Visnu-Purana Based on the edition Bombay : Venkatesvara Steam Press 1910 Input by members of the SANSKNET-project (http://www.sansknet.ac.in) This GRETIL version has been converted from a custom Devanagari encoding. Consequently, many word boundaries are not marked by spaces. The Nagari e-text follows the layout and graphic appearance of the printed edition very closely. It sometimes even adds blanks when a line break cuts through a word or compound. These and other irregularities cannot be standardized at present. After more than 1,500 corrections, the text still needs further proof-reading! Mistakes may stem from the Devanagari version, or in a few cases they may have occured during conversion. In case of doubt, they may be checked against the online Devanagari files avaible from the SANSKNET server. Please report possible conversion errors. This will help improve the routine for future tasks. ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ atha ÷rãviùõumahàpuràõaü viùõucittyàtmaprakà÷àkhya÷rãdharãya vyàkhyàdvayopetaü pràrabhyate ÷rãmate ràmànujàya namaþ nàràyaõaü namaskçtya naraü caiva narottamam / devãü sarasvatãvyàsaü tato jayamudãrayet // ViP_1,1.0 // ÷rãsåta uvàca oü parà÷araü munivaraü kçtapaurvàhnikakriyam / maitreyaþ paripapraccha praõipatyàbhivàdya ca // ViP_1,1.1 // tvatto hi vedàdhyayanam adhãtam akhilaü guro / dharma÷àstràõi sarvàõi tathàïgàni yathàkramam // ViP_1,1.2 // tvàprasàdàn muni÷reùña màmanye nàkçta÷ramam / vakùyanti sarva÷àstreùu praya÷o yepi vidviùaþ // ViP_1,1.3 // sohamicchàmi dharmaj¤a ÷rotuü tvatto yathà jagat / babhåva bhåya÷ ca yathà mahàbhàga bhaviùyati // ViP_1,1.4 // yanmayaü ca jagadbrahmanyata÷cautaccaràcaram / lãnamàsãdyathà yatra layameùyati yatra ca // ViP_1,1.5 // yatpramàõàni bhåtàni devàdãnàü ca saübhavam / samudraparvatànàü ca saüsthànaü ca yathà bhuvaþ // ViP_1,1.6 // såryàdãnàü ca saüsthànaü pramàõaü munisattama / devàdãnàü tathà vaü÷ànmanånmanvantaràõica // ViP_1,1.7 // kalpàn kalpavibhàgàü÷ ca càturyugavikalpitàn / kalpàntasya svaråpaü ca yugadharmàü÷ ca kçtsna÷aþ // ViP_1,1.8 // devarùipàrthivànàü ca caritaü yanmahàmune / veda÷àkhàpraõayanaü yathàvavdyàsakartçkam // ViP_1,1.9 // dharmàü÷ ca brahmaõàdãnàü tathà cà÷ramavàsinàm / ÷retumicchàmyahaü sarvaü tvatto vàsiùñhanandana // ViP_1,1.10 // brahmanprasàdapravaõaü kuruùva mayi mànasam / yenàhametajjànãyàü tvatprasàdànmahàmune // ViP_1,1.11 // ÷rãparà÷ara uvàca sàdhu maitreya dharmaj¤a smàritosmi puràtanam / pituþ pità me bhagavàn vasiùñho yaduvàca ha // ViP_1,1.12 // vi÷vàmitrapuyuktena rakùasà bhakùitaþ purà / ÷rutastàtastataþ krodhe maitreyàbhånmamàtulaþ // ViP_1,1.13 // tato 'haü rakùasàü satraü vinà÷àya samàrabham / bhasmã bhåtà÷ ca ÷ata÷astasminsatre ni÷àcaràþ // ViP_1,1.14 // tataþ saükùãyamàõeùu teùu rakùasva÷eùataþ / màmuvàca mahàbhàgo vasiùñhã matpitàmahaþ // ViP_1,1.15 // alamatyantakopena tàta manyumimaü jahi / ràkùasà nàparàdhyanti pitus te vihitaü hi tat // ViP_1,1.16 // måóhànàmeva bhavati krodho j¤ànavatàü kutaþ / hanyate tàta kaþ kena yataþ svakçtabhukpumàn // ViP_1,1.17 // sa¤cicasyàpi mahatà vatsa kle÷ena mànavaiþ / ya÷asastapasa÷caiva krodho nà÷akaraþ paraþ // ViP_1,1.18 // svargàpavargavyàsedhakàraõaü paramarùayaþ / varjayanti sadà krodhaü tàta mà tadva÷o bhavaþ // ViP_1,1.19 // alaü ni÷àcarair dhagdhair dãnair anapakàribhiþ / satraü te viramatvetatkùamàsàrà hi sàdhavaþ // ViP_1,1.20 // evaü tàtena tenàhamanunãto mahàtmanà / upasaühçtavànsatraü sadyastadvàkyagauravàt // ViP_1,1.21 // tataþ prãtaþ sa bhagavànvasiùñho munisattamaþ / saüpràpta÷ ca tadà tatra pulastyo brahmaõaþ sutaþ // ViP_1,1.22 // pitàmahena dattarghyaþ kçtàsanaparigrahaþ / màmuvàca mahàbhàgo maitreya pulahàgrajaþ // ViP_1,1.23 // pulàstya uvàca vaire mahati yadvàkyàdguroradyà÷rità kùamà / tvayà tasmàtsamastàni bhavà¤÷àstràõi vetsyati // ViP_1,1.24 // saütaterna mamocchedaþ kruddhenàpi yataþ kçtaþ / tvayà tasmànmahàbhàga dadàmyanyaü mahàvaram // ViP_1,1.25 // puràõasaühitàkarta bhavànvatsa bhaviùyati / devatàpàramàrthyaü ca yathàvadvetsyate bhavàn // ViP_1,1.26 // pravçtte ca nivçtte ca karmaõyastamalà matiþ / matprasàdàdasaüdigdhà tava vatsa bhaviùyati // ViP_1,1.27 // tata÷ ca pràha bhagavànvasiùñho me pitàmahaþ / pulastyena yaduktaü te sarvametadbhaviùyati // ViP_1,1.28 // iti pårvaü vasiùñhena pulastyena ca dhãmatà / yaduktaü tatsmçtiü yàti tvatpra÷ràdakhilaü mama // ViP_1,1.29 // so 'haü vadàmya÷eùaü te maitreya paripçcchate / puràmasaühitàü samyak tàü nibodha yathàtatham // ViP_1,1.30 // viùõoþ sakà÷àdudbhutaü jatattatraiva ca sthitam / sthitisaüyamakartàsau jagatosya jagacca saþ // ViP_1,1.31 // iti ÷riviùõupuràõe prathame 'ü÷e prathamo 'dhyàyaþ (1) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca avikàràya ÷uddhàya nityàya paramàtmane / sadaikaråparåpàya viùõave sarvajiùõave // ViP_1,2.1 // namo hiraõyagarbhàya haraye ÷aïkaràya ca / vàsudevàya tàràya sarvasthityantakàriõe // ViP_1,2.2 // ekànekasvaråpàya sthålasåkùmàtmane namaþ / avyaktavyaktaråpàya viùõave muktihetave // ViP_1,2.3 // sargasthitivinà÷ànàü jagato yo jaganmayaþ / målabhåto nasamtasmai viùõave paramàtmane // ViP_1,2.4 // àdhàrabhåtaü vi÷vasyàpyaõãyàüsamaõãyasàm / praõamya sarvabhåtasthamacyutaü puruùottamam // ViP_1,2.5 // j¤ànasvaråpamatyantanirmalaü paramàrthataþ / tamevàrthasvaråpeõa bhrantidar÷anataþ sthitam // ViP_1,2.6 // viùõu grasiùõuü vi÷vasya sthitau sarge tathà prabhum / praõamya jagatàmã÷amajamakùayamavyayam // ViP_1,2.7 // kathayàmi yathàpårvaü dakùàdyair munisattamaiþ / pçùñaþ provàca bhagavànabjayoniþ pitàmahaþ // ViP_1,2.8 // tai÷ coktaü purukutsàya bhåbhuje narmadàtañe / sàrasvatàya tenàpi mahyaü sàrasvatena ca // ViP_1,2.9 // paraþ paràõàü paramaþ paramàtmàtmasaüsthitaþ / råpavarõàdinirde÷avi÷eùaõavivarjitaþ // ViP_1,2.10 // apakùayavinà÷àbhyàü pariõàmarddhijanmabhiþ / varjitaþ ÷akyate vaktuü yaþ sadàstãti kevalam // ViP_1,2.11 // sarvatràsau samastaü ca vasatyatreti vai yataþ / tataþ sa vàsudeveti vidvadbhiþ paripañhyate // ViP_1,2.12 // tadbrahma paramaü nityamajamakùayamavyayam / ekasvaråpaü tu sadà heyàbhàvàcca nirmalam // ViP_1,2.13 // tadeva sarvamevaitadvyaktàvyaktasvaråpavat / tathà puruùaråpeõa kàlaråpeõa ca sthitam // ViP_1,2.14 // parasya brahmaõo råpaü puråùaþ prathamaü dvija / vyaktàvyakte tathaivànye råpe kàlastathàparam // ViP_1,2.15 // pradhànapåruùavyaktakàlànàü paramaü hi yat / pa÷yanti sårayaþ ÷uddhaü tadviùõoþ paramaü padam // ViP_1,2.16 // pradhànapåruùavyaktakàlàstu pravibhàga÷aþ / råpàõi sthitisargàntavyaktisadbhàvahetavaþ // ViP_1,2.17 // vyaktaü viùõustathavyaktaü puråùaþ kàla eva ca / krãóato bàlakasyeva ceùñàü tasya ni÷àmaya // ViP_1,2.18 // avyaktaü kàraõaü yattatpradhànamçùisattamaiþ / procyate prakçtiþ sãkùmà nityaü sadasadàtmakam // ViP_1,2.19 // akùayyaü nànyadàdhàramameyamajaraü dhruvam / ÷abdaspar÷avihãnaü tadråpàdibhir asaühitam // ViP_1,2.20 // triguõaü tajjagadyoniranàdiprabhavàpyayam / tenàgre sarvamevàsãvdyàptaü vai pralayàdanu // ViP_1,2.21 // vedavàdavido vidvanniyatà brahmavàdinaþ / pañhanti caitamevàrthaü pradhànapratipàdakam // ViP_1,2.22 // nàho na ràtrirna nabho na bhåmirnàsãttamojyotirabhåcca nànyat / ÷rotràdibuddhyànupalabhyamekaü pràdhànikaü brahma pumàüstadàsãt // ViP_1,2.23 // viùõoþ svaråpàtparatodite dve råpe pradhànaü puråùa÷ ca vipra / tasyaiva te 'nyena dhçte viyukte råpàtaraü taddvija kàlasaüj¤am // ViP_1,2.24 // prakçtau saüsthitaü vyaktamatãtapralaye tu yat / tasmàtpràkçtasaüj¤oyamucyate pratisaücaraþ // ViP_1,2.25 // anàdirbhagavànkàlo nàntosta dvija vidyate / avyucchinnastatastvete sargasthityantasaüyamàþ // ViP_1,2.26 // guõasàmye tatastasminpçthakpuüsi vyavasthite / kàlasvaråpaü tadviùõormaitreya parivartate // ViP_1,2.27 // tatastu tatparaü brahma paramàtmà jaganmayaþ / sarvagaþ sarvabhåte÷aþ sarvàtmà parame÷varaþ // ViP_1,2.28 // pradhànapuråùau càpi pravi÷yàtmecchayà hariþ / kùobhayàmàsa saüpràpte sargakàle vyayàvyayau // ViP_1,2.29 // yathà sannidhimàtreõa gandhaþ kùobhàya jàyate / manaso nopakartçtvàttathàsau parame÷varaþ // ViP_1,2.30 // sa eva kùobhako brahman kùobhya÷ ca puråùottamaþ / sa saükocavikàsàbhyàü pradhànatvepi ca sthitaþ // ViP_1,2.31 // vikàsàõusvaråpai÷ ca brahmaråpàdibhis tathà / vyaktasvaråpa÷ ca tathà viùõuþ sarve÷vare÷varaþ // ViP_1,2.32 // guõasàmyàttatastasmàtkùetraj¤àdhiùñhitànmune / guõavya¤janasaübhåtiþ sargakàle dvijottama // ViP_1,2.33 // pradhànatattvamudbhåtaü mahàntaü tatsamàvçõot / sàttviko ràjasa÷caiva tàmasa÷ ca tridhà mahàn // ViP_1,2.34 // pradhànatattvena samaü tvacà bãja mivàvçtam / vaikàrekastaijasa÷ ca bhåtàdi÷caiva tàmasaþ // ViP_1,2.35 // trividhoyamahaïkàro mahattattvàdajàyata / bhãtendriyàõàü hetuþsa triguõatvànmahàmune / yathà pradhànena mahànmahatà sa tathà vçtaþ // ViP_1,2.36 // bhåtàdistu vikurvàõaþ ÷abdatanmàtrakaü tataþ / sasarja ÷abdatanmàtràdàkà÷aü ÷abdalakùaõam // ViP_1,2.37 // ÷abdamàtraü tathàkà÷aü bhåtàdiþ sa samàvçõot / akà÷astu vikurvàõaþ spar÷amàtraü sasarja ha // ViP_1,2.38 // balavànabhavadvàyustasya spar÷o muõo mataþ / àkà÷aü ÷abdamàtraü tu svar÷amàtraü samàvçõot // ViP_1,2.39 // tato vàyurvikurvàõo råpamàtraü sasarja ha / jyotirutpadyate vàyostadråpaguõamucyate // ViP_1,2.40 // spar÷amàtraü tu vai vàyå råpamàtraü samàvçõot / jyoti÷càpi vikurvàõaü rasamàtraü sasarja ha // ViP_1,2.41 // sambhavanti tatoübhàüsi rasàdhàràõi tàni ca / rasamàtràõi càmbhàüsi råpamàtraü samàvçõot // ViP_1,2.42 // vikurvàõàni càmbhàüsi gandhamàtraü sasa rjire / saüghàto jàyate tasmàttasya gandho guõo mataþ // ViP_1,2.43 // tasmiüstasmiüstu tanmàtraü tena tanmàtratà smçtà // ViP_1,2.44 // tanmàtraõyavi÷eùàõi avi÷eùàstato hi te // ViP_1,2.45 // na ÷àntà nàpi dhoràste na måóhà÷càvi÷eùiõaþ / bhåtatanmàtrasargoyamahaïkàràttu tàmasàt // ViP_1,2.46 // tejasànãndriyàõyàhurdevà vaikàrikà da÷a / ekàda÷aü mana÷càtra devà vaikàrikàþ smçtàþ // ViP_1,2.47 // tvak cakùurnàsikà jihvà ÷rotramatra ca pa¤ca mam / ÷abdàdãnàmavàptyarthaü buddhiyuktàni vai dvija // ViP_1,2.48 // pàyåpasthau karau pàdau vàk ca maitreya pa¤camã / visarga÷ilpagatyukti karma teùàü ca kathyate // ViP_1,2.49 // àkà÷avàyutejàüsi salilaü pçthivã tathà / ÷abdàdibhir guõair brahmansaüyuktànyuttarottarai // ViP_1,2.50 // ÷àntà ghorà÷ ca måóhà÷ ca vi÷eùastena te smçtàþ // ViP_1,2.51 // nànàviryàþ pçthagbhåtàstataste saühatiü vinà / nà÷aknuvanprajàþ sraùñumasamàgamya sçtstra÷aþ // ViP_1,2.52 // sametyànyonyasaüyogaü parasparasamà÷rayàþ / ekasaüghàtalakùyà÷ ca saüpràpyaikyama÷eùataþ // ViP_1,2.53 // puruùàdhiùñhitatvàcca pradhànànugraheõa ca / mahadàdya vi÷eùàntà hyaõóamutpàdayanti te // ViP_1,2.54 // tatkrameõa vivçddhaü sajjalabudbudavatsamam / bhåtebhyoõóaü mahàbuddhe mahattadudake÷ayam / prakçtaü brahmaråpasya viùõoþ sthànamanuttamam // ViP_1,2.55 // tatràvyaktasvaråpo 'sau vyaktaråpo jagatpatiþ / viùõurbrahmasvaråpeõa svayameva vyavasthitaþ // ViP_1,2.56 // merurulbamabhåttasya jaràyu÷ ca mahãdharàþ / garbhodakaü samudrà÷ ca tasyàsansumahàtmanaþ // ViP_1,2.57 // sàdridvãpasamudrà÷ ca sajyotirlokasaügrahaþ / tasminnaõóe 'bhavadvipra sadevàsuramànuùàþ // ViP_1,2.58 // vàrivahnyanilàkà÷ais tato bhåtàdinà bahiþ / vçtaü da÷aguõair aõóaü bhåtàdirmahatà tathà // ViP_1,2.59 // avyaktenàvçto brahmaüstai sarvaiþ sahito mahàn / ebhir àvaraõair aõóaü saptabhiþ prakçtair vçtam / nàlikeraphalasyàntarbàjaü bàhyadalair iva // ViP_1,2.60 // juùan rajo guõaü tatra svayaü vi÷ve÷varo hariþ / brahmàbhåtvàsya jagato visçùñau saüpravartate // ViP_1,2.61 // sçùñaü ca pàtyanuyugaü yàvatkalpavikalpanà / sattvabhçdbhagavànviùõuraprameyaparàkramaþ // ViP_1,2.62 // tamodrekã ca kalpànte rudraråpã jarnàdanaþ / maitreyàkhilabhåtàni bhakùayatyatidàråõaþ // ViP_1,2.63 // bhakùayitvà ca bhåtàni jagatyekàõavãkçte / nàgaparyaïka÷ayane ÷ete ca parame÷varaþ // ViP_1,2.64 // prabuddha÷ ca punaþ sçùñiü karoti brahmaråpadhçk // ViP_1,2.65 // sçùñisthityantakaraõãü brahmaviùõu÷ivàtmikàm / sa saüj¤àü yàti bhagavàneka eva janàrdanaþ // ViP_1,2.66 // straùñà sçjati càtmànaü viùõuþ pàlyaü ca pàti ca / upasaühriyate cànte saühartà ca svayaü prabhuþ // ViP_1,2.67 // pçthivyàpas tathà tejo vàyuràkà÷a eva ca / sarvendriyàntaþkaraõaü puruùàkhyaü hi yajjagat // ViP_1,2.68 // sa eva sarvabhåtàtmà vi÷varåpo yato 'vyayaþ / sargàdikaü tu tasyaiva bhåtasthamupakàrakam // ViP_1,2.69 // sa eva sçjyaþ sa ca sargakartà sa eva pàtyatti ca pàlyate ca / brahmàdyavasthàbhir a÷eùamårtirviùõurvariùñho varado vareõyaþ // ViP_1,2.70 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷eü dvitãyo 'dhyàyaþ (2) _____________________________________________________________ maitreya uvàca nirguõasyàprameyasya ÷uddhasyàpyamalàtmanaþ / kathaü sargàdikartçtvaü brahmaõobhyupagamyate // ViP_1,3.1 // ÷rãparà÷àra uvàca ÷aktayaþ sarvabhàvànàmacintyaj¤ànagocaràþ / yato 'to brahmaõastastu sargàdyà bhàva÷aktayaþ / bhavanti tapatàü ÷reùñha pàvakasya yathoùõatà // ViP_1,3.2 // tannibodha yathà sarge bhagavànsaüpravartate / nàràyaõàkhyo bhagavànbrahmà lokapitàmàhaþ // ViP_1,3.3 // utpannaþ procyate vidvannityamevopacàrataþ // ViP_1,3.4 // nijena tasya mànena àyurvarùa÷ataü smçtam / tatparàkhyaü tadarddha ca paràrdhamabhidhiyate // ViP_1,3.5 // kàlasvaråpaü viùõo÷ ca yanmayoktaü tavànagha / tena tasya nibodhe tvaü parimàõopapàdanam // ViP_1,3.6 // anyeùàü caiva jantånàü caràõàmacarà÷ ca ye / bhåbhåbhçtsàgaràdãnàma÷eùàõàü ca sattama // ViP_1,3.7 // kàùñhà pa¤cada÷àkhyàtà nimeùà munisattama / kàùñhàtriü÷atkalà triü÷atkalà mauhårtiko vidhiþ // ViP_1,3.8 // tàvatsaükhyair ahoràtraü muhårtair mànuùaü smçtam / ahoràtràõi tàvanti màsaþ pakùadvayàtmakaþ // ViP_1,3.9 // taiþ ùaóbhir ayanaü varùaü dve 'yane dakùiõottare / ayanaü dakùiõaü ràtrirdevànàmuttaraü dinam // ViP_1,3.10 // divyair varùasahasrais tu kçtatretàdisaüj¤itam / caturyugaü dvàda÷abhis tadvibhàgaü niboda me // ViP_1,3.11 // catvàritrãõi dve caikaü kçtàdiùu yathàkramam / dvivyàbdànàü sahasràõi yugoùvàhuþ puràvidaþ // ViP_1,3.12 // tatpramàõaiþ ÷ataiþ saüdhyà pårvà tatràbhidhãyate / sandhyàü÷a÷caiva tattulyo yugasyànantaro hi saþ // ViP_1,3.13 // sandhyàsaüdhyàü÷ayorantaryaþ kàlo munisattama / yugàkhyaþ sa tu vij¤eyaþ kçtatretàdisaüj¤itaþ // ViP_1,3.14 // kçtaü tretà dvàpara÷ ca kali÷caiva caturyugam / procyate tatsahasraü va brahmaõàü divasaü mune // ViP_1,3.15 // brahmaõo divase brahmanmanavastu caturda÷a / bhavanti pariõàmaü ca teùàü kàlakçtaü ÷çõu // ViP_1,3.16 // saptarùayaþ suràþ ÷aktro manustatsånavo nçpàþ / ekakàle hi sçjyante saühniyante ca pårvavat // ViP_1,3.17 // caturyugàõàü saükhyàtà sàdhikà hyekasaptatiþ / manvantaraü manoþ kàlaþ suràdãnàü ca sattama // ViP_1,3.18 // aùñau ÷ata sahasràõi divyayà saükhyayà smçtam / dvipa¤cà÷attathànyàni sahasràõyadhikàni tu // ViP_1,3.19 // triü÷atkoñyastu saüpårõàþ saükhyàtàþ saükhyayà dvija / saptaùaùñistathànyàni niyutàni mahàmune // ViP_1,3.20 // viü÷atistu sahasràõi kàloyamadhikaü vinà / manvantarasya saükhyeyaü mànuùair vatsarair dvija // ViP_1,3.21 // caturda÷aguõo hyeùa kàlo brahmamahaþ smçtam / brahmo naimittiko nàma tasyànte pratisa¤caraþ // ViP_1,3.22 // tadà hi dahyate sarva trailokyaü bhårbhuvàdikam / janaü prayànti tàpàrtà maharlokanivàsinaþ // ViP_1,3.23 // ekàrõave tu traitokye brahmà nàràyaõàtmakaþ / bhogi÷ayyàü gataþ ÷ete trailokyagràsabçühitaþ // ViP_1,3.24 // janasthair yogibhir deva÷cityamànobjasambhavaþ / tatpramàõàü hi tàüràtriü tadante sçjate punaþ // ViP_1,3.25 // evaü tu brahmaõo varùamevaü varùa÷ataü ca yat / ÷ataü hiü tasya varùàõàü paramàyurmahàtmanaþ // ViP_1,3.26 // ekamasya vyatãtaü tu paràrdhaü brahmaõo 'nagha / tasyàntebhånmahàkalpaþ pàdma ityabhivi÷rutaþ // ViP_1,3.27 // dvitãyasya paràrdhasya vartamànasya vai dvija / vàràha iti kalpoyaþ prathamaþ parikãrtitaþ // ViP_1,3.28 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ (3) _____________________________________________________________ ÷rãmaitreya uvàca brahmanàràyaõàkhyo 'sai kalpàdau bhagavànyathà / sasarja sarvabhåtàni tadàcakùva mahàmune // ViP_1,4.1 // ÷rãparà÷ara uvàca prajàþ sasarja bhagavànbrahmà nàràyaõàtmakaþ / prajàpatipatirdevo yathà tanme ni÷àmaya // ViP_1,4.2 // atãtakalpàvasàne ni÷àsuptotthitaþ prabhuþ / sattvodriktas tathà brahmà ÷ånyaü lokamavaikùata // ViP_1,4.3 // nàràyaõaþ paro 'cintyaþ pareùàmapi sa prabhuþ / brahmasvaråpã bhagavànanàdiþ sarvasambhavaþ // ViP_1,4.4 // imaü codàharantyatra ÷lokaü nàràyaõaü prati / brahmasvaråpiõaü devaü jagataþ prabhavàpyayam // ViP_1,4.5 // àpo nàrà iti proktà àpo vai narasånavaþ / ayanaü tasya tàþ pårvaü tena nàràyaõaþ smçtaþ // ViP_1,4.6 // toyàntaþsthàü mahãü j¤àtvà jagatyekàrõavãkçte / anumànàttaduddhàraü kartukàmaþ prajàpatiþ // ViP_1,4.7 // akarotsvatanåmanyàü kalpàdiùu yathà purà / satsyakårmàdikàü tadvadvàràhaü varuràsthitaþ // ViP_1,4.8 // vedayaj¤amayaü råpama÷eùajagataþ sthitau / sthitaþ sthiràtmà sarvàtmà paramàtmà prajàpatiþ // ViP_1,4.9 // janalokagataiþ siddhaiþ sanakàdyair abhiùñutaþ / pravive÷a tadà toyamàtmàdhàro dharàdharaþ // ViP_1,4.10 // nirãkùya taü tadà devã pàtàlàtalamàgatam / tuùñàva praõatà bhåtvà bhaktinamrà vasundharà // ViP_1,4.11 // ÷rãpçthivyuvàca namaste puõóarãkàkùa ÷aïkhacakragadàdhara / màmuddharàsmàdadya tvaü tvatto 'haü pårvasutthità // ViP_1,4.12 // tvayàhamuddhçtà pårvaü tvanmayàhaü janàrdana / tathànyàni ca bhåtàni gaganàdinya÷eùataþ // ViP_1,4.13 // namaste para màtmàtmanpuruùàtmannamostu te / pradhànavyaktabhåtàya kàlabhåtàya te namaþ // ViP_1,4.14 // tvaü kartà sarvabhåtànàü tvaü pàtà tvaü vinà÷akçt / sargàdiùu prabho brahmaviùõurudràtmaråpadhçk // ViP_1,4.15 // sambhakùayitvà sakalaü jagatyekàrõavãkçte / ÷eùe tvameva govinda cintyamàno manãùibhiþ // ViP_1,4.16 // bhavato yatparaü tattvaü tanna jànàti ka÷cana / avatàreùu yadråpaü tadarcanti divaukasaþ // ViP_1,4.17 // tvàmàràdhya paraü brahma yàtà muktiü mumukùavaþ / vàsudevamanàràdhya ko mokùaü samavàpsyati // ViP_1,4.18 // yatki¤cinmanasà gràhyaü yadgrahyaü cakùuràdibhiþ / buddhyà ca yatparicchedyaü tadråpamakhilaü tava // ViP_1,4.19 // tvanmayàhaü tvadàdhàrà tvatsçùñà tvatsamà÷rayà / màdhavãmiti lokoyamabhidhatte tato hi màm // ViP_1,4.20 // jayàkhilaj¤ànamaya jaya sthålamayàvyaya / jayànanta jayàvyakta jaya vyaktamaya prabho // ViP_1,4.21 // paràparàtmanvi÷vàtma¤jaya yaj¤a pate 'nagha / tvaü yaj¤astvaü paùañkàrastvamoïkàrastvamagnayaþ // ViP_1,4.22 // tvaü vedàstvaü tadaïgàni tvaü yaj¤apuruùo hare / såryàdayo grahàstàrà nakùatràõya khitaü jagat // ViP_1,4.23 // mårtàmårtamadç÷yaü ca dç÷yaü ca påruùottama / yaccoktaü yacca naivoktaü mayàtra parame÷vara / tatsarvaü tvaü namastubhyaü bhåyobhåyo namonamaþ // ViP_1,4.24 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü saüståyamànastu pçthivyà dharaõãdharaþ / sàmasvaradhvaniþ ÷rãmठjagarja parighargharam // ViP_1,4.25 // tataþ samutkùipya dharàü svadaüùñrayà mahàvaràhaþ sphuñapadmalocanaþ / rasàtalàdutpalapatrasannibhaþ samutthito nãla ivàcalo mahàn // ViP_1,4.26 // uttiùñhatà tena mukhànilàhataü tatsaübhavàmbho janalokasaü÷rayàn / prakùàlayàmàsa hi tànmahàdyutãn sanàndanàdãnapakalmaùàn munãn // ViP_1,4.27 // prayàniti toyàni khuràgravikùatarasàtale 'dhaþ kçta÷abdasantati / ÷vasànilàstàjha paritaþ prayànti siddhà jane ye niyatà vasanti // ViP_1,4.28 // uttiùñhatastasya jalàrdrakukùermahàvaràhasya mahãü vigçhya / vidhunvato vedamayaü ÷arãraü romàntarasthà munayaþ stuvanti // ViP_1,4.29 // ta tuùñuvustoùaparãtacetaso loke jane ye nivasanti yoginaþ / sanandanàdyà hyatinamrakandharà dharàdharaü dhãrataroddhatekùaõam // ViP_1,4.30 // jaye÷varàõàü parame÷a ke÷ava prabho gadà÷aïkhadharàsicakradhçk / prasåtinà÷asthiheturã÷varastvameva nànyatparamaü ca yatpadam // ViP_1,4.31 // pàdeùu dedàstava yåpadaüùñrà danteùu jaj¤à÷citaya÷ ca vaktre / hutà÷ajihvosi tanuruhàõi darbhàþ prabho yaj¤apumàüstvameva // ViP_1,4.32 // vilocane ràtryahanã mahàtmansarvà÷rayaü brahmaparaü ÷iraste / såktànya÷eùàõi sañàkalàpo ghràõaü samastàni havãüùi deva // ViP_1,4.33 // muktuõóasàmasvaradhãranàdapràgvaü÷akàyà khilasatrasandhe / pårteùñadharma÷ravaõosi deva sanàtanàtmanbhagavanprasãda // ViP_1,4.34 // padakramàkràntabhuvaü bhavantamàdisthitaü càkùaravi÷vamårte / vi÷vasya vidmaþ parame÷varo'si prasãda nàthosi paràvarasta // ViP_1,4.35 // daüùñràgravinyastama÷eùametadbhumaõóalaü nàtha vibhàvyate te / vigàhataþ padmavanaü vilagànaü sarojinãpatramivoóhapaïkam // ViP_1,4.36 // dyàvàpçthivyoratulaprabhàva yadantaraü tadvapuùà tavaiva / vyàptaü jagavdyàptisamarthadãpte hitàya vi÷vasya vibho bhava tvam // ViP_1,4.37 // paramàrthastvamevaiko nànyosti jagataþ pate / tavaiùa mahimà yena vyàptametaccaràcaram // ViP_1,4.38 // yadetaddç÷yate mårtametajj¤ànàtmanastava / bhràntij¤ànena pa÷yanti jagadråpamayoginaþ // ViP_1,4.39 // j¤ànasvaråpamakhilaü jagadetadabuddhayaþ / arthasvaråpaü pa÷yanto bhràmyante mohasaüplave // ViP_1,4.40 // yetu j¤ànavidaþ suddhacetasaste 'khilaü jagat / j¤ànàtmakaü prapa÷yanti tvadråpaü parame÷vara // ViP_1,4.41 // prasãda sarva sarvàtmanbhavàya jagatàmimàm / uddharorvãmameyàtma¤channo dehyabjalocana // ViP_1,4.42 // sattvodrikto 'si bhagavan govinda pçthivãmimàm / samuddhara bhavàye÷a ÷anno dehyabjalocana // ViP_1,4.43 // sargapravçttirbhavato jagatàmupakàriõi / bhavatveùà namaste 'stu ÷anno dehyabjalocana // ViP_1,4.44 // ÷rãpàra÷ara uvàca evaü saüståyamànastu paramàtmà mahãdharaþ / ujjahàra kùitiü kùipraü nyastavàü÷ ca mahàmbhasi // ViP_1,4.45 // tasyopari jalaughasya sahatã nauriva sthità / vitatattvàttu dehasya na mahã yàti saüplàvam // ViP_1,4.46 // tataþ kùitiü samàü kçtvà pçthivyàü socinodgirãn / yathàvibhàgaü bhagavànanàdiþ parame÷varaþ // ViP_1,4.47 // pràksargadagdhàn akhilàn parvatàn pçthivãtale / amoghena prabhàveõa sasarjàmoghavà¤chitaþ // ViP_1,4.48 // bhåvibhàgaü tataþ kçtvà saptadvãpànyathàtatham / bhåràdyàü÷caturo lokànpårvavatsamakalpayat // ViP_1,4.49 // brahmaråpadharo devastato 'sau rajasà vçtaþ / cakàra sçùñiü bhagavàü÷caturvakradharo hariþ // ViP_1,4.50 // nimittamàtramevàsau sçjyànàü sargakarmaõi / pradhànakàraõãbhåtà yato vai sçjya÷aktayaþ // ViP_1,4.51 // nimittamàtraü muktvaivaü nànyatki¤cidapekùate / nãyate tapatàü ÷reùña sva÷aktyà vastu vastutàm // ViP_1,4.52 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e pçthivyuddhàra÷caturtho 'dhyàyaþ (4) _____________________________________________________________ ÷rãmaitreya uvàca yathà sasarja devo 'sau devarùipitçdàna vàn / manuùyatiryagvçkùàdãnbhåvyomasalilaukasaþ // ViP_1,5.1 // yadguõaü yatsvabhàvaü ca yadråpaü ca jagaddvija / sargàdau sçùñavànbrahmà tanmamàcakùva kçtstra÷aþ // ViP_1,5.2 // ÷rãparà÷ara uvàca maitreya kathayàmyetacchçùuùva susamàhitaþ / yathà sasarja devosau devàdãnakhilànvibhuþ // ViP_1,5.3 // sçùñiü cintaya tastasya kalpàdiùu yathà purà / abuddhipårvakaþ sargaþ pràdurbhåtastamomayaþ // ViP_1,5.4 // tamomoho mahàmohastàmistro hyandhasaüj¤itaþ / avidya pa¤caparvaiùà pràgurbhåtà mahàtmanaþ // ViP_1,5.5 // pa¤cadhàvasthitaþ sargo dhyàyato pratibodhavàn / bahiranto 'prakà÷a÷ ca saüvçtàtmà nagàtmakaþ // ViP_1,5.6 // mukhyà nagà yataþ proktà mukhyasargastatastvayam // ViP_1,5.7 // taü dçùvàsàdhakaü sargamamanyadaparaü punaþ // ViP_1,5.8 // tasyàbhidhyàyataþ sargastiryakstrotobhyavartata / yasmàttiryakpravçttisya tiryakstrotàstataþ smçtaþ // ViP_1,5.9 // pa÷vàdayaste vikhyàtà stamaþpràyà hyavedinaþ / utpathagràhiõa÷caiva te 'j¤àne j¤ànamàninaþ // ViP_1,5.10 // ahaïkçtà ahaümànà aùñàviü÷advadhàtmakàþ / ataþ prakà÷àste sarve àvçtà÷ ca parasparam // ViP_1,5.11 // tamapyasàdhakaü matvà dhyàyatonyastato 'bhavat / årdhvastretàstçtãyastu sàttvikordhvamavartata // ViP_1,5.12 // te sukhaprãtibahulà bahiranta÷ ca nàvçtàþ / prakà÷à bahiranta÷ ca årdhvastrotodbhavàþ smçtàþ // ViP_1,5.13 // tuùñàtmànastçtãyastu devasargastu sa smçtaþ / tasminsargebhavatprãtirniùpanne brahmaõasta dà // ViP_1,5.14 // tatonyaü sa tadà dadhyau sàdhakaü sargamuttamam / asàdhakàüstu tà¤j¤àtvàþ mukhyasargàdisambhavàn // ViP_1,5.15 // tathàbhidhyàyatastasya satyàbhidhyàyinastataþ / pràdurbabhåva càvyaktàdarvàstretàstu sàdhakaþ // ViP_1,5.16 // yasmàdarvàgvyavartanta tatorvàkstrotasastu te / te ca prakà÷abahulàstamodriktà rajodhikàþ // ViP_1,5.17 // tasmàtte duþkhabahulà bhåyobhåya÷ ca kàriõaþ / prakà÷à bahiranta÷ ca manuùyàþ sàdhakàstu te // ViP_1,5.18 // ityete kathitàþ sargàþ ùaóatra munisattama / prathamo mahataþ sargo vij¤eyo brahmaõastu saþ // ViP_1,5.19 // tanmàtràõàü dvitãya÷ ca bhåtasargo hi sa smçtaþ / vaikàrikastçtãyastu sarga endriyakaþ sma-taþ // ViP_1,5.20 // ityeùa pràkçtaþ sargaþ sambhåto buddhipårvakaþ / mukhyasarga÷caturthastu mukhyà vai sthàvaràþ smçtàþ // ViP_1,5.21 // tiryakstrotàstu yaþ proktas tairyagyonyaþ sa ucyate / tadårdhvastrotasàü ùaùñho devasargastu saüsmçtaþ // ViP_1,5.22 // tator'vàkstrotasàü sargaþ saptamaþ sa tu mànuùaþ // ViP_1,5.23 // aùñamo 'nugrahaþ sargaþ sàttvikastàmasa÷ ca saþ / pa¤caite vaikçtàþ sargàþ pràkçtàstu trayaþ smçtàþ // ViP_1,5.24 // pràkçto vaikçta÷caiva kaumàro navamaþ smçtaþ / ityete vai samàkhyàtà nava sargàþ prajàpateþ // ViP_1,5.25 // pràkçtà vaikçtà÷caiva jagato målahetavaþ / sçjato jagadã÷asya kimanya¤chrotumicchasi // ViP_1,5.26 // ÷rãmaitreya uvàca saükùepàtkathitaþ sarge devàdãnàü mune tvayà / vistaràcchrotumicchami tvatto munivarottama // ViP_1,5.27 // ÷rãparà÷ara uvàca karmabhir bhàvitàþ pårvaiþ ku÷alàþ ku÷alais tu tàþ / khyàtyà tayà hyanirmuktàþ saühàre hyupasaühçtàþ // ViP_1,5.28 // sthàvaràntàþ suràdyàstu prajà brahma÷caturvidhàþ / brahmaõaþ kurvataþ sçùñiü jaj¤ire mànasàstu tàþ // ViP_1,5.29 // tato devàsurapiténmanuùyàü÷ ca catuùñayam / sisçkùurambhàüsyetàni svamàtmànamayåyujat // ViP_1,5.30 // yuktàtmanastamomàtrà hy udriktàbhåtprajàpateþ / sisçkùorjaghanàtpårvamasurà jaj¤ire tataþ // ViP_1,5.31 // utsasarja tatastàü tu tamomàtràtmikàü tanum / sà tu vyaktà tanustena maitreyàbhådvibhàvarã // ViP_1,5.32 // sisçkùuranyadehasthaþ prãtimàpa tataþ suràþ / sattvodriktàþ samudbhutà mukhato brahmaõo dvijaþ // ViP_1,5.33 // tyaktà sàpi tanustena sattvapràyamabhåddinam / tato hi balino ràtràvasurà devatà divà // ViP_1,5.34 // sattvamàtràtmikàmeva tatonyàü jagçhe tanum / pitçvanmanyamànasya pitarastasya jaj¤ire // ViP_1,5.35 // utsasarja tatastàü tu piténsçùñvàpi sa prabhuþ / sà cotsçùñàbhavatsaüdhyà dina naktàntarasthità // ViP_1,5.36 // rajomàtràtmikàmanyàü jagçhe sa tanuü tataþ / rajomàtrotkañà jàtà manuùyà dvijasattama // ViP_1,5.37 // tàmapyà÷u sa tatyàja tanuü sadyaþ prajàpatiþ / jyotstrà samabhavatsàpi pràksandhyà yàbhidhãyate // ViP_1,5.38 // jyotstràgame tu balino manuùyàþ pitaras tathà / maitreya saüdhyàsamaye tasmàdete bhavanti vai // ViP_1,5.39 // jyotsnà ràtryahani saüdhyà catvàryatàni vai prabhoþ / brahmaõastu ÷arãràõi triguõopà÷rayàõi tu // ViP_1,5.40 // rajomàtràtmikàmeva tatonyàü jagçhe tanum / tataþ kùudbrahmaõo jàtà jaj¤e kàmastayà tataþ // ViP_1,5.41 // kùutkùàmànandhakàretha sosçjadbhagavàüstataþ / vuråpàþ ÷ma÷rulà jàtàstebhyadhàvaü stataþ prabhum // ViP_1,5.42 // maivaü bho rakùyatàmeùa yair uktaü ràkùasàstu te / åcuþ khàdàma ityanye ye te yakùàstu jakùaõàt // ViP_1,5.43 // apriyeõa tu tàndçùñvà ke÷àþ ÷ãryantavedhasaþ / hãnà÷ ca ÷iraso bhåyaþ samàrohanta tacchiraþ // ViP_1,5.44 // sarpaõàtte 'bhavan sarpà hãnatvàdahayaþ smçtàþ / tataþ kruddho jagatstraùñà krodhàtmàno vinirmame / varõena kapi÷enograbhåtàste pi÷ità÷anàþ // ViP_1,5.45 // dhyàyatoïgàtsamutpannà gandharvàstasya tatkùaõàt / pibanto jaj¤ire vàcaü gandharvàstena te dvija // ViP_1,5.46 // etàni sçùñvà bhagavànbrahma tacchakticoditaþ / tataþ svacchandatonyàni vayàüsi vayaso 'sçjat // ViP_1,5.47 // apayo vakùasa÷cakre mukhatojàþ sa sçùçvàn / sç÷çvànudaràdgà÷ ca pàr÷vabhyàü ca prajàpatiþ // ViP_1,5.48 // padbhyàü cà÷vànsamàtaïgànràsabhàngavayànmçgàn / uùñràna÷vataràü÷caiva nyaïkånanyà÷ ca jàtayaþ // ViP_1,5.49 // oùadhyaþ phalamålinyo romabhyastasya jatrire / tretàyugamukhe brahmà kalpasyàdau dvijottama / sçùñvàpa÷cauùadhãþ samyagyuyojasa tadàdhvare // ViP_1,5.50 // gaurajaþ puruùo meùa÷cà÷và÷vataragardabhàþ / etàngràmyànpa÷ånàhuràraõyàü÷ ca nibodha me // ViP_1,5.51 // ÷vàpadà dvikhurà hastã vànaràþ pakùipa¤camàþ / audakàþ pa÷avaþ ùaùñhà saptamàstu sarãsçpàþ // ViP_1,5.52 // gàyatraü ca çca÷caiva trivçtsomaü rathantaram / agniùñomaü ca yaj¤ànàü nirmame prathamànmukhàt // ViP_1,5.53 // yajåüùi traiùñubhaü chandaþ stomaü pa¤cada÷aü tathà / bçhatsàma tathokthaü ca dakùiõàdasçjanmu khàt // ViP_1,5.54 // sàmàni jagatãchandaþ stomaü saptada÷aü tathà / vairåpamatiràtraü ca pa÷cimàdasçjanmukhàt // ViP_1,5.55 // ekaviü÷amatharvàõamàptoryàmàõameva ca / anuùñubhaü ca vairàjamuttaràdasçjanmukhàt // ViP_1,5.56 // uccàvacàni bhåtàni gàtrebhyastasya jaj¤ire / devàsurapitén sçùñvà manuùyàü÷ ca prajàpatiþ // ViP_1,5.57 // tataþ punaþ sasarjàdau saükalpasya pitàmahaþ / yakùàn pi÷àcàngandharvàn tathaivàpsarasàü gaõàn // ViP_1,5.58 // narakinnararakùàüsi vayaþ pa÷umçgoragàn / avyayaü ca vyayaü caiva yadidaü sthàõujaïgamam // ViP_1,5.59 // tatsasarja tadà brahma bhagavànàdikçtprabhuþ / teùàü ye yàni karmàõi praksçùñyàü pratipedire / tànyeva te prapadyante sçjyamànàþ punaþpunaþ // ViP_1,5.60 // histràhiüstre mçdukråre dharmadharmàvçtànçte / tadbhàvitàþ prapadyante tasmàttattasya rocate // ViP_1,5.61 // indriyàrtheùu bhåteùu ÷arãreùu ca sa prabhuþ / nànàtvaü viniyogaü ca dhàtaivaü vyasçjatsvayam // ViP_1,5.62 // nàma råpaü ca bhåtànàü kçtyànàü ca prapa¤canam / veda÷abdebhya evàdau devàdãnàü cakàra saþ // ViP_1,5.63 // çùãõàü nàmadheyàni yathà veda÷rutàni vai / tathà niyogayogyàni hyanyeùàmapi so 'karot // ViP_1,5.64 // yathartuùvçtuliïgàni nànàråpàõi parya ye / dçsyante tàni tànyeva tathà bhàvà yugàdiùu // ViP_1,5.65 // karotyevaüvidhàü sçùñiü kalpàdau sa punaþ punaþ / sisçkùà÷aktiyuktosau sçjya÷aktipracoditaþ // ViP_1,5.66 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ (5) _____________________________________________________________ ÷rãmaitreya uvàca arvàkstrotàstu kathito bhavatà yastu mànuùaþ / brahmanvistarato bråhi brahma tamasçjadyathà // ViP_1,6.1 // yathà ca varõànasçjadyadguõàü ÷ ca prajàpatiþ / yacca teùàü smçtaü karma vipràdãnàü taducyatàm // ViP_1,6.2 // ÷rãparà÷ara uvàca satyàbhidhyàyinaþ pårvaü sisçkùerbrahmaõo jagat / ajàyanta dvija÷reùñha sattvodriktà mukhàtprajàþ // ViP_1,6.3 // vakùamo rajasodriktàs tathà vai brahmaõo 'bhavan / rajasà tamasà caiva samudriktàstathorutaþ // ViP_1,6.4 // padbhyàmanyàþ prajà brahmà sasarja dvijasattama / tamaþpradhànàstàþ sarva÷càturvarõyamidaü tataþ // ViP_1,6.5 // brahmaõàþ kùatriyà ve÷yàþ ÷ådrà÷ ca dvijasattama / pàdoruvakùasthalato mukhata÷ ca samudgatàþ // ViP_1,6.6 // yaj¤aniùpattaye sarvametadbrahyà cakàra vai / càturvarõyaü mahàbhàga yaj¤asàdhanamuttamam // ViP_1,6.7 // yaj¤air àpyàyità devà vçùñyutsargeõa vai prajàþ / àpyàyayante dharmaj¤a yaj¤àþ kalyàõahetavaþ // ViP_1,6.8 // niùpàdyante narais tais tu svadharmàbhirataiþ sadà / vi÷uddhàcaraõaipetaiþ sadbhiþ sanmàrgagàmibhiþ // ViP_1,6.9 // svargàpavargau mànuùyàtpràpnuvanti narà mune / yaccàbhir ucitaü sthànaü tadyànti manujà dvija // ViP_1,6.10 // prajàstà brahmaõà sçùñà÷càturvarõyavyavasthi tàþ / samyakchraddhàþ samàcàrapravaõà munisattama // ViP_1,6.11 // yathecchàvàsaniratàþ sarvabàdhàvivarjitàþ / ÷uddhàntaþ karaõàþ ÷uddhàþ karmànuùñhà nanirmalàþ // ViP_1,6.12 // ÷uddhe ca tàsàü manasi ÷uddhentaþsaüsthite harau / suddhaj¤ànaü prapa÷yanti bilvàkhyaü yena tatpadam // ViP_1,6.13 // tataþ kàlàtma ko yo 'sau sa càü÷aþ kathito hareþ / sa pàtayatyaghaü ghoram alpam alpàlpasàravat // ViP_1,6.14 // adharmabãjamudbhutaü tamolobhasamudbhavam / prajàsu tàsu maitreya ràgàdikamasàdhakam // ViP_1,6.15 // tataþ sà sahajà siddhastàsàü nàtãva jàyate / rasollàsàdaya÷cànyàþ siddhayoùñau bhavanti yàþ // ViP_1,6.16 // tàsu kùãõàsva÷eùàsu vardhamàne ca pàtake / dvandvàbhibhavaduþkhàrtàstà bhavanti tataþ prajàþ // ViP_1,6.17 // tato durgàõi tà÷cakrurdhànvaü pàrvatamaudakam / kçtrimaü ca tathà durgaü purakharvañakàdikam // ViP_1,6.18 // gçhãõi ca yathànyàyaü teùu cakuþ puràdiùu / ÷ãtàtapàdibàdhànàü pra÷amàya mahàmate // ViP_1,6.19 // pratãkàramimaü katvà ÷ãtàdestàþ prajàþ punaþ / vàrtopàyaü tata÷cakrurhastasiddhiü ca karmajàm // ViP_1,6.20 // vrãhaya÷ ca yavà÷caiva godhåmà÷caõavastilàþ / priyaïgavo hyudà rà÷ ca koradåùàþ satãnakàþ // ViP_1,6.21 // màùà mudgà masårà÷ ca niùpàvàþ sakulàtthakàþ / àóhakya÷caõakà÷caiva ÷aõàþ saptada÷a smçtàþ // ViP_1,6.22 // ityetà oùadhãnàü tu gràmyànàü jàtayo mune / oùadhyo yaj¤iyà÷caiva gràmyàraõyà÷caturda÷a // ViP_1,6.23 // vrãhayaþsayavà màùà godhåmà÷càõava stilàþ / priyaïgusaptamà hyete aùñamàstu kulatthakàþ // ViP_1,6.24 // ÷yàmàkàstvatha nãvàrà jartilàþ sagavedhukàþ / tathà veõuyavàþ proktas tathà markañakà mune // ViP_1,6.25 // gràmyàraõyàþ smçtà hyetà oùadhyastu caturda÷a / yaj¤aniùpattaye yaj¤astathàsàü heturuttamaþ // ViP_1,6.26 // età÷ ca saha yaj¤ena prajànàü kàraõaü param / paràvaravidaþ pràj¤àstato yaj¤ànvitanveta // ViP_1,6.27 // ahanyahanyanuùñhànaü yaj¤ànàü munisattama / upakàrakaraü puüsàü kriyamàõà gha÷àntidam // ViP_1,6.28 // yeùàü tu kàlasçùo 'sau pàpabandurmahàmune / cetaþsu vavçdhe cakruste na yaj¤eùu mànasam // ViP_1,6.29 // vedavàdàüs tathà vedànyaj¤a karmàdikaü ca yat / tatsarvaü nindayàmàsuryaj¤avyàsedhakàriõaþ // ViP_1,6.30 // pravçttimàrgavyucchittikàriõo vedanindakàþ / duràtmàno duràcàrà babhåvuþ kuñilà÷ayàþ // ViP_1,6.31 // saüsiddhàyàü tu vàrtàyàü prajàþ sçùñvà prajàpatiþ / saryàdàü sthàpayàmàsa yathàsthànaü yathàguõam // ViP_1,6.32 // varõà nàmà÷ramàõàü ca dharmadharmabhçtàü vara / lokàü÷ ca sarvavarõànàü samyagdharmànupàlinàm // ViP_1,6.33 // prajàpatyaü brahmaõànàü smçtaü sthànaü kriyàvatàm / sthànamaindraü kùatriyàõàü saügrameùvanivartatàm // ViP_1,6.34 // vai÷yànàü màrutaü sthànaü svadharmamanuvartinàm / gàndharvaü ÷ådrajàtãnàü.paricaryànuvartinàm // ViP_1,6.35 // aùñà÷ãtisahasràõi munãnàmårdhvaretasàm / smçtaü teùàü tu yatsthànaü tadeva guruvàsinàm // ViP_1,6.36 // saptarùiõàü tu yatsthànaü smçtaü tadvai vanaukasàm / pràjàpatyaü gçhasthànàü nyàsinàü brahmasaüj¤itam // ViP_1,6.37 // yoginàmamçtaü sthànaü svàtmasaütoùakàriõàm // ViP_1,6.38 // ekàntinaþ sadà brahmadhyàyino yogina÷ ca ye / teùàü tu paramaü sthànaü yattatpa÷yanti sårayaþ // ViP_1,6.39 // gatvàgatvà nivartante candrasåryàdayo grahàþ / adyàpi na nivartante dvàda÷àkùaracintakàþ // ViP_1,6.40 // tàmistramandhatàmistraü mahàrauravarauravau / asipatravanaü ghoraü kàlasåtramavãcikam // ViP_1,6.41 // vinindakànàü vedasya yaj¤avyàghàtakàriõàm / sthànametatsamàkhyàtaü svadharmatyàgina÷ ca ye // ViP_1,6.42 // iti ÷rãviùõururàõe prathame 'ü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ (6) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca tatobhidhyàyatastasya jaj¤ire mànasàþ prajàþ / taccharãrasamutpannaiþ kàryais taiþ karaõaiþ saha / kùetraj¤àþ samavartanta gàtrebhyasya syaþ dhãmataþ // ViP_1,7.1 // te sarve samàvartanta ye mayà pràgudàhatàþ / devàdyàþ sthàvaràntà÷ ca traiguõyaviùaye sthitàþ // ViP_1,7.2 // evaübhåtàni sçùñàni caràõi sthàvaràõi ca // ViP_1,7.3 // yadàsya tàþ prajàþ sarvà na vyavardhanta dhãmataþ / athànyànmànasànputrànsadç÷ànàtmano 'sçjat // ViP_1,7.4 // bhçguü pulastyaü pulahaü kratumaïgirasaü tathà / marãciü dabhamatriü ca vasiùñhaü caiva mànasàn // ViP_1,7.5 // nava brahmàõa ityete puràõe ni÷cayaü gatàþ // ViP_1,7.6 // khyàtiü bhåtiü ca saübhåtiü kùamàü prãtiü tathaiva ca / sannatiü ca tathaivorjamanasåyàü tathaiva ca // ViP_1,7.7 // prasåtiü ca tataþ sçùñvà dadau teùàü mahàtmanàm / patnyo bhavadhva mityuktvà teùàmeva tu dattavàn // ViP_1,7.8 // sanandanàdayo ye ca pårvasçùñàstu vedhasà / na te lokeùvasajjanta nirapekùàþ prajàsu te // ViP_1,7.9 // sarve te 'bhyà gataj¤ànà vãtaràgà vimatsaràþ / teùvevaü nirapekùeùu lokasçùñau mahàtmanàþ // ViP_1,7.10 // brahmaõobhånmahàn krodhastrailokyadahanakùamaþ / tasya krodhàtsa mudbhåtajvàlàmàlàtidãpitam / brahmaõobhåttadà sarvaü trailokyamakhilaü mune // ViP_1,7.11 // bhrakuñãkuñilàttasya lalàñàt krodhadãpitàt / samutpanna stadà rudro madhyàhnàrkasamaprabhaþ // ViP_1,7.12 // ardhanàrãnaravapuþ pracaõóo 'ti÷arãravàn / vibhajàtmànamityuktvà taü brahmàntardadhe tataþ // ViP_1,7.13 // tathoktosau dvidhà strãtvaü puruùatvaü tathàkarot / vibhedapuruùatvaü ca da÷adhà caikadhà punaþ // ViP_1,7.14 // saumyàsaumyostadà÷àntà÷àntaiþ strãtvaü ca sa prabhuþ / vibheda bahudhà devàþ svaråpair asitaiþ sitaiþ // ViP_1,7.15 // tato brahmàtmasaübhåtaü pårvaü svàyaübhuvaü prabhu / àtmànameva kçta vànprajàpàlye manuü dvija // ViP_1,7.16 // ÷ataråpàü ca tàü nàrãü taponirdhåtakalpaùàm / svàyaübhuvo manurdevaþ patnãtve jagçhe prabhuþ // ViP_1,7.17 // tasmàttu puruùàddevã ÷ataråpà vyajàyata / priyavratottànapàdau prasåtyàkåtisaüj¤itam // ViP_1,7.18 // kanyàdvayaü ca dharmaj¤a råpaudàryaguõànvitam / dadau prasåtiü dakùàya àkåtiü rucaye purà // ViP_1,7.19 // prajàpatiþ sa jagràha tayorjaj¤e sadakùiõaþ / putro yaj¤e mahàbhàga dampatyormithunaü tataþ // ViP_1,7.20 // yaj¤asya dakùiõàyàü tu putrà dvàda÷a jaj¤ire / yàmà iti samàkhyàtà devàþ svàyaübhuve manau // ViP_1,7.21 // prasåtyàü ca tathà dakùa÷catastro viü÷atis tathà / sasarja kanyàstàsàü ca samyaïnàmàni me ÷çõu // ViP_1,7.22 // ÷raddhà lakùmãrdhçtistuùñirmedhà puùñis tathà kriyà / buddhirlajjà vapuþ ÷àntiþ siddhiþ kãrtistrayoda÷ã // ViP_1,7.23 // patnyarthaü pratijagràha dharmo dàkùàyaõãþ prabhuþ / tàbhyaþ ÷iùñayavãyasya ekàda÷a sulocanàþ // ViP_1,7.24 // khyàtiþ satyatha saübhåtiþ smçtiþ pãtiþ kùamà tathà / santati÷cànasåyà ca årjà svàhà svadhà tathà // ViP_1,7.25 // bhçturbhavo marãci÷ ca tathà caivàïgirà muniþ / pulastyaþ pulaha÷caiva kratu÷carùivaras tathà // ViP_1,7.26 // atrirvasiùñho vahni÷ ca pitara÷ ca yathàkramama / khyàtyàdya jagçhuþ kanyà munayo muni sattama // ViP_1,7.27 // ÷raddhà kàmaü calà darpaü niyamaü dhçtiràtmajam / santoùaü ca tathà tuùñirlobhaü puùñirasåyata // ViP_1,7.28 // medhà ÷rutaü kriyà daõóaü nayaü vinayameva ca // ViP_1,7.29 // bodhaü buddhis tathà lajjà vinayaü vapuràtmajam / vyavasàyaü prajaj¤e vai kùemaü ÷àntirasåyatà // ViP_1,7.30 // sukhaü siddhirya÷aþ kãrtirityete dharmasånavaþ / kàmàdratiþ sutaü harùaü dharmapautramasåyata // ViP_1,7.31 // hiüsà bhàryà tvadharmasya tato jaj¤e tathànçtam / kanyà ca nikçtistàbhyàü màyà jaj¤e ca vedanà // ViP_1,7.32 // màyà ca vedanà caiva mithunaü tvidametayoþ / tayorjaj¤etha vai màyà mçtyuü bhåtàpahàriõam // ViP_1,7.33 // vedanà svasåtaü càpi duþkhaü jaj¤e 'tha rauravàt / mçtyorvyàdhijarà÷okatçùõakrodhà÷ ca jaj¤ire // ViP_1,7.34 // duþkhottaràþ smçtà hyete sarve càdharmalakùaõàþ / naiùàü putrosti vai bhàryà te sarve hyårdhvaretasaþ // ViP_1,7.35 // raudràõyetàniråpàõi viùõormunivaràtmaja / nityapralayahetutvaü jagatosya prayànti vai // ViP_1,7.36 // dakùo marãciratri÷ ca bhçgvàdyà÷ ca praje÷varàþ / jagatyatra mahàbhàga nityasargasya hetavaþ // ViP_1,7.37 // manavo manuputrà÷ ca bhåpà vãryadharà÷ ca ye / sanmàrganiratàþ ÷åràste sarve sthitikàriõaþ // ViP_1,7.38 // ÷rãmaitreya uvàca yeyaü nityà sthitirbrahmannityasargastatheritaþ / nityàbhàva÷ ca teùàü vai svaråpaü mama kathyatàm // ViP_1,7.39 // ÷rãparà÷ara uvàca sargasthitivinà÷àü÷ ca bhagavànmadhusådanaþ / tais tai råpair acintyàtmà karotyavyàhato vibhuþ // ViP_1,7.40 // naimittikaþ pràkçtikastathaivàtyantiko dvija / nitya÷ ca sarvabhåtànàü pralayo 'yaü caturvidhaþ // ViP_1,7.41 // brahmo naimittikastatra ccheteyaü jagatãpatiþ / prayàti pràkçtaü caiva brahmaõóaü prakçtau layam // ViP_1,7.42 // j¤ànàdàtyantikaþ prokto yoginaþ paramàtmani / nityaþ sadaiva bhåtànàü yo vinà÷o divàni÷am // ViP_1,7.43 // prasåtiþ prakçteryà tu sà sçùñiþ pràkçtà smçtà / dainandinã tathà proktà nàntarapralayàdanu // ViP_1,7.44 // bhåtànyanudine yatra jàyante munisattama / nityasargo hi sa proktaþ puràõàrthavicakùaõaiþ // ViP_1,7.45 // evaü sarva÷arãreùu bhagavànbhåtabhàvanaþ / saüsthitaþ kurute viùõurutpattisthitisaüyamàn // ViP_1,7.46 // sçùñi sthitivinà÷ànàü ÷aktayaþ sarvadehiùu / vaiùõavyaþ parivartante maitreyàharni÷aü samàþ // ViP_1,7.47 // guõatrayamayaü hyatadbrahyan ÷aktitrayaü mahat / yo 'tiyàti sà yàtyeva paraü nàvartate punaþ // ViP_1,7.48 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e saptamo 'dhyàyaþ (7) _____________________________________________________________ ÷rãpàra÷ara uvàca kathitastàmasaþ sargo brahmaõaste mahàmune / rudrasargaü pravakùyàmi tanme nigadataþ ÷çõu // ViP_1,8.1 // kalpàdàvàtmanastulyaü sutaü pradhyàyatastataþ / pràduràsãtprabhoraïke kumàro nãlalohitaþ // ViP_1,8.2 // ruroda susvaraü sotha pràdravaddi jasattama / kiü tvaü rodiùi taü brahma rudantaü pratyuvàca ha // ViP_1,8.3 // nàma dehãti taü so 'tha pratyuvàca prajàpatiþ / rudrastvaü devanàmnàsi màro dãrdhairyamàvaha / evamuktaþ punaþ so 'tha saptakçtvo ruroda vai // ViP_1,8.4 // tatonyàni dadau tasmai sapta nàmàni vai prabhuþ / sthànàni caiùàmaùñànàü patnãþ putràü÷ ca sa prabhuþ // ViP_1,8.5 // bhavaü ÷arvamathe÷ànaü tathà pa÷upatiü dvija / bhãmamugraü mahàdevamuvàca sa pitàmahaþ // ViP_1,8.6 // cakre nàmànyathaitàni sthànànyeùàü cakàra saþ / såryo jalaü mahã vàyurvahniràkà÷ameva ca / dãkùito brahmaõaþ soma ityetàstanavaþ kramàt // ViP_1,8.7 // suvarcalà tathaivoùà vike÷ã càparà ÷ivà / svàhà di÷as tathà dãkùà rohiõã ca yathàkramam // ViP_1,8.8 // såryàdãnàü dvija÷reùñha rudràdyair nàmabhiþ saha / patnyaþ smçtà mahàbhàga tadapatyàni me ÷çõu // ViP_1,8.9 // eùàü såtiprasåtibhyàmidamàpåritaü jagat // ViP_1,8.10 // ÷anai÷caras tathà ÷ukro lohitàïgo manojavaþ / skandaþ sargo 'tha santàno budha÷cànukramàtsutàþ // ViP_1,8.11 // evaüprakàro rudro 'sau satãü bhàryàmaninditàm / upayeme duhitaraü rakùasyaiva prajàpateþ // ViP_1,8.12 // dakùakopàcca tatyàja sa satã svakalevaram / himavadduhita sàbhånmenàyàü dvijasattama // ViP_1,8.13 // upayeme puna÷comàmananyàü bhagavànharaþ // ViP_1,8.14 // devau dhàtçvidhàtàrau bhçgoþ khyàtirasåyata / ÷riyaü ca devadevasya patnã nàràyaõasya yà // ViP_1,8.15 // ÷rãmaitreya uvàca kùãràbdhau ÷rãþ samutpannà ÷råyate 'mçtamanthane / bhçgoþ khyàtyàü samutpannetyetadàha kathaü bhavàt // ViP_1,8.16 // ÷rãparà÷ara uvàca nityaivaiùà jaganmàtà viùõoþ ÷rãranapàyini / yathà sarvagato viùõustathaiveyaü dvijottama // ViP_1,8.17 // artho viùõuriyaü vàõã nãtireùà nayo hariþ / bodho viùõuriyaü buddhirdharmo 'sau satkriyà tviyam // ViP_1,8.18 // straùñà viùõuriyaü sçùñiþ ÷rãrbhåmirbhådharo hariþ / santoùo bhagavàllaïkùmãstuùñirmaitreya ÷à÷vatã // ViP_1,8.19 // icchà ÷rãrbhagavànkàmo yaj¤o 'sau dakùiõà tviyam / àjyàhutirasau devã puroóà÷o janàrdanaþ // ViP_1,8.20 // patnã÷àlà mune lakùmãþ pràgvaü÷au madhusådanaþ / citirlakùmãrhariryåpa idhmà ÷rãrbhagavànku÷aþ // ViP_1,8.21 // sàmàsvaråpã bhagavànudgãtiþ kamalàlayà / svàhà lakùmãrjagannàtho vàsudevo hutà ÷anaþ // ViP_1,8.22 // ÷aïkaro bhagavà¤chaurirgaurãlakùmãrdvijottama / maitreya ke÷avaþ såryastatprabhà kamalàlayà // ViP_1,8.23 // viùõuþ pitçgaõaþ padmà svadhà ÷à÷vatapuùñidà / dyauþ ÷rãþ sarvàtmako viùõuravakà÷otivistaraþ // ViP_1,8.24 // ÷a÷àïkaþ ÷rãdharaþ kàntiþ ÷rãstathaivànapàyinã / dhçtirlakùmãrjagacceùñà vàyuþ sarvatrago hariþ // ViP_1,8.25 // jaladhirdvijagovindastadvelà ÷rãrmahàmune / lakùmãsvaråpamindràõã devendro madhusådanaþ // ViP_1,8.26 // yama÷cakradharaþ sàkùàddhåmorõà kamalàlayà / çddhiþ ÷rãþ ÷rãdharo devaþ svayameva dhane÷varaþ // ViP_1,8.27 // gaurã lakùmãmaühàbàgà ke÷avo varuõaþ svayam / ÷rãrdevasenà viprendra devasenàpatirhariþ // ViP_1,8.28 // avaùñaübho gadàpàõiþ ÷aktirlakùmãr dvijottama / kàùñhà lakùmãrnimeùo 'sau muhårto 'sau kalà tviyam // ViP_1,8.29 // jyotsnà lakùmãþ pradãpo 'sau sarvaþ sarve÷varo hariþ / latàbhåtà jaganmàtà ÷rãrviùõurdrumasaüj¤itaþ // ViP_1,8.30 // vibhàvarã ÷rãrdivaso devacakragadàdharaþ / varaprado varo viùõurvadhåþ padmavanàla yà // ViP_1,8.31 // nadasvaråpã bhagavà¤chrãrnadãråpasaüsthità / dhvaja÷ ca puõóarãkàkùaþ patàkà kamalàlayà // ViP_1,8.32 // tçùõà lakùmãrjagannàtho lobho nàràyaõaþ paraþ / ratã ràga÷ ca maitreya lakùmãrgovinda eva ca // ViP_1,8.33 // kiü càtibahunoktena saükùepeõedamucyate // ViP_1,8.34 // devatiryaïmanuùyàdau punnàmà bhagavànhariþ / strãnàmnã ÷rã÷ ca vij¤eyà nànayorvidyate param // ViP_1,8.35 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e aùñamo 'dhyàyaþ (8) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca idaü ca ÷çõu maitreya yatpçùñohamiha tvayà / ÷rãsambandhaü màyàpyetacchrutamàsãnmarãcitaþ // ViP_1,9.1 // durvàsàþ ÷aïkarasyàü÷a÷càra pçthivimimàma / sa dadar÷a srajaü divyàmçùirvidyàdharãkare // ViP_1,9.2 // saütànakànàmakhilaü yasyà gandhena vàsitam / atisevyamabhådbrahyan tadvanaü vanacàriõàm // ViP_1,9.3 // unmattavratadhçgviprastàü dçùñvà ÷obhanàü srajam / tàü yayàce varàrohàü vidyàdharavadhåü tataþ // ViP_1,9.4 // yàcità tena tanvaïgã màlàü vidyàdharàïganà / dadau tasmai vi÷àlàkùã sàdaraü praõipatya tam // ViP_1,9.5 // tàmàdàyàtmano mårdhni srajamunmattaråpadhçk / kçtvà sa vipro maitreya paribabhràma medinãm // ViP_1,9.6 // sa dadar÷a tamàyàntamunmattairàvate sthitam / trailokyàdhipatiü devaü saha devaiþ ÷acãpatim // ViP_1,9.7 // tàmàtmanaþ sa ÷irasaþ srajamunmatta ùañpadàm / àdàyàmararàjàya cikùeponmattavanmuniþ // ViP_1,9.8 // gçhãtvàmararàjena sragairàvatamårdhani / nyastà raràja kailàsa÷ikhare jàhnavã yathà // ViP_1,9.9 // madàndhakàritàkùosau gandhàkçùñena vàraõaþ / kareõàghràya cikùepa tàü srajaü dharaõãtale // ViP_1,9.10 // tata÷cukrodha bhagavàndurvàsà muni sattamaþ / maitreya devaràjànaü kruddha÷caitaduvàca ha // ViP_1,9.11 // durvàsà uvàca ai÷varyamadaduùñàtmannatistabdhosi vàsava / ÷riyo dhàma srajaü yastvaü maddattàü nàbhinandasi // ViP_1,9.12 // prasàda iti noktaü te praõipàtapuraþ saram / harùotphullakapolena na càpi ÷irasà dhçtà // ViP_1,9.13 // mayà dattàmi màü màlaü yasmànna bahu manyase / trailokya÷rãrato måóha vinà÷amupayàsyati // ViP_1,9.14 // màü manyase tvaü madç÷aü nånaü ÷akrataradvijaiþ / atovamà namasmàsu màninà bhavatà kçtam // ViP_1,9.15 // maddatta bhavatà yasmàtkùiptà màlà mahãtale / tasmàtpraõaùñalakùmãkaü trailokyaü te bhaviùyati // ViP_1,9.16 // yasya saüjàtakopasya bhayameti caràcaram / taü tvaü màmatigarveõa devaràjavamanyase // ViP_1,9.17 // ÷rãparà÷ara uvàca mahendro vàraõaskandhàdavatãrya tvarànvitaþ / prasàdayàmàsa muniü durvàsasamakalmaùam // ViP_1,9.18 // prasàdyamànaþ sa tadà praõipàtapuraþsaram / ityuvàca sahasràkùaü durvàsà munisattama // ViP_1,9.19 // durvàsà uvàca nàhaü kçpàluhçdayo na camàü bhajate kùamà / anye te munayaþ ÷akra durvàsasamavehi màma // ViP_1,9.20 // gautamàdibhir anyais tvaü garvamàropito mudhà / akùàntisàrasarvasvaü durvàsasamavehi màm // ViP_1,9.21 // vasiùñhàdyair dayàsàraiþ stotraü kurvadbhir uccakaiþ / garvaü gato si yenaivaü màmapyadyàvamanyase // ViP_1,9.22 // jvalajjañàkalàpasya bhçkuñãkuñilaü mukham / nirãkùya kastribhuvane mama yo na gato bhayam // ViP_1,9.23 // nàhaü kùamiùye bahunà kimuktena ÷atakrato / vióaübanàmimàü bhåyaþ karoùyanunayàtmikàm // ViP_1,9.24 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà prayayai vipro devaràjopi taü punaþ / àruhyairàvataü brahman prayayàvamaràvatãm // ViP_1,9.25 // tataþ prabhçti niþ÷rãkaü sa÷akraü bhuvanatrayam / maitreyàsãdapadhvastaü saükùà õauùadhivãrudham // ViP_1,9.26 // na yaj¤àþ samavartante na tapasyanti tàpasàþ / na ca dànàdidharmeõu mana÷cakre tadà janaþ // ViP_1,9.27 // niþsattvàþ sakalà lokà lobhàdyupahatendriyàþ / svalpepi hi babhåvuste sàbhilàùà dvijottama // ViP_1,9.28 // yataþ sattvaü tato lakùmãþ sattvaü bhåtyanusàri ca / niþ÷rãkàõàü kutaþ sattvaü vinà tena guõàþ kutaþ // ViP_1,9.29 // bala÷auryàdyabhàva÷ ca puruùàõàü guõair vinà / lavanàyaþ samastasya bala÷auryavivarjitaþ // ViP_1,9.30 // bhavatyapadhvastamatirlaghitaþ prathitaþ pumàn / evamatyantaniþ÷rãke trailokye sattvavarjite // ViP_1,9.31 // davàn prati balodyogaü cakrurdaiteyadànavàþ // ViP_1,9.32 // lobhàbhibhåtà niþ÷rãkà daityàþ sattvavivarjitàþ / ÷ripàvihãnair niþsattvair devai÷ cakrus tato raõam // ViP_1,9.33 // vijitàstrida÷à daityair indràdyàþ ÷araõaü yayuþ / pitàmahaü mahàbhàgaü hutà÷anapurogamàþ // ViP_1,9.34 // yathàvatkathito devair brahmà pràha tataþ suràn / paràvare÷aü ÷araõaü vrajadhvamasuràrdanam // ViP_1,9.35 // utpattisthitinà÷ànàmahetuü hetumã÷varam / prajà patipatiü viùõumanantamaparàjitam // ViP_1,9.36 // pradhànapuüsorajayoþ kàraõaü kàryabhåtayoþ / praõatàrtiharaü viùõuü sa vaþ ÷reyo vidhàsyati // ViP_1,9.37 // ÷rãparà÷ara uvàca evamuktvà surànsarvàn brahmà lokapitàmahaþ / kùãrodasyottaraü tãraü tair eva sahito yayau // ViP_1,9.38 // sa gatvà trida÷aiþ sarvaiþ samavetaþ pitàmahaþ / tuùñàva vàgbhir iùñàbhiþ paràvarapatiü harim // ViP_1,9.39 // brahmovàca namàmi sarvaü sarve÷amanantamajamavyayam / lokadhàma dharàdhàramaprakà÷amabhedinam // ViP_1,9.40 // nàràyaõamaõãyàüsama÷eùaõàmaõãyasàm / samastànàü gariùñhaü ca bhåràdãnàü garãyasàm // ViP_1,9.41 // yatra sarvaü yataþ sarvamutpannaü matpuraþsaram / sarvabhåta÷ ca yo devaþ paràõàmapi yaþ paraþ // ViP_1,9.42 // paraþ parasmàtpuruùàtparamàtmasvaråpadhçk / yogibhi÷cintyate yo 'sau suktihetormumukùubhiþ // ViP_1,9.43 // sattvàdayo na santã÷e yatra ca pràkçtà guõàþ / sa ÷uddhaþ sarva÷uddhebhyaþ pumànàdyaþ prasãdatu // ViP_1,9.44 // kalà kàùñhà muhårtàdikàlàsåtrasya gocare / yasya ÷aktirna ÷uddhasya sa no viùõuþ prasãdatu // ViP_1,9.45 // procyate parame÷o hi yaþ ÷uddho 'pyupacàrataþ / prasãdatu sa no viùõuràtmà yaþ sarvadehinàm // ViP_1,9.46 // yaþ kàraõaü ca kàryaü ca kàraõasyàpi kàraõam / kàrya syàpi ca yaþ kàryaü prasãdatu sa no hariþ // ViP_1,9.47 // kàryakàryasya yatkàryaü tatkàryasyàpi yaþ svayam / tatkàryakàryabhåto yastata÷ ca praõatàsma tam // ViP_1,9.48 // kàraõaü kàraõasyàpi tasya kàraõakàraõam / tatkàraõànàü hetuü taü praõatà sma pare÷varam // ViP_1,9.49 // bhoktàraü bhogyabhåtaü ca sraùñàraü sçjyameva ca / kàryakartçsvaråpaü taü praõatà sma paraü padam // ViP_1,9.50 // vi÷uddhabodhavannityamajamakùayamavyayam / avyaktamavikàraü yattadviùõoþ paramaü padam // ViP_1,9.51 // na sthulaü na ca såkùmaü yanna vi÷eùaõagocaram / tatpadaü paramaü viùõoþ praõamàma sadàmalam // ViP_1,9.52 // yasyà yutàyutàü÷àü÷e vi÷va÷aktiriyaü sthità / parabrahmasvaråpaü yatpraõamàmastamavyayam // ViP_1,9.53 // yadyoginaþ sadodyuktàþ puõyapàpakùayekùayam / pa÷yanti praõave cintyaü tadviùõoþ paramaü padam // ViP_1,9.54 // yanna devà na munayo na càhaü na ca ÷aïkaraþ / jànanti parame÷a sya tadviùõoþ paramaü padam // ViP_1,9.55 // ÷aktayo yasya devasya brahmaviùõu÷ivàtmikàþ / bhavantyabhåtapårvasya tadviùõoþ paramaü padam // ViP_1,9.56 // sarve÷a sarvabhåtàtmansarva sarvà÷rayàcyuta / prasãda viùõo bhaktànàü vraja no dçùñigocaram // ViP_1,9.57 // ÷rãparà÷ara uvàca ityudãritamàkarõya brahmaõastrida÷àstataþ / praõamyocuþ prasãdeti vraja no dçùñi gocaram // ViP_1,9.58 // yannàyaü bhagavàn brahma jànàti paramaü padam / tannatàþ sma-jagaddhàma tava sarvagatàcyuta // ViP_1,9.59 // ityante vacasasteùàü devànàü brahmaõasta thà / åcurdevarùayaþsarva bçhaspatipurogamàþ // ViP_1,9.60 // adyo yaj¤aþ pumànãóyaþ pårveùàü ya÷ ca pårvajaþ / tannatàþ sma jagatstraùñuþ sraùñàrama vi÷eùaõam // ViP_1,9.61 // bhagavanbhåtabhavye÷a yaj¤amårtidharàvyaya / prasãda praõatànàü tvaü sarveùàü dehi dar÷anam // ViP_1,9.62 // eùa brahma sahàsmàbhiþ saha rudrais trilocanaþ / sarvàdityaiþ samaü påùà pàvako 'yaü sahàgnibhaþ // ViP_1,9.63 // a÷vinau vasava÷ceme sarve caite marudgaõàþ / sàdhyà vi÷ve tathà devà devendra÷càyamã÷varaþ // ViP_1,9.64 // praõàmapravaõà nàtha daityasainyaiþ paràjitàþ / ÷araõaü tvàmanupràptàþ samastà devatàgaõàþ // ViP_1,9.65 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü saüståyamànastu bhagavà¤chaükhacakradhçk / jagàma dar÷anaü teùàü maitreya parame ÷varaþ // ViP_1,9.66 // taü dçùñvà te tadà devàþ ÷aïkhacakragadàdharam / apårvaråpasaüsthànaü tejasàü rà÷imårjitam // ViP_1,9.67 // praõamya praõatàþ sarve saükùobha stimitekùaõàþ / tuùñuvuþ puõóarãkàkùaü pitàmahapurogamàþ // ViP_1,9.68 // devà åcuþ / namonamo vi÷eùastvaü tvaü brahma tvaü pinàkadhçk / indrastvama gniþ pavano varuõaþ savità yamaþ // ViP_1,9.69 // vasavo marutaþ sàdhyà vi÷vedevagaõà bhavàn / yo 'yaü tavàgrato deva samãpaü devatàgaõaþ / sa tvameva jagatstraùñà yataþ sarvagato bhavàn // ViP_1,9.70 // tvaü yaj¤astvaü vaùañkàrastvamoïkàraþ prajàpatiþ / vidyà vedyaü ca sarvàtmaüstvanmayaü càkhilaü jagat // ViP_1,9.71 // tvamàrtàþ ÷araõaü viùõo prayàtà daityanirjitàþ / vayaü prasãda sarvàtmaüstejasàpyàyayasva naþ // ViP_1,9.72 // tàvadàrtis tathà và¤chà tàva nmohas tathà mukham / yàvanna yàti ÷araõaü tvàma÷eùàghanà÷anam // ViP_1,9.73 // tvaü prasàdaü prasannatman prapannànàü kuruùva naþ / tejasàü nàtha sarveùàü sva÷aktyàpyàyanaü kuru // ViP_1,9.74 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü saüståyamànastu praõatair amarair hariþ / prasannadç÷ñirbhagavànidamàha sa vi÷vakçt // ViP_1,9.75 // tejaso bhavatàü devàþ kariùyàmyupabçühaõam / vadàmyahaü yatkriyatàü bhavadbhis tadidaü suràþ // ViP_1,9.76 // ànãya sahità daityaiþ kùãràbdhau saralau ùadhãþ / prakùipyàtramçtàrthaü tàþ sakalà daityadànavaiþ / manthànaü mandaraü kçtvà netraü kçtvà ca vàsukim // ViP_1,9.77 // mathyatàmamçte devàþ sahàye mayyavasthite // ViP_1,9.78 // sàmapårvaü ca daiteyàstatra sàhàyyakarmaõi / sàmànyaphalabhoktàro yåyaü vàcyà bhaviùyatha // ViP_1,9.79 // mathyamàne ca tatràbdhau yatsamutpatsyate 'mçtam / tatpànàdbalino yåyamamarà÷ ca bhaviùyatha // ViP_1,9.80 // tathà càhaü kariùyàmi te yathà trida÷adviùaþ / na pràpsyantyamçtaü devàþ kevalaü kle÷abhàginaþ // ViP_1,9.81 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktà devadevena sarva eva tadà suràþ / sandhànamasåraiþ kçtvà yatnavanto 'mçte 'bhavan // ViP_1,9.82 // nànauùadhãþ samànãya devadaiteyadànavàþ / kùiptvà kùãràbdhipayasi ÷ara dabhràmalatviùi // ViP_1,9.83 // manthànaü mandaraü kçtvà netraü kçtvà ca vàsukim / tato mathitumàrabdhà maitreya tarasàmçtam // ViP_1,9.84 // vibudhàþ sahitàþ sarve yataþ pucchaü tataþ kçtàþ / kçùõena vàsukerdaityàþ pårvakàye nive÷itàþ // ViP_1,9.85 // te tasya mukhani÷vàsavahnitàpahatatviùaþ / nistejaso 'suràþ sarve babhåvuramitaujasaþ // ViP_1,9.86 // tenaiva mukhani÷vàsavàyunàstabalàhakaiþ / pucchaprade÷e varùadbhis tadà càpyàyitàþ suràþ // ViP_1,9.87 // kùãro damadhye bhagavànkårmaråpã svayaü hariþ / manthanàdreradhiùñhànaü bhramato 'bhånmahàmune // ViP_1,9.88 // råpeõànyena devànàü madhye cakragadàdharaþ / cakarùa nàga ràjànaü daityamadhye 'pareõa ca // ViP_1,9.89 // uparyàkràntavà¤÷ailaü bçhadråpeõa ke÷avaþ / tathàpareõa maitreya yanna dçùñaü suràsuraiþ // ViP_1,9.90 // tejasà nàgarà jànaü tathàpyàyitavànhariþ / anyena tejasà devànupabçühitavànprabhuþ // ViP_1,9.91 // mathyamàne tatastasminkùiràbdho devadànavaiþ / havirdhàmàbhavatpårvaü surabhiþ surapåjãtà // ViP_1,9.92 // jagmurmudaü tato devà dànavà÷ ca mahàmune / vyàkùiptacetasa÷caiva babhåvustimitekùaõàþ // ViP_1,9.93 // kimetaditisiddhànàü divi cintayatàü tataþ / babhåva vàruõã devã madàghårõitalocanà // ViP_1,9.94 // kçtàvartàttatastasmàtkùãrodàdvàsaya¤jagat / gandhena pàrãjàtobhåddevastrãnandanastaruþ // ViP_1,9.95 // råpaudàryaguõopetas tathà càpsarasàü gaõaþ / kùãrodadheþ samutpanno maitreya paramàdbhutaþ // ViP_1,9.96 // tataþ ÷ãtàü÷urabhavajjagçhe taü mahe÷varaþ / jagçhu÷ ca viùaü nàgàþ kùãrodàbdhisamutthitam // ViP_1,9.97 // tato dhanvantarirdevaþ ÷vetàmbaradharasvayam / bibhratkamaõóaluü pårõamamçtasya samutthitaþ // ViP_1,9.98 // tataþ svasthamanaskàste sarve daitaiyadànavàþ / babhåvurmuditàþ sarve maitreya munibhiþ saha // ViP_1,9.99 // tataþ sphuratkàntimatã vikàsikamale sthità / ÷rãrdevã payasastasmàdudbhåtà dhçtapaïkajà // ViP_1,9.100 // tàü tuùñuvurmudà yuktàþ ÷rãsåktena maharùayaþ // ViP_1,9.101 // vi÷vàvasumukhàstasyà gandharvàþ purato jaguþ / ghçtàcãpramukhàstatra nançtu÷càpsarogaõàþ // ViP_1,9.102 // gaïgàdyàþ saritastoyaiþ snànàrthamupatasthire / diggajà hemapàtrasthamàdàya vimalaü jalam / stràpayà¤cakrire devãü sarvalokamahe÷varãm // ViP_1,9.103 // kùãrodo råpadhçktasyai màlàmamlànapaïkajàm / dadau vibhåùaõànyaïge vi÷vakarmà cakàra ha // ViP_1,9.104 // divyamàlyàmbaradharàstràtà bhåùaõabhåùità / pa÷yatàü sarvadevànàü yayau vakùasthalaü hareþ // ViP_1,9.105 // tayà vilokità devà harivakùasthalasthayà / lakùmyà maitreya sahasà paràü nirvçtimàgatàþ // ViP_1,9.106 // udvegaü paramaü jagmurdaityà viùõuparàïmukhàþ / tyaktà lakùmyà mahàbhàga vipracittirurogamàþ // ViP_1,9.107 // tataste jagçhurdaityà dhanvantarikarasthitam / kamaõóaluü mahàvãryà yatrà'ste 'mçtamuttamam // ViP_1,9.108 // màyayà mohayitvà tànviùõuþ strãråpasaüsthitaþ / dànavebhyastadàdàya devebhyaþ pradadau prabhuþ // ViP_1,9.109 // tataþ papuþ suraguõàþ ÷akràdyàstattadàmçtam / udyatàyudhanistraü÷à daityàstàü÷ ca samàbhyayuþ // ViP_1,9.110 // pãte 'mçte ca balibhir devair daityacamåstadà / vadhyamànà di÷o bheje pàtàlaü ca vive÷a vai // ViP_1,9.111 // tato devà mudà yuktàþ ÷aïkhacakragadàbhçtam / praõipatya yathàpårvamà÷àsattattriviùñapam // ViP_1,9.112 // tataþ prasannabhàþ såryaþ prayayau svena vartmanà / jyotãüùi ca yathàmàrgaü prayayurmunisattama // ViP_1,9.113 // jajvàla bhagavàü÷coccai÷ càrudãptirvibhàvasuþ / dharme ca sarvabhåtànàü tadà matirajàyata // ViP_1,9.114 // trailokyaü ca ÷riyà juùñaü babhåva dvijasattama / ÷akra÷ ca trida÷a÷reùñhaþ punaþ ÷rãmà najàyata // ViP_1,9.115 // siühàsanagataþ ÷akraþsaüpràpya tridivaü punaþ / devaràjye stito devãü tuùñàvàbjakaràü tataþ // ViP_1,9.116 // indra uvàca namasye sarvalokànàü jananãmabjasambhavàm / ÷riyamunnidrapadmàkùãü viùõuvakùasthalasthitàm // ViP_1,9.117 // padmàlayàü padmakaràü padmapatranibhekùaõàm / vande padmasukhãü devãü padmanàbhapriyàmaham // ViP_1,9.118 // tvaü siddhistvaü svadhà svàhà sudhà tvaü lokapàvanã / sandhyà ràtriþ prabhà bhåtirmedhà ÷raddhà sarasvatã // ViP_1,9.119 // yaj¤avidyà mahàvidya guhyavidya ca ÷obhane / àtmavidyà ca devi tvaü visuktiphaladàyinã // ViP_1,9.120 // ànvãkùikãtrayãvàrta daõóanãtistvameva ca / saimyàsaumyair jagadråpais tvayaittaddevi påritam // ViP_1,9.121 // kà tvanyà tvàmçte devi sarvayaj¤amayaü vapuþ / adhyàste devadevasya yogicintyaü gadàbhçtaþ // ViP_1,9.122 // tvàyà devi parityaktaü sakalaü bhuvanatrayam / vinaùñapràyamabhavattvayedànãü samedhitam // ViP_1,9.123 // dàràþ putràstathàgàrasuhçddhànyadhanàdikam / bhavatyetanmahàbhàge nityaü tvadvãkùaõàntçõàm // ViP_1,9.124 // ÷arãràrogyamai÷varyam aripakùakùayaþ sukham / devi tvaddçùñidçùñànàü puruùàõàü na durlabham // ViP_1,9.125 // tvaü màtà sarvalokànàü devadevo hariþ pità / tvayaitadviùõunà càmba jagavdyàptaü caràcaram // ViP_1,9.126 // mà naþ ko÷aü tathà goùñhaü mà gçhaü mà paricchadam / mà ÷arãraü kalatraü ca tyajethàþ sarvapàvani // ViP_1,9.127 // mà putrànmà suhçrdvaga mà pa÷unmà vibhåùaõam / tyajethà mama devasya viùõorvakùaþsthalàlaye // ViP_1,9.128 // sattvena satya÷aucàbhyàü tathà ÷ãladibhir guõaiþ / tyajyante te naràþ sadyaþ saütyaktà ye tvàyàmale // ViP_1,9.129 // tvayà vilokitàþ sadyaþ ÷ãlàdyair akhilair guõaiþ / kulai÷varyai÷ ca yujyante puruùà nirguõà api // ViP_1,9.130 // sar ÷làghyaþ sa guõã dhanyaþ sa kulãnaþ sa buddhimàn / sa ÷åraþ sa ca vikrànto yastvayà devi vãkùitaþ // ViP_1,9.131 // sadyo vaiguõyamàyànti ÷ãlàdyaþ sakalà guõàþ / paràïmukhã jagaddhàtrã yasya tvaü viùõuvallabhe // ViP_1,9.132 // na te varõayituü ÷aktà guõà¤cihvàpi bedhasaþ / prasãda devi padmàkùi màsmàüstyàkùãþ kadàñana // ViP_1,9.133 // ÷rãpara÷ara uvàca evaü ÷rãþ saüstutà samyak pràha devã ÷atakratum / ÷çõvatàü sarvadevànàü sarvabhåtasthità dvija // ViP_1,9.134 // ÷rãruvàca parituùñàsmi deve÷e stotreõànena te hare / varaü vçõãùva yastviùño vara dàhaü tavàgatà // ViP_1,9.135 // indra uvàca varadà yadi me devi vàrarhe yadi vàpyaham / trailokyaü na tvayà tyàjyameùa mestu varaþ paraþ // ViP_1,9.136 // stotreõa yastathaitena tvàü stoùyatyabdhisambhave / sa tvayà na parãtyàjyo dvitãyostu varo mama // ViP_1,9.137 // ÷rãruvàca trailokyaü trida ÷a÷reùñha na santyakùyàmi vàsava / datto varo mayàyante stautràràdhanatuùñayà // ViP_1,9.138 // ya÷ ca sàyaü tathà pràtaþ stotreõànena mànavaþ / màü stoùyati na tasyàhaü bhaviùyàmi paràïmukhã // ViP_1,9.139 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü dadau varaü devã devaràjàya vai purà / maitreya ÷rãrmahàbhàgà stotràràdhanatoùità // ViP_1,9.140 // bhçgoþ khyàtyàü samutpannà ÷rãþ pårvamudadheþ punaþ / devadànavayatnena prasåtàmçtamanthane // ViP_1,9.141 // evaü yadà jagatsvàmã devadevo janàrdanaþ / avatàraü karotyeùà tadà ÷rãstatmahàyini // ViP_1,9.142 // puna÷ ca padmàdutpannà àdityobhådyadà hariþ / yadà tu bhàrgavo ràmastadàbhåddharaõã tviyam // ViP_1,9.143 // ràghavatve 'bhavatsãtà rukmiõã kçùõajanmani / anyeùu càvatàreùu viùõoreùànapàyini // ViP_1,9.144 // devatve devadeheyaü manuùyatve ca mànuùã / viùõordehànuråpàü vai karotyeùàtmanastanum // ViP_1,9.145 // ya÷caitacchçõuyàjjanma lakùmyà ya÷ ca pañhennaraþ / ÷riyo na vicyutistasya gçhe yàvatkulatrayam // ViP_1,9.146 // pañhyate yeùu caiveyaü gçheùu ÷rãstutirmune / alakùmãþ kalahàdhàrà na te ùvàste kadàcana // ViP_1,9.147 // etate kathitaü brahmanyanmàü tvaü paripçcchasi / kùãràbdho ÷rãryathà jàtà pårvaü bhçgusutà satã // ViP_1,9.148 // iti sakala vibhåtyavàptihetuþ stutiriyamindramukhodgatà hi lakùmyàþ / anudinamiha pañhyate nçbhir yair vasati na teùu kadàcidapyalakùmãþ // ViP_1,9.149 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e navamo 'dhyàyaþ (9) _____________________________________________________________ ÷rãmaitreya uvàca kathitaü me tvàyà sarvaü yatpçùñosi mayà mune / bhçgusargàtprabhçtyeùa sargo me kathyatàü punaþ // ViP_1,10.1 // ÷rãparà÷ara uvàca bhçgoþ khyàtyàü samutpannà lakùmãrviùõuparigrahaþ / tathà dhàtçvidhàtàrau khyàtyàü jàtau sutau bhçgoþ // ViP_1,10.2 // àyatirniyati÷caiva meroþ kanye mahàtmanaþ / bhàrye dhàtçvidhàtroste tayorjàtau sutàvubhau // ViP_1,10.3 // pràõa÷caiva mçkaõóu÷ ca màrkaõóeyo mçkaõóutaþ / tato veda÷irà jaj¤e pràõasyàpi sutaü ÷çõu // ViP_1,10.4 // pràõasya dyutimànputro ràjavàü÷ ca tato 'bhavat / tato vaü÷o mahàbhàga vistaraü bhàrgavo gataþ // ViP_1,10.5 // patnã marãceþ saübhåtiþ paurõamàsamasåyatà / virajàþ parvata÷caiva tasya putro mahàtmanaþ // ViP_1,10.6 // vaü÷asaükãrtane putrànvadiùyehaü tato dvija / smçti÷càïgãrasaþ patnã prasåtà kanyakàs tathà / sinãvàlã kuhå÷caiva ràkà cànumatã tathà // ViP_1,10.7 // anasåyà tathaivàtrerjaj¤e niùkalmaùànsutàn / somaü durvàsasaü caiva dattàtreyaü ca yoginam // ViP_1,10.8 // prãtyàü pulastyabhàryàyàü dattolistatsuto 'bhavat / pårvajanmani yo 'gastyaþ smçtaþ svàyaübhuventare // ViP_1,10.9 // kardama÷càrvarãvàü÷ ca sahiùõu÷ ca sutàstrayaþ / kùamà tu suùave bhàryà pulahasya prajàpateþ // ViP_1,10.10 // krato÷ ca saütatirbhàryà vàlakhilyànasåyata / ùaùñiputrasahasràõi munãnàmårdhvaretasàm / aïguùñhaparvamàtràõàü jvaladbhàskaratejasàm // ViP_1,10.11 // årjàyàü tu vasiùñhasya saptàjàyanta vai sutàþ // ViP_1,10.12 // rajo gotrordhvabàhu÷ ca savana÷cànaghas tathà / sutapàþ ÷ukra ityete sarve saptarùayo 'malàþ // ViP_1,10.13 // yo 'sàvagnyabhimànã syàt brahmaõastanayo 'grajaþ / tasmàtsvàhà sutàüllebhe trãnudàraujaso dvija // ViP_1,10.14 // pàvakaü pavamànaü tu ÷uciü càpi jalà÷inam // ViP_1,10.15 // teùàü tu santatàvanye catvàriü÷acca pa¤ca ca / kathyante vahnaya÷caite pitàputratrayaü ca yat // ViP_1,10.16 // evamekonapa¤ca÷advahnayaþ parikãrtitàþ // ViP_1,10.17 // pitaro brahmaõà sçùñà vyàkhyàtà ye mayà dvija / àgniùvàtta barhiùado 'nagnayaþ sàgnaya÷ ca ye // ViP_1,10.18 // tebhyaþ svadhà sute jaj¤e menàü vai dhàrãõãü tathà / te ubhe brahmavàdinyau yoginyàvapyubhe dvija // ViP_1,10.19 // uttamaj¤ànasaüpanne sarvaiþ samudirtair guõaiþ // ViP_1,10.20 // ityeùà dakùakanyànàü kathità satyasaütatiþ / ÷raddhàvànsaüsmarannetàmanapatyo na jàyate // ViP_1,10.21 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e da÷amo 'dhyàyaþ (10) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca priyavratottànapàdau manoþ svàyaübhuvasya tu / dvau putrau tu mahàvãryau dharmaj¤au kathitau tava // ViP_1,11.1 // tayoruttànapàdasya surucyàmuttamaþ sutaþ / abhãùñàyàmabhådbrahyanpituratyantavallabhaþ // ViP_1,11.2 // sunãtirnàma yà ràj¤astasyàsãn mahiùã dvija / sa nàti prãtimàüstasyàmabhådyasyà dhruvaþ sutaþ // ViP_1,11.3 // ràjàsanasthitasyàïkaü piturbhrataramà÷ritam / dçùñvottamaü dhruva ÷cakre tamàroóhuü manoratham // ViP_1,11.4 // pratyakùaü bhåpatistasyàþ surucyà nàbhyanandata / praõayenàgataü putramutsaügàrohaõotsukam // ViP_1,11.5 // sapatnã tanayaü dçùñvà tamaïkàrohaõotsukam / svaputraü ca tathàråóhaü surucirvàkyamabravãt // ViP_1,11.6 // kriyate kiü vçthà vatsa mahàneùa manorathaþ / anyastrãgarbhajàtena hy asaübhåya mamodare // ViP_1,11.7 // uttamottamamapràpyamaviveko hi và¤chasi / satyaü sutastvamapy asya kiü tu na tvaü mayà dhçtaþ // ViP_1,11.8 // etadràjàsanaü sarva bhåbhçtsaü÷rayaketanam / yogyaü mamaiva putrasya kimàtmà kli÷yatetvayà // ViP_1,11.9 // uccairmanorathasteyaü matputrasyeva kiü vçthà / sunãtyàmàtmano janma kiü tvayà nàvagamyate // ViP_1,11.10 // ÷rãparà÷ara vàca utsçjya pitaraü bàlastac chrutvà màtçbhàùitam / jagàma kupito màturnijàyà dvijamandiram // ViP_1,11.11 // taü dçùñvà kupitaü putramãùatprasphuritàdharam / sunãtiraïkamàropya maitreyedamabhàùata // ViP_1,11.12 // vatsa kaþ kopahetuste ka÷ ca tvàü nàbhi nandati / kovajànàti pitaraü vatsa yasteparàdhyati // ViP_1,11.13 // ÷rãparà÷ara vàca ityuktaþ sakalaü màtre kathayàmàsa tadyathà / suruciþ pràha bhåpàlapratyakùamatagarvità // ViP_1,11.14 // vini÷vasyeti kathite tasminputreõa durmanàþ / ÷vasakùàmekùaõà dãnà sunãtirvàkyamabravãt // ViP_1,11.15 // sunãtiruvàca suruciþ satyamàhedaü mandabhàgyosiþputraka / na hi puõyavatàü vatsa sapatnair eva mucyate // ViP_1,11.16 // nodvegastàta kartavyaþ kçtaü yadbhavatà purà / tatkopahartu ÷aknoti dàtuü ka÷càkçtaü tvayà // ViP_1,11.17 // tattvayà nàtra kartavyaü duþkhaü tadvàkyasambhavam // ViP_1,11.18 // ràjàsanaü ràjacchatraü varà÷càvaravàraõàþ / yasya puõyàni tasyaite matvaitacchàümya putraka // ViP_1,11.19 // anyajanmakçtaiþ puõyaiþ surucyà surucirnçpaþ / bhàryeti procyate cànyàü madvidhà puõyavarjità // ViP_1,11.20 // puõyopacayasaüpannastasyàþ putrastathottamaþ / mama putras tathà jàtaþ svalpapuõyo dhruvo bhavàn // ViP_1,11.21 // tathàpi duþkhaü na bhavàn kartumarhasi putraka / yasya yàvatsa tenaiva svena tuùyati mànavaþ // ViP_1,11.22 // yadi te duþkhamatyarthaü surucyà vacasàbhavat / tatpuõyopacaye yatnaü kuru sarvaphalaprade // ViP_1,11.23 // su÷ãlo bhava dharmàtmà maitraþ pràõihite rataþ / nimnaü yathàpaþ pravaõàþ pàtramàyànti sampadaþ // ViP_1,11.24 // dhruva uvàca amba yattvamidaü pràttha pra÷amàya vaco mama / naitaddurvàcasà bhinne hçdaye mama tiùñhati // ViP_1,11.25 // so 'haü tathà yatiùyàmi yathà sarvottamottamam / sthànaü pràpsyàmya÷oùàõàü jagatàmabhi påjitam // ViP_1,11.26 // surucirdayità ràj¤astasyà jàtosmi nodaràt / prabhàvaü pa÷ya meüba tvaü vçddhasyàpi tavodare // ViP_1,11.27 // uttamaþ sa mama bhràtà yo garbheõa dhçtastayà / sa ràjàsanamàpnotu pitrà dattaü tathàstu tat // ViP_1,11.28 // nànyadattamabhãpsyàmi stànamamba svakarmaõà / icchàmi tadahaü sthànaü yatra pràpa pità mama // ViP_1,11.29 // ÷rãparà÷ara uvàca nirjagàma gçhànmàturityuktvà màtaraü dhruvaþ / puràcca nirgamya tatastadbàhyopavanaü yayo // ViP_1,11.30 // sa dadar÷a munãüs tatra saptapårvàgatàndhruvaþ / kuùmàjinottarãyeùu viùñareùu samàsthitàn // ViP_1,11.31 // sa ràjaputrastànsarvànpraõipatyàbhya bhàùata / pra÷rayàvanataþ samyagabhivàdanapårvakam // ViP_1,11.32 // dhruva uvàca uttànapàdatanayaü màü nibodhata sattamàþ / jàtaü sunãtyàü nirvedàdyuùmàkaü pràptamantikam // ViP_1,11.33 // çùaya åcuþ catuþpa¤cà bdasaübhåto bàlastvaü tçpanandana / nirvedakàraõaü ki¤cittava nàdyàpi vartate // ViP_1,11.34 // na cintyaü bhavataþ ki¤ciddhrayate bhåpatiþ pità / na caivaiùña viyogàdi tava pa÷yàma bàlaka // ViP_1,11.35 // ÷arãre na ca te vyàdhirasmàbhir upalakùyate / nirvedaþ kinnimittaste kathyatàü yadi vidyate // ViP_1,11.36 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ sa kathayàmàsa surucyà yadudàhçtam / tanni÷amya tataþ procurmunayaste parasparam // ViP_1,11.37 // aho kùàtraü paraü tejo bàlasyàpi yadakùamà / sapatnyà màturuktaü yaddhçdayànnàpasarpati // ViP_1,11.38 // bhobhoþ kùatriyadàyàdaþ nirvedàdyattvàyàdhunà / kartuü vyavasitaü tannaþ kathyatàü yadi rocate // ViP_1,11.39 // yacca kàryaü tavàsmàbhiþ sàhàyyamamitadyute / taducyatàü vivakùustvamasmàbhir upalakùyase // ViP_1,11.40 // dhruva uvàca nàha marthamabhãpsàmi na ràjyaü dvijasattamàþ / tatsthànamekamicchàmi bhuktaü nànyena yatpurà // ViP_1,11.41 // etanme kriyatàü samyakkathyatàü pràpyate yathà / sthànamagryaü samastebhyaþ sthànebhyo munisattamàþ // ViP_1,11.42 // marãciruvàca anàràdhitagovindair naraiþ sthànaü nçpàtmaja / na hi saüpràpyate ÷reùñhaü tasmàdàràdhayàcyutam // ViP_1,11.43 // atriruvàca paraþ paràõàü puruùo yasya tuùño janàrdanaþ / saüpràpnotyakùayaü sthànametatsatyaü mayoditam // ViP_1,11.44 // aïgirà uvàca yasyàntaþ sarvamevedamacyutasyàvyayàtmanaþ / tamàràdhaya govindaü sthànamagryaü yadãcchasi // ViP_1,11.45 // pulastya uvàca paraü brahma paraü dhàma yo 'sau brahma tathà param / tamàràdhya hariü yàti muktimapyati durlabhàm // ViP_1,11.46 // pulaha uvàca aindramindraþ paraü sthànaü yamàràdhya jagatpatim / pràpa yaj¤apatiü viùõuü tamàràdhaya suvrata // ViP_1,11.47 // kraturuvàca yo yaj¤apuruùo yaj¤o yoge÷aþ paramaþ pumàn / tasmiüstuùñe yadapràpyaü kintadasti janàrdane // ViP_1,11.48 // vasiùñha uvàca pràpnoùyàràdhite viùõau manasà yadyadicchati / trelokyàntargataü sthànaü kimu vatsottamottamam // ViP_1,11.49 // dhruva uvàca àràdhyaþ kathito devo bhavadbhiþ praõatasya me / mayà tatparãtoùàya yajjaptavyaü taducyatàm // ViP_1,11.50 // yathà càràdhanaü tasya mayà kàryaü mahàtmanaþ / prasàdasumukhàstanme kathayantu maharùayaþ // ViP_1,11.51 // çùaya åcuþ ràjaputra yathà viùõoràràdhanaparair naraiþ / kàryamàràdhanaü tanno yathàvacchrotumarhasi // ViP_1,11.52 // bàhyàrthàdakhilàccittaü tyàjayetprathamaü naraþ / tasminneva jagaddhàmni tataþ kurvita ni÷calam // ViP_1,11.53 // evamekàgracittena tanmayena dhçtàtmanà / japtavyaü yanni bodhaitattanraþ pàrthivanandana // ViP_1,11.54 // hiraõyagarbhapuruùapradhànavyaktaråpiõe / oü namo vàsudevàya ÷uddhaj¤ànasvaråpime // ViP_1,11.55 // etajjajàpa bhagavàn japyaü svàyaübhuvo manuþ / pitàmahastava purà tasya tuùño janàrdanaþ // ViP_1,11.56 // dado yathàbhilaùitàü siddhiü trailokyadurlabhàm / tathà tvamapi govindaü toùayaitatsadà japan // ViP_1,11.57 // iti ÷rãviùõupuràõe prathameü÷a ekàda÷o 'dhyàyaþ (11) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ni÷amyaitada÷eùeõa maitreya nçpate sutaþ / nirjagàma vanàttasmàtpraõipatya sa tànçùãn // ViP_1,12.1 // kçtakçtyamivàtmànaü manyamànastato dvija / madhusaüj¤aü mahàpuõyaü jagàma yamunàtañam // ViP_1,12.2 // puna÷ ca madhusaüj¤ena daityenàdhiùñhitaü yataþ / tato madhuvanaü nàmnà khyàtamatra mahãtale // ViP_1,12.3 // hatvà ca lavaõaü rakùo madhuputraü mahàbalam / ÷atrughno madhuràü nàma purãü yatra cakàra vai // ViP_1,12.4 // yatra vai devadevasya sànnidhyaü harimedhasaþ / sarvapàpahare tasmiüstapastãrthe cakàra saþ // ViP_1,12.5 // marãcimukhyair munibhir yathoddiùñamabhåttathà / àtmanya÷epadeve÷aü sthitaü viùõumamanyata // ViP_1,12.6 // ananyacetasastasya dhyàyato bhagavànhariþ / sarvabhåtagato vipra sarvabhàvagato 'bhavat // ViP_1,12.7 // manasyavasthite tasminviùõau maitreya yoginaþ / na ÷a÷àka dharà bhàramudvoóhuü bhåtadhàriõã // ViP_1,12.8 // vàmapàdasthite tasminnanàmàrdhena medinã / dvitãyaü ca nanàmàrdhaü kùiterdakùiõataþ sthite // ViP_1,12.9 // pàdàüsuùñhena saüpãóya yathà sa vasudhàü sthitaþ / tadà samastà vasudhà cacàla saha parvataiþ // ViP_1,12.10 // nadyo nadàþ samudrà÷ ca saükùobhaü paramaü yayuþ / tatkùobhàdamaràþ kùobhaü paraü jagmurmahàmune // ViP_1,12.11 // yàmà nàma tadà devà maitreya paramàkulàþ / indreõa saha saümantrya dhyànabhaïgaü pracakramuþ // ViP_1,12.12 // kåùmàõóà vividhai råpair mahendreõa mahàmune / samàdhibhaïgamatyantamàrabdhàþ kartumàturàþ // ViP_1,12.13 // sunãtirnàma tanmàtà sàstrà tatpurataþ sthità / putreti karuõàü vàcamàha màyàmayã tadà // ViP_1,12.14 // putrakàsmànnivartasva ÷arãràtyayadàruõàt / nirbandhato mayà labdho bahubhis tvaü manorathai // ViP_1,12.15 // dãnàmekàü parityaktumanàthàü na tvamarhasi / sapatnãvacanàdvatsa agatestvaü gatirmama // ViP_1,12.16 // kva ca tvaü pa¤cavarùãyaþ kvacaitaddàråõaü tapaþ / nivartatàü manaþ kaùñànnirbandhàtphalavarjitàt // ViP_1,12.17 // kàlaþ krãóanakànànte tadante 'dhyayanasya te / tataþ samastabhogànàü tadante ceùyate tapaþ // ViP_1,12.18 // kàlaþ krãóanakànàü yastava bàlasya putraka / tasmiüstvamicchasi tapaþ kiü nà÷àyàtmano rataþ // ViP_1,12.19 // matprãtiþ paramo dharmo vayovasthàkriyàkramam / anuvartasva mà mohànnivartàsmàdadharmataþ // ViP_1,12.20 // parityajati vatsàdhya yadhyetanna bhavàüstapaþ / tyakùyàmyahamiha pràõàüstato vai pa÷yatastava // ViP_1,12.21 // ÷rãparà÷ara uvàca tàü pralàpavatãmevaü bàùpàkulavilocanàm / samàhitamanà viùõau pa÷yannapi na dçùñavàn // ViP_1,12.22 // vatsa vatsa sughoràõi rakùàüsyetàni bhãùaõe / vane 'bhyudyata÷astràõãþ samàyàntyapagamyatàm // ViP_1,12.23 // ityuktvà prayayau sàtha rakùàüsyàvirbabhustataþ / abhyudyatogra÷astràõi jvàlàmàlàkulair mukhaiþ // ViP_1,12.24 // tato nàdànatãvogranràjaputrasya te puraþ / mumucurdãpta÷astràõi bhràmayanto ni÷àcaràþ // ViP_1,12.25 // ÷ivà÷ ca ÷ata÷o neduþ sajvàlàþ kavalair mukhaiþ / tràsàya tasya bàlasya yogayuktasya sarvadà // ViP_1,12.26 // hanyatàü danyatàmeùa chidyatàü chidyatàmayam / bhakùyatàü bhakùyatàü càya mityucuste ni÷àcaràþ // ViP_1,12.27 // tato nànàvidhànnàdàn siühoùñramakarànanàþ / tràsàya ràjaputrasya neduste rajanãcaràþ // ViP_1,12.28 // rakùàüsi tàni te nàdàþ ÷ivàstànyàyudhàni ca / govindàsaktacittasya yayurnandriyagocaram // ViP_1,12.29 // ekàgracetàþ satataü viùõumevàtmasaü÷rayam / dçùñavàn pçthivãnàthaputro nànyaü katha¤cana // ViP_1,12.30 // tataþ sarvàsu màyàsu vilãnàsu punaþ suràþ / saükùobhaü paramaü jagmustatparàbhava÷aïkitàþ // ViP_1,12.31 // te sametya jagadyonimanàdinidhanaü harim / ÷araõyaü ÷araõaü yàtàstapasà tasya tàpitàþ // ViP_1,12.32 // devà åcuþ devadeva jagannàtha pare÷a puruùottama / dhruvasya tapasà taptàstvàü vayaü ÷araõaü gatàþ // ViP_1,12.33 // dine dine kalàle÷aiþ ÷a÷àïka påryate yathà / tathàyaü tapasà deva prayàtyçddhim aharniü÷am // ViP_1,12.34 // autànapàditapasà vayamitthaü janàrdana / bhãtàstvàü ÷araõaü yàtàstapasastaü nivartaya // ViP_1,12.35 // navidmaþ kiü sa ÷akratvaü såryatvaü kimabhãpsati / vittapàmbupasomànàü sàbhilàùaþ padeùu kim // ViP_1,12.36 // tadasmàkaü prasãde÷a hçdayàcchalyamuddhara / uttànapàdatanayaü tapasaþ sannivartaya // ViP_1,12.37 // ÷rãbhagavànuvàca nendratvaü na ca såryatvaü naivàmbupadhane÷atàm / pràrthayatyeùa yaü kàmaü taü karomyakhilaü surà // ViP_1,12.38 // yàta devà yathàkàma svasthànaü vigatajvaràþ / nivartayàmyahaü bàlaü tapasyàsaktamànasam // ViP_1,12.39 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktà devadevena praõamya trida÷àstataþ / prayayuþ svàni dhiùõyàni ÷atakratupurogamàþ // ViP_1,12.40 // bhagavànapi sarvàtmà tanmayatvena toùitaþ / gatvà dhruvamuvàcedaü caturbhujavapur hariþ // ViP_1,12.41 // ÷rãbhagavànuvàca auttànapàde bhadraü te tapasà paritoùitaþ / varadohamanupràpto varaü varaya suvrata // ViP_1,12.42 // bràhyàrthanirapekùaü te mayi cittaü yadà hitam / tuùñohaü bhavatastena tadvçõãùva varaü param // ViP_1,12.43 // parà÷ara uvàca ÷rutvetthaü gaditaü tasya devadevasya bàlakaþ / unmãlitàkùo dadç÷e dhyànadçùñaü hariü puraþ // ViP_1,12.44 // ÷aïkhacakragadà÷àrïgavaràsidharamacyutam / kirãñinaü samàlokya jagàma ÷irasà mahãm // ViP_1,12.45 // romà¤citàïgaþ sahasà sàdhvasaü paramaü gataþ / stavàya devadevasya sa cakre mànasaü dhruvaþ // ViP_1,12.46 // kiü vadàmi stutàvasya kenoktenàsya saüstutiþ / ityàkula matirdevaü tameva ÷araõaü yayau // ViP_1,12.47 // dhruva uvàca bhagavanyadi me toùaü tapasà paramaü gataþ / stotuü tadahamicchàmi varamenaü prayaccha me // ViP_1,12.48 // (brahmàdyauryasya vedaj¤air j¤àyate yasya no gatiþ / taü tvàü kathamahaü deva stotuü ÷akromi bàlakaþ / tvadbhaktipravaõaü hyetatparame÷vara me manaþ / stotuü pravçttaü tvatpàdau tatra praj¤àü prayacca me) ÷rãparà÷ara uvàca ÷aïkhapràntena govindastaü paspar÷a kçtà¤jalim / uttànapàdatanayaü dvijavarya jagatpatiþ // ViP_1,12.49 // atha prasannavadanaþ sa kùaõànnçpanandanaþ / tuùñàva praõato bhåtvà bhåtadhàtàramacyutam // ViP_1,12.50 // dhruva uvàca bhåmiràponalo vàyuþ khaü mano buddhireva ca / bhåtàdiràdi prakçtiryasya råpaü natosmi tam // ViP_1,12.51 // ÷uddhaþ såkùmokhilavyàpã pradhànàtparataþ pumàn / yasya råpaü namastasmai puruùàya guõàtmane // ViP_1,12.52 // bhåtàdãnàü samastànàü gandhàdãnàü ca ÷à÷vataþ / budhyàdãnàü pradhànasya puruùasya ca yaþ paraþ // ViP_1,12.53 // taü brahmabhåtamàtmànama÷eùajagataþ patim / prapadye ÷araõaü ÷uddhaü tvadråpaü parame÷vara // ViP_1,12.54 // bçhattvàdbçühaõatvàcca yadråpaü brahmasaüj¤itam / tasmai namaste sarvàtmanyogicintyàvikàriõe // ViP_1,12.55 // sahasra÷ãrùà puruùaþ sahasràkùaþ sahasrapàt / sarvavyàpã bhuvaþ spar÷àdatyatiùñhadda÷àïgulam // ViP_1,12.56 // yadbhåtaü yacca vai bhavyaü puråùottama tadbhavàn / tvattau viràñ svaràñ samràñ tvatta÷capyadhipåruùaþ // ViP_1,12.57 // atyaricyata sodha÷ ca tiryagårdhvaü ca vai bhuvaþ / tvatto vi÷vamidaü jàtaü tvattau bhåtaü bhaviùyati // ViP_1,12.58 // tvadråpadhàriõa÷càntaþ sarvabhåtamidaü jagat / tvatto yaj¤aþ sarvahutaþ pçùadàjyaü pa÷urdvidhà // ViP_1,12.59 // tvatto çcotha sàmàni tvatta÷chandàüsi jaj¤ire / tvatto yajåüùyajàyanta tvatto÷và÷caikato dataþ // ViP_1,12.60 // gàvastvattaþ samudbhåtàstva ttojà avayo mçgàþ / tvamanmukhàdbràhmaõà bàhvos tvatto kùatramajàyata // ViP_1,12.61 // vai÷vàstavorujàþ ÷ådràstava padbhyàü samudgatàþ / àkùõoþ såryo 'nilaþ pràõàccandramà manasastava // ViP_1,12.62 // pràõontaþ muùiràjjàto mukhàdagnirajàyata / nàbhito gaganaü dyau÷ ca ÷irasaþ samavartata // ViP_1,12.63 // di÷aþ ÷rotràtkùitiþ padbhyàü tvattaþ sarvamabhådidim // ViP_1,12.64 // nyagrodhaþ sumahànalpe yathà bãje vyavasthitaþ / saüyame visvamakhilaü bãjabhåte tathàtvàyi // ViP_1,12.65 // bãjàdaïkurasambhåte nyagrodhastu samutthitaþ / vistàraü ca yathà yàti tvattaþ sçùñau tathà jagat // ViP_1,12.66 // yathà hi kadalã nànyà tvakpatràdapi dçsyate / evaü vi÷vasya nànyastvaü tvasthayã÷vara dç÷yeta // ViP_1,12.67 // hlàdinã saüdhinã saüvittvayyekà sarvasaüsthitau / hlàdatàpakarã mi÷rà tvayi no guõavarjite // ViP_1,12.68 // pçthagbhåtaikabhåtàya bhåtabhåtàya te namaþ / prabhåtabhåtabhåtàya tubhyaü bhåtàtmane namaþ // ViP_1,12.69 // vyaktaü pradhànapuruùau viràñ samràñ svaràñ tathà / vibhàvyatentaþkaraõe puruùeùvakùayo bhavàn // ViP_1,12.70 // sarvasminsarvabhåtastvaü sarvaþ sarvasvaråpadhçk / sarvaü tvattastata÷ ca tvaü namaþ sarvàtmane 'stu te // ViP_1,12.71 // sarvàtmakosi sarve÷a sarvabhåtasthito yataþ / kathayàmi tataþ kiü te sarvaü vetsi hçti sthitam // ViP_1,12.72 // sarvàtmansarvabhåte÷a sarvasattvasamudbhava / sarvabhåto bhavànvetti sarvasattvamanoratham // ViP_1,12.73 // yo me manoratho nàtha saphalaþ sa tvayà kçtaþ / tapa÷ ca taptaü saphalaü yaddçùño 'si jagatpate // ViP_1,12.74 // ÷rãbhagavànuvàca tapasastatphalaü yaddçùño 'haü tvayà dhruva / madçr÷anaü hi viphalaü ràjaputra na jàyate // ViP_1,12.75 // varaü varaya tasmàttvaü yathàbhimatamàtmanaþ / sarvaü saüpadyate puüsàü mayi dçùñipathaü gate // ViP_1,12.76 // dhruva uvàca bhagavanbhåtabhavye÷a sarvasyàste bhavàn hçdi / kimaj¤àtaü tava brahmanmanasà yanmayekùitam // ViP_1,12.77 // tathàpi tubhyaü deve÷a kathayiùyàmi yanmayà / pràrthyate durvinãtena hçdayenàtidurlabham // ViP_1,12.78 // kiü và sarvajagatstraùñaþ prasanne tvayi durlabham / tvatprasàdaphalaü bhuïkte trailokyaü magha vànapi // ViP_1,12.79 // naitadràjàsanaü yogyamajàtasya mamodaràt / iti garvadavocanmàü sapatnãmàturuccakaiþ // ViP_1,12.80 // àdhàrabhåtaü jagataþ sarveùàmuttamottamam / pràrthayàmi prabho sthànaü tvatprasàdàdatovyayam // ViP_1,12.81 // ÷rãbhagavànuvàca yattvayà pràrthyate sthànametatpràpsyati vai bhavàn / tvayàhaü toùitaþ pårvamanyajanmani vàlaka // ViP_1,12.82 // tvamàsãrbrahmaõaþ pårvaü mayyekàgramatiþ sadà / màtàpitro÷ ca ÷u÷raùurnijadharmànupàlakaþ // ViP_1,12.83 // kàlena gacchatà mitraü ràjaputrastavàbhavat / yovanekhilabhogàóhyo dar÷anãyojjvalàkçtiþ // ViP_1,12.84 // tatsaïgàttasya tàmçddhimavalokyàdidurlabhàm / bhaveyaü ràjaputrohamiti và¤chà tvayà kçtà // ViP_1,12.85 // tato yathàbhilaùità pràptà te ràjaputratà / uttànapàdasya gçhe jàtosi dhruva durlabhe // ViP_1,12.86 // anyeùàü durlabhaü sthànaü kule svàyambhuvasya yat // ViP_1,12.87 // tasyaitadaparaü bàla yenàhaü paritoùitaþ / màmàràdhya naro muktimavàpnotyavilambitàm // ViP_1,12.88 // mayyarpitamanà bàla kimu svargàdikaü padam // ViP_1,12.89 // trailokyàdadhike sthàne sarvatàràgrahà÷rayaþ / bhaviùyati na saüdeho matprasàdàdbhàvandhruva // ViP_1,12.90 // såryàtsomàttathà bhaumàtsomaputràdbçhaspateþ / sitàrkatanayàdãnàü sarvarkùàõàü tathà dhruvaþ // ViP_1,12.91 // saptarùiõàma÷eùàõàü ye ca vaimànikàþ suràþ / sarveùàmupari sthànaü tava dattaü mayà dhruva // ViP_1,12.92 // keciccaturyugaü yàvatkecinmanvantaraü suràþ / tiùñhanti bhavato dattà mayà vai kalpasaüsthitiþ // ViP_1,12.93 // sunãtirapi te màtà tvadàsannàtinirmalà / vimàne tàrakà bhåtvà tàvatkàlaü nivatsyati // ViP_1,12.94 // ye ca tvàü mànavàþ pràtaþ sàyaü ca susamàhi tàþ / kãrtayiùyanti teùàü ca mahatpuõyaü bhaviùyati // ViP_1,12.95 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü pårvaü jagannàthàddevadevàjjanàrdanàt / varaü pràpya dhruvaþ sthàna madhyàste sa mahàmate // ViP_1,12.96 // svayaü ÷u÷råùaõàddharmyànmàtàpitro÷ ca vai tathà / ddhàda÷àkùaramàhatmyàttapasa÷ ca prabhàvataþ // ViP_1,12.97 // tasyàbhimànamçddhiü ca mahimànaü nirikùya hi / devàsuràõàmàcàryaþ ÷lokamatro÷anà jagau // ViP_1,12.98 // ahosya tapaso vãryamahosya tapasaþ phalam / yadenaü purataþ kçtvà dhruvaü saptarùayaþ sthitàþ // ViP_1,12.99 // dhruvasya jananã ceyaü sunãtirnàma sånçtà / asyà÷ ca mahimànaü kaþ ÷akto varõayituü bhuvi // ViP_1,12.100 // trailokya÷rayatàü pràptaü paraü sthànaü stiràyati / sthànaü pràptà paraü dhçtvà yà kukùivivare dhruvam // ViP_1,12.101 // ya÷caitatkãrtayennityaü dhruvasyàrohaõaü divi / sarvapàpavinirmuktaþ svargaloke mahãyate // ViP_1,12.102 // sthànabhraü÷aü na càpnoti divi và yadi và bhuvi / sarvakalyàõasaüyukto dãrghakàlaü sa jãvati // ViP_1,12.103 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ (12) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca dhruvàcchiùñiü ca bhavyaü ca bhavyàcchambhurvyajàyata / ÷iùñoràdhatta succhàyà pa¤caputrànakalmaùàn // ViP_1,13.1 // ripuü ripu¤jayaü vipraü vçkalaü vçkatejasam / riporàdhatta bçhatã càkùuùaü sarvatejasam // ViP_1,13.2 // ajãjanatpuùkariõyàü vàruõyàü càkùuùo manum / prajàpateràtmajàyàü vãraõasya mahàtmanaþ // ViP_1,13.3 // manorajàyanta da÷a naóvalàyàü mahaujasaþ / kanyàyàü tapatàü ÷reùñha vairàjasya prajàpateþ // ViP_1,13.4 // kuruþ puruþ ÷ata dyumnastapasvã satyavà¤chuciþ / agniùñomotiràtra÷ ca sudyumna÷ceti te nava / abhimanyu÷ ca da÷amo naóvalàyàü mahaujasaþ // ViP_1,13.5 // kurorajanayatputràn ùaóàgnoyã mahàprabhàn / aïgaü sumanasaü khyàtiü kratumaïgirasaü ÷ibim // ViP_1,13.6 // aïgàtsunãthàpatyaü vai venamekamajàyata / prajàrthamçùayastasya mamanthurdakùiõaü karam // ViP_1,13.7 // venasya pàõau mathite sambabhåva mahàmune / vainyo nàma mahãpàlo yaþ pçthuþ parikãrtitaþ // ViP_1,13.8 // yena dugdhà mahã pårvaü prajànàü hitakàraõàt // ViP_1,13.9 // maitreya uvàca kimarthaü mathitaþ pàõirvenasya paramarùibhiþ / yatra jaj¤e mahàvãryaþ sa pçthçrmunisattama // ViP_1,13.10 // ÷rãparà÷ara uvàca sunãthà nàma yà kanyà kçtyo prathamato 'bhavat / aïgasya bhàryà sà dattà tasyàü veno vyajàyata // ViP_1,13.11 // sa màtàmahadoùeõa tena mçtyoþ sutàtmajaþ / nisargàdeùa maitreya duùña eva vyajàyata // ViP_1,13.12 // abhiùikto yadà ràjye sa venaþ paramarùibhiþ / ghoùa yàmàsa sa tadà pçthivyàü pçthivãpatiþ // ViP_1,13.13 // na yaùñavyaü na dàtavyaü na hotavyaü katha¤cana / bhoktà yaj¤asya kastvanyo 'hyahaü yaj¤apatiþ prabhuþ // ViP_1,13.14 // tatastamçùayaþ pårva saüpåjyaü pçthivãpatim / åcuþ sàmàkalaü vàkyaü maitreya samapasthitàþ // ViP_1,13.15 // çùaya åcuþ bhobho ràjan ÷çõuùva tvaü yadvadàma mahãpate / ràjyaü dehopakàràya prajànàü ca hitaü param // ViP_1,13.16 // dãrghasatreõa deve÷aü sarvayaj¤e÷varaü harim / påjayiùyàma bhadraü te tasyàü÷aste bhaviùyati // ViP_1,13.17 // yaj¤ena yaj¤apuruùo viùõuþ saüprãõite nçpa / asmàbhir bhavataþ kàmànsarvàneva pradàsyati // ViP_1,13.18 // yaj¤air yaj¤e÷varo yeùàü ràùñre saüpåjyate hariþ / teùàü sarvepsitàvàptiü dadàti nçpa bhåbhçtàm // ViP_1,13.19 // vena uvàca mattaþ ko 'bhyadhikonyosti ka÷càràdhyo mamàparaþ / koyaü haririti khyàto yo vo yaj¤a÷varo mataþ // ViP_1,13.20 // brahmà janàrdanaþ ÷ambhurindro vàyuryamo raviþ / hutabhugvaruõo dhàtà påùà bhåmirniü÷àkaraþ // ViP_1,13.21 // ete cànye ca ye devàþ ÷àpànugrahakàriõaþ / nçpasyaite ÷arãrasthàþ sarvadevamayo nçpaþ // ViP_1,13.22 // evaü j¤àsvà mayàj¤aptaü yadyathà kriyatàü tathà / na dàtavyaü na yaùñavyaü na hotavyaü ca bho dvijàþ // ViP_1,13.23 // bhartç÷u÷råùaõaü dharmo yathà strãõàü paro mataþ / mamàj¤àpàlanaü dharmo bhavatàü ca tathà dvijàþ // ViP_1,13.24 // çùaya åcuþ dehyanuj¤àü mahàràja mà dharmo yàtu saükùayam / haviùàü pariõàmo 'yaü yadetadakhilaü jagat // ViP_1,13.25 // ÷rãparà÷ara uvàca iti vij¤àpyamàno 'pi sa venaþ paramarùibhiþ / yadà dadàti nànuj¤aü proktaþ proktaþ punaþ punaþ // ViP_1,13.26 // tataste munayaþ sarve kopàmarùasamanvitàþ / hanyatàü hanyatàü pàpa ityåcuste parasparam // ViP_1,13.27 // yo yaj¤apuruùaü viùõumanàdinidhanaü prabhum / vinindatyadhamàcàro na sa yogyo bhuvaþ patiþ // ViP_1,13.28 // ityuktvà mantrapåtais taiþ ku÷air munigaõànçpam / nijaghnurnihataü purvaü bhagavannindanàdinà // ViP_1,13.29 // tata÷ ca munayo reõuü dadç÷uþ sarvato dvija / kimetaditi càsannàtpapracchuste janàstadà // ViP_1,13.30 // àkhyàtaü ca janais teùàü corãbhåtair aràjake / ràùñre tu lokair àrabdhaü parasvàdànamàturaiþ // ViP_1,13.31 // teùàmudãrõavegànàü coràõàü munisattamàþ / sumahaddç÷yate reõuþ paravittàpahàriõàm // ViP_1,13.32 // tataþ saümantrya te sarve sunayastasya bhåbhçtaþ / mamanthuråruü putràrthamanapatyasya yatnataþ // ViP_1,13.33 // mathyamànàtsamuttasthau tasyoroþ puruùaþ kila / dagdhasthåõàpratãkà÷aþ khalvàñàsyotihrasvakaþ // ViP_1,13.34 // kiü karomãti tànsarvànsa viprànàha càturaþ / niùãdeti tamåcuste niùàdastena so 'bhavat // ViP_1,13.35 // tatastatsaübhavà jàtà vindhya÷ailanivàsinaþ / niùàdà muni÷àrdåla pàpakarmopalakùaõàþ // ViP_1,13.36 // tena dvàreõa tatpàpaü niùkràntaü tasya bhåpateþ / niùàdàste tato jàtà venakalmaùanà÷anàþ // ViP_1,13.37 // tasyaiva dakùiõaü hastaü mamanthuste tato dvijàþ // ViP_1,13.38 // mathyamàne ca tatràbhåtpçthurvainyaþ pratàpavàn / dãpyamànaþ svavapuùà sàkùàdagniriva jvalan // ViP_1,13.39 // àdyamàjagavaü nàma khàtpapàta tato dhanuþ / ÷arà÷ ca divyà nabhasaþ kavacaü ca papàta ha // ViP_1,13.40 // tasmin jàte tu bhåtàni saüprahçùñàni sarva÷aþ // ViP_1,13.41 // satputreõaiva jàtena venopi tridivaü yayo / punnàmno narakàt tràtaþ sutena sumahàtmanà // ViP_1,13.42 // taü samudrà÷ ca nadya÷ ca ratnànyàdàya sarva÷aþ / toyàni càbhiùekàrthaü sarvàõyevopatasthire // ViP_1,13.43 // pitàmaha÷ ca bhagavàndevair àïgirasaiþ saha / sthàvaràõi ca bhåtàni jaïgamàni ca sarva÷aþ / samàgamya tadà vainyamabhyasi¤cannaràdhipam // ViP_1,13.44 // haste tu dakùiõe cakraü dçùñvà tasya pitàmahaþ / viùõoraü÷aü ùçthuü matvà paritoùaü paraü yayai // ViP_1,13.45 // viùõucakra kare cihnaü sarveùàü cakravartinàm / bhavatyavyàhato yasya prabhàvastrida÷erapi // ViP_1,13.46 // mahatà ràjaràjyena pçthurvainyaþ pratàpavàn / sobhiùikto mahàtejà vidhivaddharmakovidai // ViP_1,13.47 // pitrà paràjitàstasya prajàstenànura¤citàþ / anuràgàttatastasya nàma ràjetyajàyata // ViP_1,13.48 // àpastastaübhire càsya samudramabhiyàsyataþ / parvatà÷ ca dadurmàrgaü dhvajabhaïga÷ ca nàbhavat // ViP_1,13.49 // akçùñapacyà pçthivã siddhantyannàni cintayà / sarvakàmadughà gàvaþ puñake puñake madhu // ViP_1,13.50 // tasya vai jàtamàtrasya yaj¤e paitàmahe ÷ubhe / såtaþ såtyàü samutpannaþ sautye 'hani mahàmatiþ // ViP_1,13.51 // tasminneva mahàyaj¤ejaj¤e pràj¤e 'tha màgadhaþ / proktau tadà munivarais tàvubhau såtamàgadhau // ViP_1,13.52 // ståyatàmeùa nçpatiþ pçthurvainyaþ pratàpavàn / karmaitadanuråpaü vàü pàtraü stotrasya càparam // ViP_1,13.53 // tatastàvåcaturviprànsarvàneva kçtà¤jalã / adya jàtasya no karma j¤àyatesya mahãpateþ // ViP_1,13.54 // guõà na càsya j¤àyante na càsya prathitaü ya÷aþ / stotraü kimà÷rayaü tvasya kàryamasmàbhir ucyatàm // ViP_1,13.55 // kçùaya åcuþ kariùyatyeùa yatkarma cakravarti mahàbalaþ / guõà bhaviùyà ye càsya tair ayaü ståyatàü nçpaþ // ViP_1,13.56 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ sa nçpatistoùaü tacchratvà paramaü yayau / sadguõaiþ ÷làghyatàmeti tasmàcchlàghyà guõà mama // ViP_1,13.57 // tasmàdyadadya stotreõa guõanirvarõanaü tvimau / kariùyete kariùyàmi tadevàhaü samàhitaþ // ViP_1,13.58 // yadimau varjanãyaü ca ki¤cidatra vadiùyataþ / tadahaü varjayiùyàmãtyevaü cakre matiü nçpaþ // ViP_1,13.59 // atha tau cakratuþ stotraü pçthorvainyasya dhãmataþ / bhaviùyaiþ karmabhiþ samyaksusvarau såtamàgadhau // ViP_1,13.60 // satyavàgdàna÷ãloyaü satyasandho nare÷varaþ / hrãmànmaitraþ kùamà÷ãlo vikrànto duùña÷ànaþ // ViP_1,13.61 // dharmaj¤a÷ ca kçtaj¤a÷ ca dayàvàn priyabhàùakaþ / mànyànmànayità yajvà brahmaõyaþ sàdhusaümataþ // ViP_1,13.62 // samaþ ÷atrau ca mitre ca vyavahàrasthitau nçpaþ // ViP_1,13.63 // såtenoktàn guõànitthaü sa tadà màgadhena ca / cakàra hçdi tàdçk ca karmaõà kçtavànasau // ViP_1,13.64 // tatastu pçthivãpàlaþ pàlayanpçthivãmimàm / iyàja vividhair yaj¤air mahadbhir bhåridakùiõaiþ // ViP_1,13.65 // taü prajàþ pçthivãnàthamupatasthuþ kùudhàrditàþ / oùadhãùu praõaùñàsu tasminkàle hyaràjake / tamåcuste natàþ pçùñàstatràgamanakàraõam // ViP_1,13.66 // prajà åcuþ aràjake nçpa÷raùñha dharitryà sakalauùadhãþ / grastàstataþ kùayaü yànti prajàþ sarvàþ praje÷vara // ViP_1,13.67 // tvanno vçttiprado dhàtrà prajàpàlo niråpitaþ / dehi naþ kùutparãtà nàü prajànàü jãvanauùadhãþ // ViP_1,13.68 // ÷rãparà÷ara uvàca tatastu napatirdivyamàdàyajagavaü dhanuþ / ÷aràü÷ ca divyànkupitaþ sonvadhàvadvasundharàm // ViP_1,13.69 // tato nanà÷a tvarãtà gaurbhåtvà ca vasundharà / sà lokànbrahmalokàdãnsaütràsàdagamanmahã // ViP_1,13.70 // yatra yatra yayau devã sà tadà bhåtadhàriõã / tatra tatra tu sà vainyaü dadç÷e 'bhyudyatàyudham // ViP_1,13.71 // tatastaü pràha vasudhà pçthuü ràjaparàkramam / pravepamànà tadbàõaparitràõaparàyaõà // ViP_1,13.72 // pçthivyuvàca strãvadhe tvaü mahàpàpaü kiü narendra na pa÷yasi / yena màü hantumatyarthaü prakaroùi nçpodyamam // ViP_1,13.73 // pçthuruvàca ekasmin yatra nidhanaü pràpite duùñakàriõi / bahånàü bhavati kùemaü tasya puõyaprado vadhaþ // ViP_1,13.74 // pçthuvyuvàca prajànàmupakàràya yadi màü tvaü haniùyasi / àdhàraþ kaþ prajànàü te nçpa÷reùñha bhaviùyati // ViP_1,13.75 // pçthuruvàca tvàü hatvà vasudhe bàõair macchàsanaparàïmukhãm / àtma yogabalenemà dhàrayiùyàmyahaü prajàþ // ViP_1,13.76 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ vasudhà taü bhåyaþ taü bhåyaþ pràha pàrthivam / pravepitàïgã paramaü sàdhvasaü samupàgatà // ViP_1,13.77 // pçthivyuvàca upàyataþ samàrabdhàþ sarve siddhyantyupakramàþ / tasmàdvadàmyupàyaü te taü kuruùva yadãcchasi // ViP_1,13.78 // samastà yà mayà jãrõà naranàtha mahauùadhãþ / yadãcchasi pradàsyàmi tàþ kùãrapariõàminãþ // ViP_1,13.79 // tasmàtprajàhitàrthàya mama dharmabhçtàü vara / taü tu vatsaü kuruùva tvaü kùareyaü yena vatsalà // ViP_1,13.80 // samàü ca kuru sarvatra yena kùãraü samantataþ / varauùadhãbãjabhåtaü bãjaü sarvatra bhàvaye // ViP_1,13.81 // ÷rãparà÷ara uvàca tata utsàrayàmàsa ÷ailàn ÷atasahasra÷aþ / dhanuùkoñyà padà vainyastena ÷aulà vivardhitàþ // ViP_1,13.82 // na hi pårvavisarge vai viùame pçthivãtale / pravãbhàgaþ puràõàü và gràmàõàü và puràbhavàt // ViP_1,13.83 // na sasyàni na gorakùyaü na kçùirna vaõikpathaþ / vainyàtprabhçti maitreya sarvasyaitasya sambhavaþ // ViP_1,13.84 // yatrayatra samaü tvasya bhåmeràsãdddvajottama / tatratatra prajàþ sarvà nivàsaü samarocayant // ViP_1,13.85 // àhàraþ phalamålàni prajànàmabhavattadà / kçcchreõa mahatà so 'pi praõaùñàsvaiùadãùu vai // ViP_1,13.86 // sa kalpayitvà vatsaü tu manuü svàyaübhuvaü prabhum / svapàõau pçtivãnàtho dudoha pçthivãü pçthuþ / sasyàjàtàni sarvàõi prajànàü hitakàmyayà // ViP_1,13.87 // tenànnena prajàstàta vartantedyàpi nitya÷aþ // ViP_1,13.88 // pràõapradàtà sa pçthuryasmàdbhumerabhãtpità / tatastu pçthivãsaüj¤àmavàpàkhilàdhàriõã // ViP_1,13.89 // tata÷ ca devair munibhir daityai rakùobhir adribhiþ / gandharvair uragair yakùaiþ pitçbhis tarubhis tathà // ViP_1,13.90 // tattatpàtramupàdàya tattaddugdhaü mune payaþ / vatsado gdhçvi÷eùà÷ ca teùàü tadyonayo 'bhavan // ViP_1,13.91 // saiùà dhatrã vidhàtrã ca dhàriõã poùaõã tathà / sarvasya tu tataþ pçthvã viùõupàdatalodbhàvà // ViP_1,13.92 // evaü prabhàvaþsa pçthuþ putro vainyasya vãryavàn / jaj¤e mahãpatiþ pårvo ràjàbhåjjanara¤janàt // ViP_1,13.93 // ya idaü janma vainyasya pçthoþ saükãrtarennaraþ / na tasya duùkçtaü ki¤citphaladàyi prajàyate // ViP_1,13.94 // duþsvapnopa÷amaü néõàü ÷çõvatàmetaduttamam / pçthorjanma prabhàva÷ ca karoti satataü nçõàm // ViP_1,13.95 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e trayoda÷odhyàyaþ (13) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca pçtoþ putro tu dharmaj¤o jaj¤àtentardhivàdinau / ÷ikhaõóinã havirdhànamantardhànàvdyajàyata // ViP_1,14.1 // havirdhànàt ùaóàgnoyã dhiùaõàjayatsutànà / pràcãnabarhiùaü ÷ukraü gayaü kçùõaü vçjàjinau // ViP_1,14.2 // pracãnabarhirbhagavànmahànàsãtprajàpatiþ / havirdhànànmahàbhàga yena saüvardhitàþ prajàþ // ViP_1,14.3 // pràcãnàgràþ ku÷àstasya pçthivyàü vi÷rutà mune / pràcãnavarhirabhavatkhyàto bhuvi mahàbalaþ // ViP_1,14.4 // samudratanayàyàü tu kçtadàro mahãpatiþ / mahatastamasaþ pàre savarõàyàü mahàmate // ViP_1,14.5 // savarõàdhatta sàmudrã da÷a pràcãnabarhiùaþ / sarve pràcetaso nàma dhanurvedasya pàragàþ // ViP_1,14.6 // apçthagdharmacaraõàste tapyanta mahattapaþ / da÷avarùasahasràõi samudrasalile÷ayaþ // ViP_1,14.7 // ÷rãmaitreya uvàca yadarthaü te mahàtmànastapastepurmahàmune / pràcetasaþ samudràmbhasyetadàkhyàtumarhasi // ViP_1,14.8 // ÷rãparà÷ara uvàca pitrà pracetasaþ proktàþ prajàrthamamitàtmanà / prajàpatiniyuktena bahumànapuraþsaram // ViP_1,14.9 // pràcãnabarhiruvàca brahmaõà devadevena samàdiùñosmyahaü sutàþ / prajàþ saüvardhanãyàste mayà coktaü tatheti tat // ViP_1,14.10 // tanmama prãtaye putràþ prajàvçddhimatandritàþ / kurudhvaü mànanãyà vaþ samyagàj¤à prajàpateþ // ViP_1,14.11 // ÷rãparà÷ara uvàca tataste tatpituþ ÷rutvà vacanaü nçpanandanàþ / tathetyuktvà ca taü bhåyaþ papracchuþ pitaraü mune // ViP_1,14.12 // pracetasa åcuþ yena tàta prajàvçddhau samarthà karmaõà vayam / bhavema tat samastaü naþ karma vyàkhyàtumarhasi // ViP_1,14.13 // pitovàca àràdhya varadaü viùõum iùñapràptim asaü÷ayam / sameti nànyathà martyaþ kima nyatkathayàmi vaþ // ViP_1,14.14 // tasmàtprajà vivçddhyarthaü sarvabhåtaprabhuü harim / àràdhayata govindaü yadi siddhimabhãpsathaþ // ViP_1,14.15 // dharmamarthaü ca kàmaü ca mokùaü cànvicchatàü sadà / àràdhanãyo bhagavànanàdipuruùottamaþ // ViP_1,14.16 // yasminnàràdhite sargaü cakàràdau prajàpatiþ / tamàràdhyàcyutaü vçddhiþ prajànàü vo bhaviùyati // ViP_1,14.17 // ÷rãparà÷ara uvàca ityevamuktàste pitrà putràþ pràcetaso da÷a / magnàþ payodhisalile tapasteùuþ samàhitàþ // ViP_1,14.18 // da÷avarùasahasràõi nyastacittà jagatpatau / nàràyaõe muni÷reùñha sarvalokaparàyaõe // ViP_1,14.19 // tatraivàvasthità devamekàgramanaso harim / tuùñuvuryaþstutaþ kàmàn stoturiùñànprayacchati // ViP_1,14.20 // ÷rãmaitreya uvàca stavaü pracetaso viùõoþ samudràmbhasi saüsthitàþ / cakrustanme muni÷reùñha supuõyaü vaktumarhasi // ViP_1,14.21 // ÷rãparà÷ara uvàca ÷çõu maitreya govindaü yathàpårvaü pracetasaþ / tuùñuvus tanmayãbhåtàþ samudrasalile÷ayàþ // ViP_1,14.22 // pracetasa åcuþ natàþ sma sarvavacasàü pratiùñhà yatra ÷à÷vatã / tamàdyantama÷eùasya jagataþ paramaü prabhum // ViP_1,14.23 // jyotiràdyamanaupamyamaõvanantamapàravat / yonibhåtama÷eùasya sthàvarasya carasya ca // ViP_1,14.24 // yasyàhaþ prathamaü råpamaråpasya tathà ni÷à / saüdhyà ca parame÷asya tasmai kàlàtmane namaþ // ViP_1,14.25 // bujyate 'nudinaü devaiþ pitçbhi÷ ca sudhàtmakaþ / bãjabhåtaü samastasya tasmai somàtmanena maþ // ViP_1,14.26 // yastamàsyatti tãvràtmà prabhàbhir bhàsayannabhaþ / gharma÷ãtàmbhasà yonistasmai såryatmane namaþ // ViP_1,14.27 // kàñhinyavàn yo bibharti jagadetada÷eùataþ / ÷abdàdisaü÷rayo vyàpã tasmai bhåmyàtmane namaþ // ViP_1,14.28 // yadyonibhåtaü jagato vãjaü yatsarvadehinàm / tattoyaråpamã÷asya namàmo harimedhasaþ // ViP_1,14.29 // yo mukhaü sarvadevànàü havyabhukkavyabhuk tathà / pitéõàü ca namastasmai viùõave pàvakàtmane // ViP_1,14.30 // pa¤cadhàvasthito dehe ya÷ceùñàü kurute 'ni÷am / àkà÷ayonirbhagavàüstasmai vàyvàtmane namaþ // ViP_1,14.31 // avakà÷ama÷eùàõàü bhåtànàü yaþ prayacchati / anantamårtimà¤dhuddhastasmai vyomàtmane namaþ // ViP_1,14.32 // samastondriyasargasya yaþ sadà sthànamuttamam / tasmai ÷abdàdiråpàya namaþ kçùõàya vedhase // ViP_1,14.33 // gçhõàti viùayànnityamindriyàtmàkùaràkùaraþ / yastasmai j¤ànamålàya natàsma harimedhase // ViP_1,14.34 // hçhãtànindriyair arthànàtmane yaþ prayacchati / antaþkaraõaråpàya tasmai vi÷vatmane namaþ // ViP_1,14.35 // yasminnanante sakalaü vi÷vaü yasmàttathodgatam / layasthànaü ca yastasmai namaþ prakçtidharmiõe // ViP_1,14.36 // ÷uddhaþ saüllakùyate bhràntyà guõavàniva yo 'guõaþ / tamàtmaråpiõaü deva natàsma puruùottamam // ViP_1,14.37 // avikàramajaü ÷uddhaü nirguõaü yannirajanam / natàþsmatatparaü brahma viùõoryatparamaü padam // ViP_1,14.38 // adãrghahrasvamasthålaõvanama÷yàmalohitam / asnehacchàyamatanumasaktama÷arãrãõam // ViP_1,14.39 // anàkà÷amasaüspar÷amagandhamarasaü ca yat / acakùu÷rotramacalamavàkpàõimamànisam // ViP_1,14.40 // anàmagomatrasukhamatejaskamahetukam / abhayaü bhràntirahitama nidramajaràmaram // ViP_1,14.41 // arajo÷abdamamçtamaplutaü yadasaüvçtam / pårvàpareõa vai yasmistadviùõoþ paramaü padam // ViP_1,14.42 // parame÷atvaguõavatsarvabhåtama saü÷ayam / natàsma tatpadaü viùõorjihvàdçggocaraü na yat // ViP_1,14.43 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü pracetaso viùõuü stuvantastatsamàdhayaþ / da÷avarùasahasràõi tapa÷cerurmahàrõave // ViP_1,14.44 // tataþ prasanno bhagavàüsteùàmantarjale hariþ / dadau dar÷anamunnidranãlotpaladalacchaviþ // ViP_1,14.45 // patatri ràjamàråóhamavalokya pracetasaþ / praõipetuþ ÷irobhis taü bhaktibhàràvanàmitaiþ // ViP_1,14.46 // tatastànàha bhagavànvrayatàmãpsato varaþ / prasàda sumukhohaü vo varadaþ samupasthitaþ // ViP_1,14.47 // tatastamåcurvaradaü praõipatya pracetasaþ / yathà pitrà samàdiùñaü prajànàü vçddhikàraõam // ViP_1,14.48 // sa càpi devastaü dattvà yathabhilaùitaü varam / antardhànaü jagàmà÷u te ca ni÷cakramurjalàt // ViP_1,14.49 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e pracetàstavo nàma caturda÷o 'dhyàyaþ (14) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca tapa÷caratsu pçthivãü pracetaþsu mahãruhàþ / arakùyamàõàmàvavrurbabhåvàtha prajàkùayaþ // ViP_1,15.1 // nà÷akanmaruto vàtuü vçtaü khamabhavaddrumaiþ / da÷avarùasahasràõi na ÷aku÷ceùñituü prajàþ // ViP_1,15.2 // tàndçùñvà jalaniùkràntàþ sarve kruddhàþ pracetasaþ / mukhebhyo vàyumagniü ca te 'sçjan jàtamanyavaþ // ViP_1,15.3 // unmålànatha tànvçkùànkçtvà vàyura÷oùayat / tànagniradahad ghoras tatràbhåd drumasaükùayaþ // ViP_1,15.4 // drumakùayam atho dçùñvà ki¤cicchiùñeùu ÷àkhiùu / upagamyàbravãdetànràjà somaþ prajàpatãn // ViP_1,15.5 // kopaü yacchata ràjànaþ ÷çõudhva¤ca vaco mama / sandhànaü vaþ kariùyàmi saha kùitiruhair aham // ViP_1,15.6 // ratnabhåtà ca kanyeyaü vàrkùeyã varavarõinã / bhaviùyajjànatà pårvaü mayà gobhir vivardhità // ViP_1,15.7 // màriùà nàma nàmnaiùà vçkùàõàmiti nirmità / bhàryà vo 'stu mahàbhàgà dhruvaü vaü÷avivardhinã // ViP_1,15.8 // yuùmàkaü teja sordhena mama càrdhena tejasaþ / asyàmutpatsyate vidvàndakùonàma prajàpatiþ // ViP_1,15.9 // mama càü÷ena saüyukto yuùmattejomayena vai / tejasàgnisamo bhåyaþ prajàþ saüvardhayiùyati // ViP_1,15.10 // kaõóurnàma muniþ pårvamàsãdvedavidàü varaþ / muramye gomatãtãre ma tepe paramaü tapaþ // ViP_1,15.11 // tatkùobhàya surendreõa pramlocàkhyà varàpsaràþ / prayuktà kùobhayàmàsa tamçùiü sà ÷ucismità // ViP_1,15.12 // kùobhitaþ sa tayà sàrdhaü varùàõàmadhikaü ÷atam / atiùñhanmandaradroõyàü viùayàsaktamànasaþ // ViP_1,15.13 // taü sà pràha mahàbhàga gantumicchàmyahaü divam / prasàdasumukho brahmannanuj¤àü dàtumarhasi // ViP_1,15.14 // tayaivamuktaþ sa munistasyàmàsaktamànasaþ / dinàni katicidbhadre sthãyatàmityabhàùata // ViP_1,15.15 // evamuktà tatastena sàgraü varùa÷ataü punaþ / bubhuje viùayàüstanvã tena sàkaü mahàtmanà // ViP_1,15.16 // anuj¤àü dehi bhagavan vrajàmi trida÷àlayam / uktastatheti sa punaþ sthãyatàmityabhàùata // ViP_1,15.17 // punargate varùa÷ate sàdhika sà ÷ubhànanà / yàmãtyàha divaü brahmanpraõayasmita÷obhanam // ViP_1,15.18 // uktastayaivaü sa munirupaguhyàyate kùaõàm / ihàsyatàü kùaõaü subhu cirakàlaü gamiùyasi // ViP_1,15.19 // sà krãóamànà su÷roõã saha tenarùiõà punaþ / ÷atadvayaü ki¤cidånaü varùaõàmanvatiùñhata // ViP_1,15.20 // gamanàya mahàbhàga devaràjanive÷anam / proktaþ proktastayà tanvyà sthãyatàmityabhàùata // ViP_1,15.21 // tasya ÷àpabhayàdbhãtà dàkùiõyena ca dakùiõà / proktà praõayabhaïgartivedinã na jahau munim // ViP_1,15.22 // tayà ca ramatastasya paramarùeraharni÷am / navaünavamabhåtprama manmathàviùñacetasaþ // ViP_1,15.23 // ekadà tu tvaràyukto ni÷cakràmoñajànmuniþ / niùkràmantaü ca kutreti gamyate pràha sà ÷ubhà // ViP_1,15.24 // ityuktaþ sa tayà pràha parivçttamahaþ ÷ubhe / sandhyopàstiü kariùyàmi kriyàloponyathà bhavet // ViP_1,15.25 // tataþ prahasya sudadã taü sà pràha mahàmunim / kimadya sarvadharmaj¤a parivçttamahastava // ViP_1,15.26 // bahånàü vipra varùàõàü parivçttama hastava / gatametanna kurute vismayaü kasya kathyatàm // ViP_1,15.27 // muniruvàca pràtastvamàgatà bhadre nadãtãramidaü ÷ubham / mayà dçùñàsi tanvaïgi praviùñàsi mamà÷ramam // ViP_1,15.28 // iyaü ca vartate sandhyà pariõàmamahargatam / upahàsaþ kimarthoyaü sadbhàvaþ kathyatàü mama // ViP_1,15.29 // pramlocovàca pratyåùasyàgatà brahman satyametanna tanmçùà / nanvasya tasya kàlasya gatànyabda÷atàni te // ViP_1,15.30 // soma uvàca tataþ sa sàdhvaso viprastàü papracchàyatekùaõàm / kathyatàü bhãru kaþ kàlas tvayà me ramataþ saha // ViP_1,15.31 // pramlocovàca saptottaràmyatãtàni navavarùa÷atàni te / màsà÷ ca ùañtathaivànyatsamatãtaü dinatrayam // ViP_1,15.32 // çùiruvàca satyaü bhãru vadasy etat parihàso 'thavà ÷ubhe / dinamekamahaü manyetvayà sàrdhamihàsitam // ViP_1,15.33 // pramlocovàca vadiùyàmyançtaü brahmankathamatra tavàntike / vi÷eùeõàdya bhavatà pçùñà màrgànuvartinà // ViP_1,15.34 // soma uvàca ni÷amya tadvacaþ satyaü sa munirnçpanandanàþ / dhikdhik màmityatãvetthaü ninindàtmànamàtmanà // ViP_1,15.35 // muniruvàca tapàüsi mama naùñani hataü brahmavidàü dhanam / hato vivekaþ kenàpi yoùinmohàya nirmitàþ // ViP_1,15.36 // årmiùañkàtigaü brahma j¤eyamàtmajayena me / matireùà hçtà yena dhik taü kàmaü mahàgraham // ViP_1,15.37 // vratàni vedavedyàptikàràõànyakhilàni ca / narakagràmamargeõa saïgenàpahçtàni me // ViP_1,15.38 // vinindyetthaü sa dharmaj¤aþ svayamàtmànamàtmanà / tàmapsarasamàsãnàmidaü vacanamabravãt // ViP_1,15.39 // gaccha pàpe yathàkàmaü yatkàryaü tatkçtaü tvayà / devaràjasya matkùobhaü kurvantyà bhàvaceùñitaiþ // ViP_1,15.40 // na tvàü karoõyahaü bhasma krodhatãvreõa vahninà / satàü saptapadaü maitrumuùi tohaü tvayà saha // ViP_1,15.41 // atha và tava ko doùaþ kiü và kupyàmyahaü tava / mamaiva doùo nitaràü yenàhamajitendriyaþ // ViP_1,15.42 // yayà ÷akrapriyàrthinyà kçto me tapaso vyayaþ / tvayà dhiktàü mahàmohama¤jçùàü sujugupsitàm // ViP_1,15.43 // soma uvàca yàvaditthaü sa viprarùis tàü bravãti samudhyamàm / tàvadgalatsvedajalà sàbabhåvàtivepathuþ // ViP_1,15.44 // pravepamànàü satataü khinnagàtralatàü satãm / gaccha gaccheti sakrodhamuvàca munisattamaþ // ViP_1,15.45 // sà tu nirbhartsità tena vinàùkramya tadà÷ramàt / àkà÷agàminã svedaü mamàrja tarupallavaiþ // ViP_1,15.46 // nirmàrjamànà gàtràõi galatsvedajalàni vai / vçkùàddhçkùaü yayau balà tadagraruõapallavaiþ // ViP_1,15.47 // çùiõà yastadà garbhastasyà dehe samàhitaþ / nirjagàma sa romà¤casvedaråpã tadaïgataþ // ViP_1,15.48 // taü vçkùà jagçhurgarbhamekaü cakre tu màrutaþ / mayà càpyàyito gobhiþ sa tadà vavadhe ÷anaiþ // ViP_1,15.49 // vçkùàgragarbhasambhåtà màriùàkhyà varànanà / tàü pradàsyanti vo vçkùàþ kopa eùa pra÷àmyatàm // ViP_1,15.50 // kaõóorapatyamevaü sà vçkùebhya÷ ca samudgatà / mamàpatyaü tathà vàyoþ pramlocàtanayà ca sà // ViP_1,15.51 // sa càpi bhagavàn kaõóuþ kùãõe tapasi sattamaþ / puruùottamàkhyaü maitreya viùõoràyatanaü yayau // ViP_1,15.52 // tatraikàgramatirbhåtvà cakàràràdhanaü hareþ / brahmapàramayaü kurva¤japamekàgramànasaþ / årdhvabàhurmahàyogã sthitvàsau bhåpanandanàþ // ViP_1,15.53 // pracetasa åcuþ brahmapàraü mune ÷rotumicchàmaþ paramaü stavam / japatà kaõóunà devo yenàràdhyata ke÷avaþ // ViP_1,15.54 // soma uvàca pàraü paraü viùõurapàrapàraþ paraþ parebhyaþ pàmàratharåpã / sabrahpàraþ parapàrabhåtaþ paraþ paràõàmapi pàrapàraþ // ViP_1,15.55 // sa kàraõaü kàraõatastatopi tasyàpi hetuþ / kàryeùu caivaü saha karmakartçråpair a÷eùair avatãha sarvam // ViP_1,15.56 // brahma prabhurbrahma sa sarvabhåto brahma prajànàü patiracyuto 'sau / brahmàvyayaü nityamajaü sa viùõurapakùayàdyair akhilair asaïgi // ViP_1,15.57 // brahmàkùaramajaü nityaü yathàsau puruùottamaþ / tathà ràgàdayo doùaþ prayàntu pra÷amaü mama // ViP_1,15.58 // soma uvàca etadbrahma paràkhyaü vai saüstavaü paramaü japan / avàpa paramàüsiddhiü sa tamàràdhya ke÷avam // ViP_1,15.59 // imaü stavaü yaþ pañhati ÷çõuyàdvàpinitya÷aþ / sa kàmadeùair a÷ilair muktaþ pràproti và¤chitam // ViP_1,15.59/1 // iyaü ca màrãùà pårvamàsãdya tàü bravãmi vaþ / kàryagauravametasyàþ kathane phaladàyi vaþ // ViP_1,15.60 // aputrà pràgiyaü viùõuü mçte bhartari sattamàþ / bhãpapatnã mahàbhàgà toùayàmàsa bhaktitaþ // ViP_1,15.61 // àràdhitastayà viùõuþ pràha pratyakùatàü gataþ / varaü vçõãùveti ÷ubhe sà ca pràhàtmavà¤chitam // ViP_1,15.62 // bhagavanbàlavaidhavyàdvçthàjanmàhamãdç÷ã / mandabhàgyà samudbhutà viphalà ca jagatpate // ViP_1,15.63 // bhavantu patayaþ ÷làghyà mama janmani janmani / tvatprasàdàttathà putraþ prajàpatisamostu me // ViP_1,15.64 // kulaü ÷ãlaü vayaþ satyaü dàkùiõyaü kùiprakàrità / avisaüvàdità sattvaü vçddhasevà kçtaj¤atà // ViP_1,15.65 // råpasampatsamàyuktà sarvasya priyadar÷anà / ayonijà ca jàyeyaü tvanprasàdàdàdhekùaja // ViP_1,15.66 // soma uvàca tayaivamukto deve÷o hçùãke÷a uvàca tàm / praõàmanamràmutthàpya varadaþ parame÷varaþ // ViP_1,15.67 // deva uvàca bhaviùyanti mahàvãryà ekasminneva janmani / prakhyàtodàrakarõàõo bhavatyàþ patayo da÷a // ViP_1,15.68 // putra¤ca sumahàvãryaü mahàbalaparàkramam / prajàpatiguõair yuktaü tvamavàpsyasi ÷obhane // ViP_1,15.69 // vaü÷ànàü tasya kartçtvaü jagatyasminbhaviùyati / trailokyamakhilà såtistasya càpårayiùyati // ViP_1,15.70 // tvaü càpyayonijà sàdhvã råpaudàryaguõànvità / manaþ prãtikarã néõàü matprasàdàdbhaviùyasi // ViP_1,15.71 // ityuktvàntardadhe devastàü vi÷àlavilocanàm / sà ceyaü màriùà jàtà yuùmatpatnã nçpàtmajàþ // ViP_1,15.72 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ somasya vacanàjjagçhuste pracetasaþ / saühçtya kopaü vçkùebhyaþ patnãdharmoõa màrãùàm // ViP_1,15.73 // da÷abhyastu pracetobhyo màrãùàyàü prajàpatiþ / jaj¤e dakùo mahàbhàgo yaþ pårvaü brahmaõo 'bhavat // ViP_1,15.74 // sa tu dakùo mahàbhàgaþsçùñyarthaü sumahàmate / putrànutpàdayàmàsa prajàsçùñyarthamàtmanaþ // ViP_1,15.75 // avaràü÷ ca varàü÷caiva dvipadotha catuùpadàn / àde÷aü brahmaõaþ kurvan sçùñyarthaü samupasthitaþ // ViP_1,15.76 // sa sçùñvà manasà dakùaþ pa÷càdasçjata striyaþ / dadau sa da÷a dharmàya ka÷yapàya trayoda÷a / kàlasya nayane yuktàþ saptaviü÷atimindave // ViP_1,15.77 // tàsu devàs tathà daityà nàgà gàvas tathà khagàþ / gandharvàpsarasa÷caiva dànavàdyà÷ ca jaj¤ire // ViP_1,15.78 // tataþ prabhçti maitreya prajà maithunasambhavàþ / saükalpàddar÷anàtspar÷àtpårveùàmabhavan prajàþ / tapovi÷eùaiþ siddhànàü tadàtyantatapasvinàm // ViP_1,15.79 // ÷rãmaitreya uvàca aïguùñhàddakùiõàddakùaþ pårvaü jàto mayà ÷rutaþ / kathaü pràcetaso bhåyaþ samutpanno mahàmune // ViP_1,15.80 // eùa me saü÷ayo brahmansumahànhçdi vartate / yaddaihitra÷ ca somasya punaþ ÷va÷uratàü gataþ // ViP_1,15.81 // ÷rãrà÷ara uvàca utpatti÷ ca nirodha÷ ca nityo bhåteùu sarvàda / çùayotra na suhyanti ye cànye divyacakùuùaþ // ViP_1,15.82 // yugeyuge bhavantyete dakùàdyà munisattama / puna÷caivaü niruddhyante vidvàüstatra na muhyati // ViP_1,15.83 // kàniùñhyaü jyaiùñhyamapyeùàü pårvaü nàbhådddvijottama / tapa eva garãyobhåtprabhà va÷caiva kàraõam // ViP_1,15.84 // maitreya uvàca devànàü dànavànàü ca gandharvoragarakùasàm / utpattiü vistareõeha mama brahmanprakãrtaya // ViP_1,15.85 // ÷rãparà÷ara uvàca prajàþ sçjeti vyàdiùñaþ pårvaü dakùaþ svayaübhuvà / yathà sasarja bhåtàni tathà ÷çõu mahàmune // ViP_1,15.86 // mànasànyeva bhåtàni pårvaü dakùo 'sçjattadà / devànçùãnsagandharvànasurànpannagàüs tathà // ViP_1,15.87 // yadàsya sçjamànasya na vyavardhanta tàþ prajàþ / tataþ saücintya sa punaþ sçùñihetoþ prajàpatiþ // ViP_1,15.88 // maithunenaiva dharmeõa sisçkùurvividhàþ prajàþ / asaknãmàvahatkanyàü vãraõasya prajàpateþ / sutàü sutapasà yuktàü mahatãü lokadhàriõãm // ViP_1,15.89 // atha putrasahasràõai vairuõyàü pa¤ca vãryavàn / asiknyàü janayàmàsa sargahetoþ prajàpatiþ // ViP_1,15.90 // tàndçùñvà nàrado vipra saüvivardhayiùånprajàþ / saügamya priyasaüvàdo devarùiridamabravãt // ViP_1,15.91 // he harya÷và mahàvãryàþ prajà yåyaü kariùyatha / ãdç÷o dç÷yate yatno bhavatàü ÷råyatàmãdam // ViP_1,15.92 // bàli÷a bata yåyaü vai nàsyà jànãta vai bhuvaþ / antarårdhvamadha÷caiva kathaü sçkùyatha vai prajàþ // ViP_1,15.93 // årdhvaü tiryagadha÷caiva yadàpratihatà gatiþ / tadà kasmàdbhuvo nàntaü sarve drakùyatha bàli÷àþ // ViP_1,15.94 // te tu tadvacanaü ÷rutvà prayàtàþ sarvato di÷am / adyàpi no nivartante samudrebhya ivàpagàþ // ViP_1,15.95 // harya ÷veùvatha naùñoùu dakùaþ pràcetasaþ punaþ / vairuõyàmatha putràõàü sahasramasçjatprabhuþ // ViP_1,15.96 // vivardhayiùavaste tu ÷abalà÷vàþ prajàþ punaþ / pårvoktaü vacanaü brahmannàradenaiva noditàþ // ViP_1,15.97 // anyonyamåcuste sarve samyag àha mahàmuniþ / bhratéõàü padavã caiva gantavyà nàtra saü÷ayaþ // ViP_1,15.98 // j¤àtvà pramàõaü pçthvyà÷ ca prajàþsçjyàmahe tataþ // ViP_1,15.99 // tepi tenaiva màrgeõa prayàtàþ sarvatomukham / adyàpi na nivartante samudrebhya ivàpagàþ / tataþ prabhçti vai bhràtà bhràturanveùaõe dvija / prayàto na÷yati tathà tanna kàryaü vijànatà // ViP_1,15.100 // tàü ÷càpi naùñàn vij¤àya putràn dakùaþ prajàpatiþ / krodhaü cakre mahàbhàgo nàradaü sa ÷a÷àpa ca // ViP_1,15.101 // sargakàmastato vidvànsa maitreya prajàpatiþ / ùaùñiü takùo 'sçjatkanyà vairuõyàmiti naþ ÷rutam // ViP_1,15.102 // dadau sa da÷a dharmàya ka÷yapàya trayoda÷a / saptaviü÷ati somàya catastro 'riùñanemine // ViP_1,15.103 // dve caiva bahuputràya dve caivàïgirase tathà / dvekç÷à÷vàya viduùe tàsàü nàmàni me ÷çõu // ViP_1,15.104 // arundhatã vasurjàmirlaïghà bhànumarutvatã / saükalpà ca muhårtà ca sàdhyà vi÷và ca tàdç÷ã / dharmapatnyo da÷atvetàstàsvapatyàni me ÷çõu / vi÷vedevàstu vi÷vàyàþ sàdhyà sàdhyànajàyata / marutvatyàü sarutvanto vaso÷ ca vasavaþ smçtà // ViP_1,15.105 // bhànostu bhànavaþ putrà muhårtàyàü muhårtajàþ // ViP_1,15.106 // laïghàyà÷caiva ghoùotha nàgavãthã tu jàmità // ViP_1,15.107 // pçthivãviùayaü sarvamarundhatyàma jàyata / saükalpàyàstu sarvàtmà jaj¤e saükalpa eva hi // ViP_1,15.108 // ye tvanekavasupràõadevà jyotiþ purogamàþ / vasavoùñau samàkhyàtàsteùàü vakùyàmi vistaram // ViP_1,15.109 // àpo dhruva÷ ca soma÷ ca dharma÷caivànilo 'nalaþ / pratyåùa÷ ca prabhàsa÷ ca vasavo nàmabhiþ smçtàþ // ViP_1,15.110 // àpasya putro vaitaõóaþ ÷ramaþ ÷ànto 'dhvanis tathà / dhruvasya putro bhagavànkàlo lokaprakàlanaþ // ViP_1,15.111 // somasya bhagavànvarco varcasvã yena jàyate // ViP_1,15.112 // dharmasya putro draviõo hutahavyavahas tathà / manoharàyàü ÷i÷iraþ pràõotha ravaõas tathà // ViP_1,15.113 // anilasya ÷ivà bhàryà tasyàþ putro manojavaþ / avij¤àtagati÷caiva dvau putràvanilasya tu // ViP_1,15.114 // agniputraþ kumàrastu ÷arastambe vyajàyata / tasya ÷àkho vi÷àkha÷ ca naigameya÷ ca pçùñhajàþ // ViP_1,15.115 // apatyaü kçttikànàü tu kàrttikeya iti smçtaþ // ViP_1,15.116 // pratyåùasya viduþ putraü çùi nàmnàtha devalam / dvau putrau devalasyàpi kùamàvantau manãùiõau // ViP_1,15.117 // bçhaspatestu bhaginã varastrã brahmacàriõã / yogasiddhà jagatkçtsnamasaktà vicaratyuta / prabhàsasya tu sà bhàryà vasånàmaùñamasya tu // ViP_1,15.118 // vi÷vakarmà mahàbhàgastasyàü jaj¤e prajàpatiþ / kartà ÷ilpasahasràõàü trida÷ànàü ca vàrdhakiþ // ViP_1,15.119 // bhåùaõànàü ca sarveùàü kartà÷ilpavatàü varaþ / yaþ sarvaiùàü vimànàni devatànàü cakàra ha / manuùyà÷copajãvanti yasya ÷ilpaü mahàtmanaþ // ViP_1,15.120 // ajaikapàd ahirbudhnyas tvaùñà rudra÷ ca vãryavàn / tvaùñu÷càpyàtmajaþ putro vi÷varåpo mahàtapàþ // ViP_1,15.121 // hara÷ ca bahuråpa÷ ca tryambaka÷càparàjitaþ / vçùàkapi÷ ca ÷ambhu÷ ca kapardãraivataþ smçtaþ // ViP_1,15.122 // mçgavyàdha÷ ca ÷arva÷ ca kapàlã ca mahàmune / ekàda÷aite kathità rudràstribhuvane÷varàþ // ViP_1,15.123 // ÷ataü tvekaü samàkhyàtaü rudràõàmamitaujasàm / kà÷yapasya tu bhàryà yàstàsàü nàmàni me ÷çõu / aditirditirdanu÷caivàriùñà ca surasà khasà // ViP_1,15.124 // surabhir vinatà caiva tàmrà krodhava÷à irà / kadrurmuni÷ ca dharmaj¤a tadapatyàni me ÷çõu // ViP_1,15.125 // pårvamanvantare ÷reùñhà dvàda÷àsansurottamàþ / tuùità nàma te 'nyonyamåcurvaivasvatentare // ViP_1,15.126 // upasthite 'tiya÷asa÷càkùuùasyàntare manoþ / samavàyãkçtàþ sarve samàgamya parasparam // ViP_1,15.127 // àgacchata drutaü devà aditiü saüpravi÷ya vai / manvantare prasåyàmastannaþ ÷reyo bhavediti // ViP_1,15.128 // evamuktvà tu te sarve càkùuùasyàntare manoþ / màrãcàtka÷yapàjjàtà adityà dakùakanyayà // ViP_1,15.129 // tatra viùõu÷ ca ÷akra÷ ca jaj¤àte punar eva hi / aryamà caiva dhàtà ca tvaùñà påùà tathaiva ca // ViP_1,15.130 // vivasvànsavità caiva mitro varuõa eva ca / aü÷urbhaga÷càtitejà àdityà dvàda÷a smçtàþ // ViP_1,15.131 // càkùuùasyàntare pårvamàsanye tuùitàþ suràþ / vaivasvate 'ntare te vai àdityà dvàda÷a smçtàþ // ViP_1,15.132 // saptaviü÷ati yàþ proktàþ somapatnyotha suvratàþ / sarvà nakùatrayoginyastannàmna÷caiva tàþ smçtàþ / tàsàmapatyànyabhavandãptànyamitatejasàm // ViP_1,15.133 // ariùñanemipatnãnàmapatyànãha ùoóa÷a // ViP_1,15.134 // bahuputrasya viduùa÷catastrovidyutaþ smçtàþ // ViP_1,15.135 // pratyaïgirasajàþ ÷reùñhà çco brahmarùisatkçtàþ // ViP_1,15.136 // kç÷à÷vasya tu devarùerdevapraharaõàþ smçtàþ // ViP_1,15.137 // ete yugasahasrànte jàyante punareva hi / sarve devagaõàstàta trayastriü÷attu chandajàþ / teùàmapãha satataü nirodhotpattirucyate // ViP_1,15.138 // yathà såryasya maitreya udayàstamanàviha / evaü devanikàyàste sambhavanti yugeyuge // ViP_1,15.139 // dityà putradvayaü jaj¤e ka÷yapàditi naþ ÷rutam / hiraõyaka÷ipu÷caiva hiraõyàkùa÷ ca durjayaþ // ViP_1,15.140 // siühikà càbhavatkanyà vipracitteþ parigrahaþ // ViP_1,15.141 // hiraõyaka÷ipoþ putrà÷càtvàraþ prathitaujasaþ / anuhlàda÷ ca hlàda÷ ca prahlàda÷caiva buddhimàn / saühlàda÷ ca mahàvãryà daityavaü÷avivardhanàþ // ViP_1,15.142 // teùàü madhye mahàbhàga sarvatra samadçgvà÷ã / prahlàdaþ paramàü bhaktiü ca uvàca janàrdane // ViP_1,15.143 // daityendradãpito vahniþ sarvàïgopacito dvija / na dadàha ca yaü vipra vàsudeva hçdi sthite // ViP_1,15.144 // mahàrõavàntaþ salile sthitasya calato mahã / cacàla calatà yasya pà÷abaddhasya dhãmataþ // ViP_1,15.145 // na bhinnaü vividhaiþ ÷astrair yasya daityendrapàtitaiþ / ÷arãramadrikañhinaü sarvatràcyutacetasaþ // ViP_1,15.146 // viùànalojjvalamukhà yasya daityapracoditàþ / nàntàya sarpapatayo babhåvururutejasaþ // ViP_1,15.147 // ÷ailair àkràntadehopi yaþ smaranpuruùottamam / tatyàja nàtmanaþ pràõàn viùõusmaraõadaü÷itaþ // ViP_1,15.148 // patantamuccàdavaniryamupetya mahàmatim / dadhàra daityapatinà kùiptaü svarganivàsinà // ViP_1,15.149 // yasya sa÷oùako vàyurdehe daityendrayojitaþ / avàpa saükùayaü sadya÷cittasthe madhusådane // ViP_1,15.150 // viùàõabhaïgamunmattà madahàniü ca diggajàþ / yasya vakùaþsthale pràptà daityendrapariõàmitàþ // ViP_1,15.151 // yasya cotpàdità kçtyà daityaràjapurohitaiþ / babhåva nàntàya purà govindàsaktacetasaþ // ViP_1,15.152 // ÷ambarasya ca màyànàü sahasramatimàyinaþ / yasminprayuktaü cakreõa kçùõasya vitathikçtam // ViP_1,15.153 // daityendrasådopahçtaü yasya hàlàhalaü viùam / jarayàmàsa matimànavikàramamatsarã // ViP_1,15.154 // samacetà jagatyasminyaþ sarveùveva jantuùu / yathàtmani tathànyeùàü paraü maitraguõànvitaþ // ViP_1,15.155 // dharmàtmà satya÷auryàdiguõànàmàkaraþ paraþ / upamànama÷eùàõàü sàdhånàü yaþ sadàbhavat // ViP_1,15.156 // iti÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e pa¤cada÷o 'dhyàyaþ (15) _____________________________________________________________ ÷rãmaitreya uvàca kathito bhavatà vaü÷o mànavànàü mahàtmanàm / kàraõaü càsya jagato viùõureva sanàtanaþ // ViP_1,16.1 // yattvetadbhagavànàha prahlàdaü daityasattamam / dadàha nàgnirnàstrai÷ ca kùuõõastatyàja jãvitam // ViP_1,16.2 // jagàma vasudhà kùobhaü yatràbdhisalile sthite / pà÷aurbaddhe vicalati vikùiptàïgaiþ samàhatà // ViP_1,16.3 // ÷ailair àkràntadehopi na mamàra ca yaþ purà / tvàya càtãva màhàtmyaü kathitaü yasya dhãmataþ // ViP_1,16.4 // tasya prabhàvamatulaü viùõorbhaktimato mune / ÷rotumicchàmi yasyaitaccaritaü dãptatejasaþ // ViP_1,16.5 // kiünimittamasau ÷astrair vikùipto ditijemuna / kimarthaü càbdhisalile vikùipto dharmatatparaþ // ViP_1,16.6 // àkràntaþ parvataiþ kasmàddaùña÷caiva mahoragaiþ / kùiptaþ kimadri÷ikharàktiü và pàvakasa¤caye // ViP_1,16.7 // digdantinàü dantabhåmiü sa ca kasmànniråpitaþ / sa÷oùakonila÷càsya prayuktaþ kiü mahàsuraiþ // ViP_1,16.8 // kçtyàü ca daityaguravo yuyujus tatra kiü mune / ÷ambara÷càpi màyànàü sahasraü kiü prayuktàvàn // ViP_1,16.9 // hàlàhalaü viùamaho daityasådair mahàtmanaþ / kasmàddattaü vinà÷àya yajjãrõaü tena dhãmatà // ViP_1,16.10 // etatsarvaü mahàbhàga prahlàdasya mahàtmanaþ / caritaü ÷rotumicchàmi mahàmàhàtmyasåcakam // ViP_1,16.11 // na hi kautåhalaü tatra yaddaityaurnihato hi saþ / ananyamanaso viùõo kaþ samartho nipàtane // ViP_1,16.12 // tasmindharmaparenityaü ke÷avàràdhanodyate / svavaü÷aprabhavair daityaiþ kçto dveùotidupkaraþ // ViP_1,16.13 // dharmàtmani mahàbhàgo viùõubhakte vimatsare / daitayaiþ prahçtaü kasmàttanmamàkhyàtumarhasi // ViP_1,16.14 // praharanti mahàtmàno vipakùà api nedda÷e / guõaiþ samanvite sàdhau kiü punaryaþ svapakùajaþ // ViP_1,16.15 // tadetatkathyatàü sarvaü vistarànmunipuïgava / daitye÷varasya càritaü ÷rotumicchàmya÷eùataþ // ViP_1,16.16 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e ùoóa÷o 'dhyàyaþ (16) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca maitreya kùåyatàü samyak caritaü tasya dhãmataþ / prahlàdasya sadodàracaritasya mahàtmanaþ // ViP_1,17.1 // diteþ putro mahàvãryo hiraõyaka÷ipuþ purà / trailokyaü va÷amàninye brahmaõo varadarpitaþ // ViP_1,17.2 // indratvamakaroddaityaþ sa càsãtsavità svayam / vàyuragnirapàü nàthaþ soma÷càbhånmahàsuraþ // ViP_1,17.3 // dhanànàmadhipaþ so 'bhåt sa evàsãtsvayaü yamaþ / yaj¤abhàgàna÷eùàüstu sa svayaü bubhuje 'suraþ // ViP_1,17.4 // devàþ svargaü parityajya tartràsàn munisattama / viceruravanau sarve bibhràõà mànuùãü tanum // ViP_1,17.5 // jitvà tribhuvanaü sarvaü trailokyai÷varyadarpitaþ / upagãyamàno gandharvair bubhuje viùayànpriyàn // ViP_1,17.6 // pànàsaktaü mahàtmànaü hiraõyaka÷ipuü tadà / upàsàücakrire sarve siddhagandharvapannagàþ // ViP_1,17.7 // avàdayan jagu÷cànye jaya÷abdaü tathàpare / daityaràjasya purata÷cakruþ siddhà mudànvitàþ // ViP_1,17.8 // tatra prançttapsarasi sphàñikàbhramaye 'suraþ / papau pànaü mudà yuktaþ pràsàde sumanohare // ViP_1,17.9 // tasya putro mahàbhàgaþ prahlàdo nàma nàmataþ / papàñha bàlapàñhyàni gurugehaïgator'bhakaþ // ViP_1,17.10 // ekadà tu sa dharmàtmà jagàma guruõà saha / pànàsaktasya purataþ puturdaityapatestadà // ViP_1,17.11 // pàdapraõàmàvanataü tamutthàpya pità sutam / hiraõyaka÷ipuþ pràha prahlàdamamitaujasam // ViP_1,17.12 // hiraõyaka÷ipur uvàca pañhyatàü bhavatà vatsa sàrabhåtaü subhàùitam / kàlenaitàvatà yatte sadodyoktena ÷ikùitam // ViP_1,17.13 // prahlàda uvàca ÷råyatàü tàta vakùyàmi sàrabhåtaü tavàj¤ayà / samàhitamanà bhåtvà yanme cetasyavasthitam // ViP_1,17.14 // anàdimadhyàntamajamavçddhikùayamacyutam / praõatosmyantamantànaü sarvakàraõakàraõam // ViP_1,17.15 // ÷rãparà÷ara uvàca etanni÷amya daityendraþ sakopo raktalocanaþ / vilokya tadguruü pràha sphuritàdharapallavaþ // ViP_1,17.16 // hiraõyaka÷ipuruvàca brahmabandho kimetatte vipakùastutisaühitam / asàraü gràhito bàlo màmavaj¤àya durmate // ViP_1,17.17 // gururuvàca daitye÷vara na kopasya va÷amàgantumarhasi / mamopade÷ajanitaünàyaü vadati te sutaþ // ViP_1,17.18 // hiraõyaka÷ipuruvàca anu÷iùñosi kenedçgvatsa brahlàda kathyatàm / mayopadiùñaü netyeùa prabravãti gurustava // ViP_1,17.19 // prahlàda uvàca ÷àstà viùõura÷eùasya jagato yo hçdi sthitaþ / tamçte paramàtmànaü tàta kaþ kena ÷àsyate // ViP_1,17.20 // hiraõyaka÷ipur uvàca koyaü viùõuþ sudurbuddhe yaü bravãùi punaþ punaþ / jagatàmã÷varasyeha purataþ prasabha mama // ViP_1,17.21 // prahlàda uvàca na ÷abdagocare yasya yogidhyeyaü paraü padam / yato ya÷ ca svayaü vi÷vaü sa viùõuþ parame÷varaþ // ViP_1,17.22 // hiraõyaka÷ipur uvàca parame÷varasaüj¤oj¤a kimanyo mayyavasthite / tathàpi martukàmastvaü prabravãùi punaþ punaþ // ViP_1,17.23 // prahlàda uvàca na kevalaü tàta mama prajànàü sa brahmabhåto bhavata÷ ca viùõuþ / dhàtà vidhàtà parame÷vara÷ ca prakãda kopaü kuruùe kimartham // ViP_1,17.24 // hiraõyaka÷ipur uvàca praviùñaþ ko 'sya hçdaye durbuddheratipàpakçt / yenedç÷ànyasàdhåni vadatyàviùñamànasaþ // ViP_1,17.25 // prahlàda uvàca na kevalaü maddhçdayaü sa viùõuràkramya lalokànakhilànavasthitaþ / sa màü tvadàndã÷ ca pitaþsamastànsamastaceùñàsu yunakti sarvagaþ // ViP_1,17.26 // hiraõyaki÷ipur uvàca niùkàsyatàmayaü pàpaþ ÷àsyatàü ca gurorgçhe / yojito durmatiþ kena vipakùaviùayastutau // ViP_1,17.27 // ÷rãpàra÷ara uvàca ityukto 'sau tadà daityair nãto gurugçhaü punaþ / jagràha vidyamani÷aü guru÷u÷råùaõodyataþ // ViP_1,17.28 // kàlotãteti mahati prahlàdamasure÷varaþ / samàhåyàbravãdràthà kàcitputraka gãyatàm // ViP_1,17.29 // prahlàda uvàca yataþ pradhànapuruùau yata÷caitaccaràcaram / kàraõaü sakalasyàsya sa no viùõuþ prasãdatu // ViP_1,17.30 // hiraõyaka÷ipur uvàca duràtmà vadhyatàmeùa nànenàrthosti jãvatà / svapakùahànikartçtvàdyaþ kulàïgàratàü gataþ // ViP_1,17.31 // ÷rãparà÷ara uvàca ityàj¤aptàstatastena pragçhãtamahàyudhàþ / udyatàstasya nà÷àya daityàþ ÷atasahasra÷aþ // ViP_1,17.32 // prahlàda uvàca viùõuþ ÷astreùu yuùmàsu mayi càsau vyavasthitaþ / daiteyàstena satyena màkramantvàyudhàni me // ViP_1,17.33 // ÷rãparà÷ara uvàca tatastaiþ ÷ata÷o daityaiþ ÷astroghair àhatopi san / nàvàca vedanàmalpàmabhåccaiva punarnavaþ // ViP_1,17.34 // hiraõyaka÷ipur uvàca durbuddhe vinivartasva vairipakùastavàhataþ / abhayaü te prayacchàmi màtimåóhamatirbhava // ViP_1,17.35 // prahlàda uvàca bhayaü bhayànàmapahàriõa sthite manasyanante mama kutra tiùñhati / yasminsmçte janmajaràntakàdibhayàni sarvàmyapayànti tàta // ViP_1,17.36 // hiraõyaka÷ipur uvàca bhobhoþ sarpàþ duràcàramenamatyantadurmatim / viùajvàlàkulair vakraiþ sadyo nayataþ saükùayam // ViP_1,17.37 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktàste tataþ sarpàþ kuhakàstakùakàdayaþ / ada÷anta samasteùu gàtreùvativiùolbaõàþ // ViP_1,17.38 // sa tvàsaktamatiþ kçùõe da÷yamàno mahoragaiþ / na vivedàtmano gàtraü tatsmçtyàhlàdasusthitaþ // ViP_1,17.39 // sarpà åcuþ daüùñrà vi÷ãrõà maõyaþ sphuñanti phaõeùu tàpo hçdayeùu kaüpaþ / nàsya tvacaþ svalpamapãha bhinnaü prasàdhi daitye÷vara kàryamanyata // ViP_1,17.40 // hiraõyaka÷ipur upàca he diggàjàþ saükañadantami÷ra ghnatainamasmadripupakùabhinnam / tajjà vinà÷àya bhavanti tasya yathàraõeþ prajvalito hutà÷aþ // ViP_1,17.41 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ sa diggajair bàlo bhåbhçcchikharasannibhaiþ / pàtito dharaõãpçùñhe viùàõair vàvapãóitaþ // ViP_1,17.42 // smaratastasya govindamibhadantàþ sahasra÷aþ / ÷ãrõà vakùasthalaü pràpya sa pràha pitaraü tataþ // ViP_1,17.43 // dantà gajànàü kuli÷àgraniùñhuràjha ÷ãrõà yadetena balaü mamaitat / mahàvipattàpavinà÷ano 'yaü janàrdanànusmaraõànubhàvaþ // ViP_1,17.44 // hiraõyaka÷ipur uvàca jvàlyatàmasurà bahnirapasarpata diggajàþ / vàyo samedhayàgniü tvaü dahyatàmeùa pàpakçt // ViP_1,17.45 // ÷rãparà÷ara uvàca mahàkàùñhacayasthaü tamasurendrasutaü tataþ / prajvàlya dànavà vahniü dadahuþ svàminoditàþ // ViP_1,17.46 // prahlàda uvàca tàtaiùa vahniþ pavaneritopi na màü dahatyatra samantatoham / pa÷yàmi padmàstaraõàstçtàni ÷ãtàni sarvàõi di÷àü mukhàni // ViP_1,17.47 // ÷rãparà÷ara uvàca atha daitye÷varaü procurbhàrgavasyàtmajà dvàjàþ / purohità mahàtmànaþ sàmnà saüståya vàgminaþ // ViP_1,17.48 // purohità åcuþ ràjanniyamyatàü kopo bàlepi tanaye nije / kopo devanikàyeùu teùu te ÷apalo yataþ // ViP_1,17.49 // (tataþ purohitair ukto hiraõyaka÷ipuþ svakaiþ) tathàtathainaü bàlaü te ÷àsitàro vayaü nçpaþ / yathà vipabhanà÷àya vinãtaste bhaviùyati // ViP_1,17.50 // bàlatvaü sarvadoùàõàü daityaràjàspadaü yataþ / tatotra kopamatyarthaü yoktumarhasi nàrbhake // ViP_1,17.51 // na tyakùyati hareþ pakùamasmàkaü vacanàdyadi / tataþ kçtyàü vadhàyàsya kariùyàmo 'nivartinãm // ViP_1,17.52 // ÷rãparà÷ara uvàca evamabhyarthitastais tu daityaràjaþ purohitaiþ / daityair niùkàsayàmàsa putraü pàvakasaücayàt // ViP_1,17.53 // tato gurugçhe vàlaþ sa vasanbàladànavàn / adhyàpayàmàsa muhurupade÷àntare guroþ // ViP_1,17.54 // prahlàda uvàca ÷råyatàü paramàrtho me daiteyà ditijàtmajàþ / na cànyathaitanmantavyaü nàtra lobhàdikàraõam // ViP_1,17.55 // janma bàlyaü tataþ sarvo jantuþ pràpnoti yauvanam / avyàhataiva bhavati tatonudivasaü jaràþ // ViP_1,17.56 // tata÷ ca sçtyumabhyeti janturdaitye÷varàtmajàþ / pratyakùaü dçsyate caitadasmàkaü bhavatàü tathà // ViP_1,17.57 // mçtasya ca punarjanma bhavatyetacca nànyathà / àgamo 'yaü tathà yacca nopàdànaü vinodbhavaþ // ViP_1,17.58 // garbhavàsàdi yàvattu punarjanmopapàdanam / saha stàvasthakaü tàvadduþkhamevàvagamyatàm // ViP_1,17.59 // kùuttçùõopa÷amaü tadvac chãtàdyupa÷amaü mukham / manyate bàlabuddhitvàdduþkhameva hi tatpunaþ // ViP_1,17.60 // atyantastimitàïgànàü vyàyàmena sukhaiùiõàm / bhràntij¤ànàvçtàkùàõàü duþkhameva sukhàyate // ViP_1,17.61 // kva ÷arãrama÷eùàõàü ÷leùmàdãnàü mahàcayaþ / kva kànti÷obhàsaundaryaramaõãyàdayo guõàþ // ViP_1,17.62 // màüsàsçkpåyaviõmåtrasnàyumajjàsthisaühatau / dehe cetprãtimàn måóho bhavità narakepyasau // ViP_1,17.63 // agnoþ ÷ãtena toyasya tçùà bhaktasya ca kùudhà / kriyate sukhakartçtvaü tadvilomasya cetaraiþ // ViP_1,17.64 // karoti he daityasutà yàvanmàtraü parigraham / tàvanmàtraü sa evàsya duþkhaü cetasi yacchati // ViP_1,17.65 // yàvataþ kurute jantuþ sambandhànmanasaþ priyàn / tàvantosya nikhanyante hçdaye ÷oka÷aïkavaþ // ViP_1,17.66 // yadyadgçhe tanmanasi yatra tatràvatiùñhataþ / nà÷adàhopakaraõaü tasya tatraiva tiùñhati // ViP_1,17.67 // janmanyatra mahadduþkhaü mriyamàõasya càpi tat / yàtanàsu yamasyograü garbhasaükramaõeùu ca // ViP_1,17.68 // garbheùu sukhalo÷opi bhavadbhir anumãyate / yadi tatkathyatàmevaü sarvaü duþkhamayaü jagat // ViP_1,17.69 // tadevamatidukhànàmàspadetra bhavàrmave / bhavatàü kathyate satyaü viùõurekaþ paràyaõaþ // ViP_1,17.70 // mà jànãta vayaü bàlà dehã deheùu ÷à÷vataþ / jaràyauvanajanmàdya dharmà dehasya nàtmanaþ // ViP_1,17.71 // bàlohaü tàvadicchàto yatiùye ÷reyase yuvà / yuvàhaü vàrdhake pràpte kariùyàmyatmano hitam // ViP_1,17.72 // vçddho 'haü mama kàryàõi samastàni na gocare / kiü kariùyàmi mandàtmà samarthena na yatkçtam // ViP_1,17.73 // evaü durà÷ayà kùiptamànasaþ puruùaþ sadà / ÷reyaso 'bhimukhaü yàti na kàdàcitpipàsitaþ // ViP_1,17.74 // bàlye krióanakàsaktà yovane viùayonmukhàþ / aj¤à nayantya÷aktyà ca vàrdhakaü samupasthitam // ViP_1,17.75 // tasmàdbàlye vivekàtmà yateta ÷reyase sadà / bàlyayauvanavçdvàdyair dehabhàvair asaüyutaþ // ViP_1,17.76 // tadetadvo mayàkhyàtaü yadi jànãta nànçtam / tadasmatprãtaye viùõuþ smaryatàü bandhamuktidaþ // ViP_1,17.77 // prayàsaþ smaraõe kosya smçto yacchati ÷obhanam / pàpakùaya÷ ca bhavati smaratàü tamaharni÷am // ViP_1,17.78 // sarvabhåtasthite tasminmatirmaitrã divàni÷am / bhavatàü jàyatàmevaü sarvakle÷ànprahàsyatha // ViP_1,17.79 // tàpatrayeõàbhihataü yadetadakhilaü jagat / tadà ÷ocyeùu bhåteùu dveùaü pràj¤aþ karoti kaþ // ViP_1,17.80 // atha bhadràõi bhåtàni hãna÷aktirahaü param / mudaü tadàpi kurvita hànirdveùaphalaü yataþ // ViP_1,17.81 // baddhavairàõi bhåtàni dveùaü kurvanti cettataþ / su÷ocyànyatimohena vyàptànãti manãùiõàm // ViP_1,17.82 // ete bhinnadçsàü daityà vikalpàþ kathità mayà / kçtvàbhyupagamaü tatra saübhepaþ ÷råyatàü mama // ViP_1,17.83 // vistàraþ sarvabhåtasya viùõoþ sarvamidaü jagat / draùñavyamàtmavattasmàdabhedena vicakùaõaiþ // ViP_1,17.84 // samutsçjyàsuraü bhàvaü tasmàdyayaü yathà vayam / tathà yatnaü kariùyàmo yathà pràpsyàma nirvçtim // ViP_1,17.85 // yà nàgninà na càrkeõa nendunà na ca vàyunà / pajanyavaruõàbhyàü và na siddherna ca sàkùasaiþ // ViP_1,17.86 // na yakùair na ca daityendrair noragair na ca kinnaraiþ / na manuùyair na pa÷ubhir doùair naivàtmasambhavaiþ // ViP_1,17.87 // jvàràkùirogàtãsàraplãhagulmàdikais tathà / dveùorùyàmatsaràdyaurvà ràgalobhàdibhiþ kùayam // ViP_1,17.88 // na cànyair nãyate kai÷cinnityà yàtyantanirmalà / tàmàpnotyamalenyasya ke÷ave hçdayaü naraþ // ViP_1,17.89 // asàrasaüsàravivartaneùu mà yàta toùaü prasabhaü bravãmi / sarvatra daityàþsamatàmupaita samatvamàràdhanamacyutasya // ViP_1,17.90 // tasminprasanne kimihàstyalabhyaü dharmàrthakàmair alamalpakàste / samà÷ritàdbrahyataroranantànniþ saü÷ayaü pràpstatha vai mahatphalam // ViP_1,17.91 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e prahlàdànucaritaü nàma saptada÷odhyàyaþ (17) _____________________________________________________________ ÷rãpàra÷ara uvàca tasyaitàü dànavà÷ceùñàü dçùñvà daityapaterbhayàt / àcacakhyuþ sa covàca sådànàhåya satvaraþ // ViP_1,18.1 // hiraõyaka÷ipur uvàca he sådàþmama putrosàvanyoùàmapi durmatiþ / kumàrgade÷iko duùño hanyatàmavilambitam // ViP_1,18.2 // hàlàhalaü viùaü tasya sarvabhakùeùu dãyatàm / avij¤àtamasau pàpo hanyatàü mà vicàryatàm // ViP_1,18.3 // ÷rãparà÷ara uvàca te tathaiva tata÷cakruþ prahlàdàya mahàtmane / viùadànaü yathàj¤àptaü pitrà tasya mahàtmanaþ // ViP_1,18.4 // hàlàhalaü viùaü ghoramanantoccàraõena saþ / abhimantrya sahànnena maitreya bubhuje tadà // ViP_1,18.5 // avikàraü sa tadbhuktvà prahlàdaþ svasthamànasaþ / anantakhyàtinirviryajarayàmàsa tadviùam // ViP_1,18.6 // tataþ sådà bhayatrastà jãrõaü dçùñvà mahadviùam / daitye÷varamupàgamya praõipatyedamabruvan // ViP_1,18.7 // sådà åcuþ daityaràja viùaü dattamasmàbhir atibhãùaõam / jãrõaü tena sahànnena prahlàhena sutena te // ViP_1,18.8 // hiraõyaka÷ipur uvàca tvaryatàü tvaryatàü he he sadyo daityapurohitàþ / kçtyàü tasyavinà÷àya utpàdayata mà ciram // ViP_1,18.9 // ÷rãparà÷ara uvàca sakà÷amàgamya tataþ prahlàdasya purohitàþ / sàmapårvamathocuste prahlàdaü vinayànvitam // ViP_1,18.10 // purohità åcuþ jàtastrailokyavikhyàta àyuùmanbrahmaõaþ kule / daityaràjasya tanayo hiraõyaka÷iporbhavàt // ViP_1,18.11 // kindevaiþ kimanantena kimanyena tavà÷rayaþ / pità te sarvalokànàü tvaü tathaiva bhaviùyasi // ViP_1,18.12 // tasmàtparityajainàü tvaü vipakùastavasaühitàm / ÷làghyaþ pità samastànàü guråõàü paramo guruþ // ViP_1,18.13 // prahlàda uvàca evam etan mahàbhàgàþ ÷làghyametanmahàkulam / mariceþ sakalepyasmin trailokye nà nyàthà vadet // ViP_1,18.14 // pità ca mama sarvàsmi¤jagatyuktçùñaceùñitaþ / etadapyavagacchàmi satyamatràpi nànçtam // ViP_1,18.15 // guråõàmapi sarveùàü pità paramako guruþ / yaduktaü bhràntistatràpi svalpàpi hi na vidyate // ViP_1,18.16 // pità gururna sandehaþ påjanãyaþ påyatnataþ / tatràpi nàparàdhyàmãtyevaü manasi se sthitam // ViP_1,18.17 // yattvetatkimanantenetyuktaü yuùmàbhir idçsam / ko bravãti yathànyàyyaü kiü tu naitadvacorthavat // ViP_1,18.18 // ityuktvà so 'bhavanmaunã teùàü goravayantritaþ / prahasya ca punaþ pràha kimanantena sàdhviti // ViP_1,18.19 // sàdhu bhoþ kimanantena sàdhu bho guruvo mama / ÷råyatàü yadanantena yadi khedaü na yàsyatha // ViP_1,18.20 // dharmàrthakàmamokùà÷ ca puruùàrthà udàhçtàþ / catuùñayamidaü yasmàttasmàktiü kimidaü vaca // ViP_1,18.21 // marãcimi÷rair dakùàdyais tathaivànyair anantataþ / dharma pràptas tathà cànyair arthaþ kàmastathàparaiþ // ViP_1,18.22 // tantattvavedino bhåtvà j¤ànadhyànasamàdhibhiþ / avàpurmuktimapare puruùà dhvastabandhanàþ // ViP_1,18.23 // sampadai÷varyamàhàtmya-j¤ànasaütatikarmaõàm / vimukte÷caikato labhyaü målamàràdhanaü hareþ // ViP_1,18.24 // yato dharmàrthakàmàkhyaü mukti÷capi phalaü dvijàþ / tenàpi kiïkimityevamanantena kimucyate // ViP_1,18.25 // kiü càpi bahunoktena bhavanto guravo mama / vadantu sàdhu vàsàdhu viveko 'smàkam alpakaþ // ViP_1,18.26 // bahunàtra kimuktena sa eva jagataþ patiþ / sa kartà ca vikartà ca saühartà ca hçdi sthitaþ // ViP_1,18.27 // sa bhoktà bhojyamapyevaü sa eva jagadã÷varaþ / bhavadbhir etatkùantavyaü bàlyàduktaü tu yanmayà // ViP_1,18.28 // purohità åcuþ dahyamànastvamasmàbhir agninà bàla rakùitaþ / bhåyo na vakùyasãtyevaü naiva j¤àtosyabuddhimàn // ViP_1,18.29 // yadàsmadvacanànmohagràhaü na tyakùate bhavàn / tataþ kçtyàü vinà÷àya tava sçkùyàma durmate // ViP_1,18.30 // prahlàda uvàca kaþ kena hanyate jantur jantuþ kaþ kena rakùyate / hanti rakùati caivàtmà hyasatsàdhu samàcaran // ViP_1,18.31 // karmaõà jàyate sarvaü karmaiva gatisàdhanam / tasmàtsarvaprayatnena sàdhu karma samàcaret // ViP_1,18.32 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktàstena te kruddhà daityaràjapurohitàþ / kçtyàmutpàdayàmàsurjvàlàmàlojjvalàkçtim // ViP_1,18.33 // atibhãmà samàgamya pàdanyàsakùatakùitiþ / ÷ulena sàdhu saükruddhà taü jaghànà÷u vakùasi // ViP_1,18.34 // tattasya hçdayaü pràpya ÷ålaü bàlasya dãptimat / jagàma khaõóitaü bhåmau tatràpi ÷atadhà gatam // ViP_1,18.35 // yatrànapàyã bhagavàn hçdyàste hariri÷varaþ / bhaïgo bhavati vajrasya tatra ÷ålasya kà kathà // ViP_1,18.36 // àpàpe tatra pàpai÷ ca pàtità daityàyàjakaiþ / tàneva sà jaghànà÷u kçtyà nà÷aü jagàma ca // ViP_1,18.37 // kçtyayà dahyamànàüstanvilokya sa mahàmatiþ / tràhi kçùõetyananteti vadannabhyavapadyata // ViP_1,18.38 // prahlàda uvàca sarvavyàpin jagadråpa jagatstraùñarjanàrdana / pàhi viprànimànasmàdduþ sahànmantrapàvakàt // ViP_1,18.39 // yathà sarveùu bhåteùu sarvavyàpã jagadguruþ / viùõureva tathà sarve jãvantvete purohitàþ // ViP_1,18.40 // yathà sarvagataü viùõuü manyamànonapàyinam / cintayàmyaripakùepi jãvantvete purohitàþ // ViP_1,18.41 // ye hantumàgatà dattaü yorviùaü yair hutà÷anaþ / yair diggajair ahaü kùuõõo daùñaþ sarpai÷ ca yair api // ViP_1,18.42 // teùvahaü mitrabhàvena samaþ pàposmi na kvacit / yathà tenàdya satyena jãvantvasurayàjakàþ // ViP_1,18.43 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktàstena te sarve saüspçùñà÷ ca niràmayàþ / samuttasthurdvijà bhåyastamåcuþ pra÷rayànvitam // ViP_1,18.44 // purohità åcuþ dãrghàyurapratihato balavãryasamanvitaþ / putrapautradhana÷vair yair yukto vatsa bhavottamaþ // ViP_1,18.45 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà taü tato gatvà yathàvçttaü purohitàþ / daityaràjàya sakalamàcacakhyurmahàmune // ViP_1,18.46 // iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e prahlàdacàrite 'ùñàda÷o 'dhyàyaþ (18) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca hiraõyaka÷ipuþ ÷rutvà tàü kçtyàü vitathãkçtàm / àhåya putraü papraccha prabhàvasyàsya kàraõam // ViP_1,19.1 // hiraõyaka÷ipur uvàca prahlàda suprabhàvosi kimetatte viceùñitam / etanmantràdijanitamutàho sahajaü tava // ViP_1,19.2 // ÷rãparà÷ara uvacà evaü pçùñastadà pitrà prahlàdo 'surabàlakaþ / praõipatya pituþ pàdàvidaü vacanamabravãt // ViP_1,19.3 // na mantràdikçtaü tàta na ca naisargiko mama / prabhàva eùa sàmànyo yasya yasyàcyuto hçdi // ViP_1,19.4 // anyeùàü yo na pàpàni cintayatyàtmano yathà / tasya pàpàgamastàta hetva bhàvànna vidyate // ViP_1,19.5 // karmaõà manasà vàca paripãóàü karoti yaþ / tadvãjaü janma phalati prabhåtaü tasya cà÷ubham // ViP_1,19.6 // so 'haü na pàpa micchàmi na karomi vadàmi và / cintayansarvabhåtasthamàtmanyapi ca ke÷avam // ViP_1,19.7 // ÷àrãraü mànasaü duþkhaü daivaü bhåtabhavaü tathà / sarvatra ÷ubhacittasya tasya me jàyeta kutaþ // ViP_1,19.8 // evaü sarveùu bhåteùu bhaktiravyabhicàriõã / kartavyà paõóitair j¤àtvà sarvabhåtamayaü harim // ViP_1,19.9 // ÷rãparà÷ara uvàca iti ÷rutvà sa daityendraþ pràsàda÷ikhare sthitaþ / krodhàndhakàritamukhaþ pràha daiteyakiïkaràn // ViP_1,19.10 // hiraõyaka÷ipur uvàca duràtmà kùipyatàmasmàtpràsàdàcchatayojanàt / giripçùñhe patatvasmin ÷ilàbhinnàïgasaühatiþ // ViP_1,19.11 // tatastaü cikùupuþ sarve bàlaü daiteyadànavàþ / papàta so 'py adhaþ kùipto hçdayenodvahahnarim // ViP_1,19.12 // patamànaü jagaddhàtrã jagaddhàtari ke÷ave / bhaktiyuktaü dadhàrainamupasaügamyamaijinã // ViP_1,19.13 // tato vilokya taü svasthamavi÷irõasthipa¤jaram / hiraõyaka÷ipuþ pràha ÷ambaraü màyinàü varam // ViP_1,19.14 // hiraõyaka÷ipur uvàca nàsmàbhiþ ÷akyate hantumasau durbuddhibàlakaþ / màyàü vetti bhavàüstasmànmàyayainaü niùådaya // ViP_1,19.15 // ÷ambara uvàca sådayàmyeva daityaindra pa÷ya màyàbalaü mama / sahasramatra màyànàü pa÷ya koñi÷ataü tathà // ViP_1,19.16 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ sa sasçje màyàü prahlàde ÷ambaro 'suraþ / vinà÷amicchandurbuddhiþ sarvatra samadar÷ini // ViP_1,19.17 // samàhitamatirbhåtvà ÷ambarepi vimatsaraþ / maitreya so 'pi prahlàdaþ sasmàra madhusådanam // ViP_1,19.18 // ÷rãparà÷ara uvàca tato bhagavatà tasya rakùàrthaü cakramuttamam / àjagàma samàj¤aptaü jvàlàmàli sudar÷anam // ViP_1,19.19 // tena màyàmahasraü tacchambarasyà÷ugàminà / bàlasya rakùatà dehamekaikaü càri÷odhitam // ViP_1,19.20 // saü÷oùakaü tathà vàyuü daityendrastvidamabravãt / ÷ãgrameùa mamàde÷àdduràtmà nãyatàü kùayam // ViP_1,19.21 // tathetyuktvà tu so 'py enaü vive÷a pavano laghu / ÷ãtotirukùaþ ÷oùàya taddehasyàtiduþ sahaþ // ViP_1,19.22 // tenàviùñamathàtmànaü sa buddha datyabàlakaþ / hçdayena mahàtmànaü dadhàra dharaõãdharam // ViP_1,19.23 // hçdayasthastatastasya taü vàyumati bhãùaõam / papau janàrdhanaþ kruddhaþ sa yayau pavanaþ kùayam // ViP_1,19.24 // kùãõàsu sarvamàyàsu pavane ca kùayaü gate / jagàma so 'pi bhavanaü kuroreva mahàmatiþ // ViP_1,19.25 // ahanyahanyathàcàryo nãtiü ràjyaphalapradàm / gràhayàmàsa taü bàlaü ràj¤àmusanasà kçtàm // ViP_1,19.26 // gçhãtanãti÷àstraü taü vinãtaü ca yadà guruþ / mene tadainaü tatpitre kathayàmàsa ÷ikùitam // ViP_1,19.27 // àcàrya uvàca gçhãtanãti÷àstraste putro daityapate kçtaþ / prahlàdastattvato vetti bhàrgaveõa yadãritam // ViP_1,19.28 // hiraõyaka÷ipur uvàca mitreùu varteta kathamarivargeùu bhåpatiþ / prahlàda triùu lokeùu madhyastheùu kathaü caret // ViP_1,19.29 // kathaü mantri ùvamàtyeùu bàhyoùvàbhyantareùu ca / càreùu pauravargeùu ÷aïkiteùvitareùu ca // ViP_1,19.30 // kçtyàkçtyavidhàna¤ca durgàñavikasàdhanam / prahlàda kathyatàü samyak tathà kaõñaka÷odhanam // ViP_1,19.31 // etaccànyacca sakalamadhãtaü bhavatà yathà / tathà me kathyatàü j¤àtuü tavecchàmi manogatam // ViP_1,19.32 // ÷rãparà÷ara uvàca praõipatya pituþ pàdau tadà pra÷rayabhåùaõaþ / prahlàdaþ pràha daityendraü kçtà¤jalipuñas tathà // ViP_1,19.33 // prahlàda uvàca mamo padiùñaü sakalaü gurumà nàtra saü÷ayaþ / gçhãtantu mayà kintu na sadetanmataümama // ViP_1,19.34 // sàma copapradànaü ca bhedadaõóau tathàparau / upàyàþ kathitàþ sarve mitràdinàü ca sàdhane // ViP_1,19.35 // paramàtmani govinde mitràdãüstàta mà kruddhaþ / sàdhyàbhàve mahàbàho sàdhanaiþ kiü prayojanam // ViP_1,19.36 // sarvabhåtàtmake tàta jagannàthe jaganmaye / paramàtmani govindai mitràdãüstàta mà kruddhaþ / sàdhyàbhàve mahàbàho sàdhanaiþ kiü prayojanam // ViP_1,19.36 // sarvabåtàtmake tàta jagannàthe jaganmaye / paramàtmani govinde mitràmitrakathà kutaþ // ViP_1,19.37 // tvàyyasti bhagavàn viùõurmayi cànyatra càsti saþ / yatastatoyaü mitraü me ÷atru÷ceti pçthaktutaþ // ViP_1,19.38 // tad ebhir alam atyarthaü duùñàrambhoktivistaraiþ / avidyàntargatair yatnaþ kartavyastàta ÷obhene // ViP_1,19.39 // vidyàbuddhiravidyàyàmaj¤ànàntàta jàyate / bàlo 'gniü kiü na khadyotam asure÷vara manyate // ViP_1,19.40 // tatkarma yan na bandhàya sà vidyà yà vimuktaye / àyàsàyàparaü karma vidyànyà ÷ilpanaipuõam // ViP_1,19.41 // tadetadavagamyàhamasàraü sàramuttamam / ni÷àmaya mahàbhàga praõipatya bravãmi te // ViP_1,19.42 // na cintayati ko ràjyaü ko dhanaü nàbhivà¤chati / tathàpi bhàvyamevaitadubhayaü pràpyate naraiþ // ViP_1,19.43 // sarva eva mahàbhàga mahattvaü prati sodyamàþ / tathàpi puüsàü bhagyàni nodyamà bhåtihetavaþ // ViP_1,19.44 // jaóànàmavivekànàma÷åràõamapi prabho / bhàgyabhojyàni ràjyàni santyanãtimatàmapi // ViP_1,19.45 // tasmàdyateta puõyeùu ya icchenmahatãü ÷riyam / yatitavyaü samatve ca nirvàõamapi cecchatà // ViP_1,19.46 // devà manuùyàþ pa÷avaþ pakùivçkùasarãsçpàþ / råpametadanantasya viùõor bhinnam iva sthitam // ViP_1,19.47 // etadvijànatà sarvaü jagatsthàvarajaïgamam / draùñavyamàtmavadviùõur yato 'yaü vi÷varåpadhçk // ViP_1,19.48 // evaü j¤àte sa bhagavànanàdiþ parame÷varaþ / prasãdatyacyutastasminprasanne kle÷asaükùayaþ // ViP_1,19.49 // ÷rãparà÷ara uvàca etacchrutvà tu kopena samutthàya varàsanàt / hiraõyaka÷ipuþ putraü padà vakùasyatàóayat // ViP_1,19.50 // uvàca ca sa kopena sàmarùaþ prajyalanniva / niùpiùya pàõinà piõiü hantukàmo jagadyathà // ViP_1,19.51 // hiraõyaka÷ipur uvàca he vipracitte he ràho he balaiùa mahàrõave / nàgàpà÷air daóhair baddhà kùipyatàü mà vilaübyatàm // ViP_1,19.52 // anyathà sakalà lokàs tathà daiteyadànavàþ / anuyàsyanti måóhasya matamasya duràtmanaþ // ViP_1,19.53 // bahu÷o vàri tosmàbhir ayaü pàpastathàpyareþ / stutiü karoti duùñànàü vadha evopakàrakaþ // ViP_1,19.54 // parà÷ara uvàca tataste satvarà daityà baddhà taü nàgabandhanaiþ / bharturàj¤àü puraskçtya cikùipuþ salilàrõave // ViP_1,19.55 // tata÷cacàla calatà prahlàdena mahàrõavaþ / udvelobhåtparaü kùobhamupetya ca sama ntataþ // ViP_1,19.56 // bhurlokamakhilaü dçùñvà plàvyamànaü mahàmbhasà / hiraõyaka÷ipurdaityànidamàha màhamate // ViP_1,19.57 // hiraõyaka÷ipur uvàca daiteyàþ sakalaiþ ÷ailair atraiva varuõàlaye / ni÷chidraiþ sarva÷aþ sarvai÷ cãyatàmeùa durmatiþ // ViP_1,19.58 // nàgnirdahati naivàyaü ÷astrai÷ chinno na coragaiþ / kùayaü nãto na vàtena na viùeõa na kçtyayà // ViP_1,19.59 // na màyàbhir na caivoccatpàtito na ca diggajaiþ / bàlotiduùñacittoyaü nànenàrthosti jãvatà // ViP_1,19.60 // tadeùa toyamadhye tu samàkrànto mahãdharaiþ / tiùñhatvabdasahasràntaü pràõànhàsyati durmatiþ // ViP_1,19.61 // tato daityàdànavà÷ ca parvatais taü mahodadhau / àkramya cayanaü cakruryojanàni sahasra÷aþ // ViP_1,19.62 // sa citaþ parvaterantaþ samudrasya mahàmatiþ / tuùñàvàhnika velàyàmekàgramatiracyutam // ViP_1,19.63 // prahlà uvàca namaste puõóarãkàkùa namaste puruùottama / namaste sarvalokàtmannamaste tigmacakriõe // ViP_1,19.64 // namo brahmaõyadevàya gobràhmaõahitàya ca / jagaddhitàya kçùõàya govindàya namonamaþ // ViP_1,19.65 // brahmatve sçjate vi÷vaü sthitau pàlayate punaþ / rudraråpàya kalpànte namastubhyaü trimårtaye // ViP_1,19.66 // devà yakùàþ suràþ siddhà nàgà gandharvakinnaràþ / pi÷àcà ràkùasà÷caiva manuùyàþ pa÷avas tathà // ViP_1,19.67 // pakùiõasthàvarà÷caiva pipãlikasarãsçpàþ / bhåmyàpognirnabhovàyuþ ÷abdaþ spar÷as tathà rasaþ // ViP_1,19.68 // råpaü gandho mano buddhiràtmà kàlas tathà guõàþ / eteùàü paramàrtha÷ ca sarvametattvamacyuta // ViP_1,19.69 // vidyàvidye bhavànsatyamasatyaü tvaü viùàmçte / pravçttaü ca nivçttaü ca karma vedoditaü bhavàn // ViP_1,19.70 // samastakarmabhoktà ca karmopakaraõàni ca / tvameva viùõo sarvàõi sarvakarmaphalaü ca yat // ViP_1,19.71 // mayyanyatra tathànyeùu bhåteùu bhuvaneùu ca / tavaivàvyàptirai÷varyaguõasaüsåcikã prabho // ViP_1,19.72 // tvàü yogina÷cintayanti tvàü yajanti ca yàjakàþ / havyakavyabhugekastvaü pitçdevasvaråpadhçk // ViP_1,19.73 // råpaü mahatte sthitamatra vi÷vaü tata÷ ca såkùmaü jagadetadã÷a / råpàmi sarvàõi ca bhåtabhedàsteùvantaràtmàkhyamatãva såkùmam // ViP_1,19.74 // tasmàcca såkùmàdivi÷eùaõànàmagocare yatparamàtmaråpam / kimapyacintyaü tava råpamasti tasmai namaste puruùottamàya // ViP_1,19.75 // sarvabhåteùu sarvàtmanyà ÷aktiraparà tava / guõà÷rayà namastasyai ÷à÷vatàyai sure÷vara // ViP_1,19.76 // yàtãtagocarà vàcàü manàsàü càvi÷eùaõà / j¤ànij¤ànaparicchedya tàü vande sve÷varãü paràm // ViP_1,19.77 // oü namo vàsudevàya tasmai bhagavate sadà / vyatiriktaü na yasyàsti vyatiriktokhilasya yaþ // ViP_1,19.78 // namastasmai namastasmai namastasmai mahàtmane / nàma råpaü na yasyaiko yostitvenopalabhyate // ViP_1,19.79 // yasyàvatàraråpàmi samarcanti divaukasaþ / apa÷yantaþ paraü råpaü namastasmai mahàtmane // ViP_1,19.80 // yontastiùñhanna÷oùasya pa÷yatã÷aþ ÷ubhà÷ubham / taü sarvasàkùiõaü vi÷vaü namasye parame÷varam // ViP_1,19.81 // namostu viùõave tasmai yasyà bhinnamidaü jagat / dhyeyaþ sa jagatàmàdyaþ sa prasãdatu me 'vyayaþ // ViP_1,19.82 // yatrotametatprotaü ca vi÷vamakùaramavyayam / àdhàrabhåtaþ sarvasya sa prasãdatu me hariþ // ViP_1,19.83 // oü namo viùõave tasmai namastasmai punaþ punaþ / yatra sarvaü yataþ sarvaü yaþ sarvaü sarvasaü÷rayaþ // ViP_1,19.84 // sarvagatvàdanantasya sa evàhamavasthitaþ / mattaþ sarvamahaü sarvaü mayi sarvaü sanàtane // ViP_1,19.85 // ahamevàkùayo nityaþ paramàtmàtmasaü÷rayaþ / brahmasaüj¤o 'hamevàgre tathànte ca paraþ pumàn // ViP_1,19.86 // iti ÷rãviùõupuràõe prathameü÷a ekonaviü÷atitamo 'dhyàyaþ (19) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca evaü saücintayanviùõumabhedenàtmano dvija / tanmayatvamavàpyagrya mene càtmànamacyutam // ViP_1,20.1 // visasmàra tathàtmànaü nànyatki¤cidajànata / ahamevàvyayo 'nantaþ paramàtmetyacintayat // ViP_1,20.2 // tasya tadbhàvanàyogàtkùãõapàpasya vai kramàt / ÷uddhentaþkaraõe viùõustasthau j¤ànamayocyutaþ // ViP_1,20.3 // yogaprabhàvàtprahlàde jàte viùõumaye 'sure / calatyuragabandhais tair maitreya truñitaü kùaõàt // ViP_1,20.4 // bhrantagràhagamaþ sormiryayau kùobhaü mahàrõavaþ / cacàla ca mahã sarvà sa÷ailavanakànanà // ViP_1,20.5 // sa ca taü ÷ailasaüghàtaü daityair nyastamathopari / utkùipya tasmàtsalilànni÷cakràma mahàmatiþ // ViP_1,20.6 // dçùñvà ca sa jagadbhå6yo gaganàdyupalakùaõam / prahlàdosmãti sasmàra punaràtmànamàtmani // ViP_1,20.7 // tuùñàva ca punardhàmànanàdiü puruùottamam / ekàgramatiravyagro yatavàkvàyamànasaþ // ViP_1,20.8 // prahlàda uvàca oünamaþ paramàrthàya sthåla såkùmakùaràkùara / vyaktàvyaktakalàtãta sakale÷a nica¤jana // ViP_1,20.9 // guõà¤jana guõàdhàra nirguõàtman guõasthita / mårtàmårtamahàmårte såkùmamårte sphuñàsphuña // ViP_1,20.10 // karàlasaumyaråpàtmanvidyàvidyàmayàcyuta / sadasadråpasadbhàva sadasadbhàvabhàvana // ViP_1,20.11 // nityànityaprapa¤càtmanniùprapa¤càmalà÷rita / ekàneka namastubhyaü vàsudevàdikàraõa // ViP_1,20.12 // yaþ sthålasåkùmaþ prakañaþ prakà÷o yaþ sarvabhåto na ca sarvabhåtaþ / vi÷vaü yata÷caitadavi÷vaheto namostu tasmai puruùottamàya // ViP_1,20.13 // parà÷ara uvàca tasya taccetaso devaþ stutimitthaü prakçrvataþ / àvirbabhåva bhagavàn pãtàmbaradharo hariþ // ViP_1,20.14 // sasambhramas tam àlokya samutthàyàkulàkùaram / namostu viùõavetyetavdyàjahàràsa kçddvija // ViP_1,20.15 // prahlàda uvàca deva prapannàrtihara prasàdaü kuru ke÷ava / avalokanadànena bhåyo màü pàvayàcyuta // ViP_1,20.16 // ÷rãbhagavàn uvàca kurvataste prasannohaü bhaktimavyabhicàriõãm / yathàbhilaùito mattaþ prahlàda vrãyatàü varaþ // ViP_1,20.17 // prahlàda uvàca nàtha yonisahasreùu yeùu yeùu vrajàmy aham / teùu teùvacyutàbhaktiracyutàstu sadà tvayi // ViP_1,20.18 // yà prãtiravivekànàü viùayeùvanapàyinã / tvàmanusmarataþ sà me hçdayànmàpasarpatu // ViP_1,20.19 // ÷rãbhagavànuvàca mayi bhaktistavàstyeva bhåyo 'py evaü bhaviùyati / varastu mattaþ prahlàda vrãyatàü yastavepsitaþ // ViP_1,20.20 // prahlàda uvàca mayi dveùànubandhobhåtsaüstutàvudyate tava / matpitustatkçtaü pàpaü deva tasya prama÷yatu // ViP_1,20.21 // ÷astràõi pàtitànyaïge kùipto yaccàgnisaühatau / daü÷ita÷coragair dattaü yadviùaü mama bhojane // ViP_1,20.22 // baddhà samudre yatkùipto yaccito 'smi ÷iloccayaiþ / anyàni càpyasàdhåni yàni pitrà kçtàti me // ViP_1,20.23 // tvayi bhaktimato dveùàdaghaü tatsaübhavaü ca yat / tvatprasàdàtprabho sadyastena mucyatu me pità // ViP_1,20.24 // ÷rãbhagavànuvàca prahlàda sarvametatte matprasàdàdbhàviùyati / anyacca te varaü daghni vrãyatàmasuràtmaja // ViP_1,20.25 // prahalàda uvàca kçtakçtyosmi bhagavanvare õànena yattvayi / bhavitrã tvatprasàdena bhaktiravyabhicàriõã // ViP_1,20.26 // dharmàrthakàmaiþ kiü tasya muktistasya kare stità / samastajagatàü måle yasya bhaktiþ sthirà tvayi // ViP_1,20.27 // ÷rãbhagavànuvàca yathà te ni÷calaü ceto mayi bhaktisamanvitam / tathà tvaü matprasàdena nirvàõamparamàpsyasi // ViP_1,20.28 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvàntardadhe viùõus tasya maitreya pa÷yataþ / sa càpi punaràgamya vavande caraõau pituþ // ViP_1,20.29 // taü pità mårdhnyupàghràya pariùvajya ca pãóitam / jãvasãtyàha vatseti bàùpàrdranayanodvija // ViP_1,20.30 // prãtimàü÷càbhavattasminnanutàpã mahàsuraþ / gurupitro÷cakàraivaü ÷u÷råùàü so 'pi dharmatam // ViP_1,20.31 // pitaryuparatiü nãte narasiüha svaråpiõà / viùõunà so 'pi daityànàü maitreyàbhåtpatistataþ // ViP_1,20.32 // tato ràjyadyutiü pràpya karma÷uddhikarãü dvãja / putrapautràü÷ ca subahån avàpyai÷varyameva ca // ViP_1,20.33 // kùãõàdhikàraþ sa yadà puõyapàpavivirjitaþ / tadà sa bhagavaddhyànàtparaü nãrvàõamàppavàn // ViP_1,20.34 // evaü prabhàvo daityo 'sau maitreyàsãn mahàmatiþ / prahlàdo bhagavadbhakto yaü tvaü màm anupçcchasi // ViP_1,20.35 // yastvetaccàrãtaü tasya prahlàdasya mahàtmanaþ / ÷çõoti tasya pàpàni sadyo gacchanti saükùayam // ViP_1,20.36 // ahoràtrakçtaü pàpaü prahlàdacaritaü naraþ / ÷çõvan pañhaü÷ ca maitreya vyapohati na saü÷ayaþ // ViP_1,20.37 // paurmamàsyàmamàvàsyàmaùñamyàmatha và pañhan / dvàda÷yàü tadàprantoti gopradànaphalaü dvija // ViP_1,20.38 // prahlàdaü sakalàpatsu yathà rakùitavànhariþ / tathà rakùati yastasya ÷çõoti caritaü sadà // ViP_1,20.39 // iti ÷rãviùõupuràõe prathameü÷odhyàyaþ (20) _____________________________________________________________ prahlàdaputra àyuùmà¤chibirbàùkala eva ca / virocanastu pràhladirbalirjaj¤e virocanàt // ViP_1,21.1 // baleþ putra÷ataü tvasãdbàõajyeùñhaü mahàmune / hiraõyàkùasutà÷càsansarva eva mahà balà // ViP_1,21.2 // jharjharaþ ÷akuni÷caiva bhåtasantàpanas tathà / mahànàbho mahàbàhuþ kàlanàbhastathàparaþ // ViP_1,21.3 // abhavandanupåtrà÷ ca dvimårdha ÷aübaras tathà / ayomukhaþ ÷aïku÷iràþ kapilaþ ÷aïkaras tathà // ViP_1,21.4 // ekacakro mahàbàhustàraka÷ ca mahàbalaþ / svarbhànurvçùaparvà ca puloma ca mahàbalaþ // ViP_1,21.5 // ete danoþ sutàþ khyàtà vipracitti÷ ca viryavàn // ViP_1,21.6 // svarbhànostu prabhà kanyà ÷armiùñhà vàrùaparvaõã / upadànã haya÷iraþ prakhyàtà varakanyakàþ // ViP_1,21.7 // vai÷vànarasute cobhe pulomà kàlakà tathà / ubhe sute mahàbhàge màrãcestu parigrahaþ // ViP_1,21.8 // tàbhyà putrasahasràõi ùaùñirdànavasattamàþ / paulomàþ kàlake yà÷ ca màrãcatanayàþ smçtàþ // ViP_1,21.9 // tato 'pare mahàvãryà dàruõà stvatinirghçõà / siühikàyàmathotpannà vipracitte sutàs tathà // ViP_1,21.10 // tryaü÷aþ ÷alya÷ ca balavàn nabha÷caiva mahàbalaþ / vàtàpã namuci÷caiva ilvalaþ khasçmas tathà // ViP_1,21.11 // àndhako naraka÷caiva kàlanàbhastathaiva ca / svarbhànu÷ ca mahàvãryo vaktrayodhã mahàsuraþ // ViP_1,21.12 // ete vai dànavàþ ÷reùñhà danuvaü÷avivardhanàþ / eteùàü putrapautra÷ ca ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ // ViP_1,21.13 // prahlàdasya tu daityasya nivàta kavacàþ kule / samutpannàþ sumahatà tapasà bhàvitàtmanaþ // ViP_1,21.14 // ùañ sutàþ sumahàsattvàstàmràyàþ parikãrtitàþ / ÷ukã ÷yenã ca bhàsã ca sugrãvã ÷ucigçddhrakà // ViP_1,21.15 // ÷ukã ÷ukànajanayadulåkapratyulåkikàn / ÷yenã ÷yenàüs tathà bhàsã bhàsàngçrdhyàü÷ ca gçddhryapi // ViP_1,21.16 // ÷ucyau dakànpakùigaõànsugrãvã tu vyajàyata / a÷vànuùñràngardabhàü ÷ ca tàmràvaü÷aþ prakãrtitaþ // ViP_1,21.17 // vinatàyàstu dvau putrau viratau garuóàruõau / suparõaþ patatàü ÷reùñho dàruõaþ pannagà÷anaþ // ViP_1,21.18 // surasàyàü sahasraü tu sarpàõàmamitaujasàm / aneka÷irasàü brahman khecaràmàü mahàtmanàm // ViP_1,21.19 // kàndraveyàstu balinaþ sahasramamitaujasaþ / suparõava÷àgà brahman jaj¤ire naikamastakàþ // ViP_1,21.20 // teùàü pradhànabhåtàstu ÷eùavàsukitakùakàþ / ÷aïkha÷veto mahàpadmaþ kambalà÷vatarau tathà // ViP_1,21.21 // elàputras tathà nàgaþ karkoñakadhana¤jayau / ete cànye ca bahavo danda÷ukà viùolbaõà // ViP_1,21.22 // gaõaü krodhava÷aü viddhi tasyàþ sarve ca daüùñriõaþ / sthalajàþ pakùiõobjà÷ ca dàruõàþ pi÷ità÷anàþ // ViP_1,21.23 // krodhàttu pi÷àcàü÷ ca janayàmàsa mahàbalàn / gàstu vai janayàmàsa suràbhãrmahiùãs tathà / iràvçkùalatàvallãstçmajatã÷ ca sarva÷aþ // ViP_1,21.24 // svasà tu yakùarakùàüsi munirapsarasas tathà / àrãùñà tu mahàsattvàn gandharvànsamajãjanat // ViP_1,21.25 // ete ka÷yapadàyàdàþ kãrtitàþ sthàõujaïgamàþ / teùàü putrà÷ ca pautrà÷ ca ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ // ViP_1,21.26 // eùa manvantare sargo brahmansvàrociùesmçtaþ // ViP_1,21.27 // vaivasvate ca mahati vàruõe vitate kçtau / juhvànasya brahmaõo vai prajàsarga ihocyate // ViP_1,21.28 // pårvaü yatra tu saptarùinutpannànsaptamànasàn / putratve kalpayàmàsa svayameva pitàmahaþ / gandharvabhogidevànàü dànavànàü ca sattama // ViP_1,21.29 // ditirvinaùñaputrà vai toùayàmàsa kà÷yapam / tayà càràdhitaþ samyakkà÷yapastapatàü paraþ // ViP_1,21.30 // vareõa cchandayàmàsa sà ca vavre tato varam / putramindravadhàrthàya samarthama mitaujasam // ViP_1,21.31 // sa ca tasmai varaü pràdàdbhàryàyai munisattamaþ / dattvà ca varamatyugraü ka÷yapastàmuvàca ha // ViP_1,21.32 // ÷akraü putro nihantà te yadi garbhaü ÷aracchatam / samàhitàtiprayatà ÷aucinã dhàrayiùyasi // ViP_1,21.33 // ityevasuktvà tàü devãü saügataþ ka÷yapo muniþ / dadhàra sà ca taü garbhaü samyakchocasamanvità // ViP_1,21.34 // garbhamàtmavadhàrthàya j¤àtvà taü maghavànapi / ÷u÷råùustàmathàgacchadvinayàdamaràdhipaþ // ViP_1,21.35 // tasyà ÷caivàntaraprepsuratiùñhatpàka÷àsanaþ / åne varùa÷ate càsyà dadar÷àntaramàtmanà // ViP_1,21.36 // akçtvà pàdayoþ ÷aucaü ditiþ ÷ayanamàvi÷at / nidràü càhàrayàmàsa tasyàþ kukùiü pravi÷ya saþ // ViP_1,21.37 // vajrapàõirmahàgarbhaü cicchedàtha sa saptadhà / sampãóyamàno pajreõa sa rurodàdidàruõam // ViP_1,21.38 // mà rodãriti taü ÷akraþ punaþpunarabhàùata / so 'bhavatsaptadhà garbhastamidraþ kupitaþ punaþ // ViP_1,21.39 // ekaikaü saptadhà cakre vajreõàrividàriõà / maruto nàma devàste babhåvurativeginaþ // ViP_1,21.40 // yaduktaü vai bhagavatà tenaiva maruto 'bhavan / devà ekonapachcà÷atsahàyà vajrapàõinaþ // ViP_1,21.41 // iti ÷riviùõupuràme prathamaiü÷a ekaviü÷odhyàyaþ (21) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca yadàbhiùiktaþ sa pçthuþ pårvaü ràjye maharùibhiþ / tataþ krameõa ràjyàni dadau lokapitàmahaþ // ViP_1,22.1 // nakùatragrahavipràõàü vãrudhàü càpya÷eùataþ / somaü ràjye dadhadbrahma yaj¤ànàü tapasàmapi // ViP_1,22.2 // ràj¤àü vai÷ravaõaü ràjye jalànàü varuõaü tathà / àdityànàü patiü viùõuü vasånàmatha pàvakam // ViP_1,22.3 // prajàpatãnàü dakùaü tu vàsavaü marutàmapi / daityànàü dànavànàü ca prahlàdamadhipaü dadau // ViP_1,22.4 // pitéõàü dharmaràjànaü yamaü ràjye 'bhyaùecayat / airàvataü garjedràõàma÷oùàõàü patiü dadau // ViP_1,22.5 // patatriõàü tu guruóaü devànàmapi vàsavam / uccaiþ÷ravasama÷vànàü vçùabhaü tu gavàmapi // ViP_1,22.6 // mçgàõàü caiva sarveùàü ràjye siühaü dadau prabhuþ / ÷eùaü tu danda÷åkànàmakarotpatimavyayaþ // ViP_1,22.7 // himàlayaü sthàvaraõàü munãnàü kapilaü munim / nakhinàü deùñriõàü caiva mçgàõàü vyàghramã÷varam // ViP_1,22.8 // vanaspatãnàü ràjàneþ plakùamaivàbyaùecayat / evamevànyajàtãnàü pràdhànyenàkarotprabhån // ViP_1,22.9 // evaü vibhajya ràjyàni di÷àü pàlànanantaram / prajàpatipatirbrahmà sthàpayàmàsa sarvataþ // ViP_1,22.10 // pårvasyàü di÷i ràjànaü vairàjasya prajàpateþ / di÷àpàlaü sudhanvànaü sutaü vai so 'bhyaùecayat // ViP_1,22.11 // dakùiõasyàü di÷i tathà kardamasya prajàpateþ / putraü ÷aïkhapadaü nàma ràjànaü so 'bhyaùecayat // ViP_1,22.12 // pa÷cimasyàü di÷i tathà rajasaþ putramacyutam / ketumantaü mahàtmànaü ràjànaü so 'bhyaùaicayat // ViP_1,22.13 // tathà hiraõyaromàõaü parjanyasya prajàpateþ / udãcyàü di÷i durdharùaü ràjànamabhyaùecayat // ViP_1,22.14 // tair iyaü pçthivã sarvà saptadvãpà sapattanà / yathàprade÷amadyàpi dharmataþ paripàlyate // ViP_1,22.15 // ete sarve pravçttasya sthitau viùõormahàtmanaþ / vibhåtibhåtà ràjàno ye cànye munisattama // ViP_1,22.16 // ye bhaviùyanti ye bhåtàþ sarve bhåte÷varà dvija / te sarve sarvabhåtasya viùõoraü÷à dvijottama // ViP_1,22.17 // ye tu devàdhipatayo ye ca daityàdhipàs tathà / dànavànàü ca ye nàthà ye nàthàþ pi÷ità÷inàm // ViP_1,22.18 // pa÷unàü ye ca patayaþ patayo ye ca pakùiõàm / manuùyàõàü ca sarpàõàü nàgànàmadhipà÷ ca ye // ViP_1,22.19 // vçkùàõàü parvatànàü ca grahàõàü càpi ye 'dhipàþ / atãtà vartamànà÷ ca ye bhaviùyanti càpare / te sarve sarvabhåtasya viùõoraü÷asamudbhàvàþ // ViP_1,22.20 // na hi pàlanasàmarthyamçte sarve÷varaü harim / sthitaü sthitau mahàpràj¤a bhavatyanyasya kasyacit // ViP_1,22.21 // sçjatyeùa jagatsçùñau sthitau pàti sanàtanaþ / hanti caivàntakatvena rajaþsattvàdisaü÷rayaþ // ViP_1,22.22 // caturvibhàgaþ saüsçùñau caturdhà saüsthitaþ sthitau / pralayaü ca karotyante caturbhedo janàrdanaþ // ViP_1,22.23 // ekenàü÷ena brahmasau bhavatyavyaktamårtimàn / marãcimi÷ràþ patayaþ prajànà¤cànyabhàga÷aþ // ViP_1,22.24 // kàlastçtãyastasyàü÷aþ sarvabhåtàni càparaþ / itthaü caturdhà saüsçùñau vartatesau rajoguõaþ // ViP_1,22.25 // ekàü÷enàsthito viùõuþ karoti pratipàlanam / manvàdiråpa÷cànyena kàlaråpo 'paroõa ca // ViP_1,22.26 // sarvabhåteùu cànyena saü÷thitaþ kurute sthitim / sattvaü guõaü samà÷ritya jagataþ puruùottamaþ // ViP_1,22.27 // à÷ritya tamaso vçttimantakàle tathà punaþ / rudrasvaråpo bhagavànekàü÷ena bhavatyajaþ // ViP_1,22.28 // agnyantakàdiråpeõa bhàgenànyena vartate / kàlasvaråpo bhàgo yaþsarvabhåtàni càparaþ // ViP_1,22.29 // vinà÷aü kurvatastasya caturdhaivaü mahàtmanaþ / vibhàgakalpanà brahman kathyate sàrvakàlikã // ViP_1,22.30 // brahma dakùàdayaþ kàlastathai vàkhilajantavaþ / vibhåtayo hareretà jagataþ sçùñihetavaþ // ViP_1,22.31 // viùõurmanvàdayaþ kàlaþ sarvabhåtàni ca dvija / sthiternimittabhåtasya viùõoretà vibhåtayaþ // ViP_1,22.32 // rudraþ kàlàntakàdyà÷ ca samastà÷caiva jantavaþ / caturdhà pralàyàyaità janàrdanavibhåtayaþ // ViP_1,22.33 // jagadàdau tathà madhye sçùñiràpralayà dvija / dhàtrà marãcimi÷rai÷ ca kriyate jantubhis tathà // ViP_1,22.34 // brahma sçjatyàdikàle marãcipramukhàstataþ / utpàdayantyapatyàni jantava÷ ca pratikùaõam // ViP_1,22.35 // kàlena na vinà brahma sçùñiniùpàdako dvija / na prajàpatayaþ sarve na caivàkhilajantavaþ // ViP_1,22.36 // evameva vibhàgoyaü stitàvapyupadi÷yati / caturdà tasya devasya maitreya pralaye tathà // ViP_1,22.37 // yatki¤citsçjyate yena sattvajàtena vai dvija / tasya sçjyasya sambhåto tatsarvaü vai harestanuþ // ViP_1,22.38 // hanti yàvacca yatki¤citsattvaü sthàvarajaïgamam / janàrdanasya tadraudraü maitreyàntakaraü vatuþ // ViP_1,22.39 // evameùa jagatstraùñà jagatpàtà tathà jagat / jagadbhakùayità devaþ samastasya janàrdanaþ // ViP_1,22.40 // sçùñhisthityantakàleùu tridhaivaü saüpravartate / guõapravçtyà paramaü padaü tasyàguõaü mahat // ViP_1,22.41 // tacca j¤ànamayaü vyàpi svàsaüvedyamanaupamam / catuùprakàraü tadapi svaråpaü paramàtmanaþ // ViP_1,22.42 // ÷rãmaitreya uvàca catuþprakàratàü tasya brahmabhåtasya he mune / mamàcakùva yathànyàyaü yaduktaü paramaü padam // ViP_1,22.43 // ÷rãparàsara uvàca maitreya kàraõaü proktaü sàdhanaü sarvavastuùu / sàdhyaü ca vastvabhimataü yatsàdhayitumàtmanaþ // ViP_1,22.44 // yogino muktikàmasya pràõàyàmàdisàdhanam / sàdhyaü ca paramaü brahma punarnavartateyataþ // ViP_1,22.45 // sàdhanàlambanaü j¤ànaü muktaye yoginàü hi yat / sa bhedaþ prathamastasya brahmabhåtasya vai mune // ViP_1,22.46 // yu¤jataþ kle÷amuktyarthaü sàdhyaü yadbrahma yoginaþ / tadàlambanavij¤ànaü dvitãyo 'ü÷o mahàmune // ViP_1,22.47 // ubhayostvavibhàgena sàdhyasàdhanayorhi yat / vij¤ànamadvaitamayaü tadbhàgonyo mayoditaþ // ViP_1,22.48 // j¤ànatrayasya vai tasya vi÷eùo yo mahàmune / tanniràkaraõadvàrà dar÷itàtmasvaråpavat // ViP_1,22.49 // nirvyàpàramanàkhyeyaü vyàptimàtramanåpamam / àtmasambodhaviùayaü sattàmàtramalakùaõam // ViP_1,22.50 // pra÷àntamabhayaü ÷uddhaü durvibhàvyamasaü÷rayam / viùõorj¤ànamayasyoktaü tajj¤ànaü brahmasaüj¤itam // ViP_1,22.51 // tatra j¤ànanirodhena yogino yànti ye layam / saüsàrakarùaõoptau te yànti nirbãjatàü dvijà // ViP_1,22.52 // evaüprakàramamalaü nityaü vyàpakamakùayam / samastaheyarahitaü viùõvàkhyaü paramaü padam // ViP_1,22.53 // tadbrahma paramaü yogã yato nàvartate punaþ / ÷rayatyapuõyoparame kùãõakle÷e 'tinirmale // ViP_1,22.54 // dve råpe brahmaõastasya mårta càmårtameva ca / kùaràkùaràsvaråpe te sarvabhåteùvavasthite // ViP_1,22.55 // akùaraü tatparaü brahma kùaraü sarvamidaü jagat / ekade÷asthitasyàgnerjyotstrà vistàriõi yathà / parasya brahmaõaþ ÷aktistathodamakhilaü jagat // ViP_1,22.56 // tatràpyàsannadåratvàd bahutvasvalpatàmayaþ / jyotsnàbhedosti tacchaktestadvanmaitreya vidyate // ViP_1,22.57 // ba3hmaviùõu÷ivà brahmanpradhànà brahma÷aktayaþ / tata÷ ca devà maitreya nyånà dakùàdayastataþ // ViP_1,22.58 // tato manuùyàþ pa÷avau mçgapakùisarãsçpàþ / nyånànyånatarà÷caiva vçkùagulmàdayas tathà // ViP_1,22.59 // tadetadakùaraü nityaü jaganmunivaràkhitam / àvirbhàvatirobhàva-janmanà÷avikalpavat // ViP_1,22.60 // sarva÷akti mayo viùõuþ svaråpaü brahmaõaþ param / mårtaü yadyogibhiþ purvaü yogàrambheùu cintyate // ViP_1,22.61 // sàlambano mahàyogaþ sabãjo yatrasaüsthitaþ / manasyavyàhate samyagyu¤jatàü jàyate mune // ViP_1,22.62 // sa paraþ para÷aktãnàü brahmaõaþ samanantaram / mårtaü brahma mahàbhàga sarvabrahmamayo hariþ // ViP_1,22.63 // yatra sarvamidaü protamotaü caivàkhitaü jagat / tato jagajjagatyasminsa jagaccakhilaü mune // ViP_1,22.64 // kùaràkùaramayo viùõurbibhartyakhilamã÷varaþ / puruùàvyàkçtamayaü bhåùaõàstrasvaråpavat // ViP_1,22.65 // ÷rãmaitreya uvàca bhåùaõàstrasvaråpasthaü yaccaitadakhilaü jagat / bibharti bhagavanviùõu stanmamàkhyàtumarhasi // ViP_1,22.66 // ÷rãparà÷ara uvàca namaskçtvàprameyàya viùõave prabhaviùõave / kathayàmi yathàkhyàtaü vasiùñhena mamà bhavat // ViP_1,22.67 // àtmànamasya jagato nirlepamaguõàmalam / bibharti kaustubhamaõisvaråpaü bhagavànhariþ // ViP_1,22.68 // ÷rãvatsasaüsthànadhara manante na samà÷ritam / pradhànaü buddhirapyàste gadaråpeõa màdhave // ViP_1,22.69 // bhåtàdimindriyàdiü ca dvidhàhaïkàramã÷varaþ / bibharti ÷aükharåpeõa ÷àrïgaråpeõa ca sthitam // ViP_1,22.70 // calatsvaråpamatyantaü javenàntàritànilam / cakrasvaråpaü ca mano dhatte viùõukare sthitam // ViP_1,22.71 // pa¤caråpà tu yà màlà vaijayantã gadàbhçtaþ / sà bhåtahetusaüghàtà bhåtamàlà ca vai dvija // ViP_1,22.72 // yànãndriyàõya÷eùàõi buddhikarmàtmakàni vai / ÷araråpàõya÷eùàõi tàni dhatte janàrdanaþ // ViP_1,22.73 // bibharti yaccàsiratnamacyutotyantanirmalam / vidyàmaya tu tajj¤ànamavidyàko÷asaüsthitam // ViP_1,22.74 // itthaü pumànpradhànaü ca buddhyahaïkàrameva ca / bhåtàni ca hçùãke÷e manaþ sarvendriyàõi ca / vidyàvidye ca maitreya sarvametatsamà÷ritam // ViP_1,22.75 // astrabhåùaõasaüsthànasvaråpaü råpavarjitaþ / bibhàrti màyàråposau ÷reyase pràõinàü hariþ // ViP_1,22.76 // savikàraü pradhànaü ca pumàü÷caivàkhilaü jagat / bibharti puõóahãkàkùastadevaü parame÷varaþ // ViP_1,22.77 // yà vidyà yà tathàvidyà yatsadyaccàsadavyayam / tatsarvaü sarvabhåte÷e maitreya madhusådane // ViP_1,22.78 // kalàkàùñhànimeùàdidinartvayanahàyanaiþ / kàlasvaråpo bhagavànapàpo hariravyayaþ // ViP_1,22.79 // bhårlokotha bhuvarlokaþ svarloko munisattama / maharjanastapaþ satyaü sapta lokà ime vibhuþ // ViP_1,22.80 // lokàtmamårtiþ sarveùàü pårveùàmapi pårvajaþ / àdhàraþ sarvavidyànàü svayameva hariþ sthitaþ // ViP_1,22.81 // devamànuùapa÷vàdi÷varåpair bahubhiþ sthitaþ / tataþ sarve÷varo 'nanto bhåtamårtiramårtimàn // ViP_1,22.82 // çco yajåüùi sàmàni tathaivàtharvàõàni vai / itihàsopavedà÷ ca vedànteùu tathoktayaþ // ViP_1,22.83 // vedàïgàni samastàni manvàdigaditàni ca / ÷àstràõya÷eùàõyàkhyànàny anuvàkà÷ ca ye kvacit // ViP_1,22.84 // kàvyàlàpà÷ ca ye kecidrãtakànyakhilàni ca / ÷abdamårtidharasyaitad vapurviùõor mahàtmanaþ // ViP_1,22.85 // yàni mårtàny amårtàni yànyatrànyatra và kvacit / santi vai vastujàtàni tàni sarvàõi tadvapuþ // ViP_1,22.86 // ahaü hariþ sarvamidaü janàrdano nànyattataþ kàraõakàryajàtam / ãdçïmano yasya na tasyaña bhåyo bhavodbhàvà dvandvagadà bhavanti // ViP_1,22.87 // ityaiùa teü÷aþ prathamaþ puràõasyàsya vai dvija / yathàvatkathito yasmindhçte pàpaiþ pramucyate // ViP_1,22.88 // kàrttikyàü puùkarasnàne dvàda÷àbdena yatphalam / tadasya ÷ravaõàtsava maitreyàpnoti mànavaþ // ViP_1,22.89 // devarùipitçgandharvayakùàdinàü ca sambhavam / bhavanti ÷çõvataþ puüso devàdya varadà mune // ViP_1,22.90 // iti ÷riviùõumahàpuràõe prathame 'ü÷e dvàviü÷o 'dhyàyaþ iti ÷rãparà÷aramuniviracite ÷riviùõuparatvanirõàyake ÷rãmati viùõumahàpuràõe prathamàü÷aþ samàptaþ / _____________________________________________________________ atha ÷rãviùõumahàpuràõe viùõucittyàtmaprakà÷àkhya÷rãdharãya vyàkhyàdvayopete dvitãyoü÷aþ pràrabhyate ÷rãmate ràmànujàya namaþ maitreya uvàca bhagavansamyagàkhyàtaü mamaitadakhilaü tvàyà / jagataþ sargasambandhi yatpçùñosi guro mayà // ViP_2,1.1 // yoyamaü÷o jagatsçùñisambandho gaditastvayà / tatràhaü ÷rotumicchàmi bhåyopi munisattama // ViP_2,1.2 // priyavratottànapàdau sutau svàyambhuvasya yau / tayoruttànapàdasya dhruvaþ putrastvayoditaþ // ViP_2,1.3 // priyavratasya naivoktà bhavatà dvija santatiþ / tàmahaü ÷rotumicchàmi prasanno vaktumarhasi // ViP_2,1.4 // ÷rãparà÷ara uvàca kardamasyàtmajàü kanyàmupayeme prayivrataþ / samràñ kukùi ca tatkanye da÷aputrastathàpare // ViP_2,1.5 // mahàpraj¤à mahàvãryà vinãtà dayitàþ pituþ / priyavratasutàþ khyàtàsteùàü nàmàni me ÷çõu // ViP_2,1.6 // àgnãdhra÷càgnibàhu÷ ca vapuùmàndyutimàüs tathà / medhà medhàtithirbhavyaþ savanaþ putra eva ca // ViP_2,1.7 // jyotiùmànda÷amasteùàü satyanàmà suto 'bhavat / priyavratasya putràste prakhyàtà balavãryataþ // ViP_2,1.8 // medhàgnibàhuputràstu trayo yogaparàyaõàþ / jàtismàrà mahàbhàgàna ràjyàya mano dadhuþ // ViP_2,1.9 // nirmalàþ sarvakàlantu samastàrtheùu vai mune / cakruþ kriyàü yathànyàyamaphalàkàkùiõo hi te // ViP_2,1.10 // priyavrato dadau teùàü saptànàü munisattama / saptadvãpàni maitreya vibhajya sumahàtmanàm // ViP_2,1.11 // jambådvãpe mahàbhàga sognãdhràya dadau pità / medhàtithes tathà pràdàtplakùadvãpaü tathàparam // ViP_2,1.12 // ÷àlmale ca vapuùmantaü narendramabhiùiktavàn / jyotiùmantaü ku÷advãpe ràjànaü kçtàvànprabhuþ // ViP_2,1.13 // dyutimantaü ca ràjànaü krau¤cadvãpe samàdi÷at / ÷àkadvãpe÷varaü càpi bhavyaü cakre priyavrataþ // ViP_2,1.14 // puùkaràdhipatiü cakre savanaü càpi sa prabhuþ / jambådvãpe÷varo yastu àgnãdhro munisattama // ViP_2,1.15 // tasya putrà babhåvuste prajàpatisamà nava / nàbhiþ kiüpuruùa÷caiva harivarùa ilàvçtaþ // ViP_2,1.16 // ramyo hiraõvànùaùñha÷ ca kurubhadrà÷va eva ca / ketumàlastathaivànyaþ sàdhuceùño 'bhavantçpaþ // ViP_2,1.17 // janbådvãpavi bhàgàü÷ ca teùàü vipra ni÷àmaya / pitrà dattaü himàhvaü tu varùaü nàbhestu dakùiõam // ViP_2,1.18 // hemakåñaü tathà varùaü dadau kiüpuruùàya saþ / tçtãyaü naiùadhaü varùaü harivarùàya dattavàn // ViP_2,1.19 // ilàvçtàya pradadau meruryatra tu madhyamaþ / nãlàcalà÷ritaü varùa ramyàya pradadau pità // ViP_2,1.20 // ÷vetaü yaduttaraü tasmàtpitrà dattaü hiraõvate // ViP_2,1.21 // yaduttaraü ÷çïgavato varùa tatkurave dadau / meroþ purveõa yadvarùa bhadrà÷vàya pradattavàn // ViP_2,1.22 // gandhamàdhanavarùa tu ketumàlàya dattavàn / ityetàni dadau tebhyaþ putrebhyaþ sa nare÷varaþ // ViP_2,1.23 // varùeùveteùu tànputrànabhiùicya sa bhåmipaþ / sàlàgràmaü mahàpuõyaü maitreya tapase yayau // ViP_2,1.24 // yani kiüpuruùàdãti varùàvyaùñau mahàmune / teùàü svàbhàviki siddhiþ sukhapràyà hyayatnataþ // ViP_2,1.25 // viparyayo na teùvasti jaràmçtyubhayaü na ca / dharmadhamau na teùvàstàü nottamàdhamamadhyamàþ // ViP_2,1.26 // na teùvasti yugàvasthà kùetreùvaùñasu sarvadà / himàhvayaü tu vai varùaü nàberàsãnmahàtmanaþ / tasyarùabho 'bhavatputro merudevyàü mahàdyutiþ // ViP_2,1.27 // çùabhàdbhàrato jaj¤e jyeùñhaþ putra÷atasya saþ / kçtvà ràjyaü svadharmeõa tathaiùñvà vividhànmakhàn // ViP_2,1.28 // abhiùicya sutaü vãraü bharataü pçthivãpatiþ / tapase sa mahàbhàgaþ pulahasyà÷ramaü yayau // ViP_2,1.29 // vànaprasthavidhànena tatràpi kçtani÷cayaþ / tapastepe yathànyàyamiyàja sa mahãpatiþ // ViP_2,1.30 // tapasà karùitotyarthaü kç÷o dhamanisantataþ / nagno vãñàü mukhe kçtvà vãràdhvànaü tato gataþ // ViP_2,1.31 // tata÷ ca bhàrataü varùametallokeùu gãyate / bharatàya yataþ pitrà dattaü pràtiùñhatà vanam // ViP_2,1.32 // sumatãrbharatasyàbhåtputraþ paramadhàrmikaþ / kçtvà samyagdadau tasmai ràjyamiùñamakhaü pità // ViP_2,1.33 // putrasaükràmita ÷rãstu bharataþ sa mahãpatiþ / yogàbhyàsarataþ pràõànsàlagràme 'yajanmune // ViP_2,1.34 // ajàyata ca viprosau yogãnàü pravare kule / maitreya tasya caritaü kathayiùyàmi te punaþ // ViP_2,1.35 // mumatestejasastasmàdindradyumno vyajàyata / parameùñhã tatastasmàtpratihàrastadanvayaþ // ViP_2,1.36 // pratiharteti vikhyàta utpannastasya càtmajaþ / bhavastasmàdathodgãthaþ pràstavistatsuto vibhuþ // ViP_2,1.37 // pçthustatastato nakto naktasyàpi gayaþ sutaþ / naro gayasya natayastatputrobhådviràñ tataþ // ViP_2,1.38 // tasya putro mahàvãryo dhãmàüstasmàdajàyata / mahàntastatsuta÷càbhånmanasyustasya càtmajaþ // ViP_2,1.39 // tpaùñà tvaùñu÷ ca virajo rajastasyàpyabhåtsutaþ / ÷atajidrajasastasya jaj¤e putra÷anta mune // ViP_2,1.40 // viùvagjyotipradhànàste yair imà vardhitàþ prajàþ / tair idaü bhàrataü varùaü navabhedamalaïkçtam // ViP_2,1.41 // teùàü vaü÷aprasåtai÷ ca bhukteyaü bhàratã purà / kçtatretàdisargeõa yugàkhyàmekasaptatim // ViP_2,1.42 // eùa svàyaübhuvaþ sargau yenedaü påritaü jagat / vàràhe tu mune kalpe pårvamanvantaràdhipaþ // ViP_2,1.43 // iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e prathamo 'dhyàyaþ (1) _____________________________________________________________ ÷rãmaitreya uvàca kathito bhavatà brahmansargaþ svàyambhuva÷ ca me / ÷rotumicchàmyahaü tvattaþ sakalaü maõóalaü bhuvaþ // ViP_2,2.1 // yàvantaþ sàgara dvãpàs tathà varùàõi parvatàþ / vanàni satitaþ puryo devàdãnàü tathà mune // ViP_2,2.2 // yatpramàõamidaü sarvaü yadàdhàraü yadàtmakam / saüsthànamasya ca mune yathàbadvaktumarhasi // ViP_2,2.3 // ÷rãparà÷ara uvàca maitreya ÷råyatàmetatsaükùepàdgadato mama / nàsya varùa÷atenàpi vaktuü ÷akyo hi vistaraþ // ViP_2,2.4 // jambåplakùàhvayau dvãpau ÷àlmali÷càparo dvija / ku÷aþ krai¤cas tathà ÷àkaþ puùkara÷caiva saptamaþ // ViP_2,2.5 // ete dvãpàþ samudrais tu saptasaptabhir àvçtàþ / lavaõekùusuràsarpirdadhigugdhajalaiþ samam // ViP_2,2.6 // praviùñaþ ùoóa÷àdhastàddvàtriü÷anmårdhri vistçta / måle ùoóa÷asàhasro vistàrastasya sarva÷aþ // ViP_2,2.9 // bhåpadmasyàsya ÷ailosau karõikàkàrasaüsthitaþ // ViP_2,2.10 // himàvànhemakåña÷ ca viùadha÷casya dakùiõe / nãlaþ ÷veta÷ ca ÷çïgã ca uttare varùaparvatàþ // ViP_2,2.11 // lakùapramàõo dvau madhyau da÷ahãnàstathàpare / sahasradvitayocchràyàs tàvadvistàriõa÷ ca te // ViP_2,2.12 // bhàrataü prathamaü varùaü tataþ kipuruùaü smçtam / harivarùaü tathaivànyanmerordakùiõato dvija // ViP_2,2.13 // ramyakaü cottaraü varùaü tasyaivànu hiraõmayam / uttaràþ kurava÷caiva yathà vai bhàrataü tathà // ViP_2,2.14 // navasàhasramaikaikam eteùàü dvijasattama / ilàvçtaü ca tanmadhye sauvarõo merurucchritaþ // ViP_2,2.15 // mero÷caturdi÷aü tattu navasàhasravistçtam / ilàvçtaü mahàbhàga catvàra÷càtra parvatàþ // ViP_2,2.16 // viùkaübhàracità meroryojanàyutamucchritaþ / navaiþ sarobhi÷ ca samaü dikùvete ke÷avàcalàþ // ViP_2,2.17 // purveõa mandaro nàma dakùiõe gandhamàdanaþ / viplalaþ pa÷cime pàr÷ve mupàr÷va÷cottara smçtaþ // ViP_2,2.18 // kadambasteùu jambå÷ ca pippalo vaña eva ca / ekàda÷a÷atàyàmàþ pàdapà giriketavaþ // ViP_2,2.19 // jambådvãpasya sà jambår nàmahetur mahàmune / mahàgajapramàmàni jambvàstasyàþ phalani vai / patanti bhåbhçtaþ pçùñhe ÷ãryamàõàni sarvataþ // ViP_2,2.20 // rasena teùàü prakhyàtà tatra jàmbånadãti vai / saritpravartate càpi pãyate tannivàsibhiþ // ViP_2,2.21 // na svedo na ca daurgandhyaü na jarà nendriyakùayaþ / tatpànàtsvacchamanàsàüjanànàü tatra jàyate // ViP_2,2.22 // tãramçttadrasaü pràpya sukhavàyuvi÷oùità / jàmbånadàkhyaü bhavati suvarõaü siddhabhåùaõam // ViP_2,2.23 // bhadrà÷vaü pårvato meroþ ketumàlaü ca pa÷cime / varùe dve tu muni÷reùñha tayormadhyamilàvçtaþ // ViP_2,2.24 // vanaü caitrarathaü pårve dakùiõe gandhamàdanam / vaibhràjaü pa÷cime tadvaduttare nandanaü smçtam // ViP_2,2.25 // aruõodaü mahàbhadramasitodaü samànasam / saràüsyotàni catvàri devabhogyàni sarvadà // ViP_2,2.26 // ÷ãtàmbha÷ ca kumunda÷ ca kurarã màlyavàüs tathà / vaikaïkaprasukhà meroþ pårvataþ kesaràcalàþ // ViP_2,2.27 // trikåñaþ ÷i÷ira÷caiva pataïgo rucakas tathà / niùadàdyà dakùiõatastasya kesaraparvataþ // ViP_2,2.28 // ÷ikhivàsàþ savaióåryaþ kapilo gandhamàdanaþ / jàrudhipramukhàstadvat pa÷cime kesaràcalàþ // ViP_2,2.29 // meror anantaràïgeùu jañharàdiùvavasthitàþ / ÷aü÷akåñotha çùabho haüso nàgas tathà paraþ / kàla¤janàdyà÷ ca tathà uttare kesaràcalàþ // ViP_2,2.30 // caturda÷asahasràõi yojanànàü mahàpurã / merorupari maitreya brahmaõaþ prathità divi // ViP_2,2.31 // tasyàþsamantata÷càùñau di÷àsu vidi÷àsu ca / indràdilokapàlànàü prakhyàtàþ pravaràþ puraþ // ViP_2,2.32 // viùõupàdaviniùkràntà plàvayitvendumaõóalam / samantàdbrahyaõaþ puryàü gaïga patati vai divaþ // ViP_2,2.33 // sà tatra patità dikùu caturdhà pratipadyate / sãtà càlakanandà ca cakùurbhadrà ca vai kramàt // ViP_2,2.34 // pårveõa ÷ailàcchãtà tu ÷ailaü yàtyantarãkùagà / tata÷ ca pårvavarùaiõa bhadrà÷vainaiti sàrõavam // ViP_2,2.35 // tathaivàlakanandàpi dakùiõenaitya bhàratam / prayàti sàgaraü bhåtvà saptabhedà mahàmune // ViP_2,2.36 // cakùu÷caü pa÷cimagirãnatãtya sakalàüstataþ / pa÷cimaü ketumàlàkhya varùaü gatvaiti sàgaram // ViP_2,2.37 // bhadrà tathottaragirãnuttaràü÷ ca tathà kurån / atãtyottaramambhodhiü samabhyeti mahàmune // ViP_2,2.38 // ànãlaniùadhàyàmau màlyavadgandhamàdanau / tayormadhyagato meråþ karõikàkàrasaüsthitaþ // ViP_2,2.39 // bhàratàþ ketumàlà÷ ca bhadrà÷vàþ kuravas tathà / patràõi lokapadmasya maryàdà÷ailabàhyataþ // ViP_2,2.40 // jañharo hemakåña÷ ca maryàdàparvatàvubhau / tau dakùimottaràyàmàvànãlaniùadhàyatau // ViP_2,2.41 // gandhamàdanakailàsau pårvavaccàyatàvubhau / à÷ãti yojanàyàmàvarõavàntavyavasthitau // ViP_2,2.42 // niùadhaþ pariyàtra÷ ca maryàdàparvatàvubhau / meroþ pa÷cimadigbhàge yathà pårve tathà sthitau // ViP_2,2.43 // tri÷çïgo jàrudhi÷caiva uttarau varùaparvatau / pårvapa÷càyatàvetàvarõavàntarvyavasthitau // ViP_2,2.44 // ityete munivaryoktà maryàdàparvatàstava / jañharàdyàþ sthità merosteùàü dvaudvau caturdi÷am // ViP_2,2.45 // mero ÷caturdi÷aü yetu proktàþ kesaraparvatàþ / ÷ãtàntàdyà mune teùàmatãva hi manoramàþ / ÷ailànàmantare droõyaþ siddhacàraõasevitàþ // ViP_2,2.46 // suramyàõi tathà tàsu kànanàni puràõi ca / lakùmãviùõvagnisåryàdidevànàü muni sattama / tàsvàyatanavaryàõi juùñàni varakinnaraiþ // ViP_2,2.47 // gandharvayakùarakùàüsi tathà daiteyadànavàþ / krãóanti tàsu ramyàsu ÷ailadroõãùvaharnisam // ViP_2,2.48 // bhaumà hyete smçtàþ svargà dharmiõàmàlayà mune / naituùu pàpakarmàõo yànti janma÷atair api // ViP_2,2.49 // bhadrà÷ve bhagavànviùõuràste haya÷irà dvija / varàjaþ ketumàle tu bhàrate kårmaråpadhçk // ViP_2,2.50 // matsyaråpa÷ ca govindaþ kuruùvàste janàrdanaþ / vi÷varåpeõa sarvatra sarvaþ sarvatrago hariþ // ViP_2,2.51 // sarvasyàdhàrabhåtosau maitreyàstekhilàtmakaþ // ViP_2,2.52 // yàniü kiüpuruùàdini varùàõyaùñau mahàmune / na teùu ÷auko nàyàso nodvegaþ kùudbhayàdikam // ViP_2,2.53 // svasthàþ prajà niràtaïkàþsarvaduþkhavivarjitàþ / da÷a dvàda÷avarùàõàü sahasràõi sthiràyuùaþ // ViP_2,2.54 // na teùu varùate devo bhaumànyambhàüsi teùu vai / kçtatretàdikaü naiva teùu sthàneùu kalpanà // ViP_2,2.55 // sarveùveteùu varùeùu saptasaptakulàcalàþ / nadya÷ ca ÷ata÷astebhyaþ prasåtà yà dvijottama // ViP_2,2.56 // iti ÷riviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ (2) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca uttaraü yatsamudrasya himàdre÷caiva dakùiõam / varùaü tadbhàrataü nàma bhàratã yatra santatiþ // ViP_2,3.1 // navayojanasàhasro vistàrosya mahàmune / karmabhåmiriyaü svargamapavargaü ca gacchatàm // ViP_2,3.2 // mahendro malayaþ sahyaþ ÷uktimànçkùaparvataþ / vindhya÷ ca pàrãyàtra÷ ca saptàtra kulaparvatàþ // ViP_2,3.3 // ataþ saüpràpyate svargo suktimasmàtprayànti vai / tiryaktvaü narakaü càpi yàntyataþ puruùà mune // ViP_2,3.4 // itaþ svarga÷ ca mokùa÷ ca madhyaü cànta÷ ca gamyate / na khlavanyatra martyànàü karmabhåmau vidhãyate // ViP_2,3.5 // bhàratasyàsya varùasya navabhàdànna÷àmaya / idradvãpaþ kaseru÷ ca tàmraparõàü gabhastimàn // ViP_2,3.6 // nàgadvãpas tathà sàmyo gandharvastvatha càruõaþ / ayaü tu navamastaùàü dvãpaþ sàgàrasaüvçtaþ // ViP_2,3.7 // yojanànàü sahasraü tu dvãpoyaü dakùiõottaràt / pårve kiràtà yasyànte pa÷cime yavanàþ sthitàþ // ViP_2,3.8 // bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yà madhye ÷abdrà÷ ca bhàga÷aþ / ijyàyudhavaõijyàdyair vartayanto vyavasthitàþ // ViP_2,3.9 // ÷atadråcandrabhàgàdyà himayatpàdanirgatàþ / vedasmçtimukhàdyà÷ ca pàrãyàtrodbhavà mune // ViP_2,3.10 // narmadà murasàdyà÷ ca nadyo vindhyàdrinirgatàþ / tàpãpayoùõãnirvindhyà prasåkhà çkùasaübhavàþ // ViP_2,3.11 // godàvarã bhãmarathã kçùõaveõyàdikàs tathà / sahyapàdodbhavà nadyaþ smçtàþ pàpabhayàpahàþ // ViP_2,3.12 // kçtamàlà tàmraparõiprasukhà malayodbhavàþ / trisàmà carùikulyàdyà mahendraprabhavàþ smçtàþ // ViP_2,3.13 // çùikulyàkumàràdyàþ ÷uktimatpàdasambhavàþ / àsàü nadya upànadyaþ santyanyà÷ ca sahasra÷aþ // ViP_2,3.14 // tàsvime kurupà¤càlà madhyade÷àdayo janàþ / pårvade÷àdikà÷caiva kàmaråpanivàsinaþ // ViP_2,3.15 // puõóràþ kaliïgà magadhà dakùiõàdyà÷ ca sarva÷aþ / tathàparàntàþ sauràùñràþ ÷åràbhãràstathàrbudàþ // ViP_2,3.16 // kàråùà màlabà÷caiva pàriyàtra nivàsinaþ / sauvãràþ saindhavà håõàþ sàlvàþ kosalavàsinàþ // ViP_2,3.17 // màdràràmàstathàmbaùñhà pàrasãkàdayas tathà / àsàü pibanti salilaü vasanti sahitàþ sadà / samãpato mahàbhàga hçùñapuùñajanàkulàþ // ViP_2,3.18 // catvàri bhàrate varùe yugànyatra mahàmune / kçtaü tretà dvàpara¤ca kali÷cànyatra na kvacit // ViP_2,3.19 // tapastapyanti munayo juhvate càtra yajvanaþ / dànàni càtra dãyante paralokàrthamàdaràt // ViP_2,3.20 // puruùair yaj¤apuruùo jambådvãpe sadejyate / yaj¤air yaj¤amayo viùõuranyadvãpeùu cànyathà // ViP_2,3.21 // atràpi bhàrataü ÷reùñhaü janbådvãpe mahàmune / yato hi karmabhåreùà hyatonyà bhogabhåmayaþ // ViP_2,3.22 // atra janmasahasràõàü sahasrair api sattama / kadàcillabhate janturmànuùyaü puõyasaücayàt // ViP_2,3.23 // gàyanti devàþ kila gãtakàni dhanyàstu te bhàrata bhåmibhàge / svargàpavargàspadamàrgabhåte bhavanti bhåyaþ puruùàþ suratvàt // ViP_2,3.24 // karmàõyasaükalpitatatphalàni saünyasya viùõo paramàtmbhåte / avàpya tàü karmamahãmanante tasmillayaü ye tvamalàþ prayànti // ViP_2,3.25 // jànãma naitatkva vayaü vilãne svargaprade karmaõi dehabandham / pràpsyàma dhanyàþ khalu te manuùyà ye bhàrate nendriyaviprahãnàþ // ViP_2,3.26 // navavarùaü tu maitreya jambudvãpamidaü mayà / lakùayojanavistàraü saükùepàt kathitaü tava // ViP_2,3.27 // jambådvãpaü samàvçtya lakùayojanavistaraþ / maitreya valayàkàraþ sthitaþ kùàrodadhirbahiþ // ViP_2,3.28 // iti ÷riviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e tçtãyodhyàyaþ (3) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca kùàrodena yathà dvãpo jambåsaüj¤o 'bhiveùñitaþ / saüveùñya kùàramudadhiü plakùadvãpas tathà sthitaþ // ViP_2,4.1 // jambådvãpasya vistàraþ ÷atasàhasrasaümitaþ / sa evaü dviguõo brahman plakùadvãpa udàhçtaþ // ViP_2,4.2 // sapta medhàtitheþ putràþ plakùadvãpe÷varasya vai / jyeùñha ÷àntahayo nàma ÷i÷irastadanantaraþ // ViP_2,4.3 // sukhodayastathànandaþ ÷ivaþ kùemaka eva ca / dhruva÷ ca saptamasteùàü plakùadvãpe÷varà hi te // ViP_2,4.4 // pårvaü ÷àntahayaü varùaü ÷i÷iraü ca sukhaü tathà / ànandaü ca ÷ivaü caiva kùemakaü dhruvameva ca // ViP_2,4.5 // maryàdàkàrakàsteùàü tathànye varùaparvatàþ / saptaiva teùàü nàmàni ÷çõuùva munisattama // ViP_2,4.6 // gomade÷caiva candra÷ ca nàradau dundubhis tathà / somakaþ mumanà÷caiva vaibhràja÷caiva saptamaþ // ViP_2,4.7 // varùàcaleùu ramyeùu varùeùveteùu cànaghàþ / vasaüti devagandharvasahitàþ satataü prajàþ // ViP_2,4.8 // teùu puõyà janapadà÷ciràcca mriyate janaþ / nàdhayo vyàdhayo vàpi sarvakàlasukhaü hi tat // ViP_2,4.9 // teùàü nadyastu saptaiva varùàõàü ca samudragàþ / nàmatastàþ pravakùyàmi ÷rutàþ pàpaü haranti yàþ // ViP_2,4.10 // anutaptà ÷ikhã caiva vipà÷à tridivàklamaþ / amçtà sukçtà caiva saptaitàstatra nimnagàþ // ViP_2,4.11 // ete ÷ailàs tathà nadyaþ pradhànàþ kathitàstava / kùudra÷ailàs tathà nadyastatra santi sahasra÷aþ / tàþ pibandi sadàhçùñà nadãrjanapadàstute // ViP_2,4.12 // apasarpiõã na teùàü vai na caivotsarpiõã dvija / na tvevàsti yugàvasthà teùu stàneùu saptasu // ViP_2,4.13 // tretàyugasamaþ kàlaþ sarvadaiva mahàmate / plakùadvãpàdiùu brahma¤ ÷àkadvãpàntikeùu vai // ViP_2,4.14 // pa¤ca varùasahasràõi janà jãvantyanàmayàþ / dharmaþ pa¤casvathaiteùu varõà÷ramavibhàga÷aþ // ViP_2,4.15 // varõà÷ ca tatra catvàrastànnibodha vadàmi te // ViP_2,4.16 // àryakàþ kuràra÷caiva vidi÷yà bhàvina÷ce te / viprakùatrivai÷yàste ÷ådrà÷ ca munisattama // ViP_2,4.17 // jmabåvçkùapramàõastu tanmadhye sumahàüstaruþ / plakùastannàmasaüj¤oyaü plakùadvãpo dvijottama // ViP_2,4.18 // ijyate tatra bhagavàüstair varõair àryakàdibhiþ / sãmaråpi jagatstraùñà sarvaþ sarve÷varo hariþ // ViP_2,4.19 // plakùadvãpapramàõena plakùadvãpaþ samàvçtaþ / tathaivekùuramodena pariveùànukàriõà // ViP_2,4.20 // ityevaü tava maitreya plakùadvãpa udàhçtaþ / saükùepeõa mayà bhåyaþ ÷àlmalaü me nisàmaya // ViP_2,4.21 // ÷àlmamasye÷varoþvãro vapuùmàüstatsutà¤chçõu / teùàü tu nàmasaüj¤àni saptavarùàõi tàni vai // ViP_2,4.22 // ÷vetotha harita÷caiva jãmåto rohitas tathà / vaidyuto mànasa÷caiva suprabha÷ ca mahàmune // ViP_2,4.23 // ÷àlmalena samudrosau dvãpenekùurasodakaþ / vistàradviguõenàtha sarvataþ saüvçtaþ sthitaþ // ViP_2,4.24 // tatràpi parvatàþ sapta vij¤eyà ratnayonayaþ / varùàbhivya¤jakà ye tu tathà sapta ca nimnagàþ // ViP_2,4.25 // kumuda÷cennata÷caiva tçtãya÷ ca balàhakaþ / droõo yatra mahauùadhyaþ sa caturtho mahãdharaþ // ViP_2,4.26 // kaïkastupa¤camaþ ùaùñhã mahiùaþ saptamas tathà / kakudmànparvatavaraþ sarinnàmàni me ÷çõu // ViP_2,4.27 // yonitoyo vitçùõà ca candrà muktà vimocanã / nivçttiþ saptamã tàsàü smçtàstàþ pàpa÷àntidàþ // ViP_2,4.28 // ÷veta¤ca haritaü caiva vaidyutaü mànasaü tathà / jãmåtaü rohitaü caiva suprabhaü càpi ÷obhanam / saptaitàni tu varùàõi càturvarõyayutàni vai // ViP_2,4.29 // ÷àlmale ye tu varõà÷ ca vasantyete mahàmune / kapilà÷càruõàþ pãtàþ kçùõà÷caiva pçthak pçthak // ViP_2,4.30 // brahmaõàþ kùatrayà vai÷yàþ ÷udrà÷caiva yajantitam / bhagavantaü samastasya viùõumàtmànamavyayam / vàyubhåtaü makha÷reùñhair yajvano yaj¤asaüsthitim // ViP_2,4.31 // devànàmatra sànnadhyamatãva sumanohare / ÷àlmaliþ sumahànvçkùo nàmnà nirvçtikàrakaþ // ViP_2,4.32 // eùa dvãpaþ samudreõa surodena samàvçtaþ / vistàràcchàlmalasyaiva samena tu samantataþ // ViP_2,4.33 // surodakaþ parivçtaþ ku÷advãpena sarvataþ / ÷àlmalasya tu vistaràddviguõena samantataþ // ViP_2,4.34 // jyotiùmataþ ku÷advãpe sapta putrà¤chçõuùva tàn // ViP_2,4.35 // udbhido veõumàü÷caiva veratho lambano dhçtiþ / prabhàkarotikapilastannàmà varùapaddhatiþ // ViP_2,4.36 // tasminvasanti manujàþ saha daite yadànavaiþ / tathaiva devagandharvayakùakiüpuruùàdayaþ // ViP_2,4.37 // varõàstatràpi catvàro nijànuùñhànatatparàþ / daminaþ ÷uùmiõaþ snehà mandehà÷ ca mahàmune // ViP_2,4.38 // brahmaõàþ kùatriyà vai÷yàþ ÷ådrà÷cànukramoditàþ // ViP_2,4.39 // yathoskakarmakartçtvàtsvàdhikàrokùayàya te / tatraiva taü ku÷advãpe brahmaråpaü janàrdanam / yajantaþ kùapayanty ugram adhikàraphalapradam // ViP_2,4.40 // vidrumo hema÷aila÷ ca dyatimàn puùpavàüs tathà / ku÷a÷ayo hari÷caiva saptamo mandaràcalaþ // ViP_2,4.41 // varùàcalàstu saptaite tatra dvãpe mahàmune / nadya÷ ca sapta tàsàü tu ÷çõu nàmànyanukramàt // ViP_2,4.42 // dhåtapàpà ÷ivà caiva pavitrà saümatis tathà / vidyudambhà mahã cànyà sarvapàpa haràstvimàþ // ViP_2,4.43 // anyàþ sahasra÷astatra kùudranadyastathàcalàþ / ku÷advãpe gu÷astambaþ saüj¤ayà tasya tatsmçtam // ViP_2,4.44 // tatpramàõena sa dvãpo ghçtodena samàvçtaþ / ghçtoda÷ ca samudro vai krau¤cadvãpena saüvçtaþ // ViP_2,4.45 // krau¤cadvãpo mahàbhàga ÷ruyatà¤càparo mahàn / ku÷advãpasya vistàrà ddviguõo yasya vistaraþ // ViP_2,4.46 // krau¤cadvãpe dyutimataþ putràstasya mahàtmanaþ / tannàmàni ca varùàõi teùàü cakre mahãpatiþ // ViP_2,4.47 // ku÷alo mallaga÷coùõaþ pãvarothàndhakàrakaþ / muni÷ ca dundubhi÷caiva saptaite tatsutà mune // ViP_2,4.48 // tatràpi devagandharvasevitàþ sumanoharàþ / varùàcalà mahàbuddhe teùàü nàmàni me ÷çõu // ViP_2,4.49 // krau¤ca÷ ca vàmana÷caiva tçtãya÷càndhakàrakaþ / caturtho ratna÷aila÷ ca svàhinã hayasannibhaþ // ViP_2,4.50 // divàvçtpa¤cama÷càtra tathànyaþ puõóarãkavàn / dundubhi÷ ca mahà÷ailo dviguõàsta parasparam / dvãpàdvãpeùu ye ÷ailà yathà dvãpàni te tathà // ViP_2,4.51 // varùeùveteùu ramyeùu tathà ÷ailavareùu ca / nivasaüti niràtaïkàþ saha devagaõaiþ prajàþ // ViP_2,4.52 // puùkaràþ puùkalà dhanyàstitikhyà÷ ca mahàmune / brahmaõàþ kùatriyà vai÷yàþ ÷udrà÷cànukramoditàþ // ViP_2,4.53 // nadãrmaitreya te tatra yàþ pibanti ÷çõuùva tàþ / saptapradhànàþ ÷ata÷as tatrànyàþ kùudranimnagàþ // ViP_2,4.54 // gaurã kumudvatã caiva sandhyà ràtrirmanojavà / kùànti÷ ca puõóarãkà ca saptaità varùanimnagàþ // ViP_2,4.55 // tatràpi viùõurbhagavànpuùkàràdyair jànàrdanaþ / yàgau rudrasvaråpa÷ ca ijyate yaj¤asannidhau // ViP_2,4.56 // krau¤cadvãpaþ samudreõa dadhimaõóodakena ca / àvçtaþ sarvataþ krau¤ca dvãpatulyena mànataþ // ViP_2,4.57 // dadhimaõóodaka÷càpi ÷àkadvãpena saüvçtaþ / krau¤cadvãpasya vistàràddviguõena mahàmune // ViP_2,4.58 // ÷àkadvãpe÷varasyàpi bhavyasya mumahàtmanaþ / saptaiva tanayàstaùàü dadau varùàõi sapta saþ // ViP_2,4.59 // jalada÷ ca kumàra÷ ca mukumàro marãcakaþ / kusumoda÷ ca maudàkiþ saptama÷ ca mahàdrumaþ // ViP_2,4.60 // tatsaüj¤ànyeva tatràpi sapta varùàõyanukramàt / tatràpi parvatàþ spata varùavicchedakàriõaþ // ViP_2,4.61 // pårvastatrodayagirirjalàdhàrastathàparaþ / tathà raivatakaþ ÷yàmastathaivàstagirirdvija / àmbikeyas tathà ramyaþ kesarã parvatottamaþ // ViP_2,4.62 // ÷àkastatra mahàvçkùaþ siddhagandharvasevitaþ / yatratyavàtasaüspàr÷àdàhlàdo jàyate paraþ // ViP_2,4.63 // tatra puõyà janapadà÷càturvarõyasamanvitàþ / nadya÷càtra mahàpuõyàþ sarvapàpabhayàpahàþ // ViP_2,4.64 // sukumàrã kumàrã ca nalinã dhenukà ca yà / ikùu÷ ca veõukà caiva gabhastã saptamã tathà // ViP_2,4.65 // anyà÷ ca ÷ata÷astatra kùudranadyo mahàmune / mahãdharàs tathà santi ÷ata÷otha sahasra÷aþ // ViP_2,4.66 // tàþ pibanti mudàyuktà jaladàdiùu ye sthitàþ / varùaùu te janapadàþ svargàdabhyetya medinãm // ViP_2,4.67 // dharmahànirna teùvasti na saügharùaþ parasparam / maryàdàvyutkramo nàpi teùu de÷eùu saptasu // ViP_2,4.68 // vaïgà÷ ca màgadhà÷caiva mànasà mandagàs tathà / vaïgà brahmaõabhåyiùñhà màgadhàþ kùatriyàs tathà / vai÷yàstu mànasàsteùàü ÷ådrasteùàü tu mandagàþ // ViP_2,4.69 // ÷àkadvãpe tu tair viùõuþ såryaråpadharo muneü / yathoktaurijyate samyakkarmabhir niyatàtmabhiþ // ViP_2,4.70 // ÷àkadvãpastu maitreya kùirodena samàvçtaþ / ÷àkadvãpapramàõena valayeneva veùñitaþ // ViP_2,4.71 // kùiràbdhiþ sarvato brahmanpuùkaràkhyena veùñitaþ / dvãpena ÷àkadvãpàttu dvãguõena samantataþ // ViP_2,4.72 // puùkare savanasyàpi mahàvãro 'bhavatsutaþ / dhàtuki÷ ca tayostatra dve varùe nàmacihnite / mahàvãraü tathaivànyaddhàtukãkhaõóasaüj¤itam // ViP_2,4.73 // eka÷catra mahàbhàga prakhyàto varùaparvataþ / mànàsottarasaüj¤o vai madhyato valayàkçtiþ // ViP_2,4.74 // yojanànàü sahasràõi årdhvaü pa¤cà÷aducchritaþ / tàvadeva ca vistãrõaþ sarvataþ parimaõóalaþ // ViP_2,4.75 // puùkaradvãpavalayaü madhyena vibhajanniva / sthitosau tena vichinnaü jàtaü tadvarùakadvayam // ViP_2,4.76 // valayàkàramekaikaü tayorvarùaü tathà giriþ // ViP_2,4.77 // da÷avarùasahasràõi tatra jãvanti mànavàþ / viràmayà vi÷okà÷ ca ràgadveùàdivarjitàþ // ViP_2,4.78 // adhamottamau na teùvàstàü na vadhyavadhakau dvija / nerùyàsåyà bhayaü dveùo doùo lobhàdiko na ca // ViP_2,4.79 // mahàpãtaübahirvarùaü dhàtakãkhaõóamantataþ / mànasottara÷aulasya devadaityàdisevitam // ViP_2,4.80 // satyànçtena tatràstàü dvãpe puùkarasaüj¤ite / na tatra nadyaþ ÷ailà và dvãpe varùadvayànvite // ViP_2,4.81 // tulyapeùàstu manujà devàstatraikaråpiõaþ // ViP_2,4.82 // varõà÷ramàcàrahãnaü dharmàcaraõavarjitam / trayãvàrtàdaõóanãti÷u÷råùàrahita¤ca yat // ViP_2,4.83 // varùadvayaü tu maitreya bhaumaþ svargoyamuttamaþ / sarvartusukhadaþ kàlo jaràrogàdivarjitaþ / dhàtakãkhaõóasaüj¤e 'tha mahàvãre ca vai mune // ViP_2,4.84 // nyagrodhaþ puùkaradvãpe brahmaõaþ sthànamuttamam / tasminnavasati brahmà påjyamànaþ suràsuraiþ // ViP_2,4.85 // svàdådakenodadhinà puùkaraþ pariveùñitaþ / samena puùkarasyaiva vistàrànmaõóalaü tathà // ViP_2,4.86 // evaü dvãpàþ samudrai÷ ca saptasaptabhir àvçtàþ / dvãpa÷caiva samudra÷ ca samàno dviguõau parau // ViP_2,4.87 // payàüsi sarvadà sarvasamudreùu samàni vai / nyånàtiriktatà teùàü kadàcinnaiva jàyate // ViP_2,4.88 // sthàlãsthamagnãsaüyogàdudrekisalile yatha / tathenduvçddhau salilamaübhodhau munisattama // ViP_2,4.89 // anyånànatiriktà÷ ca vardhantyàpo hrasaüti ca / udayàstamaneùvindoþ pakùayoþ ÷uklakçùõayoþ // ViP_2,4.90 // da÷ottaràõi pa¤caiva hyaïgulànàü ÷atàni vai / apàü vçddhikùaõo dçùñau sàmudrãõàü mahàmune // ViP_2,4.91 // bhojanaü puùkaradvãpe tatra svayamupasthitam / ùaórasaü bhu¤jate vipra prajàþ sarvàþ sadaiva hi // ViP_2,4.92 // svàdådakasya parito dçsyate lokasaüsthitiþ / dviguõà kà¤canã bhåmiþ sarvajantuvivarjità // ViP_2,4.93 // lokàlokastataþ ÷ailo jojanàyutavistçtaþ / ucchràyeõàpi tàvanti sahasràõyacalo hi saþ // ViP_2,4.94 // tatastamaþ samàvçtya taü ÷aulaü sarvataþ sthitam / tama÷càõóakañàhena samantàtpariveùñitam // ViP_2,4.95 // pa¤ca÷atkoñivistàrà seyamurva mahàmune / sahaivàõóakañàhena sadvãpàbdhimahãdharà // ViP_2,4.96 // seyaü dhàtrã vidhàtrã ca sarvabhåtaguõàdhikà / àdhàrabhå6tà sarveùàü maitreya jagatàmiti // ViP_2,4.97 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e caturtho 'dhyàyaþ (4) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca vistàra eùa kathitaþ pçthivyà bhavato mayà / saptatistu sahasràõi dvijocchràyopi kathyate // ViP_2,5.1 // da÷asàhasramekaikaü pàtàlaü munisattama / atalaü vitalaü caiva nitalaü ca gabhastimat / mahàkhyaü sutalaü càgryaü pàtàlaü càpi saptamam // ViP_2,5.2 // ÷uklàkçùõàruõàþ pãtàþ ÷arkaràþ ÷ailakà¤canàþ / bhåmayo yatra maitreya paragràsàdamaõóitàþ // ViP_2,5.3 // teùu dànavadaiteyà yakùà÷ ca ÷ata÷as tathà / nivasanti mahànàgajà taya÷ ca mahàmune // ViP_2,5.4 // svarlokàdapi ramyàõi pàtàlànãti nàradaþ / pràha svargasadaü madhye pàtàlàbhyàgato divi // ViP_2,5.5 // àhlàdakàriõaþ ÷ubhrà maõayo yatra suprabhàþ / nàgàbharaõabhåùàsu pàtàlaü kena tatsamam // ViP_2,5.6 // daityadànavakanyàbhir ita÷caita÷ ca ÷obhite / pàtàle kasya na prãtirvimuktasyàpi jàyate // ViP_2,5.7 // divàrkara÷mayo yatra prabhàü tanvanti nàtapam / ÷a÷ira÷mir na ÷ãtàya ni÷i dyotàya kevalam // ViP_2,5.8 // bhakùyabhojyamahàpànamuditair api bhogibhiþ / yatra na j¤àyate kàlo gatopi danujàdibhiþ // ViP_2,5.9 // vanàni nadyo ramyàõi saràüsi kamalàkaràþ / puüskokilàbhilàpà÷ ca manoj¤ànyambaràõi ca // ViP_2,5.10 // bhåùaõànyati÷ubhràõi gandhàóhyaü cànulepanam / vãõàveõumçdaïgànàü svanair apåritàni ca // ViP_2,5.11 // etànyanyàni codàrabhagyabhogyàni tànavaiþ / daityoragai÷ ca bhujyante pàtàlàntaragocaraiþ // ViP_2,5.12 // pàtàlànàmadha÷càste viùõoryà tàmasã tanuþ / ÷eùakhyà yadruõànvaktuü na ÷aktà daityadànavàþ // ViP_2,5.13 // yonantaþ pàñhyate siddhair daivo devarùipåjitaþ / sa sahasra÷irà vyaktasvastikàmalabhåùaõaþ // ViP_2,5.14 // phaõàmaõisahasreõa yaþ sa vidyotayandi÷aþ / sarvànkaroti nirviryàn hitàya jagato 'suràn // ViP_2,5.15 // madàghårõitanetrosau yaþ sadaivaikakumóalaþ / kiriñã sragdharo bhàti sàgniþ ÷veta ivàcalaþ // ViP_2,5.16 // nãlavàsà madotsiktaþ ÷vetahàropa÷obhitaþ / sàbhragaïgàpravàhosau kailàsàdririvàparaþ // ViP_2,5.17 // làïgalàsaktahastàgro bibhranmusalamutamam / upàsyate svayaü kàntyà yo vàruõyà ca mårtayà // ViP_2,5.18 // kalpànte yasya vaktrebhyo viùànala÷ikhojjvalaþ / saükarùaõàtmako rådro niùkramyàtti jagattrayam // ViP_2,5.19 // sa bibhracchekharãbhåtama÷eùaü kùitimaõóalam / àste pàtàlamålasthaþ ÷eùo '÷eùasuràrcitaþ // ViP_2,5.20 // tasya vãryaü prabhàva÷ ca svaråpaü råpameva ca / na hi varõayituü ÷akyaü j¤àtuü ca trida÷air api // ViP_2,5.21 // yasyaiùà sakalà pçthvã phaõàmaõi÷ikhàråõà / àste kusumamàleva kastadvãryaü vadiùyati // ViP_2,5.22 // yadà vijçmbhatenanto madàghårõitalocanaþ / tadà calati bhåreùà sàbdhitoyà sakànanà // ViP_2,5.23 // gandharvàpsarasaþ siddhàþ kinnaroragacàraõàþ / nàntaü guõànàü gacchanti tenànantoyamavyayaþ // ViP_2,5.24 // yasya nàgavadhåhastair laübitaü hari candanam / muhuþ ÷vàsànilàpàstaü yàti dikkùodavàsatàm // ViP_2,5.25 // yamàràdhya påràõarùirgargo jyotãüùi tattvataþ / j¤àtavànsakalaü caiva nimittapañhitaü phalam // ViP_2,5.26 // teneyaü nàgavaryeõa ÷irasà vidhçtà mahã / bibharti màlàü lokànàü sadevàsuramànuùàm // ViP_2,5.27 // iti ÷rãviùõumahàhuràõe dvitãraye 'ü÷e pa¤camo 'dhyàya (5) _____________________________________________________________ parà÷ara uvàca tata÷ ca narakà vipra bhuvodhaþ salilasya ca / pàpino yeùu pàtyante tà¤chçõuùvamahàmune // ViP_2,6.1 // rauravaþ såkaro rodhastàlo vi÷asanas tathà / mahàjvàlastaptakumbho lavaõetha vilohitaþ // ViP_2,6.2 // rådhiràmbho vaitaraõiþ krimi÷aþ krimibhojanaþ / asipatravanaü kçùõo làlàbhakùa÷ ca dàruõaþ // ViP_2,6.3 // tathà påyavahaþ pàpo vahnijvàlo hyadhaþ ÷iràþ / saüdaü÷aþ kàlasåtra÷ ca tama÷càvãcireva ca // ViP_2,6.4 // ÷vabhojanothàpratiùñha÷càpraci÷ ca tathà paraþ / ityevamàdaya÷cànye narakà bhç÷adàråõàþ // ViP_2,6.5 // yamasya viùaye ghoràþ ÷astràgnibhayadàyinaþ / patanti yeùu puruùàþ pàpakarmaratàstu ye // ViP_2,6.6 // kåñasàkùã tathàsamyakpakùapàtena yo vadet / ya÷cànyadançtaü vakti sa naro yàti rauravam // ViP_2,6.7 // bhråõahà purahantà ca gaughna÷ ca munisattama / yànti te narakaü rodhaü ya÷cocchvàsanirodhakaþ // ViP_2,6.8 // suràpo brahmahà hartà suvarõasya ca såkare / prayànti narake ya÷ ca taiþ saüsargamupaiti vai // ViP_2,6.9 // ràjanyavai÷yahantà ca tathaiva gurutalpagaþ / taptakuõóesvasçgàmã hanti ràjabhañàü÷ ca yaþ // ViP_2,6.10 // sàdhvãvikrayakçdbandhapàlaþ kesarivikrayã / taptalohe patanty ete ya÷ ca ca bhaktaü parityajet // ViP_2,6.11 // snuùàü sutàü càpi gatvà mahàjvàle nipàtyate / avamantà guråõàü yo ya÷càkroùñà naràdhamaþ // ViP_2,6.12 // vedadåùayitàya÷ ca vedavikrayaka÷ ca yaþ / agamyagàmã ya÷ ca syàtte yànti lavaõaü dvija // ViP_2,6.13 // coro vilohe patati maryàdàdåùakas tathà // ViP_2,6.14 // devadvijapitçdveùñà ratnadvaùayità ca yaþ / sa yàti krimibhakùe vai krimi÷e ca duriùñakçt // ViP_2,6.15 // pitçdevàtithãüs tyaktvà parya÷nàti naràdhamaþ / làlàbhakùe sa yàty ugre ÷arakartà ca vedhake // ViP_2,6.16 // karoti karõano ya÷ ca ya÷ ca khaïgàdikçnnaraþ / prayàntyete vi÷asane narake bhç÷adaruõe // ViP_2,6.17 // asatpratigçhãtà tu narake yàtyadhomukhe / ayàjyayàjaka÷caiva tathà nakùatrasåcakaþ // ViP_2,6.18 // vegã påyavahe caiko yàti maùñànnabhuïgaraþ // ViP_2,6.19 // làkùàmàsarasànàü ca tilànàü lavaõasya ca / vikretà brahmaõo yàti tameva narakaü dvija // ViP_2,6.20 // màrjàrakukkuñacchàga ÷vavaràhavihaïgamàn / poùayannarakaü yàti tameva dvijasattama // ViP_2,6.21 // raïgopajãvã kaivartaþ kumóà÷ã garadas tathà / såcã màhiùaka÷caiva parvakàrã ca yo dvijaþ // ViP_2,6.22 // agàradàhã mitraghnaþ ÷àkunirgramayàjakaþ / rudhiràndhe patantyete somaü vikrãõate ca ye // ViP_2,6.23 // makhahà gràmahantà ca yàti vaitaraõãü naraþ // ViP_2,6.24 // retaþ pàtàdikartàro maryàdàbhedino hi ye / te kçùõe yàntya÷aucà÷ ca kuhakàjãvina÷ ca ye // ViP_2,6.25 // asipatravanaü yàti vanacchedã vçthaiva yaþ / aurabhriko mçgavyàdho vahnijvàle patanti vai // ViP_2,6.26 // yàntyete dvija tatraiva ye càpàkeùu vahnidàþ // ViP_2,6.27 // vratànàü lopako ya÷casvà÷ramàdvicyuta÷ ca yaþ / sandaü÷ayàtanàmadhye patatastàvubhàvapi // ViP_2,6.28 // divà svapne ca skandante ye narà brahmacàriõaþ / putrair adhyàpità ye ca te patanti ÷vabhojane // ViP_2,6.29 // ete cànye ca narakàþ ÷ata÷otha sahasra÷aþ / yeùu duùkçtakarmàõaþ pacyante yàtanàgatàþ // ViP_2,6.30 // yathaiva pàpànyetàni tathànyàni sahasra÷aþ / bhujyante tàni puruùair narakàntaragocaraiþ // ViP_2,6.31 // varõà÷ramaviruddhaü ca karma kurvanti ye naràþ / karmaõà manasà vàcà nirayeùu patanti te // ViP_2,6.32 // adhaþ ÷irobhidç÷yante nàrakair divi devatàþ / devà÷càdhomukhànsarvànadhaþ pa÷yanti nàrakàn // ViP_2,6.33 // sthàvaràþ krimayobjà÷ ca pakùiõaþ pa÷avo naràþ / dhàrmikàstrida÷àstaddhanmokùiõa÷ ca yathàkramam // ViP_2,6.34 // sahasrabhàgaprathamà dvitãyànukramàs tathà / sarve hyete mahàbhàgà yàvanmuktisamà÷rayàþ // ViP_2,6.35 // yàvanto jantavaþ svarge tàvanto narakaukasaþ / pàpakçdyàti narakaü pràyà÷cittaparàïmukhaþ // ViP_2,6.36 // pàpànàmanuråpàõi pràya÷cittàni yadyathà / tathà tathaiva saüsmçtya proktàni paramarùibhiþ // ViP_2,6.37 // pàpe guråõi guruõi svalpànyalpe ca tadvidaþ / pràya÷cittàni maitreya jaguþ svàyaübhuvàdayaþ // ViP_2,6.38 // pràya÷cittànya÷eùàõi tapaþkarmatmakàni vai / yàni teùàõa÷eùàõàü kçùõànusmaraõamparam // ViP_2,6.39 // kçte pàpe 'nutàpo vai yasya puüsaþ prajàyate / pràya÷cittaü tu tasyaikaü harisaüsmaraõaü param // ViP_2,6.40 // pràtarni÷i tathà sandhyàmadhyàhnàdiùu saüsmaran / nàràyaõamavàpnoti sadyaþ pàpakùayannaraþ / viùõusaüsmaraõàtkùãõasamastakle÷asa¤cayaþ / muktiü prayàti svargàptistasya vighnonumãyate // ViP_2,6.42 // vàsudeve mano yasyajapahomàrcanàdiùu / tasyàntaràyo maitreya devendratvàdikaü phalam // ViP_2,6.43 // kva nàkapçùñhagamanaü punaràvçttilakùaõam / kva japo vàsudeveti muktibãjamanuttamam // ViP_2,6.44 // tasmàdaharni÷aü viùõu saüsmaranpuruùo mune / na yàti narakaü martyaþ saükùãõàkhilapàtakaþ // ViP_2,6.45 // manaþ prãtikaraþ svargo narakastadviparyayaþ / narakasvargasaüj¤e vai pàpapuõye dvijottama // ViP_2,6.46 // vastvekameva duþkhàya sukhàyeùryàgamàya ca / kopàya ca yatastasmàdvastu vastvàtmakaü kutaþ // ViP_2,6.47 // tadeva prãtaye bhåtvà punarduþkhà ya jàyate / tadeva kopàya yataþ prasàdàya ca jàyate // ViP_2,6.48 // tasmàdduþkhàtmakaü nàsti na ca ki¤citsukhàtmakam / manasaþ parimàmoyaü sukhaduþkhàdilakùamaþ // ViP_2,6.49 // j¤ànameva paraü brahma j¤ànaü bandhàya ceùyate / j¤ànatmakamidaü vi÷vaü na j¤ànàdvidyate param // ViP_2,6.50 // vidyàvidyeti maitreya j¤ànamevopadhàraya // ViP_2,6.51 // evametanmayàkhyàtaü bhavato maõóalaü bhuvaþ / pàtàlàni ca sarvàõi tathàva narakà dvija // ViP_2,6.52 // samudràþ parvatà÷caiva dvãpà varùàõi nimnagàþ / saükùepàtsarvamàkhyàtaü kiü bhåyaþ ÷rotumicchasi // ViP_2,6.53 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ (6) _____________________________________________________________ maitreya uvàca kathitaü bhåtalaü brahmanbhamaitadakhilaü tvayà / bhuvarlokàdikàül lokठchrotumicchàmyahaü mune // ViP_2,7.1 // tathaiva grahasaüsthànaü pramàõàni yathà tathà / samàcakùva mahàbhàga tanmahyaü paripçcchate // ViP_2,7.2 // ÷rãparà÷ara uvàca ravicandramasoryàvanmayåkhair avabhàsyate / sasamudrasaricchailà tàvatã pçthivã smçtà // ViP_2,7.3 // yàvatpramàõà pçthivã vistàraparimaõóalàt / nabhastàvanpramàõaü vai vyàsamaõóalato dvija // ViP_2,7.4 // bhåmeryo janalakùe tu sauraü maitreya maõóalam / lakùàddivàkarasyàpi maõóalaü ÷a÷inaþ sthitam // ViP_2,7.5 // pårõo ÷atasahasre tu yojanànàü ni÷àkaràt / nakùatramaõóalaü kçtstramupariùñàtprakà÷ate // ViP_2,7.6 // dve lakùe cottare brahman budho nakùatramaõóalàt / tàvatpramàõabhàge tu budhasyàpyu÷anàþ sthitaþ // ViP_2,7.7 // aïgarakopi ÷ukrasya tatpramàõe vyavasthitaþ / lakùadvaye tu bhaumasya sthito devapurohitaþ // ViP_2,7.8 // saurirbçhaspate÷cordhvaü dvilakùe samavasthitaþ / saptarùimaõóalaü tasmàllakùamekaü dvijottamà // ViP_2,7.9 // çùibhyastu sahasràõàü ÷atàdårdhvaü vyavasthitaþ / meóhãbhåtaþ samastasya jyoti÷cakrasya vai dhruvaþ // ViP_2,7.10 // trailokyametatkathitamutsedhena mahàmune / ijyàphalasya bhåreùà ijyà càtra pratiùñhità // ViP_2,7.11 // dhruvàdårdhvaü maharloko yatra te kalpavàsinàþ / ekayojanakoñistu yatra te kalpavàsinaþ // ViP_2,7.12 // dve koñã tu jano loko yatra te brahmaõaþ sutàþ / sanandanàdyàþ prathità maitreyàmalacetasaþ // ViP_2,7.13 // caturgaõottare cordhvaü janalokàttapaþ sthitaþ / vairàjà yatra te devàþ sthità dàhavivarjitàþ // ViP_2,7.14 // ùaóguõenatapolokànsatyaloko viràjate / apunarmàrakà yatra brahmaloko hi saüsmçtaþ // ViP_2,7.15 // pàdagamyantu yatki¤cidvastvasti pçthivãmayam / sa bhårlokaþ samàkhyàto vistaro 'sya mayoditaþ // ViP_2,7.16 // bhåmimåryàntaraü yacca siddhàdimunisevitam / bhuvarlokastu so 'py ukto dvitãyo munisattama // ViP_2,7.17 // dhruvasåryàntaraü yacca niyutàni caturda÷a / svarlokaþ so 'pi gadito lokasaüsthànacintakaiþ // ViP_2,7.18 // trailokyamatatkçtakaü maitreya paripañhyate / janastapas tathà satyamiti càkçtakaü trayam // ViP_2,7.19 // kçtakàkçtayormadhye maharloka iti smçtaþ / ÷unyo bhavati kalpànte yotyantaü na vina÷yati // ViP_2,7.20 // ete sapta mayà lokà maitreya kathitàstava / pàtàlàni ca saptaiva brahmàõóasyaiùa vistaraþ // ViP_2,7.21 // etadaõóakañàhena tiryak codhvamadhas tathà / kapitthasya yathà bãjaü sarvato vai samàvçtam // ViP_2,7.22 // da÷ottareõa payasà maitreyàõóaü ca tadvçtam / sarvombuparidhànosau vahninà veùñito bahiþ // ViP_2,7.23 // vahni÷ ca vàyunà vàyurmaitreya nabhasà vçtaþ / bhåtàdinà nabhaþ so 'pi mahatà pariveùñitaþ / de÷ottaràmya÷eùàõi maitreyaitàni sapta vai // ViP_2,7.24 // mahàntaü ca samàvçtya pradhànaü samavasthitam / anantasya na tasyàntaþ saükhyànaü càpi vidyate // ViP_2,7.25 // tadanantam asaükhyàta-pramàõaü càpi vai yataþ / hetubhåtama÷eùasya prakçtiþ sà parà mune // ViP_2,7.26 // aõóànàü tu sahasràõàü sahasràõyayutàni ca / ãdç÷ànàü tathà tatra koñikoñi÷atàni ca // ViP_2,7.27 // hàruõyagniryathà tailaü tile tadvatpumànapi / pradhàne 'vasthito vyàpã cetanàtmàtmavedanaþ // ViP_2,7.28 // pradhànaü ca pumàü÷caiva sarvabhåtàtmabhåtayà / viùõu÷aktyà mahàbuddhe vçtau saü÷rayadharmiõau // ViP_2,7.29 // tayoþ saiva pçthagbhàvakàraõaü saü÷rayasya ca / kùobhakàraõabhåtà ca sargakàle mahàmate // ViP_2,7.30 // yathà saktaü jale vàto bibharti kaõikà÷atam / ÷aktiþ sàpi tathà viùõoþ pradhànapuruùàtmakam // ViP_2,7.31 // yathà ca pàdayaur målaskandha÷àkhàdisaüyutaþ / àdibãjàtprabhavati bãjànyanyàni vai tataþ // ViP_2,7.32 // prabhàvantitatastebhyaþ sambhavantyapare drumàþ / tepi tallakùaõadravyakàraõànugatà mune // ViP_2,7.33 // evamavyàkçtàtpårvaü jàyante mahadàdayaþ / vi÷aüùàntà statastebhyaþ saübhavantyasuràdayaþ / tebhya÷ ca putràsteùàü ca putràõàmapare sutàþ // ViP_2,7.34 // bãjàdvçkùapraroheõa yathà nàpacayastaroþ / bhåtànàü bhåtasargeõa naivàstyapacayas tathà // ViP_2,7.35 // sannidhànàdyathàkà÷akàlàdyàþ kàraõaü taroþ / tathaivàpariõàmeva vi÷vasya bhagavànhariþ // ViP_2,7.36 // vrãhibãje yathà målaü nàlaü patràïkurau tathà / kàõóakoùastu puùpaü ca kùãraü tadvacca taõjulàþ // ViP_2,7.37 // tuùàþ kaõà÷ ca santo vai yàntyàvirbhàvamàtmanaþ / prarohahetusàmagryamàsàdya munisattama // ViP_2,7.38 // tathà karmasvanekeùu devàdyàþ samavasthitàþ / viùõu÷aktiü samàsàdya prarohamupayànti vai // ViP_2,7.39 // sa ca viùõuþ paraü brahma yataþ sarvamidaü jagat / jagacca yo yatra cedaü yasmiü÷ ca layameùyati // ViP_2,7.40 // tadbrahma tatparaü dhàma sadasatparamaü padam / yasya sarvamabhedena yata÷caitaccaràcaram // ViP_2,7.41 // sa eva måla prakçtirvyaktaråpã jagacca saþ / tasminneva layaü sarvaü yàti tatra ca tiùñhati // ViP_2,7.42 // kattà kriyàõàü sa ca ijyate kratuþ sa evatatkarmaphalaü ca tasya / strugàdiyatsàdhanamapya÷eùaü harerna ki¤civdyatiriktamasti // ViP_2,7.43 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e saptamo 'dhyàyaþ (7) _____________________________________________________________ prà÷ara uvàca vyàkhyàtamaitadbrahmaõóasaüsthànaü tava suvrata / tataþ pramàõasaüsthàne såryàdãnàü ÷çõuùva mai // ViP_2,8.1 // yojanànàü sahasràõi bhàskarasya ratho nava / ãùàdaõóastathaivàsya dviguõo munisattama // ViP_2,8.2 // sàrdhakoñis tathà sapta niyutànyadhikàni vai / yojanànàü tu tasyàkùastatra cakraü pratiùñhitam // ViP_2,8.3 // trinàbhimati pa¤càre ùaõõeminyatrayàtmake / saüvatsaramaye kçtstraü kàlacakraü pratiùñhitam // ViP_2,8.4 // hayà÷ ca saptacchadàüsi teùàü nàmàni me ÷çõu / gàyatrã ca bçhatyuùõigjagatã triùñubheva ca / anuùñuppaïktirityuktà chandàüsi harayo raveþ // ViP_2,8.5 // catvàriü÷atsahasràõi dvitãyo 'kùo vivasvataþ / pa¤cànyàni tu sàrdhàni syandanasya mahàmate // ViP_2,8.6 // àkùapramàõamubhayoþ pramàõaü tadyugàrdhayo / hrasvokùastadyugàrdhena dhruvàdhàro rathasya vai / dvitãyekùe tu taccakraü sasthitaü mànasàcale // ViP_2,8.7 // mànasottara÷ailasya pårvato vàsavã purã / dakùiõe tu yama syànyàpratãcyàü varuõasya ca / uttareõa ca somasya tàsàü nàmàni me ÷çõu // ViP_2,8.8 // vasvaukasàrà ÷akrasya yàmyà saüyamanã tathà / purã sukhàjale÷asya somasya ca vibhàvarã // ViP_2,8.9 // kàùñhàü gato dakùiõataþ kùipteùuriva sarpati / maitreya bhagavànbhànurjyotiùàü cakrasaüyutaþ // ViP_2,8.10 // ahoràtravyavasthànakàraõaü bhagavànraviþ / devayànaþ paraþ panthà yoginàü kle÷asaükùaye // ViP_2,8.11 // divasasya varirmadhye sarvàkàlaü vyavasthitaþ / sarvadvãpeùu maitreya ni÷àrdhasya ca sanmukhaþ // ViP_2,8.12 // udayàstamane caiva sarvakàlaü tu saümukhe / vidi÷àsu tva÷eùàsu tathà brahman di÷àsu ca // ViP_2,8.13 // yair yatra dç÷yate bhàsvànsa teùàmudayaþ smçtaþ / tirobhàvaü ca yatraiti tatraivàstamanaü raveþ // ViP_2,8.14 // naivàstamanamarkasya nodayaþ sarvadà sataþ / udayàstamanàkhyaü hi dar÷anàdar÷anaü raveþ // ViP_2,8.15 // ÷akràdãnàü pure tiùñhan spç÷atyeùa puratrayam / vikoõau dvau vikoõasthastrãn koõàndve pure tathà // ViP_2,8.16 // udito vardhamànàbhiràmadhyàhnàttapanraviþ / tataþ paraü hrasantãbhir gobhir astaü niyacchati // ViP_2,8.17 // udayàstamanàbhyàü ca smçte pårvàpare di÷au / yàvatpurastàttapati tàvatpçùñhe ca pàr÷vayoþ // ViP_2,8.18 // çte 'maragirermerorupari brahmaõaþ sabhàm / yeye marãcayorkasya prayànti brahmaõaþ sabhàm / tete nirastàstadbhàsà pratãpamupayànti vai // ViP_2,8.19 // tasmàddi÷yuttarasyàü vai divàràtriþ sadaiva hi / sarveùàü dvãpavarùàõàü seruruttarato yataþ // ViP_2,8.20 // prabhà vivasvato ràtràvastaü gacchati bhàskare / vi÷atyagnimato ràtrau vahnirdåràtprakà÷ate // ViP_2,8.21 // vahnoþ prabhà tathà bhànurdineùvàvi÷ati dvija / atãva vahnisaüyogàdataþ såryaþ prakà÷ate // ViP_2,8.22 // tejasã bhàskaràgneye prakà÷oùõasvaråpiõã / parasparànuprave÷àdàpyàyete divàni÷am // ViP_2,8.23 // dakùiõottarabhåmyardha samuttiùñhati bhàskare / àhoràtraü vi÷atyambhastamaþ pràkà÷ya÷ãlavat // ViP_2,8.24 // àtàmrà hi bhavatyàpo divànaktaprave÷anàt / dinaü vi÷ati caivàübho bhàskarestamupeyuùi / tasmàcchuklà bhavantyàpo naktamahnaþ prave÷anàt // ViP_2,8.25 // evaü puùkaramadhyena yadà yàti divàkaraþ / triü÷adbhàgastu medinyàstadà mauhårtikã gatiþ // ViP_2,8.26 // kulàlacakraparyante bhramanneùa divàkaraþ / karotyahas tathà ràtriü vimu¤canmedinãü dvijaþ // ViP_2,8.27 // ayanasyottarasyàdau makaraü yàti bhàskaraþ / tataþ kumbhaü ca mãnaü ca rà÷e rà÷yantaraü dvija // ViP_2,8.28 // triùveteùvatha bhukteùu tato vaiùuvatãü gatim / prayàti savità kurvannahoràtraü tataþ samam // ViP_2,8.29 // tato ràtriþ kùayaü yàti vardhate 'nudinaü dinam // ViP_2,8.30 // tata÷ ca mithunasyànte paràü kàùñhàmupàgataþ / rà÷iü karkañakaü pràpya kurute dakùiõàyanam // ViP_2,8.31 // kulàlacakraparyanto yathà÷ãghraü pravartate / dakùiõaprakrame såryas tathà ÷ãghraü pravartate // ViP_2,8.32 // ativegitayà kàlaü vàyuvegabalàccaran / tasmàtprakaùñàü bhåmiü tu kàlenàlpena gacchati // ViP_2,8.33 // såryo dvàda÷abhiþ ÷aighryàn muhårte dakùiõàyane / trayoda÷àrdhamçkùàõàmahnà tu carati dvija / muhårtais tàvadçkùàõi naktamaùñàda÷ai÷ caran // ViP_2,8.34 // kulàlacakramadhyastho yathà mandaü prasarpati / tathodagayane såryaþ sarpate mandavikramaþ // ViP_2,8.35 // tasmàddãrgheõa kàlena bhåmimalpàü tu gaccati / aùñàda÷asuhårtaü yaduttaràyaõapa÷cimam // ViP_2,8.36 // aharbhavati taccàpi carate mandavikramaþ // ViP_2,8.37 // trayoda÷àrdhamahnà tu çkùàõàü carate raviþ / muhårtais tàvadçkùàõi ràtrau dvàda÷abhi÷caran // ViP_2,8.38 // ato mandataraü nàbhyàü cakraü bhramati vai yathà / mçtpiõóa iva madhyastho dhruvo bhramati vai tathà // ViP_2,8.39 // kulàlacakranàbhis tu yathà tatraivavartate / dhruvas tathà hi maitreya tatraiva parivartate // ViP_2,8.40 // ubhayoþ kàùñhayormadhye bhramato maõóalàni tu / divà naktaü ca såryasya mandà ÷ãghràca vai gatiþ // ViP_2,8.41 // mandàhni yasminnayane ÷ãghrà naktaü tadà gatiþ / ÷ãghrà ni÷i yadà càsya tadà mandà divà gatiþ // ViP_2,8.42 // eka pramàõamevaiùa màrgaü yàti divàkaraþ / ahoràtreõa yo bhuïkte samastà rà÷ayo dvija // ViP_2,8.43 // ùaóeva rà÷ãn yo bhuïkte ràtràvanyàü÷ ca ùaódivà // ViP_2,8.44 // rà÷ipramàõajanità dãrghahrasvàtmatà dine / tathà ni÷àyàü rà÷ãnàü pramàõair laghudãrghatà // ViP_2,8.45 // dinàderdirghahrasvatvaü tadbhogenaiva jàyate / uttare prakrame ÷ãghrà ni÷i mandà gatirdivà // ViP_2,8.46 // dakùiõe tvayane caiva viparãtàü vivasvataþ // ViP_2,8.47 // uùà ràtriþ samàkhyàtàvyuùñi÷càpyucyate dinam / procyate ca tathà saüdhyà uùàvyuùñyoryadantaram // ViP_2,8.48 // saüdhyàkàle ca saüpràpte raudre paramadàruõe / mandehà ràkùasà ghoràþ såryamicchinti khàditum // ViP_2,8.49 // prajàpatikçtaþ ÷àpasteùàü maitreya rakùasàm / akùayatvaü ÷arãràõàü maraõaü ca dine dine // ViP_2,8.50 // tataþ såryasya tair yuddhaü bhavatyatyantadàruõam / tato dvijottamà stoyaü saükùipanti mahàmune // ViP_2,8.51 // oïkàrabrahmasaüyuktaü gàyatryà càbhimantritam / tena dahyanti te pàpà vajrãbhåtena vàriõà // ViP_2,8.52 // agnihotre håyate yà samantrà prathamàhutiþ / såryojyotiþ sahasràü÷u samà dãpyati bhàskaraþ // ViP_2,8.53 // oïkàro bhagavànviùõustridhàmà vacasàü patiþ / taduccàraõataste tu vinà÷aü yànti ràkùasàþ // ViP_2,8.54 // vaiùõuvoü÷aþ paraþ såryo yontarjyotirasaüplavam / abhiyàyaka oïkàrastasya tatprerakaü param // ViP_2,8.55 // tena saüpreritaü jyotir oükàreõàtha dãptimat / dahatya÷eùarakùàüsi mandehàkhyànyaghàni vai // ViP_2,8.56 // tasmànnollaïghanaü kàryaü saüdhyopàsanakarmaõaþ / sa hanti såryaü sandhyàyà nopàstiü kurute tu yaþ // ViP_2,8.57 // tataþ prayàti bhagavànbràhmaõair abhirakùitaþ / vàlakhilyàdibhi÷caiva jagataþ pàlanodyataþ // ViP_2,8.58 // kàùñhà nimeùà da÷a pa¤ca caiva triü÷acca kàùñhà gaõayetkalàü ca / triü÷atkala÷caiva bhavenmuhårtastais triü÷atà ràtryahanã samete // ViP_2,8.59 // hràsavçddhã tvaharbhàgordivasànàü yathàkramam / sandhyàmuhårtamàtrà vai hràsavçddhau samà smçtà // ViP_2,8.60 // rekhàprabhçtyathàditye trimuhårtagate ravau / pràtaþ smçtastataþ kàlo bhàga÷càhnaþ sa pa¤camaþ // ViP_2,8.61 // tasmàtpràtastanàtkàlàttramuhårtastu saïgavaþ / madhyàhnastrimuhårtastu tasmàtkàlàttu saïgavàt // ViP_2,8.62 // tasmànmàdhyàhnikàtkàlàdaparàhna iti smçtaþ / traya eva muhårtàstu kàlabhàgaþ smçto budhaiþ // ViP_2,8.63 // àparàhne vyatãte tu kàlaþ sàyàhna eva ca / da÷apa¤ca muhårtaü vai muhårtàstraya eva ca // ViP_2,8.64 // da÷apa¤ca muhårtaü vai aharvaiùuvataü smçtam // ViP_2,8.65 // vardhate hraseta caivàpyayane dakùiõottare / ahastu grasate ràtriü ràtrirgrasati vàsaram // ViP_2,8.66 // ÷aradvasantayormadhye viùuvaü tu vibhàvyate / tulàmeùagate bhànau samaràtridinaü tu tat // ViP_2,8.67 // karkañàvasthite bhànau dakùiõàyanamucyate / uttaràyaõamapyuktaü makarasthe divàkare // ViP_2,8.68 // triü÷anmuhårtaü kathitamahoràtraü tu yanmayà / tànipa¤cada÷a brahman pakùa ityabhidhãyate // ViP_2,8.69 // màsaþ pakùadvayenokto dvau màsau càrkajàvçtuþ / çtutrayaü càpyayanaü dve 'yane varùasaüj¤ite // ViP_2,8.70 // saüvatsaràdayaþ pa¤ca caturmàsavikalpitàþ / ni÷cayaþ sarvakàlsaya yugamityabhidhãyate // ViP_2,8.71 // saüvatsarastu prathamo dvitãyaþ parivatsaraþ / idvatsarastçtãyastu caturtha÷cànuvatsaraþ / vatsaraþ pa¤cama÷càtra kàloyaü yugasaüj¤itaþ // ViP_2,8.72 // yaþ ÷vetasyottaraþ ÷ailaþ ÷çïgavàniti vi÷rutaþ / trãõi tasya tu ÷çïgàõi mairayaü ÷çïgavàn smçtaþ // ViP_2,8.73 // dakùiõaü cottaraü caiva madhyaü vaiùuvataü tathà / ÷aradvasaütayormadhye tadbhànuþ pratipadyate / meùàdau ca tulàdau ca maitreya viùuvaü smçtam // ViP_2,8.74 // tadà tulyamahoràtraü karoti timiràpahaþ / da÷apa¤ca muhårtaü vai tad etad ubhayaü smçtam // ViP_2,8.75 // prathame kçttikàbhàge yadà bhàsvàüstadà ÷a÷ã / vi÷àkhànàü caturthe 'ü÷e mune tiùñhatyasaü÷ayam // ViP_2,8.76 // vi÷àkhànàü yadà sårya÷caratyaü÷aü tçtãyakam / tadà candraü vijànãyàtkçttikà÷irasi sthitam // ViP_2,8.77 // tadaiva viùuvàkhyo 'yaü kàlaþ puõyo 'bhidhãyate / tadà dànàdi deyàni devebhyaþ prayatàtmabhiþ // ViP_2,8.78 // brahmaõebhyaþ pitçbhya÷ ca mukhametattu dànàjam / dattadànastu viùuve kçtakçtyobhijàyate // ViP_2,8.79 // ahoràtràrdhamàsà tu kalàþ kàùñhàþ kùaõàs tathà / paurõamàsã tathà j¤eyà amàvàsyà tathaiva ca / sinãvàlã kuhå÷caiva ekà cànumatis tathà // ViP_2,8.80 // tapastapasyai madhumàdhavau ca ÷ukraþ ÷uci÷càyanamuttaraü syàt / nabhonabhasyau ca iùastathorjaþsahaþ sahasyàviti dakùiõaü tat // ViP_2,8.81 // lokà loka÷ ca yaþ ÷ailaþ pràg ukto bhavato mayà / lokapàlàstu catvàrastatra tiùñhanti suvratàþ // ViP_2,8.82 // sudhàmà ÷aïkhapàccaiva kardamasyàtmajau dvija / hiraõyaromà caivànya÷caturthaþ kekumànapi // ViP_2,8.83 // nirdhandvà nirabhãmànà nistandrà niùparigrahàþ / lokapàlàþ sthità hyete lokà loke caturdi÷am // ViP_2,8.84 // uttaraü padagastyasya ajavãthyà÷ ca dakùiõam / pitçyànaþ sa vai panthà vai÷vànarapathàdbàhiþ // ViP_2,8.85 // tatràsate mahàtmàna çùayo ye 'gnihotriõaþ / bhåtàraübhakçtaü brahma ÷aüsanto çtvigudyatàþ / pràrabhante tu ye lokàsteùàü panthàþ sa dakùiõaþ // ViP_2,8.86 // calitaü te punarbrahma sthàpayanti yugeyuge / santatyà tapasà caiva maryàdàbhiþ ÷rutena ca // ViP_2,8.87 // jàyamànàstu pårve ca pa÷cimànàü gçheùu vai / pa÷cimà÷caiva pårveùàü jàyante vidhaneùviha // ViP_2,8.88 // evamàvartamànàste tiùñhanti niyatavratàþ / saviturdakùiõaü màrgaü ÷rità hyacandratàrakam // ViP_2,8.89 // nàgàvãthyuttaraü yacca saptarùibhya÷ ca dakùiõam / uttaraþ savituþ panthà devayàna÷ ca sa smçtaþ // ViP_2,8.90 // tatra te vàsinaþ siddhàvimalà brahmacàriõaþ / santatiü te jugupsaüti tasmànmçtyurjita÷ ca taiþ // ViP_2,8.91 // aùñà÷ãtisahasràõi munãnàmårdhvareta sàm / udakpanthanamaryamõaþ sthità hyàbhåtasaüplavam // ViP_2,8.92 // te seprayogàllobhasya maithunasya ca varjanàt / icchàdveùàpravçttyà ca bhåtàrambhavi varjanàt // ViP_2,8.93 // puna÷ ca kàmàsaüyogàcchabdàderdeùadar÷anàt / ityebhiþ kàraõaiþ ÷uddhàstemçtatvaü hi bhejire // ViP_2,8.94 // àbhåtasaüplavaü sthànamamçtatvaü vibhàvyate / trailokyasthitikàloyamapunarmàra ucyate // ViP_2,8.95 // brahmahatyà÷vamedhàbhyàü pàpapuõyakçto vidhiþ / àbhåtasaüplavàntantu phalamuktaü tayordvija // ViP_2,8.96 // yàvanmàtre prade÷e tu maitreyàvasthito dhruvaþ / kùayamàyàti tàvattu bhåmeràbhåtasaüplavàt // ViP_2,8.97 // årdhvottaramçùibhyastu dhruvo yatra vyavasthitaþ / etadviùõupadaü divyaü tçtãyaü vyomni bhàsuram // ViP_2,8.98 // nirdhåtadoùapaïkànàü yatãnàü saüyatàtmanàm / sthànaü tatparamaü vipra puõyapàpaparikùaye // ViP_2,8.99 // apuõyapuõyoparame kùãõà÷eùàptihetavaþ / yatra gatvà na ÷ocanti tadviùõoþ parapaü padam // ViP_2,8.100 // dharmadhruvàdyàstiùñhanti yatra te lokasàkùiõaþ / tatsàrùñyotpannayogardhistadviùõoþ paramaüpadam // ViP_2,8.101 // yatrotametatprotaü ca yadbhåtaü sacaràcaram / bhavyaü ya vi÷vaü maitreya tadviùõoþ paramaü padam // ViP_2,8.102 // divãva cakùuràtataüyoginàü tanmayàtmanàm / vivekaj¤ànadçùñaü ca tadviùõoþ paramaü padam // ViP_2,8.103 // yasminpratiùñhito bhàsvànmeóhãbhåtaþ svayaü dhruvaþ / dhruve ca sarvajyotãüùi jyotiùvambhomuco dvija // ViP_2,8.104 // megheùu saügatà vçùñirvçùñeþ sçùñe÷ ca poùaõam / àpyàyanaü ca sarveùàü devàdãnàü mahàmune // ViP_2,8.105 // tata÷càjyàhutidvàrà poùitàste havirbhujaþ / vçùñeþ kàraõatàü yànti bhåtànàü sthitaye punaþ // ViP_2,8.106 // evametatpadaü viùõostçtãyamamalàtmakam / àdhàrabhåtaü lokànàü trayàõàü vçùñikàraõam // ViP_2,8.107 // tataþ prabhavati brahman sarvapàpaharà sarit / gaïgà devàïganàïgànàmanulepanapi¤jarà // ViP_2,8.108 // vàmapàdàmbujàïguùñha-nakhastrotovinirgatàm / viùõorbibhàrti yàü bhaktyà ÷irasàharni÷aü dhruvaþ // ViP_2,8.109 // tataþ saptarùayo yasyàþ pràõàyàmaparà yaõàþ / tiùñhanti vãcimàlàbhiruhyamànajañàjale // ViP_2,8.110 // vàryoghaiþ saütatair yasyàþ plàvitaü ÷a÷imaõóalam / bhåyodhikataràü kàntiü vahatyetaduha kùaye // ViP_2,8.111 // merupçùñe patatyuccair niùkràntà ÷a÷imaõóalàt / jagataþ pàvanàrthàya prayàti ca caturdi÷am // ViP_2,8.112 // sãtã càlakanandà ca cakùurbhadrà ca saüsthità / ekaiva yà caturbhedà digbhedagatilakùaõà // ViP_2,8.113 // bhedaü càlakanandàkhyaü yasyàþ ÷arvopi dakùiõàm / dadhàra ÷irasà prãtya varùàõàmadhikaü ÷atam // ViP_2,8.114 // ÷ambhorjañàkalàpàcca viniùkràntà÷thi÷arkaràþ / plàvayitvà divaü ninye yà pàpànsagaràtmajàn // ViP_2,8.115 // stràtasya salile yasyàþ sadyaþ pàpaü praõa÷yati / apårvapuõyapràpti÷ ca sadyo maitreya jàyate // ViP_2,8.116 // dattàþ pitçbhyo yatràpastanayaiþ ÷raddhayànvitaiþ / samà÷ataü prayacchanti tçptiü maitreya durlabhàm // ViP_2,8.117 // yasyàmiùñvà mahàyaj¤air yaj¤e÷aü puruùottamam / dvijabhåpàþ paràü siddhimavàpurdivi ceha ca // ViP_2,8.118 // snànàdvidhåtapàpà÷ ca yajjalair yatayas tathà / ke÷abàsaktamanasaþ pràptà nirvàõamuttamam // ViP_2,8.119 // ÷rutàbhilaùità dçùñà spçùñà pãtàvagàhità / yà pàvayati bhåtàni kãrtità ca divedine // ViP_2,8.120 // gagàgaïgeti yair nàmayojanànà ÷ataùvapi / sthitair uccàritaü hanti pàpaü janmatrayàrjitam // ViP_2,8.121 // yataþ sà pàvanàyàlaü trayàõàü jagatàmapi / samudbhåtà paraü tattu tçtãyaü bhagavatpadam // ViP_2,8.122 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ (8) _____________________________________________________________ ÷rãpàra÷ara uvàca tàràmayaü bhagavataþ ÷i÷umàràkçti prabhoþ / divi råpaü harer yattu tasya pucche sthito dhruvaþ // ViP_2,9.1 // saiùa bhraman bhràmayati candràdityàdikàn grahàn / bhramantamanu taü yànti nakùatràõi ca cakravat // ViP_2,9.2 // såryàcandramasau tàrà nakùatràmi grahaiþ saha / vàtànãkamayair bandhair dhruve baddhàni tàni vai // ViP_2,9.3 // ÷i÷umàràkçti proktaü yadråpaü jyotiùàü divi / nàràyaõo 'yanaü dhàmnàü tasyàdhàraþ svayaü hçdi // ViP_2,9.4 // uttànapàdaputrastu tamàràdhya jagatpatim / sa tàrà ÷i÷umàrasya dhruvaþ pucche vyavasthitaþ // ViP_2,9.5 // àdhàraþ ÷i÷umàrasya sarvàdhyakùo janàrdanaþ / dhruvasya ÷i÷umàrastu dhruve bhànurvyavasthitaþ // ViP_2,9.6 // tadàdhàraü jagaccedaü sadevàsuramànuùam // ViP_2,9.7 // yena vipravidhànena tanmamaikamanàþ ÷çõu / vivasvànaùñabhir màsair àdàyàpo rasàtmikàþ / varùatyambutata÷cànnamannàdapyakhilaü jagat // ViP_2,9.8 // vivasvànaü÷ubhis tãkùõair àdàya jagato jatam / somaü puùmàtyathendu÷ ca vàyunàóãmayair divi / nàlair vikùipate 'bhreùu dhåmàgnyanilamårtiùu // ViP_2,9.9 // na bhra÷yanti yatastebhyo jalànyabhràõi tànyataþ / abhrasthàþ prapatantyàpo vàyunà samudãritàþ / saüskàraü kàülajanitaü maitreyàsàdya nirmalàþ // ViP_2,9.10 // saritsamudrabhomàstu tathàpaþ pràõisambhavàþ / catuùprakàrà bhagavànàdatte savità mune // ViP_2,9.11 // àkà÷agaïgàsalilaü tathàdàyagabhastimàn / anabhragatamevorvyàü sadyaþ kùipati ra÷mibhiþ // ViP_2,9.12 // tasya saüspar÷anirdhåtapàpapaïko dvijottama / na yàti narakaü martyo divyaü snànaü hi tatsmçtam // ViP_2,9.13 // dçùñasåryaü hi yadvàri patatyabhrair vinà divaþ / àkà÷agaïgàsalilaü tadgobhiþ kùipyate raveþ // ViP_2,9.14 // kçttikàdiùu çkùeùu viùameùu ca yaddivaþ / dçùñàrkapatitaü j¤eyaü tadgàïgaü diggajojjhitam // ViP_2,9.15 // yugmarkùeùu ca yattoyaü patatyarkojjhitaü divaþ / tatsåryara÷mibhiþ sarvaü samàdàya nirasyate // ViP_2,9.16 // ubhayaü puõyamatyarthaü nçõàü pàpabhayàpaham / àkà÷agaïgàsalilaü divyaü snànaü mahàmune // ViP_2,9.17 // yattu maighaiþ samutsçùñaü vàri tatpràõinàü dvija / puùõàtyauùadhayaþ sarvà jãvanàyàmçtaü hi tat // ViP_2,9.18 // tena vçddhiü paràü nãtaþ sakala÷cauùadhãgaõaþ / sàdhakaþ phalapàkantaþ prajànàü dvija jàyate // ViP_2,9.19 // tena yaj¤ànyathàproktànmànavàþ ÷àstracakùuùaþ / kurvantyaharahastai÷ ca devànàpyàyayantite // ViP_2,9.20 // evaü yaj¤à÷ ca vedà÷ ca varõà÷ ca dvijapårvakàþ / sarve devanikàyà÷ ca sarve bhåtagaõà÷ ca ye // ViP_2,9.21 // vçùñyà dhçtamidaü sarvamannaü niùpàdyate yayà / sàpi niùpàdyate vçùñiþ savitrà munisattama // ViP_2,9.22 // àdhàrabhåtaþ saviturdhruvo munivarottama / dhruvasya ÷i÷upàro 'sau so 'pi nàràyaõàtmakaþ // ViP_2,9.23 // hçdi nàràyaõastasya ÷i÷umàrasyaü saüsthitaþ / bibhartà sarvabhåtànàmàdibhåtaþ sanàtanaþ // ViP_2,9.24 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e navamo 'dhyàyaþ (9) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca trya÷ãtimaõóala÷ataü kàùñhayorantaraü dvayoþ / àrohaõàvarohàbhyàü bhànorabdena yà gatiþ // ViP_2,10.1 // sa rathodhiùñhito devair àdityai çùibhis tathà / gandharvair apsarobhi÷ ca gràmaõãsarparàkùasaiþ // ViP_2,10.2 // dhàtà kratusthalà caiva pulastyo bàsukis tathà / rathabhçdgràmaõãrhetistumburu÷caiva saptamaþ // ViP_2,10.3 // ete vasanti vai caitre madhumàse sadaiva hi / maitreya syandane bhànoþ saptamàsàdhikàriõaþ // ViP_2,10.4 // aryamà pulaha÷caiva rathaujàþ pu¤cikasthalà / prahetiþ kacchavãra÷va nàrada÷ ca rathe raveþ // ViP_2,10.5 // màdhave nivasantyete ÷ucisaüj¤e nibodha me // ViP_2,10.6 // mitrotristakùako rakùaþ pauruùeyotha menakà / hàhà rathasvana÷caiva maitreyaite vasanti vai // ViP_2,10.7 // varuõo vasiùñho rambhà ca sahajanyà huhårathaþ / rathacitras tathà ÷ukre vasantyàùàóhasaüj¤ake // ViP_2,10.8 // indro vi÷vàvasuþ srotà elàputrastathàïgiràþ / pramlocà ca na bhasyete sapti÷càrke vasanti vai // ViP_2,10.9 // vivasvànugrasena÷ ca bhçguràpåraõas tathà / anumlocà ÷aïkhapàlo vyàghro bhàdrapade tathà // ViP_2,10.10 // påùà ca surucirvàto gautamotha dhana¤jayaþ / suùeõo 'nyo ghçtàcã ca vasantyà÷vayuje ravau // ViP_2,10.11 // vi÷vàvasurbharadvàjaþ parjanyair àvatau tathà / vi÷vàcã senajiccàpi kàrttike ca vasanti vai // ViP_2,10.12 // aü÷aþ kà÷yapatàrkùyàstu mahàpadmastathorva÷ã / citrasenas tathà vidyunmàrga÷ãrùedhikàriõaþ // ViP_2,10.13 // kraturbhagastatorõàyuþ sphårjaþ kàrkoñakas tathà / ariùñanemi÷caivànyà pårvàcittirvaràpsaràþ // ViP_2,10.14 // pauùamàse vasantyete saptabhàskaramaõàle / lokaprakà÷anàrthàya vigravaryàdhikàriõaþ // ViP_2,10.15 // tvaùñàtha jamadagni÷ ca kambalobha tilottamà / brahmopetotha çtajiddhçtaràùñrotha saptamaþ // ViP_2,10.16 // màghamàse vasanttyete sapta maitreya bhàskare / ÷råyatàü càpare sårye phàlgunenivasanti yo // ViP_2,10.17 // viùõura÷vataro rambhà såryavarcà÷ ca satyajit / vi÷vàmitras tathà rakùo yaj¤opeto mahàmune // ViP_2,10.18 // màseùveteùu maitreya vasantyete tu saptakàþ / saviturmaõóale brahmanviùõusaktyupabçühitàþ // ViP_2,10.19 // stuvanti munayaþ såryaü gandharvair gãyate puraþ / nçtyantyapsaraso yànti såryasyànuni÷àcaràþ // ViP_2,10.20 // vahanti pannagà yakùaiþ kriyate 'bhãùusaügrahaþ // ViP_2,10.21 // vàlakhityàstathaivainaü parivàrya samàsate // ViP_2,10.22 // soyaü saptagaõaþ såryamaõóale munisattama / himoùõavàrivçùñãnàü hetuþ svasamayaü gataþ // ViP_2,10.23 // iti kùiviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e da÷amo 'dhyàyaþ (10) _____________________________________________________________ maitreya uvàca yadetadbhagavànàha gaõaþ saptavidho raveþ / maõóale himatàpàdeþ kàraõaü tanmayà ÷rutam // ViP_2,11.1 // vyàpàra÷càpikathito gandharvoragarakùasàm / çùãõàü vàlakhilyànàü tathaivàpsarasàü guro // ViP_2,11.2 // yakùàõàü ca rathe bhànorviùõu÷aktidhçtàtmanàm / kiü càdityasya yatkarma tannàtroktaü tvayà mune // ViP_2,11.3 // yadi saptagaõo vàri himamuùõaü ca varùati / tatkimatra raveryena vçùñiþ såryàditãryate // ViP_2,11.4 // vivasvànudito madhye yàtyastamiti kiü janaþ / bravãtyetatsamaü karma yadi saptagaõasya tat // ViP_2,11.5 // parà÷ara uvàca maitreya÷råyatàmetadyadbhavànparipçccati / yathà saptagaõopyekaþ pràdhànyenàdhiko raviþ // ViP_2,11.6 // sarva÷aktiþ parà viùõo çgyajuþsàmasaüj¤ità / saiùàtrayã tapatyaüho jagata÷ ca hinasti yà // ViP_2,11.7 // saiùa viùõuþ sthitaþ sthityàü jagataþ pàlanodyataþ / çgyajuþ sàmabhåtontaþ saviturdvijatiùñhati // ViP_2,11.8 // màsimàsi raviryoyastatra tatra hi sà parà / trayãmayã viùõu÷aktiravasthànaü karoti vai // ViP_2,11.9 // çcastuvantiþ pårvàhne madhyàhnetha yajåüùi vai / bçhadrathantaràdãni sàmànyahnaþ kùaye ravim // ViP_2,11.10 // aïgameùà trayã viùõo çgyajuþ sàmasaüj¤ità / viùõu÷aktiravasthànaü sadàditye karoti sà // ViP_2,11.11 // na kevalaü raveþ ÷aktirvaiùõavã sà trayãmayã / brahmàtha puruùo rudrastrayametattrayãmayam // ViP_2,11.12 // sargàdau çïmayo brahmà sthitau viùõuryajurmayaþ / rudraþ sàmamayontàya tasmàttasyà÷ucirthvaniþ // ViP_2,11.13 // evaü sà sàttvikã ÷aktirvaiùõavã yà trayãmayã / àtmasaptagaõasthaü taü bhàsvantamadhitiùñhati // ViP_2,11.14 // tayà càdhiùñhitaþ so 'pi jàjvalãti svara÷mibhiþ / tamaþ samastajagatàü nà÷aünayati càkhilam // ViP_2,11.15 // stuvanti cainaü munayo gandharvair gãyate puraþ / nçtyantyo 'psaraso yànti tasya cànu ni÷àcaràþ // ViP_2,11.16 // vahanti pannagà yakùaiþ kriyate 'bhãùusaügrahaþ / vàlakhilyàstathaivainaü parivàrya samàsate // ViP_2,11.17 // nodetà nàstametà ca kadàcicchaktiråpadhçk / viùõurviùõoþ pçthak tasya gaõàþsaptavidho 'pyayam // ViP_2,11.18 // stambhasthadarpaõasyeva yo 'yamàsannatàü gataþ / chàyàdar÷anasaüyogaü sa taü pràpnotyathàtmanaþ // ViP_2,11.19 // evaü sà vaiùõavã ÷aktirnaivàpaiti tato dvija / màsànumàsaü bhàsvantamadhyàste tatra saüsthitam // ViP_2,11.20 // pitçdevamanuùyàdãnsa sadàpyàyayanprabhuþ / parivartatyahoràtrakàraõaü savità dvaja // ViP_2,11.21 // såryara÷misuùumõàyastarpitastena candramàþ / kçùõapakùemaraiþ ÷a÷vatpãyate vai sudhàmayaþ // ViP_2,11.22 // pãtaü taü dvikalaü somaü kçùõapakùakùaye dvija / pibanti patarasteùàü bhàskaràttarpamaü tathà // ViP_2,11.23 // àdatte ra÷mibhir yaütu kùitisaüsthaü rasaü raviþ / tamutsçjati bhåtànàü puùñyarthaü sasyavçddhaye // ViP_2,11.24 // tena prãõàtya÷eùàõi bhåtàni bhagavànraviþ / pitçdevamanuùyàdãnevamàpyàyayatyasau // ViP_2,11.25 // pakùatçptiü tu devànàü pitéõàü caiva màsikãm / ÷a÷vattçptiü ca martyànàü maitreyàrkaþ prayacchati // ViP_2,11.26 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãyeü÷a ekàda÷o 'dhyàyaþ (11) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca rathastricakraþ somasya kundàbhàstasya vàjinaþ / vàmadakùiõato yuktà da÷atena caratyasau // ViP_2,12.1 // vãthyà÷rayàõi çkùàõi dhruvàdhàreõa veginà / hràsavçddhikramastasya ra÷mãnàü savituryathà // ViP_2,12.2 // arkasyeva hi tasyà÷vàþ sakçdyuktà vahanti te / kalpamekaü muni÷reùñha vàrãgarbhasamudbhavàþ // ViP_2,12.3 // kùãõaü pãtaü suraiþ somamàpyàyayati dãptimàn / maitreyaikakalaü santaü ra÷minaikena bhàskaraþ // ViP_2,12.4 // krameõa yena pãto 'sau devais tena ni÷àkaram / àpyàyayatyanudinaü bhàskaro vàritaskaraþ // ViP_2,12.5 // saübhçtaü càrdhamàsena tatsomasthaü sudhàmçtam / pibandi devà maitreya sudhàhàrà yato 'maràþ // ViP_2,12.6 // trayàstriü÷atsahasràõi trayastriü÷acchatàni ca / trayastriü÷attathà devàþ pibanti kùaõadàkaram // ViP_2,12.7 // kalàdvayàvi÷iùñastu praviùñaþ såryamaõóalam / amàkhyàra÷mau vasati amàvàsyà tataþ smçtà // ViP_2,12.8 // apsu tasminnahoràtre pårvam vi÷ati candramàþ / tato vãrutsu vasati prayàtyarkaü tataþ kramàt // ViP_2,12.9 // chinatti virudho yastu vãrutsaüsthe ni÷àkare / patraü và pàtayatyekaü brahmahatyàü sa vindati // ViP_2,12.10 // somaü pa¤cada÷e bhàge ki¤cicchiùñe kalàtmake / apàràhne pitçgaõàjaghanyaü paryupàsate // ViP_2,12.11 // pibanti dvikalàkàraü ÷iùñà tasya kalà tu yà / sudhàmçtamayã puõyà tàmindoþ pitaro mune // ViP_2,12.12 // niþsçtantadamàvàsyàü gabhastibhyaþ sudhàmçtam / màsaü tçptimavàpyàgryàü pitaraþ santi nirvçtàþ / saumyà barhiùada÷caiva agniùvàttà÷ ca te tridhà // ViP_2,12.13 // evaü devàn site pakùe kçùõapakùe tathà pitén / vãrudha÷càmçtamayaiþ ÷ãtair apparamàõubhiþ // ViP_2,12.14 // vãrudhauùadhiniùpattyà manuùyapa÷ukãñakàn / àpyàyayati ÷ãtàü÷uþ pràkà÷yàhlàdanena tu // ViP_2,12.15 // vàyvagnidravyasaübhåto ratha÷candrasutasya ca / pi÷aïgais turagair yuktaþ so 'ùñàbhir vàyuvegibhiþ // ViP_2,12.16 // savaråthaþ sànukarùo yukto bhåsaübhavair hayaiþ / sopàsaügapatàkastu ÷ukrasyàpi ratho mahàn // ViP_2,12.17 // aùñà÷vaþ kà¤canaþ ÷rãmànbhaumasyàpi ratho mahàn / padmaràgàruõair a÷vaiþ saüyukto vahnisambhavaiþ // ViP_2,12.18 // aùñàbhiþ pàõóurair yukto vàjibhiþ kà¤canorathaþ / tasmiüstiùñhati varùànte rà÷aurà÷au vçhaspatiþ // ViP_2,12.19 // àkà÷asambhavair a÷vaiþ ÷abalaiþ syandanaü yutam / tamàruhya ÷anair yàti mandagàmã÷anai÷caraþ // ViP_2,12.20 // svarbhànosturagà hyaùñau bhçïgàbhà dhåsaraü ratham / sakçdyuktàstu maitreya vahantyavirataü sadà // ViP_2,12.21 // àdityànniþsçto ràhuþ somaü gacchati parvasu / àdityameti somàcca punaþ saureùu parvasu // ViP_2,12.22 // tathà keturathasyà÷và apyaùñau vàtaraühasaþ / palàladhåmavarõàbhà làkùàrasanibhàruõàþ // ViP_2,12.23 // ete mayà grahàõàü vai tavàkhyàtà rathà nava / sarve dhruve mahàbhàga prabaddhà vàyura÷mibhiþ // ViP_2,12.24 // graharkùatàràdhiùõyàni dhruve baddhànya÷eùataþ / bhramantyucitacàreõa maitreyànilara÷mibhiþ // ViP_2,12.25 // yàvàntya÷caiva tàràstà tàvanto vàtara÷mayaþ / sarve dhruve nibaddhàste bhramanto bhràmayanti tam // ViP_2,12.26 // tailapãóà yathà cakraü bhramanto bhràmayanti vai / tathà bhramanti jyotãüùi vàtaviddhàni sarva÷aþ // ViP_2,12.27 // alàtacakravadyànti vàtacakreritàni tu / yasmajyotãüùi vahati pravahastena sa smçtaþ // ViP_2,12.28 // ÷i÷umàrastu yaþ proktaþ sa dhruvo yatra tiùñhati / sannive÷aü ca tasyàpi ÷çõuùva munisattama // ViP_2,12.29 // yadahnà kurute pàpaü taü dçùñvà ni÷i mucyate / yàvantya÷caiva tàràstàþ ÷i÷umàrà÷rità divi / tàvantyeva tu varùàõi jãvatyabhyadhikànica // ViP_2,12.30 // uttànapàdastasyàdho vij¤eyo hyuttaro hanuþ / yaj¤o 'dhara÷ ca vij¤eyo dharmo mårdhànamà÷ritaþ // ViP_2,12.31 // hçdi nàràyaõa÷càste a÷vinau pårvapàdayoþ / varuõa÷càryamà caiva pa÷cime tasya sakthinã // ViP_2,12.32 // ÷i÷raþ saüvatsarastasya mitro 'pànaü samà÷ritaþ // ViP_2,12.33 // pucchegni÷ ca mahendra÷ ca kasyapotha tato dhruvaþ / tàrakà ÷i÷umàrasya nàstameti catuùñayam // ViP_2,12.34 // ityeùa sannive÷o 'yaü pçthivyà jyotiùàü tathà / dvãpànàmudadhãnàü ca parvatànàü ca kãrtitaþ // ViP_2,12.35 // varùàõàü ca nadãnàü ca ye ca teùu vasanti vai / teùàü svaråpamàkhyàtaü saükùepaþ ÷ruyatàü punaþ // ViP_2,12.36 // yadambu vaiùõavaþ kàyastato vipra vasundharà / padmàkàrà samudbhåtà parvatàbdhyàdisaüyutà // ViP_2,12.37 // jyotãùi viùõurbhuvanàni viùõurvanàni viùõurgirayo di÷a÷ ca / nadyaþ samudrà÷ ca sa eva sarvaü yadasti yannàsti ca vipravarya // ViP_2,12.38 // j¤ànasvaråpo bhagavànyatosà va÷eùamårtirna tu vastubhåtaþ / tato hi ÷ailabdhidharàdibhedà¤jànãhi vij¤ànavijçmbhitàni // ViP_2,12.39 // yadà tu ÷uddhaü nijaråpi sarvaü karmakùaye j¤ànamapàstadoùam / tadà hi saükalpataroþ phalàni bhavanti no vastuùu vastubhedàþ // ViP_2,12.40 // vastvasti kiü kutràcidàdimadhyaparyantahãnaü satataikaråpam / yaccànyathàtvaü dvija yàti bhåyo na tattathà tatra kuto hi tattvam // ViP_2,12.41 // mahã ghañatvaü ghañataþ kapàlikà kapàlikàcårõarajastato 'õuþ / janaiþ svakarmastimitàtmani÷cayair àlakùyate bråhi kimatra vastu // ViP_2,12.42 // tasmàn na vij¤ànam çte 'sti kiücit kvacit kadàcid dvija vastujàtam / vij¤ànam ekaü nijakarmabhedavibhinnacitter bahudhàbhyupetam // ViP_2,12.43 // j¤ànaü vi÷uddhaü vimalaü vi÷o kama÷eùalobhàdinirastasaïgam / ekaü sadaikaü paramaþ sa vàsudevo na yato 'nyadasti // ViP_2,12.44 // sadbhàva evaü bhavato mayokto j¤ànaü yathà satyamastayatyamanyat / etattu yatsaüvyavahàrabhåtaü tatràpi coktaü bhuvanà÷ritaü te // ViP_2,12.45 // yaj¤aþ pa÷urvahnira÷eùaçtviksomaþ suràþ svargamaya÷ ca kàmaþ / ityàdikarmà÷ritamàrgadçùñaü bhåràdibhogà÷ ca phalàni teùàm // ViP_2,12.46 // yaccaitadbhuvanagataü mayà tavoktaü sarvatra vrajati hi tatra karmava÷yaþ / j¤àtvaivaü dhruvamacalaü sadaikaråpaü tatkuryàdvi÷ati hi yena vàsudevam // ViP_2,12.47 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ (12) _____________________________________________________________ maitreya uvàca bhagavansamyagàkhyàtaü yatpçùñosi mayà kila / bhåsamudràdisaritàü saüsthànaü grahasaü sthitiþ // ViP_2,13.1 // viùõvàdhàraü yathà caitattrailokyaü samavasthitam / paramàrthastu te prokto yathàj¤ànaü pradhànataþ // ViP_2,13.2 // yattvetadbhagavànàha bharatasya mahãpateþ / ÷rotumicchami caritaü tanmamàkhyàtumarhasi // ViP_2,13.3 // bharataþ sa mahãpàlaþ sàlagràme 'vasatkila / yogayuktaþ samàdhàya vàsudeve sadà manaþ // ViP_2,13.4 // puõyede÷aprabhàvena dhyàyata÷ ca sadà harim / kathaü tu nàbhavanmuktiryadabhåtsa dvijaþ punaþ // ViP_2,13.5 // vipratve ca kçtaü tena yadbhåyaþ sumahàtmanà / bharatena muni÷reùñha tatsarvaü vaktumarhasi // ViP_2,13.6 // ÷rãparà÷ara uvàca sàlagràme mahàbhàgo bhagavannyastamànasaþ / sa uvàsa ciraü kàlaü maitreya pçtivãpatiþ // ViP_2,13.7 // ahiüsàdiùva÷eùeùu guõeùu guõinàü varaþ / avàpa paramàü kàùñhàü manasa÷càpi saüyame // ViP_2,13.8 // yaj¤e÷àcyuta govinda màdhavànanta ke÷ava / kçùõa viùõo hçùãke÷a vàsudeva namostu te // ViP_2,13.9 // iti ràjàha bharato harernàmàni kevalam / nànyajjagàda maitreya ki¤citsvapràntarepi ca / etatpadantadarthaü ca vinà nànyadacintayat // ViP_2,13.10 // samitpuùpaku÷àdànaü cakre devakriyàkçte / nànyàni cakre karmàõi niþsaïgo yogatàpasaþ // ViP_2,13.11 // jagàma sobhiùekàrthamekadà tu mahànadãm / sasnau tatra tadà cakre snànasyànantarakriyàþ // ViP_2,13.12 // athàjagàma tattãraü jalaü pàtuü pipàsità / àsannaprasavà brahmannekaiva hariõã vanàt // ViP_2,13.13 // tataþ samabhavattatra pãtapràye jale tathà / siühasya nàdaþ sumahànsarvapràõibhayaïkaraþ // ViP_2,13.14 // tataþ sà sahasà tràsàdàplutà nimnagàtañam / atyuccàrohaõenàsyà nadyàü garbhaþ papàta ha // ViP_2,13.15 // tamåhyamànaü vegena vãcimàlàpariplutam / jagràha sa nçpo garbhàtpatitaü mçgapotakam // ViP_2,13.16 // garbhapracyutidoùeõa prottuïgàkramaõena ca / maitreya sàpi hariõã papàta ca mamàra ca // ViP_2,13.17 // hariõãü tàü vilokyàtha vipannàü tçpatàpasaþ / mçgapotaü samàdàya nijamà÷ramamàgataþ // ViP_2,13.18 // cakàrànudinaü càsau mçgapotasya vai nçpaþ / poùaõaü puùyamàõa÷ ca sa tena vavçdhe mune // ViP_2,13.19 // cacàrà÷ramaparyante tçõàni gahaneùu saþ / dvaraü gatvà ca ÷àrdulatràsàdabhyàyayau punaþ // ViP_2,13.20 // pràtargatvàtidåraü ca sàyamàyàtyathà÷ramam / puna÷ ca bharatasyabhådà÷ramasyoñajàjire // ViP_2,13.21 // tasya tasminmçge dårasamãpaparivartini / àsãccetaþ samàsaktaü na yayàvanyato dvija // ViP_2,13.22 // vimuktaràjyatanayaþ projjhità÷eùabàndhavaþ / mamatvaü sa cakàroccais tasminhariõabàlake // ViP_2,13.23 // kiü vçkair bhakùito vyaghraiþ kiü siühena nipàtitaþ / ciràyamàõe niùkrànte tasyàsãditi mànasam // ViP_2,13.24 // eùà vasumatã tasya khuràgrakùatakarburà // ViP_2,13.25 // prãtaye mama jàtosau kva mamaiõakabàlakaþ / viùàmàgroõa madbàhuü kaõóåyanaparo hi saþ / kùemeõàbhyàgatoraõyàdapi màü sukhayiùyati // ViP_2,13.26 // ete låna÷ikhàstasya da÷anair acirodgataiþ / ku÷àþ kà÷à viràjante bañavaþ sàmàgà iva // ViP_2,13.27 // itthaü ciragate tasminsa cakre mànasaü muniþ / prãtiprasannavadanaþ pàr÷vasthe càbhavanmçge // ViP_2,13.28 // samàdhibhaïgastasyàsãttanmayatvàdçtàtmanaþ / santyaktaràjyabhogardhisvajanasyàpi bhåpateþ // ViP_2,13.29 // capalaü capale tasmindåragaü dåragàmini / mçgapote 'bhavaccittaü stairyavattasya bhåpateþ // ViP_2,13.30 // kàlena gacchatà so 'tha kàlaü cakre mahãpatiþ / piteva sàstraü putreõa mçgapotena vãkùitaþ // ViP_2,13.31 // mçgameva tadàdràkùãttyajanpràõànasàvapi / tanmayatvena maitreya nànyatki¤cidacintayat // ViP_2,13.32 // tata÷ ca tatkàlakçtàü bhàvanàü pràpya tàdç÷ãm / jambåmàrge mahàraõye jàto jàtismaromçgaþ // ViP_2,13.33 // jàtismaratvadudvignaþ saüsàrasya dvijottama / vihàya màtaraü bhåyaþ sàlagràmamupàyayo // ViP_2,13.34 // ÷uùkais tçõais tathà parõaiþ sa kurvann àtmapoùaõam / mçgatvahetubhåtasya karmaõo niùkçtiü yayau // ViP_2,13.35 // tatra cotsçùñadeho 'sau jaj¤e jàtismaro dvijaþ / sadàcàravatàü÷uddhe yoginàü pravare kule // ViP_2,13.36 // sarvavij¤ànasaüpannaþ sarva÷àstrarthatattvavit / apa÷yatya ca maitreya àtmànaü prakçteþ param // ViP_2,13.37 // àtmano 'dhigataj¤àno devàdãni mahàmune / sarvabhåtànyabhedena sa dadar÷a tadàtmanaþ // ViP_2,13.38 // na papàñha guruproktaü kçtopanayanaþ ÷rutim / na dadar÷a ca karmàõi ÷àstràõi jagçhe na ca // ViP_2,13.39 // uktopi bahu÷aþ ki¤cijjaóavàkyamabhàùata / tadapyasaüskàraguõaü gràmyavàkyoktisaü÷ritam // ViP_2,13.40 // apadhvastavapuþ so 'pi malinàmbaragdvijaþ / klinnadantàntaraþ sarvaiþ paribhåtaþ sa nàgaraiþ // ViP_2,13.41 // saümànanàparàü hàniü yogardhaþ kurute yataþ / janenàvamato yogã yogasiddhaü ca vindati // ViP_2,13.42 // tasmàccareta vai yogã satàü dharmamadåùayan / janà yathà vamanyerangaccheyurnaiva saïgatim // ViP_2,13.43 // hiraõyagarbhavacanaü vicintyetthaü mahàmatiþ / àtmànaü dar÷ayàmàsa jaóonmattàkçtiü jane // ViP_2,13.44 // bhukte kulmàùavàñyàdi÷àkaü vanyaü phalaü kaõàn / yadyadàpnoti subahu tadatte kàlasaüyamam // ViP_2,13.45 // pitaryuparate so 'tha bhràtçbhràtçvyabàndhavaiþ / kàritaþ kùetrakarmàdikadannàhàrapoùitaþ // ViP_2,13.46 // samàkùapãnàvayavo jaóakàrã ca karmaõi / sarvalokopakaraõaü babhåvàhàracetanaþ // ViP_2,13.47 // taü tàdç÷amasaüskàraü vipràkçtiviceùñitam / kùattàsauvãraràjasya kàlyai pa÷umakalpayat // ViP_2,13.48 // ràtrau taü samalaïkçtya vai÷asasya vidhànataþ / adhiùñhitaü mahàkàlã j¤àtvà yoge÷varaü tathà // ViP_2,13.49 // tataþ khaïgaü samàdàya ni÷itaü ni÷i sà tathà / kùattàraü krårakarmàõamacchinatkaõñhamålataþ / svapàrùadayutà devã papau rudhiramulbaõam // ViP_2,13.50 // tataþsauvãraràjasya prayàtasya mahàtmanaþ / viùñakartàtha manyeta viùñiyogyoyamityapi // ViP_2,13.51 // taü tàdç÷aü mahàtmànaü bhasmacchannamivànalam / kùattà sauvãraràjasya viùñiyogyamamanyata // ViP_2,13.52 // sa ràjà ÷ibikàråóho gantuü kçtamatirdvija / babhåvekùumatãtãre kapilarùer varà÷ramam // ViP_2,13.53 // ÷reyaþ kimatra saüsàre duþkhapràye nçõàmiti / praùñuü taü mokùadharmaj¤aü kapilàkhyaü mahàmunim // ViP_2,13.54 // uvàha ÷ibikàü tasya kùatturvacanacoditaþ / nçõàü viùñigçhãtànàmanyeùàü so 'pi madhyagaþ // ViP_2,13.55 // gçhãto viùñinà vipraþ sarvaj¤ànaikabhàjanam / jàtismarosau papàsya kùayakàma uvàha tàm // ViP_2,13.56 // yayau jaóamatiþ sotha mçgamàtràvalokanam / kurvanmatimatàü ÷raùñhastadanye tvaritaü yayuþ // ViP_2,13.57 // vilokya nçpatiþ sotha viùamàü ÷ibikàgatim / kimetadityàha samaü gamyatàü ÷ibikàvahàþ // ViP_2,13.58 // punastathaiva ÷ibikaü vilokya viùamàü hi saþ / nçpaþ kimetadityàha bhavadbhir gamyatenyathà // ViP_2,13.59 // bhåpatervadatastasya ÷rutvetthaübahu÷o vacaþ / ÷ibikàvàhakàþ projurayaü yàtãtyasatvaram // ViP_2,13.60 // ràjovàca kiü ÷rintosyalpamadhvànaü tvayoóhà ÷ibikà mama / kimàyà sasaho na tvaü pãvànasi nirãkùyase // ViP_2,13.61 // bràhmaõa uvàca nàhaü pãvà na caivoóhà ÷ibikà bhavato mayà / na ÷ràntosmi na càyàso soóhavyosti mahãpate // ViP_2,13.62 // ràjovàca pratyakùaü dç÷yase pãvànadyàpi ÷ibikà tvayi / ÷rama÷ ca bhàrodvahane bhavatyeva hi dehinàm // ViP_2,13.63 // brahmaõa uvàca pratyakùaü bhavatà bhåpa yaddçùñaü mama tadvada / balavànabala÷ceti vàcyaü pa÷càdvi÷eùaõam // ViP_2,13.64 // tvayoóhà ÷ibikà ceti tvayyadyàpi ca saüsthità / mithyaitadatra tu bhavà¤chçõotu vacanaü mama // ViP_2,13.65 // bhåmau pàdayugaü tvàste jaïghe pàdadvaye sthite / årvorjaïghàdvayàvasthau tadàdhàraü tathodaram // ViP_2,13.66 // vakùasthalaü tathà bàhå skandhau codarasaüsthitau / skandhà÷riteyaü ÷ibikà mama bhàrotra kiü kçtaþ // ViP_2,13.67 // ÷ibikàyàü sthitaü cedaü vapustvadupalakùitam / tatra tvamahamapyatra projyate cedamanyathà // ViP_2,13.68 // ahaü tvaü ca tathànye ca bhåtair uhyàma parthiva / guõapravàhapatito bhåtavargaupi yàtyayam // ViP_2,13.69 // karmava÷yà guõa÷caite sattvàdyàþ pçthivãpate / avidyàsaücitaü karma taccàseùeùu jantuùu // ViP_2,13.70 // àtmà ÷uddhokùaraþ ÷ànto nirguõaþ prakçteþ paraþ / pravçddhyapacayau nàsya ekasyàkhilajantuùu // ViP_2,13.71 // yadà nopacayastasya na caivàpacayo nçpa / tadà pãvànasãtãtthaü kayà yuktyà tvayeritam // ViP_2,13.72 // bhåpàdajaïghàkañyårujañharàdiùu saüsthite / ÷ibikeyaü yathà skandhe tathà bhàraþ samastvayà // ViP_2,13.73 // tathànyair jantubhir bhåpa ÷ibikoóhà na kevalam / ÷ailadrumagçhotthopi pçthivã saübhavopi và // ViP_2,13.74 // yadà puüsaþ sçthagbhàvaþ pràkçtaiþ kàraõernçpa / soóhavyastu tadàyàsaþ kathaü và nçpate mayà // ViP_2,13.75 // yaddravyà ÷ibikà ceyaü taddravyo bhåtasaügrahaþ / bhavato me 'kilasyàsya mamatvenopabçühitaþ // ViP_2,13.76 // ÷rãpàra÷ara uvàca evamuktvàbhavanmaunã sa vaha¤chibikàü dvija / so 'pi ràjàvatãryovyàü tatpàdau jagçhe tvaran // ViP_2,13.77 // ràjovàca bhobhovisçjya ÷ibikàü prasàdaü kuru me dvijaþ / kathyatàü ko bhavànatra jàlmaråpadharaþ sthitaþ // ViP_2,13.78 // yo bhavànyannimittaü và yadàgamanakàraõam / tatsarvaü kathyatàü vidvanmahyaü ÷u÷råùave tvayà // ViP_2,13.79 // brahmaõa uvàca ÷råyatàü sohamityetadvaktuü bhåpa na ÷akyate / upabhoganimittaü ca sarvatràgamanakriyà // ViP_2,13.80 // sukhaduþkhopabhogau tu tau dehàdyupapàdakau / dharmàdharmodbhavau bhoktuü janturdehàdimçcchati // ViP_2,13.81 // sarvasyaiva hi bhåpàla jantoþ sarvatra kàraõam / dharmàdharmau yataþ kasmàtkàraõaü pçcchate tvayà // ViP_2,13.82 // ràjovàca dharmàdharmau na sandehaþsarvakàryeùu kàraõam / upabhoganimittaü ca dehàddehàntaràgamaþ // ViP_2,13.83 // yastvetadbhavatà proktaü sohamityetadàtmanaþ / vaktuü na sakyate ÷rotuü tanmamecchà pravartate // ViP_2,13.84 // yosti sohamiti brahmankathaü vaktuü na ÷akyate / àtmanyeùa na doùàya ÷abdohamiti yo dvija // ViP_2,13.85 // bràhmaõa uvàca ÷abdohamiti doùàya nàtmanyeùa tathaiva tat / anàtmanyàtmavij¤ànaü ÷abdo và bhràntilakùaõaþ // ViP_2,13.86 // jihvà bravãtyahamiti dantoùñhau tàluke nçpa / etenàhaü yataþ sarve vàïniùpàdanahetavaþ // ViP_2,13.87 // kiü hetubhir vadatyeùà vàgevàhamiti svayam / ataþ pãvànasãtyetad vaktum itthaü na yujyate // ViP_2,13.88 // piõóaþ pçthagyataþ puüsaþ ÷iraþ pàõyàdilakùaõaþ / tatohamiti kutraitàü saüj¤àü ràjankaromyaham // ViP_2,13.89 // yadyanyosti paraþ kopi mattaþ pàrthivasattama / tadaiùohamayaü cànyo vaktumevamapãùyate // ViP_2,13.90 // yadà samastadeheùu pumàneko vyavasthitaþ / tadà hi ko bhavànsohamityetadviphalaü vacaþ // ViP_2,13.91 // tvaü ràjà ÷ibikà ceyamime vàhàþ puraþ saràþ / ayaü ca bhavato loko na sadetannçpocyate // ViP_2,13.92 // vçkùàddàru tata÷ceyaü ÷ibikà tvadadhiùñhità / kiü vçkùasaüj¤à vàsyàþ syàddàrusaüj¤àtha và nçpa // ViP_2,13.93 // vçkùàråóho mahàràjo nàyaü vadati te janaþ / na ca dàruõi sarvastvàü bravãti÷ibikàgatam // ViP_2,13.94 // ÷ibikàdàrusaüghàto racanàsthitisaüsthitaþ / anviùyatàü nçpa÷reùñha tadbhede ÷ibikà tvayà // ViP_2,13.95 // evaü chatra÷alàkànàü pçthagbhàve vimç÷yatàm / kva yàtaü chatramityetannyàyastvayi tathà mayi // ViP_2,13.96 // pumàüstrãgaurajo vàjã ku¤jaro vihagastaruþ / deheùulokasaüj¤eyaü vij¤eyà karmahetuùu // ViP_2,13.97 // pumànna devo na naro na pa÷urna ca pàdapaþ / ÷arãràkçtibhedàstu bhåpaite karmayonayaþ // ViP_2,13.98 // vastu ràjeti yalloke yacca ràjabhañàtmakam / tathànyacca nçpetthaü tanna satsaükalpanàmayam // ViP_2,13.99 // yattu kàlàntereõàpi nànyàü saüj¤àmupaiti vai / pariõàmàdisaübhåtàü tadvastu nçpa tacca kim // ViP_2,13.100 // tvaü ràjà sarvalokasya pituþ putro ripo ripuþ / patnyàþ patiþ pità sånoþ kiü tvaü bhåpavadàmyaham // ViP_2,13.101 // tvaü kimetacchiraþ kiü nu grãvà tava tathodaram / kimu pàdàdikaü tvaü và tavaitatkiü mahãpate // ViP_2,13.102 // samastàvayavebhyastvaü pçthagbhåya vyavasthitaþ / ko 'hamityatra nipuõo bhåtvà cintaya parthiva // ViP_2,13.103 // evaü vyavasthite tattve mayàhamiti bhàùitum / pçthakkaraõaniùpàdyaü ÷akyate nçpate katham // ViP_2,13.104 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãyeüse trayoda÷o 'dhyàyaþ (13) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ni÷amya tasyeti vacaþ paramàrthasamanvitam / pra÷rayàvanato bhåtvà tamàha nçpatirdvijam // ViP_2,14.1 // ràjovàca bhagavanyattvayà proktaü paramàrthamayaü vacaþ / ÷rute tasminbhramantãva manaso mama vçttayaþ // ViP_2,14.2 // etadvivekavij¤ànaü yada÷eùeùu jantuùu / bhavatà dar÷itaü vipratatparaü prakçtermahat // ViP_2,14.3 // nàhaü vahàmi ÷ibikàü ÷ivikà na mayi sthità / ÷arãramanyadasmattau yoneyaü ÷ibikà dhçtà // ViP_2,14.4 // guõapravçttyà bhåtànàü pravçttiþ karmacodità / pravartante guõà hyete kiü mameti tvayoditam // ViP_2,14.5 // etasminparamàrthaj¤a mama ÷rotrapathaü gate / mano vihvalatàmeti paramàrthàrthitàü gatam // ViP_2,14.6 // pårvameva mahàbhàgaü kapilarùimahaü dvija / praùñumabhyudyato gatvà ÷reyaþ kiü tvatra ÷aüsa me // ViP_2,14.7 // tadantare ca bhavatà yadeta dvàkyamãritam / tenaiva paramàrthàrthaü tvayi cetaþ pradhàvati // ViP_2,14.8 // kapilarùirbàgavataþ sarvabhåtasya vai dvija / viùõoraü÷o jaganmohanà÷àyorvãmupàgataþ // ViP_2,14.9 // sa eva bhagavànnånamasmàkaü hitakàmyayà / pratyakùatàmatra gato yathaitadbhàvatocyate // ViP_2,14.10 // tanmahyaü praõatàya tvaü yacchreyaþ paramaü dvijaþ / tadvadàkhila vij¤ànajalavãcyudadhirbhavàn // ViP_2,14.11 // bràhmaõa uvàca bhåpa pçcchasi kiü ÷reyaþ paramàrthaü nu pçcchasi / ÷reyàüsyaparamàrthàni a÷eùàõi ca bhåpate // ViP_2,14.12 // devatàràdhanaü kçtvà dhanasampadamicchati / putrànicchati ràjyaü ca ÷reyastasyaiva tannçpa // ViP_2,14.13 // karma yaj¤àtmakaü ÷reyaþ phalaü tatpràptilakùaõam / ÷reyaþ pradhànaü ca phale tadevànabhisaühite // ViP_2,14.14 // àtmà dhyeyaþ sadà bhupa yogayuktais tathà param / ÷reyastasyaiva saüyogaþ ÷reyo yaþ paramàtmanaþ // ViP_2,14.15 // ÷reyàüsyevamanekàni ÷ata÷oya sahasrasaþ / santyatra paramàrthastu na tvete ÷råyatàü ca me // ViP_2,14.16 // dharmàya tyajyate kintu paramàrtho dhanaü yadi / vyaya÷ ca kriyate kasmàt kàmapràptyupalakùaõaþ // ViP_2,14.17 // putra÷cetparamàrthaþ syàtso 'py anyasya nare÷vara / paramàrthabhåtaþ sonyasya paramàrtho hi tatpità // ViP_2,14.18 // evaü na paramàrthosti jagatyasmi¤caràcare / paramàrtho hi kàryàõi kàraõànàma÷eùataþ // ViP_2,14.19 // ràjyàdipràptiratroktà paramàrthatayà yadi / paramàrthà bhavantyatra na bhavanti ca vai tataþ // ViP_2,14.20 // çgyajuþsàmaniùpàdyaü yaj¤akarma mataü tava / paramàrthabhåtaü tatràpi ÷ruyatàü gadato mama // ViP_2,14.21 // yattu niùpàdyate kàryaü mçdà kàraõabhåtayà / tatkàraõànugamanàj j¤àyate nçpa mçõmayam // ViP_2,14.22 // evaü vinà÷ibhir dravyaiþ samidàjyaku÷àdibhiþ / niùpàdyate kriyà yà tu sà bhavitrã vinà÷inã // ViP_2,14.23 // anà÷o paramàrtha÷ ca pràj¤aurabhyupagamyate / tattu nà÷i na sandeho nà÷idravyopapàditam // ViP_2,14.24 // tadevàphaladaü karma paramàrtho matastava / muktisàdhanabhåtatvàtparamàrtho na sàdhanam // ViP_2,14.25 // dhyànaü caivàtmano bhåpu paramàrthàrtha÷abditam / bhedakàri parebhyastu paramàrtho na bhedavàn // ViP_2,14.26 // paramàtmàtmanoryogaþ paramàrtha itãùyate / mithyaitadanyadravyaü hi naiti taddravyatàü yataþ // ViP_2,14.27 // tasmàcchreyàüsya÷eùàõi nçvaitàni na saü÷ayaþ / paramàrthastu bhåpàla saükùepàcchråyatàü mama // ViP_2,14.28 // eko vyàpã samaþ ÷uddho nirguõaþ prakçteþ paraþ / janmavçddhyàdirahita àtmà sarvagatovyayaþ // ViP_2,14.29 // paraj¤ànamayo sadbhir nàmajàtyàdibhir vibhuþ / na yogavànna yuktobhånnaiva pàrthiva yokùyate // ViP_2,14.30 // tasyàtmaparadeheùu satopyekamayaü hi yat / vij¤ànaü paramàrtho 'sau dvaitino 'tathyar÷inaþ // ViP_2,14.31 // veõurandhraprabhedena bhedaþ ùaïjàdisaüj¤itaþ / abhedavyàpinovàyostathàsya paramàtmanaþ // ViP_2,14.32 // ekasvaråpabheda÷ ca bràhmakarmàvçtiprajaþ / devàdibhede 'padhvasteü nàstyevàvaraõe hi saþ // ViP_2,14.33 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e caturda÷o 'dhyàyaþ (14) ÷rãparà÷ara uvàca _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ityukte mauninaü bhåya÷cintayànaü mahãpatim / pratyuvàcàtha viprosàvadvaitàntargatàü kathàm // ViP_2,15.1 // bràhmaõa uvàca ÷råyatàü nçpa÷àrdåla yadgãtamçbhuõà purà / avabodhaü janayatà nidàghasya mahàtmanaþ // ViP_2,15.2 // çbhunàmàbhavatputro brahmaõaþ parameùñhinaþ / vij¤àtatattvasadbhàvo nisargàdeva bhåpate // ViP_2,15.3 // tasya ÷iùyo nidàghobhåtpulastyatanayaþ purà / pràdàda÷eùavij¤ànaü sa tasmai parayà mudà // ViP_2,15.4 // apàptaj¤ànatantrasya na tasyàdvaitavàsanà / sa çbhustarkayàmàsa nidàghasya nare÷vara // ViP_2,15.5 // devikàyàstañe vãranagaraü nàma vai puram / samçddamatiramyaü ca pulastyena vive÷itma // ViP_2,15.6 // ramyopavanaparyante sa tasminpàrthivottama / nidàgho nàma yogaj¤a çbhu÷iùyo 'vasat purà // ViP_2,15.7 // divye varùasahasre tu samatãtesya tatpuram / jagàma sa çbhuþ ÷iùyaü nidàghamavalokakaþ // ViP_2,15.8 // sa tasya vai÷vadevànte dvàràlokanagocare / sthitastena gçhãtàrghyo nijave÷ma prave÷itaþ // ViP_2,15.9 // prakùàlitàïghripàõiü ca kçtà sanaparigrahma / uvàca sa dvijà÷reùñho bhujyatàmiti sàdaram // ViP_2,15.10 // çbhuruvàca bho vipravarya bhoktavyaü yadannaü bhavato guhe / tatkathyatàü kadanneùu na prãtiþ satataü mama // ViP_2,15.11 // nidàgha uvàca saktuyàvakavàñyànàmapåpànàü ca me gçhe / yadrocate dvija÷reùñha tattvaü bhukùva yathecchayà // ViP_2,15.12 // çbhuruvàca kadannàni dvijautàni mçùñamannaü prayaccha me / saüyàvapàyasàdãni drapsaphàõitavanti ca // ViP_2,15.13 // nidàgha uvàca hehe ÷àlini madgehe yatki¤cidati÷obhanam / bhakùyopasàdhanaü mçùñaü tenàsyànnaü prasàdhaya // ViP_2,15.14 // bràhmaõa uvàca ityuktà tena sà patnãmçùñamannaü dvijasya yat / prasàditavatã tadvai bharturvacanagauravàt // ViP_2,15.15 // taü bhuktavantamicchàto mçùñamannaü mahàmunim / nidàdhaþ pràha bhåpàla pra÷rayàvanataþ sthitaþ // ViP_2,15.16 // nidàgha uvàca apite paramà tçptirutpannà tuùñireva ca / api te mànasaüsvasthamàhàreõa kçtaü dvija // ViP_2,15.17 // kvanivàso bhavànvipra kva ca gantuüsamudyataþ / àgamyate ca bhavatà yatastacca dvijocyatàm // ViP_2,15.18 // çmuruvàca kùudyasya tasya bhuktenne tçptirbràhmaõa jàyate / na me kùunnàbhavattçptiþ kasmànmàü paripçcchasi // ViP_2,15.19 // vahninà pàrthive dhàtau kùapite kùutsamudbhavaþ / bhavatyambhasi ca kùãõe nçõàü tçóapi jàyate // ViP_2,15.20 // kùuttuùõe dehadharmàkhye na mamaite yato dvija / tataþ kùutsambhavàbhàvàttçptirastyeva me sadà // ViP_2,15.21 // manasaþ svasthatà tuùñi÷cittadharmàvimau dvija / cetaso yasya tatpçccha pumàn ebhir na yujyate // ViP_2,15.22 // kva nivàsastavetyuktaü kva gantàsi ca yattvàyà / kutà÷càgamyate tatra tritayepi nibodha meþ // ViP_2,15.23 // pumànsarvagato vyàpã àkà÷avadayaü yataþ / kutaþ kutra kva gantàsãtye tadapyarthavatkatham // ViP_2,15.24 // so 'haü gantà na càgantà naikade÷aniketanaþ / tvaü cànye ca na ca tvaü ca nànye naivàhamapyaham // ViP_2,15.25 // mçùñaü na mçùñamapyeùà jij¤àsà me kçtà tava / kiü vakùyasãti tatràpi ÷råyatàü dvijasattama // ViP_2,15.26 // kimasvàdvatha và mçùñaü bhu¤jatosti dvijottama / mçùñameva yathà mçùñaü tadevodvegakàrakam // ViP_2,15.27 // amçùñaü jàyate mçùñaü mçùñàdudvijate janaþ / àdimadhyàvasàneùu kimannaü rucikàrakam // ViP_2,15.28 // mçõmayaü hi gçhaü yadvan mçdà liptaü sthiraü bhavet / parthivoyaü tathà dehaþ pàrthivaiþ paramàõubhiþ // ViP_2,15.29 // yavagodhåmamudgàdi ghçtaü tailaü payo dadhi / guóaüphalàdãni tathà pàrthivàþ paramàõavaþ // ViP_2,15.30 // tadetadbhavatà j¤àtvà mçùñàmçùñavicàri yat / tanmanaþsamatàlambi kàryaü sàmyaü hi muktaye // ViP_2,15.31 // bràhmaõa uvàca ityàkarõya vacastasya paramàrtha÷ritaü nçpa / praõipatya mahàbhàgo nidàgho vàkyamabravãt // ViP_2,15.32 // prasãda maddhitàrthàya kathyatàü yattvamàgataþ / naùño mohastavàkarõya vacàüsyetàni me dvãja // ViP_2,15.33 // çbhuruvàca çmurasmi tavàcàryaþ praj¤àdànàya te dvija / ihàga tohaü yàsyàmi paramàrthastavoditaþ // ViP_2,15.34 // evamekamidaü viddhi na bhedi sakalaü jagat / vàsudevàbhidheyasya svaråpaü paramàtmanaþ // ViP_2,15.35 // bràhmaõa uvàca tathatyuktvà nidàghena praõipàtapuraþsaram / påjataþ parayà bhaktyà icchàtaþ prayayàv çbhuþ // ViP_2,15.36 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe dvitãye 'ü÷e pa¤cada÷o 'dhyàyaþ (15) _____________________________________________________________ bràhmaõa uvàca çbhurvarùasahasre tu samatãte nare÷vara / nidàghaj¤ànadànàya tadeva nagaraü yayau // ViP_2,16.1 // nagarasya bahiþ sotha nidàghaü dadç÷e muniþ / mahãbalaparãvàre puraü vi÷ati pàrthive // ViP_2,16.2 // dåre sthitaü mahàbhàgaü najasaümardavarjakam / kùutkùàmakaõñhamàyàntamaraõyàtsasamitku÷am // ViP_2,16.3 // dçùñvà nidàghaü sa çbhurupagamyàbhivàdya ca / uvàca kasmàdekànte sthãyate bhavatà dvija // ViP_2,16.4 // nidàgha uvàca bho vipra janasaümarde mahàneùa nare÷varaþ / pravivikùuþ puraü ramyaü tenàtra sthãyate mayà // ViP_2,16.5 // çbhuruvàca naràdhipotra katamaþ katama÷cetarojanaþ / kathyatàü me dvija ÷reùñha tvamabhij¤o mato mama // ViP_2,16.6 // nidàgha uvàca yoyaü gajendramunmattamadri÷çïgasamucchritam / adhiråóho naredro 'yaü parilo kastathetaraþ // ViP_2,16.7 // çbhuruvàca etau hi gajaràjànau yugapaddar÷itau mama / bhavatà na vi÷eùeõa pçthakcihnopalakùaõau // ViP_2,16.8 // tatkathyatàü mahàbhàga vi÷eùo bhavatànayoþ / j¤àtumicchàmyahaü kotra gajaþ ko và naràdhipaþ // ViP_2,16.9 // nidàgha uvàca gajo yoyamatho brahmannuparyasyaiùa bhåpatiþ / vàhyavà hakasambandhaü ko na jànàni vai dvija // ViP_2,16.10 // çbhuruvàca jànàmyahaü yathà brahyaüs tathà màmavabodhaya / adhaþ÷abdanigadyaü hi kiü cordhvamabhidhiyate // ViP_2,16.11 // bràhmaõa uvàca ityuktaþ sahasàruhya nidàghaþ pràha tamçbhum / ÷råyatàü kathayàmyeùa yanmàü tvaü paripçcchasi // ViP_2,16.12 // uparyahaü yathà ràjà tvamadhaþ ku¤jaro yathà / avabodhàya te brahmandçùñànto dar÷ito mayà // ViP_2,16.13 // çbhuruvàca tvaü ràjena dvija÷reùñha sthitohaü gajavadyadi / tadetattvaü samàcakùva katamastvamahaü tathà // ViP_2,16.14 // bràhmama uvàca ityuktaþ satvaraü tasya pragçhya caramàbubhau / nidàghastvàha bhagavànàcàryastvamçbhurdhruvam // ViP_2,16.15 // nànyasyàdvaitasaüskàrasaüskçtaü mànasaü tathà / yathàcàryasya tena tvàü manye pràptamahaü gurum // ViP_2,16.16 // çburuvàca tavopade÷adànàya pårva÷u÷ruùaõàdçtaþ / gurusnehàdçbhurnàma nidàgha samupàgataþ // ViP_2,16.17 // tadetadupadiùñaü te saükùepeõa mahàmate / paramàrthasàrabhåtaü yad advaitam a÷eùataþ // ViP_2,16.18 // bràhma uvàca evamuktvà yayau vidvànnidàghaü sa çbhurguruþ / nidàghopyupade÷ena tenàdvaitaparobhavat // ViP_2,16.19 // sarvabhåtànyabhedena dadç÷e sa tadàtmanaþ / yathà brahmaparo muktimavàpa paramàü dvijaþ // ViP_2,16.20 // tathà tvamapi dharmaj¤a tulyotmarãpubàndhavaþ / bhava sargagataü jànannatmànamavanãpate // ViP_2,16.21 // sitanãlà dibhedena yathaikaü dç÷yate nabhaþ / bhràntadçùñibhir àtmàpi tathaikaþ sanpçthakpçthak // ViP_2,16.22 // ekaþ samastaü yadihàsti ki¤cittadacyuto nàsti paraü tatonyat / so 'haü sa ca tvaü ca sarvametadàtmasvaråpaü tyaja bhedamoham // ViP_2,16.23 // ÷rãparà÷ara uvàca itãritastena sa ràjavarstatyàja bhedaü paramàrthadçùñiþ / sa càpi jàtismaraõàptabodhastatraiva janmanyapavargamàpa // ViP_2,16.24 // iti bharatanarendrasàravçttaü kathayati ya÷ ca ÷çõoti bhaktiyuktaþ / sa vimalamatireti nàtma mohaü bhavati ca saüsaraõeõu muktiyogyaþ // ViP_2,16.25 // iti ÷rãviùõumadçdvidçùoóa÷o 'dhyàyaþ (16) iti ÷riviùõumahàpuràõe dvitãyoü÷aþ samàptaþ _____________________________________________________________ atha ÷rãviùõumahàpuràõe viùõucittyàtmaprakà÷àkhya÷rãdharãya vyàkhyàdvayopete tçtãyoü÷aþ pràrabhyate ÷rãmate ràmànujàya namaþ maitreya uvàca kathità guråõàsamyagbhåsamudràdisaüsthitiþ / såryàdinàü ca saüsthànaü jyotiùàü càtivistaràt // ViP_3,1.1 // devàdãnàü tathà sçùñirçùãõàü càpi varõità / càturvarõyasya cotpattistiryagyonigatasya ca // ViP_3,1.2 // dhruvaprahlàdacaritaü vistaràcca tvayoditam / manvantaràõya÷eùàõi ÷rotumicchàmyanukramàt // ViP_3,1.3 // manvantaràdhipàü÷caiva ÷aka3devapurogamàn / bhavatà kathitànetà¤chrotumicchàmyahaü guro // ViP_3,1.4 // ÷rãparà÷ara uvàca atãtànàgatànãha yàni manvantaràõi vai / tànyahaü bhavataþ samyaklathayàmi yathà kramam // ViP_3,1.5 // svàyaübhuvo manuþ pårvaü paraþ svàrociùas tathà / uttamastàmasa÷caiva raivata÷càkùuùas tathà // ViP_3,1.6 // ùaóete manavotãtàþsàüprataü tu raveþsutaþ / vaivasvateyaü yastvetatmaptamaü vartatentaram // ViP_3,1.7 // svàyaübhuvaü tu kathitaü kalpàdàvantaraü mayà / devàþ saptarùaya÷ caiva yathàvat kathità mayà // ViP_3,1.8 // ata årdhvaü pravakùyàmi manoþsvàrociùasya tu / manvantaràdhipànsamyagdevarùiüstatsutàüs tathà // ViP_3,1.9 // pàràvatàþ satuùità devàþ svàrociùe 'ntare / vipa÷cattatra devendro maitreyàsãnmahàbalaþ // ViP_3,1.10 // årjastaübhas tathà pràõovàtortha pçùabhas tathà / niraya÷ ca parãvàü÷ ca tatra saptarùayo 'bhavan // ViP_3,1.11 // caitrakiüpuruùàdyà÷ ca sutàþsvàrociùasya tu / dvitãyametadvyàkhyàtamantaraü ÷çõu cottamam // ViP_3,1.12 // tçtãyepyantare brahmannuttamo nàma yo manuþ / su÷àntirnàma devendro maitreyàsãtsutà¤chçõu // ViP_3,1.13 // sudhàmànas tathà satyà japà÷càtha pratardanàþ / va÷avarti÷ ca pa¤caite gaõà dvàda÷akàþsmçtàþ // ViP_3,1.14 // vasiùñhatanayà hyote sapta saptarùayobhavan / ajaþ para÷udãptàdyàstathottamamanoþsutàþ // ViP_3,1.15 // tàmasasyàntare devàþsupàrà harayas tathà / satyà÷ ca sudhiya÷caiva saptaviü÷atikà gaõàþ // ViP_3,1.16 // ÷ivirindras tathà càsãcchatayaj¤opalakùamaþ / saptarùa ya÷ ca ye teùàü teùàü nàmàni me ÷çõu // ViP_3,1.17 // jyotirdhàmà puthuþ kàtya÷caitrognirdhanakas tathà / pãvara÷carùayo hyete sapta tatràpi càntare // ViP_3,1.18 // naraþ khyàtiþ keturåpo jànujaïghàdayas tathà / putràstu tàmasasyàsannàjànaþsumahàbalàþ // ViP_3,1.19 // pa¤came vàpi maitreya raivato nàma nàmataþ / manurvibhu÷ ca tatrendro devàü÷càtràntare ÷çõu // ViP_3,1.20 // amitàbhà bhåtarayà vaikuõñhàþsusamedhasaþ / ete devagaõàstatra caturda÷a caturda÷a // ViP_3,1.21 // hiraõyaromà vedà÷rirårdhvabàhustathàvaraþ / vedabàhuþsudhàmà ca parjanya÷ ca mahàmuniþ / ete saptarùayo vipra tatràsanraivatentare // ViP_3,1.22 // balabandhu÷ ca saübhàvyaþsatyakàdyà÷ ca tatsutàþ / narendrà÷ ca mahàvãryà babhåvurmunisattama // ViP_3,1.23 // svàrociùa÷cauttama÷ ca tàmaso raivatas tathà / priyavratànvayà hyete catvàro manavaþsmçtàþ // ViP_3,1.24 // viùõumàràdhya tapasà sa ràjarùiþ priyavrataþ / manvantaràdhipànetàllaübdhavànàtmavaü÷ajàn // ViP_3,1.25 // ùaùñhe manvaürate càsãccàkùuùàkhyas tathà manuþ / manojavastathaivendro devànapi nibodha me // ViP_3,1.26 // àpyàþ prasåtà bhavyà÷ ca pçthukà÷cà divaukasaþ / mahànubhàvà lakhà÷ ca pa¤caite hyaùñakà gaõàþ // ViP_3,1.27 // sumedhà virajà÷caiva haviùmànuttamo madhuþ / atinàmà sahiùõu÷ ca saptàsanniti carùayaþ // ViP_3,1.28 // åruþ påruþ ÷atadhyumnapramukhàþ sumahàbalàþ / càkùuùasya manoþ putràþ pçthivãpatayo 'bhavan // ViP_3,1.29 // vivasvataþsuto vipra ÷ràddhadevo mahàdyutiþ / manuþsaüvartate dhãmàn sàüprataü saptamentare // ViP_3,1.30 // àdityavasurudràdyà devà÷càtra mahàmune / purandarastathaivàtra maitreya trida÷e÷varaþ // ViP_3,1.31 // va÷iùñhaþ kà÷yapothàtrirjamadagniþsagautamaþ / vi÷vàmitrabharadvàjau sapta saptarùayo 'bhavan // ViP_3,1.32 // ikùvàku÷ ca nçga÷caiva dhçùñaþ ÷aryàtireva ca / nariùyanta÷ ca vikhyàto nàbhàgoriùña eva ca // ViP_3,1.33 // karåùa÷ ca pçùadhra÷ ca sumahàüllokavi÷rutaþ / manorvaivasvatasyaite nava putràþ sudhàrmikàþ // ViP_3,1.34 // viùõu÷aktiranaupamyà sattvodriktà sthitau sthità / manvantareùva÷eùeùu devatvenàdhitiùñhati // ViP_3,1.35 // aü÷ena tasyà jaj¤e 'sau yaj¤aþsvàyaübhuventare / àkåtyàü mànaso deva utpannaþ prathamentare // ViP_3,1.36 // tataþ punaþ sa vai devaþ pràpte svàrociùentare / tuùitàyàü samutpanno hyàjiùastuùitaiþ saha // ViP_3,1.37 // auttamapyantare devastuùitastu punaþsa vai / satyàyàmabhavatsatyaþ satyaiþ saha surottamaiþ // ViP_3,1.38 // tàmasasyàntare caiva saüpràpto punareva hi / haryàyàü haribhiþ sàrdha harireva babhåva ha // ViP_3,1.39 // raivatepyantare devaþsaübhåtyàü mànaso hariþ / saübhåto raivataiþ sàrdha devair devavaro hariþ // ViP_3,1.40 // càkùuùe càntare devo vaikuõñhaþ puruùottamaþ / vikuõñhàyàmasau jaj¤e vaikuõñhair daivataiþ saha // ViP_3,1.41 // manvantaretra saüpràpte tathà vaivasvatedvija / vàmanaþ kà÷yapàdviùõuradityàü saübabhåva ha // ViP_3,1.42 // tribhiþ kramair imàül lokठjitvà yena mahàtmanà / purandaràya trailokyaü dattaü nihatakaõñakam // ViP_3,1.43 // ityetàstanavastasya saptamanvantareùu vai / saptasvevàbhavanvipra yàbhiþ saüvardhitàþ prajàþ // ViP_3,1.44 // yasmàd viùñamidaü vi÷vaü yasya ÷aktyà mahàtmanaþ / tasmàtsa procyate viùõurvi÷ordhàtoþ prave÷anàt // ViP_3,1.45 // sarve ca devà manavaþsamastàþsaptarùayo ye manusånava÷ ca / indra÷cayo 'yaü trida÷e÷abhåto viùõora÷oùàstu vibhåtayastàþ // ViP_3,1.46 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e prathamo 'dhyàyaþ (1) _____________________________________________________________ maitreya uvàca proktànyetàni bhavatà sapta manvantaràõi vai / bhaviùyàõyapi viprarùa mamàkhyàtuü tvamarhasi // ViP_3,2.1 // ÷rãparà÷ara uvàca såryasya patnã saüj¤àbhåttanayà vi÷vakarmaõaþ / manuryamo yamã caiva tadapatyàni vai mune // ViP_3,2.2 // asahantã tu sà bhartusteja÷chàyàü yuyoja vai / bhartç÷u÷råùaõe 'raõyaüsvayaü ca tapase yayau // ViP_3,2.3 // saüj¤eyamityathàrka÷ ca chàyàyàmàtmajatrayam / ÷anai÷caraü manuü cànyaü tapatãü càpyajàjanat // ViP_3,2.4 // chàyàsaüj¤à dadau ÷àpaü yamàya kupità yadà / tadànyeyamasau buddhirityàsãdyamasåryayoþ // ViP_3,2.5 // tato vivasvànàkhyàtàü tayaivàraõyasaüsthitàm / samàdhidçùñyàdadç÷e tàma÷vàü tapasi sthitàm // ViP_3,2.6 // vàjiråpadharaþ sotha tasyàü devàvathà÷vinau / janayàmàsa revantaü retasoüte ca bhàskaraþ // ViP_3,2.7 // àninye ca punaþ saüj¤àü svasthànaü bhagavàn raviþ / tejasaþ ÷amanaü càsya vi÷vakarmà cakàra ha // ViP_3,2.8 // bhramamàropya såryaü tu tasya tejoni÷àtanam / kçtavànaùñamaü bhàgaü sa vya÷àtayadavyayam // ViP_3,2.9 // yattasmàdvaiùõavaü tejas÷àtitaü vi÷vakarmaõà / jàjvalyamànamapatattadbhåmau munisattama // ViP_3,2.10 // tvaùñaiva tejasà tena viùõo÷cakramakalpayat / tri÷ålaü caiva ÷arvasya ÷ibikàü dhanadasya ca // ViP_3,2.11 // ÷aktiü guhasya devànàmanyeùàü ca yadàyudham / tatsarvaü tejasà tena vi÷vakarmà vyavardhayat // ViP_3,2.12 // chàyàsaüj¤àsuto yosau dvitãyaþ kathito manuþ / pårvajasyàsavarõosau sàvarõistena kathyate // ViP_3,2.13 // tasya manvantaraü hyotatsàvarõikamathàùñamam / tacchçõuùva mahàbhàga bhaviùyatkathayàmi te // ViP_3,2.14 // sàvarõistu manuryosau maitreya bhavità tataþ / sutapà÷càmitàbhà÷ ca mukhyà÷càpi tathà suràþ // ViP_3,2.15 // teùàü gaõà÷ ca devànàmekaiko viü÷akaþ smçtaþ / saptarùinapi vakùyàmi bhaviùyànmunisattama // ViP_3,2.16 // dãptimàn gàlavo ràmaþ kçpo droõis tathà paraþ / matputra÷ ca tathà vyàsa çùya÷çïga÷ ca saptamaþ // ViP_3,2.17 // viùõu prasàdàdanaghaþ pàtàlàntaragocaraþ / virocanasutasteùàü balirindro bhaviùyati // ViP_3,2.18 // virajà÷corvarãvàü÷ ca nirmokàdyàstathàpare / sàvarõestu manoþ putrà bhaviùyanti nare÷varàþ // ViP_3,2.19 // navamo dakùasàvarõirbhaviùyati mune manuþ // ViP_3,2.20 // pàrà marãcigarbhà÷ ca sudharmàõas tathà tridhà / bhaviùyanti tathà devà hyokaiko dvàda÷o gaõaþ // ViP_3,2.21 // teùàmidro mahàvãryo bhaviùyatyadbhuto dvija // ViP_3,2.22 // savano dyutimàn bhavyo vasurmedhàtithis tathà / jyotiùmàn saptamaþ satyastatraite ca maharùayaþ // ViP_3,2.23 // dhçtaketurdãptiketuþ pa¤cahastaniràmayau / pçthu÷ravàdyà÷ ca tathà dakùamàvarõikàtmajàþ // ViP_3,2.24 // dasamo brahmasàvarmirbhaviùyati mune manuþ / sådhàmàno vi÷uddhà÷ ca ÷atasaükhyàs tathà suràþ // ViP_3,2.25 // teùàm indra÷ ca bhavità ÷àntir nàma mahàbalaþ / saptarùayo bhaviùyanti ye tathà tà¤chçõuùva ha // ViP_3,2.26 // haviùmànsukçtaþsatyastapomårtistathàparaþ / nàbhàgo 'pratimaujà÷casatyaketustathaiva ca // ViP_3,2.27 // sukùetra÷cottamaujà÷cabhåriùeõàdayo da÷a / brahmasàvarõiputràstu rakùiùyanti vasuüdharàm // ViP_3,2.28 // ekàda÷a÷ ca bhavità dharmasàvarõiko manuþ // ViP_3,2.29 // vihaïgamàþ kàmàgamà nirvàõà çùayas tathà / gaõàstvete tadà mukhyà devànàü ca bhaviùyatàm / aikaikastriü÷akasteùàü gaõa÷cendra÷ ca vai pçùà // ViP_3,2.30 // niþ svara÷càgnitejà÷ ca vapuùmànghaõiràruõiþ / haviùmànanagha÷caiva bhàvyàþ saptarùayas tathà // ViP_3,2.31 // sarvatragas÷udharmà ca devànãkàdayas tathà / bhaviùyanti manostasya tanayàþ pçtivi÷varàþ // ViP_3,2.32 // rudraputrastu sàvarõirbhavità dvàda÷o manuþ / çkudhàmà ca tatredro bhavità ÷çõu me suràn // ViP_3,2.33 // harità rohità devàs tathà mumanaso dvija / sukarmàõaþ suràpà÷ ca da÷akàþ pa¤ca vai gaõàþ // ViP_3,2.34 // tapasvã sutapà÷caiva tapomårtistaporatiþ / tapodhçtirdyuti÷cànyaþ saptamastu tapodhanaþ / saptarùayastvime tasya putrànapi nibodha me // ViP_3,2.35 // devavànupadeva÷ ca deva÷reùñhàdayas tathà / manostasya mahàvãryà bhaviùyanti mahànçpàþ // ViP_3,2.36 // trayoda÷o rucirnàmà bhaviùyati mune manaþ // ViP_3,2.37 // sutràmàõaþ sukarmàõaþ sudharmàõastathàmaràþ / trayastriü÷advibhedàsta devànàü yatra vai gaõàþ // ViP_3,2.38 // divaspatirmahàvãryasteùàmindrobhiviùyati // ViP_3,2.39 // nirmohastattvadar÷i ca niùprakaüpyo nirutsukaþ / dhçtimànavyaya÷cànyaþsaptamaþsutapà muniþ / saptarùayastvamã tasya putrànapi nibodhe me // ViP_3,2.40 // citrasenavicitràdyà bhaviùyanti mahãkùikaþ // ViP_3,2.41 // bhauma÷caturda÷a÷càtra maitreya bhavità manaþ / ÷ucirindraþ suragaõastatra pa¤ca ÷çõuùva tàn // ViP_3,2.42 // càkùuùà÷ ca pavitrà÷ ca kaniùñhà bhràjikàs tathà / vàcavçddha÷ ca vai devàþsaptarùãnapi me ÷çõu // ViP_3,2.43 // agnibàhuþ ÷uciþ ÷ukro màgadhognãdhra eva ca / yuktas tathà jita÷cànyo manuputrànataþ ÷çõu // ViP_3,2.44 // årugaübhãrabuddhyàdyà manostasya sutà nçpàþ / kathità muni÷àrdula pàlayiùyanti ye mahãm // ViP_3,2.45 // caturyugànte vedànàü jàyate kila viplavaþ / pravartayanti tànetya bhuvaü saptarùayo divaþ // ViP_3,2.46 // kçtekçte smçter vipra praõetà jàyate manuþ / devà yaj¤abhujaste tu yàvanmanvantaraü tu tat // ViP_3,2.47 // bhavanti ye manoþ putrà yàvanmanvaürataü tu taiþ / tadanvayodbhavai÷ caiva tàvadbhåþ parãpàlyate // ViP_3,2.48 // manuþsaptarùayo devà bhåpàlà÷ ca manoþ sutàþ / manvantare bhavantyete ÷akra÷caivàdhikàrimaþ // ViP_3,2.49 // caturda÷abhir etais tu gatair manvantarair dvija / sahasrayugaparyataþ kalpo niþ÷eùa ucyate // ViP_3,2.50 // tàvatpramàõà ca ni÷à tato bhavati sattama / brahmaråpadharaþ ÷ete ÷eùàhàvaübusaüplave // ViP_3,2.51 // trailokyamakhilaü grastvà bhagavànàdikçdvibhuþ / svamàyàsaüstito vipra sarvabhåto janàrdanaþ // ViP_3,2.52 // tataþ prabuddho bhagavàn yathà pårvaü tathà punaþ / sçùñiü karotyavyayàtmà kalpekalpe rajogumaþ // ViP_3,2.53 // manavo bhåbhujaþseüdrà devàþsaptarùayas tathà / sàttvikoü÷aþ sthitikaro jagato dvijasattama // ViP_3,2.54 // caduryugopyasau viùõuþ sthitivyàpàralakùamaþ / yugavyavasthàü kurute tathà maitreya tacchçõu // ViP_3,2.55 // kçte yuge paraü j¤ànaü kapilàdisvaråpadhçk / dadàti sarvabhåtàtmà sarvabhåtahite rataþ // ViP_3,2.56 // cakravartisvaråpeõa tretàyàmapi sa prabhåþ / duùñànàü nigraha kurvanparipàti jagattrayam // ViP_3,2.57 // vedamekaü caturbhedaü kçtvà ÷àkhà÷atair vibhuþ / karoti bahulaü bhåyo vedavyàsasvaråpadhçk // ViP_3,2.58 // vedàüstu dvàpare vyasya kalerante punarhariþ / kalkisvaråpã durvçttanmàrge sthàpayati prabhuþ // ViP_3,2.59 // evametajjagatsarvaü ÷a÷vatpàti karoti ca / hanti cànteùvanantàtmà nàstyasmavdyatireki yat // ViP_3,2.60 // bhåtaü bhavyaü bhaviùyaü ca sarvabhåtànmahàtmanaþ / tadatrànyatra và vipra sadbhàvaþ kathitastava // ViP_3,2.61 // manvantaràõya÷eùàõi kathitàni mayà tavà / manvantaràdhipàü÷caiva kimanyatkathayàmi te // ViP_3,2.62 // iti ÷riviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ (2) _____________________________________________________________ maitreya uvàca j¤àtametanmayà tvatto yathà sarvamidaü jagat / viùõurviùõo viùõuta÷ ca na paraü vidyate tataþ // ViP_3,3.1 // etattu ÷rotumicchàmi vyastà vedà mahàtmanà / vedavyàsasvaråpeõa yathà tena yugeyuge // ViP_3,3.2 // yasminyasminyuge vyàso yo ya àsãnmahàmune / tantamàcakùva bhagava¤chà÷àbhedàü÷ ca me vada // ViP_3,3.3 // ÷rãparà÷ara uvàca vedadrumasya maitreya ÷àkhàbhedàþsahasra÷aþ / na ÷akto vistaràdvaktuü sekùepeõa ÷çõuùva tam // ViP_3,3.4 // dvàparedvàpare viùõurvyàsaråpã mahàmune / vedamekaü subahudhà kurute jagato hitaþ // ViP_3,3.5 // vãryaü tejo balaü càlpaü manuùyàõàmavekùya ca / hitàya sarvabhåtànàü vedabhedànkaroti saþ // ViP_3,3.6 // yayàsau kurute tanvà vedamekaü pçthak prabhuþ / vedavyàsàbhidhànà tu sà ca mårtirmadhrudviùaþ // ViP_3,3.7 // yasminmanvaürate vyàsà yeye syustànnibodha me / yathà ca bhedaþ ÷àkhànàü vyàsena kriyate mune // ViP_3,3.8 // aùñaviü÷atikçtvo vai vedo vyasto saharùibhiþ / vaivasvatentare tasmindvàpareùu punaþ punaþ // ViP_3,3.9 // vedavyàsà vyatãtà ye hyaùñarvi÷ati sattama / caturdhà yaiþ kçto vedo dvàpareùu punaþ punaþ // ViP_3,3.10 // dvàpare prathame vyastaþsvayaü vedaþ svayaübhuvà / dvitãye dvàpare caiva vedavyàsaþ prajàpati // ViP_3,3.11 // tçtãye co÷anà vyàsa÷caturthe ca bçhaspatiþ / savità pa¤came vyàsaþ ùaùñhe mçtyuþ smçtaþ prabhuþ // ViP_3,3.12 // saptame ca tathaivendro vasiùñha÷càùñame smçtaþ / sàrasvata÷ ca navame tridhàmà da÷ame smçtaþ // ViP_3,3.13 // ekàda÷e tu tri÷ikho bharadvàjastataþ paraþ / trayoda÷e càntarikùo varõã càpi caturda÷e // ViP_3,3.14 // trayyàruõaþ pa¤cada÷e ùoóa÷e tu dhana¤jayaþ / kratu¤jayaþ saptada÷e tadårdhvaü ca jayaþsmçtaþ // ViP_3,3.15 // tato vyàso bharadvàjo bharadvàjàcca gautamaþ / gautamàduttaro vyàso haryàtmà yobhidhãyate // ViP_3,3.16 // atha haryàtmanonte ca smçto vàja÷ravàmuniþ / soma÷uùkàyaõas tasmàt tçõabinduriti smçtaþ // ViP_3,3.17 // çkùobhådbhàrgavastasmàdvàlmãkiryobhidhãyate / tasmàdasmatpità ÷aktirvyàsastasmàdahaü mune // ViP_3,3.18 // jàtukarõobhavanmattaþ kçùõadvaipàyanastataþ / aùñaviü÷atirityete vedavyàsàþ puràtanàþ // ViP_3,3.19 // eko veda÷caturdhà tu taiþ kçto dvàparàdiùu // ViP_3,3.20 // bhaviùye dvàpare càpi drauõirvyàso bhaviùyati / vyatãte mama putresmin kçùõadvaipàyane mune // ViP_3,3.21 // dhruvamekàkùaraü brahma om ityeva vyavasthitam / bçhatvàdbçühaõatvàcca tadbrahyotyabhidhãyate // ViP_3,3.22 // praõavàvasthitaü nityaü bhårbhuvaþsvaritãryate / çgyajuþsàmàtharvàõo yattasmai brahmaõe namaþ // ViP_3,3.23 // jagataþ pralayotpattyoryattatkàraõasaüj¤itam / mahataþ paramaü guhyaü tasmai subrahmaõe namaþ // ViP_3,3.24 // agàdhàpàramakùayyaü jagatsaümohanàlayam / svaprakà÷apravçttibhyàü puruùàrthaprayojanam // ViP_3,3.25 // saükhyaj¤ànavatàü niùñhà gatiþ ÷amadamàtmanàm / yattadavyaktamamçtaü pravçttirbrahma ÷à÷vatam // ViP_3,3.26 // pradhànamàtmayoni÷ ca guhàsaüsthaü ca ÷abdyate / avibhàgaü tathà ÷ukramakùayaü bahudhàtmakam // ViP_3,3.27 // paramabrahmaõe tasmai nityameva namonamaþ / yadråpaü vàsudevasya paramàtmasvaråpiõaþ // ViP_3,3.28 // etadbrahma tridhà bhedamabhedamapi sa prabhuþ / sarvabhedeùvabhedosaubhidyate bhinnabuddhibhiþ // ViP_3,3.29 // sa çïmayaþsàmamayaþ sarvàtmà sa yajurmayaþ / çgyajuþsàmasàràtmà sa evàtmà ÷arãriõàm // ViP_3,3.30 // sa bhidyate vedamayaþsvavedaü karoti bhedair bahubhiþ sa÷àkham / ÷àkhàpraõetà sa samasta÷àkhàj¤ànasvaråpo bhagavànasaügaþ // ViP_3,3.31 // iti kùiviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ (3) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca àdyo veda÷catuùpàdaþ kçtaþ sàhasrasaümitaþ / tato da÷agumaþ kçtsno yaj¤oyaü sarvakàmadhuk // ViP_3,4.1 // tatotra matsuto vyàso aùñaviü÷atimentare / vedamekaü catuùpàdaü caturdhà vyabhajatprabhuþ // ViP_3,4.2 // yathà ca tena vai vyastà vedabyàsena dhãmatà / vedàs tathà samastais tair vyastà vyastais tathà mayà // ViP_3,4.3 // tadanenaiva vedànàü ÷àkhàbhedàndvijottama / caturyugeùu pañhitànsamasteùvavadhàraya // ViP_3,4.4 // kçùõadvaipàyanaü vyàsaü viddhi nàràyaõaü prabhum / ko hyanyo bhuvi maitreya mahàbhàratakçdbhavet // ViP_3,4.5 // tena vyastà yathà vedà matputreõa mahàtmanà / dvàpare hy atra maitreya tasmi¤ ÷çõu yathàtatham // ViP_3,4.6 // brahmaõà codito vyàso vedànvyastuü pracakrame / atha ÷iùyànprajagràha caturo vedapàragàn // ViP_3,4.7 // çgvedapàñhakaü pailaü jagràha sa mahàmuniþ / vai÷aüpàyananàmànaü yajurvedasya càgrahãt // ViP_3,4.8 // jaiminiü sàmavedasya tathaivàtharvavedavit / sumantustasya ÷iùyobhådvedavyàsasya dhãmataþ // ViP_3,4.9 // romaharùaõanàmànaü mahàbuddhiü mahàmuniþ / såtaü jagràha ÷iùyaü sa itihàsapuràõayoþ // ViP_3,4.10 // eka àsãdyajurvedastaü caturdhà vyakalpayat / càturhetramabhåttasmiüstena yaj¤amathàkarot // ViP_3,4.11 // àdhvaryavaü yajurbhis tu çgbhir hotraü tathà muniþ / audgàtraü sàmàbhi÷cakre brahmatvaü càpyatharvabhiþ // ViP_3,4.12 // tataþsa çca uddhçtya çgvedaü kçtavànmuniþ / yajçüùi ca yajurvedaü sàmavedaü ca sàmàbhaþ // ViP_3,4.13 // ràj¤àü càtharvavedena sarvakarmàõi ca prabhuþ / kàrayàmàsa maitreya brahmatvaü ca yathàsthiti // ViP_3,4.14 // soyameko yathà vedastarustena pçthakkçtaþ / caturdhàtha tato jàtaü vedapàdapakànanam // ViP_3,4.15 // bibheda prathamaü vipra pailo çgvedapàdapam / indrapramitaye pràdàdbàùkalàya ca saühite // ViP_3,4.16 // caturdhà sa vibhedàtha bàùkalopi ca saühitàm / bodhàdibhyo dadau tà÷ ca ÷iùyebhyaþ samahàmuniþ // ViP_3,4.17 // bodhyàgnimàóhakau tadådyàj¤avalkyaparà÷arau / prati÷àkhàstu ÷àkhàyàstasyàste jagçhurmune // ViP_3,4.18 // indrapramitirekàü tu saühitàü svasåtaü tataþ / màõóukeyaü mahàtmànaü maitreyàdhyàpayattadà // ViP_3,4.19 // tasya ÷iùyapra÷iùyebhyaþ putra÷iùyakramàdyayau // ViP_3,4.20 // vedamitrastu ÷àkalyaþ saühitàü tàmadhãtavàn / cakàra saühitàþ pa¤ca ÷iùyebhyaþ pradadau ca tàþ // ViP_3,4.21 // tasya ÷iùyàstu ye pa¤ca teùàü nàmàni me ÷çõu / mudgalo gomakha÷caiva vàtsyaþ ÷àlãya eva ca / ÷arãraþ pa¤cama÷càsãnmaitreya sumahàmatiþ // ViP_3,4.22 // saühitàtritayaü cakre ÷àkapårõastathetaraþ / niruktamakarottadåccaturthaü munisattama // ViP_3,4.23 // krai¤co vaitàlikastadvadbalàka÷ ca mahàmuniþ / nirukta÷ ca caturthobhådvedavedàïgapàragaþ // ViP_3,4.24 // ityetàþ prati÷àkhàbhyo hyanu÷àkhà dvijottama / bàùkala÷càparàstistraþsaühitàþ kçtavàndvija / ÷iùyaþ kàlàyanirgàrgyastçtãya÷ ca kathàjapaþ // ViP_3,4.25 // ityetà bahvçcàþ proktàþ saühità yaiþ pravartitàþ // ViP_3,4.26 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷ecaturtho 'dhyàyaþ (4) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca yajurvetadaros÷àkhàþsaptaviü÷anmahàmuniþ / vai÷aüpàyananàmàso vyàsa÷iùya÷cakàra vai // ViP_3,5.1 // ÷iùyebhyaþ pradadau tà÷ ca jagçhustepyanukramàt // ViP_3,5.2 // yàj¤avalkyastu tatràbhådbàhyaràtasuto dvija / ÷iùyaþ paramadharmaj¤o guruvçttiparaþsadà // ViP_3,5.3 // çùiryodya mahàmeroþ samàje nàgamiùyati / tasya vai saptaràtràttu brahmahattyà bhaviùyati // ViP_3,5.4 // pårvamevaü munigaõaiþ samayo yaþ kçto dvija / vai÷aüpàyana ekastu taü vyatikràntavàüstadà // ViP_3,5.5 // svastrãyaü bàlakaü sotha padà spçùñamatàóayat // ViP_3,5.6 // ÷iùyànàha sa bhoþ ÷iùyà brahmahattyàpahaü vratam / caradhvaü matkçte sarve na vicàryamidaü tathà // ViP_3,5.7 // athàha yàj¤avalkyastu kim ebhir bhagavan dvijaiþ / kle÷itair alpatejobhi÷càriùyehamidaü vratam // ViP_3,5.8 // tataþ kruddho guruþ pràha yàj¤avalkyaü mahàmunim / mucyatàü yattvayàdhãtaü matto vipràvamànaka // ViP_3,5.9 // nistejaso vadasyenànyattvaü bràhmaõaüpuïgavàn / tena ÷iùyeõa nàrthosti mamàj¤àbhaïgakàriõà // ViP_3,5.10 // yàj¤avalkyastataþ pràha bhaktyaitat te mayoditam / mamàpyalaü tvayàdhãtaü yanmayà tadidaü dvija // ViP_3,5.11 // ÷rãparà÷ara uvàca ityukto rudhiràktàni saråpàõi yajåüùisaþ / chardayitvà dadau tasmai yayau sa svecchayà muni // ViP_3,5.12 // yajåüùyatha visçùñàni yàj¤avalkyena vai dvija / jagçhustittirà bhåtvà taittirãyàstu te tataþ // ViP_3,5.13 // brahmahattyàvrataü cãrõaü guruõà coditais tu taiþ / càkruràdhvaryavaü te tu caraõànmunisattama // ViP_3,5.14 // yàj¤avalkyopi maitreya pràõàyàmaparàyaõaþ / tçùñàva prayataþsåryaü yajåüùyabhilaùaüstataþ // ViP_3,5.15 // yàj¤avalkya uvàca namaþ savitre dvàràya mukter amitatejase / çgyajuþsàmabhåtàya trayãdhàmne ca te namaþ // ViP_3,5.16 // namognãùomabhåtàya jagataþ kàraõàtmane / bhàskaràya paraü tejaþsauùumõarucibibhrate // ViP_3,5.17 // kalàkàùñhànimeùàdikàlaj¤ànàtmaråpiõe / dhyeyàya viùõuråpàya paramàkùararåpiõe // ViP_3,5.18 // bibharti yaþsuragaõànàpyàyenduü svara÷mibhiþ / svadhàmçtena ca pitéüs tasmai tçptyàtmane namaþ // ViP_3,5.19 // himàübugharmavçùñãnàü kartà bhartà ca yaþ prabhuþ / tasmai trikàlaråpàya namaþsåryàyavedhase // ViP_3,5.20 // apahanti tabho ya÷ ca jagatosya jagatpatiþ / tasya dhàmadharo devo namastasmai vivasvate // ViP_3,5.21 // satkarmayogyo na jano naivàpaþ ÷uddhikàraõam / yasminnanudite tasmai namo devàya bhàsvate // ViP_3,5.22 // spçùño yadaü÷ubhir lokaþ kriyàyogyo hi jàyate / pavitrakàraõàtmàya tasmai ÷uddhàtmane namaþ // ViP_3,5.23 // namaþ savitre såryàya bhàskaràya vivasvate / àdityàyàdibhåtàya devàdãnàü namo namaþ // ViP_3,5.24 // hiraõmayaü rathaü yasya ketavomçtavàjinaþ / vahanti bhuvanàlokacakùuùaü taü namàmyaham // ViP_3,5.25 // ÷rãparà÷ara uvàca ityevamàdibhis tena ståyamànaþsa vai raviþ / vàjiråpadharaþ pràha vrãyatàmiti và¤chitam // ViP_3,5.26 // yàj¤avalkyastadà pràha praõipatya divàkaram / yajåüùi tàni me dehi yàni saüti na me gurau // ViP_3,5.27 // ÷rãparà÷ara uvàca evamukto dadau tasmai yajåüùi bhagavànraviþ / ayàtayàmasaüj¤àni yàni vetti na tadguruþ // ViP_3,5.28 // yajåüùi yair adhãtàni tàni viprair dhijottama / vàjinaste samàkhyàtàþ såryopya÷vobhavadyataþ // ViP_3,5.29 // ÷àkhàbhedàstu teùàü vai da÷a pa¤ca ca vàjinàm / kàõvàdyàþsumahàbhàgà yàj¤avalkyàþ prakãrtitàþ // ViP_3,5.30 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ (5) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca sàmavedataroþ ÷àkhà vyàsa÷iùyasya jauminiþ / krameõa yena maitreya vibheda÷çõu tanmama // ViP_3,6.1 // susaütustasya putrobhåtsåtvàna÷càbhavatsutaþ / adhãtavantau caikaikàü saühitàü tau màhamatã // ViP_3,6.2 // sahasrasaühitàbhedaü sukarmàtatsutastataþ / cakàra taü ca tacchiùyau jagçhàte mahàvratau // ViP_3,6.3 // hiraõyanàbhaþ kausalyaþ pauùpiüji÷ ca dvijottama / udãcyàþsàmagàþ ÷iùyàstasya pa¤ca÷ataü smçtàþ // ViP_3,6.4 // hiraõyanàbhàttàvatyaþsaühità yair dvijottamaiþ / gçhãtàstepi cocyante paõóitaiþ pràcyasàmagàþ // ViP_3,6.5 // lokàkùirnaidhami÷caiva kakùivàüllàïgalis tathà / pauùpiji÷iùyàstadbhedaiþ saühità bahulãkçtàþ // ViP_3,6.6 // hiraõyanàbha÷iùyastu caturvi÷atisaühitàþ / provàca kçtanàmàsau ÷iùyebhya÷ ca mahàmuniþ // ViP_3,6.7 // tai÷ càpi sàmavedo 'sau ÷àkhàbhir bahulãkçtaþ / atharvaõàmatho vakùye saühitànàü samuccayam / atharvavedaü sa muniþsusaüturamitadyutiþ // ViP_3,6.8 // ÷iùyamadhyàpayàmàsa kabandhaü so 'pi taü dvidhà / kçtvà tudevadarsàya tathà pathyàya dattavàn // ViP_3,6.9 // devadar÷asya ÷iùyàstu medhobrahmabalis tathà / ÷aulkàyaniþ pippalàdastathànyo dvijasattama // ViP_3,6.10 // pathyasyàpi trayaþ ÷iùyàþ kçtà yair dvija saühitàþ / jàbàliþ kumudàdi÷ ca tçtãyaþ ÷aunako dvija // ViP_3,6.11 // ÷aunakastu dvidhà kçtvà dadàvekàü tu babhrave / dvitãyàü saühitàü pràdàtsaindhavàya ya saüj¤ine // ViP_3,6.12 // saindhavànmujike÷a÷ ca dvedhabhinnàstridhà punaþ / nakùatrakalpo vedànàü saühitànàü tathaiva ca // ViP_3,6.13 // caturthaþsyàdàïgirasaþ ÷àntikalpa÷capa¤camaþ / ÷reùñhàstvatharvaõàmete saühitànàü vikalpakàþ // ViP_3,6.14 // àkhyànai÷ càpy upàkhyànair gàthàbhiþ kalpa÷uddhibhiþ / puràõasaühitàü cakrepuràõàrthavi÷àradaþ // ViP_3,6.15 // prakhyàto vyàsa÷iùyobhåtsåto vai romaharùaõaþ / puràmasaühitàü tasmai dadau vyàso mahàmatiþ // ViP_3,6.16 // sumati÷càgnivarcà÷ ca mitràyuþ÷àüsapàyanaþ / akçtavraõasàvarõiùpañ÷iùyàstasya càbhavan // ViP_3,6.17 // kà÷yapaþ saühitàkartà sàvarõiþ ÷àüsapàyanaþ / romaharùàõikàcànyà tiséõàü målasaühità // ViP_3,6.18 // catuùñayena bhedena saühitànàmidaü mune // ViP_3,6.19 // àdyaü sarvapuràõànàü puràõaü bràhmamucyate / aùñàda÷apuràõàni puràõaj¤àþ pracakùate // ViP_3,6.20 // bràhmaü pàdmaü vaiùõavaü ca ÷aivaü bhàgavataü tathà / tathànyaü nàradãyaü ca màrkaõóeyaü ca saptamam // ViP_3,6.21 // àgneyamaùñamaü caiva bhaviùyannavamaü smçtam / da÷amaü brahmavaivartaü laiïgamekàda÷aü smçtam // ViP_3,6.22 // vàràhaü dvàda÷aü caiva skàndaü càtra trayoda÷am / caturda÷aüvàmanaü ca kaurmaü pa¤cada÷aü tathà / màtsyaü ca gàruóaü caiva brahmàõóaü ca tataþ param / mahàpuràõànyetàni hyaùñàda÷a mahàmune // ViP_3,6.23 // tathà copa puràõàni munibhiþ kathitàni ca / sarga÷ ca pratisarga÷ ca vaü÷amanvantaràõi ca / sarveùveteùu kathyante vaü÷ànucàrãtaü ca yat // ViP_3,6.24 // yadetattava maitreya puràõaü kathyate mayà / etadvaiùõavasaüj¤aü vai pàdmasyasamanantaram // ViP_3,6.25 // sarge ca pratisarge ca vaü÷amanvantaràdiùu / kathyate bhagavàn viùõur a÷eùeùv iva sattama // ViP_3,6.26 // aïgàni vedà÷catvàro mãmàüsànyàyavistaraþ / puràõaü dharma÷àstraü ca vidyà hyetà÷caturda÷a // ViP_3,6.27 // àyurvedodhanurvedo gàndharva÷caiva te trayaþ / artha÷àstraü caturthaü tu vidya hyaùñàda÷aiva tàþ // ViP_3,6.28 // j¤eyà brahmarùayaþ pårvaü tebhyo devarùayaþ punaþ / ràjarùayaþ punastebhya çùiprakçtayastrayaþ // ViP_3,6.29 // iti ÷àkhàþsamàkhyàtaþ ÷àkhàbhedàstathaiva ca / kartàra÷caiva ÷àkhànàü bhedahetustathoditaþ // ViP_3,6.30 // sarvamanvantareùvevaü ÷àkhàbhedàþsamàþ smçtàþ // ViP_3,6.31 // pràjàpatyà ÷rutirnityà tadvikalpàstvime dvija // ViP_3,6.32 // etatte kathitaü sarvaü yatpçùñohamihatvayà / maitreya vedasaübandhaþ kimanyatkathayàmi te // ViP_3,6.33 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷eþùñhodhyàyaþ (6) _____________________________________________________________ maitreya uvàca yathà vatkathitaü sarvaü yatpçùñosiü mayà guro / ÷rotumicchàmyahaü tvekaü tadbhavànprabravãtu me // ViP_3,7.1 // saptadvãpàni pàtàlavidhaya÷ ca mahàmune / spatalokà÷ ca yentasthà brahmàõóasyàsya sarvataþ // ViP_3,7.2 // sthålaiþ såkùmais tathà såkùmasåkùmàsåkùmataraiþ smçtà / sthålàtsthålatarai÷ caiva sarvaü pràõibhir àvçtam // ViP_3,7.3 // aïgulasyàùñabhàgopi na sosti munisattama / vasaüti pràõino yatra karmabandhanibandhanàþ // ViP_3,7.4 // sarve caite va÷aü yànti yamasya bhagavan kila / àyuùonte tathà yànti yàtanàstatpracoditàþ // ViP_3,7.5 // yàtanàbhyaþ paribhraùñà devàdyàsvatha yoniùu / jantavaþ parivartante ÷àstràõàmeùa nirõayaþ // ViP_3,7.6 // sohamicchàmi tacchrotuü yamasya va÷avartinaþ / na bhavantinarà yena tatkarma kathayasva me // ViP_3,7.7 // ÷rãparà÷ara uvàca ayameva mune pra÷ro nakulena mahàtmanà / pçùñaþ pitàmahaþ pràha bhãùmo yattacchçõuùva me // ViP_3,7.8 // bhãùõa uvàca purà mamàgato vatsa sakhà kàliïgako dvijaþ / sa màmuvàca praùño vai mayà jàtismaro muniþ // ViP_3,7.9 // tenàkhyàtamidaü sarvamitthaü caitadbhaviùyati / tathà ca tadabhådvatsa yathoktaü tena dhãmatà // ViP_3,7.10 // sa pçùña÷ ca mayà bhåyaþ ÷raddadhànena vai dvijaþ / yadyadàha na taddçùñamanyathà hi mayà kvacit // ViP_3,7.11 // ekadà tu mayà pçùñametadyadbhavatoditam / pràha kàliïgako vipraþsmçtvà tasya munervacaþ // ViP_3,7.12 // jàtismareõa kathito rahasyaþ paramo mama / yamakiïkarayoryobhåtsaüvàdastaü bravãmi te // ViP_3,7.13 // kàliïga uvàca svapuruùamabhivãkùya pà÷ahastaü vadati yamaþ kila tasya karõamåle / parihara madhusådanaprapannànprabhurahamanyançõàmavaiùõavànàm // ViP_3,7.14 // ahamamaravaràrcitena dhàtrà yama iti lokahitàhite niyuktaþ / hariguruva÷agosmi na svatantraþ prabhavati saüyamane mamàpi viùõuþ // ViP_3,7.15 // kaõña kamukuñakarõikàdibhedaiþ kanakamabhedamapãùyate yathaikam / surapa÷umanujàdikalpanàbhir harir akhilàbhir udãryate tathaikaþ // ViP_3,7.16 // kùititalaparamàõavonilànte punarupayànti yathaikatàü dharitryàþ / surapa÷umanujàdayastathànte guõakalaùeõa sanàtanena tena // ViP_3,7.17 // harimamaravaràrcitàïghripadmaüpraõamati yaþ paramàrthato hi martyaþ / tamapagatasamastapàpabandhaü vraja parihçtya yathàgnimàjyasiktam // ViP_3,7.18 // iti yamavacanaü ni÷amya pà÷ã yama puruùastamuvàca dharmaràjam / kathaya mama vibho samastadhàturbhavati hareþ khalu yàdç÷osya bhaktaþ // ViP_3,7.19 // yama uvàca na calati nijavarmadharmato yaþsamamatiràtmasuhçdvipakùapakùe / na harati na ca hanti ki¤ciducchaiþ sthitamanasaü tamavehi viùõubhaktam // ViP_3,7.20 // kalikalupamalena yasya nà'tmà vimalamatemalinãkçtastamenam / manasi kçtajanàrdanaü manaùyaü satatamavehi hareratãva bhaktam // ViP_3,7.21 // kanakamapi rahasyavekùya buddhyà tçõamiva yaþsamavaiti vai parasvam / bhavati ca bhagavatyananyacetàþ puruùavaraü tamavehi viùõubhaktam // ViP_3,7.22 // sphañikagiri÷ilàmalaþ kva viùõurmanasi nçõàü kva ca matsaràdidoùaþ / na hi tuhinamayåkhara÷mipu¤je bhavati hutà÷anadãptijaþ pratàpaþ // ViP_3,7.23 // vimalamatiramatsaraþ pra÷àntaþ ÷ucicaritokhilasattvamitrabhåtaþ / priyahitavacano 'stamànamàyo vasati sadà hçdi tasya vàsudevaþ // ViP_3,7.24 // vasati hçdisanàtane ca tasminbhavati pumà¤jagatosya saumyaråpaþ / kùitirasamatiramyamàtmanontaþ kathayati càrutayaiva sàlapotaþ // ViP_3,7.25 // yamaniyamavidhåta kalpaùàõàmanudinamacyutasaktamànasànàm / apagatamadamànamatsaràõàü tyaja bhaña dåratareõa mànavànàm // ViP_3,7.26 // hçdi yadi bhagavànanàdiràste harirari÷aïkhagadàdharovyàtmà / tadaghavighàtakartçbhinnaü bhavati kathaü sati càndhakàramarke // ViP_3,7.27 // harati paradhanaü nihanti jantånvadati tathà nçtaniùñuràõi ya÷ ca / a÷ubhajanitaduramadasya puüsaþ kaluùamaterhçdi tasya nàstyanantaþ // ViP_3,7.28 // na sahati parasaüpadaü vinindàü kaluùamatiþ kurute satàmasàdhuþ / nayajati na dadàti ya÷ ca saütaü manasi na tasya janàrdano 'dhamasya // ViP_3,7.29 // paramasuhçdibàndhave kalatre mutatanayàpitçmàtçbhçtyavarge / ÷añhamatirupayàti yorthatçùõàü tamadhamaceùñamavehi nàsya bhaktam // ViP_3,7.30 // a÷ubhamatirasatpravçtti saktaþsatatamanàryaku÷ãlasaügamattaþ / anudinakçtapàpabandhayuktaþ paruùapa÷urna hi vàsudevabhaktaþ // ViP_3,7.31 // sakalamidamahaü ca vàsudevaþ paramapumànparame÷varaþsa ekaþ / iti matiracalàbhavatyanante hçdayagate vrajatànvihàya dåràt // ViP_3,7.32 // kamalanayana vàsudeva viùõo dharaõidharàcyuta ÷aïkhacakrapàõe / bhava÷araõamitirayanti ye vai tyaja bhaña dåratareõa tànapàpàn // ViP_3,7.33 // vasati manasi yasya sovyayàtmà puruùavarasya na tasya dçùñipàte / tava gatiratha và mamàsti cakrapratihatavãryabalasya sonyalokyaþ // ViP_3,7.34 // kàliïga uvàca iti nijabhaña÷àsanàya devo ravita nayasya kilàha dharmaràjaþ / mama kathitamidaü ca tena tubhyaü kuruvara samyagidaü mayàpi coktam // ViP_3,7.35 // ÷rãbhãùma uvàca nakulaitanmamàkhyàtaü pårvaü tena dvijanmanà / kaliïgade÷àde÷yetya prãtena sumahàtmanà // ViP_3,7.36 // mayàpyetadyathànyàyaü samyagvatsa tavoditam / yathà viùõumçtenànyattràõàü saüsàrasàgare // ViP_3,7.37 // kiïkaràþ pà÷adaõóà÷ ca na yamo na ca yàtanàþ / samarthàstasya yasyàtmà ke÷avàlaübanaþsadà // ViP_3,7.38 // ÷rãparà÷ara uvàca etanmune samàkhyàtaü gãtaü vaivasvatena yat / tvatpra÷nànugataü samyakkimanyacchrotumicchasi // ViP_3,7.39 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e saptamo 'dhyàyaþ (7) _____________________________________________________________ maitreya uvàca bhagavanbhagavàndevaþ saüsàravijigãùubhiþ / samàkhyàhi jagannàtho viùõuràràdhyate yathà // ViP_3,8.1 // àràdhitàcca govindàdàràdhanaparair naraiþ / yatpràpyate phalaü ÷rotuü taccecchàmi mahàmune // ViP_3,8.2 // ÷rãparà÷ara uvàca yatpçcchati bhavànetatsagareõa mahàtmanà / aurvaþ pràha yathà pçùñastanme nigadataþ ÷çõu // ViP_3,8.3 // sagaraþ praõipattyainamaurvaü papracchabhàrgavam / viùõoràràdhanopàyasaübandhaü munisattama // ViP_3,8.4 // phalaü càràdhite viùõo yatpuüsàmabhijàyate / sa càha pçùño yatnena tasmai tanmekhilaü ÷çõu // ViP_3,8.5 // aurva uvàca bhaumaü manorathaü svargaü svarge ramyaü ca yatpadam / pràpnotyàràdhite viùõau nirvàõamapi cottamam // ViP_3,8.6 // yadyadicchati yàvacca phalamàràdhite 'cyute / tattadàpnoti ràjendra bhåri svalpamathàpi và // ViP_3,8.7 // yattu pçcchasi bhåpàla kathàmàràdhyate hariþ / tadahaü sakalaü tubhyaü kathayàmi nibodha me // ViP_3,8.8 // varõà÷ramàcàravatà puruùeõaparaþ pumàn / viùõuràràdhyate panthà nànyastattoùakàrakaþ // ViP_3,8.9 // yajanyaj¤ànyajatyenaü japantyenaü japannçpa / nighnannanyànhinastyenaü sarvabhåto yato hariþ // ViP_3,8.10 // tasmàtsadàcàravatà puruùeõa janàrdanaþ / àràdhyastu svavarõoktadharmànuùñhànakàrimà // ViP_3,8.11 // bràhmaõaþ kùatriyo vai÷yaþ ÷udra÷ ca pçthivãpate / svadharmatatparo viùõumàràdhayati nànyathà // ViP_3,8.12 // paràpavàdaü pai÷unyamançtaü ca na bhàùate / anyodvegakaraü vàpi toùyate tenake÷avaþ // ViP_3,8.13 // paradàraparadravyaparahiüsàsu yo ratim / na karoti pumànbhåpa toùyate tena ke÷avaþ // ViP_3,8.14 // na tàóayati no hanti pràõino na ca hiüsakaþ / yo manuùyo manuùyendra toùyate tena ke÷avaþ // ViP_3,8.15 // devàdvijaguråõàü ca ÷u÷råùàsu sadodyataþ / toùyate tena govindaþ puruùeõanare÷vara // ViP_3,8.16 // yathàtmani ca putre ca sarvabhåteùu yattathà / hitakàmo haristena sarvadà toùyate sukham // ViP_3,8.17 // yasya ràgàdidoùeõa na duùñaü nçpa mànasam / vi÷uddhacetasà viùõustoùyate tena sarvadà // ViP_3,8.18 // varõà÷rameùu ye dharmàþ ÷àstroktà munisattama / teùu tiùñhannaro viùõumàduùñaü nçpa mànasam // ViP_3,8.19 // sagara uvàca tadahaü ÷rotumicchami varõadharmàna÷eùataþ / tathaivà÷ramadharmaü÷ ca dvijavarya bravãhi tàn // ViP_3,8.20 // aurva uvàca bràhmaõakùatriyavi÷àü ÷udràõàü ca yathàkamam / tvamekàgramatirbhåtvà ÷çõu dharmànmayoditàn // ViP_3,8.21 // dànaü dadyàd yajed devàn yaj¤iþ svàdhyàyatatparaþ / nityodakã bhavedvipraþ kuryàccàgniparigraham // ViP_3,8.22 // vçttyarthaü yàjayeccànyànanyànadhyàpayettathà / kuryàtpratigrahàdànaü÷uklàrthànnyàyato dvijaþ // ViP_3,8.23 // sarvabhåtahitaü kuryànnàhitaü kasyàciddvijaþ / maitrã samastabhåteùu bràhmaõasyottamaü dhanam // ViP_3,8.24 // gràvõiratne ca pàrakye samabuddhirbhaveddvijaþ / çtàvabhigamaþ patnyàü ÷astate càsya pàrthiva // ViP_3,8.25 // dànàni dadyàdicchàto dvijebhyaþ kùatriyopi và / yajecca vividhair yaj¤air adhãyãta ca pàrthivaþ // ViP_3,8.26 // ÷astràjãvo mahãrakùà pravarà tasya jãvikà / tatràpi prathamaþ kalpaþ pçthivãparipàranam // ViP_3,8.27 // dharitrãpàlanenaiva kçtakçtyà naràdhipàþ / bhavanti tçpateraü÷à yato yaj¤àdikarmaõàm // ViP_3,8.28 // duùñànàü ÷àsanàdràjà ÷iùñànàü paripàlanàt / pràpnotyabhimatàüllokànvarõasaüsthàü karoti yaþ // ViP_3,8.29 // pà÷upàlyaü ca vàõijyaü kçùiü ca manuje÷vara / vai÷yàya jãvikàü brahmà dadau lokapitàmahaþ // ViP_3,8.30 // tasyàpyadhyayanaü yaj¤o dànaü dharma÷ ca ÷asyate / nityanaimittikàdãnàmanuùñhànaü ca karmaõàm // ViP_3,8.31 // dvijàtisaü÷ritaü karma tàdarthyaü tena poùaõam / krayavikrayajair vàpi dhanaiþ kàrådbhavena và // ViP_3,8.32 // ÷udrasya sannatiþ ÷aucaü sevà svàminyamàyayà / amantrayaj¤o hyasteyaü tatsaügo viprarakùaõam // ViP_3,8.33 // dànaü ca dadyàcchådropi pàkayaj¤air yajeta ca / pitryàdikaü ca tatsarvaü ÷udraþ kurvãta tena vai // ViP_3,8.34 // bhçtyàdibharaõàrthàya sarveùàü ca parigrahaþ / çtukàlebhigamanaü svadàreùu mahãpate // ViP_3,8.35 // dayà samastabhåteùu titikùà nàtimànità / satyaü ÷aucamanàyàso maïgalaü priyavàdità // ViP_3,8.36 // maitryaspçhà tathà tadvadakàrpaõyaünare÷vara / anusåyà ca sàmànyavarõànàü kathità guõàþ // ViP_3,8.37 // à÷ramàõàü ca sarveùàmete sàmànyalakùaõàþ / guõàüstathàvaddharmàü÷ ca vipràdãnàmimà¤chçõu // ViP_3,8.38 // kùàttraü karma dvijasyoktaü vai÷yaü karma tathà padi / ràjanyasya ca vai÷yoktaü ÷ådrakarma na caitayoþ // ViP_3,8.39 // sàmarthye sati tattyàjyamubhàbhyàmapi pàrthiva / tadevàpadi kartavyaü na kuryàtkarmasaükaram // ViP_3,8.40 // ityete kathità ràjanvarõadharmà mayà tava / dharmànà÷ramiõàü samyagbruvato me ni÷àmaya // ViP_3,8.41 // iti ÷riviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e 'ùñamodhyàyaþ (7) _____________________________________________________________ aurva uvàca bàlaþ kçtopanayano vedàharaõatatparaþ / gurugehe vasedbhåpa brahmacàrã samàhitaþ // ViP_3,9.1 // ÷aucà càravrataü tatra kàryaü ÷u÷råùaõaü guroþ / vratàni caratà gràhyo veda÷ ca kçtabuddhinà // ViP_3,9.2 // ubhe saüdhye raviü bhåpa tathaivàgniü samàhitaþ / upatiùñhettadà kuryàdgurorapyabhivàdanam // ViP_3,9.3 // sthite tiùñhedvàjedyàte nãcair àsãta càsati / ÷iùyo gurornçpa÷reùñha pratikålaü na saücaret // ViP_3,9.4 // tenai voktaü pañhedvedaü nànyacittaþ puraþsthitaþ / anuj¤àta÷ ca bhikùànnama÷nãyàdguruõà tataþ // ViP_3,9.5 // avagàhedapaþ pårvamàcàryeõàvagàhitaþ / samijjalàdikaü càsya kàlyaü kàlyamupànayet // ViP_3,9.6 // gçhãtagràhyaveda÷ ca tato 'nuj¤àm avàpya ca / gàrhasthyamàvi÷et pràj¤o niùpannaguruõiùkçtiþ // ViP_3,9.7 // vidhinàvàptadàrastu dhanaü pràpya svakarmaõà / gçhasthakàryamakhilaü kuryàdbhåpàla ÷aktitaþ // ViP_3,9.8 // nivàpena piténarcan yaj¤air devàüstathàtithãn / annair munãü÷ ca svàdhyàyair apatyena prajàpatim // ViP_3,9.9 // bhåtàni balibhi÷caiva vàtsalyenàkhilaü jagat / pràpnoti lokànpuruùo nijakarmasamàrjitàn // ViP_3,9.10 // bikùàbhuja÷ ca ye kecitparivraóbrahmacàriõaþ / tepyatraiva pratiùñhante gàrhasthyaü tena vai param // ViP_3,9.11 // vedàharaõakàryàya tãrthasnànàya ca prabho / añanti vasudhàü vipràþ pçthivãdar÷anàya ca // ViP_3,9.12 // aniketà hyanàhàrà yatra sàyaïgçhà÷ ca ye / teùàü gçhasthaþ sarveùàü pratiùñhà yonireva ca // ViP_3,9.13 // teùàü svàgatadànàdivaktavyaü madhuraü nçpa / gçhàgatànàü dadyàcca ÷ayanàsanabhojanam // ViP_3,9.14 // atithiryasya bhagnà÷o gçhàtpratinivartate / sa dattvà duùkçtaü tasmai puõyamàdàya gacchati // ViP_3,9.15 // avaj¤ànamahaïkàro daübha÷caiva gçha sataþ / paritàpopaghàtau ca pàruùyaü ca na ÷asyate // ViP_3,9.16 // yastu samyakkarotyevaü gçhasthaþ paramaü vidhim / sarvabandhavinirmukto lokànàpnotyanuttamàn // ViP_3,9.17 // vayaþparãõato ràjankçtakçtyo gçhà÷ramã / putreùu bhàryàü nikùipya vanaü gacchetsahaiva và // ViP_3,9.18 // parõamålaphalàhàraþ ke÷a÷ma÷rujañàdharaþ / bhåmi÷àyã bhavettatra muniþsarvàtithirnçpa // ViP_3,9.19 // carmakà÷aku÷aiþ kuryàtparidhànottarãyake / tadvattriùavaõaü snànaü ÷astamasya nare÷varaþ // ViP_3,9.20 // devatàbhyarcanaü homaþsarvàbhyàgatapåjanam / bhikùàbalipradànaü ca ÷astamasya nare÷vara // ViP_3,9.21 // vanyastrehena gàtràõàmabhyaïga÷càsya ÷asyate / tapa÷ ca tasya ràjendra ÷ãtoùõàdisahiùõutà // ViP_3,9.22 // yastvetàü niyata÷caryàü vànaprastha÷carenmuniþ / sa dahatyagnivaddoùà¤jayellokàü÷ ca ÷à÷vatàn // ViP_3,9.23 // caturtha÷cà÷ramo bhikùoþ projyate yo manãùibhiþ / tasya svaråpaü gadato mama ÷rotuü nçpàrhasi // ViP_3,9.24 // putradravyakalatreùu tyaktastreho naràdhipa / caturthamà÷ramasthànaü gacchennirdhåtamatsaraþ // ViP_3,9.25 // traivargikàüstyajetsarvànàraübhànavanãpate / mitràdiùu samo maitraþsamasteùveva jantuùu // ViP_3,9.26 // jaràyujàõóajàdãnàü vàómanaþkàyakarmabhiþ / yuktaþ kurvãta na drohaü sarvasaügàü÷cavarjayet // ViP_3,9.27 // ekàràtrasthitir gràme pa¤caràtrasthitiþ pure / tathà tiùñhedyathàprãtirdveùo và nàsya jàyate // ViP_3,9.28 // pràõayàtrànimittaü ca vyaïgàre bhuktavajjane / kàle pra÷astavarõànàü bhikùàrthaü paryañedgçhàn // ViP_3,9.29 // kàmaþ krodhas tathà darpamohalobhàdaya÷ ca ye / tàüstu sarvànparityajyaparivràõnirmamo bhavet // ViP_3,9.30 // abhayaü sarvabhåtebhyo dattvà ya÷carate muniþ / tasyàpi sarvabhåtebhyo na bhayaü vidyate kvacit // ViP_3,9.31 // kçtvàgnihotraüsva÷arãrasaüsthaü ÷àrãramagniü svamukhe juhoti / viprastu bhaikùyopahitair havirbhi÷citàgnikànàü vrahati sma lokàn // ViP_3,9.32 // mokùo÷ramaü ya÷carate yathoktaü ÷uciþsukhaü kalpitabuddhiyuktaþ / anindhanaü jyotiriva pra÷àntaþsa brahmalokaü ÷rayate dvijàtiþ // ViP_3,9.33 // iti÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e navamo 'dhyàyaþ (9) _____________________________________________________________ sagara uvàca kathitaü càturà÷ramyaü càturvarõyakriyàs tathà / puüsaþ kriyàmahaü ÷rotumicchàmi dvijasattama // ViP_3,10.1 // nityanaimittikàþ kàmyàþ kriyàþ puüsàma÷eùataþ / samàkhyàhi bhçgu÷reùñha sarvaj¤o hyasi me mataþ // ViP_3,10.2 // aurva uvàca yadetaduktaü bhavatà nityanaimittikà÷rayam / tadahaü kathayiùyàümi ÷çõuùvaikamanà mama // ViP_3,10.3 // jàtasya jàtakarmàdikriyàkàõóama÷eùataþ / putrasya kurvãta pità ÷ràddhaü càbhyudayàtmakam // ViP_3,10.4 // yugmàüstu pràómukhànviprànbhojayenmanubhe÷vara / yathà tçptis tathà kuryàddaivaü pitryaü dvijanmanàm // ViP_3,10.5 // dadhnà yuktaiþ sabadarair mi÷ràn pióàn mudà yutaþ / nàndãmukhebhyastãrthena dadyàddaivena pàrthiva // ViP_3,10.6 // pràjàpatyena và sarvamupacàraü pradakùiõam / kurvãta tattathà÷eùavçddhikàleùu bhåpate // ViP_3,10.7 // tata÷ ca nàma kurvãta pitaiva da÷amehani / devapårvaü naràkhyaü hi ÷armavarmàdisaüyutam // ViP_3,10.8 // ÷armeti bràhyaõasyoktaü varmeti kùatrasaü÷rayam / guptadàsàtmakaü nàma pra÷astaü vai÷ya÷udrayoþ // ViP_3,10.9 // nàrthahãnaü na cà÷astaü nàpa÷abdayutaü tathà / nàmaïgalyaü jugupsàkaü nàma kuryàtsamàkùaram // ViP_3,10.10 // nàtidãrghaünàtihrasvaü nàtigurvakùarànvitam / sukhoccàryaü tu tannàma kuryàdyatpraõavàkùaram // ViP_3,10.11 // tato 'nantarasaüskàrasaüskçto guruve÷mani / yathoktavidhimà÷ritya kuryàdvidyàparigraham // ViP_3,10.12 // gçhãtavidyo gurave dattvà ca gurudakùiõàm / gàrhasthyamicchanbhåpàla kuryàddàraparigraham // ViP_3,10.13 // brahmacaryeõa và kàlaü kuryàtsaükalpapårvakam / gugoþ ÷u÷ruùaõaü kuryàttatputràderathàpi và // ViP_3,10.14 // vaikhànaso vàpi bhavetparivràóatha vecchayà / pårvasaükalpitaü yàdçk tàdçkkuryànnaràdhipa // ViP_3,10.15 // varùair ekaguõàü bhàryàmudvahettrigumaþsvayam / nàti ke÷àmake÷àü và nàtikçùõàü na piïgalàm // ViP_3,10.16 // nisargatodhikàïgàü và nyånàïgàmapi nodvahet / nàvi÷uddhàü saromàü vàkulajàü vàpi rogiõãm // ViP_3,10.17 // na duùñàü duùñavàkyàü và vyaïginãü putçmàtçtaþ / na ÷ma÷ruvya¤janavatãü na caiva puruùàkçtim // ViP_3,10.18 // na gharvarasvaràü kùàmàü tathà kàkasvaràü na ca / nànibandhekùaõàü tadvadvçttàkùãü nodvahedbudhaþ // ViP_3,10.19 // yasyà÷ ca roma÷e jaïghe gulphau yasyàstathonnatau / gaõóayoþ kåparau yasyà hasaütyàstàü na codvahet // ViP_3,10.20 // nàtiråkùacchaviü pàóukarajàmaruõekùaõàm / àpãna hastapàdàü ca nakanyàmudvahedbudhaþ // ViP_3,10.21 // na vàmanàü nàtidãrghàü nodvahetsaühatabhruvam / na càti cchidrada÷anàü na karàlamukhãü naraþ // ViP_3,10.22 // pa¤camãü màtçpakùàcca pitçpakùàcca saptamãm / gçhastha÷codvahetkanyàü nyàyena vidhinà nçpa // ViP_3,10.23 // bràhmo daivastathaivàrùaþ pràjàpatyastathàsuraþ / gàndharvaràkùayau cànyau pai÷àca÷ càùñamo mataþ // ViP_3,10.24 // eteùàü yasya yo dharmo varmasyokto maharùibhiþ / kurvãta dàragrahaõaü tenànyaü parivarjayet // ViP_3,10.25 // sadharmacàriõãü pràpya gàrhasthyaü sahitastayà / samudvaheddadàtyetatsamyagåóhaü mahàphalam // ViP_3,10.26 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e da÷amo 'dhyàyaþ (10) _____________________________________________________________ sagara uvàca gçhasthasya sadàcàraü ÷rotumicchàmyahaü mune / lokàdasmàtparasmàcca yamàtiùñhanna hãyate // ViP_3,11.1 // aurva uvàca ÷råyatàü pçthivãpàla sadàcàrasya lakùaõam / sadàcàravatà puüsà jitau lokàvubhàvapi // ViP_3,11.2 // sàdhavaþ kùãõadeùàstu saccabdaþ sàdhuvàcakaþ / teùàmàcaraõaü yastu sadàcàraþsa ucyate // ViP_3,11.3 // saptarùayotha manavaþ prajànàü patayas tathà / sadàcàrasya vaktàraþ kartàra÷ ca mahãpate // ViP_3,11.4 // bràhmo muhårte cotthàya manasà matimàtrçpa / prabuddha÷cintayeddharmamarthaü càpyavirodhinam // ViP_3,11.5 // apãóayà tayoþ kàmamubhayorapi cintayet / dçùñàdçùñavinà÷àya trivarge samadar÷inà // ViP_3,11.6 // parityajedarthakàmau dharmapãóàkarau nçpa / dharmamapyasukhodarkaü lokavidveùñameva ca // ViP_3,11.7 // tataþ kàlyaü samutthàya kuryànmåtraü nare÷vara // ViP_3,11.8 // nairçtyàmiùuvikùepamatãtyàbhyadhikaü bhuvaþ / dvaràdàvasathànmåtra purãùaü ca visarjayet // ViP_3,11.9 // pàdàvanejanocchiùñe prakùipenna gçhàïgaõe // ViP_3,11.10 // àtmacchàyàü tarucchàyàü gosåryàgnyanilàüs tathà / gurudvijàdãüstu budho nàdhimehetkadàcana // ViP_3,11.11 // na kçùñe sasyamadhye và gauvraje janasaüsadi / na vartmani na nadyàditãrtheùu puruùarùabha // ViP_3,11.12 // nàpsu naivàübhasastãre ÷ma÷àne na samàcaret / utsargaü vai purãùasya måtrasya ca visarjanam // ViP_3,11.13 // udaïmukho divàmåtraü viparãtamukho ni÷i / kurvitànàpadi pràj¤o måtrotsargaü ca pàrthiva // ViP_3,11.14 // tçõair àstãrya vasudhàü vastrapràvçtamastakaþ / tiùñhennàticiraü tatra naiva ki¤cidudãrayet // ViP_3,11.15 // valmãkamåùikodbhåtàü mçdaü nàntarjalàü tathà / ÷aucàva÷iùñàü gehàccanàdadyàllepasaübhavàm // ViP_3,11.16 // aõupràõyupapannàü ca halotkhàtàü ca pàrthiva / parityajenmçdo hyetàþsakalàþ ÷aucakarmaõi // ViP_3,11.17 // ekà liïge gude tistro dasa vàmakare nçpa / hastadvaye ca spata syurmçdaþ ÷aucopapàdikàþ // ViP_3,11.18 // acchenàgandhalepena jalenàbudbudena ca / àcàmeccamçdaübhåyas tathà dadyàtsamàhitaþ // ViP_3,11.19 // niùpàditàïghri÷aucastu pàdàvabhyukùya taiþ punaþ / triþ pibetsalilaü tena tathà dviþ parimàrjayet // ViP_3,11.20 // ÷irùaõyàni tataþ khàni mårdhànaü ca samàlabhet / bàhå nàbhiü ca toyena hçdayaü càpi saüspç÷et // ViP_3,11.21 // svàcàntastu tataþ kuryàtpumànke÷aprasàdhanam / àdar÷à¤janamàïgalyaü dårvàdyàlaübhanàni ca // ViP_3,11.22 // tataþsvavarõadharmeõa vçttyarthaü ca dhanàrjanam / kurvãta ÷raddhàsaüpanno yajecca pçthivãpate // ViP_3,11.23 // somasaüsthà haviþsaüsthàþ pàkasaüsthàstu saüsthitàþ / dhane yato manuùyàõàü yatetàto dhanàrjane // ViP_3,11.24 // nadãnadatañàkeùu devakhàtajaleùu ca / nityakriyàrthaü snàyãta gãriprastravaõeùu ca // ViP_3,11.25 // kåpeùåddhçtatoyena snànaü kurvãta và bhuvi / gçheùåddhçtatoyena hyathavà bhuvyasaübhave // ViP_3,11.26 // ÷ucivastradharaþ snàto devarùipitçtarpaõam / teùàmeva hi tãrthenakurvãta susamàhitaþ // ViP_3,11.27 // trirapaþ prãõanàrthàya devànàmapavarjayet / çùãõàü ca yathànyàyaü sakçccàpi prajàpateþ // ViP_3,11.28 // pitéõàü prãõanàrthàya tadapaþ pçtivãpate / pitàmahebhya÷ ca tathà prãmayetprapitàmahàn // ViP_3,11.29 // màtàmahàya tatpitre tatpitre ca samàhitaþ / dadyàtpaitreõatãrthena kàmyaü cànyacchçõuùva me // ViP_3,11.30 // màtre svamàtre tanmàtre gurupatnyai tathà nçpa / guråõàü màtulànàü ca snigdhamitràya bhåbhåje // ViP_3,11.31 // idaü càpi japedaübu dadyàdàtmecchayànçpa / upakàràya bhåtànàü kçtadevàditarpaõam // ViP_3,11.32 // devàsuràs tathà yakùà nàgagandharvaràkùasàþ / pi÷àcà guhyakàþsiddhàþ kåùmàóàþ pa÷avaþ khagàþ // ViP_3,11.33 // jalecarà bhålecarà bhånilayà vàyvàhàrà÷ ca jatavaþ / tçptimetena yàntyà÷u maddattenàübunàkhilàþ // ViP_3,11.34 // narakeùu samasteùu yàtanàsu ca saüsthitàþ / teùàmàpyàyanàyautaddãyate salilaü mayà // ViP_3,11.35 // ye bàndhavàbàndhavà ye yenyajanmani bàndhavàþ / te tçptimakhilà yàntu ye càsmattobhivà¤chati // ViP_3,11.36 // yatra kvacanasaüsthànàü kùuttçùõopahatàtmanàm / idamàpyàyanàyàstu mayà dattaü tilodakam // ViP_3,11.37 // kàmyodakapradànaü te mayaitatkathitaü nçpa / yaddattvà prãõayatyetanmanuùyaþsakalaü jagat / jagadàpyàyanodbhåtaü puõyamàpnoti cànadha // ViP_3,11.38 // dattvà kàmyodakaü samyagetebhyaþ ÷ràddhayànvitaþ / àcamya ca tato dadyàtsåryàya salilà¤jalim // ViP_3,11.39 // namo vivasvate brahmabhàsvate viùõutejase / jagatsavitre ÷ucaye savitre karmasàkùiõe // ViP_3,11.40 // tato gçhàr'canaü kuryàdabhãùñasurapåjanam / jalàbhiùekaiþ puùpai÷ ca dhåpàdyai÷ ca nivedanam // ViP_3,11.41 // apårvamàgnihontra ca kuryàtpràgbrahmaõe nçpa // ViP_3,11.42 // prajàpatiü samuddi÷ya dadyàdàhutimàdaràt / gçhebhyaþ kà÷ya pàyàtha tatonumataye kramàt // ViP_3,11.43 // taccheùaü maõike pçthvãrpajanyebhyaþ kùipettataþ / dvàre dhàturvidhàtu÷ ca madhye ca brahmaõe kùipet // ViP_3,11.44 // gçhasya puraùabyàghra digdevànapi me ÷çõu // ViP_3,11.45 // indràya dharmaràjàya varuõàya tathendave / pràcyàdiùu budho dadyàddhuta÷eùàtmakaü balim // ViP_3,11.46 // pràguttare ca digbhàge dhanvantàribaliü budhaþ / nirvapaidvai÷vadevaü ca karma kuryàdataþ param // ViP_3,11.47 // vàyavyàü vàyave dikùu samastàsu yathàdi÷am / brahmaõe càntàrãkùàya bhànave ca kùipedbalim // ViP_3,11.48 // vi÷vedavànvi÷vabhåtànaùñau vi÷vapatãnpitén / yakùàõàü ca samuddi÷ya baliü dadyànnare÷vara // ViP_3,11.49 // tatonyadannamàdàya bhåmi bhàge ÷ucau budhaþ / dadyàda÷eùabhåtebhyaþ sveccayà susamàhitaþ // ViP_3,11.50 // devà manuùyàþ pa÷avo vayàüsi siddhàþsayakùoragadaityasaüghàþ / pratoþ pi÷àcàstaravaþsa mastà ye cànnamicchanti mayàtra dattam // ViP_3,11.51 // pipãlikàþ kãñapataïgakàdyà bubhukùitàþ karmanibandhabaddhàþ / prayànti te tçptimidaü mayànnantebhyo visçùñaü sukhino bhavantu // ViP_3,11.52 // yeùàü na màtà na pità na bandhurnaivànnasiddhirna nathànnamasti / tattçpye 'nnaü bhuvi dattameva te yàntu tçptiü mudità bhavantu // ViP_3,11.53 // bhåtàni sarvàõi tathànnametadahaü ca viùõurna yatonyadasti / tasmàdahaü bhåtanikàyabhåtamannaü prayacchàmi bhavàya teùàm // ViP_3,11.54 // caturda÷o bhåtagaõo ya eùa tatra sthità ye 'khilabhåtasaüghàþ / tçptyarthamannaü hi mayà nisçùñaü teùàmidaü te mudità bhavantu // ViP_3,11.55 // ityuccàrya naro dadyàdannaü ÷raddhàsamanvitaþ / bhuvi sarvopakàràya gçhã sarvà÷rayo yataþ // ViP_3,11.56 // ÷vacaõóàlavihaïgànàü bhuvi dadyànnare÷vara / ye cànye patitàþ kecidaputràþ saütimànavàþ // ViP_3,11.57 // tato godohamàtraü vai kàlaü tiùñhedgçhàïgaõe / atithigrahaõàrthàya tadårdhvaü tu tathaicchàyà // ViP_3,11.58 // atithiü tatra saüpràptaü påjayetsvàgadàdinà / tathàsanapradànena pàdaprakùàlanena ca // ViP_3,11.59 // ÷raddhayà cànnadànena priyapra÷nottareõa ca / gacchata÷cànuyànena prãtimutpàdayedgçhã // ViP_3,11.60 // aj¤àtakulanàmànamanyade÷àdupàgatam / påjayedatithiü samyaïnaikagràmanivàsinam // ViP_3,11.61 // aki¤canamasaübandhamaj¤àtakula÷ãlinam / asaüpåjyàtithiü bhuktvà bhoktukàmaü vrajatyadhaþ // ViP_3,11.62 // svàdhyàyagotràcaraõamapçùñvà ca tathà kulam / hiraõyagarbhabuddhyà taü manyetàbhyàgataü gçhã // ViP_3,11.63 // pitrarthaü càparaü vipramekamapyà÷ayennçpa / tadde÷yaü viditàcàrasaübhåtiü pà¤cayaj¤ikam // ViP_3,11.64 // annàgra¤ca samuddhçtya hantakàropakalpitam / nirvàpabhåtaü bhåpàla ÷rotriyàyopapàdayet // ViP_3,11.65 // dadyàcca bhikùàtritayaü parivràóbrahmacàrãõàm / icchayà ca budho dadyàdvibhave satyavàritam // ViP_3,11.66 // ityetetithayaþ proktà pràguktà bhikùava÷ ca ye / caturaþ påjàyitvaitànnçpa pàpàtpramucyate // ViP_3,11.67 // atithiryasya bhagnà÷o gçhàtpratinivartate / sa tasmai duùkçtaü dattvà puõyamàdàya gacchati // ViP_3,11.68 // dhàtà prajàpatiþ ÷akro vahnirvasugaõor'yayà / pravi÷yàtithimete vai bhu¤jantennaü nare÷vara // ViP_3,11.69 // tasmàdatithipåjàyàü yateta satataünaraþ / sa kevalamaghaü bhuïkte yo bhuïkte hyatithiü vinà // ViP_3,11.70 // tataþ svavàsinãü duþkhãü gurviõãü vçddhabàlakàn / bhojayetsaüskçtànnena prathamaü caramaü gçhã // ViP_3,11.71 // abhuktavatsu caiteùu bhu¤janbhuïkte sa duùkçtam / mçta÷ ca gatvà narakaü ÷loùmabhugjàyate naraþ // ViP_3,11.72 // astràtà÷ã malaü bhukte hyajapã påya÷oõitam / asaüskçtànnabhuïmåtraü bàlàdiprathamaü ÷akçt // ViP_3,11.73 // ahomã ca kçmãnbhuïkte adattvà viùamà÷nute // ViP_3,11.74 // tasmàcchçõuùva ràjandra yathà bhu¤jãta vai gçhã / bhu¤jata÷ ca yathà puüsaþ pàpabandho na jàyate // ViP_3,11.75 // iha càrogyavipulaü balabuddhis tathà nçpa / bhavatyariùña÷ànti÷ ca vairipakùàbhicàriõaþ // ViP_3,11.76 // snàto tathàvatkçtvà ca devarùipitçtarpaõam / pra÷astaratnapàõistu bhu¤jãta prayato gçhã // ViP_3,11.77 // kçte jape hute vahnau ÷uddhavastradharo nçpa / dattvàtithibhyo viprebhyo gurubhyaþ saü÷ritàya ca / pumyagandha÷sastamàlyadhàrã caiva nare÷vara // ViP_3,11.78 // naikavastradharo nàrdrapàõipàdo mahãpate / vu÷uddhavadanaþ prãto bhu¤jãta na vidiïmukhaþ // ViP_3,11.79 // pràïmukhodaïmukho vàpi na caivànyamanà naraþ / annaü pra÷astaü pathyaü ca prokùitaü prokùaõodakaiþ // ViP_3,11.80 // na kutsitàhç-taü naiva jugupsàpadasaüskçtam / dattvà tu bhaktaü ÷iùyebhyaþ kùudhitebhyas tathà gçhã // ViP_3,11.81 // pra÷asta÷uddhapàtre tu bhu¤jãtàkupito dvijaþ // ViP_3,11.82 // nàsaüdisaüsthite pàtre nàde÷e ca nare÷vara / nàkàle nàtisaükãrõe dattvàgraü ca narognaye // ViP_3,11.83 // mantràbhimantritaü ÷astaü na ca paryuùitaü nçpa / anyatra phalamålebhyaþ ÷uùka÷àkhàdikàttathà // ViP_3,11.84 // tadvaddhàrãtakebhya÷ ca guóabhakùyebhya eva ca / bhu¤jãtoddhçtasàràõi na kadàpi nare÷vara // ViP_3,11.85 // na ÷eùaü puruùo÷nãyyàdanyatra jagatãpate / madhvaübudadhisarpibhyaþ saktubhya÷ ca vivekavàn // ViP_3,11.86 // a÷nãyàttanmayo bhåtvà purvaü tu madhuraü rasam / labaõàmlo tathà madhye kañutiktàdikàüstataþ // ViP_3,11.87 // pràgdravaü puruùo÷nãyànmadhye kañhinabhojanaþ / ante punardravà÷ã tu balàrogye na mu¤cati // ViP_3,11.88 // anindyaü bhakùayeditthaü vàgyatonnamakutsayan / pa¤cagràsaü mahàmaunaü pràõàdyàpyàyanaü hi tat // ViP_3,11.89 // bhuktvà samyagathàcamya pràïmukhodaïmukho 'pi và / yathàvatpunaràcàmetpàõã prakùàlya målataþ // ViP_3,11.90 // svasthaþ pra÷àntacittastu kçtàsanaparigrahaþ / abhãùñadevatànàü tu kurvãta smaraõaü naraþ // ViP_3,11.91 // agniràpyàyayeddhàtuü pàrthivaü pavaneritaþ / dattàvakà÷aünabhasà jarayatyastu me sukham // ViP_3,11.92 // annaü balàya me bhåmerapàmagnyanilasya ca / bhavatyetatparãõataü mamàstyavyàhataü sukham // ViP_3,11.93 // pràmàpànasamànànàmudànavyànayos tathà / annaü puùñikaraü càstu mamàpyavyàhataü sukham // ViP_3,11.94 // agastiragnirvaóavànala÷ ca bhuktaü mayànnaü jarayatva÷eùam / sukhaü ca me tpariõàmasaübhavaü yacchantvarogaü mama càstu dehe // ViP_3,11.95 // viùõuþsamastendriyadehadehã vçthà na bhåto bhagavànyathaikaþ / satyena tenàttama÷eùamannamàrogyatàü me pariõàmametu // ViP_3,11.96 // viùõurattà tathaivànnaü parimàma÷ ca vai tathà / satyena tena madbhuktaü jãryatyannamidaü tathà // ViP_3,11.97 // ityuccàrya svahastena parimçjya tathodaram / anàyàsapa3dàyãni kuryàtkarmaõyatandritaþ // ViP_3,11.98 // sacchàstràdivinodena sanmàrgàdavirodhinà / dinaü nayettataþsaüdhyàmupatiùñhetsamàhitaþ // ViP_3,11.99 // dinàntasaüdhyàü såryeõa pårvàmçkùair yutàü budhaþ / upatiùñhedhyathànyàyyaü samyagàcamya pàrthiva // ViP_3,11.100 // saryeõàbhyudito ya÷ ca tyaktaþ såryeõa và svapan / anyatràturabhàvàttu pràya÷cittã bhavennaraþ // ViP_3,11.102 // tasmàdanudite sårye samutthàya mahãpate / upatiùñhennaraþsaüdhyàmasvapaü÷ ca dinàntajàm // ViP_3,11.103 // upatiùñhanti vai saüdhyàü ye na pårvaü na pa÷cimàm / vrajanti te duràtmànastamistraü narakaü nçpa // ViP_3,11.104 // punaþ pàkamupàdàya sàyamapyavanãpate / vai÷vadevanimittaü vai patnyà sàrdhaü baliü haret // ViP_3,11.105 // tatràpi ÷vapacàdibyastathaivànnavisarjanam // ViP_3,11.106 // atithiü càgataü tatra sva÷aktyà påjayedbudhaþ / pàda÷aucàsanaprahvasvàgatoktyà ca påjanam / tata÷cànnapradànena ÷ayanena ca parthiva // ViP_3,11.107 // divàtithau tu vimukhe gate yatpàtakaü nçpa / tadevàùñaguõaüpuüsaþsåryoóhe vimukhe gate // ViP_3,11.108 // tasmàtsva÷aktyà ràjendra såryoóhamatithiü naraþ / påjayetpåjite tasminpåjitàþsarvadevatà // ViP_3,11.109 // anna÷àkàübudànena sva÷aktyà påjayetpumàn / ÷ayanaprastaramahãpradànair athavàpi tam // ViP_3,11.110 // sçtapàdàdi÷aucastu bhuktvà sàyaü tato guhã / gacchecchayyàmaüsphuñitàmapi dàrumayãü nçpa // ViP_3,11.111 // nàvi÷àlaü na vai bhugnàü nàsamàü malinàü na ca / naca jantumayãü÷ayyàmadhitiùñhedanàstçtàm // ViP_3,11.112 // pràcyàü di÷i ÷iraþ ÷astaü yàmyàyàmatha và nçpa / sadaiva svapataþ puüso viparãtaü tu rogadam // ViP_3,11.113 // çtàvupagamaþ ÷astaþsvapatnyàmavanãpate / punnàmarkùe ÷ubhe kàle jyeùñhàyugmàsu ràtriùu // ViP_3,11.114 // nàdyunàü tu striyaü gacchennàturàü na rajasvalàm / nàniùñàü na prakupitàü na trastàü na ca gàrbhiõãm // ViP_3,11.115 // nàdakùiõàü nànyakàmàü nàkàmàü nànyayoùitam / kùutkùàmàü nàtibhuktàü và svayaü caibhir gurõair yutaþ // ViP_3,11.116 // snàtaþsraggandhadhçkprãto nàdhmàtaþ kùudhitopi và / sakàmaþsànuràga÷ ca vyavàyaü puruùo vrajet // ViP_3,11.117 // caturda÷yaùñamã caiva tathà màcàtha pårõimà / parvàõyetàni ràjandra ravãsaükràntireva ca // ViP_3,11.118 // tailastrãmàsasaübhogã sarvaiüùveteùu vai pumàn / viõmåtrabhojanaü nàma prayàti narakaü mçtaþ // ViP_3,11.119 // a÷eùaparvasveteùu tasmàtsaüyamibhir budhaiþ / bhàvyaü sacchàstradevejyàdhyànajapyaparair naraiþ // ViP_3,11.120 // nànyayonàv ayonau và nopayuktauùadhas tathà / dvijadevaguråõàü ca vyavàyã nà÷rame bhavet // ViP_3,11.121 // caityacatvaratãreùu naiva goùñhe catuùpathe / naiva ÷ma÷ànopavane salileùu mahãpate // ViP_3,11.122 // proktaparvasva÷eùeùu naiva bhåpàla saüdhyayoþ / gacchevdyavàyaü manasà na måtroccàrapãóitaþ // ViP_3,11.123 // parvasvabhigamonindyo divà pàpaprado nçpa / bhuvi rogàvaho néõàmapra÷asto jalà÷aye // ViP_3,11.124 // paradàrànna gaccheta manasàpi patha¤cana / kimu vàcàsthibandhopi nàsti teùu vyavàyinàm // ViP_3,11.125 // mçto narakamabhyeti hãyate tràpi càyuùaþ / paradàraratiþ puüsàmiha càmutra bhãtidà // ViP_3,11.126 // iti matvà svadàreùu çtumatsu budho vrajet / yathoktadoùahãneùu sakàmeùvançtàvapi // ViP_3,11.127 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷a ekàda÷o 'dhyàyaþ (11) _____________________________________________________________ aurva uvàca devagobràhmaõàntsiddhànvçddhàcàryaü stathàrcayet / dvikàlaü ca nametsaüdhyàmagnãnupacarettathà // ViP_3,12.1 // sadànupahate vastre pra÷astà÷ ca mahoùadhãþ / gàruóàni ca ratnàni bibhçyàtprayato naraþ // ViP_3,12.2 // prasnigdhàmalake÷a÷ ca sugandha÷càruveùadhçk / sitàþ sumanaso hçdyà vibhçyàcca naraþ sadà // ViP_3,12.3 // ki¤citparasvaü na harennalpamapyapriyaü vadet / priyaü ca nànçtaü bråyànnànyadoùànudãrayet // ViP_3,12.4 // nànyastriyaü tathà vairaü rocayetpuruùarùabha / na duùñaü yànamàrohetkålacchàyàü na saü÷rayet // ViP_3,12.5 // vidviùñapatitonmattabahuvair àdikãñakaiþ / vardhakãbandhakãbhartuþ kùudrànçtakathaiþ saha // ViP_3,12.6 // tathàtivyaya÷ãlai÷ ca parivàdarataiþ ÷añhaiþ / budho maitrãü na kurvàta naikaþ panthànamà÷rayet // ViP_3,12.7 // nàvagàhejjaloghasya vegamagre nape÷vara / pradãptaüve÷ma na vi÷ennàrohecchikharaü taroþ // ViP_3,12.8 // na kuryàddantasaügharùaü kuùõiyàcca na nàsikàm / nàsaüvçtamukho jçübhecchvàsakàso visarjayet // ViP_3,12.9 // noccair haset sa ÷abdaü ca na mu¤cet pavanaü budhaþ / nakhànna khàdayecchindyànna tçmaü na mahãü likhet // ViP_3,12.10 // na ÷ma÷ru bhakùayelloùñaü na mçdrãyàdvicakùaõaþ / jyotãüùyamedhya÷astàni nàbhivãkùeta ca prabho // ViP_3,12.11 // nagnàü parastriyaü caiva såryaü càstamayodaye / na huïkuryàcchavaü gandhaü ÷avàgandhohi somaja // ViP_3,12.12 // catuùpathaü caityataruü ÷ma÷ànopavanàni ca / duùñastrãsannikarùaü ca varjayenna÷i sarvadà // ViP_3,12.13 // påjyadevadvijajyoti÷chàyàü nàtikramed budhaþ / naikaþ ÷ånyàñavãü gacchettathà ÷ånyagçhe vaset // ViP_3,12.14 // ke÷àsthikaõñakàmedhyabalibhasmatuùàüs tathà / snànàrdradharaõãü caiva dårataþ parivarjayet // ViP_3,12.15 // nànàryànà÷rayetkà÷cinna jihyaü rocayedbudhaþ / upasarpenna vai vyàlaü ciraü tiùñhenna votthitaþ // ViP_3,12.16 // atãva jàgarasvapne tadvatsthànàsane budhaþ / na seveta tathà ÷ayyàü vyàyàmaü ca nare÷vara // ViP_3,12.17 // daüùñriõaþ ÷çïgiõa÷caiva pràj¤o dåreõa varjayet / ava÷yàyaü ca ràjendra purovàtàtapau tathà // ViP_3,12.18 // na snàyànna svapennagno na caivopaspç÷edbudhaþ / muktake÷a÷ ca nàcàmeddevàdyarcàü ca varjayet // ViP_3,12.19 // homadevàrcanàdyàsu kriyàsvàcamane tathà / naikavastraþ pravarteta dvijapàdàvanejane // ViP_3,12.20 // nàsama¤jasa÷ãlais tu sahàsãta katha¤cana / sadbuttasannikarùo hi kùaõàrdhamapi ÷asyate // ViP_3,12.21 // virodhaü nottamair gacchennàdhamai÷ ca sadà budhaþ / vivàha÷ ca vivàda÷ ca tulya÷ãlair nçpeùyate // ViP_3,12.22 // nàrabheta kalaü pràj¤aþ ÷uùkavairaü ca varjayet / apyalpahàniþsoóhavyà vaireõàrthàgamantyajet // ViP_3,12.23 // snàto nàïgàni saümàrjetsnàna÷àñyà na pàõinà / na ca nirdhåtayetke÷ànnàcàmeccaiva cotthitaþ // ViP_3,12.24 // pàdena nàkrametpàdaü na påjyàbimukhaü nayet / noccàsanaü guroragre bhajetàvinayànvitaþ // ViP_3,12.25 // apasavyaü na gacchecca devàgàracatuùpathàn / màïgalyapåjyàü÷ ca tathà viparãtànna dakùiõam // ViP_3,12.26 // somàrkàgnyaübuvàyånàü påjyànàü ca na saümukham / kuryànniùñhãvaviõmutrasamutsargaü ca paõóitaþ // ViP_3,12.27 // tiùñhanna måtrayettadvatpathiùvapi na måtrayet / ÷leùmaviõmåtraraktàni sarvadaiva na laïghayet // ViP_3,12.28 // ÷leùma÷iïghàõikotsargau nànnakàle pra÷asyate / balimaïgalajapyàdau na home na mahàjane // ViP_3,12.29 // yopito nàvamanyeta na càsàü vi÷vasedbudhaþ / na caiverùyà bhavettàsu na dhikkuryàtkadàcana // ViP_3,12.30 // maïgalyapårvaratnàjyapåjyànanabhivàdya ca / na niùkramedgçhàtpràj¤aþsadàcàraparo naraþ // ViP_3,12.31 // catuùpathànnamaskuryàtkàle homaparo bhavet / dãnànabhyuddharetsàdhånupàsãta bahu÷rutàn // ViP_3,12.32 // devarùipåjakaþsamyakpitçpiõóojakapradaþ / satkartà càtithãnàü yaþ sa lokànuttamànvrajet // ViP_3,12.33 // hitaü mitaü priyaü kàle va÷yàtmà yobhibhàùate / sa yàti lokànàhlàdahetubhåtàn nçpàkùayàn // ViP_3,12.34 // dhãmànhrãpànkùamàyukto hyàstiko vinayànvitaþ / vidyàbhijanavçddhànàü yàti lokànanuttamàn // ViP_3,12.35 // akàlagàrjitàdau ca parvasvà÷aucakàdiùu / anadhyàyaü budhaþ kuryàduparàgàdike tathà // ViP_3,12.36 // samaü nayati yaþ krudvànsarvabandhuramatsarã / bhãtà÷vàsanakçtsàdhuþsvargastasyàlpakaü phalam // ViP_3,12.37 // varùàtapàdiùu cchatrã daõóã ràtryañavãùu ca / ÷arãratràõakàmo vai sopànatkaþsadà vrajet // ViP_3,12.38 // nordhvaü na tiryagdåraü và na pa÷yanparyañedbudhaþ / yugamàtraü mahãùñaùñhaü naro gacchedvilokayan // ViP_3,12.39 // doùahetåna÷eùàü÷ ca va÷yàtmà yo nirasyati / tasya dharmàrthakàmànàü hànirnàlpàpi jàyate // ViP_3,12.40 // sadàcàrarataþ pràj¤o vidyàvinaya÷ikùitaþ / pàpepyapàpaþ paruùe hyabhidhatte priyàõi yaþ / maitrãdravàntaþ karaõastasya muktiþ kare sthità // ViP_3,12.41 // ye kàmakrodhalobhànàü vãtaràgà na gocare / sadàcàrasthitàsteùàmanubhàvair dhçtà mahã // ViP_3,12.42 // tasmàtsatyaü vadetpràj¤o yatparaprãtikàraõam / satyaü yatparaduþkhàya tadà maunaparo bhavet // ViP_3,12.43 // priyamuktaü hitaü naitaditi matvà na tadvadet / ÷reyastatra hitaü vàcyaü yadyapyatyantamapriyam // ViP_3,12.44 // pràõãnàmupakàràya yathaiveha paratra ca / karmaõà manasà vàcà tadeva matãmànvadet // ViP_3,12.44 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ (12) _____________________________________________________________ aurva uvàca sacailasya pituþ snànaü jàte putre vidhãyate / jàtakarma tadà kuryàcchràddhamabhyudaye ca yat // ViP_3,13.1 // yugmàndevàü÷ ca vitryàü÷ ca samyaksavyakramàddvijàn / påjàyedbhojayeccaiva tanmanà nànyamànasaþ // ViP_3,13.2 // dadhyakùataiþ sabadaraiþ pràïmukhodaïmukho 'pi và / devatãrthena vai piõóàndadyàtkàyena và nçpa // ViP_3,13.3 // nàndãmukhaþ pitçgaõas tena ÷ràddhena pàrthiva / prãyate tattu kartavyaü puruùaiþ sarvavçddhiùu // ViP_3,13.4 // kanyàputravivàheùu prave÷eùu ca ve÷manaþ / nàmakarmaõi bàlànàü cåóàkarmàdike tathà // ViP_3,13.5 // sãmantonnayane caiva putràdimukhadar÷ane / nàndãmukhaü pitçgaõaü påjayetprayato gçhã // ViP_3,13.6 // pitçpåjàkramaþ prokto vçddhàveùa sanàtanaþ / ÷råyatàmavanãpàla preta karma kriyàvidhiþ // ViP_3,13.7 // pretadehaü ÷abhaiþ snànaiþ snàpitaü sragvibhåùitam / dagdhvà gràmàdbahiþ snàtvà sacailaþsalilà÷aye // ViP_3,13.8 // yatra tatra sthitàyaitadamukàyeti vàdinaþ / dakùiõàbhimukhà dadyurbàndhavàþsalilà¤jalãn // ViP_3,13.9 // praviùñà÷ ca samaü gobhir gràmaü nakùatradar÷ane / kañakarma tataþ kuryàd bhåmau prastara÷àyinaþ // ViP_3,13.10 // dàtavyonadinaü pióaþ pretàya bhuvi pàrthiva / divà ca bhaktaü bhoktavyamamàüsaü manujarùabha // ViP_3,13.11 // dinàni tàni cecchàtaþ kartavya viprabhojanam / pretà yànti tathà tçptiü bandhuvargeõa bhu¤jatà // ViP_3,13.12 // prathamehni tçtãye ca saptame navame tathà / vastratyàgabahiþsnàne kçtvà dadyàt tilodakam // ViP_3,13.13 // caturthehnica kartavyaü tasyàsthicayanaü nçpa / tadårdhvamaïgasaüspar÷aþsapiõóànàmapãùyate // ViP_3,13.14 // yogyàþsarvakriyàõàü tu samanasalilàs tathà / anulepanapuùpàdibhogàd anyatra pàrthiva // ViP_3,13.15 // ÷ayyàsanopabhoga÷ ca sapiõóànàmapãùyate / bhasmàsthicayanàdårdhvaü saüyogo na tu yoùitàm // ViP_3,13.16 // bàle de÷àntarasthe ca patite ca munau mçte / sadyaþ ÷aucaü tathecchàto jalàgnyudbandhanàdiùu // ViP_3,13.17 // mçtabandhorda÷àhàni kulasyànnaü na bhujyate / dànaü pratigraho homaþ svàdhyàya÷ ca nivartate // ViP_3,13.18 // viprasyaitaddvàda÷àhaü ràjanyasyàpya÷aucakam / ardhamàsaü tu vai÷yasya màsaü ÷ådrasya ÷uddhaye // ViP_3,13.19 // ayujo bhojayetkàmaü dvijànante tato dine / dadyàddarbhaùu piõóaü ca pretàyocchiùñasannidhau // ViP_3,13.20 // vàryàyudhapratodàstu daõóa÷ ca dvijabhojanàt / spraùñavyonantaraü varõaiþ ÷uddherate tataþ kramàt // ViP_3,13.21 // tataþsarvaõadharmà ye vipràdinàsudàhçtàþ / tànkurvãta pumà¤jãvennijadharmàrjanais tathà // ViP_3,13.22 // mçtàhati ca kartavyamekoddiùñamataþ param / àhvànàdikriyà daivaniyogarahitena yat // ViP_3,13.23 // ekordhyastatra dàtavyastathaivaikapavitrakam / pretàya piõóo dàtavyo bhuktavatsu dvijàtiùu // ViP_3,13.24 // pra÷na÷ ca tatràbhiratir yajamànadvijanmanàm / akùayyamamukasyeti vaktavyaü viratau tathà // ViP_3,13.25 // ekoddiùñamayo dharma itthamàvatsaràtsmçtaþ / sapiõóãkaraõaü tasminkàle ràjendra catchçõu // ViP_3,13.26 // ekoddiùñavidhànena kàryaü tadapi pàrthiva / saüvatsaretha ùaùñhe và màse và dvàda÷ehni tat // ViP_3,13.27 // tilagandhodakair yuktaü tatra pàtracatuùñayam // ViP_3,13.28 // pàtraü pretasya tatraikaü paitraü pàtratrayaü tathà / secayetpitçpàtreùu pretapàtraü tatastriùu // ViP_3,13.29 // tataþ pitçtvamàpanne tasminprete mahãpate / ÷ràddhadharmair a÷aùastu tatpårvànarcayetpitén // ViP_3,13.30 // putraþ pautraþ prapautro và bhràtà và bhràtçsaütatiþ / sapiõóa saütatirvàpi kriyàrhe nçpa jàyate // ViP_3,13.31 // teùàmabhàve savaiùàü samànodakasatatiþ / màtçpakùamapiõóena saübandhà ye jalena và // ViP_3,13.32 // kuladvayepi cocchinne strãbhiþ kàryàþ kriyà nçpa / pitçmàtçsapiõóais tu samànasalilais tathà // ViP_3,13.33 // saüghàtàntargatair vàpi kàryàþ pretasya ca kriyàþ / utsannabandhurikthàdvà kàrayedavanãpatiþ // ViP_3,13.34 // pårvàþ kriyà madhyamà÷ ca tathà caivottaràþ kriyàþ / triþprakàràþ kriyàþsarvàstàsàübhedaü ÷çõuùva me // ViP_3,13.35 // àdàhàdyàda÷àhà÷ ca spar÷àdyantàstu yàþ kriyàþ / tàþ pårvà madhyamà màsi màsyekoddiùñasaüj¤itàþ // ViP_3,13.36 // prete pitçtvamàpanne sapiõóikaraõàdanu / kriyante yàþ kriyàþ pitryàþ procyante tà nçpottaràþ // ViP_3,13.37 // pitçmàtçsapiõóais tu samànàsalilais tathà / saüghàtàntargatair vàpi ràj¤à taddhanahàriõà // ViP_3,13.38 // pårvàþ kriyà÷ ca kartavyàþ putràdyair eva cottaràþ / dauhitrair và nçpa÷reùñha kàryàstattanayais tathà // ViP_3,13.39 // mçtàhani ca kartavyàstrãõàmapyuttaràþ kriyà / pratisaüvatsaraü ràjannekoddiùñavidhànataþ // ViP_3,13.40 // tasmàduttarasaüj¤àyàþ kriyàstàþ ÷çõu pàrthiva / ya thàyathà ca kartavyà vidhinà yena cànagha // ViP_3,13.41 // iti ÷riviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e trayoda÷odhyàyaþ (13) _____________________________________________________________ aurva uvàca brahmendrarudranàsatyasåryàgnivasumàrutàn / vi÷vedevànpitçgaõànvayàüsi manujànpa÷un // ViP_3,14.1 // sarãsçpànçùigaõànyaccànyadbhåta saüj¤itam / ÷ràddhaü ÷raddhànvitaþ kurvanprãõayatyakhilaü jagat // ViP_3,14.2 // màsimàsyasite pakùe pa¤cada÷yàü nare÷vara / dathàùñakàsu kurvãta kàmyànkàlà¤chçõuùva me // ViP_3,14.3 // ÷ràddhàrhamàgataü dravyaü vi÷iùñamatha và dvijam / ÷ràddhaü kurvãta vij¤àya vyatãpàte 'yate tathà // ViP_3,14.4 // viùuve càpi saüpràpte grahaõe ÷a÷i såryayoþ / samasteùveva bhåpàla rà÷iùvarke ca gacchati // ViP_3,14.5 // nakùatragrahapãóàsu duùñasvapnàvalokane / icchà÷ràddhàni kurvãta navasasyàgame tathà // ViP_3,14.6 // amàvàsyà yadà maitravi÷àkhàsvàtiyoginã / ÷rãddhaiþ pitçgaõastçptiü tathàpnotyaùñavàrùikãm // ViP_3,14.7 // amavàsyà yadà puùye raudretharkùe punarvasau / dvàda÷àbdaü tadà tçptiü prayànti piratorcitàþ // ViP_3,14.8 // vàsavàjaikapàdarkùe pitaõàü tçptimicchatàm / vàruõe vàpyamàvàsyà devànàmapi durlabhà // ViP_3,14.9 // navasvçkùeùvamàvàsyà yadaiteùvavanãpate / tadà hi tçptidaü ÷ràddhaü pitéõàü ÷çõu càparam // ViP_3,14.10 // gãtaü sanatkumàreõa yathailàna mahàtmane / pçcchate pitçbhaktàya pra÷rayàvanàtàya ca // ViP_3,14.11 // sanatkumàra uvàca vai÷àkhamàsasya ca yà tçtãyà navamyasau kartika÷uklapakùe / nabhasyamàsasya ca kçùõapakùe trayoda÷ã pa¤cada÷ã ca màghe // ViP_3,14.12 // età yugàdyàþ kathitàþ puràõeùvanantapuõyàstitha ya÷catastraþ / upaplave candramaso rave÷ ca triùvaùñakàsvapyayanadvaye ca // ViP_3,14.13 // pànãyamapyatra tilair vimi÷raü dadyàtpitçbhyaþ prayato manuùyaþ / ÷ràddhaü kçte tena samàsahasraü rahasyametatpitaro vadanti // ViP_3,14.14 // màghe 'siti pa¤cada÷ã kadàcidupaiti yogaü yadi vàruõena / çkùeõa kàlaþsa paraþ pitéõàü na hyalpapuõyair nçpa labhyatesau // ViP_3,14.15 // kàle dhaniùñhà yadi nàma tasminbhavettu bhåpàla tadà pitçbhyaþ / dattaü jalànnaü pradadàti tçptiü varùàyutaü tatkulajair manuùyaiþ // ViP_3,14.16 // tatraiva cedbhàdrapadànupårvàþ kàle yathàvatkriyate pitçbhyaþ / ÷ràddhaü paràü tçptimupaiti tena yugaü sahasraü pitaraþsvapanti // ViP_3,14.17 // gaïgàü ÷atadråü yamunàü vipà÷àü sarasvatãü naimi÷agomatãü và / tatràvagàhyarcanamàdareõa kçtvà pitéõàü duritàni hanti // ViP_3,14.18 // gàyanti caitatpitaraþ kadànu harùàdamã tçptimavàpya bhåyaþ / màghàsitànte ÷ubhatãrthatoyair yàsyàma tçptiü tanayàdidattaiþ // ViP_3,14.19 // cittaü ca vittaü ca nçõàü vi÷uddhaü ÷astaü ca kàlaþ kathito vidhi÷ ca / pàtraü yathoktaü paramà ca bhaktirnçõàü prayacchantyabhivà¤chitàni // ViP_3,14.20 // pitçgãtàntataivàtra ÷lokàüsta¤chçõu pàrthiva / ÷rutvà tathaiva bhavatà bhàvyaü tatràdçtàtmanà // ViP_3,14.21 // api dhanyaþ kule jàyàdasmàkaü matimànnaraþ / akurvanvitta÷àñhyaü yaþ piõóànno nirvapiùyati // ViP_3,14.22 // ratnaü vastraü mahàyànaü sarvabhogàdikaüvasu / vibhave sati viprebhyo yosmànuddi÷ya dàsyati // ViP_3,14.23 // annena và yathà÷aktyà kàlesminbhaktinamradhãþ / bhojayiùyati vipràgryàüstanmàtravibhavo naraþ // ViP_3,14.24 // asamarthonnadànasya dhànyamàmaü sva÷aktitaþ / pradàsyati dvijàgrebhyaþ svalpàlpàü vàpi dakùiõàm // ViP_3,14.25 // tatràpyasàmarthyayutaþ karàgràgrasthitàüstilàn / praõamya dvijamukhyàya kasmaicidbhåpa dàsyati // ViP_3,14.26 // tilaiþ saptàùñabhir vàpi samavetaü jalà¤jalim / bhaktinamraþ samuddi÷ya bhuvyasmàkaü pradàsyati // ViP_3,14.27 // yataþ kutà÷citsaüpràpya gobhyo vàpi gavàhnikam / abhàve prãõayannasmà¤cchraddhàyuktaþ pradàsyati // ViP_3,14.28 // sarvàbhàve vanaü gatvà kakùamålapradar÷akaþ / såryàdilokapàlànàmidamuccervadiùyati // ViP_3,14.29 // na me 'sti vittaü na dhanaü ca nànyacchràddhopayogyaü svapiténnatosmi / tçpyantu bhaktayà pitaro mayaitau kçtau bhujau vartmani màrutasya // ViP_3,14.30 // aurva uvàca ity etat pitçbhir gãtaü bhàvàbhàvaprayojanam / yaþ karoti kçtaü tena ÷ràddhaü bhavati pàrthiva // ViP_3,14.31 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e caturda÷o 'dhyàyaþ (14) _____________________________________________________________ aureva uvàca bràhmaõànbhojayecchraddhe yadguõàüstànnibhodha me // ViP_3,15.1 // triõàciketastrimadhustrisuparmaþùajaïgavit / vedavicchrotriyo yogã tathà vai jyeùñhasàmagaþ // ViP_3,15.2 // çtviksvastreyadauhitrajàmàtç÷va÷uràs tathà / màtulotha taponiùñhaþ pa¤càgnyabhiratas tathà / ÷iùyàþsaübandhina÷caiva màtàpitçrata÷ ca yaþ // ViP_3,15.3 // etànniyojayecchràddhe pårvoktànprathame nçpa / bràhmaõàn pitçtuùñyartham anukalpeùv anantaràn // ViP_3,15.4 // mitradhrukkunakhã klãbaþ ÷yàvadantas tathà dvijaþ / kanyà dåùayitàvahnivedojjhaþsomavikrayã // ViP_3,15.5 // abhi÷astas tathà stenaþ pu÷uno gràmayàjakaþ / bhçtakàdhyàpakastadvadbhçtakàdhyàpita÷ ca yaþ // ViP_3,15.6 // parapårvàpati÷caiva màtàpitrostathojjhakaþ / vçùalãsåtipoùñà ca vçùalãpatireva ca // ViP_3,15.7 // tathà devalaka÷caiva ÷ràddhe nàrhati ketanam // ViP_3,15.8 // prathamehni budhaþ ÷astà¤chrotriyàdãnnimantrayet / kathayecca tathaivaiùàü niyogànpitçdaivikàn // ViP_3,15.9 // tataþ krodhavyavàyàdãnàyàsaü tair dhijaiþ saha / yajamàno na kurvãta doùastatra mahànayam // ViP_3,15.10 // ÷ràddhe niyukto bhuktvà và bhojayitvà niyujya ca / vyavàyã retaso garte majjayatyàtmanaþ pitén // ViP_3,15.11 // tasmàtprathamamatroktaü dvijàgryàõàü nimantraõam / animantrya dvijànevamàgatànbho jayedyatãn // ViP_3,15.12 // pàda÷aucàdinà gehamàgatànpåjayedddhijàn // ViP_3,15.13 // pavitrapàõiràcàntànàsaneùåpave÷ayet / pitéõàmayujo yugmàndevànà micchayà dvijàn // ViP_3,15.14 // devànàmekamekaü và pitéõàü ca niyojayet // ViP_3,15.15 // tathà màtàmaha÷ràddhaü vai÷vadevasamanvitam / kurvãta bhaktãsaüpannastatra và vai÷vadaivikam // ViP_3,15.16 // pràïmukhànbhojayedvipràndevànàmubhayàtmakàn / pitén pitàmahànàü ca bhojayeccàpyudaïmukhàn // ViP_3,15.17 // pçthaktayoþ kecidàhuþ ÷ràddhasya karaõaü nçpa / ekatraikena pàkena vadantyanye maharùayaþ // ViP_3,15.18 // viùñaràrthaü ku÷aü dattvà saüpåjyàrghyaü vidhànataþ / kuryàdàvàhanaü pràj¤o devànàü tadanuj¤ayà // ViP_3,15.19 // yavàübunà ca devànàü dadyàdarghyaü vidhànavit / sraggandhadhåpadãpàü÷ ca tebhyo dadyàdyathàvidhi // ViP_3,15.20 // pitéõàmapasavyaü tatsarvamevopakalpayet / anuj¤àü ca tataþ pràpya dattvà darbhandvidhàkçtàn // ViP_3,15.21 // mantrapårvaü pitéõàü tu kuryàccàvàhanaü budhaþ / tilàübunà càpasavya dadyàdarghyàdikaü nçpa // ViP_3,15.22 // kàle tatràtithiü pràptamannakàmaü nçpàdhvagam / brahmaõair abhyanuj¤àtaþ kàmaü tamapi bhojayet // ViP_3,15.23 // yogino vividhai råpair naràmàmupakàrãõaþ / bhramanti pçthivãmetàmavij¤àtasvaråpimaþ // ViP_3,15.24 // tasmàdabhyarcayetpràptaü ÷ràddhakàle 'tithiü budhaþ / ÷ràddhakriyàphalaü hénti naredràpåjito 'tithiþ // ViP_3,15.25 // juhuyàdvya¤janakùàravarjamannaü tato 'nale / anuj¤àto dvijais tais tu trikçtvaþ puruùarùabha // ViP_3,15.26 // agnaye kavyavàhàya svadhetyàdau nçpàhutiþ / somàya vai pitçmate dàtavyà tadanantaram // ViP_3,15.27 // vaivasvatàya caivànyà tçtãyà dãyate tataþ / hutàva÷iùñamalpànnaü viprapàtreùu nirvepet // ViP_3,15.28 // tatonnaü mçùñamatyarthamabhãùñamatisaüskçtam / dattvà juùadhvamicchàto vàcyametadaniùñhuram // ViP_3,15.29 // bhoktavyaü tai÷ ca taccittair maunibhiþ sumukhaiþ sukham / akrudvyatà càtvaratà deyaü tenàpi bhaktitaþ // ViP_3,15.30 // rakùoghramantrapañhanaü bhåmeràstaraõaü tilaiþ / kçtvàdhyeyàþsvapitarasta eva dvijasattamàþ // ViP_3,15.31 // pità pitàmaha÷caiva tathaiva prapitàmahaþ / mama tçptiü prayàntvadya vipradeheùu saüsthitàþ // ViP_3,15.32 // pità pitàmaha÷caiva tathaiva prapitàmahaþ / mama tçptiü prayàntvadya homàpyàyitamårtayaþ // ViP_3,15.33 // pità pitàmaha÷caiva tathaiva prapitàmahaþ / tçptiü prayàtu piõóena mayà dattena bhåtale // ViP_3,15.34 // pità pitàmaha÷caiva tathaiva prapitàmahaþ / tçptiü prayàntu me bhaktyà mayaitatsamudàhçtam // ViP_3,15.35 // màtàmahas tçptim upaitu tasya tathà pità tasya pità tato 'nyaþ / vi÷ve ca devàþ paramàü prayàntu tçptiü praõa÷yantu ca yàtudhànàþ // ViP_3,15.36 // yaj¤e÷varo havyasamastakavyo bhoktàvyayàtmà harirã÷varo 'tra / tatsaünidhànàdapayàntu sadyo rakùàüsya÷eùaõyasurà÷ ca sarve // ViP_3,15.37 // tçpteùveteùu vikiredannaü vipreùu bhåtale / dadyàdàcamanàrthàya tebhyo vàrã sakçtsakçt // ViP_3,15.38 // sutçptais tair anuj¤àtaþsarveõànnena bhåtale / satilona tataþ piõóànsamyagdadyàtsamàhitaþ // ViP_3,15.39 // pirçtãrthena salilaü tathaiva salilà¤jalim / màtàmahebhyastenaiva piõóàüstãrthena nirvapet // ViP_3,15.40 // dakùiõàgreùu darbheùu puùpadhåpàdipåjitam / svapitre prathamaü piõóaü dadyàducchiùñasannidhau // ViP_3,15.41 // pitàmahàya caivànyaü tatpitre ca tathàparam / darbhamåle lepabhujaþ prãõayellepagharùaõaiþ // ViP_3,15.42 // piõóair màtàmahàüstadvadgandhamàlyàdisaüyutaiþ / påjàyitvà dvijàgryàõàü dadyàccàcamanaü tataþ // ViP_3,15.43 // pitçbhyaþ prathamaü bhaktyàtanmanaskonare÷vara / susvadhetyà÷iùà yuktàü dadyàcchaktyà ca dakùiõàm // ViP_3,15.44 // dattvà ca dakùiõàü tebhyo vàcayed vai÷vadevikàn / prãyantàmihaye vi÷vedevàstena itãrayet // ViP_3,15.45 // tatheti cokte tair vipraiþ pràrthanãyàstathàsiùaþ / pa÷càdvisarjayeddevànpårvaü pai3tryànmahãpate // ViP_3,15.46 // màtàmahànàmapyevaü saha devaiþ kramaþ smçtaþ / bhojayecca sva÷aktyà ca dàne tadvadvisarjane // ViP_3,15.47 // àpàda÷aucanàtpårvaü kuryàddevadvijanmasu / visarjanaü tu prathamaü paitraü màtàmaheùu vai // ViP_3,15.48 // visarjayetprãtivacaþsaümànyàbhyarthitàstataþ / nivartetàbhyanuj¤àta àdvàraü tànanuvrajet // ViP_3,15.49 // tatastu vai÷vadevàkhyaü kuryànnityakriyaü budhaþ / bhu¤jãyàcca samaü påjya bhçtyabandhubhir àtmanaþ // ViP_3,15.50 // evaü ÷ràddhaü budhaþ kuryàtpaitryaü màtàmahaü tathà / ÷ràddhair àpyàyità dadyuþsarvànkàmanpitàmahàþ // ViP_3,15.51 // trãõi ÷ràddhe pavitràõi dauhitraþ kutapastilàþ / rajatasya kathà dànaü tathà saükãrtanàdikam // ViP_3,15.52 // jarjyàni kurvatà ÷ràddhaü krodhodhvagamanaü tvàrà / bhokturapyatra ràjendra trayametanna ÷asyate // ViP_3,15.53 // vi÷vedevàþsapitaras tathà màtàmahà nçpa / kulaü càpyàyate puüsàü sarvaü ÷ràddhaü prakurvatàm // ViP_3,15.54 // somàdhàraþ pitçgaõo yogàdhàra÷ ca candramàþ / ÷ràddhe yoginiyogastu tasmàdbhupàla÷asyate // ViP_3,15.55 // sahasrasyàpi vipràõàü yogã cetpurataþsthitaþ / sarvàn bhoktéüs tàrayati yajamànaü tathà nçpa // ViP_3,15.56 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàüse pa¤cada÷o 'dhyàyaþ (15) _____________________________________________________________ aurva uvàca haviùyamatsyamàsais tu ÷a÷asya nakulasya ca / sokaracchàkalaiõeyarauravair gavayena ca // ViP_3,16.1 // aurabhragavyai÷ ca tathà màsavçddhyà pitàmahàþ / prayànti tçptiü màüsais tu nityaü vàrdhroõasàmiùaiþ // ViP_3,16.2 // khaógamàüsamatãvàtra kàla÷àkaü tathà madhu / ÷astàni karmaõyatyantatçptidàni nare÷vara // ViP_3,16.3 // gayàmupetya yaþ ÷ràddhaü karoti pçthivãpate / saphalaü tasya tajjanma jàyate pitçtãùñidam // ViP_3,16.4 // pra÷àntikàþsamãvàràþ ÷yàmàkà dvividhàs tathà / vanyaiùadhãpradhànàstu ÷ràddhàrhàþ puruùarùabha // ViP_3,16.5 // yavàþ priyaïgavo mudgà godhåmà vrãhayastilàþ / niùpàvàþ kovidàrà÷ ca sarùapà÷càtra sobhanàþ // ViP_3,16.6 // akçtàgrayaõaü yacca dhànyajàtaü nare÷vara / ràjamàùànaõuü÷caiva masåràü÷ ca visarjayet // ViP_3,16.7 // alàbuü gç¤janaü caiva palàõóuü piõóamålakam / gàndhàrakakaraüvàdilavàõànyauùaràõi ca // ViP_3,16.8 // àraktà÷caiva niryàsàþ pratyakùalavaõàni ca / varjyànyetàni vai ÷ràddhe yacca vàcà na ÷asyate // ViP_3,16.9 // naktàhçtamanucchinnaü tçpyate na ca yatra gauþ / durghadhiphenilaü càübu ÷ràddhayogyaü na pàrthiva // ViP_3,16.10 // kùiramekasaphànàü yadauùñramàvikameva ca / màrgaü ca màhiùaü caiva varjayecchràddhakameõi // ViP_3,16.11 // ùaõóàpaviddhacaõóàlapàpipàùaõóarogibhiþ / kçkavàku÷vànanagna-vànaragràmasåkaraiþ // ViP_3,16.12 // udakyàsåtikà÷aucamçtahàrai÷ ca vãkùite / ÷ràddhe surà na pitaro bhu¤jante puruùarùabha // ViP_3,16.13 // tasmàtparã÷rite kuryàcchràddhaü ÷raddhàsamanvitaþ / urvyàü ca tilavikùepàdyàtudhànànnivàrayet // ViP_3,16.14 // nakhàdinà copapannaü ke÷akãñàdibhir nçpa / na caivàbhiùavair mi÷ram annaü paryuùitaü tathà // ViP_3,16.15 // ÷raddhàsamanvitair dattaü pitçbhyo nàmagotrataþ / yadàhàràstu te jàtàstadàhàratvameti tat // ViP_3,16.16 // ÷råyate càpi pitçrbhigãtà gàthà mahãpate / ikùvàkormanuputrasya kalàpopavane purà // ViP_3,16.17 // api naste bhaviùyanti kule sanmàrga÷ãlinaþ / gayàmupetya ye piõóàndàsyantyasmàkamàdaràt // ViP_3,16.18 // api naþsa kule jàyàdyo no dadyàttrayoda÷ãm / pàyasaü madhusarpirbhyàü varùàsu ca maghàsu ca // ViP_3,16.19 // gaurãü vàpyudvahetkanyàü nãlaü và vçùamutsçjet / yajeta và÷vamedhena vidhivaddakùiõàvatà // ViP_3,16.20 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e poóa÷o 'dhyàyaþ (16) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ityàha bhagavànaurvaþsagaràya mahàtmane / sadàcàraü purà samyaï maitreya paripçcchate // ViP_3,17.1 // mayàpyetada÷eùeõa tathitaü bhavato dvija / samullaïghya sadàcàraü ka÷cinnàpnoti ÷obhanam // ViP_3,17.2 // ÷rãmaitreya uvàca ùaõóàpaviddhapramukhà vidità bhagavanmayà / udakyàdyà÷ ca me samyaï nagnamicchàmi veditum // ViP_3,17.3 // konagnaþ kiü samàcàro nagnasaüj¤àü naro labhet / nagnasvaråpamicchàmi yathàvatkathitaü tvàya / ÷rotuü dharmabhçtàü ÷reùñha na hyastyaviditaü tava // ViP_3,17.4 // ÷rãparà÷ara uvàca çgyajuþsàmasaüj¤eyaü trayã varõàvçttirdvija / etàmujjhati yo mohàtsa nagnaþ pàtakã dvajaþ // ViP_3,17.5 // trayã samastavarõànàü dvijasaüvàraõaü yataþ / nagno bhavatyujjhitàyàü yatastasyàü na saü÷ayaþ // ViP_3,17.6 // idaü ca ÷ruyatàmanyadyadbhãùmàya mahàtmane / kathayàmàsa dharmaj¤o vasiùñho 'smatpitàmahaþ // ViP_3,17.7 // mayàpi tasya gadataþ ÷rutametanmahàtmanaþ / nagnasaübandhi maitreya yatpçùñohamiha tvàyà // ViP_3,17.8 // devàsuramabhådyuddhaü dvivyamabda÷ataü purà / tasminparajità devà daityair hràdapurogamaiþ // ViP_3,17.9 // kùãrodasyottaraü kålaü gatvà tapyanta vai tapaþ / viùõoràràdhanàrthàya jagu÷cemaü stavaü tadà // ViP_3,17.10 // devà åcuþ àràdhanàya lokànàü viùõorã÷asya yàü giram / vakùyàmo bhagavànadya tayà viùõuþ prasãdatu // ViP_3,17.11 // yato bhåtànya÷eùàõi prasåtàni mahàtmanaþ / yasmi÷ ca layameùyanti kastaü stotumihe÷varaþ // ViP_3,17.12 // tathàpyaràtividhvaüsadhvastavãryà bhayàrthinaþ / tvàü stoùyàmastavoktãnàü yàthàrthyaü naiva gocare // ViP_3,17.13 // tvamurvã salilaü vahnirvàyuràkà÷ameva ca / samastamantaþkaraõaü pradhànaü tatparaþ pumàn // ViP_3,17.14 // ekaü tavaitadbhåtàtmanmårtamårtamayaü vapuþ / àbrahmastaübaparyantaü sthànakàlavibhedavat // ViP_3,17.15 // tatrai÷aü tava yatpårvaü tvannàbhikamalodbhavam / råpaü vi÷vopakàràya tasmai brahmàtmane namaþ // ViP_3,17.16 // ÷akràrkarudravasva÷vimarutsomàdibhedavat / vayamekaü svaråpaü te tasmai devàtmane namaþ // ViP_3,17.17 // daübhapràyamasaübodhi titi÷ràdamavarjitam / yadråpaü tava govinda tasmai daityàtmane namaþ // ViP_3,17.18 // nàtij¤ànavahà yasminnàóyastimitatejasi / ÷abdàdilobhi yastasmai tubhyaü yatràtmane namaþ // ViP_3,17.19 // krauryaü màyàmayaü ghoraü yacca råpaü tavàsitam / ni÷àcaràtmane tasmai namaste puruùottama // ViP_3,17.20 // svargasthadharmisaddharmaphalopakaraõaü tava / dharmàkhyaü ca tathà råpaü namastasmai janàrdana // ViP_3,17.21 // harùapràyamasaüsargi gatimadgamanàdiùu / siddhàkhyaü tava yadråpaü tasmai siddhàtmane namaþ // ViP_3,17.22 // atitikùàyanaü kråramupabhogasahaü hare / dvijãhvantava yadråpaü tasmai nàgàtmane namaþ // ViP_3,17.23 // avabodhi ca yacchàntamadoùamapakalpaùam / çùiråpàtmane tasmai vi÷varåpàya te namaþ // ViP_3,17.24 // bhakùayatyatha kalpànte bhåtàni yadavàritam / tvadråpaü puõóharãkàkùa tasmai kàlàtmane namaþ // ViP_3,17.25 // saübhakùya sarvabhåtàni devàdãny avi÷eùataþ / nçtyatyante ca yadråpaü tasmai rudràtmane namaþ // ViP_3,17.26 // pravçttyà rajaso yacca karmaõàü karaõàtmakam / janardana namastasmai tvadråpàya naràtmane // ViP_3,17.27 // aùñàvi÷advadhopetaü yadråpaü tàmasaü tava / unmàrgagàmi sarvàtmaüstasmai va÷yàtmane namaþ // ViP_3,17.28 // yaj¤àïgabhåtaü yadråpaü jagataþ sthitisàdhanam / vçkùàdibhedaiþ ùaóbhedi tasmai mukyàtmane namaþ // ViP_3,17.29 // tiryaïmanuùyadevàdivyoma÷abdàdikaü ca yat / råpaü tavàdeþ sarvasya tasmai sarvàtmane namaþ // ViP_3,17.30 // pradhànabuddhyàdimayàda÷eùàdyadanyadasmàtparamaü paràtman / råpaü tavàdyaü yadananyatulyaü tasmai namaþ kàraõakàraõàya // ViP_3,17.31 // ÷uklàdidãrghàdighanàdihãnamagocaraü yacca vi÷eùaõànàm / suddhàti÷uddhaü paramarùidç÷yaü råpàya tasmai bhagavannatàþ smaþ // ViP_3,17.32 // yannaþ ÷arãreùu yadanyadeheùva÷eùavastuùvajamakùayaü yat / tasmàcca nànyavdyatiriktamasti brahmasvaråpàya natàþ sma tasmai // ViP_3,17.33 // sakalamidamajasya yasya råpaü paramapadàtmavataþsanàtanasya / tamanidhanasa÷eùabãjabhåtaü prabhumamalaü praõatàþsma vàsudevam // ViP_3,17.34 // ÷rãparà÷ara uvàca stotrasya càvasàne te dadç÷uþ parame÷varam / ÷aïkhacakragadàpàõiü garuóasthaü surà harim // ViP_3,17.35 // tamucuþsakalà devàþ praõipàtapuraþsuram / prasãda nàtha daityebhyastràhi naþ ÷araõàrthinaþ // ViP_3,17.36 // trelokyayaj¤abhàgà÷ ca daityair hlàdapurogamaiþ / hçtà no brahmaõopyayàj¤àmullaïghya param÷vara // ViP_3,17.37 // yadyapya÷eùabhå tasya vayaü te ca tàvaü÷ajàþ / tathàpyavidyàbhedena bhinnaü pa÷yàmahe jagat // ViP_3,17.38 // svavarõadharmàbhiratà vedamàrgànusàriõaþ / na ÷akyàsterayo hantumasmàbhis tapasàvçtàþ // ViP_3,17.39 // tamupàyama÷eùàtmannasmàkaü dàtumarhasi / yena tànasurànhantuü bhavema bhagavankùamàþ // ViP_3,17.40 // ÷rãparà÷ara uvàca ityukto bhagavàüstebhyo màyàmohaü ÷arãrataþ / samutpàdya dadau viùõuþ pràha cedaü surottamàn // ViP_3,17.41 // màyàmohoyamakhilàndaityàü stànmohayiùyati / tato vadhyà bhaviùyanti vedamàrgabahiùkçtàþ // ViP_3,17.42 // sthitau sthitasya me vadhyà yàvantraþ paripanthinaþ / brahmaõo hyadhikàrasya devà daityàdikàþ suràþ // ViP_3,17.43 // tadgacchata nabhãþ kàryà màyàmohoyamagrataþ / gacchannadyopakàràya bhavatàü bhavità suràþ // ViP_3,17.44 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktàþ praõipatyainaü yayurdevà yathàgatam / màyàmoho 'pi taiþ sàrdha yayau yatra mahàsuràþ // ViP_3,17.45 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e saptada÷o 'dhyàyaþ (17) _____________________________________________________________ ÷rãpàra÷ara uvàca tapasy abhiratàn so 'tha màyàmoho mahàsuràn / maitreya dadç÷e gatvànarmadàtãrasaü÷ritàn // ViP_3,18.1 // tato digaübaro muõóo barhipicchadharo dvija / màyàmoho 'suràn ÷lakùõamidaü vacanamabravãt // ViP_3,18.2 // màyàmoha uvàca he daityapatayo bråta yadartha tapyate tapaþ / aihikàrtha÷ ca pàratryaü tapasaþ phalamiccatha // ViP_3,18.3 // asurà åcuþ pàratryaphalalàbhàya tapa÷caryà mahàmate / asmàbhir iyam àrabdhà kiü và te 'tra vivakùitam // ViP_3,18.4 // màyàmoha uvàca kurudhvaü mama vàkyàni yadi muktimabhãpsatha / arhadhvaü dharmametaü ca sarve yåyaü mahàbalàþ // ViP_3,18.5 // dharmo vimukterarheyaü naitasmàdaparo varaþ / atraiva saüsthitàþ svargaü vimuktiü và gamiùyatha // ViP_3,18.6 // arhadhvaü dharmametaü ca sarve yåyaü mahàbalàþ // ViP_3,18.7 // ÷rãparà÷ara uvàca evaüprakàrair bahubhir yuktidar÷anacarcitaiþ / màyàmohena te daityà vedamàrgàdapà kçtàþ // ViP_3,18.8 // dharmàyaitadadharmàya sadetanna sadityapi / vimuktaye tvidaü naitadvimuktiü saüprayacchati // ViP_3,18.9 // paramàrthoyamatyarthaü paramàrtho na càpyayam / kàryametadakàryaü ca naitadevaü sphuñaü tvidam // ViP_3,18.10 // digvàsasàmayaü dharmo dharmoyaü bahuvàsasàm // ViP_3,18.11 // ityanekàntavàdaü ca màyàmohena naikadhà / tena dar÷ayatà daityàþsvadharmaü tyàjità dvija // ViP_3,18.12 // arhataitaü mahàdharmaü màyàmohena te yataþ / proktàstamà÷rità dharmamarhatàstena te 'bhavan // ViP_3,18.13 // trayãdharmasamutsargaü màyàmohena te 'suràþ / kàrãtàstanmayà hyàsaüstatonye tatpracoditàþ // ViP_3,18.14 // tair apy anye pare tai÷ ca tair apy anye pare ca taiþ / alpair ahobhiþ saütyaktà tair daityaiþ pràya÷astrayã // ViP_3,18.15 // puna÷ ca raktàübaradhçï màyàmoho jitendriyaþ / anyànàhàsuràn gatvàmçddhalpamadhuràkùaram // ViP_3,18.16 // svargàrthaü yadi vo và¤chà nirvàõàrthamathàsuràþ / tadalaü pa÷ughàtàdiduùcadharmair nibodhata // ViP_3,18.17 // vij¤ànamayamevaitada÷eùamavagacchata / budhyadhvaü me vacaþ samyagbudhair evamihoditam // ViP_3,18.18 // jagadetadanàdhàraü bhràntij¤ànàrthatatparam / ràgàdiduùñamatyarthaü bhràmyate bhavasaükañe // ViP_3,18.19 // evaü budhyata budhyadhvaü budhyataivamitãrayan / màyàmohaþ sa daityeyàndharmamatyà¤jayannijam // ViP_3,18.20 // nànàprakàravacanaü sa teùàü yuktiyojanam / tathàtathà trayãdharmaü tatyajuste yathàyathà // ViP_3,18.21 // tepyanyeùàü tathaivocuranyair anye tathodità / maitreya tatyajurdharmaü vedesmçtyuditaü param // ViP_3,18.22 // anyànapyanyapàùaõóaprakàrair bahubirdvija / daiteyànmohayàmàsa màyàmohodimohakçt // ViP_3,18.23 // svalpenaiva hi kàlena màyàmohena te 'suràþ / mohitàstatyajuþsarvàü trayãmàrgà÷ritàü kathàm // ViP_3,18.24 // kecidvinindàü vedànàü devànàmapare dvija / yaj¤akarmakalàpasya tathànte ca dvijanmanàm // ViP_3,18.25 // nainadyuktisahaü vàkyaü hiüsàdharmàya ceùyate / havãüùyanaladaghdhàni phalàyetyarthakoditam // ViP_3,18.26 // yaj¤air anekair devatvam avàpyendreõa bhujyate / ÷amyàdi yadi cetkàùñhaü tadvaraü patrabhukpa÷u // ViP_3,18.27 // nihatasya pa÷orjaj¤e svargapràptiryadãùyate / svapità yajamànena kinnu tasmànna hanyate // ViP_3,18.28 // tçptaye jàyate puüso bhuktamanyena cettataþ / kuryàcchràddhaü ÷ramàyànnaü na vaheyuþ pravàsinaþ // ViP_3,18.29 // jana÷raddheyamityetadavagamya tatotra vaþ / upekùà ÷reyase vàkyaü rocatàü yan mayeritam // ViP_3,18.30 // na hyaptavàdà nabhaso nipatanti mahãü suràþ / yuktimadvacanaü gràhyaü mayànyai÷ ca bhavadvidhaiþ // ViP_3,18.31 // ÷rãparà÷ara uvàca mayàmohena te daityàþ prakàrair bahubhis tathà / vçthàpità yathà naiùàü trayã ka÷cidarocayat // ViP_3,18.32 // itthamunmàrgayàteùu teùu daityeùu te 'maràþ / udyogaü paramaü kçtvà yuddhàya samupasthitàþ // ViP_3,18.33 // tato daivàsuraü yuddhaü punarevàbhavaddvija / hatà÷cate 'surà daivaiþ sanmàrgaparipanthinaþ // ViP_3,18.34 // svadharmakavacaü teùàmabhådyatprathamaü dvija / tena rakùàbhavatpårvaü ne÷urnaùñe ca tatra te // ViP_3,18.35 // tato maitreya tanmàrgavartino yebhava¤janàþ / nagnàste tair yatastyakta trayãsaüvaraõaü tathà / kçtà÷ ca te 'surà devair nànà vedavinindakàþ // ViP_3,18.36 // brahmacàrãgçhastha÷ ca vànaprasthastathà÷ramã / parivràó và caturthotra pa¤camo nopapadyate // ViP_3,18.37 // vastu saütyajya gàrhasthyaü vànaprastho na jàyate / parivràñ càpi maitreya sa nagnaþ pàpakçnnaraþ // ViP_3,18.38 // nityànàü karmaõàü vipra yasya hàniraharni÷am / akurvanvihitaü karma ÷aktaþ patati taddine // ViP_3,18.39 // pràya÷cittena mahàtà ÷uddhimàpnotyanàpadi / pakùaü nityakriyàhàneþ kartà maitreya mànavaþ // ViP_3,18.40 // saüvatsaraü kriyàhàniryasya puüsobhijàyate / tasyàvalokanàtsåryo nirãkùyaþsàdhubhiþ sadà // ViP_3,18.41 // spçùñe snànaü sacelasya ÷uddherheturmahàmate / puüso bhavati tasyoktà na ÷uddhiþ pàpakarmaõaþ // ViP_3,18.42 // devarùipitçbhãtàni yasya viprasya ve÷mani / prayàntyanarcitànyatra loke tasmànna pàpakçt // ViP_3,18.43 // saübhàùaõànupra÷nàdi sahàsyàü caiva kurvataþ / jàyate tulyatà tasya tenaiva dvija vatsaràt // ViP_3,18.44 // devàdinisvàsahataü ÷arãraü yasya ve÷ma ca / na tena saükaraü kuryàdgçhàsanaparicchadaiþ // ViP_3,18.45 // atha bhuktaü gçhe tasya karotyàsyàü tathàsane / ÷ete càpyeka÷ayane sa sadyastatsamo bhavet // ViP_3,18.46 // devatàpitçbhåtàni tathànabhyarcya yo 'tithãn / bhukte sa pàtakaü bhuïkte niùkçtistasya neùyate // ViP_3,18.47 // bràhmaõàdyàstu ye varõàþsvadharmàdanyatomukhàþ / yànti te nagnasaüj¤àü tu hãnakarmasvavasthitaþ // ViP_3,18.48 // caturõàü yatra varõànàü maitreyàtyantasaükaraþ / tatràsyà sàdhuvçttinàmupaghàtàya jàyate // ViP_3,18.49 // anabhyarcya çùãndevànpitçbhåtàtithãs tathà / yo bhuïkte tasya saüllàpàtpatantinarake naràþ // ViP_3,18.50 // tasmàdetànnaro nagnàüstrayãsaütyàgadåùitàn / sarvadà varjayetpràj¤a àlàpaspar÷anàdiùu // ViP_3,18.51 // ÷raddhàvadbhiþ kçtaü yatnà ddevànpitçpitàmahàn / na prãõayati tacchràddhaü yadyebhir avalokitam // ViP_3,18.52 // ÷råyate ca puràkhyàto ràjà ÷atadhanurbhuvi / patnã ca ÷aivyàtasyàbhådatidharmaparàyaõà // ViP_3,18.53 // pativratà mahàbhàgà satya÷aucadayànvità / sarvalakùaõasaüpannà vinayena yanena ca // ViP_3,18.54 // sa tu ràjà tayà sàrdhaü devadevaü janàrdanam / àràdhayàmàsa vibhuü parameõa samàdhinà // ViP_3,18.55 // homair japais tathà dànair upavàsai÷ ca bhaktitaþ / pujàbhi÷cànudivasaü tanmanà nànyamànasaþ // ViP_3,18.56 // ekadà tu samaü snàtau tau tu bhàryàpatã jale / bhàgãrathyàþsamuttãrõau kàrttikyàü samupoùitau / pàùaõóinamapa÷yetàmàyàntaü saümukhaü dvija // ViP_3,18.57 // càpàcàryasya tasyàsau sakhà ràj¤o mahàtmanaþ / atastadgauravàttena sakhàbhàvamathàkarot // ViP_3,18.58 // na tu sà vàgyatà devã tasya patnã pativratà / upoùitàsmãti raviü tasmindçùñe dadar÷a ca // ViP_3,18.59 // samàgamya yathànyàyaü daüpatã tau yathàvidhi / viùõoþ påjàdikaü sarvaü kçtaüvatau dvijottama // ViP_3,18.60 // kàlena gacchatà ràjà mamàràsau sapatnajit / anvàruroha taü devã citàsthaü bhåpatiü patim // ViP_3,18.61 // sa tu tenàpacàreõa ÷và jaj¤e vasudhàdhipaþ / upoùitena pàùaõóasaüllàpo yatkçto 'bhavat // ViP_3,18.62 // sà tu jàti smarà jaj¤e kà÷ãràjasutà ÷ubhà / sarvavij¤ànasaüpårõà sarvalakùaõapåjità // ViP_3,18.63 // tàü pità dàtukàmobhådvaràya vinivàritaþ / tayaiva tanvyà virato vivàhàraübhato nçpaþ // ViP_3,18.64 // tataþsà divyayà dçùñyà dçùñvà ÷vànaü nijaü patim / vidi÷àkhyaü puraü gatvà tadavasthaü dadar÷a tam // ViP_3,18.65 // taü dçùñvaiva mahàbhàgaü ÷vabhåtaü tu patiü tadà / dadau tasmai varàhàraü satkàrapravaõaü ÷ubhà // ViP_3,18.66 // bhu¤jan dattaü tayà so 'nnam atimçùñam abhãpsitam / svajàti lalitaü kurvanbahu càñu cakàra vai // ViP_3,18.67 // atãva vrãóità balà kurvatà càñu tena sà / praõàmapårvamàhedaü dayitaü taü kuyonijam // ViP_3,18.68 // smaryatàü tanmahàràja dàkùiõyalalitaü tvayà / yena ÷vayonimàpanno mama càñukaro bhavàn // ViP_3,18.69 // pàùaõóinaü samàbhàùya tãrthasnànàdanantaram / pràptosi kutsitàü yoniü kinna smarasi tatprabho // ViP_3,18.70 // ÷rãparà÷ara uvàca tayaivaü smàrãti tasminpårvajàtikçte tadà / dadhyau ciramathà vàra nirvedamatidurlabham // ViP_3,18.71 // nirviõõacittaþsa tato nirgamya nagaràdvahiþ / marutprapatanaü kçtvà sàrgàlã yonimàgataþ // ViP_3,18.72 // sàpi dvitãye saüpràpte vãkùya divyena cakùuùà / j¤àtvà sçgàlaü taü draùñuü yayau kolàhalaü girim // ViP_3,18.73 // tatràpi dçùñvà taü pràha sàrgàlãü yonimàgatam / bhartàramapi càrvaïgã tanayà pçthivãkùitaþ // ViP_3,18.74 // api smarasi ràjendra ÷vayonisthasya yanmayà / proktaü te pårvacaritaü pàùaõóàlàpasaü÷rayam // ViP_3,18.75 // punasta yoktaü sa j¤àtvà satyaü satyavatàü varaþ / kànane sa niràhàrastatyàja svaü kalevaram // ViP_3,18.76 // båyastato vçko jaj¤e gatvà taü nirjane vane / smàrayàmàsa bhartàraü pårvavçttamanindità // ViP_3,18.77 // na tvaü vçko mahàbhàga ràjà ÷atadhanurbhavàn / ÷và bhåtvà tvaü sçgàlo 'bhårvçkatvaü sàüprataü gataþ // ViP_3,18.78 // smàritena yathà vyaktastenàtmà gçdhratàü gataþ / apàpà sà puna÷cainaü bodhayàmàsa bhàmiti // ViP_3,18.79 // naredra smaryatàmàtmà hyalaü te gçdhraceùñayà / pàùaõóàlàpajàto 'yaü doùo yadgçdhratàü gataþ // ViP_3,18.80 // tataþ kàkatvamàpannaü samanantarajanmani / uvàca tanvã bhartàramupalabhyàtmayogataþ // ViP_3,18.81 // a÷eùabhåbhçtaþ pårvaü va÷yà yasmai baliü daduþ / sa tvaü kàkatvamàpanno jàtodya balibhuk prabho // ViP_3,18.82 // evameva bakatvepi smàritaþ sa puràtanam / tat tyàja bhåpatiþ pràõàn mayåratvamavàpa ca // ViP_3,18.83 // mayåratve tataþsà vai cakàrànugatiü ÷ubhà / dattaiþ pratikùaõaü bhojyair bàlà tajjatibhojanaiþ // ViP_3,18.84 // tatastu janako ràjà vàjimedhaü mahàkratum / cakàra tasyàvabhçthe snàpayàmàsa taü tadà // ViP_3,18.85 // sasnau svayaü ca tanvaïgã smàrayàmàsa càpi tam / yathàsau ÷vasçgàlàdiyoniü jagràha pàrthivaþ // ViP_3,18.86 // smçtajanmakramaþsotha tattyàja svakalevaram / jaj¤e sa janakasyaiva putrosau sumahàtmanaþ // ViP_3,18.87 // tataþsà pitaraü tanvã vivàhàrtham acodayat / sa càpi kàra yàmàsa tasyà ràjà svayaüvaram // ViP_3,18.88 // svayaüvare kçte sà taü saüpràptaü patimàtmanaþ / varayàmàsa bhåyo 'pi bhartçbhàvena bhàminã // ViP_3,18.89 // bubhuje ca tayà sàrdhaü saübhogànnçpanandanaþ / pitaryuparate ràjyaü videheùu cakàra saþ // ViP_3,18.90 // iyàja jaj¤ànsubahåndadau dànàni càrthinàm / putrànutpàdayàmàsa yuyudhe ca sahàribhiþ // ViP_3,18.91 // ràjyaü bhuktvà yathànyàyaü pàlayitvà vasuüdharàm / tattyàja sa priyànpràõànsaügràme dharmatonçpaþ // ViP_3,18.92 // tata÷citàsthaü taü bhåyo bhartàraü sà ÷ubhekùaõà / anvàruroha vidhivadyathàpårvaü mudànvità // ViP_3,18.93 // tato 'vàpa tayà sàrdhaü ràjaputryà sa pàrthivaþ / aindràn atãtya vai lokàüllokànpràpa tadàkùayàn // ViP_3,18.94 // svargàkùayatvamatulaü dàüpatyamatidurlabham / pràptaü puõyaphalaü pràpya saü÷uddhiü tàü dvijottama // ViP_3,18.95 // eùa pàùaõñasaübhàùàddoùaþ prokto mayà dvija / tathà÷vamedhàvabhçthasnànamàhàtmyameva ca // ViP_3,18.96 // tasmàtpàùaõóibhiþ pàpair àlàpaspar÷anaü tyajet / vi÷eùataþ kriyàkàle yaj¤àdau càpi dãkùitaþ // ViP_3,18.97 // kriyàhànirgçhe yasya màsamekaü prajàyate / tasyàvalokanàtsåryaü pa÷yeta matimànnaraþ // ViP_3,18.98 // kiü punaryais tu saütyaktà trayã sarüvàtmanà dvija / pàùaõóabhojibhiþ pàpaurvedavàdavirodhibhiþ // ViP_3,18.99 // sahàlàpastu saüsargaþ sahàsyà càtipàpinã / pàùaõóibhir duràcàrais tasmàttàü parivarjayet // ViP_3,18.100 // pàùaõóino vikarmasthànbaióàlavratikà¤chañhàn / haitukànbakavçttãü÷ ca vàïmàtreõàpi nàrcayet // ViP_3,18.101 // dvaratastais tu saüparkastyàjya÷càpyatipàpibhiþ / pàùaõóibhir duràjàrais tasmàt tàn parivarjayet // ViP_3,18.102 // ete nagnàstavàkhyàtà dçùñà ÷ràddho paghàtakàþ / yeùàü saübhàùaõàtpuüsàü dinapuõyaü praõa÷yati // ViP_3,18.103 // ete pàùaõóinaþ pàpà na hyetànàlapedbudhaþ / puõyaü na÷yati saübhàùàdeteùàü taddinodbhavam // ViP_3,18.104 // puüsàü jañàdharaõamaiõóyavatàü vçthaiva moghà÷inàmakhila÷aucaniràkçtànàm / toyapradànapitçpiõóabahiùkçtànàü saübhàùaõàdapi narà narakaü prayànti // ViP_3,18.105 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷e 'ùñàda÷o 'dhyàyaþ (18) ÷rãviùõumahàpuràõe tçtãyàü÷aþsamàptaþ iti ÷rãviùõumahàpuràõe viùõucittyàtmaprakà÷àkhya ÷rãdharãyavyàkhyàdvayopete tçtãyàü÷aþ samàptaþ / _____________________________________________________________ atha ÷rãviùõumahàpuràõe viùõucittyàtmaprakà÷àkhya ÷rãdharãyavyàkhyàdvayopete caturthaü÷aþ pràrabhyate / ÷rãmate ràmànujàya nàmaþ maitreya uvàca bhagavanyannaraiþ kàryaü sàdhukarmaõyavasthitaiþ / tanmahyaü guruõàkhyàtaü nityanaimittikàtmakam // ViP_4,1.1 // varmadharmàstathàkhyàtà dharmà ye cà÷rameùu ca / ÷rotumicchàmyahaü vaü÷aü ràj¤àü tadbråhi me guro // ViP_4,1.2 // ÷rãparà÷ara vàca maitreya ÷råyatàmayamanekayaj÷uravãradhãrabhåpàlàlaïkçto brahmàdirmànavo vaü÷aþ // ViP_4,1.3 // tadasya vaü÷asyanupårvãma÷eùavaü÷apàpapraõà÷anàya maitreyaitàü kathaü ÷çõu // ViP_4,1.4 // tadyathà sakalajagatàmàdiranàdibhåtaþsa çgyajuþsàmàdimayo bhagavàn viùõustasya brahmaõo martaü råpaü hiraõyagarbho brahmàõóabhåto brahmà bhagavàn pràgbabhåva // ViP_4,1.5 // brahmaõa÷ ca dakùiõàïguùñhajanmà dakùaprajàpatiþ dakùasyàpyaditiraditervivasvàn vivasvato manuþ // ViP_4,1.6 // manorikùvàkunçgadhçùña÷aryàtinariùyantapràü÷unàbhagadiùñakaråùapçùadhràkhyà da÷a putrà babhåvuþ // ViP_4,1.7 // iùñhañiü ca mitràvaruõayor manuþ putrakàma÷cakàra // ViP_4,1.8 // tatra tàvadahnute hoturapacàràdilà nàma kanyà babhåva // ViP_4,1.9 // saiva ca mitràvaruõayoþ prasàdàtsudyumno nàma manoþ putro maitreya àsãt // ViP_4,1.10 // puna÷ce÷varakopàtstrã satã sà tu somamånorbudhasyà÷ramasamãpe babhràma // ViP_4,1.11 // sànuràgàcca tasyàü budhaþ puråravasamàtmajamutpàdayàmàsa // ViP_4,1.12 // jàtepi tasminnamitatejobhiþ paramarùibhir iùñimaya çïmayo yajurmayaþsàmamayotharvaõamayaþsar vavedamayo manomayo j¤ànamayo na ki¤cinmayonnamayo bhagavàn yaj¤apuruùasvaråpã sudyumnasya puüstvamabhilaùadbhir yathàva diùñastatprasàdàdilà punarapu sudyumno 'bhavat // ViP_4,1.13 // tasyàpyutakalagayavinatàstrayaþ putrà babhåvuþ // ViP_4,1.14 // sudyumnastu strãpårvakatvàdràjyabhàgaü na lebhe // ViP_4,1.15 // tatpitrà tu vasiùñhavacanàtpratiùñhàna nàma nagaraü sudyumnàya dattaü taccàsau puråravase pràdàt // ViP_4,1.16 // tadanvayà÷cakùatriyàþsarvai dikùvabhavan / pçùadhrastu manuputro gurugovadhàcchådratvamagamat // ViP_4,1.17 // manoþ putraþ karåùaþ karåùàtkàråùàþ kùatriyà mahàbalaparàkramababhåvaþ // ViP_4,1.18 // diùñaputrastu nàbhàgo vai÷yatàmagamattasmàdbalandhanaþ putrobhavat // ViP_4,1.19 // balandhanàdvatsaprãtirudàrakãrtiþ // ViP_4,1.20 // vatsaprãteþ pràü÷urabhavat // ViP_4,1.21 // prajàpati÷ ca pràü÷oreko 'bhavat // ViP_4,1.22 // tata÷ ca khanitraþ // ViP_4,1.23 // tasmàccakùuùaþ // ViP_4,1.24 // cakùuùàccatibalaparàkramoviü÷urabhavat // ViP_4,1.25 // tato viviü÷akaþ // ViP_4,1.26 // tasmàcca khaninetraþ // ViP_4,1.27 // tata÷càtivibhåtiþ // ViP_4,1.28 // ativibhåteratibalaparàkramaþ karandhamaþ putrobhavat // ViP_4,1.29 // tasmàdapyavikùit // ViP_4,1.30 // avikùitopyatibalaparàkramaþ putro marutto nàmàbhavat / yasyemàvadyàpi ÷lokau gãyet // ViP_4,1.31 // maruttasya yathà yaj¤as tathà kasyàbhavadbhuvi / sarvaü hiraõmayaü yasya yaj¤avastvati÷obhanam // ViP_4,1.32 // amàdyadidraþsomena dakùiõàbhir dvijàtayaþ / marutaþ pariveùñàraþsadasyà÷ ca divaukasaþ // ViP_4,1.33 // sa marutta÷cakravarti nariùyantanàmànaü putramavàpa // ViP_4,1.34 // tasmàcca damaþ // ViP_4,1.35 // damasya putro ràjavardhano jaj¤e // ViP_4,1.36 // ràjavardhanàtsuvçddhiþ // ViP_4,1.37 // suvçddheþ kevalaþ // ViP_4,1.38 // kevalàtsudhçtirabhåt // ViP_4,1.39 // tata÷ ca naraþ // ViP_4,1.40 // tasmàccandraþ // ViP_4,1.41 // tataþ kevalobhåt // ViP_4,1.42 // tataþ kevalobhåt // ViP_4,1.43 // bandhumato gçvegavàn // ViP_4,1.44 // vegavato budhaþ // ViP_4,1.45 // tata÷ ca tçõabinduþ // ViP_4,1.46 // tasyàpyekà kanyà ilavilànàma // ViP_4,1.47 // tata÷càlaübusànàma varàpsaràstçñaõabinduü bheje // ViP_4,1.48 // tasyàmapyasya vi÷àlo jaj¤e yaþ purãü vi÷àlaü nirmame // ViP_4,1.49 // hemacandra÷ ca vi÷àlasya putrobhavat // ViP_4,1.50 // tata÷candraþ // ViP_4,1.51 // tattanayo dhåmràkùaþ // ViP_4,1.52 // tasyàpi sçüjayo 'bhåt // ViP_4,1.53 // sçüjayàtsahadevaþ // ViP_4,1.54 // tata÷ ca kç÷à÷vo nàma putrobhavat // ViP_4,1.55 // somadattaþ kç÷à÷vàjjaj¤e yo÷vamedhànàü ÷atamàjahàra // ViP_4,1.56 // tatputro janamejayaþ // ViP_4,1.57 // janamejayàtsumatiþ // ViP_4,1.58 // ete vai÷àlikà bhåbhçtaþ // ViP_4,1.59 // ÷lokopyatra gãyate // ViP_4,1.60 // tçõabindoþ prasàdena sarve vai÷àlikà nçpàþ / dãrghàyuùo mahàtmàno vãryavantotidharmikàþ // ViP_4,1.61 // ÷aryàteþ kanyà sukanyànàmàbhavat yàmupayemecyavan // ViP_4,1.62 // ànartanàmà paramadhàrmikaþ ÷aryàtiputrobhavat // ViP_4,1.63 // ànartasyàpi revatanàmà putro jaj¤e yo 'sàvànarttaviùayaü bubhuje purãü ca ku÷asthalãmadhyuvàsa // ViP_4,1.64 // revatàsyàpi raivataþ putraþ kakudminàmà dharmàtmà bhràtç÷atasya jyoùñho 'bhavat // ViP_4,1.65 // tasya revatãnàmakanyàbhavat // ViP_4,1.66 // sa tàmàdàya kasyoyamarhatãti bhagavantamabjayoniü praùñuü brahmalokaü jagàm // ViP_4,1.67 // tàvacca brahmaõontike hàhàhåhåsaüj¤àbhyàü gandharvàbhyàmatitànaü nàma divyaü gàndharvamagãyata // ViP_4,1.68 // tacca trimàrgaparivçttair anekayugaparivçttiü tiùñhannapi raivataþ ÷çõvanmuhårttamiva mene // ViP_4,1.69 // gãtàvasàne caja bhagavantamabjayoniü praõamya raivataþ kanyàyogyaü varamapçcchat // ViP_4,1.70 // tata÷càsau bhagavànakathayat kathaya yobhimataste vara iti // ViP_4,1.71 // puna÷ ca praõamya bhagavate tasmai yathàbhimatànàtmanaþsa varàn kathayàmàsa / ka eùàü bhagavatobhimata iti yasmai kanyàmimàü prayacchàmãti // ViP_4,1.72 // tataþ ki¤cidavanata÷iràþsasmitaü bhagavànabjayoniha // ViP_4,1.73 // ya ete bhavatobhimatà naiteùàü sàüprataü putrapautràpatyàpatyasaütatirastyavanãtale // ViP_4,1.74 // bahåni tavàtraiva gàndharvaü ÷çõvata÷caturyagànyatãtàni // ViP_4,1.75 // ya ete bhavatobhimatà mahãtaleùñàviü÷atitamamano÷caturyugamatãtapràya¤ca vartate // ViP_4,1.76 // àsanno hi kaliþ // ViP_4,1.77 // anyasmai kanyàratnamidaü bhavataikàkinàbhimatàya deyam // ViP_4,1.78 // bhavatopi putramittrakalatramantribhçtyabandhubalako÷àdayaþsamastàþ kàlenaitenàtyantamatãtàþ // ViP_4,1.79 // tataþ punarapyutpannasàdhvaso ràjà bhagavantaü praõamya papraccha // ViP_4,1.80 // bhagavannevamavasthite ma yeyaü kasmai deyeti // ViP_4,1.81 // tataþsa bhagavàn ki¤cidavanamrakandharaþ kçtà¤jalirbhåtvà sarvalokagururaübhojayoniràha // ViP_4,1.82 // brahmovàca na hyàdimadhyàntamajasya yasya vidmo vayaü sarvamayasya dhàtuþ / na ca svaråpaü na paraü svabhàvaü na caiva sàraü parame÷varasya // ViP_4,1.83 // kalàmuhårttàdimaya÷ ca kàlo na yadvibhåteþ pariõàmahetuþ / ajmanà÷asya sadaikamurtteranàmaråpasya sanàtanasya // ViP_4,1.84 // yasya prasàdàdahamacyutasya mårtiþ prajàsçùñikaro 'ntakàrã / krodhàcca rudraþ sthitihetubhåto yasmàc madhye puruùaþ parasmàt // ViP_4,1.85 // tadråpam àsthàya sçjaty ajo yaþ sthitau ca yo 'sau puruùasvaråpã / rudrasvaråpeõa ca yotti vi÷vaü dhatte tathànantavapuþsamastam // ViP_4,1.86 // pàkàya yognitvamupaiti lokànbibhartti pçthvãvapukhyàyàtmà / ÷akràdiråpã paripàti vi÷vamarkenduråpa÷ ca tamo hinasti // ViP_4,1.87 // karoti ceùñàþ ÷vasanasvaråpã lokasya tçptiü ca jalànnaråpã / dadàti vi÷vasthitisaüsthitastu sarvàvakà÷aü ca nabhaþsvaråpã // ViP_4,1.88 // yaþsçjyate sargakçdàtmanaiva yaþ pàlyate pàlayità ca devaþ / vi÷vatmakaþsaühçyatentakàrã pçthak trayasyàsya ca yovyayàtmà // ViP_4,1.89 // yasmi¤jagadyo jagadetadàdyo yaü cà÷ritosmi¤jagati svayaübhåþ / sa sarvabhåtaprabhavo dharitryàü svàü÷ena puùõurnçpa te 'vatãrõaþ // ViP_4,1.90 // ku÷asthalã yà tava bhåpa ramyà purã puràbhådamaràvatãva / sà dvàrakà saüprati tatra càste sa ke÷avàü÷o baladevanàmà // ViP_4,1.91 // tasmai tvamenàü tanayàü naredra pràyaccha màyàmanujàya jàyàm / ÷loghyo veresau tanayà taveyaü strãratnabhåtà sadç÷o hi yogaþ // ViP_4,1.92 // ÷rãparà÷ara uvàca itãritosau kamalodbhavena bhuvaü samàsàdya patiþ prajànàm / dadar÷a hrasvàn puruùàn viråpànalpaujasaþsvalpavivekaviryàn // ViP_4,1.93 // ku÷asthaloü tàü ca puvarãmupetya dçùñvànyaråpàü pradadau sa kanyàm / sãràyudhàya sphañikàcalàbhavakùasthalàyàtuladhãrnaredraþ // ViP_4,1.94 // uccapramàõàmiti tàmavekùya svalàïgalàgreõa ca tàlaketuþ / vinamrayàmàsa tata÷ ca sàpi babhåva sadyo vanità yathànyà // ViP_4,1.95 // tàü revatãüraivatabhåpakanyàü sãràyudho 'sau vidhinopayeme / dattvàtha sa nçpo jagàma hemàlayaü vai tapase dhçtàtmà // ViP_4,1.96 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthà÷e prathamodhyàyaþ (1) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca yàvacca brahmalokàtsa kakudmã raivato nàbhyeti tàvatpuõyajanasaüj¤à ràkùasàstàmasya purãü ku÷asthalãü najaghnuþ // ViP_4,2.1 // taccàsya bhràtç÷ataü puõyajanatràsàddi÷o bheje // ViP_4,2.2 // tadanvayà÷cakùatriyàþsarvadikùvabhavan // ViP_4,2.3 // vçùñasyàpi vàrùñakaü kùatramabhavat // ViP_4,2.4 // nàbhàgasyàtmajo nàbhàgasaütrobhavat // ViP_4,2.5 // tasyàpyaübarãùaþ // ViP_4,2.6 // aübarãùasyàpi viråpobhavat // ViP_4,2.7 // viråpàtpçùada÷vo jaj¤e // ViP_4,2.8 // tata÷ ca rathãtaraþ // ViP_4,2.9 // àtràyaü ÷lokaþ ete kùatraprasåtà vai puna÷càïgirasàþ smçtà / rathãtaràõàü pravaràþ kùatropetà dvijàtayaþ // ViP_4,2.10 // kùutavata÷ ca manorikùvàkuþ putro ja-j¤e ghràõataþ // ViP_4,2.11 // tasya putra÷atapradhànà vikukùinimidaõóàkhyàstrayaþ putrà babhåvuþ // ViP_4,2.12 // pa¤cà÷atputràþ uttaràtharakùitàro babhåvuþ // ViP_4,2.13 // catvàriü÷adaùñau ca dakùiõàpathabhåpàlàþ // ViP_4,2.14 // sa cekùvàkuraùñakàyàþ ÷ràddhamutpàdya ÷ràddhàrhaü màüsamànayeti vikukùimàj¤àpayàmàsa // ViP_4,2.15 // sa tathe ti gçhãtàj¤o vidhçta÷àràsano vanamabhyetyàneka÷o mçgàn hatvà ÷ràntotikùutparãto vikukùirekaü ÷a÷amabhakùayat / ÷eùaü ca màüsamànãya pitrenivedayàmàsa // ViP_4,2.16 // ikùvàkukulàcàryo va÷iùñhastatprokùaõàya coditaþ pràha / alamanenàmedhyenàmiùeõa duràtmanà tava putreõaitanmàüsamupahataü yato 'nena ÷a÷o bhakùitaþ // ViP_4,2.17 // tata÷càsau vikukùirguråõaivamuktaþ ÷a÷àdasaüj¤àmavàpa pitrà ca parityaktaþ // ViP_4,2.18 // pitaryuparate càsàvakhilàmetàü pçthvãü dharmataþ ÷à÷àsa // ViP_4,2.19 // ÷a÷àdasya tasya pura¤jayonàma putrobhavat // ViP_4,2.20 // tasyedaü cànyat // ViP_4,2.21 // purà hi tretàyàü devàsurayuddhamatibhãùaõamabhavat // ViP_4,2.22 // tatra càtibalibhir asurair amaràþ paràjitàste bhagavantaü viùõumàràdhayà¤cakruþ // ViP_4,2.23 // prasanna÷ ca devànàmanàdinidhanokhilajamatparàyaõo nàràyaõaþ pràha // ViP_4,2.24 // j¤àtametanmayà yuùmàbhir yadabhilaùitaü tadarthamidaü ÷råyatàm // ViP_4,2.25 // pura¤jayo nàma ràjarùeþ ÷a÷àdasya tanayaþ kùatriyavaro yastasya ÷arãrehamaü÷ena svayamevàvatãrya tàna÷eùanasurànnihaniùyàmi tadbhavadbhiþ pura¤jayo 'suravadhàrthamudyogaü kàryatàmiti // ViP_4,2.26 // etacca ÷rutvà praõamya bhagavantaü viùõumamaràþ pura¤jayasakà÷amàjagmuråcu÷cainam // ViP_4,2.27 // bhobhoþ kùatriyavaryàsmàbhir abhyarthitena bhavatàsmàkamaràtivadhodyatànàü kartavyaü sàhàyyamicchàmaþ tadbhavatàsmàkamabhyàgatànàü praõayabhaïgo na kàrya ityuktaþ puürajayaþ pràha // ViP_4,2.28 // trailokyanàtho yoyaü yuùmàkamidraþ ÷atakraturasya yadyahaü skandhàdhiråóho yuùmàkamaràtibhaþsaha yotsye tadahaü bhavatàü sahàyaþ syàm // ViP_4,2.29 // ityàkarõya samastadevair indreõa ca bàóhamityevaü samanvicchitam // ViP_4,2.30 // tata÷ ca ÷atakratorvçùaråpadhàrãmaþ kakudi sthito 'tiroùasamanvito bhagavata÷caràguroracyutasya tejasàpyàyito devàsurasaügràme samastànevàsurànnijaghàna // ViP_4,2.31 // yata÷ ca vçùabhakakudi sthitena ràj¤à daiteyabalaü niùåditamata÷càsau kakutsthasaüj¤àmavàpa // ViP_4,2.32 // kakutsthasyàpyanenàþ putro 'bhavat // ViP_4,2.33 // puthunenasaþ // ViP_4,2.34 // puthorviùñarà÷vaþ // ViP_4,2.35 // tasyàpi càndro yuvanà÷vaþ // ViP_4,2.36 // càndrasya tasya yuvanà÷vasya ÷àvastaþ yaþ purãü ÷àvastãü nive÷ayàmàsa // ViP_4,2.37 // ÷àvastasya vçhada÷vaþ // ViP_4,2.38 // tasyàpi kuvàlàyà÷vaþ // ViP_4,2.39 // yosàvudakasya maharùerapakàriõaü dundunàmànamasuraü vaiùõavena tejasàpyàyitaþ putrasahasrair ekaviü÷adbhiþ parivçto javàna dundumàrasaüj¤àmavàpa // ViP_4,2.40 // tasya ca tanayàsptamastà eva dundumukhanisvàsàgninà vipluùñà vine÷uþ // ViP_4,2.41 // dçóhà÷vacandrà÷vakapilà÷và÷ ca trayaþ kevalaü ÷eùitàþ // ViP_4,2.42 // vçóhà÷vàddharya÷vaþ // ViP_4,2.43 // tasmàcca nikuübhaþ // ViP_4,2.44 // nikuübhasyàmità÷vaþ // ViP_4,2.45 // tata÷ ca kç÷à÷vaþ // ViP_4,2.46 // tasmàcca prasenajit // ViP_4,2.47 // prasenajito yuvanà÷vobhavat // ViP_4,2.48 // tasya càputrasyàtinirvedàmunãnàmà÷ramamaõóale nivasato dayàlubhir munibhir apatyotpàdanàyeùñaþ kçtà // ViP_4,2.49 // tasyàü ca madhyàràtrau nivçttàyàü mantrapåtajalapårõaü kala÷aü vedimadhye nivesya te munayaþ suùupuþ // ViP_4,2.50 // supteùu teùu atãva tçñparãtaþsa bhåpàlastamà÷ramaü vive÷a // ViP_4,2.51 // tànçùãnnaivotthàpayàmàsa // ViP_4,2.52 // tacca kala÷amaparimeyamàhatmayamantrapåtaü papau // ViP_4,2.53 // prabuddhà÷ ca çùayaþ paprachuþ kenaitaü mantrapåtaü vàri pãtam // ViP_4,2.54 // atra hi ràj¤o yuvanàsvasya patnã mahàbalaparàkramaü putraü janayiùyati / ityàkarõya sa ràjà ajànatà mayà pãtamityàha // ViP_4,2.55 // garbha÷ ca yuvanà÷vasyodare abhavat krameõa ca vavçdhe // ViP_4,2.56 // pràptasamaya÷ ca dakùiõàïguùñhena kukùimavanipaternirbhidya ni÷cakràma // ViP_4,2.57 // sa càsau ràjà mamàra // ViP_4,2.58 // jàto nàmaiùa kaü dhàsyatãti te munayaþ procuþ // ViP_4,2.59 // athàgatya devaràjobrajãt màmayaü dhàsyatãti // ViP_4,2.60 // tato màdhàtçnàmà sobhavat / vakre càsya prade÷inã nyastà devendreõa nyastàtàü papau // ViP_4,2.61 // tàü càmçtastràviõãmàsvàdyàhnaiva sa vyavardhata // ViP_4,2.62 // tatastu màndhàtà cakravartã saptadvãpàü mahãü vubhuje // ViP_4,2.63 // tatràyaü ÷vokaþ // ViP_4,2.64 // yàvatsårya udetyastaü yàvacca pratitiùñhati / sarvaü tadyauvanà÷vasya màndhàtupaþ kùetramucyate // ViP_4,2.65 // màndhàtà ÷atabindor duhitaraü bundumatãmupayem // ViP_4,2.66 // purukutsamaübarãùaü mucukundaü ca tasyàü putratrayamutpàdayàmàsa // ViP_4,2.67 // pa¤cà÷adduhitarastasyàmeva tasya nçpaterbabhåvuþ // ViP_4,2.68 // ekasminnantare bahåvçca÷caja saubharirnàma maharùirantarjale dvàda÷àbdaü kàlamuvàsa // ViP_4,2.69 //tatra càntarjale saümado nàmàtibabahu prajotimàtrapramàõo mãnàdhipatiràsãt // 70 // tasya ca putrapautradauhitràþ pçùñhato 'grataþ pàr÷vayoþ pakùapuccha÷irasàü copari bhramantastenaiva sadàharni÷amatinirvçttà remire // ViP_4,2.71 // sa càpatyaspar÷opacãyamànapraharùaprakarùo bahuprakàraü tasya çùeþ pa÷yatastair àtmajaputrapautradauhitràdibhiþ sahànudinaü suràü reme // ViP_4,2.72 // athàntarjalàvasthitaþsaubharirekàgrataþsamàdhimapahàyànudinaü tasya satsyasyàtmajaputrapautradauhitrà dibhiþ sahàtiramaõãyatàmavekùyàcintayat // ViP_4,2.73 // aho dhanyoyamãdç÷amanabhimataü yonyantaramavàpyaibhir àtmajaputrapautradauhitràdibhiþ saha ramamàõodãvàsmàkaü spçhàmutpàdayati // ViP_4,2.74 // vayamapyevaü putràdibhiþ saha lalitaü ramiùyàma ityevamabhikàïkùan sa tasmàdantarja-lànniùkramya saütànàya niveùñukàmaþ kanyàrthaü màndhàtàraü ràjànamagacchat // ViP_4,2.75 // àgamana÷ravaõasamanantaraü cotthàya tena ràj¤à samyagarghyàdinà saüpåjitaþ kçtàsanaparigrahaþ saubhariruvàca ràjànam // ViP_4,2.76 // anyepi saütyeva nçpàþ pçthivyàü màndhàtareùàü prayaccha me mà praõayaü vibhàïkùiþ / na hyarthinaþ kàryava÷àdupetàþ kakutsthavaü÷e vimukhàþ prayànti // ViP_4,2.77 // anyepi saütyeva nçpàþ pçtivyàü màndhàtareùàü tanayàþ prasåtàþ / kiü tvarthinàmarthitadànadãkùàkçtavrata÷làghyamidaü kulaü te // ViP_4,2.78 // ÷atàrdhasaükhyà stava saüti kanyàstàsàü mamaikàü nçpate prayaccha / yatpràrthanàbhaïgabhayàdbibhemi tasmàdahaü ràjavaràdiduþkhàt // ViP_4,2.79 // ÷rãparà÷ara uvàca iti çùivacanamàkarõya sa ràjà jaràrjaritadehamçùimàlokya pratyàkhyànakàtarastasmàccaca ÷àpabhãto bibhyatki¤cidadhomukha÷ciraü dadhyau ca // ViP_4,2.80 // saubhariruvàca naredrakasmàtsumupaiùi cãntàmahyamuktaü na mayàtra ki¤cit / yàva÷yadeyà tanayà tayaiva kçtàrthatà no yadi kiü na labdhà // ViP_4,2.81 // ÷rãparà÷ara uvàca atha tasya bhagavataþ ÷àpabhãtaþsapra÷rayastamuvàcàsau ràjà // ViP_4,2.82 // ràjovàca bhagavan asmatkulasthitiriyaü ya eva kanyàbhir ucito 'bhijavànvarastasmai kanyà pradãyate bhagavadyàc¤à càsmanmanorathànàmapyatigocajaravartinã kathamapyeùà saüjàtà tadevamupasthite na vidmaþ kiü kurma ityetanmayàcintyata ityabhihite ca tena bhåbhujà muniracintayat // ViP_4,2.83 // ayamanyo 'smatpratyàkhyànopàyo vçddhoyamanabhimataþ strãõàü kimata kanyàkànàmityamunà saücintyaitadabhihitamevamastu tathà kariùyàmãti saücintya màndhàtàramuvàca // ViP_4,2.84 // yadyevaü tadàdi÷yatàmasmàkaü prave÷àya / kaünyàntaþpuraü varùavaro yadi kanyaiva kàcinmàmabhilaùati tadàhaü dàrasaügrahaü kariùyàmi anyathà cettadalamasmàkametenàtãtakàlàraübhaõenetyuktvà viraràma // ViP_4,2.85 // tata÷ ca màndhàtrà muni÷àpa÷aü kitena kanyàntaþpuravarùadharaþsamàj¤aptaþ // ViP_4,2.86 // tena saha kanyàntaþpuraü pravi÷ànneva bhagavànakhilasiddhagandharvebhyoti÷ayena kamanãyaü råpamakarot // ViP_4,2.87 // prave÷ya ca tamçùimantaþpure varùadharastàþ kanyàþ pràha // ViP_4,2.88 // bhavatãnàü janayità mahàràjaþsamàj¤àpayati // ViP_4,2.89 // ayamasmàn brahmarùiþ kanyàrthaü samabhyàgataþ // ViP_4,2.90 // mayà càsya pratij¤àtaü yadyasmatkanyà yà kàcidbhagavantaü varayati tatkanyàcchande nàhaü paripaüùathànaü kariùyàmãtyàkarmya sarvà eva tàþ kanyàþ sànuràgàþ sapramadàþ keõava iva mçgayåthapatiü tamçùimahamahamikayà varayàübabhåvuråcu÷ ca // ViP_4,2.91 // alaü bhaginyohamimaü vçõomi vçõomyahaü naiùa tavànuråpaþ / mamaiùa bhartà vidhinaiva sçùñaþsçùñàhamasyopa÷amaü prayàhi // ViP_4,2.92 // vçto mayàyaü prathamaü mayàyaü gçhaü vi÷anneva vihanyase kim / mayà mayotikùitipàtmajànàü tadarthamatyarthakalirbabhåva // ViP_4,2.93 // yadà munis tàbhir atãvahàrdàddhçtaþsa kanyàbhir anindyakãrtiþ / tadà sa kanyàdhikçto nçpàya yathàvajàcaùña vinamramårtiþ // ViP_4,2.94 // ÷rãparà÷ara uvàca tadavagamàtkiïkibhetatkathadhametatkiü kiü karomi kiü mayàbhihitamityàkulamatiranicchannapi kathamapi ràjànumene // ViP_4,2.95 // kçtànuråpavivàha÷ ca maharùiþsakalà eva tàþ kanyàþsvamà÷ramamanayat // ViP_4,2.96 // tatra càseùa÷ilpakalpapraõetàraü dhàtàramivànyaü vi÷vakarmàõamàhåya sakalakanyànàmekaikasyàþ protphullapaïkajàþ kåjatkalahaüsakàraõóavàdivihaïgamàbhiràmajalà÷ayàþsopadhànàþ / sàvakàsàþsàdhu÷ayyàparicchadàþ pràsàdàþ kriyantàmityàdide÷a // ViP_4,2.97 // tacca tathaivànuùñhitama÷eùa÷ilpaviseùàcàryastvaùñà dar÷itavàn // ViP_4,2.98 // tataþ paramarùiõà saubhariõàj¤aptasteùu gçheùvanivàryànandakundamahànidhiràsàücakre // ViP_4,2.99 // tato 'navalatena bhakùyabhojyalehyàdyupabhogauràgatànugatabhçtyàdãnaharni÷ama÷eùagçheùu tàþ kùiti÷aduhirato bhojayàmàmuþ // ViP_4,2.100 // ekadàtu duhitçsnehàkçùñahçdayaþsa mahãpatiratiduþkhitàstà uta sukhità và iti vicintya tasya maharùerà÷ramasamãpamupetya sphuradaü÷umàlàlalàmàü sphañikamayapràsàdamàlàmatiramyopavanajalà÷ayàü dadar÷a // ViP_4,2.101 // pravi÷ya caikaü pràsàdamàtmajàü pariùvajya kçtàsanaparigrahaþ pravçddhasnehanayanàübugarbhanayanobravãt // ViP_4,2.102 // apyatra vatse bhavatyàþsukhamuna ki¤cidamukhamapi te maharùiþsnehavànuta na smaryatesmadguhavàsa ityuktà taü tanayà pitaramàha // ViP_4,2.103 // tàtàtiramaõãyaþ pràsàdotràtimanoj¤amupavanamete kalavàkyavihaïgamàbhirutàþ protphullapadmàkarajalà÷ayàþ manonurålabhakùyabhojyànulepanavastrabhåùaõàdibhogo mçdåni ÷ayanàsanàni sarvasaüpatsametaü me gàrhasthyam // ViP_4,2.104 // tathàpi kena và janmabhåmirna smaryate // ViP_4,2.105 // tvatprasàdàdidama÷eùamati÷obhanam // ViP_4,2.106 // kiü tvekaü mamaitadduþkhakàraõaü yadasmadgçhànmaharùirayaümadbhartà na viùkràmati mamaiva kevalamatiprãtyà samãpaparivartinãnàmanyàsàmasmadbhaginãnàm // ViP_4,2.107 // evaü ca mama sodaryotiduþkhità ityevamatiduþkhakàraõamityuktastayà dvitãyaü pràsàdamupetya svatanayàü pariùvajyopiùñastathaiva vçùñavàn // ViP_4,2.108 // tayàpi ca sarvametattatpràsàdàdyupabhogasukhaü bhç÷amàkhyàtaü mamaiva kevalamatiprãtyà pàr÷vaparivartinãnàmanyàsàmasmadbhaginãnàmityevamàdi÷rutvà samastapràsàdeùu ràjà pravive÷a tanayàü tanayàü tathaivàvçcchat // ViP_4,2.109 // sarvàbhi÷ ca tàbhis tathaivàbhihitaþ paritoùavismayanirbhavaviva÷ahçdayo bhagavantaü saubharikekàntàvasthitamupetya kçtapçjobravãt // ViP_4,2.110 // dçùñaste bhagavan sumahàneùa siddhiprabhàvo naivaüvidhamanyasya kasyacidasmàbhir vibhåtibhir vilàsitamupalakùitaü yadetadbhagavatastapasaþ phalamityabhipåjya tamçùiü tatraiva tena çùivaryeõa casaha ki¤citkàlamabhimatopabhogàn bubhuje svapuraü ca jagàm // ViP_4,2.111 // kàlena gacchatà tasya tàsu ràjatanayàsu putra÷ataü sàrdhamabhavat // ViP_4,2.112 // anudinànuråóhasnehaprasà÷ ca sa tatràtãvamamatàkçùñahçdayo 'bhavat // ViP_4,2.113 // apyete 'smatputràþ kalabhàùiõaþ pabhdyàü gaccheyuþ apyete yauvanino bhaveyuþ api kçtadàrànetàn pa÷yeyamapyeùàü putrà bhaveyuþ apyetatputrànputrasamanvitànpasyàmãtyàdimanorathànanudinaü kàlasaüpattipravçddhànupekùyaitaccintayàmàsa // ViP_4,2.114 // aho me mohasyàtivistàraþ // ViP_4,2.115 // manorathànàü na samàptirasti varùàyutenàpyatha vàpi lakùaiþ / pårõeùupårõeùu manorathànàmutpattayaþsaüti punarnavànàm // ViP_4,2.116 // padbhyàü gatà yauvanina÷ ca jàtà dàrai÷ ca saüyogamitàþ prasåtàþ / dçùñàþ sutàstattanayaprasåtindraùñuü punarvà¤cchati meü'taràtmà // ViP_4,2.117 // drakùyàmi teùàmiti cetprasåtiü manoratho me bhavità tatonyaþ / purõopi tatràpyaparasya janma nivaryate kena manorathasya // ViP_4,2.118 // àmçtyuto naiva manorathànàmantosti vij¤àtamidaü mayàdya / manorthàsaktiparasya cittaü na jàyate vai paramàrthasaügi // ViP_4,2.119 // sa me samàdhirjalavàsamitramatsyasya saügàtsa hasaiva naùñaþ / parigrahaþsaügakçto mayàyaü parigrahotthà ca mamàtilipsà // ViP_4,2.120 // duþkhaü yadaivaika÷arãrajanma ÷atàrdhasaükhyàkamidaü prasåtam / parigraheõa kùitipàtmajànàü sutair anekair bahulãkçtaü tata // ViP_4,2.121 // mutàtmajais tattanayai÷ ca bhåyo bhåya÷ ca teùàü parigraheõa / vistàrameùyatyadiduþkhahetuþ parigraho vai mamatàbhidhànaþ // ViP_4,2.122 // cãrõaü tapo yattu jalà÷rayeõa tasyàrdhireùà tapasoütaràyaþ / matsyasya saügàdabhavacca yo me sutàdiràgo muùitosmi nena // ViP_4,2.123 // niþsaügatà muktipadaü yatãnàü saügàda÷eùàþ prabhavanti doùàþ / àråóhayogo vinipàtyatedhaþsaügena yogã kimutàlpabuddhiþ // ViP_4,2.124 // ahaü cariùyàmi tadàtmanorthe pariprahagràhagçhãtabuddhiþ / yadà hi bhåyaþ parihinadoùo janasya duþkhair bhavità na duþkhã // ViP_4,2.125 // sarvasya dhàtàrama cintyaråpamaõoraõãyàüsamatipramàõam / sitàsitaü ce÷varamã÷varàõàmàràdhayiùye tapasaiva viùõum // ViP_4,2.126 // tasminna÷eùaujasi sarvaråpaõyavyaktavispaùñatanàvanante / mamàcalaü cittamapetadoùaü sadàstu viùõàvamavàya bhåyaþ // ViP_4,2.127 // samastabhåtàdamalàdanantàtsarve÷varàdanyadanàdimadhyàt / yasmànna ki¤cittamahaü guråõàü paraü guruü saü÷rayamemi viùõumà // ViP_4,2.128 // ÷rãparà÷ara uvàca ityàtmànimàtmanaivàbidàyàsau saubharirapahàya putragçhàsanaparigrahàdikama÷eùamarthajàtaü sakalabhàryàsamanvitoü vanaü pravive÷a // ViP_4,2.129 // tatràpyanudinaü vaikhànasaniùpàdyama÷eùakriyàkalàpaü niùpàdya kùapitasakalapàpaþ paripakvamanovçttiràtmanyagnãnsamàropya bhikùurabhavat // ViP_4,2.103 // bhagavatyàsajyàkhilaü karmakalàpaü hitvànaü tamajamanàdinidhanamavikàramaraõàdidharmamavàpa paramanantaü paravatatmacyutaü padam // ViP_4,2.131 // ityetanmàndhàtçduhitçsaübandhàdàkhyàtam // ViP_4,2.132 // ya÷caitatsaubharicaritamanusmarati pañhati pàñhayati ÷çõoti ÷ràvayati dharatyavadhàrayati likhati lekhayati ÷ikùayatyadhyàpayatyupadi÷ati và tasya ùañ janmàni duþsaütatirasaddharmo vàómanasorasanmàrgàcaraõasa÷eùahetuùu và mamatvaü na bhavati // ViP_4,2.133 // iti ÷riviùõumahàpuràõe caturthà÷e dvitãyo 'dhyàyaþ (2) _____________________________________________________________ ata÷ ca màdhàtuþ putrasaütatirabhidhãyate // ViP_4,3.1 // aübarãùasya màndhàtçtanayasya yuvanà÷vaþ putro 'bhåt // ViP_4,3.2 // tasmàddhàrãtaþ yatoïgiraso hàrãtà // ViP_4,3.3 // rasàtale mauneyà nàma gandharvà babhåvuþùañkoñisaükhyàtàstair a÷eùàõi nàgakulànyapahçtapradhànaratnàdhipatyànyakriyanta // ViP_4,3.4 // tai÷ ca gandharvavãryàvabåtair urage÷varaiþ ståyamàno bhagavàna÷eùadeve÷a àste tacchravaõonmãlilonnidrapuõóarãkanayano jala÷ayano nidràvasànapravçddhaþ praõipatyàbhihitaþ | bhagavannasmàkametebhyo gandharvebhyo bhayamutpannaü kathamupa÷amameùyatãti // ViP_4,3.5 // àha ca bhagavànanàdinidhanapuruùottamo yosau yauvanà÷vasya màndhàtuþ purukutsanàmà putrastamahàmanupravi÷ya tàna÷eùàn duùñagandharvànupa÷amaü nayiùyàmãti // ViP_4,3.6 // tadàkarõya bhagavate jala÷àyine kçtapraõàmàþ punarnàgalokamàgatàþ pannagàdhipatayo narmadà¤ca purukutsànayanàya codayàmàsuþ // ViP_4,3.7 // sà cainaü rasàtalaü nãtavatã // ViP_4,3.8 // rasàtalagata÷càsau yabhagavattejasàpyàyitàtmavãryaþsakalagandharvànnijaghàna // ViP_4,3.9 // puna÷ ca svapuramàjagàma // ViP_4,3.10 // sakalapannagàdhipataya÷ ca narmadàyai varaü daduþ / yattenusmaraõasamavetaü nàmagrahaõaü kariùyati na tasya sarpaviùabhayaü bhaviùyatãti // ViP_4,3.11 // atra ca ÷lokaþ // ViP_4,3.12 // narmadàyai namaþ pràtarnarmadàyai namo ni÷i / namostu narmade tubhyaü tràhi màü viùasarpataþ // ViP_4,3.13 // ityuccàryàharni÷amandhakàraprave÷e và sarpair na da÷yate na càpi kçtànusmaraõabhujo viùamapi bhuktamupaghàtàya bhavati // ViP_4,3.14 // purukutsàya saütativicchedo na bhaviùyatãtyuragapatayo paraü daduþ // ViP_4,3.15 // purukutso narmadàyàü trasaddasyumajãjanat // ViP_4,3.16 // trasaddasyutaþsaübhåto 'naraõyaþ yaü ràvaõodigvijaye jaghàn // ViP_4,3.17 // anaraõyasya pçùaña÷vaþ pçùada÷vasya harya÷vaþ putro 'bhavat // ViP_4,3.18 // tasya ca hastaþ putro 'bhavat // ViP_4,3.19 // tata÷ ca sumanàstasyàpi tridhanvà tridhanvanastrayyàruõiþ // ViP_4,3.20 // trayyàruõeþsatyavrataþ yo 'sau tri÷aïkusaüj¤àmavàpa // ViP_4,3.21 // sa caõóàlatàmupagata÷ ca // ViP_4,3.22 // dvàda÷avarùikyàmanàvçùñyàü vi÷vàmitrakalatràpatyapoùaõàrthaü caõóàlapratigraharaõàya ca jàhnavãtãranyagrodhe mçgamàüsamanudinaü babandha // ViP_4,3.23 // sa tu parituùñena vi÷vàmitreõa sa÷arãraþsvargamàropitaþ // ViP_4,3.24 // tri÷aïkorhari÷candrastasmàcca rohità÷vastata÷ ca harito haritasya ca¤cu÷ca¤corvijayavasudevau ruruko vijayàdrukasya vçkaþ // ViP_4,3.25 // tato vçkasya bàhuþ yo 'sau haihayatàlajaïghàdibhiþ paràjitontarvatnyà mahiùyà saha vanaü pravive÷a // ViP_4,3.26 // tasyà÷cà sapatnyà garbhastaübhanàya garo dattaþ // ViP_4,3.27 // tenàsya garbhaþsaptavarùàõi jañhara eva tasthau // ViP_4,3.28 // sa ca bàhurvçddhabhàvàdaurvà÷ramamamãpe mamàra // ViP_4,3.29 // sà tasya bhàryà citàü kçtvà tamàropyànuparaõakçtani÷cayàbhåt // ViP_4,3.30 // athaitàmatãtànàgatavartamànakàlatrayavedã bhagavànaurvacaþsvà÷ramànnirgatyàbravãt // ViP_4,3.31 // alamalamanenàsadgràheõàkhilabhåmaü óalapatirativãryaparàkramo naikayaj¤akçdaràtipakùakùayakartà tavodare cakravartã tiùñhati // ViP_4,3.32 // naivamatisàhasàdhyavasàyinã bhavatã tena tyuktà sà tasmàdanumaraõanirbandhàdviraràma // ViP_4,3.33 // tenaiva ca bhagavatà svà÷ramamànãtà // ViP_4,3.34 // tatra kativayadinàbhyantare ca sahaiva tena gareõàtitejasvã bàlako jaj¤e // ViP_4,3.35 // tasyaurvo jàtakarmàdikriyà niùpàdya sagara iti nàma cakàra // ViP_4,3.36 // kçtopanayanaü cainamaurvo veda÷àstràõyastraü càgneyaü bhàrgavàkhyamadhyàpayàmàsa // ViP_4,3.37 //utpannabuddhi÷ ca màtaramabravãt // 38 // aüba kathayàtra vayaü kva tàtosmàkamitye vamàdipçcchantaü màtà sarvamevàvocat // ViP_4,3.39 // tata÷ ca pitçràjyapaharaõàdamarùito haihayatàlajaïghàdivadhàya pratij¤àmakarot // ViP_4,3.40 // pràya÷a÷ ca haihayatàlajaïghà¤jaghàna // ViP_4,3.41 // ÷akayavanakàübho0japàradapaplavàþ hanyamànàstatkulaguruü vasiùñhaü ÷araõaü jagmuþ // ViP_4,3.42 // athainànvasiùñho jãvanamçtakàn kçtvà sagaramàha // ViP_4,3.43 // vatsàlam ebhir jãvanmçtakair anumçtaiþ // ViP_4,3.44 // ete ca mayaiva tvatpratij¤àpàripàlanàya nijadharmadvijasaügaparityàgaü kàritàþ // ViP_4,3.45 // tatheti tadguruvacanabhinandya teùàü veùànyatvamakàrayat // ViP_4,3.46 // yavanànmuõóita÷irasordhamuõóità¤cchakàn pralaübake÷àn pàradàn paplavठ÷ma÷rudharàn niþsvàdhyàyavaùañkàrànetànanyàü÷ ca kùatriyàü÷cakàra // ViP_4,3.47 // ete càtmadharmaparityàgàdbàhyaõaiþ parityaktà mlecchatàü yayuþ // ViP_4,3.48 // sagaropi smadhiùñhànamàgamya askhalitacakraþsaptadvãpavatãmimàmurvãü pra÷a÷àsa // ViP_4,3.49 // iti ÷rãviùõumahàpuràõecaturthàü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ (3) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca kà÷yapaduhità mumatirvidarbharàjatanayà ke÷inã ca dve bhàrye sagarasyàstàm // ViP_4,4.1 // tàbhyàü càpatyàrthamaurvaþ parameõa samàdhinàràdhito varamadàt // ViP_4,4.2 // ekà vaü÷akaramekaü putramaparà ùaùñiü putrasahasràõàü janayiùyatãti yasyà yadabhimataü tadicchayà gçhyatàmityukte ke÷inyekaü varayàmàsa // ViP_4,4.3 // sumatiþ putrasahasràõi ùaùñiü vavre // ViP_4,4.4 // tathetyukte alpair ahobhiþ ke÷inã putramekamasama¤jasanàmànaü vaü÷akaramasåta // ViP_4,4.5 // kà÷yapatanayàyàstu sumatyàþ ùaùñiü putrasahasràõyabhavan // ViP_4,4.6 // tasmàdasama¤jasàdaü÷umànnàma kumàro jaj¤e // ViP_4,4.7 // sa tvasasaüjaso bàlo bàlyàdevàsadvçttobhåt // ViP_4,4.8 // pità càsyàcintayadayamatãtabàlyaþ subuddhimàn bhaviùyatãti // ViP_4,4.9 // atha tatràpi ca vayasyatãte asaccàrãtamenaü pità tatyàja // ViP_4,4.10 // tànyapi ùaùñiþ putrasahasràõyasama¤jasacàritamevànucakruþ // ViP_4,4.11 // tata÷càsasamajasacaritànukàribhiþ sàgarair apadhvastayaj¤aiþ sanmàrge jagati devàþsakalavidyàmayamasaüspçùñama÷eùadoùair bhagavataþ puruùottamasyàü÷abhåta kapilaü praõamya tadarthamåcuþ // ViP_4,4.12 // bhagavannebhiþ sagaratanayair asama¤jasacaritamanugamyate // ViP_4,4.13 // katham ebhir asadvçttamanusaradbhir jagad bhaviùyatãti // ViP_4,4.14 // atyàrta jagatparitràõàya ca bhagavatotra ÷arãragrahaõamityàkarõya bhagavànàhàlpair eva dinair vinaïkùyantãti // ViP_4,4.15 // atràntare ca sagaro hayamedhamàrabhata // ViP_4,4.16 // tasya ca putrair adhiùñhitamasyà÷vaü kopyapahçtya bhuvo bilaü pravive÷a // ViP_4,4.17 // tatastattanayà÷cà÷vakhuragatinirvandhenàvanãmekaiko yojanaü cakhnuþ // ViP_4,4.18 // pàtàle cà÷vaü paribhramantaü tamavanãpatitanayàste dadç÷uþ // ViP_4,4.19 // nàtidåre 'vasthitaü ca bhagavantamapaghane ÷aratkàlerkamiva tejobhir avanatamårdhamadha÷cà÷eùadi÷a÷codbhàsayamànaü hayahartàraü kapilarùimapa÷yan // ViP_4,4.20 // tata÷codyatàyudhà duràtmàno 'yamasmadapakàrã yaj¤avidhnakàrã hanyatàü hayahartà hanyatàmãtyavocnnabhyadhàvaü÷ ca // ViP_4,4.21 // tatastenàpi bhagavatà ki¤cidãùatparivartitalocanenàvalokitàþsva÷arãrasamutthenàgninàdahyamànà vine÷uþ // ViP_4,4.22 // sagaropyavagamyà÷vànusàri tatputrabalama÷eùaü paramarùiõà kapilena tejasà dagdhaü tatoü÷umantamasama¤jasaputrama÷vànayanàyayuyoja // ViP_4,4.23 // sa tu sagarakatayakhàtamàrgeõa kapilamupagamya bhaktinamrastadà tçùñàva // ViP_4,4.24 // athainaü bhagavànàha // ViP_4,4.25 // gacchainaü pitàmahàyà÷vaü pràpaya varaü vçõãùva ca putraka pautrà÷ ca cate svargàdgaïgàü bhuvamàneùyanta iti // ViP_4,4.26 // athàü÷umànapi svaryàtànàü brahmadaõóahatànàmasmatpitéõàmasvargayogyànàü svargapràptikaraü varamasmàkaü prayaccheti pratyàha // ViP_4,4.27 // tadàkarõya taü ca bhagavànàha uktamevaitanmayàdya pautraste tridivàdgaïgàübhuvamànayiùyatãti // ViP_4,4.28 // tadaübhasà ca saüspçùñeùvasthibhasmàsu ete ca svargamàrokùyanti // ViP_4,4.29 // bhagavadviùõupàdàïguùñhanirgatasya hi jalasyaitanmàhàtmyam // ViP_4,4.30 // yanna kevalam abhisaüdhipårvakaü snànàdyupabhogeùåpakàrakamanabhisàüdhitamapyasyàü pretapràõasyàsthicarmasnàyuke÷àdyupaspçùñaü ÷arãrajamapi patitaü sadyaþ ÷arãriõaü svargaü nayatãtyuktaþ praõamya bhavagate '÷vamàdàya pitàmahàyaj¤amàjagàm // ViP_4,4.31 // sagaropya÷vamàsàdya taü yaj¤aü samàpayàmàsa // ViP_4,4.32 // sàgaraü càtmajaprãtyà putratve kalpitavàn // ViP_4,4.33 // tasyàü÷umato dilãpaþ putrobhavat // ViP_4,4.34 // dilãpasya bhagãrathaþ yo 'sau gaïgàü svargàdihànãya bhagãrathãsaüj¤àü cakàra // ViP_4,4.35 // bhagãrathàtsuhotraþsuhotràcchutaþ tasyàpi nàbhàgaþ tatoübarãùaþ tatputraþsiüdhudvãpaþ siüdhudvãpàdayutàyuþ // ViP_4,4.36 // tatputra÷ ca çtuparõaþ yo 'sau nalasahàyokùahçdayaj¤obhåt // ViP_4,4.37 // çtuparõaputraþsarvakàmaþ // ViP_4,4.38 // tattanayaþsudàsaþ // ViP_4,4.39 // sudàsàtsaudàso mitra sahanàmà // ViP_4,4.40 // sa càñavyàü mçgayàrtho paryañan vyàgradvayamapa÷yat // ViP_4,4.41 // tàbhyàü tadvanamapamçgaü kçtaü matvaikaü tayorbàõena jaghàna // ViP_4,4.42 // mriyamàõa÷càsàvatibhãùaõàkçtiratikaràlavadano ràkùaso 'bhåt // ViP_4,4.43 // dvitãyopi pratikriyàü te kariùyàmãtyuktvàntardhànaü jagàma // ViP_4,4.44 // kàlena gacchatà saudàso yaj¤amayajat // ViP_4,4.45 // pariniùñhitayaj¤e àcàrye vasiùñhe niùkrànte tadrakùo vasiùñharåpamàsthàya yaj¤àvasàne mama naramàüsabhojanaü deyamiti tatsaüskriyatàü kùaõàdàgamiùyàmãtyuktvà niùkràntaþ // ViP_4,4.46 // bhåya÷ ca sådaveùaü kçtvà ràjàj¤ayà mànuùaü màüsaü saüskçtya ràj¤e nyavedayat // ViP_4,4.47 //asàvapi hiraõyapàtre màüsamàdàya vasiùñhàgamanapratãkùako 'bhavat // 48 // àgatàya vasiùñhàya niveditavàn // ViP_4,4.49 // sa càpyacintayadahosya ràj¤o dauþ÷ãlyaü yenaitanmàüsamasmàkaü prayacchati kimetaddravyajàtamiti dhyànaparobhavat // ViP_4,4.50 // apa÷yacca tanmàüsaümànuùam // ViP_4,4.51 // ataþ krodhakaluùãkçtacetà ràjani sàpamutsasarja // ViP_4,4.52 // yasmàdabhojyametadasmadvidhànàü tapasvinàmavagacchannapi vànmahyaü dadàti tasmàttavaivàtra lolupatà bhaviùyatãti // ViP_4,4.53 // anantaraü ca tenàpi bhagavataivàbhihitosmãtyukte kiü mayàbhahitamiti muniþ punarapi samàdhau tasthau // ViP_4,4.54 // samàdhivij¤ànavigatàrtha÷cànugrahaü tasmai cakàra nàtyantikametaddvàda÷àbdaü tava bhojanaü bhaviùyatãti // ViP_4,4.55 // asàvapi pratigçhyodakà¤jaliü muni÷àpapradànàyodyato bhagavannayamasmadgururnàrhasyenaü kuladevatàbhåtamàcàryaü ÷aptumiti madayantyà svapatnyà prasàditaþsasyàübudarakùaõàrthaü tacchàpàüvu norvyàü na càkàse cikùepa kiü tu tenaiva svapadau siùeca // ViP_4,4.56 // tena ca kvodhà÷ritenàü cabunà dagdhacchàyau tatpàdau kalmàùatàmupagatau tataþsa kalmàùapàdasaüj¤àmavàpa // ViP_4,4.57 // vasiùñha÷àpàcca ùaùñheùaùñhe kàle ràkùasasvabhàvametyà ñavyàü paryañannaneka÷o mànuùànabhakùayat // ViP_4,4.58 // ekadà tu ka¤cinmunimçtukàle bhàryàsaügataü dadar÷a // ViP_4,4.59 // tayo÷ ca tamatibhãùaõaü ràkùasasvaråpamavalokya tràsàddaüpatyoþ pradhàvitayorbrahmaõaü jagraha // ViP_4,4.60 // tataþsà brahmaõã bahu÷astamabhiyàcitavatã // ViP_4,4.61 // prasãdekùvàkukulatilakabhåtastvaü mahàràjo miyatrasaho na ràkùasaþ // ViP_4,4.62 // nàrhasi strãdharmasukhàbhij¤o mayyakçtàrthàyàmasmadbhartàraü hantumityevaü bahuprakàraü vilapantyàü vyàghraþ pa÷umivàraõye 'bhimataü taü bràhmaõamabhakùayat // ViP_4,4.63 // tata÷càtikopasamanvità bràhmaõã taü ràjànaü ÷a÷àpa // ViP_4,4.64 // yasmàdevaü mayyatçùaptàyàü tvayàyaü matpatirbhakùitaþ tasmàttvamapi kàmopabhogapravçttontaü pràpsyasãti // ViP_4,4.65 // ÷aptvà caiva sàgniü pravive÷a // ViP_4,4.66 // tatastasya dvàda÷àbdaparyaye vimukta÷àpasya strãviùayàbhilàùiõo madayantã taü smàrayàmàsa // ViP_4,4.67 // tataþ paramasau strãbhogaü tatyàja // ViP_4,4.68 // vasiùñha÷càputreõa ràj¤à putràrthamabhyarthito madayantyàü garbhàdhànaü cakàra // ViP_4,4.69 // yadà ca saptavarùàõyasau garbheõa jaj¤e tatastaü garbhama÷manà sà devã jaghàna // ViP_4,4.70 // putra÷càjàyata // ViP_4,4.71 // tasya cà÷maka ityeva nàmàbhavat // ViP_4,4.72 // a÷masya målako nàma putro 'bhavat // ViP_4,4.73 // yosau niþkùatre kùmàtalesmin kriyamàõe strãbhir vivastrabhiþ parivàrya rakùitaþ tatastaü nàrãkavacamudàharanti // ViP_4,4.74 // målakàdda÷arathastasmàdilivilastata÷ ca vi÷vasahaþ // ViP_4,4.75 // tasmàcca khañvàïgaþ yosau devàsurasaügràme devair abhyarthito 'surà¤jaghàna // ViP_4,4.76 // svarge ca kçtapriyair devair varagrahaõàya coditaþ pràha // ViP_4,4.77 // yadyava÷yaü varo gràhyaþ tanmamàyuþ kathyatàmiti // ViP_4,4.78 // anantaraü ca tair uktaü muhårtam ekaü pramàõaü tavàyurityuktothàþsvalitagatinà vimànena laghimàdiguõo martyalokamàgamyedamàha // ViP_4,4.79 // yathà na bràhmaõebhyaþ sakà÷àdàtmàpi me priyataraþ na ca sva dharmollaïghanaü mayà kadañacidapyanuùñhitaü na ca sakaladevamànuùapa÷upakùivçkùàdikeùvacyutavyatirekavatã dçùñirmamàbhåt tathà tamevaü munijanànusmçtaü bhagavantamaskhalitagatiþ pràpayeyamitya÷eùadevagurau bhagavatyanirde÷yavapuùi sattàmàtràtmanyàtmànaü paramàtmani vàsudevàkhye yuyoja tatraiva ca layamavàpa // ViP_4,4.80 // atràpi ÷råyate ÷loko gãtaþsaptarùibhiþ purà / khañvàïgena samo nànyaþ ka÷cidurvyàü bhaviùyati // ViP_4,4.81 // yena svargàdihàgamya muhårtaü pràpya jãvitam / trayotisaüdhità lokà buddhyà satyena caiva hi // ViP_4,4.82 // khañvàïgàddãrghabàhuþ putro 'bhavat // ViP_4,4.83 // tato raghurabhavat // ViP_4,4.84 // tasmàdapyajaþ // ViP_4,4.85 // ajàdda÷arathaþ // ViP_4,4.86 // tasyàpi bhagavànabjanàbho jagataþ sthityarthamàtmàü÷ena ràmalakùmaõabharata÷atrughnaråpeõa caturdhà putratvamàyàsãt // ViP_4,4.87 // ràmopi bàla eva vi÷vamitrayàgarakùaõàya gacchaüstàñakàü jaghàna // ViP_4,4.88 // yaj¤e ca màrãcamiùuvàtàhataü samudre cikùepa // ViP_4,4.89 // subàhupramukhàü÷ ca kùayamanayat // ViP_4,4.90 // dar÷anamàtreõàhalyàmapàpàü cakàra // ViP_4,4.91 // janakagçhe ca màhe÷varaü càpamanàyàsena babha¤ja // ViP_4,4.92 // sãtàmayonijàü janakaràjatanayàü vãrya÷ulkàü lebhe // ViP_4,4.93 // sakalakùatriyakùayakàriõama÷eùahaihayakuladhåmaketubhåtaü ca para÷uràmamapàstavãryabalàvalepaü cakàra // ViP_4,4.94 // pitçvacanàccàgaõitaràjyàbhilàùo bhràtçbhàryàsameto vanaü pravive÷a // ViP_4,4.95 // viràdhakharadåùaõàdãn kabandhavàlinau ca nijaghàna // ViP_4,4.96 // baddhà càübhonidhima÷eùaràkùasakulakùayaü kçtvà da÷ànanàpahçtàü bhàryaü tadvadhàdapahçtakalaïkàmapyanalaprave÷a÷uddhàma÷eùadevasaïghaiþ ståyamàna÷ãlàü janakaràjakanyàmayodhyàmàninye // ViP_4,4.97 // tata÷càbhiùekamaïgalaü maitreya varùa÷atenàpi vaktuü na ÷akyate saükùepeõa ÷råyatàm // ViP_4,4.98 // lakùmaõabharata÷atrughnavibhãùaõasugrãvàïgadajàmbavaddhanumatprabhçtibhiþ samutphullavadanai÷ chatracàmaràdiyutaiþ sevyamàno da÷arathirbrahmendràgnijarçtivaruõavàyukubere÷ànaprabhçtibhiþ sarvàmarair vasiùñhavàmadevavàlmãkimàrkaõóeyavi÷vàmitrabharadvàjàgastayaprabhçtibhir munivaraiþ çgyajusàmàtharvaiþ saüståyamàno nçtyagãtavàdyàdyakhilalokamaïgalavàdyaurvãõàve÷umçdaïgabherãpañaha÷aïkhakàhalagomukhaprabhçtibhiþ sunàdaiþ samastabhåbhañatàü madhye sakalalokarakùàrthaü yathocitamabhiùikto dà÷arathiþ kosalendro raghukulatilako jànakãpriyo bhràtçtrayapriyaþsiühàsanagata ekàdasàbdasahasraü ràjyamakarot // ViP_4,4.99 // bharatopi gandharvaviùayasàdhanàya gacchan saügràme gandharvakoñãstistro jaghàna // ViP_4,4.100 // ÷atrughnenàpyamitabalaparàkramo madhuputro lavaõo nàma ràbhaso nihàto mathurà ca nive÷ità // ViP_4,4.101 // ityevamàdyatibalaparàkramavikramaõeradituùñasaühàriõo÷eùasya jagato niùpàditasthitayo ràmalakùamaõa bharata÷atrughnàþ punarapi divamàråóhàþ // ViP_4,4.102 // ye 'pi teùu bhagavadaü÷eùvanuràgiõaþ kosalanagarajànapadàstepi tanmanasastatsàlokyatà mavàpuþ // ViP_4,4.103 // atiduùñasaühàriõo ràmasya ku÷alavo dvau putrau lakùmaõasyàïgadacandraketå takùapuùkalau bharatasya subàhu÷urasenau ÷atrughnasya // ViP_4,4.104 // ku÷asyàtithiratitherapi niùadhaþ putro 'bhåt // ViP_4,4.105 // niùadhasyàpyanalastasmàdapi nabhaþ nabhasaþ puõóarãkastattanayaþ kùemadhanvà tasya ca devànãkastasyàpyahãnako 'hãnakasyàpi rurustasya ca pàriyàtrakaþ pàriyàtràddevalo devalàdvaccalaþ tasyàpyutkaþ utkàcca vajranàbhasta smàcchaïkhaõastamàdyuùitàsvastata÷ ca vi÷vasaho jaj¤e // ViP_4,4.106 // tasmàddhiraõyanàbhaþ yo mahàyogãsvaràjjaimineþ ÷aùyàdyàj¤avaþkyàdyogamavàya // ViP_4,4.107 // hiraõyanàbhasya putraþ puùyastasmàd dhruvasaüdhistataþsudar÷anastasmàdagnivarmastataþ ÷ãghragastasmàdapi maruþ putro 'bhavat // ViP_4,4.108 // yosau yogamàsthàyàdyàpi kalàpagràmama÷ritya tiùñhati // ViP_4,4.109 // àgàmiyuge sårya÷akùatravrata àvartayità bhaviùyati // ViP_4,4.110 // tasyàtmajaþ pra÷u÷rukastasyapi susaüdhistata÷càpyamarùastasya ca sahasvàüstata÷ ca vi÷vabhavaþ // ViP_4,4.111 // tasya bçhadbalaþ yorjunatanayenàbhimanyunàbhàratayuddhe kùayamanãyata // ViP_4,4.112 // ete ikùvàkubhåpàlàþ pràdhànyena mayeritàþ / eteùàü caritaü ÷çõvan sarvapàpaiþ pramucyate // ViP_4,4.113 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthaü÷e caturatho 'dhyàyaþ (4) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ikùvàkutinayo yosau nimirnàmnà sahasraü vatsaraü satramàrebhe // ViP_4,5.1 // vasiùñhiü ca hotàraü varayàmàsa // ViP_4,5.2 // tamàha vasiùñhohamindreõa pa¤cavarùa÷atayàgàrthaü prathamaü vçtaþ // ViP_4,5.3 // tadanantaraü pratipàlyatàmàgatastavàpi çtvik bhaviùyamãtyukte sa pçthivãpatirna ki¤ciduktavàn // ViP_4,5.4 // vasiùñhopyanena samanvicchitamityamàrapateryàgamakarot // ViP_4,5.5 // so 'pi tatkàla evànyair gautamàdibhir yàgam akarot // ViP_4,5.6 // samàpte càmarapateryàge tvarayà vasiùñhonimiyaj¤aü kariùyàmãtyàjagàm // ViP_4,5.7 // tatkarmakartçtvaü ca gautamasya dçùñvà svapate tasmai ràj¤e màü pratyàkhyàyaiva tadanena gautamàya karmàntaraü samarpitaü yasmàttasmàdayaü videho bhaviùyatãti ÷àpaü dadau // ViP_4,5.8 // prabuddha÷càsàvavanipatirapi praha // ViP_4,5.9 // yasmànmàmasaübhàùyàj¤ànata eva ÷ayànasya ÷àpotsargamasau duùñaguru÷cakàra tasmàttasyàpi dehaþ patiùyatãti ÷àpaü dattvà dehamatyajat // ViP_4,5.10 // tacchàpàcca mitràvaruõayostejasi vasiùñhasya cetaþ praviùñam // ViP_4,5.11 // ru÷ãdar÷anàdudbhutabãjaprapàtayostayoþsakà÷àdvasiùñho dehamaparaü lebhe // ViP_4,5.12 // nimerapi taccharãramatimanoharagandhatailàdibhir upasaüskriyamàõaü naiva kledàdikaü doùamavàpa sadyo mçta iva tasthau // ViP_4,5.13 // yaj¤asamàptau bhàgagrahaõàya devànàgatànçtvija åcuþ / yajamànàya varo dãyatàmiti // ViP_4,5.14 // devai÷ ca chanditosau nimiràha // ViP_4,5.15 // bhagavantokhilasasàraduþkhahantàraþ // ViP_4,5.16 // na hyetàdçganyadduþkhamasti yaccharãràtmanorviyoge bhavati // ViP_4,5.17 // tadahamicchàmi sakalalokalocaneùu vastuü na punaþ ÷arãragrahaõaü kartumityevamuktair devair asàva÷eùabhåtànàü netreùvavatàritaþ // ViP_4,5.18 // tato bhåtànyunmeùanimeùaü cakruþ // ViP_4,5.19 // aputrasya ca tasya bhåbhujaþ ÷arãramaràjakabhãravo munayo 'raõyà mamanthuþ // ViP_4,5.20 // tatra ca kumàro jaj¤e // ViP_4,5.21 // jananàjjanakasaüj¤àü càvàpa // ViP_4,5.22 // abhådvidehosya piteti vaidehaþ mathanànmithiriti // ViP_4,5.23 // tasyodàvasuþ putro 'bhavat // ViP_4,5.24 // udàvasornadivardhanastataþsuketuþ tasmàddevaràtastata÷ ca bçhadukthaþ tasya ce mahàvãryastasyàpi sudhçti // ViP_4,5.25 // tata÷cadhçùñaketurajàyata // ViP_4,5.26 // dhçùñaketorharya÷vastasya ca manuþ manoþ patikaþ tasmàtkçtarathastasya devamãóhaþ tasya ca vibudhaþ vibudhasya mahàdhçtistata÷ ca kçtaràtaþ tato mahàromà tasya svarõaromà tatputro hrasvaroõà hrasvaromõaþsãradhvajo 'bhavat // ViP_4,5.27 // tasya putrarthaü yajanabhuvaü kçùataþ sãre sãtà duhità samutpannà // ViP_4,5.28 // sãradhvajasya bhràtà saükà÷yadhipatiþ ku÷adhvajanàmàsãt // ViP_4,5.29 // sãradhvajasyàpatyaü bhànumàn bhànumataþ ÷atadyumnaþ tasya tu ÷uciþ tasmàccorjanàmà putro jaj¤e // ViP_4,5.30 // tasyàpi ÷atadhvajaþ tataþ kçtiþ kçtera¤janaþ tatputraþ kurujit tato 'riùñanemiþ tasmàcchutàyuþ ÷rutàyuùaþ supàr÷vàþ tasmàtsçüjayaþ tataþ kùemàvã kùemàvino 'nenàþ tasmàdbhaumarathaþ tasya satyarathaþ tasmàdupaguþ upagor upaguptaþ tatputraþ svàgatastasya ca svànandaþ tasmàcca suvarcàþ tasya supàr÷vaþ tasyàpisubhàùaþ su÷rutaþ tasmàsu÷rutàjjayaþ tasya putro vijayaþ vijayasya çtaþ çtàtsunayaþ sunayàdvãtahavyaþ tasmàddhåtiþ dhçtervabahulàsvaþ tasya putraþ kçtiþ // ViP_4,5.31 // kçtau saütiùñhatyayaü janakavaü÷aþ // ViP_4,5.32 // ityete maithilàþ // ViP_4,5.33 // pràyeõaite àtmavidyà÷rayiõo bhåpàlà bhavanti // ViP_4,5.34 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàüse pa¤camo 'dhyàyaþ (5) _____________________________________________________________ maitreya uvàca såryasya vaü÷yà bhagavankathità bhavatà mama / somasyàpyakhilànva÷yà¤chrotumicchàmi pàrthivàn // ViP_4,6.1 // kãrtyate sthirakãrtãnàü yeùàmadyàpi saütatiþ / prasàdasumukhastànme brahmannàkhyàtumarhasi // ViP_4,6.2 // ÷rãparà÷ara uvàca ÷råyatàü muni÷àrdåla vaü÷aþ pratithatejasaþ / somasyànukramàtkhyàtà yatrorvãpatayo 'bhavan // ViP_4,6.3 // ayaü hi vaü÷otibalaparàkramadyuti÷ãlaceùñavadbhir atiguõànvitair nahuùayayàtikàrtavãryàrjunàdibhir bhåpàlair alaïkçtaþ tamahaü kathayàmi ÷råyatàm // ViP_4,6.4 // akhilajagatstraùñurbhagavato nàràyaõasya nàbhikalojasamudbhavàbjayonerbrahmaõaþ putro 'triþ // ViP_4,6.5 // atreþsomaþ // ViP_4,6.6 // taü ca bhagavànabjayoniþ a÷eùauùadhãdvijanakùatràõàmàdhipatye 'bhyaùecayat // ViP_4,6.7 // sa ca ràjasåyamakarot // ViP_4,6.8 // tatprabhàvàdatyutkçùñàdhipatyàdhiùñhàtçtvàccainaü mada àvive÷a // ViP_4,6.9 // madàvalepàcca sakaladevagurorbçspatestàràü nàma patnãü jahàra // ViP_4,6.10 // bahu÷a÷ ca bçhaspaticoditena bhagavatà brahmaõà codyamànasakalai÷ ca devarùibhir yàcamàno 'pi na mumoca // ViP_4,6.11 // tasya candrasya ca bçhaspaterdvaùàdu÷ànà pàrùõigràhobhåt // ViP_4,6.12 // aïgãrasa÷ ca sakà÷àdupalabdhavidyo bhagavànrudro bçhaspateþ sahàyyamakarot // ViP_4,6.13 // yata÷co÷anà tato jaübhakuübhàdyàþ samastà eva daityadànavanikàyà mahàntamudyamaü cakruþ // ViP_4,6.14 // bçhaspaterapi sakaladevasainyayutaþ sahàyaþ ÷akro ''bhavat // ViP_4,6.15 // evaü ca tayoratãvograsaügràmastàrànimittastàrakàmayo nàmàbhåt // ViP_4,6.16 // tata÷ ca samasta÷astraõyamureùu rudrapurogamà devà deveùu cà÷eùdànavà mumucuþ // ViP_4,6.17 //evaü devàsuràhavasaükùobhakùubdhadçdayama÷eùameva jagadbrahmaõaü ÷araõaü jagàm // 18 // tata÷ ca bhagavànabjayonirapyu÷anasaü saükaramasuràndevàü÷ ca nivàrya bçhaspataye tàràmadàpayat // ViP_4,6.19 // tàü càntaþprasavàmavalokya bçhaspatirapyàha // ViP_4,6.20 // naiùa mama kùetre bhavatyànyasya suto dhàryaþsamutsçjainamalamalamatidhàùñaryeneti // ViP_4,6.21 // sa ca tenaivamuktàtipativratà bhartçvacanànantaraü tamiùãkàstaübe garbhamutsasarja // ViP_4,6.22 // sa cotsçùñamàtra evàtitejasà devànàü tejàüsyàcikùepa // ViP_4,6.23 // bçhaspatiminduü ca tasya kumàrasyàticàrutayà sàbhalàùau dçùñvà deviþsamutpannasaüdehàstàràü papracchuþ // ViP_4,6.24 // satyaü kathayàsmàkamiti subhage somasyàtha và bçhaspaterayaü putra iti // ViP_4,6.25 // evaü tair uktà sà tàrà hriyà ki¤cinnovàca // ViP_4,6.26 // bahu÷opyabhihità yadàsau devebhyo nàccakùe tataþsa kumàrastàü ÷aptumudyataþ pràha // ViP_4,6.27 // duùñeüba kasmànmama tàtaü nàkhyàsi // ViP_4,6.28 // adyaiva te vyalãkalajjàvatyàs tathà ÷àstimahaü karomi // ViP_4,6.29 // yathà ca naivamadyàpyatimantharavacanàbhaviùyasãti // ViP_4,6.30 // athàha bhagavàn pitàmahaþ taü kumàraü sannivàrya svayamapçcchattàü tàràm // ViP_4,6.31 // vatse kasyàyamàtmajaþ somasya và bçhaspatervà ityuktà lajjamànàha somasyeti // ViP_4,6.32 // tataþ prasphuraducdhvàsitàmalakapolakàntirbhagavànuóupatiþ kumàramàliïgya sàdhu sàdhu vatsa pràj¤osãtibudha iti tasya ca nàma cakre // ViP_4,6.33 // tadàkhyàtamevaitat sa ca yathelàyàmàtmajaü puråravamamutpàdayàmàsa // ViP_4,6.34 // puråravàstvatidàna÷ãlo 'tiyajvàtitejasvã yaü satyavàdinamatiråpasvitaü manasvinaü mitràvaruõa÷àpànmànuùe loke mayà vastavyamiti kçtamatirurva÷ã dadar÷a // ViP_4,6.35 // dçùñamàtre ca tasminnapahàya mànama÷eùamapàsya svargasukhàbhilàùaü tanmanaskà bhåtvà tamevopatasthe // ViP_4,6.36 // so 'pi ca tàmati÷ayitasakalalokastrãkàntisaukumàryalàvaõyagativilàsahàsàdigumàmavalokya tadàyattacittavçttirbabhåva // ViP_4,6.37 // ubhayamapi tanmanaskamananyadçùñi parityaktasa mastànyaprayojanamabhåt // ViP_4,6.38 // ràjà tu pràgalbhyàttàmàha // ViP_4,6.39 // subhru tvàmahamabhikàmo 'smi prasãdànuràgamudvahetyuktà lajjàvakhaõóitamurva÷ã taü pràha // ViP_4,6.40 // bhavatvevaü yadi me samayaparipàlanaü bhavàn karotãtyàkhyàte punapi tàmàha // ViP_4,6.41 // àkhyàhi me samayamiti // ViP_4,6.42 // atha pçùñà punarapyabravãt // ViP_4,6.43 // ÷ayanasamãpe mamoraõakadvayaü putrabhåtaü nàpaneyam // ViP_4,6.44 // bhavàü÷ ca mayà na nagnodraùñavyaþ // ViP_4,6.45 // ghçtamàtraü ca mamàhàra iti // ViP_4,6.46 // evameveti bhåpàtirapyàha // ViP_4,6.47 // tayà saha sa càvanipatiralàkayàü caitrarathàdivaneùvamalapadmakhaõóeùu mànasàdisaraþsvatiramaõãyeùu ramamàõa ekaùaùñivarùàõyanudinapravardadhamànapramodo 'nayat // ViP_4,6.48 // urva÷ã ca tadupabhogàtpratidinapravardhamànànu ràgà amaralokavàse 'pi na spçhàü cakàra // ViP_4,6.49 // vinà corva÷yà suraloko 'psarasàü siddhagandharvàõàü ca nàtiramaõãyo 'bhavat // ViP_4,6.50 // tata÷corva÷ã puråravasoþsamayavidvi÷vàsurgandharvasamaveto ni÷i ÷ayanàbhyà÷àdekamuraõakaü jahàra // ViP_4,6.51 // tasyàkà÷e nãyamànasyorva÷ã ÷abdama÷çõot // ViP_4,6.52 // evamuvàca ca mamànàthàyàþ putraþ kenàpahriyate kaü ÷araõamupayàmãti // ViP_4,6.53 // tadàkarõya ràjà màü devã vãkùyatãti na yayau // ViP_4,6.54 // athànyamapyuraõakamàdàya gandharvà yayuþ // ViP_4,6.55 // tasyàpyapahriyamàõasyàkarõya ÷abdamàkà÷e punarapyanàthàsmyahamabhartçkà kàpuruùà ÷rayetyàrtaràviõã babhåva // ViP_4,6.56 // ràjàpyamarùava÷àdandhakàrametaditi khaógamàdàya duùñaduùña hatosãti vyàharannabhyadhàvat // ViP_4,6.57 // tàvacca gandharvai rapyatãvojjvalà vidyujjanità // ViP_4,6.58 // tatprabhayà corva÷ã ràjànamapagatàübaraü dçùñvàpavçttasamayà tatkùaõàdevàpakràntà // ViP_4,6.59 // parityajya tàvapyuraõakau gandarvàþsuralokamupagatàþ // ViP_4,6.60 // ràjàpi ca tau meùàvàdàyàtihçùñamanàþ sva÷ayanamàyàto norva÷ãü dadar÷a // ViP_4,6.61 // tàü càpa÷yan vyapagatàübara evonmattaråpo babhràma // ViP_4,6.62 // kurukùetre càübhojasarasyanyàbhi÷catasçbhir apsarobhiþ samavetàmurva÷ãü dadar÷a // ViP_4,6.63 // tata÷conmattaråpo jàye he tiùñha manasi dhore tiùñha vacasi kapañike tiùñhetyevamanekaprakàraü såktamavocat // ViP_4,6.64 // àha corva÷ã // ViP_4,6.65 // mahàràjàlamanenàvivekaceùñitena // ViP_4,6.66 // antarvatnyahamabdànte bhavatàtràgantavyaü kumàraste bhabiùyati ekàü ca ni÷àmahaü tvayà saha vatsyàmãtyuktaþ prahçùñaþsvapuraü jagàma // ViP_4,6.67 // tàsàü càpsarasàmårva÷ã kathayàmàsa // ViP_4,6.68 // ayaü sa puruùotkçùño yenàhametàvantaü kàlamanuràgàkçùñamànasà sahoùiteti // ViP_4,6.69 // evamuktàstà÷càpsarasa åcuþ // ViP_4,6.70 // sàdhusàdhvasya råpamapyanena sahàsmàkamapi sarvakàlamàsyà bhavediti // ViP_4,6.71 // abde ca pårõe sa ràjà tatràjagàma // ViP_4,6.72 // kumàraü càyuùamasmai corva÷ã dadau // ViP_4,6.73 // dattvà caikàü ni÷àü tena ràj¤à sahoùitvà pa¤ca putrotpattaye garbhamavàpa // ViP_4,6.74 // uvàca cainaü ràjànamasmatprãtyà mahàràjàya sarva eva gandharvà varadàþsaüvçttàþ vriyatàü ca vara iti // ViP_4,6.75 // àha ca ràjà // ViP_4,6.76 // vijitasakalàràtiravihatendriyasàmarthyo bandhumànamitabalako÷o 'smi nànyadasmàkamurva÷ãsàlokyàtpràptavyamastitadahamanayà sahorva÷yà kàlaü netumabhilaùàmãtyukte gandharvà ràj¤e 'gnisthàlãü daduþ // ViP_4,6.77 // åcu÷cainamagnimàmnàyànusàrã bhåtvà tridhà kçtverva÷ã salokatàmanorathamuddi÷ya samyagyajethàþ tato 'vasyamabhilaùitamavàpsyatãtyuktastàmagnistàlãmàdàya jagàma // ViP_4,6.78 // antarañavyàmacitayat aho me 'tãva muóhatà kimahamakaravam // ViP_4,6.79 // vahnisthàlã mayaiùànãtà norva÷ãti // ViP_4,6.80 // athainàmañavyàmevàgnisthàlãü tatyàja svapuraü ca jagàm // ViP_4,6.81 // vyatãter'ddharàtre vinidra÷càcintayat // ViP_4,6.82 // mamorva÷ãsàlokyapràptayarthamagnisthàlã gandharvair dattà sà ca mayàñavyàü parityaktà // ViP_4,6.83 // tadahaü tatra tadàharaõàya yàsyàmãtyutthàya tatràpyupagato nàgnisthàlãmapa÷yat // ViP_4,6.84 // ÷amãgarbhaü cà÷vàtthamagnisthàlãsthàne dçùñvàcintayat // ViP_4,6.85 // mayàtràgnisthàlã nikùiptà sà cà÷vatthaþ ÷amãgarbho 'bhåt // ViP_4,6.86 // tadenamevàhamagniråpamàdàya svapuramabhigamyàraõãü kçtvà tadutpannàgnerupàstiü kariùyàmãti // ViP_4,6.87 // evameva svapuramabhigamyàraõiü cakàra // ViP_4,6.88 // tatpramàõaü càïgulaiþ kurvan gàyatrãmapañhat // ViP_4,6.89 // pañhata÷càkùarasaükhyànyevàïgulànyaraõyabhavat // ViP_4,6.90 // tatràgniü nirmathyàgnitrayamàmnàyànusàrã bhåtvà juhàva // ViP_4,6.91 // urva÷ãsàlokyaü phalamabhisaüdhitavàn // ViP_4,6.92 // tenaiva càgnividhinà bahuvidhàn yaj¤àniùñvà gàndharvalokàna vàpyorva÷yà sahàviyogamavàpa // ViP_4,6.93 // eko 'gniràdàvabhavat ekena tvatra manvantare tredhà pravartitàþ // ViP_4,6.94 // iti ÷riviùõumahàpuràõe caturthàü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ (6) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca tasyàpyàyurdhãmànamàvasurvani÷vàvasuþ÷rutàyuþ ÷ayurayutàyuritisaüj¤àþ ùañ putrà abhavan // ViP_4,7.1 // tathàmàvasorbhãmanàmà putro 'bhavat // ViP_4,7.2 // bhãmasya kà¤canaþ kà¤canàtsuhotraþ tasyàpi jahnuþ // ViP_4,7.3 // yo 'sau yaj¤avàñamakhilaü gaïgàübhasà plàvitamavalokya krodhasaüraktalocano bhagavantaü yaj¤apuruùamàtmani parameõa samàdhinà samàropyàkhilameva gaïgàmapibat // ViP_4,7.4 // athainaü devarùayaþ prasàdayàmàsuþ // ViP_4,7.5 // duhitçtve càsya gaïgàmanayan // ViP_4,7.6 // jahno÷ ca sumandurnàma putro 'bhavat // ViP_4,7.7 // tasyàpyajakastato balàkà÷vastasmàtku÷astasyàpi ku÷àübuku÷anàbhàdhårtarajaso vasu÷ceti catvàraþ putrà babhåvuþ // ViP_4,7.8 // teùàü ku÷àübaþ ÷akratulyo mutro bhavedititapa÷cakàra // ViP_4,7.9 // taü cogratapasamavalokya mà bhavatvanayo 'mattulyo vãrya ityàtmanaivàsyendraþ putratvamagacchat // ViP_4,7.10 // sa gàdhirnàma putraþ kau÷iko 'bhavat // ViP_4,7.11 // gàdhi÷ ca satyavatãü kanyàmajanayat // ViP_4,7.12 // tàü ca bhàrgavaþ çcãko vavre // ViP_4,7.13 // gàdhirapyatiroùaõàyàtivçddhàya bràhmaõàya dàtumanicchannekataþ ÷yàmakarmànàminduvarcasàmanilaraühasàma÷vànàü sahasraü kanyà÷ulkamayàcata // ViP_4,7.14 // tenàpyçùiõà varumasakà÷àdu palabhyà÷vatãrthotpannaü tàdç÷ama÷vasahasraü dattam // ViP_4,7.15 // tatastàmçcãkaþ kanyàmupayeme // ViP_4,7.16 // çcãka÷ ca tasyà÷carumapatyàrtaü cakàra // ViP_4,7.17 // tatprasàdita÷ ca tanmàtre kùatravaraputrotpattaye caramaparaü sàdhayàmàsa // ViP_4,7.18 // eùa carurbhavatyà ayamapara÷carustvanmàtrà samya gupayojya ityuktvà vanaü jagàma // ViP_4,7.19 // upayogakàle catàü màtà satyavatãmàha // ViP_4,7.20 // putri sarva evàtmaputramatiguõamabhilaùati nàtmajàyàbhràtçguõeùvatãvàdçto bhavatãti // ViP_4,7.21 // torhasi mamàtmãyaü caruü madãyaü carumàtmanopayoktum // ViP_4,7.22 // matputreõa hi sakalabhåmaõóalaparipàlanaü kàryaü kiyadvà bràhmaõasya balavãryasaüpadetyuktà sà svacaruü màtre dattavatã // ViP_4,7.23 // atha vanàdàgatya satyavatãmçùirapa÷yat // ViP_4,7.24 // àha cainàmatipàpe kimidamakàryaü bhavatyà kçtam atiraudraüma te vapurlakùyate // ViP_4,7.25 // nãnaü tvàyà tvanmàtçsàtkçta÷càruråpayukto na yuktàmetat // ViP_4,7.26 // mayà hi tatra carau sakalai÷varyavãryasauryabalasaüpadàropità tvadãyacaràvapyakhila÷àntij¤ànatitikùàdibràhmamaguõasaüpat // ViP_4,7.27 // tacca viparãtaü kurvantyàstavàtiraudràstradhàraõapàlananiùñhaþ kùatriyàcàraþ putro bhaviùyati tasyà÷copa÷amarucirbràhmaõàcàra ityàkarõyaiva sà tasya pàdau jagràha // ViP_4,7.28 // praõipatya cainamàha // ViP_4,7.29 // bhagavanmayaitadaj¤ànàdanuùñhitaü prasàdaü me kuru maivaüvidhaþ putro bhavatu kàmamevaüvidhaþ pautro bhavatvityukte munirapyàha // ViP_4,7.30 // evamastviti // ViP_4,7.31 // anantaraü ca sà jamadagnimajãjanat // ViP_4,7.32 // tanmàtà ca vi÷vàmitraü janayàmàsa // ViP_4,7.33 // satyavatyapi kau÷ikã nàma nadyabhavat // ViP_4,7.34 // jamadagnirikùvàkuvaü÷odbhavasya reõostanayàü reõukàmupayeme // ViP_4,7.35 // tasyàü cà÷eùakùatrahantàraü para÷uràmasaüj¤aü bhagavataþsakalalokagurornàràyaõasyàü÷aü jamadagnirajãjanat // ViP_4,7.36 // vi÷vàmãtraputrastu bhàrgava eva ÷unaþ÷epo daivair dattaþ tata÷ ca devaràtanàmàbhavat // ViP_4,7.37 // tata÷cànye madhu÷chandodhana¤jayakçtadevàùñakakacchapahariràkhyà vi÷vàmitraputrà babhåvuþ // ViP_4,7.38 // teùàü ca bahåni kau÷ikagotràõi çùyantareùu vivàhyànyabhavat // ViP_4,7.39 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthaü÷e saptamo 'dhyàyaþ (7) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca puråravaso jyeùñhaþ putro yastvàyurnàmà sa ràhorduhitaramupayeme // ViP_4,8.1 // tasyàü ca pa¤ca putrànutpàdayàmàsa // ViP_4,8.2 // nahuùakùatravçddharaübharajisaüj¤àstathaivànenàþ pa¤camaþ putro 'bhåt // ViP_4,8.3 // kùatravçddhàtsuhotraþ putro 'bhavat // ViP_4,8.4 // kà÷yapakà÷agçtsamadàstrayastasya putrà babhåvuþ // ViP_4,8.5 // gçtsamadasya ÷onaka÷càturvarmyapravartayitàbhåt // ViP_4,8.6 // kà÷yasya kà÷eyaþ kà÷ãràjaþ tasmàdràùñraþ ràùñrasya dãrghatapàþ putro 'bhavat // ViP_4,8.7 // dhanvantaristu dãrghatapasaþ putro 'bhavat // ViP_4,8.8 // sa hi saüsiddhakàryakaramaþsakalasaübhåtiùva÷eùaj¤ànavidà bhagavatà nàràyaõena càtãta saübhåtau tasmai varo dattaþ // ViP_4,8.9 // kà÷ãràjagotre 'vatãrya tvamaùñadhà samyagàyurvedaü kariùyasi yaj¤abhàgabhugbhaviùyasãti // ViP_4,8.10 // tasya ca dhanvantareþ patraþ ketumàn ketumato bhãmarathaþ tasyàpi divodàsaþ tasyàpi pratardanaþ // ViP_4,8.11 // sa ca bhadra÷reõyavaü÷avinà÷anàda÷eùa÷atravonenajità iti ÷atrujidabhavat // ViP_4,8.12 // tena ca prãtimatàtmaputro vatsavatsetyabhihito vatso 'bhavat // ViP_4,8.13 // satyaparatayà çtadhvajasaüj¤àmavàpa // ViP_4,8.14 // tata÷ ca kuvalayanàmànama÷vaü lebhe tataþ kuvalayà÷va ityasyàü pçthivyàü prathitaþ // ViP_4,8.15 // tasyaca ca vatsasya putro 'larkanàmàbhavat yasyàyamadyàpi÷loko gãyate // ViP_4,8.16 // ùaùñivarùasahasràõi ùaùñivarùa÷atàni ca / alarkàdaparo nànyo bubhuje medinãü yuvà // ViP_4,8.17 // tasyàpyalarkasya sannatinàmàbhavadàtmaja // ViP_4,8.18 // sannateþ sunãthaþ tasyàpi suketuþ tasmàcca dharmaketurjaj¤e // ViP_4,8.19 // tata÷ ca satyaketuþ tasmàdvibhuþ tattayaþsuvibhuþ tata÷ ca sukumàrastasyàpi dçùñaketuþ tata÷ ca vãtihotraþ tasmàdbhàrgaþ bhàrgasya bhàrgabhåmiþ tata÷càturvarõyaüpravçttirityete kà÷yapabhåbhçtaþ kathitàþ // ViP_4,8.20 // rajestu saütatiþ ÷ruyatàm // ViP_4,8.21 // iti ÷rãviùõumàhàpuràõe caturthàü÷e 'ùñamo 'dhyàya (8) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca rajostu pa¤ca putra÷atànyatulabalaparàkramasàràmàyasan // ViP_4,9.1 // devàsurasaügràmàraübhe ca parasparavadhepsavo devà÷càsurà÷ ca brahmaõàmupetya papracchuþ // ViP_4,9.2 // bhagavannasmàkamatra virodhe katamaþ pakùo jetà bhaviùyatãti // ViP_4,9.3 // athàha bhagavàn // ViP_4,9.4 // yeùàmarthe rajiràtmàttàyudho yotsyati tatpakùojeteti // ViP_4,9.5 // atha daityair upetya rajiràtmasàhàyyadànàyàbhyarthitaþ pràha // ViP_4,9.6 // yotsyo 'haü bhavatàmarthe yadyahamamarajayàdbhavatàmindro bhaviùyàmãtyàkarõyaitattair abhihitam // ViP_4,9.7 // na vayamanyathà vadiùyàmo 'nyathà kariùyàmo 'smàkamindraþ prahlàdastadarthamevàyamudyama ityuktvà gateùvasureùu devair apyasàvavanipatirevamevoktastenàpi ca tathaivokte devair indrastvaü bhaviùyasãti samanvicchitam // ViP_4,9.8 // rajinàpi devasainyasahàyenànekair mahàstrais tada÷eùamahàsurabalaü niùåditam // ViP_4,9.9 // atha jitàripakùa÷ ca devendro rajicaramayugalamàtmanaþ ÷irasà nipãóyàha // ViP_4,9.10 // bhayatràõàdannadànàdbhavànasmatpitàseùalokànàmuttamottamo bhavàn yasyàhaü putrastrilokendraþ // ViP_4,9.11 // sa càpi ràjà prahasyàha // ViP_4,9.12 // evamastvevamastvanatikramaõãyàhi vairikùàdapyanekavidhacàñuvàkyagàrbhà praõatirityuktvà svapuraü jagàma // ViP_4,9.13 // ÷atakraturapãndratvaü cakàra // ViP_4,9.14 // svaryàte tu rajau nàradarùicodità rajiputràþ ÷atakratumàtmapitçputraü samàcàràdràjyaü yàcitavantaþ // ViP_4,9.15 // apradànena ca vijityendramatibalinaþ svayamindratvaü cakruþ // ViP_4,9.16 // tata÷ ca bahutithe kàle hyatãte bçhaspatimekànte dçùñvà apahçtatrailokyayaj¤abhàgaþ ÷atakraturuvàca // ViP_4,9.17 // badarãphalamàtramapyarhasi mamàpyàyanàya puroóà÷akhaõóaü dàtumityukto bçhaspatiruvàca // ViP_4,9.18 // yadyevantvayàhaü pårvameva coditaþsyàü tanmayà tvadarthaü kimakartavyamatyilpair evàhobhistvàü nijaü padaü prapayiùyàmãtyabhidhàya teùàmanudinamàbhicàrakaü buddhimohàya ÷akrasya tejobhivçddhaye juhàva // ViP_4,9.19 // te càpi tena buddhimohenàbhibhåyamànà brahmadviùo dharmatyàgino vedavàdaparàïmukhàbabhuvåþ // ViP_4,9.20 // tatastànapetadharmàcàranindro jaghàna // ViP_4,9.21 // purohitàpyàyitatejà÷ ca ÷akro divamàkramat // ViP_4,9.22 // etadindrasya svapadacyavanàdàrohaõaü ÷rutvà puruùaþ svapadabhraü÷aü dauràtmayaü ca nàpnoti // ViP_4,9.23 // raübhastvapattyo 'bhavat // ViP_4,9.24 // kùatravçddhasutaþ pratikùatro 'bhavat // ViP_4,9.25 // tatputraþ saüjayaþ tasyàpi jayaþ tasyàpi vijayaþ tasmàcca jaj¤e kçtaþ // ViP_4,9.26 // tasya ca haryadhanaþ haryadhanasutaþsahadevaþ tasmàdadãnastasya jayatseya jayatsenaþ tata÷ ca saükçtiþ tatputraþ kùatradharmà ityete kùatravçddhasya vaü÷yàþ // ViP_4,9.27 // tato nahuùavaü÷aü pravakùyàmi // ViP_4,9.28 // iti ÷rãviùõumàhàpuràõe caturthàü÷e navamo 'dhyàyaþ (9) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca yatiyayàtisaüyàtyàyàtiviyàtikçtisaüj¤à nahuùasya ùañ putrà mahàbalaparàkramà babhåvuþ // ViP_4,10.1 // yatistu ràjyaü naicchat // ViP_4,10.2 // yayàtistu bhåbhçdabhavat // ViP_4,10.3 // u÷anasa÷ ca duhitaraü devayànãü vàrùaparvaõãü ÷armiùñhàmupayeme // ViP_4,10.4 // atrànuvaü÷a÷loko bhavati // ViP_4,10.5 // yaduü ca durvasuü caiva devayànã vyajàyata / druhyuü cànuü ca påruü ca ÷armiùñhà vàrùaparvaõã // ViP_4,10.6 // kàvya÷àpàcca kàlenaiva yayàtirjaràmavàpa // ViP_4,10.7 // prasanna÷ukravacanàcca svajaràü saükràmayituü jyeùñhaü putraü yadumuvàca // ViP_4,10.8 // vatsa tvanmàtàmaha÷àpàdiyamakàlenaiva jarà mamopasthità tàmahaü tasyai vànugrahàdbhavataþsaücàrayàmi // ViP_4,10.9 // ekaü varùasahasramatçpto 'smi viùayeùu tvadvayasà viùayànahaü bhoktumicchami // ViP_4,10.10 // nàtra bhavatà pratyàkhyànaü kartavyamityuktaþsa yadurnaicchattàü jaràmàdàtum // ViP_4,10.11 // taü ca pità ÷a÷àpa tvatprasåtirna ràjyàrhà bhaviùyatãti // ViP_4,10.12 // anantaraü ca durvasuü druhyamanuü ca pçtivãpatirjaràgrahaõàrthaü svayauvanapradànàya càbhyarthayàmàsa // ViP_4,10.13 // tair apyekaikena pratyàkhyàtastà¤cha÷àpa // ViP_4,10.14 // atha ÷armiùñhàtanayama÷eùakanãyàüsaü puruü tathaivàha // ViP_4,10.15 // sa càtipravaõamatiþ sabahumànaü pitaraü praõamya mahàprasàdoyamasmàkamityudàramabhidhàyajaràü jagràha // ViP_4,10.16 // svakãyaü ca yauvanaü svapitre dadau // ViP_4,10.17 // so 'pi pauravaü yauvanamàsàdya dharmàvirodhena yathàkàmaü yathàkàlopapannaü yathotsàhaü viùayàü÷cacàra // ViP_4,10.18 // samyak ca prajàpàlanamakarot // ViP_4,10.19 // vi÷vàcyà devayànyà ca sahopabhogaü bhuktvà kàmànàmantaü pràpsyàmãtyanudinaü tanmanasko babhåva // ViP_4,10.20 // anudinaü copabhogataþ kàmànatiramyànmene // ViP_4,10.21 // tata÷cainamagàyata // ViP_4,10.22 // ÷lo- na jàtu kàmaþ kàmànàmupabhogena ÷àmyati / haviùà kçùõavartmeva bhåya evàbhivardhate // ViP_4,10.23 // yatpçthivyàü vrãhiyavaü hiraõyaü pa÷avaþ striyaþ / ekasyàpi na paryàptaü tasmàttçùõàü parityajet // ViP_4,10.24 // yadà na kurute bhàvaü sarvabhåteùu pàpakam / samadçùñostadà puüsaþ sarvàþsukhamayà di÷aþ // ViP_4,10.25 // yà dustyajà durmatibhir yà na jãryati jãryataþ / tàü tçùõàü saütyajetpràj¤aþsukhenaivàbhipåryate // ViP_4,10.26 // jãryanti jãryataþ ke÷à dantà jãryanti jãryataþ / dhanà÷à jãvità÷à ca jãryato 'pi na jãryataþ // ViP_4,10.27 // pårõaü varùasahasraü me viùayàsaktacetasaþ / tathà pyanudinaü tçùõà mama deùåpajàyate // ViP_4,10.28 // tasmàdetàmahaü tyaktvà brahmaõyàdhàya mànasam / nirdvandvo nirmamo bhåtvà cariùyàmi mçgaiþ saha // ViP_4,10.29 // ÷rãparà÷ara uvàca puroþsakà÷àdàdàya jaràü dattvà ca yovanam / ràjyebhiùicca påruü ca prayayau tapase vanam // ViP_4,10.30 // di÷idakùiõapårvasyàü durvasuü ca samàdi÷at / pratãcyàü ca tathà druhyuü dakùiõàyàü tato yadum // ViP_4,10.31 // udãcyàü ca tathaivànuü kçtvà maõóalino nçpàn / sarvapçthvãpatiü puruü sobhiùicya vanaü yayau // ViP_4,10.32 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷e da÷amo 'dhyàyaþ (10) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ataþ paraü yayàteþ prathamaputrasya yadorvaü÷amahaü kathayàmi // ViP_4,11.1 // yatrà÷eùalokanivàso manuùyasiddhagandharvayakùaràkùasaguhyakakiüpuruùàpsaroragavihagadaityadànavàdityarudravasva÷vimaruddevarùibhir mumukùubhir dharmàrthakàmamokùàrthibhi÷ ca tattatphalalàbhàya sadàbhiùñuto 'paricchedyamàhàtmyàü÷ena bhagavànanàdinidhano viùõuravatatàra // ViP_4,11.2 // atra ÷lokaþ // ViP_4,11.3 // yadorvaü÷aü naraþ ÷rutvà sarvapàpaiþ pramucyate / yatràvatãrõaü kçùõàkhyaüparaü brahmanaràkçti // ViP_4,11.4 // sahasrajitkroùñunalanahuùasaüj¤à÷càtvàro yaduputrà vabhuvuþ // ViP_4,11.5 // sahasrajitpuþ ÷atajit // ViP_4,11.6 // tasya haihayahehayaveõuhayàstrayaþ putrà babhåvuþ // ViP_4,11.7 // haihayaputro dharmaþ tasyàpi dharmanetraþ tataþ kuntiþ kunteþ sahajit // ViP_4,11.8 // tattanayo mahiùmàn yo 'sau màhiùmatoü purãü nirvàpayàmàsa // ViP_4,11.9 // tasmàdbhadra÷reõyastato durdamastasmàddhanakaþ dhanakasya kçtavãryakçtàgnikçtadharmakçtaujasa÷catvàraþ putrà babhåvuþ // ViP_4,11.10 // kçtavãryàdarjuþsaptadvãpàdhipatirbàhusahasro jaj¤e // ViP_4,11.11 // yo 'sau bhagavadaü÷amatrikulaprasåtaü dattàtreyàkhyamàràdhya bàhusahasramadharmasevànivàraõaü svadharmasevitvaü raõe pçthivãjayaü dharmata÷cànupàlanamàràtibhyo 'paràjayamakhilajagatprakhyàtapuruùàcca mçtyumityetànvarànabhilaùitavàüllebhe ca // ViP_4,11.12 // teneyama÷eùadvãpavatã pçthivã samyakparãpàlità // ViP_4,11.13 // da÷ayaj¤asahasràõyasàvayajat // ViP_4,11.14 // tasya ca ÷loko 'dyàpi gãyate // ViP_4,11.15 // na nånaü kàrtavãryasya gàtiü yàsyanti pàrthivàþ / yaj¤air dànais tapobhir và pra÷rayeõa ÷rutena ca // ViP_4,11.16 // anaùñadravyatà ca tasya ràjye 'bhavat // ViP_4,11.17 // evaü ca pa¤cà÷ãtivarùasahasraõyavyàhaterogya÷rãbalaparàkramo ràjyamakarot // ViP_4,11.18 // màhiùmatyàü digvijayàbhyàgato sthàpitaþ // ViP_4,11.19 // ya÷ ca pa¤cà÷ãtivar÷asahasropalakùaõakàlàvasàne bhagavannàràyaõàü÷ena para÷uràmeõopasaühçtaþ // ViP_4,11.20 // tasya ca putra÷atapradhànàþ pa¤caputrà babhåvuþ ÷ura÷årasenavçùasenamadhujayadhvajasaüj¤àþ // ViP_4,11.21 //jayadhvajàttàlajaïghaþ putrobhavat // 22 // tàlajaïghasya tàlajaïghàkhyaü putra÷atamàsãt // ViP_4,11.23 // eùàü jyeùñhe vãtihotrastathànyo bharataþ // ViP_4,11.24 // bharatàdvçùaþ // ViP_4,11.25 // vaùasya putro madhurabhavat // ViP_4,11.26 // tasyàpi vçùõipramukhaüputra÷atamàsãt // ViP_4,11.27 // yato vçùõisaüj¤àmetadgotramavàpa // ViP_4,11.28 // madhusaüj¤àhetu÷ ca madhurabhavat // ViP_4,11.29 // yàdavà÷ ca yadunàmopalakùaõàditi // ViP_4,11.30 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷a ekàda÷o 'dhyàyaþ (11) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca kroùñostu yaduputrasyàtmajo dhvajinãvàn // ViP_4,12.1 // tata÷ ca svàtiþ tato ru÷aïkuþ ru÷aïko÷citrarathaþ // ViP_4,12.2 // tattanayaþ ÷a÷ibinduþ caturda÷amahàratne÷a÷cakravartyabhavat // ViP_4,12.3 // tasya ca ÷atasahasraü patnã nàmabhavat // ViP_4,12.4 // da÷alakùasaükhyà÷ ca putràþ // ViP_4,12.5 // teùàü ca pçthu÷ravàþ pçthukarmà pçthukãrtiþ pçthuya÷àþ pçthujayaþ pçthudànaþ ùañputràþ pradhànàþ // ViP_4,12.6 // pçthu÷ravasa÷ ca putraþ pçthutamaþ // ViP_4,12.7 // tasmàdu÷anà yo vàjimedhànàü ÷atamàjahàra // ViP_4,12.8 // tasya ca ÷itapurnàma putro 'bhavat // ViP_4,12.9 // tasyàpi rukmakavacastataþ paravçt // ViP_4,12.10 // tasya paràvçto rukmeùupçthujyàmaghavalitaharitasaüj¤àstasya pa¤càtmajà babhåvuþ // ViP_4,12.11 // tasmàdyàpi jyàmaghasya ÷loko gãyate // ViP_4,12.12 // bhàryàva÷yàstu ye kecidbhaviùyantyatha và mçtàþ / teùàü tu jyàmaghaþ ÷reùñhaþ ÷aivyàpatirabhånnçpaþ // ViP_4,12.13 // aputrà tasya sà patnã ÷aivyà nàma tathàpyasau / apatyakàmo 'pi bhayànnànyàü bhàryàmavindata // ViP_4,12.14 // sa tvekadà prabhåtarathaturagagajasaümardàtidàruõe mahàhave yuddhyamànaþca sakalamevàricakramajayat // ViP_4,12.15 // taccàricakramapàstaputrakalatrabandhubalako÷aü svamadhiùñhànaü parityajya di÷aþ pratividrutam // ViP_4,12.16 // tasmiü÷ ca vidrutetitràsalolàyatalocanayugalaü tràhitràhi màü tàtàüba bhratarityàkulavilàpavidhuraü sa ràjakanyàratnamadràkùãt // ViP_4,12.17 // taddar÷anàcca tasyàmanuràganugatàntaràtmà sa nçpo 'cintayat // ViP_4,12.18 // sàdhvidaü mamàpatyarahitasya vandhyàbhartuþ sàüprataü vidhinàpatyakàraõaü kanyàratnamupapàditam // ViP_4,12.19 // tadetatsamudvahàmãti // ViP_4,12.20 // atha vainàü syandanamàropya svamadhiùñhànaü nayàmi // ViP_4,12.21 // tayaiva devyà÷aivyayàhamanuj¤àtaþsamudvahàmãti // ViP_4,12.22 // athainàü rathamàropya svanagaramagacchat // ViP_4,12.23 // vijayinaü ca ràjànama÷eùapaurabhçtvayarijanàmàtyasametà ÷aivyà draùñumadhiùñhanadvàramàgatà // ViP_4,12.24 // sà càvalokya ràj¤aþ savyapàr÷avavarttinãü kanyàmãùadudbhåtàmarùasphuradadharapallavà ràjànamavocat // ViP_4,12.25 // aticapalacittàtra syandane keyamàropiteti // ViP_4,12.26 // asàvapyanàlocitottaravacanotibhayàttàmàha snuùà mameyamiti // ViP_4,12.27 // athainaü ÷aivyovàca // ViP_4,12.28 // nàhaü prasåtà putreõa nànyà patnyabhavattava / snuùàsaübandhatà hyoùà katamena sutena te // ViP_4,12.29 // ÷rãparà÷ara uvàca ityàtmerùyàkopakaluùitavacanamuùitaviveko bhayàdduruktàparihàràrthamidamavanãpatiràha // ViP_4,12.30 // yaste janiùyatyàtmajastasyeyamanàgatasyaiva bhàryà niråpitetyàkarõyodbhåtamçduhàsà tathetyàha // ViP_4,12.31 // pravive÷a ca ràj¤à sahàdhiùñhànam // ViP_4,12.32 // anantaraü càti÷uddhalagnahoràü÷akàvayavoktakçtaputrajanmalàbhaguõàdvayasaþ pariõàmamupagatàpi ÷aivyà svalpair evàhobhir garbhamavàpa // ViP_4,12.33 // kàlena ca kumàramajãjanat // ViP_4,12.34 // tasya ca vidarbha iti pità nàma cakre // ViP_4,12.35 // sa ca tàü snuùàmupayeme // ViP_4,12.36 // tasyàü càsaukrathakai÷ikasaüj¤au putràvajanayat // ViP_4,12.37 // puna÷ ca tçtãyaü romapàdasaüj¤aü putramajãjanadyo nàradàdavàptaj¤ànavànbhaviùyatãti // ViP_4,12.38 // romapàdàdbabhruþ babhrordhçtirþ dhçteþ kai÷ikaþ kai÷ikasyàpi cediþ putro 'bhavat yasya saütatau caidyà bhåpàlàþ // ViP_4,12.39 // krathasya snaùàputrasyakuntirabhavat // ViP_4,12.40 // kunterdhçùñiþ dhçùñernidhçtiþ nidhçterda÷àrhastata÷ ca vyomaþ tasyàpi jãmåtaþ tata÷ ca vikçtiþ tata÷ ca bhãbharathaþ tasmànnavarathaþ tasyàpi da÷arathaþ tata÷ ca ÷akuniþ tattanayaþ karaübhiþ karaübherdevaràto 'bhavat // ViP_4,12.41 // tasmàddevakùatraþ tasyàpi madhuþ madhoþ kumàravaü÷aþ kumàravaü÷àdanuþ anoþ purumitraþ pçthivãpatirabhavat // ViP_4,12.42 // tata÷càü÷ustasmàcca satvataþ // ViP_4,12.43 // satvatàdete sàtvatàþ // ViP_4,12.44 // ityetàü jyàmaghasya saütatiü samyakchraddhàsamanvitaþ ÷rutvà pumàn maitreya svapàpaiþ pramucyate // ViP_4,12.45 // iti ÷rãviùõumàhàpuràõe caturthàü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ (12) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca bhajanabhajamànadivyàndhakadevàvçdhamahàbhojavçùõisaüj¤àþsatvatasya putrà babhåvuþ // ViP_4,13.1 // bhajamànasya nimikçkaõavçùmayastathànye dvaimàtràþ ÷atajitsahasrajidayutajitsaüj¤àstrayaþ // ViP_4,13.2 // devàvçdhasyàpi babhruþ putro 'bhavat // ViP_4,13.3 // tayo ÷càyaü ÷loko gãyate // ViP_4,13.4 // yathaiva ÷çõumo då6ràtsaüpa÷yàmastathàntikàt / babhruþ ÷roùñho manuùyàõàü devair devàvçdhaþsamaþ // ViP_4,13.5 // puruùàþ ùañ ca ùaùñi÷ ca sahasràõi tathàùña ye / te 'mçtatvamanupràptà babhrordevàvçdhàdapi // ViP_4,13.6 // mahàbhojastvatidharmàtmà tasyànvaye bhojàþ mçtti kàvarapuranivàsino màrtikàvarà babhåvuþ // ViP_4,13.7 // vçùõe sumitro yudhàjicca putràvabhåtàm // ViP_4,13.8 // tata÷cànamitraþ tathànamitrànnighnaþ // ViP_4,13.9 // nighnasya prasena satràjitau // ViP_4,13.10 // tasya ca satràjito bhagavànàdityaþ sakhàbhavat // ViP_4,13.11 // ekadà tvaübhonidhitãrasaü÷rayaþ såryaü satràjittuùñàva tanmanaskatayà ca bhàsvànabhiùñåyamàno 'gratastasthau // ViP_4,13.12 // tatastvaspaùñamårtiraü cainamànokya satràjitsåryamàha // ViP_4,13.13 // yathaiva vyomni bahnipiõóopamantvàmahamapa÷yaü tathaivàdyàgrato gatamapyatra bhagavatà ki¤cinna prasàdãkçtaü vi÷eùamupalakùayàmãtyevamukte bhagavatà såryeõa nijakaõñhàdunmucya syamantakaü nàma mahàmaõivaramavatàryaikànte nyastam // ViP_4,13.14 // tatastamàtàmrojjvalaü hrasvavapuùamãùadàpiïgalanayanamàdityamadràkùãt // ViP_4,13.15 // kçtapraõipàtastavàdikaü ca satràjitamàha bhagavànàdityaþsahasradãdhitiþ varamasmattobhimataü vçõãùveti // ViP_4,13.16 // sa ca tadeva maõiratnamayàcata // ViP_4,13.17 // sa càpi tasmai taddattvà dãdhitipatirviyati svadhiùmyamàruroha // ViP_4,13.18 // satràjito 'pyamalamaõiratnasanàthakaõñhatayà sårya iva tejobhir a÷eùadigantaràõyudbhàsayan dvàrakàü vive÷a // ViP_4,13.19 // dvàrakàvàsã janastu tamàyàntamavekùya bhagavantamàdipuruùaü puruùottamamavanibhàràvataraõàyàü÷ena mànuùaråpadhàrimaü praõipatyàha // ViP_4,13.20 // bhagavan bhavantaü draùñraü nånamayamàditya àyàtãtyukto bhagavànuvàca // ViP_4,13.21 // bhagavànnàyamàdityaþ satràjito 'yamàdityadattasyamantakàkhyaü mahàmaõiratnaü bibhradatropayàti // ViP_4,13.22 // tadenaü vistrabdhàþ pa÷yatetyuktàste tathaiva dadç÷uþ // ViP_4,13.23 // sa ca taü syamantakamaõimàtmanive÷ane cakre // ViP_4,13.24 // pratidinaü tanmaõiratnamaùñau kanakabhàrànstravati // ViP_4,13.25 // tatprabhàvàcca sakalasyaiva ràùñrasyopasargànàvçùñivyàlàgnito yaddurbhikùàdibhayaü na bhavati // ViP_4,13.26 // acyuto 'pi taddivyaü ratnamugrasenasya bhåpateryogyametaditi lipsàü cakre // ViP_4,13.27 //gotrabhedabhayàcchaktopi na jahàra // 28 // satràjidapyacyuto màmetadyàcayiùyatãtyavagamya ratnalobhàdbhràtre prasenàya tadratnamadàt // ViP_4,13.29 // tacca ÷ucinà dhriyamàõama÷eùameva suvarõastravàdikaü guõajàtamutpàdayati anyathà dhàrayantameva hantãtyajànannasàvapi prasenastena kaõñhasaktena syamantakenà÷vamàruhyàñavyàü mçgayàmagacchat // ViP_4,13.30 // tatra ca siühàdvadhamavàpa // ViP_4,13.31 // sà÷vaü ca taü nihatya siühopyamalamaõiratnamàsyàgreõàdàüya gantumabhyudyataþ çkùàdhipatinà jàübavatà dçùño ghàtita÷ ca // ViP_4,13.32 // jàübavànapyamalamaõiratnamàdàya svabilaü pravive÷a // ViP_4,13.33 // sukumàrasaüj¤àya bàlakàya ca krãóanakamakarot // ViP_4,13.34 // anàgacchati tasminprasene kçùõo maõiratnamabhilaùitavànsa ca pràptanànnånametadasya karmetyakhila eva yadulokaþ parasparaü karmàkarõyàkathayat // ViP_4,13.35 // viditalokàpavàdavçttànta÷ ca bhagavàn sarvayadusainyaparivàraparivçtaþ prasenà÷vapadavãmanusasàra // ViP_4,13.36 // dadar÷a cà÷vasamavetaü prasenaü siühena vinihatam // ViP_4,13.37 // akhilajanamadhye siühapadadar÷anakçtapari÷uddhaþ siühapadamanusasàra // ViP_4,13.38 // çkùapatinihataü ca siühamapyalpe bhåmibhàge dçùñvà tata÷catadratnagauravàdçkùasyàpi padànyanuyayau // ViP_4,13.39 // giritañe ca sakalameva tadyadusainyamavasthàpya tatpadànusàrã çkùabilaü pravive÷a // ViP_4,13.40 // antaþ praviùña÷ ca dhàtryàþ sukumàrakamullàlayantyà vàõãü ÷u÷ràva // ViP_4,13.41 // siühaþ prasenamavadhãtsiüho jàmbavatà hataþ / sukumàrakamà rodãstava hyeùa syamantakaþ // ViP_4,13.42 // ityàkarõyopalabdhasyamantakontaþpraviùñaþ kumàrakrãóanakãkçtaü ca dhàtryà haste tejobhir jàjvacalyamànaüsyamantakaü dadar÷a // ViP_4,13.43 // taü ca syamantakàbhilaùitacakùuùamapårvapuruùamàgataü samavekùya dhàtrã tràhitràhãti vyàjahàra // ViP_4,13.44 // tadàrtarava÷ravaõànantaraü càmarùårõahçdayaþ sa jàübavànàjagàma // ViP_4,13.45 // tayo÷ ca parasparamuddhatàmarùayoryuddhamakaviü÷atidinànyabhavat // ViP_4,13.46 // te ca yadusainikàstatra maptàùñàdinàni tanniùkràntimudikùamàõàstasthuþ // ViP_4,13.47 // aniùkramaõe ca madhuripurasàvava÷yamatra bile 'tyantaü nà÷amavàpto bhaviùyatyanyathà tasya jãvataþ kathametàvanti dinàni ÷atrujaye vyàkùepo bhaviùyatãti kçtàdhyavasàyà dvàrakàmàgamya hataþ kçùõa iti kathayàmàsuþ // ViP_4,13.48 // tadvàndhavà÷ ca tatkàlocitamakhilamuttarakriyàkalàpaü cakruþ // ViP_4,13.49 // tata÷càsya yuddhyamànasyàti÷raddhàdattavi÷iùñopapàtrayuktànnatoyàdinà ÷rãkçùõasya balapràõapuùñacirabhåt // ViP_4,13.50 // itarasyànudinamatigurupuruùabhedyamànasya atiniùñhuraprahàrapàtapãjitàkhilàvayavasya niràhàratayà balahànirabhåt // ViP_4,13.51 // nirjita÷ ca bhagavatà jàübavànapraõipatya vyàjahàra // ViP_4,13.52 // suràsuragandharvayakùaràkùalasàdibhir apyakhilair bhavàn na jetuü ÷akyaþ kimutàvanigocarair alpavãryair narernaràvayavabhåtai÷ ca tiryagyonyanusçtibhiþ kiü punarasmadvidhair ava÷yaü bhavatàsmatsvàminà ràmeõena nàràyaõasya sakalajagatparàyaõasyàü÷ena bhagavatà bhavitavyamityuktastasmai bhagavànakhilàvanibhàràvataraõàrthamavataraõamàcacakùe // ViP_4,13.53 // prãtyabhivya¤jitakaratalaspar÷anena cainamapagatayuddhakhedaü cakàra // ViP_4,13.54 // sa ca praõipatya punarapyenaü prasàdya jàübavatãü nàma kanyàü gçhàgatàyàrghyabhåtàü gràhayàmàsa // ViP_4,13.55 // syamantakamaõiratnamapi praõipatya tasmai pradadau // ViP_4,13.56 // acyutopyatipraõatàttasmàdagràhyamapi tanmaõiratnamàtmasaü÷odhanàyajagràha // ViP_4,13.57 // saha jàübavatyà sa dvàrakàmàjagàma // ViP_4,13.58 // bhagavadàgamanodbhåtaharùotkarùasya dvàrakàvàsijanasya kçùõavalokanàttatkùaõamevàtipariõatavayaso 'pi navayauvanamivàbhavat // ViP_4,13.59 // diùñyàdiùñyeti sakalayàdavàþ striya÷ ca sabhàjayàmàsuþ // ViP_4,13.60 // bhagavànapi yathànubhåtama÷eùaüyàdavasamàje yathàvadàccakùe // ViP_4,13.61 // syamantakaü ca satràjitàya dattvà mithyàbhi÷astipari÷uddhimavàpa // ViP_4,13.62 // jàübavatãü càntaþpuraü nive÷ayàmàsa // ViP_4,13.63 // satràjitopi mayàsyàbhåtamalinamàropitamiti jàtasaütràsàtsvasutàü satyabhàmàü bhagavate bhàryàrthaü dadau // ViP_4,13.64 // tàü càkrårakçtavarma÷atadhanvapramukhà yàdavàþ pràgvarayàmbabhåvuþ // ViP_4,13.65 // tatastatpradànàdavaj¤àtamevàtmànaü manyamànàþ satràjite vairànubandhaü cakruþ // ViP_4,13.66 // akrårakçtavarmapramukhà÷ ca ÷atadhanvànamåcuþ // ViP_4,13.67 // ayamatãva duràtmà satràjito yo 'smàbhir bhavatà ca pràrthito 'pyàtmajàmasmàn bhavantaü càvigaõayya kçùõàya dattavàn // ViP_4,13.68 // tadalamanena jãvatà ghàtayitvainaü tanmahàratnaü syamantakàkhyaü tvayà kiü na gçhyate vayamabhyupapatsyàmo yadyacyutastavopari vairànubandhaü kariùyatãtyevamuktastathetyasàvapyàha // ViP_4,13.69 // jatugçhadagdhànàü pàõóutanayànàü viditaparamàrtho 'pi bhagavàn duryodhanaprayatna÷authilyakaraõàrtha pàrthànukålyakaraõàya vàraõàvataü gataþ // ViP_4,13.70 // gate ca tasmin suptameva satràjitaü ÷atadhanvà jaghàna maõiratnaü càdadàt // ViP_4,13.71 // pitçvadhàmarùapårõà ca satyabhàmà ÷ãghraü syandanamàråóhà vàraõàvataü gatvà bhagavate 'haü pratipàditetyakùàntimatà ÷atadhanvanàsmatpità vyàpàditaþ tacca syaümantakamaõiratnamapahçtaü yasyàvabhàsanenàpahçtatimiraü trailokyaü bhaviùyati // ViP_4,13.72 // tadãyaü tvadãyàpahàsanà tadàlocya yadatra yuktaü tatkriyatàmiti kçùõamàha // ViP_4,13.73 // tayà caivamuktàþ parãtuùñàntaþ karaõo 'pi kçùõaþ satyabhàmàmamarùatàmranayanaþ pràha // ViP_4,13.74 // satye mamaivaiùàpahàsanà nàhametàü tasya duràtmanaþsahiùye // ViP_4,13.75 // na hyanullaïghya parapàdapaü tatkçtanãóà÷rayiõo vihaïgamà vadhyante tadalamamunàsmatpurataþ saukaproritavàkyaparikareõetyuktvà dvàrakàmabhyetyai kànte baladevaü vàsudevaþ pràha // ViP_4,13.76 // mçgayàgataü prasenamañavyàü mçgapatirjaghàna // ViP_4,13.77 // satràjito 'pyadhunà ÷atadhanvanà nidhanaü pràpitaþ // ViP_4,13.78 // tadubhayavinà÷àttanmaõiratnamàvàbhyàü sàmànyaü bhaviùyati // ViP_4,13.79 // taduttiùñhàruhyatàü rathaþ ÷atadhanvanidhanàyodyamaü kurvityabhihitastatheti samanvicchitavàn // ViP_4,13.80 // kçtodyamau ca tàvubhàvupalabhya ÷atadhanvà kçtavarmàõamupetya pàrùõipåramakarmanimittamacodayat // ViP_4,13.81 // àha cainaü kçtavarmà // ViP_4,13.82 // nàhaü baladevavàsudevàbhyàü saha virodhàyàlamityukta÷càkråramacodayat // ViP_4,13.83 // asàvapyàha // ViP_4,13.84 // na hi ka÷cidbhagavatà pàdaprahàraparikaüpitajagattrayeõa surariùuvanitàvaidhavyakàriõà prabalaripucakràpratihatacakreõa cakriõà madamuditanayanàvalokanàkhilani÷àtanenàtiguruvairivàraõàpakarùaõàvikçtamahimorusãreõa sãriõà ca saha sakalajagadvandyànàmamaravaràõàmapi yoddhuü samarthaþ // ViP_4,13.85 // kimutàhaü tadanyaþ ÷araõamabhilaùyatàmityuktaþ ÷atadhanuràha // ViP_4,13.86 // yadyasmatparitràõàsamarthaü bhavànàtmanamadhigacchati tadayamasmattastàvanmaõiþ saügçhya rakùyatàmiti // ViP_4,13.87 // ekamuktaþ so 'pyàha // ViP_4,13.88 // yadyantyayàmapyavasthàyàü na kasmaicidbhavàn kathayiùyati tadahametaü grahãùyàmãti // ViP_4,13.89 // tathetyukte càkrårastanmaõiratnaü jagràha // ViP_4,13.90 // ÷atadhanurapya tulavegàü ÷atayojanavàhinãüvaóavàmàruhyapakràntaþ // ViP_4,13.91 // ÷aivyasugrãvamghapuùpabalàhakà÷vacatuùñayayuktarathasthitau baladevavàsudevai tamanuprayàtau // ViP_4,13.92 // sà ca vaóavà ÷atayojanapramàõamàrgamatãtà punarapi vàhyamànà mithilàvanodde÷e pràõànutsasarja // ViP_4,13.93 // ÷atadhanurapi tàü parityajya padàtirevàdravat // ViP_4,13.94 // kçùõopi balabhadramàha // ViP_4,13.95 // tàvadatra syandane bhavatà stheyamahamenamadhamàcàraü padàtireva padàtimanugamya yàvaddhàtayàmi atra hi bhåbhàge dçùñadoùàþsabhayà ato naite÷và bhavatemaü bhåmibhàgamullaïghanãyàþ // ViP_4,13.96 // tathetyuktva baladevo ratha eva tasthau // ViP_4,13.97 // kçùõopi dvikro÷amàtraü bhåmibhàgamanusçtya dårasthitasyaiva cakraü kùiptvà ÷atadhanuùaþ ÷ira÷ciccheda // ViP_4,13.98 // taccharãràübaràdiùu ca bahuprakàramanvicchannapi syamantakamaõiü nàvàpa padà tadopagamya balabhadramàha // ViP_4,13.99 // vçthaivàsmàbhiþ ÷atadhanurghàtitaþ na pràptama÷ilajagatsàrabhåtaü tanmahàratnaü syamantakàkhyamityàkarõyodbhåtakopo baladevo vàsudevamàha // ViP_4,13.100 // dhiktvàü yastvamevamarthalipsuretacca te bhràtçtvànmayà kùàntaü tadayaü panthàþsvecchayà gamyatàü na me dvàrakayà na tvayà na cà÷eùabandhubhiþ kàryamalamalamebhir mamàgrato 'lãka÷apathair ityàkùipya tatkathàü katha¤citprasàdyamànopi na tasthau // ViP_4,13.101 // sa videhapurãü pravive÷a // ViP_4,13.102 // janakaràja÷càrghyapårvakamenaü gçhaü prave÷ayàmàsa // ViP_4,13.103 // sa tatraiva ca tasthau // ViP_4,13.104 // vàsudevo 'pi dvàrakàmàjagàma // ViP_4,13.105 // yàvacca janakaràjagçhe balabhadro 'vatasthe tàvaddhàrtaràùñro duryodhanastatsakà÷àdgadà÷ikùàma÷ikùayat // ViP_4,13.106 // varùatrayànte ca babhrågrasenaprabhçtibhir yàdavair na tadratnaü kçùõenàpahçtamiti kçtàvagatibhir videhanagarãü gatvà baladevaþsaüpratyàyya dvàrakàmànãtaþ // ViP_4,13.107 // akråropyuttamamaõisamudbhutasuvarõena bhagavaddhyànaparo 'navarataü yaj¤àniyàja // ViP_4,13.108 // savanagatau hi kùatriyavai÷yau nighnanbrahyàhà bhavatãtyevaüprakàraü dãkùàkavacaü praviùñaóa eva tasthau // ViP_4,13.109 // dviùaùñivarùàõyeva tanmaõiprabhàvàttatropasargadurbhikùamàrikàmaraõàdikaü nàbhåt // ViP_4,13.110 // athàkrårapakùãyair bhojaiþ ÷atrughne sàtvatasya prapautre vyàpàdite bhojaiþ sahàkråro dvàrakàmapahàyàpakràntaþ // ViP_4,13.111 // tadapakràntidinàdàrabhya tatropasargadurbhikùavyàlànàvçùñimàrikàdyupadravà babhåvuþ // ViP_4,13.112 // atha yàdavà balabhadrograsenasamavetà mantramamantrayan // ViP_4,13.113 // bhagavànuragàriketanaþ kimidamekadaiva pracuropadravàgamanametadàlocyatàmityuktendhakanàmà yaduvçddhaþ pràha // ViP_4,13.114 // asyàkrårasya pitç÷vaphalko yatra yatràbhåttatratatra durbhikùamàrikànàvçùñyàdikaü nàbhåt // ViP_4,13.115 // kà÷ãràjasya viùaye tvanàvçùñyà ca ÷vaphalko nãtaþ tata÷ ca tatkùaõàddevo vavarùa // ViP_4,13.116 // kà÷ãràjapatnyà÷ ca garbhe kanyàratnaü pårvamàsãt // ViP_4,13.117 // sà ca kanyà pårõepi prasåtikàle naiva ni÷cakràma // ViP_4,13.118 // evaü ca tasya garbhasya dvàda÷avar÷aõyaniùkràmato yayuþ // ViP_4,13.119 // kà÷ãràja÷ ca tàmàtmajàü garbhasthàmàha // ViP_4,13.120 // putri kasmànna jàyase niùkramya tàmàsyaü te draùñumicchàmi etàü ca màtaraü kimiticiraü kle÷ayiùyasãtyuktà garbhasthaiva vyàjahàra // ViP_4,13.121 // tàta yadyekaikàü gàü dinedine bràhmaõàya prayacchasi tadahamanyais tribhir varùair asmàdgarbhàttato 'va÷yaü niùkramiùyàmãtyedvacanamàkarõya ràjà dinedine bràhmaõàya gàü pràdàt // ViP_4,13.122 // sàpi tàvatà kàlena jàtà // ViP_4,13.123 // tatastasyàþ pità gàndinãti nàma cakàra // ViP_4,13.124 // tàü ca gàndinãü kanyàü ÷phalakàyopakàriõe gçhamàgatàyàrghya bhåtàü pràdàt // ViP_4,13.125 // tasyàmayamakråraþ ÷vaphalakàjjaj¤e // ViP_4,13.126 // tasyaivaïguõamithunàdutpattiþ // ViP_4,13.127 // tatkathamasminnapakrànte atra durbhikùamàrikàdyupadravà na bhaviùyanti // ViP_4,13.128 // tadayamàtrànãyatàmalamatiguõavatyaparàdhànveùaõeneti yaduvçddhasyàndhakasyaitadvacanamàkarmya ke÷avograsenabalabhadrapurogamair yadubhiþ kçtàparàdhatitikùubhir abhayaü dattvà ÷vaphalakaputraþ÷vapumànãtaþ // ViP_4,13.129 // tatra càgatamàtra eva tasya syamantakamaõeþ prabhàvàdanàvçùñimàrikàdurbhikùavyàlàdyupadravopa÷amà babhåvuþ // ViP_4,13.130 // kçùõa÷cintayàmàsa // ViP_4,13.131 // svalpametatkàraõaü yadayaü gàndinyàü ÷vaphalakenàkråro janitaþ // ViP_4,13.132 // sumahàü÷càyamanàvçùñidurbhikùamàrikàdyupadravàpratiùedhakàrã prabhàvaþ // ViP_4,13.133 // tannçna masya sarà÷e sa mahàmaõiþ syamantakàkhyastiùñhati // ViP_4,13.134 // tasya hyovaüvidhàþ prabhàvàþ ÷ruyante // ViP_4,13.135 // ayamapi ca yaj¤àdanantaramanyatkratvantaraü tasyànantaramanyadyaj¤àntaraü càjastramavicchinnaü yajatãti // ViP_4,13.136 // analpopàdànaü càsyàsaü÷ayamatra'sau maõivarastiùñhitãti kçtàdhyavasàyo 'nyatprayojanamuddi÷ya sakalayàdavasamàjamàtmagçha evàcãkarat // ViP_4,13.137 // tatra copaviùñoùvakhileùu yaduùu pårvaü prayojanamupanyasya paryavasite ca tasmin prasaügàntaraparihàsakathàmakråreõa kçtvà janàrdanastamakråramàha // ViP_4,13.138 // dànapate jànãma eva vaya yathà ÷atadhanvanà tadidamakhilajagatsàrabhåtaü syamantakaü ratnaü bhavataþ tada÷eùaràùñropakarakaü bhavatsakà÷e tiùñhati tiùñhatu sarva eva vayaü tatprabhàvaphalabhujaþ kiü tveùa balabhadro 'smànà÷aïkitavàü÷tadasmatprãtaye dar÷ayasvetyabhidàya joùaü sthite bhagavati vàsudeve saratnaþsocintayat // ViP_4,13.139 // kimatrànuùñheyamanyathà cedbravãmyahaü tatkevalàübaratirodhànamanviùyanto ratnamete drakùyanti ativirodho na kùama iti saücintya tamakhilajagatkàraõabhåtaü nàràyaõamàhakråraþ // ViP_4,13.140 // bhagavanmamaitatsyamantakaratnaü satadhanuùà samarpitamapagate ca tasminnadya ÷vaþ para÷vo và bhagavàn yàcayiùyatãti kçtamatiratikçcchreõaitàvantaü kàlamadhàrayam // ViP_4,13.141 // tasya ca dhàraõa÷eklenàhama÷eùopabhogeùvasaügimànaso na vedbhisvasukhakalàmapi // ViP_4,13.142 // etàvanmàtramapya÷eùaràùñropakàrã dhàrayituü na ÷aknoti bhavànmanyata ityàtmanà na coditavàn // ViP_4,13.143 // tadãdaü syamantakaratnaü gçhyatàmicchayà yasyàbhimataü tasya samarpyatàm // ViP_4,13.144 // tataþ svodaravastranigopitamatisaghukanakasamudgakagataü prakañãkçtavàn // ViP_4,13.145 // tata÷ ca niùkràmya syamantakamaõiü tasminyadukulasamàje mumoca // ViP_4,13.146 // muktamàtre ca tasminnatikàntyà tadakhilamàsthànamudyotitam // ViP_4,13.147 // athàhàkruraþ sa eùa maõiþ ÷atadhanvanàsmàkaü samarpitaþ yasyàyaü sa enaü gçhõàtu iti // ViP_4,13.148 // tamàlokyasarvayàdavànàü sàdhusàdhviti vismitamanasàü vàco '÷råyanta // ViP_4,13.149 // tamàlokyàtãva balabhadro mamàyamacyutenaiva sàmànyaþsamanvicchita iti kçtaspçho 'bhåt // ViP_4,13.150 // mamaivàyaü pitçdhanamityatãva ca satyabhàmàpi spçhayà¤cakàra // ViP_4,13.151 // balasatyàvalokanàtkçùõopyàtmànaü gocakràntaràvasthitamivamene // ViP_4,13.152 // sakalayàdavasamakùaü càkråramàha // ViP_4,13.153 // etaddhi maõiratnamàtmasaüsodhanàya eteùàü yadånàü mayà dar÷itam etacca mama balabhadrasya ca sàmànyaü pitçdhanaü caitatsatyabhàmàyà nànyasyaitat // ViP_4,13.154 // etacca sarvakàlaü ÷ucinà brahmacaryàdiguõavatà dhriyamàmama÷eùaràùñrasyopakàrakama÷ucinà dhrayamàõamàdhàrameva hanti // ViP_4,13.155 // atohamasya ùoóa÷astrãsahasraparigrahàdasamartho dhàraõe kathametatsatyabàmà svãkaroti // ViP_4,13.156 // àrbalabhadreõàpi madiràpànàdya÷eùopabhogaparityàgaþ karyaþ // ViP_4,13.157 // tadalaü yadulokoyaü balabhadraþ ahaü ca satyà ca tvàü dànapate pràrthayàmaþ // ViP_4,13.158 // tadbhavàneva dhàrayituü samarthaþ // ViP_4,13.159 // tvaddhçtaü càsya ràùñrasyopakàrakaü tadbhavàna÷eùaràùñranimittametatpårvavaddhàrayatvanyanna vaktavyamityukto dànapatistathetyàha jagràha ca tanmahàratnam // ViP_4,13.160 // tataþprabhçtyakråraþ prakañenaiva tenàtijàjjvalyamnenàtmakaõñhàvasaktenàditya ivàü÷umàlã cacàra // ViP_4,13.161 // ityetadbhagavato mithyàbhi÷astikùàlanaü yaþ smarati na tasya kadàcidalpàpi mithyàbhi÷astirbhavati avyàhatà÷ilendriya÷càkhilapàpamokùamavàpnoti // ViP_4,13.162 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷e trayoda÷o 'dhyàyaþ (13) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca anamitrasya putraþ ÷inirnàmàbhavat // ViP_4,14.1 // tasyàpi satyakaþ satyakàtsàtyakiryuyudhànàparanàmà // ViP_4,14.2 // tasmàdapi saüjayaþ tatputra÷ ca kuõiþ kuõeryugandharaþ // ViP_4,14.3 // ityete ÷aineyàþ // ViP_4,14.4 // anamitrasyànvaye vçùõiþ tasmàt ÷caphalkaþ tatprabhàvaþ kàthena eva // ViP_4,14.5 // ÷vaphalkasyànyaþ kanãyàü÷citrakonàma bhràtà // ViP_4,14.6 // ÷vaphalkàdakråro gàndinyàmabhavat // ViP_4,14.7 // tathopamadgaþ // ViP_4,14.8 // upamadgormçdàmçdavi÷vàrimejayagirikùatropakùatra÷ataghnàrimardanadharmadçgdçùñadharmagandhamojavàhaprativàhàkhyàþ putràþsutàràkhyà kanyà ca // ViP_4,14.9 // devavànupadeva÷càkråraputrau // ViP_4,14.10 // pçthuvivçthupramukhà÷citrakasya putrà bahavo babhåvuþ // ViP_4,14.11 // kukurabhajamàna÷ucikaübalabarhiùàkhyàstathàndhakasya catvàraþ putràþ // ViP_4,14.12 // kukuràddhçùñaþ tasmàcca kapotaromà tata÷ ca vilomà tasmàdapi tuüburasakho 'bhavadanusaüj¤a÷ ca // ViP_4,14.13 // anorànakadundabhiþ tata÷cà bhijit abhijitaþ punarvasuþ // ViP_4,14.14 // tasyàpyàhukaþ àhukã ca kanyà // ViP_4,14.15 // àhukasya devakograsenau dvau putrau // ViP_4,14.16 // devavànupadevaþ sahadevo devarakùità ca devakasya catvàraþ putràþ // ViP_4,14.17 // teùàü vçkadevopadevà devarakùità ÷rãdevà ÷àntidevà sahadevà devakã ca saptabhaginyaþ // ViP_4,14.18 // tà÷ ca sarvà vasudeva upayeme // ViP_4,14.19 // ugrasenasyàpi kaüsanyagrodhasunàmànakàhva÷aïkusubhåmiràùñrapàlayuddhatuùñisutuùñiümatsaüj¤àþ putrà babhåvuþ // ViP_4,14.20 // kaüsàkaüsavatãsutanåràùñrapalikàhvà÷cograsenasya tanåjàþ kanyàþ // ViP_4,14.21 // bhajamànàcca vidårathaþ putro 'bhavat // ViP_4,14.22 // vidårathàcchåraþ ÷uràcchamã ÷aminaþ pratikùatraþ tasmàtsvayaübhojaþ tata÷ ca hçdikaþ // ViP_4,14.23 // tasyàpi kçtavarma÷atadhanurdavàrhadevagarbhàdyàþ putrà babhåvuþ // ViP_4,14.24 // devagarbhasyàpi ÷uraþ // ViP_4,14.25 // ÷urasyàpi màrãùà nàma patnyabhavat // ViP_4,14.26 // tasyàü càsau da÷aputrànajanayadvasudevarårvàn // ViP_4,14.27 // vasudevasya jàtamàtrasyaiva tadgçhe bhagavadaü÷àvatàramavyàhatadçùñyà pa÷yadbhir devair divyànakadundubhayo vàditàþ // ViP_4,14.28 // tata÷casàvànakadundubhisaüj¤àmavàpa // ViP_4,14.29 // tasya ca devabhàgadeva÷ravàùñakakakuccakravatsadhàrakasçüjaya÷yàma÷amikaga¤jåùasaüj¤à nava bhrataro 'bhavan // ViP_4,14.30 // pçthà ÷rutadevà ÷ruta kãrtiþ ÷ruta÷ravà ràjàdhidevã ca vasudedàdãnàü pa¤ca bhaginyo 'bhavan // ViP_4,14.31 // ÷urasya kuntirnàma sakhàbhavat // ViP_4,14.32 // tasmai càputràya pçthàmàtmajàü vidhinà ÷uro dattavàn // ViP_4,14.33 // tàü ca pàõóuruvàha // ViP_4,14.34 // tasyàü ca dharmànilendrair yudhiùñharabhãmasenàrjunàkhyàstrayaþ putràþsamutpàditàþ // ViP_4,14.35 // pårvamevànåóhàyà÷ ca bhagavatà bhàsvatà kànãnaþ karõo nàma putro 'janyata // ViP_4,14.36 // tasyà÷ ca sapatnã màdrã nàmàbhåt // ViP_4,14.37 // tasyàü ca nàsatyadastràbhyàü nakulasahadevau pàõóoþ putrau janitau // ViP_4,14.38 // ÷rutadevàü tu vçddhadharmà nàma kàrå÷a uvayeme // ViP_4,14.39 // tasyà¤ca ca dantavakro nàma mahàsuro jaj¤e // ViP_4,14.40 // ÷rutakãrtimapi kekayaràjà upayeme // ViP_4,14.41 // tasyàü ca saütardanàdayaþ kaikeyàþ pa¤ca putrà babhåvuþ // ViP_4,14.42 // ràjàdhidevyamàvantyau vindànuvindau jaj¤àte // ViP_4,14.43 // ÷ruta÷ravasamapi cediràjo damaghoùanàmopayeme // ViP_4,14.44 // tasyàü ca ÷i÷upàlamutpàdayàmàsa // ViP_4,14.45 // sa và pårvamapyudàravikramo daityànàmàdipuruùo hiraõyaka÷ipurabhavat // ViP_4,14.46 // ya÷ ca bhagavatà sakalalokaguruõà nàrasiühena ghàtitaþ // ViP_4,14.47 // punarapi akùayavãrya÷auryasaüpatparàkramaguõaþsamàkràntasakalatrailoke÷varaprabhàvo da÷ànano nàmàbhåt // ViP_4,14.48 // bahukàlopabhuktabhagavatsakà÷àvàpta÷arãrapàtodbhavapuõyaphalo bhagavatà ràghavaråpiõà so 'pi nidhanamupapàditaþ // ViP_4,14.49 // puna÷cediràjasya damaghoùasyàtmajaþ ÷i÷u pàlanàmàbhavat // ViP_4,14.50 // ÷i÷upàlatvepi bhagavato bhåbhàràvatàraõàyàvatãrõàü÷asya puõóarãkanayanàkhyasyopari dveùànubandhamatitarà¤cakàra // ViP_4,14.51 // bhagavatà ca sa nidhanamupànãtastatraiva paramàtmabhåte manasa ekàgratayà sàyujyamavàpa // ViP_4,14.52 // bhagavàn yadi prasanno yathàbhilaùitaü dadàti tathà agrasannopi nighnan divyamanupamaü sthànaü prayacchati // ViP_4,14.53 // iti ÷riviùõumahàpuràõe caturthàü÷e caturda÷o 'dhyàyaþ (14) _____________________________________________________________ maitreya uvàca hiraõyaka÷iputve ca ràvaõatve ca viùõunà / avàpa nihato bhogànapràpyàn amarair api // ViP_4,15.1 // na layaü tatra tenaiva nihataþ sa kathaü punaþ / saüpràptaþ ÷i÷upàlatve sàyujyaü ÷à÷vate harau // ViP_4,15.2 // etadicchàmyahaü ÷rotuü sarvadharmabhçttàü vara / kautåhalapareõaitatpçùño me vaktumarhasi // ViP_4,15.3 // ÷rãparà÷ara uvàca daitye÷varasya vadhàyà÷ilalokotpattisthitivinà÷akàriõà pårvaü tanugrahaõaü kurvatà nçsiüha råpamàviùkçtam // ViP_4,15.4 // tatra ca hiraõyaka÷iporviùõurayamityetanna manasyabhåt // ViP_4,15.5 // nirati÷ayapuõyasamudbhåtametatsattvàjàtamiti // ViP_4,15.6 // rajodrekapreritaikàgramatistadbhàvanàyogàttatovàptavadhahaitukãü nirati÷ayàmevàkhilatrailokyakàrãõãü da÷ànanatve bhogasaüpadamavàpa // ViP_4,15.7 // na tu sa tasminnanàdinidhane parabrahmabhåte bhagavatyanàlaübini kçte manasastallayamavàpa // ViP_4,15.8 // evaü da÷ànanatvepyanaïgaparàdhãnatayà jànakãsamàsaktacetasà bhagavatà dà÷arathi råpadhàriõà hatasya tadråpadar÷anamevàsãt nàyamacyuta ityàsaktirvipadyatontaþkaraõe mànuùabuddhireva kevalamasyàbhåt // ViP_4,15.9 // punarapyacyutavinipàtamàtraphalamakhilabhåmaõóala÷làghyacediràjakule janma avyàhatai÷varyaü ÷i÷upàlatvepyavàpa // ViP_4,15.10 // tatra tvakhilànàmeva sa bhagavannàmnàü tvaïkàrakàraõamabhavat // ViP_4,15.11 // tata÷ ca tatkàlakçtànàü teùàma÷eùaõàmevàcyutanàmnàmanavaratamanekajanmasu vardhitavidveùànubandhicitto vinindanasaütarjanàdiùåccàraõamakarot // ViP_4,15.12 // tacca råpamutphullapadmadalàmalàkùimatyujjvalapãtavastradhàryamalakiriñakeyårahàrakañakàdi÷obhitamudàracaturbàhu÷aïkhacakragadàdharamatipraråóhavairànubhàvàdañanabhojanasnànàsana÷ayanàdiùva÷eùàvasthàntareùu nànyatropayayàvasya cetasaþ // ViP_4,15.13 // tatastamevàkro÷eùåccàrayaüstameva hçdayena dhàrayannàtmavadhàya yàvadbhagavaddhastacakràü÷umàlojjvàlamakùayatejaþsvaråpaü brahmabhåtamapagatadveùàdidoùaü bhagavantamadràkùãt // ViP_4,15.14 // tàvacca bhagavaccakreõà÷u vyàpàditastatsmaraõadagdhàkhilàghasaücayo bhagavatàntamupanãtastatasminneva layamupayayau // ViP_4,15.15 // etattavàkhilaümayàbhihitam // ViP_4,15.16 // ayaü hi bhagavàn kãrtita÷ ca saüsmçta÷ ca dveùànubandhenàpi akhilamuràsuràdirdullabhaü phalaü prayacchati kimuta samyagbhaktimatmiti // ViP_4,15.17 // vasudevasya tvànakadundubheþ pauravãrohiõãmadiràbhadràdevakãpramukhà bahvyaþ patnyo 'bhavan // ViP_4,15.18 // balabhadra÷añhasàraõadurmadàdãnputràrtnohiõyànakadundubhir utpàdayàmàsa // ViP_4,15.19 // baladevopi revatyàü vi÷añholmukau putràvajanayat // ViP_4,15.20 // sàrùñimàrùñi÷i÷usatyasatyadhçtipramukhàþ sàraõàtmajàþ // ViP_4,15.21 // bhadrà÷vabhadrabàhudurdamabhåtàdyàþ rohiõyàþ kulajàþ // ViP_4,15.22 // nandopanandakçtakàdya madiràyàstanayàþ // ViP_4,15.23 // bhadràyà÷copanidhigadàdyàþ // ViP_4,15.24 // vai÷àlyàü ca kau÷ikamekamevàjanayat // ViP_4,15.25 // ànakadundubherdavakyàmapi kãrtimatsuùeõodàyubhadrasenaçjadàsabhadradevàkhyàþ ùañ putrà jaj¤ire // ViP_4,15.26 // tàü÷ ca sarvàneva kaüsoghàtitavàn // ViP_4,15.27 // anantaraü ca saptamaü garbhamardharàtre bhagavatprahitàyoganidrà rohiõyà jañharamàkçùya nãtavatã // ViP_4,15.28 // karùaõàccàsàvapi saükarùaõàkhyàmagamat // ViP_4,15.29 // tata÷ ca sakalajaganmahàtarumålabhåtobhåtabhaviùyadàdisakalamuràsuramunijanamanasàmapyagocaro 'bjabhavapramukhair analamukhaiþ praõamyàvanibhàraharaõàya prasàdito bhagavànanàdimadhyanidhanodevakãgarbhamavatatàra vàsudevaþ // ViP_4,15.30 // tatprasàdavivaddhamànorumahimà ca yoganidrà nandagopapatnyà ya÷odàyà garbhamadhitiùñhitavatã // ViP_4,15.31 // suprasannàdityacandràdigrahamavyàlàdibhayaü svasthamànasamakhilamevaitajjagadapàstàdharmamabhavattsmi÷ ca puõóarãkanayane jàyamàne // ViP_4,15.32 // jàtena ca tenàkhilamevaitatsanmàrgavarti jagadakriyata // ViP_4,15.33 // bhagavatopyatra martyaloke 'vatãrõasya ùoóa÷asahasràõyekottara÷atàdhikàni bhàryàõàma bhavan // ViP_4,15.34 // tàsàü ca rukmiõã satyabhàmà jàübavatã càruhàsinãpramukhà hyaùñau patnyaþ pradhànà babhåcavuþ // ViP_4,15.35 // tàsu càùñàvayutànilakùaü ca putràõàü bhagavànakhilamårtiranàdimànajanayat // ViP_4,15.36 // teùàü ca pradyumnacàrudeùõyasàübàdayaþ trayoda÷a pradhànàþ // ViP_4,15.37 // pradyumnopi rukmiõastanayàü rukmavatãü nàmopayeme // ViP_4,15.38 // tasyàmaniruddho jaj¤e // ViP_4,15.39 // aniruddho 'pi rukmiõà eva pautrãü subhadràü nàmo payeme // ViP_4,15.40 // tasyàmasya vajro jaj¤e // ViP_4,15.41 // vajrasya pratibàhuþ tasyàpi sucàruþ // ViP_4,15.42 // evamaneka÷atasahas6puùasaükhyasya yadukulasya putrasaükhyà varùa÷atair api vaktuü na ÷akyate // ViP_4,15.43 // yato hi ÷lokàvimàvatra caritàrthau // ViP_4,15.44 // tistraþ koñyaþsahasràõàmaùñà÷ãti ÷atàni ca / kumàràõàü kçhàcàryà÷càpayogeùu ye ratàþ // ViP_4,15.45 // saükhyànaü yàdavànàü kaþ kariùyati mahàtmanàm / yatràyutànàmayutalakùeõàste sadàhukaþ // ViP_4,15.46 // devàsure hatà ye tu daiteyàþsumahàbalàþ / utpannàste manuùyeùu pramàõe ca prabhutve ca vyavasthitaþ / nide÷asthàyinastasya vavçdhuþsarvayàdavàþ // ViP_4,15.49 // iti prasåtiü vçùõãnàü ya÷r÷çõoti naraþ sadà / sa sarvaiþ pàtakair mukto viùõulokaü prapadyate // ViP_4,15.50 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷e pa¤cada÷o 'dhyàyaþ (15) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ityeùa samàsataste yadorvaü÷aþ kathitaþ // ViP_4,16.1 // atha durvasorva÷amavadhàraya // ViP_4,16.2 // durvasorvahniràtmajaþ bahnerbhàrgaþ bhàrgàdbhànuþ tata÷ ca trayãsànuþ tasmàcca karandamaþ tasyàpi maruttaþ // ViP_4,16.3 // sonapatyobhavat // ViP_4,16.4 // tata÷ ca pauravaü duùyantaü putramakalpayat // ViP_4,16.5 // evaü yayàti÷àpàttadvaü÷aþ pauravameva vaü÷aü samà÷ritavàn // ViP_4,16.6 // iti ÷rãviùõumahàpuràme cuturthàü÷e ùoóa÷o 'dhyàyaþ (16) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca druhyostu tanayo babhruþ // ViP_4,17.1 // babhroþsetuþ // ViP_4,17.2 // setuputra àrabdhanàmà // ViP_4,17.3 // àrabdhasyàtmajo gàndhàraþ gàndhàrasya dharmaþ dharmàt ghçtaþ ghçtàt durdamaþ tataþ pracetàþ // ViP_4,17.4 // pracetasaþ putraþ ÷atadharmaþ bahulànàü mlechànàmudãcyànàmàdhipatyamakarot // ViP_4,17.5 // iti viùõumahàpuràõe caturthàü÷e saptada÷o 'dhyàyaþ (17) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca yayàle÷càturthaputrasyànoþsabhànalacakùuþ parameùusaüj¤àstrayaþ putrà babhåvuþ // ViP_4,18.1 //sabhànalaputraþ kàlànalaþ // 2 // kàlànalàtsçüjayaþ // ViP_4,18.3 // sçüjayàt pura¤jayaþ // ViP_4,18.4 // pura¤jayàjjanamejayaþ // ViP_4,18.5 // tasmànmahà÷àlaþ // ViP_4,18.6 // tasmàcca mahàmanàþ // ViP_4,18.7 // tasmàdu÷ãnaratitãkùå dvau putràvutpannau // ViP_4,18.8 // u÷ãnarasyàpi ÷ibinçganavakçmi varmàkhyàþ pa¤ca putrà babhåvuþ // ViP_4,18.9 // pçùadarbhasuvãrakekayamadrakà÷catvàra÷i÷abiputràþ // ViP_4,18.10 // titãkùorapi ru÷adrathaþ putro 'bhåt // ViP_4,18.11 // tasyàpi hemaþ hemasyàpi sutapàþ sutapasa÷ ca baliþ // ViP_4,18.12 // yasya kùetre dãrghatamasàügavaïgakaliïgasuhyapaiõóràkhyaü vàleyaü kùatramajanyata // ViP_4,18.13 // tannàmasaütasatisaüj¤à÷ ca pa¤caviùayàþ babhåvuþ // ViP_4,18.14 // aïgàdanapànastato divirathastasmàddharmarathaþ // ViP_4,18.15 // tata÷citrarathaþ romapàdasaüj¤aþ // ViP_4,18.16 // yasya da÷aratho mitraü jaj¤e // ViP_4,18.17 // yasyàjaputro da÷arathaþ ÷àntàü nàma kanyàmanapatyasyaduhitçtve yuyoja // ViP_4,18.18 // romapàdàccaturaïgaþ tasmàtpçthulàkùaþ // ViP_4,18.19 // tata÷caüpaþ ya÷caüpàü nive÷àyàmàsa // ViP_4,18.20 // caüpasya haryaïgo nàmàtmajo 'bhåt // ViP_4,18.21 // haryaïgàdbhadrarathaþ bhadrarathàdbçhadrathaþ bçhadrathàdbçhatkarmà bçhatkarmaõa÷ ca vçhadbhànustasmàcca bçhanmanàþ bçhanmanaso jayadrathaþ // ViP_4,18.22 // jayadratho brahamakùatràntaràlasaübhåtyàü patnyàü vijayaü nàma putramajãjanat // ViP_4,18.23 // vijaya÷ ca dhçtiü putramavàpa // ViP_4,18.24 // tasyàpi dhçtavrataþ putro 'bhåt // ViP_4,18.25 // dhçtavratàtsatyakarmà // ViP_4,18.26 // satyakarmaõastvatirathaþ // ViP_4,18.27 // yo gaïgàïgato ma¤jåùàgataü pçthàpaviddhaü karõaü putramavàpa // ViP_4,18.28 // karõàdvçùasenaþ ityetadantà aïgavaü÷yàþ // ViP_4,18.29 // ata÷ ca puruvaü÷aü ÷rotumarhasi // ViP_4,18.30 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷e 'ùñàda÷o 'dhyàyaþ (18) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca pårorjanamejayastasyàpi pracinvàn pracinvataþ pravãraþ pravãrànmanasyurmanasyo÷càbhayadaþ tasyàpi sudyuþsudyor bahugataþ tasyàpi saüyàtiþsaüyàterahaüyàtiþ tato raudrà÷vaþ // ViP_4,19.1 // çteùukakùeùusthaõóileùukçteùujaleùudharmedhçteùusthaleùusannateùunàmàno raudrà÷vasya da÷a putrà babhåvuþ // ViP_4,19.2 // çteùorantinàraþ putro 'bhåt // ViP_4,19.3 // sumatimapratirathaü dhruvaü càpyantinàraþ putrànavàpa // ViP_4,19.4 // apratiraùasya kaõvaþ putro 'bhåt // ViP_4,19.5 // tasyàpi medhàtithiþ // ViP_4,19.6 // yataþ kaõvàyanà dvijà babhåvuþ // ViP_4,19.7 // apratirathasyàparaþ putro 'bhådailãnaþ // ViP_4,19.8 // elãnasya duùyantàdyà÷catvàraþ putrà babhåvuþ // ViP_4,19.9 // duùyantàccakravartã bharato 'bhåt // ViP_4,19.10 // yannàmaheturdevaiþ ÷leko gãyate // ViP_4,19.11 // màtà bhastra pituþ putro yena jàtaþ sa eva saþ / bharasva putraü duùyantamàvamaüsthàþ ÷akuntalàm // ViP_4,19.12 // retodhàþ putro nayati naradeva yamakùayàt / tvaü càsya dhàtà garbhasya satyamàha ÷akuntalà // ViP_4,19.13 // bharatasya patnitraye nava putrà babhåvuþ // ViP_4,19.14 // naite mamànuråpà ityabhihitàstanmàtaraþ parityàgabhayàttatputrà¤jaghnuþ // ViP_4,19.15 // tatosya vitathe putrajanmani putràrthino marutsomayàjino dãrghatamasaþ pàrùõyapàstadvçhaspativãryàdutathyapatnyàü mamatàyàü samutpanno bharadvàjàkhyaþ putro marudbhir dattaþ // ViP_4,19.16 // tasyàpi nàmanirvacana÷lokaþ pañhyate // ViP_4,19.17 // måóhe bhara dvàjamimaü bharadvàjaü bçhaspate | yàtau yaduktvà pitarau bharadvàjastatastvayam // ViP_4,19.17 // bharadvàjaþsa tasya vitathe putrajanmani marudbhir dattaþ tato vitathasaüj¤àmavàpa // ViP_4,19.19 // vitathasyàpi manyuþ putro 'bhavat // ViP_4,19.20 // bçhatkùatramahàvãryanagaragargà abhavanmanyuputràþ // ViP_4,19.21 // nagarasya saükçtiþsaükçterguruprãtirantidevau // ViP_4,19.22 // gargàcchiniþ tata÷ ca gàrgyàþ ÷ainyàþ kùatropetà dvijàtayo babhåvu // ViP_4,19.23 // mahàvãryàcca durukùayo nàma putro 'bhavat // ViP_4,19.24 // tasya trayyàruõiþ puùkariõaþ kapi÷ ca putrakùayamabhåt // ViP_4,19.25 // tacca putratritayamapi pa÷càdvipratàmupajagàm // ViP_4,19.26 // bçhatkùa6sya suhotraþ // ViP_4,19.27 // suhotraddhastã ya idaü hastinapuramàvàsayàmàsa // ViP_4,19.28 // ajamãóhadvijamãóhàstrayo // ViP_4,19.29 // ajamãóhàtkaõvaþ // ViP_4,19.30 // kaõvànmedhàtithiþ // ViP_4,19.31 // yataþ kaõvàyanà dvijàþ // ViP_4,19.32 // ajamãóhasyànyaþ putro bçhadiùuþ // ViP_4,19.33 // bçhadiùorbçhaddhanurbçhaddhanuùa÷ ca bçhatkarmà tata÷ ca jayadrathastasmàdapivi÷vajit // ViP_4,19.34 // tata÷ ca senajit // ViP_4,19.35 // rucirà÷vakà÷yadçóhahanuvatsanusaüj¤àþsenajitaþ putràþ // ViP_4,19.36 // rucirà÷vaputraþ pçthusenaþ pçthusenàtpàraþ // ViP_4,19.37 // pàrànnãlaþ // ViP_4,19.38 // tasyaika÷ataü putràõàm // ViP_4,19.39 // teùàü pradhànaþ kàüpilyàdhipatiþsamaraþ // ViP_4,19.40 // samarasyàpi pàrasupàrasada÷vàstrayaþca putràþ // ViP_4,19.41 // supàràtpçthuþ pçthoþsukçtervibhràjaþ // ViP_4,19.42 // tasmàccàõuhaþ // ViP_4,19.43 // yaþ ÷ukaduhitaraïkãrti nàmopayeme // ViP_4,19.44 // aõuhàdbrahyadattaþ // ViP_4,19.45 // tata÷ ca viùvaksenastasmàdudaksenaþ // ViP_4,19.46 // bhallàbhastasya càtmajaþ // ViP_4,19.47 // dvijamãóhasya tu yavãnarasaüj¤aþ putraþ // ViP_4,19.48 // tasyàpi dhçtimàüstasmàcca satyadhçtistata÷ ca dçóhanemistasmàcca supàr÷vastataþsumatistata÷ ca sannatimàn // ViP_4,19.49 // sannatimataþ kçtaþ putro 'bhåt // ViP_4,19.50 // yaü hiraõyanàbho yogamadhyàpayàmàsa // ViP_4,19.51 // ya÷caturviü÷atipràcyasàmàgànàü saühità÷cakàra // ViP_4,19.52 // kçtàccogràyudhaþ // ViP_4,19.53 // yena pràcuryeõa nãpakùayaþ kçtaþ // ViP_4,19.54 // ugràyughàtkùemyaþ kùemyàtsudhãrastasmàdripu¤jayaþ tasmàcca bahurathaityete pauravàþ // ViP_4,19.55 // ajamãóhasya nalinã nàma patnã tasyàü nãlasaüj¤aþ putro 'bhavat // ViP_4,19.56 // tasmàdapi ÷àntiþ ÷ànteþsu÷àntiþsu÷ànteþ pura¤jayaþ tasmàcca çkùaþ // ViP_4,19.57 // tata÷ ca harya÷vaþ // ViP_4,19.58 // tasmànmudgalasçüjayabçhadiùuyavãnarakàüpilyasaüj¤àþ pa¤cànàmaiva teùàü viùayàõàü rakùaõàyàlamete matputrà iti pitràbhihitàþ pà¤càlàþ // ViP_4,19.59 // mudralàcca maudgalyàþ kùatropetà dvijàtayo babhåvuþ // ViP_4,19.60 // mudgalàddharya÷vaþ // ViP_4,19.61 // harya÷vàddivodàso 'halyà ca mithunamabhåt // ViP_4,19.62 // ÷aradvata÷càhalyàyàü ÷atànando 'bhavat // ViP_4,19.63 // ÷atànandàtsatyadhçtirdhanurvedàntago jaj¤e // ViP_4,19.64 // satyadhçtervaràpsarasamurva÷ãü dçùñvà retaskannaü ÷arastaübe papàta // ViP_4,19.65 // tacca dvidhàgatamapatyadvayaü kumàraþ kanyà càbhavat // ViP_4,19.66 // tau ca mçgayàmupayàtaþ ÷antanurdçùñvà kçpayà jagràha // ViP_4,19.67 // tataþ kunyà cà÷vatthàmno jananã kçpã droõàcàryasya patnya bhavat // ViP_4,19.68 // divodàsasya putro mitràyuþ // ViP_4,19.69 // mitràyo÷cayavano nàma ràjà // ViP_4,19.70 // cyavanàtsudàsaþ sudàsàtsaudàsaþ saudàsàtsahadevastasyàpi somakaþ // ViP_4,19.71 // somakàjjantuþ putra÷atajyeùñho 'bhavat // ViP_4,19.72 // teùàü yavãyàn pçùataþ pçùatàd drupadas tasmàcca dhçùñadyumnastatodhçùñaketuþ // ViP_4,19.73 //ajamãóhasyànyo çkùanàmà putro 'bhavat // 74 // tasya saüvaraõaþ // ViP_4,19.75 // saüvaraõàtsuraþ // ViP_4,19.76 // ya idaü dharmakùetraü kurukùetraü cakàra // ViP_4,19.77 // sudhanurjahnuparãkùitpramukhàþ kuroþ babhåvuþ // ViP_4,19.78 // sudhanuùaþ putraþsuho6stasmàccyavanaþ cyavanàt kçtakaþ // ViP_4,19.79 // tata÷coparicaro vasuþ // ViP_4,19.80 // bçhadrathapratyagraku÷àübakucelamàtsyapramukhàþ vasoþ putràþsaptàjàyanta // ViP_4,19.81 // vçhadrathàtku÷àgraþ ku÷àgràdvçùabhaþ vçùabhàt puùpavàn tasmàtsatyahitaþ tasmàtsudhanvà tasya ca jatuþ // ViP_4,19.82 // bçühadrathàccànyaþ ÷akaladvayajanmà jarayà saüdhito jaràsaüdhanàmà // ViP_4,19.83 // tasmàtsahadevaþsahadevàtsomapastata÷ ca ÷ruti÷ravàþ // ViP_4,19.84 // ityete mayà màgadhà bhåpàlàþ kathitàþ // ViP_4,19.85 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷a ekonaviü÷o 'dhyàyaþ (19) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca parãkùita÷ ca janamejaya÷rutasenograsenabhãmasenà÷càtvàraþ putràþ // ViP_4,20.1 // jahnostu surathonàmàtmajo babhåva // ViP_4,20.2 // tasyàpi vidårathaþ // ViP_4,20.3 // tasmàtsàrvabhomaþsàrvabhaumàjjayatsenastasmàdàràdhitastata÷càyutàyurayutàyorakrodhanaþ // ViP_4,20.4 // tasmàddevàtithiþ // ViP_4,20.5 // tata÷ ca çkùo 'nyobhavat // ViP_4,20.6 // çkùàdbhãmasenastata÷ ca dilãpaþ // ViP_4,20.7 // dilãpàt pratãpaþ // ViP_4,20.8 // tasyàpi devàpi÷antanubàhlãkasaüj¤àstrayaþ putrà babhåvuþ // ViP_4,20.9 // devàpirbàla evàraõyaü vive÷a // ViP_4,20.10 // ÷antanustu mahãpàlo 'bhåt // ViP_4,20.11 // ayaü ca tasya ÷lokaþ pçthivyàü gãyate // ViP_4,20.12 // yaüyaü karàbhyàü spç÷ati vãrõaü yauvanameti saþ / ÷àntiü càpnoti yenàgryàü karmaõà tena ÷antanuþ // ViP_4,20.13 // tasya ca ÷antano hàùñre dvàda÷avarùàõi devo na vavarùa // ViP_4,20.14 // tata÷cà÷eùaràùñravinà÷amavekùyàsau ràjà bràhmaõànapçcchat kasmàdasmàkaü ràùñre devo na varùati ko mamàparàdha iti // ViP_4,20.15 // tata÷ ca tamåcurbràhmaõàþ // ViP_4,20.16 // agrajasya te hãyamavanistvayà saübhujyate ataþ parivettà tvamityuktaþsa ràjà punastànapçcchat // ViP_4,20.17 // kiü mayàtra vidheyamiti // ViP_4,20.18 // tataste punarapyåcuþ // ViP_4,20.19 // yàvaddevàpirna patanàdibhir deùair abhibhåyate tàvadetattasyàrhaü ràjyam // ViP_4,20.20 // tadalametena tu tasmaidãyatàmityukte tasyaü mantripravareõà÷maràviõà tatràraõye tapasvino vedavàdavirodhavaktàraþ prayuktàþ // ViP_4,20.21 // tair asyàpy atiçjumater mahãpatiputrasya buddhir vedavàdavirodhamàrgànusàriõyakriyata // ViP_4,20.22 // ràjà ca ÷antanurdvijavacanotpannaparidevana÷okastàn bràhmaõànagrataþ kçtvàgrajasya pradànàyàraõyaü jagàma // ViP_4,20.23 // tadà÷ramamupagatà÷ ca tamavanatamavanãpatiputraü devàpimupatasthuþ // ViP_4,20.24 // te bràhmaõà vedavàdànubandhãni vacàüsi ràjyamagrajena kartavyamityarthavanti tamåcuþ // ViP_4,20.25 // asàvapi devàpirvedavàdavirodhayuktidåùitamanekaprakàraü tànàha // ViP_4,20.26 // tataste bràhmaõàþ ÷antanumåcuþ // ViP_4,20.27 // àgaccha he ràjannalamatràtinirbadhena pra÷ànta evàsàvanà vçùñidoùaþ patitoyamanàdikàlamabhihitavedavacanadåùaõoccaraõàt // ViP_4,20.28 // patite càgraje naiva te parivetçtvaü bhavatãtyuktaþ ÷antanuþsvapuramàgamya ràjyamakarot // ViP_4,20.29 // vedavàdavirodhavacanoccàraõadåùite ca tasmindevàpau tiùñhatyapi jyeùñhabhràtaryakhilasasyaniùpattaye vavarùa bhagavànparjanyaþ // ViP_4,20.30 // bàhlãkàtsomadattaþ putro 'bhåt // ViP_4,20.31 // somadattasyàpi bhåribhåri÷rava÷alyasaüj¤àstrayaþ putrà babhåvuþ // ViP_4,20.32 // ÷antanorapyamaranadyàü jàhnavyàmudàrakãrtira÷eùa÷àstrarthavidbhãùmaþ putro 'bhåt // ViP_4,20.33 // satyavatyàü ca citràïgadavicitravãryau dvau putràvutpàdayàmàsa ÷antanuþ // ViP_4,20.34 // citràïgadastu bàla eva citràïgadenaiva gandharvoõàhave nihataþ // ViP_4,20.35 // vicitravãryo 'pi kà÷ãràjatanaye aübàüvàlike upayeme // ViP_4,20.36 // tadupabhogàtikhedàcca yakùmaõà gçhãtaþ sa pa¤catvamagamat // ViP_4,20.37 // satyavatãniyogàcca matputraþ kçùõadvaipàyano màturvacanamanatikramaõãyamiti kçtvà vicitravãryakùetre dhçtaràùñrapàõóutatprahitabhujiùyàyàü viduraü cotpàdayàmàsa // ViP_4,20.38 // dhataràùñropi gàndhàryàü duryodhanaduþ ÷àsanapradhànaü putra÷atamutpàdayàmàsa // ViP_4,20.39 // pàõóhorapyaraõye mçgayàyàmçùi÷àpopahataprajàjananasàmarthyasya dharmavàyu÷akrair yudhiùñhirabhãmasenàrjunàþ kuntyàü nakulasahadevau cà÷vibhyàü màdrayàü pa¤caputràþsamutpàditàþ // ViP_4,20.40 // teùàü ca draupadyàü pa¤caiva babhåvuþ // ViP_4,20.41 // yudhiùñhiràtprativindhyaþ bhãmasenàcchutasenaþ ÷rutakãrtirarjunàcchutànãko nakulàcchutakarmà sahadevàt // ViP_4,20.42 // kà÷ã ca bhãmasenàdeva sarvagaü sutamavàpa // ViP_4,20.43 // yaudheyã yudhiùchiràddevakaü putramavàpa // ViP_4,20.44 // hióiübà ghañotkacaü bhãmasenàtputraü lebhe // ViP_4,20.45 // kà÷ã ca bhãmasenàdeva sarvagaü sutamavàpa // ViP_4,20.46 // sahadevàcca vijayã kuhotraü putramavàpa // ViP_4,20.47 // reõumatyàü ca nakulopi niramitramajãjanat // ViP_4,20.48 // arjunasyàpyulåpyàü nàgakanyàyàmiràvànnàma putro 'bhavat // ViP_4,20.49 // maõãpurapatiputryàü putrikàdharmeõa babruvàhanaü nàma putramarjuno 'janayat // ViP_4,20.50 // subhadràyàü càrbhakatvepi yosàvatibalaparàkramaþsamastàràtirathajetà so 'bhimanyurajàyata // ViP_4,20.51 // abhimanyoruttaràyàü parikùãõeùu kuruùva÷vatthàmaprayuktabrahmastreõa garbha eva bhasmãkçto bhagavataþsakalasuràsuravanditacaraõayugalasyàtmecchayà kàramamànuùaråpadhàrãõonubhàvàtpunarjãvitamavàpya parãkùijjaj¤e // ViP_4,20.52 // yo 'yaü sàüpratamedadbhåmaõóalamakhaõóitàyatidharmeõa pàlayatãti // ViP_4,20.53 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷e viü÷o 'dhyàyaþ (20 ) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ataþ paraü bhaviùyànahaü bhåpàlànkãrtayiùyàmi // ViP_4,21.1 // yo 'yaü sàüpratamavanãpatiþ parãkùittasyàpi janamejaya÷rutasenograsenabhãmasenà÷catvàraþ putrà bhaviùyanti // ViP_4,21.2 // janamejayasyàpi ÷atànãko bhaviùyati // ViP_4,21.3 // yo 'sau yàj¤avalkyàdvedamadhãtya kçpàdastràmyavàpya viùamaviùayaviraktacittavçtti÷ ca ÷aunakopade÷àdàtmaj¤ànapravãõaþ paraü nirvàõamavàpsyati // ViP_4,21.4 // ÷atànãkàda÷vamedhadatto bhavità // ViP_4,21.5 // tasmàdapyacadhisãmakçùõaþ // ViP_4,21.6 // adhisãmakçùõànnicaknuþ // ViP_4,21.7 // yo gaïgayàpahçte hastinapure kau÷àübyàü nivatsyati // ViP_4,21.8 // tasyà pyuùmaþ putro bhavità // ViP_4,21.9 // uùõàdvicitrarathaþ // ViP_4,21.10 // tataþ ÷ucirathaþ // ViP_4,21.11 // tasmàdvçùõimàüstataþsuùeõastasyàpi sunãthaþsunãthànnçpacakùustasmàdapi sukhibalastasya ca pàriplavastata÷ ca sunayastasyàpi medhàvã // ViP_4,21.12 // medhàvino ripu¤jayastatorvastasmàcca tigmastasmàdbçhadrathaþ bçhadrathàdvasudàsaþ // ViP_4,21.13 // tato 'paraþ ÷atanãkaþ // ViP_4,21.14 // tasmàccodayana udayanàdvihãnarastata÷cadaõóapàõistato nimittaþ // ViP_4,21.15 // tasmàcca kùemakaþ // ViP_4,21.16 // atràyaü ÷lokaþ // ViP_4,21.17 // brahmakùatrasya yo yo nirvaü÷o devarùisatkçtaþ / kùemakaü pràpya ràjànaü saüsthànaü pràpyate kalau // ViP_4,21.18 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷a evaviü÷o 'dhyàyaþ (21) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ata÷cekùvàkavo bhaviùyàþ pàrthivàþ kathyante // ViP_4,22.1 // bçhadbalasya putro bçhatkùaõaþ // ViP_4,22.2 // tasmàdurukùayastasmàcca vatsavyåhastata÷ ca prativyomastasmàdapi divàrakaþ // ViP_4,22.3 // tasmàtsahadevaþ sahadevàdbçhada÷vastatsånurbhànurathastasya caja pratãtà÷vastasyàpi supratãkastata÷ ca marudevastataþ sunakùatrastamàtkinnaraþ // ViP_4,22.4 // kinnaràdantarikùastasmàtsuparõastata÷càmitrajit // ViP_4,22.5 // tata÷ ca bçhadbhàjastasyàpi dharmã dharmãõaþ kçta¤jayaþ // ViP_4,22.6 // kçta¤jayàdraõa¤jayaþ // ViP_4,22.7 // raõa¤jayàtsaüjayastasmàcchàkya÷chàkyàcchuddhodanastasmàdràhulastataþ prasenajit // ViP_4,22.8 // tata÷ ca kùudrakastata÷caja kuõóakastasmàdapi surathaþ // ViP_4,22.9 // tatputra÷ ca sumitraþ // ViP_4,22.10 // ityete cekùvàkavo bçhadbalànvayàþ // ViP_4,22.11 // atrànuvaü÷a÷lokaþ // ViP_4,22.12 // ikùvàkåõàmayaü vaü÷aþsumitrànto bhaviùyati / yatastaü pràpya ràjànaü saüsthàü pràpsyati vai kalau // ViP_4,22.13 // iti ÷rãmahàviùõupuràõe cuturthàü÷e dvàviü÷o 'dhyàyaþ (22) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca màgadhànàü bàrhadrathànàü bhàvinàmanukramaü kathayiùyàmi // ViP_4,23.1 // atra hi vaü÷e mahàbalaparàkramà jaràüsaüdhapradhànà babhåvuþ // ViP_4,23.2 // jaràsaüdhasya putraþ sahadevaþ // ViP_4,23.3 // sahadevàtsomàpistasyànu÷ruta÷ravàstasyàpyayutàyustata÷ ca niramitrastattanayaþsunetrastasmàdapi bçhatkarmà // ViP_4,23.4 // tata÷ ca senajittata÷ ca ÷ruta¤jayastato viprastasya ca putraþ ÷ucinàmà bhaviùyati // ViP_4,23.5 // tasyàpi kùemyastata÷ ca suvrataþsuvratàddharmastataþsu÷ravà // ViP_4,23.6 // tato dçóhasenaþ // ViP_4,23.7 // tasmàtsubalaþ // ViP_4,23.8 // subalàtsunãto bhavità // ViP_4,23.9 // tataþsatyajit // ViP_4,23.10 // tasmàdvi÷vajit // ViP_4,23.11 // tasyàpi ripu¤jayaþ // ViP_4,23.12 // ityete bàrhadrathà bhåpatayo varùasahasramekaü bhaviùyanti // ViP_4,23.13 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe caturthàü÷e trayoviü÷o 'dhyàyaþ (23) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca yo 'yaü ripu¤jayo nàma bàrhadrathontyaþ tasyàmàtyo muniko nàma bhaviùyati // ViP_4,24.1 // sa cainaü svàminaü hatvà svuputraü pradyotanàmànamabhiùekùyati // ViP_4,24.2 // tasyàpi balàkanàmà putro bhavità // ViP_4,24.3 // tata÷ ca vi÷àkhuyåpaþ // ViP_4,24.4 // tatputro janakaþ // ViP_4,24.5 // tasya ca nandivardhanaþ // ViP_4,24.6 // tato nandã // ViP_4,24.7 // ityeteùñitriü÷aduttaramaùña÷ataü pa¤ca pradyotàþ pçthivãü bhokùyanti // ViP_4,24.8 // tata÷ ca ÷i÷unàbhaþ // ViP_4,24.9 // tatputraþ kàkavarõo bhavità // ViP_4,24.10 // tasya ca putraþ kùemadharmà // ViP_4,24.11 // tasyàpi kùataujàþ // ViP_4,24.12 // tatputro vidhisàraþ // ViP_4,24.13 // tata÷càjàta÷atruþ // ViP_4,24.14 // tasmàdarbhakaþ // ViP_4,24.15 // tasmàccodayanaþ // ViP_4,24.16 // tasmàdapinandivardhanaþ // ViP_4,24.17 // tato mahànandã // ViP_4,24.18 // ityete ÷ai÷anàbhà bhåpàlàstrãõi varùa÷atàni dviùaùñyadhikàni bhaviùyanti // ViP_4,24.19 // mahànandi nastataþ ÷ådragarbhodbhavotilubdhotibalo mahàpadmanàmà nandaþ para÷uràma ivàrapo 'khilakùatràntakarã bhaviùyati // ViP_4,24.20 // tataþ prabhçti ÷udrà bhåpàlà bhaviùyanti // ViP_4,24.21 // sa caikacchatràmanullaïghita÷àsano mahàpadmaþ pçthivãü bhokùyate // ViP_4,24.22 // tasyàpyaùñau sutàþsumàlyàdya bhavitàraþ // ViP_4,24.23 // tasya mahàpadmasyànupçthivãü bhokùyanti // ViP_4,24.24 // mahàpadmaputrà÷cakaü varùa÷atamavanãpatayo bhaviùyanti // ViP_4,24.25 // tata÷ ca navacaitànnandàn kauñilyo bràhmaõaþsamuddhariùyati // ViP_4,24.26 // teùàmabhàve maurvyàþ pçthivãü bhokùyanti // ViP_4,24.27 // kauñilya eva candraguptasutpannaü ràjye 'bhiùekùyati // ViP_4,24.28 // tasyàpi putro bindusàro bhaviùyati // ViP_4,24.29 // tasyàpya÷okavardhanastataþsuya÷àstata÷ ca da÷arathastata÷ ca saüyutastataþ ÷ali÷ukastasmàtsoma÷armà tasyàpi soma÷armamaþ ÷atadhanvà // ViP_4,24.30 // tasyànubçhadrathanàmà bhavità // ViP_4,24.31 // evamete mauryà da÷a bhåpa tayo bhaviùyanti abda÷ataü saptatriü÷aduttaram // ViP_4,24.32 // teùàmante pçthivãü da÷a ÷uïgà bhokùyanti // ViP_4,24.33 // puùayamãtraþsenàpatiþsvàminaü hatvà ràjyaü kariùyati tasyàtmajo 'gnimitraþ // ViP_4,24.34 // tasmàtsujyoùñhastato vasumitrastasmàdapyudaïkastataþ pulindakastato ghoùavasuskasmàdapi bajramitrastato bhagavataþ // ViP_4,24.35 // tasmàddevabhåtiþ // ViP_4,24.36 // ityete ÷uïgà dvàda÷ottaraü varùa÷ataü pçthivãü bhokùyanti // ViP_4,24.37 // tataþ kaõvàneùàbhåryàsyati // ViP_4,24.38 // devabhåtiü tu ÷uïgaràjànaü vyasaninaü tasyaivàmàtyaþ kaõvo vasudevanàmà taü nihatya svayamavanãü bhokùyati // ViP_4,24.39 // tasya putro bhåmitrastasyàpi nàràyaõaþ // ViP_4,24.40 // nàràyaõàtmajaþsu÷armà // ViP_4,24.41 // ete kàmvàyanà÷catvàraþ pa¤cacatvàrã÷adårùàõi bhåpatayo bhaviùyanti // ViP_4,24.42 // su÷armàõaü tu kàõvaü tadbhåtyo balipucchakanàmà hatvàndrajàtãyo vasudhàü bhokùyati // ViP_4,24.43 // tata÷ ca kçùõanàmà tadbhràtà pçthivãpatirbhaviùyati // ViP_4,24.44 // tasyàpi putraþ ÷àntakarõistasyàpi pårmotsaügastatputraþ ÷atakarmistasmàcca lambodarastasmàcca pilakastato meghasvàti stataþ pañumàn // ViP_4,24.45 // tata÷càriùñakarmà tato hàlàhalaþ // ViP_4,24.46 // hàlàhalàtpalalakastataþ pulindasenastataþ suüdarastataþsàtakarõiþ ÷ivasvàtistata÷ ca gomatiputrastatputro 'limàn // ViP_4,24.47 // tasyàpi ÷àntakarõistataþ ÷ivi÷ritasta÷ ca ÷ivaskandhastasmàdapi yaj¤a÷rãstato dviya5stasmàccandra÷rãþ // ViP_4,24.48 // tasmàtpulomàpihi // ViP_4,24.49 // evameve triü÷accatvàryabda÷atàni ùañpa¤cà÷adadhikàni pçthivãü bhokùyanti // ViP_4,24.50 // àndhrabhçtyàstaptàbhãraprabhçtayo da÷agardabhina÷ ca bhåbhujo bhaviùyanti // ViP_4,24.51 // tataþùoóa÷a bhåpatayo bhavitàraþ // ViP_4,24.52 // tata÷càùñau yavanà÷caturda÷a turuùkàrà muõóà÷ ca 6yoda÷a yekàda÷a maunà ete vai pçthuvãpatayaþ pçthivarùa÷àtàni navatyadhikàni bhokùyanti // ViP_4,24.53 // tata÷ ca maunà ekàda÷a bhåpatayo 'bda÷àtàni trãõi pçthivãü bhobhyanti // ViP_4,24.54 // teùåtsannoùu kaiükilà yavanà båpatayo bhaviùyantyamårdhàbhiùiktàþ // ViP_4,24.55 // teùàmapatyaü vindhya÷aktistataþ puürajayastasmàdràmacandrastasmàrmavarmà tato vaïgastatobhånnandanastataþsunandã tadbhàtà nandãya÷àþ ÷ukraþ pravãra ete varùa÷ataü ùaóvarùàõi bhåpatayo viùyanti // ViP_4,24.56 // tatastatputràstrayoda÷aute bàhlikà÷ ca trayaþ // ViP_4,24.57 // tataþ puùpamitràþ pañumiyatràstrayodasaikalà÷ ca saptàndhràþ // ViP_4,24.58 // tata÷ ca kosalàyàü tu nava caiva bhåpatayo bhaviùyanti // ViP_4,24.59 // naiùadhàstu ta eva // ViP_4,24.60 // magadhàyàü tu vi÷vasphañika saüj¤o 'nyànvarõànkariùyati // ViP_4,24.61 // kaivartabañupulindabràhmaõànràjye sthapayiùyati // ViP_4,24.62 // utsàdyàkhilakùatrajàtiü nava nàgàþ padmavatyàü nàma puryàmanugaïgàprayàgaü gayà dguptàü÷ ca màgadhà bhokùyanti // ViP_4,24.63 // ko÷alàndhrapuõóratàmraliptasamatañapurãü ca devarakùito rakùità // ViP_4,24.64 // kaliïgamàhiùamahendrabhaumàn guhà bhokùyanti // ViP_4,24.65 // naiùanaimiùakakàlako÷akà¤janapadànmaõidhànyakavaü÷à bhokùyanti // ViP_4,24.66 // trairàjyamuùikajanapadànkanakàhvayaco bhokùyati // ViP_4,24.67 // sauràùñràvantya÷udràbhãrànnarmadàmarubhåviùayàü÷ ca vràtyadvijàbhãra÷ådràdyà bhokùyanti // ViP_4,24.68 // siüdhutañadàvikorvãcandra bhàgàkà÷mãraviùayàü÷cavràtyàdharmarucayaþ strãbàlagovadhakartàraþ parasvàdànarucayolpasàràstamistrapràyà uditàstamitapràyà alpàyuùo mahecchà hyalpadharmà lubdhà÷ ca bhaviùyanti // ViP_4,24.69 // ete ca tulyakàlàþsarve pçthivyàü bhåbhujo bhaviùyanti // ViP_4,24.70 // alpaprasàdà bçhatkopàþsàrvakàla mançtàdharmarucayaþ strãbàlagovadhakartàraþ parasvàdànarucayolpasàràstamistrapràyà uditàstamitapràyà alpàyuùo mahecchà hyalpadharmà lubdhà÷ ca bhaviùyanti // ViP_4,24.71 // tai÷ ca vimi÷rà najapadàstacchãlànuvartino ràjà÷raya÷uùmiõo mlecchàcàrà÷ ca viparyayeõa vartamànàþ prajàþ kùapayiùyanti // ViP_4,24.72 // tata÷cànudinamalpàlpahràsavyavacchedàddharmàrthayorjagataþsaükùayo bhaviùyati // ViP_4,24.73 // tata÷càrtha evàbhijanahetuþ // ViP_4,24.74 // balamevà÷eùadharmahetuþ // ViP_4,24.75 // abhirucireva dàüpatyasaübandhahetuþ // ViP_4,24.76 // strãtvamevopabhogahetuþ // ViP_4,24.77 // ançtameva vyavahàrajayahetuþ // ViP_4,24.78 // unnatàübutaiva pçthivãhetu // ViP_4,24.79 // brahmasåtrameva vipratvahetuþ // ViP_4,24.80 // ratnadhàtutaiva ÷làghyatàhetuþ // ViP_4,24.81 // liïgadhàràõamevà÷ramahetuþ // ViP_4,24.82 // anyàyameva vçttihetuþ // ViP_4,24.83 // daurbalyamevàvçttihetuþ // ViP_4,24.84 // abhayapragalbhoccàraõameva pàõóityahetuþ // ViP_4,24.85 // anàóhyataiva sàdhutvahetuþ // ViP_4,24.86 // strànameva prasàdhanahetuþ // ViP_4,24.87 // dànameva dharmahetuþ // ViP_4,24.88 // svãkaraõameva vivàhahetuþ // ViP_4,24.89 // sadveùadhàryeva pàtram // ViP_4,24.90 // dåràyatananodakameva tãrthahetuþ // ViP_4,24.91 // kapañaveùadhàraõameva mahattvahetuþ // ViP_4,24.92 // ityevamanekadoùottare tu bhåmaõóale sarvàvarõeùveva yoyo balavànsasa bhåpatirbhaviùyati // ViP_4,24.93 // evaü càtilubdhakaràjàsahàþ ÷olànàmantaradroõãþ prajàþsaü÷rayiùyanti // ViP_4,24.94 // madhu÷àkamålaphalapatrapuùpàdyàhàrà÷ ca bhaviùyanti // ViP_4,24.95 // taruvalkalaparõacãrapràvaraõà÷càtibahuprajàþ ÷ãtavàtàtapavarùasahà÷ ca bhaviùyanti // ViP_4,24.96 // na ca ka÷cittrayoviü÷ativarùàõi jãviùyati anavarataü càtra kaliyuge bhayamàyàtyakhila evaiùa janaþ // ViP_4,24.97 // ÷rautasmàrte ca dharme viplavamatyantamupagate kùãõapràye ca kalàva÷eùajagatstraùñu÷caràcaraguroràdimadhyàntarahitasya brahmamayasyàtmaråpiõo bhagavato vàsudevasyàü÷aþ ÷aübalagràmapradhànabràhmaõasya viùõuya÷aso gaheùñaguõardhisamanvitaþ kalkiråpãjagatyatràvatãrya sakalamlecchadasyuduùñàcaramacetasàma÷eùàõàmaparicchinna÷aktimàhàtmyaþ kùayaü kariùyati svadharmeùu cà khilameva saüsthàpayiùyati // ViP_4,24.98 // anantaraü cà÷eùakaleravasàne ni÷àvasàne vibuddhànàmiva teùàmeva janapadànàmamalasphañitadala÷uddhà matayo bhaviùyanti // ViP_4,24.99 // teùàü ca bãjabhåtànàma÷eùamanuùyàõàü pariõatànàmapi tatkàlakçtàpatyaprasåtirbhaviùyati // ViP_4,24.100 // tàni ca tadapatyàni kçtayugànusàrãõyeva bhaviùyanti // ViP_4,24.101 // atrocyate yathà candra÷ ca sårya÷ ca tathà tiùyo bçhaspatiþ / ekarà÷au sameùyanti tadà bhavati vai kçtam // ViP_4,24.102 // atãtà vartamànà÷ ca tathaivànàgatà÷ ca ye / ete vaü÷eùu bhåpàlàþ kathità munisattama // ViP_4,24.103 // yàvatparãkùito janma yàvannandàbhiùecanam / etadvarùasahasraü tu j¤eyaü pa¤cà÷aduttaram // ViP_4,24.104 // saptarùãõàü tu yau pårvau dç÷yete hyuditau divi / tayostu madhye nakùatraü dç÷yate yatsamaü ni÷i // ViP_4,24.105 // tena saptarùayo yuktàstiùñhantyabda÷ataü nçõàm / te tu pàrãkùite kàle maghàsvàsandvijottama // ViP_4,24.106 // tadà pravçtta÷ ca kalirdvàda÷àbda÷atàtmakaþ // ViP_4,24.107 // yadaiva bhagavànviùõoraü÷o yàto divaü dvija / vasudevakulodbhåtastadaivàtràgataþ kaliþ // ViP_4,24.108 // yàvatsapàdapadmàbhyàü paspar÷emàü vasuüdharàm / tàvatputhvãpariùvaïge samartho nàbhavatkaliþ // ViP_4,24.109 // gate sanàtanasyàü÷e viùõostatra bhuvo divam / tatyàja sànujo ràjyaü dharma putro yudhiùñhiraþ // ViP_4,24.110 // viparãtàni dçùñvà ca nimittàni hi pàõóavaþ / yàte kçùõe cakàràtha so 'bhiùekaü parãkùitaþ // ViP_4,24.111 // prayàsyanti yadà caite pårvàùàóhàü maharùayaþ / tadà nandàtprabhçtyeùa gativçddhiü gamiùyati // ViP_4,24.112 // yasmin kçùõo divaü yàtastasminneva tadà hani / pratipannaü kaliyugaü tasya saükhyàü nibodha me // ViP_4,24.113 // trãõi lakùàõi varùàõàü dvija mànuùyasaükhyayà / ùaùñi÷caiva sahasràõi bhaviùyatyeùa vai kaliþ // ViP_4,24.114 // ÷àtàni tàni divyànàü sapta pa¤ca ca saükhyayà / niþ÷eùeõa gate tasminbhaviùyati punaþ kçtam // ViP_4,24.115 // bràhmaõàþ kùittriyà vai÷yàþ ÷udrà÷ ca dvijasattama / yugeyuge mahàtmànaþ samatãtàþsahasra÷aþ // ViP_4,24.116 // bahutvànnàmadheyànàü parisaükhyà kulekule / paunaruktyàddhi sàmyàc ca na mayà parikãrtità // ViP_4,24.117 // devàpiþ poravo ràjà puru÷cekùàkuvaü÷ajaþ / mahàyogabalopetau kalàpagramasaü÷ritau // ViP_4,24.118 // kçte yuge tvihàgamya kùatrapràvartakau hi tau / bhaviùyato manorva÷abãjabhåtau vyavasthitau // ViP_4,24.119 // etena kramayogena manuputraurvasuüdharà / kçtatretàdvàparàõi yugàni trãõi bhujyate // ViP_4,24.120 // kalau te bãjabhåtà vai kecittiùñhanti vai mune / yathaiva devàpipurå sàüprataü samadhiùñhitau // ViP_4,24.121 // eùa tådde÷ato vaü÷astavokto bhåbhujàü mayà / nikhilo gadituü ÷akyo naiùa varùa÷atair api // ViP_4,24.122 // ete cànye ca bhåpàlà yair atra kùitimaõóale / kçtaü mamatvaü mohàndhair nityaü heyakalevare // ViP_4,24.123 // kathaü mameyamacalà matputrasya kathaü mahã / madvaü÷asyeticintàrtà jagmurantamime nçpàþ // ViP_4,24.124 // tebhyaþ pårvatarà÷cànye tebhyastebhyas tathà pare / bhaviùyà÷caiva yàsyanti teùàmanye ca ye 'pyanu // ViP_4,24.125 // vilokyàtmajayodyogaü yàtràvyagrànnaràdhipàn / puùpaprahàsaiþ ÷aradi hasaütãva vasuüdharà // ViP_4,24.126 // maitreya pçthivãgãtà¤chlokàü÷càtra nibodha me / yànàha dharmadhvajine najakàyàsito muniþ // ViP_4,24.127 // pçthivyuvàca kathameùa naredràõàü moho buddhimatàmapi / yena kena sadharmàõopyativi÷vastacetasaþ // ViP_4,24.128 // pårvamàtmajayaü kçtvà jetumicchanti mantriõaþ / tato bhçtyàü÷ ca pauràü÷ ca jigãùante tathà ripån // ViP_4,24.129 // krameõànena jeùyàmo vayaü pçthvãü sasàgaràm / ityàsaktadhiyo mçtyuü na pa÷yantyavidvaragam // ViP_4,24.130 // samudràvaraõaü yàti bhåmaõóalamatho va÷am / kiyadàtmajayasyaitanmuktiràtmajayephalam // ViP_4,24.131 // utsçjya pårvajà yàtà yàü nàdàya gataþ pità / tàü màmatãva måóhatvàjjetumicchanti pàrthivàþ // ViP_4,24.132 // matkçte pitç putràõàü bhràtéõàü càpi vigrahaþ / jàyatetyantamohena mamatvàdçtacetasàm // ViP_4,24.133 // pçthvã mameyaü sakalà mamaiùà madanvayasyàpi ca ÷à÷vatãyam / yoyo mçte 'nyatra babhåva ràjà kubuddhirà sãditi tasyatasya // ViP_4,24.134 // dçùñvà mamatvàdçtacittamekaü vihàya màü mçtyuva÷aü vrajantam / tasyànuyastasya kathaü mamatvaü hçdyàspadaü matprabhavaü karoti // ViP_4,24.135 // pçthvã mamaiùà'÷u parityajainàü vadanti ye dåtamukhaiþ sva÷atrån / naràdhipàsteùu mamàtihàsaþ puna÷ ca måóheùu dayàbhyupaiti // ViP_4,24.136 // ÷rãparà÷ara uvàca ityete dharaõãgãtaþ ÷lokà maitreya yaiþ ÷rutàþ / mamatvaü vilayaü yàti tapatyarke yathà himam // ViP_4,24.137 // ityeùa kathitaþ samyaïmanorva÷o mayà tava / yatra sthitipravçttasya viùõoraü÷àü÷akà nçpàþ // ViP_4,24.138 // ÷çõoti ya imaü bhaktyà manorva÷amanukramàt / tasya pàpama÷eùaü vai praõa÷yatyamalàtmanaþ // ViP_4,24.139 // dhanadhànyardhimatulàü pràpnotyavyàhatendriyaþ / ÷rutvaivamakhilaü vaü÷aü pra÷astaü ÷a÷ãsåryayoþ // ViP_4,24.140 // ikùvàkujahnumàndhàtçsagaràvikùitànraghån / yayàtinahuùàdyàü÷ ca j¤àtvà niùñhàmupàgatàn // ViP_4,24.141 // mahàbalànmahàvãryànanantadhanasaücayàn / kçtànkàlena balinà kathà÷eùànnaràdhipàn // ViP_4,24.142 // ÷rutvà na putradàràdau gçhakùetràdike tathà / dravyàdau và kçtapraj¤o mamatvaü kurute naraþ // ViP_4,24.143 // taptaü tapo yaiþ puruùapravãrair udvàhubhir varùagaõànanekàn / iùñvà suyaj¤air balinotivãryàþ kçtànukàlena kathàva÷eùàþ // ViP_4,24.144 // pçthuþsamastànvicacàra lokànavyàhato yovijitàricakraþ / sa kàlavàtàbhihataþ praõaùñaþ kùiptaü yathà ÷àlmalitålamagnau // ViP_4,24.145 // yaþ kàrtavãryo bubhuje samastàndvãpànsamàkramyahatàricakraþ / kathàprasaügeùvabhidhãyamànaþsa eva saükalpavikalpahetuþ // ViP_4,24.146 // da÷ànanàvikùataràghavàõàmai÷varyamudbhàsitadiïmukhànàm / bhasmàpi ÷iùñaü na kathaü kùaõena bhråbhaïgapàtena dhigantakasya // ViP_4,24.147 // kathà÷arãratvamavàpa yadvai màndhàtçnàmà bhuvi cakravartã / ÷rutvàpi tatkohi karoti sàdhurmamatvamànmanyapi mandacetàþ // ViP_4,24.148 // bhagãrathàdyàþsagaraü kakutstho da÷anano ràghavalakùmaõau ca / yudhiùñhiràdyà÷ ca babhåvurete satyaü na mithyà kva nu te na vidmaþ // ViP_4,24.149 // ye sàüprataü ye ca nçpà bhaviùyàþ proktà mayà vipravarogravãyàþ / ete tathànye ca tathàbhidheyàþ sarve bhaviùyanti yathaiva pårve // ViP_4,24.150 // eta dviditvà na nareõa kàryaü mamatvamàtmanyapi paõóitena / tiùñhantu tàvattanayàtmajàyàþ kùetràdayo ye ca ÷arãriõo 'nye // ViP_4,24.151 // iti ÷rãviùõumàhapuràõe caturthàü÷e caturviü÷odhyàyaþ (24) ÷rãviùõumàhapuràõe catuthàsaþ samàptaþ iti ÷rãviùõumahàpuràõe viùõucittyàtmaprakà÷àkhya ÷rãdharãyavyàkhyàdvayopete caturtho÷aþ samàptaþ / _____________________________________________________________ ata ÷rãviùõumahàpuràõe viùõucittyàtmaprakà÷àkhya ÷rãdharãyavyàkhyàdvayopete pa¤camà÷aþ pràrabhyate ÷rãmate ràmànujàya namaþ maitreya uvàca nçpàõàü kathitaþsarvo bhavatà vaü÷avistaraþ / vaü÷ànucaritaü caiva yathàvadanuvarõitam / aü÷àvatàro brahmarùe yo 'yaü yadukulodbhavaþ / viùõostaü vistareõàhaü ÷rotumicchàmi tattvataþ // ViP_5,1.2 // cakàra yàni karmàõi bhagavàn puruùottamaþ / aü÷àü÷enàvatãryorvyàü tatra tàni mune vada // ViP_5,1.3 // ÷rãpàra÷ara uvàca maitreya ÷råyatàmetadyatpçùño 'hamiha tvayà / viùõoraü÷àü÷asaübhåticaritaü jagato hitam // ViP_5,1.4 // devakasya sutàü pårvaü vasudevo mahàmune / upayeme mahàbhàgàü devakãü devatopamàm // ViP_5,1.5 // kaüsastayorvararathaü codayàmàsa sàrathiþ / vasudevasya devakyà saüyoge bhojanandanaþ // ViP_5,1.6 // àthàntarikùe vàguccaiþ kaüsamàbhàùya sàdaram / meghagaübhãranirghoùaü samàbhàùyedamabravãt // ViP_5,1.7 // yàmetàü vahase måóha saha bhartrà rathe sthitàm / asyàs tavàùñamo garbhaþ pràõàn apahariùyati // ViP_5,1.8 // ÷rãparà÷ara uvàca ityàkarõyaü samutpàñya khaógaü kaüso mahàbalaþ / devakãü hantumàrabdho vasudevo 'bravãdidam // ViP_5,1.9 // na hantavyà mahàbhàga devakã bhavatànagha / samarpayiùye sakalàngarbhànasyodarodbhavàn // ViP_5,1.10 // ÷rãparà÷ara uvàca tathetyàha tataþ kaüso vasudevaü dvijottama / na ghàtayàmàsa ca tàü devakãüsatyagauravàt // ViP_5,1.11 // etasminnevakàle tu bhåribhàràvapãóità / jagàma dharaõã merau samàjaü tridivaukasàm // ViP_5,1.12 // sa brahmakànsurànsarvànpraõipatyàtha medini / kathayàmàsa tatsarvaü khedàtkaruõabhàùiõã // ViP_5,1.13 // bhåmiruvàca agniþsuvarõasya gururgavàü såryaþ paro guruþ / mamàpyakhilalo kànàü kururnàràyaõo garuþ // ViP_5,1.14 // prajàpatipatirbrahma pårveùàmapi pårvajaþ / kalàkàùñhànimeùàtmà kàla÷càvyaktamårtimàn // ViP_5,1.15 // tadaü÷abhåtaþsarvaiùàü samåho vaþsurottamàþ // ViP_5,1.16 // àdityà sarutaþsàdhyà rudrà vasva÷vivahnayaþ / pitaro ye ca lokànàü sraùñàro 'tripurogamàþ // ViP_5,1.17 // ete tasyàprameyasya viùõo råpaü mahàtmanaþ // ViP_5,1.18 // yakùaràkùasadaiteyapi÷àcoragadànavàþ / gandharvàpsarasa÷caivaråpaü viùõormahàtmanaþ // ViP_5,1.19 // graharkùatàrakàcitragaganàgnijalànilàþ / ahaü ca viùayà÷caiva sarva viùõumayaü jagat // ViP_5,1.20 // tathà cànekaråpasya yasya råpàõya harni÷am / bàdhyabàdhakatàü yànti kallolà iva sàgare // ViP_5,1.21 // tatsàüpratamamã daityàþ kàlanemipurogamàþ / martyalokaü samàkramya bàdhante 'harni÷aü prajàþ // ViP_5,1.22 // kàlanemirhato yo 'sau viùõunà prabhaviùõunà / ugrasenasutaþ kaüsaþsaübhåtaþsa mahàsuraþ // ViP_5,1.23 // àriùño dhenukaþ ke÷ã pralaübo narakas tathà / suüdo 'surastathàtyugro bàõa÷càpi baleþsutaþ // ViP_5,1.24 // tathànye ca mahàvãryà nçpàõàü bhavaneùu ye / samutpannà duràtmànastànna saükhyàtumutsahe // ViP_5,1.25 // akùohiõyotra bahulà divyamårtidharàþsuràþ / mahàbalànàü dçptànàü daityendraõàü mamopari // ViP_5,1.26 // tadbhåribhàra pãóàrtà na ÷aknomyamare÷varàþ / bibhartumàtmànamahamiti vij¤àpayàmi vaþ // ViP_5,1.27 // kriyatàü tanmahàbhàgà mama bhàràvatàraõam / yathà rasàtalaü nàhaü gaccheyamativihvalà // ViP_5,1.28 // ityàkarõya dharàvàkyama÷eùais trida÷e÷varaiþ / bhuvo bhàràvatàràrthaü brahmà pràha pracoditaþ // ViP_5,1.29 // brahmovàca yathàha vasudhà sarvaü satyameva divaukasaþ / ahaü bhavo bhavanta÷ ca sarve nàràyaõàtmakàþ // ViP_5,1.30 // vibhåtaya÷ ca yàstasya tàsàmeva parasparam / àdhikyanyå6natàbàdhyabàdhakatvena vartate // ViP_5,1.31 // tadàgacchata gacchàmaþ kùãràbdhestañamuttamam / tatràràdhya hariü tasmai sarvaü vij¤àpayàma vai // ViP_5,1.32 // sarvathaiva jagatyarthe sa sarvàtmà jaganmayaþ / sattvàü÷enàvatãryorvyàü dharmasya kurute sthitim // ViP_5,1.33 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà prayayo tatra saha devaiþ pitàmahaþ / samàhitamanà÷caivaü tuùñàva garuóadhvajam // ViP_5,1.34 // brahmovàca dve vidye tvamanàmnàyaparà caivàparà tathà / ta eva bhavato råpe mårtàmårtàtmike prabho // ViP_5,1.35 // dve brahmaõã tvaõãyotisthålàtmansarva sarvavit / ÷abdabrahmaparaü caiva brahma brahmamayasya yat // ViP_5,1.36 // çgvedastvaü yajurvedaþsàmavedastvatharvaõaþ / ÷ikùàkalpo niruktaü ca cchando jyotiùameva ca // ViP_5,1.37 // itihàsapuràõe ca tathà vyàkaraõaü prabho / mãmàüsà nyàya÷àstraü ca dharma÷àstràõyadhokùaja // ViP_5,1.38 // àtmà'tmadehaguõavadvicàràcàri yadvaca / tadapyàdyapate nànyadadhyàtmàtmasvaråpavat // ViP_5,1.39 // tvamavyaktamanirde÷yamacintyànàmavarmavat / apàõipàdaråpaü ca ÷uddhaü nityaü paràtparam // ViP_5,1.40 // ÷çõoùyakarõaþ paripa÷yasi tvamacakùuråpo bahuråparåpaþ / apàdahasto javano grahãtà tvaü vetsi sarvaü ca sarvavedyaþ // ViP_5,1.41 // aõoraõãyàü samasatsvaråpaü tvàü pa÷yato j¤ànanivçttiragryà / dhãrasya dhãrasya bibharti nànyadvareõyaråpàtparataþ paràtman // ViP_5,1.42 // tvaü vi÷vanàbhir bhuvanasya goptà sarvàõi bhåtàni tavàntaràõi / yadbhåtabhavyaü yadaõoraõãyaþ pumàüs tvam ekaþ prakçteþ parastàt // ViP_5,1.43 // eka÷caturdhà bhagavànhutà÷o varcovibhåtaü jagato dadàsi / tvaü vi÷vata÷cakùuranantamårte tredhà padaü tvaü nidadhàsi dhàtaþ // ViP_5,1.44 // yathàgnireko bahudhà samidhyate vikàrabhedair avikàraråpaþ / tathà bhavànsarvagataikaråpã råpàõya÷eùàõyanupuùyatã÷a // ViP_5,1.45 // ekaü tavàgryaü paramaü padaü yatpa÷yanti tvàü sårayo j¤ànadç÷yam / tvatto nànyatki¤cidasti svaråpaü yadvà bhåtaü yacca bhavyaü paràtman // ViP_5,1.46 // vyaktàvyaktasvaråpastvaü samaùñivyaùñiråpavàn / sarvaj¤aþsarvanitsarva÷aktij¤ànabalardhimàn // ViP_5,1.47 // anyåna÷càpyavçddhi÷ ca svàdhãno nàdimànva÷ã / klamatandrã bhayakrodhakàmàdibhir asaüyutaþ // ViP_5,1.48 // niravadyaþ paraþ pràpterniradhiùñho 'kùaraþ kramaþ / sarve÷varaþ paràdhàro dhàmnàü dhàmàtmako 'kùayaþ // ViP_5,1.49 // sakalàvaraõànãtaniràlaübanabhàvana / mahàvibhåtisaüsthàna namaste puruùottama // ViP_5,1.50 // nàkàraõàtkàraõàdvà kàraõàkàraõànna ca / ÷arãragrahaõaü vàpi dharmatràõàya kevalam // ViP_5,1.51 // ÷rãparà÷ara uvàca ityevaü saüstavaü ÷rutvà manasà bhagavànajaþ / brahmàõamàha prãtena vi÷varåpaü prakà÷ayan // ViP_5,1.52 // ÷rãbhagavànuvàca bhobho brahmaüstvayà mattaþsaha devair yadiùyate / taducyatàma÷eùaü ca siddhamevàvadhàryatàm // ViP_5,1.53 // ÷rãparà÷ara uvàca tato brahmà harerdivya vi÷viråpamavekùya tat / tuùñàva bhåyo deveùu sàdhvasàvanatàtmasu // ViP_5,1.54 // brahmovàca namo namastestu sahasrakçtvaþsahasrabàho bahuvaktrapàda / namonamaste jagataþ pravçttivinà÷asaüsthànakaràprameya // ViP_5,1.55 // såkùmàtisåkùmàtibçhatpramàma garãyasàmapyatigauravàtman / pradhànabuddhãndriyavatpradhànamålàtparàtmanbhagavanprasãda // ViP_5,1.56 // eùà mahã deva mahãprasåtair mahàsuraiþ pãóita÷ailabandhà / paràyaõaü tvàü jagatàmupaiti bhàràvatàràrthamapàrasàra // ViP_5,1.57 // ete vayaü vçtraripustathàyaü nàsatyadastrau varuõastathaiva / ime ca rudrà vasavaþsasåryàþsamãraõàgniprasukhàstathànye // ViP_5,1.58 // suràþsamastàþsuranàthakàryamebhir mayà yacca tadã÷a sarvàm / àj¤àpayàj¤àü paripàlayantastavaiva tiùñhàma sadàstadoùàþ // ViP_5,1.59 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü saüståyamànastu bhagavànparame÷varaþ / ujjahàràtmanaþ ke÷au sitakçùõau mahàmune // ViP_5,1.60 // uvàca ca surànetau matke÷au vasudhàtale / avatãrya bhuvo bhàrakle÷ahàniü kariùyataþ // ViP_5,1.61 // surà÷ ca sakalàþsvàü÷air avatãrya mahãtale / kurvantu yuddhamunmattaiþ pårvotpannair mahàsuraiþ // ViP_5,1.62 // tataþ kùayama÷eùàste daiteyà dharamãtale / prayàsyanti na saüdeho maddçpàtavicårõitàþ // ViP_5,1.63 // vasudevasya yà patnã devakã devatopamà / tatràyamaùñamo garbho matke÷o bhavità suràþ // ViP_5,1.64 // avatãrya ca tatràyaü kaüsaü ghàtayità bhuvi / kàlanemãü samudbhåtamityuktvàntardadhe hariþ // ViP_5,1.65 // adç÷yàya tatastasmai praõipatya mahàmune / merupçùñhaü surà jagmuravateru÷ ca bhåtale // ViP_5,1.66 // kaüsàya càùñamo garbho devakyà dharaõãdharaþ / bhaviùyatãtyàca cakùe bhagavànnàrado muniþ // ViP_5,1.67 // kaüso 'pi tadupa÷rutya nàradàtkupitastataþ / devakãü vasudevaü ca gçhe guptàvadhàrayat // ViP_5,1.68 // vasudevena kaüsàya tenaivoktaü yathà purà / tathaiva vasudevo 'pi putram arpitavàn dvija // ViP_5,1.69 // hiraõyaka÷ipoþ putràþùaógarbhà iti vi÷rutàþ / viùõuprayuktà stànnidràkramàdgarbhànayojayat // ViP_5,1.70 // yoganidrà mahàmàyà vaiùõavã mohitaü yayà / avidyayà jagatsarvaü tàmàha bhagavànhariþ // ViP_5,1.71 // ÷rãbhagavànuvàca nidre gaccha mamàde÷àtpàtàlàtalasaü÷rayàn / ekaikatvena ùaógarbhàndevakãjañharaü naya // ViP_5,1.72 // hateùu teùu kaüsena ÷eùàkhyoü÷astato mama / aü÷àü÷onàdare tasyàþsaptamaþ saübhaviùyati // ViP_5,1.73 // gokule vasudevasya bhàryànyà rohiõã sthità / tasyàþsa saübhåtisamaü devi neyastvayodaram // ViP_5,1.74 // saptamo bhojarà jasya bhayàdrodhoparodhataþ / devakyàþ pitito garbha iti loko vadiùyati // ViP_5,1.75 // garbhasaükarùaõàtso 'tha loke saükarùaõeti vai / saüj¤àmavàpsyate vãraþ ÷vetàdri÷ikharopamaþ // ViP_5,1.76 // tato 'haü saübhaviùyàmi devakãjañhare ÷ubhe / bhargaü tvayà ya÷odàyà gantavyamavilaübitam // ViP_5,1.77 // pràvçñkàle ca nabhasi kçùõàùñamyàmahaü ni÷i / utpatsyàmi navamyàü tu prasåtiü tvamavàpsyasi // ViP_5,1.78 // ya÷odà÷ayane màü tu devakyàstvàmanindite / macchaktiproritamatirvasudevo nayiùyati // ViP_5,1.79 // kaüsa÷ ca tvàmupàdàya devi ÷aila÷ilàtale / prakùepsyatyantàrikùe ca saüsthànaü tvamavàpsyasi // ViP_5,1.80 // tatastvàü ÷atadçkchakraþ praõamya mama gauravàt / praõipàtànata÷irà bhaginãtve grahãùyati // ViP_5,1.81 // tvaü ca ÷uübhani÷uübhàdãnhatvà daityànsahasra÷aþ / sthànair anekaiþ pçthivãma÷eùàü maõóayiùyasi // ViP_5,1.82 // tvaü bhåtiþ sannatiþ kùàntiþ kàntirdyauþ pçthivã dhçtiþ / lajjàpuùñã ruùà yà tu kàcidanyà tvameva sà // ViP_5,1.83 // ye tvàmàryeti durgeti vedagarbhàübiketi ca / bhadreti bhadrakàlãti kùemadà bhagyadeti ca // ViP_5,1.84 // pràta÷caivàparàhne ca stoùyantyànamramårtayaþ / teùàü hi pràrthitaü sarvaü matprasàdàdbhaviùyati // ViP_5,1.85 // suràmàüsopaharai÷ ca bhakùyabhojyai÷ ca påjità / néõàma÷eùasàmàüstvaü prasannà saüpradàsyasi // ViP_5,1.86 // te sarve sarvadà bhadre matprasàdàdasaü÷ayam / asaüdigdhà bhaviùyanti gaccha devi yathoditam / iti viùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e prathamo 'dhyàyaþ (1) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca yathoktaü sà jagaddhàtrà devadevena vai tathà / ùaógarbhagarbavinyàsaü cakre cànyasya karùaõam // ViP_5,2.1 // saptame rohiõãü garbhe pràpte garbhaü tato hariþ / lokatra yopakàràya devakyàþ pravive÷a ha // ViP_5,2.2 // yoganidrà ya÷odàyàstasminneva tathà dine / saübhåtà jañhare tadvadyathoktaü parameùñhinà // ViP_5,2.3 // tato grahagaõaþsamyakpracacàra divi dvija / viùõoraü÷e bhuvaü yàte çtava÷càbabhuþ ÷ubhàþ // ViP_5,2.4 // na sehe devakãü draùñaü ka÷tidapyatitejasà / jàjvalyamànàü tàü dçùñvà manàüsi kùobhamàyayuþ // ViP_5,2.5 // adçùñàþ puruùaiþ strãbhir devakãü devatàgaõàþ / bibhràõàü vapuùà viùõuü tuùñuvustàmaharni÷am // ViP_5,2.6 // devatà åcuþ prakçtistvaü parà såkùmà brahmagarbhàbhavatpurà / tato vàõã jagaddhàturvedagarbhàsi ÷obhane // ViP_5,2.7 // sçjyasvaråpagarbhàsi sçùñibhåtà sanàtane / bãjabhåtà tu sarvasya yaj¤abhåtà bhavastrayã // ViP_5,2.8 // phalagarbhà tvamevejyà vahnigarbhà tathàraõiþ / aditirdevagarbhà tvaü daityagarbhà tathà ditiþ // ViP_5,2.9 // jyotsnà vàsaragarbhà tvaü j¤ànagarbhàsi sannatiþ / nayagarbhà parà nãtirlajjà tvaü pra÷rayodvahà // ViP_5,2.10 // kàmagarbhà tathecchà tvaü tuùñiþ saütoùagarbhiõã / medhà ca bodhagarbhasi dhairyagarbhodvahà dhçtiþ // ViP_5,2.11 // graharkùatàrakàgarbhà dyaurasyàkhilahaitukã / età vibhåtayo devi tathànyà÷ ca sahasra÷aþ // ViP_5,2.12 // tathà saükhyà jagaddhàtrã sàüprataü jañhare tava / samudràdrinadãdvãpavanapattanabhåùaõà / gràmakharvañakheñàóhyà samastà pçtivã ÷ubhe // ViP_5,2.13 // samastavahnayoü'bhàüsi sakalà÷ ca samãraõàþ / mahoragàs tathà yakùà ràkùasàþ pretagudyakàþ // ViP_5,2.14 // graharkùatàrakàcitravimàna÷atasaükutam / avakà÷ama÷eùasya yaddadàti nabhasthalam // ViP_5,2.15 // bhåloka÷ ca bhuvarlokaþsvarloko 'tha maharjanaþ / tapa÷ ca brahmaloka÷ ca brahmàõóamakhilaü ÷ubhe // ViP_5,2.16 // tadantare sthità devà daityagandharvacàraõàþ / mahoragàs tathà yakùà ràkùasàþ pretaguhyakàþ // ViP_5,2.17 // manuùyàþ pa÷ava÷cànye ye ca jãvà ya÷asvini / tair antasthair ananto 'sau sarvagaþ sarvabhàvanaþ // ViP_5,2.18 // råpakarmasvaråpàõi na paricchedagocare / yasyàkhilapramàõàni sa viùõur garbhagas tava // ViP_5,2.19 // tvaü svàhà tvaü svadhà vidyà svadhà tvaü jyotiraübare / tvaü sarvalokarakùàrthamavatãrõà mahãtale // ViP_5,2.20 // prasãda devi sarvasya jagataþ ÷aü ÷ubhe kuru / prãtyà taü dhàraye÷ànaü dhçtaü yenàkhilaü jagat // ViP_5,2.21 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ (2) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca evaü saüståyamànà sà devair devamadhàrayat / garbheõa puõóarãkàkùaü jagatastràõakàraõam // ViP_5,3.1 // tato 'khilajagatpadmabodhàyàcyutabhànunà / devakãpårvasaüdhyàyàmàvirbhåtaü mahàtmanà // ViP_5,3.2 // tajjanmadinamatyarthamàhlàdyamaladiïmukham / babhåva karvalokasya kaumudã ÷a÷ino yathà // ViP_5,3.3 // saütaþsaütoùamadhakaü pra÷amaü ca¤jamàrutàþ / prasàdaü nimnagà yàtà jàyamàne janàrdane // ViP_5,3.4 // siüdhavo nija÷abdena vàdyaü cakrurmanoharam / jagurgandharvapatayo nançtu÷càpsarogaõàþ // ViP_5,3.5 // sasçjuþ puùpavarùàõi devà bhuvyantarikùagàþ / jajvalu÷càgnayaþ ÷àntà jàyamàne janàrdane // ViP_5,3.6 // madaü jagurjurjaladàþ puùpavçùñimuco dvija / ardharàtre 'khilàdhàre jàyamàne janàrdane // ViP_5,3.7 // phullendãvarapatràbhaü caturbàhumudãkùya tam / ÷rãvatsavakùasaü jàtaü tuùñàvànakadundubhiþ // ViP_5,3.8 // abhiùñraya ca taü vàgbhiþ prasannàbhir mahàmatiþ / vij¤àpayàmàsa tadà kaüsàdbhãto dvijottama // ViP_5,3.9 // vasudeva uvàca jàtosi devadeve÷a ÷aïkhacakragadàdharam / divyaråpamidaü deva prasàdenopasaühara // ViP_5,3.10 // adyaiva deva kaüsoyaü kurute mama ghàtanam / avatãrma iti j¤àtvà tvamasminmamamandire // ViP_5,3.11 // devakyuvàca yo 'nantaråpo 'khilavi÷varåpo garbhepi lokànvapuùà bibharti / prasãtadàmeùa sa devadevo yo màyayàviùkçtabàlaråpaþ // ViP_5,3.12 // upasaühara sarvàtmanråpametaccaturbhujam / jànàtu màvatàraü te kaüsoyaü ditijanmajaþ // ViP_5,3.13 // ÷rãbhagavànuvàca stuto 'haü ya ttvayà pårvaü putràrthinyà tadadya te / saphalaü devi saüjàtaü jàto 'haü yattavodaràt // ViP_5,3.14 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà bhagavàüståùõãü babhåva munisattama / vasudevopi taü ràtràvàdàya prayayau bahiþ // ViP_5,3.15 // mohità÷càbhavestatra rakùiõo yoganidrayà / mathuràdvàrapàlà÷ ca vrajatyànakadundubhau // ViP_5,3.16 // varùatàü jaladànàü ca toyamàtyulbaõaü ni÷i / saüvçtyànuyayau ÷eùaþ phaõair ànakadundubhim // ViP_5,3.17 // yamunàü càtigaübhãràü nànàvarta÷atàkulàm / vasudevo vahanviùõuü jànumàtravahàü yayau // ViP_5,3.18 // kaüsasya karadànàya tatraivàbyàgatàstañe / nandàdãngopavuddhàü÷ ca yamunàyà dadar÷a saþ // ViP_5,3.19 // tasminkàle ya÷odàpi mohità yoganidrayà / tàmeva kanyàü maitreya prasåtà mohite jane // ViP_5,3.20 // vasudevopi vinyasya bàlamàdàya dàrikàm / ya÷odà÷ayanàttårõamàjagàmàmitadyutiþ // ViP_5,3.21 // dadç÷e ca prabuddhà sà ya÷odà jàtamàtmajam / nãlotpaladala÷yàmaü tatotyarthaü mudaü yayau // ViP_5,3.22 // àdàya vasudevo 'pi dàrikàü nijamandire / devakã÷ayane nyasya yathàpårvamatiùñhata // ViP_5,3.23 // tato bàladhvaniü ÷rutvà rakùiõaþ sahasotthitàþ / kaüsàyàvedayàmàsurdevakãprasavandvija // ViP_5,3.24 // kaüsastårõamupetyainàü tato jagraha bàlikàm / mu¤camu¤ceti devakyà sannakaõñhyà nivàritaþ // ViP_5,3.25 // cikùepa ca ÷ilàpçùñhe sà kùiptà viyati sthità / avàpa råpaü sumahatsàyudhàùñamahàbhujam // ViP_5,3.26 // prajahàsa tathaivoccaiþ kaüsaü ca ruùitàbravãt / kiü mayà kùiptayà kaüsa jàtà yastvàü vadhiùyati // ViP_5,3.27 // sarvasvabhåto devànàmàsãnmçtyuþ purà sa te / tadetatsaüpradhàryà÷u kriyatàü hitamàtmanaþ // ViP_5,3.28 // ityuktvà prayayau devã divyasraggandhabhåùaõà / pa÷yato bhojaràjasya stutà siddhair vihàyasà // ViP_5,3.29 // iti ÷riviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ (3) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca kaüsastatodvignamanàþ pràha sarvànmahàsuràn / pralaübake÷ipramukhànàhåyàsurapuïgavàn // ViP_5,4.1 // kaüsa uvàca he pralaüba mahàbàho ke÷in dhenuka påtane / ariùñàdyàstathaivànye ÷råyatàü vacanaü mama // ViP_5,4.2 // màü hantumamarair yatnaþ kçtaþ kila duràtmabhiþ / madvãryatàpitànvãro na tvetàngaõayàmyaham // ViP_5,4.3 // kimindreõàlpavãryeõa kiü hareõaikacàriõà / hariõà vàpi kiü sàdhyaü chidreùvasuraghàtinà // ViP_5,4.4 // kimàdityaiþ kiü vasubhir alpavãryaiþ kimagnibhiþ / kiüvànyair amaraiþ sarvair madbàhubalanirjitaiþ // ViP_5,4.5 // kiü na dçùñomarapatirmayà saüyugametya saþ / pçùñhenaiva vahanbàõànapagacchannavakùasà // ViP_5,4.6 // madràùñre vàrità vçùñiryadà ÷akreõa kiü tadà / madbàõabhinnair jaladair àpo muktàyathepsitàþ // ViP_5,4.7 // kimurvyàmavanãpàlà madbàhubalabhãravaþ / te sarve sannatiü yàtà jaràsaüdhamçte guram // ViP_5,4.8 // amareùu mamàvaj¤à jàyate daityapuïgavàþ / hàsyaü me jàyate vãràs teùu yatnapareùvapi // ViP_5,4.9 // tathàpi khalu duùñànàü teùàmapyadhikaü mayà / apakàràya daityendrà yatanãyaü duràtmanàm // ViP_5,4.10 // tadye ya÷asvinaþ kecitpçthivyàü ye ca yajvanaþ / kàryo devàpakàràya teùàü sarvàtmanà vadhaþ // ViP_5,4.11 // utpanna÷càpi me mçtyurbhåtapårvaþsa vai kila / ityetaddàrikà pràha devakãgarbhasaübhavà // ViP_5,4.12 // tasmàdbàleùu ca paro yatnaþ kàryo mahãtale / yatrodriktaü balaü bàle sa hantavyaþ prayatnataþ // ViP_5,4.13 // ityàj¤àpyàsurànkasaþ pravi÷yà÷u gçhaü tataþ / mumoca vasudevaü ca devakãü ca nirodataþ // ViP_5,4.14 // kaüsa uvàca yuvayorghàtità garbhà vçthaivaite mayàdhunà / kopyanya eva nà÷àya mama garbhaþsamudyataþ // ViP_5,4.15 // tadalaü paritàpena nunaü tadbhàvino hi te / arbhakà yuvayordeùàccàyuùo yadviyojitàþ // ViP_5,4.16 // ÷rãparà÷ara uvàca ityà÷vàsya vimuktvà ca kaüsastau pari÷aïkitaþ / antargçhaü dvija÷reùñha pravive÷a tataþ svakam // ViP_5,4.17 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e caturtho 'dhyàyaþ (4) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca vimukto vasudevo 'pi nandasya ÷akañaü gataþ / prahçùñaü dçùñavànnandaü putro jàto mameti vai // ViP_5,5.1 // vasudevopi taü pràha diùñyàdiùñyeti sàdaram / vàrdhake 'pi samutpannastanayo 'yaü tavàdhunà // ViP_5,5.2 // datto hi vàrùikaþsarvo bhavadbhir nçpateþ karaþ / yadarthamàgatàstasmànnàtra stheyaü mahàdhanaiþ // ViP_5,5.3 // yadarthamàgatàþ kàryaü tanniùpannaü kimasyate / bhavadbhir gamyatàü nanda tacchãghraü nijagokulam // ViP_5,5.4 // mamàpi bàlakastatra rohiõã prabhavo hi yaþ / sa rakùaõãyo bhavatà yathàyaü tanayo nijaþ // ViP_5,5.5 // ityuktàþ prayayurgopà nandagopapurogamàþ / ÷akañàropitair bhàóaiþ karaü dattvà mahàbalàþ // ViP_5,5.6 // vasatàü gokule teùàü påtanà bàlaghàtinã / suptaü kçùõamupàdàya ràtrau tasmai stanaü dadau // ViP_5,5.7 // yasmai yasmai stanaü ràtrau påtanà saüprayacchati / tasyatasya kùaõenàïgaü bàlakasyopahanyate // ViP_5,5.8 // kçùõastu tatstanaü gàóhaü karàbhyàmatipãóitam / gçhãtvà pràõasahitaü papaukrodhasamanvitaþ // ViP_5,5.9 // sàtimuktamahàràvà vicchinnastràyubandhanà / papàta påtanà bhåmau mriyamàõàtibhãùaõà // ViP_5,5.10 // tannàda÷rutisaütrastàþ pravuddhàste vrajaukasaþ / dadç÷uþ påtanotsaüge kçùõaü tàü ca nipàtitàm // ViP_5,5.11 // àdàya kçùõaü saütrastà ya÷odàpi dvijottama / gopucchabhràmaõenàtha bàladoùamapàkarot // ViP_5,5.12 // gokarãùamupàdàya nandagopopi mastake / kçùõasya pradado rakùàü kurva÷caitadudãrayan // ViP_5,5.13 // nandagopa uvàca rakùatu tvàma÷eùàõàü bhåtànàü prabhavo hariþ / yasya nàbhisamudbhåtapaïkajàdabhavajjagat // ViP_5,5.14 // yena daüùñràgravidhçtà dhàrayatyavanirjagat / varàharåpadhçgdevaþsa tvàü rakùatu ke÷avaþ // ViP_5,5.15 // nakhàïkuravinirbhinnavairivakùasthalo vibhuþ / nçsiüharåpã sarvatra rakùatu tvàü janàrdanaþ // ViP_5,5.16 // vàmano rakùatu sadà bhavantaü yaþ kùaõàdabhåt / trivikramaþ kramàkràntatrailokyaþ sphuradàyudhaþ // ViP_5,5.17 // ÷iraste pàtu govindaþ kaõñhaü rakùatu ke÷avaþ / guhyaü ca jañharaü viùõurjaghe pàdau janàrdanaþ // ViP_5,5.18 // mukhaü bàhå prabàhå ca manaþ sarvedriyàõi ca / rakùatvavyàhatai÷varyastava nàràyaõo 'vyayaþ // ViP_5,5.19 // ÷àrïgacakragadàpàõeþ ÷aïkhanàdahatàþ kùayam / gacchantu pretakåùmàõóaràkùasà ye tavàhitàþ // ViP_5,5.20 // tvàü pàtu dikùu vaikuõñho vidikùu madhusådanaþ / hçùãke÷oü'bare bhåmau rakùatu tvàü mahãdharaþ // ViP_5,5.21 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü kçtasvastyayano nandagopena bàlakaþ / ÷àyitaþ ÷akañasyàdho bàlaparyaïkikàtale // ViP_5,5.22 // te ca gopà mahaddçùñvà påtanàyàþ kalevaram / mçtàyàþ paramaü tràsaü vismayaü ca tadà yayuþ // ViP_5,5.23 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ (5) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca kadàcicchakañasyàdhaþ ÷ayàno madhusådanaþ / cikùepa caraõàvårdhvaü stanyàrthã praruroda ha // ViP_5,6.1 // tasya pàdaprahàreõa ÷akañaü parivartitam / vidhvastakuübhabhàõóaü tadviparãtaü papàta vai // ViP_5,6.2 // tato hàhàkçtaþ sarvo goparopãjano dvija / àjagàmàtha dadç÷e bàlamutàna÷àyinam // ViP_5,6.3 // gopàþ keneti kenedaü ÷akañaü parivartitam / tatraiva bàlakàþ procurbàlenànena pàtitam // ViP_5,6.4 // rudatà dçùñamasmàbhiþ pàdavikùepapàtitam / ÷akañaü parivçttaü vai naitadanyasya ceùñitam // ViP_5,6.5 // tataþ punaratãvàsangopà vismayacetasaþ / nandagopopi jagràha bàlamatyantavismitaþ // ViP_5,6.6 // ya÷odà ÷akañàråóhabhagnabhàõóakapàlikà / ÷akañaü càrcayàmàsa dadhipuùpaphalàkùataiþ // ViP_5,6.7 // garga÷ ca gokule tatra vasudevapracoditaþ / pracchanna eva gopànàü saüskàràna karottayoþ // ViP_5,6.8 // jyeùñhaü ca ràmamityàha kçùõaü caiva tathàvaram / gargo matimatàü ÷reùñho nàma kurvanmahàmatiþ // ViP_5,6.9 // svalpenaiva tu kàlena raïgiõau tau tadà vrahe / ghçùñajànukarau vipra babhåvaturubhàvapi // ViP_5,6.10 // karãùabhasmadigdhàïgau bhramamàõàvitastataþ / na nivàrayituü sehe ya÷odà tau na rohiõã // ViP_5,6.11 // govàñamadhye krãóantau vatsavàñaü gatau punaþ / tadaharjàtagovatsapucchàkarùaõatatparau // ViP_5,6.12 // yadà ya÷odà tau bàlàvekasthànacaràvubhau / ÷a÷àka no vàrayituü krãóantàvatica¤calau // ViP_5,6.13 // dàmnà madhye tato baddhà babandha tamulåkhale / kçùõamakliùñakarmàõamàha cedamamarùità // ViP_5,6.14 // yadi ÷aknoùi gaccha tvamatica¤calaceùñita / ityuktvàtha nijaü karma sà cakàra kuñuübinã // ViP_5,6.15 // vyàgràyàmatha tasyàü sa karùamàma ulåkhalam / yamalàrjunamadhyena jagàma kamalekùaõaþ // ViP_5,6.16 // karùatà vçkùayormadhye tiryaggatamulåkhalam / bhagnàvuttuïga÷àkhàgrau tena tau yamalàrjunau // ViP_5,6.17 // tataþ kañakaña÷abdasamàkarmanatatparaþ / àjagàma vrajajano dadar÷a ca mahàdrumau // ViP_5,6.18 // navodgatàlpadantàü÷usitahàsaü ca bàlakam / tayormadhyagataü dàmnà baddhaü gàóhaü tathodare // ViP_5,6.19 // tata÷ ca tàmodaratàü sa yayau dàmabandhanàt // ViP_5,6.20 // gopavçddhàstataþ sarve nandagopapurogamàþ / mantrayàmàsurudvignà mahotpàtàtibhãravaþ // ViP_5,6.21 // sthàneneha na naþ kàryaü vrajàmonyanmahàvanam / utpàtà bahavo hyatra dç÷yante nà÷ahetavaþ // ViP_5,6.22 // påtanàyà vinà÷a÷ ca ÷akañasya viparyayaþ / vinà vàtàdidoùeõa drumayoþ patanantathà // ViP_5,6.23 // vçndàvanamitaþsthànàttasmàdgacchàma mà ciram / yàvadbhaumamahotpàtadoùo nàbhibhavevdrajam // ViP_5,6.24 // iti kçtvà matiü sarve gamane te vrajaukasaþ / åcuþ svaü svaü kulaü ÷ãghraü gamyatàü mà vilaübatha // ViP_5,6.25 // tataþ kùaõena prayayuþ ÷akañair godhanais tathà / yåtha÷o vatsapàlà÷ ca kàlayanto vrajaukasaþ // ViP_5,6.26 // dravyàvayavanirdhåtaü kùaõamàtreõa tattathà / kàkabhàsasamàkãrõaü vrajasthànamabhåddåja // ViP_5,6.27 // vçndàvanaü bhagavatà kçùõenà kliùñakarmaõà / ÷ubhena manasà dhyàtaü gavaü siddhimabhãpsatà // ViP_5,6.28 // tatastatràtiråkùe 'pi gharmakàle dvijottama / pràvçñkàla ivodbhåtaü nava÷aùpaü samantataþ // ViP_5,6.29 // sa samàvàsitaþ sarvo vrajo vçndàvane tataþ / ÷akañàvàñaparyanta÷candràrdhàkàrasaüsthitaþ // ViP_5,6.30 // vatsapàlau ca saüvçttau ràmadàmodarau tataþ / eka sthanasthitau goùñhe ceraturbàlalãlayà // ViP_5,6.31 // barhipatrakçtàpãóau vanyapuùpàvataüsakau / gopaveõukçtàtodyapatravàdyakçtasvanau // ViP_5,6.32 // kàkapakùadharau bàlau kumàràviva pàvakã / hasaütau ca ramantau ca ceratuþ sma mahàvanam // ViP_5,6.33 // kvacidvahantàvanyonyaü krãóamànau tathà paraiþ / gopaputraiþ samaü vatsàü÷càrayantau viceratuþ // ViP_5,6.34 // kàlena gacchatà tautu saptavarùau mahàvraje / sarvasya jagataþ pàlau vatsapàlau babhåvatuþ // ViP_5,6.35 // pràvçñkàlastatotãva meghaughasthagitàübaraþ / babhåva vàridhàràbhir aikyaü kurvandi÷àmiva // ViP_5,6.36 // praråóhanava÷aùpàóhyà ÷akragopàcità mahã / tathà màrakatãvàsãtpadmaràgavibhåùità // ViP_5,6.37 // åhurunmàrgavàhãni nimnagàübhàüsi sarvataþ / manàüsi durvinãtànàü pràpya lakùmãü navàmiva // ViP_5,6.38 // na rejentarita÷candro nirmalo malinair ghanaiþ / sadvàdivàdo mårkhaõàü pragalbhàbhir ivoktibhiþ // ViP_5,6.39 // nirguõenàpi càpena ÷akrasya gagane padam / avàpyatàvivekasya nçpasyaiva parigrahe // ViP_5,6.40 // meghapçùñhe balàkànàü raràja vimalà tatiþ / durvatte vçttaceùñeva kulãnasyàti÷aubhanà // ViP_5,6.41 // na ba bandhàübare sthairyaü vidyudatyantaca¤calà / maitrãva pravare puüsi durjanena prayojità // ViP_5,6.42 // màrgà babhåvur aspaùñàs tçõa÷aùpacayàvçtàþ / arthàntaramanupràptàþ prajaóànàmivoktayaþ // ViP_5,6.43 // unmatta÷ikhisàraïge tasminkàle mahàvane / kçùõaràmau mudàyuktau gopàlai÷ ceratuþ saha // ViP_5,6.44 // kvicidgobhiþ samaü ramyaü goyatànaratàvubhau / ceratuþ kvacidatyarthaü ÷ãtavçkùatalà÷ritau // ViP_5,6.45 // kvacitkadaübasrakcitrau mayårasragviràjitau / viliptau kvacidàsàtàü vividhair giridhàtubhiþ // ViP_5,6.46 // parõa÷ayyàsu saüsuptau kvacinnidràntaraiùiõau / kvacidgarjati jãmåte hàhàkàraravàkulau // ViP_5,6.47 // gàyatàmanya gopànàü pra÷aüsàparamau kvacit / mayårakekànugatau gopaveõupravàdakau // ViP_5,6.48 // iti nànàvidhair bhàvair uttamaprãtisaüyutau / krãóantau tau vane tasmi¤ceratustuùñamànasau // ViP_5,6.49 // vikàle ca samaü gobhir gopavçndasamanvitau / vihçtyàtha yathàyogaü vrajametya mahàbalau // ViP_5,6.50 // gopaiþ samànaiþ sahitau krãóantàvamaràviva / evaü tàvåùatustatra ràmakçùõau mahàdyutã // ViP_5,6.51 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e ùaùñhodhyàyaþ (6) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ekadà tu vinà ràmaü kçùõo vçndàvanaü yayau / vicacàra vçto gopair vanyapuùpasragujjvalaþ // ViP_5,7.1 // sa jagàmàtha kàlindãü lola kallola÷àlinãm / tãrasaülagnaphenaughair hasantãm iva sarvataþ // ViP_5,7.2 // tasyà÷catimahàbhãmaü viùàgni÷ritavàriõam / hradaü kàlãyanàgasya dadar÷ativibhãùaõam // ViP_5,7.3 // viùàgninà prasaratà dagdhatãraümahãruham / vàtàhatàübuvikùepaspar÷adagdhavihaïgamam // ViP_5,7.4 // tamatãva mahà raudraü mçtyuvakramivàparam / vilokya cintayàmàsa bhagavànmadhusådanaþ // ViP_5,7.5 // asminvasati duùñàtmà kàlãyo 'sau viùàyudhaþ / yo mayà nirjitastyaktvà duùño gacchetpayonidhim // ViP_5,7.6 // teneyaü dåùità sarvà yamunà sàgaraïgamà / na naraigodhanai÷ càpi tçùàrtair upabhujyate // ViP_5,7.7 // tadasya nàgaràjasya kartavyo nigraho mayà / nistràsàstu sukhaü yena careyurvrajavàsinaþ // ViP_5,7.8 // etadarthaü tu lokesminnavatàraþ kçto mayà / yadeùàmutpathasthànàü kàryà ÷àntirduràtmanàm // ViP_5,7.9 // tadetaü nàtidårasthaü kadaübamuru÷àkhinam / adirudya patiùyàmi hrade 'sminnanilà÷inaþ // ViP_5,7.10 // ÷rãparà÷ara uvàca itthaü vicintya baddhà ca gàóhaü parikaraü tataþ / nipapàta hrade tatra nàgaràjasya vegataþ // ViP_5,7.11 // tenàtipatatà tatra kùobhitaþsa mahàhradaþ / atyarthaü dårajàtàüstu samasiücanmahãruhàn // ViP_5,7.12 // te hi duùñaviùajvàlàtaptàübupavanokùitàþ / jajvaluþ pàdàpàþsadyo jvàlàvyàptadigantaràþ // ViP_5,7.13 // àsphoñayàmàsa tadà kçùõo nàgahrane bhujam / tacchabda÷ravaõàccà÷u nàgaràjo 'bhyupàgamat // ViP_5,7.14 // àtàmranayanaþ kopàdviùajvàlàkulair mukhaiþ / vçto mahàviùai÷ cànyair uragair anilà÷anaiþ // ViP_5,7.15 // nàgapatnya÷ ca ÷ata÷o hàrihàropa÷obhitàþ / prakaüpitatanukùepacalatkuntasakàntayaþ // ViP_5,7.16 // tataþ praveùñitaþsarpaiþ sa kçùõe bhogabandhanaiþ / dadaü÷uste 'pi taü kçùõaü viùajvàlàkulair mukhaiþ // ViP_5,7.17 // taü tatra patitaü dçùñvà sarpabhogaurnipãóitam / gopà vrajamupàgamya cukru÷uþ ÷okalàlasàþ // ViP_5,7.18 // gopà åcuþ eùa mohaü gataþ kçùõo magnau vai kàliyahrade / bhakùyate nàgaràjena tamàgacchata pa÷yata // ViP_5,7.19 // tacchutvà tatra te gopà vajrapà topamaü vacaþ / gopya÷ ca tvarãtà jagmurya÷odàpramukhà hradam // ViP_5,7.20 // hàhà kvàsàviti jano gopãnàmativihvalaþ / ya÷odayà samaü bhrànto drutapraskhalitaü yayau // ViP_5,7.21 // nandagopa÷ ca gopà÷ ca ràma÷càdbhutavikramaþ / tvaritaü yamunàü jagmuþ kçùõadar÷analàlàsàþ // ViP_5,7.22 // dadç÷u÷càpi te tatra sarparàjava÷aïgatam / niùprayatnãkçtaü kçùõaü sarpabhogaviveùñitam // ViP_5,7.23 // nandagopopi ni÷ceùño nyasya putramukhe dç÷am / ya÷odà ca mahàbhàgà babhåva munisattama // ViP_5,7.24 // gopyas tvanyà rudantya÷ ca dadç÷uþ ÷okakàtaràþ / procu÷ ca ke÷avaü prãtyà bhayakàtaryagadgadam // ViP_5,7.25 // gopya åcuþ sarvà ya÷odayà sàrdha vi÷àmotra mahàhradam / sarparàjasya no gantumasmàbhir yujyate vrajam // ViP_5,7.26 // divasaþ so vinà såryaü vinà candreõa kà ni÷à / vinà vçùeõa kà gàvo vinà kçùõena ko vrajaþ // ViP_5,7.27 // vinàkçtà na yàsyàmaþ kçùõenànena gokulam / aramyaü nàtisevyaü ca vàrihãnaü yathà saraþ // ViP_5,7.28 // yatra nendãvara÷yàmakàyakàntirayaü hariþ / tenàpi pàturvàsena ratirastãti vismayaþ // ViP_5,7.29 // utphullapaïkajadalaspaùñakàntivilocanam / apa÷yanto hariü dãnàþ kathaü goùñhe bhaviùyatha // ViP_5,7.30 // atyanta madhuràlàpahçtà÷eùamanoratham / na vinà puõóarãkàkùaü yàsyàmo nandagokulam // ViP_5,7.31 // bhogenàviùñitasyàpi sarparàjasya pa÷yata / smita÷obhimukhaü gopyaþ kçùõasyàsmadvilokane // ViP_5,7.32 // ÷rãparà÷ara uvàca iti gopãvacaþ ÷rutvà rauhiõeyo mahàbalaþ / gopàü÷ ca tràsavidhurànvi lokya stimitekùaõàn // ViP_5,7.33 // nandaü ca dãnamatyarthaü nyastadçùñiü sutànane / mårchàkulàü ya÷odaü ca kçùõamàhàtmasaüj¤ayà // ViP_5,7.34 // kimidaü devadeve÷a bhàvo 'yaü mànuùastvayà / vyajyatetyantamàtmànaü kimanantaü na votsi yat // ViP_5,7.35 // tvameva jagato nàbhir aràõàmiva saü÷rayaþ / kartàpahartà pàtà ca traulokyaü tvaü trayãmayaþ // ViP_5,7.36 // sendrai rudràgnivasubhir àdityair maruda÷vibhiþ / cintyase tvamacintyàtman samastai÷ caiva yogibhiþ // ViP_5,7.37 // jagatyarthaü jagannàtha bhàràvataraõecchayà / avatãrõo 'si martyeùu tavàü÷a÷càhamagrajaþ // ViP_5,7.38 // manuùyalãlàü bhagavan bhajatà bhavatà suràþ / vióambayantastvallãlàü sarva eva sahà sate // ViP_5,7.39 // avatàrya bhavànpårvaü gokule tu suràïganàþ / krãóàrthamàtmanaþ pa÷càdavartãrõo 'si ÷à÷vata // ViP_5,7.40 // atràvatãrõayoþ kçùõa gopà eva hi bàndhavàþ / gopya÷ ca sãdataþ kasmàdetànbandhånupekùase // ViP_5,7.41 // dar÷ito mànuùo bhàvo dar÷itaü bàlacàpalam / tadayaü damyatàü kçùõa duùñatmà da÷anàyudhaþ // ViP_5,7.42 // ÷rãparà÷ara uvàca iti saüsmàritaþ kçùõaþ smitabhinnoùñhasaüpuñaþ / àsphoñya mocayàmàsa svadehaü bhogibandhanàt // ViP_5,7.43 // ànamya càpi hastàbhyàmubhàbhyàü madhyamaü ÷iraþ / àruhyàbhugna÷irasaþ praõanartoruvikramaþ // ViP_5,7.44 // pràõàþ phaõe 'bhavaü÷càsya kçùõasyàïghrinikuññanaiþ / yatronnatiü ca kurute nanàmàsya tataþ ÷iraþ // ViP_5,7.45 // mårchàmupàyayau bhràntyà nàgaþ kçùõasya recakaiþ / daõóapàtanipàtena vavàma rudhiraü bahu // ViP_5,7.46 // taü vibhigra÷irogrãvamàsyebhyasmuta÷oõitam / vilokya karuõaü jagmustatpatnyo madhusådanam // ViP_5,7.47 // nàgapatnya åcuþ j¤àto 'si devadeve÷a sarvaj¤astvamanuttamaþ / paraü jyotiracintyaü yattadaü÷aþ parame÷varaþ // ViP_5,7.48 // na samarthàþ suràþstotuü yamananyabhavaü vibhum / svaråpavarõanaü tasya kathaü yoùitkariùyati // ViP_5,7.49 // yasyàkhilamahãrvyomajalàgnipavanàtmakam / brahmàõóamalpakàlpàü÷aþ stoùyàmastaü kathaü vayam // ViP_5,7.50 // yamato na vidurnityaü yatsvaråpaü hi yoginaþ / paramàrthamaõoralpaü sthålàtsthålaü natàþ sma tam // ViP_5,7.51 // na yasya janmane dhàtà yasya càntàya nàntakaþ / sthitikartà na cànyosti yasya tasmai namaþsadà // ViP_5,7.52 // kopaþ svalpo 'pi te nàsti sthitipàlanameva te / kàraõaü kàliya syàsya damane ÷ruyatàü vacaþ // ViP_5,7.53 // striyonukaüpyàþsàdhånàü måóhà dãnà÷ ca jantavaþ / yatastatosya dãnasya kùamyatàü kùamatàüvara // ViP_5,7.54 // samasta jagadàvàro bhavànalpabalaþ phaõã / tvatpàdapãóito jahyànmuhårtàrdhana jãvitam // ViP_5,7.55 // kva pannago' lpavãryo 'yaü kva bhavànbhuvanà÷rayaþ / prãtidveùau samotkçùñagocarau bhavato 'vyaya // ViP_5,7.56 // tataþ kuru jagatsvàminprasàdamavasãdataþ / pràõàüstyajati nàgo 'yaü bhartçbhikùà pradãyatàm // ViP_5,7.57 // bhuvane÷a jagannàtha mahàpuruùapårvaja / pràõàüstyajati nàgo 'yaü bhartçbhikùàü prayaccha naþ // ViP_5,7.58 // vedàntavedya deve÷a duùñadaityanibarhama / pràõàüstyajati nàgo 'yaü bhartabhikùà pradãyatàm // ViP_5,7.59 // ÷rãparà÷ara uvàca ityukte tàbhir à÷vasya klàntadehopi pannagaþ / prasãda devadeveti pràha vàkyaü ÷anaiþ ÷anaiþ // ViP_5,7.60 // kàliya uvàca tavàùñaguõamai÷varyaü nàtha svàbhàvikaü param / nirastàti÷ayaü yasya tasya stoùyàmi kitrvaham // ViP_5,7.61 // tvaü parastvaü parasyàdyaþ paraü tvattaþ paràtmaka / parasmàtparamo yas tvaü tasya stoùyàmi kinnv aham // ViP_5,7.62 // yasmàdbahmàca rudra÷ ca candredramaruda÷vinaþ / vasava÷ ca sahàdityais tasya stoùyàmi kitrvaham // ViP_5,7.63 // ekàvayavasåkùmàü÷o yasyaitadakhilaü jagat / kalpanàvayavasyàü÷astasya stoùyàmi kitrvaham // ViP_5,7.64 // sadasadråpiõo yasya brahmàdyàs trida÷e÷varàþ / paramàrthaü na jànanti tasya stoùyàmi kitrvaham // ViP_5,7.65 // brahmàdyaurarcite yastu gandhapuùpànulepanaiþ / nandanàdisamudbhåtaiþ sorcyate và kathaü mayà // ViP_5,7.66 // yasyàvatàraråpàõi devaràjaþsadàrcati / na vetti paramaü råpaü sor'cyate và kathaü mayà // ViP_5,7.67 // viùayebhyaþ samàvçttya sarvàkùàõi ca yoginaþ / yamarcayanti dhyànena sor'cyate và kathaü mayà // ViP_5,7.68 // hçdi saükalpya yadråpaü dhyànenàrcanti yoginaþ / bhàvapuùpàdinà nàthaþ sorcyate và kathaü mayà // ViP_5,7.69 // so 'haü te devadeve÷a nàrcanàdau stutau na ca / sàmarthyavàn kçpàmàtramanovçttiþ prasãda me // ViP_5,7.70 // sarpajàtiriyaü krurà yasyàü jàtosmi ke÷ava / tatsvabhàvo 'yamatràsti nàparàdho mamàcyuta // ViP_5,7.71 // sçjyate bhavatà sarvaü tathà saührãyate jagat / jàtiråpasvabhàvà÷ ca sçjyante sç-jatà tvayà // ViP_5,7.72 // yathàhaü bhavatà sçùño jàtyà råpeõa ce÷vara / svabhàvena ca sàdhutvaü tathedaü ceùñitaü mayà // ViP_5,7.73 // yadyanyathà pravarteyaü devadeva tato mayi / nyàyo daõóanipàto vai tavaivavacanaü yathà // ViP_5,7.74 // tathàpyaj¤e jagatsvàmindaõóaü pàtitavànmayi / sa ÷làghyo 'yaü paro daõóas tvatto me nànyato varaþ // ViP_5,7.75 // hatavãryo hataviùo damito 'haü tvayàcyuta / jãvitaü dãyatàmekamàj¤àpaya karomi kim // ViP_5,7.76 // ÷rãbhagavànuvàca nàtra stheyantvayà sarpa kadàcidyamunàjale / saputraparivàrastvaü samudrasalilaü vraja // ViP_5,7.77 // matpadàni ca te sarpa dçùñvà mårdhani sàgare / garuóaþ pannagaripustvayi na prahariùyati // ViP_5,7.78 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà sarparàjaü taü mumoca bhagavànhariþ / praõamya so 'pi kçùõàya jagàma payasàü nidhim // ViP_5,7.79 // pa÷yatàü sarvabhåtànàü sabhçtyasutabàndhavaþ / samastabhàryàsahitaþ parityajya svakaü hradam // ViP_5,7.80 // gate sarpe pariùvajya mçtaü punarivàgatam / gopà mårdhani hàrdena siùicur netrajair jalaiþ // ViP_5,7.81 // kçùõàmàkliùñakarmàõamanye vismitacetasaþ / tuùñuvurmudità gopà dçùñvà ÷ivajalàü nadãm // ViP_5,7.82 // gãyamànaþ sa gopãbhi÷càritaiþ sàdhuceùñitaiþ / saüståyamàno gopai÷ ca kçùõo vrajamupàgamat // ViP_5,7.83 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e saptamo 'dhyàyaþ (7) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca gàþ pàlayantau ca punaþ sahitau balake÷avau / bhramamàõau vane tasminramyaü tàlavanaü gatau // ViP_5,8.1 // tattu tàlavanaü divyaü dhenuko nàma dànavaþ / mçgamàüsakçtàhàraþ sadàdhyàste kharàkçtiþ // ViP_5,8.2 // tattu tàlavanaü pakvaphalasaüpatsamanvitam / dçùñvà spçhànvità gopà phalàdàne 'bruvanvacaþ // ViP_5,8.3 // gopà åcuþ he ràma he kçùõa sadà dhenukenaiùa rakùyate / bhåprade÷o yatastasmàtpakvànãmàni saüti vai // ViP_5,8.4 // phalàni pa÷ya tàlànàü gandhàmoditadiü÷i vai / vayametànyabhãpsàmaþ pàtyantàü yadi rocate // ViP_5,8.5 // ÷rãparà÷ara uvàca iti gopakumàràõàü ÷rutvà saükarùaõo vacaþ / etatkartavyamityuktvà pàtayàmàsa tàni vai / kçùõa÷ ca pàtayàmàsa bhuvitàni phalàni vai // ViP_5,8.6 // phalànàü patatàü ÷abdamàkarõya suduràsadaþ / àjagàma sa duùñàtmà kopàddaiteyagardabhaþ // ViP_5,8.7 // padbhyàmubhàbhyàü sa tadà pa÷cimàbhyàü balaü balã / jaghànorasi tàbhyàü ca sa ca tenàbhyagçhyata // ViP_5,8.8 // gçhãtvà bhràmayàmàsa soü'bare gatajãvitam / tasminneva sa cikùepa vegena tçõaràjani // ViP_5,8.9 // tataþ phalànyanekàni tàlàgrànnipatankharaþ / pçthivyàü pàtayàmàsa mahàvàto ghanàniva // ViP_5,8.10 // anyà natha sajàtãyànàgatàndaityagardabhàn / kçùõa÷cikùepa tàlàgre balabhadra÷ ca lãlayà // ViP_5,8.11 // kùaõenàlaïkçtà pçthvã pakvais talaphalais tadà / daitya gardabhadehai÷ ca maitreya ÷u÷ubhe 'dhikam // ViP_5,8.12 // tato gàvo niràbàdhàstasmiüstalavane dvija / nava÷aùvaü sukhaü ceruryanna bhuktamabhåtpurà // ViP_5,8.13 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ (8) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca tasminràsabhadaiteye sànuge vinipàtite / saumyaü tadgopagopãnàü ramyaü tàlavanaü babhau // ViP_5,9.1 // tatastau jàtaharùau tu vasudevasutàvubhau / hatvà dhenukadaiteyaü bhàõóãravañam àgatau // ViP_5,9.2 // kùvelamànau pragàyantau vicinvantau ca pàdapàn / càrayantau ca gà dåre vyàharantau ca nàmabhiþ // ViP_5,9.3 // niryogapà÷askandhau tau vanamàlàvibhåùitau / ÷u÷ubhàte mahàtmànau balà÷çïgàvivarùabhau // ViP_5,9.4 // suvarõà¤janacårõàbhyàü tau tadà råùitàübarau / mahendràyudhasaüyuktau ÷vetakçùõàvivàübudau // ViP_5,9.5 // ceraturlaukasiddhàbhiþ krãóàbhir itaretaram / samastalokanàthànàü nàthabhåtau bhuvaü gatau // ViP_5,9.6 // manuùyadharmàbhiratau mànayantau manuùyatàm / tajjàtiguõayuktàbhiþ krióàbhi÷ceraturvanam // ViP_5,9.7 // tatastvàndolikàbhi÷ ca niyuddhai÷ ca mahàbalau / vyàyàmaü cakratustatra kùepaõãyais tathà÷mabhiþ // ViP_5,9.8 // tallipsurasurastatra hyubhayo ramamàõayoþ / àjagàma pralaübàkhyo gopaveùatirohitaþ // ViP_5,9.9 // so 'vagàhata niþ÷aïkasteùàü madhyamamànuùaþ / mànuùaü vapuràsthàya pralaübo dànavottamaþ // ViP_5,9.10 // tayo÷ichdràntaraprepsuraviùahyamamanyata / kçùõaü tato rauhiõeyaü hantuü cakre manoratham // ViP_5,9.11 // hariõàkrãóanaü nàma bàlakrãóanakaü tataþ / prakurvanto hi te sarve dvaudvau yugapadutthitau // ViP_5,9.12 // ÷rãdàmnà saha govindaþ pralaübena tathà balaþ / gopàlauraparai÷ cànye gopàlàþ pupluvustataþ // ViP_5,9.13 // ÷rãdàmànaü tataþ kçùõaþ pralaübaü rohiõãsutaþ / jitavànkçùõapakùãyair gopair anye paràjitàþ // ViP_5,9.14 // te vàhayantastvanyonyaü bhàõóãraü vañametya vai / punarnivavçtuþsarve yeye tatra parijitàþ // ViP_5,9.15 // saükarùaõaü tu skandhena ÷ãghramutkùipyadànavaþ / nabhaþsthalaü jagàmà÷u sacandra iva vàridaþ // ViP_5,9.16 // asahanrauhiõeyasya sa bhàraü dànavottamaþ / vavçdhe sa mahàkàyaþ pràvçùãva balàhakaþ // ViP_5,9.17 // saükarùaõastu taü dçùñvà dagdha÷ailopamàkçtim / sragdàmalaübàbharaõaü makuñàñopamastakam // ViP_5,9.18 // raudraü ÷akañacakràkùaü pàdanyàsa calatkùitim / abhãtamanasà tena rakùasà rohiõãsutaþ / hriyamàmastataþ kçùõamidaü vacanamabravãt // ViP_5,9.19 // kçùõàkçùõa hriyàmyeùa parvatodagramårtinà / kenàpi pa÷ya daityena gopàlacchadmaråpiõà // ViP_5,9.20 // yadatra sàüprataü kàryaü mayà madhuniùådana / tatkathyatàü prayàtyeùa duràtmàtitvarànvitaþ // ViP_5,9.21 // ÷rãparà÷ara uvàca tamàha ràmaü govindaþsmitabhinnoùñhasaüpuñaþ / mahàtmà rauhiõeyasya balavãryapramàmàvit // ViP_5,9.22 // ÷rãkçùõa uvàca kimayaü mànuùo bhàvo vyaktamevàvalaübyate / sarvàtman sarvaguhyànàü guhyaguhyàtmanà tvayà // ViP_5,9.23 // smarà÷eùajagadbãjakàraõaü kàraõàgraja / àtmànamekaü tadvacca jagatyekàrõave ca yat // ViP_5,9.24 // kiü na vetsi yathàhaü ca tvaü caikaü kàraõaü bhuvaþ / bhàràvatàraõàrthàya martyalokamupàgatau // ViP_5,9.25 // nabha÷i÷rasteübuvahà÷ ca ke÷àþ pàdau kùitirvatrkramanantavahni / somo manaste ÷vasitaü samãraõo di÷a÷catasro 'vyaya bàhavaste // ViP_5,9.26 // sahasrabatrkro bhagavànmahàtmà sahasrahastàïghri÷arãrabhedaþ / sahasrapadmodbhavayoniràdyaþsahasra÷astvàü munayo gçõanti // ViP_5,9.27 // divyaü hi råpaü tava vetti nànyo devair a÷eùair avatàraråpam / tadarcyate vetsi na kiü yadante tvayyeva vi÷vaü layamabhyupaiti // ViP_5,9.28 // tvayà dhçteyaü dharaõã bibharti caràcaraü vi÷vamanantamårte / kçtàdibhedairaja kàlaråpo nimeùapårvo jagadetadatsi // ViP_5,9.29 // attaü yathà vaóàvavahninàübu himasvaråpaü parigçhya kàstam / himàcale bhànumatoü÷usaügàjjalatvamabhyeti punastadeva // ViP_5,9.30 // evaü tvayà saüharaõe 'ttametajjagatsamastaü tvadadhãnakaü punaþ / tavaiva sargàya samudyatasya jagattvamabhyetyasukalpamã÷a // ViP_5,9.31 // bhavànahaü ca vi÷vàtmannekameva ca kàraõam / jagatosya jagatyarthe bhedenàvàü vyavasthitau // ViP_5,9.32 // tatsmaryatàmameyàtmastvayàtmà jahi dànavam / mànuùyamevàvalaübya bandhånàü kriyatàü hitam // ViP_5,9.33 // ÷rã parà÷ara uvàca iti saüsmàrito vipra kçùõena sumahàtmanà / vihasya pãóayàmàsa pralaübaü balavànbalaþ // ViP_5,9.34 // muùñinà sohananmårdhni kopasaüraktalocanaþ / tena càsya prahàreõa bahiryàte vilocane // ViP_5,9.35 // sa niùkàsitamastiùko mukhàcchoõitamudvaman / nipapàta mahãpçùñhe datya varyo mamàra ca // ViP_5,9.36 // pralaübaü nihataü dçùñvà balenàdbhutakarmaõà / prahçùñàstuùñuvurgaupàþsàdhusàdhviti càbruvan // ViP_5,9.37 // saüståyamàno gopais tu ràmo daitye nipàtite / pralaübaü saha kçùõena punargokulamàyayau // ViP_5,9.38 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e navamo 'dhyàyaþ (9) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca tayorviharatorevaü ràmake÷avayorvraje / pràvçó vyatãtà vikasatsarojà càbhavaccharat // ViP_5,10.1 // avàpustàpamatyarthaü ÷apharyaþ palvalodake / putrakùetràdisaktena mamatvena yathà gçhã // ViP_5,10.2 // mayurà maunamàtasthuþ parityaktamadà vane / asàratàü parij¤àya saüsàrasyeva yoginaþ // ViP_5,10.3 // utsçjya jalasarvasvaü vimalàþsitamårtayaþ / tatyaju÷càübaraü meghà gçhaü vij¤ànino yathà // ViP_5,10.4 // ÷aratsåryàü÷utaptàni yayuþ ÷oùaü saràüsi ca / bahvàlaübamamatvena hçdayànãva dehinàm // ViP_5,10.5 // kumudaiþ ÷aradaübhàüsi yogyatàlakùaõaü yayuþ / avabodhair manàüsãva samatvamamalàtmanàm // ViP_5,10.6 // tàrakàvimale vyomni raràjàkhaõóamaõóalaþ / candra÷caramadehàtmà yogã sàdhukule yathà // ViP_5,10.7 // ÷anakaiþ ÷anakais tãraü tatyaju÷ ca jalà÷ayàþ / mamatvaü kùetraputràdiråóhamuccair yathà budhàþ // ViP_5,10.8 // pårvaü tyaktaiþ saroübhobhir haüsà yogaü punar yayuþ / kle÷aiþ kuyogino ÷eùair antaràyahatà iva // ViP_5,10.9 // nibhçto bhavadatyarthaü samudraþstimitodakaþ / kramàvàptamahàyogo vi÷calàtmà yathà yatiþ // ViP_5,10.10 // sarvatràtiprasannàni salilàni tathàbhavan / j¤àte sarvagate viùõau manàüsãva sumedhasàm // ViP_5,10.11 // babhåva nirmalaü vyoma ÷aradà dhvastatoyadam / yogàgnidagdhakle÷aughaü yoginàmiva mànasam // ViP_5,10.12 // såryàü÷ujanitaü tàpaü nitye tàràpatiþ ÷amam / ahaümànodbhavaü duþkhaü vivekaþ sumahàniva // ViP_5,10.13 // nabhasobdaü bhuvaþ païkaü kàluùyaü càübhasaþ ÷arat / indriyàõãndriyàrthebhyaþ pratyàhàra ivàharat // ViP_5,10.14 // pràõàyàma ivàübhobhiþ sarasàü kçtapårakaiþ / abhyasyate 'nudivasaü recakàkuübhakàdibhiþ // ViP_5,10.15 // vimalàübaranakùatre kàle càbhyàgate vraje / dadar÷edro mahàraübhàyodyatàüstànvrajaukasaþ // ViP_5,10.16 // kçùõastànutsukàndçùñvà gopànutsavalàlasàn / kautåhalàdidaü vàkyaü pràha vçddhànmahàmatiþ // ViP_5,10.17 // ko 'yaü ÷akramaho nàma yena vo harùa àgataþ / pràha taü nandagopa÷ ca pçcchantamatisàdaram // ViP_5,10.18 // nandagopa uvàca meghànàü payasàü ce÷o devaràjaþ ÷atakratuþ / tena saücodità meghà varùatyaühumayaü rasam // ViP_5,10.19 // tadvçùñijanitaü sasyaü vayamanye ca dehinaþ / vartayàmopayu¤jànàstarpayàma÷ ca devatàþ // ViP_5,10.20 // kùãravatya imà gàvo vatsavatya÷ ca nirvçtàþ / tena saüvardhitaiþ sasyais tuùñàþ puùñàþ bhavanti vai // ViP_5,10.21 // nàsasyà nàtçõà bhåmirna bubhukùàrdito janaþ / dç÷yate yatra dçsyante vçùñimanto balàhakàþ // ViP_5,10.22 // bhaumame tatpayo dugdhaü gobhiþ såryasya vàridaiþ / parjanyaþsarvalokasyodbhavàya bhuvi varùati // ViP_5,10.23 // tasmàtpràvçùi ràjànaþsarve ÷akraü mudà yutàþ / makhaiþ sure÷amarcanti vayamanye ca mànavàþ // ViP_5,10.24 // ÷rãparà÷ara uvàca nandagopasya vacanaü ÷rutvetthaü ÷akrapåjane / roùàya trida÷endrasya pràhadàmodarastadà // ViP_5,10.25 // na vayaü kçùikartàro vàõijyàjãvino na ca / gàvosmaddaivataü tàta vayaü vanacarà yataþ // ViP_5,10.26 // ànvikùikã trayã vàrtà daõóanitis tathà parà / vidyà catuùñayaü caitadvàrtamàtraü ÷çõuùva me // ViP_5,10.27 // kçùirvaõijyà tadvacca tçtãyaü pa÷upàlanam / vidyà hyekà mahàbhàga vàrtà vçttitrayà÷rayà // ViP_5,10.28 // karùakàõàü kçùirvçttiþ paõyaü vipaõãjãvinàm / asmàkaü gauþ paràvçttirvàrtàbhedair iyaü tribhiþ // ViP_5,10.29 // vidyayà yo yayà yuktastasya sà daivataü mahat / saiva påjyàrca nãyà ca saiva tasyopakàrikà // ViP_5,10.30 // yo yasya phalama÷ranvai påjayatyaparaü naraþ / iha ca pretya caivàsau na tadàpnoti ÷obhanam // ViP_5,10.31 // kçùyàntà prathità sãmà mãmàntaü ca punarvanam / vanàntà girayaþsarve te càsmàkaü parà gatiþ // ViP_5,10.32 // na dvàrabandhàvaraõà na gçhakùetriõas tathà / sukhinastvakhile loke yathà vai cakracàriõaþ // ViP_5,10.33 // ÷råyante giraya÷caiva vanesminkàmaråpiõaþ / tattadråpaü samàsthàya ramante sveùu sànuùu // ViP_5,10.34 // yadà caite prabàdhyante teùàü ye kànanaukasaþ / tadà siühàdiråpais tànghàtayanti mahãdharàþ // ViP_5,10.35 // girãyaj¤astvayaü tasmàdgoyaj¤a÷ ca pravartyatàm / kimasmàkaü mahendreõa gàvaþ ÷ailà÷ ca devatàþ // ViP_5,10.36 // mantrayaj¤aparà vipràþsãrayaj¤à÷ ca karùakàþ / girigoyaj¤a÷ãlà÷ ca vayamadrivanà÷rayàþ // ViP_5,10.37 // tasmàdgovardhanaþ ÷ailo bhavadbhir vividhàrhaõaiþ / arcyatàü påjyatàü medhyànpa÷unhatvà vidhànataþ // ViP_5,10.38 // sarvaghoùasya saüdoho gçhyatàü mà vicàryatàm / bhojyantàü tena vai vipràs tathà ye càbhivà¤chakàþ // ViP_5,10.39 // tatràrcite kçte home bhojiteùu dvijàtiùu / ÷aratpuùpakçtàpãóàþ parigacchantu gogaõàþ // ViP_5,10.40 // etanmama mataü gopàþsaüprãtyà kriyate yadi / tataþ kçtà bhavetprãtirgavàmadres tathà mama // ViP_5,10.41 // ÷rãparà÷ara uvàca iti tasya vacaþ ÷rutvà vandàdyàste vrajaukasaþ / prãtyutphullamukhà gopàþsàdhusàdhvityathàbruvan // ViP_5,10.42 // ÷obhanaü te mataü vatsa yadetadbhavatoditam / tatkariùyàmahe sarvaü giriyaj¤aþ pravartyatàm // ViP_5,10.43 // tathà ca kçtavantaste giriyaj¤a vrajaukasaþ / dadhipàyasamàüsàdyair daduþ ÷ailabaliü tataþ // ViP_5,10.44 // dvijàü÷ ca bhojayàmàsus÷àta÷au'tha sahasra÷aþ // ViP_5,10.45 // gàvaþ ÷ailaü tata÷cakurarcitàstàþ pradakùiõam / vçùabhà÷càtinardantaþsatoyà jaladà iva // ViP_5,10.46 // girimårdhani kçùõo 'pi ÷ailohamiti mårtimàn / bubhujennaü bahutaraü gopavaryàhçtaü dvija // ViP_5,10.47 // svenaiva kçùõo råpeõa gopaiþ saha gireþ ÷iraþ / adhiruhyàrcayàmàsa dvitãyàmàtmanastanum // ViP_5,10.48 // antardhànaü gate tasmingopà labdhvà tato varàn / kçtvà girãmakhaü goùñhaü nijamabyàyayuþ punaþ // ViP_5,10.49 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e da÷amo 'dhyàyaþ (10) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca makhe pratihate ÷akro maitreyàtiruùànvitaþ / saüvartakaü nàma gaõaü toyadànàmathàbratrãt // ViP_5,11.1 // bhobho medhà ni÷amyaitadvacanaü gadato mama / àj¤ànantaramevà÷u kriyatàmavicàritam // ViP_5,11.2 // nandagopaþsudurbuddhirgopair anyaiþ sahàyavàn / kçùõà÷rayaü balàdhmàto makhabhaïgamacãkarat // ViP_5,11.3 // àjãvo yàþ parasteùàü gàvastasya ca kàraõam / tàgàvo vçùñipàtena pãóyantàü vacanànmama // ViP_5,11.4 // aham apyadri÷çïgàbhaü tuïgam àruhya vàraõam / sàhàyyaü vaþ kariùyàmi vàyvambåtsargayojitam // ViP_5,11.5 // ÷rãparà÷ara uvàca ityàj¤aptàs tatas tena mumucus te balàhakàþ / vàtavarùaü mahàbhãmamabhàvàya gavàü dvija // ViP_5,11.6 // tataþ kùaõena pçthivã kakubhoübaram eva ca / ekaü dhàràmahàsàrapåreõanàbhavanmune // ViP_5,11.7 // vidyullatàkaùàghàtatrastair iva ghanair ghanam / nàdàpåritadikcakrair dhàràsàramapàtyata // ViP_5,11.8 // andhakàrãkçte loke varùadbhir ani÷aü ghanaiþ / adha÷cordhvaü ca tiryak ca jagadàpyamivàbhavat // ViP_5,11.9 // gàvastu tena patatà varùavàtena vàginà / dhåtàþ pràõठjahuþ sannatrikasakthisirodharàþ // ViP_5,11.10 // kroóena vatsàn àkramya tasthur anyà mahàmune / gàvo vivatsà÷ ca kçtà vàripåreõa càparàþ // ViP_5,11.11 // vatsà÷ ca dãnavadanà vàtakaüpitakandharàþ / tràhitràhãtyalpasabdàþ kçùõamåcurivàturàþ // ViP_5,11.12 // tatastadgokulaü sarvaü gogopãgopasaükulam / atãvàrtaü harirdaùñvà maitreyàcintayattadà // ViP_5,11.13 // etatkçtaü mahendreõa sakhabhaïgavirodhinà / tadetadakhilaü goùñhaü tràtavyamadhunà màya // ViP_5,11.14 // imam adrimahaü dhairyàd utpàñyoru÷ikhàghanam / dhàrayiùyàmi goùñhasya pçthucchatramivopari // ViP_5,11.15 // ÷rãparà÷ara uvàca iti kçtvàmatiü kçùõo govardhanamahãdharam / utpàñyaikakareõeva dhàrayàmàsa lãlayà // ViP_5,11.16 // gopàü÷caha hasa¤chauriþsamutpàñitabhådharaþ / vi÷adhvamatratvaritàþ kçtaü varùanivàraõam // ViP_5,11.17 // sunivàteùu de÷eùu yathà joùamihàsyatàm / pravi÷yatàü na bhetavyaü girãpàtàcca nirbhayaiþ // ViP_5,11.18 // ityuktàstena te gopà vivi÷urgodhanaiþ saha / ÷akañàropitair bhàóair gopya÷càsàrapãóitàþ // ViP_5,11.19 // kçùõopi taü dadhàraiva ÷ailamatyantani÷calam / vrajaukavàsibhir harùavismitàkùair nirikùitaþ // ViP_5,11.20 // gopagopãjanair hçùñaiþ prãtivistàritekùaõaiþ / saüståyamànacaritaþ kçùõaþ ÷ailamadhàrayat // ViP_5,11.21 // saptaràtraü mahàmedhà vavarùurnandagokule / indreõa codità vipra gopànàü nà÷akàriõà // ViP_5,11.22 // tato dhçte mahà÷aile paritràte ca gokule / mithyàpratij¤o balabhidvàrayàmàsa tànghanàn // ViP_5,11.23 // vyabhre nabhasi devendre vitathàtmavacasyatha / niùkramya gokulaü hçùñaü svasthànaü punaràgamat // ViP_5,11.24 // mumoca kçùõopi tadà govardhanamahàcalam / svasthàne vismitamukhair dçùñas tais tu vrajaukasaiþ // ViP_5,11.25 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷a ekàda÷o 'dhyàyaþ (11) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca dhçte govardhane ÷aile paritràte ca gokule / rojayàmàsa kçùõasyadar÷anaü pàka÷àsanaþ // ViP_5,12.1 // so 'dhiruhya mahànàgam airàvatam amitrajit / govardhanagirau kçùõaü dadar÷a trida÷e÷varaþ // ViP_5,12.2 // càrayantaü mahàvãryaü gàstu gopavapurdharam / kçtsnasya jagato gopaü vçtaü gopakumàrakaiþ // ViP_5,12.3 // garuóaü ca dadar÷occair antardhànagataü dvija / kçtacchàyaü harermårdhni pakùàbhyàü pakùipuïgavam // ViP_5,12.4 // avaruhya sa nàgendràdekànte madhusådanam / ÷akraþsasmitamàhedaü prãtivistàritekùaõaþ // ViP_5,12.5 // indra uvàca kçùõakçùõa ÷çõuùvedaü yadartha mahàmàgataþ / tvatsamãpaü mahàbàho naitac cintyaü tvàyànyathà // ViP_5,12.6 // bhàràvatàraõàrthàya pçthivyàþ pçthivãtale / avatãrõo 'khilàdhàra tvameva parame÷vara // ViP_5,12.7 // makhabhaïgavirodhena mayà gokulànà÷akàþ / samàdiùñà mahàmeghàstai÷ cedaü kadanaü kçtam // ViP_5,12.8 // tràtàstà÷ ca tvàyà gàvaþsamutpàñya mahãdharam / tenàhaü toùito vãrakarmaõàtyadbhutena te // ViP_5,12.9 // sàdhinaü kçùõa devànàmahaü manye prayojanam / tvayàyamadripravaraþ kareõaikenayaddhçtaþ // ViP_5,12.10 // gobhi÷ ca coditaþ kçùõa tvatsakà÷amihàgataþ / tvayà tràtàbhir atyarthaü yuùmatsatkàrakàraõàt // ViP_5,12.11 // sa tvàü kçùõàbhiùekùyàmi gàvaü vàkyapracoditaþ / upendratve gavamidro govindastvaü bhaviùyasi // ViP_5,12.12 // ÷rãparà÷ara uvàca athopavàhyàdàdàya ghaõñàm airàvatàd gajàt / abhiùekaü tayà cakre pavitrajalapårõayà // ViP_5,12.13 // kriyamàõe 'bhiùeke tu gàvaþ kçùõasya tatkùaõàt / prasnavodbhåtadugdhàrdràü sadya÷cakrurvasundharàm // ViP_5,12.14 // abhiùicya gavàü vàkyàdupendraü vai janàrdanam / prãtyà sapra÷rayaü vàkyaü punaràha ÷acãpatiþ // ViP_5,12.15 // gavàmetatkçtaü vàkyaü tathànyadapi me ÷çõu / yadbavãmi mahàbhàga bhàràvataraõecchayà // ViP_5,12.16 // mamàü÷aþ puruùavyàghra pçthivyàü pçthivãdhara / avatãrõor'junonàma saürakùyo bhavatà sadà // ViP_5,12.17 // bhàràvataraõe sàhyaü sa te vãraþ kariùyati / saürakùaõãyo bhavatà yathàtmà madhusådana // ViP_5,12.18 // ÷rãbhagavànuvàca jànàmi bhàrate vaü÷e jàtaü pàrthaü tavàü÷ataþ / tamahaü pàlayiùyàmi yàvatsthàsyami bhåtale // ViP_5,12.19 // yàvanmahãtale ÷akra sthàsyàmyahamarindama / na tàvadarjunaü ka÷ciddevendra yudhi jeùyati // ViP_5,12.20 // kaüso nàma mahàbàhurdaityo 'riùñastathàsuraþ / ke÷ã kuvalayàpãóo narakàdyàs tathà pare // ViP_5,12.21 // hateùu teùu devendra bhaviùyati mahàhavaþ / tatra viddhi sahasràkùa bhàràvataraõaü kçtam // ViP_5,12.22 // sa tvaü gaccha na saütàpaü putràrthe kartumarhasi / nàrjunasya ripuþ ka÷cinmamàgre prabhaviùyati // ViP_5,12.23 // arjunàrthe tvahaü sarvànyudhiùñhirapurogamàn / nivçtte bhàrate yuddhe kuntyai dàsyàmyavikùatàm // ViP_5,12.24 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktaþ saüpariùvajya devàràjo janàrdanam / àruhyauràvataü nàgaü punareva divaü yayau // ViP_5,12.25 // kçùõo hi sahito gobhir gopàlai÷ ca punarvrajam / àjagàmàtha gopãnàü dçùñipåtena vartmanà // ViP_5,12.26 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ (12) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca gate ÷akre tu gopàlàþ kçùõamakliùñakàriõam / åcuþ prãtyà dhçtaü dçùñvà tena govardhanàcalam // ViP_5,13.1 // vayamasmànmahàbhàga bhagavanmahato bhayàt / gàva÷ ca bhavatà tràtà giridhàraõakarmaõà // ViP_5,13.2 // bàlakrãóeyamatulà gopàlatvaü jugupsitam / divyaü ca bhavataþ karma kimetattàta kathyatàm // ViP_5,13.3 // kàlãyo damitastoye dhenuko vinipàtitaþ / dhçto govardhana÷càyaü ÷aïkitàni manàüsi naþ // ViP_5,13.4 // satyaü satyaü hareþ pàdau ÷apàmo 'mita vikrama / yathàvadvãryamàlokya na tvàü manyàmahe naram // ViP_5,13.5 // prãtiþsastrãkumàrasya vrajasya tvayi ke÷ava / karma cedama÷akyaü yatsamastais trida÷erapi // ViP_5,13.6 // bàlatvaü càtivãryatvaü janma càsmàsu ÷obhanam / cintyamànamameyàtma¤chaïkàü kçùõa prayacchati // ViP_5,13.7 // devo và dànavo và tvaü yakùo gandharva eva và / kimasmàkaü vicàreõa bàndhavo 'si namostu te // ViP_5,13.8 // ÷rãparà÷ara uvàca kùaõaü bhåtvà tvasau tåùõãü ki¤citpraõayakopavàn / ity evam uktas tair gopaiþ kçùõo 'py àha mahàmatiþ // ViP_5,13.9 // ÷rãbhagavànuvàca matsaübandhena vo gopà yadi lajjà na jàyate / ÷làghyo vàhaü tataþ kiü vo vicàreõa prayojanam // ViP_5,13.10 // yadi vo 'sti mayi prãtiþ ÷làghyo 'haü bhavatàü yadi / tadàtmabandhusadç÷ã buddhirvaþ kriyàtàü mayi // ViP_5,13.11 // nàhaü devo na gàndharvo na yakùo na ca dànavaþ / ahaü vo bàndhavo jàto naitaccintyamito 'nyathà // ViP_5,13.12 // ÷rãparà÷ara uvàca iti ÷rutvà harervàkyaü baddhamaunàstato vanam / yayurgopà mahàbhàga tasmanpraõayakopini // ViP_5,13.13 // kçùõastu vimalaü vyoma ÷araccandrasya candrikàm / tadà kumudinãü phullàmàmoditadigantaràm // ViP_5,13.14 // vanaràjãü tathà kåjandbhçïgamàlàmanoharàm / vilokya saha gopãbhir mana÷cakre ratiü prati // ViP_5,13.15 // vinà ràmeõa madhuramatãva vanitàpriyam / jagau kalapadaü ÷auristàramandrakçtakramam // ViP_5,13.16 // ramyaü gãtadhvaniü ÷rutvà saütyajyàvasathàüstadà / àjagmustvarità gopyo yatràste madhusådanaþ // ViP_5,13.17 // ÷anaiþ ÷anair jagau gopã kàcittasya layànugam / dattàvadhànà kàcicca tameva manasàsmarat // ViP_5,13.18 // kàcitkçùõetikçùõeti proktvà lajjàmupàyayau / yayau ca kàcitpremàndhà tatpàr÷vamavilaübitam // ViP_5,13.19 // kàciccàvasathasyànte sthitvà dçùñvà bahirgurum / tanmayatvena govindaü dadhyau mãlitalocanà // ViP_5,13.20 // taccittavimalàhlàdakùãõapuõyacayà tathà / tadapràptimahàduþkhavilãnà÷eùapàtakà // ViP_5,13.21 // cintayatã jagatsåtiü parabrahmasvaråpiõam / nirucchvàsatayà muktiü gatànyà gopakanyakà // ViP_5,13.22 // gopãparivçto ràtriü ÷araccandramanoramàm / mànayàmàsa govindo ràsàraübharasotsukaþ // ViP_5,13.23 // gopya÷ ca vçnda÷aþ kçùõaceùñàsvàyattamårtayaþ / anyade÷aü gate kçùõe cerurvçndàvanàntaram // ViP_5,13.24 // kçùõe nibaddhahçdayà idamåcuþ parasparam // ViP_5,13.25 // kçùõo 'hameùa lalitaü vrajàmyàlokyatàü gatiþ / anyà bravãnti kçùõasya mama gãtirni÷amyatàm // ViP_5,13.26 // duùñakàliya tiùñhàtra kçùõohamiti càparà / bàhumàsphoñya kçùõasya lãlayà sarvamàdade // ViP_5,13.27 // anyà bravãti bho gopà niþ÷aïkaiþ sthãyatàmiti / alaü vçùñibhayenàtra dhçto govardhano mayà // ViP_5,13.28 // dhenuko 'yaü mayàkùipto vicarantu yathecchayà / gàvo bravãti caivànyà kçùõalãlànusàriõã // ViP_5,13.29 // evaü nànàprakàràsu kçùõaceùña su tàstadà / gopyo vyagràþsamaü cerå ramyaü vçndàvanàntaram // ViP_5,13.30 // vilokyaikà bhuvaü pràha gopã gopavaràïganà / pulakà¤citasarvàïgã vikàsinayanotpalà // ViP_5,13.31 // dhvajabajràïku÷àbjàïkarekhàvantyàli pa÷yata / padànyetàni kçùõasya lãlàlalitagàminaþ // ViP_5,13.32 // kàpi tena samàyàtà kçtapuõyà madàlasà / padàni tasyà÷caitàni ghanànyalpatanåni ca // ViP_5,13.33 // puùpàpacayamatroccai÷ cakre dàmodare dhruvam / yenàgràkràntamàtràõi padànyatra mahàtmanaþ // ViP_5,13.34 // atropavi÷ya vai tena kàcitpuùpair alaïkçtà / anyajanmani sarvàtmà viùõur abhyarcitas tayà // ViP_5,13.35 // puùpabandhanasaümànakçtamànàmapàsya tàm / nandagopasuto yàto màrgeõànena pa÷yata // ViP_5,13.36 // anuyàtainamatrànyà nitaübabharamantharà / yà gantavye drutaü yàti nimnapàdàgrasaüsthitiþ // ViP_5,13.37 // hastanyastàgrahasteyaü tena yàti tathà sakhã / anàyattapadanyàsà lakùyate padapaddhatiþ // ViP_5,13.38 // hastasaüspar÷amàtreõa dhårtenaiùà vimànità / nairà÷yànmandagàminyà nivçttaü lakùyate padam // ViP_5,13.39 // nånamuktà tvaràmãti punareùyàmitentikam / tena kçùõena yenaiùà tvarità padapaddhatiþ // ViP_5,13.40 // praviùño gahanaü kçùõaþ padamatra na lakùyate / nivartadhvaü ÷a÷àïkasya naitaddã dhitigocare // ViP_5,13.41 // nivçttàstàstadà gopyo nirà÷àþ kçùõadar÷ane / yamunàtãramàsàdya jagustaccaritaü tathà // ViP_5,13.42 // tato dadç÷uràyàntaü vikàsimukhapaïkajam / gopyas trailokyagoptàraü kçùõamakliùñaceùñitam // ViP_5,13.43 // kàcidàlokya govindamàyàntamatiharùità / kçùõàkçùõeti kçùõeti pràha nànyadudãrayat // ViP_5,13.44 // kàcidbhråbhaïguraü kçtvà lalàñaphalakaü harim / vilokya netrabhçïgàbhyàü papau tanmukhapaïkajam // ViP_5,13.45 // kàcidàlokya govindaü nimãlitavilocanà / tasyaiva råpaü dhyàyantã yogàråóheva sà babhau // ViP_5,13.46 // tataþ kà¤cit priyàlàpaiþ kà¤cid bhråbhaïgavãkùitaiþ / ninye 'nunayamanyàü ca karaspar÷ena màdhavaþ // ViP_5,13.47 // tàbhiþ prasannacittàbhir gopãbhiþ saha sàdaram / raràsa ràsagoùñhãbhir udàracarito hariþ // ViP_5,13.48 // ràsamaõóalabandhopi kçùõapàr÷vamanujjhatà / gopãjanena naivàbhådekasthànasthiràtmanà // ViP_5,13.49 // hastena gçhya caikaikàü gopãnàü ràsamaõóale / cakàra tatkaraspar÷animãlitadç÷aü hariþ // ViP_5,13.50 // tataþ pravavçte ràsa÷caladvalayanisvanaþ / anuyàta÷aratkàvyagoyagãtiranukramàt // ViP_5,13.51 // kçùõaþ ÷araccandramasaü kaumudãü kumudàkaram / jagau gopãjanastveka kçùõanàma punaþpunaþ // ViP_5,13.52 // parivçtti÷rameõaikà caladvalayalàpinãm / dadau bàhulatàü skandhe gopã madhunighàtinaþ // ViP_5,13.53 // kàcitpravilasadbàhuü parirabhya cucuüba tam / gopãgãtastutivyàjànnipuõà madhusådanam // ViP_5,13.54 // gopãkapolasaü÷leùamabhigamya harerbhujau / pulakodgamasasyàya svedàübughanatàü gatau // ViP_5,13.55 // ràsageyaü jagau kçùõo yàvattàrataradhvaniþ / sàdhu kçùõeti kçùõeti tàvattà dviguõaü jaguþ // ViP_5,13.56 // gatenugamanaü cakrurvalanaü saümukhaü yayuþ / pratilomànulomàbhyàü bhejurgaupàïganà harim // ViP_5,13.57 // sa tathà saha gopãbhã raràsa madhurådanaþ / yathàbdakoñipratimaþ ÷raõastena vinàbhavat // ViP_5,13.58 // tà vàryamàõàþ patibhiþ pitçbhir bhràtçbhis tathà / kçùõaü gopàïganà ràtrau ramayanti ratipriyàþ // ViP_5,13.59 // so 'pi kai÷orakavayo mànayanmadhusådanaþ / reme tàbhir ameyàtmà kùapàsukùapitàhitaþ // ViP_5,13.60 // tadbhartçùu tathà tàsu sarvabhåteùu ce÷varaþ / àtmasvaråparåpo 'sau vyàpã vàyuriva sthitaþ // ViP_5,13.61 // yathà samastabhåteùu nabhogniþ pçthivã jalam / vàyu÷càtmà tathaivàsau vyàpya sarvamavasthitaþ // ViP_5,13.62 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e trayoda÷odhyàyaþ (13) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara vàca pradoùàgro kadàcittu ràsàsakte janàrdane / tràsayansamado gauùñhamariùñasamupàgamat // ViP_5,14.1 // sa toyatoyadacchàyastãkùõa÷çïgorkalocanaþ / khuràgrapàtair atyarthaü dàrayandhàraõãtalam // ViP_5,14.2 // lelihànaþsaniùpeùaü jihvayoùñhau punaþpunaþ / saüraübhàviddhalàïgålaþ kañhinaskandhabandhanaþ // ViP_5,14.3 // udagrakakudàbhogapramàõo duratikramaþ / viõmå6traliptapçùñhàïgo gavamudvegakàrakaþ // ViP_5,14.4 // pralaübakaõñho 'timukhastarukhàtàïkitànanaþ / pàtayansa gàvaü garbhandaityo vçùabharåpadhçk // ViP_5,14.5 // sådayaüstàpasànugro vanànañati yaþsadà // ViP_5,14.6 // tatastamatighoràkùamavekùyàtibhayàturàþ / gopà gopastriya÷caiva kçùõakçùõeti cukru÷uþ // ViP_5,14.7 // siühanàdaü tata÷ cakre tala÷abdaü ca ke÷avaþ / tacchabda ÷ravaõàccàsau dàmodaramupàyayau // ViP_5,14.8 // agranyastaviùàõàgraþ kçùõakukùikçtekùaõaþ / abhyadhàvata duùñàtmà kçùõaü vçùabhadànavaþ // ViP_5,14.9 // àyàntaü daityavçùabhaü dçùñvà kçùõo mahàbalaþ / na cacàla tadàsthànàdavaj¤àsmitalãlayà // ViP_5,14.10 // àsannaü caiva jagràha gràhavanmadhusådanaþ / jaghàna jànunà kukùau viùàõagrahaõàcalam // ViP_5,14.11 // tasya darpabalaü bhaïktvà gçhãtasya viùàõayoþ / apãóayadariùñasya kaõñhaü klinnamivàübaram // ViP_5,14.12 // utpàñya ÷çïgamekaü tu tenaivàtàóayattataþ / mamàra sa mahàdaityau mukhàcchoõitamudvaman // ViP_5,14.13 // tuùñuvur nihate tasmin daitye gopà janàrdanam / jaübhe hate sahasràkùaü purà devagaõà yathà // ViP_5,14.14 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e caturda÷odhyàyaþ (14) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca kakudmati hate 'riùñe dhenuke vinipàtite / pralaübe nidhanaü nãte dhçte govardhanàcale // ViP_5,15.1 // damite kàliye nàge bhagnetuïgadrumadvaye / hatàyàü påtanàyàü ca ÷akañe parivartite // ViP_5,15.2 // kaüsàya nàradaþ pràha yathàvçttamanukramàt / ya÷odàdevakãgarbaparivçttadya÷eùataþ // ViP_5,15.3 // ÷rutvà tatsakalaü kaüso nàradàddevadar÷anàt / vasudevaü prati tadà kopaü cakre sudurmatiþ // ViP_5,15.4 // sotikopàdupàlabhya sarvayàdavasaüsadi / jagarja yàdavàü÷caiva kàryaü caitadacintayat // ViP_5,15.5 // yàvanna balamàråóhau ràmakçùõau subàlakau / tàvadeva mayà vadhyàvasàdhyau råóhayauvanau // ViP_5,15.6 // càõårotra mahàvãryo muùñika÷ ca mahàbalaþ / etàbhyàü mallayuddhena màrayiùyàma durmatã // ViP_5,15.7 // dhanurmahamahàyogavyàjenànãya tau vrajàt / tathà tathà yatiùyàmi yàsyete saükùayaü yathà // ViP_5,15.8 // ÷vaphalpatanayaü ÷åramakråraü yadupuïgavam / tayorànayanàrthàya preùayiùyàmi gokulam // ViP_5,15.9 // vçndà vanacaraü ghoramàdekùyàmi ca ke÷inam / tatraivàsàvatibalastàvubhau ghàtayiùyati // ViP_5,15.10 // gajaþ kuvalàyàpãóo matsakà÷amihàgatau / ghàtayiùyati và goùau vasudevasutàvubhau // ViP_5,15.11 // ÷rãparà÷ara uvàca ityàlocya sa duùñàtmà kaüso ràmajanàrdanau / hantuü kçtam artivãràv akråraü vàkyam avçbravãt // ViP_5,15.12 // kaüsa uvàca bho bho dànapate vàkyaü kriyatàü prãtaye mama / itaþ syandanamàruhya gamyatàü nandagokulam // ViP_5,15.13 // vasudevasutau tatra viùõor aü÷asamudbhavau / nà÷àya kila saübhåtau mama duùñau pravardhataþ // ViP_5,15.14 // dhanurmaho mamàpyatra caturda÷yàü bhaviùyati / àneyau bhavatà gatvà mallayuddhàya tatra tau // ViP_5,15.15 // càõåramuùñikau mallau niyuddhaku÷alau mama / tàbhyàü sahànayoryuddhaü sarvaloko 'tra pa÷yatu // ViP_5,15.16 // gajaþ kuvalayàpãóo mahàmàtrapracoditaþ / sa và haniùyate pàpau vasudevàtmajau ÷i÷u // ViP_5,15.17 // tau hatvà vasudevaü ca nandagopaü ca durmatim / haniùye pitaraü cainamugrasenaü sudurmatim // ViP_5,15.18 // tataþsamastagopànàü godhanànyakhilànyaham / vittaü càpahariùyàmi duùñànàü madvadhaiùiõàm // ViP_5,15.19 // tvàmçte yàdavà÷caite dviùo dànapate mama / eteùàü ca vadhàyàhaü yatiùye 'nukramàttataþ // ViP_5,15.20 // tadà niùkaõñakaü sarvaü ràjyametadayàdavam / prasàdhiùye tvayà tasmànmatprãtyai vãra gamyatàm // ViP_5,15.21 // yathà ca màhiùaü sarpirdadhicàpyupahàrya vai / gopàþsamànayantvà÷u tathà vàcyàstvayà ca te // ViP_5,15.22 // ÷rãparà÷ara uvàca ityàj¤aptastadàkråromahàbhàgavato dvaja / prãtimànabhavatkçùõaü ÷vodrakùyàmãti satvaraþ // ViP_5,15.23 // tathetyaktvà ca ràjànaü rathamàruhya ÷obhanam / ni÷cakràma tataþ puryà mathuràyà madhupriyaþ // ViP_5,15.24 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàse pa¤cada÷o 'dhyàyaþ (15) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ke÷ã càpi balodagraþ kaüsadåtaþ pracoditaþ / kçùõasya nidhanàkàïkùã vçndàvanamupàgamat // ViP_5,16.1 // sa khurakùatabhåpçùñhaþsañàkùepadhutàübudaþ / drutavikràntacandràrkamàrgo gopànupàdravat // ViP_5,16.2 // tasya deùita÷abdena gopàlà daityavàjinaþ / gopya÷ ca bhayasaüvignà govindaü ÷araõaü yayuþ // ViP_5,16.3 // tràhitràhiti govindaþ÷rutvàteùàü tato vacaþ / satoyajaladadhvànagaübhãramidamuktavàn // ViP_5,16.4 // alaü tràsena gopàlàþ ke÷inaþ kiü bhayàturaiþ / bhavidbhir gopajàtã yair vãravãryaü vilopyate // ViP_5,16.5 // kimanonàlpasàreõa haùitàñopakàriõà / daiteyabalavàhyena valgatà duùñavàjinà // ViP_5,16.6 // ehyehi duùña kçùõo 'haü påùõastviva pinàkadhçt / pàtayiùyàmi da÷anànvadanàdakhilàüstava // ViP_5,16.7 // ityuktvàsphoñya govindaþ ke÷inaþsaümukhaü yayau / vivçtàsya÷ ca so 'py enaü daiteyà÷va upàdravat // ViP_5,16.8 // bàhumàbhogitaü kçtvà makhe tasya janàrdanaþ / prave÷ayàmàsa tadà ke÷ino duùñavàjinaþ // ViP_5,16.9 // ke÷ino vadanaü tena vi÷atà kçùõabàhunà / ÷àtità da÷anàþ petuþ sitàbbràvayavà iva // ViP_5,16.10 // kçùõasya vavçdhe bàhuþ ke÷idehagato dvija / vinà÷àya yathà vyàdhiràsaübhåterupekùitaþ // ViP_5,16.11 // vipàñitoùñho bahulaü saphenaü rudhiraü vaman / sokùiõã vivçte cakre vi÷iùñe muktabandhane // ViP_5,16.12 // jadhàna dharaõãü pàdaiþ ÷akçnmåtraü samutsçjan / svedàrdragàtras÷ànta÷ ca niryatnaþso 'bhavattadà // ViP_5,16.13 // vyàditàsyamahàürandhraþso 'suraþ kçùõabàhunà / nipàtito dvidhà bhåmau vaidyutena yathà drumaþ // ViP_5,16.14 // dvipàde pçùñhapucchàrdha ÷ravaõaikàkùinàsike / ke÷inaste dvidhà bhåte ÷akale dve virejatuþ // ViP_5,16.15 // hatvà tu ke÷inaü kçùõo gopàlair muditair vçtaþ / anàyastatanuþsvastho hasaüstatraiva tasthivàn // ViP_5,16.16 // tato gopya÷ ca gopà÷ ca hate ke÷ini vismitàþ / tuùñuvuþ puõóarãkàkùamanuràgamanoramam // ViP_5,16.17 // athàhàntarhito vipra nàrado jalade sthitaþ / ke÷inaü nihataü dçùñvà harùanirbharamànasaþ // ViP_5,16.18 // sàdhusàdhu jagannàtha lãlayaiva yadacyuta / nihato 'yaü tvayà ke÷ã kle÷adastridivaukàsàm // ViP_5,16.19 // yuddhotsukohamatyarthaü naravàjimahàhavam / abhåtapårvamanyatra draùñuü svargàdihàgataþ // ViP_5,16.20 // karmàõya'tràvatàre te kçtàni madhusådana / yàni tair vismitaü cetastoùametena me gatam // ViP_5,16.21 // turaïgasyàsya ÷akropi kçùõa devà÷ ca bibhyati / dhutakesàrajàlasya hreùato 'bhràvalokinaþ // ViP_5,16.22 // yasmàttvayaiùa duùñàtmà hataþ ke÷ã janàrdana / tasmàtke÷avanàmnà tvaü loke khyàto bhaviùyasi // ViP_5,16.23 // svastyastu te gamiùyàmi kaüsayuddhe 'dhunà punaþ / para÷vo 'ha sameùyàmi tvayà ke÷iniùådana // ViP_5,16.24 // ugrasenasute kaüse sànuge vinipàtite / bhàràvatàrakartà tvaü pçthivyà pçthivãdhara // ViP_5,16.25 // tatràneka prakàràõi yuddhàni pçthivãkùitàm / draùñavyàni mayà yuùmatpraõãtàni janàrdana // ViP_5,16.26 // so 'haü yàsyàmi govinda devakàryaü mahatkçtam / tvayaiva viditaü sarvaü svasti te 'stu vrajàmyaham // ViP_5,16.27 // nàrade tu gate kçùõaþ saha gopaiþ sabhàjitaþ / vive÷a gokulaü gopãnetrapànaikabhàjanam // ViP_5,16.28 // iti ÷rãviùõumàhapuràõe pa¤camàü÷e ùoña÷o 'dhyàyaþ (16) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca akråro 'pi viniùkramya syandanenà÷ugàminà / kçùõasaüdar÷anàkàïkùã prayayau nandagokulam // ViP_5,17.1 // cintayàmàsa càkråro nàsti dhanyataro mayà / yo 'ham aü÷àvatãrõasya mukhaü drakùyàmi cakriõaþ // ViP_5,17.2 // adya me saphalaü janma suprabhàtàbhavanni÷à / yadunnidràbhapatràkùaü viùõordrakùyàmyahaü mukham // ViP_5,17.3 // pàpaü harati yatpuüsàü smçtaü saükalpanàmayam / tatpuõóarãkanayanaü viùõordrakùyàmyahaü mukham // ViP_5,17.4 // vinirjagmuryato vedà vedàïgànyakhilàni ca / drakùyàmi tatparaü dhàma dhàmràü bhagavato mukham // ViP_5,17.5 // yaj¤eùu yaj¤apuruùaþ puruùaiþ puruùottamaþ / ijyate yo 'khilàdhàrastaü drakùyàmi jagatpatim // ViP_5,17.6 // iùñvà yamindro yaj¤ànàü ÷atenàmararàjatàm / avàpa tamanantàdimahaü drakùyàmi ke÷avam // ViP_5,17.7 // na brahma nendrarudrà÷vivasvàdityamarudgaõàþ / yasya svaråpaü jànanti pratyakùaü yàti me hariþ // ViP_5,17.8 // sarvàtmà sarvavit sarvaþ sarvabhåteùv avasthitaþ / yohya'cintyo 'vyayo vyàpã sa vakùyati mayà saha // ViP_5,17.9 // matsya kårmavaràhà÷vasiüharåpàdibhiþ sthitim / cakàra jagato yo 'jaþ jagato yo 'jaþ so 'dya màü pralapiùyati // ViP_5,17.10 // sàüprataü ca jagatsvàmã kàryamàtmahçdi sthitam / kartuü manuùyatàü pràptaþsvecchàdehadhçdavyayaþ // ViP_5,17.11 // yonantaþ pçthivãü dhatte ÷ekharasthitisaüsthitàm / so 'vatãrõo jagatyarthe màma kråreti vakùyati // ViP_5,17.12 // pitçputrasuhçdbhràtçmàtçbandhumayãmimàm / yanmàyàü nàlamuttartuü jagattasmai namonamaþ // ViP_5,17.13 // taratyavidyàü vitatàü hçdi yasminnive÷ite / yogamàyàmameyàya tasmai vidyàtmane namaþ // ViP_5,17.14 // yajvabhir yaj¤apuruùo vàsudeva÷ ca sàttvataiþ / vedàntavedibhir viùõuþ procyate yo natosmi tam // ViP_5,17.15 // yathà yatra jagaddhàmni dhàtaryetatpratiùñhitam / sadasattena satyena mayyasau yàtu saumyàtàm // ViP_5,17.16 // smçte sakalakalyàõabhàjanaü yatra jàyate / puruùastamajaü nityaü vrajàmi ÷araõaü harim // ViP_5,17.17 // ÷rãparà÷ara uvàca itthaü saücintayanviùõuü bhaktinamràtmamànasaþ / akråro gokulaü pràptaþ ki¤citsårye viràjati // ViP_5,17.18 // sa dadar÷a tadà kçùõamàdàvàdohane gavàm / vatsamadhyàgataü phullanã lotpaladalacchavim // ViP_5,17.19 // praphullapadmapatràkùaü ÷rãvatsàükitavakùasam / pralaübabàhumàyàmatuïgorasthalamunnasam // ViP_5,17.20 // savilàsasmitàdhàraü bibhràõaü mukhapaïkajam / juïgaraktanakhaü padybhàü dharaõyàü supratiþùitam // ViP_5,17.21 // bibhràõaü vàsasã pãte vanyapuùpavibhåùitam / seüdunãlàcalàbhaü taü sitàübhojàvataüsakam // ViP_5,17.22 // haüsakundendudhavalaü nãlàübaradharaü dvija / tasyànu balabhadraü ca dadar÷a yadunandanam // ViP_5,17.23 // pràü÷umuttuïgabàhvaüsaü vikàsi mukhapaïkajam / meghamàlàparivçtaü kailàsàdrimivàparam // ViP_5,17.24 // tau dçùñvà vikasadvaktrasarojaþ sa mahàmatiþ / pulakà¤citasarvàïgastadàkråro 'jagaddhàtari bhavanmune // ViP_5,17.25 // tadetatparamaü dhàma tadetatparamaü padam / bhagavadvàsudevàü÷o dvidhà yo 'yaü vyavasthitaþ // ViP_5,17.26 // sàphalyamakùõoryugametadatra dçùñe jagaddhàtari yàtamuccaiþ / apyaïgametadbhagavatprasàdàttadaïgasaüge phalavanmama syàt // ViP_5,17.27 // apyeùa pçùñhe mama hastapadmaü kariùyati ÷rãmadanantamårtiþ / yasyàïgulispar÷ahatàkhilàghair avàpyate siddhirapàstadoùà // ViP_5,17.28 // yenàgnividyudravira÷mimàlàkaràlamatyugramapeta caktram / cakraü ghnatà daityapaterhçtàni daityàïganànàü nayanà¤janàni // ViP_5,17.29 // yatràübu vinyasya balirmanoj¤ànavàpa bhogànvasudhàtavalasthaþ / tathàmaratvaü trida÷àdhipatvaü manvantaraü pårõamapeta÷atrum // ViP_5,17.30 // apyeùa màü kaüsaparigraheõa doùàspadãbhåtamadoùaduùñam / kartàmànopahataü dhigastu tajjanma yatsàdhubahiùkçtasya // ViP_5,17.31 // j¤ànàtmakasyàmalasattvarà÷erapetadoùasya sadà sphuñasya / kiü và jagatyatra samastapuüsàmaj¤àtamasyàsti hçdi sthitasya // ViP_5,17.32 // tasmàdahaü bhaktivinamracetà vrajàmi sarve÷vamã÷varàõàm / aü÷àvatàraü puruùottamasya hyanàdimadhyàntamajasya viùõoþ // ViP_5,17.33 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e sapta÷o 'dhyàyaþ (17) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca cintayannitigovindamupagamya sa yàdavaþ / akrurosmãti caraõau nanàma ÷irasà hareþ // ViP_5,18.1 // so 'pyenaü dhvajavajràbjakçtacihnena pàõinà / saüspç÷yàkçùya ca prãtya sugàóhaü pariùasvaje // ViP_5,18.2 // kçtasaüvandanau tena yathàvadbalake÷avau / tataþ pravãùñau saühçùñau tamàdàyàtmamandiram // ViP_5,18.3 // saha tàbhyàü tadàkråraþ kçtasaüvandanàdikaþ / bhuktabhojyo yathànyàyyamàcacakùe tatastayoþ // ViP_5,18.4 // yathà nirbhatsitastena kaüsenànakadundubhiþ / yathà ca devakã devã dànavena duràtmanà // ViP_5,18.5 // ugrasene yathà kaüsaþsa duràtmà ca vartate / yaü caivàrthaü samuddi÷ya kaüsena tu visarjitaþ // ViP_5,18.6 // tatsarvaü vistaràcchutvà bhagavàndevakãsutaþ / uvàcàkhilamapyetajj¤àtaü dànapate mayà // ViP_5,18.7 // kariùye tanmàhabhàga yadatraupayikaü matam / vicintyaü nànyathaitatte viddhi kaüsaü hataü mayà // ViP_5,18.8 // ahaü ràma÷ ca mathuràü ÷vo yàsyàvaþsaha tvayà / gopavçddhà÷ ca yàsyanti hyàdàyopàyanaü bahu // ViP_5,18.9 // ni÷eyaü nãyatàü vãra na cintàü kartumarhasi / triràtràbhyantare kaüsaü nihanaùyàmi sànugam // ViP_5,18.10 // ÷rãparà÷ara uvàca samàdi÷ya tato gopànakråro 'pi ca ke÷avaþ / suùvàpa balabhadra÷ ca nandagopagçhe tataþ // ViP_5,18.11 // tataþ prabhàte vimale kçùõaràmau mahàdyutã / akråreõa samaü gantumudyatau mathuràü purãm // ViP_5,18.12 // dçùñvà gopãjanaþsàsraþ ÷lathadvalayabàhukaþ / ni÷a÷vasàtiduþkhàrtaþ pràha parasparam // ViP_5,18.13 // mathuràü pràpya govindaþ kathaü gokulameùyati / nagarastrãkalàlàpamadhu ÷rotreõa pàsyati // ViP_5,18.14 // vilàsivàkyapàneùu nàgarãõàü kçtàspadam / cittamasya kathaü bhåyo gràmyagopãùu yàsyati // ViP_5,18.15 // sàraü samastagoùñhasya vidhinà haratà harim / prahçtaü gopayoùitsu nirghçõena duràtmanà // ViP_5,18.16 // bhàvargabhasmitaü vàkyaü vilàsalalità gatiþ / nàgarãõàmatãvaitatkañàkùekùitameva ca // ViP_5,18.17 // gràmyo harirayaü tàsàü vilàsanigaóair yutaþ / bhavatãnàüpunaþ pàr÷vaü kayà yuktyà sameùyati // ViP_5,18.18 // eùaiùa rathamàruhya mathuràü yàti ke÷avaþ / kråreõàkrårakeõàtra nirghçõena pratàritaþ // ViP_5,18.19 // kiü na vetti nç÷aüsoyamanuràgaparaü janam / yenaivamakùõoràhlàdaü nayatyanyatra no harim // ViP_5,18.20 // eùa ràmeõa sahitaþ prayàtyatyantanirghçõaþ / rathamàruhya govindastvaryatàmasya vàraõe // ViP_5,18.21 // guråõàmagrato vaktuü viü bravãtha na naþ kùamam / guravaþkiü kariùyanti dagdhànàü virahàgninà // ViP_5,18.22 // nadaïgopamikhà gopà gantumete samudyatàþ / nodyamaü kurute ka÷cidgovindavinivartane // ViP_5,18.23 // suprabhàtàdya rajanã mathuràvàsayoùitàm / pàsyantyacyutavaktràbjaü yàsàü netràlipaïktayaþ // ViP_5,18.24 // dhanyàste pathi ye kçùõamito yàntyanivàritàþ / udvahiùyanti pa÷yantaþ svadehaü pulakà¤citam // ViP_5,18.25 // mathurànagarãpauranayanànàü mahotsavaþ / govindàvayavair dçùñair atãvàdya bhaviùyati // ViP_5,18.26 // ko nu svapraþsabhàgyàbhir dçùñastàbhir adhokùajam / vistàrikàü tinayanà yà drakùyantyanivàritàþ // ViP_5,18.27 // aho gopãjanasyàsya dar÷ayitvà mahànidhim / utkçttànyatra netràõi vidhinà karuõàtmanà // ViP_5,18.28 // anuràgeõa ÷aithilyamasmàsu vrajite harauþ / ÷aithilyamupayàntyà÷u kareùu valayànyapi // ViP_5,18.29 // akråraþ krårahçdayaþ ÷ãvraü prerayate hayàn / eva màrtàsu yoùitsu kçpà kasya na jàyate // ViP_5,18.30 // eùa kçùõarathasyoccai÷ cakrareõur nirãkùyatàm / dårãbhåto hariryena so 'pi reõurnalakùyate // ViP_5,18.31 // ÷rãparà÷ara uvàca ityevamatihàrdena gopãjananirãkùitaþ / tatyàja vrajabhåbhàgaü saha ràmeõa ke÷avaþ // ViP_5,18.32 // gacchanto javanà÷vena rathena yamunàtañam / praptamadhyàhnasamaye ràmàkrårajanàrdanàþ // ViP_5,18.33 // athàha kuùmamakråro bhavadybhàü tàvadàsyatàm / yàvatkaromi kàlindyà àhnikàrhaõamaübhasi // ViP_5,18.34 // ÷rãparà÷ara uvàca tathetyuktastatasnàtaþsvàcàntaþsa mahàmatiþ / dadhyau brahma paraü vipra graviùño yamunàjale // ViP_5,18.35 // phaõàsahasramàlàóhyaü balabhadraü dadar÷a saþ / kundamàlàïgamunnidrapadmapatràyatekùaõam // ViP_5,18.36 // vçtaü vàsukiraübhàdyair mahadbhiþ pavanà ÷ibhiþ / saüståyamànamudgandhivanamàlàvibhåùitam // ViP_5,18.37 // dadhànamasite vastre càruråpàvataüsakam / càrukuõóalinaü bhàntamantarjalatale sthitam // ViP_5,18.38 // tasyotsaüge ghana÷yàmamàtàmràyatalocanam / caturbàhumudàràïgaü cakràdyàyudhabhåùaõam // ViP_5,18.39 // pãte vasànaü vasane citramàlyopa÷obhitam / ÷akracàpata-óinmàlàvicitramiva toyadam // ViP_5,18.40 // ÷rãvatsavakùasaü càru sphuranmakarakuõóalam / dadar÷a kçùõamakliùñaü puõóarãkàvataüsakam // ViP_5,18.41 // sanandanàdyair munibhiþ saddhayogair akalmaùaiþ / saücintyamànaü tatrasthair nàsàgranyastalocanaiþ // ViP_5,18.42 // balakçùõau tathàkråraþ pratyabhij¤àya vismitaþ / acintayadrathàcchãghraü kathamatràgatàviti // ViP_5,18.43 // vivakùostaübhayàmàsa vàcaü tasya janàrdanaþ / tato niùkramya salilàdrathamabhyàgataþ punaþ // ViP_5,18.44 // dadar÷a tatra caivobhau rathasyopari niùñhitau / ràmakçùõau yathàpårvaü manuùyavapuùànvitau // ViP_5,18.45 // nimagna÷ ca punas toye dadar÷a ca tathaiva tau / saüståyamànau gandharvair munisiddhamahoragaiþ // ViP_5,18.46 // tato vij¤àtasadbhàvaþsa tu dànapatistadà / tuùñàva sarva vij¤ànamayamacyutamã÷varam // ViP_5,18.47 // akråra uvàca sanmàtraråpiõetintyamahimre paramàtmane / vyàpine naikaråpaikasvaråpàya namo namaþ // ViP_5,18.48 // sarvaråpàya te 'cintyahavirbhåtàya te namaþ / namo vij¤ànapàràya paràya prakçteþ prabhoþ // ViP_5,18.49 // bhåtàtmà cendriyàtmà ca pradhànàtmà tathà bhavàn / àtmà ca paramàtmà ca tvamekaþ pa¤cadhà sthitaþ // ViP_5,18.50 // prasãda sarva sarvàtmna kùaràkùaramaye÷vara / brahmaviùõu÷ivàkhyàbhiþ kalpanàbhir udãritaþ // ViP_5,18.51 // anàkhyeyasvaråpàtmannanàkhyeyaprayojana / anàkhyena bhidhànaü tvàü natosmi parame÷vara // ViP_5,18.52 // na yatra nàtha vidyante nàmajàtyàdikalpanàþ / tadbrahma paramaü nityamavikàri bhavànajaþ // ViP_5,18.53 // na kalpanàmçterthasya sarvasyàdhigamo yataþ / tataþ kçùõacyutànantaviùõusaüj¤àbhirióyate // ViP_5,18.54 // sarvàrthastvamaja vikalpanàbhir etair vàdyair bhavati hi yair anantavi÷vam / vi÷vàtmà tvamiti vikàrahãnametatsarvasminna hi bhavatosti ki¤cidanyat // ViP_5,18.55 // tvaü brahmà pa÷upatiryamà vidhàtà dhàtà tvaü trida÷apatiþsamãraõo 'gniþ / toye÷o dhanapatiüratakastvameko bhinnàrthair jagadabhipàsi÷aktibhedaiþ // ViP_5,18.56 // vi÷vaü bhavànsçjati såryagabhastiråpo vi÷ve÷a te guõamayoyamataþ prapa¤caþ / råpaü paraü saditi vàcakamakùaraü yajj¤ànàtmane sadasate praõato 'smi tasmai // ViP_5,18.57 // oü namo vàsudevàya namaþsaükarùaõàya ca / pradyumnàya namastubhyamaniruddhàya te namaþ // ViP_5,18.58 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e 'ùñà÷o 'dhyàyaþ (18) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca evamantarjale viùõumabhiùñåya sa yàdavaþ / arcayàmàsa sarve÷aü dhåpapuùpair manomayaiþ // ViP_5,19.1 // parityaktànyaviùayo manastatra nive÷ya saþ / brahmabhåte ciraü sthitvà viraràma samàdhinaþ // ViP_5,19.2 // kçtakçtyamivàtmànaü manyamàmau mahàmatiþ / àjagàma rathaü bhåyo nirgamya yamunàübhasaþ // ViP_5,19.3 // dadar÷a ràmakçùõau ca yathàpurvamavasthitau / vismitàkùastadàkrårastaü ca kçùõo 'bhyabhàùata // ViP_5,19.4 // ÷rãkçùõa uvàca nånaü te dçùñamà÷caryamakråra yamunàjale / vismayotphullanayano bhavànsaülakùyate yataþ // ViP_5,19.5 // akråra uvàca antarjale yadà÷caryaü dçùñaü tatra mayàcyuta / tadatràpi hi pa÷yàmi mårtimatpurataþ sthitam // ViP_5,19.6 // jagadetanmahà÷caryaråpaü yasya mahàtmanaþ / tenà÷caryapareõàhaü bhavatà kçùõa saügataþ // ViP_5,19.7 // tatkimetena mathuràü yàsyàmo madhusådana / bibhemi kaüsàddhigjanma paripiõóopajãvinàm // ViP_5,19.8 // ityuktvà codayàmàsa sa hayàn vàtaraühasaþ / saüpràpta÷càpi sàyàhne so 'kråro mathuràü purãm // ViP_5,19.9 // vilokya mathuràü kçùõaü ràmaü càha sa yàdavaþ / padybhàü yàtaü mahàvãrau rathenaiko vi÷àmyaham // ViP_5,19.10 // gantavyaü vasudevasya no bhavadybhàü tathà gçham / yuvayorhi kçte vçddhaþsa kaüsena nirasyate // ViP_5,19.11 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà pravive÷àtha so 'kråro mathuràü purãm / praviùñau ràmakçùõau ca ràjamàrgamupàgatau // ViP_5,19.12 // strãbhir narai÷ ca sànandaü lotanair abhivãkùitau / jagmaturlãlayà vãrau mattau bàlagajàviva // ViP_5,19.13 // bhramamàõau tato dçùñvà rajakaü raïgakàrakam / ayocetàü såråpàõi vàsàüsi ruciràõi tau // ViP_5,19.14 // kaüsasya rajakaþ so 'tha prasàdàråóhavismayaþ / bahånyàkùepavàkyàni pràhoccai ràmake÷avau // ViP_5,19.15 // tatastalaprahàreõa kçùõastasya duràtmanaþ / pàtayàmàsa roùeõa rajakasya ÷iro bhuvi // ViP_5,19.16 // hatvà'dàya ca vastràõi pãtanãlàübarau tataþ / kçùõaràmau mudà yuktau màlàkàragçhaü gatau // ViP_5,19.17 // vikàsinetrayugalo màlàkàrotivismitaþ / etau kasya sutau yàtau maitreyàcintayattadà // ViP_5,19.18 // pãtanãlàübaradharau tau dçùñvàtimanoharau / sa tarkayàmàsa tadà bhuvaü devàvupàgatau // ViP_5,19.19 // vikàsimukhapadmàbhyàü tàbhyàü puùpàõi yàcitaþ / bhivaü viùñabhya hastàbhyàü paspar÷a ÷irasà mahãm // ViP_5,19.20 // prasàdaparamau nàthau mama gehamupàgatau / dhanyo 'hamarcayiùyàmãtyàha tau màlyajãvanaþ // ViP_5,19.21 // tataþ prahçùñavadanastayoþ puùpaõi kàmataþ / càråõyetànyathaitàni pradadau sa pralobhayan // ViP_5,19.22 // punaþpunaþ praõamyobhau màlàkàro narottamau / dadau puùpàõi càråõi gandhavantyamalàni ca // ViP_5,19.23 // màlàkàràya kçùõo pi prasannaþ pradadau varàn / ÷rãstvàü matsaü÷rayà bhadra na kadàcittyajiùyati // ViP_5,19.24 // balahànirna te saumya dhanahànirathàpi và / yàvaddinàni tàvacca na na÷iùyati saütatiþ // ViP_5,19.25 // bhuktvà ca vipulànbhogàüstvamante matprasàdataþ / mamànusmaraõaü pràpyadivyaü lokamavàpsyasi // ViP_5,19.26 // dharme mana÷ ca te bhadra sàrvakàlaü bhaviùyati / yuùmatsaütatijàtànàü dhãrghamàyurbhaviùyati // ViP_5,19.27 // nopasargàdikaü doùaü yuùmatsaütatisaübhavaþ / avàpsyati mahàbhàgà yàvatsåryo bhaviùyati // ViP_5,19.28 // ÷rãparà÷ara uvàca atyuktvà tadgçhàtkçùõo baladevasahàyavàn / nirjagàma muni÷reùñha màlàkàreõa påjitaþ // ViP_5,19.29 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷a ekonavi÷odhyàyaþ (19) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ràjamàrge tataþ kçùõaþsànulepanabhàjanàm / dadar÷a kubjàmàyàntãü navayovanagocaràm // ViP_5,20.1 // tàmàha lalitaü kçùõaþ kasyedamanulepanam / bhavatyà nãyate satyaü vadendãvaralocane // ViP_5,20.2 // sakàmeneva sà proktà sànuràgà hariü prati / pràha sà lalitaü kubjà taddar÷anabalàtkçtà // ViP_5,20.3 // kànta kasmànna jànàsi kaüsena viniyojitàm / naikavakreti vikhyàtàmanulepanakarmaõi // ViP_5,20.4 // nànyapiùñaü hi kaüsasya prãtaye hyanulepanam / bhavàmyahamatãvàsya prasàdadhanabhàjanam // ViP_5,20.5 // ÷rãkçùõa uvàca sugandhametadràjàrhaü ruciraü rucirànane / àvayorgàtra sadç÷aü dãyatàmanulepanam // ViP_5,20.6 // ÷rãparà÷ara uvàca ÷rutvaitadàha sà kubjà gçhyatàmiti sàdaram / anulepanaü ca pradadau gàtrayogyamathobhayoþ // ViP_5,20.7 // bhakticchedànuliptàïgau tatastau puruùarùabhau / seüdracàpau vyaràjetàü sitakçùõàvivàübudau // ViP_5,20.8 // tatastàü cubuke ÷aurirullàpana vidhànavit / utpàñya tolayàmàsa vdyaïgulenàgrapàõinà // ViP_5,20.9 // cakarùa padybhàü ca tadà çjutvaü ke÷avo 'nayat / tataþsà çjutàü pràptàyoùitamabhavadvarà // ViP_5,20.10 // vilàsalilitaü pràha premagarbhabharàlasam / vastre pragçhya govindaü mama gehaü vrajeti vai // ViP_5,20.11 // evamuktastayà ÷aurã ràmasyàlokya cànanam / prahasya kubjàü tàmàha naikavakràmaninditàm // ViP_5,20.12 // àyàsye bhavatãgehamiti tàü prahasanhariþ / visasarja jahàsoccai ràmasyàlokya cànanam // ViP_5,20.13 // bhaktibhedànuniptàïgau nãlapãtàübarau tu tau / dhanuþ÷àlàü tato yàtau citramàlyopasobhitau // ViP_5,20.14 // àyàgaü taddhanåratnaü tàbhyàü pçùñais tu rakùibhiþ / àkhyàte sahasà kçùõo gçhãtvà pårayaddhanuþ // ViP_5,20.15 // tataþ pårayatà tena bhajyamànaü balàddhanuþ / cakàra sumahacchabdaü mathurà yena pårità // ViP_5,20.16 // anuyuktau tatastau tu bhagre dhanuùi rakùibhiþ / rakùisainyaü nihatyobhau niùkràntau kàrmukàlayàt // ViP_5,20.17 // akråràgamavçttàntamupalabhya mahaddhanuþ / bhagnaü ÷rutvà ca kaüso 'pi pràha càõåramuùñikau // ViP_5,20.18 // kaüsa uvàca gopàladàrakau pràptau bhavadybhàü tu mamàgrataþ / mallayuddhena hantavyau mama pràõaharau di tau // ViP_5,20.19 // niyuddhe tadvinà÷ena bhavadbhyàü toùito hy aham / dàsyàmyabhimatànkàmànnànyathaitau mahàbalau // ViP_5,20.20 // nyàyatonyàyato vàpi bhavadybhàü tau mamàhitau / hantàvyau tadvadhàdràjyaü sàmànyaü vàü bhaviùyati // ViP_5,20.21 // ityàdi÷ya sa tau mallau tata÷càhåya hastipam / provàcoccais tvayà mallasamàjadvàri ku¤jaraþ // ViP_5,20.22 // sthàpyaþ kuvalayàpãóastena tau gopadàrakau / ghàtanãyau niyuddhàya raïgadvàramupàgatau // ViP_5,20.23 // tamapyàj¤àpya dçùñvà ca sarvànma¤cànupàkçtàn / àsannamaraõaþ kaüsaþ såryodayamudaikùata // ViP_5,20.24 // tataþ samastama¤ceùu nàgaraþsa tadà janaþ / ràjama¤ceùu càråóhàþsaha bhçtyair naràdhipàþ // ViP_5,20.25 // mallaprà÷rikavarga÷ ca raïgamadhyasamãpagaþ / kçtaþ kaüsena kaüso 'pi tuïgama¤ce vyavasthitaþ // ViP_5,20.26 // antaþpuràõàü ma¤cà÷ ca tathànye parikalpitàþ / anye ca vàramukhyànàmanye nàgarayoùitàm // ViP_5,20.27 // nandagopàdayo gopà ma¤ceùv anyeùv avasthitàþ / akråravasudevau ca ma¤caprànte vyavasthitau // ViP_5,20.28 // nàgarãyoùitàü madhye devakãputragardhinã / antakàle 'pi putrasya drakùyàmãti mukhaü sthità // ViP_5,20.29 // vàdyamàneùu turyeùu càõåre càtivalgati / hàhàkàrapare loke hyàsphoñayati muùñike // ViP_5,20.30 // ãùaddhasaütau tau vãrau balabhadrajanàrdanau / gopaveùadhàrau vàlau raïgadvàramupàgatau // ViP_5,20.31 // tataþ kuvalayàpãóo mahàmàtrapracoditaþ / abhyadhàvata vegena hantuü gopakumàrakau // ViP_5,20.32 // hàhàkàro mahà¤jaj¤e raïgamadhye dvijottama / baladevo 'nujaü dçùñvà vacanaü cedam abravãt // ViP_5,20.33 // hantavyo hi mahàbhàga nàgo 'yaü ÷atrucoditaþ // ViP_5,20.34 // ityuktaþso 'grajenàtha baladevena vai dvija / siühanàdaü tata÷cakre màdhavaþ paravãrahà // ViP_5,20.35 // kareõa karamakçùya tasya ke÷iniùådanaþ / bhramayàmàsa taü ÷airir airàvatasamaü bale // ViP_5,20.36 // ã÷opi sarvajagatàü bàlalãlànusàrataþ / krãóitvà suciraü kçùõaþ kadirantapadàntare // ViP_5,20.37 // utpàñya vàmadantaü tu dakùiõenaiva pàõinà / tàóayàmàsa yantàraü tasyàsãcchatadhà ÷iraþ // ViP_5,20.38 // dakùiõa dantamutpàñya balabhadro 'pi tatkùaõàt / sa roùastena pàr÷vasthàn gajapàlànapothayat // ViP_5,20.39 // tataståtplutya vegena rauhiõeyo mahàbalaþ / jaghàna vàmapàdena mastake hastinaü ruùà // ViP_5,20.40 // sa papàta hatastena balabhadreõa lãlayà / sahasràkùeõa vajreõa tàóitaþ parvato yathà // ViP_5,20.41 // hatvà kuvalayàpãóaü hastyàrohapracoditam / madàsçganuliptàïgau hastidantavaràyudhau // ViP_5,20.42 // mçgamadhye yathà siühau garvalãlàvalokinau / praviùñau sumahàraïgaü balabhadrajanàrdanau // ViP_5,20.43 // hàhàkàro mahà¤jaj¤e mahàraïge tvanantaram / kçùõo 'yaü balabhadbhoyamiti lokasya vismayaþ // ViP_5,20.44 // so 'yaü yena hatà ghorà påtanà bàlaghàtinã / kùiptaü tu ÷akañaü yena bhagnau tu yamalàrjunau // ViP_5,20.45 // soyaü yaþ kàliyaü nàgaü mamardàruhya vàlakaþ / dhçto govardhano yena saptaràtraü mahàgiriþ // ViP_5,20.46 // ariùño dhenukaþ ke÷ã lãlayaiva mahàtmanà / nihatà yena durvçttà dç÷yatàmeùa so 'cyutaþ // ViP_5,20.47 // ayaü càsya mahàbàhurbalabhadro 'grato 'grajaþ / prayàti lãlayà yoùinmanonayananandanaþ // ViP_5,20.48 // ayaü sa kathyate pràj¤aiþ puràõàrthavi÷àradaiþ / gopàlo yàdavaü vaü÷aü magnamabhyaddhariùyati // ViP_5,20.49 // ayaü hi sarvalokasya viùõorakhilajanmanaþ / avatãrõo mahãmaü÷o nånaü bhàraharo bhuvaþ // ViP_5,20.50 // ityevaü varõite paurai ràme kçùõe ca tatkùaõàt / urastatàpa devakyàþ snehasnutapayodharam // ViP_5,20.51 // mahotsavam ivàsàdya putrànanavilokanàt / yuvave vasudevo 'bhådvihàyàbhyàgatàü jaràm // ViP_5,20.52 // vistàritàkùiyugalo ràjàntaþpurayoùitàm / nàgàrastrãsamåha÷ ca draùñuü na viraràma tam // ViP_5,20.53 // sakhyaþ pa÷yata kçùõasya mukhamatyaruõekùaõam / gajayuddhakçtàyàsasvedàübukaõikacitam // ViP_5,20.54 // vikàsi÷aradaübhojamapa÷yàmajalokùitam / paribhåyaü sthitaü janma saphalaü kriyatàü dç÷aþ // ViP_5,20.55 // ÷rãvatsàükaü mahaddhàma bàlasyaitadvilokyatàm / vipakùakùapaõaü vakùo bhujayugyaü ca bhàmãni // ViP_5,20.56 // kiü na pa÷yasi dugdhendumçõàladhavalàkçtim / balabhadramimaü nãlaparidhànamupagatam // ViP_5,20.57 // valgatàmuùñikenaiva càõåreõa tathà sakhi / krãóatobalabhadrasya harerhàsyaü vilokyatàm // ViP_5,20.58 // sakhyaþ pa÷yata càõåraü niyuddhàrthamayaü hariþ / samupaiti na saütyatra kiü vçddhà muktakàrimaþ // ViP_5,20.59 // kva yauvanonmukhãbhåtamukumàratanurhariþ / kva vajrakañhinàbhoga÷arãro 'yaü mahàsuraþ // ViP_5,20.60 // imau sulalitair aïgair vartete navayauvanau / daiteyamallà÷càõårapramukhàstvatidàruõàþ // ViP_5,20.61 // niyuddhaprà÷nikànàü tu mahàneùa vyatikramaþ / yadbàlabalinor yuddhaü madhyasthaiþ samupekùyate // ViP_5,20.62 // ÷rãpàra÷ara uvàca itthaü purastrãlokasva vadata÷càlayanbhuvam / vavalga baddhakakùyontarjanasya bhagavànhariþ // ViP_5,20.63 // balabhadro 'pi càsphoñya vavalgalalitaü tathà / padepade tathà bhåmiryanna ÷ãrõà tadadbhutam // ViP_5,20.64 // càõåreõa tataþ kçùõo yayudhe 'mitavikramaþ / niyuddhaku÷alo daityau balabhadreõa muùñikaþ // ViP_5,20.65 // sannipàtàvadhåtais tu càõåreõa samaü hariþ / prakùepaõair muùñibhi÷ ca kãlavajranipàtanaiþ // ViP_5,20.66 // pàdoddhåtaiþ pramçùñai÷ ca tayoryuddham abhån mahat // ViP_5,20.67 // a÷astramatighoraü tat tayor yuddhaü sudàruõam / balapràõaviniùpàdyaü samàjotsavasannidhau // ViP_5,20.68 // yàvadyàvacca càõåro yuyudhe hariõà saha / pràmahànimavàpàgryàü tàvattavallavàllavam // ViP_5,20.69 // kçùõopi yuyudhe tena lãlayaiva jaganmayaþ / khedàccàlayatà kopànnijakesara÷ekharam // ViP_5,20.70 // balakùayaü vivçddhiü ca dçùñvà càõårakçùõayoþ / vàrayàmàsa tåryàõi kaüsaþ kopaparàyaõaþ // ViP_5,20.71 // mçdaïgàdiùu tåryeùu pratiùiddheùu tatkùaõàt / khe saügatànyavàdyanta devatåryàõyaneka÷aþ // ViP_5,20.72 // jaya govinda càõåraü jahi ke÷ava dànavam / antardhànagatà devàstamåcuratiharùitàþ // ViP_5,20.73 // càõåreõa ciraü kàlaü pãóitvà madhusådanaþ / utpàñya bhramayàmàsa tadvadhàya kçto dyamaþ // ViP_5,20.74 // bhràmayitvà ÷ataguõaü daityamallamamitrajit / bhåbhàvàtphoñayàmàsa gagane gatajãvitam // ViP_5,20.75 // bhåmàvàsphoñitastenacàõåraþ ÷atadhàbhavat / raktasràvamahàpaïkàü cakàra ca tadà bhavam // ViP_5,20.76 // baladevo 'pi tatkàlaü muùñikena mahàbalaþ / yayudhe daityamallena càõåreõa yathà hariþ // ViP_5,20.77 // so 'pyenaü muùñinà mårdhni vakùasyàhatya jànunà / pàtayitvà dharàpçùñhe niùpipeùa gatàyuùam // ViP_5,20.78 // kçùõa sto÷alakaü bhåyo mallaràjaü mahàbalam / vàmamuùñiprahàreõa pàtayàmàsa bhåtale // ViP_5,20.79 // càõåre nahate malle muùñeke vinipàtite / nãte kùayaü to÷alake sarve mallàþ pradudruvuþ // ViP_5,20.80 // vavalgatustato raïge kçùõasaükarùaõàvubhau / samànavayaso gopànbalàdàkçùyaharùitau // ViP_5,20.81 // kaüso 'pi koparaktàkùaþ pràhoccair vyàyatànnaràn / gopàvetau samàjaughànniùkràmyetàü balàditaþ // ViP_5,20.82 // nando 'pi gçhyatàü pàpo nirgalair àyasair iha / avçddhàrhaima daõóena vasudevo 'pi badhyatàm // ViP_5,20.83 // valganti gopàþ kçùõena ye ceme sahitàþ puràþ / gàvo nigçhya tàmeùàü yaccàsti vasu ki¤cana // ViP_5,20.84 // evamàj¤àpayànaü tu prahasya madhusådanaþ / utplutyàruhya taü ma¤caü kaüsaü jagràha vegataþ // ViP_5,20.85 // ke÷eùvà kçùya vigalatkirãñamavanãtale / saü kaüsaü pàtayàmàsa tasyopari papàta ca // ViP_5,20.86 // a÷eùajagadàdhàraguruõà patatopari / kçùõena tyàjitaþ pràõànugrasenàtmajo nçpaþ // ViP_5,20.87 // mçtasya ke÷eùu tadà gçhãtvà madhusådanaþ / cakarùa dehaü kaüsasya raïgamadhye mahàbalaþ // ViP_5,20.88 // gauravemàtipatatà parighàtena kçùyatà / kçtà kaüsasya dehena vegeneva mahàübhasaþ // ViP_5,20.89 // kaüse gçhãte kçùõena tadbhràtàbhyàgato ruùà / sunàmà bala bhadreõa lãlayaiva nipàtitaþ // ViP_5,20.90 // tato hàhàkçtaü sarvamàsãttadraïgamaõóalam / avaj¤ayà hataü dçùñvà kçùõena mathure÷varam // ViP_5,20.91 // kçùõe 'pi vasudevasya pàdau jagràha satvaraþ / devakyà÷ ca mahàbàhurbaladevasahàyavàn // ViP_5,20.92 // utthàpya vasudevastaü devakã ca janàrdanam / smçtajanmoktavacanau tàve va praõatau sthitau // ViP_5,20.93 // ÷rãvasudeva uvàca prasãda sãdatàü datto devànàü yo varaþ prabho / tathàvayoþ prasàdena kçtoddhàraþsa ke÷ava // ViP_5,20.94 // àràdhito yadbhagavànavatãrõo gçhe mama / durvçttanidhanàrthàya tena naþ pàvitaü kulam // ViP_5,20.95 // tvamantaþ sarvabhåtànàü sarvabhåtamayasthitaþ / pravartete samastàtmaüstvatto bhåtabhaviùyati // ViP_5,20.96 // yaj¤ais tvam ijyase 'cintya sarvadevamayàcyuta / tvameva yaj¤o yaùñà ca yajvanàü parame÷varaþ // ViP_5,20.97 // samudbhavaþsamastasya jagatastvaü janàrdana // ViP_5,20.98 // sàpahnavaü mama mano yadetattvayi jàyate / devakyà÷càtmajaprãtyà tadatyantavióaübanà // ViP_5,20.99 // tvaü kartà sarvabhåtànàmanàdinidhano bhavàn / tvaü manuùyasya kasyaiùà jihvà putrete vakùyati // ViP_5,20.100 // jagadetajjagannàtha saübhåtamakhilaü yataþ / kayà yuktyà vinà màyàü so 'smattaþ saübhaviùyati // ViP_5,20.101 // yasminpratiùñhitaü sarvaü jagatsthàvarajaïgamam / sa koùñhotsaüga÷ayane mànuùo jàya te katham // ViP_5,20.102 // sa tvaü prasãda param÷vara pàhi vi÷vamaü÷àvatàrakaraõair na mamàsi putraþ / àbrahyapàdapamidaü jagadetadã÷a tvatto vimohayasi kiü puruùottamàsmàn // ViP_5,20.103 // màyàvimohitadç÷à tanayo mameti kaüsàdbhàyaü kçtamapàstabhayo 'titãvram / nito 'si gokulamaràtibhayà kulena vçddhiü gato 'si mama nàsti mamatvamã÷a // ViP_5,20.104 // karmàõi rudramaruda÷vi÷atakratånàü sàdhyàni yasya na bhavanti nirãkùitàni / tvaü viùõurã÷a jagatàmupakàrahetoþ pràptosi naþ parigato vigato hi mohaþ // ViP_5,20.105 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e viü÷odhyàyaþ (20) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca tau samutpannavij¤ànau bhagavatkarmadar÷anàt / devakã vasudevau kudçùñvà màyàü punarhariþ / mohàya yaducakrasya vitatàna sa vaiùõavãm // ViP_5,21.1 // uvàca càüba he tàta ciràdutkaõñhitena me / bhavantau kaüsabhãtena dçùñau saükarùaõena ca // ViP_5,21.2 // kurvatàü yàti yaþ kàlo màtàpitrorapåjanam / tatkhaõóamàyuùo vyarthamasàdhånàü hi jàyate // ViP_5,21.3 // gurudevadvijàtãnàü màtàpitro÷ ca påjanam / kurvatàü saphalaþ kàlo dehinàü tàta jàyate // ViP_5,21.4 // tatkùantavyamidaü sarvamatikramakçtaü pitaþ / kaüsavãryapratàpàbhyàmàvayoþ parava÷yayoþ // ViP_5,21.5 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvàtha praõamyobhau yaduvçddhànanukramàt / yathàvadabhipåjyàtha cakratuþ pauramànanam // ViP_5,21.6 // kaüsapatnyastataþ kaüsaü parivàrya hataü bhuvi / vilepurmàtara÷càsya duþkha÷okapariplutàþ // ViP_5,21.7 // bahuprakàramasvasthàþ pa÷càttàpàturo hariþ / tàþsamà÷vàsayàmàsa svayamasràvilekùamaþ // ViP_5,21.8 // ugrasenaü tato bandhàmumoca madhusådanaþ / abhyasiücattadaivainaü nijaràjye hatàtmajam // ViP_5,21.9 // ràjyobhiùiktaþ kçùõena yadusiühaþsutasya saþ / cakàra pretakàryàõi ye cànye tatra ghàtitàþ // ViP_5,21.10 // kçtaurdhadaihikaü cainaü siühàsanagataü hariþ / uvàcàj¤àpaya vibho yatkàryamavi÷aïkitaþ // ViP_5,21.11 // yayàti÷àpàdvaü÷oyamaràjyàrhepi sàüpratam / mayi bhçtye sthite devanàj¤àpayatu kiü nçpaiþ // ViP_5,21.12 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà so 'smaradvàyumàjagàma ca tatkùaõàt / uvàca cainaü bhagavànke÷avaþ kàryamànuùaþ // ViP_5,21.13 // gacchedaü bråhi vàyo tvamalaü garvoõa vàsava / dãyatàmugrasenàya sudharmà bhavatà sabhà // ViP_5,21.14 // kçùõo bravãti ràjàrhametadratnamanuttamam / sådharmàkhyasabhàyuktamasyàü yadubhir àsitum // ViP_5,21.15 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktaþ pavano gatvà sarvamàha ÷acãpatim / dadau so 'pi sudharmàkhyàü sabhàü vàyoþ purandaraþ // ViP_5,21.16 // vàyunà càhçtàü divyàü sabhàü te yadupuïgavàþ / bubhujuþsarvaratnàóhyàü govindabhujasaü÷rayàþ // ViP_5,21.17 // viditàkhilavij¤ànau sarvaj¤ànamayàvapi / ÷iùyàcàryakramaü vãrau khyàpayantau sadåttamau // ViP_5,21.18 // tataþsàüdãpaniü kà÷yamavantãpuravàsinam / vidyàrthaü jagmaturbàlau kçtopanayanakramau // ViP_5,21.19 // vedàbhyàsakçtaprãti saükarùaõajanàrdanau / tasya ÷iùyatvamabhyetya guruvçttipurau hi tau / dar÷ayà¤cakratur vãrà vàcàramakhile jane // ViP_5,21.20 // sarahasyaü dhanurvedaü sasaügrahamadhãyatàm / ahoràtracatuþùaùñyà tadadbhutamabhåddvåja // ViP_5,21.21 // sàüdãpanirasaübhàvyaü tayoþ karmàtimànuùam / vicintya tau tadà mene pràptau candradivàkarau // ViP_5,21.22 // sàügàü÷ ca caturo vedànsarva÷àstràõi caiva hi / astragràmama÷eùaü ca proktamàtramavàpya tau // ViP_5,21.23 // åcuturvriyatàü yà te dàtavyà gurudakùimà // ViP_5,21.24 // so 'py atãndriyamàlokya tayoþ karma mahàmati / ayàcata sçtaü putraü prabhàse lavaõàrõave // ViP_5,21.25 // gçhãtàstrau tatastau tu sàrghyahasto mahodadhiþ / uvàca na mayà putro hçtaþsàüdãpaneriti // ViP_5,21.26 // daityaþ pa¤cajano nàma ÷aïkharåpaþ sa bàlakam / jagràha yosti salile mamaivà surasådana // ViP_5,21.27 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvontarjalaü gatvà hatvà pa¤cajanaü ca tam / kaùõo jagràha tasyàsthiprabhavaü ÷aïkhamuttamam // ViP_5,21.28 // yasya nàdena daityànàü balahànirajàyata / devànàü vavçdhe tejo yàtyadharma÷ ca saükùayam // ViP_5,21.29 // taü pà¤cajanyamàpårya gatvà yamapuraü hariþ / baladeva÷ ca balavà¤jitvà vaivasvataü yamam // ViP_5,21.30 // taü bàlaü yàtanàsaüstha yathàpårva÷arãriõam / pitre pradattavànkçùõo bala÷ ca balinàü varaþ // ViP_5,21.31 // mathuràü ca punaþ pràptàbugrasenena pàlitàm / prahçùñapuruùastrãkàmubhau ràmajanàrdanau // ViP_5,21.32 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷a evaviü÷odhyàyaþ (21) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca jaràsaüdhamute kasa upayeme mahàbalaþ / astiü pràptiü ca maitreya cayorbhartçhaõaü harim // ViP_5,22.1 // mahà balaparãvàro magadhàdhipatirbalã / hantumabhyàyayau kopàjjaràsaüdhaþsayàdavam // ViP_5,22.2 // upetya mathuràü so 'tha rurodha magadhe÷varaþ / akùauhiõãbhiþ sainyasya trayoviü÷atibhir vçtaþ // ViP_5,22.3 // niùkramyàlpaparãvàràvubhau ràmajanàrdanau / yuyudhàte samaü tasya balinau balisainikaiþ // ViP_5,22.4 // tato ràma÷ ca kçùõa÷ ca matiü cakratura¤jasà / àyudhànàü puràõànàmàdàne munisattama // ViP_5,22.5 // anantaraü hareþ ÷àrïgaü tåõã càkùayasàyakau / àkà÷àdàgatau vipra tathà kaumodakã gadà // ViP_5,22.6 // halaü ca balabhadrasya gaganàdàgataü mahat / manaso 'bhimataü vipra sànandaü musalaü tathà // ViP_5,22.7 // tato yuddhe paràjitya sasainyaü sagadhàdhipam / purãü vivi÷aturvãràvubhau ràmajanàrdanau // ViP_5,22.8 // jite tasminsudurvçtte jaràsaüdhe mahà mune / jãvamàne gate kçùõastenàmanyata nàjitam // ViP_5,22.9 // punarapyàjagàmàtha jaràsaüdho balànvitaþ / jita÷ ca ràmakçùõàbhyàmapakrànto dvijottama // ViP_5,22.10 // da÷a càùñau ca saügramànevamatyantadurmadaþ / yadubhir màgadho ràjà cakre kçùõapurogamaiþ // ViP_5,22.11 // sarveùveteùu yuddheùu yàdavaiþ sa paràjitaþ / apakrà¤co jaràsaüdhaþsvalpasainyair balàdhikaþ // ViP_5,22.12 // na tadbalaü yàdavànàü vijitaü yadaneka÷aþ / tat tu saünidhimàhàtmyaü viùõor aü÷asya cakriõaþ // ViP_5,22.13 // manuùyadharma÷ãlasya lãlà sà jagatãpateþ / astràõyanekaråpàõi yadaràtiùu mu¤cati // ViP_5,22.14 // manasaiva jagatsçùñiü saühàraü ca karoti yaþ / tasyàpipakùakùapaõe kiyànudyamavistaraþ // ViP_5,22.15 // tathàpi yo manuùyàõàü dharmastamanuvartate / kurvanbalavatà saüdhiü hãnair yuddhaü karotyasau // ViP_5,22.16 // sàma copapradànaü ca tathà bhedaü ca dar÷ayan / karoti daõóapàtaü ca kvacideva palàyanam // ViP_5,22.17 // manuùyadehinàü ceùñàmityevamanuvartate / lãlà jagatpatestasya cchandataþ parivartate // ViP_5,22.18 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camà÷e dvàviü÷o 'dhyàyaþ (22) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca gàrgyaü goùñhyàü dvijaü ÷yàlaþùaõóa ityuktavàndvija / yadånàü sannidhau sarve jahasuryàdavàstadà // ViP_5,23.1 // tataþ kopaparãtàtmà dakùiõàpathametya saþ / sutamicchaüstapastepe yaducakrabhayàvaham // ViP_5,23.2 // àràdhayanmahàdevaü lohacårõamabhakùayat / dadau varaü ca tuùño 'smai varùe tu dvàda÷e haraþ // ViP_5,23.3 // saütoùayàmàsa ca taü yavane÷o hyanàtmajaþ / tadyoùitsaügamàccàsya putro 'bhådalisannibhaþ // ViP_5,23.4 // taü kàlayavanaü nàma ràye sve yavane÷varaþ / abhiùicya vanaü yàto vajragrakañhinorasam // ViP_5,23.5 // sa tu vãryamadonmattaþ pçthivyàü balino nçpàn / apçcchannàradastasmai kathayàmàsa yàdavàn // ViP_5,23.6 // mlecchakoñisahasràõàü sahasraiþ so 'bhisaüvçtaþ / gajà÷varathasaüpannai÷ cakàra paramodyamam // ViP_5,23.7 // prayayau sa vyavacchinnaü chinnayàno dinedine / yàdavànprati sàmarùo maitreya mathuràü purãm // ViP_5,23.8 // kçùõo 'pi cintayàmàsa kùapitaü yàdavaü balam / yavanena raõe gamyaü màgadhasya bhaviùyati // ViP_5,23.9 // màgadhasya balaü kùãõaü sa kàlayavano balã / hantaitadevamàyàtaü yadånàü vyasanaü dvidhà // ViP_5,23.10 // tasmàddurgaü kariùyàmi yadånàmaridurjayam / striyo 'pi yatra yuddheyuþ kiü punarvçùõipuïgavàþ // ViP_5,23.11 // mayi matte pramatte và supte pravasite 'pi và / yàdavàbhibhavaü duùñà mà kurvaüstvarayodhikàþ // ViP_5,23.12 // iti saücintya govindo yojanànàü mahodadhim / yayàce dvàda÷apurãü dvàrakàü tatra nirmame // ViP_5,23.13 // mahodyànàü mahàvapràü tañàka÷ata÷obhitàm / pràsàdagçhasaübàdhàmindrasyevàmaràvatãm // ViP_5,23.14 // mathuràvàsinaü lokaü tatrànãya janàrdanaþ / àsanne kàlayavane mathuràü ca svayaü yayau // ViP_5,23.15 // bahiràvàsite sainye mathuràyà niràyudhaþ / nirjagàma ca govindo dadar÷a yavana÷ ca tam // ViP_5,23.16 // sa j¤àtvà vàsudevaü taü bàhupraharaõaü nçpaþ / anuyàto mahàyogã cetobhiþ pràpyate na yaþ // ViP_5,23.17 // tenànuyàtaþ kçùõo 'pi pravive÷a mahàguhàm / yatra ÷ete mahàvãryo mucukundo nare÷varaþ // ViP_5,23.18 // so 'pi praviùño yavano dçùñvà ÷ayyàgataü nçpam / pàdena tàóayàmàsa matvà kçùõaü sudurmatiþ // ViP_5,23.19 // utthàya mucukundo 'pi dadar÷a yavanaü nçpaþ // ViP_5,23.20 // dçùñamàtra÷ ca tenàsau jajvàla yavanogninà / tatkrodhajena maitreya bhasmãbhåta÷ ca tatkùaõàt // ViP_5,23.21 // sa hi devàsure yuddhe gato hatvà mahàsuràn / nidràrtaþsumahàkàlaü nidràü vavre varaü suràn // ViP_5,23.22 // prokta÷ ca devaiþ saüsuptaü yastvàmutthàpayiùyati / dehajenàgninà sadyaþsa tu bhasmãbhaviùyati // ViP_5,23.23 // evaü dagdhvà sa taü pàpaü dçùñvà ca madhusådanam / kastvamityàha so 'pyàha jàtohaü ÷a÷inaþ kule / vasudevasya tanayo yadorvaü÷asamudbavaþ // ViP_5,23.24 // mucukundo 'pi tatràsau vçddhagargyàvaco 'smarat // ViP_5,23.25 // saüsmçtya praõipatyainaü sarvaü sarve÷varaü harim / pràha j¤àto bhavàn viùõor aü÷astvaü parame÷vara // ViP_5,23.26 // purà gàrgyeõa kathitamaùñàviü÷atime yuge / dvàparànte harerjanma yaduvaü÷e bhaviùyati // ViP_5,23.27 // sa tvaü pràpto na saüdeho martyànàmupakàrakçt // ViP_5,23.28 // tathàhi sumahattejo nàlaü soóhumahaü tava / tathàhi sajalàübhodanàdadhãrataraü tava / vàkyaü namati caivorvã yuùmatpàdaprapãóità // ViP_5,23.29 // devàsuramahàyuddhe daityasainyamahàbhañàþ / na sehurmama te jaste tvattejo na sahàmyaham // ViP_5,23.30 // saüsàrapatitasyaiko jantostvaü ÷araõaü param / prasãda tvaü prapannàrtihara nà÷aya me '÷ubham // ViP_5,23.31 // tvaü payo nidhayaþ ÷ailasaritastvaü vanàni ca / medinã gaganaü vàyuràpognistvaü tathà manaþ // ViP_5,23.32 // buddhiravyàkçtapràõàþ pràõe÷astvaü tathà pumàn / puüsaþ parataraü yacca vyàpya janma vikàravat // ViP_5,23.33 // ÷abdàdihãnamajaramameyaü kùayavarjitam / avçddhinà÷aü tadbrahma tvamàdyantavivarjitam // ViP_5,23.34 // tvatto 'maràþsapitaro yakùagandharvakinnaràþ / siddhà÷càpsarasastvatto manuùyàþ pa÷avaþ khagàþ // ViP_5,23.35 // sarãsçpà mçgàþsarve tvattaþsarve mahãruhàþ / yacca bhåtaü bhaviùyaü ca ki¤cidatra caràcaram // ViP_5,23.36 // mårtàmårtaü tathà càpi sthålaü såkùmataraü tathà / tatsarvaü tvaü jagatkartà nàsti ki¤cittvà yà vinà // ViP_5,23.37 // mayà saüsàracakre 'sminbhramatà bhagavaüstadà / tàpatrayàbhibhåtena na pràptà nirvçtiþ kvicit // ViP_5,23.38 // duþkhànyeva sukhànãti mçgatçùõàjalà÷ayàþ / mayà nàtha gçhãtàni tàni tàpàya me 'bhavan // ViP_5,23.39 // ràjyamurvã balaü ko÷o mitrapakùastathàtmajàþ / bhàryà bhçtya jano ye ca ÷abdàdya viùayàþ prabho // ViP_5,23.40 // sukhabuddhyà mayà sarvaü gçhãtamidamavyayam / pariõàme tadeve÷a tàpàtmakamabhånmama // ViP_5,23.41 // devalokagatiü pràpto nàtha devagaõo 'pi hi / mattaþsàhàyyakàmobhåcchà÷vatã kutra nirvçtiþ // ViP_5,23.42 // tvàmanàràdhya jagatàü sarveùàü prabhavàspadam / ÷à÷vatã pràpyate kena parame÷vara nirvçtiþ // ViP_5,23.43 // tvanmàyàmåóhamanaso janmamçtyujaràdikàn / avàpya tàpànpa÷yanti pretaràjamanantaram // ViP_5,23.44 // tato nijakriyàsåtinarakeùvatidàruõam / pràpnuvanti narà duþkhamasvaråpavidastava // ViP_5,23.45 // ahamatyantaviùayã mohitastava màyayà / mamatvagarvagartàntarbhramàmi parame÷vara // ViP_5,23.46 // so 'haü tvàü ÷araõamapàramaprameyaü saüpràptaþ paramapadaü yato na ki¤cit / saüsàrabhramaparitàpataptacetànirvàõe pariõatadhàmni sàbhilàùaþ // ViP_5,23.47 // iti ÷rãviùõumahàpuràõeca pa¤camàü÷e trayoviü÷o 'dhyàyaþ (23) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca itthaüstutastadà tena mucukundena dhãmatà / pràhe÷aþ sarvabhåtànàmanàdinidhano hariþ // ViP_5,24.1 // ÷rãbhagavànuvàca yathàbhivà¤chitàndivyàngacchalokànnaràdhipa / avyàhataparai÷varyo matprasàdopabçühitaþ // ViP_5,24.2 // bhuktvà divyanmahà bhogànbhaviùyasi mahàkule / jàtismaro matprasàdàttatomokùamavàpsyasi // ViP_5,24.3 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktaþ praõipatye÷aü jagatàmacyutaü nçpaþ / guhàmukhàdviniùkràntataþsa dadar÷àlpakànnaràn // ViP_5,24.4 // tataþ kaliyugaü matvà pràptaü taptuü nçpastapaþ / naranàràyaõasthànaü prayayau gandhamàdanam // ViP_5,24.5 // kçùõopi ghàtayitvàrimupàyena hi tadvalam / jagràha mathuràmetya hastya÷vasyandanojjvalam // ViP_5,24.6 // ànãya cograsenàya dvàravatvàü nyavedayat / paràbhibhavaniþ ÷aïkaü babhåva ca yadoþ kulam // ViP_5,24.7 // baladevo 'pi maitreya pra÷àntàkhilavigrahaþ / j¤àtidar÷anasotkaõñhaþ prayayau nandagokulam // ViP_5,24.8 // tato gopà÷ ca gopya÷ ca yathà pårvam amitrajit / tathaivàbhyavadatpramõà bahumànapuraþsaram // ViP_5,24.9 // sa kai÷cit saüpariùvaktaþ kàü÷cicca pariùasvaje / hàsyaü cakre samaü kai÷cid gopair gopãjanais tathà // ViP_5,24.10 // priyàõyanekànyavadan gopàstatra halàyudham / gopya÷ ca premakupitàþ procuþserùyamathàparàþ // ViP_5,24.11 // gopyaþ papracchuraparà nàgarãjanavallabham / kaccidàste sukhaü kçùõa÷calapremalavàtmakaþ // ViP_5,24.12 // asmacceùñàmapahasanna kaccitpurayoùitàm / saubhàgyamàna madhikaü karoti kùaõasauhçdaþ // ViP_5,24.13 // kaccitsmarati naþ kçùõo gãtànugamanaü kalam / apyasau màtaraü draùñu sakçdapyàgamiùyati // ViP_5,24.14 // atha và kiü tadàlàpaiþ kriyantàmaparàþ kathàþ / yasyàsmabhir vinà tena vinàsmàkaü bhaviùyati // ViP_5,24.15 // pità màtà tathà bhràtà bhartà bandhujana÷ ca kim / saütyaktastatkçtesmàbhir akçtaj¤adhvajo hi saþ // ViP_5,24.16 // tathàpi kaccidàlàpamihàgamanasaü÷rayam / karoti kçùõo vaktavyaü bhavatà ràma nànçtam // ViP_5,24.17 // dàmodaro 'sau govindaþ purastrãsaktamànasaþ / apetaprãtirasmàsu durdar÷aþ pratibhàti naþ // ViP_5,24.18 // àmantrita÷ ca kçùõeti punardàmodareti ca / jahasuþsasvaraü gopyo hariõà hçtacetasaþ // ViP_5,24.19 // saüde÷aiþ sàmamadhuraiþ premagarbhair agarvitaiþ / ràmeõà÷vàsità gopyaþ kçùõasyàtimanoharaiþ // ViP_5,24.20 // gopai÷ ca pårvavadràmaþ parihàsamanoharàþ / kathà÷cakàra reme ca saha tair vrajabhåmiùu // ViP_5,24.21 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e caturviü÷odhyàyaþ (24) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca vane vicaratas tasya saha gopair mahàtmanaþ / mànuùacchadmaråpasya ÷eùasya dharaõãdhçtaþ // ViP_5,25.1 // niùpàdito rukàryasya kàryoõorvãpracàriõaþ / upabhogàrthamatyarthaü varuõaþ pràha vàruõãm // ViP_5,25.2 // abhãùñà sarvadà yasya madire tvaü mahaujasaþ / anantasyopabhogàya tasya gaccha mude ÷ubhe // ViP_5,25.3 // ityuktà vàruõã tena sannidhànamathàkaret / vçndàvanasamutpannakadaü batarukoñare // ViP_5,25.4 // vicaran baladevo 'pi madiràgandhamuttamam / àghràya madiràtarùamavàpàtha varànanaþ // ViP_5,25.5 // tataþ kadaübàtsahasàmadyadhàràü sa làïgalã / patantãü vãkùya maitreya prayayau paramàü mudam // ViP_5,25.6 // papau ca gopagopãbhiþ samupeto mudànvitaþ / pragãyamàno lalãtaü gãtavàdyavi÷àradaiþ // ViP_5,25.7 // sa mattotyantagharmàübhaþkaõikàmauktikojjvalaþ / àgaccha yamune snàtumicchàmãtyàha vihvalaþ // ViP_5,25.8 // tasya vàcaü nadã sà tu mattoktàmavamatya vai / nàjagàma tataþ ktruddho halaü jagràha làïgalã // ViP_5,25.9 // gçhãtvà tàü halàntena cakarùa madavihvalaþ / pàpe nàyàsi nàyàsi gamyatàmicchayànyataþ // ViP_5,25.10 // sàkçùñà sahasà tena màrgaü saütyajya nimragà / yatràste balabhadro 'sau plàvayàmàsa tadvanam // ViP_5,25.11 // ÷orãriõã tadàbhyetya tràsavihvalalocanà / prasãdetyabravãdràmaü mu¤ca màü musalàyudha // ViP_5,25.12 // tatastasyàþ suvacanamàkarõya sa halà yudhaþ / so 'bravãdavajànàsi mama ÷auryabale nadi / so 'haü tvàü halapàtena nayiùyàmi sahasradhà // ViP_5,25.13 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktayàti saütràsàttayà nadya prasàditaþ / bhåbhàge plàvite tasminmumoca yamunàü balaþ // ViP_5,25.14 // tataþ snàtasya vai kàntir ajàyata mahàtmanaþ // ViP_5,25.15 // avataüsotpalaü càru gçhãtvaikaü ca kuõóalam / varuõaprahitàü càsmai màlàmamlànapaïkajàm / samudràbhe tathà vastre nãle lakùmãrayacchata // ViP_5,25.16 // kçtàvataüsaþ sa tadà càrukuüóalabhåùitaþ / nãlàübaradharaþsragvã ÷u÷ubhe kàntisaüyutaþ // ViP_5,25.17 // itthaü vibhåùito reme tatra ràmas tathà vraje / màsadvayena yàta÷ ca sa punardvàrakàü purãm // ViP_5,25.18 // revatãü nàma tanayàü raivatasya mahãpateþ / upayeme balastasyàü jaj¤àte ni÷itolmukau // ViP_5,25.19 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e pa¤caviü÷odhyàyaþ (25) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca bhãùmakaþ kuõóine ràjà vidarbhaviùaye 'bhavat / rukmãtasyabhavatputro rukmiõã ca varànanà // ViP_5,26.1 // rukmiõãü cakame kçùõaþsà ca taü càruhãsini / na dadau yàcate cainàü rukmã dveùeõa cakriõe // ViP_5,26.2 // dadau ca ÷i÷upàlàya jaràsandhapracoditaþ / bhãùmako rukmiõà sàrdha rukmiõãmuruvikramaþ // ViP_5,26.3 // vivàhàryaü tataþ sarve jaràsaüdhamukhà nçpàþ / bhãùmakasya puraü jagmuþ ÷i÷upàlapriyaiùiõaþ // ViP_5,26.4 // kçùõo 'pi balabhadràdyair yadubhiþ parivàritaþ / prayayau kuõóinaü draùñuü vivàhaü caidyabhåbhçtaþ // ViP_5,26.5 // ÷vo bhàvini vivàhe tu tàü kanyàü hçtavànhariþ / vipakùabhàram àsajya ràmàdiùv atha bandhuùu // ViP_5,26.6 // tata÷ ca paiõóraka÷r÷rãmàndantavakro vidårathaþ / ÷i÷upàlajaràsaüdha÷àlvàdyà÷ ca mahãbhçtaþ // ViP_5,26.7 // kupitàste hariü hantuü cakrurudyogamuttamam / nirjità÷ ca samàgamya ràmàdyoryadupuïgavaiþ // ViP_5,26.8 // kuõóinaü na pravekùyàmi hyahatvà yudhi ke÷avam / kçtvà pratij¤àü rukmã ca hantuü kçùõamanudrutaþ // ViP_5,26.9 // hatvà balaü sanàgà÷vaü pattisyandanasaükulam / nirjitaþ pàtita÷corvyàü lãlayaiva sa cakriõà // ViP_5,26.10 // nirjitya rukmiõaü samyagupayeme ca rukmiõãm / ràkùasena vivàhena saüpràptàü madhusudanaþ // ViP_5,26.11 // tasyàü jaj¤e ca pradyumno madanàü÷aþsavãryavàn / jahàra ÷aübaro yaü vai yo jaghàna ca ÷aübaram // ViP_5,26.12 // iti ÷riviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e ùaóvi÷odhyàyaþ (26) _____________________________________________________________ ÷rãmaitreya uvàca saübareõahçto vãraþ pradyumnaþ sa kathaü mune / ÷aübaraþ sa mahàvãryaþ pradyumnena kathaü hataþ // ViP_5,27.1 // yastenàpahçtaþ pårvaü sa kathaü vijaghàna tam / etadvistarataþ ÷rotumicchàmi saralaü guro // ViP_5,27.2 // ÷rãparà÷ara uvàca ùaùñhehni jàtamàtraü tu pradyumnaü såtikàgçhàt / mamaiùa hanteti mune hçtavànkàla÷aübaraþ // ViP_5,27.3 // hçtvà cikùepa caivainaü gràhogre lavaõàrõave / kallolajanitàvarte sughore makàràlaye // ViP_5,27.4 // pàtitaü tatra caivaiko matsyo jagràha bàlakam / na mamàra ca tasyàpi jañharàgnipradãpitaþ // ViP_5,27.5 // matsyabandhai÷ ca matsyo 'sau matsyair anyaiþ saha dvaja / ghàtito 'såravaryàya ÷aübaràya niveditaþ // ViP_5,27.6 // tasya màyà vatã nàma patnã sarvagçhe÷varã / kàrayàmàsa sådànàmàdhipatyamanindità // ViP_5,27.7 // dàrite matsyajañhare sà dadar÷àti÷obhanam / kumàraü manmathatarordagdhasya prathamàïkuram // ViP_5,27.8 // ko 'yaü kathamayaü matsyajañhare pravive÷itaþ / ityevaü kaunupàviùñàü nanvãü pràhàtha nàradaþ // ViP_5,27.9 // ayaü samastajagataþ sthitisaühàrakàriõaþ / ÷aübareõa hçto viùõostanayaþ såtikàgçhàt // ViP_5,27.10 // kùiptaþsamudre matsyena nigãrõaste gçhaü gataþ / nararatnamidaü subhru visrabdhà paripàlaya // ViP_5,27.11 // ÷rãparà÷ara uvàca nàradenaivam uktà sà pàlayàmàsa taü ÷i÷um / bàlyàdevàtiràgeõaråpàti÷ayamohità // ViP_5,27.12 // sa yadà yauvanàbhogabhåùito 'bhånmahàmate / sàbhilàùà tadà sàpi babhåva gajagàmini // ViP_5,27.13 // màyàvatã dadau tasmai màyàþ sarvà mahàmune / pradyumnàyànuràgàndhà tatryastahçdayekùaõà // ViP_5,27.14 // prasàjjantãü tu tàü pràha sa kàrùõiþ kamalebhaõàm / màtçtvamapahàyàdya kimevaü vartase 'nyathà // ViP_5,27.15 // sà tasmai kathayàmàsana putrastvaü mameti vai / tanayaü tvàmayaü viùõorhçtavànkàla÷aübaraþ // ViP_5,27.16 // kùiptaþ samudre matsyasya saüpràpto jañharànmayà / sà hi roditite màtà kàntàdyàpyativatsalà // ViP_5,27.17 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktaþ ÷aübaraü yuddhe pradyumnaþ sa samàhvayat / krodhàkulãkçtamanà yuyudhe ca mahà balaþ // ViP_5,27.18 // hatvà sainyama÷eùaü tu tasya daityasya yàdavaþ / saptamàyà vyatikramya màyàü prayuyuje 'ùñamãm // ViP_5,27.19 // tayà jaghàna taü daityaü màyayà kàla÷aübaram / utpattya ca tayà sàrdhamàjagàma pituþ puram // ViP_5,27.20 // antaþpure nipatitaü màyàvatyà samanvitam / taü dçùñvà kçùõa saükalpà babhåvuþ kçùõayoùitaþ // ViP_5,27.21 // rukmiõã sàbhavatpremõà sàsradçùñiranindità / dhanyàyà khalv ayaü putro vartate navayauvane // ViP_5,27.22 // asminvayasi putro me pradyumno yadi jãvati / sabhàgyà jananã vatsa sà tvàyà kà vibhãùità // ViP_5,27.23 // atha và yàdçsaþ sneho mama yàdçgvapustava / harerapatyaü suvyaktaü bhavànvatsa bhaviùyati // ViP_5,27.24 // ÷rãparà÷ara uvàca etasminnantare pràptaþsaha kçùõena nàradaþ / antaþpuracaràü devãü rukmiõãü pràha harùayan // ViP_5,27.25 // eùa te tanayaþ subhru hatvà ÷aübaramàgataþ / hçto yenàbhavadbàlo bhavatyàþsåtikàgçhàt // ViP_5,27.26 // iyaü màyàvatã bhàryà tanayasyàsya te satã / ÷aübarasya na bhàryeyaü ÷råyatàmatra kàraõam // ViP_5,27.27 // manmathe tu gate nà÷aü tadudbhavaparayaõà / ÷aübaraü mohayàmàsa màyàråpeõa råpiõã // ViP_5,27.28 // vihàràdyupabhogeùu råpaü màyàmayaü ÷ubham / dar÷ayàmàsa daityasya tasyeyaü madirekùaõà // ViP_5,27.29 // kàmo 'vatãrõaþ putraste tasyeyaü dayità ratiþ / vi÷aïkà nàtra kartavyà snuùeyaü tava ÷obhane // ViP_5,27.30 // tato harùasamàviùñau rukmiõã ke÷avautadà / nagarã ca samastà sà sàdhusàdhvityabhàùata // ViP_5,27.31 // ciraü naùñena putreõa saügatàü prekùya rukmiõãm / avàpa vismayaü sarvo dvàravatyàü tadà janaþ // ViP_5,27.32 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤casàü÷e spataviü÷odhyàyaþ (27) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca càrudeùõaü sudeùõaü ca càrudehaü ca vãryavàn / suùeõaü càruguptaü ca bhadracàruü tathà param // ViP_5,28.1 // càruvindaü sucàruü ca càruü cabalinàü varam / rukmiõyajanayatputrànkanyàü càrumatãü tathà // ViP_5,28.2 // anyà÷ ca bhàryàþ kçùõasya babhåvuþ sapta ÷obhanàþ / kàlidã mitravindà ca satyà càgnajitã tathà // ViP_5,28.3 // devã jàmbavatã càpi rohiõã kàmaråpiõã / madraràjasutà cànyà su÷ãlà ÷ãlamaõóanà // ViP_5,28.4 // satràjitã satyabhàmà lakùmaõà càruhàsinã / ùoóa÷àsan sahasràõi strãõàmanyàni cakriõaþ // ViP_5,28.5 // pradyumna'pi mahàvãryo rukmiõastanayàü ÷ubhàm / svayaübare tàü jagràha sà ca taü tanayaü hareþ // ViP_5,28.6 // tasyàmasyàbhaktaputro mahàbalaparàkramaþ / aniruddho raõe ruddhavãryodadhirarindamaþ // ViP_5,28.7 // tasyàpi rukmiõaþ pautrãü varayàmàsa ke÷avaþ / dauhitràya dadau rakmã tàü spardhannapi cakriõà // ViP_5,28.8 // tasyà vivàhe ràmàdyà yàdavà hariõà saha / kalyàõàrthaü tataþsarve ye cànye bhåbhçtas tathà / rukmiõã nagaraü jagmurnàmnà bhojakañaü dvija // ViP_5,28.9 // vivàhe tatra nirvçtte pradyumnasya mahàtmanaþ / kaliïgaràjapramukhà rukmiõaü vàkyamabruvan // ViP_5,28.10 // anakùaj¤o halã dyute tathàsya vyasanaü mahat / tajjayàmo balaü kasmàddyutenainaü mahàbalam // ViP_5,28.11 // ÷rãparà÷ara uvàca tatheti tànàha nçpànrukmã balamadànvitaþ / sabhàyàü saha ràmeõa cakre dyåtaü ca vai tadà // ViP_5,28.12 // sahasramekaü niùkàõàü rukmiõà vijito balaþ / dvitãye 'pipaõe cànyatsahasraü rukmiõà jitaþ // ViP_5,28.13 // tato da÷asahasràõi niùkàõàü paõamàdade / balabhadro 'jayattàni rukmã dyutavidàü varaþ // ViP_5,28.14 // tato jahàsa svanavatkaliïgàdhipatirdhija / dantàn vidar÷ayan måóho rukmã càha madoddhataþ // ViP_5,28.15 // avidyo 'yaü mayà dyåte balabhadraþ paràjitaþ / bhudhaivàkùàvalepàndho yo 'vamene 'kùakovidàn // ViP_5,28.16 // dçùñvà kaliïgaràjànaü prakà÷ada÷anànanam / rikmiõaü càpi durvàkyaü kopaü cakre halàyudhaþ // ViP_5,28.17 // tataþ kopaparãtàtmà niùkakoñiü samàdade / glahaü jagràha rukmã ca tadarthekùànapàtayat // ViP_5,28.18 // ajayadbaladevastaü pràhoccair vijitaü mayà / mayeti rukmã pràhoccair alãkokter alaü bala // ViP_5,28.19 // tvayokto 'yaü glahaþsatyaü na mayaiùonumoditaþ / evaü tvayà cedvijitaü vijitaü na mayà katham // ViP_5,28.20 // ÷rãparà÷ara uvàca athàntarikùe vàgucceþ pràha gaübhãranàdinã / baladevasya taü kopaü vardhayantã mahàtmanaþ // ViP_5,28.21 // jitaü balena dharmeõa rukmiõà bhàùitaü mçùà / anuktvàpi vacaþ ki¤cit kçta bhavati karmaõà // ViP_5,28.22 // tato balaþ samutthàya kopasaürakkalocanaþ / jaghànàùñapadenaiva rikmiõaü sa mahàbalaþ // ViP_5,28.23 // kaliïgaràjaü càdàya visphurantaü balàdbalaþ / babha¤ja dantànkupito yaiþ prakà÷air jahàsa saþ // ViP_5,28.24 // àkçùya ca mahàstaübhaü jàtaråpamayaü balaþ / jaghàna tànye tatpakùe bhåbhçtaþ kupito bhç÷am // ViP_5,28.25 // tato hàhàkçtaü sarvaü palàyana paraü dvija / tadràjamaõóalaü bhãtaü babhåva kupite bale // ViP_5,28.26 // balena nihataü dçùñvà rukmiõaü madhusådanaþ / novàca ki¤cinmaitreya rukmiõã balayorbhayàt // ViP_5,28.27 // tatoniruddhamàdàya kçtadàraü dvijottama / dvàrakàmàjagàmàtha yaducakraü ca ke÷avaþ // ViP_5,28.28 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e 'ùñàviü÷odhyàyaþ (28) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca dvàravatyàü sthite kçùõe ÷akrastribhuvane÷varaþ / àjagàmàtha maitreya mattairàvatapçùñhagaþ // ViP_5,29.1 // pravi÷ya dvàrakàü so 'tha sametya hariõà tataþ / kathayàmàsa daityasya narakasya vicoùñitam // ViP_5,29.2 // tvayànàthena devànàü manaùyatvepi tiùñhatà / pra÷amaü sarvaduþkhàni nãtàni madhusådana // ViP_5,29.3 // tapasvivyamanàrthàya soriùño dhenukas tathà / pravçtto yas tathà ke÷ãte sarve nihatàstvayà // ViP_5,29.4 // kaüsaþ kuvalayàpãóaþ påtanà bàlaghàtinã / nà÷aü nãtàstvayà sarve ye 'nye jagadupadravàþ // ViP_5,29.5 // yuùmaddordaóasaübhåtiparitràte jagattraye / yajvayaj¤àü÷asaüpràptyà tçptiü yànti divaukasaþ // ViP_5,29.6 // so 'haü sàüpratamàyàto yannimittaü janàrdana / tacchutvà tatpratãkàraprayatnaü kartumarhasi // ViP_5,29.7 // bhaumo 'yaü narako nàma pràgjyotiùapure÷varaþ / karoti sarvabhåtànàm upaghàtam arindama // ViP_5,29.8 // devasiddasuràdãnàü nçpàõàü ca najàrdana / hçtvà tu so 'suraþ kanyà rurudhe nijamandire // ViP_5,29.9 // chatraü yatsalilasràvi tajjahàra pracetasaþ / madaürasya tathà ÷çïgaü hçtavànmaõiparvatam // ViP_5,29.10 // amçtastràviõã divye manmàtuþ kçùõaku¤jale / jahàra so 'suro dityà và¤chatyairàvataü gajam // ViP_5,29.11 // durnãtametadgovindamayà tasya niveditam / yadatra pratikartavyaü tatsvayaü parimç÷yatàm // ViP_5,29.12 // ÷rãparà÷asa uvàca iti÷rutvà smitaü kçtvà bhagavàndevakãsutaþ / gçhãtvà vàsavaü haste samuttasthau varàsanàt // ViP_5,29.13 // saücintyàgatamàruhya garuóaü gaganecaram / satyabhàmàü samàropya yayau pràgjyotiùaü puram // ViP_5,29.14 // àruhyauràvataü nàgaü ÷akro 'pi tridivaü yayau / tatau jagàma kçùõa÷ ca pa÷yatàü dvàrakaukasàm // ViP_5,29.15 // pràgjyotiùapurasyàpi samantàcchatayojanam / àcità mauravaiþ pà÷aiþ kùuràntair bhår dvijottama // ViP_5,29.16 // tà¤ciccheda hariþ pà÷ànkùiptvà cakraü sudar÷anam / tato muraþsamuttasthau taü jaghàna ca ke÷avaþ // ViP_5,29.17 // murasya tanayànsapta sahasràüstàüstato hariþ / cakradhàràgninirdagdhàü÷cakàra ÷alabhàniva // ViP_5,29.18 // hatvàsuraü hayagrãvaü tathà pa¤cajanaü dvija / pràgjyotiùapuraü dhãmàüstvàràvànsamupàdravat // ViP_5,29.19 // narakeõàsya tatràbhånmahàsainyena saüyugam / kçùõasya yatra govindo yatra govindo jaghne daityànsahasra÷aþ // ViP_5,29.20 // ÷astràstravarùaü mu¤cantaü taü bhaumaü narakaü balã / kùiptvà cakraü dvidhà cakre cakrã daiteyacakrahà // ViP_5,29.21 // hate tu narake bhåmirgçhãtvàditikuõóale / upatasthe jagannàthaü vàkyaü cedamathàbravãt // ViP_5,29.22 // pçthvyuvàca yadàhamuddhçtà nàtha tvayà såkaramårtinà / tvatspar÷asaübhavaþ putrastadàyaü mayyajàyata // ViP_5,29.23 // so 'yaü tvayaiva datto me tvayaiba vinipàtitaþ / gçhàma kuõóale ceme pàlayàsya ca saütatim // ViP_5,29.24 // bhàràvataraõàrthàya mamaiva bhagavànimam / aü÷ena lokamàyàtaþ prasàdasumukhaþ prabho // ViP_5,29.25 // tvaü kartà ca vikartà ca saühartà prabhavo 'pyayaþ / jagatàntvaü jagadråpaþståyate 'cyuta kiü tava // ViP_5,29.26 // vyàptivyàpyaü kriyàkartà kàryaü ca bhagavànyathà / sarvabhåtàtmabhåtasya ståyate tava kiü tathà // ViP_5,29.27 // paramàtmà ca bhåtàtmà tvamàtmà càpyayo bhavàn / yathàtathà stutirnàtha kimarthaü te pravartate // ViP_5,29.28 // prasãda sarvabhåtàtmannarakeõa tu yatkçtam / tatkùamyatàmadoùàya tvatsutastvannipàtitaþ // ViP_5,29.29 // ÷rãparà÷ara uvàca tatheti coktvà dharaõãü bhagavàn bhåtabhàvanaþ / ratnàni narakàvàsàjjagràha munisattama // ViP_5,29.30 // kanyàpure sa kanyànàü ùoóaþ÷àtulavikramaþ / ÷atàdhikàni dadç÷e sahasràõi mahàmune // ViP_5,29.31 // caturdaüùñràngajàü÷càgryàn ùañsahasràü÷ ca dçùñavàn / kàübhojànàü tathà÷vànàü niyutànyekaviü÷atim // ViP_5,29.32 // tàþ kanyàstàüs tathà nàgàüstàna÷vàn dvàrakàü purãm / pràpayàmàsa govindaþsadyo narakakiïkaraiþ // ViP_5,29.33 // dadç÷e vàruõaü cchatraü tathaiva maõiparvatam / àropayàmàsa harirgaruóepatage÷vare // ViP_5,29.34 // àruhya ca svayaü kçùõaþ satyabhàmàsahàyavàn / adityàþ kuõóale dànuü jagàma trida÷àlayam // ViP_5,29.35 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷a ekonatrindhyàyaþ (29) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca garuóo vàruõaü chatraü tathaiva maõiparvatam / sabhàryaü ca hçùãke÷aü lãlayaiva vahanyayau // ViP_5,30.1 // tataþ ÷akhamupàdhmàsãtsvargadvàragato hariþ / upatasthus tathà devàþsàrghyahastà janarjanam // ViP_5,30.2 // sa devair arcitaþ kçùõo devamàturnive÷anam / sitàbhra÷ikharàkàraü pravi÷ya dadç÷e 'ditim // ViP_5,30.3 // sa tàü praõamya ÷akreõa saha te kuõóalottame / dadau narakanà÷aü ca ÷a÷aüsàsyai janàrdanaþ // ViP_5,30.4 // tataþ prãtàjaganmàtà dhàtàraü jagatàü harim / tuùñavàditiravyagrà kçtvà tatpravaõaü manaþ // ViP_5,30.5 // aditiruvàca namaste puõóarãkàkùa bhaktànàmabhayaïkara / sanàtanàtman sarvàtman bhåtàtman bhåtabhàvana // ViP_5,30.6 // praõetarmanaso buddherindriyàõàü guõàtmaka / triguõàtãta nirdvadva ÷uddhasattva hçdi sthita // ViP_5,30.7 // sitadãrghàdiniþ ÷eùakalpanàparivarjita / janmàdibhir asaüspçùña svapnàdiparivarjita // ViP_5,30.8 // saüdhyàràtriraho bhåmirgaganaü vàyuraübu ca / hutà÷ano mano buddhirbhåtàdistvaü tathàcyuta // ViP_5,30.9 // sargasthitivinà÷ànàü kartà kartçpatirbhavàn / brahmaviùõu÷ivàkhyàbhir àtmamårtibhir ã÷vara // ViP_5,30.10 // devà daityàs tathà yakùà ràkùasàþ siddhapannagàþ / kåùmàõóà÷ ca pisàcà÷ ca gandharvà manujàs tathà // ViP_5,30.11 // pa÷ava÷ ca mçgà÷caiva pataïgà÷ ca sarãsçpàþ / vçkùagulmalatàbahvyaþsamastàstçõajàtayaþ // ViP_5,30.12 // sthålà madhyàs tathà såkùmàþsåkùmàtsåkùmatarà÷ ca ye / dehabhedà bhavàn sarve ye kecitpurgalà÷rayàþ // ViP_5,30.13 // màyà taveyamaj¤àtaparamàrthàtimohinã / anàtmanyàtmavij¤ànaü yayà måóho niruddhyate // ViP_5,30.14 // asve svamiti bhàvotra yatpuüsàmupajàyate / ahaü mameti bhàvo yatpràyeõaivàbhijàyate / saüsàramàtur màyàyàs tavaitannàtha ceùñitam // ViP_5,30.15 // yaiþ svadharmaparair nàtha narair àràdhito bhavàn / te tarantyakhilàmetàü màyàmàtmavimuktaye // ViP_5,30.16 // brahmàdyàþsakalà devà manuùyàþ pa÷avas tathà / viùõumàyà mahàvartamohàndhatamasàvçtàþ // ViP_5,30.17 // àràdhya tvàmabhãpsaüte kàmànàtmabhavakùayam / yadete puruùà màyà saiveyaü bhagavaüstava // ViP_5,30.18 // mayà tvaü putrakàminyà vairipakùajayàya ca / àràdhito na mokùàya màyàvilasitaü hi tat // ViP_5,30.19 // kaupãnàcchàdanapràyà và¤chà kalpadrumàdapi / jàyate yadapuõyànàü soparàdhaþ svadoùajaþ // ViP_5,30.20 // tatprasãdàkhilajaganmàyàmohakaràvyaya / aj¤ànaü j¤ànasadbhàvabhåtaü bhåte÷a nà÷aya // ViP_5,30.21 // namaste cakrahastàya ÷àrïgahastàya te namaþ / nandahastàya te viùõo ÷aïkhahastàya te namaþ // ViP_5,30.22 // etatpa÷yàmi te råpaü sthålacihnopalakùitam / na jànàmi paraü yatte prasãda parame÷vara // ViP_5,30.23 // ÷rãparà÷ara uvàca adityaivaü stuto viùõuþ prahasyàha suràraõim / màtà devi tvamasmàkaü prasãda varadà bhava // ViP_5,30.24 // adidiruvàca evamastu yathecchà te tvama÷eùaiþ suràsuraiþ / ajeyaþ puruùavyàghra sartyaloke bhaviùyasi // ViP_5,30.25 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ kçùõasya patnã ca ÷akreõa sahitàditim / satyabhàmà praõamyàha prasãdeti punaþ punaþ // ViP_5,30.26 // aditiruvàca matpa3sàdànna te subhru jarà vairåpyameva và / bhaviùyatyanavadyàïgi susthiraü navayauvanam // ViP_5,30.27 // ÷rãparà÷ara uvàca adityà tu kçtànuj¤o devaràjo janàrdanam / yathàvatpåjayàmàsa bahumànapuraþsaram // ViP_5,30.28 // ÷acã ca satyabhàmàyai pàrijàtasya puùpakam / na dadau mànuùãü matvà svayaü puùpair alaïkçtà // ViP_5,30.29 // tato dadar÷a kçùõo 'pi satyabhàmàsahàyavàn / davodyànàni hçdyàni nandanàdãni sattama // ViP_5,30.30 // dadar÷a ca sugandhàóhyaü ma¤jarãpu¤jadhàriõam / nityàhlàdakaraü tàmrabàlapallava÷obhitam // ViP_5,30.31 // mathyamàne 'mçte jàtaü jàtaråpopamatvacam / pàrijàtaü jagannàthaþ ke÷avaþ ke÷isådanaþ // ViP_5,30.32 // tutoùa paramaprãtyà taruràjamanuttamam / taü dçùñvà pràha govindaü satyabhàmà dvijottama / kasmànna dvàrakàmeùa nãyate kçùõa pàdapaþ // ViP_5,30.33 // yadi cettvadvacaþ satyaü tvamatyarthaü priyeti me / madgehaniùkuñàrthàya tadayaü nãyatàü taruþ // ViP_5,30.34 // na me jàübavatã tàdçgabhãùñà na ca rukmiõã / satye yathà tvamityuktaü tvayà kçùõàsakçtpriyam // ViP_5,30.35 // satyaü tadyadi govinda nopacàrakçtaü mama / tadastu pàrijàto 'yaü mama gehavibhåùaõam // ViP_5,30.36 // bibhratã pàrijàtasya ke÷apakùeõa ma¤jarãm / sapatnãnàmahaü madhye ÷obheyamiti kàmaye // ViP_5,30.37 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktaþsa prahasyainàü pàrijàtaü garutmati / àropayàmàsa haristamåcurvanarakùiõaþ // ViP_5,30.38 // bho ÷acã devaràjasya mahiùã tatparãgraham / pàrijàtaü na govinda hartumarhasi pàdapam // ViP_5,30.39 // utpanno devaràjàya dattaþso 'pi dadau punaþ / mahiùyai sumahàbhàga devyai ÷acyai kuråhalàt // ViP_5,30.40 // ÷acãvibhåùaõàrthàya devair amçtamanthane / utpàdito 'yaü na kùemã gçhãtvainaü gamiùyasi // ViP_5,30.41 // devaràjo mukhaprekùã yasyàstasyàþ parigraham / maióhyàtpràrthayase kùemã gçhãtvainaü hi ko vrajet // ViP_5,30.42 // ava÷yamasya devendro niùkçtiü kçùõa yàsyati / vajrodyatakaraü ÷akramanuyàsyanti càmaràþ // ViP_5,30.43 // tadalaü sakalair devair vigraheõa tavàcyuta / vipàkakañu yatkarma tanna ÷aüsaüti paõóitàþ // ViP_5,30.44 // ÷rãparà÷ara uvàca ityukte tair uvàcaitàn satyabhàmàtikopinã / kà ÷acã pàrijàtasya ko và ÷akraþsuràdhipaþ // ViP_5,30.45 // sàmànyaþsarvalokasya yadyeùo 'mçtamanthane / samutpannastaruþ kasmàdoko gçhõàti vàsavaþ // ViP_5,30.46 // yathà surà yathaivenduryathà ÷rãrvanarakùiõaþ / sàmànyaþsarvalokasya pàrijàtas tathà drumaþ // ViP_5,30.47 // bhartç bahumahàgarvàdruõaddhyenamatho ÷acã / tatkathyatàmalaü kùàntyà satvà hàrayati drumam // ViP_5,30.48 // kathyatàü ca drutaü gatvà paulomyà vacanaü mama / satyabhàmà vadatyetaditigarvoddhatàkùaram // ViP_5,30.49 // yadi tvaü dayità bharturyadi va÷yaþ patistava / madbharturharato vçkùaü tatkàraya nivàraõam // ViP_5,30.50 // jànàmi te patiü ÷akraü jànàmi trida÷e÷varam / pàrijàtaü tathàpyenaü mànuùã hàrayàmi te // ViP_5,30.51 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktà rakùiõo gatvà ÷acyàþ procuryathoditam / ÷rutvà cotsàhayàmàsa ÷acã cakraü suràdhipam // ViP_5,30.52 // tataþsamastadevànàü sainyaiþ parivçto harim / prayayau pàrijàtàrthamindroyoddhuü dvijottama // ViP_5,30.53 // tataþ parighanistriü÷agadà÷ålavaràyudhàþ / babhåvustridasàþsajjàþ ÷akre vajrakare sthite // ViP_5,30.54 // tato nirikùya govindo nàgaràjopari sthitam / ÷akraü devaparivàraü yuddhàya samupasthitam // ViP_5,30.55 // cakàra ÷aïkhanirghoùaü di÷aþ ÷abdena pårayan / mumoca ÷arasaüghàtàn sahasràyuta÷aþ ÷itàn // ViP_5,30.56 // tato di÷o nabha÷caiva dçùñvà ÷ara÷atai÷citam / mumucustrida÷àþsarve hyastra÷astràmyaneka÷aþ // ViP_5,30.57 // ekaikamastraü ÷astraü ca daivair muktaü sahasra÷aþ / ciccheda lãlayaive÷o jagatàü madhusådanaþ // ViP_5,30.58 // pà÷aü salilaràjasya samàkçùyãragàtpunaþ / cakàra khaõóa÷a÷ca¤cvà bàlapannagadehavat // ViP_5,30.59 // yamena prahitaü daõóaü gadàvikùepakhaõóitam / pçthivyàü pàtayàmàsa bhagavàn devakãsutaþ // ViP_5,30.60 // ÷ibikàü ca dhane÷asya cakreõa tila÷o vibhuþ / cakàra ÷aurirarkaü ca dçùçdçùñahataujasam // ViP_5,30.61 // nãto 'gniþ ÷ãtatàü bàõair dràvità vasavo di÷aþ / cakravicchinna÷ulàgrà rudrà bhuvi nipàtitàþ // ViP_5,30.62 // sàdhyà vi÷ve 'tha maruto gandharvà÷caiva sà yakaiþ / ÷àrïgiõà preritair astà vyomni ÷àlmalitålavat // ViP_5,30.63 // garutmànapi tuõóena pakùàbhyàü ca nakhàïkuraiþ / bhakùayaüstàóayan devàn dàrayaü÷ ca cacàra vai // ViP_5,30.64 // tataþ ÷atasahasreõa devendramadhusådanau / parasparaü vavarùàte dhàràbhir iva toyadau // ViP_5,30.65 // airàvatena garuóo yuyudhe tatra saükule / devaiþ samastair yuyudhe ÷akreõa ca janàrdanaþ // ViP_5,30.66 // bhinneùva÷eùabàõeùu ÷astreùvastreùu ca tvaran / jagràha vàsavo vajraü kçùõa÷cakraü sudar÷anam // ViP_5,30.67 // tato hàhàkçtaü sarvaü trailokyaü dvijasattama / vajracakrakarau dçùñvà devàràjajanàrdanau // ViP_5,30.68 // kùiptaü vajramathendreõa jagràha bhagavànhariþ / na mumoca tadà cakraü ÷akraü tiùñheti càbravãt // ViP_5,30.69 // praõaùñavajraü devendraü garuóakùatavàhanam / satyabhàmàbravãdvãraü palàyanaparàyaõam // ViP_5,30.70 // trailokye÷a na te yuktaü ÷acãbhartuþ palàyanam / pàrijàtasragàbhogà tvàmupasthàsyate ÷acã // ViP_5,30.71 // kãdç÷aü devaràjyaü te pàrijàtisragujjvalàm / apakyeto yathàpårvaü graõayàbhyàgatàü ÷acãm // ViP_5,30.72 // alaü ÷akra prayàsena na vrãóàü gantumarhasi / nãyatàü pàrijàtoyaü devàþsaütu gatavyathàþ // ViP_5,30.73 // parigarvàvalepena bahumànapuraþsaram / na dadar÷a gçhaü yàtàmupacàreõa màü ÷acã // ViP_5,30.74 // strãtvàdagurucittàhaü svabhartç÷làghanàparà / tataþ kçtavatã ÷akra bhavatà saha vigraham // ViP_5,30.75 // tadala pàrãjàtena parasvena hçtena me / råpeõa garvità sà tu bhartrà kà strã na garvità // ViP_5,30.76 // ÷rãparà÷ara uvàca ityukto vai nivavçte devaràjastayà dvija / pràha cainàmalaü caõói sakhyuþ khe doktivistaraiþ // ViP_5,30.77 // indra uvàca na càpi sargasaühàrasthitikartàkhilasya yaþ / jitasya tena me vrãóà jàyate vi÷varåpiõà // ViP_5,30.78 // yasmàjjagatsakalametadanàdimadhyàdyasminyata÷ ca na bhaviùyati sarvabhåtàt / tenodbhavapralayapàlanakàraõena vrãóà kathaü bhavati devi niràkçtasya // ViP_5,30.79 // sakalabhuvanasåtirmårtiralpàlpasåkùmàviditasakalabaidyair j¤àyate yasya nànyaiþ / tamajamakçtamã÷aü ÷à÷vataü svecchayainaü jagadupakçtimartyaü ko vijetuü samarthaþ // ViP_5,30.80 // iti ÷rãpiùõumahàpuràõe pa¤camàüse triü÷odhyàyaþ (30) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca saüstuto bhagavànitthaü devaràjena ke÷avaþ / prahasya bhàvagaübhãramuvàcendraü dvijottama // ViP_5,31.1 // ÷rãkçùõa uvàca devaràjo bhavànindro vayaü martyà jagatpate / kùantavyaü bhavataivedam aparàdhaü kçtaü mama // ViP_5,31.2 // pàrijàtataru÷càyaü nãyatàmucitàspadam / gçhãtoyaü mayà ÷akra satyàvacanakàraõàt // ViP_5,31.3 // vajraü cedaü gçhàma tvaü yadatra prahitaü tvayà / tabaivaitatpraharaõaü ÷akra vairividàraõam // ViP_5,31.4 // indra uvàca vimohayasi màmã÷a martyo 'hamiti kiü vadan / jànãmastvàü bhagavato na tu såkùmavido vayam // ViP_5,31.5 // yo 'si so 'si jagattraõapravçttau nàtha saüsthitaþ / jagataþ ÷alyaniùkarùaü karoùyamurasådana // ViP_5,31.6 // nãyatàü pàrãjàto 'yaü kçùõa dvàravatãüpurãm / martyaloke tvayà tyakte nàyaü saüsthàsyate bhuvi // ViP_5,31.7 // devadeva jagannàtha kçùõa viùõo mahàbhuja / ÷aïkhacakragadàpàõe kùamasvaitad vyatikramam // ViP_5,31.8 // ÷rãparà÷ara uvàca tathetyuktvà ca devendramàjagàma bhuvaü hariþ / prasaktaiþ siddhagandharvaiþ ståyamànaþ surarùibhiþ // ViP_5,31.9 // tataþ ÷aïkhamupàdhmàya dvàrakopari saüsthitaþ / harùamutpàdayàmàsa dvàrakàvàsinàü dvaja // ViP_5,31.10 // avatãryàtha garuóàtsatyabhàmà sahàyavàn / niùkuñe sthàpayàmàsa pàrijàtaü mahàtarum // ViP_5,31.11 // yam abhyetya janaþ sarvo jàtiü smarati paurvikãm / vàsyate yasya puùpotthagandhenorvã triyojanam // ViP_5,31.12 // tataste yàdavàþsarve dehavandhànamànuùàn / dadç÷uþ pàdape tasmin kurvanto makhadar÷anam // ViP_5,31.13 // kiïkaraiþ samupànãtaü hastya÷vàdi tato dhanam / vibhajya pradadau kçùõo bàndhavànàü mahàmatiþ // ViP_5,31.14 // kanyà÷ ca kçùõe jagràha narakasya parigrahàn // ViP_5,31.15 // tataþ kàle ÷ubhe pràpte upayeme janàrdanaþ / tàþ kanyà narakeõàsansarvato yàþsamàhçtàþ // ViP_5,31.16 // ekasminneva govindaþ kàle tàsàü mahàmune / jagràha vidhivatvàõãnpçthaggeheùu dharmataþ // ViP_5,31.17 // ùoóa÷astrãsahasràõi ÷atamekaü tatodhikam / tàvanti cakreråpàõi bhagavàn madhusådanaþ // ViP_5,31.18 // ekaikameva tàþ kanyà menire madhusådanaþ / mamaiva pàõigrahaõaü maitreya kçtavàniti // ViP_5,31.19 // ni÷àsuca jagatsraùñà tàsàü geheùu ke÷avaþ / uvàsa vipra sarvàsàü vi÷varåpadharo hariþ // ViP_5,31.20 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷a ekatriü÷o 'dhyàyaþ (31) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca pradyumnàdyà hareþ putrà rukmiõyàü kvathitàstava / bhànubhaumerikàdyaü÷ ca satyabhàmà vyajàyata // ViP_5,32.1 // dãptimattàmrapakùàdya rohiõyàü kathità hareþ / babhåvurjàmbavatyàü ca sàübàdyà bàhu÷àlinaþ // ViP_5,32.2 // tanayà bhadravindàdyà nàgnajityàü mahàbalàþ / saügràmajitpradhànàstu ÷aibyàyàü ca hareþsutàþ // ViP_5,32.3 // vçkàdyà÷ ca sutà màdryàü gàtravatpramukhàn sutàn / avàpa lakùmàõà putrànkàlindyà÷ ca ÷rutàdayaþ // ViP_5,32.4 // anyàsàü caiva bhàryàõàü samutpannàni cakriõaþ / aùñàyutàni putràõàü sahasràõã ÷ataü tathà // ViP_5,32.5 // pradyumnaþ prathamasteùàü sarveùàü rukmiõãsutaþ / pradyumnàdaniruddho 'bhådvajrastasmàdajàyata // ViP_5,32.6 // aniruddho raõe 'ruddho baleþ pautrãü mahàbalaþ / uùàübàõasya tanayàmupayeme dvijottama // ViP_5,32.7 // yatra yuddhamabhåddhoraü hari÷aïkarayormahat / chinnaü sahasraü bàhånàü yatra bàõasya càkriõà // ViP_5,32.8 // maitreya uvàca kathaü yuddamabhådbrahyannuùàrthe harakçùõayoþ / kathaü kùayaü ca bàõasya bàhånàü kçtavànhariþ // ViP_5,32.9 // etatsarvaü mahàbhàga mamàkhyàtuü tvamarhasi / mahatkautåhalaü jàtaü kathàü ÷rotumimàü hareþ // ViP_5,32.10 // ÷rãparà÷ara uvàca uùà bàõasutà vipra pàrvatãü saha ÷aübhunà / krãóantãmupalakùyoccaiþ spçhàü cakre tadà÷rayàm // ViP_5,32.11 // tataþsakalacittaj¤à gaurã tàmàha bhàminãm / alamatyarthatàpena bhartrà tvamapi raüsyase // ViP_5,32.12 // ityuktà sà tayà cakre kadeti matimàtmanaþ / ko và bhartà mametyàha punastàmàha pàrvatã // ViP_5,32.13 // pàrvatyuvàca vai÷àkha÷ukladvàda÷yàü svapne yobhibhavaü tava / kariùyati sa te bhartà ràjaputri bhaviùyati // ViP_5,32.14 // ÷rãparà÷ara uvàca tasyàü tithàbuùàsvapne yathà devyà samãritam / tathaivà bhibhavaü cakre ka÷cidràgaü ca tatra sà // ViP_5,32.15 // tataþ prabuddhà puruùamapa÷yantã samutmukà / kva gatesãti nirlajjà maitreyoktavatã sakhim // ViP_5,32.16 // bàõasya mantrã kuübhàõóaü citrarekhà ca tatsutà / tasyàþsakhyabhavatsà ca pràha koyaü tvayocyate // ViP_5,32.17 // yadà lajjàkulà nàsyai kathayàmàsa sà sakhã / tadà vi÷vàsamànãya sarvamevàbhyavàdayat // ViP_5,32.18 // viditàrthàü tu tàmàha puna÷coùà yathoditam / devyà tathaiva tatpràptau yo hyupàyaþ kuruùva tam // ViP_5,32.19 // citralekhovàca durvij¤eyamidaü vaktuü pràptuü vàpi na sakyate / tathàpi ki¤catkartavyamupakàraü priye tava // ViP_5,32.20 // saptàùñadinaparyantaü tàvatkàlaþ pratãkùyatàm / ityuktvàbhyantaraü gatvà upàyaü tamathàkarot // ViP_5,32.21 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ pade suràndaityangandharvàü÷ ca pradhànataþ / manuùyàü÷ ca vilikhyàsyai citralekhà vyadar÷ayat // ViP_5,32.22 // apàsya sà tu gandharvàüs tathoragasuràsuràn / manuùyeùu dadau dçùñiü teùv apy andhakavçùõiùu // ViP_5,32.23 // kçùõaràmau vilokyàsãt subhrår lajjàjaóeva sà / pradyumnadar÷ane vrãóedçùñiü ninyenyato dvija // ViP_5,32.24 // dçùñamàtre tataþ kànte pradyumnatanaye dvija / dçùñatyarthavilàsinyà lajjà kvàpi niràkçtà // ViP_5,32.25 // soyaüsoyamitãtyukte tayà sà yogagàminã / citralekhàbrajãdenàmuùàü bàõasuràü tadà // ViP_5,32.26 // citralekhovàca ayaü kçùõasya pautraste bhartà devyà prasàditaþ / aniruddha iti khyàtaþ prakhyàtaþ priyadar÷anaþ // ViP_5,32.27 // pràpnoùi yadi bhartàramimaü pràptaü tvayàkhilam / duùprave÷à purã pårvaü dvàrakà kçùõapàlità // ViP_5,32.28 // tathàpi yatnàdbhartàramànayiùyàmi te sakhi / rahasyametadvaktavyaü na kasyacidapi tvayà // ViP_5,32.29 // aciràdàgamiùyàmi sahasva virahaü mama / yayau dvàravatãü coùàü samà÷vàsya tataþ sakhãm // ViP_5,32.30 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e dvàtriü÷o 'dhyàyaþ (32) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca bàõopi praõipatyàgre maitreyàha trilocanam / deva bàhusahasreõa nirviõõosmyàhavaü vinà // ViP_5,33.1 // kaccinmamaiùàü bàhånàü sàphalyajanako raõaþ / bhaviùyati vinà yuddhaü bhàràya mama kiü bhujaiþ // ViP_5,33.2 // ÷rã÷aïkara uvàca mayåradhvajabhaïgaste yadà bàõà bhaviùyati / pi÷ità÷ijanànandaü prapsyase tvaü tadà raõam // ViP_5,33.3 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ praõamya varadaü ÷aübhumabhyàgato gçham / sabhagnaü dhvajamàlokya hçùño harùaü punaryayau // ViP_5,33.4 // etasminneva kàle tu yogavidyàbalena tam / aniruddhamathàninye citralekhà varàpsaràþ // ViP_5,33.5 // kanyàntaþpuramabhyetya ramamàõaü sahoùayà / vij¤àya rakùiõo gatvà ÷a÷aüsurdaityabhåpate // ViP_5,33.6 // vyàdiùñaü kiïkaràõàü tu sainyaü tena mahàtmanà / jaghàna parighaü ghoramàdàya paravãrahà // ViP_5,33.7 // hateùu teùu bàõopi rathasthastadvadhodyataþ / yudhyamàno yathà÷akti yaduvãreõa nirjitaþ // ViP_5,33.8 // màyayà yuyudhe tena sa tadà mantricoditaþ / tatastaü pannagàstreõa babandha yadunandanam // ViP_5,33.9 // dvàravatyàü kva yàto 'sàvaniruddheti jalpatàm / yadånàmàcacakùe taü baddhaü bàõena nàradaþ // ViP_5,33.10 // taü ÷o÷itapuraü nãtaü ÷rutvà vidyàvidagdhayà / yoùità pratyayaü jagmuryàdavà nàmarair iti // ViP_5,33.11 // tato garuóamàruhya smçtamàtràgataü hariþ / balapradyumnasahito bàõasya prayayau puram // ViP_5,33.12 // puraprave÷e pramathair yuddhamàsãnmahàtmanaþ / yayau bàõapuràbhyà÷aü nãtvà tànsaükùayaü hariþ // ViP_5,33.13 // tatastripàdastri÷irà jvaro màhe÷varo mahàn / bàõarakùàrthamabhyetya yuyudhe ÷àrïgadhanvanà // ViP_5,33.14 // tadbhasmaspar÷asaübhåtatàpaþ kçùõàïgasaügamàt / avàpa baladevopi ÷ramamàmãlitekùaõaþ // ViP_5,33.15 // tataþsa yuddhyamànastu saha devena ÷àrïgiõà / vaiùõavena jvareõà÷u kçùõadehànniràkçtaþ // ViP_5,33.16 // nàràyaõabhujàghàtapàripãjanavihvalam / taü vãkùya kùamyatàmasyetyàha devaþ pitàmahaþ // ViP_5,33.17 // tata÷ ca kùàntameveti proktvà taü vaiùõavaü jvaram / àtmanyevalayaü ninye bhagavànmadhusådanaþ // ViP_5,33.18 // jvara uvàca mama tvàya samaü yuddhaü ye smarãùyanti mànavàþ / vijvaràste bhaviùyantã tyuktvà cainaü yayau jvaraþ // ViP_5,33.19 // tatognãnbhagavànpa¤ca jitvà nãtvà tathà kùayam / dànavànàü balaü kçùõa÷cårõayàmàsa lãlayà // ViP_5,33.20 // tataþsamastasainyena daiteyànàü baleþsutaþ / yuyudhe ÷aïkara÷caiva kàrttikeya÷ ca ÷auriõà // ViP_5,33.21 // hari÷aïkarayoryuddhamatãvàsãtsudàruõam / cukùubhuþsa kalà lokàþ ÷astràstràü÷upratàpitiþ // ViP_5,33.22 // pralayoyama÷eùasya jagato nånamàgataþ / menire trida÷àstatra vartamàne mahàraõe // ViP_5,33.23 // jçübha kàstreõa govindo jçübhayàmàsa ÷aïkaram / tataþ praõemurdaiteyàþ pramathà÷ ca samantataþ // ViP_5,33.24 // jçübhàbhibhåtasyu haro rathopastha upàvi÷at / na ÷a÷àka tato yoddhuü kçùõenàkliùñakarmaõà // ViP_5,33.25 // garujakùatavàha÷ ca pradyumnàstreõa pãóitaþ / kçùõahuïkàranirdhåta÷akti÷càpayayau guhaþ // ViP_5,33.26 // jçübhite ÷aïkare naùñe daityasainye guhe jite / nãte pramathasainye ca saükùayaü ÷àrïgadhanvanà // ViP_5,33.27 // nandinà saügçhãtà÷vamadhiråóho mahàratham / bàõastatràyayau yoddhuü kçùõakàrùõibalaiþ saha // ViP_5,33.28 // balabhadro mahàvãryo bàõasainyamanekadhà / vivyàdha bàõaiþ prabhra÷ya dharmata÷càpalàyata // ViP_5,33.29 // àkçùya làïgalàgreõa mukalenà÷u tàóitam / balaü balena dadç÷e bàõo bàõai÷ ca cakriõà // ViP_5,33.30 // tataþ kçùõena bàõasya yuddhamàsãtsudàruõam // ViP_5,33.31 // samasyatoriùåndãptànkàyatràõavibhedinaþ / kçùõa÷ciccheda bàõais tàn bàõena prahità¤chitàn / vivyàdha ke÷avaü bàõo bàõaü vivyàdha cakradhçk // ViP_5,33.32 // mumucàte tathàstràõi bàõakçùõau jigãùayà / parasparakùatikarau làghavàdani÷aü dvija // ViP_5,33.33 // bhidyamàneùva÷eùeùu ÷areùvastre ca sãdati / pràcuryeõa tato bàõaü hantuü cakre harirmanaþ // ViP_5,33.34 // tatorka÷atasaüghàtatejasà sadç÷adyuti / jagràha daityacakràrirhari÷cakraü sudar÷anam // ViP_5,33.35 // mu¤cato bàõanà÷àya tata÷cakraü madhudviùaþ / nagnà daiteyavidyàbhåtkoñarã purato hareþ // ViP_5,33.36 // tàmagrato harirdçùñvà mãlitàkùaþsudar÷anam / mumoca bàõamuddi÷ya cchettuü bàhuvanaü ripoþ // ViP_5,33.37 // krameõa tattu bàhånàü bàõasyàcyutacoditam / chedaü cakre 'suràpàsta÷astrau ghakùapaõàdçtam // ViP_5,33.38 // chinne bàhuvane tattu karasthaü madhusåtanaþ / mumukùurbàõanà÷àya vij¤àtastripuradviùà // ViP_5,33.39 // samupetyàha govindaü sàmapårvamumàpatiþ / vilokya bàmaü dàdaóacchedàsçksràvavarùiõam // ViP_5,33.40 // ÷aïkara uvàca kçùõakçùõa jagannàtha jàne tvàü puruùottamam / pare÷aü paramàtmànamanàdinidhanaü harim // ViP_5,33.41 // devatiryaïmanuùyeùu ÷arãragrahaõàtmikà / lãleyaü sarvabhåtasya tava ceùñopalakùaõà // ViP_5,33.42 // tatprasãdàbhayaü dattaü bàõasyàsya mayà prabho / tattvàya nànçtaü kàryaü yanmayà vyàhçtaü vacaþ // ViP_5,33.43 // asmatsaü÷rayadçptoyaü nàparàdhã tavàvyaya / mayà dattavaro daityastatastvàü kùamayàmyaham // ViP_5,33.44 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktaþ pràha govidaþ ÷ulapàõimumàpatim / prasannapadano bhåtvà gatàmarùo 'suraü prati // ViP_5,33.45 // ÷rãbhagavànuvàca yuùmaddattavaro bàõo jãvatàmeùa ÷aïkara / tvadvàkyagauravàdetanmayà cakraü nivartitam // ViP_5,33.46 // tvayà yadabhayaü dattaü taddattamakhilaü mayà / matto 'vibhinnamàtmànaü draùñumarhasi ÷aïkara // ViP_5,33.47 // yohaü sa tvaü jagaccedaü sadevàsuramànuùam / matto nànyada÷eùaü yattattva¤j¤àtumihàrhasi // ViP_5,33.48 // avidyàmohitàtmànaþ puruùà bhinnadar÷inaþ / vadanti bhedaü pa÷yanti càvayorantaraü hara // ViP_5,33.49 // prasanno 'haü gamiùyàmi tvaü gaccha vçùabhadhvaja // ViP_5,33.50 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà prayayau kçùõaþ pràdyumniryatra tiùñhati / tadbandhaphaõino ne÷urgaruóànilapothitàþ // ViP_5,33.51 // tato 'niruddhamàropya sapatnãkaü garutmati / àjagmurdvàrakàü ràmakàrùõidàmodaràþ purãm // ViP_5,33.52 // putrapautraiþ parivçtastatra reme