Visnu-Purana Based on: The Critical Edition of the Viùõupuràõam, critically edited by M. M. Pathak. Vadodara : Oriental Institute 1997-1999. Input by Peter Schreiner TEXT WITH PADA MARKERS STRUCTURE OF REFERENCES: ViP_n,nn.nn = number of aü÷a,adhyàya.verse ViP_n,nn.nn*nn(:nn) = number of PRECEDING aü÷a,adhyàya.verse*insertion(:line [optional for insertions of more than one line]) ViP_n,nn.nn@n:nn = number of PRECEDING aü÷a,adhyàya.verse@appendix:line / = daõóa in metric parts | = daõóa in prose parts ... = interlocutors xxx = missing/illegible character ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ PADA MARKERS For a four-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ // For a six-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ \ ........ # ........ // Before st. 1, ø1,B3 ins., followed by *1-4: oü namo bhagavate vàsudevàya | Before st. 1, ø2 ins.: oü ÷rãgaõe÷àya namaþ oü namo nàràyaõàya oü | Before st. 1, ¥1 ins., followed by *1-4: oü namo kçùõàya | Before st. 1, V1 ins., followed by *1-4: oü namo bhagavate vàsudevàya | Before st. 1, B1 ins., followed by *1-4: namo gaõapataye | Before st. 1, B2 ins., followed by *1-4: oü ÷rãkçùõaþ | jitaü te puõóarãkàkùa $ namas te vi÷vabhàvana & namas te 'stu hçùãke÷a % mahàpuruùa pårvaja // ViP_1,1.0*1 // sadakùaraü brahma ya ã÷varaþ pumàn $ guõormisçùñisthitikàlasaülayaþ & pradhànabuddhyàdijagatprapa¤casåþ % sa no 'stu viùõur matibhåtimuktidaþ // ViP_1,1.0*2 // praõamya viùõuü vi÷ve÷aü $ brahmàdãn praõipatya ca & guruü praõamya vakùyàmi % puràõaü vedasaümitam // ViP_1,1.0*3 // itihàsapuràõaj¤aü $ vedavedàïgapàragam & dharma÷àstràditattvaj¤aü % vasiùñhatanayàtmajam // ViP_1,1.0*4 // Before st. 1, D2 ins., followed by *5-6: svasti ÷rãgurugaõe÷abhàratãsvaråpiõe ÷rãnàràyaõàya namaþ | samastacetobhimatàrthasiddhaye $ gaõaiþ suràõàm api saüstutau yaþ & a÷eùavighnendhanajàtavedasaü % namàmi taü ÷uddhadhiyaü gaõàdhipam // ViP_1,1.0*5 // padmàsanaü padmasamànanaü ca $ padmasya yoni÷ caturànanaü ca & ùaóaïgavedai÷ ca vibhåùitàïgaü % pitàmahaü taü praõato 'smi nityam // ViP_1,1.0*6 // Before st. 1, D4 ins. *16, followed by *7-8: .... .... $ .... .tàtmane [lacuna] & itihàsapuràõànàm % àdikartre namo namaþ // ViP_1,1.0*7 // kçtvà tan narasiüharåpam atulaü lokatrayavyàpi yad $ vyàlaü visphuñacàrukesarasañàsaüghàtaramyàkçtiþ & vakùo vajra÷ilàsamåhakañhinaü vistàri devadviùo % bhinnaü yena nakhair mudes tu bhagavàn devaþ sa vaþ ke÷avaþ // ViP_1,1.0*8 // Before st. 1, D5 ins., followed by *9-10, thereafter by *1-4: oü namo bhagavate vàsudevàya ÷rãgaõe÷asarasvatãbhyàü namaþ | jayati kamalodaravapuþ kama[la]mukhaþ kamalagarbhasaübhåtaþ /* suranamitacaraõakamalaþ kamalàsanasaüsthito brahmà // ViP_1,1.0*9 //* jayati jalabhàragarbhitanilàmbudanãlavapuþ /* mandaragiriparivartanaviùama÷ilàlà¤chano vibhuþ // ViP_1,1.0*10 //* jayati ÷a÷ikhaõóamaõóitavikañajañàmukuñasaükañalalàñam /* sphuñada÷anakiraõavikasitamukhakamalacatuùñayaü ÷aübhoþ // ViP_1,1.0*11 //* Before st. 1, D6 ins., followed by *5-6, *24: ÷rãgaõe÷àya namaþ oü namo bhagavate ÷rãvàsudevàya | Before st. 1, D7 ins.: oü | Before st. 1, D8 ins., followed by *1-4: oü namo bhagavate vàsudevàya ÷rãgaõe÷asarasvatãbhyàü namaþ | Before st. 1, T1 ins., followed by *12-14: oü | ÷uklàmbaradharaü viùõuü $ ÷a÷ivarõaü caturbhujam & prasannavadanaü dhyàyet % sarvavighnopa÷àntaye // ViP_1,1.0*12 // agajànanapadmàrkaü $ gajànanam aharni÷am & anekadantaü bhaktànàm % ekadantam upàsmahe // ViP_1,1.0*13 // yà kundendutuùàrahàradhavalà yà ÷ubhravastràvçtà $ yà vãõàvaradaõóamaõóitakarà yà ÷vetapadmàsana & ya brahmàcyuta÷aükaraprabhçtibhir devaiþ sadà påjità % sà màü pàtu sarasvatã bhagavatã niþ÷eùajàóyàpahà // ViP_1,1.0*14 // Before st. 1, T1 ins., followed by *15-17: oü | yasmàd idaü jagad ajàyata yatra tiùñhaty ante samastam idaü astam upaiti yatra /* tasmai namaþ sadasadàdivikalpa÷ånya caitanyamàtravapuùe puruùottamàya // ViP_1,1.0*15 //* tattvena ya÷ ca dadhadã÷varatatsvabhàva bhogàpavargatadupàyagatãr udàraþ /* saüdar÷ayan niramimãta puràõaratnaü tasmai namo munivaràya parà÷aràya // ViP_1,1.0*16 //* aü÷aiþ ùaóbhiþ samàkãõam $ aïgair vedam ivàparam & puràõaü vaiùõavaü cakre % yas tam vande parà÷aram // ViP_1,1.0*17 // Before st. 1, T3 ins.: oü ÷rãviùõave namaþ | Before st. 1, G1 ins., followed by *8: ÷rãmahàgaõapataye namaþ | avighnam astu | Before st. 1, G2 ins.: païkeruhàkùàya bhavauùadhàya $ bhaktàrtinà÷àya paràt paràya & tàrkùyàdhiråóhàya sukhapradàya % akùmãvaràhàya namaþ parasmai // ViP_1,1.0*18 // Before st. 1, G3 ins.: hariþ oü viùõupuràõaü saüputaü àrambhaü ÷ubham astu avighnam astu ÷rã÷riyai nmaþ [namaþ] ÷rãhayagrãvàya nmaþ [namaþ] ÷rãràmacandràya parasmai brahmaõe nmaþ [namaþ] hariþ oü avighnam astu | Before st. 1, M2 ins., followed by *1 and *8, then *19: ÷rãgaõe÷àya namaþ avighnena parisamàptir astu | yasyàsãt prapitàmaho guõanidher devaþ puràõo jagat $ sçùñà yasya pitàmaho matimatàü ÷reùñho vasiùñhaþ pità & ÷aktir yasya jagaddhitàya bhagavàn vyàso hariþ putratàü % yàto yasya parà÷araü tam atulam vandàmahe nirmalam // ViP_1,1.0*19 // parà÷araü munivaraü $ kçtapårvàhõikakriyam & maitreyaþ paripapraccha % praõipatyàbhivàdya ca // ViP_1,1.1 // tvatto hi vedàdhyayanam $ adhãtam akhilaü guro & dharma÷àstràõi sarvàõi % vedàïgàni yathàkramam // ViP_1,1.2 // tvatprasàdàn muni÷reùñha $ màm anye nàkçta÷ramam & vakùyanti sarva÷àstreùu % pràya÷o ye 'pi vidviùaþ // ViP_1,1.3 // so 'ham icchàmi dharmaj¤a $ ÷rotuü tvatto yathà jagat & babhåva bhåya÷ ca yathà % mahàbhàga bhaviùyati // ViP_1,1.4 // yanmayaü ca jagad brahman $ yata÷ caitac caràcaram & lãnam àsãd yathà yatra % layam eùyati yatra ca // ViP_1,1.5 // yatpramàõàni bhåtàni $ devàdãnàü ca saübhavam & samudraparvatànàü ca % saüsthànaü ca yathà bhuvaþ // ViP_1,1.6 // såryàdãnàü ca saüsthànaü $ pramàõaü munisattama & devàdãnàü tathà vaü÷àn % manån manvantaràõi ca // ViP_1,1.7 // kalpàn kalpavikalpàü÷ ca $ caturyugavikalpitàn & kalpàntasya svaråpaü ca % yugadharmàü÷ ca kçtsna÷aþ // ViP_1,1.8 // devarùipàrthivànàü ca $ caritaü yan mahàmune & veda÷àkhàpraõayanaü % yathàvad vyàsakartçkam // ViP_1,1.9 // dharmàü÷ ca bràhmaõàdãnàü $ tathà cà÷ramavàsinàm & ÷rotum icchàmy ahaü sarvaü % tvatto vàsiùñhanandana // ViP_1,1.10 // brahman prasàdapravaõaü $ kuruùva mayi mànasam & yenàham etaj jànãyàü % tvatprasàdàn mahàmune // ViP_1,1.11 // parà÷ara uvàca: sàdhu maitreya dharmaj¤a $ smàrito 'smi puràtanam & pituþ pità me bhagavàn % vasiùñho yad uvàca ha // ViP_1,1.12 // vi÷vàmitraprayuktena $ rakùasà bhakùito mayà & ÷rutas tàtas tataþ krodho % maitreyàsãn mamàtulaþ // ViP_1,1.13 // tato 'haü rakùasàü satraü $ vinà÷àya samàrabham & bhasmãkçtà÷ ca ÷ata÷as % tasmin satre ni÷àcaràþ // ViP_1,1.14 // tataþ saükùãyamàõeùu $ teùu rakùaþsv a÷eùataþ & màm uvàca mahàbhàgo % vasiùñho 'smatpitàmahaþ // ViP_1,1.15 // alam atyantakopena $ tàta manyum imaü jahi & ràkùasà nàparàdhyante % pitus te vihitaü tathà // ViP_1,1.16 // måóhànàm eùa bhavati $ krodho j¤ànavatàü kutaþ & hanyate tàta kaþ kena % yataþ svakçtabhuk pumàn // ViP_1,1.17 // saücitasyàpi mahatà $ vatsa kle÷ena mànavaiþ & ya÷asas tapasa÷ caiva % krodho nà÷akaraþ paraþ // ViP_1,1.18 // svargàpavargavyàsedha- $ kàraõaü paramarùayaþ & varjayanti sadà krodhaü % tàta mà tadva÷o bhava // ViP_1,1.19 // alaü ni÷àcarair dagdhair $ dãnair anaparàdhibhiþ & satraü te viramatv etat % kùamàsàrà hi sàdhavaþ // ViP_1,1.20 // evaü tàtena tenàham $ anunãto mahàtmanà & upasaühçtavàn satraü % sadyas tadvàkyagauravàt // ViP_1,1.21 // tataþ prãtaþ sa bhagavàn $ vasiùñho munisattamaþ & saüpràpta÷ ca tadà tatra % pulastyo brahmaõaþ sutaþ // ViP_1,1.22 // pitàmahena dattàrghyaþ $ kçtàsanaparigrahaþ & màm uvàca mahàbhàgo % maitreya pulahàgrajaþ // ViP_1,1.23 // pulastya uvàca: vaire mahati yad vàkyàd $ guror asyà÷rità kùamà & tvayà tasmàt samastàni % bhavठchàstràõi vetsyati // ViP_1,1.24 // saütater na mamocchedaþ $ kruddhenàpi yataþ kçtaþ & tvayà tasmàn mahàbhàga % dadàmy anyaü mahàvaram // ViP_1,1.25 // puràõasaühitàkartà $ bhavàn vatsa bhaviùyati & devatàpàramàrthyaü ca % yathàvad vetsyate bhavàn // ViP_1,1.26 // pravçtte ca nivçtte ca $ karmaõy astamalà matiþ & matprasàdàd asaüdigdhà % tava vatsa bhaviùyati // ViP_1,1.27 // tata÷ ca bhagavàn pràha $ vasiùñho me pitàmahaþ & pulastyena yad uktaü te % sarvam etad bhaviùyati // ViP_1,1.28 // iti pårvaü vasiùñhena $ pulastyena ca dhãmatà & yad uktaü tat smçtiü yàtaü % tvatpra÷nàd akhilaü mama // ViP_1,1.29 // so 'haü vadàmy a÷eùaü te $ maitreya paripçcchate & puràõasaühitàü samyak % tàü nibodha yathàtatham // ViP_1,1.30 // viùõoþ sakà÷àd udbhåtaü $ jagat tatraiva ca sthitam & sthitisaüyamakartàsau % jagato 'sya jagac ca saþ // ViP_1,1.31 // M0 ins.: mitràputravaco ni÷amya sakalaü smçtvàtmanas tad varam $ satraü caiva nivàritaü sa sumahàbhàgo 'bhavat tàraõam & kçtvà vaiùõavam uttamaü munivaraü maitreyam adhyàpayat % tattvàrthapratipàdanaü pravadatàü sarvàrthadaü ÷çõvatàm // ViP_1,1.31*20 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e prathamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: avikàràya ÷uddhàya $ nityàya paramàtmane & sadaikaråparåpàya % viùõave sarvajiùõave // ViP_1,2.1 // namo hiraõyagarbhàya $ haraye ÷aükaràya ca & vàsudevàya tàràya % sargasthityantakàriõe // ViP_1,2.2 // ekànekasvaråpàya $ sthålasåkùmàtmane namaþ & avyaktavyaktaråpàya % viùõave muktihetave // ViP_1,2.3 // sargasthitivinà÷ànàü $ jagato yo jaganmayaþ & målabhåto namas tasmai % viùõave paramàtmane // ViP_1,2.4 // àdhàrabhåtaü vi÷vasyàpy $ aõãyàüsam aõãyasàm & praõamya sarvabhåtastham % acyutaü puruùottamam // ViP_1,2.5 // j¤ànasvaråpam atyanta- $ nirmalaü paramàrthataþ & tam evàrthasvaråpeõa % bhràntidar÷anataþ sthitam // ViP_1,2.6 // viùõuü grasiùõuü vi÷vasya $ sthitisarge tathà prabhum & praõamya jagatàm ã÷am % ajam akùayam avyayam // ViP_1,2.7 // kathayàmi yathàpårvaü $ dakùàdyair munisattamaiþ & pçùñaþ provàca bhagavàn % abjayoniþ pitàmahaþ // ViP_1,2.8 // tai÷ coktaü purukutsàya $ bhåbhuje narmadàtañe & sàrasvatàya tenàpi % mama sàrasvatena ca // ViP_1,2.9 // paraþ paràõàü paramaþ $ paramàtmàtmasaüsthitaþ & råpavarõàdinirde÷a- % vi÷eùaõavivarjitaþ // ViP_1,2.10 // apakùayavinà÷àbhyàü $ pariõàmarddhijanmabhiþ & varjitaþ ÷akyate vaktuü % yaþ sadàstãti kevalam // ViP_1,2.11 // sarvatràsau samastaü ca $ vasaty atreti vai yataþ & tataþ sa vàsudeveti % vidvadbhiþ paripañhyate // ViP_1,2.12 // tad brahma paramaü nityam $ ajam akùayam avyayam & ekasvaråpaü ca sadà % heyàbhàvàc ca nirmalam // ViP_1,2.13 // tad eva sarvam evaitad $ vyaktàvyaktasvaråpavat & tathà puruùaråpeõa % kàlaråpeõa ca sthitam // ViP_1,2.14 // parasya brahmaõo råpaü $ puruùaþ prathamaü dvija & vyaktàvyakte tathaivànye % råpe kàlas tathàparam // ViP_1,2.15 // pradhànapuruùavyakta- $ kàlànàü paramaü hi yat & pa÷yanti sårayaþ ÷uddhaü % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_1,2.16 // pradhànapuruùavyakta- $ kàlàs tu pravibhàga÷aþ & råpàõi sthitisargànta- % vyaktisadbhàvahetavaþ // ViP_1,2.17 // vyaktaü viùõus tathàvyaktaü $ puruùaþ kàla eva ca & krãóato bàlakasyeva % ceùñàü tasya ni÷àmaya // ViP_1,2.18 // avyaktaü kàraõaü yat tat $ pradhànam çùisattamaiþ & procyate prakçtiþ såkùmà % nityà sadasadàtmikà // ViP_1,2.19 // akùayaü nànyadàdhàram $ ameyam ajaraü dhruvam & ÷abdaspar÷avihãnaü tad % råpàdibhir asaühatam // ViP_1,2.20 // triguõaü taj jagadyonir $ anàdiprabhavàvyayam & tenàgre sarvam evàsãd % vyàptaü vai pralayàd anu // ViP_1,2.21 // vedavàdavido vidvan $ niyatà brahmavàdinaþ & pañhanti caitam evàrthaü % pradhànapratipàdakam // ViP_1,2.22 // nàho na ràtrir na nabho na bhåmir $ nàsãt tamo jyotir abhån na cànyat & ÷rotràdibuddhyànupalabhyam ekaü % pràdhànikaü brahma pumàüs tadàsãt // ViP_1,2.23 // viùõoþ svaråpàt parato hi te 'nye $ råpe pradhànaü puruùa÷ ca vipra & tasyaiva te 'nyena dhçte viyukte % råpàntaraü tad dvija kàlasaüj¤am // ViP_1,2.24 // prakçtau ca sthitaü vyaktam $ atãtapralaye tu yat & tasmàt pràkçtasaüj¤o 'yam % ucyate pratisaücaraþ // ViP_1,2.25 // anàdir bhagavàn kàlo $ nànto 'sya dvija vidyate & avyucchinnàs tatas tv ete % sargasthityantasaüyamàþ // ViP_1,2.26 // guõasàmye tatas tasmin $ pçthak puüsi vyavasthite & kàlasvaråpaü tad viùõor % maitreya parivartate // ViP_1,2.27 // ø2,¥1,V1,B,D2,4-8,G2,M2 subst.: kàlasvaråparåpaü tad $ viùõor maitreya vartate // ViP_1,2.27*21 // tatas tat paramaü brahma $ paramàtmà jaganmayaþ & sarvagaþ sarvabhåte÷aþ % sarvàtmà parame÷varaþ // ViP_1,2.28 // pradhànaü puruùaü càpi $ pravi÷yàtmecchayà hariþ & kùobhayàm àsa saüpràpte % sargakàle vyayàvyayau // ViP_1,2.29 // yathà saünidhimàtreõa $ gandhaþ kùobhàya jàyate & manaso nopakartçtvàt % tathàsau parame÷varaþ // ViP_1,2.30 // sa eva kùobhako brahman $ kùobhya÷ ca puruùottamaþ & sa saükocavikàsàbhyàü % pradhànatve 'pi ca sthitaþ // ViP_1,2.31 // vikàsàõusvaråpai÷ ca $ brahmaråpàdibhis tathà & vyaktasvaråpa÷ ca tathà % viùõuþ sarve÷vare÷varaþ // ViP_1,2.32 // guõasàmyàt tatas tasmàt $ kùetraj¤àdhiùñhitàn mune & guõavya¤janasaübhåtiþ % sargakàle dvijottama // ViP_1,2.33 // pradhànatattvam udbhåtaü $ mahàntaü tat samàvçõot & sàttviko ràjasa÷ caiva % tàmasa÷ ca tridhà mahàn \ pradhànatattvena samaü # tvacà bãjam ivàvçtam // ViP_1,2.34 // vaikàrikas taijasa÷ ca $ bhåtàdi÷ caiva tàmasaþ & trividho 'yam ahaükàro % mahattattvàd ajàyata // ViP_1,2.35 // bhåtendriyàõàü hetuþ sa $ triguõatvàn mahàmune & yathà pradhànena mahàn % mahatà sa tathàvçtaþ // ViP_1,2.36 // bhåtàdis tu vikurvàõaþ $ ÷abdatanmàtrakaü tataþ & sasarja ÷abdatanmàtràd % àkà÷aü ÷abdalakùaõam // ViP_1,2.37 // ÷abdamàtraü tathàkà÷aü $ bhåtàdiþ sa samàvçõot & àkà÷as tu vikurvàõaþ % spar÷amàtraü sasarja ha // ViP_1,2.38 // balavàn abhavad vàyus $ tasya spar÷o guõo mataþ & àkà÷aü ÷abdamàtraü tu % spar÷amàtraü samàvçõot // ViP_1,2.39 // tato vàyur vikurvàõo $ råpamàtraü sasarja ha & jyotir utpadyate vàyos % tad råpaguõam ucyate // ViP_1,2.40 // spar÷amàtras tato vàyå $ råpamàtraü samàvçõot & jyoti÷ càpi vikurvàõaü % rasamàtraü sasarja ha // ViP_1,2.41 // saübhavanti tato 'mbhàüsi $ rasàdhàràõi tàni ca & rasamàtràõi càmbhàüsi % råpamàtraü samàvçõot // ViP_1,2.42 // vikurvàõàni càmbhàüsi $ gandhamàtraü sasarjire & saüghàto jàyate tasmàt % tasya gandho guõo mataþ // ViP_1,2.43 // tasmiüs tasmiüs tu tanmàtrà $ tena tanmàtratà smçtà & tanmàtràõy avi÷eùàõi % avi÷eùàs tato hi te // ViP_1,2.44 // na ÷àntà nàpi ghoràs te $ na måóhà÷ càvi÷eùiõaþ & bhåtatanmàtrasargo 'yam % ahaükàràt tu tàmasàt // ViP_1,2.45 // taijasànãndriyàõy àhur $ devà vaikàrikà da÷a & ekàda÷aü mana÷ càtra % devà vaikàrikàþ smçtàþ // ViP_1,2.46 // tvak cakùur nàsikà jihvà $ ÷rotram atra ca pa¤camam & ÷abdàdãnàm avàptyarthaü % buddhiyuktàni vai dvija // ViP_1,2.47 // pàyåpasthau karau pàdau $ vàk ca maitreya pa¤camã & visarga÷ilpagatyukti % karma teùàü ca kathyate // ViP_1,2.48 // àkà÷avàyutejàüsi $ salilaü pçthivã tathà & ÷abdàdibhir guõair brahman % saüyuktàny uttarottaraiþ // ViP_1,2.49 // ÷àntà ghorà÷ ca måóhà÷ ca $ vi÷eùàs tena te smçtàþ // ViP_1,2.50 // nànàvãryàþ pçthagbhåtàs $ tatas te saühatiü vinà & nà÷aknuvan prajàþ sraùñum % asamàgamya kçtsna÷aþ // ViP_1,2.51 // sametyànyonyasaüyogaü $ parasparasamà÷rayàþ & ekasaüghàtalakùyà÷ ca % saüpràpyaikyam a÷eùataþ // ViP_1,2.52 // puruùàdhiùñhitatvàc ca $ avyaktànugraheõa ca & mahadàdyà vi÷eùàntà hy % aõóam utpàdayanti te // ViP_1,2.53 // tat krameõa vivçddhaü tu $ jalabudbudavat samam & bhåtebhyo 'õóaü mahàbuddhe % bçhat tad udake÷ayam \ pràkçtaü brahmaråpasya # viùõoþ sthànam anuttamam // ViP_1,2.54 // tatràvyaktasvaråpo 'sau $ vyaktaråpã jagatpatiþ & viùõur brahmasvaråpeõa % svayam eva vyavasthitaþ // ViP_1,2.55 // merur ulbam abhåt tasya $ jaràyu÷ ca mahãdharàþ & garbhodakaü samudrà÷ ca % tasyàsan sumahàtmanaþ // ViP_1,2.56 // sàdridvãpasamudrà÷ ca $ sajyotir lokasaügrahaþ & tasminn aõóe 'bhavad vipra % sadevàsuramànuùaþ // ViP_1,2.57 // vàrivahnyanilàkà÷ais $ tato bhåtàdinà bahiþ & vçtaü da÷aguõair aõóaü % bhåtàdir mahatà tathà // ViP_1,2.58 // avyaktenàvçto brahmaüs $ taiþ sarvaiþ sahito mahàn & ebhir àvaraõair aõóaü % saptabhiþ pràkçtair vçtam \ nàlikeraphalasyàntar # bãjaü bàhyadalair iva // ViP_1,2.59 // juùan rajoguõaü tatra $ svayaü vi÷ve÷varo hariþ & brahmà bhåtvàsya jagato % visçùñau saüpravartate // ViP_1,2.60 // sçùñaü ca pàty anuyugaü $ yàvat kalpavikalpanà & sattvabhçd bhagavàn viùõur % aprameyaparàkramaþ // ViP_1,2.61 // tamoudrekã ca kalpànte $ rudraråpã janàrdanaþ & maitreyàkhilabhåtàni % bhakùayaty atibhãùaõaþ // ViP_1,2.62 // saübhakùayitvà bhåtàni $ jagaty ekàrõavãkçte & nàgaparyaïka÷ayane % ÷ete 'sau parame÷varaþ // ViP_1,2.63 // prabuddha÷ ca punaþ sçùñiü $ karoti brahmaråpadhçk // ViP_1,2.64 // sçùñisthityantakaraõàd $ brahmaviùõu÷ivàtmikàm & sa saüj¤àü yàti bhagavàn % eka eva janàrdanaþ // ViP_1,2.65 // sraùñà sçjati càtmànaü $ viùõuþ pàlyaü ca pàti ca & upasaüharate cànte % saühartà ca svayaü prabhuþ // ViP_1,2.66 // pçthivy àpas tathà tejo $ vàyur àkà÷am eva ca & sarvendriyàntaþkaraõaü % puruùàkhyaü hi yaj jagat // ViP_1,2.67 // sa eva sarvabhåte÷o $ vi÷varåpo yato 'vyayaþ & sargàdikaü tato 'syaiva % bhåtastham upakàrakam // ViP_1,2.68 // sa eva sçjyaþ sa ca sargakartà $ sa eva pàty atti ca pàlyate ca & brahmàdyavasthàbhir a÷eùamårtir % viùõur variùñho varado vareõyaþ // ViP_1,2.69 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: nirguõasyàprameyasya $ ÷uddhasyàpy amalàtmanaþ & kathaü sargàdikartçtvaü % brahmaõo 'bhyupagamyate // ViP_1,3.1 // parà÷ara uvàca: ÷aktayaþ sarvabhàvànàm $ acintyaj¤ànagocaràþ & yato 'to brahmaõas tàs tu % sargàdyà bhàva÷aktayaþ \ bhavanti tapatàü ÷reùñha # pàvakasya yathoùõatà // ViP_1,3.2 // tan nibodha yathà sarge $ bhagavàn saüpravartate & nàràyaõàkhyo bhagavàn % brahmà lokapitàmahaþ // ViP_1,3.3 // utpannaþ procyate vidvan $ nitya evopacàrataþ // ViP_1,3.4 // nijena tasya mànena $ àyur varùa÷ataü smçtam & tat paràkhyaü tadardhaü ca % paràrdham abhidhãyate // ViP_1,3.5 // kàlasvaråpaü viùõo÷ ca $ yan mayoktaü tavànagha & tena tasya nibodha tvaü % parimàõopapàdanam // ViP_1,3.6 // anyeùàü caiva jantånàü $ caràõàm acarà÷ ca ye & bhåbhåbhçtsàgaràdãnàm % a÷eùàõàü ca sattama // ViP_1,3.7 // kàùñhà pa¤cada÷àkhyàtà $ nimeùà munisattama & kàùñhàtriü÷at kalà triü÷at % kalà mauhårtiko vidhiþ // ViP_1,3.8 // tàvatsaükhyair ahoràtraü $ muhårtair mànuùaü smçtam & ahoràtràõi tàvanti % màsaþ pakùadvayàtmakaþ // ViP_1,3.9 // taiþ ùaóbhir ayanaü varùaü $ dve 'yane dakùiõottare & ayanaü dakùiõaü ràtrir % devànàm uttaraü dinam // ViP_1,3.10 // divyair varùasahasrais tu $ kçtatretàdisaüj¤itam & caturyugaü dvàda÷abhis % tadvibhàgaü nibodha me // ViP_1,3.11 // catvàri trãõi dve caikaü $ kçtàdiùu yathàkramam & divyàbdànàü sahasràõi % yugeùv àhuþ puràvidaþ // ViP_1,3.12 // tatpramàõaiþ ÷ataiþ saüdhyà $ pårvà tatràbhidhãyate & saüdhyàü÷aka÷ ca tattulyo % yugasyànantaro hi saþ // ViP_1,3.13 // saüdhyàsaüdhyàü÷ayor antar $ yaþ kàlo munisattama & yugàkhyaþ sa tu vij¤eyaþ % kçtatretàdisaüj¤itaþ // ViP_1,3.14 // kçtaü tretà dvàpara÷ ca $ kali÷ caiva caturyugam & procyate tatsahasraü ca % brahmaõo divasaü mune // ViP_1,3.15 // brahmaõo divase brahman $ manavas tu caturda÷a & bhavanti parimàõaü ca % teùàü kàlakçtaü ÷çõu // ViP_1,3.16 // saptarùayaþ suràþ ÷akro $ manus tatsånavo nçpàþ & ekakàle hi sçjyante % saühriyante ca pårvavat // ViP_1,3.17 // caturyugàõàü saükhyàtà $ sàdhikà hy ekasaptatiþ & manvantaraü manoþ kàlaþ % suràdãnàü ca sattama // ViP_1,3.18 // aùñau ÷atasahasràõi $ divyayà saükhyayà smçtam & dvàpa¤cà÷at tathànyàni % sahasràõy adhikàni tu // ViP_1,3.19 // triü÷atkoñyas tu saüpårõàþ $ saükhyàtàþ saükhyayà dvija & saptaùaùñis tathànyàni % niyutàni mahàmune // ViP_1,3.20 // D7 ins.: dvicatvàriü÷atà yukta $ ÷atenàpy adhikàs tathà // ViP_1,3.20*22:1 // divyàhnaþ pa¤casàhasra- $ màsà da÷a dinàùñakam // ViP_1,3.20*22:2 // catur yàmà muhårtau dvàv $ aùñàv api kalàs tathà // ViP_1,3.20*22:3 // kàùñà saptada÷a dvau ca $ nimeùau tadanantaram // ViP_1,3.20*22:4 // daivasyaikanimeùasya $ saptamo bhàga iùyate // ViP_1,3.20*22:5 // mànuùàbdàs tu lakùyàõi $ tathàùñàda÷a tatparam // ViP_1,3.20*22:6 // sahasram aùñàviü÷atyà $ yutà÷ càbdà catuþ÷atã // ViP_1,3.20*22:7 // caturviü÷ed ahoràtre $ yutà màsà÷ ca ùañ tathà // ViP_1,3.20*22:8 // nàóyo dvàda÷a tàvatyaþ $ kalà÷ ca tadanantaram // ViP_1,3.20*22:9 // pa¤caviü÷ati kàùñà÷ ca $ nimeùà da÷asàyikà // ViP_1,3.20*22:10 // viü÷ati÷ ca sahasràõi $ kàlo 'yam adhikaü vinà & manvantarasya saükhyeyaü % mànuùair vatsarair dvija // ViP_1,3.21 // caturda÷aguõo hy eùa $ kàlo bràhmam ahaþ smçtam & bràhmo naimittiko nàma % tasyànte pratisaücaraþ // ViP_1,3.22 // tadà hi dahyate sarvaü $ trailokyaü bhårbhuvàdikam & janaü prayànti tàpàrtà % maharlokanivàsinaþ // ViP_1,3.23 // ekàrõave tu trailokye $ brahmà nàràyaõàtmakaþ & bhogi÷ayyàgataþ ÷ete % trailokyagràsabçühitaþ // ViP_1,3.24 // janasthair yogibhir deva÷ $ cintyamàno 'bjasaübhavaþ & tatpramàõàü hi tàü ràtriü % tadante sçjate punaþ // ViP_1,3.25 // evaü tu brahmaõo varùam $ evaü varùa÷ataü ca yat & ÷ataü hi tasya varùàõàü % paramàyur mahàtmanaþ // ViP_1,3.26 // ekam asya vyatãtaü tu $ paràrdhaü brahmaõo 'nagha & tasyànte 'bhån mahàkalpaþ % pàdma ity abhivi÷rutaþ // ViP_1,3.27 // dvitãyasya paràrdhasya $ vartamànasya vai dvija & vàràha iti kalpo 'yaü % prathamaþ parikãrtitaþ // ViP_1,3.28 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: brahmà nàràyaõàkhyo 'sau $ kalpàdau bhagavàn yathà & sasarja sarvabhåtàni % tad àcakùva mahàmune // ViP_1,4.1 // parà÷ara uvàca: prajàþ sasarja bhagavàn $ brahmà nàràyaõàtmakaþ & prajàpatipatir devo % yathà tan me ni÷àmaya // ViP_1,4.2 // atãtakalpàvasàne $ ni÷àsuptotthitaþ prabhuþ & sattvodriktas tathà brahmà % ÷ånyaü lokam avaikùata // ViP_1,4.3 // nàràyaõaþ paro 'cintyaþ $ pareùàm api sa prabhuþ & brahmasvaråpã bhagavàn % anàdiþ sarvasaübhavaþ // ViP_1,4.4 // imaü codàharanty atra $ ÷lokaü nàràyaõaü prati & brahmasvaråpiõaü devaü % jagataþ prabhavàpyayam // ViP_1,4.5 // àpo nàrà iti proktà $ àpo vai narasånavaþ & ayanaü tasya tàþ pårvaü % tena nàràyaõaþ smçtaþ // ViP_1,4.6 // toyàntaþ sa mahãü j¤àtvà $ jagaty ekàrõave prabhuþ & anumànàt taduddhàraü % kartukàmaþ prajàpatiþ // ViP_1,4.7 // akarot sa tanåm anyàü $ kalpàdiùu yathà purà & matsyakårmàdikàü tadvad % vàràhaü vapur àsthitaþ // ViP_1,4.8 // vedayaj¤amayaü råpam $ a÷eùajagataþ sthitau & sthitaþ sthiràtmà sarvàtmà % paramàtmà prajàpatiþ // ViP_1,4.9 // janalokagataiþ siddhaiþ $ sanakàdyair abhiùñutaþ & pravive÷a tadà toyam % àtmàdhàro dharàdharaþ // ViP_1,4.10 // nirãkùya taü tadà devã $ pàtàlatalam àgatam & tuùñàva praõatà bhåtvà % bhaktinamrà vasuüdharà // ViP_1,4.11 // pçthivy uvàca: namas te sarvabhåtàya $ tubhyaü ÷aïkhagadàdhara & màm uddharàsmàd adya tvaü % tvatto 'haü pårvam utthità // ViP_1,4.12 // tvayàham uddhçtà pårvaü $ tvanmayàhaü janàrdana & tathànyàni ca bhåtàni % gaganàdãny a÷eùataþ // ViP_1,4.13 // namas te paramàtmàtman $ puruùàtman namo 'stu te & pradhànavyaktabhåtàya % kàlabhåtàya te namaþ // ViP_1,4.14 // tvaü kartà sarvabhåtànàü $ tvaü pàtà tvaü vinà÷akçt & sargàdiùu prabho brahma- % viùõurudràtmaråpadhçk // ViP_1,4.15 // saübhakùayitvà sakalaü $ jagaty ekàrõavãkçte & ÷eùe tvam eva govinda % cintyamàno manãùibhiþ // ViP_1,4.16 // bhavato yat paraü råpaü $ tan na jànàti ka÷cana & avatàreùu yad råpaü % tad arcanti divaukasaþ // ViP_1,4.17 // tvàm àràdhya paraü brahma $ yàtà muktiü mumukùavaþ & vàsudevam anàràdhya % ko mokùaü samavàpsyati // ViP_1,4.18 // yat kiücin manasà gràhyaü $ yad gràhyaü cakùuràdibhiþ & buddhyà ca yat paricchedyaü % tad råpam akhilaü tava // ViP_1,4.19 // tvanmayàhaü tvadàdhàrà $ tvatsçùñà tvàm upà÷rità & màdhavãm iti loko 'yam % abhidhatte tato hi màm // ViP_1,4.20 // jayàkhilaj¤ànamaya $ jaya sthålamayàvyaya & jayànanta jayàvyakta % jaya vyaktamaya prabho \ paràparàtman vi÷vàtma¤ # jaya yaj¤apate 'nagha // ViP_1,4.21 // tvaü yaj¤as tvaü vaùañkàras $ tvam oükàras tvam agnayaþ & tvaü vedàs tvaü tadaïgàni % tvaü yaj¤apuruùo hare // ViP_1,4.22 // såryàdayo grahàs tàrà $ nakùatràõy akhilàni ca & mårtàmårtam adç÷yaü ca % dç÷yaü ca puruùottama // ViP_1,4.23 // D4 ins.: tathaiva màyayà sarvaü $ tvatto 'ham iva dç÷yate // ViP_1,4.23*23 // yac coktaü yac ca naivoktaü $ mayàtra parame÷vara & tat sarvaü tvaü namas tubhyaü % bhåyo bhåyo namo namaþ // ViP_1,4.24 // parà÷ara uvàca: evaü saüståyamànas tu $ pçthivyà pçthivãdharaþ & sàmasvaradhvaniþ ÷rãmठ% jagarja parighargharam // ViP_1,4.25 // tataþ samutkùipya dharàü svadaüùñrayà $ mahàvaràhaþ sphuñapadmalocanaþ & rasàtalàd utpalapatrasaünibhaþ % samutthito nãla ivàcalo mahàn // ViP_1,4.26 // uttiùñhatà tena mukhànilàhataü $ tatsaüplavàmbho janalokasaü÷rayàn & sanandanàdãn apakalmaùàn munãn % cakàra bhåyo 'pi pavitratàspadam // ViP_1,4.27 // prayànti toyàni khuràgravikùate $ rasàtale 'dhaþ kçta÷abdasaütatam & ÷vàsànilàrtàþ paritaþ prayànti % siddhà jane ye niyataü vasanti // ViP_1,4.28 // D5 ins.: nàràyaõasyàpi tanur $ vi÷anti ... // ViP_1,4.28*24 // uttiùñhatas tasya jalàrdrakukùer $ mahàvaràhasya mahãü vigçhya & vidhunvato vedamayaü ÷arãraü % romàntarasthà munayaþ stuvanti // ViP_1,4.29 // taü tuùñuvus toùaparãtacetaso $ loke jane ye nivasanti yoginaþ & sanandanàdyà natinamrakandharà % dharàdharaü dhãrataroddhatekùaõam // ViP_1,4.30 // jaye÷varàõàü parame÷a ke÷ava $ prabho gadà÷aïkhadharàsicakradhçk & prasåtinà÷asthitihetur ã÷varas % tvam eva nànyat paramaü ca yat padam // ViP_1,4.31 // pàdeùu vedàs tava yåpadaüùñra $ danteùu yaj¤à÷ citaya÷ ca vaktre & hutà÷ajihvo 'si tanåruhàõi % darbhàþ prabho yaj¤apumàüs tvam eva // ViP_1,4.32 // vilocane ràtryahanã mahàtman $ sarvàspadaü brahma paraü ÷iras te & såktàny a÷eùàõi sañàkalàpo % ghràõaü samastàni havãüùi deva // ViP_1,4.33 // sruktuõóa sàmasvaradhãranàda $ pràgvaü÷akàyàkhilasatrasaüdhe & pårteùñadharma÷ravaõo 'si deva % sanàtanàtman bhagavan prasãda // ViP_1,4.34 // padakramàkràntam anantam àdi $ sthitaü tvam evàkùara vi÷vamårte & vi÷vasya vidmaþ parame÷varo 'si % prasãda nàtho 'si caràcarasya // ViP_1,4.35 // daüùñràgravinyastam a÷eùam etad $ bhåmaõóalaü nàtha vibhàvyate te & vigàhataþ padmavanaü vilagnaü % sarojinãpatram ivoóhapaïkam // ViP_1,4.36 // dyàvàpçthivyor atulaprabhàva $ yad antaraü tad vapuùà tavaiva & vyàptaü jagad vyàptisamarthadãpte % hitàya vi÷vasya vibho bhava tvam // ViP_1,4.37 // paramàrthas tvam evaiko $ nànyo 'sti jagataþ pate & tavaiùa mahimà yena % vyàptam etac caràcaram // ViP_1,4.38 // yad etad dç÷yate mårtam $ etaj j¤ànàtmanas tava & bhràntij¤ànena pa÷yanti % jagadråpam ayoginaþ // ViP_1,4.39 // j¤ànasvaråpam akhilaü $ jagad etad abuddhayaþ & arthasvaråpaü pa÷yanto % bhràmyante mohasaüplave // ViP_1,4.40 // ye tu j¤ànavidaþ ÷uddha- $ cetasas te 'khilaü jagat & j¤ànàtmakaü prapa÷yanti % tvadråpaü parame÷vara // ViP_1,4.41 // prasãda sarvasarvàtman $ bhavàya jagatàm imàm & uddharorvãm ameyàtma¤ % ÷aü no dehy abjalocana // ViP_1,4.42 // sattvodrikto 'si bhagavan $ govinda pçthivãm imàm & samuddhara bhavàye÷a % ÷aü no dehy abjalocana // ViP_1,4.43 // sargapravçttir bhavato $ jagatàm upakàriõã & bhavatv eùà namas te 'stu % ÷aü no dehy abjalocana // ViP_1,4.44 // parà÷ara uvàca: evaü saüståyamànas tu $ paramàtmà mahãdharaþ & ujjahàra kùitiü kùipraü % nyastavàü÷ ca mahàrõave // ViP_1,4.45 // tasyopari jalaughasya $ mahatã naur iva sthità & vitatatvàt tu dehasya % na mahã yàti saüplavam // ViP_1,4.46 // tataþ kùitiü samàü kçtvà $ pçthivyàü so 'cinod girãn & yathàvibhàgaü bhagavàn % anàdiþ sarvasaübhavaþ // ViP_1,4.47 // pràksargadagdhàn akhilàn $ parvatàn pçthivãtale & amoghena prabhàvena % sasarjàmoghavà¤chitaþ // ViP_1,4.48 // bhåvibhàgaü tataþ kçtvà $ saptadvãpaü yathàtatham & bhåràdyàü÷ caturo lokàn % pårvavat samakalpayat // ViP_1,4.49 // brahmaråpadharo devas $ tato 'sau rajasà vçtaþ & cakàra sçùñiü bhagavàü÷ % caturvaktradharo hariþ // ViP_1,4.50 // nimittamàtram evàsau $ sçjyànàü sargakarmaõi & pradhànakàraõãbhåtà % yato vai sçjya÷aktayaþ // ViP_1,4.51 // nimittamàtraü muktvaikaü $ nànyat kiücid apekùyate & nãyate tapatàü ÷reùñha % sva÷aktyà vastu vastutàm // ViP_1,4.52 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e caturtho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: yathà sasarja devo 'sau $ devarùipitçdànavàn & manuùyatiryagvçkùàdãn % bhåvyomasalilaukasaþ // ViP_1,5.1 // yadguõaü yatsvabhàvaü ca $ yadråpaü ca jagad dvija & sargàdau sçùñavàn brahmà % tan mamàcakùva vistaràt // ViP_1,5.2 // parà÷ara uvàca: maitreya kathayàmy eùa $ ÷çõuùva susamàhitaþ & yathà sasarja devo 'sau % devàdãn akhilàn vibhuþ // ViP_1,5.3 // sçùñiü cintayatas tasya $ kalpàdiùu yathà purà & abuddhipårvakaþ sargaþ % pràdurbhåtas tamomayaþ // ViP_1,5.4 // tamo moho mahàmohas $ tàmisro hy andhasaüj¤itaþ & avidyà pa¤caparvaiùà % pràdurbhåtà mahàtmanaþ // ViP_1,5.5 // pa¤cadhàvasthitaþ sargo $ dhyàyato 'pratibodhavàn & bahir anta÷ càprakà÷aþ % saüvçtàtmà nagàtmakaþ // ViP_1,5.6 // mukhyà nagà yata÷ coktà $ mukhyasargas tatas tv ayam // ViP_1,5.7 // taü dçùñvàsàdhakaü sargam $ amanyad aparaü punaþ // ViP_1,5.8 // tasyàbhidhyàyataþ sargaü $ tiryaksroto 'bhyavartata & yasmàt tiryakpravçttaþ sa % tiryaksrotas tataþ smçtaþ // ViP_1,5.9 // pa÷vàdayas te vikhyàtàs $ tamaþpràyà hy avedinaþ & utpathagràhiõa÷ caiva % te 'j¤àne j¤ànamàninaþ // ViP_1,5.10 // ahaükçtà ahaümànà $ aùñàviü÷advadhàtmakàþ & antaþprakà÷às te sarve % àvçtà÷ ca parasparam // ViP_1,5.11 // tam apy asàdhakaü matvà $ dhyàyato 'nyas tato 'bhavat & årdhvasrotas tçtãyas tu % sàttvikordhvam avartata // ViP_1,5.12 // te sukhaprãtibahulà $ bahir anta÷ ca nàvçtàþ & prakà÷à bahir anta÷ ca % årdhvasrotodbhavàþ smçtàþ // ViP_1,5.13 // tuùñyàtmakas tçtãyas tu $ devasargas tu sa smçtaþ & tasmin sarge 'bhavat prãtir % niùpanne brahmaõas tathà // ViP_1,5.14 // tato 'nyaü sa tadà dadhyau $ sàdhakaü sargam uttamam & asàdhakàüs tu tठj¤àtvà % mukhyasargàdisaübhavàn // ViP_1,5.15 // tathàbhidhyàyatas tasya $ satyàbhidhyàyinas tataþ & pràdurbhåtas tadàvyaktàd % arvàksrotas tu sàdhakaþ // ViP_1,5.16 // yasmàd arvàg vyavartanta $ tato 'rvàksrotasas tu te & te ca prakà÷abahulàs % tamoudriktà rajo'dhikàþ // ViP_1,5.17 // tasmàt te duþkhabahulà $ bhåyo bhåya÷ ca kàriõaþ & prakà÷à bahir anta÷ ca % manuùyàþ sàdhakàs tu te // ViP_1,5.18 // D2 ins.: pa¤camo 'nugrahaþ sargaþ $ sa caturdhà vyavasthitaþ // ViP_1,5.18*25:1 // viparyayeõa cà÷aktyà $ siddhyà tuùñyà tathaiva ca // ViP_1,5.18*25:2 // nivçttaü vartamànaü ca $ sarve jànanti vai punaþ // ViP_1,5.18*25:3 // bhåtàdikànàü bhåtànàü $ ùaùñhaþ sargaþ sa ucyate // ViP_1,5.18*25:4 // te parigràhiõaþ sarge $ saüvibhàganatàþ sadà // ViP_1,5.18*25:5 // krodhanà÷ càpy a÷ãlà÷ ca $ j¤eyà bhåtàdikàs tu te // ViP_1,5.18*25:6 // ity ete kathitàþ sargàþ $ ùaó atra munisattama & prathamo mahataþ sargo % vij¤eyo brahmaõas tu saþ // ViP_1,5.19 // tanmàtràõàü dvitãya÷ ca $ bhåtasargas tu sa smçtaþ & vaikàrikas tçtãyas tu % sarga aindriyakaþ smçtaþ // ViP_1,5.20 // ity eùa pràkçtaþ sargaþ $ saübhåto buddhipårvakaþ & mukhyasarga÷ caturthas tu % mukhyà vai sthàvaràþ smçtàþ // ViP_1,5.21 // pa¤camas tu ca yaþ proktas $ tairyagyonyaþ sa ucyate & tatordhvasrotasàü ùaùñho % devasargas tu sa smçtaþ // ViP_1,5.22 // tato 'rvàksrotasàü sargaþ $ saptamaþ sa tu mànuùaþ // ViP_1,5.23 // aùñamo 'nugrahaþ sargaþ $ sàttvikas tàmasa÷ ca saþ & pa¤caite vaikçtàþ sargàþ % pràkçtàs tu trayaþ smçtàþ // ViP_1,5.24 // pràkçto vaikçta÷ caiva $ kaumàro navamaþ smçtaþ & ity ete vai samàkhyàtà % nava sargàþ prajàpateþ // ViP_1,5.25 // pràkçtà vaikçtà÷ caiva $ jagato målahetavaþ & sçjato jagadã÷asya % kim anyac chrotum icchasi // ViP_1,5.26 // maitreya uvàca: saükùepàt kathitaþ sargo $ devàdãnàü mune tvayà & vistaràc chrotum icchàmi % tvatto munivarottama // ViP_1,5.27 // parà÷ara uvàca: karmabhir bhàvitàþ pårvaiþ $ ku÷alàku÷alais tu tàþ & khyàtyà tayà hy anirmuktàþ % saühàre 'py upasaühçtàþ // ViP_1,5.28 // sthàvaràntàþ suràdyàs tu $ prajà brahmaü÷ caturvidhàþ & brahmaõaþ kurvataþ sçùñiü % jaj¤ire mànasàs tu tàþ // ViP_1,5.29 // tato devàsurapitén $ manuùyàü÷ ca catuùñayam & sisçkùur ambhàüsy etàni % svam àtmànam ayåyujat // ViP_1,5.30 // yuktàtmanas tamomàtrà $ udriktàbhåt prajàpateþ & sisçkùor jaghanàt pårvam % asurà jaj¤ire tataþ // ViP_1,5.31 // utsasarja tatas tàü tu $ tamomàtràtmikàü tanum & sà tu tyaktà tatas tena % maitreyàbhåd vibhàvarã // ViP_1,5.32 // sisçkùur anyadehasthaþ $ prãtim àpa tataþ suràþ & sattvodriktàþ samudbhåtà % mukhato brahmaõo dvija // ViP_1,5.33 // tyaktà sàpi tanus tena $ sattvapràyam abhåd dinam & tato hi balino ràtràv % asurà devatà divà // ViP_1,5.34 // sattvamàtràtmikàm eva $ tato 'nyàü jagçhe tanum & pitçvan manyamànasya % pitaras tasya jaj¤ire // ViP_1,5.35 // utsasarja pitén sçùñvà $ tatas tàm api sa prabhuþ & sà cotsçùñàbhavat saüdhyà % dinanaktàntarasthità // ViP_1,5.36 // rajomàtràtmikàm anyàü $ jagçhe sa tanuü tataþ & rajomàtrotkañà jàtà % manuùyà dvijasattama // ViP_1,5.37 // tàm apy à÷u sa tatyàja $ tanuü sadyaþ prajàpatiþ & jyotsnà samabhavat sàpi % pràksaüdhyà yàbhidhãyate // ViP_1,5.38 // jyotsnàgame tu balino $ manuùyàþ pitaras tathà & maitreya saüdhyàsamaye % tasmàd ete bhavanti vai // ViP_1,5.39 // jyotsnà ràtryahanã saüdhyà $ catvàry etàni vai vibhoþ & brahmaõas tu ÷arãràõi % triguõopà÷rayàõi tu // ViP_1,5.40 // rajomàtràtmikàm eva $ tato 'nyàü jagçhe tanum & tataþ kùud brahmaõo jàtà % jaj¤e kopas tayà tataþ // ViP_1,5.41 // kùutkùàmàn andhakàre 'tha $ so 'sçjad bhagavàn prabhuþ & viråpàþ ÷ma÷rulà jàtàs % te 'bhyadhàvanta taü prabhum // ViP_1,5.42 // maivaü bho rakùyatàm eùa $ yair uktaü ràkùasàs tu te & åcuþ khàdàma ity anye % ye te yakùàs tu jakùaõàt // ViP_1,5.43 // apriyàn atha tàn dçùñvà $ ke÷àþ ÷ãryanta vedhasaþ & hãnà÷ ca ÷iraso bhåyaþ % samàrohanta tacchiraþ // ViP_1,5.44 // sarpaõàt te 'bhavan sarpà $ hãnatvàd ahayaþ smçtàþ & tataþ kruddho jagatsraùñà % krodhàtmàno vinirmame \ varõena kapi÷enogrà # bhåtàs te pi÷ità÷anàþ // ViP_1,5.45 // dhyàyato 'ïgàt samudbhåtà $ gandharvàs tasya tatkùaõàt & pibanto jaj¤ire vàcaü % gandharvàs tena te dvija // ViP_1,5.46 // etàni sçùñvà bhagavàn $ brahmà tacchakticoditaþ & tataþ svacchandato 'nyàni % vayàüsi vayaso 'sçjat // ViP_1,5.47 // avayo vakùasa÷ cakre $ mukhato 'jàþ sa sçùñavàn & sçùñavàn udaràd gà÷ ca % pàr÷vàbhyàü ca prajàpatiþ // ViP_1,5.48 // padbhyàü cà÷vàn samàtaïgàn $ ràsabhàn gavayàn mçgàn & uùñràn a÷vataràü÷ caiva % nyaïkån anyà÷ ca jàtayaþ // ViP_1,5.49 // oùadhyaþ phalamålinyo $ romabhyas tasya jaj¤ire & tretàyugamukhe brahmà % kalpasyàdau dvijottama \ sçùñvà pa÷voùadhãþ samyag # yuyoja sa tadàdhvare // ViP_1,5.50 // gaur ajaþ puruùo meùà $ a÷và÷vataragardabhàþ & etàn gràmyàn pa÷ån àhur % àraõyàü÷ ca nibodha me // ViP_1,5.51 // ÷vàpado dvikhuro hastã $ vànaraþ pakùipa¤camàþ & audakàþ pa÷avaþ ùaùñhàþ % saptamàs tu sarãsçpàþ // ViP_1,5.52 // gàyatraü ca çca÷ caiva $ trivçtsàma rathantaram & agniùñomaü ca yaj¤ànàü % nirmame prathamàn mukhàt // ViP_1,5.53 // yajåüùi traiùñubhaü chandaþ $ stomaü pa¤cada÷aü tathà & bçhat sàma tathokthaü ca % dakùiõàd asçjan mukhàt // ViP_1,5.54 // sàmàni jagatãchandaþ $ stomaü saptada÷aü tathà & vairåpam atiràtraü ca % pa÷cimàd asçjan mukhàt // ViP_1,5.55 // ekaviü÷am atharvàõam $ àptoryàmàõam eva ca & anuùñubhaü sa vairàjam % uttaràd asçjan mukhàt // ViP_1,5.56 // uccàvacàni bhåtàni $ gàtrebhyas tasya jaj¤ire & devàsurapitén sçùñvà % manuùyàü÷ ca prajàpatiþ // ViP_1,5.57 // tataþ punaþ sasarjàdau $ sa kalpasya pitàmahaþ & yakùàn pi÷àcàn gandharvàn % tathaivàpsarasàü gaõàn // ViP_1,5.58 // narakiünararakùàüsi $ vayaþpa÷umçgoragàn & avyayaü ca vyayaü caiva % yad idaü sthàõujaïgamam // ViP_1,5.59 // tat sasarja tadà brahmà $ bhagavàn àdikçd vibhuþ & teùàü ye yàni karmàõi % pràksçùñyàü pratipedire \ tàny eva pratipadyante # sçjyamànàþ punaþ punaþ // ViP_1,5.60 // hiüsràhiüsre mçdukråre $ dharmàdharmàv çtànçte & tadbhàvitàþ prapadyante % tasmàt tat tasya rocate // ViP_1,5.61 // indriyàrtheùu bhåteùu $ ÷arãreùu ca sa prabhuþ & nànàtvaü viniyogàü÷ ca % dhàtaivaü vyasçjat svayam // ViP_1,5.62 // nàmaråpaü ca bhåtànàü $ kçtyànàü ca prapa¤canam & veda÷abdebhya evàdau % devàdãnàü cakàra saþ // ViP_1,5.63 // çùãõàü nàmadheyàni $ yathà veda÷rutàni vai & yathà niyogayogyàni % sarveùàm api so 'karot // ViP_1,5.64 // yathartuùv çtuliïgàni $ nànàråpàõi paryaye & dç÷yante tàni tàny eva % tathà bhàvà yugàdiùu // ViP_1,5.65 // karoty evaüvidhàü sçùñiü $ kalpàdau sa punaþ punaþ & sisçkùà÷aktiyukto 'sau % sçjya÷aktipracoditaþ // ViP_1,5.66 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: arvàksrotas tu kathito $ bhavatà yas tu mànuùaþ & brahman vistarato bråhi % brahmà tam asçjad yathà // ViP_1,6.1 // yathà ca varõàn asçjad $ yadguõàü÷ ca mahàmune & yac ca teùàü smçtaü karma % vipràdãnàü tad ucyatàm // ViP_1,6.2 // parà÷ara uvàca: satyàbhidhyàyinaþ pårvaü $ sisçkùor brahmaõo jagat & ajàyanta dvija÷reùñha % sattvodriktà mukhàt prajàþ // ViP_1,6.3 // vakùaso rajasodriktàs $ tathànyà brahmaõo 'bhavan & rajasà tamasà caiva % samudriktàs tathorutaþ // ViP_1,6.4 // padbhyàm anyàþ prajà brahmà $ sasarja dvijasattama & tamaþpradhànàs tàþ sarvà÷ % càturvarõyam idaü tataþ // ViP_1,6.5 // bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yàþ $ ÷ådrà÷ ca dvijasattama & pàdoruvakùaþsthalato % mukhata÷ ca samudgatàþ // ViP_1,6.6 // yaj¤aniùpattaye sarvam $ etad brahmà cakàra vai & càturvarõyaü mahàbhàga % yaj¤asàdhanam uttamam // ViP_1,6.7 // yaj¤air àpyàyità devà $ vçùñyutsargeõa vai prajàþ & àpyàyayante dharmaj¤a % yaj¤àþ kalyàõahetavaþ // ViP_1,6.8 // niùpàdyante narais tais tu $ svakarmàbhirataiþ sadà & vi÷uddhàcaraõopetaiþ % sadbhiþ sanmàrgagàmibhiþ // ViP_1,6.9 // svargàpavargau mànuùyàt $ pràpnuvanti narà mune & yad vàbhirucitaü sthànaü % tad yànti manujà dvija // ViP_1,6.10 // prajàs tà brahmaõà sçùñà÷ $ càturvarõyavyavasthitau & samyakchraddhàþ samàcàra- % pravaõà munisattama // ViP_1,6.11 // yathecchàvàsaniratàþ $ sarvabàdhàvivarjitàþ & ÷uddhàntaþkaraõàþ ÷uddhàþ % sarvànuùñhànanirmalàþ // ViP_1,6.12 // ÷uddhe ca tàsàü manasi $ ÷uddhe 'ntaþsaüsthite harau & ÷uddhaj¤ànaü prapa÷yanti % viùõvàkhyaü yena tat padam // ViP_1,6.13 // tataþ kàlàtmako yo 'sau $ sa càü÷aþ kathito hareþ & sa pàtayaty aghaü ghoram % alpam alpàlpasàravat // ViP_1,6.14 // adharmabãjam udbhåtaü $ tamolobhasamudbhavam & prajàsu tàsu maitreya % ràgàdikam asàdhakam // ViP_1,6.15 // tataþ sà sahajà siddhis $ teùàü nàtãva jàyate & rasollàsàdaya÷ cànyàþ % siddhayo 'ùñau bhavanti yàþ // ViP_1,6.16 // tàsu kùãõàsv a÷eùàsu $ vardhamàne ca pàtake & dvandvàbhibhavaduþkhàrtàs % tà bhavanti tataþ prajàþ // ViP_1,6.17 // tato durgàõi tà÷ cakrur $ vàrkùaü pàrvatam audakam & kçtrimaü ca tathà durgaü % purakharvañakàdi yat // ViP_1,6.18 // gçhàõi ca yathànyàyaü $ teùu cakruþ puràdiùu & ÷ãtàtapàdibàdhànàü % pra÷amàya mahàmate // ViP_1,6.19 // pratãkàram imaü kçtvà $ ÷ãtàdes tàþ prajàþ punaþ & vàrtopàyaü tata÷ cakrur % hastasiddhiü ca karmajàm // ViP_1,6.20 // vrãhaya÷ ca yavà÷ caiva $ godhåmà aõavas tilàþ & priyaügavo hy udàrà÷ ca % koradåùàþ satãnakàþ // ViP_1,6.21 // màùà mudgà masårà÷ ca $ niùpàvàþ sakulatthakàþ & àóhakya÷ caõakà÷ caiva % ÷aõàþ saptada÷a smçtàþ // ViP_1,6.22 // ity età oùadhãnàü tu $ gràmyànàü jàtayo mune & oùadhyo yaj¤iyà÷ caiva % gràmyàraõyà÷ caturda÷a // ViP_1,6.23 // vrãhayaþ sayavà màùà $ godhåmà aõavas tilàþ & priyaügusaptamà hy età % aùñamàs tu kulatthakàþ // ViP_1,6.24 // ÷yàmàkàs tv atha nãvàrà $ jartilàþ sagavedhukàþ & tathà veõuyavàþ proktàs % tadvan markañakà mune // ViP_1,6.25 // gràmyàraõyàþ smçtà hy età $ oùadhyas tu caturda÷a & yaj¤aniùpattaye yaj¤as % tathàsàü hetur uttamaþ // ViP_1,6.26 // età÷ ca saha yaj¤ena $ prajànàü kàraõaü param & paràvaravidaþ pràj¤às % tato yaj¤àn vitanvate // ViP_1,6.27 // ahany ahany anuùñhànaü $ yaj¤ànàü munisattama & upakàrakaraü puüsàü % kriyamàõàgha÷àntidam // ViP_1,6.28 // yeùàü tu kàlasçùño 'sau $ pàpabindur mahàmate & cetaþsu vavçdhe cakrus % te na yaj¤eùu mànasam // ViP_1,6.29 // vedavàdàüs tathà vedàn $ yaj¤akarmàdikaü ca yat & tat sarvaü nindamànàs te % yaj¤avyàsedhakàriõaþ // ViP_1,6.30 // pravçttimàrgavyucchitti- $ kàriõo vedanindakàþ & duràtmàno duràcàrà % babhåvuþ kuñilà÷ayàþ // ViP_1,6.31 // saüsiddhàyàü tu vàrtàyàü $ prajàþ sçùñvà prajàpatiþ & maryàdàü sthàpayàm àsa % yathàsthànaü yathàguõam // ViP_1,6.32 // varõànàm à÷ramàõàü ca $ dharmàn dharmabhçtàü vara & lokàü÷ ca sarvavarõànàü % samyagdharmànupàlinàm // ViP_1,6.33 // pràjàpatyaü bràhmaõànàü $ smçtaü sthànaü kriyàvatàm & sthànam aindraü kùatriyàõàü % saügràmeùv anivartinàm // ViP_1,6.34 // vai÷yànàü màrutaü sthànaü $ svadharmaniratàtmanàm & gàndharvaü ÷ådrajàtãnàü % paricaryànuvartinàm // ViP_1,6.35 // aùñà÷ãtisahasràõi $ munãnàm årdhvaretasàm & smçtaü teùàü tu yat sthànaü % tad eva guruvàsinàm // ViP_1,6.36 // saptarùãõàü tu yat sthànaü $ smçtaü tad vai vanaukasàm & pràjàpatyaü gçhasthànàü % bràhmaü saünyàsinàü smçtam // ViP_1,6.37 // yoginàm amçtaü sthànaü $ yad viùõoþ paramaü padam // ViP_1,6.38 // ekàntinaþ sadà brahma- $ dhyàyino yogino hi ye & teùàü tat paramaü sthànaü % yad vai pa÷yanti sårayaþ // ViP_1,6.39 // gatvà gatvà nivartante $ candrasåryàdayo grahàþ & adyàpi na nivartante % dvàda÷àkùaracintakàþ // ViP_1,6.40 // tàmisram andhatàmisraü $ mahàrauravarauravau & asipatravanaü ghoraü % kàlasåtram avãcimat // ViP_1,6.41 // vinindakànàü vedasya $ yaj¤avyàsedhakàriõàm & sthànam etat samàkhyàtaü % svadharmatyàgina÷ ca ye // ViP_1,6.42 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tato 'bhidhyàyatas tasya $ jaj¤ire mànasàþ prajàþ & taccharãrasamutpannaiþ % kàryais taiþ karaõaiþ saha \ kùetraj¤àþ samavartanta # gàtrebhyas tasya dhãmataþ // ViP_1,7.1 // te sarve samavartanta $ ye mayà pràg udàhçtàþ & devàdyàþ sthàvaràntà÷ ca % traiguõyaviùaye sthitàþ // ViP_1,7.2 // evaü bhåtàni sçùñàni $ caràõi sthàvaràõi ca // ViP_1,7.3 // yadàsya tàþ prajàþ sarvà $ na vyavardhanta dhãmataþ & tadànyàn mànasàn putràn % sadç÷àn àtmano 'sçjat // ViP_1,7.4 // bhçguü pulastyaü pulahaü $ kratum aïgirasaü tathà & marãciü dakùam atriü ca % vasiùñhaü caiva mànasàn // ViP_1,7.5 // nava brahmàõa ity ete $ puràõe ni÷cayaü gatàþ // ViP_1,7.6 // B2,D3,4,T,G2,3,M0,ed. Veïk. ins.: khyàtiü bhåtiü ca saübhåtiü $ kùamàü prãtiü tathaiva ca // ViP_1,7.6*26:1 // sannatiü ca tathaivorjàm $ anasåyàü tathaiva ca // ViP_1,7.6*26:2 // prasåtiü ca tataþ sçùñvà $ dadau teùàü mahàtmanàm // ViP_1,7.6*26:3 // patnyo bhavadhvam ity uktvà $ teùàm eva tu dattavàn // ViP_1,7.6*26:4 // sanandanàdayo ye ca $ pårvaü sçùñàs tu vedhasà & na te lokeùv asajjanta % nirapekùàþ prajàsu te // ViP_1,7.7 // sarve te 'bhyàgataj¤ànà $ vãtaràgà vimatsaràþ & teùv evaü nirapekùeùu % lokasçùñau mahàtmanaþ \ brahmaõo 'bhån mahàn krodhas # trailokyadahanakùamaþ // ViP_1,7.8 // tasya krodhasamudbhåtaü $ jvàlàmàlàvidãpitam & brahmaõo 'bhåt tadà sarvaü % trailokyam akhilaü mune // ViP_1,7.9 // bhrukuñãkuñilàt tasya $ lalàñàt krodhadãpitàt & samutpannas tadà rudro % madhyàhnàrkasamaprabhaþ \ ardhanàrãnaravapuþ # pracaõóo 'ti÷arãravàn // ViP_1,7.10 // vibhajàtmànam ity uktvà $ taü brahmàntardadhe tataþ // ViP_1,7.11 // tathokto 'sau dvidhà strãtvaü $ puruùatvaü tathàkarot & bibheda puruùatvaü ca % da÷adhà caikadhà ca saþ // ViP_1,7.12 // saumyàsaumyais tathà ÷ànta- $ (a)÷àntaiþ strãtvaü ca sa prabhuþ & bibheda bahudhà devaþ % svaråpair asitaiþ sitaiþ // ViP_1,7.13 // tato brahmàtmasaübhåtaü $ pårvaü svàyambhuvaü prabhuþ & àtmànam eva kçtavàn % pràjàpatye manuü dvija // ViP_1,7.14 // ÷ataråpàü ca tàü nàrãü $ taponirdhåtakalmaùàm & svàyambhuvo manur devaþ % patnãtve jagçhe vibhuþ // ViP_1,7.15 // tasmàc ca puruùàd devã $ ÷ataråpà vyajàyata & priyavratottànapàdau % prasåtyàkåtisaüj¤itam \ kanyàdvayaü ca dharmaj¤a # råpaudàryaguõànvitam // ViP_1,7.16 // dadau prasåtiü dakùàya $ àkåtiü rucaye purà & prajàpatiþ sa jagràha % tayor jaj¤e sadakùiõaþ \ putro yaj¤o mahàbhàga # dampatyor mithunaü tataþ // ViP_1,7.17 // yaj¤asya dakùiõàyàü tu $ putrà dvàda÷a jaj¤ire & yàmà iti samàkhyàtà % devàþ svàyambhuve manau // ViP_1,7.18 // prasåtyàü ca tathà dakùa÷ $ catasro viü÷atiü tathà & sasarja kanyàs tàsàü tu % samyaï nàmàni me ÷çõu // ViP_1,7.19 // ÷raddhà lakùmãr dhçtis tuùñir $ puùñir medhà kriyà tathà & buddhir lajjà vapuþ ÷àntiþ % siddhiþ kãrtis trayoda÷ã // ViP_1,7.20 // patnyarthaü pratijagràha $ dharmo dàkùàyaõãþ prabhuþ & tàbhyaþ ÷iùñà yavãyasya % ekàda÷a sulocanàþ // ViP_1,7.21 // khyàtiþ saty atha saübhåtiþ $ smçtiþ prãtiþ kùamà tathà & sannati÷ cànasåyà ca % årjà svàhà svadhà tathà // ViP_1,7.22 // bhçgur bhavo marãci÷ ca $ tathà caivàïgirà muniþ & pulastyaþ pulaha÷ caiva % kratu÷ carùivaras tathà // ViP_1,7.23 // atrir vasiùñho vahni÷ ca $ pitara÷ ca yathàkramam & khyàtyàdyà jagçhuþ kanyà % munayo munisattama // ViP_1,7.24 // ÷raddhà kàmaü calà darpaü $ niyamaü dhçtir àtmajam & saütoùaü ca tathà tuùñir % lobhaü puùñir asåyata // ViP_1,7.25 // medhà ÷rutaü kriyà daõóaü $ nayaü vinayam eva ca & bodhaü buddhis tathà lajjà % vinayaü vapur àtmajam \ vyavasàyaü prajaj¤e vai # kùemaü ÷àntir asåyata // ViP_1,7.26 // sukhaü siddhir ya÷aþ kãrtir $ ity ete dharmasånavaþ & kàmàd ratiþ sutaü harùaü % dharmapautram asåyata // ViP_1,7.27 // hiüsà bhàryà tv adharmasya $ tayor jaj¤e tathànçtam & kanyà ca nikçtis tàbhyàü % bhayaü narakam eva ca // ViP_1,7.28 // màyà ca vedanà caiva $ mithunaü tv idam etayoþ & tayor jaj¤e 'tha vai màyà % mçtyuü bhåtàpahàriõam // ViP_1,7.29 // vedanà svasutaü càpi $ duþkhaü jaj¤e 'tha rauravàt & mçtyor vyàdhijarà÷oka- % tçùõàkrodhà÷ ca jaj¤ire // ViP_1,7.30 // duþkhottaràþ smçtà hy ete $ sarve càdharmalakùaõàþ & naiùàü bhàryàsti putro và % te sarve hy årdhvaretasaþ // ViP_1,7.31 // raudràõy etàni råpàõi $ viùõor munivaràtmaja & nityapralayahetutvaü % jagato 'sya prayànti vai // ViP_1,7.32 // dakùo marãcir atri÷ ca $ bhçgvàdyà÷ ca praje÷varàþ & jagaty atra mahàbhàga % nityaü sargasya hetavaþ // ViP_1,7.33 // manavo manuputrà÷ ca $ bhåpà vãryadharà÷ ca ye & sanmàrgàbhiratàþ ÷åràs % te nityaü sthitikàriõaþ // ViP_1,7.34 // maitreya uvàca: yeyaü nityasthitir brahman $ nityasargas tatheritaþ & nityàbhàva÷ ca teùàü vai % svaråpaü mama kathyatàm // ViP_1,7.35 // parà÷ara uvàca: sargasthitivinà÷àü÷ ca $ bhagavàn madhusådanaþ & tais tai råpair acintyàtmà % karoty avyàhatàn vibhuþ // ViP_1,7.36 // naimittikaþ pràkçtikas $ tathaivàtyantiko dvija & nitya÷ ca sarvabhåtànàü % pralayo 'yaü caturvidhaþ // ViP_1,7.37 // bràhmo naimittikas tatra $ yac chete jagataþ patiþ & prayàti pràkçte caiva % brahmàõóaü prakçtau layam // ViP_1,7.38 // j¤ànàd àtyantikaþ prokto $ yoginaþ paramàtmani & nityaþ sadaiva jàtànàü % yo vinà÷o divàni÷am // ViP_1,7.39 // prasåtiþ prakçter yà tu $ sà sçùñiþ pràkçtà smçtà & dainaüdinã tathà proktà % yàntarapralayàd anu // ViP_1,7.40 // bhåtàny anudinaü yatra $ jàyante munisattama & nityasargo hi sa proktaþ % puràõàrthavicakùaõaiþ // ViP_1,7.41 // evaü sarva÷arãreùu $ bhagavàn bhåtabhàvanaþ & saüsthitaþ kurute viùõur % utpattisthitisaüyamàn // ViP_1,7.42 // sçùñisthitivinà÷ànàü $ ÷aktayaþ sarvadehiùu & vaiùõavyaþ parivartante % maitreyàharni÷aü sadà // ViP_1,7.43 // guõatrayamayaü hy etad $ brahma¤ chaktitrayaü mahat & yo 'tiyàti sa yàty eva % paraü nàvartate punaþ // ViP_1,7.44 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e saptamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: kathitas tàmasaþ sargo $ brahmaõas te mahàmune & rudrasargaü pravakùyàmi % tan me nigadataþ ÷çõu // ViP_1,8.1 // kalpàdàv àtmanas tulyaü $ sutaü pradhyàyatas tataþ & pràdur àsãt prabhor aïke % kumàro nãlalohitaþ // ViP_1,8.2 // rudan vai susvaraü so 'tha $ dravaü÷ ca dvijasattama & kiü rodiùãti taü brahmà % rudantaü pratyuvàca ha // ViP_1,8.3 // nàma dehãti taü so 'tha $ pratyuvàca prajàpatiþ & rudras tvaü deva nàmnàsi % mà rodãr dhairyam àvaha \ evam uktaþ punaþ so 'tha # saptakçtvo ruroda vai // ViP_1,8.4 // tato 'nyàni dadau tasmai $ sapta nàmàni sa prabhuþ & sthànàni caiùàm aùñànàü % patnãþ putràü÷ ca vai vibhuþ // ViP_1,8.5 // bhavaü ÷arvam athe÷ànaü $ tathà pa÷upatiü dvija & bhãmam ugraü mahàdevam % uvàca sa pitàmahaþ // ViP_1,8.6 // cakre nàmàny athaitàni $ sthànàny eùàü cakàra saþ & såryo jalaü mahã vàyur % vahnir àkà÷am eva ca \ dãkùito bràhmaõaþ soma # ity etàs tanavaþ kramàt // ViP_1,8.7 // suvarcalà tathaivoùà $ vike÷ã càparà ÷ivà & svàhà di÷as tathà dãkùà % rohiõã ca yathàkramam // ViP_1,8.8 // såryàdãnàü nara÷reùñha $ rudràdyair nàmabhiþ saha & patnyaþ smçtà mahàbhàga % tadapatyàni me ÷çõu // ViP_1,8.9 // yeùàü såtiprasåtai÷ ca $ idam àpåritaü jagat // ViP_1,8.10 // ÷anai÷caras tathà ÷ukro $ lohitàïgo manojavaþ & skandaþ svargo 'tha santàno % budha÷ cànukramàt sutàþ // ViP_1,8.11 // evaüprakàro rudro 'sau $ satãü bhàryàm avindata & dakùakopàc ca tatyàja % sà satã svaü kalevaram // ViP_1,8.12 // D3,5,G3,M0,ed. Veïk. ins.: upayeme duhitaraü $ dakùasyaiva prajàpateþ // ViP_1,8.12*27 // himavadduhità sàbhån $ menàyàü dvijasattama & upayeme puna÷ comàm % ananyàü bhagavàn bhavaþ // ViP_1,8.13 // devau dhàtçvidhàtàrau $ bhçgoþ khyàtir asåyata & ÷riyaü ca devadevasya % patnã nàràyaõasya yà // ViP_1,8.14 // maitreya uvàca: kùãràbdhau ÷rãþ samutpannà $ ÷råyate 'mçtamanthane & bhçgoþ khyàtyàü samutpannety % etad àha kathaü bhavàn // ViP_1,8.15 // parà÷ara uvàca: nityaivaiùà jaganmàtà $ viùõoþ ÷rãr anapàyinã & yathà sarvagato viùõus % tathaiveyaü dvijottama // ViP_1,8.16 // artho viùõur iyaü vàõã $ nãtir eùà nayo hariþ & bodho viùõur iyaü buddhir % dharmo 'sau satkriyà tv iyam // ViP_1,8.17 // sraùñà viùõur iyaü sçùñiþ $ ÷rãr bhåmir bhådharo hariþ & saütoùo bhagavàül lakùmãs % tuùñir maitreya ÷à÷vatã // ViP_1,8.18 // icchà ÷rãr bhagavàn kàmo $ yaj¤o 'sau dakùiõà tu sà & àjyàhutir asau devã % puroóà÷o janàrdanaþ // ViP_1,8.19 // patnã÷àlà mune lakùmãþ $ pràgvaü÷o madhusådanaþ & citir lakùmãr harir yåpa % idhmà ÷rãr bhagavàn ku÷aþ // ViP_1,8.20 // sàmasvaråpã bhagavàn $ udgãtiþ kamalàlayà & svàhà lakùmãr jagannàtho % vàsudevo hutà÷anaþ // ViP_1,8.21 // ÷aükaro bhagavठchaurir $ gaurã lakùmãr dvijottama & maitreya ke÷avaþ såryas % tatprabhà kamalàlayà // ViP_1,8.22 // viùõuþ pitçgaõaþ padmà $ svadhà ÷à÷vatapuùñidà & dyauþ ÷rãþ sarvàtmako viùõur % avakà÷o 'tivistaraþ // ViP_1,8.23 // ÷a÷àïkaþ ÷rãdharaþ kàntiþ $ ÷rãs tasyaivànapàyinã & dhçtir lakùmãr jagacceùñà % vàyuþ sarvatrago hariþ // ViP_1,8.24 // jaladhir dvija govindas $ tadvelà ÷rãr mahàmate & lakùmãsvaråpam indràõã % devendro madhusådanaþ // ViP_1,8.25 // yama÷ cakradharaþ sàkùàd $ dhåmorõà kamalàlayà & çddhiþ ÷rãþ ÷rãdharo devaþ % svayam eva dhane÷varaþ // ViP_1,8.26 // gaurã lakùmãr mahàbhàgà $ ke÷avo varuõaþ svayam & ÷rãr devasenà viprendra % devasenàpatir hariþ // ViP_1,8.27 // avaùñambho gadàpàõiþ $ ÷aktir lakùmãr dvijottama & kàùñhà lakùmãr nimeùo 'sau % muhårto 'sau kalà tu sà // ViP_1,8.28 // jyotsnà lakùmãþ pradãpo 'sau $ sarvaþ sarve÷varo hariþ & latàbhåtà jaganmàtà % ÷rãr viùõur drumasaüsthitiþ // ViP_1,8.29 // vibhàvarã ÷rãr divaso $ deva÷ cakragadàdharaþ & varaprado varo viùõur % vadhåþ padmavanàlayà // ViP_1,8.30 // nadasvaråpã bhagavठ$ ÷rãr nadãråpasaüsthità & dhvaja÷ ca puõóarãkàkùaþ % patàkà kamalàlayà // ViP_1,8.31 // tçùõà lakùmãr jagatsvàmã $ lobho nàràyaõaþ paraþ & ratiràgau ca dharmaj¤a % lakùmãr govinda eva ca // ViP_1,8.32 // kiü vàtra bahunoktena $ saükùepeõedam ucyate // ViP_1,8.33 // devatiryaïmanuùyeùu $ puünàmni bhagavàn hariþ & strãnàmni lakùmãr maitreya % nànayor vidyate param // ViP_1,8.34 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: idaü ca ÷çõu maitreya $ yat pçùño 'ham iha tvayà & ÷rãsaübaddhaü mayàpy etac % ÷rutam àsãn marãcitaþ // ViP_1,9.1 // durvàsàþ ÷aükarasyàü÷a÷ $ cacàra pçthivãm imàm & sa dadar÷a srajaü divyàm % çùir vidyàdharãkare // ViP_1,9.2 // saütànakànàm akhilaü $ yasyà gandhena vàsitam & atisevyam abhåd brahman % tad vanaü vanacàriõàm // ViP_1,9.3 // unmattavratadhçg vipraþ $ sa dçùñvà ÷obhanàü srajam & tàü yayàce varàrohàü % vidyàdharavadhåü tataþ // ViP_1,9.4 // yàcità tena tanvaïgã $ màlàü vidyàdharàïganà & dadau tasmai vi÷àlàkùã % sàdaraü praõipatya tam // ViP_1,9.5 // tàm àdàyàtmano mårdhni $ srajam unmattaråpadhçk & kçtvà sa vipro maitreya % paribabhràma medinãm // ViP_1,9.6 // sa dadar÷a samàyàntam $ unmattairàvatasthitam & trailokyàdhipatiü devaü % saha devaiþ ÷acãpatim // ViP_1,9.7 // tàm àtmanaþ sa ÷irasaþ $ srajam unmattaùañpadàm & àdàyàmararàjàya % cikùeponmattavan muniþ // ViP_1,9.8 // gçhãtvàmararàjena $ srag airàvatamårdhani & nyastà raràja kailàsa- % ÷ikhare jàhnavã yathà // ViP_1,9.9 // madàndhakàritàkùo 'sau $ gandhàkçùñena vàraõaþ & kareõàghràya cikùepa % tàü srajaü dharaõãtale // ViP_1,9.10 // tata÷ cukrodha bhagavàn $ durvàsà munisattamaþ & maitreya devaràjànaü % kruddha÷ caitad uvàca ha // ViP_1,9.11 // durvàsà uvàca: ai÷varyamadaduùñàtmann $ atistabdho 'si vàsava & ÷riyo dhàma srajaü yas tvaü % maddattàü nàbhinandasi // ViP_1,9.12 // prasàda iti noktaü te $ praõipàtapuraþsaram & harùotphullakapolena % na càpi ÷irasà dhçtà // ViP_1,9.13 // mayà dattàm imàü màlàü $ yasmàn na bahu manyase & trailokya÷rãr ato måóha % vinà÷am upayàsyati // ViP_1,9.14 // màü manyate 'nyaiþ sadç÷aü $ nånaü ÷akra bhavàn dvijaiþ & ato 'vamànam asmàsu % màninà bhavatà kçtam // ViP_1,9.15 // maddattà bhavatà yasmàt $ kùiptà màlà mahãtale & tasmàt praõaùñalakùmãkaü % trailokyaü te bhaviùyati // ViP_1,9.16 // yasya saüjàtakopasya $ bhayam eti caràcaram & taü tvaü màm atigarveõa % devaràjàvamanyase // ViP_1,9.17 // parà÷ara uvàca: mahendro vàraõaskandhàd $ avatãrya tvarànvitaþ & prasàdayàm àsa muniü % durvàsasam akalmaùam // ViP_1,9.18 // prasàdyamànaþ sa tadà $ praõipàtapuraþsaram & pratyuvàca sahasràkùaü % durvàsà munisattamaþ // ViP_1,9.19 // durvàsà uvàca: nàhaü kçpàluhçdayo $ na ca màü bhajate kùamà & anye te munayaþ ÷akra % durvàsasam avehi màm // ViP_1,9.20 // gautamàdibhir anyais tvaü $ garvam àpàdito mudhà & akùàntisàrasarvasvaü % durvàsasam avehi màm // ViP_1,9.21 // vasiùñhàdyair dayàsàraiþ $ stotraü kurvadbhir uccakaiþ & garvaü gato 'si yenaivaü % màm apy adyàvamanyase // ViP_1,9.22 // jvalajjañàkalàpasya $ bhçkuñãkuñilaü mukham & nirãkùya kas tribhuvane % mama yo na gato bhayam // ViP_1,9.23 // nàhaü kùamiùye bahunà $ kim uktena ÷atakrato & vióambanàm imàü bhåyaþ % karoùy anunayàtmikàm // ViP_1,9.24 // parà÷ara uvàca: ity uktvà prayayau vipro $ devaràjo 'pi taü punaþ & àruhyairàvataü brahman % prayayàv amaràvatãm // ViP_1,9.25 // tataþprabhçti niþ÷rãkaü $ sa÷akraü bhuvanatrayam & maitreyàsãd apadhvastaü % saükùãõauùadhivãrudham // ViP_1,9.26 // na yaj¤àþ saüpravartante $ na tapasyanti tàpasàþ & na ca dànàdidharmeùu % mana÷ cakre tadà janaþ // ViP_1,9.27 // niþsattvàþ sakalà lokà $ lobhàdyupahatendriyàþ & svalpe 'pi hi babhåvus te % sàbhilàùà dvijottama // ViP_1,9.28 // yataþ sattvaü tato lakùmãþ $ sattvaü bhåtyanusàri ca & niþ÷rãkàõàü kutaþ sattvaü % vinà tena guõàþ kutaþ // ViP_1,9.29 // bala÷auryàdyabhàva÷ ca $ puruùàõàü guõair vinà & laïghanãyaþ samastasya % bala÷auryavivarjitaþ \ bhavaty apadhvastamatir # laïghitaþ prathitaþ pumàn // ViP_1,9.30 // evam atyantaniþ÷rãke $ trailokye sattvavarjite & devàn prati balodyogaü % cakrur daiteyadànavàþ // ViP_1,9.31 // lobhàbhibhåtà niþ÷rãkà $ daityàþ sattvavivarjitàþ & ÷riyà vihãnair niþsattvair % devai÷ cakrus tato raõam // ViP_1,9.32 // vijitàs trida÷à daityair $ indràdyàþ ÷araõaü yayuþ & pitàmahaü mahàbhàgaü % hutà÷anapurogamàþ // ViP_1,9.33 // yathàvat kathito devair $ brahmà pràha tataþ suràn & paràvare÷aü ÷araõaü % vrajadhvam asuràrdanam // ViP_1,9.34 // utpattisthitinà÷ànàm $ ahetuü hetum ã÷varam & prajàpatipatiü viùõum % anantam aparàjitam // ViP_1,9.35 // pradhànapuüsor ajayoþ $ kàraõaü kàryabhåtayoþ & praõatàrtiharaü viùõuü % sa vaþ ÷reyo vidhàsyati // ViP_1,9.36 // parà÷ara uvàca: evam uktvà suràn sarvàn $ brahmà lokapitàmahaþ & kùãrodasyottaraü tãraü % tair eva sahito yayau // ViP_1,9.37 // sa gatvà trida÷aiþ sarvaiþ $ samavetaþ pitàmahaþ & tuùñàva vàgbhir iùñàbhiþ % paràvarapatiü harim // ViP_1,9.38 // brahmovàca: namàmi sarvaü sarve÷am $ anantam ajam avyayam & lokadhàmadharàdhàram % aprakà÷am abhedinam // ViP_1,9.39 // nàràyaõam aõãyàüsam $ a÷eùàõàm aõãyasàm & samastànàü gariùñhaü ca % bhåràdãnàü garãyasàm // ViP_1,9.40 // yatra sarvaü yataþ sarvam $ utpannaü matpuraþsaram & sarvabhåta÷ ca yo devaþ % paràõàm api yaþ paraþ // ViP_1,9.41 // paraþ parasmàt puruùàt $ paramàtmasvaråpadhçk & yogibhi÷ cintyate yo 'sau % muktihetor mumukùubhiþ // ViP_1,9.42 // sattvàdayo na santã÷e $ yatra ca pràkçtà guõàþ & sa ÷uddhaþ sarva÷uddhebhyaþ % pumàn àdyaþ prasãdatu // ViP_1,9.43 // kalàkàùñhànimeùàdi $ kàlasåtrasya gocare & yasya ÷aktir na ÷uddhasya % prasãdatu sa no hariþ // ViP_1,9.44 // procyate parame÷o hi $ yaþ ÷uddho 'py upacàrataþ & prasãdatu sa no viùõur % àtmà yaþ sarvadehinàm // ViP_1,9.45 // yaþ kàraõaü ca kàryaü ca $ kàraõasyàpi kàraõam & kàryasyàpi ca yaþ kàryaü % prasãdatu sa no hariþ // ViP_1,9.46 // kàryakàryasya yat kàryaü $ tatkàryasyàpi yaþ svayam & tatkàryakàryabhåto yas % tata÷ ca praõato 'smi tam // ViP_1,9.47 // kàraõaü kàraõasyàpi $ tasya kàraõakàraõam & tatkàraõànàü hetuü taü % praõato 'smi sure÷varam // ViP_1,9.48 // bhoktàraü bhojyabhåtaü ca $ sraùñàraü sçjyam eva ca & kàryakartçsvaråpaü taü % praõato 'smi paraü padam // ViP_1,9.49 // vi÷uddhabodhavan nityam $ ajam akùayam avyayam & avyaktam avikàraü yat % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_1,9.50 // na sthålaü na ca såkùmaü yan $ na vi÷eùaõagocaram & tat padaü paramaü viùõoþ % praõamàmi sadàmalam // ViP_1,9.51 // yasyàyutàyutàü÷àü÷e $ vi÷va÷aktir iyaü sthità & parabrahmasvaråpasya % praõamàmi tam avyayam // ViP_1,9.52 // yan na devà na munayo $ na càhaü na ca ÷aükaraþ & jànanti parame÷asya % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_1,9.53 // yad yoginaþ sadodyuktàþ $ puõyapàpakùaye 'kùayam & pa÷yanti praõave cintyaü % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_1,9.54 // ÷aktayo yasya devasya $ brahmaviùõu÷ivàtmikàþ & bhavanty abhåtapårvasya % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_1,9.55 // sarve÷a sarvabhåtàtman $ sarva sarvà÷rayàcyuta & prasãda viùõo bhaktànàü % vraja no dçùñigocaram // ViP_1,9.56 // parà÷ara uvàca: ity udãritam àkarõya $ brahmaõas trida÷às tataþ & praõamyocuþ prasãdeti % vraja no dçùñigocaram // ViP_1,9.57 // yan nàyaü bhagavàn brahmà $ jànàti paramaü padam & taü natàþ smo jagaddhàma % tava sarvagatàcyuta // ViP_1,9.58 // ity ante vacasas teùàü $ devànàü brahmaõas tathà & åcur devarùayaþ sarve % bçhaspatipurogamàþ // ViP_1,9.59 // àdyo yaj¤aþ pumàn ãóyo $ yaþ pårveùàü ca pårvajaþ & taü natàþ smo jagatsraùñuþ % sraùñàram avi÷eùaõam // ViP_1,9.60 // bhagavan bhåtabhavye÷a $ yaj¤amårtidharàvyaya & prasãda praõatànàü tvaü % sarveùàü dehi dar÷anam // ViP_1,9.61 // eùa brahmà tathaivàyaü $ saha rudrais trilocanaþ & sarvàdityaiþ samaü påùà % pàvako 'yaü sahàgnibhiþ // ViP_1,9.62 // a÷vinau vasava÷ ceme $ sarve caite marudgaõàþ & sàdhyà vi÷ve tathà devà % devendra÷ càyam ã÷varaþ // ViP_1,9.63 // praõàmapravaõà nàtha $ daityasainyaparàjitàþ & ÷araõaü tvàm anupràptàþ % samastà devatàgaõàþ // ViP_1,9.64 // parà÷ara uvàca: evaü saüståyamànas tu $ bhagavठchaïkhacakradhçk & jagàma dar÷anaü teùàü % maitreya parame÷varaþ // ViP_1,9.65 // taü dçùñvà te tadà devàþ $ ÷aïkhacakragadàdharam & apårvaråpasaüsthànaü % tejasàü rà÷im årjitam // ViP_1,9.66 // praõamya praõatàþ pårvaü $ saükùobhastimitekùaõàþ & tuùñuvuþ puõóarãkàkùaü % pitàmahapurogamàþ // ViP_1,9.67 // devà åcuþ: namo namas te vi÷ve÷a $ tvaü brahmà tvaü pinàkadhçk & indras tvam agniþ pavano % varuõaþ savità yamaþ \ vasavo marutaþ sàdhyà # vi÷vedevagaõà bhavàn // ViP_1,9.68 // yo 'yaü tavàgato deva $ samãpaü devatàgaõaþ & sa tvam eva jagatsraùñà % yataþ sarvagato bhavàn // ViP_1,9.69 // tvaü yaj¤as tvaü vaùañkàras $ tvam oïkàraþ prajàpatiþ & vettà vedyaü ca sarvàtmaüs % tvanmayaü càkhilaü jagat // ViP_1,9.70 // tvàm àrtàþ ÷araõaü viùõo $ prayàtà daityanirjitàþ & vayaü prasãda sarvàtmaüs % tejasàpyàyayasva naþ // ViP_1,9.71 // tàvad àrtis tathà và¤chà $ tàvan mohas tathàsukham & yàvan nàyàti ÷araõaü % tvàm a÷eùàghanà÷anam // ViP_1,9.72 // tvaü prasàdaü prasannàtman $ prapannànàü kuruùva naþ & tejasàü nàtha sarveùàü % sva÷aktyàpyàyanaü kuru // ViP_1,9.73 // parà÷ara uvàca: evaü saüståyamànas tu $ praõatair amarair hariþ & prasannadçùñir bhagavàn % idam àha sa vi÷vakçt // ViP_1,9.74 // bhagavàn uvàca: tejaso bhavatàü devàþ $ kariùyàmy upabçühaõam & vadàmy ahaü yat kriyatàü % bhavadbhis tad idaü suràþ // ViP_1,9.75 // ànãya sahità daityaiþ $ kùãràbdhau sakalauùadhãþ & manthànaü mandaraü kçtvà % netraü kçtvà tu vàsukim \ mathyatàm amçtaü devàþ # sahàye mayy avasthite // ViP_1,9.76 // sàmapårvaü ca daiteyàs $ tatra sàhàyyakarmaõi & sàmànyaphalabhoktàro % yåyaü vàcyà bhaviùyatha // ViP_1,9.77 // mathyamàne ca tatràbdhau $ yat samutpadyate 'mçtam & tatpànàd balino yåyam % amarà÷ ca bhaviùyatha // ViP_1,9.78 // tathà càhaü kariùyàmi $ te yathà trida÷adviùaþ & na pràpsyanty amçtaü devàþ % kevalaü kle÷abhàginaþ // ViP_1,9.79 // parà÷ara uvàca: ity uktà devadevena $ sarva eva tataþ suràþ & saüdhànam asuraiþ kçtvà % yatnavanto 'mçte 'bhavan // ViP_1,9.80 // nànauùadhãþ samànãya $ devadaiteyadànavàþ & kùiptvà kùãràbdhipayasi % ÷aradabhràmalatviùi // ViP_1,9.81 // manthànaü mandaraü kçtvà $ netraü kçtvà ca vàsukim & tato mathitum àrabdhà % maitreya tarasàmçtam // ViP_1,9.82 // vibudhàþ sahitàþ sarve $ yataþ pucchaü tataþ kçtàþ & kçùõena vàsuker daityàþ % pårvakàye nive÷itàþ // ViP_1,9.83 // te tasya phaõaniþ÷vàsa- $ vahninàpahatatviùaþ & nistejaso 'suràþ sarve % babhåvur amitadyute // ViP_1,9.84 // tenaiva mukhaniþ÷vàsa- $ vàyunàstabalàhakaiþ & pucchaprade÷e varùadbhis % tadà càpyàyitàþ suràþ // ViP_1,9.85 // kùãrodamadhye bhagavàn $ kårmaråpã svayaü hariþ & mandaràdrer adhiùñhànaü % bhramato 'bhån mahàmune // ViP_1,9.86 // råpeõànyena devànàü $ madhye cakragadàdharaþ & cakarùa nàgaràjànaü % daityamadhye 'pareõa ca // ViP_1,9.87 // upary àkràntavठchailaü $ bçhadråpeõa ke÷avaþ & tathàpareõa maitreya % yan na dçùñaü suràsuraiþ // ViP_1,9.88 // tejasà nàgaràjànaü $ tathàpyàyitavàn hariþ & anyena tejasà devàn % upabçühitavàn vibhuþ // ViP_1,9.89 // mathyamàne tatas tasmin $ kùãràbdhau devadànavaiþ & havirdhàmàbhavat pårvaü % surabhiþ surapåjità // ViP_1,9.90 // jagmur mudaü tato devà $ dànavà÷ ca mahàmune & vyàkùiptacetasa÷ caiva % babhåvuþ stimitekùaõàþ // ViP_1,9.91 // kim etad iti siddhànàü $ divi cintayatàü tataþ & babhåva vàruõã devã % madàghårõitalocanà // ViP_1,9.92 // kçtàvartàt tatas tasmàt $ kùãrodàd vàsaya¤ jagat & gandhena pàrijàto 'bhåd % devastrãnandanas taruþ // ViP_1,9.93 // råpaudàryaguõopetas $ tata÷ càpsarasàü gaõaþ & kùãrodadheþ samutpanno % maitreya paramàdbhutaþ // ViP_1,9.94 // tataþ ÷ãtàü÷ur abhavaj $ jagçhe taü mahe÷varaþ & jagçhu÷ ca viùaü nàgàþ % kùãrodàbdhisamutthitam // ViP_1,9.95 // tato dhanvantarir devaþ $ ÷vetàmbaradharaþ svayam & bibhratkamaõóaluü pårõam % amçtasya samutthitaþ // ViP_1,9.96 // tataþ svasthamanaskàs te $ sarve daiteyadànavàþ & babhåvur muditàþ sadyo % maitreya munibhiþ saha // ViP_1,9.97 // tataþ sphuratkàntimatã $ vikàsikamale sthità & ÷rãr devã payasas tasmàd % utthità dhçtapaïkajà // ViP_1,9.98 // tàü tuùñuvur mudà yuktàþ $ ÷rãsåktena maharùayaþ // ViP_1,9.99 // vi÷vàvasumukhàs tasyà $ gandharvàþ purato jaguþ & ghçtàcãpramukhà brahman % nançtu÷ càpsarogaõàþ // ViP_1,9.100 // gaïgàdyàþ saritas toyaiþ $ snànàrtham upatasthire & diggajà hemapàtrastham % àdàya vimalaü jalam \ snàpayàü cakrire devãü # sarvalokamahe÷varãm // ViP_1,9.101 // kùãrodo råpadhçk tasyai $ màlàm amlànapaïkajàm & dadau vibhåùaõàny aïge % vi÷vakarmà cakàra ha // ViP_1,9.102 // divyamàlyàmbaradharà $ snàtà bhåùaõabhåùità & pa÷yatàü sarvadevànàü % yayau vakùaþsthalaü hareþ // ViP_1,9.103 // tato 'valokità devà $ harivakùaþsthalasthayà & lakùmyà maitreya sahasà % paràü nirvçtim àgatàþ // ViP_1,9.104 // udvegaü paramaü jagmur $ daityà viùõuparàïmukhàþ & tyaktà lakùmyà mahàbhàga % vipracittipurogamàþ // ViP_1,9.105 // tatas te jagçhur daityà $ dhanvantarikare sthitam & kamaõóaluü mahàvãryà % yatràste tad dvijàmçtam // ViP_1,9.106 // màyayà mohayitvà tàn $ viùõuþ strãråpam àsthitaþ & dànavebhyas tad àdàya % devebhyaþ pradadau vibhuþ // ViP_1,9.107 // tataþ papuþ suragaõàþ $ ÷akràdyàs tat tadàmçtam & udyatàyudhanistriü÷à % daityàs tàü÷ ca samabhyayuþ // ViP_1,9.108 // pãte 'mçte ca balibhir $ devair daityacamås tadà & vadhyamànà di÷o bheje % pàtàlaü ca vive÷a vai // ViP_1,9.109 // tato devà mudà yuktàþ $ ÷aïkhacakragadàdharam & praõipatya yathàpårvam % a÷àsaüs tat triviùñapam // ViP_1,9.110 // D6 ins.: devadeve gate tasmin $ vàsudeve÷varaü harim // ViP_1,9.110*28:1 // tuùñuvuþ puõóarãkàkùam $ antardhànagataü harim // ViP_1,9.110*28:2 // tataþ prasannabhàþ såryaþ $ prayayau svena vartmanà & jyotãüùi ca yathàmàrgaü % prayayur munisattama // ViP_1,9.111 // jajvàla bhagavàü÷ coccai÷ $ càrudãptir vibhàvasuþ & dharme ca sarvabhåtànàü % tadà matir ajàyata // ViP_1,9.112 // ÷riyà juùñaü ca trailokyaü $ babhåva dvijasattama & ÷akra÷ ca trida÷a÷reùñhaþ % punaþ ÷rãmàn ajàyata // ViP_1,9.113 // siühàsanagataþ ÷akraþ $ saüpràpya tridivaü punaþ & devaràjye sthito devãü % tuùñàvàbjakaràü tataþ // ViP_1,9.114 // D7 ins.: durvàsa÷àpapàtena $ punar mà bhåd iyaü hare // ViP_1,9.114*29:1 // tathyeti càbhipràyeõas $ tuùñàva ÷riyamànataþ // ViP_1,9.114*29:2 // indra uvàca: namasye sarvalokànàü $ jananãm abjasaübhavàm & ÷riyam unnidrapadmàkùãü % viùõuvakùaþsthalasthitàm // ViP_1,9.115 // B2,D3,5,T1,2,G3,M0,ed. Veïk. ins.: padmàlayàü padmakaràü $ padmapatranibhekùaõàm // ViP_1,9.115*30:1 // vande padmamukhàü devãü $ padmanàbhapriyàm aham // ViP_1,9.115*30:2 // tvaü siddhis tvaü svadhà svàhà $ sudhà tvaü lokapàvanã & saüdhyà ràtriþ prabhà bhåtir % medhà ÷raddhà sarasvatã // ViP_1,9.116 // yaj¤avidyà mahàvidyà $ guhyavidyà ca ÷obhane & àtmavidyà ca devi tvaü % vimuktiphaladàyinã // ViP_1,9.117 // ànvãkùikã trayã vàrtà $ daõóanãtis tvam eva ca & saumyàsaumyair jagad råpais % tvayaitad devi påritam // ViP_1,9.118 // kà tv anyà tvàm çte devi $ sarvayaj¤amayaü vapuþ & adhyàste devadevasya % yogicintyaü gadàbhçtaþ // ViP_1,9.119 // tvayà devi parityaktaü $ sakalaü bhuvanatrayam & vinaùñapràyam abhavat % tvayedànãü samedhitam // ViP_1,9.120 // dàràþ putràs tathàgàraü $ suhçddhànyadhanàdikam & bhavaty etan mahàbhàge % nityaü tvadvãkùaõàn nçõàm // ViP_1,9.121 // ÷arãràrogyam ai÷varyam $ aripakùakùayaþ sukham & devi tvaddçùñidçùñànàü % puruùàõàü na durlabham // ViP_1,9.122 // tvaü màtà sarvabhåtànàü $ devadevo hariþ pità & tvayaitad viùõunà càmba % jagad vyàptaü caràcaram // ViP_1,9.123 // mà naþ ko÷aü tathà goùñhaü $ mà gçhaü mà paricchadam & mà ÷arãraü kalatraü ca % tyajethàþ sarvapàvani // ViP_1,9.124 // mà putràn mà suhçdvargàn $ mà pa÷ån mà vibhåùaõam & tyajethà mama devasya % viùõor vakùaþsthalàlaye // ViP_1,9.125 // sattvena satya÷aucàbhyàü $ tathà ÷ãlàdibhir guõaiþ & tyajyante te naràþ sadyaþ % saütyaktà ye tvayàmale // ViP_1,9.126 // tvayàvalokitàþ sadyaþ $ ÷ãlàdyair akhilair guõaiþ & kulai÷varyai÷ ca yujyante % puruùà nirguõà api // ViP_1,9.127 // sa ÷làghyaþ sa guõã dhanyaþ $ sa kulãnaþ sa buddhimàn & sa ÷åraþ sa ca vikrànto % yas tvayà devi vãkùitaþ // ViP_1,9.128 // sadyo vaiguõyam àyànti $ ÷ãlàdyàþ sakalà guõàþ & paràïmukhã jagaddhàtrã % yasya tvaü viùõuvallabhe // ViP_1,9.129 // na te varõayituü ÷aktà $ guõठjihvàpi vedhasaþ & prasãda devi padmàkùi % màsmàüs tyàkùãþ kadàcana // ViP_1,9.130 // parà÷ara uvàca: evaü ÷rãþ saüstutà samyak $ pràha hçùñà ÷atakratum & ÷çõvatàü sarvadevànàü % sarvabhåtasthità dvija // ViP_1,9.131 // ÷rãr uvàca: parituùñàsmi deve÷a $ stotreõànena te hare & varaü vçõãùva yas tv iùño % varadàhaü tavàgatà // ViP_1,9.132 // indra uvàca: varadà yadi me devi $ varàrho yadi càpy aham & trailokyaü na tvayà tyàjyam % eùa me 'stu varaþ paraþ // ViP_1,9.133 // stotreõa yas tathaitena $ tvàü stoùyaty abdhisaübhave & sa tvayà na parityàjyo % dvitãyo 'stu varo mama // ViP_1,9.134 // ÷rãr uvàca: trailokyaü trida÷a÷reùñha $ na saütyakùyàmi vàsava & datto varo mayàyaü te % stotràràdhanatuùñayà // ViP_1,9.135 // ya÷ ca sàyaü tathà pràtaþ $ stotreõànena mànavaþ & màü stoùyati na tasyàhaü % bhaviùyàmi paràïmukhã // ViP_1,9.136 // parà÷ara uvàca: evaü dadau varau devã $ devaràjàya vai purà & maitreya ÷rãr mahàbhàgà % stotràràdhanatoùità // ViP_1,9.137 // bhçgoþ khyàtyàü samutpannà $ ÷rãþ pårvam udadheþ punaþ & devadànavayatnena % prasåtàmçtamanthane // ViP_1,9.138 // evaü yadà jagatsvàmã $ devadevo janàrdanaþ & avatàraü karoty eùà % tadà ÷rãs tatsahàyinã // ViP_1,9.139 // puna÷ ca padmà saübhåtà $ àdityo 'bhåd yadà hariþ & yadà tu bhàrgavo ràmas % tadàbhåd dharaõã tv iyam // ViP_1,9.140 // ràghavatve 'bhavat sãtà $ rukmiõã kçùõajanmani & anyeùu càvatàreùu % viùõor eùà sahàyinã // ViP_1,9.141 // devatve devadeheyaü $ manuùyatve ca mànuùã & viùõor dehànuråpàü vai % karoty eùàtmanas tanum // ViP_1,9.142 // ya÷ caitac chçõuyàj janma $ lakùmyà ya÷ ca pañhen naraþ & ÷riyo na vicyutis tasya % gçhe yàvat kulatrayam // ViP_1,9.143 // pañhyate yeùu caiveyaü $ gçheùu ÷rãstutir mune & alakùmãþ kalahàdhàrà % na teùv àste kadàcana // ViP_1,9.144 // etat te kathitaü brahman $ yan màü tvaü paripçcchasi & kùãràbdhau ÷rãr yathà jàtà % pårvaü bhçgusutà satã // ViP_1,9.145 // iti sakalavibhåtyavàptihetuþ $ stutir iyam indramukhodgatà hi lakùmyàþ & anudinam iha pañhyate nçbhir yair % vasati na teùu kadàcid apy alakùmãþ // ViP_1,9.146 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e navamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: kathitaü me tvayà sarvaü $ yat pçùño 'si mahàmune & bhçgusargàt prabhçty eùa % sargo me kathyatàü punaþ // ViP_1,10.1 // parà÷ara uvàca: bhçgoþ khyàtyàü samutpannà $ lakùmãr viùõuparigrahaþ & tathà dhàtçvidhàtàrau % khyàtyàü jàtau sutau bhçgoþ // ViP_1,10.2 // àyatir niyati÷ caiva $ meroþ kanye mahàtmanaþ & dhàtçvidhàtros te bhàrye % tayor jàtau sutàv ubhau // ViP_1,10.3 // pràõa÷ caiva mçkaõóu÷ ca $ màrkaõóeyo mçkaõóutaþ & tato veda÷irà jaj¤e % pràõasyàpi sutaü ÷çõu // ViP_1,10.4 // pràõasya dyutimàn putro $ ràjavàü÷ ca tato 'bhavat & tato vaü÷o mahàbhàga % vistàraü bhàrgavo gataþ // ViP_1,10.5 // patnã marãceþ saübhåtiþ $ paurõamàsam asåyata & virajàþ parvata÷ caiva % tasya putrau mahàtmanaþ // ViP_1,10.6 // vaü÷asaükãrtane putràn $ vadiùye 'haü tato dvija & smçti÷ càïgirasaþ patnã % prasåtà kanyakàs tathà \ sinãvàlã kuhå÷ caiva # ràkà cànumatã tathà // ViP_1,10.7 // anasåyà tathaivàtrer $ jaj¤e putràn akalmaùàn & somaü durvàsasaü caiva % dattàtreyaü ca yoginam // ViP_1,10.8 // prãtyàü pulastyabhàryàyàü $ dattolis tatsuto 'bhavat & pårvajanmani so 'gastyaþ % smçtaþ svàyaübhuve 'ntare // ViP_1,10.9 // kardama÷ càrvarãvàü÷ ca $ sahiùõu÷ ca sutatrayam & kùamà tu suùuve bhàryà % pulahasya prajàpateþ // ViP_1,10.10 // krato÷ ca sannatir bhàryà $ vàlakhilyàn asåyata & ùaùñis tàni sahasràõi % çùãõàm årdhvaretasàm \ aïguùñhaparvamàtràõàü # jvaladbhàskaratejasàm // ViP_1,10.11 // årjàyàü ca vasiùñhasya $ saptàjàyanta vai sutàþ // ViP_1,10.12 // rajo gotrordhvabàhu÷ ca $ savana÷ cànaghas tathà & sutapàþ ÷ukra ity ete % sarve saptarùayo 'malàþ // ViP_1,10.13 // yo 'sàv agnir abhimànã $ brahmaõas tanayo 'grajaþ & tasmàt svàhà sutàül lebhe % trãn udàraujaso dvija // ViP_1,10.14 // pàvakaü pavamànaü ca $ ÷uciü càpi jalà÷inam // ViP_1,10.15 // teùàü tu saütatàv anye $ catvàriü÷ac ca pa¤ca ca & kathyante vahnaya÷ caite % pità putratrayaü ca yat // ViP_1,10.16 // evam ekonapa¤cà÷ad $ vahnayaþ parikãrtitàþ // ViP_1,10.17 // pitaro brahmaõà sçùñà $ vyàkhyàtà ye mayà tava & agniùvàttà barhiùado % 'nagnayaþ sàgnaya÷ ca ye // ViP_1,10.18 // tebhyaþ svadhà sute jaj¤e $ menàü vai dhàriõãü tathà & te ubhe brahmavàdinyau % yoginyau càpy ubhe dvija // ViP_1,10.19 // uttamaj¤ànasaüpanne $ sarvaiþ samuditair guõaiþ // ViP_1,10.20 // ity eùà dakùakanyànàü $ kathitàpatyasaütatiþ & ÷raddhàvàn saüsmarann etàm % anapatyo na jàyate // ViP_1,10.21 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e da÷amo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: priyavratottànapàdau $ manoþ svàyambhuvasya tu & dvau putrau sumahàvãryau % dharmaj¤au kathitau tava // ViP_1,11.1 // tayor uttànapàdasya $ surucyàm uttamaþ sutaþ & abhãùñàyàm abhåd brahman % pitur atyantavallabhaþ // ViP_1,11.2 // sunãtir nàma yà ràj¤as $ tasyàbhån mahiùã dvija & sa nàtiprãtimàüs tasyàü % tasyà÷ càbhåd dhruvaþ sutaþ // ViP_1,11.3 // ràjàsanasthitasyàïkaü $ pitur bhràtaram à÷ritam & dçùñvottamaü dhruva÷ cakre % tam àroóhuü manoratham // ViP_1,11.4 // pratyakùaü bhåpatis tasyàþ $ surucyà nàbhyanandata & praõayenàgataü putram % utsaïgàrohaõotsukam // ViP_1,11.5 // sapatnã tanayaü dçùñvà $ tam aïkàrohaõotsukam & svaputraü ca tathàråóhaü % surucir vàkyam abravãt // ViP_1,11.6 // kriyate kiü vçthà vatsa $ mahàn eùa manorathaþ & anyastrãgarbhajàtena % asaübhåya mamodare \ uttamottamam apràpyam # aviveko 'bhivà¤chasi // ViP_1,11.7 // satyaü sutas tvam apy asya $ kintu na tvaü mayà dhçtaþ // ViP_1,11.8 // etad ràjàsanaü sarva- $ bhåbhçtsaü÷rayaketanam & yogyaü mamaiva putrasya % kim àtmà kli÷yate tvayà // ViP_1,11.9 // uccair manorathas te 'yaü $ matputrasyeva kiü vçthà & sunãtyàm àtmano janma % kiü tvayà nàvagamyate // ViP_1,11.10 // parà÷ara uvàca: utsçjya pitaraü bàlas $ tac chrutvà màtçbhàùitam & jagàma kupito màtur % nijàyà dvija mandiram // ViP_1,11.11 // taü dçùñvà kupitaü putram $ ãùatprasphuritàdharam & sunãtir aïkam àropya % maitreyaitad abhàùata // ViP_1,11.12 // sunãtir uvàca: vatsa kaþ kopahetus te $ ka÷ ca tvàü nàbhinandati & ko 'vajànàti pitaraü % tava yas te 'paràdhyati // ViP_1,11.13 // parà÷ara uvàca: ity uktaþ sakalaü màtre $ kathayàm àsa tad yathà & suruciþ pràha bhåpàla- % pratyakùam atigarvità // ViP_1,11.14 // niþ÷vasya seti kathite $ tasmin putreõa durmanàþ & ÷vàsakùàmekùaõà dãnà % sunãtir vàkyam abravãt // ViP_1,11.15 // sunãtir uvàca: suruciþ satyam àhedaü $ svalpabhàgyo 'si putraka & na hi puõyavatàü vatsa % sapatnair evam ucyate // ViP_1,11.16 // nodvegas tàta kartavyaþ $ kçtaü yad bhavatà purà & tat ko 'pahartuü ÷aknoti % dàtuü ka÷ càkçtaü tvayà // ViP_1,11.17 // M0,ed. Veïk. ins.: tat tvayà nàtra kartavyaü $ duþkhaü tadvàkyasaübhavam // ViP_1,11.17*31 // ràjàsanaü tathà chatraü $ varà÷và varavàraõàþ & yasya puõyàni tasyaiva % matvaitac chàmya putraka // ViP_1,11.18 // anyajanmakçtaiþ puõyaiþ $ surucyàü surucir nçpaþ & bhàryeti procyate cànyà % madvidhà puõyavarjità // ViP_1,11.19 // puõyopacayasaüpannas $ tasyàþ putras tathottamaþ & mama putras tathà jàtaþ % svalpapuõyo dhruvo bhavàn // ViP_1,11.20 // tathàpi duþkhaü na bhavàn $ kartum arhati putraka & yasya yàvat sa tenaiva % svena tuùyati buddhimàn // ViP_1,11.21 // yadi ced duþkham atyarthaü $ surucyà vacanàt tava & tat puõyopacaye yatnaü % kuru sarvaphalaprade // ViP_1,11.22 // su÷ãlo bhava dharmàtmà $ maitraþ pràõihite rataþ & nimnaü yathàpaþ pravaõàþ % pàtram àyànti saüpadaþ // ViP_1,11.23 // dhruva uvàca: amba yat tvam idaü pràha $ pra÷amàya vaco mama & naitad durvacasà bhinne % hçdaye mama tiùñhati // ViP_1,11.24 // so 'haü tathà yatiùyàmi $ yathà sarvottamottamam & sthànaü pràpsyàmy a÷eùàõàü % jagatàm abhipåjitam // ViP_1,11.25 // surucir dayità ràj¤as $ tasyà jàto 'smi nodaràt & prabhàvaü pa÷ya me 'mba tvaü % dhçtasyàpi tavodare // ViP_1,11.26 // uttamaþ sa mama bhràtà $ yo garbheõa dhçtas tayà & sa ràjàsanam àpnotu % pitrà dattaü tathàstu tat // ViP_1,11.27 // nànyadattam abhãpsyàmi $ sthànam amba svakarmaõà & icchàmi tad ahaü sthànaü % yan na pràpa pità mama // ViP_1,11.28 // parà÷ara uvàca: nirjagàma gçhàn màtur $ ity uktvà màtaraü dhruvaþ & puràc ca nirgamya tatas % tadbàhyopavanaü yayau // ViP_1,11.29 // sa dadar÷a munãüs tatra $ sapta pårvàgatàn dhruvaþ & kçùõàjinottarãyeùu % viùñareùu samàsthitàn // ViP_1,11.30 // sa ràjaputras tàn sarvàn $ praõipatyàbhyabhàùata & pra÷rayàvanataþ samyag % abhivàdanapårvakam // ViP_1,11.31 // dhruva uvàca: uttànapàdatanayaü $ màü nibodhata sattamàþ & jàtaü sunãtyàü nirvedàd % yuùmàkaü pràptam antikam // ViP_1,11.32 // çùaya åcuþ: catuþpa¤càbdasaübhåto $ bàlas tvaü nçpanandana & nirvedakàraõaü kiücit % tava nàdyàpi vidyate // ViP_1,11.33 // na cintyaü bhavataþ kiücid $ dhriyate bhåpatiþ pità & na caiveùñaviyogàdi % tava pa÷yàma bàlaka // ViP_1,11.34 // ÷arãre na ca te vyàdhir $ asmàbhir upalakùyate & nirvedaþ kiünimittas te % kathyatàü yadi vidyate // ViP_1,11.35 // parà÷ara uvàca: tataþ sa kathayàm àsa $ surucyà yad udàhçtam & tan ni÷amya tataþ procur % munayas te parasparam // ViP_1,11.36 // aho kùàtraü paraü tejo $ bàlasyàpi yad akùamà & sapatnyà màtur uktasya % hçdayàn nàpasarpati // ViP_1,11.37 // bho bhoþ kùatriyadàyàda $ nirvedàd yat tvayàdhunà & kartuü vyavasitaü tan naþ % kathyatàü yadi rocate // ViP_1,11.38 // yac ca kàryaü tavàsmàbhiþ $ sàhàyyam amitadyute & tad ucyatàü vivakùus tvam % asmàbhir upalakùyase // ViP_1,11.39 // dhruva uvàca: nàham artham abhãpsàmi $ na ràjyaü dvijasattamàþ & tat sthànam ekam icchàmi % bhuktaü nànyena yat purà // ViP_1,11.40 // etan me kriyatàü samyak $ kathyatàü pràpyate yathà & sthànam agryaü samastebhyaþ % sthànebhyo munisattamàþ // ViP_1,11.41 // marãcir uvàca: anàràdhitagovindair $ naraiþ sthànaü nçpàtmaja & na hi saüpràpyate ÷reùñhaü % tasmàd àràdhayàcyutam // ViP_1,11.42 // atrir uvàca: paraþ paràõàü puruùo $ yasya tuùño janàrdanaþ & sa pràpnoty akùayaü sthànam % etat satyaü mayoditam // ViP_1,11.43 // aïgirà uvàca: yasyàntaþ sarvam evedam $ acyutasyàvyayàtmanaþ & tam àràdhaya govindaü % sthànam agryaü yadãcchasi // ViP_1,11.44 // pulastya uvàca: paraü brahma paraü dhàma $ yo 'sau brahma tathà param & tam àràdhya hariü yàti % muktim apy atidurlabhàm // ViP_1,11.45 // kratur uvàca: yo yaj¤apuruùo yaj¤e $ yoge yaþ paramaþ pumàn & tasmiüs tuùñe yad apràpyaü % kiü tad asti janàrdane // ViP_1,11.46 // pulaha uvàca: aindram indraþ paraü sthànaü $ yam àràdhya jagatpatim & pràpa yaj¤apatiü viùõuü % tam àràdhaya suvrata // ViP_1,11.47 // vasiùñha uvàca: pràpnoùy àràdhite viùõau $ manasà yad yad icchasi & trailokyàntargataü sthànaü % kim u vatsottamottamam // ViP_1,11.48 // G2,3 ins.: kçùõàràdhanam evaikaü $ puüsaþ sarvaphalapradam // ViP_1,11.48*32:1 // sarvair apy evam evoktaü $ tad upàyam abçhat sate // ViP_1,11.48*32:2 // dhruva uvàca: àràdhyaþ kathito devo $ bhavadbhiþ praõatasya me & mayà tatparitoùàya % yaj japtavyaü tad ucyatàm // ViP_1,11.49 // yathà càràdhanaü tasya $ mayà kàryaü mahàtmanaþ & prasàdasumukhàs tan me % kathayantu maharùayaþ // ViP_1,11.50 // çùaya åcuþ: ràjaputra yathà viùõor $ àràdhanaparair naraiþ & kàryam àràdhanaü tan no % yathàvac chrotum arhasi // ViP_1,11.51 // bàhyàrthàd akhilàc cittaü $ tyàjayet prathamaü naraþ & tasminn eva jagaddhàmni % tataþ kurvãta ni÷calam // ViP_1,11.52 // evam ekàgracittena $ tanmayena dhçtàtmanà & japtavyaü yan nibodhaitat % tan naþ pàrthivanandana // ViP_1,11.53 // hiraõyagarbhapuruùa- $ pradhànavyaktaråpiõe & oü namo vàsudevàya % ÷uddhaj¤ànasvabhàvine // ViP_1,11.54 // etaj jajàpa bhagavàn $ japyaü svàyambhuvo manuþ & pitàmahas tava purà % tasya tuùño janàrdanaþ // ViP_1,11.55 // dadau yathàbhilaùitàm $ çddhiü trailokyadurlabhàm & tathà tvam api govindaü % toùayaitat sadà japan // ViP_1,11.56 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e ekàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ni÷amyaitad a÷eùeõa $ maitreya nçpateþ sutaþ & nirjagàma vanàt tasmàt % praõipatya sa tàn çùãn // ViP_1,12.1 // kçtakçtyam ivàtmànaü $ manyamànas tato dvija & madhusaüj¤aü mahàpuõyaü % jagàma yamunàtañam // ViP_1,12.2 // puna÷ ca madhusaüj¤ena $ daityenàdhiùñhitaü yataþ & tato madhuvanaü nàmnà % khyàtam atra mahãtale // ViP_1,12.3 // hatvà ca lavaõaü rakùo $ madhuputraü mahàbalam & ÷atrughno madhuràü nàma % purãü yatra cakàra vai // ViP_1,12.4 // yatra vai devadevasya $ sàünidhyaü harimedhasaþ & sarvapàpahare tasmiüs % tapas tãrthe cakàra saþ // ViP_1,12.5 // marãcimi÷rair munibhir $ yathoddiùñam abhåt tathà & àtmany a÷eùadeve÷aü % sthitaü viùõum amanyata // ViP_1,12.6 // ananyacetasas tasya $ dhyàyato bhagavàn hariþ & sarvabhåtagato vipra % sarvabhàvagato 'bhavat // ViP_1,12.7 // manasy avasthite tasya $ viùõau maitreya yoginaþ & na ÷a÷àka dharà bhàram % udvoóhuü bhåtadhàriõã // ViP_1,12.8 // vàmapàdasthite tasmin $ nanàmàrdhena medinã & dvitãyaü ca nanàmàrdhaü % kùiter dakùiõataþ sthite // ViP_1,12.9 // pàdàïguùñhena saüpãóya $ yadà sa vasudhàü sthitaþ & tadà sà vasudhà vipra % cacàla saha parvataiþ // ViP_1,12.10 // nadyo nadàþ samudrà÷ ca $ saükùobhaü paramaü yayuþ & tatkùobhàd amaràþ kùobhaü % paraü jagmur mahàmune // ViP_1,12.11 // yàmà nàma tadà devà $ maitreya paramàkulàþ & indreõa saha saümantrya % dhyànabhaïgaü pracakramuþ // ViP_1,12.12 // kåùmàõóà vividhai råpair $ mahendreõa mahàmune & samàdhibhaïgam atyantam % àrabdhàþ kartum àturàþ // ViP_1,12.13 // sunãtir nàma tanmàtà $ sàsrà tatpurataþ sthità & putreti karuõàü vàcam % àha màyàmayã tadà // ViP_1,12.14 // putrakàsmàn nivartasva $ ÷arãravyayadàruõàt & nirbandhato mayà labdho % bahubhis tvaü manorathaiþ // ViP_1,12.15 // dãnàm ekàü parityaktum $ anàthàü na tvam arhasi & sapatnãvacanàd vatsa % agates tvaü gatir mama // ViP_1,12.16 // kva ca tvaü pa¤cavarùãyaþ $ kva caitad dàruõaü tapaþ & nivartyatàü manaþ kaùñàn % nirbandhàt phalavarjitàt // ViP_1,12.17 // kàlaþ krãóanakànàü te $ tadante 'dhyayanasya ca & tataþ samastabhogànàü % tadante ceùyate tapaþ // ViP_1,12.18 // kàlaþ krãóanakànàü yas $ tava bàlasya putraka & tasmiüs tvam itthaü tapasi % kiü nà÷àyàtmano rataþ // ViP_1,12.19 // matprãtiþ paramo dharmo $ vayovasthàkriyàkramam & anuvartasva mà mohaü % nivartàsmàd adharmataþ // ViP_1,12.20 // parityajati vatsàdya $ yady etan na bhavàüs tapaþ & tyakùyàmy aham api pràõàüs % tato vai pa÷yatas tava // ViP_1,12.21 // parà÷ara uvàca: sa tàü vilapatãm evaü $ bàùpavyàkulalocanàm & samàhitamanà viùõau % pa÷yann api na dçùñavàn // ViP_1,12.22 // vatsa vatsa sughoràõi $ rakùàüsy etàni bhãùaõe & vane 'bhyudyata÷astràõi % samàyànty apagamyatàm // ViP_1,12.23 // ity uktvà prayayau sàtha $ rakùàüsy àvirbabhus tataþ & abhyudyatogra÷astràõi % jvàlàmàlàkulair mukhaiþ // ViP_1,12.24 // tato nàdàn atãvogràn $ ràjaputrasya te puraþ & mumucur dãpta÷astràõi % bhràmayanto ni÷àcaràþ // ViP_1,12.25 // ÷ivà÷ ca ÷ata÷o neduþ $ sajvàlakavalair mukhaiþ & tràsàya tasya bàlasya % yogayuktasya sarvataþ // ViP_1,12.26 // hanyatàü hanyatàm eùa $ chidyatàü chidyatàm ayam & bhakùyatàü bhakùyatàü càyam % ity åcus te ni÷àcaràþ // ViP_1,12.27 // tato nànàvidhàn nàdàn $ siühoùñramakarànanàþ & tràsàya ràjaputrasya % nedus te rajanãcaràþ // ViP_1,12.28 // rakùàüsi tàni te nàdàþ $ ÷ivàs tàny àyudhàni ca & govindàsaktacittasya % yayur nendriyagocaram // ViP_1,12.29 // ekàgracetàþ satataü $ viùõum evàtmasaü÷rayam & dçùñavàn pçthivãnàtha- % putro nànyat kathaücana // ViP_1,12.30 // tataþ sarvàsu màyàsu $ vilãnàsu punaþ suràþ & saükùobhaü paramaü jagmus % tatparàbhava÷aïkitàþ // ViP_1,12.31 // te sametya jagadyonim $ anàdinidhanaü harim & ÷araõyaü ÷araõaü yàtàs % tapasà tasya tàpitàþ // ViP_1,12.32 // devà åcuþ: devadeva jagannàtha $ pare÷a puruùottama & dhruvasya tapasà taptàs % tvàü vayaü ÷araõaü gatàþ // ViP_1,12.33 // dine dine kalà÷eùaiþ $ ÷a÷àïkaþ påryate yathà & tathàyaü tapasà deva % prayàty çddhim aharni÷am // ViP_1,12.34 // auttànapàditapasà $ vayam itthaü janàrdana & bhãtàs tvàü ÷araõaü yàtàs % tapasas taü nivartaya // ViP_1,12.35 // na vidmaþ kiü sa ÷akratvaü $ kiü såryatvam abhãpsati & vittapàmbupasomànàü % sàbhilàùaþ padeùu kim // ViP_1,12.36 // tad asmàkaü prasãde÷a $ hçdayàc chalyam uddhara & uttànapàdatanayaü % tapasaþ saünivartaya // ViP_1,12.37 // ÷rãbhagavàn uvàca: nendratvaü na ca såryatvaü $ naivàmbupadhane÷atàm & pràrthayaty eùa yaü kàmaü % taü karomy akhilaü suràþ // ViP_1,12.38 // yàta devà yathàkàmaü $ svasthànaü vigatajvaràþ & nivartayàmy ahaü bàlaü % tapasy àsaktamànasam // ViP_1,12.39 // parà÷ara uvàca: ity uktà devadevena $ praõamya trida÷às tataþ & prayayuþ svàni dhiùõyàni % ÷atakratupurogamàþ // ViP_1,12.40 // bhagavàn api sarvàtmà $ tanmayatvena toùitaþ & gatvà dhruvam uvàcedaü % caturbhujavapur hariþ // ViP_1,12.41 // ÷rãbhagavàn uvàca: auttànapàde bhadraü te $ tapasà paritoùitaþ & varado 'ham anupràpto % varaü varaya suvrata // ViP_1,12.42 // bàhyàrthanirapekùaü te $ mayi cittaü yad àhitam & tuùño 'haü bhavatas tena % tad vçõãùva varaü param // ViP_1,12.43 // parà÷ara uvàca: ÷rutvetthaü gaditaü tasya $ devadevasya bàlakaþ & unmãlitàkùo dadç÷e % dhyànadçùñaü hariü puraþ // ViP_1,12.44 // ÷aïkhacakragadà÷àrïga- $ varàsidharam acyutam & kirãñinaü samàlokya % jagàma ÷irasà mahãm // ViP_1,12.45 // romà¤citàïgaþ sahasà $ sàdhvasaü paramaü gataþ & stavàya devadevasya % sa cakre mànasaü dhruvaþ // ViP_1,12.46 // kiü vadàmi stutàv asya $ kenoktenàsya saüstutiþ & ity àkulamatir devaü % tam eva ÷araõaü yayau // ViP_1,12.47 // dhruva uvàca: bhagavan yadi me toùaü $ tapasà paramaü gataþ & stotuü tad aham icchàmi % varam enaü prayaccha me // ViP_1,12.48 // brahmàdyair vedavedaj¤air $ j¤àyate yasya no gatiþ & taü tvàü katham ahaü deva % stotuü ÷akùyàmi bàlakaþ // ViP_1,12.49 // tvadbhaktipravaõaü hy etat $ parame÷vara me manaþ & stotuü pravçttaü tvatpàdau % tatra praj¤àü prayaccha me // ViP_1,12.50 // parà÷ara uvàca: ÷aïkhapràntena govindas $ taü paspar÷a kçtà¤jalim & uttànapàdatanayaü % dvijavarya jagatpatiþ // ViP_1,12.51 // atha prasannavadanaþ $ tatkùaõàn nçpanandanaþ & tuùñàva praõato bhåtvà % bhåtadhàtàram acyutam // ViP_1,12.52 // dhruva uvàca: bhåmir àpo 'nalo vàyuþ $ khaü mano buddhir eva ca & bhåtàdir àdiprakçtir % yasya råpaü nato 'smi tam // ViP_1,12.53 // ÷uddhaþ såkùmo 'khilavyàpã $ pradhànàt parataþ pumàn & yasya råpaü namas tasmai % puruùàya guõàtmane // ViP_1,12.54 // bhåràdãnàü samastànàü $ gandhàdãnàü ca ÷à÷vataþ & buddhyàdãnàü pradhànasya % puruùasya ca yaþ paraþ // ViP_1,12.55 // taü brahmabhåtam àtmànam $ a÷eùajagataþ patim & prapadye ÷araõaü ÷uddhaü % tvadråpaü parame÷vara // ViP_1,12.56 // bçhattvàd bçühaõatvàc ca $ yad råpaü brahmasaüj¤itam & tasmai namas te sarvàtman % yogicintyàvikàravat // ViP_1,12.57 // sahasra÷ãrùà puruùaþ $ sahasràkùaþ sahasrapàt & sarvavyàpã bhuvaþ spar÷àd % atyatiùñhad da÷àïgulam // ViP_1,12.58 // yad bhåtaü yac ca vai bhavyaü $ puruùottama tad bhavàn & tvatto viràñ svaràñ samràñ % tvatta÷ càpy adhipåruùaþ // ViP_1,12.59 // atyaricyata so 'dha÷ ca $ tiryag årdhvaü ca vai bhuvaþ & tvatto vi÷vam idaü jàtaü % tvatto bhåtabhaviùyatã // ViP_1,12.60 // tvadråpadhàriõa÷ càntaþ $ sarvabhåtam idaü jagat & tvatto yaj¤aþ sarvahutaþ % pçùadàjyaü pa÷ur dvidhà // ViP_1,12.61 // tvatta çco 'tha sàmàni $ tvatta÷ chandàüsi jaj¤ire & tvatto yajåüùy ajàyanta % tvatto '÷và÷ caikatodataþ // ViP_1,12.62 // gàvas tvattaþ samudbhåtàs $ tvatto 'jà avayo mçgàþ & tvanmukhàd bràhmaõà bàhvos % tvattaþ kùatram ajàyata // ViP_1,12.63 // vai÷yàs tavorujàþ ÷ådràs $ tava padbhyàü samudgatàþ & akùõoþ såryo 'nilaþ pràõàc % candramà manasas tava // ViP_1,12.64 // pràõo 'ntaþsuùiràj jàto $ mukhàd agnir ajàyata & nàbhito gaganaü dyau÷ ca % ÷irasaþ samavartata \ di÷aþ ÷rotràt kùitiþ padbhyàü # tvattaþ sarvam abhåd idam // ViP_1,12.65 // nyagrodhaþ sumahàn alpe $ yathà bãje vyavasthitaþ & saüyame vi÷vam akhilaü % bãjabhåte tathà tvayi // ViP_1,12.66 // bãjàd aïkurasaübhåto $ nyagrodhaþ sa samucchritaþ & vistàraü ca yathà yàti % tvattaþ sçùñau tathà jagat // ViP_1,12.67 // yathà hi kadalã nànyà $ tvakpatràn nàtha dç÷yate & evaü vi÷vasya nànyas tvaü % tvatsthàyã÷vara dç÷yate // ViP_1,12.68 // hlàdinã saüdhinã saüvit $ tvayy ekà sarvasaüsthitau & hlàdatàpakarã mi÷rà % tvayi no guõavarjite // ViP_1,12.69 // pçthagbhåtaikabhåtàya $ bhåtabhåtàya te namaþ & prabhåtabhåtabhåtàya % tubhyaü bhåtàtmane namaþ // ViP_1,12.70 // vyaktapradhànapuruùa- $ viràñ saüràñ svaràñ tathà & vibhàvyate 'ntaþkaraõe % puruùeùv akùayo bhavàn // ViP_1,12.71 // sarvasmin sarvabhåtas tvaü $ sarvaþ sarvasvaråpadhçk & sarvaü tvattas tata÷ ca tvaü % namaþ sarvàtmane 'stu te // ViP_1,12.72 // sarvàtmako 'si sarve÷a $ sarvabhåtasthito yataþ & kathayàmi tataþ kiü te % sarvaü vetsi hçdi sthitam // ViP_1,12.73 // sarvàtman sarvabhåte÷a $ sarvasattvasamudbhava & sarvabhåto bhavàn vetti % sarvasattvamanoratham // ViP_1,12.74 // yo me manoratho nàtha $ saphalaþ sa tvayà kçtaþ & tapa÷ ca taptaü saphalaü % yad dçùño 'si jagatpate // ViP_1,12.75 // ÷rãbhagavàn uvàca: tapasas tat phalaü pràptaü $ yad dçùño 'haü tvayà dhruva & maddar÷anaü hi viphalaü % ràjaputra na jàyate // ViP_1,12.76 // varaü varaya tasmàt tvaü $ yathàbhimatam àtmanaþ & sarvaü saüpadyate puüsàü % mayi dçùñipathaü gate // ViP_1,12.77 // dhruva uvàca: bhagavan sarvabhåte÷a $ sarvasyàste bhavàn hçdi & kim aj¤àtaü tava svàmin % manasà yan mayepsitam // ViP_1,12.78 // tathàpi tubhyaü deve÷a $ kathayiùyàmi yan mayà & pràrthyate durvinãtena % hçdayenàtidurlabham // ViP_1,12.79 // kiü và sarvajagatsraùñaþ $ prasanne tvayi durlabham & tvatprasàdaphalaü bhuïkte % trailokyaü maghavàn api // ViP_1,12.80 // naitad ràjàsanaü yogyam $ ajàtasya mamodaràt & iti garvàd avocan màü % sapatnã màtur uccakaiþ // ViP_1,12.81 // àdhàrabhåtaü jagataþ $ sarveùàm uttamottamam & pràrthayàmi prabho sthànaü % tvatprasàdàd ato 'vyayam // ViP_1,12.82 // ÷rãbhagavàn uvàca: yat tvayà pràrthitaü sthànam $ etat pràpsyati vai bhavàn & tvayàhaü toùitaþ pårvam % anyajanmani bàlaka // ViP_1,12.83 // tvam àsãr bràhmaõaþ pårvaü $ mayy ekàgramatiþ sadà & màtàpitro÷ ca ÷u÷råùur % nijadharmànupàlakaþ // ViP_1,12.84 // kàlena gacchatà mitraü $ ràjaputras tavàbhavat & yauvane 'khilabhogàóhyo % dar÷anãyojjvalàkçtiþ // ViP_1,12.85 // tatsaïgàt tasya tàm çddhim $ avalokyàtidurlabhàm & bhaveyaü ràjaputro 'ham % iti và¤chà tvayà kçtà // ViP_1,12.86 // tato yathàbhilaùità $ pràptà te ràjaputratà & uttànapàdasya gçhe % jàto 'si dhruva durlabhe // ViP_1,12.87 // anyeùàü tad varaü sthànaü $ kule svàyambhuvasya yat // ViP_þ1,12.88 // tasyaitad aparaü bàla $ yenàhaü paritoùitaþ & màm àràdhya naro muktim % avàpnoty avilambitam // ViP_1,12.89 // mayy arpitamanà bàla $ kim u svargàdikaü padam & trailokyàd adhike sthàne % sarvatàràgrahà÷rayaþ \ bhaviùyati na saüdeho # matprasàdàd bhavàn dhruva // ViP_1,12.90 // såryàt somàt tathà bhaumàt $ somaputràd bçhaspateþ & sitàrkatanayàdãnàü % sarvarkùàõàü tathà dhruva // ViP_1,12.91 // saptarùãõàm a÷eùàõàü $ ye ca vaimànikàþ suràþ & sarveùàm upari sthànaü % tava dattaü mayà dhruva // ViP_1,12.92 // kecic caturyugaü yàvat $ kecin manvantaraü suràþ & tiùñhanti bhavato dattà % mayà vai kalpasaüsthitiþ // ViP_1,12.93 // sunãtir api te màtà $ tvadàsannàtinirmalà & vimàne tàrakà bhåtvà % tàvatkàlaü nivatsyati // ViP_1,12.94 // ye ca tvàü mànavàþ pràtaþ $ sàyaü ca susamàhitàþ & kãrtayiùyanti teùàü ca % mahat puõyaü bhaviùyati // ViP_1,12.95 // D2 ins.: .... .... $ ...tardadhe hariþ // ViP_1,12.95*33:1 // dhruvo 'pi taü namaskçtya $ jagàma svapitur gçham // ViP_1,12.95*33:2 // àkarõyàtmajam àyàntaü $ saüparetaü yathàgatam // ViP_1,12.95*33:3 // ràjànaü ÷raddadhe candra $ sa candrasya suto mama // ViP_1,12.95*33:4 // satyaü devarùiõà uktam $ àkarõya mudito bhavat // ViP_1,12.95*33:5 // vàrtà hartur api prãtyàü $ hãnapràdràn mahàdhanam // ViP_1,12.95*33:6 // ÷aïkhatåryaninàdena $ brahmaghoùeõa bhåyasà // ViP_1,12.95*33:7 // ni÷cakràma purà tårõaü $ sada÷varatham àsthitaþ // ViP_1,12.95*33:8 // taü dçùñvà pavanàbhyàse $ àyàntaü tarasà rathàt // ViP_1,12.95*33:9 // avaruhya nçpaxx $ dorbhyàü x parirebhire // ViP_1,12.95*33:10 // athàbhinanditaþ sarvair $ bandhuvargair dvijottama // ViP_1,12.95*33:11 // tenàbhivàditàþ sarve $ pravive÷uþ saharcix // ViP_1,12.95*33:12 // while D4 ins.: ity uktvà bhagavàn ã÷aþ $ tatraivàntaradhãyata // ViP_1,12.95*34 // parà÷ara uvàca: evaü pårvaü jagannàthàd $ devadevàj janàrdanàt & varaü pràpya dhruvaü sthànam % adhyàste sa mahàmatiþ // ViP_1,12.96 // ¥1,T3,M0,ed. Veïk. ins.: svayaü ÷u÷råùaõàd dharmyàn $ màtàpitro÷ ca vai tathà // ViP_1,12.96*35:1 // dvàda÷àkùaramàhàtmyàt $ tapasa÷ ca prabhàvataþ // ViP_1,12.96*35:2 // tasyàbhimànam çddhiü ca $ mahimànaü nirãkùya ca & devàsuràõàm àcàryaþ % ÷lokam atro÷anà jagau // ViP_1,12.97 // aho 'sya tapaso vãryam $ aho 'sya tapasaþ phalam & yad enaü purataþ kçtvà % dhruvaü saptarùayaþ sthitàþ // ViP_1,12.98 // dhruvasya jananã ceyaü $ sunãtir nàma sånçtà & asyà÷ ca mahimànaü kaþ % ÷akto varõayituü bhuvi // ViP_1,12.99 // trailokyà÷rayatàü pràptaü $ paraü sthànaü sthiràyati & sthànaü pràptà paraü kçtvà % yà kukùivivare dhruvam // ViP_1,12.100 // ya÷ caitat kãrtayen nityaü $ dhruvasyàrohaõaü divi & sarvapàpavinirmuktaþ % svargaloke mahãyate // ViP_1,12.101 // sthànabhraü÷aü na càpnoti $ divi và yadi và bhuvi & sarvakalyàõasaüyukto % dãrghakàlaü ca jãvati // ViP_1,12.102 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: dhruvàc chiùñiü ca bhavyaü ca $ bhavyàc chaübhur vyajàyata & ÷iùñer àdhatta succhàyà % pa¤ca putràn akalmaùàn // ViP_1,13.1 // ripuü ripu¤jayaü vipraü $ vçkalaü vçkatejasam & ripor àdhatta bçhatã % càkùuùaü sarvatejasam // ViP_1,13.2 // ajãjanat puùkariõyàü $ vàruõyàü càkùuùo manum & prajàpater àtmajàyàü % vãraõasya mahàtmanaþ // ViP_1,13.3 // manor ajàyanta da÷a $ naóvalàyàü mahaujasaþ & kanyàyàü tapatàü ÷reùñha % vairàjasya prajàpateþ // ViP_1,13.4 // kuruþ puruþ ÷atadyumnas $ tapasvã satyavठchuciþ & agniùñud atiràtra÷ ca % sudyumna÷ ceti te nava \ abhimanyu÷ ca da÷amo # naóvalàyàü mahaujasaþ // ViP_1,13.5 // kuror ajanayat putràn $ ùaó àgneyã mahàprabhàn & aïgaü sumanasaü khyàtiü % kratum aïgirasaü ÷ibim // ViP_1,13.6 // aïgàt sunãthàpatyaü vai $ venam ekam ajàyata & prajàrtham çùayas tasya % mamanthur dakùiõaü karam // ViP_1,13.7 // venasya pàõau mathite $ saübabhåva mahàmune & vainyo nàma mahãpàlo % yaþ pçthuþ parikãrtyate // ViP_1,13.8 // yena dugdhà mahã pårvaü $ prajànàü hitakàraõàt // ViP_1,13.9 // maitreya uvàca: kimarthaü mathitaþ pàõir $ venasya paramarùibhiþ & yatra jaj¤e mahàvãryaþ % sa pçthur munisattama // ViP_1,13.10 // parà÷ara uvàca: sunãthà nàma yà kanyà $ mçtyoþ prathamajàbhavat & aïgasya bhàryà sà dattà % tasyàü veno vyajàyata // ViP_1,13.11 // sa màtàmahadoùeõa $ tena mçtyoþ sutàtmajaþ & nisargàd eva maitreya % duùñabhàvo vyajàyata // ViP_1,13.12 // abhiùikto yadà ràjye $ sa venaþ paramarùibhiþ & ghoùayàm àsa sa tadà % pçthivyàü pçthivãpatiþ // ViP_1,13.13 // na yaùñavyaü na hotavyaü $ na dàtavyaü kathaücana & bhoktà yaj¤asya kas tv anyo hy % ahaü yaj¤apatiþ prabhuþ // ViP_1,13.14 // tatas tam çùayaþ pårvaü $ saüpåjya pçthivãpatim & åcuþ sàmakalaü samyaï % maitreya samupasthitàþ // ViP_1,13.15 // çùaya åcuþ: bho bho ràja¤ chçõuùva tvaü $ yad vadàmas tava prabho & ràjyadehopakàràya % prajànàü ca hitaü param // ViP_1,13.16 // dãrghasatreõa deve÷aü $ sarvayaj¤e÷varaü harim & påjayiùyàma bhadraü te % tatràü÷as te bhaviùyati // ViP_1,13.17 // yaj¤ena yaj¤apuruùo $ viùõuþ saüprãõito nçpa & asmàbhir bhavataþ kàmàn % sarvàn eva pradàsyati // ViP_1,13.18 // yaj¤air yaj¤e÷varo yeùàü $ ràùñre saüpåjyate hariþ & teùàü sarvepsitàvàptiü % dadàti nçpa bhåbhçtàm // ViP_1,13.19 // vena uvàca: mattaþ ko 'bhyadhiko 'nyo 'sti $ ka÷ càràdhyo mamàparaþ & ko 'yaü harir iti khyàto % yo vai yaj¤e÷varo mataþ // ViP_1,13.20 // brahmà janàrdanaþ ÷aübhur $ indro vàyur yamo raviþ & hutabhug varuõo dhàtà % påùà bhåmir ni÷àkaraþ // ViP_1,13.21 // ete cànye ca ye devàþ $ ÷àpànugrahakàriõaþ & nçpasyaite ÷arãrasthàþ % sarvadevamayo nçpaþ // ViP_1,13.22 // etaj j¤àtvà mayàj¤aptaü $ yad yathà kriyatàü tathà & na dàtavyaü na hotavyaü % na yaùñavyaü ca bho dvijàþ // ViP_1,13.23 // bhartç÷u÷råùaõaü dharmo $ yathà strãõàü paro mataþ & mamàj¤àpàlanaü dharmo % bhavatàü ca tathà dvijàþ // ViP_1,13.24 // çùaya åcuþ: dehy anuj¤àü mahàràja $ mà dharmo yàtu saükùayam & haviùàü pariõàmo 'yaü % yad etad akhilaü jagat // ViP_1,13.25 // V1,B2,D8 ins.: dharme ca saükùayaü yàte $ kùãyate càkhilaü jagat // ViP_1,13.25*36 // parà÷ara uvàca: iti vij¤àpyamàno 'pi $ sa venaþ paramarùibhiþ & pàpo dadàti nànuj¤àü % tadà proktaþ punaþ punaþ // ViP_1,13.26 // tatas te munayaþ sarve $ kopàmarùasamanvitàþ & hanyatàü hanyatàü pàpa % ity åcus te parasparam // ViP_1,13.27 // yo yaj¤apuruùaü viùõum $ anàdinidhanaü prabhum & vinindaty adhamàcàro % na sa yogyo bhuvaþ patiþ // ViP_1,13.28 // ity uktvà mantrapåtais taiþ $ ku÷air munigaõà nçpam & nijaghnur nihataü pårvaü % bhagavannindanàdinà // ViP_1,13.29 // tata÷ ca munayo reõuü $ dadç÷uþ sarvato dvija & kim etad iti càsannaü % papracchus te janaü tadà // ViP_1,13.30 // àkhyàtaü ca janais teùàü $ caurãbhåtair aràjake & ràùñre tu lokair àrabdhaü % parasvàdànam àturaiþ // ViP_1,13.31 // teùàm udãrõavegànàü $ cauràõàü munisattamàþ & sumahàn dç÷yate reõuþ % paravittàpahàriõàm // ViP_1,13.32 // tataþ saümantrya te sarve $ munayas tasya bhåbhçtaþ & mamanthur åruü putràrtham % anapatyasya yatnataþ // ViP_1,13.33 // mathyata÷ ca samuttasthau $ tasyoroþ puruùaþ kila & dagdhasthåõàpratãkà÷aþ % kharvañàsyo 'tihrasvakaþ // ViP_1,13.34 // kiü karomãti tàn sarvàn $ vipràn àha tvarànvitaþ & niùãdeti tam åcus te % niùàdas tena so 'bhavat // ViP_1,13.35 // tatas tatsaübhavà jàtà $ vindhya÷ailanivàsinaþ & niùàdà muni÷àrdåla % pàpakarmopalakùaõàþ // ViP_1,13.36 // tena dvàreõa tat pàpaü $ niùkràntaü tasya