yadyadeva karma kariùyàmi kalyàõaü và pàpakaü và, tasya karmaõo vipàkaü pratisaüvedayàmi | sa jãvitahetorapi pàpakaü karma nàbhisaüskaroti | idamucyate ÷raddhendriyam || tatra katamadvãryendriyam? yàn dharmàn ÷reddhendriyeõa ÷raddadhàti, tàn dharmàn (##) vãryendriyeõa samudànayati | idamucyate vãryendriyam || tatra katamat smçtãndriyam? yàn dharmàn vãryendriyeõa samudànayati, tàn dharmàn smçtãndriyeõa........... ||.........vipraõà÷ayati | idamucyate samàdhãndriyam || tatra katamat praj¤endriyam? yàn dharmàn samàdhãndriyeõa ekàgrãkaroti, tàn dharmàn praj¤endriyeõa pratividhyati | sa teùu dharmeùu pratyavekùaõajàtãyo bhavati | idamucyate praj¤endriyam || imàni bhikùavaþ pa¤cendriyàõi || [17] tatra bhikùavaþ katamàni pa¤ca balàni? yaduta ÷raddhàbalaü vãryabalaü smçtibalaü samàdhibalaü praj¤àbalam | ime ca bhçtyàrthe kle÷airanavamçdyatvàt(?) | imàni bhikùavaþ pa¤ca balàni || [18] tatra bhikùavaþ katamàni sapta bodhyaïgàni? yaduta smçti(saü)bodhyaïgaü dharmapravicayasaübodhyaïgaü gàmbhãryasaübodhyaïgaü prãtisaübodhyaïgaü prasrabdhisaübodhyaïgaü samàdhisaübodhyaïgaü upekùàsaübodhyaïgam || iha bhikùavo bhikùuþ smçtisaübodhyaïgaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõatam || evaü dharmapravicayasaübodhyaïgaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõatam || vãryasaübodhyaïgaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõatam || prãtisaübodhyaïgaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõatam | prasrabdhisaübodhyaïgaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷rita nirodhani÷ritaü vyavasargapariõatam || samàdhisaübodhyaïgaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõatam || upekùàsaübodhyaïgaü bhàvayati vivekani÷ritaü viràgani÷ritaü nirodhani÷ritaü vyavasargapariõatam || imàni bhikùavaþ sapta saübodhyaïgàni || [19] tatra bhikùavaþ katama àryàùñàïga(màrgaþ)? tadyathà - samyagdçùñiþ samyaksaükalpaþ samyagvàk samyakkarmàntaþ samyagàjãvaþ samyagvyàyàmaþ samyaksmçtiþ samyaksamàdhiþ | ayamucyate bhikùava àryàùñàïgamàrgaþ || tatra katamà samyagdçùñiþ? yà lokottarà nàtmadçùñisamutthità na sa.........najãvan soùaõapuruùanapudgalanamanujanamànavadçùñisamutthità noccheda÷à÷vatadçùñisamutthità na bhavavibhavadçùñisamutthità na ku÷alàvyàkçtadçùñisamutthità, yà ca na saüsàranirvàõadçùñisamutthità | iyamucyate samyagdçùñiþ || tatra katamaþ samyaksaükalyaþ? yaiþ saükalpai ràgadveùa mohakle÷àþ samuttiùñhanti, tàn saükalpàn na saükalpayati | yaiþ(saü)kalpaiþ ÷ãlasamàdhipraj¤à vimuktidar÷anaskandhàþ samuttiùñhanti, tàn saükalpàn saükalpayati | ayamucyate samyaksaükalpaþ || tatra katamà samyagvàk? yayà ràge nàtmànaü na paràü÷ca tàpayati, nàtmànaü na paràü÷ca kle÷ayati, nàtmànaü parànnànupahanti, tayà samàhitayuktayà vàcà samanvàgato bhavati, yayà samyagvà samavavadati, iyamucyate samyagvàk || tatra katamaþ samyakkarmàntaþ? yatkarma kçùõaü kçùõavipàkam, tatkarmaõà nàbhisaüskaroti, yatkarma kçùõa÷uklaü kçùõa÷ukla##pàkam, (##) tatkarma nàbhisaüskaroti, yatkarma kçùõa÷uklavipàkaü kçùõa(kçtsna?) (karma) kùayàya saüvartate, tatkarmàbhisaüskaroti | satkarmàbhisaüskaroti, satkarmaprati÷araõakarmàntaþ, ayamucyate samyakkarmàntaþ || tatra katamaþ samyagàjãvaþ? yadàrthava÷ena guõasaülekhàdutsarjanatà na kuhanatà na lapanatà na naiùpeùikatà sçvatàravàcà÷ãlatà(?) paralokeùå÷akutà(?) àtmalokasaütuùñiþ anavayatà àryàntaj¤àtàjãvità, ayamucyate samyagàjãvaþ || tatra katamaþ samyagvyàyàmaþ? yo vyàyàmo mithyà, yo aj¤ànaràgadveùamohakle÷ànu÷àyitaþ, taü vyàyàmaü necchati | yo vyàyàmaþ samyagàryamàrgasatyàvatàro nirvàõagàmã pratipadarpayati, taü vyàyàmaü samanugacchati | ayamucyate samyagvyàyàma || tatra katamà samyaksmçtiþ? yà såpasthità aprakampyà çjukà akuñilà saüsàradveùàdãnavadar÷ikà nirvàõapathapraõetrã smçtiþ spharaõaü àryamàrgàsaümoùaþ | iyamucyate samyaksmçtiþ || tatra katamaþ samyaksamàdhiþ? yaþ samyaktvena samàdhiþ | yasmin samàdhau sthitaþ sarvasattvapramokùàya samyak sthitatvaü niyàmamavakràmati, ayamucyate samyaksamàdhiþ | ayamucyate àryàùñàïgo màrgaþ || [20] tatra katamà bhikùavaþ ùoóa÷àkàrà ànàpànasmçtiþ? hrasvaü và à÷vasan dãrghaü và, à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | dãrghaü và pra÷vasan dãrghaü pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | hrasvamà÷vasan hrasvamà÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | hrasvaü và pra÷vasan hrasvaü pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | kàyapratisaüvedã à÷vasan kàyapratisaüvedã à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | kàyapratisaüvedã pra÷vasan kàyapratisaüvedã pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | kàyasaüskàrapratisaüvedã à÷vasan kàyasaüskàrapratisaüvedã à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | kàyasaüskàrapratisaüvedã à÷vasan kàyasaüskàrapratisaüvedã và pra÷vasan yathàbhåtaü prajànàti | sarvakàyapratisaüvedã à÷vasan sarvakàyapratisaüvedã à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | kàyasaüskàrapratisaüvedã à÷vasan kàyasaüskàràpratisaüvedã và pra÷vasan yathàbhåtaü prajànàti | sarvakàyapratisaüvedã à÷vasan sarvakàyapratisaüvedã à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | sarvakàyapratisaüvedã pra÷vasan sarvakàyapratisaüvedã và pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | sarvakàyasaüskàràpratisaüvedã à÷vasan sarvakàyasaüskàrapratisaüvedã pra÷vasan sarvakàya(saüskàra)pratisaüvedã pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | prasrabhyanti me kàyasaüskàrà à÷vasan prasrabhyanti me kàyasaüskàrà à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | prasrabhyanti me kàyasaüskàràþ pra÷vasan prasrabhyanti me kàyasaüskàràþ pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | prãtipratisaüvedã à÷vasan prãtipratisaüvedã à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | prãtipratisaüvedã pra÷vasan prãtipratisaüvedã (pra÷vasàmãti) yathàbhåtaü prajànàti | sukhapratisaüvedã à÷vasan sukhapratisaüvedã à÷vasàmãti yathàbhåtaü jànàti | sukhapratisaüvedã pra÷vasan sukhapratisaüvedã pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | cittapratisaüvedã à÷vasan cittapratisaüvedã à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | cittapratisaüvedã pra÷vasan cittapratisaüvedã (pra÷vasàmãti) yathàbhåtaü prajànàti | cittasaüskàrapratisaüvedã à÷vasan cittasaüskàrapratisaüvedã à÷vasàmãti yathàbhåtaü (##) prajànàti | cittasaüskàrapratisaüvedã pra÷vasan cittasaüskàrapratisaüvedã pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | prasrabhyanti me cittasaüskàràþ (à÷vasan) à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | prasrabhyanti me cittasaüskàràþ pra÷vasan pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | abhimodati me cittamà÷vasan abhimodati me cittamà÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | abhimodati me cittaü pra÷vasan abhimodati me cittaü pra÷vasàmãti yathà(bhåtaü prajànàti) | vimucyati me cittamà÷vasan vimucyati me cittamà÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | vimucyati me cittaü pra÷va(san vimu)cyati me cittaü pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | samàhitaü me cittamà÷vasan samàhitaü me cittamà÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | samàhitaü me cittaü pra÷vasan samàhitaü me cittaü pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | evamanityànudar÷ã viràgànudar÷ã nirodhànudar÷ã pratiniþsargànudar÷ã à÷vasan pratiniþsargànudar÷ã à÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | .........pratiniþsargànudar÷ã và pra÷vasan pratiniþsargànudar÷ã pra÷vasàmãti yathàbhåtaü prajànàti | iyaü bhikùavaþ ùoóa÷àkàrà ànàpànasmçtiþ || [21] tatra katamàni catvàri srotaàpattyaïgàni? iha bhikùavaþ ÷ràvako 'vetya buddhe prasàdena samanvàgato bhavati - ityapi sa bhagavàüstathàgato 'rhan samyaksaübuddho vidyàcaraõasaüpannaþ sugato lokavidanuttaraþ puruùadamyasàrathiþ ÷àstà devamanuùyàõàü buddho bhagavàniti | dharme 'vetya prasàdena samanvàgato bhavati - svàkhyàto bhagavatà dharmaþ sàüdçùñiko nirjvaraþ àkàlika aupanàyikaþ ihapa÷yakaþ pratyàtmavedanãyo vij¤airyaduta nadanimadanapadheyàsàü(?) prativinaya àlayasamuddhàto dharmopacchedaþ ÷ånyatànupalambhaþ tçùõàkùayo nirodho nirvàõam | saüghe 'vetya prasàdena samanvàgato bhavati - supratipanno bhagavataþ àrya÷ràvakasaügho nyàyapratipannaþ sapratipannaþ sàmãcipratipanno dharmànudharmapratipanno 'nudharmacàrã | santi saüghe srotàpattiphalasàkùàtkriyàyai pratipannakàþ | santi saüghe srotàpannaþ | santi saüghe sakçdàgàmiphalasàkùàtkriyàyai pratipannakàþ | santi saüghe sakçdàgàminaþ | santi saüghe anàgàmiphalasàkùàtkriyàyai pratipannakàþ | santi saüghe anàgàminaþ | santi saüghe arhattvaphalasàkùàtkriyàyai pratipannakàþ | santi saüghe arhantaþ | yaduta cattvàri puruùayugàni, aùñau puruùapudgalàþ | eùa bhagavataþ ÷ràvakasaüghaþ ÷raddhàsaüpannaþ ÷rutasaüpannaþ samàdhisaüpannaþ praj¤àsaüpannaþ vimuktisaüpannaþ vimuktij¤ànadar÷anasaüpannaþ àhavanãyaþ pràhavanãyaþ a¤jalãkaraõãyaþ sàmãcikaraõãyaþ anuttaraü puõyakùetraü dar÷anãyo lokasya yaduta àryakàntaiþ ÷ãlaiþ samanvàgato yàni ÷ãlàni akhaõóàni acchidràõi adhçtãni a÷abalàni akalmaùàõi bhujiùyàõi aparàmçùñàni susamastàni vij¤apra÷astàni jayasaüpannàni agarhitàni vij¤airiti | imàni catvàri srotaàpattyaïgàni || [22] katamàni bhikùavo da÷a tathàgatabalàni? tathàgataþ sthànaü ca sthànato yathàbhåtaü prajànàti, asthànaü càsthànato yathàbhåtaü prajànàti | idaü prathamaü tathàgatasya (##) tathàgatabalam | atãtànàgatapratyutpannànàü karmadharmasamàdànànàü vipàkaü yathàbhåtaü prajànàti | parasattvànàü parapudgalànàmanekàdhimuktikànàü vipàkaü yathàbhåtaü prajànàti | anekalokadhàtukalokànàü nànàdhàtukalokamiti yathàbhåtaü prajànàti | parasattvànàmindriyàõàü paràparaj¤atàü yathàbhåtaü prajànàti | sarvatragàminãü pratipadaü tatratatragàminãü yathàbhåtaü prajànàti | parasattvànàmindriyabalabodhyaïgadhyànavimokùasamàdhisamàpattãnàü saükle÷avyavadànàni yathàbhåtaü prajànàti | sàkàraü sàïgaü............. ÷aüsanimittamanekavidhaü pårvanivàsamanusmarati | ekàmapi jàtimanusmarati, dve tisra÷catasro yàvadanekànyapi jàtikoñãniyuta÷atasahasràõyanusmaratãti vistaraþ | sa divyena cakùuùà atikràntamànuùyakeõa sattvàn pa÷yati cyavamànànupapadyamànànapi | kàyavàïmanasàü sucaritadu÷caritaiþ sugatidurgatiùåpapadyamànànãti vistaraþ | àsravakùayàdanàsravàü cetovimuktiü praj¤ayà yathàbhåtaü prajànàti | imàni bhikùavo da÷a tathàgatabalàni || [23] katamàni bhikùavastathàgatasya catvàri vai÷àradyàni? iha bhagavàn samyaksaübuddha ityàtmànaü prajànãte | ime tvayà dharmà nàbhisaübuddhà ityatra ka÷cidvàdaü samàropayet sadevake loke samàrake sabrahmake sa÷ramaõabràhmaõikàyàü prajàyàü sadevamànuùàyàm | nimittametadanusamanupa÷yati | nimittaü samanupa÷yaüstathàgato bhagavàn kùemapràpto abhayapràpta àrùabhaü sthànaü prajànàti | samyakparùadgataþ siühanàdaü nadati | bràhmaü cakraü pravartayati apravartitaü ÷ramaõena và bràhmaõena và devena và màreõa và kenacidvà punarloke sahadharmeõeti | ye punastathàgatairnàntaràyikà dharmà àkhyàtàþ tànapratisevamànasya nànamantaràyet(?)yat ka÷cidvàdamàropayet iti vistaraþ | yà và anena pratipadàkhyàtà àryà nairyàõikà hãnàü pratiraùàvamàõo(?) na niryàyàt daketaraþ(?) samyagduþkhanà÷àya ityatra.....ka÷citpårvavat | kùãõàsravasya satamàtmànaü pratijànataþ ime àsravà aparikùãõà ityatra ka÷cidvàdamàropayet sadevaloke samàrake sa÷ramaõabràhmaõikàyàü prajàyàü sadevamànuùàyàü nimittamevaü na samanupa÷yati | nimitta(ma)samanupa÷yan tathàgataþ sthàmapràpto viharati abhayapràpta àha(rùa?)bhaü sthànaü prajànàti | samyakparùadgataþ siühanàdaü nadati, bràhmaü cakraü pravartayati apravartitaü ÷ramaõena và bràhmaõena và kenacidvà punarloke sahadharmeõeti | imàni bhikùavo bhagavatastathàgatasya catvàri vai÷àradyàni || [24] katamàstathàgatasya catasraþ pratisaüvidaþ? yaduta arthapratisaüvit dharmapratisaüvit niruktipratisaüvit pratibhànapratisaüvit | imà bhikùava÷catasraþ pratisaüvidaþ || [25] katame bhikùavo 'ùñàda÷àveõikà buddhadharmàþ? nàsti tathàgatasya skhalitam, nàsti ravitam, nàsti muùitasmçtità, nàsti (a?)samàhitaü cittam, nàsti nànàtvasaüj¤à, nàstyapratisaükhyàyopekùà, nàsti chandasya hàniþ, nàsti vãryasya hàniþ, nàsti smçterhàniþ, nàsti praj¤àhàniþ, nàsti vimukterhàniþ, trivimuktij¤ànadar÷anàni, atãte 'dhvanyasaïgamapratihataü (##) j¤ànadar÷anam, anàgate 'dhvanyasaïgamapratihataü j¤ànadar÷anam, pratyutpanne 'dhvanyasaïgamapratihataü j¤ànadar÷anam, sarvakàyakarmaj¤ànapårvakaü saüj¤àparivartaþ, sarvavàkkarmaj¤àpårvaügamaü j¤ànànuparivartaþ, sarvamanaþkarmaj¤ànapårvaügamaü j¤ànànuparivartaþ | ime bhikùavastathàgatasya aùñàda÷àveõikà dharmàþ || [26] tatra katamàni tathàgatasya dvàtriü÷anmahàpuruùalakùaõàni? supratiùñhitapàdatà tathàgatasyedaü mahàpuruùalakùaõam | adhastàt pàdatalayo÷cakràïkitapàdatalatà | àyatapàrùõisaügatapàdatà | dãrghàïgulità | jàlahastapàdatà | mçdutaruõahastapàdatà | saptotsada÷arãratà | aiõeyajaïghatà | ko÷agatabastiguhyatà | siühapårvàrdhakàyatà | citàntaràüsatà | susaüvçtaskandhatà | anunnàmatà | pralambabàhutà | vi÷uddhanetratà | kambugrãvatà | siühahanutà | samacatvàriü÷addantatà | samàviraladantatà | su÷ukladantatà | prabhåtatanujihvatà | rasarasàgratà | brahmasvarakalaviïkarutasvaratà | abhinãlanetratà | gopakùmanetratà | såkùmacchavità | suvarõavarõacchavità | ekaikaromakåpatà | uttuïgapradakùiõàvartaromatà | indranãlake÷atà | su÷uklabhramukhàntarorõalalàñatà | uùõãùa÷iraskatà | nyagrodhaparimaõóalasamantapràsàdikatà | mahànàràyaõabalasamantapràsàdikatà | tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõam | imàni bhikùavastathàgatasya mahàpuruùalakùaõàni || supratiùñhitau pàdautathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårvaü dçóhasamàdànatayà nirvçttam | adhastàtpàdatalayo÷cakràïkitapà datalatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve parasattvàjihmakaraõatayà nirvçttam | àyatapàdapàrùõisaügatapàdatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùalakùaõaü pårve màtàpitarau satkçtya caraõe ÷u÷råùatayàbhinirvçttam | dãrghàïgulikatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve dharmàrakùàvaraõaguptikaraõayà nirvçttam | jàlahastapàdatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve parivàràbhedanatayà nirvçttam | mçdutaruõahastapàdatàtathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve vividhapràvaraõànnapradànatayà nirvçttam | saptotsada÷arãratà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü parakiükaraõãyasaumukhyakaraõatayà nirvçttam |........vi÷uddhanetratà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve da÷aku÷alakarmapathàtaptasamàdànatayà nirvçttam | kambugrãvatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve glàneùu vividhabhaiùajyànnapradànatayà nirvçttam | siühahanutà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve ku÷alamålaprayogatayà nirvçttam | samacatvàriü÷addantatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve sattvasamà÷vàsanaprayogatayà nirvçttam | aviraladantatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve bhinnasattvasaüghànatayà nirvçttam | samadantatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve manàpamaõipradànatayà nirvçttam | su÷ukladantatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve svàrakùitakàyavàïmanaskarmatayà nirvçttam | prabhåta(tanu)jihvatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårvaü satyabhàùaõatayà nirvçttam | rasarasàgratà - tathàgatasya (mahà)puruùasya mahàpuruùalakùaõaü (##) pårveùvapramàõapuõyaskandha.....tvàtmanatàparamàbhiprapacchannatayà nirvçttam | brahmakalaviïkarutasvaratà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve snigdhavacanasattvànàüvanatà(?) ànandavacana÷ravaõatayà nirvçttam | abhinãlanetratà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve maitravatsattvasaürakùaõatayà nirvçttam | gopakùmanetratà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve a(pra?)kçtimàtayà nirvçttam | såkùmacchavità - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve dharmasaügãticittasaürakùaõakarmaõyatayà nirvçttam | suvarõavarõacchavità - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve ÷ayyàsanàstaraõamanàpavacanapradànatayà nirvçttam | ekaikaromakåpatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve saügaõikàparivarjanatayà nirvçttam | pradakùiõàvartaromatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùaùya mahàpuruùalakùaõaü pårve àcàryopàdhyàyakalyàõamitrànu÷àsanipradakùiõagràhitayà nirvçttam | indranãlake÷atà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve sarvapràõànukampanatayà nihataloùñadaõóa÷astratayà nirvçttam | su÷uklabhramukhàntarorõalalàñatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve varõàrhànàü varõabhàùaõatayà nirvçttam | uùõãùa÷iraskatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve gurugauravapraõàmatayà nirvçttam | nyagrodhaparimaõóalasamantapràsàdikatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve àtmanaþ parasattvànàü ca samàdhau niyojanatayà nirvçttam | ÷arãrasamantapràsàdikatà - tathàgatasyedaü mahàpuruùasya mahàpuruùalakùaõaü pårve tathàgatabimbakaraõatayà bhinnaståpapratisaüskàratayà pareùàü ca bhãtànàmà÷vàsanasaüghànatayà ca nirvçttam | apramàõaiþ ku÷alamålai÷ca teùu dharmeùu va÷avartitvàt tathàgatasya dvàtriü÷anmahàpuruùalakùaõàni kàye nirvçttàni || [27] katamàni a÷ãtyanuvya¤janàni? tàmranakhà÷ca buddhà bhagavantaþ, snigdhanakhà÷ca uttuïganakhà÷ca vçttàïgulinakhà÷ca cittàïgulaya÷ca anupårvàïgulaya÷ca gåóha÷irà÷ca nirgranthi÷irà÷ca gåóhagulphà÷ca siühavikràntagàmina÷ca nàgavikràntagàmina÷ca haüsavikràntagàmina÷ca vçùabhavikràntagàmina÷ca pradakþiõagàmina÷ca càrugàmina÷ca avakragàtrà÷ca vçttagàtrà÷ca anupårvagàtrà÷ca pçthugurumaõóalà÷ca paripårõavya¤janà÷ca samakramà÷ca ÷ucigàtrà÷ca mçdugàtrà÷ca vi÷uddhagàtrà÷ca utsadagàtrà÷ca susaühatagàtrà÷ca suvibhaktapratyaïgà÷ca vitimira÷uddhalocanà÷ca vçttakukùaya÷ca mçùñakukùaya÷ca abhagnakukùaya÷ca kùàmodarà÷ca gambhãranàbhaya÷ca àvartanàbhaya÷ca samantapràsàdikà÷ca ÷ucisamàcàrà÷ca vyapagatatilakagàtrà÷ca tålasadç÷asukumàrapàõaya÷ca snigdhapàõirekhà÷ca gambhãrapàõirekhà÷ca.....nirekhà÷ca alpàyatavadanà÷ca bimbapratibimbaapratibimbada÷anavadanà÷ca mçdujihvà÷ca tàmrajihvà÷ca gajagarjitajãmåtaghoùà÷ca madhuraguruma¤jusvarà÷ca vçttadaüùñrà÷ca tãkùõasamadaüùñrà÷ca anupårvadaüùñrà÷ca tuïganàsà÷ca ÷ucinàsà÷ca vi÷àlanayanà÷ca àyatalekhanà÷ca vi(kasi)tapadmanayanà÷ca nãlotpaladalanayanà÷ca vyàyatapãnacakùuùa÷ca àyatabhruva÷ca samaromabhruva÷ca snigdhabhruva÷ca pãnàyatakarõà÷ca samakarõà÷ca anupahatakarõà÷ca (##) supariõatalalàñà÷ca suparipårõà÷ca bhramarasadç÷ake÷à÷ca vçttake÷à÷ca ÷uklake÷à÷ca asaüsuóhitake÷à÷ca aparuùake÷à÷ca suparike÷à÷ca ÷rãvatsasvastikanandyàvartacakravajrapadmamatsyàdilà¤chanapàdatalà÷ca buddhà bhagavanto bhavanti | imàni bhikùavastathàgatasya a÷ãtyanuvya¤janàni kàye nirvçtàni || yaduktaü bhagavatà - dharmaü vo bhikùavo de÷ayiùyàmi àdau kalyàõaü madhye kalyàõaü paryavasàne kalyàõaü svarthaü savya¤janam, kevalaü paripårõaü pari÷uddhaü paryavadàtaü brahmacaryaü prakà÷ayàmi - yaduta arthavini÷cayaü nàma dharmaparyàyamiti yato yaduktamidaü tat pratyuktam | bhikùavo 'raõyàyatanàni ÷ånyàgàràõi parvatakandaragiriguhàpalàlavrajàni abhràvakà÷a÷ma÷ànavanaprasthàni.........bhikùavo mà pramàdyadhvam | mà pa÷càdvipratisàriõo bhaviùyatha | idamasmàkamanu÷àsanam || asmin khalu dharmaparyàye bhàùyamàõe pa¤cànàü bhikùu÷atànàmàsravebhya÷citàni vimuktàni || idamavocadbhagavàn | àttamanasaste ca bhikùavaþ sà ca sarvàvatã parùat sadevamànuùàsuragandharva÷ca loko bhagavato bhàùitamabhyanandanniti || àrya - arthavini÷cayo nàma dharmaparyàyaþ samàptaþ ||