janàrdanaþ / devãbhiþ satataü vipra bhåbhàrataramecchayà // ViP_5,33.53 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e trayastriü÷o 'dhyàyaþ (33) _____________________________________________________________ maitreya uvàca cakre karma mahacchaurirbãbhraõo mànuùãü tanum / jigàya ÷akraü ÷arvaü ca sarvàndevàü÷ ca lãlayà // ViP_5,34.1 // yac cànyad akarot karma divyaceùñavighàtakçt / tatkathyatàü mahàbhàga paraü kautåhalaü hi me // ViP_5,34.2 // ÷rãparà÷ara uvàca gadato mama viprarùe ÷råyatàmidamàdaràt / naràvatàre kçùõena dagdhà vàràõasã yathà // ViP_5,34.3 // paiõórako vàsudevastu vàsudevo 'bhavadbhuvi / avatãrmastvamityukto janair aj¤ànamohitaiþ // ViP_5,34.4 // sa mene vàsudevohamavatãrõo mahãtale / naùñasmçtistataþsarvaü viùõucihnamacãkarat // ViP_5,34.5 // dåtaü ca preùayàmàsa kçùõàya sumahàtmane / tyaktvà cakràdikaü cihnaü madãyaü nàma càtmanaþ // ViP_5,34.6 // vàsudevàtmakaü måóha tyaktvà sarvama÷eùataþ / àtmano jãvitàrthàya tato me praõati vraja // ViP_5,34.7 // ityuktaþsaüprahasyainaü dåtaü pràhajanàrdanaþ / nijacihnamahaü cakraü samutsçkùye tvayãti vai // ViP_5,34.8 // vàcya÷ ca paiõórako gatvà tvayà dåta vaco mama / j¤àtas tvadvàkyasadbhàvo yatkàryaü tadvidhãyatàm // ViP_5,34.9 // gçhãtacihnaveùohamàgamiùyàmi te puram / utsrakùyàmi ca taccakraü nijacihnamasaü÷ayam // ViP_5,34.10 // àj¤àpårvaü ca yadidamàgaccheti tvayoditam / saüpàdayiùye ÷vastubhyaü samàgamyàvilaübitam // ViP_5,34.11 // ÷araõaü te samabhyetya kartàsmi nçpate tathà / yathà tvatto bhayaü bhåyo na me ki¤cid bhaviùyati // ViP_5,34.12 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktepagate dåte saüsmçtyàbhyàgataü hariþ / garutmantamathàruhya tvaritastatpuraü yayau // ViP_5,34.13 // tatastu ke÷avodyogaü ÷rutvà kà÷ãpatistadà / sarvasainyaparivàraþ pàrùõigràha upàyayau // ViP_5,34.14 // tato balena mahatà kà÷ãràjabalena ca / paiõórako vàsudevo 'sau ke÷avàbhimukho yayau // ViP_5,34.15 // taü dadar÷a harirdåràdudàrasyandane sthitam / cakrahastaü gadà÷àrïgabàhuü pàõigatàübujam // ViP_5,34.16 // sragdharaü pãtavasanaü suparmaracitadhvajam / vakùasthale kçtaü càsya ÷rãvatsaü dadç÷e hariþ // ViP_5,34.17 // kirãñakuõóaladharaü nànàratnopa÷obhitam / taü dçùñvà bhàvagaübhãraü jahàsa garuóadhvajaþ // ViP_5,34.18 // yuyudhe ca balenàsya hastya÷vabalinà dvija / nistriü÷àsigadà÷åla÷aktikàrmuka÷àlinà // ViP_5,34.19 // kùaõena ÷àrïganirmuktaiþ ÷arair arividàraõaiþ / gadàcakranipàtai÷ ca sådayàmàsa tadbalam // ViP_5,34.20 // kà÷ãràjabalaü caivaü kùayaü nãtvà janàrdanaþ / uvàca paiõórakaü måóhamàtmacihnopalakùitam // ViP_5,34.21 // ÷rãbhagavànuvàca paiõórakoktaü tvayà yattudåtavaktreõa màü prati / samutsçjeti cihnàni tatte saüpàdayàmyaham // ViP_5,34.22 // cakrametatsamutsçùñaü gadeyaü te visarjità / garutmàneùa cotsçùñaþsamàrohatu te dhvajam // ViP_5,34.23 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuccàrya vimuktena cakreõàsau vidàritaþ / pàtito gadayà bhagno dhvaja÷càsya garutmatà // ViP_5,34.24 // tato hàhàkçte loke kà÷ãpuryadhipo balã / yuyudhe vàsudevena mitrasyàpacitau sthitaþ // ViP_5,34.25 // tataþ ÷àrïgadhanurmuktai÷ chittvà tasya ÷iraþ ÷araiþ / kà÷ãpuryàü sa cikùepa kurvaüllokasya vismayam // ViP_5,34.26 // hatvà ta pauórakaü ÷auri kà÷ãràjaü ca sànugam / punardvàravatãü pràpto reme svargagato yatà // ViP_5,34.27 // tacchiraþ patitaü tatradçùñvà kà÷ãpateþ pure / janaþ kimetadityàha cchinnaü keneti vismitaþ // ViP_5,34.28 // j¤àtvà taü vàsudevena hataü tasya sutastataþ / purohitena sahitastoùayàmàsa ÷aïkaram // ViP_5,34.29 // avimukte mahàkùetre toùitastena ÷aïkaraþ / varaü vçõãùveti tadà taü provàca nçpàtmajam // ViP_5,34.30 // sa vavre bhagavankçtyà pitçhanturvadhàya me / samutiùñhatu kçùõasya tvatprasàdànmahe÷vara // ViP_5,34.31 // ÷rãparà÷ara uvàca evaü bhaviùyatãtyukte dakùiõàgneranantaram / mahàkçtyà samuttasthau tasyaivàgnervinà÷anã // ViP_5,34.32 // tato jvàlàkaràlàsyà jvalatke÷akapàlikà / kçùõakçùõeti kupità kçtyà dvàravarãü yayau // ViP_5,34.33 // tàmavekùya janastràsàdvicalallocano mune / yayau ÷araõyaü jagatàü ÷araõaü madhusådanam // ViP_5,34.34 // kà÷ãràjasuteneyamàràdhya vçùabhadhvajam / utpàdità mahàkçtyetyavagamyàtha cakriõà // ViP_5,34.35 // jahikçtyàmimàmugràü vahnijvàlàjañàlakàm / cakramutsçùñamakùeùu krãóàsaktena lãlayà // ViP_5,34.36 // tadagnimàlàjañilajvàlodgàràtibhãùaõàm / kçtyàmanujagàmà÷u viùõucakraü sudar÷anam // ViP_5,34.37 // cakrapratàpanirdagdhà kçtyà màhe÷varã tadà / nanà÷a veginã vegàttadapyanujagàma tàm // ViP_5,34.38 // kçtyà vàràõasãmeva pravive÷a tvarànvità / viùõucakrapratihataprabhàvà munisattama // ViP_5,34.39 // tataþ kà÷ãbalaü bhåri pramathànàü tathà balam / samasta÷astràstrayutaü cakrasyàbhimukhaü yayau // ViP_5,34.40 // ÷astràstramokùacaturaü dagdhvà tadbalamojasà / kçtyà garbhama÷eùàü tàü tadà vàràõasãüpurãm // ViP_5,34.41 // sabhåbhçdbhçtyapauràü tu sà÷vamàtaïgamànavàm / a÷eùagoùñhako÷àü tàü durnirikùyàü surair api // ViP_5,34.42 // jvàlàpariùkçtà÷eùagçhapràkàracatvaràm / dadàha taddhare÷cakraü sakalàmeva tàü purãm // ViP_5,34.43 // akùãõàmarùamatyugraü sàdhyasàdhanasaspçham / taccakraü prasphuraddãpti viùõorabhyàyayau karam // ViP_5,34.44 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤jamàü÷e catustriü÷o 'dhyàyaþ (34) _____________________________________________________________ maitreya uvàca bhåya evàhamicchàmi balabhadrasya dhãmataþ / ÷rotuü paràkramaü brahman tanmamàkhyàtumarhasi // ViP_5,35.1 // yamunàkarùaõàdãni ÷rutàni bhagavanmayà / tatkathyatàü mahàbhàga yadanyatkçtavànbalaþ // ViP_5,35.2 // ÷rãparà÷ara uvàca maitreya ÷ruyatàü karma yadràmeõàbhavatkçtam / anante nàprameyena ÷eùeõa dharaõãdhçtà // ViP_5,35.3 // suyodhanasya tanayàü svayaüvarakçtakùaõàm / balàdàdattavànvãraþ sàübo jàübavatãsutaþ // ViP_5,35.4 // tataþ kruddhàmahàvãryàþ karõaduryodhanàdayaþ / bhãùmadroõàdaya÷cainaü babandhuryudhi nirjitam // ViP_5,35.5 // tacchutvà yàdavàþsarve krodhaü duryodhanàdiùu / maitreya cakruþ kçùõa÷ ca tànnihantuü mahodyamam // ViP_5,35.6 // tànnivàrya balaþ pràha madalolakalàkùaram / mokùyanti te madvacanàdyàsyàmyeko hi kauravàn // ViP_5,35.7 // ÷rãparà÷ara uvàca baladevastato dçùñvà nagaraü nàgasàhvayam / bàhyopavanamadhye 'bhånna vive÷a ca tatpuram // ViP_5,35.8 // balamàgatamàj¤àya bhåpà duryodhanàdayaþ / gàmarghyamudakaü caiva ràmàya pratyavedayan // ViP_5,35.9 // gçhãtvà vidhivatsarvaü tatastànàha kauravàn / àj¤àpayatyugrasenaþsàübamà÷u vimu¤cata // ViP_5,35.10 // tatastadvacanaü ÷rutvà bhãùmadroõàdayo nçpàþ / karmaduryodhanàdyà÷ ca cukùubhurdvijasattama // ViP_5,35.11 // åcu÷ ca kupitàþsarve bàhlikàdyà÷ ca kauravàþ / aràjyàrhaü yadorva÷amavekùya musalàyudha // ViP_5,35.12 // bhobhoþ kimetadbhavatà balabhadreritaü vacaþ / àj¤àü kurukulotthànàü yàdavaþ kaþ pradàsyati // ViP_5,35.13 // ugraseno 'pi yadyàj¤àü kauravàõàü pradàsyati / tadalaü pàõóurai÷ chatrair nçpayogyair vióaübanaiþ // ViP_5,35.14 // tadgaccha bala mà và tvaü sàübamanyàyaceùñitam / vimokùyàmo na bhavata÷cograsenasya ÷àsanàt // ViP_5,35.15 // praõatiryà kçtàsmàkaü mànyànàü kukuràndhakaiþ / na nàma sà kçtà keyamàj¤à svàmini bhçtyataþ // ViP_5,35.16 // garvamàropità yåyaü samànàsanabhojanaiþ / ko doùo bhavatàü nãtiryatprãtyà nàvalokità // ViP_5,35.17 // asmàbhir argho bhavato yoyaü bala niveditaþ / premõaitannaitadasmàkaü kulàdyuùmatkulocitam // ViP_5,35.18 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà kuravaþ sàübaü mu¤càmo na hareþsutam / kçtaitani÷cayastårõaü vivi÷urgajasàhvayam // ViP_5,35.19 // mattaþ kopena càghårmastatodhikùepajanmanà / utthàya pàrùõyà vasudhàü jaghàna sa halàyudhaþ // ViP_5,35.20 // tato vidàrità pçthvã pàrùõighàtànmahàtmanaþ / àsphoñayàmàsa tadà di÷aþ ÷abdena pårayan // ViP_5,35.21 // uvàca càtitàmràkùo bhçkuñãkuñilànanaþ // ViP_5,35.22 // aha madàvalepoyamasàràõàü duràtmanàm / kauravàõàü mahãpatvamasmàkaü kila kàlajam / ugrasenasya yenàj¤àü manyante 'dyapi laïghanam // ViP_5,35.23 // ugrasenaþ samadhyàste sudhàrmà na ÷acãpatiþ / dhiïmànuùa÷atocchiùñe tuùñireùàü nçpàsane // ViP_5,35.24 // pàrijàtataroþ puùpama¤jarãrvanitàjanaþ / bibharti yasya bhatyànàü so 'pyeùàü na mahãpatiþ // ViP_5,35.25 // samastabhåbhçtàü nàtha ugrasenaþ sa tiùñhatu / adya niùkauravàmurvã kçtvà yàsyàmi tatpurãm // ViP_5,35.26 // karõaü duryodhanaü droõamadya bhãùmaü sabàhlikam / duþ÷asanàdãnbhåriü ca bhåri÷ravasameva ca // ViP_5,35.27 // somadattaü ÷alaü caiva bhãmàrjunayudhiùñhiràn / yamau ca kauravàü÷cànyànhatvà sà÷varathadvipàn // ViP_5,35.28 // vãramàdàya taü sàübaü sapatnãkaü tataþ purãm / dvàrakàmugrasenàdãngatvà drakùyàmi bàndhavàn // ViP_5,35.29 // atha và kauravàvàsaü samastaiþ kurubhiþ saha / bhàgãrathyàü kùipàmyà÷u nagaraü nàgasàhvayam // ViP_5,35.30 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà madaraktàkùaþ karùaõàdhomukhaü halam / pràkàravapradurgasya cakarùa musalàyudhaþ // ViP_5,35.31 // àghårõitaü tatsahasà tato vai hàstinaü puram / dçùñvà saükùubdhahçdayà÷cukùubhuþsarvakauravàþ // ViP_5,35.32 // ràmaràma mahàbàho kùamyatàü kùamyatàü tvayà / upasaühriyatàü kopaþ prasãda musalàyudha // ViP_5,35.33 // eùa sàübaþsapatnãkastavaniryàtito balàt / avij¤àtaprabhàvàõàü kùmayatàmaparàdhinàm // ViP_5,35.34 // ÷rãparà÷ara uvàca tato niryàtayàmàsuþsàübaü patnãsamanvitam / niùkramya svapuràttårõaü kauravà munipuïgava // ViP_5,35.35 // bhãùmadroõakçpàdãnàü praõamya vadatàü priyam / kùàntameva mayetyàha balo balavatàü varaþ // ViP_5,35.36 // adyàpyàghårõitàkàraü lakùyate tatpuraü dvija / eùa prabhàvo ràmasya bala÷auryopalakùaõaþ // ViP_5,35.37 // tatastu kauravàþsàübaü saüpåjya bali nà saha / preùayàmàsurudvàhadhanabhàryàsamanvitam // ViP_5,35.38 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e pa¤catriü÷o 'dhyàyaþ (35) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca maitreyaitadbalaü tasya balasya bala÷àlinaþ / kçtaü yadanyattenàbhåttadapi ÷råyatàü tvayà // ViP_5,36.1 // narakasyàsuredrasya devapakùavirodhinaþ / sakhàbhavanmahàvãryo dvivido vànararùabhaþ // ViP_5,36.2 // vairànubandhaü balavànsa cakàra surànprati / narakaü hatavànkçùõo devaràjena coditaþ // ViP_5,36.3 // kariùye sarvadevànàü tasmàdetatpratãkriyàm / yaj¤avidhvaüsanaü kurvan martyalokakùayaü tathà // ViP_5,36.4 // tato vidhvaüsayàmàsa yaj¤ànaj¤ànamohitaþ / bibheda sàdhumaryàdàü kùayaü cakre ca dehinàm // ViP_5,36.5 // dadàha savanànde÷ànpuragramàntaràõi ca / kvacicca parvatàkùepergramàdãnsamacårõayat // ViP_5,36.6 // ÷ailànutpàñya toyeùu mumocàübunidhau tathà / puna÷càrmavamadhyasthaþ kùobhayàmàsa sàgaram // ViP_5,36.7 // tena vikùobhita÷càbdhirudvelo dvija jàyate / plàvayaüstãrajàngramànpuràdãnativegavàn // ViP_5,36.8 // kàmaråpã mahàråpã kçtvà sasyànya÷eùataþ / luñhanbhramaõasaümardaiþ saücårmayati vànaraþ // ViP_5,36.9 // tena viprakçtaü sarvaü jagadetadduràtmanà / niþsvàdhyàyavaùañkàraü maitreyàsãtsuduþkhitam // ViP_5,36.10 // ekadàraivatodyàne papau pànaü halà yudhaþ / revatã ca mahàbhàgà tathaivànyà varastriyaþ // ViP_5,36.11 // udgãyamàno vilasallalanàmaulimadhyagaþ / reme yadukula÷reùñhaþ kubera iva nandane // ViP_5,36.12 // tataþsa vànaro 'bhyetya gçhãtvà sãriõo halam / musalaü ca cakàràsya saümukhaü ca vióaübanam // ViP_5,36.13 // tathaiva yoùitàü tàsàü jahàsàbhimukhaü kapiþ / pànapårmà÷ ca karakà¤cikùepàhatya vai tadà // ViP_5,36.14 // tataþ kopaparãtàtmà bhartsayàmàsa taü halã / tathàpi tamavaj¤àya cakrekilakiladhvanim // ViP_5,36.15 // tataþ smayitvà sa balo jagràha musalaü ruùà / so 'pi ÷aila÷ilàü bhãmàü jagràha plavagottamaþ // ViP_5,36.16 // cikùepa sa ca tàü kùiptàü musalena sahasradhà / vibheda yàdava÷reùñhaþsà papàta mahãtale // ViP_5,36.17 // atha tanmusalaü càsau samullaïghya plavaïgamaþ / vegenàgatya roùeõa kareõorasyatàóayat // ViP_5,36.18 // tato balena kopena muùñinà mårdhni tàóitaþ / papàta rudhirodgàrã dvividaþ kùãõajãvitaþ // ViP_5,36.19 // patatà taccharãreõa gireþ ÷çgama÷ãryata / maitreya ÷atadhà vajrivajremeva vidàritam // ViP_5,36.20 // puùpavçùñiü tato devà ràmasyopari cikùipuþ / pra÷a÷aüsustato 'bhyetya sàdhvetatte mahatkçtam // ViP_5,36.21 // anena duùñakapinà daityapakùopakàriõà / jaganniràkçtaü vãra diùñyà sa kùayamàgataþ // ViP_5,36.22 // ityuktvà divamàjagmurdevà hçùñaþsaguhyakàþ // ViP_5,36.23 // ÷rãparà÷ara uvàca evaüvidhànyanekàni baladevasya dhãmataþ / karmàõyaparimeyàni÷eùasya dharaõãbhçtaþ // ViP_5,36.24 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e ùañtriü÷odhyàyaþ (36) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca evaü daityavadhaü kçùõe baladeva sahàyavàn / cakre duùñakùitã÷ànàü tathaiva jagataþ kçte // ViP_5,37.1 // kùite÷ ca bhàraü bhagavànphàlgunena samanvitaþ / avatàrayàmàsa vibhuþsamastàkùohiõãvadhàt // ViP_5,37.2 // kçtvà bhàràvataramaü bhuvo hatvàkhilànnçpàn / ÷àpavyàjena vipràõàmupasaühçtavànkulam // ViP_5,37.3 // utsçjya dvàrakàü kçùõastyaktvà mànuùyamàtmanaþ / sàü÷o viùõumayaü sthànaü pravive÷a mune nijam // ViP_5,37.4 // maitreya uvàca sa vipra÷àpavyàjena saüjahresvakulaü katham / kathaü ca mànuùaü dehamutsasarjajanàrdanaþ // ViP_5,37.5 // ÷rãparà÷ara uvàca vi÷vamitrastathàkaõvo nàrada÷camahàmuniþ / piõóàrake mahàrãrthe dçùñvà yadukumàrakaiþ // ViP_5,37.6 // tataste yauvanonmattà bhàvikàryapracoditàþ / sàübaü jàübavatãputraü bhåùayitvà striyaü yathà // ViP_5,37.7 // pra÷ritàstànmunãnåcuþ praõipàtapuraþsaram / iyaü strã putrakàmà vai bråta kiü janayiùyati // ViP_5,37.8 // ÷rãparà÷ara uvàca divyaj¤ànopapannàste vipralabdhàþ kumàrakaiþ / munayaþ kupitàþ procurmusalaü janayiùyati // ViP_5,37.9 // sarvayàdavasaühàrakàraõaü bhuvanottaram / yenàkhilakulotsàdau yàdavànàü bhaviùyati // ViP_5,37.10 // ityuktàste kumàràstu àcacakùuryathàtatham / ugrasenàya musalaü jaj¤e sàübasya codaràt // ViP_5,37.11 // tadugraseno musalamaya÷cårõamakàrayat / jaj¤e taderakàyårõaü prakùiptaü tair mahodadhau // ViP_5,37.12 // musalasyàtha lohasya pårõitasya tu yàdavaiþ / khaõóaü cårõita÷eùaü tu tato yattomaràkçti // ViP_5,37.13 // tadapyaübunidhau kùiptaü matsyo jagràha jàlibhiþ / ghàtitasyodaràttasya lubdho jagraha tajjàràþ // ViP_5,37.14 // vij¤àtaparamàrthopi bhagavànmadhusådanaþ / naicchattadanyathà kartuü vidhinà yatsamãhitam // ViP_5,37.15 // devai÷ ca prahito vàyuþ praõipattyàha ke÷avam / rajasyevamahaü dåtaþ prahito bhagavansuraiþ // ViP_5,37.16 // vasva÷vimarudàdityarudrasàdhyàdibhiþ saha / vij¤àpayati ÷akrastvàü tadidaü ÷råyatàü vibho // ViP_5,37.17 // bhàràvataraõàrthàya varùàõàmadhikaü ÷atam / bhagavànavatãrõotra trida÷eþsaha coditaþ // ViP_5,37.18 // durvçttà nihatà daityà bhuvo bhàro 'vatàritaþ / tvayà manàthàstrida÷à bhavantu tridive sadà // ViP_5,37.19 // tadatãtaü jagannàtha varùàõàmadhikaü ÷atam / idànãü gamyatàü svargo bhavatà yadi rocate // ViP_5,37.20 // devair vij¤àpyate deva tathàtraiva ratistava / tatsthãyatàü yathàkàlamàstheyamanujãvibhiþ // ViP_5,37.21 // ÷rãbhagavànuvàca yattvamàtthàkhilaü dåta vedmy etad aham apy uta / pràrabdha eva hi mayà yàdavànàüparikùayaþ // ViP_5,37.22 // bhuvo nàdyàpi bhàro 'yaü yàdavairanibarhitaiþ / avatàrya karomyetat saptaràtreõa satvaraþ // ViP_5,37.23 // yathà gçhãtamaübhodherdattvàhaü dvàrakàbhuvam / yàdavànupasaühçtya yàsyàmi trida÷àlayam // ViP_5,37.24 // manuùyadehamutsçjya saükarùamasahàyavàn / pràpta evàsmi mantavyo devendreõa tathàmaraiþ // ViP_5,37.25 // jaràsaüdhàdayo ye 'nye nihatà bhàrahetavaþ / kùitestebhyaþ kumàro 'pi yadånàü nàpacãyate // ViP_5,37.26 // tadetaü sumahàbhàram avatàrya kùiter aham / yàsyàmyamaralokasya pàlanàya bravãhi tàn // ViP_5,37.27 // ÷rãparà÷ara uvàca ityukto vàsudevena devadåtaþ praõamya tam / maitreya divyayà gatyà devaràjàntikaü yayau // ViP_5,37.28 // bhagavànapyathotpàtàndivyabhaumàntarikùajàn / dadar÷a dvàrakàpuryàü vinà÷àya divàni÷am // ViP_5,37.29 // tàndçùñvà yàdavànàha pa÷yadhvamatidàruõàn / mahotpàtà¤chamàyaiùàü prabhàsaü yàma mà ciram // ViP_5,37.30 // ÷rãparà÷ara uvàca evamukte tu kçùõena yàdavapravàrastataþ / mahàbhàgavataþ pràha praõipatyoddhavo harim // ViP_5,37.31 // bhagavanyanmayà kàryaü tadàj¤àpaya sàüpratam / manye kulamidaü sarvaü bhagavànsaühariùyati // ViP_5,37.32 // nà÷àyàsya nimittàni kulasyàcyuta lakùaye // ViP_5,37.33 // ÷rãbhagavànuvàca gaccha tvaü divyayà gatyà matprasàdasamutthayà / yadbadaryà÷ramaü puõyaü gandhamàdanaparvate / naranàràyaõasthàne tatpavitraü mahãtale // ViP_5,37.34 // manmanà matprasàdena tatra siddhimavàpsyasi / ahaü svargaü gamiùyàmi hyupasaühçtya vaikulam // ViP_5,37.35 // dvàrakàü ca mayà tyaktàü samudraþ plàvayiùyati / madve÷ma caikaü muktvàtu bhayànmatto jalà÷aye / tatra sannihita÷càhaü bhaktànàü hitakàmyayà // ViP_5,37.36 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktaþ praõipatyainaü jagàmà÷u tapevanam / naranàràyaõasthànaü ke÷avenànumoditaþ // ViP_5,37.37 // tataste yàdavàþsarve rathànàruhya ÷ãghragàn / prabhàsaü prayayuþsàrdhaü kçùõaràmàdibhir dvija // ViP_5,37.38 // prabhàsaü samanupràptàþ kukuràndhakavçùõayaþ / cakrustatra mahàpànaü vàsudevena coditàþ // ViP_5,37.39 // pibatàü tatra caiteùàü saügharùeõa parasparam / ativàdendhano jaj¤e kalahàgniþ kùayàvahaþ // ViP_5,37.40 // maitreya uvàca svaüsvaü vai bhu¤jatàü teùàü kalahaþ kiünimittakaþ / saügharùo và dvija÷reùñha tanmamàkhyàtumarhasi // ViP_5,37.41 // ÷rãparà÷ara uvàca mçùñaü madãyamannaü te na mçùñamiti jalpatàm / mçùñàmçùñakathà jaj¤e saügharùakalahau tataþ // ViP_5,37.42 // tata÷cànyonyamabhyetya kridhasaüraktalocanàþ / jaghnuþ parasparaü te tu ÷astrair daivabalàtkçtàþ // ViP_5,37.43 // kùãõa÷astrà÷ ca jagçhuþ pratyàsannàmathairakàm // ViP_5,37.44 // erakà tu gçhãtà vai vajrabhåteva lakùyate / tayà parasparaü jaghnuþsaüprahàre sudàruõe // ViP_5,37.45 // pradyumnasàübapramukhàþ kçtavarmàtha sàtyakiþ / aniruddhàdaya÷cànye pçthurvipçthureva ca // ViP_5,37.46 // càruvarmà càruka÷ ca tathàkråràdayo dvija / erakàråpibhir vajrais te nijaghnuþ parasparam // ViP_5,37.47 // nivàrayàmàsa hariryàdavàüste ca ke÷avam / sahàyaü menirerãõàü pràptaü jaghnuþ parasparam // ViP_5,37.48 // kçùõo 'pi kupitasteùàmerakàmuùñimàdade / vadhàya so 'pi musalaü muùñarlauhamabhåttadà // ViP_5,37.49 // jaghàna tena niþ÷eùànyàdavànàtatàyinaþ / jaghnuste sahasàbhyetya tathànyepi parasparam // ViP_5,37.50 // tata÷càrõavamadhyena jaitro 'sau cakriõo rathaþ / pa÷yato dàrukasyàtha pràyàda÷vair dhçto dvija // ViP_5,37.51 // cakraü gadà tathà ÷àrïga tåõã÷aïkhosireva ca / pradakùiõaü hariü kçtvà jagmuràdityavartmanà // ViP_5,37.52 // kùaõena nàbhavatka÷cidyàdavànàmaghàtitaþ / çte kçùõaü mahàtmànaü dàrukaü ca mahàmune // ViP_5,37.53 // caïkramyamàõau tau ràmaü vçkùamåle kçtàsanam / dadç÷àte mukhàccàsya niùkràmantaü mahoragam // ViP_5,37.54 // niùkramya sa makhàttasya mahàbhogo bhujaïgamaþ / prayayàvarõavaü siddhaiþ pujyamànastathoragaiþ // ViP_5,37.55 // tatorghyamàdàya tadà jaladhiþsaümukhaü yayau / pravive÷a tatastoyaü påjitaþ pannagottamaiþ // ViP_5,37.56 // dçùñvà balasya niryàõaü dàrukaü pràha ke÷avaþ / idaü sarvaü samàcakùva vasudevograsenayoþ // ViP_5,37.57 // niryàõaü balabhadrasya yàdavànàü tathà kùayam / yogo sthitvàhamapyetatparityakùye kalevaram // ViP_5,37.58 // vàcya÷ ca dvàrakàvàsã janaþ sarvas tathàhukaþ / yathomàü nagarãü sarvàü samudraþ plàvayiùyati // ViP_5,37.59 // tasmàdbhavadbhiþ sarvais tu pratãkùyo hyarjunàgamaþ / na stheyaü dvàrakàmadhye niùkrànte tatra pàõóave // ViP_5,37.60 // tenaiva saha gantavyàü yatra yàti sa kauravaþ // ViP_5,37.61 // gatvà ca bråhi kainteyamarjunaü vacanànmama / pàlanãyastvayà ÷aktyà jano 'yaü matparigrahaþ // ViP_5,37.62 // tvamarjunena sahito dvàravatyàü tathà janam / gçhãtvà yàdi vajra÷ ca yaduràjo bhaviùyati // ViP_5,37.63 // ÷rãparà÷ara uvàca ityukto dàrukaþ kçùõaü praõipatya punaþ punaþ / pradakùiõaü ca bahu÷aþ kçtvà pràyàdyathoditam // ViP_5,37.64 // sa ca gatvà tadàcaùña dvàrakàyàü tathàr'junam / àninàya mahàbuddhirvajraü cakre tathà nçpam // ViP_5,37.65 // bhagavànapi govindo vàsudevàtmakaü param / brahmàtmani samàropya sarvabhåteùvadhàrayat / niùprapa¤ce mahàbhàga saüyojyàtmànamàtmani / turyàvasthasalãlaü ca ÷etesma puruùottamaþ // ViP_5,37.66 // saümànayandvijavaco durvàsà yaduvàca ha / yogayukto 'bhavatpàdaü kçtvà jànuni sattama // ViP_5,37.67 // àyayau sa jarànàma tadà tatra sa lubdhakaþ / musalàva÷eùalohaikasàyakanyastatomaraþ // ViP_5,37.68 // sa tatpàdaü mçgàkaramavekùyàràdavisthitaþ / tale vivyàdha tenaiva tomareõa dvijottama // ViP_5,37.69 // tata÷ ca dadç÷e tatra cadurbàhudharaü naram / praõipatyàha caivainaü prasãdeti punaþ punaþ // ViP_5,37.70 // ajànatà kçtamidaü mayà hariõa÷aïkayà / kùamyatàü mama pàpena dagdhaü màü tràtumarhasi // ViP_5,37.71 // ÷rãparà÷ara uvàca tatastaü bhagavànàha na testu bhayamaõvapi / gaccha tvaü matprasàdena lubdha svargaü suràspadam // ViP_5,37.72 // ÷rãparà÷ara uvàca vimànamàgataü sadyastadvàkyasamanantaram / àruhya prayayau svargaü lubdhakastatprasàdataþ // ViP_5,37.73 // gate tasminsabhagavànsaüyojyàtmànamàtmani / brahmabhåte 'vyayecintye vàsudevamaye 'male // ViP_5,37.74 // ajanmanyamare viùõavàprameye 'khilàtmani / tatyàja mànuùaü dehamatãtya trividhàü gatim // ViP_5,37.75 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camàü÷e saptatriü÷odhyàyaþ (37) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca arjunopi tadànvãkùya ràmakçùõakalevare / saüskàraü laübhayàmàsa tathànyeùàmanukramàt // ViP_5,38.1 // aùñau mahiùyaþ kathità rukmiõãpramukhàstu yàþ / upaguhya harerdeha vivi÷ustà hutà÷anam // ViP_5,38.2 // revatã càpi ràmasya dehamà÷liùya sattamà / vive÷a jvalitaü vàhniü tatsaügàhlàda÷ãtalam // ViP_5,38.3 // ugrasenastu tacchutvà tathaivànakadundubhiþ / devakã rohiõã caiva vivi÷urjàtavedasam // ViP_5,38.4 // tatorjunaþ pretakàryaü kçtvà teùàü yathàvidhi / ni÷cakràma janaü sarve gçhãtvà vajrameva ca // ViP_5,38.5 // dvàravatyà viniùkràntàþ kçùõapatnyaþ sahasra÷aþ / vajraü janaü ca kauteyaþ pàlaya¤chanakair yayau // ViP_5,38.6 // sabhà sudharmà kçùõena kartyaloke samujjhite / svargaü jagàma maitreya pàrijàta÷ ca pàdapaþ // ViP_5,38.7 // yasmindine hariryàto divaü saütyajya medinãm / tasminnevàvatãrõo 'yaü kàlakàyo balã kaliþ // ViP_5,38.8 // plàvayàmàsa tàü ÷ånyàü dvàrakàü ca mahodadhiþ / vàsudevagçhaü tvekaü na plàvayati sàgaraþ // ViP_5,38.9 // nàtikràntumalaü brahmaüstadadyàpi mahodadhiþ / nityaü sannihitastatra bhagavànke÷avo yataþ // ViP_5,38.10 // tadatãva mahàpuõyaü sarvapàtakanà÷anam / viùõu÷riyànvitaü sthànaü dçùñvà pàmàdvimucyate // ViP_5,38.11 // pàrthaþ pa¤canade de÷e bahudhànyadhanànvite / cakàra vàsaü sarvasya janasya munisattamaþ // ViP_5,38.12 // tato lobhaþsamabhavatpàrthenaikena dhanvinà / dçùñvàstriyo nãyamànà dasyånàü nihate÷varàþ // ViP_5,38.13 // tataste pàpakamàõo lobhopahçtacetasaþ / àbhãrà mantrayàmàsuþsametyànyantadurmadàþ // ViP_5,38.14 // ayamekor'juno dhanvã strãjanaü nihate÷varam / nayatyasmànatikramya dhigetadbhavatàü balam // ViP_5,38.15 // hatvà garvasamàråóho bhãùmadromajayadrathàn / karõàdãü÷ ca na jànàti balaü gràmanivàsinàm // ViP_5,38.16 // yaùñihastànavekùyàsmàndhanuùpàõiþsa durmatiþ / sarvànevàvajànàti kiü vo bàhubhir unnataiþ // ViP_5,38.17 // tato yaùñipraharaõàdasyavo loùñadhàriõaþ / sahasra÷obhyadhàvanta taü janaü nihate÷varam // ViP_5,38.18 // tato nirbhartsya kauteyaþ pràhàbhãrànhasanniva / nivartadhvamadharmaj¤à yadi na stha mumårùavaþ // ViP_5,38.19 // avaj¤àya vacastasya jagçhuste tadà dhanam / strãdhanaü caiva maitreya viùvaksena piragraham // ViP_5,38.20 // tatorjuno dhanurdivyaü gàõóãvamajaraü yudhi / àropayitumàrebhe na ÷a÷àka ca vãryavàn // ViP_5,38.21 // cakàra sajyaü kçcchràccataccàbhåcchithilaü punaþ / na sasmàra tatostràõi cintayannapi pàõóavaþ // ViP_5,38.22 // ÷arànmumoca caiteùu pàrthà vairiùvamarùitaþ / tvagbhedaü de paraü cakrurastà gàõóãvadhanvinà // ViP_5,38.23 // vahninà ye 'kùayà dattàþ ÷aràstepi kùayaü yayuþ / yuddhyataþsaha gopàlair arjunasya bhavakùaye // ViP_5,38.24 // acintayacca kainteyaþ kçùõasyaiva hi tadbalam / yanmayà ÷arasaüghàtaiþ sakalà bhåbhçto hatàþ // ViP_5,38.25 // miùataþ pàõóuputrasya tatastàþ pramadottamàþ / àbhãrair apakçùyanta kàmaü cànyàþ pradudruvuþ // ViP_5,38.26 // tataþ ÷areùu kùãõeùu dhanuùkoñyà dhana¤jayaþ / jaghàna dasyåüste càsya prahàrà¤jahasurmune // ViP_5,38.27 // prekùatastasya pàrthasya puùõyandhakavarastriyaþ / jagmuràdàya te mlecchàþ samastà munisattama // ViP_5,38.28 // tataþsuduþkhito jiùõuþ kaùñaü kaùñamiti bruvan / aho bhagavatànena muùñosmãti ruroda vai // ViP_5,38.29 // taddhanustàni ÷astràõi sa rathaste ca vàjinaþ / sarvamekapade naùñaü dànama÷rotriye yathà // ViP_5,38.30 // ahotibalabaddaivaü vinà tena mahàtmanà / yadasàmarthyayuktepi nicavarge jayapradam // ViP_5,38.31 // tau bàhå sa ca me muùñiþ sthànaü tatsosmi càrjunaþ / puõyenaiva vinà tena gataü sarvamasàratàm // ViP_5,38.32 // mamàrjunatvaü bhãmasya bhãmatvaü tatkçte dhruvam / vinà tena yadà bhãrair jitohaü rathinàü varaþ // ViP_5,38.33 // ÷rãparà÷ara uvàca itthaü vadanyayau jiùmuridraprasthaü purottamam / cakàra tatra ràjànaü vajraü yàdavanandanam // ViP_5,38.34 // sa dadar÷a tato vyàsaü phàlgunaþ kànanà÷rayam / tamupetya mahàbhàgaü vinayenàbyavàdayat // ViP_5,38.35 // taü vandamànaü caraõàvavalokya muni÷ciram / uvàca vàkyaü vicchàyaþ kathamadya tvamãdç÷aþ // ViP_5,38.36 // avãrajonugamanaü brahmahatyà kçtàtha và / dçóhà÷àbhaïgaduþkhãva bhraùñacchàyo 'si sàüpratam // ViP_5,38.37 // sàütànikàdayo vàte yàcamànà niràkçtàþ / agamyastrãratirvà tvaü yenàsi vigataprabhaþ // ViP_5,38.38 // bhuïte 'pradàyaviprebhyo mçùñamekotha và bhavàn / kiü và kçpaõavittàni hçtàni bhavatàr'juna // ViP_5,38.39 // kacinnu ÷urpavàtasya gocaratvaü gator'juna / duùñacakùurhato vàsi niþ÷rãkaþ kathamanyathà // ViP_5,38.40 // spçùño nakhàübhasà vàtha ghañavàryukùitopi và / kena tvaü vàsi vicchàyo nyånair và yudhi nãjàtaþ // ViP_5,38.41 // ÷rãparà÷arauvàca tataþ pàrtho vini÷vàsya ÷råyatàü bhagavanniti / proktvà yathàvadàcaùñe vyàsàyàtmaparàbhavam // ViP_5,38.42 // arjuna uvàca yadbalaü yacca mattejo yadvãryaü yaþ paràkramaþ / yà ÷rã÷chàyà ca naþ sosmànparityajya harirgataþ // ViP_5,38.43 // ã÷vareõàpi mahatà smitapårvàbhibhàùiõà / hãnà vayaü mune tena jàtàstçõamayà iva // ViP_5,38.44 // astràõàü sàyakànàü ca gàõóãvasya tathà mama / sàratà yàbhavanmårtiþsa gataþ puruùottamaþ // ViP_5,38.45 // yasyàvalokanàdasmà¤chrãrjayaþ saüpadunnatiþ / na tatyàja sa govindastyaktvàsmànbhagavàngataþ // ViP_5,38.46 // bhãùmadroõàïgaràjàdyà s tathà duryodhanàdayaþ / yatprabhàvena nirdagdhàþ sa kçùõastyaktavànbhuvam // ViP_5,38.47 // niryauvanà gata÷rãkà naùñacchàyeva medinã / vibhàti tàta naikohaü virahe tasya cakriõaþ // ViP_5,38.48 // yasya prabhàvàdbhãùmàdyair mayy agnau ÷alabhàyatam / vinà tenàdya kçùõena gopàlaurasmi nirjitaþ // ViP_5,38.49 // gàõóãvastriùu lokeùu khyàtiü yadanubhàvataþ / gatastena vinà'bhãralaguóaiþ sa tiraskçtaþ // ViP_5,38.50 // strãsahasràõyanekàni mannàthàni mahàmune / yatato mama nãtàni dasyubhir laguóàyudhaiþ // ViP_5,38.51 // ànãyamànamàbhãraiþ kçùõa kçùõàvarodhanam / hçtaü yaùñipraharaõaiþ paribhåya balaü mama // ViP_5,38.52 // niþ÷rãkatà na me citraü yajjãvàmi tadadbhutam / nãcàvamànapaïkàïkã nirlajjosmi pitàmaha // ViP_5,38.53 // vyàsa uvàca alaü te vrãóayà pàrtha na tvaü ÷ocitum arhasi / avehi sarvabhåteùu kàlasya gatirãdç÷ã // ViP_5,38.54 // kàlo bhavàya bhåtànàmabhavàya ca pàõóava / kàlamålam idaü j¤àtvà bhava sthairyaparo 'rjuna // ViP_5,38.55 // nadyaþ samudrà girayaþsakalà ca vasuüdharà / devà manuùyàþ pa÷avastarava÷ ca sarãsçpàþ // ViP_5,38.56 // sçùñàþ kàlena kàlena punar yàsyanti saükùayam / kàlàtmakamidaü sarvaü j¤àtvà ÷amamavàpnuhi // ViP_5,38.57 // kàlasvaråpã bhagavànkçùõaþ kamalalocanaþ / yaccàttha kçùõamàhàtmyaü tattathaiva dhana¤jaya // ViP_5,38.58 // bhàràvatàrakàryàrthamavatãrõasya medinãm / bhàràkràntà dharà yàtà devànàü samitiü purà // ViP_5,38.59 // tadarthamavatãrõo 'sau kàlaråpã janàrdanaþ / tacca niùpàdinaü kàryama÷eùà bhåbhujo hatàþ // ViP_5,38.60 // vaùõyandhakakulaü sarvaü tathà pàrthopasaühçtam / na ki¤cidanyatkartavyaü tasya bhåmitale prabhoþ // ViP_5,38.61 // ato gataþsa bhagavànkatakçtyo yathecchayà / sçùñiü sarge karotyeùa devadevaþ sthitau sthitim / antentàya samarthoyaü sàüprataü vai yathà gataþ // ViP_5,38.62 // tasmàtyàrtha na saütàpastvayà kàryaþ paràbhave / bhavanti bhàvàþ kàleùu puruùàõàü yataþ stutiþ // ViP_5,38.63 // tvayaikena hatà bhãùmadroõakarmàdayo raõe / teùàmarjuna kàlotthaþ kiü nyånàbhibhavo na saþ // ViP_5,38.64 // viùõostasya prabhàveõa yathà teùàü paràbhavaþ / kçtastathaiva bhavato dasyubhyaþ sa paràbhavaþ // ViP_5,38.65 // sa deve÷aþ ÷arãràõi samàvi÷ya jagatsthitim / karoti sarvabhåtànàü nà÷amante jagatpatiþ // ViP_5,38.66 // bhagodaye te kainteya sahàyo 'bhåjjanàrdanaþ / tathànte tadvipakùàste ke÷avena vinà÷itàþ // ViP_5,38.67 // kaþ ÷raddaddhyàtsagàïgoyànhanyàstvaü kauravàniti / àbhãrebhya÷ ca bhavataþ kaþ ÷raddadhyàtparàbhavam // ViP_5,38.68 // pàrthaitatsarvabhåtasya harerlãlàvicoùñitam / tvayà yatkauràvà dhvastà yadàbhãrair bhavà¤jitaþ // ViP_5,38.69 // gçhãtà dasyubhir yà÷ ca bhavà¤chocati tàþstriyaþ / etasyàhaü yathàvçttaü kathayàmi tavàrjuna // ViP_5,38.70 // aùñàvakaþ purà vipro jalavàsarato 'bhavat / bahånvarùagaõànpàrtha gçõanbrahma sanàtanam // ViP_5,38.71 // jiteùvasurasaüghaùu merupçùñhe mahotsavaþ / babhåva tatra gacchantyo dadç÷ustaü surastriyaþ // ViP_5,38.72 // raübhàtilottamàdyàstu ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ / tuùñuvustaü mahàtmànaü pra÷a÷aüsu÷ ca pàõóava // ViP_5,38.73 // àkaõñhamagnaü salile jañàbhàravahaü munim / vinayàvanatà÷cainaü praõemustotratatparàþ // ViP_5,38.74 // yathàyathà prasanno 'sau tuùñuvustaü tathàtathà / sarvàstàþ kaurava÷reùñha taü variùñhaü dvijanmanàm // ViP_5,38.75 // aùñàvakra uvàca prasanno 'haü mahàbhàgà bhavatãnàü yadiùyate / mattastadvrayatàü sarvaü pradàsyàmyatidurlabham // ViP_5,38.76 // raübhàtilottamàdyàstaü vaidikyopsarasobruvan / prasanne tvayyaparyàptaü kimasmàkamiti dvija // ViP_5,38.77 // itaràstvabruvanvipra prasanno bhagavànyadi / tadicchàmaþ patiü pràptuü viprendra puruùottama // ViP_5,38.78 // vyàsa uvàca evaü bhaviùyatãtyuktvà hyuttatàra jalànmuniþ / tamuttãrõaü ca dçdç÷urviråpaü vakramaùñadhà // ViP_5,38.79 // taü dçùñvà gåhamànànàü yàsàü hàsaþ sphuño 'bhavat / tàþ ÷a÷àpa muniþ kopamavàpya kurunandana // ViP_5,38.80 // yasmàdvikçtaråpaü màü matvà hãsà vamànanà / bhavatãbhiþ kçtà tasmàdetaü ÷àpaü dadàmi vaþ // ViP_5,38.81 // matprasàdena bhartàraü labdhvà tu puruùottamam / macchàpopahatàþsarvà dasyuhastaü gamiùyatha // ViP_5,38.82 // vyàsa uvàca ityudãritamàkarõya munistàbhiþ prasàditaþ / punaþsuredralokaü vai pràha bhåyo gamiùyatha // ViP_5,38.83 // evaü tasya muneþ ÷àpàdaùñàvakrasya cakriõam / bhartàraü pràpya tà yàtà dasyuhastaü suràïganàþ // ViP_5,38.84 // tattvàya nàtra kartavyaþ ÷oko 'lpopi hi pàõóava / tenaivàkhilanàthena sarvaü tadupasaühçtam // ViP_5,38.85 // bhavatàü copasaühàra àsannastena pàõóava / balaü lejas tathà vãryaü màhàtmyaü copasaühçtam // ViP_5,38.86 // jàtasya niyato mçtyuþ patanaü ca tathonnateþ / viprayogàvamànastu saüyogaþ saücaye kùayaþ // ViP_5,38.87 // vij¤àya na budhàþ ÷okaü na harùamupayànti ye / teùàmevetare ceùñàü ÷ikùantaþsaüti tàdç÷àþ // ViP_5,38.88 // tasmàt tvayà nara÷reùñha j¤àtvaitadbhràtçbhiþ saha / parityajyàkhilaü tantraü gantavyaü tapase vanam // ViP_5,38.89 // tadraccha dharmaràjàya nivedyautadvaco mama / para÷vo bhràtçbhiþ sàrdha yathà yàsi tathà kuru // ViP_5,38.90 // ityuktobhyetya pàrthàbhyàü yamàbhyàü ca sahàrjunaþ / dçùñaü caivànubhåtaü ca sarvamàkhyàtavàüs tathà // ViP_5,38.91 // vyàsavàkyaü ca te sarve ÷rutvàrjunamukheritam / ràjye parãkùitaü kçtvà yayuþ pàõóusutà vanam // ViP_5,38.92 // ityetattava maitreya vistareõa mayoditam / jàtasya yadyadorva÷e vàsudevasya ceùñitam // ViP_5,38.93 // ya÷caitaccaritaü tasya kçùõasya ÷çmuyàtsadà / sarvapàpavinirmukto viùõulokaü sa gacchati // ViP_5,38.94 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe pa¤camà÷e 'ùñatriü÷o 'dhyàyaþ (38) iti ÷rãviùõumahàpuràõe viùõucittyàtmaprakà÷àkhya ÷rãdharãyavyàkhyàdvayopete pa¤ca màü÷aþ samàptaþ / _____________________________________________________________ atha ÷rãviùõumahàpuràõe viùõucittyàtmaprakà÷àkhya÷rãdharãya vyàkhyàdvayopete ùaùñhàü÷aþ pràrabhyate / ÷rãmate ràmànujàya namaþ maitreya uvàca vyàkhyàtà bhavatà sargavaü÷amanvantarasthitiþ / vaü÷ànucaritaü caiva vistareõa mahàmune // ViP_6,1.1 // ÷rotumicchàmyahaü tvatto yathàvadupasaühçtim / mahàpralayasaüj¤àü ca kalpànte ca mahàmune // ViP_6,1.2 // ÷rãparà÷ara uvàca maitreya ÷råyatàü matto yathàvadupasaühçtiþ / kalpànte pràkçte caiva pralayo jàyate yathà // ViP_6,1.3 // ahoràtraü pitéõàü tu màso 'bdastridivaukasàm / caturyugamahasre tu brahmaõo vai dvijottama // ViP_6,1.4 // kçtaü tretà dvàparaü ca kali÷ceti caturyugam / divyair varùasahasrais tu taddvàda÷abhir ucyate // ViP_6,1.5 // caturyugàõy a÷eùàõi sadç÷àni svaråpataþ / àdyaü kçtayugaü muktvà maitreyàntyaü tathà kalim // ViP_6,1.6 // àdye kçtayuge sargo brahmaõà kriyate yathà / kriyate copasaühàrastathàü'te ca kalau yuge // ViP_6,1.7 // maitreya uvàca kaleþsvaråpaü bhagavanvistaràdvaktumarhasi / dharma÷ catuùpàd bhagavàn yasmin viplavam çcchati // ViP_6,1.8 // ÷rãparà÷ara uvàca kaleþsvaråpaü maitreya yadbhavà¤chrotu micchati / tannibodha samàsena vartate yanmahàmune // ViP_6,1.9 // varõà÷ramàcàravatã pravçttirna kalau nçõàm / na sàmaçgyajurdharmaviniùpàdanahaitukã // ViP_6,1.10 // vivàhà na kalau dharmyà na ÷iùyagurusaüsthitiþ / na dàüpatyakramo naiva vahnidevàtmakaþ kramaþ // ViP_6,1.11 // yatra kutra kule jàto balã sarve÷varaþ kalau / sarvebhya eva varõebhyo yogyaþ kanyàvarodhane // ViP_6,1.12 // yena kena ca yogena dvijàtirdãkùitaþ kalau / yaiva saiva ca maitreya pràya÷cittaü kalau kriyà // ViP_6,1.13 // sarvameva kalau ÷àstraü yasya yadvajanaü dvija / devatà ca kalau sarvà sarvaþsarvasya cà÷ramaþ // ViP_6,1.14 // upavàsastathà'yàsau vittotsargastapaþ kalau / dharmo yathàbhirucitair anuùñhanair anuùñhitaþ // ViP_6,1.15 // vittena bhavità puüsàü svalpenàóhyamadaþ kalau / strãõàü råpamada÷caivaü ke÷air eva bhaviùyati // ViP_6,1.16 // muvarõamaõiratnàdau vastre copakùayaü gate / kalau striyo bhaviùyanti tadà ke÷air alaïkçtàþ // ViP_6,1.17 // parityakùyanti bhartàraü vittahãnaü tathà striyaþ / bhartà bhaviùyati kalau vittavàneva yoùitàm // ViP_6,1.18 // yo vai dadàti bahulaü svaü sa svàmã sadà nçõàm / svàmitvahetuþsaübandho na càbhijanatà tathà // ViP_6,1.19 // gçhàntà dravysaüghàtà dravyàntà ca tathà matiþ / arthà÷càtmopabhogyàntà bhaviùyanti kalau yuge // ViP_6,1.20 // striyaþ kalau bhaviùyanti svairiõyo lalitaspçhàþ / anyàyàdàptavitteùu puruùàþ spçhayàlabaþ // ViP_6,1.21 // abhyarthitàpi suhçdà svàrthameva nirãkùyate / paõàrdhàrdhàddhamàtre 'pi kariùyanti tathà spçhàm // ViP_6,1.22 // samànapauruùaü ceto bhuvi vipreùu vai kalau / kùãrapradànasaübandhi bhàvi goùu ca gauravam // ViP_6,1.23 // anàvçùñibhayapràyàþ prajàþ kùudbhayakàtaràþ / bhaviùyanti tadà sarve gaganàsaktadçùñayaþ // ViP_6,1.24 // kandamålaphalàhàràstàpasà iva mànavàþ / àtmànaü ghàtayiùyanti hyanàvçùñyàdiduþkhitàþ // ViP_6,1.25 // durbhikùameva satataü tathà kle÷amanã÷varàþ / pràpsyanti vyàhatasukhapramodà mànavàþ kalau // ViP_6,1.26 // asnànabhojino nàgnidevatàtithipåjaünam / kariùyanti kalau pràpte na ca piõóodakakriyàm // ViP_6,1.27 // lolupà hrasvadehà÷ ca bahvannàdanatatparàþ / bahuprajàlpabhàgyà÷ ca bhaviùyanti kalau striyaþ // ViP_6,1.28 // ubhàbhyàmapi pàõibhyàü ÷iraþkaõóåyanaü striyaþ / kurvantyo gurubhartéõàm àj¤àü bhartsyantyanàdaràþ // ViP_6,1.29 // svapoùaõaparàþ kùudrà dehasaüskàravarjitàþ / paruùànçtabhàùiõyo bhaviùyanti kalau striyaþ // ViP_6,1.30 // duþ÷ãlà duùña÷ãleùu kurvantyaþsatataü spçhàm / asadvçttà bhaviùyanti puruùeùu kulàïganàþ // ViP_6,1.31 // vedàdànaü kariùyanti bañava÷càkçtavratàþ / gçhasthà÷ ca na hoùyanti na dàsyantyucitànyapi // ViP_6,1.32 // vànaprasthà bhaviùyanti gràmyàhàraparigrahàþ / bhikùava÷càpi mitràdisnehasaübandhayantraõàþ // ViP_6,1.33 // arakùitàro hartàraþ ÷ulkavyàjena pàrthivàþ / hàriõo janavittànàü saüpràpte tu kalau yuge // ViP_6,1.34 // yoyo '÷varathanàgàóhyaþsa sa ràjà bhaviùyati / ya÷ ca ya÷càbalaþ sarvaþ sa sa bhçtyaþ kalau yuge // ViP_6,1.35 // vai÷yàþ kçùivaõijyàdi saütyajya nijakarma yat / ÷ådravçttyà pravartsyanti kàrukarmopajãvinaþ // ViP_6,1.36 // bhaikùavrataparàþ ÷ådrà pravrajyàliïgino 'dhamàþ / pàùaõóasaü÷rayàü vçttimà÷rayiùyanti satkçtàþ // ViP_6,1.37 // durbhikùakarapãóàbhir atãvopadrutà janàþ / godhåmànnayavànnàóhyànde÷ànyàsyanti duþkhitàþ // ViP_6,1.38 // vedamàrge pralãne ca pàùaõóàóhye tato jane / adharmavçddhyà lokànàmalpamàyurbhaviùyati // ViP_6,1.39 // a÷àstravihitaü ghoraü tapyamàneùu vai tapaþ / nareùu nçpadoùeõa bàlye mçtyurbhaviùyati // ViP_6,1.40 // bhavità yoùitàü såtiþ pa¤caùañmaptavàrùikã / navàùñada÷avarùàõàü manuùyàõàü tathà kalau // ViP_6,1.41 // palitodbhava÷ ca bhavità tathà dvàda÷avàrùikaþ / nàtijãvati vai ka÷citkalau varùàõi viü÷atiþ // ViP_6,1.42 // alpapraj¤à vçthàliïgà duùñàntaþkaraõàþ kalau / yatastato vinaïkùyanti kàlenàlpena mànavàþ // ViP_6,1.43 // yadàyàdà hi maitreya hànirdharmasya lakùyate / tadàtadà kalervçddhiranumeyà vicakùaõaiþ // ViP_6,1.44 // yadàyadà hi pàüùaóavçddhirmaitreya lakùyate / tadàtadà kalervçddhiranumeyà mahàtmabhiþ // ViP_6,1.45 // yadàyadà satàü hãnirvedamàrgànusàriõàm / tadàtadà kalervçddhiranumeyà vicakùaõaiþ // ViP_6,1.46 // pràraübhà÷càvasãdanti yadà dharmabhçtàü nçõàm / tadànumeyaü pràdhànyaü kaler maitreya paõóitaiþ // ViP_6,1.47 // yadàyàda na yaj¤ànàmã÷varaþ puruùottamaþ / ijyate puruùair yaj¤ais tadà j¤eyaü kaler balam // ViP_6,1.48 // na prãtirvedavàdeùu pàùaõóeùu yadà ratiþ / kalervçddhistadà pràj¤air anumeyà vicakùaõaiþ // ViP_6,1.49 // kalau jagatpatiü viùõuüsarvasraùñàramã÷varam / nàrcayiùyanti maitreya pàùaõóopahatà janàþ // ViP_6,1.50 // kiü devaiþ kiü dvijair vedaiþ kiü ÷auce nàübujanmanà / ityevaü vipravakùyanti pàùaõóopahatà janàþ // ViP_6,1.51 // svalpàübuvçùñiþ parjanyaþ sasyaü svalpaphalaü tathà / phalaü tathàlpasàraü ca vipra pràpte kalau yuge // ViP_6,1.52 // ÷àõãpràyàõi vastràõi ÷amãpràyà mahãruhàþ / ÷ådrapràyàs tathà varõà bhaviùyanti kalau yuge // ViP_6,1.53 // aõupràyàõi dhànyàni càjyapràyaü tathà payaþ / bhaviùyati kalau pràpte hyau÷ãraü cànulepanam // ViP_6,1.54 // ÷va÷rå÷va÷urabhåyiùñhà gurava÷ ca nçõàü kalau / ÷yàlàdya hàribhàryà÷ ca sçhçdo munisattama // ViP_6,1.55 // kasya màtà pità kasya yathà karmànugaþ pumàn / iti codàhariùyanti ÷va÷urànugatànaràþ // ViP_6,1.56 // vàïmanaþkàyagair doùair abhibhåtàþ punaþ punaþ / naràþ pàpànyanudinaü kariùyantyalpamedhasaþ // ViP_6,1.57 // niþsattvànàma÷aucànàü nihrãkàõàü tathà nçõàm / yadyadduþkhàya tatsarvaü kalikàle bhaviùyati // ViP_6,1.58 // niþsvàdhyàyavaùañkàre svadhàsvàhàvivarjite / tadà praviralo dharmaþ kvacilloke nivatsyati // ViP_6,1.59 // tatràlpenaiva yatnena puõyaskandhamanuttamam / karotiyaþ kçtayuge kriyate tapasà hi saþ // ViP_6,1.60 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe ùaùñhàü÷e prathamo 'dhyàyaþ _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca vyàsa÷càha mahàbuddhiryadatraiva hi vastuni / tacchråyatàü mahàbhàgà gadato mama tattvataþ // ViP_6,2.1 // kasminkàle 'lpako dharmo dadàni sumahatphalam / munãnàü puõyavàdo 'bhåtkai÷ càsau kriyate sukham // ViP_6,2.2 // saüdehanirõayàrthàya vedavyàsaü mahàmunim / yayuste saü÷ayaü praùñuü maitreya munipuïgavàþ // ViP_6,2.3 // dçdç÷uste muniü tatra jàhnavãsalile dvija / vedavyàsaü mahàbhàgamardhasnàtaü sutaü mama // ViP_6,2.4 // snànàvasànaü te tasya pratãkùanto maharùayaþ / tasthus tãre mahànadyàs taruùaõóam upà÷ritàþ // ViP_6,2.5 // magno 'tha jàhnavãtoyàdutthàyàha suto mama / ÷udraþsàdhuþ kaliþsàdhurityevaü ÷çõvatàü vacaþ / teùàü munãnàü bhåya÷ ca mamajja sa nadãjale // ViP_6,2.6 // sàdhusàdhviti cotthàya ÷ådra dhanyosi càbravãt // ViP_6,2.7 // nimagna÷ ca samutthàya punaþ pràha mahàmuniþ / yoùitaþ sàdhu dhanyàstàstàbyo dhanyatarostikaþ // ViP_6,2.8 // tataþ snàtvà yathànyàyamàcàntaü ca kçtakriyam / upatasthurmahàbhàgaü munayaste sutaü mama // ViP_6,2.9 // kçtasaüvandanàü÷càha kçtàsanaparigrahàn / kimartha màgatà yåyamiti satyavatãsutaþ // ViP_6,2.10 // ÷rãparà÷ara uvàca tamåcuþsaü÷ayaü praùñaü bhavantaü vayamàgatàþ / alaü tenàstu tàvannaþ kathyatàmaparaü tvayà // ViP_6,2.11 // kaliþsàdhviti yatproktaü ÷ådraþ sàdhviti yoùitaþ / yadàha bhagavàntsàdhu dhanyà÷ceti punaþ punàþ // ViP_6,2.12 // tat sarvaü ÷rotum icchàmo na ced guhyaü mahàmune / tatkathyatàü tato hçtsthaü pçcchàmastvàü prayojanam // ViP_6,2.13 // ÷rãparà÷a uvàca ityukto munibhir vyàsaþ prahasyedamathàbravãt / ÷råyatàü bho muni÷reùñhà yaduktaü sàdhusàdhviti // ViP_6,2.14 // vyàsa uvàca yatkçte da÷abhir varùais tretàyàü hàyanena tat / dvàpare tacca màsena hyahoràtreõa tatkalau // ViP_6,2.15 // tapaso brahmacaryasya japàde÷ ca phalaü dvijàþ / pràpnoti puraùastena kaliþsàdhviti bhàùitam // ViP_6,2.16 // dhyàyankçte yajanyaj¤ais tretàyàü dvàparer'cayan / yadàpnoti tadàpnoti kalau saükãrtya ke÷avam // ViP_6,2.17 // dharmotkarùamatãvàtra pràpnoti puruùaþ kalau / alpàyàsena dharmaj¤àstena tuùñosmyahaü kaleþ // ViP_6,2.18 // vratacaryàparair gràhyà vedàþ pårvaü dvijàtibhiþ / tataþsa dharmasaüpràptair yaùñavyaü vidhivad dhanaiþ // ViP_6,2.19 // vçthà kathà vçthà bhojyaü vçthejyà ca dvijanmanàm / patanàya tato bhàvyaü tais tu saüyamibhiþ sadà // ViP_6,2.20 // asamyakkaraõe doùasteùàü sarveùu vastuùu / bhojyapeyàdikaü caiùàü necchàpràptikaraü dvijàþ // ViP_6,2.21 // pàratantryaü samasteùu teùàü kàryeùu vai yataþ / jayanti te nijàüllokànkle÷ena mahatàdvijàþ // ViP_6,2.22 // dvija÷u÷råùayaivaiùa pàkayaj¤àdhikàravàn / nijà¤jayati vai lokà¤chådro dhanyatarastataþ // ViP_6,2.23 // bhakùyàbhakùyeùu nàsyàsti peyàpeyeùu vai yataþ / niyamo muni÷àrdålàstenàsau sàdhvitãritaþ // ViP_6,2.24 // svadharmasyàvirodhena narair labdhaü dhanaü sadà / pratipàdanãyaü pàtreùu yaùñavyaü ca yathàvidhi // ViP_6,2.25 // tasyàrjane mahàkle÷aþ pàlane ca dvijottamàþ / tathàsadviniyogena vij¤àtaü gahanaü nçõàm // ViP_6,2.26 // evamanyais tathà kle÷aiþ puruùà dvijasattamàþ / nijà¤jayanti vai lokànpràjàpatyàdikànkramàt // ViP_6,2.27 // yoùicchu÷råùaõàdbhartuþ karmaõà manasà girà / taddhità ÷ubhamàpnoti tatsàlokyaü yato dvijàþ // ViP_6,2.28 // nàtikle÷ena mahatà tàneva puruùo yathà / tçtãyaü vyàhçtaü tena mayà sàdhviti yoùitaþ // ViP_6,2.29 // etadvaþ kathitaü vipràyannimittamihàgataþ / tatpçcchataþ yathàkàmaü sava bakùyàmi vaþ sphuñam // ViP_6,2.30 // çùayaste tataþ procuryatpraùñavyaü mahàmune / asminneva ca tatpra÷ne yathàvatkathitaü tvayà // ViP_6,2.31 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ prahasya tànàha kçùõadvaipàyanomuniþ / vismayotphullanayanàüstàpasàüstànupàgatàn // ViP_6,2.32 // mayaiùa bhavatàü pra÷ro j¤àto divyena cakùuùà / tatohaü vaþ prasaügena sàdhusàdhviti bhàùitam // ViP_6,2.33 // svalpena hi pratyanenadharmaþsidhyati vai kalau / narair àtmaguõàübhobhiþ kùalitàkhilakilbiùaiþ // ViP_6,2.34 // ÷udrai÷ ca dvija÷u÷råùàtatparair dvijasattamàþ / tathà strãbhir anàyà sàtpati÷u÷råùayaiva hi // ViP_6,2.35 // tatastritayamapyetanmama dhanyataraü matam / dharmasaüpàdane kle÷o dvijàtãnàü kçtàdiùu // ViP_6,2.36 // bhavadbhir yad abhipretaü tadetatkathitaü mayà / apçùñenàpi dharmaj¤àþ kimanyatkriyatàü dvijàþ // ViP_6,2.37 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþsaüpåjya te vyàsaü pra÷a÷aüsuþ punaþ punaþ / yathàgatandvijà jagmurvyàsoktikçtani÷cayàþ // ViP_6,2.38 // bhavato 'pi mahàbhàga rahasyaü kathitaü mayà / atyantaduùñasya kalerayameko mahànmuõaþ // ViP_6,2.39 // yaccàhaü bhavatà pçùño jagatàmupasaühçtim / pràkçtàmantaràlàü ca tàmapyeùa vadàmi te // ViP_6,2.40 // iti ÷rãviùõumàhapuràõe ùaùñhàü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ (2) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca sarveùàmeva bhåtànàü trividhaþ pratisaücaraþ / naimittikaþ pràkçtikaþ tathaivàtyantiko layaþ // ViP_6,3.1 // bràhmo naimittikasteùàü kalpànte pratisaücaraþ / àtyantikastu mokùàkhyaþ pràkçto dviparàrdhakaþ // ViP_6,3.2 // maitreya uvàca paràrdhasaükhyàü bhagavanmamàcakùva yayà tu saþ / dviguõãkçtayà j¤eyaþ pràkçtaþ pratisaücaraþ // ViP_6,3.3 // ÷rãparà÷ara uvàca sthànàtsthànaü da÷aguõamekasmàdraõyate dvija / tatoùñàda÷ame bhàge paràrdhamabhidhãyate // ViP_6,3.4 // paràrdhadviguõaü yattu pràkçtaþsa layo dvija / tadàvyaktekhilaü vyaktaü svahetau layameti vai // ViP_6,3.5 // nimeùo mànuùo yo 'sau màtràmàtràpramàõataþ / taiþ pa¤cada÷abhiþ kàùñhà triü÷atkàùñha kalà smçtà // ViP_6,3.6 // nàóikà tu pramàõena sà kalà da÷a pa¤ca ca // ViP_6,3.7 // unmànenàübhasaþsà tu palànyardhatrayoda÷a / màgadhena tu mànena jalaprasthastu sa smçtaþ / hemamàùaiþ kçtacchidracaturbhi÷càturaïgulaiþ // ViP_6,3.8 // nàóikàbhyàmatha dvàbhyàü muhårto dvijasattama / ahoràtraü muhurtàstu triü÷anmàso dinais tathà // ViP_6,3.9 // màsair dvàda÷abhir varùamahoràtraü tutaddivi / tribhir varùa÷atair varùaü ùaùñyà caivàsuradviùàm // ViP_6,3.10 // tais tu dvàda÷asàhastrai÷ caturyugamudàhçtam / caturyugasahasraü tu kathyate brahmaõo dinam // ViP_6,3.11 // sa kalpastatra manava÷caturda÷a mahàmune / tadante caiva maitreya bràhmo nemittiko layaþ // ViP_6,3.12 // tasya svaråpamatyugraü maitreya gadato mama / ÷çõuùva pràkçtaü bhåyastava vakùyàmyahaü layam // ViP_6,3.13 // caturyugasahasrànte kùãõapràye mahãtale / anàvçùñiratãvogrà jàyate ÷atavàrùikã // ViP_6,3.14 // tato yànyalpasàràõi tàni sattvànya÷eùataþ / kùayaü yànti muni÷reùñha pàrthivànyanupãjanàt // ViP_6,3.15 // tataþ sabhagavànviùõu rudraråpadharo 'vyayaþ / kùayàya yatate kartumàtmasthàþsakalàþ prajàþ // ViP_6,3.16 // tataþ sa bhagavàn viùõur bhànoþ saptasu ra÷miùu / sthitaþ pibatya÷eùàõi jalàni munisaptama // ViP_6,3.17 // pãtvàübhàüsi samastàni pràõibhåmigatànyapi / ÷oùaü nayati maitreya samastaü pçthivãtalam // ViP_6,3.18 // samudrànsàritaþ ÷ailanadãprasravaõàni ca / pàtàleùu ca yattoyaü tatsarvaü nayati kùayam // ViP_6,3.19 // tatastasyànubhàvena toyàhàropabçühitàþ / ta eva ra÷mayaþsapta jàyante sapta bhàskaràþ // ViP_6,3.20 // adha÷cordhvaü ca te dãptà stataþsapta divàkaràþ / dahantya÷aùaü trailokyaü sapàtàlatalaü dvija // ViP_6,3.21 // dahyamànaü tu tair dãptais trailokyaü dvija bhàskaraiþ / sàdrinadyarõavàbhogaü nisnehamabhijàyate // ViP_6,3.22 // tato nirdagdhavçkùàübutrailokyamàkhitaü dvija / bhavatyeùà ca vasudhà kårmapçùñhopamàkçtiþ // ViP_6,3.23 // tataþ kàlàgnirudro 'sau bhåtvà sarvaharo 'nalaþ / ÷eùàhi÷vàsasaübhåtaþ pàtàlàni dahatyadhaþ // ViP_6,3.24 // pàtàlàni samastàni sa dagdhvà jvalano mahàn / bhåmimabhyetya sakalaü babhasti vasudhàtalam // ViP_6,3.25 // bhuvarlokaü tataþsarvaü svarlokaü ca sudàruõaþ / jvàlàmàlàmahàvartastatraiva parivartate // ViP_6,3.26 // aübarãùamivàbhàti trailokyamakhilaü tadà / jvàlàvartaparivàramupakùãõacaràcaram // ViP_6,3.27 // tatastàpaparãtàstu lokadvayanivàsinaþ / kçtàdhikàràgacchanti maharlokaü mahàmune // ViP_6,3.28 // tasmàdapi mahàtàpataptà lokàttataþ param / ga¤cchanti janalokaü te da÷àvçttyà paraiùiõaþ // ViP_6,3.29 // tato dagdhvà jagatsarvaü rudraråpãjanàrdanaþ / mukhani÷vàsajànmeghànkaroti munisattama // ViP_6,3.30 // tato gajakulaprakhyàstaóitvanto 'tinàdinaþ / uttiùñhanti tathà vyomnighoràþsaüvartakà ghanàþ // ViP_6,3.31 // kecinnãlotpala÷yàmàþ kecitkumudasannibhàþ / dhåmravarõà ghanàþ kecitkecitpãtàþ payo dharàþ // ViP_6,3.32 // kecidràsabhavarõàbhà làkùàrasanibhàs tathà / kecidvaióåryasaükà÷à indranãlanibhàþ kvacit // ViP_6,3.33 // ÷aïkhakundanibhà÷ cànye jàtyaü jananibhàþ pare / indragopanibhàþ kecit tataþ ÷akhinibhàs tathà // ViP_6,3.34 // manaþ÷ilàbhàþ kecid vai haritàlanibhàþ pare / càùapatranibhàþ keciduttiùñhante mahàghanàþ // ViP_6,3.35 // kecitpuravaràkàràþ kecitparvatasannibhàþ / kåñàgàranibhà÷cànye kecitsthalanibà ghanàþ // ViP_6,3.36 // mahàràvà mahàkàyàþ pårayanti nabhaþsthalam / varùantaste mahàsàràstamagnimatibhairavam / ÷amayantyakhilaü vipra trailokyàntaradhiùñhitam // ViP_6,3.37 // naùñe càgnau ca satataü varùamàõà hyaharni÷am / plàvayanti jagat sarvam aübhobir munisattama // ViP_6,3.38 // dhàràbhir atimàtràbhiþ plàvayitvàkhilàü bhuvam / bhuvarlokaü tathevordhå plàvayanti hi te dvija // ViP_6,3.39 // andhakàrãkçte loke naùñe sthàvarajaïgame / varùati te mahàmeghà varùàõàmadhikaü ÷atam // ViP_6,3.40 // evaü bhavati kalpànte samastaü munisattama / vàsudevasya màhàtmyànnityasya paramàtmanaþ // ViP_6,3.41 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe ùaùñhàü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ (3) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca saptar÷isthànàmàkramya sthiteübhasi mahàmune / ekàrõavaü bhavatyetattrailokyamakhilaü tataþ // ViP_6,4.1 // mukhani÷vàsajo viùõorvàyustà¤jaladàüstataþ / nà÷ayanvàti maitreya varùàõàmaparaü ÷atam // ViP_6,4.2 // sarvabhåtamayo 'cintyo bhagavànbhåtabhàvanaþ / anàdiràdirvi÷vasya pãtvà vàyuma÷eùataþ // ViP_6,4.3 // ekàrõave tatastasmi¤cheùa÷ayyàgataþ prabhuþ / brahmaråpadharaþ ÷ete bhagavànàdikçddhariþ // ViP_6,4.4 // janalokagataiþ siddhaiþ samakàdyair abhiùñutaþ / brahmalokagatai÷ caiva cintyamàno mumukùubhiþ // ViP_6,4.5 // àtmamàyàmayãü divyàü yoganidràü samàsthitaþ / àtmànaü vàsudevàkhyaü cintayanmadhusådanaþ // ViP_6,4.6 // eùa naimittiko nàma maitreyaþ pratisaücaraþ / nimittaü tatra yacchete brahmaråpadharo hariþ // ViP_6,4.7 // yadà jàgarti sarvàtmà sa tadà ceùñate jagat / nimãlatyetadakhilaü màyà÷ayyàü gate 'cyute // ViP_6,4.8 // padmayonerdinaü yattu caturyugasahasravat / ekàrõavãkçte loke tàvatã ràtririùyate // ViP_6,4.9 // tataþ prabuddho ràtryante punaþsçùñiü karotyajaþ / brahmasvaråpadhçgviùõuryathà te kathitaü purà // ViP_6,4.10 // ityeùa kalpasaühàro 'vàntarapralayo dvija / naimittikaste kathitaþ pràkçtaþ ÷çõvataþ param // ViP_6,4.11 // anàvçùñyàdisaüparkàt kçte saükùàlane mune / samasteùveva lokeùu pàtàleùvakhileùu ca // ViP_6,4.12 // mahadàdervikàrasya vi÷eùàntasya saükùaye / kçùõecchàkàrite tasminpravçtte pratisaücare // ViP_6,4.13 // àpo grasaüti vai pårvaü bhåmergandhàtmakaü guõam / àttagandhà tato bhåmiþ pralayatvàya kalpate // ViP_6,4.14 // praõaùñe gandhatanmàtre bhavatyurvã jalàtmikà / àpastadà pravçddhàstu vegavatyo mahàsvanàþ // ViP_6,4.15 // sarvamàpårayantãdaü tiùñhanti vicaranti ca / salilenormimàlena àlokàntàtsamantataþ // ViP_6,4.16 // apàmapi guõo yastu jyotiùà pãyate tu saþ / na÷yantyàpastatastà÷ ca rasatanmàtrasaükùayàt // ViP_6,4.17 // tata÷càpo hçtarasàjyotiùaü pràpnuvanti vai / agnàvasthe tu salile tejasà sarvato vçte // ViP_6,4.18 // sa càgniþ sarvato vyàpya càdatte tajjalaü tathà / sarvamàpåryatercirbhis tadà jagadidaü ÷anaiþ // ViP_6,4.19 // arcirbhiþ saüvçte tasmiüstiryagårdhvamadhastadà / jyotiùo 'pi paraü råpaü vàyuratti prabhàkaram // ViP_6,4.20 // pralãne ca tatastasminvàyubhåte 'khilàtmani / pranaùñe råpatanmàtre hçtaråpo vibhàvasuþ // ViP_6,4.21 // pra÷àmyati tadàjyotirvàyurdedhåyate mahàn / nirà loke tathà loke vàyvavasthe ca tejasi // ViP_6,4.22 // tatastu målamàsàdya vàyuþsaübhavamàtmanaþ / årdhvaü càdha÷ ca tiryakca dodhavãti di÷o da÷a // ViP_6,4.23 // vàyorapi guõaü spar÷amàkà÷o grasate tataþ / pra÷àmyati tato vàyuþ khaü tu tiùñhatyanàvçtam // ViP_6,4.24 // aråparasamaspar÷amagandhaü na ca mårtimat / sarvamàpårayaccaiva sumahàttatprakà÷ate // ViP_6,4.25 // bhåtendriyeùu yugapadbhåtàdau saüsthiteùu vai / abimànàtmako hyeùa bhåtàdistàmasaþsmçtaþ // ViP_6,4.27 // bhãtàdiü grasate càpi mahànve buddhilakùaõaþ // ViP_6,4.28 // urvã mahaü÷ ca jagataþ pratintarbàhyatas tathà // ViP_6,4.29 // evaü sapta mahàbuddhe kramàtprakçtayaþsmçtàþ / pratyàhàre tu tàþsarvàþ pravi÷anti parasparam // ViP_6,4.30 // yenedamàvçtaü sarvamaõóamapsu pralãyate / saptadvãpasamudràntaü saptalokaü saparvatam // ViP_6,4.31 // udakàvaraõaü yattu jyotiùà pãyate tu tam / jyotirvàyau layaü yàti yàtyàkà÷e samãramaþ // ViP_6,4.32 // àkà÷aü caiva bhåtàdirgrasate taü tathà mahàn / mahàntamebhiþ sahitaü prakçtirgrasate dvija // ViP_6,4.33 // gumasàmyamanudriktamanyånaü ca mahàmune / procyate prakatirhetuþ pradhànaïkàraõaü param // ViP_6,4.34 // ityeùà prakçtiþsarvà vyaktàvyaktasvaråpiõã / vyaktasvaråpamavyakte tasmànmaitreya lãyate // ViP_6,4.35 // ekaþ ÷uddho 'kùaro nityaþsarvavyàpã tathà pumàn / so 'py aü÷aþsarvabhåtasya maitreya paramàtmanaþ // ViP_6,4.36 // na saüti yatra sarve÷e nàmajàtyàdikalpanàþ / sattàmàtratmake j¤eye j¤ànàtmanyàtmanaþ pare // ViP_6,4.37 // tadbrahma paramaü dhàma paramàtmà sa ce÷varaþ / sa viùõuþsarvamevedaü yato nàvartate yatiþ // ViP_6,4.38 // prakçtiryà mayàkhyàtà vyaktàvyaktasvaråpiõã / puruùa÷càpyubhàvetau liyate paramàtmani // ViP_6,4.39 // paramàtmà ca sarveùàmàdhàraþ parame÷varaþ / viùõunàmà sa vedeùu vedànteùu ca gãyate // ViP_6,4.40 // pravçttaü ca nivçttaü ca dvividhaïkarma vaidikam / tàbhyàmubhàbhyàü puruùaiþ sarvamårtiþsa ijyate // ViP_6,4.41 // çgyajuþsàmabhir màrgaiþ pravçtterijyate hyasau / yaj¤e÷varo yaj¤apumànpuruùaiþ puruùottamaþ // ViP_6,4.42 // j¤ànàtmà j¤ànayogena j¤ànamårtiþ sa cejyate / nivçtte yogibhir màrge viùõurmuktiphalapradaþ // ViP_6,4.43 // hrasvadãrghaplutair yattu ki¤cidvastvabhidhãyate / yacca vàcàmaviùayaü tatsarvaü viùõuravyayaþ // ViP_6,4.44 // vyaktaþsa eva càvyaktaþsa eva puruùottamaþ / paramàtmà ca vi÷vàtmà vi÷varåpadharohariþ // ViP_6,4.45 // vyaktàvyaktàtmikà tasminprakçtiþsaüpralãyate / puruùa÷càpi maitreya vyàpinyavyàhatàtmani // ViP_6,4.46 // dviparàrdhàtmakaþ kàlaþ kathito yo mayà tava / tadahastasya maitreya viùõorã÷asya kathyate // ViP_6,4.47 // vyakte ca prakçtau lãne prakçtyàü puruùe tathà / tatra sthite ni÷à càsya tatpramàõà mahàmune // ViP_6,4.48 // naivàhastasya na ni÷à nityasya paramàtmanaþ / upacàrastathàpyeùa tasye÷asya dvijocyate // ViP_6,4.49 // ityeùa tava maitreya kathitaþ pràkçto layaþ / àtyantikamatho brahmannibodha pratisaücaram // ViP_6,4.50 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe ùaùñhàü÷e caturtho 'dhyàyaþ (4) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca àdhyàtmikàdi maitreya j¤àtvà tàpatrayaü budhaþ / utpannaj¤ànavairàgyaü pràpnotyàtyantikaü layam // ViP_6,5.1 // àdhyàtmikopi dvividhaþ ÷arãro mànasas tathà / ÷arãro bahubhir bhedair bhidyate ÷ruyatàü ca saþ // ViP_6,5.2 // ÷irorogaprati÷yàyajvara÷ålabhagandaraiþ / gulmàr÷aþ ÷vayayu÷vàsacchardyàdibhir anekadhà // ViP_6,5.3 // tathàkùirogàtãsàrakuùñhàïgàmayasaüj¤itaiþ / bhidyate dehajastàpo mànasaü ÷rotumarhasi // ViP_6,5.4 // kàmakrodhabhayadveùalobhamohaviùàdajaþ / ÷okàsåyàvamànerùyàmàtsaryàdimayas tathà // ViP_6,5.5 // mànaso 'pi dvija÷reùñha tàpo bhavati naikadhà / ityevamàdibhir bhedais tàpo hyàdhyàtmikaþ smçtaþ // ViP_6,5.6 // mçgapakùimanuùyàdyaiþ pi÷àcoragaràkùasaiþ / sarãsçpàdyai÷ ca nçõàü jàyate càdhibhautikaþ // ViP_6,5.7 // ÷ãtavà toùõavàrùàbubaidyutàdisamudbhavaþ / tàpo dvijavara÷reùñhaiþ kathyate càdhidaivikaþ // ViP_6,5.8 // garbhajanmajaràj¤ànamçtyunàrakajaü tathà / duþkhaü sahasra÷o bhedair bhidyate munisattama // ViP_6,5.9 // sukumàratanurgarbhe janturbahumalàvçte / ulvasaüveùñito bhugnapçùñhagrãvàsthisaühatiþ // ViP_6,5.10 // atyamlakañutãkùmoùõalavaõair màtçbhojanaiþ / atyantatàpair atyarthaü vardhamànàtivedanaþ // ViP_6,5.11 // prasàraõàku¤canàdau nàïgànàü prabhuràtmanaþ / ÷akçnmåtramahàpaïka÷àyã sarvatra pãóitaþ // ViP_6,5.12 // nirucchvàsaþ sacaitanyaþ smara¤ janma÷atàny atha / àste garbhe 'tiduþkhena nijakarmanibandhanaþ // ViP_6,5.13 // jàyamànaþ purãùàsçïmåtra÷ukràvilànanaþ / pràjàpatyena vàtena pãóyamànàsthibandhanaþ // ViP_6,5.14 // adhomukho vai kriyate prabalaiþ såtimàrutaiþ / kle÷ànniùkràntimàpnoti jañharànmàturàturaþ // ViP_6,5.15 // murchàmavàpya mahatãü saüspçùño bàhyavàyunà / vij¤ànabhraü÷amàpnoti jàta÷ ca munisattama // ViP_6,5.16 // kaõñakair iva tunnàïgaþ krakacair iva dàritaþ / påtivraõànnipatito dharaõyàü krimiko yathà // ViP_6,5.17 // kaõóåyane 'pi cà÷aktaþ parivartepyanã÷varaþ / snànapànàdikàhàram apy àpnoti parecchayà // ViP_6,5.18 // a÷uciprastare suptaþ kãñadraü÷àdibhis tathà / bhakùyamàõo 'pi naivaiùàü samartho vinivàraõe // ViP_6,5.19 // janmaduþkhànyanekàni janmanonantariõã ca / bàlabhàve yadà pnoti hyàdhibhautàdikàni ca // ViP_6,5.20 // aj¤ànatamasàcchanno måóhàntaþkaraõo naraþ / na jànàti kutaþ kohaü kvàhaü gantà kimàtmanaþ // ViP_6,5.21 // kenabandhena baddhohaü kàraõaü kimakàraõam / kiü kàryaü kimakàryaü và kiü vàcyaü kiü ca nocyate // ViP_6,5.22 // ko dharmaþ ka÷ ca vàdharmaþ kasminvarte 'tha và katham / kiü kartavyamakartavyaü kiü và kiïguõadoùavat // ViP_6,5.23 // evaü pa÷usamair muóhair aj¤ànaprabhavaü mahat / avàpyate narair duþkhaü ÷i÷rodaraparàyaõaiþ // ViP_6,5.24 // aj¤ànaü tàmaso bhàvaþ kàryàraübhapravçttayaþ / aj¤àninàü pravartante karmalopàstato dvija // ViP_6,5.25 // narakaü karmaõàü lopàtphalamàhurmanãùiõaþ / tasmàdaj¤àninàü duþkhamiha càmutra cottamam // ViP_6,5.26 // jaràjarjaradeha÷ ca ÷ithilàvayavaþ pumàn / vicalacchãrõada÷ano valisnàyu÷iràvçtaþ // ViP_6,5.27 // dårapranaùñanayano vyomàntargatatàrakaþ / nàsàvivalaniryàtalomapu¤ja÷caladvapuþ // ViP_6,5.28 // prakañãbhåtasarvàsthirnatapçùñhàsthisaühatiþ / utsannajañharàgnitvàd alpàhàro 'placeùñitaþ // ViP_6,5.29 // kçcchràccaïkramaõotthàna÷ayanàsanaceùñitaþ / mandãbhavacchrotranetraþsravallàlàvilànanaþ // ViP_6,5.30 // anàyattaiþ samastai÷ ca karaõermaraõonmukhaþ / tatkùaõepyanubhåtànàmasmarta'khilavastunàm // ViP_6,5.31 // sakçduccàrite vàkye samudbhåta mahà÷ramaþ / ÷vàsakà÷asamudbhåtamahàyàsaprajàgaraþ // ViP_6,5.32 // anyenotthàpyate 'nyena tathà saüve÷yate jarã / bhçtyàtmaputradàràõàmavàmànàspadã kçtaþ // ViP_6,5.33 // prakùãõàkhila÷auca÷ ca vihàràhàrasaspçhaþ / hàsyaþ parijanasyàpi nirviõõà÷eùabàndhavaþ // ViP_6,5.34 // anubhåtamivànyasmi¤janmanyàtmaviceùñitam / saüsmaranyauvane dãrghaü ni÷vasatyabhitàpitaþ // ViP_6,5.35 // evamàdãni duþkhàni jaràyàmanubåya vai / maraõe yàni duþkhàni pràpnoti ÷çõutànyapi // ViP_6,5.36 // ÷lathadgrãvàïghrihaste 'tha vyàpto vepathunà bhç÷am / muhurglàniþ parava÷o muhurj¤ànalavànvitaþ // ViP_6,5.37 // hiraõyadhànyatanayabhàryàbhçtyagçhàdiùu / ete kathaü bhaviùyantãtyatãva mamatàkulaþ // ViP_6,5.38 // marmabhidbhir bhahàrogaiþ krakacair iva dàruõaiþ / ÷arair ivàntakasyograi÷ chadyamànàsubandhanaþ // ViP_6,5.39 // parivartitatàràkùo hastapàdaü muhuþ kùipan / saü÷uùyamàõatàlvoùñhapuño ghuraghuràyate // ViP_6,5.40 // niruddhakaõñho doùaughair udàna÷vasàpãóitaþ / tàpena mahatà vyàptastçùà càrtas tathà kùudhà // ViP_6,5.41 // kle÷àdutkràntimàpnoti yamakiïkarapãóitaþ / tata÷ ca yàtanàdehaü kle÷ena pratipadyate // ViP_6,5.42 // etànyanyàni cogràõi duþkhàni maraõe nçõàm / ÷çõuùva narake yàni pràpyante puruùair mçtaiþ // ViP_6,5.43 // yàmyakiïkarapà÷àdigrahaõaü daõóatàóanam / yamasya dar÷anaü cogramugramàrgavilokanam // ViP_6,5.44 // karaübhavàlukàvahniyantra÷astràsibhãùaõe / pratyekaü narakeyà÷ ca yàtanà dvija duþsahàþ // ViP_6,5.45 // krakacaiþ pàñyamànànàü måùàyàü càpi dahyatàm / kuñhàraiþ kçtyamànànàü bhåmau càpi nikhanyatàm // ViP_6,5.46 // ÷åleùvàropyamàõànaü vyàghravaktre prave÷yatàm / gçdhraiþ saübhakùyamàõànàü dvãpibhi÷copabhåjyatàm // ViP_6,5.47 // kvàthyatàü tailamadhye ca klidyatàü kùàrakardame / uccànnipàtyamànànàü kùipyatàü kùepayantrakaiþ // ViP_6,5.48 // narake yàni duþkhàni pàpahetådbhavàni vai / pràpyante nàrakair vipra teùàü saükhyà na vidyate // ViP_6,5.49 // na kevalaü dvija÷reùñha narake duþkhapaddhatiþ / svagaüpi pàtabhãtasta kùayiùõornàsti nirvçtiþ // ViP_6,5.50 // puna÷ ca garbhe bhavati jàyate ca punaþ punaþ / garbhe vilãyate bhåyo jàyamàno 'stameti vai // ViP_6,5.51 // jàtamàtra÷ ca mriyate bàlabhàve 'tha yauvane / madhyamaü và vayaþ pràpya vàrdhake vàtha và mçtiþ // ViP_6,5.52 // yàvajjãvati tàvacca duþkhair nànàvidhaiþ plutaþ / taü tu kàraõapakùmaughair àste kàrpàsabãjavat // ViP_6,5.53 // dravyanà÷e tathotpattau pàlane ca sadà nçõàm / bhavantyanekaduþkhàni tathaiveùñavipattiùu // ViP_6,5.54 // yadyatprãtikaraü puüsàü vastu maitreya jàyate / tadeva duþkhavçkùasya bãjatvamupagacchati // ViP_6,5.55 // kalatraputramitràrthagçhakùetradhanàdikaiþ / kriyate na tathà bhåri sukhaü puüsàü yathà sukham // ViP_6,5.56 // iti saüsàraduþkhàrkatàpatàpitacetasàm / vimuktipàdapacchàyàmçte kutra sukhaü nçõàm // ViP_6,5.57 // tadasya trividhasta'pi duþkhajàtasya vai mama / garbhajanmajaràdyeùu sthàneùu prabhaviùyataþ // ViP_6,5.58 // nirastàti÷ayàhlàdasukhabhàvaikalakùaõà / bheùajaü bhagavatpràptirekàntàtyantikã matà // ViP_6,5.59 // tasmàt tatpràptaye yatnaþ kartavyaþ paõóitair naraiþ / tatpràptiheturj¤ànaü ca karma coktaü mahàmune // ViP_6,5.60 // àgamotthaü vivekàcca dvidhà j¤ànaü tad ucyate / ÷abdabrahmàgamamayaü paraü brahma vivekajam // ViP_6,5.61 // andhaü tama ivàj¤ànaü dãpavaccendriyodbhavam / yathà såryas tathà j¤ànaü yadviprarùe vivekajam // ViP_6,5.62 // manurapyàha vedàrthaü smçtvà yanmunisattama / tadetacchråyatàmatra saübandhe gadato mama // ViP_6,5.63 // dve brahmaõã veditavye ÷abdabrahma paraü ca yat / ÷abdabrahmaõi niùõàtaþ paraü brahmàdhigacchati // ViP_6,5.64 // dve vai vidye veditavye iti càtharvaõã ÷rutiþ / parayà tvakùarapràptirçgvedàdimayàparà // ViP_6,5.65 // yat tad avyaktam ajaram acintyam ajam avyayam / anirde÷yamaråpaü ca pàõipàdàdyasaüyutam // ViP_6,5.66 // vibhu sarvagataü nityaü bhåtayonirakàraõam / vyàpya vyàptaü yataþ sarvaü yad vai pa÷yanti sårayaþ // ViP_6,5.67 // tadbrahma tatparaü dhàma tad dhyeyaü mokùakàükùibhiþ / ÷rutivàkyoditaü såkùmaü tadviùõoþ paramaü padam // ViP_6,5.68 // tadeva bhagavadvàcyaü svaråpaü paramàtmanaþ / vàcako bhagavacchabdastasyàdyasvàkùayàtmanaþ // ViP_6,5.69 // evaü nigaditàrthasta tattattvaü tasya tattvataþ / j¤àyate yena tajj¤ànaü paramanyattrayãmayam // ViP_6,5.70 // a÷abdagocarasyàpi tasya vai brahmaõo dvija / påjàyàü bhagavacchabdaþ kriyate hyupacàrataþ // ViP_6,5.71 // ÷uddhe mahàvibhåtvàkhye pare brahmaõi ÷abdite / maitreya bhagavacchabdaþsarvakàraõakàraõe // ViP_6,5.72 // saübharteti tathà bhartà bhakàrorthadvayànvitaþ / netà gamayatà sraùñà gakàràrthas tathà mune // ViP_6,5.73 // ai÷varyasya samagrasya vãryasya ya÷asaþ ÷riyaþ / j¤ànavairàgyayo÷caiva ùaõõàü bhaga itãraõà // ViP_6,5.74 // vasaüti tatra bhåtàni bhåtàtmanyakhilàtmani / sa ca bhåteùva÷eùeùu vakàràrthastato 'vyayaþ // ViP_6,5.75 // evameùa mahà¤chabdo maitreya bhagavàniti / paramabrahmabhåtasya vàsudevasya nànyagaþ // ViP_6,5.76 // tatra påjyapadàrthoktiparibhàùàsamanvitaþ / ÷abdo 'yaü nopacàreõa tvanyatra hy upacàrataþ // ViP_6,5.77 // utpattiü pralayaü caiva bhåtànàmàgatiü gatim / vetti vidyàmàvidyàü ca sa vàcyo bhagavàniti // ViP_6,5.78 // j¤àna÷aktibalai÷vayavãryatejàüsya÷eùataþ / bhagavacchabdavàcyàti vinà heyair guõàdibhiþ // ViP_6,5.79 // sarvàõi tatra bhåtàni vasàüti paramàtmani / bhåteùu ca sa sarvàtmà vàsudevastataþ smçtaþ // ViP_6,5.80 // khàõóikyajanakàyàha pçùñaþ ke÷idhvajaþ purà / nàbhavyàkhyàmanantasya vàsudevasya tattvataþ // ViP_6,5.81 // bhåteùu vasate soü'tarvasaütyatra ca tàni yat / dhàtà vidhàtà jagatàü vàsudevastataþ prabhuþ // ViP_6,5.82 // sa sarvabhåtaprakçtiü vikàrànguõàdido÷àü÷ ca mune vyatãtaþ / atãtasarvàvaraõokhilàtmà tenàstçtaü yadbhuvanàntaràle // ViP_6,5.83 // samastakalyàõaguõàtmako 'sau sva÷aktile÷àvçtabhåtavargaþ / icchàgçhãtàbhimatorudehaþsaüsàdhità÷eùajagadvito yaþ // ViP_6,5.84 // tejobalai÷varyamahàvabodha suvãrya÷aktyàdiguõaikarà÷iþ / paraþ paràõàü sakalà na yatra kle÷àdayaþsaüti paràvare÷e // ViP_6,5.85 // sa ã÷varo vyaùñisamaùñiråpo vyaktasvaråpaþ / sarve÷varaþsarvadçk sarvavicca samasta÷aktiþ parame÷varàkhyaþ // ViP_6,5.86 // saüj¤àyate yena tadastadoùaü ÷uddhaü paraü nirmalamekaråpam / saüdç÷yate vàpyavagamyate và tajj¤ànamaj¤ànamatonyaduktam // ViP_6,5.87 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe ùaùñhàü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ (5) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca svàdhyàyasaüyamàbhyàü sa dç÷yate puruùottamaþ / tatpràptikàraõaü brahma tad etad iti pañhyate // ViP_6,6.1 // svàdhyàyàdhyogamàsãta yogàtsvàdhyàyamàvaset / svàdhyàyayogasaüpattyà paramàtmà prakà÷ate // ViP_6,6.2 // tadãkùaõàya svàdhyàya÷cakùuryogas tathà param / na màü sa cakùuùà draùñuü brahmabhåtaþsa ÷akyate // ViP_6,6.3 // maitreya uvàca bhagavaüstamahaü yogaü j¤àtumicchàmi taü vada / j¤àte yatràkhilàdhàraü pa÷yeyaü parame÷varam // ViP_6,6.4 // ÷rãparà÷ara uvàca yathà ke÷idhvajaþ pràha khàõóikyàya mahàtmane / najakàya purà yoga tamahaü kathayàmi te // ViP_6,6.5 // maitreya uvàca khàõóikya ko 'bhavadbrahmanko và ke÷idhvajaþ kçtã / kathaü tayo÷ ca saüvàdo yogasaübandhakàraõàt // ViP_6,6.6 // ÷rãparà÷ara uvàca dharmadhvajo vai janaka stasya putro 'mitadhvajaþ / kçtadhvaja÷ ca nàmnàsãtsadàdhyàtmaratirnçpaþ // ViP_6,6.7 // kçtadhvajasya putro 'bhåtkhyàtaþ ke÷idhvajo nçpaþ / putromitadhvajasyàpi khàõóikyajanako 'bhavat // ViP_6,6.8 // karmamàrgeõa khàõóikyaþ pçtivyàmabhavatpatiþ / ke÷idhvajo 'pyatãvàsãdàtmavidyàvi÷àradaþ // ViP_6,6.9 // tàvubhàvapi caivàstàü vijigãùå parasparam / ke÷idhyajena khàõóikyaþsvaràjyàdavaropitaþ // ViP_6,6.10 // purodhasà mantribhi÷ ca samaveto 'lpasàdhanaþ / ràjyànniràkçtaþso 'tha durgàraõyacaro 'bhavat // ViP_6,6.11 // iyàha so 'pi subahånyaj¤à¤j¤ànavyapà÷rayaþ / brahmavidyàmadhiùñhàya tarttu mçtyumavidyayà // ViP_6,6.12 // ekadà varttamànasya yàgo yogavidàü vara / gharmadhenuü jaghànograþ ÷àrdulo vijane vane // ViP_6,6.13 // tato ràjà hatàü ÷rutvà dhanuü vyàghreõa cartvijaþ / pràya÷citaü sa papraccha kimatreti vidhãyatàm // ViP_6,6.14 // tepyåcurna vayaü vidma ka÷eruþ pçcchatàmiti / ka÷erurapi tenoktastathaiva pràha bhàrgavam // ViP_6,6.15 // ÷unakaü pçccha ràjaindra nàhaü vedmi sa vetsyati / sa gatvà kamapçcchacca so 'py àha ÷çõu yanmune // ViP_6,6.16 // na ke÷arurna caivàhaü na caikaþsàüprataü bhuvi / vettyeka eva tvacchatruþ khàõóikyo yo jitastvayà // ViP_6,6.17 // sa càha taü vrajàmyeùa praùñumàtmarãpuü mune / pràpta eva mahàyaj¤o yadi màü sa haniùyati // ViP_6,6.18 // pràya÷cittama÷eùeõa sa cetpçùño vadiùyati / tata÷càvikalo yogo muni÷reùñha bhaviùyati // ViP_6,6.19 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà rathamàruhya kçùõàjinadharo nçpaþ / vanaü jagàma yatràste sa khàõóikyo mahàmatiþ // ViP_6,6.20 // tamàpatantamàlokya khàõóikyo ripumàtmanaþ / provàca krodhatàmràkùaþsamàropitakàrmukaþ // ViP_6,6.21 // khàõóikya uvàca kçùõàjinaü tvaü kavacamàbadhyàsmànhaniùyasi / kçùõàjinadhare vetsi na mayi prahariùyati // ViP_6,6.22 // mçgàõàü vada pçùñheùu måóha kçùõàjinaü na kim / yeùàü mayà tvàya cogràþ prahitàþ ÷itasàyakàþ // ViP_6,6.23 // sa tvàmahaü haniùyàmi na me jãvanvimokùyase / àtatàyyasi durbuddhe mama ràjyaharo ripuþ // ViP_6,6.24 // ke÷idhvaja uvàca khàõóikya saü÷ayaü praùñuü bhavantamahàmàgataþ / na tvàü hantuü vicàryaitatkopaü bàõaü vimu¤ca và // ViP_6,6.25 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþsa mantribhiþ sàrdhamekànte sapurohitaþ / mantrayàmàsa khàõóikyaþsarvair eva mahàmatiþ // ViP_6,6.26 // tamåcurmatriõo vadhyo ripureùa va÷aü gataþ / hate 'smin pçthivã sarvà tava va÷yà bhaviùyati // ViP_6,6.27 // khàõóikya÷càha tànsarvànevametanna saü÷ayaþ / hatesminpçtivã sarvà mama va÷yà bhaviùyati // ViP_6,6.28 // paralokajayastasya pçthivã sakalà mama / na hanmi cellokajayo mama tasya vasuüdharà // ViP_6,6.29 // nàhaü manye lokajayàdadhikà syàdvasuüdharà / paralokajayo 'nantaþsvalpakàlo mahãjayaþ // ViP_6,6.30 // tasmànnainaü haniùyàmi yatpçcchati vadàmi tat // ViP_6,6.31 // ÷rãparà÷ara uvàca tatastamabyupetyàha khàõóikyajanako ripum / praùñavyaü yattvàya sarvaü tatpçcchasva vadàmyaham // ViP_6,6.32 // ÷rãparà÷ara uvàca tataþ sarvaü yathàvçttaü gharmadhenuvadhaü dvija / kathàüyatvà sa papraccha pràya÷tittaü hi tadgatam // ViP_6,6.33 // sa càcaùña yathànyàyaü dvija ke÷idhvajàya tat / pràya÷cittama÷eùeõa yaddhai tatra vidhãyate // ViP_6,6.34 // viditàrthaþsa tenaiva hyanuj¤àto mahàtmanà / yàgabhåmim upàgamya cakre sarvàþ kriyàþ kramàt // ViP_6,6.35 // krameõa vidhivadyàgaü nãtvà so 'vabhçthàplutaþ / kçtakçtyastato bhåtvà cintayàmàsa pàrthivaþ // ViP_6,6.36 // påjità÷ ca dvijàþsarve sadasyà mànità mayà / tathaivàrthijano 'py arthair yo 'rjito 'bhimatair mayà // ViP_6,6.37 // yathàrhamasya lokasya mayà sarvaü viceùñitam / aniùpannakriyaü cetastathàpi mama kiü yathà // ViP_6,6.38 // itthaü saücintayannaiva sasmàra sa mahãpatiþ / khàõóikyàya na datteti mayà vai gurudakùiõà // ViP_6,6.39 // sa jagàma tadà bhåyo rathamàruhya pàrthivaþ / maitreya durgagahanaü khàõóikyo yatra saüsthitaþ // ViP_6,6.40 // khàõóikyo 'pi punardçùñvà tamàyàntaü dhçtàyudham / tasthau hantuü kçtamatistamàha sa punarnçpaþ // ViP_6,6.41 // bho nàhaü te 'paràdhàya pràptaþ khàõóikya mà kruddhàþ / gurornikrayadànàya màmavehi tvamàgatam // ViP_6,6.42 // niùpàdito mayà yàgaþ samyaktvadupade÷ataþ / so 'haü te dàtumicchàmi vçõãùva gurudakùiõàm // ViP_6,6.43 // ÷rãparà÷ara uvàca bhåyasya mantribhiþ sàrdhaü mantrayàmàsa pàrthivaþ / guruniùkrayakàmo 'yaü kiü mayà pràrthyatàmiti // ViP_6,6.44 // tamåcurmatriõo ràjyama÷aüùaü pràrthyatàmayam / ÷atribhiþ pràrthyate ràjyamanà yàsitasainikaiþ // ViP_6,6.45 // prahasya tànàha nçpaþsa khàõóikyo mahàmatiþ / svalpakàlaü mahãpàlyaü màdç÷aiþ pràrthyate katham // ViP_6,6.46 // evametadbhavanto 'tra hyarthasàdhanamantriõaþ / paramàrthaþ kathaü ko 'tra yåyaü nàtra vicakùaõàþ // ViP_6,6.47 // ÷rãparà÷ara uvàca ityuktvà samupetyainaü sa tu ke÷idhvajaü nçpaþ / uvàca kimava÷yaü tvaü dadàsi gurudakùiõàm // ViP_6,6.48 // bàóhamityeva tenoktaþ khàõóikyastamathàbravãt / bhavànadyàtma vij¤ànaparamàrthavicakùaõaþ // ViP_6,6.49 // yadi ceddãyate mahyaü bhavatà guruniùkrayaþ / tatkle÷apra÷amàyàlaü yatkarma tadudãraya // ViP_6,6.50 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe ùaùñhàü÷e ùaùñhodhyàyaþ (6) _____________________________________________________________ ke÷idhvaja uvàca na pràrthitaü tvayà kasmàdasmadràjyamakaõñakam / ràjyalàbhàdvinà nànyatkùatriyàõà matipriyam // ViP_6,7.1 // khàõóikya uvàca ke÷idhvaja nibodha tvaü mayà na pràrthitaü yataþ / ràjyametada÷eùaü te yatra gçdhnantyapaõóitàþ // ViP_6,7.2 // kùatriyàõàmayaü dharmo yatprajàparipàlanam / vadha÷ ca dharmayuddhena svaràjyaparipanthinàm // ViP_6,7.3 // tatrà÷aktasya me doùo naivàstyapahçte tvayà / bandhàyaiva bhavatyeùà hyavidyàpyakramojjhità // ViP_6,7.4 // alpopabhogalipsàrtham iyaü ràjyaspçhà mama / anyeùàü doùaja saiva dharmaü vai nànurudhyate // ViP_6,7.5 // na yàc¤à kùatrabandhånàü dharmayaitatsatàü matam / ato na yàcitaü ràjyamavidyàntargataü tava // ViP_6,7.6 // ràjye gçdhnantyavidvàüso mamatvàhçtacetasaþ / ahaümànamahàpànamadamattà na màdç÷àþ // ViP_6,7.7 // ÷rãparà÷ara uvàca prahçùñaþsàdhviti tataþ pràha ke÷idhvajo nçpaþ / khàõóikyajanakaü prãtyà ÷råyatàü vacanaü mama // ViP_6,7.8 // ke÷idhvaja uvàca ahaü hyavidyayà kçtyuü tartukàmaþ karomi vai / ràjyaü yàgàü÷ ca vividhànyogaiþ puõyakùayaü tathà // ViP_6,7.9 // tadidaü te mano diùñyà vivekai÷varyatàü gatam / tacchråyatàmavidyàyàþsvaråpaü kulanandana // ViP_6,7.10 // anàtmanyàtmabuddhiryà càsve svamiti yà matiþ / saüsàratarusaübhåtibãjametaddvidhà sthitam // ViP_6,7.11 // pa¤cabhåtàtmake dehe dehã mohatamovçtaþ / ahaü mamaitadityuccaiþ kurute kumatirmatim // ViP_6,7.12 // àkà÷avàyvagnijalapçthivãbhyaþ pçthak sthite / àtmanyàtmamayaü bhàvaü kaþ karoti kalevare // ViP_6,7.13 // kalevaropabhogyaühi gçhakùetràdikaü ca kaþ / adehe hyàtmani pràj¤e mamedamiti manyate // ViP_6,7.14 // itthaü ca puttrapauttreùu taddehotpàditeùu kaþ / karoti paõóitaþsvàmyamanàtmani kalevare // ViP_6,7.15 // sarvaü dehopabhogàya kurute karma mànavaþ / deha÷cànyo yadà puüsastadà bandhàya tatparam // ViP_6,7.16 // mçõmayaü hi yathà gehaü lipyate vai mçdaübhasà / pàrthivo 'yaü tathà deho mçdaübvàlepanasthitaþ // ViP_6,7.17 // pa¤jabhåtatmakair bhogoþ pa¤cabhåtàtmakaü vapuþ / àpyàyate yadi tataþ puüso bhogo 'tra kiü kçtaþ // ViP_6,7.18 // anekajanmasàhasrãü saüsàrapadavãü vrajan / moha÷ramaü prayàto 'sau vàsanaremukuõñhitaþ // ViP_6,7.19 // prakùàlyate yadà sosya reõuj¤ànoùõavàriõà / tadà saüsàrapànthasya yàti moha÷ramaþ ÷amam // ViP_6,7.20 // moha÷rame ÷amaü yàte svasthàntaþkaraõaþ pumàn / ananyàti÷ayàbàdhaü paraü nirvàõamçcchati // ViP_6,7.21 // nirvàõamaya evàyam àtmà j¤ànamayo 'malaþ / duþkhàj¤ànamayà dharmàþ prakçtes te tu nàtmanaþ // ViP_6,7.22 // jalasya nàgnisaüsargasthàlãsaügàttathàpi hi / ÷abdodrekàdikàndharmàüstatkaroti yathà nçpa // ViP_6,7.23 // tathàtmà prakçteþsaügàdahaümànàdidåùitaþ / bhajate pràkçtàn dharmàn anyas tebhyo hi so 'vyayaþ // ViP_6,7.24 // tadetatkathitaü bãjamavidyàyà mayà tava / kle÷ànàü ca kùayakaraü yogàdanyanna vidyate // ViP_6,7.25 // khàõóikya uvàca taü bravãhi mahàbhàga yogaü yogaviduttama / vij¤àtayoga÷àstràrthastvamasyàü nimisaütatau // ViP_6,7.26 // ke÷idhvaja uvàca yogasvaråpaü khàõóikya ÷råyatàü gadato mama / yatra sthito na cyavate pràpya brahmalayaü muniþ // ViP_6,7.27 // mana eva manuùyàõàü kàraõaü bandhamokùayoþ / bandhàya viùayàsaügi muktyai nirviùayaü manaþ // ViP_6,7.28 // viùayebhyaþ samàhçtya vij¤ànàtmàmano muniþ / cintayenmuktaye tena brahmabhåtaü pare÷varam // ViP_6,7.29 // àtmabhàvaü nayatyenaü tadbahya dhyàyinaü munim / vikàryamàtmanaþ ÷aktyà lohamàkarùako yathà // ViP_6,7.30 // àtmaprayatnasàpekùà vi÷iùñà yà manogatiþ / tasya brahmaõi saüyogo yoga ityabhidhãyate // ViP_6,7.31 // evamatyantavai÷iùñyayuktadharmopalakùaõaþ / yasya yogaþsa vai yogã mumukùurabhidhãyate // ViP_6,7.32 // yogayuk prathamaü yogã yu¤jàno hyabhidhãyate / viniùpannasamàdhistu paraü brahmopalabdhimàn // ViP_6,7.33 // yadyantaràyadoùeõa dåùyate càsya mànasam / janmàntarair abhyasato muktiþ purvasya jàyate // ViP_6,7.34 // viniùpannasamàdhistu muktiü tatraiva janmani / pràpnoti yogã yogàgnidagdhakarmacayo 'ciràt // ViP_6,7.35 // brahmacaryamahiüsàü ca satyàsteyàparigrahàn / seveta yogã niùkàmo yogyatàü svamano nayan // ViP_6,7.36 // svàdhyàya÷aucasaütoùatapàüsi niyatàtmavàn / kurvãta brahmaõi tathà parasminpravaõaümanaþ // ViP_6,7.37 // ete yamàþsaniyamàþ pa¤ca pa¤ca ca kãrtitàþ / vi÷iùñaphaladàþ kàmyà niùkàmànàü vimuktidàþ // ViP_6,7.38 // ekaü bhadràsanàdãnàü samàsthàya guõair yutaþ / yamàkhyair niyamàkhyai÷ ca yu¤jãta niyato yatiþ // ViP_6,7.39 // pràõàkhyamanilaü va÷yamabhyàsàtkurute tu yat / pràõàyàmaþsavij¤eyaþsabãjo 'bãja eva ca // ViP_6,7.40 // paraspareõàbhibhavaü pràõàpànau yathànilau / kurutaþsadvidhànena tçtãyaþsaüyamàttayoþ // ViP_6,7.41 // tasya càlaübanavataþ sthålaråpaü dvijottama / àlaübanamanantasya yogino 'bhyasataþ smçtam // ViP_6,7.42 // ÷abdàdiùvanuraktàni nigçhyàkùàõi yogavit / kuryàccittànukàrãõi pratyàhàraparàyaõaþ // ViP_6,7.43 // va÷yatà paramà tena jàyateti calàtmanàm / indriyàõàmava÷yais tair na yogã yogasàdhakaþ // ViP_6,7.44 // pràõayàmena pavane pratyàhàreõa cendriye / va÷ãkçte tataþ kuryàtsthitaü cetaþ ÷ubhà÷raye // ViP_6,7.45 // khàóikya uvàca kathyatàü me mahàbhàgà cetaso yaþ ÷ubhà÷rayaþ / yadàdhàrama÷eùaü taddhanti doùamalodbhavam // ViP_6,7.46 // ke÷idhvàja uvàca à÷raya÷cetaso brahma dvidhà taccasvabhàvataþ / bhåpa mårtamamårtaü ca paraü càparameva ca // ViP_6,7.47 // trividhà bhàvanà bhåpa vi÷vametannibodhatàm / brahmàkhyà karmasaüj¤à ca tathà caivobhayàtmikà // ViP_6,7.48 // karmabhàvàtmikà hyekàbrahmabhàvàtmikà parà / ubhayàtmikà tathaivànyà trividhà bhàvabhàvanà // ViP_6,7.49 // sanandanàdayo ye tu brahmabhàvanayà yutàþ / karmabhàvanayà cànye devàdyàþ sthàvaràvaràþ // ViP_6,7.50 // hiraõyagarbhàdiùu ca brahmakarmàtmikà dvidhà / bodhàdhikàrayukteùu vidyate bhàvabhàvanà // ViP_6,7.51 // akùãõeùu samasteùu vi÷eùaj¤ànakarmasu / vi÷vametatparaü cànyadbhedabhinnadç÷àü nçõàm // ViP_6,7.52 // pratyastamitabhedaü yatsattàmàtramagocaram / vacasàmàtmasaüvedyaü tajj¤ànaü brahmasaüj¤itam // ViP_6,7.53 // tacca viùõoþ paraü råpamaråpàkhyamanuttamam / vi÷vasvaråpavairåpyalakùaõaü paramàtmanaþ // ViP_6,7.54 // na tadyogayujà ÷akyaü nçpa cintayituüyataþ / tataþsthålaü hare råpaü cintayedvi÷vagocaram // ViP_6,7.55 // hiraõyagarbho bhagavànvàsudevaþ prajàpatiþ / maruto vasavo rudrà bhàskaràstàrakà grahàþ // ViP_6,7.56 // gandharvayakùadaityàdyaþsakalà devayonayaþ / manuùyàþ pa÷avaþ ÷ailàþsamudràþsarito drumàþ // ViP_6,7.57 // bhåpa bhåtànya÷eùàõi bhåtànàü ye ca hetavaþ / pradhànàdivi÷eùàntaü cetanàcetanàtmakam // ViP_6,7.58 // ekapàdaü dvipàdaü ca bahupàdamapàdakam / mårtametaddhare råpaü bhàvanàtritayàtmakam // ViP_6,7.59 // etatsarvamidaü vi÷vaü jagadetaccaràcaram / parabrahmasvaråpasya viùõoþ ÷aktisamanvitam // ViP_6,7.60 // viùõu÷aktiþ parà proktà kùetraj¤àkhyà tathàparà / avidyàkarmasaüj¤ànyà tçtãyà ÷aktiriùyate // ViP_6,7.61 // yayà kùetraj¤a÷aktiþsà veùñità nçpasarvagà / saüsàratàpànakhilànavàprotyatisaütatàn // ViP_6,7.62 // tayà tirohitatvàcca ÷aktiþ kùetraj¤asaüj¤ità / sarvabhåteùu bhåpàla tàratamyenalakùyate // ViP_6,7.63 // apràõavatsusvalpà sà sthàvareùu tato 'dhikà / sarãsçpeùu tebhyopi hyati÷aktyà patattriùu // ViP_6,7.64 // pàtattriübhyo mçgàstebhyastacchaktyà pa÷avo 'dhikàþ / pa÷ubhyo manujà÷càti÷aktyà puüsaþ prabhàvitàþ // ViP_6,7.65 // tebhyopi nàgagandharvayakùàdyà devatà nçpa // ViP_6,7.66 // ÷akraþsamastadevebhyastata÷càtiprajàpatiþ / hiraõyagarbho 'pi tataþ puüsaþ ÷aktyupalakùitaþ // ViP_6,7.67 // etànya÷eùaråpàõi tasya råpàõi pàrthiva / yatastacchaktiyogena yuktàni nabhasà yathà // ViP_6,7.68 // dvitãyaü viùõusaüj¤asya yogidhyeyaü mahàmate / amårtaü brahmaõo råpaü yat sad ityu cyate budhaiþ // ViP_6,7.69 // samastàþ ÷aktaya÷caità nçpa yatra pratiùñhitàþ / tadvi÷varåpavairåpyaü råpam anyad dharer mahat // ViP_6,7.70 // samasta÷aktiråpàõi tatkaroti jane÷vara / devatiryaïmanuùyàdiceùñàvanti svalãlayà // ViP_6,7.71 // jagatàmupakàràya na sà karmanimittajà / ceùñà tasyàprameyasya vyàpinyavyàhatàtmikà // ViP_6,7.72 // tadråpaü vi÷varåpasya tasya yogayujà nçpa / cintyamàtmavi÷uddhyarthaü sarvakilbiùanà÷anam // ViP_6,7.73 // yathàgniruddhata÷ikhaþ kakùaü dahati sànilaþ / tathà cittasthito viùõuryoginàü sarvakilbiùam // ViP_6,7.74 // tasmàtsamasta÷aktãnàmàdhàre tatra cetasaþ / kurvãta saüsthitiü sà tu vij¤eyà ÷uddhadhàraõà // ViP_6,7.75 // ÷ubhà÷rayasya cittasya sarvagasyàcalàtmanaþ / tribhàvabhàghanàtãto muktaye yogino nçpa // ViP_6,7.76 // anye tu puruùavyàghra cetaso ye vyàpà÷rayàþ / a÷uddhàste samastàstu devàdyàþ karmayonayaþ // ViP_6,7.77 // mårtaü bhagavato råpaü sarvàpà÷rayanispçham / eùà vai dhàraõa proktà yaccittaü tatra dhàryate // ViP_6,7.78 // yacca mårtaü hare råpaü yàdçkcintyaü naràdhipa / tacchråyatàmanàdhàrà dhàramà nopapadyate // ViP_6,7.79 // prasannavadanaü càrupadmapatropamekùaõam / sukapolaü suvistãrõalalàñaphalakojjvalam // ViP_6,7.80 // samakarõàntavinyastacàrukuõóalabhåùaõam / kaübugrãvaü suvãstãrõa÷rãvatsàükitavakùasam // ViP_6,7.81 // valitribhaïginà magnanàbhinà hyudareõa ca / pralaübàùñabhujaü viùõumathavàpi caturbhujam // ViP_6,7.82 // samasthitorujaïghaü ca susthitàïghrivaràübujam / cintayedbrahmabhåtaü taü pãtanirmalavàsasam // ViP_6,7.83 // kirãñahàrakeyårakañakàdivibhåùitam // ViP_6,7.84 // ÷àrïga÷aïkhagadàkhaógacakràkùavalayànvitam / varadàbhayahastaü ca mudrikàratnabhåùitam // ViP_6,7.85 // cintayettanmayo yogã samàdhàyàtmamànasam / tàvadyàvadçóhãbhåtà tatraiva nçpa dhàraõà // ViP_6,7.86 // vrajatastiùñhatonyadvà svecchayà karma kurvataþ / nàpayàti yadà cittatsiddhàü manyeta tàü tadà // ViP_6,7.87 // tataþ ÷aïkhagadàcakra÷arïgãdirahitaü budhaþ / cintayedbhagavadråpaü pra÷àntaü sàkùasåtrakam // ViP_6,7.88 // sà yadà dhàraõà tadvadavasthànavatã tataþ / kiriñakeyåramukhair bhåùaõai rahitaü smaret // ViP_6,7.89 // tadekàvayavaü devaü cetasà hi punarbudhaþ / kuryàttato 'vayavini praõidhànaparo bhavet // ViP_6,7.90 // tadråpapratyayà caikà saütati÷cànyaniþspçhà / taddhyànaü prathamair aïgaiþ ùaóbhir niùpàdyate nçpa // ViP_6,7.91 // tasyaiva kalpanàhãnaü svaråpagrahaõaü hiyat / manasà dhyànaniùpàdyaü samàdhiþso 'bhidhãyate // ViP_6,7.92 // vij¤ànaü pràpakaü pràpye pare brahmaõi pàrthiva / pràpaõãyastathaivàtmà prakùãõà÷eùabhàvanaþ // ViP_6,7.93 // kùetraj¤aþ karaõã j¤ànaü karaõaü tasya tena tat / niùpàdya muktikàryaü vai kçtakçtyaü nivartate // ViP_6,7.94 // tadbhàvabhàvamàpannastato 'sau paramàtmanà / bhavatyabhedã bheda÷ ca tasyàj¤ànakçto bhavet // ViP_6,7.95 // vibhedajanake j¤àne nà÷amàtyantikaü gate / àtmano brahmaõo bhedama saütaü kaþ karãùyati // ViP_6,7.96 // ityuktaste mayà yogaþ khàõóikya paripçcchataþ / saükùepavistaràbhyàü tu kimanyatkriyatàü tava // ViP_6,7.97 // khàõóikya uvàca kathite yogasadbhàve sarvameva kçtaü mama / tavopade÷enà÷eùo naùña÷cittamalo yataþ // ViP_6,7.98 // mameti yanmayà coktamasadetanna cànyathà / naredra gadituü ÷akyamapi vij¤eyavedibhiþ // ViP_6,7.99 // ahaü mametyavidyeyaü vyavahàrastathànayoþ / paramàrthastvasaülàpo gocare vacasàü na yaþ // ViP_6,7.100 // tadgaccha ÷reyase sarvaü mamaitadbhavatà kçtam / yadvimuktiprado yogaþ proktaþ ke÷idhvajàvyayaþ // ViP_6,7.101 // ÷rãparà÷ara uvàca yathàrhaü påjayà tena khàõóikyena sa påjitaþ / àjagàma puraü brahmaüstataþ ke÷idhvajo nçpaþ // ViP_6,7.102 // khàõóikyo 'pi sutaü kçtvà ràjànaü yogasiddaye / vanaü jagàma govinde vinive÷itamànasaþ // ViP_6,7.103 // tatraikàntamatirbhåtvà yamàdiguõasaüyutaþ / viùõvàkhye nirmale brahmaõy avàpa nçpatir layam // ViP_6,7.104 // ke÷idhvajo vimuktyarthaü svakarmakùapaõonmukhaþ / bubhuje viùayànkarma cakre cànabhisaühitam // ViP_6,7.105 // akalyàõopabhogai÷ ca kùãõapàpo 'malas tathà / avàpa siddhimatyantàü tàpakùayaphalàü dvija // ViP_6,7.106 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe ùaùñhàü÷e saptamo 'dhyàyaþ (7) _____________________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca ityeùa kathitaþsamyak tçtãyaþ pratisaücaraþ / àtyantiko vimuktiryà layo brahmaõi ÷à÷vate // ViP_6,8.1 // sarga÷ ca pratisarga÷ ca vaü÷amanvantaràõi ca / vaü÷ànucaritaü caiva bhavato gaditaü mayà // ViP_6,8.2 // puràmaü baiùõavaü caitatsarvakilbiùanà÷anam / vi÷iùñaü sarva÷àstrebhyaþ puruùàrthopapàdakam // ViP_6,8.3 // tubhyaü yathàvanmaitreya proktaü ÷u÷ruùave 'vyayam / yadanyadapi vaktavyaü tçtpçcchàdya vadàmi te // ViP_6,8.4 // maitreya uvàca bhagavankathitaü sarvaü yatpçùñosi mayà mune / ÷rutaü caitanmayà bhaktyà nànyatpraùñavyamasti me // ViP_6,8.5 // vicchinnàþsarvasaüdehà vaimalyaü manasaþ kçtam / tvatprasàdànmayà j¤àtà utpattisthitisaükùayàþ // ViP_6,8.6 // j¤àta÷ ca trividho rà÷iþ ÷akti÷ ca trividhà guro / vij¤àtà sà ca kàrtsnyena trividhà bhàvabhàvanà // ViP_6,8.7 // tvatprasàdànmayà j¤àtaü j¤eyamanyair alaü dvija / yadetadakhilaü viùõorjaganna vyatiricyate // ViP_6,8.8 // kçtàrthohamasaüdehastvatprasàdànmahàmune / varõadharmàdayo dharmà vidità yada÷eùataþ // ViP_6,8.9 // pravçttaü ca nivçttaü ca j¤ànaü karmamayàkhilam / prasãda viprapravara nànyatpraùñavyamasti me // ViP_6,8.10 // yadasya kathanàyàsair yo 'rjito 'si mayà guro / tatkùamyatàü vi÷eùosti na satàü putra÷iùyayoþ // ViP_6,8.11 // ÷rãparà÷ara uvàca etatte yanmayàkhyàtaü puràõaü vedasaümatam / ÷rute 'sminsarvadoùotthaþ pàparà÷iþ praõa÷yati // ViP_6,8.12 // sarga÷ ca pratisarga÷ ca vaü÷amanvantaràmi ca / vaü÷ànucaritaü kçtsnaü mayàtra tava kãrtitam // ViP_6,8.13 // atra devàs tathà daityà gandharvoragaràkùasàþ / yakùavidyàdharàþsiddhàþ kathyante 'psarasas tathà // ViP_6,8.14 // munayo bhàvitàtmànaþ kathyante tapasànvitàþ / càturvaõyaü tathà puüsà vi÷iùñacaritànica // ViP_6,8.15 // puõyàþ prade÷à medinyàþ puõyà nadyo 'tha sàgaràþ / parvatà÷ ca mahàpuõyà÷caritàni ca dhãmatàm // ViP_6,8.16 // varõadharmàdayo dharmàveda÷àstràõi kçtsna÷aþ / yeùàü saüsmaramàtsadyaþsarvapàpaiþ pramucyate // ViP_6,8.17 // utpattisthitinà÷ànàü heturyo jagato 'vyayaþ / sa sarvabhåtaþsarvàtmà kathyate bhagavànhariþ // ViP_6,8.18 // ava÷enàpi yannàmni kãrtite sarvapàtakaiþ / pumànvimanacye sadyaþsiühatrastair mçgair iva // ViP_6,8.19 // yannàmakãrtanaü bhaktyà vilàyanamanuttamam / maitreyàseùapàpànàü dhàtånàmiva pàvakaþ // ViP_6,8.20 // kalikalmaùamatyugraü narakàrttipradaü nçõàm / prayàti vilayaü sadyaþsakçdyatra ca saüsmçte // ViP_6,8.21 // hiraõyagarbhadevendrarudràdityà÷vivàyubhiþ / pàvakair vasubhiþ sàdhyair vi÷vedevàdibhiþ suraiþ // ViP_6,8.22 // yakùarakùoragaiþ siddhair daityagandharvadànavaiþ / apsarobhis tathà tàrànakùatraiþ sakalair grahaiþ // ViP_6,8.23 // saptarùibhis tathà dhiùõyair dhiùõyàdhipatibhis tathà / brahmaõàdyair manuùyai÷ ca tathaiva pa÷ubhir mçgaiþ // ViP_6,8.24 // sarãsçpair vihaïgai÷ ca palà÷àdyair mahãruhaiþ / vanàgnisàgarasaritpàtàlaiþ sasuràgnibhiþ // ViP_6,8.25 // ÷abdàdibhi÷casahitaü brahmàõóamakhilaü dvija / merorivàõuryasyaitadyanmayaü ca dvijottama // ViP_6,8.26 // sa sarvaþ sarvavitsarvasvaråpo råpavarjitaþ / bhagavànkãrtito viùõuratra pàpapraõà÷anaþ // ViP_6,8.27 // yada÷vamedhàvabhçthe snàtaþ pràpnoti vai phalam / mànavastadavàpnoti ÷rutvaitanmunisattama // ViP_6,8.28 // prayàge puùkarecaiva kurukùetre tathàr'õave / kçtopavàsaþ pràpnoti tadasya ÷ravaõànnaraþ // ViP_6,8.29 // yadagnihotre suhute varùeõàpnoti mànavaþ / mahàpuõyaphalaü vipra tadasya ÷ravaõàtsakçt // ViP_6,8.30 // yajjyeùñhasukladvàda÷yàü snàtvà vai yamunàjale / mathuràyàü hariü dçùñvà pràpnoti puruùaþ phalam // ViP_6,8.31 // tadàpnotyakhilaü samyagadhyàyaü yaþ ÷çõoti vai / puràõasyàsya viprarùa ke÷avàrpitamànasaþ // ViP_6,8.32 // yamunàsalilasnàtaþ puruùo munisattama / jyeùñhàmåle site pakùe dvàda÷yàü samupoùitaþ // ViP_6,8.33 // samabhyarcyàcyutaü samyaï mathuràyàü samàditaþ / a÷vamedhasya yaj¤asya pràpnotyavikalaü phalam // ViP_6,8.34 // àlokyardhimathànyeùàmunnãtànàü svavaü÷ajaiþ / etatkilocurapyeùàü pitaraþ sapitàmahàþ // ViP_6,8.35 // kaccidasmatkule jàtaþ kàlindãsalilàplutaþ / artayiùyati govindaü mathuràyàmupoùitaþ // ViP_6,8.36 // jyoùñhàmåle site pakùe kenaivaü vayamapyuta / paràmçddhimavàpsyàmastàritàþsvakulodbhavaiþ // ViP_6,8.37 // jyeùñhàmåle site pakùe samabhyarcya janàrdanam / dhanyànàü kulajaþ piõóànyamunàyàü pradàsyati // ViP_6,8.38 // tasminkàle samabhyarcya tatra kçùõaü samàhitaþ / dattvà piõóaü pitçbhya÷ ca yamunàsalilàplutaþ // ViP_6,8.39 // yadàpnoti naraþ puõyaü tàrayansvapitàmahàn / ÷rutvàdhyàyaü tadàpnoti puràõasyàsya ÷aktitaþ // ViP_6,8.40 // etatsaüsàrabhãråõàü paritràõamanuttamam / ÷ràvyàõàü paramaü ÷ràvyaü pavitràõàmanuttamam // ViP_6,8.41 // duþsvapnanà÷anaü néõàü sarvaduùñanibarhaõam / maïgalaü maïgalànàü ca putrasaüpatpradàyakam // ViP_6,8.42 // idamàrùaü purà pràha çbhave kamalodbhavaþ / çbhuþ priyavratàyàha sa ca bhàguraye 'bavãt // ViP_6,8.43 // bhàguristaübhamitràya dadhãcàya sa coktavàn / sàrasvatàya tenoktaü bhçguþsàrasvatena ca // ViP_6,8.44 // bhçguõà purukutsàya narmadàyai sa coktavàn / narmadà dhçtaràùñràyanàgàyàpåraõàya ca // ViP_6,8.45 // tàbhyàü ca nàgaràjàya proktaü vàsukaye dvija / vàsukiþ pràha vatsàya vatsa÷cà÷vataràya vai // ViP_6,8.46 // kaübalàya ca tenoktamelàputràya tena vai // ViP_6,8.47 // pàtàlaü samanupràptaþ tato veda÷irà muniþ / pràptavànetadakhilaü sa ca pramataye dadau // ViP_6,8.48 // dattaü pramatinà caitajjàtukarõàya dhãmate / jàtukarõena caivoktamanyeùàü puõyakarmaõàm // ViP_6,8.49 // pulastyavaradànena mamàpyetatsmçtiü gatam / mayàpi tåbhyaü maitreya yathàvatkathitaü tbidam // ViP_6,8.50 // tvamapyetacchinãkàya kalerante vadiùyasi // ViP_6,8.51 // ityetatparamaü guhyaü kalikalmaùanà÷anam / yaþ ÷çõoti naro bhaktyà sarvapàpaiþ pramucyate // ViP_6,8.52 // samastatãrthasnànàni samastàmarasaüstutiþ / kçtà tena bhavedetadyaþ ÷çõotidinedite // ViP_6,8.53 // kapilàdànajanitaü pumyamatyantadurlabham / ÷rutvaitasya da÷àdhyàyànavàpnoti na saü÷ayaþ // ViP_6,8.54 // yastvetatsakalaü ÷çõotipuruùaþ kçtvà manasyacyutaü sarvaü sarvamayaü samastajagatàmàdhàramàtmà÷rayam / j¤ànaj¤eyamanàdimantarahitaü sarvàmaràõàü hitaü sa pràpnoti na saü÷ayostyavikalaü yadvàjimedhe phalam // ViP_6,8.55 // yatràdau bhagavàü÷caràcaragururmadhye tathànte ca sa brahmaj¤ànamayo 'cyuto 'khilajaganmadhyàntasargaprabhuþ / tatasarvaü puruùaþ pavitramamalaü ÷çõvanpañhanvàcayanpràpnotyasti na tatphalaü tribhuvaneùvekàntasiddhirhariþ // ViP_6,8.56 // yasminnyastamanirna yàti narakaü svargo 'pi yaccintane vighno yatra nive÷itàtmamanaso bràhmo 'pi loko 'lpakaþ / muktiü cetasi yaþsthito maladhiyàü puüsàü dadàtyavyayaþ kiü citraü yadaghaü prayàti vilayaü tatràcyute kãrtite // ViP_6,8.57 // yaj¤air yaj¤avido yajanti satataü yaj¤e÷varaü karmiõo yaü vai brahmamayaü paràvaramayaü dhyàyanti ca j¤àninaþ / yaü saücitya na jàyate na mriyate no vardhate hãyate naivàsanna ca sadbhavatyati tataþ kiü và hareþ ÷råyatàm // ViP_6,8.58 // kavyaü yaþ putçråpadhçgvidhihutaü havyaü ca bhuktaü vibhurdevatve bhagavànanàdinidhanaþsàvahàsvadhàsaüj¤ite / yasminbrahmaõi sarva÷aktinilaye mànàni no màninàü viùñhàyai prabhavanti hanti kaluùaü ÷rotraü sa yàto hariþ // ViP_6,8.59 // nàntosti yasya na ca yasya samudbhavo 'sti vçddhirna yasya pariõàmavivarjitasya / nàpakùayaü ca samupaityavikàri vastu yastaü natosmi puruùotmamã÷amãóyam // ViP_6,8.60 // tasyaiva yonu gumabhugbahudhaika eva suddhopya÷uddha iva bhàti hi mårtibhedaiþ / j¤ànànvitaþsakalasattvavibhåtikartà tasmai namostu puruùàya sadàvyayàya // ViP_6,8.61 // j¤ànapravçttiniyamaikyamayàya puüso bhogapradànapañave triguõàtmakàya / avyàkçtàya bhavabàvanakàraõàya vande svaråpabhavanàya sadàjaràya // ViP_6,8.62 // vyomànilàgnijalabhåracanàmayàya ÷abdàdibhogyaviùayopanayakùamàya / puüsaþsamastakaraõair upakàrakàya vyaktàya såkùmabçhadàtmavate natosmi // ViP_6,8.63 // iti vividhamajasya yasya råpaü prakçtiparàtmamayaü sanàtanasya / pradi÷atu bhagavàna÷eùapuüsàü harirapajanmajaràdikàü siddhim // ViP_6,8.64 // iti ÷rãviùõumahàpuràõe ùaùñhàü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ (8) samàpto 'yaü ùaùñhàü÷aþ iti ÷rãviùõumahàpuràõaü samàptam