Matsyapurana, Adhyayas 1-176 Based on the ed. Calcutta: Caukhamba Vidyabhavan, 1954. Input by Oliver Hellwig PLAIN TEXT VERSION The transliteration emulates Devanagari script. Therefore, word boundaries are usually not marked by blanks ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf and www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf ___________________________________________________________________ ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 1 pracaõóatàõóavàñope prakùiptà yena diggajàþ / bhavantu vighnabhaïgàya bhavasya caraõàmbujàþ // MatsP_Mang.1 // pàtàlàdutpatiùõor makaravasatayo yasya pucchàbhighàtàd årdhvaü brahmàõóakhaõóavyatikaravihitavyatyayenàpatanti / viùõormatsyàvatàre sakalavasumatãmaõóalaü vya÷nuvànàs tasyàsyodãritànàü dhvanir apaharatàd a÷riyaü vaþ ÷rutãnàm // MatsP_1.1 // nàràyaõaü namaskçtya naraü caiva narottamam / devãü sarasvatãü caiva tato jayam udãrayet // MatsP_1.2 // ajo 'pi yaþ kriyàyogàn nàràyaõa iti smçtaþ / triguõàya trivedàya namas tasmai svayambhuve // MatsP_1.3 // såtamekàgramàsãnaü naimiùàraõyavàsinaþ / munayo dãrghasattrànte papracchur dãrghasaühitàm // MatsP_1.4 // pravçttàsu puràõãùu dharmyàsu lalitàsu ca / kathàsu ÷aunakàdyàs tu abhinandya muhurmuhuþ // MatsP_1.5 // kathitàni puràõàni yànyasmàkaü tvayànagha / tànyevàmçtakalpàni ÷rotum icchàmahe punaþ // MatsP_1.6 // kathaü sasarja bhagavaül lokanàtha÷caràcaram / kasmàcca bhagavàn viùõur matsyaråpatvam à÷ritaþ // MatsP_1.7 // bhairavatvaü bhavasyàpi puràritvaü ca kena hi / kasya hetoþ kapàlitvaü jagàma vçùabhadhvajaþ // MatsP_1.8 // sarvam etat samàcakùva såta vistara÷aþ kramàt / tvadvàkyenàmçtasyeva na tçptiriha jàyate // MatsP_1.9 // *såta uvàca puõyaü pavitram àyuùyam idànãü ÷çõuta dvijàþ / màtsyaü puràõamakhilaü yajjagàda gadàdharaþ // MatsP_1.10 // purà ràjà manur nàma cãrõavàn vipulaü tapaþ / putre ràjyaü samàropya kùamàvàn ravinandanaþ // MatsP_1.11 // malayasyaikade÷e tu sarvàtmaguõasaüyutaþ / samaduþkhasukho vãraþ pràptavàn yogam uttamam // MatsP_1.12 // babhåva varada÷ càsya varùàyuta÷ate gate / varaü vçõãùva provàca prãtaþ sa kamalàsanaþ // MatsP_1.13 // evamukto 'bravãd ràjà praõamya sa pitàmaham / ekam evàham icchàmi tvatto varamanuttamam // MatsP_1.14 // bhåtagràmasya sarvasya sthàvarasya carasya ca / bhaveyaü rakùaõàyàlaü pralaye samupasthite // MatsP_1.15 // evamastviti vi÷vàtmà tatraivàntaradhãyata / puùpavçùñiþ sumahatã khàtpapàta suràrpità // MatsP_1.16 // kadàcidà÷rame tasya kurvataþ pitçtarpaõam / papàta pàõyor upari ÷apharã jalasaüyutà // MatsP_1.17 // dçùñvà tacchapharãråpaü sa dayàlurmahãpatiþ / rakùaõàyàkarodyatnaü sa tasminkarakodare // MatsP_1.18 // ahoràtreõa caikena ùoóa÷àïgulavistçtaþ / so 'bhavanmatsyaråpeõa pàhi pàhãti càbravãt // MatsP_1.19 // sa tamàdàya maõike pràkùipajjalacàriõam / tatràpi caikaràtreõa hastatrayam avardhata // MatsP_1.20 // punaþ pràhàrtanàdena sahasrakiraõàtmajam / sa matsyaþ pàhi pàhãti tvàmahaü ÷araõaü gataþ // MatsP_1.21 // tataþ sa kåpe taü matsyaü pràhiõod ravinandanaþ / yadà na màti tatràpi kåpe matsyaþ sarovare // MatsP_1.22 // kùipto 'sau pçthutàmàgàt punar yojanasaümitàm / tatràpyàha punar dãnaþ pàhi pàhi nçpottama // MatsP_1.23 // tataþ sa manunà kùipto gaïgàyàmapyavardhata / yadà tadà samudre taü pràkùipanmedinãpatiþ // MatsP_1.24 // yadà samudramakhilaü vyàpyàsau samupasthitaþ / tadà pràha manurbhãtaþ ko 'pi tvamasure÷varaþ // MatsP_1.25 // athavà vàsudevastvam anya ãdçkkathaü bhavet / yojanàyutaviü÷atyà kasya tulyaü bhavedvapuþ // MatsP_1.26 // j¤àtastvaü matsyaråpeõa màü khedayasi ke÷ava / hçùãke÷a jagannàtha jagaddhàma namo 'stu te // MatsP_1.27 // evamuktaþ sa bhagavàn matsyaråpã janàrdanaþ / sàdhu sàdhviti covàca samyagj¤àtas tvayànagha // MatsP_1.28 // acireõaiva kàlena medinã medinãpate / bhaviùyati jale magnà sa÷ailavanakànanà // MatsP_1.29 // naur iyaü sarvadevànàü nikàyena vinirmità / mahàjãvanikàyasya rakùaõàrthaü mahãpate // MatsP_1.30 // svedàõóajodbhido ye vai ye ca jãvà jaràyujàþ / asyàü nidhàya sarvàüs tàn anàthàn pàhi suvrata // MatsP_1.31 // yugàntavàtàbhihatà yadà bhavati naur nçpa / ÷çïge 'sminmama ràjendra tademàü saüyamiùyasi // MatsP_1.32 // tato layànte sarvasya sthàvarasya carasya ca / prajàpatistvaü bhavità jagataþ pçthivãpate // MatsP_1.33 // evaü kçtayugasyàdau sarvaj¤o dhçtimànnçpaþ / manvantaràdhipa÷càpi devapåjyo bhaviùyasi // MatsP_1.34 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 2 *såta uvàca evamukto manustena papraccha madhusådanam / bhagavankiyadbhirvarùair bhaviùyatyantarakùayaþ // MatsP_2.1 // sattvàni ca kathaü nàtha rakùiùye madhusådana / tvayà saha punaryogaþ kathaü và bhavità mama // MatsP_2.2 // *matsya uvàca adyaprabhçtyanàvçùñir bhaviùyati mahãtale / yàvadvarùa÷ataü sàgraü durbhikùam a÷ubhàvaham // MatsP_2.3 // tato 'lpasattvakùayadà ra÷mayaþ sapta dàruõàþ / saptasapterbhaviùyanti prataptàïgàravarùiõaþ // MatsP_2.4 // aurvànalo 'pi vikçtiü gamiùyati yugakùaye / viùàgni÷càpi pàtàlàt saükarùaõamukhacyutaþ / bhavasyàpi lalàñotthas tçtãyanayanànalaþ // MatsP_2.5 // trijagannirdahan kùobhaü sameùyati mahàmune / evaü dagdhà mahã sarvà yadà syàdbhasmasaünibhà // MatsP_2.6 // àkà÷amåùmaõà taptaü bhaviùyati paraütapa / tataþ sadevanakùatraü jagadyàsyati saükùayam // MatsP_2.7 // saüvarto bhãmanàda÷ca droõa÷caõóo balàhakaþ / vidyutpatàkaþ ÷oõastu saptaite layavàridàþ // MatsP_2.8 // agniprasvedasambhåtàþ plàvayiùyanti medinãm / samudràþ kùobhamàgatya caikatvena vyavasthitàþ // MatsP_2.9 // etadekàrõavaü sarvaü kariùyanti jagattrayam / vedanàvamimàü gçhya sattvabãjàni sarva÷aþ // MatsP_2.10 // àropya rajjuyogena matpradattena suvrata / saüyamya nàvaü macchçïge matsyabhàvàbhirakùitaþ // MatsP_2.11 // ekaþ sthàsyasi deveùu dagdheùvapi paraütapa / somasåryàvahaü brahmà caturlokasamanvitaþ // MatsP_2.12 // narmadà ca nadã puõyà màrkaõóeyo mahànçùiþ / bhavo vedàþ puràõàni vidyàbhiþ sarvatovçtam // MatsP_2.13 // tvayà sàrdhamidaü vi÷vaü sthàsyatyantarasaükùaye / evamekàrõave jàte càkùuùàntarasaükùaye // MatsP_2.14 // vedànpravartayiùyàmi tvatsargàdau mahãpate / evamuktvà sa bhagavàüs tatraivàntaradhãyata // MatsP_2.15 // manur apyàsthito yogaü vàsudevaprasàdajam / abhyasan yàvad àbhåta-samplavaü pårvasåcitam // MatsP_2.16 // kàle yathokte saüjàte vàsudevamukhodgate / ÷çïgã pràdurbabhåvàtha matsyaråpã janàrdanaþ // MatsP_2.17 // bhujaügo rajjuråpeõa manoþ pàr÷vamupàgamat / bhåtànsarvànsamàkçùya yogenàropya dharmavit // MatsP_2.18 // bhujaügarajjvà matsyasya ÷çïge nàvamayojayat / uparyupasthitastasyàþ praõipatya janàrdanam // MatsP_2.19 // àbhåtasamplave tasminn atãte yoga÷àyinà / pçùñena manunà proktaü puràõaü matsyaråpiõà / tadidànãü pravakùyàmi ÷çõudhvamçùisattamàþ // MatsP_2.20 // yadbhavadbhiþ purà pçùñaþ sçùñyàdikamahaü dvijàþ / tad evaikàrõave tasmin manuþ papraccha ke÷avam // MatsP_2.21 // *manuruvàca utpattiü pralayaü caiva vaü÷ànmanvantaràõi ca / vaü÷yànucaritaü caiva bhuvanasya ca vistaram // MatsP_2.22 // dànadharmavidhiü caiva ÷ràddhakalpaü ca ÷à÷vatam / varõà÷ramavibhàgaü ca tatheùñàpårtasaüj¤itam // MatsP_2.23 // devatànàü pratiùñhàdi yaccànyadvidyate bhuvi / tatsarvaü vistareõa tvaü dharmaü vyàkhyàtumarhasi // MatsP_2.24 // *matsya uvàca mahàpralayakàlànta etadàsãttamomayam / prasuptamiva càtarkyam apraj¤àtamalakùaõam // MatsP_2.25 // avij¤eyamavij¤àtaü jagat sthàsnu cariùõu ca / tataþ svayambhår avyaktaþ prabhavaþ puõyakarmaõàm // MatsP_2.26 // vya¤jayannetadakhilaü pràduràsãt tamonudaþ / yo 'tãndriyaþ paro vyaktàd aõur jyàyàn sanàtanaþ / nàràyaõa iti khyàtaþ sa ekaþ svayam udbabhau // MatsP_2.27 // yaþ ÷arãràd abhidhyàya sisçkùurvividhaü jagat / apa eva sasarjàdau tàsu vãryam avàsçjat // MatsP_2.28 // tadevàõóaü samabhavad dhemaråpyamayaü mahat / saüvatsarasahasreõa såryàyutasamaprabham // MatsP_2.29 // pravi÷yàntarmahàtejàþ svayam evàtmasambhavaþ / prabhàvàd api tadvyàptyà viùõutvam agamat punaþ // MatsP_2.30 // tadantarbhagavàneùa såryaþ samabhavatpurà / àditya÷càdibhåtatvàd brahmà brahma pañhann abhåt // MatsP_2.31 // divaü bhåmiü samakarot tadaõóa÷akaladvayam / sa càkaroddi÷aþ sarvà madhye vyoma ca ÷à÷vatam // MatsP_2.32 // jaràyurmerumukhyà÷ ca ÷ailàs tasyàbhavaüs tadà /* yad aulbaü tad abhån meghas taóitsaïghàtamaõóalam // MatsP_2.33 //* nadyo 'õóanàmnaþ saübhåtàþ pitaro manavas tathà / sapta ye 'mã samudrà÷ ca te 'pi càntarjalodbhavàþ / lavaõekùusuràdyà÷ ca nànàratnasamanvitàþ // MatsP_2.34 // sa sisçkùur abhåd devaþ prajàpatir arindama / tattejasa÷ ca tatraiùa màrtaõóaþ samajàyata // MatsP_2.35 // mçte 'õóe jàyate yasmàn màrtaõóas tena saüsmçtaþ / rajoguõamayaü yattad råpaü tasya mahàtmanaþ / caturmukhaþ sa bhagavàn abhål lokapitàmahaþ // MatsP_2.36 // yena sçùñaü jagat sarvaü sadevàsuramànuùam / tamavehi rajoråpaü mahat sattvam udàhçtam // MatsP_2.37 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 3 *manur uvàca caturmukhatvam agamat kasmàl lokapitàmahaþ / kathaü tu lokàn asçjad brahmà brahmavidàü varaþ // MatsP_3.1 // *matsya uvàca tapa÷ cacàra prathamam amaràõàü pitàmahaþ / àvibhåtàs tathà vedàþ sàïgopàïgapadakramàþ // MatsP_3.2 // puràõasarva÷àstràõàü prathamaü brahmaõà smçtam / nityaü ÷abdamayaü puõyaü ÷atakoñipravistaram // MatsP_3.3 // anantaraü ca vaktrebhyo vedàs tasya viniþsçtàþ / mãmàüsànyàyavidyà÷ ca pramàõàùñakasaüyutàþ // MatsP_3.4 // vedàbhyàsaratasyàsya prajàkàmasya mànasàþ / manasaþ pårvasçùñà vai jàtà yat tena mànasàþ // MatsP_3.5 // marãcir abhavat pårvaü tato 'trir bhagavàn çùiþ / aïgira÷ càbhavat pa÷càt pulastyas tadanantaram // MatsP_3.6 // tataþ pulahanàmà vai tataþ kratur ajàyata / pracetà÷ ca tataþ putro vasiùñha÷ càbhavat punaþ // MatsP_3.7 // putro bhçgur abhåt tadvan nàrado 'py aciràd abhåt / da÷emàn mànasàn brahmà munãn putràn ajijanat // MatsP_3.8 // ÷àrãràn atha vakùyàmi màtçhãnàn prajàpateþ / aïguùñhàd dakùiõàd dakùaþ prajàpatir ajàyata // MatsP_3.9 // dharmaþ stanàntàd abhavad dhçdayàt kusumàyudhaþ / bhråmadhyàd abhavat krodho lobha÷ càdharasaübhavaþ // MatsP_3.10 // buddher mohaþ samabhavad ahaükàràd abhån madaþ / pramoda÷ càbhavat kaõñhàn mçtyur locanato õrpa / bharataþ karamadhyàt tu brahmasånur abhåt tataþ // MatsP_3.11 // ete nava sutà ràjan kanyà ca da÷amã punaþ / aïgajà iti vikhyàtà da÷amã brahmaõaþ sutà // MatsP_3.12 // *manur uvàca buddher mohaþ samabhavad iti yat parikãrtitam / ahaükàraþ smçtaþ krodho buddhir nàma kim ucyate // MatsP_3.13 // *matsya uvàca sattvaü rajas tama÷ caiva guõatrayam udàhçtam / sàmyàvasthitir eteùàü prakçtiþ parikãrtità // MatsP_3.14 // kecit pradhànam ity àhur avyaktam apare jaguþ / etad eva prajàsçùñiü karoti vikaroti ca // MatsP_3.15 // guõebhyaþ kùobhamàõebhyas trayo devà vijaj¤ire / ekà mårtis trayo bhàgà brahmaviùõumahe÷varàþ // MatsP_3.16 // savikàràt pradhànàt tu mahat tattvaü prajàyate / mahàn iti yataþ khyàtir lokànàü jàyate sadà // MatsP_3.17 // ahaükàra÷ ca mahato jàyate mànavardhanaþ / indriyàõi tataþ pa¤ca vakùye buddhiva÷àni tu / pràdur bhavanti cànyàni tathà karmava÷àni tu // MatsP_3.18 // ÷rotraü tvak cakùuùã jihvà nàsikà ca yathàkramam / pàyåpasthaü hastapàdaü vàkka cendriyasaügrahaþ // MatsP_3.19 // ÷abdaþ spar÷a÷ ca råpaü ca raso gandha÷ ca pa¤camaþ / utsargànandanàdàna-gatyàlàpà÷ ca tatkriyàþ // MatsP_3.20 // mana ekàda÷aü teùàü karmabuddhiguõànvitam / indriyàvayavàþ såkùmàs tasya mårtiü manãùiõaþ // MatsP_3.21 // ÷rayanti yasmàt tanmàtràþ ÷arãraü tena saüsmçtam / ÷arãrayogàj jãvo 'pi ÷arãrã gadyate budhaiþ // MatsP_3.22 // manaþ sçùñiü vikurute codyamànaü sisçkùayà / àkà÷aü ÷abdatanmàtràd abhåc chabdaguõàtmakam // MatsP_3.23 // àkà÷avikçter vàyuþ ÷abdaspar÷aguõo 'bhavat / vàyo÷ ca spar÷atanmàtràt teja÷ càvir abhåt tataþ // MatsP_3.24 // triguõaü tadvikàreõa tacchabdaspar÷aråpavat / tejovikàràd abhavad vàri ràjaü÷ caturguõam // MatsP_3.25 // rasatanmàtrasaübhåtaü pràyo rasaguõàtmakam / bhåmis tu gandhatanmàtràd abhåt pa¤caguõànvità // MatsP_3.26 // pràyo gandhaguõà sà tu buddhir eùà garãyasã / ebhiþ saüpàditaü bhuïkte puruùaþ pa¤caviü÷akaþ // MatsP_3.27 // ã÷varecchàva÷aþ so 'pi jãvàtmà kathyate budhaiþ / evaü ùaóviü÷akaü proktaü ÷arãram iha mànave // MatsP_3.28 // sàükhyaü saükhyàtmakatvàc ca kapilàdibhir ucyate / etat tattvàtmakaü kçtvà jagad vedhà ajãjanat // MatsP_3.29 // sàvitrãü lokasçùñyarthe hçdi kçtvà samàsthitaþ / tataþ saüjapatas tasya bhitvà deham akalmaùam // MatsP_3.30 // strãråpam ardham akarod ardhaü puruùaråpavat / ÷ataråpà ca sà khyàtà sàvitrã ca nigadyate // MatsP_3.31 // sarasvaty atha gàyatrã brahmàõã ca parantapa / tataþ svadehasaübhåtàm àtmajàm ity akalpayat // MatsP_3.32 // dçùñvà tàü vyathitas tàvat kàmabàõàrdito vibhuþ / aho råpam aho råpam iti càha prajàpatiþ // MatsP_3.33 // tato vàsiùñhapramukhà bhaginãm iti cukru÷uþ / brahmà na kiücid dadç÷e tanmukhàlokanàd çte // MatsP_3.34 // aho råpam aho råpam iti pràha punaþ punaþ / tataþ praõàmanamràü tàü punar evàbhyalokayat // MatsP_3.35 // atha pradakùiõaü cakre sà pitur varavarõinã / putrebhyo lajjitasyàsya tadråpàlokanecchayà // MatsP_3.36 // àvirbhåtaü tatro vaktraü dakùiõaü pàõóugaõóavat / vismayasphuradoùñhaü ca pà÷càtyam udagàt tataþ // MatsP_3.37 // caturtham abhavat pa÷càd vàmaü kàma÷aràturam / tato 'nyad abhavat tasya kàmàturatayà tathà // MatsP_3.38 // utpatantyàs tadàkàrà àlokanakutåhalàt / sçùñyarthaü yat kçtaü tena tapaþ paramadàruõam // MatsP_3.39 // tat sarvaü nà÷am agamat svasutopagamecchayà / tenordhvaü vaktram abhavat pa¤camaü tasya dhãmataþ / àvirbhavajjañàbhi÷ ca tad vaktraü càvçõot prabhuþ // MatsP_3.40 // tatas tàn abravãd brahmà putràn àtmasamudbhavàn / prajàþ sçjadhvam abhitaþ sadevàsuramànuùãþ // MatsP_3.41 // evam uktàs tataþ sarve sasçjur vividhàþ prajàþ / gateùu teùu sçùñyarthaü praõàmàvanatàm imàm // MatsP_3.42 // upayeme sa vi÷vàtmà ÷ataråpàm aninditàm / saübabhåva tayà sàrdham atikàmàturo vibhuþ / salajjàü cakame devaþ kamalodaramandire // MatsP_3.43 // yàvad abda÷ataü divyaü yathànyaþ pràkçto janaþ / tataþkàlena mahatà tasyàþ putro 'bhavan manuþ // MatsP_3.44 // svàyaübhuvo iti khyàtaþ sa viràó iti naþ ÷rutam / tadråpaguõasàmànyàd adhipuruùa ucyate // MatsP_3.45 // vairàjà yatra te jàtà bahavaþ ÷aüsitavratàþ / svàyaübhuvà mahàbhàgàþ sapta sapta tathàpare // MatsP_3.46 // svàrociùàdyàþ sarve te brahmatulyasvaråpiõaþ / auttamipramukhàs tadvad yesàü tvaü saptamo 'dhunà // MatsP_3.47 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 4 *manur uvàca aho kaùñataraü caitad aïgajàgamanaü vibho / kathaü na doùamagamat karmaõànena padmabhåþ // MatsP_4.1 // parasparaü ca sambandhaþ sagotràõàm abhåt katham / vaivàhikastatsutànàü chinddhi me saü÷ayaü vibho // MatsP_4.2 // *matsya uvàca divyeyamàdisçùñistu rajoguõasamudbhavà / atãndriyendriyà tadvad atãndriya÷arãrikà // MatsP_4.3 // divyatejomayã bhåpa divyaj¤ànasamudbhavà / na martyairabhitaþ ÷akyà vaktuü vai màüsacakùubhiþ // MatsP_4.4 // yathà bhujaügàþ sarpàõàm àkà÷aü vi÷vapakùiõàm / vidanti màrgaü divyànàü divyà eva na mànavàþ // MatsP_4.5 // kàryàkàrye na devànàü ÷ubhà÷ubhaphalaprade / yasmàttasmànna ràjendra tadvicàro nçõàü ÷ubhaþ // MatsP_4.6 // anyacca sarvavedànàm adhiùñhàtà caturmukhaþ / gàyatrã brahmaõastadvad aïgabhåtà nigadyate // MatsP_4.7 // amårtaü mårtimad vàpi mithunaü tatpracakùate / viri¤cir yatra bhagavàüs tatra devã sarasvatã / bhàratã yatra yatraiva tatra tatra prajàpatiþ // MatsP_4.8 // yathàtapo na rahita÷ chàyayà dç÷yate kvacit / gàyatrã brahmaõaþpàr÷vaü tathaiva na vimu¤cati // MatsP_4.9 // vedarà÷iþ smçto brahmà sàvitrã tadadhiùñhità / tasmànna ka÷ciddoùaþ syàt sàvitrãgamane vibho // MatsP_4.10 // tathàpi lajjàvanataþ prajàpatir abhåtpurà / svasutopagamàd brahmà ÷a÷àpa kusumàyudham // MatsP_4.11 // yasmànmamàbhibhavatà manaþ saükùobhitaü ÷araiþ / tasmàttvaddehamaciràd rudro bhasmãkariùyati // MatsP_4.12 // tataþ prasàdayàmàsa kàmadeva÷caturmukham / na màmakàraõe ÷aptuü tvamihàrhasi mànada // MatsP_4.13 // ahamevaüvidhaþ sçùñas tvayaiva caturànana / indriyakùobhajanakaþ sarveùàmeva dehinàm // MatsP_4.14 // strãpuüsoravicàreõa mayà sarvatra sarvadà / kùobhyaü manaþ prayatnena tvayaivoktaü purà vibho // MatsP_4.15 // tasmàdanaparàdho 'haü tvayà ÷aptastathà vibho / kuru prasàdaü bhagavan sva÷arãràptaye punaþ // MatsP_4.16 // *brahmovàca vaivasvate 'ntare pràpte yàdavànvayasambhavaþ / ràmo nàma yadà martyo matsattvabalamà÷ritaþ // MatsP_4.17 // avatãryàsuradhvaüsã dvàrakàm adhivatsyati / tadbhràtustatsamasya tvaü tadà putratvameùyasi // MatsP_4.18 // evaü ÷arãramàsàdya bhuktvà bhogàna÷eùataþ / tato bharatavaü÷ànte bhåtvà vatsançpàtmajaþ // MatsP_4.19 // vidyàdharàdhipatyaü ca yàvad àbhåtasaüplavam / sukhàni dharmataþ pràpya matsamãpaü gamiùyasi // MatsP_4.20 // evaü ÷àpaprasàdàbhyàm upetaþ kusumàyudhaþ / ÷okapramodàbhiyuto jagàma sa yathàgatam // MatsP_4.21 // *manuruvàca ko 'sau yaduriti prokto yadvaü÷e kàmasambhavaþ / kathaü ca dagdho rudreõa kimatha kusumàyudhaþ // MatsP_4.22 // bharatasyànvaye kasya kà ca sçùñiþ puràbhavat / etatsarvaü samàcakùva målataþ saü÷ayo hi me // MatsP_4.23 // *matsya uvàca yà sà dehàrdhasambhåtà gàyatrã brahmavàdinã / jananã yà manordevã ÷ataråpà ÷atendriyà // MatsP_4.24 // ratirmanastapo buddhir mahàn diksambhramas tathà / tataþ sa ÷ataråpàyàü saptàpatyànyajãjanat // MatsP_4.25 // ye marãcyàdayaþ putrà mànasàstasya dhãmataþ / teùàmayamabhållokaþ sarvaj¤ànàtmakaþ purà // MatsP_4.26 // tato 'sçjadvàmadevaü tri÷ålavaradhàriõam / sanatkumàraü ca vibhuü pårveùàmapi pårvajam // MatsP_4.27 // vàmadevastu bhagavàn asçjanmukhato dvijàn / ràjanyàn asçjadbàhvor viñchådràn årupàdayoþ // MatsP_4.28 // vidyuto '÷animeghàü÷ca rohitendradhanåüùi ca / chandàüsi ca sasarjàdau parjanyaü ca tataþ param // MatsP_4.29 // tataþ sàdhyagaõànã÷as trinetrànasçjatpunaþ / koñã÷ca catura÷ãtiü jaràmaraõavarjitàþ // MatsP_4.30 // vàmo 'sçjannamartyàüs tàn brahmaõà vinivàritaþ / naivaüvidhà bhavetsçùñir jaràmaraõavarjità // MatsP_4.31 // ÷ubhà÷ubhàtmikà yà tu saiva sçùñiþ pra÷asyate / evaü sthitaþ sa tenàdau sçùñeþ sthàõurato 'bhavat // MatsP_4.32 // svàyambhuvo manurdhãmàüs tapastaptvà sudu÷caram / patnãmevàpa råpàóhyàm anantà nàma nàmataþ // MatsP_4.33 // priyavratottànapàdau manustasyàm ajãjanat / dharmasya kanyà caturà sånçtà nàma bhàminã // MatsP_4.34 // uttànapàdàttanayàn pràpa mantharagàminã / apasyatim apasyantaü kãrtimantaü dhruvaü tathà // MatsP_4.35 // uttànapàdo 'janayat sånçtàyàü prajàpatiþ / dhruvo varùasahasràõi trãõi kçtvà tapaþ purà // MatsP_4.36 // divyamàpa tataþ sthànam acalaü brahmaõo varàt / tameva purataþ kçtvà dhruvaü saptarùayaþ sthitàþ // MatsP_4.37 // dhanyà nàma manoþ kanyà dhruvàcchiùñam ajãjanat / agnikanyà tu succhàyà ÷iùñàtsà suùuve sutàn // MatsP_4.38 // kçpaü ripuü jayaü vçttaü vçkaü ca vçkatejasam / cakùuùaü brahmadauhitryàü vãriõyàü sa ripuüjayaþ // MatsP_4.39 // vãraõasyàtmajàyàü tu cakùurmanumajãjanat / manur vai ràjakanyàyàü naóvalàyàü sa càkùuùaþ // MatsP_4.40 // janayàmàsa tanayàn da÷a ÷årànakalmaùàn / åruþ påruþ ÷atadyumnas tapasvã satyavàgghaviþ // MatsP_4.41 // agniùñudatiràtra÷ca sudyumna÷càparàjitaþ / abhimanyustu da÷amo naóvalàyàm ajàyata // MatsP_4.42 // åror ajanayat putràn ùaó àgneyã tu suprabhàn / agniü sumanasaü khyàtiü kratumaïgirasaü gayam // MatsP_4.43 // pitçkanyà sunãthà tu venamaïgàdajãjanat / venamanyàyinaü viprà mamanthus tatkaràd abhåt / pçthurnàma mahàtejàþ sa putrau dvàv ajãjanat // MatsP_4.44 // antardhànas tu màrãcaü ÷ikhaõóinyàmajãjanat / havirdhànàt ùaó àgneyã dhiùaõàjanayat sutàn / pràcãnabarhiùaü sàïgaü yamaü ÷ukraü balaü ÷ubham // MatsP_4.45 // pràcãnabarhir bhagavàn mahàn àsãt prajàpatiþ / havirdhànàþ prajàs tena bahavaþ sampravartitàþ // MatsP_4.46 // savarõàyàü tu sàmudryàü da÷àdhatta sutànprabhuþ / sarve pracetaso nàma dhanurvedasya pàragàþ // MatsP_4.47 // tattaporakùità vçkùà babhur loke samantataþ / devàde÷àcca tànagnir adahadravinandana // MatsP_4.48 // somakanyàbhavat patnã màrãùà nàma vi÷rutà / tebhyastu dakùamekaü sà putram agryam ajãjanat // MatsP_4.49 // dakùàdanantaraü vçkùàn auùadhàni ca sarva÷aþ / ajãjanatsomakanyà nadãü candravatãü tathà // MatsP_4.50 // somàü÷asya ca tasyàpi dakùasyà÷ãtikoñayaþ / vakùye tàsàü tu vistàraü loke yaþ supratiùñhitaþ // MatsP_4.51 // dvipada÷càbhavan kecit kecid bahupadà naràþ / valãmukhàþ ÷aïkukarõàþ karõapràvaraõàs tathà // MatsP_4.52 // a÷vaçkùamukhàþ kecit kecit siühànanàstathà / ÷vasåkaramukhàþ kecit keciduùñramukhàs tathà // MatsP_4.53 // janayàmàsa dharmàtmà mlecchànsarvànaneka÷aþ / sa sçùñvà manasà dakùaþ striyaþ pa÷càdajãjanat // MatsP_4.54 // dadau sa da÷a dharmàya ka÷yapàya trayoda÷a / saptaviü÷atiü somàya dadau nakùatrasaüj¤itàþ / devàsuramanuùyàdi tàbhyaþ sarvamabhåjjagat // MatsP_4.55 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 5 *çùaya åcuþ devànàü dànavànàü ca gandharvoragarakùasàm / utpattiü vistareõaiva såta bråhi yathàtatham // MatsP_5.1 // *såta uvàca saükalpàd dar÷anàtspar÷àt pårveùàü sçùñirucyate / dakùàtpràcetasàd årdhvaü sçùñir maithunasambhavà // MatsP_5.2 // prajàþ sçjeti vyàdiùñaþ pårvaü dakùaþ svayambhuvà / yathà sasarja caivàdau tathaiva ÷çõuta dvijàþ // MatsP_5.3 // yadà tu sçjatastasya devarùigaõapannagàn / na vçddhim agamallokas tadà maithunayogataþ / dakùaþ putrasahasràõi pà¤cajanyàmajãjanat // MatsP_5.4 // tàüs tu dçùñvà mahàbhàgaþ sisçkùurvividhàþ prajàþ / nàradaþ pràha harya÷vàn dakùaputrànsamàgatàn // MatsP_5.5 // bhuvaþ pramàõaü sarvatra j¤àtvordhvam adha eva ca / tataþ sçùñiü vi÷eùeõa kurudhvamçùisattamàþ // MatsP_5.6 // te tu tadvacanaü ÷rutvà prayàtàþ sarvato di÷am / adyàpi na nivartante samudràdiva sindhavaþ // MatsP_5.7 // harya÷veùu pranaùñeùu punardakùaþ prajàpatiþ / vairiõyàmeva putràõàü sahasramasçjatprabhuþ // MatsP_5.8 // ÷abalà nàma te vipràþ sametàþ sçùñihetavaþ / nàrado 'nugatànpràha punastànpårvavatsa tàn // MatsP_5.9 // bhuvaþ pramàõaü sarvatra j¤àtvà bhràtén atho punaþ / àgatya càtha sçùñiü ca kariùyatha vi÷eùataþ // MatsP_5.10 // te 'pi tenaiva màrgeõa jagmurbhràtçpathà tadà / tataþ prabhçti na bhràtuþ kanãyànmàrgam icchati / anviùyanduþkhamàpnoti tena tatparivarjayet // MatsP_5.11 // tatasteùu vinaùñeùu ùaùñiü kanyàþ prajàpatiþ / vairiõyàü janayàmàsa dakùaþ pràcetasastathà // MatsP_5.12 // pràdàtsa da÷a dharmàya ka÷yapàya trayoda÷a / saptaviü÷atiü somàya catasro 'riùñanemaye // MatsP_5.13 // dve caiva bhçguputràya dve kç÷à÷vàya dhãmate / dve caivàïgirase tadvat tàsàü nàmàni vistaràt // MatsP_5.14 // ÷çõudhvaü devamàtéõàü prajàvistàram àditaþ / marutvatã vasur yàmã lambà bhànur arundhatã // MatsP_5.15 // saükalpà ca muhårtà ca sàdhyà vi÷và ca bhàminã / dharmapatnyaþ samàkhyàtàs tàsàü putràn nibodhata // MatsP_5.16 // vi÷ve devàstu vi÷vàyàþ sàdhyà sàdhyànajãjanat / marutvatyàü marutvanto vasos tu vasavastathà // MatsP_5.17 // bhànostu bhànavastadvan muhårtàyàü muhårtakàþ / lambàyàü ghoùanàmàno nàgavãthã tu yàmijà // MatsP_5.18 // pçthivãtalasambhåtam arundhatyàm ajàyata / saükalpàyàstu saükalpo vasusçùñiü nibodhata // MatsP_5.19 // jyotiùmantastu ye devà vyàpakàþ sarvato di÷am / vasavaste samàkhyàtàs teùàü sargaü nibodhata // MatsP_5.20 // àpo dhruva÷ca soma÷ca dhara÷caivànilo 'nalaþ / pratyåùa÷ca prabhàsa÷ca vasavo 'ùñau prakãrtitàþ // MatsP_5.21 // àpasya putrà÷ catvàraþ ÷ànto vai daõóa eva ca / ÷àmbo 'tha maõivaktra÷ca yaj¤arakùàdhikàriõaþ // MatsP_5.22 // dhruvasya kàlaþ putrastu varcàþ somàdajàyata / draviõo havyavàha÷ca dharaputràv ubhau smçtau // MatsP_5.23 // kalyàõinyàü tataþ pràõo ramaõaþ ÷i÷iro 'pi ca / manoharà dharàtputràn avàpàtha hareþ sutà // MatsP_5.24 // ÷ivà manojavaü putram avij¤àtagatiü tathà / avàpa cànalàt putràv agnipràyaguõau punaþ // MatsP_5.25 // agniputraþ kumàrastu ÷arastambe vyajàyata / tasya ÷àkho vi÷àkha÷ca naigameya÷ ca pçùñhajàþ // MatsP_5.26 // apatyaü kçttikànàü tu kàrttikeyas tataþ smçtaþ / pratyåùasa çùiþ putro vibhur nàmnàtha devalaþ / vi÷vakarmà prabhàsasya putraþ ÷ilpã prajàpatiþ // MatsP_5.27 // pràsàdabhavanodyàna-pratimàbhåùaõàdiùu / taóàgàràmakåpeùu smçtaþ so 'maravardhakiþ // MatsP_5.28 // ajaikapàdahirbudhnyo viråpàkùo 'tha raivataþ / hara÷ca bahuråpa÷ca tryambaka÷ca sure÷varaþ // MatsP_5.29 // sàvitra÷ca jayanta÷ca pinàkã càparàjitaþ / ete rudràþ samàkhyàtà ekàda÷a gaõe÷varàþ // MatsP_5.30 // eteùàü mànasànàü tu tri÷ålavaradhàriõàm / koñaya÷catura÷ãtis tatputrà÷ càkùayà matàþ // MatsP_5.31 // dikùu sarvàsu ye rakùàü prakurvanti gaõe÷varàþ / putrapautrasutà÷caite surabhãgarbhasambhavàþ // MatsP_5.32 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 6 ka÷yapasya pravakùyàmi patnãbhyaþ putrapautrakàn / aditirditirdanu÷caiva ariùñà surasà tathà // MatsP_6.1 // surabhir vinatà tadvat tàmrà krodhava÷à irà / kadrårvi÷và munis tadvat tàsàü putràn nibodhata // MatsP_6.2 // tuùità nàma ye devà÷ càkùuùasyàntare manoþ / vaivasvate 'ntare caite àdityà dvàda÷a smçtàþ // MatsP_6.3 // indro dhàtà bhagas tvaùñà mitro 'tha varuõo yamaþ / vivasvànsavità påùà aü÷umàn viùõur eva ca // MatsP_6.4 // ete sahasrakiraõà àdityà dvàda÷a smçtàþ / màrãcàtka÷yapàdàpa putrànaditiruttamàn // MatsP_6.5 // bhç÷à÷vasya çùeþ putrà devapraharaõàþ smçtàþ / ete devagaõà vipràþ pratimanvantareùu ca // MatsP_6.6 // utpadyante pralãyante kalpe kalpe tathaiva ca / ditiþ putradvayaü lebhe ka÷yapàd iti naþ ÷rutam // MatsP_6.7 // hiraõyaka÷ipuü caiva hiraõyàkùaü tathaiva ca / hiraõyaka÷ipostadvaj jàtaü putracatuùñayam // MatsP_6.8 // prahlàda÷ cànuhlàda÷ca saühlàdo hlàda eva ca / prahlàdaputra àyuùmàn ÷ibir bàùkala eva ca // MatsP_6.9 // virocana÷ caturtha÷ca sa baliü putramàptavàn / baleþ putra÷ataü tv àsãd bàõajyeùñhaü tato dvijàþ // MatsP_6.10 // dhçtaràùñras tathà sårya÷ candra÷candràü÷utàpanaþ / nikumbhanàbho gurvakùaþ kukùibhãmo vibhãùaõaþ // MatsP_6.11 // evamàdyàs tu bahavo bàõajyeùñhà guõàdhikàþ / bàõaþ sahasrabàhu÷ ca sarvàstragaõasaüyutaþ // MatsP_6.12 // tapasà toùito yasya pure vasati ÷ålabhçt / mahàkàlatvam agamat sàmyaü ya÷ca pinàkinaþ // MatsP_6.13 // hiraõyàkùasya putro 'bhåd ulåkaþ ÷akunistathà / bhåtasaütàpana÷ caiva mahànàbhastathaiva ca // MatsP_6.14 // etebhyaþ putrapautràõàü koñayaþ saptasaptatiþ / mahàbalà mahàkàyà nànàråpà mahaujasaþ // MatsP_6.15 // danuþ putra÷ataü lebhe ka÷yapàd baladarpitam / vipracittiþ pradhàno 'bhåd yeùàü madhye mahàbalaþ // MatsP_6.16 // dvimårdhà ÷akuni÷caiva tathà ÷aïku÷irodharaþ / ayomukhaþ ÷ambara÷ ca kapi÷o nàmatastathà // MatsP_6.17 // màrãcir meghavàü÷caiva irà garbha÷iràs tathà / vidràvaõa÷ca ketu÷ca ketuvãryaþ ÷atahradaþ // MatsP_6.18 // indrajit saptajiccaiva vajranàbhastathaiva ca / ekacakro mahàbàhur vajràkùas tàrakas tathà // MatsP_6.19 // asilomà pulomà ca bindurbàõo mahàsuraþ / svarbhànurvçùaparvà ca evamàdyà danoþ sutàþ // MatsP_6.20 // svarbhànostu prabhà kanyà ÷acã caiva pulomajà / upadànavã mayasyàsãt tathà mandodarã kuhåþ // MatsP_6.21 // ÷armiùñhà sundarã caiva candrà ca vçùaparvaõaþ / pulomà kàlakà caiva vai÷vànarasute hi te // MatsP_6.22 // bahvapatye mahàsattve màrãcasya parigrahe / tayoþ ùaùñisahasràõi dànavànàmabhåtpurà // MatsP_6.23 // paulomànkàlakeyàü÷ca màrãco 'janayatpurà / avadhyà ye 'maràõàü vai hiraõyapuravàsinaþ // MatsP_6.24 // caturmukhàllabdhavaràs te hatà vijayena tu / vipracittiþ saiühikeyàn siühikàyàm ajãjanat // MatsP_6.25 // hiraõyaka÷iporye vai bhàgineyàs trayoda÷a / vyaüsaþ kalpa÷ca ràjendra nalo vàtàpireva ca // MatsP_6.26 // ilvalo namuci÷caiva ÷vasçpa÷ càjanas tathà / narakaþ kàlanàbha÷ca saramàõas tathaiva ca // MatsP_6.27 // kàlavãye÷ ca vikhyàto danuvaü÷avivardhanàþ / saühràdasya tu daityasya nivàtakavacàþ smçtàþ // MatsP_6.28 // avadhyàþ sarvadevànàü gandharvoragarakùasàm / ye hatà bhargam à÷ritya tv arjunena raõàjire // MatsP_6.29 // ùañkanyà janayàmàsa tàmrà màrãcabãjataþ / ÷ukã ÷yenã ca bhàsã ca sugrãvã gçdhrikà ÷uciþ // MatsP_6.30 // ÷ukã ÷ukànulåkàü÷ca janayàmàsa dharmataþ / ÷yenã ÷yenàüstathà bhàsã kurarànapyajãjanat // MatsP_6.31 // gçdhrã gçdhrànkapotàü÷ca pàràvatavihaügamàn / haüsasàrasakrau¤càü÷ ca plavà¤chucirajãjanat // MatsP_6.32 // ajà÷vameùoùñrakharàn sugrãvã càpyajãjanat / eùa tàmrànvayaþ prokto vinatàyàü nibodhata // MatsP_6.33 // garuóaþ patatàü nàthaþ aruõa÷ca patatriõàm / saudàmanã tathà kanyà yeyaü nabhasi vi÷rutà // MatsP_6.34 /// sampàti÷ ca jañàyu÷ca aruõasya sutàv ubhau / sampàtiputro babhru÷ca ÷ãghraga÷càpi vi÷rutaþ // MatsP_6.35 // jañàyuùaþ karõikàraþ ÷atagàmã ca vi÷rutau / sàraso rajjuvàla÷ca bheruõóa÷càpi tatsutàþ // MatsP_6.36 // teùàmanantamabhavat pakùiõàü putrapautrakam / surasàyàþ sahasraü tu sarpàõàm abhavatpurà // MatsP_6.37 // sahasra÷irasàü kadråþ sahasraü càpi suvrata / pradhànàsteùu vikhyàtàþ ùaóviü÷atir ariüdama // MatsP_6.38 // ÷eùavàsukikarkoña-÷aïkhairàvatakambalàþ / dhanaüjayamahànãla-padmà÷vataratakùakàþ // MatsP_6.39 // elàpattramahàpadma-dhçtaràùñrabalàhakàþ / ÷aïkhapàlamahà÷aïkha-puùpadaüùñra÷ubhànanàþ // MatsP_6.40 // ÷aïkuromà ca bahulo vàmanaþ pàõinastathà / kapilo durmukha÷càpi pata¤jaliriti smçtàþ // MatsP_6.41 // eùàmanantamabhavat sarveùàü putrapautrakam / pràya÷o yatpurà dagdhaü janamejayamandire // MatsP_6.42 // rakùogaõaü krodhava÷à svanàmànam ajãjanat / daüùñriõàü niyutaü teùàü bhãmasenàdagàtkùayam // MatsP_6.43 // rudràõàü ca gaõaü tadvad gomahiùyo varàïganàþ / surabhirjanayàmàsa ka÷yapàtsaüyatavratà // MatsP_6.44 // munirmunãnàü ca gaõaü gaõamapsarasàü tathà / tathà kiünaragandharvàn ariùñàjanayad bahån // MatsP_6.45 // tçõavçkùalatàgulmam irà sarvam ajãjanat / vi÷và tu yakùarakùàüsi janayàmàsa koñi÷aþ // MatsP_6.46 // tata ekonapa¤cà÷an marutaþ ka÷yapàdditiþ / janayàmàsa dharmaj¤àn sarvànamaravallabhàn // MatsP_6.47 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 7 *çùaya åcuþ diteþ putràþ kathaü jàtà maruto devavallabhàþ / devairjagmu÷ca sàpatnaiþ kasmàtte sakhyamuttamam // MatsP_7.1 // *såta uvàca purà devàsure yuddhe hçteùu hariõà suraiþ / putrapautreùu ÷okàrtà gatvà bhålokamuttamam // MatsP_7.2 // syamantapa¤cake kùetre sarasvatyàstañe ÷ubhe / bhartur àràdhanaparà tapa ugraü cacàra ha // MatsP_7.3 // tadà ditir daityamàtà çùiråpeõa suvratà / phalàhàrà tapas tepe kçcchraü càndràyaõàdikam // MatsP_7.4 // yàvadvarùa÷ataü sàgraü jarà÷okasamàkulà / tataþ sà tapasà taptà vasiùñhàdãnapçcchata // MatsP_7.5 // kathayantu bhavanto me putra÷okavinà÷anam / vrataü saubhàgyaphaladam ihaloke paratra ca // MatsP_7.6 // åcur vasiùñhapramukhà madanadvàda÷ãvratam / yasyàþ prabhàvàdabhavat suta÷okavivarjità // MatsP_7.7 // *çùaya åcuþ ÷rotumicchàmahe såta madanadvàda÷ãvratam / sutànekonapa¤cà÷ad yena lebhe ditiþ punaþ // MatsP_7.8 // *såta uvàca yadvasiùñhàdibhiþ pårvaü diteþ kathitamuttamam / vistareõa tadevedaü matsakà÷ànnibodhata // MatsP_7.9 // caitre màsi site pakùe dvàda÷yàü niyatavrataþ / sthàpayedavraõaü kumbhaü sitataõóulapåritam // MatsP_7.10 // nànàphalayutaü tadvad ikùudaõóasamanvitam / sitavastrayugacchannaü sitacandanacarcitam // MatsP_7.11 // nànàbhakùyasamopetaü sahiraõyaü tu ÷aktitaþ / tàmrapàtraü guóopetaü tasyopari nive÷ayet // MatsP_7.12 // tasmàdupari kàmaü tu kadalãdalasaüsthitam / kuryàccharkarayopetàü ratiü tasya ca vàmataþ // MatsP_7.13 // gandhaü dhåpaü tato dadyàd gãtaü vàdyaü ca kàrayet / tadabhàve kathàü kuryàt kàmake÷avayornaraþ // MatsP_7.14 // kàmanàmnà harerarcàü snàpayedgandhavàriõà / ÷uklapuùpàkùatatilair arcayenmadhusådanam // MatsP_7.15 // kàmàya pàdau sampåjya jaïghe saubhàgyadàya ca / årå smaràyeti punar manmathàyeti vai kañim // MatsP_7.16 // svacchodaràyetyudaram anaïgàyetyuro hareþ / mukhaü padmamukhàyeti bàhå pa¤ca÷aràya vai // MatsP_7.17 // namaþ sarvàtmane maulim arcayediti ke÷avam / tataþ prabhàte taü kumbhaü bràhmaõàya nivedayet // MatsP_7.18 // bràhmaõànbhojayedbhaktyà svayaü ca lavaõàdçte / bhuktyà tu dakùiõàü dadyàd imaü mantramudãrayet // MatsP_7.19 // prãyatàm atra bhagavàn kàmaråpã janàrdanaþ / hçdaye sarvabhåtànàü ya ànando 'bhidhãyate // MatsP_7.20 // anena vidhinà sarvaü màsi màsi vrataü caret / upavàsã trayoda÷yàm arcayedviùõumavyayam // MatsP_7.21 // phalamekaü ca saüprà÷ya dvàda÷yàü bhåtale svapet / tatastrayoda÷e màsi dhçtadhenusamanvitàm // MatsP_7.22 // ÷ayyàü dadyàdanaïgàya sarvopaskarasaüyutàm / kà¤canaü kàmadevaü ca ÷uklàü gàü ca payasvinãm // MatsP_7.23 // vàsobhir dvijadàmpatyaü påjyaü ÷aktyà vibhåùaõaiþ / ÷ayyàgandhàdikaü dadyàt prãyatàm ityudãrayet // MatsP_7.24 // homaþ ÷uklatilaiþ kàryaþ kàmanàmàni kãrtayet / gavyena haviùà tadvat pàyasena ca dharmavit // MatsP_7.25 // viprebhyo bhojanaü dadyàd vitta÷àñhyaü vivarjayet / ikùudaõóànatho dadyàt puùpamàlà÷ ca ÷aktitaþ // MatsP_7.26 // yaþ kuryàd vidhinànena madanadvàda÷ãmimàm / sa sarvapàpanirmuktaþ pràpnoti harisàmyatàm // MatsP_7.27 // ihaloke varàn putràn saubhàgyaphalam a÷nute / yaþ smaraþ saüsmçto viùõur ànandàtmà mahe÷varaþ // MatsP_7.28 // sukhàrthã kàmaråpeõa smaredaïgajamã÷varam / etacchrutvà cakàràsau ditiþ sarvama÷eùataþ // MatsP_7.29 // ka÷yapo vratamàhàtmyàd àgatya parayà mudà / cakàra karka÷àü bhåyo råpayauvana÷àlinãm // MatsP_7.30 // varair àchandayàmàsa sà tu vavre tato varam / putraü ÷akravadhàrthàya samarthamamitaujasam // MatsP_7.31 // varayàmi mahàtmànaü sarvàmaraniùådanam / uvàca ka÷yapo vàkyam indrahantàram årjitam // MatsP_7.32 // pradàsyàmyahameveha kiü tv etat kriyatàü ÷ubhe / àpastambaþ karotviùñiü putrãyàmadya suvrate // MatsP_7.33 // vidhàsyàmi tato garbham indra÷atruniùådanam / àpastambastata÷cakre putreùñiü draviõàdhikàm // MatsP_7.34 // indra÷atrur bhavasveti juhàva ca savistaram / devà mumudire daityà vimukhàþ syu÷ca dànavàþ // MatsP_7.35 // dityàü garbham athàdhatta ka÷yapaþ pràha tàü punaþ / tvayà yatno vidhàtavyo hy asmingarbhe varànane // MatsP_7.36 // saüvatsara÷ataü tv ekam asminn eva tapovane / saükhyàyàü naiva bhoktavyaü garbhiõyà varavarõini // MatsP_7.37 // na sthàtavyaü na gantavyaü vçkùamåleùu sarvadà / nopaskareùåpavi÷en musalolåkhalàdiùu // MatsP_7.38 // jale ca nàvagàheta ÷ånyàgàraü ca varjayet / valmãkàyàü na tiùñheta na codvignamanà bhavet // MatsP_7.39 // vilikhenna nakhairbhåmiü nàïgàreõa na bhasmanà / na ÷ayàluþ sadà tiùñhed vyàyàmaü ca vivarjayet // MatsP_7.40 // na tuùàïgàrabhasmàsthi-kapàleùu samàvi÷et / varjayetkalahaü lokair gàtrabhaïgaü tathaiva ca // MatsP_7.41 // na muktake÷à tiùñheta nà÷uciþ syàtkadàcana / na ÷ayãtottara÷irà na càpara÷iràþ kvacit // MatsP_7.42 // na vastrahãnà nodvignà na càrdracaraõà satã / nàmaïgalyàü vadedvàcaü na ca hàsyàdhikà bhavet // MatsP_7.43 // kuryàttu guru÷u÷råùàü nityaü màïgalyatatparà / sarvauùadhãbhiþ koùõena vàriõà snànamàcaret // MatsP_7.44 // kçtarakùà subhåùà ca vàstupåjanatatparà / tiùñhetprasannavadanà bhartuþ priyahite ratà // MatsP_7.45 // dàna÷ãlà tçtãyàyàü pàrvaõyaü naktamàcaret / itivçttà bhavennàrã vi÷eùeõa tu garbhiõã // MatsP_7.46 // yastu tasyà bhavetputraþ ÷ãlàyurvçddhisaüyutaþ / anyathà garbhapatanam avàpnoti na saü÷ayaþ // MatsP_7.47 // tasmàttvamanayà vçttyà garbhe 'sminyatnamàcara / svastyastu te gamiùyàmi tathetyuktastayà punaþ // MatsP_7.48 // pa÷yatàü sarvabhåtànàü tatraivàntaradhãyata / tataþ sà ka÷yapoktena vidhinà samatiùñhata // MatsP_7.49 // atha bhãtastathendro 'pi diteþ pàr÷vamupàgamat / vihàya devasadanaü tacchu÷råùuravasthitaþ // MatsP_7.50 // dite÷chidràntaraprepsur abhavatpàka÷àsanaþ / vinãto 'bhavad avyagraþ pra÷àntavadano bahiþ // MatsP_7.51 // ajànankila tatkàryam àtmanaþ ÷ubhamàcaran / tato varùa÷atànte sà nyåne tu divasais tribhiþ // MatsP_7.52 // mene kçtàrthamàtmànaü prãtyà vismitamànasà / akçtvà pàdayoþ ÷aucaü prasuptà muktamårdhajà // MatsP_7.53 // nidràbharasamàkràntà divàpara÷iràþ kvacit / tatastadantaraü labdhvà praviùñastu ÷acãpatiþ // MatsP_7.54 // vajreõa saptadhà cakre taü garbhaü trida÷àdhipaþ / tataþ saptaiva te jàtàþ kumàràþ såryavarcasaþ // MatsP_7.55 // rudantaþ sapta te bàlà niùiddhà giridàriõà / bhåyo 'pi rudata÷caitàn ekaikaü saptadhà hariþ // MatsP_7.56 // cicheda vçtrahantà vai punastadudare sthitaþ / evamekonapa¤cà÷ad bhåtvà te rurudurbhç÷am // MatsP_7.57 // indro nivàrayàmàsa màü rodiùña punaþ punaþ / tataþ sa cintayàmàsa kimetaditi vçtrahà // MatsP_7.58 // dharmasya kasya màhàtmyàt punaþ saüjãvitàstvamã / viditvà dhyànayogena madanadvàda÷ãphalam // MatsP_7.59 // nånam etat pariõatam adhunà kçùõapåjanàt / vajreõàpi hatàþ santo na vinà÷am avàpnuyuþ // MatsP_7.60 // eko 'pyanekatàmàpa yasmàdudarago 'pyalam / avadhyà nånamete vai tasmàddevà bhavantviti // MatsP_7.61 // yasmànmà rudatetyuktà rudanto garbhasaüsthitàþ / maruto nàma te nàmnà bhavantu makhabhàginaþ // MatsP_7.62 // tataþ prasàdya deve÷aþ kùamasveti ditiü punaþ / artha÷àstraü samàsthàya mayaitad duùkçtaü kçtam // MatsP_7.63 // kçtvà marudgaõaü devaiþ samànamamaràdhipaþ / ditiü vimànamàropya sasutàmanayaddivam // MatsP_7.64 // yaj¤abhàgabhujo jàtà marutaste tato dvijàþ / na jagmuraikyamasurair ataste suravallabhàþ // MatsP_7.65 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 8 *çùaya åcuþ àdisarga÷ca yaþ såta kathito vistareõa tu / pratisarga÷ca ye yeùàm adhipàs tànvadasva naþ // MatsP_8.1 // *såta uvàca yadàbhiùiktaþ sakalàdhiràjye pçthurdharitryàmadhipo babhåva / tadauùadhãnàmadhipaü cakàra yaj¤avratànàü tapasàü ca candram // MatsP_8.2 // nakùatratàràdvijavçkùagulma-latàvitànasya ca rukmagarbhaþ / apàmadhã÷aü varuõaü dhanànàü ràj¤àü prabhuü vai÷ravaõaü ca tadvat // MatsP_8.3 // viùõuü ravãõàmadhipaü vasånàm agniü ca lokàdhipati÷cakàra / prajàpatãnàmadhipaü ca dakùaü cakàra ÷akraü marutàmadhã÷am // MatsP_8.4 // daityàdhipànàmatha dànavànàü prahlàdamã÷aü ca yamaü pitéõàm / pi÷àcarakùaþpa÷ubhåtayakùa-vetàlaràjaü tv atha ÷ålapàõim // MatsP_8.5 // pràleya÷ailaü ca patiü girãõàm ã÷aü samudraü sasarinnadànàm / gandharvavidyàdharakiünaràõàm ã÷aü puna÷citrarathaü cakàra // MatsP_8.6 // nàgàdhipaü vàsukimugravãryaü sarpàdhipaü takùakamàdide÷a / di÷àü gajànàmadhipaü cakàra gajendramairàvatanàmadheyam // MatsP_8.7 // suparõamã÷aü patatàmathà÷va-ràjànamuccaiþ÷ravasaü cakàra / siühaü mçgàõàü vçùabhaü gavàü ca plakùaü punaþ sarvavanaspatãnàm // MatsP_8.8 // pitàmahaþ pårvamathàbhyaùi¤cac caitànpunaþ sarvadi÷àdhinàthàn / pårveõa dikpàlam athàbhyaùi¤can nàmnà sudharmàõam aràtiketum // MatsP_8.9 // tato 'dhipaü dakùiõata÷cakàra sarve÷varaü ÷aïkhapadàbhidhànam / sa ketumantaü ca digã÷amã÷a÷ cakàra pa÷càd bhuvanàõóagarbhaþ // MatsP_8.10 // hiraõyaromàõam udagdigã÷aü prajàpatir devasutaü cakàra / adyàpi kurvanti di÷àm adhã÷àþ ÷atrån dahantastu bhuvo 'bhirakùàm // MatsP_8.11 // caturbhir ebhiþ pçthunàmadheyo nçpo 'bhiùiktaþ prathamaü pçthivyàm / gate 'ntare càkùuùanàmadheye vaivasvatàkhye ca punaþ pravçtte / prajàpatiþ so 'sya caràcarasya babhåva såryànvayavaü÷acihnaþ // MatsP_8.12 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 9 *såta uvàca evaü ÷rutvà manuþ pràha punareva janàrdanam / pårveùàü caritaü bråhi manånàü madhusådana // MatsP_9.1 // *matsya uvàca manvantaràõi ràjendra manånàü caritaü ca yat / pramàõaü caiva kàlasya tàü sçùñiü ca samàsataþ // MatsP_9.2 // ekacittaþ pra÷àntàtmà ÷çõu màrtaõóanandana / yàmà nàma purà devà àsan svàyambhuvàntare // MatsP_9.3 // saptaiva çùayaþ pårve ye marãcyàdayaþ smçtàþ / àgnãdhra÷càgnibàhu÷ca sahaþ savana eva ca // MatsP_9.4 // jyotiùmàn dyutimàn havyo medhà medhàtithir vasuþ / svàyambhuvasyàsya manor da÷aite vaü÷avardhanàþ // MatsP_9.5 // pratisargamime kçtvà jagmuryatparamaüpadam / etat svàyambhuvaü proktaü svàrociùamataþ param // MatsP_9.6 // svàrociùasya tanayà÷ catvàro devavarcasaþ / nabhonabhasyaprasçti-bhànavaþ kãrtivardhanàþ // MatsP_9.7 // datto ni÷cyavanastambaþ pràõaþ ka÷yapa eva ca / aurvo bçhaspati÷caiva saptaite çùayaþ smçtàþ // MatsP_9.8 // devà÷ca tuùità nàma smçtàþ svàrociùe 'ntare / hastãndraþ sukçto mårtir àpo jyotirayaþ smayaþ // MatsP_9.9 // vasiùñhasya sutàþ sapta ye prajàpatayaþ smçtàþ / dvitãyametatkathitaü manvantaramataþ param // MatsP_9.10 // auttamãyaü pravakùyàmi tathà manvantaraü ÷ubham / manurnàmauttamiryatra da÷a putrànajãjanat // MatsP_9.11 // ãùa årja÷ca tarja÷ ca ÷uciþ ÷ukrastathaiva ca / madhu÷ ca màdhava÷caiva nabhasyo 'tha nabhàstathà // MatsP_9.12 // sahaþ kanãyàneteùàm udàraþ kãrtivardhanaþ / bhàvanàs tatra devàþ syur årjàþ saptarùayaþ smçtàþ // MatsP_9.13 // kaukuruõói÷ca dàlbhya÷ca ÷aïgaþ pravahaõaþ ÷ivaþ / sita÷ca sasmita÷caiva saptaite yogavardhanàþ // MatsP_9.14 // manvantaraü caturthaü tu tàmasaü nàma vi÷rutam / kaviþ pçthus tathaivàgnir akapiþ kapireva ca // MatsP_9.15 // tathaiva jalpadhãmànau munayaþ sapta tàmase / sàdhyà devagaõà yatra kathitàstàmase 'ntare // MatsP_9.16 // akalmaùas tathà dhanvã tapomålastapodhanaþ / taporatistapasya÷ca tapodyutiparaütapau // MatsP_9.17 // tapobhàgã tapoyogã dharmàcàraratàþ sadà / tàmasasya sutàþ sarve da÷a vaü÷avivardhanàþ // MatsP_9.18 // pa¤camasya manos tadvad raivatasyàntaraü ÷çõu / devabàhuþ subàhu÷ca parjanyaþ somapo muniþ // MatsP_9.19 // hiraõyaromà saptà÷vaþ saptaite çùayaþ smçtàþ / devà÷càbhåtarajasas tathà prakçtayaþ ÷ubhàþ // MatsP_9.20 // aruõas tattvadar÷ã ca vittavànhavyapaþ kapiþ / yukto nirutsukaþ sattvo nirmoho 'tha prakà÷akaþ // MatsP_9.21 // dharmavãryabalopetà da÷aite raivatàtmajàþ / bhçguþ sudhàmà virajàþ sahiùõurnàda eva ca // MatsP_9.22 // vivasvànatinàmà ca ùaùñhe saptarùayo 'pare / càkùuùasyàntare devà lekhà nàma pari÷rutàþ // MatsP_9.23 // çbhavo 'tha çbhàdyà÷ ca vàrimålà divaukasaþ / càkùuùasyàntare proktà devànàü pa¤ca yonayaþ // MatsP_9.24 // ruruprabhçtayastadvac càkùuùasya sutà da÷a / proktàþ svàyambhuve vaü÷e ye mayà pårvameva tu // MatsP_9.25 // antaraü càkùuùaü caitan mayà te parikãrtitam / saptamaü tatpravakùyàmi yadvaivasvatamucyate // MatsP_9.26 // atri÷ caiva vasiùñha÷ca ka÷yapo gautamastathà / bharadvàjastathà yogã vi÷vàmitraþ pratàpavàn // MatsP_9.27 // jamadagni÷ca saptaite sàmprataü ye maharùayaþ / kçtvà dharmavyavasthànaü prayànti paramaü padam // MatsP_9.28 // sàdhyà vi÷ve ca rudrà÷ca maruto vasavo '÷vinau / àdityà÷ca suràstadvat sapta devagaõàþ smçtàþ // MatsP_9.29 // ikùvàkupramukhà÷càsya da÷a putràþ smçtà bhuvi / manvantareùu sarveùu sapta sapta maharùayaþ // MatsP_9.30 // kçtvà dharmavyavasthànaü prayànti paramaü padam / sàvarõyasya pravakùyàmi manorbhàvi tathàntaram // MatsP_9.31 // a÷vatthàmà ÷aradvàü÷ca kau÷iko gàlavastathà / ÷atànandaþ kà÷yapa÷ca ràma÷ca çùayaþ smçtàþ // MatsP_9.32 // dhçtir varãyàn yavasaþ suvarõo vaùñireva ca / cariùõur ãóyaþ sumatir vasuþ ÷ukra÷ca vãryavàn // MatsP_9.33 // bhaviùyà da÷a sàvarõer manoþ putràþ prakãrtitàþ / raucyàdayastathànye 'pi manavaþ saüprakãrtitàþ // MatsP_9.34 // ruceþ prajàpateþ putro raucyo nàma bhaviùyati / manur bhåtisutas tadvad bhautyo nàma bhaviùyati // MatsP_9.35 // tatastu merusàvarõir brahmasånur manuþ smçtaþ / çta÷ca çtadhàmà ca viùvakseno manus tathà // MatsP_9.36 // atãtànàgatà÷caite manavaþ parikãrtitàþ / ùaóånaü yugasàhasram ebhir vyàptaü naràdhipa // MatsP_9.37 // sve sve 'ntare sarvamidam utpàdya sacaràcaram / kalpakùaye vinirvçtte mucyante brahmaõà sahà // MatsP_9.38 // ete yugasahasrànte vina÷yanti punaþ punaþ / brahmàdyà viùõusàyujyaü yàtà yàsyanti vai dvijàþ // Mats_9.39 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 10 *çùaya åcuþ bahubhir dhàriõã bhuktà bhåpàlaiþ ÷råyate purà / pàrthivàþ pçthivãyogàt pçthivã kasya yogataþ // MatsP_10.1 // kim arthaü ca kçtà saüj¤à bhåmeþ kiü pàribhàùikã / gaur itãyaü ca vikhyàtà såta kasmàdbravãhi naþ // MatsP_10.2 // *såta uvàca vaü÷e svàyambhuvasyàsãd aïgo nàma prajàpatiþ / mçtyostu duhità tena pariõãtà sudurmukhà // MatsP_10.3 // sunãthà nàma tasyàstu veno nàma sutaþ purà / adharmanirata÷càsãd balavàn vasudhàdhipaþ // MatsP_10.4 // loke 'pyadharmakçjjàtaþ parabhàryàpahàrakaþ / dharmàcàrasya siddhyarthaü jagato 'tha maharùibhiþ // MatsP_10.5 // anunãto 'pi na dadàv anuj¤àü sa yadà tataþ / ÷àpena màrayitvainam aràjakamayàrditàþ // MatsP_10.6 // mamanthur bràhmaõàstasya balàddehamakalmaùàþ / tatkàyànmathyamànàttu nipeturmlecchajàtayaþ // MatsP_10.7 // ÷arãre màturaü÷ena kçùõà¤janasamaprabhàþ / pituraü÷asya càü÷ena dhàrmiko dharmacàriõaþ // MatsP_10.8 // utpanno dakùiõàddhastàt sadhanuþ sa÷aro gadã / divyatejomayavapuþ saratnakavacàïgadaþ // MatsP_10.9 // pçthorevàbhavadyatnàt tataþ pçthurajàyata / sa viprairabhiùikto 'pi tapaþ kçtvà sudàruõam // MatsP_10.10 // viùõorvareõa sarvasya prabhutvam agamat punaþ / niþsvàdhyàyavaùañkàraü nirdharmaü vãkùya bhåtalam // MatsP_10.11 // dagdhumevodyataþ kopàc chareõàmitavikramaþ / tato goråpamàsthàya bhåþ palàyitum udyatà // MatsP_10.12 // pçùñhato 'nugatastasyàþ pçthurdãpta÷aràsanaþ / tataþ sthitvaikade÷e tu kiü karomãti càbravãt // MatsP_10.13 // pçthur apyavadad vàkyam ãpsitaü dehi suvrate / sarvasya jagataþ ÷ãghraü sthàvarasya carasya ca // MatsP_10.14 // tathaiva sàbravãd bhåmir dudoha sa naràdhipaþ / svake pàõau pçthurvatsaü kçtvà svàyambhuvaü manum // MatsP_10.15 // tadannamabhavacchuddhaü prajà jãvanti yena vai / tatastu çùibhirdugdhà vatsaþ somastadàbhavat // MatsP_10.16 // dogdhà bçhaspatirabhåt pàtraü vedastapo rasaþ / devai÷ca vasudhà dugdhà dogdhà mitrastadàbhavat // MatsP_10.17 // indro vatsaþ samabhavat kùãramårjaskaraü balam / devànàü kà¤canaü pàtraü pitéõàü ràjataü tathà // MatsP_10.18 // antaka÷càbhavaddogdhà yamo vatsaþ svadhà rasaþ / alàbupàtraü nàgànàü takùako vatsako 'bhavat // MatsP_10.19 // viùaü kùãraü tato dogdhà dhçtaràùñro 'bhavatpunaþ / asurairapi dugdheyam àyase ÷akrapãóinãm // MatsP_10.20 // pàtre màyàm abhåd vatsaþ pràhlàdis tu virocanaþ / dogdhà dvimårdhà tatràsãn màyà yena pravartità // MatsP_10.21 // yakùai÷ca vasudhà dugdhà puràntardhànam ãpsubhiþ / kçtvà vai÷ravaõaü vatsam àmapàtre mahãpate // MatsP_10.22 // pretarakùogaõairdugdhà dharà rudhiramulbaõam / raupyanàbho 'bhavaddogdhà sumàlã vatsa eva tu // MatsP_10.23 // gandharvai÷ca purà dugdhà vasudhà sàpsarogaõaiþ / vatsaü caitrarathaü kçtvà gandhànpadmadale tathà // MatsP_10.24 // dogdhà vararucirnàma nàñyavedasya pàragaþ / giribhirvasudhà dugdhà ratnàni vividhàni ca // MatsP_10.25 // auùadhàni ca divyàni dogdhà merurmahàcalaþ / vatso 'bhåddhimavàüs tatra pàtraü ÷ailamayaü punaþ // MatsP_10.26 // vçkùai÷ca vasudhà dugdhà kùãraü chinnaprarohaõam / pàlà÷apàtre dogdhà tu ÷àlaþ puùpalatàkulaþ // MatsP_10.27 // plakùo 'bhavattato vatsaþ sarvavçkùo dhanàdhipaþ / evamanyai÷ca vasudhà tadà dugdhà yathepsitam // MatsP_10.28 // àyur dhanàni saukhyaü ca pçthau ràjyaü pra÷àsati / na daridrastadà ka÷cin na rogã na ca pàpakçt // MatsP_10.29 // nopasargabhayaü kiücit pçthau ràjani ÷àsati / nityaü pramudità lokà duþkha÷okavivarjitàþ // MatsP_10.30 // dhanuùkoñyà ca ÷ailendràn utsàrya sa mahàbalaþ / bhuvastalaü samaü cakre lokànàü hitakàmyayà // MatsP_10.31 // na puragràmadurgàõi na càyudhadharà naràþ / kùayàti÷ayaduþkhaü ca nàrtha÷àstrasya càdaraþ // MatsP_10.32 // dharmaikavàsanà lokàþ pçthau ràjyaü pra÷àsati / kathitàni ca pàtràõi yatkùãraü ca mayà tava // MatsP_10.33 // yeùàü yatra rucistattad deyaü tebhyo vijànatà / yaj¤a÷ràddheùu sarveùu mayà tubhyaü niveditam // MatsP_10.34 // duhitçtvaü gatà yasmàt pçthordharmavato mahã / tadànuràgayogàcca pçthivã vi÷rutà budhaiþ // MatsP_10.35 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 11 *çùaya åcuþ àdityavaü÷amakhilaü vada såta yathàkramam / somavaü÷aü ca tattvaj¤a yathàvadvaktumarhasi // MatsP_11.1 // *såta uvàca vivasvànka÷yapàt pårvam adityàmabhavat sutaþ / tasya patnãtrayaü tadvat saüj¤à ràj¤ã prabhà tathà // MatsP_11.2 // raivatasya sutà ràj¤ã revataü suùuve sutam / prabhà prabhàtaü suùuve tvàùñrã saüj¤à tathà manum // MatsP_11.3 // yama÷ca yamunà caiva yamalau tu babhåvatuþ / tatastejomayaü råpam asahantã vivasvataþ // MatsP_11.4 // nàrãmutpàdayàmàsa sva÷arãràdaninditàm / tvàùñrã svaråparåpeõa nàmnà chàyeti bhàminã // MatsP_11.5 // purataþ saüsthitàü dçùñvà saüj¤à tàü pratyabhàùata / chàye taü bhaja bhartàram asmadãyaü varànane // MatsP_11.6 // apatyàni madãyàni màtçsnehena pàlaya / tathetyuktvà tu sà devam agamat kvàpi suvratà // MatsP_11.7 // kàmayàmàsa devo 'pi saüj¤eyamiti càdaràt / janayàmàsa tasyàü tu putraü ca manuråpiõam // MatsP_11.8 // savarõatvàcca sàvarõir manorvaivasvatasya ca / tataþ ÷aniü ca tapatãü viùñiü caiva krameõa tu // MatsP_11.9 // chàyàyàü janayàmàsa saüj¤eyamiti bhàskaraþ / chàyà svaputre 'bhyadhikaü snehaü cakre manau tathà // MatsP_11.10 // pårvo manustu cakùàma na yamaþ krodhamårchitaþ / saütarjayàmàsa tadà pàdamudyamya dakùiõam // MatsP_11.11 // ÷a÷àpa ca yamaü chàyà sakùataþ kçmisaüyutaþ / pàdo 'yameko bhavità påya÷oõitavisravaþ // MatsP_11.12 // nivedayàmàsa pitur yamaþ ÷àpàdamarùitaþ / niùkàraõamahaü ÷apto màtrà deva sakopayà // MatsP_11.13 // bàlabhàvànmayà kiücid udyata÷ caraõaþ sakçt / manunà vàryamàõàpi mama ÷àpam adàd vibho // MatsP_11.14 // pràyo na màtà sàsmàkaü ÷àpenàhaü yato hataþ / devo 'pyàha yamaü bhåyaþ kiü karomi mahàmate // MatsP_11.15 // maurkhyàtkasya na duþkhaü syàd athavà karmasaütatiþ / anivàryà bhavasyàpi kà kathànyeùu jantuùu // MatsP_11.16 // kçkavàkurmayà datto yaþ kçmãnbhakùayiùyati / kledaü ca rudhiraü caiva vatsàyam apaneùyati // MatsP_11.17 // evamuktastapastepe yamastãvraü mahàya÷àþ / gokarõatãrthe vairàgyàt phalapattrànilà÷anaþ // MatsP_11.18 // àràdhayanmahàdevaü yàvadvarùàyutàyutam / varaü pràdànmahàdevaþ saütuùñaþ ÷ålabhçttadà // MatsP_11.19 // vavre sa lokapàlatvaü pitçloke nçpàlayam / dharmàdharmàtmakasyàpi jagatastu parãkùaõam // MatsP_11.20 // evaü sa lokapàlatvam agamacchålapàõinaþ / pitéõàü càdhipatyaü ca dharmàdharmasya cànagha // MatsP_11.21 // vivasvànatha tajj¤àtvà saüj¤àyàþ karmaceùñitam / tvaùñuþ samãpamagamad àcacakùe ca roùavàn // MatsP_11.22 // tamuvàca tatastvaùñà sàntvapårvaü dvijottamàþ / tavàsahantã bhagavan mahastãvraü tamonudam // MatsP_11.23 // vaóabàråpam àsthàya matsakà÷am ihàgatà / nivàrità mayà sà nu tvayà caiva divàkara // MatsP_11.24 // yasmàd avij¤àtatayà matsakà÷am ihàgatà / tasmànmadãyaü bhavanaü praveùñuü na tvamarhasi // MatsP_11.25 // evamuktà jagàmàtha marude÷amanindità / vaóabàråpam àsthàya bhåtale sampratiùñhità // MatsP_11.26 // tasmàtprasàdaü kuru me yadyanugrahabhàgaham / apaneùyàmi te tejo yantre kçtvà divàkara // MatsP_11.27 // råpaü tava kariùyàmi lokànandakaraü prabho / tathetyuktaþ sa raviõà bhramau kçtvà divàkaram // MatsP_11.28 // pçthakcakàra tatteja÷ cakraü viùõor akalpayat / tri÷ålaü càpi rudrasya vajramindrasya càdhikam // MatsP_11.29 // daityadànavasaühartuþ sahasrakiraõàtmakam / råpaü càpratimaü cakre tvaùñà padbhyàmçte mahat // MatsP_11.30 // na ÷a÷àkàtha taddraùñuü pàdaråpaü raveþ punaþ / arcàsvapi tataþ pàdau na ka÷citkàrayet kvacit // MatsP_11.31 // yaþ karoti sa pàpiùñhàü gatimàpnoti ninditàm / kuùñharogamavàpnoti loke 'sminduþkhasaüyutaþ // MatsP_11.32 // tasmàcca dharmakàmàrthã citreùvàyataneùu ca / na kvacitkàrayetpàdau devadevasya dhãmataþ // MatsP_11.33 // tataþ sa bhagavàngatvà bhårlokam amaràdhipaþ / kàmayàmàsa kàmàrto mukha eva divàkaraþ // MatsP_11.34 // a÷varåpeõa mahatà tejasà ca samàvçtaþ / saüj¤à ca manasà kùobham agamadbhayavihvalà // MatsP_11.35 // nàsàpuñàbhyàmutsçùñaü paro 'yamiti ÷aïkayà / tadretasas tato jàtàv a÷vinàv iti ni÷citam // MatsP_11.36 // dasrau sutatvàt saüjàtau nàsatyau nàsikàgrataþ / j¤àtvà ciràcca taü devaü saütoùam agamat param // MatsP_11.37 // vimànenàgamatsvargaü patyà saha mudànvità / sàvarõo 'pi manur meràv adyàpyàste tapodhanaþ / ÷anistapobalàdàpa grahasàmyaü tataþ punaþ // MatsP_11.38 // yamunà tapatã caiva punarnadyau babhåvatuþ / viùñirghoràtmikà tadvat kàlatvena vyavasthità // MatsP_11.39 // manor vaivasvatasyàsan da÷a putrà mahàbalàþ / ilas tu prathamasteùàü putreùñyàü samajàyata // MatsP_11.40 // ikùvàkuþ ku÷anàbha÷ca ariùño dhçùña eva ca / nariùyantaþ karåùa÷ca ÷aryàti÷ca mahàbalàþ / pçùadhra÷càtha nàbhàgaþ sarve te divyamànuùàþ // MatsP_11.41 // abhiùicya manuþ putram ilaü jyeùñhaü sa dhàrmikaþ / jagàma tapase bhåyaþ sa mahendravanàlayam // MatsP_11.42 // atha digjayasiddhyartham ilaþ pràyànmahãm imàm / bhramandvãpàni sarvàõi kùmàbhçtaþ sampradharùayan // MatsP_11.43 // jagàmopavanaü ÷ambhor a÷vàkçùñaþ pratàpavàn / kalpadrumalatàkãrõaü nàmnà ÷aravaõaü mahat // MatsP_11.44 // ramate yatra deve÷aþ ÷ambhuþ somàrdha÷ekharaþ / umayà samayastatra purà ÷aravaõe kçtaþ // MatsP_11.45 // puünàma sattvaü yatkiücid àgamiùyati te vane / strãtvameùyati tatsarvaü da÷ayojanamaõóale // MatsP_11.46 // aj¤àtasamayo ràjà ilaþ ÷aravaõe purà / strãtvamàpa vi÷ann eva vaóabàtvaü hayastadà // MatsP_11.47 // puruùatvaü hçtaü sarvaü strãråpe vismito nçpaþ / ileti sàbhavannàrã pãnonnataghanastanã // MatsP_11.48 // unnata÷roõijaghanà padmapattràyatekùaõà / pårõenduvadanà tanvã vilàsollàsitekùaõà // MatsP_11.49 // målonnatàyatabhujà nãlaku¤citamårdhajà / tanulomà suda÷anà mçdugambhãrabhàùiõã // MatsP_11.50 // ÷yàmagaureõa varõena haüsavàraõagàminã / kàrmukabhråyugopetà tanutàmranakhàïkurà // MatsP_11.51 // bhramantã ca vane tasmiü÷ cintayàmàsa bhàminã / ko me pitàthavà bhràtà kà me màtà bhavediha // MatsP_11.52 // kasya bharturahaü dattà kiyadvatsyàmi bhåtale / cintayantãti dadç÷e somaputreõa sàïganà // MatsP_11.53 // ilà råpasamàkùipta-manasà varavarõinã / budhastadàptaye yatnam akarotkàmapãóitaþ // MatsP_11.54 // vi÷iùñàkàravàndaõóã sakamaõóalupustakaþ / veõudaõóakçtàneka-pavitrakagaõatrikaþ // MatsP_11.55 // dvijaråpaþ ÷ikhã brahmà nigadankarõakuõóalaþ / bañubhi÷cànvito yuktaiþ samitpuùpaku÷odakaiþ // MatsP_11.56 // kilànviùan vane tasmin nàjuhàva sa tàmilàm / bahir vanasyàntaritaþ kila pàdapamaõóale // MatsP_11.57 // sasaübhramamakasmàttàü sopàlambhamivàvadat / tyaktvàgnihotra÷u÷råùàü kva gatà mandirànmama // MatsP_11.58 // iyaü vihàravelà te hy atikràmati sàmpratam / ehyehi pçthusu÷roõi saübhràntà kena hetunà // MatsP_11.59 // iyaü sàyantanã velà vihàrasyeha vartate / kçtvopalepanaü puùpair alaükuru gçhaü mama // MatsP_11.60 // sà tv abravãd viramçtàhaü sarvametattapodhana / àtmànaü tvàü ca bhartàraü kulaü ca vada me 'nagha // MatsP_11.61 // budhaþ provàca tàü tanvãm ilà tvaü varavarõinã / ahaü ca kàmuko nàma bahuvidyo budhaþ smçtaþ // MatsP_11.62 // tejasvinaþ kule jàtaþ pità me bràhmaõàdhipaþ / iti sà tasya vacanàt praviùñà budhamandiram // MatsP_11.63 // ratnastambhasamàyuktaü divyamàyàvinirmitam / ilà kçtàrthamàtmànaü mene tadbhavanasthità // MatsP_11.64 // aho vçttamaho råpam aho dhanamaho kulam / mama càsya ca me bhartur aho làvaõyam uttamam // MatsP_11.65 // reme ca sà tena samam atikàlamilà tataþ / sarvabhogamaye gehe yathendrabhavane tathà // MatsP_11.66 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 12 *såta uvàca athànviùanto ràjànaü bhràtaras tasya mànavàþ / ikùvàkupramukhà jagmus tadà ÷aravaõàntikam // MatsP_12.1 // tataste dadç÷uþ sarve vaóabàm agrataþ sthitàm / ratnaparyàõakiraõa-dãptakàyàm anuttamàm // MatsP_12.2 // paryàõapratyabhij¤ànàt sarve vismayam àgatàþ / ayaü candraprabho nàma vàjã tasya mahàtmanaþ // MatsP_12.3 // agamad vaóabàråpam uttamaü kena hetunà / tatas tu maitràvaruõiü papracchuste purodhasam // MatsP_12.4 // kimityetadabhåccitraü vada yogavidàü vara / vasiùñha÷càbravãt sarvaü dçùñvà taddhyànacakùuùà // MatsP_12.5 // samayaþ ÷ambhudayità-kçtaþ ÷aravaõe purà / yaþ pumànpravi÷ed atra sa nàrãtvamavàpsyati // MatsP_12.6 // ayama÷vo 'pi nàrãtvam agàdràj¤à sahaiva tu / punaþ puruùatàmeti yathàsau dhanadopamaþ // MatsP_12.7 // tathaiva yatnaþ kartavya÷ càràdhyaiva pinàkinam / tataste mànavà jagmur yatra devo mahe÷varaþ // MatsP_12.8 // tuùñuvur vividhaiþ stotraiþ pàrvatãparame÷varau / tàv åcatur alaïghyo 'yaü samayaþ kiütu sàmpratam // MatsP_12.9 // ikùvàkora÷vamedhena yatphalaü syàttadàvayoþ / dattvà kimpuruùo vãraþ sa bhaviùyatyasaü÷ayam // MatsP_12.10 // tathetyuktàstataste tu jagmur vaivasvatàtmajàþ / ikùvàko÷cà÷vamedhena celaþ kimpuruùo 'bhavat // MatsP_12.11 // màsamekaü pumànvãraþ strã ca màsamabhåtpunaþ / budhasya bhavane tiùñhan nilo garbhadharo 'bhavat // MatsP_12.12 // ajãjanatputramekam anekaguõasaüyutam / budha÷cotpàdya taü putraü svarlokam agamattataþ // MatsP_12.13 // ilasya nàmnà tadvarùam ilàvçtam abhåttadà / somàrkavaü÷ayor àdàv ilo 'bhånmanunandanaþ // MatsP_12.14 // evaü puråravàþ puüsor abhavad vaü÷avardhanaþ / ikùvàkur arkavaü÷asya tathaivoktastapodhanàþ // MatsP_12.15 // ilaþ kimpuruùatve ca sudyumna iti cocyate / punaþ putratrayamabhåt sudyumnasyàparàjitam // MatsP_12.16 // utkalo vai gahas tadvad dharità÷va÷ ca vãryavàn / utkalasyotkalà nàma gayasya tu gayà matà // MatsP_12.17 // harità÷vasya dikpårvà vi÷rutà kurubhiþ saha / pratiùñhàne 'bhiùicyàtha sa puråravasaü sutam // MatsP_12.18 // jagàmelàvçtaü bhoktuü varùaü divyaphalà÷anam / ikùvàkurjyeùñhadàyàdo madhyade÷amavàptavàn // MatsP_12.19 // nariùyantasya putro 'bhåc chuco nàma mahàbalaþ / nàbhàgasyàmbarãùastu dhçùñasya ca sutatrayam // MatsP_12.20 // dhçtaketu÷citranàtho raõadhçùña÷ca vãryavàn / ànarto nàma ÷aryàteþ sukanyà caiva dàrikà // MatsP_12.21 // ànartasyàbhavatputro rocamànaþ pratàpavàn / ànarto nàbha de÷o 'bhån nagarã ca ku÷asthalã // MatsP_12.22 // rocamànasya putro 'bhåd revo raivata eva ca / kakudmã càparaü nàma jyeùñhaþ putra÷atasya ca // MatsP_12.23 // revatã tasya sà kanyà bhàryà ràmasya vi÷rutà / karåùasya tu kàråùà bahavaþ prathità bhuvi // MatsP_12.24 // pçùadhro govadhàcchådro guru÷àpàdajàyata / ikùvàkuvaü÷aü vakùyàmi ÷çõudhvamçùisattamàþ // MatsP_12.25 // ikùvàkoþ putratàm àpa vikukùir nàma devaràñ / jyeùñhaþ putra÷atasyàsãd da÷a pa¤ca ca tatsutàþ // MatsP_12.26 // meroruttarataste tu jàtàþ pàrthivasattamàþ / caturda÷ottaraü cànyac chatamasya tathàbhavat // MatsP_12.27 // merordakùiõato ye ye ràjànaþ saüprakãrtitàþ / jyeùñhaþ kakutstho nàmnàbhåt tatsutastu suyodhanaþ // MatsP_12.28 // tasya putraþ pçthurnàma vi÷vaga÷capçthoþ sutaþ / industasya ca putro 'bhåd yuvanà÷vastato 'bhavat // MatsP_12.29 // ÷ràvasta÷ca mahàtejà vatsakastatsuto 'bhavat / nirmità yena ÷ràvastã gauóade÷e dvijottamàþ // MatsP_12.30 // ÷ràvastàdbçhada÷vo 'bhåt kuvalà÷vas tato 'bhavat / dhundhumàratvamagamad dhundhunàmnà hataþ purà // MatsP_12.31 // tasya putràs trayo jàtà dçóhà÷vo daõóa eva ca / kapilà÷va÷ca vikhyàto dhaundhumàriþ pratàpavàn // MatsP_12.32 // dçóhà÷vasya pramoda÷ca harya÷vastasya càtmajaþ / harya÷vasya nikumbho 'bhåt saühatà÷vas tato 'bhavat // MatsP_12.33 // akçtà÷vo raõà÷va÷ca saühatà÷vasutàv ubhau / yuvanà÷vo raõà÷vasya màndhàtà ca tato 'bhavat // MatsP_12.34 // màndhàtuþ purukutso 'bhåd dharmasena÷ca pàrthivaþ / mucukunda÷ca vikhyàtaþ ÷atrujicca pratàpavàn // MatsP_12.35 // purukutsasya putro 'bhåd vasudo narmadàpatiþ / sambhåtistasya putro 'bhåt tridhanvà ca tato 'bhavat // MatsP_12.36 // tridhanvanaþ suto jàtas trayyàruõa iti smçtaþ / tasmàtsatyavrato nàma tasmàtsatyarathaþ smçtaþ // MatsP_12.37 // tasya putro hari÷candro hari÷candràcca rohitaþ / rohitàcca vçko jàto vçkàdbàhurajàyata // MatsP_12.38 // sagarastasya putro 'bhåd ràjà paramadhàrmikaþ / dve bhàrye sagarasyàpi prabhà bhànumatã tathà // MatsP_12.39 // tàbhyàmàràdhitaþ pårvam aurvo 'gniþ putrakàmyayà / aurvastuùñastayoþ pràdàd yatheùñaü varamuttamam // MatsP_12.40 // ekà ùaùñisahasràõi sutamekaü tathàparà / gçhõàtu vaü÷akartàraü prabhàgçhõàd bahåüstadà // MatsP_12.41 // ekaü bhànumatã putram agçhõàdasama¤jasam / tataþ ùaùñisahasràõi suùuve yàdavã prabhà // MatsP_12.42 // khanantaþ pçthivãü dagdhà viùõunà ye '÷vamàrgaõe / asama¤jasastu tanayo yo 'ü÷umànnàma vi÷rutaþ // MatsP_12.43 // tasya putro dilãpas tu dilãpàttu bhagãrathaþ / yena bhàgãrathã gaïgà tapaþ kçtvàvatàrità // MatsP_12.44 // bhagãrathasya tanayo nàbhàga iti vi÷rutaþ / nàbhàgasyàmbarãùo 'bhåt sindhudvãpas tato 'bhavat // MatsP_12.45 // tasyàyutàyuþ putro 'bhåd çtuparõastato 'bhavat / tasya kalmàùapàdastu sarvakarmà tataþ smçtaþ // MatsP_12.46 // tasyànaraõyaþ putro 'bhån nighnastasya suto 'bhavat / nighnaputràv ubhau jàtàv anamitraraghå nçpau // MatsP_12.47 // anàmitro vanamagàd bhavità sa kçte nçpaþ / raghor abhåddilãpastu dilãpàdajakastathà // MatsP_12.48 // dãrghabàhurajàjjàta÷ càjapàlastato nçpaþ / tasmàdda÷aratho jàtas tasya putracatuùñayam // MatsP_12.49 // nàràyaõàtmakàþ sarve ràmasteùvagrajo 'bhavat / ràvaõàntakarastadvad raghåõàü vaü÷avardhanaþ // MatsP_12.50 // vàlmãkistasya caritaü cakre bhàrgavasattamaþ / tasya putrau ku÷alavàv ikùvàkukulavardhanau // MatsP_12.51 // atithistu ku÷àjjaj¤e niùadhastasya càtmajaþ / nalastu naiùadhastasmàn nabhàstasmàdajàyata // MatsP_12.52 // nabhasaþ puõóarãko 'bhåt kùemadhanvà tataþ smçtaþ / tasya putro 'bhavadvãro devànãkaþ pratàpavàn // MatsP_12.53 // ahãnagustasya sutaþ sahasrà÷vastataþ paraþ / tata÷candràvalokastu tàràpãóastato 'bhavat // MatsP_12.54 // tasyàtmaja÷ candragirir bhànu÷ candrastato 'bhavat / ÷rutàyur abhavattasmàd bhàrate yo nipàtitaþ // MatsP_12.55 // nalau dvàv eva vikhyàtau vaü÷e ka÷yapasambhave / vãrasenasutastadvan naiùadha÷ca naràdhipaþ // MatsP_12.56 // ete vaivasvate vaü÷e ràjàno bhåridakùiõàþ / ikùvàkuvaü÷aprabhavàþ pràdhànyena prakãrtitàþ // MatsP_12.57 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 13 *manuruvàca bhagava¤÷rotumicchàmi pitéõàü vaü÷amuttamam / rave÷ca ÷ràddhadevatvaü somasya ca vi÷eùataþ // MatsP_13.1 // *matsya uvàca hanta te kathayiùyàmi pitéõàü vaü÷amuttamam / svarge pitçgaõàþ sapta trayasteùàmamårtayaþ // MatsP_13.2 // mårtimanto 'tha catvàraþ sarveùàmamitaujasaþ / amårtayaþ pitçgaõà vairàjasya prajàpateþ // MatsP_13.3 // jayanti yàndevagaõà vairàjà iti vi÷rutàþ / ye caite yogavibhraùñàþ pràpya lokànsanàtanàn // MatsP_13.4 // punarbrahmadinànte tu jàyante brahmavàdinaþ / sampràpya tàü smçtiü bhåyo yogaü sàükhyamanuttamam // MatsP_13.5 // siddhiü prayànti yogena punaràvçttidurlabhàm / yoginàmeva deyàni tasmàcchràddhàni dàtçbhiþ // MatsP_13.6 // eteùàü mànasã kanyà patnã himavato matà / mainàkastasya dàyàdaþ krau¤castasyàgrajo 'bhavat / krau¤cadvãpaþ smçto yena caturtho ghçtasaüvçtaþ // MatsP_13.7 // menà ca suùuve tisraþ kanyà yogavatãstataþ / umaikaparõàparõà ca tãvravrataparàyaõàþ // MatsP_13.8 // rudrasyaikà sitasyaikà jaigãùavyasya càparà / dattà himavatà bàlàþ sarvà loke tapo 'dhikàþ // MatsP_13.9 // *çùaya åcuþ kasmàddàkùàyaõã pårvaü dadàhàtmànamàtmanà / himavadduhità tadvat kathaü jàtà mahãtale // MatsP_13.10 // saüharantã kimuktàsau sutà và brahmasånunà / dakùeõa lokajananã såta vistarato vada // MatsP_13.11 // *såta uvàca dakùasya yaj¤e vitate prabhåtavaradakùiõe / samàhåteùu deveùu provàca pitaraü satã // MatsP_13.12 // kimarthaü tàta bhartà me yaj¤e 'sminnàbhimantritaþ / ayogya iti tàmàha dakùo yaj¤eùu ÷ålabhçt // MatsP_13.13 // upasaühàrakçdrudras tenàmaïgalabhàgayam / cukopàtha satã dehaü tyakùyàmãti tvadudbhavam // MatsP_13.14 // da÷ànàü tvaü ca bhavità pitéõàmekaputrakaþ / kùatriyatve '÷vamedhe ca rudràttvaü nà÷ameùyasi // MatsP_13.15 // ityuktvà yogamàsthàya svadehodbhavatejasà / nirdahantã tadàtmànaü sadevàsurakiünaraiþ // MatsP_13.16 // kiü kimetaditi proktà gandharvagaõaguhyakaiþ / upagamyàbravãddakùaþ praõipatyàtha duþkhitaþ // MatsP_13.17 // tvamasya jagato màtà jagatsaubhàgyadevatà / duhitçtvaü gatà devi mamànugrahakàmyayà // MatsP_13.18 // na tvayà rahitaü kiücid brahmàõóe sacaràcaram / prasàdaü kuru dharmaj¤e na màü tyaktumihàrhasi // MatsP_13.19 // pràha devã yadàrabdhaü tatkàryaü me na saü÷ayaþ / kiütvava÷yaü tvayà martye hatayaj¤ena ÷ålinà // MatsP_13.20 // prasàde lokasçùñyarthaü tapaþ kàryaü mamàntike / prajàpatistvaü bhavità da÷ànàmaïgajo 'pyalam // MatsP_13.21 // madaü÷enàïganà ùaùñir bhaviùyantyaïgajàstava / matsaünidhau tapaþ kurvan pràpsyase yogamuttamam // MatsP_13.22 // evamukto 'bravãddakùaþ keùu keùu mayànaghe / tãrtheùu ca tvaü draùñavyà stotavyà kai÷ca nàmabhiþ // MatsP_13.23 // *devyuvàca sarvadà sarvabhåteùu draùñavyà sarvato bhuvi / sarvalokeùu yatkiücid rahitaü na mayà vinà // MatsP_13.24 // tathàpi yeùu sthàneùu draùñavyà siddhimãpsubhiþ / smartavyà bhåtikàmair và tàni vakùyàmi tattvataþ // MatsP_13.25 // vàràõasyàü vi÷àlàkùã naimiùe liïgadhàriõã / prayàge lalità devã kàmàkùã gandhamàdane / mànase kumudà nàma vi÷vakàyà tathàmbare // MatsP_13.26 // gomante gomatã nàma mandare kàmacàriõã / madotkañà caitrarathe jayantã hastinàpure // MatsP_13.27 // kànyakubje tathà gaurã rambhà malayaparvate / ekàmbhake kãrtimatã vi÷vàü vi÷ve÷vare viduþ // MatsP_13.28 // puùkare puruhåteti kedàre màrgadàyinã / nandà himavataþ pçùñhe gokarõe bhadrakarõikà // MatsP_13.29 // sthàne÷vare bhavànã tu bilvale bilvapattrikà / ÷rã÷aile màdhavã nàma bhadrà bhadre÷vare tathà // MatsP_13.30 // jayà varàha÷aile tu kàmalà kamalàlaye / rudrakoñyàü ca rudràõã kàlã kàla¤jare girau // MatsP_13.31 // mahàliïge tu kapilà markoñe mukuñe÷varã / ÷àlagràme mahàdevã ÷ivaliïge jalapriyà // MatsP_13.32 // màyàpuryàü kumàrã tu saütàne lalità tathà / utpalàkùã sahasràkùe kamalàkùe mahotpalà // MatsP_13.33 // gaïgàyàü maïgalà nàma vimilà puruùottame / vipà÷àyàm amoghàkùã pàñalà puõóravardhane // MatsP_13.34 // nàràyaõã supàr÷ve tu vikåñe bhadrasundarã / vipule vipulà nàma kalyàõã malayàcale // MatsP_13.35 // koñavã koñitãrthe tu sugandhà màdhave vane / godà÷rame trisaüdhyà tu gaïgàdvàre ratipriyà // MatsP_13.36 // ÷ivakuõóe ÷ivànandà nandinã devikàtañe / rukmiõã dvàravatyàü tu ràdhà vçndàvane vane // MatsP_13.37 // devakã mathuràyàü tu pàtàle parame÷varã / citrakåñe tathà sãtà vindhye vindhyàdhivàsinã // MatsP_13.38 // sahyàdràv ekavãrà tu hari÷candre tu candrikà / ramaõà ràmatãrthe tu yamunàyàü mçgàvatã // MatsP_13.39 // karavãre mahàlakùmãr umà devã vinàyake / arogà vaidyanàthe tu mahàkàle mahe÷varã // MatsP_13.40 // abhayetyuùõatãrtheùu càmçtà vindhyakandare / màõóavye màõóavã nàma svàhà màhe÷vare pure // MatsP_13.41 // chàgalàõóe pracaõóà tu caõóikà makarandake / some÷vare varàrohà prabhàse puùkaràvatã // MatsP_13.42 // devamàtà sarasvatyàü pàràvàratañe matà / mahàlaye mahàbhàgà payoùõyàü piïgale÷varã // MatsP_13.43 // siühikà kçta÷auce tu kàrttikeye ya÷askarã / utpalàvartake lolà subhadrà ÷oõasaügame // MatsP_13.44 // màtà siddhapure lakùmãr aïganà bharatà÷rame / jàlaüdhare vi÷vamukhã tàrà kiùkindhaparvate // MatsP_13.45 // devadàruvane puùñir medhà kà÷mãramaõóale / bhãmà devã himàdrau tu puùñirvi÷ve÷vare tathà // MatsP_13.46 // kapàlamocane ÷uddhir màtà kàyàvarohaõe / ÷aïkhoddhàre dhvanirnàma dhçtiþ piõóàrake tathà // MatsP_13.47 // kàlà tu candrabhàgàyàm acchode ÷ivakàriõã / veõàyàmamçtà nàma badaryàmurva÷ã tathà // MatsP_13.48 // oùadhã cottarakurau ku÷advãpe ku÷odakà / manmathà hemakåñe tu mukuñe satyavàdinã // MatsP_13.49 // a÷vatthe vandanãyà tu nidhirvai÷ravaõàlaye / gàyatrã vedavadane pàrvatã ÷ivasaünidhau // MatsP_13.50 // devaloke tathendràõã brahmàsyeùu sarasvatã / såryabimbe prabhà nàma màtéõàü vaiùõavã matà // MatsP_13.51 // arundhatã satãnàü tu ràmàsu ca tilottamà / citte brahmakalà nàma ÷aktiþ sarva÷arãriõàm // MatsP_13.52 // etadudde÷ataþ proktaü nàmàùña÷atamuttamam / aùñottaraü ca tãrthànàü ÷atametadudàhçtam // MatsP_13.53 // yaþ smarecchçõuyàd vàpi sarvapàpaiþ pramucyate / eùu tãrtheùu yaþ kçtvà snànaü pa÷yati màü naraþ // MatsP_13.54 // sarvapàpavinirmuktaþ kalpaü ÷ivapure vaset / yastu matparamaü kàlaü karotyeteùu mànavaþ // MatsP_13.55 // sa bhittvà brahmasadanaü padamabhyeti ÷àükaram / nàmnàmaùña÷ataü yastu ÷ràvayecchivasaünidhau // MatsP_13.56 // tçtãyàyàmathàùñamyàü bahuputro bhavennaraþ / godàne ÷ràddhadàne và ahany ahani và budhaþ // MatsP_13.57 // devàrcanavidhau vidvàn pañhan brahmàdhigacchati / evaü vadantã sà tatra dadàhàtmànam àtmanà // MatsP_13.58 // svàyambhuvo 'pi kàlena dakùaþ pràcetaso 'bhavat / pàrvatã sàbhavaddevã ÷ivadehàrdhadhàriõã // MatsP_13.59 // menàgarbhasamutpannà bhuktamuktiphalapradà / arundhatã japantyetat pràpa yogamanuttamam // MatsP_13.60 // puråravà÷ca ràjarùi-loke vyajeyatàm agàt / yayàtiþ putralàbhaü ca dhanalàbhaü ca bhàrgavaþ // MatsP_13.61 // tathànye devadaityà÷ca bràhmaõàþ kùatriyàstathà / vai÷yàþ ÷ådrà÷ca bahavaþ siddhimãyuryathepsitàm // MatsP_13.62 // yatraitallikhitaü tiùñhet påjyate devasaünidhau / na tatra ÷oko daurgatyaü kadàcidapi jàyate // MatsP_13.63 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 14 *såta uvàca lokàþ somapathà nàma yatra màrãcanandanàþ / vartante deva pitaro devà yànbhàvayantyalam // MatsP_14.1 // agniùvàttà iti khyàtà yajvàno yatra saüsthitàþ / acchodà nàma teùàü tu mànasã kanyakà nadã // MatsP_14.2 // acchodaü nàma ca saraþ pitçbhirnirmitaü purà / acchodà tu tapa÷cakre divyaü varùasahasrakam // MatsP_14.3 // àjagmuþ pitarastuùñàþ kila dàtuü ca tàü varam / divyaråpadharàþ sarve divyamàlyànulepanàþ // MatsP_14.4 // sarve yuvàno balinaþ kusumàyudhasaünibhàþ / tanmadhye 'màvasuü nàma pitaraü vãkùya sàïganà // MatsP_14.5 // vavre varàrthinã saïgaü kusumàyudhapãóità / yogàdbhraùñà tu sà tena vyabhicàreõa bhàminã // MatsP_14.6 // dharàü tu nàspç÷atpårvaü papàtàtha bhuvastale / tithàv amàvasur yasyàm icchàü cakre na tàü prati // MatsP_14.7 // dhairyeõa tasya sà lokair amàvàsyeti vi÷rutà / pitéõàü vallabhà tasmàt tasyàmakùayakàrakam // MatsP_14.8 // acchodàdhomukhã dãnà lajjità tapasaþ kùayàt / sà pitén pràrthayàmàsa pure càtmaprasiddhaye // MatsP_14.9 // vilapyamànà pitçbhir idamuktà tapasvinã / bhaviùyamarthamàlokya devakàryaü ca te tadà // MatsP_14.10 // idam åcur mahàbhàgàþ prasàda÷ubhayà girà / divi divya÷arãreõa yat kiücit kriyate budhaiþ // MatsP_14.11 // tenaiva tatkarmaphalaü bhujyate varavarõinã / sadyaþ phalanti karmàõi devatve pretya mànuùe // MatsP_14.12 // tasmàttvaü putri tapasaþ pràpsyase pretya tatphalam / aùñàviü÷e bhavitrã tvaü dvàpare matsyayonijà // MatsP_14.13 // vyatikramàtpitéõàü tvaü kaùñaü kulamavàpsyasi / tasmàdràj¤o vasoþ kanyà tvam ava÷yaü bhaviùyasi // MatsP_14.14 // kanyà bhåtvà ca lokànsvàn punaràpsyasi durlabhàn / parà÷arasya vãryeõa putramekamavàpsyasi // MatsP_14.15 // dvãpe tu badarãpràye bàdaràyaõamacyutam / sa vedamekaü bahudhà vibhajiùyati te sutaþ // MatsP_14.16 // pauravasyàtmajau dvau tu samudràü÷asya ÷aütanoþ / vicitravãryastanayas tathà citràïgado nçpaþ // MatsP_14.17 // imàv utpàdya tanayau kùetrajàvasya dhãmataþ / prauùñhapadyaùñakàråpà pitçloke bhaviùyasi // MatsP_14.18 // nàmnà satyavatã loke pitçloke tathàùñakà / àyuràrogyadà nityaü sarvakàmaphalapradà // MatsP_14.19 // bhaviùyasi pare kàle nadãtvaü ca gamiùyasi / puõyatoùà saricchreùñhà loke hy acchodanàmikà // MatsP_14.20 // ityuktvà sa gaõasteùàü tatraivàntaradhãyata / sàpyavàpa ca tatsarvaü phalaü yaduditaü purà // MatsP_14.21 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 15 *såta uvàca vibhràjà nàma cànye tu divi santi suvarcasaþ / lokà barhiùado yatra pitaraþ santi suvratàþ // MatsP_15.1 // yatra barhiõayuktàni vimànàni sahasra÷aþ / saükalpyà barhiùo yatra tiùñhanti phaladàyinaþ // MatsP_15.2 // yatràbhyudaya÷àlàsu modante ÷ràddhadàyinaþ / yàü÷ ca devàsuragaõà gandharvàpsarasàü gaõàþ // MatsP_15.3 // yakùarakùogaõà÷caiva yajanti divi devatàþ / pulastyaputràþ ÷ata÷as tapoyogasamanvitàþ // MatsP_15.4 // mahàtmàno mahàbhàgà bhaktànàmabhayapradàþ / eteùàü pãvarã kanyà mànasã divi vi÷rutà // MatsP_15.5 // yoginã yogamàtà ca tapa÷cakre sudàruõam / prasanno bhagavàüstasyà varaü vavre tu sà hareþ // MatsP_15.6 // yogavantaü suråpaü ca bhartàraü vijitendriyam / dehi deva prasannastvaü patiü me vadatàü varam // MatsP_15.7 // uvàca devo bhavità vyàsaputro yadà ÷ukaþ / bhavità tasya bhàryà tvaü yogàcàryasya suvrate // MatsP_15.8 // bhaviùyati ca te kanyà kçtvã nàma ca yoginã / pà¤càlàdhipaterdeyà mànuùasya tvayà tadà // MatsP_15.9 // jananã brahmadattasya yogasiddhà ca gauþ smçtà / kçùõo gauraþ prabhuþ ÷ambhur bhaviùyanti ca te sutàþ // MatsP_15.10 // mahàtmàno mahàbhàgà gamiùyanti paraü padam / tànutpàdya punar yogàt savarà mokùameùyasi // MatsP_15.11 // sumårtimantaþ pitaro vasiùñhasya sutàþ smçtàþ / nàmnà tu mànasàþ sarve sarve