bhåpateþ & niùàdàs te tato jàtà % venakalmaùanà÷anàþ // ViP_1,13.37 // tato 'sya dakùiõaü hastaü $ mamanthus te dvijottamàþ // ViP_1,13.38 // mathyamàne ca tatràbhåt $ pçthur vainyaþ pratàpavàn & dãpyamànaþ svavapuùà % sàkùàd agnir iva jvalan // ViP_1,13.39 // àdyam àjagavaü nàma $ khàt papàta tato dhanuþ & ÷arà÷ ca divyà nabhasaþ % kavacaü ca papàta ha // ViP_1,13.40 // tasmi¤ jàte tu bhåtàni $ saüprahçùñàni sarva÷aþ // ViP_1,13.41 // satputreõa ca jàtena $ veno 'pi tridivaü yayau & punnàmno narakàt tràtaþ % sa tena sumahàtmanà // ViP_1,13.42 // taü samudrà÷ ca nadya÷ ca $ ratnàny àdàya sarva÷aþ & toyàni càbhiùekàrthaü % sarvàõy evopatasthire // ViP_1,13.43 // pitàmaha÷ ca bhagavàn $ devair àïgirasaiþ saha & sthàvaràõi ca bhåtàni % jaïgamàni ca sarva÷aþ \ samàgamya tadà vainyam # abhyaùi¤can naràdhipam // ViP_1,13.44 // haste tu dakùiõe cakraü $ dçùñvà tasya pitàmahaþ & viùõor aü÷aü pçthuü matvà % paritoùaü paraü yayau // ViP_1,13.45 // viùõucihnaü kare cakraü $ sarveùàü cakravartinàm & bhavaty avyàhato yasya % prabhàvas trida÷air api // ViP_1,13.46 // mahatà ràjaràjyena $ pçthur vainyaþ pratàpavàn & so 'bhiùikto mahàtejà % vidhivad dharmakovidaiþ // ViP_1,13.47 // pitràpara¤jitàs tasya $ prajàs tenànura¤jitàþ & anuràgàt tatas tasya % nàma ràjety ajàyata // ViP_1,13.48 // àpas tastambhire càsya $ samudram abhiyàsyataþ & parvatà÷ ca dadur màrgaü % dhvajabhaïga÷ ca nàbhavat // ViP_1,13.49 // akçùñapacyà pçthivã $ siddhyanty annàni cintayà & sarvakàmadughà gàvaþ % puñake puñake madhu // ViP_1,13.50 // tasya vai jàtamàtrasya $ yaj¤e paitàmahe ÷ubhe & såtaþ såtyàü samutpannaþ % sautye 'hani mahàmatiþ // ViP_1,13.51 // D7 ins.: pçthur evàbhavat tasmàt $ tataþ pçthur ajàyata // ViP_1,13.51*37 // tasminn eva mahàyaj¤o $ jaj¤e pràj¤o 'tha màgadhaþ & proktau tadà munivarais % tàv ubhau såtamàgadhau // ViP_1,13.52 // ståyatàm eùa nçpatiþ $ pçthur vainyaþ pratàpavàn & karmaitad anuråpaü ca % pàtraü stotrasya càpy ayam // ViP_1,13.53 // tatas tàv åcatur vipràn $ sarvàn eva kçtà¤jalã & adyajàtasya no karma % j¤àyate 'sya mahãpateþ // ViP_1,13.54 // guõà na càsya j¤àyante $ na càsya prathitaü ya÷aþ & stotraü kimà÷rayaü tv asya % kàryam asmàbhir ucyatàm // ViP_1,13.55 // çùaya åcuþ: kariùyaty eùa yat karma $ cakravartã mahàbalaþ & guõà bhaviùyà ye càsya % tair ayaü ståyatàü nçpaþ // ViP_1,13.56 // parà÷ara uvàca: tataþ sa nçpatis toùaü $ tac chrutvà paramaü yayau & sadguõaiþ ÷làghyatàm eti % stavyà÷ càbhyàü guõà mama // ViP_1,13.57 // tasmàd yad atra stotre me $ guõanirvarõanaü tv imau & kariùyete kariùyàmi % tad evàhaü samàhitaþ // ViP_1,13.58 // yad imau varjanãyaü ca $ kiücid atra vadiùyataþ & tad ahaü varjayiùyàmãty % evaü cakre matiü nçpaþ // ViP_1,13.59 // atha tau cakratuþ stotraü $ pçthor vainyasya dhãmataþ & bhaviùyaiþ karmabhiþ samyak % susvarau såtamàgadhau // ViP_1,13.60 // satyavàg dàna÷ãlo 'yaü $ satyasandho nare÷varaþ & hrãmàn maitraþ kùamà÷ãlo % vikrànto duùña÷àsanaþ // ViP_1,13.61 // dharmaj¤à÷ ca kçtaj¤à÷ ca $ dayàvàn priyabhàùakaþ & mànyàn mànayità yajvà % brahmaõyaþ sàdhuvatsalaþ // ViP_1,13.62 // samaþ ÷atrau ca mitre ca $ vyavahàrasthitau nçpaþ // ViP_1,13.63 // såtenoktàn guõàn itthaü $ sa tadà màgadhena ca & cakàra hçdi tàdçk ca % karmaõà kçtavàn asau // ViP_1,13.64 // tataþ sa pçthivãpàlaþ $ pàlayan vasudhàm imàm & iyàja vividhair yaj¤air % mahadbhir bhåridakùiõaiþ // ViP_1,13.65 // taü prajàþ pçthivãnàtham $ upatasthuþ kùudhàrditàþ & oùadhãùu praõaùñàsu % tasmin kàle hy aràjake \ tam åcus tena tàþ pçùñàs # tatràgamanakàraõam // ViP_1,13.66 // D5 ins.: prajàpatiguõaü ÷åraü $ pçthuü satyaparàkramam // ViP_1,13.66*38 // prajà åcuþ: aràjake nçpa÷reùñha $ dharitryà sakalauùadhãþ & grastàs tataþ kùayaü yànti % prajàþ sarvàþ praje÷vara // ViP_1,13.67 // tvaü no vçttiprado dhàtrà $ prajàpàlo niråpitaþ & dehi naþ kùutparãtànàü % prajànàü jãvanauùadhãþ // ViP_1,13.68 // parà÷ara uvàca: tato 'tha nçpatir divyam $ àdàyàjagavaü dhanuþ & ÷aràü÷ ca divyàn kupitaþ % so 'nvadhàvad vasuüdharàm // ViP_1,13.69 // tato nanà÷a tvarità $ gaur bhåtvà tu vasuüdharà & sà lokàn brahmalokàdãn % saütràsàd agaman mahã // ViP_1,13.70 // yatra yatra yayau devã $ sà tadà bhåtadhàriõã & tatra tatra tu sà vainyaü % dadç÷e 'bhyudyatàyudham // ViP_1,13.71 // tatas taü pràha vasudhà $ pçthuü pçthuparàkramam & pravepamànà tadbàõa- % paritràõaparàyaõà // ViP_1,13.72 // pçthivy uvàca: strãvadhe tvaü mahàpàpaü $ kiü narendra na pa÷yasi & yena màü hantum atyarthaü % prakaroùi nçpodyamam // ViP_1,13.73 // pçthur uvàca: ekasmin yatra nidhanaü $ pràpite duùñacàriõi & bahånàü bhavati kùemaü % tasya puõyaprado vadhaþ // ViP_1,13.74 // pçthivy uvàca: prajànàm upakàràya $ yadi màü tvaü haniùyasi & àdhàraþ kaþ prajànàü te % nçpa÷reùñha bhaviùyati // ViP_1,13.75 // pçthur uvàca: tvàü hatvà vasudhe bàõair $ macchàsanaparàïmukhãm & àtmayogabalenemà % dhàrayiùyàmy ahaü prajàþ // ViP_1,13.76 // parà÷ara uvàca: tataþ praõamya vasudhà $ taü bhåyaþ pràha pàrthivam & pravepitàïgã paramaü % sàdhvasaü samupàgatà // ViP_1,13.77 // pçthivy uvàca: upàyataþ samàrabdhàþ $ sarve siddhyanty upakramàþ & tasmàd vadàmy upàyaü te % taü kuruùva yadãcchasi // ViP_1,13.78 // samastà yà mayà jãrõà $ naranàtha mahauùadhãþ & yadãcchasi pradàsyàmi % tàþ kùãrapariõàminãþ // ViP_1,13.79 // tasmàt prajàhitàrthàya $ mama dharmabhçtàü vara & taü tu vatsaü prayaccha tvaü % kùareyaü yena vatsalà // ViP_1,13.80 // samàü ca kuru sarvatra $ yena kùãraü samantataþ & varauùadhãbãjabhåtaü % vãra sarvatra bhàvaye // ViP_1,13.81 // parà÷ara uvàca: tata utsàrayàm àsa $ ÷ailठchatasahasra÷aþ & dhanuùkoñyà tadà vainyas % tena ÷ailà vivardhitàþ // ViP_1,13.82 // na hi pårvavisarge vai $ viùame pçthivãtale & pravibhàgaþ puràõàü và % gràmàõàü và tadàbhavat // ViP_1,13.83 // na sasyàni na gorakùyaü $ na kçùir na vaõikpathaþ & vainyàt prabhçti maitreya % sarvasyaitasya saübhavaþ // ViP_1,13.84 // yatra yatra samaü tv asyà $ bhåmer àsãn naràdhipaþ & tatra tatra prajànàü hi % nivàsaü samarocayat // ViP_1,13.85 // àhàraþ phalamålàni $ prajànàm abhavat tadà & kçcchreõa mahatà so 'pi % praõaùñàsv oùadhãùu vai // ViP_1,13.86 // sa kalpayitvà vatsaü tu $ manuü svàyambhuvaü prabhum & sve pàõau pçthivãnàtho % dudoha pçthivãü pçthuþ \ sasyajàtàni sarvàõi # prajànàü hitakàmyayà // ViP_1,13.87 // tenànnena prajàs tàta $ vartante 'dyàpi nitya÷aþ // ViP_1,13.88 // pràõapradànàt sa pçthur $ yasmàd bhåmer abhåt pità & tatas tu pçthivãsaüj¤àm % avàpàkhiladhàriõã // ViP_1,13.89 // tata÷ ca devair munibhir $ daityai rakùobhir adribhiþ & gandharvair uragair yakùaiþ % pitçbhis tarubhis tathà // ViP_1,13.90 // tat tat pàtram upàdàya $ tat tad dugdhaü mune payaþ & vatsadogdhçvi÷eùà÷ ca % teùàü tadyonayo 'bhavan // ViP_1,13.91 // saiùà dhàtrã vidhàtrã ca $ dhàriõã poùaõã tathà & sarvasya jagataþ pçthvã % viùõupàdatalodbhavà // ViP_1,13.92 // evaüprabhàvaþ sa pçthuþ $ putro venasya vãryavàn & jaj¤e mahãpatiþ pårvaü % ràjàbhåj janara¤janàt // ViP_1,13.93 // ya idaü janma vainyasya $ pçthoþ saükãrtayen naraþ & na tasya duùkçtaü kiücit % phaladàyi prajàyate // ViP_1,13.94 // duþsvapnopa÷amaü néõàü $ ÷çõvatàü caitad uttamam & pçthor janma prabhàva÷ ca % karoti satataü nçõàm // ViP_1,13.95 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e trayoda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: pçthoþ putrau mahàvãryau $ jaj¤àte 'ntardhivàdinau & ÷ikhaõóinã havirdhànam % antardhànàd vyajàyata // ViP_1,14.1 // havirdhànàt ùaó àgneyã $ dhiùaõàjanayat sutàn & pràcãnabarhiùaü ÷ukraü % gayaü kçùõaü vçjàjinau // ViP_1,14.2 // pràcãnabarhir bhagavàn $ mahàn àsãt prajàpatiþ & havirdhànir mahàràjo % yena saüvardhitàþ prajàþ // ViP_1,14.3 // pràcãnàgràþ ku÷às tasya $ pçthivyàü vi÷rutà mune & pràcãnabarhir abhavat % khyàto bhuvi mahàbalaþ // ViP_1,14.4 // samudratanayàyàü tu $ kçtadàro mahãpatiþ & mahatas tapasaþ pàre % savarõàyàü mahãpateþ // ViP_1,14.5 // savarõàdhatta sàmudrã $ da÷a pràcãnabarhiùaþ & sarve pracetaso nàma % dhanurvedasya pàragàþ // ViP_1,14.6 // apçthagdharmacaraõàs $ te 'tapyanta mahat tapaþ & da÷a varùasahasràõi % samudrasalile÷ayàþ // ViP_1,14.7 // maitreya uvàca: yadarthaü te mahàtmànas $ tapas tepur mahàmune & pracetasaþ samudràmbhasy % etad àkhyàtum arhasi // ViP_1,14.8 // parà÷ara uvàca: pitrà pracetasaþ proktàþ $ prajàrtham amitàtmanà & prajàpatiniyuktena % bahumànapuraþsaram // ViP_1,14.9 // pràcãnabarhir uvàca: brahmaõà devadevena $ samàdiùño 'smy ahaü sutàþ & prajàþ saüvardhanãyàs te % mayà coktaü tatheti tat // ViP_1,14.10 // tan mama prãtaye putràþ $ prajàvçddhim atandritàþ & kurudhvaü mànanãyà ca % samyag àj¤à prajàpateþ // ViP_1,14.11 // parà÷ara uvàca: tatas te tat pituþ ÷rutvà $ vacanaü nçpanandanàþ & tathety uktvà ca taü bhåyaþ % papracchuþ pitaraü mune // ViP_1,14.12 // pracetasa åcuþ: yena tàta prajàvçddhau $ samarthàþ karmaõà vayam & bhavema tat samastaü naþ % karma vyàkhyàtum arhasi // ViP_1,14.13 // pitovàca: àràdhya varadaü viùõum $ iùñapràptim asaü÷ayam & sameti nànyathà martyaþ % kim anyat kathayàmi vaþ // ViP_1,14.14 // tasmàt prajàvivçddhyarthaü $ sarvabhåtaprabhuü harim & àràdhayata govindaü % yadi siddhim abhãpsatha // ViP_1,14.15 // dharmam arthaü ca kàmaü ca $ mokùaü cànvicchatà sadà & àràdhanãyo bhagavàn % anàdiþ puruùottamaþ // ViP_1,14.16 // yasminn àràdhite sargaü $ cakàràdau prajàpatiþ & tam àràdhyàcyutaü vçddhiþ % prajànàü vo bhaviùyati // ViP_1,14.17 // parà÷ara uvàca: ity evam uktàs te pitrà $ putràþ pracetaso da÷a & magnàþ payodhisalile % tapas tepuþ samàhitàþ // ViP_1,14.18 // da÷a varùasahasràõi $ nyastacittà jagatpatau & nàràyaõe muni÷reùñha % sarvalokaparàyaõe // ViP_1,14.19 // tatraiva te sthità devam $ ekàgramanaso harim & tuùñuvur yaþ stutaþ kàmàn % stotur iùñàn prayacchati // ViP_1,14.20 // maitreya uvàca: stavaü pracetaso viùõoþ $ samudràmbhasi saüsthitàþ & cakrus taü me muni÷reùñha % supuõyaü vaktum arhasi // ViP_1,14.21 // parà÷ara uvàca: ÷çõu maitreya govindaü $ yathàpårvaü pracetasaþ & tuùñuvus tanmayãbhåtàþ % samudrasalile÷ayàþ // ViP_1,14.22 // pracetasa åcuþ: natàþ sma sarvavacasàü $ pratiùñhà yatra ÷à÷vatã & tam àdyantam a÷eùasya % jagataþ paramaü prabhum // ViP_1,14.23 // D7 ins.: jagadbãjatayà natvà $ caruråpavibhàgataþ // ViP_1,14.23*39:1 // ÷uddharåpapraõàmeta $ tuùño viùõuþ pracetasàm // ViP_1,14.23*39:2 // jyotir àdyam anaupamyam $ aõv anantam apàravat & yonibhåtam a÷eùasya % sthàvarasya carasya ca // ViP_1,14.24 // yasyàhaþ prathamaü råpam $ aråpasya tato ni÷à & saüdhyà ca parame÷asya % tasmai kàlàtmane namaþ // ViP_1,14.25 // bhujyate 'nudinaü devaiþ $ pitçbhi÷ ca sudhàtmakaþ & jãvabhåtaþ samastasya % tasmai somàtmane namaþ // ViP_1,14.26 // yas tamo hanti tãvràtmà $ svabhàbhir bhàsayan nabhaþ & gharma÷ãtàmbhasàü yonis % tasmai såryàtmane namaþ // ViP_1,14.27 // kàñhinyavàn yo bibharti $ jagad etad a÷eùataþ & ÷abdàdisaü÷rayo vyàpã % tasmai bhåmyàtmane namaþ // ViP_1,14.28 // yad yonibhåtaü jagato $ bãjaü yat sarvadehinàm & tat toyaråpam ã÷asya % namàmo harimedhasaþ // ViP_1,14.29 // yo mukhaü sarvadevànàü $ havyabhuk kavyabhuk tathà & pitéõàü ca namas tasmai % viùõave pàvakàtmane // ViP_1,14.30 // pa¤cadhàvasthito dehe $ ya÷ ceùñàü kurute 'ni÷am & àkà÷ayonir bhagavàüs % tasmai vàyvàtmane namaþ // ViP_1,14.31 // avakà÷am a÷eùàõàü $ bhåtànàü yaþ prayacchati & anantamårtimठchuddhas % tasmai vyomàtmane namaþ // ViP_1,14.32 // samastendriyavargasya $ yaþ sadà sthànam uttamam & tasmai ÷abdàdiråpàya % namaþ kçùõàya vedhase // ViP_1,14.33 // gçhõàti viùayàn nityam $ indriyàtmà kùaràkùaraþ & yas tasmai j¤ànamålàya % natàþ sma harimedhase // ViP_1,14.34 // gçhãtàn indriyair arthàn $ àtmane yaþ prayacchati & antaþkaraõabhåtàya % tasmai vi÷vàtmane namaþ // ViP_1,14.35 // yasminn anante sakalaü $ vi÷vaü yasmàt tathodgatam & layasthànaü ca yas tasmai % namaþ prakçtidharmiõe // ViP_1,14.36 // ÷uddhaþ saüllakùyate bhràntyà $ guõavàn iva yo 'guõaþ & tam àtmaråpiõaü devaü % natàþ sma puruùottamam // ViP_1,14.37 // avikàram ajaü ÷uddhaü $ nirguõaü yan nira¤janam & natàþ sma tat paraü brahma % viùõor yat paramaü padam // ViP_1,14.38 // adãrghahrasvam asthålam $ anaõv agryam alohitam & asnehacchàyam atanum % asaktam asamãraõam // ViP_1,14.39 // anàkà÷am asaüspar÷am $ agandham arasaü ca yat & acakùuþ÷rotram acalam % avàkpàõim amànasam // ViP_1,14.40 // anàmagotram asukham $ atejaskam ahetukam & abhayaü bhràntirahitam % anidram ajaràmaram // ViP_1,14.41 // arajo '÷abdam amçtam $ aplutaü yad asaüvçtam & pårvàpare na vai yasmiüs % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_1,14.42 // param ã÷itvaguõavat $ sarvabhåtam asaü÷rayam & natàþ sma tat padaü viùõor % jihvàdçggocaraü na yat // ViP_1,14.43 // parà÷ara uvàca: evaü pracetaso viùõuü $ stuvantas tatsamàdhayaþ & da÷a varùasahasràõi % tapa÷ cerur mahàrõave // ViP_1,14.44 // tataþ prasanno bhagavàüs $ teùàm antarjale hariþ & dadau dar÷anam unnidra- % nãlotpaladalacchaviþ // ViP_1,14.45 // patatriràjam àråóham $ avalokya pracetasaþ & praõipetuþ ÷irobhis taü % bhaktibhàràvanàmitaiþ // ViP_1,14.46 // tatas tàn àha bhagavàn $ vriyatàm ãpsito varaþ & prasàdasumukho 'haü vo % varadaþ samupasthitaþ // ViP_1,14.47 // tatas tam åcur varadaü $ praõipatya pracetasaþ & yathà pitrà samàdiùñaü % prajànàü vçddhikàraõam // ViP_1,14.48 // sa càpi devas taü dattvà $ yathàbhilaùitaü varam & antardhànaü jagàmà÷u % te ca ni÷cakramur jalàt // ViP_1,14.49 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e caturda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tapa÷ caratsu pçthivãü $ pracetaþsu mahãruhàþ & arakùyamàõàm àvavrur % babhåvàtha prajàkùayaþ // ViP_1,15.1 // nà÷akan màruto vàtuü $ vçtaü kham abhavad drumaiþ & da÷avarùasahasràõi % na ÷eku÷ ceùñituü prajàþ // ViP_1,15.2 // tàn dçùñvà jalaniùkràntàþ $ sarve kruddhàþ pracetasaþ & mukhebhyo vàyum agniü ca % te 'sçja¤ jàtamanyavaþ // ViP_1,15.3 // unmålàn atha tàn vçkùàn $ kçtvà vàyur a÷oùayat & tàn agnir adahad ghoras % tatràbhåd drumasaükùayaþ // ViP_1,15.4 // drumakùayam atho dçùñvà $ kiücic chiùñeùu ÷àkhiùu & upagamyàbravãd etàn % ràjà somaþ prajàpatãn // ViP_1,15.5 // kopaü yacchata ràjànaþ $ ÷çõudhvaü ca vaco mama & saüdhànaü vaþ kariùyàmi % saha kùitiruhair aham // ViP_1,15.6 // ratnabhåtà ca kanyeyaü $ vàrkùeyã varavarõinã & bhaviùyaü jànatà pårvaü % mayà gobhir vivardhità // ViP_1,15.7 // màriùà nàma nàmnaiùà $ vçkùàõàm iti nirmità & bhàryà vo 'stu mahàbhàgà % dhruvaü vaü÷avivardhinã // ViP_1,15.8 // yuùmàkaü tejaso 'rdhena $ mama càrdhena tejasaþ & asyàm utpatsyate vidvàn % dakùo nàma prajàpatiþ // ViP_1,15.9 // mama càü÷ena saüyukto $ yuùmattejomayena vai & agninàgnisamo bhåyaþ % prajàþ saüvardhayiùyati // ViP_1,15.10 // kaõóur nàma muniþ pårvam $ àsãd vedavidàü varaþ & suramye gomatãtãre % sa tepe paramaü tapaþ // ViP_1,15.11 // tatkùobhàya surendreõa $ pramlocàkhyà varàpsaràþ & prayuktà kùobhayàm àsa % tam çùiü sà ÷ucismità // ViP_1,15.12 // kùobhitaþ sa tayà sàrdhaü $ varùàõàm adhikaü ÷atam & atiùñhan mandaradroõyàü % viùayàsaktamànasaþ // ViP_1,15.13 // sà taü pràha mahàbhàga $ gantum icchàmy ahaü divam & prasàdasumukho brahmann % anuj¤àü dàtum arhasi // ViP_1,15.14 // tayaivam uktaþ sa munis $ tasyàm àsaktamànasaþ & dinàni katicid bhadre % sthãyatàm ity abhàùata // ViP_1,15.15 // evam uktà tatas tena $ sàgraü varùa÷ataü punaþ & bubhuje viùayàüs tanvã % tena sàrdhaü mahàtmanà // ViP_1,15.16 // anuj¤àü dehi bhagavan $ vrajàmi trida÷àlayam & uktas tayeti sa muniþ % sthãyatàm ity abhàùata // ViP_1,15.17 // punar gate varùa÷ate $ sàdhike sà ÷ubhànanà & yàmãty àha divaü brahman % praõayasmita÷obhanam // ViP_1,15.18 // uktas tayaivaü sa munir $ upaguhyàyatekùaõàm & pràhàsyatàü kùaõaü subhru % cirakàlaü gamiùyasi // ViP_1,15.19 // tacchàpabhãtà su÷roõã $ saha tenarùiõà punaþ & ÷atadvayaü kiücid ånaü % varùàõàm anvatiùñhata // ViP_1,15.20 // gamanàya mahàbhàgo $ devaràjanive÷anam & proktaþ proktas tayà tanvyà % sthãyatàm ity abhàùata // ViP_1,15.21 // D7 ins.: yayau ravaü bhayaü prema $ sadbhàvaü pårvanàyake // ViP_1,15.21*40:1 // na mu¤caty anyasaktàpi $ sà j¤eyà dakùiõà budhaiþ // ViP_1,15.21*40:2 // taü sà ÷àpabhayàd bhãtà $ dàkùiõyena ca dakùiõà & proktà praõayabhaïgàrti- % vedinã na jahau munim // ViP_1,15.22 // tayà ca ramatas tasya $ paramarùer aharni÷am & navaü navam abhåt prema % manmathàviùñacetasaþ // ViP_1,15.23 // ekadà tu tvaràyukto $ ni÷cakràmoñajàn muniþ & niùkràmantaü ca kutreti % gamyate pràha sà ÷ubhà // ViP_1,15.24 // ity uktaþ sa tayà pràha $ parivçttam ahaþ ÷ubhe & saüdhyopàstiü kariùyàmi % kriyàlopo 'nyathà bhavet // ViP_1,15.25 // tataþ prahasya mudità $ taü sà pràha mahàmunim & kim adya sarvadharmaj¤a % parivçttam ahas tava // ViP_1,15.26 // bahånàü vipra varùàõàü $ pariõàmam ahas tava & gatam etan na kurute % vismayaü kasya kathyatàm // ViP_1,15.27 // munir uvàca: pràtas tvam àgatà bhadre $ nadãtãram idaü ÷ubham & mayà dçùñà ca tanvaïgi % praviùñà ca mamà÷ramam // ViP_1,15.28 // After 28, M3 ins.: kùaõe kùaõe mayàsåtra $ praxxddhà nanåttame // ViP_1,15.28*41 // iyaü ca vartate saüdhyà $ pariõàmam ahar gatam & avahàsaþ kimartho 'yaü % sadbhàvaþ kathyatàü mama // ViP_1,15.29 // pramlocovàca: pratyåùasy àgatà brahman $ satyam etan na tan mçùà & kintv adya tasya kàlasya % gatàny abda÷atàni te // ViP_1,15.30 // soma uvàca: tataþ sasàdhvaso vipras $ tàü papracchàyatekùaõàm & kathyatàü bhãru kaþ kàlas % tvayà me ramataþ saha // ViP_1,15.31 // pramlocovàca: saptottaràõy atãtàni $ nava varùa÷atàni te & màsà÷ ca ùañ tathaivànyat % samatãtaü dinatrayam // ViP_1,15.32 // çùir uvàca: satyaü bhãru vadasy etat $ parihàso 'tha và ÷ubhe & dinam ekam ahaü manye % tvayà sàrdham ihàsitam // ViP_1,15.33 // pramlocovàca: vadiùyàmy ançtaü brahman $ katham atra tavàntike & vi÷eùeõàdya bhavatà % pçùñà màrgànuvartinà // ViP_1,15.34 // soma uvàca: ni÷amya tad vacaþ tasyàþ $ sa munir nçpanandanàþ & dhiï màü dhiï màm atãvetthaü % ninindàtmànam àtmanà // ViP_1,15.35 // munir uvàca: tapàüsi mama naùñàni $ hataü brahmavidàü dhanam & hçto vivekaþ kenàpi % yoùin mohàya nirmità // ViP_1,15.36 // årmiùañkàtigaü brahma $ j¤eyam àtmajayena me & matir eùà hçtà yena % dhik taü kàmaü mahàgraham // ViP_1,15.37 // D7 ins.: kùuótçx÷okamohau ca $ jaràmçtyå ùaóårmayaþ // ViP_1,15.37*42 // vratàni vedavedyàpti- $ kàraõàny akhilàni ca & narakagràmamàrgeõa % saïgenàpahçtàni me // ViP_1,15.38 // vinindyetthaü sa dharmaj¤aþ $ svayam àtmànam àtmanà & tàm apsarasam àsãnàm % idaü vacanam abravãt // ViP_1,15.39 // gaccha pàpe yathà kàmaü $ yat kàryaü tat kçtaü tvayà & devaràjasya matkùobhaü % kurvantyà bhàvaceùñitaiþ // ViP_1,15.40 // na tvàü karomy ahaü bhasma $ krodhatãvreõa vahninà & satàü saptapadaü maitram % uùito 'haü tvayà saha // ViP_1,15.41 // atha và tava ko doùaþ $ kiü và kupyàmy ahaü tava & mamaiva doùo nitaràü % yenàham ajitendriyaþ // ViP_1,15.42 // yayà ÷akrapriyàrthinyà $ kçto me tapaso vyayaþ & tvayà dhik tvàü mahàmoha- % ma¤jåùàü sujugupsitàm // ViP_1,15.43 // soma uvàca: yàvad itthaü sa viprarùis $ tàü bravãti sumadhyamàm & tàvad galatsvedajalà % sà babhåvàtivepathuþ // ViP_1,15.44 // pravepamànàü satataü $ khinnagàtralatàü satãm & gaccha gaccheti sakrodham % uvàca munisattamaþ // ViP_1,15.45 // sà tu nirbhartsità tena $ viniùkramya tadà÷ramàt & àkà÷agàminã svedaü % mamàrja tarupallavaiþ // ViP_1,15.46 // vçkùàd vçkùaü yayau bàlà $ tadagràruõapallavaiþ & nirmàrjamànà gàtràõi % galatsvedajalàni vai // ViP_1,15.47 // çùiõà yas tadà garbhas $ tasyà dehe samàhitaþ & nirjagàma saromà¤ca- % svedaråpã tadaïgataþ // ViP_1,15.48 // taü vçkùà jagçhur garbham $ ekaü cakre ca màrutaþ & mayà càpyàyito gobhiþ % sa tadà vavçdhe ÷anaiþ // ViP_1,15.49 // vçkùàgragarbhasaübhåtà $ màriùàkhyà varànanà & tàü pradàsyanti vo vçkùàþ % kopa eùa pra÷àmyatàm // ViP_1,15.50 // kaõóor apatyam evaü sà $ vçkùebhya÷ ca samudgatà & mamàpatyaü tathà vàyoþ % pramlocàtanayà ca sà // ViP_1,15.51 // sa càpi bhagavàn kaõóuþ $ kùãõe tapasi sattamàþ & puruùottamàkhyam adrã÷aü % viùõor àyatanaü yayau // ViP_1,15.52 // tatraikàgramatir bhåtvà $ cakàràràdhanaü hareþ & brahmapàramayaü kurva¤ % japam ekàgramànasaþ \ årdhvabàhur mahàyogã # sthitvàsau bhåpanandanàþ // ViP_1,15.53 // pracetasa åcuþ: brahmapàraü muneþ ÷rotum $ icchàmaþ paramaü stavam & japatà kaõóunà devo % yenàràdhyata ke÷avaþ // ViP_1,15.54 // soma uvàca: pàraü paraü viùõur apàrapàraþ $ paraþ parebhyaþ paramàrtharåpã & sa brahmapàraþ parapàrabhåtaþ % paraþ paràõàm api pàrapàraþ // ViP_1,15.55 // D7 ins.: saükãrtya tvaü tri÷lokyà x $ pràrthanà ca caturthataþ // ViP_1,15.55*43:1 // brahmapàrastavenaivaü $ kaõóos tuùño 'ciràd dhariþ // ViP_1,15.55*43:2 // sa kàraõaü kàraõatas tato 'pi $ tasyàpi hetuþ parahetuhetuþ & kàryeùu caivaü saha karmakartç % råpair a÷eùair avatãha sarvam // ViP_1,15.56 // brahma prabhur brahma sa sarvabhåto $ brahma prajànàü patir acyuto 'sau & brahmàvyayaü nityam ajaü sa viùõur % apakùayàdyair akhilair asaïgi // ViP_1,15.57 // brahmàkùaram ajaü nityaü $ yathàsau puruùottamaþ & tathà ràgàdayo doùàþ % prayàntu pra÷amaü mama // ViP_1,15.58 // soma uvàca: etad brahmaparàkhyaü vai $ saüstavaü paramaü japan & avàpa paramàü siddhiü % sa samàràdhya ke÷avam // ViP_1,15.59 // B2,T3,ed. Veïk. ins.: imaü stavaü yaþ pañhati $ ÷çõuyàd vàpi nitya÷aþ // ViP_1,15.59*44:1 // sa kàmadoùair akhilair $ muktaþ pràpnoti và¤chitam // ViP_1,15.59*44:2 // while T3(sic) ins.: yaþ imaü stavaü pañhate $ ÷çõuyàd api nitya÷aþ // ViP_1,15.59*45:1 // sa kàmadoùair akhilair $ vimukto bhavati dhruvam // ViP_1,15.59*45:2 // iyaü ca màriùà pårvam $ àsãd yà tàü bravãmi vaþ & kàryagauravam etasyàþ % kathane phaladàyi vaþ // ViP_1,15.60 // aputrà pràg iyaü viùõuü $ mçte bhartari sattamàþ & bhåpapatnã mahàbhàgà % toùayàm àsa bhaktitaþ // ViP_1,15.61 // àràdhitas tayà viùõuþ $ pràha pratyakùatàü gataþ & varaü vçõãùveti ÷ubhàü % sà ca pràhàtmavà¤chitam // ViP_1,15.62 // bhagavan bàlavaidhavyàd $ vçthàjanmàham ãdç÷ã & mandabhàgyà samudbhåtà % viphalà ca jagatpate // ViP_1,15.63 // bhavantu patayaþ ÷làghyà $ mama janmani janmani & tvatprasàdàt tathà putraþ % prajàpatisamo 'stu me // ViP_1,15.64 // ed. Veïk. ins.: kulaü ÷ãlaü vayaþ satyaü $ dàkùiõyaü kùiprakàrità // ViP_1,15.64*46:1 // avisaüvàdità sattvaü $ vçddhasevà kçtaj¤atà // ViP_1,15.64*46:2 // råpasaüpatsamàyuktà $ sarvasya priyadar÷anà & ayonijà ca jàyeyaü % tvatprasàdàd adhokùaja // ViP_1,15.65 // soma uvàca: tayaivam ukto deve÷o $ hçùãke÷a uvàca tàm & praõàmanamràm utthàpya % varadaþ parame÷varaþ // ViP_1,15.66 // deva uvàca: bhaviùyanti mahàvãryà $ ekasminn eva janmani & prakhyàtodàrakarmàõo % bhavatyàþ patayo da÷a // ViP_1,15.67 // putraü ca sumahàtmànam $ ativãryaparàkramam & prajàpatiguõair yuktaü % tvam avàpsyasi ÷obhane // ViP_1,15.68 // vaü÷ànàü tasya kartçtvaü $ jagaty asmin bhaviùyati & trailokyam akhilaü såtis % tasya càpårayiùyati // ViP_1,15.69 // tvaü càpy ayonijà sàdhvã $ råpaudàryaguõànvità & manaþprãtikarã néõàü % matprasàdàd bhaviùyasi // ViP_1,15.70 // ity uktvàntardadhe devas $ tàü vi÷àlavilocanàm & sà ceyaü màriùà jàtà % yuùmatpatnã nçpàtmajàþ // ViP_1,15.71 // parà÷ara uvàca: tataþ somasya vacanàj $ jagçhus te pracetasaþ & saühçtya kopaü vçkùebhyaþ % patnãdharmeõa màriùàm // ViP_1,15.72 // da÷abhyas tu pracetobhyo $ màriùàyàü prajàpatiþ & jaj¤e dakùo mahàbhàgo % yaþ pårvaü brahmaõo 'bhavat // ViP_1,15.73 // sa tu dakùo mahàbhàgaþ $ sçùñyarthaü sumahàmate & putràn utpàdayàm àsa % prajàsçùñyartham àtmanaþ // ViP_1,15.74 // acaràü÷ ca caràü÷ caiva $ dvipado 'tha catuùpadaþ & àde÷aü brahmaõaþ kurvan % sçùñyarthaü samavasthitaþ // ViP_1,15.75 // sa sçùñvà manasà dakùaþ $ pa¤cà÷ad asçjat striyaþ & dadau sa da÷a dharmàya % ka÷yapàya trayoda÷a \ kàlasya nayane yuktàþ # saptaviü÷atim indave // ViP_1,15.76 // tàsu devàs tathà daityà $ nàgà gàvas tathà khagàþ & gandharvàpsarasa÷ caiva % dànavàdyà÷ ca jaj¤ire // ViP_1,15.77 // tataþ prabhçti maitreya $ prajà maithunasaübhavàþ & saükalpàd dar÷anàt spar÷àt % pårveùàm abhavan prajàþ \ tapovi÷aiùair iddhànàü # tadàtyantatapasvinàm // ViP_1,15.78 // maitreya uvàca: aïguùñhàd dakùiõàd dakùaþ $ pårvaü jàtaþ ÷ruto mayà & kathaü pràcetaso bhåyaþ % sa saübhåto mahàmune // ViP_1,15.79 // eùa me saü÷ayo brahman $ sumahàn hçdi vartate & yad dauhitra÷ ca somasya % punaþ ÷va÷uratàü gataþ // ViP_1,15.80 // parà÷ara uvàca: utpatti÷ ca nirodha÷ ca $ nityo bhåteùu sattama & çùayo 'tra na muhyanti % ye cànye divyacakùuùaþ // ViP_1,15.81 // yuge yuge bhavanty ete $ dakùàdyà munisattama & puna÷ caiva niruddhyante % vidvàüs tatra na muhyati // ViP_1,15.82 // kàniùñhyaü jyaiùñhyam apy eùàü $ pårvaü nàbhåd dvijottama & tapa eva garãyo 'bhåt % prabhàva÷ caiva kàraõam // ViP_1,15.83 // maitreya uvàca: devànàü dànavànàü ca $ gandharvoragarakùasàm & utpattiü vistareõeha % mama brahman prakãrtaya // ViP_1,15.84 // parà÷ara uvàca: prajàþ sçjeti vyàdiùñaþ $ pårvaü dakùaþ svayaübhuvà & yathà sasarja bhåtàni % tathà ÷çõu mahàmate // ViP_1,15.85 // manasà tv eva bhåtàni $ pårvaü dakùo 'sçjat tadà & devàn çùãn sagandharvàn % asuràn pannagàüs tathà // ViP_1,15.86 // yadàsya sçjamànasya $ na vyavardhanta tàþ prajàþ & tataþ saücintya bahu÷aþ % sçùñihetoþ prajàpatiþ // ViP_1,15.87 // maithunenaiva dharmeõa $ sisçkùur vividhàþ prajàþ & asiknãm àvahat kanyàü % vãraõasya prajàpateþ \ sutàü sutapasà yuktàü # mahatãü lokadhàriõãm // ViP_1,15.88 // atha putrasahasràõi $ vairiõyàü pa¤ca vãryavàn & asiknyàü janayàm àsa % sargahetoþ prajàpatiþ // ViP_1,15.89 // tàn dçùñvà nàrado vipra $ saüvivarddhayiùån prajàþ & saügamya priyasaüvàdo % devarùir idam abravãt // ViP_1,15.90 // nàrada uvàca: he harya÷và mahàvãryàþ $ prajà yåyaü kariùyatha & ãdç÷o lakùyate yatno % bhavatàü ÷råyatàm idam // ViP_1,15.91 // bàli÷à bata yåyaü vai $ nàsyà jànãta vai bhuvaþ & antar årdhvam adha÷ caiva % kathaü srakùyatha vai prajàþ // ViP_1,15.92 // årdhvaü tiryag adha÷ caiva $ yadàpratihatà gatiþ & tadà kasmàd bhuvo nàntaü % sarve drakùyatha bàli÷àþ // ViP_1,15.93 // parà÷ara uvàca: te tu tadvacanaü ÷rutvà $ prayàtàþ sarvato di÷am & adyàpi na nivartante % samudrebhya ivàpagàþ // ViP_1,15.94 // harya÷veùv atha naùñeùu $ dakùaþ pràcetasaþ punaþ & vairiõyàm atha putràõàü % sahasram asçjat prabhuþ // ViP_1,15.95 // vivardhayiùavas te tu $ ÷abalà÷vàþ prajàþ punaþ & pårvoktaü vacanaü brahman % nàradenaiva coditàþ // ViP_1,15.96 // anyonyam åcus te sarve $ samyag àha mahàmuniþ & bhràtéõàü padavã caiva % gantavyà nàtra saü÷ayaþ // ViP_1,15.97 // j¤àtvà pramàõaü pçthvyà÷ ca $ prajàþ srakùyàmahe tataþ // ViP_1,15.98 // te 'pi tenaiva màrgeõa $ prayàtàþ sarvato di÷am & adyàpi na nivartante % samudrebhya ivàpagàþ // ViP_1,15.99 // tataþ prabhçti vai bhràtà $ bhràtur anveùaõe dvija & prayàto na÷yati tathà % tan na kàryaü vijànatà // ViP_1,15.100 // tàü÷ càpi naùñàn vij¤àya $ putràn dakùaþ prajàpatiþ & krodhaü cakre mahàbhàgo % nàradaü sa ÷a÷àpa ca // ViP_1,15.101 // D3 ins.: harya÷veùv atha naùñeùu $ dakùaþ kruddo ÷apaü dvijaþ // ViP_1,15.101*47:1 // nàradà nà÷am eheti $ garbhavàsaü vaseti ca // ViP_1,15.101*47:2 // tato dakùasutàü pràdàt $ priyàü vai parame dine // ViP_1,15.101*47:3 // tasmàt sa nàrado jaj¤e $ bhåyaþ ÷àpabalàd çùãn // ViP_1,15.101*47:4 // sargakàmas tato vidvàn $ sa maitreya prajàpatiþ & ùaùñiü dakùo 'sçjat kanyà % vairiõyàm iti naþ ÷rutam // ViP_1,15.102 // dadau sa da÷a dharmàya $ ka÷yapàya trayoda÷a & saptaviü÷ati somàya % catasro 'riùñanemine // ViP_1,15.103 // dve caiva bahuputràya $ dve caivàïgirase tathà & dve kç÷à÷vàya viduùe % tàsàü nàmàni me ÷çõu // ViP_1,15.104 // arundhatã vasur jàmir $ lambà bhànur marutvatã & saükalpà ca muhårtà ca % sàdhyà vi÷và ca tà da÷a \ dharmapatnyo da÷a tv etàs # tàsv apatyàni me ÷çõu // ViP_1,15.105 // vi÷vedevàs tu vi÷vàyàþ $ sàdhyà sàdhyàn vyajàyata & marutvatyà marutvanto % vasos tu vasavaþ smçtàþ // ViP_1,15.106 // bhànos tu bhànavas tatra $ muhårtàyà muhårtajàþ & lambàyà÷ caiva ghoùo 'tha % nàgavãthã tu jàmijà // ViP_1,15.107 // pçthivãviùayaü sarvam $ arundhatyàm ajàyata & saükalpàyàs tu sarvàtmà % jaj¤e saükalpa eva ca // ViP_1,15.108 // ye tv anekavasupràõà $ devà jyotiþpurogamàþ & vasavo 'ùñau samàkhyàtàs % teùàü vakùyàmi vistaram // ViP_1,15.109 // àpo dhruva÷ ca soma÷ ca $ dhara÷ caivànilo 'nalaþ & pratyåùa÷ ca prabhàsa÷ ca % vasavo nàmabhiþ smçtàþ // ViP_1,15.110 // àpasya putro vaitaõóaþ $ ÷ramaþ ÷rànto 'dhunis tathà & dhruvasya putro bhagavàn % kàlo lokaprakàlanaþ // ViP_1,15.111 // somasya bhagavàn varcà $ varcasvã yena jàyate // ViP_1,15.112 // dharasya putro draviõo $ hutahavyavahas tathà & manoharàyàü ÷i÷iraþ % pràõo 'tha ravaõas tathà // ViP_1,15.113 // anilasya ÷ivà bhàryà $ tasyàþ putraþ purojavaþ & avij¤àtagati÷ caiva % dvau putràv anilasya tu // ViP_1,15.114 // agniputraþ kumàras tu $ ÷arastambe vyajàyata & tasya ÷àkho vi÷àkha÷ ca % naigameya÷ ca pçùñhajàþ // ViP_1,15.115 // apatyaü kçttikànàü tu $ kàrttikeya iti smçtaþ // ViP_1,15.116 // pratyåùasya viduþ putraü $ çùiü nàmnà tu devalam & dvau putrau devalasyàpi % kùamàvantau manãùiõau // ViP_1,15.117 // bçhaspates tu bhaginã $ varastrã brahmacàriõã & yogasiddhà jagat kçtsnam % asaktà vicaraty uta \ prabhàsasya tu bhàryà sà # vasånàm aùñamasya ha // ViP_1,15.118 // vi÷vakarmà mahàbhàgas $ tasyàü jaj¤e prajàpatiþ & kartà ÷ilpasahasràõàü % trida÷ànàü ca vàrddhakiþ // ViP_1,15.119 // bhåùaõànàü ca sarveùàü $ kartà ÷ilpavatàü varaþ & yaþ sarveùàü vimànàni % devatànàü cakàra ha \ manuùyà÷ copajãvanti # yasya ÷ilpaü mahàtmanaþ // ViP_1,15.120 // D1 ins.: tasya putrà÷ ca catvàro $ teùàü nàmàni me ÷çõu // ViP_1,15.120*48 // ajaikapàd ahirbudhnyas $ tvaùñà rudra÷ ca buddhimàn & tvaùñu÷ càpy àtmajaþ putro % vi÷varåpo mahàtapàþ // ViP_1,15.121 // hara÷ ca bahuråpa÷ ca $ tryambaka÷ càparàjitaþ & vçùàkapi÷ ca ÷aübhu÷ ca % kapardã raivatas tathà // ViP_1,15.122 // mçgavyàdha÷ ca ÷arva÷ ca $ kapàlã ca mahàmune & ekàda÷aite kathità % rudràs tribhuvane÷varàþ // ViP_1,15.123 // ÷ataü tv evaü samàmnàtaü $ rudràõàm amitaujasàm // ViP_1,15.124 // D3,4,T,G2,3,M0,3,4,ed. Veïk. ins.: kà÷yapasya tu bhàryà yàs $ tàsàü nàmàni me ÷çõu // ViP_1,15.124*49 // aditir ditir danu÷ caiva $ ariùñà surasà svasà & surabhir vinatà caiva % tàmrà krodhava÷à irà \ kadrur muni÷ ca dharmaj¤a # tadapatyàni me ÷çõu // ViP_1,15.125 // pårvamanvantare ÷reùñhà $ dvàda÷àsan surottamàþ & tuùità nàma te 'nyonyam % åcur vaivasvate 'ntare // ViP_1,15.126 // upasthite 'tiya÷asa÷ $ càkùuùasyàntare manoþ & samavàyãkçtàþ sarve % samàgamya parasparam // ViP_1,15.127 // àgacchata drutaü devà $ aditiü saüpravi÷ya vai & manvantare prasåyàmas % tan naþ ÷reyo bhaved iti // ViP_1,15.128 // T2 ins.: eva svàmin sa pità caiva $ mitràvaruõa eva ca // ViP_1,15.128*50 // evam uktvà tu te sarve $ càkùuùasyàntare manoþ & màrãcàt ka÷yapàj jàtàs % te 'dityà dakùakanyayà // ViP_1,15.129 // tatra viùõu÷ ca ÷akra÷ ca $ jaj¤àte punar eva hi & aryamà caiva dhàtà ca % tvaùñà påùà tathaiva ca // ViP_1,15.130 // vivasvàn savità caiva $ mitro varuõa eva ca & aü÷o bhaga÷ càtitejà % àdityà dvàda÷a smçtàþ // ViP_1,15.131 // càkùuùasyàntare pårvam $ àsan ye tuùitàþ suràþ & vaivasvate 'ntare te vai % àdityà dvàda÷a smçtàþ // ViP_1,15.132 // saptaviü÷ati yàþ proktàþ $ somapatnyo 'tha suvratàþ // ViP_1,15.133ab // After 133ab ø,¥1,D1.2.7,D5,ed. Veïk. ins.; while D5 ins. after 133: sarvà nakùatrayoginyas $ tannàmna÷ caiva tàþ smçtàþ // ViP_1,15.133ab*51 // T3 ins. after 133ab: dakùa÷àpàd yà sapatyàþ $ tàsu yakùagçhàrthite // ViP_1,15.133*52 // tàsàm apatyàny abhavan $ dãptàny amitatejasàm // ViP_1,15.133cd // ariùñanemipatnãnàm $ apatyànãha ùoóa÷a // ViP_1,15.134 // bahuputrasya viduùa÷ $ catasro vidyutaþ smçtàþ // ViP_1,15.135 // pratyaïgirasajàþ ÷reùñhà $ çco brahmarùisatkçtàþ // ViP_1,15.136 // kç÷à÷vasya tu devarùer $ devapraharaõàþ sutàþ // ViP_1,15.137 // ete yugasahasrànte $ jàyante punar eva hi & sarve devagaõàs tàta % trayas triü÷at tu chandajàþ \ teùàm apãha satataü # nirodhotpattir ucyate // ViP_1,15.138 // yathà såryasya maitreya $ udayàstamanàv iha & evaü devanikàyàs te % saübhavanti yuge yuge // ViP_1,15.139 // dityà putradvayaü jaj¤e $ ka÷yapàd iti naþ ÷rutam & hiraõyaka÷ipu÷ caiva % hiraõyàkùa÷ ca durjayaþ // ViP_1,15.140 // siühikà càbhavat kanyà $ vipracitteþ parigrahaþ // ViP_1,15.141 // hiraõyaka÷ipoþ putrà÷ $ catvàraþ prathitaujasaþ & anuhlàda÷ ca hlàda÷ ca % prahlàda÷ caiva dharmavàn \ saühlàda÷ ca mahàvãryà # daityavaü÷avivardhanàþ // ViP_1,15.142 // teùàü madhye mahàbhàgaþ $ sarvatra samadçg va÷ã & prahlàdaþ paramàü bhaktiü % ya uvàha janàrdane // ViP_1,15.143 // D7 ins.: prahlàdavan nçsiühaika- $ bhaktibhàvàya dehinàm // ViP_1,15.143*53:1 // àvahac chravaõautsukyaü $ tatprabhàvam asåcayat // ViP_1,15.143*53:2 // daityendradãpito vahniþ $ sarvàïgopacito dvija & na dadàha ca yaü pårvaü % vàsudeve hçdi sthite // ViP_1,15.144 // mahàrõavàntaþsalile $ sthitasya calato mahã & cacàla sakalà yasya % pà÷abaddhasya dhãmataþ // ViP_1,15.145 // na bhinnaü vividhaiþ ÷astrair $ yasya daityendrapàtitaiþ & ÷arãram adrikañhinaü % sarvatràcyutacetasaþ // ViP_1,15.146 // viùànalojjvalamukhà $ yasya daityapracoditàþ & nàntàya sarpapatayo % babhåvur urutejasaþ // ViP_1,15.147 // ÷ailair àkràntadeho 'pi $ yaþ smaran puruùottamam & tatyàja nàtmanaþ pràõàn % viùõusmaraõadaü÷itaþ // ViP_1,15.148 // patantam uccàd avanir $ yam upetya mahàmatim & dadhàra daityapatinà % kùiptaü svarganivàsinà // ViP_1,15.149 // yasya saü÷oùako vàyur $ dehe daityendrayojitaþ & avàpa saükùayaü sadya÷ % cittasthe madhusådane // ViP_1,15.150 // viùàõabhaïgam unmattà $ madahàniü ca diggajàþ & yasya vakùaþsthale pràptà % daityendrapariõàmitàþ // ViP_1,15.151 // yasya cotpàdità kçtyà $ daityaràjapurohitaiþ & babhåva nàntàya purà % govindàsaktacetasaþ // ViP_1,15.152 // ÷ambarasya ca màyànàü $ sahasram atimàyinaþ & yasmin prayuktaü cakreõa % kçùõasya vitathãkçtam // ViP_1,15.153 // daityendrasådopahçtaü $ ya÷ ca hàlàhalaü viùam & jarayàm àsa matimàn % avikàram amatsarã // ViP_1,15.154 // samacetà jagaty asmin $ yaþ sarveùv eva jantuùu & yathàtmani tathànyatra % paraü maitraguõànvitaþ // ViP_1,15.155 // dharmàtmà satya÷aucàdi- $ guõànàm àkaraþ paraþ & upamànam a÷eùàõàü % sàdhånàü yaþ sadàbhavat // ViP_1,15.156 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e pa¤cada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: kathito bhavatà vaü÷o $ mànavànàü mahàmune & kàraõaü càsya jagato % viùõur eva sanàtanaþ // ViP_1,16.1 // yat tv etad bhagavàn àha $ prahlàdaü daityasattamam & dadàha nàgnir nàstrai÷ ca % kùuõõas tatyàja jãvitam // ViP_1,16.2 // jagàma vasudhà kùobhaü $ yatràbdhisalile sthite & bandhabaddho 'pi calati % vikùiptàïgaiþ samàhatà // ViP_1,16.3 // ÷ailair àkràntadeho 'pi $ na mamàra ca yaþ purà & tvayaivàtãva màhàtmyaü % kathitaü yasya dhãmataþ // ViP_1,16.4 // tasya prabhàvam atulaü $ viùõor bhaktimato mune & ÷rotum icchàmi yasyaitac % caritaü tv amitaujasaþ // ViP_1,16.5 // kiünimittam asau ÷astrair $ vikùato ditijair mune & kimarthaü càbdhisalile % nikùipto dharmatatparaþ // ViP_1,16.6 // àkràntaþ parvataiþ kasmàt $ kasmàd daùño mahoragaiþ & kùiptaþ kim adri÷ikharàt % kiü và pàvakasaücaye // ViP_1,16.7 // digdantinàü dantabhåmiþ $ sa ca kasmàn niråpitaþ & saü÷oùako 'nila÷ càsya % prayuktaþ kiü mahàsuraiþ // ViP_1,16.8 // kçtyàü ca daityaguravo $ yuyujus te tu kiü mune & ÷ambara÷ càpi màyànàü % sahasraü kiü prayuktavàn // ViP_1,16.9 // hàlàhalaü viùaü ghoraü $ daityasådair mahàtmanaþ & kasmàd dattaü vinà÷àya % yaj jãrõaü tena dhãmatà // ViP_1,16.10 // etat sarvaü mahàbhàga $ prahlàdasya mahàtmanaþ & caritaü ÷rotum icchàmi % mahàmàhàtmyasåcakam // ViP_1,16.11 // na hi kautåhalaü tatra $ yad daityair na hato hi saþ & ananyamanaso viùõau % kaþ samartho nipàtane // ViP_1,16.12 // tasmin dharmapare nityaü $ ke÷avàràdhanodyate & svavaü÷aprabhavair daityaiþ % kartuü dveùo 'tiduùkaraþ // ViP_1,16.13 // dharmàtmani mahàbhàge $ viùõubhakte vimatsare & daiteyaiþ prahçtaü kasmàt % tan mamàkhyàtum arhasi // ViP_1,16.14 // praharanti mahàtmàno $ vipakùe càpi nedç÷e & guõaiþ samanvite sàdhau % kiü punar yaþ svapakùajaþ // ViP_1,16.15 // tad etat kathyatàü sarvaü $ vistaràn munisattama & daitye÷varasya caritaü % ÷rotum icchàmy a÷eùataþ // ViP_1,16.16 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e ùoóa÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: maitreya ÷råyatàü samyak $ caritaü tasya dhãmataþ & prahlàdasya sadodàra- % caritasya mahàtmanaþ // ViP_1,17.1 // diteþ putro mahàvãryo $ hiraõyaka÷ipuþ purà & trailokyaü va÷am àninye % brahmaõo varadarpitaþ // ViP_1,17.2 // indratvam akarod daityaþ $ sa càsãt savità svayam & vàyur agnir apàü nàthaþ % soma÷ càsãn mahàsuraþ // ViP_1,17.3 // dhanànàm adhipaþ so 'bhåt $ sa evàsãt svayaü yamaþ & yaj¤abhàgàn a÷eùàüs tu % sa svayaü bubhuje 'suraþ // ViP_1,17.4 // devàþ svargaü parityajya $ tattràsàn munisattama & vicerur avanau sarve % bibhràõà mànuùãü tanum // ViP_1,17.5 // jitvà tribhuvanaü sarvaü $ trailokyai÷varyadarpitaþ & udgãyamàno gandharvair % bubhuje viùayàn priyàn // ViP_1,17.6 // pànàsaktaü mahàtmànaü $ hiraõyaka÷ipuü tadà & upàsàü cakrire sarve % siddhagandharvapannagàþ // ViP_1,17.7 // avàdaya¤ jagu÷ cànye $ jaya÷abdàn athàpare & daitye÷varasya purata÷ % cakruþ siddhà mudànvitàþ // ViP_1,17.8 // tatra prançttàpsarasi $ sphàñikàbhramaye 'suraþ & papau pànaü mudà yuktaþ % pràsàde sumanohare // ViP_1,17.9 // tasya putro mahàbhàgaþ $ prahlàdo nàma nàmataþ & papàñha bàlapàñhyàni % gurugehaü gato 'rbhakaþ // ViP_1,17.10 // ekadà tu sa dharmàtmà $ jagàma guruõà saha & pànàsaktasya purataþ % pitur daityapates tadà // ViP_1,17.11 // pàdapraõàmàvanataü $ tam utthàpya pità sutam & hiraõyaka÷ipuþ pràha % prahlàdam amitaujasam // ViP_1,17.12 // hiraõyaka÷ipur uvàca: pañhyatàü bhavatà vatsa $ sàrabhåtaü subhàùitam & kàlenaitàvatà yat te % sadodyuktena ÷ikùitam // ViP_1,17.13 // prahlàda uvàca: ÷råyatàü tàta vakùyàmi $ sàrabhåtaü tavàj¤ayà & samàhitamanà bhåtvà % yan me cetasy avasthitam // ViP_1,17.14 // anàdimadhyàntam ajam $ avçddhikùayam acyutam & praõato 'smy antasaütànaü % sarvakàraõakàraõam // ViP_1,17.15 // parà÷ara uvàca: etan ni÷amya daityendraþ $ kopasaüraktalocanaþ & vilokya tadguruü pràha % sphuritàdharapallavaþ // ViP_1,17.16 // hiraõyaka÷ipur uvàca: brahmabandho kim etat te $ vipakùastutisaühitam & asàraü gràhito bàlo % màm avaj¤àya durmate // ViP_1,17.17 // gurur uvàca: daitye÷vara na kopasya $ va÷am àgantum arhasi & mamopade÷ajanitaü % nàyaü vadati te sutaþ // ViP_1,17.18 // hiraõyaka÷ipur uvàca: anu÷iùño 'si kenedçg $ vatsa prahlàda kathyatàm & mayopadiùñaü nety eùa % prabravãti gurus tava // ViP_1,17.19 // prahlàda uvàca: ÷àstà viùõur a÷eùasya $ jagato yo hçdi sthitaþ & tam çte paramàtmànaü % tàta kaþ kena ÷àsyate // ViP_1,17.20 // hiraõyaka÷ipur uvàca: ko 'yaü viùõuþ sudurbuddhe $ yaü bravãùi punaþ punaþ & jagatàm ã÷varasyeha % purataþ prasabhaü mama // ViP_1,17.21 // prahlàda uvàca: na ÷abdagocaraü yasya $ yogidhyeyaü paraü padam & yato ya÷ ca svayaü vi÷vaü % sa viùõuþ parame÷varaþ // ViP_1,17.22 // hiraõyaka÷ipur uvàca: parame÷varasaüj¤o 'j¤a $ kim anyo mayy avasthite & tavàsti martukàmas tvaü % prabravãùi punaþ punaþ // ViP_1,17.23 // prahlàda uvàca: na kevalaü tàta mama prajànàü $ sa brahmabhåto bhavata÷ ca viùõuþ & dhàtà vidhàtà parame÷vara÷ ca % prasãda kopaü kuruùe kimartham // ViP_1,17.24 // hiraõyaka÷ipur uvàca: praviùñaþ ko 'sya hçdayaü $ durbuddher atipàpakçt & yenedç÷àny asàdhåni % vadaty àviùñamànasaþ // ViP_1,17.25 // prahlàda uvàca: na kevalaü maddhçdayaü sa viùõur $ àkramya lokàn akhilàn avasthitaþ & sa màü tvadàdãü÷ ca pitaþ samastàn % samastaceùñàsu yunakti sarvagaþ // ViP_1,17.26 // hiraõyaka÷ipur uvàca: niùkràmyatàm ayaü duùñaþ $ ÷àsyatàü ca guror gçhe & yojito durmatiþ kena % vipakùavitathastutau // ViP_1,17.27 // parà÷ara uvàca: ity ukte sa tadà daityair $ nãto gurugçhaü punaþ & jagràha vidyàm ani÷aü % guru÷u÷råùaõodyataþ // ViP_1,17.28 // kàle 'tãte 'timahati $ prahlàdam asure÷varaþ & samàhåyàbravãd gàthà % kàcit putraka gãyatàm // ViP_1,17.29 // prahlàda uvàca: yataþ pradhànapuruùau $ yata÷ caitac caràcaram & kàraõaü sakalasyàsya % sa no viùõuþ prasãdatu // ViP_1,17.30 // hiraõyaka÷ipur uvàca: duràtmà vadhyatàm eùa $ nànenàrtho 'sti jãvatà & svapakùahànikartçtvàd % yaþ kulàïgàratàü gataþ // ViP_1,17.31 // parà÷ara uvàca: ity àj¤aptàs tatas tena $ pragçhãtamahàyudhàþ & udyatàs tasya nà÷àya % daityàþ ÷atasahasra÷aþ // ViP_1,17.32 // prahlàda uvàca: viùõuþ ÷astreùu yuùmàsu $ mayi càsau yathà sthitaþ & daiteyàs tena satyena % mà kràmantv àyudhàni vaþ // ViP_1,17.33 // parà÷ara uvàca: tatas taiþ ÷ata÷o daityaiþ $ ÷astraughair àhato 'pi san & nàvàpa vedanàm alpàm % abhåc caiva punar navaþ // ViP_1,17.34 // hiraõyaka÷ipur uvàca: durbuddhe vinivartasva $ vairipakùastavàd ataþ & abhayaü te prayacchàmi % màtimåóhamatir bhava // ViP_1,17.35 // prahlàda uvàca: bhayaü bhayànàm apahàriõi sthite manasy anante mama kutra tiùñhati /* yasmin smçte janmajaràntakàdi bhayàni sarvàõy apayànti tàta // ViP_1,17.36 //* hiraõyaka÷ipur uvàca: bho bhoþ sarpàþ duràcàram $ enam atyantadurmatim & viùajvàlàvilair vaktraiþ % sadyo nayata saükùayam // ViP_1,17.37 // parà÷ara uvàca: ity uktàs tena te sarpàþ $ kuhakàs takùakàdayaþ & adaü÷anta samasteùu % gàtreùv ativiùolbaõàþ // ViP_1,17.38 // sa tv àsaktamatiþ kçùõe $ daü÷yamàno mahoragaiþ & na vivedàtmano gàtraü % tatsmçtyàhlàdasaüsthitaþ // ViP_1,17.39 // sarpà åcuþ: daüùñrà vi÷ãrõà maõayaþ sphuñanti $ phaõeùu tàpo hçdayeùu kampaþ & nàsya tvacaþ svalpam apãha bhinnaü % pra÷àdhi daitye÷vara karma cànyat // ViP_1,17.40 // hiraõyaka÷ipur uvàca: he diggajàþ saükañadantami÷rà $ ghnatainam asmadripupakùabhinnam & tajjà vinà÷àya bhavanti tasya % yathàraõeþ prajvalito hutà÷aþ // ViP_1,17.41 // parà÷ara uvàca: tataþ sa diggajair bàlo $ bhåbhçcchikharasaünibhaiþ & pàtito dharaõãpçùñhe % viùàõair apy apãóyata // ViP_1,17.42 // smaratas tasya govindam $ ibhadantàþ sahasra÷aþ & ÷ãrõà vakùaþsthalaü pràpya % sa pràha pitaraü tataþ // ViP_1,17.43 // prahlàda uvàca: dantà gajànàü kuli÷àgraniùñhuràþ $ ÷ãrõà yad ete na balaü mamaitat & mahàvipatpàpavinà÷ano 'yaü % janàrdanànusmaraõànubhàvaþ // ViP_1,17.44 // hiraõyaka÷ipur uvàca: jvàlyatàm asurà vahnir $ apasarpata diggajàþ & vàyo samedhayàgniü tvaü % dahyatàm eùa pàpakçt // ViP_1,17.45 // parà÷ara uvàca: mahàkàùñhacayacchannam $ asurendrasutaü tataþ & prajvàlya dànavà vahniü % dadahuþ svàmicoditàþ // ViP_1,17.46 // prahlàda uvàca: tàtaiùa vahniþ pavanerito 'pi $ na màü dahaty atra samantato 'ham & pa÷yàmi padmàstaraõàstçtàni % ÷ãtàni sarvàõi di÷àü mukhàni // ViP_1,17.47 // M2.3 ins.: trailokyam etat sacaràcaraü yad $ viùõuü vijiùõuü prabhaviùõum ãóyaü & alaü kariùõuü tv asahiùõum itthaü % sthàõuü sadà staumi sadà sadaiva // ViP_1,17.47*54 // parà÷ara uvàca: atha daitye÷varaü procur $ bhàrgavasyàtmajà dvijàþ & purohità mahàtmànaþ % sàmnà saüståya vàgminaþ // ViP_1,17.48 // purohità åcuþ: ràjan niyamyatàü kopo $ bàle 'tra tanaye nije & kopo devanikàyeùu % tatra te saphalo yataþ // ViP_1,17.49 // ed. Veïk. ins.: tataþ purohitair ukto $ hiraõyaka÷ipuþ svakaiþ // ViP_1,17.49*55 // tathà tathainaü bàlaü te $ ÷àsitàro vayaü nçpa & yathà vipakùanà÷àya % vinãtas te bhaviùyati // ViP_1,17.50 // bàlatvaü sarvadoùàõàü $ daityaràjàspadaü yataþ & tato 'tra kopam atyarthaü % yoktum arhasi nàrbhake // ViP_1,17.51 // na tyakùyati hareþ pakùam $ asmàkaü vacanàd yadi & tataþ kçtyàü vadhàyàsya % kariùyàmo 'nivartinãm // ViP_1,17.52 // parà÷ara uvàca: evam abhyarthitas tais tu $ daityaràjaþ purohitaiþ & daityair niùkràmayàm àsa % putraü pàvakasaücayàt // ViP_1,17.53 // tato gurugçhe bàlaþ $ sa vasan bàladànavàn & adhyàpayàm àsa muhur % upade÷àntare guroþ // ViP_1,17.54 // prahlàda uvàca: ÷råyatàü paramàrtho me $ daiteyà ditijàtmajàþ & na cànyathaitan mantavyaü % nàtra lobhàdikàraõam // ViP_1,17.55 // janma bàlyaü tataþ sarvo $ jantuþ pràpnoti yauvanam & avyàhataiva bhavati % tato 'nudivasaü jarà // ViP_1,17.56 // tata÷ ca mçtyum abhyeti $ jantur daitye÷varàtmajàþ & pratyakùaü dç÷yate caitad % asmàkaü bhavatàü tathà // ViP_1,17.57 // mçtasya ca punar janma $ bhavaty etac ca nànyathà & àgamo 'yaü tathà tac ca % nopàdànaü vinodbhavaþ // ViP_1,17.58 // garbhavàsàdi yàvat tu $ punarjanmopapàdanam & samastàvasthakaü tàvad % duþkham evàvagamyatàm // ViP_1,17.59 // kùuttçùõopa÷amaü tadvac $ ÷ãtàdyupa÷amaü sukham & manyate bàlabuddhitvàd % duþkham eva hi tat punaþ // ViP_1,17.60 // atyantastimitàïgànàü $ vyàyàmena sukhaiùiõàm & bhràntij¤ànavatàü puüsàü % prahàro 'pi sukhàyate // ViP_1,17.61 // kva ÷arãram a÷eùàõàü $ ÷leùmàdãnàü mahàcayaþ & kva càïga÷obhàsaurabhya- % kamanãyàdayo guõàþ // ViP_1,17.62 // màüsàsçkpåyaviõmåtra- $ snàyumajjàsthisaühatau & dehe cet prãtimàn måóho % bhavità narake 'pi saþ // ViP_1,17.63 // agneþ ÷ãtena toyasya $ tçùà bhaktasya ca kùudhà & kriyate sukhakartçtvaü % tadvilomasya cetaraiþ // ViP_1,17.64 // karoti he daityaputrà $ yàvanmàtraü parigraham & tàvanmàtraü sa evàsya % duþkhaü cetasi yacchati // ViP_1,17.65 // yàvataþ kurute jantuþ $ saübandhàn manasaþ priyàn & tàvanto 'sya nikhanyante % hçdaye ÷oka÷aïkavaþ // ViP_1,17.66 // yad yad gçhe tan manasi $ yatra tatràvatiùñhataþ & nà÷adàhàpaharaõaü % kutas tatraiva tiùñhati // ViP_1,17.67 // janmany atra mahad duþkhaü $ mriyamàõasya càpi tat & yàtanàsu yamasyograü % garbhasaükramaõeùu ca // ViP_1,17.68 // garbhe ca sukhale÷o 'pi $ bhavadbhir anumãyate & yadi tat kathyatàm evaü % sarvaü duþkhamayaü jagat // ViP_1,17.69 // tad etad atiduþkhànàm $ àspade 'tra bhavàrõave & bhavatàü kathyate satyaü % viùõur ekaþ paràyaõaþ // ViP_1,17.70 // mà jànãta vayaü bàlà $ dehã deheùu ÷à÷vataþ & jaràyauvanajanmàdyà % dharmà dehasya nàtmanaþ // ViP_1,17.71 // bàlo 'haü tàvad icchàto $ yatiùye ÷reyase yuvà & yuvàhaü vàrddhake pràpte % kariùyàmy àtmano hitam // ViP_1,17.72 // vçddho 'haü mama kàryàõi $ samastàni na gocare & kiü kariùyàmi mandàtmà % samarthena na yat kçtam // ViP_1,17.73 // evaü durà÷ayàkùipta- $ mànasaþ puruùaþ sadà & ÷reyaso 'bhimukhaü yàti % na kadàcit pipàsitaþ // ViP_1,17.74 // bàlye krãóanakàsaktà $ yauvane viùayonmukhàþ & aj¤ànayanty a÷aktyà ca % vàrddhakaü samupasthitam // ViP_1,17.75 // tasmàd bàlye vivekàtmà $ yateta ÷reyase sadà & bàlyayauvanavçddhàdyair % dehabhàvair asaüyutaþ // ViP_1,17.76 // tad etad vo mayàkhyàtaü $ yadi jànãta nànçtam & tad asmatprãtaye viùõuþ % smaryatàü bandhamuktidaþ // ViP_1,17.77 // àyàsaþ smaraõe ko 'sya $ smçto yacchati ÷obhanam & pàpakùaya÷ ca bhavati % smaratàü tam aharni÷am // ViP_1,17.78 // sarvabhåtasthite tasmin $ matir maitrã divàni÷am & bhavatàü jàyatàm evaü % sarvakle÷àn prahàsyatha // ViP_1,17.79 // tàpatrayeõàbhihataü $ yad etad akhilaü jagat & tadà ÷ocyeùu bhåteùu % dveùaü pràj¤aþ karoti kaþ // ViP_1,17.80 // atha bhadràõi bhåtàni $ hãna÷aktir ahaü param & mudaü tathàpi kurvãta % hànir dveùaphalaü yataþ // ViP_1,17.81 // baddhavairàõi bhåtàni $ dveùaü kurvanti cet tataþ & ÷ocyàny aho 'timohena % vyàptànãti manãùiõàm // ViP_1,17.82 // ete bhinnadç÷àü daityà $ vikalpàþ kathità mayà & kçtvàbhyupagamaü tatra % saükùepaþ ÷råyatàü mama // ViP_1,17.83 // vistàraþ sarvabhåtasya $ viùõor vi÷vam idaü jagat & draùñavyam àtmavat tasmàd % abhedena vicakùaõaiþ // ViP_1,17.84 // samutsçjyàsuraü bhàvaü $ tasmàd yåyaü yathà vayam & tathà yatnaü kariùyàmo % yathà pràpsyàma nirvçtim // ViP_1,17.85 // naivàgninà na càrkeõa $ nendunà na ca vàyunà & parjanyavaruõàbhyàü và % na siddhair na ca ràkùasaiþ // ViP_1,17.86 // na yakùair na ca daityendrair $ noragair na ca kiünaraiþ & na manuùyair na pa÷ubhir % doùair naivàtmasaübhavaiþ // ViP_1,17.87 // jvaràkùirogàtãsàra- $ plãhagulmàdikais tathà & dveùerùyàmatsaràdyair và % ràgalobhàdibhiþ kùayam // ViP_1,17.88 // na cànyair nãyate kai÷cin $ nityà yàtyantanirmalà & tàm àpnoty amale nyasya % ke÷ave hçdayaü naraþ // ViP_1,17.89 // asàrasaüsàravivartaneùu $ mà yàta toùaü prasabhaü bravãmi & sarvatra daityàþ samatàm upeta % samatvam àràdhanam acyutasya // ViP_1,17.90 // tasmin prasanne kim ihàsty alabhyaü $ dharmàrthakàmair alam alpakàs te & samà÷ritàd brahmataror anantàn % niþsaü÷ayaü pràpsyatha vai mahat phalam // ViP_1,17.91 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e saptada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tasyaitàü dànavà÷ ceùñàü $ dçùñvà daityapater bhayàt & àcacakùuþ sa covàca % sådàn àhåya satvaraþ // ViP_1,18.1 // hiraõyaka÷ipur uvàca: he sådà mama putro 'sàv $ anyeùàm api durmatiþ & kumàrgade÷iko duùño % hanyatàm avilambitam // ViP_1,18.2 // hàlàhalaü viùaü tasya $ sarvabhakùyeùu dãyatàm & avij¤àtam asau pàpo % vadhyatàü mà vicàryatàm // ViP_1,18.3 // parà÷ara uvàca: te tathaiva tata÷ cakruþ $ prahlàdàya mahàtmane & viùadànaü yathàj¤aptaü % pitrà tasya mahàtmanaþ // ViP_1,18.4 // hàlàhalaü viùaü ghoram $ anantoccàraõena saþ & abhimantrya sahànnena % maitreya bubhuje tadà // ViP_1,18.5 // avikàraü sa tad bhuktvà $ prahlàdaþ svasthamànasaþ & anantakhyàtinirvãryaü % jarayàm àsa durviùam // ViP_1,18.6 // tataþ sådà bhayatrastà $ jãrõaü dçùñvà mahàviùam & daitye÷varam upàgamya % praõipatyedam abruvan // ViP_1,18.7 // sådà åcuþ: daityaràja viùaü dattam $ asmàbhir atibhãùaõam & jãrõaü tac ca sahànnena % prahlàdena sutena te // ViP_1,18.8 // hiraõyaka÷ipur uvàca: tvaryatàü tvaryatàü sadyo $ he he daityapurohitàþ & kçtyàü tasya vinà÷àya % utpàdayata mà ciram // ViP_1,18.9 // parà÷ara uvàca: sakà÷am àgamya tataþ $ prahlàdasya purohitàþ & sàmapårvam athocus te % prahlàdaü vinayànvitam // ViP_1,18.10 // purohità åcuþ: jàtas trailokyavikhyàta $ àyuùman brahmaõaþ kule & daityaràjasya tanayo % hiraõyaka÷ipor bhavàn // ViP_1,18.11 // kiü daivaiþ kim anantena $ kim anyena tavà÷rayaþ & pità samastalokànàü % tvaü tathaiva bhaviùyasi // ViP_1,18.12 // tasmàt parityajainàü tvaü $ vipakùastavasaühitàm & vàcyaþ pità samastànàü % guråõàü paramo guruþ // ViP_1,18.13 // prahlàda uvàca: evam etan mahàbhàgàþ $ ÷làghyam etan mahàkulam & marãceþ sakale 'py asmin % trailokye nànyathà vadet // ViP_1,18.14 // pità ca mama sarvasmi¤ $ jagaty utkçùñaceùñitaþ & etad apy avagacchàmi % satyam atràpi nànçtam // ViP_1,18.15 // guråõàm api sarveùàü $ pità paramako guruþ & yad uktaü bhràntis tatràpi % svalpàpi hi na vidyate // ViP_1,18.16 // pità gurur na saüdehaþ $ påjanãyaþ prayatnataþ & tatràpi nàparàdhyàmãty % evaü manasi me sthitam // ViP_1,18.17 // yat tv etat kim anantenety $ uktaü yuùmàbhir ãdç÷am & ko bravãti yathàyuktaü % kiü tu naitad vaco 'rthavat // ViP_1,18.18 // ity uktvà so 'bhavan maunã $ teùàü gauravayantritaþ & prahasya ca punaþ pràha % kim anantena sàdhv iti // ViP_1,18.19 // sàdhu bhoþ kim anantena $ sàdhu bho guravo mama & ÷råyatàü yad anantena % yadi khedaü na yàsyatha // ViP_1,18.20 // dharmàrthakàmamokùàkhyaþ $ puruùàrtha udàhçtaþ & catuùñayam idaü yasmàt % tasmàt kiü kim idaü vçthà // ViP_1,18.21 // marãcimi÷rair dakùeõa $ tathaivànyair anantataþ & dharmaþ pràptas tathaivànyair % arthaþ kàmas tathàparaiþ // ViP_1,18.22 // tattattvavedino bhåtvà $ j¤ànadhyànasamàdhibhiþ & avàpur muktim apare % puruùà dhvastabandhanàþ // ViP_1,18.23 // saüpadai÷varyamàhàtmya- $ j¤ànasaütatikarmaõàm & vimukte÷ caikato labhyaü % målam àràdhanaü hareþ // ViP_1,18.24 // yato dharmàrthakàmàkhyaü $ vimukti÷ ca phalaü dvijàþ & tenàpi hi kim ity evam % anantena kim ucyate // ViP_1,18.25 // kiü vàtra bahunoktena $ bhavanto guravo mama & vadantu sàdhu vàsàdhu % viveko 'smàkam alpakaþ // ViP_1,18.26 // D3-5,T,G,M0,ed. Veïk. ins. while M2.3 cont. after *54: bahunàtra kim uktena $ sa eva jagataþ patiþ // ViP_1,18.26*56:1 // sa kartà ca vikartà ca $ saühartà ca hçdi sthitaþ // ViP_1,18.26*56:2 // sa bhoktà bhojyam apy evaü $ sa eva jagadã÷varaþ // ViP_1,18.26*56:3 // bhavadbhir etat kùantavyaü $ bàlyàd uktaü tu yan mayà // ViP_1,18.26*56:4 // purohità åcuþ: dahyamànas tvam asmàbhir $ agninà bàla rakùitaþ & bhåyo na vakùyasãty evaü % naivaü j¤àto 'sy abuddhimàn // ViP_1,18.27 // yady asmadvacanàn moha- $ gràhaü na tyakùyate bhavàn & tataþ kçtyàü vinà÷àya % tava sçkùyàma durmate // ViP_1,18.28 // prahlàda uvàca: kaþ kena rakùyate jantur $ jantuþ kaþ kena hanyate & hanti rakùati caivàtmà % jagat sarvaü caràcaram // ViP_1,18.29 // T3,M0,ed. Veïk. ins.: karmaõà jàyate sarvaü $ karmaiva gatisàdhanam // ViP_1,18.29*57:1 // tasmàt sarvaprayatnena $ sàdhu karma samàcaret // ViP_1,18.29*57:2 // parà÷ara uvàca: ity uktàs tena te kruddhà $ daityaràjapurohitàþ & kçtyàm utpàdayàm àsur % jvàlàmàlojjvalànanàm // ViP_1,18.30 // atibhãmà samàgamya $ pàdanyàsakùatakùitiþ & ÷ålena sà susaükruddhà % taü jaghànàtha vakùasi // ViP_1,18.31 // tat tasya hçdayaü pràpya $ ÷ålaü bàlasya dãptimat & jagàma khaõóitaü bhåmau % tatràpi ÷atadhàbhavat // ViP_1,18.32 // yatrànapàyã bhagavàn $ hçdy àste harir ã÷varaþ & bhaïgo bhavati vajrasya % tatra ÷ålasya kà kathà // ViP_1,18.33 // apàpe tatra pàpai÷ ca $ pàtità daityayàjakaiþ & tàn eva sà jaghànà÷u % kçtyà nà÷aü jagàma ca // ViP_1,18.34 // kçtyayà dahyamànàüs tàn $ vilokya sa mahàmatiþ & tràhi kçùõety ananteti % vadann abhyavapadyata // ViP_1,18.35 // prahlàda uvàca: sarvavyàpi¤ jagadråpa $ jagatsraùñar janàrdana & tràhi vipràn imàn asmàd % duþsahàn mantrapàvakàt // ViP_1,18.36 // yathà sarveùu bhåteùu $ sarvavyàpã jagadguruþ & viùõur eva tathà sarve % jãvantv ete purohitàþ // ViP_1,18.37 // yathà sarvagataü viùõuü $ manyamàno 'napàyinam & cintayàmy aripakùe 'pi % jãvantv ete tathà dvijàþ // ViP_1,18.38 // ye hantum àgatà dattaü $ yair viùaü yair hutà÷anaþ & yair diggajair ahaü kùuõõo % daùñaþ sarpai÷ ca yair aham // ViP_1,18.39 // teùv ahaü mitrapakùe ca $ samaþ pàpo 'smi na kvacit & yathà tenàdya satyena % jãvantv asurayàjakàþ // ViP_1,18.40 // parà÷ara uvàca: ity uktàs tena te sarve $ saüspçùñà÷ ca niràmayàþ & samuttasthur dvijà bhåyas % taü cocuþ pra÷rayànvitam // ViP_1,18.41 // purohità åcuþ: dãrghàyur apratihato $ balavãryasamanvitaþ & putrapautradhanai÷varyair % yukto vatsa bhavottamaþ // ViP_1,18.42 // parà÷ara uvàca: ity uktvà taü tato gatvà $ yathàvçttaü purohitàþ & daityaràjàya sakalam % àcacakùur mahàmune // ViP_1,18.43 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e 'ùñàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: hiraõyaka÷ipuþ ÷rutvà $ tàü kçtyàü vitathãkçtàm & àhåya putraü papraccha % prabhàvasyàsya kàraõam // ViP_1,19.1 // hiraõyaka÷ipur uvàca: prahlàda suprabhàvo 'si $ kim etat te viceùñitam & etan mantràdijanitam % utàho sahajaü tava // ViP_1,19.2 // parà÷ara uvàca: evaü pçùñas tadà pitrà $ prahlàdo 'surabàlakaþ & praõipatya pituþ pàdàv % idaü vacanam abravãt // ViP_1,19.3 // na mantràdikçtas tàta $ na ca naisargiko mama & prabhàva eùa sàmànyo % yasya yasyàcyuto hçdi // ViP_1,19.4 // anyeùàü yo na pàpàni $ cintayaty àtmano yathà & tasya pàpàgamas tàta % hetvabhàvàn na vidyate // ViP_1,19.5 // karmaõà manasà vàcà $ parapãóàü karoti yaþ & tad bãjaü janma phalati % prabhåtaü tasya cà÷ubham // ViP_1,19.6 // so 'haü na pàpam icchàmi $ na karomi vadàmi và & cintayan sarvabhåtastham % àtmany api ca ke÷avam // ViP_1,19.7 // ÷àrãraü mànasaü duþkhaü $ daivaü bhåtabhavaü tathà & sarvatra ÷ubhacittasya % tasya me jàyate kutaþ // ViP_1,19.8 // evaü sarveùu bhåteùu $ bhaktir avyabhicàriõã & kartavyà paõóitair j¤àtvà % sarvabhåtamayaü harim // ViP_1,19.9 // parà÷ara uvàca: iti ÷rutvà sa daityendraþ $ pràsàda÷ikhare sthitaþ & krodhàndhakàritamukhaþ % pràha daiteyakiükaràn // ViP_1,19.10 // duràtmà kùipyatàm asmàt $ pràsàdàc chatayojanàt & giripçùñhe patatv asmi¤ % ÷ilàbhinnàïgasaühatiþ // ViP_1,19.11 // tatas taü cikùipuþ sarve $ bàlaü daiteyakiükaràþ & papàta so 'py adhaþ kùipto % hçdayenodvahan harim // ViP_1,19.12 // patamànaü jagaddhàtrã $ jagaddhàtari ke÷ave & bhaktiyuktaü dadhàrainam % upagamya ca medinã // ViP_1,19.13 // tato vilokya taü svastham $ avi÷ãrõàsthibandhanam & hiraõyaka÷ipuþ pràha % ÷ambaraü màyinàü varam // ViP_1,19.14 // nàsmàbhiþ ÷akyate hantum $ ayaü durvçttabàlakaþ & màyàü vetti bhavàüs tasmàn % màyayainaü niùådaya // ViP_1,19.15 // ÷ambara uvàca: sådayàmy eùa daityendra $ pa÷ya màyàbalaü mama & sahasram atra màyànàü % pa÷ya koñi÷ataü tathà // ViP_1,19.16 // parà÷ara uvàca: tataþ samasçjan màyàþ $ prahlàde ÷ambaro 'suraþ & vinà÷am icchan durbuddhiþ % sarvatra samadar÷ini // ViP_1,19.17 // samàhitamanà bhåtvà $ ÷ambare 'pi vimatsaraþ & maitreya so 'pi prahlàdaþ % sasmàra madhusådanam // ViP_1,19.18 // tato bhagavatà tasya $ rakùàrthaü cakram uttamam & àjagàma samàj¤aptaü % jvàlàmàli sudar÷anam // ViP_1,19.19 // tena màyàsahasraü tac $ ÷ambarasyà÷ugàminà & bàlasya rakùatà deham % ekaika÷yena såditam // ViP_1,19.20 // saü÷oùakaü tato vàyuü $ daityendra idam abravãt & ÷ãghram eùa mamàde÷àd % duràtmà nãyatàü kùayam // ViP_1,19.21 // tathety uktvàtha so 'py enaü $ vive÷a pavano laghuþ & ÷ãto 'tiråkùaþ ÷oùàya % taddehasyàtiduþsahaþ // ViP_1,19.22 // tenàviùñaü tathàtmànaü $ sa buddhvà daityabàlakaþ & hçdayena mahàtmànaü % dadhàra dharaõãdharam // ViP_1,19.23 // hçdayasthas tatas tasya $ taü vàyum ati÷oùaõam & papau janàrdanaþ kruddhaþ % sa yayau pavanaþ kùayam // ViP_1,19.24 // kùãõàsu sarvamàyàsu $ pavane saükùayaü gate & jagàma so 'pi bhavanaü % guror eva mahàmatiþ // ViP_1,19.25 // ahany ahany athàcàryo $ nãtiü ràjyaphalapradàm & gràhayàm àsa taü bàlaü % ràj¤àm u÷anasà kçtàm // ViP_1,19.26 // gçhãtanãti÷àstraü taü $ vinãtaü sa yadà guruþ & mene tadainaü tatpitre % kathayàm àsa ÷ikùitam // ViP_1,19.27 // àcàrya uvàca: gçhãtanãti÷àstras te $ putro daityapate kçtaþ & prahlàdas tattvato vetti % bhàrgaveõa yad ãritam // ViP_1,19.28 // hiraõyaka÷ipur uvàca: mitreùu varteta katham $ arivargeùu bhåpatiþ & prahlàda triùu kàleùu % madhyastheùu kathaü caret // ViP_1,19.29 // kathaü mantriùv amàtyeùu $ bàhyeùv àbhyantareùu ca & càreùu pauravargeùu % ÷aïkiteùv itareùu ca // ViP_1,19.30 // kçtyàkçtyavidhànaü ca $ durgàñavikasàdhanam & prahlàda kathyatàü samyak % tathà kaõñaka÷odhanam // ViP_1,19.31 // etac cànyac ca sakalam $ adhãtaü bhavatà yathà & tathà me kathyatàü j¤àtuü % tavecchàmi manogatam // ViP_1,19.32 // parà÷ara uvàca: praõipatya pituþ pàdau $ tataþ pra÷rayabhåùaõaþ & prahlàdaþ pràha daityendraü % kçtà¤jalipuñaþ sthitaþ // ViP_1,19.33 // prahlàda uvàca: mamopadiùñaü sakalaü $ guruõà nàtra saü÷ayaþ & gçhãtaü ca mayà kintu % na sad etan mataü mama // ViP_1,19.34 // sàma copapradànaü ca $ bhedadaõóau tathaiva ca & upàyàþ kathità hy ete % mitràdãnàü ca sàdhane // ViP_1,19.35 // tàn evàhaü na pa÷yàmi $ mitràdãüs tàta mà krudhaþ & sàdhyàbhàve mahàbàho % sàdhanaiþ kiü prayojanam // ViP_1,19.36 // sarvabhåtàtmake tàta $ jagannàthe jaganmaye & paramàtmani govinde % mitràmitrakathà kutaþ // ViP_1,19.37 // tvayy asti bhagavàn viùõur $ mayi cànyatra càsti saþ & yatas tato 'yaü mitraü me % ÷atru÷ ceti pçthak kutaþ // ViP_1,19.38 // tad ebhir alam atyarthaü $ duùñàrambhoktivistaraiþ & avidyàntargatair yatnaþ % kartavyas tàta ÷obhane // ViP_1,19.39 // vidyàbuddhir avidyàyàm $ aj¤ànàt tàta jàyate & bàlo 'gniü kiü na khadyotam % asure÷vara manyate // ViP_1,19.40 // tat karma yan na bandhàya $ sà vidyà yà vimuktaye & àyàsàyàparaü karma % vidyànyà ÷ilpanaipuõam // ViP_1,19.41 // tad etad avagamyàham $ asàraü sàdhyam uttamam & ni÷àmaya mahàbhàga % praõipatya bravãmi yat // ViP_1,19.42 // na cintayati ko ràjyaü $ ko dhanaü nàbhivà¤chati & tathàpi bhàvyam evaitad % ubhayaü pràpyate naraiþ // ViP_1,19.43 // sarva eva mahàbhàga $ mahattvaü prati sodyamàþ & tathàpi puüsàü bhàgyàni % nodyamà bhåtihetavaþ // ViP_1,19.44 // jaóànàm avivekànàm $ a÷åràõàm api prabho & bhàgyabhojyàni ràjyàni % santy anãtimatàm api // ViP_1,19.45 // tasmàd yateta puõyeùu $ ya icchen mahatãü ÷riyam & yatitavyaü samatve ca % nirvàõam api cecchatà // ViP_1,19.46 // devà manuùyàþ pa÷avaþ $ pakùivçkùasarãsçpàþ & råpam etad anantasya % viùõor bhinnam iva sthitam // ViP_1,19.47 // etad vijànatà sarvaü $ jagat sthàvarajaïgamam & draùñavyam àtmavad viùõur % yato 'yaü vi÷varåpadhçk // ViP_1,19.48 // evaü j¤àte sa bhagavàn $ anàdiþ parame÷varaþ & prasãdaty acyutas tasmin % prasanne kle÷asaükùayaþ // ViP_1,19.49 // parà÷ara uvàca: etac chrutvà tu kopena $ samutthàya varàsanàt & hiraõyaka÷ipuþ putraü % padà vakùasy atàóayat // ViP_1,19.50 // uvàca ca sa kopena $ sàmarùaþ prajvalann iva & niùpiùya pàõinà pàõiü % hantukàmo jagad yathà // ViP_1,19.51 // hiraõyaka÷ipur uvàca: he vipracitte he ràho $ he balaiùa mahàrõave & nàgapà÷air dçóhaü baddhvà % kùipyatàü mà vilambatha // ViP_1,19.52 // anyathà sakalà lokàs $ tathà daiteyadànavàþ & anuyàsyanti måóhasya % matam asya duràtmanaþ // ViP_1,19.53 // bahu÷o vàrito 'smàbhir $ ayaü pàpas tathàpy areþ & stutiü karoti duùñànàü % vadha evopakàrakaþ // ViP_1,19.54 // parà÷ara uvàca: tatas te satvarà daityà $ baddhvà taü nàgabandhanaiþ & bhartur àj¤àü puraskçtya % cikùipuþ salilàrõave // ViP_1,19.55 // tata÷ cacàla calatà $ prahlàdena mahàrõavaþ & udvelo 'bhåt paraü kùobham % upetya ca samantataþ // ViP_1,19.56 // bhårlokam akhilaü dçùñvà $ plàvyamànaü mahàmbhasà & hiraõyaka÷ipur daityàn % idam àha mahàmune // ViP_1,19.57 // hiraõyaka÷ipur uvàca: daiteyàþ sakalaiþ ÷ailair $ atraiva varuõàlaye & ni÷chidraiþ sarvataþ sarvai÷ % cãyatàm eùa durmatiþ // ViP_1,19.58 // nàgnir dahati naivàyaü $ ÷astrai÷ chinno na coragaiþ & kùayaü nãto na vàtena % na viùeõa na kçtyayà // ViP_1,19.59 // na màyàbhir na caivoccàt $ pàtito na ca diggajaiþ & bàlo 'tiduùñacitto 'yaü % nànenàrtho 'sti jãvatà // ViP_1,19.60 // tad eùa toyadhàv atra $ samàkrànto mahãdharaiþ & tiùñhatv abdasahasràntaü % pràõàn hàsyati durmatiþ // ViP_1,19.61 // tato daityà dànavà÷ ca $ parvatais taü mahodadhau & àkramya cayanaü cakrur % yojanàni sahasra÷aþ // ViP_1,19.62 // sa citaþ parvatair antaþ $ samudrasya mahàmatiþ & tuùñàvàhnikavelàyàm % ekàgramatir acyutam // ViP_1,19.63 // prahlàda uvàca: namas te puõóarãkàkùa $ namas te puruùottama & namas te sarvalokàtman % namas te tigmacakriõe // ViP_1,19.64 // namo brahmaõyadevàya $ gobràhmaõahitàya ca & jagaddhitàya kçùõàya % govindàya namo namaþ // ViP_1,19.65 // brahmatve sçjate vi÷vaü $ sthitau pàlayate punaþ & rudraråpàya kalpànte % namas tubhyaü trimårtaye // ViP_1,19.66 // devà yakùàsuràþ siddhà $ nàgà gandharvakiünaràþ & pi÷àcà ràkùasà÷ caiva % manuùyàþ pa÷avas tathà // ViP_1,19.67 // pakùiõaþ sthàvarà÷ caiva $ pipãlikasarãsçpàþ & bhåmyàpo 'gnir nabho vàyuþ % ÷abdaþ spar÷as tathà rasaþ // ViP_1,19.68 // råpaü gandho mano buddhir $ àtmà kàlas tathà guõàþ & eteùàü paramàrtha÷ ca % sarvam etat tvam acyuta // ViP_1,19.69 // vidyàvidye bhavàn satyam $ asatyaü tvaü viùàmçte & pravçttaü ca nivçttaü ca % karma vedoditaü bhavàn // ViP_1,19.70 // samastakarmabhoktà ca $ karmopakaraõàni ca & tvam eva viùõo sarvàõi % sarvakarmaphalaü ca yat // ViP_1,19.71 // mayy anyatra tathà÷eùa- $ bhåteùu bhuvaneùu ca & tavaiva vyàptir ai÷varya- % guõasaüsåcikã prabho // ViP_1,19.72 // tvàü yogina÷ cintayanti $ tvàü yajanti ca yajvinaþ & havyakavyabhug ekas tvaü % pitçdevasvaråpadhçk // ViP_1,19.73 // råpaü mahat te 'cyuta yatra vi÷vaü $ yata÷ ca såkùmaü jagad etad ã÷a & råpàõi såkùmàõi ca bhåtabhedàs % teùv antar àtmàkhyam atãva såkùmam // ViP_1,19.74 // tasmàc ca såkùmàdivi÷eùaõànàm $ agocare yat paramàrtharåpam & kim apy acintyaü tava råpam asti % tasmai namas te puruùottamàya // ViP_1,19.75 // sarvabhåteùu sarvàtman $ yà ÷aktir aparà tava & guõà÷rayà namas tasyai % ÷à÷vatàyai sure÷vara // ViP_1,19.76 // yàtãtagocarà vàcàü $ manasàü càvi÷eùaõà & j¤ànij¤ànaparicchedyà % tàü vande ce÷varãü paràm // ViP_1,19.77 // oü namo vàsudevàya $ tasmai bhagavate sadà & vyatiriktaü na yasyàsti % vyatirikto 'khilasya yaþ // ViP_1,19.78 // namas tasmai namas tasmai $ namas tasmai mahàtmane & nàmaråpaü na yasyaiko % yo 'stitvenopalabhyate // ViP_1,19.79 // yasyàvatàraråpàõi $ samarcanti divaukasaþ & apa÷yantaþ paraü råpaü % namas tasmai mahàtmane // ViP_1,19.80 // yo 'ntas tiùñhann a÷eùasya $ pa÷yatã÷aþ ÷ubhà÷ubham & taü sarvasàkùiõaü viùõuü % namasye parame÷varam // ViP_1,19.81 // namo 'stu viùõave tasmai $ yasyàbhinnam idaü jagat & dhyeyaþ sa jagatàm àdyaþ % sa prasãdatu me 'vyayaþ // ViP_1,19.82 // yatrotam etat protaü ca $ vi÷vam akùarasaüj¤ake & àdhàrabhåtaþ sarvasya % sa prasãdatu me hariþ // ViP_1,19.83 // oü namo viùõave tasmai $ namas tasmai punaþ punaþ & yatra sarvaü yataþ sarvaü % yaþ sarvaü sarvata÷ ca yaþ // ViP_1,19.84 // sarvagatvàd anantasya $ sa evàham avasthitaþ & mattaþ sarvam ahaü sarvaü % mayi sarvaü sanàtane // ViP_1,19.85 // aham evàkùayo nityaþ $ paramàtmàtmasaü÷rayaþ & brahmasaüj¤o 'ham evàgre % tathànte ca paraþ pumàn // ViP_1,19.86 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷a ekonaviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: evaü saücintayan viùõum $ abhedenàtmano dvija & tanmayatvam avàpàgryaü % mene càtmànam acyutam // ViP_1,20.1 // visasmàra tathàtmànaü $ nànyat kiücid ajànata & aham evàvyayo 'nantaþ % paramàtmety acintayat // ViP_1,20.2 // tasya tadbhàvanàyogàt $ kùãõapàpasya vai kramàt & ÷uddhe 'ntaþkaraõe viùõus % tasthau j¤ànamayo 'cyutaþ // ViP_1,20.3 // yogaprabhàvàt prahlàde $ jàte viùõumaye 'sure & calaty uragabandhais tair % maitreya truñitaü kùaõàt // ViP_1,20.4 // bhràntagràhagaõaþ sormir $ yayau kùobhaü mahàrõavaþ & cacàla ca mahã sarvà % sa÷ailavanakànanà // ViP_1,20.5 // sa ca taü ÷ailasaüghàtaü $ daityair nyastam athopari & prakùipya tasmàt salilàn % ni÷cakràma mahàmatiþ // ViP_1,20.6 // dçùñvà ca sa jagad bhåyo $ gaganàdyupalakùaõam & prahlàdo 'smãti sasmàra % punar àtmànam àtmanà // ViP_1,20.7 // tuùñàva ca punar dhãmàn $ anàdiü puruùottamam & ekàgramatir avyagro % yatavàkkàyamànasaþ // ViP_1,20.8 // prahlàda uvàca: oü namaþ paramàrthàrtha $ sthålasåkùma kùaràkùara & vyaktàvyakta kalàtãta % sakale÷a nira¤jana // ViP_1,20.9 // guõà¤jana guõàdhàra $ nirguõàtman guõasthita & mårtàmårta mahàmårte % såkùmamårte sphuñàsphuña // ViP_1,20.10 // karàlasaumyaråpàtman $ vidyàvidyàmayàcyuta & sadasadråpasadbhàva % sadasadbhàvabhàvana // ViP_1,20.11 // nityànitya prapa¤càtman $ niùprapa¤càmalà÷raya & ekàneka namas tubhyaü % vàsudevàdikàraõa // ViP_1,20.12 // yaþ sthålasåkùmaþ prakañaprakà÷o $ yaþ sarvabhåto na ca sarvabhåtaþ & vi÷vaü yata÷ caitad avi÷vahetor % namo 'stu tasmai puruùottamàya // ViP_1,20.13 // parà÷ara uvàca: tasya taccetaso devaþ $ stutim itthaü prakurvataþ & àvirbabhåva bhagavàn % pãtàmbaradharo hariþ // ViP_1,20.14 // sasaübhramas tam àlokya $ samutthàyàkulàkùaram & namo 'stu viùõavaity etad % vyàjahàràsakçd dvija // ViP_1,20.15 // prahlàda uvàca: deva prapannàrtihara $ prasàdaü kuru ke÷ava & avalokanadànena % bhåyo màü pàvayàvyaya // ViP_1,20.16 // ÷rãbhagavàn uvàca: kurvatas te prasanno 'haü $ bhaktim avyabhicàriõãm & yathàbhilaùito mattaþ % prahlàda vriyatàü varaþ // ViP_1,20.17 // prahlàda uvàca: nàtha yonisahasreùu $ yeùu yeùu vrajàmy aham & teùu teùv acyutà bhaktir % acyutàstu sadà tvayi // ViP_1,20.18 // yà prãtir avivekànàü $ viùayeùv anapàyinã & tvàm anusmarataþ sà me % hçdayàn màpasarpatu // ViP_1,20.19 // ÷rãbhagavàn uvàca: mayi bhaktis tavàsty eva $ bhåyo 'py evaü bhaviùyati & vara÷ ca mattaþ prahlàda % vriyatàü yas tavepsitaþ // ViP_1,20.20 // prahlàda uvàca: mayi dveùànubandho 'bhåt $ saüstutàv udyate tava & matpitus tatkçtaü pàpaü % deva tasya praõa÷yatu // ViP_1,20.21 // ÷astràõi pàtitàny aïge $ kùipto yac càgnisaühatau & daü÷ita÷ coragair dattaü % yad viùaü mama bhojane // ViP_1,20.22 // baddhvà samudre yat kùipto $ yac cito 'smi ÷iloccayaiþ & anyàni càpy asàdhåni % yàni pitrà kçtàni me // ViP_1,20.23 // tvayi bhaktimato dveùàd $ aghaü tatsaübhavaü ca yat & tvatprasàdàt prabho sadyas % tena mucyeta me pità // ViP_1,20.24 // ÷rãbhagavàn uvàca: prahlàda sarvam etat te $ matprasàdàd bhaviùyati & anyaü ca te varaü dadmi % vriyatàm asuràtmaja // ViP_1,20.25 // prahlàda uvàca: kçtakçtyo 'smi bhagavan $ vareõànena yat tvayi & bhavitrã tvatprasàdena % bhaktir avyabhicàriõã // ViP_1,20.26 // dharmàrthakàmaiþ kiü tasya $ muktis tasya kare sthità & samastajagatàü måle % yasya bhaktiþ sthirà tvayi // ViP_1,20.27 // ÷rãbhagavàn uvàca: yathà te ni÷calaü ceto $ mayi bhaktisamanvitam & tathà tvaü matprasàdena % nirvàõaü param àpsyasi // ViP_1,20.28 // parà÷ara uvàca: ity uktvàntardadhe viùõus $ tasya maitreya pa÷yataþ & sa càpi punar àgamya % vavande caraõau pituþ // ViP_1,20.29 // taü pità mårdhny upàghràya $ pariùvajya ca pãóitam & jãvasãty àha vatseti % bàùpàrdranayano dvija // ViP_1,20.30 // prãtimàü÷ càbhavat tasminn $ anutàpã mahàsuraþ & gurupitro÷ cakàraivaü % ÷u÷råùàü so 'pi dharmavit // ViP_1,20.31 // pitary uparatiü nãte $ narasiühasvaråpiõà & viùõunà so 'pi daityànàü % maitreyàbhåt patis tataþ // ViP_1,20.32 // tadràjyabhåtiü saüpràpya $ karma÷uddhikarãü dvija & putrapautràü÷ ca subahån % avàpyai÷varyam eva ca // ViP_1,20.33 // kùãõàdhikàraþ sa yadà $ puõyapàpavivarjitaþ & tadàsau bhagavaddhyànàt % paraü nirvàõam àptavàn // ViP_1,20.34 // evaüprabhàvo daityo 'sau $ maitreyàsãn mahàmatiþ & prahlàdo bhagavadbhakto % yaü tvaü màm anupçcchasi // ViP_1,20.35 // yas tv etac caritaü tasya $ prahlàdasya mahàtmanaþ & ÷çõoti tasya pàpàni % sadyo gacchanti saükùayam // ViP_1,20.36 // ahoràtrakçtaü pàpaü $ prahlàdacaritaü naraþ & ÷çõvan pañhaü÷ ca maitreya % vyapohati na saü÷ayaþ // ViP_1,20.37 // paurõamàsyàm amàvàsyàm $ aùñamyàm atha và pañhan & dvàda÷yàü và tad àpnoti % gopradànaphalaü dvija // ViP_1,20.38 // prahlàdaü sakalàpatsu $ yathà rakùitavàn hariþ & tathà rakùati yas tasya % ÷çõoti caritaü sadà // ViP_1,20.39 // D7 ins.: karuõaü caraõànamre $ càruõaü praõatadruhi // ViP_1,20.39*58:1 // prahlàdavaradaü vande $ nçsiühaghçõibhãùaõaü // ViP_1,20.39*58:2 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e viü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: saühlàdaputra àyuùmठ$ ÷ibir bàùkala eva ca & virocanas tu pràhlàdir % balir jaj¤e virocanàt // ViP_1,21.1 // baleþ putra÷ataü tv àsãd $ bàõajyeùñhaü mahàmune & hiraõyàkùasutà÷ càsan % sarva eva mahàbalàþ // ViP_1,21.2 // jharjharaþ ÷akuni÷ caiva $ bhåtasaütàpanas tathà & mahànàbho mahàbàhuþ % kàlanàbhas tathàparaþ // ViP_1,21.3 // abhavan danuputrà÷ ca $ dvimårdhà ÷aükaras tathà & ayomukhaþ ÷aïku÷iràþ % kapilaþ ÷ambaras tathà // ViP_1,21.4 // ekacakro mahàbàhus $ tàraka÷ ca mahàbalaþ & svarbhànur vçùaparvà ca % pulomà ca mahàbalaþ // ViP_1,21.5 // ete danoþ sutàþ khyàtà $ vipracitti÷ ca vãryavàn // ViP_1,21.6 // svarbhànos tu prabhà kanyà $ ÷armiùñhà vàrùaparvaõã & upadànavã haya÷iràþ % prakhyàtà varakanyakàþ // ViP_1,21.7 // vai÷vànarasute cobhe $ pulomà kàlakà tathà & ubhe te tu mahàbhàge % màrãces tu parigrahaþ // ViP_1,21.8 // tàbhyàü putrasahasràõi $ ùaùñir dànavasattamàþ & paulomàþ kàlakeyà÷ ca % màrãcatanayàþ smçtàþ // ViP_1,21.9 // tato 'pare mahàvãryà $ dàruõàs tv atinirghçõàþ & siühikàyàm athotpannà % vipracitteþ sutàs tathà // ViP_1,21.10 // tryaü÷aþ ÷alya÷ ca balavàn $ nabha÷ caiva mahàbalaþ & vàtàpir namuci÷ caiva % ilvalaþ khasçmas tathà // ViP_1,21.11 // andhako naraka÷ caiva $ kàlanàbhas tathaiva ca & svarbhànu÷ ca mahàvãryo % vaktrayodhã mahàsuraþ // ViP_1,21.12 // ete vai dànava÷reùñhà $ danuvaü÷avivardhanàþ & eteùàü putrapautrà÷ ca % ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ // ViP_1,21.13 // prahlàdasya tu daityasya $ nivàtakavacàþ kule & samutpannàþ sumahatà % tapasà bhàvitàtmanaþ // ViP_1,21.14 // ùañ sutàþ sumahàsattvàs $ tàmràyàþ parikãrtitàþ & ÷ukã ÷yenã ca bhàsã ca % sugrãvã ÷ucigçdhrikà // ViP_1,21.15 // ÷ukã ÷ukàn ajanayad $ ulåkã pratyulåkakàn & ÷yenã ÷yenàüs tathà bhàsã % bhàsàn gçddhràü÷ ca gçddhry api // ViP_1,21.16 // ÷ucy audakàn pakùigaõàn $ sugrãvã tu vyajàyata & a÷vàn uùñràn gardabhàü÷ ca % tàmràvaü÷àþ prakãrtitàþ // ViP_1,21.17 // vinatàyàs tu dvau putrau $ vikhyàtau garuóàruõau & suparõaþ patatàü ÷reùñho % dàruõaþ pannagà÷anaþ // ViP_1,21.18 // surasàyàþ sahasraü tu $ sarpàõàm amitaujasàm & aneka÷irasàü brahman % khecaràõàü mahàtmanàm // ViP_1,21.19 // kàdraveyàs tu balinaþ $ sahasram amitaujasaþ & suparõava÷agà brahma¤ % jaj¤ire naikamastakàþ // ViP_1,21.20 // teùàü pradhànabhåtàs te $ ÷eùavàsukitakùakàþ & ÷aïkha÷veto mahàpadmaþ % kambalà÷vataràv ubhau // ViP_1,21.21 // elàputras tathà nàgaþ $ karkoñakadhanaüjayau & ete cànye ca bahavo % danda÷åkà viùolbaõàþ // ViP_1,21.22 // gaõaü krodhava÷aü viddhi $ te ca sarve ca daüùñriõaþ & sthalajàþ pakùiõo 'bjà÷ ca % dàruõàþ pi÷ità÷anàþ // ViP_1,21.23 // ø,D1.7,ed. Veïk. ins.: krodhàt tu janayàm àsa $ pi÷àcàü÷ ca mahàbalàn // ViP_1,21.23*59 // gàs tu vai janayàm àsa $ surabhir mahiùãs tathà & iràvçkùalatàvallãs % tçõajàtã÷ ca sarva÷aþ // ViP_1,21.24 // khaùà tu yakùarakùàüsi $ munir apsarasas tathà & ariùñà tu mahàsattvàn % gandharvàn samajãjanat // ViP_1,21.25 // ete ka÷yapadàyàdàþ $ kãrtitàþ sthàõujaïgamàþ & teùàü putrà÷ ca pautrà÷ ca % ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ // ViP_1,21.26 // eùa manvantare sargo $ brahman svàrociùe smçtaþ & vaivasvate ca mahati % vàruõe vitate kratau // ViP_1,21.27 // juhvànasya brahmaõo vai $ prajàsarga ihocyate & pårvaü yatra tu saptarùãn % utpannàn sapta mànasàn // ViP_1,21.28 // putratve kalpayàm àsa $ svayam eva pitàmahaþ & gandharvabhogidevànàü % dànavànàü ca sattama // ViP_1,21.29 // ditir vinaùñaputrà vai $ toùayàm àsa ka÷yapam & tayà càràdhitaþ samyak % ka÷yapas tapatàü varaþ // ViP_1,21.30 // vareõa chandayàm àsa $ sà ca vavre tato varam & putram indravadhàrthàya % samartham amitaujasam // ViP_1,21.31 // sa ca tasyai varaü pràdàd $ bhàryàyai munisattamaþ & dattvà ca varam avyagraþ % ka÷yapas tàm uvàca ha // ViP_1,21.32 // ÷akraü putro nihantà te $ yadi garbhaü ÷aracchatam // ViP_1,21.33ab // D7 ins.: saüdhyàyàü naiva bhoktavyaü $ garbhiõyà varavarõini // ViP_1,21.33ab*60:1 // na sthàtavyaü na bhoktavyaü $ vçkùamåleùu sarvadà // ViP_1,21.33ab*60:2 // samàhitàtiprayatà $ ÷ucinã dhàrayiùyasi // ViP_1,21.33cd // ity evam uktvà tàü devãü $ sa gataþ ka÷yapo muniþ & dadhàra sà ca taü garbhaü % samyak chaucasamanvità // ViP_1,21.34 // garbham àtmavadhàrthàya $ j¤àtvà taü maghavàn api & ÷u÷råùus tàm athàgacchad % vinayàd amaràdhipaþ // ViP_1,21.35 // tasyà÷ caivàntaraprepsur $ atiùñhat pàka÷àsanaþ & åne varùa÷ate càsyà % dadar÷àntaram àtmavàn // ViP_1,21.36 // akçtvà pàdayoþ ÷aucaü $ ditiþ ÷ayanam àvi÷at & nidràm àhàrayàm àsa % tasyàþ kukùiü pravi÷ya saþ // ViP_1,21.37 // vajrapàõir mahàgarbhaü $ taü cicchedàtha saptadhà & sa pàñyamàno vajreõa % prarurodàtidàruõam // ViP_1,21.38 // mà rodãr iti taü ÷akraþ $ punaþ punar abhàùata & so 'bhavat saptadhà garbhas % tam indraþ kupitaþ punaþ // ViP_1,21.39 // ekaikaü saptadhà cakre $ vajreõàrividàriõà & maruto nàma devàs te % babhåvur ativeginaþ // ViP_1,21.40 // yad uktaü vai maghavatà $ tenaiva maruto 'bhavan & devà ekonapa¤cà÷at % sahàyà vajrapàõinaþ // ViP_1,21.41 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷a ekaviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: yadàbhiùiktaþ sa pçthuþ $ pårvaü ràjye maharùibhiþ & tataþ krameõa ràjyàni % dadau lokapitàmahaþ // ViP_1,22.1 // nakùatragrahavipràõàü $ vãrudhàü càpy a÷eùataþ & somaü ràjye 'dadhad brahmà % yaj¤ànàü tapasàm api // ViP_1,22.2 // ràj¤àü vai÷ravaõaü ràjye $ jalànàü varuõaü tathà & àdityànàü patiü viùõuü % vasånàm atha pàvakam // ViP_1,22.3 // prajàpatãnàü dakùaü tu $ vàsavaü marutàm api & daityànàü dànavànàü ca % prahlàdam adhipaü dadau // ViP_1,22.4 // D7 ins.: marutàü ditiputràõàü $ vàsavam adhipaü dadau // ViP_1,22.4*61 // pitéõàü dharmaràjànaü $ yamaü ràjye 'bhyaùecayat & airàvataü gajendràõàm % a÷eùàõàü patiü dadau // ViP_1,22.5 // patatriõàü ca garuóaü $ devànàm api vàsavam & uccaiþ÷ravasam a÷vànàü % vçùabhaü tu gavàm api // ViP_1,22.6 // After 6, D3,T2.3,M0,G3, ed. ins.; while G3 ins. l.1 of *63 and the marg. cont.: himàlayaü sthàvaraõàü $ munãnàü kapilaü munim // ViP_1,22.6*62 // ÷eùaü tu nàgaràjànaü $ mçgàõàü siüham ã÷varam // ViP_1,22.7ab // For 7ab, D4,G1.2 subst. while G3 ins. l1 after 6 and l2 before 7cd, M0 ins. l2 only after 7ab, M3.4 subst. l1 only for 7ab: mçgàõàm api sarveùàü $ ràjye siühaü dadau vibhuþ // ViP_1,22.7ab*63:1 // kravyàdànàü daüùñriõàü ca $ mçgàõàü vyàghram ã÷varam // ViP_1,22.7ab*63:2 // vanaspatãnàü ràjànaü $ plakùam evàbhyaùecayat // ViP_1,22.7cd // T1,M0,ed. Veïk. ins. after 7: evaü vibhajya jàtãnàü $ pràdhànyenàkarot prabhån // ViP_1,22.7*64 // evaü vibhajya ràjyàni $ di÷àü pàlàn anantaram & prajàpatipatir brahmà % sthàpayàm àsa sarvataþ // ViP_1,22.8 // pårvasyàü di÷i ràjànaü $ vairàjasya prajàpateþ & di÷àpàlaü sudhanvànaü % ràjànaü so 'bhyaùecayat // ViP_1,22.9 // dakùiõasyàü di÷i tathà $ kardamasya prajàpateþ & putraü ÷aïkhapadaü nàma % ràjànaü so 'bhyaùecayat // ViP_1,22.10 // pa÷cimasyàü di÷i tathà $ rajasaþ putram acyutam & ketumantaü mahàtmànaü % ràjànam abhiùiktavàn // ViP_1,22.11 // tathà hiraõyaromàõaü $ parjanyasya prajàpateþ & udãcyàü di÷i durdharùaü % ràjànaü so 'bhyaùecayat // ViP_1,22.12 // tair iyaü pçthivã sarvà $ saptadvãpà sakànanà & yathàprade÷am adyàpi % dharmataþ paripàlyate // ViP_1,22.13 // ete sarve pravçttasya $ sthitau viùõor mahàtmanaþ & vibhåtibhåtà ràjàno % ye cànye munisattama // ViP_1,22.14 // ye bhaviùyanti ye bhåtàþ $ sarvabhåte÷varà dvija & te sarve sarvabhåtasya % viùõor aü÷à dvijottama // ViP_1,22.15 // ye tu devàdhipatayo $ ye ca daityàdhipàs tathà & dànavànàü ca ye nàthà % ye nàthàþ pi÷ità÷inàm // ViP_1,22.16 // pa÷ånàü ye ca patayaþ $ patayo ye ca pakùiõàm & manuùyàõàü ca sarpàõàü % nàgànàü càdhipàs tu ye // ViP_1,22.17 // vçkùàõàü parvatànàü ca $ grahàõàü càpi ye 'dhipàþ & atãtà vartamànà÷ ca % ye bhaviùyanti càpare \ te sarve sarvabhåtasya # viùõor aü÷asamudbhavàþ // ViP_1,22.18 // na hi pàlanasàmarthyam $ çte sarve÷varaü harim & sthitau sthitaü mahàpràj¤a % bhavaty anyasya kasyacit // ViP_1,22.19 // sçjaty eùa jagat sçùñau $ sthitau pàti sanàtanaþ & hanti caivàntakatve ca % rajaþsattvàdisaü÷rayaþ // ViP_1,22.20 // caturvibhàgaþ saüsçùñau $ caturdhà saüsthitaþ sthitau & pralayaü ca karoty ante % caturbhedo janàrdanaþ // ViP_1,22.21 // ekenàü÷ena brahmàsau $ bhavaty avyaktamårtimàn & marãcimi÷ràþ patayaþ % prajànàm anyabhàgataþ // ViP_1,22.22 // kàlas tçtãyas tasyàü÷aþ $ sarvabhåtàni càparaþ & itthaü caturdhà saüsçùñau % vartate 'sau rajoguõaþ // ViP_1,22.23 // ekàü÷enàsthito viùõuþ $ karoti paripàlanam & manvàdiråpã cànyena % kàlaråpo 'pareõa ca // ViP_1,22.24 // sarvabhåteùu cànyena $ saüsthitaþ kurute sthitim & sattvaü guõaü samà÷ritya % jagataþ puruùottamaþ // ViP_1,22.25 // à÷ritya tamaso vçttim $ antakàle tathà prabhuþ & rudrasvaråpã bhagavàn % ekàü÷ena bhavaty ajaþ // ViP_1,22.26 // agnyantakàdiråpeõa $ bhàgenànyena vartate & kàlasvaråpo bhàgo 'nyaþ % sarvabhåtàni càparaþ // ViP_1,22.27 // vinà÷aü kurvatas tasya $ caturdhaivaü mahàtmanaþ & vibhàgakalpanà brahman % kathyate sàrvakàlikã // ViP_1,22.28 // brahmà dakùàdayaþ kàlas $ tathaivàkhilajantavaþ & vibhåtayo harer età % jagataþ sçùñihetavaþ // ViP_1,22.29 // viùõur manvàdayaþ kàlaþ $ sarvabhåtàni ca dvija & sthiter nimittabhåtasya % viùõor età vibhåtayaþ // ViP_1,22.30 // rudraþ kàlo 'ntakàdyà÷ ca $ samastà÷ caiva jantavaþ & caturdhà pralayàyaità % janàrdanavibhåtayaþ // ViP_1,22.31 // jagadàdau tathà madhye $ sçùñir àpralayàd dvija & dhàtrà marãcimi÷rai÷ ca % kriyate jantubhis tathà // ViP_1,22.32 // brahmà sçjaty àdikàle $ marãcipramukhàs tataþ & utpàdayanty apatyàni % jantava÷ ca pratikùaõam // ViP_1,22.33 // kàlena na vinà brahmà $ sçùñiniùpàdako dvija & na prajàpatayaþ sarve % na caivàkhilajantavaþ // ViP_1,22.34 // evam eva vibhàgo 'yaü $ sthitàv apy upadi÷yate & caturdhà devadevasya % maitreya pralaye tathà // ViP_1,22.35 // yat kiücit sçjyate yena $ sattvajàtena vai dvija & tasya sçjyasya saübhåtau % tat sarvaü vai hares tanuþ // ViP_1,22.36 // hanti yàvat kvacit kiücit $ bhåtaü sthàvarajaïgamam & janàrdanasya tad raudraü % maitreyàntakaraü vapuþ // ViP_1,22.37 // evam eva jagatsraùñà $ jagatpàtà tathà jagat & jagadbhakùayità devaþ % samastasya janàrdanaþ // ViP_1,22.38 // sargasthityantakàleùu $ tridhaivaü saüpravartate & guõapravçttyà paramaü % padaü tasyàguõaü mahat // ViP_1,22.39 // tac ca j¤ànamayaü vyàpi $ svasaüvedyam anaupamam & catuùprakàraü tad api % svaråpaü paramàtmanaþ // ViP_1,22.40 // maitreya uvàca: catuùprakàratàü tasya $ brahmabhåtasya vai mune & tvàm àcakùva yathànyàyaü % yad uktaü paramaü padam // ViP_1,22.41 // parà÷ara uvàca: maitreya kàraõaü proktaü $ sàdhanaü sarvavastuùu & sàdhyaü ca vastv abhimataü % yat sàdhayitum àtmanaþ // ViP_1,22.42 // yogino muktikàmasya $ pràõàyàmàdi sàdhanam & sàdhyaü ca paramaü brahma % punar nàvartate yataþ // ViP_1,22.43 // sàdhanàlambanaü j¤ànaü $ muktaye yoginàü hi yat & sa bhedaþ prathamas tasya % j¤ànabhåtasya vai mune // ViP_1,22.44 // yu¤jataþ kle÷amuktyarthaü $ sàdhyaü yad brahmayoginaþ & tadàlambanavij¤ànaü % dvitãyo 'ü÷o mahàmune // ViP_1,22.45 // ubhayos tv avibhàgena $ sàdhyasàdhanayor hi yat & vij¤ànam advaitamayaü % tadbhàgo 'nyo mayoditaþ // ViP_1,22.46 // j¤ànatrayasya caitasya $ vi÷eùo yo mahàmune & tan niràkaraõadvàra- % dar÷itàtmasvaråpavat // ViP_1,22.47 // nirvyàpàram anàkhyeyaü $ vyàptimàtram anaupamam & àtmasaübodhaviùayaü % sattàmàtram alakùaõam // ViP_1,22.48 // pra÷àntam abhayaü ÷uddhaü $ durvibhàvyam asaü÷rayam & viùõor j¤ànamayasyoktaü % taj j¤ànaü paramaü padam // ViP_1,22.49 // tatràj¤ànanirodhena $ yogino yànti ye layam & saüsàrakarùaõoptau te % yànti nirbãjatàü dvija // ViP_1,22.50 // evaüprakàram amalaü $ nityaü vyàpakam akùayam & samastaheyarahitaü % viùõvàkhyaü paramaü padam // ViP_1,22.51 // tad brahma paramaü yogã $ yato nàvartate punaþ & apuõyapuõyoparame % kùãõakle÷o 'tinirmalaþ // ViP_1,22.52 // dve råpe brahmaõas tasya $ mårtaü càmårtam eva ca & kùaràkùarasvaråpe te % sarvabhåteùu ca sthite // ViP_1,22.53 // akùaraü tat paraü brahma $ kùaraü sarvam idaü jagat & ekade÷asthitasyendor % jyotsnà vistàriõã yathà \ parasya brahmaõaþ ÷aktis # tathaitad akhilaü jagat // ViP_1,22.54 // tatràpy àsannadåratvàd $ bahutvasvalpatàmayaþ & jyotsnàbhedo 'sti tacchaktes % tadvan maitreya vidyate // ViP_1,22.55 // brahmaviùõu÷ivà brahman $ pradhànà brahma÷aktayaþ & tata÷ ca devà maitreya % nyånà dakùàdayas tataþ // ViP_1,22.56 // tato manuùyàþ pa÷avo $ mçgapakùisarãsçpàþ & nyånà nyånatarà÷ caiva % vçkùagulmàdayas tataþ // ViP_1,22.57 // tad etad akùayaü nityaü $ jagan munivaràkhilam & àvirbhàvatirobhàva- % janmanà÷avikalpavat // ViP_1,22.58 // sarva÷aktimayo viùõuþ $ svaråpaü brahmaõo 'param & mårtaü yad yogibhiþ pårvaü % yogàrambheùu cintyate // ViP_1,22.59 // sàlambano mahàyogaþ $ sabãjo yatra saüsthitaþ & manasy avyàhate samyag % yu¤jatàü jàyate mune // ViP_1,22.60 // sa paraþ sarva÷aktãnàü $ brahmaõaþ samanantaraþ & mårtaü brahma mahàbhàga % sarvabrahmamayo hariþ // ViP_1,22.61 // tatra sarvam idaü protam $ otaü caivàkhilaü jagat & tato jagaj jagat tasmin % sa jagac càkhilaü mune // ViP_1,22.62 // kùaràkùaramayo viùõur $ bibharty akhilam ã÷varaþ & puruùàvyàkçtamayaü % bhåùaõàstrasvaråpavat // ViP_1,22.63 // maitreya uvàca: bhåùaõàstrasvaråpasthaü $ yad etad akhilaü jagat & bibharti bhagavàn viùõus % tan mamàkhyàtum arhasi // ViP_1,22.64 // parà÷ara uvàca: namas kçtvàprameyàya $ viùõave prabhaviùõave & kathayàmi yathàkhyàtaü % vasiùñhena mamàbhavat // ViP_1,22.65 // àtmànam asya jagato $ nirlepam aguõàmalam & bibharti kaustubhamaõi- % svaråpaü bhagavàn hariþ // ViP_1,22.66 // D7 ins.: asya jagata àtmànaü $ puruùaü ÷uddhaü kùatraj¤am // ViP_1,22.66*65 // ÷rãvatsasaüsthànadharam $ anante ca samà÷ritam & pradhànaü buddhir apy àste % gadàråpeõa màdhave // ViP_1,22.67 // bhåtàdim indriyàdiü ca $ dvidhàhaükàram ã÷varaþ & bibharti ÷aïkharåpeõa % ÷àrïgaråpeõa ca sthitam // ViP_1,22.68 // calatsvaråpam atyantaü $ javenàntaritànilam & cakrasvaråpaü ca mano % dhatte viùõukare sthitam // ViP_1,22.69 // pa¤caråpà tu yà màlà $ vaijayantã gadàbhçtaþ & sà bhåtahetusaüghàtà % bhåtamàlà ca vai dvija // ViP_1,22.70 // yànãndriyàõy a÷eùàõi $ buddhikarmàtmakàni vai & ÷araråpàõy a÷eùàõi % tàni dhatte janàrdanaþ // ViP_1,22.71 // bibharti yac càsiratnam $ acyuto 'tyantanirmalam & vidyàmayaü tu taj j¤ànam % avidyàcarmasaüsthitam // ViP_1,22.72 // itthaü pumàn pradhànaü ca $ buddhyahaükàram eva ca & bhåtàni ca hçùãke÷e % manaþ sarvendriyàõi ca \ vidyàvidye ca maitreya # sarvam etat samà÷ritam // ViP_1,22.73 // astrabhåùaõasaüsthàna- $ svaråpaü råpavarjitaþ & bibharti màyàråpo 'sau % ÷reyase pràõinàü hariþ // ViP_1,22.74 // savikàraü pradhànaü ca $ pumàüsaü càkhilaü jagat & bibharti puõóarãkàkùas % tad evaü parame÷varaþ // ViP_1,22.75 // yà vidyà yà tathàvidyà $ yat sad yac càsad avyaye & tat sarvaü sarvabhåte÷e % maitreya madhusådane // ViP_1,22.76 // kalàkàùñhànimeùàdi- $ dinartvayanahàyanaiþ & kàlasvaråpo bhagavàn % apàro harir avyayaþ // ViP_1,22.77 // bhårloko 'tha bhuvarlokaþ $ svarloko munisattama & mahar janas tapaþ satyaü % saptalokàn imàn vibhuþ // ViP_1,22.78 // lokàtmamårtiþ sarveùàü $ pårveùàm api pårvajaþ & àdhàraþ sarvavidyànàü % svayam eva hariþ sthitaþ // ViP_1,22.79 // devamànuùapa÷vàdi- $ svaråpair bahubhir vibhuþ & sthitaþ sarve÷varo 'nanto % bhåtamårtir amårtimàn // ViP_1,22.80 // çco yajåüùi sàmàni $ tathaivàtharvaõàni ca & itihàsopavedà÷ ca % vedànteùu tathoktayaþ // ViP_1,22.81 // vedàïgàni samastàni $ manvàdigaditàni ca & ÷àstràõy a÷eùàõy àkhyànàny % anuvàkà÷ ca ye kvacit // ViP_1,22.82 // kàvyàlàpà÷ ca ye kecid $ gãtakàny akhilàni ca & ÷abdamårtidharasyaitad % vapur viùõor mahàtmanaþ // ViP_1,22.83 // yàni mårtàny amårtàni $ yàny atrànyatra và kvacit & santi vai vastujàtàni % tàni sarvàõi tadvapuþ // ViP_1,22.84 // ahaü hariþ sarvam idaü janàrdano $ nànyat tataþ kàraõakàryajàtam & ãdçï mano yasya na tasya bhåyo % bhavodbhavà dvandvagadà bhavanti // ViP_1,22.85 // ity eùa te 'ü÷aþ prathamaþ $ puràõasyàsya vai dvija & yathàvat kathito yasmi¤ % ÷rute pàpair vimucyate // ViP_1,22.86 // kàrttikyàü puùkarasnàne $ dvàda÷àbde tu yat phalam & tad asya ÷ravaõe sarvaü % maitreyàpnoti mànavaþ // ViP_1,22.87 // devarùipitçgandharva- $ yakùàdãnàü ca saübhavam & bhavanti ÷çõvataþ puüso % devàdyà varadà mune // ViP_1,22.88 // [[iti ÷rãviùõupuràõe prathame 'ü÷e dvàvim÷o 'dhyàyaþ ]] [[samàptaþ prathamo 'ü÷aþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: bhagavan sarvam àkhyàtaü $ mamaitad akhilaü tvayà & jagataþ sargasaübandhi % yat pçùño 'si guro mayà // ViP_2,1.1 // yo 'yam aü÷o jagatsçùñi- $ saübandho gaditas tvayà & tatràhaü ÷rotum icchàmi % bhåyo 'pi munisattama // ViP_2,1.2 // priyavratottànapàdau $ sutau svàyambhuvasya yau & tayor uttànapàdasya % dhruvaþ putras tvayoditaþ // ViP_2,1.3 // priyavratasya naivoktà $ bhavatà dvija saütatiþ & tàm ahaü ÷rotum icchàmi % prasanno vaktum arhasi // ViP_2,1.4 // parà÷ara uvàca: kardamasyàtmajàü kanyàm $ upayeme priyavrataþ & samràñ kukùi÷ ca tatkanye % da÷aputràs tathàpare // ViP_2,1.5 // mahàpraj¤à mahàvãryà $ vinãtà dayitàþ pituþ & priyavratasutàþ khyàtàs % teùàü nàmàni me ÷çõu // ViP_2,1.6 // àgnãdhra÷ càgnibàhu÷ ca $ vapuùmàn dyutimàüs tathà & medhà medhàtithir bhavyaþ % savanaþ putra eva ca // ViP_2,1.7 // jyotiùmàn da÷amas teùàü $ satyanàmà suto 'bhavat & priyavratasya putràõàü % prakhyàtà balavãryataþ // ViP_2,1.8 // medhàgnibàhuputràs tu $ trayo yogaparàyaõàþ & jàtismarà mahàbhàgà % na ràjyàya mano dadhuþ // ViP_2,1.9 // nirmamàþ sarvakàlaü tu $ samastàrtheùu vai mune & cakruþ kriyà yathànyàyam % aphalàkàïkùiõo hi te // ViP_2,1.10 // priyavrato dadau teùàü $ saptànàü munisattama & vibhajya sapta dvãpàni % maitreya sumahàtmanàm // ViP_2,1.11 // jambådvãpaü mahàbhàga $ so 'gnãdhràya dadau pità & medhàtithes tathà pràdàt % plakùadvãpam athàparam // ViP_2,1.12 // ÷àlmale ca vapuùmantaü $ narendram abhiùiktavàn & jyotiùmantaü ku÷advãpe % ràjànaü kçtavàn prabhuþ // ViP_2,1.13 // dyutimantaü ca ràjànaü $ krau¤cadvãpe samàdi÷at & ÷àkadvãpe÷varaü càpi % bhavyaü cakre priyavrataþ // ViP_2,1.14 // puùkaràdhipatiü cakre $ savanaü càpi sa prabhuþ & jambådvãpe÷varo yas tu % àgnãdhro munisattama \ tasya putrà babhåvus te # prajàpatisamà nava // ViP_2,1.15 // nàbhiþ kiüpuruùa÷ caiva $ harivarùa ilàvçtaþ & ramyo hiraõvàn ùaùñhas tu % kurur bhadrà÷va eva ca \ ketumàlas tathaivànyaþ # sàdhuceùño nçpo 'bhavat // ViP_2,1.16 // jambådvãpavibhàgàüs tu $ teùàü vipra ni÷àmaya & pitrà dattaü himàhvaü tu % varùaü nàbhes tu dakùiõam // ViP_2,1.17 // hemakåñaü tathà varùaü $ dadau kiüpuruùàya saþ & tçtãyaü naiùadhaü varùaü % harivarùàya dattavàn // ViP_2,1.18 // ilàvçtàya pradadau $ merur yatra tu madhyame & nãlàcalà÷ritaü varùaü % ramyàya pradadau pità // ViP_2,1.19 // ÷vetaü yad uttaraü tasmàt $ pitrà dattaü hiraõvate // ViP_2,1.20 // yad uttaraü ÷çïgavato $ varùaü tat kurave dadau & meroþ pårveõa yad varùaü % bhadrà÷vàya pradattavàn // ViP_2,1.21 // gandhamàdanavarùaü tu $ ketumàlàya dattavàn & ity etàni dadau tebhyaþ % putrebhyaþ sa nare÷varaþ // ViP_2,1.22 // varùeùv eteùu tàn putràn $ abhiùicya sa bhåpatiþ & sàlagràmaü mahàpuõyaü % maitreya tapase yayau // ViP_2,1.23 // yàni kiüpuruùàdãni $ varùàõy aùñau mahàmune & teùàü svàbhàvikã siddhiþ % sukhapràyà hy ayatnataþ // ViP_2,1.24 // viparyayo na teùv asti $ jaràmçtyubhayaü na ca & dharmàdharmau na teùv àstàü % nottamàdhamamadhyamàþ // ViP_2,1.25 // na teùv asti yugàvasthà $ kùetreùv aùñasu sarvadà & himàhvayaü tu vai varùaü % nàbher àsãn mahàtmanaþ \ tasyarùabho 'bhavat putro # merudevyàü mahàdyutiþ // ViP_2,1.26 // çùabhàd bharato jaj¤e $ jyeùñhaþ putra÷atasya saþ & kçtvà ràjyaü svadharmeõa % tatheùñvà vividhàn makhàn // ViP_2,1.27 // abhiùicya sutaü vãraü $ bharataü pçthivãpatiþ & tapase sa mahàbhàgaþ % pulahasyà÷ramaü yayau // ViP_2,1.28 // vànaprasthavidhànena $ tatràpi kçtani÷cayaþ & tapas tepe yathànyàyam % iyàja sa mahãpatiþ // ViP_2,1.29 // tapasà karùito 'tyarthaü $ kç÷o dhamanisaütataþ & nagno vãñàü mukhe dattvà % vãràdhvànaü tato gataþ // ViP_2,1.30 // tata÷ ca bhàrataü varùam $ etal lokeùu gãyate & bharatàya yataþ pitrà % dattaü pràtiùñhatà vanam // ViP_2,1.31 // sumatir bharatasyàbhåt $ putraþ paramadhàrmikaþ & kçtvà samyag dadau tasmai % ràjyam iùñamakhaþ pità // ViP_2,1.32 // putrasaükràmita÷rãs tu $ bharataþ sa mahãpatiþ & yogàbhyàsarataþ pràõàn % sàlagràme 'tyajan mune // ViP_2,1.33 // ajàyata ca vipro 'sau $ yoginàü pravare kule & maitreya tasya caritaü % kathayiùyàmi te punaþ // ViP_2,1.34 // sumates tejasas tasmàd $ indradyumno vyajàyata & parameùñhã tatas tasmàt % pratihàras tadanvayaþ // ViP_2,1.35 // pratiharteti vikhyàta $ utpannas tasya càtmajaþ & bhuvas tasmàd athodgãthaþ % prastàvas tatsuto vibhuþ // ViP_2,1.36 // pçthus tatas tato nakto $ naktasyàpi gayaþ sutaþ & naro gayasya tanayas % tatputro 'bhåd viràñ tataþ // ViP_2,1.37 // tasya putro mahàvãryo $ dhãmàüs tasmàd ajàyata & mahànto 'pi tata÷ càbhån % manasyus tasya càtmajaþ // ViP_2,1.38 // tvaùñà tvaùñu÷ ca virajo $ rajas tasyàpy abhåt sutaþ & ÷atajid rajasas tasya % jaj¤e putra÷ataü mune // ViP_2,1.39 // viùvagjyotiþpradhànàs te $ yair imà vardhitàþ prajàþ & tair idaü bhàrataü varùaü % navabhedam alaükçtam // ViP_2,1.40 // teùàü vaü÷aprasåtais tu $ bhukteyaü bhàratã purà & kçtatretàdisargeõa % yugàkhyà hy ekasaptatiþ // ViP_2,1.41 // eùa svàyaübhuvaþ sargo $ yenedaü påritaü jagat & vàràhe tu mune kalpe % pårvamanvantaràdhipaþ // ViP_2,1.42 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e prathamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: kathito bhavatà brahman $ sargaþ svàyambhuvasya me & ÷rotum icchàmy ahaü tvattaþ % sakalaü maõóalaü bhuvaþ // ViP_2,2.1 // yàvantaþ sàgarà dvãpàs $ tathà varùàõi parvatàþ & vanàni saritaþ puryo % devàdãnàü tathà mune // ViP_2,2.2 // yatpramàõam idaü sarvaü $ yadàdhàraü yadàtmakam & saüsthànam asya ca mune % yathàvad vaktum arhasi // ViP_2,2.3 // parà÷ara uvàca: maitreya ÷råyatàm etat $ saükùepàd gadato mama & nàsya varùa÷atenàpi % vaktuü ÷aknomi vistaram // ViP_2,2.4 // jambåplakùàhvayau dvãpau $ ÷àlmala÷ càparo dvija & ku÷aþ krau¤cas tathà ÷àkaþ % puùkara÷ caiva saptamaþ // ViP_2,2.5 // ete dvãpàþ samudrais tu $ sapta saptabhir àvçtàþ & lavaõekùusuràsarpir- % dadhidugdhajalaiþ samam // ViP_2,2.6 // jambådvãpaþ samastànàm $ eteùàü madhyasaüsthitaþ & tasyàpi merur maitreya % madhye kanakaparvataþ // ViP_2,2.7 // catura÷ãtisàhasro $ yojanair asya cocchrayaþ // ViP_2,2.8 // praviùñaþ ùoóa÷àdhastàd $ dvàtriü÷an mårdhni vistçtaþ & måle ùoóa÷asàhasro % vistàras tasya sarvataþ // ViP_2,2.9 // bhåpadmasyàsya ÷ailo 'sau $ karõikàkàrasaüsthitaþ // ViP_2,2.10 // himavàn hemakåña÷ ca $ niùadha÷ càsya dakùiõe & nãlaþ ÷veta÷ ca ÷çïgã ca % uttare varùaparvatàþ // ViP_2,2.11 // lakùapramàõau dvau madhyau $ da÷ahãnàs tathàpare & sahasradvitayocchràyàs % tàvadvistàriõa÷ ca te // ViP_2,2.12 // bhàrataü prathamaü varùaü $ tataþ kiüpuruùaü smçtam & harivarùaü tathaivànyan % meror dakùiõato dvija // ViP_2,2.13 // ramyakaü cottaraü varùaü $ tasyaivànu hiraõmayam & uttaràþ kurava÷ caiva % yathà vai bhàrataü tathà // ViP_2,2.14 // navasàhasram ekaikam $ eteùàü dvijasattama & ilàvçtaü ca tanmadhye % sauvarõo merur ucchritaþ // ViP_2,2.15 // mero÷ caturdi÷aü tatra $ navasàhasravistçtam & ilàvçtaü mahàbhàga % catvàra÷ càtra parvatàþ // ViP_2,2.16 // viùkambhà racità meror $ yojanàyutam ucchritàþ // ViP_2,2.17ab // G3,M0-2.4,ed. Veïk. ins.: sarvaiþ sarobhi÷ ca samaü $ dikùv ete kesaràcalàþ // ViP_2,2.17ab*1 // pårveõa mandaro nàma $ dakùiõe gandhamàdanaþ // ViP_2,2.17cd // vipulaþ pa÷cime pàr÷ve $ supàr÷va÷ cottare smçtaþ // ViP_2,2.17ef // kadambas teùu jambå÷ ca $ pippalo vaña eva ca & ekàda÷a÷atàyàmàþ % pàdapà giriketavaþ // ViP_2,2.18 // jambådvãpasya sà jambår $ nàmahetur mahàmune & mahàgajapramàõàni % jambvàs tasyàþ phalàni vai \ patanti bhåbhçtaþ pçùñhe # ÷ãryamàõàni sarvataþ // ViP_2,2.19 // rasena teùàü prakhyàtà $ tatra jambånadãti vai & sarit pravartate sà ca % pãyate tannivàsibhiþ // ViP_2,2.20 // na svedo na ca daurgandhyaü $ na jarà nendriyakùayaþ & tatpànàt svacchamanasàü % janànàü tatra jàyate // ViP_2,2.21 // tãramçt tadrasaü pràpya $ sukhavàyuvi÷oùità & jàmbånadàkhyaü bhavati % suvarõaü siddhabhåùaõam // ViP_2,2.22 // bhadrà÷vaü pårvato meroþ $ ketumàlaü ca pa÷cime & varùe dve tu muni÷reùñha % tayor madhyam ilàvçtam // ViP_2,2.23 // vanaü caitrarathaü pårve $ dakùiõe gandhamàdanam & vaibhràjaü pa÷cime tadvad % uttare nandanaü smçtam // ViP_2,2.24 // aruõodaü mahàbhadram $ asitodaü samànasam & saràüsy etàni catvàri % devabhogyàni sarvadà // ViP_2,2.25 // ÷ãtaambha÷ ca kumunda÷ ca $ kurarã màlyavàüs tathà & vaikaïkapramukhà meroþ % pårvataþ kesaràcalàþ // ViP_2,2.26 // trikåñaþ ÷i÷ira÷ caiva $ pataügo rucakas tathà & niùadhàdyà dakùiõatas % tasya kesaraparvatàþ // ViP_2,2.27 // ÷ikhivàsàþ savaióåryaþ $ kapilo gandhamàdanaþ & jàrudhipramukhàs tadvat % pa÷cime kesaràcalàþ // ViP_2,2.28 // meror anantaràïgeùu $ jañharàdiùv avasthitàþ & ÷aïkhakåño 'tha çùabho % haüso nàgas tathàparaþ \ kàla¤janàdyà÷ ca tadà # uttare kesaràcalàþ // ViP_2,2.29 // After 29, G1,2 ins.: kesaràs tu tathocchràyas $ te '÷ãtipçthulàyatàþ // ViP_2,2.29*2 // caturda÷asahasràõi $ yojanànàü mahàpurã & meror upari maitreya % brahmaõaþ prathità divi // ViP_2,2.30 // tasyàþ samantata÷ càùñau $ di÷àsu vidi÷àsu ca & indràdilokapàlànàü % prakhyàtàþ pravaràþ puraþ // ViP_2,2.31 // viùõupàdaviniùkràntà $ plàvayitvendumaõóalam & samantàd brahmaõaþ puryàü % gaïgà patati vai divaþ // ViP_2,2.32 // sà tatra patità dikùu $ caturdhà pratipadyate & sãtà càlakanandà ca % cakùur bhadrà ca vai kramàt // ViP_2,2.33 // pårveõa sãtà ÷ailàt tu $ ÷ailaü yàty antarikùagà & tata÷ ca pårvavarùeõa % bhadrà÷venaiti sàrõavam // ViP_2,2.34 // tathaivàlakanandàpi $ dakùiõenaitya bhàratam & prayàti sàgaraü bhåtvà % saptabhedà mahàmune // ViP_2,2.35 // cakùu÷ ca pa÷cimagirãn $ atãtya sakalàüs tataþ & pa÷cimaü ketumàlàkhyaü % varùaü gatvaiti sàgaram // ViP_2,2.36 // bhadrà tathottaragirãn $ uttaràü÷ ca tathà kurån & atãtyottaram ambhodhiü % samabhyeti mahàmune // ViP_2,2.37 // ànãlaniùadhàyàmau $ màlyavadgandhamàdanau & tayor madhyagato meruþ % karõikàkàrasaüsthitaþ // ViP_2,2.38 // bhàratàþ ketumàlà÷ ca $ bhadrà÷vàþ kuravas tathà & patràõi lokapadmasya % maryàdà÷ailabàhyataþ // ViP_2,2.39 // jañharo devakåña÷ ca $ maryàdàparvatàv ubhau & tau dakùiõottaràyàmàv % ànãlaniùadhàyatau // ViP_2,2.40 // gandhamàdanakailàsau $ pårvapa÷càyatàv ubhau & a÷ãtiyojanàyàmàv % arõavàntarvyavasthitau // ViP_2,2.41 // niùadhaþ pàriyàtra÷ ca $ maryàdàparvatàv ubhau & meroþ pa÷cimadigbhàge % yathàpårvau tathà sthitau // ViP_2,2.42 // tri÷çïgo jàrudhi÷ caiva $ uttarau varùaparvatau & pårvapa÷càyatàv etàv % arõavàntarvyavasthitau // ViP_2,2.43 // ity ete munivaryoktà $ maryàdàparvatàs tava & jañharàdyàþ sthità meros % yeùàü dvau dvau caturdi÷am // ViP_2,2.44 // mero÷ caturdi÷aü ye tu $ proktàþ kesaraparvatàþ & ÷ãtàdyà÷ ca mune teùàm % atãva hi manoramàþ \ ÷ailànàm antaradroõyaþ # siddhacàraõasevitàþ // ViP_2,2.45 // suramyàõi tathà tàsu $ kànanàni puràõi ca & lakùmãviùõvagnisåryàdi- % devànàü munisattama \ tàsv àyatanavaryàõi # juùñàni varakiünaraiþ // ViP_2,2.46 // gandharvayakùarakùàüsi $ tathà daiteyadànavàþ & krãóanti tàsu ramyàsu % ÷ailadroõãùv aharni÷am // ViP_2,2.47 // bhaumà hy ete smçtàþ svargà $ dharmiõàm àlayà mune & naiteùu pàpakartàro % yànti janma÷atair api // ViP_2,2.48 // bhadrà÷ve bhagavàn viùõur $ àste haya÷irà dvija & varàhaþ ketumàle tu % bhàrate kårmaråpadhçk // ViP_2,2.49 // matsyaråpa÷ ca govindaþ $ kuruùv àste janàrdanaþ & vi÷varåpeõa sarvatra % sarvaþ sarve÷varo hariþ // ViP_2,2.50 // sarvasyàdhàrabhåto 'sau $ maitreyàste 'khilàtmakaþ // ViP_2,2.51 // yàni kiüpuruùàdyàni $ varùàõy aùñau mahàmune & na teùu ÷oko nàyàso % nodvegaþ kùudbhayàdikam // ViP_2,2.52 // svasthàþ prajà niràtaïkàþ $ sarvaduþkhavivarjitàþ & da÷a dvàda÷avarùàõàü % sahasràõi sthiràyuùaþ // ViP_2,2.53 // na teùu varùate devo $ bhaumàny ambhàüsi teùu vai & kçtatretàdikà naiva % teùu sthàneùu kalpanà // ViP_2,2.54 // sarveùv eteùu varùeùu $ sapta sapta kulàcalàþ & nadya÷ ca ÷ata÷as tebhyaþ % prasåtà yà dvijottama // ViP_2,2.55 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: uttaraü yat samudrasya $ himàdre÷ caiva dakùiõam & varùaü tad bhàrataü nàma % bhàratã yatra saütatiþ // ViP_2,3.1 // navayojanasàhasro $ vistàro 'sya mahàmune & karmabhåmir iyaü svargam % apavargaü ca gacchatàm // ViP_2,3.2 // mahendro malayaþ sahyaþ $ ÷uktimàn çkùaparvataþ & vindhya÷ ca pàriyàtra÷ ca % saptàtra kulaparvatàþ // ViP_2,3.3 // ataþ saüpràpyate svargo $ muktim asmàt prayànti ca & tiryaktvaü narakaü càpi % yànty ataþ puruùà mune // ViP_2,3.4 // itaþ svarga÷ ca mokùa÷ ca $ madhyaü cànta÷ ca gamyate & na khalv anyatra martyànàü % karma bhåmau vidhãyate // ViP_2,3.5 // bhàratasyàsya varùasya $ nava bhedàn ni÷àmaya & indradvãpaþ kaseru÷ ca % tàmraparõo gabhastimàn // ViP_2,3.6 // nàgadvãpas tathà saumyo $ gàndharvas tv atha vàruõaþ & ayaü tu navamas teùàü % dvãpaþ sàgarasaüvçtaþ // ViP_2,3.7 // yojanànàü sahasraü tu $ dvãpo 'yaü dakùiõottaràt & pårve kiràtà yasyànte % pa÷cime yavanàþ sthitàþ // ViP_2,3.8 // bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yà $ madhye ÷ådrà÷ ca bhàga÷aþ & ijyàyudhavaõijyàdyair % vartayanto vyavasthitàþ // ViP_2,3.9 // ÷atadråcandrabhàgàdyà $ himavatpàdaniþsçtàþ & vedasmçtimukhà÷ cànyàþ % pàriyàtrodbhavà mune // ViP_2,3.10 // narmadàsurasàdyà÷ ca $ nadyo vindhyàdrinirgatàþ & tàpãpayoùõãnirvindhyà- % pramukhà çkùasaübhavàþ // ViP_2,3.11 // godàvarã bhãmarathã $ kçùõaveõyàdikàs tathà & sahyapàdodbhavà nadyaþ % smçtàþ pàpabhayàpahàþ // ViP_2,3.12 // kçtamàlàtàmraparõã- $ pramukhà malayodbhavàþ & trisàmà çùikulyàdyà % mahendraprabhavàþ smçtàþ // ViP_2,3.13 // çùikulyàkumàràdyàþ $ ÷uktimatpàdasaübhavàþ & àsàü nadyupanadya÷ ca % santy anyà÷ ca sahasra÷aþ // ViP_2,3.14 // tàsv ime kurupà¤càlà $ madhyade÷àdayo janàþ & pårvade÷àdikà÷ caiva % kàmaråpanivàsinaþ // ViP_2,3.15 // puõóràþ kaliïgà magadhà $ dàkùiõàdyà÷ ca kçtsna÷aþ & tathàparàntàþ sauràùñràþ % ÷åràbhãràs tathàrbudàþ // ViP_2,3.16 // kàråùà màlavà÷ caiva $ pàriyàtranivàsinaþ & sauvãràþ saindhavà håõàþ % sàlvàþ ÷àkalavàsinaþ // ViP_2,3.17 // madrà ràmàs tathàmbaùñhàþ $ pàrasãkàdayas tathà & àsàü pibanti salilaü % vasanti saritàü sadà \ samãpato mahàbhàgà # hçùñapuùñajanàkulàþ // ViP_2,3.18 // catvàri bhàrate varùe $ yugàny atra mahàmune & kçtaü tretà dvàparaü ca % kali÷ cànyatra na kvacit // ViP_2,3.19 // tapas tapyanti yatayo $ juhvate càtra yajvinaþ & dànàni càtra dãyante % paralokàrtham àdaràt // ViP_2,3.20 // puruùair yaj¤apuruùo $ jambådvãpe sadejyate & yaj¤air yaj¤amayo viùõur % anyadvãpeùu cànyathà // ViP_2,3.21 // atràpi bhàrataü ÷reùñhaü $ jambådvãpe mahàmune & yato hi karmabhår eùà hy % ato 'nyà bhogabhåmayaþ // ViP_2,3.22 // atra janmasahasràõàü $ sahasrair api sattama & kadàcil labhate jantur % mànuùyaü puõyasaücayàt // ViP_2,3.23 // gàyanti devàþ kila gãtakàni $ dhanyàs tu ye bhàratabhåmibhàge & svargàpavargàspadahetubhåte % bhavanti bhåyaþ puruùàþ suratvàt // ViP_2,3.24 // karmàõy asaükalpitatatphalàni $ saünyasya viùõau paramàtmaråpe & avàpya tàü karmamahãm anante % tasmiül layaü ye tv amalàþ prayànti // ViP_2,3.25 // jànãma naitat kva vayaü vilãne $ svargaprade karmaõi dehabandham & pràpsyàma dhanyàþ khalu te manuùyà % ye bhàrate nendriyaviprahãnàþ // ViP_2,3.26 // navavarùaü tu maitreya $ jambådvãpam idaü mayà & lakùayojanavistàraü % saükùepàt kathitaü tava // ViP_2,3.27 // jambådvãpaü samàvçtya $ lakùayojanavistaraþ & maitreya valayàkàraþ % sthitaþ kùàrodadhir bahiþ // ViP_2,3.28 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: kùàrodena yathà dvãpo $ jambåsaüj¤o 'bhiveùñitaþ & saüveùñya kùàram udadhiü % plakùadvãpas tathà sthitaþ // ViP_2,4.1 // ø2,D7 ins.: atha plakùàdikadvãpàn $ varùàdrisaridabdhibhiþ // ViP_2,4.1*3:1 // varõaråpàdibhedena $ varõayaty àkañàhataþ // ViP_2,4.1*3:2 // jambådvãpasya vistàraþ $ ÷atasàhasrasaümitaþ & sa evaü dviguõo brahman % plakùadvãpa udàhçtaþ // ViP_2,4.2 // sapta medhàtitheþ putràþ $ plakùadvãpe÷varasya vai & jyeùñhaþ ÷àntabhayo nàma % ÷i÷iras tadanantaraþ // ViP_2,4.3 // sukhodayas tathànandaþ $ ÷ivaþ kùemaka eva ca & dhruva÷ ca saptamas teùàü % plakùadvãpe÷varà hi te // ViP_2,4.4 // pårvaü ÷àntabhayaü varùaü $ ÷i÷iraü sukhadaü tathà & ànandaü ca ÷ivaü caiva % kùemakaü dhruvam eva ca // ViP_2,4.5 // maryàdàkàrakàs teùàü $ tathànye varùaparvatàþ & saptaiva teùàü nàmàni % ÷çõuùva munisattama // ViP_2,4.6 // gomeda÷ caiva candra÷ ca $ nàrado dundubhis tathà & somakaþ sumanàþ ÷ailo % vaibhràja÷ caiva saptamaþ // ViP_2,4.7 // varùàcaleùu ramyeùu $ varùeùv eteùu cànaghàþ & vasanti devagandharva- % sahitàþ satataü prajàþ // ViP_2,4.8 // teùu puõyà janapadà÷ $ ciràc ca mriyate janaþ & nàdhayo vyàdhayo vàpi % sarvakàlasukhaü hi tat // ViP_2,4.9 // teùàü nadya÷ ca saptaiva $ varùàõàü tu samudragàþ & nàmatas tàþ pravakùyàmi % ÷rutàþ pàpaü haranti yàþ // ViP_2,4.10 // anutaptà ÷ikhã caiva $ vipà÷à tridivà kramuþ & amçtà sukçtà caiva % saptaitàs tatra nimnagàþ // ViP_2,4.11 // ete ÷ailàs tathà nadyaþ $ pradhànàþ kathitàs tava & kùudranadyas tathà ÷ailàs % tatra santi sahasra÷aþ \ tàþ pibanti sadà hçùñà # nadãr janapadàs tu te // ViP_2,4.12 // apasarpiõã na teùàü $ vai na caivotsarpiõã dvija & na tv evàsti yugàvasthà % teùu sthàneùu saptasu // ViP_2,4.13 // tretàyugasamaþ kàlaþ $ sarvadaiva mahàmate & plakùadvãpàdiùu brahma¤ % ÷àkadvãpàntikeùu vai // ViP_2,4.14 // pa¤cavarùasahasràõi $ janà jãvanty anàmayàþ & dharmaþ pa¤casv athaiteùu % varõà÷ramavibhàga÷aþ // ViP_2,4.15 // varõà÷ ca tatra catvàras $ tàn nibodha vadàmi te // ViP_2,4.16 // àryakàþ kurarà÷ caiva $ viviü÷à bhàvina÷ ca ye & viprakùatriyavai÷yàs te % ÷ådrà÷ ca munisattama // ViP_2,4.17 // jambåvçkùapramàõas tu $ tanmadhye sumahàüs taruþ & plakùas tannàmasaüj¤o 'yaü % plakùadvãpo dvijottama // ViP_2,4.18 // ijyate tatra bhagavàüs $ tair varõair àryakàdibhiþ & somaråpã jagatsraùñà % sarvaþ sarve÷varo hariþ // ViP_2,4.19 // plakùadvãpapramàõena $ plakùadvãpaþ samàvçtaþ & tathaivekùurasodena % pariveùànukàriõà // ViP_2,4.20 // ity eùa tava maitreya $ plakùadvãpa udàhçtaþ & saükùepeõa mayà bhåyaþ % ÷àlmalaü me ni÷àmaya // ViP_2,4.21 // ÷àlmalasye÷varo vãro $ vapuùmàüs tatsutठchçõu & yeùàü tu nàmasaüj¤àni % sapta varùàõi tàni vai // ViP_2,4.22 // ÷veto 'tha harita÷ caiva $ jãmåto rohitas tathà & vaidyuto mànasa÷ caiva % suprabha÷ ca mahàmune // ViP_2,4.23 // ÷àlmalena samudro 'sau $ dvãpenekùurasodakaþ & vistàradviguõenàtha % sarvataþ saüvçtaþ sthitaþ // ViP_2,4.24 // tatràpi parvatàþ sapta $ vij¤eyà ratnayonayaþ & varùàbhivya¤jakàs te tu % tathà saptaiva nimnagàþ // ViP_2,4.25 // kumuda÷ connata÷ caiva $ tçtãya÷ ca balàhakaþ & droõo yatra mahauùadhyaþ % sa caturtho mahãdharaþ // ViP_2,4.26 // kaïkas tu pa¤camaþ ùaùñho $ mahiùaþ saptamas tathà & kakudmàn parvatavaraþ % sarinnàmàni me ÷çõu // ViP_2,4.27 // yonã toyà vitçùõà ca $ candrà ÷uklà vimocanã & nivçttiþ saptamã tàsàü % smçtàs tàþ pàpa÷àntidàþ // ViP_2,4.28 // ÷vetaü ca haritaü caiva $ jãmåtaü rohitaü tathà & vaidyutaü mànasaü caiva % suprabhaü càti÷obhanam \ saptaitàni tu varùàõi # càturvarõyayutàni vai // ViP_2,4.29 // ÷àlmale ye tu varõà÷ ca $ vasanty ete mahàmune & kapilà÷ càruõàþ pãtàþ % kçùõà÷ caiva pçthak pçthak // ViP_2,4.30 // bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yàþ $ ÷ådrà÷ caiva yajanti tam & bhagavantaü samastasya % viùõum àtmànam avyayam \ vàyubhåtaü makha÷reùñhair # yajvino yaj¤asaüsthitam // ViP_2,4.31 // devànàm atra sàünidhyam $ atãva sumanorame & ÷àlmali÷ ca mahàvçkùo % nàma nirvçtikàrakaþ // ViP_2,4.32 // eùa dvãpaþ samudreõa $ surodena samàvçtaþ & vistàràc chàlmalasyaiva % samena tu samantataþ // ViP_2,4.33 // surodakaþ parivçtaþ $ ku÷advãpena sarvataþ & ÷àlmalasya tu vistàràd % dviguõena samantataþ // ViP_2,4.34 // jyotiùmataþ ku÷advãpe $ sapta putràn ÷çõuùva tàn // ViP_2,4.35 // udbhido veõumàü÷ caiva $ svairatho lambano dhçtiþ & prabhàkaro 'tha kapilas % tannàmà varùapaddhatiþ // ViP_2,4.36 // tasyàü vasanti manujàþ $ saha daiteyadànavaiþ & tathaiva devagandharva- % yakùakiüpuruùàdayaþ // ViP_2,4.37 // varõàs tatràpi catvàro $ nijànuùñhànatatparàþ & daminaþ ÷uùmiõaþ snehà % mandehà÷ ca mahàmune // ViP_2,4.38 // bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yàþ $ ÷ådrà÷ cànukramoditàþ // ViP_2,4.39 // yathoktakarmakartçtvàt $ svàdhikàrakùayàya te & tatra te tu ku÷advãpe % brahmaråpaü janàrdanam \ yajantaþ kùapayanty ugram # adhikàraphalapradam // ViP_2,4.40 // vidrumo hema÷aila÷ ca $ dyutimàn puùpavàüs tathà & ku÷e÷ayo hari÷ caiva % saptamo mandaràcalaþ // ViP_2,4.41 // varùàcalàs tu saptaite $ tatra dvãpe mahàmune & nadya÷ ca sapta tàsàü tu % ÷çõu nàmàny anukramàt // ViP_2,4.42 // dhåtapàpà ÷ivà caiva $ pavitrà saümatis tathà & vidyud ambhà mahã cànyà % sarvapàpaharàs tv imàþ // ViP_2,4.43 // anyàþ sahasra÷as tatra $ kùudranadyas tathàcalàþ & ku÷advãpe ku÷astambaþ % saüj¤ayà tasya tat smçtam // ViP_2,4.44 // tatpramàõena sa dvãpo $ ghçtodena samàvçtaþ & ghçtoda÷ ca samudro vai % krau¤cadvãpena saüvçtaþ // ViP_2,4.45 // krau¤cadvãpo mahàbhàga $ ÷råyatàü càparo mahàn & ku÷advãpasya vistàràd % dviguõo yasya vistaraþ // ViP_2,4.46 // krau¤cadvãpe dyutimataþ $ putràþ sapta mahàtmanaþ & tannàmàni ca varùàõi % teùàü cakre mahãpatiþ // ViP_2,4.47 // ku÷alo manuga÷ coùõaþ $ pãvaro 'thàndhakàrakaþ & muni÷ ca dundubhi÷ caiva % saptaite tatsutà mune // ViP_2,4.48 // tatràpi devagandharva- $ sevitàþ sumanoramàþ & varùàcalà mahàbuddhe % teùàü nàmàni me ÷çõu // ViP_2,4.49 // krau¤ca÷ ca vàmana÷ caiva $ tçtãya÷ càndhakàrakaþ & caturtho ratna÷aila÷ ca % svàhinã hayasaünibhaþ // ViP_2,4.50 // divàvçt pa¤cama÷ càtra $ tathànyaþ puõóarãkavàn & dundubhi÷ ca mahà÷ailo % dviguõàs te parasparam \ dvãpà dvãpeùu ye ÷ailà # yathà dvãpàni te tathà // ViP_2,4.51 // varùeùv eteùu ramyeùu $ varùa÷ailavareùu ca & nivasanti niràtaïkàþ % saha devagaõaiþ prajàþ // ViP_2,4.52 // puùkaràþ puùkalà dhanyàs $ tiùyàkhyà÷ ca mahàmune & bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yàþ % ÷ådrà÷ cànukramoditàþ // ViP_2,4.53 // te tatra nadyo maitreya $ yàþ pibanti ÷çõuùva tàþ & sapta pradhànàþ ÷ata÷as % tatrànyàþ kùudranimnagàþ // ViP_2,4.54 // gaurã kumudvatã caiva $ saüdhyà ràtrir manojavà & khyàti÷ ca puõóarãkà ca % saptaità varùanimnagàþ // ViP_2,4.55 // atràpi varõair bhagavàn $ puùkaràdyair janàrdanaþ & yàgai rudrasvaråpastha % ijyate yaj¤asaünidhau // ViP_2,4.56 // krau¤cadvãpaþ samudreõa $ dadhimaõóodakena tu & àvçtaþ sarvataþ krau¤ca- % dvãpatulyena mànataþ // ViP_2,4.57 // dadhimaõóodaka÷ càpi $ ÷àkadvãpena saüvçtaþ & krau¤cadvãpasya vistàràd % dviguõena mahàmune // ViP_2,4.58 // ÷àkadvãpe÷varasyàpi $ bhavyasya sumahàtmanaþ & saptaiva tanayàs teùàü % dadau varùàõi sapta saþ // ViP_2,4.59 // jalada÷ ca kumàra÷ ca $ sukumàro maõãcakaþ & kusumodaþ sumodàkiþ % saptama÷ ca mahàdrumaþ // ViP_2,4.60 // tatsaüj¤àny eva tatràpi $ sapta varùàõy anukramàt & tatràpi parvatàþ sapta % varùavicchedakàriõaþ // ViP_2,4.61 // pårvas tatrodayagirir $ jaladhàras tathàparaþ & tathà raivatakaþ ÷yàmas % tathaivàmbhogirir dvija \ àmbikeyas tathà ramyaþ # kesarã parvatottamaþ // ViP_2,4.62 // D6 ins.: nivasanti mahàtmàno $ niràtaïkà niràmayàþ // ViP_2,4.62*4 // ÷àkas tatra mahàvçkùaþ $ siddhagandharvasevitaþ & yatpatravàtasaüspar÷àd % àhlàdo jàyate paraþ // ViP_2,4.63 // tatra puõyà janapadà÷ $ càturvarõyasamanvitàþ & nadya÷ càtra mahàpuõyàþ % sarvapàpabhayàpahàþ // ViP_2,4.64 // sukumàrã kumàrã ca $ nalinã veõukà ca yà & ikùu÷ ca dhenukà caiva % gabhastã saptamã tathà // ViP_2,4.65 // anyàs tv ayuta÷as tatra $ kùudranadyo mahàmune & mahãdharàs tathà santi % ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ // ViP_2,4.66 // tàþ pibanti mudà yuktà $ jaladàdiùu ye sthitàþ & varùeùu te janapadàþ % svargàd abhyetya medinãm // ViP_2,4.67 // dharmahànir na teùv asti $ na saügharùaþ parasparam & maryàdàvyutkramo vàpi % teùu de÷eùu saptasu // ViP_2,4.68 // magà÷ ca màgadhà÷ caiva $ mànasà mandagàs tathà & magà bràhmaõabhåyiùñhà % màgadhàþ kùatriyàs tu te \ vai÷yàs tu mànasàs teùàü # ÷ådràs teùàü tu mandagàþ // ViP_2,4.69 // ÷àkadvãpe tu tair viùõuþ $ såryaråpadharo mune & yathoktair ijyate samyak % karmabhir niyatàtmabhiþ // ViP_2,4.70 // ÷àkadvãpas tu maitreya $ kùãrodena samantataþ & ÷àkadvãpapramàõena % valayeneva veùñitaþ // ViP_2,4.71 // kùãràbdhiþ sarvato brahman $ puùkaràkhyena veùñitaþ & dvãpena ÷àkadvãpàt tu % dviguõena samantataþ // ViP_2,4.72 // D1 ins.: puùkareõàvçto brahman $ kùãrodusàpi sarvataþ // ViP_2,4.72*5 // puùkare savanasyàpi $ mahàvãro 'bhavat sutaþ & dhàtaki÷ ca tayos tatra % dve varùe nàmacihnite \ mahàvãraü tathaivànyad # dhàtakãkhaõóasaüj¤itam // ViP_2,4.73 // eka÷ càtra mahàbhàga $ prakhyàto varùaparvataþ & mànasottarasaüj¤o vai % madhyato valayàkçtiþ // ViP_2,4.74 // yojanànàü sahasràõi $ årdhvaü pa¤cà÷ad ucchritaþ & tàvad eva ca vistãrõaþ % sarvataþ parimaõóalaþ // ViP_2,4.75 // puùkaradvãpavalayaü $ madhyena vibhajann iva & sthito 'sau tena vicchinnaü % jàtaü varùadvayaü mune // ViP_2,4.76 // valayàkàram ekaikaü $ tayor varùaü tathà giriþ // ViP_2,4.77 // da÷a varùasahasràõi $ tatra jãvanti mànavàþ & niràmayà vi÷okà÷ ca % ràgadveùavivarjitàþ // ViP_2,4.78 // adhamottamau na teùv àstàü $ na vadhyavadhakau dvija & nerùyàsåyà bhayaü roùo % doùo lobhàdiko na ca // ViP_2,4.79 // mahàvãraü bahir varùaü $ dhàtakãkhaõóam antataþ & mànasottara÷ailasya % devadaityàdisevitam // ViP_2,4.80 // satyànçte na tatràstàü $ dvãpe puùkarasaüj¤ite & na tatra nadyaþ ÷ailà và % dvãpe varùadvayànvite // ViP_2,4.81 // tulyaveùàs tu manujà $ devais tatraikaråpiõaþ // ViP_2,4.82 // varõà÷ramàcàrahãnaü $ dharmàcaraõavarjitam & trayãvàrtàdaõóanãti- % ÷u÷råùàrahitaü ca yat // ViP_2,4.83 // varùadvayaü tu maitreya $ bhaumaþ svargo 'yam uttamaþ & sarvasya sukhadaþ kàlo % jaràrogàdivarjitaþ \ puùkare dhàtakãùaõóe # mahàvãre ca vai mune // ViP_2,4.84 // nyagrodhaþ puùkaradvãpe $ brahmaõaþ sthànam uttamam & tasmin nivasati brahmà % påjyamànaþ suràsuraiþ // ViP_2,4.85 // svàdådakenodadhinà $ puùkaraþ pariveùñitaþ & samena puùkarasyaiva % vistàràn maõóalàt tathà // ViP_2,4.86 // evaü dvãpàþ samudrais tu $ sapta saptabhir àvçtàþ & dvãpa÷ caiva samudra÷ ca % samànau dviguõau parau // ViP_2,4.87 // payàüsi sarvadà sarva- $ samudreùu samàni vai & nyånàtiriktatà teùàü % kadàcin naiva jàyate // ViP_2,4.88 // sthàlãstham agnisaüyogàd $ udreki salilaü yathà & tathenduvçddhau salilam % ambhodhau munisattama // ViP_2,4.89 // anyånànatiriktà÷ ca $ vardhanty àpo hrasanti ca & udayàstamayeùv indoþ % pakùayoþ ÷uklakçùõayoþ // ViP_2,4.90 // da÷ottaràõi pa¤caiva $ aïgulànàü ÷atàni vai & apàü vçddhikùayau dçùñau % sàmudrãõàü mahàmune // ViP_2,4.91 // bhojanaü puùkaradvãpe $ tatra svayam upasthitam & ùaórasaü bhu¤jate vipra % prajàþ sarvàþ sadaiva hi // ViP_2,4.92 // svàdådakasya purato $ dç÷yate 'lokasaüsthitiþ & dviguõà kà¤canã bhåmiþ % sarvajantuvivarjità // ViP_2,4.93 // lokàlokas tataþ ÷ailo $ yojanàyutavistçtaþ & ucchràyeõàpi tàvanti % sahasràõy acalo hi saþ // ViP_2,4.94 // tatas tamaþ samàvçtya $ taü ÷ailaü sarvataþ sthitam & tama÷ càõóakañàhena % samantàt pariveùñitam // ViP_2,4.95 // D7 ins.: kvacit kvacit puràõeùu $ virodho yadi lakùyate // ViP_2,4.95*6:1 // kalpabhedàdibhis tatra $ vyavasthà sadbhir iùyate // ViP_2,4.95*6:2 // pa¤cà÷atkoñivistàrà $ seyam urvã mahàmune & sahaivàõóakañàhena % sadvãpàbdhimahãdharà // ViP_2,4.96 // seyaü dhàtrã vidhàtrã ca $ sarvabhåtaguõàdhikà & àdhàrabhåtà sarveùàü % maitreya jagatàm iti // ViP_2,4.97 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e caturtho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: vistàra eùa kathitaþ $ pçthivyà bhavato mayà & saptatis tu sahasràõi % dvijocchràyo 'pi kathyate // ViP_2,5.1 // ø2,D7 ins., G2 ins. after 1ab: saptabhåmikavistàraþ $ pràsàdavad adhobhuvaþ // ViP_2,5.1*7:1 // saptapàtàlavyaktis tu $ varõyate 'nantamastake // ViP_2,5.1*7:2 // da÷asàhasram ekaikaü $ pàtàlaü munisattama & atalaü vitalaü caiva % nitalaü ca gabhastimat \ mahàkhyaü sutalaü càgryaü # pàtàlaü càpi saptamam // ViP_2,5.2 // ÷uklakçùõàruõàþ pãtàþ $ ÷arkaràþ ÷ailakà¤canàþ & bhåmayo yatra maitreya % varapràsàda÷obhitàþ // ViP_2,5.3 // teùu dànavadaiteya- $ jàtayaþ ÷atasaügha÷aþ & nivasanti mahànàga- % jàtaya÷ ca mahàmune // ViP_2,5.4 // svarlokàd api ramyàõi $ pàtàlànãti nàradaþ & pràha svargasadàü madhye % pàtàlàbhyàgato divi // ViP_2,5.5 // àhlàdakàriõaþ ÷ubhrà $ maõayo yatra suprabhàþ & nàgàbharaõabhåùàsu % pàtàlaü kena tatsamam // ViP_2,5.6 // daityadànavakanyàbhir $ ita÷ ceta÷ ca ÷obhite & pàtàle kasya na prãtir % vimuktasyàpi jàyate // ViP_2,5.7 // divàrkara÷mayo yatra $ prabhàü tanvanti nàtapam & ÷a÷ina÷ ca na ÷ãtàya % ni÷i dyotàya kevalam // ViP_2,5.8 // bhakùyabhojyamahàpàna- $ muditair atibhogibhiþ & yatra na j¤àyate kàlo % gato 'pi danujàdibhiþ // ViP_2,5.9 // vanàni nadyo ramyàõi $ saràüsi kamalàkaràþ & puüskokilàbhilàpà÷ ca % manoj¤àny ambaràõi ca // ViP_2,5.10 // bhåùaõàny ati÷ubhràõi $ gandhàóhyaü cànulepanam & vãõàveõumçdaïgànàü % svanàs tåryàõi ca dvija // ViP_2,5.11 // etàny anyàni codàra- $ bhàgyabhogyàni dànavaiþ & daityoragai÷ ca bhujyante % pàtàlàntaragocaraiþ // ViP_2,5.12 // pàtàlànàm adha÷ càste $ viùõor yà tàmasã tanuþ & ÷eùàkhyà yadguõàn vaktuü % na ÷aktà daityadànavàþ // ViP_2,5.13 // yo 'nantaþ pañhyate siddhair $ devadevarùipåjitaþ & sahasra÷irasà vyakta- % svastikàmalabhåùaõaþ // ViP_2,5.14 // phaõàmaõisahasreõa $ yaþ sa vidyotayan di÷aþ & sarvàn karoti nirvãryàn % hitàya jagato 'suràn // ViP_2,5.15 // madàghårõitanetro 'sau $ yaþ sadaivaikakuõóalaþ & kirãñã sragdharo bhàti % sàgniþ ÷veta ivàcalaþ // ViP_2,5.16 // nãlavàsà madotsiktaþ $ ÷vetahàropa÷obhitaþ & sàbhragaïgàprapàto 'sau % kailàsàdrir ivonnataþ // ViP_2,5.17 // làïgalàsaktahastàgro $ bibhran musalam uttamam & upàsyate svayaü kàntyà % yo vàruõyà ca mårtayà // ViP_2,5.18 // kalpànte yasya vaktrebhyo $ viùànala÷ikhojjvalaþ & saükarùaõàtmako rudro % niùkramyàtti jagattrayam // ViP_2,5.19 // sa bibhrac chekharãbhåtam $ a÷eùaü kùitimaõóalam & àste pàtàlamålasthaþ % ÷eùo '÷eùasuràrcitaþ // ViP_2,5.20 // tasya vãryaü prabhàva÷ ca $ svaråpaü råpam eva ca & na hi varõayituü ÷akyaü % j¤àtuü và trida÷air api // ViP_2,5.21 // yasyaiùà sakalà pçthvã $ phaõàmaõi÷ikhàruõà & àste kusumamàleva % kas tadvãryaü vadiùyati // ViP_2,5.22 // yadà vijçmbhate 'nanto $ madàghårõitalocanaþ & tadà calati bhår eùà % sàdritoyà sakànanà // ViP_2,5.23 // gandharvàpsarasaþ siddhàþ $ kiünaroragacàraõàþ & nàntaü guõànàü gacchanti % tenànanto 'yam avyayaþ // ViP_2,5.24 // yasya nàgavadhåhastair $ lepitaü haricandanam & muhuþ ÷vàsànilàpàstaü % yàti dikùådavàsatàm // ViP_2,5.25 // yam àràdhya puràõarùir $ gargo jyotãüùi tattvataþ & j¤àtavàn sakalaü caiva % nimittapañhitaü phalam // ViP_2,5.26 // teneyaü nàgavaryeõa $ ÷irasà vidhçtà mahã & bibharti màlàü lokànàü % sadevàsuramànuùàm // ViP_2,5.27 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tata÷ ca narakàn vipra $ bhuvo 'dhaþ salilasya ca & pàpino yeùu pàtyante % tठchçõuùva mahàmune // ViP_2,6.1 // rauravaþ såkaro rodhas $ tàlo vi÷asanas tathà & mahàjvàlas taptakumbho % lavaõo 'tha vilohitaþ // ViP_2,6.2 // rudhiràmbho vaitaraõã $ kçmi÷aþ kçmibhojanaþ & asipatravanaü kçùõo % làlàbhakùa÷ ca dàruõaþ // ViP_2,6.3 // tathà påyavahaþ pàpo $ vahnijvàlo hy adhaþ÷iràþ & saüdaü÷aþ kçùõasåtra÷ ca % tama÷ càvãcir eva ca // ViP_2,6.4 // ÷vabhojano 'thàpratiùñho $ avãci÷ ca tathàparaþ & ity evamàdaya÷ cànye % narakà bhç÷adàruõàþ // ViP_2,6.5 // yamasya viùaye ghoràþ $ ÷astràgnibhayadàyinaþ & patanti yeùu puruùàþ % pàpakarmaratàs tu ye // ViP_2,6.6 // kåñasàkùã tathàsamyak $ pakùapàtena yo vadet & ya÷ cànyad ançtaü vakti % sa naro yàti rauravam // ViP_2,6.7 // bhråõahà guruhantà ca $ goghna÷ ca munisattama & yànti te narakaü rodhaü % ya÷ cocchvàsanirodhakaþ // ViP_2,6.8 // suràpo brahmahà hartà $ suvarõasya ca såkare & prayàti narake ya÷ ca % taiþ saüsargam upaiti vai // ViP_2,6.9 // ràjanyavai÷yahà tàle $ tathaiva gurutalpagaþ & taptakumbhe svasàgàmã % hanti ràjabhañàü÷ ca yaþ // ViP_2,6.10 // sàdhvãvikrayakçd bandha- $ pàlaþ kesarivikrayã & taptalohe patanty ete % ya÷ ca bhaktaü parityajet // ViP_2,6.11 // snuùàü sutàü càpi gatvà $ mahàjvàle nipàtyate & avamantà guråõàü yo % ya÷ càkroùñà naràdhamaþ // ViP_2,6.12 // vedadåùayità ya÷ ca $ vedavikrayaka÷ ca yaþ & agamyagàmã ya÷ ca syàt % te yànti lavaõaü dvija // ViP_2,6.13 // cauro vimohe patati $ maryàdàdåùakas tathà // ViP_2,6.14 // devadvijapitçdveùñà $ ratnadåùayità ca yaþ & sa yàti kçmibhakùe vai % kçmi÷e ca duriùñakçt // ViP_2,6.15 // pitçdevàtithãn yas tu $ parya÷nàti naràdhamaþ & làlàbhakùe sa yàty ugre % ÷arakartà ca vedhake // ViP_2,6.16 // karoti karõino ya÷ ca $ ya÷ ca khaógàdikçn naraþ & prayànty ete vi÷asane % narake bhç÷adàruõe // ViP_2,6.17 // asatpratigrahãtà tu $ narake yàty adhomukhe & ayàjyayàjakas tatra % tathà nakùatrasåcakaþ // ViP_2,6.18 // vegã påyavahaü caiko $ yàti miùñànnabhuï naraþ // ViP_2,6.19 // làkùàmàüsarasànàü ca $ tilànàü lavaõasya ca & vikretà bràhmaõo yàti % tam eva narakaü dvija // ViP_2,6.20 // màrjàrakukkuñacchàga- $ ÷vavaràhavihaügamàn & poùayan narakaü yàti % tam eva dvijasattama // ViP_2,6.21 // M0 ins.: apåpavikrayàc caiva $ tathà pustakavikrayàþ // ViP_2,6.21*8 // raïgopajãvã kaivartaþ $ kuõóà÷ã garadas tathà & såcã màhiùika÷ caiva % parvagàmã ca yo dvijaþ // ViP_2,6.22 // agàradàhã mitraghnaþ $ ÷àkunir gràmayàjakaþ & rudhiràndhe patanty ete % somaü vikrãõate ca ye // ViP_2,6.23 // madhuhà gràmahantà ca $ yàti vaitaraõãü naraþ // ViP_2,6.24 // dhanayauvanamattàs tu $ maryàdàbhedino hi ye & te kçùõe yànty a÷aucà÷ ca % kuhakàjãvina÷ ca ye // ViP_2,6.25 // asipatravanaü yàti $ vanacchedã vçthaiva yaþ & aurabhriko mçgavyàdho % vahnijvàle patanti vai // ViP_2,6.26 // yànty ete dvija tatraiva $ ya÷ càpàkeùu vahnidaþ // ViP_2,6.27 // vrateùu lopako ya÷ ca $ svà÷ramàd vicyuta÷ ca yaþ & saüdaü÷ayàtanàmadhye % patatas tàv ubhàv api // ViP_2,6.28 // divà svapneùu skandante $ ye narà brahmacàriõaþ & putrair adhyàpità ye ca % te patanti ÷vabhojane // ViP_2,6.29 // ete cànye ca narakàþ $ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ & yeùu duùkçtakarmàõaþ % pacyante yàtanàgatàþ // ViP_2,6.30 // tathaiva pàpàny etàni $ tathànyàni sahasra÷aþ & bhujyante yàni puruùair % narakàntaragocaraiþ // ViP_2,6.31 // varõà÷ramaviruddhaü ca $ karma kurvanti ye naràþ & karmaõà manasà vàcà % nirayeùu patanti te // ViP_2,6.32 // adhaþ÷irobhir dç÷yante $ nàrakair divi devatàþ & devà÷ càdhomukhàn sarvàn % adhaþ pa÷yanti nàrakàn // ViP_2,6.33 // sthàvaràþ kçmayo 'bjà÷ ca $ pakùiõaþ pa÷avo naràþ & dhàrmikàs trida÷às tadvan % mokùiõa÷ ca yathàkramam // ViP_2,6.34 // sahasrabhàgaprathamà $ dvitãyànukramàs tathà & sarve hy ete mahàbhàga % yàvan muktisamà÷rayàþ // ViP_2,6.35 // yàvanto jantavaþ svarge $ tàvanto narakaukasaþ & pàpakçd yàti narakaü % pràya÷cittaparàïmukhaþ // ViP_2,6.36 // pàpànàm anuråpàõi $ pràya÷cittàni yad yathà & tathà tathaiva saüsmçtya % proktàni paramarùibhiþ // ViP_2,6.37 // pàpe guråõi guruõi $ svalpàny alpe ca tadvidaþ & pràya÷cittàni maitreya % jaguþ svàyaübhuvàdayaþ // ViP_2,6.38 // pràya÷cittàny a÷eùàõi $ tapaþkarmàtmakàni vai & yàni teùàm a÷eùàõàü % kçùõànusmaraõaü param // ViP_2,6.39 // kçte pàpe 'nutàpo vai $ yasya puüsaþ prajàyate & pràya÷cittaü tu tasyaikaü % harisaüsmaraõaü param // ViP_2,6.40 // pràtar ni÷i tathà saüdhyà- $ madhyàhnàdiùu saüsmaran & nàràyaõam avàpnoti % sadyaþ pàpakùayaü naraþ // ViP_2,6.41 // viùõusaüsmaraõàt kùãõa- $ samastakle÷asaücayaþ & muktiü prayàti svargàptis % tasya vighno 'numãyate // ViP_2,6.42 // vàsudeve mano yasya $ japahomàrcanàdiùu & tasyàntaràyo maitreya % devendratvàdikaü phalam // ViP_2,6.43 // kva nàkapçùñhagamanaü $ punaràvçttilakùaõam & kva japo vàsudeveti % muktibãjam anuttamam // ViP_2,6.44 // tasmàd aharni÷aü viùõuü $ saüsmaran puruùo mune & na yàti narakaü ÷uddhaþ % saükùãõàkhilapàtakaþ // ViP_2,6.45 // manaþprãtikaraþ svargo $ narakas tadviparyayaþ & narakasvargasaüj¤e vai % pàpapuõye dvijottama // ViP_2,6.46 // vastv ekam eva duþkhàya $ sukhàyerùyodbhavàya ca & kopàya ca yatas tasmàd % vastu vastvàtmakaü kutaþ // ViP_2,6.47 // tad eva prãtaye bhåtvà $ punar duþkhàya jàyate & tad eva kopàya yataþ % prasàdàya ca jàyate // ViP_2,6.48 // tasmàd duþkhàtmakaü nàsti $ na ca kiücit sukhàtmakam & manasaþ pariõàmo 'yaü % sukhaduþkhàdilakùaõaþ // ViP_2,6.49 // j¤ànam eva paraü brahma $ j¤ànaü bandhàya ceùyate & j¤ànàtmakam idaü vi÷vaü % na j¤ànàd vidyate param // ViP_2,6.50 // vidyàvidyeti maitreya $ j¤ànam evopadhàraya // ViP_2,6.51 // evam etan mayàkhyàtaü $ bhavato maõóalaü bhuvaþ & pàtàlàni ca sarvàõi % tathaiva narakà dvija // ViP_2,6.52 // samudràþ parvatà÷ caiva $ dvãpà varùàõi nimnagàþ & saükùepàt sarvam àkhyàtaü % kiü bhåyaþ ÷rotum icchasi // ViP_2,6.53 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: kathitaü bhavatà brahman $ mamaitad akhilaü tvayà & bhuvarlokàdikàül lokठ% ÷rotum icchàmy ahaü mune // ViP_2,7.1 // tathaiva grahasaüsthànaü $ pramàõàni yathàtatham & samàcakùva mahàbhàga % mahyaü tvaü paripçcchate // ViP_2,7.2 // parà÷ara uvàca: ravicandramasor yàvan $ mayåkhair avabhàsyate & sasamudrasaricchailà % tàvatã pçthivã smçtà // ViP_2,7.3 // yàvatpramàõà pçthivã $ vistàraparimaõóalàt & nabhas tàvatpramàõaü vai % vyàsamaõóalato dvija // ViP_2,7.4 // bhåmer yojanalakùe tu $ sauraü maitreya maõóalam & lakùe divàkarasyàpi % maõóalaü ÷a÷inaþ sthitam // ViP_2,7.5 // pårõe ÷atasahasre tu $ yojanànàü ni÷àkaràt & nakùatramaõóalaü kçtsnam % upariùñàt prakà÷ate // ViP_2,7.6 // dve lakùe cottare brahman $ budho nakùatramaõóalàt & tàvatpramàõabhàge tu % budhasyàpy u÷anà sthitaþ // ViP_2,7.7 // aïgàrako 'pi ÷ukrasya $ tatpramàõe vyavasthitaþ & lakùadvaye tu bhaumasya % sthito devapurohitaþ // ViP_2,7.8 // saurir bçhaspate÷ cordhvaü $ dvilakùe samavasthitaþ & saptarùimaõóalaü tasmàl % lakùam ekaü dvijottama // ViP_2,7.9 // çùibhyas tu sahasràõàü $ ÷atàd årdhvaü vyavasthitaþ & meóhãbhåtaþ samastasya % jyoti÷cakrasya vai dhruvaþ // ViP_2,7.10 // trailokyam etat kathitam $ utsedhena mahàmune & ijyàphalasya bhår eùà % ijyà càtra pratiùñhità // ViP_2,7.11 // dhruvàd årdhvaü maharloko $ yatra te kalpavàsinaþ & ekayojanakoñã tu % maharloko 'bhidhãyate // ViP_2,7.12 // dve koñã tu jano loko $ yatra te brahmaõaþ sutàþ & sanandanàdyàþ kathità % maitreyàmalacetasaþ // ViP_2,7.13 // caturguõottare cordhvaü $ janalokàt tapaþ smçtaþ & vairàjà yatra te devàþ % sthità dàhavivarjitàþ // ViP_2,7.14 // ùaóguõena tapolokàt $ satyaloko viràjate & apunarmàrakà yatra % brahmaloko hi sa smçtaþ // ViP_2,7.15 // pàdagamyaü tu yat kiücid $ vastv asti pçthivãmayam & sa bhårlokaþ samàkhyàto % vistaro 'sya mayoditaþ // ViP_2,7.16 // bhåmisåryàntaraü yat tu $ siddhàdimunisevitam & bhuvarlokas tu so 'py ukto % dvitãyo munisattama // ViP_2,7.17 // dhruvasåryàntaraü yat tu $ niyutàni caturda÷a & svarlokaþ so 'pi gadito % lokasaüsthànacintakaiþ // ViP_2,7.18 // trailokyam etat kçtakaü $ maitreya paripañhyate & janas tapas tathà satyam % iti càkçtakaü trayam // ViP_2,7.19 // kçtakàkçtayor madhye $ maharloka iti smçtaþ & ÷ånyo bhavati kalpànte % yo 'tyantaü na vina÷yati // ViP_2,7.20 // ete sapta mayà lokà $ maitreya kathitàs tava & pàtàlàni ca saptaiva % brahmàõóasyaiùa vistaraþ // ViP_2,7.21 // etad aõóakañàhena $ tiryak cordhvam adhas tathà & kapitthasya yathà bãjaü % sarvato vai samàvçtam // ViP_2,7.22 // da÷ottareõa payasà $ maitreyàõóaü ca tad vçtam & sarvo 'mbuparidhàno 'sau % vahninà veùñito bahiþ // ViP_2,7.23 // vahni÷ ca vàyunà vàyur $ maitreya nabhasà vçtaþ & bhåtàdinà nabhaþ so 'pi % mahatà pariveùñitaþ \ da÷ottaràõy a÷eùàõi # maitreyaitàni sapta vai // ViP_2,7.24 // mahàntaü ca samàvçtya $ pradhànaü samavasthitam & anantasya na tasyàntaþ % saükhyànaü vàpi vidyate // ViP_2,7.25 // tad anantam asaükhyàta- $ pramàõaü càpi vai yataþ & hetubhåtam a÷eùasya % prakçtiþ sà parà mune // ViP_2,7.26 // aõóànàü tu sahasràõàü $ sahasràõy ayutàni ca & ãdç÷ànàü tathà tatra % koñikoñi÷atàni ca // ViP_2,7.27 // dàruõy agnir yathà tailaü $ tile tadvat pumàn api & pradhàne 'vasthito vyàpã % cetanàtmàtmavedanaþ // ViP_2,7.28 // pradhànaü ca pumàü÷ caiva $ sarvabhåtàtmabhåtayà & viùõu÷aktyà mahàbuddhe % vçtau saü÷rayadharmiõau // ViP_2,7.29 // tayoþ saiva pçthagbhàva- $ kàraõaü saü÷rayasya ca & kùobhakàraõabhåtà ca % sargakàle mahàmate // ViP_2,7.30 // yathà saktaü jale vàto $ bibharti kaõikà÷atam & ÷aktiþ sàpi tathà viùõoþ % pradhànapuruùàtmakam // ViP_2,7.31 // yathà ca pàdapo måla- $ skandha÷àkhàdisaüyutaþ & àdibãjàt prabhavati % bãjàny anyàni vai tataþ // ViP_2,7.32 // prabhavanti tatas tebhyaþ $ saübhavanty apare drumàþ & te 'pi tallakùaõadravya- % kàraõànugatà mune // ViP_2,7.33 // evam avyàkçtàt pårvaü $ jàyante mahadàdayaþ & vi÷eùàntàs tatas tebhyaþ % saübhavanti suràdayaþ \ tebhya÷ ca putràs teùàü ca # putràõàm apare sutàþ // ViP_2,7.34 // bãjàd vçkùapraroheõa $ yathà nàpacayas taroþ & bhåtànàü bhåtasargeõa % naivàsty apacayas tathà // ViP_2,7.35 // saünidhànàd yathàkà÷a- $ kàlàdyàþ kàraõaü taroþ & tathaivàpariõàmena % vi÷vasya bhagavàn hariþ // ViP_2,7.36 // vrãhibãje yathà målaü $ nàlaü patràïkurau tathà & kàõóakoùas tathà puùpaü % kùãraü tadvac ca taõóulàþ // ViP_2,7.37 // tuùàþ kaõà÷ ca santo vai $ yànty àvirbhàvam àtmanaþ & prarohahetusàmagrãm % àsàdya munisattama // ViP_2,7.38 // tathà karmasv anekeùu $ devàdyàþ samavasthitàþ & viùõu÷aktiü samàsàdya % praroham upayànti vai // ViP_2,7.39 // sa ca viùõuþ paraü brahma $ yataþ sarvam idaü jagat & jagac ca yo yatra cedaü % yasmiü÷ ca layam eùyati // ViP_2,7.40 // tad brahma tat paraü dhàma $ sadasatparamaü padam & yasya sarvam abhedena % jagad etac caràcaram // ViP_2,7.41 // sa eva målaprakçtir $ vyaktaråpã jagac ca saþ & tasminn eva layaü sarvaü % yàti tatra ca tiùñhati // ViP_2,7.42 // kartà kriyàõàü sa ca ijyate kratuþ $ sa eva tatkarmaphalaü ca tasya yat & srugàdi yat sàdhanam apy a÷eùato % harer na kiücid vyatiriktam asti vai // ViP_2,7.43 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e saptamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: vyàkhyàtam etad brahmàõóa- $ saüsthànaü tava suvrata & tataþ pramàõasaüsthàne % såryàdãnàü ÷çõuùva me // ViP_2,8.1 // yojanànàü sahasràõi $ bhàskarasya ratho nava & ãùàdaõóas tathaivàsya % dviguõo munisattama // ViP_2,8.2 // sàrdhakoñis tathà sapta $ niyutàny adhikàni vai & yojanànàü tu tasyàkùas % tatra cakraü pratiùñhitam // ViP_2,8.3 // trinàbhimati pa¤càre $ ùaõõeminy akùayàtmake & saüvatsaramaye kçtsnaü % kàlacakraü pratiùñhitam // ViP_2,8.4 // catvàriü÷at sahasràõi $ dvitãyo 'kùo vivasvataþ & pa¤cànyàni tu sàrdhàni % syandanasya mahàmate // ViP_2,8.5 // akùapramàõam ubhayoþ $ pramàõaü tadyugàrdhayoþ & hrasvo 'kùas tadyugàrdhaü ca % dhruvàdhàro rathasya vai \ dvitãye 'kùe tu tac cakraü # saüsthitaü mànasàcale // ViP_2,8.6 // hayà÷ ca sapta chandàüsi $ teùàü nàmàni me ÷çõu & gàyatrã ca bçhaty uùõig % jagatã triùñub eva ca \ anuùñup païktir ity uktà÷ # chandàüsi harayo raveþ // ViP_2,8.7 // mànasottara÷aile tu $ pårvato vàsavã purã & dakùiõena yamasyànyà % pratãcyàü varuõasya ca \ uttareõa ca somasya # tàsàü nàmàni me ÷çõu // ViP_2,8.8 // vasvokasàrà ÷akrasya $ yàmyà saüyamanã tathà & purã sukhà jale÷asya % somasya ca vibhàvarã // ViP_2,8.9 // kàùñhàü gato dakùiõataþ $ kùipteùur iva sarpati & maitreya bhagavàn bhànur % jyotiùàü cakrasaüyutaþ // ViP_2,8.10 // ahoràtravyavasthàna- $ kàraõaü bhagavàn raviþ & devayànaþ paraþ panthà % yoginàü kle÷asaükùaye // ViP_2,8.11 // divasasya ravir madhye $ sarvakàlaü vyavasthitaþ & sarvadvãpeùu maitreya % ni÷àrdhasya ca saümukhaþ // ViP_2,8.12 // udayàstamane caiva $ sarvakàlaü tu saümukhe & di÷àsv a÷eùàsu tathà % maitreya vidi÷àsu ca // ViP_2,8.13 // yair yatra dç÷yate bhàsvàn $ sa teùàm udayaþ smçtaþ & tirobhàvaü ca yatraiti % tatraivàstamanaü raveþ // ViP_2,8.14 // naivàstamanam arkasya $ nodayaþ sarvadà sataþ & udayàstamanàkhyaü hi % dar÷anàdar÷anaü raveþ // ViP_2,8.15 // ÷akràdãnàü pure tiùñhan $ spç÷aty eùa puratrayam & vikarõau dvau vikarõasthas % trãn koõàn dve pure tathà // ViP_2,8.16 // udito vardhamànàbhir $ àmadhyàhnàt tapan raviþ & tataþ paraü hrasantãbhir % gobhir astaü niyacchati // ViP_2,8.17 // udayàstamanàbhyàü ca $ smçte pårvàpare di÷au & yàvat purastàt tapati % tàvat pçùñhe ca pàr÷vayoþ // ViP_2,8.18 // çte 'maragirer meror $ upari brahmaõaþ sabhàm & ye ye marãcayo 'rkasya % prayànti brahmaõaþ sabhàm \ te te nirastàs tadbhàsà # pratãpam upayànti vai // ViP_2,8.19 // tasmàd di÷y uttarasyàü vai $ divàràtriþ sadaiva hi & sarveùàü dvãpavarùàõàü % merur uttarato yataþ // ViP_2,8.20 // prabhà vivasvato ràtràv $ astaü gacchati bhàskare & vi÷aty agnim ato ràtrau % vahnir dåràt prakà÷ate // ViP_2,8.21 // vahnipàdas tathà bhànuü $ dineùv àvi÷ati dvija & atãva vahnisaüyogàd % ataþ såryaþ prakà÷ate // ViP_2,8.22 // tejasã bhàskaràgneye $ prakà÷oùõasvaråpiõã & parasparànuprave÷àd % àpyàyete divàni÷am // ViP_2,8.23 // dakùiõottarabhåmyardhe $ samuttiùñhati bhàskare & ahoràtraü vi÷aty ambhas % tamaþpràkà÷ya÷ãlavat // ViP_2,8.24 // àtàmrà hi bhavanty àpo $ divà naktaprave÷anàt & dinaü vi÷ati caivàmbho % bhàskare 'stam upàgate \ tasmàc chuklãbhavanty àpo # naktam ahnaþ prave÷anàt // ViP_2,8.25 // evaü puùkaramadhye tu $ yadà yàti divàkaraþ & triü÷adbhàgaü tu medinyàs % tadà mauhårtikã gatiþ // ViP_2,8.26 // kulàlacakraparyanto $ bhramann eùa divàkaraþ & karoty ahas tathà ràtriü % vimu¤can medinãü dvija // ViP_2,8.27 // ayanasyottarasyàdau $ makaraü yàti bhàskaraþ & tataþ kumbhaü ca mãnaü ca % rà÷e rà÷yantaraü dvija // ViP_2,8.28 // triùv eteùv atha bhukteùu $ tato vaiùuvatãü gatim & prayàti savità kurvann % ahoràtraü tataþ samam // ViP_2,8.29 // tato ràtriþ kùayaü yàti $ vardhate 'nudinaü dinam // ViP_2,8.30 // tata÷ ca mithunasyànte $ paràü kàùñhàm upàgataþ & rà÷iü karkañakaü pràpya % kurute dakùiõàyanam // ViP_2,8.31 // kulàlacakraparyanto $ yathà ÷ãghraü pravartate & dakùiõe prakrame såryas % tathà ÷ãghraü pravartate // ViP_2,8.32 // ativegitayà kàlaü $ vàyuvegagati÷ caran & tasmàt prakçùñàü bhåmiü tu % kàlenàlpena gacchati // ViP_2,8.33 // såryo dvàda÷abhiþ ÷aighryàn $ muhårtair dakùiõàyane & trayoda÷àrdham çkùàõàm % ahnà tu carate dvija \ muhårtais tàvadçkùàõi # naktam aùñàda÷ai÷ caran // ViP_2,8.34 // kulàlacakramadhyastho $ yathà mandaü prasarpati & tathodagayane såryaþ % sarpate mandavikramaþ // ViP_2,8.35 // tasmàd dãrgheõa kàlena $ bhåmim alpàü tu gacchati & aùñàda÷amuhårtaü yad % uttaràyaõapa÷cimam // ViP_2,8.36 // ahar bhavati tatràpi $ carate mandavikramaþ // ViP_2,8.37 // trayoda÷àrdham ahnaiva $ çkùàõàü carate raviþ & muhårtais tàvadçkùàõi % ràtrau dvàda÷abhi÷ caran // ViP_2,8.38 // adho mandataraü nàbhyàü $ cakraü bhramati vai yathà & mçtpiõóa iva madhyastho % dhruvo bhramati vai tathà // ViP_2,8.39 // kulàlacakranàbhis tu $ yathà tatraiva vartate & dhruvas tathà hi maitreya % tatraiva parivartate // ViP_2,8.40 // ubhayoþ kàùñhayor madhye $ bhramato maõóalàni ca & divà naktaü ca såryasya % mandà ÷ãghrà ca vai gatiþ // ViP_2,8.41 // mandàhni yasminn ayane $ ÷ãghrà naktaü tadà gatiþ & ÷ãghrà ni÷i yadà càsya % tadà mandà divà gatiþ // ViP_2,8.42 // ekapramàõam evaiùa $ màrgaü yàti divàkaraþ & ahoràtreõa yo bhuïkte % samastà rà÷ayo dvija // ViP_2,8.43 // ùaó eva rà÷ayo bhuïkte $ ràtràv anyàü÷ ca ùaó divà // ViP_2,8.44 // rà÷ipramàõajanità $ dãrghahrasvàtmatà dine & tathà ni÷àyàü rà÷ãnàü % pramàõair laghudãrghatà // ViP_2,8.45 // dinàder dãrghahrasvatvaü $ tadbhogenaiva jàyate & uttare prakrame ÷ãghrà % ni÷i mandà gatir divà // ViP_2,8.46 // dakùiõe tv ayane caiva $ viparãtà vivasvataþ // ViP_2,8.47 // uùà ràtriþ samàkhyàtà $ vyuùñi÷ càpy ucyate dinam & procyate ca tathà saüdhyà % uùàvyuùñyor yad antaram // ViP_2,8.48 // saüdhyàkàle tu saüpràpte $ raudre paramadàruõe & mandehà ràkùasà ghoràþ % såryam icchanti khàditum // ViP_2,8.49 // prajàpatikçtaþ ÷àpas $ teùàü maitreya rakùasàm & akùayatvaü ÷arãràõàü % maraõaü ca dine dine // ViP_2,8.50 // tataþ såryasya tair yuddhaü $ bhavaty atyantadàruõam & tato dvijottamàs toyaü % yat kùipanti mahàmune // ViP_2,8.51 // oükàrabrahmasaüyuktaü $ gàyatryà càbhimantritam & tena dahyanti te pàpà % vajrãbhåtena vàriõà // ViP_2,8.52 // agnihotre håyate yà $ samantrà prathamàhutiþ & såryo jyotiþ sahasràü÷us % tayà dãpyati bhàskaraþ // ViP_2,8.53 // oükàro bhagavàn viùõus $ tridhàmà vacasàü patiþ & taduccàraõatas te tu % vinà÷aü yànti ràkùasàþ // ViP_2,8.54 // vaiùõavo 'ü÷aþ paraþ såryo $ yo 'ntarjyotir asaüplavam & abhidhàyaka oükàras % tasya sa prerakaþ paraþ // ViP_2,8.55 // tena tat preritaü jyotir $ oükàreõàtha dãptimat & dahaty a÷eùarakùàüsi % mandehàkhyàny aghàni vai // ViP_2,8.56 // tasmàn nollaïghanaü kàryaü $ saüdhyopàsanakarmaõaþ & sa hanti såryaü saüdhyàyà % nopàstiü kurute hi yaþ // ViP_2,8.57 // tataþ prayàti bhagavàn $ bràhmaõair abhirakùitaþ & vàlakhilyàdibhi÷ caiva % jagataþ pàlanodyataþ // ViP_2,8.58 // After 58c D3,4,T1,M0,4 ins.: .... .... $ prabhur vaikhànasair api // ViP_2,8.58*9:1 // mahàtmabhir mahàtmà vai $ .... .... // ViP_2,8.58*9:2 // kàùñhà nimeùà da÷a pa¤ca caiva $ triü÷ac ca kàùñhà gaõayet kalàü tàm & triü÷atkalà÷ caiva bhaven muhårtas % tais triü÷atà ràtryahanã samete // ViP_2,8.59 // hràsavçddhã tv aharbhàgair $ divasànàü yathàkramam & saüdhyà muhårtamàtrà vai % hràsavçddhau samà smçtà // ViP_2,8.60 // rekhàprabhçty athàditye $ trimuhårtagate tu vai & pràtaþ smçtas tataþ kàlo % bhàga÷ càhnaþ sa pa¤camaþ // ViP_2,8.61 // tasmàt pràtastanàt kàlàt $ trimuhårtas tu saügavaþ & madhyàhnas trimuhårtas tu % tasmàt kàlàt tu saügavàt // ViP_2,8.62 // tasmàn màdhyàhnikàt kàlàd $ aparàhõa iti smçtaþ & traya eva muhårtàs tu % kàlabhàgaþ smçto budhaiþ // ViP_2,8.63 // aparàhõe vyatãte tu $ kàlaþ sàyàhna ucyate & da÷apa¤camuhårtàho % muhårtàs traya eva ca // ViP_2,8.64 // da÷apa¤camuhårtaü vai $ ahar vaiùuvataü smçtam // ViP_2,8.65 // vardhate 'ho hrasati ca $ ayane dakùiõottare & ahas tu grasate ràtriü % ràtrir grasati vàsaram // ViP_2,8.66 // ÷aradvasantayor madhye $ viùuvaü tu vibhàvyate & tulàmeùagate bhànau % samaràtridinaü tu tat // ViP_2,8.67 // karkañàvasthite bhànau $ dakùiõàyanam ucyate & uttaràyaõam apy uktaü % makarasthe divàkare // ViP_2,8.68 // triü÷anmuhårtaü kathitam $ ahoràtraü tu yan mayà & tàni pa¤cada÷a brahman % pakùa ity abhidhãyate // ViP_2,8.69 // màsaþ pakùadvayenokto $ dvau màsau càrkajàv çtuþ & çtutrayaü càpy ayanaü % dve 'yane varùasaüj¤ite // ViP_2,8.70 // saüvatsaràdayaþ pa¤ca $ caturmàsavikalpitàþ & ni÷cayaþ sarvakàlasya % yugam ity abhidhãyate // ViP_2,8.71 // saüvatsaras tu prathamo $ dvitãyaþ parivatsaraþ & idvatsaras tçtãyas tu % caturtha÷ cànuvatsaraþ \ vatsaraþ pa¤cama÷ càtra # kàlo 'yaü yugasaüj¤itaþ // ViP_2,8.72 // yaþ ÷vetasyottare ÷ailaþ $ ÷çïgavàn iti vi÷rutaþ & trãõi tasya tu ÷çïgàõi % yair asau ÷çïgavàn smçtaþ // ViP_2,8.73 // dakùiõaü cottaraü caiva $ madhyaü vaiùuvataü tathà & ÷aradvasantayor madhye % tad bhànuþ pratipadyate \ meùàdau ca tulàdau ca # maitreya viùuvatsthitaþ // ViP_2,8.74 // tadà tulyam ahoràtraü $ karoti timiràpahaþ & da÷apa¤camuhårtaü vai % tad etad ubhayaü smçtam // ViP_2,8.75 // prathame kçttikàbhàge $ yadà bhàsvàüs tadà ÷a÷ã & vi÷àkhànàü caturthe 'ü÷e % mune tiùñhaty asaü÷ayam // ViP_2,8.76 // vi÷àkhànàü yadà sårya÷ $ caraty aü÷aü tçtãyakam & tadà candraü vijànãyàt % kçttikà÷irasi sthitam // ViP_2,8.77 // tadaiva viùuvàkhyo vai $ kàlaþ puõyo 'bhidhãyate & tadà dànàni deyàni % devebhyaþ prayatàtmabhiþ // ViP_2,8.78 // bràhmaõebhyaþ pitçbhya÷ ca $ mukham etat tu dànajam & dattadànas tu viùuve % kçtakçtyo 'bhijàyate // ViP_2,8.79 // ahoràtràrdhamàsau tu $ kalàþ kàùñhàþ kùaõàs tathà & paurõamàsã tathà j¤eyà % amàvàsyà tathaiva ca \ sinãvàlã kuhå÷ caiva # ràkà cànumatis tathà // ViP_2,8.80 // tapastapasyau madhumàdhavau ca $ ÷ukraþ ÷uci÷ càyanam uttaraü syàt & nabho nabhasyo 'tha iùa÷ ca sorjaþ % sahaþsahasyàv iti dakùiõaü syàt // ViP_2,8.81 // lokàlokas tu yaþ ÷ailaþ $ pràgukto bhavato mayà & lokapàlàs tu catvàras % tatra tiùñhanti suvratàþ // ViP_2,8.82 // sudhàmà ÷aïkhapàc caiva $ kardamasyàtmajau dvija & hiraõyaromà caivànya÷ % caturthaþ ketumàn api // ViP_2,8.83 // nirdvaüdvà nirabhãmànà $ nistandrà niùparigrahàþ & lokapàlàþ sthità hy ete % lokàloke caturdi÷am // ViP_2,8.84 // uttaraü yad agastyasya $ ajavãthyà÷ ca dakùiõam & pitçyànaþ sa vai panthà % vai÷vànarapathàd bahiþ // ViP_2,8.85 // tatràsate mahàtmàna $ çùayo ye 'gnihotriõaþ & bhåtàrambhakçtaü brahma % ÷aüsanta çtvigudyatàþ \ lokàrambhaü pràrabhante # teùàü panthàþ sa dakùiõaþ // ViP_2,8.86 // calitaü te punar brahma $ sthàpayanti yuge yuge & saütatyà tapasà caiva % maryàdàbhiþ ÷rutena ca // ViP_2,8.87 // jàyamànàs tu pårve tu $ pa÷cimànàü gçheùu vai & pa÷cimà÷ caiva pårveùàü % jàyante nidhaneùv iha // ViP_2,8.88 // evam àvartamànàs te $ tiùñhanty àbhåtasaüplavàt & savitur dakùiõaü màrgaü % ÷rità hy àcandratàrakam // ViP_2,8.89 // nàgavãthyuttaraü yac ca $ saptarùibhya÷ ca dakùiõam & uttaraþ savituþ panthà % devayànas tu sa smçtaþ // ViP_2,8.90 // tatra te va÷inaþ siddhà $ vimalà brahmacàriõaþ & saütatiü te jugupsanti % tasmàn mçtyur jita÷ ca taiþ // ViP_2,8.91 // aùñà÷ãtisahasràõi $ yatãnàm årdhvaretasàm & udakpanthànam aryamõaþ % ÷rità hy àbhåtasaüplavàt // ViP_2,8.92 // te 'saüprayogàl lobhasya $ maithunasya ca varjanàt & icchàdveùàpravçttyà ca % bhåtàrambhavivarjanàt // ViP_2,8.93 // puna÷ càkàmasaüyogàc $ ÷abdàder doùadar÷anàt & ity ebhiþ kàraõaiþ ÷uddhàs % te 'mçtatvaü hi bhejire // ViP_2,8.94 // àbhåtasaüplavaü sthànam $ amçtatvaü vibhàvyate & trailokyasthitikàlo 'yam % apunarmàra ucyate // ViP_2,8.95 // brahmahatyà÷vamedhàbhyàü $ pàpapuõyakçto vidhiþ & àbhåtasaüplavàntàntaü % phalam uktaü tayor dvija // ViP_2,8.96 // yàvanmàtraprade÷e tu $ maitreyàvasthito dhruvaþ & kùayam àyàti tàvat tu % bhåmer àbhåtasaüplave // ViP_2,8.97 // årdhvottaram çùibhyas tu $ dhruvo yatra vyavasthitaþ & etad viùõupadaü divyaü % tçtãyaü vyomni bhàsvaram // ViP_2,8.98 // nirdhåtadoùapaïkànàü $ yatãnàü saüyatàtmanàm & sthànaü tat paramaü vipra % puõyapàpaparikùaye // ViP_2,8.99 // apuõyapuõyoparame $ kùãõà÷eùàptihetavaþ & yatra gatvà na ÷ocanti % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_2,8.100 // dharmadhruvàdyàs tiùñhanti $ yatra te lokasàkùiõaþ & tatsàrùñyotpannayogeddhàs % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_2,8.101 // yatrotam etat protaü ca $ yad bhåtaü sacaràcaram & bhàvyaü ca vi÷vaü maitreya % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_2,8.102 // divãva cakùur àtataü $ vitataü yan mahàtmanàm & vivekaj¤ànadçùñaü ca % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_2,8.103 // yasmin pratiùñhito bhàsvàn $ meóhãbhåtaþ svayaü dhruvaþ & dhruve ca sarvajyotãüùi % jyotiùv ambhomuco dvija // ViP_2,8.104 // megheùu saütatà vçùñir $ vçùñeþ sçùñe÷ ca poùaõam & àpyàyanaü ca sarveùàü % devàdãnàü mahàmune // ViP_2,8.105 // tata÷ càjyàhutidvàrà $ poùitàs te havirbhujaþ & vçùñeþ kàraõatàü yànti % bhåtànàü sthitaye punaþ // ViP_2,8.106 // evam etat padaü viùõos $ tçtãyam amalàtmakam & àdhàrabhåtaü lokànàü % trayàõàü vçùñikàraõam // ViP_2,8.107 // tataþ prabhavati brahman $ sarvapàpaharà sarit & gaïgà devàïganàïgànàm % anulepanapi¤jarà // ViP_2,8.108 // vàmapàdàmbujàïguùñha- $ nakhasrotovinirgatàm & viùõor bibharti yàü bhaktyà % ÷irasàharni÷aü dhruvaþ // ViP_2,8.109 // tataþ saptarùayo yasyàþ $ pràõàyàmaparàyaõàþ & tiùñhanti vãcimàlàbhir % uhyamànajañàjale // ViP_2,8.110 // vàryoghaiþ saütatair yasyàþ $ plàvitaü ÷a÷imaõóalam & bhåyo 'dhikataràü kàntiü % vahaty etad upakùayam // ViP_2,8.111 // merupçùñhe pataty uccair $ niùkràntà ÷a÷imaõóalàt & jagataþ pàvanàrthàya % yà prayàti caturdi÷am // ViP_2,8.112 // sãtà càlakanandà ca $ cakùur bhadrà ca saüsthità & ekaiva yà caturbhedà % digbhedagatilakùaõà // ViP_2,8.113 // bhedaü càlakanandàkhyaü $ yasyàþ ÷arvo 'pi dakùiõam & dadhàra ÷irasà prãtyà % varùàõàm adhikaü ÷atam // ViP_2,8.114 // ÷ambhor jañàkalàpàc ca $ viniùkràntàsthi÷arkaràn & plàvayitvà divaü ninye % yà pàpàn sagaràtmajàn // ViP_2,8.115 // snàtasya salile yasyàþ $ sadyaþ pàpaü praõa÷yati & apårvapuõyapràpti÷ ca % sadyo maitreya jàyate // ViP_2,8.116 // dattàþ pitçbhyo yatràpas $ tanayaiþ ÷raddhayànvitaiþ & samàtrayaü prayacchanti % tçptiü maitreya durlabhàm // ViP_2,8.117 // yasyàm iùñvà mahàyaj¤air $ yaj¤e÷aü puruùottamam & dvijabhåpàþ paràm çddhim % avàpur divi ceha ca // ViP_2,8.118 // snànàd vidhåtapàpà÷ ca $ yajjale yatayas tathà & ke÷avàsaktamanasaþ % pràptà nirvàõam uttamam // ViP_2,8.119 // ÷rutàbhilaùità dçùñà $ spçùñà pãtàvagàhità & yà pàvayati bhåtàni % kãrtità ca dine dine // ViP_2,8.120 // gaïgà gaïgeti yan nàma $ yojanànàü ÷ateùv api & sthitair uccàritaü hanti % pàpaü janmatrayàrjitam // ViP_2,8.121 // yataþ sà pàvanàyàlaü $ trayàõàü jagatàm api & samudbhåtà paraü tat tu % tçtãyaü bhagavatpadam // ViP_2,8.122 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tàràmayaü bhagavataþ $ ÷i÷umàràkçti prabhoþ & divi råpaü harer yat tu % tasya pucche sthito dhruvaþ // ViP_2,9.1 // eùa bhraman bhràmayati $ candràdityàdikàn grahàn & bhramantam anu taü yànti % nakùatràõi ca cakravat // ViP_2,9.2 // såryàcandramasau tàrà $ nakùatràõi grahaiþ saha & vàtànãkamayair bandhair % dhruve baddhàni tàni vai // ViP_2,9.3 // ÷i÷umàràkçti proktaü $ yad råpaü jyotiùàü divi // ViP_2,9.4ab // G2 ins.: ity evaü vàyavaþ sapta $ vahanti bhuvanatrayam // ViP_2,9.4ab*10 // nàràyaõo 'yanaü dhàmnàü $ tasyàdhàraþ svayaü hçdi // ViP_2,9.4cd // uttànapàdaputras tu $ tam àràdhya jagatpatim & satàrà÷i÷umàrasya % dhruvaþ pucche vyavasthitaþ // ViP_2,9.5 // àdhàraþ ÷i÷umàrasya $ sarvàdhyakùo janàrdanaþ & dhruvasya ÷i÷umàra÷ ca % dhruve bhànur vyavasthitaþ // ViP_2,9.6 // tadàdhàraü jagac cedaü $ sadevàsuramànuùam // ViP_2,9.7 // yena vipra vidhànena $ tan mamaikamanàþ ÷çõu & vivasvàn aùñabhir màsair % àdàyàpo rasànvitàþ \ varùaty ambu tata÷ cànnam # annàd apy akhilaü jagat // ViP_2,9.8 // vivasvàn aü÷ubhis tãkùõair $ àdàya jagato jalam & some mu¤caty athendu÷ ca % vàyunàóãmayair divi \ nàlair vikùipate 'bhreùu # dhåmàgnyanilamårtiùu // ViP_2,9.9 // na bhra÷yanti yatas tebhyo $ jalàny abhràõi tàny ataþ & abhrasthàþ prapatanty àpo % vàyunà samudãritàþ \ saüskàraü kàlajanitaü # maitreyàsàdya nirmalàþ // ViP_2,9.10 // saritsamudrabhaumàs tu $ tathàpaþ pràõisaübhavàþ & catuùprakàrà bhagavàn % àdatte savità mune // ViP_2,9.11 // àkà÷agaïgàsalilaü $ tathàdàya gabhastimàn & anabhragatam evorvyàü % sadyaþ kùipati ra÷mibhiþ // ViP_2,9.12 // tasya saüspar÷anirdhåta- $ pàpapaïko dvijottama & na yàti narakaü martyo % divyaü snànaü hi tat smçtam // ViP_2,9.13 // dçùñasåryaü hi yad vàri $ pataty abhrair vinà divaþ & àkà÷agaïgàsalilaü % tad gobhiþ kùipyate raveþ // ViP_2,9.14 // kçttikàdiùu çkùeùu $ viùameùv ambu yad divaþ & dçùñàrkaü patitaü j¤eyaü % tad gàïgaü diggajojjhitam // ViP_2,9.15 // yugmarkùeùu tu yat toyaü $ pataty arkojjhitaü divaþ & tat såryara÷mibhiþ sadyaþ % samàdàya nirasyate // ViP_2,9.16 // ubhayaü puõyam atyarthaü $ nçõàü pàpaharaü dvija & àkà÷agaïgàsalilaü % divyaü snànaü mahàmune // ViP_2,9.17 // yat tu meghaiþ samutsçùñaü $ vàri tat pràõinàü dvija & puùõàty oùadhayaþ sarvà % jãvanàyàmçtaü hi tat // ViP_2,9.18 // tena vçddhiü paràü nãtaþ $ salilenauùadhãgaõaþ & sàdhakaþ phalapàkàntaþ % prajànàü dvija jàyate // ViP_2,9.19 // tena yaj¤àn yathàproktàn $ mànavàþ ÷àstracakùuùaþ & kurvanty aharahas tai÷ ca % devàn àpyàyayanti te // ViP_2,9.20 // evaü yaj¤à÷ ca vedà÷ ca $ varõà÷ ca dvijapårvakàþ & sarve devanikàyà÷ ca % pa÷ubhåtagaõà÷ ca ye // ViP_2,9.21 // vçùñyà dhçtam idaü sarvam $ annaü niùpàdyate yayà & sàpi niùpàdyate vçùñiþ % savitrà munisattama // ViP_2,9.22 // àdhàrabhåtaþ savitur $ dhruvo munivarottama & dhruvasya ÷i÷umàro 'sau % so 'pi nàràyaõà÷rayaþ // ViP_2,9.23 // hçdi nàràyaõas tasya $ ÷i÷umàrasya saüsthitaþ & bibhartà sarvabhåtànàm % àdibhåtaþ sanàtanaþ // ViP_2,9.24 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e navamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: a÷ãtimaõóala÷ataü $ kàùñhayor antaraü dvayoþ & àrohaõàvarohàbhyàü % bhànor abdena yà gatiþ // ViP_2,10.1 // sa ratho 'dhiùñhito devair $ àdityai çùibhis tathà & gandharvair apsarobhi÷ ca % gràmaõãsarparàkùasaiþ // ViP_2,10.2 // dhàtà kçtasthalà caiva $ pulastyo vàsukis tathà & rathakçd gràmaõãr hetis % tumburu÷ caiva saptamaþ // ViP_2,10.3 // ete vasanti vai caitre $ madhumàse sadaiva hi & maitreya syandane bhànoþ % sapta màsàdhikàriõaþ // ViP_2,10.4 // aryamà pulaha÷ caiva $ rathaujàþ pu¤jikasthalà & prahetiþ kacchanãra÷ ca % nàrada÷ ca rathe raveþ // ViP_2,10.5 // màdhave nivasanty ete $ ÷ucisaüj¤e nibodha me // ViP_2,10.6 // mitro 'tris takùako rakùaþ $ pauruùeyo 'tha menakà & hàhà rathasvana÷ caiva % maitreyaite vasanti vai // ViP_2,10.7 // varuõo vasiùñho rambhà $ sahajanyà huhå rathaþ & rathacitras tathà ÷ukre % vasanty àùàóhasaüj¤ite // ViP_2,10.8 // indro vi÷vàvasuþ srota $ elàpatras tathàïgiràþ & pramlocà ca nabhasy ete % sarpa÷ càrke vasanti vai // ViP_2,10.9 // vivasvàn ugrasena÷ ca $ bhçgur àpåraõas tathà & umlocà ÷aïkhapàla÷ ca % vyàghro bhàdrapade tathà // ViP_2,10.10 // påùà ca surucir vàto $ gautamo 'tha dhanaüjayaþ & suùeõo 'nyo ghçtàcã ca % vasanty à÷vayuje ravau // ViP_2,10.11 // vi÷vàvasur bharadvàjaþ $ parjanyairàvatau tathà & vi÷vàcã senajic càpi % kàrttike càdhikàriõaþ // ViP_2,10.12 // aü÷ukà÷yapatàrkùyàs tu $ mahàpadmas tathorva÷ã & citrasenas tathà vidyun % màrga÷ãrùàdhikàriõaþ // ViP_2,10.13 // kratur bhagas tathorõàyuþ $ sphårjaþ karkoñakas tathà & ariùñanemi÷ caivànyà % pårvacittir varàpsaràþ // ViP_2,10.14 // pauùamàse vasanty ete $ sapta bhàskaramaõóale & lokaprakà÷anàrthàya % vipravaryàdhikàriõaþ // ViP_2,10.15 // tvaùñà ca jamadagni÷ ca $ kambalo 'tha tilottamà & brahmàpeto 'tha çtajid % dhçtaràùñra÷ ca saptamaþ // ViP_2,10.16 // màghamàse vasanty ete $ sapta maitreya bhàskare & ÷råyatàü càpare sårye % phàlgune nivasanti ye // ViP_2,10.17 // viùõur a÷vataro rambhà $ såryavarcà÷ ca satyajit & vi÷vàmitras tathà rakùo % yaj¤opeto mahàmune // ViP_2,10.18 // màseùv eteùu maitreya $ vasanty ete tu saptakàþ & savitur maõóale brahman % viùõu÷aktyupabçühitàþ // ViP_2,10.19 // stuvanti munayaþ såryaü $ gandharvair gãyate puraþ & nçtyanty apsaraso yànti % såryasyànu ni÷àcaràþ // ViP_2,10.20 // vahanti pannagà yakùaiþ $ kriyate 'bhãùusaügrahaþ // ViP_2,10.21 // vàlakhilyàs tathaivainaü $ parivàrya samàsate // ViP_2,10.22 // so 'yaü saptagaõaþ sårya- $ maõóale munisattama & himoùõavàrivçùñãnàü % hetuþ svasamayaü gataþ // ViP_2,10.23 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e da÷amo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: yad etad bhagavàn àha $ gaõaþ saptavidho raveþ & maõóale himatàpàdeþ % kàraõaü tan mayà ÷rutam // ViP_2,11.1 // vyàpàrà÷ càpi kathità $ gandharvoragarakùasàm & çùãõàü vàlakhilyànàü % tathaivàpsarasàü guro // ViP_2,11.2 // yakùàõàü ca rathe bhànor $ viùõu÷aktidhçtàtmanàm & kiü tvàdityasya yat karma % tan nàtroktaü tvayà mune // ViP_2,11.3 // yadi saptagaõo vàri $ himam uùõaü ca varùati & tat kim atra raver yena % vçùñiþ såryàd itãryate // ViP_2,11.4 // vivasvàn udito madhye $ yàty astam iti kiü janaþ & bravãty etat samaü karma % yadi saptagaõasya tat // ViP_2,11.5 // parà÷ara uvàca: maitreya ÷råyatàm etad $ yad bhavàn paripçcchati & yathà saptagaõe 'py ekaþ % pràdhànyenàdhiko raviþ // ViP_2,11.6 // yà tu ÷aktiþ parà viùõor $ çgyajuþsàmasaüj¤ità & saiùà trayã tapaty aüho % jagata÷ ca hinasti yat // ViP_2,11.7 // saiùa viùõuþ sthitaþ sthityàü $ jagataþ pàlanodyataþ & çgyajuþsàmabhåto 'ntaþ % savitur dvija tiùñhati // ViP_2,11.8 // màsi màsi ravir yo yas $ tatra tatra hi sà parà & trayãmayã viùõu÷aktir % avasthànaü karoti vai // ViP_2,11.9 // çcas tapanti pårvàhõe $ madhyàhne ca yajåüùy atha & bçhadrathantaràdãni % sàmàny ahnaþ kùaye ravau // ViP_2,11.10 // aü÷a eùà trayã viùõor $ çgyajuþsàmasaüj¤ità & viùõu÷aktir avasthànaü % sadàditye karoti sà // ViP_2,11.11 // na kevalaü raveþ ÷aktir $ vaiùõavã sà trayãmayã & brahmàtha puruùo rudras % trayam etat trayãmayam // ViP_2,11.12 // sargàdau çïmayo brahmà $ sthitau viùõur yajurmayaþ & rudraþ sàmamayo 'ntàya % tasmàt tasyà÷ucir dhvaniþ // ViP_2,11.13 // evaü sà sàttvikã ÷aktir $ vaiùõavã yà trayãmayã & àtmasaptagaõasthaü taü % bhàsvantam adhitiùñhati // ViP_2,11.14 // tayà càdhiùñhitaþ so 'pi $ jàjvalãti svara÷mibhiþ & tamaþ samastajagatàü % nà÷aü nayati càkhilam // ViP_2,11.15 // stuvanti taü vai munayo $ gandharvair gãyate puraþ & nçtyanty apsaraso yànti % tasya cànu ni÷àcaràþ // ViP_2,11.16 // vahanti pannagà yakùaiþ $ kriyate 'bhãùusaügrahaþ & vàlakhilyàs tathaivainaü % parivàrya samàsate // ViP_2,11.17 // nodetà nàstametà ca $ kadàcic chaktiråpadhçk & viùõur viùõoþ pçthak tasya % gaõaþ saptavidho 'py ayam // ViP_2,11.18 // stambhasthadarpaõasyaiti $ yo 'yam àsannatàü naraþ & chàyàdar÷anasaüyogaü % sa saüpràpnoty athàtmanaþ // ViP_2,11.19 // evaü sà vaiùõavã ÷aktir $ naivàpaiti tato dvija & màsànumàsaü bhàsvantam % adhyàste tatra saüsthitam // ViP_2,11.20 // pitçdevamanuùyàdãn $ sa sadàpyàyayan prabhuþ & parivartaty ahoràtra- % kàraõaü savità dvija // ViP_2,11.21 // såryara÷miþ suùumõo yas $ tarpitas tena candramàþ & kçùõapakùe 'maraiþ ÷a÷vat % pãyate vai sudhàmayaþ // ViP_2,11.22 // pãtaü taü dvikalaü somaü $ kçùõapakùakùaye dvija & pibanti pitaras teùàü % bhàskaràt tarpaõaü tathà // ViP_2,11.23 // àdatte ra÷mibhir yaü tu $ kùitisaüsthaü rasaü raviþ & tam utsçjati bhåtànàü % puùñyarthaü sasyavçddhaye // ViP_2,11.24 // tena prãõàty a÷eùàõi $ bhåtàni bhagavàn raviþ & pitçdevamanuùyàdãn % evam àpyàyayaty asau // ViP_2,11.25 // pakùatçptiü tu devànàü $ pitéõàü caiva màsikãm & ÷a÷vat tçptiü ca martyànàü % maitreyàrkaþ prayacchati // ViP_2,11.26 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e ekàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: rathas tricakraþ somasya $ kundàbhàs tasya vàjinaþ & vàmadakùiõato yuktà % da÷a tena caraty asau // ViP_2,12.1 // vãthyà÷rayàõi çkùàõi $ dhruvàdhàreõa veginà & hràsavçddhikramas tasya % ra÷mãnàü savitur yathà // ViP_2,12.2 // arkasyeva hi tasyà÷vàþ $ sakçdyuktà vahanti te & kalpam ekaü muni÷reùñha % vàrigarbhasamudbhavàþ // ViP_2,12.3 // kùãõaü pãtaü suraiþ somam $ àpyàyayati dãptimàn & maitreyaikakalaü santaü % ra÷minaikena bhàskaraþ // ViP_2,12.4 // krameõa yena pãto 'sau $ devais tena ni÷àkaram & àpyàyayaty anudinaü % bhàskaro vàritaskaraþ // ViP_2,12.5 // saübhçtaü càrdhamàsena $ tat somasthaü sudhàmçtam & pibanti devà maitreya % sudhàhàrà yato 'maràþ // ViP_2,12.6 // trayas triü÷atsahasràõi $ trayas triü÷acchatàni ca & trayas triü÷at tathà devàþ % pibanti kùaõadàkaram // ViP_2,12.7 // kalàdvayàva÷iùñas tu $ praviùñaþ såryamaõóalam & amàkhyara÷mau vasati % amàvàsyà tataþ smçtà // ViP_2,12.8 // apsu tasminn ahoràtre $ pårvaü vi÷ati candramàþ & tato vãrutsu vasati % prayàty arkaü tataþ kramàt // ViP_2,12.9 // chinatti vãrudho yas tu $ vãrutsaüsthe ni÷àkare & patraü và pàtayaty ekaü % brahmahatyàü sa vindati // ViP_2,12.10 // ÷eùe pa¤cada÷e bhàge $ kiücicchiùñe kalàtmake & aparàhõe pitçgaõà % jaghanyaü paryupàsate // ViP_2,12.11 // pibanti dvikalaü somaü $ ÷iùñà tasya kalà tu yà & sudhàmçtamayã puõyà % tàm indoþ pitaro mune // ViP_2,12.12 // niþsçtaü tad amàvàsyàü $ gabhastibhyaþ sudhàmçtam & màsatçptim avàpyàgryàü % pitaraþ santi nirvçtàþ \ saumyà barhiùada÷ caiva # agniùvàttà÷ ca te tridhà // ViP_2,12.13 // evaü devàn site pakùe $ kçùõapakùe tathà pitén & vãrudha÷ càmçtamayaiþ % ÷ãtair apparamàõubhiþ // ViP_2,12.14 // vãrudhauùadhiniùpattyà $ manuùyapa÷ukãñakàn & àpyàyayati ÷ãtàü÷uþ % pràkà÷yàhlàdanena tu // ViP_2,12.15 // vàyvagnidravyasaübhåto $ ratha÷ candrasutasya ca & pi÷aïgais turagair yuktaþ % so 'ùñàbhir vàyuvegibhiþ // ViP_2,12.16 // savaråthaþ sànukarùo $ yukto bhåsaübhavair hayaiþ & sopàsaïgapatàkas tu % ÷ukrasyàpi ratho mahàn // ViP_2,12.17 // aùñà÷vaþ kà¤canaþ ÷rãmàn $ bhaumasyàpi ratho mahàn & padmaràgàruõair a÷vaiþ % saüyukto vahnisaübhavaiþ // ViP_2,12.18 // aùñàbhiþ pàõóarair yuktair $ vàjibhiþ kà¤cane rathe & tasmiüs tiùñhati varùaü vai % rà÷au rà÷au bçhaspatiþ // ViP_2,12.19 // àkà÷asaübhavair a÷vaiþ $ ÷abalaiþ syandanaü yutam & samàruhya ÷anair yàti % mandagàmã ÷anai÷caraþ // ViP_2,12.20 // svarbhànos turagà hy aùñau $ bhçïgàbhà dhåsaraü ratham & sakçdyuktàs tu maitreya % vahanty avirataü sadà // ViP_2,12.21 // àdityàn niþsçto ràhuþ $ somaü gacchati parvasu & àdityam eti somàc ca % punaþ saureùu parvasu // ViP_2,12.22 // tathà keturathasyà÷và $ aùñau te vàtaraühasaþ & palàladhåmavarõàbhà % làkùàrasanibhàruõàþ // ViP_2,12.23 // ete mayà grahàõàü vai $ tavàkhyàtà rathà nava & sarve dhruve mahàbhàga % prabaddhà vàyura÷mibhiþ // ViP_2,12.24 // graharkùatàràdhiùõyàni $ dhruve baddhàny a÷eùataþ & bhramanty ucitacàreõa % maitreyànilara÷mibhiþ // ViP_2,12.25 // yàvantya÷ caiva tàràs tàs $ tàvanto vàtara÷mayaþ & sarve dhruve nibaddhàs te % bhramanto bhràmayanti tam // ViP_2,12.26 // tailapãóà yathà cakraü $ bhramanto bhràmayanti vai & tathà bhramanti jyotãüùi % vàtaviddhàni sarva÷aþ // ViP_2,12.27 // alàtacakravad yànti $ vàtacakreritàni tu & yasmàj jyotãüùi vahati % pravahas tena sa smçtaþ // ViP_2,12.28 // ÷i÷umàras tu yaþ proktaþ $ sa dhruvo yatra tiùñhati & saünive÷aü ca tasyàpi % ÷çõuùva munisattama // ViP_2,12.29 // yad ahnà kurute pàpaü $ dçùñvà taü ni÷i mucyate & yàvantya÷ caiva tàràs tàþ % ÷i÷umàrà÷rità divi \ tàvanty eva tu varùàõi # jãvaty abhyadhikàni ca // ViP_2,12.30 // uttànapàdas tasyàtha $ vij¤eyo hy uttaro hanuþ & yaj¤o 'dhara÷ ca vij¤eyo % dharmo mårdhànam à÷ritaþ // ViP_2,12.31 // hçdi nàràyaõa÷ càste $ a÷vinau pårvapàdayoþ & varuõa÷ càryamà caiva % pa÷cime tasya sakthinã // ViP_2,12.32 // ÷i÷naü saüvatsaras tasya $ mitro 'pànaü samà÷ritaþ // ViP_2,12.33 // pucche 'gni÷ ca mahendra÷ ca $ ka÷yapo 'tha tato dhruvaþ & tàrakà ÷i÷umàrasya % nàstam eti catuùñayam // ViP_2,12.34 // ity eùa saünive÷o yaþ $ pçthivyà jyotiùàü tathà & dvãpànàm udadhãnàü ca % parvatànàü ca kãrtitaþ // ViP_2,12.35 // varùàõàü ca nadãnàü ca $ ye ca teùu vasanti vai & teùàü svaråpam àkhyàtaü % saükùepàc chråyatàü punaþ // ViP_2,12.36 // yad ambu vaiùõavaþ kàyas $ tato vipra vasuüdharà & padmàkàrà samudbhåtà % parvatàbdhyàdisaüyutà // ViP_2,12.37 // jyotãüùi viùõur bhuvanàni viùõur $ vanàni viùõur girayo di÷a÷ ca & nadyaþ samudrà÷ ca sa eva sarvaü % yad asti yan nàsti ca vipravarya // ViP_2,12.38 // j¤ànasvaråpo bhagavàn yato 'sàv $ a÷eùamårtir na tu vastubhåtaþ & tato hi ÷ailàbdhidharàdibhedठ% jànãhi vij¤ànavijçmbhitàni // ViP_2,12.39 // yadà tu ÷uddhaü nijaråpi sarvaü $ karmakùaye j¤ànam apàstadoùam & tadà hi saükalpataroþ phalàni % bhavanti no vastuùu vastubhedàþ // ViP_2,12.40 // vastv asti kiü kutracid àdimadhya $ paryantahãnaü satataikaråpam & yac cànyathàtvaü dvija yàti bhåyo % na tat tathà tatra kuto hi tattvam // ViP_2,12.41 // mahã ghañatvaü ghañataþ kapàlikà $ kapàlikà cårõarajas tato 'õuþ & janaiþ svakarmastimitàtmani÷cayair % àlakùyate bråhi kim atra vastu // ViP_2,12.42 // tasmàn na vij¤ànam çte 'sti kiücit $ kvacit kadàcid dvija vastujàtam & vij¤ànam ekaü nijakarmabheda % vibhinnacittair bahudhàbhyupetam // ViP_2,12.43 // j¤ànaü vi÷uddhaü vimalaü vi÷okam $ a÷eùalobhàdinirastasaïgam & ekaü sadaikaü paramaþ pare÷aþ % sa vàsudevo na yato 'nyad asti // ViP_2,12.44 // sadbhàva eùo bhavato mayokto $ j¤ànaü yathà satyam asatyam anyat & etat tu yat saüvyavahàrabhåtaü % tatràpi coktaü bhuvanà÷ritaü te // ViP_2,12.45 // yaj¤aþ pa÷ur vahnir a÷eùa-çtvik $ somaþ suràþ svargamaya÷ ca kàmaþ & ityàdikarmà÷ritamàrgadçùñaü % bhåràdibhogà÷ ca phalàni teùàm // ViP_2,12.46 // yac caitad bhuvanagataü mayà tavoktaü $ sarvatra vrajati hi karmava÷ya ekaþ & j¤àtvaivaü dhruvam acalaü sadaikaråpaü % tat kuryàd vi÷ati hi yena vàsudevam // ViP_2,12.47 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: bhagavan samyag àkhyàtaü $ yat pçùño 'si mayàkhilam & bhåsamudràdisaritàü % saüsthànaü grahasaüsthitiþ // ViP_2,13.1 // viùõvàdhàraü yathà caitat $ trailokyaü samavasthitam & paramàrtha÷ ca me prokto % yathà j¤ànaü pradhànataþ // ViP_2,13.2 // yat tu tad bhagavàn àha $ bharatasya mahãpateþ & kathayiùyàmi caritaü % tan mamàkhyàtum arhasi // ViP_2,13.3 // bharataþ sa mahãpàlaþ $ sàlagràme 'vasat kila & yogayuktaþ samàdhàya % vàsudeve manaþ sadà // ViP_2,13.4 // puõyade÷aprabhàvena $ dhyàyata÷ ca sadà harim & kathaü tu nàbhavan muktir % yadàbhåt sa dvijaþ punaþ // ViP_2,13.5 // vipratve ca kçtaü tena $ yad bhåyaþ sumahàtmanà & pårvakarmasvabhàvena % tan mamàkhyàtum arhasi // ViP_2,13.6 // parà÷ara uvàca: sàlagràme mahàbhàgo $ bhagavannyastamànasaþ & uvàsa suciraü kàlaü % maitreya pçthivãpatiþ // ViP_2,13.7 // ahiüsàdiùv a÷eùeùu $ guõeùu guõinàü varaþ & avàpa paramàü kàùñhàü % manasa÷ càpi saüyame // ViP_2,13.8 // yaj¤e÷àcyuta govinda $ màdhavànanta ke÷ava & kçùõa viùõo hçùãke÷ety % àha ràjà sa kevalam // ViP_2,13.9 // After 9c ed. Veïk. ins.: .... .... $ vàsudeva namo 'stu te // ViP_2,13.9*11:1 // iti ràjàha bharato $ ... // ViP_2,13.9*11:2 // nànyaj jagàda maitreya $ kiücit svapnàntareùv api & etat padaü tadarthaü ca % vinà nànyad acintayat // ViP_2,13.10 // samitpuùpaku÷àdànaü $ cakre devakriyàkçte & nànyàni cakre karmàõi % niþsaïgo yogatàpasaþ // ViP_2,13.11 // jagàma so 'bhiùekàrtham $ ekadà tu mahànadãm & sasnau tatra tadà cakre % snànasyànantarakriyàþ // ViP_2,13.12 // athàjagàma tat tãrthaü $ jalaü pàtuü pipàsità & àsannaprasavà brahmann % ekaiva hariõã vanàt // ViP_2,13.13 // tataþ samabhavat tatra $ pãtapràye jale tayà & siühasya nàdaþ sumahàn % sarvapràõibhayaükaraþ // ViP_2,13.14 // tataþ sà sahasà tràsàd $ àplutà nimnagàtañam & atyuccàrohaõenàsyà % nadyàü garbhaþ papàta saþ // ViP_2,13.15 // tam åhyamànaü vegena $ vãcimàlàpariplutam & jagràha sa nçpo garbhàt % patitaü mçgapotakam // ViP_2,13.16 // garbhapracyutiduþkhena $ prottuïgàkramaõena ca & maitreya sàpi hariõã % papàta ca mamàra ca // ViP_2,13.17 // hariõãü tàü vilokyàtha $ vipannàü nçpatàpasaþ & mçgapotaü samàdàya % punar à÷ramam àgataþ // ViP_2,13.18 // cakàrànudinaü càsau $ mçgapotasya vai nçpaþ & poùaõaü puùyamàõa÷ ca % sa tena vavçdhe mune // ViP_2,13.19 // cacàrà÷ramaparyante $ tçõàni gahaneùu saþ & dåraü gatvà ca ÷àrdåla- % tràsàd abhyàyayau punaþ // ViP_2,13.20 // pràtar gatvàtidåraü ca $ sàyam àyàt tadà÷ramam & puna÷ ca bharatasyàbhåd % à÷ramasyoñajàjire // ViP_2,13.21 // tasya tasmin mçge dåra- $ samãpaparivartini & àsãc cetaþ samàsaktaü % na yayàv anyato dvija // ViP_2,13.22 // vimuktaràjyatanayaþ $ projjhità÷eùabàndhavaþ & mamatvaü sa cakàroccais % tasmin hariõabàlake // ViP_2,13.23 // kiü vçkair bhakùito vyàghraiþ $ kiü siühena nipàtitaþ & ciràyamàõe niùkrànte % tasyàsãd iti mànasam // ViP_2,13.24 // eùà vasumatã tasya $ khuràgrakùatakarburà // ViP_2,13.25 // prãtaye mama yàto 'sau $ kva mamaiõakabàlakaþ & viùàõàgreõa madbàhu- % kaõóåyanaparo hi saþ \ kùemeõàbhyàgato 'raõyàd # api màü sukhayiùyati // ViP_2,13.26 // ete låna÷ikhàs tasya $ da÷anair acirodgataiþ & ku÷akà÷à viràjante % bañavaþ sàmagà iva // ViP_2,13.27 // itthaü ciragate tasmin $ sa cakre mànasaü muniþ & prãtiprasannavadanaþ % pàr÷vasthe càbhavan mçge // ViP_2,13.28 // samàdhibhaïgas tasyàsãt $ tanmayatvàdçtàtmanaþ & saütyaktaràjyabhogarddhi- % svajanasyàpi bhåpateþ // ViP_2,13.29 // capale capalaü tasmin $ dåragaü dåragàmini & mçgapote 'bhavac cittaü % sthairyavat tasya bhåpateþ // ViP_2,13.30 // kàlena gacchatà so 'tha $ kàlaü cakre mahãpatiþ & piteva sàsraü putreõa % mçgapotena vãkùitaþ // ViP_2,13.31 // mçgam eùa tadàdràkùãt $ tyajan pràõàn asàv api & tanmayatvena maitreya % nànyat kiücid acintayat // ViP_2,13.32 // tata÷ ca tatkàlakçtàü $ bhàvanàü pràpya tàdç÷ãm & jambåmàrge mahàraõye % jaj¤e jàtismaro mçgaþ // ViP_2,13.33 // jàtismaratvàd udvignaþ $ saüsàràt sa dvijottama & vihàya màtaraü bhåyaþ % sàlagràmam upàyayau // ViP_2,13.34 // ÷uùkais tçõais tathà parõaiþ $ sa kurvann àtmapoùaõam & mçgatvahetubhåtasya % karmaõo niùkçtiü yayau // ViP_2,13.35 // tatra cotsçùñadeho 'sau $ jaj¤e jàtismaro dvijaþ & sadàcàravatàü ÷uddhe % yoginàü pravare kule // ViP_2,13.36 // sarvavij¤ànasaüpannaþ $ sarva÷àstràrthatattvavit & apa÷yat sa ca maitreya % àtmànaü prakçteþ param // ViP_2,13.37 // àtmano 'dhigataj¤àno $ devàdãni mahàmune & sarvabhåtàny abhedena % dadar÷a sa mahàmatiþ // ViP_2,13.38 // na papàñha guruproktàü $ kçtopanayanaþ ÷rutim & na dadar÷a ca karmàõi % ÷àstràõi jagçhe na ca // ViP_2,13.39 // ukto 'pi bahu÷aþ kiücij $ jaóavàkyam abhàùata & tad apy asaüskàraguõaü % gràmyavàkyoktisaü÷ritam // ViP_2,13.40 // apadhvastavapuþ so 'tha $ malinàmbaradhçg dvijaþ & klinnadantàntaraþ sarvaiþ % paribhåtaþ sa nàgaraiþ // ViP_2,13.41 // saümànanà paràü hàniü $ yogarddheþ kurute yataþ & janenàvamato yogã % yogasiddhiü ca vindati // ViP_2,13.42 // tasmàc careta vai yogã $ satàü dharmam adåùayan & janà yathàvamanyeran % gaccheyur naiva saügatim // ViP_2,13.43 // hiraõyagarbhavacanaü $ vicintyetthaü mahàmatiþ & àtmànaü dar÷ayàm àsa % jaóonmattàkçtiü jane // ViP_2,13.44 // bhuïkte kulmàùavàñyàdi- $ ÷àkaü vanyaü phalaü kaõàn & yad yad àpnoti subahu % tad atte kàlasaüyamam // ViP_2,13.45 // pitary uparate so 'tha $ bhràtçbhràtçvyabàndhavaiþ & kàritaþ kùetrakarmàdi % kadannàhàrapoùitaþ // ViP_2,13.46 // sa råkùapãnàvayavo $ jaóakàrã ca karmaõi & sarvalokopakaraõaü % babhåvàhàravetanaþ // ViP_2,13.47 // taü tàdç÷am asaüskàraü $ vipràkçtiviceùñitam & kùattà sauvãraràjasya % viùñiyogyam amanyata // ViP_2,13.48 // After 48c D4,T3,G2,3,ed. Veïk. ins.: .... .... $ kàlyai pa÷um ayojayat // ViP_2,13.48*12:1 // ràtrau taü samalaükçtya $ vai÷aüsanavidhànataþ // ViP_2,13.48*12:2 // adhiùñhitaü mahàkàlã $ j¤àtvà yoge÷varaü tadà // ViP_2,13.48*12:3 // tataþ khaógaü samàdàya $ ni÷itaü ni÷i sà tadà // ViP_2,13.48*12:4 // kùattàraü krårakarmàõam $ acchinat kaõñhamålataþ // ViP_2,13.48*12:5 // pi÷itàrthaparikaraiþ $ papau rudhiram ulbaõam // ViP_2,13.48*12:6 // tataþ sauvãraràjasya $ prayàtasya mahàtmanaþ // ViP_2,13.48*12:7 // viùñikartàtha taü tatra $ viùñiyogyo 'yam ity api // ViP_2,13.48*12:8 // kùattà sauvãraràjasya $ .... .... // ViP_2,13.48*12:9 // sa ràjà ÷ibikàråóho $ gantuü kçtamatir dvija & babhåvekùumatãtãre % kapilarùer varà÷ramam // ViP_2,13.49 // ÷reyaþ kim atra saüsàre $ duþkhapràye nçõàm iti & praùñuü taü mokùadharmaj¤aü % kapilàkhyaü mahàmunim // ViP_2,13.50 // uvàha ÷ibikàü tasya $ kùattur vacanacoditaþ & nçõàü viùñigçhãtànàm % anyeùàü so 'pi madhyagaþ // ViP_2,13.51 // gçhãto viùñinà vipraþ $ sarvaj¤ànaikabhàjanaþ & jàtismaro 'sau pàpasya % kùayakàma uvàha tàm // ViP_2,13.52 // yayau jaóagatiþ so 'tha $ yugamàtràvalokanam & kurvan matimatàü ÷reùñhas % te tv anye tvaritaü yayuþ // ViP_2,13.53 // vilokya nçpatiþ so 'pi $ viùamàü ÷ibikàgatim & kim etad ity àha samaü % gamyatàü ÷ibikàvahàþ // ViP_2,13.54 // punas tathaiva ÷ibikàü $ vilokya viùamàü hasan & nçpaþ kim etad ity àha % bhavadbhir gamyate 'nyathà // ViP_2,13.55 // bhåpater vadatas tasya $ ÷rutvetthaü bahu÷o vacaþ & ÷ibikodvàhakàþ procur % ayaü yàtãty asatvaram // ViP_2,13.56 // ràjovàca: kiü ÷rànto 'sy alpam adhvànaü $ tvayoóhà ÷ibikà mama & kim àyàsasaho na tvaü % pãvàn asi nirãkùyase // ViP_2,13.57 // bràhmaõa uvàca: nàhaü pãvà na caivoóhà $ ÷ibikà bhavato mayà & na ÷rànto 'smi na càyàsaþ % soóhavyo 'sti mahãpate // ViP_2,13.58 // ràjovàca: pratyakùaü dç÷yase pãvàn $ adyàpi ÷ibikà tvayi & ÷rama÷ ca bhàrodvahane % bhavaty eva hi dehinàm // ViP_2,13.59 // bràhmaõa uvàca: pratyakùaü bhavatà bhåpa $ yad dçùñaü mama tad vada & balavàn abala÷ ceti % vàcyaü pa÷càd vi÷eùaõam // ViP_2,13.60 // tvayoóhà ÷ibikà ceti $ tvayy adyàpi ca saüsthità & mithyaitad atra tu bhavठ% ÷çõotu vacanaü mama // ViP_2,13.61 // bhåmau pàdayugasyàsthà $ jaïghe pàdadvaye sthite & årå jaïghàdvayàvasthau % tadàdhàraü tathodaram // ViP_2,13.62 // vakùaþsthalaü tathà bàhå $ skandhau codarasaüsthitau & skandhà÷riteyaü ÷ibikà % mama bhàro 'tra kiü kçtaþ // ViP_2,13.63 // ÷ibikàyàü sthitaü cedaü $ dehaü tvadupalakùitam & tatra tvam aham apy atra % procyate cedam anyathà // ViP_2,13.64 // ahaü tvaü ca tathànye ca $ bhåtair uhyàma pàrthiva & guõapravàhapatito % bhåtavargo 'pi yàty ayam // ViP_2,13.65 // karmava÷yà guõà hy ete $ sattvàdyàþ pçthivãpate & avidyàsaücitaü karma % tac cà÷eùeùu jantuùu // ViP_2,13.66 // àtmà ÷uddho 'kùaraþ ÷ànto $ nirguõaþ prakçteþ paraþ & pravçddhyapacayau nàsya % ekasyàkhilajantuùu // ViP_2,13.67 // yadà nopacayas tasya $ na caivàpacayo nçpa & tadà pãvàn asãtãtthaü % kayà yuktyà tvayeritam // ViP_2,13.68 // bhåpàdajaïghàkañyåru- $ jañharàdiùu saüsthite & ÷ibikeyaü yadà skandhe % tadà bhàraþ samas tvayà // ViP_2,13.69 // tathànyair jantubhir bhåpa $ ÷ibikottho na kevalam & ÷ailadrumagçhottho 'pi % pçthivãsaübhavo 'pi và // ViP_2,13.70 // yadà puüsaþ pçthagbhàvaþ $ pràkçtaiþ kàraõair nçpa & voóhavyas tu tadà bhàraþ % katamo nçpate mayà // ViP_2,13.71 // yaddravyà ÷ibikà ceyaü $ taddravyo bhåtasaügrahaþ & bhavato me 'khilasyàsya % mamatvenopabçühitaþ // ViP_2,13.72 // parà÷ara uvàca: evam uktvàbhavan maunã $ sa vaha¤ chibikàü dvijaþ & so 'pi ràjàvatãryorvyàü % tatpàdau jagçhe tvaran // ViP_2,13.73 // ràjovàca: bho bho visçjya ÷ibikàü $ prasàdaü kuru me dvija & kathyatàü ko bhavàn atra % jàlmaråpadharaþ sthitaþ // ViP_2,13.74 // yo bhavàn yan nimittaü và $ yad àgamanakàraõam & tat sarvaü kathyatàü vidvan % mahyaü ÷u÷råùave tvayà // ViP_2,13.75 // bràhmaõa uvàca: ÷råyatàü ko 'ham ity etad $ vaktuü bhåpa na ÷akyate & upabhoganimittaü ca % sarvatràgamanakriyà // ViP_2,13.76 // sukhaduþkhopabhogau tu $ tau dehàdyupapàdakau & dharmàdharmodbhavau bhoktuü % jantur dehàdim çcchati // ViP_2,13.77 // sarvasyaiva hi bhåpàla $ jantoþ sarvatra kàraõam & dharmàdharmau yatas tasmàt % kàraõaü pçcchyate kutaþ // ViP_2,13.78 // ràjovàca: dharmàdharmau na saüdehaþ $ sarvakàryeùu kàraõam & upabhoganimittaü ca % dehãde÷àntaràgamaþ // ViP_2,13.79 // yat tv etad bhavatà proktaü $ ko 'ham ity etad àtmanaþ & vaktuü na ÷akyate ÷rotuü % tan mamecchà pravartate // ViP_2,13.80 // yo 'sti so 'ham iti brahman $ kathaü vaktuü na ÷akyate & àtmany eva na doùàya % ÷abdo 'ham iti yo dvija // ViP_2,13.81 // bràhmaõa uvàca: ÷abdo 'ham iti doùàya $ nàtmany eùa tathaiva tat & anàtmany àtmavij¤ànaü % ÷abdo và bhràntilakùaõaþ // ViP_2,13.82 // jihvà bravãty aham iti $ dantauùñhau tàlukaü nçpa & ete nàhaü yataþ sarve % vàïniùpàdanahetavaþ // ViP_2,13.83 // kiü hetubhir vadaty eùà $ vàg evàham iti svayam & tathàpi vàï nàham etad % vaktum itthaü na yujyate // ViP_2,13.84 // piõóaþ pçthag yataþ puüsaþ $ ÷iraþpàõyàdilakùaõaþ & tato 'ham iti kutraitàü % saüj¤àü ràjan karomy aham // ViP_2,13.85 // yady anyo 'sti paraþ ko 'pi $ mattaþ pàrthivasattama & tadaiùo 'ham ayaü cànyo % vaktum evam apãùyate // ViP_2,13.86 // yadà samastadeheùu $ pumàn eko vyavasthitaþ & tadà hi ko bhavàn ko 'ham % ity etad viphalaü vacaþ // ViP_2,13.87 // tvaü ràjà ÷ibikà ceyam $ vayaü vàhàþ puraþsaràþ & ayaü ca bhavato loko % na sad etan nçpocyate // ViP_2,13.88 // vçkùàd dàru tata÷ ceyaü $ ÷ibikà tvadadhiùñhità & kva vçkùasaüj¤à yàtà syàd % dàrusaüj¤àtha và nçpa // ViP_2,13.89 // vçkùàråóho mahàràjo $ nàyaü vadati te janaþ & na ca dàruõi sarvas tvàü % bravãti ÷ibikàgatam // ViP_2,13.90 // ÷ibikàdàrusaüghàto $ racanàsthitisaüsthitiþ & anviùyatàü nçpa÷reùñha % tadbhede ÷ibikà tvayà // ViP_2,13.91 // evaü chatra÷alàkànàü $ pçthagbhàvo vimç÷yatàm & kva yàtaü chatram ity eùa % nyàyas tvayi tathà mayi // ViP_2,13.92 // pumàn strã gaur ayaü vàjã $ ku¤jaro vihagas taruþ & deheùu lokasaüj¤eyaü % vij¤eyà karmahetuùu // ViP_2,13.93 // pumàn na devo na naro $ na pa÷ur na ca pàdapaþ & ÷arãràkçtibhedàs tu % bhåpaite karmayonayaþ // ViP_2,13.94 // vastu ràjeti yal loke $ yac ca ràjabhañàtmakam & tathànyac ca nçpetthaü tan % na satsaükalpanàmayam // ViP_2,13.95 // yat tu kàlàntareõàpi $ nànyasaüj¤àm upaiti vai & pariõàmàdisaübhåtaü % tad vastu nçpa tac ca kim // ViP_2,13.96 // tvaü ràjà sarvalokasya $ pituþ putro ripo ripuþ & patnyàþ patiþ pità sånoþ % kaü tvàü bhåpa vadàmy aham // ViP_2,13.97 // tvaü kim etac chiraþ kiü nu $ ÷iras tava tathodaram & kim u pàdàdikaü tvaü vai % tavaitat kiü mahãpate // ViP_2,13.98 // samastàvayavebhyas tvaü $ pçthag bhåpa vyavasthitaþ & ko 'ham ity eva nipuõo % bhåtvà cintaya pàrthiva // ViP_2,13.99 // evaü vyavasthite tattve $ mayàham iti bhàùitum & pçthakkaraõaniùpàdyaü % ÷akyate nçpate katham // ViP_2,13.100 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e trayoda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ni÷amya tasyeti vacaþ $ paramàrthasamanvitam & pra÷rayàvanato bhåtvà % tam àha nçpatir dvijam // ViP_2,14.1 // ø2,D7 ins.: nàham ityàdivàkyena $ pramàõàsaübhave gate // ViP_2,14.1*13:1 // prameyàsaübhavà÷aïkã $ bhåyo bhåyo 'tha pçcchati // ViP_2,14.1*13:2 // ràjovàca: bhagavan yat tvayà proktaü $ paramàrthamayaü vacaþ & ÷rute tasmin bhramantãva % manaso mama vçttayaþ // ViP_2,14.2 // etad vivekavij¤ànaü $ yad a÷eùeùu jantuùu & bhavatà dar÷itaü vipra % tat paraü prakçter mahat // ViP_2,14.3 // nàhaü vahàmi ÷ibikàü $ ÷ibikà na mayi sthità & ÷arãram anyad asmatto % yeneyaü ÷ibikà dhçtà // ViP_2,14.4 // guõapravçttyà bhåtànàü $ pravçttiþ karmacodità & pravartante guõà÷ caite % kiü mameti tvayoditam // ViP_2,14.5 // etasmin paramàrthaj¤a $ mama ÷rotrapathaü gate & mano vihvalatàm eti % paramàrthàrthitàü gatam // ViP_2,14.6 // pårvam eva mahàbhàgaü $ kapilarùim ahaü dvija & praùñum abhyudyato gatvà % ÷reyaþ kiü nv ity asaü÷ayam // ViP_2,14.7 // tadantare ca bhavatà $ yad idaü vàkyam ãritam & tenaiva paramàrthàrthaü % tvayi cetaþ pradhàvati // ViP_2,14.8 // kapilarùir bhagavataþ $ sarvabhåtasya vai kila & viùõor aü÷o jaganmoha- % nà÷àyorvãm upàgataþ // ViP_2,14.9 // sa eva bhagavàn nånam $ asmàkaü hitakàmyayà & pratyakùatàm atra gato % yathaitad bhavatocyate // ViP_2,14.10 // tan mahyaü praõatàya tvaü $ yac chreyaþ paramaü dvija & tad vadàkhilavij¤àna- % jalavãcyudadhir bhavàn // ViP_2,14.11 // bràhmaõa uvàca: bhåpa pçcchasi kiü ÷reyaþ $ paramàrthaü nu pçcchasi & ÷reyàüsy aparamàrthàni % a÷eùàõy eva bhåpate // ViP_2,14.12 // devatàràdhanaü kçtvà $ dhanasaüpadam icchati & putràn icchati ràjyaü ca % ÷reyas tatpràptilakùaõam // ViP_2,14.13 // karma yaj¤àtmakaü ÷reyaþ $ svarlokaphaladàyi yat & ÷reyaþ pradhànaü ca phale % tad evànabhisaühite // ViP_2,14.14 // àtmà dhyeyaþ sadà bhåpa $ yogayuktais tathà param & ÷reyas tasyaiva saüyogaþ % ÷reyo yaþ paramàtmanaþ // ViP_2,14.15 // ÷reyàüsy evam anekàni $ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ & santy atra paramàrthàs tu % na tv ete ÷råyatàü ca me // ViP_2,14.16 // dharmàya tyajyate kiü tu $ paramàrtho dhanaü yadi & vyaya÷ ca kriyate kasmàt % kàmapràptyupalakùaõaþ // ViP_2,14.17 // putra÷ cet paramàrthàkhyaþ $ so 'py anyasya nare÷vara & paramàrthabhåtaþ so 'nyasya % paramàrtho hi tatpità // ViP_2,14.18 // evaü na paramàrtho 'sti $ jagaty asmiü÷ caràcare & paramàrtho hi kàryàõi % kàraõànàm a÷eùataþ // ViP_2,14.19 // ràjyàdipràptir atroktà $ paramàrthatayà yadi & paramàrthà bhavanty atra % na bhavanti ca vai tataþ // ViP_2,14.20 // çgyajuþsàmaniùpàdyaü $ yaj¤akarma mataü tava & paramàrthabhåtaü tatràpi % ÷råyatàü gadato mama // ViP_2,14.21 // yat tu niùpàdyate kàryaü $ mçdà kàraõabhåtayà & tat kàraõànugamanàj % j¤àyate nçpa mçõmayam // ViP_2,14.22 // evaü vinà÷ibhir dravyaiþ $ samidàjyaku÷àdibhiþ & niùpàdyate kriyà yà tu % sà bhavitrã vinà÷inã // ViP_2,14.23 // anà÷ã paramàrtha÷ ca $ pràj¤air abhyupagamyate & tat tu nà÷i na saüdeho % nà÷idravyopapàditam // ViP_2,14.24 // tad evàphaladaü karma $ paramàrtho matas tava & muktisàdhanabhåtatvàt % paramàrtho na sàdhanam // ViP_2,14.25 // dhyànaü caivàtmano bhåpa $ paramàrthàrtha÷abditam & bhedakàri parebhyas tat % paramàrtho na bhedavàn // ViP_2,14.26 // paramàtmàtmanor yogaþ $ paramàrtha itãùyate & mithyaitad anyadravyaü hi % naiti taddravyatàü yataþ // ViP_2,14.27 // tasmàc chreyàüsy a÷eùàõi $ nçpaitàni na saü÷ayaþ & paramàrthas tu bhåpàla % saükùepàc chråyatàü mama // ViP_2,14.28 // eko vyàpã samaþ ÷uddho $ nirguõaþ prakçteþ paraþ & janmavçddhyàdirahita % àtmà sarvagato 'vyayaþ // ViP_2,14.29 // paraj¤ànamayo 'sadbhir $ nàmajàtyàdibhir vibhuþ & na yogavàn na yukto 'bhån % naiva pàrthiva yokùyati // ViP_2,14.30 // tasyàtmaparadeheùu $ sato 'py ekamayaü hi yat & vij¤ànaü paramàrtho 'sau % dvaitino 'tattvadar÷inaþ // ViP_2,14.31 // veõurandhravibhedena $ bhedaþ ùaójàdisaüj¤itaþ & abhedavyàpino vàyos % tathà tasya mahàtmanaþ // ViP_2,14.32 // ekatvaü råpabheda÷ ca $ bàhyakarmapravçttijaþ & devàdibhede 'padhvaste % nàsty evàvaraõo hi saþ // ViP_2,14.33 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e caturda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ity ukte mauninaü bhåya÷ $ cintayànaü mahãpatim & pratyuvàcàtha vipro 'sàv % advaitàntargatàü kathàm // ViP_2,15.1 // bràhmaõa uvàca: ÷råyatàü nçpa÷àrdåla $ yad gãtam çbhuõà purà & avabodhaü janayatà % nidàghasya dvijanmanaþ // ViP_2,15.2 // çbhur nàmàbhavat putro $ brahmaõaþ parameùñhinaþ & vij¤àtatattvasadbhàvo % nisargàd eva bhåpate // ViP_2,15.3 // ø2,D7 ins.: pramàõatarkataþ samyak $ màne meye 'pi ni÷cite // ViP_2,15.3*14 // tasya ÷iùyo nidàgho 'bhåt $ pulastyatanayaþ purà & pràdàd a÷eùavij¤ànaü % sa tasmai parayà mudà // ViP_2,15.4 // avàptaj¤ànatattvasya $ na tasyàdvaitavàsanàm & sa çbhus tarkayàm àsa % nidàghasya nare÷vara // ViP_2,15.5 // devikàyàs tañe vãra- $ nagaraü nàma vai puram & samçddham atiramyaü ca % pulastyena nive÷itam // ViP_2,15.6 // ramyopavanaparyante $ sa tasmin pàrthivottama & nidàgho nàma yogaj¤a % çbhu÷iùyo 'vasat purà // ViP_2,15.7 // divye varùasahasre tu $ samatãte 'sya tat puram & jagàma sa çbhuþ ÷iùyaü % nidàgham avalokitum // ViP_2,15.8 // sa tasya vai÷vadevànte $ dvàràlokanagocare & sthitas tena gçhãtàrgho % nijave÷maprave÷itaþ // ViP_2,15.9 // prakùàlitàïghripàõiü ca $ kçtàsanaparigraham & uvàca sa dvija÷reùñho % bhujyatàm iti sàdaram // ViP_2,15.10 // çbhur uvàca: bho vipravarya bhoktavyaü $ yad annaü bhavato gçhe & tat kathyatàü kadanneùu % na prãtiþ satataü mama // ViP_2,15.11 // nidàgha uvàca: saktuyàvakavàñyànàm $ apåpànàü ca me gçhe & yad rocate dvija÷reùñha % tat tvaü bhuïkùva yathecchayà // ViP_2,15.12 // çbhur uvàca: kadannàni dvijaitàni $ miùñam annaü prayaccha me & saüyàvapàyasàdãni % drapsaphàõitavanti ca // ViP_2,15.13 // nidàgha uvàca: he he ÷àlini madgehe $ yat kiücid ati÷obhanam & bhakùyopasàdhanaü miùñaü % tenàsyànnaü prasàdhaya // ViP_2,15.14 // bràhmaõa uvàca: ity uktà tena sà patnã $ miùñam annaü dvijasya yat & prasàdhitavatã tad vai % bhartur vacanagauravàt // ViP_2,15.15 // taü bhuktavantam icchàto $ miùñam annaü mahàmunim & nidàghaþ pràha bhåpàla % pra÷rayàvanataþ sthitaþ // ViP_2,15.16 // nidàgha uvàca: api te paramà tçptir $ utpannà tuùñir eva ca & api te mànasaü svastham % àhàreõa kçtaü dvija // ViP_2,15.17 // kvanivàso bhavàn vipra $ kva ca gantuü samudyataþ & àgamyate ca bhavatà % yatas tac ca dvijocyatàm // ViP_2,15.18 // çbhur uvàca: kùud yasya tasya bhukte 'nne $ tçptir bràhmaõa jàyate & na me kùud abhavat tçptiü % kasmàn màü paripçcchasi // ViP_2,15.19 // vahninà pàrthive dhàtau $ kùapite kùutsamudbhavaþ & bhavaty ambhasi ca kùãõe % nçõàü tçó api jàyate // ViP_2,15.20 // kùuttçùõe dehadharmàkhye $ na mamaite yato dvija & tataþ kùutsaübhavàbhàvàt % tçptir asty eva me sadà // ViP_2,15.21 // manasaþ svasthatà tuùñi÷ $ cittadharmàv imau dvija & cetaso yasya tat pçccha % pumàn ebhir na yujyate // ViP_2,15.22 // kva nivàsas tavety uktaü $ kva gantàsi ca yat tvayà & kuta÷ càgamyate tatra % tritaye 'pi nibodha me // ViP_2,15.23 // pumàn sarvagato vyàpã $ àkà÷avad ayaü yataþ & kutaþ kutra kva gantàsãty % etad apy arthavat katham // ViP_2,15.24 // so 'haü gantà na càgantà $ naikade÷aniketanaþ & tvaü cànye ca na ca tvaü ca % nànye naivàham apy aham // ViP_2,15.25 // mçùñaü na mçùñam ity eùà $ jij¤àsà me kçtà tava & kiü vakùyatãti tatràpi % ÷råyatàü dvijasattama // ViP_2,15.26 // kim asvàdv atha và mçùñaü $ bhu¤jato 'nnaü dvijottama & mçùñam eva yadàmçùñaü % tad evodvegakàraõam // ViP_2,15.27 // amçùñaü jàyate mçùñaü $ mçùñàd udvijate janaþ & àdimadhyàvasàneùu % kim annaü rucikàrakam // ViP_2,15.28 // mçõmayaü hi gçhaü yadvan $ mçdà liptaü sthiraü bhavet & pàrthivo 'yaü tathà dehaþ % pàrthivaiþ paramàõubhiþ // ViP_2,15.29 // M0 ins.: àlipta àpyàyayataþ $ puüso bhogo 'tra kiü kçtaþ // ViP_2,15.29*15 // yavagodhåmamudgàdi $ ghçtaü tailaü payo dadhi & guóaü phalàdãni tathà % pàrthivàþ paramàõavaþ // ViP_2,15.30 // tad etad bhavatà j¤àtvà $ mçùñàmçùñavicàri yat & tan manaþ samatàlambi % kàryaü sàmyaü hi muktaye // ViP_2,15.31 // bràhmaõa uvàca: ity àkarõya vacas tasya $ paramàrthà÷ritaü nçpa & praõipatya mahàbhàgo % nidàgho vàkyam abravãt // ViP_2,15.32 // prasãda maddhitàrthàya $ kathyatàü yas tvam àgataþ & naùño mohas tavàkarõya % vacàüsy etàni me dvija // ViP_2,15.33 // çbhur uvàca: çbhur asmi tavàcàryaþ $ praj¤àdànàya te dvija & ihàgato 'haü yàsyàmi % paramàrthas tavoditaþ // ViP_2,15.34 // evam ekam idaü viddhi $ na bhedi sakalaü jagat & vàsudevàbhidheyasya % svaråpaü paramàtmanaþ // ViP_2,15.35 // bràhmaõa uvàca: tathety uktvà nidàghena $ praõipàtapuraþsaram & påjitaþ parayà bhaktyà % icchàtaþ prayayàv çbhuþ // ViP_2,15.36 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e pa¤cada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ bràhmaõa uvàca: çbhur varùasahasre tu $ samatãte nare÷vara & nidàghaj¤ànadànàya % tad eva nagaraü yayau // ViP_2,16.1 // nagarasya bahiþ so 'tha $ nidàghaü dadç÷e muniþ & mahàbalaparãvàre % puraü vi÷ati pàrthive // ViP_2,16.2 // dåre sthitaü mahàbhàgaü $ janasaümardavarjakam & kùutkùàmakaõñham àyàntam % araõyàt sasamitku÷am // ViP_2,16.3 // dçùñvà nidàghaü sa çbhur $ upagamyàbhivàdya ca & uvàca kasmàd ekànte % sthãyate bhavatà dvija // ViP_2,16.4 // nidàgha uvàca: bho vipra janasaümardo $ mahàn eùa nare÷vare & pravivikùau puraü ramyaü % tenàtra sthãyate mayà // ViP_2,16.5 // çbhur uvàca: naràdhipo 'tra katamaþ $ katama÷ cetaro janaþ & kathyatàü me dvija÷reùñha % tvam abhij¤o mato mama // ViP_2,16.6 // nidàgha uvàca: yo 'yaü gajendram unmattam $ adri÷çïgasamucchritam & adhiråóho narendro 'yaü % parilokas tathetaraþ // ViP_2,16.7 // çbhur uvàca: etau hi gajaràjànau $ yugapad dar÷itau mama & bhavatà na vi÷eùeõa % pçthakcihnopalakùaõau // ViP_2,16.8 // tat kathyatàü mahàbhàga $ vi÷eùo bhavatànayoþ & j¤àtum icchàmy ahaü ko 'tra % gajaþ ko và naràdhipaþ // ViP_2,16.9 // nidàgha uvàca: gajo yo 'yam adho brahmann $ upary asyaiva bhåpatiþ & vàhyavàhakasaübandhaü % ko na jànàti vai dvija // ViP_2,16.10 // çbhur uvàca: jànàmy ahaü yathà brahmaüs $ tathà màm avabodhaya & adhaþ÷abdanigadyaü kiü % kiü cordhvam abhidhãyate // ViP_2,16.11 // bràhmaõa uvàca: ity uktaþ sahasàruhya $ nidàghaþ pràha tam çbhum & ÷råyatàü kathayàmy eùa % yan màü tvaü paripçcchasi // ViP_2,16.12 // upary ahaü yathà ràjà $ tvam adhaþ ku¤jaro yathà & avabodhàya te brahman % dçùñànto dar÷ito mayà // ViP_2,16.13 // çbhur uvàca: tvaü ràjeva dvija÷reùñha $ sthito 'haü gajavad yadi & tad eva tvaü mamàcakùva % katamas tvam ahaü tathà // ViP_2,16.14 // bràhmaõa uvàca: ity uktaþ satvaras tasya $ pragçhya caraõàv ubhau & nidàghaþ pràha bhagavàn % àcàryas tvam çbhur dhruvam // ViP_2,16.15 // nànyasyàdvaitasaüskàra- $ saüskçtaü mànasaü tathà & yathàcàryasya tena tvàü % manye pràptam ahaü gurum // ViP_2,16.16 // çbhur uvàca: tavopade÷adànàya $ pårva÷u÷råùaõàdçtaþ & gurus te 'ham çbhur nàmnà % nidàgha samupàgataþ // ViP_2,16.17 // tad etad upadiùñaü te $ saükùepeõa mahàmate & paramàrthasàrabhåtaü % yad advaitam a÷eùataþ // ViP_2,16.18 // bràhmaõa uvàca: evam uktvà yayau vidvàn $ nidàghaü sa çbhur guruþ & nidàgho 'py upade÷ena % tenàdvaitaparo 'bhavat // ViP_2,16.19 // sarvabhåtàny abhedena $ dadç÷e sa tadàtmanaþ & tathà brahma tato muktim % avàpa paramàü dvijaþ // ViP_2,16.20 // tathà tvam api dharmaj¤a $ tulyàtmaripubàndhavaþ & bhava sarvagataü jànann % àtmànam avanãpate // ViP_2,16.21 // sitanãlàdibhedena $ yathaikaü dç÷yate nabhaþ & bhràntadçùñibhir àtmàpi % tathaikaþ san pçthak pçthak // ViP_2,16.22 // ekaþ samastaü yad ihàsti kiücit $ tad acyuto vàsti paraü tato 'nyat & so 'haü sa ca tvaü sa ca sarvam etad % àtmasvaråpaü tyaja bhedamoham // ViP_2,16.23 // parà÷ara uvàca: itãritas tena sa ràjavaryas $ tatyàja bhedaü paramàrthadçùñiþ & sa càpi jàtismaraõàptabodhas % tatraiva janmany apavargam àpa // ViP_2,16.24 // iti bharatanarendrasàravçttaü $ kathayati ya÷ ca ÷çõoti bhaktiyuktaþ & sa vimalamatir eti nàtmamohaü % bhavati ca saüsaraõeùu muktiyogyaþ // ViP_2,16.25 // [[iti ÷rãviùõupuràõe dvitãye 'ü÷e ùoóa÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: kathità guruõà samyag $ bhåsamudràdisaüsthitiþ & såryàdãnàü ca saüsthànaü % jyotiùàm api vistaràt // ViP_3,1.1 // devàdãnàü tathà sçùñir $ çùãõàü càpi varõità & càturvarõyasya cotpattis % tiryagyonigatasya ca // ViP_3,1.2 // dhruvaprahlàdacaritaü $ vistaràc ca tvayoditam & manvantaràõy a÷eùàõi % ÷rotum icchàmy anukramàt // ViP_3,1.3 // manvantaràdhipàü÷ caiva $ ÷akradevapurogamàn & bhavatà kathitàn etठ% ÷rotum icchàmy ahaü guro // ViP_3,1.4 // parà÷ara uvàca: atãtànàgatànãha $ yàni manvantaràõi vai & tàny ahaü bhavate samyak % kathayàmi yathàkramam // ViP_3,1.5 // svàyaübhuvo manuþ pårvaü $ manuþ svàrociùas tathà & uttamas tàmasa÷ caiva % raivata÷ càkùuùas tathà // ViP_3,1.6 // ùaó ete manavo 'tãtàþ $ sàmprataü tu raveþ sutaþ & vaivasvato 'yaü yasyaitat % saptamaü vartate 'ntaram // ViP_3,1.7 // svàyaübhuvaü tu kathitaü $ kalpàdàv antaraü mayà & devàs tatrarùaya÷ caiva % yathàvat kathità mayà // ViP_3,1.8 // ata årdhvaü pravakùyàmi $ manoþ svàrociùasya tu & manvantaràdhipàn samyag % devarùãüs tatsutàüs tathà // ViP_3,1.9 // pàràvatàþ satuùità $ devàþ svàrociùe 'ntare & vipa÷cit tatra devendro % maitreyàsãn mahàbalaþ // ViP_3,1.10 // årjaþ stambhas tathà pràõo $ dattolir çùabhas tathà & ni÷cara÷ càrvarãvàü÷ ca % tatra saptarùayo 'bhavan // ViP_3,1.11 // caitrakiüpuruùàdyà÷ ca $ sutàþ svàrociùasya tu & dvitãyam etat kathitam % antaraü ÷çõu cottaram // ViP_3,1.12 // tçtãye 'py antare brahmann $ uttamo nàma yo manuþ & su÷àntir nàma devendro % maitreyàbhåt sure÷varaþ // ViP_3,1.13 // sudhàmànas tathà satyàþ $ ÷ivà÷ càsan pratardanàþ & va÷avartina÷ ca pa¤caite % gaõà dvàda÷akàþ smçtàþ // ViP_3,1.14 // vasiùñhatanayàs tatra $ sapta saptarùayo 'bhavan & ajaþ para÷udivyàdyàs % tathottamamanoþ sutàþ // ViP_3,1.15 // tàmasasyàntare devàþ $ suråpà harayas tathà & satyà÷ ca sudhiya÷ caiva % saptaviü÷atikà gaõàþ // ViP_3,1.16 // ÷ibir indras tathà càsãc $ ÷atayaj¤opalakùaõaþ & saptarùaya÷ ca ye teùàü % tatra nàmàni me ÷çõu // ViP_3,1.17 // jyotirdhàmà pçthuþ kàvya÷ $ caitro 'gnir vanakas tathà & pãvara÷ carùayo hy ete % sapta tatràpi càntare // ViP_3,1.18 // naraþ khyàtiþ ÷àntahayo $ jànujaïghàdayas tathà & putràs tu tàmasasyàsan % ràjànaþ sumahàbalàþ // ViP_3,1.19 // pa¤came càpi maitreya $ raivato nàma nàmataþ & manur vibhu÷ ca tatrendro % devàü÷ caivàntare ÷çõu // ViP_3,1.20 // amitàbhà bhåtarayà $ vaikuõñhàþ sasumedhasaþ & ete devagaõàs tatra % caturda÷a caturda÷a // ViP_3,1.21 // hiraõyaromà veda÷rãr $ årdhvabàhus tathàparaþ & vedabàhuþ sudhàmà ca % parjanya÷ ca mahàmuniþ \ ete saptarùayo vipra # tatràsan raivate 'ntare // ViP_3,1.22 // balabandhuþ susaübhàvyaþ $ satyakàdyà÷ ca tatsutàþ & narendràþ sumahàvãryà % babhåvur munisattama // ViP_3,1.23 // svàrociùa÷ cottama÷ ca $ tàmaso raivatas tathà & priyavratànvayà hy ete % catvàro manavaþ smçtàþ // ViP_3,1.24 // viùõum àràdhya tapasà $ sa ràjarùiþ priyavrataþ & manvantaràdhipàn etàül % labdhavàn àtmavaü÷ajàn // ViP_3,1.25 // ùaùñhe manvantare càsãc $ càkùuùàkhyas tathà manuþ & manojavas tathaivendro % devàn api nibodha me // ViP_3,1.26 // àpyàþ prasåtà bhavyà÷ ca $ pçthugà÷ ca divaukasaþ & mahànubhàvà lekhà÷ ca % pa¤caite hy aùñakà gaõàþ // ViP_3,1.27 // sumedhà virajà÷ caiva $ haviùmàn uttamo madhuþ & atinàmà sahiùõu÷ ca % saptàsann iti carùayaþ // ViP_3,1.28 // åruþ påruþ ÷atadyumna- $ pramukhàþ sumahàbalàþ & càkùuùasya manoþ putràþ % pçthivãpatayo 'bhavan // ViP_3,1.29 // vivasvataþ suto vipra $ ÷ràddhadevo mahàdyutiþ & manuþ saüvartate dhãmàn % sàmprataü saptame 'ntare // ViP_3,1.30 // àdityavasurudràdyà $ devà÷ càtra mahàmune & puraüdaras tathaivàtra % maitreya trida÷e÷varaþ // ViP_3,1.31 // vasiùñhaþ kà÷yapo 'thàtrir $ jamadagniþ sagautamaþ & vi÷vàmitrabharadvàjau % sapta saptarùayo 'tra tu // ViP_3,1.32 // ikùvàku÷ ca nçga÷ caiva $ dhçùñaþ ÷aryàtir eva ca & nariùyanta÷ ca vikhyàto % nàbhàgo diùña eva ca // ViP_3,1.33 // karåùa÷ ca pçùadhra÷ ca $ vasumàül lokavi÷rutaþ & manor vaivasvatasyaite % nava putràþ sudhàrmikàþ // ViP_3,1.34 // viùõu÷aktir anaupamyà $ sattvodriktà sthitau sthità & manvantareùv a÷eùeùu % devatvenàdhitiùñhati // ViP_3,1.35 // aü÷ena tasyà jaj¤e 'sau $ yaj¤aþ svàyaübhuve 'ntare & àkåtyàü mànaso deva % utpannaþ prathame 'ntare // ViP_3,1.36 // tataþ punaþ sa vai devaþ $ pràpte svàrociùe 'ntare & tuùitàyàü samutpanno hy % ajitas tuùitaiþ saha // ViP_3,1.37 // auttame hy antare càpi $ tuùitas tu punaþ sa vai & satyàyàm abhavat satyaþ % satyaiþ saha surottamaiþ // ViP_3,1.38 // tàmasasyàntare caiva $ saüpràpte punar eva hi & haryàyàü haribhiþ sàrdhaü % harir eva babhåva ha // ViP_3,1.39 // raivate 'py antare devaþ $ saübhåtyàü mànaso 'bhavat & saübhåto ràjasaiþ sàrdhaü % devair devavaro hariþ // ViP_3,1.40 // càkùuùe càntare devo $ vaikuõñhaþ puruùottamaþ & vikuõñhàyàm asau jaj¤e % vaikuõñhair daivataiþ saha // ViP_3,1.41 // manvantare tu saüpràpte $ tathà vaivasvate dvija & vàmanaþ ka÷yapàd viùõur % adityàü saübabhåva ha // ViP_3,1.42 // tribhiþ kramair imàül lokठ$ jitvà yena mahàtmanà & puraüdaràya trailokyaü % dattaü nihatakaõñakam // ViP_3,1.43 // ity etàs tanavas tasya $ sapta manvantareùu vai & saptasv evàbhavan vipra % yàbhiþ saürakùitàþ prajàþ // ViP_3,1.44 // yasmàd viùñam idaü sarvaü $ tasya ÷aktyà mahàtmanaþ & tasmàt sa procyate viùõur % vi÷er dhàtoþ prave÷anàt // ViP_3,1.45 // sarve ca devà manavaþ samastàþ $ saptarùayo ye manusånava÷ ca & indra÷ ca yo yas trida÷e÷abhåto % viùõor a÷eùàs tu vibhåtayas tàþ // ViP_3,1.46 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e prathamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: proktàny etàni bhavatà $ sapta manvantaràõi vai & bhaviùyàõy api viprarùe % mamàkhyàtuü tvam arhasi // ViP_3,2.1 // parà÷ara uvàca: såryasya patnã saüj¤àbhåt $ tanayà vi÷vakarmaõaþ & manur yamo yamã caiva % tadapatyàni vai mune // ViP_3,2.2 // asahantã tu sà bhartus $ teja÷ chàyàü yuyoja vai & bhartuþ ÷u÷råùaõe 'raõyaü % svayaü ca tapase yayau // ViP_3,2.3 // saüj¤eyam ity athàrka÷ ca $ chàyàyàm àtmajatrayam & ÷anai÷caraü manuü cànyaü % tapatãü càpy ajãjanat // ViP_3,2.4 // chàyàsaüj¤à dadau ÷àpaü $ yamàya kupità yadà & tadànyeyam asau buddhir % ity àsãd yamasåryayoþ // ViP_3,2.5 // tato vivasvàn àkhyàte $ tayaivàraõyasaüsthitàm & samàdhidçùñyà dadç÷e % tàm a÷vàü tapasi sthitàm // ViP_3,2.6 // vàjiråpadharaþ so 'pi $ tasyàü devàv athà÷vinau & janayàm àsa revantaü % retaso 'nte ca bhàskaraþ // ViP_3,2.7 // àninye ca punaþ saüj¤àü $ svasthànaü bhagavàn raviþ & tejasaþ ÷amanaü càsya % vi÷vakarmà cakàra ha // ViP_3,2.8 // bhramam àropya såryaü tu $ tasya tejovi÷àtanam & kçtavàn aùñamaü bhàgaü % na vya÷àtayatàvyayam // ViP_3,2.9 // yat såryàd vaiùõavaü tejaþ $ ÷àtitaü vi÷vakarmaõà & jàjvalyamànam apatat % tad bhåmau munisattama // ViP_3,2.10 // tvaùñaiva tejasà tena $ viùõo÷ cakram akalpayat & tri÷ålaü caiva ÷arvasya % ÷ibikàü dhanadasya ca // ViP_3,2.11 // ÷aktiü guhasya devànàm $ anyeùàü ca yad àyudham & tat sarvaü tejasà tena % vi÷vakarmà vyavardhayat // ViP_3,2.12 // chàyàsaüj¤àsuto yo 'sau $ dvitãyaþ kathito manuþ & pårvajasya savarõo 'sau % sàvarõis tena kathyate // ViP_3,2.13 // tasya manvantaraü hy etat $ sàvarõikam athàùñamam & tac chçõuùva mahàbhàga % bhaviùyaü kathayàmi te // ViP_3,2.14 // sàvarõis tu manur yo 'sau $ maitreya bhavità tataþ & sutapà÷ càmitàbhà÷ ca % mukhyà÷ càpi tadà suràþ // ViP_3,2.15 // teùàü gaõas tu devànàm $ ekaiko viü÷akaþ smçtaþ & saptarùãn api vakùyàmi % bhaviùyàn munisattama // ViP_3,2.16 // dãptimàn gàlavo ràmaþ $ kçpo drauõis tathàparaþ & matputra÷ ca tathà vyàsa % ç÷ya÷çïga÷ ca saptamaþ // ViP_3,2.17 // viùõuprasàdàd anaghaþ $ pàtàlàntaragocaraþ & virocanasutas teùàü % balir indro bhaviùyati // ViP_3,2.18 // virajà÷ càrvarãvaü÷ ca $ nirmohàdyàs tathàpare & sàvarões tu manoþ putrà % bhaviùyanti nare÷varàþ // ViP_3,2.19 // navamo dakùasàvarõir $ maitreya bhavità manuþ // ViP_3,2.20 // pàrà marãcigarbhà÷ ca $ sudharmàõas tathà tridhà & bhaviùyanti tadà devà % ekaiko dvàda÷o gaõaþ // ViP_3,2.21 // teùàm indro mahàvãryo $ bhaviùyaty adbhuto dvija // ViP_3,2.22 // savano dyutimàn bhavyo $ vasur medhàtithis tathà & jyotiùmàn saptamaþ satyas % tatraite ca maharùayaþ // ViP_3,2.23 // dhçtaketur dãptiketuþ $ pa¤cahasto niràmayaþ & pçthu÷ravàdyà÷ ca tathà % dakùasàvarõikàtmajàþ // ViP_3,2.24 // da÷amo brahmasàvarõir $ bhaviùyati mune manuþ & sudhàmàno viruddhà÷ ca % ÷atasaükhyàs tathà suràþ // ViP_3,2.25 // teùàm indra÷ ca bhavità $ ÷àntir nàma mahàbalaþ & saptarùayo bhaviùyanti % ye tadà tठchçõuùva ca // ViP_3,2.26 // haviùmàn sukçtiþ satyo hy $ apàümårtis tathàparaþ & nàbhàgo 'pratimaujà÷ ca % satyaketus tathaiva ca // ViP_3,2.27 // sukùetra÷ cottamaujà÷ ca $ bhåriùeõàdayo da÷a & brahmasàvarõiputràs tu % rakùiùyanti vasuüdharàm // ViP_3,2.28 // ekàda÷a÷ ca bhavità $ dharmasàvarõiko manuþ // ViP_3,2.29 // vihaügamàþ kàmagamà $ nirmàõarucayas tathà & gaõàs tv ete tadà mukhyà % devànàü ca bhaviùyatàm \ ekaikas triü÷akas teùàü # gaõa÷ cendra÷ ca vai vçùaþ // ViP_3,2.30 // ni÷cara÷ càgnitejà÷ ca $ vapuùmàn viùõur àruõiþ & haviùmàn anagha÷ caite % bhavyàþ saptarùayas tathà // ViP_3,2.31 // sarvagaþ sarvadharmà ca $ devànãkàdayas tathà & bhaviùyanti manos tasya % tanayàþ pçthivã÷varàþ // ViP_3,2.32 // rudraputras tu sàvarõir $ bhavità dvàda÷o manuþ & çtadhàmà ca tatrendro % bhavità ÷çõu me suràn // ViP_3,2.33 // harità lohità devàs $ tathà sumanaso dvija & sukarmàõaþ supàrà÷ ca % da÷akàþ pa¤ca vai gaõàþ // ViP_3,2.34 // tapasvã sutapà÷ caiva $ tapomårtis taporatiþ & tapodhçtir dyuti÷ cànyaþ % saptamas tu tapodhanaþ // ViP_3,2.35 // devavàn upadeva÷ ca $ deva÷reùñhàdayas tathà & manos tasya mahàvãryà % bhaviùyanti sutà nçpàþ // ViP_3,2.36 // trayoda÷o raucyanàmà $ bhaviùyati mune manuþ // ViP_3,2.37 // sutràmàõaþ sukarmàõaþ $ sudharmàõas tathà suràþ & trayas triü÷advibhedàs te % devànàü ye tu vai gaõàþ // ViP_3,2.38 // divaspatir mahàvãryas $ teùàm indro bhaviùyati // ViP_3,2.39 // nirmohas tattvadar÷ã ca $ niùprakampo nirutsukaþ & dhçtimàn avyaya÷ cànyaþ % saptamaþ sutapà muniþ \ saptarùayas tv ime tasya # putràn api nibodha me // ViP_3,2.40 // citrasenavicitràdyà $ bhaviùyanti mahãkùitaþ // ViP_3,2.41 // bhautya÷ caturda÷a÷ càtra $ maitreya bhavità manuþ & ÷ucir indraþ suragaõàs % tatra pa¤ca ÷çõuùva tàn // ViP_3,2.42 // càkùuùà÷ ca pavitrà÷ ca $ kaniùñhà bhràjiràs tathà & vàcàvçddhà÷ ca vai devàþ % saptarùãn api me ÷çõu // ViP_3,2.43 // agnibàhuþ ÷uciþ ÷ukro $ màgadho 'gnãdhra eva ca & yuktas tathà jita÷ cànyo % manuputràn ataþ ÷çõu // ViP_3,2.44 // årugambhãrabudhnàdyà $ manos tasya sutà nçpàþ & kathità muni÷àrdåla % pàlayiùyanti ye mahãm // ViP_3,2.45 // caturyugànte vedànàü $ jàyate kila viplavaþ & pravartayanti tàn etya % bhuvi saptarùayo divaþ // ViP_3,2.46 // kçte kçte smçter vipra $ praõetà jàyate manuþ & devà yaj¤abhujas te tu % yàvan manvantaraü tu tat // ViP_3,2.47 // bhavanti ye manoþ putrà $ yàvan manvantaraü tu taiþ & tadanvayodbhavai÷ caiva % tàvad bhåþ paripàlyate // ViP_3,2.48 // manuþ saptarùayo devà $ bhåpàlà÷ ca manoþ sutàþ & manvantare bhavanty ete % ÷akra÷ caivàdhikàriõaþ // ViP_3,2.49 // caturda÷abhir etais tu $ gatair manvantarair dvija & sahasrayugaparyantaþ % kalpo niþ÷eùa ucyate // ViP_3,2.50 // tàvatpramàõà ca ni÷à $ tato bhavati sattama & brahmaråpadharaþ ÷ete % ÷eùàhàv ambusaüplave // ViP_3,2.51 // trailokyam akhilaü grastvà $ bhagavàn àdikçd vibhuþ & svamàyàsaüsthito vipra % sarvabhåto janàrdanaþ // ViP_3,2.52 // tataþ prabuddho bhagavàn $ yathà pårvaü tathà punaþ & sçùñiü karoty avyayàtmà % kalpe kalpe rajoguõaþ // ViP_3,2.53 // manavo bhåbhujaþ sendrà $ devàþ saptarùayas tathà & sàttviko 'ü÷aþ sthitikaro % jagato dvijasattama // ViP_3,2.54 // caturyuge 'py asau viùõuþ $ sthitivyàpàralakùaõaþ & yugavyavasthàü kurute % yathà maitreya tac chçõu // ViP_3,2.55 // kçte yuge paraü j¤ànaü $ kapilàdisvaråpadhçk & dadàti sarvabhåtàtmà % sarvabhåtahite rataþ // ViP_3,2.56 // cakravartisvaråpeõa $ tretàyàm api sa prabhuþ & duùñànàü nigrahaü kurvan % paripàti jagattrayam // ViP_3,2.57 // vedam ekaü caturbhedaü $ kçtvà ÷àkhà÷atair vibhuþ & karoti bahulaü bhåyo % vedavyàsasvaråpadhçk // ViP_3,2.58 // vedàüs tu dvàpare vyasya $ kaler ante punar hariþ & kalkisvaråpã durvçttàn % màrge sthàpayati prabhuþ // ViP_3,2.59 // evam eùa jagat sarvaü $ paripàti karoti ca & hanti cànteùv anantàtmà % nàsty asmàd vyatireki yat // ViP_3,2.60 // bhåtaü bhavyaü bhaviùyaü ca $ sarvabhåtàn mahàtmanaþ & tad atrànyatra và vipra % sadbhàvaþ kathitas tava // ViP_3,2.61 // manvantaràõy a÷eùàõi $ kathitàni mayà tava & manvantaràdhipàü÷ caiva % kim anyat kathayàmi te // ViP_3,2.62 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: j¤àtam etan mayà tvatto $ yathà sarvam idaü jagat & viùõur viùõau viùõuta÷ ca % na paraü vidyate tataþ // ViP_3,3.1 // etat tu ÷rotum icchàmi $ vyastà vedà mahàtmanà & vedavyàsasvaråpeõa % yathà tena yuge yuge // ViP_3,3.2 // yasmin yasmin yuge vyàso $ yo ya àsãn mahàmune & taü tam àcakùva bhagava¤ % ÷àkhàbhedàü÷ ca me vada // ViP_3,3.3 // parà÷ara uvàca: vedadrumasya maitreya $ ÷àkhàbhedaiþ sahasra÷aþ & na ÷akyo vistaro vaktuü % saükùepeõa ÷çõuùva tam // ViP_3,3.4 // dvàpare dvàpare viùõur $ vyàsaråpã mahàmune & vedam ekaü sa bahudhà % kurute jagato hitaþ // ViP_3,3.5 // vãryaü tejo balaü càlpaü $ manuùyàõàm avekùya ca & hitàya sarvabhåtànàü % vedabhedàn karoti saþ // ViP_3,3.6 // yayà sa kurute tanvà $ vedam ekaü pçthak prabhuþ & vedavyàsàbhidhànà tu % sà mårtir madhuvidviùaþ // ViP_3,3.7 // yasmin manvantare ye ye $ vyàsàs tàüs tàn nibodha me & yathà ca bhedaþ ÷àkhànàü % vyàsena kriyate mune // ViP_3,3.8 // aùñàviü÷atikçtvo vai $ vedo vyasto maharùibhiþ & vaivasvate 'ntare tasmin % dvàpareùu punaþ punaþ // ViP_3,3.9 // vedavyàsà vyatãtà ye $ aùñàviü÷ati sattama & caturdhà yaiþ kçto vedo % dvàpareùu punaþ punaþ // ViP_3,3.10 // dvàpare prathame vyastàþ $ svayaü vedàþ svayaübhuvà & dvitãye dvàpare caiva % vedavyàsaþ prajàpatiþ // ViP_3,3.11 // tçtãye co÷anà vyàsa÷ $ caturthe ca bçhaspatiþ & savità pa¤came vyàso % mçtyuþ ùaùñhe smçtaþ prabhuþ // ViP_3,3.12 // saptame ca tathaivendro $ vasiùñha÷ càùñame smçtaþ & sàrasvata÷ ca navame % tridhàmà da÷ame smçtaþ // ViP_3,3.13 // ekàda÷e tu trivçùà $ bhàradvàjas tataþ param & trayoda÷e càntarikùo % varõã càpi caturda÷e // ViP_3,3.14 // trayyàruõaþ pa¤cada÷e $ ùoóa÷e tu dhanaüjayaþ & kratuüjayaþ saptada÷e % çõajyo 'ùñàda÷e smçtaþ // ViP_3,3.15 // tato vyàso bharadvàjo $ bharadvàjàt tu gautamaþ & gautamàd uttamo vyàso % haryàtmà yo 'bhidhãyate // ViP_3,3.16 // atha haryàtmano venaþ $ smçto vàja÷ravàs tu yaþ & somaþ ÷uùmàyaõas tasmàt % tçõabindur iti smçtaþ // ViP_3,3.17 // çkùo 'bhåd bhàrgavas tasmàd $ vàlmãkir yo 'bhidhãyate & tasmàd asmatpità ÷aktir % vyàsas tasmàd ahaü mune // ViP_3,3.18 // jàtukarõo 'bhavan mattaþ $ kçùõadvaipàyanas tataþ & aùñàviü÷atir ity ete % vedavyàsàþ puràtanàþ // ViP_3,3.19 // eko veda÷ caturdhà tu $ yaiþ kçto dvàparàdiùu // ViP_3,3.20 // bhaviùye dvàpare càpi $ drauõir vyàso bhaviùyati & vyatãte mama putre 'smin % kçùõadvaipàyane munau // ViP_3,3.21 // dhruvam ekàkùaraü brahma $ om ity evaü vyavasthitam & bçhatvàd bçühaõatvàc ca % tad brahmety abhidhãyate // ViP_3,3.22 // praõavàvasthitaü nityaü $ bhår bhuvaþ svar itãryate & çgyajuþsàmàtharvàõaü % yat tasmai brahmaõe namaþ // ViP_3,3.23 // jagataþ pralayotpattau $ yat tat kàraõasaüj¤itam & mahataþ paramaü guhyaü % tasmai subrahmaõe namaþ // ViP_3,3.24 // agàdhàpàram akùayyaü $ jagatsaümohanàlayam & saüprakà÷apravçttibhyàü % puruùàrthaprayojanam // ViP_3,3.25 // sàükhyaj¤ànavatàü niùñhà $ gatiþ ÷amadamàtmanàm & yat tad avyaktam amçtaü % pravçttir brahma ÷à÷vatam // ViP_3,3.26 // pradhànam àtmayoni÷ ca $ guhàsattvaü ca ÷abdyate & avibhàgaü tathà ÷ukram % akùaraü bahudhàtmakam // ViP_3,3.27 // paramabrahmaõe tasmai $ nityam eva namo namaþ & yad råpaü vàsudevasya % paramàtmasvaråpiõaþ // ViP_3,3.28 // etad brahma tridhàbhedam $ abhedam api sa prabhuþ & sarvabhåteùv abhedo 'sau % bhidyate bhinnabuddhibhiþ // ViP_3,3.29 // sa çïmayaþ sàmamayaþ $ sarvàtmà sa yajurmayaþ & çgyajuþsàmasàràtmà % sa evàtmà ÷arãriõàm // ViP_3,3.30 // sa bhidyate vedamayaþ sa vedaü $ karoti bhedair bahubhiþ sa÷àkham & ÷àkhàpraõetà sa samasta÷àkhà % j¤ànasvaråpo bhagavàn anantaþ // ViP_3,3.31 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: àdyo veda÷ catuùpàdaþ $ ÷atasàhasrasaümitaþ & tato da÷aguõaþ kçtsno % yaj¤o 'yaü sarvakàmadhuk // ViP_3,4.1 // tato 'tra matsuto vyàso $ 'ùñàviü÷atitame 'ntare & vedam ekaü catuùpàdaü % caturdhà vyabhajat prabhuþ // ViP_3,4.2 // yathà tu tena vai vyastà $ vedavyàsena dhãmatà & vedàs tathà samastais tair % vyastà vyàsais tathà mayà // ViP_3,4.3 // tad anenaiva vedànàü $ ÷àkhàbhedàn dvijottama & caturyugeùu racitàn % samasteùv avadhàraya // ViP_3,4.4 // kçùõadvaipàyanaü vyàsaü $ viddhi nàràyaõaü prabhum & ko 'nyo hi bhuvi maitreya % mahàbhàratakçd bhavet // ViP_3,4.5 // tena vyastà yathà vedà $ matputreõa mahàtmanà & dvàpare hy atra maitreya % tan me ÷çõu yathàrthataþ // ViP_3,4.6 // brahmaõà codito vyàso $ vedàn vyastuü pracakrame & atha ÷iùyàn sa jagràha % caturo vedapàragàn // ViP_3,4.7 // çgveda÷ràvakaü pailaü $ jagràha sa mahàmuniþ & vai÷ampàyananàmànaü % yajurvedasya càgrahãt // ViP_3,4.8 // jaiminiü sàmavedasya $ tathaivàtharvavedavit & sumantus tasya ÷iùyo 'bhåd % vedavyàsasya dhãmataþ // ViP_3,4.9 // romaharùaõanàmànaü $ mahàbuddhiü mahàmuniþ & såtaü jagràha ÷iùyaü sa % itihàsapuràõayoþ // ViP_3,4.10 // ø2,D7,G3 ins.: àrùàdi bahudhà sthànaü $ devarùiracità÷rayam // ViP_3,4.10*2:1 // itihàsam iti proktaü $ sthaviùñhàdbhutakarmayuk // ViP_3,4.10*2:2 // eka àsãd yajurvedas $ taü caturdhà vyakalpayat & càturhotram abhåd yasmiüs % tena yaj¤am athàkarot // ViP_3,4.11 // àdhvaryavaü yajurbhis tu $ çgbhir hotraü tathà muniþ & audgàtraü sàmabhi÷ cakre % brahmatvaü càpy atharvabhiþ // ViP_3,4.12 // tataþ sa çca uddhçtya $ çgvedaü kçtavàn muniþ & yajåüùi ca yajurvedaü % sàmavedaü ca sàmabhiþ // ViP_3,4.13 // ràj¤as tv atharvavedena $ sarvakarmàõi sa prabhuþ & kàrayàm àsa maitreya % brahmatvaü ca yathàsthitiþ // ViP_3,4.14 // so 'yam eko mahàveda- $ tarus tena pçthakkçtaþ & caturdhà tu tato jàtaü % vedapàdapakànanam // ViP_3,4.15 // bibheda prathamaü vipra $ paila çgvedapàdapam & indrapramataye pràdàd % bàùkalàya ca saühite // ViP_3,4.16 // caturdhà sa bibhedàtha $ bàùkalo nijasaühitàm & baudhyàdibhyo dadau tàs tu % ÷iùyebhyaþ sa mahàmatiþ // ViP_3,4.17 // baudhyàgnimàñharau tadvad $ yàj¤avalkyaparà÷arau & prati÷àkhàs tu ÷àkhàyàs % tasyàs te jagçhur mune // ViP_3,4.18 // indrapramatir ekàü tu $ saühitàü svasutaü tataþ & màõóukeyaü mahàtmànaü % maitreyàdhyàpayat tadà // ViP_3,4.19 // tasya ÷iùyapra÷iùyebhyaþ $ putra÷iùyàn kramàd yayau // ViP_3,4.20 // vedamitras tu ÷àkalyaþ $ saühitàü tàm adhãtavàn & cakàra saühitàþ pa¤ca % ÷iùyebhyaþ pradadau ca tàþ // ViP_3,4.21 // tasya ÷iùyàs tu ye pa¤ca $ teùàü nàmàni me ÷çõu & mudgalo gàlava÷ caiva % vàtsyaþ ÷àlãya eva ca \ ÷i÷iraþ pa¤cama÷ càsãt # maitreya sumahàmuniþ // ViP_3,4.22 // D3,T1.3,G3 ins.: etàni pa¤canàmàni $ saühitàyàþ samà÷ritàþ // ViP_3,4.22*3 // saühitàtritayaü cakre $ ÷àkapåõir athetaraþ & niruktam akarot tadvac % caturthaü munisattama // ViP_3,4.23 // krau¤co vaitàlakis tadvad $ balàka÷ ca mahàmuniþ & nirukta÷ ca caturtho 'bhåd % vedavedàïgapàragaþ // ViP_3,4.24 // ity etàþ prati÷àkhàbhyo $ 'py anu÷àkhà dvijottama & bàùkala÷ càparàs tisraþ % saühitàþ kçtavàn dvija \ ÷iùyaþ kàlàyanir gàrgyas # tçtãya÷ ca tathà javaþ // ViP_3,4.25 // ity ete bahvçcàþ proktàþ $ saühità yaiþ pravartitàþ // ViP_3,4.26 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e caturtho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: yajurvedataroþ ÷àkhàþ $ saptaviü÷an mahàmatiþ & vai÷ampàyananàmàsau % vyàsa÷iùya÷ cakàra vai // ViP_3,5.1 // ÷iùyebhyaþ pradadau tà÷ ca $ jagçhus te 'py anukramàt // ViP_3,5.2 // yàj¤avalkyas tu tasyàbhåd $ brahmaràtasuto dvija & ÷iùyaþ paramadharmaj¤o % guruvçttiparaþ sadà // ViP_3,5.3 // çùir yo 'dya mahàmerau $ samàjenàgamiùyati & tasya vai saptaràtràt tu % brahmahatyà bhaviùyati // ViP_3,5.4 // pårvam evaü munigaõaiþ $ samayo 'bhåt kçto dvija & vai÷ampàyana ekas tu % taü vyatikràntavàüs tadà // ViP_3,5.5 // svasrãyaü bàlakaü so 'tha $ padà spçùñam aghàtayat // ViP_3,5.6 // ÷iùyàn àha ca bhoþ ÷iùyà $ brahmahatyàpahaü vratam & caradhvaü matkçte sarve % na vicàryam idaü tathà // ViP_3,5.7 // athàha yàj¤avalkyas taü $ kim ebhir bhagavan dvijaiþ & kle÷itair alpatejobhi÷ % cariùye 'ham idaü vratam // ViP_3,5.8 // tataþ kruddho guruþ pràha $ yàj¤avalkyaü mahàmatiþ & mucyatàü yat tvayàdhãtaü % matto vipràvamànaka // ViP_3,5.9 // nistejaso vadasy etàn $ yas tvaü bràhmaõapuügavàn & tena ÷iùyeõa nàrtho 'sti % mamàj¤àbhaïgakàriõà // ViP_3,5.10 // yàj¤avalkyas tataþ pràha $ bhaktyaitat te mayoditam & mamàpy alaü tvayàdhãtaü % yan mayà tad idaü dvija // ViP_3,5.11 // parà÷ara uvàca: ity uktvà rudhiràktàni $ saråpàõi yajåüùi saþ & chardayitvà dadau tasmai % yayau ca svecchayà muniþ // ViP_3,5.12 // yajåüùy atha visçùñàni $ yàj¤avalkyena vai dvija & jagçhus tittirãbhåtvà % taittirãyàs tu te tataþ // ViP_3,5.13 // brahmahatyà vrataü cãrõaü $ guruõà coditais tu yaiþ & carakàdhvaryavas te tu % caraõàn munisattama // ViP_3,5.14 // yàj¤avalkyo 'pi maitreya $ pràõàyàmaparàyaõaþ & tuùñàva praõataþ såryaü % yajåüùy abhilaùaüs tataþ // ViP_3,5.15 // yàj¤avalkya uvàca: namaþ savitre dvàràya $ mukter amitatejase & çgyajuþsàmabhåtàya % trayãdhàmavate namaþ // ViP_3,5.16 // namo 'gnãùomabhåtàya $ jagataþ kàraõàtmane & bhàskaràya paraü tejaþ % sauùumõam uru bibhrate // ViP_3,5.17 // kalàkàùñhànimeùàdi- $ kàlaj¤ànàtmane namaþ & dhyeyàya viùõuråpàya % paramàkùararåpiõe // ViP_3,5.18 // bibharti yaþ suragaõàn $ àpyàyenduü svara÷mibhiþ & svadhàmçtena ca pitéüs % tasmai tçptyàtmane namaþ // ViP_3,5.19 // ø,D2.7 ins.: namo 'gnãsomabhåtàya $ sarvasiddhikaràya ca // ViP_3,5.19*4 // himàmbugharmavçùñãnàü $ kartà bhartà ca yaþ prabhuþ & tasmai trikàlabhåtàya % namaþ såryàya vedhase // ViP_3,5.20 // apahanti tamo ya÷ ca $ jagato 'sya jagatpatiþ & sattvadhàmadharo devo % namas tasmai vivasvate // ViP_3,5.21 // satkarmayogyo na jano $ naivàpaþ ÷aucakàraõam & yasminn anudite tasmai % namo devàya bhàsvate // ViP_3,5.22 // spçùño yadaü÷ubhir lokaþ $ kriyàyogyo 'bhijàyate & pavitratàkàraõàya % tasmai ÷uddhàtmane namaþ // ViP_3,5.23 // namaþ savitre såryàya $ bhàskaràya vivasvate & àdityàyàdibhåtàya % devàdãnàü namo namaþ // ViP_3,5.24 // hiraõmayaü rathaü yasya $ ketavo 'mçtadhàriõaþ & vahanti bhuvanàloka- % cakùuùas taü namàmy aham // ViP_3,5.25 // parà÷ara uvàca: ity evamàdibhis tena $ ståyamànaþ stavai raviþ & vàjiråpadharaþ pràha % vrãyatàm iti và¤chitam // ViP_3,5.26 // yàj¤avalkyas tadà pràha $ praõipatya divàkaram & yajåüùi tàni me dehi % yàni santi na me gurau // ViP_3,5.27 // parà÷ara uvàca: evam ukto dadau tasmai $ yajåüùi bhagavàn raviþ & ayàtayàmasaüj¤àni % yàni vetti na tadguruþ // ViP_3,5.28 // yajåüùi yair adhãtàni $ tàni viprair dvijottama & vàjinas te samàkhyàtàþ % såryo '÷vaþ so 'bhavad yataþ // ViP_3,5.29 // ÷àkhàbhedàs tu teùàü vai $ da÷a pa¤ca ca vàjinàm & kaõvàdyàþ sumahàbhàgà % yàj¤avalkyapravartitàþ // ViP_3,5.30 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: sàmavedataroþ ÷àkhà $ vyàsa÷iùyaþ sa jaiminiþ & krameõa yena maitreya % bibheda ÷çõu tan mama // ViP_3,6.1 // ø,D7 ins.: çgyajuþ÷àkhi÷àkho 'yaü $ ÷àkhàsaükhyyà prapa¤cità // ViP_3,6.1*5:1 // sàmàtharvapuràõoktaü $ ÷àkhàsaüj¤àtha kathyate // ViP_3,6.1*5:2 // sumantus tasya putro 'bhåt $ sukarmàsyàpy abhåt sutaþ & adhãtavantàv ekaikàü % saühitàü tau mahàmunã // ViP_3,6.2 // sàhasraü saühitàbhedaü $ sukarmà tatsutas tataþ & cakàra taü ca tacchiùyau % jagçhàte mahàvratau // ViP_3,6.3 // ø2,D7 ins.: putram adhyàpayàm àsa $ sumantum atha jaiminiþ // ViP_3,6.3*6:1 // sumantu÷ capi sumulaü $ putram adhyàpayan muniþ // ViP_3,6.3*6:2 // hiraõyanàbhaþ kausalyaþ $ pauùpi¤ji÷ ca dvijottama & udãcyàþ sàmagàþ ÷iùyàs % tasya pa¤cada÷a smçtàþ // ViP_3,6.4 // hiraõyanàbhàt tàvatyaþ $ saühità yair dvijottamaiþ & gçhãtàs te 'pi cocyante % paõóitaiþ pràcyasàmagàþ // ViP_3,6.5 // lokàkùiþ kuthumi÷ caiva $ kuùãdã làïgalis tathà & pauùpi¤ji÷iùyàs tadbhedaiþ % saühità bahulãkçtàþ // ViP_3,6.6 // hiraõyanàbha÷iùya÷ ca $ caturviü÷atisaühitàþ & provàca kçtinàmàsau % ÷iùyebhyaþ sumahàmatiþ // ViP_3,6.7 // tai÷ càpi sàmavedo 'sau $ ÷àkhàbhir bahulãkçtaþ & atharvaõàm atho vakùye % saühitànàü samuccayam \ atharvavedaü sa muniþ # sumantur amitadyutiþ // ViP_3,6.8 // ÷iùyam adhyàpayàm àsa $ kabandhaü so 'pi taü dvidhà & kçtvà tu devadar÷àya % tathà pathyàya dattavàn // ViP_3,6.9 // devadar÷asya ÷iùyàs tu $ maudgo brahmabalis tathà & ÷aulkàyaniþ pippalàdas % tathànyo munisattama // ViP_3,6.10 // pathyasyàpi trayaþ ÷iùyàþ $ kçtà yair dvija saühitàþ & jàjaliþ kumudàdi÷ ca % tçtãyaþ ÷aunako dvija // ViP_3,6.11 // ÷aunakas tu dvidhà kçtvà $ dadàv ekàü tu babhrave & dvitãyàü saühitàü pràdàt % saindhavàya ca saüj¤ine // ViP_3,6.12 // saindhavàn mu¤jake÷a÷ ca $ 'bhinad vedaü dvidhà punaþ & nakùatrakalpo vedànàü % saühitànàü tathaiva ca // ViP_3,6.13 // caturthaþ syàd àïgirasaþ $ ÷àntikalpa÷ ca pa¤camaþ & ÷reùñhàs tv atharvaõàm ete % saühitànàü vikalpakàþ // ViP_3,6.14 // àkhyànai÷ càpy upàkhyànair $ gàthàbhiþ kalpa÷uddhibhiþ & puràõasaühitàü cakre % puràõàrthavi÷àradaþ // ViP_3,6.15 // ø2,D7 ins.: svayaü dçùñvàrthakathanaü $ pràhur àkhyànakaü budhàþ // ViP_3,6.15*7:1 // ÷rutasyàrthasya kathanam $ upàkhyànaü pracakùate // ViP_3,6.15*7:2 // prakhyàto vyàsa÷iùyo 'bhåt $ såto vai romaharùaõaþ & puràõasaühitàü tasmai % dadau vyàso mahàmuniþ // ViP_3,6.16 // sumati÷ càgnivarcà÷ ca $ mitràyuþ ÷àü÷apàyanaþ & akçtavraõo 'tha sàvarõiþ % ùañ ÷iùyàs tasya càbhavan // ViP_3,6.17 // kà÷yapaþ saühitàkartà $ sàvarõiþ ÷àü÷apàyanaþ & romaharùaõikà cànyà % tiséõàü målasaühità // ViP_3,6.18 // catuùñayenàpy etena $ saühitànàm idaü mune // ViP_3,6.19 // àdyaü sarvapuràõànàü $ puràõaü bràhmam ucyate & aùñàda÷a puràõàni % puràõaj¤àþ pracakùate // ViP_3,6.20 // bràhmaü pàdmaü vaiùõavaü ca $ ÷aivaü bhàgavataü tathà & tathànyaü nàradãyaü ca % màrkaõóeyaü ca saptamam // ViP_3,6.21 // àgneyam aùñamaü caiva $ bhaviùyaü navamaü tathà & da÷amaü brahmavaivartaü % laiïgam ekàda÷aü smçtam // ViP_3,6.22 // vàràhaü dvàda÷aü caiva $ skàndaü càtra trayoda÷am & caturda÷aü vàmanaü ca % kaurmaü pa¤cada÷aü smçtam \ màtsyaü ca gàruóaü caiva # brahmàõóaü ca tataþ param // ViP_3,6.23 // D3,M0, ed. Veïk. ins.: mahàpuràõàny etàni hy $ aùñàda÷a mahàmune // ViP_3,6.23*8:1 // tathà copapuràõàni $ munibhiþ kathitàni ca // ViP_3,6.23*8:2 // sarga÷ ca pratisarga÷ ca $ vaü÷o manvantaràõi ca & sarveùv eteùu kathyante % vaü÷ànucaritaü ca yat // ViP_3,6.24 // yad etat tava maitreya $ puràõaü kathyate mayà & etad vaiùõavasaüj¤aü vai % pàdmasya samanantaram // ViP_3,6.25 // sarge ca pratisarge ca $ vaü÷amanvantaràdiùu & kathyate bhagavàn viùõur % a÷eùeùv eva sattama // ViP_3,6.26 // aïgàni caturo vedà $ mãmàüsà nyàyavistaraþ & puràõaü dharma÷àstraü ca % vidyà hy età÷ caturda÷a // ViP_3,6.27 // àyurvedo dhanurvedo $ gàndharva÷ caiva te trayaþ & artha÷àstraü caturthaü tu % vidyà hy aùñàda÷aiva tàþ // ViP_3,6.28 // j¤eyà brahmarùayaþ pårvaü $ tebhyo devarùayaþ punaþ & ràjarùayaþ punas tebhya % çùiprakçtayas trayaþ // ViP_3,6.29 // iti ÷àkhàþ samàkhyàtàþ $ ÷àkhàbhedàs tathaiva ca & kartàra÷ caiva ÷àkhànàü % bhedahetus tathoditaþ // ViP_3,6.30 // sarvamanvantareùv evaü $ ÷àkhàbhedàþ samàþ smçtàþ // ViP_3,6.31 // pràjàpatyà ÷rutir nityà $ tadvikalpàs tv ime dvija // ViP_3,6.32 // etat tavoditaü sarvaü $ yat pçùño 'ham iha tvayà & maitreya vedasaübaddhaü % kim anyat kathayàmi te // ViP_3,6.33 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: yathàvat kathitaü sarvaü $ yat pçùño 'si mayà guro & ÷rotum icchàmy ahaü tv ekaü % tad bhavàn prabravãtu me // ViP_3,7.1 // ø2 ins.: vedarà÷ir apàro 'sàv $ uktaþ ÷àkhàvibhàgataþ // ViP_3,7.1*9:1 // xxxx paro dharmo $ varõàdãnàm athocyate // ViP_3,7.1*9:2 // saptadvãpàni pàtàla- $ vãthya÷ ca sumahàmune & sapta lokà÷ ca ye 'ntaþsthà % brahmàõóasyàsya sarvataþ // ViP_3,7.2 // sthålaiþ såkùmais tathàsåkùmaiþ $ såkùmàt såkùmatarais tathà & sthålaiþ sthålatarai÷ caitat % sarvaü pràõibhir àvçtam // ViP_3,7.3 // aïgulasyàùñabhàgo 'pi $ na so 'sti munisattama & na santi pràõino yatra % karmabandhanibandhanàþ // ViP_3,7.4 // sarve caite va÷aü yànti $ yamasya bhagavan kila & àyuùo 'nte tato yànti % yàtanàs tatpracoditàþ // ViP_3,7.5 // yàtanàbhyaþ paribhraùñà $ devàdyàsv atha yoniùu & jantavaþ parivartante % ÷àstràõàm eùa nirõayaþ // ViP_3,7.6 // so 'ham icchàmi tac chrotuü $ yamasya va÷avartinaþ & na bhavanti narà yena % tat karma kathayàmalam // ViP_3,7.7 // parà÷ara uvàca: ayam eva mune pra÷no $ nakulena mahàtmanà & pçùñaþ pitàmahaþ pràha % bhãùmo yat tac chçõuùva me // ViP_3,7.8 // bhãùma uvàca: purà mamàgato vatsa $ sakhà kàliïgako dvijaþ & màm uvàca sa pçùño vai % mayà jàtismaro muniþ // ViP_3,7.9 // tenàkhyàtam idaü cedam $ itthaü caitad bhaviùyati & tathà ca tad abhåd vatsa % yathoktaü tena dhãmatà // ViP_3,7.10 // sa pçùña÷ ca mayà bhåyaþ $ ÷raddadhànena vai dvijaþ & yad yad àha na tad dçùñam % anyathà hi mayà kvacit // ViP_3,7.11 // ekadà tu mayà pçùñam $ yad etad bhavatoditam & pràha kàliïgako vipraþ % smçtvà tasya muner vacaþ // ViP_3,7.12 // jàtismareõa kathitaü $ rahasyaü paramaü mama & yamakiükarayor yo 'bhåt % saüvàdas taü bravãmi te // ViP_3,7.13 // G1,M1.2 ins.: narake pacyamànas tu $ yamena paribhàùitaþ // ViP_3,7.13*10:1 // kiü tvayà nàrcito devaþ $ ke÷avaþ kle÷anà÷anaþ // ViP_3,7.13*10:2 // kàliïga uvàca: svapuruùam abhivãkùya pà÷ahastaü $ vadati yamaþ kila tasya karõamåle & parihara madhusådanaprapannàn % prabhur aham anyançõàü na vaiùõavànàm // ViP_3,7.14 // aham amaragaõàrcitena dhàtrà $ yama iti lokahitàhite niyuktaþ // ViP_3,7.15ab // M1.2 ins.: hariguruvimukhàn pra÷àsmi martyàn $ haricaraõapraõatàn namaskaromi & sugatim abhilaùàmi vàsudevàd % aham api bhàgavatasthitàntaràtmà // ViP_3,7.15ab*11 // hariguruva÷ago 'smi na svatantraþ $ prabhavati saüyamane mamàpi viùõuþ // ViP_3,7.15cd // M1.2 ins.: varùa÷atam apãha dharmyamànaü $ vrajati na kà¤canatàmayaþ kadàcit & bhagavati vimukhasya nàsti siddhir % viùam amçtaü bhavatãti naitad asti // ViP_3,7.15*12:[1] // na hi ÷a÷ikaluùacchaviþ kadàcit $ timiraparàbhavatàm upaiti candraþ & bhavati hi harau sthitàntaràtmà % bhç÷amalino 'pi viràjate manuùyaþ // ViP_3,7.15*12:[2] // vçùagaõakaõabhakùa÷aükaroktir $ da÷abalapa¤ca÷ikhàkùapàdavàdàn & mahad api suvicàrya lokatantraü % bhagavadupàsyam çte na siddhir asti // ViP_3,7.15*12:[3] // mukulitakarakuïmalaiþ surendraiþ $ satatanamaskçtapàdapaïkajàya & avihatagataye sanàtanàya % prathamajagatpataye namo 'stv ajàya // ViP_3,7.15*12:[4] // kañakamukuñakarõikàdibhedaiþ $ kanakam abhedam apãùyate yathaikam & surapa÷umanujàdikalpanàbhir % harir akhilàbhir udãryate tathaikaþ // ViP_3,7.16 // kùitijalaparamàõavo 'nilànte $ punar api yànti yathaikatàü dharitryàþ & surapa÷umanujàdayas tathànte % guõakaluùeõa sanàtanena tena // ViP_3,7.17 // harim amaragaõàrcitàïghripadmaü $ praõamati yaþ paramàrthato hi martyaþ & tam apagatasamastapàpabandhaü % vraja parihçtya yathàgnim àjyasiktam // ViP_3,7.18 // iti yamavacanaü ni÷amya pà÷ã $ yamapuruùas tam uvàca dharmaràjam & kathaya mama vibho samastadhàtur % bhavati hareþ khalu yàdç÷o 'sya bhaktaþ // ViP_3,7.19 // yama uvàca: na calati nijavarõadharmato yaþ $ samamatir àtmasuhçdvipakùapakùe & na harati na ca hanti kiücid uccaiþ % sitamanasaü tam avaihi viùõubhaktam // ViP_3,7.20 // kalikaluùamalena yasya nàtmà $ vimalamater malinãkçto 'stamohe & manasi kçtajanàrdanaü manuùyaü % satatam avaihi harer atãva bhaktam // ViP_3,7.21 // kanakam api rahasy avekùya buddhyà $ tçõam iva yaþ samavaiti vai parasvam & bhavati ca bhagavaty ananyacetàþ % puruùavaraü tam avaihi viùõubhaktam // ViP_3,7.22 // sphañikagiri÷ilàmalaþ kva viùõur $ manasi nçõàü kva ca matsaràdidoùaþ & na hi tuhinamayåkhara÷mipu¤je % bhavati hutà÷anadãptijaþ pratàpaþ // ViP_3,7.23 // vimalamatir amatsaraþ pra÷àntaþ $ ÷ucicarito 'khilasattvamitrabhåtaþ & priyahitavacano 'stamànamàyo % vasati sadà hçdi tasya vàsudevaþ // ViP_3,7.24 // vasati hçdi sanàtane ca tasmin $ bhavati pumठjagato 'sya saumyaråpaþ & kùitirasam atiramyam àtmano 'ntaþ % kathayati càrutayaiva ÷àlapotaþ // ViP_3,7.25 // yamaniyamavidhåtakalmaùàõàm $ anudinam acyutasaktamànasànàm & apagatamadamànamatsaràõàü % vraja bhaña dåratareõa mànavànàm // ViP_3,7.26 // hçdi yadi bhagavàn anàdir àste $ harir asi÷aïkhagadàdharo 'vyayàtmà & tadagham aghavighàtakartçbhinnaü % bhavati kathaü sati càndhakàram arke // ViP_3,7.27 // harati paradhanaü nihanti jantån $ vadati tathànçtaniùñhuràõi ya÷ ca & a÷ubhajanitadurmadasya puüsaþ % kaluùamater hçdi tasya nàsty anantaþ // ViP_3,7.28 // na sahati parasaüpadaü vinindàü $ kaluùamatiþ kurute satàm asàdhuþ & na yajati na dadàti ya÷ ca santaü % manasi na tasya janàrdano 'dhamasya // ViP_3,7.29 // paramasuhçdi bàndhave kalatre $ sutatanayàpitçmàtçbhçtyavarge & ÷añhamatir upayàti yo 'rthatçùõàü % tam adhamaceùñam avaihi nàsya bhaktam // ViP_3,7.30 // a÷ubhamatir asatpravçttisaktaþ $ satatam anàryavi÷àlasaïgamattaþ & anudinakçtapàpabandhayatnaþ % puruùapa÷ur na hi vàsudevabhaktaþ // ViP_3,7.31 // sakalam idam ahaü ca vàsudevaþ $ paramapumàn parame÷varaþ sa ekaþ & iti matir amalà bhavaty anante % hçdayagate vraja tàn vihàya dåràt // ViP_3,7.32 // kamalanayana vàsudeva viùõo $ dharaõidharàcyuta ÷aïkhacakrapàõe & bhava ÷araõam itãrayanti ye vai % tyaja bhaña dåratareõa tàn apàpàn // ViP_3,7.33 // vasati manasi yasya so 'vyayàtmà $ puruùavarasya na tasya dçùñipàte & tava gatir athavà mamàsti cakra % pratihatavãryabalasya so 'nyalokyaþ // ViP_3,7.34 // kàliïga uvàca: iti nijabhaña÷àsanàya devo $ ravitanayaþ sa kilàha dharmaràjaþ & mama kathitam idaü ca tena tubhyaü % kuruvara samyag idaü mayàpi coktam // ViP_3,7.35 // bhãùma uvàca: nakulaitan mamàkhyàtaü $ pårvaü tena dvijanmanà & kaliïgade÷àd abhyetya % prãyatà sumahàtmanà // ViP_3,7.36 // mayàpy etad yathànyàyaü $ samyag vatsa tavoditam & yathà viùõum çte nànyat % tràõaü saüsàrasàgare // ViP_3,7.37 // kiükarà daõóapà÷au và $ na yamo na ca yàtanà & samarthàs tasya yasyàtmà % ke÷avàlambanaþ sadà // ViP_3,7.38 // parà÷ara uvàca: etan mune tavàkhyàtaü $ gãtaü vaivasvatena yat & tvatpra÷nànugataü samyak % kim anyac chrotum icchasi // ViP_3,7.39 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e saptamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: bhagavan bhagavàn devaþ $ saüsàravijigãùubhiþ & samàkhyàhi jagannàtho % viùõur àràdhyate yathà // ViP_3,8.1 // D7 ins.: viùõubhaktàdicihnaü yo $ nijadharmaþ puroditaþ // ViP_3,8.1*13:1 // tam evàtisphuñaü vaktuü $ pa¤càdhyàyã vidhãyate // ViP_3,8.1*13:2 // àràdhitàc ca govindàd $ àràdhanaparair naraiþ & yat pràpyate phalaü ÷rotuü % tac cecchàmi mahàmune // ViP_3,8.2 // parà÷ara uvàca: yat pçcchati bhavàn etat $ sagareõa mahàtmanà & aurvaþ pràha yathà pçùñas % tan me kathayataþ ÷çõu // ViP_3,8.3 // sagaraþ praõipatyedam $ aurvaü papraccha bhàrgavam & viùõor àràdhanopàya- % saübandhaü munisattama // ViP_3,8.4 // phalaü càràdhite viùõau $ yat puüsàm abhijàyate & sa càha pçùño yat tena % tan maitreyàkhilaü ÷çõu // ViP_3,8.5 // aurva uvàca: bhaumàn manorathàn svargaü $ svargavandyaü tathàspadam & pràpnoty àràdhite viùõau % nirvàõam api cottamam // ViP_3,8.6 // yad yad icchati yàvac ca $ phalam àràdhite 'cyute & tat tad àpnoti ràjendra % bhåri svalpam athàpi và // ViP_3,8.7 // yat tu pçcchasi bhåpàla $ katham àràdhyate hi saþ & tad ahaü sakalaü tubhyaü % kathayàmi nibodha me // ViP_3,8.8 // varõà÷ramàcàravatà $ puruùeõa paraþ pumàn & viùõur àràdhyate panthà % nànyas tattoùakàraõam // ViP_3,8.9 // yajan yaj¤àn yajaty enaü $ japaty enaü japan nçpa & ghnaüs tathànyàn hinasty enaü % sarvabhåto yato hariþ // ViP_3,8.10 // tasmàt sadàcàravatà $ puruùeõa janàrdanaþ & àràdhyate svavarõokta- % dharmànuùñhànakàriõà // ViP_3,8.11 // bràhmaõaþ kùatriyo vai÷yaþ $ ÷ådra÷ ca pçthivãpate & svadharmatatparo viùõum % àràdhayati nànyathà // ViP_3,8.12 // paràpavàdaü pai÷unyam $ ançtaü ca na bhàùate & anyodvegakaraü vàpi % toùyate tena ke÷avaþ // ViP_3,8.13 // parapatnãparadravya- $ parahiüsàsu yo matim & na karoti pumàn bhåpa % toùyate tena ke÷avaþ // ViP_3,8.14 // na tàóayati no hanti $ pràõino 'nyàü÷ ca dehinaþ & yo manuùyo manuùyendra % toùyate tena ke÷avaþ // ViP_3,8.15 // devadvijaguråõàü yaþ $ ÷u÷råùàsu sadodyataþ & toùyate tena govindaþ % puruùeõa nare÷vara // ViP_3,8.16 // yathàtmani ca putre ca $ sarvabhåteùu yas tathà & hitakàmo haris tena % toùyate sarvadà sukham // ViP_3,8.17 // yasya ràgàdidoùeõa $ na duùñaü nçpa mànasam & vi÷uddhacetasà viùõus % toùyate tena sarvadà // ViP_3,8.18 // varõà÷rameùu ye dharmàþ $ ÷àstroktà nçpasattama & teùu tiùñhan naro viùõum % àràdhayati nànyathà // ViP_3,8.19 // sagara uvàca: tad ahaü ÷rotum icchàmi $ varõadharmàn a÷eùataþ & tathaivà÷ramadharmàü÷ ca % dvijavarya bravãhi tàn // ViP_3,8.20 // aurva uvàca: bràhmaõakùatriyavi÷àü $ ÷ådràõàü ca yathàkramam & tvam ekàgramanà bhåtvà % ÷çõu dharmàn mayoditàn // ViP_3,8.21 // dànaü dadyàd yajed devàn $ yaj¤aiþ svàdhyàyatatparaþ & nityodakã bhaved vipraþ % kuryàc càgniparigraham // ViP_3,8.22 // vçttyarthaü yàjayec cànyàn $ anyàn adhyàpayet tathà & kuryàt pratigrahàdànaü % gurvarthaü nyàyato dvijaþ // ViP_3,8.23 // sarvalokahitaü kuryàn $ nàhitaü kasyacid dvijaþ & maitrã samastabhåteùu % bràhmaõasyottamaü dhanam // ViP_3,8.24 // gràvõi ratne ca pàrakye $ samabuddhir bhaved dvijaþ & çtàv abhigamaþ patnyàü % ÷asyate càsya pàrthiva // ViP_3,8.25 // dànàni dadyàd icchàto $ dvijebhyaþ kùatriyo 'pi hi & yajec ca vividhair yaj¤air % adhãyãta ca pàrthivaþ // ViP_3,8.26 // ÷astràjãvo mahãrakùà $ pravarà tasya jãvikà & tasyàpi prathame kalpe % pçthivãparipàlanam // ViP_3,8.27 // dharitrãpàlanenaiva $ kçtakçtyo naràdhipaþ & bhavanti nçpater aü÷à % yato yaj¤àdikarmaõàm // ViP_3,8.28 // duùñànàü ÷àsanàd ràjà $ ÷iùñànàü paripàlanàt & pràpnoty abhimatàül lokàn % varõasaüsthàkaro nçpaþ // ViP_3,8.29 // pa÷upàlyaü vaõijyaü ca $ kçùiü ca manuje÷vara & vai÷yàya jãvikàü brahmà % dadau lokapitàmahaþ // ViP_3,8.30 // tasyàpy adhyayanaü yaj¤o $ dànaü dharma÷ ca ÷asyate & nityanaimittikàdãnàm % anuùñhànaü ca karmaõàm // ViP_3,8.31 // dvijàtisaü÷rayaü karma $ tàdarthyaü tena poùaõam & krayavikrayajair vàpi % dhanaiþ kàrådbhavena và // ViP_3,8.32 // M0.3,ed. Veïk. ins.: ÷ådrasya sannatiþ ÷aucaü $ sevà svàminy amàyayà // ViP_3,8.32*14:1 // amantrayaj¤à hy aste 'yaü $ tatsaïgo viprarakùaõam // ViP_3,8.32*14:2 // dànaü ca dadyàc chådro 'pi $ pàkayaj¤air yajeta ca & pitryàdikaü ca vai sarvaü % ÷ådraþ kurvãta tena vai // ViP_3,8.33 // bhçtyàdibharaõàrthàya $ sarveùàü ca parigrahaþ & çtukàlàbhigamanaü % svadàreùu mahãpate // ViP_3,8.34 // dayà samastabhåteùu $ titikùà nàbhimànità & satyaü ÷aucam anàyàso % maïgalaü priyavàdità // ViP_3,8.35 // ø2,D7 ins.: ÷arãraü yà tçtãyena $ sva÷ubhenàpi karmaõà // ViP_3,8.35*15:1 // atyantaü na tu kartavyam $ anàyàsaþ sa ucyate // ViP_3,8.35*15:2 // maitry aspçhà tathà tadvad $ akàrpaõyaü nare÷vara & anasåyà ca sàmànyà % varõànàü kathità guõàþ // ViP_3,8.36 // à÷ramàõàü ca sarveùàm $ ete sàmànyalakùaõàþ & guõàüs tathàpaddharmàü÷ ca % vipràdãnàm imठchçõu // ViP_3,8.37 // kùàtraü karma dvijasyoktaü $ vai÷yakarma tathàpadi & ràjanyasya ca vai÷yoktaü % ÷ådrakarma na caitayoþ // ViP_3,8.38 // sàmarthye sati tat tyàjyam $ ubhàbhyàm api pàrthiva & tad evàpadi kartavyaü % na kuryàt karmasaükaram // ViP_3,8.39 // ity ete kathità ràjan $ varõadharmà mayà tava & dharmam à÷ramiõàü samyag % bruvato me ni÷àmaya // ViP_3,8.40 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ aurva uvàca: bàlaþ kçtopanayano $ vedàharaõatatparaþ & gurugehe vased bhåpa % brahmacàrã samàhitaþ // ViP_3,9.1 // ÷aucàcàravatà tatra $ kàryaü ÷u÷råùaõaü guroþ & vratàni caratà gràhyo % veda÷ ca kçtabuddhinà // ViP_3,9.2 // ubhe saüdhye raviü bhåpa $ tathaivàgniü samàhitaþ & upatiùñhet tathà kuryàd % guror apy abhivàdanam // ViP_3,9.3 // sthite tiùñhed vrajed yàte $ nãcair àsãta càsati & ÷iùyo gurau nçpa÷reùñha % pratikålaü na saücaret // ViP_3,9.4 // tenaivoktaþ pañhed vedaü $ nànyacittaþ puraþ sthitaþ & anuj¤àta÷ ca bhikùànnam % a÷nãyàd guruõà tataþ // ViP_3,9.5 // avagàhed apaþ pårvam $ àcàryeõàvagàhitàþ & samijjalàdikaü càsya % kàlyaü kàlyam upànayet // ViP_3,9.6 // gçhãtagràhyaveda÷ ca $ tato 'nuj¤àm avàpya vai & gàrhasthyam àvaset pràj¤o % niùpannaguruniùkçtiþ // ViP_3,9.7 // vidhinàvàptadàras tu $ dhanaü pràpya svakarmaõà & gçhasthakàryam akhilaü % kuryàd bhåpàla ÷aktitaþ // ViP_3,9.8 // nivàpena pitén arced $ yaj¤air devàüs tathàtithãn & annair munãü÷ ca svàdhyàyair % apatyena prajàpatim // ViP_3,9.9 // balikarmaõà ca bhåtàni $ vàtsalyenàkhilaü jagat & pràpnoti lokàn puruùo % nijakarmasamàrjitàn // ViP_3,9.10 // bhikùàbhuja÷ ca ye kecit $ parivràóbrahmacàriõaþ & te 'py atraiva pratiùñhante % gàrhasthyaü tena vai param // ViP_3,9.11 // vedàharaõakàryeõa $ tãrthasnànàya ca prabho & añanti vasudhàü vipràþ % pçthivãdar÷anàya ca // ViP_3,9.12 // aniketà hy anàhàrà $ yatrasàyaügçhàs tu ye & teùàü gçhasthaþ sarveùàü % pratiùñhà yonir eva ca // ViP_3,9.13 // teùàü svàgatadànàdi $ vaktavyaü madhuraü nçpa & gçhàgatànàü dadyàc ca % ÷ayanàsanabhojanam // ViP_3,9.14 // atithir yasya bhagnà÷o $ gçhàt pratinivartate & sa dattvà duùkçtaü tasmai % puõyam àdàya gacchati // ViP_3,9.15 // avaj¤ànam ahaükàro $ dambha÷ caiva gçhe sataþ & paritàpopaghàtau ca % pàruùyaü ca na ÷asyate // ViP_3,9.16 // yas tu samyak karoty evaü $ gçhasthaþ paramaü vidhim & sarvabandhavimukto 'sau % lokàn àpnoty anuttamàn // ViP_3,9.17 // vayaþpariõatau ràjan $ kçtakçtyo gçhà÷ramã & putreùu bhàryàü nikùipya % vanaü gacchet sahaiva và // ViP_3,9.18 // parõamålaphalàhàraþ $ ke÷a÷ma÷rujañàdharaþ & bhåmi÷àyã bhavet tatra % muniþ sarvàtithir nçpa // ViP_3,9.19 // carmakà÷aku÷aiþ kuryàt $ paridhànottarãyake & tadvat triùavaõaü snànaü % ÷astam asya nare÷vara // ViP_3,9.20 // devatàbhyarcanaü homaþ $ sarvàbhyàgatapåjanam & bhikùàbalipradànaü ca % ÷astam asya nare÷vara // ViP_3,9.21 // vanyasnehena gàtràõàm $ abhyaïga÷ càsya ÷asyate & tapasyata÷ ca ràjendra % ÷ãtoùõàdisahiùõutà // ViP_3,9.22 // yas tv etàü niyata÷ caryàü $ vànaprastha÷ caren muniþ & sa dahaty agnivad doùठ% jayel lokàü÷ ca ÷à÷vatàn // ViP_3,9.23 // caturtha÷ cà÷ramo bhikùoþ $ procyate yo manãùibhiþ & tasya svaråpaü gadato % mama ÷rotuü nçpàrhasi // ViP_3,9.24 // putradravyakalatreùu $ tyaktasneho naràdhipa & caturtham à÷ramasthànaü % gacchen nirdhåtamatsaraþ // ViP_3,9.25 // traivargikàüs tyajet sarvàn $ àrambhàn avanãpate & mitràdiùu samo maitraþ % samasteùv eva jantuùu // ViP_3,9.26 // jaràyujàõóajàdãnàü $ vàïmanaþkarmabhiþ kvacit & yuktaþ kurvãta na drohaü % sarvasaïgàü÷ ca varjayet // ViP_3,9.27 // ekaràtrasthitir gràme $ pa¤caràtrasthitiþ pure & tathà tiùñhed yathà prãtir % dveùo và nàsya jàyate // ViP_3,9.28 // pràõayàtrànimittaü ca $ vyaïgàre bhuktavajjane & kàle pra÷astavarõànàü % bhikùàrthaü paryañed gçhàn // ViP_3,9.29 // kàmaþ krodhas tathà darpa- $ mohalobhàdaya÷ ca ye & tàüs tu doùàn parityajya % parivràó nirmamo bhavet // ViP_3,9.30 // abhayaü sarvabhåtebhyo $ dattvà ya÷ carate muniþ & na tasya sarvabhåtebhyo % bhayam utpadyate kvacit // ViP_3,9.31 // kçtvàgnihotraü sva÷arãrasaüsthaü $ ÷àrãram agniü svamukhe juhoti & vipras tu bhikùopagatair havirbhi÷ % citàgninà sa vrajati sma lokàn // ViP_3,9.32 // mokùà÷ramaü ya÷ carate yathoktaü $ ÷uciþ svasaükalpitabuddhiyuktaþ & anindhanaü jyotir iva pra÷àntaþ % sa brahmalokaü ÷rayate dvijàtiþ // ViP_3,9.33 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e navamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ sagara uvàca: kathitaü càturà÷ramyaü $ càturvarõyakriyàs tathà & puüsaþ kriyàm ahaü ÷rotum % icchàmi dvijasattama // ViP_3,10.1 // nityàü naimittikãü kàmyàü $ kriyàü puüsàm a÷eùataþ & samàkhyàhi bhçgu÷reùñha % sarvaj¤o hy asi me mataþ // ViP_3,10.2 // aurva uvàca: yad etad uktaü bhavatà $ nityanaimittikà÷ritam & tad ahaü kathayiùyàmi % ÷çõuùvaikamanà nçpa // ViP_3,10.3 // jàtasya jàtakarmàdi $ kriyàkàõóam a÷eùataþ & putrasya kurvãta pità % ÷ràddhaü càbhyudayàtmakam // ViP_3,10.4 // yugmàüs tu pràïmukhàn vipràn $ bhojayen manuje÷vara & yathàvçtti tathà kuryàd % daivaü pitryaü dvijanmanàm // ViP_3,10.5 // dadhnà yavaiþ sabadarair $ mi÷ràn piõóàn mudà yutaþ & nàndãmukhebhyas tãrthena % dadyàd daivena pàrthiva // ViP_3,10.6 // pràjàpatyena và sarvam $ upacàraü pradakùiõam & kurvãta tat tathà÷eùa- % vçddhikàleùu bhåpate // ViP_3,10.7 // tata÷ ca nàma kurvãta $ pitaiva da÷ame 'hani & devapårvaü naràkhyaü hi % ÷armavarmàdisaüyutam // ViP_3,10.8 // ø,D7 ins.: nàmadheyaü da÷amyàü tu $ kecid icchanti pàrthiva // ViP_3,10.8*16:1 // dvàda÷yàm athavà ràjan $ màse pårõe 'thavà pare // ViP_3,10.8*16:2 // ÷armeti bràhmaõasyoktaü $ varmeti kùatrasaü÷rayam & guptadàsàtmakaü nàma % pra÷astaü vai÷ya÷ådrayoþ // ViP_3,10.9 // nàrthahãnaü na cà÷astaü $ nàpa÷abdayutaü tathà & nàmaïgalyaü jugupsyaü và % nàma kuryàt samàkùaram // ViP_3,10.10 // nàtidãrghaü na hrasvaü và $ nàtigurvakùarànvitam & sukhoccàryaü tu tan nàma % kuryàd yat pravaõàkùaram // ViP_3,10.11 // tato 'nantarasaüskàra- $ saüskçto guruve÷mani & yathoktaü vidhim à÷ritya % kuryàd vidyàparigraham // ViP_3,10.12 // gçhãtavidyo gurave $ dattvà ca gurudakùiõàm & gàrhasthyam icchan bhåpàla % kuryàd dàraparigraham // ViP_3,10.13 // brahmacaryeõa và kàlaü $ kuryàt saükalpapårvakam & guroþ ÷u÷råùaõaü kuryàt % tatputràder athàpi và // ViP_3,10.14 // vaikhànaso vàpi bhavet $ parivràó athavecchayà & pårvasaükalpitaü yàdçk % tàdçk kuryàn mahãpate // ViP_3,10.15 // varùair ekaguõàü bhàryàm $ udvahet triguõaþ svayam & nàtike÷àm ake÷àü và % nàtikçùõàü na piïgalàm // ViP_3,10.16 // nisargato vikalàïgãm $ adhikàïgãü ca nodvahet & nàvi÷uddhàü saromàü và % 'kulajàü vàtirogiõãm // ViP_3,10.17 // na duùñàü duùñavàcàlàü $ vyaïginãü pitçmàtçtaþ & na ÷ma÷ruvya¤janavatãü % na caiva puruùàkçtim // ViP_3,10.18 // na ghargharasvaràü kùàma- $ vàkyàü kàkasvaràü na ca & nàtibaddhekùaõàü tadvad % vçttàkùãü nodvahet striyam // ViP_3,10.19 // yasyà÷ ca loma÷e jaïghe $ gulphau yasyàs tathonnatau & kåpo yasyà hasantyà÷ ca % gaõóayos tàü ca nodvahet // ViP_3,10.20 // ø1,¥,V1,B1.2,D8 ins.: nodvahet tàdç÷ãü kanyàü $ pràj¤aþ kàryavi÷àradaþ // ViP_3,10.20*17 // nàtiråkùacchaviü pàõóu- $ karajàm aruõekùaõàm & àpãnahastapàdàü ca % na kanyàm udvahed budhaþ // ViP_3,10.21 // na vàmanàü nàtidãrghàü $ nodvahet saühatabhruvam & na càticchidrada÷anàü % na karàlamukhãü naraþ // ViP_3,10.22 // pa¤camãü màtçpakùàc ca $ pitçpakùàc ca saptamãm & gçhasthas tådvahet kanyàü % nyàyyena vidhinà nçpa // ViP_3,10.23 // bràhmo daivas tathaivàrùaþ $ pràjàpatyas tathàsuraþ & gàndharvaràkùasau cànyau % pai÷àca÷ càùñamo 'dhamaþ // ViP_3,10.24 // ø,D7 ins.: yaj¤eùu çtvije daiva $ àdàyàrùas tu godvayam // ViP_3,10.24*18:1 // sahau tau caratàü dharmaü $ pràjàpatyo vidhiþ smçtaþ // ViP_3,10.24*18:2 // eteùàü yasya yo dharmo $ varõasyokto maharùibhiþ & kurvãta dàràharaõaü % tenànyaü parivarjayet // ViP_3,10.25 // sadharmacàriõãü pràpya $ gàrhasthyaü sahitas tayà & samudvahed dadàty etat % samyagåóhaü mahàphalam // ViP_3,10.26 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e da÷amo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ sagara uvàca: gçhasthasya sadàcàraü $ ÷rotum icchàmy ahaü mune & lokàd asmàt parasmàc ca % yam àtiùñhan na hãyate // ViP_3,11.1 // aurva uvàca: ÷råyatàü pçthivãpàla $ sadàcàrasya lakùaõam & sadàcàravatà puüsà % jitau lokàv ubhàv api // ViP_3,11.2 // sàdhavaþ kùãõadoùàs tu $ sacchabdaþ sàdhuvàcakaþ & teùàm àcaraõaü yat tu % sadàcàraþ sa ucyate // ViP_3,11.3 // saptarùayo 'tha manavaþ $ prajànàü patayas tathà & sadàcàrasya vaktàraþ % kartàra÷ ca mahãpate // ViP_3,11.4 // bràhme muhårte svasthe ca $ mànase matimàn nçpa & vibuddha÷ cintayed dharmam % arthaü càsyàvirodhinam // ViP_3,11.5 // apãóayà tayoþ kàmam $ ubhayor api cintayet & dçùñàdçùñavinà÷àya % trivarge samadar÷ità // ViP_3,11.6 // parityajed arthakàmau $ dharmapãóàkarau nçpa & dharmam apy asukhodarkaü % lokavikruùñam eva ca // ViP_3,11.7 // tataþ kalyaü samutthàya $ kuryàn maitraü nare÷vara // ViP_3,11.8 // nairçtyàm iùuvikùepam $ atãtyàbhyadhikaü bhuvaþ & dåràd àvasathàn måtraü % purãùaü ca samutsçjet // ViP_3,11.9 // pàdàvasecanocchiùñe $ prakùipen na gçhàïgaõe // ViP_3,11.10 // àtmacchàyàü tarucchàyàü $ gosåryàgnyanilàüs tathà & guruü dvijàtãü÷ ca budho % na meheta kadàcana // ViP_3,11.11 // na kçùñe sasyamadhye và $ govraje janasaüsadi & na vartmani na nadyàdi- % tãrtheùu puruùarùabha // ViP_3,11.12 // nàpsu naivàmbhasas tãre $ ÷ma÷àne na samàcaret & utsargaü vai purãùasya % måtrasya ca visarjanam // ViP_3,11.13 // udaïmukho divà måtraü $ viparãtamukho ni÷i & kurvãtànàpadi pràj¤o % måtrotsargaü ca pàrthiva // ViP_3,11.14 // tçõair àstãrya vasudhàü $ vastrapràvçtamastakaþ & tiùñhen nàticiraü tatra % naiva kiücid udãrayet // ViP_3,11.15 // valmãkamåùikotkhàtàü $ mçdaü nàntarjalàü tathà & ÷aucàva÷iùñàü gehàc ca % nàdadyàl lepasaübhavàm // ViP_3,11.16 // antaþpràõyavapannàü ca $ halotkhàtàü ca pàrthiva & parityajen mçda÷ caitàþ % sakalàþ ÷aucasàdhane // ViP_3,11.17 // ekà liïge gude tisro $ da÷a vàmakare nçpa // ViP_3,11.18ab // After 18a T2.3,G2 ins.: .... .... $ ubhayor mçdvayaü smçtam // ViP_3,11.18a*19:1 // pa¤càpàne gçhasthasya $ .... .... // ViP_3,11.18a*19:2 // hastadvaye ca saptànyà $ mçdaþ ÷aucopapàdikàþ // ViP_3,11.18cd // acchenàgandhaphenena $ jalenàbudbudena ca & àcàmeta mçdaü bhåyas % tathà dadyàt samàhitaþ // ViP_3,11.19 // niùpàditàïghri÷aucas tu $ pàdàv abhyukùya vai punaþ & triþ pibet salilaü tena % tathà dviþ parimàrjayet // ViP_3,11.20 // ÷ãrùaõyàni tataþ khàni $ mårdhànaü ca nçpàlabhet & bàhå nàbhiü ca toyena % hçdayaü càpi saüspç÷et // ViP_3,11.21 // ø2,D7 ins.: prakùàlya pàdau hastau ca $ triþ pibed ambu vãkùitam // ViP_3,11.21*20:1 // saüvçtyàïguùñhamålena $ dviþ pramçjet tato mukham // ViP_3,11.21*20:2 // saühatàbhis tribhiþ pårvaü $ soùñaü tu samupaspç÷et // ViP_3,11.21*20:3 // aïguùñhena prade÷inyà $ xxxxxxxx [lacuna] // ViP_3,11.21*20:4 // aïguùñhànàmikàbhyàü ca $ cakùuþ ÷rotraü punaþ punaþ // ViP_3,11.21*20:5 // kaniùñhàïguùñhato nàbhiü $ hçdayaü tu talena vai // ViP_3,11.21*20:6 // sarvàïgeùu ÷iraþ pa÷càc $ cà÷reõa [??] saüspç÷ed iti // ViP_3,11.21*20:7 // svàcànta÷ ca tataþ kuryàt $ pumàn ke÷aprasàdhanam & àdar÷à¤janamàïgalyaü % durvàdyàlambhanàni ca // ViP_3,11.22 // tataþ svavarõadharmeõa $ vçttyarthaü ca dhanàrjanam & kurvãta ÷raddhàsaüpanno % yajec ca pçthivãpate // ViP_3,11.23 // somasaüsthà haviþsaüsthàþ $ pàkasaüsthà÷ ca saüsthitàþ & dhane yato manuùyàõàü % yatetàto dhanàrjane // ViP_3,11.24 // nadãnadataóàgeùu $ devakhàtajaleùu ca & nityakriyàrthaü snàyãta % giriprasravaõeùu ca // ViP_3,11.25 // kåpeùåddhçtatoyena $ snànaü kurvãta và bhuvi & snàyãtoddhçtatoyena % athavà bhuvy asaübhave // ViP_3,11.26 // ÷ucivastradharaþ snàto $ devarùipitçtarpaõam & teùàm eva hi tãrthena % kurvãta susamàhitaþ // ViP_3,11.27 // trir apaþ prãõanàrthàya $ devànàm apavarjayet & tatharùãõàü yathànyàyaü % sakçc càpi prajàpateþ // ViP_3,11.28 // pitéõàü prãõanàrthàya $ trir apaþ pçthivãpate & pitàmahebhya÷ ca tathà % prãõayet prapitàmahàn // ViP_3,11.29 // màtàmahàya tatpitre $ tatpitre ca samàhitaþ & dadyàt paitreõa tãrthena % kàmyaü cànyac chçõuùva me // ViP_3,11.30 // màtre pramàtre tanmàtre $ gurupatnyai tathà nçpa & gurave màtulàdãnàü % snigdhamitràya bhåbhuje // ViP_3,11.31 // idaü càpi japed ambu $ dadyàd àtmecchayà nçpa & upakàràya bhåtànàü % kçtadevàditarpaõaþ // ViP_3,11.32 // devàsuràs tathà yakùà $ nàgà gandharvaràkùasàþ & pi÷àcà guhyakàþ siddhàþ % kåùmàõóàs taravaþ khagàþ // ViP_3,11.33 // jalecarà bhånilayà $ vàyvàdhàrà÷ ca jantavaþ & tçptim ete prayàntv à÷u % maddattenàmbunàkhilàþ // ViP_3,11.34 // narakeùu samasteùu $ yàtanàsu ca ye sthitàþ & teùàm àpyàyanàyaitad % dãyate salilaü mayà // ViP_3,11.35 // ye bàndhavàbàndhavà và $ ye 'nyajanmani bàndhavàþ & te tçptim akhilà yàntu % ye càsmattoyakàïkùiõaþ // ViP_3,11.36 // yatra kvacana saüsthànàü $ kùuttçùõopahatàtmanàm & idam apy akùayaü càstu % mayà dattaü tilodakam // ViP_3,11.37 // kàmyodakapradànaü te $ mayaitat kathitaü nçpa & yad dattvà prãõayed etan % manuùyaþ sakalaü jagat \ jagadàpyàyanodbhåtaü # puõyam àpnoti cànagha // ViP_3,11.38 // dattvà kàmyodakaü samyag $ etebhyaþ ÷raddhayànvitaþ & àcamya ca tato dadyàt % såryàya salilà¤jalim // ViP_3,11.39 // namo vivasvate brahman $ bhàsvate viùõutejase & jagatsavitre ÷ucaye % savitre karmadàyine // ViP_3,11.40 // tato gçhàrcanaü kuryàd $ abhãùñasurapåjanam & jalàbhiùekapuùpàõàü % dhåpàde÷ ca nivedanaiþ // ViP_3,11.41 // apårvam agnihotraü ca $ kuryàt pràg brahmaõe tataþ // ViP_3,11.42 // prajàpatiü samuddi÷ya $ dadyàd àhutim àdaràt & gçhebhyaþ kà÷yapàyàtha % tato 'numataye kramàt // ViP_3,11.43 // taccheùaü maõikebhyo 'tha $ parjanyebhyaþ kùipet tataþ & dvàre dhàtur vidhàtu÷ ca % madhye ca brahmaõaþ kùipet // ViP_3,11.44 // gçhasya puruùavyàghra $ digdevàn api me ÷çõu // ViP_3,11.45 // indràya dharmaràjàya $ varuõàya tathendave & pràcyàdiùu budho dadyàd % dhuta÷eùàtmakaü balim // ViP_3,11.46 // pràguttare ca digbhàge $ dhanvantaribaliü budhaþ & nirvaped vai÷vadevaü ca % karma kuryàd ataþ param // ViP_3,11.47 // vàyavye vàyave dikùu $ samastàsu tato di÷àm & brahmaõe càntarikùàya % bhànave ca kùiped balim // ViP_3,11.48 // vi÷vedevàn vi÷vabhåtàüs $ tathà vi÷vapatãn pitén & yakùmàõaü ca samuddi÷ya % baliü dadyàn nare÷vara // ViP_3,11.49 // tato 'nyad annam àdàya $ bhåmibhàge ÷ucau budhaþ & dadyàd a÷eùabhåtebhyaþ % svecchayà tatsamàhitaþ // ViP_3,11.50 // devà manuùyàþ pa÷avo vayàüsi $ siddhàþ sayakùoragadaityasaïghàþ & pretàþ pi÷àcàs taravaþ samastà % ye cànnam icchanti mayà pradattam // ViP_3,11.51 // pipãlikàþ kãñapataügakàdyà $ bubhukùitàþ karmanibandhabaddhàþ & prayàntu te tçptim idaü mayànnaü % tebhyo visçùñaü sukhino bhavantu // ViP_3,11.52 // yeùàü na màtà na pità na bandhur $ naivànnasiddhir na tadànnam asti & tattçptaye 'nnaü bhuvi dattam etat % te yàntu tçptiü mudità bhavantu // ViP_3,11.53 // bhåtàni sarvàõi tathànnam etad $ ahaü ca viùõur na yato 'nyad asti & tasmàd ahaü bhåtanikàyabhåtam % annaü prayacchàmi bhavàya teùàm // ViP_3,11.54 // caturda÷o bhåtagaõo ya eùa $ tatra sthità ye 'khilabhåtasaïghàþ & tçptyartham annaü hi mayà nisçùñaü % teùàm idaü te mudità bhavantu // ViP_3,11.55 // ity uccàrya naro dadyàd $ annaü ÷raddhàsamanvitaþ & bhuvi bhåtopakàràya % gçhã sarvà÷rayo yataþ // ViP_3,11.56 // ÷vacaõóàlavihaügànàü $ bhuvi dadyàt tato naraþ & ye cànye patitàþ kecid % apàtrà bhuvi mànavàþ // ViP_3,11.57 // tato godohamàtraü vai $ kàlaü tiùñhed gçhàïgaõe & atithigrahaõàrthàya % tadårdhvaü và yathecchayà // ViP_3,11.58 // atithiü tatra saüpràptaü $ påjayet svàgatàdinà & tathàsanapradànena % pàdaprakùàlanena ca // ViP_3,11.59 // ÷raddhayà cànnadànena $ priyapra÷nottareõa ca & gacchata÷ cànuyànena % prãtim utpàdayed gçhã // ViP_3,11.60 // aj¤àtakulanàmànam $ anyataþ samupàgatam & påjayed atithiü samyaï % naikagràmanivàsinam // ViP_3,11.61 // akiücanam asaübandham $ anyade÷àd upàgatam & asaüpåjyàtithiü bhu¤jan % bhoktukàmaü vrajaty adhaþ // ViP_3,11.62 // svàdhyàyagotracaraõam $ apçùñvà ca tathà kulam & hiraõyagarbhabuddhyà taü % manyetàbhyàgataü gçhã // ViP_3,11.63 // pitrarthaü càparaü vipram $ ekam apy à÷ayen nçpa & tadde÷yaü viditàcàra- % saübhåtiü pà¤cayaj¤ikam // ViP_3,11.64 // annàgraü ca samuddhçtya $ hantakàropakalpitam & nirvàpabhåtaü bhåpàla % ÷rotriyàyopapàdayet // ViP_3,11.65 // dadyàc ca bhikùàtritayaü $ parivràóbrahmacàriõàm & icchayà ca budho dadyàd % vibhave saty avàritam // ViP_3,11.66 // ity ete 'tithayaþ proktàþ $ pràguktà bhikùava÷ ca ye & caturaþ påjayed etàn % nçyaj¤arõàt pramucyate // ViP_3,11.67 // atithir yasya bhagnà÷o $ gçhàd yàty anyatomukhaþ & sa dattvà duùkçtaü tasmai % puõyam àdàya gacchati // ViP_3,11.68 // dhàtà prajàpatiþ ÷akro $ vahnir vasugaõo 'ryamà & pravi÷yàtithim ete vai % bhu¤jante 'nnaü nare÷vara // ViP_3,11.69 // D1,M1 ins.: ye ca viùõuparà nityaü $ ye ca vikhànasà÷ramàþ // ViP_3,11.69*21:1 // pa¤caràtraü vidhànaj¤à $ ye ca viùõuparàyaõàþ // ViP_3,11.69*21:2 // viùõuråpadharà ye te $ viùõum eva samà÷ritàþ // ViP_3,11.69*21:3 // sarvo viùõumayo loka $ iti matvà sthità÷ ca ye // ViP_3,11.69*21:4 // sarva ete hy atithayo $ mçùyà vai sàrvakàlikam // ViP_3,11.69*21:5 // eteùàm ekam atithiü $ påjayet puõyalokabhàk // ViP_3,11.69*21:6 // tasmàd atithipåjàyàü $ yateta satataü naraþ & sa kevalam aghaü bhuïkte % yo bhuïkte tv atithiü vinà // ViP_3,11.70 // tataþ suvàsinãduþkhi- $ garbhiõãvçddhabàlakàn & bhojayet saüskçtànnena % prathamaü caramaü gçhã // ViP_3,11.71 // abhuktavatsu caiteùu $ bhu¤jan bhuïkte 'tiduùkçtam & mçta÷ ca narakaü gatvà % ÷leùmabhug jàyate naraþ // ViP_3,11.72 // asnàtà÷ã malaü bhuïkte hy $ ajapã påya÷oõitam & asaüskçtànnabhuï måtraü % bàlàdiprathamaü ÷akçt // ViP_3,11.73 // T3, ed. Veïk. ins. after 73, G2 after 73ab, D3 before 74ab: abhåtà÷ã kçmiü bhuïkte $ adàtà viùam a÷nute // ViP_3,11.73*22 // tasmàc chçõuùva ràjendra $ yathà bhu¤jãta vai gçhã & bhu¤jata÷ ca yathà puüsaþ % pàpabandho na jàyate // ViP_3,11.74 // iha càrogyam atulaü $ balavçddhis tathà nçpa & bhavaty ariùña÷ànti÷ ca % vairipakùàbhicàrikà // ViP_3,11.75 // snàto yathàvat kçtvà ca $ devarùipitçtarpaõam & pra÷astaratnapàõi÷ ca % bhu¤jãta prayato gçhã // ViP_3,11.76 // kçte jape hute vahnau $ ÷uddhavastradharo nçpa & dattvàtithibhyo viprebhyo % gurubhyaþ saü÷ritàya ca \ puõyagandhadharaþ ÷asta- # màlyadhàrã nare÷vara // ViP_3,11.77 // naikavastradharo 'thàrdra- $ pàõipàdo nare÷vara & vi÷uddhavadanaþ prãto % bhu¤jãta na vidiïmukhaþ // ViP_3,11.78 // pràïmukhodaïmukho vàpi $ na caivànyamanà naraþ & annaü pra÷astaü pathyaü ca % prokùitaü prokùaõodakaiþ // ViP_3,11.79 // na kutsitàhçtaü naiva $ jugupsàvad asaüskçtam & dattvà tu bhuktaü ÷iùyebhyaþ % kùudhitebhyas tathà gçhã // ViP_3,11.80 // pra÷asta÷uddhapàtreùu $ bhu¤jãtàkupito nçpa // ViP_3,11.81 // nàsandãsaüsthite pàtre $ nàde÷e ca nare÷vara & nàkàle nàtisaükãrõe % dattvàgraü ca naro 'gnaye // ViP_3,11.82 // mantràbhimantritaü ÷astaü $ na ca paryuùitaü nçpa & anyatra phalamàüsebhyaþ % ÷uùka÷àkàdikàüs tathà // ViP_3,11.83 // tadvad bàdarikebhya÷ ca $ guóapakvebhya eva ca & bhu¤jãtoddhçtasàràõi % na kadàcin nare÷vara // ViP_3,11.84 // nà÷eùaü puruùo '÷nãyàd $ anyatra jagatãpate & madhvambudadhisarpibhyaþ % saktubhya÷ ca vivekavàn // ViP_3,11.85 // a÷nãyàt tanmanà bhåtvà $ pårvaü tu madhuraü rasam & lavaõàmlau tathà madhye % kañutiktàdikaü tataþ // ViP_3,11.86 // pràg dravaü puruùo '÷nan vai $ madhye ca kañhinà÷anam & punar ante dravà÷ã tu % balàrogye na mu¤cati // ViP_3,11.87 // anindyaü bhakùayed itthaü $ vàgyato 'nnam akutsayan & pa¤cagràsaü mahàmaunaü % pràõàdyàpyàyanàya tat // ViP_3,11.88 // bhuktvà samyag athàcamya $ pràïmukhodaïmukho 'pi và & yathàvat punar àcàmet % pàõã prakùàlya målataþ // ViP_3,11.89 // svasthaþ pra÷àntacittas tu $ kçtàsanaparigrahaþ & abhãùñadevatànàü tu % kurvãta smaraõaü naraþ // ViP_3,11.90 // agnir àpyàyayatv annaü $ pàrthivaü pavaneritaþ & dattàvakà÷aü nabhasà % jarayatv astu me sukham // ViP_3,11.91 // annaü balàya me bhåmer $ apàm agnyanilasya ca & bhavatv etat pariõatau % mamàstv avyàhataü sukham // ViP_3,11.92 // pràõàpànasamànànàm $ udànavyànayos tathà & annaü puùñikaraü càstu % mamàstv avyàhataü sukham // ViP_3,11.93 // agastir agnir vaóavànala÷ ca $ bhuktaü mayànnaü jarayatv a÷eùam & sukhaü ca me tatpariõàmasaübhavaü % yacchantv arogo mama càstu dehe // ViP_3,11.94 // D4 ins.: deheùu sarveùu yathà ca dehã $ .... // ViP_3,11.94*23 // viùõuþ samastendriyadehadehã $ pradhànabhåto bhagavàn yathaikaþ & satyena tenànnam a÷eùam etad % àrogyadaü me pariõàmam etu // ViP_3,11.95 // viùõur attà tathaivànnaü $ pariõàma÷ ca vai yathà & satyena tena vai bhuktaü % jãryatv annam idaü tathà // ViP_3,11.96 // ity uccàrya svahastena $ parimçjya tathodaram & anàyàsapradàyãni % kuryàt karmàõy atandritaþ // ViP_3,11.97 // sacchàstràdivinodena $ sanmàrgàd avirodhinà & dinaü nayet tataþ saüdhyàm % upatiùñhet samàhitaþ // ViP_3,11.98 // dinàntasaüdhyàü såryeõa $ pårvàm çkùair yutàü budhaþ & upatiùñhed yathànyàyaü % samyag àcamya pàrthiva // ViP_3,11.99 // sarvakàlam upasthànaü $ saüdhyayoþ pàrthiveùyate & anyatrasåtakà÷auca- % vibhramàturabhãtitaþ // ViP_3,11.100 // såryeõàbhyudito ya÷ ca $ tyaktaþ såryeõa ca svapan & anyatràturabhàvàt tu % pràya÷cittãyate naraþ // ViP_3,11.101 // tasmàd anudite sårye $ samutthàya mahãpate & upatiùñhen naraþ saüdhyàm % asvapaü÷ ca dinàntajàm // ViP_3,11.102 // upatiùñhanti ye saüdhyàü $ na pårvàü na ca pa÷cimàm & vrajanti te duràtmànas % tàmisraü narakaü nçpa // ViP_3,11.103 // punaþ pàkam upàdàya $ sàyam apy avanãpate & vai÷vadevanimittaü vai % patny amantraü baliü haret // ViP_3,11.104 // tatràpi ÷vapacàdibhyas $ tathaivànnàpavarjanam // ViP_3,11.105 // atithiü càgataü tatra $ sva÷aktyà påjayed budhaþ & pàda÷aucàsanaprahva- % svàgatoktyà ca påjanam \ tata÷ cànnapradànena # ÷ayanena ca pàrthiva // ViP_3,11.106 // dinàtithau tu vimukhe $ gate yat pàtakaü nçpa & tad evàùñaguõaü puüsàü % såryoóhe vimukhe gate // ViP_3,11.107 // tasmàt sva÷aktyà ràjendra $ såryoóham atithiü naraþ & påjayet påjite tasmin % påjitàþ sarvadevatàþ // ViP_3,11.108 // anna÷àkàmbudànena $ sva÷aktyà prãõayet pumàn & ÷ayanaprastaramahã- % pradànair athavàpi tam // ViP_3,11.109 // kçtapàdàdi÷auca÷ ca $ bhuktvà sàyaü tato gçhã & gacched asphuñitàü ÷ayyàm % api dàrumayãü nçpa // ViP_3,11.110 // nàvi÷àlàü na và bhagnàü $ nàsamàü malinàü na ca & na ca jantumayãü ÷ayyàm % adhitiùñhed anàstçtàm // ViP_3,11.111 // pràcyàü di÷i ÷iraþ ÷astaü $ yàmyàyàm athavà nçpa & sadaiva svapataþ puüso % viparãtaü tu rogadam // ViP_3,11.112 // çtàv upagamaþ ÷astaþ $ svapatnyàm avanãpate & punnàmarkùe ÷ubhe kàle % jyeùñhayugmàsu ràtriùu // ViP_3,11.113 // nàsnàtàü tu striyaü gacchen $ nàturàü na rajasvalàm & nàniùñàü na prakupitàü % nàpra÷astàü na garbhiõãm // ViP_3,11.114 // nàdakùiõàü nànyakàmàü $ nàkàmàü nànyayoùitam & kùutkùàmàm atibhuktàü và % svayaü caibhir guõair yutaþ // ViP_3,11.115 // snàtaþ sraggandhadhçk prãtaþ $ nàdhmàtaþ kùudhito 'pi và & sakàmaþ sànuràga÷ ca % vyavàyaü puruùo vrajet // ViP_3,11.116 // caturda÷y aùñamã caiva $ amàvàsyàtha pårõimà & parvàõy etàni ràjendra % ravisaükràntir eva ca // ViP_3,11.117 // tailastrãmàüsasaübhogã $ parvasv eteùu vai pumàn & viõmåtrabhojanaü nàma % prayàti narakaü mçtaþ // ViP_3,11.118 // a÷eùaparvasv eteùu $ tasmàt saüyamibhir budhaiþ & bhàvyaü sacchàstradevejyà- % dhyànajapyaparair naraiþ // ViP_3,11.119 // nànyayonàv ayonau và $ nopayuktauùadhas tathà & devadvijaguråõàü ca % vyavàyã nà÷raye bhavet // ViP_3,11.120 // caityacatvaratãreùu $ naiva goùñhe catuùpathe & naiva ÷ma÷ànopavane % salileùu mahãpate // ViP_3,11.121 // proktaparvasv a÷eùeùu $ naiva bhåpàla saüdhyayoþ & gacched vyavàyaü matimàn % na måtroccàrapãóitaþ // ViP_3,11.122 // parvasv abhigamo 'dhanyo $ divà pàpaprado nçpa & bhuvi rogaprado néõàm % apra÷asto jalà÷aye // ViP_3,11.123 // paradàràn na gaccheta $ manasàpi kadàcana & kim u vàcàsthibandho 'pi % nàsti teùu vyavàyinàm // ViP_3,11.124 // mçto narakam abhyeti $ hãyate 'tràpi càyuùaþ & paradàraratiþ puüsàm % ubhayatràpi bhãtidà // ViP_3,11.125 // iti matvà svadàreùu $ çtumatsu budho vrajet & yathoktadoùahãneùu % sakàmeùv ançtàv api // ViP_3,11.126 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e ekàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ aurva uvàca: devagobràhmaõàn siddha- $ vçddhàcàryàüs tathàrcayet & dvikàlaü ca namet saüdhyàm % agnãn upacaret tathà // ViP_3,12.1 // sadànupahate vastre $ pra÷astà÷ ca tathauùadhãþ & gàruóàni ca ratnàni % bibhçyàt prayato naraþ // ViP_3,12.2 // prasnigdhàmalake÷a÷ ca $ sugandha÷ càruveùadhçk & sitàþ sumanaso hçdyà % bibhçyàc ca naraþ sadà // ViP_3,12.3 // kiücit parasvaü na haren $ nàlpam apy apriyaü vadet & priyaü ca nànçtaü bråyàn % nànyadoùàn udãrayet // ViP_3,12.4 // nànyastriyaü tathà vairaü $ rocayet puruùe÷vara & na duùñayànam àrohet % kålacchàyàü na saü÷rayet // ViP_3,12.5 // vidviùñapatitonmatta- $ bahuvairàdikãñakaiþ & bandhakãbandhakãbhartç- % kùudrànçtakathaiþ saha // ViP_3,12.6 // tathàtivyaya÷ãlai÷ ca $ parivàdarataiþ ÷añhaiþ & budho maitrãü na kurvãta % naikaþ panthànam à÷rayet // ViP_3,12.7 // nàvagàhej jalaughasya $ vegam agre nare÷vara & pradãptaü ve÷ma na vi÷en % nàrohec chikharaü taroþ // ViP_3,12.8 // na kuryàd dantasaügharùaü $ na kuùõãyàc ca nàsikàm & nàsaüvçtamukho jçmbhec % ÷vàsakàsau ca varjayet // ViP_3,12.9 // noccair haset sa÷abdaü ca $ na mu¤cet pavanaü budhaþ & nakhàn na khàdayec chindyàn % na tçõaü na mahãü likhet // ViP_3,12.10 // na ÷ma÷ru bhakùayel loùñaü $ na mçd nãyàd vicakùaõaþ & jyotãüùy amedhyaþ ÷astàni % nàbhivãkùeta ca prabho // ViP_3,12.11 // nagnàü parastriyaü caiva $ såryaü càstamanodaye & na huükuryàc chavaü caiva % ÷avagandho hi somajaþ // ViP_3,12.12 // catuùpathaü caityataruü $ ÷ma÷ànopavanàni ca & duùñastrãsaünikarùaü ca % varjayen ni÷i sarvadà // ViP_3,12.13 // påjyadevadvijajyoti÷- $ chàyàü nàtikramed budhaþ & naikaþ ÷ånyàñavãü gacchen % na ca ÷ånyagçhe vaset // ViP_3,12.14 // ke÷àsthikaõñakàmedhya- $ balibhasmatuùàüs tathà & snànàrdradharaõãü caiva % dårataþ parivarjayet // ViP_3,12.15 // nànàryàn à÷rayet kàü÷cin $ na jihmaü rocayed budhaþ & upasarpeta na vyàlàü÷ % ciraü tiùñhen na cotthitaþ // ViP_3,12.16 // atãva jàgarasvapne $ tadvat sthànàsane budhaþ & na seveta tathà ÷ayyàü % vyàyàmaü ca nare÷vara // ViP_3,12.17 // daüùñriõaþ ÷çïgiõa÷ caiva $ pràj¤o dåreõa varjayet & ava÷yàyaü ca ràjendra % puro vàtàtapau tathà // ViP_3,12.18 // na snàyàn na svapen nagno $ na caivopaspç÷ed budhaþ & muktakaccha÷ ca nàcàmed % devàdyarcàü ca varjayet // ViP_3,12.19 // homadevàrcanàdyàsu $ kriyàsv àcamane tathà & naikavastraþ pravarteta % dvijavàcanake jape // ViP_3,12.20 // nàsama¤jasa÷ãlais tu $ sahàsãta kadàcana & sadvçttasaünikarùo hi % kùaõàrdham api ÷asyate // ViP_3,12.21 // virodhaü nottamair gacchen $ nàdhamai÷ ca sadà budhaþ & vivàha÷ ca vivàda÷ ca % tulya÷ãlair nçpeùyate // ViP_3,12.22 // nàrabheta kaliü pràj¤aþ $ ÷uùkavairaü ca varjayet & apy alpahàniþ soóhavyà % vaireõàrthàgamaü tyajet // ViP_3,12.23 // snàto nàïgàni nirmàrjet $ snàna÷àñyà na pàõinà & na ca nirdhånayet ke÷àn % nàcàmec caiva cotthitaþ // ViP_3,12.24 // pàdena nàkramet pàdaü $ na påjyàbhimukhaü nayet & vãràsanaü guror agre % bhajeta vinayànvitaþ // ViP_3,12.25 // apasavyaü na gacchec ca $ devàgàracatuùpathàn & màïgalyapåjyàü÷ ca tato % viparãtàn na dakùiõam // ViP_3,12.26 // somàgnyarkàmbuvàyånàü $ påjyànàü ca na saümukham & kuryàt ùñhãvanaviõmåtra- % samutsargaü ca paõóitaþ // ViP_3,12.27 // tiùñhan na måtrayet tadvat $ panthànaü nàvamåtrayet & ÷leùmaviõmåtraraktàni % sarvadaiva na laïghayet // ViP_3,12.28 // ÷leùmasiühànakotsargo $ nànnakàle pra÷asyate & balimaïgalajapyàdau % na home na mahàjane // ViP_3,12.29 // yoùito nàvamanyeta $ na càsàü vi÷vased budhaþ & na caiverùyur bhavet tàsu % nàdhikuryàt kadàcana // ViP_3,12.30 // maïgalyapuùparatnàjya- $ påjyàn anabhivàdya ca & na niùkramed gçhàt pràj¤aþ % sadàcàraparo nçpa // ViP_3,12.31 // catuùpathàn namas kuryàt $ kàle homaparo bhavet & dãnàn abhyuddharet sàdhån % upàsãta bahu÷rutàn // ViP_3,12.32 // devarùipåjakaþ samyak $ pitçpiõóodakapradaþ & satkartà càtithãnàü yaþ % sa lokàn uttamàn vrajet // ViP_3,12.33 // D5 ins.: ekàgracittasya dçóhavratasya $ sarvendriyaprãtinivartakasya & adhyàtmayoge yatamànasasya % mokùo dhruvaü nityam ahiüsakasya // ViP_3,12.33*24 // hitaü mitaü priyaü kàle $ va÷yàtmà yo 'bhibhàùate & sa yàti lokàn àhlàda- % hetubhåtàn nçpàkùayàn // ViP_3,12.34 // dhãmàn hrãmàn kùamàyukta $ àstiko vinayànvitaþ & vidyàbhijanavçddhànàü % yàti lokàn anuttamàn // ViP_3,12.35 // akàlagarjitàdau tu $ parvasv à÷aucakàdiùu & anadhyàyaü budhaþ kuryàd % uparàgàdike tathà // ViP_3,12.36 // ÷amaü nayati yaþ kruddhàn $ sarvabandhur amatsarã & bhãtà÷vàsanakçt sàdhuþ % svargas tasyàlpakaü phalam // ViP_3,12.37 // varùàtapàdike chatrã $ daõóã ràtryañavãùu ca & ÷arãratràõakàmo vai % sopànatkaþ sadà vrajet // ViP_3,12.38 // nordhvaü na tiryag dåraü và $ nirãkùan paryañed budhaþ & yugamàtraü mahãpçùñhaü % naro gacched vilokayan // ViP_3,12.39 // doùahetån a÷eùàü÷ ca $ va÷yàtmà yo nirasyati & tasya dharmàrthakàmànàü % hànir nàlpàpi jàyate // ViP_3,12.40 // G2.3,ed. Veïk. ins.: sadàcàrarataþ pràj¤o $ vidyàvinaya÷ikùitaþ // ViP_3,12.40*25 // pàpe 'py apàpaþ puruùe $ 'py abhidhatte priyàõi yaþ & maitrãdravàntaþkaraõas % tasya muktiþ kare sthità // ViP_3,12.41 // ye kàmakrodhalobhànàü $ vãtaràgà na gocare & sadàcàrasthitàs teùàm % anubhàvair dhçtà mahã // ViP_3,12.42 // tasmàt satyaü vadet pràj¤o $ yat paraprãtikàraõam & satyaü yat paraduþkhàya % tatra maunaparo bhavet // ViP_3,12.43 // priyam uktaü hitaü naitad $ iti matvà na tad vadet & ÷reyas tatra hitaü vàkyaü % yady apy atyantam apriyam // ViP_3,12.44 // pràõinàm upakàràya $ yad eveha paratra ca & karmaõà manasà vàcà % tad eva matimàn bhajet // ViP_3,12.45 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ aurva uvàca: sacailasya pituþ snànaü $ jàte putre vidhãyate & jàtakarma tathà kuryàc % ÷ràddham abhyudaye ca yat // ViP_3,13.1 // yugmàn devàü÷ ca pitryàü÷ ca $ samyak savyakramàd dvijàn & påjayed bhojayec caiva % tanmanà nànyamànasaþ // ViP_3,13.2 // dadhyakùataiþ sabadaraiþ $ pràïmukhodaïmukho 'pi và & devatãrthena vai piõóàn % dadyàt kàyena và nçpa // ViP_3,13.3 // nàndãmukhaþ pitçgaõas $ tena ÷ràddhena pàrthiva & prãyate tat tu kartavyaü % puruùaiþ sarvavçddhiùu // ViP_3,13.4 // kanyàputravivàheùu $ prave÷e navave÷manaþ & nàmakarmaõi bàlànàü % cåóàkarmàdike tathà // ViP_3,13.5 // sãmantonnayane caiva $ putràdimukhadar÷ane & nàndãmukhaü pitçgaõaü % påjayet prayato gçhã // ViP_3,13.6 // pitçpåjàkramaþ prokto $ vçddhàv eùa samàsataþ & ÷råyatàm avanãpàla % pretakarmakriyàvidhiþ // ViP_3,13.7 // pretadehaü ÷ubhaiþ snànaiþ $ snàpitaü sragvibhåùitam & dagdhvà gràmàd bahiþ snàtvà % sacailàþ salilà÷aye // ViP_3,13.8 // yatra tatra sthitàyaitad $ amukàyeti vàdinaþ & dakùiõàbhimukhà dadyur % bàndhavàþ salilà¤jalim // ViP_3,13.9 // praviùñà÷ ca samaü gobhir $ gràmaü nakùatradar÷ane & kañadharmàüs tataþ kuryur % bhåmau prastara÷àyinaþ // ViP_3,13.10 // dàtavyo 'nudinaü piõóaþ $ pretàya bhuvi pàrthiva & divà ca bhaktaü bhoktavyam % amàüsaü manujarùabha // ViP_3,13.11 // dinàni tàni cecchàtaþ $ kartavyaü viprabhojanam & pretas tçptiü tathà yàti % bandhuvargeõa bhu¤jatà // ViP_3,13.12 // prathame 'hni tçtãye ca $ saptame navame tathà & vastratyàgaü bahiþsnànaü % kçtvà dadyàt tilodakam // ViP_3,13.13 // ø2,D7 ins.: tato 'nubandhuvargas tu $ bhuvi dadyàt tilodakam // ViP_3,13.13*26 // caturthe 'hni ca kartavyaü $ bhasmàsthicayanaü nçpa & tadårdhvam aïgaspar÷a÷ ca % sapiõóànàm apãùyate // ViP_3,13.14 // yogyàþ sarvakriyàõàü tu $ samànasalilàs tathà & anulepanapuùpàdi- % bhogàd anyatra pàrthiva // ViP_3,13.15 // ÷ayyàsanopabhoga÷ ca $ sapiõóànàm apãùyate & bhasmàsthicayanàd årdhvaü % saüyogo na tu yoùitàm // ViP_3,13.16 // bàle de÷àntarasthe ca $ patite ca munau mçte & sadyaþ ÷aucaü tathecchàto % jalàgnyudbandhanàdiùu // ViP_3,13.17 // mçtabandhor da÷àhàni $ kulasyànnaü na bhujyate & dànaü pratigraho yaj¤aþ % svàdhyàya÷ ca nivartate // ViP_3,13.18 // viprasyaitad dvàda÷àhaü $ ràjanyasyàpy a÷aucakam & ardhamàsaü tu vai÷yasya % màsaü ÷ådrasya ÷uddhaye // ViP_3,13.19 // ayujo bhojayet kàmaü $ dvijàn àdye tato dine & dadyàd darbheùu piõóaü ca % pretàyocchiùñasaünidhau // ViP_3,13.20 // vàryàyudhapratodàs tu $ daõóa÷ ca dvijabhojanàt & spraùñavyo 'nantaraü varõaiþ % ÷udhyeraüs te tataþ kramàt // ViP_3,13.21 // tataþ svavarõadharmà ye $ vipràdãnàm udàhçtàþ & tàn kurvãta pumठjãven % nijadharmàrjanais tathà // ViP_3,13.22 // mçte 'hani ca kartavyam $ ekoddiùñam ataþ param & àhvànàdikriyàdaiva- % niyogarahitaü hi tat // ViP_3,13.23 // eko 'rghyas tatra dàtavyas $ tathaivaikaü pavitrakam & pretàya piõóo dàtavyo % bhuktavatsu dvijàtiùu // ViP_3,13.24 // pra÷na÷ ca tatràbhiratir $ yajamànadvijanmanàm & akùayyam amukasyeti % vaktavyaü viratau tathà // ViP_3,13.25 // ekoddiùñamayo dharma $ ittham àvatsaràt smçtaþ & sapiõóãkaraõaü tasmin % kàle ràjendra tac chçõu // ViP_3,13.26 // ekoddiùñavidhànena $ kàryaü tad api pàrthiva // ViP_3,13.27ab // After 27ab, D3,G2,ed. Veïk. ins.: saüvatsare 'tha ùaùñhe và $ màsi và dvàda÷e 'hni và // ViP_3,13.27ab*27 // tilagandhodakair yuktaü $ tatra pàtracatuùñayam // ViP_3,13.27cd // pàtraü pretasya tatraikaü $ paitraü pàtratrayaü tathà & secayet pitçpàtreùu % pretapàtraü nçpa triùu // ViP_3,13.28 // tataþ pitçtvam àpanne $ tasmin prete mahãpate & ÷ràddhadharmair a÷eùais tu % tatpårvàn arcayet pitén // ViP_3,13.29 // putraþ pautraþ prapautro và $ bandhur và bhràtçsaütatiþ & sapiõóasaütatir vàpi % kriyàrho nçpa jàyate // ViP_3,13.30 // teùàm abhàve sarveùàü $ samànodakasaütatiþ & màtçpakùasya piõóena % saübaddhà ye jalena và // ViP_3,13.31 // kuladvaye 'pi cocchinne $ strãbhiþ kàryàþ kriyà nçpa & saüghàtàntargatair vàpi % kàryàþ pretasya yàþ kriyàþ \ utsannabandhurikthànàü # kàrayed avanãpatiþ // ViP_3,13.32 // pårvàþ kriyà madhyamà÷ ca $ tathà caivottaràþ kriyàþ & triþprakàràþ kriyà hy etàs % tàsàü bhedaü ÷çõuùva me // ViP_3,13.33 // àdàhavàryàyudhàdi- $ spar÷àdyantàs tu yàþ kriyàþ & tàþ pårvà madhyamà màsi % màsy ekoddiùñasaüj¤itàþ // ViP_3,13.34 // prete pitçtvam àpanne $ sapiõóãkaraõàd anu & kriyante yàþ kriyàþ pitryàþ % procyante tà nçpottaràþ // ViP_3,13.35 // pitçmàtçsapiõóais tu $ samànasalilais tathà & tatsaüghàtagatai÷ caiva % ràj¤à và dhanahàriõà // ViP_3,13.36 // pårvàþ kriyàs tu kartavyàþ $ putràdyair eva cottaràþ & dauhitrair và nara÷reùñha % kàryàs tattanayais tathà // ViP_3,13.37 // mçtàhani ca kartavyàþ $ strãõàm apy uttaràþ kriyàþ & pratisaüvatsaraü ràjann % ekoddiùñavidhànataþ // ViP_3,13.38 // tasmàd uttarasaüj¤à yàþ $ kriyàs tàþ ÷çõu pàrthiva & yadà yadà ca kartavyà % vidhinà yena cànagha // ViP_3,13.39 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e trayoda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ aurva uvàca: brahmendrarudranàsatya- $ såryàgnivasumàrutàn & vi÷vedevàn çùigaõàn % vayàüsi manujàn pa÷ån // ViP_3,14.1 // sarãsçpàn pitçgaõàn $ yac cànyad bhåtasaüj¤itam & ÷ràddhaü ÷raddhànvitaþ kurvan % tarpayaty akhilaü jagat // ViP_3,14.2 // màsi màsy asite pakùe $ pa¤cada÷yàü nare÷vara & tathàùñakàsu kurvãta % kàmyàn kàlठchçõuùva me // ViP_3,14.3 // ÷ràddhàrham àgataü dravyaü $ vi÷iùñam athavà dvijam & ÷ràddhaü kurvãta vij¤àya % vyatãpàte 'yane tathà // ViP_3,14.4 // viùuve càpi saüpràpte $ grahaõe ÷a÷isåryayoþ & samasteùv eva bhåpàla % rà÷iùv arke ca gacchati // ViP_3,14.5 // nakùatragrahapãóàsu $ duùñasvapnàvalokane & icchà÷ràddhàni kurvãta % navasasyàgame tathà // ViP_3,14.6 // amàvàsyà yadà maitra- $ vi÷àkhàsvàtiyoginã & ÷ràddhaiþ pitçgaõas tçptiü % tathàpnoty aùñavàrùikãm // ViP_3,14.7 // amàvàsyà yadà puùye $ raudre carkùe punarvasau & dvàda÷àbdaü tadà tçptiü % prayànti pitaro 'rcitàþ // ViP_3,14.8 // vàsavàjaikapàdarkùe $ pitéõàü tçptim icchatàm & vàruõe càpy amàvàsyà % devànàm api durlabhà // ViP_3,14.9 // navasv çkùeùv amàvàsyà $ yadaiteùv avanãpate & tadà tçptipradaü ÷ràddhaü % pitéõàü ÷çõu càparam // ViP_3,14.10 // gãtaü sanatkumàreõa $ yad'ilàya mahàtmane & pçcchate pitçbhaktàya % ÷raddhayàvanatàya ca // ViP_3,14.11 // sanatkumàra uvàca: vai÷àkhamàsasya ca yà tçtãyà $ navamy asau kàrttika÷uklapakùe & nabhasyamàsasya tu kçùõapakùe % trayoda÷ã pa¤cada÷ã ca màghe // ViP_3,14.12 // età yugàdyàs tithaya÷ catasro $ 'py anantapuõyà nçpa saüpradiùñàþ // ViP_3,14.13ab // ø2,D7 ins. after 13ab: dve ÷ukle dve tathà kçùõe $ yugàdye munayo viduþ // ViP_3,14.13ab*28:1 // ÷ukle pårvàhnike gràhye $ kçùõe caivàparàhnike // ViP_3,14.13ab*28:2 // yugàdyeùu yugànteùu $ dattam akùayam iùyate // ViP_3,14.13ab*28:3 // upaplave candramaso rave÷ ca $ triùv aùñakàsv apy ayanadvaye ca // ViP_3,14.13cd // ø,D1.6.7 ins., D5 ins. l. 1-2 after 13ab and l. 3-4 after 13: candrakùaye màghavamàsi yatra $ dinakùaye vai viùuvaddvayaü ca & manvantaràdyàs tithayas tathaiva % chàyàgajasya vyatipàtakàlaþ // ViP_3,14.13*29 // pànãyam apy atra tilair vimi÷raü $ dadyàt pitçbhyaþ prayato manuùyaþ & ÷ràddhaü kçtaü tena samàþ sahasraü % rahasyam etat pitaro vadanti // ViP_3,14.14 // màghàsite pa¤cada÷ã kadàcid $ upaiti yogaü yadi vàruõena & çkùeõa kàlaþ sa paraþ pitéõàü % na hy alpapuõyair nçpa labhyate 'sau // ViP_3,14.15 // kàle dhaniùñhà yadi nàma tasmin $ bhavanti bhåpàla tadà pitçbhyaþ & dattaü jalànnaü pradadàti tçptiü % varùàyutaü tatkulajair manuùyaiþ // ViP_3,14.16 // tatraiva ced bhàdrapadàs tu pårvàþ $ kàle tadà yat kriyate pitçbhyaþ & ÷ràddhaü paràü tçptim upetya tena % yugaü samagraü pitaraþ svapanti // ViP_3,14.17 // gaïgàü ÷atadråm atha và vipà÷àü $ sarasvatãü naimiùagomatãü và & tato 'vagàhyàrcanam àdareõa % kçtvà pitéõàü duritàni hanti // ViP_3,14.18 // gàyanti caitat pitaraþ sadaiva $ varùàmaghàtçptim avàpya bhåyaþ & màghàsitànte ÷ubhatãrthatoyair % yàsyàma tçptiü tanayàdidattaiþ // ViP_3,14.19 // cittaü ca vittaü ca nçõàü vi÷uddhaü $ ÷asta÷ ca kàlaþ kathito vidhi÷ ca & pàtraü yathoktaü paramà ca bhaktir % nçõàü prayacchaty abhivà¤chitàni // ViP_3,14.20 // pitçgãtàüs tathaivàtra $ ÷lokàüs tàü÷ ca ÷çõuùva me & ÷rutvà tathaiva bhavatà % bhàvyaü tatràdçtàtmanà // ViP_3,14.21 // api dhanyaþ kule jàyàd $ asmàkaü matimàn naraþ & akurvan vitta÷àñhyaü yaþ % piõóànno nirvapiùyati // ViP_3,14.22 // ratnavastramahãyàna- $ mahàbhogàdikaü vasu & vibhave sati viprebhyo % yo 'smàn uddi÷ya dàsyati // ViP_3,14.23 // annena và yathà÷aktyà $ kàle 'smin bhaktinamradhãþ & bhojayiùyati vipràgryàüs % tanmàtravibhavo naraþ // ViP_3,14.24 // asamartho 'nnadànasya $ dhànyam àmaü sva÷aktitaþ & pradàsyati dvijàgrebhyaþ % svalpàlpàü vàpi dakùiõàm // ViP_3,14.25 // tatràpy asàmarthyayutaþ $ karàgràgrasthitàüs tilàn & praõamya dvijamukhyàya % kasmaicid bhåpa dàsyati // ViP_3,14.26 // tilaiþ saptàùñabhir vàpi $ samavetठjalà¤jalãn & bhaktinamraþ samuddi÷ya % bhuvy asmàkaü pradàsyati // ViP_3,14.27 // yataþ kuta÷cit saüpràpya $ gobhyo vàpi gavàhnikam & abhàve prãõayann asmठ% ÷raddhàyuktaþ pradàsyati // ViP_3,14.28 // sarvàbhàve vanaü gatvà $ kakùamålapradar÷akaþ & såryàdilokapàlànàm % idam uccair pañhiùyati // ViP_3,14.29 // na me 'sti vittaü na dhanaü ca nànyac $ chràddhopayogyaü svapitén nato 'smi & tçpyantu bhaktyà pitaro mayaitau % kçtau bhujau vartmani màrutasya // ViP_3,14.30 // aurva uvàca: ity etat pitçbhir gãtaü $ bhàvàbhàvaprayojanam & yaþ karoti kçtaü tena % ÷ràddhaü bhavati pàrthiva // ViP_3,14.31 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e caturda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ aurva uvàca: bràhmaõàn bhojayec chràddhe $ yadguõàüs tàn nibodha me // ViP_3,15.1 // triõàciketas trimadhus $ trisuparõaþ ùaóaïgavit & vedavic chrotriyo yogã % tathà vai jyeùñhasàmagaþ // ViP_3,15.2 // çtviksvasrãyadauhitra- $ jàmàtç÷va÷uràs tathà & màtulo 'tha taponiùñhaþ % pa¤càgnyabhiratas tathà \ ÷iùyàþ saübandhina÷ caiva # màtàpitçrata÷ ca yaþ // ViP_3,15.3 // etàn niyojayec chràddhe $ pårvoktàn prathamaü nçpa & bràhmaõàn pitçpuùñyartham % anukalpeùv anantaràn // ViP_3,15.4 // mitradhruk kunakhã klãbaþ $ ÷yàvadantas tathà dvijaþ & kanyàdåùayità vahni- % vedojjhaþ somavikrayã // ViP_3,15.5 // abhi÷astas tathà stenaþ $ pi÷uno gràmayàjakaþ & bhçtakàdhyàpakas tadvad % bhçtakàdhyàpita÷ ca yaþ // ViP_3,15.6 // parapårvàpati÷ caiva $ màtàpitros tathojjhakaþ // ViP_3,15.7ab // D3.4,T2 ins.: tathà bhràtçparityàgã $ dåùakaþ sarvanindakaþ // ViP_3,15.7ab*30 // vçùalãsåtipoùñà ca $ vçùalãpatir eva ca // ViP_3,15.7cd // tathà devalaka÷ caiva $ ÷ràddhe nàrhati ketanam // ViP_3,15.8 // prathame 'hni budhaþ ÷astठ$ ÷rotriyàdãn nimantrayet & kathayec ca tadaivaiùàü % niyogàn pitçdaivikàn // ViP_3,15.9 // tataþ krodhavyavàyàdãn $ àyàsaü ca dvijaiþ saha & yajamàno na kurvãta % doùas tatra mahàn ayam // ViP_3,15.10 // ÷ràddhe niyukto bhuktvà và $ bhojayitvà niyujya ca & vyavàyã retaso garte % majjayaty àtmanaþ pitén // ViP_3,15.11 // tasmàt prathamam atroktaü $ dvijàgryàõàü nimantraõam & animantrya dvijàn geham % àgatàn bhojayed yatãn // ViP_3,15.12 // pàda÷aucàdinà geham $ àgatàn påjayed dvijàn // ViP_3,15.13 // pavitrapàõir àcàntàn $ àsaneùåpave÷ayet & pitéõàm ayujo yugmàn % devànàm icchayà dvijàn // ViP_3,15.14 // devànàm ekam ekaü và $ pitéõàü ca niyojayet // ViP_3,15.15 // tathà màtàmaha÷ràddhaü $ vai÷vadevasamanvitam & kurvãta bhaktisaüpannas % tantraü và vai÷vadevikam // ViP_3,15.16 // pràïmukhàn bhojayed vipràn $ devànàm ubhayàtmakàn & pitçpaitàmahànàü ca % bhojayec càpy udaïmukhàn // ViP_3,15.17 // pçthak tayoþ kecid àhuþ $ ÷ràddhasya karaõaü nçpa & ekatraikena pàkena % vadanty anye maharùayaþ // ViP_3,15.18 // viùñaràrthaü ku÷àn dattvà $ saüpåjyàrghyaü vidhànataþ & kuryàd àvàhanaü pràj¤o % devànàü tadanuj¤ayà // ViP_3,15.19 // yavàmbunà ca devànàü $ dadyàd arghyaü vidhànataþ & sraggandhadhåpadãpàü÷ ca % dattvà tebhyo yathàvidhi // ViP_3,15.20 // pitéõàm apasavyaü tat $ sarvam evopakalpayet & anuj¤àü ca tataþ pràpya % dattvà darbhàn dvidhàkçtàn // ViP_3,15.21 // mantrapårvaü pitéõàü tu $ kuryàd àvàhanaü budhaþ & tilàmbunà càpasavyaü % dadyàd arghyàdikaü nçpa // ViP_3,15.22 // kàle tatràtithiü pràptam $ annakàmaü nçpàdhvagam & bràhmaõair abhyanuj¤àtaþ % kàmaü tam api bhojayet // ViP_3,15.23 // yogino vividhai råpair $ naràõàm upakàriõaþ & bhramanti pçthivãm etàm % avij¤àtasvaråpiõaþ // ViP_3,15.24 // tasmàd abhyarcayet pràptaü $ ÷ràddhakàle 'tithiü budhaþ & ÷ràddhakriyàphalaü hanti % narendràpåjito 'tithiþ // ViP_3,15.25 // juhuyàd vya¤janakùàra- $ varjam annaü tato 'nale & anuj¤àto dvijais tais tu % trikçtvaþ puruùarùabha // ViP_3,15.26 // agnaye kavyavàhàya $ svàhety àdau nçpàhutiþ & somàya vai pitçmate % dàtavyà tadanantaram // ViP_3,15.27 // vaivasvatàya caivànyà $ tçtãyà dãyate tataþ & hutàva÷iùñam alpàlpaü % viprapàtreùu nirvapet // ViP_3,15.28 // tato 'nnaü mçùñam atyartham $ abhãùñam atisaüskçtam & dattvà juùadhvam icchàto % vàcyam etad aniùñhuram // ViP_3,15.29 // bhoktavyaü tai÷ ca taccittair $ maunibhiþ sumukhaiþ sukham & akrudhyatà càtvaratà % deyaü tenàpi bhaktitaþ // ViP_3,15.30 // rakùoghnamantrapañhanaü $ bhåmer àstaraõaü tilaiþ & kçtvà dhyeyàþ svapitaras % ta eva dvijasattamàþ // ViP_3,15.31 // pità pitàmaha÷ caiva $ tathaiva prapitàmahaþ & mama tçptiü prayàntv adya % vipradeheùu saüsthitàþ // ViP_3,15.32 // pità pitàmaha÷ caiva $ tathaiva prapitàmahaþ & mama tçptiü prayàntv agni- % homàpyàyitamårtayaþ // ViP_3,15.33 // pità pitàmaha÷ caiva $ tathaiva prapitàmahaþ & tçptiü prayàntu piõóena % mayà dattena bhåtale // ViP_3,15.34 // pità pitàmaha÷ caiva $ tathaiva prapitàmahaþ & tçptiü prayàntu me bhaktyà % yan mayaitad ihàhçtam // ViP_3,15.35 // màtàmahas tçptim upaitu tasya $ tathà pità tasya pità tathànyaþ & vi÷ve ca devàþ paramàü prayàntu % tçptiü praõa÷yantu ca yàtudhànàþ // ViP_3,15.36 // yaj¤e÷varo havyasamastakavya $ bhoktàvyayàtmà harir ã÷varo 'tra & tatsaünidhànàd apayàntu sadyo % rakùàüsy a÷eùàõy asurà÷ ca sarve // ViP_3,15.37 // tçpteùu teùu vikired $ annaü vipreùu bhåtale & dadyàc càcamanàrthàya % tebhyo vàri sakçt sakçt // ViP_3,15.38 // sutçptais tair anuj¤àtaþ $ sarveõànnena bhåtale & satilena tataþ piõóàn % samyag dadyàt samàhitaþ // ViP_3,15.39 // pitçtãrthena salilaü $ dadyàd atha jalà¤jalim & màtàmahebhyas tenaiva % piõóàüs tãrthena nirvapet // ViP_3,15.40 // ø2,¥2,V1,B2,D5.7.8 ins.: dakùiõàpravaõaü caiva $ prayatnenopapàdayet // ViP_3,15.40*31:1 // avakà÷eùu cokùeùu $ jalatãreùu caiva hi // ViP_3,15.40*31:2 // dakùiõàgreùu darbheùu $ puùpadhåpàdipåjitam & svapitre prathamaü piõóaü % dadyàd ucchiùñasaünidhau // ViP_3,15.41 // pitàmahàya caivànyaü $ tatpitre ca tathà param & darbhamåle lepabhujaþ % prãõayel lepagharùaõaiþ // ViP_3,15.42 // piõóair màtàmahàüs tadvad $ gandhamàlyàdisaüyutaiþ & påjayitvà dvijàgryàõàü % dadyàd àcamanaü tataþ // ViP_3,15.43 // pitçbhyaþ prathamaü bhaktyà $ tanmanasko nare÷vara & susvadhety à÷iùà yuktàü % dadyàc chaktyà ca dakùiõàm // ViP_3,15.44 // dattvà ca dakùiõàü tebhyo $ vàcayed vai÷vadevikàn & prãyantàm iti ye vi÷ve- % devàs tena itãrayet // ViP_3,15.45 // tatheti cokte tair vipraiþ $ pràrthanãyàs tathà÷iùaþ & pa÷càd visarjayed devàn % pårvaü paitràn mahàmate // ViP_3,15.46 // màtàmahànàm apy evaü $ saha devaiþ kramaþ smçtaþ & bhojane ca sva÷aktyà ca % dàne tadvad visarjane // ViP_3,15.47 // àpàda÷aucanàt pårvaü $ kuryàd devadvijanmasu & visarjanaü tu prathamaü % paitraü màtàmaheùu vai // ViP_3,15.48 // visarjayet prãtivacaþ $ sanmànàbhyarcitàüs tataþ & nivartetàbhyanuj¤àta % àdvàràt tàn anuvrajet // ViP_3,15.49 // tatas tu vai÷vadevàkhyàü $ kuryàn nityakriyàü budhaþ & bhu¤jãyàc ca samaü påjya- % bhçtyabandhubhir àtmanaþ // ViP_3,15.50 // evaü ÷ràddhaü budhaþ kuryàt $ paitraü màtàmahaü tathà & ÷ràddhair àpyàyità dadyuþ % sarvakàmàn pitàmahàþ // ViP_3,15.51 // trãõi ÷ràddhe pavitràõi $ dauhitraþ kutapas tilàþ & rajatasya tathà dànaü % kathàsaüdar÷anàdikam // ViP_3,15.52 // varjyàni kurvatà ÷ràddhaü $ kopo 'dhvagamanaü tvarà & bhoktur apy atra ràjendra % trayam etan na ÷asyate // ViP_3,15.53 // vi÷vedevàþ sapitaras $ tathà màtàmahà nçpa & kulaü càpyàyyate puüsàü % sarvaü ÷ràddhaü prakurvatàm // ViP_3,15.54 // somàdhàraþ pitçgaõo $ yogàdhàra÷ ca candramàþ & ÷ràddhe yoginiyogas tu % tasmàd bhåpàla ÷asyate // ViP_3,15.55 // sahasrasyàpi vipràõàü $ yogã cet purataþ sthitaþ & sarvàn bhoktéüs tàrayati % yajamànaü tathà nçpa // ViP_3,15.56 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e pa¤cada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ aurva uvàca: haviùyamatsyamàüsais tu $ ÷a÷asya ÷akunasya ca & saukaracchàgalaiõeya- % rauravair gavayena ca // ViP_3,16.1 // aurabhragavyai÷ ca tathà $ màsavçddhyà pitàmahàþ & prayànti tçptiü màüsais tu % nityaü vàrdhrãõasàm iùaiþ // ViP_3,16.2 // khaógamàüsam atãvàtra $ kàla÷àkaü tathà madhu & ÷astàni karmaõy atyanta- % tçptidàni nare÷vara // ViP_3,16.3 // gayàm upetya yaþ ÷ràddhaü $ karoti pçthivãpate & saphalaü tasya taj janma % jàyate pitçtuùñidam // ViP_3,16.4 // prasàtikàþ sanãvàràþ $ ÷yàmàkà dvividhàs tathà & vanyauùadhãpradhànàs tu % ÷ràddhàrhàþ puruùarùabha // ViP_3,16.5 // yavàþ priyaügavo mudgà $ godhåmà vrãhayas tilàþ & niùpàvàþ kovidàrà÷ ca % sarùapà÷ càtra ÷obhanàþ // ViP_3,16.6 // akçtàgrayaõaü yac ca $ dhànyajàtaü nare÷vara & ràjamàùàn aõåü÷ caiva % masåràü÷ ca vivarjayet // ViP_3,16.7 // alàbuü gç¤janaü caiva $ palàõóuü piõóamålakam & gandhàrakaü karambhàõi % lavaõàny auùaràõi ca // ViP_3,16.8 // àraktà÷ caiva niryàsàþ $ pratyakùalavaõàni ca & varjyàny etàni vai ÷ràddhe % yac ca vàcà na ÷asyate // ViP_3,16.9 // naktàhçtam anutsçùñaü $ tçpyate na ca yatra gauþ & durgandhi phenilaü càmbu % ÷ràddhayogyaü na pàrthiva // ViP_3,16.10 // kùãram eka÷aphànàü yad $ auùñram àvikam eva ca & màrgaü ca màhiùaü caiva % varjayec chràddhakarmaõi // ViP_3,16.11 // ùaõóàpaviddhacaõóàla- $ pàùaõóyunmattarogibhiþ & kçkavàku÷vanagnai÷ ca % vànaragràmasåkaraiþ // ViP_3,16.12 // udakyàsåtikà÷auci- $ mçtahàrai÷ ca vãkùite & ÷ràddhe surà na pitaro % bhu¤jate puruùarùabha // ViP_3,16.13 // tasmàt pari÷rite kuryàc $ ÷ràddhaü ÷raddhàsamanvitaþ & urvyàü ca tilavikùepàd % yàtudhànàn nivàrayet // ViP_3,16.14 // na påti naivopapannaü $ ke÷akãñàdibhir nçpa & na caivàbhiùavair mi÷ram % annaü paryuùitaü tathà // ViP_3,16.15 // ÷raddhàsamanvitair dattaü $ pitçbhyo nàmagotrataþ & yadàhàràs tu te jàtàs % tadàhàratvam eti tat // ViP_3,16.16 // ÷råyante càpi pitçbhir $ gãtà gàthà mahãpate & ikùvàkor manuputrasya % kalàpopavane purà // ViP_3,16.17 // api nas te bhaviùyanti $ kule sanmàrga÷ãlinaþ & gayàm upetya ye piõóàn % dàsyanty asmàkam àdaràt // ViP_3,16.18 // api naþ sa kule jàyàd $ yo no dadyàt trayoda÷ãm & pàyasaü madhusarpibhyàü % varùàsu ca maghàsu ca // ViP_3,16.19 // gaurãü vàpy udvahet kanyàü $ nãlaü và vçùam utsçjet & yajeta và÷vamedhena % vidhivad dakùiõàvatà // ViP_3,16.20 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e ùoóa÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ity àha bhagavàn aurvaþ $ sagaràya mahàtmane & sadàcàràn purà samyaï % maitreya paripçcchate // ViP_3,17.1 // ø2,D7 ins.: evaü navabhir adhyàyais $ trayãdharmaþ prapa¤citaþ // ViP_3,17.1*32:1 // tatparityàganindàrtham $ adhyàyadvayam uttaram // ViP_3,17.1*32:2 // mayàpy etad a÷eùeõa $ kathitaü bhavato dvija & samullaïghya sadàcàraü % ka÷cin nàpnoti ÷obhanam // ViP_3,17.2 // maitreya uvàca: ùaõóàpaviddhapramukhà $ vidità bhagavan mayà & udakyàdyà÷ ca ye sarve % nagnam icchàmi veditum // ViP_3,17.3 // ko nagnaþ kiüsamàcàro $ nagnasaüj¤àü naro labhet & nagnasvaråpam icchàmi % yathàvat gaditaü tvayà // ViP_3,17.4 // D4,T2.3,G2,ed. Veïk. ins.: ÷rotuü dharmabhçtàü ÷reùñha $ na hy asty aviditaü tava // ViP_3,17.4*33 // parà÷ara uvàca: çgyajuþsàmasaüj¤eyaü $ trayã varõàvçtir dvija & etàm ujjhati yo mohàt % sa nagnaþ pàtakã smçtaþ // ViP_3,17.5 // trayã samastavarõànàü $ dvija saüvaraõaü yataþ & nagno bhavaty ujjhitàyàm % atas tasyàm asaü÷ayam // ViP_3,17.6 // idaü ca ÷råyatàm anyad $ bhãùmàya sumahàtmane & kathayàm àsa dharmaj¤o % vasiùñho 'smatpitàmahaþ // ViP_3,17.7 // mayàpi tasya gadataþ $ ÷rutam etan mahàtmanaþ & nagnasaübandhi maitreya % yat pçùño 'ham iha tvayà // ViP_3,17.8 // devàsuram abhåd yuddhaü $ divyam abdaü purà dvija & tasmin paràjità devà % daityair hràdapurogamaiþ // ViP_3,17.9 // kùãrodasyottaraü kålaü $ gatvàtapyanta vai tapaþ & viùõor àràdhanàrthàya % jagu÷ cemaü stavaü tadà // ViP_3,17.10 // devà åcuþ: àràdhanàya lokànàü $ viùõor ã÷asya yàü giram & vakùyàmo bhagavàn àdyas % tayà viùõuþ prasãdatu // ViP_3,17.11 // yato bhåtàny a÷eùàõi $ prasåtàni mahàtmanaþ & yasmiü÷ ca layam eùyanti % kas taü saüstotum ã÷varaþ // ViP_3,17.12 // tathàpy aràtividhvaüsa- $ dhvastavãryà bhavàrthinaþ & tvàü stoùyàmas tavoktãnàü % yàthàrthyaü naiva gocare // ViP_3,17.13 // tvam urvã salilaü vahnir $ vàyur àkà÷am eva ca & samastam antaþkaraõaü % pradhànaü tatparaþ pumàn // ViP_3,17.14 // ekaü tavaitad bhåtàtman $ mårtàmårtamayaü vapuþ & àbrahmastambaparyantaü % sthànakàlavibhedavat // ViP_3,17.15 // tatre÷a tava yat pårvaü $ tvannàbhikamalodbhavam & råpaü sargopakàràya % tasmai brahmàtmane namaþ // ViP_3,17.16 // ÷akràrkarudravasva÷vi- $ marutsomàdibhedavat & vayam evaü svaråpaü te % tasmai devàtmane namaþ // ViP_3,17.17 // dambhapràyam asaübodhi $ titikùàdamavarjitam & yad råpaü tava govinda % tasmai daityàtmane namaþ // ViP_3,17.18 // nàtij¤ànavahà yasmin $ nàóyaþ stimitatejasi & ÷abdàdilobhi yat tasmai % tubhyaü yakùàtmane namaþ // ViP_3,17.19 // krauryamàyàmayaü ghoraü $ yac ca råpaü tavàsitam & ni÷àcaràtmane tasmai % namas te puruùottama // ViP_3,17.20 // svargasthadharmisaddharma- $ phalopakaraõaü tava & dharmàkhyaü ca tathà råpaü % namas tasmai janàrdana // ViP_3,17.21 // harùapràyam asaüsargi $ gatimad gamanàdiùu & siddhàtmaüs tava yad råpaü % tasmai siddhàtmane namaþ // ViP_3,17.22 // atitikùàdhanaü kråram $ upabhogasahaü hare & dvijihvaü tava yad råpaü % tasmai sarpàtmane namaþ // ViP_3,17.23 // avabodhi ca yac chàntam $ adoùam apakalmaùam & çùiråpàtmane tasmai % viùõo råpàya te namaþ // ViP_3,17.24 // bhakùayaty atha kalpànte $ bhåtàni yad avàritam & tvadråpaü puõóarãkàkùa % tasmai kàlàtmane namaþ // ViP_3,17.25 // saübhakùya sarvabhåtàni $ devàdãny avi÷eùataþ & nçtyaty ante ca yad råpaü % tasmai rudràtmane namaþ // ViP_3,17.26 // pravçttyà rajaso yac ca $ karmaõàü kàraõàtmakam & janàrdana namas tasmai % tvadråpàya naràtmane // ViP_3,17.27 // aùñàviü÷advadhopetaü $ yad råpaü tàmasaü tava & unmàrgagàmi sarvàtmaüs % tasmai pa÷vàtmane namaþ // ViP_3,17.28 // yaj¤àïgabhåtaü yad råpaü $ jagataþ siddhisàdhanam & vçkùàdibhedair yad bhedi % tasmai mukhyàtmane namaþ // ViP_3,17.29 // tiryaïmanuùyadevàdi- $ vyoma÷abdàdikaü ca yat & råpaü tavàdeþ sarvasya % tasmai sarvàtmane namaþ // ViP_3,17.30 // pradhànabuddhyàdimayàd a÷eùàd $ yad anyad asmàt paramaü paràtman & råpaü tavàdyaü na yad anyatulyaü % tasmai namaþ kàraõakàraõàya // ViP_3,17.31 // ÷uklàdidãrghàdighanàdihãnam $ agocare yac ca vi÷eùaõànàm & ÷uddhàti÷uddhaü paramarùidç÷yaü % råpàya tasmai bhagavan natàþ smaþ // ViP_3,17.32 // yan naþ ÷arãreùu yad anyadeheùv $ a÷eùavastuùv ajam avyayaü yat & yasmàc ca nànyad vyatiriktam asti % brahmasvaråpàya natàþ sma tasmai // ViP_3,17.33 // sakalam idam ajasya yasya råpaü $ paramapadàtmavataþ sanàtanasya & tam anidhanam a÷eùabãjabhåtaü % prabhum amalaü praõatàþ sma vàsudevam // ViP_3,17.34 // parà÷ara uvàca: stotrasyàsyàvasàne tu $ dadç÷uþ parame÷varam & ÷aïkhacakragadàpàõiü % garuóasthaü surà harim // ViP_3,17.35 // tam åcuþ sakalà devàþ $ praõipàtapuraþsaram & prasãda deva daityebhyas % tràhãti ÷araõàrthinaþ // ViP_3,17.36 // trailokyaü yaj¤abhàgà÷ ca $ daityair hràdapurogamaiþ & hçtaü no brahmaõo 'py àj¤àm % ullaïghya parame÷vara // ViP_3,17.37 // yady apy a÷eùabhåtasya $ vayaü te ca tavàü÷akàþ & tathàpy avidyàbhedena % bhinnaü pa÷yàmahe jagat // ViP_3,17.38 // svavarõadharmàbhiratà $ vedamàrgànusàriõaþ & na ÷akyàs te 'rayo hantum % asmàbhis tapasànvitàþ // ViP_3,17.39 // tam upàyam a÷eùàtmann $ asmàkaü dàtum arhasi & yena tàn asuràn hantuü % bhavema bhagavan kùamàþ // ViP_3,17.40 // parà÷ara uvàca: ity ukto bhagavàüs tebhyo $ màyàmohaü ÷arãrataþ & samutpàdya dadau viùõuþ % pràha cedaü surottamàn // ViP_3,17.41 // màyàmoho 'yam akhilàn $ daityàüs tàn mohayiùyati & tato vadhyà bhaviùyanti % vedamàrgabahiùkçtàþ // ViP_3,17.42 // sthitau sthitasya me vadhyà $ yàvantaþ paripanthinaþ & brahmaõo hy adhikàrasya % devà daityàdikàþ suràþ // ViP_3,17.43 // tad gacchata na bhãþ kàryà $ màyàmoho 'yam agrataþ & gacchatv adyopakàràya % bhavatàü bhavità suràþ // ViP_3,17.44 // parà÷ara uvàca: ity uktàþ praõipatyainaü $ yayur devà yathàgatam & màyàmoho 'pi taiþ sàrdhaü % yayau yatra mahàsuràþ // ViP_3,17.45 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e saptada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tapasy abhiratàn so 'tha $ màyàmoho mahàsuràn & maitreya dadç÷e gatvà % narmadàtãrasaü÷rayàn // ViP_3,18.1 // tato digambaro muõóo $ barhipatradharo dvija & màyàmoho 'suràn ÷lakùõam % idaü vacanam abravãt // ViP_3,18.2 // màyàmoha uvàca: bho daityapatayo bråta $ yadarthaü tapyate tapaþ & aihikaü vàtha pàratryaü % tapasaþ phalam icchatha // ViP_3,18.3 // asurà åcuþ: pàratryaphalalàbhàya $ tapa÷caryà mahàmate & asmàbhir iyam àrabdhà % kiü và te 'tra vivakùitam // ViP_3,18.4 // màyàmoha uvàca: kurudhvaü mama vàkyàni $ yadi muktim abhãpsatha & arhadhvaü dharmam etaü ca % muktidvàram asaüvçtam // ViP_3,18.5 // dharmo vimukter arho 'yaü $ naitasmàd aparaþ paraþ & atraivàvasthitàþ svargaü % vimuktiü và gamiùyatha // ViP_3,18.6 // arhadhvaü dharmam etaü ca $ sarve yåyaü mahàbalàþ // ViP_3,18.7 // parà÷ara uvàca: evaüprakàrair bahubhir $ yuktidar÷anavardhitaiþ & màyàmohena daityàs te % vedamàrgàd apàkçtàþ // ViP_3,18.8 // dharmàyaitad adharmàya $ sad etan na sad ity api & vimuktaye tv idaü naitad % vimuktiü saüprayacchati // ViP_3,18.9 // paramàrtho 'yam atyarthaü $ paramàrtho na càpy ayam // ViP_3,18.10 // kàryam etad akàryaü ca $ naitad evaü sphuñaü tv idam & digvàsasàm ayaü dharmo % dharmo 'yaü bahuvàsasàm // ViP_3,18.11 // ity anekàntavàdaü ca $ màyàmohena naikadhà & tena dar÷ayatà daityàþ % svadharmàüs tyàjità dvija // ViP_3,18.12 // arhathemaü mahàdharmaü $ màyàmohena te yataþ & proktàs tam à÷rità dharmam % arhatàs tena te 'bhavan // ViP_3,18.13 // trayãdharmasamutsargaü $ màyàmohena te 'suràþ & kàritàs tanmayà hy àsaüs % tathànye tatprabodhitàþ // ViP_3,18.14 // tair apy anye pare tai÷ ca $ tair apy anye pare ca taiþ & alpair ahobhiþ saütyaktà % tair daityaiþ pràya÷as trayã // ViP_3,18.15 // puna÷ ca raktàmbaradhçï $ màyàmoho 'jitekùaõaþ & anyàn àhàsuràn gatvà % mçdvalpamadhuràkùaram // ViP_3,18.16 // màyàmoha uvàca: svargàrthaü yadi vo và¤chà $ nirvàõàrtham athàsuràþ & tad alaü pa÷ughàtàdi- % duùñadharmaü nibodhata // ViP_3,18.17 // vij¤ànamayam evaitad $ a÷eùam avagacchata & budhyadhvaü me vacaþ samyag % budhair evam udãritam // ViP_3,18.18 // jagad etad anàdhàraü $ bhràntij¤ànàrthatatparam & ràgàdiduùñam atyarthaü % bhràmyate bhavasaükañe // ViP_3,18.19 // parà÷ara uvàca: evaü budhyata budhyadhvaü $ budhyataivam itãrayan & màyàmohaþ sa daityeyàn % dharmam atyàjayan nijam // ViP_3,18.20 // nànàprakàravacanaü $ sa teùàü yuktiyojitam & tathà tathàvadad dharmaü % tatyajus te yathà yathà // ViP_3,18.21 // te 'py anyeùàü tathaivocur $ anyair anye tathoditàþ & maitreya tatyajur dharmaü % vedasmçtyuditaü param // ViP_3,18.22 // anyàn apy anyapàùaõóa- $ prakàrair bahubhir dvija & daiteyàn mohayàm àsa % màyàmoho 'timohakçt // ViP_3,18.23 // svalpenaiva hi kàlena $ màyàmohena te 'suràþ & mohitàs tatyajuþ sarvàü % trayãmàrgà÷ritàü kathàm // ViP_3,18.24 // kecid vinindàü vedànàü $ devànàm apare dvija & yaj¤akarmakalàpasya % tathànye ca dvijanmanàm // ViP_3,18.25 // naitad yuktisahaü vàkyaü $ hiüsà dharmàya neùyate & havãüùy analadagdhàni % phalàyety arbhakoditam // ViP_3,18.26 // yaj¤air anekair devatvam $ avàpyendreõa bhujyate & ÷amyàdi yadi cet kàùñhaü % tadvaraü patrabhuk pa÷uþ // ViP_3,18.27 // After 27c M1 ins.: .... .... $ bhaved yaj¤asya sàdhanam // ViP_3,18.27*34:1 // tadàhàras tadà nityaü $ .... .... // ViP_3,18.27*34:2 // nihatasya pa÷or yaj¤e $ svargapràptir yadãùyate & svapità yajamànena % kiü nu tasmàn na hanyate // ViP_3,18.28 // tçptaye jàyate puüso $ bhuktam anyena cet tataþ & dadyàc chràddhaü ÷raddhayànnaü % na vaheyuþ pravàsinaþ // ViP_3,18.29 // jana÷raddheyam ity etad $ avagamya tato 'tra vaþ & upekùà ÷reyasã vàkyaü % rocatàü yan mayeritam // ViP_3,18.30 // na hy àptavàdà nabhaso $ nipatanti mahàsuràþ & yuktimad vacanaü gràhyaü % mayànyai÷ ca bhavadvidhaiþ // ViP_3,18.31 // parà÷ara uvàca: màyàmohena te daityàþ $ prakàrair bahubhis tathà & vyutthàpità yathà naiùàü % trayãü ka÷cid arocayat // ViP_3,18.32 // ittham unmàrgayàteùu $ teùu daityeùu te 'maràþ & udyogaü paramaü kçtvà % yuddhàya samupasthitàþ // ViP_3,18.33 // tato devàsuraü yuddhaü $ punar evàbhavad dvija & hatà÷ ca te 'surà devaiþ % sanmàrgaparipanthinaþ // ViP_3,18.34 // saddharmakavacas teùàm $ abhåd yaþ prathamaü dvija & tena rakùàbhavat pårvaü % ne÷ur naùñe ca tatra te // ViP_3,18.35 // tato maitreya tanmàrga- $ vartino ye 'bhava¤ janàþ & nagnàs te tair yatas tyaktaü % trayãsaüvaraõaü vçthà // ViP_3,18.36 // ed. Veïk. ins.: kçtà÷ ca te 'surà devair $ nànàvedavinindakàþ // ViP_3,18.36*35 // brahmacàrã gçhastha÷ ca $ vànaprasthas tathà÷ramàþ & parivràó và caturtho 'tra % pa¤camo nopapadyate // ViP_3,18.37 // yas tu saütyajya gàrhasthyaü $ vànaprastho na jàyate & parivràó vàpi maitreya % sa nagnaþ pàpakçn naraþ // ViP_3,18.38 // nityànàü karmaõàü vipra $ tasya hànir aharni÷am & akurvan vihitaü karma % ÷aktaþ patati taddine // ViP_3,18.39 // pràya÷cittena mahatà $ ÷uddhiü pràpnoty anàpadi & pakùaü nityakriyàhàneþ % kartà maitreya mànavaþ // ViP_3,18.40 // saüvatsaraü kriyàhànir $ yasya puüso 'bhijàyate & tasyàvalokanàt såryo % nirãkùyaþ sàdhubhiþ sadà // ViP_3,18.41 // spçùñe snànaü sacailasya $ ÷uddhihetur mahàmune & puüso bhavati tasyoktà % na ÷uddhiþ pàpakarmaõaþ // ViP_3,18.42 // devarùipitçbhåtàni $ yasya niþ÷vasya ve÷mani & prayànty anarcitàny atra % na tasmàt pàpakçn naraþ // ViP_3,18.43 // devàdiniþ÷vàsahataü $ ÷arãraü yasya ve÷ma ca & na tena saükaraü kuryàd % gçhàsanaparicchadaiþ // ViP_3,18.44 // saübhàùaõànupra÷nàdi $ sahàsyaü caiva kurvataþ & jàyate tulyatà puüsas % tenaiva dvija vatsaram // ViP_3,18.45 // atha bhuïkte gçhe tasya $ karoty àsyàü tathàsane & ÷ete càpy eka÷ayane % sa sadyas tatsamo bhavet // ViP_3,18.46 // devatàpitçbhåtàni $ tathànabhyarcya yo 'tithãn & bhuïkte sa pàtakaü bhuïkte % niùkçtis tasya kãdç÷ã // ViP_3,18.47 // bràhmaõàdyà÷ ca ye varõàþ $ svadharmàd anyatomukham & yànti te nagnasaüj¤àü tu % hãnakarmasv avasthitàþ // ViP_3,18.48 // caturõàü yatra varõànàü $ maitreyàtyantasaükaraþ & tatràsyà sàdhuvçttãnàm % upaghàtàya jàyate // ViP_3,18.49 // anabhyarcya çùãn devàn $ pitçbhåtàtithãüs tathà & yo bhuïkte tasya saübhàùàt % patanti narake naràþ // ViP_3,18.50 // tasmàd etàn naro nagnàüs $ trayãsaütyàgadåùitàn & sarvadà varjayet pràj¤a % àlàpaspar÷anàdiùu // ViP_3,18.51 // ÷raddhàvadbhiþ kçtaü yatnàd $ devàn pitçpitàmahàn & na prãõayati tac chràddhaü % yady ebhir avalokitam // ViP_3,18.52 // ÷råyate ca purà khyàto $ ràjà ÷atadhanur bhuvi & patnã ca ÷aibyà tasyàbhåd % atidharmaparàyaõà // ViP_3,18.53 // pativratà mahàbhàgà $ satya÷aucadayànvità & sarvalakùaõasaüpannà % saüpannà vinayena ca // ViP_3,18.54 // sa tu ràjà tayà sàrdhaü $ devadevaü janàrdanam & àràdhayàm àsa vibhuü % parameõa samàdhinà // ViP_3,18.55 // homair japais tathà dànair $ upavàsai÷ ca bhaktitaþ & påjàbhi÷ cànudivasaü % tanmanà nànyamànasaþ // ViP_3,18.56 // ekadà tu samaü snàtau $ tau tu bhàryàpatã jale & bhàgãrathyàþ samuttãrõau % kàrttikyàü samupoùitau \ pàùaõóinam apa÷yetàm # àyàntaü saümukhaü dvija // ViP_3,18.57 // càpàcàryasya tasyàsau $ sakhà ràj¤o mahàtmanaþ & atas tadgauravàt tena % sahàlàpam athàkarot // ViP_3,18.58 // na tu sà vàgyatà devã $ tasya patnã yatavratà & upoùitàsmãti raviü % tasmin dçùñe dadar÷a ca // ViP_3,18.59 // samàgamya yathànyàyaü $ dampatã tau yathàvidhi & viùõoþ påjàdikaü sarvaü % kçtavantau dvijottama // ViP_3,18.60 // kàlena gacchatà ràjà $ mamàràsau sapatnajit & anvàruroha taü devã % citàsthaü bhåpatiü patim // ViP_3,18.61 // sa tu tenàpacàreõa $ ÷và jaj¤e vasudhàdhipaþ & upoùitena pàùaõóa- % saübhàùo yaþ kçto 'bhavat // ViP_3,18.62 // sàpi jàtismarà jaj¤e $ kà÷iràjasutà ÷ubhà & sarvavij¤ànasaüpannà % sarvalakùaõabhåùità // ViP_3,18.63 // tàü pità dàtukàmo 'bhåd $ varàya vinivàritaþ & tayaiva tanvyà virato % vivàhàrambhato nçpaþ // ViP_3,18.64 // tataþ sà divyayà dçùñyà $ dçùñvà ÷vànaü nijaü patim & vaidi÷àkhyaü puraü gatvà % tadavasthaü dadar÷a tam // ViP_3,18.65 // taü dçùñvaiva mahàbhàgà $ ÷vànabhåtaü patiü tathà & dadau tasmai varàhàraü % satkàrapravaõaü ÷ubham // ViP_3,18.66 // bhu¤jan dattaü tayà so 'nnam $ atimiùñam abhãpsitam & ÷vajàtilalitaü kurvan % bahu càñu cakàra vai // ViP_3,18.67 // atãva vrãóità bàlà $ kurvatà càñu tena sà & praõàmapårvam àhedaü % dayitaü taü kuyonijam // ViP_3,18.68 // patny uvàca: smaryatàü tan mahàràja $ dàkùiõyalalitaü tvayà & yena ÷vayonim àpanno % mama càñukaro bhavàn // ViP_3,18.69 // pàùaõóinaü samàbhàùya $ tãrthasnànàd anantaram & pràpto 'si kutsitàü yoniü % kiü na smarasi tat prabho // ViP_3,18.70 // parà÷ara uvàca: tayaivaü smàrite tatra $ pårvajàtikçte tadà & dadhyau ciram athàvàpa % nirvedam atidurlabham // ViP_3,18.71 // nirviõõacittaþ sa tato $ nirgamya nagaràd bahiþ & maruprapatanaü kçtvà % ÷àrgàlãü yonim àgataþ // ViP_3,18.72 // sàpi dvitãye saüpràpte $ varùe divyena cakùuùà & j¤àtvà sçgàlaü taü draùñuü % yayau kolàhalaü girim // ViP_3,18.73 // tatràpi dçùñvà taü pràha $ ÷àrgàlãü yonim àgatam & bhartàram api càrvaïgã % tanayà pçthivãkùitaþ // ViP_3,18.74 // patny uvàca: api smarasi ràjendra $ ÷vayonisthasya yan mayà & proktaü te pårvacaritaü % pàùaõóàlàpasaü÷rayam // ViP_3,18.75 // parà÷ara uvàca: punas tayoktaü taj j¤àtvà $ satyaü satyavatàü varaþ & kànane sa niràhàras % tatyàja svaü kalevaram // ViP_3,18.76 // bhåyas tato vçkaü jàtaü $ gatvà taü nirjane vane & smàrayàm àsa bhartàraü % pårvavçttam anindità // ViP_3,18.77 // na tvaü vçko mahàbhàga $ ràjà ÷atadhanur bhavàn & ÷và bhåtvà tvaü ÷çgàlo 'bhår % vçkatvaü sàmprataü gataþ // ViP_3,18.78 // parà÷ara uvàca: smàritena yathà vyaktas $ tenàtmà gçdhratàü gataþ & apàpà sà puna÷ cainaü % bodhayàm àsa bhàminã // ViP_3,18.79 // narendra smaryatàm àtmà hy $ alaü te gçdhraceùñayà & pàùaõóàlàpajàto 'yaü % doùo yad gçdhratàü gataþ // ViP_3,18.80 // tataþ kàkatvam àpannaü $ samanantarajanmani & uvàca tanvã bhartàram % upalabhyàtmayogataþ // ViP_3,18.81 // a÷eùà bhåbhçtaþ pårvaü $ va÷yà yasmai baliü daduþ & sa tvaü kàkatvam àpanno % jàto 'dya balibhuk prabho // ViP_3,18.82 // evam eva ca kàkatve $ smàritaþ sa puràtanam & tatyàja bhåpatiþ pràõàn % mayåratvam avàpa ca // ViP_3,18.83 // mayåratve tataþ sà vai $ cakàrànugataü ÷ubhà & dattaiþ pratikùaõaü bhojyair % bàlà tajjàtibhojanaiþ // ViP_3,18.84 // tatas tu janako ràjà $ vàjimedhaü mahàkratum & cakàra tasyàvabhçthe % snàpayàm àsa taü tadà // ViP_3,18.85 // sasnau svayaü ca tanvaïgã $ smàrayàm àsa càpi tam & yathàsau ÷va÷çgàlàdyà % yonãr jagràha pàrthivaþ // ViP_3,18.86 // smçtajanmakramaþ so 'tha $ tatyàja svaü kalevaram & jaj¤e ca janakasyaiva % putro 'sau sumahàtmanaþ // ViP_3,18.87 // tataþ sà pitaraü tanvã $ vivàhàrtham acodayat & sa càpi kàrayàm àsa % pità tasyàþ svayaüvaram // ViP_3,18.88 // svayaüvare kçte sà taü $ saüpràptaü patim àtmanaþ & varayàm àsa bhåyo 'pi % bhartçbhàvena bhàminã // ViP_3,18.89 // bubhuje ca tayà sàrdhaü $ saübhogàn nçpanandanaþ & pitary uparate ràjyaü % videheùu cakàra saþ // ViP_3,18.90 // iyàja yaj¤àn subahån $ dadau dànàni càrthinàm & putràn utpàdayàm àsa % yuyudhe ca sahàribhiþ // ViP_3,18.91 // ràjyaü kçtvà yathànyàyaü $ pàlayitvà vasuüdharàm & tatyàja sa priyàn pràõàn % saügràme dharmato nçpaþ // ViP_3,18.92 // tata÷ citàsthaü taü bhåyo $ bhartàraü sà ÷ubhekùaõà & anvàruroha vidhivad % yathàpårvaü mudàvatã // ViP_3,18.93 // tato 'vàpa tayà sàrdhaü $ ràjaputryà sa pàrthivaþ & aindràn atãtya vai lokàül % lokàn kàmaduho 'kùayàn // ViP_3,18.94 // svargàkùayatvam atulaü $ dàmpatyam atidurlabham & pràptaü puõyaphalaü pràpya % saü÷uddhiü tàü dvijottama // ViP_3,18.95 // eùa pàùaõóasaübhàùa- $ doùaþ prokto mayà dvija & tathà÷vamedhàvabhçtha- % snànamàhàtmyam eva ca // ViP_3,18.96 // tasmàt pàùaõóibhiþ pàpair $ àlàpaspar÷anaü tyajet & vi÷eùataþ kriyàkàle % yaj¤àdau càpi dãkùitaþ // ViP_3,18.97 // kriyàhànir gçhe yasya $ màsam ekaü prajàyate & tasyàvalokanàt såryaü % pa÷yeta matimàn naraþ // ViP_3,18.98 // kiü punar yais tu saütyaktà $ trayã sarvàtmanà dvija & parànnabhojibhiþ pàpair % vedavàdavirodhibhiþ // ViP_3,18.99 // After 99, ed. Veïk. ins.: sahàlàpas tu saüsargaþ $ sahàsyà càtipàpinã // ViP_3,18.99*36:1 // pàùaõóibhir duràcàrais $ tasmàt tàn parivarjayet // ViP_3,18.99*36:2 // pàùaõóino vikarmasthàn $ baióàlavratikठchañhàn & haitukàn bakavçttãü÷ ca % vàïmàtreõàpi nàrcayet // ViP_3,18.100 // ø2,B2,D7 ins.: bhraùñaþ svadharmàt pàùaõóo $ vikarmastho niùiddhakçt // ViP_3,18.100*37:1 // yasya dharmasya yo nityaü $ suradhvaja ivocchritaþ // ViP_3,18.100*37:2 // pracchannàni ca pàpàni $ baióàlaü nàma tadvratam // ViP_3,18.100*37:3 // priyaü vakti puro 'nyatra $ vipriyaü kurute bhç÷am // ViP_3,18.100*37:4 // tyaktàparàdhaceùña÷ ca $ ÷añho 'yaü kathito budhaiþ // ViP_3,18.100*37:5 // saüdehakçd dhetubhir yaþ $ satkarmasu sa haitukaþ // ViP_3,18.100*37:6 // arvàgdçùñir nikçtikàþ $ svàrthasàdhanatatparàþ // ViP_3,18.100*37:7 // B2 cont.: ÷añho mithyàvinãta÷ ca $ bakavçttir udàhçtaþ // ViP_3,18.100*38 // dåràd apàstaþ saüparkas $ sahàsyàpi ca pàpibhiþ & pàùaõóibhir duràcàrais % tasmàt tàn parivarjayet // ViP_3,18.101 // ete nagnàs tavàkhyàtà $ dçùñyà ÷ràddhopaghàtakàþ & yeùàü saübhàùaõàt puüsàü % dinapuõyaü praõa÷yati // ViP_3,18.102 // ete pàùaõóinaþ pàpà $ na hy etàn àlaped budhaþ & puõyaü na÷yati saübhàùàd % eteùàü taddinodbhavam // ViP_3,18.103 // puüsàü jañàdharaõamauõóyavatàü vçthaiva $ moghà÷inàm akhila÷aucaniràkçtànàm & toyapradànapitçpiõóabahiùkçtànàü % saübhàùaõàd api narà narakaü prayànti // ViP_3,18.104 // [[iti ÷rãviùõupuràõe tçtãyàü÷e 'ùñàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: bhagavan yan naraiþ kàryaü $ sàdhukarmaõy avasthitaiþ & tan mahyaü guruõàkhyàtaü % nityanaimittikàtmakam // ViP_4,1.1 // varõadharmàs tathàkhyàtà $ dharmà ye cà÷rameùu vai & ÷rotum icchàmy ahaü vaü÷àüs % tàüs tvaü prabråhi me guro // ViP_4,1.2 // parà÷ara uvàca: maitreya ÷råyatàm ayam anekayajvivãra÷årabhåpàlàlaükçto brahmàdir mànavo vaü÷aþ || ViP_4,1.3 || tathà coktam | brahmàdyaü yo manor vaü÷am $ ahany ahani saüsmaret & tasya vaü÷asamucchedo % na kadàcid bhaviùyati // ViP_4,1.4 // tad asya vaü÷asyànupårvãm a÷eùapàpaprakùàlanàya maitreya tàü ÷çõu || ViP_4,1.5 || tad yathà sakalajagatàm anàdir àdibhåta-çgyajuþsàmàdimayo bhagavadviùõumayasya brahmaõo mårtaü råpaü hiraõyagarbho brahmàõóato bhagavàn brahmà pràg babhåva || ViP_4,1.6 || brahmaõa÷ ca dakùiõàïguùñhajanmà dakùaþ prajàpatir dakùasyàditir aditer vivasvàn vivasvato manuþ || ViP_4,1.7 || manor ikùvàkunçgadhçùña÷aryàtinariùyantapràü÷unàbhàganediùñakaråùapçùadhràkhyà da÷a putrà babhåvuþ || ViP_4,1.8 || iùñiü ca mitràvaruõayor manuþ putrakàma÷ cakàra || ViP_4,1.9 || tatràpahute hotur apacàràd ilà nàma kanyà babhåva || ViP_4,1.10 || saiva ca mitràvaruõayoþ prasàdàt sudyumno nàma manoþ putro maitreyàsãt || ViP_4,1.11 || puna÷ ce÷varakopàt strã satã somasånor budhasyà÷ramasamãpe babhràma || ViP_4,1.12 || sànuràga÷ ca tasyàü budhaþ puråravasam àtmajam utpàdayàm àsa || ViP_4,1.13 || jàte ca tasminn amitatejobhiþ paramarùibhir çïmayo yajurmayaþ sàmamayo 'tharvamayaþ sarvamayo manomayo j¤ànamayo na kiücinmayo bhagavàn yaj¤apuruùasvaråpã sudyumnasya puüstvam abhilaùadbhir yathàvad iùñas tatprasàdàc càsàv ilà punar api sudyumno 'bhavat || ViP_4,1.14 || tasyàpy utkalagayavinatasaüj¤às trayaþ putrà babhåvuþ || ViP_4,1.15 || sudyumnas tu strãpårvakatvàd ràjyabhàgaü na lebhe || ViP_4,1.16 || tatpitrà tu vasiùñhavacanàt pratiùñhànaü nàma nagaraü sudyumnàya dattaü tac càsau puråravase pràdàt || ViP_4,1.17 || pçùadhras tu manoþ putro gurugovadhàc chådratvam agamat || ViP_4,1.18 || karåùàt kàråùàþ kùatriyà mahàbalaparàkramà babhåvuþ || ViP_4,1.19 || nàbhàgo nediùñaputras tu vai÷yatàm agamat | tasmàd bhalandanaþ putro 'bhavat || ViP_4,1.20 || bhalandanàd vatsaprir udàrakãrtiþ || ViP_4,1.21 || vatsapreþ pràü÷ur abhavat || ViP_4,1.22 || prajàni÷ ca pràü÷or eko 'bhavat || ViP_4,1.23 || tata÷ ca khanitras tasmàc cakùupaþ cakùupàc càtibalaparàkramo viü÷o 'bhavat || ViP_4,1.24 || tato viviü÷as tasmàc ca khaninetras tata÷ càtivibhåtiþ || ViP_4,1.25 || ativibhåter bhåribalaparàkramaþ karaüdhamaþ putro 'bhavat tasmàd apy avikùir avikùer apy atibalaþ putro marutto 'bhavad yasyemàv adyàpi ÷lokau gãyete || ViP_4,1.26 || maruttasya yathà yaj¤as $ tathà kasyàbhavad bhuvi & sarvaü hiraõmayaü yasya % yaj¤avastv ati÷obhanam // ViP_4,1.27 // amàdyad indraþ somena $ dakùiõàbhir dvijàtayaþ & marutaþ pariveùñàraþ % sadasyà÷ ca divaukasaþ // ViP_4,1.28 // marutta÷ cakravartã nariùyantanàmànaü putram avàpa || ViP_4,1.29 || tasmàc ca damo damasya putro ràjyavardhano jaj¤e || ViP_4,1.30 || ràjyavardhanàt sudhçtir abhåt tata÷ ca naras tasmàc ca kevalaþ kevalàd bandhumàn bandhumato vegavàn vegavato budha÷ tata÷ ca tçõabinduþ || ViP_4,1.31 || tasyàpy ekà kanyà ilavilà nàma || ViP_4,1.32 || taü càlambuùà nàma varàpsaràs tçõabinduü bheje || ViP_4,1.33 || tasyàm asya vi÷àlo jaj¤e yaþ purãü vai÷àlãü nàma nirmame || ViP_4,1.34 || hemacandro vi÷àlasya putro 'bhavat || ViP_4,1.35 || tasmàc ca sucandras tattanayo dhåmrà÷vas tasyàpi sç¤jayo 'bhåt || ViP_4,1.36 || sç¤jayàt sahadevaþ | tataþ kç÷à÷vo nàma putro 'bhavat || ViP_4,1.37 || somadattaþ kç÷à÷vàj jaj¤e yo da÷à÷vamedhàn àjahàra || ViP_4,1.38 || tatputra÷ ca janamejayaþ | janamejayàt sumatiþ | ete vai÷àlikà bhåbhçtaþ || ViP_4,1.39 || ÷loko 'py atra gãyate | tçõabindoþ prasàdena $ sarve vai÷àlikà nçpàþ & dãrghàyuùo mahàtmàno % vãryavanto 'tidhàrmikàþ // ViP_4,1.40 // ÷aryàteþ kanyà sukanyà nàmàbhavad yàm upayeme cyavanaþ || ViP_4,1.41 || ànarta÷ ca nàma dhàrmikaþ ÷aryàtiputro 'bhåt || ViP_4,1.42 || ànartasyàpi revato nàma putro jaj¤e yo 'sàv ànartaviùayaü bubhuje purãü ca ku÷asthalãm adhyuvàsa || ViP_4,1.43 || revatasyàpi raivataþ putraþ kakudmã nàma dharmàtmà bhràtç÷atasya jyeùñho 'bhavat || ViP_4,1.44 || tasya ca revatã nàma kanyà | tàm àdàya kasyeyam arhatãti bhagavantam abjayoniü praùñuü brahmalokaü jagàma || ViP_4,1.45 || tàvac ca brahmaõo 'ntike hàhàhåhåsaüj¤àbhyàü gandharvàbhyàm atitànaü nàma divyaü gàndharvam agãyata || ViP_4,1.46 || tàvac ca trimàrgaparivartair anekayugaparivçttitiùñhann api raivataþ ÷çõvan muhårtam iva mene || ViP_4,1.47 || gãtàvasàne ca bhagavantam abjayoniü praõamya raivataþ kanyàyogyaü varam apçcchat || ViP_4,1.48 || taü càha bhagavàn kathaya yo 'bhimatas te vara iti || ViP_4,1.49 || puna÷ ca praõamya bhagavate tasmai yathàbhimatàn àtmanaþ sa varàn kathayàm àsa | ka eùàü bhagavato 'bhimato yasmai kanyàm imàü prayacchàmãti || ViP_4,1.50 || tataþ kiücidavanata÷iràþ sasmitaü bhagavàn abjayonir àha || ViP_4,1.51 || ya ete bhavato 'bhimatà naiteùàü sàmpratam apatyàpatyasaütatir apy avanãtale 'sti || ViP_4,1.52 || bahåni hi tavàtraiva gàndharvaü ÷çõvata÷ caturyugàny atãtàni || ViP_4,1.53 || sàmprataü hi bhåtale 'ùñàviü÷atitamasya mano÷ caturyugam atãtapràyam àsanno hi tatra kaliþ || ViP_4,1.54 || anyasmai kanyàratnam idaü bhavataikàkinà deyam || ViP_4,1.55 || bhavato 'pi mitramantribhçtyakalatrabandhubalako÷àdayaþ samastàþ kàlenaitenàtyantam atãtàþ || ViP_4,1.56 || tataþ punar utpannasàdhvasaþ sa ràjà bhagavantaü praõamya papraccha || ViP_4,1.57 || bhagavann evam avasthite mayeyaü kasmai deyeti || ViP_4,1.58 || tataþ sa bhagavàn kiücidavanamrakandharaü kçtà¤jalibhåtaü sarvalokagurur abjayonir àha || ViP_4,1.59 || brahmovàca: na hy àdimadhyàntam ajasya yasya $ vidmo vayaü sarvamayasya dhàtuþ & na ca svaråpaü na paraü svabhàvaü % na caiva sàraü parame÷varasya // ViP_4,1.60 // kalàmuhårtàdimaya÷ ca kàlo $ na yadvibhåteþ pariõàmahetuþ & ajanmanà÷asya samastamårter % anàmaråpasya sanàtanasya // ViP_4,1.61 // yasya prasàdàd aham acyutasya $ bhåtaþ prajàsçùñikaro 'ntakàrã & krodhàc ca rudraþ sthitihetubhåto % yasmàc ca madhye puruùaþ parasmàt // ViP_4,1.62 // madråpam àsthàya sçjaty ajo yaþ $ sthitau ca yo 'sau puruùasvaråpã & rudrasvaråpeõa ca yo 'tti vi÷vaü % dhatte tathànantavapuþ samastam // ViP_4,1.63 // ÷akràdiråpã paripàti vi÷vam $ arkenduråpa÷ ca tamo hinasti & pàkàya yo 'gnitvam upetya lokàn % bibharti pçthvãvapur avyayàtmà // ViP_4,1.64 // ceùñàü karoti ÷vasanasvaråpã $ lokasya tçptiü ca jalànnaråpã & dadàti vi÷vasthitisaüsthitas tu % sarvàvakà÷aü ca nabhaþsvaråpã // ViP_4,1.65 // yaþ sçjyate sargakçd àtmanaiva $ yaþ pàlyate pàlayità ca devaþ & vi÷vàtmanà saühriyate 'ntakàrã % pçthak trayasyàsya ca yo 'vyayàtmà // ViP_4,1.66 // yasmi¤ jagad yo jagad etad àdyo $ ya÷ cà÷rito 'smi¤ jagati svayaübhåþ & sa sarvabhåtaprabhavo dharitryàü % svàü÷ena viùõur nçpate 'vatãrõaþ // ViP_4,1.67 // ku÷asthalã yà tava bhåpa ramyà $ purã puràbhåd amaràvatãva & sà dvàrakà saüprati tatra càste % sa ke÷avàü÷o baladevanàmà // ViP_4,1.68 // tasmai tvam enàü tanayàü narendra $ prayaccha màyàmanujàya jàyàm & ÷làghyo varo 'sau tanayà taveyaü % strãratnabhåtà sadç÷o hi yogaþ // ViP_4,1.69 // parà÷ara uvàca: itãrito 'sau kamalodbhavena $ bhuvaü samàsàdya patiþ prajànàm & dadar÷a hrasvàn puruùàn a÷eùàn % alpaujasaþ svalpavivekavãryàn // ViP_4,1.70 // ku÷asthalãü tàü ca purãm upetya $ dçùñvànyaråpàü pradadau svakanyàm & sãradhvajàya sphañikàcalàbha % vakùaþsthalàyàtuladhãr narendraþ // ViP_4,1.71 // uccapramàõàm iti tàm avekùya $ svalàïgalàgreõa sa tàlaketuþ & vinàmayàm àsa tata÷ ca sàpi % babhåva sadyo vanità yathànyà // ViP_4,1.72 // tàü revatãü raivatabhåpakanyàü $ sãràyudho 'sau vidhinopayeme & dattvà ca kanyàü sa nçpo jagàma % himàlayaü vai tapase dhçtàtmà // ViP_4,1.73 // [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e prathamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: yàvac ca brahmalokàt kakudmã raivato nàbhyeti tàvat puõyajanasaüj¤à ràkùasàs tàm asya purãü ku÷asthalãü jaghnuþ || ViP_4,2.1 || tac càsya bhràtç÷ataü puõyajanatràsàd di÷o bheje || ViP_4,2.2 || tadanvayà÷ ca kùatriyàþ sarvadikùv abhavan || ViP_4,2.3 || dhçùñasyàpi dhàrùñakaü kùatram abhavat || ViP_4,2.4 || nabhagasyàtmajo nàbhàgasaüj¤o 'bhavat | tasya ambarãùaþ | ambarãùasyàpi viråpo 'bhavat || ViP_4,2.5 || viråpàt pçùada÷vo jaj¤e tata÷ ca rathãtaraþ || ViP_4,2.6 || tatràyaü ÷lokaþ | ete kùatraprasåtà vai puna÷ càïgirasàþ smçtàþ | rathãtaràõàü pravaràþ kùatropetà dvijàtayaþ || ViP_4,2.7 || kùuvata÷ ca manor ikùvàkur ghràõataþ putro jaj¤e || ViP_4,2.8 || tasya putra÷atapravarà vikukùinimidaõóàkhyàs trayaþ putrà | ÷akunipramukhàþ pa¤cà÷at putràþ uttaràpatharakùitàro babhåvuþ | catvàriü÷ad aùñau ca dakùiõàpathabhåpàlàþ || ViP_4,2.9 || sa cekùvàkur aùñakàyàm utpàdya ÷ràddhàrhaü màüsam ànayeti vikukùim àj¤àpayàm àsa | sa tatheti gçhãtàj¤o vanam abhyetyànekàn mçgàn hatvàti÷rànto 'tikùutparãto vikukùir ekaü ÷a÷am abhakùayat | ÷eùaü ca màüsam ànãya pitre nivedayàm àsa || ViP_4,2.10 || ikùvàkukulàcàryas tatprokùaõàya vasiùñha÷ coditaþ pràha | alam anenàmedhyenàmiùeõa duràtmanànena te putreõaitan màüsam upahataü yato 'nena ÷a÷o bhakùitaþ || ViP_4,2.11 || tata÷ càsau vikukùir guruõaivam uktaþ ÷a÷àdasaüj¤àm avàpa pitrà ca parityaktaþ || ViP_4,2.12 || pitary uparate càkhilàm etàü pçthvãü dharmataþ ÷a÷àsa || ViP_4,2.13 || ÷a÷àdasya puraüjayo nàma putro 'bhavat || ViP_4,2.14 || idaü cànyat purà hi tretàyàü devàsuram atãva bhãùaõaü yuddham àsãt | tatra càtibalibhir asurair amaràþ paràjità bhagavantaü viùõum àràdhayàü cakruþ || ViP_4,2.15 || prasanna÷ ca devànàm anàdinidhanaþ sakalajagatparàyaõo nàràyaõaþ pràha | j¤àtam eva mayà yuùmàbhir yad abhilaùitaü tadartham idaü ÷råyatàm | puraüjayo nàma ÷a÷àdasya ca ràjarùes tanayaþ kùatriyavaryas taccharãre 'ham aü÷ena svayam evàvatãrya tàn a÷eùàn asuràn nihaniùyàmi tad bhavadbhiþ puraüjayo 'suravadhàrthàya kàryodyogaþ kàrya iti etac ca ÷rutvà praõamya bhagavantaü viùõum amaràþ puraüjayasakà÷am àjagmuþ || ViP_4,2.16 || åcu÷ cainaü | bho bhoþ kùatriyavaryàsmàbhir abhyarthitena bhavatàsmàkam aràtivadhodyatànàü sàhàyyaü kçtam icchàmaþ | tad bhavatàsmàkam abhyàgatànàü praõayabhaïgo na kàryaþ | ity uktaþ puraüjayaþ pràha | sakalatrailokyanàtho yo 'yaü yuùmàkam indraþ ÷atakratur asya yady ahaü skandhàråóho yuùmadaràtibhiþ saha yotsye tadàhaü bhavatàü sahàyaþ | ity àkarõya samastadevair indreõa ca bàóham ity evaü samanvicchitam || ViP_4,2.17 || tata÷ ca ÷atakrator vçùabharåpadhàriõaþ kakutstho 'tiharùasamanvito bhagavata÷ caràcaraguror acyutasya tejasàpyàyito devàsurasaügràme samastàn evàsuràn nijaghàna || ViP_4,2.18 || yata÷ ca vçùabhakakutsthena ràj¤à niùåditam asurabalam ata÷ càsau kakutsthasaüj¤àm avàpa || ViP_4,2.19 || kakutsthasyàpy anenàþ putro 'bhåt pçthur anenasaþ pçthor vi÷vaga÷vas tasyàpi càndro yuvanà÷va÷ càndrasya tasya yuvanà÷vasya ÷ràvasto yaþ purãü ÷ràvastãü nive÷ayàm àsa || ViP_4,2.20 || ÷ràvastasya bçhada÷vas tasyàpi kuvalayà÷vo yo 'sàv uttaïkasya maharùer apakàriõaü dhundhunàmànam asuraü vaiùõavena tejasàpyàyitaþ putrasahasrair ekaviü÷atibhiþ parivçto jaghàna dhundhumàrasaüj¤àü càvàpa || ViP_4,2.21 || tasya ca samastà eva putrà dhundhumukhaniþ÷vàsàgninà vipluùñà vine÷uþ || ViP_4,2.22 || dçóhà÷vacandrà÷vakapilà÷vàs trayaþ kevalaü ava÷eùitàþ || ViP_4,2.23 || dçóhà÷vàd dharya÷vas tasmàn nikumbho nikumbhàt saühità÷vaþ | tata÷ ca kç÷à÷vas | tasmàc ca prasenajit tato yuvanà÷vo 'bhavat || ViP_4,2.24 || tasya càputrasyàtinirvedàn munãnàm à÷ramamaõóale nivasataþ kçpàlubhis tair munibhir apatyotpàdanàya iùñiþ kçtà | tasyàü ca madhyaràtrinivçttàyàü mantrapåtajalapårõaü kala÷aü vedimadhye nive÷ya te munayaþ suùupuþ || ViP_4,2.25 || teùu ca supteùv atitçñparãtaþ sa bhåpàlas tam à÷ramaü vive÷a || ViP_4,2.26 || suptàü÷ ca tàn çùãn naivotthàpayàm àsa | tac ca kala÷ajalam aparimeyamàhàtmyaü mantrapåtaü papau || ViP_4,2.27 || prabuddhà÷ ca çùayaþ papracchuþ kenaitan mantrapåtaü vàri pãtam || ViP_4,2.28 || atra hi pãte ràj¤o yuvanà÷vasya patnã mahàbalaparàkramaü putraü janayiùyatãty àkarõya sa ràjà ajànatà mayà pãtam ity àha || ViP_4,2.29 || garbha÷ ca yuvanà÷vasyodare 'bhavat krameõa ca vavçdhe || ViP_4,2.30 || pràptasamaya÷ ca dakùiõakukùim avanãpater nirbhidya ni÷cakràma na càsau ràjà mamàra || ViP_4,2.31 || jàto nàmaiùa kaü dhàsyatãti munayaþ procuþ || ViP_4,2.32 || athàgamya devaràó abravãt màm ayaü dhàsyatãti || ViP_4,2.33 || tato màüdhàtà nàmato 'bhavat | vaktre càsya prade÷inã devaràjena nyastà tàü papau | tàü càmçtasràviõãm àsvàdyàhnaiva sa vyavardhata || ViP_4,2.34 || sa tu màüdhàtà cakravartã saptadvãpàü mahãü bubhuje || ViP_4,2.35 || bhavati càtra ÷lokaþ | yàvat sårya udeti sma yàvac ca pratitiùñhati | sarvaü tad yauvanà÷vasya màüdhàtuþ kùetram ucyate || ViP_4,2.36 || màüdhàtà ÷a÷abindor duhitaraü bindumatãm upayeme | purukutsam ambarãùaü ca mucakundaü ca tasyàü putratrayam utpàdayàm àsa || ViP_4,2.37 || pa¤cà÷ac ca duhitaras tasya nçpater babhåvuþ || ViP_4,2.38 || bahvçca÷ ca saubharir nàma çùir antarjale dvàda÷àbdaü kàlam uvàsa || ViP_4,2.39 || tatra càntarjale saümado nàmàtibahuprajo 'tipramàõo mãnàdhipatir àsãt | tasya ca putrapautradauhitràþ pàr÷vataþ pçùñhato 'grato vakùaþpuccha÷irasàü copari bhramantas tenaiva sahàharni÷am atinirvçtà remire || ViP_4,2.40 || sa càpi tatspar÷opacãyamànaharùaprakarùo bahuprakàraü tasya çùeþ pa÷yatas tair àtmajapautradauhitràdibhiþ sahànudinaü bahuprakàraü reme || ViP_4,2.41 || athàntarjalàvasthitaþ sa saubharir ekàgratàsamàdhànam apahàyànudinaü tat tasya matsyasyàtmajapautradauhitràdibhiþ sahàtiramaõãyaü lalitam avekùyàcintayat | aho dhanyo 'yam ãdç÷am apy anabhimataü yonyantaram avàpyaibhir àtmajapautràdibhiþ saha ramamàõo 'tãvàsmàkaü spçhàm utpàdayati | vayam apy evaü putràdibhiþ saha ramiùyàmaþ | ity evam abhisamãkùya sa tasmàd antarjalàn niùkramya nirveùñukàmaþ kanyàrthaü màüdhàtàraü ràjànam agacchat || ViP_4,2.42 || àgamana÷ravaõasamanantaraü cotthàya tena ràj¤à samyag arghàdinà påjitaþ kçtàsanaparigrahaþ saubharir uvàca || ViP_4,2.43 || saubharir uvàca: nirveùñukàmo 'smi narendra kanyàü $ prayaccha me mà praõayaü vibhàïkùãþ & na hy arthinaþ kàryava÷àbhyupetàþ % kakutsthagotre vimukhàþ prayànti // ViP_4,2.44 // anye 'pi santy eva nçpàþ pçthivyàü $ kùmàpàla yeùàütanayàþ prasåtàþ & kiütv arthinàm arthitadànadãkùà % kçtavrataü ÷làghyam idaü kulaü te // ViP_4,2.45 // ÷atàrdhasaükhyàs tava santi kanyàs $ tàsàü mamaikàü nçpate prayaccha & yat pràrthanàbhaïgabhayàd bibhemi % tasmàd ahaü ràjavaràtiduþkhàt // ViP_4,2.46 // parà÷ara uvàca: iti çùivacanam àkarõya sa ràjà jaràjarjaritadehaü tam çùim àlokya pratyàkhyànakàtaras tasmàc ca bhagavataþ ÷àpato bibhyatkiücidadhomukha÷ ciraü dadhyau || ViP_4,2.47 || saubharir uvàca: narendra kasmàt samupaiùi cintàm $ a÷akyam uktaü na mayàtra kiücit & yàva÷yadeyà tanayà tayaiva % kçtàrthatà no yadi kiü na labdham // ViP_4,2.48 // parà÷ara uvàca: atha tasya ÷àpabhãtaþ sapra÷rayam uvàcàsau ràjà || ViP_4,2.49 || ràjovàca: bhagavann asmatkulasthitir iyaü ya eva kanyàyà abhirucito 'bhijanavàn varas tasmai kanyà pradãyate | bhagavadàj¤àsmanmanorathànàm apy agocaravartinã | katham apy eùà saüjàtà tad evam upasthite na vidmaþ kiü kurma ity etan mayà cintyate | ity abhihite ca tena bhåbhujà munir acintayat | aho 'yam anyo 'smatpratyàkhyànopàyo vçddho 'yam anabhimataþ strãõàü kim uta kanyànàm ity amunà saücintyaivam abhihitam | evam astu tathà kariùyàmãti saücintya màüdhàtàram uvàca || ViP_4,2.50 || yady evaü tadàdi÷yatàm asmàkaü prave÷àya kanyàntaþpuravarùavaraþ | yadi kanyaiva kàcin màm abhilaùati tadàhaü dàrasaügrahaü kariùyàmãty anyathà cet tad alam asmàkam etenàtãtakàlàrambhenety uktvà viraràma || ViP_4,2.51 || parà÷ara uvàca: tata÷ ca màüdhàtrà muni÷àpa÷aïkitena kanyàntaþpuravarùavaraþ samàj¤aptaþ || ViP_4,2.52 || kanyàntaþpuraü pravi÷ann eva bhagavàn akhilasiddhagandharvamanuùyebhyo 'ti÷ayena kamanãyaü råpam akarot || ViP_4,2.53 || prave÷ya ca tam çùim antaþpuravarùavaras tàþ kanyakàþ pràha || ViP_4,2.54 || bhavatãnàü janayità mahàràjaþ samàj¤àpayati | ayam asmàn brahmarùiþ kanyàrthã samabhyàgato mayà càsya pratij¤àtaü yady asmatkanyakà kàcid bhagavantaü varayati tat kanyàyà÷ chande nàhaü paripanthànaü kariùyàmãty àkarõya sarvà eva tàþ kanyàþ sànuràgàþ samanmathàþ kareõava ivebhayåthapatiü tam çùim ahamahamikayà varayàü babhåvuþ || ViP_4,2.55 || åcu÷ ca: alaü bhaginyo 'ham imaü vçõomi $ vçto mayà naiùa tavànuråpaþ & mamaiva bhartà vidhinaiùa sçùñaþ % sçùñàham asyopa÷amaü prayàhi // ViP_4,2.56 // vçto mayàyaü prathamaü mayàyaü $ gçhaü vi÷ann eva vihanyase kim & mayà mayeti kùitipàtmajànàü % tadartham atyarthakalir babhåva // ViP_4,2.57 // yadà tu sarvàbhir atãva hàrdàd $ vçtaþ sa kanyàbhir anindyakãrtiþ & tadà sa kanyàdhikçto nçpàya % yathàvad àcaùña vinamramårtiþ // ViP_4,2.58 // parà÷ara uvàca: tadavagamàt kiü kim etat kathaya kiü karomãti kiü mayàbhihitam ity àkulamatir anicchann api kathamapi ràjànumene || ViP_4,2.59 || kçtànuråpavivàha÷ ca maharùiþ sakalà eva tàþ kanyàþ svam à÷ramam anayat || ViP_4,2.60 || tatra cà÷eùa÷ilpi÷ilpapraõetàraü dhàtàram ivànyaü vi÷vakarmàõam àhåya sakalakanyànàm ekaikasyàþ protphullapaïkajàþ kåjatkalahaüsakàraõóavàdi vihaügamàbhiràmajalà÷ayàþ sopavanàþ sàvakà÷àþ sàdhu÷ayyàparicchadàþ pràsàdàþ kriyantàm ity àdide÷a || ViP_4,2.61 || tac ca tathaivànuùñhitam a÷eùa÷ilpavi÷eùàcàryas tvaùñà dar÷itavàn || ViP_4,2.62 || tata÷ ca paramarùiõà saubhariõàj¤aptas teùu gçheùv anapàyã nandanàmà mahànidhir àsàü cakre || ViP_4,2.63 || tato 'navaratabhakùyabhojyalehyàdyupabhogair àgatànugatabhçtyàdãn aharni÷am a÷eùagçheùu tàþ kùitã÷aduhitaro bhojayàm àsuþ || ViP_4,2.64 || ekadà tu duhitçsnehàkçùñahçdayaþ sa mahãpatir atiduþkhitàs tàþ sukhità veti vicintya tasya maharùer à÷ramam upetya sphuradaü÷umàlàü sphañikamayãü pràsàdamàlàm atiramyopavanajalà÷ayàü dadar÷a || ViP_4,2.65 || pravi÷ya caikaü pràsàdam àtmajàü pariùvajya kçtàsanaparigrahaþ pravçddhasnehanayanàmbugarbhanayano 'bravãt || ViP_4,2.66 || apy atra vatse bhavatyàþ sukham uta kiücid asukham api te maharùiþ snehavàn uta saüsmaryate 'smadgçhavàsasyety uktà tattanayà pitaram àha || ViP_4,2.67 || tàtàtiramaõãyaþ pràsàdo 'tràtimanoj¤am upavanam atikalavàkyavihaügàbhirutàþ protphullapadmàkarà jalà÷ayàþ | manonukålabhakùyabhojyànulepanavastra bhåùaõàdibhogopabhogà mçdåni ÷ayanàni sarvasaüpatsamavetam etad gàrhasthyam tathàpi kena và janmabhåmir na smaryate || ViP_4,2.68 || tvatprasàdàd idam a÷eùam ati÷obhanam || ViP_4,2.69 || kiütv ekaü mamaitad duþkhakàraõaü yad asmadgçhàn maharùir ayaü madbhartà na niùkràmati mamaiva kevalam atiprãtyà samãpavartã nànyàsàm asmadbhaginãnàm || ViP_4,2.70 || evaü ca mama sahodaryà duþkhità ity evam atiduþkhakàraõam ity uktas tayà dvitãyaü pràsàdam upetya svatanayàü pariùvajyopaviùñas tathaiva pçùñavàn || ViP_4,2.71 || tayàpi tathaiva sarvam etat pràsàdàdyupabhogasukham àkhyàtaü mamaiva kevalam atiprãtyà pàr÷vavartã nàsmadbhaginãnàm ity evamàdi ÷rutvà samastapràsàdeùu ràjà pravive÷a tanayàs tathaivàpçcchat || ViP_4,2.72 || sarvàbhi÷ ca tàbhis tathaivàbhihitaþ paritoùavismayanirbharaviva÷ahçdayo bhagavantaü saubharim ekàntàvasthitam upetya kçtapåjo 'bravãt || ViP_4,2.73 || dçùñas te bhagavan sumahàn eùa siddhiprabhàvo naivaüvidham anyasya kasyacid asmàbhir vibhåtivilasitam upalakùitaü | kiyad etad bhagavaüs tapasaþ phalam ity abhipåjya tam çùiü tatraiva tena çùivaryeõa saha kiücit kàlam abhimatopabhogaü bubhuje svapuraü ca jagàma || ViP_4,2.74 || kàlena gacchatà tasya ràjatanayàsu putra÷ataü sàrdham abhavat || ViP_4,2.75 || anudinànuråóhasnehaprasara÷ ca sa tatràtãva mamatàkçùñahçdayo 'bhavat || ViP_4,2.76 || apy ete 'smatputràþ kalabhàùiõaþ padbhyàü gaccheyuþ | apy ete yauvanino bhaveyuþ | api kçtadàràn etàn pa÷yeyam | apy eùàü putrà bhaveyuþ | apy etatputràn putrasamanvitàn pa÷yeyam evamàdimanorathàn anudinakàlasaüpattivçttim avetyaitat saücintayàm àsa | aho me mohasyàtivistàraþ || ViP_4,2.77 || manorathànàü na samàptir asti $ varùàyutenàpi tathàbdalakùaiþ & pårõeùu pårõeùu punar navànàm % utpattayaþ santi manorathànàm // ViP_4,2.78 // padbhyàü gatà yauvanina÷ ca jàtà $ dàrai÷ ca saüyogam itàþ prasåtàþ & dçùñàþ sutàs tattanayaprasåtiü % draùñuü punar và¤chati me 'ntaràtmà // ViP_4,2.79 // drakùyàmi teùàm api cet prasåtiü $ manoratho me bhavità tato 'nyaþ & pårõe 'pi tatràpy aparasya janma % nivàryate kena manorathasya // ViP_4,2.80 // àmçtyuto naiva manorathànàm $ anto 'sti vij¤àtam idaü mayàdya & manorathàsaktiparasya cittaü % na jàyate vai paramàrthasaïgi // ViP_4,2.81 // sa me samàdhir jalavàsamitra $ matsyasya saïgàt sahasaiva naùñaþ & parigrahaþ saïgakçto mamàyaü % parigrahotthà ca mahàvidhitsà // ViP_4,2.82 // duþkhaü yadaivaika÷arãrajanma $ ÷atàrdhasaükhyaü yad idaü prasåtam & parigraheõa kùitipàtmajànàü % sutair anekair bahulãkçtaü tat // ViP_4,2.83 // sutàtmajais tattanayai÷ ca bhåyo $ bhåya÷ ca teùàü svaparigraheõa & vistàram eùyaty atiduþkhahetuþ % parigraho vai mamatànidhànam // ViP_4,2.84 // cãrõaü tapo yat tu jalà÷rayeõa $ tasyarddhir eùà tapaso 'ntaràyaþ & matsyasya saïgàd abhavac ca yo me % sutàdiràgo muùito 'smi tena // ViP_4,2.85 // niþsaïgatà muktipadaü yatãnàü $ saïgàd a÷eùàþ prabhavanti doùàþ & àråóhayogo 'pi nipàtyate 'dhaþ % saïgena yogã kim utàlpasiddhiþ // ViP_4,2.86 // ahaü cariùyàmi tathàtmano 'rthe $ parigrahagràhagçhãtabuddhiþ & yathà hi bhåyaþ parihãnadoùo % janasya duþkhair bhavità na duþkhã // ViP_4,2.87 // sarvasya dhàtàram acintyaråpam $ aõor aõãyàüsam atipramàõam & sitàsitaü ce÷varam ã÷varàõàm % àràdhayiùye tapasaiva viùõum // ViP_4,2.88 // tasminn a÷eùaujasi sarvaråpiõy $ avyaktavispaùñatanàv anante & mamàcalaü cittam apetadoùaü % sadàstu viùõàv abhavàya bhåyaþ // ViP_4,2.89 // samastabhåtàd amalàd anantàt $ sarve÷varàd anyad anàdimadhyàt & yasmàn na kiücit tam ahaü guråõàü % paraü guruü saü÷rayam emi viùõum // ViP_4,2.90 // parà÷ara uvàca: ity àtmànam àtmanaivàbhidhàyàsau saubharir apahàya putragçhàsanaparicchadàdikam a÷eùam arthajàtaü sakalabhàryàsamaveto vanaü pravive÷a || ViP_4,2.91 || tatràpy anudinaü vaikhànasaniùpàdyam a÷eùaü kriyàkalàpaü niùpàdya kùapitasakalapàpaþ paripakvamanovçttir àtmany agnãn samàropya bhikùur abhavat || ViP_4,2.92 || bhagavaty àsajyàkhilakarmakalàpaü ajam avikàram amaraõàdidharmam avàpa paraü paravatàm acyutapadam || ViP_4,2.93 || ity etan màüdhàtur duhitçsaübandhàd àkhyàtam || ViP_4,2.94 || ya÷ caitat saubharicaritam anusmarati pañhati ÷çõoti avadhàrayati lekhayati tasyàùñau janmany asanmatir asaddharmo và manaso 'sanmàrgàcaraõam a÷eùaheyeùu và mamatvaü na bhavati || ViP_4,2.95 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e caturthàü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ato màüdhàtuþ putrasaütatir abhidhãyate || ViP_4,3.1 || ambarãùasya màüdhàtus tanayasya yuvanà÷vaþ putro 'bhåt || ViP_4,3.2 || tasmàd dharãto yato 'ïgiraso hàrãtàþ || ViP_4,3.3 || rasàtale ca mauneyà nàma gandharvàþ ùañkoñisaükhyàs tair a÷eùàõi nàgakulàny apahçtapradhànaratnàdhipatyàny akriyanta || ViP_4,3.4 || tai÷ ca gandharvavãryàvadhåtair urage÷varair bhagavàn a÷eùadeve÷astava÷ravaõonmãlitonnidrapuõóarãkanayano jala÷ayano nidràvasànàd vibuddhaþ praõipatyàbhihitaþ | bhagavann apy asmàkam etebhyo gandharvebhyo bhayam upa÷amam eùyatãti àha bhagavàn anàdipuruùaþ puruùottamo yauvanà÷vasya màüdhàtuþ purukutsanàmà putras tam aham anupravi÷ya tàn a÷eùaduùñagandharvàn upa÷amaü nayiùyàmi || ViP_4,3.5 || ity àkarõya bhagavate kçtapraõàmàþ punar nàgalokam àgatàþ pannagapatayo narmadàü ca purukutsànayanàya codayàm àsuþ || ViP_4,3.6 || sà cainaü rasàtalaü nãtavatã || ViP_4,3.7 || rasàtalagata÷ càsau bhagavattejasàpyàyitàtmavãryaþ sakalagandharvठjaghàna | puna÷ ca svabhavanam àjagàma || ViP_4,3.8 || sakalapannagapataya÷ ca narmadàyai varaü daduþ | yas te 'nusmaraõasamavetaü nàmagrahaõaü kariùyati na tasya sarpaviùabhayaü bhaviùyatãti || ViP_4,3.9 || atra ca ÷lokaþ | narmadàyai namaþ pràtar $ narmadàyai namo ni÷i & namo 'stu narmade tubhyaü % tràhi màü viùasarpataþ // ViP_4,3.10 // ity uccàryàharni÷am andhakàraprave÷e và na sarpair da÷yate na càpi kçtànusmaraõabhujo viùam api bhuktam upaghàtàya bhaviùyati || ViP_4,3.11 || purukutsàya ca saütativicchedo na bhavato bhaviùyatãty uragapatayo varaü daduþ || ViP_4,3.12 || purukutso narmadàyàü trasadasyum ajãjanat || ViP_4,3.13 || trasadasyutaþ saübhåtas tato 'naraõyas taü ràvaõo digvijaye nijaghàna | anaraõyasya pçùada÷vaþ pçùada÷vasya harya÷vaþ putro 'bhavat | tata÷ ca vasumanàs tasyàpi tridhanvà tridhanvanas trayyàruõaþ || ViP_4,3.20 || tasmàt satyavrato yo 'sau tri÷aïkusaüj¤àm avàpa | caõóàlatàm upagata÷ ca || ViP_4,3.14 || dvàda÷avàrùikyàm anàvçùñyàü vi÷vàmitrakalatràpatyapoùaõàrthaü càõóàlapratigrahapariharaõàya jàhnavãtãranyagrodhe mçgamàüsam anudinaü babandha || ViP_4,3.15 || parituùñena vi÷vàmitreõa sa÷arãraþ svargam àropitaþ || ViP_4,3.16 || tri÷aïkor hari÷candras tasmàd rohità÷vas tata÷ ca harito haritàc ca¤cu÷ ca¤cor vijayasudevau ruruko vijayàd rurukasya vçkaþ || ViP_4,3.17 || tato bàhur yo 'sau haihayatàlajaïghàdibhir avajito 'ntarvatnyà mahiùyà saha vanaü vive÷a || ViP_4,3.18 || tasyà÷ ca sapatnyà garbhastambhanàya garo dattaþ || ViP_4,3.19 || tenàsyà garbhaþ saptavarùàõi jañhara eva tasthau | sa ca bàhur vçddhabhàvàd aurvà÷ramasamãpe mamàra || ViP_4,3.20 || sà tasya bhàryà citàü kçtvà tam àropyànumaraõakçtani÷cayàbhåt || ViP_4,3.21 || athaitàm atãtànàgatavartamànakàlavedã bhagavàn aurvaþ svà÷ramàn nirgatyàbravãt | alam anenàsadgràheõàkhilabhåmaõóalapatir ativãryaparàkramo naikayaj¤akçd aràtipakùakùayakartà tavodare cakravartã tiùñhati || ViP_4,3.22 || maivaü maivaü sàhasàdhyavasàyinã bhavetyukte ca sà tasmàd anumaraõanirbandhàd viraràma || ViP_4,3.23 || tenaiva bhagavatà svà÷ramam ànãyata | katipayadinàbhyantare ca sahaiva tena gareõàtitejasvã bàlako jaj¤e | tasyaurvo jàtakarmàdikriyàü niùpàdya sagara iti nàma cakàra || ViP_4,3.24 || kçtopanayanaü cainam aurvo veda÷àstràõy astraü càgneyaü bhàrgavàkhyam adhyàpayàm àsa || ViP_4,3.25 || utpannabuddhi÷ ca màtaram apçcchat | amba katham atra vayaü kva tàto 'smàkam ity evamàdi pçcchatas tanmàtà sarvam avocat || ViP_4,3.26 || tataþ pitçràjyaharaõàmarùito haihayatàlajaïghàdivadhàya pratij¤àm akarot | pràya÷a÷ ca haihayठjaghàna || ViP_4,3.27 || ÷akayavanakàmbojapàradapahlavà hanyamànàs tatkulaguruü vasiùñhaü ÷araõaü yayuþ || ViP_4,3.28 || athaitàn vasiùñho jãvanmçtakàn kçtvà sagaram àha | vatsàlam ebhir jãvanmçtakair anumçtaiþ || ViP_4,3.29 || ete ca mayaiva tvatpratij¤àparipàlanàya nijadharmadvijasaïgaparityàgaü kàritàþ || ViP_4,3.30 || sa tatheti tad guruvacanam abhinandya teùàü veùànyatvam akàrayat yavanàn muõóita÷iraso 'rdhamuõóठchakàn pralambake÷àn pàradàn pahlavàü÷ ca ÷ma÷rudharàn niþsvàdhyàyavaùañkàràn etàn anyàü÷ ca kùatriyàü÷ cakàra || ViP_4,3.31 || te ca nijadharmaparityàgàd bràhmaõai÷ ca parityaktà mlecchatàü yayuþ || ViP_4,3.32 || sagaro 'pi svam adhiùñhànam àgamya askhalitacakraþ saptadvãpavatãm imàm urvãü pra÷a÷àsa || ViP_4,3.33 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: kà÷yapaduhità sumatir vidarbharàjatanayà ke÷inã ca dve bhàrye sagarasyàstàm || ViP_4,4.1 || tàbhyàü càpatyàrtham àràdhita aurvaþ parameõa samàdhinà varam adàt || ViP_4,4.2 || ekà vaü÷adharam ekaü putram aparà ùaùñiü putrasahasràõi janayiùyati || yasyà yad abhimataü tad icchayà gçhyatàm ity ukte ke÷inã putram ekaü sumatiþ putrasahasràõi ùaùñiü vavre || ViP_4,4.3 || tatheti ca çùiõàbhihite 'lpair evàhobhiþ ke÷inã putram ekam asama¤jasaü nàma vaü÷adharam asåta | vinatàtanayàyàs tu sumatyàþ ùaùñiþ putrasahasràõy abhavan || ViP_4,4.4 || tasmàd asama¤jaso 'ü÷umàn nàma kumàro jaj¤e || ViP_4,4.5 || sa tv asama¤jà bàlyàd evàpavçttaþ pità càsyàcintayad ayam atãtabàlyo buddhimàn bhaviùyatãti || ViP_4,4.6 || atha tatràpi vayasy atãte tac caritam evainaü pità tatyàja || ViP_4,4.7 || tàny api ùaùñiþ kumàrasahasràõy asama¤jasa÷ caritam anucakruþ || ViP_4,4.8 || tata÷ càsama¤jasa÷ caritànukàribhiþ sàgarair apadhvastayaj¤àdisanmàrge jagati devàþ sakalavidyàmayam asaüspçùñam a÷eùadoùair bhagavataþ puruùottamasyàü÷abhåtaü kapilaü praõamya tad artham åcuþ || ViP_4,4.9 || bhagavann ebhiþ sagaratanayair asama¤jasa÷ caritam anugamyate | katham evam ebhir anusaradbhir jagad bhaviùyatãty àrtajagatparitràõàya ca bhagavato 'tra ÷arãragrahaõam ity àkarõya bhagavàn alpair eva dinair ete vinaïkùyantãty uktavàn || ViP_4,4.10 || tatràntare ca sagaro hayamedham àrebhe tatra ca putrair adhiùñhitam asyà÷vaü ko 'py apahçtya bhuvo bilaü pravive÷a || ViP_4,4.12 || tata÷ cà÷vànveùaõàya tanayàn yuyoja tatas tattanayà÷ cà÷vakhurapadavãm anusaranto atinirbandhena vasudhàtalam ekaiko yojanaü yojanam avane÷ cakhàna || ViP_4,4.13 || pàtàle cà÷vaü paribhramantaü tam avanãpatitanayàs te dadç÷uþ || ViP_4,4.14 || nàtidåràvasthitaü ca bhagavantam apaghane ÷aratkàle 'rkam iva tejobhir anavaratam årdhvam adha÷ cà÷eùadi÷a÷ codbhàsayamànaü kapilarùim apa÷yan || ViP_4,4.15 || tata÷ codyatàyudhà duràtmàyam asmadapakàrã yaj¤avighàtakartà hayahartà hanyatàü hanyatàm ity avocan | tatas tenàpi bhagavatà kiücidãùatparivartitalocanenàvalokitàþ sva÷arãrasamutthenàgninà dahyamànà vine÷uþ || ViP_4,4.16 || sagaro 'py avagamyà÷vànusàri tat putrabalam a÷eùaü paramarùikapilatejasà dagdham aü÷umantam asama¤jasaþ putram a÷vànayanàya codayàm àsa || ViP_4,4.17 || sa tu sagaratanayakhàtamàrgeõa kapilam upagamya bhaktinamras tathà tuùñàva yathainaü bhagavàn àha gacchainaü pitàmahàyà÷vaü pràpaya varaü vçõãùva ca putrapautra÷ ca te svargàd gaïgàü ànayiùyatãti || ViP_4,4.18 || athàü÷umàn api brahmadaõóahatànàm asmatpitéõàm asvargayogyànàü svargapràptikaraü varam asmàkaü bhagavàn prayacchatv iti pratyàha || ViP_4,4.19 || taü càha bhagavàn uktam evaitan mayà pautras te tridivàd gaïgàü bhuvam ànayiùyatãti | tadambhasà saüspçùñeùv asthibhasmasv ete svargam àrokùyanti | bhagavadviùõupàdàïguùñhavinirgatasya jalasya hi tanmàhàtmyam || ViP_4,4.20 || yan na kevalam abhisaüdhipårvakaü snànàdyupabhogeùåpakàrakam anabhisaühitam apy apetapràõasyàsthicarmasnàyuke÷àdyutsçùñaü ÷arãrajam yad bhåpatitam ÷arãriõaü sadyaþ svargaü nayatãty uktaþ praõamya ca bhagavate '÷vam àdàya pitàmahayaj¤am àjagàma || ViP_4,4.21 || sagaro 'py a÷vam àsàdya taü yaj¤aü samàpayàm àsa || ViP_4,4.22 || sàgaraü càtmajaprãtyà putratve kalpayàm àsa || ViP_4,4.23 || tasyàü÷umato dilãpaþ putro 'bhavat || ViP_4,4.24 || dilãpasya bhagãratho yo 'sau gaïgàü svargàd ihànãya bhàgãrathãsaüj¤àü cakàra || ViP_4,4.25 || bhagãrathàc chrutas tasyàpi nàbhàgas tato 'mbarãùas tasmàt sindhudvãpaþ | sindhudvãpàd ayutàyus tatputra÷ ca çtuparõo nalasahàyo 'kùahçdayaj¤o 'bhåt || ViP_4,4.26 || çtuparõaputraþ sarvakàmas tattanayaþ sudàsaþ sudàsàt saudàso mitrasahanàmà || ViP_4,4.27 || sa càñavyàü mçgayàü gato vyàghradvayam apa÷yat || ViP_4,4.28 || tàbhyàü ca tad vanam apamçgaü kçtaü sa caikaü tayor bàõena jaghàna || ViP_4,4.29 || mriyamàõa÷ càsàv atibhãùaõàkçtir atikaràlavadano ràkùaso 'bhavat || ViP_4,4.30 || dvitãyo 'pi pratikriyàü te kariùyàmãty uktvàntardhànaü jagàma || ViP_4,4.31 || kàlena gacchatà sa saudàso yaj¤am ayajat | pariniùñhitayaj¤e càcàrye vasiùñhe niùkrànte tad rakùo vasiùñharåpam àsthàya yaj¤àvasàne mama samàüsaü bhojanaü deyaü tat saüskriyatàü kùaõàd ihàgamiùyàmãty uktvà niùkràntaþ || ViP_4,4.32 || bhåya÷ ca sådaveùaü kçtvà ràjàj¤ayà mànuùamàüsaü saüskçtya ràj¤e nyavedayat || ViP_4,4.33 || asàv api hiraõyapàtrasthitaü màüsam àdàya vasiùñhàgamanapratãkùo 'bhavat | àgatàya ca vasiùñhàya niveditavàn || ViP_4,4.34 || sa càpy acintayad aho 'sya ràj¤o dauþ÷ãlyaü yenaitan màüsam asmàkaü prayacchati kim etad dravyajàtam iti dhyànaparo 'bhåt | apa÷yac ca tan mànuùamàüsam | tata÷ ca krodhakaluùãkçtacetà ràjànaü prati ÷àpam utsasarja | yasmàd abhojyam etad asmadvidhànàü tapasvinàm avagacchann api bhavàn mahyaü dadàti tasmàt tavaivàtra lolupà buddhir bhaviùyatãti || ViP_4,4.35 || anantaraü ca tenàpi bhagavataivàbhihito 'smãty ukte kiü kiü mayaivàbhihitam iti saücintya munir api samàdhau tasthau || ViP_4,4.36 || samàdhivij¤ànàvagatàrtha÷ cànugrahaü tasmai cakàra | nàtyantikam etad dvàda÷àbdaü tava bhojanaü bhaviùyatãti || ViP_4,4.37 || asàv api tu pragçhyodakà¤jaliü muni÷àpapradànàyodyato bhagavàn asmadgurur nàrhasy enaü kuladevatàbhåtam àcàryaü ÷aptum iti madayantyà svapatnyà prasàditaþ | sasyàmbudarakùaõàrthaü tac chàpàmbu norvyàü na càkà÷e cikùepa tenaiva svapadau siùeca || ViP_4,4.38 || tena krodhà÷ritenàmbhasà dagdhacchàyau tatpàdau kalmàùatàm upagatau | tataþ sa kalmàùapàdasaüj¤àm avàpa || ViP_4,4.39 || vasiùñha÷àpàc ca ùaùñhe kàle ràkùasabhàvam upetyàñavyàü paryañann aneka÷o mànuùàn abhakùayat || ViP_4,4.40 || ekadà tu kaücin munim çtukàle bhàryayà saha saügataü dadar÷a | tayo÷ ca tam atibhãùaõaü ràkùasam avalokya tràsàt pradhàvitayor dampatyor bràhmaõaü jagràha || ViP_4,4.41 || tataþ sà bràhmaõã bahu÷as taü yàcitavatã | prasãdekùvàkukulatilakabhåtas tvaü mahàràja mitrasaho na ràkùaso nàrhasi strãdharmasukhàbhij¤o mayy akçtàrthàyàm imaü madbhartàram attum ity evaü bahuprakàraü tasyàü vilapantyàü vyàghraþ pa÷um iva taü bràhmaõam abhakùayat || ViP_4,4.42 || tata÷ càtikopasamanvità bràhmaõã taü ràjànaü yasmàd evaü mayy atçptàyàü tvayàyaü matpatir bhakùitaþ | tasmàt tvam apy antaü kàmopabhogapravçttaþ pràpsyasãti ÷a÷àpa | agniü pravive÷a ca || ViP_4,4.43 || tatas tasya dvàda÷àbdaviparyaye vimukta÷àpasya strãviùayàbhilàùiõo madayantã smàrayàm àsa || ViP_4,4.44 || tataþ param asau strãbhogaü tatyàja | vasiùñha÷ càputreõa ràj¤à putràrtham abhyarthito madayantyàü garbhàdhànaü cakàra | yadà ca saptavarùàõy asau garbho na jaj¤e tatas taü garbham a÷manà sà devã jaghàna | putra÷ càjàyata tasya cà÷maka eva nàmàbhavat || ViP_4,4.45 || a÷makasya målako nàma putro 'bhavat | yo 'sau niþkùatre kùmàtale 'smin kriyamàõe strãbhir vivastràbhiþ parivàrya rakùitaþ tatas taü nàrãkavacam udàharanti || ViP_4,4.46 || målakàd da÷arathas tasmàd ilivilas tata÷ ca vi÷vasahaþ | tasmàc ca khañvàïgo dilãpaþ yo 'sau devàsuràõàü saügràme devair abhyarthito 'surठjaghàna | svarge ca kçtapriyair devair varagrahaõàya coditaþ pràha | yady ava÷yaü varo gràhyas tan mamàyuþ kathyatàm iti | anantaraü ca tair uktam ekamuhårtapramàõaü tavàyur ity ukto 'thàskhalitagatinà vimànena laghimaguõo martyalokam àgamyedam àha | yathà na bràhmaõebhyaþ sakà÷àd àtmàpi me priyataraþ | na ca svadharmollaïghanaü mayà kadàcid apy anuùñhitam | na ca sakaladevamànuùapa÷uvçkùàdike 'py 'cyutavyatirekavatã dçùñir mamàbhåt | tathà tam eva devaü munijanànusmçtaü bhagavantam askhalitagatiþ pràpayeyam ity a÷eùadevagurau bhagavaty anirde÷yavapuùi sattàmàtràtmany àtmànaü paramàtmani vàsudevàkhye yuyoja | tatraiva ca layam avàpa || ViP_4,4.47 || atràpi ÷råyate ÷loko $ gãtaþ saptarùibhiþ purà & khañvàïgena samo nànyaþ % ka÷cid urvyàü bhaviùyati // ViP_4,4.48[1] // yena svargàd ihàgamya $ muhårtaü pràpya jãvitam & trayo 'bhisaüdhità lokà % buddhyà dànena caiva hi // ViP_4,4.48[2] // khañvàïgàd dãrghabàhuþ putro 'bhavat | tato raghus tasmàd apy ajaþ | ajàd da÷aratho da÷arathasyàpi bhagavàn abjanàbho jagatsthityartham àtmàü÷ena ràmalakùmaõabharata÷atrughnaråpiõà caturdhà putratvam àyàsãt | ràmo 'pi bàla eva vi÷vàmitrayaj¤arakùaõàya gacchaüs tàñakàü jaghàna || ViP_4,4.49 || yaj¤e ca màrãcam iùupàtàhataü dåraü cikùepa subàhupramukhàü÷ ca kùayam anayat | dar÷anamàtreõaivàhalyàm apàpàü cakàra | janakagçhe ca màhe÷varaü càpam anàyàsenaiva babha¤ja | sãtàü ca ayonijàü janakaràjatanayàü vãrya÷ulkàü lebhe || ViP_4,4.50 || sakalakùatrakùayakàriõam a÷eùahaihayakuladhåmaketubhåtaü ca para÷uràmam apàstavãryabalàvalepaü cakàra || ViP_4,4.51 || pitçvacanàc càgaõitaràjyàbhilàùo bhràtçbhàryàsamaveto vanaü vive÷a || ViP_4,4.52 || viràdhakharadåùaõàdãn kabandhavàlinau ca nijaghàna || ViP_4,4.53 || baddhvà càmbhonidhim a÷eùaràkùasakulakùayaü kçtvà da÷ànanàpahçtàü tadvadhàpahatakalaïkàm apy analaprave÷a÷uddhàm a÷eùadeve÷asaüståyamànàü sãtàü janakaràjatanayàm ayodhyàm àninye || ViP_4,4.54 || vi÷vàmitrabharadvàjàgastyaprabhçtibhir munivaraiþ çgyajuþsàmàtharvaiþ saüståyamàno nçtyagãtavàdyàkhilalokamaïgalavàdyair vãõàveõumçdaïgabherãpañaha÷aïkhakàhalagomukhaprabhçtibhiþ sunàdaiþ samastabhåbhçtàü madhye sakalalokarakùàrthaü yathocitam abhiùikto dà÷arathiþ kosalendro raghukulatilako jànakãpriyo bhràtçtrayapriyaþ siühàsanagato dvàda÷àbdasahasraü ràjyam akarot || ViP_4,4.54*7 || bharato 'pi gandharvaviùayasàdhanàyogragandharvakoñãs tisro jaghàna | ÷atrughnenàpy atibalaparàkramo madhuputro lavaõo nàma ràkùase÷varo nihato madhurà ca nive÷ità || ViP_4,4.55 || ity evamàdiatulabalaparàkramair atiduùñanibarhaõair '÷eùasyàsya jagato niùpàditasthitayo ràmalakùmaõabharata÷atrughnàþ punar api divam àråóhàþ || ViP_4,4.56 || ye 'pi teùu bhagavadaü÷eùv anuràgiõaþ kosalanagarajanapadàs te 'pi tanmanasas tatsalokatàm avàpuþ || ViP_4,4.57 || ràmasya tu ku÷alavau putrau lakùmaõasyàïgadacandraketå takùapuùkarau bharatasya subàhu÷årasenau ÷atrughnasya ku÷asyàtithir atither api niùadhaþ putro 'bhavat | niùadhasyàpi nalas tasya api nabho nabhasaþ puõóarãkaþ | tattanayaþ kùemadhanvà tasya ca devànãkas tasyàpy ahãnagus tato rurus tasya ca pàriyàtraþ pàriyàtràd dalo dalàc chalas tasyàpy uktha ukthàd vajranàbhas tasmàc chaïkhanàbhas tato vyutthità÷vas tata÷ ca vi÷vasaho jaj¤e || ViP_4,4.58 || hiraõyanàbhas tato mahàyogã÷varo jaimini÷iùyo yato yàj¤avalkyo yogam avàpa || ViP_4,4.59 || hiraõyanàbhasya putraþ puùyas tasmàd dhruvasaüdhis tataþ sudar÷anas tasmàd agnivarõas tata÷ ca ÷ãghragas tasyàpi maruþ putro 'bhåt yo 'sau yogam àsthàyàdyàpi kalàpagràmam à÷ritas tiùñhati | àgàmiyuge såryavaü÷akùatrapravartayità bhaviùyati | prasu÷rutas tasyàtmajas tasyàpi susaüdhis tata÷ càpy amarùas tasya ca mahasvàüs tata÷ ca vi÷rutavàüs tato bçhadbalo yo 'rjunatanayenàbhimanyunà bhàratayuddhe kùayam anãyata || ViP_4,4.60 || ete hãkùvàkubhåpàlàþ $ pràdhànyena mayeritàþ & eteùàü caritaü ÷çõvan % sarvapàpaiþ pramucyate // ViP_4,4.61 // [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e caturtho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ikùvàkutanayo yo 'sau nimir nàmà sa tu sahasrasaüvatsaraü satram àrebhe vasiùñhaü ca hotàraü varayàm àsa || ViP_4,5.1 || tam àha vasiùñho 'ham indreõa pa¤cavarùa÷ataü yàgàrthaü prathamataraü vçtas tadanantaraü pratipàlyatàm àgatas tavàpi çtvig bhaviùyàmãty ukte sa pçthivãpatir na kiücid uktavàn || ViP_4,5.2 || vasiùñho 'py anena samanvicchitam ity amarapater yàgam akarot || ViP_4,5.3 || so 'pi tatkàlam evànyair gautamàdibhir yàgam akàrayat | samàpte càmarapater yàge tvaràvàn vasiùñho nimeþ karma kariùyàmãty àjagàma | tatkarmakartçtvaü ca tatra gautamasya dçùñvàtha svapate tasmai ràj¤e màm apratyàkhyàyaitad anena gautamàya karmàntaraü samarpitaü yasmàt tasmàd ayaü videho bhaviùyatãti ÷àpaü dadau || ViP_4,5.4 || pratibuddha÷ càsàv avanipatir api pràha | yasmàn màm asaübhàùyàj¤ànata eva ÷ayànasya ÷àpotsargam asau duùñaguru÷ cakàra tasmàt tasyàpi dehaþ patito bhaviùyatãti prati÷àpaü dattvà deham atyajat || ViP_4,5.5 || tasmàc chàpàc ca mitràvaruõayos tejasi vasiùñhatejaþ praviùñam | urva÷ãdar÷anàd udbhåtabãjaprapàtayos sakà÷àd vasiùñho deham aparaü lebhe || ViP_4,5.6 || nimer api taccharãram atimanoharatailagandhàdibhir upasaüskriyamàõaü naiva kledàdikaü doùam avàpa sadyomçtam iva tasthau | yaj¤asamàptau bhàgagrahaõàyàgatàn devàn V devàn àgatàn çtvija åcuþ | yajamànàya varo dãyatàm iti devai÷ ca chandito 'sau nimir àha || ViP_4,5.7 || bhagavanto 'khilasaüsàraduþkhasaüghàtasya chettàro na hy etàvaj jagaty anyad duþkham asti yac charãràtmanor viyoge bhavati | tad aham icchàmi sakalalokalocaneùu vastuü na punaþ ÷arãragrahaõaü kartum ity evam uktair devair asàv a÷eùabhåtànàü netreùv avatàritaþ || ViP_4,5.8 || tato bhåtàny unmeùanimeùaü cakruþ | aputrasya tasya bhåbhujaþ ÷arãram aràjakabhãravas te munayo 'raõyà mamanthuþ || ViP_4,5.9 || tatra ca kumàro jaj¤e jananàj janakasaüj¤àü càvàpa || ViP_4,5.10 || abhåd videho 'sya piteti vaideho mathanàn mithir abhåt | tasyodàvasuþ putro 'bhavat | udàvasor nandivardhanas tataþ suketuþ tasmàc ca devaràtas tata÷ ca bçhadukthas tasya ca mahàvãryas tasyàpi satyadhçtis dhçtiþ tata÷ ca dhçùñaketur ajàyata dhçùñaketor harya÷vas tasya ca marur maroþ pratibandhakas tasmàt kçtarathas tasmàt kçtis tasya vibudhaþ tasyàpi mahàdhçtis tata÷ ca kçtiràtas tato mahàromà | tasya suvarõaromà tasyàpi hrasvaromà tataþ sãradhvajo 'bhåt | tasya putràrthaü yajanabhuvaü kçùataþ sãre sãtà duhità samutpannà | sãradhvajasya bhràtà sàükà÷yàdhipatiþ ku÷adhvajanàmà | sãradhvajasyàpatyaü bhànumàn bhànumataþ ÷atadyumnaþ tasya ÷ucis tasmàd årjavaho putro jaj¤e || ViP_4,5.11 || tasyàpi ÷atadhvajaþ tataþ kuõiþ kuõer a¤janas tatputra çtujit tato 'riùñanemis tasmàc chrutàyuþ ÷rutàyuùaþ supàrvas tasmàt saüjayas tataþ kùemàris tasmàd anenàs tasmàd mãnarathas tasya satyarathas tasya sàtyarathiþ sàtyarather upagus tasmàc chà÷vatas tasmàt sudhanvà tasyàpi subhàùaþ tataþ su÷rutas tasmàj jayo jayaputro vijayas tasya ca çto nàma su÷rutaþ tasmàt su÷rutàj jayaþ tasya putro vijayaþ vijayasya çtaþ çtàt sunayas tato vãtahavyas tasmàd dhçtir dhçter bahulà÷vas tasya putraþ kçtiþ kçtau saütiùñate 'yaü janakavaü÷aþ || ViP_4,5.12 || ity ete maithilàþ pràcuryeõa teùàm àtmavidyà÷rayiõo bhåpàlà bhaviùyantãti || ViP_4,5.13 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: såryasya bhagavan vaü÷aþ $ kathito bhavatà mama & somasya vaü÷e tv akhilठ% ÷rotum icchàmi pàrthivàn // ViP_4,6.1 // kãrtyate sthirakãrtãnàü $ yeùàm adyàpi saütatiþ & prasàdasumukhas tan me % brahmann àkhyàtum arhasi // ViP_4,6.2 // parà÷ara uvàca: ÷råyatàü muni÷àrdåla vaü÷aþ prathitatejasaþ | somasyànukramàt khyàtà yatrorvãpatayo 'bhavan || ViP_4,6.3 || ayaü hi vaü÷o 'tibalaparàkramadyuti÷ãlaceùñàvadbhir atiguõànvitair nahuùayayàtikàrtavãryàrjunàdibhir bhåpàlair alaükçtaþ | tam ahaü kathayàmi ÷råyatàm || ViP_4,6.4 || akhilajagatsraùñur bhagavannàràyaõanàbhisarojinãsamudbhavàbjayoner brahmaõaþ putro 'trir atreþ somaþ || ViP_4,6.5 || taü ca bhagavàn abjayonir a÷eùauùadhãdvijanakùatràõàm àdhipatye 'bhyaùecayat || ViP_4,6.6 || sa ca ràjasåyam akarot | tatprabhàvàd atyutkçùñàdhipatyàdhiùñhàtçtvàc cainaü mada àvive÷a || ViP_4,6.7 || madàvalepàc càsau sakaladevaguror bçhaspates tàràü nàma patnãü jahàra || ViP_4,6.8 || bahu÷as tu bçhaspaticoditena bhagavatà brahmaõà codyamànaþ sakalai÷ ca devarùibhir yàcyamàno 'pi na mumoca || ViP_4,6.9 || tasya ca bçhaspatidveùàd u÷anà pàrùõigràho 'bhavat || ViP_4,6.10 || aïgiraþ sakà÷àd upalabdhavidyo bhagavàn rudro bçhaspateþ sahàyyam akarot || ViP_4,6.11 || yata÷ co÷anà tato jambhakumbhàdyàþ samastà eva daityadànavanikàyà mahàntam udyamaü cakruþ | bçhaspater api sakaladevasainyasahàyaþ ÷akro 'bhavat || ViP_4,6.12 || evaü ca tayor atãvograþ saügràmas tàrànimittas tàrakàmayo nàmàbhavat | tataþ samasta÷astràõy asureùu rudrapurogamà devà deveùu cà÷eùadànavà mumucuþ || ViP_4,6.13 || evaü ca devàsuràhavakùobhakùubdhahçdayam a÷eùaü eva jagad brahmàõaü ÷araõaü jagàma || ViP_4,6.14 || tata÷ ca bhagavàn apy u÷anasaü ÷aükaram asuràn devàü÷ ca nivàrya bçhaspataye tàràm adadàt | tàü càntaþprasavàm avalokya bçhaspatir àha || ViP_4,6.15 || naiùa mama kùetre bhavatyànyasya suto dhàryaþ samutsçjainam alam atidhàrùñyeneti || ViP_4,6.16 || sà ca tenaivam uktàtipativratà bhartçvacanàt tam ãùikàstambe garbham utsasarja || ViP_4,6.17 || sa cotsçùñamàtra evàtitejasà devànàü tejàüsy àcikùepa || ViP_4,6.18 || bçhaspatim induü ca tasya kumàrasyàticàrutayà sàbhilàùau dçùñvà devàþ samutpannasaüdehàs tàràü papracchuþ || ViP_4,6.19 || satyaü kathayàsmàkam atisubhage kasyàyam àtmajaþ somasyàtha bçhaspateþ putraþ | ityuktàpi sà tàrà hriyà na kiücid uvàca | bahu÷o 'py abhihità yadàsau devebhyo nàcacakùe tata÷ ca sa kumàras tàü ÷aptum udyataþ pràha ca | duùñe kasmàn mama tàtaü nàkhyàsi | adyaiva te 'lãkalajjàvatyàs tathà ÷àstim ayam ahaü karomi yathà naivam anyàpy atimantharavacanà bhaviùyatãti atha bhagavàn pitàmahas taü kumàraü saünivàrya svayam apçcchat tàràm | kathaya vatse kasyàyam àtmajaþ somasya atha bçhaspater ity uktà lajjàjaóam àha somasyeti || ViP_4,6.21 || tataþ sphuraducchvasitàmalakapolakàntir bhagavàn uóupatis tam àliïgya kumàraü sàdhu sàdhu vatsa pràj¤o 'sãti budha iti nàma cakre || ViP_4,6.22 || sa càkhyàtam evaitad yathelàyàm àtmajapuråravasam utpàdayàm àsa | puråravàs tv atidàna÷ãlo 'tiyajvàtitejasvã yaü satyavàdinam atiråpiõaü mitràvaruõa÷àpàn mànuùe loke mayà vastavyam iti kçtamatir urva÷ã dadar÷a || ViP_4,6.23 || dçùñamàtre ca yasminn apahàya mànam a÷eùasvargàbhilàùam apàsya tanmanaskà bhåtvà tam evopatasthe || ViP_4,6.24 || so 'pi ca tàm ati÷ayitasakalalokastrãkàntisaukumàryalàvaõyagativilàsahàsàdiguõàm avalokya tadàyattacittavçttir babhåva || ViP_4,6.25 || ubhayam api tanmanaskam ananyadçùñi parityaktasamastànyatprayojanam abhåt || ViP_4,6.26 || ràjà tu pràgalbhyàt tàm àha || ViP_4,6.27 || subhru tvàm aham atikàmo 'smi | prasãdànuràgam udvahety uktà lajjàvakhaõóitam urva÷ã pràha || ViP_4,6.28 || bhavatv evaü yadi me samayaparipàlanaü bhavàn karoti || ViP_4,6.29 || àkhyàhi me samayam ity atha pçùñà punar abravãt | ÷ayanasamãpe mamoraõakadvayaü putrabhåtaü nàpaneyam | bhavàü÷ ca mayà nagno na draùñavyaþ | ghçtamàtraü ca mamàhàra ity evam eveti bhåpatir àha | tayà ca sahàvanãpatir alakàyàü caitrarathàdivaneùv amalapadmaùaõóeùu saraþsv abhiramamàõa ekaùaùñivarùàõy anudinapravardhamànapramodo 'nayat || ViP_4,6.30 || urva÷ã ca tadupabhogàt pratidinapravardhamànànuràgà amaralokavàse 'pi na spçhàü cakàra || ViP_4,6.31 || vinà corva÷yà suraloko 'psarasàü siddhagandharvàõàü ca nàtiramaõãyo 'bhavat || ViP_4,6.32 || tata÷ corva÷ãpuråravasoþ samayavid vi÷vàvasur gandharvasamaveto ni÷i ÷ayanàbhyà÷àd ekam uraõakaü jahàra || ViP_4,6.33 || tasyàkà÷e nãyamànasyorva÷ã ÷abdam a÷çõot | àha ca mamànàthàyàþ putraþ kenàpy'pahriyate kaü ÷araõam upayàmãty V iti àkarõya ràjà nagnaü màü devã drakùyatãti na yayau | athànyam apy uraõakam àdàya gandharvà yayuþ | tasyàpy apahriyamàõasya÷abdam àkarõya'kà÷e punar apy anàthàsmy aham abhartçkà kupuruùà÷rayety àrtaràviõã babhåva || ViP_4,6.34 || ràjàpy amarùava÷àd andhakàram etad iti khaógam àdàya duùña duùña hato 'sãti vyàharann abhyadhàvat || ViP_4,6.35 || tàvac ca gandharvair atãvojjvalà vidyuj janità | tatprabhayà corva÷ã ràjànam apagatàmbaraü dçùñvàpavçttasamayà tatkùaõàd evàpakràntà || ViP_4,6.36 || parityajya tàv uraõakau gandharvàþ suralokam upagatàþ || ViP_4,6.37 || ràjàpi ca tau meùàv àdàya hçùñamanàþ sva÷ayanam àyàto norva÷ãü dadar÷a || ViP_4,6.38 || tàü càpa÷yann apagatàmbara evonmattaråpo babhràma | kurukùetre càmbhojasarasy anyàbhi÷ catasçbhir apsarobhiþ samavetàm urva÷ãü dadar÷a | tata÷ conmattaråpo jàye he tiùñha manasi ghore tiùñha vacasãty anekaprakàraü såktam avocat || ViP_4,6.39 || àha corva÷ã | mahàràjàlam anenàvivekaceùñitenàntarvatny aham abdànte bhavatàtràgantavyaü kumàras te bhaviùyatãty ekàü ca ni÷àm ahaü tvayà saha vatsyàmãty uktaþ prahçùñaþ svapuraü jagàma || ViP_4,6.40 || tàsàü càpsarasàm urva÷ã kathayàm àsa | ayaü sa puruùotkarùño yenàham etàvantaü kàlam anuràgàkçùñamànasà sahoùitety evam uktàs tàm apsarasa åcuþ | sàdhu sàdhv asya råpam anena sahàsmàkam api sarvakàlam abhirantuü spçhà bhavet | ity abde ca pårõe sa ràjà tatràjagàma | kumàraü càyuùam asmai tadorva÷ã dadau || ViP_4,6.41 || ekàü ca ni÷àü tena ràj¤à sahoùitvà pa¤caputrotpattaye garbham avàpa || ViP_4,6.42 || uvàca cainaü ràjànam asmatprãtyà mahàràjàya sarva eva gandharvà varadàþ saüvçttà vriyatàü vara iti || ViP_4,6.43 || àha ràjà | vijitasakalàràtir avihatendriyasàmarthyo bandhumàn amitabalako÷o nànyad asmàkam urva÷ãsàlokyàd apràpyam asti | tad aham anayà sahorva÷yà kàlaü netum abhilaùàmi || ViP_4,6.44 || ity ukte gandharvà ràj¤e 'gnisthàlãü daduþ || ViP_4,6.45 || åcu÷ cainam agnim àmnàyànusàrã bhåtvà tridhà kçtvorva÷ãsalokatàmanoratham uddi÷ya samyag yajethàs tato 'va÷yam abhilaùitam avàpsyasãty uktas tàm agnisthàlãm àdàyàjagàma antar añavyàm acintayad aho me 'timåóhatà yad agnisthalã mayànãtà norva÷ãti | athainàm añavyàm evàgnisthàlãü tatyàja svapuraü càjagàma || ViP_4,6.46 || vyatãtàrdharàtrasamaye vinidra÷ càcintayat | mamorva÷ãsàlokyapràptyartham agnisthàlã gandharvair dattà sà ca mayàñavyàü parityaktà | tad ahaü tatra tadàharaõàya yàsyàmãty utthàya tatràpy upagato nàgnisthàlãm apa÷yat | ÷amãgarbhaü cà÷vattham agnisthàlãsthàne dçùñvàcintayat | mayàtra sthàlã nikùiptà sà cà÷vatthaþ ÷amãgarbho 'bhåt | tad enam evàham agniråpam àdàya svapuram abhigamyàraõãü kçtvà tadutpannàgner upàstiü kariùyàmãty evam eva svapuram upagato 'raõiü cakàra || ViP_4,6.47 || tatpramàõaü càïgulaiþ kurvan gàyatrãm apañhat | pañhata÷ càkùarasaükhyàny evàïgulàny araõy abhavat | tatràgniü nirmathyàgnitrayam àmnàyànusàrã bhåtvà juhàva urva÷ãsàlokyaü ca phalam abhisaühitavàn || ViP_4,6.48 || tenaivàgnividhinà bahuvidhàn yaj¤àn iùñvà gàndharvalokàn avàpyorva÷yà saha viyogaü nàvàpa || ViP_4,6.49 || eko 'gnir àdàv abhavad ailena tv atra manvantare tredhà pravartita iti || ViP_4,6.50 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tasyàpy àyur dhãmàn amàvasur vi÷vàvasuþ ÷atàyur ÷rutàyuþ saüj¤àþ ùaó abhavan putràþ || ViP_4,7.1 || amàvasor bhãmo nàma putro 'bhavat || ViP_4,7.2 || bhãmasya kà¤canaþ kà¤canàt suhotras tasyàpi jahnuþ | yo 'sau yaj¤avàñam akhilaü gaïgàmbhasà plàvitam àlokya krodhasaüraktanayano bhagavantaü yaj¤apuruùam àtmani parameõa samàdhinà samàropyàkhilàm eva gaïgàm apibat || ViP_4,7.3 || athainaü devarùayaþ prasàdayàm àsuþ | duhitçtve càsya gaïgàm anayan || ViP_4,7.4 || jahno÷ ca sumantur nàma putro 'bhavat | tasyàpy ajakas tato balàkà÷vas tasmàt ku÷aþ ku÷asya ku÷àmbaku÷anàbhàmårtarayàmàvasava÷ catvàraþ putrà babhåvuþ || ViP_4,7.5 || teùàü ku÷àmbaþ ÷akratulyo me putro bhaved iti tapa÷ cakàra | taü cogratapasam avalokya mà bhavatv anyo 'smattulyavãrya ity àtmanaivàsyendraþ putratvam agacchat || ViP_4,7.6 || gàdhir nàma sa kau÷iko 'bhavat | gàdhi÷ ca satyavatãü kanyàm ajanayat | tàü ca bhàrgava çcãko vavre || ViP_4,7.7 || gàdhir apy atiroùaõàyàtivçddhàya ca bràhmaõàya dàtum anicchann ekataþ ÷yàmakarõànàm induvarcasàm anilaraühasàm a÷vànàü sahasraü kanyà÷ulkam ayàcata || ViP_4,7.8 || tenàpy çù.iõà varuõasakà÷àd upalabhyà÷vatãrthotpannaü tàdçga÷vasahasraü dattam | tatas tàm çcãkaþ kanyàm upayeme | çcãka÷ ca tasyà÷ carum apatyàrthaü cakàra || ViP_4,7.9 || tatprasàdita÷ ca tanmàtre kùatravaraputrotpattaye carum aparaü sàdhayàm àsa || ViP_4,7.10 || eùa carur bhavatyàyam aparas tvanmàtrà samyag upayojya ity uktvà vanaü jagàma || ViP_4,7.11 || upayogakàle ca tàü màtà satyavatãm àha | putri sarva evàtmaputram atiguõaü samabhilaùati nàtmajàyàbhràtçguõeùv atãvàdçto bhavati || ato 'rhasi mamàtmãyaü caruü dàtuü madãyaü carum àtmanopayoktum || ViP_4,7.12 || matputreõa hi sakalabhåmaõóalaparipàlanaü kàryaü kiyad và bràhmaõasya balavãryasaüpad ity uktvà sà svacaruü màtre dattavatã || ViP_4,7.13 || atha vanàd apy àgamya satyavatãm çùir apa÷yat || ViP_4,7.14 || àha cainàm atipàpe kim idam akàryaü bhavatyà kçtam | atiraudraü te vapur àlakùyate | nånaü tvayà tvanmàtçsàtkçta÷ carur upayukto na yuktam etat || ViP_4,7.15 || mayà hi tatra carau sakalaiva ÷auryavãryabalasaüpad àropità | tvadãye caràv apy akhila÷àntij¤ànatitikùàdikã bràhmaõasaüpat | etac ca viparãtaü kurvantyàs tavàtiraudràstradhàraõamàraõaniùñhaþ kùatriyàcàraþ putro bhaviùyaty asyà | copa÷amarucir bràhmaõàcàra ity àkarõyaiva sà tasya pàdau jagràha || ViP_4,7.16 || praõipatya cainam àha | bhagavan mayaitad aj¤ànàd anuùñhitam | prasàdaü me kuru | maivaüvidhaþ putro bhavatu | kàmam evaüvidhaþ pautro bhavatv ity ukto munir apy àhaivam astv iti || ViP_4,7.17 || anantaraü ca sà jamadagnim ajãjanat | tanmàtà ca vi÷vàmitraü janayàm àsa | satyavatã ca kau÷ikã nàma nady abhavat | jamadagnir ikùvàkuvaü÷odbhavasya reõos tanayàü reõukàm upayeme | tasyàü cà÷eùakùatrahantàraü para÷uràmasaüj¤aü bhagavataþ sakalalokaguror nàràyaõasyàü÷aü jamadagnir ajãjanat || ViP_4,7.18 || vi÷vàmitraputras tu bhàrgava eva ÷unaþ÷epo devair dattaþ | tata÷ ca devaràtanàmàbhavat | tata÷ cànye madhucchandajayakçtadevàùñakakacchapahàrãtakàkhyà vi÷vàmitraputrà babhåvuþ || ViP_4,7.19 || teùàü ca bahåni kau÷ikagotràõy çùyantareùu vaivàhyàni bhavantãti || ViP_4,7.20 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e saptamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: puråravaso jyeùñhaputro yas tv àyurnàmà sa ràhor duhitaram upayeme || ViP_4,8.1 || tasyàü sa pa¤ca putràn utpàdayàm àsa | nahuùakùatravçddharambharajisaüj¤às tathaivànenàþ pa¤camaþ putro 'bhåt | kùatravçddhàt suhotraþ putro 'bhavat || ViP_4,8.2 || kà÷yale÷agçtsamadàs tasya putràs trayo 'bhavan | gçtsamadasya ÷aunaka÷ càturvarõyapravartayitàbhåt || ViP_4,8.3 || kà÷yasya kà÷ãràjas tato dãrghatamàþ putro 'bhavat | dhanvantaris tu dãrghatamaso 'bhavat | sa hi saüsiddhakàryakaraõaþ sakalasaübhåtiùv a÷eùaj¤ànavid bhagavatà nàràyaõena càtãtasaübhåtàv asmai varo dattaþ || ViP_4,8.4 || kà÷ãràjagotre 'vatãrya tvam aùñadhà samyag àyurvedaü kariùyasi yaj¤abhàk ca bhaviùyasãti abhihitaþ || ViP_4,8.5 || tasya ca dhanvantareþ putraþ ketumàn ketumato bhãmarathaþ | tasyàpi divodàsas tataþ pratardanaþ | sa ca bhadra÷reõyavaü÷avinà÷àd a÷eùàþ ÷atravo 'nena jità iti ÷atrujid abhavat || ViP_4,8.6 || tena ca prãtimatàtmaputro vatsa vatsety abhihitas tato vatso sàv 'bhavat | satyaparatayà çtadhvajasaüj¤àm avàpa | puna÷ ca kuvalayanàmànam a÷vaü lebhe tataþ kuvalayà÷va ity asyàü pçthivyàü prathitaþ || ViP_4,8.7 || tasya ca vatsasya putro 'larko nàmàbhavat | yasyàyam adyàpi ÷loko gãyate | ùaùñivarùasahasràõi $ ùaùñivarùa÷atàni ca & alarkàd aparo nànyo % bubhuje medinãü yuvà // ViP_4,8.8 // tasyàpy alarkasya sannatir nàmàtmajo 'bhavat | tataþ sunãthas tasya suketus tato dharmaketuþ | tataþ satyaketus tasmàd vibhus tattanayaþ suvibhus tata÷ ca sukumàras tasyàpi dçùñaketuþ | tata÷ ca vainahotras tata÷ ca bhargo bhàrgasya bhàrgabhåmiþ | tata÷ càturvarõyapravçttiþ ity ete kà÷ayo bhåpatayaþ kathitàþ | rajes tu saütatiþ ÷råyatàm iti || ViP_4,8.9 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: rajeþ pa¤ca putra÷atàny atulavãryasàràõy àsan || ViP_4,9.1 || devàsurasaügràmàrambhe parasparavadhepsavo devà÷ càsurà÷ ca brahmàõam papracchuþ || ViP_4,9.2 || bhagavann asmàkam atra virodhe kataraþ pakùo jetà bhaviùyatãti || ViP_4,9.3 || athàha bhagavàn yeùàm arthe rajir àttàyudho yotsyatãti | atha daityair upetya rajir àtmasàhàyyadànàyàbhyarthitaþ pràha | yotsye 'haü bhavatàm arthe yady aham amarajayàd bhavatàm indro bhaviùyàmãty àkarõyaitat tair abhihito na vayam anyathà vadiùyàmo 'nyathà kariùyàmo 'smàkam indraþ prahlàdas tadartham ayam udyama ity uktvà gateùv asureùu devair apy asàv avanãpatir evam evoktas tenàpi ca tathaivokte devair indras tvaü bhaviùyasãti samanvicchitam || ViP_4,9.4 || rajinàpi devasainyasahàyenànekair mahàstrais tad a÷eùam asurabalaü niùåditam || ViP_4,9.5 || avajitàràtipakùa÷ cendro rajicaraõayugalam àtma÷irasà nipãóyàha | bhayatràõadànàd asmatpità bavàn a÷eùalokànàm uttamo bhavàn yasyàhaü putras trilokendraþ || ViP_4,9.6 || sa càpi ràjà prahasyàha | evam evàstv anatikramaõãyà hi vairipakùàd apy anekavidhacàñuvàkyagarbhà praõatir ity uktvà svapuraü jagàma || ViP_4,9.7 || ÷atakratur apãndratvaü cakàra || ViP_4,9.8 || svaryàte tu rajau nàradarùicodità rajisutàþ ÷atakratum àtmapitçputraü àcàràd ràjyaü yàcitavantaþ || ViP_4,9.9 || apradàne càvajityendram atibalinaþ svayam indratvaü cakruþ || ViP_4,9.10 || tata÷ ca bahutithe kàle vyatãte bçhaspatim ekànte dçùñvàpahçtatrailokyayaj¤abhàgaþ ÷atakratur uvàca || ViP_4,9.11 || badarãphalamàtram apy arhasi mamàpyàyanàya puroóà÷akhaõóaü dàtum ity ukto bçhaspatir uvàca | yady evaü pårvam eva tvayàhaü coditaþ syàü tan mayà tvadarthaü kim akartavyam iti | svalpair evàhobhis tvàü nijaü padaü pràpayiùyàmãty abhidhàya teùàm anudinàbhicàrikaü buddhimohàya ÷akrasya ca tejobhivçddhaye juhàva | te càpi tena buddhimohenàbhibhåyamànà brahmadviùo dharmatyàgino vedavàdaparàïmukhà babhåvuþ || ViP_4,9.12 || tata÷ ca tàn apetadharmàcàràn indro jaghàna | purohitàpyàyitatejà÷ ca tridivam àkramat | etad indrasya svapadacyàvanàrohaõaü ÷rutvà puruùaþ svapadabhraü÷aü dauràtmyaü ca nàpnoti || ViP_4,9.13 || rambhas tv anapatyo 'bhavat | kùatravçddhasutaþ pratikùatras || ViP_4,9.25 || tatputraþ saüjayas tasyàpi jayas tata÷ ca vijayas tasmàc ca jaj¤e kçtaþ | tasya harùavardhano harùavardhanasutaþ sahadevas tasmàd adãnas tasya jayatsenaþ tata÷ ca saükçtis tatputraþ kùatradharmà ity ete kùatravçddhasyàto nahuùavaü÷aü pravakùyàmãti || ViP_4,9.14 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e navamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: yatiyayàtisaüyàtyàyàtiviyàtikçtisaüj¤à nahuùasya ùañ putrà mahàbalaparàkramà babhåvuþ || ViP_4,10.1 || yatis tu ràjyaü naicchat | yayàtis tu bhåbhçd abhavat || ViP_4,10.2 || u÷anasa÷ ca duhitaraü devayànãü ÷armiùñhàü ca vàrùaparvaõãm upayeme | atrànuvaü÷a÷loko bhavati || ViP_4,10.3 || yaduü ca turvasuü caiva devayànã vyajàyata | druhyuü cànuü ca påruü ca ÷armiùñhà vàrùaparvaõã || ViP_4,10.4 || kàvya÷àpàc càkàlenaiva yayàtir jaràm avàpa || ViP_4,10.5 || prasanna÷ukravacanàc ca svajaràü saükràmayituü jyeùñhaputraü yadum uvàca || ViP_4,10.6 || tvanmàtàmaha÷àpàd iyam akàlenaiva jarà màm upasthità | tàm ahaü tasyaivànugrahàd bhavataþ saücàrayàmy ekaü varùasahasram atçpto 'smi viùayeùu tvadvayasà viùayàn ahaü bhoktum icchàmi | nàtra bhavatà pratyàkhyànaü kartavyam ity uktaþ sa naicchat tàü jaràm àdàtum | taü càpi pità ÷a÷àpa | tvatprasåtir na ràjyàrhà bhaviùyatãti || ViP_4,10.7 || anantaraü ca durvasuü druhyum anuü ca pçthivãpatir jaràgrahaõàrthaü svayauvanapradànàya càbhyarthayàm àsa | tair apy ekaika÷yena pratyàkhyàtas tठcha÷àpa || ViP_4,10.8 || atha ÷armiùñhàtanayam a÷eùakanãyàüsaü påruü tathaivàha | sa càtipravaõamatiþ praõamya pitaraü sabahumànaü mahàn prasàdo 'yam asmàkam ity udàram abhidhàya jaràü pratijagràha | svakãyaü ca yauvanaü pitre dadau || ViP_4,10.9 || so 'pi pauravaü yauvanam àsàdya dharmàvirodhena yathàkàmaü yathàkàlopapannaü yathotsàhaü viùayàü÷ cacàra | samyak ca prajàpàlanam akarot || ViP_4,10.10|þ vi÷vàcyà devayànyà ca sahopabhogaü bhuktvà kàmànàm antam avàpsyàmãty anudinaü tanmanasko babhåva || ViP_4,10.11 || anudinaü copabhogataþ kàmàn atãvàbhiramyàn mene || ViP_4,10.12 || tata÷ caivam agàyata | na jàtu kàmaþ kàmànàm $ upabhogena ÷àmyati & haviùà kçùõavartmeva % bhåya evàbhivardhate // ViP_4,10.13 // yat pçthivyàü vrãhiyavaü $ hiraõyaü pa÷avaþ striyaþ & ekasyàpi na paryàptaü % tasmàt tçùõàü parityajet // ViP_4,10.14 // yadà na kurute bhàvaü $ sarvabhåteùu pàpakam & samadçùñes tadà puüsaþ % sarvàþ sukhamayà di÷aþ // ViP_4,10.15 // yà dustyajà durmatibhir $ yà na jãryati jãryataþ & tàü tçùõàü saütyajet pràj¤aþ % sukhenaivàbhipåryate // ViP_4,10.16 // jãryanti jãryataþ ke÷à $ dantà jãryanti jãryataþ & dhanà÷à jãvità÷à ca % jãryato 'pi na jãryataþ // ViP_4,10.17 // pårõaü varùasahasraü me $ viùayàsaktacetasaþ & tathàpy anudinaü tçùõà % mamaiteùv eva jàyate // ViP_4,10.18 // tasmàd etàm ahaü tyaktvà $ brahmaõy àdhàya mànasam & nirdvandvo nirmamo bhåtvà % cariùyàmi mçgaiþ saha // ViP_4,10.19 // parà÷ara uvàca: påroþ sakà÷àd àdàya $ jaràü dattvà ca yauvanam & ràjye 'bhiùicya påruü ca % prayayau tapase vanam // ViP_4,10.20 // di÷i dakùiõapårvàyàü $ turvasuü praty athàdi÷at & pratãcyàü ca tathà druhyuü % dakùiõàyàü tato yadum // ViP_4,10.21 // udãcyàü ca tathaivànuü $ kçtvà maõóalino nçpàn & sarvapçthvãpatiü påruü % so 'bhiùicya yayau vanam // ViP_4,10.22 // [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e da÷amo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ataþ paraü yayàteþ prathamaputrasya yador vaü÷am ahaü kathayàmi | yatrà÷eùalokanivàsimanuùyasiddhagandharvayakùaràkùasaguhyakakiüpuruùàpsaroragavihagadaityadànavarudravasva÷vi maruddevarùidvijarùimumukùibhir dharmàrthakàmamokùàrthibhis tattatphalalàbhàya sadàbhiùñutàparicchedyamàhàtmyenàü÷ena bhagavàn anàdinidhano viùõur avatatàra || ViP_4,11.1 || atra ca ÷lokaþ | yador vaü÷aü naraþ ÷rutvà sarvapàpaiþ pramucyate | yatràvatãrõaü viùõvàkhyaü paraü brahma niràkçti || ViP_4,11.2 || sahasrajitkroùñunalaraghusaüj¤à÷ catvàro yaduputrà babhåvuþ | sahasrajitputraþ ÷atajit | tasya haihayahehayaveõuhayàs trayaþ putrà babhåvuþ | haihayaputro dharmas tasyàpi dharmanetras tataþ kuntiþ kunteþ sàhaüjit | tattanayo mahiùmàn || ViP_4,11.3 || tasmàd bhadra÷reõyas tato durdamas tasmàd dhanakaþ | dhanakasya kçtavãryakçtàgnikçtadharmakçtaujasa÷ catvàraþ putràþ | kçtavãryàd arjunaþ saptadvãpapatir bàhusahasrã jaj¤e | yo 'sau bhagavadaü÷am atrikulaprasåtaü dattàtreyàkhyam àràdhya bàhusahasram adharmasevànivàraõaü dharmeõa pçthivãjayaü dharmata÷ cànupàlanam aràtibhyo 'paràjayam akhilajagatprakhyàtapuruùàc ca mçtyum ity etàn varàn abhilaùitavàül lebhe ca || ViP_4,11.4 || teneyam a÷eùadvãpavatã pçthivã samyak paripàlità | da÷a yaj¤asahasràõy asàv ayajat || ViP_4,11.5 || tasya ca ÷loko 'dyàpi gãyate | na nånaü kàrtavãryasya $ gatiü yàsyanti pàrthivàþ & yaj¤air dànais tapobhir và % pra÷rayeõa ÷rutena ca // ViP_4,11.6 // anaùñadravyatà ca tasya ràjye 'bhavat | evaü pa¤cà÷ãtivarùasahasràõy avyàhatàrogya÷rãbalaparàkramo ràjyam akarot || ViP_4,11.7 || màhiùmatyàü digvijayàbhyàgato narmadàjalàvagàhanakrãóàtipànamadàkulenàyatnenaiva tenà÷eùadevadaityagandharve÷ajayodbhåtamadàvalepo 'pi ràvaõaþ pa÷ur iva baddhvà svanagaraikànte sthàpitaþ || ViP_4,11.8 || ya÷ ca pa¤cà÷ãtivarùasahasropalakùaõakàlàvasàne bhagavannàràyaõàü÷ena para÷uràmeõopasaühçtaþ | tasya ca putra÷atapradhànàþ pa¤ca putrà babhåvuþ | ÷åra÷årasenavçùaõamadhujayadhvajasaüj¤àþ || ViP_4,11.9 || jayadhvajàt tàlajaïghaþ putro 'bhavat | tàlajaïghasya tàlajaïghàkhyaü putra÷atam àsãt | yeùàü jyeùñho vãtihotras tathànyo bharataþ | bharatàd vçùasujàtau ca | vçùasya putro madhur abhavat | tasyàpi vçùõipramukhaü putra÷atam àsãt | yato vçùõisaüj¤àm etad gotram avàpa || ViP_4,11.10 || madhusaüj¤àhetu÷ ca madhur abhavat | yàdavà÷ ca yadunàmopalakùaõàt || ViP_4,11.11 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e ekàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: kroùño÷ ca yaduputrasyàtmajo vçjinãvàn | tata÷ ca svàhis tato ruùaïkuþ | ruùaïko÷ citrarathaþ | tattanayaþ ÷a÷abindu÷ caturda÷amahàratna÷ cakravarty abhavat | tasya ca ÷atasahasraü patnãnàm abhavat | da÷alakùasaükhyà÷ ca putràþ || ViP_4,12.1 || teùàü ca pçthuya÷àþ pçthukarmà pçthujayaþ pçthukãrtiþ pçthudànaþ pçthu÷ravà÷ ca ùañ putràþ pradhànàþ || ViP_4,12.2 || pçthu÷ravasa÷ ca putras tamaþ | tasmàd u÷anà yo vàjimedhànàü ÷atam àjahàra | tasya ca ÷itapur nàma putro 'bhåt | tasyàpi rukmakavacaþ | tataþ paràvçt paràvçto rukmeùupçthujyàmaghapàlitaharitasaüj¤às tasya pa¤càtmajà babhåvuþ || ViP_4,12.3 || atràpy ayam adyàpi jyàmaghasya ÷loko gãyate | bhàryàva÷yàs tu ye kecid $ bhaviùyanty atha và mçtàþ & teùàü tu jyàmaghaþ ÷reùñhaþ % ÷aibyàpatir abhån nçpaþ // ViP_4,12.4 // aputrà tasya sà patnã $ ÷aibyà nàma tathàpy asau & apatyakàmo 'pi bhayàn % nànyàü bhàryàm avindata // ViP_4,12.5 // sa tv ekadà atiprabhåtagajaturagarathasaümardàtidàruõe mahàhave yudhyamànaþ sakalam evàràticakram ajayat | tac càricakram apàstaputrakalatrabandhubalako÷aü svam adhiùñhànaü parityajya di÷aþ pravidrutam || ViP_4,12.6 || tasmiü÷ ca vidrute 'titràsalolàyatalocanayugalaü tràhi tràhi tàtàmba bhràtar ity àkulavilàpavidhuraü ràjakanyàratnam adràkùãt || ViP_4,12.7 || taddar÷anàc ca tasyàm anuràgànugatàntaràtmà sa nçpo 'cintayat | sàdhv idaü mamàpatyavirahitasya vandhyàbhartuþ sàmprataü vidhinàpatyakàraõaü kanyàratnam upapàditam | tad etat udvahàmy athainàü syandanam àropya svam adhiùñhànaü nayàmi || ViP_4,12.8 || tayaiva devyà ÷aibyayàham anuj¤àtaþ samudvakùyàmãty athainàü ratham àropya svanagaram agacchat || ViP_4,12.9 || vijayinaü ca ràjànam a÷eùapaurabhçtyaparijanàmàtyasamavetà ÷aibyà draùñum adhiùñhànadvàram àgatà || ViP_4,12.10 || sà càvalokya ràj¤aþ savyapàr÷vavartinãü kanyàm ãùadudbhåtàmarùasphuradadharapallavà ràjànam avocat | aticapalacittàtra syandane keyam àropitety asàv apy anàlocitottaravacano 'tibhayàt tàm àha snuùà mameyam iti || ViP_4,12.11 || athainaü ÷aibyovàca | nàhaü prasåtà putreõa $ nànyà patny abhavat tava & snuùàsaübandhatà hy eùà % katamena sutena te // ViP_4,12.12 // parà÷ara uvàca: ity àtmerùyàkopakaluùitavacanamuùitavivekatayà duruktaparihàràrtham idam avanãpatir àha | yas te janiùyaty àtmajas tasyeyam anàgata eva bhàryà niråpitety àkarõyodbhåtamçduhàsà tathety àha pravive÷a ca ràj¤à sahàdhiùñhànam || ViP_4,12.13 || anantaraü càti÷uddhalagnahoràü÷akàvayavoktakçtaputrajanmàlàpaguõàd vayasaþ pariõàmam upagatàpi ÷aibyà svalpair evàhobhir garbham avàpa || ViP_4,12.14 || kàlena ca kumàram ajãjanat | tasya ca vidarbha iti pità nàma cakre | sa ca tàü snuùàm upayeme || ViP_4,12.15 || tasyàü càsau krathakai÷ikasaüj¤au putràv ajanayat | punas tçtãyaü romapàdasaüj¤aü kumàram ajãjanat | romapàdàd babhruþ babhroþ putro dhçtiþ | dhçteþ kai÷ikaþ kai÷ikasyàpi cediþ putro 'bhåd yasya saütatau caidyà bhåpàlàþ | krathasya snuùàputrasya kuntir abhavat || ViP_4,12.16 || kunter vçùõir vçùõer nirvçtiþ | nirvçter da÷àrhas tata÷ ca vyomaþ | tasmàd api jãmåtas tato vikçtis tata÷ ca bhãmarathaþ | tasmàn navarathas tasyàpi da÷arathas tata÷ ca ÷akunis tattanayaþ karambhiþ karambher devaràto 'bhavat | tasyàpi devakùatro devakùatràn madhur madhor anavaratho 'navarathàt kuruvatsas tata÷ cànurathaþ tataþ puruhotro jaj¤e | tata÷ càü÷us tata÷ ca satvataþ satvatàd ete sàtvatàþ ity etàü jyàmaghasaütatiü samyag chraddhàsamanvitaþ ÷rutvà sarvapàpaiþ pramucyate || ViP_4,12.17 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: bhajanabhajamànadivyàndhakadevàvçdhamahàbhojavçùõi saüj¤àþ satvatasya putrà babhåvuþ || ViP_4,13.1 || bhajamànasya nimikçkaõavçùõayas tathànye tadvaimàtràþ ÷atajitsahasrajidayutajitsaüj¤àþ devàvçdhasyàpi babhruþ putro 'bhåt | tayo÷ càyaü ÷loko gãyate | yathaiva ÷çõumo dåràt saüpa÷yàmas tathàntikàt | babhruþ ÷reùñho manuùyàõàü devair devàvçdhaþ samaþ || ViP_4,13.3 || puruùàþ ùañ ca ùaùñi÷ ca ùañ sahasràõi càùña ca | ye 'mçtatvam anupràptà babhror devàvçdhàd api || ViP_4,13.4 || mahàbhojas tv atidharmàtmà tasyànvaye bhojà màrtikàvatà babhåvuþ || ViP_4,13.5 || vçùõeþ sumitro yudhàjic ca putràv abhåtàm | tata÷ cànamitra÷inã tathànamitràn nighno nighnasya prasenasatràjitau | tasya satràjitasya bhagavàn àdityaþ sakhàbhavat | ekadà tv ambhonidhitãrasaü÷rayaþ såryaü satràjitas tuùñàva tanmanaskatayà ca bhàsvàn abhiùñåyamàno 'gratas tasya tasthau | aspaùñamårtidharaü cainam àlokya satràjitaþ såryam àha | yathaiva vyomni vahnipiõóopamam aham apa÷yaü tathaivàdyàgrato gatam apy atra na kiücid bhagavatà prasàdãkçtaü vi÷eùam upalakùayàmi || ityevam ukte bhagavatà såryeõa nijakaõñhàd unmucya syamantakanàmà mahàmaõir avatàryaikànte nyastaþ || ViP_4,13.6 || tatas tam àtàmrojjvalahrasvavapuùam ãùadàpiïgalanayanam àdityam adràkùãt | kçtapraõipàtastavàdikaü ca satràjitam àha | bhagavàn varam asmatto 'bhimataü vçõãùveti | sa ca tad eva maõiratnam ayàcata | sa càpi tasmai tad dattvà viyati svadhiùõyam àruroha || ViP_4,13.7 || satràjito 'py amalamaõiratnasanàthakaõñhatayà sårya iva tejobhir a÷eùadigantaràõy udbhàsayan dvàrakàü vive÷a || ViP_4,13.8 || dvàrakàvàsijanapadas tu tam àyàntam avekùya bhagavantam àdipuruùaü puruùottamam avanibhàràvataraõàyàü÷ena mànuùaråpadhàriõaü praõipatyàha | bhagavan bhagavantam ayaü nånaü draùñum àyàty àditya ity àkarõya prahasya ca tàn àha | bhagavàn nàyam àdityaþ satràjito yam àdityadattaü syamanatakàkhyaü mahàmaõiü bibhrad atropayàti | tad enaü visrabdhàþ pa÷yata ity uktàs te yayuþ | sa ca taü syamantakàkhyaü mahàmaõim àtmanive÷ane cakre || ViP_4,13.9 || pratidinaü ca tan maõiratnapravaram aùñau kanakabhàràn sravati | tatprabhàvàc ca sakalasyaiva ràùñrasyopasargànàvçùñivyàlàgnitoyadurbhikùàdibhayaü na bhavati || ViP_4,13.10 || acyuto 'pi tad ratnam ugrasenasya bhåpater yogyam etad iti lipsàü cakre | gotrabhedabhayàc chakto 'pi na jahàra || ViP_4,13.11 || satràjito apy acyuto màm etad yàcayiùyatãty avagataratnalobhaþ svabhràtre prasenàya tad ratnam dattavàn | tac ca ÷ucinà dhriyamàõam a÷eùam eva suvarõasràvàdikaü guõam utpàdayati | anyathà ya enaü dhàrayati tam eva hantãty | asàv api prasenaþ syamantakena kaõñhàsaktenà÷vam àruhyàñavyàü mçgayàm agacchat | tatra ca siühàd vadham avàpa | sà÷vaü ca taü nihatya siüho 'py amalamaõiratnam àsyàgreõàdàya gantum udyata çkùàdhipatinà jàmbavatà dçùño ghàtita÷ ca | jàmbavàn apy amalaü tan maõiratnam àdàya svabilaü pravive÷a | sukumàrasaüj¤àya ca bàlakàya krãóanakam akarot || ViP_4,13.12 || anàgacchati ca tasmin prasene kçùõo maõiratnam abhilaùitavàn | na ca pràptavàn nånam etad asya karmety akhila eva yadulokaþ parasparaü karõàkarõy'kathayat || ViP_4,13.13 || viditalokàpavàdavçttànta÷ ca bhagavàn yadusainyaparivàraþ prasenà÷vapadavãm anusasàra | dadar÷a cà÷vasametaü prasenaü nihataü siühenàkhilajanapadamadhye siühapadadar÷anakçtapari÷uddhiþ siühapadam anusasàra || ViP_4,13.14 || çkùavinihataü ca siüham apy alpe bhåmibhàge dçùñvà tata÷ ca tadratnagauravàd çkùasyàpi padàny anuyayau | giritañe ca sakalam eva yadusainyam avasthàpya tatpadànusàrã çkùabilaü pravive÷a | ardhapraviùña÷ ca dhàtryàþ sukumàrakam ullàpayantyà vàõãü ÷u÷ràva | siühaþ prasenam avadhãt siüho jàmbavatà hataþ | sukumàraka mà rodãs tava hy eùa syamantakaþ || ViP_4,13.15 || ity àkarõyalabdhasyamantakodantaþ praviùñaþ kumàrakrãóanakãkçtaü ca dhàtryà haste tejobhir jàjvalyamànaü syamantakaü dadar÷a || ViP_4,13.16 || taü ca syamantakàbhilàùicakùuùam apårvapuruùam àgataü samavekùya dhàtrã tràhi tràhãti vyàjahàra || ViP_4,13.17 || tadàrtanàda÷ravaõànantaraü càmarùapårõahçdayaþ sa jàmbavàn àjagàma | tayo÷ ca parasparam yudhyator dvayor yuddham ekaviü÷atidinàny abhavat | te ca yadusainikàs tatra saptàùña dinàni tanniùkràntim udãkùamàõàs tasthuþ | aniùkramamàõe ca madhuripàv asàv ava÷yam atra bile 'tyantaü nà÷am àpto bhaviùyaty anyathà tasya jãvataþ katham etàvanti dinàni ÷atrujaye vyàkùepo bhavatãti kçtàdhyavasàyà dvàrakàm àgatya hataþ kçùõa iti kathayàm àsuþ || ViP_4,13.18 || tadbàndhavà÷ ca tatkàlocitam akhilam uparatakriyàkalàpaü cakruþ | tatràsya yuddhyamànasyàti÷raddhàdattavi÷iùñapàtropayuktànnatoyàdinà kçùõasya balapràõapuùñir abhåt || ViP_4,13.19 || itarasyànudinam atigurupuruùabhidyamànasyàtiniùñhuraprahàrapãóitàkhilàvayavasya niràhàratayà balahàniþ | nirjita÷ ca bhagavatà jàmbavàn praõipatyàha V vyàjahàra | asurasurayakùagandharvaràkùasàdibhir apy akhilair bhagavàn na jetuü ÷akyaþ | kim utàvanigocarair alpavãryair narair naràvayavabhåtai÷ ca tiryagyonyanusçtibhiþ kiü punar asmadvidhaiþ | ava÷yaü bhagavato 'smatsvàmino nàràyaõasya sakalajagatparàyaõasyàü÷ena bhagavatà bhavitavyam ity uktas tasmai bhagavàn akhilàvanibhàràvatàram àcacakùe | prãtyàbhya¤jitakaratalaspar÷anena cainam apagatayuddhakhedaü cakàra || ViP_4,13.20 || sa ca praõipatyainaü punar api prasàdya jàmbavatãü nàma kanyàü gçhàgamanàrghyabhåtàü gràhayàm àsa || ViP_4,13.21 || syamantakamaõim apy asau praõipatya tasmai pradadau | acyuto 'py atipraõatàt tasmàd agràhyam api tan maõiratnam àtmasaü÷odhanàya jagràha || ViP_4,13.22 || saha jàmbavatyà sa dvàrakàm àjagàma | bhagavadàgamanodbhåtaharùotkarùasya dvàrakàvàsijanasya kçùõàvalokanàt tatkùaõam evàtipariõatavayaso 'pi navayauvanam ivàbhavat | ànakadundubhiü ca diùñyà diùñyeti sakalayàdavàþ striya÷ ca sabhàjayàm àsuþ | bhagavàn api yathànubhåtam a÷eùayàdavasamàje yathàvad àcacakùe | syamantakaü ca satràjitàya dattvà mithyàbhi÷astivi÷uddhim avàpa || ViP_4,13.23 || jàmbavatãü càntaþpure nive÷ayàm àsa | satràjito 'pi mayàsyàbhåtamalinam àropitam iti jàtasaütràsaþ svasutàü satyabhàmàü bhagavate bhàryàü dadau | tàü càkrårakçtavarma÷atadhanvapramukhà yàdavàþ pårvaü varayàü àsuþ | tatas tatpradànàd avaj¤àtam ivàtmànaü manyamànàþ satràjite vairànubandhaü cakruþ || ViP_4,13.24 || akrårakçtavarmapramukhà÷ ca ÷atadhanvànam åcuþ | ayam atiduràtmà satràjito yo 'smàbhir bhavatà ca abhyarthito 'py àtmajàm asmàn bhavantaü càvigaõayya kçùõàya dattavàn | tad alam anena jãvatà ghàtayitvainaü tan mahàratnaü tvayà kiü na gçhyate | vayam abhyupapatsyàmo yady acyutas tavopari vairànubandhaü kariùyatãti || ViP_4,13.25 || evam uktas tathety asàv apy àha | jatugçhadagdhànàü pàõóutanayànàü viditaparamàrtho 'pi bhagavàn duryodhanaprayatna÷aithilyakaraõàrtham ànukålyakaraõàya vàraõàvataü gataþ || ViP_4,13.26 || gate ca tasmin suptam eva satràjitaü ÷atadhanvà jaghàna maõiratnaü càdade | pitçvadhàmarùapårõà ca satyabhàmà ÷ãghraü syandanam àråóhà vàraõàvataü gatvà bhagavate 'haü pratipàditety akùàntimatà ÷atadhanvanàsmatpità vyàpàditaþ | tac ca syamantakamaõiratnam apahçtam | tad iyam asyàvahàsanà | tad àlocya yad atra yuktaü tat kriyatàm iti kçùõam àha || ViP_4,13.27 || tayà caivam uktaþ parituùñàntaþkaraõo 'pi kçùõaþ satyabhàmàm amarùatàmralocanaþ pràha | satye mamaivaiùàvahàsanà | nàham etàü tasya duràtmanaþ sahiùye | na hy anullaïghya varapàdapaü tatkçtanãóà÷rayiõo vihaügà vadhyante | tad alam atyartham amunàsmatpurataþ ÷okapreritavàkyaparikareõety uktvà dvàrakàm abhyetya baladevam ekànte vàsudevaþ pràha | mçgayàgataü prasenam añavyàü mçgapatir jaghàna | satràjito 'py adhunà ÷atadhanvanà nidhanaü pràpitaþ | tadubhayavinà÷àt tan maõiratnam àvàbhyàü sàmànyaü bhaviùyati || ViP_4,13.28 || tad uttiùñhàruhyatàü rathaþ ÷atadhanvanidhanàyodyamaü kurv ity abhihitas tatheti samanvicchitavàn | kçtodyogau ca tàv ubhàv upalabhya ÷atadhanvà kçtavarmàõam upetya pàrùõipåraõakarmanimittam acodayat | àha cainaü kçtavarmà | nàhaü balabhadravàsudevàbhyàü saha virodhàyàlam ity ukta÷ càkråram acodayat | asàv apy àha | na hi ka÷cid bhagavatà pàdaprahàraparikampitajagattrayeõàsurapuravanitàvaidhavyakàriõà prabalaripucakràpratihatacakreõa cakriõà madamuditanayanàvalokitàribalavi÷àtanenàtiguruvairi vàraõàpakarùaõàviùkçtamahimorusãreõa sãriõà ca saha sakalajagadvandyànàm amaravaràõàm api yoddhuü samarthaþ kim utàhaü tadanyataþ ÷araõam abhilaùyatàm || ViP_4,13.29 || ity uktaþ ÷atadhanvàha | yady asmatparitràõàsamarthaü bhavàn àtmànam avagacchati tad ayam asmanmaõiþ saügçhya rakùyatàm ityuktaþ so 'py àha | yady antàyàm apy avasthàyàü na kasmaicid bhavàn kathayiùyati tad aham enaü grahãùyàmãti | tathety ukte càkråras tan maõiratnaü jagràha || ViP_4,13.30 || ÷atadhanvàpy atulavegàü ÷atayojanavàhinãü vaóavàm àruhyàpakràntaþ | ÷aibyasugrãvameghapuùpabalàhakà÷vacatuùñayayuktarathàvasthitau baladevavàsudevau tam anuprayàtau || ViP_4,13.31 || sà ca vaóavà ÷atayojanapramàõamàrgam atãtya punar api vàhyamànà mithilàvanodde÷e pràõàn utsasarja | ÷atadhanvàpi tàü parityajya padàtir evàdravat || ViP_4,13.32 || kçùõo 'pi balabhadram àha | tàvad atraiva syandane bhavatà stheyam aham enam adhamàcàraü padàtinam anugamya yàvad ghàtayàmi | atra hi bhåbhàge dçùñadoùà hayàþ | naite '÷và bhavatemaü bhåmibhàgam ullaïghya neyàþ || ViP_4,13.33 || tathety uktvà balabhadro ratha eva tasthau | kçùõo 'pi dvikro÷amàtraü bhåmibhàgam anusçtya dårasthitasyaiva cakraü kùiptvà ÷atadhanvanaþ ÷ira÷ ciccheda | taccharãràmbaràdiùu ca bahuprakàram anviùyann api syamantakaü maõiü nàvàpa yadà tadopagamya balabhadram àha | vçthaivàsmàbhir ghàtitaþ ÷atadhanvà | na pràptam akhilajagatsàrabhåtaü tan maõiratnaü | ity àkarõyodbhåtakopo balabhadro vàsudevam àha | dhik tvàü yas tvam evam arthalipsur etac ca te bhràtçtvàn marùaye | tad ayaü panthàþ svecchayà gamyatàü | na me dvàrakayà na bandhubhiþ kàryam alam ebhir mamàgrato 'lãka÷apathair ity àkùipya taü kathaücit prasàdyamàno 'pi na tasthau | videhapurãü pravive÷a || ViP_4,13.34 || janaka÷ càrghyapårvakam enaü gçhaü prave÷ayàm àsa | tatraiva ca tasthau | vàsudevo 'pi dvàrakàm àjagàma | yàvac ca janakaràjagçhe balabhadro 'vatasthe tàvad dhàrtaràùñro duryodhanas tatsakà÷àd gadà÷ikùàm a÷ikùata | varùatrayànte ca babhrågrasenaprabhçtibhir yàdavair na tad ratnaü kçùõenàpahçtam iti kçtàvagatibhir videhapurãü gatvà baladevaþ saüpratyàyya dvàrakàm ànãtaþ || ViP_4,13.35 || akråro 'py uttamamaõisamudbhåtasuvarõadhyànaparas tato yaj¤àn ãje | savanagatau hi kùatriyavai÷yau nighnan brahmahà bhavatãty ato dãkùàkavacaü praviùña eva tasthau | dviùaùñivarùàõy evaü tanmaõiprabhàvàt tatropasargadurbhikùamarakàdikaü nàbhåt || ViP_4,13.36 || athàkrårapakùãyair bhojaiþ ÷atrughne sàtvatasya prapautre vyàpàdite bhojaiþ sahàkråro dvàrakàm apahàyàpakràntaþ || ViP_4,13.37 || tadapakràntidinàd àrabhya tatropasargavyàlànàvçùñimarakàdyupadràvà babhåvuþ | atha yàdavabalabhadrograsenasamaveto 'mantrayad bhagavàn uragàriketanaþ | kim yad idam ekadaiva pracuropadravàgamanam etad àlocyatàm || ViP_4,13.38 || ity ukte 'ndhakanàmà yaduvçddhaþ pràha | asyàkrårasya pità ÷vaphalko yatra yatràbhåt tatra tatra durbhikùamarakànàvçùtyàdikaü nàbhåt || ViP_4,13.39 || kà÷ãràjasya viùaye 'tyantànàvçùñyàü ÷vaphalko 'nãyata | tatas tatkùaõàd eva devo vavarùa | kà÷ãràjapatnyà÷ ca garbhe kanyàpårvam àsãt || ViP_4,13.40 || sàpi pårõe 'pi prasåtikàle naiva ni÷cakràma | evaü ca tasya garbhasya dvàda÷a varùàõy aniùkràmato yayuþ | kà÷ãràja÷ ca garbhasthàü tàm àtmajàm àha | putri kasmàn na jàyase niùkramyatàm àsyaü te draùñum icchàmy ahaü svakàü ca màtaraü kim iti ciraü kle÷ayiùyasãty ukte garbhasthaiva vyàjahàra | tàta yady ekaikàü gàü dine dine bràhmaõebhyaþ prayacchasi tad aham anyais tribhir varùair asmàd garbhàd ava÷yaü niùkramiùyàmãti | etac ca tadvacanam àkarõya ràjà dine dine bràhmaõàya gàü pràdàt | sàpi tàvatà kàlena jàtà | tatas tasyàþ pità gàndinãti nàma cakàra | tàü ca gàndinãü kanyàü ÷vaphalkàya priyopakàriõe gçhàgatàyàrghabhåtàü pràdàt || ViP_4,13.41 || tasyàm ayam akråraþ ÷vaphalkàj jaj¤e | tad asyaivaüguõamithunàd utpattiþ || ViP_4,13.42 || katham asminn apakrànte marakadurbhikùàdyupadravà na bhaviùyanti | tad ayam ànãyatàm ity alam atiguõavaty aparàdhànveùaneneti || ViP_4,13.43 || yaduvçddhasyàndhakasyaitad vacanam àkarõya ke÷avograsenabalabhadrapurogamair yadubhiþ kçtàparàdhatitikùàbhavam abhayaü dattvà ÷vàphalkiþ svapuram ànãtaþ | tatra càgatamàtra eva tasya tatsthasya maõer anubhàvad anàvçùñimarakadurbhikùavyàlàdyupadravaþ ÷a÷àma | kçùõa÷ ca cintayàm àsa | svalpam etat kàraõaü yad ayaü gàndinyàü ÷vaphalkenàkråro jàtaþ | sumahàü÷ càyam anàvçùñidurbhikùamarakàdyupadrava÷amanakàrã prabhàvaþ || ViP_4,13.44 || tan nånam asya sakà÷e sa mahàmaõiþ syamantakàkhyas tiùñhati | tasya hy evaüvidhàþ prabhàvàþ ÷råyante | ayam api ca yaj¤àd anantaram anyat kratvantaraü anantaram ca tasmàd yaj¤àntaraü yajatãti | alpopàdànaü càsyà saü÷ayam atràsau varamaõis tiùñhatãti kçtàdhyavasàyo 'nyat prayojanam uddi÷ya sakalayàdavasamàjam àtmageha evàcãkarat || ViP_4,13.45 || tatra copaviùñeùv akhileùu yàdaveùu pårvaprayojanam upanyasya paryavasite ca tasmin prasaïgàgataparihàsakathàm akråreõa saha kçtvà janàrdanas tam akråram àha || ViP_4,13.46 || dànapate jànãma eva vayaü yathà ÷atadhanvanà tad akhilajagatsàrabhåtaü syamantakaratnaü bhavataþ samarpitaü tad etad ràùñropakàrakaü bhavataþ sakà÷e tiùñhatãti | tiùñhatu sarva eva vayaü tatprabhàvaphalabhujaþ kiü tv eùa balabhadro 'smàn à÷aïkitavàüs tad asmatprãtaye dar÷ayety abhihitaþ saratnaþ so 'cintayat || ViP_4,13.47 || kim atrànuùñheyam anyathà ced bravãmy ahaü tat kevalàmbaratirodhànam anviùyanto ratnam etad drakùyantãty anveùaõaü na kùemam iti saücintya tam akhilajagatkàraõabhåtaü nàràyaõam àhàkråraþ | bhagavan mamaitat syamantakaratnaü ÷atadhanvanà samarpitam || ViP_4,13.48 || apagate ca tasminn adya ÷vaþ para÷vo và bhagavàn màü yàcayiùyatãti etàvantaü kàlam atikçcchreõàdhàrayam | tasya ca dhàraõakle÷enàham a÷eùopabhogeùv asaïgimànaso na vedmi svasukhakalàm api || ViP_4,13.49 || etàvanmàtram apy a÷eùaràùñropakàrã dhàrayituü na ÷aknotãti màü bhavàn maüsyata ity àtmanà na coditam || ViP_4,13.50 || tad idaü syamantakaratnaü gçhyatàm icchayà yasyàbhimataü tasya samarpyatàm | tataþ so 'dharavastranigopitàtilaghukanakasamudgakaü pragañãkçtavàn || ViP_4,13.51 || tata÷ ca niùkràmya syamantakamaõiü tasmin yadusamàje mumoca | muktamàtre ca tenàtikàntyà tad akhilam àsthànam uddyotitam || ViP_4,13.52 || athàhàkråraþ | sa eùa maõir yaþ ÷atadhanvanàsmàkaü samarpito yasyàyaü sa enaü gçhõàtv iti | tam àlokya sarvayàdavànàü sàdhu sàdhv iti vismitavacasàü vàco '÷råyanta | tam àlokyamamàyam acyutenaiva sàmànyaþ samanvicchita iti balabhadraþ saspçho 'bhavat || ViP_4,13.53 || mamedaü pitçdhanam ity atãva ca satyabhàmà spçhàü cakàra | balabhadrasatyànanàvalokanàt kçùõo 'py àtmànaü cakràntaràvasthitam iva mene | sakalayàdavapratyakùaü càkråram àha | etad dhi maõiratnam àtmasaü÷odhanàya eùàü yadånàü dar÷itam etac ca mama balabhadrasya ca sàmànyaü pitçdhanaü caitat satyabhàmàyà nànyasya || ViP_4,13.54 || etat sarvakàlaü ÷ucinà brahmacaryeõa dhriyamàõam a÷eùaràùñrasyopakàrakam a÷ucinà dhriyamàõam àdhàram eva hanti || ViP_4,13.55 || ato 'ham asya ùoóa÷astrãsahasraparigrahàd asamartho dhàraõe | katham caitat satyabhàmà svãkarotu | àryabalabhadreõàpi madiràpànàdya÷eùopabhogaparityàgaþ kathaü kàryaþ | tad ayaü yaduloko 'haü balabhadraþ satyà ca tvàü dànapate pràrthayàmaþ | etad bhavàn eva dhàrayituü samarthaþ | tvadsthaü càsya ràùñrasyopakàrakaü tad bhavàn a÷eùaràùñropakàranimittam etat pårvavad dhàrayatu | tvayànyan na vaktavyam ity ukto dànapatis tathety uktvà jagràha ca tan mahàratnam | tataþ prabhçti ca akråraþ prakañenaivàtitejasà jàjjvalyamànenàtmakaõñhàsaktenàditya ivàü÷umàlã cacàra || ViP_4,13.56 || ity etàü bhagavato mithyàbhi÷astikùàlanàü yaþ smarati na tasya kadàcid alpàpi mithyàbhi÷astir bhavati | avyàhatendriya÷ càkhilapàpamokùam avàpnotãti || ViP_4,13.57 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e trayoda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: anamitrasya sutaþ ÷inir nàmàbhavat | tasyàpi satyakaþ satyakàt sàtyakir yuyudhànanàmà | tasmàd apy asaïgas tatputra÷ ca tåõis tåõer yugaüdharaþ | iti ÷aineyàþ || ViP_4,14.1 || anamitrasyaivànvaye vçùõiþ | tasmàc ca ÷vaphalkas tatprabhàvaþ kathita eva | ÷vaphalkasya kanãyàü÷ citrako nàmàbhavad bhràtà | ÷vaphalkàd akråro gàndinyàm abhavat | tathopamadgur upamadgor mçduravi÷àrimejayagirikùatropakùatra÷atrughnàrimardanadharmadçgdçùñavarmagandhamojavàhaprativàhàkhyàþ putràþ sutàràkhyà ca kanyà | devavàn upadeva÷ càkråraputrau | pçthuvipçthupramukhà÷ citrakasya putrà bahavo 'bhavan kukurabhajamàna÷ucikambalabarhiùàkhyàs tathàndhakasya catvàraþ putràþ || ViP_4,14.3 || kukuràd dhçùñas tasmàc ca kapotaromà tata÷ ca vilomà | tasmàd api tumburusakhà bhavasaüj¤a÷ candanodakadundubhiþ | tata÷ càbhijit tataþ punarvasuþ | tasyàpy àhukaþ putra àhukã ca kanyà || ViP_4,14.4 || àhukasya devakograsenau dvau putrau | devavàn upadevaþ sahadevo devarakùito devakasyàpi catvàraþ putràþ | teùàü ca vçkadevopadevà devarakùità ÷rãdevà ÷àntidevà sahadevà devakã ca sapta bhaginyaþ | tà÷ ca sarvà eva vasudeva upayeme | ugrasenasyàpi kaüsanyagrodhasunàmakaïka÷aïkusubhåmiràùñrapàlayuddhamuùñituùñimatsaüj¤àþ putràþ | kaüsà kaüsavatã sutanå ràùñrapàlã kaïkã ca ugrasenatanåjàþ | bhajamànàc ca vidårathaþ putro 'bhavat | vidårathàc chåraþ ÷åràc chamã ÷aminaþ pratikùatraþ | tasmàt svayaübhojas tata÷ ca hçdikaþ || ViP_4,14.5 || tasyàpi kçtavarma÷atadhanurdevamãóhuùàkhyàþ putrà babhåvuþ || ViP_4,14.6 || devamãóhuùasya ÷årasya màriùà nàma patny abhavat || ViP_4,14.7 || tasyàü càsau da÷a putràn ajanayad vasudevapårvàn | vasudevasya jàtamàtrasyaiva tadgçhe bhagavadaü÷àvatàram avyàhatadçùñyà pa÷yadbhir devair divyànakadundubhaya÷ ca vàditàþ | tatas tadaivànakadundubhisaüj¤àm avàpa | tasyàpi devabhàgadeva÷ravànàdhçùñikarundhakavatsabàlakasç¤jaya÷yàma÷amãkagaõóåùasaüj¤à nava bhràtaro babhåvuþ | pçthà ÷rutadevà ÷rutakãrtiþ ÷ruta÷ravà ràjàdhidevã ca vasudevàdãnàü pa¤ca bhaginyo 'bhavan || ViP_4,14.8 || ÷årasya kuntir nàma sakhàbhavat | tasmai càputràya pçthàm àtmajàü vidhinà ÷åro dattavàn | tàü ca pàõóur uvàha | tasyàü ca dharmànila÷akrair yudhiùñhirabhãmàrjunàkhyàs trayaþ putràþ samutpàditàþ | pårvam anåóhàyà÷ ca bhagavatà bhàsvatà kànãnaþ karõo nàma putro 'janyata || ViP_4,14.9 || tasyà÷ ca sapatnã màdrã nàmàbhavat | nàsatyadasràbhyàü tasyàm api nakulasahadevau pàõóoþ putrau janitau | ÷rutadevàü tu vçddha÷armà nàma kàrå÷a upayeme | tasyàü dantavakro nàma mahàsuro jaj¤e | ÷rutakãrtim api kaikeyaràja upayeme | tasyàü saütardanàdayaþ kaikeyàþ pa¤ca putrà babhåvuþ | ràjàdhidevyàm àvantyau vindànuvindau jaj¤àte | ÷ruta÷ravasam api cediràjo damaghoùanàmopayeme | tasyàü ÷i÷upàlam utpàdayàm àsa | sa hi pårvam apy anàcàravikramasaüpanno daityànàm àdipuruùo hiraõyaka÷ipur abhåt || ViP_4,14.10 || ya÷ ca bhagavatà sakalalokaguruõà ghàtitaþ | punar apy akùatavãrya÷auryasaüpatparàkramaguõaþ samàkràntasakalatrailokye÷varapratàpo da÷ànano 'bhavat || ViP_4,14.11 || bahukàlopabhuktabhagavatsakà÷àd avàpta÷arãrapàtodbhavapuõyaphalo 'tha bhagavatàeva ràghavaråpiõà so 'pi nidhanam upapàditaþ | cediràjadamaghoùàtmaja÷ cedipatiþ ÷i÷upàlanàmàbhavat || ViP_4,14.12 || ÷i÷upàlatve 'pi bhagavato bhåbhàràvatàraõàyàvatãrõàü÷asya puõóarãkanayanàkhyasyopari dveùànubandham atitarठcakàra | bhagavatà ca nidhanam upanãtas tatraiva paramàtmabhåte manasas tadekàgratayà tatraiva sàyujyam avàpa || ViP_4,14.13 || bhagavàn hi prasanno yathàbhilaùitaü dadàty aprasanno 'pi nighnan divyam anupamaü sthànaü prayacchatãti || ViP_4,14.14 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e caturda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: hiraõyaka÷iputve ca $ ràvaõatve ca viùõunà & avàpa nihato bhogàn % apràpyàn amarair api // ViP_4,15.1 // na layaü tatra tenaiva $ nihataþ sa kathaü punaþ & saüpràptaþ ÷i÷upàlatve % sàyujyaü ÷à÷vate harau // ViP_4,15.2 // etad icchàmy ahaü ÷rotuü $ sarvadharmabhçtàü vara & kautåhalapareõaitat % pçùño me vaktum arhasi // ViP_4,15.3 // parà÷ara uvàca: daitye÷varasya tu vadhàyàkhilalokotpattisthitivinà÷akàriõàpårvaü tanugrahaõaü kurvatà nçsiüharåpam àviùkçtam | tatra tu hiraõyaka÷ipor viùõur ayam ity etan na manasy abhåt || ViP_4,15.4 || nirati÷ayapuõyajàtasamudbhåtam etat sattvam iti rajodrekapreritaikàgramatis tadbhàvanàyogàt tato 'vàptavadhahaitukãü nirati÷ayàm evàkhilatrailokyàdhikyadhàriõãü da÷ànanatve bhogasaüpadam avàpa || ViP_4,15.5 || nàtas tasminn anàdinidhane parabrahmabhåte bhagavaty anàlambanãkçte manasas tallayam | da÷ànanatve 'py anaïgaparàdhãnatayà jànakãsaktacetaso dà÷arathiråpadhàriõas tadråpadar÷anam evàsin nàyam acyuta ity àsaktir vipadyato 'ntaþkaraõasya mànuùabuddhir eva kevalam asyàbhåt || ViP_4,15.6 || punar apy acyutavinipàtamàtraphalam akhilabhåmaõóala÷làghyacediràjakule janmàvyàhataü ai÷varyaü ÷i÷upàlatve càvàpa || ViP_4,15.7 || tatra tv akhilàny eva bhagavannàmakàraõàny abhavan | tata÷ ca tatkàraõakçtànàü teùàm a÷eùàõàm evàcyutanàmnàm anavaratam anekajanmasaüvardhitavidveùànubandhicitto vinindanasaütarjanàdiùåccàraõam akarot || ViP_4,15.8 || tac ca råpam utphullapadmadalàmalàkùam atyujjvalapãtavastradhàry amalakirãñakeyårakañakopa÷obhitam udàrapãvaracaturbàhu÷aïkhacakragadàdharam atiprauóhavairànubhàvàd añanabhojanasnànàsana÷ayanàdiùv a÷eùàvasthàntareùu naivàpayayàv asyàtmacetasaþ || ViP_4,15.9 || tam evàkro÷eùåccàrayaüs tam eva hçdayena dhàrayann àtmavadhàya bhagavadastacakràü÷umàlojjvalam akùayatejaþsvaråpaü paraü brahmasvaråpam apagataràgadveùàdidoùaü bhagavantam adràkùãt || ViP_4,15.10 || tàvac ca bhagavaccakreõà÷u vyàpàditas tena tatsmaraõadagdhàkhilàghasaücayo bhagavataivàntam upanãtas tasminn eva layam upayayau | etat tavàkhilaü mayàbhihitam | ayaü hi bhagavàn kãrtitaþ saüsmçta÷ ca dveùànubandhenàpy akhilasuràsuràdidurlabhaü phalaü prayacchati kim uta samyag bhaktimatàm | vasudevasyànakadundubheþ pauravãrohiõãmadiràbhadràdevakãpramukhà bahvyaþ patnyo 'bhavan || ViP_4,15.11 || balabhadrasàraõa÷añhadurmadàdãn putràn rohiõyàm ànakadundubhir utpàdayàm àsa | balabhadro 'pi revatyàü ni÷añholmukau putràv ajanayat | màrùñimàrùimacchi÷i÷i÷usatyadhçtipramukhàþ sàraõasyàtmajàþ | bhadrà÷vabhadrabàhudurdamabhåtàdyà rohiõyàþ kulajàþ || ViP_4,15.12 || nandopanandakçtakàdyà madiràyàs tanayàþ | bhadràyà÷ copanidhigadàdyàþ | vai÷àlyàü ca kau÷ikam ekam ajanayat | ànakadundubhir devakyàm api kãrtimatsuùeõodàyibhadrasenarjudàsabhadradevàkhyàþ ùañ putrà jaj¤ire || ViP_4,15.13 || tàü÷ ca sarvàn eva kaüso ghàtitavàn | anantaraü ca saptamaü garbham ardharàtre bhagavatprahità yoganidrà rohiõyà jañharam avakçùya nãtavatã || ViP_4,15.14 || karùaõàc càsàv api saükarùaõàkhyàm avàpa || ViP_4,15.15 || tata÷ ca sakalajaganmahàtarumålabhåto bhåtàtãtabhaviùyàdisakalasuràsuramunimanujamanasàm apy agocaro 'bjabhavapramukhair analapramukhai÷ ca praõamyàvanibhàraharaõàya prasàdito bhagavàn anàdimadhyo devakãgarbhe samavatatàra vàsudevaþ || ViP_4,15.16 || tatprasàdavivardhitamànàbhimànà ca yoganidrà nandagopapatnyà ya÷odàyà garbham adhiùñhitavatã || ViP_4,15.17 || suprasannàdityacandràdigraham avyàlàdibhayaü svasthamànasam akhilam evaitaj jagad apàstàdharmam abhavat tasmiü÷ ca puõóarãkanayane jàyamàne || ViP_4,15.18 || jàtena ca tenàkhilam evaitat sanmàrgavarti jagad akriyata | bhagavato 'py atra martyaloke 'vatãrõasya ùoóa÷asahasràõy ekottara÷atàdhikàni bhàryàõàm abhavan | tàsàü ca rukmiõãsatyabhàmàjàmbavatãcàruhàsinãpramukhà hy aùñau patnyaþ pradhànà | tàsu càùñàyutàni lakùaü ca putràõàü bhagavàn akhilamårtir anàdimàn ajanayat || ViP_4,15.19 || teùàü ca pradyumnacàrudeùõasàmbàdayas trayoda÷a pradhànàþ | pradyumno 'pi rukmiõas tanayàü kakudvatãü nàmopayeme | tasyàm asyàniruddho jaj¤e | aniruddho 'pi rukmiõa eva pautrãü subhadràü nàmopayeme | tasyàm asya vajro 'bhavat | vajrasya pratibàhus tasyàpi sucàruþ | evam aneka÷atasàhasrapuruùasaükhyasya yadukulasya puruùasaükhyà varùa÷atair api j¤àtuü na ÷akyate || ViP_4,15.43 || yato hi ÷lokàv atra caritàrthau || ViP_4,15.20 || tisraþ koñyaþ sahasràõàm $ aùñà÷ãti÷atàni ca & kumàràõàü gçhàcàryà÷ % càpayogyàsu ye ratàþ // ViP_4,15.21 // saükhyànaü yàdavànàü kaþ $ kariùyati mahàtmanàm & yatràyutànàm ayutaü % lakùeõàste sadàhukaþ // ViP_4,15.22 // devàsurahatà ye tu $ daiteyàþ sumahàbalàþ & te cotpannà manuùyeùu % janopadravakàriõaþ // ViP_4,15.23 // teùàm utsàdanàrthàya $ bhuvi devà yadoþ kule & avatãrõàþ kula÷ataü % yatraikàbhyadhikaü dvija // ViP_4,15.24 // viùõus teùàü pramàõe ca $ prabhutve ca vyavasthitaþ & nide÷asthàyinas tasya % babhåvuþ sarvayàdavàþ // ViP_4,15.25 // prasåtiü vçùõivãràõàü $ yaþ ÷çõoti naraþ sadà & sa sarvaiþ pàtakair mukto % viùõulokaü prapadyate // ViP_4,15.26 // [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e pa¤cada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ity eùa samàsatas te kathito yador vaü÷aþ | turvasor vaü÷am avadhàraya || ViP_4,16.1 || turvasor vahnir àtmajo vahner gobhànus tata÷ ca trai÷ànus tasmàc ca karaüdhamaþ | tasyàpi maruttaþ | so 'napatyo 'bhavat | tata÷ ca pauravaü duùyantaü putram akalpayat | evaü yayàti÷àpàt tadvaü÷aþ pauravam vaü÷aü samà÷ritavàn || ViP_4,16.2 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e ùoóa÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: druhyos tu tanayo babhruþ || ViP_4,17.1 || tataþ setuþ | setuputra àradvànnàmà | tadàtmajo gàndhàraþ | tato dharmo dharmàd dhçto dhçtàd durdamaþ | tataþ pracetàþ | pracetasaþ putra÷atam adharmabahulànàü mlecchànàm udãcyànàm àdhipatyam akarot || ViP_4,17.2 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e saptada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: yayàte÷ caturthasyaputrasyànoþ sabhànaracakùuparamekùusaüj¤às trayaþ putrà babhåvuþ | sabhànaraputraþ kàlànaraþ kàlànaràt sç¤jayaþ sç¤jayàt puraüjayaþ | tasmàj janamejayas tato mahà÷àlas tasmàc ca mahàmanàþ | tasmàd apy u÷ãnaratitikùå dvau putràv utpannau | u÷ãnarasyàpi ÷ibinçganarakçmidarvàkhyàþ pa¤ca putrà babhåvuþ | vçùadarbhasuvãrakaikeyamadrakà÷ catvàraþ ÷ibiputràþ | titikùor api ru÷adrathaþ putro 'bhåt | tato 'pi hemo hemàt sutapàs tasmàd baliþ | yasya kùetre dãrghatamasà aïgavaïgakaliïgasuhyapauõóràkhyaü bàleyaü kùatram ajanyata || ViP_4,18.1 || tannàmasaütatisaüj¤à÷ ca pa¤ca viùayàþ babhåvuþ | aïgasya tv anapànas tasyàtmajo divirathas tasmàd dharmarathaþ | tata÷ citraratho romapàdasaüj¤aþ | yasya putro da÷aratho jaj¤e | yasmai ajaputro da÷arathaþ ÷àntàü nàma kanyàm anapatyàya duhitçtve yuyoja || ViP_4,18.2 || romapàdàc caturaïgas tasmàc ca pçthulàkùaþ | tata÷ campo ya÷ campàü nive÷ayàm àsa | campasya haryaïgas tato bhadrarathas tato bçhadrathas tato bçhatkarmà bçhatkarmaõa÷ ca bçhadbhànus tasmàd bçhanmanàs tato jayadrathaþ | jayadratho brahmakùatràntaràlasaübhåtyàü patnyàü vijayaü nàma putram ajãjanat || ViP_4,18.4 || vijaya÷ ca dhçtiü putram avàpa | tasyàpi dhçtavrataþ putro 'bhåt | dhçtavratàt satyakarmà satyakarmaõas tv adhirathaþ | yo 'sau gaïgàü gato ma¤jåùàgataü pçthàpaviddhaü karõaü putram avàpa | karõàd vçùasena ity ete 'ïgàþ || ViP_4,18.5 || ata÷ ca puror vaü÷aü ÷rotum arhasãti || ViP_4,18.6 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e 'ùñada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: påror janamejayaþ putras tasyàpi pracinvàn pracinvataþ pravãraþ | tasmàn manasyur manasyo÷ càbhayadas tasyàpi sudyuþ sudyor bahugavaþ | tasyàpi saüyàtiþ saüyàter ahaüyàtiþ tato raudrà÷vaþ | çteyuþ kakùeyuþ sthaõóileyur dhçteyur jaleyuþ sthaleyur dharmeyuþ saünateyur dhaneyur vaneyur nàmàno raudrà÷vasya da÷àtmajà V putrà babhåvuþ | çteyo rantinàraþ putro 'bhåt | sumatim apratirathaü dhruvaü ca rantinàraþ putràn avàpa | apratirathàt kaõvas tasyàpi medhàtithiþ | yataþ kaõvàyanà dvijà babhåvuþ | apratirathasyàparaþ putro 'bhåd ailãnaþ | tato duùyantàdyà÷ catvàraþ putrà babhåvuþ | duùyantàc cakravartã bharato 'bhavat yannàmahetur devaiþ ÷loko gãyate | màtà bhastrà pituþ putro yena jàtaþ sa eva saþ | bharasva putraü duùyanta màvamaüsthàþ ÷akuntalàm || ViP_4,19.1 || retodhàþ putro nayati naradeva yamakùayàt | tvaü càsya dhàtà garbhasya satyam àha ÷akuntalà || ViP_4,19.2 || bharatasya patnitraye nava putrà babhåvuþ | naite mamànuråpà ity abhihitàs tanmàtaro jaghnuþ parityàgabhayàt | tato 'sya vitathe putrajanmani putràrthino marutsomayàjino dãrghatamasà pàrùõyapàstabçhaspativãryàd utathyapatnãmamatàsamutpanno bharadvàjàkhyaþ putro marudbhir dattaþ || ViP_4,19.3 || tasyàpi nàmanirvacana÷lokaþ pañhyate || ViP_4,19.4 || måóhe bhara dvàjam imaü bhara dvàjaü bçhaspate | yàtau yad uktvà pitarau bharadvàjas tatas tv ayam || ViP_4,19.5 || iti bharadvàja÷ ca tasya vitathe putrajanmani marudbhir dattas tato vitathasaüj¤àm avàpa || ViP_4,19.6 || vitathasya bhavan manyuþ putro 'bhåt | bçhatkùatramahàvãryanaragargà abhavan manyuputràþ | narasya saükçtiþ saükçte ruciradhãrantidevau | gargàc chinis tato gàrgyàþ ÷ainyàþ kùatropetà dvijàtayo babhåvuþ || ViP_4,19.7 || mahàvãryàd durukùayo nàma putro 'bhåt tasya trayyàruõapuùkariõau kapi÷ ca putratrayam abhåt | tac ca tritayam api pa÷càd vipratàm upajagàma | bçhatkùatrasya suhotraþ suhotràd dhastã ya idaü hastinàpuram àropayàm àsa | ajamãóhadvimãóhapurumãóhàs trayo hastinas tanayàþ | ajamãóhàt kaõvaþ kaõvàn medhàtithiþ | yataþ kaõvàyanà dvijàþ || ViP_4,19.8 || ajamãóhasyànyaþ putro bçhadiùuþ | tato bçhaddhanus tata÷ ca bçhatkarmà tasmàj jayadrathas tato 'pi vi÷vajit | tataþ senajit | rucirà÷vakà÷yadçóhahanuvatsahanusaüj¤àþ senajitaþ putràþ | rucirà÷vataþ pçthusenaþ | tasmàt pàraþ pàràn nãpaþ | tasyaika÷ataü putràõàm | teùàü pradhànaþ kàmpilyàdhipatiþ samaraþ || ViP_4,19.9 || samarasyàpi pàrasupàrasada÷vàs trayaþ putràþ | pàràt pçthuþ pçthoþ sukçtiþ sukçter vibhràjaþ | tata÷ càõuho yaþ ÷ukaduhitaraü kçtvãü nàmopayeme || ViP_4,19.10 || aõuhàd brahmadattaþ | tato viùvaksenas tasyodaksenaþ | bhallàñas tasyàtmajaþ | dvimãóhasya tu yavãnarasaüj¤as tasyàpi dhçtimàüs tataþ satyadhçtis tata÷ ca dçóhanemiþ tasmàc ca supàr÷vas tataþ sumatis tata÷ ca sannatimàn sannatimataþ kçto 'bhåt | yaü hiraõyanàbho yogam adhyàpayàm àsa | ya÷ caturviü÷ati pràcyasàmagànàü saühità÷ cakàra || ViP_4,19.11 || kçtàc cogràyudho yena pràcuryeõa nãpakùayaþ kçtaþ || ViP_4,19.12 || ugràyudhàt kùemyaþ kùemyàt suvãras tasmàd ripuüjayas tasmàc ca bahuratha ity ete pauravàþ | ajamãóhasya nalinã nàma patnã tasyàü nãlasaüj¤aþ putro 'bhavat | tasmàd api ÷àntiþ ÷ànteþ su÷àntiþ su÷ànteþ purujànuþ | tata÷ cakùus tato harya÷vaþ | harya÷vàn mudgalasç¤jayabçhadiùupravãrakàmpilyàþ | pa¤cànàm eteùàü viùayàõàü rakùaõàyàlam ete matputrà iti pitràbhihitam | ataþ pà¤càlàþ || ViP_4,19.13 || mudgalàc ca maudgalyàþ kùatropetà dvijàtayo babhåvuþ | mudgalàd vadhya÷vo vadhya÷vàd divodàso 'halyà ca mithunam abhåt | ÷aradvato 'halyàyàü ÷atànando 'bhavat | ÷atànandàt satyadhçtir dhanurvedàntago jaj¤e | satyadhçtes tu varàpsarasam urva÷ãü dçùñvà retaþ skannaü ÷arastambe papàta || ViP_4,19.14 || tac ca dvidhà gatam apatyadvayaü kumàraþ kanyakà càbhavat | mçgayàm upagataþ ÷àntanur dçùñvà kçpayà jagràha || ViP_4,19.15 || tataþ sa kumàraþ kçpaþ kanyà cà÷vatthàmno jananã kçpã droõasya patny abhavat | divodàsasyàpi mitràyuþ putro mitràyo÷ cyavano nàma ràjà cyavanàt sudàsaþ | tataþ saudàsaþ sahadevas tasyàpi somakaþ | tato jantuþ putra÷atajyeùñho 'bhavat | teùàü yavãyàn pçùataþ pçùatàd drupadas tasmàd dhçùñadyumnas tato dhçùñaketuþ | ajamãóhasyànya çkùanàmà putro 'bhåt | çkùàt saüvaraõaþ saüvaraõàc ca kuruþ | ya idaü dharmakùetraü kurukùetraü cakàra || ViP_4,19.16 || sudhanurjahnuparãkùitpramukhàþ kuroþ putràþ babhåvuþ | sudhanuùaþ putraþ suhotraþ tasmàc cyavana÷ cyavanàt kçtakaþ | tata÷ coparicaro vasuþ | bçhadrathapratyagraku÷àmbamàvellamatsyapramukhàþ vasoþ putràþ saptàjàyanta | bçhadrathàt ku÷àgras tasmàd çùabhas tataþ puùpavàn | tasmàt satyahitas tasmàt sudhanvà tasya ca jantuþ | bçhadrathàc cànyaþ ÷akaladvayajanmà jarayà saüdhito jaràsaüdhanàmà | tasmàt sahadevas tataþ somapis tataþ ÷ruta÷ravàþ | ity ete màgadhà bhåbhçtaþ || ViP_4,19.17 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e ekonaviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ ÷rãparà÷ara uvàca: parãkùito janamejaya÷rutasenograsenabhãmasenà÷ catvàraþ putràþ || ViP_4,20.1 || jahnos tu suratho nàmàtmajo babhåva || ViP_4,20.2 || tasya ca vidårathaþ | vidårathasya sàrvabhaumaþ sàrvabhaumàj jayatsenas tasmàd àràdhitas tata÷ càyutàyur ayutàyor akrodhanaþ | tasmàd devàtithiþ | tato çkùaþ || ViP_4,20.3 || çkùàd bhãmasenas tata÷ ca dilãpaþ | dilãpàt pratãpaþ | tasyàpi devàpi÷àütanubàhlãkasaüj¤às trayaþ putrà babhåvuþ | devàpir bàla evàraõyaü vive÷a || ViP_4,20.4 || ÷àütanus tu mahãpàlo 'bhavat | ayaü ca tasya ÷lokaþ pçthivyàü gãyate | yaü yaü karàbhyàü spç÷ati $ jãrõaü yauvanam eti saþ & ÷àntiü càpnoti yenàgryàü % karmaõà tena ÷àütanuþ // ViP_4,20.5 // tasya ÷àütano ràùñre dvàda÷avarùàõi devo na vavarùa || ViP_4,20.6 || tata÷ cà÷eùaràùñravinà÷am avekùyàsau ràjà bràhmaõàn apçcchat | kasmàd asmadràùñre devo na varùati ko mamàparàdha iti | te tam åcuþ | agrajasya te 'rheyam avanis tvayà bhujyate parivettà tvam ity uktaþ sa punas tàn apçcchat | kiü mayà vidheyam iti | te punar apy åcuþ | yàvad devàpir na patanàdibhir doùair abhibhåyate tàvat tasyàrhaü ràjyam | tad alam etena tasmai dãyatàm ity ukte tasya mantripravareõà÷masàriõàtatràraõye tapasvino vedavàdavirodhavaktàraþ prayuktàþ || ViP_4,20.7 || tair asyàtiçjumater mahãpatiputrasya buddhir vedavirodhamàrgànusàriõy akriyata || ViP_4,20.8 || ràjà ca ÷àütanur dvijavacanotpannaparivedana÷okas tàn bràhmaõàn agraõãkçtyàgrajaràjyapradànàyàraõyaü jagàma | tadà÷ramam upagatà÷ ca tam avanãpatiputraü devàpim upatasthuþ | te bràhmaõà vedavàdànubaddhàni vacàüsi ràjyam agrajena kartavyam ity arthavanti tam åcuþ | asàv api devàpir vedavàdavirodhiyuktidåùitam anekaprakàraü tàn àha | tatas te bràhmaõàþ ÷àütanum åcuþ | àgaccha bho ràjann alam atràtinirbandhena pra÷ànta evàsàv anàvçùñidoùaþ patito 'yam anàdikàlam ahitavedavacanadåùaõoccàraõàt | patite càgraje naiva pàrivedyaü bhavatãty uktaþ ÷àütanuþ svapuram