te dharmamårtayaþ // MatsP_15.12 // jyotirbhàsiùu lokeùu ye vasanti divaþ param / viràjamànàþ krãóanti yatra te ÷ràddhadàyinaþ // MatsP_15.13 // sarvakàmasamçddheùu vimàneùvapi pàdajàþ / kiü punaþ ÷ràddhadà viprà bhaktimantaþ kriyànvitàþ // MatsP_15.14 // gaur nàma kanyà yeùàü tu mànasã divi ràjate / ÷ukrasya dayità patnã sàdhyànàü kãrtivardhinã // MatsP_15.15 // marãcigarbhà nàmnà tu lokà màrtaõóamaõóale / pitaro yatra tiùñhanti haviùmanto 'ïgiraþsutàþ // MatsP_15.16 // tãrtha÷ràddhapradà yànti ye ca kùatriyasattamàþ / ràj¤àü tu pitaraste vai svargamokùaphalapradàþ // MatsP_15.17 // eteùàü mànasã kanyà ya÷odà lokavi÷rutà / patnã hy aü÷umataþ ÷reùñhà snuùà pa¤cajanasya ca // MatsP_15.18 // jananyatha dilãpasya bhagãrathapitàmahã / lokàþ kàmadughà nàma kàmabhogaphalapradàþ // MatsP_15.19 // susvadhà nàma pitaro yatra tiùñhanti suvratàþ / àjyapà nàma lokeùu kardamasya prajàpateþ // MatsP_15.20 // pulahàïgajadàyàdà vai÷yàstànbhàvayanti ca / yatra ÷ràddhakçtaþ sarve pa÷yanti yugapadgatàþ // MatsP_15.21 // màtçbhràtçpitçsvasç-sakhisambandhibàndhavàn / api janmàyutairdçùñàn anubhåtànsahasra÷aþ // MatsP_15.22 // eteùàü mànasã kanyà virajà nàma vi÷rutà / yà patnã nahuùasyàsãd yayàterjananã tathà // MatsP_15.23 // ekàùñakàbhavat pa÷càd brahmaloke gatà satã / traya ete gaõàþ proktà÷ caturthaü tu vadàmyataþ // MatsP_15.24 // lokàstu mànasà nàma brahmàõóopari saüsthitàþ / yeùàü tu mànasã kanyà narmadà nàma vi÷rutà // MatsP_15.25 // somapà nàma pitaro yatra tiùñhanti ÷à÷vatàþ / dharmamårtidharàþ sarve parato brahmaõaþ smçtàþ // MatsP_15.26 // utpannàþ svadhayà te tu brahmatvaü pràpya yoginaþ / kçtvà sçùñyàdikaü sarvaü mànase sàmprataü sthitàþ // MatsP_15.27 // narmadà nàma teùàü tu kanyà toyavahà sarit / bhåtàni yà pàvayati dakùiõàpathagàminã // MatsP_15.28 // tebhyaþ sarve tu manavaþ prajàþ sargeùu nirmitàþ / j¤àtvà ÷ràddhàni kurvanti dharmàbhàve 'pi sarvadà // MatsP_15.29 // tebhya eva punaþ pràptuü prasàdàdyogasaütatim / pitéõàmàdisarge tu ÷ràddhameva vinirmitam // MatsP_15.30 // sarveùàü ràjataü pàtram athavà rajatànvitam / dattaü svadhà purodhàya pitén prãõàti sarvadà // MatsP_15.31 // agnãùomayamànàü tu kàryamàpyàyanaü budhaþ / agnyabhàve 'pi viprasya pràõàv api jale 'thavà // MatsP_15.32 // ajàkarõe '÷vakarõe và goùñhe và salilàntike / pitéõàm ambaraü sthànaü dakùiõà dikpra÷asyate // MatsP_15.33 // pràcãnàvãtamudakaü tilàþ savyàïgameva ca / darbhà màüsaü ca pàñhãnaü gokùãraü madhurà rasàþ // MatsP_15.34 // khaógalohàmiùamadhu-ku÷a÷yàmàka÷àlayaþ / yavanãvàramudgekùu-÷uklapuùpaghçtàni ca // MatsP_15.35 // vallabhàni pra÷astàni pitéõàmiha sarvadà / dveùyàõi sampravakùyàmi ÷ràddhe varjyàni yàni tu // MatsP_15.36 // masåra÷aõaniùpàva-ràjamàùakusumbhikàþ / padmabilvàrkadhattåra-pàribhadràñaråùakàþ // MatsP_15.37 // na deyàþ pitçkàryeùu paya÷càjàvikaü tathà / kodravodàracaõakàþ kapitthaü madhukàtasã // MatsP_15.38 // etànyapi na deyàni pitçbhyaþ priyamicchatà / pitén prãõàti yo bhaktyà te punaþ prãõayanti tam // MatsP_15.39 // yacchanti pitaraþ puùñiü svargàrogyaü prajàphalam / devakàryàdapi punaþ pitçkàryaü vi÷iùyate // MatsP_15.40 // devatànàü ca pitaraþ pårvamàpyàyanaü smçtam / ÷ãghraprasàdàstvakrodhà niþ÷astràþ sthirasauhçdàþ // MatsP_15.41 // ÷àntàtmànaþ ÷aucaparàþ satataü priyavàdinaþ / bhaktànuraktàþ sukhadàþ pitaraþ pårvadevatàþ // MatsP_15.42 // haviùmatàmàdhipatye ÷ràddhadevaþ smçto raviþ / etadvaþ sarvamàkhyàtaü pitçvaü÷ànukãrtanam / puõyaü pavitram àyuùyaü kãrtanãyaü sadà nçbhiþ // MatsP_15.43 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 16 *såta uvàca ÷rutvaitat sarvam akhilaü manuþ papraccha ke÷avam / ÷ràddhakàlaü ca vividhaü ÷ràddhabhedaü tathaiva ca // MatsP_16.1 // ÷ràddheùu bhojanãyà ye ye ca varjyà dvijàtayaþ / kasminvàsarabhàge và pitçbhyaþ ÷ràddhamàcaret // MatsP_16.2 // kasmindattaü kathaü yàti ÷ràddhaü tu madhusådana / vidhinà kena kartavyaü kathaü prãõàti tatpitén // MatsP_16.3 // *matsya uvàca kuryàdaharahaþ ÷ràddham annàdyenodakena và / payomålaphalair vàpi pitçbhyaþ prãtimàvahan // MatsP_16.4 // nityaü naimittikaü kàmyaü trividhaü ÷ràddhamucyate / nityaü tàvatpravakùyàmi arghyàvàhanavarjitam // MatsP_16.5 // adaivaü tadvijànãyàt pàrvaõaü parvasu smçtam / pàrvaõaü trividhaü proktaü ÷çõu tàvanmahãpate // MatsP_16.6 // pàrvaõe ye niyojyàstu tà¤÷çõuùva naràdhipa / pa¤càgniþ snàtaka÷caiva trisuparõaþ ùaóaïgavit // MatsP_16.7 // ÷rotriyaþ ÷rotriyasuto vidhivàkyavi÷àradaþ / sarvaj¤o vedavinmantrã j¤àtavaü÷aþ kulànvitaþ // MatsP_16.8 // puràõavettà dharmaj¤aþ svàdhyàyajapatatparaþ / ÷ivabhaktaþ pitçparaþ såryabhakto 'tha vaiùõavaþ // MatsP_16.9 // brahmaõyo yogavicchànto vijitàtmà ca ÷ãlavàn / bhojayeccàpi dauhitraü yatnataþ svasuhçdgurån // MatsP_16.10 // viñpãtaü màtulaü bandhum çtvigàcàryasomapàn / ya÷ca vyàkurute vàkyaü ya÷ca mãmàüsate 'dhvaram // MatsP_16.11 // sàmasvaravidhij¤a÷ca païktipàvanapàvanaþ / sàmago brahmacàrã ca vedayukto 'tha brahmavit // MatsP_16.12 // yatraite bhu¤jate ÷ràddhe tadeva paramàrthavat / ete bhojyàþ prayatnena varjanãyànnibodha me // MatsP_16.13 // patito 'bhi÷astaþ klãbaþ pi÷unavyaïgarogiõaþ / kunakhã ÷yàvadanta÷ca kuõóagolà÷vapàlakàþ // MatsP_16.14 // parivittirniyuktàtmà pramattonmattadàruõàþ / baióàlã bakavçtti÷ca dambhã devalakàdayaþ // MatsP_16.15 // kçtaghnànnàstikàüs tadvan mlecchade÷anivàsinaþ / tri÷aïkur barbaradràva-vãtadravióakoïkaõàn // MatsP_16.16 // varjayelliïginaþ sarvठ÷ràddhakàle vi÷eùataþ / pårvedyuraparedyurvà vinãtàtmà nimantrayet // MatsP_16.17 // nimantritànhi pitara upatiùñhanti tàndvijàn / vàyubhåtà nu gacchanti tathàsãnànupàsate // MatsP_16.18 // dakùiõaü jànumàlabhya tvaü mayà tu nimantritaþ / evaü nimantrya niyamaü ÷ràvayetpitçbàndhavàn // MatsP_16.19 // akrodhanaiþ ÷aucaparaiþ satataü brahmacàribhiþ / bhavitavyaü bhavadbhi÷ca mayà ca ÷ràddhakàriõà // MatsP_16.20 // pitçyaj¤aü vinirvartya tarpaõàkhyaü tu yo 'gnimàn / piõóànvàhàryakaü kuryàc chràddhamindukùaye sadà // MatsP_16.21 // gomayenopalipte tu dakùiõapravaõe sthale / ÷ràddhaü samàcaredbhaktyà goùñhe và jalasaünidhau // MatsP_16.22 // agnimànnirvapetpitryaü caruü ca samamuùñibhiþ / pitçbhyo nirvapàmãti sarvaü dakùiõato nyaset // MatsP_16.23 // abhighàryaü tataþ kuryàn nirvàpatrayamagrataþ / te 'pi tasyàyatàþ kàryà÷ caturaïgulavistçtàþ // MatsP_16.24 // darvãtrayaü tu kurvãta khàdiraü rajatànvitam / ratnimàtraü pari÷lakùõaü hastàkàràgramuttamam // MatsP_16.25 // udapàtraü ca kàüsyaü ca mekùaõaü ca samitku÷àn / tilàþ pàtràõi sadvàso gandhadhåpànulepanam // MatsP_16.26 // àharedapasavyaü tu sarvaü dakùiõataþ ÷anaiþ / evamàsàdya tatsarvaü bhavanasyàgrato bhuvi // MatsP_16.27 // gomayenopaliptàyàü gomåtreõa tu maõóalam / akùatàbhiþ sapuùpàbhis tadabhyarcyàpasavyavat // MatsP_16.28 // vipràõàü kùàlayet pàdàv abhinandya punaþ punaþ / àsaneùåpakëpteùu darbhavatsu vidhànavat // MatsP_16.29 // upaspçùñodakànvipràn upave÷yànumantrayet / dvau daive pitçkçtye trãn ekaikamubhayatra ca // MatsP_16.30 // bhojayedã÷varo 'pãha na kuryàdvistaraü budhaþ / daivapårvaü niyojyàtha viprànarghyàdinà budhaþ // MatsP_16.31 // agnau kuryàdanuj¤àto viprair vipro yathàvidhi / svagçhyoktavidhànena kàüsye kçtvà caruü tataþ // MatsP_16.32 // agnãùomayamàbhyàü tu kuryàdàpyàyanaü budhaþ / dakùiõàgnau pratãte và ya ekàgnirdvijottamaþ // MatsP_16.33 // yaj¤opavãtã nirvartya tataþ paryukùaõàdikam / pràcãnàvãtinà kàryam ataþ sarvaü vijànatà // MatsP_16.34 // ùañ ca tasmàddhaviþ÷eùàt piõóànkçtvà tatodakam / dadyàdudakapàtrais tu satilaü savyapàõinà // MatsP_16.35 // jànv àcya savyaü yatnena darbhayukto vimatsaraþ / vidhàya lekhà yatnena nirvàpeùvavanejanam // MatsP_16.36 // dakùiõàbhimukhaþ kuryàt kare darvãü nidhàya vai / nidhàya piõóam ekaikaü sarvadarbheùvanukramàt // MatsP_16.37 // ninayedatha darbheùu nàmagotrànukãrtanaiþ / teùu darbheùu taü hastaü vimçjyàllepabhàginàm // MatsP_16.38 // tathaiva ca tataþ kuryàt punaþ pratyavanejanam / ùaóapyçtånnamaskçtya gandhadhåpàrhaõàdibhiþ // MatsP_16.39 // evamàvàhya tatsarvaü vedamantrairyathoditaiþ / ekàgnereka eva syàn nirvàpo darvikà tathà // MatsP_16.40 // tataþ kçtvàntare dadyàt patnãbhyo 'nnaü ku÷eùu saþ / tadvatpiõóàdike kuryàd àvàhanavisarjanam // MatsP_16.41 // tato gçhãtvà piõóebhyo màtràþ sarvàþ krameõa tu / tàneva viprànprathamaü prà÷ayedyatnato naraþ // MatsP_16.42 // yasmàdannàddhçtà màtrà bhakùayanti dvijàtayaþ / anvàhàryakam ityuktaü tasmàttaccandrasaükùaye // MatsP_16.43 // pårvaü dattvà tu taddhaste sapavitraü tilodakam / tatpiõóàgraü prayaccheta svadhaiùàmastviti bruvan // MatsP_16.44 // varõayanbhojayedannaü miùñaü påtaü ca sarvadà / varjayetkrodhaparatàü smarannàràyaõaü harim // MatsP_16.45 // tçptà¤j¤àtvà tataþ kuryàd vikiransàrvavarõikam / sodakaü cànnamuddhçtya salilaü prakùipedbhuvi // MatsP_16.46 // àcànteùu punardadyàj jalapuùpàkùatodakam / svastivàcanakaü sarvaü piõóopari samàharet // MatsP_16.47 // devàdyantaü prakurvãta ÷ràddhanà÷o 'nyathà bhavet / visçjya bràhmaõàüstadvat teùàü kçtvà pradakùiõam // MatsP_16.48 // dakùiõàü di÷amàkàïkùan pitén yàceta mànavaþ / dàtàro no 'bhivardhantàü vedàþ saütatireva ca // MatsP_16.49 // ÷raddhà ca no mà vyagamad bahu deyaü ca no 'stviti / annaü ca no bahu bhaved atithãü÷ca labhemahi // MatsP_16.50 // yàcitàra÷ca naþ santu mà ca yàciùma kaücana / etadastviti tatproktam anvàhàryaü tu pàrvaõam // MatsP_16.51 // yathendusaükùaye tadvad anyatràpi nigadyate / piõóàüstu gojaviprebhyo dadyàdagnau jale 'pi và // MatsP_16.52 // vipràgrato và vikired vayobhir abhivà÷ayet / patnã tu madhyamaü piõóaü prà÷ayed vinayànvità // MatsP_16.53 // àdhatta pitaro garbham atra saütànavardhanam / tàvaduccheùaõaü tiùñhed yàvadviprà visarjitàþ // MatsP_16.54 // vai÷vadevaü tataþ kuryàn nivçtte pitçkarmaõi / iùñaiþ saha tataþ ÷ànto bhu¤jãta pitçsevitam // MatsP_16.55 // punar bhojanamadhvànaü yànamàyàsamaithunam / ÷ràddhakçcchràddhabhukcaiva sarvametadvivarjayet // MatsP_16.56 // svàdhyàyakalahaü caiva divàsvapnaü ca sarvadà / anena vidhinà ÷ràddhaü nirudvàsyeha nirvapet // MatsP_16.57 // kanyàkumbhavçùasthe 'rke kçùõapakùeùu sarvadà / yatra yatra pradàtavyaü sapiõóãkaraõàt param / tatrànena vidhànena deyam agnimatà sadà // MatsP_16.58 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 17 *såta uvàca ataþ paraü pravakùyàmi viùõunà yadudãritam / ÷ràddhaü sàdhàraõaü nàma bhuktimuktiphalapradam // MatsP_17.1 // ayane viùuve yugme sàmànye càrkasaükrame / amàvàsyàùñakàkçùõa-pakùe pa¤cada÷ãùu ca // MatsP_17.2 // àrdràmaghàrohiõãùu dravyabràhmaõasaügame / gajacchàyàvyatãpàte viùñivaidhçtivàsare // MatsP_17.3 // vai÷àkhasya tçtãyàyàü navamã kàrttikasya ca / pa¤cada÷ã ca màghasya nabhasye ca trayoda÷ã // MatsP_17.4 // yugàdayaþ smçtà hy età dattasyàkùayyakàrikàþ / tathà manvantaràdau ca deyaü ÷ràddhaü vijànatà // MatsP_17.5 // a÷vayukchuklanavamã dvàda÷ã kàrttike tathà / tçtãyà caitramàsasya tathà bhàdrapadasya ca // MatsP_17.6 // phàlgunasya hy amàvàsyà pauùasyaikàda÷ã tathà / àùàóhasyàpi da÷amã màghamàsasya saptamã // MatsP_17.7 // ÷ràvaõasyàùñamã kçùõà tathàùàóhã ca pårõimà / kàrttikã phàlgunã caitrã jyeùñhapa¤cada÷ã sità / manvantaràdaya÷ caità dattasyàkùayyakàrikàþ // MatsP_17.8 // yasyàü manvantarasyàdau rathamàste divàkaraþ / màghamàsasya saptamyàü sà tu syàdrathasaptamã // MatsP_17.9 // pànãyamapyatra tilairvimi÷raü dadyàtpitçbhyaþ prayato manuùyaþ / ÷ràddhaü kçtaü tena samàþ sahasraü rahasyametatpitaro vadanti // MatsP_17.10 // vai÷àkhyàmuparàgeùu tathotsavamahàlaye / tãrthàyatanagoùñheùu dãpodyànagçheùu ca // MatsP_17.11 // vivikteùåpalipteùu ÷ràddhaü deyaü vijànatà / viprànpårve pare càhni vinãtàtmà nimantrayet // MatsP_17.12 // ÷ãlavçttaguõopetàn vayoråpasamanvitàn / dvau daive trãüstathà pitrya ekaikamubhayatra và // MatsP_17.13 // bhojayetsusamçddho 'pi na prasajjate vistare / vi÷vàndevànyavaiþ puùpair abhyarcyàsanapårvakam // MatsP_17.14 // pårayetpàtrayugmaü tu sthàpya darbhapavitrakam / ÷aü no devãty apaþ kuryàd yavo 'sãti yavànapi // MatsP_17.15 // gandhapuùpai÷ca saüpåjya vai÷vadevaü prati nyaset / vi÷ve devàsa ityàbhyàm àvàhya vikiredyavàn // MatsP_17.16 // gandhapuùpair alaükçtya yà divyetyarghyamutsçjet / abhyarcya tàbhyàmutsçùñaü pitçkàryaü samàrabhet // MatsP_17.17 // darbhàsanaü tu dattvàdau trãõi pàtràõi pårayet / khapavitràõi kçtvàdau ÷aü no devãty apaþ kùipet // MatsP_17.18 // tilo 'sãti tilànkuryàd gandhapuùpàdikaü punaþ / pàtraü vanaspatimayaü tathà parõamayaü punaþ // MatsP_17.19 // jalajaü vàtha kurvãta tathà sàgarasambhavam / sauvarõaü ràjataü vàpi pitéõàü pàtramucyate // MatsP_17.20 // rajatasya kathà vàpi dar÷anaü dànameva và / ràjatair bhàjanaireùàm athavà rajatànvitaiþ // MatsP_17.21 // vàryapi ÷raddhayà dattam akùayàyopakalpate / tathàrghyapiõóabhojyàdau pitéõàü ràjataü matam // MatsP_17.22 // ÷ivanetrodbhavaü yasmàt tasmàttatpitçvallabham / amaïgalaü tadyatnena devakàryeùu varjayet // MatsP_17.23 // evaü pàtràõi saükalpya yathàlàbhaü vimatsaraþ / yà divyeti piturnàma gotrairdarbhakaro nyaset // MatsP_17.24 // pitén àvàhayiùyàmi kurvityuktastu taiþ punaþ / u÷antastvà tathàyantu çgbhyàm àvàhayetpitén // MatsP_17.25 // yà divyetyarghyamutsçjya dadyàdgandhàdikàüstataþ / hastàttadudakaü pårvaü dattvà saüsravamàditaþ // MatsP_17.26 // pitçpàtre nidhàyàtha nyubjamuttarato nyaset / pitçbhyaþ sthànamasãti nidhàya pariùecayet // MatsP_17.27 // tatràpi pårvavatkuryàd agnikàryaü vimatsaraþ / ubhàbhyàmapi hastàbhyàm àhçtya pariveùayet // MatsP_17.28 // pra÷àntacittaþ satataü darbhapàõira÷eùataþ / guõàóhyaiþ såpa÷àkaistu nànàbhakùyairvi÷eùataþ // MatsP_17.29 // annaü tu sadadhikùãraü goghçtaü ÷arkarànvitam / màsaü prãõàti vai sarvàn piténityàha ke÷avaþ // MatsP_17.30 // dvau màsau matsyamàüsena trãnmàsànhàriõena tu / aurabhreõàtha caturaþ ÷àkunenàtha pa¤ca vai // MatsP_17.31 // ùaõmàsaü chàgamàüsena tçpyanti pitarastathà / sapta pàrùatamàüsena tathàùñàv eõajena tu // MatsP_17.32 // da÷a màsàüstu tçpyanti varàhamahiùàmiùaiþ / ÷a÷akårmajamàüsena màsànekàda÷aiva tu // MatsP_17.33 // saüvatsaraü tu gavyena payasà pàyasena ca / rauraveõa ca tçpyanti màsànpa¤cada÷aiva tu // MatsP_17.34 // vàrdhrãõasasya màüsena tçptir dvàda÷avàrùikã / kàla÷àkena cànantà khaógamàüsena caiva hi // MatsP_17.35 // yatkiücinmadhusammi÷raü gokùãraü ghçtapàyasam / dattamakùayamityàhuþ pitaraþ pårvadevatàþ // MatsP_17.36 // svàdhyàyaü ÷ràvayetpitryaü puràõànyakhilàni ca / brahmaviùõvarkarudràõàü såktàni vividhàni ca // MatsP_17.37 // indràgnisomasåktàni pàvanàni sva÷aktitaþ / bçhadrathaütaraü tadvaj jyeùñhasàma sarauhiõam // MatsP_17.38 // tathaiva ÷àntikàdhyàyaü madhubràhmaõameva ca / maõóalaü bràhmaõaü tadvat prãtikàri tu yatpunaþ // MatsP_17.39 // vipràõàmàtmana÷caiva tatsarvaü samudãrayet / bhuktavatsu tatasteùu bhojanopàntike nçpa // MatsP_17.40 // sàrvavarõikamannàdyaü saünãyàplàvya vàriõà / samutsçjedbhuktavatàm agrato vikiredbhuvi // MatsP_17.41 // agnidagdhàstu ye jãvà ye 'pyadagdhàþ kule mama / bhåmau dattena tçpyantu prayàntu paramàü gatim // MatsP_17.42 // yeùàü na màtà na pità na bandhur na gotra÷uddhirna tathànnam asti / tattçptaye 'nnaü bhuvi dattametat prayàntu lokeùu sukhàya tadvat // MatsP_17.43 // asaüskçtapramãtànàü tyaktànàü kulayoùitàm / ucchiùñabhàgadheyaþ syàd darbhe vikirayo÷ca yaþ // MatsP_17.44 // tçptà¤j¤àtvodakaü dadyàt sakçdviprakare tathà / upalipte mahãpçùñhe go÷akçnmåtravàriõà // MatsP_17.45 // nidhàya darbhànvidhivad dakùiõàgràn prayatnataþ / sarvavarõena cànnena piõóàüstu pitçyaj¤avat // MatsP_17.46 // avanejanapårvaü tu nàmagotreõa mànavaþ / gandhadhåpàdikaü dadyàt kçtvà pratyavanejanam // MatsP_17.47 // jànvàcya savyaü savyena pàõinàtha pradakùiõam / pitryamànãya tatkàryaü vidhivaddarbhapàõinà // MatsP_17.48 // dãpaprajvàlanaü tadvat kuryàtpuùpàrcanaü budhaþ / athàcànteùu càcamya vàri dadyàtsakçtsakçt // MatsP_17.49 // atha puùpàkùatàn pa÷càd akùayyodakam eva ca / satilaü nàmagotreõa dadyàcchaktyà ca dakùiõàm // MatsP_17.50 // gobhåhiraõyavàsàüsi bhavyàni ÷ayanàni ca / dadyàdyadiùñaü vipràõàm àtmanaþ pitureva ca // MatsP_17.51 // vitta÷àñhyena rahitaþ pitçbhyaþ prãtimàvahan / tataþ svadhàvàcanakaü vi÷vadeveùu codakam // MatsP_17.52 // dattvà÷ãþ pratigçhõãyàd dvijebhyaþ pràïmukho budhaþ / aghoràþ pitaraþ santu santvityuktaþ punar dvijaiþ // MatsP_17.53 // gotraü tathà vardhatàü nas tathetyukta÷ca taiþ punaþ / dàtàro no 'bhivardhantàm iti caivamudãrayet // MatsP_17.54 // etàþ satyà÷iùaþ santu santvityukta÷ca taiþ punaþ / svastivàcanakaü kuryàt piõóànuddhçtya bhaktitaþ // MatsP_17.55 // uccheùaõaü tu tattiùñhed yàvadviprà visarjitàþ / tato grahabaliü kuryàd iti dharmavyavasthitiþ // MatsP_17.56 // uccheùaõaü bhåmigatam ajihmasyàstikasya ca / dàsavargasya tatpitryaü bhàgadheyaü pracakùate // MatsP_17.57 // pitçbhir nirmitaü pårvam etadàpyàyanaü sadà / aputràõàü saputràõàü strãõàmapi naràdhipa // MatsP_17.58 // tatastànagrataþ sthitvà parigçhyodapàtrakam / vàje vàja iti japan ku÷àgreõa visarjayet // MatsP_17.59 // bahiþ pradakùiõàü kuryàt padàny aùñàv anuvrajan / bandhuvargeõa sahitaþ putrabhàryàsamanvitaþ // MatsP_17.60 // nivçtya praõipatyàtha paryukùyàgniü samantravat / vai÷vadevaü prakurvãta naityakaü balimeva ca // MatsP_17.61 // tatastu vai÷vadevànte sabhçtyasutabàndhavaþ / bhu¤jãtàtithisaüyuktaþ sarvaü pitçniùevitam // MatsP_17.62 // etaccànupanãto 'pi kuryàtsarveùu parvasu / ÷ràddhaü sàdhàraõaü nàma sarvakàmaphalapradam // MatsP_17.63 // bhàryàvirahito 'pyetat pravàsastho 'pi bhaktimàn / ÷ådro 'pyamantravatkuryàd anena vidhinà budhaþ // MatsP_17.64 // tçtãyamàbhyudayikaü vçddhi÷ràddhaü taducyate / utsavànandasambhàre yaj¤odvàhàdimaïgale // MatsP_17.65 // màtaraþ prathamaü påjyàþ pitarastadanantaram / tato màtàmahà ràjan vi÷ve devàstathaiva ca // MatsP_17.66 // pradakùiõopacàreõa dadhyakùataphalodakaiþ / pràïmukho nirvapetpiõóàn dårvayà ca ku÷airyutàn // MatsP_17.67 // sampannam ityabhyudaye dadyàdarghyaü dvayor dvayoþ / yugmà dvijàtayaþ påjyà vastrakàrtasvaràdibhiþ // MatsP_17.68 // tilàrthastu yavaiþ kàryo nàndã÷abdànupårvakaþ / màïgalyàni ca sarvàõi vàcayeddvijapuügavaiþ // MatsP_17.69 // evaü ÷ådro 'pi sàmànya-vçddhi÷ràddhe 'pi sarvadà / namaskàreõa mantreõa kuryàdàmànnataþ sadà // MatsP_17.70 // dànapradhànaþ ÷ådraþ syàd ityàha bhagavànprabhuþ / dànena sarvakàmàptir asya saüjàyate yataþ // MatsP_17.71 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 18 *såta uvàca ekoddiùñamato vakùye yaduktaü cakrapàõinà / mçte putrairyathà kàryam à÷aucaü ca pitaryapi // MatsP_18.1 // da÷àhaü ÷àvamà÷aucaü bràhmaõeùu vidhãyate / kùatriyeùu da÷a dve ca pakùaü vai÷yeùu caiva hi // MatsP_18.2 // ÷ådreùu màsamà÷aucaü sapiõóeùu vidhãyate / nai÷aü vàkçtacåóasya triràtraü parataþ smçtam // MatsP_18.3 // janane 'pyevameva syàt sarvavarõeùu sarvadà / tathàsthisaücayàd årdhvam aïgaspar÷o vidhãyate // MatsP_18.4 // pretàya piõóadànaü tu dvàda÷àhaü samàcaret / pàtheyaü tasya tatproktaü yataþ prãtikaraü mahat // MatsP_18.5 // tasmàtpretapuraü preto dvàda÷àhaü na nãyate / gçhaü putraü kalatraü ca dvàda÷àhaü prapa÷yati // MatsP_18.6 // tasmànnidheyamàkà÷e da÷aràtraü payastathà / sarvadàhopa÷àntyartham adhva÷ramavinà÷anam // MatsP_18.7 // tata ekàda÷àhe tu dvijànekàda÷aiva tu / kùatràdiþ såtakànte tu bhojayedayujo dvijàn // MatsP_18.8 // dvitãye 'hni punastadvad ekoddiùñaü samàcaret / àvàhanàgnaukaraõaü daivahãnaü vidhànataþ // MatsP_18.9 // ekaü pavitrameko 'rgha ekaþ piõóo vidhãyate / upatiùñhatàmityetad deyaü pa÷càttilodakam // MatsP_18.10 // svaditaü vikiredbråyàd visarge càbhiramyatàm / ÷eùaü pårvavadatràpi kàryaü vedavidà pituþ // MatsP_18.11 // anena vidhinà sarvam anumàsaü samàcaret / såtakàntàddvitãye 'hni ÷ayyàü dadyàdvilakùaõàm // MatsP_18.12 // kà¤canaü puruùaü tadvat phalavastrasamanvitàm / saüpåjya dvijadàmpatyaü nànàbharaõabhåùaõaiþ // MatsP_18.13 // vçùotsargaü prakurvãta deyà ca kapilà ÷ubhà / udakumbha÷ca dàtavyo bhakùyabhojyasamanvitaþ // MatsP_18.14 // yàvadabdaü nara÷reùñha satilodakapårvakam / tataþ saüvatsare pårõe sapiõóãkaraõaü bhavet // MatsP_18.15 // sapiõóãkaraõàdårdhvaü pretaþ pàrvaõabhàgbhavet / vçddhipårveùu yogya÷ca gçhastha÷ca bhavettataþ // MatsP_18.16 // sapiõóãkaraõe ÷ràddhe devapårvaü niyojayet / pitén nivàsayettatra pçthakpretaü vinirdi÷et // MatsP_18.17 // gandhodakatilairyuktaü kuryàtpàtracatuùñayam / arghàrthaü pitçpàtreùu pretapàtraü prasecayet // MatsP_18.18 // tadvatsaükalpya caturaþ piõóànpiõóapradastathà / ye samànà iti dvàbhyàm antyaü tu vibhajettridhà // MatsP_18.19 // caturthasya punaþ kàryaü na kadàcidato bhavet / tataþ pitçtvamàpannaþ sarvatastuùñimàgataþ // MatsP_18.20 // agniùvàttàdimadhyatvaü pràpnotyamçtamuttamam / sapiõóãkaraõàdårdhvaü tasmai tasmànna dãyate // MatsP_18.21 // pitçùveva tu dàtavyaü tatpiõóo yeùu saüsthitaþ / tataþ prabhçti saükràntàv uparàgàdiparvasu // MatsP_18.22 // tripiõóamàcarecchràddham ekoddiùñe mçte 'hani / ekoddiùñaü parityajya mçtàhe yaþ samàcaret // MatsP_18.23 // sadaiva pitçhà sa syàn màtçbhràtçvinà÷akaþ / mçtàhe pàrvaõaü kurvan nadho 'dho yàti mànavaþ // MatsP_18.24 // saüpçkteùvàkulãbhàvaþ preteùu tu gato bhavet / pratisaüvatsaraü tasmàd ekoddiùñaü samàcaret // MatsP_18.25 // yàvadabdaü tu yo dadyàd udakumbhaü vimatsaraþ / pretàyànnasamàyuktaü so '÷vamedhaphalaü labhet // MatsP_18.26 // àma÷ràddhaü yadà kuryàd vidhij¤aþ ÷ràddhadastadà / tenàgnaukaraõaü kuryàt piõóàüstenaiva nirvapet // MatsP_18.27 // tribhiþ sapiõóãkaraõe a÷eùatritaye pità / yadà pràpsyati kàlena tadà mucyeta bandhanàt // MatsP_18.28 // mukto 'pi lepabhàgitvaü pràpnoti ku÷amàrjanàt / lepabhàja÷caturthàdyàþ pitràdyàþ piõóabhàginaþ / piõóadaþ saptamasteùàü sàpiõóyaü sàptapauruùam // MatsP_18.29 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 19 *çùaya åcuþ kathaü kavyàni deyàni havyàni ca janairiha / gacchanti pitçlokasthàn pràpakaþ ko 'tra gadyate // MatsP_19.1 // yadi martyo dvijo bhuïkte håyate yadi vànale / ÷ubhà÷ubhàtmakaiþ pretair dattaü tadbhujyate katham // MatsP_19.2 // *såta uvàca vasånvadanti ca pitén rudràü÷caiva pitàmahàn / prapitàmahàüstathàdityàn ityevaü vaidikã ÷rutiþ // MatsP_19.3 // nàma gotraü pitéõàü tu pràpakaü havyakavyayoþ / ÷ràddhasya mantràþ ÷raddhà ca upayojyàtibhaktitaþ // MatsP_19.4 // agniùvàttàdayasteùàm àdhipatye vyavasthitàþ / nàmagotrakàlade÷à bhavàntaragatànapi // MatsP_19.5 // pràõinaþ prãõayantyete tadàhàratvamàgatàn / devo yadi pità jàtaþ ÷ubhakarmànuyogataþ // MatsP_19.6 // tasyànnamamçtaü bhåtvà divyatve 'pyanugacchati / daityatve bhogaråpeõa pa÷utve ca tçõaü bhavet // MatsP_19.7 // ÷ràddhànnaü vàyuråpeõa sarpatve 'pyupatiùñhati / pànaü bhavati yakùatve ràkùasatve tathàmiùam // MatsP_19.8 // danujatve tathà màyà pretatve rudhirodakam / manuùyatve 'nnapànàni nànàbhogarasaü bhavet // MatsP_19.9 // rati÷aktiþ striyaþ kàntà bhojyaü bhojana÷aktità / dàna÷aktiþ savibhavà råpamàrogyameva ca // MatsP_19.10 // ÷raddhà puùpamidaü proktaü phalaü brahmasamàgamaþ / àyuþ putràn dhanaü vidyàü svargaü mokùaü sukhàni ca // MatsP_19.11 // ràjyaü caiva prayacchanti prãtàþ pitçgaõà nçõàm / ÷råyate ca purà mokùaü pràptàþ kau÷ikasånavaþ / pa¤cabhirjanmasambandhair gatà viùõoþ paraü padam // MatsP_19.12 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 20 *çùaya åcuþ kathaü kau÷ikadàyàdàþ pràptàste yogamuttamam / pa¤cabhirjanmasambandhaiþ kathaü karmakùayo bhavet // MatsP_20.1 // *såta uvàca kau÷iko nàma dharmàtmà kurukùetre mahànçùiþ / nàmataþ karmatastasya sutànsapta nibodhata // MatsP_20.2 // ÷vasçpaþ krodhano hiüsraþ pi÷unaþ kavireva ca / vàgduùñaþ pitçvartã ca garga÷iùyàstadàbhavan // MatsP_20.3 // pitaryuparate teùàm abhåddurbhikùamulbaõam / anàvçùñi÷ca mahatã sarvalokabhayaükarã // MatsP_20.4 // gargàde÷àdvane dogdhrãü rakùantaste tapodhanàþ / khàdàmaþ kapilàmetàü vayaü kùutpãóità bhç÷am // MatsP_20.5 // iti cintayatàü pàpaü laghuþ pràha tadànujaþ / yadyava÷yamiyaü vadhyà ÷ràddharåpeõa yojyatàm // MatsP_20.6 // ÷ràddhe niyojyamàneyaü pàpàttràsyati no dhruvam / eva kurvityanuj¤àtaþ pitçvartã tadànujaiþ // MatsP_20.7 // cakre samàhitaþ ÷ràddham upayujya ca tàü punaþ / dvau daive bhràtarau kçtvà pitre trãnapyanukramàt // MatsP_20.8 // tathaikamatithiü kçtvà ÷ràddhadaþ svayameva tu / cakàra mantravacchràddhaü smaranpitçparàyaõaþ // MatsP_20.9 // vinà gavà vatsako 'pi gurave viniveditaþ / vyàghreõa nihatà dhenur vatso 'yaü pratigçhyatàm // MatsP_20.10 // evaü sà bhakùità dhenuþ saptabhistaistapodhanaiþ / vaidikaü balamà÷ritya kråre karmaõi nirbhayàþ // MatsP_20.11 // tataþ kàlàvakçùñàste vyàdhà dà÷apure 'bhavan / jàtismaratvaü pràptàste pitçbhàvena bhàvitàþ // MatsP_20.12 // yatkçtaü krårakarmàpi ÷ràddharåpeõa taistadà / tena te bhavane jàtà vyàdhànàü krårakarmiõàm // MatsP_20.13 // pitéõàü caiva màhàtmyàj jàtà jàtismaràstu te / te tu vairàgyayogena àsthàyàna÷anaü punaþ // MatsP_20.14 // jàtismaràþ sapta jàtà mçgàþ kàla¤jare girau / nãlakaõñhasya purataþ pitçbhàvànubhàvitàþ // MatsP_20.15 // tatràpi j¤ànavairàgyàt pràõànutsçjya dharmataþ / lokair avekùyamàõàste tãrthànte 'na÷anena tu // MatsP_20.16 // mànase cakravàkàste saüjàtàþ sapta yoginaþ / nàmataþ karmataþ sarvठchçõudhvaü dvijasattamàþ // MatsP_20.17 // sumanàþ kumudaþ ÷uddha÷ chidradar÷ã sunetrakaþ / sunetra÷càü÷umàü÷caiva saptaite yogapàragàþ // MatsP_20.18 // yogabhraùñàstrayasteùàü babhramu÷ càlpacetanàþ / dçùñvà vibhràjamànaü tam udyàne strãbhiranvitam // MatsP_20.19 // krãóantaü vividhairbhàvair mahàbalaparàkramam / pa¤càlànvayasambhåtaü prabhåtabalavàhanam // MatsP_20.20 // ràjyakàmo 'bhavaccaikas teùàü madhye jalaukasàm / pitçvartã ca yo vipraþ ÷ràddhakçt pitçvatsalaþ // MatsP_20.21 // aparau mantriõau dçùñvà prabhåtabalavàhanau / mantritve cakratu÷cecchàm asminmartye dvijottamàþ // MatsP_20.22 // tanmadhye ye tu niùkàmàs te babhåvur dvijottamàþ / vibhràjaputrastveko 'bhåd brahmadatta iti smçtaþ // MatsP_20.23 // mantriputrau tathà cobhau kaõóarãkasubàlakau / brahmadatto 'bhiùiktaþ san purohitavipa÷cità // MatsP_20.24 // pa¤càlaràjo vikràntaþ sarva÷àstravi÷àradaþ / yogavitsarvajantånàü rutavettàbhavattadà // MatsP_20.25 // tasya ràj¤o 'bhavadbhàryà devalasyàtmajà ÷ubhà / saünatirnàma vikhyàtà kapilà yàbhavatpurà // MatsP_20.26 // pitçkàrye niyuktatvàd abhavadbrahmavàdinã / tayà cakàra sahitaþ sa ràjyaü ràjanandanaþ // MatsP_20.27 // kadàcidudyànagatas tayà saha sa pàrthivaþ / dadar÷a kãñamithunam anaïgakalahàkulam // MatsP_20.28 // pipãlikàmanunayan paritaþ kãñakàmukaþ / pa¤cabàõàbhitaptàïgaþ sagadgadamuvàca ha // MatsP_20.29 // na tvayà sadç÷ã loke kàminã vidyate kvacit / madhyakùàmàtijaghanà bçhadvakùo 'bhigàminã // MatsP_20.30 // suvarõavarõà su÷roõã ma¤jåktà càruhàsinã / sulakùyanetrarasanà guóa÷arkaravatsalà // MatsP_20.31 // bhokùyase mayi bhukte tvaü snàsi snàte tathà mayi / proùite sati dãnà tvaü kruddhe 'pi bhayaca¤calà // MatsP_20.32 // kimarthaü vada kalyàõi saroùavadanà sthità / sà tamàha sakopà tu kim àlapasi màü ÷añha // MatsP_20.33 // tvayà modakacårõaü tu màü vihàya vineùyatà / pradattaü samatikrànte dine 'nyasyàþ samanmatha // MatsP_20.34 // *pipãlika uvàca tvatsàdç÷yànmayà dattam anyasyai varavarõini / tadekamaparàdhaü me kùantumarhasi bhàmini // MatsP_20.35 // naitadevaü kariùyàmi punaþ kvàpãha suvrate / spç÷àmi pàdau satyena prasãda praõatasya me // MatsP_20.36 // *såta uvàca iti tadvacanaü ÷rutvà sà prasannàbhavattataþ / àtmànam arpayàmàsa mohanàya pipãlikà // MatsP_20.37 // brahmadatto 'pya÷eùaü taü j¤àtvà vismayam àgamat / sarvasattvarutaj¤atvàt prasàdàc cakrapàõinaþ // MatsP_20.38 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 21 *çùaya åcuþ kathaü sattvarutaj¤o 'bhåd brahmadatto dharàtale / taccàbhavatkasya kule cakravàkacatuùñayam // MatsP_21.1 // *çùaya åcuþ kathaü sattvarutaj¤o 'bhåd brahmadatto dharàtale / taccàbhavatkasya kule cakravàkacatuùñayam // MatsP_21.1 // *såta uvàca tasminneva pure jàtàs te ca cakràhvayàstadà / vçddhadvijasya dàyàdà viprà jàtismaràþ purà // MatsP_21.2 // dhçtimàüstattvadar÷ã ca vidyàcaõóas tapotsukaþ / nàmataþ karmata÷caite sudaridrasya te sutàþ // MatsP_21.3 // tapase buddhirabhavat tadà teùàü dvijanmanàm / yàsyàmaþ paramàü siddhim ity åcus te dvijottamàþ // MatsP_21.4 // tatastadvacanaü ÷rutvà sudaridro mahàtapàþ / uvàca dãnayà vàcà kimetaditi putrakàþ // MatsP_21.5 // adharma eùa iti vaþ pità tàn abhyavàrayat / vçddhaü pitaramutsçjya daridraü vanavàsinaþ // MatsP_21.6 // ko nu dharmo 'tra bhavità mattyàgàdgatireva và / åcuste kalpità vçttis tava tàta vadasva tat // MatsP_21.7 // vittametatpuro ràj¤aþ sa te dàsyati puùkalam / dhanaü gràmasahasràõi prabhàte pañhatastava // MatsP_21.8 // ye vipramukhyàþ kurujàïgaleùu dà÷àstathà dà÷apure mçgà÷ca / kàla¤jare sapta ca cakravàkà ye mànase te vayamatra siddhàþ // MatsP_21.9 // ityuktvà pitaraü jagmus te vanaü tapase punaþ / vçddho 'pi ràjabhavanaü jagàmàtmàrthasiddhaye // MatsP_21.10 // anagho nàma vaibhràjaþ pà¤càlàdhipatiþ purà / putràrthã devadeve÷aü hariü nàràyaõaü prabhum // MatsP_21.11 // àràdhayàmàsa vibhuü tãvravrataparàyaõaþ / tataþ kàlena mahatà tuùñastasya janàrdanaþ // MatsP_21.12 // varaü vçõãùva bhadraü te hçdayenepsitaü nçpa / evamuktastu devena vavre sa varamuttamam // MatsP_21.13 // putraü me dehi deve÷a mahàbalaparàkramam / pàragaü sarva÷àstràõàü dhàrmikaü yoginàü param // MatsP_21.14 // sarvasattvarutaj¤aü me dehi yoginamàtmajam / evamastviti vi÷vàtmà tamàha parame÷varaþ // MatsP_21.15 // pa÷yatàü sarvadevànàü tatraivàntaradhãyata / tataþ sa tasya putro 'bhåd brahmadattaþ pratàpavàn // MatsP_21.16 // sarvasattvànukampã ca sarvasattvabalàdhikaþ / sarvasattvarutaj¤a÷ca sarvasattve÷vare÷varaþ // MatsP_21.17 // ahasattena yogàtmà sa pipãlikaràgataþ / yatra tatkãñamithunaü ramamàõamavasthitam // MatsP_21.18 // tataþ sà saünatirdçùñvà taü hasantaü suvismità / kimapyà÷aïkya manasà tamapçcchannare÷varam // MatsP_21.19 // *saünatiruvàca akasmàdatihàsaste kimarthamabhavannçpa / hàsyahetuü na jànàmi yadakàle kçtaü tvayà // MatsP_21.20 // *såta uvàca avadadràjaputro 'pi sa pipãlikabhàùitam / ràgavàgbhiþ samutpannam etaddhàsyaü varànane // MatsP_21.21 // na cànyatkàraõaü kiücid dhàsyahetau ÷ucismite / na sàmanyat tadà devã pràhàlãkamidaü vacaþ // MatsP_21.22 // ahamevàdya hasità na jãviùye tvayàdhunà / kathaü pipãlikàlàpaü martyo vetti vinà suràn // MatsP_21.23 // tasmàttvayàham eveha hasità kimataþ param / tato niruttaro ràjà jij¤àsustatpuro hareþ // MatsP_21.24 // àsthàya niyamaü tasthau saptaràtramakalmaùaþ / svapne pràha hçùãke÷aþ prabhàte paryañanpuram // MatsP_21.25 // vçddhadvijo yastadvàkyàt sarvaü j¤àsyasya÷eùataþ / ityuktvàntardadhe viùõuþ prabhàte 'tha nçpaþ puràt // MatsP_21.26 // nirgacchanmantrisahitaþ sabhàryo vçddhamagrataþ / gadantaü vipram àyàntaü taü vçddhaü saüdadar÷a ha // MatsP_21.27 // *bràhmaõa uvàca ye vipramukhyàþ kurujàïgaleùu dà÷àstathà dà÷apure mçgà÷ca / kàla¤jare sapta ca cakravàkà ye mànase te vayamatra siddhàþ // MatsP_21.28 // *såta uvàca ityàkarõya vacastàbhyàü sa papàta ÷ucà tataþ / jàtismaratvamagamat tau ca mantrivaràv ubhau // MatsP_21.29 // kàma÷àstrapraõetà ca bàbhravyastu subàlakaþ / pà¤càla iti lokeùu vi÷rutaþ sarva÷àstravit // MatsP_21.30 // kaõóarãko 'pi dharmàtmà veda÷àstrapravartakaþ / bhåtvà jàtismarau ÷okàt patitàv agratastadà // MatsP_21.31 // hà vayaü yogavibhraùñàþ kàmataþ karmabandhanàþ / evaü vilapya bahu÷as trayaste yogapàragàþ // MatsP_21.32 // vismayàcchràddhamàhàtmyam abhinandya punaþ punaþ / tatastasmai dhanaü dattvà prabhåtagràmasaüyutam // MatsP_21.33 // visçjya bràhmaõaü taü ca vçddhaü dhanamudànvitam / àtmãyaü nçpatiþ putraü nçpalakùaõasaüyutam // MatsP_21.34 // viùvaksenàbhidhànaü tu ràjà ràjye 'bhyaùecayat / mànase militàþ sarve tataste yoginàü varàþ // MatsP_21.35 // brahmadattàdayastasmin pitçsaktà vimatsaràþ / saünati÷càbhavadbhraùñà mayaitatkila kàritam // MatsP_21.36 // ràjyatyàgaphalaü sarvaü yadetad abhilaùyate / tatheti pràha ràjà tu punastàmabhinandayan // MatsP_21.37 // tvatprasàdàdidaü sarvaü mayaitatpràpyate phalam / tataste yogamàsthàya sarva eva vanaukasaþ // MatsP_21.38 // brahmarandhreõa paramaü padamàpustapobalàt / evamàyurdhanaü vidyàü svargaü mokùaü sukhàni ca // MatsP_21.39 // prayacchanti sutànràjyaü nçõàü prãtàþ pitàmahàþ / ya idaü pitçmàhàtmyaü brahmadattasya ca dvijàþ // MatsP_21.40 // dvijebhyaþ ÷ràvayedyo và ÷çõotyatha pañhettu và / kalpakoñi÷ataü sàgraü brahmaloke mahãyate // MatsP_21.41 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 22 *çùaya åcuþ kasminkàle ca tacchràddham anantaphaladaü bhavet / kasminvàsarabhàge tu ÷ràddhakçcchràddhamàcaret / tãrtheùu keùu ca kçtaü ÷ràddhaü bahuphalaü bhavet // MatsP_22.1 // *såta uvàca aparàhõe tu sampràpte abhijidrauhiõodaye / yatkiüciddãyate tatra tadakùayamudàhçtam // MatsP_22.2 // tãrthàni yàni ÷astàni pitéõàü vallabhàni ca / nàmatastàni vakùyàmi saükùepeõa dvijottamàþ // MatsP_22.3 // pitçtãrthaü gayà nàma sarvatãrthavaraü ÷ubham / yatràste devadeve÷aþ svayameva pitàmahaþ // MatsP_22.4 // tatraiùà pitçbhirgãtà gàthà bhàgamabhãpsubhiþ // MatsP_22.5 // eùñavyà bahavaþ putrà yadyeko 'pi gayàü vrajet / yajeta và÷vamedhena nãlaü và vçùamutsçjet // MatsP_22.6 // tathà vàràõasã puõyà pitéõàü vallabhà sadà / yatràvimuktasàünidhyaü bhuktimuktiphalapradam // MatsP_22.7 // pitéõàü vallabhaü tadvat puõyaü ca vimale÷varam / pitçtãrthaü prayàgaü tu sarvakàmaphalapradam // MatsP_22.8 // vañe÷varastu bhagavàn màdhavena samanvitaþ / yoganidrà÷ayastadvat sadà vasati ke÷avaþ // MatsP_22.9 // da÷à÷vamedhikaü puõyaü gaïgàdvàraü tathaiva ca / nandàtha lalità tadvat tãrthaü màyàpurã ÷ubhà // MatsP_22.10 // tathà mitrapadaü nàma tataþ kedàramuttamam / gaïgàsàgaramityàhuþ sarvatãrthamayaü ÷ubham // MatsP_22.11 // tãrthaü brahmasarastadvac chatadrusalile hrade / tãrthaü tu naimiùaü nàma sarvatãrthaphalapradam // MatsP_22.12 // gaïgodbhedastu gomatyàü yatrodbhåtaþ sanàtanaþ / tathà yaj¤avaràhastu devadeva÷ca ÷ålabhçt // MatsP_22.13 // yatra tatkà¤canaü dvàram aùñàda÷abhujo haraþ / nemistu haricakrasya ÷ãrõà yatràbhavatpurà // MatsP_22.14 // tadetannaimiùàraõyaü sarvatãrthaniùevitam / devadevasya tatràpi vàràhasya tu dar÷anam // MatsP_22.15 // yaþ prayàti sa påtàtmà nàràyaõapadaü vrajet / kçta÷aucaü mahàpuõyaü sarvapàpaniùådanam // MatsP_22.16 // yatràste nàrasiühastu svayameva janàrdanaþ / tãrthamikùumatã nàma pitéõàü vallabhaü sadà // MatsP_22.17 // saügame yatra tiùñhanti gaïgàyàþ pitaraþ sadà / kurukùetraü mahàpuõyaü sarvatãrthasamanvitam // MatsP_22.18 // tathà ca sarayåþ puõyà sarvadevanamaskçtà / iràvatã nadã tadvat pitçtãrthàdhivàsinã // MatsP_22.19 // yamunà devikà kàlã candrabhàgà dçùadvatã / nadã veõumatã puõyà parà vetravatã tathà // MatsP_22.20 // pitéõàü vallabhà hy etàþ ÷ràddhe koñiguõà matàþ / jambåmàrgaü mahàpuõyaü yatra màrgo hi lakùyate // MatsP_22.21 // adyàpi pitçtãrthaü tat sarvakàmaphalapradam / nãlakuõóamiti khyàtaü pitçtãrthaü dvijottamàþ // MatsP_22.22 // tathà rudrasaraþ puõyaü saro mànasameva ca / mandàkinã tathàcchodà vipà÷àtha sarasvatã // MatsP_22.23:1 // pårvamitrapadaü tadvad vaidyanàthaü mahàphalam / kùiprà nadã mahàkàlas tathà kàla¤jaraü ÷ubham // MatsP_22.23:2 // vaü÷odbhedaü harodbhedaü gaïgodbhedaü mahàphalam / bhadre÷varaü viùõupadaü narmadàdvàrameva ca // MatsP_22.24 // gayàpiõóapradànena samànyàhurmaharùayaþ / etàni pitçtãrthàni sarvapàpaharàõi ca // MatsP_22.25 // smaraõàdapi lokànàü kim u ÷ràddhakçtàü nçõàm / oükàraü pitçtãrthaü ca kàverã kapilodakam // MatsP_22.26 // sambheda÷ caõóavegàyàs tathaivàmarakaõñakam / kurukùetràcchataguõaü tasminsnànàdikaü bhavet // MatsP_22.27 // ÷ukratãrthaü ca vikhyàtaü tãrthaü some÷varaü param / sarvavyàdhiharaü puõyaü ÷atakoñiphalàdhikam // MatsP_22.28 // ÷ràddhe dàne tathà home svàdhyàye jalasaünidhau / kàyàvarohaõaü nàma tathà carmaõvatã nadã // MatsP_22.29 // gomatã varaõà tadvat tãrthamau÷anasaü param / bhairavaü bhçgutuïgaü ca gaurãtãrthamanuttamam // MatsP_22.30 // tãrthaü vainàyakaü nàma bhadre÷varamataþ param / tathà pàpaharaü nàma puõyàtha tapatã nadã // MatsP_22.31 // målatàpã payoùõã ca payoùõãsaügamastathà / mahàbodhiþ pàñalà ca nàgatãrthamavantikà // MatsP_22.32 // tathà veõà nadã puõyà mahà÷àlaü tathaiva ca / mahàrudraü mahàliïgaü da÷àrõà ca nadã ÷ubhà // MatsP_22.33 // ÷atarudrà ÷atàhvà ca tathà vi÷vapadaü param / aïgàravàhikà tadvan nadau tau ÷oõaghargharau // MatsP_22.34 // kàlikà ca nadã puõyà vitastà ca nadã tathà / etàni pitçtãrthàni ÷asyante snànadànayoþ // MatsP_22.35 // ÷ràddhameteùu yaddattaü tadanantaphalaü smçtam / droõã vàñanadã dhàrà saritkùãranadã tathà // MatsP_22.36 // gokarõaü gajakarõaü ca tathà ca puruùottamaþ / dvàrakà kçùõatãrthaü ca tathàrbudasarasvatã // MatsP_22.37 // nadã maõimatã nàma tathà ca girikarõikà / dhåtapàpaü tathà tãrthaü samudro dakùiõastathà // MatsP_22.38 // eteùu pitçtãrtheùu ÷ràddhamànantyama÷nute / tãrthaü meghakaraü nàma svayameva janàrdanaþ // MatsP_22.39 // yatra ÷àrïgadharo viùõur mekhalàyàmavasthitaþ / tathà mandodarãtãrthaü tãrthaü campà nadã ÷ubhà // MatsP_22.40 // tathà sàmalanàtha÷ca mahà÷àlanadã tathà / cakravàkaü carmakoñaü tathà janme÷varaü mahat // MatsP_22.41 // arjunaü tripuraü caiva siddhe÷varamataþ param / ÷rã÷ailaü ÷àükaraü tãrthaü nàrasiühamataþ param // MatsP_22.42 // mahendraü ca tathà puõyam atha ÷rãraïgasaüj¤itam / eteùvapi sadà ÷ràddham anantaphaladaü smçtam // MatsP_22.43 // dar÷anàdapi caitàni sadyaþ pàpaharàõi vai / tuïgabhadrà nadã puõyà tathà bhãmarathã sarit // MatsP_22.44 // bhãme÷varaü kçùõaveõà kàverã kuómalà nadã / nadã godàvarã nàma trisaüdhyà tãrthamuttamam // MatsP_22.45 // tãrthaü traiyambakaü nàma sarvatãrthanamaskçtam / yatràste bhagavànã÷aþ svayameva trilocanaþ // MatsP_22.46 // ÷ràddhameteùu sarveùu koñikoñiguõaü bhavet / smaraõàdapi pàpàni na÷yanti ÷atadhà dvijàþ // MatsP_22.47 // ÷rãparõã tàmraparõã ca jayà tãrthamanuttamam / tathà matsyanadã puõyà ÷ivadhàraü tathaiva ca // MatsP_22.48 // bhadratãrthaü ca vikhyàtaü pampàtãrthaü ca ÷à÷vatam / puõyaü ràme÷varaü tadvad elàpuramalaü puram // MatsP_22.49 // aïgabhåtaü ca vikhyàtam àmardakam alambhuùam / àmràtake÷varaü tadvad ekàmbhakamataþ param // MatsP_22.50 // govardhanaü hari÷candraü kçpucandraü pçthådakam / sahasràkùaü hiraõyàkùaü tathà ca kadalã nadã // MatsP_22.51 // ràmàdhivàsastatràpi tathà saumitrisaügamaþ / indrakãlaü mahànàdaü tathà ca priyamelakam // MatsP_22.52 // etànyapi sadà ÷ràddhe pra÷astànyadhikàni tu / eteùu sarvadevànàü sàünidhyaü dç÷yate yataþ // MatsP_22.53 // dànameteùu sarveùu dattaü koñi÷atàdhikam / bàhudà ca nadãpuõyà tathà siddhavanaü ÷ubham // MatsP_22.54 // tãrthaü pà÷upataü nàma nadã pàrvatikà ÷ubhà / ÷ràddhameteùu sarveùu dattaü koñi÷atottaram // MatsP_22.55 // tathaiva pitçtãrthaü tu yatra godàvarã nadã / yutà liïgasahasreõa sarvàntarajalàvahà // MatsP_22.56 // jàmadagnyasya tattãrthaü kramàdàyàtamuttamam / pratãkasya bhayàdbhinnaü yatra godàvarã nadã // MatsP_22.57 // tattãrthaü havyakavyànàm apsaroyugasaüj¤itam / ÷ràddhàgnikàryadàneùu tathà koñi÷atàdhikam // MatsP_22.58 // tathà sahasraliïgaü ca ràghave÷varamuttamam / sendraphenà nadã puõyà yatrendraþ patitaþ purà // MatsP_22.59 // nihatya namuciü ÷akras tapasà svargamàptavàn / tatra dattaü naraiþ ÷ràddham anantaphaladaü bhavet // MatsP_22.60 // tãrthaü tu puùkaraü nàma ÷àlagràmaü tathaiva ca / somapànaü ca vikhyàtaü yatra vai÷vànaràlayam // MatsP_22.61 // tãrthaü sàrasvataü nàma svàmitãrthaü tathaiva ca / malaüdarà nadã puõyà kau÷ikã candrikà tathà // MatsP_22.62 // vaidarbhà vàtha vairà ca payoùõã pràïmukhà parà / kàverã cottarà puõyà tathà jàlaüdharo giriþ // MatsP_22.63 // eteùu ÷ràddhatãrtheùu ÷ràddhamànantyama÷nute / lohadaõóaü tathà tãrthaü citrakåñastathaiva ca // MatsP_22.64 // vindhyayoga÷ca gaïgàyàs tathà nadãtañaü ÷ubham / kubjàbhraü tu tathà tãrtham urva÷ãpulinaü tathà // MatsP_22.65 // saüsàramocanaü tãrthaü tathaiva çõamocanam / eteùu pitçtãrtheùu ÷ràddham ànantyama÷nute // MatsP_22.66 // aññahàsaü tathà tãrthaü gautame÷varameva ca / tathà vasiùñhatãrthaü nu hàrãtaü tu tataþ param // MatsP_22.67 // brahmàvartaü ku÷àvartaü hayatãrthaü tathaiva ca / piõóàrakaü ca vikhyàtaü ÷aïkhoddhàraü tathaiva ca // MatsP_22.68 // ghaõñe÷varaü bilvakaü ca nãlaparvatameva ca / tathà ca dharaõãtãrthaü ràmatãrthaü tathaiva ca // MatsP_22.69 // a÷vatãrthaü ca vikhyàtam anantaü ÷ràddhadànayoþ / tãrthaü veda÷iro nàma tathaivaughavatã nadã // MatsP_22.70 // tãrthaü vasupradaü nàma chàgalàõóaü tathaiva ca / eteùu ÷ràddhadàtàraþ prayànti paramaü padam // MatsP_22.71 // tathàca badarãtãrthaü gaõatãrthaü tathaiva ca / jayantaü vijayaü caiva ÷akratãrthaü tathaiva ca // MatsP_22.72 // ÷rãpate÷ca tathà tãrthaü tãrthaü raivatakaü tathà / tathaiva ÷àradàtãrthaü bhadrakàle÷varaü tathà // MatsP_22.73 // vaikuõñhatãrthaü ca paraü bhãme÷varamathàpi và / eteùu ÷ràddhadàtàraþ prayànti paramàü gatim // MatsP_22.74 // tãrthaü màtçgçhaü nàma karavãrapuraü tathà / ku÷e÷ayaü ca vikhyàtaü gaurã÷ikharameva ca // MatsP_22.75 // nakule÷asya tãrthaü ca kardamàlaü tathaiva ca / diõóipuõyakaraü tadvat puõóarãkapuraü tathà // MatsP_22.76 // saptagodàvarãtãrthaü sarvatãrthe÷vare÷varam / tatra ÷ràddhaü pradàtavyam anantaphalamãpsubhiþ // MatsP_22.77 // eùa tådde÷ataþ proktas tãrthànàü saügraho mayà / vàgã÷o 'pi na ÷aknoti vistaràt kim u mànuùaþ // MatsP_22.78 // satyaü tãrthaü dayà tãrthaü tãrthamindriyanigrahaþ / varõà÷ramàõàü gehe 'pi tãrthaü tu samudàhçtam // MatsP_22.79 // etattãrtheùu yacchràddhaü tatkoñiguõamiùyate / yasmàttasmàtprayatnena tãrthe ÷ràddhaü samàcaret // MatsP_22.80 // pràtaþkàlo muhårtàüs trãn saügavas tàvadeva tu / madhyàhnastrimuhårtaþ syàd aparàhõastataþ param // MatsP_22.81 // sàyàhnastrimuhårtaþ syàc chràddhaü tatra na kàrayet / ràkùasã nàma sà velà garhità sarvakarmasu // MatsP_22.82 // ahno muhårtà vikhyàtà da÷a pa¤ca ca sarvadà / tatràùñamo muhårto yaþ sa kàlaþ kutapaþ smçtaþ // MatsP_22.83 // madhyàhne sarvadà yasmàn mandãbhavati bhàskaraþ / tasmàdanantaphaladas tadàrambho vi÷iùyate // MatsP_22.84 // madhyàhnaþ khaógapàtraü ca tathà nepàlakambalaþ / råpyaü darbhàstilà gàvo dauhitra÷càùñamaþ smçtaþ // MatsP_22.85 // pàpaü kutsitamityàhus tasya saütàpakàriõaþ / aùñàv ete yatastasmàt kutapà iti vi÷rutàþ // MatsP_22.86 // årdhvaü muhårtàtkutapàd yanmuhårtacatuùñayam / muhårtapa¤cakaü caitat svadhàbhavanamiùyate // MatsP_22.87 // viùõor dehasamudbhåtàþ ku÷àþ kçùõàstilàstathà / ÷ràddhasya rakùaõàyàlam etatpràhurdivaukasaþ // MatsP_22.88 // tilodakà¤jalirdeyo jalasthaistãrthavàsibhiþ / sadarbhahastenaikena ÷ràddhamevaü vi÷iùyate // MatsP_22.89 // ÷ràddhasàdhanakàle tu pàõinaikena dãyate / tarpaõaü tåbhayenaiva vidhireùa sadà smçtaþ // MatsP_22.90 // *såta uvàca puõyaü pavitramàyuùyaü sarvapàpavinà÷anam / purà malaye na kathitaü tãrtha÷ràddhànukãrtanam // MatsP_22.91 // ÷çõoti yaþ pañhedvàpi ÷rãmànsaüjàyate naraþ // MatsP_22.92 // ÷ràddhakàle ca vaktavyaü tathà tãrthanivàsibhiþ / sarvapàpopa÷àntyartham alakùmãnà÷anaü param // MatsP_22.93 // idaü pavitraü ya÷aso nidhànam idaü mahàpàpaharaü ca puüsàm / brahmàrkarudrairapi påjitaü ca ÷ràddhasya màhàtmyamu÷anti tajj¤àþ // MatsP_22.94 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 23 *çùaya åcuþ somaþ pitéõàmadhipaþ kathaü ÷àstravi÷àrada / tadvaü÷yà ye ca ràjàno babhåvuþ kãrtivardhanàþ // MatsP_23.1 // *såta uvàca àdiùño brahmaõà pårvam atriþ sargavidhau purà / anuttamaü nàma tapaþ sçùñyarthaü taptavànprabhuþ // MatsP_23.2 // yadànandakaraü brahma jagatkle÷avinà÷anam / brahmaviùõvarkarudràõàm abhyantaramatãndriyam // MatsP_23.3 // ÷àntikçc chàntamanasas tadantarnayane sthitam / màhàtmyàttapasà vipràþ paramànandakàrakam // MatsP_23.4 // yasmàdumàpatiþ sàrdham umayà tamadhiùñhitaþ / taü dçùñvà càùñamàü÷ena tasmàtsomo 'bhavacchi÷uþ // MatsP_23.5 // adhaþ susràva netràbhyàü dhàma taccàmbusambhavam / dãpayanvi÷vamakhilaü jyotsnayà sacaràcaram // MatsP_23.6 // taddi÷o jagçhurdhàma strãråpeõa sutecchayà / garbho bhåtvodare tàsàm àsthito 'bda÷atatrayam // MatsP_23.7 // à÷àstaü mumucurgarbham a÷aktà dhàraõe tataþ / samàdàyàtha taü garbham ekãkçtya caturmukhaþ // MatsP_23.8 // yuvànamakarodbrahmà sarvàyudhadharaü naram / syandane 'tha sahasrà÷ve veda÷aktimaye prabhuþ // MatsP_23.9 // àropya lokamanayad àtmãyaü sa pitàmaha / tatra brahmarùibhiþ proktam asmatsvàmã bhavatvayam // MatsP_23.10 // çùibhirdevagandharvair oùadhãbhistathaiva ca / tuùñuvuþ somadevatyair brahmàdyà mantrasaügrahaiþ // MatsP_23.11 // ståyamànasya tasyàbhåd adhiko dhàmasambhavaþ / tejovitànàdabhavad bhuvi divyauùadhãgaõaþ // MatsP_23.12 // taddãptiradhikà tasmàd ràtrau bhavati sarvadà / tenauùadhã÷aþ somo 'bhåd dvije÷a÷càpi gadyate // MatsP_23.13 // vedadhàmarasaü càpi yadidaü candramaõóalam / kùãyate vardhate caiva ÷ukle kçùõe ca sarvadà // MatsP_23.14 // viü÷atiü ca tathà sapta dakùaþ pràcetaso dadau / råpalàvaõyasaüyuktàs tasmai kanyàþ suvarcasaþ // MatsP_23.15 // tataþ padmasahasràõàü sahasràõi da÷aiva tu / tapa÷cacàra ÷ãtàü÷ur viùõudhyànaikatatparaþ // MatsP_23.16 // tatastuùñastu bhagavàüs tasmai nàràyaõo hariþ / varaü vçõãùva provàca paramàtmà janàrdanaþ // MatsP_23.17 // tato vavre varànsomaþ ÷akralokaü jayàmyaham / pratyakùameva bhoktàro bhavantu mama mandire // MatsP_23.18 // ràjasåye suragaõà brahmàdyàþ santu me dvijàþ / rakùaþpàlaþ ÷ivo 'smàkam àstàü ÷åladharo haraþ // MatsP_23.19 // tathetyuktaþ sa àjahre ràjasåyaü tu viùõunà / hotàtrir bhçguradhvaryur udgàtàbhåccaturmukhaþ // MatsP_23.20 // brahmatvamagamattasya upadraùñà hariþ svayam / sadasyàþ sanakàdyàstu ràjasåyavidhau smçtàþ // MatsP_23.21 // camasàdhvaryavastatra vi÷ve devà da÷aiva tu / trailokyaü dakùiõà tena çtvigbhyaþ pratipàditam // MatsP_23.22 // tataþ samàpte 'vabhçthe tadråpàlokanecchavaþ / kàmabàõàbhitaptàïgyo nava devyaþ siùevire // MatsP_23.23 // lakùmãrnàràyaõaü tyaktvà sinãvàlã ca kardamam / dyutirvibhàvasuü tadvat tuùñirdhàtàramavyayam // MatsP_23.24 // prabhà prabhàkaraü tyaktvà haviùmantaü kuhåþ svayam / kãrtirjayantaü bhartàraü vasurmàrãcaka÷yapam // MatsP_23.25 // dhçtis tyaktvà pãtaü nandiü somamevàbhajaüstadà / svakãyà iva somo 'pi kàmayàmàsa tàstadà // MatsP_23.26 // evaü kçtàpacàrasya tàsàü bhartçgaõastadà / na ÷a÷àkàpacàràya ÷àpaiþ ÷astràdibhiþ punaþ // MatsP_23.27 // tathàpyaràjata vidhur da÷adhà bhàvayandi÷aþ / somaþ pràpyàtha duùpràpyam ai÷varyamçùisaüskçtam / saptalokaikanàthatvam avàpa tapasà tadà // MatsP_23.28 // kadàcidudyànagatàmapa÷yad anekapuùpàbharaõai÷ca ÷obhitàm / bçhannitambastanabhàrakhedàt puùpasya bhaïge 'pyatidurbalàïgãm // MatsP_23.29 // bhàryàü ca tàü devaguror anaïga bàõàbhiràmàyatacàrunetràm / tàràü sa tàràdhipatiþ smaràrtaþ ke÷eùu jagràha viviktabhåmau // MatsP_23.30 // sàpi smaràrtà saha tena reme tadråpakàntyà hçtamànasena / ciraü vihçtyàtha jagàma tàràü vidhurgçhãtvà svagçhaü tato 'pi // MatsP_23.31 // na tçptiràsãcca gçhe 'pi tasya tàrànuraktasya sukhàgameùu / bçhaspatis tadvirahàgnidagdhas taddhyànaniùñhaikamanà babhåva // MatsP_23.32 // ÷a÷àka ÷àpaü na ca dàtum asmai na mantra÷astràgniviùaira÷eùaiþ / tasyàpakartuü vividhairupàyair naivàbhicàrairapi vàgadhã÷aþ // MatsP_23.33 // sa yàcayàmàsa tatastu dainyàt somaü svabhàryàrthamanaïgataptaþ / sa yàcyamàno 'pi dadau na tàràü bçhaspatestatsukhapà÷abaddhaþ // MatsP_23.34 // mahe÷vareõàtha caturmukheõa sàdhyair marudbhiþ saha lokapàlaiþ / dadau yadà tàü na kathaücid indus tadà ÷ivaþ krodhaparo babhåva // MatsP_23.35 // yo vàmadevaþ prathitaþ pçthivyàm anekarudràrcitapàdapadmaþ / tataþ sa÷iùyo giri÷aþ pinàkã bçhaspatisnehava÷ànubaddhaþ // MatsP_23.36 // dhanurgçhãtvàjagavaü puràrir jagàma bhåte÷varasiddhajuùñaþ / yuddhàya somena vi÷eùadãpta-tçtãyanetrànalabhãmavaktraþ // MatsP_23.37 // sahaiva jagmu÷ca gaõe÷akàdyà viü÷accatuþùaùñigaõàstrayuktàþ / yakùe÷varaþ koñi÷atair anekair yuto 'nvagàt syandanasaüsthitànàm // MatsP_23.38 // vetàlayakùoragakiünaràõàü padmena caikena tathàrbudena / lakùais tribhir dvàda÷abhã rathànàü somo 'pyagàttatra vivçddhamanyuþ // MatsP_23.39 // nakùatradaityàsurasainyayuktaþ ÷anai÷caràïgàrakavçddhatejàþ / jagmurbhayaü sapta tathaiva lokà÷ cacàla bhår dvãpasamudragarbhà // MatsP_23.40 // sa somamevàbhyagamatpinàkã gçhãtadãptàstravi÷àlavahniþ / athàbhavad bhãùaõabhãmasena-sainyadvayasyàpi mahàhavo 'sau // MatsP_23.41 // a÷eùasattvakùayakçtpravçddhas tãkùõàyudhàstrajvalanaikaråpaþ / ÷astrairathànyonyama÷eùasainyaü dvayorjagàma kùayamugratãkùõaiþ // MatsP_23.42 // patanti ÷astràõi tathojjvalàni svarbhåmipàtàlamatho dahanti / rudraþ kopàdbrahma÷ãrùaü mumoca somo 'pi somàstramamoghavãryam // MatsP_23.43 // tayornipàtena samudrabhåmyor athàntarikùasya ca bhãtiràsãt / tadastrayugmaü jagatàü kùayàya pravçddhamàlokya pitàmaho 'pi // MatsP_23.44 // antaþ pravi÷yàtha kathaü kathaücin nivàrayàmàsa suraiþ sahaiva / akàraõaü kiü kùayakçjjanànàü soma tvayàpãttham akàri kàryam // MatsP_23.45 // yasmàtparastrãharaõàya soma tvayà kçtaü yuddhamatãva bhãmam / pàpagrahastvaü bhavità janeùu ÷ànto 'pyalaü nånamatho sitànte / bhàryàmimàmarpaya vàkpatestvaü na càvamàno 'sti parasvahàre // MatsP_23.46 // *såta uvàca tatheti covàca himàü÷umàlã yuddhàd apàkràmadataþ pra÷àntaþ / bçhaspatiþ svàmapagçhya tàràü hçùño jagàma svagçhaü sarudraþ // MatsP_23.47 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 24 *såta uvàca tataþ saüvatsarasyànte dvàda÷àdityasaünibhaþ / divyapãtàmbaradharo divyàbharaõabhåùitaþ // MatsP_24.1 // tàrodaràdviniùkràntaþ kumàra÷candrasaünibhaþ / sarvàrtha÷àstraviddhãmàn hasti÷àstrapravartakaþ // MatsP_24.2 // nàma yadràjaputrãyaü vi÷rutaü gajavaidyakam / ràj¤aþ somasya putratvàd ràjaputro budhaþ smçtaþ // MatsP_24.3 // jàtamàtraþ sa tejàüsi sarvàõyevàjayadbalã / brahmàdyàstatra càjagmur devà devarùibhiþ saha // MatsP_24.4 // bçhaspatigçhe sarve jàtakarmotsave tadà / apçcchaüste suràstàràü kena jàtaþ kumàrakaþ // MatsP_24.5 // tataþ sà lajjità teùàü na kiücidavadattadà / punaþ punastadà pçùñà lajjayantã varàïganà // MatsP_24.6 // somasyeti ciràdàha tato 'gçhõàdvidhuþ sutam / budha ityakaronnàmnà pràdàdràjyaü ca bhåtale // MatsP_24.7 // abhiùekaü tataþ kçtvà pradhànamakarodvibhuþ / gçhasàmyaü pradàyàtha brahmà brahmarùisaüyutaþ // MatsP_24.8 // pa÷yatàü sarvadevànàü tatraivàntaradhãyata / ilodare ca dharmiùñhaü budhaþ putramajãjanat // MatsP_24.9 // a÷vamedha÷ataü sàgram akarodyaþ svatejasà / puråravà iti khyàtaþ sarvalokanamaskçtaþ // MatsP_24.10 // himavacchikhare ramye samàràdhya janàrdanam / lokai÷varyamagàdràjà saptadvãpapatistadà // MatsP_24.11 // ke÷iprabhçtayo daityàþ koñi÷o yena dàritàþ / urva÷ã yasya patnãtvam agamadråpamohità // MatsP_24.12 // saptadvãpà vasumatã sa÷ailavanakànanà / dharmeõa pàlità tena sarvalokahitaiùiõà // MatsP_24.13 // càmaragràhiõã kãrtiþ sadà caivàïgavàhikà / viùõoþ prasàdàddevendro dadàv ardhàsanaü tadà // MatsP_24.14 // dharmàrthakàmàndharmeõa samam evàbhyapàlayat / dharmàrthakàmàþ saüdraùñum àjagmuþ kautukàtpurà // MatsP_24.15 // jij¤àsavastaccaritaü kathaü pa÷yati naþ samam / bhaktyà cakre tatasteùàm arghyapàdyàdikaü nçpaþ // MatsP_24.16 // àsanatrayamànãya divyaü kanakabhåùitam / nivi÷yàthàkarotpåjàm ãùaddharme 'dhikàü punaþ // MatsP_24.17 // jagmatustena kàmàrthàv atikopaü nçpaü prati / arthaþ ÷àpamadàttasmai lobhàttvaü nà÷ameùyasi // MatsP_24.18 // kàmo 'pyàha tavonmàdo bhavità gandhamàdane / kumàravanamà÷ritya viyogàdurva÷ãbhavàt // MatsP_24.19 // dharmo 'pyàha ciràyus tvaü dhàrmika÷ca bhaviùyasi / saütatistava ràjendra yàvaccandràrkatàrakam // MatsP_24.20 // ÷ata÷o vçddhimàyàtu na nà÷aü bhuvi yàsyati / ityuktvàntardadhuþ sarve ràjà ràjyaü tadanvabhåt // MatsP_24.21 // ahanyahani devendraü draùñuü yàti sa ràjaràñ / kadàcidàruhya rathaü dakùiõàmbaracàriõam // MatsP_24.22 // sàrdhamarkeõa so 'pa÷yan nãyamànàmathàmbare / ke÷inà dànavendreõa citralekhàmathorva÷ãm // MatsP_24.23 // taü vinirjitya samare vividhàyudhapàõinà / budhaputreõa vàyavyam astraü muktvà ya÷o 'rthinà // MatsP_24.24 // tathà ÷akro 'pi samare yena caivaü vinirjitaþ / mitratvam agamad devair dadàv indràya corva÷ãm // MatsP_24.25 // tataþprabhçti mitratvam agamat pàka÷àsanaþ / sarvalokàti÷àyitvaü balamårjo ya÷aþ ÷riyam // MatsP_24.26 // pràdàdvajrãti saütuùño geyatàü bharatena ca / sà puråravasaþ prãtyà gàyantã caritaü mahat // MatsP_24.27 // lakùmãsvayaüvaraü nàma bharatena pravartitam / menakàmurva÷ãü rambhàü nçtyateti tadàdi÷at // MatsP_24.28 // nanarta salayaü tatra lakùmãråpeõa corva÷ã / sà puråravasaü dçùñvà nçtyantã kàmapãóità // MatsP_24.29 // vismçtàbhinayaü sarvaü yatpurà bharatoditam / ÷a÷àpa bharataþ krodhàd viyogàdasya bhåtale // MatsP_24.30 // pa¤capa¤cà÷adabdàni latà såkùmà bhaviùyasi / puråravàþ pi÷àcatvaü tatraivànubhaviùyati // MatsP_24.31 // tatastamurva÷ã gatvà bhartàramakarocciram / ÷àpànte bharatasyàtha urva÷ã budhasånutaþ // MatsP_24.32 // ajãjanatsutànaùñau nàmatastànnibodhata / àyur dçóhàyur a÷vàyur dhanàyur dhçtimànvasuþ // MatsP_24.33 // ÷ucividyaþ ÷atàyu÷ca sarve divyabalaujasaþ / àyuùo nahuùaþ putrau vçddha÷armà tathaiva ca // MatsP_24.34 // rajirdambho vipàpmà ca vãràþ pa¤ca mahàrathàþ / rajeþ putra÷ataü jaj¤e ràjeyamiti vi÷rutam // MatsP_24.35 // rajiràràdhayàmàsa nàràyaõamakalmaùam / tapasà toùito viùõur varànpràdànmahãpate // MatsP_24.36 // devàsuramanuùyàõàm abhåtsa vijayã tadà / atha devàsuraü yuddham abhåd varùa÷atatrayam // MatsP_24.37 // prahlàda÷akrayorbhãmaü na ka÷cidvijayã tayoþ / tato devàsuraiþ pçùñaþ pràha deva÷caturmukhaþ // MatsP_24.38 // anayorvijayã kaþ syàd rajiryatreti so 'bravãt / jayàya pràrthito ràjà sahàyastvaü bhavasva naþ // MatsP_24.39 // daityaiþ pràha yadi svàmã vo bhavàmi tatastvalam / nàsuraiþ pratipannaü tat pratipannaü suraistathà // MatsP_24.40 // svàmã bhava tvamasmàkaü saügràme nà÷aya dviùaþ / tato vinà÷itàþ sarve ye 'vadhyà vajrapàõinà // MatsP_24.41 // putratvamagamattuùñas tasyendraþ karmaõà vibhuþ / dattvendràya tadà ràjyaü jagàma tapase rajiþ // MatsP_24.42 // rajiputraistadàcchinnaü balàdindrasya vaibhavam / yaj¤abhàgaü ca ràjyaü ca tapobalaguõànvitaiþ // MatsP_24.43 // ràjyabhraùñastadà ÷akro rajiputrairnipãóitaþ / pràha vàcaspatiü dãnaþ pãóito 'smi rajeþ sutaiþ // MatsP_24.44 // na yaj¤abhàgo ràjyaü me nirjita÷ca bçhaspate / ràjyalàbhàya me yatnaü vidhatsva dhiùaõàdhipa // MatsP_24.45 // tato bçhaspatiþ ÷akram akarodbaladarpitam / graha÷àntividhànena pauùñikena ca karmaõà // MatsP_24.46 // gatvàtha mohayàmàsa rajiputrànbçhaspatiþ / jinadharmaü samàsthàya vedabàhyaü sa vedavit // MatsP_24.47 // vedatrayãparibhraùñàü÷ cakàra dhiùaõàdhipaþ / vedabàhyànparij¤àya hetuvàdasamanvitàn // MatsP_24.48 // jaghàna ÷akro vajreõa sarvàndharmabahiùkçtàn / nahuùasya pravakùyàmi putrànsaptaiva dhàrmikàn // MatsP_24.49 // yatiryayàtiþ saüyàtir udbhavaþ pàcireva ca / ÷aryàtirmeghajàti÷ca saptaite vaü÷avardhanàþ // MatsP_24.50 // yatiþ kumàrabhàve 'pi yogã vaikhànaso 'bhavat / yayàti÷càkarodràjyaü dharmaika÷araõaþ sadà // MatsP_24.51 // ÷armiùñhà tasya bhàryàbhåd duhità vçùaparvaõaþ / bhàrgavasyàtmajà tadvad devayànã ca suvratà // MatsP_24.52 // yayàteþ pa¤ca dàyàdàs tànpravakùyàmi nàmataþ / devayànã yaduü putraü turvasuü càpyajãjanat // MatsP_24.53 // tathà druhyumanuü påruü ÷armiùñhàjanayatsutàn / yaduþ påru÷càbhavatàü teùàü vaü÷avivardhanau // MatsP_24.54 // yayàtirnàhuùa÷càsãd ràjà satyaparàkramaþ / pàlayàmàsa sa mahãm ãje ca vidhivanmakhaiþ // MatsP_24.55 // atibhaktyà piténarcya devàü÷ca prayataþ sadà / athàjayatprajàþ sarvà yayàtiraparàjitaþ // MatsP_24.56 // sa ÷à÷vatãþ samà ràjà prajà dharmeõa pàlayan / jaràm àrchan mahàghoràü nàhuùo råpanà÷inãm // MatsP_24.57 // jaràbhibhåtaþ putràn sa ràjà vacanamabravãt / yaduü påruü turvasuü ca druhyuü cànuü ca pàrthivaþ // MatsP_24.58 // yauvanena calànkàmàn yuvà yuvatibhiþ saha / vihartum ahamicchàmi sàhàyyaü kurutàtmajàþ // MatsP_24.59 // taü putro devayàneyaþ pårvajo yadurabravãt / sàhàyyaü bhavataþ kàryam asmàbhiryauvanena kim // MatsP_24.60 // yayàtirabravãt putrठjarà me pratigçhyatàm / yauvanenàtha bhavatàü careyaü viùayànaham // MatsP_24.61 // yajato dãrghasattrairme ÷àpàcco÷anaso muneþ / kàmàrthaþ parihãno me 'tçpto 'haü tena putrakàþ // MatsP_24.62 // svakãyena ÷arãreõa jaràmenàü pra÷àstu vaþ / ahaü tanvàbhinavayà yuvà kàmànavàpnuyàm // MatsP_24.63 // na te 'sya pratyagçhõanta yaduprabhçtayo jaràm / caturastànsa ràjarùir a÷apacceti naþ ÷rutam // MatsP_24.64 // tamabravãttataþ påruþ kanãyànsatyavikramaþ / jaràü mà dehi navayà tanvà me yauvanàtsukhã // MatsP_24.65 // ahaü jaràü tavàdàya ràjye sthàsyàmi càj¤ayà / evamuktaþ sa ràjarùis tapovãryasamà÷rayàt // MatsP_24.66 // saüsthàpayàmàsa jaràü tadà putre mahàtmani / pauraveõàtha vayasà ràjà yauvanamàsthitaþ // MatsP_24.67 // yayàte÷càtha vayasà ràjyaü pårurakàrayat / tato varùasahasrànte yayàtiraparàjitaþ // MatsP_24.68 // atçpta iva kàmànàü påruü putramuvàca ha / tvayà dàyàdavàn asmi tvaü me vaü÷akaraþ sutaþ // MatsP_24.69 // pauravo vaü÷a ityeùa khyàtiü loke gamiùyati / tataþ sa nçpa÷àrdålaþ påruü ràjye 'bhiùicya ca // MatsP_24.70 // kàlena mahatà pa÷càt kàladharmam upeyivàn / påruvaü÷aü pravakùyàmi ÷çõudhvamçùisattamàþ / yatra te bhàratà jàtà bharatànvayavardhanàþ // MatsP_24.71 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 25 *çùaya åcuþ kimarthaü pauravo vaü÷aþ ÷reùñhatvaü pràpa bhåtale / jyeùñhasyàpi yadorvaü÷aþ kimarthaü hãyate ÷riyà // MatsP_25.1 // anyadyayàticaritaü såta vistarato vada / yasmàttatpuõyamàyuùyam abhinandyaü surairapi // MatsP_25.2 // *såta uvàca etadeva purà pçùñaþ ÷atànãkena ÷aunakaþ / puõyaü pavitramàyuùyaü yayàticaritaü mahat // MatsP_25.3 // *÷atànãka uvàca yayàtiþ pårvajo 'smàkaü da÷amo yaþ prajàpateþ / kathaü sa ÷ukratanayàü lebhe paramadurlabhàm // MatsP_25.4 // etadicchàmyahaü ÷rotuü vistareõa tapodhana / ànupårvyàcca me ÷aüsa pårorvaü÷adharànnçpàn // MatsP_25.5 // *÷aunaka uvàca yayàtiràsãdràjarùir devaràjasamadyutiþ / taü ÷ukravçùaparvàõau vavràte vai yathà purà // MatsP_25.6 // tatte 'haü sampravakùyàmi pçcchato ràjasattama / devayànyà÷ca saüyogaü yayàternàhuùasya ca // MatsP_25.7 // suràõàmasuràõàü ca samajàyata vai mithaþ / ai÷varyaü prati saügharùas trailokye sacaràcare // MatsP_25.8 // jigãùayà tato devà vavruràïgirasaü munim / paurohitye ca yaj¤àrthe kàvyaü tå÷anasaü pare // MatsP_25.9 // bràhmaõau tàv ubhau nityam anyonyaü spardhinau bhç÷am / tatra devà nijaghnuryàn dànavàn yudhi saügatàn // MatsP_25.10 // tànpunar jãvayàmàsa kàvyo vidyàbalà÷rayàt / tataste punarutthàya yodhayàücakrire suràn // MatsP_25.11 // asuràstu nijaghnuryàn surànsamaramårdhani / na tànsaüjãvayàmàsa bçhaspatirudàradhãþ // MatsP_25.12 // na hi veda sa tàü vidyàü yàü kàvyo veda vãryavàn / saüjãvanãü tato devà viùàdamagamanparam // MatsP_25.13 // atha devà bhayodvignàþ kàvyàdu÷anasastadà / åcuþ kacamupàgamya jyeùñhaü putraü bçhaspateþ // MatsP_25.14 // bhajamànànbhajasvàsmàn kuru sàhàyyamuttamam / yàsau vidyà nivasati bràhmaõe 'mitatejasi // MatsP_25.15 // ÷ukre tàmàhara kùipraü bhàgabhàïno bhaviùyasi / vçùaparvaõaþ samãpe 'sau ÷akyo draùñuü tvayà dvijaþ // MatsP_25.16 // rakùate dànavàüstatra na sa rakùatyadànavàn / tam àràdhayituü ÷akto nànyaþ ka÷cidçte tvayà // MatsP_25.17 // devayànã ca dayità sutà tasya mahàtmanaþ / tàm àràdhayituü ÷akto nànyaþ ka÷cana vidyate // MatsP_25.18 // ÷ãladàkùiõyamàdhuryair àcàreõa damena ca / devayànyàü tu tuùñàyàü vidyàü tàü pràpsyasi dhruvam // MatsP_25.19 // tadà hi preùito devaiþ samãpe vçùaparvaõaþ / tathetyuktvà tu sa pràyàd bçhaspatisutaþ kacaþ // MatsP_25.20 // sa gatvà tvarito ràjan devaiþ sampåjitaþ kacaþ / asurendrapure ÷ukraü praõamyedamuvàca ha // MatsP_25.21 // çùer aïgirasaþ pautraü putraü sàkùàdbçhaspateþ / nàmnà kaceti vikhyàtaü ÷iùyaü gçhõàtu màü bhavàn // MatsP_25.22 // brahmacaryaü cariùyàmi tvayyahaü paramaü guro / anumanyasva màü brahman sahasraparivatsaràn // MatsP_25.23 // *÷ukra uvàca kaca susvàgataü te 'stu pratigçhõàmi te vacaþ / arcayiùye 'hamarcyaü tvàm arcito 'stu bçhaspatiþ // MatsP_25.24 // *÷aunaka uvàca kacastu taü tathetyuktvà pratijagràha tadvratam / àdiùñaü kaviputreõa ÷ukreõo÷anasà svayam // MatsP_25.25 // vrataü ca vratakàlaü ca yathoktaü pratyagçhõata / àràdhayannupàdhyàyaü devayànãü ca bhàrata // MatsP_25.26 // nityamàràdhayiùyaüstàü yuvà yauvanagocaràm / gàyannçtyanvàdayaü÷ca devayànãmatoùayat // MatsP_25.27 // saü÷ãlayandevayànãü kanyàü sampràptayauvanàm / puùpaiþ phalaiþ preùaõai÷ca toùayàmàsa bhàrgavãm // MatsP_25.28 // devayànyapi taü vipraü niyamavratacàriõam / anugàyantã lalanà rahaþ paryacarattadà // MatsP_25.29 // pa¤ca varùa÷atànyevaü kacasya carato bhç÷am / tattattãvraü vrataü buddhvà dànavàstaü tataþ kacam // MatsP_25.30 // gà rakùantaü vane dçùñvà rahasyenamamarùitàþ / jaghnur bçhaspater dveùàn nijarakùàrtham eva ca // MatsP_25.31 // hatvà sàlàvçkebhya÷ca pràyacchaüstila÷aþ kçtam / tato gàvo nivçttàstà agopàþ svanive÷anam // MatsP_25.32 // tà dçùñvà rahità gàstu kacenàbhyàgatà vanàt / uvàca vacanaü kàle devayànyatha bhàrgavam // MatsP_25.33 // hutaü caivàgnihotraü te sårya÷càstaü gataþ prabho / agopà÷càgatà gàvaþ kacastàta na dç÷yate // MatsP_25.34 // vyaktaü hato dhçto vàpi kacastàta bhaviùyati / taü vinà naiva jãvàmi vacaþ satyaü bravãmyaham // MatsP_25.35 // *÷ukra uvàca athehyehãti ÷abdena mçtaü saüjãvayàmyaham / tataþ saüjãvanãü vidyàü prayuktvà kacamàhvayat // MatsP_25.36 // àhåtaþ pràdurabhavat kacaþ ÷ukraü nanàma sa / hato 'hamiti càcakhyau ràkùasair dhiùaõàtmajaþ // MatsP_25.37 // sa punardevayànyuktaþ puùpàhàre yadçcchayà / vanaü yayau kaco vipraþ pañhanbrahma ca ÷à÷vatam // MatsP_25.38 // vane puùpàõi cinvantaü dadç÷ur dànavà÷ca tam / tato 'dvitãyaü taü hatvà dagdhaü kçtvà ca cårõavat / pràyacchan bràhmaõàyaiva suràyàmasuràstadà // MatsP_25.39 // devayànyatha bhåyo 'pi pitaraü vàkyamabravãt / puùpàhàrapreùaõakçt kacastàta na dç÷yate // MatsP_25.40 // vyaktaü hato mçto vàpi kacastàta bhaviùyati / taü vinà naiva jãvàmi vacaþ satyaü bravãmi te // MatsP_25.41 // *÷ukra uvàca bçhaspateþ sutaþ putri kacaþ pretagatiü gataþ / vidyayà jãvito 'pyevaü hanyate karavàõi kim // MatsP_25.42 // mainaü ÷uco mà ruda devayàni na tvàdç÷ã martyamanu pra÷ocet / yasyàstava brahma ca bràhmaõà÷ca sendrà÷ca devà vasavo '÷vinau ca // MatsP_25.43 // suradviùa÷caiva jagacca sarvam upasthitaü mattapasaþ prabhàvàt / a÷akyo 'yaü jãvayituü dvijàtiþ saüjãvito yo vadhyate caiva bhåyaþ // MatsP_25.44 // *devayànyuvàca yasyàïgirà vçddhatamaþ pitàmaho bçhaspati÷càpi pità taponidhiþ / çùeþ suputraü tamathàpi pautraü kathaü na ÷oce yamahaü na rudyàm // MatsP_25.45 // sa brahmacàrã ca tapodhana÷ca sadotthitaþ karmasu caiva dakùaþ / kacasya màrgaü pratipatsye na bhokùye priyo hi me tàta kaco 'bhiråpaþ // MatsP_25.46 // *÷aunaka uvàca sa tv evamukto devayànyà maharùiþ saürambheõa vyàjahàràtha kàvyaþ / asaü÷ayaü màmasurà dviùanti ye me ÷iùyànàgatànsådayanti // MatsP_25.47 // abràhmaõaü kartumicchanti raudrà ebhir vyarthaü prastuto dànavairhi / tatkarmaõàpyasya bhavedihàntaþ kaü brahmahatyà na dahedapãndram // MatsP_25.48 // sa tenàpçùño vidyayà copahåtaþ ÷anairvàcaü jañhare vyàjahàra / tamabravãtkena cehopanãto mamodare tiùñhasi bråhi vatsa // MatsP_25.49 // *kaca uvàca bhavatprasàdànna jahàti màü smçtiþ sarvaü smareyaü yacca yathà ca vçttam / na tv evaü syàttapasaþ kùayo me tata kle÷aü ghorataraü smaràmi // MatsP_25.50 // asuraiþ suràyàü bhavato 'smi datto hatvà dagdhvà cårõayitvà ca kàvya / bràhmãü màyàü tv àsurã tv atra màyà tvayi sthite katham evàbhibàdhate // MatsP_25.51 // *÷ukra uvàca kiü te priyaü karavàõyadya vatse vinaiva me jãvitaü syàtkacasya / nànyatra kukùermama bhedanàcca dç÷yet kaco madgato devayàni // MatsP_25.52 // *devayànyuvàca dvau màü ÷okàv agnikalpau dahetàü kacasya nà÷astava caivopaghàtaþ / kacasya nà÷e mama nàsti ÷arma tavopaghàte jãvituü nàsmi ÷aktà // MatsP_25.53 // *÷ukra uvàca saüsiddharåpo 'si bçhaspateþ suta yattvàü bhaktaü bhajate devayànã / vidyàmimàü pràpnuhi jãvanãü tvaü na cedindraþ kacaråpã tvamadya // MatsP_25.54 // na nivartetpunarjãvan ka÷cidanyo mamodaràt / bràhmaõaü varjayitvaikaü tasmàdvidyàm avàpnuhi // MatsP_25.55 // putro bhåtvà niùkramasvodarànme bhittvà kukùiü jãvaya màü ca tàta / avekùethà dharmavatãmavekùàü guroþ sakà÷àtpràpya vidyàü savidyaþ // MatsP_25.56 // *÷aunaka uvàca guroþ sakà÷àtsamavàpya vidyàü bhittvà kukùiü nirvicakràma vipraþ / pràleyàdreþ ÷uklamudbhidya ÷çïgaü ràtryàgame paurõamàsyàmivenduþ // MatsP_25.57 // dçùñvà ca taü patitaü vedarà÷im utthàpayàmàsa tataþ kaco 'pi / vidyàü siddhàü tàmavàpyàbhivàdya tataþ kacastaü gurumityuvàca // MatsP_25.58 // nidhiü nidhãnàü varadaü varàõàü ye nàdriyante gurumarcanãyam / pràleyàdriprojjvaladbhàlasaüsthaü pàpàüllokàüste vrajantyapratiùñhàþ // MatsP_25.59 // *÷aunaka uvàca suràpànàd va¤canàt pràpayitvà saüj¤ànà÷aü cetasa÷càpi ghoram / dçùñvà kacaü càpi tathàbhiråpaü pãtaü tathà surayà mohitena // MatsP_25.60 // samanyurutthàya mahànubhàvas tado÷anà viprahitaü cikãrùuþ / kàvyaþ svayaü vàkyamidaü jagàda suràpànaü pratyasau jàta÷aïkaþ // MatsP_25.61 // *÷ukra uvàca yo bràhmaõo 'dyaprabhçtãha ka÷cin mohàtsuràü pàsyati mandabuddhiþ / apetadharmà brahmahà caiva sa syàdasmiülloke garhitaþ syàtpare ca // MatsP_25.62 // mayà cemàü vipradharmoktasãmàü maryàdàü vai sthàpitàü sarvaloke / santo vipràþ ÷u÷ruvàüso guråõàü devà daityà÷copa÷çõvantu sarve // MatsP_25.63 // *÷aunaka uvàca itãdamuktvà sa mahàprabhàvas taponidhãnàü nidhir aprameyaþ / tàndànavàü÷caiva nigåóhabuddhãn idaü samàhåya vaco 'bhyuvàca // MatsP_25.64 // *÷ukra uvàca àcakùe vo dànavà bàli÷àþ stha ÷iùyaþ kaco vatsyati matsamãpe / saüjãvanãü pràpya vidyàü mayàyaü tulyaprabhàvo bràhmaõo brahmabhåtaþ // MatsP_25.65 // *÷aunaka uvàca guroruùya sakà÷e ca da÷a varùa÷atàni saþ / anuj¤àtaþ kaco gantum iyeùa trida÷àlayam // MatsP_25.66 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 26 *÷aunaka uvàca samàpitavrataü taü tu visçùñaü guruõà tadà / prasthitaü trida÷àvàsaü devayànãdamabravãt // MatsP_26.1 // *devayànyuvàca çùer aïgirasaþ pautra vçttenàbhijanena ca / bhràjase vidyayà caiva tapasà ca damena ca // MatsP_26.2 // çùir yathàïgirà mànyaþ piturmama mahàya÷àþ / tathà mànya÷ca påjya÷ca mama bhåyo bçhaspatiþ // MatsP_26.3 // evaü j¤àtvà vijànãhi yadbravãmi tapodhana / vratasthe niyamopete yathà vartàmyahaü tvayi // MatsP_26.4 // sa samàpitavidyo màü bhaktàü na tyaktumarhasi / gçhàõa pàõiü vidhivan mama mantrapuraskçtam // MatsP_26.5 // *kaca uvàca påjyo mànya÷ca bhagavàn yathà mama pità tava / tathà tvamanavadyàïgi påjanãyatamà matà // MatsP_26.6 // àtmapràõaiþ priyatamà bhàrgavasya mahàtmanaþ / tvaü bhadre dharmataþ påjyà guruputrã sadà mama // MatsP_26.7 // yathà mama gururnityaü mànyaþ ÷ukraþ pità tava / devayàni tathaiva tvaü naivaü màü vaktumarhasi // MatsP_26.8 // *devayànyuvàca guruputrasya putro me na tu tvamasi me pituþ / tasmànmànya÷ca påjya÷ca mamàpi tvaü dvijottama // MatsP_26.9 // asurairhanyamàne tu kace tvayi punaþ punaþ / tadàprabhçti yà prãtis tàü tvameva smarasva me // MatsP_26.10 // sauhàrde cànuràge ca vettha me bhaktimuttamàm / na màmarhasi dharmaj¤a tyaktuü bhaktàmanàgasam // MatsP_26.11 // *kaca uvàca aniyojye niyoge màü niyunakùi ÷ubhavrate / prasãda subhrårmahyaü tvaü guror gurutarà ÷ubhe // MatsP_26.12 // yatroùitaü vi÷àlàkùi tvayà candranibhànane / tatràhamuùito bhadre kukùau kàvyasya bhàmini // MatsP_26.13 // bhaginã dharmato me tvaü maivaü vocaþ ÷ubhànane / sukhenàdhyuùito bhadre na manyurvidyate mama // MatsP_26.14 // àpçcche tvàü gamiùyàmi ÷ivamastvatha me pathi / avirodhena dharmasya smartavyo 'smi kathàntare / apramattodyatà nityam àràdhaya guruü mama // MatsP_26.15 // *devayànyuvàca daityairhatastvaü yadbhartç-buddhyà tvaü rakùito mayà / yadi màü dharmakàmàrthaü pratyàkhyàsyasi dharmataþ // MatsP_26.16 // tataþ kaca na te vidyà siddhimeùà gamiùyati // MatsP_26.17 // *kaca uvàca guruputrãti kçtvàhaü pratyàkhyàsye na doùataþ / guruõà càbhyanuj¤àtaþ kàmameva ÷apasva màm // MatsP_26.18 // àrùaü dharmaü bruvàõo 'haü devayàni yathà tvayà / ÷aptuü nàrho 'smi kalyàõi kàmato 'dya ca dharmataþ // MatsP_26.19 // tasmàdbhavatyà yaþ kàmo na tathà sambhaviùyati / çùiputro na te ka÷cij jàtu pàõiü grahãùyati // MatsP_26.20 // phaliùyati na me vidyà tvadvaca÷ceti tattayà / adhyàpayiùyàmi ca yaü tasya vidyà phaliùyati // MatsP_26.21 // *÷aunaka uvàca evamuktvà nçpa÷reùñha devayànãü kacastadà / trida÷e÷àlayaü ÷ãghraü jagàma dvijasattamaþ // MatsP_26.22 // tamàgatamabhiprekùya devàþ sendrapurogamàþ / bçhaspatiü sabhàjyedaü kacamàhurmudànvitàþ // MatsP_26.23 // *devà åcuþ tvaü kacàsmaddhitaü karma kçtavànmahadadbhutam / na te ya÷aþ praõa÷ità bhàgabhàkca bhaviùyasi // MatsP_26.24 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 27 *÷aunaka uvàca kçtavidye kace pràpte hçùñaråpà divaukasaþ / kacàdavetya tàü vidyàü kçtàrthà bharatarùabha // MatsP_27.1 // sarva eva samàgamya ÷atakratumathàbruvan / kàlastvadvikramasyàdya jahi ÷atrånpuraüdara // MatsP_27.2 // evamuktastu saha tais trida÷air maghavàüstadà / tathetyuktvopacakràma so 'pa÷yadvipine striyaþ // MatsP_27.3 // krãóantãnàü tu kanyànàü vane caitrarathopame / vàyurbhåtaþ sa vastràõi sarvàõyeva vyami÷rayat // MatsP_27.4 // tato jalàt samuttãrya tàþ kanyàþ sahitàstadà / vastràõi jagçhustàni yathàsaüsthànyaneka÷aþ // MatsP_27.5 // tatra vàso devayànyàþ ÷armiùñhà jagçhe tadà / vyatikramamajànantã duhità vçùaparvaõaþ // MatsP_27.6 // tatastayor mithastatra virodhaþ samajàyata / devayànyà÷ca ràjendra ÷armiùñhàyà÷ca tatkçte // MatsP_27.7 // *devayànyuvàca kasmàdgçhõàsi me vastraü ÷iùyà bhåtvà mamàsuri / samudàcàrahãnàyà na te ÷reyo bhaviùyati // MatsP_27.8 // *÷armiùñhovàca àsãnaü ca ÷ayànaü ca pità te pitaraü mama / stauti pçcchati càbhãkùõaü nãcasthaþ suvinãtavat // MatsP_27.9 // yàcatastvaü ca duhità stuvataþ pratigçhõataþ / sutàhaü ståyamànasya dadato na tu gçhõataþ // MatsP_27.10 // anàyudhà sàyudhàyàþ kiü tvaü kupyasi bhikùuki / lapsyase pratiyoddhàraü na ca tvàü gaõayàmyaham // MatsP_27.11 // *÷aunaka uvàca sà vismayaü devayànãü gatàü saktàü ca vàsasi / ÷armiùñhà pràkùipatkåpe tataþ svapuramàvi÷at // MatsP_27.12 // hateyamiti vij¤àya ÷armiùñhà pàpani÷cayà / anavekùya yayau tasmàt krodhavegaparàyaõà // MatsP_27.13 // atha taü de÷amabhyàgàd yayàtirnahuùàtmajaþ / ÷ràntayugyaþ ÷ràntaråpo mçgalipsuþ pipàsitaþ // MatsP_27.14 // nàhuùiþ prekùamàõo hi sa nipàne gatodake / dadar÷a kanyàü tàü tatra dãptàmagni÷ikhàm iva // MatsP_27.15 // tàmapçcchatsa dçùñvaiva kanyàmamaravarõinãm / sàntvayitvà nçpa÷reùñhaþ sàmnà paramavalgunà // MatsP_27.16 // kà tvaü càrumukhã ÷yàmà sumçùñamaõikuõóalà / dãrghaü dhyàyasi càtyarthaü kasmàcchvasiùi càturà // MatsP_27.17 // kathaü ca patità hy asmin kåpe vãruttçõàvçte / duhità caiva kasya tvaü vada sarvaü sumadhyame // MatsP_27.18 // *devayànyuvàca yo 'sau devairhatàn daityàn utthàpayati vidyayà / tasya ÷ukrasya kanyàhaü tvaü màü nånaü na budhyase // MatsP_27.19 // eùa me dakùiõo ràjan pàõis tàmranakhàïguliþ / samuddhara gçhãtvà màü kulãnastvaü hi me mataþ // MatsP_27.20 // jànàmi tvàü ca saü÷àntaü vãryavantaü ya÷asvinam / tasmànmàü patitàü kåpàd asmàd uddhartumarhasi // MatsP_27.21 // *÷aunaka uvàca tàmatha bràhmaõãü strãü ca vij¤àya nahuùàtmajaþ / gçhãtvà dakùiõe pàõàv ujjahàra tato 'vañàt // MatsP_27.22 // uddhçtya cainàü tarasà tasmàtkåpànnaràdhipaþ / àmantrayitvà su÷roõãü yayàtiþ svapuraü yayau // MatsP_27.23 // gate tu nàhuùe tasmin devayànyapi nindità / uvàca ÷okasaütaptà ghårõikàmàgatàü punaþ // MatsP_27.24 // *devayànyuvàca tvaritaü ghårõike gaccha sarvamàcakùva me pituþ / nedànãü tu pravekùyàmi nagaraü vçùaparvaõaþ // MatsP_27.25 // *÷aunaka uvàca sà tu vai tvaritaü gatvà ghårõikàsuramandiram / dçùñvà kàvyamuvàcedaü kampamànà vicetanà // MatsP_27.26 // àcakhyau ca mahàbhàgà devayànã vane hatà / ÷armiùñhayà mahàpràj¤a duhitrà vçùaparvaõaþ // MatsP_27.27 // ÷rutvà duhitaraü kàvyas tadà ÷armiùñhayà hatàm / tvarayà niryayau duþkhàn màrgamàõaþ sutàü vane // MatsP_27.28 // dçùñvà duhitaraü kàvyo devayànãü tapovane / bàhubhyàü sampariùvajya duþkhito vàkyamabravãt // MatsP_27.29 // àtmadoùair niyacchanti sarve duþkhasukhe janàþ / manye du÷caritaü te 'sti tasyeyaü niùkçtiþ kçtà // MatsP_27.30 // *devayànyuvàca niùkçtir vàstu và màstu ÷çõuùvàvahito mama / ÷armiùñhayà yaduktàsmi duhitrà vçùaparvaõaþ // MatsP_27.31 // satyaü kilaitatsà pràha daityànàmasmi gàyanà / evaü hi me kathayati ÷armiùñhà vàrùaparvaõã // MatsP_27.32 // vacanaü tãkùõaparuùaü krodharaktekùaõà bhç÷am / stuvato duhitàsi tvaü yàcataþ pratigçhõataþ // MatsP_27.33 // sutàhaü ståyamànasya dadato 'pratigçhõataþ / iti màmàha ÷armiùñhà duhità vçùaparvaõaþ / krodhasaüraktanayanà darpapårõànanà tataþ // MatsP_27.34 // yadyahaü stuvatastàta duhità pratigçhõataþ / prasàdayiùye ÷armiùñhàm ityuktà hi sakhã mayà // MatsP_27.35 // *÷ukra uvàca stuvato duhità na tvaü bhadre na pratigçhõataþ / atastvaü ståyamànasya duhità devayànyasi // MatsP_27.35 // vçùaparvaiva tadveda ÷akro ràjà ca nàhuùaþ / acintyaü brahma nirdvaüdvam ai÷varaü hi balaü mama // MatsP_27.37 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 28 *÷ukra uvàca yaþ pareùàü naro nityam ativàdàüstitikùati / devayàni vijànãhi tena sarvamidaü jitam // MatsP_28.1 // yaþ samutpatitaü krodhaü nigçhõàti hayaü yathà / sa yantetyucyate sadbhir na yo ra÷miùu lambate // MatsP_28.2 // yaþ samutpatitaü krodham akrodhane niyacchati / devayàni vijànãhi tena sarvamidaü jitam // MatsP_28.3 // yaþ samutpatitaü kopaü kùamayaiva nirasyati / yathoragastvacaü jãrõàü sa vai puruùa ucyate // MatsP_28.4 // yastu bhàvayate dharmaü yo 'timàtraü titikùati / ya÷ca tapto na tapati bhç÷aü so 'rthasya bhàjanam // MatsP_28.5 // yo yajeda÷vamedhena màsi màsi ÷ataü samàþ / yastu kupyenna sarvasya tayorakrodhano varaþ // MatsP_28.6 // ye kumàràþ kumàrya÷ca vairaü kuryuracetasaþ / naitatpràj¤astu kurvãta viduste na balàbalam // MatsP_28.7 // *devayànyuvàca vedàhaü tàta bàlàpi kàryàõàü tu gatàgatam / krodhe caivàtivàde và kàryasyàpi balàbale // MatsP_28.8 // ÷iùyasyà÷iùyavçttaü hi na kùantavyaü bubhåùuõà / asatsaükãrõavçtteùu vàso mama na rocate // MatsP_28.9 // puüso ye nàbhinandanti vçttenàbhijanena ca / na teùu nivasetpràj¤aþ ÷reyorthã pàpabuddhiùu // MatsP_28.10 // ye nainamabhijànanti vçttenàbhijanena ca / teùu sàdhuùu vastavyaü sa vàsaþ ÷reùñha ucyate // MatsP_28.11 // tanme mathnàti hçdayam agnikalpamivàraõam / vàgduruktaü mahàghoraü duhiturvçùaparvaõaþ // MatsP_28.12 // na hy ato duùkaraü manye tàta lokeùvapi triùu / yaþ sapatna÷riyaü dãptàü hãna÷rãþ paryupàsate // MatsP_28.13 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 29 *÷aunaka uvàca tataþ kàvyo bhçgu÷reùñhaþ samanyurupagamya ha / vçùaparvàõam àsãnam ityuvàcàvicàrayan // MatsP_29.1 // nàdharma÷carito ràjan sadyaþ phalati gaur iva / ÷anairàvartyamànastu målànyapi nikçntati // MatsP_29.2 // yadi nàtmani putreùu na cetpa÷yati naptçùu / pàpamàcaritaü karma trivargamativartate // MatsP_29.3 // phalatyevaü dhruvaü pàpaü gurubhuktamivodare / yadà ghàtayase vipraü kacamàïgirasaü tadà // MatsP_29.4 // apàpa÷ãlaü dharmaj¤aü ÷u÷råùuü madgçhe ratam / vadhàdanarhatastasya vadhàcca duhiturmama // MatsP_29.5 // vçùaparvannibodha tvaü tyakùyàmi tvàü sabàndhavam / sthàtuü tvadviùaye ràjan na ÷aknomi tvayà saha // MatsP_29.6 // adyaivamabhijànàmi daityaü mithyàpralàpinam / yatastvamàtmanodãrõàü duhitàü kimupekùase // MatsP_29.7 // *vçùaparvovàca nàvadyaü na mçùàvàdaü tvayi jànàmi bhàrgava / tvayi satyaü ca dharma÷ca tatprasãdatu màü bhavàn // MatsP_29.8 // adyàsmànapahàya tvam ito yàsyasi bhàrgava / samudraü sampravekùyàmi nànyadasti paràyaõam // MatsP_29.9 // *÷ukra uvàca samudraü pravi÷adhvaü vo di÷o và vrajatàsuràþ / duhiturnàpriyaü soóhuü ÷akto 'haü dayità hi me // MatsP_29.10 // prasàdyatàü devayànã jãvitaü yatra me sthitam / yogakùemakaraste 'ham indrasyeva bçhaspatiþ // MatsP_29.11 // *vçùaparvovàca yatkiücid asurendràõàü vidyate vasu bhàrgava / bhuvi hastirathà÷vaü và tasya tvaü mama ce÷varaþ // MatsP_29.12 // *÷ukra uvàca yatkiücid asti draviõaü daityendràõàü mahàsura / tasye÷varo 'smi yadyetad devayànã prasàdyatàm // MatsP_29.13 // *÷aunaka uvàca tatastu tvaritaþ ÷ukras tena ràj¤à samaü yayau / uvàca cainàü subhage pratipannaü vacastava // MatsP_29.14 // *devayànyuvàca yadi tvamã÷varastàta ràj¤o vittasya bhàrgava / nàbhijànàmi tatte 'haü ràjà vadatu màü svayam // MatsP_29.15 // *vçùaparvovàca yaü kàmamabhijànàsi devayàni ÷ucismite / tatte 'haü sampradàsyàmi yadyapi syàtsudurlabham // MatsP_29.16 // *devayànyuvàca dàsãü kanyàsahasreõa ÷armiùñhàmabhikàmaye / anuyàsyati màü tatra yatra dàsyati me pità // MatsP_29.17 // *vçùaparvovàca uttiùñha dhàtri gaccha tvaü ÷armiùñhàü ÷ãghramànaya / yaü ca kàmayate kàmaü devayànã karotu tam // MatsP_29.18 // *÷aunaka uvàca tato dhàtrã tatra gatvà ÷armiùñhàm idamabravãt / uttiùñha bhadre ÷armiùñhe j¤àtãnàü sukhamàvaha // MatsP_29.19 // tyajati bràhmaõaþ ÷iùyàn devayànyà pracoditaþ / yaü sà kàmayate kàmaü sa kàryo 'tra tvayànaghe / dàsãtvam abhijàtàsi devayànyàþ su÷obhane // MatsP_29.20 // *÷armiùñhovàca yaü ca kàmayate kàmaü karavàõyahamadya tam / mà gànmanyuva÷aü ÷ukro devayànã ca matkçte // MatsP_29.21 // *÷aunaka uvàca tataþ kanyàsahasreõa vçtà ÷ibikayà tadà / piturnide÷àttvarità ni÷cakràma purottamàt // MatsP_29.22 // *÷armiùñhovàca ahaü kanyàsahasreõa dà÷ã te paricàrikà / dhruvaü tvàü tatra yàsyàmi yatra dàsyati te pità // MatsP_29.23 // *devayànyuvàca stuvato duhità càhaü yàcataþ pratigçhõataþ / ståyamànasya duhità kathaü dàsã bhaviùyasi // MatsP_29.24 // *÷armiùñhovàca yena kenacidàrtànàü j¤àtãnàü sukhamàvahet / anuyàsyàmyahaü tatra yatra dàsyati te pità // MatsP_29.25 // *÷aunaka uvàca prati÷rute dàsabhàve duhitrà vçùaparvaõaþ / devayànã nçpa÷reùñha pitaraü vàkyamabravãt // MatsP_29.26 // *devayànyuvàca pravi÷àmi puraü tàta tuùñàsmi dvijasattama / amoghaü tava vij¤ànam asti vidyàbalaü ca te // MatsP_29.27 // *÷aunaka uvàca evamukto dvija÷reùñho duhitrà sumahàya÷àþ / pravive÷a puraü hçùñaþ påjitaþ sarvadànavaiþ // MatsP_29.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 30 *÷aunaka uvàca atha dãrgheõa kàlena devayànã nçpottama / vanaü tadaiva niryàtà krãóàrthaü varavarõinã // MatsP_30.1 // tena dàsãsahasreõa sàrdhaü ÷armiùñhayà tadà / tameva de÷aü sampràptà yathàkàmaü cacàra sà // MatsP_30.2 // tàbhiþ sakhãbhiþ sahità sarvàbhirmudità bhç÷am / krãóantyo 'bhiratàþ sarvàþ pibantyo madhu màdhavam // MatsP_30.3 // khàdantyo vividhànbhakùyàn phalàni vividhàni ca / puna÷ca nàhuùo ràjà mçgalipsuryadçcchayà // MatsP_30.4 // tameva de÷aü sampràpto jalalipsuþ pratarùitaþ / dadar÷a devayànãü ca ÷armiùñhàü tà÷ca yoùitaþ // MatsP_30.5 // pibantyo lalanàstà÷ca divyàbharaõabhåùitàþ / upaviùñàü ca dadç÷e devayànãü ÷ucismitàm // MatsP_30.6 // råpeõàpratimàü tàsàü strãõàü madhye varàïganàm / ÷armiùñhayà sevyamànàü pàdasaüvàhanàdibhiþ // MatsP_30.7 // *yayàtiruvàca dvàbhyàü kanyàsahasràbhyàü dve kanye parivàrite / gotre ca nàmanã caiva dvayoþ pçcchàmyato hy aham // MatsP_30.8 // *devayànyuvàca àkhyàsyàmyaham àdatsva vacanaü me naràdhipa / ÷uko nàmàsuraguruþ sutàü jànãhi tasya màm // MatsP_30.9 // iyaü ca me sakhã dàsã yatràhaü tatra gàminã / duhità dànavendrasya ÷armiùñhà vçùaparvaõaþ // MatsP_30.10 // *yayàtiruvàca kathaü tu te sakhã dàsã kanyeyaü varavarõinã / asurendrasutà subhåþ paraü kautåhalaü hi me // MatsP_30.11 // *devayànyuvàca sarvameva naravyàghra vidhànamanuvartate / vidhinà vihitaü j¤àtvà mà vicitraü manaþ kçthàþ // MatsP_30.12 // ràjavadråpaveùau te bràhmãü vàcaü bibharùi ca / kiünàmà tvaü kuta÷càsi kasya putra÷ca ÷aüsa me // MatsP_30.13 // *yayàtiruvàca brahmacaryeõa vedo me kçtsnaþ ÷rutipathaü gataþ / ràjàhaü ràjaputra÷ca yayàtiriti vi÷rutaþ // MatsP_30.14 // *devayànyuvàca kena càrthena nçpate hy enaü de÷aü samàgataþ / jighçkùurvàri yatkiücid athavà mçgalipsayà // MatsP_30.15 // *yayàtiruvàca mçgalipsurahaü bhadre pànãyàrtham ihàgataþ / bahudhàpyanuyukto 'smi tvam anuj¤àtumarhasi // MatsP_30.16 // *devayànyuvàca dvàbhyàü kanyàsahasràbhyàü dàsyà ÷armiùñhayà saha / tvadadhãnàsmi bhadraü te sakhe bhartà ca me bhava // MatsP_30.17 // *yayàtiruvàca viddhyau÷anasi bhadraü te na tvadarho 'smi bhàmini / avivàhyàþ sma ràjàno devayàni pitustava // MatsP_30.18 // *devayànyuvàca saüsçùñaü brahmaõà kùatraü kùatraü brahmaõi saü÷ritam / çùi÷ca çùiputra÷ca nàhuùàdya bhajasva màm // MatsP_30.19 // *yayàtiruvàca ekadehodbhavà varõà÷ catvàro 'pi varànane / pçthagdharmàþ pçthakchaucàs teùàü vai bràhmaõo varaþ // MatsP_30.20 // *devayànyuvàca pàõigraho nàhuùàyaü na puübhiþ sevitaþ purà / tvaü pàõimagrahãdagre vçõomi tvàmahaü tataþ // MatsP_30.21 // kathaü tu me manasvinyàþ pàõimanyaþ pumànspç÷et / gçhãtamçùiputreõa svayaü vàpyçùiõà tvayà // MatsP_30.22 // *yayàtiruvàca kruddhàdà÷ãviùàt sarpàj jvalanàtsarvatomukhàt / duràdharùataro vipraþ puruùeõa vijànatà // MatsP_30.23 // *devayànyuvàca kathamà÷ãviùàt sarpàj jvalanàt sarvatomukhàt / duràdharùataro vipra ityàttha puruùarùabha // MatsP_30.24 // *yayàtiruvàca da÷edà÷ãviùastvekaü ÷astreõaika÷ca vadhyate / hanti vipraþ saràùñràõi puràõyapi hi kopitaþ // MatsP_30.25 // duràdharùataro vipras tasmàdbhãru mato mama / ato 'dattàü ca pitrà tvàü bhadre na vivahàmyaham // MatsP_30.26 // *devayànyuvàca dattàü vahasva pitrà màü tvaü hi ràjanvçto mayà / ayàcato bhayaü nàsti dattàü ca pratigçhõataþ // MatsP_30.27 // *÷aunaka uvàca tvaritaü devayànyàtha preùità pituràtmanaþ / sarvaü nivedayàmàsa dhàtrã tasmai yathàtatham // MatsP_30.28 // ÷rutvaiva ca sa ràjànaü dar÷ayàmàsa bhàrgavaþ / dçùñvaivam àgataü vipraü yayàtiþ pçthivãpatiþ // MatsP_30.29 // vavande bràhmaõaü kàvyaü prà¤jaliþ praõataþ sthitaþ / taü càpyabhyavadatkàvyaþ sàmnà paramavalgunà // MatsP_30.30 // *devayànyuvàca ràjàyaü nàhuùastàta durgame pàõimagrahãt / namaste dehi màmasmai loke nànyaü patiü vçõe // MatsP_30.31 // *÷ukra uvàca vçto 'nayà patirvãra sutayà tvaü mameùñayà / gçhàõemàü mayà dattàü mahiùãü nahuùàtmaja // MatsP_30.32 // *yayàtiruvàca adharmo màü spç÷edevaü pàpam asyà÷ca bhàrgava / varõasaükarato brahmann iti tvàü pravçõomyaham // MatsP_30.33 // *÷ukra uvàca adharmàttvàü vimu¤càmi varaü varaya cepsitam / asminvivàhe tvaü ÷làghyo rahaþ pàpaü nudàmi te // MatsP_30.34 // vahasva bhàryàü dharmeõa devayànãü ÷ucismitàm / anayà saha samprãtim atulàü samavàpnuhi // MatsP_30.35 // iyaü càpi kumàrã te ÷armiùñhà vàrùaparvaõã / saüpåjyà satataü ràjan na cainàü ÷ayane hvaya // MatsP_30.36 // *÷aunaka uvàca evamukto yayàtistu ÷ukraü kçtvà pradakùiõam / jagàma svapuraü hçùñaþ so 'nuj¤àto mahàtmanà // MatsP_30.37 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 31 *÷aunaka uvàca yayàtiþ svapuraü pràpya mahendrapurasaünibham / pravi÷yàntaþpuraü tatra devayànãü nyave÷ayat // MatsP_31.1 // devayànyà÷cànumate sutàü tàü vçùaparvaõaþ / a÷okavanikàbhyà÷e gçhaü kçtvà nyave÷ayat // MatsP_31.2 // vçtàü dàsãsahasreõa ÷armiùñhàm àsuràyaõãm / vàsobhirannapànai÷ca saüvibhajya susaüvçtàm // MatsP_31.3 // devayànyà tu sahitaþ sa nçpo nahuùàtmajaþ / vijahàra bahånabdàn devavanmudito bhç÷am // MatsP_31.4 // çtukàle tu sampràpte devayànã varàïganà / lebhe garbhaü prathamataþ kumàra÷ca vyajàyata // MatsP_31.5 // gate varùasahasre tu ÷armiùñhà vàrùaparvaõã / dadar÷a yauvanaü pràptà çtuü sà kamalekùaõà // MatsP_31.6 // cintayàmàsa dharmaj¤à çtupràptau ca bhàminã / çtukàla÷ca sampràpto na ka÷cinme patirvçtaþ // MatsP_31.7 // kiü pràptaü kiüca kartavyaü kathaü kçtvà sukhaü bhavet / devayànã prasåtàsau vçthàhaü pràptayauvanà // MatsP_31.8 // yathà tayà vçto bhartà tathaivàhaü vçõomi tam / ràj¤à putraphalaü deyam iti me ni÷cità matiþ / apãdànãü sa dharmàtmà raho me dar÷anaü vrajet // MatsP_31.9 // *÷aunaka uvàca atha niùkramya ràjàsau tasminkàle yadçcchayà / a÷okavanikàbhyà÷e ÷armiùñhàü pràpya vismitaþ // MatsP_31.10 // tamekaü rahasi dçùñvà ÷armiùñhà càruhàsinã / pratyudgamyà¤jaliü kçtvà ràjànaü vàkyamabravãt // MatsP_31.11 // *÷armiùñhovàca soma÷cendra÷ca vàyu÷ca yama÷ca varuõa÷ca và / tava và nàhuùa gçhe kaþ striyaü draùñumarhati // MatsP_31.12 // råpàbhijana÷ãlairhi tvaü ràjanvettha màü sadà / sà tvàü yàce prasàdyeha rantumehi naràdhipa // MatsP_31.13 // *yayàtiruvàca vedmi tvàü ÷ãlasampannàü daityakanyàmaninditàm / råpaü tu te na pa÷yàmi såcyagramapi ninditam // MatsP_31.14 // màmabravãttadà ÷ukro devayànãü yadàvaham / neyam àhvayitavyà te ÷ayane vàrùaparvaõã // MatsP_31.15 // *÷armiùñhovàca na narmayuktaü vacanaü hinasti na strãùu ràjan na vivàhakàle / pràõàtyaye sarvadhanàpahàre pa¤cànçtànyàhur apàtakàni // MatsP_31.16 // pçùñàstu sàkùye pravadanti cànyathà bhavanti mithyàvacanà narendra te / ekàrthatàyàü tu samàhitàyàü mithyà vadantaü hy ançtaü hinasti // MatsP_31.17 // *yayàtiruvàca ràjà pramàõaü bhåtànàü sa vina÷yenmçùà vadan / arthakçcchramapi pràpya na mithyà kartumutsahe // MatsP_31.18 // *÷armiùñhovàca samàv etau matau ràjan patiþ sakhyà÷ca yaþ patiþ / samaü vivàha ityàhuþ sakhyà me 'si patiryataþ // MatsP_31.19 // *yayàtiruvàca dàtavyaü yàcamànasya hãti me vratamàhitam / tvaü ca yàcasi kàmaü màü bråhi kiü karavàõi tat // MatsP_31.20 // *÷armiùñhovàca adharmàttràhi màü ràjan dharmaü ca pratipàdaya / tvatto 'patyavatã loke careyaü dharmamuttamam // MatsP_31.21 // traya evàdhanà ràjan bhàryà dàsastathà sutaþ / yatte samadhigacchanti yasya te tasya taddhanam // MatsP_31.22 // devayànyà bhujiùyàsmi va÷yà ca tava bhàrgavã / sà càhaü ca tvayà ràjan bharaõãyàü bhajasva màm // MatsP_31.23 // *÷aunaka uvàca evamuktastayà ràjà tathyam ityabhijaj¤ivàn / påjayàmàsa ÷armiùñhàü dharmaü ca pratipàdayan // MatsP_31.24 // sa samàgamya ÷armiùñhàü yathàkàmamavàpya ca / anyonyaü càbhisaüpåjya jagmatustau yathàgatam // MatsP_31.25 // tasminsamàgame subhråþ ÷armiùñhà vàrùaparvaõã / lebhe garbhaü prathamatas tasmànnçpatisattamàt // MatsP_31.26 // prajaj¤e ca tataþ kàle ràj¤ã ràjãvalocanà / kumàraü devagarbhàbham àdityasamatejasam // MatsP_31.27 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 32 *÷aunaka uvàca ÷rutvà kumàraü jàtaü sà devayànã ÷ucismità / cintayàviùñaduþkhàrtà ÷armiùñhàü prati bhàrata // MatsP_32.1 // tato 'bhigamya ÷armiùñhàü devayànyabravãdidam / kimarthaü vçjinaü subhråþ kçtaü te kàmalubdhayà // MatsP_32.2 // *÷armiùñhovàca çùir abhyàgataþ ka÷cid dharmàtmà vedapàragaþ / sa mayà tu varaþ kàmaü yàcito dharmasaühatam // MatsP_32.3 // nàhamanyàyataþ kàmam àcaràmi ÷ucismite / tasmàd çùer mamàpatyam iti satyaü bravãmi te // MatsP_32.4 // *devayànyuvàca padyetadevaü ÷armiùñhe na manyurvidyate mama / apatyaü yadi te labdhaü jyeùñhàcchreùñhàcca vai dvijàt // MatsP_32.5 // ÷obhanaü bhãru satyaü cet kathaü sa j¤àyate dvijaþ / gotranàmàbhijanataþ ÷rotumicchàmi taü dvijam // MatsP_32.6 // *÷armiùñhovàca ojasà tejasà caiva dãpyamànaü raviü yathà / taü dçùñvà mama saüpraùñuü ÷aktir nàsãcchucismite // MatsP_32.7 // *÷aunaka uvàca anyonyamevam uktvà ca samprahasya ca te mithaþ / jagàma bhàrgavã ve÷ma tathyamityabhijànatã // MatsP_32.8 // yayàtirdevayànyàü tu putràv ajanayannçpaþ / yaduü ca turvasuü caiva ÷akraviùõå ivàparau // MatsP_32.9 // tasmàdeva tu ràjarùeþ ÷armiùñhà vàrùaparvaõã / druhyaü cànuü ca påruü ca trãnkumàrànajãjanat // MatsP_32.10 // tataþ kàle ca kasmiü÷cid devayànã ÷ucismità / yayàtisahità ràja¤ jagàma haritaü vanam // MatsP_32.11 // dadar÷a ca tadà tatra kumàràndevaråpiõaþ / krãóamànàn tu visrabdhàn vismità cedamabravãt // MatsP_32.12 // *devayànyuvàca kasyaite dàrakà ràjan devaputropamàþ ÷ubhàþ / varcasà råpata÷caiva dç÷yante sadç÷àstava // MatsP_32.13 // evaü pçùñvà tu ràjànaü kumàrànparyapçcchata / kiü nàmadheyagotre vaþ putrakà bràhmaõaþ pità // MatsP_32.14 // vibråta me yathàtathyaü ÷rotukàmàsmyato hy aham / te 'dar÷ayanprade÷inyà tameva nçpasattamam // MatsP_32.15 // ÷armiùñhàü màtaraü caiva tasyà åcuþ kumàrakàþ / *÷aunaka uvàca ityuktvà sahitàstena ràjànam upacakramuþ // MatsP_32.16 // nàbhyanandata tànràjà devayànyàs tadàntike / rudantaste 'tha ÷armiùñhàm abhyayur bàlakàstadà // MatsP_32.17 // dçùñvà teùàü tu bàlànàü praõayaü pàrthivaü prati / buddhvà ca tattvato devã ÷armiùñhàmidamabravãt // MatsP_32.18 // *devayànyuvàca madadhãnà satã kasmàd akàrùãrvipriyaü mama / tamevàsuradharmaü tvam àsthità na bibheùi kim // MatsP_32.19 // *÷armiùñhovàca yaduktamçùirityeva tatsatyaü càruhàsini / nyàyato dharmata÷caiva carantã na bibhemi te // MatsP_32.20 // yadà tvayà vçto ràjà vçta eva tadà mayà / sakhãbhartà hi dharmeõa bhartà bhavati ÷obhane // MatsP_32.21 // påjyàsi mama mànyà ca ÷reùñhà jyeùñhà ca bràhmaõã / tvatto hi me påjyataro ràjarùiþ kiü na vetsi tat // MatsP_32.22 // *÷aunaka uvàca ÷rutvà tasyàstato vàkyaü devayànyabravãd idam / ràjannàdyeha vatsyàmi vipriyaü me tvayà kçtam // MatsP_32.23 // sahasotpatitàü ÷yàmàü dçùñvà tàü sà÷rulocanàm / tårõaü sakà÷aü kàvyasya prasthitàü vyathitastadà // MatsP_32.24 // anuvavràja saübhràntaþ pçùñhataþ sàntvayannçpaþ / nyavartata na sà caiva krodhasaüraktalocanà // MatsP_32.25 // avibruvantã kiücicca ràjànaü sà÷rulocanà / aciràdeva sampràptà kàvyasyo÷anaso 'ntikam // MatsP_32.26 // sà tu dçùñvaiva pitaram abhivàdyàgrataþ sthità / anantaraü yayàtistu påjayàmàsa bhàrgavam // MatsP_32.27 // *devayànyuvàca adharmeõa jito dharmaþ pravçttamadharottaram / ÷armiùñhà yàtivçttàsti duhità vçùaparvaõaþ // MatsP_32.28 // trayo 'syàü janitàþ putrà ràj¤ànena yayàtinà / durbhagàyà mama dvau tu putrau tàta bravãmi te // MatsP_32.29 // dharmaj¤a iti vikhyàta eùa ràjà bhçgådvaha / atikrànta÷ca maryàdàü kàvyaitatkathayàmi te // MatsP_32.30 // *÷ukra uvàca dharmaj¤astvaü mahàràja yo 'dharmam akçthàþ priyam / tasmàjjarà tvàm aciràd dharùayiùyati durjayà // MatsP_32.31 // *yayàtiruvàca çtuü yo yàcyamànàyà na dadàti pumànvçtaþ / bhråõahetyucyate brahman sa ceha brahmavàdibhiþ // MatsP_32.32 // çtukàmàü striyaü yastu gamyàü rahasi yàcitaþ / nopaiti yo hi dharmeõa brahmahetyucyate budhaiþ // MatsP_32.33 // ityetàni samãkùyàhaü kàraõàni bhçgådvaha / adharmabhayasaüvignaþ ÷armiùñhàm upajagmivàn // MatsP_32.34 // *÷ukra uvàca na tv ahaü pratyavekùyaste madadhãno 'si pàrthiva / mithyàcaraõadharmeùu cauryaü bhavati nàhuùa // MatsP_32.35 // *÷aunaka uvàca krodheno÷anasà ÷apto yayàtirnàhuùastadà / pårvaü vayaþ parityajya jaràü sadyo 'nvapadyata // MatsP_32.36 // *yayàtiruvàca atçpto yauvanasyàhaü devayànyàü bhçgådvaha / prasàdaü kuru me brahma¤ jareyaü mà vi÷eta màm // MatsP_32.37 // *÷ukra uvàca nàhaü mçùà vadàmyetaj jaràü pràpto 'si bhåmipa / jaràü tv etàü tvamanyasmin saükràmaya yadãcchasi // MatsP_32.38 // *yayàtiruvàca ràjyabhàk sa bhavedbrahman puõyabhàkkãrtibhàktathà / yo dadyànme vayaþ putras tadbhavànanumanyatàm // MatsP_32.39 // *÷ukra uvàca saükràmayiùyasi jaràü yatheùñaü nahuùàtmaja / màmanudhyàya tattvena na ca pàpamavàpsyasi // MatsP_32.40 // vayo dàsyati te putro yaþ sa ràjà bhaviùyati / àyuùmànkãrtimàü÷caiva bahvapatyas tathaiva ca // MatsP_32.41 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 33 *÷aunaka uvàca jaràü pràpya yayàtistu svapuraü pràpya caiva hi / putraü jyeùñhaü variùñhaü ca yadumityabravãddvijaþ // MatsP_33.1 // *yayàtiruvàca jarà valã ca màü tàta palitàni ca paryaguþ / kàvyasyo÷anasaþ ÷àpàn na ca tçpto 'smi yauvane // MatsP_33.2 // tvaü yado pratipadyasva pàpmànaü jarayà saha / yauvanena tvadãyena careyaü viùayànaham // MatsP_33.3 // pårõe varùasahasre tu tvadãyaü yauvanaü tv aham / dattvà sampratipatsyàmi pàpmànaü jarayà saha // MatsP_33.4 // *yaduruvàca sita÷ma÷rudharo dãno jarasà ÷ithilãkçtaþ / valãsaütatagàtra÷ca durdar÷o durbalaþ kç÷aþ // MatsP_33.5 // a÷aktaþ kàryakaraõe paribhåtaþ sa yauvane / sahopajãvibhi÷caiva tajjaràü nàbhikàmaye // MatsP_33.6 // santi te bahavaþ putrà mattaþ priyatarà nçpa / jaràü grahãtuü dharmaj¤a putramanyaü vçõãùva vai // MatsP_33.7 // *yayàtiruvàca yastvaü me hçdayàjjàto vayaþ svaü na prayacchasi / pàpànmàtulasambandhàd duùprajà te bhaviùyati // MatsP_33.8 // turvaso pratipadyasva pàpmànaü jarayà saha / yauvanena careyaü vai viùayàüstava putraka // MatsP_33.9 // pårõe varùasahasre nu punardàsyàmi yauvanam / tathaiva pratipatsyàmi pàpmànaü jarayà saha // MatsP_33.10 // *turvasuruvàca na kàmaye jaràü tàta kàmabhogapraõà÷inãm / balaråpàntakaraõãü buddhimànavinà÷inãm // MatsP_33.11 // *yayàtiruvàca yastvaü me hçdayàjjàto vayaþ svaü na prayacchasi / tasmàtprajà samucchedaü turvaso tava yàsyati // MatsP_33.12 // saükãrõà÷coradharmeùu pratilomacareùu ca / pi÷ità÷iùu lokeùu nånaü ràjà bhaviùyasi // MatsP_33.13 // gurudàraprasakteùu tiryagyonirateùu ca / pa÷udharmiùu mleccheùu pàpeùu prabhaviùyasi // MatsP_33.14 // *÷aunaka uvàca evaü sa turvasuü ÷aptvà yayàtiþ sutamàtmanaþ / ÷armiùñhàyàþ sutaü jyeùñhaü druhyuü vacanamabravãt // MatsP_33.15 // *yayàtiruvàca druhyo tvaü pratipadyasva varõaråpavinà÷inãm / jaràü varùasahasraü me yauvanaü svaü prayacchatàm // MatsP_33.16 // pårõe varùasahasre tu te pradàsyàmi yauvanam / svaü càdàsyàmi bhåyo 'haü pàpmànaü jarayà saha // MatsP_33.17 // *druhyuruvàca na ràjyaü na rathaü nà÷vaü jãrõo bhuïkte na ca striyam / na ràga÷càsya bhavati tajjaràü te na kàmaye // MatsP_33.18 // *yayàtiruvàca yastvaü me hçdayàjjàto vayaþ svaü na prayacchasi / taddruhyo vai priyaþ kàmo na te sampatsyate kvacit // MatsP_33.19 // naur upaplavasaücàro yatra nityaü bhaviùyati / aràjyabhoja÷abdaü tvaü tatra pràpsyasi sànvayaþ // MatsP_33.20 // *yayàtiruvàca ano tvaü pratipadyasva pàpmànaü jarayà saha / ekaü varùasahasraü tu careyaü yauvanena te // MatsP_33.21 // *anur uvàca jãrõaþ ÷i÷urivàdatte kàle 'nnama÷uciryathà / na juhoti ca kàle 'gniü tàü jaràü nàbhikàmaye // MatsP_33.22 // *yayàtiruvàca yastvaü me hçdayàjjàto vayaþ svaü na prayacchasi / jaràdoùastvayokto yas tasmàttvaü pratipadyase // MatsP_33.23 // prajà÷ca yauvanaü pràptà vina÷yanti hy ano tava / agnipraskandanagatas tvaü càpyevaü bhaviùyasi // MatsP_33.24 // *yayàtiruvàca påro tvaü pratipadyasva pàpmànaü jarayà saha / tvaü me priyataraþ putras tvaü varãyàn bhaviùyasi // MatsP_33.25 // jarà valã ca màü tàta palitàni ca paryaguþ / kàvyasyo÷anasaþ ÷àpàn na ca tçpto 'smi yauvane // MatsP_33.26 // kiücitkàlaü careyaü vai viùayànvayasà tava / pårõe varùasahasre tu pratidàsyàmi yauvanam / svaü caiva pratipatsye 'haü pàpmànaü jarayà saha // MatsP_33.27 // *÷aunaka uvàca evamuktaþ pratyuvàca påruþ pitarama¤jasà / yathàttha tvaü mahàràja tatkariùyàmi te vacaþ // MatsP_33.28 // pratipatsyàmi te ràjan pàpmànaü jarayà saha / gçhàõa yauvanaü matta÷ cara kàmàn yathepsitàn // MatsP_33.29 // jarayàhaü praticchanno vayoråpadharastava / yauvanaü bhavate dattvà cariùyàmi yathecchayà // MatsP_33.30 // *yayàtiruvàca påro prãto 'smi te vatsa varaü cemaü dadàmi te / sarvakàmasamçddhàrthà bhaviùyati tava prajà // MatsP_33.31 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 34 *÷aunaka uvàca evamuktaþ sa ràjarùiþ kàvyaü smçtvà mahàvratam / saükràmayàmàsa jaràü tadà putre mahàtmani // MatsP_34.1 // pauraveõàtha vayasà yayàtirnahuùàtmajaþ / prãtiyukto nara÷reùñha÷ cacàra viùayànpriyàn // MatsP_34.2 // yathàkàmaü yathotsàhaü yathàkàlaü yathàsukham / dharmàviruddhànràjendro yathàrhati sa eva hi // MatsP_34.3 // devàn atarpayad yaj¤aiþ ÷ràddhairapi pitàmahàn / dãnànanugrahairiùñaiþ kàmai÷ca dvijasattamàn // MatsP_34.4 // atithãnannapànai÷ca vi÷a÷ca pratipàlanaiþ / ànç÷aüsyena ÷ådràü÷ca dasyånnigrahaõena ca // MatsP_34.5 // dharmeõa ca prajàþ sarvà yathàvad anura¤jayan / yayàtiþ pàlayàmàsa sàkùàdindra ivàparaþ // MatsP_34.6 // sa ràjà siühavikrànto yuvà viùayagocaraþ / avirodhena dharmasya cacàra sukhamuttamam // MatsP_34.7 // sa sampràpya ÷ubhànkàmàüs tçptaþ khinna÷ca pàrthivaþ / kàlaü varùasahasràntaü sasmàra manujàdhipaþ // MatsP_34.8 // paricintya sa kàlaj¤aþ kalàkàùñhà÷ca vãryavàn / pårõam matvà tataþ kàlaü påruü putramuvàca ha // MatsP_34.9 // na jàtu kàmaþ kàmànàm upabhogena ÷àmyati / haviùà kçùõavartmeva bhåya evàbhivardhate // MatsP_34.10 // yatpçthivyàü vrãhiyavaü hiraõyaü pa÷avaþ striyaþ / nàlamekasya tatsarvam iti matvà ÷amaü vrajet // MatsP_34.11 // yathàsukhaü yathotsàhaü yathàkàmamariüdama / sevità viùayàþ putra yauvanena mayà tava // MatsP_34.12 // påro prãto 'smi bhadraü te gçhàõedaü svayauvanam / ràjyaü caiva gçhàõedaü tvaü hi me priyakçtsutaþ // MatsP_34.13 // *÷aunaka uvàca pratipede jaràü ràjà yayàtirnàhuùastadà / yauvanaü pratipede sa påruþ svaü punaràtmanaþ // MatsP_34.14 // abhiùektukàmaü ca nçpaü påruü putraü kanãyasam / bràhmaõapramukhà varõà idaü vacanamabruvan // MatsP_34.15 // kathaü ÷ukrasya dauhitraü devayànyàþ sutaü prabho / jyeùñhaü yadumatikramya ràjyaü påroþ pradàsyasi // MatsP_34.16 // jyeùñho yadustava sutas turvasustadanantaram / ÷armiùñhàyàþ suto druhyus tathànuþ pårureva ca // MatsP_34.17 // kathaü jyeùñhamatikramya kanãyàn ràjyamarhati / etatsaübodhayàmastvàü svadharmamanupàlaya // MatsP_34.18 // *yayàtiruvàca bràhmaõapramukhà varõàþ sarve ÷çõvantu me vacaþ / jyeùñhaü prati yato ràjyaü na deyaü me kathaücana // MatsP_34.19 // mama jyeùñhena yadunà niyogo nànupàlitaþ / pratikålaþ piturya÷ca na sa putraþ satàü mataþ // MatsP_34.20 // màtàpitrorvacanakçd dhitaþ pathya÷ca yaþ sutaþ / sa putraþ putravadya÷ca vartate pitçmàtçùu // MatsP_34.21 // yadunàhamavaj¤àtas tathà turvasunàpi và / druhyuõà cànunà caivam apyavaj¤à kçtà bhç÷am // MatsP_34.22 // påruõà me kçtaü vàkyaü mànitaü ca vi÷eùataþ / kanãyànmama dàyàdo jarà yena dhçtà mama // MatsP_34.23 // mama kàmaþ sa ca kçtaþ påruõà putraråpiõà / ÷ukreõa ca varo dattaþ kàvyeno÷anasà svayam // MatsP_34.24 // putro yastvànuvarteta sa ràjà pçthivãpatiþ / bhavantaþ pratijànantu pårå ràjye 'bhiùicyatàm // MatsP_34.25 // *prakçtaya åcuþ yaþ putro guõasampanno màtàpitrorhitaþ sadà / sarvaü so 'rhati kalyàõaü kanãyànapi sa prabhuþ // MatsP_34.26 // arhaü påroridaü ràjyaü yaþ priyaþ priyakçt tava / varadànena ÷ukrasya na ÷akyaü vaktumuttaram // MatsP_34.27 // *÷aunaka uvàca paurajànapadais tuùñair ityukto nàhuùastadà / abhiùicya tataþ påruü ràjye svasutamàtmajam // MatsP_34.28 // dattvà ca pårave ràjyaü vanavàsàya dãkùitaþ / puràtsa niryayau ràjà bràhmaõaistàpasaiþ saha // MatsP_34.29 // yadostu yàdavà jàtàs turvasoryavanàþ sutàþ / druhyo÷caiva sutà bhojà anostu mlecchajàtayaþ // MatsP_34.30 // pårostu pauravo vaü÷o yatra jàto 'si pàrthiva / idaü varùasahasràttu ràjyaü kurukulàgatam // MatsP_34.31 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 35 *÷aunaka uvàca evaü sa nàhuùo ràjà yayàtiþ putramãpsitam / ràjye 'bhiùicya mudito vànaprastho 'bhavanmuniþ // MatsP_35.1 // uùitvà vanavàsaü sa bràhmaõaiþ saha saü÷ritaþ / phalamålà÷ano dànto yathà svargamito gataþ // MatsP_35.2 // sa gataþ svargavàsaü tu nyavasanmuditaþ sukhã / kàlasya nàtimahataþ punaþ ÷akreõa pàtitaþ // MatsP_35.3 // viva÷aþ pracyutaþ svargàd apràpto medinãtalam / sthita÷càsãd antarikùe sa tadeti ÷rutaü mayà // MatsP_35.4 // tata eva puna÷càpi gataþ svargamiti ÷rutiþ / ràj¤à vasumatà sàrdham aùñakena ca vãryavàn / pratardanena ÷ibinà sametya kila saüsadi // MatsP_35.5 // *÷atànãka uvàca karmaõà kena sa divaü punaþ pràpto mahãpatiþ / kathamindreõa bhagavan pàtito medinãtale // MatsP_35.6 // sarvametad a÷eùeõa ÷rotumicchàmi tattvataþ / kathyamànaü tvayà vipra devarùigaõasaünidhau // MatsP_35.7 // devaràjasamo hy àsãd yayàtiþ pçthivãpatiþ / vardhanaþ kuruvaü÷asya vibhàvasusamadyutiþ // MatsP_35.8 // tasya vistãrõaya÷asaþ satyakãrter mahàtmanaþ / ÷rotumicchàmi deve÷a divi ceha ca sarva÷aþ // MatsP_35.9 // *÷aunaka uvàca hanta te kathayiùyàmi yayàteruttamàü kathàm / divi ceha ca puõyàrthàü sarvapàpapraõà÷inãm // MatsP_35.10 // yayàtirnàhuùo ràjà påruü putraü kanãyasam / ràjye 'bhiùicya muditaþ pravavràja vanaü tadà // MatsP_35.11 // anteùu sa vinikùipya putràn yadupurogamàn / phalamålà÷ano ràjà vane 'sau nyavasacciram // MatsP_35.12 // sa jitàtmà jitakrodhas tarpayan pitçdevatàþ / agnãü÷ca vidhivajjuhvan vànaprasthavidhànataþ // MatsP_35.13 // atithãn påjayannityaü vanyena haviùà vibhuþ / ÷ilo¤chavçttimàsthàya ÷eùànnakçtabhojanaþ // MatsP_35.14 // pårõaü sahasraü varùàõàm evaüvçttir abhånnçpaþ / ambubhakùaþ sa càbdàüstrãn àsãn niyatavàïmanàþ // MatsP_35.15 // tatastu vàyubhakùo 'bhåt saüvatsaramatandritaþ / pa¤càgnimadhye ca tapas tepe saüvatsaraü punaþ // MatsP_35.16 // ekapàdasthita÷càsãt ùaõmàsàn anilà÷anaþ / puõyakãrtistataþ svargaü jagàmàvçtya rodasã // MatsP_35.17 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 36 *÷aunaka uvàca svargatastu sa ràjendro nyavasaddevasadmani / påjitastrida÷aiþ sàdhyair marudbhirvasubhistathà // MatsP_36.1 // devalokàd brahmalokaü saücaranpuõyakçdva÷ã / avasatpçthivãpàlo dãrghakàlamiti ÷rutiþ // MatsP_36.2 // sa kadàcinnçpa÷reùñho yayàtiþ ÷akramàgataþ / kathànte tatra ÷akreõa pçùñaþ sa pçthivãpatiþ // MatsP_36.3 // *÷akra uvàca yadà sa pårustava råpeõa ràja¤ jaràü gçhãtvà pracacàra loke / tadà ràjyaü sampradàyaiva tasmai tvayà kimuktaþ kathayeha satyam // MatsP_36.4 // *yayàtiruvàca prakçtyanumate påruü ràjye kçtvedamabruvam / gaïgàyamunayormadhye kçtsno 'yaü viùayastava / madhye pçthivyàstvaü ràjà bhràtaro 'nte 'dhipàstava // MatsP_36.5 // akrodhanaþ krodhanebhyo vi÷iùñas tathà titikùur atitikùor vi÷iùñaþ / amànuùebhyo mànuùa÷ca pradhàno vidvàüstathaivàviduùaþ pradhànaþ // MatsP_36.6 // àkru÷yamàno nàkro÷en manyumeva titikùati / àkroùñàraü nirdahati sukçtaü càsya vindati // MatsP_36.7 // nàruntudaþ syànna nç÷aüsavàdã na hãnataþ param abhyàdadãta / yayàsya vàcà para udvijeta na tàü vadedru÷atãü pàpalaulyàm // MatsP_36.8 // aruntudaü puruùaü tãvravàcaü vàkkaõñakair vitudantaü manuùyàn / vidyàd alakùmãkatamaü janànàü mukhe nibaddhaü nirçtiü vahantam // MatsP_36.9 // sadbhiþ purastàdabhipåjitaþ syàt sadbhistathà pçùñhato rakùitaþ syàt / sadà satàm ativàdàüstitikùet satàü vçttaü pàlayansàdhuvçtaþ // MatsP_36.10 // vàksàyakà vadanànniùpatanti yair àhataþ ÷ocati và tryahàni / parasya no marmasu te patanti tànpaõóito nàvasçjetpareùu // MatsP_36.11 // nàstãdç÷aü saüvananaü triùu lokeùu kiücana / yathà maitrã ca lokeùu dànaü ca madhurà ca vàk // MatsP_36.12 // tasmàtsàntvaü sadà vàcyaü na vàcyaü paruùaü kvacit / påjyànsampåjayed dadyàn nàbhi÷àpaü kadàcana // MatsP_36.13 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 37 * indra uvàca sarvàõi kàryàõi samàpya ràjan gçhànparityajya vanaü gato 'si / tattvàü pçcchàmi nahuùasya putra kenàpi tulyastapasà yayàte // MatsP_37.1 // *yayàtiruvàca nàhaü devamanuùyeùu na gandharvamaharùiùu / àtmanastapasà tulyaü kaücitpa÷yàmi vàsava // MatsP_37.2 // *indra uvàca yadàvamaüsthàþ sadç÷aþ ÷reyasa÷ca pàpãyasa÷ càviditaprabhàvaþ / tasmàllokà hy antavantastaveme kùãõe puõye patito 'syadya ràjan // MatsP_37.3 // *yayàtiruvàca surarùigandharvanaràvamànàt kùayaü gatà me yadi ÷akralokàþ / icchàmyahaü suralokàdvihãnaþ satàü madhye patituü devaràja // MatsP_37.4 // *indra uvàca satàü sakà÷e patito 'si ràjaü÷ cyutaþ pratiùñhàü yatra labdhàsi bhåyaþ / evaü viditvà tu punaryayàte na te 'vamànyàþ sadç÷aþ ÷reyase ca // MatsP_37.5 // *÷aunaka uvàca tataþ papàtàmararàjajuùñàt puõyàllokàtpatamànaü yayàtim / samprekùya ràjarùivaro 'ùñakas tam uvàca saddharmavidhànagoptà // MatsP_37.6 // *aùñaka uvàca kastvaü yuvà vàsavatulyaråpaþ svatejasà dãpyamàno yathàgniþ / patasyudãrõàmbudharaprakà÷aþ khe khecaràõàü pravaro yathàrkaþ // MatsP_37.7 // dçùñvà ca tvàü såryapathàtpatantaü vai÷vànaràrkadyutimaprameyam / kiünusvid etat patatãva sarve vitarkayantaþ parimohitàþ smaþ // MatsP_37.8 // dçùñvà ca tvàdhiùñhitaü devamàrge ÷akràrkaviùõupratimaprabhàvam / pratyudgatàstvàü vayamadya sarve tasmàtpàte tava jij¤àsamànàþ // MatsP_37.9 // na càpi tvàü dhçùõavaþ praùñum agre na ca tvamasmànpçcchasi ke vayaü sma / tattvàü pçcchàmi spçhaõãyaråpaü kasya tvaü và kiünimittaü tvamàgàþ // MatsP_37.10 // bhayaü tu te vyetu viùàdamohau tyajà÷u devendrasamànaråpa / tvàü vartamànaü hi satàü sakà÷e ÷akro na soóhuü balahàpi ÷aktaþ // MatsP_37.11 // santaþ pratiùñhà hi sukhacyutànàü satàü sadaivàmararàjakalpa / te saügatàþ sthàvarajaïgame÷àþ pratiùñhitastvaü sadç÷eùu satsu // MatsP_37.12 // prabhuragniþ pratapane bhåmiràvapane prabhuþ / prabhuþ såryaþ prakà÷àcca satàü càbhyàgataþ prabhuþ // MatsP_37.13 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 38 *yayàtiruvàca ahaü yayàtirnahuùasya putraþ påroþ pità sarvabhåtàvamànàt / prabhraü÷ito 'haü surasiddhalokàt paricyutaþ prapatàmyalpapuõyaþ // MatsP_38.1 // ahaü hi pårvo vayasà bhavadbhayas tenàbhivàdaü bhavatàü na yu¤je / yo vidyayà tapasà janmanà và vçddhaþ sa vai sambhavati dvijànàm // MatsP_38.2 // *aùñaka uvàca avàdãstvaü vayasàsmi pravçddha iti vai ràjann adhikaþ kathaücit / yo vai vidvàüstapasà sampravçddhaþ sa eva påjyo bhavati dvijànàm // MatsP_38.3 // *yayàtiruvàca pratikålaü karmaõàü pàpamàhus tadvartinàü pravaõaü pàpalokam / santo 'sato nànvavartanta te vai yadàtmanaiùàü pratikålavàdã // MatsP_38.4 // abhåddhanaü me vipulaü mahadvai viceùñamàno 'dhigantà tadasmi / evaü pradhàryàtmahite niviùño yo vartate sa vijànàti dhãraþ // MatsP_38.5 // nànàbhàvà bahavo jãvaloke daivàdhãnà naùñaceùñàdhikàràþ / tattatpràpya na vihanyeta dhãro diùñaü balãya iti matvàtmabuddhyà // MatsP_38.6 // sukhaü hi janturyadi vàpi duþkhaü daivàdhãnaü vindati nàtma÷aktyà / tasmàddiùñaü balavanmanyamàno na saüjvarennàpi hçùyetkadàcit // MatsP_38.7 // duþkhe na tapyeta sukhe na hçùyet samena varteta sadaiva dhãraþ / diùñaü balãya iti manyamàno na saüjvarennàpi hçùyet kadàcit // MatsP_38.8 // bhaye na muhyàmyaùñakàhaü kadàcit saütàpo me manaso nàsti ka÷cit / dhàtà yathà màü vidadhàti loke dhruvaü tathàhaü bhaviteti matvà // MatsP_38.9 // saüsvedajà hy aõóajà hy udbhida÷ca sarãsçpàþ kçmayo 'py apsu matsyàþ / tathà÷mànastçõakàùñhaü ca sarvaü diùñakùaye svàü prakçtiü bhajante // MatsP_38.10 // anityatàü sukhaduþkhasya buddhvà kasmàt saütàpamaùñakàhaü bhajeyam / kiü kuryàü vai kiüca kçtvà na tapye tasmàtsaütàpaü varjayàmyapramattaþ // MatsP_38.11 // *÷aunaka uvàca evaü bruvàõaü nçpatiü yayàtim athàùñakaþ punarevànvapçcchat / màtàmahaü sarvaguõopapannaü yatra sthitaü svargaloke yathàvat // MatsP_38.12 // *aùñaka uvàca ye ye lokàþ pàrthivendra pradhànàs tvayà bhuktà yaü ca kàle yathà ca / tanme ràjanbråhi sarvaü yathàvat kùetraj¤avadbhàùase tvaü hi dharmam // MatsP_38.13 // *yayàtiruvàca ràjàhamàsaü tv iha sàrvabhaumas tato lokànmahata÷ càjaryaü vai / tatràvasaü varùasahasramàtraü tato lokànparamànabhyupetaþ // MatsP_38.14 // tataþ purãü puruhåtasya ramyàü sahasradvàràü ÷atayojanàntàm / adhyàvasaü varùasahasramàtraü tato lokànparamànabhyupetaþ // MatsP_38.15 // tato divyamajaraü pràpya lokaü prajàpater lokapaterduràpam / tatràvasaü varùasahasramàtraü tato lokànparamànabhyupetaþ // MatsP_38.16 // devasya devasya nive÷ane ca vijitya lokànnyavasaü yatheùñam / sampåjyamànastrida÷aiþ samastais tulyaprabhàvadyutirã÷varàõàm // MatsP_38.17 // tathàvasaü nandane kàmaråpã saüvatsaràõàmayutaü ÷atànàm / sahàpsarobhirvicaranpuõyagandhàn pa÷yannagàn puùpitàü÷càruråpàn // MatsP_38.18 // tatra sthitaü màü devasukheùu saktaü kàle 'tãte mahati tato 'timàtram / dåto devànàmabravãdugraråpo dhvaüsetyuccaistriþ plutena svareõa // MatsP_38.19 // etàvanme viditaü ràjasiüha tato bhraùño 'haü nandanàtkùãõapuõyaþ / vàco '÷rauùaü càntarikùe suràõàm anukro÷àcchocatàü màü narendra // MatsP_38.20 // akasmàdvai kùãõapuõyo yayàtiþ patatyasau puõyakçtpuõyakãrtiþ / tànabruvaü patamànastadàhaü satàü madhye nipateyaü kathaü nu // MatsP_38.21 // tairàkhyàtàü bhavatàü yaj¤abhåmiü samãkùya cainàmahamàgato 'smi / havirgandhair dar÷itàü yaj¤abhåmiü dhåmàpàïgaü parigçhya pratãtàm // MatsP_38.22 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 39 *aùñaka uvàca yadà vasannandane kàmaråpe saüvatsaràõàmayutaü ÷atànàm / kiükàraõaü kàrtayugapradhàna hitvà tadvai vasudhàm anvapadyaþ // MatsP_39.1 // *yayàtiruvàca j¤àtiþ suhçtsvajano yo yatheha kùãõe vitte tyajyate mànavairhi / tathà svarge kùãõapuõyaü manuùyaü tyajanti sadyaþ khecarà devasaüghàþ // MatsP_39.2 // *aùñaka uvàca kathaü tasminkùãõapuõyà bhavanti saümuhyate me 'tra mano 'timàtram / kiüvi÷iùñàþ kasya dhàmopayànti tadvai bråhi kùetravittvaü mato me // MatsP_39.3 // *yayàtiruvàca imaü bhaumaü narakaü te patanti làlapyamànà naradeva sarve / te kaïkagomàyupalà÷anàrthaü kùitau vivçddhiü bahudhà prayànti // MatsP_39.4 // tasmàdevaü varjanãyaü narendra duùñaü loke garhaõãyaü ca karma / àkhyàtaü te pàrthiva sarvametad bhåya÷cedànãü vada kiü te vadàmi // MatsP_39.5 // *aùñaka uvàca yadà tu tàüs te vitudante vayàüsi tathà gçdhràþ ÷itikaõñhàþ pataügàþ / kathaü bhavanti kathamàbhavanti tvatto bhaumaü narakamahaü ÷çõomi // MatsP_39.6 // *yayàtiruvàca årdhvaü dehàtkarmaõo jçmbhamàõàd vyaktaü pçthivyàm anusaücaranti / imaü bhaumaü narakaü te patanti nàvekùante varùapågànanekàn // MatsP_39.7 // ùaùñiü sahasràõi patanti vyomni tathà÷ãtiü caiva tu vatsaràõàm / tànvai nudante prapatantaþ prayàtàn bhãmà bhaumà ràkùasàs tãkùõadaüùñràþ // MatsP_39.8 // *aùñaka uvàca yadetàüste saüpatatastudanti bhãmà bhaumà ràkùasàstãkùõadaüùñràþ / kathaü bhavanti kathamàbhavanti kathaübhåtà garbhabhåtà bhavanti // MatsP_39.9 // *yayàtiruvàca asçgretaþ puùparasànuyuktam anveti sadyaþ puruùeõa sçùñam / tava tarayà raja àpadyate ca sa garbhabhåtaþ samupaiti tatra // MatsP_39.10 // vanaspatãn oùadhãü÷càvi÷anti apo vàyuü pçthivãü càntarikùam / catuùpadaü dvipadaü càpi sarva evaübhåtà garbhabhåtà bhavanti // MatsP_39.11 // *aùñaka uvàca anyadvapurvidadhàtãha garbha utàhosvitsvena kàmena yàti / àpadyamàno narayonimetàm àcakùva me saü÷ayàtpçcchatastvam // MatsP_39.12 // ÷arãradehàdisamucchrayaü ca cakùuþ÷rotre labhate kena saüj¤àm / etatsarvaü tàta àcakùva pçùñaþ kùetraj¤aü tvàü manyamànà hi sarve // MatsP_39.13 // *yayàtiruvàca vàyuþ samutkarùati garbhayonim çtau retaþ puùparasànuyuktam / sa tatra tanmàtrakçtàdhikàraþ krameõa saüvardhayatãha garbham // MatsP_39.14 // sa jàyamàno 'tha gçhãtamàtraþ saüj¤àmadhiùñhàya tato manuùyaþ / sa ÷rotràbhyàü vedayatãha ÷abdaü sa vai råpaü pa÷yati cakùuùà ca // MatsP_39.15 // ghràõena gandhaü jihvayàtho rasaü ca tvacà spar÷aü manasà devabhàvam / ityaùñakehopacitaü hi viddhi mahàtmanaþ pràõabhçtaþ ÷arãre // MatsP_39.16 // *aùñaka uvàca yaþ saüsthitaþ puruùo dahyate và nikhanyate vàpi nikçùyate và / abhàvabhåtaþ sa vinà÷ametya kenàtmànaü cetayate purastàt // MatsP_39.17 // *yayàtiruvàca hitvà so 'sån suptavanniùñhitatvàt purodhàya sukçtaü duùkçtaü ca / anyàü yoniü puõyapàpànusàràü hitvà dehaü bhajate ràjasiüha // MatsP_39.18 // puõyàü yoniü puõyakçto vi÷anti pàpàü yoniü pàpakçto vrajanti / kãñàþ pataügà÷ca bhavanti pàpàn na me vivakùàsti mahànubhàva // MatsP_39.19 // catuùpadà dvipadàþ pakùiõa÷ca tathàbhåtà garbhabhåtà bhavanti / àkhyàtametannikhilaü hi sarvaü bhåyastu kiü pçcchasi ràjasiüha // MatsP_39.20 // *aùñaka uvàca kiü svitkçtvà labhate tàta saüj¤àü martyaþ ÷reùñhàü tapasà vidyayà và / tanme pçùñaþ ÷aüsa sarvaü yathàvac chubhàüllokàn yena gacchetkrameõa // MatsP_39.21 // *yayàtiruvàca tapa÷ca dànaü ca ÷amo dama÷ca hrãr àrjavaü sarvabhåtànukampà / svargasya lokasya vadanti santo dvàràõi saptaiva mahànti puüsàm // MatsP_39.22 // sarvàõi caitàni yathoditàni tapaþpradhànànyabhimarùakeõa / na÷yanti mànena tamo 'bhibhåtàþ puüsaþ sadaiveti vadanti santaþ // MatsP_39.23 // adhãyànaþ paõóitaü manyamàno yo vidyayà hanti ya÷aþ parasya / tasyàntavantaþ puruùasya lokà na càsya tadbrahmaphalaü dadàti // MatsP_39.24 // catvàri karmàõi bhayaükaràõi bhayaü prayacchantyayathàkçtàni / mànàgnihotramuta mànamaunaü mànenàdhãtamuta mànayaj¤aþ // MatsP_39.25 // na mànyamàno mudamàdadãta na saütàpaü pràpnuyàccàvamànàt / santaþ sataþ påjayantãha loke nàsàdhavaþ sàdhubuddhiü labhante // MatsP_39.26 // iti dadyàditi yajed ityadhãyãta me ÷rutam / ityetànyabhayànyàhus tàny avarjyàni nitya÷aþ // MatsP_39.27 // yenà÷rayaü vedayante puràõaü manãùiõo mànase mànayuktam / tanniþ÷reyas tena saüyogametya paràü ÷àntiü pràpnuyuþ pretya ceha // MatsP_39.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 40 *aùñaka uvàca carangçhasthaþ kathameti devàn kathaü bhikùuþ katham àcàryakarmà / vànaprasthaþ satpathe saüniviùño bahånyasmin samprati vedayanti // MatsP_40.1 // *yayàtiruvàca àhåtàdhyàyã gurukarmasu codyataþ pårvotthàyã caramaü copa÷àyã / mçdurdànto dhçtimànapramattaþ svàdhyàya÷ãlaþ sidhyati brahmacàrã // MatsP_40.2 // dharmàgataü pràpya dhanaü yajeta dadyàtsadaivàtithãnbhojayecca / anàdadàna÷ca parairadattaü saiùà gçhasthopaniùatpuràõã // MatsP_40.3 // svavãryajãvã vçjinànnivçtto dàtà parebhyo na paropatàpã / tàdçïmuniþ siddhimupaiti mukhyàü vasann araõye niyatàhàraceùñaþ // MatsP_40.4 // a÷ilpajãvã vigçha÷ca nityaü jitendriyaþ sarvato vipramuktaþ / anoka÷àyã laghu lipsamàna÷ caran de÷ànekacaraþ sa bhikùuþ // MatsP_40.5 // ràtryà yayà càbhiratà÷ca lokà bhavanti kàmàbhijitàþ sukhena ca / tàmeva ràtriü prayateta vidvàn araõyasaüstho bhavituü yatàtmà // MatsP_40.6 // da÷aiva pårvànda÷a càparàüstu j¤àtãüstathàtmànamathaikaviü÷am / araõyavàsã sukçtaü dadhàti muktvà tv araõye sva÷arãradhàtån // MatsP_40.7 // *aùñaka uvàca katisvid devamunayo maunàni kati càpyuta / bhavantãti tadàcakùva ÷rotum icchàmahe vayam // MatsP_40.8 // *yayàtiruvàca araõye vasato yasya gràmo bhavati pçùñhataþ / gràme và vasato 'raõyaü sa muniþ syàjjanàdhipa // MatsP_40.9 // *aùñaka uvàca kathaüsvidvasato 'raõye gràmo bhavati pçùñhataþ / gràme và vasato 'raõyaü kathaü bhavati pçùñhataþ // MatsP_40.10 // *yayàtiruvàca na gràmyamupayu¤jãta ya àraõyo munirbhavet / tathàsya vasato 'raõye gràmo bhavati pçùñhataþ // MatsP_40.11 // anagniraniketa÷ càpy agotracaraõo muniþ / kaupãnàcchàdanaü yàvat tàvadicchecca cãvaram // MatsP_40.12 // yàvatpràõàbhisaüdhànaü tàvadicchecca bhojanam / tadàsya vasato gràme 'raõyaü bhavati pçùñhataþ // MatsP_40.13 // yastu kàmànparityajya tyaktakarmà jitendriyaþ / àtiùñheta munir maunaü sa loke siddhimàpnuyàt // MatsP_40.14 // dhautadantaü kçttanakhaü sadà snàtamalaükçtam / asitaü sitakarmasthaü kastaü nàrcitumarhati // MatsP_40.15 // tapasà kar÷itaþ kùàmaþ kùãõamàüsàsthi÷oõitaþ / yadà bhavati nirdvaüdvo munirmaunaü samàsthitaþ // MatsP_40.16 // atha lokamimaü jitvà lokaü càpi jayetparam / àsyena tu yadàhàraü govanmçgayate muniþ / athàsya lokaiþ sarvo yaþ so 'mçtatvàya kalpate // MatsP_40.17 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 41 *aùñaka uvàca katarastvetayoþ pårvaü devànàmeti sàtmyatàm / ubhayordhàvato ràjan såryacandramasoriva // MatsP_41.1 // *yayàtiruvàca aniketagçhastheùu kàmavçtteùu saüyataþ / gràma eva caranbhikùus tayoþ pårvataraü gataþ // MatsP_41.2 // apràpyaü dãrghamàyu÷ca yaþ pràpto vikçtiü caret / tapyeta yadi tatkçtvà caretsograü tapastataþ // MatsP_41.3 // yadvai nç÷aüsaü tadapat hyamàhur yaþ sevate dharmamanarthabuddhiþ / asàvanã÷aþ sa tathaiva ràjaüs tadàrjavaü sa samàdhistadàryam // MatsP_41.4 // *aùñaka uvàca kenàdya tvaü tu prahito 'si ràjan yuvà sragvã dar÷anãyaþ suvarcàþ / kuta àgataþ katamasyàü di÷i tvamutàhosvitpàrthivasthànam asti // MatsP_41.5 // *yayàtiruvàca imaü bhaumaü narakaü kùãõapuõyaþ praveùñum årvãü gaganàdviprakãrõaþ / uktvàhaü vaþ prapatiùyàmy anantaraü tvarantvamã brahmaõo lokapà ye // MatsP_41.6 // satàü sakà÷e tu vçtaþ prapàtas te saïgatà guõavantastu sarve / ÷akràcca labdho hi varo mayaiùa patiùyatà bhåmitalaü narendra // MatsP_41.7 // *aùñaka uvàca pçcchàmi tvàü prapatantaü prapàtaü yadi lokàþ pàrthiva santi me 'tra / yadyantarikùe yadi và divi ÷ritàþ kùetraj¤aü tvàü tasya dharmasya manye // MatsP_41.8 // *yayàtiruvàca yàvatpçthivyàü vihitaü gavà÷vaü sahàraõyaiþ pa÷ubhiþ pakùibhi÷ca / tàvallokà divi te saüsthità vai tathà vijànãhi narendrasiüha // MatsP_41.9 // *aùñaka uvàca tàüste dadàmi mà prapata prapàtaü ye me lokà divi ràjendra santi / yadyantarikùe yadi và divi ÷ritàstànàkrama kùipramamitrahà'thasi // MatsP_41.10 // *yayàtiruvàca nàsmadvidho 'bràhmaõo brahmavicca pratigrahe vartate ràjamukhya / yathà pradeyaü satataü dvijebhyas tadà dade pårvam ahaü narendra // MatsP_41.11 // nàbràhmaõaþ kçpaõo jàtu jãved yadyapi syàdbràhmaõã vãrapatnã / so 'haü yadevàkçtapårvaü careyaü vivitsamànaþ kimu tatra sàdhuþ // MatsP_41.12 // *pratardana uvàca pçcchàmi tvàü spçhaõãyaråpa pratardano 'haü yadi me santi lokàþ / yadyantarikùe yadi và divi ÷rutàþ kùetraj¤aü tvàü tasya dharmasya manye // MatsP_41.13 // *yayàtiruvàca santi lokà bahavaste narendra apyekaikaü sapta ÷atànyahàni / madhucyuto ghçtavanto vi÷okàs tenàntavantaþ pratipàlayanti // MatsP_41.14 // *pratardana uvàca tàüste dadàmi patamànasya ràjan ye me lokàstava te vai bhavantu / yadyantarikùe yadi và divi ÷ritàs tànàkrama kùipramapetamohaþ // MatsP_41.15 // *yayàtiruvàca nu tulyatejàþ sukçtaü hi kàmaye yogakùemaü pàrthivàtpàrthivaþ san / daivàde÷àdàpadaü pràpya vidvàü÷ carennç÷aüsaü hi na jàtu ràjà // MatsP_41.16 // dharmyaü màrgaü cintayàno ya÷asyaü kuryàttapo dharmamavekùamàõaþ / na madvidho dharmabuddhirhi ràjà hy evaü kuryàtkçpaõaü màü yathàttha // MatsP_41.17 // kuryàmapårvaü na kçtaü yadanyair vivitsamànaþ kim u tatra sàdhuþ / bruvàõamevaü nçpatiü yayàtiü nçpottamo vasumànabravãt tam // MatsP_41.18 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 42 *vasumànuvàca pçcchàmyahaü vasumànauùada÷vir yadyasti loko divi mahyaü narendra / yadyantarikùe prathito mahàtman kùetraj¤aü tvàü tasya dharmasya manye // MatsP_42.1 // *yayàtiruvàca yadantarikùaü pçthivã di÷a÷ca yattejasà tapate bhànumàü÷ca / lokàs tàvanto divi saüsthità vai te tvàü bhavantaü pratipàlayanti // MatsP_42.2 // *vasumànuvàca tàüs te dadàmi pata màü prapàtaü ye me lokàstava te vai bhavantu / krãõãùvainàüs tçõakenàpi ràjan pratigrahaste yadi samyakpraduùñaþ // MatsP_42.3 // *yayàtiruvàca na mithyàhaü vikrayaü vai smaràmi mayà kçtaü ÷i÷ubhàve 'pi ràjan / kuryàü na caivàkçtapårvamanyair vivitsamàno vasumanna sàdhu // MatsP_42.4 // *vasumànuvàca tàüs tvaü lokànpratipadyasva ràjan mayà dattànyadi neùñaþ krayaste / nàhaü tànvai pratigantà narendra sarve lokàstàvakà vai bhavantu // MatsP_42.5 // *÷ibiruvàca pçcchàmi tvàü ÷ibirau÷ãnaro 'haü mamàpi lokà yadi santi tàta / yadyantarikùe yadi và divi ÷ritàþ kùetraj¤aü tvàü tasya dharmasya manye // MatsP_42.6 // *yayàtiruvàca na tvaü vàcà hçdayenàpi ràjan parãpsamàno màvamaüsthà narendra / tenànantà divi lokàþ sthità vai vidyudråpàþ svanavanto mahàntaþ // MatsP_42.7 // *÷ibiruvàca tàüs tvaü lokànpratipadyasva ràjan mayà dattànyadi neùñaþ krayaste / na càhaü tànpratipadya dattvà yatra tvaü tàta gantàsi lokàn // MatsP_42.8 // *yayàtiruvàca yathà tvamindrapratimaprabhàvas tecàpyanantà naradeva lokàþ / tathàdya loke na rame 'nyadatte tasmàcchibe nàbhinandàmi vàcam // MatsP_42.9 // *aùñaka uvàca na cedekaika÷o ràjaül lokànnaþ pratinandasi / sarve pradàya tàüllokàn gantàro narakaü vayam // MatsP_42.10 // *yayàtiruvàca yadarhàs tadvadadhvaü vaþ santaþ satyàdidar÷inaþ / ahaü tu nàbhigçhõàmi yatkçtaü na mayà purà // MatsP_42.11 // alipsamànasya tu me yaduktaü na tattathàstãha narendrasiüha / asya pradànasya yadeva yuktaü tasyaiva cànantaphalaü bhaviùyam // MatsP_42.12 // *aùñaka uvàca kasyaite pratidç÷yante rathàþ pa¤ca hiraõmayàþ / uccaiþ santaþ prakà÷ante jvalanto 'gni÷ikhà iva // MatsP_42.13 // *yayàtiruvàca bhavatàü mama caivaite rathà bhànti hiraõmayàþ / àruhyaiteùu gantavyaü bhavadbhi÷ca mayà saha // MatsP_42.14 // *aùñaka uvàca àtiùñhasva rathaü ràjan vikramasva vihàyasà / vayamapyanuyàsyàmo yadà kàlo bhaviùyati // MatsP_42.15 // *yayàtiruvàca sarvairidànãü gantavyaü saha svargo jito yataþ / eùa vo virajàþ panthà dç÷yate devasadmagaþ // MatsP_42.16 // *÷aunaka uvàca te 'bhiruhya rathànsarve prayàtà nçpate nçpàþ / àkràmanto divaü bhànti dharmeõàvçtya rodasã // MatsP_42.17 // *aùñaka uvàca ahaü manye pårvameko 'bhigantà sakhà cendraþ sarvathà me mahàtmà / kasmàdevaü ÷ibirau÷ãnaro 'yam eko 'tyayàt sarvaü vegena vàhàn // MatsP_42.18 // *yayàtiruvàca adadàddevayànàya yàvadvittamaninditaþ / u÷ãnarasya putro 'yaü tasmàcchreùñho hi vaþ ÷ibiþ // MatsP_42.19 // dànaü ÷aucaü satyamatho hy ahiüsà hrãþ ÷rãstitikùà samatànç÷aüsyam / ràjantyetànyatha sarvàõi ràj¤i ÷ibau sthitànyapratime subuddhyà / evaü vçttaü hrãniùevã bibharti tasmàcchibir abhigantà rathena // MatsP_42.20 // *÷aunaka uvàca athàùñakaþ punarevànvapçcchan màtàmahaü kautukàdindrakalpam / pçcchàmi tvàü nçpate bråhi satyaü kuta÷ca ka÷càsi kathaü tvamàgàþ / kçtaü tvayà yaddhi na tasya kartà loke tvadanyo bràhmaõaþ kùatriyo và // MatsP_42.21 // *yayàtiruvàca yayàtirasmi nahuùasya putraþ påroþ pità sàrvabhaumastvihàsam / guhyaü mantraü màmakebhyo bravãmi màtàmaho bhavatàü suprakà÷aþ // MatsP_42.22 // sarvàm imàü pçthivãü nirjigàya çddhàü mahãmadadàü bràhmaõebhyaþ / medhyàna÷vànnaika÷as tànsuråpàüs tadà devàþ puõyabhàjo bhavanti // MatsP_42.23 // adàmahaü pçthivãü bràhmaõebhyaþ pårõàmimàmakhilànnaiþ pra÷astàm / gobhiþ suvarõai÷ca dhanai÷ca mukhyair a÷vàþ sanàgàþ ÷ata÷astvarbudàni // MatsP_42.24 // satyena me dyau÷ca vasuüdharà ca tathaivàgnirjvalate mànuùeùu / na me vçthà vyàhçtameva vàkyaü satyaü hi santaþ pratipåjayanti // MatsP_42.25 // sàdhvaùñaka prabravãmãha satyaü pratardanaü vasumantaü ÷ibiü ca /* sarve devà munaya÷ca lokàþ satyena påjyà iti me manogatam // MatsP_42.26 //* yo naþ sarvajitaü sarvaü yathàvçttaü nivedayet / anasåyur dvijàgnyebhyaþ sa bhajennaþ salokatàm // MatsP_42.27 // *÷aunaka uvàca evaü ràjansa mahàtmà yayàtiþ svadauhitraistàrito mitravaryaiþ / tyaktvà mahãü paramodàrakarmà svargaü gataþ karmabhirvyàpya pçthvãm // MatsP_42.28 // evaü sarvaü vistarato yathàvad àkhyàtaü te caritaü nàhuùasya / vaü÷o yasya prathitaü pauraveyo yasmi¤jàtastvaü manujendrakalpaþ // MatsP_42.29 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 43 *såta uvàca ityetacchaunakàdràjà ÷atànãko ni÷amya tu / vismitaþ parayà prãtyà pårõacandra ivàbabhau // MatsP_43.1 // påjayàmàsa nçpatir vidhivaccàtha ÷aunakam / ratnairgobhiþ suvarõai÷ca vàsobhirvividhaistathà // MatsP_43.2 // pratigçhya tataþ sarvaü yadràj¤à prahitaü dhanam / dattvà ca bràhmaõebhya÷ca ÷aunako 'ntaradhãyata // MatsP_43.3 // *çùaya åcuþ yayàtervaü÷amicchàmaþ ÷rotuü vistarato vada / yaduprabhçtibhiþ putrair yadà loke pratiùñhitam // MatsP_43.4 // *såta uvàca yadorvaü÷aü pravakùyàmi jyeùñhasyottamatejasaþ / vistareõànupårvyà ca gadato me nibodhata // MatsP_43.5 // yadoþ putrà babhåvurhi pa¤ca devasutopamàþ / mahàrathà maheùvàsà nàmatastànnibodhata // MatsP_43.6 // sahasrajir atho jyeùñhaþ kroùñurnãlo 'ntiko laghuþ / sahasrajestu dàyàdaþ ÷atajirnàma pàrthivaþ // MatsP_43.7 // ÷atajerapi dàyàdàs trayaþ paramakãrtayaþ / haihaya÷ca haya÷caiva tathà veõuhaya÷ca yaþ // MatsP_43.8 // haihayasya tu dàyàdo dharmanetraþ prati÷rutaþ / dharmanetrasya kuntistu saühatastasya càtmajaþ // MatsP_43.9 // saühatasya tu dàyàdo mahiùmànnàma pàrthivaþ / àsãnmahiùmataþ putro rudra÷reõyaþ pratàpavàn // MatsP_43.10 // vàràõasyàm abhådràjà kathitaü pårvameva tu / rudra÷reõyasya putro 'bhåd durdamo nàma pàrthivaþ // MatsP_43.11 // durdamasya suto dhãmàn kanako nàma vãryavàn / kanakasya tu dàyàdà÷ catvàro lokavi÷rutàþ // MatsP_43.12 // kçtavãryaþ kçtàgni÷ca kçtavarmà tathaiva ca / kçtaujà÷ca caturtho 'bhåt kçtavãryàttato 'rjunaþ // MatsP_43.13 // jàtaþ karasahasreõa saptadvãpe÷varo nçpaþ / varùàyutaü tapastepe du÷caraü pçthivãpatiþ // MatsP_43.14 // dattamàràdhayàmàsa kàrtavãryo 'trisambhavam / tasmai dattà varàstena catvàraþ puruùottama // MatsP_43.15 // pårvaü bàhusahasraü tu sa vavre ràjasattamaþ / adharmaü caramàõasya sadbhi÷càpi nivàraõam // MatsP_43.16 // yuddhena pçthivãü jitvà dharmeõaivànupàlanam / saügràme vartamànasya vadha÷caivàdhikàdbhavet // MatsP_43.17 // teneyaü pçthivã sarvà saptadvãpà saparvatà / saptodadhiparikùiptà kùàttreõa vidhinà jità // MatsP_43.18 // jaj¤e bàhusahasraü vai icchatastasya dhãmataþ / ratho dhvaja÷ca saüjaj¤a ityevamanu÷u÷ruma // MatsP_43.19 // da÷a yaj¤asahasràõi ràj¤àü dvãpeùu vai tadà / nirargalàni vçttàni ÷råyante tasya dhãmataþ // MatsP_43.20 // sarve yaj¤à mahàràj¤as tasyàsan bhåridakùiõàþ / sarve kà¤canayåpàste sarvàþ kà¤canavedikàþ // MatsP_43.21 // sarve devaiþ samaü pràptair vimànasthairalaükçtàþ / gandharvairapsarobhi÷ca nityamevopa÷obhitàþ // MatsP_43.22 // tasya yaj¤e jagau gàthàü gandharvo nàradastathà / kàrtavãryasya ràjarùer mahimànaü nirãkùya saþ // MatsP_43.23 // na nånaü kàrtavãryasya gatiü yàsyanti kùatriyàþ / yaj¤airdànaistapobhi÷ca vikrameõa ÷rutena ca // MatsP_43.24 // sa hi saptasu dvãpeùu khaógã cakrã ÷aràsanã / rathã dvãpànyanucaran yogã pa÷yati taskaràn // MatsP_43.25 // pa¤cà÷ãtisahasràõi varùàõàü sa naràdhipaþ / sa sarvaratnasampårõa÷ cakravartã babhåva ha // MatsP_43.26 // sa eva pa÷upàlo 'bhåt kùetrapàlaþ sa eva hi / sa eva vçùñyà parjanyo yogitvàdarjuno 'bhavat // MatsP_43.27 // yo 'sau bàhusahasreõa jyàghàtakañhinatvacà / bhàti ra÷misahasreõa ÷àradeneva bhàskaraþ // MatsP_43.28 // eùa nàgaü manuùyeùu màhiùmatyàü mahàdyutiþ / karkoñakasutaü jitvà puryàü tatra nyave÷ayat // MatsP_43.29 // eùa vegaü samudrasya pràvçñkàle bhajeta vai / krãóanneva sukhodbhinnaþ pratisroto mahãpatiþ // MatsP_43.30 // lalatà krãóatà tena pratisragdàmamàlinã / årmibhrukuñisaütràsàc cakitàbhyeti narmadà // MatsP_43.31 // eko bàhusahasreõa vagàhe sa mahàrõavam / karotyudvçttavegàü tu narmadàü pràvçóuddhatàm // MatsP_43.32 // tasya bàhusahasreõa kùobhyamàõe mahodadhau / bhavantyatãva ni÷ceùñàþ pàtàlasthà mahàsuràþ // MatsP_43.33 // cårõãkçtamahàvãci-lãnamãnamahàtimim / màrutàviddhaphenaugham àvartàkùiptaduþsaham // MatsP_43.34 // karotyàloóayanneva doþsahasreõa sàgaram / mandarakùobhacakità hy amçtotpàda÷aïkitàþ // MatsP_43.35 // tadà ni÷calamårdhàno bhavanti ca mahoragàþ / sàyàhne kadalãkhaõóà nirvàtastimità iva // MatsP_43.36 // evaü baddhvà dhanurjyàyàm utsiktaü pa¤cabhiþ ÷araiþ / laïkàyàü mohayitvà tu sabalaü ràvaõaü balàt // MatsP_43.37 // nirjitya baddhvà cànãya màhiùmatyàü babandha ca / tato gatvà pulastyastu hy arjunaü saüprasàdayan // MatsP_43.38 // mumoca rakùaþ paulastyaü pulastyeneha sàntvitam / tasya bàhusahasreõa babhåva jyàtalasvanaþ // MatsP_43.39 // yugàntàbhrasahasrasya àsphoñastva÷aneriva / aho bata vidhervãryaü bhàrgavo 'yaü yadàchinat // MatsP_43.40 // tadvai sahasraü bàhånàü hematàlavanaü yathà / yatràpavastu saükruddho hy arjunaü ÷aptavànprabhuþ // MatsP_43.41 // yasmàdvanaü pradagdhaü vai vi÷rutaü mama haihaya / tasmàtte duùkaraü karma kçtamanyo hariùyati // MatsP_43.42 // chittvà bàhusahasraü te prathamaü tarasà balã / tapasvã bràhmaõa÷ca tvàü sa vadhiùyati bhàrgava // MatsP_43.43 // *såta uvàca tasya ràmastadà tv àsãn mçtyuþ ÷àpena dhãmataþ / vara÷caiva tu ràjarùeþ svayameva vçtaþ purà // MatsP_43.44 // tasya putra÷ataü tv àsãt pa¤ca tatra mahàrathàþ / kçtàstrà balinaþ ÷årà dharmàtmàno mahàbalàþ // MatsP_43.45 // ÷årasena÷ca ÷åra÷ca dhçùñaþ kroùñustathaiva ca / jayadhvaja÷ca vaikartà avanti÷ca vi÷àüpate // MatsP_43.46 // jayadhvajasya putrastu tàlajaïgho mahàbalaþ / tasya putra÷atànyeva tàlajaïghà iti ÷rutàþ // MatsP_43.47 // teùàü pa¤ca kulàþ khyàtà haihayànàü mahàtmanàm / vãtihotrà÷ca ÷àryàto bhojà÷càvantayastathà // MatsP_43.48 // kuõóikerà÷ca vikràntàs tàlajaïghàs tathaiva ca / vãtihotrasuta÷càpi ànarto nàma vãryavàn / durjeyastasya putrastu babhåva mitrakar÷anaþ // MatsP_43.49 // sadbhàvena mahàràja prajà dharmeõa pàlayan / kàrtavãryàrjuno nàma ràjà bàhusahasravàn // MatsP_43.50 // yena sàgaraparyantà dhanuùà nirjità mahã / yastasya kãrtayennàma kalyamutthàya mànavaþ // MatsP_43.51 // na tasya vittanà÷aþ syàn naùñaü ca labhate punaþ / kàrtavãryasya yo janma kathayediha dhãmataþ / yathàvatsviùñapåtàtmà svargaloke mahãyate // MatsP_43.52 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 44 *çùaya åcuþ kimarthaü tadvanaü dagdham àpavasya mahàtmanaþ / kàrtavãryeõa vikramya såta prabråhi tattvataþ // MatsP_44.1 // rakùità sa tu ràjarùiþ prajànàmiti naþ ÷rutam / sa kathaü rakùità bhåtvà adahattattapovanam // MatsP_44.2 // *såta uvàca àdityo dvijaråpeõa kàrtavãryamupasthitaþ / tçptimekàü prayacchasva àdityo 'haü nare÷vara // MatsP_44.3 // *ràjovàca bhagavankena tçptiste bhavatyeva divàkara / kãdç÷aü bhojanaü dadmi hutvà tu vidadhàmyaham // MatsP_44.4 // *àditya uvàca sthàvaraü dehi me sarvam àhàraü dadatàü vara / tena tçpto bhaveyaü vai sà me tçptirhi pàrthiva // MatsP_44.5 // *kàrtavãrya uvàca na ÷akyàþ sthàvaràþ sarve tejasà ca balena ca / nirdagdhuü tapatàü ÷reùñha tena tvàü praõamàmyaham // MatsP_44.6 // *àditya uvàca tuùñaste 'haü ÷aràndadmi akùayànsarvatomukhàn / ye prakùiptà jvaliùyanti mama tejaþsamanvitàþ // MatsP_44.7 // àviùñà mama tejobhiþ ÷oùayiùyanti sthàvaràn / ÷uùkàn bhasmãkariùyanti tena tçptirnaràdhipa // MatsP_44.8 // *såta uvàca tataþ ÷aràüstadàdityas tv arjunàya prayacchata / tato dadàha sampràptàn sthàvaràn sarvameva ca // MatsP_44.9 // gràmàüstathà÷ramàü÷caiva ghoùàõi nagaràõi ca / tapovanàni ramyàõi vanànyupavanàni ca // MatsP_44.10 // evaü pràcãmanvadahat tataþ sarvàü sa dakùiõàm / nirvçkùà nistçõà bhåmir hatà ghoreõa tejasà // MatsP_44.11 // etasminneva kàle tu àpavo jalamàsthitaþ / da÷a varùasahasràõi tatràste sa mahànçùiþ // MatsP_44.12 // pårõe vrate mahàtejà udatiùñhaüstapodhanaþ / so 'pa÷yadà÷ramaü dagdham arjunena mahàmuniþ // MatsP_44.13 // krodhàccha÷àpa ràjarùiü kãrtitaü vo yathà mayà / kroùñoþ ÷çõuta ràjarùer vaü÷amuttamapauruùam // MatsP_44.14 // yasyànvavàye sambhåto viùõurvçùõikulodvahaþ / kroùñorevàbhavatputro vçjinãvànmahàrathaþ // MatsP_44.15 // vçjinãvata÷ca putro 'bhåt svàho nàma mahàbalaþ / svàhaputro 'bhavad ràjan ruùaïgur vadatàü varaþ // MatsP_44.16 // sa tu prasåtimicchan vai ruùaïguþ saumyamàtmajam / citra÷citraratha÷càsya putraþ karmabhiranvitaþ // MatsP_44.17 // atha caitrarathivãro jaj¤e vipuladakùiõaþ / ÷a÷abinduriti khyàta÷ cakravartã babhåva ha // MatsP_44.18 // atrànuvaü÷a÷loko 'yaü gãtas tasminpuràbhavat / ÷a÷abindostu putràõàü ÷atànàm abhavacchatam // MatsP_44.19 // dhãmatàü càbhiråpàõàü bhåridraviõatejasàm / teùàü ÷atapradhànànàü pçthusàhvà mahàbalàþ // MatsP_44.20 // pçthu÷ravàþ pçthuya÷àþ pçthudharmà pçthuüjayaþ / pçthukãrtiþ pçthumanà ràjànaþ ÷a÷abindavaþ // MatsP_44.21 // ÷aüsanti ca puràõaj¤àþ pçthu÷ravasamuttamam / antarasya suyaj¤asya suyaj¤astanayo 'bhavat // MatsP_44.22 // u÷anà tu suyaj¤asya yo rakùanpçthivãmimàm / àjahàrà÷vamedhànàü ÷atamuttamadhàrmikaþ // MatsP_44.23 // titikùurabhavatputra au÷anaþ ÷atrutàpanaþ / maruttastasya tanayo ràjarùãõàmanuttamaþ // MatsP_44.24 // àsãnmaruttatanayau vãraþ kambalabarhiùaþ / putrastu rukmakavaco vidvànkambalabarhiùaþ // MatsP_44.25 // nihatya rukmakavacaþ parànkavacadhàriõaþ / dhanvino vividhairbàõair avàpya pçthivãmimàm // MatsP_44.26 // a÷vamedhe dadau ràjà bràhmaõebhyastu dakùiõàm / yaj¤e tu rukmakavacaþ kadàcitparavãrahà // MatsP_44.27 // jaj¤ire pa¤ca putràstu mahàvãryà dhanurbhçtaþ / rukmeùuþ pçthurukma÷ca jyàmaghaþ parigho hariþ // MatsP_44.28 // parighaü ca hariü caiva videhe 'sthàpayatpità / rukmeùurabhavadràjà pçthurukmastadà÷rayaþ // MatsP_44.29 // tebhyaþ pravràjito ràjyàj jyàmaghastu tadà÷rame / pra÷ànta÷cà÷ramastha÷ca bràhmaõenàvabodhitaþ // MatsP_44.30 // jagàma dhanuràdàya de÷amanyaü dhvajã rathã / narmadàü nçpa ekàkã kevalaü vçttikàmataþ // MatsP_44.31 // çkùavantaü giriü gatvà bhuktamanyairupàvi÷at / jyàmaghasyàbhavadbhàryà caitrà pariõatà satã // MatsP_44.32 // aputro nyavasadràjà bhàryàmanyàü na vindata / tasyàsãdvijayo yuddhe tatra kanyàmavàpya saþ // MatsP_44.33 // bhàryàmuvàca saütràsàt snuùeyaü te ÷ucismite / evamuktàbravãdenaü kasya ceyaü snuùeti ca // MatsP_44.34 // *ràjovàca yaste janiùyate putras tasya bhàryà bhaviùyati / tasmàtsà tapasogreõa kanyàyàþ samprasåyata // MatsP_44.35 // putraü vidarbhaü subhagà caitrà pariõatà satã / ràjaputryàü ca vidvànsa snuùàyàü krathakai÷ikau / lomapàdaü tçtãyaü tu putraü paramadhàrmikam // MatsP_44.36 // tasyàü vidarbho 'janayac charànraõavi÷àradàn / lomapàdànmanuþ putrà j¤àtistasya tu càtmajaþ // MatsP_44.37 // kai÷ikasya cidiþ putras tasmàccaidyà nçpàþ smçtàþ / kratho vidarbhaputrastu kuntis tasyàtmajo 'bhavat // MatsP_44.38 // kunterdhçùñaþ suto jaj¤e raõadhçùñaþ pratàpavàn / dhçùñasya putro dharmàtmà nirvçtiþ paravãrahà // MatsP_44.39 // tadeko nirvçteþ putro nàmnà sa tu vidårathaþ / da÷àrhastasya vai putro vyomastasya ca vai smçtaþ / dà÷àrhàccaiva vyomàttu putro jãmåta ucyate // MatsP_44.40 // jãmåtaputro vimalas tasya bhãmarathaþ sutaþ / suto bhãmarathasyàsãt smçto navarathaþ kila // MatsP_44.41 // tasya càsãd dçóharathaþ ÷akunistasya càtmajaþ / tasmàtkarambhaþ kàrambhir devaràto babhåva ha // MatsP_44.42 // devakùatro 'bhavadràjà daivaràtirmahàya÷àþ / devagarbhasamo jaj¤e devanakùatranandanaþ // MatsP_44.43 // madhurnàma mahàtejà madhoþ puravasas tathà / àsãt puravasàt putraþ purudvànpuruùottamaþ // MatsP_44.44 // janturjaj¤e 'tha vaidarbhyàü bhadrasenyàü purudvataþ / aikùvàkã càbhavadbhàryà jantostasyàmajàyata // MatsP_44.45 // sàtvataþ sattvasaüyuktaþ sàtvatàü kãrtivardhanaþ / imàü visçùñiü vij¤àya jyàmaghasya mahàtmanaþ / prajàvàn eti sàyujyaü ràj¤aþ somasya dhãmataþ // MatsP_44.46 // sàtvatàn sattvasampannàn kau÷alyà suùuve sutàn / bhajinaü bhajamànaü tu divyaü devàvçdhaü nçpa // MatsP_44.47 // andhakaü ca mahàbhojaü vçùõiü ca yadunandanam / teùàü tu sargà÷ catvàro vistareõaiva tacchçõu // MatsP_44.48 // bhajamànasya sç¤jayyàü bàhyakàyàü ca bàhyakàþ / sç¤jayasya sute dve tu bàhyakàstu tadàbhavan // MatsP_44.49 // tasya bhàrye bhaginyau dve suùuvàte bahånsutàn / nimiü ca kçmilaü caiva vçùõiü parapuraüjayam / te bàhyakàyàü sç¤jayyàü bhajamànàd vijaj¤ire // MatsP_44.50 // yaj¤e devàvçdho ràjà bandhånàü mitravardhanaþ / aputrastvabhavadràjà cacàra paramaü tapaþ / putraþ sarvaguõopeto mama bhåyàditi spçhan // MatsP_44.51 // saüyojya mantramevàtha parõà÷àjalamaspç÷at / tadopaspar÷anàttasya cakàra priyamàpagà // MatsP_44.52 // kalyàõatvànnarapates tasmai sà nimnagottamà / cintayàtha parãtàtmà jagàmàtha vini÷cayam // MatsP_44.53 // nàdhigacchàmyahaü nàrãü yasyàmevaüvidhaþ sutaþ / jàyeta tasmàdadyàhaü bhavàmyatha sahasra÷aþ // MatsP_44.54 // atha bhåtvà kumàrã sà bibhratã paramaü vapuþ / j¤àpayàmàsa ràjànaü tàmiyeùa mahàvrataþ // MatsP_44.55 // atha sà navame màsi suùuve saritàü varà / putraü sarvaguõopetaü babhruü devàvçdhànnçpàt // MatsP_44.56 // anuvaü÷e puràõaj¤à gàyantãti pari÷rutam / guõàndevàvçdhasyàpi kãrtayanto mahàtmanaþ // MatsP_44.57 // yathaiva ÷çõumo dåràd apa÷yàmas tathàntikàt / babhruþ ÷reùñho manuùyàõàü devairdevàvçdhaþ samaþ // MatsP_44.58 // ùaùñi÷ca pårvapuruùàþ sahasràõi ca saptatiþ / ete 'mçtatvaü sampràptà babhror devàvçdhànnçpa // MatsP_44.59 // yajvà dànapatir vãro brahmaõya÷ca dçóhavrataþ / råpavànsumahàtejàþ ÷rutavãryadharastathà // MatsP_44.60 // atha kaïkasya duhità suùuve caturaþ sutàn / kukuraü bhajamànaü ca ÷a÷iü kambalabarhiùam // MatsP_44.61 // kukurasya suto vçùõir vçùõestu tanayo dhçtiþ / kapotaromà tasyàtha taittiristasya càtmajaþ // MatsP_44.62 // tasyàsãttanujaþ sarpo vidvànputro nalaþ kila / khyàyate tasya nàmnà sa nandano daradundubhiþ // MatsP_44.63 // tasminpravitate yaj¤e abhijàtaþ punarvasuþ / a÷vamedhaü ca putràrtham àjahàra narottamaþ // MatsP_44.64 // tasya madhye 'tiràtrasya sabhàmadhyàtsamutthitaþ / atastu vidvànkarmaj¤o yajvà dàtà punarvasuþ // MatsP_44.65 // tasyàsãt putramithunaü babhåvàvijitaü kila / àhuka÷càhukã caiva khyàtaü màtematàü vara // MatsP_44.66 // imàü÷codàharantyatra ÷lokànprati tamàhukam / sopàsaïgànukarùàõàü sadhvajànàü varåthinàm // MatsP_44.67 // rathànàü meghaghoùàõàü sahasràõi da÷aiva tu / nàsatyavàdã nàtejà nàyajvà nàsahasradaþ // MatsP_44.68 // nà÷ucirnàpyavidvàn hi yo bhojeùvabhyajàyata / àhukasya bhçtiü pràptà ityetadvai taducyate // MatsP_44.69 // àhuka÷càpyavantãùu svasàraü càhukãü dadau / àhukàtkà÷yaduhità dvau putrau samasåyata // MatsP_44.70 // devaka÷cograsena÷ca devagarbhasamàv ubhau / devakasya sutà vãrà jaj¤ire trida÷opamàþ // MatsP_44.71 // devavànupadeva÷ca sudevo devarakùitaþ / teùàü svasàraþ saptàsan vasudevàya tà dadau // MatsP_44.72 // devakã ÷rutadevã ca mitradevã ya÷odharà / ÷rãdevã satyadevã ca sutàpã ceti saptamã // MatsP_44.73 // navograsenasya sutàþ kaüsasteùàü tu pårvajaþ / nyagrodha÷ca sunàmà ca kaïkaþ ÷aïku÷ca bhåyasaþ // MatsP_44.74 // ajabhå ràùñrapàla÷ca yuddhamuùñiþ sumuùñidaþ / teùàü svasàraþ pa¤càsan kaüsà kaüsavatã tathà // MatsP_44.75 // sutantå ràùñrapàlã ca kaïkà ceti varàïganàþ / ugrasenaþ sahàpatyo vyàkhyàtaþ kukurodbhavaþ // MatsP_44.76 // bhajamànasya putro 'tha rathimukhyo vidårathaþ / ràjàdhidevaþ ÷åra÷ca vidårathasuto 'bhavat // MatsP_44.77 // ràjàdhidevasya sutau jaj¤àte devasaümitau / niyamavratapradhànau ÷oõà÷vaþ ÷vetavàhanaþ // MatsP_44.78 // ÷oõà÷vasya sutàþ pa¤ca ÷årà raõavi÷àradàþ / ÷amã ca deva÷armà ca nikuntaþ ÷akra÷atrujit // MatsP_44.79 // ÷amiputraþ pratikùatraþ pratikùatrasya càtmajaþ / pratikùetraþ suto bhojo hçdãkastasya càtmajaþ // MatsP_44.80 // hçdãkasyàbhavanputrà da÷a bhãmaparàkramàþ / kçtavarmàgrajas teùàü ÷atadhanvà ca madhyamaþ // MatsP_44.81 // devàrha÷caiva nàbha÷ca bhãùaõa÷ca mahàbalaþ / ajàto vanajàta÷ca kanãyakakarambhakau // MatsP_44.82 // devàrhasya suto vidvठjaj¤e kambalabarhiùaþ / asàma¤jàþ sutastasya tamojàtasya càtmajaþ // MatsP_44.83 // ajàtaputrà vikràntàs trayaþ paramakãrtayaþ / sudaüùñra÷ca sunàbha÷ca kçùõa ityandhakà matàþ // MatsP_44.84 // andhakànàmimaü vaü÷aü yaþ kãrtayati nitya÷aþ / àtmano vipulaü vaü÷aü prajàvànàpnute naraþ // MatsP_44.85 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 45 *såta uvàca gàndhàrã caiva màdrã ca vçùõibhàrye babhåvatuþ / gàndhàrã janayàmàsa sumitraü mitranandanam // MatsP_45.1 // màdrã yudhàjitaü putraü tato vai devamãóhuùam / anamitraü ÷ibiü caiva pa¤camaü kçtalakùaõam // MatsP_45.2 // anamitrasuto nighno nighnasyàpi tu dvau sutau / prasena÷ca mahàvãryaþ ÷aktisena÷ca tàv ubhau // MatsP_45.3 // syamantakaþ prasenasya maõiratnamanuttamam / pçthivyàü sarvaratnànàü ràjà vai so 'bhavanmaõiþ // MatsP_45.4 // hçdi kçtvà tu bahu÷o maõiü tamabhiyàcitaþ / govindo 'pi na taü lebhe ÷akto 'pi na jahàra saþ // MatsP_45.5 // kadàcinmçgayàü yàtaþ prasenastena bhåùitaþ / yathà÷abdaü sa ÷u÷ràva bile sattvena pårite // MatsP_45.6 // tataþ pravi÷ya sa bilaü praseno hy çkùamaikùata / çkùaþ prasenaü ca tathà çkùaü caiva prasenajit // MatsP_45.7 // hatvà çkùaþ prasenaü tu tatastaü maõimàdadàt / adçùñastu hatastena antarbilagatastadà // MatsP_45.8 // prasenaü tu hataü j¤àtvà govindaþ pari÷aïkitaþ / govindena hato vyaktaü praseno maõikàraõàt // MatsP_45.9 // prasenastu gato 'raõyaü maõiratnena bhåùitaþ / taü dçùñvà sa hatastena govindaþ pratyuvàca ha / hanmi cainaü duràcàraü ÷atrubhåtaü hi vçùõiùu // MatsP_45.10 // atha dãrgheõa kàlena mçgayàü nirgataþ punaþ / yadçcchayà ca govindo bilasyàbhyà÷amàgamat // MatsP_45.11 // taü dçùñvà tu mahà÷abdaü sa cakre çkùaràóbalã / ÷abdaü ÷rutvà tu govindaþ khaógapàõiþ pravi÷ya saþ / apa÷yajjàmbavantaü tam çkùaràjaü mahàbalam // MatsP_45.12 // tatastårõaü hçùãke÷as tamçkùapatima¤jasà / jàmbavantaü sa jagràha krodhasaüraktalocanaþ // MatsP_45.13 // tuùñàvainaü tadà çkùaþ karmabhirvaiùõavaiþ prabhum / tatastuùñastu bhagavàn vareõainamarocayat // MatsP_45.14 // *jàmbavànuvàca icche cakraprahàreõa tvatto 'haü maraõaü prabho / kanyà ceyaü mama ÷ubhà bhartàraü tvàmavàpnuyàt / yo 'yaü maõiþ prasenaü tu hatvà pràpto mayà prabho // MatsP_45.15 // tataþ sa jàmbavantaü taü hatvà cakreõa vai prabhuþ / kçtakarmà mahàbàhuþ sakanyaü maõimàharat // MatsP_45.16 // dadau satràjitàyainaü sarvasàtvatasaüsadi / tena mithyàpavàdena saütapto 'yaü janàrdanaþ // MatsP_45.17 // tataste yàdavàþ sarve vàsudevamathàbruvan / asmàkaü tu matirhyàsãt prasenastu tvayà hataþ // MatsP_45.18 // kaikeyasya sutà bhàryà da÷a satràjitaþ ÷ubhàþ / tàsåtpannàþ sutàstasya ÷atamekaü tu vi÷rutàþ / khyàtimanto mahàvãryà bhaïgakàrastu pårvajaþ // MatsP_45.19 // atha vratavatã tasmàd bhaïgakàràttu pårvajàt / suùuve sukumàrãstu tisraþ kamalalocanàþ // MatsP_45.20 // satyabhàmà varà strãõàü vratinã ca dçóhavratà / tathà padmàvatã caiva tà÷ca kçùõàya so 'dadàt // MatsP_45.21 // anamitràcchinirjaj¤e kaniùñhàdvçùõinandanàt / satyakastasya putrastu sàtyakistasya càtmajaþ // MatsP_45.22 // satyavànyuyudhànastu ÷inernaptà pratàpavàn / asaïgo yuyudhànasya dyumnistasyàtmajo 'bhavat // MatsP_45.23 // dyumneryugaüdharaþ putra iti ÷ainyàþ prakãrtitàþ / anamitrànvayo hy eùa vyàkhyàto vçùõivaü÷ajaþ // MatsP_45.24 // anamitrasya saüjaj¤e pçthvyàü vãro yudhàjitaþ / anyau tu tanayau vãrau vçùabhaþ kùatra eva ca // MatsP_45.25 // vçùabhaþ kà÷iràjasya sutàü bhàryàmavindata / jayantastu jayantyàü tu putraþ samabhavacchubhaþ // MatsP_45.26 // sadàyaj¤o 'tivãra÷ca ÷rutavànatithipriyaþ / akråraþ suùuve tasmàt sadàyaj¤o 'tidakùiõaþ // MatsP_45.27 // ratnà kanyà ca ÷aibyasya akrårastàmavàptavàn / putrànutpàdayàmàsa ekàda÷a mahàbalàn // MatsP_45.28 // upalambhaþ sadàlambho vçkalo vãrya eva ca / savãtaraþ sadàpakùaþ ÷atrughno vàrimejayaþ // MatsP_45.29 // dharmabhçddharmavarmàõau dhçùñamànastathaiva ca / sarve ca pratihotàro ratnàyàü jaj¤ire ca te // MatsP_45.30 // akråràd ugrasenàyàü sutau dvau kulavardhanau / devavànupadeva÷ca jaj¤àte devasaünibhau // MatsP_45.31 // a÷vinyàü ca tataþ putràþ pçthur vipçthureva ca / a÷vatthàmà subàhu÷ca supàr÷vakagaveùaõau // MatsP_45.32 // vçùñinemiþ sudharmà ca tathà ÷aryàtireva ca / abhåmir varjabhåmi÷ca ÷ramiùñhaþ ÷ravaõastathà // MatsP_45.33 // imàü mithyàbhi÷astiü yo veda kçùõàdapohitàm / na sa mithyàbhi÷àpena abhi÷àpyo 'tha kenacit // MatsP_45.34 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 46 *såta uvàca aikùvàkã suùuve ÷åraü khyàtamadbhutamãóhuùam / pauruùàjjaj¤ire ÷åràd bhojàyàü putrakà da÷a // MatsP_46.1 // vasudevo mahàbàhuþ pårvamànakadundubhiþ / devamàrgastato jaj¤e tato deva÷ravàþ punaþ // MatsP_46.2 // anàdhçùñiþ ÷ini÷caiva nanda÷caiva sasç¤jayaþ / ÷yàmaþ ÷amãkaþ saüyåpaþ pa¤ca càsya varàïganàþ // MatsP_46.3 // ÷rutakãrtiþ pçthà caiva ÷rutàdevã ÷ruta÷ravàþ / ràjàdhidevã ca tathà pa¤caità vãramàtaraþ // MatsP_46.4 // kçtasya tu ÷rutàdevã sugrãvaü suùuve sutam / kaikeyyàü ÷rutakãrtyàü tu jaj¤e so 'nuvrato nçpaþ // MatsP_46.5 // ÷ruta÷ravasi caidyasya sunãthaþ samapadyata / bahu÷o dharmacàrã sa saübabhåvàrimardanaþ // MatsP_46.6 // atha sakhyena vçddhe 'sau kuntibhoje sutàü dadau / evaü kuntã samàkhyàtà vasudevasvasà pçthà // MatsP_46.7 // vasudevena sà dattà pàõóorbhàryà hy anindità / pàõóorarthena sà jaj¤e devaputràn mahàrathàn // MatsP_46.8 // dharmàdyudhiùñhiro jaj¤e vàyorjaj¤e vçkàderaþ / indràddhanaüjaya÷ caiva ÷akratulyaparàkramaþ // MatsP_46.9 // màdravatyàü tu janitàv a÷vibhyàbhiti ÷u÷ruma / nakulaþ sahadeva÷ca råpa÷ãlaguõànvitau // MatsP_46.10 // rohiõã pauravã nàma bhàryà hy ànakadundubheþ / lebhe jyeùñhaü sutaü ràmaü sàraõaü ca sutaü priyam // MatsP_46.11 // durdamaü damanaü subhruü piõóàrakamahàhanå / citràkùyau dve kumàryau tu rohiõyàü jaj¤ire tadà // MatsP_46.12 // devakyàü jaj¤ire ÷aureþ suùeõaþ kãrtimànapi / udàsã bhadrasena÷ca çùivàsastathaiva ca / ùaùñho bhadravideha÷ca kaüsaþ sarvànaghàtayat // MatsP_46.13 // prathamà yà amàvàsyà vàrùikã tu bhaviùyati / tasyàü jaj¤e mahàbàhuþ pårvaü kçùõaþ prajàpatiþ // MatsP_46.14 // anujà tv abhavatkçùõà subhadrà bhadrabhàùiõã / devakyàü tu mahàtejà jaj¤e ÷åro mahàya÷àþ // MatsP_46.15 // sahadevastu tàmràyàü jaj¤e ÷auriþ kulodvahaþ / upàsaïgadharaü lebhe tanayaü devarakùità / ekàü kanyàü ca subhagàü kaüsastàm abhyaghàtayat // MatsP_46.16 // vijayaü rocamànaü ca vardhamànaü tu devalam / ete sarve mahàtmàno hy upadevyàü prajaj¤ire // MatsP_46.17 // avagàho mahàtmà ca vçkadevyàmajàyata / vçkadevyàü svayaü jaj¤e