àgatya ràjyam akarot | vedavàdavirodhivacanoccàraõadåùite ca tasmin devàpàv akhilasya niùpattaye vavarùa bhagavàn parjanyaþ | bàhlãkasya somadattaþ putro 'bhåt || ViP_4,20.9 || somadattasyàpi bhåribhåri÷ravaþ÷alyasaüj¤às trayaþ putràþ | ÷àütanor apy amaranadyàü gaïgàyàm udàrakãrtir a÷eùa÷àstràrthavid bhãùmaþ putro 'bhåt | satyavatyàü ca citràïgadavicitravãryau putràv utpàdayàm àsa ÷àütanuþ | citràïgadas tu bàla eva citràïgadena gandharveõàhave vinihataþ | vicitravãryo 'pi kà÷ãràjatanaye ambikàmbàlike upayeme | tadupabhogàtikhedàc ca yakùmaõà gçhãtaþ pa¤catvam agamat | satyavatãniyogàc ca tatputraþ kçùõadvaipàyano màtur vacanam anatikramaõãyam iti vicitravãryakùetre dhçtaràùñrapàõóå tatprahitabhujiùyàyàü ca viduraü utpàdayàm àsa || ViP_4,20.10 || dhçtaràùñro 'pi duryodhanaduþ÷àsanàdipradhànaü putra÷atam utpàdayàm àsa | pàõóor apy araõye mçga÷àpopahataprajananasàmarthyasya dharmavàyu÷akrair yudhiùñhirabhãmàrjunàþ kuntyàü nakulasahadevau cà÷vibhyàü màdryàü pa¤ca putràþ samutpàditàþ | teùàü ca draupadyàü pa¤ca putrà babhåvuþ | yudhiùñhiràt prativindhyo bhãmasenàc chrutasomaþ ÷rutakãrtir arjunàc chatànãko nakulàc chrutakarmà sahadevàt | apare ca pàõóavànàm àtmajàs tad yathà | yaudheyã yudhiùñhiràd devakaü putram avàpa | hióimbà ghañotkacaü bhãmasenàt putraü lebhe | kà÷ã ca bhãmasenàd eva sarvatragaü putram avàpa | sahadevàc ca vijayà suhotraü nàma putraü pràptavatã | kareõumatyàü ca nakulo 'pi niramitram ajãjanat || ViP_4,20.11 || arjunasyàpy ulåpyàü nàgakanyàyàm iràvàn nàma putro 'bhåt | maõipurapatiputryàü ca putrikàdharmeõa babhruvàhanaü nàma putram arjuno 'janayat || ViP_4,20.12 || subhadràyàü càrbhakatve 'pi yo 'sàv atibalaparàkramasamastàràtirathavijetà so 'bhimanyur ajàyata | abhimanyor uttaràyàü parikùãõeùu kuruùv a÷vatthàmaprayuktabrahmàstreõa garbha eva bhasmãkçto bhagavataþ sakalasuràsuravanditacaraõayugalasyàtmecchàkàraõamànuùaråpadhàriõo 'nubhàvàt punar jãvitam avàpya parãkùij jaj¤e | yo 'yaü sàmpratam etad bhåmaõóalam akhaõóitàyatidharmeõa pàlayati|420.13 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e viü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ataþ paraü bhaviùyàn ahaü bhåpàlàn kãrtayiùyàmi | yo 'yaü sàmpratam avanãpatiþ parãkùit tasyàpi janamejaya÷rutasenograsenabhãmasenàþ putrà÷ catvàro bhaviùyanti || ViP_4,21.1 || tasyàparaþ ÷atànãko bhaviùyati | yo 'sau yàj¤avalkyàd vedam adhãtya kçpàd astràõy avàpya viùayaviraktacittavçtti÷ ca ÷aunakopade÷àd àtmavij¤ànapravãõaþ paraü nirvàõam àpsyati || ViP_4,21.2 || ÷atànãkàd apy a÷vamedhadatto bhavità | tasmàd apy adhisãmakçùõaþ adhisãmakçùõàn ni÷caknuþ | yo gaïgayàpahçte hastinàpure kau÷àmbyàü nivatsyati | tasyàpy uùõaþ putro bhavità | uùõàc citrarathas tataþ ÷ucirathas tasmàd vçùõimàüs tataþ suùeõaþ | tasmàd api sunãthaþ sunãthàd çcas tato nçcakùus tasyàpi sukhibalas tasmàd pariplavas tata÷ ca sunayas tato medhàvã | tato n.paüjayas tato mçdus tasmàt tigmas tigmàd bçhadrathaþ | tasmàd vasudànas tato 'paraþ ÷atànãkaþ | tasmàc codayana udayanàd ahãnaras tata÷ ca daõóapàõis tato niramitras tasmàc ca kùemakaþ | atràyaü ÷lokaþ | brahmakùatrasya yo yonir $ vaü÷o ràjarùisatkçtaþ & kùemakaü pràpya ràjànaü % sa saüsthàü pràpsyate kalau // ViP_4,21.3 // [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e ekaviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ata÷ cekùvàkavo bhaviùyàþ pàrthivàþ kathyante | bçhadbalasya putro bçhatkùaõaþ || ViP_4,22.1 || tasmàd urukùayas tato vatso vatsàd vatsavyåhaþ | tataþ prativyomas tasyàpi divàkaras tasmàt sahadevaþ || ViP_4,22.2 || tato bçhada÷vas tatsånur bhànurathas tasya pratãtà÷vas tasyàpi supratãkaþ | tato marudevo marudevàt sunakùatras tasmàt kiünaraþ | kiünara-d antarikùas tasmàt suvarõas tata÷ càmitrajit | tata÷ ca bçhadràjas tasyàpi dharmã dharmiõaþ kçtaüjayaþ | kçtaüjayàd raõaüjayo raõaüjayàt saüjayas tasmàc chàkyaþ | ÷àkyàc chuddhodanas tasmàd ràhulas tataþ prasenajit | tata÷ ca kùudrakas tata÷ ca kuõóakas tasmàd api surathaþ | tatputra÷ ca sumitro 'ntya ity ete cekùvàkavo bçhadbalànvayàþ | atrànuvaü÷a÷lokaþ | ikùvàkåõàm ayaü vaü÷aþ $ sumitrànto bhaviùyati & yatas taü pràpya ràjànaü % sa saüsthàü pràpsyate kalau // ViP_4,22.3 // [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e dvàviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: màgadhànàü bàrhadrathànàü bhaviùyàõàm anukramaü kathayàmi | atra hi vaü÷e mahàbalà jaràsaüdhapradhànà babhåvuþ || ViP_4,23.1 || jaràsaüdhasutàt sahadevàt somàpis tasmàc chçtavàüs tasyàpy ayutàyus tata÷ ca niramitras tattanayaþ sukùatras tasmàd api bçhatkarmà | tata÷ ca senajit tasmàc ca ÷rutaüjayas tato vipras tasya putraþ ÷ucinàmà bhaviùyati | tasyàpi kùemyas tata÷ ca suvrataþ suvratàd dharmas tataþ su÷ramaþ | tato dçóhasenas tataþ sumatis tasmàt subalas tasya sunãto bhavità | tataþ satyajit satyajito vi÷vajit tasyàpi ripuüjayaþ putraþ | ity ete bàrhadrathà bhåpatayo varùasahasram ekaü bhaviùyantãti || ViP_4,23.2 || [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e trayoviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: yo 'yaü ripuüjayo nàma bàrhadratho 'ntyas tasya muniko nàmàmàtyo bhaviùyati | sa cainaü svàminaü hatvà svaputraü pradyotanàmànam abhiùekùyati | tasyàpi pàlako nàma putro bhavità | tata÷ ca vi÷àkhayåpas tatputro janakas tasya ca nandivardhanaþ | ity ete 'ùñatriü÷aduttaram abda÷ataü pa¤ca pradyotàþ pçthivãü bhokùyanti || ViP_4,24.1 || tata÷ ca ÷i÷unàgas tatputra÷ ca kàkavarõo bhavità | tatputraþ kùemadharmà tasyàpi kùatraujàþ | tatputro vidhisàras tata÷ càjàta÷atruþ | tasmàc ca darbhako darbhakàc codayanaþ | tasmàd api nandivardhanas tato mahànandã | ity ete ÷ai÷unàgà da÷a bhåmipàlàs trãõi varùa÷atàni dviùaùñyadhikàni bhaviùyanti || ViP_4,24.2 || mahànandisutaþ ÷ådràgarbhodbhavo 'tilubdho mahàpadmo nandaþ para÷uràma ivàparo 'khilakùatràntakàrã bhavità || ViP_4,24.3 || tataþprabhçti ÷ådrà bhåmipàlà bhaviùyanti | sa caikacchatràm anullaïghita÷àsano mahàpadmaþ pçthivãü bhokùyati || ViP_4,24.4 || tasyàpy aùñau sutàþ sumàlyàdyà bhavitàraþ | tasya ca mahàpadmasyànu pçthivãü bhokùyanti | mahàpadmas tatputrà÷ ca ekaü varùa÷atam avanãpatayo bhaviùyanti | navaitàn nandàn kauñilyo bràhmaõaþ samuddhariùyati || ViP_4,24.5 || teùàm abhàve mauryàþ pçthivãü bhokùyanti | kauñilya eva candraguptaü ràjye 'bhiùekùyati || ViP_4,24.6 || tasyàpi putro bindusàro bhaviùyati | tasyàpy a÷okavardhanas tataþ suya÷às tato da÷arathas tataþ saügatas tataþ ÷àli÷åkas tasmàt soma÷armà tasmàc chatadhanvà | tasyàpy'nu bçhadrathanàmà bhavità | evaü mauryà da÷a bhåpatayo bhaviùyanti abda÷ataü saptatriü÷aduttaram | teùàm ante pçthivãü ÷uïgà bhokùyanti || ViP_4,24.7 || puùyamitraþ senàpatiþ svàminaü hatvà ràjyaü kariùyati || ViP_4,24.8 || asyàtmajo 'gnimitras tasmàt sujyeùñhas tato vasumitras tasmàd apy ardrakas tataþ pulindakas tato ghoùavasus tasmàd api vajramitras tato bhàgavataþ || ViP_4,24.9 || tasmàd devabhåtiþ | ity ete da÷a ÷uïgà dvàda÷ottaraü varùa÷ataü pçthivãü bhokùyanti | tataþ kaõvàn eùà bhår yàsyati || ViP_4,24.10 || devabhåtiü tu ÷uïgaràjànaü vyasaninaü tasyaivàmàtyaþ kaõvo vasudevanàmà nipàtya svayam avanãü bhokùyate | tasya putro bhåmitras tasyàpi nàràyaõaþ | nàràyaõasyàtmajaþ su÷armà | ete kàõvàyanà÷ catvàraþ pa¤cacatvàriü÷ad varùàõi bhåpatayo bhaviùyanti | su÷armàõaü tu kàõvaü svabhçtyo balàt ÷iprakanàmà hatvàndhrajàtãyo vasudhàü bhokùyati | tata÷ ca kçùõanàmà tadbhràtà bhåpatir bhàvã | tasya putraþ ÷rã÷àtakarõis tasyàpi pårõotsaïgas tatputra÷ ca ÷àtakarõis tasmàc ca lambodaras tasmàd divãlakas tato meghasvàtis tataþ pañumàn | tata÷ càriùñakarmà tato hàlo hàlàt pattalakas tataþ pravilla senas tataþ sundaraþ ÷àtakarõã tasmàc cakoraþ ÷àtakarõã tataþ ÷ivasvàtis tata÷ ca gomatãputras tatputraþ pulimàn | tasyàpi ÷àtakarõã tataþ ÷iva÷rãs tataþ ÷ivaskandhaþ | tasmàd yaj¤a÷rãs tato vijayas tata÷ candra÷rãs tasyàpi pulomàviþ | evam ete triü÷ac catvàry abda÷atàni ùañpa¤cà÷adadhikàni pçthivãü bhokùyanty àndhrabhçtyàþ || ViP_4,24.11 || saptàbhãràþ da÷a gardabhilà÷ ca bhåbhujo bhaviùyanti | tataþ ùoóa÷a ÷akà bhåpatayo bhavitàraþ | tata÷ càùñau yavanà÷ caturda÷a tuùàrà muõóà÷ ca trayoda÷a ekàda÷a maunàþ | ete pçthivãü trayoda÷avarùa÷atàni navanavatyadhikàni bhokùyanti || ViP_4,24.12 || tata÷ ca paurà ekàda÷a bhåpatayo 'bda÷atàni trãõi mahãü bhokùyanti | teùåtsanneùu kailakilà yavanà bhåpatayo bhaviùyanty amårdhàbhiùiktàþ | teùàü vindhya÷aktiþ || ViP_4,24.13 || tataþ puraüjayas tato ràmacandras tasmàd dharmo dharmàd vaïgaraþ kçtanandanaþ suùinandis tadbhràtà nandiya÷àþ ÷i÷ukapravãrau caite varùa÷ataü ùaó varùàõi ca bhaviùyanti | tatas tatputràs trayoda÷aite bàhlikà÷ ca trayaþ | tataþ puùyamitrapañumitràs trayoda÷a mekalà÷ ca saptàndhràþ | kosalàyàü tu navaiva bhåpatayo bhaviùyanti | naiùadhàs tu tàvanta eva || ViP_4,24.14 || màgadhàyàü tu vi÷vasphañikasaüj¤o 'nyàn varõàn kariùyati | kaivartapañupulindabràhmaõàn ràjye sthàpayiùyati | utsàdyàkhilakùatrajàtim | nava nàgàþ padmàvatyàü nàma puryàü mathuràyàm anugaïgàprayàgaü màgadhà guptà÷ ca bhokùyanti | ko÷alauórapuõóratàmraliptàn samudratañapurãü ca devarakùito rakùiùyati | kaliïgamàhiùakamàhendrà bhaumàü guhàü bhokùyanti | naiùadhanaimiùikakàlatoyàn janapadàn maõidhànakavaü÷yà bhokùyanti | trairàjyamåùikajanapadàn kanakàhvayà bhokùyanti | sauràùñràvanti÷ådràn arbudamarubhåmiviùayàü÷ ca vràtyà dvijàbhãra÷ådràdyà bhokùyanti | sindhutañadàvikorvãcandrabhàgàkà÷mãraviùayàü÷ ca vràtyà mlecchàdayaþ ÷ådrà bhokùyanti | ete ca tulyakàlàþ sarve pçthivyàü bhåbhçto bhaviùyanti | alpaprasàdà bçhatkopàþ sarvakàlam ançtàdharmarucayaþ strãbàlagovadhakartàraþ parasvàdànarucayo 'lpasàrà uditàstamitapràyàþ svalpàyuùo mahecchà hy alpadharmà÷ ca bhaviùyanti || ViP_4,24.15 || tai÷ ca vimi÷rà janapadàs tacchãlavartino ràjà÷raya÷uùmiõo mlecchàcàryà÷ ca viparyayeõa vartamànàþ prajàþ kùapayiùyanti | tata÷ cànudinam alpàlpahràsavyavacchedàd dharmàrthayor jagataþ saükùayo bhaviùyati || ViP_4,24.16 || tata÷ càrtha evàbhijanahetuþ | dhanam evà÷eùadharmahetuþ | abhirucir eva dàmpatyasaübandhahetuþ | strãtvam evopabhogahetuþ | ançtam eva vyavahàrajayahetuþ | ratnatàmrabhàgitaiva pçthivãhetuþ | brahmasåtram eva vipratvahetuþ | liïgadhàraõam evà÷ramahetuþ | anyàya eva vçttihetuþ || ViP_4,24.17 || daurbalyam evàvçttihetuþ | bhayagarbhoccàraõam eva pàõóityahetuþ | àóhyataiva sàdhutvahetuþ || ViP_4,24.18 || snànam eva prasàdhanahetuþ | dànam eva dharmahetuþ | svãkaraõam eva vivàhahetuþ | sadve÷adhàry eva pàtram | dåràyatanodakam eva tãrtham | ity evam anekadoùottare bhåmaõóale sarvavarõeùv eva yo yo balavàn sa sa bhåpatir bhaviùyati | evaü càtilubdhakarabhàràsahàþ ÷ailànàm antaradroõãþ prajàþ saü÷rayiùyanti | madhu÷àkamålaphalapattrapuùpàdyàhàrà÷ ca bhaviùyanti | taruvalkalacãrapràvaraõà÷ càtibahuprajàþ ÷ãtavàtàtapavarùasahà bhaviùyanti | na ca ka÷cit trayoviü÷ativarùàõi jãviùyati anavarataü càtra kaliyuge kùayam àyàty akhila evaiùa janaþ kùayam upaiùyati || ViP_4,24.19 || ÷rautasmàrtadharme viplavam atyantam upagate kùãõapràye ca kalàv a÷eùajagatsraùñu÷ caràcaraguror àdimayasyàntamayasya sarvamayasya brahmamayasyàtmaråpiõo bhagavato vàsudevasyàü÷aþ ÷ambalagràmapradhànabràhmaõaviùõuya÷aso gçhe 'ùñaguõarddhisamanvitaþ kalkiråpã jagaty atràvatãrya sakalamlecchadasyuduùñàcaraõacetasàm a÷eùàõàm aparicchinnamàhàtmya÷aktiþ kùayaü kariùyati | svadharmeùu càkhilaü jagat saüsthàpayiùyati | anantaraü cà÷eùakaler avasàne ni÷àvasànaprabuddhànàü teùàm eva janapadànàm amalasphañikavi÷uddhà matayo bhaviùyanti || ViP_4,24.20 || teùàü ca bãjabhåtànàm a÷eùamanuùyàõàü pariõatànàm api tatkàlakçtànàm apatyaprasåtir bhaviùyati | tàni ca tadapatyàni kçtayugadharmànusàrãõy eva bhaviùyantãti || ViP_4,24.21 || atrocyate | yadà candra÷ ca sårya÷ ca $ yadà tiùyabçhaspatã & ekarà÷au sameùyanti % bhaviùyati tadà kçtam // ViP_4,24.22 // atãtà vartamànà÷ ca $ tathaivànàgatà÷ ca ye & ete vaü÷eùu bhåpàlàþ % kathità munisattama // ViP_4,24.23 // yàvat parãkùito janma $ yàvan nandàbhiùecanam & etad varùasahasraü tu % j¤eyaü pa¤cada÷ottaram // ViP_4,24.24 // saptarùãõàü tu yau pårvau $ dç÷yete uditau divi & tayos tu madhye nakùatraü % dç÷yate yat samaü ni÷i \ tena saptarùayo yuktàs # tiùñhanty abda÷ataü nçõàm // ViP_4,24.25 // te tu pàrãkùite kàle $ maghàsv àsan dvijottama & tadà pravçtta÷ ca kalir % dvàda÷àbda÷atàtmakaþ // ViP_4,24.26 // yadaiva bhagavadviùõor $ aü÷o yàto divaü dvija & vasudevakulodbhåtas % tadaivàtràgataþ kaliþ // ViP_4,24.27 // yàvat sa pàdapadmàbhyàü $ paspar÷emàü vasuüdharàm & tàvat pçthvãpariùvaïge % samartho nàbhavat kaliþ // ViP_4,24.28 // gate sanàtanasyàü÷e $ viùõos tatra bhuvo divam & tatyàja sànujo ràjyaü % dharmaputro yudhiùñhiraþ // ViP_4,24.29 // viparãtàni dçùñvà ca $ nimittàni sa pàõóavaþ & yàte kçùõe cakàràtha % so 'bhiùekaü parãkùitaþ // ViP_4,24.30 // prayàsyanti yadà caite $ pårvàùàóhàü maharùayaþ & tadà nandàt prabhçty eùa % kalir vçddhiü gamiùyati // ViP_4,24.31 // yasmin kçùõo divaü yàtas $ tasminn eva tadàhani & pratipannaü kaliyugaü % tasya saükhyàü nibodha me // ViP_4,24.32 // trãõi lakùàõi varùàõàü $ dvija mànuùasaükhyayà & ùaùñiü caiva sahasràõi % bhaviùyaty eùa vai kaliþ // ViP_4,24.33 // ÷atàni tàni divyàni $ sapta pa¤ca ca saükhyayà & niþ÷eùeõa tatas tasmin % bhaviùyati punaþ kçtam // ViP_4,24.34 // bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yàþ $ ÷ådrà÷ ca dvijasattama & yuge yuge mahàtmànaþ % samatãtàþ sahasra÷aþ // ViP_4,24.35 // bahutvàn nàmadheyànàü $ parisaükhyà kule kule & punaruktabahutvàt tu % na mayà parikãrtità // ViP_4,24.36 // devàpiþ pauravo ràjà $ maru÷ cekùvàkuvaü÷ajaþ & mahàyogabalopetau % kalàpagràmasaü÷rayau // ViP_4,24.37 // kçte yuga ihàgatya $ kùatrapràvartakau hi tau & bhaviùyato manor vaü÷a- % bãjabhåtau vyavasthitau // ViP_4,24.38 // etena kramayogena $ manuputrair vasuüdharà & kçtatretàdisaüj¤àni % yugàni trãõi bhujyate // ViP_4,24.39 // kalau tu bãjabhåtàs te $ kecit tiùñhanti bhåtale & yathaiva devàpimarå % sàmprataü samavasthitau // ViP_4,24.40 // eùa tådde÷ato vaü÷as $ tavokto bhåbhujàü mayà & nikhilo gadituü ÷akyo % naiva janma÷atair api // ViP_4,24.41 // ete cànye ca bhåpàlà $ yair atra kùitimaõóale & kçtaü mamatvaü mohàndhair % nitye 'nityakalevaraiþ // ViP_4,24.42 // kathaü mameyam acalà $ matputrasya kathaü mahã & madvaü÷asyeti cintàrtà % jagmur antam ime nçpàþ // ViP_4,24.43 // tebhyaþ pårvatarà÷ cànye $ tebhyas tebhyas tathàpare & bhaviùyà÷ caiva yàsyanti % teùàm anye ca ye 'dhy anu // ViP_4,24.44 // vilokyàtmajayodyoga- $ yàtràvyagràn naràdhipàn & puùpaprahàsaiþ ÷aradi % hasatãva vasuüdharà // ViP_4,24.45 // maitreya pçthivãgãtàþ $ ÷lokà÷ càtra nibodha tàn & yàn àha dharmadhvajine % janakàyàsito muniþ // ViP_4,24.46 // pçthivã uvàca: katham eùa narendràõàü $ moho buddhimatàm api & yena phenasadharmàõo % 'py ativi÷vastacetasaþ // ViP_4,24.47 // pårvam àtmajayaü kçtvà $ jetum icchanti mantriõaþ & tato bhçtyàü÷ ca pauràü÷ ca % jigãùante tathà ripån // ViP_4,24.48 // krameõànena jeùyàmo $ vayaü pçthvãü sasàgaràm & ity àsaktadhiyo mçtyuü % na pa÷yanty avidåragam // ViP_4,24.49 // samudràvaraõaü yàti $ manmaõóalam atho va÷am & kiyad àtmajayàd etan % muktir àtmajaye phalam // ViP_4,24.50 // utsçjya pårvajà yàtà $ yàü nàdàya gataþ pità & tàü mameti vimåóhatvàj % jetum icchanti pàrthivàþ // ViP_4,24.51 // matkçte pitçputràõàü $ bhràtéõàü càpi vigrahàþ & jàyante 'tyantamohena % mamatvàdçtacetasàm // ViP_4,24.52 // pçthvã mameyaü sakalà mameyaü $ madanvayasyàpi ca ÷à÷vateyam & yo yo mçto hy atra babhåva ràjà % kubuddhir àsãd iti tasya tasya // ViP_4,24.53 // dçùñvà mamatvàdçtacittam ekaü $ vihàya màü mçtyupathaü vrajantam & tasyànvayasthasya kathaü mamatvaü % hçdy àspadaü matprabhavaü karoti // ViP_4,24.54 // pçthvã mamaiùà÷u parityajainàü $ vadanti ye dåtamukhaiþ sva÷atrum & naràdhipàs teùu mamàtihàsaþ % puna÷ ca måóheùu dayàbhyupaiti // ViP_4,24.55 // parà÷ara uvàca: ity ete dharaõãgãtàþ $ ÷lokà maitreya yaiþ ÷rutaiþ & mamatvaü vilayaü yàti % tàpanyastaü yathà himam // ViP_4,24.56 // ity eùa kathitaþ samyaï $ manor vaü÷o mayà tava & yatra sthitipravçttasya % viùõor aü÷àü÷akà nçpàþ // ViP_4,24.57 // ÷çõoti ya imaü bhaktyà $ manor vaü÷am anukramàt & tasya pàpam a÷eùaü vai % praõa÷yaty amalàtmanaþ // ViP_4,24.58 // dhanadhànyarddhim atulàü $ pràpnoty avyàhatendriyaþ & ÷rutvaivam akhilaü vaü÷aü % pra÷astaü ÷a÷isåryayoþ \ ikùvàkujahnumàndhàtç- # sagaràvikùitàn raghån // ViP_4,24.59 // yayàtinahuùàdyàü÷ ca $ j¤àtvà niùñhàm upàgatàn & mahàbalàn mahàvãryàn % anantadhanasaücayàn // ViP_4,24.60 // kçtàn kàlena balinà $ kathà÷eùàn naràdhipàn // ViP_4,24.61 // ÷rutvà na putradàràdau $ gçhakùetràdike tathà & dravyàdau và kçtapraj¤o % mamatvaü kurute naraþ // ViP_4,24.62 // taptaü tapo yaiþ puruùapravãrair $ udbàhubhir varùagaõàn anekàn & iùñà÷ ca yaj¤à balino 'tivãryàþ % kçtàs tu kàlena kathàva÷eùàþ // ViP_4,24.63 // pçthuþ samastàn pracacàra lokàn $ avyàhato yo 'rividàricakraþ & sa kàlavàtàbhihato vinaùñaþ % kùiptaü yathà ÷àlmalitålam agnau // ViP_4,24.64 // yaþ kàrtavãryo bubhuje samastàn $ dvãpàn samàkramya hatàricakraþ & kathàprasaïgeùv abhidhãyamànaþ % sa eva saükalpavikalpahetuþ // ViP_4,24.65 // da÷ànanàvãkùitaràghavàõàm $ ai÷varyam udbhàsitadiïmukhànàm & bhasmàpi jàtaü na kathaü kùaõena % bhråbhaïgapàtena dhig antakasya // ViP_4,24.66 // kathà÷arãratvam avàpa yad vai $ màndhàtçnàmà bhuvi cakravartã & ÷rutvàpi taü ko hi karoti sàdhur % mamatvam àtmany api mandacetàþ // ViP_4,24.67 // bhagãrathàdyàþ sagaraþ kakutstho $ da÷ànano ràghavalakùmaõau ca & yudhiùñhiràdyà÷ ca babhåvur ete % satyaü na mithyà kva nu te na vidmaþ // ViP_4,24.68 // ye sàmprataü ye ca nçpà bhaviùyàþ $ proktà mayà vipravarogravãryàþ & ye te tathànye ca tathàbhidheyàþ % sarve bhaviùyanti yathaiva pårve // ViP_4,24.69 // etad viditvà na nareõa kàryaü $ mamatvam àtmany api paõóitena & tiùñhantu tàvat tanayàtmajàyàþ % kùetràdayo ye tu ÷arãrato 'nye // ViP_4,24.70 // [[iti ÷rãviùõupuràõe caturthe 'ü÷e caturviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ V ins: ÷rãmate ràmànujàya namaþ ||5,1.0*0 || maitreya uvàca: nçpàõàü kathitaþ sarvo $ bhavatà vaü÷avistaraþ & vaü÷ànucaritaü caiva % yathàvad anuvarõitam // ViP_5,1.1 // aü÷àvatàro brahmarùe $ yo 'yaü yadukulodbhavaþ & viùõos taü vistareõàhaü % ÷rotum icchàmy a÷eùataþ // ViP_5,1.2 // cakàra yàni karmàõi $ bhagavàn puruùottamaþ & aü÷àü÷enàvatãryorvyàü % tatra tàni mune vada // ViP_5,1.3 // parà÷ara uvàca: maitreya ÷råyatàm etad $ yat pçùño 'ham iha tvayà & viùõor aü÷àü÷asaübhåti- % caritaü jagato hitam // ViP_5,1.4 // devakasya sutàü pårvaü $ vasudevo mahàmune & upayeme mahàbhàgàü % devakãü devatopamàm // ViP_5,1.5 // kaüsas tayor vararathaü $ codayàm àsa sàrathiþ & vasudevasya devakyàþ % saüyoge bhojavardhanaþ // ViP_5,1.6 // athàntarikùe vàg uccaiþ $ kaüsam àbhàùya sàdaram & meghagambhãranirghoùaü % samàbhàùyedam abravãt // ViP_5,1.7 // yàm enàü vahase måóha $ saha bhartrà rathe sthitàm & asyàs tavàùñamo garbhaþ % pràõàn apahariùyati // ViP_5,1.8 // parà÷ara uvàca: ity àkarõya samàdàya $ khaógaü kaüso mahàbalaþ & devakãü hantum àrabdho % vasudevo 'bravãd idam // ViP_5,1.9 // na hantavyà mahàbhàga $ devakã bhavatà tava & samarpayiùye sakalàn % garbhàn asyàudarodbhavàn // ViP_5,1.10 // parà÷ara uvàca: tathety àha ca taü kaüso $ vasudevaü dvijottama & na ghàtayàm àsa ca tàü % devakãü tasya gauravàt // ViP_5,1.11 // etasminn eva kàle tu $ bhåribhàràvapãóità & jagàma dharaõã merau % samàje tridivaukasàm // ViP_5,1.12 // sabrahmakàn suràn sarvàn $ praõipatyàtha medinã & kathayàm àsa tat sarvaü % khedàt karuõabhàùiõã // ViP_5,1.13 // bhåmir uvàca: agniþ suvarõasya gurur $ gavàü såryaþ paro guruþ & mamàpy akhilalokànàü % gurur nàràyaõo guruþ // ViP_5,1.14 // prajàpatipatir brahmà $ pårveùàm api pårvajaþ & kalàkàùñhànimeùàtmà % kàla÷ càvyaktamårtimàn // ViP_5,1.15 // tadaü÷abhåtaþ sarveùàü $ samåho vaþ surottamàþ // ViP_5,1.16 // àdityà marutaþ sàdhyà $ rudrà vasva÷vivahnayaþ & pitaro ye ca lokànàü % sraùñàro 'tripurogamàþ // ViP_5,1.17 // etat tasyàprameyasya $ råpaü viùõor mahàtmanaþ // ViP_5,1.18 // yakùaràkùasadaiteyà $ pi÷àcoragadànavàþ & gandharvàpsarasa÷ caiva % råpaü viùõor mahàtmanaþ // ViP_5,1.19 // graharkùatàrakàcitra- $ gaganàgnijalànilàþ & ahaü ca viùayà÷ caitat % sarvaü viùõumayaü jagat // ViP_5,1.20 // tathàpy anekaråpasya $ tasya råpàõy aharni÷am & bàdhyabàdhakatàü yànti % kallolà iva sàgare // ViP_5,1.21 // tatsàmpratam ime daityàþ $ kàlanemipurogamàþ & martyalokaü samàkramya % bàdhante 'harni÷aü prajàþ // ViP_5,1.22 // kàlanemir hato yo 'sau $ viùõunà prabhaviùõunà & ugrasenasutaþ kaüsaþ % saübhåtaþ sa mahàsuraþ // ViP_5,1.23 // ariùño dhenukaþ ke÷ã $ pralambo narakas tathà & sundo 'suras tathàtyugro % bàõa÷ càpi baleþ sutaþ // ViP_5,1.24 // tathànye ca mahàvãryà $ nçpàõàü bhavaneùu ye & samutpannà duràtmànas % tàn na saükhyàtum utsahe // ViP_5,1.25 // akùauhiõyo 'tra bahulà $ divyamårtidharàþ suràþ & mahàbalànàü dçptànàü % daityendràõàü mamopari // ViP_5,1.26 // tadbhåribhàrapãóàrtà $ na ÷aknomy amare÷varàþ & bibhartum àtmànam aham % iti vij¤àpayàmi vaþ // ViP_5,1.27 // kriyatàü tan mahàbhàgà $ mama bhàràvatàraõam & yathà rasàtalaü nàhaü % gaccheyam ativihvalà // ViP_5,1.28 // parà÷ara uvàca: ity àkarõya dharàvàkyam $ a÷eùaü trida÷ais tataþ & bhuvo bhàràvatàràrthaü % brahmà pràha pracoditaþ // ViP_5,1.29 // brahmovàca: yathàha vasudhà sarvaü $ satyam etad divaukasaþ & ahaü bhavo bhavanta÷ ca % sarvaü nàràyaõàtmakam // ViP_5,1.30 // vibhåtayas tu yàs tasya $ tàsàm eva parasparam & àdhikyanyånatà bàdhya- % bàdhakatvena vartate // ViP_5,1.31 // tad àgacchata gacchàmaþ $ kùãràbdhes tañam uttaram & tatràràdhya hariü tasmai % sarvaü vij¤àpayàma vai // ViP_5,1.32 // sarvadaiva jagaty arthe $ sa sarvàtmà jaganmayaþ & svalpàü÷enàvatãryorvyàü % dharmasya kurute sthitim // ViP_5,1.33 // parà÷ara uvàca: ity uktvà prayayau tatra $ saha devaiþ pitàmahaþ & samàhitamati÷ cainaü % tuùñàva garuóadhvajam // ViP_5,1.34 // brahmovàca: dve vidye tvam anàmnàya $ parà caivàparà tathà & ta eva bhavato råpe % mårtàmårtàtmike prabho // ViP_5,1.35 // dve brahmaõã tv aõãyo 'ti- $ sthålàtman sarvasarvavit & ÷abdabrahmaparaü caiva % brahma brahmamayasya yat // ViP_5,1.36 // çgvedas tvaü yajurvedaþ $ sàmavedas tv atharva ca & ÷ikùà kalpo niruktaü ca % chando jyotiùam eva ca // ViP_5,1.37 // itihàsapuràõe ca $ tathà vyàkaraõaü prabho & mãmàüsà nyàyikaü tadvad % dharma÷àstràõy adhokùaja // ViP_5,1.38 // àtmàtmadehaguõavad- $ vicàràcàri yad vacaþ & tad apy àdyapate nànyad % adhyàtmàtmasvaråpavat // ViP_5,1.39 // tvam avyaktam anirde÷yam $ acintyànàmavarõavat & apàõipàdaråpaü ca % viùõur nityaü paràt param // ViP_5,1.40 // ÷çõoùy akarõaþ paripa÷yasi tvam $ acakùur eko bahuråparåpaþ & apàdahasto javano grahãtà % tvaü vetsi sarvaü na ca sarvavedyaþ // ViP_5,1.41 // aõor aõãyàüsam asatsvaråpaü $ tvàü pa÷yato 'j¤ànanivçttir agryà & dhãr asya dhãryasya bibharti nànyad % vareõyaråpàt parataþ paràtman // ViP_5,1.42 // tvaü vi÷vam àdir bhuvanasya goptà $ sarvàõi bhåtàni tavàntaràõi & yad bhåtabhavyaü tad aõor aõãyaþ % pumàüs tvam ekaþ prakçteþ parastàt // ViP_5,1.43 // eka÷ caturdhà bhagavàn hutà÷o $ varcovibhåtiü jagato dadàti & tvaü vi÷vata÷ cakùur anantamårte % tredhà padaü tvaü nidadhe vidhàtaþ // ViP_5,1.44 // yathàgnir eko bahudhà samidhyate $ vikàrabhedair avikàraråpaþ & tathà bhavàn sarvagataikaråpo % råpàõy anekàny anupuùyatã÷aþ // ViP_5,1.45 // ekas tvam agryaü paramaü padaü yat $ pa÷yanti tvàü sårayo j¤ànadç÷yam & tvatto nànyat kiücid asti svaråpaü % yad và bhåtaü yac ca bhavyaü paràtman // ViP_5,1.46 // vyaktàvyaktasvaråpas tvaü $ samaùñivyaùñiråpavàn & sarvaj¤aþ sarvadçk sarva- % ÷aktij¤ànabalarddhimàn // ViP_5,1.47 // anyåna÷ càpy avçddhi÷ ca $ svàdhãno 'nàdimàn va÷ã & klamatandrãbhayakrodha- % kàmàdibhir asaüyutaþ // ViP_5,1.48 // niravadyaþ paraþ ÷ànto $ niradhiùñho 'kùaraþ kramaþ & sarve÷vara paràdhàra % dhàmnàü dhàmàtmako 'kùayaþ // ViP_5,1.49 // sakalàvaraõàtãta $ niràlambanabhàvana & mahàvibhåtisaüsthàna % namas te puruùottama // ViP_5,1.50 // nàkàraõàt kàraõàd và $ kàraõàkàraõàn na ca & ÷arãragrahaõaü vyàpin % dharmatràõàya te param // ViP_5,1.51 // parà÷ara uvàca: ity evaü saüstavaü ÷rutvà $ manasà bhagavàn ajaþ & brahmàõam àha vi÷vàtmà % vi÷varåpadharo hariþ // ViP_5,1.52 // bhagavàn uvàca: bho bho brahmaüs tvayà mattaþ $ saha devair yad iùyate & tad ucyatàm a÷eùaü ca % siddham evàvadhàryatàm // ViP_5,1.53 // parà÷ara uvàca: tato brahmà harer divyaü $ vi÷varåpaü samãkùya tat & tuùñàva bhåyo deveùu % sàdhvasàvanatàtmasu // ViP_5,1.54 // brahmovàca: namo namas te 'stu sahasramårte $ sahasrabàho bahuvaktrapàda & namo namas te jagataþ pravçtti % vinà÷asaüsthànakaràprameya // ViP_5,1.55 // såkùmàtisåkùmàtibçhatpramàõa $ garãyasàm apy atigauravàtman & pradhànabuddhãndriyavatpradhàna % målàt paràtman bhagavan prasãda // ViP_5,1.56 // eùà mahã deva mahãprasåtair $ mahàsuraiþ pãóita÷ailabandhà & paràyaõaü tvàü jagatàm upaiti % bhàràvatàràrtham apàrapàram // ViP_5,1.57 // ete vayaü vçtraripus tathàyaü $ nàsatyadasrau varuõas tathaiùaþ & ime ca rudrà vasavaþ sasåryàþ % samãraõàgnipramukhàs tathànye // ViP_5,1.58 // suràþ samastàþ suranàtha kàryam $ ebhir mayà yac ca tad ã÷a sarvam & àj¤àpayàj¤àü paripàlayantas % tathaiva tiùñhàma sadàstadoùàþ // ViP_5,1.59 // parà÷ara uvàca: evaü saüståyamànas tu $ bhagavàn parame÷varaþ & ujjahàràtmanaþ ke÷au % sitakçùõau mahàmune // ViP_5,1.60 // uvàca ca suràn etau $ matke÷au vasudhàtale & avatãrya bhuvo bhàra- % kle÷ahàniü kariùyataþ // ViP_5,1.61 // surà÷ ca sakalàþ svàü÷air $ avatãrya mahãtale & kurvantu yuddham unmattaiþ % pårvotpannair mahàsuraiþ // ViP_5,1.62 // tataþ kùayam a÷eùàs te $ daiteyà dharaõãtale & prayàsyanti na saüdeho % maddçkpàtavicårõitàþ // ViP_5,1.63 // vasudevasya yà patnã $ devakã devatopamà & tasyàyam aùñamo garbho % matke÷o bhavità suràþ // ViP_5,1.64 // avatãrya ca tatràyaü $ kaüsaü ghàtayità bhuvi & kàlanemiü samudbhåtam % ity uktvàntardadhe hariþ // ViP_5,1.65 // adç÷yàya tatas te 'pi $ praõipatya mahàtmane & merupçùñhaü surà jagmur % avateru÷ ca bhåtale // ViP_5,1.66 // kaüsàya càùñame garbhe $ devakyàü dharaõãdharaþ & bhaviùyatãty àcacakùe % bhagavàn nàrado muniþ // ViP_5,1.67 // kaüso 'pi tad upa÷rutya $ nàradàt kupitas tataþ & devakãü vasudevaü ca % gçhe guptàv adhàrayat // ViP_5,1.68 // jàtaü jàtaü ca kaüsàya $ tenaivoktaü yathà purà & tathaiva vasudevo 'pi % putram arpitavàn dvija // ViP_5,1.69 // hiraõyaka÷ipoþ putràþ $ ùaógarbhà iti vi÷rutàþ & viùõuprayuktà tàn nidrà % kramàd garbhe nyayojayat // ViP_5,1.70 // yoganidrà mahàmàyà $ vaiùõavã mohitaü yayà & avidyayà jagat sarvaü % tàm àha bhagavàn hariþ // ViP_5,1.71 // bhagavàn uvàca: nidre gaccha mamàde÷àt $ pàtàlatalasaü÷rayàn & ekaika÷yena ùaó garbhàn % devakãjañharaü naya // ViP_5,1.72 // hateùu teùu kaüsena $ ÷eùàkhyo 'ü÷as tato mama & aü÷àü÷enodare tasyàþ % saptamaþ saübhaviùyati // ViP_5,1.73 // gokule vasudevasya $ bhàryànyà rohiõã sthità & tasyàþ sa saübhåtisamaü % devi neyas tvayodaram // ViP_5,1.74 // saptamo bhojaràjasya $ bhayàd rodhoparodhataþ & devakyàþ patito garbha % iti loko vadiùyati // ViP_5,1.75 // garbhasaükarùaõàt so 'tha $ loke saükarùaõeti vai & saüj¤àm avàpsyate vãraþ % ÷vetàdri÷ikharopamaþ // ViP_5,1.76 // tato 'haü saübhaviùyàmi $ devakãjañhare ÷ubhe & garbhe tvayà ya÷odàyà % gantavyam avilambitam // ViP_5,1.77 // pràvçñkàle ca nabhasi $ kçùõàùñamyàm ahaü ni÷i & utpatsyàmi navamyàü ca % prasåtiü tvam avàpsyasi // ViP_5,1.78 // ya÷odà÷ayane màü tu $ devakyàs tvàm anindite & macchaktipreritamatir % vasudevo nayiùyati // ViP_5,1.79 // kaüsa÷ ca tvàm upàdàya $ devi ÷aila÷ilàtale & prakùepsyaty antarikùe ca % tvaü sthànaü samavàpsyasi // ViP_5,1.80 // tatas tvàü ÷atadçk chakraþ $ praõamya mama gauravàt & praõipàtànata÷irà % bhaginãtve grahãùyati // ViP_5,1.81 // tataþ ÷umbhani÷umbhàdãn $ hatvà daityàn sahasra÷aþ & sthànair anekaiþ pçthivãm % a÷eùàü maõóayiùyasi // ViP_5,1.82 // tvaü bhåtiþ sannatiþ kãrtiþ $ kùàntir dyauþ pçthivã dhçtiþ & lajjà puùñir uùà yà ca % kàcid anyà tvam eva sà // ViP_5,1.83 // G2.3 ins.: yà ca kàcana vidyeti $ matprasàdàt tvam eva sà // ViP_5,1.83*1 // ye tvàm àryeti durgeti $ vedagarbhe 'mbiketi ca & bhadreti bhadrakàlãti % kùemyà kùemakarãti ca // ViP_5,1.84 // pràta÷ caivàparàhõe ca $ stoùyanty ànamramårtayaþ & teùàü hi pràrthitaü sarvaü % matprasàdàd bhaviùyati // ViP_5,1.85 // suràmàüsopahàrais tu $ bhakùyabhojyai÷ ca påjità & néõàm a÷eùakàmàüs tvaü % prasannà saüpradàsyasi // ViP_5,1.86 // te sarve sarvadà bhadre $ matprasàdàd asaü÷ayam & asaüdigdhà bhaviùyanti % gaccha devi yathoditam // ViP_5,1.87 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e prathamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: yathoktaü sà jagaddhàtrã $ devadevena vai tadà & ùaógarbhagarbhavinyàsaü % cakre cànyasya karùaõam // ViP_5,2.1 // saptame rohiõãü pràpte $ gate garbhe tato hariþ & lokatrayopakàràya % devakyàþ pravive÷a vai // ViP_5,2.2 // yoganidrà ya÷odàyàs $ tasminn eva tato dine & saübhåtà jañhare tadvad % yathoktaü parameùñhinà // ViP_5,2.3 // tato grahagaõaþ samyak $ pracacàra divi dvija & viùõor aü÷e bhuvaü yàte % çtava÷ càbhavan ÷ubhàþ // ViP_5,2.4 // na sehe devakãü draùñuü $ ka÷cid apy atitejasà & jàjvalyamànàü tàü dçùñvà % manàüsi kùobham àyayuþ // ViP_5,2.5 // adçùñàþ puruùaiþ strãbhir $ devakãü devatàgaõàþ & bibhràõàü vapuùà viùõuü % tuùñuvus tàm aharni÷am // ViP_5,2.6 // devatà åcuþ: prakçtis tvaü parà såkùmà $ brahmagarbhàbhavaþ purà & tato vàõã jagaddhàtur % vedagarbhàti÷obhane // ViP_5,2.7 // sçjyasvaråpagarbhà ca $ sçùñibhåtà sanàtane & bãjabhåtà tu sarvasya % yaj¤agarbhàbhavas trayã // ViP_5,2.8 // phalagarbhà tvam evejyà $ vahnigarbhà tathàraõiþ & aditir devagarbhà tvaü % daityagarbhà tathà ditiþ // ViP_5,2.9 // jyotsnà vàsaragarbhà tvaü $ j¤ànagarbhàsi sannatiþ & nayagarbhadharà nãtir % lajjà tvaü pra÷rayodvahà // ViP_5,2.10 // kàmagarbhà tathecchà tvaü $ tvaü tuùñis toùagarbhiõã & medhà ca bodhagarbhàsi % dhairyagarbhodvahà dhçtiþ // ViP_5,2.11 // graharkùatàrakàgarbhà $ dyaur asyàkhilahaitukã & età vibhåtayo devi % tathànyà÷ ca sahasra÷aþ // ViP_5,2.12 // tathàsaükhyà jagaddhàtri $ sàmprataü jañhare tava & samudràdinadãdvãpa- % vanapattanabhåùaõà \ gràmakharvañakheñàóhyà # samastà pçthivã ÷ubhe // ViP_5,2.13 // samastavahnayo 'mbhàüsi $ sakalà÷ ca samãraõàþ // ViP_5,2.14ab // M2.3,ed. Veïk. ins.: mahoragàs tathà yakùà $ ràkùasàþ pretaguhyakàþ // ViP_5,2.14ab*2 // graharkùatàrakàcitraü $ vimàna÷atasaükulam // ViP_5,2.14cd // avakà÷am a÷eùasya $ yad dadàti nabha÷ ca tat // ViP_5,2.14ef // bhårloko 'tha bhuvarlokaþ $ svarloko 'tha mahar janaþ & tapa÷ ca brahmaloka÷ ca % brahmàõóam akhilaü ÷ubhe // ViP_5,2.15 // tadantar ye sthità devà $ daityagandharvacàraõàþ & mahoragàs tathà yakùà % ràkùasàþ pretaguhyakàþ // ViP_5,2.16 // manuùyàþ pa÷ava÷ cànye $ ye ca jãvà ya÷asvini & tair antaþsthair ananto 'sau % sarve÷aþ sarvabhàvanaþ // ViP_5,2.17 // råpakarmasvaråpàõi $ na paricchedagocare & yasyàkhilapramàõàni % sa viùõur garbhagas tava // ViP_5,2.18 // tvaü svàhà tvaü svadhà vidyà $ sudhà tvaü jyotirambare & tvaü sarvalokarakùàrtham % avatãrõà mahãtale // ViP_5,2.19 // prasãda devi sarvasya $ jagataþ ÷aü ÷ubhe kuru & prãtyà taü dhàraye÷ànaü % dhçtaü yenàkhilaü jagat // ViP_5,2.20 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: evaü saüståyamànà sà $ devair devam adhàrayat & garbheõa puõóarãkàkùaü % jagatàü tràõakàraõam // ViP_5,3.1 // tato 'khilajagatpadma- $ bodhàyàcyutabhànunà & devakãpårvasaüdhyàyàm % àvirbhåtaü mahàtmanà // ViP_5,3.2 // tajjanmadinam atyartham $ àhlàdy amaladiïmukham & babhåva sarvalokasya % kaumudã ÷a÷ino yathà // ViP_5,3.3 // santaþ saütoùam adhikaü $ pra÷amaü caõóamàrutàþ & prasàdaü nimnagà yàtà % jàyamàne janàrdane // ViP_5,3.4 // sindhavo nija÷abdena $ vàdyaü cakrur manoharam & jagur gandharvapatayo % nançtu÷ càpsarogaõàþ // ViP_5,3.5 // sasçjuþ puùpavarùàõi $ devà bhuvy antarikùagàþ & jajvalu÷ càgnayaþ ÷àntà % jàyamàne janàrdane // ViP_5,3.6 // madhyaràtre 'khilàdhàre $ jàyamàne janàrdane & mandaü jagarjur jaladàþ % puùpavçùñimuco dvija // ViP_5,3.7 // phullendãvarapatràbhaü $ caturbàhum udãkùya tam & ÷rãvatsavakùasaü jàtaü % tuùñàvànakadundubhiþ // ViP_5,3.8 // abhiùñåya ca taü vàgbhiþ $ prasannàbhir mahàmatiþ & vij¤àpayàm àsa tadà % kaüsàd bhãto dvijottama // ViP_5,3.9 // vasudeva uvàca: j¤àto 'si devadeve÷a $ ÷aïkhacakragadàdharam & divyaü råpam idaü deva % prasàdenopasaühara // ViP_5,3.10 // adyaiva deva kaüso 'yaü $ kurute mama yàtanàm & avatãrõam iti j¤àtvà % tvam asmin mama mandire // ViP_5,3.11 // devaky uvàca: yo 'nantaråpo 'khilavi÷varåpo $ garbhe 'pi lokàn vapuùà bibharti & prasãdatàm eùa sa devadevaþ % svamàyayàviùkçtabàlaråpaþ // ViP_5,3.12 // upasaühara sarvàtman $ råpam etac caturbhujam & jànàtu màvatàraü te % kaüso 'yaü ditijàtmajaþ // ViP_5,3.13 // bhagavàn uvàca: stuto 'haü yat tvayà pårvaü $ putràrthinyà tad adya te & saphalaü devi saüjàtaü % jàto 'haü yat tavodaràt // ViP_5,3.14 // parà÷ara uvàca: ity uktvà bhagavàüs tåùõãü $ babhåva munisattama & vasudevo 'pi taü ràtràv % àdàya prayayau bahiþ // ViP_5,3.15 // mohità÷ càbhavaüs tatra $ rakùiõo yoganidrayà & mathuràdvàrapàlà÷ ca % vrajaty ànakadundubhau // ViP_5,3.16 // varùatàü jaladànàü ca $ toyam atyulbaõaü ni÷i & saücchàdyànuyayau ÷eùaþ % phaõair ànakadundubhim // ViP_5,3.17 // yamunàü càtigambhãràü $ nànàvarta÷atàkulàm & vasudevo vahan viùõuü % jànumàtravahàü yayau // ViP_5,3.18 // kaüsasya karam àdàya $ tatraivàbhyàgatàüs tañe & nandàdãn gopavçddhàü÷ ca % yamunàyàü dadar÷a saþ // ViP_5,3.19 // tasmin kàle ya÷odàpi $ mohità yoganidrayà & tàm eva kanyàü maitreya % prasåtà mohite jane // ViP_5,3.20 // vasudevo 'pi vinyasya $ bàlam àdàya dàrikàm & ya÷odà÷ayane tårõam % àjagàmàmitadyutiþ // ViP_5,3.21 // dadç÷e ca prabuddhà sà $ ya÷odà jàtam àtmajam & nãlotpaladala÷yàmaü % tato 'tyarthaü mudaü yayau // ViP_5,3.22 // àdàya vasudevo 'pi $ dàrikàü nijamandire & devakã÷ayane nyasya % yathàpårvam atiùñhata // ViP_5,3.23 // tato bàladhvaniü ÷rutvà $ rakùiõaþ sahasotthitàþ & kaüsàyàvedayàm àsur % devakãprasavaü dvija // ViP_5,3.24 // kaüsas tårõam upetyainàü $ tato jagràha bàlikàm & mu¤ca mu¤ceti devakyà % sannakaõñhyà nivàritaþ // ViP_5,3.25 // cikùepa ca ÷ilàpçùñhe $ sà kùiptà viyati sthitim & avàpa råpaü ca mahat % sàyudhàùñamahàbhujam // ViP_5,3.26 // prajahàsa tathaivoccaiþ $ kaüsaü ca ruùitàbravãt & kiü mayà kùiptayà kaüsa % jàto yas tvàü vadhiùyati // ViP_5,3.27 // sarvasvabhåto devànàm $ àsãn mçtyuþ purà sa te & tad etat saüpradhàryà÷u % kriyatàü hitam àtmanaþ // ViP_5,3.28 // ity uktvà prayayau devã $ divyasraggandhabhåùaõà & pa÷yato bhojaràjasya % stutà siddhair vihàyasà // ViP_5,3.29 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: kaüsas tataudvignamanàþ $ pràha sarvàn mahàsuràn & pralambake÷ipramukhàn % àhåyàsurapuügavàn // ViP_5,4.1 // kaüsa uvàca: he pralamba mahàbàho $ ke÷in dhenuka påtane & ariùñàdyais tathà cànyaiþ % ÷råyatàü vacanaü mama // ViP_5,4.2 // màü hantum amarair yatnaþ $ kçtaþ kila duràtmabhiþ & madvãryatàpitair vãrà % na tv etàn gaõayàmy aham // ViP_5,4.3 // kim indreõàlpavãryeõa $ kiü hareõaikacàriõà & hariõà vàpi kiü sàdhyaü % chidreùv asuraghàtinà // ViP_5,4.4 // kim àdityaiþ savasubhir $ alpavãryaiþ kim agnibhiþ & kiü vànyair amaraiþ sarvair % madbàhubalanirjitaiþ // ViP_5,4.5 // kiü na dçùño 'marapatir $ mayà saüyugam etya saþ & pçùñhenaiva vahan bàõàn % apàgacchan na vakùasà // ViP_5,4.6 // madràùñre vàrità vçùñir $ yadà ÷akreõa kiü tadà & madbàõabhinnair jaladair % àpo muktà yathepsitàþ // ViP_5,4.7 // kim urvyàm avanãpàlà $ madbàhubalabhãravaþ & na sarve sannatiü yàtà % jaràsaüdham çte gurum // ViP_5,4.8 // amareùu mamàvaj¤à $ jàyate daityapuügavàþ & hàsyaü me jàyate vãràs % teùu yatnapareùv api // ViP_5,4.9 // tathàpi khalu duùñànàü $ teùàm abhyadhikaü mayà & apakàràya daityendrà % yatanãyaü duràtmanàm // ViP_5,4.10 // tad ye tapasvinaþ kecit $ pçthivyàü ye ca yajvinaþ & kàryo devàpakàràya % teùàü sarvàtmanà vadhaþ // ViP_5,4.11 // utpanna÷ càpi mçtyur me $ bhåtapårva÷ ca me kila & ity etad bàlikà pràha % devakãgarbhasaübhavà // ViP_5,4.12 // tasmàd bàleùu paramo $ yatnaþ kàryo mahãtale & yatrodriktaü balaü bàle % sa hantavyaþ prayatnataþ // ViP_5,4.13 // ity àj¤àpyàsuràn kaüsaþ $ pravi÷yàtmagçhaü tataþ & mumoca vasudevaü ca % devakãü ca nirodhataþ // ViP_5,4.14 // kaüsa uvàca: yuvayor ghàtità garbhà $ vçthaivaite mayàdhunà & ko 'py anya eva nà÷àya % bàlo mama samudgataþ // ViP_5,4.15 // tad alaü paritàpena $ nånaü tad bhàvino hi te & arbhakà yuvayoþ ko và % nàyuùo 'nte vihanyate // ViP_5,4.16 // parà÷ara uvàca: ity à÷vàsya vimuktvà ca $ kaüsas tau pari÷aïkitaþ & antargçhaü dvija÷reùñha % pravive÷a punaþ svakam // ViP_5,4.17 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e caturtho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: vimukto vasudevo 'pi $ nandasya ÷akañaü gataþ & prahçùñaü dçùñavàn nandaü % putro jàto mameti vai // ViP_5,5.1 // vasudevo 'pi taü pràha $ diùñyà diùñyeti sàdaram & vàrddhake 'pi samutpannas % tanayo yat tavàdhunà // ViP_5,5.2 // datto hi vàrùikaþ sarvo $ bhavadbhir nçpateþ karaþ & yadartham àgatàs tasmàn % nàtra stheyaü mahàdhanàþ // ViP_5,5.3 // yadartham àgatàþ kàryaü $ tan niùpannaü kim àsyate & bhavadbhir gamyatàü nanda % tac chãghraü nijagokulam // ViP_5,5.4 // mamàpi bàlakas tatra $ rohiõãprasavo hi yaþ & sa rakùaõãyo bhavatà % yathàyaü tanayo nijaþ // ViP_5,5.5 // ity uktàþ prayayur gopà $ nandagopapurogamàþ & ÷akañàropitair bhàõóaiþ % karaü dattvà mahàbalàþ // ViP_5,5.6 // vasatàü gokule teùàü $ påtanà bàlaghàtinã & suptaü kçùõam upàdàya % ràtrau tasmai dadau stanam // ViP_5,5.7 // yasmai yasmai stanaü ràtrau $ påtanà saüprayacchati & tasya tasya kùaõenàïgaü % bàlakasyopahanyate // ViP_5,5.8 // kçùõas tasyàþ stanaü gàóhaü $ karàbhyàm atipãóitam & gçhãtvà pràõasahitaü % papau kopasamanvitaþ // ViP_5,5.9 // sà vimuktamahàràvà $ vicchinnasnàyubandhanà & papàta påtanà bhåmau % mriyamàõàtibhãùaõà // ViP_5,5.10 // tannàda÷rutisaütràsàt $ prabuddhàs te vrajaukasaþ & dadç÷uþ påtanotsaïge % kçùõaü tàü ca nipàtitàm // ViP_5,5.11 // àdàya kçùõaü saütrastà $ ya÷odàpi dvijottama & gopucchaü bhràmya hastena % bàladoùam apàkarot // ViP_5,5.12 // gopurãùam upàdàya $ nandagopo 'pi mastake & kçùõasya pradadau rakùàü % kurvaü÷ caitad udãrayan // ViP_5,5.13 // nandagopa uvàca: rakùatu tvàm a÷eùàõàü $ bhåtànàü prabhavo hariþ & yasya nàbhisamudbhåta- % païkajàd abhavaj jagat // ViP_5,5.14 // yena daüùñràgravidhçtà $ dhàrayaty avanã jagat & varàharåpadhçg devaþ % sa tvàü rakùatu ke÷avaþ // ViP_5,5.15 // nakhàïkuravinirbhinna- $ vairivakùaþsthalo vibhuþ & nçsiüharåpã sarvatra % sa tvàü rakùatu ke÷avaþ // ViP_5,5.16 // vàmano rakùatu sadà $ bhavantaü yaþ kùaõàd abhåt & trivikramakramàkrànta- % trailokyaþ sphuradàyudhaþ // ViP_5,5.17 // ÷iras te pàtu govindaþ $ kaõñhaü rakùatu ke÷avaþ & guhyaü sajañharaü viùõur % jaïghe pàdau janàrdanaþ // ViP_5,5.18 // mukhaü bàhå prabàhå ca $ manaþ sarvendriyàõi ca & rakùatv avyàhatai÷varyas % tava nàràyaõo 'vyayaþ // ViP_5,5.19 // ÷àrïgacakragadàpàõeþ $ ÷aïkhanàdahatàþ kùayam & gacchantu pretakåùmàõóa- % ràkùasà ye tavàhitàþ // ViP_5,5.20 // tvàü pàtu dikùu vaikuõñho $ vidikùu madhusådanaþ & hçùãke÷o 'mbare bhåmau % rakùatu tvàü mahãdharaþ // ViP_5,5.21 // parà÷ara uvàca: evaü kçtasvastyayano $ nandagopena bàlakaþ & ÷àyitaþ ÷akañasyàdho % bàlaparyaïkikàtale // ViP_5,5.22 // te ca gopà mahad dçùñvà $ påtanàyàþ kalevaram & mçtàyàþ paramaü tràsaü % vismayaü ca tadà yayuþ // ViP_5,5.23 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: kadàcic chakañasyàdhaþ $ ÷ayàno madhusådanaþ & cikùepa caraõàv årdhvaü % stanyàrthã praruroda ca // ViP_5,6.1 // tasya pàdaprahàreõa $ ÷akañaü parivartitam & vidhvastakumbhabhàõóaü tad % viparãtaü papàta ca // ViP_5,6.2 // tato hàhàkçtaþ sarvo $ gopagopãjano dvija & àjagàmàtha dadç÷e % bàlam uttàna÷àyinam // ViP_5,6.3 // gopàþ keneti kenedaü $ ÷akañaü parivartitam & tatraiva bàlakàþ procur % bàlenànena pàtitam // ViP_5,6.4 // rudatà dçùñam asmàbhiþ $ pàdavikùepatàóitam & ÷akañaü parivçttaü vai % naitad anyasya ceùñitam // ViP_5,6.5 // tataþ punar atãvàsan $ gopà vismitacetasaþ & nandagopo 'pi jagràha % bàlam atyantavismitaþ // ViP_5,6.6 // ya÷odà ÷akañàråóha- $ bhagnabhàõóakapàlikàþ & ÷akañaü càrcayàm àsa % dadhipuùpaphalàkùataiþ // ViP_5,6.7 // garga÷ ca gokule tatra $ vasudevapracoditaþ & pracchanna eva gopànàü % saüskàràn akarot tayoþ // ViP_5,6.8 // jyeùñhaü ca ràmam ity àha $ kçùõaü caiva tathàparam & gargo matimatàü ÷reùñho % nàma kurvan mahàmatiþ // ViP_5,6.9 // svalpenaiva hi kàlena $ riïgiõau tau tadà vraje & ghçùñajànukarau vipra % babhåvatur ubhàv api // ViP_5,6.10 // karãùabhasmadigdhàïgau $ bhramamàõàv itas tataþ & na nivàrayituü sehe % ya÷odà na ca rohiõã // ViP_5,6.11 // govàñamadhye krãóantau $ vatsavàñagatau punaþ & tadaharjàtagovatsa- % pucchàkarùaõatatparau // ViP_5,6.12 // yadà ya÷odà tau bàlàv $ ekasthànacaràv ubhau & ÷a÷àka no vàrayituü % krãóantàv atica¤calau // ViP_5,6.13 // ø1,D5 ins.: ya÷odà yaùñim àdàya $ kopenànugatà ca tam // ViP_5,6.13*3:1 // kçùõaü kamalapatràkùaü $ tarjayantã ruùà tadà // ViP_5,6.13*3:2 // D4,G3 ins.: bahir àvaraõaü nàsti $ yasya yenedam àvçtam // ViP_5,6.13*4:1 // taü kçùõaü puõóarãkàkùaü $ dàmnà baddhuü pracakrame // ViP_5,6.13*4:2 // dàmnà baddhvà tadà madhye $ nibabandha ulåkhale & kçùõam akliùñakarmàõam % àha cedam amarùità // ViP_5,6.14 // yadi ÷aknoùi gaccha tvam $ atica¤calaceùñita & ity uktvà ca nijaü karma % sà cakàra kuñumbinã // ViP_5,6.15 // vyagràyàm atha tasyàü sa $ karùamàõa ulåkhalam & yamalàrjunamadhyena % jagàma kamalekùaõaþ // ViP_5,6.16 // karùatà vçkùayor madhye $ tiryaggatam ulåkhalam & bhagnàv uttuïga÷àkhàgrau % tena tau yamalàrjunau // ViP_5,6.17 // tataþ kañakañà÷abda- $ samàkarõanakàtaraþ & àjagàma vrajajano % dadç÷e ca mahàdrumau // ViP_5,6.18 // bhagnaskandhau nipatitau $ bhagna÷àkhau mahãtale & navodgatàlpadantàü÷u- % sitahàsaü ca bàlakam \ tayor madhyagataü baddhaü # dàmnà gàóhaü tathodare // ViP_5,6.19 // tata÷ ca dàmodaratàü $ sa yayau dàmabandhanàt // ViP_5,6.20 // gopavçddhàs tataþ sarve $ nandagopapurogamàþ & mantrayàm àsur udvignà % mahotpàtàtibhãravaþ // ViP_5,6.21 // sthàneneha na naþ kàryaü $ vrajàmo 'nyan mahàvanam & utpàtà bahavo hy atra % dç÷yante nà÷ahetavaþ // ViP_5,6.22 // påtanàyà vinà÷a÷ ca $ ÷akañasya viparyayaþ & vinà vàtàdidoùeõa % drumayoþ patanaü tathà // ViP_5,6.23 // vçndàvanam itaþ sthànàt $ tasmàd gacchàma mà ciram & yàvad bhaumamahotpàta- % doùo nàbhibhaved vrajam // ViP_5,6.24 // iti kçtvà matiü sarve $ gamane te vrajaukasaþ & åcuþ svaü svaü kulaü ÷ãghraü % gamyatàü mà vilambyatàm // ViP_5,6.25 // tataþ kùaõena prayayuþ $ ÷akañair godhanais tathà & yåtha÷o vatsapàlàü÷ ca % kàlayanto vrajaukasaþ // ViP_5,6.26 // dravyàvayavanirdhåtaü $ kùaõamàtreõa tat tadà & kàkabhàsasamàkãrõaü % vrajasthànam abhåd dvija // ViP_5,6.27 // vçndàvanaü bhagavatà $ kçùõenàkliùñakarmaõà & ÷ubhena manasà dhyàtaü % gavàü vçddhim abhãpsatà // ViP_5,6.28 // tatas tatràtiråkùe 'pi $ gharmakàle dvijottama & pràvçñkàla ivodbhåtaü % nava÷aùpaü samantataþ // ViP_5,6.29 // sa samàvàsitaþ sarvo $ vrajo vçndàvane tataþ & ÷akañãvàñaparyanta÷ % candràrdhàkàrasaüsthitiþ // ViP_5,6.30 // vatsapàlau ca saüvçttau $ ràmadàmodarau tataþ & ekasthànasthitau goùñhe % ceratur bàlalãlayà // ViP_5,6.31 // barhipatrakçtàpãóau $ vanyapuùpàvataüsakau & gopaveõukçtàtodyau % patravàdyakçtasvanau // ViP_5,6.32 // kàkapakùadharau bàlau $ kumàràv iva pàvakã & hasantau ca ramantau ca % ceratus tan mahàvanam // ViP_5,6.33 // kvacid dhasantàv anyonyaü $ krãóamànau tathàparaiþ & gopaputraiþ samaü vatsàü÷ % càrayantau viceratuþ // ViP_5,6.34 // kàlena gacchatà tau tu $ saptavarùau mahàvraje & sarvasya jagataþ pàlau % vatsapàlau babhåvatuþ // ViP_5,6.35 // pràvçñkàlas tato 'tãva $ meghaughasthagitàmbaraþ & babhåva vàridhàràbhir % aikyaü kurvan di÷àm iva // ViP_5,6.36 // praråóhanava÷aùpàóhyà $ ÷akragopàstçtà mahã & tadà màrakatevàsãt % padmaràgavibhåùità // ViP_5,6.37 // åhur unmàrgavàhãni $ nimnagàmbhàüsi sarvataþ & manàüsi durvinãtànàü % pràpya lakùmãü navàm iva // ViP_5,6.38 // na reje 'ntarita÷ candro $ nirmalo malinair ghanaiþ & sadvàkyavàdo mårkhàõàü % pragalbhàbhir ivoktibhiþ // ViP_5,6.39 // nirguõenàpi càpena $ ÷akrasya gagane padam & avàpyatàvivekasya % nçpasyeva parigrahe // ViP_5,6.40 // meghapçùñhe balàkànàü $ raràja vimalà tatiþ & durvçtte vçttaceùñeva % kulãnasyàti÷obhanà // ViP_5,6.41 // na babandhàmbare sthairyaü $ vidyud atyantaca¤calà & maitrãva pravare puüsi % durjanena prayojità // ViP_5,6.42 // màrgà babhåvur aspaùñà $ nava÷aùpacayàvçtàþ & arthàntaram anupràptàþ % prajaóànàm ivoktayaþ // ViP_5,6.43 // unmatta÷ikhisàraïge $ tasmin kàle mahàvane & kçùõaràmau mudà yuktau % gopàlai÷ ceratuþ saha // ViP_5,6.44 // kvacid gobhiþ samaü ramyaü $ geyatànaratàv ubhau & ceratuþ kvacid atyarthaü % ÷ãtavçkùatalà÷rayau // ViP_5,6.45 // kvacit kadambasrakcitrau $ mayårasragdharau kvacit & vicitrau kvacid àsàtàü % vividhair giridhàtubhiþ // ViP_5,6.46 // parõa÷ayyàsu saüsuptau $ kvacin nidràntaraiùiõau & kvacid garjati jãmåte % hàhàkàraravàdçtau // ViP_5,6.47 // gàyatàm anyagopànàü $ pra÷aüsàparamau kvacit & mayårakekànugatau % gopaveõupravàdakau // ViP_5,6.48 // iti nànàvidhair bhàvair $ uttamaprãtisaüyutau & krãóantau tau vane tasmi¤ % ceratus tuùñamànasau // ViP_5,6.49 // vikàle ca samaü gobhir $ gopavçndasamanvitau // ViP_5,6.50ab // After 50ab, ø1,V1,B ins.: àjagmatuþ kçùõabalau $ gopaveùadharàv ubhau // ViP_5,6.50ab*5 // vikàle ca yathàjoùaü $ vrajam etya mahàbalau // ViP_5,6.50cd // gopaiþ samànaiþ sahitau $ krãóantàv amaràv iva // ViP_5,6.51 // After 51, ed. Veïk. ins.: evaü tàv åùatus tatra $ ràmakçùõau mahàdyutã // ViP_5,6.51*6 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ekadà tu vinà ràmaü $ kçùõo vçndàvanaü yayau & vicacàra vçto gopair % vanyapuùpasragujjvalaþ // ViP_5,7.1 // sa jagàmàtha kàlindãü $ lolakallola÷àlinãm & tãrasaülagnaphenaughair % hasantãm iva sarvataþ // ViP_5,7.2 // tasyàü càtimahàbhãmaü $ viùàgnisçtavàriõam & hradaü kàliyanàgasya % dadç÷e 'tãva bhãùaõam // ViP_5,7.3 // viùàgninà visaratà $ dagdhatãramahàtarum & vàtàhatàmbuvikùepa- % spar÷adagdhavihaügamam // ViP_5,7.4 // tam atãva mahàraudraü $ mçtyuvaktram ivàparam & vilokya cintayàm àsa % bhagavàn madhusådanaþ // ViP_5,7.5 // asmin vasati duùñàtmà $ kàliyo 'sau viùàyudhaþ & yo mayà nirjitas tyaktvà % duùño naùñaþ payonidhim // ViP_5,7.6 // teneyaü dåùità sarvà $ yamunà sàgaràïganà & na narair godhanair vàpi % tçùàrtair upabhujyate // ViP_5,7.7 // tad asya nàgaràjasya $ kartavyo nigraho mayà & ciram atra sukhaü yena % careyur vrajavàsinaþ // ViP_5,7.8 // etadarthaü nçloke 'sminn $ avatàro mayà kçtaþ & yad eùàm utpathasthànàü % kàryà ÷àntir duràtmanàm // ViP_5,7.9 // tad etan nàtidårasthaü $ kadambam uru÷àkhinam & adhiruhyotpatiùyàmi % hrade 'sminn anilà÷inaþ // ViP_5,7.10 // parà÷ara uvàca: itthaü vicintya baddhvà ca $ gàóhaü parikaraü tataþ & nipapàta hrade tatra % sarparàjasya vegitaþ // ViP_5,7.11 // tenàpi patatà tatra $ kùobhitaþ sa mahàhradaþ & atyarthaü dårajàtàüs tu % tàn asi¤can mahãruhàn // ViP_5,7.12 // te hi duùñaviùajvàlà- $ taptàmbupavanokùitàþ & jajvaluþ pàdapàþ sadyo % jvàlàvyàptadigantaràþ // ViP_5,7.13 // àsphoñayàm àsa tadà $ kçùõo nàgahrade bhujam & tacchabda÷ravaõàc cà÷u % nàgaràjo 'bhyupàgamat // ViP_5,7.14 // àtàmranayanaþ kopàd $ viùajvàlàkulaiþ phaõaiþ & vçto mahàviùai÷ cànyair % uragair anilà÷ibhiþ // ViP_5,7.15 // nàgapatnya÷ ca ÷ata÷o $ hàrihàropa÷obhitàþ & prakampitatanukùepa- % calatkuõóalakàntayaþ // ViP_5,7.16 // tataþ prave÷itaþ sarpaiþ $ sa kçùõo bhogabandhanam & dadaü÷u÷ càpi te kçùõaü % viùajvàlàvilair mukhaiþ // ViP_5,7.17 // taü tatra patitaü dçùñvà $ sarpabhoganipãóitam & gopà vrajam upàgamya % cukru÷uþ ÷okalàlasàþ // ViP_5,7.18 // gopà åcuþ: eùa mohaü gataþ kçùõo $ magnau vai kàliye hrade & bhakùyate sarparàjena % tad àgacchata pa÷yata // ViP_5,7.19 // tac chrutvà te tadà gopà $ vajrapàtopamaü vacaþ & gopya÷ ca tvarità jagmur % ya÷odàpramukhà hradam // ViP_5,7.20 // hà hà kvàsàv iti jano $ gopãnàm ativihvalaþ & ya÷odayà samaü bhrànto % drutaü praskhalitaü yayau // ViP_5,7.21 // nandagopa÷ ca gopà÷ ca $ ràma÷ càdbhutavikramaþ & tvaritaü yamunàü jagmuþ % kçùõadar÷analàlasàþ // ViP_5,7.22 // dadç÷u÷ càpi te tatra $ sarparàjava÷aü gatam & niùprayatnakçtaü kçùõaü % sarpabhogena veùñitam // ViP_5,7.23 // nandagopa÷ ca ni÷ceùño $ nyasya putramukhe dç÷am & ya÷odà ca mahàbhàgà % babhåva munisattama // ViP_5,7.24 // gopyas tv anyà rudantya÷ ca $ dadç÷uþ ÷okakàtaràþ & procu÷ ca ke÷avaü prãtyà % bhayakàtaryagadgadam // ViP_5,7.25 // sarvà ya÷odayà sàrdhaü $ vi÷àmo 'tra mahàhrade & nàgaràjasya no gantum % asmàkaü yujyate vraje // ViP_5,7.26 // divasaþ ko vinà såryaü $ vinà candreõa kà ni÷à & vinà vçùeõa kà gàvo % vinà kçùõena ko vrajaþ // ViP_5,7.27 // vinàkçtà na yàsyàmaþ $ kçùõenànena gokulam & araõyaü nàtisevyaü ca % vàrihãnaü yathà saraþ // ViP_5,7.28 // yatra nendãvaradala- $ prakhyakàntir ayaü hariþ // ViP_5,7.29ab // D4,T2.3,G1.3 ins., D4,G3 after 29cd: kenàyaü mànuùo jàto $ na ca mànuùaceùñitaþ // ViP_5,7.29ab*7 // tenàpi martyavàsena $ ratir astãti vismayaþ // ViP_5,7.29cd // utphullapaïkajadala- $ spaùñakàntivilocanam & apa÷yanto hariü dãnàþ % kathaü goùñhe bhaviùyatha // ViP_5,7.30 // atyarthamadhuràlàpa- $ hçtà÷eùamanodhanam & na vinà puõóarãkàkùaü % yàsyàmo nandagokulam // ViP_5,7.31 // bhogenàveùñitasyàpi $ sarparàjena pa÷yata & smita÷obhimukhaü gopyaþ % kçùõasyàsmadvilokane // ViP_5,7.32 // parà÷ara uvàca: iti gopãvacaþ ÷rutvà $ rauhiõeyo mahàbalaþ & gopàü÷ ca tràsavidhuràn % vilokya stimitekùaõaþ // ViP_5,7.33 // nandaü ca dãnam atyarthaü $ nyastadçùñiü sutànane & mårcchàkulàü ya÷odàü ca % kçùõamàhàtmyasaüj¤ayà // ViP_5,7.34 // balabhadra uvàca: kimarthaü devadeve÷a $ bhàvo 'yaü mànuùas tvayà & vyajyate 'tyantam àtmànaü % kim anantaü na vetsi yat // ViP_5,7.35 // tvam asya jagato nàbhir $ aràõàm iva saü÷rayaþ & kartàpahartà pàtà ca % trailokye tvaü trayãmayaþ // ViP_5,7.36 // sendrarudrà÷vivasubhir $ àdityair marudagnibhiþ & cintyase tvam acintyàtman % samastai÷ caiva yogibhiþ // ViP_5,7.37 // jagatyarthe jagannàtha $ bhàràvataraõecchayà & avatãrõo 'tra martyeùu % tavàü÷a÷ càham agrajaþ // ViP_5,7.38 // manuùyalãlàü bhagavan $ bhajatà bhavatà suràþ & vióambayantas tvallãlàü % sarva eva sadàsate // ViP_5,7.39 // avatàrya bhavàn pårvaü $ gokule 'tra suràïganàþ & krãóàrtham àtmanaþ pa÷càd % avatãrõo 'si ÷à÷vata // ViP_5,7.40 // atràvatãrõayoþ kçùõa $ gopà eva hi bàndhavàþ & gopya÷ ca sãdataþ kasmàt % tvaü bandhån samupekùase // ViP_5,7.41 // dar÷ito mànuùo bhàvo $ dar÷itaü bàlacàpalam & tad ayaü damyatàü kçùõa % duùñàtmà da÷anàyudhaþ // ViP_5,7.42 // parà÷ara uvàca: iti saüsmàritaþ kçùõaþ $ smitabhinnauùñhasaüpuñaþ & àsphoñya mocayàm àsa % svadehaü bhogabandhanàt // ViP_5,7.43 // ànamya càpi hastàbhyàm $ ubhàbhyàü madhyamaü phaõam & àruhyàbhugna÷irasi % prananartoruvikramaþ // ViP_5,7.44 // vraõàþ phaõe 'bhavaü÷ càsya $ kçùõasyàïghrinikuññanaiþ & yatronnatiü ca kurute % nanàmàsya tataþ ÷iraþ // ViP_5,7.45 // mårcchàm upàyayau bhràntyà $ nàgaþ kçùõasya recakaiþ & daõóapàtanipàtena % vavàma rudhiraü bahu // ViP_5,7.46 // taü nirbhugna÷irogrãvam $ àsyebhyaþ sruta÷oõitam & vilokya ÷araõaü jagmus % tatpatnyo madhusådanam // ViP_5,7.47 // nàgapatnya åcuþ: j¤àto 'si devadeve÷a $ sarve÷as tvam anuttamaþ & paraü jyotir acintyaü yat % tadaü÷aþ parame÷varaþ // ViP_5,7.48 // na samarthàþ suràþ stotuü $ yam ananyabhavaü prabhum & svaråpavarõanaü tasya % kathaü yoùit kariùyati // ViP_5,7.49 // yasyàkhilaü mahãvyoma- $ jalàgnipavanàtmakam & brahmàõóam alpakàü÷àü÷aþ % stoùyàmas taü kathaü vayam // ViP_5,7.50 // yatanto na vidur nityaü $ yatsvaråpam ayoginaþ & paramàrtham aõor alpaü % sthålàt sthålaü natàþ sma tam // ViP_5,7.51 // na yasya janmane dhàtà $ yasya nàntàya càntakaþ & sthitikartà na cànyo 'sti % yasya tasmai namaþ sadà // ViP_5,7.52 // kopaþ svalpo 'pi te nàsti $ sthitipàlanam eva te & kàraõaü kàliyasyàsya % damane ÷råyatàm ataþ // ViP_5,7.53 // striyo 'nukampyàþ sàdhånàü $ måóhà dãnà÷ ca jantavaþ & yatas tato 'sya dãnasya % kùamyatàü kùamatàü vara // ViP_5,7.54 // samastajagadàdhàro $ bhavàn alpabalaþ phaõã & tvatpàdapãóito jahyàn % muhårtàrdhena jãvitam // ViP_5,7.55 // kva pannago 'lpavãryo 'yaü $ kva bhavàn bhuvanà÷rayaþ & prãtidveùau samotkçùña- % gocarau ca yato 'vyaya // ViP_5,7.56 // tataþ kuru jagatsvàmin $ prasàdam avasãdataþ & pràõàüs tyajati nàgo 'yaü % bhartçbhikùà pradãyatàm // ViP_5,7.57 // After 57, ed.: vedàntavedya deve÷a $ duùñadaityanibarhaõa // ViP_5,7.57*8 // parà÷ara uvàca: ity ukte tàbhir à÷vasya $ klàntadeho 'pi pannagaþ & prasãda deva deveti % pràha vàkyaü ÷anaiþ ÷anaiþ // ViP_5,7.58 // kàliya uvàca: tavàùñaguõam ai÷varyaü $ nàtha svàbhàvikaü param & nirastàti÷ayaü yasya % tasya stoùyàmi kiü nv aham // ViP_5,7.59 // tvaü paras tvaü parasyàdyaþ $ paraü tvattaþ paràtmakam & parasmàt paramo yas tvaü % tasya stoùyàmi kiü nv aham // ViP_5,7.60 // yasmàd brahmà ca rudra÷ ca $ candrendramaruda÷vinaþ & vasava÷ ca sahàdityais % tasya stoùyàmi kiü nv aham // ViP_5,7.61 // ekàvayavasåkùmàü÷o $ yasyaitad akhilaü jagat & kalpanàvayavàü÷asya % taü stoùyàmi kathaü tv aham // ViP_5,7.62 // After 62, ø2,D7 ins.: nàgapatnãbhir evaü vai $ ståyamànasya kàliyaþ // ViP_5,7.62*9:1 // stotreõa praõipatyocet $ kçtvà karatalà¤jalim // ViP_5,7.62*9:2 // namas te nàtha bhagavan $ pãtavastràcyute÷vara // ViP_5,7.62*9:3 // prasãda me jagannàtha $ na j¤àtaü kiü mayà prabho // ViP_5,7.62*9:4 // sadasadråpiõo yasya $ brahmàdyàs trida÷ottamàþ & paramàrthaü na jànanti % tasya stoùyàmi kiü nv aham // ViP_5,7.63 // brahmàdyair arcyate divyair $ ya÷ ca puùpànulepanaiþ & nandanàdisamudbhåtaiþ % so 'rcyate và kathaü mayà // ViP_5,7.64 // yasyàvatàraråpàõi $ devaràjaþ sadàrcati & na vetti paramaü råpaü % so 'rcyate và kathaü mayà // ViP_5,7.65 // viùayebhyaþ samàhçtya $ sarvàkùàõi ca yoginaþ & yam arcayanti dhyànena % so 'rcyate và kathaü mayà // ViP_5,7.66 // hçdi saükalpya yad råpaü $ dhyànenàrcanti yoginaþ & bhàvapuùpàdibhir nàthaþ % so 'rcyate và kathaü mayà // ViP_5,7.67 // so 'haü te devadeve÷a $ nàrcanàdau stutau na ca & sàmarthyavàn kçpàmàtra- % manovçttiþ prasãda me // ViP_5,7.68 // sarpajàtir iyaü krårà $ yasyàü jàto 'smi ke÷ava & tatsvabhàvo 'yam atràsti % nàparàdho mamàcyuta // ViP_5,7.69 // sçjyate bhavatà sarvaü $ tathà saührãyate jagat & jàtiråpasvabhàvà÷ ca % sçjyante sçjatà tvayà // ViP_5,7.70 // yathàhaü bhavatà sçùño $ jàtyà råpeõa ce÷vara & svabhàvena ca saüyuktas % tathedaü ceùñitaü mayà // ViP_5,7.71 // yady anyathà pravarteyaü $ devadeva tato mayi & nyàyyo daõóanipàto vai % tavaiva vacanaü yathà // ViP_5,7.72 // tathàpi yaj jagatsvàmã $ daõóaü pàtitavàn mayi & sa soóho 'yaü varaü daõóas % tvatto nànyatra me varaþ // ViP_5,7.73 // hatavãryo hataviùo $ damito 'haü tvayàcyuta & jãvitaü dãyatàm ekam % àj¤àpaya karomi kim // ViP_5,7.74 // bhagavàn uvàca: nàtra stheyaü tvayà sarpa $ kadàcid yamunàjale & sabhçtyaparivàras tvaü % samudrasalilaü vraja // ViP_5,7.75 // matpadàni ca te sarpa $ dçùñvà mårdhani sàgare & garuóaþ pannagaripus % tvayi na prahariùyati // ViP_5,7.76 // parà÷ara uvàca: ity uktvà sarparàjànaü $ mumoca bhagavàn hariþ & praõamya so 'pi kçùõàya % jagàma payasàü nidhim // ViP_5,7.77 // pa÷yatàü sarvabhåtànàü $ sabhçtyàpatyabàndhavaþ & samastabhàryàsahitaþ % parityajya svakaü hradam // ViP_5,7.78 // gate sarpe pariùvajya $ mçtaü punar ivàgatam & gopà mårdhani govindaü % siùicur netrajair jalaiþ // ViP_5,7.79 // kçùõam akliùñakarmàõam $ anye vismitacetasaþ & tuùñuvur mudità gopà % dçùñvà ÷ivajalàü nadãm // ViP_5,7.80 // gãyamànaþ sa gopãbhi÷ $ caritai÷ càruceùñitaþ // ViP_5,7.81ab // After 81ab B2,D8 ins.: sahito baladevena $ nandena ca ya÷odayà // ViP_5,7.81ab*10 // saüståyamàno gopai÷ ca $ kçùõo vrajam upàgamat // ViP_5,7.81cd // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e saptamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: gàþ pàlayantau ca punaþ $ sahitau balake÷avau & bhramamàõau vane tasmin % ramyaü tàlavanaü gatau // ViP_5,8.1 // tat tu tàlavanaü nityaü $ dhenuko nàma dànavaþ & nçgomàüsakçtàhàraþ % sadàdhyàste kharàkçtiþ // ViP_5,8.2 // tat tu tàlavanaü pakva- $ phalasaüpatsamanvitam & dçùñvà spçhànvità gopàþ % phalàdàne 'bruvan vacaþ // ViP_5,8.3 // gopà åcuþ: he ràma he kçùõa sadà $ dhenukenaiùa rakùyate & bhåprade÷o yatas tasmàt % pakvànãmàni santi vai // ViP_5,8.4 // phalàni pa÷ya tàlànàü $ gandhàmoditadiü÷i ca & vayam etàny abhãpsàmaþ % pàtyantàü yadi rocate // ViP_5,8.5 // parà÷ara uvàca: iti gopakumàràõàü $ ÷rutvà saükarùaõo vacaþ & kçùõa÷ ca pàtayàm àsa % bhuvi tàlaphalàni vai // ViP_5,8.6 // T1.2,G2.3,M4, ed. ins. after 6ab: etat kathavyam ityuktvà $ pàtayàm àsa tàni vai // ViP_5,8.06*11 // phalànàü patatàü ÷abdam $ àkarõya suduràsadaþ & àjagàma sa duùñàtmà % kopàd daiteyagardabhaþ // ViP_5,8.7 // padbhyàm ubhàbhyàü sa tadà $ pa÷cimàbhyàü balã balam & jaghànorasi tàbhyàü ca % sa ca tenàpy agçhyata // ViP_5,8.8 // gçhãtvà bhràmaõenaiva $ so 'mbare gatajãvitam & tasminn eva sa cikùepa % vegena tçõaràjani // ViP_5,8.9 // tataþ phalàny anekàni $ tàlàgràn nipatan kharaþ & pçthivyàü pàtayàm àsa % mahàvàto 'mbudàn iva // ViP_5,8.10 // anyàn apy asya vai j¤àtãn $ àgatàn daityagardabhàn & kçùõa÷ cikùepa tàlàgre % balabhadra÷ ca lãlayà // ViP_5,8.11 // kùaõenàlaükçtà pçthvã $ pakvais tàlaphalais tathà & daityagardabhadehai÷ ca % maitreya ÷u÷ubhe 'dhikam // ViP_5,8.12 // tato gàvo niràbàdhàs $ tasmiüs tàlavane dvija & nava÷aùpaü sukhaü cerur % yan na bhuktam abhåt purà // ViP_5,8.13 // For 8.3-13 ø2,D7 subst.: balaþ pravi÷ya bàhubhyàm $ tàlàn saüparikampayan // ViP_5,8.13*12:1 // phalàni pàtayàm àsa $ mataïgaja ivaujasà // ViP_5,8.13*12:2 // phalànàü patatàü ÷abdaü $ ni÷amyàsuraràsabhaþ // ViP_5,8.13*12:3 // abhyadhàvat kùititalaü $ sa nagaü parikampayan // ViP_5,8.13*12:4 // sametya tarasà pratyag $ dvàbhyàü padbhyàü balaü balã // ViP_5,8.13*12:5 // nihatyorasi kà ÷abdaü $ mu¤can paryacarat kharaþ // ViP_5,8.13*12:6 // punar àsàdya saürabdha $ upakroùñàparàsthitaþ // ViP_5,8.13*12:7 // caraõàv aparau ràjan $ balàya pràkùipad ruùà // ViP_5,8.13*12:8 // sa taü gçhãtvà pradadau $ bhràmayitvaikapàõinà // ViP_5,8.13*12:9 // cikùepa tçõaràjàgre $ bhràmaõatyaktajãvitam // ViP_5,8.13*12:10 // tenàhato mahàtàlo $ vepamàno bçhacchiràþ // ViP_5,8.13*12:11 // pàr÷vasthaü xxx bhagnaþ $ sa cànyaü so 'pi càparam // ViP_5,8.13*12:12 // bàlasya lãlayotsçùñas $ kharadehahatàhatàþ // ViP_5,8.13*12:13 // tàlà÷ cakampire sarve $ mahàvàterità iva // ViP_5,8.13*12:14 // naitac citraü bhagavati hy $ anante jagadã÷vare // ViP_5,8.13*12:15 // otaprotam idaü tasmiüs $ tantuùv aïgau yathà pañaþ // ViP_5,8.13*12:16 // tataþ kçùõaü ca ràmaü ca $ j¤àtayo dhenukasya ye // ViP_5,8.13*12:17 // kroùñàro vyadravan sarve $ saürabdhà hatabàndhavàþ // ViP_5,8.13*12:18 // tàüs tàn àpatataþ kçùõo $ ràma÷ ca nçpalãlayà // ViP_5,8.13*12:19 // gçhãtapa÷càccaraõàn $ pràhiõot tçõaràjasu // ViP_5,8.13*12:20 // tayos tu sumahat karma $ ni÷amya vibudhàdayaþ // ViP_5,8.13*12:21 // mumucuþ puùpavarùàõi $ cakrur vàdyàni tuùñuvuþ // ViP_5,8.13*12:22 // atha tàlaphalàny àdan $ manuùyà gatasàdhvasàþ // ViP_5,8.13*12:23 // tçõaü ca pa÷ava÷ cerur $ hatadhenukakànane // ViP_5,8.13*12:24 // kçùõaþ kamalapatràkùaþ $ puõya÷ravaõakãrtanaþ // ViP_5,8.13*12:25 // ståyamànànugair gopaiþ $ sàgrajo vrajam àvi÷at // ViP_5,8.13*12:26 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tasmin ràsabhadaiteye $ sànuge vinipàtite & sevyaü gogopagopãnàü % ramyaü tàlavanaü babhau // ViP_5,9.1 // tatas tau jàtaharùau tu $ vasudevasutàv ubhau & hatvà dhenukadaiteyaü % bhàõóãravañam àgatau // ViP_5,9.2 // kùvelamànau pragàyantau $ vicinvantau ca pàdapàn & càrayantau ca gà dåre % vyàharantau ca nàmabhiþ // ViP_5,9.3 // niryogapà÷askandhau tau $ vanamàlàvibhåùitau & ÷u÷ubhàte mahàtmànau % bàla÷çïgàv ivarùabhau // ViP_5,9.4 // suvarõà¤janacårõàbhyàü $ tau tadà ruùitàmbarau & mahendràyudhasaüyuktau % ÷vetakçùõàv ivàmbudau // ViP_5,9.5 // ceratur lokasiddhàbhiþ $ krãóàbhir itaretaram & samastalokanàthànàü % nàthabhåtau bhuvaü gatau // ViP_5,9.6 // manuùyadharmàbhiratau $ mànayantau manuùyatàm & tajjàtiguõayuktàbhiþ % krãóàbhi÷ ceratur vanam // ViP_5,9.7 // tata÷ càndolikàbhi÷ ca $ niyuddhai÷ ca mahàbalau & vyàyàmaü cakratus tatra % kùepaõãyais tathà÷mabhiþ // ViP_5,9.8 // tallipsur asuras tatra hy $ ubhayo ramamàõayoþ & àjagàma pralambàkhyo % gopaveùatirohitaþ // ViP_5,9.9 // so 'vagàhata niþ÷aïkas $ teùàü madhyam amànuùaþ & mànuùaü vapur àsthàya % pralambo dànavottamaþ // ViP_5,9.10 // tayo÷ chidràntaraprepsur $ aviùahyam amanyata & kçùõaü tato rauhiõeyaü % hantuü cakre manoratham // ViP_5,9.11 // hariõàkrãóanaü nàma $ bàlakrãóanakaü tataþ & prakurvanto hi te sarve % dvau dvau yugapad utpatan // ViP_5,9.12 // ÷rãdàmnà saha govindaþ $ pralambena tathà balaþ & gopàlair aparai÷ cànye % gopàlàþ saha pupluvuþ // ViP_5,9.13 // For 1-13ab ø2, D7 subst.: nidàghakàle saüpràpte $ 'tha bhàõóãrakasaüj¤ake // ViP_5,9.13*13:1 // pa÷åü÷ càrayato gopais $ tadvane ràmakçùõayoþ // ViP_5,9.13*13:2 // goparåpã pralambo 'gàd $ asuraþ tajjihãrùayà // ViP_5,9.13*13:3 // taü vidvàn api dà÷àrho $ bhagavàn sarvadar÷anaþ // ViP_5,9.13*13:4 // anvamodata tatsakhyaü $ vadhaü tasya vicintayan // ViP_5,9.13*13:5 // tatropahåya gopàlàn $ kçùõaþ pràha vihàravit // ViP_5,9.13*13:6 // he gopà vihariùyàmo $ dvandvãbhåya yathàyatham // ViP_5,9.13*13:7 // tatra cakruþ parivçóho $ gopà ràmajanàrdanau // ViP_5,9.13*13:8 // kçùõasaüghaññinaþ kecid $ àsan ràmasya càpare // ViP_5,9.13*13:9 // àcerur vividhàþ krãóà $ vàhyavàhakalakùaõàþ // ViP_5,9.13*13:10 // tatràruhyanti jetàro $ vahanti ca paràjitàþ // ViP_5,9.13*13:11 // vahanto vàhayanta÷ ca $ càrayanta÷ ca godhanam // ViP_5,9.13*13:12 // bhàõóirakaü nàma vañaü $ jagmuþ kçùõapurogamàþ // ViP_5,9.13*13:13 // ràmasaüghaññino ye hi $ ÷rãdàmavçùabhàdayaþ // ViP_5,9.13*13:14 // krãóàyàü jayinas tàüs tàn $ åhuþ kçùõàdayas tathà // ViP_5,9.13*13:15 // uvàha kçùõaü bhagavàn $ ÷rãdàmànaü paràjitàþ // ViP_5,9.13*13:16 // çùabhaü bhadrasenas tu $ pralambo rohiõãsutam // ViP_5,9.13*13:17 // ÷rãdàmànaü tataþ kçùõaþ $ pralambaü rohiõãsutaþ & jitavàn kçùõapakùãyair % gopair anye paràjitàþ // ViP_5,9.14 // te vàhayantas tv anyonyaü $ bhàõóãraskandham etya vai & punar nivavçtuþ sarve % ye ye tatra paràjitàþ // ViP_5,9.15 // saükarùaõaü tu skandhena $ ÷ãghram utkùipya dànavaþ & na tasthau prajagàmaiva % sacandra iva vàridaþ // ViP_5,9.16 // asahan rauhiõeyasya $ sa bhàraü dànavottamaþ & vavçdhe sumahàkàyaþ % pràvçùãva balàhakaþ // ViP_5,9.17 // saükarùaõas tu taü dçùñvà $ dagdha÷ailopamàkçtim & sragdàmalambàbharaõaü % mukuñàñopimastakam // ViP_5,9.18 // raudraü ÷akañacakràkùaü $ pàdanyàsacalatkùitim // ViP_5,9.19ab // ed. Veïk. ins.: abhãtamanasà tena $ rakùasà rohiõãsutaþ // ViP_5,9.19ab*14 // hriyamàõas tataþ kçùõam $ idaü vacanam abravãt // ViP_5,9.19cd // kçùõa kçùõa hriyàmy eùa $ parvatodagramårtinà & kenàpi pa÷ya daityena % gopàlachadmaråpiõà // ViP_5,9.20 // yad atra sàmprataü kàryaü $ mayà madhuniùådana & tat kathyatàü prayàty eùa % duràtmàtitvarànvitaþ // ViP_5,9.21 // parà÷ara uvàca: tam àha ràmaü govindaþ $ smitabhinnauùñhasaüpuñaþ & mahàtmà rauhiõeyasya % balavãryapramàõavit // ViP_5,9.22 // bhagavàn uvàca: kim ayaü mànuùo bhàvo $ vyaktam evàvalambyate & sarvàtman sarvaguhyànàü % guhyaguhyàtmanà tvayà // ViP_5,9.23 // smarà÷eùajagannàtha $ kàraõaü kàraõàgrajam & àtmànam ekaü tadvac ca % jagaty ekàrõave ca yat // ViP_5,9.24 // kiü na vetsi yathàhaü ca $ tvaü caikaü kàraõaü bhuvaþ & bhàràvatàraõàrthàya % martyalokam upàgatau // ViP_5,9.25 // nabhaþ ÷iras te 'mbumayã ca mårtiþ $ pàdau kùitir vaktram ananta vahniþ & somo manas te ÷vasitaü samãro % di÷a÷ catasro 'vyaya bàhavas te // ViP_5,9.26 // sahasravaktro hi bhavàn mahàtmà $ sahasrahastàïghri÷arãrabhedaþ & sahasrapadmodbhavayonir àdyaþ % sahasra÷as tvàü munayo gçõanti // ViP_5,9.27 // divyaü hi råpaü tava vetti nànyo $ devair a÷eùair avatàraråpam & tavàrcyate vetsi na kiü yad ante % tvayy eva vi÷vaü layam abhyupaiti // ViP_5,9.28 // tvayà dhçteyaü dharaõã bibharti $ caràcaraü vi÷vam anantamårte & kçtàdibhedair aja kàlaråpo % nimeùapårvo jagad etad atsi // ViP_5,9.29 // attaü yathà vàóavavahninàmbu $ himasvaråpaü parigçhya kàstam & himàcale bhànumato 'ü÷usaïgàj % jalatvam abhyeti punas tad eva // ViP_5,9.30 // evaü tvayà saüharaõe 'ttam etaj $ jagat samastaü punar apy ava÷yam & tathaiva sargàya samudyatasya % jagattvam abhyety anukalpam ã÷a // ViP_5,9.31 // bhavàn ahaü ca vi÷vàtmann $ ekam eva hi kàraõam & jagato 'sya jagaty arthe % bhedenàvàü vyavasthitau // ViP_5,9.32 // tat smaryatàm ameyàtmaüs $ tvayàtmà jahi dànavam & mànuùyam evàvalambya % bandhånàü kriyatàü hitam // ViP_5,9.33 // parà÷ara uvàca: iti saüsmàrito vipra $ kçùõena sumahàtmanà & vihasya pãóayàm àsa % pralambaü balavàn balaþ // ViP_5,9.34 // muùñinà càhanan mårdhni $ kopasaüraktalocanaþ & tena càsya prahàreõa % bahir yàte vilocane // ViP_5,9.35 // sa niùkàsitamastiùko $ mukhàc choõitam udvaman & nipapàta mahãpçùñhe % daityavaryo mamàra ca // ViP_5,9.36 // pralambaü nihataü dçùñvà $ balenàdbhutakarmaõà & prahçùñàs tuùñuvur gopàþ % sàdhu sàdhv iti càbruvan // ViP_5,9.37 // saüståyamàno gopais tu $ ràmo daitye nipàtite & pralambe saha kçùõena % punar gokulam àyayau // ViP_5,9.38 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e navamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tayor viharator evaü $ ràmake÷avayor vraje & pràvçó _vyatãtà vikasat- % sarojà càbhavac charat // ViP_5,10.1 // avàpus tàpam atyarthaü $ ÷apharyaþ palvalodake & putrakùetràdisaktena % mamatvena yathà gçhã // ViP_5,10.2 // mayårà mauninas tasthuþ $ parityaktamadà vane & asàratàü parij¤àya % saüsàrasyeva yoginaþ // ViP_5,10.3 // utsçjya jalasarvasvaü $ vimalàþ sitamårtayaþ & tatyaju÷ càmbaraü meghà % gçhaü vij¤ànino yathà // ViP_5,10.4 // ÷aratsåryàü÷utaptàni $ yayuþ ÷oùaü saràüsi ca & bahvàlambimamatvena % hçdayànãva dehinàm // ViP_5,10.5 // kumudaiþ ÷aradambhàüsi $ yogyatàlakùaõaü yayuþ & avabodhair manàüsãva % saübandham amalàtmanàm // ViP_5,10.6 // tàrakàvimale vyomni $ raràjàkhaõóamaõóalaþ & candra÷ caramadehàtmà % yogã sàdhukule yathà // ViP_5,10.7 // ÷anakaiþ ÷anakais tãraü $ tatyaju÷ ca jalà÷ayàþ & mamatvaü kùetraputràdi- % råóham uccair yathà budhàþ // ViP_5,10.8 // pårvatyaktaiþ saro'mbhobhir $ haüsà yogaü punar yayuþ & kle÷aiþ kuyogino '÷eùair % antaràyahatà iva // ViP_5,10.9 // nibhçto 'bhavad atyarthaü $ samudraþ stimitodakaþ & kramàvàptamahàyogo % ni÷calàtmà yathà yatiþ // ViP_5,10.10 // sarvatràtiprasannàni $ salilàni tadàbhavan & j¤àte sarvagate viùõau % manàüsãva sumedhasàm // ViP_5,10.11 // babhåva vimalaü vyoma $ ÷aradàdhvastatoyadam & yogàgnidagdhakle÷aughaü % yoginàm iva mànasam // ViP_5,10.12 // såryàü÷ujanitaü tàpaü $ ninye tàràpatiþ ÷amam & ahaükàrodbhavaü duþkhaü % vivekaþ sumahàn iva // ViP_5,10.13 // nabhaso 'bdàn bhuvaþ païkaü $ kàluùyaü càmbhasaþ ÷arat & indriyàõãndriyàrthebhyaþ % pratyàhàra ivàharat // ViP_5,10.14 // pràõàyàma ivàmbhobhiþ $ sarasàü kçtapårakaiþ & abhyasyate 'nudivasaü % recakàkumbhakàdibhiþ // ViP_5,10.15 // vimalàmbaranakùatre $ kàle càbhyàgate vrajam & dadar÷endramahàrambhày(a) % (u)dyatàüs tàn vrajaukasaþ // ViP_5,10.16 // kçùõas tàn utsukàn dçùñvà $ gopàn utsavalàlasàn & kautåhalàd idaü vàkyaü % pràha vçddhàn mahàmatiþ // ViP_5,10.17 // ko 'yaü ÷akramaho nàma $ yena vo harùa àgataþ & pràha taü nandagopa÷ ca % pçcchantam atisàdaram // ViP_5,10.18 // meghànàü payasàü ce÷o $ devaràjaþ ÷atakratuþ & tena saücodità meghà % varùanty ambumayaü rasam // ViP_5,10.19 // tad vçùñijanitaü sasyaü $ vayam anye ca dehinaþ & vartayàmopabhu¤jànàs % tarpayàma÷ ca devatàþ // ViP_5,10.20 // kùãravatya imà gàvo $ vatsavatya÷ ca nirvçtàþ & tena saüvardhitaiþ sasyais % tuùñàþ puùñà bhavanti vai // ViP_5,10.21 // nàsasyà nàtçõà bhåmir $ na bubhukùàrdito janaþ & dç÷yate yatra dç÷yante % vçùñimanto balàhakàþ // ViP_5,10.22 // bhaumam etat payo dugdhaü $ gobhiþ såryasya vàridaþ & parjanyaþ sarvalokasya % bhavàya bhuvi varùati // ViP_5,10.23 // tasmàt pràvçùi ràjànaþ $ sarve ÷akraü mudà yutàþ & mahaiþ sure÷am arcanti % vayam anye ca mànavàþ // ViP_5,10.24 // parà÷ara uvàca: nandagopasya vacanaü $ ÷rutvetthaü ÷akrapåjane & kopàya trida÷endrasya % pràha dàmodaras tadà // ViP_5,10.25 // na vayaü kçùikartàro $ vàõijyàjãvino na ca & gàvo 'smaddaivataü tàta % vayaü vanacarà yataþ // ViP_5,10.26 // D2.5 ins.: ànvãkùikyàtmavij¤ànaü $ dharmàdharmaü trayãsthitam // ViP_5,10.26*15:1 // arthànarthaunuvàrtàyàü $ daõóanãtyàü jayàjayau // ViP_5,10.26*15:2 // ànvãkùikã trayã vàrtà $ daõóanãtis tathàparà & vidyàcatuùñayaü caitad % vàrtàm atra ÷çõuùva me // ViP_5,10.27 // kçùir vaõijyà tadvac ca $ tçtãyaü pa÷upàlanam & vidyà hy ekà mahàbhàga % vàrtà vçttitrayà÷rayà // ViP_5,10.28 // karùakàõàü kçùir vçttiþ $ paõyaü vipaõijãvinàm & asmàkaü gauþ parà vçttir % vàrtàbhedair iyaü tribhiþ // ViP_5,10.29 // vidyayà yo yayà yuktas $ tasya sà daivataü mahat & saiva påjyàrcanãyà ca % saiva tasyopakàrikà // ViP_5,10.30 // yo 'nyasyàþ phalam a÷nan vai $ påjayaty aparàü naraþ & iha ca pretya caivàsau % tàta nàpnoti ÷obhanam // ViP_5,10.31 // kçùyantàþ prathitàþ sãmàþ $ sãmàntaü ca punar vanam & vanàntà girayaþ sarve % te càsmàkaü parà gatiþ // ViP_5,10.32 // na dvàrabandhàvaraõà $ na gçhakùetriõas tathà & sukhinas tv akhile loke % yathà vai cakracàriõaþ // ViP_5,10.33 // ÷råyante giraya÷ càmã $ vane 'smin kàmaråpiõaþ & tat tad råpaü samàsthàya % ramante sveùu sànuùu // ViP_5,10.34 // yadà caite 'paràdhyante $ teùàü ye kànanaukasaþ & tadà siühàdiråpais tàn % ghàtayanti mahãdharàþ // ViP_5,10.35 // giriyaj¤as tv ayaü tasmàd $ goyaj¤a÷ ca pravartyatàm & kim asmàkaü mahendreõa % gàvaþ ÷ailà÷ ca devatàþ // ViP_5,10.36 // mantrayaj¤aparà vipràþ $ sãrayaj¤à÷ ca karùakàþ & girigoyaj¤a÷ãlà÷ ca % vayam adrivanà÷rayàþ // ViP_5,10.37 // tasmàd govardhanaþ ÷ailo $ bhavadbhir vividhàrhaõaiþ & arcyatàü påjyatàü medhyaü % pa÷uü hatvà vidhànataþ // ViP_5,10.38 // sarvaghoùasya saüdoho $ gçhyatàü mà vicàryatàm & bhojyantàü tena vai vipràs % tathà ye càbhivà¤chakàþ // ViP_5,10.39 // samarcite kçte home $ bhojiteùu dvijàtiùu & ÷aratpuùpakçtàpãóàþ % parigacchantu gogaõàþ // ViP_5,10.40 // etan mama mataü gopàþ $ saüprãtyà kriyate yadi & tataþ kçtà bhavet prãtir % gavàm adres tathà mama // ViP_5,10.41 // parà÷ara uvàca: iti tasya vacaþ ÷rutvà $ nandàdyàs te vrajaukasaþ & prãtyutphullamukhà vipra % sàdhu sàdhv ity athàbruvan // ViP_5,10.42 // ÷obhanaü te mataü vatsa $ yad etad bhavatoditam & tat kariùyàmahe sarvaü % giriyaj¤aþ pravartyatàm // ViP_5,10.43 // parà÷ara uvàca: tathà ca kçtavantas te $ giriyaj¤aü vrajaukasaþ & dadhipàyasamàüsàdyair % daduþ ÷ailabaliü tataþ // ViP_5,10.44 // dvijàü÷ ca bhojayàm àsuþ $ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ // ViP_5,10.45 // After 45, ø1,M4 ins.: anyàn apy àgatàn itthaü $ kçùõenoktaü yathà purà // ViP_5,10.45*16 // gàvaþ ÷ailaü tata÷ cakrur $ arcitàs tàþ pradakùiõam & çùabhà÷ càpi nardantaþ % satoyà jaladà iva // ViP_5,10.46 // girimårdhani kçùõo 'pi $ ÷ailo 'ham iti mårtimàn & bubhuje 'nnaü bahu tadà % gopavaryàhçtaü dvija // ViP_5,10.47 // tenaiva kçùõo råpeõa $ gopaiþ saha gireþ ÷iraþ & adhiruhyàrcayàm àsa % dvitãyàm àtmanas tanum // ViP_5,10.48 // antardhànaü gate tasmin $ gopà labdhvà tato varàn & kçtvà girimahaü goùñhaü % nijam abhyàyayuþ punaþ // ViP_5,10.49 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e da÷amo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: mahe pratihate ÷akro $ maitreyàtiruùànvitaþ & saüvartakaü nàma gaõaü % toyadànàm athàbravãt // ViP_5,11.1 // bho bho meghà ni÷amyaitad $ vacanaü vadato mama & àj¤ànantaram evà÷u % kriyatàm avicàritam // ViP_5,11.2 // nandagopaþ sudurbuddhir $ gopair anyaiþ sahàyavàn & kçùõà÷rayabalàdhmàto % mahabhaïgam acãkarat // ViP_5,11.3 // àjãvo yaþ paras teùàü $ gopatvasya ca kàraõam & tà gàvo vçùñipàtena % pãóyantàü vacanàn mama // ViP_5,11.4 // aham apy adri÷çïgàbhaü $ tuïgam àruhya vàraõam & sàhàyyaü vaþ kariùyàmi % vàyvambåtsargayojitam // ViP_5,11.5 // parà÷ara uvàca: ity àj¤aptàþ surendreõa $ mumucus te balàhakàþ & vàtavarùaü mahàbhãmam % abhàvàya gavàü dvija // ViP_5,11.6 // tataþ kùaõena dharaõã $ kakubho 'mbaram eva ca & ekaü dhàràmahàsàra- % påraõenàbhavan mune // ViP_5,11.7 // vidyullatàkaùàghàta- $ trastair iva ghanair ghanam & nàdàpåritadikcakrair % dhàràsàram apàtyata // ViP_5,11.8 // andhakàrãkçte loke $ varùadbhir ani÷aü ghanaiþ & adha÷ cordhvaü ca tiryak ca % jagad àpyam ivàbhavat // ViP_5,11.9 // gàvas tu tena patatà $ varùavàtena veginà & dhåtàþ pràõठjahuþ sanna- % trikasakthi÷irodharàþ // ViP_5,11.10 // kroóena vatsàn àkramya $ tasthur anyà mahàmune & gàvo vivatsà÷ ca kçtà % vàripåreõa càparàþ // ViP_5,11.11 // vatsà÷ ca dãnavadanà $ pavanàkampikandharàþ & tràhi tràhãty alpa÷abdàþ % kçùõam åcur ivàrtakàþ // ViP_5,11.12 // tatas tad gokulaü sarvaü $ gogopãgopasaükulam & atãvàrtaü harir dçùñvà % maitreyàcintayat tadà // ViP_5,11.13 // etat kçtaü mahendreõa $ mahabhaïgavirodhinà & tad etad akhilaü goùñhaü % tràtavyam adhunà mayà // ViP_5,11.14 // imam adrim ahaü dhairyàd $ utpàñyoru÷ilàghanam & dhàrayiùyàmi goùñhasya % pçthucchatram ivopari // ViP_5,11.15 // parà÷ara uvàca: iti kçtvà matiü kçùõo $ govardhanamahãdharam & utpàñyaikakareõaiva % dhàrayàm àsa lãlayà // ViP_5,11.16 // gopàü÷ càha jagannàthaþ $ samutpàñitabhådharaþ & vi÷adhvam atra sahitàþ % kçtaü varùanivàraõam // ViP_5,11.17 // sunivàteùu de÷eùu $ yathàjoùam ihàsyatàm & pravi÷yatàü na bhetavyaü % giripàtasya nirbhayaiþ // ViP_5,11.18 // ity uktàs tena te gopà $ vivi÷ur godhanaiþ saha & ÷akañàropitair bhàõóair % gopya÷ càsàrapãóitàþ // ViP_5,11.19 // kçùõo 'pi taü dadhàraiva $ ÷ailam atyantani÷calam & vrajaukovàsibhir harùa- % vismitàkùair nirãkùitaþ // ViP_5,11.20 // gopagopãjanair hçùñaiþ $ prãtivistàritekùaõaiþ & saüståyamànacaritaþ % kçùõaþ ÷ailam adhàrayat // ViP_5,11.21 // saptaràtraü mahàmeghà $ vavarùur nandagokule & indreõa codità vipra % gopànàü nà÷akàriõaþ // ViP_5,11.22 // tato dhçte mahà÷aile $ paritràte ca gokule & mithyàpratij¤o balabhid % vàrayàm àsa tàn ghanàn // ViP_5,11.23 // vyabhre nabhasi devendre $ vitathàtmavacasy atha & niùkramya gokulaü hçùñaü % svasthànaü punar àgamat // ViP_5,11.24 // mumoca kçùõo 'pi tadà $ govardhanamahàcalam & svasthàne vismitamukhair % dçùñas tais tu vrajaukasaiþ // ViP_5,11.25 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ekàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: dhçte govardhane ÷aile $ paritràte ca gokule & rocayàm àsa kçùõasya % dar÷anaü pàka÷àsanaþ // ViP_5,12.1 // so 'dhiruhya mahànàgam $ airàvatam amitrajit & govardhanagirau kçùõaü % dadar÷a trida÷e÷varaþ // ViP_5,12.2 // càrayantaü mahàvãryaü $ gà÷ ca gopavapurdharam & kçtsnasya jagato gopaü % vçtaü gopakumàrakaiþ // ViP_5,12.3 // garuóaü ca dadar÷occair $ antardhànagataü dvija & kçtacchàyaü harer mårdhni % pakùàbhyàü pakùipuügavam // ViP_5,12.4 // avaruhya sa nàgendràd $ ekànte madhusådanam & ÷akraþ sasmitam àhedaü % prãtivistàritekùaõaþ // ViP_5,12.5 // indra uvàca: kçùõa kçùõa ÷çõuùvedaü $ yadartham aham àgataþ & tvatsamãpaü mahàbhàga % naitac cintyaü tvayànyathà // ViP_5,12.6 // bhàràvatàraõàrthàya $ pçthivyàþ pçthivãtalam & avatãrõo 'khilàdhàra % tvam eva parame÷varaþ // ViP_5,12.7 // mahabhaïgaviruddhena $ mayà gokulanà÷akàþ & samàdiùñà mahàmeghàs % tai÷ caitat kadanaü kçtam // ViP_5,12.8 // tràtàs tà÷ ca tvayà gàvaþ $ samutpàñya mahàgirim & tenàhaü toùito vãra % karmaõàtyadbhutena te // ViP_5,12.9 // sàdhitaü kçùõa devànàm $ ahaü manye prayojanam & tvayàyam adripravaraþ % kareõaikena yad dhçtaþ // ViP_5,12.10 // gobhi÷ ca coditaþ kçùõa $ tvatsakà÷am ihàgataþ & tvayà tràtàbhir atyarthaü % yuùmatsatkàrakàraõàt // ViP_5,12.11 // sa tvàü kçùõàbhiùekùyàmi $ gavàü vàkyapracoditaþ & upendratve gavàm indro % govindas tvaü bhaviùyasi // ViP_5,12.12 // parà÷ara uvàca: athopavàhyàd àdàya $ ghaõñàm airàvatàd gajàt & abhiùekaü tayà cakre % pavitrajalapårõayà // ViP_5,12.13 // kriyamàõe 'bhiùeke tu $ gàvaþ kçùõasya tatkùaõàt & prasnavodbhåtadugdhàrdràü % sadya÷ cakrur vasuüdharàm // ViP_5,12.14 // abhiùicya gavàü vàkyàd $ devendro vai janàrdanam & prãtyà sapra÷rayaü kçùõaü % punar àha ÷acãpatiþ // ViP_5,12.15 // gavàm etat kçtaü vàkyaü $ tathànyad api me ÷çõu & yad bravãmi mahàbhàga % bhàràvataraõecchayà // ViP_5,12.16 // mamàü÷aþ puruùavyàghra $ pçthàyàü pçthivãtale & avatãrõo 'rjuno nàma % sa rakùyo bhavatà sadà // ViP_5,12.17 // bhàràvataraõe sàhyaü $ sa te vãraþ kariùyati & sa rakùaõãyo bhavatà % yathàtmà madhusådana // ViP_5,12.18 // bhagavàn uvàca: jànàmi bhàrate vaü÷e $ jàtaü pàrthaü tavàü÷akam & tam ahaü pàlayiùyàmi % yàvat sthàsyàmi bhåtale // ViP_5,12.19 // yàvan mahãtale ÷akra $ sthàsyàmy aham ariüdama & na tàvad arjunaü ka÷cid % devendra yudhi jeùyati // ViP_5,12.20 // kaüso nàma mahàbàhur $ daityo 'riùñas tathàparaþ & ke÷ã kuvalayàpãóo % narakàdyàs tathàpare // ViP_5,12.21 // hateùv eteùu devendra $ bhaviùyati mahàhavaþ & tatra viddhi sahasràkùa % bhàràvataraõaü kçtam // ViP_5,12.22 // sa tvaü gaccha na saütàpaü $ putràrthe kartum arhasi & nàrjunasya ripuþ ka÷cin % mamàgre prabhaviùyati // ViP_5,12.23 // arjunàrthe tv ahaü sarvàn $ yudhiùñhirapurogamàn & nivçtte bhàrate yuddhe % kuntyai dàsyàmy avikùatàn // ViP_5,12.24 // parà÷ara uvàca: ity uktaþ saüpariùvajya $ devaràjo janàrdanam & àruhyairàvataü nàgaü % punar eva divaü yayau // ViP_5,12.25 // kçùõo 'pi sahito gobhir $ gopàlai÷ ca punar vrajam & àjagàmàtha gopãnàü % dçùñipåtena vartmanà // ViP_5,12.26 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e dvàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: gate ÷akre tu gopàlàþ $ kçùõam akliùñakàriõam & åcuþ prãtyà dhçtaü dçùñvà % tena govardhanàcalam // ViP_5,13.1 // vayam asmàn mahàbhàga $ bhavatà mahato bhayàt & gàva÷ ca bhavatà tràtà % giridhàraõakarmaõà // ViP_5,13.2 // bàlakrãóeyam atulà $ gopàlatvaü jugupsitam & divyaü ca karma bhavataþ % kim etat tàta kathyatàm // ViP_5,13.3 // kàliyo damitas toye $ pralambo vinipàtitaþ & dhçto govardhana÷ càyaü % ÷aïkitàni manàüsi naþ // ViP_5,13.4 // satyaü satyaü hareþ pàdau $ ÷apàmo 'mitavikrama & yathà tvadvãryam àlokya % na tvàü manyàmahe naram // ViP_5,13.5 // prãtiþ sastrãkumàrasya $ vrajasya tava ke÷ava & karma cedam a÷akyaü yat % samastais trida÷air api // ViP_5,13.6 // bàlatvaü càtivãryaü ca $ janma càsmàsu ÷obhanam & cintyamànam ameyàtma¤ % ÷aïkàü kçùõa prayacchati // ViP_5,13.7 // devo và dànavo và tvaü $ yakùo gandharva eva và & kiü vàsmàkaü vicàreõa % bàndhavo 'si namo 'stu te // ViP_5,13.8 // M1.3 ins., M1 after 8ab: pràyeõa tvaü mahàbàho $ harir và rudra eva và // ViP_5,13.8*17:1 // brahmà sendro yamo vàpi $ varuõo và kuberakaþ // ViP_5,13.8*17:2 // anyo và sarvadevànàü $ nàtha x ta bhuvo bhavaþ // ViP_5,13.8*17:3 // namo 'stu te devadeva $ yad asmàkaü hitaü tathà // ViP_5,13.8*17:4 // parà÷ara uvàca: kùaõaü bhåtvà tv asau tåùõãü $ kiücit praõayakopavàn & ity evam uktas tair gopaiþ % kçùõo 'py àha mahàmune // ViP_5,13.9 // bhagavàn uvàca: matsaübandhena vo gopà $ yadi lajjà na jàyate & ÷làghyo vàhaü tataþ kiü vo % vicàreõa prayojanam // ViP_5,13.10 // yadi vo 'sti mayi prãtiþ $ ÷làghyo 'haü bhavatàü yadi & tadàtmabandhusadç÷ã % buddhir vaþ kriyatàü mayi // ViP_5,13.11 // nàhaü devo na gandharvo $ na yakùo na ca dànavaþ & ahaü vo bàndhavo jàto % naitac cintyam ato 'nyathà // ViP_5,13.12 // parà÷ara uvàca: iti ÷rutvà harer vàkyaü $ baddhamaunàs tato vanam & yayur gopà mahàbhàga % tasmin praõayakopini // ViP_5,13.13 // kçùõas tu vimalaü vyoma $ ÷araccandrasya candrikàm & tathà kumudinãü phullàm % àmoditadigantaràm // ViP_5,13.14 // vanaràjãü tathà kåjad- $ bhçïgamàlàmanoramàm & vilokya saha gopãbhir % mana÷ cakre ratiü prati // ViP_5,13.15 // vinà ràmeõa madhuram $ atãva vanitàpriyam & jagau kalapadaü ÷aurir % nànàtantrãkçtavratam // ViP_5,13.16 // ramyaü gãtadhvaniü ÷rutvà $ saütyajyàvasathàüs tadà & àjagmus tvarità gopyo % yatràste madhusådanaþ // ViP_5,13.17 // ÷anaiþ ÷anair jagau gopã $ kàcit tasya layànugam & dattàvadhànà kàcic ca % tam eva manasàsmarat // ViP_5,13.18 // kàcit kçùõeti kçùõeti $ proktvà lajjàm upàyayau & yayau ca kàcit premàndhà % tatpàr÷vam avilajjità // ViP_5,13.19 // kàcid àvasathasyàntaþ $ sthitvà dçùñvà bahir gurum & tanmayatvena govindaü % dadhyau mãlitalocanà // ViP_5,13.20 // taccintàvipulàhlàda- $ kùãõapuõyacayà tathà & tadapràptimahàduþkha- % vilãnà÷eùapàtakà // ViP_5,13.21 // cintayantã jagatsåtiü $ parabrahmasvaråpiõam & nirucchvàsatayà muktiü % gatànyà gopakanyakà // ViP_5,13.22 // gopãparivçto ràtriü $ ÷araccandramanoramàm & mànayàm àsa govindo % ràsàrambharasotsukaþ // ViP_5,13.23 // gopya÷ ca vçnda÷aþ kçùõa- $ ceùñàsv àyattamårtayaþ & anyade÷aü gate kçùõe % cerur vçndàvanàntaram // ViP_5,13.24 // D3-5,T,G,M1, ed. ins. after 24: kçùõe nibaddhahçdayà $ idam åcuþ parasparam // ViP_5,13.24*18 // kçùõo 'ham etat lalitaü $ vrajàmy àlokyatàü gatiþ & anyà bravãti kçùõasya % mama gãtir ni÷amyatàm // ViP_5,13.25 // Ds ins.: nihatà påtanà tadvac $ ÷akañaü parivartitam // ViP_5,13.25*19:1 // sakhyaþ pa÷yata kçùõasya $ mama vikramam adbhutam // ViP_5,13.25*19:2 // duùña kàliya tiùñhàtra $ kçùõo 'ham iti càparà & bàhum àsphoñya kçùõasya % lãlàsarvasvam àdade // ViP_5,13.26 // anyà bravãti bho gopà $ niþ÷aïkaiþ sthãyatàm iha & alaü vçùñibhayenàtra % dhçto govardhano mayà // ViP_5,13.27 // D3,T1.3,G2,M1 ins., while G1 ins. after 28: anyà bravãti ca sakhã $ pa÷ya tvaü màm akalmaùam // ViP_5,13.27*20:1 // nànàprakàrayà kçùõaü $ ÷obhitaü vanamàlayà // ViP_5,13.27*20:2 // dhenuko 'yaü mayà kùipto $ vicarantu yathecchayà & gopã bravãti caivànyà % kçùõalãlànukàriõã // ViP_5,13.28 // evaü nànàprakàràsu $ kçùõaceùñàsu tàs tadà & gopyo vyagràþ samaü cerå % ramyaü vçndàvanaü vanam // ViP_5,13.29 // D5 ins.: prapannànàü tatas tàsàü $ kçùõamàrgànusàrataþ // ViP_5,13.29*21:1 // pràvartata samullàpaþ $ kçùõasyànveùaõaü prati // ViP_5,13.29*21:2 // vilokyaikà bhuvaü pràha $ gopã gopavaràïganà & pulakà¤citasarvàïgã % vikàsinayanotpalà // ViP_5,13.30 // dhvajavajràïku÷àbjàïka- $ rekhàvanty àli pa÷yata & padàny etàni kçùõasya % lãlàlaükçtagàminaþ // ViP_5,13.31 // kàpi tena samaü yàtà $ kçtapuõyà madàlasà & padàni tasyà÷ caitàni % ghanàny alpatanåni ca // ViP_5,13.32 // puùpàvacayam atroccai÷ $ cakre dàmodaro dhruvam & yenàgràkràntimàtràõi % padàny atra mahàtmanaþ // ViP_5,13.33 // atropavi÷ya sà tena $ kàpi puùpair alaükçtà & anyajanmani sarvàtmà % viùõur abhyarcito yayà // ViP_5,13.34 // puùpabandhanasaümàna- $ kçtamànàm apàsya tàm & nandagopasuto yàto % màrgeõànena pa÷yata // ViP_5,13.35 // anuyàne 'samarthànyà $ nitambabharamantharà & yà gantavye drutaü yàti % nimnapàdàgrasaüsthitiþ // ViP_5,13.36 // hastanyastàgrahasteyaü $ tena yàti tathà sakhã & anàyattapadanyàsà % lakùyate padapaddhatiþ // ViP_5,13.37 // hastasaüspar÷amàtreõa $ dhårtenaiùà vimànità & nairà÷yàn mandagàminyà % nivçttaü lakùyate padam // ViP_5,13.38 // nånam uktà tvaràmãti $ punar eùyàmi te 'ntikam & tena kçùõena yenaiùà % tvarità padapaddhatiþ // ViP_5,13.39 // praviùño gahanaü kçùõaþ $ padam atra na lakùyate & nivartadhvaü ÷a÷àïkasya % naitad dãdhitigocare // ViP_5,13.40 // nivçttàs tàs tato gopyo $ nirà÷àþ kçùõadar÷ane & yamunàtãram àgamya % jagus taccaritaü tadà // ViP_5,13.41 // tato dadç÷ur àyàntaü $ vikàsimukhapaïkajam & gopyas trailokyagoptàraü % kçùõam akliùñaceùñitam // ViP_5,13.42 // kàcid àlokya govindam $ àyàntam atiharùità & kçùõa kçùõeti kçùõeti % pràha nànyad udãrayat // ViP_5,13.43 // D5 ins.: kàcin mãlitalolàkùã $ tadbhàgavatamànasà // ViP_5,13.43*22:1 // sarvàtmànaü tam abhajad $ govindaü viùõum avyayam // ViP_5,13.43*22:2 // kàcid bhråbhaïguraü kçtvà $ lalàñaphalakaü harim & vilokya netrabhçïgàbhyàü % papau tanmukhapaïkajam // ViP_5,13.44 // kàcid àlokya govindaü $ nimãlitavilocanà & tasyaiva råpaü dhyàyantã % yogàråóheva càbabhau // ViP_5,13.45 // tataþ kà÷citpriyàlàpaiþ $ kà÷cid bhråbhaïgavãkùitaiþ & ninye 'nunayam anyà÷ ca % karaspar÷ena màdhavaþ // ViP_5,13.46 // tàbhiþ prasannacittàbhir $ gopãbhiþ saha sàdaram & raràma ràsagoùñhãbhir % udàracarito hariþ // ViP_5,13.47 // ràsamaõóalabandho 'pi $ kçùõapàr÷vam anujjhatà & gopãjanena naivàbhåd % ekasthànasthiràtmanà // ViP_5,13.48 // haste pragçhya caikaikàü $ gopikàü ràsamaõóale & cakàra tatkaraspar÷a- % nimãlitadç÷aü hariþ // ViP_5,13.49 // tataþ pravavçte ràsa÷ $ caladvalayanisvanaiþ & anuyàta÷aratkàvya- % geyagãtir anukramàt // ViP_5,13.50 // kçùõaþ ÷araccandramasaü $ kaumudãü kumudàkaram & jagau gopãjanas tv ekaü % kçùõanàma punaþ punaþ // ViP_5,13.51 // parivarta÷rameõaikà $ caladvalayalàpinã & dadau bàhulatàü skandhe % gopã madhunighàtinaþ // ViP_5,13.52 // kàcit pravilasadbàhuü $ parirabhya cucumba tam & gopã gãtastutivyàja- % nipuõà madhusådanam // ViP_5,13.53 // gopãkapolasaü÷leùam $ abhipadya harer bhujau & pulakodgamasasyàya % svedàmbughanatàü gatau // ViP_5,13.54 // ràsageyaü jagau kçùõo $ yàvattàrataradhvaniþ & sàdhu kçùõeti kçùõeti % tàvat tà dviguõaü jaguþ // ViP_5,13.55 // gate 'nugamanaü cakrur $ valane saümukhaü yayuþ & pratilomànulomena % bhejur gopàïganà harim // ViP_5,13.56 // sa tathà saha gopãbhã $ raràma madhusådanaþ & yathàbdakoñipratimaþ % kùaõas tena vinàbhavat // ViP_5,13.57 // tà vàryamàõàþ patibhiþ $ pitçbhir bhràtçbhis tathà & kçùõaü gopàïganà ràtrau % ramayanti ratipriyàþ // ViP_5,13.58 // so 'pi kai÷orakavayo $ mànayan madhusådanaþ & reme tàbhir ameyàtmà % kùapàsu kùapitàhitaþ // ViP_5,13.59 // tadbhartçùu tathà tàsu $ sarvabhåteùu ce÷varaþ & àtmasvaråparåpo 'sau % vyàpya vàyur iva sthitaþ // ViP_5,13.60 // yathà samastabhåteùu $ nabho 'gniþ pçthivã jalam & vàyu÷ càtmà tathaivàsau % vyàpya sarvam avasthitaþ // ViP_5,13.61 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e trayoda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: pradoùàrdhe kadàcit tu $ ràsàsakte janàrdane & tràsayan samado goùñham % ariùñaþ samupàgataþ // ViP_5,14.1 // satoyatoyadacchàyas $ tãkùõa÷çïgo 'rkalocanaþ & khuràgrapàtair atyarthaü % dàrayan vasudhàtalam // ViP_5,14.2 // lelihànaþ saniùpeùaü $ jihvayauùñhau punaþ punaþ & saürambhàviddhalàïgålaþ % kañhinaskandhabandhanaþ // ViP_5,14.3 // udagrakakudàbhogaþ $ pramàõàd duratikramaþ & viõmåtraliptapçùñhàïgo % gavàm udvegakàrakaþ // ViP_5,14.4 // pralambakaõñho 'timukhas $ tarughàtàïkitànanaþ & pàtayan sa gavàü garbhàn % daityo vçùabharåpadhçk // ViP_5,14.5 // sådayaüs tàpasàn ugro $ vanàny añati yaþ sadà // ViP_5,14.6 // tatas tam atighoràkùam $ avekùyàtibhayàturàþ & gopà gopastriya÷ caiva % kçùõa kçùõeti cukru÷uþ // ViP_5,14.7 // siühanàdaü tata÷ cakre $ tala÷abdaü ca ke÷avaþ & tacchabda÷ravaõàc càsau % dàmodaramukhaü yayau // ViP_5,14.8 // agranyastaviùàõàgraþ $ kçùõakukùikçtekùaõaþ & abhyadhàvata duùñàtmà % kçùõaü vçùabhadànavaþ // ViP_5,14.9 // àyàntaü daityavçùabhaü $ dçùñvà kçùõo mahàbalaþ & na cacàla tataþ sthànàd % avaj¤àsmitalãlayà // ViP_5,14.10 // àsannaü caiva jagràha $ gràhavan madhusådanaþ & jaghàna jànunà kukùau % viùàõagrahaõàcalam // ViP_5,14.11 // tasya darpabalaü bhaïktvà $ gçhãtasya viùàõayoþ & apãóayad ariùñasya % kaõñhaü klinnam ivàmbaram // ViP_5,14.12 // utpàñya ÷çïgam ekaü tu $ tenaivàtàóayat tataþ & mamàra sahasà daityo % mukhàc choõitam udvaman // ViP_5,14.13 // tuùñuvur nihate tasmin $ daitye gopà janàrdanam & jambhe hate sahasràkùaü % purà devagaõà yathà // ViP_5,14.14 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e caturda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: kakudmini hate 'riùñe $ dhenuke vinipàtite & pralambe nidhanaü nãte % dhçte govardhanàcale // ViP_5,15.1 // damite kàliye nàge $ bhagne tuïgadrumadvaye & hatàyàü påtanàyàü ca % ÷akañe parivartite // ViP_5,15.2 // kaüsàya nàradaþ pràha $ yathàvçttam anukramàt & ya÷odàdevakãgarbha- % parivartàdy a÷eùataþ // ViP_5,15.3 // ÷rutvà tat sakalaü kaüso $ nàradàd devadar÷anàt & vasudevaü prati tadà % kopaü cakre sudurmatiþ // ViP_5,15.4 // so 'tikopàd upàlabhya $ sarvayàdavasaüsadi & jagarha yàdavàü÷ caiva % kàryaü caitad acintayat // ViP_5,15.5 // yàvan na balam àråóhau $ ràmakçùõau subàlakau & tàvad eva mayà vadhyàv % asàdhyau råóhayauvanau // ViP_5,15.6 // càõåro 'tra mahàvãryo $ muùñika÷ ca mahàbalaþ & etàbhyàü mallayuddhena % ghàtayiùyàmi durmadau // ViP_5,15.7 // dhanurmahamahàyàga- $ vyàjenànãya tau vrajàt & tathà tathà yatiùyàmi % yàsyete saükùayaü yathà // ViP_5,15.8 // ÷vaphalkatanayaü so 'ham $ akråraü yadupuügavam & tayor ànayanàrthàya % preùayiùyàmi gokulam // ViP_5,15.9 // vçndàvanacaraü ghoram $ àdekùyàmi ca ke÷inam & tatraivàsàv atibalas % tàv ubhau ghàtayiùyati // ViP_5,15.10 // gajaþ kuvalàyàpãóo $ matsamãpam upàgatau & ghàtayiùyati và gopau % vasudevasutàv ubhau // ViP_5,15.11 // parà÷ara uvàca: ity àlocya sa duùñàtmà $ kaüso ràmajanàrdanau & hantuü kçtamatir vãram % akråraü vàkyam abravãt // ViP_5,15.12 // kaüsa uvàca: bho bho dànapate vàkyaü $ kriyatàü prãtaye mama & itaþ syandanam àruhya % gamyatàü nandagokulam // ViP_5,15.13 // vasudevasutau tatra $ viùõor aü÷asamudbhavau & nà÷àya kila saübhåtau % mama duùñau pravardhataþ // ViP_5,15.14 // dhanurmaho mamàpy atra $ caturda÷yàü bhaviùyati & àneyau bhavatà gatvà % mallayuddhàya tàv ubhau // ViP_5,15.15 // càõåramuùñikau mallau $ niyuddhaku÷alau mama & tàbhyàü sahànayor yuddhaü % sarvaloko 'tra pa÷yatu // ViP_5,15.16 // nàgaþ kuvalayàpãóo $ mahàmàtrapracoditaþ & sa và haniùyate pàpau % vasudevàtmajau ÷i÷å // ViP_5,15.17 // tau hatvà vasudevaü ca $ nandagopaü ca durmatim & haniùye pitaraü cemam % ugrasenaü ca durmatim // ViP_5,15.18 // tataþ samastagopànàü $ godhanàny akhilàny aham & vittaü càpahariùyàmi % duùñànàü madvadhaiùiõàm // ViP_5,15.19 // tvàm çte yàdavà÷ caite $ duùñà dànapate mayi & eteùàü ca vadhàyàhaü % yatiùye 'nukramàt tataþ // ViP_5,15.20 // tato niùkaõñakaü sarvaü $ ràjyam etad ayàdavam & pra÷àsiùye tvayà tasmàn % matprãtyà vãra gamyatàm // ViP_5,15.21 // yathà ca màhiùaü sarpir $ dadhi càpy upahàrya vai & gopàþ samànayanty à÷u % tvayà vàcyàs tathà tathà // ViP_5,15.22 // parà÷ara uvàca: ity àj¤aptas tadàkråro $ mahàbhàgavato dvija & prãtimàn abhavat kçùõaü % ÷vo drakùyàmãti satvaraþ // ViP_5,15.23 // tathety uktvà ca ràjànaü $ ratham àruhya ÷obhanam & ni÷cakràma tadà puryà % mathuràyà madhupriyaþ // ViP_5,15.24 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e pa¤cada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ke÷ã càpi balodagraþ $ kaüsadåtapracoditaþ & kçùõasya nidhanàkàïkùã % vçndàvanam upàgamat // ViP_5,16.1 // sa khurakùatabhåpçùñhaþ $ sañàkùepadhutàmbudaþ & plutavikràntacandràrka- % màrgo gopàn upàdravat // ViP_5,16.2 // tasya heùita÷abdena $ gopàlà daityavàjinaþ & gopya÷ ca bhayasaüvignà % govindaü ÷araõaü yayuþ // ViP_5,16.3 // tràhi tràhãti govindaþ $ ÷rutvà teùàü tadà vacaþ & satoyajaladadhvàna- % gambhãram idam uktavàn // ViP_5,16.4 // bhagavàn uvàca: alaü tràsena gopàlàþ $ ke÷inaþ kiü bhayàturaiþ & bhavadbhir gopajàtãyair % vãravãryaü vilopyate // ViP_5,16.5 // kim anenàlpasàreõa $ heùitàñopakàriõà & daiteyabalavàhyena % valgatà duùñavàjinà // ViP_5,16.6 // ehy ehi duùña kçùõo 'haü $ påùõor iva pinàkadhçt & pàtayiùyàmi da÷anàn % vadanàd akhilàüs tava // ViP_5,16.7 // ity uktvàsphoñya govindaþ $ ke÷inaþ saümukhaü yayau & vivçtàsyas tu so 'py enaü % daiteyà÷va upàdravat // ViP_5,16.8 // bàhum àbhoginaü kçtvà $ mukhe tasya janàrdanaþ & prave÷ayàm àsa tadà % ke÷ino duùñavàjinaþ // ViP_5,16.9 // ke÷ino vadanaü tena $ vi÷atà kçùõabàhunà & ÷àtità da÷anàþ petuþ % sitàbhràvayavà iva // ViP_5,16.10 // kçùõasya vavçdhe bàhuþ $ ke÷idehagato dvija & vinà÷àya yathà vyàdhir % àsaübhåter upekùitaþ // ViP_5,16.11 // vipàñitauùñho bahulaü $ saphenaü rudhiraü vaman // ViP_5,16.12ab // D3.4,G3 ins.: cukro÷a balavàn daityaþ $ sàsradeho vicetanaþ // ViP_5,16ab.12*23 // so 'kùiõã vivçte cakre $ niþsçte muktabandhane // ViP_5,16.12cd // jaghàna dharaõãü pàdaiþ $ ÷akçnmåtraü samutsçjan & svedàrdragàtraþ ÷rànta÷ ca % niryatnaþ so 'bhavat tataþ // ViP_5,16.13 // vyàditàsyo mahàraudraþ $ so 'suraþ kçùõabàhunà & nipapàta dvidhàbhåto % vaidyutena yathà drumaþ // ViP_5,16.14 // dvipàdapçùñhapucchàrdha- $ ÷ravaõaikàkùinàsike & ke÷inas te dvidhàbhåte % ÷akale dve virejatuþ // ViP_5,16.15 // hatvà tu ke÷inaü kçùõo $ gopàlair muditair vçtaþ & anàyastatanuþ svastho % hasaüs tatraiva tasthivàn // ViP_5,16.16 // tato gopya÷ ca gopà÷ ca $ hate ke÷ini vismitàþ & tuùñuvuþ puõóarãkàkùam % anuràgamanoramam // ViP_5,16.17 // athàhàntarito vipro $ nàrado jalade sthitaþ & ke÷inaü nihataü dçùñvà % harùanirbharamànasaþ // ViP_5,16.18 // sàdhu sàdhu jagannàtha $ lãlayaiva yad acyuta & nihato 'yaü tvayà ke÷ã % kle÷adas tridivaukasàm // ViP_5,16.19 // yuddhotsuko 'ham atyarthaü $ naravàjimahàhavam & avçttapårvam anyatra % draùñuü svargàd upàgataþ // ViP_5,16.20 // svakarmàõy avatàre te $ kçtàni madhusådana & yàni tair vismitaü cetas % toùam etena me gatam // ViP_5,16.21 // turagasyàsya ÷akro 'pi $ kçùõa devà÷ ca bibhyati & dhåtakesarajàlasya % hreùato 'bhràvalokinaþ // ViP_5,16.22 // yasmàt tvayaiùa duùñàtmà $ hataþ ke÷ã janàrdana & tasmàt ke÷avanàmnà tvaü % loke khyàto bhaviùyasi // ViP_5,16.23 // svasty astu te gamiùyàmi $ kaüsayuddhe 'dhunà punaþ & para÷vo 'haü sameùyàmi % tvayà ke÷iniùådana // ViP_5,16.24 // ugrasenasute kaüse $ sànuge vinipàtite & bhàràvatàrakartà tvaü % pçthivyàþ pçthivãdhara // ViP_5,16.25 // tatrànekaprakàràõi $ yuddhàni pçthivãkùitàm & draùñavyàni mayà yuùmat- % praõãtàni janàrdana // ViP_5,16.26 // so 'haü yàsyàmi govinda $ devakàryaü mahat kçtam & tvayà sabhàjita÷ càhaü % svasti te 'stu vrajàmy aham // ViP_5,16.27 // nàrade tu gate kçùõaþ $ saha gopair avismitaþ & vive÷a gokulaü gopã- % netrapànaikabhàjanam // ViP_5,16.28 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ùoóa÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: akråro 'pi viniùkramya $ syandanenà÷ugàminà & kçùõasaüdar÷anàkàïkùã % prayayau nandagokulam // ViP_5,17.1 // cintayàm àsa càkråro $ nàsti dhanyataro mayà & yo 'ham aü÷àvatãrõasya % mukhaü drakùyàmi cakriõaþ // ViP_5,17.2 // adya me saphalaü janma $ suprabhàtà ca me ni÷à & yad unnidràbjapatràkùaü % viùõor drakùyàmy ahaü mukham // ViP_5,17.3 // ø1 ins.: adya me saphale netre $ adya me saphalà giraþ // ViP_5,17.3*24:1 // yan me parasparàlàpo $ dçùñvà viùõuü bhaviùyati // ViP_5,17.3*24:2 // pàpaü harati yat puüsàü $ smçtaü saükalpanàmayam & tat puõóarãkanayanaü % viùõor drakùyàmy ahaü mukham // ViP_5,17.4 // nirjagmu÷ ca yato vedà $ vedàïgàny akhilàni ca & drakùyàmi tat paraü dhàma % devànàü bhagavanmukham // ViP_5,17.5 // yaj¤eùu yaj¤apuruùaþ $ puruùaiþ puruùottamaþ & ijyate yo 'khilàdhàras % taü drakùyàmi jagatpatim // ViP_5,17.6 // iùñvà yam indro yaj¤ànàü $ ÷atenàmararàjatàm & avàpa tam anantàdim % ahaü drakùyàmi ke÷avam // ViP_5,17.7 // na brahmà nendrarudrà÷vi- $ vasvàdityamarudgaõàþ & yasya svaråpaü jànanti % sprakùyaty aïgaü sa me hariþ // ViP_5,17.8 // sarvàtmà sarvavit sarvaþ $ sarvabhåteùv avasthitaþ & yo vitatyàvyayo vyàpã % sa vakùyati mayà saha // ViP_5,17.9 // matsyakårmavaràhà÷va- $ siüharåpàdibhiþ sthitim & cakàra jagato yo 'jaþ % so 'dya màm àlapiùyati // ViP_5,17.10 // sàmprataü ca jagatsvàmã $ kàryam àtmahçdi sthitam & kartuü manuùyatàü pràptaþ % svecchàdehadhçg avyayaþ // ViP_5,17.11 // yo 'nantaþ pçthivãü dhatte $ ÷ekharasthitisaüsthitàm & so 'vatãrõo jagatyarthe % màm akråreti vakùyati // ViP_5,17.12 // pitçputrasuhçdbhràtç- $ màtçbandhumayãm imàm & yanmàyàü nàlam uttartuü % jagat tasmai namo namaþ // ViP_5,17.13 // taraty avidyàü vitatàü $ hçdi yasmin nive÷ite & yogã màyàm ameyàya % tasmai vidyàtmane namaþ // ViP_5,17.14 // yajvibhir yaj¤apuruùo $ vàsudeva÷ ca sàtvataiþ & vedàntavedibhir viùõuþ % procyate yo nato 'smi tam // ViP_5,17.15 // yathà tatra jagad dhàmni $ dhàtary etat pratiùñhitam & sadasat tena satyena % mayy asau yàtu saumyatàm // ViP_5,17.16 // smçte sakalakalyàõa- $ bhàjanaü yatra jàyate & puruùas tam ajaü nityaü % vrajàmi ÷araõaü harim // ViP_5,17.17 // parà÷ara uvàca: itthaü saücintayan viùõuü $ bhaktinamràtmamànasaþ & akråro gokulaü pràptaþ % kiücit sårye viràjati // ViP_5,17.18 // sa dadar÷a tadà tatra $ kçùõam àdohane gavàm & vatsamadhyagataü phulla- % nãlotpaladalacchavim // ViP_5,17.19 // praspaùñapadmapatràkùaü $ ÷rãvatsàïkitavakùasam & pralambabàhum àyàmi- % tuïgoraþsthalam unnasam // ViP_5,17.20 // savilàsasmitàdhàraü $ bibhràõaü mukhapaïkajam & tuïgaraktanakhaü padbhyàü % dharaõyàü supratiùñhitam // ViP_5,17.21 // bibhràõaü vàsasã pãte $ vanyapuùpavibhåùitam & sàndranãlalatàhastam % sitàmbhojàvataüsakam // ViP_5,17.22 // haüsakundendudhavalaü $ nãlàmbaradharaü dvija & tasyànu balabhadraü ca % dadar÷a yadunandanaþ // ViP_5,17.23 // pràü÷um uttuïgabàhvaüsaü $ vikàsimukhapaïkajam & meghamàlàparivçtaü % kailàsàdrim ivàparam // ViP_5,17.24 // tau dçùñvà vikasadvaktra- $ sarojaþ sa mahàmatiþ & pulakà¤citasarvàïgas % tadàkråro 'bhavan mune // ViP_5,17.25 // etat tat paramaü dhàma $ tad etat paramaü padam & bhagavadvàsudevàü÷o % dvidhà yo 'yam avasthitaþ // ViP_5,17.26 // sàphalyam akùõor yugam etad atra $ dçùñe jagaddhàtari yàtam uccaiþ & apy aïgam etad bhagavatprasàdàd % datte 'ïgasaïge phalavan