nandako nàma nàmataþ // MatsP_46.18 // saptamaü devakãputraü madanaü suùuve nçpa / gaveùaõaü mahàbhàgaü saügràmeùvaparàjitam // MatsP_46.19 // ÷raddhàdevyà vihàre tu vane hi vicaranpurà / vai÷yàyàmadadhàcchauriþ putraü kau÷ikamagrajam // MatsP_46.20 // sutanå ratharàjã ca ÷aureràstàü parigrahau / puõóra÷ca kapila÷caiva vasudevàtmajau balau // MatsP_46.21 // jarà nàma niùàdo 'bhåt prathamaþ sa dhanurdharaþ / saubhadra÷ca bhava÷caiva mahàsattvau babhåvatuþ // MatsP_46.22 // devabhàgasuta÷càpi nàmnàsàv uddhavaþ smçtaþ / paõóitaü prathamaü pràhur deva÷ravaþsamudbhavam // MatsP_46.23 // aikùvàkyalabhatàpatyam anàdhçùñerya÷asvinã / nidhåtasattvaü ÷atrughnaü ÷ràddhastasmàdajàyata // MatsP_46.24 // karåùàyànapatyàya kçùõastuùñaþ sutaü dadau / sucandraü tu mahàbhàgaü vãryavantaü mahàbalam // MatsP_46.25 // jàmbavatyàþ sutàv etau dvau ca satkçtalakùaõau / càrudeùõa÷ca sàmba÷ca vãryavantau mahàbalau // MatsP_46.26 // tantipàla÷ca tanti÷ca nandanasya sutàv ubhau / ÷amãkaputrà÷ catvàro vikràntàþ sumahàbalàþ / viràja÷ca dhanu÷caiva ÷yàma÷ca sç¤jayastathà // MatsP_46.27 // anapatyo 'bhavacchyàmaþ ÷amãkastu vanaü yayau / jugupsamàno bhojatvaü ràjarùitvamavàptavàn // MatsP_46.28 // kçùõasya janmàbhyudayaü yaþ kãrtayati nitya÷aþ / ÷çõoti mànavo nityaü sarvapàpaiþ pramucyate // MatsP_46.29 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 47 *såta uvàca atha devo mahàdevaþ pårvaü kçùõaþ prajàpatiþ / vihàràrthaü sa deve÷o mànuùeùviha jayate // MatsP_47.1 // devakyàü vasudevasya tapasà puùkarekùaõaþ / caturbàhustadà jàto divyaråpo jvala¤÷riyà // MatsP_47.2 // ÷rãvatsalakùaõaü devaü dçùñvà divyai÷ca lakùaõaiþ / uvàca vasudevastaü råpaü saühara vai prabho // MatsP_47.3 // bhãto 'haü deva kaüsasya tatastvetadbravãmi te / mama putrà hatàstena jyeùñhàste bhãmavikramàþ // MatsP_47.4 // vasudevavacaþ ÷rutvà råpaü saüharate 'cyutaþ / anuj¤àpya tataþ ÷auriü nandagopagçhe 'nayat // MatsP_47.5 // dattvainaü nandagopasya rakùyatàmiti càbravãt / atastu sarvakalyàõaü yàdavànàü bhaviùyati / ayaü tu garbho devakyàü jàtaþ kaüsaü haniùyati // MatsP_47.6 // *çùaya åcuþ ka eùa vasudevastu devakã ca ya÷asvinã / nandagopa÷ca kastveùa ya÷odà ca mahàvratà // MatsP_47.7 // yo viùõuü janayàmàsa yaü ca tàtetyabhàùata / yà garbhaü janayàmàsa yà cainaü tv abhyavardhayat // MatsP_47.8 // *såta uvàca puruùaþ ka÷yapastvàsãd aditistu priyà smçtà / brahmaõaþ ka÷yapastvaü÷aþ pçthivyàstvaditistathà // MatsP_47.9 // atha kàmànmahàbàhur devakyàþ samapårayat / ye tayà kàïkùità nityam ajàtasya mahàtmanaþ // MatsP_47.10 // so 'vatãrõo mahãü devaþ praviùño mànuùãü tanum / mohayansarvabhåtàni yogàtmà yogamàyayà // MatsP_47.11 // naùñe dharme tathà jaj¤e viùõurvçùõikule prabhuþ / kartuü dharmasya saüsthànam asuràõàü praõà÷anam // MatsP_47.12 // rukmiõã satyabhàmà ca satyà nàgnajitã tathà / subhàmà ca tathà ÷aibyà gàndhàrã lakùmaõà tathà // MatsP_47.13 // mitravindà ca kàlindã devã jàmbavatã tathà / su÷ãlà ca tathà màdrã kau÷alyà vijayà tathà / evamàdãni devãnàü sahasràõi ca ùoóa÷a // MatsP_47.14 // rukmiõã janayàmàsa putrànraõavi÷àradàn / càrudeùõaü raõe ÷åraü pradyumnaü ca mahàbalam // MatsP_47.15 // sucàruü bhadracàruü ca sudeùõaü bhadrameva ca / para÷uü càruguptaü ca càrubhadraü sucàrukam / càruhàsaü kaniùñhaü ca kanyàü càrumatãü tathà // MatsP_47.16 // jaj¤ire satyabhàmàyàü bhànurbhramaratekùaõaþ / rohito dãptimàü÷caiva tàmra÷ cakro jalaüdhamaþ // MatsP_47.17 // catasro jaj¤ire teùàü svasàrastu yavãyasãþ / jàmbavatyàþ suto jaj¤e sàmbaþ samiti÷obhanaþ // MatsP_47.18 // mitravànmitravinda÷ca mitravindà varàïganà / mitrabàhuþ sunãtha÷ca nàgnajityàþ prajà hi sà // MatsP_47.19 // evamàdãni putràõàü sahasràõi nibodhata / ÷ataü ÷atasahasràõàü putràõàü tasya dhãmataþ // MatsP_47.20 // a÷ãti÷ca sahasràõi vàsudevasutàstathà / lakùamekaü tathà proktaü putràõàü ca dvijottamàþ // MatsP_47.21 // upasaïgasya tu sutau vajraþ saükùipta eva ca / bhårãndraseno bhåri÷ca gaveùaõasutàv ubhau // MatsP_47.22 // pradyumnasya tu dàyàdo vaidarbhyàü buddhisattamaþ / aniruddho raõe 'ruddho jaj¤e 'sya mçgaketanaþ // MatsP_47.23 // kà÷yà supàr÷vatanayà sàmbàllebhe tarasvinaþ / satyaprakçtayo devàþ pa¤ca vãràþ prakãrtitàþ // MatsP_47.24 // tisraþ koñyaþ pravãràõàü yàdavànàü mahàtmanàm / ùaùñiþ ÷atasahasràõi vãryavanto mahàbalàþ // MatsP_47.25 // devàü÷àþ sarva eveha hy utpannàste mahaujasaþ / devàsure hatà ye ca tv asurà ye mahàbalàþ // MatsP_47.26 // ihotpannà manuùyeùu bàdhante sarvamànavàn / teùàmutsàdanàrthàya utpanno yàdave kule // MatsP_47.27 // kulànàü ÷atamekaü ca yàdavànàü mahàtmanàm / sarvametatkulaü yàvad vartate vaiùõave kule // MatsP_47.28 // viùõusteùàü praõetà ca prabhutve ca vyavasthitaþ / nide÷asthàyinastasya kathyante sarvayàdavàþ // MatsP_47.29 // *çùaya åcuþ saptarùayaþ kubera÷ca yakùo màõicarastathà / ÷àlakir nàrada÷caiva siddho dhanvantaristathà // MatsP_47.30 // àdidevastathà viùõur ebhistu saha daivataþ / kimarthaü saügha÷o bhåtàþ smçtàþ sambhåtayaþ kati // MatsP_47.31 // bhaviùyàþ kati caivànye pràdurbhàvà mahàtmanaþ / brahmakùatreùu ÷ànteùu kimarthamiha jàyate // MatsP_47.32 // yadarthamiha sambhåto viùõurvçùõyandhakottamaþ / punaþ punarmanuùyeùu tannaþ prabråhi pçcchatàm // MatsP_47.33 // *såta uvàca tyaktvà divyàü tanuü viùõur mànuùeùviha jàyate / yuge tv atha paràvçtte kàle pra÷ithile prabhuþ // MatsP_47.34 // devàsuravimardeùu jàyate harirã÷varaþ / hiraõyaka÷ipau daitye trailokyaü pràkpra÷àsati // MatsP_47.35 // balinàdhiùñhite caiva purà lokatraye kramàt / sakhyamàsãtparamakaü devànàmasuraiþ saha // MatsP_47.36 // yugàkhyàsurasampårõaü hy àsãd atyàkulaü jagat / nide÷asthàyina÷càpi tayordevàsuràþ samam // MatsP_47.37 // mçdho balivimardàya sampravçddhaþ sudàruõaþ / devànàmasuràõàü ca ghoraþ kùayakaro mahàn // MatsP_47.38 // kartuü dharmavyavasthànaü jàyate mànuùeùviha / bhçgoþ ÷àpanimittaü tu devàsurakçte tadà // MatsP_47.39 // *munaya åcuþ kathaü devàsurakçte vyàpàraü pràptavànsvataþ / devàsuraü yathà vçttaü tannaþ prabråhi pçcchatàm // MatsP_47.40 // *såta uvàca teùàü dàyanimittaü te saügràmàstu sudàruõàþ / varàhàdyà da÷a dvau ca ÷aõóàmarkàntare smçtàþ // MatsP_47.41 // nàmatastu samàsena ÷çõutaiùàü vivakùataþ / prathamo nàrasiühastu dvitãya÷càpi vàmanaþ // MatsP_47.42 // tçtãyastu varàha÷ca caturtho 'mçtamanthanaþ / saügràmaþ pa¤cama÷caiva saüjàtastàrakàmayaþ // MatsP_47.43 // ùaùñho hy àóãbakàkhyastu saptamastraipurastathà / andhakàkhyo 'ùñamasteùàü navamo vçtraghàtakaþ // MatsP_47.44 // dhàtra÷ca da÷ama÷caiva tato hàlàhalaþ smçtaþ / prathito dvàda÷asteùàü ghoraþ kolàhalastathà // MatsP_47.45 // hiraõyaka÷ipur daityo nàrasiühena pàtitaþ / vàmanena balir baddhas trailokyàkramaõe purà // MatsP_47.46 // hiraõyàkùo hato dvaüdve pratighàte tu daivataiþ / daüùñrayà tu varàheõa samudrastu dvidhà kçtaþ // MatsP_47.47 // prahlàdo nirjito yuddhe indreõàmçtamanthane / virocanastu pràhlàdir nityam indravadhodyataþ // MatsP_47.48 // indreõaiva tu vikramya nihatastàrakàmaye / a÷aknuvansa devànàü sarvaü soóhuü sadaivatam // MatsP_47.49 // nihatà dànavàþ sarve trailokye tryambakeõa tu / asurà÷ca pi÷àcà÷ca dànavà÷càndhakàhave // MatsP_47.50 // hatà devamanuùye sve pitçbhi÷caiva sarva÷aþ / saüpçkto dànavairvçtro ghoro hàlàhale hataþ // MatsP_47.51 // tadà viùõusahàyena mahendreõa nivartitaþ / hato dhvaje mahendreõa màyàcchannastu yogavit / dhvajalakùaõamàvi÷ya vipracittiþ sahànujaþ // MatsP_47.52 // daityàü÷ca dànavàü÷caiva saüyatànkila saüyutàn / jayankolàhale sarvàn devaiþ parivçto vçùà // MatsP_47.53 // yaj¤asyàvabhçthe dç÷yau ÷aõóàmarkau tu daivataiþ / ete devàsure vçttàþ saügràmà dvàda÷aiva tu // MatsP_47.54 // devàsurakùayakaràþ prajànàü tu hitàya vai / hiraõyaka÷ipå ràjà varùàõàmarbudaü babhau // MatsP_47.55 // dvisaptati tathànyàni niyutànyadhikàni ca / a÷ãtiü ca sahasràõi trailokyai÷varyatàü gataþ // MatsP_47.56 // paryàyeõa nu ràjàbhåd balirvarùàyutaü punaþ / ùaùñivarùasahasràõi niyutàni ca viü÷atiþ // MatsP_47.57 // bale ràjyàdhikàrastu yàvatkàlaü babhåva ha / tàvatkàlaü tu prahlàdo nivçtto hy asuraiþ saha // MatsP_47.58 // indràstrayaste vij¤eyà asuràõàü mahaujasaþ / daityasaüsthamidaü sarvam àsãdda÷ayugaü punaþ // MatsP_47.59 // trailokyamidamavyagraü mahendreõànupàlyate / asapatnamidaü sarvam àsãdda÷ayugaü punaþ // MatsP_47.60 // prahlàdasya hate tasmiüs trailokye kàlaparyayàt / paryàyeõa tu sampràpte trailokyaü pàka÷àsane / tato 'surànparityajya ÷ukro devànagacchata // MatsP_47.61 // yaj¤e devànatha gataü ditijàþ kàvyamàhvayan / kiü tvaü no miùatàü ràjyaü tyaktvà yaj¤aü punargataþ // MatsP_47.62 // sthàtuü na ÷aknumo hy atra pravi÷àmo rasàtalam / evamukto 'bravãddaityàn viùaõõànsàntvayangirà // MatsP_47.63 // mà bhaiùña dhàrayiùyàmi tejasà svena vo 'suràþ / mantrà÷cauùadhaya÷caiva rasà vasu ca yatparam // MatsP_47.64 // kçtsnàni mayi tiùñhanti pàdasteùàü sureùu vai / tatsarvaü vaþ pradàsyàmi yuùmadarthe dhçtà mayà // MatsP_47.65 // tato devàstu tàndçùñvà vçtànkàvyena dhãmatà / saümantrayanti devà vai saüvij¤àstu jighçkùayà // MatsP_47.66 // kàvyo hy eùa idaü sarvaü vyàvartayati no balàt / sàdhu gacchàmahe tårõaü yàvannàdhyàpayiùyati // MatsP_47.67 // prasahya hatvà ÷iùñàüstu pàtàlaü pràpayàmahe / tato devàstu saürabdhà dànavàn upasçtya ha // MatsP_47.68 // tataste vadhyamànàstu kàvyamevàbhidudruvuþ / tataþ kàvyastu tàndçùñvà tårõaü devair abhidrutàn // MatsP_47.69 // rakùàü kàvyena saühçtya devàste 'pyasuràrditàþ / kàvyaü dçùñvà sthitaü devà niþ÷aïkamasurà¤jahuþ // MatsP_47.70 // tataþ kàvyo 'nucintyàtha bràhmaõo vacanaü hitam / tànuvàca tataþ kàvyaþ pårvaü vçttamanusmaran // MatsP_47.71 // trailokyaü vo hçtaü sarvaü vàmanena tribhiþ kramaiþ / balirbaddho hato jambho nihata÷ca virocanaþ // MatsP_47.72 // mahàsurà dvàda÷asu saügràmeùu surair hatàþ / taistairupàyairbhåyiùñhaü nihatà vaþ pradhànataþ // MatsP_47.73 // kiücicchãùñàstu yåyaü vai yuddhaü màstviti me matam / nãtiü yàü vo 'bhidhàsyàmi tiùñhadhvaü kàlaparyayàt // MatsP_47.74 // yàsyàmyahaü mahàdevaü mantràrthaü vijayàvaham / apratãpàüstato mantràn devàtpràpya mahe÷varàt / yudhyàmahe punardevàüs tataþ pràpsyatha vai jayam // MatsP_47.75 // tataste kçtasaüvàdà devàn åcustadàsuràþ / nyasta÷astrà vayaü sarve niþsaünàhà rathairvinà // MatsP_47.76 // vayaü tapa÷cariùyàmaþ saüvçtà valkalairvane / prahlàdasya vacaþ ÷rutvà satyàbhivyàhçtaü tu tat // MatsP_47.77 // tato devà nyavartanta vijvarà mudità÷ca te / nyasta÷astreùu daityeùu vinivçttàstadà suràþ // MatsP_47.78 // tatastànabravãtkàvyaþ kaücitkàlamupàsyatha / nirutsiktàs tapoyuktàþ kàlaü kàryàrthasàdhakam // MatsP_47.79 // piturmamà÷ramasthà vai màü pratãkùata dànavàþ / tatsaüdi÷yàsurànkàvyo mahàdevaü prapadyata // MatsP_47.80 // *÷ukra uvàca mantrànicchàmyahaü deva ye na santi bçhaspatau / paràbhavàya devànàm asuràõàü jayàya ca // MatsP_47.81 // evamukto 'bravãddevo vrataü tvaü cara bhàrgava / pårõaü varùasahasraü tu kaõadhåmamavàk÷iràþ / yadi pàsyasi bhadraü te tato mantrànavàpsyasi // MatsP_47.82 // tatheti samanuj¤àpya ÷ukrastu bhçgunandanaþ / pàdau saüspç÷ya devasya bàóhamityabravãdvacaþ / vrataü caràmyahaü deva tvayàdiùño 'dya vai prabho // MatsP_47.83 // tato 'nusçùño devena kuõóadhàro 'sya dhåmakçt / tadà tasmingate ÷ukre hy asuràõàü hitàya vai / mantràrthaü tatra vasati brahmacaryaü mahe÷vare // MatsP_47.84 // tadbuddhvà nãtipårvaü tu ràjye nyaste tadàsuraiþ / asmiü÷chidre tadàmarùàd devàstànsamupàdravan / daü÷itàþ sàyudhàþ sarve bçhaspatipuraþsaràþ // MatsP_47.85 // dçùñvàsuragaõà devàn pragçhãtàyudhànpunaþ / utpetuþ sahasà te vai saütrastàstànvaco 'bruvan // MatsP_47.86 // nyaste ÷astre 'bhaye datta àcàrye vratamàsthite / dattvà bhavanto hy abhayaü sampràptà no jighàüsayà // MatsP_47.87 // anàcàryà vayaü devàs tyakta÷astràstvavasthitàþ / cãrakçùõàjinadharà niùkriyà niùparigrahàþ // MatsP_47.88 // raõe vijetuü devàü÷ca na ÷akùyàmaþ kathaücana / ayuddhena prapatsyàmaþ ÷araõaü kàvyamàtaram // MatsP_47.89 // yàpayàmaþ kçcchramidaü yàvadabhyeti no guruþ / nivçtte ca tathà ÷ukre yotsyàmo daü÷itàyudhàþ // MatsP_47.90 // evamuktvà tato 'nyonyaü ÷araõaü kàvyamàtaram / pràpadyanta tato bhãtàs tebhyo 'dàdabhayaü tu sà // MatsP_47.91 // na bhetavyaü na bhetavyaü bhayaü tyajata dànavàþ / matsaünidhau vartatàü vo na bhãr bhavitumarhati // MatsP_47.92 // tayà càbhyupapannàüstàn dçùñvà devàstato 'suràn / abhijagmuþ prasahyaitàn avicàrya balàbalam // MatsP_47.93 // tatastànbàdhyamànàüstu devairdçùñvàsuràüstadà / devã kruddhàbravãddevàn anindrànvaþ karomyaham // MatsP_47.94 // saübhçtya sarvasambhàràn indraü sàbhyacarattadà / tastambha devã balavad yogayuktà tapodhanà // MatsP_47.95 // tatastaü stambhitaü dçùñvà indraü devà÷ca måkavat / pràdravanta tato bhãtà indraü dçùñvà va÷ãkçtam // MatsP_47.96 // gateùu surasaügheùu ÷akraü viùõurabhàùata / màü tvaü pravi÷a bhadraü te nayiùye tvàü surottama // MatsP_47.97 // evamuktastato viùõuü pravive÷a puraüdaraþ / viùõunà rakùitaü dçùñvà devã kruddhà vaco 'bravãt // MatsP_47.98 // eùà tvàü viùõunà sàrdhaü dahàmi maghavanbalàt / miùatàü sarvabhåtànàü dç÷yatàü me tapobalam // MatsP_47.99 // tayà 'bhibhåtau tau devàv indràviùõå babhåvatuþ / kathaü mucyeva sahitau viùõurindram abhàùata // MatsP_47.100 // indro 'bravãjjahi hyenàü yàvannau na dahetprabho / vi÷eùaõàbhibhåto 'smi tvatto 'haü jahi mà ciram // MatsP_47.101 // tataþ samãkùya viùõustàü strãvadhe kçcchram àsthitaþ / abhidhyàya tata÷cakram àpaduddharaõe tu tat // MatsP_47.102 // tatastu tvarayà yuktaþ ÷ãghrakàrã bhayànvitaþ / j¤àtvà viùõustatastasyà kråraü devyà÷cikãrùitam / kruddhaþ svamastramàdàya ÷ira÷ciccheda vai bhiyà // MatsP_47.103 // taü dçùñvà strãvadhaü ghoraü cukrodha bhçgurã÷varaþ / tato 'bhi÷apto bhçguõà viùõur bhàryàvadhe tadà // MatsP_47.104 // yasmàtte jànato dharma-pravadhyà strã niùådità / tasmàttvaü saptakçtveha mànuùeùåpapatsjase // MatsP_47.105 // tatastenàbhi÷àpena naùñe dharme punaþpunaþ / lokasya ca hitàrthàya jàyate mànuyeùviha // MatsP_47.106 // anuvyàhçtya viùõuü sa tadàdàya ÷irastvaran / samànãya tataþ kàyam asau gçhyedamabravãt // MatsP_47.107 // eùà tvaü viùpunà devi hatà saüjãvayàmyaham / tatastàü yojya ÷irasà abhijãveti so 'bravãt // MatsP_47.108 // yadi kçtsno mayà dharmo j¤àyate carito 'pi và / tena satyena jãvasva yadi satyaü vadàmyaham // MatsP_47.109 // tatastàü prokùya ÷ãtàbhir adbhir jãveti so 'bravãt / tato 'bhivyàhçte tasya devã saüjãvità tadà // MatsP_47.110 // tatastàü sarvabhåtàni dçùñvà suptotthitàmiva / sàdhu sàdhviti cakruste vacasà sarvatodi÷am // MatsP_47.111 // evaü pratyàhçtà tena devã sà bhçguõà tadà / miùatàü devatànàü hi tadadbhutam ivàbhavad // MatsP_47.112 // asaübhràntena bhçguõà patnã saüjãvità punaþ / dçùñvà cendro nàlabhata ÷arma kàvyabhayàtpunaþ / prajàgare tata÷cendro jayantãmidamabravãt // MatsP_47.113 // saücintya matimàn vàkyaü svàü kanyàü pàka÷àsanaþ / eùa kàvyo hyamitràya vrataü carati dàruõam / tenàhaü vyàkulaþ putri kçto matimatà bhç÷am // MatsP_47.114 // gaccha saüsàdhayasvainaü ÷ramàpanayanaiþ ÷ubhaiþ / taistairmanonukålai÷ca hy upacàrair atandrità // MatsP_47.115 // kàvyamàràdhayasvainaü yathà tuùyeta sa dvijaþ / gaccha tvaü tasya dattà'si prayatnaü kuru matkçte // MatsP_47.116 // evamuktà jayantã sà vacaþ saügçhya vai pituþ / agacchadyatra ghoraü sa tapa àrabhya tiùñhati // MatsP_47.117 // taü dçùñvà tu pibantaü sà kaõadhåmam avàïmukham / yakùeõa pàtyamànaü ca kuõóadhàreõa pàtitam // MatsP_47.118 // dçùñvà ca taü pàtyamànaü devã kàvyamavasthitam / svaråpaü dhyàna÷àmyantaü durbalaü bhåtimàsthitam / pitrà yathoktaü vàkyaü sà kàvye kçtavatã tadà // MatsP_47.119 // gãrbhi÷caivànukålàbhiþ stuvatã valgubhàùiõã / gàtrasaüvàhanaiþ kàle sevamànà tvacaþ sukhaiþ / vratacaryànukålàbhir uvàsa bahulàþ samàþ // MatsP_47.120 // pårõe dhåmavrate tasmin ghore varùasahasrake / vareõa cchandayàmàsa kàvyaü prãto bhavastadà // MatsP_47.121 // *mahàdeva uvàca etadvrataü tvayaikena cãrõaü nànyena kenacit / tasmàdvai tapasà buddhyà ÷rutena ca balena ca // MatsP_47.122 // tejasà ca surànsarvàüs tvameko 'bhibhaviùyasi / yaccàbhilaùitaü brahman vidyate bhçgunandana // MatsP_47.123 // prapatsyase tu tatsarvaü nànuvàcyaü tu kasyacit / sarvàbhibhàvã tena tvaü bhaviùyasi dvijottama // MatsP_47.124 // etàndattvà varàüstasmai bhàrgavàya bhavaþ punaþ / praje÷atvaü dhane÷atvam avadhyatvaü ca vai dadau // MatsP_47.125 // etàüllabdhvà varànkàvyaþ samprahçùñatanåruhaþ / harùàtpràdurbabhau tasya divyastotraü mahe÷vare / tathà tiryaksthita÷caiva tuùñuve nãlalohitam // MatsP_47.126 // *÷ukra uvàca namo 'stu ÷itikaõñhàya kaniùñhàya suvarcase / lelihànàya kàvyàya vatsaràyàndhasaþ pate // MatsP_47.127 // kapardine karàlàya haryakùõe varadàya ca / saüstutàya sutãrthàya devadevàya raühase // MatsP_47.128 // uùõãùiõe suvaktràya bahuråpàya vedhase / vasuretàya rudràya tapase citravàsase // MatsP_47.129 // hrasvàya muktake÷àya senànye rohitàya ca / kavaye ràjavçkùàya takùakakrãóanàya ca // MatsP_47.130 // sahasra÷irase caiva sahasràkùàya mãdhuùe / varàya bhavyaråpàya ÷vetàya puruùàya ca // MatsP_47.131 // giri÷àya namo 'rkàya baline àjyapàya ca / sutçptàya suvastràya dhanvine bhàrgavàya ca // MatsP_47.132 // niùaïgiõe ca tàràya svakùàya kùapaõàya ca / tàmràya caiva bhãmàya ugràya ca ÷ivàya ca // MatsP_47.133 // mahàdevàya ÷arvàya vi÷varåpa÷ivàya ca / hiraõyàya variùñhàya jyeùñhàya madhyamàya ca // MatsP_47.134 // vàstoùpate pinàkàya muktaye kevalàya ca / mçgavyàdhàya dakùàya sthàõave bhãùaõàya ca // MatsP_47.135 // bahunetràya dhuryàya trinetràye÷varàya ca / kapàline ca vãràya mçtyave tryambakàya ca // MatsP_47.136 // babhrave ca pi÷aïgàya piïgalàyàruõàya ca / pinàkine ceùumate citràya rohitàya ca // MatsP_47.137 // dundubhyàyaikapàdàya ajàya buddhidàya ca / àraõyàya gçhasthàya yataye brahmacàriõe // MatsP_47.138 // sàükhyàya caiva yogàya vyàpine dãkùitàya ca / anàhatàya ÷arvàya bhavye÷àya yamàya ca // MatsP_47.139 // rodhase cekitànàya brahmiùñhàya maharùaye / catuùpadàya medhyàya rakùiõe ÷ãghragàya ca // MatsP_47.140 // ÷ikhaõóine karàlàya daüùñriõe vi÷vavedhase / bhàsvaràya pratãtàya sudãptàya sumedhase // MatsP_47.141 // kråràyàvikçtàyaiva bhãùaõàya ÷ivàya ca / saumyàya caiva mukhyàya dhàrmikàya ÷ubhàya ca // MatsP_47.142 // avadhyàyàmçtàyaiva nityàya ÷à÷vatàya ca / vyàpçtàya vi÷iùñàya bharatàya ca sàkùiõe // MatsP_47.143 // kùemàya sahamànàya satyàya càmçtàya ca / kartre para÷ave caiva ÷åline divyacakùuùe // MatsP_47.144 // somapàyàjyapàyaiva dhåmapàyoùmapàya ca / ÷ucaye paridhànàya sadyojàtàya mçtyave // MatsP_47.145 // pi÷ità÷àya sarvàya meghàya vidyutàya ca / vyàvçttàya variùñhàya bharitàya tarakùave // MatsP_47.146 // tripuraghnàya tãrthàyà-vakràya roma÷àya ca / tigmàyudhàya vyàkhyàya susiddhàya pulastaye // MatsP_47.147 // rocamànàya caõóàya sphãtàya çùabhàya ca / vratine yu¤jamànàya ÷ucaye cordhvaretase // MatsP_47.148 // asuraghnàya svàghnàya mçtyughne yaj¤iyàya ca / kç÷ànave pracetàya vahnaye nirmalàya ca // MatsP_47.149 // rakùoghnàya pa÷ughnàyà-vighnàya ÷vasitàya ca / vibhràntàya mahàntàya arõave durgamàya ca // MatsP_47.150 // kçùõàya ca jayantàya lokànàmã÷varàya ca / anà÷ritàya vedhyàya samatvàdhiùñhitàya ca // MatsP_47.151 // hiraõyabàhave caiva vyàptàya ca mahàya ca / sukarmaõe prasahyàya ce÷ànàya sucakùuùe // MatsP_47.152 // kùipreùave sada÷vàya ÷ivàya mokùadàya ca / kapilàya pi÷aïgàya mahàdevàya dhãmate // MatsP_47.153 // mahàkàyàya dãptàya rodanàya sahàya ca / dçóhadhanvine kavacine rathine ca varåthine // MatsP_47.154 // bhçgunàthàya ÷ukràya gahvareùñhàya vedhase / amoghàya pra÷àntàya sumedhàya vçùàya ca // MatsP_47.155 // namo 'stu tubhyaü bhagavan vi÷vàya kçttivàsase / pa÷ånàü pataye tubhyaü bhåtànàü pataye namaþ // MatsP_47.156 // praõave çgyajuþsàmne svàhàya ca svadhàya ca / vaùañkàràtmane caiva tubhyaü mantràtmane namaþ // MatsP_47.157 // tvaùñre dhàtre tathà kartre cakùuþ÷rotramayàya ca / bhåtabhavyabhave÷àya tubhyaü karmàtmane namaþ // MatsP_47.158 // vasave caiva sàdhyàya rudràdityasuràya ca / viùàya màrutàyaiva tubhyaü devàtmane namaþ // MatsP_47.159 // agnãùomavidhij¤àya pa÷umantrauùadhàya ca / svayambhuve hy ajàyaiva apårvaprathamàya ca / prajànàü pataye caiva tubhyaü brahmàtmane namaþ // MatsP_47.160 // àtme÷àyàtmava÷yàya sarve÷àti÷ayàya ca / sarvabhåtàïgabhåtàya tubhyaü bhåtàtmane namaþ // MatsP_47.161 // nirguõàya guõaj¤àya vyàkçtàyàmçtàya ca / nirupàkhyàya mitràya tubhyaü sàükhyàtmane namaþ // MatsP_47.162 // pçthivyai càntarikùàya divyàya ca mahàya ca / janastapàya satyàya tubhyaü lokàtmane namaþ // MatsP_47.163 // avyaktàya ca mahate bhåtàderindriyàya ca / àtmaj¤àya vi÷eùàya tubhyaü sarvàtmane namaþ // MatsP_47.164 // nityàya càtmaliïgàya såkùmàyaivetaràya ca / buddhàya vibhave caiva tubhyaü mokùàtmane namaþ // MatsP_47.165 // namaste triùu lokeùu namaste paratas triùu / satyànteùu mahàdyeùu caturùu ca namo 'stu te // MatsP_47.166 // namaþ stotre mayà hy asmin yadi na vyàhçtaü bhavet / madbhakta iti brahmaõya tatsarvaü kùantumarhasi // MatsP_47.167 // *såta uvàca evamàbhàùya deve÷am ã÷varaü nãlalohitam / prahvo 'bhipraõatastasmai prà¤jalirvàgyato 'bhavat // MatsP_47.168 // kàvyasya gàtraü saüspç÷ya hastena prãtimànbhavaþ / nikàmaü dar÷anaü dattvà tatraivàntaradhãyata // MatsP_47.169 // tataþ so 'ntarhite tasmin deve÷e 'nucarãü tadà / tiùñhantãü pàr÷vato dçùñvà jayantãmidamabravãt // MatsP_47.170 // kasya tvaü subhage kà và duþkhite mayi duþkhità / mahatà tapasà yuktà kimarthaü màü niùevase // MatsP_47.171 // anayà saüstuto bhaktyà pra÷rayeõa damena ca / snehena caiva su÷roõi prãto 'smi varavarõini // MatsP_47.172 // kimicchasi varàrohe kaste kàmaþ samçdhyatàm / tatte sampàdayàmyadya yadyapi syàtsuduùkaraþ // MatsP_47.173 // evamuktàbravãdenaü tapasà j¤àtumarhasi / cikãrùitaü hi me brahmaüs tvaü hi vettha yathàtatham // MatsP_47.174 // evamukto 'bravãdenàü dçùñvà divyena cakùuùà / mayà saha tvaü su÷roõi da÷a varùàõi bhàmini // MatsP_47.175 // sarvabhåtairadç÷yà ca saüprayogamihecchasi / devi cendãvara÷yàme varàrhe vàmalocane / evaü vçõoùi kàmaü tvaü matto vai valgubhàùiõi // MatsP_47.176 // evaü bhavatu gacchàmo gçhànno mattakà÷ini / tataþ svagçhamàgatya jayantyàþ pàõimudvahan // MatsP_47.177 // tayà sahàvasaddevyà da÷a varùàõi bhàrgavaþ / adç÷yaþ sarvabhåtànàü màyayà saüvçtaþ prabhuþ // MatsP_47.178 // kçtàrthamàgataü dçùñvà kàvyaü sarve diteþ sutàþ / abhijagmurgçhaü tasya muditàste didçkùavaþ // MatsP_47.179 // yadà gatà na pa÷yanti màyayà saüvçtaü gurum / lakùaõaü tasya tadbuddhvà pratijagmuryathàgatam // MatsP_47.180 // bçhaspatistu saüruddhaü kàvyaü j¤àtvà vareõa tu / tuùñyarthaü da÷a varùàõi jayantyà hitakàmyayà // MatsP_47.181 // buddhvà tadantaraü so 'pi daityànàmindranoditaþ / kàvyasya råpamàsthàya asuràn samupàhvayat // MatsP_47.182 // tatastànàgatàndçùñvà bçhaspatiruvàca ha / svàgataü mama yàjyànàü pràpto 'haü vo hitàya ca // MatsP_47.183 // ahaü vo 'dhyàpayiùyàmi vidyàþ pràptàstu yà mayà / tataste hçùñamanaso vidyàrthamupapedire // MatsP_47.184 // pårõe kàvyastadà tasmin samaye da÷avàrùike / samayànte devayànã tadotpannà iti ÷rutiþ / buddhiü cakre tataþ so 'tha yàjyànàü pratyavekùaõe // MatsP_47.185 // devi gacchàmyahaü draùñuü mama yàjyà¤÷ucismite / vibhràntavãkùite sàdhvi trivarõàyatalocane // MatsP_47.186 // evamuktàbravãd enaü bhaja bhaktànmahàvrata / eùa dharmaþ satàü brahman na dharmaü lopayàmi te // MatsP_47.187 // tato gatvàsuràndçùñvà devàcàryeõa dhãmatà / va¤citànkàvyaråpeõa tataþ kàvyo 'bravãttu tàn // MatsP_47.188 // kàvyaü màü vo vijànãdhvaü toùito giri÷o vibhuþ / va¤cità bata yåyaü vai sarve ÷çõuta dànavàþ // MatsP_47.189 // ÷rutvà tathà bruvàõaü taü saübhràntàste tadàbhavan / prekùantas tàv ubhau tatra sthitàsãnau suvismitàþ // MatsP_47.190 // sampramåóhàs tataþ sarve na pràbudhyanta kiücana / abravãt sampramåóheùu kàvyastànasuràüstadà // MatsP_47.191 // àcàryo vo hy ahaü kàvyo devàcàryo 'yamaïgiràþ / anugacchata màü daityàs tyajatainaü bçhaspatim // MatsP_47.192 // ityuktà hy asuràstena tàv ubhau samavekùya ca / yadàsurà vi÷eùaü tu na jànantyubhayostayoþ // MatsP_47.193 // bçhaspatir uvàcainàn asambhràntastapodhanaþ / kàvyo vo 'haü gururdaityà madråpo 'yaü bçhaspatiþ // MatsP_47.194 // saümohayati råpeõa màmakenaiùa vo 'suràþ / ÷rutvà tasya tataste vai sametya tu tato 'bruvan // MatsP_47.195 // ayaü no da÷a varùàõi satataü ÷àsti vai prabhuþ / eùa vai gururasmàkam antarepsurayaü dvijaþ // MatsP_47.196 // tataste dànavàþ sarve praõipatyàbhinandya ca / vacanaü jagçhustasya ciràbhyàse na mohitàþ // MatsP_47.197 // åcus tamasuràþ sarve krodhasaüraktalocanàþ / ayaü gurur hito 'smàkaü gaccha tvaü nàsi no guruþ // MatsP_47.198 // bhàrgavo vàïgirà vàpi bhagavàneùa no guruþ / sthità vayaü nide÷e 'sya sàdhu tvaü gaccha màciram // MatsP_47.199 // evamuktvàsuràþ sarve pràpadyanta bçhaspatim / yadà na pratyapadyanta kàvyenoktaü mahaddhitam // MatsP_47.200 // cukopa bhàrgavasteùàm avalepena tena tu / bodhità hi mayà yasmàn na màü bhajatha dànavàþ // MatsP_47.201 // tasmàtpranaùñasaüj¤à vai paràbhavamavàpsyatha / iti vyàhçtya tànkàvyo jagàmàtha yathàgatam // MatsP_47.202 // ÷aptàüstànasurà¤j¤àtvà kàvyena sa bçhaspatiþ / kçtàrthaþ sa tadà hçùñaþ svaråpaü pratyapadyata // MatsP_47.203 // buddhyàsuràn hatà¤j¤àtvà kçtàrtho 'ntaradhãyata / tataþ pranaùñe tasmiüstu vibhràntà dànavàbhavan // MatsP_47.204 // aho viva¤citàþ smeti parasparamathàbruvan / pçùñhato 'bhimukhà÷caiva tàóitàïgirasena tu // MatsP_47.205 // va¤citàþ sopadhànena sve sve vastuni màyayà / tatastvaparituùñàste tameva tvarità yayuþ / prahlàdamagrataþ kçtvà kàvyasyànupadaü punaþ // MatsP_47.206 // tataþ kàvyaü samàsàdya upatasthuravàïmukhàþ / samàgatànpunardçùñvà kàvyo yàjyànuvàca ha // MatsP_47.207 // mayà saübodhitàþ sarve yasmànmà nàbhinandatha / tatastenàvamànena gatà yåyaü paràbhavam // MatsP_47.208 // evaü bruvàõaü ÷ukraü tu bàùpasaüdigdhayà girà / prahlàdastaü tadovàca mà nastvaü tyaja bhàrgava // MatsP_47.209 // svà÷rayàn bhajamànàü÷ca bhaktàüstvaü bhaja bhàrgava / tvayyadçùñe vayaü tena devàcàryeõa mohitàþ / bhaktànarhasi vai j¤àtuü tapodãrgheõa cakùuùà // MatsP_47.210 // yadi nastvaü na kuruùe prasàdaü bhçgunandana / apadhyàtàs tvayà hy adya pravi÷àmo rasàtalam // MatsP_47.211 // j¤àtvà kàvyo yathàtattvaü kàruõyàdanukampayà / evaü pratyanunãto vai tataþ kopaü niyamya saþ / uvàcaitànna bhetavyaü na gantavyaü rasàtalam // MatsP_47.212 // ava÷yaü bhàvino hy arthàþ pràptavyà mayi jàgrati / na ÷akyamanyathà kartuü diùñaü hi balavattaram // MatsP_47.213 // saüj¤à pranaùñà yà vo 'dya tàmetàü pratipatsyatha / devà¤jitvà sakçccàpi pàtàlaü pratipatsyatha // MatsP_47.214 // pràpte paryàyakàle ca hãti brahmàbhyabhàùata / matprasàdàcca trailokyaü bhuktaü yuùmàbhirårjitam // MatsP_47.215 // yugàkhyà da÷a sampårõà devànàkramya mårdhani / etàvantaü ca kàlaü vai brahmà ràjyamabhàùata // MatsP_47.216 // ràjyaü sàvarõike tubhyaü punaþ kila bhaviùyati / lokànàmã÷varo bhàvyas tava pautraþ punarbaliþ // MatsP_47.217 // evaü kila mithaþ proktaþ pautraste viùõunà svayam / vàcà hçteùu lokeùu tàstàstasyàbhavankila // MatsP_47.218 // yasmàtpravçttaya÷càsya saükà÷àd abhisaüdhitàþ / tasmàdvçttena prãtena tubhyaü dattaü svayambhuvà // MatsP_47.219 // devaràjye balirbhàvya iti màmã÷varo 'bravãt / tasmàdadç÷yo bhåtànàü kàlàpekùaþ sa tiùñhati // MatsP_47.220 // prãtena càparo datto varastubhyaü svayambhuvà / tasmànnirutsukastvaü vai paryàyaü sahito 'suraiþ // MatsP_47.221 // na hi ÷akyaü mayà tubhyaü purastàd viprabhàùitum / brahmaõà pratiùiddho 'haü bhaviùyaü jànatà vibho // MatsP_47.222 // imau ca ÷iùyau dvau mahyaü samàv etau bçhaspateþ / daivataiþ saha saüsçùñàn sarvànvo dhàrayiùyataþ // MatsP_47.223 // ityuktà hy asuràþ sarve kàvyenàkliùñakarmaõà / hçùñàstena yayuþ sàrdhaü prahlàdena mahàtmanà // MatsP_47.224 // ava÷yaü bhàvyamarthaü tu ÷rutvà ÷ukreõa bhàùitam / sakçdà÷aüsamànàstu jayaü ÷ukreõa bhàùitam / daü÷itàþ sàyudhàþ sarve tato devànsamàhvayan // MatsP_47.225 // devàstadàsuràndçùñvà saügràme samupasthitàn / sarve saübhçtasambhàrà devàstàn samayodhayan // MatsP_47.226 // devàsure tadà tasmin vartamàne ÷ataü samàþ / ajayannasurà devàüs tato devà hy amantrayan // MatsP_47.227 // yaj¤enopàhvayàmas tau tato jeùyàmahe 'suràn / tadopàmantrayandevàþ ÷aõóàmarkau tu tàv ubhau // MatsP_47.228 // yaj¤e càhåya tau proktau tyajetàmasuràn dvijau / vayaü yuvàü bhajiùyàmaþ saha jitvà tu dànavàn // MatsP_47.229 // evaü kçtàbhisaüdhã tau ÷aõóàmarkau suràstathà / tato devà jayaü pràpur dànavà÷ca paràjitàþ // MatsP_47.230 // ÷aõóàmarkaparityaktà dànavà hy abalàstathà / evaü daityàþ purà kàvya-÷àpenàbhihatàstadà // MatsP_47.231 // kàvya÷àpàbhibhåtàste niràdhàrà÷ca sarva÷aþ / nirasyamànà devai÷ca vivi÷uste rasàtalam // MatsP_47.232 // evaü nirudyamà devaiþ kçtàþ kçcchreõa dànavàþ / tataþ prabhçti ÷àpena bhçgornaimittikena tu // MatsP_47.233 // jaj¤e punaþ punarviùõur dharme pra÷ithile prabhuþ / kurvandharmavyavasthànam asuràõàü praõà÷anam // MatsP_47.234 // prahlàdasya nide÷e tu na sthàsyantyasurà÷ca ye / manuùyavadhyàste sarve brahmeti vyàharatprabhuþ // MatsP_47.235 // dharmànnàràyaõasyàü÷aþ sambhåta÷ càkùuùe 'ntare / yaj¤aü vai vartayàmàsur devà vaivasvate 'ntare // MatsP_47.236 // pràdurbhàve tatastasya brahmà hy àsãtpurohitaþ / yugàkhyàyàü caturthyàü tu àpanneùu sureùu vai // MatsP_47.237 // sambhåtastu samudrànte hiraõyaka÷iporvadhe / dvitãye narasiühàkhye rudro hy àsãtpurohitaþ // MatsP_47.238 // balisaüstheùu lokeùu tretàyàü saptamaü prati / tçtãye vàmanasyàrthe dharmeõa tu purodhasà // MatsP_47.239 // etàs tisraþ smçtàstasya divyàþ sambhåtayo dvijàþ / mànuùàþ sapta yànyàstu ÷àpajàstà nibodhata // MatsP_47.240 // tretàyuge tu prathame dattàtreyo babhåva ha / naùñe dharme caturthàü÷e màrkaõóeyapuraþsaraþ // MatsP_47.241 // pa¤camaþ pa¤cada÷yàü ca tretàyàü saübabhåva ha / màndhàtà cakravartã tu tadottaïkapuraþsare // MatsP_47.242 // ekonaviü÷yàü tretàyàü sarvakùatràntakçdvibhuþ / jàmadagnyastathà ùaùñho vi÷vàmitrapuraþsaraþ // MatsP_47.243 // caturviü÷e yuge ràmo vasiùñhena purodhasà / saptamo ràvaõasyàrthe jaj¤e da÷arathàtmajaþ // MatsP_47.244 // aùñame dvàpare viùõur aùñàviü÷e parà÷aràt / vedavyàsastathà jaj¤e jàtåkarõyapuraþsaraþ // MatsP_47.245 // kartuü dharmavyavasthànam asuràõàü praõà÷anam / buddho navamako jaj¤e tapasà puùkarekùaõaþ / devasundararåpeõa dvaipàyanapuraþsaraþ // MatsP_47.246 // tasminneva yuge kùãõe saüdhyà÷iùñe bhaviùyati / kalkã tu viùõuya÷asaþ pàrà÷aryapuraþsaraþ // MatsP_47.247 // da÷amo bhàvyasambhåto yàj¤avalkyapuraþsaraþ / sarvàü÷ca bhåtàüs timitàn pàùaõóàü÷caiva sarva÷aþ // MatsP_47.248 // pragçhãtàyudhair viprair vçtaþ ÷atasahasra÷aþ // MatsP_47.249 // niþ÷eùà¤chådraràj¤astu tadà sa tu kariùyati / brahmadviùaþ sapatnàüstu saühçtyaiva ca tadvapuþ // MatsP_47.250 // pa¤caviü÷e sthitaþ kalki÷ caritàrthaþ sasainikaþ / ÷ådràn saü÷odhayitvà tu samudràntaü ca vai svayam // MatsP_47.251 // pravçttacakro balavàn saühàraü tu kariùyati / utsàdayitvà vçùalàn pràya÷astànadhàrmikàn // MatsP_47.252 // tatastadà sa vai kalki÷ caritàrthaþ sasainikaþ / prajàstaü sàdhayitvà tu samçddhàstena vai svayam // MatsP_47.253 // akasmàtkopitànyonyaü bhaviùyantãha mohitàþ / kùapayitvà tu te 'nyonyaü bhàvinàrthena coditàþ // MatsP_47.254 // tataþ kàle vyatãte tu sa devo 'ntaradhãyata / nçpeùvatha pranaùñeùu prajànàü saügrahàttadà // MatsP_47.255 // rakùaõe vinivçtte tu hatvà cànyonyamàhave / parasparaü ca hatvà tu niràkrandàþ suduþkhitàþ // MatsP_47.256 // puràõi hitvà gràmàü÷ca tulyatve niùparigrahàþ / pranaùñà÷ramadharmà÷ca naùñavarõà÷ramàstathà // MatsP_47.257 // añña÷ålà nànapadàþ ÷iva÷ålà÷catuùpathàþ / pramadàþ ke÷a÷ålà÷ca bhaviùyanti yugakùaye // MatsP_47.258 // hrasvadehàyuùa÷caiva bhaviùyanti vanaukasaþ / saritparvatavàsinyo målapattraphalà÷anàþ // MatsP_47.259 // cãracarmàjinadharàþ saükaraü ghoramà÷ritàþ / utpàtaduþkhàþ svalpàrthà bahubàdhà÷ca tàþ prajàþ // MatsP_47.260 // evaü kaùñamanupràptàþ kàle saüdhyaü÷ake tadà / tataþ kùayaü gamiùyanti sàrdhaü kaliyugena tu // MatsP_47.261 // kùãõe kaliyuge tasmiüs tataþ kçtamavartata / ityetatkãrtitaü samyag devàsuraviceùñitam // MatsP_47.262 // yaduvaü÷aprasaïgena samàsàdvaiùõavaü ya÷aþ / turvasostu pravakùyàmi påror druhyostathà hy anoþ // MatsP_47.263 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 48 *såta uvàca turvasostu suto garbho gobhànustasya càtmajaþ / gobhànostu suto vãras trisàriraparàjitaþ // MatsP_48.1 // karaüdhamastu traisàrir bharatastasya càtmajaþ / duùyantaþ pauravasyàpi tasya putro hy akalmaùaþ // MatsP_48.2 // evaü yayàti÷àpena jaràsaükramaõe purà / turvasoþ pauravaü vaü÷aü pravive÷a purà kila // MatsP_48.3 // duùyantasya tu dàyàdo varåtho nàma pàrthivaþ / varåthàttu tathàõóãraþ saüdhànastasya càtmajaþ // MatsP_48.4 // pàõóya÷ca kerala÷caiva colaþ karõastathaiva ca / teùàü janapadàþ sphãtàþ pàõóyà÷colàþ sakeralàþ // MatsP_48.5 // druhyostu tanayau ÷årau setuþ ketustathaiva ca / setuputraþ ÷aradvàüstu gandhàrastasya càtmajaþ // MatsP_48.6 // khyàyate yasya nàmnàsau gandhàraviùayo mahàn / àraññade÷ajàstasya turagà vàjinàü varàþ // MatsP_48.7 // gandhàraputro dharmastu ghçtastasyàtmajo 'bhavat / ghçtàcca viduùo jaj¤e pracetàstasya càtmajaþ // MatsP_48.8 // pracetasaþ putra÷ataü ràjànaþ sarva eva te / mleccharàùñràdhipàþ sarve udãcãü di÷am à÷ritàþ // MatsP_48.9 // ano÷caiva sutà vãràs trayaþ paramadhàrmikàþ / sabhànara÷càkùuùa÷ca parameùus tathaiva ca // MatsP_48.10 // sabhànarasya putrastu vidvànkolàhalo nçpaþ / kolàhalasya dharmàtmà saüjayo nàma vi÷rutaþ // MatsP_48.11 // saüjayasyàbhavatputro vãro nàma puraüjayaþ / janamejayo mahàràja puraüjayasuto 'bhavat // MatsP_48.12 // janamejayasya ràjarùer mahà÷àlo 'bhavatsutaþ / àsãd indrasamo ràjà pratiùñhitaya÷àbhavat // MatsP_48.13 // mahàmanàþ sutastasya mahà÷àlasya dhàrmikaþ / saptadvãpe÷varo jaj¤e cakravartã mahàmanàþ // MatsP_48.14 // mahàmanàstu dvau putrau janayàmàsa vi÷rutau / u÷ãnaraü ca dharmaj¤aü titikùuü caiva tàv ubhau // MatsP_48.15 // u÷ãnarasya patnyastu pa¤ca ràjarùisambhavàþ / bhç÷à kç÷à navà dar÷à yà ca devã dçùadvatã // MatsP_48.16 // u÷ãnarasya putràstu tàsu jàtàþ kulodvahàþ / tapasà te tu mahatà jàtà vçddhasya dhàrmikàþ // MatsP_48.17 // bhç÷àyàstu nçgaþ putro navàyà nava eva ca / kç÷àyàstu kç÷o jaj¤e dar÷àyàþ suvrato 'bhavat / dçùadvatyàþ suta÷càpi ÷ibir au÷ãnaro nçpaþ // MatsP_48.18 // ÷ibestu ÷ibayaþ putrà÷ catvàro lokavi÷rutàþ / pçthudarbhaþ suvãra÷ca kekayo bhadrakastathà // MatsP_48.19 // teùàü janapadàþ sphãtàþ kekayà bhadrakàstathà / sauvãrà÷caiva paurà÷ca nçgasya kekayàstathà // MatsP_48.20 // suvratasya tathàmbaùñhà kç÷asya vçùalà purã / navasya navaràùñraü tu titikùostu prajàü ÷çõu // MatsP_48.21 // titikùurabhavadràjà pårvasyàü di÷i vi÷rutaþ / bçhadrathaþ sutastasya tasya seno 'bhavatsutaþ // MatsP_48.22 // senasya sutapà jaj¤e sutapastanayo baliþ / jàto mànuùayonyàü tu kùãõe vaü÷e prajecchayà // MatsP_48.23 // mahàyogã tu sa balir baddho bandhairmahàtmanà / putrànutpàdayàmàsa kùetrajànpa¤ca pàrthivàn // MatsP_48.24 // aïgaü sa janayàmàsa vaïgaü suhmaü tathaiva ca / puõóraü kaliïgaü ca tathà bàleyaü kùetramucyate / bàleyà bràhmaõà÷caiva tasya vaü÷akaràþ prabho // MatsP_48.25 // bale÷ca brahmaõà datto varaþ prãtena dhãmataþ / mahàyogitvamàyu÷ca kalpasya parimàõakam // MatsP_48.26 // saügràme càpyajeyatvaü dharme caivottamà matiþ / traikàlyadar÷anaü caiva pràdhànyaü prasave tathà // MatsP_48.27 // jayaü càpratimaü yuddhe dharme tattvàrthadar÷anam / caturo niyatànvarõàn sa vai sthàpayità prabhuþ // MatsP_48.28 // teùàü ca pa¤ca dàyàdà vaïgàïgàþ suhmakàstathà / puõóràþ kaliïgà÷ca tathà aïgasya tu nibodhata // MatsP_48.29 // *munaya åcuþ kathaü baleþ sutà jàtàþ pa¤ca tasya mahàtmanaþ / kiünàmnã mahiùã tasya janità katama çùiþ // MatsP_48.30 // kathaü cotpàditàstena tannaþ prabråhi pçcchatàm / màhàtmyaü ca prabhàvaü ca nikhilena vadasva tat // MatsP_48.31 // *såta uvàca atho÷ija iti khyàta àsãdvidvànçùiþ purà / patnã vai mamatà nàma babhåvàsya mahàtmanaþ // MatsP_48.32 // u÷ijasya yavãyànvai bhràtçpatnãmakàmayat / bçhaspatirmahàtejà mamatàmetya kàmataþ // MatsP_48.33 // uvàca mamatà taü tu devaraü varavarõinã / antarvatnyasmi te bhràtur jyeùñhasya tu viramyatàm // MatsP_48.34 // ayaü tu me mahàbhàga garbhaþ kupyedbçhaspate / au÷ijo bhràtçjanyaste sopàïgaü vedamudgiran // MatsP_48.35 // amogharetàstvaü càpi na màü bhajitumarhasi / asminn evaü gate kàle yathà và manyase prabho // MatsP_48.36 // evamuktastathà samyag bçhattejà bçhaspatiþ / kàmàtmà sa mahàtmàpi na manaþ so 'bhyavàrayat // MatsP_48.37 // saübabhåvaiva dharmàtmà tayà sàrdhamakàmayà / utsçjantaü tu tadreto-vàcaü garbho 'bhyabhàùata // MatsP_48.38 // bho tàta vàcàmadhipa dvayornàstãha saüsthitiþ / amogharetàstvaü càpi pårvaü càhamihàgataþ // MatsP_48.39 // so '÷apattaü tataþ kruddha evamukto bçhaspatiþ / putraü jyeùñhasya vai bhràtur garbhasthaü bhagavànçùiþ // MatsP_48.40 // yasmàttvamãdç÷e kàle garbhastho 'pi niùedhasi / màmevamuktavàüstasmàt tamo dãrghaü pravekùyasi // MatsP_48.41 // tato dãrghatamà nàma ÷àpàdçùirajàyata / ato 'ü÷ajo bçhatkãrtir bçhaspatirivaujasà // MatsP_48.42 // årdhvaretàstato 'sau vai vasate bhràturà÷rame / sa dharmànsaurabheyàüstu vçùabhàcchrutavàüstataþ // MatsP_48.43 // tasya bhràtà pitçvyo ya÷ cakàra bharaõaü tadà / tasminnivasatastasya yadçcchàtastu vai vçùaþ // MatsP_48.44 // yaj¤àrthamàhçtàndarbhàü÷ cacàra surabhãsutaþ / jagràha taü dãrghatamàþ ÷çïgayostu catuùpadam // MatsP_48.45 // tenàsau nigçhãta÷ca na cacàla padàtpadam / tato 'bravãdvçùastaü vai mu¤ca màü balinàü vara // MatsP_48.46 // na mayàsàditastàta balavàüstvatsamaþ kvacit / mama cànyaþ samo vàpi na hi me balasaükhyayà / mu¤ca tàteti ca punaþ prãtaste 'haü varaü vçõu // MatsP_48.47 // evamukto 'bravãdenaü jãvanme tvaü kva yàsyasi / eùa tvàü na vimokùyàmi parasvàdaü catuùpadam // MatsP_48.48 // *vçùabha uvàca nàsmàkaü vidyate tàta pàtakaü steyameva ca / bhakùyàbhakùyaü tathà caiva peyàpeyaü tathaiva ca // MatsP_48.49 // dvipadàü bahavo hy ete dharma eùa gavàü smçtaþ / kàryàkàrye na vàgamyà-gamanaü ca tathaiva ca // MatsP_48.50 // *såta uvàca gavàü dharmaü tu vai ÷rutvà saübhràntastu visçjya tam / ÷aktyànnapànadànàttu gopatiü saüprasàdayat // MatsP_48.51 // prasàdite gate tasmin godharmaü bhaktitastu saþ / manasaiva samàdadhyau tanniùñhastatparo hi saþ // MatsP_48.52 // tato yavãyasaþ patnãü gautamasyàbhyapadyata / kçtàvalepàü tàü matvà so 'naóvàniva na kùamaþ // MatsP_48.53 // godharmaü tu paraü matvà snuùàü tàmabhyapadyata / nirbhartsya cainaü ruddhvà ca bàhubhyàü sampragçhya ca // MatsP_48.54 // bhàvyamarthaü tu taü j¤àtvà màhàtmyàttamuvàca sà / viparyayaü tu tvaü labdhvà anaóvàniva vartase // MatsP_48.55 // gamyàgamyaü na jànãùe godharmàtpràrthayansutàm / durvçttaü tvàü tyajàmyadya gaccha tvaü svena karmaõà // MatsP_48.56 // kàùñhe samudge prakùipya gaïgàmbhasi samutsçjat / yasmàttvamandho vçddha÷ca bhartavyo duradhiùñhitaþ // MatsP_48.57 // tamuhyamànaü vegena srotaso 'bhyà÷amàgataþ / jagràha taü sa dharmàtmà balir vairocanistadà // MatsP_48.58 // antaþpure jugopainaü bhakùyabhojyai÷ca tarpayan / prãta÷caiva vareõaiva cchandayàmàsa vai balim // MatsP_48.59 // tasmàcca sa varaü vavre putràrthe dànavarùabhaþ / saütànàrthaü mahàbhàga-bhàryàyàü mama mànada / putràndharmàrthatattvaj¤àn utpàdayitumarhasi // MatsP_48.60 // evamukto 'tha devarùis tathàstvityuktavàn prabhuþ / sa tasya ràjà svàü bhàryàü sudeùõàü nàma pràhiõot / andhaü vçddhaü ca taü j¤àtvà na sà devã jagàma ha // MatsP_48.61 // ÷ådràü dhàtreyikàü tasmàv andhàya pràhiõottadà / tasyàü kakùãvadàdãü÷ca ÷ådrayonàv çùir va÷ã // MatsP_48.62 // janayàmàsa dharmàtmà ÷ådràn ityevamàdikam / uvàca taü balã ràjà dçùñvà kakùãvadàdikàn // MatsP_48.63 // *ràjovàca pravãõàn çùidharmasya ce÷varàn brahmavàdinaþ / vidvàn pratyakùadharmàõàü buddhimàn vçttimà¤chucãn // MatsP_48.64 // mamaiva ceti hovàca taü dãrghatamasaü baliþ / natyuvàca munistaü vai mamaivamiti càbravãt // MatsP_48.65 // utpannàþ ÷ådrayonà tu bhavacchande surottama / andhaü vçddhaü ca màü j¤àtvà sudeùõà mahiùã tava / pràhiõod avamànànme ÷ådràü dhàtreyikàü nçpa // MatsP_48.66 // tataþ prasàdayàmàsa balis tamçùisattamam / baliþ sudeùõàü tàü bhàryàü bhartsayàmàsa dànavaþ // MatsP_48.67 // puna÷cainàm alaükçtya çùaye pratyapàdayat / tàü sa dãrghatamà devãü tathà kçtavatãü tadà // MatsP_48.68 // dadhnà lavaõami÷reõa tv abhyaktaü madhukena tu / liha màm ajugupsantã àpàdatalamastakam / tatastvaü pràpsyase devi putrànvai manasepsitàn // MatsP_48.69 // tasya sà tadvaco devã sarvaü kçtavatã tadà / tasya sàpànam àsàdya devã pariharattadà // MatsP_48.70 // tàmuvàca tataþ so 'tha yatte parihçtaü ÷ubhe / vinàpànaü kumàraü tu janayiùyasi pårvajam // MatsP_48.71 // *sudeùõovàca nàrhasi tvaü mahàbhàga putraü me dàtumãdç÷am / toùita÷ca yathà÷akti prasàdaü kuru me prabho // MatsP_48.72 // *dãrghatamà uvàca tavàpacàràddevyeùa nànyathà bhavità ÷ubhe / naiva dàsyati putraste pautrau vai dàsyate phalam // MatsP_48.73 // tasyàpànaü vinà caiva yogyabhàvo bhaviùyati / tasmàd dãrghatamàïgeùu kukùau spçùñvedam abravãt // MatsP_48.74 // prà÷itaü yadyadaïgeùu na sopasthaü ÷ucismite / tena tiùñhanti te garbhe paurõamàsyàm ivoóuràñ // MatsP_48.75 // bhaviùyanti kumàràstu pa¤ca devasutopamàþ / tejasvinaþ suvçttà÷ca yajvàno dhàrmikà÷ca te // MatsP_48.76 // *såta uvàca tadaü÷astu sudeùõàyà jyeùñhaþ putro vyajàyata / aïgastathà kaliïga÷ca puõóraþ suhmastathaiva ca // MatsP_48.77 // vaïgaràjastu pa¤caite baleþ putrà÷ca kùetrajàþ / ityete dãrghatamasà balerdattàþ sutàstathà // MatsP_48.78 // pratiùñhàmàgatànàü hi bràhmaõyaü kàrayaüstataþ / tato mànuùayonyàü sa janayàmàsa vai prajàþ // MatsP_48.79 // tatastaü dãrghatamasaü surabhirvàkyamabravãt / vicàrya yasmàdgodharmaü pramàõaü te kçtaü vibho // MatsP_48.80 // ÷aktyà cànanyayàsmàsu tena prãtàsmi te 'nagha / tasmàttubhyaü tamo dãrgham àghràyàpanudàmi vai // MatsP_48.81 // bàrhaspatyastathaivaiùa pàpmà vai tiùñhati tvayi / jaràü mçtyuü tama÷caiva àghràyàpanudàmi te // MatsP_48.82 // sadyaþ sa ghràtamàtrastu asito munisattamaþ / àyuùmàü÷ca vapuùmàü÷ca cakùuùmàü÷ca tato 'bhavat // MatsP_48.83 // go 'bhyàhate tamasi vai gautamastu tato 'bhavat / kàkùãvàüstu tato gatvà saha pitrà girivrajam // MatsP_48.84 // dçùñvà spçùñvà piturvai sa hy upaviùña÷ciraü tapaþ / tataþ kàlena mahatà tapasà bhàvitastu saþ // MatsP_48.85 // vidhåya màtçjaü kàyaü bràhmaõyaü pràptavànvibhuþ / tato 'bravãtpità taü vai putravànasmyahaü tvayà // MatsP_48.86 // satputreõa tu dharmaj¤a kçtàrtho 'haü ya÷asvinà / muktvàtmànaü tato 'sau vai pràptavànbrahmaõaþ kùayam // MatsP_48.87 // bràhmaõyaü pràpya kàkùãvàn sahasramasçjatsutàn / kauùmàõóà gautamà÷caiva smçtàþ kàkùãvataþ sutàþ // MatsP_48.88 // ityeùa dãrghatamaso balervairocanasya ca / samàgamo vaþ kathitaþ saütati÷cobhayostathà // MatsP_48.89 // balistànabhinandyàha pa¤ca putrànakalmaùàn / kçtàrthaþ so 'pi dharmàtmà yogamàyàvçtaþ svayam // MatsP_48.90 // adç÷yaþ sarvabhåtànàü kàlàpekùaþ sa vai prabhuþ / tatràïgasya tu dàyàdo ràjàsãddadhivàhanaþ // MatsP_48.91 // dadhivàhanaputrastu ràjà divirathaþ smçtaþ / àsãd divirathàpatyaü vidvàndharmaratho nçpaþ // MatsP_48.92 // sa hi dharmarathaþ ÷rãmàüs tena viùõupade girau / somaþ ÷ukreõa vai ràj¤à saha pãto mahàtmanà // MatsP_48.93 // atha dharmarathasyàbhåt putra÷citrarathaþ kila / tasya satyarathaþ putras tasmàdda÷arathaþ kila // MatsP_48.94 // lomapàda iti khyàtas tasya ÷àntà sutàbhavat / atha dà÷arathir vãra÷ caturaïgo mahàya÷àþ // MatsP_48.95 // çùya÷çïgaprasàdena jaj¤e svakulavardhanaþ / caturaïgasya putrastu pçthulàkùa iti smçtaþ // MatsP_48.96 // pçthulàkùasuta÷càpi campanàmà babhåva ha / campasya tu purã campà pårvaü yà màlinã bhavat // MatsP_48.97 // pårõabhadraprasàdena haryaïgo 'sya suto 'bhavat / yaj¤e vibhàõóakàccàsya vàraõaþ ÷atruvàraõaþ // MatsP_48.98 // avatàrayàmàsa mahãü mantrairvàhanamuttamam / haryaïgasya tu dàyàdo jàto bhadrarathaþ kila // MatsP_48.99 // atha bhadrarathasyàsãd bçhatkarmà jane÷varaþ / bçhadbhànuþ sutastasya tasmàjjaj¤e mahàtmavàn // MatsP_48.100 // bçhadbhànustu ràjendro janayàmàsa vai sutam / nàmnà jayadrathaü nàma tasmàdbçhadratho nçpaþ // MatsP_48.101 // àsãdbçhadrathàccaiva vi÷vajijjanamejayaþ / dàyàdastasya càïgo vai tasmàtkarõo 'bhavannçpaþ // MatsP_48.102 // karõasya vçùasenastu pçthusenastathàtmajaþ / ete 'ïgasyàtmajàþ sarve ràjànaþ kãrtità mayà / vistareõànupårvyàcca pårostu ÷çõuta dvijàþ // MatsP_48.103 // *çùaya åcuþ kathaü såtàtmajaþ karõaþ kathamaïgasya càtmajaþ / etad icchàmahe ÷rotum atyantaku÷alo hy asi // MatsP_48.104 // *såta uvàca bçhadbhànusuto jaj¤e ràjà nàmnà bçhanmanàþ / tasya patnãdvayaü hy àsãc chaibyasya tanaye hy ubhe / ya÷odevã ca satyà ca tayorvaü÷aü ca me ÷çõu // MatsP_48.105 // jayadrathaü tu ràjànaü ya÷odevã hy ajãjanat / sà bçhanmanasaþ satyà vijayaü nàma vi÷rutam // MatsP_48.106 // vijayasya bçhatputras tasya putro bçhadrathaþ / bçhadrathasya putrastu satyakarmà mahàmanàþ // MatsP_48.107 // satyakarmaõo 'dhirathaþ såta÷càdhirathaþ smçtaþ / yaþ karõaü pratijagràha tena karõastu såtajaþ / taccedaü sarvamàkhyàtaü karõaü prati yathoditam // MatsP_48.108 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 49 *såta uvàca påroþ putro mahàtejà ràjà sa janamejayaþ / pràcãtvataþ sutastasya yaþ pràcãmakaroddi÷am // MatsP_49.1 // pràcãtvatasya tanayo manasyu÷ca tathàbhavat / ràjà pãtàyudho nàma manasyorabhavatsutaþ // MatsP_49.2 // dàyàdastasya càpyàsãd dhundhurnàma mahãpatiþ / dhundhorbahuvidhaþ putraþ sampàtistasya càtmajaþ // MatsP_49.3 // sampàtestu raühavarcà bhadrà÷vastasya càtmajaþ / bhadrà÷vasya dhçtàyàü tu da÷àpsarasi sånavaþ // MatsP_49.4 // auceyu÷ca hçùeyu÷ca kakùeyu÷ca saneyukaþ / dhçteyu÷ca vineyu÷ca sthaleyu÷caiva sattamaþ // MatsP_49.5 // dharmeyuþ saünateyu÷ca puõyeyu÷ceti te da÷a / auceyorjvalanà nàma bhàryà vai takùakàtmajà // MatsP_49.6 // tasyàü sa janayàmàsa antinàraü mahãpatim / antinàro manasvinyàü putrà¤jaj¤e parà¤chubhàn // MatsP_49.7 // amårtarayasaü vãraü trivanaü caiva dhàrmikam / gaurã kanyà tçtãyà ca màndhàturjananã ÷ubhà // MatsP_49.8 // ilinà tu yamasyàsãt kanyà yàjanayatsutàn / brahmavàdaparàkràntठchubhadà tv ilinà hy abhåt // MatsP_49.9 // upadànavã sutàüllebhe caturastvilinàtmajàt / çùyantamatha duùyantaü pravãram anadhaü tathà // MatsP_49.10 // cakravartã tato yaj¤e duùyantàtsamitiüjayaþ / ÷akuntalàyàü bharato yasya nàmnà ca bhàratàþ // MatsP_49.11 // dauùyantãü prati ràjànaü vàgåce cà÷arãriõã / màtà bhastrà pituþ putro yena jàtaþ sa eva saþ // MatsP_49.12 // bharasva putraü duùyanta màvamaüsthàþ ÷akuntalàm / retodhàü nayate putraþ paretaü yamasàdanàt / tvaü càsya dhàtà garbhasya satyamàha ÷akuntalà // MatsP_49.13 // bharatasya vinaùñeùu tanayeùu purà kila / putràõàü màtçkàt kopàt sumahànsaükùayaþ kçtaþ // MatsP_49.14 // tato marudbhirànãya putraþ sa tu bçhaspateþ / saükràmito bharadvàjo marudbhirbharatasya tu // MatsP_49.15 // *çùaya åcuþ bharatasya bharadvàjaþ putràrthaü màrutaiþ katham / saükràmito mahàtejàs tanno bråhi yathàtatham // MatsP_49.16 // *såta uvàca patnyàmàpannasattvàyàm u÷ijaþ sa sthito bhuvi / bhràturbhàryàü sa dçùñvà tu bçhaspatiruvàca ha // MatsP_49.17 // upatiùñha svalaükçtya maithunàya ca màü ÷ubhe / evamuktàbravãdenaü svayameva bçhaspatim // MatsP_49.18 // garbhaþ pariõata÷càyaü brahma vyàharate girà / amogharetàstvaü càpi dharmaü caivaü vigarhitam // MatsP_49.19 // evamukto 'bravãdenàü svayameva bçhaspatiþ / nopadeùñavyo vinayas tvayà me varavarõini // MatsP_49.20 // dharùamàõaþ prasahyainàü maithunàyopacakrame / tato bçhaspatiü garbho dharùamàõamuvàca ha // MatsP_49.21 // saüniviùño hy ahaü pårvam iha nàma bçhaspate / amogharetà÷ca bhavàn nàvakà÷a iha dvayoþ // MatsP_49.22 // evamuktaþ sa garbheõa kupitaþ pratyuvàca ha / yasmàttvamãdç÷e kàle sarvabhåtepsite sati / abhiùedhasi tasmàttvaü tamo dãrghaü pravekùyasi // MatsP_49.23 // tataþ kàmaü saünivartya tasyànandàdbçhaspateþ / tadretastvapatadbhåmau nivçttaü ÷i÷uko 'bhavat // MatsP_49.24 // sadyojàtaü kumàraü tu dçùñvà taü mamatàbravãt / gamiùyàmi gçhaü svaü vai bharasvainaü bçhaspate // MatsP_49.25 // evamuktvà gatà sà tu gatàyàü so 'pi taü tyajat / màtàpitçbhyàü tyaktaü tu dçùñvà taü marutaþ ÷i÷um / jagçhustaü bharadvàjaü marutaþ kçpayà sthitàþ // MatsP_49.26 // tasminkàle tu bharato bahubhir çtubhirvibhuþ / putranaimittikairyaj¤air ayajatputralipsayà // MatsP_49.27 // yadà sa yajamànastu putraü nàsàdayatprabhuþ / tataþ kratuü marutsomaü putràrthe samupàharat // MatsP_49.28 // tena te marutastasya marutsomena tuùñuvuþ / upaninyurbharadvàjaü putràrthaü bharatàya vai // MatsP_49.29 // dàyàdo 'ïgirasaþ sånor aurasastu bçhaspateþ / saükràmito bharadvàjo marudbhirbharataü prati // MatsP_49.30 // bharatastu bharadvàjaü putraü pràpya vibhur bravãt / àdàv àtmahitàya tvaü kçtàrtho 'haü tvayà vibho // MatsP_49.31 // pårvaü tu vitathe tasmin kçte vai putrajanmani / tatastu vitatho nàma bharadvàjo nçpo 'bhavat // MatsP_49.32 // tasmàdapi bharadvàjàd bràhmaõàþ kùatriyà bhuvi / dvyàmuùyàyaõakaulãnàþ smçtàste dvividhena ca // MatsP_49.33 // tato jàte hi vitathe bharata÷ca divaü yayau / bharadvàjo divaü yàto hy abhiùicya sutamçùiþ // MatsP_49.34 // dàyàdo vitathasyàsãd bhuvamanyur mahàya÷àþ / mahàbhåtopamàþ putrà÷ catvàro bhuvamanyavaþ // MatsP_49.35 // bçhatkùatro mahàvãryo naro garga÷ca vãryavàn / narasya saükçtiþ putras tasya putro mahàya÷àþ // MatsP_49.36 // gurudhã rantideva÷ca satkçtyàü tàv ubhau smçtau / gargasya caiva dàyàdaþ ÷ibirvidvànajàyata // MatsP_49.37 // smçtàþ ÷aibyàstato gargàþ kùatropetà dvijàtayaþ / àhàryatanaya÷caiva dhãmànàsãd urukùavaþ // MatsP_49.38 // tasya bhàryà vi÷àlà tu suùuve putrakatrayam / tryuùaõaü puùkariü caiva kaviü caiva mahàya÷àþ // MatsP_49.39 // urukùavàþ smçtà hy ete sarve bràhmaõatàü gatàþ / kàvyànàü tu varà hy ete trayaþ proktà maharùayaþ // MatsP_49.40 // gargàþ saükçtayaþ kàvyàþ kùatropetà dvijàtayaþ / saübhçtàïgiraso dakùà bçhatkùatrasya ca kùitiþ // MatsP_49.41 // bçhatkùatrasya dàyàdo hastinàmà babhåva ha / tenedaü nirmitaü pårvaü puraü tu gajasàhvayam // MatsP_49.42 // hastina÷caiva dàyàdàs trayaþ paramakãrtayaþ / ajamãóho dvimãóha÷ca purumãóhastathaiva ca // MatsP_49.43 // ajamãóhasya patnyastu tisraþ kurukulodvahàþ / nãlinã dhåminã caiva ke÷inã caiva vi÷rutà // MatsP_49.44 // sa tàsu janayàmàsa putrànvai devavarcasaþ / tapaso 'nte mahàtejà jàtà vçddhasya dhàrmikàþ // MatsP_49.45 // bhàradvàjaprasàdena vistaraü teùu me ÷çõu / àjamãóhasya ke÷inyàü kaõvaþ samabhavatkila // MatsP_49.46 // medhàtithiþ sutastasya tasmàtkàõvàyanà dvijàþ / ajamãóhasya bhåminyàü jaj¤e bçhadanur nçpaþ // MatsP_49.47 // bçhadanor bçhanto 'tha bçhantasya bçhanmanàþ / bçhanmanaþsuta÷càpi bçhaddhanuriti ÷rutaþ // MatsP_49.48 // bçhaddhanor bçhadiùuþ putrastasya jayadrathaþ / a÷vajittanayastasya senajit tasya càtmajaþ // MatsP_49.49 // atha senajitaþ putrà÷ catvàro lokavi÷rutàþ / rucirà÷va÷ca kàvya÷ca ràjà dçóharathastathà // MatsP_49.50 // vatsa÷càvartako ràjà yasyaite parivatsakàþ / rucirà÷vasya dàyàdaþ pçthuseno mahàya÷àþ // MatsP_49.51 // pçthusenasya paurastu paurànnãpo 'tha jaj¤ivàn / nãpasyaika÷ataü tv àsãt putràõàm amitaujasàm // MatsP_49.52 // nãpà iti samàkhyàtà ràjànaþ sarva eva te / teùàü vaü÷akaraþ ÷rãmàn nãpànàü kãrtivardhanaþ // MatsP_49.53 // kàvyàcca samaro nàma sadeùñasamaro 'bhavat / samarasya pàrasampàrau sada÷va iti te trayaþ // MatsP_49.54 // putràþ sarvaguõopetà jàtà vai vi÷rutà bhuvi / pàraputraþ pçthurjàtaþ pçthostu sukçto 'bhavat // MatsP_49.55 // jaj¤e sarvaguõopeto vibhràjastasya càtmajaþ / vibhràjasya tu dàyàdas tv aõuho nàma vãryavàn // MatsP_49.56 // babhåva ÷ukajàmàtà kçtvãbhartà mahàya÷àþ / aõuhasya tu dàyàdo brahmadatto mahãpatiþ // MatsP_49.57 // yugadattaþ sutastasya viùvakseno mahàya÷àþ / vibhràjaþ punar àjàtaþ sukçteneha karmaõà // MatsP_49.58 // viùvaksenasya putrastu udakseno babhåva ha / bhallàñastasya putrastu tasyàsãjjanamejayaþ / ugràyudhena tasyàrthe sarve nãpàþ praõà÷itàþ // MatsP_49.59 // *çùaya åcuþ ugràyudhaþ kasya sutaþ kasya vaü÷e sa kathyate / kimarthaü tena te nãpàþ sarve caiva praõà÷itàþ // MatsP_49.60 // *såta uvàca ugràyudhaþ såryavaü÷yas tapastepe varà÷rame / sthàõubhåto 'ùñasàhasraü taü bheje janamejayaþ // MatsP_49.61 // tasya ràjyaü prati÷rutya nãpàn àjaghnivàn prabhuþ / uvàca sàntvaü vividhaü jaghnuste vai hy ubhàv api // MatsP_49.62 // hanyamànàgatàn åce yasmàddhetorna me vacaþ / ÷araõàgatarakùàrthaü tasmàdevaü ÷apàmi vaþ // MatsP_49.63 // yadi me 'sti tapastaptaü sarvànnayatu vo yamaþ / tatastàn kçpyamàõàüstu yamena purataþ sa tu // MatsP_49.64 // kçpayà parayàviùño janamejayam åcivàn / gatànetànimànvãràüs tvaü me rakùitumarhasi // MatsP_49.65 // *janamejaya uvàca are pàpà duràcàrà bhavitàro 'sya kiükaràþ / tathetyuktastato ràjà yamena yuyudhe ciram // MatsP_49.66 // vyàdhibhirnàrakairghorair yamena saha tànbalàt / vijitya munaye pràdàt tadadbhutamivàbhavat // MatsP_49.67 // yamastuùñastatastasmai muktij¤ànaü dadau param / sarve yathocitaü kçtvà jagmuste kçùõamavyayam // MatsP_49.68 // yeùàü tu caritaü gçhya hanyate nàpamçtyubhiþ / iha loke pare caiva sukhamakùayyama÷nute // MatsP_49.69 // ajamãóhasya dhåminyàü vidvà¤jaj¤e yavãnaraþ / dhçtimàüstasya putrastu tasya satyadhçtiþ smçtaþ / atha satyadhçteþ putro dçóhanemiþ pratàpavàn // MatsP_49.70 // dçóhanemisuta÷càpi sudharmà nàma pàrthivaþ / àsãtsudharmatanayaþ sàrvabhaumaþ pratàpavàn // MatsP_49.71 // sàrvabhaumeti vikhyàtaþ pçthivyàm ekaràó babhau / tasyànvavàye mahati mahàpauravanandanaþ // MatsP_49.72 // mahàpauravaputrastu ràjà rukmarathaþ smçtaþ / atha rukmarathasyàsãt supàr÷vo nàma pàrthivaþ // MatsP_49.73 // supàr÷vatanaya÷càpi sumatirnàma dhàrmikaþ / sumaterapi dharmàtmà ràjà saünatimànapi // MatsP_49.74 // tasyàsãtsaünatimataþ kçto nàma suto mahàn / hiraõyanàbhinaþ ÷iùyaþ kau÷alyasya mahàtmanaþ // MatsP_49.75 // caturviü÷atidhà yena proktà vai sàmasaühitàþ / smçtàste pràcyasàmànaþ kàrtà nàmeha sàmagàþ // MatsP_49.76 // kàrtirugràyudho 'sau vai mahàpauravavardhanaþ / babhåva yena vikramya pçthukasya pità hataþ // MatsP_49.77 // nãlo nàma mahàràjaþ pà¤càlàdhipatirva÷ã / ugràyudhasya dàyàdaþ kùemo nàma mahàya÷àþ // MatsP_49.78 // kùemàtsunãthaþ saüjaj¤e sunãthasya nçpaüjayaþ / nçpaüjayàcca viratha ityete pauravàþ stutàþ // MatsP_49.79 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 50 *såta uvàca ajamãóhasya nãlinyàü nãlaþ samabhavannçpaþ / nãlasya tapasogreõa su÷àntirudapadyata // MatsP_50.1 // purujànuþ su÷àntestu pçthustu purujànutaþ / bhadrà÷vaþ pçthudàyàdo bhadrà÷vatanayà¤chçõu // MatsP_50.2 // mudgala÷ca jaya÷caiva ràjà bçhadiùustathà / javãnara÷ca vikràntaþ kapila÷caiva pa¤camaþ // MatsP_50.3 // pa¤cànàü caiva pa¤càlàn età¤janapadànviduþ / pa¤càlarakùiõo hy ete de÷ànàmiti naþ ÷rutam // MatsP_50.4 // mudgalasyàpi maudgalyàþ kùatropetà dvijàtayaþ / ete hy aïgirasaþ pakùaü saü÷ritàþ kàõvamudgalàþ // MatsP_50.5 // mudgalasya suto jaj¤e brahmiùñhaþ sumahàya÷àþ / indrasenaþ sutastasya vindhyà÷vastasya càtmajaþ // MatsP_50.6 // vindhyà÷vànmithunaü jaj¤e menakàyàmiti ÷rutiþ / divodàsa÷ca ràjarùir ahalyà ca ya÷asvinã // MatsP_50.7 // ÷aradvatastu dàyàdam ahalyà samprasåyata / ÷atànandamçùi÷reùñhaü tasyàpi sumahàtapàþ // MatsP_50.8 // sutaþ satyadhçtirnàma dhanurvedasya pàragaþ / àsãtsatyadhçteþ ÷ukram amoghaü dhàrmikasya tu // MatsP_50.9 // skannaü retaþ satyadhçter dçùñvà càpsarasaü jale / mithunaü tatra saübhçtaü tasminsarasi saübhçtam // MatsP_50.10 // tataþ sarasi tasmiüstu kramamàõaü mahãpatiþ / dçùñvà jagràha kçpayà ÷aütanurmçgayàü gataþ // MatsP_50.11 // ete ÷aradvataþ putrà àkhyàtà gautamà varàþ / ata årdhvaü pravakùyàmi divodàsasya vai prajàþ // MatsP_50.12 // divodàsasya dàyàdo dharmiùñho mitrayurnçpaþ / maitràyaõàvaraþ so 'tha maitreyastu tataþ smçtaþ // MatsP_50.13 // ete vaü÷yà yateþ pakùàþ kùatropetàstu bhàrgavàþ / ràjà caidyavaro nàma maitreyasya sutaþ smçtaþ // MatsP_50.14 // atha caidyavaràdvidvàn sudàsastasya càtmajaþ / ajamãóhaþ punarjàtaþ kùãõe vaü÷e tu somakaþ // MatsP_50.15 // somakasya suto jantur hate tasmi¤chataü babhau / putràõàmajamãóhasya somakasya mahàtmanaþ // MatsP_50.16 // mahiùã tv ajamãóhasya dhåminã putravardhinã / putràbhàve tapastepe ÷ataü varùàõi du÷caram // MatsP_50.17 // hutvàgniü vidhivatsamyak pavitrãkçtabhojanà / agnihotrakrameõaiva sà suùvàpa mahàvratà // MatsP_50.18 // tasyàü vai dhåmavarõàyàm ajamãóhaþ samãyivàn / çkùaü sà janayàmàsa dhåmavarõaü ÷atàgrajam // MatsP_50.19 // çkùàtsaüvaraõo jaj¤e kuruþ saüvaraõàt tataþ / yaþ prayàgamatikramya kurukùetramakalpayat // MatsP_50.20 // kçùyatastu mahàràjo varùàõi subahånyatha / kçùyamàõastataþ ÷akro bhayàttasmai varaü dadau // MatsP_50.21 // puõyaü ca ramaõãyaü ca kurukùetraü tu tatsmçtam / tasyànvavàyaþ sumahàn yasya nàmnà tu kauravàþ // MatsP_50.22 // kurostu dayitàþ putràþ sudhanvà jahnureva ca / parãkùicca mahàtejàþ prajana÷càrimardanaþ // MatsP_50.23 // sudhanvanastu dàyàdaþ putro matimatàü varaþ / cyavanastasya putrastu ràjà dharmàrthatattvavit // MatsP_50.24 // cyavanasya kçmiþ putra çkùàjjaj¤e mahàtapàþ / kçmeþ putro mahàvãryaþ khyàtastvindrasamo vibhuþ // MatsP_50.25 // caidyoparicaro vãro vasurnàmàntarikùagaþ / caidyoparicaràjjaj¤e girikà sapta vai sutàn // MatsP_50.26 // mahàratho magadharàó vi÷ruto yo bçhadrathaþ / pratya÷ravàþ ku÷a÷caiva caturtho harivàhanaþ // MatsP_50.27 // pa¤cama÷ca yaju÷caiva matsyaþ kàlã ca saptamã / bçhadrathasya dàyàdaþ ku÷àgro nàma vi÷rutaþ // MatsP_50.28 // ku÷àgrasyàtmaja÷caiva vçùabho nàma vãryavàn / vçùabhasya tu dàyàdaþ puõyavànnàma pàrthivaþ // MatsP_50.29 // puõyaþ puõyavata÷caiva ràjà satyadhçtistataþ / dàyàdastasya dhanuùas tasmàtsarva÷ca jaj¤ivàn // MatsP_50.30 // sarvasya sambhavaþ putras tasmàdràjà bçhadrathaþ / dve tasya ÷akale jàte jarayà saüdhita÷ ca saþ // MatsP_50.31 // jarayà saüdhito yasmàj jaràsaüdhastataþ smçtaþ / jetà sarvasya kùatrasya jaràsaüdho mahàbalaþ // MatsP_50.32 // jaràsaüdhasya putrastu sahadevaþ pratàpavàn / sahadevàtmajaþ ÷rãmàn somavit sa mahàtapàþ // MatsP_50.33 // ÷ruta÷ravàstu somàder màgadhàþ parikãrtitàþ / jahnustvajanayatputraü surathaü nàma bhåmipam // MatsP_50.34 // surathasya tu dàyàdo vãro ràjà vidårathaþ / vidårathasuta÷càpi sàrvabhauma iti smçtaþ // MatsP_50.35 // sàrvabhaumàjjayatseno rucirastasya càtmajaþ / ruciràttu tato bhaumas tvaritàyustato 'bhavat // MatsP_50.36 // akrodhanas tv àyusutas tasmàddevàtithiþ smçtaþ / devàtithestu dàyàdo dakùa eva babhåva ha // MatsP_50.37 // bhãmasenastato dakùàd dilãpas tasya càtmajaþ / dilãpasya pratãpastu tasya putràs trayaþ smçtàþ // MatsP_50.38 // devàpiþ ÷aütanu÷caiva vàhlãka÷caiva te trayaþ / vàhlãkasya tu dàyàdàþ sapta vàhlã÷varà nçpàþ / devàpistu hy apadhyàtaþ prajàbhirabhavanmuniþ // MatsP_50.39 // *munaya åcuþ prajàbhistu kimarthaü vai hy apadhyàto jane÷varaþ / ko doùo ràjaputrasya prajàbhiþ samudàhçtaþ // MatsP_50.40 // *såta uvàca kilàsãdràjaputrastu kuùñhã taü nàbhyapåjayan / kàryaü caiva tu devànàü kùatraü prati dvijottamàþ / bhaviùyaü kãrtayiùyàmi ÷aütanostu nibodhata // MatsP_50.41 // ÷aütanustvabhavadràjà vidvànsa vai mahàbhiùak / idaü codàharantyatra ÷lokaü prati mahàbhiùak // MatsP_50.42 // yaü yaü karàbhyàü spç÷ati jãrõaü rogiõameva ca / punaryuvà ca bhavati tasmàttaü ÷aütanuü viduþ // MatsP_50.43 // tattasya ÷aütanutvaü hi prajàbhiriha kãrtyate / tato 'vçõuta bhàryàrthaü ÷aütanurjàhnavãü nçpa // MatsP_50.44 // tasyàü devavrataü nàma kumàraü janayadvibhuþ / kàlã vicitravãryaü tu dà÷eyã janayatsutam // MatsP_50.45 // ÷aütanordayitaü putraü ÷àntàtmànamakalmaùam / kçùõadvaipàyano nàma kùetre vaicitraviryake // MatsP_50.46 // dhçtaràùñraü ca pàõóuü ca viduraü càpyajãjanat / dhçtaràùñrastu gàndhàryàü putrànajanayacchatam // MatsP_50.47 // teùàü duryodhanaþ ÷reùñhaþ sarvakùatrasya vai prabhuþ / màdrã kuntã tathà caiva pàõóorbhàrye babhåvatuþ // MatsP_50.48 // devadattàþ sutàþ pa¤ca pàõóorarthe 'bhijaj¤ire / dharmàdyudhiùñhiro jaj¤e màrutàcca vçkodaraþ // MatsP_50.49 // indràddhanaüjaya÷caiva indratulyaparàkramaþ / nakulaü sahadevaü ca màdrya÷vibhyàmajãjanat // MatsP_50.50 // pa¤caite pàõóavebhyastu draupadyàü jaj¤ire sutàþ / draupadyajanayacchreùñhaü prativindhyaü yudhiùñhiràt // MatsP_50.51 // ÷rutasenaü bhãmasenàc chrutakãrtiü dhanaüjayàt / caturthaü ÷rutakarmàõaü sahadevàd ajàyata // MatsP_50.52 // nakulàcca ÷atànãkaü draupadeyàþ prakãrtitàþ / tebhyo 'pare pàõóaveyàþ ùaóevànye mahàrathàþ // MatsP_50.53 // haióambo bhãmasenàttu putro jaj¤e ghañotkacaþ / kà÷ã baladharàdbhãmàj jaj¤e vai sarvagaü sutam // MatsP_50.54 // suhotraü tanayaü màdrã sahadevàdasåyata / kareõumatyàü caidyàyàü niramitrastu nàkuliþ // MatsP_50.55 // subhadràyàü rathã pàrthàd abhimanyurajàyata / yaudheyaü devakã caiva putraü jaj¤e yudhiùñhiràt // MatsP_50.56 // abhimanyoþ parãkùittu putraþ parapurajayaþ / janamejayaþ parãkùitaþ putraþ paramadhàrmikaþ // MatsP_50.57 // brahmàõaü kalpayàmàsa sa vai vàjasaneyakam / sa vai÷ampàyanenaiva ÷aptaþ kila maharùiõà // MatsP_50.58 // na sthàsyatãha durbuddhe tavaitadvacanaü bhuvi / yàvatsthàsyasi tvaü loke tàvadeva prapatsyati // MatsP_50.59 // kùatrasya vijayaü j¤àtvà tataþprabhçti sarva÷aþ / abhigamya sthità÷caiva nçpaü ca janamejayam // MatsP_50.60 // tataþprabhçti ÷àpena kùatriyasya tu yàjinaþ / utsannà yàjino yaj¤e tataþprabhçti sarva÷aþ // MatsP_50.61 // kùatrasya yàjinaþ kecic chàpàttasya mahàtmanaþ / paurõamàsena haviùà iùñvà tasminprajàpatim / sa vai÷ampàyanenaiva pravi÷anvàritastataþ // MatsP_50.62 // parãkùitaþ suto 'sau vai pauravo janamejayaþ / dvir a÷vamedhamàhçtya mahàvàjasaneyakaþ // MatsP_50.63 // pravartayitvà taü sarvam çùiü vàjasaneyakam / vivàde bràhmaõaiþ sàrdham abhi÷apto vanaü yayau // MatsP_50.64 // janamejayàcchatànãkas tasmàjjaj¤e sa vãryavàn / janamejayaþ ÷atànãkaü putraü ràjye 'bhiùiktavàn // MatsP_50.65 // athà÷vamedhena tataþ ÷atànãkasya vãryavàn / jaj¤e 'dhisomakçùõàkhyaþ sàmprataü yo mahàya÷àþ // MatsP_50.66 // tasmi¤chàsati ràùñraü tu yuùmàbhiridamàhçtam / duràpaü dãrghasattraü vai trãõi varùàõi puùkare / varùadvayaü kurukùetre dçùadvatyàü dvijottamàþ // MatsP_50.67 // *munaya åcuþ bhaviùyaü ÷rotumicchàmaþ prajànàü lomaharùaõe / purà kila yadetadvai vyatãtaü kãrtitaü tvayà // MatsP_50.68 // yeùu vai sthàsyate kùatram utpatsyante nçpà÷ca ye / teùàm àyuùpramàõaü ca nàmata÷caiva tànnçpàn // MatsP_50.69 // kçtayugapramàõaü ca tretàdvàparayostathà / kaliyugapramàõaü ca yugadoùaü yugakùayam // MatsP_50.70 // sukhaduþkhapramàõaü ca prajàdoùaü yugasya tu / etatsarvaü prasaükhyàya pçcchatàü bråhi naþ prabho // MatsP_50.71 // *såta uvàca yathà me kãrtitaü pårvaü vyàsenàkliùñakarmaõà / bhàvyaü kaliyugaü caiva tathà manvantaràõi ca // MatsP_50.72 // anàgatàni sarvàõi bruvato me nibodhata / ata årdhvaü pravakùyàmi bhaviùyà ye nçpàstathà // MatsP_50.73 // aióekùvàkvanvaye caiva paurave cànvaye tathà / yeùu saüsthàsyate tacca aióekùvàkukulaü ÷ubham / tànsarvànkãrtayiùyàmi bhaviùye kathitànnçpàn // MatsP_50.74 // tebhyo 'pare 'pi ye tv anye hy utpatsyante nçpàþ punaþ / kùatràþ pàra÷avàþ ÷ådràs tathànye ye bahi÷caràþ // MatsP_50.75 // andhàþ ÷akàþ pulindà÷ca cålikà yavanàstathà / kaivartàbhãra÷abarà ye cànye mlecchasambhavàþ / paryàyataþ pravakùyàmi nàmata÷caiva tànnçpàn // MatsP_50.76 // adhisomakçùõa÷ caiteùàü prathamaü vartate nçpaþ / tasyànvavàye vakùyàmi bhaviùye kathitànnçpàn // MatsP_50.77 // adhisomakçùõaputrastu vivakùurbhavità nçpaþ / gaïgayà tu hçte tasmin nagare nàgasàhvaye // MatsP_50.78 // tyaktvà vivakùurnagaraü kau÷àmbyàü tu nivatsyati / bhaviùyàùñau sutàstasya mahàbalaparàkramàþ // MatsP_50.79 // bhårirjyeùñhaþ sutastasya tasya citrarathaþ smçtaþ / ÷ucidrava÷citrarathàd vçùõimàü÷ca ÷ucidravàt // MatsP_50.80 // vçùõimataþ suùeõa÷ca bhaviùyati ÷ucirnçpaþ / tasmàtsuùeõàdbhavità sunãtho nàma pàrthivaþ // MatsP_50.81 // nçpàtsunãthàdbhavità nçcakùuþ sumahàya÷àþ / nçcakùuùastu dàyàdo bhavità vai sukhãvalaþ // MatsP_50.82 // sukhãvalasuta÷càpi bhàvã ràjà pariùõavaþ / pariùõavasuta÷càpi bhavità sutapà nçpaþ // MatsP_50.83 // medhàvã tasya dàyàdo bhaviùyati na saü÷ayaþ / medhàvinaþ suta÷càpi bhaviùyati puraüjayaþ // MatsP_50.84 // urvo bhàvyaþ sutastasya tigmàtmà tasya càtmajaþ / tigmàdbçhadratho bhàvyo vasudàmà bçhadrathàt // MatsP_50.85 // vasudàmnaþ ÷atànãko bhaviùyodayanastataþ / bhaviùyate codayanàd vãge ràjà vahãnaraþ // MatsP_50.86 // vahãnaràtmaja÷caiva daõóapàõirbhaviùyati / daõóapàõerniramitro niramitràttu kùemakaþ // MatsP_50.87 // atrànuvaü÷a÷loko 'yaü gãto vipraiþ puràtanaiþ / brahmakùatrasya yo yonir vaü÷o devarùisatkçtaþ / kùemakaü pràpya ràjànaü saüsthàsyati kalau yuge // MatsP_50.88 // ityeùa pauravo vaü÷o yathàvadiha kãrtitaþ / dhãmataþ pàõóuputrasya càrjunasya mahàtmanaþ // MatsP_50.89 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 51 *çùaya åcuþ ye påjyàþ syur dvijàtãnàm agnayaþ såta sarvadà / tànidànãü samàcakùva tadvaü÷aü cànupårva÷aþ // MatsP_51.1 // *såta uvàca yo 'sàv agnirabhãmànã smçtaþ svàyambhuve 'ntare / brahmaõo mànasaþ putras tasmàtsvàhà vyajãjanat // MatsP_51.2 // pàvakaü pavamànaü ca ÷uciragni÷ca yaþ smçtaþ / nirmathyaþ pavamàno 'gnir vaidyutaþ pàvakàtmajaþ // MatsP_51.3 // ÷uciragniþ smçtaþ sauraþ sthàvarà÷caiva te smçtàþ / pavamànàtmajo hy agnir havyavàhaþ sa ucyate // MatsP_51.4 // pàvakaþ saharakùastu havyavàhamukhaþ ÷uciþ / devànàü havyavàho 'gniþ prathamo brahmaõaþ sutaþ // MatsP_51.5 // saharakùaþ suràõàü tu trayàõàü te trayo 'gnayaþ / eteùàü putrapautrà÷ca catvàriü÷attathaiva ca // MatsP_51.6 // pravakùye nàmatastànvai pravibhàgena tànpçthak / pàvano laukiko hy agniþ prathamo brahmaõa÷ca yaþ // MatsP_51.7 // brahmaudanàgnis tatputro bharato nàma vi÷rutaþ / vai÷vànaro havyavàho vahanhavyaü mamàra saþ // MatsP_51.8 // sa mçto 'tharvaõaþ putro mathitaþ puùkarodadhiþ / yo 'tharvà laukiko hy agnir dakùiõàgniþ sa ucyate // MatsP_51.9 // bhçgoþ prajàyatàtharvà hy aïgiràtharvaõaþ smçtaþ / tasya hy alaukiko hy agnir dakùiõàgniþ sa vai smçtaþ // MatsP_51.10 // atha yaþ pavamànastu nirmathyo 'gniþ sa ucyate / sa ca vai gàrhapatyo 'gniþ prathamo brahmaõaþ smçtaþ // MatsP_51.11 // tataþ sabhyàvasathyau ca saü÷atyàs tau sutàvubhau / tataþ ùoóa÷a nadyastu cakame havyavàhanaþ / yaþ khalvàhavanãyo 'gnir abhimànã dvijaiþ smçtaþ // MatsP_51.12 // kàverãü kçùõaveõãü ca narmadàü yamunàü tathà / godàvarãü vitastàü ca candrabhàgàmiràvatãm // MatsP_51.13 // vipà÷àü kau÷ikãü caiva ÷atadruü sarayåü tathà / sãtàü manasvinãü caiva hràdinãü pàvanàü tathà // MatsP_51.14 // tàsu ùoóa÷adhàtmànaü pravibhajya pçthakpçthak / tadà tu viharaüstàsu dhiùõyecchaþ sa babhåva ha // MatsP_51.15 // svàbhidhànasthità dhiùõyàs tàsåtpannà÷ca dhiùõavaþ / dhiùõyeùu jaj¤ire yasmàt tataste dhiùõavaþ smçtàþ // MatsP_51.16 // ityete vai nadãputrà dhiùõyeùu pratipedire / teùàü viharaõãyà ye upastheyà÷ca tà¤÷çõu / vibhuþ pravàhaõo 'gnãdhras tatrasthà dhiùõavo 'pare // MatsP_51.17 // viharati yathàsthànaü puõyàhe samupakrame / anirde÷yànivàryàõàm agnãnàü ÷çõuta kramam // MatsP_51.18 // vàsavo 'gniþ kç÷ànuryo dvitãyottaravedikaþ / samràóagnisuto hyaùñàv upatiùñhanti tàndvijàþ // MatsP_51.19 // parjanyaþ pavamànastu dvitãyaþ so 'nudç÷yate / pàvakoùõaþ samåhyastu vottare so 'gnirucyate // MatsP_51.20 // havyasådo hy asaümçjyaþ ÷àmitraþ sa vibhàvyate / ÷atadhàmà sudhàjyotã raudrai÷varyaþ sa ucyate // MatsP_51.21 // brahmajyotir vasudhàmà brahmasthànãya ucyate / ajaikapàdupastheyaþ sa vai ÷àlàmukho yataþ // MatsP_51.22 // anirde÷yo hyahirbudhnyo bahirante tu dakùiõau / putrà hyete tu sarvasya upastheyà dvijaiþ smçtàþ // MatsP_51.23 // tato viharaõãyàüstu vakùyàmyaùñau tu tànsutàn / hautriyasya suto hyagnir barhiùo havyavàhanaþ // MatsP_51.24 // pra÷aüsyo 'gniþ pracetàstu dvitãyaþ saüsahàyakaþ / suto hyagner vi÷vavedà bràhmaõàcchaüsirucyate // MatsP_51.25 // apàü yoniþ smçtaþ svàmbhaþ seturnàma vibhàvyate / dhiùõya àharaõà hyete somenejyanta vai dvijaiþ // MatsP_51.26 // tato yaþ pàvako nàmnà yaþ sadbhiryoga ucyate / agniþ so 'vabhçtho j¤eyo varuõena sahejyate // MatsP_51.27 // hçdayasya suto hyagner jañhare 'sau nçõàü pacan / manyumà¤jañhara÷càgnir viddhàgniþ satataü smçtaþ // MatsP_51.28 // parasparotthito hyagnir bhåtànãha vibhurdahan / agnermanyumataþ putro ghoraþ saüvartakaþ smçtaþ // MatsP_51.29 // pibannapaþ sa vasati samudre vaóavàmukhe / samudravàsinaþ putraþ saharakùo vibhàvyate // MatsP_51.30 // saharakùastu vai kàmàn gçhe sa vasate nçõàm / kravyàdagniþ sutastasya puruùànyo 'tti vai mçtàn // MatsP_51.31 // ityete pàvakasyàgner dvijaiþ putràþ prakãrtitàþ / tataþ sutàstu sauvãryàd gandharvairasurair hçtàþ // MatsP_51.32 // mathito yastvaraõyàü tu so 'gniràpa samindhanam / àyur nàmnà tu bhagavàn pa÷au yastu praõãyate // MatsP_51.33 // àyuùo mahimànputro dahanastu tataþ sutaþ / pàkayaj¤eùv abhãmànã hutaü havyaü bhunakti yaþ // MatsP_51.34 // sarvasmàddevalokàcca havyaü kavyaü bhunakti yaþ / putro 'sya sahito hyagnir adbhutaþ sa mahàya÷àþ // MatsP_51.35 // pràya÷citteùvabhãmànã hçtaü havyaü bhunakti yaþ / adbhutasya suto vãro devàü÷astu mahànsmçtaþ // MatsP_51.36 // vividhàgnistatastasya tasya putro mahàkaviþ / vividhàgnisutàdarkàd agnayo 'ùñau sutàþ smçtàþ // MatsP_51.37 // kàmyàsviùñiùvabhãmànã rakùohàyatikçcca yaþ / surabhirvasumànnàdo harya÷va÷caiva rukmavàn // MatsP_51.38 // pravargyaþ kùemavàü÷caiva ityaùñau ca prakãrtitàþ / ÷ucyagnestu prajà hyeùà agnaya÷ca caturda÷a // MatsP_51.39 // ityete hyagnayaþ proktàþ praõãtà ye hi càdhvare / samatãte tu sarge ye yàmaiþ saha surottamaiþ // MatsP_51.40 // svàyambhuve 'ntare pårvam agnayaste 'bhimàninaþ / ete viharaõãyeùu cetanàcetaneùviha // MatsP_51.41 // sthànàbhimànino 'gnãdhràþ pràgàsanhavyavàhanàþ / kàmyanaimittikàdyàste ye te karmasvavasthitàþ // MatsP_51.42 // pårve manvantare 'tãte ÷ukrairyàmai÷ca taiþ saha / ete devagaõaiþ sàrdhaü prathamasyàntare manoþ // MatsP_51.43 // ityetà yonayo hyaktàþ sthànàkhyà jàtavedasàm / svàrociùàdiùu j¤eyàþ savarõànteùu saptasu // MatsP_51.44 // tairevaü tu prasaükhyàtaü sàmpratànàgateùviha / manvantareùu sarveùu lakùaõaü jàtavedasàm // MatsP_51.45 // manvantareùu sarveùu nànàråpaprayojanaiþ / vartante vartamànai÷ca yàmairdevaiþ sahàgnayaþ // MatsP_51.46 // anàgataiþ suraiþ sàrdhaü vatsyanto 'nàgatàstvatha / ityeùa pracayo 'gnãnàü mayà prokto yathàkramam / vistareõànupårvyà ca kimanyacchrotumicchatha // MatsP_51.47 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 52 *çùaya åcuþ idànãü pràha yadviùõuþ pçùñaþ paramamuttamam / tadidànãü samàcakùva dharmàdharmasya vistaram // MatsP_52.1 // *såta uvàca evamekàrõave tasmin matsyaråpã janàrdanaþ / vistàramàdisargasya pratisargasya càkhilam // MatsP_52.2 // kathayàmàsa vi÷vàtmà manave såryasånave / karmayogaü ca sàükhyaü ca yathàvadvistarànvitam // MatsP_52.3 // *çùaya åcuþ ÷rotumicchàmahe såta karmayogasya lakùaõam / yasmàdaviditaü loke na kiücittava suvrata // MatsP_52.4 // *såta uvàca karmayogaü ca vakùyàmi yathà viùõuvibhàùitam / j¤ànayogasahasràddhi karmayogaþ pra÷asyate // MatsP_52.5 // karmayogodbhavaü j¤ànaü tasmàttatparamaü padam / karmaj¤ànodbhavaü brahma na ca j¤ànamakarmaõaþ // MatsP_52.6 // tasmàtkarmaõi yuktàtmà tattvamàpnoti ÷à÷vatam / vedo 'khilo dharmamålam àcàra÷caiva tadvidàm // MatsP_52.7 // aùñàvàtmaguõàs tasmin pradhànatvena saüsthitàþ / dayà sarveùu bhåteùu kùàntã rakùàturasya tu // MatsP_52.8 // anasåyà tathà loke ÷aucamantarbahirdvijàþ / anàyàseùu kàryeùu màïgalyàcàrasevanam // MatsP_52.9 // na ca dravyeùu kàrpaõyam àrteùåpàrjiteùu ca / tathàspçhà paradravye parastrãùu ca sarvadà // MatsP_52.10 // aùñàvàtmaguõàþ proktàþ puràõasya tu kovidaiþ / ayameva kriyàyogo j¤ànayogasya sàdhakaþ // MatsP_52.11 // karmayogaü vinà j¤ànaü kasyacin neha dç÷yate / ÷rutismçtyuditaü dharmam upatiùñhetprayatnataþ // MatsP_52.12 // devatànàü pitéõàü ca manuùyàõàü ca sarvadà / kuryàdaharaharyaj¤air bhåtarùigaõatarpaõam // MatsP_52.13 // svàdhyàyairarcayeccarùãn homairvidvànyathàvidhi / pité¤chràddhair annadànair bhåtàni balikarmabhiþ // MatsP_52.14 // pa¤caite vihità yaj¤àþ pa¤casånàpanuttaye / kaõóanã peùaõã cullã jalakumbhã pramàrjanã // MatsP_52.15 // pa¤ca sånà gçhasthasya tena svargaü na gacchati / tatpàpanà÷anàyàmã pa¤ca yaj¤àþ prakãrtitàþ // MatsP_52.16 // dvàviü÷atistathàùñau ca ye saüskàràþ prakãrtitàþ / tadyukto 'pi na mokùàya yastvàtmaguõavarjitaþ // MatsP_52.17 // tasmàdàtmaguõopetaþ ÷rutikarma samàcaret / gobràhmaõànàü vittena sarvadà bhadramàcaret // MatsP_52.18 // gobhåhiraõyavàsobhir gandhamàlyodakena ca / påjayedbrahmaviùõvarka-rudravasvàtmakaü ÷ivam // MatsP_52.19 // vratopavàsair vidhivac-chraddhayà ca vimatsaraþ / yo 'sàv atãndriyaþ ÷àntaþ såkùmo 'vyaktaþ sanàtanaþ / vàsudevo jaganmårtis tasya sambhåtayo hy amã // MatsP_52.20 // brahmà viùõu÷ca bhagavàn màrtaõóo vçùavàhanaþ / aùñau ca vasavastadvad ekàda÷a gaõàdhipàþ / lokapàlàdhipà÷caiva pitaro màtarastathà // MatsP_52.21 // imà vibhåtayaþ proktà÷ caràcarasamanvitàþ / brahmàdyà÷ caturo målam avyaktàdhipatiþ smçtaþ // MatsP_52.22 // oü oü brahmaõà càtha såryeõa viùõunàtha ÷ivena và / abhedàtpåjitena syàt påjitaü sacaràcaram // MatsP_52.23 // brahmàdãnàü paraü dhàma trayàõàmapi saüsthitiþ / vedamårtàv ataþ påùà påjanãyaþ prayatnataþ // MatsP_52.24 // tasmàdagnidvijamukhàn kçtvà sampåjayedimàn / dànairvratopavàsai÷ca japahomàdinà naraþ // MatsP_52.25 // iti kriyàyogaparàyaõasya vedànta÷àstrasmçtivatsalasya / vikarmabhãtasya sadà na kiücit pràptavyamastãha pare ca loke // MatsP_52.26 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 53 *munaya åcuþ puràõasaükhyàmàcakùva såta vistara÷aþ kramàt / dànadharmama÷eùaü tu yathàvadanupårva÷aþ // MatsP_53.1 // *såta uvàca idameva puràõeùu puràõapuruùastadà / yaduktavànsa vi÷vàtmà manave tannibodhata // MatsP_53.2 // *matsya uvàca puràõaü sarva÷àstràõàü prathamaü brahmaõà smçtam / anantaraü ca vaktrebhyo vedàstasya vinirgatàþ // MatsP_53.3 // puràõamekamevàsãt tadà kalpàntare 'nagha / trivargasàdhanaü puõyaü ÷atakoñipravistaram // MatsP_53.4 // nirdagdheùu ca lokeùu vàjiråpeõa vai mayà / aïgàni caturo vedàn puràõaü nyàyavistaram // MatsP_53.5 // mãmàüsàü dharma÷àstraü ca parigçhya mayà kçtam / matsyaråpeõa ca punaþ kalpàdàvudakàrõave // MatsP_53.6 // a÷eùam etatkathitam udakàntargatena ca / ÷rutvà jagàda ca munãn prati devàü÷caturmukhaþ // MatsP_53.7 // pravçttiþ sarva÷àstràõàü puràõasyàbhavattataþ / kàlenàgrahaõaü dçùñvà puràõasya tato nçpa // MatsP_53.8 // vyàsaråpamahaü kçtvà saüharàmi yuge yuge / caturlakùapramàõena dvàpare dvàpare sadà // MatsP_53.9 // tathàùñàda÷adhà kçtvà bhårloke 'sminprakà÷yate / adyàpi devaloke 'smi¤ chatakoñipravistaram // MatsP_53.10 // tadartho 'tra caturlakùaü saükùepeõa niva÷itaþ / puràõàni da÷àùñau ca sàmprataü tadihocyate // MatsP_53.11 // nàmatastàni vakùyàmi ÷çõudhvaü munisattamàþ / brahmaõàbhihitaü pårvaü yàvanmàtraü marãcaye // MatsP_53.12 // bràhmaü trida÷asàhasraü puràõaü parikãrtyate / likhitvà tacca yo dadyàj jaladhenusamanvitam / vai÷àkhapårõimàyàü ca brahmaloke mahãyate // MatsP_53.13 // etadeva yadà padmam abhåddhairaõmayaü jagat / tadvçttàntà÷rayaü tadvat pàdmamityucyate budhaiþ / pàdmaü tatpa¤capa¤cà÷at-sahasràõãha kathyate // MatsP_53.14 // tatpuràõaü ca yo dadyàt suvarõakamalànvitam / jyeùñhe màsi tilairyuktam a÷vamedhaphalaü labhet // MatsP_53.15 // vàràhakalpavçttàntam adhikçtya parà÷araþ / yatpràha dharmànakhilàüs tadyuktaü vaiùõavaü viduþ // MatsP_53.16 // tadàùàóhe ca yo dadyàd ghçtadhenusamanvitam / paurõamàsyàü vipåtàtmà sa padaü yàti vàruõam / trayoviü÷atisàhasraü tatpramàõaü vidurbudhàþ // MatsP_53.17 // ÷vetakalpaprasaïgena dharmànvàyurihàbravãt / yatra tadvàyavãyaü syàd rudramàhàtmyasaüyutam / caturviü÷asahasràõi puràõaü tadihocyate // MatsP_53.18 // ÷ràvaõyàü ÷ràvaõe màsi guóadhenusamanvitam / yo dadyàdvçùasaüyuktaü bràhmaõàya kuñumbine / ÷ivaloke sa påtàtmà kalpamekaü vasennaraþ // MatsP_53.19 // yatràdhikçtya gàyatrãü varõyate dharmavistaraþ / vçtràsuravadhopetaü tadbhàgavatamucyate // MatsP_53.20 // sàrasvatasya kalpasya madhye ye syurnarottamàþ / tadvçttàntodbhavaü loke tadbhàgavatamucyate // MatsP_53.21 // likhitvà tacca yo dadyàd dhemasiühasamanvitam / paurõamàsyàü prauùñhapadyàü sa yàti paramàü gatim / aùñàda÷a sahasràõi puràõaü tatpracakùate // MatsP_53.22 // yatràha nàrado dharmàn bçhatkalpà÷rayàõi ca / pa¤caviü÷atsahasràõi nàradãyaü taducyate // MatsP_53.23 // à÷vine pa¤cada÷yàü tu dadyàddhenusamanvitam / paramàü siddhimàpnoti punaràvçttidurlabhàm // MatsP_53.24 // yatràdhikçtya ÷akunãn dharmàdharmavicàraõà / vyàkhyàtà vai munipra÷ne munibhirdharmacàribhiþ // MatsP_53.25 // màrkaõóeyena kathitaü tatsarvaü vistareõa tu / puràõaü navasàhasraü màrkaõóeyam ihocyate // MatsP_53.26 // pratilikhya ca yo dadyàt sauvarõakarisaüyutam / kàrttikyàü puõóarãkasya yaj¤asya phalabhàgbhavet // MatsP_53.27 // yat tad ã÷ànakaü kalpaü vçttàntamadhikçtya ca / vasiùñhàyàgninà proktam àgneyaü tatpracakùate // MatsP_53.28 // likhitvà tacca yo dadyàd dhemapadmasamanvitam / màrga÷ãrùyàü vidhànena tiladhenusamanvitam // MatsP_53.29 // tacca ùoóa÷asàhasraü sarvakratuphalapradam / yaþ pradadhannaraþ so 'tha svargaloke mahãyate // MatsP_53.30 // yatràdhikçtya màhàtmyam àdityasya caturmukhaþ / aghorakalpavçttànta-prasaïgena jagatsthitim / manave kathayàmàsa bhåtagràmasya lakùaõam // MatsP_53.31 // caturda÷a sahasràõi tathà pa¤ca ÷atàni ca / bhaviùyacaritapràyaü bhaviùyaü tadihocyate // MatsP_53.32 // tatpauùe màsi yo dadyàt paurõamàsyàü vimatsaraþ / guóakumbhasamàyuktam agniùñomaphalaü bhavet // MatsP_53.33 // rathaütarasya kalpasya vçttàntamadhikçtya ca / sàvarõinà nàradàya kçùõamàhàtmyamuttamam // MatsP_53.34 // yatra brahmavaràhasya codantaü varõitaü muhuþ / tadaùñàda÷asàhasraü brahmavaivartamucyate // MatsP_53.35 // puràõaü brahmavaivartaü yo dadyànmàghamàsi ca / paurõamàsyàü ÷ubhadine brahmaloke mahãyate // MatsP_53.36 // yatràgniliïgamadhyasthaþ pràha devo mahe÷varaþ / dharmàrthakàmamokùàrtham àgneyamadhikçtya ca // MatsP_53.37 // kalpànte laiïgamityuktaü puràõaü brahmaõà svayam / tadekàda÷asàhasraü phàlgunyàü yaþ prayacchati / tiladhenusamàyuktaü sa yàti ÷ivasàmyatàm // MatsP_53.38 // mahàvaràhasya punar màhàtmyamadhikçtya ca / viùõunàbhihitaü kùoõyai tadvàràham ihocyate // MatsP_53.39 // mànavasya prasaïgena kalpasya munisattamàþ / caturviü÷atsahasràõi tatpuràõamihocyate // MatsP_53.40 // kà¤canaü garuóaü kçtvà tiladhenusamanvitam / paurõamàsyàü madhau dadyàd bràhmaõàya kuñumbine / varàhasya prasàdena padamàpnoti vaiùõavam // MatsP_53.41 // yatra màhe÷varàndharmàn adhikçtya ca ùaõmukhaþ / kalpe tatpuruùaü vçttaü caritairupabçühitam // MatsP_53.42 // skàndaü nàma puràõaü ca hy ekà÷ãtirnigadyate / sahasràõi ÷ataü caikam iti martyeùu gadyate // MatsP_53.43 // parilikhya ca yo dadyàd dhema÷ålasamanvitam / ÷aivaü padamavàpnoti mãne copàgate ravau // MatsP_53.44 // trivikramasya màhàtmyam adhikçtya caturmukhaþ / trivargamabhyadhàttacca vàmanaü parikãrtitam // MatsP_53.45 // puràõaü da÷asàhasraü kårmakalpànugaü ÷ivam / yaþ ÷aradviùuve dadyàd vaiùõavaü yàtyasau padam // MatsP_53.46 // yatra dharmàrthakàmànàü mokùasya ca rasàtale / màhàtmyaü kathayàmàsa kårmaråpã janàrdanaþ // MatsP_53.47 // indradyumnaprasaïgena çùibhyaþ ÷akrasaünidhau / aùñàda÷a sahasràõi lakùmãkalpànuùaïgikam // MatsP_53.48 // yo dadyàdayane kårmaü hemakårmasamanvitam / gosahasrapradànasya phalaü sampràpnuyànnaraþ // MatsP_53.49 // ÷rutãnàü yatra kalpàdau pravçttyarthaü janàrdanaþ / matsyaråpeõa manave narasiühopavarõanam // MatsP_53.50 // adhikçtyàbravãtsapta-kalpavçttaü munã÷varàþ / tanmàtsyamiti jànãdhvaü sahasràõi caturda÷a // MatsP_53.51 // viùuve hemamatsyena dhenvà caiva samanvitam / yo dadyàtpçthivã tena dattà bhavati càkhilà // MatsP_53.52 // yadà ca gàruóe kalpe vi÷vàõóàdgaruóodbhavam / adhikçtyàbravãtkçùõo gàruóaü tadihocyate // MatsP_53.53 // tad aùñàda÷akaü caikaü sahasràõãha pañhyate / sauvarõahaüsasaüyuktaü yo dadàti pumàniha / sa siddhiü labhate mukhyàü ÷ivaloke ca saüsthitim // MatsP_53.54 // brahmà brahmàõóamàhàtmyam adhikçtyàbravãtpunaþ / tacca dvàda÷asàhasraü brahmàõóaü dvi÷atàdhikam // MatsP_53.55 // bhaviùyàõàü ca kalpànàü ÷råyate yatra vistaraþ / tadbrahmàõóapuràõaü ca brahmaõà samudàhçtam // MatsP_53.56 // yo dadyàttadvyatãpàte pãtorõàyugasaüyutam / ràjasåyasahasrasya phalamàpnoti mànavaþ / hemadhenvà yutaü tacca brahmalokaphalapradam // MatsP_53.57 // caturlakùamidaü proktaü vyàsenàdbhutakarmaõà / matpiturmama pitrà ca mayà tubhyaü niveditam // MatsP_53.58 // iha lokahitàrthàya saükùiptaü paramarùiõà / idamadyàpi deveùu ÷atakoñipravistaram // MatsP_53.59 // upabhedànpravakùyàmi loke ye sampratiùñhitàþ / pàdme puràõe yatroktaü narasiühopavarõanam / taccàùñàda÷asàhasraü nàrasiühamihocyate // MatsP_53.60 // nandàyà yatra màhàtmyaü kàrttikeyena varõyate / nandãpuràõaü tallokair àkhyàtamiti kãrtyate // MatsP_53.61 // yatra sàmbaü puraskçtya bhaviùyati kathànakam / procyate tatpunarloke sàmbametanmunivratàþ // MatsP_53.62 // puràtanasya kalpasya puràõàni vidurbudhàþ / dhanyaü ya÷asyamàyuùyaü puràõànàmanukramam / evamàdityasaüj¤à ca tatraiva parigadyate // MatsP_53.63 // aùñàda÷abhyastu pçthak puràõaü yatpradi÷yate / vijànãdhvaü dvija÷reùñhàs tadetebhyo vinirgatam // MatsP_53.64 // pa¤càïgàni puràõeùu àkhyànakamiti smçtam / sarga÷ca pratisarga÷ca vaü÷o manvantaràõi ca / vaü÷yànucaritaü caiva puràõaü pa¤calakùaõam // MatsP_53.65 // brahmaviùõvarkarudràõàü màhàtmyaü bhuvanasya ca / sasaühàrapradànàü ca puràõe pa¤cavarõake // MatsP_53.66 // dharma÷càrtha÷ca kàma÷ca mokùa÷caivàtra kãrtyate / sarveùvapi puràõeùu tadviruddhaü ca yatphalam // MatsP_53.67 // sàttvikeùu puràõeùu màhàtmyamadhikaü hareþ / ràjaseùu ca màhàtmyam adhikaü brahmaõo viduþ // MatsP_53.68 // tadvadagne÷ca màhàtmyaü tàmaseùu ÷ivasya ca / saükãrõeùu sarasvatyàþ pitéõàü ca nigadyate // MatsP_53.69 // aùñàda÷a puràõàni kçtvà satyavatãsutaþ / bhàratàkhyànamakhilaü cakre tadupabçühitam / lakùeõaikena yatproktaü vedàrthaparibçühitam // MatsP_53.70 // vàlmãkinà tu yatproktaü ràmopàkhyànamuttamam / brahmaõàbhihitaü yacca ÷atakoñipravistaram // MatsP_53.71 // àhçtya nàradàyaivaü tena vàlmãkaye punaþ / vàlmãkinà ca lokeùu dharmakàmàrthasàdhanam / evaü sapàdàþ pa¤caite lakùà martye prakãrtitàþ // MatsP_53.72 // puràtanasya kalpasya puràõàni vidurbudhàþ / dhanyaü ya÷asyamàyuùyaü puràõànàmanukramam / yaþ pañhecchçõuyàdvàpi sa yàti paramàü gatim // MatsP_53.73 // idaü pavitraü ya÷aso nidhànam idaü pitéõàmativallabhaü ca / idaü ca deveùv amçtàyitaü ca nityaü tvidaü pàpaharaü ca puüsàm // MatsP_53.74 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 54 *såta uvàca ataþ paraü pravakùyàmi dànadharmàna÷eùataþ / vratopavàsasaüyuktàn yathàmatsyoditàniha // MatsP_54.1 // mahàdevasya saüvàde nàradasya ca dhãmataþ / yathàvçttaü pravakùyàmi dharmakàmàrthasàdhakam // MatsP_54.2 // kailàsa÷ikharàsãnam apçcchannàradaþ purà / vinayanamanaïgàrim anaïgàïgaharaü haram // MatsP_54.3 // *nàrada uvàca bhagavandevadeve÷a brahmaviùõvindranàyaka / ÷rãmadàrogyaråpàyur bhàgyasaubhàgyasampadà / saüyuktastava viùõorvà pumànbhaktaþ kathaü bhavet // MatsP_54.4 // nàrã và vidhavà sarva-guõasaubhàgyasaüyutà / kramànmuktipradaü deva kiücidvratamihocyatàm // MatsP_54.5 // *ã÷vara uvàca samyakpçùñaü tvayà brahman sarvalokahitàvaham / ÷rutamapyatra yacchàntyai tadvrataü ÷çõu nàrada // MatsP_54.6 // nakùatrapuruùaü nàma vrataü nàràyaõàtmakam / pàdàdi kuryàdvidhivad viùõunàmànukãrtanam // MatsP_54.7 // pratimàü vàsudevasya målarkùàdiùu càrcayet / caitramàsaü samàsàdya kçtvà bràhmaõavàcanam // MatsP_54.8 // måle namo vi÷vadharàya pàdau gulphàvanantàya ca rohiõãùu / jaïghe 'bhipåjye varadàya caiva dve jànunã và÷vikumàraçkùe // MatsP_54.9 // pårvottaràùàóhayuge tathorå namaþ ÷ivàyetyabhipåjanãyau / pårvottaràphalguniyugmake ca meóhraü namaþ pa¤ca÷aràya påjyam // MatsP_54.10 // kañiü namaþ ÷àrïgadharàya viùõoþ sampåjayennàrada kçttikàsu / tathàrcayedbhàdrapadàdvaye ca pàr÷ve namaþ ke÷iniùådanàya // MatsP_54.11 // kukùidvayaü nàrada revatãùu dàmodaràyetyabhipåjanãyam / çkùe 'nuràdhàsu ca màdhavàya namastathoraþsthalameva påjyam // MatsP_54.12 // pçùñhaü dhaniùñhàsu ca påjanãyam aghaughavidhvaüsakaràya tacca / ÷rã÷aïkhacakràsigadàdharàya namo vi÷àkhàsu bhujà÷ca påjyàþ // MatsP_54.13 // haste tu hastà madhusådanàya namo 'bhipåjyà iti kaiñabhàreþ / punarvasàvaïgulipårvabhàgàþ sàmnàmadhã÷àya namo 'bhipåjyàþ // MatsP_54.14 // bhujaüganakùatradine nakhàni sampåjayenmatsya÷arãrabhàjaþ / kårmasya pàdau ÷araõaü vrajàmi jyeùñhàsu kaõñhe harirarcanãyaþ // MatsP_54.15 // ÷rotre varàhàya namo 'bhipåjyà janàrdanasya ÷ravaõena samyak / puùye mukhaü dànavasådanàya namo nçsiühàya ca påjanãyam // MatsP_54.16 // namo namaþ kàraõavàmanàya svàtãùu dantàgramathàrcanãyam / àsyaü harerbhàrgavanandanàya saüpåjanãyaü dvija vàruõe tu // MatsP_54.17 // namo 'stu ràmàya maghàsu nàsà saüpåjanãyà raghunandanasya / mçgottamàïge nayane 'bhipåjye namo 'stu te ràma vighårõitàkùa // MatsP_54.18 // buddhàya ÷àntàya namo lalàñaü citràsu saüpåjyatamaü muràreþ / ÷iro 'bhipåjyaü bharaõãùu viùõor namo 'stu vi÷ve÷vara kalkiråpiõe // MatsP_54.19 // àrdràsu ke÷àþ puruùottamasya saüpåjanãyà haraye namaste / upoùitenarkùadineùu bhaktyà saüpåjanãyà dvijapuügavàþ syuþ // MatsP_54.20 // pårõe vrate sarvaguõànvitàya vàgråpa÷ãlàya ca sàmagàya / haimãü vi÷àlàyatabàhudaõóàü muktàphalendåpalavajrayuktàm // MatsP_54.21 // jalasya pårõe kala÷e niviùñàm arcàü harervastragavà sahaiva / ÷ayyàü tathopaskarabhàjanàdi-yuktàü pradadyàddvijapuügavàya // MatsP_54.22 // yadyasti yatkiücidihàsti deyaü dadyàddvijàyàtmahitàya sarvam / manorathànnaþ saphalãkuruùva hiraõyagarbhàcyutarudraråpin // MatsP_54.23 // salakùmãkaü sabhàryàya kà¤canaü puruùottamam / ÷ayyàü ca dadyànmantreõa granthibhedavivarjitàm // MatsP_54.24 // yathà na viùõubhaktànàü vçjinaü jàyate kvacit / tathà suråpatàrogyaü ke÷ave bhaktimuttamàm // MatsP_54.25 // yathà na lakùmyà ÷ayanaü tava ÷ånyaü janàrdana / ÷ayyà mamàpya÷ånyàstu kçùõa janmani janmani // MatsP_54.26 // evaü nivedya tatsarvaü vastramàlyànulepanam / nakùatrapuruùaj¤àya vipràyàtha visarjayet // MatsP_54.27 // bhu¤jãtàtailalavaõaü sarvarkùeùvapyupoùitaþ / bhojanaü ca yathà÷akti vitta÷àñhyavivarjitaþ // MatsP_54.28 // iti nakùatrapuruùam upàsya vidhivatsvayam / sarvànkàmànavàpnoti viùõuloke mahãyate // MatsP_54.29 // brahmahatyàdikaü kiücid iha vàmutra và kçtam / àtmanà vàtha pitçbhis tatsarvaü kùayamàpnuyàt // MatsP_54.30 // iti pañhati ÷çõoti vàtibhaktyà puruùavaro vratamaïganàtha kuryàt / kalikaluùavidàraõaü muràreþ sakalavibhåtiphalapradaü ca puüsàm // MatsP_54.31 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 55 *nàrada uvàca upavàseùva÷aktasya tadeva phalamicchataþ / anabhyàsena rogàdvà kimiùñaü vratamuttamam // MatsP_55.1 // *ã÷vara uvàca upavàse 'pya÷aktànàü naktaü bhojanamiùyate / yasminvrate tadapyatra ÷råyatàmakùayaü mahat // MatsP_55.2 // àditya÷ayanaü nàma yathàvacchaükaràrcanam / yeùu nakùatrayogeùu puràõaj¤àþ pracakùate // MatsP_55.3 // yadà hastena saptamyàm àdityasya dinaü bhavet / såryasya càtha saükràntis tithiþ sà sàrvakàmikã // MatsP_55.4 // umàmahe÷varasyàrcàm arcayetsåryanàmabhiþ / såryàrcàü ÷ivaliïge ca prakurvan påjayedyataþ // MatsP_55.5 // umàpate ravervàpi na bhedo dç÷yate kvacit / yasmàttasmànmuni÷reùñha gçhe ÷ambhuü samarcayet // MatsP_55.6 // haste ca såryàya namo 'stu pàdàv arkàya citràsu ca gulphade÷am / svàtãùu jaïghe puruùottamàya dhàtre vi÷àkhàsu ca jànude÷am // MatsP_55.7 // tathànuràdhàsu namo 'bhipåjyam årudvayaü caiva sahasrabhànoþ / jyeùñhàsvanaïgàya namo 'stu guhyam indràya somàya kañã ca måle // MatsP_55.8 // pårvottaràùàóhayuge ca nàbhiü tvaùñre namaþ saptataraügamàya / tãkùõàü÷ave ca ÷ravaõe ca kukùau pçùñhaü dhaniùñhàsu vikartanàya // MatsP_55.9 // cakùuþsthalaü dhvàntavinà÷anàya jalàdhiparkùe paripåjanãyam / pårvottaràbhàdrapadàdvaye ca bàhå nama÷caõóakaràya påjyau // MatsP_55.10 // sàmnàmadhã÷àya karadvayaü ca saüpåjanãyaü dvija revatãùu / nakhàni påjyàni tathà÷vinãùu namo 'stu saptà÷vadhuraüdharàya // MatsP_55.11 // kañhoradhàmne bharaõãùu kaõñhaü divàkaràyetyabhipåjanãyà / grãvàgniçkùe 'dharamambuje÷e sampåjayennàrada rohiõãùu // MatsP_55.12 // mçgottamàïge da÷anà muràreþ saüpåjanãyà haraye namaste / namaþ savitre rasanàü ÷aükare ca nàsàbhipåjyà ca punarvasau ca // MatsP_55.13 // lalàñamambhoruhavallabhàya puùye 'lakà veda÷arãradhàriõe / sàrpe 'tha mauliü vibudhapriyàya maghàsu karõàviti gogaõe÷e // MatsP_55.14 // pårvàsu gobràhmaõavandanàya netràõi saüpåjyatamàni ÷ambhoþ / athottaràphalgunibhe bhruvau ca vi÷ve÷varàyeti ca påjanãye // MatsP_55.15 // namo 'stu pà÷àïku÷a÷ålapadma-kapàlasarpendudhanurdharàya / gajàsurànaïgapuràndhakàdi-vinà÷amålàya namaþ ÷ivàya // MatsP_55.16 // ityàdi càstràõi ca påjya nityaü vi÷ve÷varàyeti ÷ivo 'bhipåjyaþ / bhoktavyamatraivamataila÷àkam amàüsamakùàramabhukta÷eùam // MatsP_55.17 // ityevaü dvija naktàni kçtvà dadyàt punarvasau / ÷àleyataõóulaprastham audumbaramaye ghçtam // MatsP_55.18 // saüsthàpya pàtre vipràya sahiraõyaü nivedayet / saptame vastrayugmaü ca pàraõe tvadhikaü bhavet // MatsP_55.19 // caturda÷e tu sampràpte pàraõe nàradàbdike / bràhmaõànbhojayedbhaktyà guóakùãraghçtàdibhiþ // MatsP_55.20 // kçtvà tu kà¤canaü padmam aùñapattraü sakarõikam / ÷uddhamaùñàïgulaü tacca padmaràgadalànvitam // MatsP_55.21 // ÷ayyàü vilakùaõàü kçtvà viruddhagranthivarjitàm / sopadhànakavi÷ràma-svàstaravyajanàni ca // MatsP_55.22 // bhàjanopànahachattra-càmaràsanadarpaõaiþ / bhåùaõairapi saüyuktàü phalavastrànulepanaiþ // MatsP_55.23 // tasyàü vidhàya tatpadmam alaükçtya guõànvitam / kapilàü vastrasaüyuktàü su÷ãlàü ca payasvinãm // MatsP_55.24 // raupyakhurãü hema÷çïgãü savatsàü kàüsyadohanàm / dadyànmantreõa pårvàhõe na cainàmabhilaïghayet // MatsP_55.25 // yathaivàditya÷ayanam a÷ånyaü tava sarvadà / kàntyà dhçtyà ÷riyà ratyà tathà me santu siddhayaþ // MatsP_55.26 // yathà na devàþ ÷reyàüsaü tvadanyamanaghaü viduþ / tathà màm uddharà÷eùa-duþkhasaüsàrasàgaràt // MatsP_55.27 // tataþ pradakùiõãkçtya praõipatya visarjayet / ÷ayyàgavàdi tatsarvaü dvijasya bhavanaü nayet // MatsP_55.28 // naitadvi÷ãlàya na dàmbhikàya kutarkaduùñàya vinindakàya / prakà÷anãyaü vratamindumauler ya÷càpi nindàmadhikàü vidhatte // MatsP_55.29 // bhaktàya dàntàya ca guhyametad àkhyeyam ànandakaraü ÷ivasya / idaü mahàpàtakabhin naràõàm apyakùaraü vedavido vadanti // MatsP_55.30 // na bandhuputreõa dhanairviyuktaþ patnãbhirànandakaraþ suràõàm / nàbhyeti rogaü na ca ÷okaduþkhaü yà vàtha nàrã kurute 'tibhaktyà // MatsP_55.31 // idaü vasiùñhena puràrjunena kçtaü kubereõa puraüdareõa / yatkãrtanenàpyakhilàni nà÷am àyànti pàpàni na saü÷ayo 'sti // MatsP_55.32 // iti pañhati ÷çõoti và ya itthaü ravi÷ayanaü puruhåtavallabhaþ syàt /* api narakagatànpitén a÷eùàn api divamànayatãha yaþ karoti // MatsP_55.33 //* ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 56 *÷rãbhagavànuvàca kçùõàùñamãmatho vakùye sarvapàpapraõà÷inãm / ÷àntirmukti÷ca bhavati jayaþ puüsàü vi÷eùataþ // MatsP_56.1 // ÷aükaraü màrga÷irasi ÷ambhuü pauùe 'bhipåjayet / màghe mahe÷varaü devaü mahàdevaü ca phàlgune // MatsP_56.2 // sthàõuü caitre ÷ivaü tadvad vai÷àkhe tvarcayennaraþ / jyeùñhe pa÷upatiü càrced àùàóhe ugramarcayet // MatsP_56.3 // påjayecchràvaõe ÷arvaü nabhasye tryambakaü tathà / haramà÷vayuje màsi tathe÷ànaü ca kàrttike // MatsP_56.4 // kçùõàùñamãùu sarvàsu ÷aktaþ sampåjayeddvijàn / gobhåhiraõyavàsobhiþ ÷ivabhaktànupoùitaþ // MatsP_56.5 // gomåtraghçtagokùãra-tilàn yavaku÷odakam / go÷çïgoda÷irãùàrka-bilvapattradadhãni ca / pa¤cagavyaü ca saüprà÷ya ÷aükaraü påjayenni÷i // MatsP_56.6 // a÷vatthaü ca vañaü caivo-dumbaraü plakùameva ca / palà÷aü jambuvçkùaü ca viduþ ùaùñhaü maharùayaþ // MatsP_56.7 // màrga÷ãrùàùàóhamàsàbhyàü dvàbhyàü dvàbhyàmitikramàt / ekaikaü dantapavanaü vçkùeùveteùu bhakùayet // MatsP_56.8 // devàya dadyàdarghyaü ca kçùõàü gàü kçùõavàsasam / dadyàtsamàpte dadhyannaü vitànadhvajacàmaram // MatsP_56.9 // dvijànàmudakumbhàü÷ca pa¤caratnasamanvitàn / gàvaþ kçùõàþ suvarõaü ca vàsàüsi vividhàni ca / a÷aktastu punardadyàd gàmekàmapi ÷aktitaþ // MatsP_56.10 // na vitta÷àñhyaü kurvãta kurvandoùamavàpnuyàt / kçùõàùñamãmupoùyaiva saptakalpa÷atatrayam / pumànsampåjito devaiþ ÷ivaloke mahãyate // MatsP_56.11 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 57 *nàrada uvàca dãrghàyuràrogyakulàbhivçddhi-yuktaþ pumànbhåpakulàyutaþ syàt / muhurmuhurjanmani yena samyag vrataü samàcakùva tadindumaule // MatsP_57.1 // *÷rãbhagavànuvàca tvayà pçùñamidaü samyag uktaü càkùayyakàrakam / rahasyaü tava vakùyàmi yatpuràõavido viduþ // MatsP_57.2 // rohiõãcandra÷ayanaü nàma vratamihottamam / tasminnàràyaõasyàrcàm arcayad indunàmabhiþ // MatsP_57.3 // yadà somadine ÷uklà bhavetpa¤cada÷ã kvacit / athavà brahmanakùatraü paurõamàsyàü prajàyate // MatsP_57.4 // tadà snànaü naraþ kuryàt pa¤cagavyena sarùapaiþ / àpyàyasveti tu japed vidvànaùña÷ataü punaþ // MatsP_57.5 // ÷ådro 'pi parayà bhaktyà pàùaõóàlàpavarjitaþ / somàya varadàyàtha viùõave ca namo namaþ // MatsP_57.6 // kçtajapyaþ svabhavanam àgatya madhusådanam / påjayetphalapuùpai÷ca somanàmàni kãrtayan // MatsP_57.7 // somàya ÷àntàya namo 'stu pàdàv anantadhàmneti ca jànujaïghe / årudvayaü càpi jalodaràya sampåjayenmeóhramanantabàhave // MatsP_57.8 // namo namaþ kàmasukhapradàya kañiþ ÷a÷àïkasya sadàrcanãyà / tathodaraü càpyamçtodaràya nàbhiþ ÷a÷àïkàya namo 'bhipåjyà // MatsP_57.9 // namo 'stu candràya mukhaü ca påjyaü dantà dvijànàmadhipàya påjyàþ / hàsyaü nama÷candramase 'bhipåjyam oùñhau kumudvantavanapriyàya // MatsP_57.10 // nàsà ca nàthàya vanauùadhãnàm ànandabhåtàya punarbhruvau ca / netradvayaü padmanibhaü tathendor indãvara÷yàmakaràya ÷aureþ // MatsP_57.11 // namaþ samastàdhvaravanditàya karõadvayaü daityaniùådanàya / lalàñamindorudadhipriyàya ke÷àþ suùumnàdhipateþ prapåjyàþ // MatsP_57.12 // ÷iraþ ÷a÷àïkàya namo muràrer vi÷ve÷varàyeti namaþ kirãñine / padmapriye rohiõi nàma lakùmãþ saubhàgyasaukhyàmçtacàrukàye // MatsP_57.13 // devãü ca saüpåjya sugandhapuùpair naivedyadhåpàdibhirindupatnãm / suptvàtha bhåmau punarutthitena snàtvà ca vipràya haviùyayuktaþ // MatsP_57.14 // deyaþ prabhàte sahiraõyavàri-kumbho namaþ pàpavinà÷anàya / saüprà÷ya gomåtramamàüsamannam akùàramaùñàvatha viü÷atiü ca / gràsànpayaþsarpiryutànupoùya bhuktvetihàsaü ÷çõuyànmuhårtam // MatsP_57.15 // kadambanãlotpalaketakàni jàtã sarojaü ÷atapattrikà ca / amlànakubjànyatha sinduvàraü puùpaü punarnàrada mallikàyàþ / ÷ubhraü ca viùõoþ karavãrapuùpaü ÷rãcampakaü candramasaþ pradeyam // MatsP_57.16 // ÷ràvaõàdiùu màseùu kramàdetàni sarvadà / yasminmàse vratàdiþ syàt tatpuùpairarcayeddharim // MatsP_57.17 // evaü saüvatsaraü yàvad upàsya vidhivannaraþ / vratànte ÷ayanaü dadyàd darpaõopaskarànvitam // MatsP_57.18 // rohiõãcandramithunaü kàrayitvàtha kà¤canam / candraþ ùaóaïgulaþ kàryo rohiõã caturaïgulà // MatsP_57.19 // muktàphalàùñakayutaü sitanetrapañàvçtam / kùãrakumbhopari punaþ kàüsyapàtràkùatànvitam / dadyànmantreõa pårvàhõe ÷àlãkùuphalasaüyutam // MatsP_57.20 // ÷vetàmatha suvarõàsyàü khurai raupyaiþ samanvitàm / savastrabhàjanàü dhenuü tathà ÷aïkhaü ca ÷obhanam // MatsP_57.21 // bhåùaõairdvijadàmpatyam alaükçtya guõànvitam / candro 'yaü dvijaråpeõa sabhàrya iti kalpayet // MatsP_57.22 // yathà na rohiõã kçùõa ÷ayyàü saütyajya gacchati / somaråpasya te tadvan mamàbhedo 'stu bhåtibhiþ // MatsP_57.23 // yathà tvameva sarveùàü paramànandamuktidaþ / bhuktirmuktistathà bhaktis tvayi candràstu me sadà // MatsP_57.24 // iti saüsàrabhãtasya muktikàmasya cànagha / råpàrogyàyuùàmetad vidhàyakamanuttamam // MatsP_57.25 // idameva pitéõàü ca sarvadà vallabhaü mune / trailokyàdhipatirbhåtvà saptakalpa÷atatrayam / candralokamavàpnoti vidyudbhåtvà tu mucyate // MatsP_57.26 // nàrã và rohiõã candra-÷ayanaü yà samàcaret / sàpi tatphalamàpnoti punaràvçttidurlabham // MatsP_57.27 // iti pañhati ÷çõoti và ya itthaü madhumathanàrcanam indukãrtanena / matimapi ca dadàti so 'pi ÷aurer bhavanagataþ paripåjyate 'maraughaiþ // MatsP_57.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 58 *såta uvàca jalà÷ayagataü viùõum uvàca ravinandanaþ / taóàgàràmakåpànàü vàpãùu nalinãùu ca // MatsP_58.1 // vidhiü pçcchàmi deve÷e devatàyataneùu ca / ke tatra cartvijo nàtha vedã và kãdç÷ã bhavet // MatsP_58.2 // dakùiõàvalayaþ kàlaþ sthànamàcàrya eva ca / dravyàõi kàni ÷astàni sarvamàcakùva tattvataþ // MatsP_58.3 // *matsya uvàca ÷çõu ràjanmahàbàho taóàgàdiùu yo vidhiþ / puràõeùvitihàso 'yaü pañhyate vedavàdibhiþ // MatsP_58.4 // pràpya pakùaü ÷ubhaü ÷uklam atãte cottaràyaõe / puõye 'hni viprakathite kçtvà bràhmaõavàcanam // MatsP_58.5 // pràgudakpravaõe de÷e taóàgasya samãpataþ / caturhastàü ÷ubhàü vedãü caturasràü caturmukhàm // MatsP_58.6 // tathà ùoóa÷ahastaþ syàn maõóapa÷ca caturmukhaþ / vedyà÷ca parito gartà ratnimàtràstrimekhalàþ // MatsP_58.7 // nava saptàtha và pa¤ca nàtiriktà nçpàtmaja / vitastimàtrà yoniþ syàt ùañsaptàïgulivistçtà // MatsP_58.8 // gartà÷ca tatra sapta syus triparvocchritamekhalàþ / sarvatastu savarõàþ syuþ patàkàdhvajasaüyutàþ // MatsP_58.9 // a÷vatthodumbaraplakùa-vaña÷àkhàkçtàni tu / maõóapasya pratidi÷aü dvàràõyetàni kàrayet // MatsP_58.10 // ÷ubhàstatràùña hotàro dvàrapàlàstathàùña vai / aùñau tu jàpakàþ kàryà bràhmaõà vedapàragàþ // MatsP_58.11 // sarvalakùaõasampårõo mantravidvijitendriyaþ / kula÷ãlasamàyuktaþ purodhàþ syàddvijottamaþ // MatsP_58.12 // pratigarteùu kala÷ã yaj¤opakaraõàni ca / vyajanaü càmare ÷ubhre tàmrapàtre suvistçte // MatsP_58.13 // tatastvanekavarõàþ syu÷ caravaþ pratidaivatam / àcàryaþ prakùipedbhåmàv anumantrya vicakùaõaþ // MatsP_58.14 // tryaratnimàtro yåpaþ syàt kùàravçkùavinirmitaþ / yajamànapramàõo và saüsthàpyo bhåtimicchatà // MatsP_58.15 // hemàlaükàriõaþ kàryàþ pa¤caviü÷atiçtvijaþ / kuõóalàni ca haimàni keyårakañakàni ca // MatsP_58.16 // tathàïgulyaþ pavitràõi vàsàüsi vividhàni ca / påjayettu samaü sarvàn àcàryo dviguõaü punaþ / dadyàcchayanasaüyuktam àtmana÷càpi yatpriyam // MatsP_58.17 // sauvarõakårmamakarau ràjatau matsyadundubhau / tàmrau kulãramaõóåkàv àyasaþ ÷i÷umàrakaþ / evamàsàdya tatsarvam àdàveva vi÷àü pate // MatsP_58.18 // ÷uklamàlyàmbaradharaþ ÷uklagandhànulepanaþ / sarvauùadhyudakaistatra snàpito vedapàragaiþ // MatsP_58.19 // yajamànaþ sapatnãkaþ putrapautrasamanvitaþ / pa÷cimaü dvàramàsàdya pravi÷edyàgamaõóapam // MatsP_58.20 // tato maïgala÷abdena bherãõàü niþsvanena ca / a¤jasà maõóalaü kuryàt pa¤cavarõena tattvavit // MatsP_58.21 // ùoóa÷àraü tata÷cakraü padmagarbhaü caturmukham / caturasraü ca parito vçttaü madhye su÷obhanam // MatsP_58.22 // vedyà÷copari tatkçtvà grahàüllokapatãüstataþ / vinyasenmantrataþ sarvàn pratidikùu vicakùaõaþ // MatsP_58.23 // kårmàdi sthàpayenmadhye vàruõaü mantramà÷ritaþ / brahmàõaü ca ÷ivaü viùõuü tatraiva sthàpayedbudhaþ // MatsP_58.24 // vinàyakaü ca vinyasya kamalàmambikàü tathà / ÷àntyarthaü sarvalokànàü bhåtagràmaü nyasettataþ // MatsP_58.25 // puùpabhakùyaphalairyuktam evaü kçtvàdhivàsanam / kumbhàn sajalagarbhàüstàn vàsobhiþ pariveùñayet // MatsP_58.26 // puùpagandhairalaükçtya dvàrapàlànsamantataþ / pañhadhvamiti tànbråyàd àcàryastvabhipåjayet // MatsP_58.27 // bahvçcau pårvataþ sthàpyau dakùiõena yajurvidau / sàmagau pa÷cime tadvad uttareõa tvatharvaõau // MatsP_58.28 // udaïmukho dakùiõato yajamàna upàvi÷et / yajadhvamiti tànbråyàd dhautrikànpunareva tu // MatsP_58.29 // utkçùñànmantrajàpena tiùñhadhvamiti jàpakàn / evamàdi÷ya tànsarvàn paryukùyàgniü sa mantravit // MatsP_58.30 // juhuyàdvàruõairmantrair àjyaü ca samidhastathà / çtvigbhi÷càtha hotavyaü vàruõaireva sarvataþ // MatsP_58.31 // grahebhyo vidhivaddhutvà tathendràye÷varàya ca / marudbhyo lokapàlebhyo vidhivadvi÷vakarmaõe // MatsP_58.32 // ràtrisåktaü ca raudraü ca pàvamànaü sumaïgalam / japeyuþ pauruùaü såktaü pårvato bahvçcaþ pçthak // MatsP_58.33 // ÷àkraü raudraü ca saumyaü ca kåùmàõóaü jàtavedasam / saurasåktaü japenmantraü dakùiõena yajurvidaþ // MatsP_58.34 // vairàjyaü pauruùaü såktaü sauvarõaü rudrasaühitàm / ÷ai÷avaü pa¤canidhanaü gàyatraü jyeùñhasàma ca // MatsP_58.35 // vàmadevyaü bçhatsàma rauravaü sarathaütaram / gavàü vrataü ca kàõvaü ca rakùoghnaü vayasastathà / gàyeyuþ sàmagà ràjan pa÷cimaü dvàramà÷ritàþ // MatsP_58.36 // atharvaõa÷cottarataþ ÷àntikaü pauùñikaü tathà / japeyurmanasà devam à÷ritya varuõaü prabhum // MatsP_58.37 // pårvedyuramito ràtràv evaü kçtvàdhivàsanam / gajà÷varathyàvalmãkàt saügamàddhradagokulàt / mçdamàdàya kumbheùu prakùipeccatvaràttathà // MatsP_58.38 // rocanàü ca sasiddhàrthàü gandhaü guggulameva ca / snapanaü tasya kartavyaü pa¤cagavyasamanvitam // MatsP_58.39 // pratyekaü tu mahàmantrair eva kçtvà vidhànataþ / evaü kùapàtivàhyàtha vidhiyuktena karmaõà // MatsP_58.40 // tataþ prabhàte vimale saüjàte 'tha ÷ataü gavàm / bràhmaõebhyaþ pradàtavyam aùñaùaùñi÷ca và punaþ / pa¤cà÷advàtha ùañtriü÷at pa¤caviü÷atirapyatha // MatsP_58.41 // tataþ sàüvatsaraprokte ÷ubhe lagne su÷obhane / veda÷abdai÷ca gàndharvair vàdyai÷ca vividhaiþ punaþ // MatsP_58.42 // kanakàlaükçtàü kçtvà jale gàmavatàrayet / sàmagàya ca sà deyà bràhmaõàya vi÷àü pate // MatsP_58.43 // pàtrãmàdàya sauvarõãü pa¤caratnasamanvitàm / tato nikùipya makara-matsyàdãü÷caiva sarva÷aþ / dhçtàü caturvidhair viprair vedavedàïgapàragaiþ // MatsP_58.44 // mahànadãjalopetàü dadhyakùatasamanvitàm / uttaràbhimukhãü dhenuü jalamadhye tu kàrayet // MatsP_58.45 // atharvaõena saüsnàtàü punarmàmetyatheti ca / àpo hi ùñheti mantreõa kùiptvàgatya ca maõóapam // MatsP_58.46 // påjayitvà sarastatra baliü dadyàtsamantataþ / punardinàni hotavyaü catvàri munisattamàþ // MatsP_58.47 // caturthãkarma kartavyaü deyà tatràpi ÷aktitaþ / dakùiõà ràja÷àrdåla varuõakùmàpaõaü tataþ // MatsP_58.48 // kçtvà tu yaj¤apàtràõi yaj¤opakaraõàni ca / çtvigbhyastu samaü dattvà maõóapaü vibhajetpunaþ / hemapàtrãü ca ÷ayyàü ca sthàpakàya nivedayet // MatsP_58.49 // tataþ sahasraü vipràõàm athavàùña÷ataü tathà / bhojanãyaü yathà÷akti pa¤cà÷advàtha viü÷atiþ / evameùa puràõeùu taóàgavidhirucyate // MatsP_58.50 // kåpavàpãùu sarvàsu tathà puùkariõãùu ca / eùa eva vidhirdçùñaþ pratiùñhàsu tathaiva ca // MatsP_58.51 // mantratastu vi÷eùaþ syàt pràsàdàdyànabhåmiùu / ayaü tva÷aktàvardhena vidhirdçùñaþ svayambhuvà / alpeùvekàgnivatkçtvà vitta÷àñhyàdçte nçõàm // MatsP_58.52 // pràvçñkàle sthite toye hy agniùñomaphalaü smçtam / ÷aratkàle sthitaü yatsyàt taduktaphaladàyakam / vàjapeyàtiràtràbhyàü hemante ÷i÷ire sthitam // MatsP_58.53 // a÷vamedhasamaü pràhur vasantasamaye sthitam / grãùme 'pi tatsthitaü toyaü ràjasåyàdvi÷iùyate // MatsP_58.54 // etànmahàràja vi÷eùadharmàn karoti yo 'pyàgama÷uddhabuddhiþ / sa yàti rudràlayamà÷u påtaþ kalpànanekàndivi modate ca // MatsP_58.55 // anekalokànsa mahattamàdãn bhuktvà paràrdhadvayamaïganàbhiþ / sahaiva viùõoþ paramaü padaü yat pràpnoti tadyàgaphalena bhåyaþ // MatsP_58.56 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 59 *çùaya åcuþ pàdapànàü vidhiü såta yathàvadvistaràdvada / vidhinà kena kartavyaü pàdapodyàpanaü budhaiþ // MatsP_59.1 // ye ca lokàþ smçtàsteùàü tànidànãü vadasva naþ / yatphalaü labhate pretya tatsarvaü vaktumarhasi // MatsP_59.2 // *såta uvàca pàdapànàü vidhiü vakùye tathaivodyànabhåmiùu / taóàgavidhivatsarvam àsàdya jagadã÷vara // MatsP_59.3 // çtviïmaõóapasambhàra÷ càcàrya÷caiva tadvidhaþ / påjayedbràhmaõàüstadvad dhemavastrànulepanaiþ // MatsP_59.4 // sarvauùadhyudakaiþ siktàn piùñàtakavibhåùitàn / vçkùànmàlyairalaükçtya vàsobhirabhiveùñayet // MatsP_59.5 // såcyà sauvarõayà kàryaü sarveùàü karõavedhanam / a¤janaü càpi dàtavyaü tadvaddhema÷alàkayà // MatsP_59.6 // phalàni sapta càùñau và kàladhautàni kàrayet / pratyekaü sarvavçkùàõàü vedyàü tànyadhivàsayet // MatsP_59.7 // dhåpo 'tra guggulaþ ÷reùñhas tàmrapàtrairadhiùñhitàn / saptadhànyasthitànkçtvà vastragandhànulepanaiþ // MatsP_59.8 // kumbhànsarveùu vçkùeùu sthàpayitvà nare÷vara / sahiraõyàna÷eùàüstàn kçtvà balinivedanam // MatsP_59.9 // yathàsvaü lokapàlànàm indràdãnàü vi÷eùataþ / vanaspate÷ca vidvadbhir homaþ kàryo dvijàtibhiþ // MatsP_59.10 // tataþ ÷uklàmbaradharàü sauvarõakçtabhåùaõàm / sakàüsyadohàü sauvarõa-÷çïgàbhyàm ati÷àlinãm / payasvinãü vçkùamadhyàd utsçjedgàmudaïmukhãm // MatsP_59.11 // tato 'bhiùekamantreõa vàdyamaïgalagãtakaiþ / çgyajuþsàmamantrai÷ca vàruõairabhitastathà / taireva kumbhaiþ snapanaü kuryàdbràhmaõapuügavaþ // MatsP_59.12 // snàtaþ ÷uklàmbarastadvad yajamàno 'bhipåjayet / gobhir vibhavataþ sarvàn çtvijastànsamàhitaþ // MatsP_59.13 // hemasåtraiþ sakañakair aïgulãyapavitrakaiþ / vàsobhiþ ÷ayanãyai÷ca tathopaskarapàdukaiþ / kùãreõa bhojanaü dadyàd yàvaddinacatuùñayam // MatsP_59.14 // homa÷ca sarùapaiþ kàryo yavaiþ kçùõatilaistathà / palà÷asamidhaþ ÷astà÷ caturthe 'hni tathotsavaþ / dakùiõà ca punastadvad deyà tatràpi ÷aktitaþ // MatsP_59.15 // yadyadiùñatamaü kiücit tattad dadyàdamatsarã / àcàrye dviguõaü dadyàt praõipatya visarjayet // MatsP_59.16 // anena vidhinà yastu kuryàdvçkùotsavaü budhaþ / sarvànkàmànavàpnoti phalaü cànantyama÷nute // MatsP_59.17 // ya÷caikamapi ràjendra vçkùaü saüsthàpayennaraþ / so 'pi svarge vasedràjan yàvadindràyutatrayam // MatsP_59.18 // bhåtànbhavyàü÷ca manujàüs tàrayeddrumasaümitàn / paramàü siddhimàpnoti punaràvçttidurlabhàm // MatsP_59.19 // ya idaü ÷çõuyànnityaü ÷ràvayedvàpi mànavaþ / so 'pi sampåjito devair brahmaloke mahãyate // MatsP_59.20 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 60 *matsya uvàca tathaivànyatpravakùyàmi sarvakàmaphalapradam / saubhàgya÷ayanaü nàma yatpuràõavido viduþ // MatsP_60.1 // purà dagdheùu lokeùu bhårbhuvaþsvarmahàdiùu / saubhàgyaü sarvabhåtànàm ekasthamabhavattadà / vaikuõñhaü svargamàsàdya viùõor vakùaþsthalasthitam // MatsP_60.2 // tataþ kàlena mahatà punaþ sargavidhau nçpa / ahaükàràvçte loke pradhànapuruùànvite // MatsP_60.3 // spardhàyàü ca pravçttàyàü kamalàsanakçùõayoþ / liïgàkàrà samudbhåtà vahnerjvàlàtibhãùaõà / tayàbhitaptasya harer vakùasastadviniþsçtam // MatsP_60.4 // vakùaþsthalaü samà÷ritya viùõoþ saubhàgyamàsthitam / rasaråpaü tato yàvat pràpnoti vasudhàtalam // MatsP_60.5 // utkùiptamantarikùe tad brahmaputreõa dhãmatà / dakùeõa pãtamàtraü tad råpalàvaõyakàrakam // MatsP_60.6 // balaü tejo mahajjàtaü dakùasya parameùñhinaþ / ÷eùaü yadapatadbhåmàv aùñadhà samajàyata // MatsP_60.7 // tato janànàü saüjàtàþ sapta saubhàgyadàyikàþ / ikùavo rasaràjà÷ca niùpàvàjàjidhànyakam // MatsP_60.8 // vikàravacca gokùãraü kusumbhaü kuïkumaü tathà / lavaõaü càùñamaü tadvat saubhàgyàùñakamucyate // MatsP_60.9 // pãtaü yadbrahmaputreõa yogaj¤ànavidà punaþ / duhità sàbhavattasya yà satãtyabhidhãyate // MatsP_60.10 // lokànatãtya làlityàl lalità tena cocyate / trailokyasundarãm enàm upayeme pinàkadhçk // MatsP_60.11 // yà devã saubhàgyamayã bhuktimuktiphalapradà / tàmàràdhya pumànbhaktyà nàrã và kiü na vindati // MatsP_60.12 // *manuruvàca kathamàràdhanaü tasyà jagaddhàtryà janàrdana / tadvidhànaü jagannàtha tatsarvaü ca vadasva me // MatsP_60.13 // *matsya uvàca vasantamàsamàsàdya tçtãyàyàü janapriya / ÷uklapakùasya pårvàhõe tilaiþ snànaü samàcaret // MatsP_60.14 // tasminnahani sà devã kila vi÷vàtmanà satã / pàõigrahaõakair mantrair udåóhà varavarõinã // MatsP_60.15 // tayà sahaiva deve÷aü tçtãyàyàm athàrcayet / phalairnànàvidhairdhåpair dãpanaivedyasaüyutaiþ // MatsP_60.16 // pratimàü pa¤cagavyena tathà gandhodakena tu / snàpayitvàrcayed gaurãm indu÷ekharasaüyutàm // MatsP_60.17 // namo 'stu pàñalàyai tu pàdau devyàþ ÷ivasya tu / ÷ivàyeti ca saükãrya jayàyai gulphayor dvayoþ // MatsP_60.18 // triguõàyeti rudràya bhavànyai jaïghayoryugam / ÷ivàü rudre÷varàyai ca vijayàyeti jànunã / saükãrtya harike÷àya tathorå varade namaþ // MatsP_60.19 // ã÷àyai ca kãñaü devyàþ ÷aükaràyeti ÷aükaram / kukùidvayaü ca koñavyai ÷åline ÷ålapàõaye // MatsP_60.20 // maïgalàyai namastubhyam udaraü càbhipåjayet / sarvàtmane namo rudram ã÷ànyai ca kucadvayam // MatsP_60.21 // ÷ivaü vedàtmane tadvad rudràõyai kaõñhamarcayet / tripuraghnàya vi÷ve÷am anantàyai karadvayam // MatsP_60.22 // trilocanàya ca haraü bàhå kàlànalapriye / saubhàgyabhavanàyeti bhåùaõàni sadàrcayet / svàhàsvadhàyai ca mukham ã÷varàyeti ÷ålinam // MatsP_60.23 // a÷okamadhuvàsinyai påjyàvoùñhau ca bhåtidau / sthàõave tu haraü tadvad dhàsyaü candramukhapriye // MatsP_60.24 // namo 'rdhanàrã÷aharam asitàïgãti nàsikàm / nama ugràya loke÷aü laliteti punarbhruvau // MatsP_60.25 // ÷arvàya purahantàraü vàsavyai tu tathàlakàn / namaþ ÷rãkaõñhanàthàyai ÷ivake÷àüstato 'rcayet / bhãmograsamaråpiõyai ÷iraþ sarvàtmane namaþ // MatsP_60.26 // ÷ivamabhyarcya vidhivat saubhàgyàùñakamagrataþ / sthàpayeddhçtaniùpàva-kusumbhakùãrajãrakam // MatsP_60.27 // rasaràjaü ca lavaõaü kustumburu tathàùñakam / dattaü saubhàgyamityasmàt saubhàgyàùñakamityataþ // MatsP_60.28 // evaü nivedya tatsarvam agrataþ ÷ivayoþ punaþ / ràtrau ÷çïgodakaü prà÷ya tadvadbhåmàvariüdama // MatsP_60.29 // punaþ prabhàte tu tathà kçtasnànajapaþ ÷uciþ / saüpåjya dvijadàmpatyaü vastramàlyavibhåùaõaiþ // MatsP_60.30 // saubhàgyàùñakasaüyuktaü suvarõacaraõadvayam / prãyatàmatra lalità bràhmaõàya nivedayet // MatsP_60.31 // evaü saüvatsaraü yàvat tçtãyàyàü sadà mano / kartavyaü vidhivadbhaktyà sarvasaubhàgyamãpsubhiþ // MatsP_60.32 // prà÷ane dànamantre ca vi÷eùo 'yaü nibodha me / ÷çïgodakaü caitramàse vai÷àkhe gomayaü punaþ // MatsP_60.33 // jyeùñhe mandàrakusumaü bilvapattraü ÷ucau smçtam / ÷ràvaõe dadhi saüprà÷yaü nabhasye ca ku÷odakam // MatsP_60.34 // kùãramà÷vayuje màsi kàrttike pçùadàjyakam / màrge màse tu gomåtraü pauùe saüprà÷ayedghçtam // MatsP_60.35 // màghe kçùõatilàüstadvat pa¤cagavyaü ca phàlgune / lalità vijayà bhadrà bhavànã kumudà ÷ivà // MatsP_60.36 // vàsudevã tathà gaurã maïgalà kamalà satã / umà ca dànakàle tu prãyatàmiti kãrtayet // MatsP_60.37 // mallikà÷okakamalaü kadambotpalamàlatãþ / kubjakaü karavãraü ca bàõamamlànakuïkumam // MatsP_60.38 // sindhuvàraü ca sarveùu màseùu krama÷aþ smçtam / japàkusumbhakusumaü màlatã ÷atapattrikà // MatsP_60.39 // yathàlàbhaü pra÷astàni karavãraü ca sarvadà / evaü saüvatsaraü yàvad upoùya vidhivannaraþ // MatsP_60.40 // strã bhaktà và kumàrã và ÷ivamabhyarcya bhaktitaþ / vratànte ÷ayanaü dadyàt sarvopaskarasaüyutam // MatsP_60.41 // umàmahe÷varaü haimaü vçùabhaü ca gavà saha / sthàpayitvàtha ÷ayane bràhmaõàya nivedayet // MatsP_60.42 // anyànyapi yathà÷akti mithunànyambaràdibhiþ / dhànyàlaükàragodànair abhyarceddhanasaücayaiþ / vitta÷àñhyena rahitaþ påjayedgatavismayaþ // MatsP_60.43 // evaü karoti yaþ samyak saubhàgya÷ayanavratam / sarvànkàmànavàpnoti padamatyantama÷nute / phalasyaikasya tyàgena vratametatsamàcaret // MatsP_60.44 // ya icchankãrtimàpnoti pratimàsaü naràdhipa / saubhàgyàrogyaråpàyur vastràlaükàrabhåùaõaiþ / na viyukto bhavedràjan navàrbuda÷atatrayam // MatsP_60.45 // yastu dvàda÷a varùàõi saubhàgya÷ayanavratam / karoti sapta càùñau và ÷rãkaõñhabhavane 'maraiþ / påjyamàno vasetsamyag yàvatkalpàyutatrayam // MatsP_60.46 // nàrã và kurute vàpi kumàrã và nare÷vara / sàpi tatphalamàpnoti devyanugrahalàlità // MatsP_60.47 // ÷çõuyàdapi ya÷caiva pradadyàdathavà matim / so 'pi vidyàdharo bhåtvà svargaloke ciraü vaset // MatsP_60.48 // idamiha madanena pårvamiùñaü ÷atadhanuùà kçtavãryasånunà ca / kçtamatha varuõena nandinà và kim u jananàtha tato yadudbhavaþ syàt // MatsP_60.49 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 61 *nàrada uvàca bhårloko 'tha bhuvarlokaþ svarloko 'tha maharjanaþ / tapaþ satyaü ca saptaite devalokàþ prakãrtitàþ // MatsP_61.1 // paryàyeõa tu sarveùàm àdhipatyaü kathaü bhavet / iha loke ÷ubhaü råpam àyuþ saubhàgyameva ca / lakùmã÷ca vipulà nàtha kathaü syàtpurasådana // MatsP_61.2 // *mahe÷vara uvàca purà hutà÷anaþ sàrdhaü màrutena mahãtale / àdiùñaþ puruhåtena vinà÷àya suradviùàm // MatsP_61.3 // nirdagdheùu tatastena dànaveùu sahasra÷aþ / tàrakaþ kamalàkùa÷ca kàladaüùñraþ paràvasuþ / virocana÷ca saügràmàd apalàyaüstapodhana // MatsP_61.4 // ambhaþ sàmudramàvi÷ya saünive÷amakurvata / a÷akyà iti te 'pyagni-màrutàbhyàmupekùitàþ // MatsP_61.5 // tataþ prabhçti te devàn manuùyànsaha jaïgamàn / saüpãóya ca munãnsarvàn pravi÷anti punarjalam // MatsP_61.6 // evaü varùasahasràõi vãràþ pa¤ca ca sapta ca / jaladurgabalàdbrahman pãóayanti jagattrayam // MatsP_61.7 // tataþ paramatho vahni-màrutàvamaràdhipaþ / àdide÷a ciràdambu-nidhireùa vi÷oùyatàm // MatsP_61.8 // yasmàdasmaddviùàmeùa ÷araõaü varuõàlayaþ / tasmàdbhavadbhyàmadyaiva kùayameùa praõãyatàm // MatsP_61.9 // tàvåcatustataþ ÷akram ubhau ÷ambarasådanam / adharma eùa devendra sàgarasya vinà÷anam // MatsP_61.10 // yasmàjjãvanikàyasya mahataþ saükùayo bhavet / tasmànna pàpamadyàvàü karavàva puraüdara // MatsP_61.11 // asya yojanamàtre 'pi jãvakoñi÷atàni ca / nivasanti sura÷reùñha sa kathaü nà÷amarhati // MatsP_61.12 // evamuktaþ surendrastu kopàt saüraktalocanaþ / uvàcedaü vaco roùàn nirdahanniva pàvakam // MatsP_61.13 // na dharmàdharmasaüyogaü pràpnuvantyamaràþ kvacit / bhavatostu vi÷eùeõa màhàtmyaü càdhitiùñhatoþ // MatsP_61.14 // madàj¤àlaïghanaü yasmàn màrutena samaü tvayà / munivratamahiüsàdi parigçhya tvayà kçtam / dharmàrtha÷àstrarahitaü ÷atruü prati vibhàvaso // MatsP_61.15 // tasmàdekena vapuùà muniråpeõa mànuùe / màrutena samaü loke tava janma bhaviùyati // MatsP_61.16 // yadà ca mànuùatve 'pi tvayàgastyena ÷oùitaþ / bhaviùyatyudadhirvahne tadà devatvamàpsyasi // MatsP_61.17 // itãndra÷àpàtpatitau tatkùaõàttau mahãtale / avàptàvekadehena kumbhàjjanma tapodhana // MatsP_61.18 // mitràvaruõayorvãryàd vasiùñhasyànujo 'bhavat / agastya ityugratapàþ saübabhåva punarmuniþ // MatsP_61.19 // *nàrada uvàca sambhåtaþ sa kathaü bhràtà vasiùñhasyàbhavanmuniþ / kathaü ca mitràvaruõau pitaràvasya tau smçtau / janma kumbhàdagastyasya kathaü syàtpurasådana // MatsP_61.20 // *ã÷vara uvàca purà puràõapuruùaþ kadàcidgandhamàdane / bhåtvà dharmasuto viùõu÷ cacàra vipulaü tapaþ // MatsP_61.21 // tapasà tasya bhãtena vighnàrthaü preùitàvubhau / ÷akreõa màdhavànaïgàv apsarogaõasaüyutau // MatsP_61.22 // yadà na gãtavàdyena nàïgaràgàdinà hariþ / na kàmamàdhavàbhyàü ca viùayànprati cukùubhe // MatsP_61.23 // tadà kàmamadhustrãõàü viùàdam agamadgaõaþ / saükùobhàya tatasteùàü svorude÷ànnaràgrajaþ / nàrãmutpàdayàmàsa trailokyajanamohinãm // MatsP_61.24 // saükùubdhàstu tayà devàs tau tu devavaràvubhau / apsarobhiþ samakùaü hi devànàmabravãddhariþ // MatsP_61.25 // apsarà iti sàmànyà devànàmabravãddhariþ / urva÷ãti ca nàmneyaü loke khyàtiü gamiùyati // MatsP_61.26 // tataþ kàmayamànena mitreõàhåya sorva÷ã / uktà màü ramayasveti bàóham ityabravãttu sà // MatsP_61.27 // gacchantã càmbaraü tadvat stokamindãvarekùaõà / varuõena dhçtà pa÷càd varuõaü nàbhyanandata // MatsP_61.28 // mitreõàhaü vçtà pårvam adya bhàryà na te vibho / uvàca varuõa÷cittaü mayi saünyasya gamyatàm // MatsP_61.29 // gatàyàü bàóhamityuktvà mitraþ ÷àpamadàttadà / tasyai mànuùaloke tvaü gaccha somasutàtmajam // MatsP_61.30 // bhajasveti yato ve÷yà dharma eùa tvayà kçtaþ / jalakumbhe tato vãryaü mitreõa varuõena ca / prakùiptamatha saüjàtau dvàveva munisattamau // MatsP_61.31 // nimirnàma saha strãbhiþ purà dyåtamadãvyata / tatràntare 'bhyàjagàma vasiùñho brahmasambhavaþ // MatsP_61.32 // tasya påjàmakurvantaü ÷a÷àpa sa munirnçpam / videhastvaü bhavasveti tatastenàpyasau muniþ // MatsP_61.33 // anyonya÷àpàcca tayor vigate iva cetasã / jagmatuþ ÷àpanà÷àya brahmàõaü jagataþ patim // MatsP_61.34 // atha brahmaõa àde÷àl locaneùvavasannimiþ / nimeùàþ syu÷ca lokànàü tadvi÷ràmàya nàrada // MatsP_61.35 // vasiùñho 'pyabhavattasmi¤ jalakumbhe ca pårvavat / tataþ ÷veta÷caturbàhuþ sàkùasåtrakamaõóaluþ / agastya iti ÷àntàtmà babhåva çùisattamaþ // MatsP_61.36 // malayasyaikade÷e tu vaikhànasavidhànataþ / sabhàryaþ saüvçto viprais tapa÷cakre sudu÷caram // MatsP_61.37 // tataþ kàlena mahatà tàrakàd atipãóitam / jagadvãkùya sa kopena pãtavànvaruõàlayam // MatsP_61.38 // tato 'sya varadàþ sarve babhåvuþ ÷aükaràdayaþ / brahmà viùõu÷ca bhagavàn varadànàya jagmatuþ / varaü vçõãùva bhadraü te yadabhãùñaü ca vai mune // MatsP_61.39 // *agastya uvàca yàvadbrahmasahasràõàü pa¤caviü÷atikoñayaþ / vaimàniko bhaviùyàmi dakùiõàcalavartmani // MatsP_61.40 // madvimànodaye kuryàd yaþ ka÷citpåjanaü mama / sa saptalokàdhipatiþ paryàyeõa bhaviùyati // MatsP_61.41 // *ã÷vara uvàca evamastviti te 'pyuktvà jagmurdevà yathàgatam / tasmàdarghaþ pradàtavyo hy agastyasya sadà budhaiþ // MatsP_61.42 // *nàrada uvàca kathamarghapradànaü tu kartavyaü tasya vai vibho / vidhànaü yadagastyasya påjane tadvadasva me // MatsP_61.43 // *ã÷vara uvàca pratyåùasamaye vidvàn kuryàdasyodaye ni÷i / snànaü ÷uklatilaistadvac chuklamàlyàmbaro gçhã // MatsP_61.44 // sthàpayedavraõaü kumbhaü màlyavastravibhåùitam / pa¤caratnasamàyuktaü ghçtapàtrasamanvitam / nànàbhakùyaphalairyuktaü tàmrapàtrasamanvitam // MatsP_61.45 // aïguùñhamàtraü puruùaü tathaiva sauvarõam atyàyatabàhudaõóam / caturmukhaü kumbhamukhe nidhàya dhànyàni saptàmbarasaüyutàni // MatsP_61.46 // sakàüsyapàtràkùata÷uktiyuktaü mantreõa dadyàddvijapuügavàya / utkùipya lambodaradãrghabàhum ananyacetà yamadiïmukhaþ san // MatsP_61.47 // ÷vetàü ca dadyàdyadi ÷aktirasti raupyaiþ khurair hemamukhãü savatsàm / dhenuü naraþ kùãravatãü praõamya savatsaghaõñàbharaõàü dvijàya // MatsP_61.48 // à saptaràtrodayam etadasya dàtavyametatsakalaü nareõa / yàvatsamàþ sapta da÷àthavà syur athordhvamapyatra vadanti kecit // MatsP_61.49 // kà÷apuùpapratãkà÷a vahnimàrutasambhava / mitràvaruõayoþ putra kumbhayone namo 'stu te // MatsP_61.50 // vindhyavçddhikùayakara meghatoyaviùàpaha / ratnavallabha deve÷a laïkàvàsinnamo 'stu te // MatsP_61.51 // vàtàpã bhakùito yena samudraþ ÷oùitaþ purà / lopàmudràpatiþ ÷rãmàn yo 'sau tasmai namo namaþ // MatsP_61.52 // ràjaputri mahàbhàge çùipatni varànane / lopàmudre namastubhyam argho me pratigçhyatàm / pratyabdaü tu phalatyàgam evaü kurvanna sãdati // MatsP_61.53 // homaü kçtvà tataþ pa÷càd varjayenmànavaþ phalam / anena vidhinà yastu pumànarghyaü nivedayet // MatsP_61.54 // imaü lokaü sa càpnoti råpàrogyasamanvitaþ / dvitãyena bhuvarlokaü svargalokaü tataþ param // MatsP_61.55 // saptaiva lokànàpnoti saptàrghàn yaþ prayacchati / yàvadàyu÷ca yaþ kuryàt paraü brahmàdhigacchati // MatsP_61.56 // iha pañhati ÷çõoti và ya etad yugalamuniprabhavàrghyasampradànam / matimapi ca dadàti so 'pi viùõor bhavanagataþ paripåjyate 'maraughaiþ // MatsP_61.57 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 62 *manuruvàca saubhàgyàrogyaphaladam amutràkùayyakàrakam / bhuktimuktipradaü deva tanme bråhi janàrdana // MatsP_62.1 // *matsya uvàca yadumàyàþ purà deva uvàca purasådanaþ / kailàsa÷ikharàsãno devyà pçùñastadà kila // MatsP_62.2 // kathàsu sampravçttàsu dharmyàsu lalitàsu ca / tadidànãü pravakùyàmi bhuktimuktiphalapradam // MatsP_62.3 // *ã÷vara uvàca ÷çõuùvàvahità devi tathaivànantapuõyakçt / naràõàmatha nàrãõàm àràdhanamanuttamam // MatsP_62.4 // nabhasye vàtha vai÷àkhe puõyamàrga÷irasya ca / ÷uklapakùe tçtãyàyàü susnàto gaurasarùapaiþ // MatsP_62.5 // gorocanaü sagomåtram uùõaü go÷akçtaü tathà / dadhicandanasammi÷raü lalàñe tilakaü nyaset / saubhàgyàrogyadaü yasmàt sadà ca lalitàpriyam // MatsP_62.6 // pratipakùaü tçtãyàsu pumànàpãtavàsasã / dhàrayedatha raktàni nàrã cedatha saüyatà // MatsP_62.7 // vidhavà dhàturaktàni kumàrã ÷uklavàsasã / devãü tu pa¤cagavyena tataþ kùãreõa kevalam / snàpayenmadhunà tadvat puùpagandhodakena ca // MatsP_62.8 // påjayecchuklapuùpai÷ca phalairnànàvidhairapi / dhànyakàjàjilavaõair guóakùãraghçtànvitaiþ // MatsP_62.9 // ÷uklàkùatatilairarcyàü tato devãü sadàrcayet / pàdàdyabhyarcanaü kuryàt pratipakùaü varànane // MatsP_62.10 // varadàyai namaþ pàdau tathà gulphau namaþ ÷riyai / a÷okàyai namo jaïghe pàrvatyai jànunã tathà // MatsP_62.11 // årå maïgalakàriõyai vàmadevyai tathà kañim / padmodaràyai jañharam uraþ kàma÷riyai namaþ // MatsP_62.12 // karau saubhàgyadàyinyai bàhå haramukha÷riyai / mukhaü darpaõavàsinyai smaradàyai smitaü namaþ // MatsP_62.13 // gauryai namastathà nàsàm utpalàyai ca locane / tuùñyai lalàñamalakàn kàtyàyanyai ÷irastathà // MatsP_62.14 // namo gauryai namo dhiùõyai namaþ kàntyai namaþ ÷riyai / rambhàyai lalitàyai ca vàsudevyai namo namaþ // MatsP_62.15 // evaü sampåjya vidhivad agrataþ padmamàlikhet / pattrairdvàda÷abhiryuktaü kuïkumena sakarõikam // MatsP_62.16 // pårveõa vinyasedgaurãm aparõàü ca tataþ param / bhavànãü dakùiõe tadvad rudràõãü ca tataþ param // MatsP_62.17 // vinyasetpa÷cime saumyàü sadà madanavàsinãm / vàyavye pàñalàmugràm antareõa tato 'pyumàm // MatsP_62.18 // madhye yathàsvaü màüsàïgàü maïgalàü kumudàü satãm / rudraü ca madhye saüsthàpya lalitàü karõikopari / kusumairakùatairvàrbhir namaskàreõa vinyaset // MatsP_62.19 // gãtamaïgalanirghoùàn kàrayitvà suvàsinãþ / påjayedraktavàsobhã raktamàlyànulepanaiþ / sindåraü snànacårõaü ca tàsàü ÷irasi pàtayet // MatsP_62.20 // sindårakuïkumasnànam atãveùñatamaü yataþ / tathopadeùñàramapi påjayedyatnato gurum / na påjyate gururyatra sarvàstatràphalàþ kriyàþ // MatsP_62.21 // nabhasye påjayedgaurãm utpalairasitaiþ sadà / bandhujãvairà÷vayuje kàrttike ÷atapattrakaiþ // MatsP_62.22 // jàtãpuùpairmàrga÷ãrùe pauùe pãtaiþ kuraõñakaiþ / kundakuïkumapuùpaistu devãü màghe tu påjayet / sinduvàreõa jàtyà và phàlgune 'pyarcayedumàm // MatsP_62.23 // caitre tu mallikà÷okair vai÷àkhe gandhapàñalaiþ / jyeùñhe kamalamandàrair àùàóhe ca navàmbujaiþ / kadambairatha màlatyà ÷ràvaõe påjayetsadà // MatsP_62.24 // gomåtraü gomayaü kùãraü dadhi sarpiþ ku÷odakam / bilvapattràrkapuùpaü ca yavàngo÷çïgavàri ca // MatsP_62.25 // pa¤cagavyaü ca bilvaü ca prà÷ayetkrama÷astadà / etadbhàdrapadàdyaü tu prà÷anaü samudàhçtam // MatsP_62.26 // pratipakùaü ca mithunaü tçtãyàyàü varànane / påjayitvàrcayedbhaktyà vastramàlyànulepanaiþ // MatsP_62.27 // puüsaþ pãtàmbare dadyàt striyai kausumbhavàsasã / niùpàvàjàjilavaõam ikùudaõóaguóànvitam / tasyai dadyàtphalaü puùpaü suvarõotpalasaüyutam // MatsP_62.28 // yathà na devi deve÷as tvàü parityajya gacchati / tathà màm uddharà÷eùa-duþkhasaüsàrasàgaràt // MatsP_62.29 // kumudà vimalànantà bhavànã ca sudhà ÷ivà / lalità kamalà gaurã satã rambhàtha pàrvatã // MatsP_62.30 // nabhasyàdiùu màseùu prãyatàmityudãrayet / vratànte ÷ayanaü dadyàt suvarõakamalànvitam // MatsP_62.31 // mithunàni caturviü÷ad da÷a dvo ca samarcayet / aùñau ùaóvàpyatha puna÷ cànumàsaü samarcayet // MatsP_62.32 // pårvaü dattvà tu gurave ÷eùànapyarcayedbudhaþ / uktànantatçtãyaiùà sadànantaphalapradà // MatsP_62.33 // sarvapàpaharàü devi saubhàgyàrogyavardhinãm / na cainàü vitta÷àñhyena kadàcidapi laïghayet / naro và yadi và nàrã vitta÷àñhyàt patatyadhaþ // MatsP_62.34 // garbhiõã såtikà naktaü kumàrã vàtha rogiõã / yadya÷uddhà tadànyena vàrayetprayatà svayam // MatsP_62.35 // imàmanantaphaladàü yastçtãyàü samàcaret / kalpakoñi÷ataü sàgraü ÷ivaloke mahãyate // MatsP_62.36 // vittahãno 'pi kurute varùatrayamupoùaõaiþ / puùpamantravidhànena so 'pi tatphalamàpnuyàt // MatsP_62.37 // nàrã và kurute yà tu kumàrã vidhavàthavà / sàpi tatphalamàpnoti gauryanugrahalàlità // MatsP_62.38 // iti pañhati ÷çõoti và ya itthaü giritanayàvratam indravàsasaüsthaþ / matimapi ca dadàti so 'pi devair amaravadhåjanakiünarai÷ca påjyaþ // MatsP_62.39 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 63 *ã÷vara uvàca athànyàmapi vakùyàmi tçtãyàü pàpanà÷inãm / rasakalyàõinãmetàü puràkalpavido viduþ // MatsP_63.1 // màghamàse tu sampràpte tçtãyàü ÷uklapakùataþ / pràtargavyena payasà tilaiþ snànaü samàcaret // MatsP_63.2 // snàpayenmadhunà devãü tathaivekùurasena ca / gandhodakena tu punar lepayetkuïkumena tu / dakùiõàïgàni sampåjya tato vàmàni påjayet // MatsP_63.3 // lalitàyai namo devyàþ pàdau gulphau tato 'rcayet / jaïghàü jànuü tathà ÷àntyai tathaivoruü ÷riyai namaþ // MatsP_63.4 // madàlasàyai tu kañim amalàyai tathodaram / stanau madanavàsinyai kumudàyai ca kandaràm // MatsP_63.5 // bhujaü bhujàgraü màdhavyai kamalàyai mukhasmite / bhålalàñaü ca rudràõyai ÷aükaràyai tathàlakàn // MatsP_63.6 // mukuñaü vi÷vavàsinyai ÷iraþ kàntyai tathàrcayet / madanàyai lalàñaü tu mohanàyai punarbhruvau // MatsP_63.7 // netre candràrdhadhàriõyai tuùñyai ca vadanaü punaþ / utkaõñhinyai namaþ kaõñham amçtàyai namaþ stanau // MatsP_63.8 // rambhàyai vàmakukùiü ca vi÷okàyai namaþ kañim / hçdayaü manmathàdhiùõyai pàñalàyai tathodaram // MatsP_63.9 // kañiü suratavàsinyai tathoruü campakapriye / jànujaïghe namo gauryai gàyatryai ghuñike namaþ // MatsP_63.10 // dharàdharàyai pàdau tu vi÷vakàyai namaþ ÷iraþ / namo bhavànyai kàminyai kàmadevyai jagatpriye // MatsP_63.11 // ànandàyai sunandàyai subhadràyai namo namaþ / evaü sampåjya vidhivad dvijadàmpatyam arcayet / bhojayitvànnapànena madhureõa vimatsaraþ // MatsP_63.12 // jalapåritaü tathà kumbhaü ÷uklàmbarayugadvayam / dattvà suvarõakamalaü gandhamàlyaiþ samarcayet // MatsP_63.13 // prãyatàmatra kumudà gçhõãyàllavaõavratam / anena vidhinà devã màsi màsi sadàrcayet // MatsP_63.14 // lavaõaü varjayenmàghe phàlgune ca guóaü punaþ / tailaü ràjiü tathà caitre varjyaü ca madhu màdhave // MatsP_63.15 // pànakaü jyeùñhamàse tu àùàóhe càtha jãrakam / ÷ràvaõe varjayetkùãraü dadhi bhàdrapade tathà // MatsP_63.16 // ghçtamà÷vayuje tadvad årje varjyaü ca màkùikam / dhànyakaü màrga÷ãrùe tu pauùe varjyà ca ÷arkarà // MatsP_63.17 // vratànte karakaü pårõam eteùàü màsi màsi ca / dadyàddvikàlavelàyàü pårõapàtreõa saüyutam // MatsP_63.18 // laóóukà¤chvetavarõàü÷ca saüyàvamatha pårikàþ / ghàrikàn apyapåpàü÷ca piùñàpåpàü÷ca maõóakàn // MatsP_63.19 // kùãraü ÷àkaü ca dadhyannam iõóaryo '÷okavartikàþ / màghàdikrama÷o dadyàd etàni karakopari // MatsP_63.20 // kumudà màdhavã gaurã rambhà bhadrà jayà ÷ivà / umà ratiþ satã tadvan maïgalà ratilàlasà // MatsP_63.21 // kramànmàghàdi sarvatra prãyatàmiti kãrtayet / sarvatra pa¤cagavyena prà÷anaü samudàhçtam / upavàsã bhavennityam a÷akte naktamiùyate // MatsP_63.22 // punarmàghe tu sampràpte ÷arkaràü karakopari / kçtvà tu kà¤canãü gaurãü pa¤caratnasamanvitàm // MatsP_63.23 // haimãmaïguùñhamàtràü ca sàkùasåtrakamaõóalum / caturbhujàminduyutàü sitanetrapañàvçtàm // MatsP_63.24 // tadvadgomithunaü ÷uklaü suvarõàsyaü sitàmbaram / savastrabhàjanaü dadyàd bhavànã prãyatàmiti // MatsP_63.25 // anena vidhinà yastu rasakalyàõinãvratam / kuryàtsa sarvapàpebhyas tatkùaõàdeva mucyate // MatsP_63.26 // navàrbudasahasraü tu na duþkhã jàyate naraþ / suvarõakamalaü gauri màsi màsi dadannaraþ / agniùñomasahasrasya yatphalaü tadavàpnuyàt // MatsP_63.27 // nàrã và kurute yà tu kumàrã và varànane / vidhavà yà tathà nàrã sàpi tatphalamàpnuyàt / saubhàgyàrogyasampannà gaurãloke mahãyate // MatsP_63.28 // iti pañhati ÷çõoti ÷ràvayedyaþ prasaïgàt kalikaluùavimuktaþ pàrvatãlokameti / matimapi ca naràõàü yo dadàti priyàrthaü vibudhapativimàne nàyakaþ syàdamoghaþ // MatsP_63.29 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 64 *ã÷vara uvàca tathaivànyàü pravakùyàmi tçtãyàü pàpanà÷inãm / nàmnà ca loke vikhyàtàm àrdrànandakarãmimàm // MatsP_64.1 // yadà ÷uklatçtãyàyàm àùàóharkùaü bhavetkvacit / brahmarkùaü và mçgarkùaü và hasto målamathàpi và / darbhagandhodakaiþ snànaü tadà samyaksamàcaret // MatsP_64.2 // ÷uklamàlyàmbaradharaþ ÷uklagandhànulepanaþ / bhavànãmarcayedbhaktyà ÷uklapuùpaiþ sugandhibhiþ / mahàdevena sahitàm upaviùñàü mahàsane // MatsP_64.3 // vàsudevyai namaþ pàdau ÷aükaràya namo haram / jaïghe ÷okavinà÷inyai ànandàya namaþ prabho // MatsP_64.4 // rambhàyai påjayedårå ÷ivàya ca pinàkinaþ / adityai ca kañiü devyàþ ÷ålinaþ ÷ålapàõaye // MatsP_64.5 // màdhavyai ca tathà nàbhim atha ÷ambhorbhavàya ca / stanàvànandakàriõyai ÷aükarasyendudhàriõe // MatsP_64.6 // utkaõñhinyai namaþ kaõñhaü nãlakaõñhàya vai haram / karàvutpaladhàriõyai rudràya ca jagatpate / bàhå ca parirambhiõyai tri÷ålàya harasya ca // MatsP_64.7 // devyà mukhaü vilàsinyai vçùe÷àya punarvibhoþ / smitaü sasmeralãlàyai vi÷vavaktràya vai vibho // MatsP_64.8 // netre madanavàsinyai vi÷vadhàmne tri÷ålinaþ / bhruvau nçtyapriyàyai tu tàõóave÷àya ÷ålinaþ // MatsP_64.9 // devyà lalàñamindràõyai havyavàhàya vai vibhoþ / svàhàyai mukuñaü devyà vibhorgaïgàdharàya vai // MatsP_64.10 // vi÷vakàyau vi÷vamukhau vi÷vapàdakarau ÷ivau / prasannavadanau vande pàrvatãparame÷varau // MatsP_64.11 // evaü sampåjya vidhivad agrataþ ÷ivayoþ punaþ / padmotpalàni rajasà nànàvarõena kàrayet // MatsP_64.12 // ÷aïkhacakre sakañake svastikàïku÷acàmaràn / yàvantaþ pàüsavastatra rajasaþ patità bhuvi / tàvadvarùasahasràõi ÷ivaloke mahãyate // MatsP_64.13 // catvàri ghçtapàtràõi sahiraõyàni ÷aktitaþ / dattvà dvijàya karakam udakànnasamanvitam / pratipakùaü caturmàsaü yàvadetannivedayet // MatsP_64.14 // tatastu caturo màsàn pårvavatkarakopari / catvàri saktupàtràõi tilapàtràõyataþ param // MatsP_64.15 // gandhodakaü puùpavàri candanaü kuïkumodakam / apakvaü dadhi dugdhaü ca go÷çïgodakameva ca // MatsP_64.16 // piùñodakaü tathà vàri kuùñhacårõànvitaü punaþ / u÷ãrasalilaü tadvad yavacårõodakaü punaþ // MatsP_64.17 // tilodakaü ca saüprà÷ya svapenmàrga÷iràdiùu / màseùu pakùadvitayaü prà÷anaü samudàhçtam // MatsP_64.18 // sarvatra ÷uklapuùpàõi pra÷astàni sadàrcane / dànakàle ca sarvatra mantrametamudãrayet // MatsP_64.19 // gaurã me prãyatàü nityam aghanà÷àya maïgalà / saubhàgyàyàstu lalità bhavànã sarvasiddhaye // MatsP_64.20 // saüvatsarànte lavaõaü guóakumbhaü ca sarjikàm / candanaü netrapaññaü ca sahiraõyàmbujena tu // MatsP_64.21 // umàmahe÷varaü haimaü tadvadikùuphalairyutam / satålàvaraõàü ÷ayyàü savi÷ràmàü nivedayet / sapatnãkàya vipràya gaurã me prãyatàmiti // MatsP_64.22 // àrdrànandakarã nàmnà tçtãyaiùà sanàtanã / yàmupoùya naro yàti ÷ambhoryatparamaü padam // MatsP_64.23 // iha loke sadànandam àpnoti dhanasampadaþ / àyuràrogyasampattyà na ka÷cicchokamàpnuyàt // MatsP_64.24 // nàrã và kurute yà tu kumàrã vidhavà ca yà / sàpi tatphalamàpnoti devyanugrahalàlità // MatsP_64.25 // pratipakùamupoùyaivaü mantràrcanavidhànavit / rudràõãlokamabhyeti punaràvçttidurlabham // MatsP_64.26 // ya idaü ÷çõuyànnityaü ÷ràvayedvàpi mànavaþ / ÷akraloke sa gandharvaiþ påjyate 'pi yugatrayam // MatsP_64.27 // ànandadàü sakaladuþkhaharàü tçtãyàü yà strã karotyavidhavà vidhavàtha vàpi / sà sve gçhe sukha÷atànyanubhåya bhåyo gaurãpadaü sadayità dayità prayàti // MatsP_64.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 65 *ã÷vara uvàca athànyàmapi vakùyàmi tçtãyàü sarvakàmadàm / yasyàü dattaü hutaü japtaü sarvaü bhavati càkùayam // MatsP_65.1 // vai÷àkha÷uklapakùe tu tçtãyà yairupoùità / akùayaü phalamàpnoti sarvasya sukçtasya ca // MatsP_65.2 // sà tathà kçttikopetà vi÷eùeõa supåjità / tatra dattaü hutaü japtaü sarvamakùayamucyate // MatsP_65.3 // akùayà saütatistasyàs tasyàü sukçtamakùayam / akùataiþ påjyate viùõus tena sàpyakùayà smçtà / akùataistu naràþ snàtà viùõordattvà tathàkùatàn // MatsP_65.4 // vipreùu dattvà tàneva tathà saktån susaükçtàn / yathànnabhuïmahàbhàgaþ phalamakùayyama÷nute // MatsP_65.5 // ekàmapyuktavatkçtvà tçtãyàü vidhivannaraþ / etàsàmapi sarvàsàü tçtãyànàü phalaü bhavet // MatsP_65.6 // tçtãyàyàü samabhyarcya sopavàso janàrdanam / ràjasåyaphalaü pràpya gatimagryàü ca vindati // MatsP_65.7 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 66 *manuruvàca madhurà bhàratã kena vratena madhusådana / tathaiva janasaubhàgyam atividyàsu kau÷alam // MatsP_66.1 // abheda÷càpi dampatyos tathà bandhujanena ca / àyu÷ca vipulaü puüsàü tanme kathaya màdhava // MatsP_66.2 // *matsya uvàca samyakpçùñaü tvayà ràja¤ chçõu sàrasvataü vratam / yasya saükãrtanàdeva tuùyatãha sarasvatã // MatsP_66.3 // yo yadbhaktaþ pumànkuryàd etadvratamanuttamam / tadvàsaràdau sampåjya viprànetànsamàcaret // MatsP_66.4 // athavàdityavàreõa grahatàràbalena ca / pàyasaü bhojayedvipràn kçtvà bràhmaõavàcanam // MatsP_66.5 // ÷uklavastràõi dattvà ca sahiraõyàni ÷aktitaþ / gàyatrãü påjayedbhaktyà ÷uklamàlyànulepanaiþ // MatsP_66.6 // yathà na devi bhagavàn brahmaloke pitàmahaþ / tvàü parityajya saütiùñhet tathà bhava varapradà // MatsP_66.7 // vedàþ ÷àstràõi sarvàõi gãtançtyàdikaü ca yat / na vihãnaü tvayà devi tathà me santu siddhayaþ // MatsP_66.8 // lakùmãrmedhà dharà puùñir gaurã tuùñiþ prabhà matiþ / etàbhiþ pàhi càùñàbhis tanubhirmàü sarasvati // MatsP_66.9 // evaü sampåjya gàyatrãü vãõàkùamaõidhàriõãm / ÷uklapuùpàkùatair bhaktyà sakamaõóalupustakàm / maunavratena bhu¤jãta sàyaü pràtastu dharmavit // MatsP_66.10 // pa¤camyàü pratipakùaü ca påjayedbrahmavàsinãm / tathaiva taõóulaprasthaü ghçtapàtreõa saüyutam / kùãraü dadyàddhiraõyaü ca gàyatrã prãyatàmiti // MatsP_66.11 // saüdhyàyàü ca tathà maunam etatkurvansamàcaret / nàntarà bhojanaü kuryàd yàvanmàsàstrayoda÷a // MatsP_66.12 // samàpte tu vrate kuryàd bhojanaü ÷uklataõóulaiþ / pårvaü savastrayugmaü ca dadyàdvipràya bhojanam // MatsP_66.13 // devyà vitànaü ghaõñàü ca sitanetre payasvinãm / candanaü vastrayugmaü ca dadyàcca ÷ikharaü punaþ // MatsP_66.14 // tathopadeùñàramapi bhaktyà sampåjayedgurum / vitta÷àñhyena rahito vastramàlyànulepanaiþ // MatsP_66.15 // anena vidhinà yastu kuryàtsàrasvataü vratam / vidyàvànarthasaüyukto raktakaõñha÷ca jàyate // MatsP_66.16 // sarasvatyàþ prasàdena brahmaloke mahãyate / nàrã và kurute yà tu sàpi tatphalagàminã // MatsP_66.17 // brahmaloke vased ràjan yàvat kalpàyutatrayam // MatsP_66.18 // sàrasvataü vrataü yastu ÷çõuyàdapi yaþ pañhet / vidyàdharapure so 'pi vasetkalpàyutatrayam // MatsP_66.19 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 67 candràdityoparàge tu yatsnànamabhidhãyate / tadahaü ÷rotumicchàmi dravyamantravidhànavit // MatsP_67.1 // *matsya uvàca yasya rà÷iü samàsàdya bhavedgrahaõasamplavaþ / tasya snànaü pravakùyàmi mantrauùadhavidhànataþ // MatsP_67.2 // candroparàgaü sampràpya kçtvà bràhmaõavàcanam / sampåjya caturo viprठ÷uklamàlyànulepanaiþ // MatsP_67.3 // pårvamevoparàgasya samàsàdyauùadhàdikam / sthàpayec caturaþ kumbhàn avraõànsàgaràniti // MatsP_67.4 // gajà÷varathyàvalmãka-saügamàddhradagokulàt / ràjadvàraprade÷àcca mçdamànãya càkùipet // MatsP_67.5 // pa¤cagavyaü ca kumbheùu ÷uddhamuktàphalàni ca / rocanàü padma÷aïkhau ca pa¤caratnasamanvitam // MatsP_67.6 // sphañikaü candanaü ÷vetaü tãrthavàri sasarùapam / ràjadantaü sakumudaü tathaivo÷ãraguggulam / etatsarvaü vinikùipya kumbheùvàvàhayetsuràn // MatsP_67.7 // sarve samudràþ saritas tãrthàni jaladà nadàþ / àyàntu yajamànasya duritakùayakàrakàþ // MatsP_67.8 // yo 'sau vajradharo deva àdityànàü prabhurmataþ / sahasranayana÷cendro grahapãóàü vyapohatu // MatsP_67.9 // mukhaü yaþ sarvadevànàü saptàrciramitadyutiþ / candroparàgasambhåtàm agniþ pãóàü vyapohatu // MatsP_67.10 // yaþ karmasàkùã bhåtànàü dharmo mahiùavàhanaþ / yama÷candroparàgotthàü mama pãóàü vyapohatu // MatsP_67.11 // rakùogaõàdhipaþ sàkùàt pralayànalasaünibhaþ / khaógavyagro 'tibhãma÷ca rakùaþpãóàü vyapohatu // MatsP_67.12 // nàgapà÷adharo devaþ sàkùànmakaravàhanaþ / sa jalàdhipati÷ candra-grahapãóàü vyapohatu // MatsP_67.13 // pràõaråpeõa yo lokàn pàti kçùõamçgapriyaþ / vàyu÷candroparàgotthàü pãóàmatra vyapohatu // MatsP_67.14 // yo 'sau nidhipatirdevaþ khaóga÷ålagadàdharaþ / candroparàgakaluùaü dhanado me vyapohatu // MatsP_67.15 // yo 'sàvindudharo devaþ pinàkã vçùavàhanaþ / candroparàgajàü pãóàü vinà÷ayatu ÷aükaraþ // MatsP_67.16 // trailokye yàni bhåtàni sthàvaràõi caràõi ca / brahmaviùõvarkayuktàni tàni pàpaü dahantu vai // MatsP_67.17 // evamàmantrya taiþ kumbhair abhiùikto guõànvitaiþ / çgyajuþsàmamantrai÷ca ÷uklamàlyànulepanaiþ / påjayedvastragodànair bràhmaõàniùñadevatàþ // MatsP_67.18 // etàneva tato mantràn vilikhet karakànvitàn / vastrapaññe 'thavà padme pa¤caratnasamanvitàn // MatsP_67.19 // yajamànasya ÷irasi nidadhyuste dvijottamàþ / tato 'tivàhayedvelàm uparàgànugàminãm // MatsP_67.20 // pràïmukhaþ påjayitvà tu namasyanniùñadevatàm / candragrahe vinirvçtte kçtagodànamaïgalaþ / kçtasnànàya taü paññaü bràhmaõàya nivedayet // MatsP_67.21 // anena vidhinà yastu grahasnànaü samàcaret / na tasya grahapãóà syàn na ca bandhujanakùayaþ // MatsP_67.22 // paramàü siddhimàpnoti punaràvçttidurlabhàm / såryagrahe såryanàma sadà mantreùu kãrtayet // MatsP_67.23 // adhikàþ padmaràgàþ syuþ kapilàü ca su÷obhanàm / prayacchecca ni÷àü patye candrasåryoparàgayoþ // MatsP_67.24 // ya idaü ÷çõuyànnityaü ÷ràvayedvàpi mànavaþ / sarvapàpavinirmuktaþ ÷akraloke mahãyate // MatsP_67.25 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 68 *nàrada uvàca kimudvegàdbhute kçtyam alakùmãþ kena hanyate / mçtavatsàbhiùekàdi-kàryeùu ca kimiùyate // MatsP_68.1 // *÷rãbhagavànuvàca purà kçtàni pàpàni phalantyasmiüstapodhana / rogadaurgatyaråpeõa tathaiveùñavadhena ca // MatsP_68.2 // tadvighàtàya vakùyàmi sadà kalpàõakàrakam / saptamãsnapanaü nàma janapãóàvinà÷anam // MatsP_68.3 // bàlànàü maraõaü yatra kùãrapàõàü pradç÷yate / tadvadvçddhàturàõàü ca yauvane càpi vartatàm // MatsP_68.4 // ÷àntaye tatra vakùyàmi mçtavatsàbhiùecanam / etad evàdbhutodvega-cittabhramavinà÷anam // MatsP_68.5 // bhaviùyati ca vàràho yatra kalpastapodhana / vaivasvata÷ca tatràpi yadà tu manuruttamaþ // MatsP_68.6 // bhaviùyati ca tatraiva pa¤caviü÷atimaü yadà / kçtaü nàma yugaü tatra haihayànvayavardhanaþ / bhavità nçpatirvãraþ kçtavãryaþ pratàpavàn // MatsP_68.7 // sa saptadvãpamakhilaü pàlayiùyati bhåtalam / yàvadvarùasahasràõi saptasaptati nàrada // MatsP_68.8 // jàtamàtraü ca tasyàpi yàvatputra÷ataü tathà / cyavanasya tu ÷àpena vinà÷amapayàsyati // MatsP_68.9 // sahasrabàhu÷ca yadà bhavità tasya vai sutaþ / kuraïganayanaþ ÷rãmàn sambhåto nçpalakùaõaiþ // MatsP_68.10 // kçtavãryastadàràdhya sahasràü÷uü divàkaram / upavàsairvratairdivyair vedasåktai÷ca nàrada / putrasya jãvanàyàlam etatsnànamavàpsyati // MatsP_68.11 // kçtavãryeõa vai pçùña idaü vakùyati bhàskaraþ / a÷eùaduùña÷amanaü sadà kalmaùanà÷anam // MatsP_68.12 // *sårya uvàca alaü kle÷ena mahatà putrastava naràdhipa / bhaviùyati ciraüjãvã kiütu kalmaùanà÷anam // MatsP_68.13 // saptamãsnapanaü vakùye sarvalokahitàya vai / jàtasya mçtavatsàyàþ saptame màsi nàrada / athavà ÷uklasaptamyàm etatsarvaü pra÷asyate // MatsP_68.14 // grahatàràbalaü labdhvà kçtvà bràhmaõavàcanam / bàlasya janmanakùatraü varjayettàü tithiü budhaþ / tadvadvçddhàturàõàü ca kçtyaü syàditareùu ca // MatsP_68.15 // gomayenànuliptàyàü bhåmàvekàgnivattadà / taõóulai rakta÷àlãyai÷ caruü gokùãrasaüyutam / nirvapetsåryarudràbhyàü tanmantràbhyàü vidhànataþ // MatsP_68.16 // kãrtayetsåryadevatyaü saptarcaü ca ghçtàhutãþ / juhuyàdrudrasåktena tadvadrudràya nàrada // MatsP_68.17 // hotavyàþ samidha÷càtra tathaivàrkapalà÷ayoþ / yavakçùõatilairhomaþ kartavyo 'ùña÷ataü punaþ // MatsP_68.18 // vyàhçtãbhistathàjyena tathaivàùña÷ataü punaþ / hutvà snànaü ca kartavyaü maïgalaü yena dhãmatà // MatsP_68.19 // vipreõa vedaviduùà vidhivaddarbhapàõinà / sthàpayitvà tu caturaþ kumbhànkoõeùu ÷obhanàn // MatsP_68.20 // pa¤camaü ca punarmadhye dadhyakùatavibhåùitam / sthàpayedavraõaü kumbhaü saptarcenàbhimantritam // MatsP_68.21 // saureõa tãrthatoyena pårõaü ratnasamanvitam / sarvànsarvauùadhairyuktàn pa¤cagavyasamanvitàn / pa¤caratnaphalaiþ puùpair vàsobhiþ pariveùñayet // MatsP_68.22 // gajà÷varathyàvalmãkàt saügamàddhradagokulàt / saü÷uddhàü mçdamànãya sarveùveva vinikùipet // MatsP_68.23 // caturùvapi ca kumbheùu ratnagarbheùu madhyamam / gçhãtvà bràhmaõastatra saurànmantrànudãrayet // MatsP_68.24 // nàrãbhiþ saptasaükhyàbhir avyaïgàïgãbhiratra ca / påjitàbhiryathà÷aktyà màlyavastravibhåùaõaiþ / savipràbhi÷ca kartavyaü mçtavatsàbhiùecanam // MatsP_68.25 // ete 'bhiùekamantràþ dãrghàyurastu bàlo 'yaü jãvatputrà ca bhàminã / àditya÷candramàþ sàrdhaü grahanakùatramaõóalaiþ // MatsP_68.26 // sa÷akrà lokapàlà vai brahmaviùõumahe÷varàþ / te te cànye ca devaughàþ sadà pàntu kumàrakam // MatsP_68.27 // mitraþ ÷anirvà hutabhug ye ca bàlagrahàþ kvacit / pãóàü kurvantu bàlasya mà màturjanakasya vai // MatsP_68.28 // tataþ ÷uklàmbaradharà kumàrapatisaüyutà / saptakaü påjayedbhaktyà strãõàmatha guruü punaþ // MatsP_68.29 // kà¤canãü ca tataþ kuryàt tàmrapàtroparisthitàm / pratimàü dharmaràjasya gurave vinivedayet // MatsP_68.30 // vastrakà¤canaratnaughair bhakùyaiþ saghçtapàyasaiþ / påjayedbràhmaõàüstadvad vitta÷àñhyavivarjitaþ // MatsP_68.31 // bhuktvà ca guruõà ceyam uccàryà mantrasaütatiþ / dãrghàyurastu bàlo 'yaü yàvadvarùa÷ataü sukhã // MatsP_68.32 // yatkiücidasya duritaü tatkùiptaü vaóavànale / brahmà rudro vasuþ skando viùõuþ ÷akro hutà÷anaþ // MatsP_68.33 // rakùantu sarve duùñebhyo varadàþ santu sarvadà / evamàdãni vàkyàni vadantaü påjayedgurum // MatsP_68.34 // ÷aktitaþ kapilàü dadyàt praõamya ca visarjayet / caruü ca putrasahità praõamya ravi÷aükarau // MatsP_68.35 // huta÷eùaü tadà÷nãyàd àdityàya namo 'stviti / idamevàdbhutodvega-duþsvapneùu pra÷asyate // MatsP_68.36 // karturjanmadinarkùaü ca tyaktvà sampåjayetsadà / ÷àntyarthaü ÷uklasaptamyàm etatkurvanna sãdati // MatsP_68.37 // sadànena vidhànena dãrghàyurabhavannaraþ / saüvatsaràõàmayutaü ÷a÷àsa pçthivãmimàm // MatsP_68.38 // puõyaü pavitramàyuùyaü saptamãsnapanaü raviþ / kathayitvà dvija÷reùñha tatraivàntaradhãyata // MatsP_68.39 // etatsarvaü samàkhyàtaü saptamãsnànamuttamam / sarvaduùñopa÷amanaü bàlànàü paramaü hitam // MatsP_68.40 // àrogyaü bhàskaràdicched dhanamiccheddhutà÷anàt / ã÷varàjj¤ànam anvicchen mokùam icchejjanàrdanàt // MatsP_68.41 // etanmahàpàtakanà÷anaü syàt paraü hitaü bàlavivardhanaü ca / ÷çõoti ya÷cainamananyacetàs tasyàpi siddhiü munayo vadanti // MatsP_68.42 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 69 *matsya uvàca purà rathaütare kalpe paripçùño mahàtmanà / mandarastho mahàdevaþ pinàkã brahmaõà svayam // MatsP_69.1 // *brahmovàca kathamàrogyamai÷varyam anantamamare÷vara / svalpena tapasà deva bhavenmokùo 'thavà nçõàm // MatsP_69.2 // kimaj¤àtaü mahàdeva tvatprasàdàdadhokùaja / svalpakenàtha tapasà mahatphalamihocyatàm // MatsP_69.3 // *matsya uvàca evaü pçùñaþ sa vi÷vàtmà brahmaõà lokabhàvanaþ / umàpatiruvàcedaü manasaþ prãtikàrakam // MatsP_69.4 // *ã÷vara uvàca asmàdrathaütaràtkalpàt trayoviü÷àt punaryadà / vàràho bhavità kalpas tasya manvantare ÷ubhe // MatsP_69.5 // vaivasvatàkhye saüjàte saptame saptalokakçt / dvàparàkhyaü yugaü tadvad aùñàviü÷atimaü jaguþ // MatsP_69.6 // tasyànte sa mahàdevo vàsudevo janàrdanaþ / bhàràvataraõàrthàya tridhà viùõurbhaviùyati // MatsP_69.7 // dvaipàyana çùistadvad rauhiõeyo 'tha ke÷avaþ / kaüsàdidarpamathanaþ ke÷avaþ kle÷anà÷anaþ // MatsP_69.8 // purãü dvàravatãü nàma sàmprataü yà ku÷asthalã / divyànubhàvasaüyuktàm adhivàsàya ÷àrïgiõaþ / tvaùñà mamàj¤ayà tadvat kariùyati jagatpateþ // MatsP_69.9 // tasyàü kadàcidàsãnaþ sabhàyàmamitadyutiþ / bhàryàbhirvçùõibhi÷caiva bhåbhçdbhir bhåridakùiõaiþ // MatsP_69.10 // kurubhirdevagandharvair abhitaþ kaiñabhàrdanaþ / pravçttàsu puràõãùu dharmasambandhinãùu ca // MatsP_69.11 // kathànte bhãmasenena paripçùñaþ pratàpavàn / tvayà pçùñasya dharmasya rahasyasyàsya bhedakçt // MatsP_69.12 // bhavità sa tadà brahman kartà caiva vçkodaraþ / pravartako 'sya dharmasya pàõóuputro mahàbalaþ // MatsP_69.13 // yasya tãkùõo vçko nàma jañhare havyavàhanaþ / mayà dattaþ sa dharmàtmà tena càsau vçkodaraþ // MatsP_69.14 // matimànmàna÷ãla÷ca nàgàyutabalo mahàn / bhaviùyatyajaraþ ÷rãmàn kandarpa iva råpavàn // MatsP_69.15 // dhàrmikasyàpya÷aktasya tãvràgnitvàdupoùaõe / idaü vratama÷eùàõàü vratànàmadhikaü yataþ // MatsP_69.16 // kathayiùyati vi÷vàtmà vàsudevo jagadguruþ / a÷eùayaj¤aphaladam a÷eùàghavinà÷anam // MatsP_69.17 // a÷eùaduùña÷amanam a÷eùasurapåjitam / pavitràõàü pavitraü ca maïgalànàü ca maïgalam / bhaviùyaü ca bhaviùyàõàü puràõànàü puràtanam // MatsP_69.18 // *vàsudeva uvàca yadyaùñamãcaturda÷yor dvàda÷ãùvatha bhàrata / anyeùvapi dinarkùeùu na ÷aktastvam upoùitum // MatsP_69.19 // tataþ puõyàü tithimimàü sarvapàpapraõà÷inãm / upoùya vidhinànena gaccha viùõoþ paraü padam // MatsP_69.20 // màghamàsasya da÷amã yadà ÷uklà bhavettadà / ghçtenàbhya¤janaü kçtvà tilaiþ snànaü samàcaret // MatsP_69.21 // tathaiva viùõumabhyarcya nabho nàràyaõeti ca / kçùõàya pàdau sampåjya ÷iraþ sarvàtmane namaþ // MatsP_69.22 // vaikuõñhàyeti vaikuõñham uraþ ÷rãvatsadhàriõe / ÷aïkhine cakriõe tadvad gadine varadàya vai / sarve nàràyaõasyaivaü saüpåjyà bàhavaþ kramàt // MatsP_69.23 // dàmodaràyetyudaraü meóhraü pa¤ca÷aràya vai / årå saubhàgyanàthàya jànunã bhåtadhàriõe // MatsP_69.24 // namo nãlàya vai jaïghe pàdau vi÷vasçje namaþ / namo devyai namaþ ÷àntyai namo lakùmyai namaþ ÷riyai // MatsP_69.25 // namaþ puùñyai namastuùñyai dhçùñyai hçùñyai namo namaþ / namo vihaüganàthàya vàyuvegàya pakùiõe / viùapramàthine nityaü garuóaü càbhipåjayet // MatsP_69.26 // evaü sampåjya govindam umàpativinàyakau / gandhairmàlyaistathà dhåpair bhakùyairnànàvidhairapi // MatsP_69.27 // gavyena payasà siddhàü kçsaràmatha vàgyataþ / sarpiùà saha bhuktvà ca gatvà ÷atapadaü budhaþ // MatsP_69.28 // naiyagrodhaü dantakàùñham athavà khàdiraü budhaþ / gçhãtvà dhàvayeddantàn àcàntaþ pràgudaïmukhaþ // MatsP_69.29 // bråyàt sàyantanãü kçtvà saüdhyàmastamite ravau / namo nàràyaõàyeti tvàmahaü ÷araõaü gataþ // MatsP_69.30 // ekàda÷yàü niràhàraþ samabhyarcya ca ke÷avam / ràtriü ca sakalàü sthitvà snànaü ca payasà tathà // MatsP_69.31 // sarpiùà càpi dahanaü hutvà bràhmaõapuügavaiþ / sahaiva puõóarãkàkùa dvàda÷yàü kùãrabhojanam // MatsP_69.32 // kariùyàmi yatàtmàhaü nirvighnenàstu tacca me / evamuktvà svapedbhåmàv itihàsakathàü punaþ // MatsP_69.33 // ÷rutvà prabhàte saüjàte nadãü gatvà vi÷àü pate / snànaü kçtvà mçdà tadvat pàùaõóàn abhivarjayet // MatsP_69.34 // upàsya saüdhyàü vidhivat kçtvà ca pitçtarpaõam / praõamya ca hçùãke÷aü saptalokaikamã÷varam // MatsP_69.35 // gçhasya purato bhaktyà maõóapaü kàrayedbudhaþ / da÷ahastamathàùñau và karànkuryàdvi÷àü pate // MatsP_69.36 // caturhastàü ÷ubhàü kuryàd vedãmariniùådana / caturhastapramàõaü ca vinyasettatra toraõam // MatsP_69.37 // àropya kala÷aü tatra dikpàlànpåjayettataþ / chidreõa jalasampårõam atha kçùõàjinasthitaþ / tasya dhàràü ca ÷irasà dhàrayetsakalàü ni÷àm // MatsP_69.38 // tathaiva viùõoþ ÷irasi kùãradhàràü prapàtayet / aratnimàtraü kuõóaü ca kuryàttatra trimekhalam // MatsP_69.39 // yonivaktraü ca tatkçtvà bràhmaõaiþ yavasarpiùã / tilàü÷ca viùõudevatyair mantrairekàgnivattadà // MatsP_69.40 // hutvà ca vaiùõavaü samyak caruü gokùãrasaüyutam / niùpàvàrdhapramàõàü vai dhàràmàjyasya pàtayet // MatsP_69.41 // jalakumbhànmahàvãrya sthàpayitvà trayoda÷a / bhakùyairnànàvidhairyuktàn sitavastrairalaükçtàn // MatsP_69.42 // yuktànaudumbaraiþ pàtraiþ pa¤caratnasamanvitàn / caturbhirbahvçcairhomas tatra kàrya udaïmukhaiþ // MatsP_69.43 // rudrajàpa÷caturbhi÷ca yajurvedaparàyaõaiþ / vaiùõavàni tu sàmàni caturaþ sàmavedinaþ / ariùñavargasahitàny abhitaþ paripàñhayet // MatsP_69.44 // evaü dvàda÷a tànvipràn vastramàlyànulepanaiþ / påjayedaïgulãyai÷ca kañakairhemasåtrakaiþ // MatsP_69.45 // vàsobhiþ ÷ayanãyai÷ca vitta÷àñhyavivarjitaþ / evaü kùapàtivàhyà ca gãtamaïgalaniþsvanaiþ // MatsP_69.46 // upàdhyàyasya ca punar dviguõaü sarvameva tu / tataþ prabhàte vimale samutthàya trayoda÷a // MatsP_69.47 // gà vai dadyàtkuru÷reùñha sauvarõamukhasaüyutàþ / payasvinãþ ÷ãlavatãþ kàüsyadohasamanvitàþ // MatsP_69.48 // raupyakhuràþ savastrà÷ca candanenàbhiùecitàþ / tàstu teùàü tato bhaktyà bhakùyabhojyànnatarpitàn // MatsP_69.49 // kçtvà vai bràhmaõàn sarvàn annairnànàvidhaistathà / bhuktvà càkùàralavaõam àtmanà ca visarjayet // MatsP_69.50 // anugamya padànyaùñau putrabhàryàsamanvitaþ / prãyatàmatra deve÷aþ ke÷avaþ kle÷anà÷anaþ // MatsP_69.51 // ÷ivasya hçdaye viùõur viùõo÷ca hçdaye ÷ivaþ / yathàntaraü na pa÷yàmi tathà me svasti càyuùaþ // MatsP_69.52 // evamuccàrya tànkumbhàn gà÷caiva ÷ayanàni ca / vàsàüsi caiva sarveùàü gçhàõi pràpayedbudhaþ // MatsP_69.53 // abhàve bahu÷ayyànàm ekàmapi susaüskçtàm / ÷ayyàü dadyàddvijàte÷ca sarvopaskarasaüyutàm // MatsP_69.54 // itihàsapuràõàni vàcayitvàtivàhayet / taddinaü nara÷àrdåla ya icchedvipulàü ÷riyam // MatsP_69.55 // tasmàttvaü sattvamàlambya bhãmasena vimatsaraþ / kuru vratamidaü samyak snehàttava mayeritam // MatsP_69.56 // tvayà kçtamidaü vãra tvannàmàkhyaü bhaviùyati / sà bhãmadvàda÷ã hyeùà sarvapàpaharà ÷ubhà / yà tu kalyàõinã nàma purà kalpeùu pañhyate // MatsP_69.57 // tvamàdikartà bhava saukare 'smin kalpe mahàvãravarapradhàna / yasyàþ smarankãrtanamapya÷eùaü vinaùñapàpastrida÷àdhipaþ syàt // MatsP_69.58 // kçtvà ca yàmapsarasàm adhã÷à ve÷yà kçtà hyanyabhavàntareùu / àbhãrakanyàtikutåhalena saivorva÷ã samprati nàkapçùñhe // MatsP_69.59 // jàtàthavà vai÷yakulodbhavàpi pulomakanyà puruhåtapatnã / tatràpi tasyàþ paricàrikeyaü mama priyà samprati satyabhàmà // MatsP_69.60 // snàtaþ purà maõóalameùa tadvat tejomayaü veda÷arãramàpa / asyàü ca kalyàõatithau vivasvàn sahasradhàreõa sahasrara÷miþ // MatsP_69.61 // idameva kçtaü mahendramukhyair vasubhirdevasuràribhistathà tu / phalamasya na ÷akyate 'bhivaktuü yadi jihvàyutakoñayo mukhe syuþ // MatsP_69.62 // kalikaluùavidàriõãmanantàm iti kathayiùyati yàdavendrasånuþ / api narakagatànpitén a÷eùàn alamuddhartumihaiva yaþ karoti // MatsP_69.63 // ya idamaghavidàraõaü ÷çõoti bhaktyà paripañhatãha paropakàrahetoþ / tithimiha sakalàrthabhàïnarendras tava caturànana sàmyatàmupaiti // MatsP_69.64 // kalyàõinã nàma purà babhåva yà dvàda÷ã màghadineùu påjyà / sà pàõóuputreõa kçtà bhaviùyaty anantapuõyànagha bhãmapårvà // MatsP_69.65 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 70 *brahmovàca varõà÷ramàõàü prabhavaþ puràõeùu mayà ÷rutaþ / sadàcàrasya bhagavan dharma÷àstravini÷cayaþ / paõyastrãõàü sadàcàraü ÷rotumicchàmi tattvataþ // MatsP_70.1 // *ã÷vara uvàca tasminneva yuge brahman sahasràõi tu ùoóa÷a / vàsudevasya nàrãõàü bhaviùyantyambujodbhava // MatsP_70.2 // tàbhirvasantasamaye kokilàlikulàkule / puùpite pavanotphulla-kahlàrasarasastañe // MatsP_70.3 // nirbharàpànagoùñhãùu prasaktàbhiralaükçtaþ / kuraïganayanaþ ÷rãmàn màlatãkçta÷ekharaþ // MatsP_70.4 // gacchansamãpamàrgeõa sàmbaþ parapuraüjayaþ / sàkùàtkandarpo råpeõa sarvàbharaõabhåùitaþ // MatsP_70.5 // anaïga÷arataptàbhiþ sàbhilàùamavekùitaþ / pravçddho manmathastàsàü bhaviùyati yadàtmani // MatsP_70.6 // tadàvekùya jagannàthaþ sarvato j¤ànacakùuùà / ÷àpaü vakùyati tàþ sarvà vo hariùyanti dasyavaþ / matparokùaü yataþ kàma-laulyàdãdçgvidhaü kçtam // MatsP_70.7 // tataþ prasàdito deva idaü vakùyati ÷àrïgabhçt / tàbhiþ ÷àpàbhitaptàbhir bhagavàn bhåtabhàvanaþ // MatsP_70.8 // uttàrabhåtaü dàsatvaü samudràdbràhmaõapriyaþ / upadekùyatyanantàtmà bhàvikalyàõakàrakam // MatsP_70.9 // bhavatãnàm çùirdàlbhyo yadvrataü kathayiùyati / tadaivottàraõàyàlaü dàsatve 'pi bhaviùyati / ityuktvà tàþ pariùvajya gato dvàravatã÷varaþ // MatsP_70.10 // tataþ kàlena mahatà bhàràvataraõe kçte / nivçtte mausale tadvat ke÷ave divamàgate // MatsP_70.11 // ÷ånye yadukule sarvai÷ caurairapi jite 'rjune / hçtàsu kçùõapatnãùu dàsabhogyàsu càmbudhau // MatsP_70.12 // tiùñhantãùu ca daurgatya-saütaptàsu caturmukha / àgamiùyati yogàtmà dàlbhyo nàma mahàtapàþ // MatsP_70.13 // tàstamarghyeõa sampåjya praõipatya punaþ punaþ / làlapyamànà bahu÷o bàùpaparyàkulekùaõàþ // MatsP_70.14 // smarantyo vipulànbhogàn divyamàlyànulepanàn / bhartàraü jagatàmã÷am anantamaparàjitam // MatsP_70.15 // divyabhàvàü tàü ca purãü nànàratnagçhàõi ca / dvàrakàvàsinaþ sarvàn devaråpànkumàrakàn / pra÷namevaü kariùyanti munerabhimukhaü sthitàþ // MatsP_70.16 // *striya åcuþ dasyubhirbhagavànsarvàþ paribhuktà vayaü balàt / svadharmàccyavane 'smàkam asminnaþ ÷araõaü bhava // MatsP_70.17 // àdiùño 'si purà brahman ke÷avena ca dhãmatà / kasmàdã÷ena saüyogaü pràpya ve÷yàtvamàgatàþ // MatsP_70.18 // ve÷yànàmapi yo dharmas taü no bråhi tapodhana / kathayiùyatyatastàsàü sa dàlbhya÷caikitàyanaþ // MatsP_70.19 // *dàlbhya uvàca jalakrãóàvihàreùu purà sarasi mànase / bhavatãnàü ca sarvàsàü nàrado 'bhyà÷amàgataþ // MatsP_70.20 // hutà÷anasutàþ sarvà bhavantyo 'psarasaþ purà / apraõamyàvalepena paripçùñaþ sa yogavit / kathaü nàràyaõo 'smàkaü bhartà syàd ityupàdi÷a // MatsP_70.21 // tasmàdvarapradànaü vaþ ÷àpa÷càyamabhåtpurà / ÷ayyàdvayapradànena madhumàdhavamàsayoþ // MatsP_70.22 // suvarõopaskarotsargàd dvàda÷yàü ÷uklapakùataþ / bhartà nàràyaõo nånaü bhaviùyatyanyajanmani // MatsP_70.23 // yadakçtvà praõàmaü me råpasaubhàgyamatsaràt / paripçùño 'smi tenà÷u viyogo vo bhaviùyati / caurairapahçtàþ sarvà ve÷yàtvaü samavàpsyatha // MatsP_70.24 // evaü nàrada÷àpena ke÷avasya ca dhãmataþ / ve÷yàtvamàgatàþ sarvà bhavantyaþ kàmamohitàþ / idànãmapi yadvakùye tacchçõudhvaü varàïganàþ // MatsP_70.25 // *dàlbhya uvàca purà devàsure yuddhe hateùu ÷ata÷aþ suraiþ / dànavàsuradaityeùu ràkùaseùu tatastataþ // MatsP_70.26 // teùàü vràtasahasràõi ÷atànyapi ca yoùitàm / pariõãtàni yàni syur balàdbhuktàni yàni vai / tàni sarvàõi deve÷aþ provàca vadatàü varaþ // MatsP_70.27 // *indra uvàca ve÷yàdharmeõa vartadhvam adhunà nçpamandire / bhaktimatyo varàrohàs tathà devakuleùu ca // MatsP_70.28 // ràjànaþ svàminastulyàþ sutà vàpi ca tatsamàþ / bhaviùyati ca saubhàgyaü sarvàsàmapi ÷aktitaþ // MatsP_70.29 // yaþ ka÷cicchulkamàdàya gçhameùyati vaþ sadà / nidhanenopacàryo vaþ sa tadànyatra dàmbhikàt // MatsP_70.30 // devatànàü pitéõàü ca puõyàhe samupasthite / gobhåhiraõyadhànyàni pradeyàni sva÷aktitaþ / bràhmaõànàü varàrohàþ kàryàõi vacanàni ca // MatsP_70.31 // yaccàpyanyadvrataü samyag upadekùyàmyahaü tataþ / avicàreõa sarvàbhir anuùñheyaü ca tatpunaþ // MatsP_70.32 // saüsàrottàraõàyàlam etadvedavido viduþ / yadà såryadine hastaþ puùyo yàtha punarvasuþ // MatsP_70.33 // bhavetsarvauùadhãsnànaü samyaïnàrã samàcaret / tadà pa¤ca÷arasyàpi saünidhàtçtvameùyati / arcayetpuõóarãkàkùam anaïgasyànukãrtanaiþ // MatsP_70.34 // kàmàya pàdau sampåjya jaïghe vai mohakàriõe / meóhraü kandarpanidhaye kãñaü prãtimate namaþ // MatsP_70.35 // nàbhiü saukhyasamudràya vàmàya ca tathodaram / hçdayaü hçdaye÷àya stanàvàhlàdakàriõe // MatsP_70.36 // utkaõñhàyeti vaikuõñham àsyamànandakàriõe / vàmàïgaü puùpacàpàya puùpabàõàya dakùiõam // MatsP_70.37 // mànasàyeti vai mauliü vilolàyeti mårdhajam / sarvàtmane ca sarvàïgaü devadevasya påjayet // MatsP_70.38 // namaþ ÷ivàya ÷àntàya pà÷àïku÷adharàya ca / gadine pãtavastràya ÷aïkhacakradharàya ca // MatsP_70.39 // namo nàràyaõàyeti kàmadevàtmane namaþ / sarva÷àntyai namaþ prãtyai namo ratyai nama ÷riyai // MatsP_70.40 // namaþ puùñyai namastuùñyai namaþ sarvàrthasampade / evaü sampåjya deve÷am anaïgàtmakamã÷varam / gandhairmaulyaistathà dhåpair naivedyena ca kàminã // MatsP_70.41 // tata àhåya dharmaj¤aü brahmàõaü vedapàragam / avyaïgàvayavaü påjya gandhapuùpàrcanàdibhiþ // MatsP_70.42 // ÷àleyataõóulaprasthaü ghçtapàtreõa saüyutam / tasmai vipràya sà dadyàn màdhavaþ prãyatàmiti // MatsP_70.43 // yatheùñàhàrayuktaü vai tameva dvijasattamam / ratyarthaü kàmadevo 'yam iti citte 'vadhàrya tam // MatsP_70.44 // yadyadicchati viprendras tattatkuryàdvilàsinã / sarvabhàvena càtmànam arpayetsmitabhàùiõã // MatsP_70.45 // evamàdityavàreõa sarvametatsamàcaret / taõóulaprasthadànaü ca yàvanmàsàstrayoda÷a // MatsP_70.46 // tatastrayoda÷e màsi sampràpte tasya bhàminã / viprasyopaskarairyuktàü ÷ayyàü dadyàdvilakùaõàm // MatsP_70.47 // sopadhànakavi÷ràmàü sàstaràvaraõàü ÷ubhàm / pradãpopànahacchattra-pàdukàsanasaüyutàm // MatsP_70.48 // sapatnãkamalaükçtya hemasåtràïgulãyakaiþ / såkùmavastraiþ sakañakair dhåpamàlyànulepanaiþ // MatsP_70.49 // kàmadevaü sapatnãkaü guóakumbhopari sthitam / tàmrapàtràsanagataü haimanetrapañàvçtam // MatsP_70.50 // sakàüsyabhàjanopetam ikùudaõóasamanvitam / dadyàdetena mantreõa tathaikàü gàü payasvinãm // MatsP_70.51 // yathàntaraü na pa÷yàmi kàmake÷avayoþ sadà / tathaiva sarvakàmàptir astu viùõo sadà mama // MatsP_70.52 // yathà na kamalà dehàt prayàti tava ke÷ava / tathà mamàpi deve÷a ÷arãre sve kuru prabho // MatsP_70.53 // tathà ca kà¤canaü devaü pratigçhõandvijottamaþ / ka idaü kasmà adàditi vaidikaü mantramãrayet // MatsP_70.54 // tataþ pradakùiõãkçtya visarjya dvijapuügavam / ÷ayyàsanàdikaü sarvaü bràhmaõasya gçhaü nayet // MatsP_70.55 // tataþ prabhçti yo vipro ratyarthaü gçhamàgataþ / sa mànyaþ såryavàre ca sa mantavyo bhavettadà // MatsP_70.56 // evaü trayoda÷aü yàvan màsamevaü dvijottamàn / tarpayeta yathàkàmaü proùite 'nyaü samàcaret // MatsP_70.57 // tadanuj¤ayà råpavànyo yàvadabhyàgato bhavet / àtmano 'pi yathàvighnaü garbhabhåtikaraü priyam // MatsP_70.58 // daivaü và mànuùaü và syàd anuràgeõa và tataþ / sàcàrànaùñapa¤cà÷ad yathà÷aktyà samàcaret // MatsP_70.59 // etaddhi kathitaü samyag bhavatãnàü vi÷eùataþ / adharmo 'yaü tato na syàd ve÷yànàmiha sarvadà // MatsP_70.60 // puruhåtena yatproktaü dànavãùu purà mayà / tadidaü sàmprataü sarvaü bhavatãùvapi yujyate // MatsP_70.61 // sarvapàpapra÷amanam anantaphaladàyakam / kalyàõãnàü ca kathitaü tatkurudhvaü varànanàþ // MatsP_70.62 // karoti yà÷eùamakhaõóametat kalyàõinã màdhavalokasaüsthà / sà påjità devagaõair a÷eùair ànandakçtsthànam upaiti viùõoþ // MatsP_70.63 // *÷rãbhagavànuvàca tapodhanaþ so 'pyabhidhàya caivaü tadà ca tàsàü vratamaïganànàm / svasthànameùyatyanu tàþ samastaü vrataü kariùyanti ca devayànaiþ // MatsP_70.64 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 71 *brahmovàca mohàdvàpi madàdvàpi yaþ parastrãü samà÷rayet / tasyàpi niùkçtiü deva vada sarvakçpàkara // MatsP_71.1 // bhagavanpuruùasyeha striyà÷ca virahàdikam / ÷okavyàdhibhayaü duþkhaü na bhavedyena tadvada // MatsP_71.2 // *÷rãbhagavànuvàca ÷ràvaõasya dvitãyàyàü kçùõàyàü madhusådanaþ / kùãràrõave sapatnãkaþ sadà vasati ke÷avaþ // MatsP_71.3 // tasyàü sampåjya govindaü sarvànkàmànsama÷nute / gobhåhiraõyadànàdi saptakalpa÷atànugam // MatsP_71.4 // a÷ånya÷ayanaü nàma dvitãyà saüprakãrtità / tasyàü sampåjayedviùõum ebhirmantrairvidhànataþ // MatsP_71.5 // ÷rãvatsadhàri¤chrãkànta ÷rãdhàma¤chrãpate 'vyaya / gàrhasthyaü mà praõà÷aü me yàtu dharmàrthakàmadam // MatsP_71.6 // agnayo mà praõa÷yantu devatàþ puruùottama / pitaro mà praõa÷yantu màstu dàmpatyabhedanam // MatsP_71.7 // lakùmyà viyujyate deva na kadàcidyathà bhavàn / tathà kalatrasambandho deva mà me viyujyatàm // MatsP_71.8 // lakùmyà na ÷ånyo varada ÷ayyàü tvaü ÷ayanaü gataþ / ÷ayyà mamàpya÷ånyàstu tathaiva madhusådana // MatsP_71.9 // gãtavàditranirghoùaü devadevasya kãrtayet / ghaõñà bhaveda÷aktasya sarvavàdyamayã yataþ // MatsP_71.10 // evaü sampåjya govindam a÷nãyàttailavarjitam / naktamakùàralavaõaü yàvattatsyàccatuùñayam // MatsP_71.11 // tataþ prabhàte saüjàte lakùmãpatisamanvitàm / dãpànnabhàjanairyuktàü ÷ayyàü dadyàdvilakùaõàm // MatsP_71.12 // pàdukopànahacchattra-càmaràsanasaüyutàm / abhãùñopaskarairyuktàü ÷uklapuùpàmbaràvçtàm // MatsP_71.13 // sopadhànakavi÷ràmàü phalairnànàvidhairyutàm / tathàbharaõadhànyai÷ca yathà÷aktyà samanvitàm // MatsP_71.14 // avyaïgàïgàya vipràya vaiùõavàya kuñumbine / dàtavyà vedaviduùe bhàvenàpatitàya ca // MatsP_71.15 // tatropavi÷ya dàmpatyam alaükçtya vidhànataþ / patnyàstu bhàjanaü dadyàd bhakùyabhojyasamanvitam // MatsP_71.16 // bràhmaõasyàpi sauvarõãm upaskarasamanvitàm / pratimàü devadevasya sodakumbhàü nivedayet // MatsP_71.17 // evaü yastu pumànkuryàd a÷ånya÷ayanaü hareþ / vitta÷àñhyena rahito nàràyaõaparàyaõaþ // MatsP_71.18 // na tasya patnyà virahaþ kadàcidapi jàyate / nàrã và vidhavà brahman yàvaccandràrkatàrakam / na viråpau na ÷okàrtau dampatã bhavataþ kvacit // MatsP_71.19 // na putrapa÷uratnàni kùayaü yànti pitàmaha / sapta kalpasahasràõi sapta kalpa÷atàni ca / kurvanna÷ånya÷ayanaü viùõuloke mahãyate // MatsP_71.20 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 72 *ã÷vara uvàca ÷çõu cànyadbhaviùyaü yad råpasampadvidhàyakam / bhaviùyati yuge tasmin dvàparànte pitàmaha / pippalàdasya saüvàdo yudhiùñhirapuraþsaraiþ // MatsP_72.1 // vasantaü naimiùàraõye pippalàdaü mahàmunim / abhigamya tadà cainaü pra÷namekaü kariùyati / yudhiùñhiro dharmaputro dharmayuktastapodhanam // MatsP_72.2 // *yudhiùñhira uvàca kathamàrogyamai÷varyaü matirdharme gatistathà / avyaïgatà ÷ive bhaktir vaiùõavo và bhavetkatham // MatsP_72.3 // *ã÷vara uvàca tasyottaramidaü brahman pippalàdasya dhãmataþ / ÷çõuùva yadvakùyati vai dharmaputràya dhàrmikaþ // MatsP_72.4 // *pippalàda uvàca sàdhu pçùñaü tvayà bhadra idànãü kathayàmi te / aïgàravratam ityetat sa vakùyati mahãpateþ // MatsP_72.5 // atràpyudàharantãmam itihàsaü puràtanam / virocanasya saüvàdaü bhàrgavasya ca dhãmataþ // MatsP_72.6 // prahlàdasya sutaü dçùñvà dviraùñaparivatsaram / råpeõàpratimaü kàntyà so 'hasadbhçgunandanaþ // MatsP_72.7 // sàdhu sàdhu mahàbàho virocana ÷ivaü tava / tattathà hasitaü tasya papraccha surasådanaþ // MatsP_72.8 // brahmankimarthametatte hàsyamàkasmikaü kçtam / sàdhusàdhviti màmevam uktavàüstvaü vadasva me // MatsP_72.9 // tamevaüvàdinaü ÷ukra uvàca vadatàü varaþ / vismayàdvratamàhàtmyàd dhàsyametatkçtaü mayà // MatsP_72.10 // purà dakùavinà÷àya kupitasya tu ÷ålinaþ / atha tadbhãmavaktrasya svedabindurlalàñajaþ // MatsP_72.11 // bhittvà sa sapta pàtàlàn adahatsapta sàgaràn / anekavaktranayano jvalajjvalanabhãùaõaþ // MatsP_72.12 // vãrabhadra iti khyàtaþ karapàdàyutairyutaþ / kçtvàsau yaj¤amathanaü punarbhåtalasambhavaþ / trijagannirdahanbhåyaþ ÷ivena vinivàritaþ // MatsP_72.13 // kçtaü tvayà vãrabhadra dakùayaj¤avinà÷anam / idànãmalametena lokadàhena karmaõà // MatsP_72.14 // ÷àntipradàtà sarveùàü grahàõàü prathamo bhava / prekùiùyante janàþ påjàü kariùyanti varànmama // MatsP_72.15 // aïgàraka iti khyàtiü gamiùyasi dharàtmaja / devaloke 'dvitãyaü ca tava råpaü bhaviùyati // MatsP_72.16 // ye ca tvàü påjayiùyanti caturthyàü tvaddine naràþ / råpamàrogyamai÷varyaü teùvanantaü bhaviùyati // MatsP_72.17 // evamuktastadà ÷àntim agamat kàmaråpadhçk / saüjàtastatkùaõàdràjan grahatvam agamatpunaþ // MatsP_72.18 // sa kadàcidbhavàüstasya påjàrghyàdikamuttamam / dçùñavànkriyamàõaü ca ÷ådreõa ca vyavasthitaþ // MatsP_72.19 // tena tvaü råpavà¤jàtaþ sura÷atrukulodvaha / vividhà ca rucirjàtà yasmàttava vidåragà // MatsP_72.20 // virocana iti pràhus tasmàttvàü devadànavàþ / ÷ådreõa kriyamàõasya vratasya tava dar÷anàt / ãdç÷ãü råpasampattiü dçùñvà vismitavànaham // MatsP_72.21 // sàdhu sàdhviti tenoktam aho màhàtmyamuttamam / pa÷yato 'pi bhavedråpam ai÷varyaü kimu kurvataþ // MatsP_72.22 // yasmàcca bhaktyà dharaõãsutasya vinindyamànena gavàdidànam / àlokitaü tena suràrigarbhe sambhåtireùà tava daitya jàtà // MatsP_72.23 // *ã÷vara uvàca atha tadvacanaü ÷rutvà bhàrgavasya mahàtmanaþ / prahràdanandano vãraþ punaþ papraccha vismitaþ // MatsP_72.24 // *virocana uvàca bhagavaüstadvrataü samyak ÷rotumicchàmi tattvataþ / dãyamànaü tu yaddànaü mayà dçùñaü bhavàntare // MatsP_72.25 // màhàtmyaü ca vidhiü tasya yathàvadvaktumarhasi / iti tadvacanaü ÷rutvà punaþ provàca vistaràt // MatsP_72.26 // *÷ukra uvàca caturthyaïgàrakadine yadà bhavati dànava / mçdà snànaü tadà kuryàt padmaràgavibhåùitaþ // MatsP_72.27 // agnirmårdhà divo mantraü japannàste udaïmukhaþ / ÷ådraståùõãü smaranbhaumam àste bhogavivarjitaþ // MatsP_72.28 // tathàstamita àditye gomayenànulepayet / pràïgaõaü puùpamàlàbhir akùatàbhiþ samantataþ // MatsP_72.29 // abhyarcyàbhilikhetpadmaü kuïkumenàùñapattrakam / kuïkumasyàpyabhàve tu raktacandanamiùyate // MatsP_72.30 // catvàraþ karakàþ kàryà bhakùyabhojyasamanvitàþ / taõóulai rakta÷àlãyaiþ padmaràgai÷ca saüyutàþ // MatsP_72.31 // catuùkoõeùu tànkçtvà phalàni vividhàni ca / gandhamàlyàdikaü sarvaü tathaiva vinivedayet // MatsP_72.32 // suvarõa÷çïgãü kapilàm athàrcya raupyaiþ suraiþ kàüsyadohàü savatsàm / dhuraüdharaü raktamatãva saumyaü dhànyàni saptàmbarasaüyutàni // MatsP_72.33 // aïguùñhamàtraü puruùaü tathaiva sauvarõamatyàyatabàhudaõóam / caturbhujaü hemamaye niviùñaü pàtre guóasyopari sarpiyukte // MatsP_72.34 // samastayaj¤àya jitendriyàya pàtràya ÷ãlànvayasaüyutàya / dàtavyametatsakalaü dvijàya kuñumbine naiva tu dàmbhikàya / samarpayedvipravaràya bhaktyà kçtà¤jaliþ pårvamudãrya mantram // MatsP_72.35 // bhåmiputra mahàbhàga svedodbhava pinàkinaþ / råpàrthã tvàü prapanno 'haü gçhàõàrghyaü namo 'stu te // MatsP_72.36 // mantreõànena dattvàrghyaü raktacandanavàriõà / tato 'rcayedvipravaraü raktamàlyàmbaràdibhiþ // MatsP_72.37 // dadyàttenaiva mantreõa bhaumaü gomithunànvitam / ÷ayyàü ca ÷aktito dadyàt sarvopaskarasaüyutàm // MatsP_72.38 // yadyadiùñatamaü loke yaccàsya dayitaü gçhe / tattadguõavate deyaü tadevàkùayyamicchatà // MatsP_72.39 // pradakùiõaü tataþ kçtvà visarjya dvijapuügavam / naktamakùàralavaõam a÷nãyàdghçtasaüyutam // MatsP_72.40 // bhaktyà yastu punaþ kuryàd evamaïgàrakàùñakam / caturo vàtha và tasya yatpuõyaü tadvadàmi te // MatsP_72.41 // råpasaubhàgyasampannaþ punarjanmani janmani / viùõau vàtha ÷ive bhaktaþ saptadvãpàdhipo bhavet // MatsP_72.42 // sapta kalpasahasràõi rudraloke mahãyate / tasmàttvamapi daityendra vratametatsamàcara // MatsP_72.43 // *pippalàda uvàca ityevamuktvà bhçgunandano 'pi jagàma daitya÷ca cakàra sarvam / tvaü càpi ràjankuru sarvametad yato 'kùayaü vedavido vadanti // MatsP_72.44 // *ã÷vara uvàca tatheti sampåjya sa pippalàdaü vàkyaü cakàràdbhutavãryakarmà / ÷çõoti ya÷cainamananyacetàs tasyàpi siddhiü bhagavànvidhatte // MatsP_72.45 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 73 *pippalàda uvàca athàtaþ ÷çõu bhåpàla prati÷ukraü pra÷àntaye / yàtràrambhe 'vasàne ca tathà ÷ukrodaye tviha // MatsP_73.1 // ràjate vàtha sauvarõe kàüsyapàtre 'thavà punaþ / ÷uklapuùpàmbarayute sitataõóulapårite // MatsP_73.2 // vidhàya ràjataü ÷ukraü ÷ucimuktàphalànvitam / mantreõànena tatsarvaü sàmagàya nivedayet // MatsP_73.3 // namaste sarvaloke÷a namaste bhçgunandana / kave sarvàrthasiddhyarthaü gçhàõàrghyaü namo 'stu te // MatsP_73.4 // evamasyodaye kurvan yàtràdiùu ca bhàrata / sarvànkàmànavàpnoti viùõuloke mahãyate // MatsP_73.5 // yàvacchukrasya na hçtà påjà sà màlyakaiþ ÷ubhaiþ / vañakaiþ pårikàbhi÷ca godhåmai÷caõakairapi / tàvadannaü na cà÷nãyàt tribhiþ kàmàrthasiddhaye // MatsP_73.6 // tadvadvàcaspateþ påjàü pravakùyàmi yudhiùñhira / suvarõapàtre sauvarõam amare÷apurohitam // MatsP_73.7 // pãtapuùpàmbarayutaü kçtvà snàtvàtha sarùapaiþ / palà÷à÷vatthayogena pa¤cagavyajalena ca // MatsP_73.8 // pãtàïgaràgavasano ghçtahomaü tu kàrayet / praõamya ca gavà sàrdhaü bràhmaõàya nivedayet // MatsP_73.9 // namaste 'ïgirasàü nàtha vàkpate ca bçhaspate / kråragrahaiþ pãóitànàm amçtàya namo namaþ // MatsP_73.10 // saükràntàvasya kaunteya yàtràsvabhyudayeùu ca / kurvanbçhaspateþ påjàü sarvànkàmànsama÷nute // MatsP_73.11 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 74 *brahmovàca bhagavan bhavasaüsàra-sàgarottàrakàraka / kiücidvrataü samàcakùva svargàrogyasukhapradam // MatsP_74.1 // *ã÷vara uvàca sauraü dharmaü pravakùyàmi nàmnà kalyàõasaptamãm / vi÷okasaptamãü tadvat phalàóhyàü pàpanà÷inãm // MatsP_74.2 // ÷arkaràsaptamãü puõyàü tathà kamalasaptamãm / mandàrasaptamãü tadvac chubhadàü ÷ubhasaptamãm // MatsP_74.3 // sarvànantaphalàþ proktàþ sarvà devarùipåjitàþ / vidhànamàsàü vakùyàmi yathàvadanupårva÷aþ // MatsP_74.4 // yadà tu ÷uklasaptamyàm àdityasya dinaü bhavet / sà tu kalyàõinã nàma vijayà ca nigadyate // MatsP_74.5 // pràtargavyena payasà snànamasyàü samàcaret / tataþ ÷uklàmbaraþ padmam akùatàbhiþ prakalpayet // MatsP_74.6 // pràïmukho 'ùñadalaü madhye tadvadvçttàü ca karõikàm / puùpàkùatàbhirdeve÷aü vinyasetsarvataþ kramàt // MatsP_74.7 // pårveõa tapanàyeti màrtaõóàyeti cànale / yàmye divàkaràyeti vidhàtra iti nairçte // MatsP_74.8 // pa÷cime varuõàyeti bhàskaràyeti cànile / saumye vikartanàyeti ravaye càùñame dale // MatsP_74.9 // àdàvante ca madhye ca namo 'stu paramàtmane / mantrairebhiþ samabhyarcya namaskàràntadãpitaiþ // MatsP_74.10 // ÷uklavastraiþ phalairbhakùyair dhåpamàlyànulepanaiþ / sthaõóile påjayedbhaktyà guóena lavaõena ca // MatsP_74.11 // tato vyàhçtimantreõa visçjeddvijapuügavàn / ÷aktitaþ påjayedbhaktyà guóakùãraghçtàdibhiþ / tilapàtraü hiraõyaü ca bràhmaõàya nivedayet // MatsP_74.12 // evaü niyamakçtsuptvà pràtarutthàya mànavaþ / kçtasnànajapo vipraiþ sahaiva ghçtapàyasam // MatsP_74.13 // bhuktvà ca vedaviduùe bióàlavratavarjite / ghçtapàtraü sakanakaü sodakumbhaü nivedayet // MatsP_74.14 // prãyatàmatra bhagavàn paramàtmà divàkaraþ / anena vidhinà sarvaü màsi màsi vrataü caret // MatsP_74.15 // tatastrayoda÷e màsi gà vai dadyàttrayoda÷a / vastràlaükàrasaüyuktàþ suvarõàsyàþ payasvinãþ // MatsP_74.16 // ekàmapi pradadyàdvà vittahãno vimatsaraþ / na vitta÷àñhyaü kurvãta yato mohàtpatatyadhaþ // MatsP_74.17 // anena vidhinà yastu kuryàtkalyàõasaptamãm / sarvapàpavinirmuktaþ såryaloke mahãyate / àyuràrogyamai÷varyam anantamiha jàyate // MatsP_74.18 // sarvapàpaharà nityaü sarvadaivatapåjità / sarvaduùñopa÷amanã sadà kalyàõasaptamã // MatsP_74.19 // imàmanantaphaladàü yastu kalyàõasaptamãm / ÷çõoti pañhate ceha sarvapàpaiþ pramucyate // MatsP_74.20 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 75 *ã÷vara uvàca vi÷okasaptamãü tadvad vakùyàmi munipuügava / yàmupoùya naraþ ÷okaü na kadàcidihà÷nute // MatsP_75.1 // màghe kçùõatilaiþ snàtvà ùaùñhyàü vai ÷uklapakùataþ / kçtàhàraþ kçsarayà dantadhàvanapårvakam / upavàsavrataü kçtvà brahmacàrã bhavenni÷i // MatsP_75.2 // tataþ prabhàta utthàya kçtasnànajapaþ ÷uciþ / kçtvà tu kà¤canaü padmam arkàyeti ca påjayet / karavãreõa raktena raktavastrayugena ca // MatsP_75.3 // yathà vi÷okaü bhuvanaü tvayaivàditya sarvadà / tathà vi÷okatà me 'stu tvadbhaktiþ pratijanma ca // MatsP_75.4 // evaü sampåjya ùaùñhyàü tu bhaktyà sampåjayeddvijàn / suptvà saüprà÷ya gomåtram utthàya kçtanaityakaþ // MatsP_75.5 // sampåjya viprànannena guóapàtrasamanvitam / tadvastrayugmaü padmaü ca bràhmaõàya nivedayet // MatsP_75.6 // atailalavaõaü bhuktvà saptamyàü maunasaüyutaþ / tataþ puràõa÷ravaõaü kartavyaü bhåtimicchatà // MatsP_75.7 // anena vidhinà sarvam ubhayorapi pakùayoþ / kçtvà yàvatpunarmàgha-÷uklapakùasya saptamã // MatsP_75.8 // vratànte kala÷aü dadyàt suvarõakamalànvitam / ÷ayyàü sopaskaràü dadyàt kapilàü ca payasvinãm // MatsP_75.9 // anena vidhinà yastu vitta÷àñhyavivarjitaþ / vi÷okasaptamãü kuryàt sa yàti paramàü gatim // MatsP_75.10 // yàvajjanmasahasràõàü sàgraü koñi÷ataü bhavet / tàvanna ÷okamabhyeti rogadaurgatyavarjitaþ // MatsP_75.11 // yaü yaü pràrthayate kàmaü taü tamàpnoti puùkalam / niùkàmaþ kurute yastu sa paraü brahma gacchati // MatsP_75.12 // yaþ pañhecchçõuyàdvàpi vi÷okàkhyàü ca saptamãm / so 'pãndralokamàpnoti na duþkhã jàyate kvacit // MatsP_75.13 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 76 *ã÷vara uvàca anyàmapi pravakùyàmi nàmnà tu phalasaptamãm / yàmupoùya naraþ pàpàd vimuktaþ svargabhàgbhavet // MatsP_76.1 // màrga÷ãrùe ÷ubhe màsi saptamyàü niyatavrataþ / tàmupoùyàtha kamalaü kàrayitvà tu kà¤canam // MatsP_76.2 // ÷arkaràsaüyutaü dadyàd bràhmaõàya kuñumbine / raviü kà¤canakaü kçtvà palasyaikasya dharmavit / dadyàddvikàlavelàyàü bhànurme prãyatàmiti // MatsP_76.3 // bhaktyà tu viprànsampåjya càùñamyàü kùãrabhojanam / dattvà kuryàtphalayutaü yàvatsyàtkçùõesaptamã // MatsP_76.4 // tàmapyupoùya vidhivad anenaiva krameõa tu / tadvaddhaimaphalaü dattvà suvarõakamalànvitam // MatsP_76.5 // ÷arkaràpàtrasaüyuktaü vastramàlyasamanvitam / saüvatsaraü ca tenaiva vidhinobhayasaptamãm // MatsP_76.6 // upoùya dattvà krama÷aþ såryamantramudãrayet / bhànurarko ravirbrahmà såryaþ ÷akro hariþ ÷ivaþ / ÷rãmànvibhàvasustvaùñà varuõaþ prãyatàmiti // MatsP_76.7 // pratimàsaü ca saptamyàm ekaikaü nàma kãrtayet / pratipakùaü phalatyàgam etatkurvansamàcaret // MatsP_76.8 // vratànte vipramithunaü påjayedvastrabhåùaõaiþ / ÷arkaràkala÷aü dadyàd dhemapadmadalànvitam // MatsP_76.9 // yathà na viphalàþ kàmàs tvadbhaktànàü sadà rave / tathànantaphalàvàptir astu me saptajanmasu // MatsP_76.10 // imàmanantaphaladàü yaþ kuryàtphalasaptamãm / sarvapàpavi÷uddhàtmà såryaloke mahãyate // MatsP_76.11 // suràpànàdikaü kiücid yadatràmutra và kçtam / tatsarvaü nà÷amàyàti yaþ kuryàtphalasaptamãm // MatsP_76.12 // kurvàõaþ saptamãü cemàü satataü rogavarjitaþ / bhåtànbhavyàü÷ca puruùàüs tàrayedekaviü÷atim / yaþ ÷çõoti pañhedvàpi so 'pi kalyàõabhàgbhavet // MatsP_76.13 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 77 *ã÷vara uvàca ÷arkaràsaptamãü vakùye tadvatkalmaùanà÷inãm / àyuràrogyamai÷varyaü yayànantaü prajàyate // MatsP_77.1 // màdhavasya site pakùe saptamyàü niyatavrataþ / pràtaþ snàtvà tilaiþ ÷uklaiþ ÷uklamàlyànulepanaþ // MatsP_77.2 // sthaõóile padmamàlikhya kuïkumena sakarõikam / tasminnamaþ savitre tu gandhadhåpau nivedayet // MatsP_77.3 // sthàpayedudakumbhaü ca ÷arkaràpàtrasaüyutam / ÷uklavastrairalaükçtya ÷uklamàlyànulepanaiþ / suvarõena samàyuktaü mantreõànena påjayet // MatsP_77.4 // vi÷vavedamayo yasmàd vedavàdãti pañhyase / sarvasyàmçtameva tvam ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_77.5 // pa¤cagavyaü tataþ pãtvà svapettatpàr÷vataþ kùitau / saurasåktaü smarannàste puràõa÷ravaõena ca // MatsP_77.6 // ahoràtre gate pa÷càd aùñamyàü kçtanaityakaþ / tatsarvaü viduùe tadvad bràhmaõàya nivedayet // MatsP_77.7 // bhojayecchaktito viprठcharkaràghçtapàyasaiþ / bhu¤jãtàtailalavaõaü svayamapyatha vàgyataþ // MatsP_77.8 // anena vidhinà sarvaü màsi màsi samàcaret / saüvatsarànte ÷ayanaü ÷arkaràkala÷ànvitam // MatsP_77.9 // sarvopaskarasaüyuktaü tathaikàü gàü payasvinãm / gçhaü ca ÷aktimàndadyàt samastopaskarànvitam // MatsP_77.10 // sahasreõàtha niùkàõàü kçtvà dadyàcchatena và / da÷abhirvàtha niùkeõa tadardhenàpi ÷aktitaþ // MatsP_77.11 // suvarõà÷vaþ pradàtavyaþ pårvavanmantravàdanam / na vitta÷àñhyaü kurvãta kurvandoùaü sama÷nute // MatsP_77.12 // amçtaü pibato vaktràt såryasyàmçtabindavaþ / nipeturye dharaõyàü tu ÷àlimudgekùavaþ smçtàþ // MatsP_77.13 // ÷arkarà tu parà tasmàd ikùusàro 'mçtàtmavàn / iùñà raverataþ puõyà ÷arkarà havyakavyayoþ // MatsP_77.14 // ÷arkaràsaptamã ceyaü vàjimedhaphalapradà / sarvaduùñapra÷amanã putrapautrapravardhinã // MatsP_77.15 // yaþ kuryàtparayà bhaktyà sa vai sadgatimàpnuyàt / kalpamekaü vasetsvarge tato yàti paraü padam // MatsP_77.16 // idamanaghaü ÷çõoti yaþ smaredvà paripañhatãha divàkarasya loke / matimapi ca dadàti so 'pi devair amaravadhåjanamàlayàbhipåjyaþ // MatsP_77.17 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 78 *ã÷vara uvàca ataþ paraü pravakùyàmi tadvatkamalasaptamãm / yasyàþ saükãrtanàdeva tuùyatãha divàkaraþ // MatsP_78.1 // vasantàmalasaptamyàü snàtaþ sangaurasarùapaiþ / tilapàtre ca sauvarõe vidhàya kamalaü ÷ubham // MatsP_78.2 // vastrayugmàvçtaü kçtvà gandhapuùpaiþ samarcayet / namaþ kamalahastàya namaste vi÷vadhàriõe // MatsP_78.3 // divàkara namastubhyaü prabhàkara namo 'stu te / tato dvikàlavelàyàm udakumbhasamanvitàm // MatsP_78.4 // vipràya dadyàtsampåjya vastramàlyavibhåùaõaiþ / ÷aktyà ca kapilàü dadyàd alaükçtya vidhànataþ // MatsP_78.5 // ahoràtre gate pa÷càd aùñamyàü bhojayeddvijàn / yathà÷aktyatha bhu¤jãta màüsatailavivarjitam // MatsP_78.6 // anena vidhinà ÷ukla-saptamyàü màsi màsi ca / sarvaü samàcaredbhaktyà vitta÷àñhyavivarjitaþ // MatsP_78.7 // vratànte ÷ayanaü dadyàt suvarõakamalànvitam / gàü ca dadyàtsva÷aktyà tu suvarõàóhyàü payasvinãm // MatsP_78.8 // bhàjanàsanadãpàdãn dadyàd iùñànupaskaràn / anena vidhinà yastu kuryàtkamalasaptamãm / lakùmãmanantàmabhyeti såryaloke mahãyate // MatsP_78.9 // kalpe kalpe tato lokàn saptagatvà pçthakpçthak / apsarobhiþ parivçtas tato yàti paràü gatim // MatsP_78.10 // yaþ pa÷yatãdaü ÷çõuyàcca martyaþ pañhecca bhaktyàtha matiü dadàti / so 'pyatra lakùmãmacalàmavàpya gandharvavidyàdharalokabhàksyàt // MatsP_78.11 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 79 *ã÷vara uvàca athàtaþ sampravakùyàmi sarvapàpapraõà÷inãm / sarvakàmapradàü ramyàü nàmnà mandàrasaptamãm // MatsP_79.1 // màghasyàmalapakùe tu pa¤camyàü laghubhuïnaraþ / dantakàùñhaü tataþ kçtvà ùaùñhãmupavasedbudhaþ // MatsP_79.2 // vipràn sampåjayitvà tu mandàraü prà÷ayenni÷i / tataþ prabhàta utthàya kçtvà snànaü punardvijàn // MatsP_79.3 // bhojayecchaktitaþ kçtvà mandàrakusumàùñakam / sauvarõaü puruùaü tadvat padmahastaü su÷obhanam // MatsP_79.4 // padmaü kçùõatilaiþ kçtvà tàmrapàtre 'ùñapattrakam / haimamandàrakusumair bhàskaràyeti pårvataþ // MatsP_79.5 // namaskàreõa tadvacca såryàyetyànale dale / dakùiõe tadvadarkàya tathàryamõe ca nairçte // MatsP_79.6 // pa÷cime vedadhàmne ca vàyavye caõóabhànave / påùõetyuttarataþ påjyam ànandàyetyataþ param // MatsP_79.7 // karõikàyàü ca puruùaü sarvàtmana iti nyaset / ÷uklavastraiþ samàveùñya bhakùyairmàlyaphalàdibhiþ // MatsP_79.8 // evamabhyarcya tatsarvaü dadyàdvedavide punaþ / bhu¤jãtàtailalavaõaü vàgyataþ pràïmukho gçhã // MatsP_79.9 // anena vidhinà sarvaü saptamyàü màsi màsi ca / kuryàtsaüvatsaraü yàvad vitta÷àñhyavivarjitaþ // MatsP_79.10 // etadeva vratànte tu nidhàya kala÷opari / gobhirvibhavataþ sàrdhaü dàtavyaü bhåtimicchatà // MatsP_79.11 // namo mandàranàthàya mandàrabhavanàya ca / tvaü rave tàrayasvàsmàn saüsàrabhayasàgaràt // MatsP_79.12 // anena vidhinà yastu kuryànmandàrasaptamãm / vipàpmà sa sukhã martyaþ kalpaü ca divi modate // MatsP_79.13 // imàmaghaughapañala-bhãùaõadhvàntadãpikàm / gacchanpragçhya saüsàre sarvàrthàü÷ca labhennaraþ // MatsP_79.14 // mandàrasaptamãm etàm ãpsitàrthaphalapradàm / yaþ pañhecchçõuyàdvàpi sarvapàpaiþ pramucyate // MatsP_79.15 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 80 *÷rãbhagavànuvàca athànyàmapi vakùyàmi ÷obhanàü ÷ubhasaptamãm / yàmupoùya naro roga-÷okaduþkhaiþ pramucyate // MatsP_80.1 // puõyena cà÷vayuje màsi kçtasnànajapaþ ÷uciþ / vàcayitvà tato vipràn àrabhecchubhasaptamãm // MatsP_80.2 // kapilàü påjayedbhaktyà gandhamàlyànulepanaiþ / namàmi såryasambhåtàm a÷eùabhuvanàlayàm / tvàmahaü ÷ubhakalyàõa-÷arãràü sarvasiddhaye // MatsP_80.3 // atha kçtvà tilaprasthaü tàmrapàtreõa saüyutam / kà¤canaü vçùabhaü tadvad gandhamàlyaguóànvitaiþ // MatsP_80.4 // phalair nànàvidhair bhakùyair ghçtapàyasasaüyutaiþ / dadyàddvikàlavelàyàm aryamà prãyatàmiti // MatsP_80.5 // pa¤cagavyaü ca saüprà÷ya svapedbhåmau vimatsaraþ / tataþ prabhàte saüjàte bhaktyà sampåjayeddvijàn // MatsP_80.6 // anena vidhinà dadyàn màsi màsi sadà naraþ / vàsasà vçùabhaü haimaü tadvadgàü kà¤canodbhavàm // MatsP_80.7 // saüvatsarànte ÷ayanam ikùudaõóaguóànvitam / sopadhànakavi÷ràmaü bhàjanàsanasaüyutam // MatsP_80.8 // tàmrapàtre tilaprasthaü sauvarõaü vçùabhaü tathà / dadyàdvedavide sarvaü vi÷vàtmà prãyatàmiti // MatsP_80.9 // anena vidhinà vidvàn kuryàdyaþ ÷ubhasaptamãm / tasya ÷rãrvipulà kãrtir bhavejjanmani janmani // MatsP_80.10 // apsarogaõagandharvaiþ påjyamànaþ suràlaye / vasedgaõàdhipo bhåtvà yàvadàbhåtasaüplavam / kalpàdàvavatãrõastu saptadvãpàdhipo bhavet // MatsP_80.11 // brahmahatyàsahasrasya bhråõahatyà÷atasya ca / nà÷àyàlamiyaü puõyà pañhyate ÷ubhasaptamã // MatsP_80.12 // imàü pañhedyaþ ÷çõuyànmuhårtaü pa÷yetprasaïgàdapi dãyamànam / so 'pyatra sarvàghavimuktadehaþ pràpnoti vidyàdharanàyakatvam // MatsP_80.13 // yàvatsamàþ sapta naraþ karoti yaþ saptamãü saptavidhànayuktàm / sa saptalokàdhipatiþ krameõa bhåtvà padaü yàti paraü muràreþ // MatsP_80.14 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 81 *manuruvàca kim abhãùñaviyoga÷okasaüghàdalam uddhartumupoùaõaü vrataü và / vibhavodbhavakàri bhåtale 'smin bhavabhãterapi sådanaü ca puüsaþ // MatsP_81.1 // *matsya uvàca paripçùñamidaü jagatpriyaü te vibudhànàmapi durlabhaü mahattvàt / tava bhaktimatastathàpi vakùye vratamindràsuramànaveùu guhyam // MatsP_81.2 // puõyamà÷vayuje màsi vi÷okadvàda÷ãvratam / da÷amyàü laghubhugvidvàn àrabhenniyamena tu // MatsP_81.3 // udaïmukhaþ pràïmukho và dantadhàvanapårvakam / ekàda÷yàü niràhàraþ samabhyarcya tu ke÷avam / ÷riyaü vàbhyarcya vidhivad bhokùyàmi tvapare 'hani // MatsP_81.4 // evaü niyamakçtsuptvà pràtarutthàya mànavaþ / snànaü sarvauùadhaiþ kuryàt pa¤cagavyajalena tu / ÷uklamàlyàmbaradharaþ påjayecchrã÷amutpalaiþ // MatsP_81.5 // vi÷okàya namaþ pàdau jaïghe ca varadàya vai / ÷rã÷àya jànunã tadvad årå ca jala÷àyine // MatsP_81.6 // kandarpàya namo guhyaü màdhavàya namaþ kañim / dàmodaràyetyudaraü pàr÷ve ca vipulàya vai // MatsP_81.7 // nàbhiü ca padmanàbhàya hçdayaü manmathàya vai / ÷rãdharàya vibhorvakùaþ karau madhujite namaþ // MatsP_81.8 // cakriõe vàmabàhuü ca dakùiõaü gadine namaþ / vaikuõñhàya namaþ kaõñham àsyaü yaj¤amukhàya vai // MatsP_81.9 // nàsàma÷okanidhaye vàsudevàya càkùiõã / lalàñaü vàmanàyeti haraye ca punarbhruvau // MatsP_81.10 // alakànmàdhavàyeti kirãñaü vi÷varåpiõe / namaþ sarvàtmane tadvac chira ityabhipåjayet // MatsP_81.11 // evaü sampåjya govindaü phalamàlyànulepanaiþ / tatastu maõóalaü kçtvà sthaõóilaü kàrayenmudà // MatsP_81.12 // caturasraü samantàcca ratnimàtramudakplavam / ÷lakùõaü hçdyaü ca parito vapratrayasamàvçtam // MatsP_81.13 // aïgulenocchrità vapràs tadvistàrastu dvyaïgulaþ / sthaõóilasyopariùñàcca bhittiraùñàïgulà bhavet // MatsP_81.14 // nadãvàlukayà ÷årpe lakùmyàþ pratikçtiü nyaset / sthaõóile ÷årpamàropya lakùmãmityarcayedbudhaþ // MatsP_81.15 // namo devyai namaþ ÷àntyai namo lakùmyai namaþ ÷riyai / namaþ puùñyai namastuùñyai vçùñyai hçùñyai namo namaþ // MatsP_81.16 // vi÷okà duþkhanà÷àya vi÷okà varadàstu me / vi÷okà càstu sampattyai vi÷okà sarvasiddhaye // MatsP_81.17 // tataþ ÷uklàmbaraiþ ÷årpaü veùñya sampåjayetphalaiþ / vastrairnànàvidhaistadvat suvarõakamalena ca // MatsP_81.18 // rajanãùu ca sarvàsu pibeddarbhodakaü budhaþ / tatastu gãtançtyàdi kàrayetsakalàü ni÷àm // MatsP_81.19 // yàmatraye vyatãte tu suptvàpyutthàya mànavaþ / abhigamya ca vipràõàü mithunàni tadàrcayet // MatsP_81.20 // ÷aktitas trãõi caikaü và vastramàlyànulepanaiþ / ÷ayanasthàni påjyàni namo 'stu jala÷àyine // MatsP_81.21 // tatastu gãtavàdyena ràtrau jàgaraõe kçte / prabhàte ca tataþ snànaü kçtvà dàmpatyamarcayet // MatsP_81.22 // bhojanaü ca yathà÷aktyà vitta÷àñhyavivarjitaþ / bhuktvà ÷rutvà puràõàni taddinaü càtivàhayet // MatsP_81.23 // anena vidhinà sarvaü màsi màsi samàcaret / vratànte ÷ayanaü dadyàd guóadhenusamanvitam / sopadhànakavi÷ràmaü sàstaràvaraõaü ÷ubham // MatsP_81.24 // yathà na lakùmãrdeve÷a tvàü parityajya gacchati / tathà suråpatàrogyam a÷oka÷càstu me sadà // MatsP_81.25 // yathà devena rahità na lakùmãrjàyate kvacit / tathà vi÷okatà me 'stu bhaktiragryà ca ke÷ave // MatsP_81.26 // mantreõànena ÷ayanaü guóadhenusamanvitam / ÷årpaü ca lakùmyà sahitaü dàtavyaü bhåtimicchatà // MatsP_81.27 // utpalaü karavãraü ca bàõamamlànakuïkumam / ketakã sinduvàraü ca mallikà gandhapàñalà / kadambaü kubjakaü jàtiþ ÷astànyetàni sarvadà // MatsP_81.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 82 *manuruvàca guóadhenuvidhànaü me samàcakùva jagatpate / kiüråpaü kena mantreõa dàtavyaü tadihocyatàm // MatsP_82.1 // *matsya uvàca guóadhenuvidhànasya yadråpamiha yatphalam / tadidànãü pravakùyàmi sarvapàpavinà÷anam // MatsP_82.2 // kçùõàjinaü caturhastaü pràggrãvaü vinyasedbhuvi / gomayenànuliptàyàü darbhànàstãrya sarvataþ // MatsP_82.3 // laghveõakàjinaü tadvad vatsaü ca parikalpayet / pràïmukhãü kalpayeddhenum udakpàdàü savatsakàm // MatsP_82.4 // uttamà guóadhenuþ syàt sadà bhàracatuùñayam / vatsaü bhàreõa kurvãta dvàbhyàü vai madhyamà smçtà // MatsP_82.5 // ardhabhàreõa vatsaþ syàt kaniùñhà bhàrakeõa tu / caturthàü÷ena vatsaþ syàd gçhavittànusàrataþ // MatsP_82.6 // dhenuvatsau ghçtàsyau ca sitasåkùmàmbaràvçtau / ÷uktikarõàvikùupàdau ÷ucimuktàphalekùaõau // MatsP_82.7 // sitasåtra÷iràlau tau sitakambalakambalau / tàmragaõóakapçùñhau tau sitacàmararomakau // MatsP_82.8 // vidrumabhråyugopetau navanãtastanàvubhau / kùaumapucchau kàüsyadohàv indranãlakatàrakau // MatsP_82.9 // suvarõa÷çïgàbharaõau ràjataiþ khurasaüyutau / nànàphalasamàyuktau ghràõagandhakaraõóakau / ityevaü racayitvà tau dhåpadãpairathàrcayet // MatsP_82.10 // yà lakùmãþ sarvabhåtànàü yà ca deveùvavasthità / dhenuråpeõa sà devã mama ÷àntiü prayacchatu // MatsP_82.11 // dehasthà yà ca rudràõã ÷aükarasya sadà priyà / dhenuråpeõa sà devã mama pàpaü vyapohatu // MatsP_82.12 // viùõorvakùasi yà lakùmãþ svàhà yà ca vibhàvasoþ / candràrka÷akra÷aktiryà dhenuråpàstu sà ÷riye // MatsP_82.13 // caturmukhasya yà lakùmãr yà lakùmãrdhanadasya ca / lakùmãryà lokapàlànàü sà dhenurvaradàstu me // MatsP_82.14 // svadhà yà pitçmukhyàõàü svàhà yaj¤abhujàü ca yà / sarvapàpaharà dhenus tasmàcchàntiü prayaccha me // MatsP_82.15 // evamàmantrya tàü dhenuü bràhmaõàya nivedayet / vidhànametaddhenånàü sarvàsàm abhipañhyate // MatsP_82.16 // yàstàþ pàpavinà÷inyaþ pañhyante da÷a dhenavaþ / tàsàü svaråpaü vakùyàmi nàmàni ca naràdhipa // MatsP_82.17 // prathamà guóadhenuþ syàd ghçtadhenus tathàparà / tiladhenustçtãyà tu caturthã jalasaüj¤ità // MatsP_82.18 // kùãradhenu÷ca vikhyàtà madhudhenustathà parà / saptamã ÷arkaràdhenur dadhidhenustathàùñamã / rasadhenu÷ca navamã da÷amã syàt svaråpataþ // MatsP_82.19 // kumbhàþ syurdravadhenånàm itaràsàü tu rà÷ayaþ / suvarõadhenumapyatra kecidicchanti bhànavaþ // MatsP_82.20 // navanãtena ratnai÷ca tathànye tu maharùayaþ / etadevaüvidhànaü syàt ta evopaskaràþ smçtàþ // MatsP_82.21 // mantràvàhanasaüyuktàþ sadà parvaõi parvaõi / yathà÷raddhaü pradàtavyà bhuktimuktiphalapradàþ // MatsP_82.22 // guóadhenuprasaïgena sarvàstàvanmayoditàþ / a÷eùayaj¤aphaladàþ sarvàþ pàpaharàþ ÷ubhàþ // MatsP_82.23 // vratànàmuttamaü yasmàd vi÷okadvàda÷ãvratam / tadaïgatvena caivàtra guóadhenuþ pra÷asyate // MatsP_82.24 // ayane viùuve puõye vyatãpàte 'thavà punaþ / guóadhenvàdayo deyàs tåparàgàdiparvasu // MatsP_82.25 // vi÷okadvàda÷ã caiùà puõyà pàpaharà ÷ubhà / yàmupoùya naro yàti tadviùõoþ paramaü padam // MatsP_82.26 // iha loke ca saubhàgyam àyuràrogyameva ca / vaiùõavaü puramàpnoti maraõe ca smaranharim // MatsP_82.27 // navàrbudasahasràõi da÷a càùñau ca dharmavit / na ÷okaduþkhadaurgatyaü tasya saüjàyate nçpa // MatsP_82.28 // nàrã và kurute yà tu vi÷okadvàda÷ãvratam / nçtyagãtaparà nityaü sàpi tatphalamàpnuyàt // MatsP_82.29 // tasmàdagre harernityam anantaü gãtavàdanam / kartavyaü bhåtikàmena bhaktyà tu parayà nçpa // MatsP_82.30 // iti pañhati ya itthaü yaþ ÷çõotãha samyaï madhumuranarakàrer arcanaü ya÷ca pa÷yet / matimàpa ca janànàü yo dadàtãndraloke vasati sa vibudhaughaiþ påjyate kalpamekam // MatsP_82.31 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 83 *nàrada uvàca bhagava¤chrotumicchàmi dànamàhàtmyamuttamam / yadakùayaü pare loke devarùigaõapåjitam // MatsP_83.1 // *umàpatiruvàca meroþ pradànaü vakùyàmi da÷adhà munipuügava / yatpradànànnaro lokàn àpnoti surapåjitàn // MatsP_83.2 // puràõeùu ca vedeùu yaj¤eùvàyataneùu ca / na tatphalamadhãteùu kçteùviha yada÷nute // MatsP_83.3 // tasmàdvidhànaü vakùyàmi parvatànàmanukramàt / prathamo dhànya÷ailaþ syàd dvitãyo lavaõàcalaþ // MatsP_83.4 // guóàcalastçtãyastu caturtho hemaparvataþ / pa¤camastila÷ailaþ syàt ùaùñhaþ kàrpàsaparvataþ // MatsP_83.5 // saptamo ghçta÷aila÷ca ratna÷ailastathàùñamaþ / ràjato navamastadvad da÷amaþ ÷arkaràcalaþ // MatsP_83.6 // vakùye vidhànameteùàü yathàvadanupårva÷aþ / ayane viùuve puõye vyatãpàte dinakùaye // MatsP_83.7 // ÷uklapakùe tçtãyàyàm uparàge ÷a÷ikùaye / vivàhotsavayaj¤eùu dvàda÷yàmatha và punaþ // MatsP_83.8 // ÷uklàyàü pa¤cada÷yàü và puõyarkùe và vidhànataþ / dhànya÷ailàdayo deyà yathà÷àstraü vijànatà // MatsP_83.9 // tãrtheùvàyatane vàpi goùñhe và bhavanàïgaõe / maõóapaü kàrayedbhaktyà caturasramudaïmukham / pràgudakpravaõaü tadvat pràïmukhaü ca vidhànataþ // MatsP_83.10 // gomayenànuliptàyàü bhåmàvàstãrya vai ku÷àn / tanmadhye parvataü kuryàd viùkambhaparvatànvitam // MatsP_83.11 // dhànyadroõasahasreõa bhavedgiririhottamaþ / madhyamaþ pa¤ca÷atikaþ kaniùñhaþ syàt tribhiþ ÷ataiþ // MatsP_83.12 // merurmahàvrãhimayastu madhye suvarõavçkùatrayasaüyutaþ syàt / pårveõa muktàphalavajrayukto yàgyena gomedakapuùparàgaiþ // MatsP_83.13 // pa÷càcca gàrutmatanãlaratnaiþ saumyena vaidåryasarojaràgaiþ / ÷rãkhaõóakhaõóairabhitaþ pravàlair latànvitaþ ÷ukti÷ilàtalaþ syàt // MatsP_83.14 // brahmàtha viùõurbhagavànpuràrir divàkaro 'pyatra hiraõmayaþ syàt / mårdhanyavasthànamamatsareõa kàryaü tvanekai÷ca punardvijaughaiþ // MatsP_83.15 // catvàri ÷çïgàõi ca ràjatàni nitambabhàgeùvapi ràjataþ syàt / tathekùuvaü÷àvçtakandarastu ghçtodakaprasravaõai÷ca dikùu // MatsP_83.16 // ÷uklàmbaràõyambudharàvalã syàt pårveõa pãtàni ca dakùiõena / vàsàüsi pa÷càdatha karburàõi raktàni caivottarato ghanàlã // MatsP_83.17 // raupyànmahendrapramukhàüs tathàùñau saüsthàpya lokàdhipatãnkrameõa / nànàphalàlã ca samantataþ syàn manoramaü màlyavilepanaü ca // MatsP_83.18 // vitànakaü copari pa¤cavarõam amlànapuùpàbharaõaü sitaü ca / itthaü nive÷yàmara÷ailamagryaü merostu viùkambhagirãn krameõa // MatsP_83.19 // turãyabhàgeõa caturdi÷aü ca saüsthàpayetpuùpavilepanàóhyàn / pårveõa mandaramanekaphalàvalãbhir yuktaü yavaiþ kanakabhadrakadambacihnaiþ // MatsP_83.20 // kàmena kà¤canamayena viràjamànam àkàrayetkusumavastravilepanàóhyam / kùãràruõodasarasàtha vanena caivaü raupyeõa ÷aktighañitena viràjamànam // MatsP_83.21 // yàmyena gandhamadana÷ca nive÷anãyo godhåmasaücayamayaþ kaladhautayuktaþ / haimena yaj¤apatinà ghçtamànasena vastrai÷ca ràjatavanena ca saüyutaþ syàt // MatsP_83.22 // pa÷càt tilàcalam anekasugandhipuùpa-sauvarõapippalahiraõmayahaüsayuktam / àkàrayedrajatapuùpavanena tadvad vastrànvitaü dadhisitodasaras tathàgre // MatsP_83.23 // saüsthàpya taü vipula÷ailamathottareõa ÷ailaü supàr÷vamapi màùamayaü suvastram / puùpai÷ca hemavañapàdapa÷ekharaü tam àkàrayet kanakadhenuviràjamànam // MatsP_83.24 // màkùãkabhadrasarasàtha vanena tadvad raupyeõa bhàsvaravatà ca yutaü vidhàya / homa÷caturbhiratha vedapuràõavidbhir dàntair anindyacaritàkçtibhirdvijendraiþ // MatsP_83.25 // pårveõa hastamitamatra vidhàya kuõóaü kàryastilairyavaghçtena samitku÷ai÷ca / ràtrau ca jàgaramanuddhatagãtatåryair àvàhanaü ca kathayàmi ÷iloccayànàm // MatsP_83.26 // tvaü sarvadevagaõadhàmanidhe viruddham asmadgçheùvamaraparvata nà÷ayà÷u / kùemaü vidhatsva kuru ÷àntimanuttamàü naþ sampåjitaþ paramabhaktimatà mayà hi // MatsP_83.27 // tvameva bhagavànã÷o brahmà viùõurdivàkaraþ / mårtàmårtàtparaü bãjam ataþ pàhi sanàtana // MatsP_83.28 // yasmàttvaü lokapàlànàü vi÷vamårte÷ca mandiram / rudràdityavasånàü ca tasmàcchàntiü prayaccha me // MatsP_83.29 // yasmàda÷ånyamamarair nàrãbhi÷ca ÷ivena ca / tasmànmàm uddharà÷eùa-duþkhasaüsàrasàgaràt // MatsP_83.30 // evamabhyarcya taü meruü mandaraü càbhipåjayet / yasmàccaitrarathena tvaü bhadrà÷vena ca varùataþ // MatsP_83.31 // ÷obhase mandara kùipram atastuùñikaro bhava / yasmàccåóàmaõirjambå-dvãpe tvaü gandhamàdana // MatsP_83.32 // gandharvavana÷obhàvàn ataþ kãrtirdçóhàstu me / yasmàttvaü ketumàlena vaibhràjena vanena ca // MatsP_83.33 // hiraõmayà÷vattha÷iràs tasmàtpuùñirdhruvàstu me / uttaraiþ kurubhiryasmàt sàvitreõa vanena ca // MatsP_83.34 // supàr÷va ràjase nityam ataþ ÷rãrakùayàstu me / evamàmantrya tànsarvàn prabhàte vimale punaþ // MatsP_83.35 // snàtvàtha gurave dadyàn madhyamaü parvatottamam / viùkambhaparvatàndadyàd çtvigbhyaþ krama÷o mune // MatsP_83.36 // gà÷ca dadyàccaturviü÷at yathavà da÷a nàrada / nava sapta tathàùñau và pa¤ca dadyàd a÷aktimàn // MatsP_83.37 // ekàpi gurave deyà kapilà ca payasvinã / parvatànàma÷eùàõàm eùa eva vidhiþ smçtaþ // MatsP_83.38 // ta eva påjane mantràs ta evopaskarà matàþ / grahàõàü lokapàlànàü brahmàdãnàü ca sarvadà // MatsP_83.39 // svamantreõaiva sarveùu homaþ ÷aileùu pañhyate / upavàsã bhavennityam a÷akte naktamiùyate // MatsP_83.40 // vidhànaü sarva÷ailànàü krama÷aþ ÷çõu nàrada / dànakàle ca ye mantràþ parvateùu ca yatphalam // MatsP_83.41 // annaü brahma yataþ proktam anne pràõàþ pratiùñhitàþ / annàdbhavanti bhåtàni jagadannena vartate // MatsP_83.42 // annameva tato lakùmãr annameva janàrdanaþ / dhànyaparvataråpeõa pàhi tasmànnagottama // MatsP_83.43 // anena vidhinà yastu dadyàddhànyamayaü girim / manvantara÷ataü sàgraü devaloke mahãyate // MatsP_83.44 // apsarogaõagandharvair àkãrõena viràjatà / vimànena divaþ pçùñham àyàti sma niùevita / dharmakùaye ràjaràjyam àpnotãha na saü÷ayaþ // MatsP_83.45 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 84 *ã÷vara uvàca athàtaþ sampravakùyàmi lavaõàcalamuttamam / yatpradànànnaro lokàn àpnoti ÷ivasaüyutàn // MatsP_84.1 // uttamaþ ùoóa÷adroõaiþ kartavyo lavaõàcalaþ / madhyamaþ syàttadardhena caturbhiradhamaþ smçtaþ // MatsP_84.2 // vittahãno yathà÷aktyà droõàdårdhvaü tu kàrayet / caturthàü÷ena viùkambha-parvatànkàrayetpçthak // MatsP_84.3 // vidhànaü pårvavatkuryàd brahmàdãnàü ca sarvadà / tadvaddhemamayànsarvàül lokapàlànnive÷ayet // MatsP_84.4 // saràüsi kàmadevàdãüs tadvadatràpi kàrayet / kuryàjjàgaraõaü càpi dànamantrànnibodhata // MatsP_84.5 // saubhàgyasaraþ sambhåto yato 'yaü lavaõo rasaþ / taddànakartçkatvena tvaü màü pàhi nagottama // MatsP_84.6 // yasmàdannarasàþ sarve notkañà lavaõaü vinà / priyaü ca ÷ivayornityaü tasmàcchàntiü prayaccha me // MatsP_84.7 // viùõudehasamudbhåtaü yasmàdàrogyavardhanam / tasmàtparvataråpeõa pàhi saüsàrasàgaràt // MatsP_84.8 // anena vidhinà yastu dadyàllavaõaparvatam / umàloke vasetkalpaü tato yàti paràü gatim // MatsP_84.9 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 85 *ã÷vara uvàca ataþ paraü pravakùyàmi guóaparvatamuttamam / yatpradànànnaraþ svargam àpnoti surapåjitam // MatsP_85.1 // uttamo da÷abhirbhàrair madhyamaþ pa¤cabhirmataþ / tribhirbhàraiþ kaniùñhaþ syàt tadardhenàlpavittavàn // MatsP_85.2 // tadvadàmantraõaü påjàü hemavçkùasuràrcanam / viùkambhaparvatàüstadvat saràüsi vanadevatàþ // MatsP_85.3 // homajàgaraõaü tadval lokapàlàdhivàsanam / dhànyaparvatavat kuryàd imaü mantramudãrayet // MatsP_85.4 // yathà deveùu vi÷vàtmà pravaro 'yaü janàrdanaþ / sàmavedastu vedànàü mahàdevastu yoginàm // MatsP_85.5 // praõavaþ sarvamantràõàü nàrãõàü pàrvatã yathà / tathà rasànàü pravaraþ sadaivekùuraso mataþ // MatsP_85.6 // mama tasmàtparàü lakùmãü guóaparvata dehi vai / yasmàtsaubhàgyadàyinyà bhràtà tvaü guóaparvata / nivàsa÷càpi pàrvatyàs tasmàcchàntiü prayaccha me // MatsP_85.7 // anena vidhinà yastu dadyàdguóamayaü girim / påjyamànaþ sa gandharvair gaurãloke mahãyate // MatsP_85.8 // tataþ kalpa÷atànte tu saptadvãpàdhipo bhavet / àyuràrogyasampannaþ ÷atrubhi÷càparàjitaþ // MatsP_85.9 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 86 *ã÷vara uvàca atha pàpaharaü vakùye suvarõàcalamuttamam / yasya pradànàdbhavanaü vairi¤caü yàti mànavaþ // MatsP_86.1 // uttamaþ palasàhasro madhyamaþ pa¤cabhiþ ÷ataiþ / tadardhenàdhamastadvad alpavitto 'pi ÷aktitaþ / dadyàdekapalàdårdhvaü yathà÷aktyà vimatsaraþ // MatsP_86.2 // dhànyaparvatavatsarvaü vidadhyànmunipuügava / viùkambha÷ailàstadvacca çtvigbhyaþ pratipàdayet // MatsP_86.3 // namaste brahmabãjàya brahmagarbhàya te namaþ / yasmàdanantaphaladas tasmàtpàhi ÷iloccaya // MatsP_86.4 // yasmàdagnerapatyaü tvaü yasmàtpuõyaü jagatpate / hemaparvataråpeõa tasmàtpàhi nagottama // MatsP_86.5 // anena vidhinà yastu dadyàtkanakaparvatam / sa yàti paramaü brahma-lokamànandakàrakam / tatra kalpa÷ataü tiùñhet tato yàti paràü gatim // MatsP_86.6 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 87 *ã÷vara uvàca ataþ paraü pravakùyàmi tila÷ailaü vidhànataþ / yatpradànànnaro yàti viùõulokaü sanàtanam // MatsP_87.1 // uttamo da÷abhir droõair madhyamaþ pa¤cabhiþ smçtaþ / tribhiþ kaniùñho viprendra tila÷ailaþ prakãrtitaþ // MatsP_87.2 // pårvavaccàparànsarvàn viùkambhànabhito girãn / dànamantràn pravakùyàmi yathàvanmunipuügava // MatsP_87.3 // yasmànmadhuvadhe viùõor dehasvedasamudbhavàþ / tilàþ ku÷à÷ca màùà÷ca tasmàcchàntyai bhavatviha // MatsP_87.4 // havye kavye ca yasmàcca tilà evàbhirakùaõam / bhavàduddhara ÷ailendra tilàcala namo 'stu te // MatsP_87.5 // ityàmantrya ca yo dadyàt tilàcalamanuttamam / sa vaiùõavaü padaü yàti punaràvçttidurlabham // MatsP_87.6 // dãrghàyuùyaü samàpnoti putrapautrai÷ca modate / pitçbhirdevagandharvaiþ påjyamàno divaü vrajet // MatsP_87.7 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 88 *ã÷vara uvàca athàtaþ sampravakùyàmi kàrpàsàcalamuttamam / yatpradànànnaro nityam àpnoti paramaü padam // MatsP_88.1 // kàrpàsaparvatas tadvad viü÷adbhàrair ihottamaþ / da÷abhirmadhyamaþ proktaþ pa¤cabhistvadhamaþ smçtaþ / bhàreõàlpadhano dadyàd vitta÷àñhyavivarjitaþ // MatsP_88.2 // dhànyaparvatavatsarvam àsàdya munipuügava / prabhàtàyàü tu ÷arvaryàü dadyàdidamudãrayet // MatsP_88.3 // tvamevàvaraõaü yasmàl lokànàmiha sarvadà / kàrpàsàdre namastubhyam aghaughadhvaüsano bhava // MatsP_88.4 // iti kàrpàsa÷ailendraü yo dadyàccharvasaünidhau / rudraloke vasetkalpaü tato ràjà bhavediha // MatsP_88.5 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 89 *ã÷vara uvàca ataþ paraü pravakùyàmi ghçtàcalamanuttamam / tejo 'mçtamayaü divyaü mahàpàtakanà÷anam // MatsP_89.1 // viü÷atyà ghçtakumbhànàm uttamaþ syàdghçtàcalaþ / da÷abhirmadhyamaþ proktaþ pa¤cabhistvadhamaþ smçtaþ // MatsP_89.2 // alpavitto 'pi yaþ kuryàd dvàbhyàmiha vidhànataþ / viùkambhaparvatàüstadvac caturbhàgeõa kalpayet // MatsP_89.3 // ÷àlitaõóulapàtràõi kumbhopari nive÷ayet / kàrayetsaühatànuccàn yathà÷obhaü vidhànataþ // MatsP_89.4 // veùñayecchuklavàsobhir ikùudaõóaphalàdikaiþ / dhànyaparvatavaccheùaü vidhànamiha pañhyate // MatsP_89.5 // adhivàsanapårvaü ca tadvaddhomasuràrcanam / prabhàtàyàü tu ÷arvaryàü gurave taü nivedayet / viùkambhaparvatàüstadvad çtvigbhyaþ ÷àntamànasaþ // MatsP_89.6 // saüyogàdghçtamutpannaü yasmàdamçtatejasoþ / tasmàddhçtàrcirvi÷vàtmà prãyatàmatra ÷aükaraþ // MatsP_89.7 // yasmàttejomayaü brahma ghçte tadviddhyavasthitam / ghçtaparvataråpeõa tasmàttvaü pàhi no 'ni÷am // MatsP_89.8 // anena vidhinà dadyàd ghçtàcalamanuttamam / mahàpàtakayukto 'pi lokamàpnoti ÷àükaram // MatsP_89.9 // haüsasàrasayuktena kiïkiõãjàlamàlinà / vimànenàpsarobhi÷ca siddhavidyàdharair vçtaþ / viharetpitçbhiþ sàrdhaü yàvadàbhåtasaüplavam // MatsP_89.10 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 90 *ã÷vara uvàca ataþ paraü pravakùyàmi ratnàcalamanuttamam / muktàphalasahasreõa parvataþ syàdanuttamaþ // MatsP_90.1 // madhyamaþ pa¤ca÷atikas tri÷atenàdhamaþ smçtaþ / caturthàü÷ena viùkambha-parvatàþ syuþ samantataþ // MatsP_90.2 // pårveõa vajragomedair dakùiõenendranãlakaiþ / padmaràgayutaþ kàryo vidvadbhirgandhamàdanaþ // MatsP_90.3 // vaidåryavidrumaiþ pa÷càt sammi÷ro vimalàcalaþ / padmaràgaiþ sasauvarõair uttareõa ca vinyaset // MatsP_90.4 // dhànyaparvatavatsarvam atràpi parikalpayet / tadvadàvàhanaü kuryàd vçkùàndevàü÷ca kà¤canàn // MatsP_90.5 // påjayetpuùpagandhàdyaiþ prabhàte ca vimatsaraþ / pårvavadguruçtvigbhya imànmantrànudãrayet // MatsP_90.6 // yadà devagaõàþ sarve sarvaratneùvavasthitàþ / tvaü ca ratnamayo nityaü namaste 'stu sadàcala // MatsP_90.7 // yasmàdratnapradànena tuùñiü prakurute hariþ / sadà ratnapradànena tasmànnaþ pàhi parvata // MatsP_90.8 // anena vidhinà yastu dadyàdratnamayaü girim / sa yàti viùõusàlokyam amare÷varapåjitaþ // MatsP_90.9 // yàvatkalpa÷ataü sàgraü vasecceha naràdhipa / råpàrogyaguõopetaþ saptadvãpàdhipo bhavet // MatsP_90.10 // brahmahatyàdikaü kiücid yadatràmutra và kçtam / tatsarvaü nà÷amàyàti girirvajrahato yathà // MatsP_90.11 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 91 *ã÷vara uvàca ataþ paraü pravakùyàmi raupyàcalamanuttamam / yatpradànànnaro yàti somalokamanuttamam // MatsP_91.1 // da÷abhiþ palasàhasrair uttamo rajatàcalaþ / pa¤cabhirmadhyamaþ proktas tadardhenàdhamaþ smçtaþ // MatsP_91.2 // a÷akto viü÷aterårdhvaü kàrayecchaktitastadà / viùkambhaparvatàüstadvat turãyàü÷ena kalpayet // MatsP_91.3 // pårvavadràjatànkurvan mandaràdãnvidhànataþ / kaladhautamayàüstadval loke÷ànarcayedbudhaþ // MatsP_91.4 // brahmaviùõvarkavànkàryo nitambo 'tra hiraõmayaþ / ràjataü syàdyadanyeùàü sarvaü tadiha kà¤canam // MatsP_91.5 // ÷eùaü tu pårvavatkuryàd dhomajàgaraõàdikam / dadyàttataþ prabhàte tu gurave raupyaparvatam // MatsP_91.6 // viùkambha÷ailànçtvigbhyaþ påjyavastravibhåùaõaiþ / imaü mantraü pañhandadyàd darbhapàõirvimatsaraþ // MatsP_91.7 // pitéõàü vallabho yasmàd dharãndràõàü ÷ivasya ca / pàhi ràjata tasmàttvaü ÷okasaüsàrasàgaràt // MatsP_91.8 // itthaü nivedya yo dadyàd rajatàcalamuttamam / gavàmayutadànasya phalaü pràpnoti mànavaþ // MatsP_91.9 // somaloke sa gandharvaiþ kiünaràpsarasàü gaõaiþ / påjyamàno vasedvidvàn yàvadàbhåtasaüplavam // MatsP_91.10 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 92 *ã÷vara uvàca athàtaþ sampravakùyàmi ÷arkarà÷ailamuttamam / yasya pradànàdviùõvarka-rudràstuùyanti sarvadà // MatsP_92.1 // aùñàbhiþ ÷arkaràbhàrair uttamaþ syànmahàcalaþ / caturbhirmadhyamaþ prokto bhàràbhyàmadhamaþ smçtaþ // MatsP_92.2 // bhàreõa vàrdhabhàreõa kuryàdyaþ svalpavittavàn / viùkambhaparvatànkuryàt turãyàü÷ena mànavaþ // MatsP_92.3 // dhànyaparvatavatsarvam àsàdyàmarasaüyutam / merorupari tadvacca sthàpyaü hematarutrayam // MatsP_92.4 // mandàraþ pàrijàta÷ca tçtãyaþ kalpapàdapaþ / etadvçkùatrayaü mårdhni sarveùvapi niyojayet // MatsP_92.5 // haricandanasaütànau pårvapa÷cimabhàgayoþ / nive÷yau sarva÷aileùu vi÷eùàccharkaràcale // MatsP_92.6 // mandare kàmadevastu pratyagvaktraþ sadà bhavet / gandhamàdana÷çïge tu dhanadaþ syàdudaïmukhaþ // MatsP_92.7 // pràïmukho vedamårtistu haüsaþ syàdvipulàcale / haimã supàr÷ve surabhir dakùiõàbhimukhã bhavet // MatsP_92.8 // dhànyaparvatavatsarvam àvàhanavidhànakam / kçtvà tu gurave dadyàn madhyamaü parvatottamam / çtvigbhya÷ caturaþ ÷ailàn imànmantrànudãrayan // MatsP_92.9 // saubhàgyàmçtasàro 'yaü parvataþ ÷arkaràyutaþ / tasmàdànandakàrã tvaü bhava ÷ailendra sarvadà // MatsP_92.10 // amçtaü pibatàü ye tu nipeturbhuvi ÷ãkaràþ / devànàü tatsamutthastvaü pàhi naþ ÷arkaràcala // MatsP_92.11 // manobhavadhanurmadhyàd udbhåtà ÷arkarà yataþ / tanmayo 'si mahà÷aila pàhi saüsàrasàgaràt // MatsP_92.12 // yo dadyàccharkarà÷ailam anena vidhinà naraþ / sarvapàpair vinirmuktaþ sa yàti paramaü padam // MatsP_92.13 // candratàràrkasaükà÷am adhiruhyànujãvibhiþ / sahaiva yànamàtiùñhet tatra viùõupracoditaþ // MatsP_92.14 // tataþ kalpa÷atànte tu saptadvãpàdhipo bhavet / àyuràrogyasampanno yàvajjanmàrbudatrayam // MatsP_92.15 // bhojanaü ÷aktitaþ kuryàt sarva÷aileùvamatsaraþ / sarvatràkùàralavaõam a÷nãyàttadanuj¤ayà / parvatopaskarànsarvàn pràpayedbràhmaõàlayam // MatsP_92.16 // *ã÷vara uvàca àsãtpurà bçhatkalpe dharmamårtirjanàdhipaþ / suhçcchakrasya nihatà yena daityàþ sahasra÷aþ // MatsP_92.17 // somasåryàdayo yasya tejasà vigataprabhàþ / bhavanti ÷ata÷o yena ÷atrava÷càparàjitàþ / yathecchàråpadhàrã ca manuùyo 'pyaparàjitaþ // MatsP_92.18 // tasya bhànumatã nàma bhàryà trailokyasundarã / lakùmãvad divyaråpeõa nirjitàmarasundarã // MatsP_92.19 // ràj¤astasyàgryamahiùã pràõebhyo 'pi garãyasã / da÷anàrãsahasràõàü madhye ÷rãriva ràjate // MatsP_92.20 // nçpakoñisahasreõa na kadàcitsa mucyate / kadàcidàsthànagataþ papraccha sa purodhasam / vismayenàvçto ràjà vasiùñhamçùisattamam // MatsP_92.21 // *ràjovàca bhagavankena dharmeõa mama lakùmãranuttamà / kasmàcca vipulaü tejo maccharãre sadottamam // MatsP_92.22 // *vasiùñha uvàca purà lãlàvatã nàma ve÷yà ÷ivaparàyaõà / tayà datta÷caturda÷yàü gurave lavaõàcalaþ / hemavçkùàdibhiþ sàrdhaü yathàvadvidhipårvakam // MatsP_92.23 // ÷ådraþ suvarõakàra÷ca nàmnà ÷auõóo 'bhavattadà / bhçtyo lãlàvatãgehe tena hemnà vinirmitàþ // MatsP_92.24 // taravaþ suramukhyà÷ca ÷raddhàyuktena pàrthiva / atiråpeõa sampannà ghañayitvà vinà bhçtim / dharmakàryamiti j¤àtvà na gçhõàti kathaücana // MatsP_92.25 // ujjvàlità÷ca tatpatnyà sauvarõàmarapàdapàþ / lãlàvatã gireþ pàr÷ve paricaryàü ca pàrthiva // MatsP_92.26 // kçtvà tàbhyàm a÷àñhyena guru÷u÷råùaõàdikam / sà ca lãlàvatã ve÷yà-kàlena mahatàpi ca // MatsP_92.27 // kàladharmamanupràptà karmayogeõa nàrada / sarvapàpavinirmuktà jagàma ÷ivamandiram // MatsP_92.28 // yo 'sau suvarõakàrastu daridro 'pyatisattvavàn / na maulyamàdàdve÷yàtaþ sa bhavàniha sàmpratam // MatsP_92.29 // saptadvãpapatirjàtaþ såryàyutasamaprabhaþ / yayà suvarõakàrasya taravo hemanirmitàþ / samyagujjvàlitàþ patnyà seyaü bhànumatã tava // MatsP_92.30 // ujjvàlanàdujjvalarupamasyàþ saüjàtamasminbhuvanàdhipatyam / yasmàtkçtaü tatparikarma ràtràv anuddhatàbhyàü lavaõàcalasya // MatsP_92.31 // tasmàcca lokeùvaparàjitatvam àrogyasaubhàgyayutà ca lakùmãþ / tasmàttvamapyatra vidhànapårvaü dhànyàcalàdãnda÷adhà kuruùva // MatsP_92.32 // tatheti satkçtya sa dharmamårtir vaco vasiùñhasya dadau ca sarvàn / dhànyàcaladã¤chata÷o muràrer lokaü jagàmàmarapåjyamànaþ // MatsP_92.33 // pa÷yedapãmànadhano 'tibhaktyà spç÷enmanuùyairapi dãyamànàn / ÷çõoti bhaktyàtha matiü dadàti vikalmaùaþ so 'pi divaü prayàti // MatsP_92.34 // duþsvapnaü pra÷amamupaiti pañhyamànaiþ ÷ailendrairbhavabhayabhedanairmanuùyaiþ / yaþ kuryàtkimu munipuügaveha samyak ÷àntàtmà sakalagirãndrasampradànam // MatsP_92.35 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 93 *såta uvàca vai÷ampàyanam àsãnam apçcchacchaunakaþ purà / sarvakàmàptaye nityaü kathaü ÷àntikapauùñikam // MatsP_93.1 // *vai÷ampàyana uvàca ÷rãkàmaþ ÷àntikàmo và grahayaj¤aü samàrabhet / vçddhyàyuþ puùñikàmo và tathaivàbhicaranpunaþ / yena brahmanvidhànena tanme nigadataþ ÷çõu // MatsP_93.2 // sarva÷àstràõyanukramya saükùipya granthavistaram / graha÷àntiü pravakùyàmi puràõa÷ruticoditàm // MatsP_93.3 // puõye 'hni viprakathite kçtvà bràhmaõavàcanam / grahàngrahàdhidevàü÷ca sthàpya homaü samàrabhet // MatsP_93.4 // grahayaj¤astridhà proktaþ puràõa÷rutikovidaiþ / prathamo 'yutahomaþ syàl lakùahomastataþ param // MatsP_93.5 // tçtãyaþ koñihomastu sarvakàmaphalapradaþ / ayutenàhutãnàü ca navagrahamakhaþ smçtaþ // MatsP_93.6 // tasya tàvadvidhiü vakùye puràõa÷rutibhàùitam / gartasyottarapårveõa vitastidvayavistçtàm // MatsP_93.7 // vapradvayàvçtàü vediü vitastyucchràyasaümitàm / saüsthàpanàya devànàü caturasràmudaïmukhàm // MatsP_93.8 // agnipraõayanaü kçtvà tasyàmàvàhayetsuràn / devatànàü tataþ sthàpyà viü÷atirdvàda÷àdhikà // MatsP_93.9 // såryaþ somastathà bhaumo budhajãvasitàrkajàþ / ràhuþ keturiti proktà grahà lokahitàvahàþ // MatsP_93.10 // madhye tu bhàskaraü vidyàl lohitaü dakùiõena tu / uttareõa guruü vidyàd budhaü pårvottareõa tu // MatsP_93.11 // pårveõa bhàrgavaü vidyàt somaü dakùiõapårvake / pa÷cimena ÷aniü vidyàd ràhuü pa÷cimadakùiõe / pa÷cimottarataþ ketuü sthàpayecchuklataõóulaiþ // MatsP_93.12 // bhàskarasye÷varaü vidyàd umàü ca ÷a÷inastathà / skandamaïgàrakasyàpi budhasya ca tathà harim // MatsP_93.13 // brahmàõaü ca gurorvidyàc chukrasyàpi ÷acãpatim / ÷anai÷carasya tu yamaü ràhoþ kàlaü tathaiva ca // MatsP_93.14 // ketorvai citraguptaü ca sarveùàmadhidevatàþ / agniràpaþ kùitirviùõur indra aindrã ca devatàþ // MatsP_93.15 // prajàpati÷ca sarpà÷ca brahmà pratyadhidevatàþ / vinàyakaü tathà durgàü vàyuràkà÷ameva ca / àvàhayedvyàhçtibhis tathaivà÷vikumàrakau // MatsP_93.16 // saüsmaredraktamàdityam aïgàrakasamanvitam / soma÷ukrau tathà ÷veto budhajãvau ca piïgalau / mandaràhå tathà kçùõau dhåmraü ketugaõaü viduþ // MatsP_93.17 // grahavarõàni deyàni vàsàüsi kusumàni ca / dhåpàmodo 'tra surabhir upariùñàd vitànikam / ÷obhanaü sthàpayetpràj¤aþ phalapuùpasamanvitam // MatsP_93.18 // guóaudanaü raverdadyàt somàya ghçtapàyasam / aïgàrakàya saüyàvaü budhàya kùãraùaùñike // MatsP_93.19 // dadhyodanaü ca jãvàya ÷akràya ca ghçtaudanam / ÷anai÷caràya kçsaràm ajàmàüsaü ca ràhave / citraudanaü ca ketubhyaþ sarvabhakùyairathàrcayet // MatsP_93.20 // pràguttareõa tasmàcca dadhyakùatavibhåùitam / cåtapallavasaüchannaü phalavastrayugànvitam // MatsP_93.21 // pa¤caratnasamàyuktaü pa¤cabhaïgasamanvitam / sthàpayedavraõaü kumbhaü varuõaü tatra vinyaset // MatsP_93.22 // gaïgàdyàþ saritaþ sarvàþ samudràü÷ca saràüsi ca / gajà÷varathyàvalmãka-saügamàddhradagokulàt // MatsP_93.23 // mçdamànãya viprendra sarvauùadhijalànvitàm / snànàrthaü vinyasettatra yajamànasya dharmavit // MatsP_93.24 // sarve samudràþ saritaþ saràüsi ca nadàstathà / àyàntu yajamànasya duritakùayakàrakàþ // MatsP_93.25 // evamàvàhayedetàn amarànmunisattama / homaü samàrabhetsarpir yavavrãhitilàdinà // MatsP_93.26 // arkaþ palà÷akhadiràv apàmàrgo 'tha pippalaþ / audumbaraþ ÷amã dårvà ku÷à÷ca samidhaþ kramàt // MatsP_93.27 // ekaikasyàùñaka÷atam aùñaviü÷atireva và / hotavyà madhusarpirbhyàü dadhnà caiva samanvitàþ // MatsP_93.28 // pràde÷amàtrà a÷iphà a÷àkhà apalà÷inãþ / samidhaþ kalpayetpràj¤aþ sarvakarmasu sarvadà // MatsP_93.29 // devànàmapi sarveùàm upàü÷u paramàrthavit / svena svenaiva mantreõa hotavyàþ samidhaþ pçthak // MatsP_93.30 // hotavyaü ca ghçtàbhyaktaü carubhakùàdikaü punaþ / mantrairda÷àhutãrhutvà homaü vyàhçtibhistataþ // MatsP_93.31 // udaïmukhàþ pràïmukhà và kuryurbràhmaõapuügavàþ / mantravanta÷ca kartavyà÷ caravaþ pratidaivatam // MatsP_93.32 // hutvà ca tàü÷carånsamyak tato homaü samàcaret / àkçùõeti ca såryàya homaþ kàryo dvijanmanà // MatsP_93.33 // àpyàyasveti somàya mantreõa juhuyàtpunaþ / agnirmårdhà divo mantra iti bhaumàya kãrtayet // MatsP_93.34 // agne vivasvaduùasa iti somasutàya vai / bçhaspate paridãyà ratheneti gurormataþ // MatsP_93.35 // ÷ukraü te anyaditi ca ÷ukrasyàpi nigadyate / ÷anai÷caràyeti punaþ ÷aü no devãti homayet // MatsP_93.36 // kayà na÷citra àbhuvad iti ràhorudàhçtaþ / ketuü kçõvann api bråyàt ketånàmapi ÷àntaye // MatsP_93.37 // à vo ràjeti rudrasya balihomaü samàcaret / àpo hi ùñhetyumàyàstu syoneti svàminastathà // MatsP_93.38 // viùõoridaü viùõuriti tamã÷eti svayambhuvaþ / indram iddevatàteti indràya juhuyàttataþ // MatsP_93.39 // tathà yamasya càyaü gaur iti homaþ prakãrtitaþ / kàlasya brahma jaj¤ànam iti mantraþ pra÷asyate // MatsP_93.40 // citraguptasya càj¤àtam iti mantravido viduþ / agniü dåtaü vçõãmaha iti vahnerudàhçtaþ // MatsP_93.41 // ud uttamaü varuõamity apàü mantraþ prakãrtitaþ / bhåmeþ pçthivyantarikùam iti vedeùu pañhyate // MatsP_93.42 // sahasra÷ãrùà puruùa iti viùõorudàhçtaþ / indràyendo marutvata iti ÷akrasya ÷asyate // MatsP_93.43 // uttànaparõe subhage iti devyàþ samàcaret / prajàpateþ punarhomaþ prajàpatiriti smçtaþ // MatsP_93.44 // namo 'stu sarpebhya iti sarpàõàü mantra ucyate / eùa brahmà ya çtvigbhya iti brahmaõyudàhçtaþ // MatsP_93.45 // vinàyakasya cànånam iti mantro budhaiþ smçtaþ / jàtavedase sunavàma durgàmantro 'yamucyate // MatsP_93.46 // àditpratnasya retasa àkà÷asya udàhçtaþ / kràõà ÷i÷urmahãnàü ca vàyormantraþ prakãrtitaþ // MatsP_93.47 // eùo uùà apårvyà ity a÷vinormantra ucyate / pårõàhutistu mårdhànaü diva ityabhipàtayet // MatsP_93.48 // athàbhiùekamantreõa vàdyamaïgalagãtakaiþ / pårõakumbhena tenaiva homànte pràgudaïmukham // MatsP_93.49 // avyaïgàvayavairbrahman hemasragdàmabhåùitaiþ / yajamànasya kartavyaü caturbhiþ snapanaü dvijaiþ // MatsP_93.50 // suràstvàmabhiùi¤cantu brahmaviùõumahe÷varàþ / vàsudevo jagannàthas tathà saükarùaõo vibhuþ / pradyumna÷càniruddha÷ca bhavantu vijayàya te // MatsP_93.51 // àkhaõóalo 'gnirbhagavàn yamo vai nirçtistathà / varuõaþ pavana÷caiva dhanàdhyakùastathà ÷ivaþ / brahmaõà sahitaþ ÷eùo dikpàlàstvàmavantu te // MatsP_93.52 // kãrtirlakùmãrdhçtirmedhà puùñiþ ÷raddhà kriyà matiþ / buddhirlajjà vapuþ ÷àntis tuùñiþ krànti÷ca màtaraþ / etàstvàmabhiùi¤cantu dharmapatnyaþ samàgatàþ // MatsP_93.53 // àditya÷candramà bhaumo budho jãvaþ sito 'rkajaþ / grahàstvàmabhiùi¤cantu ràhuþ ketu÷ca tarpitàþ // MatsP_93.54 // devadànavagandharvà yakùaràkùasapannagàþ / çùayo munayo gàvo devamàtara eva ca // MatsP_93.55 // devapatnyo drumà nàgà daityà÷càpsarasàü gaõàþ / astràõi sarva÷astràõi ràjàno vàhanàni ca // MatsP_93.56 // auùadhàni ca ratnàni kàlasyàvayavà÷ca ye / saritaþ sàgaràþ ÷ailàs tãrthàni jaladà nadàþ / ete tvàmabhiùi¤cantu sarvakàmàrthasiddhaye // MatsP_93.57 // tataþ ÷uklàmbaradharaþ ÷uklagandhànulepanaþ / sarvauùadhaiþ sarvagandhaiþ snàpito dvijapuügavaiþ // MatsP_93.58 // yajamànaþ sapatnãka çtvijaþ susamàhitàn / dakùiõàbhiþ prayatnena påjayedgatavismayaþ // MatsP_93.59 // såryàya kapilàü dhenuü ÷aïkhaü dadyàttathendave / raktaü dhuraüdharaü dadyàd bhaumàya ca kakudminam // MatsP_93.60 // budhàya jàtaråpaü tu gurave pãtavàsasã / ÷vetà÷vaü daityagurave kçùõàü gàmarkasånave // MatsP_93.61 // àyasaü ràhave dadyàt ketubhya÷chàgamuttamam / suvarõena samà kàryà yajamànena dakùiõà // MatsP_93.62 // sarveùàmathavà gàvo dàtavyà hemabhåùitàþ / suvarõamathavà dadyàd gururvà yena tuùyati / samantreõaiva dàtavyàþ sarvàþ sarvatra dakùiõàþ // MatsP_93.63 // kapile sarvadevànàü påjanãyàsi rohiõã / tãrthadevamayã yasmàd ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.64 // puõyastvaü ÷aïkha puõyànàü maïgalànàü ca maïgalam / viùõunà vidhçta÷càsi tataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.65 // dharmastvaü vçùaråpeõa jagadànandakàraka / aùñamårteradhiùñhànam ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.66 // hiraõyagarbhagarbhastvaü hemabãjaü vibhàvasoþ / anantapuõyaphaladam ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.67 // pãtavastrayugaü yasmàd vàsudevasya vallabham / pradànàttasya me viùõo hy ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.68 // viùõustvama÷varåpeõa yasmàdamçtasambhavaþ / candràrkavàhano nityam ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.69 // yasmàttvaü pçthivã sarvà dhenuþ ke÷avasaünibhà / sarvapàpaharà nityam ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.70 // yasmàdàyàsakarmàõi tavàdhãnàni sarvadà / làïgalàdyàyudhàdãni tasmàcchàntiü prayaccha me // MatsP_93.71 // yasmàttvaü sarvayaj¤ànàm aïgatvena vyavasthitaþ / yànaü vibhàvasornityam ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.72 // gavàmaïgeùu tiùñhanti bhuvanàni caturda÷a / yasmàttasmàcchriye me syàd iha loke paratra ca // MatsP_93.73 // yasmàda÷ånyaü ÷ayanaü ke÷avasya ca sarvadà / ÷ayyà mamàpya÷ånyàstu dattà janmani janmani // MatsP_93.74 // yathà ratneùu sarveùu sarve devàþ pratiùñhitàþ / tathà ratnàni yacchantu ratnadànena me suràþ // MatsP_93.75 // yathà bhåmipradànasya kalàü nàrhanti ùoóa÷ãm / dànànyanyàni me ÷àntir bhåmidànàdbhavatviha // MatsP_93.76 // evaü sampåjayedbhaktyà vitta÷àñhyena varjitaþ / ratnakà¤canavastraughair dhåpamàlyànulepanaiþ // MatsP_93.77 // anena vidhinà yastu grahapåjàü samàcaret / sarvànkàmànavàpnoti pretya svarge mahãyate // MatsP_93.78 // yastu pãóàkaro nityam alpavittasya và grahaþ / taü ca yatnena sampåjya ÷eùànapyarcayedbudhaþ // MatsP_93.79 // grahà gàvo narendrà÷ca bràhmaõà÷ca vi÷eùataþ / påjitàþ påjayantyete nirdahantyavamànitàþ // MatsP_93.80 // yathà bàõaprahàràõàü kavacaü bhavati vàraõam / tadvaddaivopaghàtànàü ÷àntirbhavati vàraõam // MatsP_93.81 // tasmànna dakùiõàhãnaü kartavyaü bhåtimicchatà / sampårõayà dakùiõayà yasmàdeko 'pi tuùyati // MatsP_93.82 // sadaivàyutahomo 'yaü navagrahamakhe sthitaþ / vivàhotsavayaj¤eùu pratiùñhàdiùu karmasu // MatsP_93.83 // nirvighnàrthaü muni÷reùñha tathodvegàdbhuteùu ca / kathito 'yutahomo 'yaü lakùahomamataþ ÷çõu // MatsP_93.84 // sarvakàmàptaye yasmàl lakùahomaü vidurbudhàþ / pitéõàü vallabhaü sàkùàd bhuktimuktiphalapradam // MatsP_93.85 // grahatàràbalaü labdhvà kçtvà bràhmaõavàcanam / gçhasyottarapårveõa maõóapaü kàrayedbudhaþ // MatsP_93.86 // rudràyatanabhåmau và caturasramudaïmukham / da÷ahastamathàùñau và hastànkuryàdvidhànataþ // MatsP_93.87 // pràgudakplavanàü bhåmiü kàrayedyatnato budhaþ / pràguttaraü samàsàdya prade÷aü maõóapasya tu // MatsP_93.88 // ÷obhanaü kàrayetkuõóaü yathàvallakùaõànvitam / caturasraü samantàttu yonivaktraü samekhalam // MatsP_93.89 // caturaïgulavistàrà mekhalà tadvaducchrità / pràgudakplavanà kàryà sarvataþ samavasthità // MatsP_93.90 // ÷àntyarthaü sarvalokànàü navagrahamakhaþ smçtaþ / mànahãnàdhikaü kuõóam anekabhayadaü bhavet / yasmàttasmàt susampårõaü ÷àntikuõóaü vidhãyate // MatsP_93.91 // asmàdda÷aguõaþ prokto lakùahomaþ svayambhuvà / àhutãbhiþ prayatnena dakùiõàbhistathaiva ca // MatsP_93.92 // dvihastavistçtaü tadvac caturhastàyataü punaþ / lakùahome bhavetkuõóaü yonivaktraü trimekhalam // MatsP_93.93 // tasya cottarapårveõa vitastitrayasaüsthitam / pràgudakplavanaü tacca caturasraü samantataþ // MatsP_93.94 // viùkambhàrdhocchritaü proktaü sthaõóilaü vi÷vakarmaõà / saüsthàpanàya devànàü vapratrayasamàvçtam // MatsP_93.95 // dvyaïgulo hyucchrito vapraþ prathamaþ sa udàhçtaþ / aïgulocchrayasaüyuktaü vapradvayamathopari // MatsP_93.96 // tryaïgulasya ca vistàraþ sarveùàü kathyate budhaiþ / da÷àïgulocchrità bhittiþ sthaõóile syàttathopari / tasminnàvàhayeddevàn pårvavatpuùpataõóulaiþ // MatsP_93.97 // àdityàbhimukhàþ sarvàþ sàdhipratyadhidevatàþ / sthàpanãyà muni÷reùñha nottareõa paràïmukhàþ // MatsP_93.98 // garutmànadhikastatra saüpåjyaþ ÷riyamicchatà / sàmadhvani÷arãrastvaü vàhanaü parameùñhinaþ / viùapàpaharo nityam ataþ ÷àntiü prayaccha me // MatsP_93.99 // pårvavatkumbhamàmantrya tadvaddhomaü samàcaret / sahasràõàü ÷ataü hutvà samitsaükhyàdhikaü punaþ / ghçtakumbhavasordhàràü pàtayedanalopari // MatsP_93.100 // audumbarãü tathàrdràü ca çjvãü koñaravarjitàm / bàhumàtràü srucaü kçtvà tataþ stambhadvayopari / ghçtadhàràü tayà samyag agnerupari pàtayet // MatsP_93.101 // ÷ràvayetsåktamàgneyaü vaiùõavaü raudramaindavam / mahàvai÷vànaraü sàma jyeùñhasàma ca vàcayet // MatsP_93.102 // snànaü ca yajamànasya pårvavatsvastivàcanam / dàtavyà yajamànena pårvavaddakùiõàþ pçthak // MatsP_93.103 // kàmakrodhavihãnena çtvigbhyaþ ÷àntacetasà / navagrahamakhe viprà÷ catvàro vedavedinaþ // MatsP_93.104 // athavà çtvijau ÷àntau dvàveva ÷rutikovidau / kàryàvayutahome tu na prasajyeta vistare // MatsP_93.105 // tadvacca da÷a càùñau ca lakùahome tu çtvijaþ / kartavyàþ ÷aktitastadvac catvàro và vimatsaraþ // MatsP_93.106 // navagrahamakhàtsarvaü lakùahome da÷ottaram / bhakùyàndadyànmuni÷reùñha bhåùaõànyapi ÷aktitaþ // MatsP_93.107 // ÷ayanàni savastràõi haimàni kañakàni ca / karõàïgulipavitràõi kaõñhasåtràõi ÷aktimàn // MatsP_93.108 // na kuryàddakùiõàhãnaü vitta÷àñhyena mànavaþ / adadallobhato mohàt kulakùayam avàpnute // MatsP_93.109 // annadànaü yathà÷aktyà kartavyaü bhåtimicchatà / annahãnaþ kçto yasmàd durbhikùaphalado bhavet // MatsP_93.110 // annahãno dahedràùñraü mantrahãnastu çtvijaþ / yaùñàraü dakùiõàhãnaü nàsti yaj¤asamo ripuþ // MatsP_93.111 // na vàpyalpadhanaþ kuryàl lakùahomaü naraþ kvacit / yasmàtpãóàkaro nityaü yaj¤e bhavati vigrahaþ // MatsP_93.112 // tameva påjayedbhaktyà dvau và trãnvà yathàvidhi / ekamapyarcayedbhaktyà bràhmaõaü vedapàragam / dakùiõàbhiþ prayatnena na bahånalpavittavàn // MatsP_93.113 // lakùahomastu kartavyo yathàvittaü bhavedbahu / yataþ sarvànavàpnoti kurvankàmànvidhànataþ // MatsP_93.114 // påjyate ÷ivaloke ca vasvàdityamarudgaõaiþ / yàvatkalpa÷atànyaùñàv atha mokùamavàpnuyàt // MatsP_93.115 // sakàmo yastvimaü kuryàl lakùahomaü yathàvidhi / sa taü kàmamavàpnoti padamànantyam a÷nute // MatsP_93.116 // putràrthã labhate putràn dhanàrthã labhate dhanam / bhàryàrthã ÷obhanàü bhàryàü kumàrã ca ÷ubhaü patim // MatsP_93.117 // bhraùñaràjyastathà ràjyaü ÷rãkàmaþ ÷riyamàpnuyàt / yaü yaü pràrthayate kàmaü sa vai bhavati puùkalaþ / niùkàmaþ kurute yastu sa paraü brahma gacchati // MatsP_93.118 // asmàcchataguõaþ proktaþ koñihomaþ svayambhuvà / àhutãbhiþ prayatnena dakùiõàbhiþ phalena ca // MatsP_93.119 // pårvavadgrahadevànàm àvàhanavisarjane / homamantràsta evoktàþ khàne dàne tathaiva ca / kuõóamaõóapavedãnàü vi÷eùo 'yaü nibodha me // MatsP_93.120 // koñihome caturhastaü caturasraü tu sarvataþ / yonivaktradvayopetaü tadapyàhus trimekhalam // MatsP_93.121 // dvyaïgulàbhyucchrità kàryà prathamà mekhalà budhaiþ / tryaïgulàbhyucchrità tadvad dvitãyà parikãrtità // MatsP_93.122 // ucchràyavistaràbhyàü ca tçtãyà caturaïgulà / dvyaïgula÷ceti vistàraþ pårvayoreva ÷asyate // MatsP_93.123 // vitastimàtrà yoniþ syàt ùañsaptàïgulavistçtà / kårmapçùñhonnatà madhye pàr÷vayo÷càïgulocchrità // MatsP_93.124 // gajauùñhasadç÷ã tadvad àyatà chidrasaüyutà / etatsarveùu kuõóeùu yonilakùaõamucyate // MatsP_93.125 // mekhalopari sarvatra a÷vatthadalasaünibham / vedã ca koñihome syàd vitastãnàü catuùñayam // MatsP_93.126 // caturasrà samantàcca tribhirvapraistu saüyutà / vaprapramàõaü pårvoktaü vedãnàü ca tathocchrayaþ // MatsP_93.127 // tathà ùoóa÷ahastaþ syàn maõóapa÷ca caturmukhaþ / pårvadvàre ca saüsthàpya bahvçcaü vedapàragam // MatsP_93.128 // yajurvidaü tathà yàmye pa÷cime sàmavedinam / atharvavedinaü tadvad uttare sthàpayedbudhaþ // MatsP_93.129 // aùñau tu homakàþ kàryà vedavedàïgavedinaþ / evaü dvàda÷a vipràþ syur vastramàlyànulepanaiþ / pårvavatpåjayedbhaktyà vastràbharaõabhåùaõaiþ // MatsP_93.130 // ràtrisåktaü ca raudraü ca pàvamànaü sumaïgalam / pårvato bahvçcaþ ÷àntiü pañhannàste hyudaïmukhaþ // MatsP_93.131 // ÷àktaü ÷àkraü ca saumyaü ca kauùmàõóaü ÷àntimeva ca / pàñhayeddakùiõadvàri yajurvedinamuttamam // MatsP_93.132 // suparõamatha vairàjam àgneyaü rudrasaühitàm / jyeùñhamàsa tathà ÷àntiü chandogaþ pa÷cime japet // MatsP_93.133 // ÷àntisåktaü ca sauraü ca tathà ÷àkunakaü ÷ubham / pauùñikaü ca mahàràjyam uttareõàpyatharvavit // MatsP_93.134 // pa¤cabhiþ saptabhirvàpi homaþ kàryo 'tra pårvavat / snàne dàne ca mantràþ syus ta eva munisattama // MatsP_93.135 // vasordhàràvidhànaü ca lakùahome vi÷iùyate / anena vidhinà yastu koñihomaü samàcaret / sarvànkàmànavàpnoti tato viùõupadaü vrajet // MatsP_93.136 // yaþ pañhecchçõuyàdvàpi grahayaj¤atrayaü naraþ / sarvapàpavi÷uddhàtmà padamindrasya gacchati // MatsP_93.137 // a÷vamedhasahasràõi da÷a càùñau ca dharmavit / kçtvà yatphalamàpnoti kauñihomàt tada÷nute // MatsP_93.138 // brahmahatyàsahasràõi bhråõahatyàrbudàni ca / koñihomena na÷yanti yathàvacchivabhàùitam // MatsP_93.139 // va÷yakarmàbhicàràdi tathaivoccàñanàdikam / navagrahamakhaü kçtvà tataþ kàmyaü samàcaret // MatsP_93.140 // anyathà phaladaü puüsàü na kàmyaü jàyate kvacit / tasmàdayutahomasya vidhànaü pårvamàcaret // MatsP_93.141 // vçttaü voccàñane kuõóaü tathà ca va÷yakarmaõi / trimekhalaü caikavaktram aratnirvistareõa tu // MatsP_93.142 // palà÷asamidhaþ ÷astà madhugorocanànvitàþ / candanàguruõà tadvat kuïkumenàbhiùi¤citàþ // MatsP_93.143 // homayenmadhusarpirbhyàü bilvàni kamalàni ca / sahasràõi da÷aivoktaü sarvadaiva svayambhuvà // MatsP_93.144 // va÷yakarmaõi bilvànàü padmànàü caiva dharmavit / sumitriyà na àpa oùadhaya iti homayet // MatsP_93.145 /// na càtra sthàpanaü kàryaü na ca kumbhàbhiùecanam / snànaü sarvauùadhaiþ kçtvà ÷uklapuùpàmbaro gçhã // MatsP_93.146 // kaõñhasåtraiþ sakanakair vipràn samabhipåjayet / såkùmavastràõi deyàni ÷uklà gàvaþ sakà¤canàþ // MatsP_93.147 // ava÷yàni va÷ã kuryàt sarva÷atrubalànyapi / amitràõyapi mitràõi homo 'yaü pàpanà÷anaþ // MatsP_93.148 // vidveùaõe 'bhicàre ca trikoõaü kuõóamiùyate / dvimekhalaü koõamukhaü hastamàtraü ca sarva÷aþ // MatsP_93.149 // homaü kuryustato viprà raktamàlyànulepanàþ / nivãtalohitoùõãùà lohitàmbaradhàriõaþ // MatsP_93.150 // navavàyasaraktàóhya-pàtratrayasamanvitàþ / samidho vàmahastena ÷yenàsthibalasaüyutàþ / hotavyà muktake÷aistu dhyàyadbhira÷ivaü ripau // MatsP_93.151 // durmitriyàs tasmai santu tathà huüphaóitãti ca / ÷yenàbhicàramantreõa kùuraü samabhimantrya ca // MatsP_93.152 // pratiråpaü ripoþ kçtvà kùureõa parikartayet / ripuråpasya ÷akalàn yathaivàgnau viniùkùipet // MatsP_93.153 // grahayaj¤avidhànànte sadaivàbhicaranpunaþ / vidveùaõaü tathà kurvan netadeva samàcaret // MatsP_93.154 // ihaiva phaladaü puüsàm etannàmutra ÷obhanam / tasmàcchàntikamevàtra kartavyaü bhåtimicchatà // MatsP_93.155 // grahayaj¤atrayaü kuryàd yas tvakàmyena mànavaþ / sa viùõoþ padamàpnoti punaràvçttidurlabham // MatsP_93.156 // ya idaü ÷çõuyànnityaü ÷ràvayedvàpi mànavaþ / na tasya grahapãóà syàn na ca bandhujanakùayaþ // MatsP_93.157 // grahayaj¤atrayaü gehe likhitaü yatra tiùñhati / na pãóà tatra bàlànàü na rogo na ca bandhanam // MatsP_93.158 // a÷eùayaj¤aphaladaü niþ÷eùàghavinà÷anam / koñihomaü viduþ pràj¤à bhuktimuktiphalapradam // MatsP_93.159 // a÷vamedhaphalaü pràhur lakùahomaü surottamàþ / dvàda÷àhamakhas tadvan navagrahamakhaþ smçtaþ // MatsP_93.160 // iti kathitamidànãmutsavànandahetoþ sakalakaluùahàrã devayaj¤àbhiùekaþ / paripañhati ya itthaü yaþ ÷çõoti prasaïgàd abhibhavati sa ÷atrånàyuràrogyayuktaþ // MatsP_93.161 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 94 *÷iva uvàca padmàsanaþ padmakaraþ padmagarbhasamadyutiþ / saptà÷vaþ saptarajju÷ca dvibhujaþ syàtsadà raviþ // MatsP_94.1 // ÷vetaþ ÷vetàmbaradharaþ ÷vetà÷vaþ ÷vetavàhanaþ / gadàpàõirdvibàhu÷ca kartavyo varadaþ ÷a÷ã // MatsP_94.2 // raktamàlyàmbaradharaþ ÷akti÷ålagadàdharaþ / caturbhujaþ ÷vetaromà varadaþ syàd dharàsutaþ // MatsP_94.3 // pãtamàlyàmbaradharaþ karõikàrasamadyutiþ / khaógacarmagadàpàõiþ siühastho varado budhaþ // MatsP_94.4 // devadaityagurå tadvat pãta÷vetau caturbhujau / daõóinau varadau kàryau sàkùasåtrakamaõóalå // MatsP_94.5 // indranãladyutiþ ÷ålã varado gçdhravàhanaþ / bàõabàõàsanadharaþ kartavyo 'rkasutas tathà // MatsP_94.6 // karàlavadanaþ khaóga-carma÷ålã varapradaþ / nãlasiühàsanastha÷ca ràhuratra pra÷asyate // MatsP_94.7 // dhåmrà dvibàhavaþ sarve gadino vikçtànanàþ / gçdhràsanagatà nityaü ketavaþ syurvarapradàþ // MatsP_94.8 // sarve kirãñinaþ kàryà grahà lokahitàvahàþ / svàïgulenocchritàþ sarve ÷atamaùñottaraü sadà // MatsP_94.9 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 95 *nàrada uvàca bhagavanbhåtabhavye÷a tathànyadapi yacchrutam / bhuktimuktiphalàyàlaü tatpunar vaktumarhasi // MatsP_95.1 // evamukto 'bravãcchambhur ayaü vàïmayapàragaþ / matsamastapasà brahman puràõa÷rutivistaraiþ // MatsP_95.2 // dharmo 'yaü vçùaråpeõa nandã nàma gaõàdhipaþ / dharmànmàhe÷varàn vakùyat yataþprabhçti nàrada // MatsP_95.3 // *matsya uvàca ityuktvà devadeve÷as tatraivàntaradhãyata / nàrado 'pi hi ÷u÷råùur apçcchannandike÷varam / àdiùñastvaü ÷iveneha vada màhe÷varaü vratam // MatsP_95.4 // *nandike÷vara uvàca ÷çõuùvàvahito brahman vakùye màhe÷varaü vratam / triùu lokeùu vikhyàtà nàmnà ÷ivacaturda÷ã // MatsP_95.5 // màrga÷ãrùatrayoda÷yàü sitàyàmekabhojanaþ / pràrthayeddevadeve÷aü tvàmahaü ÷araõaü gataþ // MatsP_95.6 // caturda÷yàü niràhàraþ samyagabhyarcya ÷aükaram / suvarõavçùabhaü dattvà bhokùyàmi ca pare 'hani // MatsP_95.7 // evaü niyamakçtsuptvà pràtarutthàya mànavaþ / kçtasnànajapaþpa÷càd umayà saha ÷aükaram / påjayetkamalaiþ ÷ubhrair gandhamàlyànulepanaiþ // MatsP_95.8 // pàdau namaþ ÷ivàyeti ÷iraþ sarvàtmane namaþ / trinetràyeti netràõi lalàñaü haraye namaþ // MatsP_95.9 // mukhamindumukhàyeti ÷rãkaõñhàyeti kaüdharàm / sadyojàtàya karõau tu vàmadevàya vai bhujau // MatsP_95.10 // aghorahçdayàyeti hçdayaü càbhipåjayet / stanau tatpuruùàyeti tathe÷ànàya codaram // MatsP_95.11 // pàr÷vau cànantadharmàya j¤ànabhåtàya vai kañim / årå cànantavairàgya-siühàyetyabhipåjayet // MatsP_95.12 // anantai÷varyanàthàya jànunã càrcayedbudhaþ / pradhànàya namo jaïghe gulphau vyomàtmane namaþ // MatsP_95.13 // vyomake÷àtmaråpàya ke÷ànpçùñhaü ca påjayet / namaþ puùñyai namastuùñyai pàrvatãü càpi påjayet // MatsP_95.14 // tatastu vçùabhaü haimam udakumbhasamanvitam / ÷uklamàlyàmbaradharaü pa¤caratnasamanvitam / bhakùyairnànàvidhairyuktaü bràhmaõàya nivedayet // MatsP_95.15 // prãyatàü devadevo 'tra sadyojàtaþ pinàkadhçk / tato viprànsamàhåya tarpayedbhaktitaþ ÷ubhàn / pçùadàjyaü ca saüprà÷ya svapedbhåmàvudaïmukhaþ // MatsP_95.16 // pa¤cada÷yàü ca sampåjya viprànbhu¤jãta vàgyataþ / tadvatkçùõacaturda÷yàm etatsarvaü samàcaret // MatsP_95.17 // caturda÷ãùu sarvàsu kuryàtpårvavadarcanam / ye tu màse vi÷eùàþ syus tànnibodha kramàdiha // MatsP_95.18 // màrga÷ãrùàdimàseùu kramàdetadudãrayet / ÷aükaràya namaste 'stu namaste karavãraka // MatsP_95.19 // tryambakàya namaste 'stu mahe÷varamataþ param / namaste 'stu mahàdeva sthàõave ca tataþ param // MatsP_95.20 // namaþ pa÷upate nàtha namaste ÷ambhave punaþ / namaste paramànanda namaþ somàrdhadhàriõe // MatsP_95.21 // namo bhãmàya ityevaü tvàmahaü ÷araõaü gataþ / gomåtraü gomåyaü kùãraü dadhi sarpiþ ku÷odakam // MatsP_95.22 // pa¤cagavyaü tato bilvaü karpåraü càguruü yavàþ / tilàþ kçùõà÷ca vidhivat prà÷anaü krama÷aþ smçtam / pratimàsaü caturda÷yor ekaikaü prà÷anaü smçtam // MatsP_95.23 // mandàramàlatãbhi÷ca tathà dhattårakairapi / sinduvàraira÷okai÷ca mallikàbhi÷ca pàñalaiþ // MatsP_95.24 // arkapuùpaiþ kadambai÷ca ÷atapattryà tathotpalaiþ / ekaikena caturda÷yor arcayetpàrvatãpatim // MatsP_95.25 // puna÷ca kàrttike màse pràpte saütarpayeddvijàn / annair nànàvidhair bhakùyair vastramàlyavibhåùaõaiþ // MatsP_95.26 // kçtvà nãlavçùotsargaü ÷rutyuktavidhinà naraþ / umàmahe÷varaü haimaü vçùabhaü ca gavà saha // MatsP_95.27 // muktàphalàùñakayutaü sitanetrapañàvçtàm / sarvopaskarasaüyuktàü ÷ayyàü dadyàt sakumbhakàm // MatsP_95.28 // tàmrapàtropari punaþ ÷àlitaõóulasaüyutam / sthàpya vipràya ÷àntàya vedavrataparàya ca // MatsP_95.29 // jyeùñhasàmavide deyaü navakavratine kvacit / guõaj¤e ÷rotriye dadyàd àcàrye tattvavedini // MatsP_95.30 // avyaïgàïgàya saumyàya sadà kalpàõakàriõe / sapatnãkàya sampåjya vastramàlyavibhåùaõaiþ // MatsP_95.31 // gurau sati gurordeyaü tadabhàve dvijàtaye / na vitta÷àñhyaü kurvãta kurvandoùàtpatatyadhaþ // MatsP_95.32 // anena vidhinà yastu kuryàcchivacaturda÷ãm / so '÷vamedhasahasrasya phalaü pràpnoti mànavaþ // MatsP_95.33 // brahmahatyàdikaü kiücid yadatràmutra và kçtam / pitçbhirbhràtçbhirvàpi tatsarvaü nà÷amàpnuyàt // MatsP_95.34 // dãrghàyuràrogyakulànnavçddhir atràkùayàmutra caturbhujatvam / gaõàdhipatyaü divi kalpakoñi-÷atànyuùitvà padameti ÷ambhoþ // MatsP_95.35 // na bçhaspatirapyanantamasyàþ phalamindo na pitàmaho 'pi vaktum / na ca siddhagaõo 'pyalaü na càhaü yadi jihvàyutakoñayo 'pi vaktre // MatsP_95.36 // bhavatyamaravallabhaþ pañhati yaþ smaredvà sadà ÷çõotyapi vimatsaraþ sakalapàpanirmocanãm / imàü ÷ivacaturda÷ãmamarakàminãkoñayaþ stuvanti tamaninditaü kimu samàcaredyaþ sadà // MatsP_95.37 // yà vàtha nàrã kurute 'tibhaktyà bhartàramàpçcchya sutàngurånvà / sàpi prasàdàtparame÷varasya paraü padaü yàti pinàkapàõeþ // MatsP_95.38 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 96 *nandike÷vara uvàca phalatyàgasya màhàtmyaü yadbhavecchçõu nàrada / yadakùayaü paraü loke sarvakàmaphalapradam // MatsP_96.1 // màrga÷ãrùe ÷ubhe màsi tçtãyàyàü mune vratam / dvàda÷yàmathavàùñamyàü caturda÷yàmathàpi và / àrabhecchuklapakùasya kçtvà bràhmaõavàcanam // MatsP_96.2 // anyeùvapi hi màseùu puõyeùu munisattama / sadakùiõaü pàyasena bhojayecchaktito dvijàn // MatsP_96.3 // aùñàda÷ànàü dhànyànàm anyacca phalamålakam / varjayedabdamekaü tu çte auùadhakàraõam / savçùaü kà¤canaü rudraü dharmaràjaü ca kàrayet // MatsP_96.4 // kåùmàõóaü màtuliïgaü ca vàrtàkaü panasaü tathà / àmràtakaü kapitthàni kaliïgamatha vàlukam // MatsP_96.5 // ÷rãphalà÷vatthabadaraü jambãraü kadalãphalam / kà÷maraü dàóimaü ÷aktyà kàladhautàni ùoóa÷a // MatsP_96.6 // målakàmalakaü jambå-tintióãkaramardakam / kaïkolailàkatuõóãra-karãrakuñajaü ÷amã // MatsP_96.7 // audumbaraü nàrikelaü dràkùàtha bçhatãdvayam / raupyàõi kàrayecchaktyà phalànãmàni ùoóa÷a // MatsP_96.8 // tàmraü tàlaphalaü kuryàd agastiphalameva ca / piõóàrakà÷maryaphalaü tathà såraõakandakam // MatsP_96.9 // raktàlukàkandakaü ca kanakàhvaü ca cirbhiñam / citravallãphalaü tadvat kåña÷àlmalijaü phalam // MatsP_96.10 // àmraniùpàvamadhuka-vañamudgapañolakam / tàmràõi ùoóa÷aitàni kàrayecchaktito naraþ // MatsP_96.11 // udakumbhadvayaü kuryàd dhànyopari savastrakam / tata÷ca kàrayecchayyàü yathopari suvàsasã // MatsP_96.12 // bhakùyapàtratrayopetaü yamarudravçùànvitam / dhenvà sahaiva ÷àntàya vipràyàtha kuñumbine / sapatnãkàya sampåjya puõye 'hni vinivedayet // MatsP_96.13 // yathà phaleùu sarveùu vasantyamarakoñayaþ / tathà sarvaphalatyàga-vratàdbhaktiþ ÷ive 'stu me // MatsP_96.14 // yathà ÷iva÷ca dharma÷ca sadànantaphalapradau / tadyuktaphaladànena tau syàtàü me varapradau // MatsP_96.15 // yathà phalànyanantàni ÷ivabhakteùu sarvadà / tathànantaphalàvàptir astu janmani janmani // MatsP_96.16 // yathà bhedaü na pa÷yàmi ÷ivaviùõvarkapadmajàn / tathà mamàstu vi÷vàtmà ÷aükaraþ ÷aükaraþ sadà // MatsP_96.17 // iti dattvà ca tatsarvam alaükçtya ca bhåùaõaiþ / ÷akti÷cecchayanaü dadyàt sarvopaskarasaüyutam // MatsP_96.18 // a÷aktastu phalànyeva yathoktàni vidhànataþ / tathodakumbhasaüyuktau ÷ivadharmau ca kà¤canau // MatsP_96.19 // vipràya dattvà bhu¤jãta vàgyatastailavarjitam / anyànyapi yathà÷aktyà bhojayecchaktito dvijàn // MatsP_96.20 // etadbhàgavatànàü tu sauravaiùõavayoginàm / ÷ubhaü sarvaphalatyàga-vrataü vedavido viduþ // MatsP_96.21 // nàrãbhi÷ca yathà÷aktyà kartavyaü dvijapuügava / etasmànnàparaü kiücid iha loke paratra ca / vratamasti muni÷reùñha yadanantaphalapradam // MatsP_96.22 // sauvarõaraupyatàmreùu yàvantaþ paramàõavaþ / bhavanti cårõyamàneùu phaleùu munisattama / tàvadyugasahasràõi rudraloke mahãyate // MatsP_96.23 // etatsamastakaluùàpaharaü janànàm àjãvanàya manujeùu ca sarvadà syàt / janmàntareùvapi na putraviyogaduþkham àpnoti dhàma ca puraüdaralokajuùñam // MatsP_96.24 // yo và ÷çõoti puruùo 'lpadhanaþ pañhedvà devàlayeùu bhavaneùu ca dhàrmikàõàm / pàpairviyuktavapuratra puraü muràrer ànandakçtpadamupaiti munãndra so 'pi // MatsP_96.25 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 97 *nàrada uvàca yadàrogyakaraü puüsàü yadanantaphalapradam / yacchàntaye ca martyànàü vada nandã÷a tadvratam // MatsP_97.1 // *nandike÷vara uvàca yattadvi÷vàtmano dhàma paraü brahma sanàtanam / såryàgnicandraråpeõa tattridhà jagati sthitam // MatsP_97.2 // tadàràdhya pumànvipra pràpnoti ku÷alaü sadà / tasmàdàdityavàreõa sadà naktà÷ano bhavet // MatsP_97.3 // yadà hastena saüyuktam àdityasya ca vàsaram / tadà ÷anidine kuryàd ekabhaktaü vimatsaraþ // MatsP_97.4 // naktamàdityavàreõa bhojayitvà dvijottamàn / pattrairdvàda÷asaüyuktaü raktacandanapaïkajam // MatsP_97.5 // vilikhya vinyasetsåryaü namaskàreõa pårvataþ / divàkaraü tathàgneye vivasvantamataþ param // MatsP_97.6 // bhagaü tu nairçte devaü varuõaü pa÷cime dale / mahendramanile tadvad àdityaü ca tathottare // MatsP_97.7 // ÷àntamã÷ànabhàge tu namaskàreõa vinyaset / karõikàpårvapattre tu såryasya turagànnyaset // MatsP_97.8 // dakùiõe 'ryamanàmànaü màrtaõóaü pa÷cime dale / uttare tu raviü devaü karõikàyàü ca bhàskaram // MatsP_97.9 // raktapuùpodakenàrghyaü satilàruõacandanam / tasminpadme tato dadyàd imaü mantramudãrayet // MatsP_97.10 // kàlàtmà sarvabhåtàtmà vedàtmà vi÷vatomukhaþ / yasmàdagnãndraråpastvam ataþ pàhi divàkara // MatsP_97.11 // agnim ãóe namastubhyam iùetvorje ca bhàskara / agna àyàhi varada namaste jyotiùàü pate // MatsP_97.12 // arghyaü dattvà visçjàtha ni÷i tailavivarjitam / bhu¤jãta vatsarànte tu kà¤canaü kamalottamam / puruùaü ca yathà÷aktyà kàrayeddvibhujaü tathà // MatsP_97.13 // suvarõa÷çïgãü kapilàü mahàrghyàü raupyaiþ khuraiþ kàüsyadohàü savatsàm / pårõe guóasyopari tàmrapàtre nidhàya padmaü puruùaü ca dadyàt // MatsP_97.14 // sampåjya raktàmbaramàlyadhåpair dvijaü ca raktairatha hema÷çïgaiþ / saükalpayitvà puruùaü sapadmaü dadyàdanekavratadànakàya / avyaïgaråpàya jitendriyàya kuñumbine deyamanuddhatàya // MatsP_97.15 // namo namaþ pàpavinà÷anàya vi÷vàtmane saptaturaügamàya / sàmargyajurdhàmanidhe vidhàtre bhavàbdhipotàya jagatsavitre // MatsP_97.16 // ityanena vidhinà samàcared abdabhekamiha yastu mànavaþ / so 'dhirohati vinaùñakalmaùaþ såryadhàma dhutacàmaràvaliþ // MatsP_97.17 // dharmasaükùayamavàpya bhåpatiþ ÷okaduþkhabhayarogavarjitaþ / dvãpasaptakapatiþ punaþ punar varmamårtir amitaujasà yutaþ // MatsP_97.18 // yà ca bhartçgurudevatatparà vedamårtidinanaktamàcaret / sàpi lokamamare÷avandità yàti nàrada raverna saü÷ayaþ // MatsP_97.19 // yaþ pañhedapi ÷çõoti mànavaþ pañhyamànamatha vànumodate / so 'pi ÷akrabhuvanasthito 'maraiþ påjyate vasati càkùayaü divi // MatsP_97.20 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 98 *nandike÷vara uvàca athànyadapi vakùyàmi saükràntyudyàpane phalam / yadakùayaü pare loke sarvakàmaphalapradam // MatsP_98.1 // ayane viùuve vàpi saükràntivratamàcaret / pårvedyurekabhaktena dantadhàvanapårvakam / saükràntivàsare pràtas tilaiþ snànaü vidhãyate // MatsP_98.2 // ravisaükramaõe bhåmau candanenàùñapattrakam / padmaü sakarõikaü kuryàt tasminnàvàhayedravim // MatsP_98.3 // karõikàyàü nyasetsåryam àdityaü pårvatastataþ / nama uùõàrciùe yàmye namo çïmaõóalàya ca // MatsP_98.4 // namaþ savitre nairçtye vàruõe tapanaü punaþ / vàyavye tu bhagaü nyasya punaþ punarathàrcayet // MatsP_98.5 // màrtaõóamuttare viùõum ã÷àne vinyasetsadà / gandhamàlyaphalairbhakùyaiþ sthaõóile påjayettataþ // MatsP_98.6 // dvijàya sodakumbhaü ca ghçtapàtraü hiraõmayam / kamalaü ca yathà÷aktyà kàrayitvà nivedayet // MatsP_98.7 // candanodakapuùpai÷ca devàyàrghyaü nyasedbhuvi / vi÷vàya vi÷varåpàya vi÷vadhàmne svayambhuve / namo 'nanta namo dhàtre çksàmayajuùàü pate // MatsP_98.8 // anena vidhinà sarvaü màsi màsi samàcaret / vatsarànte 'thavà kuryàt sarvaü dvàda÷adhà naraþ // MatsP_98.9 // saüvatsarànte ghçtapàyasena saütarpya vahniü dvijapuügavàü÷ca / kumbhànpunardvàda÷a dhenuyuktàn saratnahairaõmayapadmayuktàn // MatsP_98.10 // payasvinãþ ÷ãlavatã÷ca dadyàd dharmaiþ ÷çïgaiþ raupyakhurai÷ca yuktàþ / gàvo 'ùña và sapta sakàüsyadohà màlyàmbarà và caturo 'pya÷aktaþ / daurgatyayuktaþ kapilàmathaikàü nivedayedbràhmaõapuügavàya // MatsP_98.11 // haimãü ca dadyàtpçthivãü sa÷eùàm àkàrya råpyàmatha và ca tàmrãm / paiùñãma÷aktaþ pratimàü vidhàya sauvarõasåryeõa samaü pradadyàt / na vitta÷àñhyaü puruùo 'tra kuryàt kurvannadho yàti na saü÷ayo 'tra // MatsP_98.12 // yàvanmahendrapramukhairnagendraiþ pçthvà ca saptàbdhiyuteha tiùñhet / tàvatsa gandharvagaõair a÷eùaiþ sampåjyate nàrada nàkapçùñhe // MatsP_98.13 // tatastu karmakùayamàpya sapta-dvãpàdhipaþ syàtkula÷ãlayuktaþ / sçùñermukhe 'vyaïgavapuþ sabhàryaþ prabhåtaputrànvayavanditàïghriþ // MatsP_98.14 // iti pañhati ÷çõoti vàtha bhaktyà vidhimakhilaü ravisaükramasya puõyam / matimapi ca dadàti so 'pi devair amarapaterbhavane prapåjyate ca // MatsP_98.15 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 99 *nandike÷vara uvàca ÷çõu nàrada vakùyàmi viùõorvratamanuttamam / vibhåtidvàda÷ã nàma sarvadevanamaskçtam // MatsP_99.1 // kàrttike caitravai÷àkhe màrga÷ãrùe ca phàlgune / àùàóhe và da÷amyàü tu ÷uklàyàü laghubhuïnaraþ / kçtvà sàyantanãü saüdhyàü gçhõãyànniyamaü budhaþ // MatsP_99.2 // ekàda÷yàü niràhàraþ samabhyarcya janàrdanam / dvàda÷yàü dvijasaüyuktaþ kariùye bhojanaü vibho // MatsP_99.3 // tadavighnena me yàtu saphalaü syàcca ke÷ava / namo nàràyaõàyeti vàcyaü ca svapatà ni÷i // MatsP_99.4 // tataþ prabhàta utthàya kçtasnànajapaþ ÷uciþ / påjayetpuõóarãkàkùaü ÷uklamàlyànulepanaiþ // MatsP_99.5 // vibhåtaye namaþ pàdàv a÷okàya ca jànunã / namaþ ÷ivàyetyårå ca vi÷vamårte namaþ kañim // MatsP_99.6 // kandarpàya namo meóhram àdityàya namaþ karau / dàmodaràyetyudaraü vàsudevàya ca stanau // MatsP_99.7 // màdhavàyetyuro viùõoþ kaõñham utkaõñhine namaþ / ÷rãdharàya mukhaü ke÷àn ke÷avàyeti nàrada // MatsP_99.8 // pçùñhaü ÷àrïgadharàyeti ÷ravaõau varadàya vai / svanàmnà ÷aïkhacakràsi-gadàjalajapàõaye / ÷iraþ sarvàtmane brahman nama ityabhipåjayet // MatsP_99.9 // matsyamutpalasaüyuktaü haimaü kçtvà tu ÷aktitaþ / udakumbhasamàyuktam agrataþ sthàpayedbudhaþ // MatsP_99.10 // guóapàtraü tilairyuktaü sitavastràbhiveùñitam / ràtrau jàgaraõaü kuryàd itihàsakathàdinà // MatsP_99.11 // prabhàtàyàü tu ÷arvaryàü bràhmaõàya kuñumbine / sakà¤canotpalaü devaü sodakumbhaü nivedayet // MatsP_99.12 // yathà na mucyase deva sadà sarvavibhåtibhiþ / tathà màmuddharà÷eùa-duþkhasaüsàrakardamàt // MatsP_99.13 // da÷àvatàraråpàõi pratimàsaü kramànmune / dattàtreyaü tathà vyàsam utpalena samanvitam / dadyàdevaü samà yàvat pàùaõóànabhivarjayet // MatsP_99.14 // samàpyaivaü yathà÷aktyà dvàda÷a dvàda÷ãþ punaþ / saüvatsarànte lavaõa-parvatena samanvitàm / ÷ayyàü dadyànmuni÷reùñha gurave dhenusaüyutàm // MatsP_99.15 // gràmaü ca ÷aktimàndadyàt kùetraü và bhavanànvitam / guruü sampåjya vidhivad vastràlaükàrabhåùaõaiþ // MatsP_99.16 // anyànapi yathà÷aktyà bhojayitvà dvijottamàn / tarpayed vastragodànai ratnaughadhanasaücayaiþ / alpavitto yathà÷aktyà stokaü stokaü samàcaret // MatsP_99.17 // ya÷càpyatãva niþsvaþ syàd bhaktimànmàdhavaü prati / puùpàrcanavidhànena sa kuryàdvatsaradvayam // MatsP_99.18 // anena vidhinà yastu vibhåtidvàda÷ãvratam / kuryàtpàpavinirmuktaþ pitéõàü tàrayecchatam // MatsP_99.19 // janmanàü ÷atasàhasraü na ÷okaphalabhàgbhavet / na ca vyàdhirbhavettasya na dàridryaü na bandhanam / vaiùõavo vàtha ÷aivo và bhavejjanmani janmani // MatsP_99.20 // yàvadyugasahasràõàü ÷atamaùñottaraü bhavet / tàvatsvarge vasedbrahman bhåpati÷ca punarbhavet // MatsP_99.21 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 100 *nandike÷vara uvàca purà rathaütare kalpe ràjàsãtpuùpavàhanaþ / nàmnà lokeùu vikhyàtas tejasà såryasaünibhaþ // MatsP_100.1 // tapasà tasya tuùñena caturvaktreõa nàrada / kamalaü kà¤canaü dattaü yathàkàmagamaü mune // MatsP_100.2 // lokaiþ samastair nagara-vàsibhiþ sahito nçpaþ / dvãpàni suralokaü ca yatheùñaü vyacarattadà // MatsP_100.3 // kalpàdau saptamaü dvãpaü tasya puùkaravàsinaþ / loke ca påjitaü yasmàt puùkaradvãpamucyate // MatsP_100.4 // devena brahmaõà dattaü yànamasya yato 'mbujam / puùpavàhanamityàhus tasmàttaü devadànavàþ // MatsP_100.5 // nàgamyamasyàsti jagattraye 'pi brahmàmbujasthasya tapo 'nubhàvàt / patnã ca tasyàpratimà munãndra nàrãsahasrairabhito 'bhinandyà / nàmnà ca làvaõyavatã babhåva sà pàrvatãveùñatamà bhavasya // MatsP_100.6 // tasyàtmajànàmayutaü babhåva dharmàtmanàm agryadhanurdharàõàm / tadàtmanaþ sarvamavekùya ràjà muhurmuhur vismayamàsasàda / so 'bhyàgataü vãkùya munipravãraü pràcetasaü vàkyamidaü babhàùe // MatsP_100.7 // kasmàdvibhåtir amalàmaramartyapåjyà jàtà ca sarvavijitàmarasundarãõàm / bhàryà mamàlpatapasà paritoùitena dattaü mamàmbujagçhaü ca munãndra dhàtrà // MatsP_100.8 // yasminpraviùñamapi koñi÷ataü nçpàõàü sàmàtyaku¤jararathaughajanàvçtànàm / no lakùyate kva gatamambaramadhya indus tàràgaõairiva gataþ paritaþ sphuradbhiþ // MatsP_100.9 // tasmàtkimanyajananãjañharodbhavena dharmàdikaü kçtama÷eùaphalàptihetuþ / bhagavanmayàtha tanayair athavànayàpi bhadraü yadetadakhilaü kathaya pracetaþ // MatsP_100.10 // munirabhyadhàdatha bhavàntaritaü samãkùya pçthvãpateþ prasabhamadbhutahetuvçttam / janmàbhavattava tu lubdhakule 'tighore jàtastvamapyanudinaü kila pàpakàrã // MatsP_100.11 // vapurapyabhåttava punaþ puruùàïgasaüdhir durgandhisattvabhujagàvaraõaü samantàt / na ca te suhçn na sutabandhujano na tàtas tv àdçksvasà na jananã ca tadàbhi÷astà // MatsP_100.12 // abhisaügatà paramabhãùñatamà vimukhã mahã÷a tava yoùidiyam / abhådanàvçùñiratãva raudrà kadàcidàhàranimittamasmin / kùutpãóitenàtha tadà na kiücid àsàditaü dhànyaphalàmiùàdyam // MatsP_100.13 // athàbhidçùñaü mahadambujàóhyaü sarovaraü païkaparãtarodhaþ / padmànyathàdàya tato bahåni gataþ puraü vaidi÷anàmadheyam // MatsP_100.14 // tanmaulyalàbhàya puraü samastaü bhràntaü tvayà÷eùam ahas tadàsãt / kretà na ka÷citkamaleùu jàtaþ ÷rànto bhç÷aü kùutparipãóita÷ca // MatsP_100.15 // upaviùñastvamekasmin sabhàryo bhavanàïgaõe / atha maïgala÷abda÷ca tvayà ràtrau mahà¤÷rutaþ // MatsP_100.16 // sabhàryastatra gatavàn yatràsau maïgaladhvaniþ / tatra maõóapamadhyasthà viùõorarcàvalokità // MatsP_100.17 // ve÷yànaïgavatã nàma vibhåtidvàda÷ãvratam / samàptau màghamàsasya lavaõàcalamuttamam // MatsP_100.18 // nivedayantã gurave ÷ayyàü copaskarànvitàm / alaükçtya hçùãke÷aü sauvarõàmarapàdapam // MatsP_100.19 // tàü tu dçùñvà tatastàbhyàm idaü ca paricintitam / kimebhiþ kamalaiþ kàryaü varaü viùõuralaükçtaþ // MatsP_100.20 // iti bhaktistadà jàtà dampatyostu naràdhipa / tatprasaïgàtsamabhyarcya ke÷avaü lavaõàcalam / ÷ayyà ca puùpaprakaraiþ påjità bhå÷ca sarvataþ // MatsP_100.21 // athànaïgavatã tuùñà tayordhana÷atatrayam / dãyatàmàdide÷àtha kaladhauta÷atatrayam // MatsP_100.22 // na gçhãtaü tatastàbhyàü bahusattvàvalambanàt / anaïgavatyà ca punas tayorannaü caturvidham / ànãya vyàhçtaü càtra bhujyatàmiti bhåpate // MatsP_100.23 // tàbhyàü tu tadapi tyaktaü bhokùyàvo vai varànane / prasaïgàdupavàsena tavàdya sukhamàvayoþ // MatsP_100.24 // janmaprabhçti pàpiùñhau kukarmàõau dçóhavrate / tatprasaïgàttayormadhye dharmale÷astu te 'nagha // MatsP_100.25 // iti jàgaraõaü tàbhyàü tatprasaïgàdanuùñhitam / prabhàte ca tadà dattà ÷ayyà salavaõàcalà // MatsP_100.26 // gràmà÷ca gurave bhaktyà vipreùu dvàda÷aiva tu / vastràlaükàrasaüyuktà gàva÷ca karakànvitàþ // MatsP_100.27 // bhojanaü ca suhçnmitra-dãnàndhakçpaõaiþ samam / tacca lubdhakadàmpatyaü påjayitvà visarjitam // MatsP_100.28 // sa bhavàül lubdhako jàtaþ sapatnãko nçpe÷varaþ / puùkaraprakaràttasmàt ke÷avasya na påjanàt // MatsP_100.29 // vinaùñà÷eùapàpasya tava puùkaramandiram / tasya sattvasya màhàtmyàd alpena tapasà nçpa // MatsP_100.30 // yathàkàmagamaü jàtaü lokanàtha÷caturmukhaþ / saütuùñastava ràjendra brahmaråpã janàrdanaþ // MatsP_100.31 // sàpyanaïgavatã ve÷yà kàmadevasya sàmpratam / patnã sapatnã saüjàtà ratyàþ prãtiriti ÷rutà / lokeùvànandajananã sakalàmarapåjità // MatsP_100.32 // tasmàdutsçjya ràjendra puùkaraü tanmahãtale / gaïgàtañaü samà÷ritya vibhåtidvàda÷ãvratam / kuru ràjendra nirvàõam ava÷yaü samavàpsyasi // MatsP_100.33 // ityuktvà sa munir brahmaüs tatraivàntaradhãyata / ràjà yathoktaü ca punar akarotpuùpavàhanaþ // MatsP_100.34 // idamàcarato brahmann akhaõóavratam àcaret / yathàkathaücit kamalair dvàda÷a dvàda÷ãr mune // MatsP_100.35 // kartavyàþ ÷aktito deyà viprebhyo dakùiõànagha / na vitta÷àñhyaü kurvãta bhaktyà tuùyati ke÷avaþ // MatsP_100.36 // iti kaluùatridàraõaü janànàmapi pañhatãha ÷çõoti càtha bhaktyà /* matimapi ca dadàti devaloke vasati sa koñi÷atàni vatsaràõàm // MatsP_100.37 //* ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 101 *nandike÷vara uvàca athàtaþ sampravakùyàmi vrataùaùñhãmanuttamàm / rudreõàbhihitàü divyàü mahàpàtakanà÷anam // MatsP_101.1 // naktamabdaü caritvà tu gavà sàrdhaü kuñumbine / haimaü cakraü tri÷ålaü ca dadyàdvipràya vàsasã // MatsP_101.2 // ÷ivaråpastato 'smàbhiþ ÷ivaloke sa modate / etaddevavrataü nàma mahàpàtakanà÷anam // MatsP_101.3 // yastvekabhaktena samàü ÷ivaü haimavçùànvitam / dhenuü tilamayãü dadyàt sa padaü yàti ÷àükaram / etadrudravrataü nàma pàpa÷okavinà÷anam // MatsP_101.4 // yastu nãlotpalaü haimaü ÷arkaràpàtrasaüyutam / ekàntaritanaktà÷ã samànte vçùasaüyutam / sa vaiùõavaü padaü yàti lãlàvratamidaü smçtam // MatsP_101.5 // àùàóhàdicaturmàsam abhyaïgaü varjayennaraþ / bhojanopaskaraü dadyàt sa yàti bhavanaü hareþ / jane prãtikaraü néõàü prãtivratamihocyate // MatsP_101.6 // varjayitvà madhau yastu dadhikùãraghçtaikùavam / dadyàdvastràõi såkùmàõi rasapàtrai÷ca saüyutam // MatsP_101.7 // sampåjya vipramithunaü gaurã me prãyatàmiti / etadgaurãvrataü nàma bhavànãlokadàyakam // MatsP_101.8 // puùyàdau yastrayoda÷yàü kçtvà naktaü madhau punaþ / a÷okaü kà¤canaü dadyàd ikùuyuktaü da÷àïgulam // MatsP_101.9 // vipràya vastrasaüyuktaü pradyumnaþ prãyatàmiti / kalpaü viùõupade sthitvà vi÷okaþ syàtpunarnaraþ / etat kàmavrataü nàma sadà ÷okavinà÷anam // MatsP_101.10 // àùàóhàdivrataü yastu varjayennakhakartanam / vàrtàkaü ca caturmàsaü madhusarpirghañànvitam // MatsP_101.11 // kàrttikyàü tatpunarhaimaü bràhmaõàya nivedayet / sa rudralokamàpnoti ÷ivavratamidaü smçtam // MatsP_101.12 // varjayedyastu puùpàõi hemanta÷i÷iràvçtå / puùpatrayaü ca phàlgunyàü kçtvà ÷aktyà ca kà¤canam // MatsP_101.13 // dadyàddvikàlavelàyàü prãyetàü ÷ivake÷avau / dattvà paraü padaü yàti saumyavratamidaü smçtam // MatsP_101.14 // phàlgunyàditçtãyàyàü lavaõaü yastu varjayet / samàpte ÷ayanaü dadyàd gçhaü copaskarànvitam // MatsP_101.15 // sampåjya vipramithunaü bhavànã prãyatàmiti / gaurãloke vasetkalpaü saubhàgyavratamucyate // MatsP_101.16 // saüdhyàmaunaü tataþ kçtvà samànte ghçtakumbhakam / vastrayugmaü tilànghaõñàü bràhmaõàya nivedayet // MatsP_101.17 // sàrasvataü padaü yàti punaràvçttidurlabham / etatsàrasvataü nàma råpavidyàpradàyakam // MatsP_101.18 // lakùmãmabhyarcya pa¤camyàm upavàsã bhavennaraþ / samànte hemakamalaü dadyàddhenusamanvitam // MatsP_101.19 // sa vaiùõavaü padaü yàti lakùmãvà¤janmajanmani / etat sampadvrataü nàma sadà pàpavinà÷anam // MatsP_101.20 // kçtvopalepanaü ÷ambhor agrataþ ke÷avasya ca / yàvadabdaü punardadyàd dhenuü jalaghañànvitàm // MatsP_101.21 // janmàyutaü sa ràjà syàt tataþ ÷ivapuraü vrajet / etad àyurvrataü nàma sarvakàmapradàyakam // MatsP_101.22 // a÷vatthaü bhàskaraü gaïgàü praõamyaikatra vàgyataþ / ekabhaktaü naraþ kuryàd abdamekaü vimatsaraþ // MatsP_101.23 // vratànte vipramithunaü påjyaü dhenutrayànvitam / vçkùaü hiraõmayaü dadyàt so'÷vamedhaphalaü labhet / etat kãrtivrataü nàma bhåtikãrtiphalapradam // MatsP_101.24 // ghçtena snapanaü kuryàc chambhor và ke÷avasya ca / akùatàbhiþ supuùpàbhiþ kçtvà gomayamaõóalam // MatsP_101.25 // tiladhenusamopetaü samànte hemapaïkajam / ÷uddhamaùñàïgulaü dadyàc chivaloke mahãyate / sàmagàya tata÷caitat sàmavratamihocyate // MatsP_101.26 // navamyàmekabhaktaü tu kçtvà kanyà÷ca ÷aktitaþ / bhojayitvàsanaü dadyàd dhaimaka¤cukavàsasã // MatsP_101.27 // haimaü siühaü ca vipràya dattvà ÷ivapadaü vrajet / janmàrbudaü suråpaþ syàc chatrubhi÷càparàjitaþ / etadvãravrataü nàma nàrãõàü ca sukhapradam // MatsP_101.28 // yàvatsamà bhavedyastu pa¤cada÷yàü payovrataþ / samànte ÷ràddhakçddadyàt pa¤ca gàstu payasvinãþ // MatsP_101.29 // vàsàüsi ca pi÷aïgàni jalakumbhayutàni ca / sa yàti vaiùõavaü lokaü pitéõàü tàrayecchatam / kalpànte ràjaràjaþ syàt pitçvratam idaü smçtam // MatsP_101.30 // caitràdicaturo màsठjalaü dadyàdayàcitam / vratànte maõikaü dadyàd annavastrasamanvitam // MatsP_101.31 // tilapàtraü hiraõyaü ca brahmaloke mahãyate / kalpànte bhåpatirnånam ànandavratamucyate // MatsP_101.32 // pa¤càmçtena snapanaü kçtvà saüvatsaraü vibhoþ / vatsarànte punardadyàd dhenuü pa¤càmçtena hi // MatsP_101.33 // vipràya dadyàcchaïkhaü ca sa padaü yàti ÷àükaram / ràjà bhavati kalpànte dhçtivratamidaü smçtam // MatsP_101.34 // varjayitvà pumànmàüsam abdànte goprado bhavet / tadvaddhemamçgaü dadyàt so'÷vamedhaphalaü labhet / ahiüsàvratamityuktaü kalpànte bhåpatirbhavet // MatsP_101.35 // màghamàsyuùasi snànaü kçtvà dàmpatyamarcayet / bhojayitvà yathà÷aktyà màlyavastravibhåùaõaþ / såryaloke vasetkalpaü såryavratamidaü smçtam // MatsP_101.36 // àùàóhàdicaturmàsaü pràtaþsnàyã bhavennaraþ / vipreùu bhojanaü dadyàt kàrttikyàü goprado bhavet / sa vaiùõavaü padaü yàti viùõuvratamidaü ÷ubham // MatsP_101.37 // ayanàdayanaü yàvad varjayetpuùpasarpiùã / tadante puùpadàmàni ghçtadhenvà sahaiva tu // MatsP_101.38 // dattvà ÷ivapadaü gacched vipràya ghçtapàyasam / etacchãlavrataü nàma ÷ãlàrogyaphalapradam // MatsP_101.39 // saüdhyàdãpaprado yastu samàü tailaü vivarjayet / samànte dãpikàü dadyàc cakra÷åle ca kà¤cane // MatsP_101.40 // vastrayugmaü ca vipràya tejasvã sa bhavediha / rudralokamavàpnoti dãptivratamidaü smçtam // MatsP_101.41 // kàrttikyàditçtãyàyàü prà÷ya gomåtrayàvakam / naktaü caredabdamekam abdànte goprado bhavet // MatsP_101.42 // gaurãloke vasetkalpaü tato ràjà bhavediha / etadrudravrataü nàma sadà kalyàõakàrakam // MatsP_101.43 // varjayeccaitramàse ca ya÷ca gandhànulepanam / ÷uktiü gandhabhçtàü dattvà vipràya sitavàsasã / vàruõaü padamàpnoti dçóhavratamidaü smçtam // MatsP_101.44 // vai÷àkhe puùpalavaõaü varjayitvàtha gopradaþ / bhåtvà viùõupade kalpaü sthitvà ràjà bhavediha / etatkàntivrataü nàma kàntikãrtiphalapradam // MatsP_101.45 // brahmàõóaü kà¤canaü kçtvà tilarà÷isamanvitam / tryahaü tilaprado bhåtvà vahniü saütarpya sadvijam // MatsP_101.46 // sampåjya vipradàmpatyaü màlyavastravibhåùaõaiþ / ÷aktitastripalàdårdhvaü vi÷vàtmà prãyatàmiti // MatsP_101.47 // puõye 'hni dadyàtsa paraü brahma yàtyapunarbhavam / etadbrahmavrataü nàma nirvàõapadadàyakam // MatsP_101.48 // ya÷cobhayamukhãü dadyàt prabhåtakanakànvitàm / dinaü payovratastiùñhet sa yàti paramaü padam / etaddhenuvrataü nàma punaràvçttidurlabham // MatsP_101.49 // tryahaü payovrate sthitvà kà¤canaü kalpapàdapam / palàdårdhvaü yathà÷aktyà taõóulais tåpasaüyutam / dattvà brahmapadaü yàti kalpavratamidaü smçtam // MatsP_101.50 // màsopavàsã yo dadyàd dhenuü vipràya ÷obhanàm / sa vaiùõavaü padaü yati bhãmavratamidaü smçtam // MatsP_101.51 // dadyàd viü÷atpalàdårdhvaü mahãü kçtvà tu kà¤canãm / dinaü payovratastiùñhed rudraloke mahãyate / dharàvratamidaü proktaü saptakalpa÷atànugam // MatsP_101.52 // màghe màse 'thavà caitre guóadhenuprado bhavet / guóavratastçtãyàyàü gaurãloke mahãyate / mahàvratamidaü nàma paramànandakàrakam // MatsP_101.53 // pakùopavàsã yo dadyàd vipràya kapilàdvayam / brahmalokamavàpnoti devàsurasupåjitam / kalpànte ràjaràjaþ syàt prabhàvratamidaü smçtam // MatsP_101.54 // vatsaraü tvekabhaktà÷ã sabhakùyajalakumbhadaþ / ÷ivaloke vasetkalpaü pràptivratamidaü smçtam // MatsP_101.55 // naktà÷ã càùñamãùu syàd vatsarànte ca dhenudaþ / pauraüdaraü puraü yàti sugativratamucyate // MatsP_101.56 // vipràyendhanado yastu varùàdicaturastvçtån / ghçtadhenuprado 'nte ca sa paraü brahma gacchati / vai÷vànaravrataü nàma sarvapàpavinà÷anam // MatsP_101.57 // ekàda÷yàü ca naktà÷ã ya÷cakraü vinivedayet / samànte vaiùõavaü haimaü sa viùõoþ padamàpnuyàt / etat kçùõavrataü nàma kalpànte ràjyabhàgbhavet // MatsP_101.58 // pàyasà÷ã samànte tu dadyàdvipràya goyugam / lakùmãlokamavàpnoti hy etad devãvrataü smçtam // MatsP_101.59 // saptamyàü naktabhugdadyàt samànte gàü payasvinãm / såryalokamavàpnoti bhànuvratamidaü smçtam // MatsP_101.60 // caturthyàü naktabhugdadyàd abdànte hemavàraõam / vrataü vainàyakaü nàma ÷ivalokaphalapradam // MatsP_101.61 // mahàphalàni yastyaktvà caturmàsaü dvijàtaye / haimàni kàrttike dadyàd goyugena samanvitam / etat phalavrataü nàma viùõulokaphalapradam // MatsP_101.62 // ya÷copavàsã saptamyàü samànte haimapaïkajam / gà÷ca vai ÷aktito dadyàd dhemànnaghañasaüyutàþ / etat sauravrataü nàma såryalokaphalapradam // MatsP_101.63 // dvàda÷a dvàda÷ãryastu samàpyopoùaõena ca / govastrakà¤canairvipràn påjayecchaktito naraþ / paramaü padaü pràpnoti viùõuvratamidaü smçtam // MatsP_101.64 // kàrttikyàü ca vçùotsargaü kçtvà naktaü samàcaret / ÷aivaü padamavàpnoti vàrùavratamidaü smçtam // MatsP_101.65 // kçcchrànte gopradaþ kuryàd bhojanaü ÷aktitaþ padam / vipràõàü ÷àükaraü yàti pràjàpatyamidaü vratam // MatsP_101.66 // caturda÷yàü tu naktà÷ã samànte godhanapradaþ / ÷aivaü padamavàpnoti traiyambakamidaü vratam // MatsP_101.67 // saptaràtroùito dadyàd ghçtakumbhaü dvijàtaye / ghçtavratamidaü pràhur brahmalokaphalapradam // MatsP_101.68 // àkà÷a÷àyã varùàsu dhenumante payasvinãm / ÷akraloke vasennityam indravratamidaü smçtam // MatsP_101.69 // anagnipakkam a÷nàti tçtãyàyàü tu yo naraþ / gàü dattvà ÷ivamabhyeti punaràvçttidurlabham / iha cànandakçtpuüsàü ÷reyovratamidaü smçtam // MatsP_101.70 // haimaü paladvayàdårdhvaü rathama÷vayugànvitam / dadatkçtopavàsaþ syàd divi kalpa÷ataü vaset / kalpànte ràjaràjaþ syàd a÷vavratamidaü smçtam // MatsP_101.71 // tadvaddhemarathaü dadyàt karibhyàü saüyutaü naraþ / satyaloke vasetkalpaü sahasramatha bhåpatiþ / bhavedupoùito bhåtvà karivratamidaü smçtam // MatsP_101.72 // upavàsaü parityajya samànte goprado bhavet / yakùàdhipatyamàpnoti sukhavratamidaü smçtam // MatsP_101.73 // ni÷i kçtvà jale vàsaü prabhàte goprado bhavet / vàruõaü lokamàpnoti varuõavratamucyate // MatsP_101.74 // càndràyaõaü ca yaþ kuryàd dhaimaü candraü nivedayet / candravratamidaü proktaü candralokaphalapradam // MatsP_101.75 // jyeùñhe pa¤catapàþ sàyaü hemadhenuprado divam / yàtyaùñamãcaturda÷yo rudravratamidaü smçtam // MatsP_101.76 // sakçdvitànakaü kuryàt tçtãyàyàü ÷ivàlaye / samànte dhenudo yàti bhavànãvratamucyate // MatsP_101.77 // màghe ni÷yàrdravàsàþ syàt saptamyàü goprado bhavet / divi kalpamuùitveha ràjà syàtpavanaü vratam // MatsP_101.78 // triràtropoùito dadyàt phàlgunyàü bhavanaü ÷ubham / àdityalokamàpnoti dhàmavratamidaü smçtam // MatsP_101.79 // trisaüdhyaü påjya dàmpatyam upavàsã vibhåùaõaiþ / annaü gà÷ca samàpnoti mokùamindravratàdiha // MatsP_101.80 // dattvà sitadvitãyàyàm indorlavaõabhàjanam / samànte goprado yàti vipràya ÷ivamandiram / kalpànte ràjaràjaþ syàt somavratamidaü smçtam // MatsP_101.81 // pratipadyekabhaktà÷ã samànte kapilàpradaþ / vai÷vànarapadaü yàti ÷ivavratamidaü smçtam // MatsP_101.82 // da÷amyàm ekabhaktà÷ã samànte da÷adhenudaþ / di÷a÷ca kà¤canairdadyàd brahmàõóàdhipatirbhavet / etad vi÷vavrataü nàma mahàpàtakanà÷anam // MatsP_101.83 // yaþ pañhecchçõuyàdvàpi vrataùaùñim anuttamàm / manvantara÷ataü so 'pi gandharvàdhipatirbhavet // MatsP_101.84 // ùaùñivrataü nàrada puõyametat tavoditaü vi÷vajanãnamanyat / ÷rotuü tavecchà tadudãrayàmi priyeùu kiü vàkathanãyam asti // MatsP_101.85 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 102 *nandike÷vara uvàca nairmalyaü bhàva÷uddhi÷ca vinà snànaü na vidyate / tasmànmanovi÷uddhyarthaü snànamàdau vidhãyate // MatsP_102.1 // anuddhçtairuddhçtairvà jalaiþ snànaü samàcaret / tãrthaü ca kalpayedvidvàn målamantreõa mantravit / namo nàràyaõàyeti målamantra udàhçtaþ // MatsP_102.2 // darbhapàõistu vidhinà àcàntaþ prayataþ ÷uciþ / caturhastasamàyuktaü caturasraü samantataþ / prakalpyàvàhayed gaïgàm ebhirmantrairvicakùaõaþ // MatsP_102.3 // viùõoþ pàdaprasåtàsi vaiùõavã viùõudevatà / pàhi nas tvenasas tasmàd àjanmamaraõàntikàt // MatsP_102.4 // tisraþ koñyo 'rdhakoñã ca tãrthànàü vàyurabravãt / divi bhuvyantarikùe ca tàni te santi jàhnavi // MatsP_102.5 // nandinãtyeva te nàma deveùu nalinãti ca / dakùà pçthvã ca vihagà vi÷vakàyàmçtà ÷ivà // MatsP_102.6 // vidyàdharã supra÷àntà tathà vi÷vaprasàdinã / kùemà ca jàhnavã caiva ÷àntà ÷àntipradàyinã // MatsP_102.7 // etàni puõyanàmàni snànakàle prakãrtayet / bhavetsaünihità tatra gaïgà tripathagàminã // MatsP_102.8 // saptavàràbhijaptena karasampuñayojitaþ / mårdhni kuryàjjalaü bhåyas tricatuùpa¤casaptakam / snànaü kuryànmçdà tadvad àmantrya tu vidhànataþ // MatsP_102.9 // a÷vakrànte rathakrànte viùõukrànte vasuüdhare / mçttike hara me pàpaü yanmayà duùkçtaü kçtam // MatsP_102.10 // uddhçtàsi varàheõa kçùõena ÷atabàhunà / mçttike brahmadattàsi kà÷yapenàbhimantrità / àruhya mama gàtràõi sarvaü pàpaü pracodaya // MatsP_102.11 // mçttike dehi naþ puùñiü tvayi sarvaü pratiùñhitam / namaste sarvalokànàü prabhavàraõi suvrate // MatsP_102.12 // evaü snàtvà tataþ pa÷càd àcamya ca vidhànataþ / utthàya vàsasã ÷ukle ÷uddhe tu paridhàya vai / tatastu tarpaõaü kuryàt trailokyàpyàyanàya vai // MatsP_102.13 // devà yakùàstathà nàgà gandharvàpsaraso 'suràþ / kråràþ sarpàþ suparõà÷ca taravo jambukàþ khagàþ // MatsP_102.14 // vàyvàdhàrà jalàdhàràs tathaivàkà÷agàminaþ / niràdhàrà÷ca ye jãvà ye tu dharmaratàstathà // MatsP_102.15 // teùàmàpyàyanàyaitad dãyate salilaü mayà / kçtopavãtã devebhyo nivãtã ca bhavettataþ // MatsP_102.16 // manuùyàüstarpayedbhaktyà brahmaputrànçùãüstathà / sanaka÷ca sananda÷ca tçtãya÷ca sanàtanaþ // MatsP_102.17 // kapila÷càsuri÷caiva voóhuþ pa¤ca÷ikhastathà / sarve te tçptimàyàntu maddattenàmbunà sadà // MatsP_102.18 // marãcimatryaïgirasaü pulastyaü pulahaü kratum / pracetasaü vasiùñhaü ca bhçguü nàradameva ca / devabrahmaçùãn sarvàüs tarpayed akùataudakaiþ // MatsP_102.19 // apasavyaü tataþ kçtvà savyaü jànvàcya bhåtale / agniùvàttàstathà saumyà haviùmantastathoùmapàþ // MatsP_102.20 // sukàlino barhiùadas tathànye vàjyapàþ punaþ / saütarpyàþ pitaro bhaktyà satilodakacandanaiþ // MatsP_102.21 // yamàya dharmaràjàya mçtyave càntakàya ca / vaivasvatàya kàlàya sarvabhçtakùayàya ca // MatsP_102.22 // audumbaràya dadhnàya nãlàya parameùñhine / vçkodaràya citràya citraguptàya vai namaþ / darbhapàõistu vidhinà piténsaütarpayedbudhaþ // MatsP_102.23 // pitràdãnnàmagotreõa tathà màtàmahànapi / saütarpya vidhinà bhaktyà imaü mantramudãrayet // MatsP_102.24 // ye 'bàndhavà bàndhavà và ye 'nyajanmani bàndhavàþ / te tçptimakhilàü yàntu ya÷ càsmatto 'bhivà¤chati // MatsP_102.25 // tata÷càcamya vidhivad àlikhetpadmamagrataþ / akùatàbhiþ sapuùpàbhiþ sajalàruõacandanam / arghyaü dadyàtprayatnena såryanàmàni kãrtayet // MatsP_102.26 // namaste viùõuråpàya namo viùõumukhàya vai / sahasrara÷maye nityaü namaste sarvatejase // MatsP_102.27 // namaste ÷iva sarve÷a namaste sarvavatsala / jagatsvàminnamaste 'stu divyacandanabhåùita // MatsP_102.28 // padmàsana namaste 'stu kuõóalàïgadabhåùita / namaste sarvaloke÷a jagatsarvaü vibodhase // MatsP_102.29 // sukçtaü duùkçtaü caiva sarvaü pa÷yasi sarvaga / satyadeva namaste 'stu prasãda mama bhàskara // MatsP_102.30 // divàkara namaste 'stu prabhàkara namo 'stu te / evaü såryaü namaskçtya triþ kçtvàtha pradakùiõam / dvijaü gàü kà¤canaü spçùñvà tato viùõugçhaü vrajet // MatsP_102.31 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 103 *nandike÷vara uvàca ataþ paraü pravakùyàmi prayàgasyopavarõanam / màrkaõóeyena kathitaü yatpurà pàõóusånave // MatsP_103.1 // bhàrate tu yadà vçtte pràptaràjye pçthàsute / etasminnantare ràjà kuntãputro yudhiùñhiraþ // MatsP_103.2 // bhràtç÷okena saütapta÷ cintayansa punaþ punaþ / àsãtsuyodhano ràjà ekàda÷acamåpatiþ // MatsP_103.3 // asmànsaütàpya bahu÷aþ sarve te nidhanaü gatàþ / vàsudevaü samà÷ritya pa¤ca ÷eùàstu pàõóavàþ // MatsP_103.4 // hatvà bhãùmaü ca droõaü ca karõaü caiva mahàbalam / duryodhanaü ca ràjànaü putrabhràtçsamanvitam // MatsP_103.5 // ràjàno nihatàþ sarve ye cànye ÷åramàninaþ / kiü no ràjyena govinda kiü bhogairjãvitena và // MatsP_103.6 // dhik kaùñamiti saücitya ràjà vaiklavyabhàgataþ / nirviceùño nirutsàhaþ kiücit tiùñhatyadhomukhaþ // MatsP_103.7 // labdhasaüj¤o yadà ràjà cintayansa punaþ punaþ / kataro viniyogo và niyamaü tãrthameva ca // MatsP_103.8 // yenàhaü ÷ãghram àmu¤ce mahàpàtakikilbiùàt / yatra sthitvà naro yàti viùõulokamanuttamam // MatsP_103.9 // kathaü pçcchàmi vai kçùõaü yenedaü kàrito 'smyaham / dhçtaràùñraü kathaü pçcche yasya putra÷ataü hatam // MatsP_103.10 // vyàsaü kathamahaü pçcche yasya gotrakùayaþ kçtaþ / evaü vaiklavyamàpanno dharmaràjo yudhiùñhiraþ / rudanti pàõóavàþ sarve bhràtç÷okapariplutàþ // MatsP_103.11 // ye ca tatra mahàtmànaþ sametàþ pàõóavàþ smçtàþ / kuntã ca draupadã caiva ye ca tatra samàgatàþ / bhåmau nipatitàþ sarve rudantastu samantataþ // MatsP_103.12 // vàràõasyàü màrkaõóeyas tena j¤àto yudhiùñhiraþ / yathà vaiklavyamàpanno rudamànastu duþkhitaþ // MatsP_103.13 // acireõaiva kàlena màrkaõóeyo mahàtapàþ / sampràpto hàstinapuraü ràjadvàre hyatiùñhata // MatsP_103.14 // dvàrapàlo 'pi taü dçùñvà ràj¤aþ kathitavàndrutam / tvàü draùñukàmo màrkaõóeyo dvàri tiùñhatyasau muniþ / tvarito dharmaputrastu dvàramàgàdataþ param // MatsP_103.15 // *yudhiùñhira uvàca svàgataü te mahàbhàga svàgataü te mahàmune / adya me saphalaü janma adya me tàritaü kulam // MatsP_103.16 // adya me pitarastuùñàs tvayi dçùñe mahàmune / adyàhaü påtadeho 'smi yattvayà saha dar÷anam // MatsP_103.17 // *nandike÷vara uvàca siühàsane samàsthàpya pàda÷aucàrcanàdibhiþ / yudhiùñhiro mahàtmà vai påjayàmàsa taü munim // MatsP_103.18 // tataþ sa tuùño màrkaõóaþ påjita÷càha taü nçpam / àkhyàhi tvaritaü ràjan kimarthaü ruditaü tvayà / kena và viklavãbhåtaþ kà bàdhà te kimapriyam // MatsP_103.19 // *yudhiùñhira uvàca asmàkaü caiva yadvçttaü ràjyasyàrthe mahàmune / etatsarvaü viditvà tu cintàva÷amupàgataþ // MatsP_103.20 // *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanmahàbàho kùatradharmavyavasthitam / naiva dçùñaü raõe pàpaü yudhyamànasya dhãmataþ // MatsP_103.21 // kiü punà ràjadharmeõa kùatriyasya vi÷eùataþ / tadevaü hçdayaü kçtvà tasmàtpàpaü na cintayet // MatsP_103.22 // tato yudhiùñhiro ràjà praõamya ÷irasà munim / papraccha vinayopetaþ sarvapàtakanà÷anam // MatsP_103.23 // *yudhiùñhira uvàca pçcchàmi tvàü mahàpràj¤a nityaü trailokyadar÷inam / kathaya tvaü samàsena yena mucyeta kilbiùàt // MatsP_103.24 // *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanmahàbàho sarvapàtakanà÷anam / prayàgagamanaü ÷reùñhaü naràõàü puõyakarmaõàm // MatsP_103.25 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 104 *yudhiùñhira uvàca bhagava¤chrotumicchàmi purà kalpe yathàsthitam / brahmaõà devamukhyena yathàvatkathitaü mune // MatsP_104.1 // kathaü prayàgagamanaü naràõàü tatra kãdç÷am / mçtànàü kà gatistatra snàtànàü tatra kiü phalam // MatsP_104.2 // ye vasanti prayàge tu bråhi teùàü ca kiü phalam / etanme sarvamàkhyàhi paraü kautåhalaü hi me // MatsP_104.3 // *màrkaõóeya uvàca kathayiùyàmi te vatsa yacchreùñhaü tatra yatphalam / purà hi sarvavipràõàü kathyamànaü mayà ÷rutam // MatsP_104.4 // à prayàgapratiùñhànàd àpuràdvàsukerhradàt / kambalà÷vatarau nàgau nàga÷ca bahumålakaþ / etatprajàpateþ kùetraü triùu lokeùu vi÷rutam // MatsP_104.5 // tatra snàtvà divaü yànti ye mçtàste 'punarbhavàþ / tato brahmàdayo devà rakùàü kurvanti saügatàþ // MatsP_104.6 // anye ca bahavastãrthàþ sarvapàpaharàþ ÷ubhàþ / na ÷akyàþ kathituü ràjan bahuvarùa÷atairapi / saükùepeõa pravakùyàmi prayàgasya tu kãrtanam // MatsP_104.7 // ùaùñirdhanuþsahasràõi yàni rakùanti jàhnavãm / yamunàü rakùati sadà savità saptavàhanaþ // MatsP_104.8 // prayàgaü tu vi÷eùeõa sadà rakùati vàsavaþ / maõóalaü rakùati harir daivataiþ saha saügataþ // MatsP_104.9 // taü vañaü rakùati sadà ÷ålapàõirmahe÷varaþ / sthànaü rakùanti vai devàþ sarvapàpaharaü ÷ubham // MatsP_104.10 // adharmeõàvçto loko naiva gacchati tatpadam / svalpamalpataraü pàpaü yadà te syànnaràdhipa / prayàgaü smaramàõasya sarvamàyàti saükùayam // MatsP_104.11 // dar÷anàttasya tãrthasya nàmasaükãrtanàdapi / mçttikàlambhanàdvàpi naraþ pàpàtpramucyate // MatsP_104.12 // pa¤ca kuõóàni ràjendra teùàü madhye tu jàhnavã / prayàgasya prave÷e tu pàpaü na÷yati tatkùaõàt // MatsP_104.13 // yojanànàü sahasreùu gaïgàyàþ smaraõànnaraþ / api duùkçtakarmà tu labhate paramàü gatim // MatsP_104.14 // kãrtanànmucyate pàpàd dçùñvà bhadràõi pa÷yati / avagàhya ca pãtvà tu punàtyàsaptamaü kulam // MatsP_104.15 // satyavàdã jitakrodho hy ahiüsàyàü vyavasthitaþ / dharmànusàrã tattvaj¤o gobràhmaõahite rataþ // MatsP_104.16 // gaïgàyamunayormadhye snàto mucyeta kilbiùàt / manasà cintayankàmàn avàpnoti supuùkalàn // MatsP_104.17 // tato gatvà prayàgaü tu sarvadevàbhirakùitam / brahmacàrã vasenmàsaü piténdevàü÷ca tarpayet / ãpsitàüllabhate kàmàn yatra yatràbhijàyate // MatsP_104.18 // tapanasya sutà devã triùu lokeùu vi÷rutà / samàgatà mahàbhàgà yamunà tatra nimnagà / tatra saünihito nityaü sàkùàddevo mahe÷varaþ // MatsP_104.19 // duùpràpyaü mànuùaiþ puõyaü prayàgaü tu yudhiùñhira / devadànavagandharvà çùayaþ siddhacàraõàþ / tadupaspç÷ya ràjendra svargalokamupàsate // MatsP_104.20 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 105 *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanprayàgasya màhàtmyaü punareva tu / yacchrutvà sarvapàpebhyo mucyate nàtra saü÷ayaþ // MatsP_105.1 // àrtànàü hi daridràõàü ni÷citavyavasàyinàm / sthànamuktaü prayàgaü tu nàkhyeyaü tu kadàcana // MatsP_105.2 // vyàdhito yadi và dãno vçddho vàpi bhavennaraþ / gaïgàyamunayormadhye yastu pràõànparityajet // MatsP_105.3 // dãptakà¤canavarõàbhair vimànaiþ såryasaünibhaiþ / gandharvàpsarasàü madhye svarge krãóati mànavaþ // MatsP_105.4 // ãpsitàüllabhate kàmàn vadanti çùipuügavàþ / sarvaratnamayairdivyair nànàdhvajasamàkulaiþ / varàïganàsamàkãrõair modate ÷ubhalakùaõaiþ // MatsP_105.5 // gãtavàdyavinirghoùaiþ prasuptaþ pratibudhyate / yàvanna smarate janma tàvatsvarge mahãyate // MatsP_105.6 // tataþ svargàtparibhraùñaþ kùãõakarmà diva÷cyutaþ / hiraõyaratnasampårõe samçddhe jàyate kule / tadeva smarate tãrthaü smaraõàttatra gacchati // MatsP_105.7 // de÷astho yadi vàraõye vide÷astho 'thavà gçhe / prayàgaü smaramàõo 'pi yastu pràõànparityajet / brahmalokamavàpnoti vadanti çùipuügavàþ // MatsP_105.8 // sarvakàmaphalà vçkùà mahã yatra hiraõmayã / çùayo munayaþ siddhàs tatra loke sa gacchati // MatsP_105.9 // strãsahasràvçte ramye mandàkinyàstañe ÷ubhe / modate çùibhiþ sàrdhaü sukçteneha karmaõà // MatsP_105.10 // siddhacàraõagandharvaiþ påjyate divi daivataiþ / tataþ svargàtparibhraùño jambådvãpapatirbhavet // MatsP_105.11 // tataþ ÷ubhàni karmàõi cintayànaþ punaþ punaþ / guõavànvittasampanno bhavatãha na saü÷ayaþ // MatsP_105.12 // karmaõà manasà vàcà dharmasatyapratiùñhitaþ / gaïgàyamunayormadhye yastu gàü samprayacchati // MatsP_105.13 // suvarõamaõimuktà÷ca yadi vànyatparigraham / svakàrye pitçkàrye và devatàbhyarcane 'pi và / saphalaü tasya tattãrthaü yathàvatpuõyamàpnuyàt // MatsP_105.14 // evaü tãrthe na gçhõãyàt puõyeùvàyataneùu ca / nimitteùu ca sarveùu hy apramatto bhaveddvijaþ // MatsP_105.15 // kapilàü pàñalàvarõàü yastu dhenuü prayacchati / svarõa÷çïgãü raupyakhuràü kàüsyadohàü payasvinãm // MatsP_105.16 // prayàge ÷rotriyaü santaü gràhayitvà yathàvidhi / ÷uklàmbaradharaü ÷àntaü dharmaj¤aü vedapàragam // MatsP_105.17 // sà gaustasmai pradàtavyà gaïgàyamunasaügame / vàsàüsi ca mahàrhàõi ratnàni vividhàni ca // MatsP_105.18 // yàvadromàõi tasyà goþ santi gàtreùu sattama / tàvadvarùasahasràõi svargaloke mahãyate // MatsP_105.19 // yatràsau labhate janma sà gaustasyàbhijàyate / na ca pa÷yati taü ghoraü narakaü tena karmaõà / uttarànsa kurånpràpya modate kàlamakùayam // MatsP_105.20 // gavàü ÷atasahasrebhyo dadyàdekàü payasvinãm / putràndàràüstathà bhçtyàn gaurekà prati tàrayet // MatsP_105.21 // tasmàtsarveùu dàneùu godànaü tu vi÷iùyate / durgame viùame ghore mahàpàtakasambhave / gaureva rakùàü kurute tasmàddeyà dvijottame // MatsP_105.22 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 106 *yudhiùñhira uvàca yathà yathà prayàgasya màhàtmyaü kathyate tvayà / tathà tathà pramucye 'haü sarvapàpairna saü÷ayaþ // MatsP_106.1 // bhagavankena vidhinà gantavyaü dharmani÷cayaiþ / prayàge yo vidhiþ proktas tanme bråhi mahàmune // MatsP_106.2 // *màrkaõóeya uvàca kathayiùyàmi te ràjaüs tãrthayàtràvidhikramam / àrùeõa vidhinànena yathàdçùñaü yathà÷rutam // MatsP_106.3 // prayàgatãrthayàtràrthã yaþ prayàti naraþ kvacit / balãvardasamàråóhaþ ÷çõu tasyàpi yatphalam // MatsP_106.4 // narake vasate ghore gavàü kroùñà hi dàruõe / salilaü na ca gçhõanti pitarastasya dehinaþ // MatsP_106.5 // yastu putràüstathà bàlàn snàpayet pàyayettathà / yathàtmanà tathà sarvaü dànaü vipreùu dàpayet // MatsP_106.6 // ai÷varyalobhamohàdvà gacchedyànena yo naraþ / niùphalaü tasya tatsarvaü tasmàdyànaü vivarjayet // MatsP_106.7 // gaïgàyamunayormadhye yastu kanyàü prayacchati / àrùeõaiva vivàhena yathàvibhavasambhavam // MatsP_106.8 // na sa pa÷yati taü ghoraü narakaü tena karmaõà / uttarànsa kurångatvà modate kàlamakùayam / putràndàràü÷ca labhate dhàrmikànråpasaüyutàn // MatsP_106.9 // tatra dànaü prakartavyaü yathàvibhavasambhavam / tena tãrthaphalaü caiva vardhate nàtra saü÷ayaþ / svarge tiùñhati ràjendra yàvadàbhåtasaüplavam // MatsP_106.10 // vañamålaü samàsàdya yastu pràõànvimu¤cati / sarvalokànatikramya rudralokaü sa gacchati // MatsP_106.11 // tatra te dvàda÷àdityàs tapanti rudrasaü÷ritàþ / nirdahanti jagatsarvaü vañamålaü na dahyate // MatsP_106.12 // naùñacandràrkabhuvanaü yadà caikàrõavaü jagat / sthãyate tatra vai viùõur yajamànaþ punaþ punaþ // MatsP_106.13 // devadànavagandharvà çùayaþ siddhacàraõàþ / sadà sevanti tattãrthaü gaïgàyamunasaügamam // MatsP_106.14 // tato gaccheta ràjendra prayàgaü saüstuvaü÷ca yat / yatra brahmàdayo devà çùayaþ siddhacàraõàþ // MatsP_106.15 // lokapàlà÷ca sàdhyà÷ca pitaro lokasaümatàþ / sanatkumàrapramukhàs tathaiva paramarùayaþ // MatsP_106.16 // aïgiraþpramukhà÷caiva tathà brahmarùayaþ pare / tathà nàgàþ suparõà÷ca siddhà÷ca khecarà÷ca ye // MatsP_106.17 // sàgaràþ saritaþ ÷ailà nàgà vidyàdharà÷ca ye / hari÷ca bhagavanàste prajàpatipuraþsaraþ // MatsP_106.18 // gaïgàyamunayormadhye pçthivyà jaghanaü smçtam / prayàgaü ràja÷àrdåla triùu lokeùu vi÷rutam / tataþ puõyatamaü nàsti triùu lokeùu bhàrata // MatsP_106.19 // ÷ravaõàttasya tãrthasya nàmasaükãrtanàdapi / mçttikàlambhanàdvàpi naraþ pàpàtpramucyate // MatsP_106.20 // tatràbhiùekaü yaþ kuryàt saügame ÷aüsitavrataþ / tulyaü phalamavàpnoti ràjasåyà÷vamedhayoþ // MatsP_106.21 // na devavacanàttàta na lokavacanàttathà / matir utkramaõãyà te prayàgagamanaü prati // MatsP_106.22 // da÷a tãrthasahasràõi ùaùñikoñyastathà paràþ / teùàü sàünidhyamatraiva tatastu kurunandana // MatsP_106.23 // yà gatir yogayuktasya satyasthasya manãùiõaþ / sà gatistyajataþ pràõàn gaïgàyamunasaügame // MatsP_106.24 // na te jãvanti loke 'smiüs tatra tatra yudhiùñhira / ye prayàgaü na sampràptàs triùu lokeùu va¤citàþ // MatsP_106.25 // evaü dçùñvà tu tattãrthaü prayàgaü paramaü padam / mucyate sarvapàpebhyaþ ÷a÷àïka iva ràhuõà // MatsP_106.26 // kambalà÷vatarau nàgau vipule yamunàtañe / tatra snàtvà ca pãtvà ca sarvapàpaiþ pramucyate // MatsP_106.27 // tatra gatvà ca saüsthànaü mahàdevasya vi÷rutam / narastàrayate sarvàn da÷a pårvànda÷àparàn // MatsP_106.28 // kçtvàbhiùekaü tu naraþ so '÷vamedhaphalaü labhet / svargalokamavàpnoti yàvadàbhåtasaüplavam // MatsP_106.29 // pårvapàr÷ve tu gaïgàyàs triùu lokeùu bhàrata / kåpaü caiva tu sàmudraü pratiùñhànaü ca vi÷rutam // MatsP_106.30 // brahmacàrã jitakrodhas triràtraü yadi tiùñhati / sarvapàpavi÷uddhàtmà so '÷vamedhaphalaü labhet // MatsP_106.31 // uttareõa pratiùñhànàd bhàgãrathyàstu pårvataþ / haüsaprapatanaü nàma tãrthaü trailokyavi÷rutam // MatsP_106.32 // a÷vamedhaphalaü tasmin snànamàtreõa bhàrata / yàvaccandra÷ca sårya÷ca tàvatsvarge mahãyate // MatsP_106.33 // urva÷ãramaõe puõye vipule haüsapàõóure / parityajati yaþ pràõठ÷çõu tasyàpi yatphalam // MatsP_106.34 // ùaùñivarùasahasràõi ùaùñivarùa÷atàni ca / sevyate pitçbhiþ sàrdhaü svargaloke naràdhipa // MatsP_106.35 // urva÷ãü tu sadà pa÷yet svargaloke narottama / påjyate satataü putra çùigandharvakiünaraiþ // MatsP_106.36 // tataþ svargàtparibhraùñaþ kùãõakarmà diva÷cyutaþ / urva÷ãsadç÷ãnàü tu kanyànàü labhate ÷atam // MatsP_106.37 // madhye nàrãsahasràõàü bahånàü ca patirbhavet / da÷agràmasahasràõàü bhoktà bhavati bhåmipaþ // MatsP_106.38 // kà¤cãnåpura÷abdena supto 'sau pratibudhyate / bhuktvà tu vipulàn bhogàüs tattãrthaü bhajate punaþ // MatsP_106.39 // ÷uklàmbaradharo nityaü niyataþ saüyatendriyaþ / ekaü kàlaü tu bhu¤jàno màsaü bhåmipatirbhavet // MatsP_106.40 // suvarõàlaükçtànàü tu nàrãõàü labhate ÷atam / pçthivyàm àsamudràyàü mahàbhåmipatirbhavet // MatsP_106.41 // dhanadhànyasamàyukto dàtà bhavati nitya÷aþ / bhuktvà tu vipulànbhogàüs tattãrthaü labhate punaþ // MatsP_106.42 // atha saüdhyàvañe ramye brahmacàrã jitendriyaþ / upavàsã ÷uciþ saüdhyàü brahmalokamavàpnuyàt // MatsP_106.43 // koñitãrthaü samàsàdya yastu pràõànparityajet / koñivarùasahasràõàü svargaloke mahãyate // MatsP_106.44 // tataþ svargàtparibhraùñaþ kùãõakarmà diva÷cyutaþ / suvarõamaõimuktàóhya-kule jàyeta råpavàn // MatsP_106.45 // tato bhogavatãü gatvà vàsukeruttareõa tu / da÷à÷vamedhakaü nàma tãrthaü tatràparaü bhavet // MatsP_106.46 // kçtàbhiùekastu naraþ so '÷vamedhaphalaü labhet / dhanàóhyo råpavàndakùo dàtà bhavati dhàrmikaþ // MatsP_106.47 // caturvedeùu yatpuõyaü yatpuõyaü satyavàdiùu / ahiüsàyàü tu yo dharmo gamanàdeva tatphalam // MatsP_106.48 // kurukùetrasamà gaïgà yatra yatràvagàhyate / kurukùetràdda÷aguõà yatra vindhyena saügatà // MatsP_106.49 // yatra gaïgà mahàbhàgà bahutãrthà tapodhanà / siddhakùetraü hi tajj¤eyaü nàtra kàryà vicàraõà // MatsP_106.50 // kùitau tàrayate martyàn nàgàüstàrayate 'pyadhaþ / divi tàrayate devàüs tena tripathagà smçtà // MatsP_106.51 // yàvadasthãni gaïgàyàü tiùñhanti hi ÷arãriõaþ / tàvadvarùasahasràõi svargaloke mahãyate // MatsP_106.52 // tataþ svargàtparibhraùño jambådvãpapatirbhavet / tãrthànàü tu paraü tãrthaü nadãnàü tu mahànadã / mokùadà sarvabhåtànàü mahàpàtakinàmapi // MatsP_106.53 // sarvatra sulabhà gaïgà triùu sthàneùu durlabhà / gaïgàdvàre prayàge ca gaïgàsàgarasaügame / tatra snàtvà divaü yànti ye mçtàste 'punarbhavàþ // MatsP_106.54 // sarveùàmeva bhåtànàü pàpopahatacetasàm / gatim anviùyamàõànàü nàsti gaïgàsamà gatiþ // MatsP_106.55 // pavitràõàü pavitraü ca maïgalànàü ca maïgalam / mahe÷vara÷irobhraùñà sarvapàpaharà ÷ubhà // MatsP_106.56 // kçte tu naimiùaü kùetraü tretàyàü puùkaraü param / dvàpare tu kurukùetraü kalau gaïgà vi÷iùyate // MatsP_106.57 // gaïgàmeva niùeveta prayàgaü tu vi÷eùataþ / nànyatkaliyuge ghore bheùajaü nçpa vidyate // MatsP_106.58 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 107 *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanprayàgasya màhàtmyaü punareva tu / yacchrutvà sarvapàpebhyo mucyate nàtra saü÷ayaþ // MatsP_107.1 // mànasaü nàma tattãrthaü gaïgàyà uttare tañe / triràtropoùito bhåtvà sarvakàmànavàpnuyàt // MatsP_107.2 // gobhåhiraõyadànena yatphalaü pràpnuyànnaraþ / sa tatphalamavàpnoti tattãrthaü smarate punaþ // MatsP_107.3 // akàmo và sakàmo và gaïgàyàü yo 'bhipadyate / mçtastu labhate svargaü narakaü ca na pa÷yati // MatsP_107.4 // apsarogaõasaügãtaiþ supto 'sau pratibudhyate / haüsasàrasayuktena vimànena sa gacchati / bahuvarùasahasràõi svargaü ràjendra bhu¤jati // MatsP_107.5 // tataþ svargàtparibhraùñaþ kùãõakarmà diva÷cyutaþ / suvarõamaõimuktàóhye jàyate vipule kule // MatsP_107.6 // ùaùñitãrthasahasràõi ùaùñikoñyastathàpagàþ / màghamàse gamiùyanti gaïgàyamunasaügamam // MatsP_107.7 // gavàü ÷atasahasrasya samyagdattasya yatphalam / prayàge màghamàse tu tryahasnànàttu tatphalam // MatsP_107.8 // gaïgàyamunayormadhye karùàgniü yastu sàdhayet / ahãnàïgo hyaroga÷ca pa¤cendriyasamanvitaþ // MatsP_107.9 // yàvanti romakåpàõi tasya gàtreùu dehinaþ / tàvadvarùasahasràõi svargaloke mahãyate // MatsP_107.10 // tataþ svargàtparibhraùño jambådvãpapatirbhavet / sa bhuktvà vipulànbhogàüs tattãrthaü smarate punaþ // MatsP_107.11 // jalaprave÷aü yaþ kuryàt saügame lokavi÷rute / ràhugraste tathà some vimuktaþ sarvakilbiùaiþ // MatsP_107.12 // somalokamavàpnoti somena saha modate / ùaùñivarùasahasràõi svargaloke mahãyate // MatsP_107.13 // svarge ca ÷akraloke 'smin nçùigandharvasevite / paribhraùñastu ràjendra samçddhe jàyate kule // MatsP_107.14 // adhaþ÷iràstu yo jvàlàm årdhvapàdaþ pibennaraþ / ÷atavarùasahasràõi svargaloke mahãyate // MatsP_107.15 // paribhraùñastu ràjendra so 'gnihotrã bhavennaraþ / bhuktvà tu vipulànbhogàüs tattãrthaü bhajate punaþ // MatsP_107.16 // yaþ svadehaü tu kartitvà ÷akunibhyaþ prayacchati / vihagairupabhuktasya ÷çõu tasyàpi yatphalam // MatsP_107.17 // ÷ataü varùasahasràõàü somaloke mahãyate / tasmàdapi paribhraùño ràjà bhavati dhàrmikaþ // MatsP_107.18 // guõavàn råpasampanno vidvàü÷ca priyavàcakaþ / bhuktvà tu vipulànbhogàüs tattãrthaü bhajate punaþ // MatsP_107.19 // yàmune cottare kåle prayàgasya tu dakùiõe / çõapramocanaü nàma tattãrthaü paramaü smçtam // MatsP_107.20 // ekaràtroùitaþ snàtvà çõaiþ sarvaiþ pramucyate / svargalokamavàpnoti ançõa÷ca sadà bhavet // MatsP_107.21 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 108 *yudhiùñhira uvàca etacchrutvà prayàgasya yattvayà parikãrtitam / vi÷uddhaü me 'dya hçdayaü prayàgasya tu kãrtanàt // MatsP_108.1 // anà÷akaphalaü bråhi bhagavaüstatra kãdç÷am / yaü ca lokamavàpnoti vi÷uddhaþ sarvakilbiùaiþ // MatsP_108.2 // *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanprayàge tu anà÷akaphalaü vibho / pràpnoti puruùo dhãmठ÷raddadhàno jitendriyaþ // MatsP_108.3 // ahãnàïgo 'pyaroga÷ca pa¤cendriyasamanvitaþ / a÷vamedhaphalaü tasya gacchatastu pade pade // MatsP_108.4 // kulàni tàrayedràjan da÷a pårvànda÷àparàn / mucyate sarvapàpebhyo gacchettu paramaü padam // MatsP_108.5 // *yudhiùñhira uvàca mahàbhàgyaü hi dharmasya yattvaü vadasi me prabho / alpenaiva prayatnena bahåndharmànavàpnute // MatsP_108.6 // a÷vamedhaistu bahubhiþ pràpyate suvratairiha / imaü me saü÷ayaü chinddhi paraü kautåhalaü hi me // MatsP_108.7 // *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanmahàvãra yaduktaü brahmayoninà / çùãõàü saünidhau pårvaü kathyamànaü mayà ÷rutam // MatsP_108.8 // pa¤cayojanavistãrõaü prayàgasya tu maõóalam / praviùñamàtre tadbhåmàv a÷vamedhaþ pade pade // MatsP_108.9 // vyatãtànpuruùànsapta bhaviùyàü÷ca caturda÷a / narastàrayate sarvàn yastu pràõànparityajet // MatsP_108.10 // evaü j¤àtvà tu ràjendra sadà sevàparo bhavet / a÷raddadhànàþ puruùàþ pàpopahatacetasaþ / na pràpnuvanti tatsthànaü prayàgaü devarakùitam // MatsP_108.11 // *yudhiùñhira uvàca snehàdvà dravyalobhàdvà ye tu kàmava÷aü gatàþ / kathaü tãrthaphalaü teùàü kathaü puõyaphalaü bhavet // MatsP_108.12 // vikrayaþ sarvabhàõóànàü kàryàkàryamajànataþ / prayàge kà gatistasya tanme bråhi pitàmaha // MatsP_108.13 // *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanmahàguhyaü sarvapàpapraõà÷anam / màsamekaü tu yaþ snàyàt prayàge niyatendriyaþ / mucyate sarvapàpebhyaþ sa gacchetparamaü padam // MatsP_108.14 // vi÷rambhaghàtakànàü tu prayàge ÷çõu yatphalam / trikàlameva snàyãta àhàraü bhaikùyamàcaret / tribhirmàsaiþ sa mucyeta prayàge tu na saü÷ayaþ // MatsP_108.15 // aj¤ànena tu yasyeha tãrthayàtràdikaü bhavet / sarvakàmasamçddhastu svargaloke mahãyate / sthànaü ca labhate nityaü dhanadhànyasamàkulam // MatsP_108.16 // evaü j¤ànena sampårõaþ sadà bhavati bhogavàn / tàritàþ pitarastena narakàtprapitàmahàþ // MatsP_108.17 // dharmànusàri tattvaj¤a pçcchataste punaþ punaþ / tvatpriyàrthaü samàkhyàtaü guhyametatsanàtanam // MatsP_108.18 // *yudhiùñhira uvàca adya me saphalaü janma adya me tàritaü kulam / prãto 'smyanugçhãto 'smi dar÷anàdeva te mune // MatsP_108.19 // tvaddar÷anàttu dharmàtman mukto 'haü càdya kilbiùàt / idànãü vedmi càtmànaü bhagavangatakalmaùam // MatsP_108.20 // *màrkaõóeya uvàca diùñyà te saphalaü janma diùñyà te tàritaü kulam / kãrtanàdvardhate puõyaü ÷rutàtpàpapraõà÷anam // MatsP_108.21 // *yudhiùñhira uvàca yamunàyàü tu kiü puõyaü kiü phalaü tu mahàmune / etanme sarvamàkhyàhi yathàdçùñaü yathà÷rutam // MatsP_108.22 // *màrkaõóeya uvàca tapanasya sutà devã triùu lokeùu vi÷rutà / samàkhyàtà mahàbhàgà yamunà tatra nimnagà // MatsP_108.23 // yenaiva niþsçtà gaïgà tenaiva yamunà gatà / yojanànàü sahasreùu kãrtanàtpàpanà÷inã // MatsP_108.24 // tatra snàtvà ca pãtvà ca yamunàyàü yudhiùñhira / kãrtanàllabhate puõyaü dçùñvà bhadràõi pa÷yati // MatsP_108.25 // avagàhya ca pãtvà ca punàtyàsaptamaü kulam / pràõàüstyajati yastatra sa yàti paramàü gatim // MatsP_108.26 // agnitãrthamiti khyàtaü yamunàdakùiõe tañe / pa÷cime dharmaràjasya tãrthaü tu narakaü smçtam // MatsP_108.27 // tatra snàtvà divaü yànti ye mçtàste 'punarbhavàþ / evaü tãrthasahasràõi yamunàdakùiõe tañe // MatsP_108.28 // uttareõa pravakùyàmi àdityasya mahàtmanaþ / tãrthaü nira¤janaü nàma yatra devàþ savàsavàþ // MatsP_108.29 // upàsate sma saüdhyàü ye trikàlaü hi yudhiùñhira / devàþ sevanti tattãrthaü ye cànye vibudhà janàþ // MatsP_108.30 // ÷raddadhànaparo bhåtvà kuru tãrthàbhiùecanam / anye ca bahavastãrthàþ sarvapàpaharàþ smçtàþ / teùu snàtvà divaü yànti ye mçtàste 'punarbhavàþ // MatsP_108.31 // gaïgà ca yamunà caiva ubhe tulyaphale smçte / kevalaü jyeùñhabhàvena gaïgà sarvatra påjyate // MatsP_108.32 // evaü kuruùva kaunteya sarvatãrthàbhiùecanam / yàvajjãvakçtaü pàpaü tatkùaõàdeva na÷yati // MatsP_108.33 // yastvimaü kalya utthàya pañhate ca ÷çõoti ca / mucyate sarvapàpebhyaþ svargalokaü sa gacchati // MatsP_108.34 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 109 *màrkaõóeya uvàca ÷rutaü me brahmaõà proktaü puràõe brahmasambhave / tãrthànàü tu sahasràõi ÷atàni niyutàni ca / sarve puõyàþ pavitrà÷ca gati÷ca paramà smçtà // MatsP_109.1 // somatãrthaü mahàpuõyaü mahàpàtakanà÷anam / snànamàtreõa ràjendra puruùàüstàrayecchatam / tasmàtsarvaprayatnena tatra snànaü samàcaret // MatsP_109.2 // *yudhiùñhira uvàca pçthivyàü naimiùaü puõyam antarikùe ca puùkaram / trayàõàmapi lokànàü kurukùetraü vi÷iùyate // MatsP_109.3 // sarvàõi tàni saütyajya kathamekaü pra÷aüsasi / apramàõaü tu tatroktam a÷raddheyamanuttamam // MatsP_109.4 // gatiü ca paramàü divyàü bhogàü÷caiva yathepsitàn / kimarthamalpayogena bahu dharmaü pra÷aüsasi / etanme saü÷ayaü bråhi yathàdçùñaü yathà÷rutam // MatsP_109.5 // *màrkaõóeya uvàca a÷raddheyaü na vaktavyaü pratyakùamapi yadbhavet / narasyà÷raddadhànasya pàpopahatacetasaþ // MatsP_109.6 // a÷raddadhàno hya÷ucir durmatistyaktamaïgalaþ / ete pàtakinaþ sarve tenedaü bhàùitaü tvayà // MatsP_109.7 // ÷çõu prayàgamàhàtmyaü yathàdçùñaü yathà÷rutam / pratyakùaü ca parokùaü ca yathànyastaü bhaviùyati // MatsP_109.8 // yathaivànyadadçùñaü ca yathàdçùñaü yathà÷rutam / ÷àstraü pramàõaü kçtvà ca yujyate yogamàtmanaþ // MatsP_109.9 // kli÷yate càparastatra naiva yogamavàpnuyàt / janmàntarasahasrebhyo yogo labhyeta mànavaiþ // MatsP_109.10 // yathà yogasahasreõa yogo labhyeta mànavaiþ / yastu sarvàõi ratnàni bràhmaõebhyaþ prayacchati // MatsP_109.11 // tena dànena dattena yogaü nàbhyeti mànavaþ / prayàge tu mçtasyedaü sarvaü bhavati nànyathà // MatsP_109.12 // pradhànahetuü vakùyàmi ÷raddadhatsva ca bhàrata / yathà sarveùu bhåteùu brahma sarvatra dç÷yate // MatsP_109.13 // bràhmaõe vàsti yatkiücid abràhmam iti vocyate / evaü sarveùu bhåteùu brahma sarvatra påjyate // MatsP_109.14 // tathà sarveùu lokeùu prayàgaü påjayedbudhaþ / påjyate tãrtharàjastu satyameva yudhiùñhira // MatsP_109.15 // brahmàpi smarate nityaü prayàgaü tãrthamuttamam / tãrtharàjam anupràpya na cànyatkiücidarhati // MatsP_109.16 // ko hi devatvamàsàdya manuùyatvaü cikãrùati / anenaivopamànena tvaü j¤àsyasi yudhiùñhira / yathà puõyatamaü càsti tathaiva kathitaü mayà // MatsP_109.17 // *yudhiùñhira uvàca ÷rutaü cedaü tvayà proktaü vismito 'haü punaþ punaþ / kathaü yogena tatpràptiþ svargavàsastu karmaõà // MatsP_109.18 // dàtà vai labhate bhogàn gàü ca yatkarmaõaþ phalam / tàni karmàõi pçcchàmi punastaiþ pràpyate mahã // MatsP_109.19 // *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanmahàbàho yathoktakaraõaü mahãm / gàmagniü bràhmaõaü ÷àstraü kà¤canaü salilaü striyaþ // MatsP_109.20 // màtaraü pitaraü caiva ye nindanti naràdhamàþ / na teùàmårdhvagamanam idamàha prajàpatiþ // MatsP_109.21 // evaü yogasya sampràpti-sthànaü paramadurlabham / gacchanti narakaü ghoraü ye naràþ pàpakarmiõaþ // MatsP_109.22 // hastya÷vaü gàm anaóvàhaü maõimuktàdikà¤canam / parokùaü harate yastu pa÷càddànaü prayacchati // MatsP_109.23 // na te gacchanti vai svargaü dàtàro yatra bhoginaþ / anenakarmaõà yuktàþ pacyante narake punaþ // MatsP_109.24 // evaü yogaü ca dharmaü ca dàtàraü ca yudhiùñhira / yathà satyamasatyaü và asti nàstãti yatphalam / niruktaü tu pravakùyàmi yathàha svayamaü÷umàn // MatsP_109.25 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 110 *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanprayàgasya màhàtmyaü punareva tu / naimiùaü puùkaraü caiva gotãrthaü sindhusàgaram // MatsP_110.1 // gayà ca caitrakaü caiva gaïgàsàgarameva ca / ete cànye ca bahavo ye ca puõyàþ ÷iloccayàþ // MatsP_110.2 // da÷a