mama syàt // ViP_5,17.27 // apy eùa pçùñhe mama hastapadmaü $ kariùyati ÷rãmadanantamårtiþ & yasyàïgulispar÷ahatàkhilàghair % avàpyate siddhir anà÷adoùà // ViP_5,17.28 // yenàgnividyudravira÷mimàlà $ karàlam atyugram apàsya cakram & cakraü ghnatà daityapater hçtàni % daityàïganànàü nayanà¤janàni // ViP_5,17.29 // yatràmbu vinyasya balir manoj¤àn $ avàpa bhogàn vasudhàtalasthaþ & tathàmaratvaü trida÷àdhipatyaü % manvantaraü pårõam apeta÷atruþ // ViP_5,17.30 // apy eùa màü kaüsaparigraheõa $ doùàspadãbhåtam adoùaduùñam & kartàvamànopahataü dhig astu % taj janmanaþ sàdhu bahiùkçto yaþ // ViP_5,17.31 // j¤ànàtmakasyàmalasattvarà÷er $ apetadoùasya sadà sphuñasya & kiü và jagaty atra samastapuüsàm % aj¤àtam asyàsti hçdi sthitasya // ViP_5,17.32 // tasmàd ahaü bhaktivinamracetà $ vrajàmi sarve÷varam ã÷varàõàm & aü÷àvatàraü puruùottamasya % anàdimadhyàntamayasya viùõoþ // ViP_5,17.33 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e saptada÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: cintayann iti govindam $ upagamya sa yàdavaþ & akråro 'smãti caraõau % nanàma ÷irasà hareþ // ViP_5,18.1 // so 'py enaü dhvajavajràbja- $ kçtacihnena pàõinà & saüspç÷yàkçùya ca prãtyà % sugàóhaü pariùasvaje // ViP_5,18.2 // kçtasaüvandanau tena $ yathàvad balake÷avau & tataþ praviùñau saühçùñau % tam àdàyàtmamandiram // ViP_5,18.3 // saha tàbhyàü tadàkråraþ $ kçtasaüvandanàdikaþ & bhuktabhojyo yathànyàyam % àcacakùe tatas tayoþ // ViP_5,18.4 // yathà nirbhartsyate tena $ kaüsenànakadundubhiþ & yathà ca devakã devã % dànavena duràtmanà // ViP_5,18.5 // ugrasene yathà kaüsaþ $ suduràtmà ca vartate & yaü caivàrthaü samuddi÷ya % sa kaüsena visarjitaþ // ViP_5,18.6 // tat sarvaü vistaràc chrutvà $ bhagavàn ke÷isådanaþ & uvàcàkhilam apy etaj % j¤àtaü dànapate mayà // ViP_5,18.7 // kariùye ca mahàbhàga $ yad atraupayikaü matam & vicintyaü nànyathaitat te % viddhi kaüsaü hataü mayà // ViP_5,18.8 // ahaü ràma÷ ca mathuràü $ ÷vo yàsyàvaþ samaü tvayà & gopavçddhà÷ ca yàsyanti hy % àdàyopàyanaü bahu // ViP_5,18.9 // ni÷eyaü nãyatàü vãra $ na cintàü kartum arhasi & triràtràbhyantare kaüsaü % haniùyàmi sahànugam // ViP_5,18.10 // parà÷ara uvàca: samàdi÷ya tato gopàn $ akråro 'pi sake÷avaþ & suùvàpa balabhadra÷ ca % nandagopagçhe tataþ // ViP_5,18.11 // tataþ prabhàte vimale $ kçùõaràmau mahàmatã & akråreõa samaü gantum % udyatau mathuràü prati // ViP_5,18.12 // dçùñvà gopãjanaþ sàsraþ $ ÷lathadvalayabàhukaþ & ni÷a÷vàsàtiduþkhàrtaþ % pràha cedaü parasparam // ViP_5,18.13 // mathuràü pràpya govindaþ $ kathaü gokulam eùyati & nàgarastrãkalàlàpa- % madhu ÷rotreõa pàsyati // ViP_5,18.14 // vilàsivàkyapàneùu $ nàgarãõàü kçtàspadam & cittam asya kathaü bhåyo % gràmyagopãùu yàsyati // ViP_5,18.15 // sàraü samastagoùñhasya $ vidhinà haratà harim & prahçtaü gopayoùitsu % nirghçõena duràtmanà // ViP_5,18.16 // bhàvagarbhasmitaü vàkyaü $ vilàsalalità gatiþ & nàgarãõàm atãvaitat % kañàkùekùitam eva ca // ViP_5,18.17 // gràmyo harir ayaü tàsàü $ vilàsanigaóair yutaþ & bhavatãnàü punaþ pàr÷vaü % kayà yuktyà sameùyati // ViP_5,18.18 // eùaeùa ratham àruhya $ mathuràü yàti ke÷avaþ & kråreõàkrårakeõàtra % nirà÷ena pratàritaþ // ViP_5,18.19 // kiü na vetti nç÷aüso 'yam $ anuràgaparaü janam & yenemam akùõor àhlàdaü % nayaty anyatra no harim // ViP_5,18.20 // eùa ràmeõa sahitaþ $ prayàty atyantanirghçõaþ & ratham àruhya govindas % tvaryatàm asya vàraõe // ViP_5,18.21 // guråõàm agrato vaktuü $ kiü bravãùi na naþ kùamam & guravaþ kiü kariùyanti % dagdhànàü virahàgninà // ViP_5,18.22 // nandagopamukhà gopà $ gantum ete samudyatàþ & nodyamaü kurute ka÷cid % govindavinivartane // ViP_5,18.23 // suprabhàtàdya rajanã $ mathuràvàsiyoùitàm & pàsyanty acyutavaktràbjaü % yàsàü netràlipaïktayaþ // ViP_5,18.24 // dhanyàs te pathi ye kçùõam $ ito yànty anivàritàþ & udvahiùyanti pa÷yantaþ % svadehaü pulakà¤citam // ViP_5,18.25 // mathurànagarãpaura- $ nayanànàü mahotsavaþ & govindàvayavair dçùñair % atãvàdya bhaviùyati // ViP_5,18.26 // ko nu svapnaþ sabhàgyàbhir $ dçùñas tàbhir adhokùajam & vistàrikàntinayanà % yà drakùyanty anivàritam // ViP_5,18.27 // aho gopãjanasyàsya $ dar÷ayitvà mahànidhim & uddhçtàny atra netràõi % vidhàtràkaruõàtmanà // ViP_5,18.28 // ø2,D1 ins.: dhanyàs te pathi ye kçùõaü $ yàntaü saumyavapur harim // ViP_5,18.28*25:1 // kautukenànimeùàkùàþ $ pa÷yanti hy anivàritam // ViP_5,18.28*25:2 // anuràgeõa ÷aithilyam $ asmàsu vrajato hareþ & ÷aithilyam upayànty à÷u % kareùu valayàny api // ViP_5,18.29 // akråraþ krårahçdayaþ $ ÷ãghraü prerayate hayàn & evam àrtàsu yoùitsu % ghçõà kasya na jàyate // ViP_5,18.30 // G1,M1 l. 1 only ins.: akråra tvaü mahàbàho $ vada vàcàtisaumyayà // ViP_5,18.30*26:1 // asya gopãjanasyàrtiü $ kimarthaü kartum arhasi // ViP_5,18.30*26:2 // kãdçgvidhà kçtàsmàbhir $ nikçtis te jane÷vara // ViP_5,18.30*26:3 // vidhàtur và mahàbàho $ tasya kçùõasya và hareþ // ViP_5,18.30*26:4 // balabhadro vàrayituü $ necchate dhruvam apy ayam // ViP_5,18.30*26:5 // evam àrtàsu yoùitsu $ pralapantãùv itas tataþ // ViP_5,18.30*26:6 // ratham àsthàya gacchantam $ idam åcur varàïganàþ // ViP_5,18.30*26:7 // eùa kçùõarathasyoccai÷ $ cakrareõur nirãkùyatàm & dårãbhåto harir yena % so 'pi reõur na lakùyate // ViP_5,18.31 // parà÷ara uvàca: ity evam atihàrdena $ gopãjananirãkùitaþ & tatyàja vrajabhåbhàgaü % saha ràmeõa ke÷avaþ // ViP_5,18.32 // gacchanto javanà÷vena $ rathena yamunàtañam & pràptà madhyàhnasamaye % ràmàkrårajanàrdanàþ // ViP_5,18.33 // athàha kçùõam akråro $ bhavadbhyàü tàvad àsyatàm & yàvat karomi kàlindyàm % àhnikàrhaõam ambhasi // ViP_5,18.34 // tathety uktas tataþ snàtaþ $ svàcàntaþ sa mahàmatiþ & dadhyau brahma paraü vipra % pravi÷ya yamunàjale // ViP_5,18.35 // phaõàsahasramàlàóhyaü $ balabhadraü dadar÷a saþ & kundàmalàïgam unnidra- % padmapatràruõekùaõam // ViP_5,18.36 // vçtaü vàsukirambhàdyair $ mahadbhiþ pavanà÷ibhiþ & saüståyamànaü gandharvair % vanamàlàvibhåùitam // ViP_5,18.37 // dadhànam asite vastre $ càrupadmàvataüsakam & càrukuõóalinaü mattam % antar jalatale sthitam // ViP_5,18.38 // tasyotsaïge ghana÷yàmam $ àtàmràyatalocanam & caturbàhum udàràïgaü % cakràdyàyudhabhåùaõam // ViP_5,18.39 // pãte vasànaü vasane $ citramàlyavibhåùaõam & ÷akracàpataóinmàlà- % vicitram iva toyadam // ViP_5,18.40 // ÷rãvatsavakùasaü càru- $ keyåramukuñojjvalam & dadar÷a kçùõam akliùñaü % puõóarãkàvataüsakam // ViP_5,18.41 // sanandanàdyair munibhiþ $ siddhayogair akalmaùaiþ & vicintyamànaü tatrasthair % nàsàgranyastalocanaiþ // ViP_5,18.42 // balakçùõau tathàkråraþ $ pratyabhij¤àya vismitaþ & so 'cintayad rathàc chãghraü % katham atràgatàv iti // ViP_5,18.43 // vivakùoþ stambhayàm àsa $ vàcaü tasya janàrdanaþ & tato niùkramya salilàd % ratham abhyàgataþ punaþ // ViP_5,18.44 // dadar÷a tatra caivobhau $ rathasyopary adhiùñhitau & ràmakçùõau yathàpårvaü % manuùyavapuùànvitau // ViP_5,18.45 // nimagna÷ ca punas toye $ sa dadar÷a tathaiva tau & saüståyamànau gandharva- % munisiddhamahoragaiþ // ViP_5,18.46 // tato vij¤àtasadbhàvaþ $ sa tu dànapatis tadà & tuùñàva sarvavij¤àna, % ,mayam acyutam ã÷varam // ViP_5,18.47 // akråra uvàca: sanmàtraråpiõe 'cintya- $ mahimne paramàtmane & vyàpine naikaråpaika- % svaråpàya namo namaþ // ViP_5,18.48 // satyaråpàya te 'cintya $ havirbhåtàya te namaþ & namo 'vij¤eyaråpàya % paràya prakçteþ prabho // ViP_5,18.49 // bhåtàtmà cendriyàtmà ca $ pradhànàtmà tathà bhavàn & àtmà ca paramàtmà ca % tvam ekaþ pa¤cadhà sthitaþ // ViP_5,18.50 // prasãda sarvasarvàtman $ kùaràkùaramaye÷vara & brahmaviùõu÷ivàkhyàbhiþ % kalpanàbhir udãritaþ // ViP_5,18.51 // anàkhyeyasvaråpàtmann $ anàkhyeyaprayojana & anàkhyeyàbhidhànaü tvàü % nato 'smi parame÷vara // ViP_5,18.52 // na yatra nàtha vidyante $ nàmajàtyàdikalpanàþ & tad brahma paramaü nityam % avikàri bhavàn aja // ViP_5,18.53 // na kalpanàm çte 'rthasya $ sarvasyàdhigamo yataþ & tataþ kçùõàcyutànanta- % viùõusaüj¤àbhir ãóyase // ViP_5,18.54 // sarvàrthàs tvam aja vikalpanàbhir etad $ devàdyaü jagad akhilaü tvam eva vi÷vam & vi÷vàtmaüs tvam iti vikàrabhàvahãnaþ % sarvasmin na hi bhavato 'sti kiücid anyat // ViP_5,18.55 // tvaü brahmà pa÷upatir aryamà vidhàtà $ dhàtà tvaü trida÷apatiþ samãraõo 'gniþ & toye÷o dhanapatir antakas tvam eko % bhinnàrthair jagad abhipàsi ÷aktibhedaiþ // ViP_5,18.56 // vi÷vaü bhavàn sçjati såryagabhastiråpo $ vi÷vaü ca te guõamayo 'yam aja prapa¤caþ & råpaü paraü sad iti vàcakam akùaraü yaj % j¤ànàtmane sadasate praõato 'smi tasmai // ViP_5,18.57 // oü namo vàsudevàya $ namaþ saükarùaõàya te & pradyumnàya namas tubhyam % aniruddhàya te namaþ // ViP_5,18.58 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e 'ùñàda÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: evam antar jale viùõum $ abhiùñåya sa yàdavaþ & arcayàm àsa sarve÷aü % puùpadhåpair manomayaiþ // ViP_5,19.1 // parityaktànyaviùayaü $ manas tatra nive÷ya saþ & brahmabhåte ciraü sthitvà % viraràma samàdhitaþ // ViP_5,19.2 // kçtakçtyam ivàtmànaü $ manyamàno mahàmatiþ & àjagàma rathaü bhåyo % nirgamya yamunàmbhasaþ // ViP_5,19.3 // ràmakçùõau ca dadç÷e $ yathàpårvaü rathe sthitau & vismitàkùas tadàkråras % taü ca kçùõo 'bhyabhàùata // ViP_5,19.4 // nånaü te dçùñam à÷caryam $ akråra yamunàjale & vismayotphullanayano % bhavàn saülakùyate yataþ // ViP_5,19.5 // akråra uvàca: antar jale yad à÷caryaü $ dçùñaü tatra mayàcyuta & tad atràpi hi pa÷yàmi % mårtimat purataþ sthitam // ViP_5,19.6 // jagad etan mahà÷caryaü $ råpaü yasya mahàtmanaþ & tenà÷caryapareõàhaü % bhavatà kçùõa saügataþ // ViP_5,19.7 // tat kim etena mathuràü $ prayàmo madhusådana & bibhemi kaüsàd dhig janma % parapiõóopajãvinàm // ViP_5,19.8 // ity uktvà codayàm àsa $ tàn hayàn vàtaraühasaþ & saüpràpta÷ càtisàyàhne % so 'kråro mathuràü purãm // ViP_5,19.9 // vilokya mathuràü ràmaü $ kçùõaü càha sa yàdavaþ & padbhyàü yàtaü mahàvãryau % rathenaiko vi÷àmy aham // ViP_5,19.10 // gantavyaü vasudevasya $ na bhavadbhyàü tathà gçham & yuvayor hi kçte vçddhaþ % sa kaüsena nirasyate // ViP_5,19.11 // parà÷ara uvàca: ity uktvà pravive÷àtha $ so 'kråro mathuràü purãm & praviùñau ràmakçùõau ca % ràjamàrgam upàgatau // ViP_5,19.12 // strãbhir narai÷ ca sànandaü $ locanair abhivãkùitau & jagmatur lãlayà vãrau % mattau bàlagajàv iva // ViP_5,19.13 // bhramamàõau tu tau dçùñvà $ rajakaü raïgakàrakam & ayàcetàü suråpàõi % vàsàüsi rucirànanau // ViP_5,19.14 // kaüsasya rajakaþ so 'tha $ prasàdàråóhavismayaþ & bahåny àkùepavàkyàni % pràhoccai ràmake÷avau // ViP_5,19.15 // tatas talaprahàreõa $ kçùõas tasya duràtmanaþ & pàtayàm àsa kopena % rajakasya ÷iro bhuvi // ViP_5,19.16 // hatvàdàya ca vastràõi $ pãtanãlàmbarau tataþ & kçùõaràmau mudà yuktau % màlàkàragçhaü gatau // ViP_5,19.17 // vikàsinetrayugalo $ màlàkàro 'pi vismitaþ & etau kasya kuto vaitau % maitreyàcintayat tataþ // ViP_5,19.18 // pãtanãlàmbaradharau $ tau dçùñvàtimanoharau & sa tarkayàm àsa tadà % bhuvaü devàv upàgatau // ViP_5,19.19 // vikàsimukhapadmàbhyàü $ tàbhyàü puùpàõi yàcitaþ & bhuvaü viùñabhya hastàbhyàü % paspar÷a ÷irasà mahãm // ViP_5,19.20 // prasàdaparamau nàthau $ mama geham upàgatau & dhanyo 'ham arcayiùyàmãty % àha tau màlyajãvakaþ // ViP_5,19.21 // tataþ prahçùñavadanas $ tayoþ puùpàõi kàmataþ & càråõy etàny athaitàni % pradadau sa vilobhayan // ViP_5,19.22 // punaþ punaþ praõamyàsau $ màlàkàro narottamau & dadau puùpàõi càråõi % gandhavanty amalàni ca // ViP_5,19.23 // màlàkàràya kçùõo 'pi $ prasannaþ pradadau varam & ÷rãs tvàü matsaü÷rayà bhadra % na kadàcit tyajiùyati // ViP_5,19.24 // balahànir na te saumya $ dhanahànis tathaiva ca & yàvad dinàni tàvac ca % na na÷iùyati saütatiþ // ViP_5,19.25 // bhuktvà ca bhogàn vipulàüs $ tvam ante matprasàdajam & mamànusmaraõaü pràpya % divyaü lokam avàpsyasi // ViP_5,19.26 // dharme mana÷ ca te bhadra $ sarvakàlaü bhaviùyati & yuùmatsaütatijàtànàü % dãrgham àyur bhaviùyati // ViP_5,19.27 // nopasargàdikaü doùaü $ yuùmatsaütatisaübhavaþ & saüpràpsyati mahàbhàga % yàvat såryo bhaviùyati // ViP_5,19.28 // parà÷ara uvàca: ity uktvà tadgçhàt kçùõo $ baladevasahàyavàn & nirjagàma muni÷reùñha % màlàkàreõa påjitaþ // ViP_5,19.29 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ekonaviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ràjamàrge tataþ kçùõaþ $ sànulepanabhàjanàm & dadar÷a kubjàm àyàntãü % navayauvanagocaràm // ViP_5,20.1 // tàm àha lalitaü kçùõaþ $ kasyedam anulepanam & bhavatyà nãyate satyaü % vadendãvaralocane // ViP_5,20.2 // sakàmenaiva sà proktà $ sànuràgà hariü prati & pràha sà lalitaü kubjà % taddar÷anabalàtkçtà // ViP_5,20.3 // kànta kasmàn na jànàsi $ kaüsenàbhiniyojitàm & naikavakreti vikhyàtàm % anulepanakarmaõi // ViP_5,20.4 // nànyapiùñaü hi kaüsasya $ prãtaye hy anulepanam & bhavaty aham atãvàsya % prasàdadhanabhàjanam // ViP_5,20.5 // ÷rãkçùõa uvàca: sugandham etad ràjàrhaü $ ruciraü rucirànane & àvayor gàtrasadç÷aü % dãyatàm anulepanam // ViP_5,20.6 // parà÷ara uvàca: ÷rutvaitad àha sà kubjà $ gçhyatàm iti sàdaram & anulepanaü ca dadau % gàtrayogyam athobhayoþ // ViP_5,20.7 // bhakticchedànuliptàïgau $ tatas tau puruùarùabhau & sendracàpau viràjetàü % sitakçùõàv ivàmbudau // ViP_5,20.8 // tatas tàü cibuke ÷aurir $ ullàpanavidhànavit & utpàñya tolayàm àsa % dvyaïgulenàgrapàõinà // ViP_5,20.9 // cakarùa padbhyàü ca tadà $ çjutvaü ke÷avo 'nayat & tataþ sà çjutàü pràptà % yoùitàm abhavad varà // ViP_5,20.10 // vilàsalalitaü pràha $ premagarbhabharàlasam & vastre pragçhya govindaü % vraja gehaü mameti vai // ViP_5,20.11 // D3.5,T2,G2.3 marg., ed. Veïk. ins.: evam uktas tayà ÷aurã $ ràmasyàlokya cànanam // ViP_5,20.11*27:1 // prahasya kubjàü tàm àha $ naikavakràm aninditàm // ViP_5,20.11*27:2 // while G1 ins.: ity uktavantãm àlokya $ prahasan harir abravãt // ViP_5,20.11*28 // àyàsye bhavatãgeham $ iti tàü prahasan hariþ & visasarja jahàsoccai % ràmasyàlokya cànanam // ViP_5,20.12 // bhakticchedànuliptàïgau $ nãlapãtàmbarau ca tau & dhanuþ÷àlàü tato yàtau % citramàlyopa÷obhitau // ViP_5,20.13 // àyogavaü dhanåratnaü $ tàbhyàü pçùñais tu rakùibhiþ & àkhyàte sahasà kçùõo % gçhãtvàpårayad dhanuþ // ViP_5,20.14 // tataþ pårayatà tena $ bhajyamànaü balàd dhanuþ & cakàra sumahà÷abdaü % mathurà yena pårità // ViP_5,20.15 // anuyuktau tatas tau tu $ bhagne dhanuùi rakùibhiþ & rakùisainyaü nikçtyobhau % niùkràntau kàrmukàlayàt // ViP_5,20.16 // akråràgamavçttàntam $ upalabhya tathà dhanuþ & bhagnaü ÷rutvàtha kaüso 'pi % pràha càõåramuùñikau // ViP_5,20.17 // kaüsa uvàca: gopàladàrakau pràptau $ bhavadbhyàü tau mamàgrataþ & mallayuddhe nihantavyau % mama pràõaharau hi tau // ViP_5,20.18 // niyuddhe tadvinà÷ena $ bhavadbhyàü toùito hy aham & dàsyàmy abhimatàn kàmàn % nànyathaitan mahàbalau // ViP_5,20.19 // nyàyato 'nyàyato vàpi $ bhavadbhyàü tau mamàhitau & hantavyau tadvadhàd ràjyaü % sàmànyaü vo bhaviùyati // ViP_5,20.20 // ity àdi÷ya sa tau mallau $ tata÷ càhåya hastipam & provàcoccais tvayà malla- % samàjadvàri ku¤jaraþ // ViP_5,20.21 // sthàpyaþ kuvalayàpãóas $ tena tau gopadàrakau & ghàtanãyau niyuddhàya % raïgadvàram upàgatau // ViP_5,20.22 // tam apy àj¤àpya dçùñvà ca $ ma¤càn sarvàn upàkçtàn & àsannamaraõaþ kaüsaþ % såryodayam udaikùata // ViP_5,20.23 // tataþ samastama¤ceùu $ nàgaraþ sa tadà janaþ & ràjama¤ceùu càråóhàþ % saha bhçtyair mahãbhçtaþ // ViP_5,20.24 // mallaprà÷nikavarga÷ ca $ raïgamadhyasamãpataþ & kçtaþ kaüsena kaüso 'pi % tuïgama¤ce vyavasthitaþ // ViP_5,20.25 // antaþpuràõàü ma¤cà÷ ca $ tathànye parikalpitàþ & anye ca vàramukhyànàm % anye nàgarayoùitàm // ViP_5,20.26 // nandagopàdayo gopà $ ma¤ceùv anyeùv avasthitàþ & akråravasudevau ca % ma¤caprànte vyavasthitau // ViP_5,20.27 // nàgarãyoùitàü madhye $ devakã putragçddhinã & antakàle 'pi putrasya % drakùyàmi ruciraü mukham // ViP_5,20.28 // vàdyamàneùu tåryeùu $ càõåre càtivalgati & hàhàkàrapare loke % àsphoñayati muùñike // ViP_5,20.29 // After 29, B2 l. 4 and 9-10 only.3 l. 5 only,D3,T1,G2.3 ins.; D4 cont. l. 2 only after 20.31A: dçùñvà kuvalayàpãóaü $ ghoradantaü sudàruõam // ViP_5,20.29*29:1 // krãóitvà suciraü kçùõaþ $ karidantapadàntare // ViP_5,20.29*29:2 // dantadvayaü tu jagràha $ karàbhyàü kariõas tadà // ViP_5,20.29*29:3 // jaghàna vàmapàdena $ mastake hastinas tataþ // ViP_5,20.29*29:4 // utpàñya vàmadantaü tu $ dakùiõenaiva pàõinà // ViP_5,20.29*29:5 // tàóayàm àsa yantàraü $ tasyàsãc chatadhà ÷iraþ // ViP_5,20.29*29:6 // dakùiõaü dantam utpàñya $ balabhadro 'pi tatkùaõàt // ViP_5,20.29*29:7 // saroùas tena pàr÷vasthàn $ gajapàlàn apothayat // ViP_5,20.29*29:8 // sa papàta hatas tena $ balabhadreõa lãlayà // ViP_5,20.29*29:9 // sahasràkùeõa vajreõa $ tàóitaþ parvato yathà // ViP_5,20.29*29:10 // After l. 8, ed. Veïk. ins.: tatas tåtplutya vegena $ rauhiõeyo mahàbalaþ // ViP_5,20.29*29A // while D4,T2 ins. after 29, ed. Veïk. ins.: ãùad dhasantau tau vãrau $ balabhadrajanàrdanau // ViP_5,20.29*30:1 // gopaveùadharau bàlau $ raïgadvàram upàgatau // ViP_5,20.29*30:2 // tataþ kuvalayàpãóo $ mahàmàtrapracoditaþ // ViP_5,20.29*30:3 // abhyadhàvata vegena $ hantuü gopakumàrakau // ViP_5,20.29*30:4 // hàhàkàro mahठjaj¤e $ raïgamadhye dvijottama // ViP_5,20.29*30:5 // baladevo 'pi taü dçùñvà $ vacanaü cedam abravãt // ViP_5,20.29*30:6 // hantavyo hi mahàbhàga $ nàgo 'yaü ÷atrucoditaþ // ViP_5,20.29*30:7 // ity uktaþ so 'grajenàtha $ baladevena vai dvija // ViP_5,20.29*30:8 // siühanàdaü tata÷ cakre $ màdhavaþ paravãrahà // ViP_5,20.29*30:9 // kareõa karam àkçùya $ ke÷avaþ ke÷isådanaþ // ViP_5,20.29*30:10 // dantam ekaü samutpàñya $ tàóayàm àsa ku¤jaraþ // ViP_5,20.29*30:11 // utpàñya vàmadantaü tu $ dakùiõenaiva pàõinà // ViP_5,20.29*30:12 // sa papàta mahãpçùñhe $ meru÷çïgam ivàparam // ViP_5,20.29*30:13 // After l. 10 in *30 D4 ins.: ã÷o 'pi sarvajagatàü $ bàlalãlànusàrataþ // ViP_5,20.29*30A // While ed. Veïk. ins. after l. 10: bhràmayàm àsa taü ÷aurir $ airàvatasamaü bale // ViP_5,20.29*30B // hatvà kuvalayàpãóaü $ hastyàrohapracoditam & madàsçganuliptàïgau % gajadantavaràyudhau // ViP_5,20.30 // mçgamadhye yathà simhau $ garvalãlàvalokinau & praviùñau sumahàraïgaü % balabhadrajanàrdanau // ViP_5,20.31 // hàhàkàro mahठjaj¤e $ sarvama¤ceùv anantaram & kçùõo 'yaü balabhadro 'yam % iti lokasya vismayàt // ViP_5,20.32 // so 'yaü yena hatà ghorà $ påtanà sà ni÷àcarã & kùiptaü tu ÷akañaü yena % bhagnau ca yamalàrjunau // ViP_5,20.33 // so 'yaü yaþ kàliyaü nàgaü $ nanartàruhya bàlakaþ & dhçto govardhano yena % saptaràtraü mahàgiriþ // ViP_5,20.34 // ariùño dhenukaþ ke÷ã $ lãlayaiva mahàtmanà & nihatà yena durvçttà % dç÷yatàü so 'yam acyutaþ // ViP_5,20.35 // ayaü càsya mahàbàhur $ balabhadro 'grajo 'grataþ & prayàti lãlayà yoùin- % manonayananandanaþ // ViP_5,20.36 // ayaü sa kathyate pràj¤aiþ $ puràõàrthàvalokibhiþ & gopàlo yàdavaü vaü÷aü % magnam abhyuddhariùyati // ViP_5,20.37 // ayaü sa sarvabhåtasya $ viùõor akhilajanmanaþ & avatãrõo mahãm aü÷o % nånaü bhàraharo bhuvaþ // ViP_5,20.38 // ity evaü varõite paurai $ ràme kçùõe ca tatkùaõàt // ViP_5,20.39ab // M4 ins.: praviùñe nagaram abhyetau $ vi÷valokàvalokitau // ViP_5,20.39ab*31 // uras tatàpa devakyàþ $ snehasnutapayodharam // ViP_5,20.39cd // mahotsavam ivàsàdya $ putrànanavilokanam & yuveva vasudevo 'bhåd % vihàyàbhyàgatàü jaràm // ViP_5,20.40 // vistàritàkùiyugalo $ ràjàntaþpurayoùitaþ & nàgarastrãsamåha÷ ca % draùñuü na viraràma tam // ViP_5,20.41 // B1.3,D6 ins. striyaþ åcuþ, while G1 ins.: evaü tà ràjakanyà÷ ca $ mahiùyaþ purayoùitaþ // ViP_5,20.41*32:1 // agraõyagaõikà÷ caiva $ kanyà nàgarikàþ striyaþ // ViP_5,20.41*32:2 // kaüsàrihçdayàsakta- $ cetanàs tà varastriyaþ // ViP_5,20.41*32:3 // garhayantyo 'tha ràjànam $ bhramantyas taddidçkùayà // ViP_5,20.41*32:4 // icchantyo manasas tasya $ jayety åcur jayaü tataþ // ViP_5,20.41*32:5 // sakhyaþ pa÷yata kçùõasya $ mukham atyaruõekùaõam & gajayuddhakçtàyàsa- % svedàmbukaõikàcitam // ViP_5,20.42 // vikàsi÷aradambhojam $ ava÷yàyajalokùitam & paribhåya sthitaü janma % saphalaü kriyatàü dç÷aþ // ViP_5,20.43 // ÷rãvatsàïkaü mahaddhàma $ bàlasyaitad vilokyatàm & vipakùakùapaõaü vakùo % bhujayugmaü ca bhàmini // ViP_5,20.44 // kiü na pa÷yasi kundendu- $ mçõàladhavalànanam & balabhadram imaü nãla- % paridhànam upàgatam // ViP_5,20.45 // valgatà muùñikenaitac $ càõåreõa tathà sakhi & kriyate balabhadrasya % hàsyam etad vilokyatàm // ViP_5,20.46 // sakhyaþ pa÷yata càõåraü $ niyuddhàrtham ayaü hariþ & samupaiti na santy atra % kiü vçddhà yuktakàriõaþ // ViP_5,20.47 // G1 ins.: na kiücid api jànàti $ yuktàyuktaü mahãpatiþ // ViP_5,20.47*33:1 // balàbalam avij¤àtum $ anenàtra na ÷akyate // ViP_5,20.47*33:2 // kimarthaü mantriõa÷ caite $ mantriõo ràjakarmaõi // ViP_5,20.47*33:3 // kva yauvanonmukhãbhåta- $ sukumàratanur hariþ & kva vajrakañhinàbhoga- % ÷arãro 'yaü mahàsuraþ // ViP_5,20.48 // imau sulalitau raïge $ vartete navayauvanau & daiteyamallà÷ càõåra- % pramukhàs tv atidàruõàþ // ViP_5,20.49 // niyuddhaprà÷nikànàü tu $ mahàn eùa vyatikramaþ & yad bàlabalinor yuddhaü % madhyasthaiþ samupekùyate // ViP_5,20.50 // parà÷ara uvàca: itthaü purastrãlokasya $ vadata÷ càlayan bhuvam // ViP_5,20.51ab // After 51ab, D2 ins.: niruddhaü pràùõikair yuktaü $ ÷rutvà tau ràmake÷avau // ViP_5,20.51ab*34 // vavalga baddhakakùyo 'ntar $ janasya bhagavàn hariþ // ViP_5,20.51cd // balabhadro 'pi càsphoñya $ vavalga lalitaü yadà & pade pade tadà bhåmir % yan na ÷ãrõà tad adbhutam // ViP_5,20.52 // càõåreõa tataþ kçùõo $ yuyudhe 'mitavikramaþ & niyuddhaku÷alo daityo % balabhadreõa muùñikaþ // ViP_5,20.53 // saünipàtàvadhåtais tu $ càõåreõa samaü hariþ & kùepaõair muùñibhi÷ caiva % kãlavajranipàtanaiþ // ViP_5,20.54 // After 54, ø1 ins.: jànubhi÷ cànyanirghàtais $ tathà bàhuvighaññitaiþ // ViP_5,20.54*35 // While D5 ins.: jànubhi÷ cà÷mabhir ghàtaiþ $ ÷irobhir avaghaññitaiþ // ViP_5,20.54*36 // pàdoddhåtaiþ pramçùñai÷ ca $ tayor yuddham abhån mahat // ViP_5,20.55 // a÷astram atighoraü tat $ tayor yuddhaü sudàruõam & balapràõaviniùpàdyaü % samàjotsavasaünidhau // ViP_5,20.56 // yàvad yàvac ca càõåro $ yuyudhe hariõà saha & pràõahànim avàpàgryàü % tàvat tàval lavàl lavam // ViP_5,20.57 // kçùõo 'pi yuyudhe tena $ lãlayaiva jaganmayaþ & khedàc càlayatà kopàn % nija÷ekharakesaram // ViP_5,20.58 // balakùayaü vivçddhiü ca $ dçùñvà càõårakçùõayoþ & vàrayàm àsa tåryàõi % kaüsaþ kopaparàyaõaþ // ViP_5,20.59 // mçdaïgàdiùu tåryeùu $ pratiùiddheùu tatkùaõàt & khe saügatàny avàdyanta % devatåryàõy aneka÷aþ // ViP_5,20.60 // jaya govinda càõåraü $ jahi ke÷ava dànavam & ity antardhànagà devàs % tadocur atiharùitàþ // ViP_5,20.61 // càõåreõa ciraü kàlaü $ krãóitvà madhusådanaþ & utpàñya bhràmayàm àsa % tadvadhàya kçtodyamaþ // ViP_5,20.62 // bhràmayitvà ÷ataguõaü $ daityamallam amitrajit & bhåmàv àsphoñayàm àsa % gagane gatajãvitam // ViP_5,20.63 // bhåmàv àsphoñitas tena $ càõåraþ ÷atadhàvrajat & raktasràvamahàpaïkàü % cakàra sa tadà bhuvam // ViP_5,20.64 // baladevo 'pi tatkàlaü $ muùñikena mahàbalaþ & yuyudhe daityamallena % càõåreõa yathà hariþ // ViP_5,20.65 // so 'py enaü muùñinà mårdhni $ vakùasy àhatya jànunà & pàtayitvà dharàpçùñhe % niùpipeùa gatàyuùam // ViP_5,20.66 // kçùõas to÷alakaü bhåyo $ mallaràjaü mahàbalam & vàmamuùñiprahàreõa % pàtayàm àsa bhåtale // ViP_5,20.67 // càõåre nihate malle $ muùñike vinipàtite & nãte kùayaü to÷alake % sarve mallàþ pradudruvuþ // ViP_5,20.68 // vavalgatus tadà raïge $ kçùõasaükarùaõàv ubhau & samànavayaso gopàn % balàd àkçùya harùitau // ViP_5,20.69 // kaüso 'pi koparaktàkùaþ $ pràhoccair vyàpçtàn naràn & gopàv etau samàjaughàn % niùkràmyetàü balàd itaþ // ViP_5,20.70 // nando 'pi gçhyatàü pàpo $ nigaóair àyasair iha & avçddhàrheõa daõóena % vasudevo 'pi hanyatàm // ViP_5,20.71 // valganti gopàþ kçùõena $ ye ceme sahitàþ puraþ & gàvo hriyantàm eteùàü % yac càsti vasu kiücana // ViP_5,20.72 // evam àj¤àpayànaü tu $ prahasya madhusådanaþ & utplutyàruhya taü ma¤caü % kaüsaü jagràha vegataþ // ViP_5,20.73 // ke÷eùv àkçùya vigalat- $ kirãñam avanãtale & kaüsaü sa pàtayàm àsa % tasyopari papàta ca // ViP_5,20.74 // niþ÷eùajagadàdhàra- $ guruõà patatopari & kçùõena tyàjitaþ pràõàn % ugrasenàtmajo nçpaþ // ViP_5,20.75 // mçtasya ke÷eùu tadà $ gçhãtvà madhusådanaþ & cakarùa dehaü kaüsasya % raïgamadhye mahàbalaþ // ViP_5,20.76 // gauraveõàtimahatà $ parikhà tena kçùyatà & kçtà kaüsasya dehena % vegeneva mahàmbhasaþ // ViP_5,20.77 // kaüse gçhãte kçùõena $ tadbhràtàbhyàgato ruùà & sunàmà balabhadreõa % lãlayaiva nipàtitaþ // ViP_5,20.78 // tato hàhàkçtaü sarvam $ àsãt tad raïgamaõóalam & avaj¤ayà hataü dçùñvà % kçùõena mathure÷varam // ViP_5,20.79 // kçùõo 'pi vasudevasya $ pàdau jagràha satvaraþ & devakyà÷ ca mahàbàhur % baladevasahàyavàn // ViP_5,20.80 // utthàpya vasudevas taü $ devakã ca janàrdanam & smçtajanmoktavacanau % tàv eva praõatau sthitau // ViP_5,20.81 // vasudeva uvàca: prasãda sãdatàü deva $ devànàü varada prabho & tathàvayoþ prasàdena % kçtoddhàra÷ ca ke÷ava // ViP_5,20.82 // àràdhito yad bhagavàn $ avatãrõo gçhe mama & durvçttanidhanàrthàya % tena naþ pàvitaü kulam // ViP_5,20.83 // tvam antaþ sarvabhåtànàü $ sarvabhåteùv avasthitaþ & pravartete samastàtmaüs % tvatto bhåtabhaviùyatã // ViP_5,20.84 // yaj¤ais tvam ijyase nityaü $ sarvadevamayàcyuta & tvam eva yaj¤o yaùñà ca % yaj¤ànàü parame÷varaþ // ViP_5,20.85 // D3,G2, ed. Veïk. ins.: samudbhavaþ samastasya $ jagatas tvaü janàrdana // ViP_5,20.85*37 // sàpahnavaü mama mano $ yad etat tvayi jàyate & devakyà÷ càtmajaprãtyà % tad atyantavióambanà // ViP_5,20.86 // kva kartà sarvabhåtànàm $ anàdinidhano bhavàn & kva me manuùyakasyaiùà % jihvà putreti vakùyati // ViP_5,20.87 // jagad etaj jagannàtha $ saübhåtam akhilaü yataþ & kayà yuktyà vinà màyàü % so 'smattaþ saübhaviùyati // ViP_5,20.88 // yasmin pratiùñhitaü sarvaü $ jagat sthàvarajaïgamam & sa koùñhotsaïga÷ayano % manuùyàj jàyate katham // ViP_5,20.89 // sa tvaü prasãda parame÷vara pàhi vi÷vam $ aü÷àvatàrakaraõair na mamàsi putraþ & àbrahmapàdapam ayaü jagad etad ã÷a % tvatto vimohayasi kiü parame÷varàtman // ViP_5,20.90 // màyàvimohitadç÷à tanayo mameti $ kaüsàd bhayaü kçtam apàstabhayàtitãvram & nãto 'si gokulam ito 'tibhayàkulasya % vçddhiü gato 'si mama nàsti mamatvam ã÷a // ViP_5,20.91 // karmàõi rudramaruda÷vi÷atakratånàü $ sàdhyàni yàni na bhavanti nirãkùitàni & tvaü viùõur ã÷a jagatàm upakàrahetoþ % pràpto 'si naþ parigataü vigato hi mohaþ // ViP_5,20.92 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e viü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: tau samutpannavij¤ànau $ bhagavatkarmadar÷anàt & devakãvasudevau tu % dçùñvà màyàü punar hariþ \ mohàya yaducakrasya # vitatàna sa vaiùõavãm // ViP_5,21.1 // uvàca càmba bhos tàta $ ciràd utkaõñhitena me & bhavantau kaüsabhãtena % dçùñau saükarùaõena ca // ViP_5,21.2 // kurvatàü yàti yaþ kàlo $ màtàpitror apåjanam & tat khaõóam àyuùo vyarthaü % sàdhånàm upajàyate // ViP_5,21.3 // gurudevadvijàtãnàü $ màtàpitro÷ ca påjanam & kurvatàü saphalaü janma % dehinàü tàta jàyate // ViP_5,21.4 // tat kùantavyam idaü sarvam $ atikramakçtaü pitaþ & kaüsapratàpavãryàbhyàm % àvayoþ parava÷yayoþ // ViP_5,21.5 // parà÷ara uvàca: ity uktvàtha praõamyobhau $ yaduvçddhàn anukramàt & yathàvad abhipåjyàtha % cakratuþ pauramànanam // ViP_5,21.6 // kaüsapatnyas tataþ kaüsaü $ parivàrya hataü bhuvi & vilepur màtara÷ càsya % duþkha÷okapariplutàþ // ViP_5,21.7 // bahuprakàram atyarthaü $ pa÷càttàpàturo hariþ & tàþ samà÷vàsayàm àsa % svayam asràvilekùaõaþ // ViP_5,21.8 // ugrasenaü tato bandhàn $ mumoca madhusådanaþ & abhyaùi¤cat tathaivainaü % nijaràjye hatàtmajam // ViP_5,21.9 // ràjye 'bhiùiktaþ kçùõena $ yadusiühaþ sutasya saþ & cakàra pretakàryàõi % ye cànye tatra ghàtitàþ // ViP_5,21.10 // kçtaurdhvadaihikaü cainaü $ siühàsanagataü hariþ & uvàcàj¤àpaya vibho % yat kàryam avi÷aïkitaþ // ViP_5,21.11 // yayàti÷àpàd vaü÷o 'yam $ aràjyàrho 'pi sàmpratam & mayi bhçtye sthite devàn % àj¤àpayatu kiü nçpaiþ // ViP_5,21.12 // parà÷ara uvàca: ity uktvà so 'smarad vàyum $ àjagàma ca tatkùaõàt & uvàca cainaü bhagavàn % ke÷avaþ kàryamànuùaþ // ViP_5,21.13 // gacchendraü bråhi vàyo tvam $ alaü garveõa vàsava & dãyatàm ugrasenàya % sudharmà bhavatà sabhà // ViP_5,21.14 // kçùõo bravãti ràjàrham $ etad ratnam anuttamam & sudharmàkhyà sabhà yuktam % asyàü yadubhir àsitum // ViP_5,21.15 // parà÷ara uvàca: ity uktaþ pavano gatvà $ sarvam àha ÷acãpatim & dadau so 'pi sudharmàkhyàü % sabhàü vàyoþ puraüdaraþ // ViP_5,21.16 // vàyunà càhçtàü divyàü $ sabhàü te yadupuügavàþ & bubhujuþ sarvaratnàóhyàü % govindabhujasaü÷rayàt // ViP_5,21.17 // viditàkhilavij¤ànau $ sarvaj¤ànamayàv api & ÷iùyàcàryakramaü vãrau % khyàpayantau yadåttamau // ViP_5,21.18 // tataþ sàndãpaniü kà÷yam $ avantãpuravàsinam & astràrthaü jagmatur vãrau % baladevajanàrdanau // ViP_5,21.19 // After 19c ed. Veïk. ins.: .... .... $ kçtopanayanakramau // ViP_5,21.19*38:1 // vedàbhyàsakçtaprãtã $ .... .... // ViP_5,21.19*38:2 // tasya ÷iùyatvam abhyetya $ guruvçttiparau hi tau & dar÷ayàü cakratur vãràv % àcàram akhile jane // ViP_5,21.20 // sarahasyaü dhanurvedaü $ sasaügraham adhãyatàm & ahoràtrai÷ catuþùaùñyà % tad adbhutam abhåd dvija // ViP_5,21.21 // sàüdãpanir asaübhàvyaü $ tayoþ karmàtimànuùam & vicintya tau tadà mene % pràptau candradivàkarau // ViP_5,21.22 // After 22, ed. Veïk. ins.: sàïgàü÷ ca caturo vedàn $ sarva÷àstràõi caiva hi // ViP_5,21.22*39 // astragràmam a÷eùaü ca $ proktamàtram avàpya tau & åcatur vriyatàü yà te % dàtavyà gurudakùiõà // ViP_5,21.23 // so 'py atãndriyam àlokya $ tayoþ karma mahàmatiþ & ayàcata mçtaü putraü % prabhàse lavaõàrõave // ViP_5,21.24 // After 24, G2 ins.: tatheti coktvà prayayau $ ràmeõa sahitodadhim // ViP_5,21.24*40 // gçhãtàstrau tatas tau tu $ sàrghapàtro mahodadhiþ & uvàca na mayà putro % hçtaþ sàüdãpaner iti // ViP_5,21.25 // After 521.25a B1 l. 1 only,D3.4, T1,M1 ins.: .... .... $ rathenàgatya càrõavam // ViP_5,21.25*41:1 // dãyatàü sàgara kùipraü $ putraü sàüdãpaner iti // ViP_5,21.25*41:2 // tataþ sa vyathitas tårõaü $ .... .... // ViP_5,21.25*41:3 // daityaþ pa¤cajano nàma $ ÷aïkharåpaþ sa bàlakam & jagràha so 'sti salile % mamaivàsurasådana // ViP_5,21.26 // parà÷ara uvàca: ity ukto 'ntar jalaü gatvà $ hatvà pa¤cajanaü ca tam & kçùõo jagràha tasyàsthi- % prabhavaü ÷aïkham uttamam // ViP_5,21.27 // yasya nàdena daityànàü $ balahànir ajàyata & devànàü vavçdhe tejo % yàty adharma÷ ca saükùayam // ViP_5,21.28 // taü pà¤cajanyam àpårya $ gatvà yamapurãü hariþ & baladeva÷ ca balavठ% jitvà vaivasvataü yamam // ViP_5,21.29 // taü bàlaü yàtanàsaüsthaü $ yathàpårva÷arãriõam & pitre pradattavàn kçùõo % bala÷ ca balinàü varaþ // ViP_5,21.30 // mathuràü ca punaþ pràptàv $ ugrasenena pàlitàm & prahçùñapuruùastrãkàv % ubhau ràmajanàrdanau // ViP_5,21.31 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ekaviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: jaràsaüdhasute kaüsa $ upayeme mahàbalaþ & astiü pràptiü ca maitreya % tayor bhartçhaõaü harim // ViP_5,22.1 // mahàbalaparãvàro $ magadhàdhipatir balã & hantum abhyàyayau kopàj % jaràsaüdhaþ sa yàdavam // ViP_5,22.2 // upetya mathuràü so 'tha $ rurodha magadhe÷varaþ & akùauhiõãbhiþ sainyasya % trayoviü÷atibhir vçtaþ // ViP_5,22.3 // niùkramyàlpaparãvàràv $ ubhau ràmajanàrdanau & yuyudhàte samaü tasya % balinau balisainikaiþ // ViP_5,22.4 // tato ràma÷ ca kçùõa÷ ca $ cakràte matim uttamàm & àyudhànàü puràõànàm % àdàne munisattama // ViP_5,22.5 // anantaraü hareþ ÷àrïgaü $ tåõau càkùayasàyakau & àkà÷àd àgatau vipra % tathà kaumodakã gadà // ViP_5,22.6 // halaü ca balabhadrasya $ gaganàd àgataü jvalat & manasàbhimataü vipra % saunandaü musalaü tathà // ViP_5,22.7 // tato yuddhe paràjitya $ sasainyaü magadhàdhipam & purãü vivi÷atur vãràv % ubhau ràmajanàrdanau // ViP_5,22.8 // jite tasmin sudurvçtte $ jaràsaüdhe mahàmune & jãvamàne gate kçùõas % taü nàmanyata nirjitam // ViP_5,22.9 // punar apy àjagàmàtha $ jaràsaüdho balànvitaþ & jita÷ ca ràmakçùõàbhyàm % apakrànto dvijottama // ViP_5,22.10 // da÷a càùñau ca saügràmàn $ evam atyantadurmadaþ & yadubhir màgadho ràjà % cakre kçùõapurogamaiþ // ViP_5,22.11 // sarveùv eteùu yuddheùu $ yàdavaiþ sa paràjitaþ & apakrànto jaràsaüdhaþ % svalpasainyair balàdhikaþ // ViP_5,22.12 // tad balaü yàdavànàü tair $ ajitaü yad aneka÷aþ & tat tu saünidhimàhàtmyaü % viùõor aü÷asya cakriõaþ // ViP_5,22.13 // manuùyadharma÷ãlasya $ lãlà sà jagataþ pateþ & astràõy anekaråpàõi % yad aràtiùu mu¤cati // ViP_5,22.14 // manasaiva jagatsçùñiü $ saühàraü ca karoti yaþ & tasyàripakùakùapaõe % kiyàn udyamavistaraþ // ViP_5,22.15 // tathàpi ye manuùyàõàü $ dharmàs tadanuvartanam & kurvan balavatà saüdhiü % hãnair yuddhaü karoty asau // ViP_5,22.16 // sàma copapradànaü ca $ tathà bhedaü pradar÷ayan & karoti daõóapàtaü ca % kvacid eva palàyanam // ViP_5,22.17 // manuùyadehinàü ceùñàm $ ity evam anuvartataþ & lãlà jagatpates tasya % chandataþ saüpravartate // ViP_5,22.18 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e dvàviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: gàrgyaü goùñhyàü dvijaü ÷yàlaþ $ ùaõóa ity uktavàn dvija & yadånàü saünidhau sarve % jahasur yàdavàs tataþ // ViP_5,23.1 // tataþ kopasamàviùño $ dakùiõàpatham etya saþ & sutam icchaüs tapas tepe % yaducakrabhayàvaham // ViP_5,23.2 // àràdhayan mahàdevaü $ so 'ya÷cårõam abhakùayat & dadau varaü ca tuùño 'smai % varùe dvàda÷ame haraþ // ViP_5,23.3 // sabhàjayàm àsa ca taü $ yavane÷o hy anàtmajaþ & tadyoùitsaügamàc càsya % putro 'bhåd alisaünibhaþ // ViP_5,23.4 // taü kàlayavanaü nàma $ ràjye sve yavane÷varaþ & abhiùicya vanaü yàto % vajràgrakañhinorasam // ViP_5,23.5 // sa tu vãryamadonmattaþ $ pçthivyàü balino nçpàn & papraccha nàradas tasmai % kathayàm àsa yàdavàn // ViP_5,23.6 // mlecchakoñisahasràõàü $ sahasraiþ so 'bhisaüvçtaþ & gajà÷varathasaüpannai÷ % cakàra paramodyamam // ViP_5,23.7 // prayayau càvyavacchinnaü $ chinnayàno dine dine & yàdavàn prati sàmarùo % maitreya mathuràü purãm // ViP_5,23.8 // kçùõo 'pi cintayàm àsa $ kùapitaü yàdavaü balam & yavanena raõe gamyaü % màgadhasya bhaviùyati // ViP_5,23.9 // màgadhena balaü kùãõaü $ sa kàlayavano balã & hantà tad idam àyàtaü % yadånàü vyasanaü dvidhà // ViP_5,23.10 // tasmàd durgaü kariùyàmi $ yadånàm aridurjayam & striyo 'pi yatra yudhyeyuþ % kiü punar vçùõipuügavàþ // ViP_5,23.11 // mayi matte pramatte và $ supte pravasite tathà & yàdavàbhibhavaü duùñà % mà kurvaüs tv arayo 'dhikàþ // ViP_5,23.12 // iti saücintya govindo $ yojanàni mahodadhim & yayàce dvàda÷a purãü % dvàrakàü tatra nirmame // ViP_5,23.13 // mahodyànàü mahàvapràü $ taóàga÷ata÷obhitàm & pràkàragçhasaübàdhàm % indrasyevàmaràvatãm // ViP_5,23.14 // mathuràvàsino lokàüs $ tatrànãya janàrdanaþ & àsanne kàlayavane % mathuràü ca svayaü yayau // ViP_5,23.15 // bahir àvasite sainye $ mathuràyà niràyudhaþ & nirjagàma sa govindo % dadç÷e yavane÷varam // ViP_5,23.16 // sa j¤àtvà vàsudevaü taü $ bàhupraharaõo nçpaþ & anuyàto mahàyogi- % cetobhiþ pràpyate na yaþ // ViP_5,23.17 // tenànuyàtaþ kçùõo 'pi $ pravive÷a mahàguhàm & yatra ÷ete mahàvãryo % mucukundo nare÷varaþ // ViP_5,23.18 // so 'pi praviùño yavano $ dçùñvà ÷ayyàgataü naram & pàdena tàóayàm àsa % matvà kçùõaü sudurmatiþ // ViP_5,23.19 // ed. Veïk. ins.: utthàya mucukundo 'pi $ dadar÷a yavanaü nçpaþ // ViP_5,23.19*42 // dçùñamàtra÷ ca tenàsau $ jajvàla yavano 'gninà & tatkrodhajena maitreya % bhasmãbhåta÷ ca tatkùaõàt // ViP_5,23.20 // sa hi devàsure yuddhe $ gato jitvà mahàsuràn & nidràrtaþ sumahat kàlaü % nidràü vavre varaü suràn // ViP_5,23.21 // prokta÷ ca devaiþ saüsuptaü $ yas tvàm utthàpayiùyati & dehajenàgninà sadyaþ % sa tu bhasmãbhaviùyati // ViP_5,23.22 // evaü dagdhvà sa taü pàpaü $ dçùñvà ca madhusådanam & kas tvam ity àha so 'py àha % jàto 'haü ÷a÷inaþ kule \ vasudevasya tanayo # yador vaü÷asamudbhavaþ // ViP_5,23.23 // mucukundo 'pi tatràsau $ vçddhagargavaco 'smarat // ViP_5,23.24 // saüsmçtya praõipatyainaü $ sarvaü sarve÷varaü harim & pràha j¤àto bhavàn viùõor % aü÷as tvaü parame÷vara // ViP_5,23.25 // purà gargeõa kathitam $ aùñàviü÷atime yuge & dvàparànte harer janma % yador vaü÷e bhaviùyati // ViP_5,23.26 // sa tvaü pràpto na saüdeho $ martyànàm upakàrakçt // ViP_5,23.27 // tathà hi sumahat tejo $ nàlaü soóhum ahaü tava & tathà hi sajalàmbhoda- % nàdadhãrataraü tava \ vàkyaü namati caivorvã # yuùmatpàdaprapãóità // ViP_5,23.28 // devàsuramahàyuddhe $ daityasainyamahàbhañàþ & na sehur mama tejas te % tvattejo na sahàmy aham // ViP_5,23.29 // D4 ins.: yaþ saüsmarati tasyaitat $ tejas tvàü ÷araõaü gataþ // ViP_5,23.29*43 // saüsàrapatitasyaiko $ jantos tvaü ÷araõaü param & sa prasãda prapannàrti- % hantar hara mamà÷ubham // ViP_5,23.30 // tvaü payonidhayaþ ÷ailàþ $ saritas tvaü vanàni ca & medinã gaganaü vàyur % àpo 'gnis tvaü tathà manaþ // ViP_5,23.31 // buddhir avyàkçtaü pràõàþ $ pràõe÷as tvaü tathà pumàn & puüsaþ parataraü yac ca % vyàpy ajanmavikalpavat // ViP_5,23.32 // ÷abdàdihãnam ajaram $ ameyaü kùayavarjitam & avçddhinà÷aü tad brahma % tvam àdyantavivarjitam // ViP_5,23.33 // tvatto 'maràþ sapitaro $ yakùagandharvakiünaràþ & siddhà÷ càpsarasas tvatto % manuùyàþ pa÷avaþ khagàþ // ViP_5,23.34 // sarãsçpà mçgàþ sarve $ tvattaþ sarve mahãruhàþ // ViP_5,23.35ab // T1 ins.: sthålà madhyàs tathà såkùmàþ $ såkùmàt såkùmatarà÷ ca ye // ViP_5,23.35ab*44 // yac ca bhåtaü bhaviùyac ca $ kiücid atra caràcaram // ViP_5,23.35cd // amårtaü mårtam athavà $ sthålaü såkùmataraü sthitam & tat sarvaü tvaü jagatkartar % nàsti kiücit tvayà vinà // ViP_5,23.36 // mayà saüsàracakre 'smin $ bhramatà bhagavan sadà & tàpatrayàbhibhåtena % na pràptà nirvçtiþ kvacit // ViP_5,23.37 // duþkhàny eva sukhànãti $ mçgatçùõàjalà÷ayà & mayà nàtha gçhãtàni % tàni tàpàya càbhavan // ViP_5,23.38 // ràjyam urvã balaü ko÷o $ mitrapakùas tathàtmajàþ & bhàryà bhçtyajano ye ca % ÷abdàdyà viùayàþ prabho // ViP_5,23.39 // sukhabuddhyà mayà sarvaü $ gçhãtam idam avyaya & pariõàme tad eve÷a % tàpàtmakam abhån mama // ViP_5,23.40 // devalokagatiü pràpto $ nàtha devagaõo 'pi hi & mattaþ sàhàyyakàmo 'bhåc % ÷à÷vatã kutra nirvçtiþ // ViP_5,23.41 // tvàm anàràdhya jagatàü $ sarveùàü prabhavàspadam & ÷à÷vatã pràpyate kena % parame÷vara nirvçtiþ // ViP_5,23.42 // tvanmàyàmåóhamanaso $ janmamçtyujaràdikam & avàpya tàpàn pa÷yanti % pretaràjànanaü naràþ // ViP_5,23.43 // tato nijakriyàsåti- $ narakeùv atidàruõam & pràpnuvanti narà duþkham % asvaråpavidas tava // ViP_5,23.44 // aham atyantaviùayã $ mohitas tava màyayà & mamatvagarvagartàntar % bhramàmi parame÷vara // ViP_5,23.45 // so 'haü tvàü ÷araõam apàram ã÷am ãóyaü $ saüpràptaþ paramapadaü yato na kiücit & saüsàra÷ramaparitàpataptacetà % nirvàõe pariõatadhàmni sàbhilàùaþ // ViP_5,23.46 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e trayoviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: itthaü stutas tadà tena $ mucukundena dhãmatà & pràhe÷aþ sarvabhåtànàm % anàdir bhagavàn hariþ // ViP_5,24.1 // yathàbhivà¤chitàn divyàn $ lokàn gaccha nare÷vara & avyàhataparai÷varyo % matprasàdopabçühitaþ // ViP_5,24.2 // bhuktvà divyàn mahàbhogàn $ bhaviùyasi mahàkule & jàtismaro matprasàdàt % tato mokùam avàpsyasi // ViP_5,24.3 // parà÷ara uvàca: ity uktaþ praõipatye÷aü $ jagatàm acyutaü nçpaþ & guhàmukhàd viniùkràntaþ % dadç÷e so 'lpakàn naràn // ViP_5,24.4 // tataþ kaliyugaü j¤àtvà $ pràptaü taptuü nçpas tapaþ & naranàràyaõasthànaü % prayayau gandhamàdanam // ViP_5,24.5 // kçùõo 'pi ghàtayitvàrim $ upàyena hi tadbalam & jagràha mathuràm etya % hastya÷vasyandanojjvalam // ViP_5,24.6 // ànãya cograsenàya $ dvàravatyàü nyavedayat & paràbhibhavaniþ÷aïkaü % babhåva ca yadoþ kulam // ViP_5,24.7 // baladevo 'pi maitreya $ pra÷àntàkhilavigrahaþ & j¤àtidar÷anasotkaõñhaþ % prayayau nandagokulam // ViP_5,24.8 // tato gopàü÷ ca gopã÷ ca $ yathàpårvam amitrajit & tathaivàbhyavadat premõà % bahumànapuraþsaram // ViP_5,24.9 // kai÷ càpi saüpariùvaktaþ $ kàü÷cic ca pariùasvaje & hàsyaü cakre samaü kai÷cid % gopair gopãjanais tathà // ViP_5,24.10 // priyàõy anekàny avadan $ gopàs tatra halàyudham & gopya÷ ca premakupitàþ % procuþ serùyam athàparàþ // ViP_5,24.11 // gopyaþ papracchur aparà $ nàgarãjanavallabhaþ & kaccid àste sukhaü kçùõa÷ % calatpremalavàtmakaþ // ViP_5,24.12 // asmacceùñàm apahasan $ na kaccit purayoùitàm & saubhàgyamànam adhikaü % karoti kùaõasauhçdaþ // ViP_5,24.13 // kaccit smarati naþ kçùõo $ gãtànugamanaü kalam & apy asau màtaraü draùñuü % sakçd apy àgamiùyati // ViP_5,24.14 // atha và kiü tadàlàpair $ aparà kriyatàü kathà & yasyàsmàbhir vinà tena % vinàsmàkaü bhaviùyati // ViP_5,24.15 // pità màtà tathà bhràtà $ bhartà bandhujana÷ ca kim & na tyaktas tatkçte 'smàbhir % akçtaj¤adhvajo hi saþ // ViP_5,24.16 // D2 ins.: saüde÷aiþ sàmamadhurair $ nàsmàn smarati kutracit // ViP_5,24.16*45 // tathàpi kaccid àlàpam $ ihàgamanasaü÷rayam & karoti kçùõo vaktavyaü % bhavatà ràma nànçtam // ViP_5,24.17 // dàmodaraþ sa govindaþ $ purastrãsaktamànasaþ & apetaprãtir asmàsu % durdar÷aþ pratibhàti naþ // ViP_5,24.18 // parà÷ara uvàca: àmantritaþ sa kçùõeti $ punar dàmodareti ca & ruruduþ sasvaraü gopyo % hariõà hçtacetasaþ // ViP_5,24.19 // saüde÷aiþ sàmamadhuraiþ $ premagarbhair agarvitaiþ & ràmeõà÷vàsità gopyaþ % kçùõasyàtimanoharaiþ // ViP_5,24.20 // gopai÷ ca pårvavad ràmaþ $ parihàsamanoramàþ & kathà÷ cakàra reme ca % saha tair vrajabhåmiùu // ViP_5,24.21 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e caturviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: vane vicaratas tasya $ saha gopair mahàtmanaþ & mànuùachadmaråpasya % ÷eùasya dharaõãbhçtaþ // ViP_5,25.1 // niùpàditorukàryasya $ kàryeõorvãvicàriõaþ & upabhogàrtham atyarthaü % varuõaþ pràha vàruõãm // ViP_5,25.2 // abhãùñà sarvadà yasya $ madire tvaü mahaujasaþ & anantasyopabhogàya % tasya gaccha mude ÷ubhe // ViP_5,25.3 // ity uktà vàruõã tena $ saünidhànam athàkarot & vçndàvanavanotpanna- % kadambatarukoñare // ViP_5,25.4 // vicaran baladevo 'pi $ madiràgandham uttamam & àghràya madiràtarùam % avàpàtha puràtanam // ViP_5,25.5 // tataþ kadambàt sahasà $ madyadhàràü sa làïgalã & patantãü vãkùya maitreya % prayayau paramàü mudam // ViP_5,25.6 // papau ca gopagopãbhiþ $ samaveto mudànvitaþ & pragãyamàno lalitaü % gãtavàdyavi÷àradaiþ // ViP_5,25.7 // sa matto 'tyantagharmàmbhaþ- $ kaõikàmauktikojjvalaþ & àgaccha yamune snàtum % icchàmãty àha vihvalaþ // ViP_5,25.8 // tasya vàcaü nadã sà tu $ mattoktàm avamanya vai & nàjagàma tataþ kruddho % halaü jagràha làïgalã // ViP_5,25.9 // gçhãtvà tàü tañe tena $ cakarùa madavihvalaþ & pàpe nàyàsi nàyàsi % gamyatàm icchayànyataþ // ViP_5,25.10 // sàkçùñà sahasà tena $ màrgaü saütyajya nimnagà & yatràste balabhadro 'sau % plàvayàm àsa tad vanam // ViP_5,25.11 // ÷arãriõã tathopetya $ tràsavihvalalocanà & prasãdety abravãd ràmaü % mu¤ca màü musalàyudha // ViP_5,25.12 // so 'bravãd avajànàsi $ mama ÷auryabale nadi & so 'haü tvàü halapàtena % vineùyàmi sahasradhà // ViP_5,25.13 // parà÷ara uvàca: ity uktayàtisaütràsàt $ tayà nadyà prasàditaþ & bhåbhàge plàvite tasmin % mumoca yamunàü balaþ // ViP_5,25.14 // tataþ snàtasya vai kàntir $ àjagàma mahàtmanaþ & avataüsotpalaü càru % gçhãtvaikaü ca kuõóalam // ViP_5,25.15 // For 14c-15d, ø2 marg. subst.: tato vyamu¤cad yamunàü $ yàcito bhagavàn balaþ // ViP_5,25.15*46:1 // vijagàha jalaü strãbhiþ $ karaura(kariõã)bhir ivebharàñ // ViP_5,25.15*46:2 // kàmaü vihçtya salilàd $ uttãrõàyàsitàmbare // ViP_5,25.15*46:3 // bhåùaõàni mahàrghàõi $ dadau kànti÷ubhàü srajam // ViP_5,25.15*46:4 // varuõaprahitàü càsmai $ màlàm amlànapaïkajàm & samudràbhe tathà vastre % nãle lakùmãr ayacchata // ViP_5,25.16 // kçtàvataüsaþ sa tadà $ càrukuõóalabhåùitaþ & nãlàmbaradharaþ sragvã % ÷u÷ubhe kàntisaüyutaþ // ViP_5,25.17 // itthaü vibhåùito reme $ tatra ràmas tadà vraje & màsadvayena yàta÷ ca % punaþ sa dvàrakàü purãm // ViP_5,25.18 // revatãü nàma tanayàü $ raivatasya mahãpateþ & upayeme balas tasyàü % jaj¤àte ni÷añholmukau // ViP_5,25.19 // For 17-19, ø2 subst.: vasitvà vàsasã nãle $ màlàm àmucyakà¤canãm // ViP_5,25.19*47:1 // reje svalaükçtilipto $ màhendra iva vàraõaþ // ViP_5,25.19*47:2 // adyàpi dç÷yate ràjan $ yamunàkçùñavartmanà // ViP_5,25.19*47:3 // balasyànantavãryasya $ vãryaü såcayatãva hi // ViP_5,25.19*47:4 // evaü sarvà ni÷à yàtà $ ekaiva ramaro ((remire)) vraje // ViP_5,25.19*47:5 // ràmasyàkùiptacittasya $ màdhuryair vrajayoùitàm // ViP_5,25.19*47:6 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e pa¤caviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: bhãùmakaþ kuõóine ràjà $ vidarbhaviùaye 'bhavat & rukmã tasyàbhavat putro % rukmiõã ca varàïganà // ViP_5,26.1 // rukmiõãü cakame kçùõaþ $ sà ca taü càruhàsinã & na dadau yàcate cainàü % rukmã dveùeõa cakriõe // ViP_5,26.2 // dadau ca ÷i÷upàlàya $ jaràsaüdhapracoditaþ & bhãùmako rukmiõà sàrdhaü % rukmiõãm uruvikramaþ // ViP_5,26.3 // vivàhàrthaü tataþ sarve $ jaràsaüdhamukhà nçpàþ & bhãùmakasya purãü jagmuþ % ÷i÷upàlapriyaiùiõaþ // ViP_5,26.4 // kçùõo 'pi balabhadràdyair $ yàdavair bahubhir vçtaþ & prayayau kuõóinaü draùñuü % vivàhaü cedibhåbhçtaþ // ViP_5,26.5 // D3.4, G3 ins.: antaþpraviùñà ràjànaþ $ ÷atravaþ pårvam àgatàþ // ViP_5,26.5*48:1 // iti matvà tathà kçùõo $ bahir và samakalpayat // ViP_5,26.5*48:2 // ÷vobhàvini vivàhe tu $ tàü kanyàü hçtavàn hariþ & vipakùabhàram àsajya % ràmàdyeùv atha bandhuùu // ViP_5,26.6 // tata÷ ca pauõórakaþ ÷rãmàn $ dantavakro vidårathaþ & ÷i÷upàlajaràsaüdha- % ÷àlvàdyà÷ ca mahãbhçtaþ // ViP_5,26.7 // kupitàs te hariü hantuü $ cakrur udyogam uttamam & nirjità÷ ca samàgamya % ràmàdyair yadupuügavaiþ // ViP_5,26.8 // kuõóinaü na pravekùyàmi $ ahatvà yudhi ke÷avam & kçtvà pratij¤àü rukmã ca % hantuü kçùõam abhidrutaþ // ViP_5,26.9 // hatvà balaü sanàgà÷vaü $ pattisyandanasaükulam & nirjitaþ pàtita÷ corvyàü % lãlayaiva sa cakriõà // ViP_5,26.10 // After 10 D6 ins.: hantuü kçtamatiþ kçùõo $ rukmiõaü yuddhadurmadam // ViP_5,26.10*49 // D6 cont.; while D5 ins. after 10: praõamya yàcito brahma $ rukmiõyà bhagavàn hariþ // ViP_5,26.10*50:1 // eka eva mama bhràtà $ na hantavyas tvayàdhunà // ViP_5,26.10*50:2 // krodhaü niyamya deve÷a $ bhràtçbhikùà pradãyatàm // ViP_5,26.10*50:3 // ity ukto 'sau pariùvaktaþ $ kçùõenàkliùñakarmaõà // ViP_5,26.10*50:4 // rukmã bhojakañaü nàma $ puraü kçtvàvasat tadà // ViP_5,26.10*50:5 // nirjitya rukmiõaü samyag $ upayeme sa rukmiõãm & ràkùasena vivàhena % saüpràptàü madhusådanaþ // ViP_5,26.11 // tasyàü jaj¤e 'tha pradyumno $ madanàü÷aþ sa vãryavàn & jahàra ÷ambaro yaü vai % yo jaghàna ca ÷ambaram // ViP_5,26.12 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ùaóviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: ÷ambareõa hçto vãraþ $ pradyumnaþ sa kathaü mune & ÷ambara÷ ca mahàvãryaþ % pradyumnena kathaü hataþ // ViP_5,27.1 // Ed. Veïk. ins.: yas tenàpahçtaþ pårvaü $ sa kathaü vijaghàna tam // ViP_5,27.1*51:1 // etad vistarataþ ÷rotum $ icchàmi sakalaü guro // ViP_5,27.1*51:2 // parà÷ara uvàca: ùaùñhe 'hni jàtamàtraü tu $ pradyumnaü såtikàgçhàt & mamaiùa hanteti mune % hçtavàn kàla÷ambaraþ // ViP_5,27.2 // hçtvà cikùepa caivainaü $ gràhogre lavaõàrõave & kallolajanitàvarte % sughore makaràlaye // ViP_5,27.3 // patitaü tatra caivaiko $ matsyo jagràha bàlakam & na mamàra ca tasyàpi % jañharànaladãpitaþ // ViP_5,27.4 // matsyabandhai÷ ca matsyo 'sau $ matsyair anyaiþ saha dvija & ghàtito 'suravaryàya % ÷ambaràya niveditaþ // ViP_5,27.5 // tasya màyàvatã nàma $ patnã sarvagçhe÷varã & kàrayàm àsa sådànàm % àdhipatyam anindità // ViP_5,27.6 // dàrite matsyajañhare $ dadç÷e sàti÷obhanam & kumàraü manmathataror % dagdhasya prathamàïkuram // ViP_5,27.7 // ko 'yaü katham ayaü matsya- $ jañharaü samupàgataþ & ity evaü kautukàviùñàü % tàü tanvãü pràha nàradaþ // ViP_5,27.8 // ayaü samastajagataþ $ såtisaühàrakarmaõaþ & ÷ambareõa hçto viùõos % tanayaþ såtikàgçhàt // ViP_5,27.9 // kùiptaþ samudre matsyena $ nigãrõas te va÷aü gataþ & nararatnam idaü subhru % visrabdhà paripàlaya // ViP_5,27.10 // parà÷ara uvàca: nàradenaivam uktà sà $ pàlayàm àsa taü ÷i÷um & bàlyàd evàtiràgeõa % råpàti÷ayamohità // ViP_5,27.11 // sa yadà yauvanàbhoga- $ bhåùito 'bhån mahàmune & sàbhilàùà tadà sà tu % babhåva gajagàminã // ViP_5,27.12 // màyàvatã dadau càsmai $ màyàþ sarvà mahàtmane & pradyumnàyànuràgàndhà % tannyastahçdayekùaõà // ViP_5,27.13 // For 5,26.1a-5,27.13b ø2 substitutes: antràntare bhãùmakasya $ dàkùiõyà tasya bhåpateþ // ViP_5,27.13*52:1 // ÷u÷ràva rukmiõãü kçùõaþ $ kanyàü råpeõa vi÷rutàm // ViP_5,27.13*52:2 // sàpi ÷u÷ràva kaüsàriü $ kçùõaü kamalalocanam // ViP_5,27.13*52:3 // abhilàùarasodàraü $ kim apy àste manas tayoþ // ViP_5,27.13*52:4 // bhãùmakasyàtmajo rukmã $ bhuja÷àlã raõotkañaþ // ViP_5,27.13*52:5 // vãro bibharti yaþ spardhàü $ bhuvi bhàrgavabhãùmayoþ // ViP_5,27.13*52:6 // anujàü rukmiõãü dçptaþ $ sa kçùõenàrthitaþ sadà // ViP_5,27.13*52:7 // na dadau kaüsadàso 'yam $ iti dveùàd udàharat // ViP_5,27.13*52:8 // tato jaràsandhagirà $ ÷i÷upàlàya bhåbhuje // ViP_5,27.13*52:9 // tàü dattam udyayau putrãü $ bhãùmakaþ putrasaümate // ViP_5,27.13*52:10 // vasudevas vasuþ putraþ $ ÷i÷upàlo 'tha tatpurãm // ViP_5,27.13*52:11 // kçùõàdibhir vçùõivãrair $ varayàtrànimantritaiþ // ViP_5,27.13*52:12 // dantavakrajaràsandha- $ mukhyai÷ ca saha ràjabhiþ // ViP_5,27.13*52:13 // sa vivàhotsave pràyàd $ bhãùmakeõàbhipåjitaþ // ViP_5,27.13*52:14 // bhavànãpåjitavyagràü $ tatra locanacandrikàm // ViP_5,27.13*52:15 // dadar÷a rukmiõãü kçùõaþ $ kçùõasàràyatekùaõàm // ViP_5,27.13*52:16 // dçùñvà tàm atha vaikuõñhaþ $ sotkaõñhàü manmathàkulaþ // ViP_5,27.13*52:17 // jahàra pa÷yatàü néõàü $ sahasà bhãùmakàtmajàm // ViP_5,27.13*52:18 // na hatvà malinàcàraü $ kçùõaü durnayakàriõam // ViP_5,27.13*52:19 // svapuraü samupeùyàmi $ vãravrataparicyutaþ // ViP_5,27.13*52:20 // ity uktvà ratham àruhya $ vãrair anugato nçpaþ // ViP_5,27.13*52:21 // vàtoddhåtapatàkàgraþ $ sa yayau nàdayan di÷aþ // ViP_5,27.13*52:22 // dåràd àyàntam àlokya $ rathastho rukmiõãsakhaþ // ViP_5,27.13*52:23 // tasthau hariþ paràvçttya $ karõàntàkçùñakàrmukaþ // ViP_5,27.13*52:24 // divyàstravarùiõaþ ÷auric- $ chittvà sarvàyudhàny atha // ViP_5,27.13*52:25 // rukmiõaü tãvranàràcair $ vivyàdha hçdaye nimiþ // ViP_5,27.13*52:26 // mårcchite patite tasmin $ vidrute ràjamaõóale // ViP_5,27.13*52:27 // rarakùa ÷aurir dayayà $ rukmiõàü rukmiõãgirà // ViP_5,27.13*52:28 // yàte dvàravatãü kçùõe $ vinivçtteùu vçùõiùu // ViP_5,27.13*52:29 // kuõóinàkhyaü puraü rukmã $ pravive÷a na lajjayà // ViP_5,27.13*52:30 // pratijayàparityaktaþ $ puraþ saüvidadhe puram // ViP_5,27.13*52:31 // puraü bhojakañaü nàma $ mànabhaïgaü vicintayan // ViP_5,27.13*52:32 // jaya÷riyam ivàdàya $ ÷riyaü mårtyantaràgatàm // ViP_5,27.13*52:33 // kàmas tu vàsudevàü÷o $ dagdhaþ pràkchådramanyunà // ViP_5,27.13*52:34 // dehopapattaye bhåyas $ tam eva pratyapadyata // ViP_5,27.13*52:35 // sa eva xx vaidarbhyàü $ kçùõavãryasamudbhavaþ // ViP_5,27.13*52:36 // pradyumna iti vikhyàtaþ $ arvato navamaþ pituþ // ViP_5,27.13*52:37 // taü ÷ambaraþ kàlaråpã $ hçtvà tokam anirdi÷am // ViP_5,27.13*52:38 // sa viditvàtmanaþ ÷atruü $ pràsyodanvaty agàd gçham // ViP_5,27.13*52:39 // taü nirjagàra balavàn $ mãnaþ so 'py aparaiþ saha // ViP_5,27.13*52:40 // vçto jàlena mahatà $ gçhãto matsyajãvibhiþ // ViP_5,27.13*52:41 // taü ÷ambaràya kaivartà $ upàjahur upàyanam // ViP_5,27.13*52:42 // sådà mahànasaü nãtvà $ vidyan svadhitinà drutam // ViP_5,27.13*52:43 // dçùñvà tad udare bàlaü $ màyàvatyai nyavedayan // ViP_5,27.13*52:44 // nàrado 'kathayat sarvaü $ tasyàþ ÷aïkitacetasaþ // ViP_5,27.13*52:45 // bàlasya tattvam utpattiü $ matsyodaranive÷anam // ViP_5,27.13*52:46 // sà ca kàmasya vai patnã $ ratir nàma ya÷asvinã // ViP_5,27.13*52:47 // patyur nirdagdhadehasya $ dehotpattiü pratãkùitã // ViP_5,27.13*52:48 // niråpità ÷ambareõa $ sà såpaudanasàdhane // ViP_5,27.13*52:49 // kàmadevaü ÷i÷uü buddhvà $ cakre snehaü tadàrbhake // ViP_5,27.13*52:50 // nàtidãrgheõa kàlena $ sa kàrùõã råóhayauvanaþ // ViP_5,27.13*52:51 // janayàm àsa nàrãõàü $ vãkùantãnàü suvibhramam // ViP_5,27.13*52:52 // prasajjantãü tu tàm àha $ sa kàrùõiþ kamalekùaõàm & màtçbhàvàm apàhàya % kim evaü vartase 'nyathà // ViP_5,27.14 // sà càsmai kathayàm àsa $ na putras tvaü mameti vai & tanayaü tvàm ayaü viùõor % hçtavàn kàla÷ambaraþ // ViP_5,27.15 // kùiptaþ samudre matsyasya $ saüpràpto jañharàn mayà & sà tu roditi te màtà % kàntàdyàpy ativatsalà // ViP_5,27.16 // parà÷ara uvàca: ity uktaþ ÷ambaraü yuddhe $ pradyumnaþ sa samàhvayat & krodhàkulãkçtamanà % yuyudhe ca mahàbalaþ // ViP_5,27.17 // hatvà sainyam a÷eùaü tu $ tasya daityasya màdhaviþ & saptamàyà vyatikramya % màyàü saüyuyuje 'ùñamãm // ViP_5,27.18 // tayà jaghàna taü daityaü $ màyayà kàla÷ambaram & utpatya ca tayà sàrdham % àjagàma pitur gçham // ViP_5,27.19 // antaþpure nipatitaü $ màyàvatyà samanvitam & taü dçùñvà kçùõasaükalpà % babhåvuþ kçùõayoùitaþ // ViP_5,27.20 // rukmiõã càvadat premõà $ sàsradçùñir anindità & dhanyàyà khalv ayaü putro % vartate navayauvane // ViP_5,27.21 // asmin vayasi putro me $ pradyumno yadi jãvati & sabhàgyà jananã vatsa % tvayà kàpi vibhåùità // ViP_5,27.22 // athavà yàdç÷aþ sneho $ mama yàdçg vapus tava & harer apatyaü suvyaktaü % bhavàn vatsa bhaviùyati // ViP_5,27.23 // parà÷ara uvàca: etasminn antare pràptaþ $ saha kçùõena nàradaþ & antaþpuracaràü devãü % rukmiõãü pràha harùayan // ViP_5,27.24 // eùa te tanayaþ subhru $ hatvà ÷ambaram àgataþ & hçto yenàbhavad bàlo % bhavatyàþ såtikàgçhàt // ViP_5,27.25 // iyaü màyàvatã bhàryà $ tanayasyàsya te satã & ÷ambarasya na bhàryeyaü % ÷råyatàm atra kàraõam // ViP_5,27.26 // manmathe tu gate nà÷aü $ tadudbhavaparàyaõà & ÷ambaraü mohayàm àsa % màyàråpeõa råpiõã // ViP_5,27.27 // vihàràdyupabhogeùu $ råpaü màyàmayaü ÷ubham & dar÷ayàm àsa daityasya % tasyeyaü madirekùaõà // ViP_5,27.28 // kàmo 'vatãrõaþ putras te $ tasyeyaü dayità ratiþ & vi÷aïkà nàtra kartavyà % snuùeyaü tava ÷obhanà // ViP_5,27.29 // tato harùasamàviùñà $ rukmiõã ke÷avas tathà & nagarã ca samastà sà % sàdhu sàdhv ity abhàùata // ViP_5,27.30 // ciranaùñena putreõa $ saügatàü prekùya rukmiõãm & avàpa vismayaü sarvo % dvàravatyàü janas tadà // ViP_5,27.31 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e saptaviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: càrudeùõaü sudeùõaü ca $ càrudehaü ca vãryavàn & suùeõaü càruguptaü ca % bhadracàruü tathà param // ViP_5,28.1 // càruvindaü sucàruü ca $ càruü ca balinàü varam & rukmiõy ajanayat putràn % kanyàü càrumatãü tathà // ViP_5,28.2 // anyà÷ ca bhàryàþ kçùõasya $ babhåvuþ sapta ÷obhanàþ & kàlindã mitravindà ca % satyà nàgnajitã tathà // ViP_5,28.3 // devã jàmbavatã càpi $ rohiõã kàmaråpiõã & madraràjasutà cànyà % su÷ãlà ÷ãlamaõóanà // ViP_5,28.4 // sàtràjitã satyabhàmà $ lakùmaõà càruhàsinã & ùoóa÷àsan sahasràõi % strãõàm anyàni cakriõaþ // ViP_5,28.5 // D3 ins., G3 ins. after 6ab: pradyumnaþ prathamas teùàü $ sarveùàü rukmiõãsutaþ // ViP_5,28.5*53 // pradyumno 'pi mahàvãryo $ rukmiõas tanayàü ÷ubhàm & svayaüvarasthàü jagràha % sà ca taü tanayaü hareþ // ViP_5,28.6 // tasyàm asyàbhavat putro $ mahàbalaparàkramaþ & aniruddho raõe ruddho % vãryodadhir ariüdamaþ // ViP_5,28.7 // tasyàpi rukmiõaþ pautrãü $ varayàm àsa ke÷avaþ & dauhitràya dadau rukmã % tàü spardhann api ÷auriõà // ViP_5,28.8 // tasyà vivàhe ràmàdyà $ yàdavà hariõà saha // ViP_5,28.9ab // T3, ed. Veïk. ins.: kalyàõàrthaü tataþ sarve $ ye cànye bhåbhçtas tathà // ViP_5,28.9ab*54 // rukmiõo nagaraü jagmur $ nàmnà bhojakañaü dvija // ViP_5,28.9cd // vivàhe tatra nirvçtte $ pràdyumneþ sumahàtmanaþ & kaliïgaràjapramukhà % rukmiõaü vàkyam abruvan // ViP_5,28.10 // anakùaj¤o halã dyåte $ tathàsya vyasanaü mahat & na jayàmo balaü kasmàd % dyåte nainaü mahàdyute // ViP_5,28.11 // parà÷ara uvàca: tatheti tàn àha nçpàn $ rukmã balasamanvitaþ & sabhàyàü saha ràmeõa % cakre dyåtaü ca vai tadà // ViP_5,28.12 // sahasram ekaü niùkàõàü $ rukmiõà vijito balaþ & dvitãye 'pi paõe cànyat % sahasraü rukmiõà jitaþ // ViP_5,28.13 // tato da÷asahasràõi $ niùkàõàü paõam àdade & balabhadro 'jayat tàni % rukmã dyåtavidàü varaþ // ViP_5,28.14 // tato jahàsa svanavat $ kaliïgàdhipatir dvija & dantàn vidar÷ayan måóho % rukmã càha madoddhataþ // ViP_5,28.15 // avidyo 'yaü mayà dyåte $ baladevaþ paràjitaþ & mudhaivàkùàvalepàndho % yo 'vamene 'kùakovidàn // ViP_5,28.16 // dçùñvà kaliïgaràjànaü $ prakà÷ada÷anànanam & rukmiõaü càpi durvàkyaü % kopaü cakre halàyudhaþ // ViP_5,28.17 // tataþ kopaparãtàtmà $ niùkakoñiü halàyudhaþ & glahaü jagràha rukmã ca % tadarthe 'kùàn apàtayat // ViP_5,28.18 // ajayad baladevas taü $ pràhoccais taü jitaü mayà & mayeti rukmã pràhoccair % alãkoktair alaü bala // ViP_5,28.19 // tvayokto 'yaü glahaþ satyaü $ na mayaiùo 'numoditaþ & evaü tvayà ced vijitaü % mayà na vijitaü katham // ViP_5,28.20 // parà÷ara uvàca: athàntarikùe vàg uccaiþ $ pràha gambhãranàdinã & baladevasya taü kopaü % vardhayantã mahàtmanaþ // ViP_5,28.21 // jitaü balena dharmeõa $ rukmiõà bhàùitaü mçùà & anuktvàpi vacaþ kiücit % kçtaü bhavati karmaõà // ViP_5,28.22 // tato balaþ samutthàya $ kopasaüraktalocanaþ & jaghànàùñàpadenaiva % rukmiõaü sa mahàbalaþ // ViP_5,28.23 // kaliïgaràjaü càdàya $ visphurantaü balàd balaþ & babha¤ja dantàn kupito % yaiþ prakà÷aü jahàsa saþ // ViP_5,28.24 // àkçùya ca mahàstambhaü $ jàtaråpamayaü balaþ & jaghàna ye 'nye tatpakùàþ % bhåbhçtaþ kupito balaþ // ViP_5,28.25 // tato hàhàkçtaü sarvaü $ palàyanaparaü dvija & tad ràjamaõóalaü sarvaü % babhåva kupite bale // ViP_5,28.26 // balena nihataü ÷rutvà $ rukmiõaü madhusådanaþ & novàca kiücin maitreya % rukmiõãbalayor bhayàt // ViP_5,28.27 // tato 'niruddham àdàya $ kçtodvàhaü dvijottama & dvàrakàm àjagàmàtha % yaducakraü sa ke÷avaþ // ViP_5,28.28 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e 'ùñàviü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: dvàravatyàü tataþ ÷auriü $ ÷akras tribhuvane÷varaþ & àjagàmàtha maitreya % mattairàvatapçùñhagaþ // ViP_5,29.1 // pravi÷ya dvàrakàü so 'tha $ sametya hariõà tataþ & kathayàm àsa daityasya % narakasya viceùñitam // ViP_5,29.2 // tvayà nàthena devànàü $ manuùyatve 'pi tiùñhatà & pra÷amaü sarvaduþkhàni % nãtàni madhusådana // ViP_5,29.3 // tapasvijananà÷àya $ so 'riùño dhenukas tathà & pravçtto yas tathà ke÷ã % te sarve nihatàs tvayà // ViP_5,29.4 // kaüsaþ kuvalayàpãóaþ $ påtanà bàlaghàtinã & nà÷aü nãtàs tvayà sarve % ye 'nye jagadupadravàþ // ViP_5,29.5 // yuùmaddordaõóasadbuddhi- $ paritràte jagattraye & yajviyaj¤àü÷asaüpràptyà % tçptiü yànti divaukasaþ // ViP_5,29.6 // so 'haü sàmpratam àyàto $ yannimittaü janàrdana & tac chrutvà tatpratãkàra- % prayatnaü kartum arhasi // ViP_5,29.7 // bhaumo 'yaü narako nàma $ pràgjyotiùapure÷varaþ & karoti sarvabhåtànàm % upaghàtam ariüdama // ViP_5,29.8 // devasiddhàsuràdãnàü $ nçpàõàü ca janàrdana & hçtvà hi so 'suraþ kanyà % rurodha nijamandire // ViP_5,29.9 // chatraü yat salilasràvi $ taj jahàra pracetasaþ & mandarasya tathà ÷çïgaü % hçtavàn maõiparvatam // ViP_5,29.10 // amçtasràviõã divye $ manmàtuþ kçùõa kuõóale & jahàra so 'suro 'dityà % và¤chaty airàvataü gajam // ViP_5,29.11 // durnãtam etad govinda $ mayà tasya tavoditam & yad atra pratikartavyaü % tat svayaü parimç÷yatàm // ViP_5,29.12 // parà÷ara uvàca: iti ÷rutvà smitaü kçtvà $ bhagavàn devakãsutaþ & gçhãtvà vàsavaü haste % samuttasthau varàsanàt // ViP_5,29.13 // ø1,D2.5 ins.: cintayàm àsa ca vibhur $ manasà pannagà÷anam // ViP_5,29.13*55 // saücintitam upàruhya $ garuóaü gaganecaram & satyabhàmàü samàropya % yayau pràgjyotiùaü puram // ViP_5,29.14 // àruhyairàvataü nàgaü $ ÷akro 'pi tridi÷àlayam & tato jagàma maitreya % pa÷yatàü dvàrakaukasàm // ViP_5,29.15 // pràgjyotiùapurasyàsãt $ samantàc chatayojanam & àcità mauravaiþ pà÷aiþ % kùuràntair bhår dvijottama // ViP_5,29.16 // tàü÷ ciccheda hariþ pà÷àn $ kùiptvà cakraü sudar÷anam & tato muruþ samuttasthau % taü jaghàna ca ke÷avaþ // ViP_5,29.17 // muros tu tanayàn sapta $ sahasràüs tàüs tato hariþ & cakradhàràgninirdagdhàü÷ % cakàra ÷alabhàn iva // ViP_5,29.18 // hatvà muruü hayagrãvaü $ tathà pa¤cajanaü dvija & pràgjyotiùapuraü dhãmàüs % tvaràvàn samupàdravat // ViP_5,29.19 // narakeõàsya tatràbhån $ mahàsainyena saüyugaþ & kçùõasya yatra govindo % jaghne daityàn sahasra÷aþ // ViP_5,29.20 // ÷astràstravarùaü mu¤cantaü $ taü bhaumaü narakaü balã & kùiptvà cakraü dvidhà cakre % cakrã daiteyacakrahà // ViP_5,29.21 // hate tu narake bhåmir $ gçhãtvàditikuõóale & upatasthe jagannàthaü % vàkyaü cedam athàbravãt // ViP_5,29.22 // yadàham uddhçtà nàtha $ tvayà såkaramårtinà & tvatspar÷asaübhavaþ putras % tadàyaü mayy ajàyata // ViP_5,29.23 // so 'yaü tvayaiva datto me $ tvayaiva vinipàtitaþ & gçhàõa kuõóale ceme % pàlayàsya ca saütatim // ViP_5,29.24 // bhàràvataraõàrthàya $ mamaiva bhagavàn imam & aü÷ena lokam àyàtaþ % prasàdasumukhaþ prabho // ViP_5,29.25 // tvaü kartà ca vikartà ca $ saühartà prabhavo 'pyayaþ & jagatàü tvaü jagadråpaþ % ståyate 'cyuta kiü tava // ViP_5,29.26 // vyàpã vyàpyaþ kriyà kartà $ kàryaü ca bhagavàn yadà & sarvabhåtàtmabhåtasya % ståyate tava kiü tadà // ViP_5,29.27 // paramàtmà tvam àtmà ca $ bhåtàtmà càvyayo bhavàn & yadà tadà stutir nàsti % kimarthà te pravartate // ViP_5,29.28 // prasãda sarvabhåtàtman $ narakeõa kçtaü hi yat & tat kùamyatàm adoùàya % tvatsutaþ sa nipàtitaþ // ViP_5,29.29 // parà÷ara uvàca: tatheti coktvà dharaõãü $ bhagavàn bhåtabhàvanaþ & ratnàni narakàvàsàj % jagràha munisattama // ViP_5,29.30 // kanyàpure sa kanyànàü $ ùoóa÷àtulavikramaþ & ÷atàdhikàni dadç÷e % sahasràõi mahàmune // ViP_5,29.31 // caturdaüùñràn gajàü÷ cogràn $ ùañsahasràn sa dçùñavàn & kàmbojànàü tathà÷vànàü % niyutàny ekaviü÷atim // ViP_5,29.32 // kanyàs tà÷ ca tathà nàgàüs $ tàü÷ cà÷vàn dvàrakàü purãm & preùayàm àsa govindaþ % sadyo narakakiükaraiþ // ViP_5,29.33 // dadç÷e vàruõaü chatraü $ tathaiva maõiparvatam & àropayàm àsa harir % garuóe patage÷vare // ViP_5,29.34 // àruhya ca svayaü kçùõaþ $ satyabhàmàsahàyavàn & adityàþ kuõóale dàtuü % jagàma tridivàlayam // ViP_5,29.35 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ekonatriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: garuóo vàruõaü chatraü $ tathaiva maõiparvatam & sabhàryaü ca hçùãke÷aü % lãlayaiva vahan yayau // ViP_5,30.1 // tataþ ÷aïkham upàdhmàsãt $ svargadvàragato hariþ & upatasthus tato devàþ % sàrghyapàtrà janàrdanam // ViP_5,30.2 // sa devair arcitaþ kçùõo $ devamàtur nive÷anam & sitàbhra÷ikharàkàraü % pravi÷ya dadç÷e 'ditim // ViP_5,30.3 // sa tàü praõamya ÷akreõa $ saha te kuõóalottame & dadau narakanà÷aü ca % ÷a÷aüsàsyai janàrdanaþ // ViP_5,30.4 // tataþ prãtà jaganmàtà $ dhàtàraü jagatàü harim & tuùñàvàditir avyagrà % kçtvà tatpravaõaü manaþ // ViP_5,30.5 // aditir uvàca: namas te puõóarãkàkùa $ bhaktànàm abhayaükara & sanàtanàtman sarvàtman % bhåtàtman bhåtabhàvana // ViP_5,30.6 // praõetà manaso buddher $ indriyàõàü guõàtmaka & triguõàtãta nirdvandva % ÷uddha sarvahçdisthita // ViP_5,30.7 // sitadãrghàdiniþ÷eùa- $ kalpanàparivarjita & janmàdibhir asaüspçùña % svapnàdiparivarjita // ViP_5,30.8 // saüdhyà ràtrir aho bhåmir $ gaganaü vàyur ambu ca & hutà÷ano mano buddhir % bhåtàdis tvaü tathàcyuta // ViP_5,30.9 // sçùñisthitivinà÷ànàü $ kartà kartçpatir bhavàn & brahmaviùõu÷ivàkhyàbhir % àtmamårtibhir ã÷vara // ViP_5,30.10 // devà yakùàs tathà daityà $ ràkùasàþ siddhapannagàþ & kåùmàõóà÷ ca pi÷àcà÷ ca % gandharvà manujàs tathà // ViP_5,30.11 // pa÷avo mçgàþ pataügà÷ ca $ tathaiva ca sarãsçpàþ // ViP_5,30.12ab // for 12ab ø2,D7 subst.: pa÷ava uragà mãnà $ mçgà÷ ca vanajàtayaþ // ViP_5,30.12ab*56:1 // kãñà÷ caiva pataïgà÷ ca $ tathaiva ca sarãsçpàþ // ViP_5,30.12ab*56:2 // vçkùagulmalatàvallã- $ samastatçõajàtayaþ // ViP_5,30.12cd // sthålà madhyàs tathà såkùmàþ $ såkùmàt såkùmatarà÷ ca ye & dehabhedà bhavàn sarve % ye kecit pudgalà÷rayàþ // ViP_5,30.13 // màyà taveyam aj¤àta- $ paramàrthàtimohinã & anàtmany àtmavij¤ànaü % yayà måóho nirudhyate // ViP_5,30.14 // V ins.: asve svam iti bhàvo 'tra $ yat puüsàm upajàyate // ViP_5,30.14*57 // ahaü mameti bhàvo 'tra $ yat puüsàm abhijàyate & saüsàramàtur màyàyàs % tavaitan nàtha ceùñitam // ViP_5,30.15 // yaiþ svadharmaparair nàtha $ narair àràdhito bhavàn & te taranty akhilàm etàü % màyàm àtmavimuktaye // ViP_5,30.16 // brahmàdyàþ sakalà devà $ manuùyàþ pa÷avas tathà & viùõumàyàmahàvarta- % mohàndhatamasà vçtàþ // ViP_5,30.17 // àràdhya tvàm abhãpsante $ kàmàn àtmabhavakùayam & yad ete puruùà màyà % saiveyaü bhagavaüs tava // ViP_5,30.18 // mayà tvaü putrakàminyà $ vairipakùakùayàya ca & àràdhito na mokùàya % màyàvilasitaü hi tat // ViP_5,30.19 // kaupãnàcchàdanapràyà $ và¤chà kalpadrumàd api & jàyate yad apuõyànàü % so 'paràdhaþ svadoùajaþ // ViP_5,30.20 // tat prasãdàkhilajagan- $ màyàmohakaràvyaya & aj¤ànaü j¤ànasadbhàva- % bhåtaü bhåte÷a nà÷aya // ViP_5,30.21 // namas te cakrahastàya $ ÷àrïgahastàya te namaþ & gadàhastàya te viùõo % ÷aïkhahastàya te namaþ // ViP_5,30.22 // etat pa÷yàmi te råpaü $ sthålacihnopalakùitam & na jànàmi paraü yat te % prasãda parame÷vara // ViP_5,30.23 // parà÷ara uvàca: adityaivaü stuto viùõuþ $ prahasyàha suràraõim & màtà devi tvam asmàkaü % prasãda varadà bhava // ViP_5,30.24 // aditir uvàca: evam astu yathecchà te $ tvam a÷eùaiþ suràsuraiþ & ajeyaþ puruùavyàghra % martyaloke bhaviùyasi // ViP_5,30.25 // parà÷ara uvàca: tato 'nantaram evàsya $ ÷akràõãsahitàditim & satyabhàmà praõamyàha % prasãdeti punaþ punaþ // ViP_5,30.26 // aditir uvàca: matprasàdàn na te subhru $ jarà vairåpyam eva ca & bhaviùyaty anavadyàïgã % sarvakàlaü bhaviùyasi // ViP_5,30.27 // parà÷ara uvàca: adityà tu kçtànuj¤o $ devaràjo janàrdanam & yathàvat påjayàm àsa % bahumànapuraþsaram // ViP_5,30.28 // D3.4,T1,G2, ed. Veïk. ins.: ÷acã ca satyabhàmàyai $ pàrijàtasya puùpakam // ViP_5,30.28*58:1 // na dadau mànuùãü matvà $ svayaü puùpair alaükçtà // ViP_5,30.28*58:2 // tato dadar÷a kçùõo 'pi $ satyabhàmàsahàyavàn & devodyànàni hçdyàni % nandanàdãni sattama // ViP_5,30.29 // dadar÷a ca sugandhàóhyaü $ ma¤jarãpuùpadhàriõam & ÷aityàhlàdakaraü tàmra- % bàlapallava÷obhitam // ViP_5,30.30 // mathyamàne 'mçte jàtaü $ jàtaråpopamatvacam & pàrijàtaü jagannàthaþ % ke÷avaþ ke÷isådanaþ // ViP_5,30.31 // T3, ed. Veïk. ins.: tutoùa paramaprãtyà $ taruràjam anuttamam // ViP_5,30.31*59 // taü dçùñvà pràha govindaü $ satyabhàmà dvijottama & kasmàn na dvàrakàm eùa % nãyate kçùõa pàdapaþ // ViP_5,30.32 // yadi te tad vacaþ satyaü $ satyàtyarthaü priyeti me & madgehaniùkuñàrthàya % tad ayaü nãyatàü taruþ // ViP_5,30.33 // na me jàmbavatã tàdçg $ abhãùñà na ca rukmiõã & satye yathà tvam ity uktaü % tvayà kçùõàsakçt priyam // ViP_5,30.34 // satyaü tad yadi govinda $ nopacàrakçtaü tava & tad astu pàrijàto 'yaü % mama gehavibhåùaõam // ViP_5,30.35 // bibhratã pàrijàtasya $ ke÷apakùeõa ma¤jarãm & sapatnãnàm ahaü madhye % ÷obheyam iti kàmaye // ViP_5,30.36 // G1 ins.: tathà xxx kà bhåtvà $ ratim utpàdayàmi te // ViP_5,30.36*60:1 // rugmiõãprabhçtibhyas te $ devãbhya÷ càtisundarã // ViP_5,30.36*60:2 // etena pàrijàtena $ bhavàmi tava karmaõà // ViP_5,30.36*60:3 // yathàhaü màdhava vibho $ tathà màm adhikàü kuru // ViP_5,30.36*60:4 // parà÷ara uvàca: ity uktaþ sa prahasyainàü $ pàrijàtaü garutmati & àropayàm àsa haris % tam åcur vanarakùiõaþ // ViP_5,30.37 // bho ÷acã devaràjasya $ mahiùã tatparigraham & pàrijàtaü na govinda % hartum arhasi pàdapam // ViP_5,30.38 // ed. Veïk. ins.: utpanno devaràjàya $ dattaþ so 'pi dadau punaþ // ViP_5,30.38*61:1 // mahiùyai sumahàbhàga $ devyai ÷acyai kutåhalàt // ViP_5,30.38*61:2 // ÷acãvibhåùaõàrthàya $ devair amçtamanthane & utpàdito 'yaü na kùemã % gçhãtvainaü gamiùyasi // ViP_5,30.39 // devaràjo mukhaprekùo $ yasyàs tasyàþ parigraham & mauóhyàt pràrthayase kùemã % gçhãtvainaü hi ko vrajet // ViP_5,30.40 // ava÷yam asya devendro $ niùkçtiü kçùõa yàsyati & vajrodyatakaraü ÷akram % anuyàsyanti càmaràþ // ViP_5,30.41 // tad alaü sakalair devair $ vigraheõa tavàcyuta & vipàkakañu yat karma % tan na ÷aüsanti paõóitàþ // ViP_5,30.42 // parà÷ara uvàca: ity ukte tair uvàcaitàn $ satyabhàmàtikopinã & kà ÷acã pàrijàtasya % ko và ÷akraþ suràdhipaþ // ViP_5,30.43 // sàmànyaþ sarvalokànàü $ yady eùo 'mçtamanthane & samutpannaþ suràþ kasmàd % eko gçhõàti vàsavaþ // ViP_5,30.44 // yathà sudhà yathaivendur $ yathà ÷rãr vanarakùiõaþ & sàmànyaþ sarvalokasya % pàrijàtas tathà drumaþ // ViP_5,30.45 // bhartçbàhumahàgarvàd $ ruõaddhy enam atho ÷acã & tat kathyatàm alaü kùàntyà % satyà hàrayati drumam // ViP_5,30.46 // kathyatàü ca drutaü gatvà $ paulomyà vacanaü mama & satyabhàmà vadaty etad % iti garvoddhatàkùaram // ViP_5,30.47 // yadi tvaü dayità bhartur $ yadi va÷yaþ patis tava & madbhartur harato vçkùaü % tat kàraya nivàraõam // ViP_5,30.48 // jànàmi te patiü ÷akraü $ jànàmi trida÷e÷varam & pàrijàtaü tathàpy enaü % mànuùã hàrayàmi te // ViP_5,30.49 // parà÷ara uvàca: ity uktà rakùiõo gatvà $ ÷acyà åcur yathoditam & ÷acã cotsàhayàm àsa % trida÷àdhipatiü patim // ViP_5,30.50 // tataþ samastadevànàü $ sainyaiþ parivçto harim & prayayau pàrijàtàrtham % indro yodhayituü dvija // ViP_5,30.51 // tataþ parighanistriü÷a- $ gadà÷ålavaràyudhàþ & babhåvus trida÷àþ sajjàþ % ÷akre vajrakare sthite // ViP_5,30.52 // tato nirãkùya govindo $ nàgaràjopari sthitam & ÷akraü devaparãvàraü % yuddhàya samupasthitam // ViP_5,30.53 // cakàra ÷aïkhanirghoùaü $ di÷aþ ÷abdena pårayan & mumoca ca ÷aravràtaü % sahasràyutasaümitam // ViP_5,30.54 // tato di÷o nabha÷ caiva $ dçùñvà ÷ara÷atàcitam & mumucus trida÷àþ sarve % astra÷astràõy aneka÷aþ // ViP_5,30.55 // ekaikaü ÷astram astraü ca $ devair muktaü sahasradhà & ciccheda lãlayaive÷o % jagatàü madhusådanaþ // ViP_5,30.56 // pà÷aü salilaràjasya $ samàkçùyoragà÷anaþ & cakàra khaõóa÷a÷ ca¤cvà % bàlapannagadehavat // ViP_5,30.57 // yamena prahitaü daõóaü $ gadàvikùepakhaõóitam & pçthivyàü pàtayàm àsa % bhagavàn devakãsutaþ // ViP_5,30.58 // ÷ibikàü ca dhane÷asya $ cakreõa tila÷o vibhuþ & cakàra ÷aurir arkaü ca % dçùñidçùñaü hataujasam // ViP_5,30.59 // nãto 'gniþ ÷ata÷o bàõair $ dràvità vasavo di÷aþ & cakravicchinna÷ålàgrà % rudrà bhuvi nipàtitàþ // ViP_5,30.60 // sàdhyà vi÷ve ca maruto $ gandharvà÷ caiva sàyakaiþ & ÷àrïgeõa preritair astà % vyomni ÷àlmalitålavat // ViP_5,30.61 // garutmàn api vaktreõa $ pakùàbhyàü nakharàïkuraiþ & bhakùayaüs tàóayan devàn % dàrayaü÷ ca cacàra vai // ViP_5,30.62 // tataþ ÷arasahasreõa $ devendramadhusådanau & parasparaü vavarùàte % dhàràbhir iva toyadau // ViP_5,30.63 // airàvatena garuóo $ yuyudhe tatra saükule & devaiþ samastair yuyudhe % ÷akreõa ca janàrdanaþ // ViP_5,30.64 // chinneùv a÷eùabàõeùu $ ÷astreùv astreùu ca tvaran & jagràha vàsavo vajraü % kçùõa÷ cakraü sudar÷anam // ViP_5,30.65 // tato hàhàkçtaü sarvaü $ trailokyaü dvijasattama & vajracakradharau dçùñvà % devaràjajanàrdanau // ViP_5,30.66 // kùiptaü vajram athendreõa $ jagràha bhagavàn hariþ & na mumoca tathà cakraü % ÷akraü tiùñheti càbravãt // ViP_5,30.67 // praõaùñavajraü devendraü $ garuóakùatavàhanam & satyabhàmàbravãd vãraü % palàyanaparàyaõam // ViP_5,30.68 // trailokye÷vara no yuktaü $ ÷acãbhartuþ palàyanam & pàrijàtasragàbhogà % tvàm upasthàsyate ÷acã // ViP_5,30.69 // kãdç÷aü devaràjyaü te $ pàrijàtasragujjvalàm & apa÷yato yathà pårvaü % praõayàbhyàgatàü ÷acãm // ViP_5,30.70 // alaü ÷akra prayàtena $ na vrãóàü gantum arhasi & nãyatàü pàrijàto 'yaü % devàþ santu gatavyathàþ // ViP_5,30.71 // patigarvàvalepena $ bahumànapuraþsaram & na dadar÷a gçhàyàtàm % upacàreõa màü ÷acã // ViP_5,30.72 // strãtvàd agurucittàhaü $ svabhartç÷làghanàparà & tataþ kçtavatã ÷akra % bhavatà saha vigraham // ViP_5,30.73 // tad alaü pàrijàtena $ parasvena hçtena naþ & råpeõa garvità sà tu % bhartrà strã kà na garvità // ViP_5,30.74 // parà÷ara uvàca: ity ukto vai nivavçte $ devaràjas tayà dvija & pràha cainàm alaü caõói % sakhi khedàtivistaraiþ // ViP_5,30.75 // na càpi sargasaühàra- $ sthitikartàkhilasya yaþ & jitasya tena me vrãóà % jàyate vi÷varåpiõà // ViP_5,30.76 // yasmi¤ jagat sakalam etad anàdimadhye $ yasmàd yata÷ ca na bhaviùyati sarvabhåtàt & tenodbhavapralayapàlanakàraõena % vrãóà kathaü bhavati devi niràkçtasya // ViP_5,30.77 // sakalabhuvanasåtir mårtir asyàõusåkùmà $ viditasakalavedyair j¤àyate yasya nànyaiþ & tam ajam akçtam ã÷aü ÷à÷vataü svecchayainaü % jagadupakçtimartyaü ko vijetuü samarthaþ // ViP_5,30.78 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e triü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: saüstuto bhagavàn itthaü $ devaràjena ke÷avaþ & prahasya bhàvagambhãram % uvàcendraü dvijottama // ViP_5,31.1 // bhagavàn uvàca: devaràjo bhavàn indro $ vayaü martyà jagatpate & kùantavyaü bhavataivaitad % aparàdhakçtaü mama // ViP_5,31.2 // pàrijàtataru÷ càyaü $ nãyatàm ucitàspadam & gçhãto 'yaü mayà ÷akra % satyàvacanakàraõàt // ViP_5,31.3 // vajraü cedaü gçhàõa tvaü $ yad grastaü prahitaü tvayà & tavaivaitat praharaõaü % ÷akra vairividàraõam // ViP_5,31.4 // ÷akra uvàca: vimohayasi màm ã÷a $ martyo 'ham iti kiü vadan & jànãmas tvàü bhagavato % na tu såkùmavido vayam // ViP_5,31.5 // yo 'si so 'si jagattràõa- $ pravçttau nàtha saüsthitaþ & jagataþ ÷alyaniùkarùaü % karoùy asurasådana // ViP_5,31.6 // nãyatàü pàrijàto 'yaü $ kçùõa dvàravatãü purãm & martyaloke tvayà mukte % nàyaü saüsthàsyate bhuvi // ViP_5,31.7 // D3.4,T,G1.3,M3,ed. Veïk. ins.: devadeva jagannàtha $ kçùõa viùõo mahàbhuja // ViP_5,31.7*62:1 // ÷aïkhacakragadàpàõe $ ÷àrïgàsidhara màdhava // ViP_5,31.7*62:2 // parà÷ara uvàca: tathety uktvà ca devendram $ àjagàma bhuvaü hariþ & prasaktaiþ siddhagandharvaiþ % ståyamànaþ surarùibhiþ // ViP_5,31.8 // D5 ins. after 7, whereas ø2,D7 ins. after 8: àgamiùyati deve÷a $ svayam eva triviùñapam // ViP_5,31.8*63 // tataþ ÷aïkham upàdhmàya $ dvàrakopari saüsthitaþ & harùam utpàdayàm àsa % dvàrakàvàsinàü dvija // ViP_5,31.9 // avatãryàtha garuóàt $ satyabhàmàsahàyavàn & niùkuñe sthàpayàm àsa % pàrijàtaü mahàtarum // ViP_5,31.10 // yam abhyetya janaþ sarvo $ jàtiü smarati paurvikãm & vàsyate yasya puùpottha- % gandhenorvã triyojanam // ViP_5,31.11 // tatas te yàdavàþ sarve $ dehabandhàn amànuùàn & dadç÷uþ pàdape tasmin % kurvato mukhadar÷anam // ViP_5,31.12 // kiükaraiþ samupànãtaü $ hastya÷vàdi tato dhanam & striya÷ ca kçùõo jagràha % narakasya parigrahàn // ViP_5,31.13 // D3.4,T1,G2-3,ed. ins. after 13ab: vibhajya pradadau kçùõo $ bàndhavànàü mahàmatiþ // ViP_5,31.13*64 // tataþ kàle ÷ubhe pràpte $ upayeme janàrdanaþ & tàþ kanyà narakeõàsan % sarvato yàþ samàhçtàþ // ViP_5,31.14 // ekasminn eva govindaþ $ kàle tàsàü mahàmune & jagràha vidhivat pàõãn % pçthaggeheùu dharmataþ // ViP_5,31.15 // ùoóa÷astrãsahasràõi $ ÷atam ekaü tathàdhikam & tàvanti cakre råpàõi % bhagavàn madhusådanaþ // ViP_5,31.16 // ekaika÷yena tàþ kanyà $ menire madhusådanaþ & mamaiva pàõigrahaõaü % bhagavàn kçtavàn iti // ViP_5,31.17 // ni÷àsu ca jagatsraùñà $ tàsàü geheùu ke÷avaþ & uvàsa vipra sarvàsàü % vi÷varåpadharo hariþ // ViP_5,31.18 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ekatriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: pradyumnàdyà hareþ putrà $ rukmiõyàþ kathitàs tava & bhànuü bhaimarikaü caiva % satyabhàmà vyajàyata // ViP_5,32.1 // dãptimantaþ prayakùàdyà $ rohiõyàs tanayà hareþ & babhåvur jàmbavatyàü ca % sàmbàdyà bàhu÷àlinaþ // ViP_5,32.2 // tanayà bhadravindàdyà $ nàgnajityàü mahàbalàþ & saügràmajitpradhànàs tu % ÷aibyàyà÷ càbhavan sutàþ // ViP_5,32.3 // vçkàdyà÷ ca sutà màdryàü $ gàtravatpramukhàn sutàn & avàpa lakùmaõà putràþ % kàlindyà÷ ca ÷rutàdayaþ // ViP_5,32.4 // anyàsàü caiva bhàryàõàü $ samutpannàni cakriõaþ & aùñàyutàni putràõàü % sahasràõàü ÷ataü tathà // ViP_5,32.5 // pradyumnaþ prathamas teùàü $ sarveùàü rukmiõãsutaþ & pradyumnàd aniruddho 'bhåd % vajras tasmàd ajàyata // ViP_5,32.6 // aniruddho raõe ruddho $ baleþ pautrãü mahàbalaþ & bàõasya tanayàm åùàm % upayeme dvijottama // ViP_5,32.7 // yatra yuddham abhåd ghoraü $ hari÷aükarayor mahat & chinnaü sahasraü bàhånàü % yatra bàõasya cakriõà // ViP_5,32.8 // maitreya uvàca: kathaü yuddham abhåd brahmann $ uùàrthe harakçùõayoþ & kathaü kùayaü ca bàõasya % bàhånàü kçtavàn hariþ // ViP_5,32.9 // etat sarvaü mahàbhàga $ mamàkhyàtuü tvam arhasi & mahat kautåhalaü jàtaü % kathàü ÷rotum imàü hareþ // ViP_5,32.10 // parà÷ara uvàca: uùà bàõasutà vipra $ pàrvatãü saha ÷ambhunà & krãóantãm upalakùyoccaiþ % spçhàü cakre tadà÷rayàm // ViP_5,32.11 // tataþ sakalacittaj¤à $ gaurã tàm àha bhàminãm & alam atyarthatàpena % bhartrà tvam api raüsyase // ViP_5,32.12 // ityukte sà tadà cakre $ kadeti matim àtmanaþ & ko và bhartà mamety enàü % punar apy àha pàrvatã // ViP_5,32.13 // vai÷àkha÷ukladvàda÷yàü $ svapne yo 'bhibhavaü tava & kariùyati sa te bhartà % ràjaputri bhaviùyati // ViP_5,32.14 // parà÷ara uvàca: tasyàü tithau pumàn svapne $ yathà devyà udãritam & tathaivàbhibhavaü cakre % ràgaü cakre ca tatra sà // ViP_5,32.15 // tataþ prabuddhà puruùam $ apa÷yantã samutsukà & kva gato 'sãti nirlajjà % maitreyoktavatã sakhãm // ViP_5,32.16 // bàõasya mantrã kumbhàõóaþ $ citralekhà ca tatsutà & tasyàþ sakhy abhavat sà ca % pràha ko 'yaü tvayocyate // ViP_5,32.17 // yadà lajjàkulà nàsyai $ kathayàm àsa sà sakhã & tadà vi÷vàsam ànãya % sarvam evàbhyavàdayat // ViP_5,32.18 // viditàrthàü tu tàm àha $ punar åùà yathoditam & devyà tathaiva tatpràptau % yo 'bhyupàyaþ kuruùva tam // ViP_5,32.19 // D3.4,T1.3,G3,M4,ed. Veïk. ins.: citralekhovàca: durvij¤eyam idaü vastu $ pràptuü càpi na ÷akyate // ViP_5,32.19*65:1 // tathàpi ka÷cit kartavyaþ $ upakàraþ priye tava // ViP_5,32.19*65:2 // saptàùñadinaparyantaü $ kàlaü tàvat pratãkùyatàm // ViP_5,32.19*65:3 // ity uktvàbhyantaragçhaü $ gatvopàyam athàkarot // ViP_5,32.19*65:4 // parà÷ara uvàca: tataþ pañe suràn daityàn $ gandharvàü÷ ca pradhànataþ & manuùyàü÷ càbhilikhyàsyai % citralekhà vyadar÷ayat // ViP_5,32.20 // apàsya sà tu gandharvàüs $ tathoragasuràsuràn & manuùyeùu dadau dçùñiü % teùv apy andhakavçùõiùu // ViP_5,32.21 // kçùõaràmau vilokyàsãt $ subhrår lajjàjaóeva sà & pradyumnadar÷ane vrãóà- % dçùñiü ninye 'nyato dvija // ViP_5,32.22 // dçùñamàtre tataþ kànte $ pradyumnatanaye dvija & dçùñvàtyarthavilàsinyà % lajjà kvàpi niràkçtà // ViP_5,32.23 // so 'yaü so 'yam itãty ukte $ tayà sà yogagàminã // ViP_5,32.24ab // After 24ab, D3.4.6,T1.3,G3.M3,ed. Veïk. ins.: citralekhàbravãd enàm $ uùàü bàõasutàü tadà // ViP_5,32.24ab*66:1 // ayaü kçùõasya pautras te $ bhartà devyà prasàditaþ // ViP_5,32.24ab*66:2 // aniruddha iti khyàtaþ $ prakhyàtaþ priyadar÷anaþ // ViP_5,32.24ab*66:3 // pràpnoùi yadi bhartàram $ imaü pràptaü tvayàkhilam // ViP_5,32.24ab*66:4 // duùprave÷à purã pårvaü $ dvàrakà haripàlità // ViP_5,32.24ab*66:5 // tathàpi yatnàd bhartàram $ ànayiùyàmi te sakhi // ViP_5,32.24ab*66:6 // rahasyam etad vaktavyaü $ na kasyacid api priye // ViP_5,32.24ab*66:7 // aciràd àgamiùyàmi $ sahasva virahaü mama // ViP_5,32.24ab*66:8 // yayau dvàravatãm åùàü $ samà÷vàsya tataþ sakhãm // ViP_5,32.24cd // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e dvàtriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: bàõo 'pi praõipatyàgre $ maitreyàha trilocanam & deva bàhusahasreõa % nirviõõo 'haü vinàhavam // ViP_5,33.1 // kaccin mamaiùàü bàhånàü $ sàphalyajanako raõaþ & bhaviùyati vinà yuddhaü % bhàràya mama kiü bhujaiþ // ViP_5,33.2 // ÷aükara uvàca: mayåradhvajabhaïgas te $ yadà bàõa bhaviùyati & pi÷ità÷ijanànandaü % pràpsyase tvaü tadà raõam // ViP_5,33.3 // parà÷ara uvàca: tataþ praõamya muditaþ $ ÷ambhum abhyàgato gçham & bhagnaü ca dhvajam àlokya % hçùño harùàntaraü yayau // ViP_5,33.4 // etasminn eva kàle tu $ yogavidyàbalena tam & aniruddham athàninye % citralekhà varàpsaràþ // ViP_5,33.5 // kanyàntaþpuramadhye taü $ ramamàõaü sahoùayà & vij¤àya rakùiõo gatvà % ÷a÷aüsur daityabhåpateþ // ViP_5,33.6 // vyàdiùñaü kiükaràõàü tu $ sainyaü tena mahàtmanà & jaghàna parighaü loham % àdàya paravãrahà // ViP_5,33.7 // hateùu teùu bàõo 'pi $ rathasthas tadvadhodyataþ & yudhyamàno yathà÷akti % yadà vãryeõa nirjitaþ // ViP_5,33.8 // màyayà yuyudhe tena $ sa tadà mantricoditaþ & tatas taü pannagàstreõa % babandha yadunandanam // ViP_5,33.9 // dvàravatyàü kva yàto 'sàv $ aniruddheti jalpatàm & yadånàm àcacakùe taü % baddhaü bàõena nàradaþ // ViP_5,33.10 // taü ÷oõitapure ÷rutvà $ nãtaü vidyàvidagdhayà & yoùità pratyayaü jagmur % yàdavà nàmarair iti // ViP_5,33.11 // tato garuóam àruhya $ smçtamàtràgataü hariþ & balapradyumnasahito % bàõasya prayayau puram // ViP_5,33.12 // purãprave÷e pramathair $ yuddham àsãn mahàtmanaþ & yayau bàõapuràbhyà÷aü % nãtvà tàn saükùayaü hariþ // ViP_5,33.13 // tatas tripàdas tri÷irà $ jvaro màhe÷varo mahàn & bàõarakùàrtham atyarthaü % yuyudhe ÷àrïgadhanvanà // ViP_5,33.14 // tadbhasmaspar÷asaübhåta- $ tàpaþ kçùõàïgasaügamàt & avàpa baladevo 'pi % ÷ramam àmãlitekùaõaþ // ViP_5,33.15 // tataþ sa yuddhyamànas tu $ sahadevena ÷àrïgiõà & vaiùõavena jvareõà÷u % kçùõadehàn niràkçtaþ // ViP_5,33.16 // nàràyaõabhujàghàta- $ paripãóanavihvalam & taü vãkùya kùamyatàm asyety % àha devaþ pitàmahaþ // ViP_5,33.17 // tata÷ ca kùàntam eveti $ proktvà taü vaiùõavaü jvaram & àtmany eva layaü ninye % bhagavàn madhusådanaþ // ViP_5,33.18 // D3,G2.3 G2.3 in marg. ins.: evam ukto bhagavatà $ praõipatya jvaro 'bravãt // ViP_5,33.18*67:1 // devadeva mahàdeva $ praõatàrtiharàcyuta // ViP_5,33.18*67:2 // mama tvayà samaü yuddhaü $ ye smariùyanti mànavàþ & vijvaràs te bhaviùyantãty % uktvà cainaü yayau jvaraþ // ViP_5,33.19 // tato 'gnãn bhagavàn pa¤ca $ jitvà nãtvà tathà kùayam & dànavànàü balaü viùõu÷ % cårõayàm àsa lãlayà // ViP_5,33.20 // tataþ samastasainyena $ daiteyànàü baleþ sutaþ & yuyudhe ÷aükara÷ caiva % kàrtikeya÷ ca ÷auriõà // ViP_5,33.21 // hari÷aükarayor yuddham $ atãvàsãt sudàruõam & cukùubhuþ sakalà lokàþ % yatràstràü÷upratàpitàþ // ViP_5,33.22 // pralayo 'yam a÷eùasya $ jagato nånam àgataþ & menire trida÷à yatra % vartamàne mahàhave // ViP_5,33.23 // D7 ins.: devà÷ ca bhayasaütrastàþ $ pràrthayantas tato harim // ViP_5,33.23*68:1 // pràrthitaþ ÷aükara÷ càpi $ paràjayaü gçhãtavàn // ViP_5,33.23*68:2 // jçmbhaõàstreõa govindo $ jçmbhayàm àsa ÷aükaram & tataþ praõe÷ur daiteyàþ % pramathà÷ ca samantataþ // ViP_5,33.24 // jçmbhàbhibhåtas tu haro $ rathopastha upàvi÷at & na ÷a÷àka tadà yoddhuü % kçùõenàkliùñakarmaõà // ViP_5,33.25 // garuóakùatavàha÷ ca $ pradyumnàstranipãóitaþ & kçùõahuükàranirdhåta- % ÷akti÷ càpayayau guhaþ // ViP_5,33.26 // D7,T1 ins.: pramathànàü tataþ sainyaü $ bàõavarùàd anãna÷at // ViP_5,33.26*69 // jçmbhite ÷aükare naùñe $ daityasainye guhe jite & nãte pramathasainye ca % saükùayaü ÷àrïgadhanvanà // ViP_5,33.27 // nandã÷asaügçhãtà÷vam $ adhiråóho mahàratham & bàõas tatràyayau yoddhuü % kçùõakàrùõibalaiþ saha // ViP_5,33.28 // balabhadro mahàvãryo $ bàõasainyam anekadhà & vivyàdha bàõaiþ prabhra÷ya % dharmata÷ càpalàyata // ViP_5,33.29 // àkçùya làïgalàgreõa $ musalenàvapothitam & balaü balena dadç÷e % bàõo bàõai÷ ca cakriõà // ViP_5,33.30 // tataþ kçùõasya bàõena $ yuddham àsãt samantataþ // ViP_5,33.31 // parasparam iùån dãptàn $ kàyatràõavibhedakàn & kçùõa÷ ciccheda bàõais tàn % bàõena prahitàn ÷aràn \ bibheda ke÷avaü bàõo # bàõaü vivyàdha cakrabhçt // ViP_5,33.32 // mumucàte tathàstràõi $ bàõakçùõau jigãùayà & parasparaü kùatiparau % paramàmarùiõau dvija // ViP_5,33.33 // chidyamàneùv a÷eùeùu $ ÷areùv astre ca sãdati & pràcuryeõa harir bàõaü % hantuü cakre tato manaþ // ViP_5,33.34 // tato 'rka÷atasaüghàta- $ tejasaþ sadç÷adyutiþ & jagràha daityacakràrir % hari÷ cakraü sudar÷anam // ViP_5,33.35 // mu¤cato bàõanà÷àya $ tac cakraü madhuvidviùaþ & nagnà daiteyavidyàbhåt % koñavã purato hareþ // ViP_5,33.36 // tàm agrato harir dçùñvà $ mãlitàkùaþ sudar÷anam & mumoca bàõam uddi÷ya % chettuü bàhuvanaü ripoþ // ViP_5,33.37 // krameõa tat tu bàhånàü $ bàõasyàcyutacoditam & chedaü cakre 'suràpàsta- % ÷astraughakùapaõàdçtam // ViP_5,33.38 // chinne bàhuvane tat tu $ karasthaü madhusådanaþ & mumukùur bàõanà÷àya % vij¤àtas tripuradviùà // ViP_5,33.39 // sa upetyàha govindaü $ sàmapårvam umàpatiþ & vilokya bàõaü dordaõóac- % chedàsçksràvavarùiõam // ViP_5,33.40 // ÷aükara uvàca: kçùõa kçùõa jagannàtha $ jàne tvàü puruùottamam & pare÷aü paramàtmànam % anàdinidhanaü param // ViP_5,33.41 // devatiryaïmanuùyeùu $ ÷arãragrahaõàtmikà & lãleyaü sarvabhåtasya % tava ceùñopalakùaõà // ViP_5,33.42 // tat prasãdàbhayaü dattaü $ bàõasyàsya mayà prabho & tat tvayà nànçtaü kàryaü % yan mayà vyàhçtaü vacaþ // ViP_5,33.43 // asmatsaü÷rayavçddho 'yaü $ nàparàdhyas tavàvyaya & mayà dattavaro daityas % tatas tvàü kùamayàmy aham // ViP_5,33.44 // parà÷ara uvàca: ity uktaþ pràha govindaþ $ ÷ålapàõim umàpatim & prasannavadano bhåtvà % gatàmarùo 'suraü prati // ViP_5,33.45 // bhagavàn uvàca: yuùmaddattavaro bàõo $ jãvatàm eùa ÷aükara & tvadvàkyagauravàd etan % mayà cakraü nivartitam // ViP_5,33.46 // tvayà yad abhayaü dattaü $ tad dattam akhilaü mayà & matto 'vibhinnam àtmànaü % draùñum arhasi ÷aükara // ViP_5,33.47 // yo 'haü sa tvaü jagac cedaü $ sadevàsuramànuùam // ViP_5,33.48ab // T1.3,ed. Veïk. ins.: matto nànyad a÷eùaü yat $ tat tvaü j¤àtum ihàrhasi // ViP_5,33.48ab*70 // avidyàmohitàtmànaþ $ puruùà bhinnadar÷inaþ // ViP_5,33.48cd // T1.3,ed. Veïk. ins.: vadanti bhedaü pa÷yanti $ càvayor antaraü hara // ViP_5,33.48*71:1 // prasanno 'haü gamiùyàmi $ tvaü gaccha vçùabhadhvaja // ViP_5,33.48*71:2 // parà÷ara uvàca: ity uktvà prayayau kçùõaþ $ pràdyumnir yatra tiùñhati & tadbandhaphaõino ne÷ur % garuóànila÷oùitàþ // ViP_5,33.49 // tato 'niruddham àropya $ sapatnãkaü garutmati & àjagmur dvàrakàü ràma- % kàrùõidàmodaràþ purãm // ViP_5,33.50 // T3,ed. Veïk. ins.: putrapautraiþ parivçtas $ tatra reme janàrdanaþ // ViP_5,33.50*72:1 // devãbhiþ satataü vipra $ bhåbhàrataraõecchayà // ViP_5,33.50*72:2 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e trayastriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: cakre karma mahac chaurir $ bibhràõo mànuùãü tanum & jigàya ÷akraü ÷arvaü ca % sarvàn devàü÷ ca lãlayà // ViP_5,34.1 // yac cànyad akarot karma $ divyaceùñàvidhànakçt & tat kathyatàü mahàbhàga % paraü kautåhalaü hi me // ViP_5,34.2 // parà÷ara uvàca: gadato mama viprarùe $ ÷råyatàm idam àdaràt & naràvatàre kçùõena % dagdhà vàràõasã yathà // ViP_5,34.3 // pauõórako vàsudevas tu $ vàsudevo 'bhavad bhuvi & avatãrõas tvam ity ukto % janair aj¤ànamohitaiþ // ViP_5,34.4 // sa mene vàsudevo 'ham $ avatãrõo mahãtale & naùñasmçtis tataþ sarvaü % viùõucihnam acãkarat // ViP_5,34.5 // dåtaü ca preùayàm àsa $ kçùõàya sumahàtmane & tyaktvà cakràdikaü cihnaü % madãyaü nàma càtmanaþ // ViP_5,34.6 // vàsudevàtmakaü måóha $ muktvà garvaü vi÷eùataþ & àtmano jãvitàrthàya % tato me praõatiü vraja // ViP_5,34.7 // ity uktaþ saüprahasyainaü $ dåtaü pràha janàrdanaþ & nijacihnam ahaü cakraü % samutsrakùye tvayãti vai // ViP_5,34.8 // vàcya÷ ca pauõórako gatvà $ tvayà dåta vaco mama & j¤àtas tvadvàkyasadbhàvo % yat kàryaü tad vidhãyatàm // ViP_5,34.9 // gçhãtacihna evàham $ àgamiùyàmi te puram & samutsrakùyàmi te cakraü % nijacihnam asaü÷ayam // ViP_5,34.10 // àj¤àpårvaü ca yad idam $ àgaccheti tvayoditam & saüpàdayiùye ÷vas tubhyaü % tad apy eùo 'vilambitam // ViP_5,34.11 // ÷araõaü te samabhyetya $ kartàsmi nçpate tathà & yathà tvatto bhayaü bhåyo % na me kiücid bhaviùyati // ViP_5,34.12 // parà÷ara uvàca: ity ukte 'pagate dåte $ saüsmçtyàbhyàgataü hariþ & garutmantam athàruhya % tvaritaü tatpuraü yayau // ViP_5,34.13 // tasyàpi ke÷avodyogaü $ ÷rutvà kà÷ipatis tadà & sarvasainyaparãvàraþ % pàrùõigràha upàyayau // ViP_5,34.14 // tato balena mahatà $ kà÷iràjabalena ca & pauõórako vàsudevo 'sau % ke÷avàbhimukhaü yayau // ViP_5,34.15 // taü dadar÷a harir dåràd $ udàrasyandane sthitam & cakrahastaü gadàkhaóga- % bàhuü pàõigatàmbujam // ViP_5,34.16 // sragdharaü dhçta÷àrïgaü ca $ suparõaracitadhvajam & vakùaþsthale kçtaü càsya % ÷rãvatsaü dadç÷e hariþ // ViP_5,34.17 // kirãñakuõóaladharaü $ pãtavàsaþsamanvitam & dçùñvà taü bhàvagambhãraü % jahàsa garuóadhvajaþ // ViP_5,34.18 // yuyudhe ca balenàsya $ hastya÷vabalinà dvija & nistriü÷arùñigadà÷åla- % ÷aktikàrmuka÷àlinà // ViP_5,34.19 // kùaõena ÷àrïganirmuktaiþ $ ÷arair arividàraõaiþ & gadàcakranipàtai÷ ca % sådayàm àsa tadbalam // ViP_5,34.20 // kà÷iràjabalaü caiva $ kùayaü nãtvà janàrdanaþ & uvàca pauõórakaü måóham % àtmacihnopalakùaõam // ViP_5,34.21 // bhagavàn uvàca: pauõórakoktaü tvayà yat tu $ dåtavaktreõa màü prati & samutsçjeti cihnàni % tat te saüpàdayàmy aham // ViP_5,34.22 // cakram etat samutsçùñaü $ gadeyaü te visarjità & garutmàn eùa nirdiùñaþ % samàrohatu te dhvajam // ViP_5,34.23 // parà÷ara uvàca: ity uccàrya vimuktena $ cakreõàsau vidàritaþ & pothito gadayà bhagno % garutmàü÷ ca garutmatà // ViP_5,34.24 // tato hàhàkçte loke $ kà÷ãnàm adhipo balã & yuyudhe vàsudevena % mitrasyàpacitau sthitaþ // ViP_5,34.25 // tataþ ÷àrïgadhanurmuktai÷ $ chittvà tasya ÷araiþ ÷iraþ & kà÷ipuryàü sa cikùepa % kurvaül lokasya vismayam // ViP_5,34.26 // hatvà ca pauõórakaü ÷auriþ $ kà÷iràjaü ca sànugam & punar dvàravatãü pràpto % reme svargagato yathà // ViP_5,34.27 // tacchiraþ patitaü dçùñvà $ tatra kà÷ipateþ pure & janaþ kim etad ity àha % kenety atyantavismitaþ // ViP_5,34.28 // j¤àtvà taü vàsudevena $ hataü tasya sutas tataþ & purohitena sahitas % toùayàm àsa ÷aükaram // ViP_5,34.29 // avimukte mahàkùetre $ toùitas tena ÷aükaraþ & varaü vçõãùveti tadà % taü provàca nçpàtmajam // ViP_5,34.30 // sa vavre bhagavan kçtyà $ pitçhantur vadhàya me & samuttiùñhatu kçùõasya % tvatprasàdàn mahe÷vara // ViP_5,34.31 // parà÷ara uvàca: evaü bhaviùyatãty ukte $ dakùiõàgner anantaram & mahàkçtyà samuttasthau % tasyaivàgninive÷anàt // ViP_5,34.32 // tato jvàlàkaràlàsyà $ jvalatke÷akalàpikà & kçùõa kçùõeti kupità % kçtyà dvàravatãü yayau // ViP_5,34.33 // tàm avekùya janas tràsa- $ vicalallocano mune & yayau ÷araõyaü jagatàü % ÷araõaü madhusådanam // ViP_5,34.34 // kà÷iràjasuteneyam $ àràdhya vçùabhadhvajam & utpàdità mahàkçtyety % avagamyàtha cakriõà // ViP_5,34.35 // jahi kçtyàm imàm ugràü $ vahnijvàlàjañàkulàm & cakram utsçùñam akùeùu % krãóàsaktena lãlayà // ViP_5,34.36 // tadagnimàlàjañila- $ jvàlodgàràtibhãùaõàm & kçtyàm anujagàmà÷u % viùõucakraü sudar÷anam // ViP_5,34.37 // cakrapratàpavidhvastà $ kçtyà màhe÷varã tadà & nanà÷a veginã vegàt % tad apy anujagàma tàm // ViP_5,34.38 // kçtyà vàràõasãm eva $ pravive÷a tvarànvità & viùõucakrapratihata- % prabhàvà munisattama // ViP_5,34.39 // tataþ kà÷ibalaü bhåri $ pramathànàü tathà balam & samasta÷astràstrayutaü % cakrasyàbhimukhaü yayau // ViP_5,34.40 // ÷astràstramokùacaturaü $ dagdhvà tad balam ojasà & kçtyàgarbhàm a÷eùàü tàü % tadà vàràõasãü purãm // ViP_5,34.41 // sabhåbhçdbhçtyapauràü tu $ sà÷vamàtaïgamànavàm & a÷eùako÷akoùñhàü tàü % durnirãkùyàü surair api // ViP_5,34.42 // jvàlàpariùkçtà÷eùa- $ gçhapràkàracatvaràm & dadàha tad dhare÷ cakraü % sakalàm eva tàü purãm // ViP_5,34.43 // akùãõàmarùam atyalpa- $ sàdhyasàdhanasaspçham & tac cakraü prasphuraddãpti % viùõor abhyàyayau karam // ViP_5,34.44 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e catustriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: bhåya evàham icchàmi $ balabhadrasya dhãmataþ & ÷rotuü paràkramaü brahman % tan mamàkhyàtum arhasi // ViP_5,35.1 // yamunàkarùaõàdãni $ ÷rutàni bhagavan mayà & tat kathyatàü mahàbhàga % yad anyat kçtavàn balaþ // ViP_5,35.2 // parà÷ara uvàca: maitreya ÷råyatàü karma $ yad ràmeõàbhavat kçtam & anantenàprameyena % ÷eùeõa dharaõãbhçtà // ViP_5,35.3 // duryodhanasya tanayàü $ svayaüvarakçtakùaõàm & balàd àdattavàn vãraþ % sàmbo jàmbavatãsutaþ // ViP_5,35.4 // tataþ kruddhà mahàvãryàþ $ karõaduryodhanàdayaþ & bhãùmadroõàdaya÷ cainaü % babandhur yudhi nirjitam // ViP_5,35.5 // tac chrutvà yàdavàþ sarve $ krodhaü duryodhanàdiùu & maitreya cakru÷ cakru÷ ca % tàn nihantuü mahodyamam // ViP_5,35.6 // tàn nivàrya balaþ pràha $ madalolakalàkùaram & mokùyanti te madvacanàd % yàsyàmy eko hi kauravàn // ViP_5,35.7 // baladevas tato gatvà $ nagaraü nàgasàhvayam & bàhyopavanamadhye 'bhån % na vive÷a ca tat puram // ViP_5,35.8 // balam àgatam àj¤àya $ bhåpà duryodhanàdayaþ & gàm arghyam udakaü caiva % ràmàya pratyavedayan // ViP_5,35.9 // gçhãtvà vidhivat sarvaü $ tatas tàn àha kauravàn & àj¤àpayaty ugrasenaþ % sàmbam à÷u vimu¤cata // ViP_5,35.10 // tatas te tadvacaþ ÷rutvà $ bhãùmadroõàdayo dvija & karõaduryodhanàdyà÷ ca % cukrudhur dvijasattama // ViP_5,35.11 // åcu÷ ca kupitàþ sarve $ bàhlikàdyà÷ ca kauravàþ & aràjyàrhaü yador vaü÷am % avekùya musalàyudham // ViP_5,35.12 // bho bhoþ kim etad bhavatà $ balabhadreritaü vacaþ & àj¤àü kurukulotthànàü % yàdavaþ kaþ pradàsyati // ViP_5,35.13 // ugraseno 'pi yady àj¤àü $ kauravàõàü pradàsyati & tad alaü pàõóurai÷ chatrair % nçpayogyair vióambitaiþ // ViP_5,35.14 // tad gaccha bala mà và tvaü $ sàmbam anyàyaceùñitam & vimokùyàmo na bhavato % nograsenasya ÷àsanàt // ViP_5,35.15 // praõatir yà kçtàsmàkaü $ mànyànàü kukuràndhakaiþ & nanàma sà kçtà keyam % àj¤à svàmini bhçtyataþ // ViP_5,35.16 // garvam àropità yåyaü $ samànàsanabhojanaiþ & ko doùo bhavatàü nãtir % yat prãtyà nàvalokità // ViP_5,35.17 // asmàbhir argho bhavato $ yo 'yaü bala niveditaþ & premõaitan naitad asmàkaü % kulàd yuùmatkulocitam // ViP_5,35.18 // parà÷ara uvàca: ity uktvà kuravaþ sarve $ na mu¤càmo hareþ sutam & kçtaikani÷cayàs tårõaü % vivi÷ur gajasàhvayam // ViP_5,35.19 // mattaþ kopena càghårõas $ tato 'dhikùepajanmanà & utthàya pàrùõyà vasudhàü % jaghàna sa halàyudhaþ // ViP_5,35.20 // tato vidàrità pçthvã $ pàrùõighàtàn mahàtmanaþ & àsphoñayàm àsa tadà % di÷aþ ÷abdena pårayan // ViP_5,35.21 // uvàca càtitàmràkùo $ bhçkuñãkuñilànanaþ // ViP_5,35.22 // aho madàvalepo 'yam $ asàràõàü duràtmanàm & kauravàõàm àdhipatyam % asmàkaü kila kàlajam \ ugrasenasya yenàj¤àü # manyante 'dyàpi laïghanam // ViP_5,35.23 // àj¤àü pratãcched dharmeõa $ saha devaiþ ÷acãpatiþ // ViP_5,35.24ab // T1 ins.: màrutasya mate sthitvà $ tuùñe ràj¤àü sabhàü dadau // ViP_5,35.24ab*73 // samadhyàste sudharmàü tàm $ ugrasenaþ ÷acãpateþ // ViP_5,35.24cd // V ins.: ugrasenaþ samadhyàste $ sudharmàü na ÷acãpatiþ // ViP_5,35.24*74 // dhiï manuùya÷atocchiùñe $ tuùñir eùàü nçpàsane & pàrijàtataroþ puùpa- % ma¤jarãr vanitàjanaþ \ bibharti yasya bhçtyànàü # so 'py eùàü na mahãpatiþ // ViP_5,35.25 // samastabhåbhçtàü nàtha $ ugrasenaþ sa tiùñhatu & adya niùkauravàm urvãü % kçtvà yàsyàmi tatpurãm // ViP_5,35.26 // karõaü duryodhanaü droõam $ adya bhãùmaü sabàhlikam & duþ÷àsanàdãn bhåriü ca % bhåri÷ravasam eva ca // ViP_5,35.27 // somadattaü ÷alaü bhãmam $ arjunaü sayudhiùñhiram & yamajau kauravàü÷ cànyàn % hatvà sà÷varathadvipàn // ViP_5,35.28 // vãram àdàya taü sàmbaü $ sapatnãkaü tataþ purãm & dvàrakàm ugrasenàdãn % gatvà drakùyàmi bàndhavàn // ViP_5,35.29 // athavà kauravàdhànãü $ samastaiþ kurubhiþ saha // ViP_5,35.30ab // ø1,¥1,B,D2-5.6.8 ins.: bhàràvataraõe ÷ãghraü $ devaràjena coditaþ // ViP_5,35.30ab*75 // bhàgãrathyàü kùipàmy à÷u $ nagaraü nàgasàhvayam // ViP_5,35.30cd // parà÷ara uvàca: ity uktvà madaraktàkùaþ $ karùaõàdhomukhaü halam & pràkàravapre vinyasya % cakarùa musalàyudhaþ // ViP_5,35.31 // àghårõitaü tat sahasà $ tato vai hastinàpuram & dçùñvà saükùubdhahçdayà÷ % cukru÷uþ sarvakauravàþ // ViP_5,35.32 // ràma ràma mahàbàho $ kùamyatàü kùamyatàü tvayà & upasaühriyatàü kopaþ % prasãda musalàyudha // ViP_5,35.33 // eùa sàmbaþ sapatnãkas $ tava niryàtito bala & avij¤àtaprabhàvàõàü % kùamyatàm aparàdhinàm // ViP_5,35.34 // parà÷ara uvàca: tato niryàtayàm àsuþ $ sàmbaü patnyà samanvitam & niùkramya svapuràt tårõaü % kauravà munipuügava // ViP_5,35.35 // bhãùmadroõakçpàdãnàü $ praõamya vadatàü priyam & kùàntam eva mayety àha % balo balavatàü varaþ // ViP_5,35.36 // adyàpy àghårõitàkàraü $ lakùyate tat puraü dvija & eùa prabhàvo ràmasya % bala÷auryopalakùaõaþ // ViP_5,35.37 // tatas tu kauravàþ sàmbaü $ saüpåjya halinà saha & preùayàm àsur udvàha- % dhanabhàryàsamanvitam // ViP_5,35.38 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e pa¤catriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: maitreya ÷råyatàü tasya $ balasya bala÷àlinaþ & kçtaü yad anyat tenàbhåt % tad api ÷råyatàü tvayà // ViP_5,36.1 // narakasyàsurendrasya $ devapakùavirodhinaþ & sakhàbhavan mahàvãryo % dvivido nàma vànaraþ // ViP_5,36.2 // vairànubandhaü balavàn $ sa cakàra suràn prati & narakaü hatavàn kçùõo % devaràjena coditaþ // ViP_5,36.3 // kariùye sarvadevànàü $ tasmàd eùa pratikriyàm & yaj¤avidhvaüsanaü kurvan % martyalokakùayaü tathà // ViP_5,36.4 // tato vidhvaüsayàm àsa $ yaj¤àn aj¤ànamohitaþ & bibheda sàdhumaryàdàü % kùayaü cakre ca dehinàm // ViP_5,36.5 // dadàha capalo de÷àn $ puragràmàntaràõi ca & kvacic ca parvatàkùepair % gràmàdãn samacårõayat // ViP_5,36.6 // ÷ailàn utpàñya toyeùu $ mumocàmbunidhau tathà & puna÷ càrõavamadhyasthaþ % kùobhayàm àsa sàgaram // ViP_5,36.7 // tena vikùobhita÷ càbdhir $ udvelo dvija jàyate & plàvayaüs tãrajàn gràmàn % puràdãn ativegavàn // ViP_5,36.8 // kàmaråpã mahàråpaü $ kçtvà sasyàny a÷eùataþ & luñhan bhramaõasaümardaiþ % saücårõayati vànaraþ // ViP_5,36.9 // tena viprakçtaü sarvaü $ jagad etad duràtmanà & niþsvàdhyàyavaùañkàraü % maitreyàsãt suduþkhitam // ViP_5,36.10 // ekadà raivatodyàne $ papau pànaü halàyudhaþ & revatã ca mahàbhàgà % tathaivànyà varastriyaþ // ViP_5,36.11 // upagãyamàno vilasal- $ lalanàmaulimadhyagaþ & reme yaduvara÷reùñhaþ % kubera iva mandare // ViP_5,36.12 // tataþ sa vànaro 'bhyetya $ gçhãtvà sãriõo halam & musalaü ca cakàràsya % saümukhaü savióambanam // ViP_5,36.13 // tathaiva yoùitàü tàsàü $ jahàsàbhimukhaü kapiþ & pànapårõàü÷ ca karakठ% cikùepàhatya vai padà // ViP_5,36.14 // tataþ kopaparãtàtmà $ bhartsayàm àsa taü balaþ & tathàpi tam avaj¤àya % cakre kilakilàdhvanim // ViP_5,36.15 // tataþ samutthàya balo $ jagçhe musalaü ruùà & so 'pi ÷aila÷ilàü bhãmàü % jagràha plavagottamaþ // ViP_5,36.16 // cikùepa ca sa tàü kùiptàü $ musalena sahasradhà & bibheda yàdava÷reùñhaþ % sà papàta mahãtale // ViP_5,36.17 // àpatan musalaü càsau $ samullaïghya plavaügamaþ & vegenàgamya roùeõa % talenorasy atàóayat // ViP_5,36.18 // tato balena kopena $ muùñinà mårdhni tàóitaþ & papàta rudhirodgàrã % dvividaþ kùãõajãvitaþ // ViP_5,36.19 // patatà taccharãreõa $ gireþ ÷çïgam a÷ãryata & maitreya ÷atadhà vajri- % vajreõeva hi tàóitam // ViP_5,36.20 // puùpavçùñiü tato devà $ ràmasyopari cikùipuþ & pra÷a÷aüsus tathàbhyetya % sàdhv etat te mahat kçtam // ViP_5,36.21 // anena duùñakapinà $ daityapakùopakàriõà & jagan niràkçtaü vãra % diùñyà sa kùayam àgataþ // ViP_5,36.22 // ø1,D2,T1,G2.3,ed. Veïk. ins.: ity uktvà divam àjagmur $ devà hçùñàþ saguhyakàþ // ViP_5,36.22*76 // parà÷ara uvàca: evaüvidhàny anekàni $ baladevasya dhãmataþ & karmàõy aparimeyàni % ÷eùasya dharaõãbhçtaþ // ViP_5,36.23 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e ùañtriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: evaü daityavadhaü kçùõo $ baladevasahàyavàn & cakre duùñakùitã÷ànàü % tathaiva jagataþ kçte // ViP_5,37.1 // kùite÷ ca bhàraü bhagavàn $ phàlgunena samaü vibhuþ & avatàrayàm àsa hariþ % samastàkùauhiõãvadhàt // ViP_5,37.2 // kçtvà bhàràvataraõaü $ bhuvo hatvàkhilàn nçpàn // ViP_5,37.3ab // D6 ins.: vyakto mànuùyakaü bhàvaü $ devadevo janàrdanaþ // ViP_5,37.3ab*77:1 // kçtvà cànyàni kàryàõi $ devànàü hitakàmyayà // ViP_5,37.3ab*77:2 // duryodhanasya viprarùe $ yudhiùñhirapurogamaiþ // ViP_5,37.3ab*77:3 // pàõóavair bhedam utpannam $ upekùeta vibhus tadà // ViP_5,37.3ab*77:4 // anyamodachataþ [??] kçùõas $ tato vairam akàrayat // ViP_5,37.3ab*77:5 // tatra hatvà kurån sarvàn $ pàõóaveyaiþ parasparam // ViP_5,37.3ab*77:6 // jagàma nirvçtiü devo $ jagatàü patir ã÷varaþ // ViP_5,37.3ab*77:7 // akùohinyo hatàs tatra $ aùñàda÷a mahàmune // ViP_5,37.3ab*77:8 // ÷àpavyàjena vipràõàm $ upasaühçtavàn kulam // ViP_5,37.3cd // utsçjya dvàrakàü kçùõas $ tyaktvà mànuùyam àtmabhåþ & sàü÷o viùõumayaü sthànaü % pravive÷a punar nijam // ViP_5,37.4 // maitreya uvàca: sa vipra÷àpavyàjena $ saüjahre svakulaü katham & kathaü ca mànuùaü deham % utsasarja janàrdanaþ // ViP_5,37.5 // parà÷ara uvàca: vi÷vàmitras tathà kaõvo $ nàrada÷ ca mahàmuniþ // ViP_5,37.6ab // T1,G2.3 ins.: durvàsàdyà÷ ca çùayas $ tãrthe piõóàrake mune // ViP_5,37.6ab*78 // piõóàrake mahàtãrthe $ dçùñà yadukumàrakaiþ // ViP_5,37.6cd // tatas te yauvanonmattà $ bhàvikàryapracoditàþ & sàmbaü jàmbavatãputraü % bhåùayitvà striyaü yathà // ViP_5,37.7 // prasçtàs tàn munãn åcuþ $ praõipàtapuraþsaram & iyaü strã putrakàmasya % babhroþ kiü janayiùyati // ViP_5,37.8 // parà÷ara uvàca: divyaj¤ànopapannàs te $ vipralabdhàþ kumàrakaiþ // ViP_5,37.9ab // munayaþ kupitàþ procur $ musalaü janayiùyati // ViP_5,37.9cd // After 9cd, T3,ed. Veïk. ins.: sarvayàdavasaühàra- $ kàraõaü balavattaram // ViP_5,37.9cd*79 // yenàkhilakulotsàdo $ yàdavànàü bhaviùyati // ViP_5,37.9ef // After 9, T3 ins.: kçtrimas trinàbhitalaü $ bhãtvàdyaivaü bhaviùyati // ViP_5,37.9*80 // ity uktàs taiþ kumàràs te $ àcacakùur yathàtatham & ugrasenàya musalaü % jaj¤e sàmbasya codaràt // ViP_5,37.10 // tad ugraseno musalam $ aya÷cårõam akàrayat & jaj¤e sa cairakà÷ cårõaþ % prakùiptas tair mahodadhau // ViP_5,37.11 // musalasyàtha lohasya $ cårõitasyàndhakair dvija & khaõóaü cårõayituü ÷ekur % naikaü te tomaràkçti // ViP_5,37.12 // tad apy ambunidhau kùiptaü $ matsyo jagràha jàlibhiþ & ghàtitasyodaràt tasya % lubdho jagràha taü jaràþ // ViP_5,37.13 // vij¤àtaparamàrtho 'pi $ bhagavàn madhusådanaþ & naicchat tad anyathàkartuü % vidhinà yat samàhitam // ViP_5,37.14 // devai÷ ca prahito dåtaþ $ praõipatyàha ke÷avam & rahasy evam ahaü dåtaþ % prahito bhagavan suraiþ // ViP_5,37.15 // vasva÷vimarudàditya- $ rudrasàdhyàdibhiþ saha & vij¤àpayati vaþ ÷akras % tad idaü ÷råyatàü prabho // ViP_5,37.16 // bhàràvatàraõàrthàya $ varùàõàm adhikaü ÷atam & bhagavàn avatãrõo 'tra % trida÷aiþ saüprasàditaþ // ViP_5,37.17 // durvçttà nihatà daityà $ bhuvo bhàro 'vatàritaþ & tvayà sanàthàs trida÷à % bhavantu tridive sadà // ViP_5,37.18 // tad atãtaü jagannàtha $ varùàõàm adhikaü ÷atam & idànãü gamyatàü svargo % bhavatà yadi rocate // ViP_5,37.19 // devair vij¤àpyate cedaü $ athàtraiva ratis tava & tat sthãyatàü yathàkàlam % àkhyeyam anujãvibhiþ // ViP_5,37.20 // bhagavàn uvàca: yat tvam àtthàkhilaü dåta $ vedmy etad aham apy uta & pràrabdha eva hi mayà % yàdavànàm api kùayaþ // ViP_5,37.21 // bhuvo nàdyàpi bhàro 'yaü $ yàdavair anibarhitaiþ & avatàrya karomy etat % saptaràtreõa satvaraþ // ViP_5,37.22 // yathà gçhãtam ambhodher $ dattvàhaü dvàrakàbhuvam & yàdavàn upasaühçtya % yàsyàmi trida÷àlayam // ViP_5,37.23 // manuùyadeham utsçjya $ saükarùaõasahàyavàn & pràpta evàsmi mantavyo % devendreõa tathà suraiþ // ViP_5,37.24 // jaràsaüdhàdayo ye 'nye $ nihatà bhàrahetavaþ & kùites tebhyaþ kumàro 'pi % yadånàü nàpacãyate // ViP_5,37.25 // tad enaü sumahàbhàram $ avatàrya kùiter aham & yàsyàmy amaralokasya % pàlanàya bravãhi tàn // ViP_5,37.26 // parà÷ara uvàca: ity ukto vàsudevena $ devadåtaþ praõamya tam & maitreya divyayà gatyà % devaràjàntikaü yayau // ViP_5,37.27 // bhagavàn apy athotpàtàn $ divyabhaumàntarikùagàn & dadar÷a dvàrakàpuryàü % vinà÷àya divàni÷am // ViP_5,37.28 // tàn dçùñvà yàdavàn àha $ pa÷yadhvam atidàruõàn & mahotpàtठchamàyaiùàü % prabhàsaü yàma mà ciram // ViP_5,37.29 // G1 ins.: ity uktavati govinde $ yàtukàme divaü punaþ // ViP_5,37.29*81 // After the reference, ø1,D2.5,T1,G2.3,ed. Veïk. ins.: evam ukte tu kçùõena $ yàdavapravaras tataþ // ViP_5,37.29*82 // parà÷ara uvàca: mahàbhàgavataþ pràha $ praõipatyoddhavo harim & bhagavan yan mayà kàryaü % tad àj¤àpaya sàmpratam \ manye kulam idaü sarvaü # bhagavàn saühariùyati // ViP_5,37.30 // nà÷àyàsya nimittàni $ kulasyàcyuta lakùaye // ViP_5,37.31 // bhagavàn uvàca: gaccha tvaü divyayà gatyà $ matprasàdasamutthayà & badarãkà÷ramaü puõyaü % gandhamàdanaparvate \ naranàràyaõasthàne # tatpàvitamahãtale // ViP_5,37.32 // manmanà matprasàdena $ tatra siddhim avàpsyasi & ahaü svargaü gamiùyàmi % upasaühçtya vai kulam // ViP_5,37.33 // dvàrakàü ca mayà tyaktàü $ samudraþ plàvayiùyati // ViP_5,37.34 // After 34, D3.4,T1,G2.3,M3,ed. Veïk. ins.: madve÷ma caitaü muktvaiva $ bhayàn matto jalà÷ayaþ // ViP_5,37.34*83:1 // tatra saünihita÷ càhaü $ bhaktànàü hitakàmyayà // ViP_5,37.34*83:2 // parà÷ara uvàca: ity uktaþ praõipatyainaü $ jagàma sa tadoddhavaþ & naranàràyaõasthànaü % ke÷avenànumoditaþ // ViP_5,37.35 // tatas te yàdavàþ sarve $ rathàn àruhya ÷ãghragàn & prabhàsaü prayayuþ sàrdhaü % kçùõaràmàdibhir dvija // ViP_5,37.36 // pràpya prabhàsaü prayatàþ $ snàtàs te kukuràndhakàþ & cakrus tatra mudà pànaü % vàsudevànumoditàþ // ViP_5,37.37 // pibatàü tatra vai teùàü $ saügharùeõa parasparam & ativàdendhano jaj¤e % kalahàgniþ kùayàvahaþ // ViP_5,37.38 // D3.4.6 l. 1.2.5 only,T1.3,G2.3, ed. Veïk. ins.: maitreyaþ: svaü svaü tu bhujyatàü teùàü $ kalaho nirnimittayàþ // ViP_5,37.38*84:1 // saügharùo và dvija÷reùñha $ tan mamàkhyàtum arhasi // ViP_5,37.38*84:2 // ÷rãparà÷araþ: mçùñaü madãyam annaü te $ na mçùñam iti bhàùatàm // ViP_5,37.38*84:3 // mçùñàmçùñakathà jaj¤e $ saügharùakalahau tadà // ViP_5,37.38*84:4 // tata÷ cànyonyam abhyetya $ krodhasaüraktalocanàþ // ViP_5,37.38*84:5 // jaghnuþ parasparaü te tu $ ÷astrair daivabalàtkçtàþ & kùãõa÷astrà÷ ca jagçhuþ % pratyàsannàm athairakàm // ViP_5,37.39 // erakà tu gçhãtà tair $ vajrabhåteva lakùyate & tayà parasparaü jaghnuþ % saüprahàre sudàruõe // ViP_5,37.40 // pradyumnasàmbapramukhàþ $ kçtavarmàtha sàtyakiþ & aniruddhàdaya÷ cànye % pçthur vipçthur eva ca // ViP_5,37.41 // càruvarmà càruka÷ ca $ tathàkråràdayo dvija & erakàråpibhir vajrais % te nijaghnuþ parasparam // ViP_5,37.42 // nivàrayàm àsa harir $ yàdavàüs te ca ke÷avam & sahàyaü menire pràptaü % te nijaghnuþ parasparam // ViP_5,37.43 // kçùõo 'pi kupitas teùàm $ erakàmuùñim àdade & vadhàya so 'pi musalaü % muùñir loham abhåt tadà // ViP_5,37.44 // jaghàna tena niþ÷eùàn $ yàdavàn àtatàyinaþ & jaghnu÷ ca sahasàbhyetya % tathànye vai parasparam // ViP_5,37.45 // tata÷ càrõavamadhyena $ jaitro 'sau cakriõo rathaþ & pa÷yato dàrukasyà÷u % hçto '÷vair dvijasattama // ViP_5,37.46 // cakraü tathà gadà ÷àrïga- $ tåõã ÷aïkho 'sir eva ca & pradakùiõaü hariü kçtvà % jagmur àdityavartmanà // ViP_5,37.47 // kùaõena nàbhavat ka÷cid $ yàdavànàm aghàtitaþ & çte kçùõaü mahàbàhuü % dàrukaü ca mahàmune // ViP_5,37.48 // caïkramyamàõau tau ràmaü $ vçkùamåle kçtàsanam & dadç÷àte mukhàc càsya % niùkràmantaü mahoragam // ViP_5,37.49 // niùkramya sa mukhàt tasya $ mahàbhogo bhujaügamaþ & prayayàv arõavaü siddhaiþ % påjyamànas tathoragaiþ // ViP_5,37.50 // tato 'rgham àdàya tadà $ jaladhiþ saümukhaü yayau & pravive÷a ca tattoyaü % påjitaþ pannagottamaiþ // ViP_5,37.51 // dçùñvà balasya niryàõaü $ dàrukaü pràha ke÷avaþ & idaü sarvaü tvam àcakùva % vasudevograsenayoþ // ViP_5,37.52 // niryàõaü balabhadrasya $ yàdavànàü tathà kùayam & yoge sthitvàham apy etat % parityakùye kalevaram // ViP_5,37.53 // vàcya÷ ca dvàrakàvàsã $ janaþ sarvas tathàhukaþ & yathemàü nagarãü sarvàü % samudraþ plàvayiùyati // ViP_5,37.54 // tasmàd bhavadbhiþ sajjais tu $ pratãkùyo hy arjunàgamaþ & na stheyaü dvàrakàmadhye % niùkrànte tatra pàõóave // ViP_5,37.55 // tenaiva saha gantavyaü $ yatra yàti sa kauravaþ // ViP_5,37.56 // gatvà ca bråhi kaunteyam $ arjunaü vacanàn mama & pàlanãyas tvayà ÷aktyà % jano 'yaü matparigrahaþ // ViP_5,37.57 // ity arjunena sahito $ dvàravatyà bhavठjanam & gçhãtvà yàtu vajra÷ ca % yaduràjo bhaviùyati // ViP_5,37.58 // parà÷ara uvàca: ity ukto dàrukaþ kçùõaü $ praõipatya punaþ punaþ & pradakùiõaü ca bahu÷aþ % kçtvà pràyàd yathoditam // ViP_5,37.59 // sa gatvà ca tathà cakre $ dvàrakàyàü tathàrjunam & àninàya mahàbuddhir % vajraü cakre tathà nçpam // ViP_5,37.60 // bhagavàn api govindo $ vàsudevàtmakaü param & brahmàtmani samàropya % sarvabhåteùv adhàrayat // ViP_5,37.61 // After 61, D2.3,T1,G2marg..3marg.,M1 ed. Veïk. ins.: niùprapa¤ce mahàbhàga $ saüyojyàtmànam àtmani // ViP_5,37.61*85:1 // turyàvasthasalãlaü ca $ ÷ete sma puruùottamaþ // ViP_5,37.61*85:2 // saümànayan dvijavaco $ durvàsà yad uvàca ha & yogayukto 'bhavat pàdaü % kçtvà jànuni sattama // ViP_5,37.62 // àyayau ca jarà nàma $ sa tadà tatra lubdhakaþ & musalàva÷eùalohaika- % sàyakanyastatomaraþ // ViP_5,37.63 // sa tatpàdaü mçgàkàram $ avekùyàràd avasthitaþ & tale vivyàdha tenaiva % tomareõa dvijottama // ViP_5,37.64 // gata÷ ca dadç÷e tatra $ caturbàhudharaü naram & praõipatyàha caivainaü % prasãdeti punaþ punaþ // ViP_5,37.65 // ajànatà kçtam idaü $ mayà hariõa÷aïkayà & kùamyatàü nàtmapàpena % dagdhaü màü dagdhum arhasi // ViP_5,37.66 // parà÷ara uvàca: tatas taü bhagavàn àha $ na te 'sti bhayam aõv api & gaccha tvaü matprasàdena % lubdha svargaü suràspadam // ViP_5,37.67 // parà÷ara uvàca: vimànam àgataü sadyas $ tadvàkyasamanantaram & àruhya prayayau svargaü % lubdhakas tatprasàdataþ // ViP_5,37.68 // gate tasmin sa bhagavàn $ saüyojyàtmànam àtmani & brahmabhåte 'vyaye 'cintye % vàsudevamaye 'male // ViP_5,37.69 // ajanmany ajare 'nà÷iny $ aprameye 'khilàtmani & tatyàja mànuùaü deham % atãtya trividhàü gatim // ViP_5,37.70 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e saptatriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: arjuno 'pi tadànviùya $ kçùõaràmakalevare & saüskàraü lambhayàm àsa % tathànyeùàm anukramàt // ViP_5,38.1 // aùñau mahiùyaþ kathità $ rukmiõãpramukhàs tu yàþ & upaguhya harer dehaü % vivi÷us tà hutà÷anam // ViP_5,38.2 // revatã caiva ràmasya $ deham à÷liùya sattama & vive÷a jvalitaü vahniü % tatsaïgàhlàda÷ãtalam // ViP_5,38.3 // ugrasenas tu tac chrutvà $ tathaivànakadundubhiþ & devakã rohiõã caiva % vivi÷ur jàtavedasam // ViP_5,38.4 // tato 'rjunaþ pretakàryaü $ kçtvà teùàü yathàvidhi & ni÷cakràma janaü sarvaü % gçhãtvà vajram eva ca // ViP_5,38.5 // dvàravatyà viniùkràntàþ $ kçùõapatnyaþ sahasra÷aþ & vajraü janaü ca kaunteyaþ % pàlaya¤ chanakair yayau // ViP_5,38.6 // sabhà sudharmà kçùõena $ martyaloke samujjhite & svargaü jagàma maitreya % pàrijàta÷ ca pàdapaþ // ViP_5,38.7 // yasmin dine harir yàto $ divaü saütyajya medinãm & tasminn evàvatãrõo 'yaü % kàlakàyo balã kaliþ // ViP_5,38.8 // plàvayàm àsa tàü ÷ånyàü $ dvàrakàü ca mahodadhiþ & yadudevagçhaü tv ekaü % nàplàvayata sàgaraþ // ViP_5,38.9 // nàtikràntum alaü brahmaüs $ tad adyàpi mahodadhiþ & nityaü saünihitas tatra % bhagavàn ke÷avo yataþ // ViP_5,38.10 // tad atãva mahàpuõyaü $ sarvapàtakanà÷anam & viùõukrãóànvitaü sthànaü % dçùñvà pàpàt pramucyate // ViP_5,38.11 // pàrthaþ pa¤canade de÷e $ bahudhànyasamanvite & cakàra vàsaü sarvasya % janasya munisattama // ViP_5,38.12 // tato lobhaþ samabhavat $ pàrthenaikena dhanvinà & dçùñvà striyo nãyamànà % dasyånàü nihate÷varàþ // ViP_5,38.13 // tatas te pàpakarmàõo $ lobhopahatacetasaþ & àbhãrà mantrayàm àsuþ % sametyàtyantadurmadàþ // ViP_5,38.14 // ayam eko 'rjuno dhanvã $ strãjanaü nihate÷varam & nayaty asmàn atikramya % dhig etad bhavatàü balam // ViP_5,38.15 // hatvà garvaü samàråóho $ bhãùmadroõajayadrathàn & karõàdãü÷ ca na jànàti % balaü gràmanivàsinàm // ViP_5,38.16 // he he yaùñãr mahàyàmà $ gçhõãtàyaü sudurmatiþ & sarvàn evàvajànàti % kiü vo bàhubhir unnataiþ // ViP_5,38.17 // parà÷ara uvàca: tato yaùñipraharaõà $ dasyavo loptrahàriõaþ & sahasra÷o 'bhyadhàvanta % taü janaü nihate÷varam // ViP_5,38.18 // tato nivçtya kaunteyaþ $ pràhàbhãràn hasann iva & nivartadhvam adharmaj¤à % yadi na stha mumårùavaþ // ViP_5,38.19 // avaj¤àya vacas tasya $ jagçhus te tadà dhanam & strãjanaü caiva maitreya % viùvaksenaparigraham // ViP_5,38.20 // tato 'rjuno dhanur divyaü $ gàõóãvam ajaraü yudhi & àropayitum àrebhe % na ÷a÷àka ca vãryavàn // ViP_5,38.21 // cakàra sajjaü kçcchràc ca $ tac càbhåc chithilaü punaþ & na sasmàra tathàstràõi % cintayann api pàõóavaþ // ViP_5,38.22 // ÷aràn mumoca caiteùu $ pàrtho vairiùv amarùitaþ & tvagbhedaü te paraü cakrur % astà gàõóãvadhanvanà // ViP_5,38.23 // vahninà ye 'kùayà dattàþ $ ÷aràs te 'pi kùayaü yayuþ & yudhyataþ saha gopàlair % arjunasya bhavakùaye // ViP_5,38.24 // acintayac ca kaunteyaþ $ kçùõasyaiva hi tad balam & yan mayà ÷arasaüghàtaiþ % sakalà bhåbhçto jitàþ // ViP_5,38.25 // miùataþ pàõóuputrasya $ tatas tàþ pramadottamàþ & àbhãrair apakçùyanta % kàmàc cànyàþ pravavrajuþ // ViP_5,38.26 // tataþ ÷areùu kùãõeùu $ dhanuùkoñyà dhanaüjayaþ & jaghàna dasyåüs te càsya % prahàrठjahasur mune // ViP_5,38.27 // prekùata÷ caiva pàrthasya $ vçùõyandhakavarastriyaþ & jagmur àdàya te mlecchàþ % samastà munisattama // ViP_5,38.28 // tataþ suduþkhito jiùõuþ $ kaùñaü kaùñam iti bruvan & aho bhagavatà tena % mukto 'smãti ruroda vai // ViP_5,38.29 // tad dhanus tàni ÷astràõi $ sa rathas te ca vàjinaþ & sarvam ekapade naùñaü % dànam a÷rotriye yathà // ViP_5,38.30 // aho 'tibalavad daivaü $ vinà tena mahàtmanà & yad asàmarthyayukte 'pi % nãcavarge jayapradam // ViP_5,38.31 // tau bàhå sa ca me muùñiþ $ sthànaü tat so 'smi càrjunaþ & puõyenaiva vinà tena % gataü sarvam asàratàm // ViP_5,38.32 // mamàrjunatvaü bhãmasya $ bhãmatvaü tat kçtaü dhruvam & vinà tena yad àbhãrair % jito 'haü katham anyathà // ViP_5,38.33 // parà÷ara uvàca: itthaü vadan yayau jiùõur $ mathuràkhyaü purottamam & cakàra tatra ràjànaü % vajraü yàdavanandanam // ViP_5,38.34 // sa dadar÷a tato vyàsaü $ phàlgunaþ kànanà÷rayam & tam upetya mahàbhàgaü % vinayenàbhyavàdayat // ViP_5,38.35 // taü vandamànaü caraõàv $ avalokya muni÷ ciram & uvàca pàrthaü vicchàyaþ % katham atyantam ãdç÷aþ // ViP_5,38.36 // avãrajo'nugamanaü $ brahmahatyàthavà kçtà & dçóhà÷àbhaïgaduþkhãva % bhraùñacchàyo 'si sàmpratam // ViP_5,38.37 // D5 ins.: urjje dattaü naiva kçùõe ca pakùe $ durvarõaü và annagodhåmami÷ram & viùõuü natvà sarvakàmapradaü bho % tenedaü te råpam ãdçg vibhàti // ViP_5,38.37*86 // sàntànikàdayo và te $ yàcamànà niràkçtàþ & agamyastrãratir và tvaü % tenàsi vigataprabhaþ // ViP_5,38.38 // bhuïkte 'pradàya viprebhyo $ eko miùñam atho bhavàn & kiü và kçpaõavittàni % hçtàni bhavatàrjuna // ViP_5,38.39 // kaccit tvaü ÷årpavàtasya $ gocaratvaü gato 'rjuna & duùñacakùurhato vàpi % niþ÷rãkaþ katham anyathà // ViP_5,38.40 // spçùño nakhàmbhasà vàtha $ ghañavàryukùito 'pi và & tenàtãvàsi vicchàyo % nyånair và yudhi nirjitaþ // ViP_5,38.41 // parà÷ara uvàca: tataþ pàrtho vini÷vasya $ ÷råyatàü bhagavann iti & prokto yathàvad àcaùñe % vyàsàyàtmaparàbhavam // ViP_5,38.42 // arjuna uvàca: yad balaü yac ca nas tejo $ yad vãryaü yaþ paràkramaþ & yà ÷rã÷ chàyà ca naþ so 'smàn % parityajya harir gataþ // ViP_5,38.43 // itareõeva mahatà $ smitapårvàbhibhàùiõà & hãnà vayaü mune tena % jàtàs tçõamayà iva // ViP_5,38.44 // astràõàü sàyakànàü ca $ gàõóãvasya tathà mama & sàratà yàbhavan mårtà % sa gataþ puruùottamaþ // ViP_5,38.45 // yasyàvalokanàd asmठ$ ÷rãr jayaþ saüpad unnatiþ & na tatyàja sa govindas % tyaktvàsmàn bhagavàn gataþ // ViP_5,38.46 // bhãùmadroõàïgaràjàdyàs $ tathà duryodhanàdayaþ & yatprabhàvena nirdagdhàþ % sa kçùõas tyaktavàn bhuvam // ViP_5,38.47 // niryauvanà hata÷rãkà $ bhraùñacchàyeva me mahã & vibhàti tàta naiko 'haü % virahe tasya cakriõaþ // ViP_5,38.48 // yasyànubhàvàd bhãùmàdyair $ mayy agnau ÷alabhàyitam & vinà tenàdya kçùõena % gopàlair asmi nirjitaþ // ViP_5,38.49 // gàõóãvaü triùu lokeùu $ khyàtiü yadanubhàvataþ & gataü tena vinàbhãrair % laguóais tanniràkçtam // ViP_5,38.50 // strãsahasràõy anekàni $ mannàthàni mahàmune & yatato mama nãtàni % dasyubhir laguóàyudhaiþ // ViP_5,38.51 // ànãyamànam àbhãraiþ $ kçùõa kçùõàvarodhanam & hçtaü yaùñipraharaõaiþ % paribhåya balaü mama // ViP_5,38.52 // niþ÷rãkatà na me citraü $ yaj jãvàmi tad adbhutam & nãcàvamànapaïkàïkã % nirlajjo 'smi pitàmaha // ViP_5,38.53 // After 5,38.53 G1,M1.3 ins.: kçùõa÷abdasya bhàjo vai $ traya eva mahàmune // ViP_5,38.53@1:1 // ahaü ca tvaü ca deva÷ ca $ yathàrhaü kçtavàn vibhuþ // ViP_5,38.53@1:2 // kçùõe tasmin mahàbàhau $ mahàtmani mahãpatau // ViP_5,38.53@1:3 // mama cittaü yathà÷aktaü $ nànyo vedeha vedmy aham // ViP_5,38.53@1:4 // bhaktànnapànakrãóàbhir $ bhåmau 'sau devakãsutaþ // ViP_5,38.53@1:5 // kçtavàn yo mama prãtiü $ saevàkarùati me manaþ // ViP_5,38.53@1:6 // kalevaram idaü tyakùye $ pàsye và viùam ulbaõam // ViP_5,38.53@1:7 // pate và parvatàgràt tu $ jalaü và pravi÷e mune // ViP_5,38.53@1:8 // pravekùyàmy agnim ujvàlya $ vatsye pràyopave÷anam // ViP_5,38.53@1:9 // taü vinà devadeve÷am $ idaü me pà¤cabhautikam // ViP_5,38.53@1:10 // ÷arãram idam atyugraü $ kañhinaü kliùñakalpanam // ViP_5,38.53@1:11 // M3 ins.: amedhyamåtrasaüpårõa- $ bhàjanaü paricàpalam // ViP_5,38.53@1:11*1 // atikaùñaü kaùñataraü $ jãvituü notsahe kùaõam // ViP_5,38.53@1:12 // sarvaü ÷ånyam idaü vi÷vaü $ pratibhàti mahàmune // ViP_5,38.53@1:13 // ÷aïkhacakragadà÷àrïga- $ nandakàyudhadhàriõam // ViP_5,38.53@1:14 // vinà taü puõóarãkàkùaü $ devadevaü khagadhvajam // ViP_5,38.53@1:15 // harivira¤ciharayor $ ã÷aü citradhvajaü mune // ViP_5,38.53@1:16 // apa÷yamàno jãvàmi $ katham atra mahàmune // ViP_5,38.53@1:17 // M3 ins.: tvam evetthaü x maharùer $ àvayo pràõasaüsthitim // ViP_5,38.53@1:17*1 // kathaü tena vinà jiùõuü $ viùõum atyadbhutaü mune // ViP_5,38.53@1:17*2 // yat sarvaü tadãyam iti $ loke vi÷rutam adbhutam // ViP_5,38.53@1:18 // madãyam eva jànàti $ satye naiva ca me ÷ape // ViP_5,38.53@1:19 // M3 ins., while G1 ins. before line 20: vinà tenaiva kçùõena $ kçùõe jiùõo mahadbhutam // ViP_5,38.53@1:19*3 // kråre 'smi¤ jagati kråraþ $ soóhuü jãvaü mahàmune // ViP_5,38.53@1:20 // na ÷aknomi hareþ padbhyàü $ ÷ape tasya mahàtmanaþ // ViP_5,38.53@1:21 // vyàsa uvàca: alaü te vrãóayà pàrtha $ na tvaü ÷ocitum arhasi & avehi sarvabhåteùu % kàlasya gatir ãdç÷ã // ViP_5,38.54 // kàlo bhavàya bhåtànàm $ abhàvàya ca pàõóava & kàlamålam idaü j¤àtvà % bhava sthairyadhano 'rjuna // ViP_5,38.55 // nadyaþ samudrà girayaþ $ sakalà ca vasuüdharà & devà manuùyàþ pa÷avas % taravaþ sasarãsçpàþ // ViP_5,38.56 // sçùñàþ kàlena kàlena $ punar yàsyanti saükùayam & kàlàtmakam idaü sarvaü % j¤àtvà ÷amam avàpnuhi // ViP_5,38.57 // T1,ed. Veïk. ins.: kàlasvaråpã bhagavàn $ kçùõaþ kamalalocanaþ // ViP_5,38.57*87 // yac càttha kçùõamàhàtmyaü $ tat tathaiva dhanaüjaya & bhàràvatàrakàryàrtham % avatãrõaþ sa medinãm // ViP_5,38.58 // bhàràkràntà dharà yàtà $ devànàü samitiü purà & tadartham avatãrõo 'sau % kàlaråpã janàrdanaþ // ViP_5,38.59 // tac ca niùpàditaü kàryam $ a÷eùà bhåbhçto hatàþ & vçùõyandhakakulaü sarvaü % tathà pàrthopasaühçtam // ViP_5,38.60 // na kiücid anyat kartavyam $ asya bhåmitale prabhoþ & ato gataþ sa bhagavàn % kçtakçtyo yathecchayà // ViP_5,38.61 // sçùñiü sarge karoty eùa $ devadevaþ sthitau sthitim & ante 'ntàya samartho 'yaü % sàmprataü vai yathà kçtam // ViP_5,38.62 // tasmàt pàrtha na saütàpas $ tvayà kàryaþ paràbhavàt & bhavanti bhavakàleùu % puruùàõàü paràkramàþ // ViP_5,38.63 // tvayaikena hatà bhãùma- $ droõakarõàdayo nçpàþ & teùàm arjuna kàlotthaþ % kiü nyånàbhibhavo na saþ // ViP_5,38.64 // G1 ins. after 64, while M1.3 ins. after 65ab: vaikuõñhàd àgato viùõus $ tam eva gatavàn prabhuþ // ViP_5,38.64*88:1 // tasmàt pàrtha na ÷ocas tvam $ a÷ocyo bhagavàn hariþ // ViP_5,38.64*88:2 // viùõos tasyànubhàvena $ yathà teùàü paràbhavaþ & tvattas tathaiva bhavato % dasyubhyo 'nte tadudbhavaþ // ViP_5,38.65 // sa devo 'nya÷arãràõi $ samàvi÷ya jagatsthitim & karoti sarvabhåtànàü % nà÷aü cànte jagatpatiþ // ViP_5,38.66 // tavodbhave sa kaunteya $ sahàyo 'bhåj janàrdanaþ // ViP_5,38.67ab // After 67ab, D3 ins.: bhàvàbhàve ca sa tadà $ sahayogaü janàrdanaþ // ViP_5,38.67ab*89 // bhavànte tvadvipakùàs te $ ke÷avenàvalokitàþ // ViP_5,38.67cd // kaþ ÷raddadhyàt sagàïgeyàn $ hanyàs tvaü sarvakauravàn & àbhãrebhya÷ ca bhavataþ % kaþ ÷raddadhyàt paràbhavam // ViP_5,38.68 // pàrthaitat sarvabhåtasya $ harer lãlàviceùñitam & tvayà yat kauravà dhvastà % yad àbhãrair bhavठjitaþ // ViP_5,38.69 // gçhãtà dasyubhir yac ca $ bhavatà ÷ocitàþ striyaþ & tad apy ahaü yathàvçttaü % kathayàmi tavàrjuna // ViP_5,38.70 // aùñàvakraþ purà vipro $ jalavàsarato 'bhavat & bahån varùagaõàn pàrtha % gçõan brahma sanàtanam // ViP_5,38.71 // jiteùv asurasaügheùu $ merupçùñhe mahotsavaþ & babhåva tatra gacchantyo % dadç÷us taü surastriyaþ // ViP_5,38.72 // rambhàtilottamàdyà÷ ca $ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ & tuùñuvus taü mahàtmànaü % pra÷a÷aüsu÷ ca pàõóava // ViP_5,38.73 // àkaõñhamagnaü salile $ jañàbhàradharaü munim & vinayàvanatà÷ cainaü % praõemuþ stotratatparàþ // ViP_5,38.74 // yathà yathà prasanno 'sau $ tuùñuvus taü tathà tathà & sarvàs tàþ kaurava÷reùñha % variùñhaü taü dvijanmanàm // ViP_5,38.75 // aùñàvakra uvàca: prasanno 'haü mahàbhàgà $ bhavatãnàü yad iùyate & mattas tad vriyatàü sarvaü % pradàsyàmy atidurlabham // ViP_5,38.76 // rambhàtilottamàdyàs taü $ vaidikyo 'psaraso 'bruvan & prasanne tvayy aparyàptaü % kim asmàkam iti dvija // ViP_5,38.77 // itaràs tv abruvan vipra $ prasanno bhagavàn yadi & tad icchàmaþ patiü pràptuü % viprendra puruùottamam // ViP_5,38.78 // vyàsa uvàca: evaü bhaviùyatãty uktvà $ uttatàra jalàn muniþ & tam uttãrõaü ca dadç÷ur % viråpaü vakram aùñadhà // ViP_5,38.79 // taü dçùñvà gåhamànànàü $ yàsàü hàsaþ sphuño 'bhavat & tàþ ÷a÷àpa muniþ kopam % avàpya kurunandana // ViP_5,38.80 // yasmàd viråparåpaü màü $ matvà hàsàvamànanà & bhavatãbhiþ kçtà tasmàd % eùaü ÷àpaü dadàmi vaþ // ViP_5,38.81 // matprasàdena bhartàraü $ labdhvà tu puruùottamam & macchàpopahatàþ sarvà % dasyuhastaü gamiùyatha // ViP_5,38.82 // vyàsa uvàca: ity udãritam àkarõya $ munis tàbhiþ prasàditaþ & punaþ surendralokaü vai % pràha bhåyo gamiùyatha // ViP_5,38.83 // evaü tasya muneþ ÷àpàd $ aùñàvakrasya ke÷avam & bhartàraü pràpya tà yàtà % dasyuhastaü varàïganàþ // ViP_5,38.84 // tat tvayà nàtra kartavyaþ $ ÷oko 'lpo 'pi hi pàõóava & tenaivàkhilanàthena % sarvaü tad upasaühçtam // ViP_5,38.85 // bhavatàü copasaühàram $ àsannaü tena kurvatà & balaü tejas tathà vãryaü % màhàtmyaü copasaühçtam // ViP_5,38.86 // jàtasya niyato mçtyuþ $ patanaü ca tathonnateþ & viprayogàvasàna÷ ca % saüyogaþ saücayàt kùayaþ // ViP_5,38.87 // vij¤àya na budhàþ ÷okaü $ na harùam upayànti ye & teùàm evetare ceùñàü % ÷ikùantaþ santi tàdç÷àþ // ViP_5,38.88 // tasmàt tvayà nara÷reùñha $ j¤àtvaitad bhràtçbhiþ saha & parityajyàkhilaü tantraü % gantavyaü tapase vanam // ViP_5,38.89 // tad gaccha dharmaràjàya $ nivedyaitad vaco mama & para÷vo bhràtçbhiþ sàrdhaü % yathà yàsi tathà kuru // ViP_5,38.90 // parà÷ara uvàca: ity ukto 'bhyetya pàrthàbhyàü $ yamàbhyàü ca sahàrjunaþ & dçùñaü caivànubhåtaü ca % kathitaü tad vi÷eùataþ // ViP_5,38.91 // vyàsavàkyaü ca te sarve $ ÷rutvàrjunasamãritam & ràjye parãkùitaü kçtvà % yayuþ pàõóusutà vanam // ViP_5,38.92 // ity etat tava maitreya $ vistareõa mayoditam & jàtasya yad yador vaü÷e % vàsudevasya ceùñitam // ViP_5,38.93 // Ed. Veïk. ins.: ya÷ caitac caritaü tasya $ kçùõasya ÷çõuyàt sadà // ViP_5,38.93*90:1 // sarvapàpavinirmukto $ viùõulokaü sa gacchati // ViP_5,38.93*90:2 // [[iti ÷rãviùõupuràõe pa¤came 'ü÷e 'ùñatriü÷o 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ maitreya uvàca: vyàkhyàtà bhavatà sarga- $ vaü÷amanvantarasthitiþ & vaü÷ànucaritaü caiva % vistareõa mahàmune // ViP_6,1.1 // M. ins. [after 6,1.1]: maitreya: vyàkhyàto bhavatà vaü÷o $ yàdavànàü mahàtmanàm // ViP_6,1.1@2:1 // asti kiücin mayà pràrthyam $ adhyàtma÷ravaõecchayà // ViP_6,1.1@2:2 // sarvasaü÷ayabhettàras $ tvàm çte 'nye na santi bhoþ // ViP_6,1.1@2:3 // dvaitam eke pra÷aüsanti $ advaitam apare janàþ // ViP_6,1.1@2:4 // dvayaü te ke pra÷aüsanti $ mahàtmàno mahàmune // ViP_6,1.1@2:5 // ÷rãparà÷ara: adhyàtmam akhilaü brahman $ vyàkhyàmi bhavato mune // ViP_6,1.1@2:6 // durbodhatvàd ekamanàþ $ ÷çõuùva gadato mama // ViP_6,1.1@2:7 // ÷rutvàvadhàraya mune $ pàraü tv asmàn na vidyate // ViP_6,1.1@2:8 // na bhåtàni hçùãkàni $ tathàntaþkaraõàny api // ViP_6,1.1@2:9 // pràõo và prakçtir vàpi $ paraü brahmeti ÷abdyate // ViP_6,1.1@2:10 // na sattà lakùaõaü brahma $ yasmàt sadasataþ param // ViP_6,1.1@2:11 // utpattes tv àtmanaþ svasya $ nàpy àkà÷aþ paraü viduþ // ViP_6,1.1@2:12 // na jàtiråpalabdhes tu $ neti nety ucyate yataþ // ViP_6,1.1@2:13 // svayaü vedyaü hi tad brahma $ kumàrã strãsukhaü yathà // ViP_6,1.1@2:14 // acchedyaü tad abhedyaü tu $ satyaü j¤ànam anantakam // ViP_6,1.1@2:15 // ÷uddhaü muktaü prabuddhaü yat $ sukhaduþkhavivarjitam // ViP_6,1.1@2:16 // yat pårõam acalaü nityaü $ tathà ùaóbhàvavarjitam // ViP_6,1.1@2:17 // atãndriyam avarõaü tu $ nityànandaü tathà mune // ViP_6,1.1@2:18 // asthålam aõu nàdãrgham $ ahrasvam atamas tathà // ViP_6,1.1@2:19 // asnehaü ca tathàcchàyaü $ ravamàtrakakàyakam // ViP_6,1.1@2:20 // prakà÷aü vàü÷ike yasya $ tat paraü brahma maharùe // ViP_6,1.1@2:21 // kham ivaikarasàvàptir $ api bhaktà jaràmarà // ViP_6,1.1@2:22 // cakùuràdyavadhànà sà $ viparãtà vibhàvyate // ViP_6,1.1@2:23 // savyàpàre ÷arãre 'smin $ nirvyàpàram akalmaùam // ViP_6,1.1@2:24 // cintayan sarvam àtmànaü $ mukta eveti vegapã // ViP_6,1.1@2:25 // pramàõotpannayà buddhyà $ yo vidyàü j¤àtum icchati // ViP_6,1.1@2:26 // dãpenàsau dhruvaü pa÷yed $ guhàkukùigataü tamaþ // ViP_6,1.1@2:27 // yadà cittam asaüsaktaü $ tadãyaü sarvavastuùu // ViP_6,1.1@2:28 // bhavatãha tadà yogã $ maitreya paramàtmavit // ViP_6,1.1@2:29 // svareõa saüdhayed yogam $ asvaraü bhàvayet param // ViP_6,1.1@2:30 // asvareõa tu bhàvena $ tv abhàvo bhàvam àdi÷et // ViP_6,1.1@2:31 // tad eva niùphalaü brahma $ nirvikalpaü nira¤janam // ViP_6,1.1@2:32 // tad brahmàham iti j¤àtvà $ brahmabhàvo bhaved dhruvam // ViP_6,1.1@2:33 // àtiùñhet sàdhanaü yatra $ yàti tatraiva bandhayet // ViP_6,1.1@2:34 // evaü saübàdhayed artham $ upàyena tu buddhimàn // ViP_6,1.1@2:35 // yatra yatra bhaved vedas $ tat tad astv iti cintayet // ViP_6,1.1@2:36 // maitreya tena råpeõa $ so 'mçtatvàya kalpyate // ViP_6,1.1@2:37 // prakçtij¤eyasadç÷ã $ dç÷yaråpaü svam àtmakam // ViP_6,1.1@2:38 // yo veda paramaü vedaü $ mukta ity ucyate mune // ViP_6,1.1@2:39 // vedadvàreõa yo vedaü $ pa÷yaty àtmànam àtmani // ViP_6,1.1@2:40 // tasmin vede kalàbhàvàn $ niùphalaü paripa÷yati // ViP_6,1.1@2:41 // ravamàtrakadehasya $ gràhyatvàd api rodhata // ViP_6,1.1@2:42 // tatraiva sthàpayec cittaü $ dçùñvàbhyàsam adaivatam // ViP_6,1.1@2:43 // ravamàtrakadeho 'ham $ avidyàdeham à÷ritaþ // ViP_6,1.1@2:44 // avidyàbhiprapanno 'yam $ iti xx na muhyati // ViP_6,1.1@2:45 // yac chrotavyaü ca yad dç÷yaü $ yac ca bhoktavyam ity uta // ViP_6,1.1@2:46 // ghràtavyaü caiva spçùñavyaü $ buddhigràhyaü tathaiva ca // ViP_6,1.1@2:47 // sarvaü tad brahmabuddhyà tu $ kurvàõo na nibadhyate // ViP_6,1.1@2:48 // ravamàtra÷arãraü tu $ brahma sarvatra dç÷yate // ViP_6,1.1@2:49 // amedhyàdibhir asaüspçùñaü $ yathà nirmalatàü gatam // ViP_6,1.1@2:50 // ahaü tadaiva nànyo 'smi $ tasmàt tadvac ca nirmalaþ // ViP_6,1.1@2:51 // maitreya nàvasãdanti $ paràparavido janàþ // ViP_6,1.1@2:52 // adha÷ cordhvaü ca tiryak ca $ nànyaü pa÷yanti yoginaþ // ViP_6,1.1@2:53 // anyaråpe pranaùñe tu $ kçtsne sthàvarajaïgame // ViP_6,1.1@2:54 // avyayaü ca prapa÷yanti $ tad evànyan na kiücana // ViP_6,1.1@2:55 // avidyàråpe pranaùñe ca $ suùuptipralaye 'pi ca // ViP_6,1.1@2:56 // prabuddhàs tu smariùyanti $ tad evànyan na maharùe // ViP_6,1.1@2:57 // sarvavastuùu pårõeùu $ puna÷ cårõãkçteùu ca // ViP_6,1.1@2:58 // tadantam eva pa÷yanti $ tasya tattvaü na dç÷yate // ViP_6,1.1@2:59 // sarveùu vedatantreùu $ sarveùu samayeùu bhoþ // ViP_6,1.1@2:60 // idam eva prapa÷yanti $ tatas tattvavido janàþ // ViP_6,1.1@2:61 // brahmaråpam idaü sarvam $ evaü pa÷yet sadà naraþ // ViP_6,1.1@2:62 // hatvàpi sa imàül lokàn $ sarvà÷ã sarvavikrayã // ViP_6,1.1@2:63 // sarvàn niùiddhàn kçtvàpi $ karmabhir na sa badhyate // ViP_6,1.1@2:64 // dharmàdharmavimuktàtmà $ brahmabhåyàya kalpate // ViP_6,1.1@2:65 // niràtmakam idaü proktaü $ sàükhyaü sànakam ucyate // ViP_6,1.1@2:66 // recakaü pårakaü kçtvà $ vàyum àrohayet tataþ // ViP_6,1.1@2:67 // brahmanàóã smçtà tatra $ kàyamadhye vyavasthità // ViP_6,1.1@2:68 // jyotiràgrà cakramålà $ såkùmà cakràntarànugà // ViP_6,1.1@2:69 // adç÷yaråpà sà sarvaiþ $ pa÷yanti paramarùayaþ // ViP_6,1.1@2:70 // pradyumno bhagavठjyotir $ bahirdhàma vyavasthitaþ // ViP_6,1.1@2:71 // màüsàd adhaþ pauõóarãkàd $ dhçdayagranthir ucyate // ViP_6,1.1@2:72 // tena saükramayed vàyuü $ puràõakaraõena tu // ViP_6,1.1@2:73 // jyotiùaþ pràpaõàbhyàsàt $ sarvavàyujayo bhavet // ViP_6,1.1@2:74 // tatraikade÷am àkçùya $ kecin nyasyanti maulike // ViP_6,1.1@2:75 // tena labdhopalabdhàs tu $ gacchanti jyotiùaþ padam // ViP_6,1.1@2:76 // ye tu tattvaü prapa÷yanti $ maulike sthàpayanty uta // ViP_6,1.1@2:77 // punar brahmaõi niùõàtàs $ te 'mçtatvàya kalpate // ViP_6,1.1@2:78 // etat tu sànakaü proktaü $ sàükhyaü divyam anuttamam // ViP_6,1.1@2:79 // ÷reyàüsaþ pårvam icchanti $ saünyàsàt sarvakarmaõàm // ViP_6,1.1@2:80 // tyaktasarvakriyàrambhàþ $ paraü sàükhyaü pracakùate // ViP_6,1.1@2:81 // sàükhyamàrgas tvayaivokto $ yogamàrgas tvyayocyatàm // ViP_6,1.1@2:82 // ÷rãparà÷ara: atha yogaü pravakùyàmi $ guhyàd guhyataraü param // ViP_6,1.1@2:83 // yaj j¤àtvà munayaþ sarve $ padaü gacchanty anàmayam // ViP_6,1.1@2:84 // sàükhyàt tattvàt paraü yogaü $ pravadanti manãùiõaþ // ViP_6,1.1@2:85 // ye yogam anutiùñhanti $ sàükhyam apy anutiùñate // ViP_6,1.1@2:86 // tasmàd yogaü pra÷aüsanti $ munayo munisattama // ViP_6,1.1@2:87 // dehinas tv àtmasaüyogàd $ yogam àhur manãùiõaþ // ViP_6,1.1@2:88 // dehãpàpanibandhatvàt $ pårvaü pàpakùayaü caret // ViP_6,1.1@2:89 // guõais tu bandhitatvàc ca $ guõànàü haraõaü tataþ // ViP_6,1.1@2:90 // dehã dehanibandhatvàt $ tasyàpi haraõaü caret // ViP_6,1.1@2:91 // mukhyànàü caiva ÷ånyànàü $ balavattvàn niyàmanam // ViP_6,1.1@2:92 // evaü kçtvà sma dç÷yantu $ saüyojyàtmànam àtmani // ViP_6,1.1@2:93 // dharmàdharmavinirmukto $ mukta eva bhaved dhruvam // ViP_6,1.1@2:94 // guõànàü tejaso råpaü $ deharåpaü ca dehinaþ // ViP_6,1.1@2:95 // àlambya vina÷et pa÷càd $ yogasiddhim abhãpsatà // ViP_6,1.1@2:96 // àlambanàn niràlambaü $ pa÷yanti paramarùayaþ // ViP_6,1.1@2:97 // àlambanaü na cet pårvaü $ na ca bandhavimokùaõam // ViP_6,1.1@2:98 // recapårakakumbhai÷ ca $ pårvaü pàpakùayaü caret // ViP_6,1.1@2:99 // pårvaràtralayaiþ ÷àntyà $ dehino dç÷yatàü nayet // ViP_6,1.1@2:100 // vedasàràt tu saüyogaü $ pravadanti manãùiõaþ // ViP_6,1.1@2:101 // evaü yogavidhiþ prokto $ yoge sarvaü samàpyate // ViP_6,1.1@2:102 // evaü sàükhyaü ca yogaü ca $ pravadanti manãùiõaþ // ViP_6,1.1@2:103 // anayos tv apçthagj¤ànàn $ mukto bhavati nànyathà // ViP_6,1.1@2:104 // sàükhyayogàv upàyau dvàv $ upeyas tv eka eva tu // ViP_6,1.1@2:105 // devo nàràyaõas tv ekaþ $ paramàtmety udàhçtaþ // ViP_6,1.1@2:106 // ravamàtrakadehas tu $ sarvavyàpyàjaràmaraþ // ViP_6,1.1@2:107 // taraïgajaïgamasthàs nu $ svamàyàtamasàvçtaþ // ViP_6,1.1@2:108 // bahvàkàra ivàbhàti $ màyayà puruùottamaþ // ViP_6,1.1@2:109 // evaü yo veda yogãndraþ $ sa vai mukto bhaven naraþ // ViP_6,1.1@2:110 // ÷rãparà÷araþ: yat pçùñavàn asi mune $ tad uktaü paramàrthataþ // ViP_6,1.1@2:111 // kim anyac chrotum icchà te hy $ asti maitreya pçccha tat // ViP_6,1.1@2:112 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e prathamo 'dhyàyaþ]] ______________________________________________________ maitreyaþ: j¤ànàmçtam idaü ÷rutvà $ nàsti dhanyataro mama // ViP_6,1.1@2:114 // manye 'haü bhagavàn adya $ prasàdaü kçtavàn iti // ViP_6,1.1@2:115 // adyàhaü vãtasaüdeho $ bhavaü viprarùabha prabho // ViP_6,1.1@2:116 // tathàpi kiücit pçcchàmi $ durbodhatvàn mahàmune // ViP_6,1.1@2:117 // ÷rotum icchàmy ahaü tvatto $ yathàvad upasaühçtim & mahàpralayasaüj¤àü ca % kalpànte ca mahàmune // ViP_6,1.2 // parà÷ara uvàca: maitreya ÷råyatàü matto $ yathàvad upasaühçtiþ & kalpànte pràkçte caiva % pralaye jàyate yathà // ViP_6,1.3 // ahoràtraü pitéõàü tu $ màso 'bdas tridivaukasàm & caturyugasahasre tu % brahmaõo dve dvijottama // ViP_6,1.4 // kçtaü tretà dvàparaü ca $ kali÷ caiva caturyugam & divyair varùasahasrais tu % tad dvàda÷abhir ucyate // ViP_6,1.5 // caturyugàõy a÷eùàõi $ sadç÷àni svaråpataþ & àdyaü kçtayugaü muktvà % maitreyàntyaü tathà kalim // ViP_6,1.6 // àdye kçtayuge sargo $ brahmaõà kriyate yataþ & kriyate copasaühàras % tathànte ca kalau yuge // ViP_6,1.7 // maitreya uvàca: kaleþ svaråpaü bhagavan $ vistaràd vaktum arhasi & dharma÷ catuùpàd bhagavan % yasmin viplavam çcchati // ViP_6,1.8 // parà÷ara uvàca: kaleþ svaråpaü maitreya $ yad bhavàn praùñum icchati & tan nibodha samàsena % vartate yan mahàmune // ViP_6,1.9 // varõà÷ramàcàravatã $ pravçttir na kalau nçõàm & na sàma-çgyajurveda- % viniùpàdanahaitukã // ViP_6,1.10 // vivàhà na kalau dharmyà $ na ÷iùyagurusaüsthitiþ & na dàmpatyakramo naiva % vahnidevàtmakaþ kramaþ // ViP_6,1.11 // yatra tatra kule jàto $ balã sarve÷varaþ kalau & sarvebhya eva varõebhyo % yogyaþ kanyàvarodhane // ViP_6,1.12 // yena tenaiva yogena $ dvijàtir dãkùitaþ kalau & yaiva saiva ca maitreya % pràya÷cittakriyà kalau // ViP_6,1.13 // sarvam eva kalau ÷àstraü $ yasya yad vacanaü dvija & devatà÷ ca kalau sarvàþ % sarvaþ sarvasya cà÷ramaþ // ViP_6,1.14 // upavàsas tathàyàso $ vittotsargas tathà kalau & dharmo yathàbhirucitair % anuùñhànair anuùñhitaþ // ViP_6,1.15 // vittena bhavità puüsàü $ svalpenàóhyamadaþ kalau & strãõàü råpamada÷ caiva % ke÷air eva bhaviùyati // ViP_6,1.16 // suvarõamaõiratnàdau $ vastre copakùayaü gate & kalau striyo bhaviùyanti % tadà ke÷air alaükçtàþ // ViP_6,1.17 // parityakùyanti bhartàraü $ vittahãnaü tathà striyaþ & bhartà bhaviùyati kalau % vittavàn eva yoùitàm // ViP_6,1.18 // yo yo dadàti bahulaü $ sa sa svàmã tadà nçõàm & svàmitvahetuþ saübandho % bhàvã nàbhijanas tadà // ViP_6,1.19 // gçhàntà dravyasaüghàtà $ dravyàntà ca tathà matiþ & arthà÷ càtmopabhogàntà % bhaviùyanti kalau yuge // ViP_6,1.20 // striyaþ kalau bhaviùyanti $ svairiõyo lalitaspçhàþ & anyàyàvàptavitteùu % puruùà÷ ca spçhàlavaþ // ViP_6,1.21 // abhyarthito 'pi suhçdà $ svàrthahàniü na mànavaþ & paõàrdhàrdhàrdhamàtre 'pi % kariùyati tadà dvija // ViP_6,1.22 // samànapauruùaü ceto $ bhàvi vipreùu vai kalau & kùãrapradànasaübandhi % bhàvi goùu ca gauravam // ViP_6,1.23 // anàvçùñibhayapràyàþ $ prajàþ kùudbhayakàtaràþ & bhaviùyanti tadà sarvà % gaganàsaktadçùñayaþ // ViP_6,1.24 // kandaparõaphalàhàràs $ tàpasà iva mànavàþ & àtmànaü ghàtayiùyanti % tadàvçùñyàdiduþkhitàþ // ViP_6,1.25 // durbhikùam eva satataü $ tadà kle÷am anã÷varàþ & pràpsyanti vyàhatasukha- % pramodà mànavàþ kalau // ViP_6,1.26 // asnànabhojino nàgni- $ devatàtithipåjanam & kariùyanti kalau pràpte % na ca pitryodakakriyàm // ViP_6,1.27 // lolupà hrasvadehà÷ ca $ bahvannàdanatatparàþ & bahuprajàlpabhàgyà÷ ca % bhaviùyanti kalau striyaþ // ViP_6,1.28 // ubhàbhyàm atha pàõibhyàü $ ÷iraþkaõóåyanaü striyaþ & kurvantyo gurubhartéõàm % àj¤àü bhetsyanty anàdçtàþ // ViP_6,1.29 // svapoùaõaparàþ kùudrà $ dehasaüskàravarjitàþ & paruùànçtabhàùiõyo % bhaviùyanti kalau striyaþ // ViP_6,1.30 // duþ÷ãlà duùña÷ãleùu $ kurvantyaþ satataü spçhàm & asadvçttà bhaviùyanti % puruùeùu kulàïganàþ // ViP_6,1.31 // vedàdànaü kariùyanti $ bañava÷ ca tathàvratàþ & gçhasthà÷ ca na hoùyanti % na dàsyanty ucitàny api // ViP_6,1.32 // vanavàsino bhaviùyanti $ gràmyàhàraparigrahàþ & bhikùava÷ càpi mitràdi- % snehasaübandhayantraõàþ // ViP_6,1.33 // arakùitàro hartàraþ $ ÷ulkavyàjena pàrthivàþ & hàriõo janavittànàü % saüpràpte tu kalau yuge // ViP_6,1.34 // yo yo '÷varathanàgàóhyaþ $ sa sa ràjà bhaviùyati & ya÷ ca ya÷ càbalaþ sarvaþ % sa sa bhçtyaþ kalau yuge // ViP_6,1.35 // vai÷yàþ kçùivaõijyàdi $ saütyajya nijakarma yat & ÷ådravçttyà pravartsyanti % kàrukarmopajãvinaþ // ViP_6,1.36 // bhaikùyavratàs tathà ÷ådràþ $ pravrajyàliïgino 'dhamàþ & pàùaõóasaü÷rayàü vçttim % à÷rayiùyanty asaüskçtàþ // ViP_6,1.37 // durbhikùakarapãóàbhir $ atãvopadrutà janàþ & godhåmànnayavànnàóhyàn % de÷àn yàsyanti duþkhitàþ // ViP_6,1.38 // vedamàrge pralãne ca $ pàùaõóàóhye tato jane & adharmavçddhyà lokànàm % alpam àyur bhaviùyati // ViP_6,1.39 // a÷àstravihitaü ghoraü $ tapyamàneùu vai tapaþ & nareùu nçpadoùeõa % bàlamçtyur bhaviùyati // ViP_6,1.40 // bhavitrã yoùitàü såtiþ $ pa¤caùañsaptavàrùikã & navàùñada÷avarùàõàü % manuùyàõàü tathà kalau // ViP_6,1.41 // palitodbhava÷ ca bhavità $ tadà dvàda÷avàrùikaþ & nàtijãvati vai ka÷cit % kalau varùàõi viü÷atiþ // ViP_6,1.42 // alpapraj¤à vçthàliïgà $ duùñàntaþkaraõàþ kalau & yatas tato vinaïkùyanti % kàlenàlpena mànavàþ // ViP_6,1.43 // ed. Veïk. ins.: yadà yadà hi maitreya $ hànir dharmasya lakùyate // ViP_6,1.43*1:1 // tadà tadà kaler vçddhir $ anumeyà mahàtmabhiþ // ViP_6,1.43*1:2 // yadà yadà hi pàùaõóa- $ vçddhir maitreya lakùyate & tadà tadà kaler vçddhir % anumeyà vicakùaõaiþ // ViP_6,1.44 // yadà yadà satàü hànir $ vedamàrgànusàriõàm & tadà tadà kaler vçddhir % anumeyà vicakùaõaiþ // ViP_6,1.45 // pràrambhà÷ càvasãdanti $ yadà dharmakçtàü nçõàm & tadànumeyaü pràdhànyaü % kaler maitreya paõóitaiþ // ViP_6,1.46 // yadà yadà na yaj¤ànàm $ ã÷varaþ puruùottamaþ & ijyate puruùair yaj¤ais % tadà j¤eyaü kaler balam // ViP_6,1.47 // After 47, M4 ins.: añña÷ålà janapadà $ ÷iva÷ålà÷ catuùpathà // ViP_6,1.47*2:1 // ke÷a÷ålà striyaþ sarvà $ bhaviùyanti kalau yuge // ViP_6,1.47*2:2 // na prãtir vedavàdeùu $ pàùaõóeùu yadà ratiþ & kaler vçddhis tadà pràj¤air % anumeyà dvijottama // ViP_6,1.48 // kalau jagatpatiü viùõuü $ sarvasraùñàram ã÷varam & nàrcayiùyanti maitreya % pàùaõóopahatà naràþ // ViP_6,1.49 // kiü devaiþ kiü dvijair vedaiþ $ kiü ÷aucenàmbujanmanà & ity evaü vipra vakùyanti % pàùaõóopahatà naràþ // ViP_6,1.50 // svalpàmbuvçùñiþ parjanyaþ $ sasyaü svalpaphalaü tathà & phalaü tathàlpasàraü ca % vipra pràpte kalau yuge // ViP_6,1.51 // ÷àõãpràyàõi vastràõi $ ÷amãpràyà mahãruhàþ & ÷ådrapràyàs tathà varõà % bhaviùyanti kalau yuge // ViP_6,1.52 // aõupràyàõi dhànyàni $ àjapràyaü tathà payaþ & bhaviùyati kalau pràpte % u÷ãraü cànulepanam // ViP_6,1.53 // ÷va÷rå÷va÷urabhåyiùñhà $ gurava÷ ca nçõàü kalau & ÷yàlàdyà hàribhàryà÷ ca % suhçdo munisattama // ViP_6,1.54 // kasya màtà pità kasya $ yadà karmàtmakaþ pumàn & iti codàhariùyanti % ÷va÷urànugatà naràþ // ViP_6,1.55 // vàïmanaþkàyikair doùair $ abhibhåtàþ punaþ punaþ & naràþ pàpàny anudinaü % kariùyanty alpamedhasaþ // ViP_6,1.56 // niþsattvànàm a÷aucànàü $ nirhrãkàõàü tathà nçõàm & yad yad duþkhàya tat sarvaü % kalikàle bhaviùyati // ViP_6,1.57 // niþsvàdhyàyavaùañkàre $ svadhàsvàhàvivarjite & tadà praviralo vipra % kvacil loko bhaviùyati // ViP_6,1.58 // tatràlpenaiva yatnena $ puõyaskandham anuttamam & karoti yaü kçtayuge % kriyate tapasà hi saþ // ViP_6,1.59 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e prathamo 'dhyàyaþ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: vyàsa÷ càha mahàbuddhir $ yad atraiva hi vastuni & tac chråyatàü mahàbhàga % gadato mama tattvataþ // ViP_6,2.1 // kasmin kàle 'lpako dharmo $ dadàti sumahat phalam & munãnàm apy abhåd vàdaþ % kai÷ càsau kriyate sukham // ViP_6,2.2 // saüdehanirõayàrthàya $ vedavyàsaü mahàmunim & yayus te saü÷ayaü praùñuü % maitreya munipuügavàþ // ViP_6,2.3 // dadç÷us te muniü tatra $ jàhnavãsalile dvija & vedavyàsaü mahàbhàgam % ardhasnàtaü sutaü mama // ViP_6,2.4 // snànàvasànaü te tasya $ pratãkùanto maharùayaþ & tasthus tañe mahànadyàs % taruùaõóam upà÷ritàþ // ViP_6,2.5 // magno 'tha jàhnavãtoyàd $ utthàyàha suto mama & vyàsaþ sàdhuþ kaliþ sàdhur % ity evaü ÷çõvatàü vacaþ \ teùàü munãnàü bhåya÷ ca # mamajja sa nadãjale // ViP_6,2.6 // utthàya sàdhu sàdhv iti $ ÷ådra dhanyo 'si càbravãt // ViP_6,2.7 // nimagna÷ ca samutthàya $ punaþ pràha mahàmuniþ & yoùitaþ sàdhu dhanyàs tàs % tàbhyo dhanyataro 'sti kaþ // ViP_6,2.8 // tataþ snàtvà yathànyàyam $ àcàntaü taü kçtakriyam & upatasthur mahàbhàgà % munayas te sutaü mama // ViP_6,2.9 // kçtasaüvandanàü÷ càha $ kçtàsanaparigrahàn & kimartham àgatà yåyam % iti satyavatãsutaþ // ViP_6,2.10 // tam åcuþ saü÷ayaü praùñuü $ bhavantaü vayam àgatàþ & alaü tenàstu tàvan naþ % kathyatàm aparaü tvayà // ViP_6,2.11 // kaliþ sàdhv iti yat proktaü $ ÷ådraþ sàdhv iti yoùitaþ & yac càha bhagavàn sàdhu % dhanyà÷ ceti punaþ punaþ // ViP_6,2.12 // tat sarvaü ÷rotum icchàmo $ na ced guhyaü mahàmune & tat kathyatàü tato hçtsthaü % pçcchàmas tvàü prayojanam // ViP_6,2.13 // ity ukto munibhir vyàsaþ $ prahasyedam athàbravãt & ÷råyatàü bho muni÷reùñhà % yad uktaü sàdhu sàdhv iti // ViP_6,2.14 // yat kçte da÷abhir varùais $ tretàyàü hàyanena tat & dvàpare tac ca màsena % ahoràtreõa tat kalau // ViP_6,2.15 // tapaso brahmacaryasya $ japàde÷ ca phalaü dvijàþ & pràpnoti puruùas tena % kaliþ sàdhv iti bhàùitam // ViP_6,2.16 // dhyàyan kçte yajan yaj¤ais $ tretàyàü dvàpare 'rcayan & yad àpnoti tad àpnoti % kalau saükãrtya ke÷avam // ViP_6,2.17 // dharmotkarùam atãvàtra $ pràpnoti puruùaþ kalau & svalpàyàsena dharmaj¤às % tena tuùño 'smy ahaü kaleþ // ViP_6,2.18 // vratacaryopahàrai÷ ca $ gràhyo vedo dvijàtibhiþ & tataþ svadharmasaüpràptair % yaùñavyaü vidhivad dhanaiþ // ViP_6,2.19 // vçthà kathà vçthà bhojyaü $ vçthejyà ca dvijanmanàm & patanàya tathà bhàvyaü % tais tu saüyamibhiþ sadà // ViP_6,2.20 // asamyakkaraõe doùas $ teùàü sarveùu vastuùu & bhojyapeyàdikaü caiùàü % necchàpràptikaraü dvijàþ // ViP_6,2.21 // pàratantryaü samasteùu $ teùàü kàryeùu vai tataþ & jayanti te nijàül lokàn % kle÷ena mahatà dvijàþ // ViP_6,2.22 // dvija÷u÷råùayaivaiùa $ pàkayaj¤àdhikàravàn & nijठjayati vai lokठ% ÷ådro dhanyataras tataþ // ViP_6,2.23 // bhakùyàbhakùyeùu nàsyàsti $ peyàpeyeùu vai yataþ & niyamo muni÷àrdålàs % tenàsau sàdhv itãritam // ViP_6,2.24 // svadharmasyàvirodhena $ narair labdhaü dhanaü sadà & pratipàdyaü ca pàtreùu % yaùñavyaü ca yathàvidhi // ViP_6,2.25 // tasyàrjane mahàn kle÷aþ $ pàlane ca dvijottamàþ & tathàsadviniyogàya % vij¤eyaü gahanaü nçõàm // ViP_6,2.26 // ebhir anyais tathà kle÷aiþ $ puruùo dvijasattamàþ & nijठjayati vai lokàn % pràjàpatyàdikàn kramàt // ViP_6,2.27 // yoùic chu÷råùaõaü bhartuþ $ karmaõà manasà girà & kurvatã samavàpnoti % tatsàlokyaü yato dvijàþ // ViP_6,2.28 // nàtikle÷ena mahatà $ tàn eva puruùo yathà & tçtãyaü vyàhçtaü tena % mayà sàdhv iti yoùitàm // ViP_6,2.29 // etad vaþ kathitaü viprà $ yannimittam ihàgatàþ & tat pçcchata yathàkàmaü % ahaü vakùyàmi vaþ sphuñam // ViP_6,2.30 // parà÷ara uvàca: tatas te munayaþ procur $ yat praùñavyaü mahàmune & anyasminn eva tat pra÷ne % yathàvat kathitaü tvayà // ViP_6,2.31 // tataþ prahasya tàn pràha $ kçùõadvaipàyano muniþ & vismayotphullanayanàüs % tàpasàüs tàn upàgatàn // ViP_6,2.32 // mayaiùa bhavatàü pra÷no $ j¤àto divyena cakùuùà & tato hi vaþ prasaïgena % sàdhu sàdhv iti bhàùitam // ViP_6,2.33 // svalpena hi prayatnena $ dharmaþ sidhyati vai kalau & narair àtmaguõàmbhobhiþ % kùàlitàkhilakilbiùaiþ // ViP_6,2.34 // ÷ådrai÷ ca dvija÷u÷råùà- $ tatparair munisattamàþ & tathà strãbhir anàyàsàt % pati÷u÷råùayaiva hi // ViP_6,2.35 // tatas tritayam apy etan $ mama dhanyatamaü matam & dharmasaüsàdhane kle÷o % dvijàtãnàü kçtàdiùu // ViP_6,2.36 // bhavadbhir yad abhipretaü $ tad etat kathitaü mayà & apçùñenàpi dharmaj¤àþ % kim anyat kriyatàü dvijàþ // ViP_6,2.37 // parà÷ara uvàca: tataþ saüpåjya te vyàsaü $ pra÷a÷aüsuþ punaþ punaþ & yathàgataü dvijà jagmur % vyàsoktikùatasaü÷ayàþ // ViP_6,2.38 // bhavato 'pi mahàbhàga $ rahasyaü kathitaü mayà & atyantaduùñasya kaler % ayam eko mahàn guõaþ // ViP_6,2.39 // After 39, D8 ins.: kãrtanàd eva kçùõasya $ muktabandho paraü vrajet // ViP_6,1.39*3 // yac càhaü bhavatà pçùño $ jagatàm upasaühçtim & pràkçtàm antaràlàü ca % tàm apy eùa vadàmi te // ViP_6,2.40 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e dvitãyo 'dhyàyaþ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: sarveùàm eva bhåtànàü $ trividhaþ pratisaücaraþ & naimittikaþ pràkçtikas % tathaivàtyantiko mataþ // ViP_6,3.1 // bràhmo naimittikas teùàü $ kalpànte pratisaücaraþ & àtyantika÷ ca mokùàkhyaþ % pràkçto dviparàrdhikaþ // ViP_6,3.2 // maitreya uvàca: paràrdhasaükhyàü bhagavan $ mamàcakùva yayà tu saþ & dviguõãkçtayà j¤eyaþ % pràkçtaþ pratisaücaraþ // ViP_6,3.3 // parà÷ara uvàca: sthànàt sthànaü da÷aguõam $ ekasmàd gaõyate dvija & tato 'ùñàda÷ame bhàge % paràrdham abhidhãyate // ViP_6,3.4 // paràrdhadviguõaü yat tu $ pràkçtaþ sa layo dvija & tadàvyakte 'khilaü vyaktaü % svahetau layam eti vai // ViP_6,3.5 // nimeùo mànuùo yo 'yaü $ màtràmàtrapramàõataþ & taiþ pa¤cada÷abhiþ kàùñhà % triü÷at kàùñhàs tathà kalà // ViP_6,3.6 // nàóikà tu pramàõena $ kalà da÷a ca pa¤ca ca // ViP_6,3.7 // unmànenàmbhasaþ sà tu $ palàny ardhatrayoda÷a & hemamàùaiþ kçtacchidraü % caturbhi÷ caturaïgulaiþ \ màgadhena pramàõena # jalaprasthas tu sa smçtaþ // ViP_6,3.8 // nàóikàbhyàm atha dvàbhyàü $ muhårto dvijasattama & ahoràtraü muhårtàs tu % triü÷an màso dinais tathà // ViP_6,3.9 // màsair dvàda÷abhir varùam $ ahoràtraü tu tad divi & tribhir varùa÷atair varùaü % ùaùñyà caivàsuradviùàm // ViP_6,3.10 // tais tu dvàda÷asàhasrai÷ $ caturyugam udàhçtam & caturyugasahasraü tu % kathyate brahmaõo dinam // ViP_6,3.11 // sa kalpas tatra manava÷ $ caturda÷a mahàmune & tadante caiva maitreya % bràhmo naimittiko layaþ // ViP_6,3.12 // tasya svaråpam atyugraü $ maitreya gadato mama & ÷çõuùva pràkçtaü bhåyas % tava vakùyàmy ahaü layam // ViP_6,3.13 // caturyugasahasrànte $ kùãõapràye mahãtale & anàvçùñir atãvogrà % jàyate ÷atavàrùikã // ViP_6,3.14 // tato yàny alpasàràõi $ tàni sattvàny a÷eùataþ & kùayaü yànti muni÷reùñha % pàrthivàny anupãóanàt // ViP_6,3.15 // tataþ sa bhagavàn kçùõo $ rudraråpadharo 'vyayaþ & kùayàya yatate kartum % àtmasthàþ sakalàþ prajàþ // ViP_6,3.16 // tataþ sa bhagavàn viùõur $ bhànoþ saptasu ra÷miùu // ViP_6,3.17ab // After 17ab, D2 ins. : suùupto harati kle÷a÷ $ ca x vi÷va tathaiva ca // ViP_6,3.17ab*4:1 // vi÷vadyaxs tathàtharvà $ vasuþ saüyad vasus tathà // ViP_6,3.17ab*4:2 // sthitaþ pibaty a÷eùàõi $ jalàni munisattama // ViP_6,3.17cd // pãtvàmbhàüsi samastàni $ pràõibhåmigatàni vai & ÷oùaü nayati maitreya % samastaü pçthivãtalam // ViP_6,3.18 // samudràn saritaþ ÷ailàn $ ÷ailaprasravaõàni ca & pàtàleùu ca yat toyaü % tat sarvaü nayati kùayam // ViP_6,3.19 // tatas tasyànubhàvena $ toyàhàropabçühitàþ & ta eva ra÷mayaþ sapta % jàyante sapta bhàskaràþ // ViP_6,3.20 // adha÷ cordhvaü ca te dãptàs $ tataþ sapta divàkaràþ & dahanty a÷eùaü trailokyaü % sapàtàlatalaü dvija // ViP_6,3.21 // dahyamànaü tu tair dãptais $ trailokyaü dvija bhàskaraiþ & sàdrinadyarõavàbhogaü % niþsneham abhijàyate // ViP_6,3.22 // tato nirdagdhavçkùàmbu $ trailokyam akhilaü dvija & bhavaty eùà ca vasudhà % kårmapçùñhopamàkçtiþ // ViP_6,3.23 // tataþ kàlàgnirudro 'sau $ bhåtvà sarvaharo hariþ & ÷eùàhi÷vàsasaübhåtaþ % pàtàlàni dahaty adhaþ // ViP_6,3.24 // pàtàlàni samastàni $ sa dagdhvà jvalano mahàn & bhåmim abhyetya sakalaü % babhasti vasudhàtalam // ViP_6,3.25 // bhuvarlokaü tataþ sarvaü $ svarlokaü ca sudàruõaþ & jvàlàmàlàmahàvartas % tatraiva parivartate // ViP_6,3.26 // ambarãùam ivàbhàti $ trailokyam akhilaü tadà & jvàlàvartaparãvàram % upakùãõacaràcaram // ViP_6,3.27 // tatas tàpaparãtàs tu $ lokadvayanivàsinaþ & kçtàdhikàrà gacchanti % maharlokaü mahàmune // ViP_6,3.28 // tasmàd api mahàtàpa- $ taptà lokàs tataþ param & gacchanti janalokaü te % da÷àvçttyà paraiùiõaþ // ViP_6,3.29 // tato dagdhvà jagat sarvaü $ rudraråpã janàrdanaþ & mukhani÷vàsajàn meghàn % karoti munisattama // ViP_6,3.30 // tato gajakulaprakhyàs $ taóidvanto ninàdinaþ & uttiùñhanti tadà vyomni % ghoràþ saüvartakà ghanàþ // ViP_6,3.31 // kecin nãlotpala÷yàmàþ $ kecit kumudasaünibhàþ & dhåmravarõà ghanàþ kecit % kecit pãtàþ payodharàþ // ViP_6,3.32 // kecid ràsabhavarõàbhà $ làkùàrasanibhàs tathà & kecid vaióåryasaükà÷à % indranãlanibhàþ kvacit // ViP_6,3.33 // ÷aïkhakundanibhà÷ cànye $ jàtya¤jananibhàs tathà & indragopanibhàþ kecin % manaþ÷ilanibhàs tathà // ViP_6,3.34 // ed. Veïk. ins.: indragopanibhàþ kecit $ tataþ ÷ikhinibhàs tathà // ViP_6,3.34*5:1 // manaþ÷ilàbhàþ kecid vai $ haritàlanibhàþ pare // ViP_6,3.34*5:2 // càùapatranibhàþ kecid $ uttiùñhanti ghanà ghanàþ & kecit puravaràkàràþ % kecit parvatasaünibhàþ // ViP_6,3.35 // kåñàgàranibhà÷ cànye $ kecit sthalanibhà ghanàþ & mahàràvà mahàkàyàþ % pårayanti nabhastalam // ViP_6,3.36 // varùantas te mahàsàràs $ tam agnim atibhairavam // ViP_6,3.37ab // After 37ab ø1 ins.: ÷amayanti jagat sarvaü $ varùanti munisattama // ViP_6,3.37ab*6:1 // hastihastanibhàbhis te $ dhàràbhir ani÷aü tadà // ViP_6,3.37ab*6:2 // ÷amayanty akhilaü vipra $ trailokyàntaravistçtam // ViP_6,3.37cd // naùñe càgnau ÷ataü te 'pi $ varùàõàm adhikaü ghanàþ & plàvayanto jagat sarvaü % varùanti munisattama // ViP_6,3.38 // dhàràbhir akùamàtràbhiþ $ plàvayitvàkhilàü bhuvam & bhuvarlokaü tathaivordhvaü % plàvayanti divaü dvija // ViP_6,3.39 // andhakàrãkçte loke $ naùñe sthàvarajaïgame & varùanti te mahàmeghà % varùàõàm adhikaü ÷atam // ViP_6,3.40 // ed. Veïk. ins.: evaü bhavati kalpànte $ samastaü munisattama // ViP_6,3.40*7:1 // vàsudevasya màhàtmyàn $ nityasya paramàtmanaþ // ViP_6,3.40*7:2 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e tçtãyo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: saptarùisthànam àkramya $ sthite 'mbhasi mahàmune & ekàrõavaü bhavaty etat % trailokyam akhilaü tataþ // ViP_6,4.1 // mukhani÷vàsajo viùõor $ vàyus tठjaladàüs tataþ & nà÷ayan vàti maitreya % varùàõàm aparaü ÷atam // ViP_6,4.2 // sarvabhåtamayo 'cintyo $ bhagavàn bhåtabhàvanaþ & anàdir àdir vi÷vasya % pãtvà vàyum a÷eùataþ // ViP_6,4.3 // ekàrõave tatas tasmi¤ $ ÷eùa÷ayyàsthitaþ prabhuþ & brahmaråpadharaþ ÷ete % bhagavàn àdikçd dhariþ // ViP_6,4.4 // janalokagataiþ siddhaiþ $ sanakàdyair abhiùñutaþ & brahmalokagatai÷ caiva % cintyamàno mumukùubhiþ // ViP_6,4.5 // àtmamàyàmayãü divyàü $ yoganidràü samàsthitaþ & àtmànaü vàsudevàkhyaü % cintayan parame÷varaþ // ViP_6,4.6 // eùa naimittiko nàma $ maitreya pratisaücaraþ & nimittaü tatra yac chete % brahmaråpadharo hariþ // ViP_6,4.7 // yadà jàgarti sarvàtmà $ sa tadà ceùñate jagat & nimãlaty etad akhilaü % màyà÷ayyà÷aye 'cyute // ViP_6,4.8 // padmayoner dinaü yat tu $ caturyugasahasravat & ekàrõave kçte loke % tàvatã ràtrir iùyate // ViP_6,4.9 // tataþ prabuddho ràtryante $ punaþ sçùñiü karoty ajaþ & brahmasvaråpadhçg viùõur % yathà te kathitaü purà // ViP_6,4.10 // ity eùa kalpasaühàràd $ antarapralayo dvija & naimittikas te kathitaþ % pràkçtaü ÷çõvataþ param // ViP_6,4.11 // anàvçùñyagnisaüparkàt $ kçte saükùàlane mune & samasteùv eva lokeùu % pàtàleùv akhileùu ca // ViP_6,4.12 // mahadàder vikàrasya $ vi÷eùàntasya saükùaye & kçùõecchàkàrite tasmin % pravçtte pratisaücare // ViP_6,4.13 // àpo grasanti vai pårvaü $ bhåmer gandhàtmakaü guõam & àttagandhà tato bhåmiþ % pralayatvàya kalpate // ViP_6,4.14 // praõaùñe gandhatanmàtre $ bhavaty urvã jalàtmikà & àpas tadà pravçddhàs tu % vegavatyo mahàsvanàþ // ViP_6,4.15 // sarvam àpårayantãdaü $ tiùñhanti vicaranti ca & salilenaivormimatà % lokàüs tàüs tàn samantataþ // ViP_6,4.16 // After 16, D4.5,T2.3,G2.3 ins.: vyàptam evàbhavat sarvaü $ jagad etad dvijottama // ViP_6,4.16*8 // apàm api guõo yas tu $ jyotiùà pãyate tu saþ & na÷yanty àpas tatas tà÷ ca % rasatanmàtrasaükùayàt // ViP_6,4.17 // tata÷ càpo hçtarasà $ jyotiùaü pràpnuvanti vai & agnyavasthe tu salile % tejasà sarvato vçte // ViP_6,4.18 // sa càgniþ sarvato vyàpya $ àdatte taj jalaü tathà & sarvam àpåryate 'rcibhis % tadà jagad idaü ÷anaiþ // ViP_6,4.19 // arcirbhiþ saüvçte tasmiüs $ tiryag årdhvam adhas tathà & jyotiùo 'pi paraü råpaü % vàyur atti prabhàkaram // ViP_6,4.20 // pralãne ca tatas tasmin $ vàyubhåte 'khilàtmani & praõaùñe råpatanmàtre % hçtaråpo vibhàvasuþ // ViP_6,4.21 // pra÷àmyati tadà jyotir $ vàyur dodhåyate mahàn & niràloke tadà loke % vàyvavasthe ca tejasi // ViP_6,4.22 // tatas tu målam àsàdya $ vàyuþ saübhavam àtmanaþ & årdhvaü càdha÷ ca tiryak ca % dodhavãti di÷o da÷a // ViP_6,4.23 // vàyor api guõaü spar÷am $ àkà÷aü grasate tataþ & pra÷àmyati tato vàyuþ % khaü tu tiùñhaty anàvçtam // ViP_6,4.24 // aråpam arasaspar÷am $ agandhaü na ca mårtimat & sarvam àpårayac caiva % sumahat tat prakà÷ate // ViP_6,4.25 // parimaõóalaü tat suùiram $ àkà÷aü ÷abdalakùaõam & ÷abdamàtraü tadàkà÷aü % sarvam àvçtya tiùñhati // ViP_6,4.26 // tataþ ÷abdaguõaü tasya $ bhåtàdir grasate punaþ & bhåtendriyeùu yugapad % bhåtàdau saüsthiteùu vai \ abhimànàtmako hy eùa # bhåtàdis tàmasaþ smçtaþ // ViP_6,4.27 // bhåtàdiü grasate càpi $ mahàn vai buddhilakùaõaþ // ViP_6,4.28 // urvã mahàü÷ ca jagataþ $ prànte 'ntar bàhyatas tathà // ViP_6,4.29 // evaü sapta mahàbuddheþ $ kramàt prakçtayas tu vai & pratyàhàre tu tàþ sarvàþ % pravi÷anti parasparam // ViP_6,4.30 // yenedam àvçtaü sarvam $ aõóam apsu pralãyate & saptadvãpasamudràntaü % saptalokaü saparvatam // ViP_6,4.31 // udakàvaraõaü yat tu $ jyotiùà pãyate tu tat & jyotir vàyau layaü yàti % yàty àkà÷e samãraõaþ // ViP_6,4.32 // àkà÷aü caiva bhåtàdir $ grasate taü tathà mahàn & mahàntam ebhiþ sahitaü % prakçtir grasate dvija // ViP_6,4.33 // guõasàmyam anudriktam $ anyånaü ca mahàmune & procyate prakçtir hetuþ % pradhànaü kàraõaü param // ViP_6,4.34 // ity eùà prakçtiþ sarvà $ vyaktàvyaktasvaråpiõã & vyaktasvaråpam avyakte % tasmin maitreya lãyate // ViP_6,4.35 // ekaþ ÷uddho 'kùaro nityaþ $ sarvavyàpã tathà pumàn & so 'py aü÷aþ sarvabhåtasya % maitreya paramàtmanaþ // ViP_6,4.36 // na santi yatra sarve÷e $ nàmajàtyàdikalpanàþ & sattàmàtràtmake j¤eye % j¤ànàtmany àtmanaþ pare // ViP_6,4.37 // tad brahma tat paraü dhàma $ paramàtmà sa ce÷varaþ & sa viùõuþ sarvam evedaü % yato nàvartate yatiþ // ViP_6,4.38 // prakçtir yà mayà khyàtà $ vyaktàvyaktasvaråpiõã & puruùa÷ càpy ubhàv etau % lãyete paramàtmani // ViP_6,4.39 // paramàtmà ca sarveùàm $ àdhàraþ parame÷varaþ & viùõur nàmnà sa vedeùu % vedànteùu ca gãyate // ViP_6,4.40 // pravçttaü ca nivçttaü ca $ dvividhaü karma vaidikam & tàbhyàm ubhàbhyàü puruùaiþ % sarvamårtiþ sa ijyate // ViP_6,4.41 // çgyajuþsàmabhir màrgaiþ $ pravçttair ijyate hy asau & yaj¤e÷varo yaj¤apumàn % puruùaiþ puruùottamaþ // ViP_6,4.42 // j¤ànàtmà j¤ànayogena $ j¤ànamårtiþ sa cejyate & nivçtte yogibhir màrge % viùõur muktiphalapradaþ // ViP_6,4.43 // hrasvadãrghaplutair yat tu $ kiücid vastv abhidhãyate & yac ca vàcàm aviùaye % tat sarvaü viùõur avyayaþ // ViP_6,4.44 // vyaktaü sa eva càvyaktaü $ sa eva puruùo 'vyayaþ & paramàtmà ca vi÷vàtmà % vi÷varåpadharo hariþ // ViP_6,4.45 // vyaktàvyaktàtmikà tasmin $ prakçtiþ saüpralãyate & puruùa÷ càpi maitreya % vyàpiny avyàhatàtmani // ViP_6,4.46 // dviparàrdhàtmakaþ kàlaþ $ kathito yo mayà tava & tad ahas tasya maitreya % viùõor ã÷asya kathyate // ViP_6,4.47 // vyakte ca prakçtau lãne $ prakçtyàü puruùe tathà & tatra sthite ni÷à cànyà % tatpramàõà mahàmune // ViP_6,4.48 // naivàhas tasya na ni÷à $ nityasya paramàtmanaþ & upacàras tathàpy eùa % tasye÷asya dvijocyate // ViP_6,4.49 // ity eùa tava maitreya $ kathitaþ pràkçto layaþ & àtyantikam atho brahman % nibodha pratisaücaram // ViP_6,4.50 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e caturtho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: àdhyàtmikàdi maitreya $ j¤àtvà tàpatrayaü budhaþ & utpannaj¤ànavairàgyaþ % pràpnoty àtyantikaü layam // ViP_6,5.1 // àdhyàtmiko vai dvividhaþ $ ÷àrãro mànasas tathà & ÷àrãro bahubhir bhedair % bhidyate ÷råyatàü ca saþ // ViP_6,5.2 // ÷irorogaprati÷yàya- $ jvara÷ålabhagaüdaraiþ & gulmàr÷aþ÷vàsa÷vayathuc- % chardyàdibhir anekadhà // ViP_6,5.3 // tathàkùirogàtãsàra- $ kuùñhàïgàmayasaüj¤akaiþ & bhidyate dehajas tàpo % mànasaü ÷rotum arhasi // ViP_6,5.4 // kàmakrodhabhayadveùa- $ lobhamohaviùàdajaþ & ÷okàsåyàvamànerùyà- % màtsaryàdibhavas tathà // ViP_6,5.5 // mànaso 'pi dvija÷reùñha $ tàpo bhavati naikadhà & ity evamàdibhir bhedais % tàpo hy àdhyàtmikaþ smçtaþ // ViP_6,5.6 // mçgapakùimanuùyàdyaiþ $ pi÷àcoragaràkùasaiþ & sarãsçpàdyai÷ ca nçõàü % janyante càdhibhautikaþ // ViP_6,5.7 // ÷ãtoùõavàtavarùàmbu- $ vaidyutàdisamudbhavaþ & tàpo dvijavara÷reùñha % kathyate càdhidaivikaþ // ViP_6,5.8 // garbhajanmajaràj¤àna- $ mçtyunàrakajaü tathà & duþkhaü sahasra÷o bhedair % bhidyate munisattama // ViP_6,5.9 // sukumàratanur garbhe $ jantur bahumalàvçte & ulbasaüveùñito bhugna- % pçùñhagrãvàsthisaühatiþ // ViP_6,5.10 // atyamlakañutãkùõoùõa- $ lavaõair màtçbhojanaiþ & atitàpibhir atyarthaü % vardhamànàtivedanaþ // ViP_6,5.11 // prasàraõàku¤canàdau $ nàïgànàü prabhur àtmanaþ & ÷akçnmåtramahàpaïka- % ÷àyã sarvatrapãóitaþ // ViP_6,5.12 // nirucchvàsaþ sacaitanyaþ $ smara¤ janma÷atàny atha & àste garbhe 'tiduþkhena % nijakarmanibandhanaþ // ViP_6,5.13 // jàyamànaþ purãùàsçï- $ måtra÷ukràvilànanaþ & pràjàpatyena vàtena % pãóyamànàsthibandhanaþ // ViP_6,5.14 // adhomukho vai kriyate $ prabalaiþ såtimàrutaiþ & kle÷air niùkràntim àpnoti % jañharàn màtur àturaþ // ViP_6,5.15 // mårcchàm avàpya mahatãü $ saüspçùño bàhyavàyunà & vij¤ànabhraü÷am àpnoti % jàta÷ ca munisattama // ViP_6,5.16 // kaõñakair iva tunnàïgaþ $ krakacair iva dàritaþ & påtivraõàn nipatito % dharaõyàü kçmiko yathà // ViP_6,5.17 // kaõóåyane 'pi cà÷aktaþ $ parivarte 'py anã÷varaþ & snànapànàdikàhàram % avàpnoti parecchayà // ViP_6,5.18 // a÷uciprastare suptaþ $ kãñadaü÷àdibhis tathà & bhakùyamàõo 'pi naivaiùàü % samartho vinivàraõe // ViP_6,5.19 // janmaduþkhàny anekàni $ janmano 'nantaràõi ca & bàlabhàve yadàpnoti % àdhibhautàdikàni ca // ViP_6,5.20 // aj¤ànatamasàcchanno $ måóhàntaþkaraõo naraþ & na jànàti kutaþ ko 'haü % kvàhaü gantà kimàtmakaþ // ViP_6,5.21 // kena bandhena baddho 'haü $ kàraõaü kim akàraõam & kiü kàryaü kim akàryaü và % kiü vàcyaü kiü ca nocyate // ViP_6,5.22 // ko 'dharmaþ ka÷ ca vai dharmaþ $ kasmin varte 'thavà katham & kiü kartavyam akartavyaü % kiü và kiü guõadoùavat // ViP_6,5.23 // evaü pa÷usamair måóhair $ aj¤ànaprabhavaü mahat & avàpyate narair duþkhaü % ÷i÷nodaraparàyaõaiþ // ViP_6,5.24 // aj¤ànaü tàmaso bhàvaþ $ kàryàrambhàpravçttayaþ & aj¤àninàü pravartante % karmalopàs tato dvija // ViP_6,5.25 // narakaü karmaõàü lopàt $ phalam àhur maharùayaþ & tasmàd aj¤àninàü duþkham % iha càmutra cottamam // ViP_6,5.26 // jaràjarjaradeha÷ ca $ ÷ithilàvayavaþ pumàn & vicalacchãrõada÷ano % valisnàyu÷iràvçtaþ // ViP_6,5.27 // dårapraõaùñanayano $ vyomàntargatatàrakaþ & nàsàvivaraniryàta- % lomapu¤ja÷ caladvapuþ // ViP_6,5.28 // prakañãbhåtasarvàsthir $ natapçùñhàsthisaühatiþ & utsannajañharàgnitvàd % alpàhàro 'lpaceùñitaþ // ViP_6,5.29 // kçcchràc caïkramaõotthàna- $ ÷ayanàsanaceùñitaþ & mandãbhavacchrotranetraþ % sravallàlàvilànanaþ // ViP_6,5.30 // anàyattaiþ samastai÷ ca $ karaõair maraõonmukhaþ & tatkùaõe 'py anubhåtànàm % asmartàkhilavastånàm // ViP_6,5.31 // sakçd uccàrite vàkye $ samudbhåtamahà÷ramaþ & ÷vàsakàsamahàyàsa- % samudbhåtaprajàgaraþ // ViP_6,5.32 // anyenotthàpyate 'nyena $ tathà saüve÷yate jarã & bhçtyàtmaputradàràõàm % avamànàspadãkçtaþ // ViP_6,5.33 // prakùãõàkhila÷auca÷ ca $ vihàràhàrasaspçhaþ & hàsyaþ parijanasyàpi % nirviõõà÷eùabàndhavaþ // ViP_6,5.34 // anubhåtam ivànyasmi¤ $ janmany àtmaviceùñitam & saüsmaran yauvane dãrghaü % niþ÷vasity atitàpitaþ // ViP_6,5.35 // evamàdãni duþkhàni $ jaràyàm anubhåya vai & maraõe yàni duþkhàni % pràpnoti ÷çõu tàny api // ViP_6,5.36 // ÷lathadgrãvàïghrihasto 'tha $ vyàpto vepathunà naraþ & muhur glàniþ parava÷o % muhur j¤ànalavànvitaþ // ViP_6,5.37 // hiraõyadhànyatanaya- $ bhàryàbhçtyagçhàdiùu & ete kathaü bhaviùyantãty % atãvamamatàkulaþ // ViP_6,5.38 // marmabhidbhir mahàrogaiþ $ krakacair iva dàruõaiþ & ÷arair ivàntakasyograi÷ % chidyamànàsthibandhanaþ // ViP_6,5.39 // vivartamànatàràkùir $ hastapàdaü muhuþ kùipan & saü÷uùyamàõatàlvoùñha- % puño ghuraghuràyate // ViP_6,5.40 // niruddhakaõñho doùaughair $ udàna÷vàsapãóitaþ & tàpena mahatà vyàptas % tçùà càrtas tathà kùudhà // ViP_6,5.41 // kle÷àd utkràntim àpnoti $ yàmyakiükarapãóitaþ & tata÷ ca yàtanàdehaü % kle÷ena pratipadyate // ViP_6,5.42 // etàny anyàni cogràõi $ duþkhàni maraõe nçõàm & ÷çõuùva narake yàni % pràpyante puruùair mçtaiþ // ViP_6,5.43 // yàmyakiükarapà÷àdi- $ grahaõaü daõóatàóanam & yamasya dar÷anaü cogram % ugramàrgavilokanam // ViP_6,5.44 // karambhavàlukàvahni- $ yantra÷astràdibhãùaõe & pratyekaü narake yà÷ ca % yàtanà dvija duþsahàþ // ViP_6,5.45 // krakacaiþ pàñyamànànàü $ måùàyàü càpi dhamyatàm & kuñhàraiþ kçtyamànànàü % bhåmau càpi nikhanyatàm // ViP_6,5.46 // ÷åleùv àropyamàõànàü $ vyàghravaktre prave÷yatàm & gçdhraiþ saübhakùyamàõànàü % dvãpibhi÷ copabhujyatàm // ViP_6,5.47 // kvàthyatàü tailamadhye ca $ klidyatàü kùàrakardame & uccàn nipàtyamànànàü % kùipyatàü kùepayantrakaiþ // ViP_6,5.48 // narake yàni duþkhàni $ pàpahetådbhavàni vai & pràpyante nàrakair vipra % teùàü saükhyà na vidyate // ViP_6,5.49 // na kevalaü dvija÷reùñha $ narake duþkhapaddhatiþ & svarge 'pi pàtabhãtasya % kùayiùõor nàsti nirvçtiþ // ViP_6,5.50 // puna÷ ca garbhe bhavati $ jàyate ca punar naraþ & garbhe vilãyate bhåyo % jàyamàno 'stam eti ca // ViP_6,5.51 // jàtamàtra÷ ca mriyate $ bàlabhàve 'tha yauvane & madhyamaü và vayaþ pràpya % vàrddhake và dhruvà mçtiþ // ViP_6,5.52 // yàvaj jãvati tàvac ca $ duþkhair nànàvidhaiþ plutaþ & tantukàraõapakùmaughair % àste kàrpàsabãjavat // ViP_6,5.53 // dravyanà÷e tathotpattau $ pàlane ca tathà nçõàm & bhavanty anekaduþkhàni % tathaiveùñavipattiùu // ViP_6,5.54 // yad yat prãtikaraü puüsàü $ vastu maitreya jàyate & tad eva duþkhavçkùasya % bãjatvam upagacchati // ViP_6,5.55 // kalatraputramitràrtha- $ gçhakùetradhanàdikaiþ & kriyate na tathà bhåri % sukhaü puüsàü yathàsukham // ViP_6,5.56 // iti saüsàraduþkhàrka- $ tàpatàpitacetasàm & vimuktipàdapacchàyàm % çte kutra sukhaü nçõàm // ViP_6,5.57 // tad asya trividhasyàpi $ duþkhajàtasya paõóitaiþ & garbhajanmajaràdyeùu % sthàneùu prabhaviùyataþ // ViP_6,5.58 // nirastàti÷ayàhlàda- $ sukhabhàvaikalakùaõà & bheùajaü bhagavatpràptir % ekàntàtyantikã matà // ViP_6,5.59 // tasmàt tatpràptaye yatnaþ $ kartavyaþ paõóitair naraiþ & tatpràptihetur j¤ànaü ca % karma coktaü mahàmune // ViP_6,5.60 // àgamotthaü vivekàc ca $ dvidhà j¤ànaü tathocyate & ÷abdabrahmàgamamayaü % paraü brahma vivekajam // ViP_6,5.61 // andhaü tama ivàj¤ànaü $ dãpavac cendriyodbhavam & yathà såryas tathà j¤ànaü % yad viprarùe vivekajam // ViP_6,5.62 // manur apy àha vedàrthaü $ smçtvà yan munisattama & tad etac chråyatàm atra % saübandhe gadato mama // ViP_6,5.63 // dve brahmaõã veditavye $ ÷abdabrahma paraü ca yat & ÷abdabrahmaõi niùõàtaþ % paraü brahmàdhigacchati // ViP_6,5.64 // dve vidye veditavye vai $ iti càtharvaõã ÷rutiþ & parayà tv akùarapràptir % çgvedàdimayàparà // ViP_6,5.65 // yat tad avyaktam ajaram $ acintyam ajam avyayam & anirde÷yam aråpaü ca % pàõipàdàdyasaüyutam // ViP_6,5.66 // vibhuü sarvagataü nityaü $ bhåtayonim akàraõam & vyàpy avyàptaü yataþ sarvaü % taü vai pa÷yanti sårayaþ // ViP_6,5.67 // tad brahma tat paraü dhàma $ tad dhyeyaü mokùakàïks.iõàm & ÷rutivàkyoditaü såkùmaü % tad viùõoþ paramaü padam // ViP_6,5.68 // tad eva bhagavadvàcyaü $ svaråpaü paramàtmanaþ & vàcako bhagavacchabdas % tasyàdyasyàkùayàtmanaþ // ViP_6,5.69 // evaü nigaditàrthasya $ sa tattvaü tasya tattvataþ & j¤àyate yena taj j¤ànaü % param anyat trayãmayam // ViP_6,5.70 // a÷abdagocarasyàpi $ tasya vai brahmaõo dvija & påjàyàü bhagavacchabdaþ % kriyate hy aupacàrikaþ // ViP_6,5.71 // ÷uddhe mahàvibhåtyàkhye $ pare brahmaõi vartate & maitreya bhagavacchabdaþ % sarvakàraõakàraõe // ViP_6,5.72 // saübharteti tathà bhartà $ bhakàro 'rthadvayànvitaþ & netà gamayità sraùñà % gakàràrthas tathà mune // ViP_6,5.73 // ai÷varyasya samagrasya $ vãryasya ya÷asaþ ÷riyaþ & j¤ànavairàgyayo÷ caiva % ùaõõàü bhaga itãraõà // ViP_6,5.74 // vasanti tatra bhåtàni $ bhåtàtmany akhilàtmani & sa ca bhåteùv a÷eùeùu % vakàràrthas tato 'vyayaþ // ViP_6,5.75 // evam eùa mahà÷abdo $ bhagavàn iti sattama & paramabrahmabhåtasya % vàsudevasya nànyagaþ // ViP_6,5.76 // tatra påjyapadàrthokti- $ paribhàùàsamanvitaþ & ÷abdo 'yaü nopacàreõa % anyatra hy upacàrataþ // ViP_6,5.77 // utpattiü pralayaü caiva $ bhåtànàm àgatiü gatim & vetti vidyàm avidyàü ca % sa vàcyo bhagavàn iti // ViP_6,5.78 // j¤àna÷aktibalai÷varya- $ vãryatejàüsy a÷eùataþ & bhagavacchabdavàcyàni % vinà heyair guõàdibhiþ // ViP_6,5.79 // sarvàõi tatra bhåtàni $ vasanti paramàtmani & bhåteùu ca sa sarvàtmà % vàsudevas tataþ smçtaþ // ViP_6,5.80 // khàõóikyajanakàyàha $ pçùñaþ ke÷idhvajaþ purà & nàmavyàkhyàm anantasya % vàsudevasya tattvataþ // ViP_6,5.81 // bhåteùu vasate so 'ntar $ vasanty atra ca tàni yat & dhàtà vidhàtà jagatàü % vàsudevas tataþ prabhuþ // ViP_6,5.82 // For 82, B2 subst.; while B1 ins. after 82 bhåteùu yo 'ntar vasati sma nityaü $ sarvàõi bhåtàni ca yatra santi & dhàtà vidhàtà parame÷vara÷ ca % sa vàsudevo na yataþ paro 'nyaþ // ViP_6,5.82*9 // sa sarvabhåtaprakçtiü vikàraü $ guõàdidoùàü÷ ca mune vyatãtaþ & atãtasarvàvaraõo 'khilàtmà % tenàstçtaü yad bhuvanàntaràle // ViP_6,5.83 // samastakalyàõaguõàtmako hi $ sva÷aktile÷àvçtabhåtasargaþ & icchàgçhãtàbhimatorudehaþ % saüsàdhità÷eùajagaddhito 'sau // ViP_6,5.84 // tejobalai÷varyamahàvabodha $ svavãrya÷aktyàdiguõaikarà÷iþ & paraþ paràõàü sakalà na yatra % kle÷àdayaþ santi paràvare÷e // ViP_6,5.85 // sa ã÷varo vyaùñisamaùñiråpo $ 'vyaktasvaråpaþ prakañasvaråpaþ & sarve÷varaþ sarvadçk sarvavettà % samasta÷aktiþ parame÷varàkhyaþ // ViP_6,5.86 // saüj¤àyate yena tad astadoùaü $ ÷uddhaü paraü nirmalam ekaråpam & saüdç÷yate vàpy avagamyate và % taj j¤ànam aj¤ànam ato 'nyad uktam // ViP_6,5.87 // D5 ins.: vyarthaü janma÷ataü tasya $ ÷rutvà vaktraparàïmukhaþ // ViP_6,5.87*10:1 // a÷vamedhasamaü j¤eyaü $ kurukùetra÷atàdhikam // ViP_6,5.87*10:2 // niùphalaü jãvitaü tasya $ asya j¤ànaparàïmukhaþ // ViP_6,5.87*10:3 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e pa¤camo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: svàdhyàyasaüyamàbhyàü sa $ dç÷yate puruùottamaþ & tatpràptikàraõaü brahma % tad etad iti pañhyate // ViP_6,6.1 // svàdhyàyàd yogam àsãta $ yogàt svàdhyàyam àcaret & svàdhyàyayogasaüpattyà % paramàtmà prakà÷ate // ViP_6,6.2 // tadãkùaõàya svàdhyàya÷ $ cakùur yogas tathàparam & na màüsacakùuùà draùñuü % brahmabhåtaþ sa ÷akyate // ViP_6,6.3 // maitreya uvàca: bhagavaüs tam ahaü yogaü $ j¤àtum icchàmi taü vada & j¤àte yatràkhilàdhàraü % pa÷yeyaü parame÷varam // ViP_6,6.4 // parà÷ara uvàca: yathà ke÷idhvajaþ pràha $ khàõóikyàya mahàtmane & janakàya purà yogaü % tathàhaü kathayàmi te // ViP_6,6.5 // maitreya uvàca: khàõóikyaþ ko 'bhavad brahman $ ko và ke÷idhvajo 'bhavat & kathaü tayo÷ ca saüvàdo % yogasaübandhavàn abhåt // ViP_6,6.6 // parà÷ara uvàca: dharmadhvajo vai janakas $ tasya putro 'mitadhvajaþ & kçtadhvaja÷ ca nàmnàsãt % sadàdhyàtmaratir nçpaþ // ViP_6,6.7 // kçtadhvajasya putro 'bhåt $ khyàtaþ ke÷idhvajo dvija & putro 'mitadhvajasyàpi % khàõóikyajanako 'bhavat // ViP_6,6.8 // karmamàrge 'ti khàõóikyaþ $ pçthivyàm abhavat kçtã & ke÷idhvajo 'py atãvàsãd % àtmavidyàvi÷àradaþ // ViP_6,6.9 // tàv ubhàv api caivàstàü $ vijigãùå parasparam & ke÷idhvajena khàõóikyaþ % svaràjyàd avaropitaþ // ViP_6,6.10 // purodhasà mantribhi÷ ca $ samaveto 'lpasàdhanaþ & ràjyàn niràkçtaþ so 'tha % durgàraõyacaro 'bhavat // ViP_6,6.11 // iyàja so 'pi subahån $ yaj¤à¤ \j¤ànavyapà÷rayaþ & brahmavidyàm adhiùñhàya % tartuü mçtyum avidyayà // ViP_6,6.12 // ekadà vartamànasya $ yàge yogavidàü vara & dharmadhenuü jaghànograþ % ÷àrdålo vijane vane // ViP_6,6.13 // tato ràjà hatàü j¤àtvà $ dhenuü vyàghreõa çtvijaþ & pràya÷cittaü sa papraccha % kim atreti vidhãyate // ViP_6,6.14 // te cocur na vayaü vidmaþ $ ka÷eruþ pçcchyatàm iti & ka÷erur api tenoktas % tatheti pràha bhàrgavam // ViP_6,6.15 // ÷unakaü pçccha ràjendra $ nàhaü vedmi sa vetsyati & sa gatvà tam apçcchac ca % so 'py àha ÷çõu yan mune // ViP_6,6.16 // na ka÷erur na caivàhaü $ na cànyaþ sàmprataü bhuvi & vetty eka eva tvacchatruþ % khàõóikyo yo jitas tvayà // ViP_6,6.17 // sa càha taü prayàmy eùa $ praùñum àtmaripuü mune & pràpta eva mayà yaj¤o % yadi màü sa haniùyati // ViP_6,6.18 // pràya÷cittaü sa cet pçùño $ vadiùyati ripur mama & tata÷ càvikalo yàgo % muni÷reùñha bhaviùyati // ViP_6,6.19 // parà÷ara uvàca: ity uktvà ratham àruhya $ kçùõàjinadharo nçpaþ & vanaü jagàma yatràste % khàõóikyaþ sa mahàmatiþ // ViP_6,6.20 // tam àyàntaü samàlokya $ khàõóikyo ripum àtmanaþ & provàca krodhatàmràkùaþ % samàropitakàrmukaþ // ViP_6,6.21 // khàõóikya uvàca: kçùõàjinaü tvaü kavacam $ àbadhyàsmàn nihaüsyasi & kçùõàjinadhare vetsi % na mayi prahariùyati // ViP_6,6.22 // mçgàõàü vada pçùñheùu $ måóha kçùõàjinaü na kim & yeùàü mayà tvayà cogràþ % prahitàþ ÷itasàyakàþ // ViP_6,6.23 // sa tvàm ahaü haniùyàmi $ na me jãvan vimokùyase & àtatàyy asi durbuddhe % mama ràjyaharo ripuþ // ViP_6,6.24 // ke÷idhvaja uvàca: khàõóikya saü÷ayaü praùñuü $ bhavantam aham àgataþ & na tvàü hantuü vicàryaitat % kopaü bàõaü vimu¤ca và // ViP_6,6.25 // parà÷ara uvàca: tataþ sa mantribhiþ sàrdham $ ekànte sapurohitaiþ & mantrayàm àsa khàõóikyaþ % sarvair eva mahàmatiþ // ViP_6,6.26 // tam åcur mantriõo vadhyo $ ripur eùa va÷aü gataþ & hate tu pçthivã sarvà % tava va÷yà bhaviùyati // ViP_6,6.27 // khàõóikya÷ càha tàn sarvàn $ evam etan na saü÷ayaþ & hate tu pçthivã sarvà % mama va÷yà bhaviùyati // ViP_6,6.28 // paralokajayas tasya $ pçthivã sakalà mama & na hanmi cel lokajayo % mama tv asya vasuüdharà // ViP_6,6.29 // ed. Veïk. ins.: nàhaü manye lokajayàd $ adhikà syàd vasuüdharà // ViP_6,6.29*11 // paralokajayo 'nantaþ $ svalpakàlo mahãjayaþ & tasmàd enaü na haniùye % yat pçcchati vadàmi tat // ViP_6,6.30 // parà÷ara uvàca: tatas tam abhyupetyàha $ khàõóikyajanako ripum & praùñavyaü yat tvayà sarvaü % tat pçcchasva vadàmy aham // ViP_6,6.31 // tataþ sarvaü yathàvçttaü $ dharmadhenuvadhaü dvija & kathayitvà sa papraccha % pràya÷cittaü hi tadgatam // ViP_6,6.32 // sa càcaùña yathànyàyaü $ dvija ke÷idhvajàya tat & pràya÷cittam a÷eùeõa % yad vai tatra vidhãyate // ViP_6,6.33 // viditàrthaþ sa tenaiva $ anuj¤àto mahàtmanà & yàgabhåmim upàgamya % cakre sarvàþ kriyàþ kramàt // ViP_6,6.34 // krameõa vidhivad yàgaü $ nãtvà so 'vabhçthàplutaþ & kçtakçtyas tato bhåtvà % cintayàm àsa pàrthivaþ // ViP_6,6.35 // påjità çtvijaþ sarve $ sadasyà mànità mayà & tathaivàrthijano 'py arthair % yojito 'bhimatair mayà // ViP_6,6.36 // yathàrham atra lokasya $ mayà sarvaü viceùñitam & aniùpannakriyaü cetas % tathàpi mama kiü yathà // ViP_6,6.37 // itthaü saücintayann eva $ sasmàra sa mahãpatiþ & khàõóikyàya na datteti % mayà vai gurudakùiõà // ViP_6,6.38 // sa jagàma tato bhåyo $ ratham àruhya pàrthivaþ & maitreya durgagahanaü % khàõóikyo yatra saüsthitaþ // ViP_6,6.39 // khàõóikyo 'pi punar dçùñvà $ tam àyàntaü dhçtàyudhaþ & tasthau hantuü kçtamatis % tam àha sa punar nçpaþ // ViP_6,6.40 // bho nàhaü te 'pakàràya $ pràptaþ khàõóikya mà krudhaþ & guror niùkrayadànàya % màm avehi tvam àgatam // ViP_6,6.41 // niùpàdito mayà yàgaþ $ samyak tvadupade÷ataþ & so 'haü te dàtum icchàmi % vçõuùva gurudakùiõàm // ViP_6,6.42 // parà÷ara uvàca: bhåyaþ sa mantribhiþ sàrdhaü $ mantrayàm àsa pàrthivaþ & guruniùkçtikàmo 'tra % kim ayaü pràrthyatàm iti // ViP_6,6.43 // tam åcur mantriõo ràjyam $ a÷eùaü pràrthyatàm ayam & kçtibhiþ pràrthyate ràjyam % anàyàsitasainikaiþ // ViP_6,6.44 // prahasya tàn àha nçpaþ $ sa khàõóikyo mahàmatiþ & svalpakàlaü mahãràjyaü % màdç÷aiþ pràrthyate katham // ViP_6,6.45 // evam etad bhavanto 'tra $ arthasàdhanamantriõaþ & paramàrthaþ kathaü ko 'tra % yåyaü nàtra vicakùaõàþ // ViP_6,6.46 // parà÷ara uvàca: ity uktvà samupetyainaü $ sa tu ke÷idhvajaü nçpam & uvàca kim ava÷yaü tvaü % dadàsi gurudakùiõàm // ViP_6,6.47 // bàóham ity eva tenoktaþ $ khàõóikyas tam athàbravãt & bhavàn adhyàtmavij¤àna- % paramàrthavicakùaõaþ // ViP_6,6.48 // yadi ced dãyate mahyaü $ bhavatà guruniùkrayaþ & tat kle÷apra÷amàyàlaü % yat karma tad udãraya // ViP_6,6.49 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e ùaùñho 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ ke÷idhvaja uvàca: na pràrthitaü tvayà kasmàn $ mama ràjyam akaõñakam & ràjyalàbhàd vinà nànyat % kùatriyàõàm atipriyam // ViP_6,7.1 // khàõóikya uvàca: ke÷idhvaja nibodha tvaü $ mayà na pràrthitaü yataþ & ràjyam etad a÷eùaü te % yatra gçdhnanty apaõóitàþ // ViP_6,7.2 // kùatriyàõàm ayaü dharmo $ yat prajàparipàlanam & vadha÷ ca dharmayuddhena % svaràjyaparipanthinàm // ViP_6,7.3 // After 3, G2 ins.: yat prajàpàlanaü yac ca $ svaràjyapratipakùaõàm // ViP_6,7.3*12 // yatrà÷aktasya me doùo $ naivàsty apahçte tvayà & bandhàyaiva bhavaty eùà % avidyàpy akramojjhità // ViP_6,7.4 // janmopabhogalipsàrtham $ iyaü ràjyaspçhà mama & anyeùàü doùajà naiva % dharmam evànurudhyate // ViP_6,7.5 // na yàc¤à kùatrabandhånàü $ dharmàyaitat satàü matam // ViP_6,7.6ab // After 6ab G1 ins.: janmopabhogakùayadaü $ yogàd anyan na vidyate // ViP_6,7.6ab*13:1 // brahmavãhi mahàbhàga $ yogaü yogaviduttama // ViP_6,7.6ab*13:2 // vij¤àtayoga÷àstràrthàþ $ tvam asyàn nimisaütatau // ViP_6,7.6ab*13:3 // ato na yàcitaü ràjyam $ avidyàntargataü tava // ViP_6,7.6cd // ràjye gçdhnanty avidvàüso $ mamatvàhçtacetasaþ & ahaümànamahàpàna- % madamattà na màdç÷àþ // ViP_6,7.7 // parà÷ara uvàca: tataþ prahçùñaþ sàdhv iti $ pràha ke÷idhvajo nçpaþ & khàõóikyajanakaü prãtyà % ÷råyatàü vacanaü mama // ViP_6,7.8 // aham avidyayà mçtyuü $ tartukàmaþ karomi vai & ràjyaü yàgàü÷ ca vividhàn % bhogaiþ puõyakùayaü tathà // ViP_6,7.9 // tad idaü te mano diùñyà $ vivekai÷varyatàü gatam & ÷råyatàü càpy avidyàyàþ % svaråpaü kulanandana // ViP_6,7.10 // anàtmany àtmabuddhir yà $ asve svam iti yà matiþ & avidyàtarusaübhåti- % bãjam etad dvidhà sthitam // ViP_6,7.11 // pa¤cabhåtàtmake dehe $ dehã mohatamovçtaþ & aham etad itãty uccaiþ % kurute kumatir matim // ViP_6,7.12 // àkà÷avàyvagnijala- $ pçthivãbhyaþ pçthak sthite & àtmany àtmamayaü bhàvaü % kaþ karoti kalevare // ViP_6,7.13 // kalevaropabhogyaü hi $ gçhakùetràdikaü ca kaþ & adehe hy àtmani pràj¤o % mamedam iti manyate // ViP_6,7.14 // itthaü ca putrapautreùu $ taddehotpàditeùu kaþ & karoti paõóitaþ svàmyam % anàtmani kalevare // ViP_6,7.15 // sarvaü dehopabhogàya $ kurute karma mànavaþ & deha÷ cànyo yadà puüsas % tadà bandhàya tatparam // ViP_6,7.16 // After 16, ø2 D7 ins.: yadi nàmàsya kàyasya $ yad antas tad bahir bhavet // ViP_6,7.16*14:1 // daõóam àdàya loko 'yaü $ ÷unaþ kàkàü÷ ca vàrayet // ViP_6,7.16*14:2 // mçõmayaü hi yathà gehaü $ lipyate vai mçdambhasà & pàrthivo 'yaü tathà deho % mçdambholepanasthitiþ // ViP_6,7.17 // pa¤cabhåtàtmakair bhogaiþ $ pa¤cabhåtàtmakaü vapuþ & àpyàyate yadi tataþ % puüso garvo 'tra kiü kçtaþ // ViP_6,7.18 // anekajanmasàhasrãü $ saüsàrapadavãü vrajan & moha÷ramaü prayàto 'sau % vàsanàreõuguõñhitaþ // ViP_6,7.19 // prakùàlyate yadà so 'sya $ reõur j¤ànoùõavàriõà & tadà saüsàrapànthasya % yàti moha÷ramaþ ÷amam // ViP_6,7.20 // moha÷rame ÷amaü yàte $ svasthàntaþkaraõaþ pumàn & ananyàti÷ayàbàdhaü % paraü nirvàõam çcchati // ViP_6,7.21 // nirvàõamaya evàyam $ àtmà j¤ànamayo 'malaþ & duþkhàj¤ànamalà dharmàþ % prakçtes te tu nàtmanaþ // ViP_6,7.22 // jalasya nàgnisaüsargaþ $ sthàlãsaïgàt tathàpi hi & ÷abdodrekàdikàn dharmàüs % tat karoti yathà mune // ViP_6,7.23 // tathàtmà prakçteþ saïgàd $ ahaümànàdidåùitaþ & bhajate pràkçtàn dharmàn % anyas tebhyo hi so 'vyayaþ // ViP_6,7.24 // tad etat kathitaü bãjam $ avidyàyà mayà tava & kle÷ànàü ca kùayakaraü % yogàd anyan na vidyate // ViP_6,7.25 // khàõóikya uvàca: taü bravãhi mahàbhàga $ yogaü yogaviduttama & vij¤àtayoga÷àstràrthas % tvam asyàü nimisaütatau // ViP_6,7.26 // ke÷idhvaja uvàca: yogasvaråpaü khàõóikya $ ÷råyatàü gadato mama & yatra sthito na cyavate % pràpya brahmalayaü muniþ // ViP_6,7.27 // mana eva manuùyàõàü $ kàraõaü bandhamokùayoþ & bandhasya viùayàsaïgi % mukter nirviùayaü tathà // ViP_6,7.28 // viùayebhyaþ samàhçtya $ vij¤ànàtmà mano muniþ & cintayen muktaye tena % brahmabhåtaü pare÷varam // ViP_6,7.29 // àtmabhàvaü nayaty enaü $ tad brahmadhyàyinaü mune & vikàryam àtmanaþ ÷aktyà % loham àkarùako yathà // ViP_6,7.30 // àtmaprayatnasàpekùà $ vi÷iùñà yà manogatiþ & tasyà brahmaõi saüyogo % yoga ity abhidhãyate // ViP_6,7.31 // evam atyantavai÷iùñya- $ yuktadharmopalakùaõaþ & yasya yogaþ sa vai yogã % mumukùur abhidhãyate // ViP_6,7.32 // After 32, ø2 D7 ins.: eko vai bandhamokùasya $ na dvitãyo 'sti ka÷cana // ViP_6,7.32*15:1 // pårve samudre yaþ panthà $ na sa gacchati pa÷cimam // ViP_6,7.32*15:2 // saïgasya karmaõà buddhiþ $ pårvotpattau na saübhavet // ViP_6,7.32*15:3 // evaü dharmo 'bhyupàyena $ nànyadharmeùu kàraõam // ViP_6,7.32*15:4 // yogayuk prathamaü yogã $ yu¤jamàno 'bhidhãyate & viniùpannasamàdhis tu % parabrahmopalabdhimàn // ViP_6,7.33 // yady antaràyadoùeõa $ dåùyate càsya mànasam & janmàntarair abhyasato % muktiþ pårvasya jàyate // ViP_6,7.34 // viniùpannasamàdhis tu $ muktiü tatraiva janmani & pràpnoti yogã yogàgni- % dagdhakarmacayo 'ciràt // ViP_6,7.35 // brahmacaryam ahiüsàü ca $ satyàsteyàparigrahàn & seveta yogã niùkàmo % yogyatàü svamano nayan // ViP_6,7.36 // svàdhyàya÷aucasaütoùa- $ tapàüsi niyatàtmavàn & kurvãta brahmaõi tathà % parasmin pravaõaü manaþ // ViP_6,7.37 // ete yamàþ saniyamàþ $ pa¤ca pa¤ca prakãrtitàþ & vi÷iùñaphaladàþ kàmyà % niùkàmànàü vimuktidàþ // ViP_6,7.38 // ekaü bhadràsanàdãnàü $ samàsthàya guõair yutaþ & yamàkhyair niyamàkhyai÷ ca % yu¤jãta niyato yatiþ // ViP_6,7.39 // pràõàkhyam anilaü va÷yam $ abhyàsàt kurute tu yat & pràõàyàmaþ sa vij¤eyaþ % sabãjo 'bãja eva ca // ViP_6,7.40 // paraspareõàbhibhavaü $ pràõàpànau yadànilau & kurutaþ sa dvidhànena % tçtãyaþ saüyamàt tayoþ // ViP_6,7.41 // tasya càlambanavataþ $ sthålaråpaü dvijottama & àlambanam anantasya % yogino 'bhyasataþ smçtam // ViP_6,7.42 // ÷abdàdiùv anuraktàni $ nigçhyàkùàõi yogavit & kuryàc cittànukàrãõi % pratyàhàraparàyaõaþ // ViP_6,7.43 // va÷yatà paramà tena $ jàyate 'ticalàtmanàm & indriyàõàm ava÷yais tair % na yogã yogasàdhakaþ // ViP_6,7.44 // pràõàyàmena pavanaiþ $ pratyàhàreõa cendriyaiþ & va÷ãkçtais tataþ kuryàt % sthitaü cetaþ ÷ubhà÷raye // ViP_6,7.45 // khàõóikya uvàca: kathyatàü me mahàbhàga $ cetaso yaþ ÷ubhà÷rayaþ & yadàdhàram a÷eùaü tad % dhanti doùasamudbhavam // ViP_6,7.46 // ke÷idhvaja uvàca: à÷raya÷ cetaso brahma $ dvidhà tac ca svaråpataþ & bhåpa mårtam amårtaü ca % paraü càparam eva ca // ViP_6,7.47 // trividhà bhàvanà bhåpa $ vi÷vam etan nibodhatàm & brahmàkhyà karmasaüj¤à ca % tathà caivobhayàtmikà // ViP_6,7.48 // karmabhàvàtmikà hy ekà $ brahmabhàvàtmikàparà & ubhayàtmikà tathaivànyà % trividhà bhàvabhàvanà // ViP_6,7.49 // sanandanàdayo brahma- $ bhàvabhàvanayà yutàþ & karmabhàvanayà cànye % devàdyàþ sthàvarà÷ caràþ // ViP_6,7.50 // hiraõyagarbhàdiùu ca $ brahmakarmàtmikà dvidhà & adhikàrabodhayukteùu % vidyate bhàvabhàvanà // ViP_6,7.51 // akùãõeùu samasteùu $ vi÷eùaj¤ànakarmasu & vi÷vam etat paraü cànyad % bhedabhinnadç÷àü nçpa // ViP_6,7.52 // pratyastamitabhedaü yat $ sattàmàtram agocaram & vacasàm àtmasaüvedyaü % taj j¤ànaü brahmasaüj¤itam // ViP_6,7.53 // tac ca viùõoþ paraü råpam $ aråpasyàjam akùaram & vi÷vasvaråpavairåpya- % lakùaõaü paramàtmanaþ // ViP_6,7.54 // na tad yogayujà ÷akyaü $ nçpa cintayituü yataþ & tataþ sthålaü hare råpaü % cintayed vi÷vagocaram // ViP_6,7.55 // hiraõyagarbho bhagavàn $ vàsavo 'tha prajàpatiþ & maruto vasavo rudrà % bhàskaràs tàrakà grahàþ // ViP_6,7.56 // gandharvayakùadaityàdyàþ $ sakalà devayonayaþ & manuùyàþ pa÷avaþ ÷ailàþ % samudràþ sarito drumàþ // ViP_6,7.57 // bhåpa bhåtàny a÷eùàõi $ bhåtànàü ye ca hetavaþ & pradhànàdivi÷eùàntaü % cetanàcetanàtmakam // ViP_6,7.58 // ekapàdaü dvipàdaü ca $ bahupàdam apàdakam & mårtam etad dhare råpaü % bhàvanàtritayàtmakam // ViP_6,7.59 // etat sarvam idaü vi÷vaü $ jagad etac caràcaram & parabrahmasvaråpasya % viùõoþ ÷aktisamanvitam // ViP_6,7.60 // After 60, ø2 D7 ins.: tattvàc ca ÷aktivikùepàþ $ tadàj¤àsaüj¤ità vibhoþ // ViP_6,7.60*16 // viùõu÷aktiþ parà proktà $ kùetraj¤àkhyà tathàparà & avidyà karmasaüj¤ànyà % tçtãyà ÷aktir iùyate // ViP_6,7.61 // yayà kùetraj¤a÷aktiþ sà $ veùñità nçpa sarvagà & saüsàratàpàn akhilàn % avàpnoty atisaütatàn // ViP_6,7.62 // tayà tirohitatvàc ca $ ÷aktiþ kùetraj¤asaüj¤ità & sarvabhåteùu bhåpàla % tàratamyena lakùyate // ViP_6,7.63 // apràõavatsu svalpàlpà $ sthàvareùu tato 'dhikà & sarãsçpeùu tebhyo 'nyàpy % ati÷aktyà patattriùu // ViP_6,7.64 // patattribhyo mçgàs tebhyas $ tacchaktyà pa÷avo 'dhikàþ & pa÷ubhyo manujà÷ càpi % ÷aktyà puüsaþ prabhàvitàþ // ViP_6,7.65 // tebhyo 'pi nàgagandharva- $ yakùàdyà devatà nçpa // ViP_6,7.66 // ÷akraþ samastadevebhyas $ tata÷ càpi prajàpatiþ & hiraõyagarbho 'pi tataþ % puüsaþ ÷aktyupalakùitaþ // ViP_6,7.67 // etàny a÷eùaråpàõi $ tasya råpàõi pàrthiva & yatas tacchaktiyogena % yuktàni nabhasà yathà // ViP_6,7.68 // dvitãyaü viùõusaüj¤asya $ yogidhyeyaü mahàmate & amårtaü brahmaõo råpaü % yat sad ity ucyate budhaiþ // ViP_6,7.69 // samastàþ ÷aktaya÷ caità $ nçpa yatra pratiùñhitàþ & tad vi÷varåparåpaü vai % råpam anyad dharer mahat // ViP_6,7.70 // samasta÷aktiråpàõi $ tat karoti jane÷vara & devatiryaïmanuùyàdi- % ceùñàvanti svalãlayà // ViP_6,7.71 // jagatàm upakàràya $ na sà karmanimittajà & ceùñà tasyàprameyasya % vyàpiny avyàhatàtmikà // ViP_6,7.72 // tad råpaü vi÷varåpasya $ tasya yogayujà nçpa & cintyam àtmavi÷uddhyarthaü % sarvakilbiùanà÷anam // ViP_6,7.73 // yathàgnir uddhata÷ikhaþ $ kakùaü dahati sànilaþ & tathà cittasthito viùõur % yoginàü sarvakilbiùam // ViP_6,7.74 // tasmàt samasta÷aktãnàm $ àdhàre tatra cetasaþ & kurvãta saüsthitiü sà tu % vij¤eyà ÷uddhadhàraõà // ViP_6,7.75 // ÷ubhà÷rayaþ sa cittasya $ sarvagasya tathàtmanaþ & tribhàvabhàvanàtãto % muktaye yoginàü nçpa // ViP_6,7.76 // anye tu puruùavyàghra $ cetaso ye vyapà÷rayàþ & a÷uddhàs te samastàs tu % devàdyàþ karmayonayaþ // ViP_6,7.77 // mårtaü bhagavato råpaü $ sarvàpà÷rayaniþspçham & eùà vai dhàraõà proktà % yac cittaü tatra dhàryate // ViP_6,7.78 // tac ca mårtaü hare råpaü $ yàdçk cintyaü naràdhipa & tac chråyatàm anàdhàre % dhàraõà nopapadyate // ViP_6,7.79 // prasannacàruvadanaü $ padmapattropamekùaõam & sukapolaü suvistãrõa- % lalàñaphalakojjvalam // ViP_6,7.80 // samakarõàntavinyasta- $ càrukarõavibhåùaõam & kambugrãvaü suvistãrõa- % ÷rãvatsàïkitavakùasam // ViP_6,7.81 // valãtribhaïginà magna- $ nàbhinà codareõa vai & pralambàùñabhujaü viùõum % athavàpi caturbhujam // ViP_6,7.82 // samasthitorujaïghaü ca $ susthitàïghrikaràmbujam & cintayed brahmabhåtaü taü % pãtanirmalavàsasam // ViP_6,7.83 // kirãñacàrukeyåra- $ kañakàdivibhåùitam // ViP_6,7.84 // ÷àrïga÷aïkhagadàkhaóga- $ cakràkùavalayànvitam // ViP_6,7.85ab // After 85ab T3 ins.: varadàbhayahastaü ca $ mudrikàhastabhåùitam // ViP_6,7.85ab*17 // cintayet tanmayo yogã $ samàdhàyàtmamànasam // ViP_6,7.85cd // tàvad yàvad dçóhãbhåtà $ tatraiva nçpa dhàraõà & vrajatas tiùñhato 'nyad và % svecchayà karma kurvataþ \ nàpayàti yadà cittàt # siddhàü manyeta tàü tadà // ViP_6,7.86 // tataþ ÷aïkhagadàcakra- $ ÷àrïgàdirahitaü budhaþ & cintayed bhagavadråpaü % pra÷àntaü sàkùasåtrakam // ViP_6,7.87 // sà yadà dhàraõà tadvad $ avasthànavatã tataþ & kirãñakeyåramukhair % bhåùaõai rahitaü smaret // ViP_6,7.88 // tad ekàvayavaü devaü $ cetasà hi punar budhaþ & kuryàt tato 'vayavini % praõidhànaparo bhavet // ViP_6,7.89 // tadråpapratyayà caikà $ saütati÷ cànyaniþspçhà & taddhyànaü prathamair aïgaiþ % ùaóbhir niùpàdyate nçpa // ViP_6,7.90 // tasyaiva kalpanàhãnaü $ svaråpagrahaõaü hi yat & manasà dhyànaniùpàdyaü % samàdhiþ so 'bhidhãyate // ViP_6,7.91 // vij¤ànaü pràpakaü pràpye $ pare brahmaõi pàrthiva & pràpaõãyas tathaivàtmà % prakùãõà÷eùabhàvanaþ // ViP_6,7.92 // kùetraj¤aþ karaõã j¤ànaü $ karaõaü tena tasya tat & niùpàdya muktikàryaü vai % kçtakçtyaü nivartate // ViP_6,7.93 // tadbhàvabhàvam àpannas $ tato 'sau paramàtmanà & bhavaty abhedã bheda÷ ca % tasyàj¤ànakçto bhavet // ViP_6,7.94 // vibhedajanake 'j¤àne $ nà÷am àtyantikaü gate & àtmano brahmaõo bhedam % asantaü kaþ kariùyati // ViP_6,7.95 // ity uktas te mayà yogaþ $ khàõóikya paripçcchataþ & saükùepavistaràbhyàü tu % kim anyat kriyatàü tava // ViP_6,7.96 // khàõóikya uvàca: kathite yogasadbhàve $ sarvam eva kçtaü mama & tavopade÷enà÷eùo % naùña÷ cittamalo yataþ // ViP_6,7.97 // mameti yan mayà coktam $ asad etan na cànyathà & narendra gadituü ÷akyam % api vij¤eyavedibhiþ // ViP_6,7.98 // ahaü mamety avidyeyaü $ vyavahàras tathànayà & paramàrthas tv asaülàpyo % gocare vacasàü na saþ // ViP_6,7.99 // tad gaccha ÷reyase sarvaü $ mamaitad bhavatà kçtam & yad vimuktiprado yogaþ % proktaþ ke÷idhvajàvyayaþ // ViP_6,7.100 // parà÷ara uvàca: yathàrhaü påjayà tena $ khàõóikyena sa påjitaþ & àjagàma puraü brahmaüs % tataþ ke÷idhvajo nçpaþ // ViP_6,7.101 // khàõóikyo 'pi sutaü kçtvà $ ràjànaü yogasiddhaye & vanaü jagàma govinde % vinive÷itamànasaþ // ViP_6,7.102 // tatraikàntaratir bhåtvà $ yamàdiguõa÷odhitaþ & viùõvàkhye nirmale brahmaõy % avàpa nçpatir layam // ViP_6,7.103 // ke÷idhvajo 'pi muktyarthaü $ svakarmakùapaõonmukhaþ & bubhuje viùayàn karma % cakre cànabhisaüdhitam // ViP_6,7.104 // akalyàõopabhogai÷ ca $ kùãõapàpo 'malas tataþ & avàpa siddhim atyanta- % tàpakùayaphalàü dvija // ViP_6,7.105 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e saptamo 'dhyàyaþ ]] ______________________________________________________ parà÷ara uvàca: ity eùa kathitaþ samyak $ tçtãyaþ pratisaücaraþ & àtyantiko vimuktir yà % layo brahmaõi ÷à÷vate // ViP_6,8.1 // sarga÷ ca pratisarga÷ ca $ vaü÷o manvantaràõi ca & vaü÷ànucaritaü caiva % bhavato gaditaü mayà // ViP_6,8.2 // puràõaü vaiùõavaü tv etat $ sarvakilbiùanà÷anam & vi÷iùñaü sarva÷àstrebhyaþ % puruùàrthopapàdakam // ViP_6,8.3 // tubhyaü yathàvan maitreya $ proktaü ÷u÷råùave 'vyayam & yad anyad api vaktavyaü % tat pçcchàdya vadàmi te // ViP_6,8.4 // maitreya uvàca: bhagavan kathitaü sarvaü $ yat pçùño 'si mayà mune & ÷rutaü caitan mayà bhaktyà % nànyat praùñavyam asti me // ViP_6,8.5 // vicchinnàþ sarvasaüdehà $ vaimalyaü manasaþ kçtam & tvatprasàdàn mayà j¤àtà % utpattisthitisaüyamàþ // ViP_6,8.6 // j¤àta÷ caturvidho rà÷iþ $ ÷akti÷ ca trividhà guro & vij¤àtà càpi kàrtsnyena % trividhà bhàvabhàvanà // ViP_6,8.7 // tvatprasàdàn mayà j¤àtaü $ j¤eyair anyair alaü dvija & yathaitad akhilaü viùõor % jagan na vyatiricyate // ViP_6,8.8 // kçtàrtho 'smy apasaüdehas $ tvatprasàdàn mahàmune & varõadharmàdayo dharmà % vidità yad a÷eùataþ // ViP_6,8.9 // pravçttaü ca nivçttaü ca $ j¤àtaü karma mayàkhilam & prasãda viprapravara % nànyat praùñavyam asti me // ViP_6,8.10 // yad asya kathanàyàsair $ yojito 'si mayà guro & tat kùamyatàü vi÷eùo 'sti % na satàü putra÷iùyayoþ // ViP_6,8.11 // parà÷ara uvàca: etat te yan mayàkhyàtaü $ puràõaü vedasaümitam & ÷rute 'smin sarvadoùotthaþ % pàparà÷iþ praõa÷yati // ViP_6,8.12 // sarga÷ ca pratisarga÷ ca $ vaü÷o manvantaràõi ca & vaü÷ànucaritaü kçtsnaü % mayàtra tava kãrtitam // ViP_6,8.13 // atra devàs tathà daityà $ gandharvoragaràkùasàþ & yakùà vidyàdharàþ siddhàþ % kathyante 'psarasas tathà // ViP_6,8.14 // munayo bhàvitàtmànaþ $ kathyante tapasànvitàþ & càturvarõyaü tathà puüsàü % vi÷iùñacarità naràþ // ViP_6,8.15 // puõyàþ prade÷à medinyàþ $ puõyà nadyo 'tha sàgaràþ & parvatà÷ ca mahàpuõyà÷ % caritàni ca dhãmatàm // ViP_6,8.16 // varõadharmàdayo dharmà $ veda÷àkhà÷ ca kçtsna÷aþ & yeùàü saü÷ravaõàt sadyaþ % sarvapàpaiþ pramucyate // ViP_6,8.17 // utpattisthitinà÷ànàü $ hetur yo jagato 'vyayaþ & sa sarvabhåtaþ sarvàtmà % kathyate bhagavàn hariþ // ViP_6,8.18 // ava÷enàpi yan nàmni $ kãrtite sarvapàtakaiþ // ViP_6,8.19ab // After 19ab ins.: tasmàd vyàsàd ahaü ÷rutvà $ bhavatàü pàpanà÷anam // ViP_6,8.19ab*18 // pumàn vimucyate sadyaþ $ siühatrastair mçgair iva // ViP_6,8.19cd // After 19, B1 D6 ins.: mayaitat kathitaü sarvaü $ sahasraiþ saptasaükhyayà // ViP_6,8.19*19 // yan nàmakãrtanaü bhaktyà $ vilàyanam anuttamam & maitreyà÷eùapàpànàü % dhàtånàm iva pàvakaþ // ViP_6,8.20 // kalikalmaùam atyugraü $ narakàrtipradaü nçõàm // ViP_6,8.21ab // After 21ab ø2 D7 ins.: tannà÷anaü paraü bhaktyà $ harismaraõam eva hi // ViP_6,8.21ab*20:1 // tat kiücin na sthitaü vipra $ màrgaõãyaü yad anyataþ // ViP_6,8.21ab*20:2 // prayàti vilayaü sadyaþ $ sakçd yatra ca saüsmçte // ViP_6,8.21cd // hiraõyagarbhadevendra- $ rudràdityà÷vivàyubhiþ & pàvakair vasubhiþ sàdhyair % vi÷vedevàdibhiþ suraiþ // ViP_6,8.22 // yakùarakùoragaiþ siddhair $ daityagandharvadànavaiþ & apsarobhis tathà tàrà- % nakùatraiþ sakalair grahaiþ // ViP_6,8.23 // saptarùibhis tathà dhiùõyair $ dhiùõyàdhipatibhis tathà & bràhmaõàdyair manuùyai÷ ca % tathaiva pa÷ubhir mçgaiþ // ViP_6,8.24 // sarãsçpair vihaügai÷ ca $ palà÷àdyair mahãruhaiþ & vanàdrisàgarasarit- % pàtàlaiþ sadharàdibhiþ // ViP_6,8.25 // ÷abdàdibhi÷ ca sahitaü $ brahmàõóam akhilaü dvija & meror ivàõur yasyaitad % yanmayaü ca dvijottama // ViP_6,8.26 // sa sarvaþ sarvavit sarva- $ svaråpo råpavarjitaþ & bhagavàn kãrtito viùõur % atra pàpapraõà÷anaþ // ViP_6,8.27 // After 27, ¥1 V1 B ins.: tan maïgalyaü svastyayanaü $ tat pavitram anuttamam // ViP_6,8.27*21 // yad a÷vamedhàvabhçthe $ snàtaþ pràpnoti vai phalam & sakalaü tad avàpnoti % ÷rutvaitan munisattama // ViP_6,8.28 // prayàge puùkare caiva $ kurukùetre tathàrbude & kçtopavàsaþ pràpnoti % tad asya ÷ravaõàn naraþ // ViP_6,8.29 // yad agnihotre suhute $ varùeõàpnoti vai phalam & mahàpuõyamayaü vipra % tad asya ÷ravaõàt sakçt // ViP_6,8.30 // yaj jyeùñha÷ukladvàda÷yàü $ snàtvà vai yamunàjale & mathuràyàü hariü dçùñvà % pràpnoti paramàü gatim // ViP_6,8.31 // tad àpnoti phalaü samyak $ samàdhànena kãrtanàt // ViP_6,8.32ab // After 32ab, T3 ins.: tad asya ÷ravaxxxm $ àdareõa sukãrtivàn // ViP_6,8.32ab*22 // puràõasyàsya viprarùe $ ke÷avàrpitamànasaþ // ViP_6,8.32cd // yamunàsalile snàtaþ $ puruùo munisattama & jyeùñhàmåle 'male pakùe % dvàda÷yàm upavàsakçt // ViP_6,8.33 // samabhyarcyàcyutaü samyaï $ mathuràyàü samàhitaþ & a÷vamedhasya yaj¤asya % pràpnoty avikalaü phalam // ViP_6,8.34 // àlokyarddhim athànyeùàm $ unnãtànàü svavaü÷ajaiþ & etat kilocur anyeùàm % pitaraþ sapitàmahàþ // ViP_6,8.35 // kaccid asmatkule jàtaþ $ kàlindãsalilàplutaþ & arcayiùyati govindaü % mathuràyàm upoùitaþ // ViP_6,8.36 // jyeùñhàmåle site pakùe $ yenaivaü vayam apy uta & paràm çddhim avàpsyàmas % tàritàþ svakulodbhavaiþ // ViP_6,8.37 // jyeùñhàmåle site pakùe $ samabhyarcya janàrdanam & dhanyànàü kulajaþ piõóàn % yamunàyàü pradàsyati // ViP_6,8.38 // tasmin kàle samabhyarcya $ tatra kçùõaü samàhitaþ & dattvà piõóaü pitçbhya÷ ca % yamunàsalilàplutaþ // ViP_6,8.39 // yad àpnoti naraþ puõyaü $ tàrayan svapitàmahàn & ÷rutvàdhyàyaü tad àpnoti % puràõasyàsya bhaktimàn // ViP_6,8.40 // etat saüsàrabhãråõàü $ paritràõam anuttamam & duþsvapnanà÷anaü néõàü % sarvaduùñanibarhaõam // ViP_6,8.41 // After 41, ed. Veïk. ins.: maïgalaü maïgalànàü ca $ putrasaüpatpradàyakam // ViP_6,8.41*23 // idam àrùaü purà pràha $ çbhave kamalodbhavaþ & çbhuþ priyavratàyàha % sa ca bhàguraye 'bravãt // ViP_6,8.42 // bhàguriþ stambhamitràya $ dadhãcàya sa coktavàn & sàrasvatàya tenoktaü % bhçguþ sàrasvatàd api // ViP_6,8.43 // bhçguõà purukutsàya $ narmadàyai sa coktavàn & narmadà dhçtaràùñràya % nàgàyàpåraõàya ca // ViP_6,8.44 // tàbhyàü ca nàgaràjàya $ proktaü vàsukaye dvija & vàsukiþ pràha vatsàya % vatsa÷ cà÷vataràya vai // ViP_6,8.45 // kambalàya ca tenoktam $ elàpatràya tena vai // ViP_6,8.46 // pàtàlaü samanupràptas $ tato veda÷irà muniþ & pràptavàn etad akhilaü % sa vai pramataye dadau // ViP_6,8.47 // dattaü pramatinà caiva $ jàtåkarõàya dhãmate & jàtåkarõena caivoktam % anyeùàü puõya÷àlinàm // ViP_6,8.48 // pulastyavaradànena $ mamàpy etat smçtiü gatam & mayàpi tubhyaü maitreya % yathàvat kathitaü tv idam // ViP_6,8.49 // tvam apy etac chinãkàya $ kaler ante vadiùyasi // ViP_6,8.50 // ity etat paramaü guhyaü $ kalikalmaùanà÷anam & yaþ ÷çõoti naraþ pàpaiþ % sa sarvair dvija mucyate // ViP_6,8.51 // pitçyakùamanuùyebhyaþ $ samastàmarasaüstutiþ & kçtà tena bhaved etad % yaþ ÷çõoti dine dine // ViP_6,8.52 // After 52, D2 ins.: ÷rutvaitat sakalaü vipra $ puràõaü vaiùõavaü mahat // ViP_6,8.52*24:1 // vàcakaü påjayet tatra $ vyàsakalpaü dvijottama // ViP_6,8.52*24:2 // dadyàc ca kà¤canaü gàva÷ $ càbhramantaü sva÷aktitaþ // ViP_6,8.52*24:3 // vàcake påjitaü vipra $ påjitas tena ke÷avaþ // ViP_6,8.52*24:4 // kapilàdànajanitaü $ puõyam atyantadurlabham & ÷rutvà tv asya da÷àdhyàyàn % avàpnoti na saü÷ayaþ // ViP_6,8.53 // yas tvaitat sakalaü ÷çõoti puruùaþ kçtvà manasy acyutaü $ sarvaü sarvamayaü samastajagatàm àdhàram àtmà÷rayam & j¤ànaü j¤eyam anantam àdirahitaü sarvàmaràõàü hitaü % sa pràpnoti na saü÷ayo 'sty avikalaü yad vàjimedhe phalam // ViP_6,8.54 // yatràdau bhagavàü÷ caràcaragurur madhye tathànte ca sa $ brahmaj¤ànamayo 'cyuto 'khilajaganmadhyàntasargaprabhuþ & tac chçõvan puruùaþ pavitraparamaü bhaktyà pañhan dhàrayan % pràpnoty asti na tat samastabhuvaneùv ekàntasiddhir hariþ // ViP_6,8.55 // yasmin nyastamatir na yàti narakaü svargo 'pi yac cintane $ vighno yatra nive÷itàtmamanaso bràhmo 'pi loko 'lpakaþ & muktiü cetasi yaþ sthito 'maladhiyàü puüsàü dadàty avyayaþ % kiü citraü yad aghaü prayàti vilayaü tatràcyute kãrtite // ViP_6,8.56 // yaj¤air yaj¤avido yajanti satataü yaj¤e÷varaü karmiõo $ yaü yaü brahmamayaü paràparaparaü dhyàyanti ca j¤àninaþ & yaü saüpràpya na jàyate na mriyate no vardhate hãyate % naivàsan na ca sad bhavaty ati tataþ kiü và hareþ ÷råyatàm // ViP_6,8.57 // kavyaü yaþ pitçråpadhçg vidhihutaü havyaü ca bhuïkte vibhur $ devatve bhagavàn anàdinidhanaþ svàhàsvadhàsaüj¤itaþ & yasmin brahmaõi sarva÷aktinilaye mànàni no màninàü % niùñhàyai prabhavanti hanti kaluùaü ÷rotraü sa yàto hariþ // ViP_6,8.58 // nànto 'sti yasya na ca yasya samudbhavo 'sti $ vçddhir na yasya pariõàmavivarjitasya & nàpakùayaü ca samupaity avikalpavastu % yas taü nato 'smi puruùottamam ã÷am ãóyam // ViP_6,8.59 // tasyaiva yo 'nuguõabhug bahudhaika eva $ ÷uddho 'py a÷uddha iva mårtivibhàgabhedaiþ & j¤ànànvitaþ sakalatattvavibhåtikartà % tasmai nato 'smi puruùàya sadàvyayàya // ViP_6,8.60 // j¤ànapravçttiniyamaikyamayàya puüso $ bhogapradànapañave triguõàtmakàya & avyàkçtàya bhavabhàvanakàraõàya % vande svaråpabhavanàya sadàjaràya // ViP_6,8.61 // After 61, ø1 ins.: oü namo bhagavate vàsudevàya || ViP_6,8.61*25:1 || jitaü te puõóarãkàkùa $ namas te vi÷vabhàvana & namas te 'stu hçùãke÷a % mahàpuruùapårvaja // ViP_6,8.61*25:2 // vyomànilàgnijalabhåracanàmayàya $ ÷abdàdibhogyaviùayopanayakùamàya & puüsaþ samastakaraõair upakàrakàya % vyaktàya såkùmavimalàya sadà nato 'smi // ViP_6,8.62 // iti vividham ajasya yasya råpaü $ prakçtiparàtmamayaü sanàtanasya & pradi÷atu bhagavàn a÷eùapuüsàü % harir apajanmajaràdikàü sa siddhim // ViP_6,8.63 // [[iti ÷rãviùõupuràõe ùaùñhe 'ü÷e 'ùñamo 'dhyàyaþ ]]