tãrthasahasràõi triü÷atkoñyastathà paràþ / prayàge saüsthità nityam evamàhurmanãùiõaþ // MatsP_110.3 // trãõi càpyagnikuõóàni yeùàü madhye tu jàhnavã / prayàgàdabhiniùkràntà sarvatãrthanamaskçtà // MatsP_110.4 // tapanasya sutà devã triùu lokeùu vi÷rutà / yamunà gaïgayà sàrdhaü saügatà lokabhàvinã // MatsP_110.5 // gaïgàyamunayormadhye pçthivyà jaghanaü smçtam / prayàgaü ràja÷àrdåla kalàü nàrhati ùoóa÷ãm // MatsP_110.6 // tisraþ koñyo 'rdhakoñi÷ca tãrthànàü vàyurabravãt / divi bhuvyantarikùe ca tatsarvaü jàhnavã smçtà // MatsP_110.7 // prayàgaü samadhiùñhànaü kambalà÷vataràvubhau / bhogavatyatha yà caiùà vedireùà prajàpateþ // MatsP_110.8 // tatra vedà÷ca yaj¤à÷ca mårtimanto yudhiùñhira / prajàpatim upàsante çùaya÷ca tapodhanàþ // MatsP_110.9 // yajante kratubhir devàs tathà cakradharà nçpàþ / tataþ puõyatamaü nàsti triùu lokeùu bhàrata // MatsP_110.10 // prabhàvàtsarvatãrthebhyaþ prabhavatyadhikaü vibho / da÷a tãrthasahasràõi tisraþ koñyastathà paràþ // MatsP_110.11 // yatra gaïgà mahàbhàgà sa de÷astattapodhanam / siddhakùetraü ca vij¤eyaü gaïgàtãrasamanvitam // MatsP_110.12 // idaü satyaü vijànãyàt sàdhånàmàtmana÷ca vai / suhçda÷ca japetkarõe ÷iùyasyànugatasya ca // MatsP_110.13 // idaü dhanyamidaü svargyam idaü satyamidaü sukham / idaü puõyamidaü dharmyaü pàvanaü dharmamuttamam // MatsP_110.14 // maharùãõàmidaü guhyaü sarvapàpapraõà÷anam / adhãtya ca dvijo 'pyetan nirmalaþ svargamàpnuyàt // MatsP_110.15 // ya idaü ÷çõuyànnityaü tãrthaü puõyaü sadà ÷uciþ / jàtismaratvaü labhate nàkapçùñhe ca modate // MatsP_110.16 // pràpyante tàni tãrthàni sadbhiþ ÷iùñànudar÷ibhiþ / snàhi tãrtheùu kauravya na ca vakramatirbhava // MatsP_110.17 // tvayà ca samyakpçùñena kathitaü vai mayà vibho / pitarastàritàþ sarve tathaiva ca pitàmahàþ // MatsP_110.18 // vrataü dànaü tapastãrthaü yàgàþ sarve sadakùiõàþ / yogàþ sàükhyaü sadàcàro ye cànye j¤ànahetavaþ / prayàgasya tu sarve te kalàü nàrhanti ùoóa÷ãm // MatsP_110.19 // evaü j¤ànaü ca yoga÷ca tãrthaü caiva yudhiùñhira / bahukle÷ena yujyante tena yànti paràü gatim / trikàlaü jàyate j¤ànaü svargalokaü gamiùyati // MatsP_110.20 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 111 *yudhiùñhira uvàca kathaü sarvamidaü proktaü prayàgasya mahàmune / etannaþ sarvamàkhyàhi yathà hi mama tàrayet // MatsP_111.1 // *màrkaõóeya uvàca ÷çõu ràjanprayàge tu proktaü sarvamidaü jagat / brahmà viùõustathe÷àno devatàþ prabhuravyayaþ // MatsP_111.2 // brahmà sçjati bhåtàni sthàvaraü jaïgamaü ca yat / tànyetàni paraü loke viùõuþ saüvardhate prajàþ // MatsP_111.3 // kalpànte tatsamagraü hi rudraþ saüharate jagat / tadà prayàgatãrthaü ca na kadàcidvina÷yati // MatsP_111.4 // ã÷varaþ sarvabhåtànàü yaþ pa÷yati sa pa÷yati / yatnenànena tiùñhanti te yànti paramàü gatim // MatsP_111.5 // *yudhiùñhira uvàca àkhyàhi me yathàtathyaü yathaiùà tiùñhati ÷rutiþ / kena và kàraõenaiva tiùñhante lokasattamàþ // MatsP_111.6 // *màrkaõóeya uvàca prayàge nivasantyete brahmaviùõumahe÷varàþ / kàraõaü tatpravakùyàmi ÷çõu tattvaü yudhiùñhira // MatsP_111.7 // pa¤cayojanavistãrõaü prayàgasya tu maõóalam / tiùñhanti rakùaõàyàtra pàpakarmanivàraõàt // MatsP_111.8 // uttareõa pratiùñhànàc chadmanà brahma tiùñhati / veõãmàdhavaråpã tu bhagavàüstatra tiùñhati // MatsP_111.9 // màhe÷varo vaño bhåtvà tiùñhate parame÷varaþ / tato devàþ sagandharvàþ siddhà÷ca paramarùayaþ / rakùanti maõóalaü nityaü pàpakarmanivàraõàt // MatsP_111.10 // yasmi¤juhvansvakaü pàpaü narakaü ca na pa÷yati / evaü brahmà ca viùõu÷ca prayàge sa mahe÷varaþ // MatsP_111.11 // saptadvãpàþ samudrà÷ca parvatà÷ca mahãtale / rakùamàõà÷ca tiùñhanti yàvadàbhåtasaüplavam // MatsP_111.12 // ye cànye bahavaþ sarve tiùñhanti ca yudhiùñhira / yat pçthivã tatsamà÷ritya nirmità daivatais tribhiþ // MatsP_111.13 // prajàpateridaü kùetraü prayàgamiti vi÷rutam / etatpuõyaü pavitraü vai prayàgaü ca yudhiùñhira / svaràjyaü kuru ràjendra bhràtçbhiþ sahito 'nagha // MatsP_111.14 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 112 *nandike÷vara uvàca bhràtçbhiþ sahitaþ sarvair draupadyà saha bhàryayà / bràhmaõebhyo namaskçtya guråndevànatarpayat // MatsP_112.1 // vàsudevo 'pi tatraiva kùaõenàbhyàgatastadà / pàõóavaiþ sahitaiþ sarvaiþ påjyamànastu màdhavaþ // MatsP_112.2 // kçùõena sahitaiþ sarvaiþ punareva mahàtmabhiþ / abhiùiktaþ svaràjye ca dharmaputro yudhiùñhiraþ // MatsP_112.3 // etasminnantare caiva màrkaõóeyo mahàmuniþ / tataþ svastãti coktvà tu kùaõàdà÷ramamàgamat // MatsP_112.4 // yudhiùñhiro 'pi dharmàtmà bhràtçbhiþ sahito 'vasat / mahàdànaü tato dattvà dharmaputro mahàmanàþ // MatsP_112.5 // yastvidaü kalya utthàya màhàtmyaü pañhate naraþ / prayàgaü smarate nityaü sa yàti paramaü padam / mucyate sarvapàpebhyo rudralokaü sa gacchati // MatsP_112.6 // *vàsudeva uvàca mama vàkyaü ca kartavyaü mahàràja bravãmyaham / nityaü japasva juhvasva prayàge vigatajvaraþ // MatsP_112.7 // prayàgaü smara vai nityaü sahàsmàbhiryudhiùñhira / svayaü pràpsyasi ràjendra svargalokaü na saü÷ayaþ // MatsP_112.8 // prayàgamanugacchedvà vasate vàpi yo naraþ / sarvapàpavi÷uddhàtmà rudralokaü sa gacchati // MatsP_112.9 // pratigrahàdupàvçttaþ saütuùño niyataþ ÷uciþ / ahaükàranivçtta÷ca sa tãrthaphalama÷nute // MatsP_112.10 // akopana÷ca satya÷ca satyavàdã dçóhavrataþ / àtmopama÷ca bhåteùu sa tãrthaphalama÷nute // MatsP_112.11 // çùibhiþ kratavaþ proktà devai÷càpi yathàkramam / na hi ÷akyà daridreõa yaj¤àþ pràptuü mahãpate // MatsP_112.12 // bahåpakaraõà yaj¤à nànàsambhàravistaràþ / pràpyante pàrthivairetaiþ samçddhairvai naraiþ kvacit // MatsP_112.13 // yo daridrairapi vidhiþ ÷akyaþ pràptuü nare÷vara / tulyo yaj¤aphalaiþ puõyais tannibodha yudhiùñhira // MatsP_112.14 // çùãõàü paramaü guhyam idaü bharatasattama / tãrthànugamanaü puõyaü yaj¤ebhyo 'pi vi÷iùyate // MatsP_112.15 // da÷a tãrthasahasràõi tisraþ koñyastathàpagàþ / màghamàse gamiùyanti gaïgàyàü bharatarùabha // MatsP_112.16 // svastho bhava mahàràja bhuïkùva ràjyamakaõñakam / punardrakùyasi ràjendra yajamàno vi÷eùataþ // MatsP_112.17 // *nandike÷vara uvàca ityuktvà sa mahàbhàgo màrkaõóeyo mahàtapàþ / yudhiùñhirasya nçpates tatraivàntaradhãyata // MatsP_112.18 // tatastatra samàplàvya gàtràõi sagaõo nçpaþ / yathoktenàtha vidhinà paràü nirvçtimàgamat // MatsP_112.19 // tathà tvamapi devarùe prayàgàbhimukho bhava / abhiùekaü tu kçtvàdya kçtakçtyo bhaviùyasi // MatsP_112.20 // *såta uvàca evamuktvàtha nandã÷as tatraivàntaradhãyata / nàrado 'pi jagàmà÷u prayàgàbhimukhastathà // MatsP_112.21 // tatra snàtvà ca japtvà ca vidhidçùñena karmaõà / dànaü dattvà dvijàgryebhyo gataþ svabhavanaü tadà // MatsP_112.22 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 113 *çùaya åcuþ kati dvãpàþ samudrà và parvatà và kati prabho / kiyanti caiva varùàõi teùu nadya÷ca kàþ smçtàþ // MatsP_113.1 // mahàbhåmipramàõaü ca lokàlokastathaiva ca / paryàptiü parimàõaü ca gati÷candràrkayostathà // MatsP_113.2 // etadbravãhi naþ sarvaü vistareõa yathàrthavit / tvaduktametatsakalaü ÷rotumicchàmahe vayam // MatsP_113.3 // *såta uvàca dvãpabhedasahasràõi sapta càntargatàni ca / na ÷akyante krameõeha vaktuü vai sakalaü jagat // MatsP_113.4 // saptaiva tu pravakùyàmi candràdityagrahaiþ saha / teùàü manuùyatarkeõa pramàõàni pracakùate // MatsP_113.5 // acintyàþ khalu ye bhàvàs tàüstu tarkeõa sàdhayet / prakçtibhyaþ paraü yacca tadacintyasya lakùaõam // MatsP_113.6 // sapta varùàõi vakùyàmi jambådvãpaü yathàvidham / vistaraü maõóalaü yacca yojanaistànnibodhata // MatsP_113.7 // yojanànàü sahasràõi ÷ataü dvãpasya vistaraþ / nànàjanapadàkãrõaü purai÷ca vividhaiþ ÷ubhaiþ // MatsP_113.8 // siddhacàraõasaükãrõaü parvatairupa÷obhitam / sarvadhàtupinaddhaistaiþ ÷ilàjàlasamudgataiþ // MatsP_113.9 // parvataprabhavàbhi÷ca nadãbhistu samantataþ / pràgàyatà mahàpàr÷vàþ ùaóime varùaparvatàþ // MatsP_113.10 // avagàhya hyubhayataþ samudrau pårvapa÷cimau / himapràya÷ca himavàn hemakåña÷ca hemavàn // MatsP_113.11 // sarvataþ sumukha÷càpi niùadhaþ parvato mahàn / càturvarõyastu sauvarõo meru÷colbamayaþ smçtaþ / caturviü÷atsahasràõi vistãrõaþ sa caturdi÷am // MatsP_113.12 // vçttàkçtipramàõa÷ca caturasraþ samàhitaþ / nànàvarõaiþ samaþ pàr÷vaiþ prajàpatiguõànvitaþ // MatsP_113.13 // nàbhãbandhanasambhåto brahmaõo 'vyaktajanmanaþ / pårvataþ ÷vetavarõastu bràhmaõyaü tasya tena vai // MatsP_113.14 // pãta÷ca dakùiõenàsau tena vai÷yatvamiùyeta / bhçïgipattrãnabha÷ caiva pa÷cimena samanvitaþ / tenàsya ÷ådratà siddhà meror nàmàrthakarmataþ // MatsP_113.15 // pàr÷vamuttaratastasya raktavarõaü svabhàvataþ / tenàsya kùatrabhàvaþ syàd iti varõàþ prakãrtitàþ // MatsP_113.16 // nãla÷ca vaióåryamayaþ ÷vetaþ pãto hiraõmayaþ / mayårabarhavarõa÷ca ÷àtakaumbhaþ sa ÷çïgavàn // MatsP_113.17 // ete parvataràjànaþ siddhacàraõasevitàþ / teùàmantaraviùkambho navasàhasramucyate // MatsP_113.18 // madhye tvilàvçtaü nàma mahàmeroþ samantataþ / caturviü÷atsahasràõi vistãrõo yojanaiþ samaþ // MatsP_113.19 // madhye tasya mahàmerur vidhåma iva pàvakaþ / vedyardhaü dakùiõaü meror uttaràrdhaü tathottaram // MatsP_113.20 // varùàõi yàni saptàtra teùàü vai varùaparvatàþ / dve dve sahasre vistãrõà yojanairdakùiõottaram // MatsP_113.21 // jambådvãpasya vistàras teùàmàyàma ucyate / nãla÷ca niùadha÷caiva teùàü hãnà÷ca ye pare // MatsP_113.22 // ÷veta÷ca hemakåña÷ca himavà¤chçïgavàü÷ca yaþ / jambådvãpapramàõeõa çùabhaþ parikãrtyate // MatsP_113.23 // tasmàddvàda÷abhàgena hemakåño 'pi hãyate / himavànviü÷abhàgena tasmàdeva prahãyate / aùñà÷ãtisahasràõi hemakåño mahàgiriþ // MatsP_113.24 // a÷ãtirhimavà¤chaila àyataþ pårvapa÷cime / dvãpasya maõóalãbhàvàd dhràsavçddhã prakãrtite // MatsP_113.25 // varùàõàü parvatànàü ca yathàbhedaü tathottaram / teùàü madhye janapadàs tàni varùàõi sapta vai // MatsP_113.26 // prapàtaviùamaistaistu parvatairàvçtàni tu / sapta tàni nadãbhedair agamyàni parasparam // MatsP_113.27 // vasanti teùu sattvàni nànàjàtãni sarva÷aþ / imaü haimavataü varùaü bhàrataü nàma vi÷rutam // MatsP_113.28 // hemakåñaü paraü tasmàn nàmnà kimpuruùaü smçtam / hemakåñàcca niùadhaü harivarùaü taducyate // MatsP_113.29 // harivarùàtparaü càpi merostu tadilàvçtam / ilàvçtàtparaü nãlaü ramyakaü nàma vi÷rutam // MatsP_113.30 // ramyakàdaparaü ÷vetaü vi÷rutaü taddhiraõyakam / hiraõyakàtparaü caiva ÷çïga÷àkaükuraü smçtam // MatsP_113.31 // dhanuþsaüsthe tu vij¤eye devarùe dakùiõottare / dãrghàõi tasya catvàri madhyamaü tadilàvçtam // MatsP_113.32 // pårvato niùadhasyedaü vedyardhaü dakùiõaü smçtam / paraü tvilàvçtaü pa÷càd vedyardhaü tu taduttaram // MatsP_113.33 // tayormadhye tu vij¤eyo meruryatra tvilàvçtam / dakùiõena tu nãlasya niùadhasyottareõa tu // MatsP_113.34 // udagàyato mahà÷ailo màlyavànnàma parvataþ / dvàtriü÷atà sahasreõa pratãcyàü sàgarànugaþ // MatsP_113.35 // màlyavànvai sahasraika à nãlaniùadhàyataþ / dvàtriü÷attvevamapyuktaþ parvato gandhamàdanaþ // MatsP_113.36 // parimaõóalayormadhye meruþ kanakaparvataþ / càturvarõyasamo varõai÷ caturasraþ samucchritaþ // MatsP_113.37 // nànàvarõaþ sa pàr÷veùu pårvànte ÷veta ucyate / pãtaü tu dakùiõaü tasya bhçïgipattranibhaü param / uttaraü tasya raktaü vai iti varõasamanvitaþ // MatsP_113.38 // merustu ÷u÷ubhe divyo ràjavatsa tu veùñitaþ / àdityataruõàbhàso vidhåma iva pàvakaþ // MatsP_113.39 // yojanànàü sahasràõi caturà÷ãtisåcchritaþ / praviùñaþ ùoóa÷àdhastàd aùñàviü÷ativistçtaþ // MatsP_113.40 // vistaràddviguõa÷càsya parãõàhaþ samantataþ / sa parvato mahàdivyo divyauùadhisamanvitaþ // MatsP_113.41 // bhuvanairàvçtaþ sarvair jàtaråpapariùkçtaiþ / tatra devagaõà÷caiva gandharvàsuraràkùasàþ / ÷ailaràje pramodante sarvato 'psarasàü gaõaiþ // MatsP_113.42 // sa tu meruþ parivçto bhuvanairbhåtabhàvanaiþ / yasyeme caturo de÷à nànàpàr÷veùu saüsthitàþ // MatsP_113.43 // bhadrà÷vaü bhàrataü caiva ketumàlaü ca pa÷cime / uttarà÷caiva kuravaþ kçtapuõyaprati÷rayàþ // MatsP_113.44 // viùkambhaparvatàstadvan mandaro gandhamàdanaþ / vipula÷ca supàr÷va÷ca sarvaratnavibhåùitàþ // MatsP_113.45 // aruõodaü mànasaü ca sitodaü bhadrasaüj¤itam / teùàmupari catvàri saràüsi ca vanàni ca // MatsP_113.46 // tathà bhadrakadambastu parvate gandhamàdane / jambåvçkùastathà÷vattho vipule 'tha vañaþ param // MatsP_113.47 // gandhamàdanapàr÷ve tu pa÷cime 'maragaõóikaþ / dvàtriü÷acca sahasràõi yojanaiþ sarvataþ samaþ // MatsP_113.48 // tatra te ÷ubhakarmàõaþ ketumàlàþ pari÷rutàþ / tatra kàlànalàþ sarve mahàsattvà mahàbalàþ // MatsP_113.49 // striya÷ cotpalavarõàbhàþ sundaryaþ priyadar÷anàþ / tatra divyo mahàvçkùaþ panasaþ pattrabhàsuraþ // MatsP_113.50 // tasya pãtvà phalarasaü saüjãvanti samàyutam / tasya màlyavataþ pàr÷ve pårve pårvà tu gaõóikà / dvàtriü÷acca sahasràõi tatràpi ÷atamucyate // MatsP_113.51 // bhadrà÷vastatra vij¤eyo nityaü muditamànasaþ / bhadramàlavanaü tatra kàlàmra÷ca mahàdrumaþ // MatsP_113.52 // tatra te puruùàþ ÷vetà mahàsattvà mahàbalàþ / striyaþ kumudavarõàbhàþ sundaryaþ priyadar÷anàþ // MatsP_113.53 // candraprabhà÷ candravarõàþ pårõacandranibhànanàþ / candra÷ãtalagàtrà÷ca striyo hyutpalagandhikàþ // MatsP_113.54 // da÷avarùasahasràõi àyusteùàmanàmayam / kàlàmrasya rasaü pãtvà te sarve sthirayauvanàþ // MatsP_113.55 // *såta uvàca ityuktavànçùãnbrahmà varùàõi ca nisargataþ / pårvaü mamànugrahakçd bhåyaþ kiü varõayàmi vaþ // MatsP_113.56 // etacchrutvà vacaste tu çùayaþ saü÷itavratàþ / jàtakautåhalàþ sarve pratyåcuste mudànvitàþ // MatsP_113.57 // *çùaya åcuþ pårvàparau samàkhyàtau yau de÷au tau tvayà mune / uttaràõàü ca varùàõàü parvatànàü ca sarva÷aþ // MatsP_113.58 // àkhyàhi no yathàtathyaü ye ca parvatavàsinaþ / evamuktastu çùibhis tebhyastvàkhyàtavànpunaþ // MatsP_113.59 // *såta uvàca ÷çõudhvaü yàni varùàõi pårvoktàni ca vai mayà / dakùiõena tu nãlasya niùadhasyottareõa tu // MatsP_113.60 // varùaü ramaõakaü nàma jàyante yatra vai prajàþ / ratipradhànà vimalà jàyante yatra mànavàþ / ÷uklàbhijanasampannàþ sarve te priyadar÷anàþ // MatsP_113.61 // tatràpi ca mahàvçkùo nyagrodho rohiõo mahàn / tasyàpi te phalarasaü pibanto vartayanti hi // MatsP_113.62 // da÷avarùasahasràõi da÷avarùa÷atàni ca / jãvanti te mahàbhàgàþ sadà hçùñà narottamàþ // MatsP_113.63 // uttareõa tu ÷vetasya pàr÷ve ÷çïgasya dakùiõe / varùaü hiraõvataü nàma yatra hairaõvatã nadã // MatsP_113.64 // mahàbalà mahàsattvà nityaü muditamànasàþ / ÷uklàbhijanasampannàþ sarve ca priyadar÷anàþ // MatsP_113.65 // ekàda÷a sahasràõi varùàõàü te narottamàþ / àyuùpramàõaü jãvanti ÷atàni da÷a pa¤ca ca // MatsP_113.66 // tasminvarùe mahàvçkùo lakucaþ pattrasaü÷rayaþ / tasya pãtvà phalarasaü tatra jãvanti mànavàþ // MatsP_113.67 // ÷çïgasàhvasya ÷çïgàõi trãõi tàni mahànti vai / ekaü maõiyutaü tatra ekaü tu kanakànvitam / sarvaratnamayaü caikaü bhuvanairupa÷obhitam // MatsP_113.68 // uttare càsya ÷çïgasya samudrànte ca dakùiõe / kuravastatra tadvaryaü puõyaü siddhaniùevitam // MatsP_113.69 // tatra vçkùà madhuphalà divyàmçtamayàpagàþ / vastràõi te prasåyante phalai÷càbharaõàni ca // MatsP_113.70 // sarvakàmapradàtàraþ kecidvçkùà manoramàþ / apare kùãriõo nàma vçkùàstatra manoramàþ / ye rakùanti sadà kùãraü ùaórasaü càmçtopamam // MatsP_113.71 // sarvà maõimayã bhåmiþ såkùmà kà¤canavàlukà / sarvatra sukhasaüspar÷à niþ÷abdàþ pavanàþ ÷ubhàþ // MatsP_113.72 // devalokacyutàstatra jàyante mànavàþ ÷ubhàþ / ÷uklàbhijanasampannàþ sarve te sthirayauvanàþ // MatsP_113.73 // mithunàni prajàyante striya÷càpsarasopamàþ / teùàü te kùãriõàü kùãraü pibanti hyamçtopamam // MatsP_113.74 // ekàhàjjàyate yugmaü samaü caiva vivardhate / samaü råpaü ca ÷ãlaü ca samaü caiva mriyanti vai // MatsP_113.75 // ekaikamanuraktà÷ca cakravàkamiva dhruvam / anàmayà hya÷okà÷ca nityaü muditamànasàþ // MatsP_113.76 // da÷a varùasahasràõi da÷a varùa÷atàni ca / jãvanti ca mahàsattvà na cànyà strã pravartate // MatsP_113.77 // *såta uvàca evameva nisargo vai varùàõàü bhàrate yuge / dçùñaþ paramadharmaj¤àþ kiü bhåyaþ kathayàmi vaþ // MatsP_113.78 // àkhyàtàstvevamçùayaþ såtaputreõa dhãmatà / uttara÷ravaõe bhåyaþ papracchuþ såtanandanam // MatsP_113.79 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 114 *çùaya åcuþ yadidaü bhàrataü varùaü yasmin svàyambhuvàdayaþ / caturda÷aiva manavaþ prajàsargaü sasarjire // MatsP_114.1 // etad veditum icchàmaþ sakà÷àttava suvrata / uttara÷ravaõaü bhåyaþ prabråhi vadatàü vara // MatsP_114.2 // etacchrutvà çùãõàü tu pràbravãllaumaharùaõiþ / pauràõikastadà såta çùãõàü bhàvitàtmanàm // MatsP_114.3 // buddhyà vicàrya bahudhà vimç÷ya ca punaþ punaþ / tebhyastu kathayàmàsa uttara÷ravaõaü tadà // MatsP_114.4 // *såta uvàca athàhaü varõayiùyàmi varùe 'sminbhàrate prajàþ / bharaõàtprajanàccaiva manurbharata ucyate // MatsP_114.5 // niruktavacanai÷caiva varùaü tadbhàrataü smçtam / yataþ svarga÷ca mokùa÷ca madhyama÷càpi hi smçtaþ // MatsP_114.6 // na khalvanyatra martyànàü bhåmau karmavidhiþ smçtaþ / bhàratasyàsya varùasya nava bhedànnibodhata // MatsP_114.7 // indradvãpaþ ka÷eru÷ca tàmraparõo gabhastimàn / nàgadvãpastathà saumyo gandharvastvatha vàruõaþ // MatsP_114.8 // ayaü tu navamasteùàü dvãpaþ sàgarasaüvçtaþ / yojanànàü sahasraü tu dvãpo 'yaü dakùiõottaraþ // MatsP_114.9 // àyatastu kumàrãto gaïgàyàþ pravahàvadhiþ / tiryagårdhvaü tu vistãrõaþ sahasràõi da÷aiva tu // MatsP_114.10 // dvãpo hyupaniviùño 'yaü mlecchairanteùu sarva÷aþ / yavanà÷ca kiràtà÷ca tasyànte pårvapa÷cime // MatsP_114.11 // bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yà madhye ÷ådrà÷ca bhàga÷aþ / ijyàyutavaõijyàdi vartayanto vyavasthitàþ // MatsP_114.12 // teùàü sa vyavahàro 'yaü vartanaü tu parasparam / dharmàrthakàmasaüyukto varõànàü tu svakarmasu // MatsP_114.13 // saükalpapa¤camànàü tu à÷ramàõàü yathàvidhi / iha svargàpavargàrthaü pravçttiriha mànuùe // MatsP_114.14 // yastvayaü mànavo dvãpas tiryagyàmaþ prakãrtitaþ / ya enaü jayate kçtsnaü sa samràóiti kãrtitaþ // MatsP_114.15 // ayaü lokastu vai samràó antarikùajitàü smçtaþ / svaràóasau smçto lokaþ punarvakùyàmi vistaràt // MatsP_114.16 // sapta càsminmahàvarùe vi÷rutàþ kulaparvatàþ / mahendro malayaþ sahyaþ ÷uktimànçkùavànapi // MatsP_114.17 // vindhya÷ca pàriyàtra÷ca ityete kulaparvatàþ / teùàü sahasra÷a÷cànye parvatàstu samãpataþ // MatsP_114.18 // abhij¤àtàstata÷cànye vipulà÷citrasànavaþ / anye tebhyaþ parij¤àtà hrasvà hrasvopajãvinaþ // MatsP_114.19 // tairvimi÷rà jànapadà àryà mlecchà÷ca sarvataþ / pibanti bahulà nadyo gaïgà sindhuþ sarasvatã // MatsP_114.20 // ÷atadru÷candrabhàgà ca yamunà sarayåstathà / airàvatã vitastà ca vi÷àlà devikà kuhåþ // MatsP_114.21 // gomatã dhautapàpà ca bàhudà ca dçùadvatã / kau÷ikã tu tçtãyà ca ni÷calà gaõóakã tathà // MatsP_114.22 // ikùurlauhitam ityetà himavatpàr÷vaniþsçtàþ / vedasmçtir vetravatã vçtraghnã sindhureva ca / parõà÷à narmadà caiva kàverã mahatã tathà // MatsP_114.23 // pàrà ca dhanvatãråpà viduùà veõumatyapi / ÷iprà hyavantã kuntã ca pàriyàtrà÷ritàþ smçtàþ // MatsP_114.24 // ÷oõo mahànada÷caiva nandanà sukç÷à kùamà / mandàkinã da÷àrõà ca citrakåñà tathaiva ca / tamasà pippalã ÷yenã tathà citrotpalàpi ca // MatsP_114.25 // vimalà ca¤calà caiva tathà ca dhåtavàhinã / ÷uktimantã ÷unã lajjà mukuñà hràdikàpi ca / çùyavantaprasåtàs tà nadyo 'malajalàþ ÷ubhàþ // MatsP_114.26 // tàpã payoùõã nirvindhyà kùiprà ca çùabhà nadã / veõà vaitaraõã caiva vi÷vamàlà kumudvatã // MatsP_114.27 // toyà caiva mahàgaurã durgamà tu ÷ilà tathà / vindhyapàdaprasåtàs tàþ sarvàþ ÷ãtajalàþ ÷ubhàþ // MatsP_114.28 // godàvarã bhãmarathã kçùõaveõã ca va¤julà / tuïgabhadrà suprayogà vàhyà kàverã caiva tu / dakùiõàpathanadyastàþ sahyapàdàdviniþsçtàþ // MatsP_114.29 // kçtamàlà tàmraparõã puùpajà hyutpalàvatã / malayaprasåtà nadyas tàþ sarvàþ ÷ãtajalàþ ÷ubhàþ // MatsP_114.30 // tribhàgà çùikulyà ca ikùudà tridivàcalà / tàmraparõã tathà målã ÷aravà vimalà tathà / mahendratanayàþ sarvàþ prakhyàtàþ ÷ubhagàminãþ // MatsP_114.31 // kà÷ikà sukumàrã ca mandagà mandavàhinã / kçpà ca pà÷inã caiva ÷uktimantàtmajàs tu tàþ // MatsP_114.32 // sarvàþ puõyajalàþ puõyàþ sarvagà÷ca samudragàþ / vi÷vasya màtaraþ sarvàþ sarvapàpaharàþ ÷ubhàþ // MatsP_114.33 // tàsàü nadyupanadya÷ca ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ / tàsvime kurupà¤càlàþ ÷àlvà÷caiva sajàïgalàþ // MatsP_114.34 // ÷årasenà bhadrakàrà bàhyàþ sahapañaccaràþ / matsyàþ kiràtàþ kulyà÷ca kuntalàþ kà÷iko÷alàþ // MatsP_114.35 // àvantà÷ca kaliïgà÷ca måkà÷caivàndhakaiþ saha / madhyade÷à janapadàþ pràya÷aþ parikãrtitàþ // MatsP_114.36 // sahyasyànantare caite tatra godàvarã nadã / pçthivyàmapi kçtsnàyàü sa prade÷o manoramaþ // MatsP_114.37 // yatra govardhano nàma mandaro gandhamàdanaþ / ràmapriyàrthaü svargãyà vçkùà divyàstathauùadhãþ // MatsP_114.38 // bharadvàjena muninà priyàrthamavatàritàþ / tataþ puùpavaro de÷as tena jaj¤e manoramaþ // MatsP_114.39 // vàhlãkà vàñadhànà÷ca àbhãràþ kàlatoyakàþ / puraüdhrà÷caiva ÷ådrà÷ca pallavà÷ càttakhaõóikàþ // MatsP_114.40 // gàndhàrà yavanà÷caiva sindhusauvãramadrakàþ / ÷akà druhyàþ pulindà÷ca pàradàhàramårtikàþ // MatsP_114.41 // ràmañhàþ kaõñakàrà÷ca kaikeyà da÷anàmakàþ / kùatriyopanive÷yà÷ca vai÷yàþ ÷ådrakulàni ca // MatsP_114.42 // atrayo 'tha bharadvàjàþ prasthalàþ sadaserakàþ / lampakàs talagànà÷ca sainikàþ saha jàïgalaiþ / ete de÷à udãcyàstu pràcyànde÷ànnibodhata // MatsP_114.43 // aïgà vaïgà madgurakà antargiribahirgirã / tataþ plavaügamàtaügà yamakà mallavarõakàþ / suhmottaràþ pravijayà màrgavà geyamàlavàþ // MatsP_114.44 // pràgjyotiùà÷ca puõórà÷ca videhàstàmraliptakàþ / ÷àlvamàgadhagonardàþ pràcyà janapadàþ smçtàþ // MatsP_114.45 // teùàü pare janapadà dakùiõàpathavàsinaþ / pàõóyà÷ca keralà÷caiva colàþ kulyàstathaiva ca // MatsP_114.46 // setukàþ såtikà÷caiva kupathàü vàjivàsikàþ / navaràùñrà màhiùikàþ kaliïgà÷caiva sarva÷aþ // MatsP_114.47 // kàråùà÷ca sahaiùãkà àñavyàþ ÷abaràstathà / pulindà vindhyapuùikà vaidarbhà daõóakaiþ saha // MatsP_114.48 // kulãyà÷ca siràlà÷ca råpasàs tàpasaiþ saha / tathà taittirikà÷caiva sarve kàraskaràstathà // MatsP_114.49 // vàsikyà÷caiva ye cànye ye caivàntaranarmadàþ / bhàrukacchàþ samàheyàþ saha sàrasvataistathà // MatsP_114.50 // kàcchãkà÷caiva sauràùñrà ànartà arbudaiþ saha / ityete aparàntàstu ÷çõu ye vindhyavàsinaþ // MatsP_114.51 // màlavà÷ca karåùà÷ca mekalà÷cotkalaiþ saha / auõórà màùà da÷àrõà÷ca bhojàþ kiùkindhakaiþ saha // MatsP_114.52 // sto÷alàþ kosalà÷caiva traipurà vaidi÷àstathà / tumuràs tumbarà÷caiva padgamà naiùadhaiþ saha // MatsP_114.53 // aråpàþ ÷auõóikerà÷ca vãtihotrà avantayaþ / ete janapadàþ khyàtà vindhyapçùñhanivàsinaþ // MatsP_114.54 // ato de÷ànpravakùyàmi parvatà÷rayiõa÷ca ye / niràhàràþ sarvagà÷ca kupathà apathàstathà // MatsP_114.55 // kuthapràvaraõà÷caiva årõàdavàþ samudgakàþ / trigartà maõóalà÷caiva kiràtà÷càmaraiþ saha // MatsP_114.56 // catvàri bhàrate varùe yugàni munayo 'bruvan / kçtaü tretà dvàparaü ca kali÷ceti caturyugam / teùàü nisargaü vakùyàmi upariùñàcca kçtsna÷aþ // MatsP_114.57 // *matsya uvàca etacchrutvà tu çùaya uttaraü punareva te / ÷u÷råùavastamåcuste prakàmaü laumaharùaõim // MatsP_114.58 // *çùaya åcuþ yacca kimpuruùaü varùaü harivarùaü tathaiva ca / àcakùva no yathàtattvaü kãrtitaü bhàrataü tvayà // MatsP_114.59 // jambåkhaõóasya vistàraü tathànyeùàü vidàüvara / dvãpànàü vàsinàü teùàü vçkùàõàü prabravãhi naþ // MatsP_114.60 // pçùñastvevaü tadà viprair yathàpra÷naü vi÷eùataþ / uvàca çùibhirdçùñaü puràõàbhimataü tathà // MatsP_114.61 // *såta uvàca ÷u÷råùavastu yadvipràþ ÷u÷råùadhvamatandritàþ / jambåvarùaþ kimpuruùaþ sumahànandanopamaþ // MatsP_114.62 // da÷a varùasahasràõi sthitiþ kimpuruùe smçtà / jàyante mànavàstatra sutaptakanakaprabhàþ // MatsP_114.63 // varùe kimpuruùe puõye plakùo madhuvahaþ smçtaþ / tasya kimpuruùàþ sarve pibanto rasamuttamam // MatsP_114.64 // anàmayà hya÷okà÷ca nityaü muditamànasàþ / suvarõavarõà÷ca naràþ striya÷càpsarasaþ smçtàþ // MatsP_114.65 // tataþ paraü kimpuruùàd dharivarùaü pracakùate / mahàrajatasaükà÷à jàyante yatra mànavàþ // MatsP_114.66 // devalokacyutàþ sarve bahuråpà÷ca sarva÷aþ / harivarùe naràþ sarve pibantãkùurasaü ÷ubham // MatsP_114.67 // na jarà bàdhate tatra tena jãvanti te ciram / ekàda÷a sahasràõi teùàmàyuþ prakãrtitam // MatsP_114.68 // madhyamaü tanmayà proktaü nàmnà varùamilàvçtam / na tatra såryastapati na ca jànanti mànavàþ // MatsP_114.69 // candrasåryau sanakùatràv aprakà÷àvilàvçte / padmaprabhàþ padmavarõàþ padmapattranibhekùaõàþ // MatsP_114.70 // padmagandhà÷ca jàyante tatra sarve ca mànavàþ / jambåphalarasàhàrà aniùpandàþ sugandhinaþ // MatsP_114.71 // devalokacyutàþ sarve mahàrajatavàsasaþ / trayoda÷a sahasràõi varùàõàü te narottamàþ // MatsP_114.72 // àyuùpramàõaü jãvanti ye tu varùa ilàvçte / merostu dakùiõe pàr÷ve niùadhasyottareõa và // MatsP_114.73 // sudar÷ano nàma mahठjambåvçkùaþ sanàtanaþ / nityapuùpaphalopetaþ siddhacàraõasevitaþ // MatsP_114.74 // tasya nàmnà samàkhyàto jambådvãpo vanaspateþ / yojanànàü sahasraü ca ÷atadhà ca mahànpunaþ // MatsP_114.75 // utsedho vçkùaràjasya divam àvçtya tiùñhati / tasya jambåphalaraso nadã bhåtvà prasarpati // MatsP_114.76 // meruü pradakùiõaü kçtvà jambåmålagatà punaþ / taü pibanti sadà hçùñà jambårasamilàvçte // MatsP_114.77 // jambåphalarasaü pãtvà na jarà bàdhate 'pi tàn / na kùudhà na klamo vàpi na duþkhaü ca tathàvidham // MatsP_114.78 // tatra jàmbånadaü nàma kanakaü devabhåùaõam / indragopakasaükà÷aü jàyate bhàsuraü ca yat // MatsP_114.79 // sarveùàü varùavçkùàõàü ÷ubhaþ phalarasastu saþ / skannaü tu kà¤canaü ÷ubhraü jàyate devabhåùaõam // MatsP_114.80 // teùàü måtraü purãùaü và dikùvaùñàsu ca sarva÷aþ / ã÷varànugrahàdbhåmir mçtàü÷ca grasate tu tàn // MatsP_114.81 // rakùaþpi÷àcà yakùà÷ca sarve haimavatàstu te / hemakåñe tu vij¤eyà gandharvàþ sàpsarogaõàþ // MatsP_114.82 // sarve nàgà niùevante ÷eùavàsukitakùakàþ / mahàmerau trayastriü÷at krãóante yaj¤iyàþ ÷ubhàþ // MatsP_114.83 // nãlavaióåryayukte 'smin siddhà brahmarùayo 'vasan / daityànàü dànavànàü ca ÷vetaþ parvata ucyate // MatsP_114.84 // ÷çïgavàn parvata÷reùñhaþ pitéõàü pratisaücaraþ / ityetàni mayoktàni navavarùàõi bhàrate // MatsP_114.85 // bhåtairapi niviùñàni gatimanti dhruvàõi ca / teùàü vçddhirbahuvidhà dç÷yate devamànuùaiþ / a÷akyà parisaükhyàtuü ÷raddheyà ca bubhåùatà // MatsP_114.86 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 115 *manur uvàca caritaü budhaputrasya janàrdana mayà ÷rutam / ÷rutaþ ÷ràddhavidhiþ puõyaþ sarvapàpapraõà÷anaþ // MatsP_115.1 // dhenvàþ prasåyamànàyàþ phalaü dànasya me ÷rutam / kçùõàjinapradànaü ca vçùotsargastathaiva ca // MatsP_115.2 // ÷rutvà råpaü narendrasya budhaputrasya ke÷ava / kautåhalaü samutpannaü tanmamàcakùva pçcchataþ // MatsP_115.3 // kena karmavipàkena sa tu ràjà puråravàþ / avàpa tàdç÷aü råpaü saubhàgyamapi cottamam // MatsP_115.4 // devàüstribhuvana÷reùñhàn gandharvàü÷ca manoramàn / urva÷ã saümatà tyaktvà sarvabhàvena taü nçpam // MatsP_115.5 // *matsya uvàca ÷çõu karmavipàkena yena ràjà puråravàþ / avàpa tàdç÷aü råpaü saubhàgyamapi cottamam // MatsP_115.6 // atãte janmani purà yo 'yaü ràjà puråravàþ / puråravà iti khyàto madrade÷àdhipo hi saþ // MatsP_115.7 // càkùuùasyànvaye ràjà càkùuùasyàntare manoþ / sa vai nçpaguõairyuktaþ kevalaü råpavarjitaþ // MatsP_115.8 // *çùaya åcuþ puråravà madrapatiþ karmaõà kena pàrthivaþ / babhåva karmaõà kena råpavàü÷caiva såtaja // MatsP_115.9 // *såta uvàca dvijagràme dvija÷reùñho nàmnà càsãtpuråravàþ / nadyàþ kåle mahàràjaþ pårvajanmani pàrthivaþ // MatsP_115.10 // sa tu madrapatã ràjà yastu nàmnà puråravàþ / tasmi¤janmanyasau vipro dvàda÷yàü tu sadànagha // MatsP_115.11 // upoùya påjayàmàsa ràjyakàmo janàrdanam / cakàra sopavàsa÷ca snànam abhyaïgapårvakam // MatsP_115.12 // upavàsaphalàtpràptaü ràjyaü madreùvakaõñakam / upoùitas tathàbhyaïgàd råpahãno vyajàyata // MatsP_115.13 // upoùitairnarais tasmàt snànam abhyaïgapårvakam / varjanãyaü prayatnena råpaghnaü tatparaü nçpa // MatsP_115.14 // etadvaþ kathitaü sarvaü yadvçttaü pårvajanmani / madre÷varatvacaritaü ÷çõu tasya mahãpateþ // MatsP_115.15 // tasya ràjaguõaiþ sarvaiþ samupetasya bhåpateþ / janànuràgo naivàsãd råpahãnasya tasya vai // MatsP_115.16 // råpakàmaþ sa madre÷as tapase kçtani÷cayaþ / ràjyaü mantrigataü kçtvà jagàma himaparvatam // MatsP_115.17 // vyavasàyadvitãyastu padbhyam eva mahàya÷àþ / draùñuü sa tãrthasadanaü viùayànte svake nadãm // MatsP_115.18 // airàvatãti vikhyàtàü dadar÷àtimanoramàm // MatsP_115.19 // tuhinagiribhavàü mahaughavegàü tuhinagabhastisamàna÷ãtalodàm // MatsP_115.20 // tuhinasadç÷ahaimavarõapu¤jàü tuhinaya÷àþ saritaü dadar÷a ràjà // MatsP_115.21 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 116 *såta uvàca sa dadar÷a nadãü puõyàü divyàü haimavatãü ÷ubhàm / gandharvai÷ca samàkãrõàü nityaü ÷akreõa sevitàm // MatsP_116.1 // surebhamadasaüsiktàü samantàttu viràjitàm / madhyena ÷akracàpàbhàü tasminnahani sarvadà // MatsP_116.2 // tapasvi÷araõopetàü mahàbràhmaõasevitàm / dadar÷a tapanãyàbhàü mahàràjaþ puråravàþ // MatsP_116.3 // sitahaüsàvalicchannàü kà÷acàmararàjitàm / sàbhiùiktàmiva satàü pa÷yanprãtiü paràü yayau // MatsP_116.4 // puõyàü su÷ãtalàü hçdyàü manasaþ prãtivardhinãm / kùayavçddhiyutàü ramyàü somamårtimivàparàm // MatsP_116.5 // su÷ãta÷ãghrapànãyàü dvijasaüghaniùevitàm / sutàü himavataþ ÷reùñhàü ca¤cadvãciviràjitàm // MatsP_116.6 // amçtasvàdusalilàü tàpasairupa÷obhitàm / svargàrohaõaniþ÷reõãü sarvakalmaùanà÷inãm // MatsP_116.7 // agryàü samudramahiùãü maharùigaõasevitàm / sarvalokasya cautsukya-kàriõãü sumanoharàm // MatsP_116.8 // hitàü sarvasya lokasya nàkamàrgapradàyikàm / gokulàkulatãràntàü ramyàü ÷aivàlavarjitàm // MatsP_116.9 // haüsasàrasasaüghuùñàü jalajairupa÷obhitàm / àvartanàbhigambhãràü dvãporujaghanasthalãm // MatsP_116.10 // nãlanãrajanetràbhàm utphullakamalànanàm / himàbhaphenavasanàü cakravàkàdharàü ÷ubhàm / balàkàpaïktida÷anàü calanmatsyàvalibhruvam // MatsP_116.11 // svajalodbhåtamàtaüga-ramyakumbhapayodharàm / haüsanåpurasaüghuùñàü mçõàlavalayàvalãm // MatsP_116.12 // tasyàü råpamadonmattà gandharvànugatàþ sadà / madhyàhnasamaye ràjan krãóantyapsarasàü gaõàþ // MatsP_116.13 // tàm apsarovinirmuktaü vahantãü kuïkumaü ÷ubham / svatãradrumasambhåta-nànàvarõasugandhinãm // MatsP_116.14 // taraügavràtasaükrànta-såryamaõóaladurdç÷am / surebhajanitàghàta-vikåladvayabhåùitàm // MatsP_116.15 // ÷akrebhagaõóasalilair devastrãkucacandanaiþ / saüyutaü salilaü tasyàþ ùañpadair upasevyate // MatsP_116.16 // tasyàstãrabhavà vçkùàþ sugandhakusumà¤citàþ / tathàpakçùñasaübhrànta-bhramarastanitàkulàþ // MatsP_116.17 // yasyàstãre ratiü yànti sadà kàmava÷à mçgàþ / tapovanà÷ca çùayas tathà devàþ sahàpsaràþ // MatsP_116.18 // labhante yatra påtàïgà devebhyaþ pratimànitàþ / striya÷ca nàkabahulàþ padmendupratimànanàþ // MatsP_116.19 // yà bibharti sadà toyaü devasaüghairapãóitam / pulindairnçpasaüghai÷ca vyàghravçndairapãóitam // MatsP_116.20 // satàmarasapànãyàü satàragaganàmalàm / sa tàü pa÷yanyayau ràjà satàmãpsitakàmadàm // MatsP_116.21 // yasyàstãraruhaiþ kà÷aiþ pårõai÷candràü÷usaünibhaiþ / ràjate vividhàkàrai ramyatãraü mahàdrumaiþ / yà sadà vividhairviprair devai÷càpi niùevyate // MatsP_116.22 // yà ca sadà sakalaughavinà÷aü bhaktajanasya karotyacireõa / yànugatà saritàü hi kadambair yànugatà satataü hi munãndraiþ // MatsP_116.23 // yà hi sutàniva pàti manuùyàn yà ca yutà satataü himasaüghaiþ / yà ca yutà satataü suravçndair yà ca janaiþ svahitàya ÷rità vai // MatsP_116.24 // prayuktà ca kesarigaõaiþ karivçndajuùñà saütànayuktasalilàpi suvarõayuktà / såryàü÷utàpaparivçddhivivçddha÷ãtà ÷ãtàü÷utulyaya÷asà dadç÷e nçpeõa // MatsP_116.25 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 117 *såta uvàca àlokayannadãü puõyàü tatsamãrahçta÷ramaþ / sa gacchanneva dadç÷e himavantaü mahàgirim // MatsP_117.1 // khamullikhadbhirbahubhir vçtaü ÷çïgaistu pàõóuraiþ / pakùiõàmapi saücàrair vinà siddhagatiü ÷ubhàm // MatsP_117.2 // nadãpravàhasaüjàta-mahà÷abdaiþ samantataþ / asaü÷rutànya÷abdaü taü ÷ãtatoyaü manoramam // MatsP_117.3 // devadàruvanairnãlaiþ kçtàdhovasanaü ÷ubham / meghottarãyakaü ÷ailaü dadç÷e sa naràdhipaþ // MatsP_117.4 // ÷vetameghakçtoùõãùaü candràrkamukuñaü kvacit / himànuliptasarvàïgaü kvaciddhàtuvimi÷ritam // MatsP_117.5 // candanenànuliptàïgaü dattapa¤càïgulaü yathà / ÷ãtapradaü nidàghe 'pi ÷ilàvikañasaükañam / sàlaktakairapsarasàü mudritaü caraõaiþ kvacit // MatsP_117.6 // kvacitsaüspçùñasåryàü÷uü kvacic ca tamasàvçtam / darãmukhaiþ kvacidbhãmaiþ pibantaü salilaü mahat // MatsP_117.7 // kvacidvidyàdharagaõaiþ krãóadbhirupa÷obhitam / upagãtaü tathà mukhyaiþ kiünaràõàü gaõaiþ kvacit // MatsP_117.8 // àpànabhåmau galitair gandharvàpsarasàü kvacit / puùpaiþ saütànakàdãnàü divyaistam upa÷obhitam // MatsP_117.9 // suptotthitàbhiþ ÷ayyàbhiþ kusumànàü tathà kvacit / mçditàbhiþ samàkãrõaü gandharvàõàü manoramam // MatsP_117.10 // niruddhapavanairde÷air nãla÷àdvalamaõóitaiþ / kvacic ca kusumairyuktam atyantaruciraü ÷ubham // MatsP_117.11 // tapasvi÷araõaü ÷ailaü kàminàmatidurlabham / mçgairyathànucaritaü dantibhinnamahàdrumam // MatsP_117.12 // yatra siühaninàdena trastànàü bhairavaü ravam / dç÷yate na ca saü÷ràntaü gajànàmàkulaü kulam // MatsP_117.13 // tañà÷ca tàpasairyatra ku¤jade÷airalaükçtàþ / ratnairyasya samutpannais trailokyaü samalaükçtam // MatsP_117.14 // ahãna÷araõaü nityam ahãnajanasevitam / ahãnaþ pa÷yati girim ahãnaü ratnasampadà // MatsP_117.15 // alpena tapasà yatra siddhiü pràpsyanti tàpasàþ / yasya dar÷anamàtreõa sarvakalmaùanà÷anam // MatsP_117.16 // mahàprapàtasampàta-prapàtàdigatàmbubhiþ / vàyunãtaiþ sadà tçpti-kçtade÷aü kvacitkvacit // MatsP_117.17 // samàlabdhajalaiþ ÷çïgaiþ kvacic càpi samucchritaiþ / nityàrkatàpaviùamair agamyairmanasà yutam // MatsP_117.18 // devadàrumahàvçkùa-vraja÷àkhànirantaraiþ / vaü÷astambavanàkàraiþ prade÷airupa÷obhitam // MatsP_117.19 // himachattramahà÷çïgaü prapàta÷atanirjharam / ÷abdalabhyàmbuviùamaü himasaüruddhakandaram // MatsP_117.20 // dçùñvaiva taü càrunitambabhåmiü mahànubhàvaþ sa tu madranàthaþ / babhràma tatraiva mudà sametaþ sthànaü tadà kiücidathàsasàda // MatsP_117.21 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 118 *såta uvàca tasyaiva parvatendrasya prade÷aü sumanoramam / agamyaü mànuùair anyair daivayogàd upàgataþ // MatsP_118.1 // airàvatã saricchreùñhà yasmàdde÷àdvinirgatà / megha÷yàmaü ca taü de÷aü drumakhaõóairaneka÷aþ // MatsP_118.2 // ÷àlaistàlaistamàlai÷ca karõikàraiþ sa÷àmalaiþ / nyagrodhai÷ca tathà÷vatthaiþ ÷irãùaiþ ÷iü÷apadrumaiþ // MatsP_118.3 // ÷leùmàtakair àmalakair harãtakavibhãtakaiþ / bhårjaiþ samu¤jakair bàõair vçkùaiþ saptacchadadrumaiþ // MatsP_118.4 // mahànimbaistathà nimbair nirguõóãbhirharidrumaiþ / devadàrumahàvçkùais tathà kàleyakadrumaiþ // MatsP_118.5 // padmakai÷candanairbilvaiþ kapitthai raktacandanaiþ / màtàmrariùñakàkùoñair abdakai÷ca tathàrjunaiþ // MatsP_118.6 // hastikarõaiþ sumanasaiþ kovidàraiþ supuùpitaiþ / pràcãnàmalakai÷càpi dhanakaiþ samaràñakaiþ // MatsP_118.7 // kharjårairnàrikelai÷ca priyàlàmràtakeïgudaiþ / tantumàlair dhavairbhavyaiþ kà÷mãrãparõibhistathà // MatsP_118.8 // jàtãphalaiþ pågaphalaiþ kañphalailàvalãphalaiþ / mandàraiþ kovidàrai÷ca kiü÷ukaiþ kusumàü÷ukaiþ // MatsP_118.9 // yavàsaiþ ÷amiparõàsair vetasair ambuvetasaiþ / raktàtiraïganàraïgair hiïgubhiþ sapriyaïgubhiþ // MatsP_118.10 // raktà÷okais tathà÷okair àkallair avicàrakaiþ / mucukundaistathà kundair àñaråùaparåùakaiþ // MatsP_118.11 // kiràtaiþ kiïkiràtai÷ca ketakaiþ ÷vetaketakaiþ / ÷obhà¤janair a¤janai÷ca sukaliïganikoñakaiþ // MatsP_118.12 // suvarõacàruvasanair druma÷reùñhais tathàsanaiþ / manmathasya ÷aràkàraiþ sahakàrairmanoramaiþ // MatsP_118.13 // pãtayåthikayà caiva ÷vetayåthikayà tathà / jàtyà campakajàtyà ca tumbarai÷càpyatumbaraiþ // MatsP_118.14 // mocairlocaistu lakucais tilapuùpaku÷e÷ayaiþ / tathà supuùpàvaraõai÷ cavyakaiþ kàmivallabhaiþ // MatsP_118.15 // puùpàïkurai÷ca bakulaiþ pàribhadraharidrakaiþ / dhàràkadambaiþ kuñajaiþ kadambair girikuñajaiþ // MatsP_118.16 // àdityamustakaiþ kumbhaiþ kuïkumaiþ kàmavallabhaiþ / kañphalairbadarairnãpair dãpairiva mahojjvalaiþ // MatsP_118.17 // raktaiþ pàlãvanaiþ ÷vetair dàóimai÷campakadrumaiþ / bandhåkai÷ca subandhåkaiþ ku¤jakànàü tu jàtibhiþ // MatsP_118.18 // kusumaiþ pàñalàbhi÷ca mallikàkaravãrakaiþ / kurabakair himavarair jambåbhir nçpajambubhiþ // MatsP_118.19 // bãjapåraiþ sakarpårair gurubhi÷càgurudrumaiþ / bimbai÷ca pratibimbai÷ca saütànakavitànakaiþ // MatsP_118.20 // tathà guggulavçkùai÷ca hintàladhavalekùubhiþ / tçõa÷ånyaiþ karavãrair a÷okai÷ cakramardanaiþ // MatsP_118.21 // pãlubhirdhàtakãbhi÷ca ciribilvaiþ samàkulaiþ / tintióãkaistathà lodhrair vióaïgaiþ kùãrikàdrumaiþ // MatsP_118.22 // a÷mantakaistathà kàlair jambãraiþ ÷vaitakadrumaiþ / bhallàtakairindrayavair valgujaiþ siddhisàdhakaiþ // MatsP_118.23 // nàgakesaravçkùai÷ca sukesaramanoharaiþ / karamardaiþ kàsamardair ariùñakavariùñakaiþ / rudràkùairdràkùasambhåtaiþ saptàhvaiþ putrajãvakaiþ // MatsP_118.24 // kaïkolakairlavaïgai÷ca tvagdrumaiþ pàrijàtakaiþ / pratànaiþ pippalãnàü ca nàgavalya÷ca bhàga÷aþ // MatsP_118.25 // marãcasya tathà gulmair navamallikayà tathà / mçdvãkàmaõóapairmukhyair atimuktakamaõóapaiþ // MatsP_118.26 // trapuùairnartikànàü ca pratànaiþ saphalaiþ ÷ubhaiþ / kåùmàõóànàü pratànai÷ca alàbånàü tathà kvacit // MatsP_118.27 // cirbhiñasya pratànai÷ca pañolãkàravellakaiþ / karkoñakãvitànai÷ca vàrtàkair bçhatãphalaiþ // MatsP_118.28 // kaõñakair målakairmåla-÷àkaistu vividhaistathà / kahlàrai÷ca vidàryà ca ruråñaiþ svàdukaõñakaiþ // MatsP_118.29 // sabhàõóãravidåsàra-ràjajambåkavàlukaiþ / suvarcalàbhiþ sarvàbhiþ sarùapàbhistathaiva ca // MatsP_118.29* // kàkolãkùãrakàkolã chattrayà càticchatrayà / kàsamardãsahàsadbhiþ sakandalasakàõóakaiþ // MatsP_118.29** // tathà kùãraka÷àkena kàla÷àkena càpyatha / ÷imbãdhànyaistathà dhànyaiþ sarvairnirava÷eùataþ // MatsP_118.29*** // auùadhãbhirvicitràbhir dãpyamànàbhireva ca / àyuùyàbhirya÷asyàbhir balyàbhi÷ca naràdhipa // MatsP_118.30 // jaràmçtyubhayaghãbhiþ kùudbhayaghnãbhireva ca / saubhàgyajananãbhi÷ca kutsnàbhi÷càpyaneka÷aþ // MatsP_118.31 // tatra veõulatàbhi÷ca tathà kãcakaveõubhiþ / kà÷aiþ ÷a÷àïkakà÷ai÷ca ÷aragulmaistathaiva ca // MatsP_118.32 // ku÷agulmaistathà ramyair gulmai÷cekùor manoramaiþ / kàrpàsajàtivargeõa durlabhena ÷ubhena ca // MatsP_118.33 // tathà ca kadalãkhaõóair manohàribhiruttamaiþ / tathà marakataprakhyaiþ prade÷aiþ ÷àdvalànvitaiþ // MatsP_118.34 // iràpuüùpasamàyuktaiþ kuïkamasya ca bhàga÷aþ / tagaràtiviùàmàüsã-granthikaistu suràgadaiþ // MatsP_118.35 // suvarõapuùpai÷ca tathà bhåmipuùpaistathàparaiþ / jambãrakairbhåstçõakaiþ sarasaiþ sa÷ukaistathà // MatsP_118.36 // ÷aïgaveràjamodàbhiþ kuberakapriyàlakaiþ / jalajai÷ca tathà vaõair nànàvarõaiþ sugandhibhiþ // MatsP_118.37 // udayàdityasaükà÷aiþ såryacandranibhaistathà / tapanãyasavarõai÷ca atasãpuùpasaünibhaiþ // MatsP_118.38 // ÷åkapattranibhai÷cànyaiþ sthalapattrai÷ca bhàga÷aþ / pa¤cavarõaiþ samàkãrõair bahuvarõaistathaiva ca // MatsP_118.39 // draùñurdçùñyà hitamudaiþ kumudai÷candrasaünibhaiþ / tathà vahni÷ikhàkàrair gajavaktrotpalaiþ ÷ubhaiþ // MatsP_118.40 // nãlotpalaiþ sakahlàrair gu¤jàtakakaserukaiþ / ÷çïgàñakamçõàlai÷ca karañai ràjatotpalaiþ // MatsP_118.41 // jalajaiþ sthalajairmålaiþ phalaiþ puùpairvi÷eùataþ / vividhai÷caiva nãvàrair munibhojyairnaràdhipa // MatsP_118.42 // na taddhànyaü na tatsasyaü na tacchàkaü na tatphalam / na tanmålaü na tatkandaü na tatpuùpaü naràdhipa // MatsP_118.43 // nàgalokodbhavaü divyaü naralokabhavaü ca yat / anåpotthaü vanotthaü ca tatra yannàsti pàrthivaþ // MatsP_118.44 // sadà puùpaphalaü sarvam ajaryam çtuyogataþ / madre÷varaþ sa dadç÷e tapasà hyatiyogataþ // MatsP_118.45 // dadç÷e ca tathà tatra nànàråpàn patatriõaþ / mayåràn ÷atapattràü÷ca kalaviïkàü÷ca kokilàn // MatsP_118.46 // tathà kàdambakànhaüsàn koyaùñãn kha¤jarãñakàn / kurarànkàlakåñàü÷ca khañvàïgàn lubdhakàüs tathà // MatsP_118.47 // gokùveóakàüstathà kumbhàn dhàrtaràùñrà¤÷ukànbakàn / ghàtukàü÷cakravàkàü÷ca kañukànñiññibhàn bhañàn // MatsP_118.48 // putrapriyàn lohapçùñhàn gocarmagirivartakàn / pàràvatàü÷ca kamalàn sàrikà jãvajãvakàn // MatsP_118.49 // làvavartakavàrtàkàn raktavartmaprabhadrakàn / tàmracåóànsvarõacåóàn kukkuñàn kàùñhakukkuñàn // MatsP_118.50 // kapi¤jalànkalaviïkàüs tathà kuïkumacåóakàn / bhçïgaràjàn sãrapàdàn bhåliïgàn óiõóimàn navàn // MatsP_118.51 // ma¤julãtakadàtyåhàn bhàradvàjàüstathà caùàn / etàü÷cànyàü÷ca subahån pakùisaüghànmanoharàn // MatsP_118.52 // ÷vàpadànvividhàkàràn mçgàü÷caiva mahàmçgàn / vyàghrànkesariõaþ siühàn dvãpinaþ ÷arabhànvçkàn // MatsP_118.53 // çkùàüstarakùåü÷ca bahån golàïgålàn savànaràn / ÷a÷alomàn sakàdambàn màrjàràn vàyuveginaþ // MatsP_118.54 // måùakànnakulàn kàvàn siühàn drumamanoharàn / tathà mattàü÷ca màtaügàn mahiùàn gavayàn vçùàn / camaràn sçmaràü÷caiva tathà gaurakharànapi // MatsP_118.55 // urabhràü÷ca tathà meùàn sàraïgànatha kåkuràn / nãlàü÷caiva mahànàlàn karàlànmçgamàtçkàn // MatsP_118.56 // sadaüùñràràmasarabhàn krau¤càkàraka÷ambaràn / karàlànkçtamàlàü÷ca kàlapucchàü÷ca toraõàn // MatsP_118.57 // daüùñrànkhaógànvaràhàü÷ca turaügànkharagardabhàn / etàn adviùñànmadre÷o viruddhàü÷ca parasparam // MatsP_118.58 // aviruddhànvane dçùñvà vismayaü paramaü yayau / taccà÷ramapadaü puõyaü babhåvàtreþ purà nçpam // MatsP_118.59 // tatprasàdàtprabhàyuktaü sthàvarairjaïgamaistathà / hiüsanti hi na cànyonyaü hiüsakàstu parasparam // MatsP_118.60 // kravyàdàþ pràõinastatra sarve kùãraphalà÷anàþ / nirmitàstatra càtyartham atriõà sumahàtmanà // MatsP_118.61 // ÷ailànitambade÷eùu nyavasacca svayaü nçpaþ / payaþ kùaranti te divyam amçtasvàdukaõñakam // MatsP_118.62 // kvacidràjanmahiùya÷ca kvacidàjà÷ca sarva÷aþ / ÷ilàþ kùãreõa sampårõà dadhnà cànyatra và bahiþ // MatsP_118.63 // saüpa÷yanparamàü prãtim avàpa vasudhàdhipaþ / saràüsi tatra divyàni nadya÷ca vimalodakàþ // MatsP_118.64 // praõàlikàni coùõàni ÷ãtalàni ca bhàga÷aþ / kandaràõi ca ÷ailasya susevyàni pade pade // MatsP_118.65 // himapàto na tatràsti samantàtpa¤cayojanam / upatyakà su÷ailasya ÷ikharasya na vidyate // MatsP_118.66 // tatràsti ràja¤chikharaü parvatendrasya pàõóuram / himapàtaü ghanà yatra kurvanti sahitàþ sadà // MatsP_118.67 // tatràsti càparaü ÷çïgaü yatra toyaghanà ghanàþ / nityamevàbhivarùanti ÷ilàbhiþ ÷ikharaü varam // MatsP_118.68 // tadà÷ramaü manohàri yatra kàmadharà dharà / suramukhyopayogitvàc chàkhinàü saphalàþ phalàþ // MatsP_118.69 // sadopagãtabhramara-surastrãsevitaü param / sarvapàpakùayakaraü ÷ailasyeva prahàrakam // MatsP_118.70 // vànaraiþ krãóamànai÷ca de÷àdde÷ànnaràdhipa / himapu¤jàþ kçtàstatra candrabimbasamaprabhàþ // MatsP_118.71 // tadà÷ramaü samantàcca himasaüruddhakandaraiþ / ÷ailavàñaiþ parivçtam agamyaü manujaiþ sadà // MatsP_118.72 // pårvàràdhitabhàvo 'sau mahàràjaþ puråravàþ / tadà÷ramapadaü pràpto devadevaprasàdataþ // MatsP_118.73 // tadà÷ramaü ÷rama÷amanaü manoharaü manoharaiþ kusuma÷atairalaükçtam / kçtaü svayaü ruciramathàtriõà ÷ubhaü ÷ubhàvahaü ca hi dadç÷e sa madraràñ // MatsP_118.74 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 119 *såta uvàca tatra yau tau mahà÷çïgau mahàvarõau mahàhimau / tçtãyaü tu tayormadhye ÷çïgamatyantamucchritam // MatsP_119.1 // nityàtapta÷ilàjàtaü sadàbhraparivarjitam / tasyàdhastàdvçkùagaõe di÷àü bhàge ca pa÷cime // MatsP_119.2 // jàtãlatàparikùiptaü vivaraü càrudar÷anam / dçùñvaiva kautukàviùñas taü vive÷a mahãpatiþ // MatsP_119.3 // tamasà càtinibióaü nalvamàtraü susaükañam / nalvamàtramatikramya svaprabhàbharaõojjvalam // MatsP_119.4 // tam ucchritam athàtyantaü gambhãraü parivartulam / na tatra såryastapati na viràjati candramàþ // MatsP_119.5 // tathàpi divasàkàraü prakà÷aü tadaharni÷am / kro÷àdhikaparãmàõaü sarasà ca viràjitam // MatsP_119.6 // samantàtsarasastasya ÷ailalagnà tu vedikà / sauvarõai ràjatairvçkùair vidrumairupa÷obhitam // MatsP_119.7 // nànàmàõikyakusumaiþ suprabhàbharaõojjvalaiþ / tasminsarasi padmàni padmaràgacchadàni tu // MatsP_119.8 // vajrakesarajàlàni sugandhãni tathà yutam / pattrair marakatair nãlair vaióåryasya mahãpate // MatsP_119.9 // karõikà÷ca tathà teùàü jàtaråpasya pàrthiva / tasminsarasi yà bhåmir na sà vajrasamàkulà // MatsP_119.10 // nànàratnairupacità jalajànàü samà÷rayaþ / kapardikànàü ÷uktãnàü ÷aïkhànàü ca mahãpate // MatsP_119.11 // makaràõàü ca matsyànàü caõóànàü kacchapaiþ saha / tatra marakatakhaõóàni vajràõàü ca sahasra÷aþ // MatsP_119.12 // padmaràgendranãlàni mahànãlàni pàrthiva / puùparàgàõi sarvàõi tathà karkoñakàni ca // MatsP_119.13 // tutthakasya tu khaõóàni tathà ÷eùasya bhàga÷aþ / ràjàvartasya mukhyasya ruciràkùasya càpyatha // MatsP_119.14 // såryendukàntaya÷caiva nãlo varõàntima÷ca yaþ / jyotãrasasya ramyasya syamantasya ca bhàga÷aþ // MatsP_119.15 // suroragavalakùàõàü sphañikasya tathaiva ca / gomedapittakànàü ca dhålãmarakatasya ca // MatsP_119.16 // vaióåryasaugandhikayos tathà ràjamaõernçpa / vajrasyaiva ca mukhyasya tathà brahmamaõerapi // MatsP_119.17 // muktàphalàni muktànàü tàràvigrahadhàriõàm // MatsP_119.18 // sukhoùõaü caiva tattoyaü snànàcchãtavinà÷anam / vaióåryasya ÷ilà madhye sarasastasya ÷obhanà // MatsP_119.19 // pramàõena tathà sà ca dve ca ràjandhanuþ÷ate / caturasrà tathà ramyà tapasà nirmitàtriõà // MatsP_119.20 // biladvàrasamo de÷o yatra yatra hiraõmayaþ / prade÷aþ sa tu ràjendra dvãpe tasminmanohare // MatsP_119.21 // tathà puùkariõã ramyà tasminràja¤÷ilàtale / su÷ãtàmalapànãyà jalajai÷ca viràjità // MatsP_119.22 // àkà÷apratimà ràjaü÷ caturasrà manoharà / tasyàstadudakaü svàdu laghu ÷ãtaü sugandhikam // MatsP_119.23 // na kùiõoti yathà kaõñhaü kukùiü nàpårayatyapi / tçptiü vidhatte paramàü ÷arãre ca mahatsukham // MatsP_119.24 // madhye tu tasyàþ pràsàdaü nirmitaü tapasàtriõà / rukmasetuprave÷àntaü sarvaratnamayaü ÷ubham // MatsP_119.25 // ÷a÷àïkara÷meþ saükà÷aü pràsàdaü ràjataü hitam / ramyavaióåryasopànaü vidrumàmalasàrakam // MatsP_119.26 // indranãlamahàstambhaü marakatàsaktavedikam / vajràü÷ujàlaiþ sphuritaü ramyaü dçùñimanoramam // MatsP_119.27 // pràsàde tatra bhagavàn devadevo janàrdanaþ / bhogibhogàvalãsuptaþ sarvàlaükàrabhåùitaþ // MatsP_119.28 // jànunàku¤citastveko devadevasya cakriõaþ / phaõãndrasaüniviùño 'ïghrir dvitãya÷ca tathànagha // MatsP_119.29 // lakùayutsaïgagato 'ïghristu ÷eùabhogapra÷àyinaþ / phaõãndrabhogasaünyasta-bàhuþ keyårabhåùaõaþ // MatsP_119.30 // aïgulãpçùñhavinyasta-deva÷ãrùadharaü bhujam / ekaü vai devadevasya dvitãyaü tu prasàritam // MatsP_119.31 // samàku¤citajànustha-maõibandhena ÷obhitam / kiücidàku¤citaü caiva nàbhide÷akarasthitam // MatsP_119.32 // tçtãyaü tu bhujaü tasya caturthaü tu tathà ÷çõu / àttasaütànakusumaü ghràõade÷ànusarpiõam // MatsP_119.33 // lakùmyà saüvàhyamànàïghriþ padmapattranibhaiþ karaiþ / saütànamàlàmukuñaü hàrakeyårabhåùitam // MatsP_119.34 // bhåùitaü ca tathà devam aïgadairaïgulãyakaiþ / phaõãndraphaõavinyasta-càruratna÷irojjvalam // MatsP_119.35 // aj¤àtavastucaritaü pratiùñhitam athàtriõà / siddhànupåjyaü satataü saütànakusumàrcitam // MatsP_119.36 // divyagandhànuliptàïgaü divyadhåpena dhåpitam / surasaiþ suphalairhçdyaiþ siddhairupahçtaiþ sadà // MatsP_119.37 // ÷obhitottamapàr÷vaü taü devamutpala÷ãrùakam / tataþ sammukham udvãkùya vavande sa naràdhipaþ // MatsP_119.38 // jànubhyàü ÷irasà caiva gatvà bhåmiü yathàvidhi / nàmnàü sahasreõa tadà tuùñàva madhusådanam // MatsP_119.39 // pradakùiõamatho cakre sa tåtthàya punaþ punaþ / ramyamàyatanaü dçùñvà tatrovàsà÷rame punaþ // MatsP_119.40 // bilàdbahirguhàü kàücid à÷ritya sumanoharàm / tapa÷cakàra tatraiva påjayanmadhusådanam // MatsP_119.41 // nànàvidhaistathà puùpaiþ phalamålaiþ sagorasaiþ / nityaü triùavaõasnàyã vahnipåjàparàyaõaþ // MatsP_119.42 // devavàpãjalaiþ kurvan satataü pràõadhàraõam / sarvàhàraparityàgaü kçtvà tu manuje÷varaþ // MatsP_119.43 // anàstçtaguhà÷àyã kàlaü nayati pàrthivaþ / tyaktàhàrakriya÷caiva kevalaü toyato nçpaþ / na tasya glànimàyàti ÷arãraü ca tadadbhutam // MatsP_119.44 // evaü sa ràjà tapasi prasaktaþ sampåjayandevavaraü sadaiva / tatrà÷rame kàlamuvàsa kaücit svargopame duþkham avindamànaþ // MatsP_119.45 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 120 sa tvà÷ramapade ramye tyaktàhàraparicchadaþ / krãóàvihàraü gandharvaiþ pa÷yannapsarasàü saha // MatsP_120.1 // kçtvà puùpoccayaü bhåri granthayitvà tathà srajaþ / agraü nivedya devàya gandharvebhyastadà dadau // MatsP_120.2 // puùpoccayaprasaktànàü krãóantãnàü yathàsukham / ceùñà nànàvidhàkàràþ pa÷yannapi na pa÷yati // MatsP_120.3 // kàcitpuùpoccaye saktà latàjàlena veùñità / sakhãjanena saütyaktà kàntenàbhisamujjhità // MatsP_120.4 // kàcitkamalagandhàbhà niþ÷vàsapavanàhçtaiþ / madhupairàkulamukhã kàntena parimocità // MatsP_120.5 // makarandasabhàkrànta-nayanà kàcidaïganà / kàntaniþ÷vàsavàtena nãrajaskakçtekùaõà // MatsP_120.6 // kàcid uccãya puùpàõi dadau kàntasya bhàminã / kàntasaügrathitaiþ puùpai raràja kçta÷ekharà // MatsP_120.7 // uccãya svayam udgrathya kàntena kçta÷ekharà / kçtakçtyamivàtmànaü mene manmathavardhinã // MatsP_120.8 // astvasmingahane ku¤je vi÷iùñakusumà latà / kàcidevaü raho nãtà ramaõena riraüsunà // MatsP_120.9 // kàntasaünàmitalatà kusumàni vicinvatã / sarvàbhyaþ kàcidàtmànaü mene sarvaguõàdhikam // MatsP_120.10 // kà÷citpa÷yati bhåpàlaü nalinãùu pçthakpçthak / krãóamànàstu gandharvair devaràmà manoramàþ // MatsP_120.11 // kàcid àtàóayat kàntam udakena ÷ucismità / tàóyamànàtha kàntena prãtiü kàcidupàyayau // MatsP_120.12 // kàntaü ca tàóayàmàsa jàtakhedà varàïganà / adç÷yata varàrohà ÷vàsançtyatpayodharà // MatsP_120.13 // kàntàmbutàóanàkçùña-ke÷apà÷anibandhanà / ke÷àkulamukhã bhàti madhupairiva padminã // MatsP_120.14 // svacakùuþsadç÷aiþ puùpaiþ saüchanne nalinãvane / channà kàcic ciràtpràptà kàntenànviùya yatnataþ // MatsP_120.15 // snàtà ÷ãtàpade÷ena kàcitpràhàïganà bhç÷am / ramaõàliïganaü cakre mano 'bhilaùitaü ciram // MatsP_120.16 // jalàrdravasanaü såkùmam aïgalãnaü ÷ucismità / dhàrayantã janaü cakre kàcit tatra samanmatham // MatsP_120.17 // kaõñhamàlyaguõaiþ kàcit kàntena kçùyatàmbhasi / truñyatsragdàmapatitaü ramaõaü pràhasacciram // MatsP_120.18 // kàcidbhugnà sakhãdatta-jànude÷e nakhakùatà / saübhràntà kànta÷araõaü magnà kàcidgatà ciram // MatsP_120.19 // kàcitpçùñhakçtàdityà ke÷anistoyakàriõã / ÷ilàtalagatà bhartrà dçùñà kàmàrtacakùuùà // MatsP_120.20 // kçttamàlyaü vilulitaü saükràntakucakuïkumam / ratikrãóitakànteva raràja tatsarodakam // MatsP_120.21 // susnàtadevagandharva-devaràmàgaõena ca / påjyamànaü ca dadç÷e devadevaü janàrdanam // MatsP_120.22 // kvacic ca dadç÷e ràjà latàgçhagatàþ striyaþ / maõóayantãþ svagàtràõi kàntasaünyastamànasàþ // MatsP_120.23 // kàcid àdar÷anakarà vyagrà dåtãmukhodgatam / ÷çõvatã kàntavacanam adhikà tu tathà babhau // MatsP_120.24 // kàcit satvarità dåtyà bhåùaõànàü viparyayam / kurvàõà naiva bubudhe manmathàviùñacetanà // MatsP_120.25 // vàyununnàtisurabhi-kusumotkaramaõóite / kàcitpibantã dadç÷e maireyaü nãla÷àdvale // MatsP_120.26 // pàyayàmàsa ramaõaü svayaü kàcidvaràïganà / kàcitpapau varàrohà kàntapàõisamarpitam // MatsP_120.27 // kàcitsvanetracapala-nãlotpalayutaü payaþ / pãtvà papraccha ramaõaü kva gate te mamotpale // MatsP_120.28 // tvayaiva pãtau tau nånam ityuktà ramaõena sà / tathà viditvà mugdhatvàd babhåva vrãóità bhç÷am // MatsP_120.29 // kàcitkàntàrpitaü subhråþ kàntapãtàva÷eùitam / savi÷eùarasaü pànaü papau manmathavardhanam // MatsP_120.30 // àpànagoùñhãùu tathà tàsàü sa narapuügavaþ / ÷u÷ràva vividhaü gãtaü tantrãsvaravimi÷ritam // MatsP_120.31 // pradoùasamaye tà÷ca devadevaü janàrdanam / ràjansadopançtyanti nànàvàdyapuraþsaràþ // MatsP_120.32 // yàmamàtre gate ràtrau vinirgatya guhàmukhàt / àvasansaüyutàþ kàntaiþ pararddhiracitàü guhàm // MatsP_120.33 // nànàgandhànvitalatàü nànàgandhasugandhinãm / nànàvicitra÷ayanàü kusumotkaramaõóitàm // MatsP_120.34 // evam apsarasàü pa÷yan krãóitàni sa parvate / tapastepe mahàràjan ke÷avàrpitamànasaþ // MatsP_120.35 // tamåcurnçpatiü gatvà gandharvàpsarasàü gaõàþ / ràjansvargopamaü de÷am imaü pràpto 'syariüdama // MatsP_120.36 // vayaü hi te pradàsyàmo manasaþ kàïkùitànvaràn / tànàdàya gçhaü gaccha tiùñheha yadi và punaþ // MatsP_120.37 // *ràjovàca amoghadar÷anàþ sarve bhavantastvamitaujasaþ / varaü vitaratàdyaiva prasàdaü madhusådanàt // MatsP_120.38 // evamastvityathoktastaiþ sa tu ràjà puråravàþ / tatrovàsa sukhã màsaü påjayàno janàrdanam // MatsP_120.39 // priya eva sadaivàsãd gandharvàpsarasàü nçpaþ / tutoùa sa jano ràj¤as tasyàlaulyena karmaõà // MatsP_120.40 // màsasya madhye sa nçpaþ praviùñastadà÷ramaü ratnasahasracitram /* toyà÷anastatra hyuvàsa màsaü yàvatsitànto nçpa phàlgunasya // MatsP_120.41 //* phàlgunàmalapakùànte ràjà svapne puråravàþ / tasyaiva devadevasya ÷rutavàngaditaü ÷ubham // MatsP_120.42 // ràtryàmasyàü vyatãtàyàm atriõà tvaü sameùyasi / tena ràjansamàgamya kçtakçtyo bhaviùyasi // MatsP_120.43 // svapnamevaü sa ràjarùir dçùñvà devendravikramaþ / pratyåùakàle vidhivat snàtaþ sa prayatendriyaþ // MatsP_120.44 // kçtakçtyo yathàkàmaü påjayitvà janàrdanam / dadar÷àtriü muniü ràjà pratyakùaü tapasàü nidhim // MatsP_120.45 // svapnaü tu devadevasya nyavedayata dhàrmikaþ / tataþ ÷u÷ràva vacanaü devatànàü samãritam // MatsP_120.46 // evametanmahãpàla nàtra kàryà vicàraõà / evaü prasàdaü sampràpya devadevàjjanàrdanàt // MatsP_120.47 // kçtadevàrcano ràjà tathà hutahutà÷anaþ / sarvànkàmànavàpto 'sau varadànena ke÷avàt // MatsP_120.48 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 121 *såta uvàca tasyà÷ramasyottaratas tripuràriniùevitaþ / nànàratnamayaiþ ÷çïgaiþ kalpadrumasamanvitaiþ // MatsP_121.1 // madhye himavataþ pçùñhe kailàso nàma parvataþ / tasminnivasati ÷rãmàn kuberaþ saha guhyakaiþ // MatsP_121.2 // apsaro 'nugupto ràjà modate hyalakàdhipaþ / kailàsapàdasambhåtaü puõyaü ÷ãtajalaü ÷ubham // MatsP_121.3 // mandodakaü nàma saraþ payastu dadhisaünibham / tasmàt pravahate divyà nadã mandàkinã ÷ubhà // MatsP_121.4 // divyaü ca nandanaü tatra tasyàstãre mahadvanam / pràguttareõa kailàsàd divyaü saugandhikaü girim // MatsP_121.5 // sarvadhàtumayaü divyaü suvelaü parvataü prati / candraprabho nàma giriþ yaþ ÷ubhro ratnasaünibhaþ // MatsP_121.6 // tatsamãpe saro divyam acchodaü nàma vi÷rutam / tasmàtprabhavate divyà nadã hyacchodakà ÷ubhà // MatsP_121.7 // tasyàstãre vanaü divyaü mahaccaitrarathaü ÷ubham / tasmingirau nivasati maõibhadraþ sahànugaþ // MatsP_121.8 // yakùasenàpatiþ kråro guhyakaiþ parivàritaþ / puõyà mandàkinã nàma nadã hyacchodakà ÷ubhà // MatsP_121.9 // mahãmaõóalamadhye tu praviùñe tu mahodadhim / kailàsadakùiõe pràcyàü ÷ivaü sarvauùadhiü girim // MatsP_121.10 // manaþ÷ilàmayaü divyaü suvelaü parvataü prati / lohito hema÷çïgastu giriþ såryaprabho mahàn // MatsP_121.11 // tasya pàde mahaddivyaü lohitaü sumahatsaraþ / tasmàtprabhavate puõyo lauhitya÷ca nado mahàn // MatsP_121.12 // divyàraõyaü vi÷okaü ca tasya tãre mahadvanam / tasmingirau nivasati yakùo maõidharo va÷ã // MatsP_121.13 // saumyaiþ sudhàrmikai÷caiva guhyakaiþ parivàritaþ / kailàsàtpa÷cimodãcyàü kakudmànauùadhãgiriþ // MatsP_121.14 // kakudmati ca rudrasya utpatti÷ca kakudminaþ / tada¤janaü traikakudaü ÷ailaü trikakudaü prati // MatsP_121.15 // sarvadhàtumayastatra sumahànvaidyuto giriþ / tasya pàde mahaddivyaü mànasaü siddhasevitam // MatsP_121.16 // tasmàtprabhavate puõyà sarayårlokapàvanã / yasyàstãre vanaü divyaü vaibhràjaü nàma vi÷rutam // MatsP_121.17 // kuberànucarastasmin prahetitanayo va÷ã / brahmadhàtà nivasati ràkùaso 'nantavikramaþ // MatsP_121.18 // kailàsàtpa÷cimàmà÷àü divyaþ sarvauùadhigiriþ / varuõaþ parvata÷reùñho rukmadhàtuvibhåùitaþ // MatsP_121.19 // bhavasya dayitaþ ÷rãmàn parvato haimasaünibhaþ / ÷àtakaumbhamayairdivyaiþ ÷ilàjàlaiþ samàcitaþ // MatsP_121.20 // ÷atasaïkhyais tàpanãyaiþ ÷çïgairdivamivollikhan / ÷çïgavànsumahàdivyo durgaþ ÷ailo mahàcitaþ // MatsP_121.21 // tasmingirau nivasati giri÷o dhåmralohitaþ / tasya pàdàtprabhavati ÷ailodaü nàma tatsaraþ // MatsP_121.22 // tasmàtprabhavate puõyà nadã ÷ailodakà ÷ubhà / sà cakùusã tayormadhye praviùñà pa÷cimodadhim // MatsP_121.23 // astyuttareõa kailàsàc chivaþ sarvauùadho giriþ / gauraü tu parvata÷reùñhaü haritàlamayaü prati // MatsP_121.24 // hiraõya÷çïgaþ sumahàd-ivyauùadhimayo giriþ / tasya pàde mahaddivyaü saraþ kà¤canavàlukam // MatsP_121.25 // ramyaü bindusaro nàma yatra ràjà bhagãrathaþ / gaïgàrthe sa tu ràjarùir uvàsa bahulàþ samàþ // MatsP_121.26 // divaü yàsyantu me pårve gaïgàtoyàplutàsthikàþ / tatra tripathagà devã prathamaü tu pratiùñhità // MatsP_121.27 // somapàdàtprasåtà sà saptadhà pravibhajyate / yåpà maõimayàstatra vimànà÷ca hiraõmayàþ // MatsP_121.28 // tatreùñvà kratubhiþ siddhaþ ÷akraþ suragaõaiþ saha / divya÷chàyàpathas tatra nakùatràõàü tu maõóalam // MatsP_121.29 // dç÷yate bhàsurà ràtrau devã tripathagà tu sà / antarikùaü divaü caiva bhàvayitvà bhuvaü gatà // MatsP_121.30 // bhavottamàïge patità saüruddhà yogamàyayà / tasyà ye bindavaþ kecit kruddhàyàþ patità bhuvi // MatsP_121.31 // kçtaü tu tairbahusaras tato bindusaraþ smçtam / tatastasyà niruddhàyà bhavena sahasà ruùà // MatsP_121.32 // j¤àtvà tasyà hyabhipràyaü kråraü devyà÷cikãrùitam / bhittvà vi÷àmi pàtàlaü srotasà gçhya ÷aükaram // MatsP_121.33 // athàvalepaü taü j¤àtvà tasyàþ kruddhastu ÷aükaraþ / tirobhàvayituü buddhir àsãdaïgeùu tàü nadãm // MatsP_121.34 // etasminneva kàle tu dçùñvà ràjànamagrataþ / dhamanãsaütataü kùãõaü kùudhàvyàkulitendriyam // MatsP_121.35 // anena toùita÷càhaü nadyarthe pårvameva tu / buddhvà'sya varadànaü tu tataþ kopaü nyayacchata // MatsP_121.36 // brahmaõo vacanaü ÷rutvà yaduktaü dhàrayannadãm / tato visarjayàmàsa saüruddhàü svena tejasà // MatsP_121.37 // nadãü bhagãrathasyàrthe tapasogreõa toùitaþ / tato visarjayàmàsa sapta srotàüsi gaïgayà // MatsP_121.38 // trãõi pràcãmabhimukhaü pratãcãü trãõyathaiva tu / srotàüsi tripathàyàstu pratyapadyanta saptadhà // MatsP_121.39 // nalinã hlàdinã caiva pàvanã caiva pràcyagà / sãtà cakùu÷ca sindhu÷ca tisrastà vai pratãcyagàþ // MatsP_121.40 // saptamã tvanugà tàsàü dakùiõena bhagãratham / tasmàdbhàgãrathã sà vai praviùñà dakùiõodadhim // MatsP_121.41 // sapta caitàþ plàvayanti varùaü tu himasàhvayam / prasåtàþ sapta nadyastu ÷ubhà bindusarodbhavàþ // MatsP_121.42 // tànde÷ànplàvayanti sma mlecchapràyàü÷ca sarva÷aþ / sa÷ailànkukurànraudhràn barbarànyavanànkhasàn // MatsP_121.43 // pulikàü÷ca kulatthàü÷ca aïgalokyànvaràü÷ca yàn / kçtvà dvidhà himavantaü praviùñà dakùiõodadhim // MatsP_121.44 // atha vãramaråü÷caiva kàlikàü÷caiva ÷ålikàn / tukarànbarbaràkàràn pahlavànpàradà¤chakàn // MatsP_121.45 // età¤janapadàü÷cakùuþ plàvayitvodadhiü gatà / daradorjaguóàü÷caiva gàndhàrànaurasànkuhån // MatsP_121.46 // ÷ivapaurànindramarån vasatãnsamatejasam / saindhavànurvasànbarbàn kupathànbhãmaromakàn // MatsP_121.47 // ÷unàmukhàü÷cordamarån sindhuretànniùevate / gandharvànkinnarànyakùàn rakùovidyàdharoragàn // MatsP_121.48 // kalàpagràmakàü÷caiva tathà kimpuruùànnaràn / kiràtàü÷ca pulindàü÷ca kurånvai bhàratànapi // MatsP_121.49 // pà¤càlànkau÷ikànmatsyàn màgadhàïgàüstathaiva ca / brahmottaràü÷ca vaïgàü÷ca tàmraliptàüstathaiva ca // MatsP_121.50 // età¤janapadànàryàn gaïgà bhàvayate ÷ubhà / tataþ pratihatà vindhye praviùñà dakùiõodadhim // MatsP_121.51 // tatastu hlàdinã puõyà pràcãnàbhimukhã yayau / plàvayantyupakàü÷caiva niùàdànapi sarva÷aþ // MatsP_121.52 // dhãvarànçùikàü÷caiva tathà nalimukhànapi / kekarànekakarõàü÷ca kiràtànapi caiva hi // MatsP_121.53 // kàla¤jarànvikarõàü÷ca ku÷ikànsvargabhaumakàn / sà maõóale samudrasya tãre bhåtvà tu sarva÷aþ // MatsP_121.54 // tatastu nalinã càpi pràcãmeva di÷aü yayau / kupathànplàvayantã sà indradyumnasaràüsyapi // MatsP_121.55 // tathà kharapathànde÷àn vetra÷aïkupathànapi / madhyenojjànakamarån kuthapràvaraõànyayau // MatsP_121.56 // indradvãpasamãpe tu praviùñà lavaõodadhim / tatastu pàvanã pràyàt pràcãmà÷àü javena tu // MatsP_121.57 // tomarànplàvayatã ca haüsamàrgànsamåhakàn / pårvànde÷àü÷ca sevantã bhittvà sà bahudhà girim / karõapràvaraõànpràpya gatà sà÷vamukhànapi // MatsP_121.58 // siktvà parvatameruü sà gatvà vidyàdharànapi / ÷aimimaõóalakoùñhaü tu sà praviùñà mahatsaraþ // MatsP_121.59 // tàsàü nadyupanadyo 'nyàþ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ / upagacchanti tà nadyo yato varùati vàsavaþ // MatsP_121.60 // tãre vaü÷aukasàràyàþ surabhirnàma tadvanam / hiraõya÷çïgo vasati vidvànkauberako va÷ã // MatsP_121.61 // yaj¤àdapetaþ sumahàn amitaujàþ suvikramaþ / tatràgastyaiþ parivçtà vidvabhirdbrahmaràkùasaiþ // MatsP_121.62 // kuberànucarà hyete catvàrastatsamà÷ritàþ / evameva tu vij¤eyà siddhiþ parvatavàsinàm // MatsP_121.63 // paraspareõa dviguõà dharmataþ kàmato 'rthataþ / hemakåñasya pçùñhe tu sarpàõàü tatsaraþ smçtam // MatsP_121.64 // sarasvatã prabhavati tasmàjjyotiùmatã tu yà / avagàóhe hyubhayataþ samudrau pårvapa÷cimau // MatsP_121.65 // saro viùõupadaü nàma niùadhe parvatottame / yasmàdagre prabhavati gandharvànukule ca te // MatsP_121.66 // meroþ pàr÷vàtprabhavati hrada÷candraprabho mahàn / jambå÷caiva nadã puõyà yasyàü jàmbånadaü smçtam // MatsP_121.67 // payodastu hrado nãlaþ sa ÷ubhraþ puõóarãkavàn / puõóarãkàtpayodàcca tasmàd dve samprasåyatàm // MatsP_121.68 // sarasastu sarastvetat smçtamuttaramànasam / mçgyà ca mçgakàntà ca tasmàd dve samprasåyatàm // MatsP_121.69 // hradàþ kuruùu vikhyàtàþ padmamãnakulàkulàþ / nàmnà te vai jayà nàma dvàda÷odadhisaünibhàþ // MatsP_121.70 // tebhyaþ ÷àntã ca madhvã ca dve nadyau samprasåyatàm / kimpuruùàdyàni yànyaùñau teùu devo na varùati // MatsP_121.71 // udbhidànyudakànyatra pravahanti saridvaràþ / balàhaka÷ca çùabho cakro mainàka eva ca // MatsP_121.72 // viniviùñàþ pratidi÷aü nimagnà lavaõàmbudhim / candrakàntastathà droõaþ sumahàü÷ca ÷iloccayaþ // MatsP_121.73 // udgàyatà udãcyàü tu avagàóhà mahodadhim / cakro badhiraka÷caiva tathà nàradaparvataþ // MatsP_121.74 // pratãcãmàyatàste vai pratiùñhàste mahodadhim / jãmåto dràvaõa÷caiva mainàka÷candraparvataþ // MatsP_121.75 // àyatàste mahà÷ailàþ samudraü dakùiõaü prati / cakramainàkayormadhye divi san dakùiõàpathe // MatsP_121.76 // tatra saüvartako nàma so 'gniþ pibati tajjalam / agniþ samudravàsastu aurvo 'sau vaóavàmukhaþ // MatsP_121.77 // ityete parvatàviùñà÷ catvàro lavaõodadhim / chidyamàneùu pakùeùu purà indrasya vai bhayàt // MatsP_121.78 // teùàü tu dç÷yate candre ÷ukle kçùõe samàplutiþ / te bhàratasya varùasya bhedà yena prakãrtitàþ // MatsP_121.79 // ihoditasya dç÷yante anye tvanyatra coditàþ / uttarottarameteùàü varùam udricyate guõaiþ // MatsP_121.80 // àrogyàyuþpramàõàbhyàü dharmataþ kàmato 'rthataþ / samanvitàni bhåtàni teùu varùeùu bhàga÷aþ // MatsP_121.81 // vasanti nànàjàtãni teùu sarveùu tàni vai / ityetaddhàrayadvi÷vaü pçthvã jagadidaü sthità // MatsP_121.82 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 122 *såta uvàca ÷àkadvãpasya vakùyàmi yathàvadiha ni÷cayam / kathyamànaü nibodha tvaü ÷àkaü dvãpaü dvijottamàþ // MatsP_122.1 // jambådvãpasya vistàràd dviguõastasya vistaraþ / vistàràttriguõa÷càpi pariõàhaþ samantataþ // MatsP_122.2 // tenàvçtaþ samudro 'yaü dvãpena lavaõodadhiþ / tatra puõyà janapadà÷ ciràcca mriyate janaþ // MatsP_122.3 // kuta eva ca durbhikùaü kùamàtejoyuteùviha / tatràpi parvatàþ ÷ubhràþ saptaiva maõibhåùitàþ // MatsP_122.4 // ÷àkadvãpàdiùu tveùu sapta sapta nagàs triùu / çjvàyatàþ pratidi÷aü niviùñà varùaparvatàþ // MatsP_122.5 // ratnàkaràdinàmànaþ sànumanto mahàcitàþ / samoditàþ pratidi÷aü dvãpavistàramànataþ // MatsP_122.6 // ubhayatràvagàóhau ca lavaõakùãrasàgarau / ÷àkadvãpe tu vakùyàmi sapta divyànmahàcalàn // MatsP_122.7 // devarùigandharvayutaþ prathamo merurucyate / pràgàyataþ sa sauvarõa udayo nàma parvataþ // MatsP_122.8 // tatra meghàstu vçùñyarthaü prabhavantyapayànti ca / tasyàpareõa sumahठjaladhàro mahàgiriþ // MatsP_122.9 // sa vai candraþ samàkhyàtaþ sarvauùadhisamanvitaþ / tasmànnityamupàdatte vàsavaþ paramaü jalam // MatsP_122.10 // nàrado nàma caivokto durga÷ailo mahàcitaþ / tatràcalau samutpannau pårvaü nàradaparvatau // MatsP_122.11 // tasyàpareõa sumahठ÷yàmo nàma mahàgiriþ / yatra ÷yàmatvamàpannàþ prajàþ pårvamimàþ kila // MatsP_122.12 // sa eva dundubhirnàma ÷yàmaparvatasaünibhaþ / ÷abdamçtyuþ purà tasmin dundubhistàóitaþ suraiþ // MatsP_122.13 // ratnamàlàntaramayaþ ÷àlmala÷càntaràlakçt / tasyàpareõa rajato mahànasto giriþ smçtaþ // MatsP_122.14 // sa vai somaka ityukto devairyatràmçtaü purà / saübhçtaü ca hçtaü caiva màturarthe garutmatà // MatsP_122.15 // tasyàpare càmbikeyaþ sumanà÷caiva sa smçtaþ / hiraõyàkùo varàheõa tasmi¤chaile niùåditaþ // MatsP_122.16 // àmbikeyàtparo ramyaþ sarvauùadhiniùevitaþ / vibhràjastu samàkhyàtaþ sphàñikastu mahàngiriþ // MatsP_122.17 // yasmàdvibhràjate vahnir vibhràjastena sa smçtaþ / saiveha ke÷avetyukto yato vàyuþ pravàti ca // MatsP_122.18 // teùàü varùàõi vakùyàmi parvatànàü dvijottamàþ / ÷çõudhvaü nàmatastàni yathàvadanupårva÷aþ // MatsP_122.19 // dvinàmànyeva varùàõi yathaiva girayastathà / udayasyodayaü varùaü jaladhàreti vi÷rutam // MatsP_122.20 // nàmnà gatabhayaü nàma varùaü tatprathamaü smçtam / dvitãyaü jaladhàrasya sukumàramiti smçtam // MatsP_122.21 // tadeva ÷ai÷iraü nàma varùaü tatparikãrtitam / nàradasya ca kaumàraü tadeva ca sukhodayam // MatsP_122.22 // ÷yàmaparvatavarùaü tad anãcakam iti smçtam / ànandakamiti proktaü tadeva munibhiþ ÷ubham // MatsP_122.23 // somakasya ÷ubhaü varùaü vij¤eyaü kusumotkaram / tadevàsitam ityuktaü varùaü somakasaüj¤itam // MatsP_122.24 // àmbikeyasya mainàkaü kùemakaü caiva tatkçtam / kesaraþ parvatasyàpi mahàdrumamiti smçtam / tadeva dhavamityuktaü varùaü vibhràjasaüj¤itam // MatsP_122.25 // dvãpasya pariõàhaü ca hrasvadãrghatvameva ca / jambådvãpena saükhyàtaü tasya madhye vanaspatiþ // MatsP_122.26 // ÷àko nàma mahàvçkùaþ prajàstasya mahànugàþ / eteùu devagandharvàþ siddhà÷ca saha càraõaiþ // MatsP_122.27 // viharanti ramante ca dç÷yamànà÷ca taiþ saha / tatra puõyà janapadà÷ càturvarõyasamanvitàþ // MatsP_122.28 // teùu nadya÷ca saptaiva prativarùaü samudragàþ / dvinàmnà caiva tàþ sarvà gaïgàþ saptavidhàþ smçtàþ // MatsP_122.29 // prathamà sukumàrãti gaïgà ÷ivajalà ÷ubhà / munitaptà ca nàmnaiùà nadã samparikãrtità // MatsP_122.30 // sukumàrã tapaþsiddhà dvitãyà nàmataþ satã / nandà ca pàvanã caiva tçtãyà parikãrtità // MatsP_122.31 // ÷ibikà ca caturthã syàd dvividhà ca punaþ smçtà / ikùu÷ca pa¤camã j¤eyà tathaiva ca punaþ kuhåþ // MatsP_122.32 // veõukà càmçtà caiva ùaùñhã samparikãrtità / sukçtà ca gabhastã ca saptamã parikãrtità // MatsP_122.33 // etàþ sapta mahàbhàgàþ prativarùaü ÷ivodakàþ / bhàvayanti janaü sarvaü ÷àkadvãpanivàsinam // MatsP_122.34 // abhigacchanti tà÷cànyà nadà nadyaþ saràüsi ca / bahådakaparisràvà yato varùati vàsavaþ // MatsP_122.35 // tàsàü tu nàmadheyàni parimàõaü tathaiva ca / na ÷akyaü parisaükhyàtuü puõyàstàþ sariduttamàþ // MatsP_122.36 // tàþ pibanti sadà hçùñà nadãrjanapadàstu te / ete ÷àntabhayàþ proktàþ pramodà ye ca vai ÷ivàþ // MatsP_122.37 // ànandà÷ca sukhà÷caiva kùemakà÷ca navaiþ saha / varõà÷ramàcàrayutà de÷àste sapta vi÷rutàþ // MatsP_122.38 // àrogyà balina÷caiva sarve maraõavarjitàþ / avasarpiõã na teùvasti tathaivotsarpiõã punaþ // MatsP_122.39 // na tatràsti yugàvasthà caturyugakçtà kvacit / tretàyugasamaþ kàlas tathà tatra pravartate // MatsP_122.40 // ÷àkadvãpàdiùu j¤eyaü pa¤casveteùu sarva÷aþ / de÷asya tu vicàreõa kàlaþ svàbhàvikaþ smçtaþ // MatsP_122.41 // na teùu saükaraþ ka÷cid varõà÷ramakçtaþ kvacit / dharmasya càvyabhãcàràd ekàntasukhinaþ prajàþ // MatsP_122.42 // na teùu màyà lobho và ãrùyàsåyà bhayaü kutaþ / viparyayo na teùvasti tadvai svàbhàvikaü smçtam // MatsP_122.43 // kàlo naiva ca teùvasti na daõóo na ca dàõóikaþ / svadharmeõa ca dharmaj¤às te rakùanti parasparam // MatsP_122.44 // parimaõóalastu sumahàn dvãpo vai ku÷asaüj¤akaþ / nadãjalaiþ parivçtaþ parvata÷càbhrasaünibhaiþ // MatsP_122.45 // sarvadhàtuvicitrai÷ca maõividrumabhåùitaiþ / anyai÷ca vividhàkàrai ramyairjanapadaistathà // MatsP_122.46 // vçkùaiþ puùpaphalopetaiþ sarvato dhanadhànyavàn / nityaü puùpaphalopetaþ sarvaratnasamàvçtaþ // MatsP_122.47 // àvçtaþ pa÷ubhiþ sarvair gràmyàraõyai÷ca sarva÷aþ / ànupårvyàtsamàsena ku÷advãpaü nibodhata // MatsP_122.48 // atha tçtãyaü vakùyàmi ku÷advãpaü ca kçtsna÷aþ / ku÷advãpena kùãrodaþ sarvataþ parivàritaþ // MatsP_122.49 // ÷àkadvãpasya vistàràd dviguõena samanvitaþ / tatràpi parvatàþ sapta vij¤eyà ratnayonayaþ // MatsP_122.50 // ratnàkaràstathà nadyas teùàü nàmàni me ÷çõu / dvinàmàna÷ca te sarve ÷àkadvãpe yathà tathà // MatsP_122.51 // prathamaþ såryasaükà÷aþ kumudo nàma parvataþ / vidrumoccaya ityuktaþ sa eva ca mahãdharaþ // MatsP_122.52 // sarvadhàtumayaiþ ÷çïgaiþ ÷ilàjàlasamanvitaiþ / dvitãyaþ parvatastatra unnato nàma vi÷rutaþ // MatsP_122.53 // hemaparvata ityuktaþ sa eva ca mahãdharaþ / haritàlamayaiþ ÷çïgair dvãpamàvçtya sarva÷aþ // MatsP_122.54 // balàhakastçtãyastu jàtya¤janamayo giriþ / dyutimànnàmataþ proktaþ sa eva ca mahãdharaþ // MatsP_122.55 // caturthaþ parvato droõo yatrauùadhyo mahàgirau / vi÷alyakaraõã caiva mçtasaüjãvanã tathà // MatsP_122.56 // puùpavànnàma saivoktaþ parvataþ sumahàcitaþ / kaïkastu pa¤camasteùàü parvato nàma sàravàn // MatsP_122.57 // ku÷e÷aya iti proktaþ punaþ sa pçthivãdharaþ / divyapuùpaphalopeto divyavirutsamanvitaþ // MatsP_122.58 // ùaùñhastu parvatastatra mahiùo meghasaünibhaþ / sa eva tu punaþ prokto harirityabhivi÷rutaþ // MatsP_122.59 // tasminso 'gnirnivasati mahiùo nàma yo 'psujaþ / saptamaþ parvatastatra kakudmànsa hi bhàùate // MatsP_122.60 // mandaraþ saiva vij¤eyaþ sarvadhàtumayaþ ÷ubhaþ / manda ityeùa yo dhàtur apàmarthe prakà÷akaþ // MatsP_122.61 // apàü vidàraõàccaiva mandaraþ sa nigadyate / tatra ratnànyanekàni svayaü rakùati vàsavaþ // MatsP_122.62 // prajàpatimupàdàya prajàbhyo vidadhatsvayam / teùàmantaraviùkambho dviguõaþ samudàhçtaþ // MatsP_122.63 // ityete parvatàþ sapta ku÷advãpe prabhàùitàþ / teùàü varùàõi vakùyàmi saptaiva tu vibhàga÷aþ // MatsP_122.64 // kumudasya smçtaþ ÷veta unnata÷ceva sa smçtaþ / unnatasya tu vij¤eyaü varùaü lohitasaüj¤akam // MatsP_122.65 // veõumaõóalakaü caiva tathaiva parikãrtitam / balàhakasya jãmåtaþ svairathàkàramityapi // MatsP_122.66 // droõasya harikaü nàma lavaõaü ca punaþ smçtam / kaïkasyàpi kakun nàma dhçtimaccaiva tatsmçtam // MatsP_122.67 // mahiùaü mahiùasyàpi puna÷càpi prabhàkaram / kakudminastu tadvarùaü kapilaü nàma vi÷rutam // MatsP_122.68 // etànyapi vi÷iùñàni sapta sapta pçthakpçthak / varùàõi parvatà÷caiva nadãsteùu nibodhata // MatsP_122.69 // tatràpi nadyaþ saptaiva prativarùaü hi tàþ smçtàþ / dvinàmavatyastàþ sarvàþ sarvàþ puõyajalàþ smçtàþ // MatsP_122.70 // dhåtapàpà nadã nàma yoni÷caiva punaþ smçtà / sãtà dvitãyà vij¤eyà sà caiva hi ni÷à smçtà // MatsP_122.71 // pavitrà tçtãyà vij¤eyà vitçùõàpi ca yà punaþ / caturthã hlàdinãtyuktà candrabhà iti ca smçtà // MatsP_122.72 // vidyucca pa¤camã proktà ÷uklà caiva vibhàvyate / puõórà ùaùñhã tu vij¤eyà puna÷caiva vibhàvarã // MatsP_122.73 // mahatã saptamã proktà puna÷caiùà dhçtiþ smçtà / anyàstàbhyo 'pi saüjàtàþ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ // MatsP_122.74 // abhigacchanti tà nadyo yato varùati vàsavaþ / ityeùa saünive÷o vaþ ku÷advãpasya varõitaþ // MatsP_122.75 // ÷àkadvãpena vistàraþ proktastasya sanàtanaþ / ku÷advãpaþ samudreõa ghçtamaõóodakena ca // MatsP_122.76 // sarvataþ sumahàndvãpa÷ candravatpariveùñitaþ / vistàrànmaõóalàccaiva kùãrodàddviguõo mataþ // MatsP_122.77 // tataþ paraü pravakùyàmi krau¤cadvãpaü yathà tathà / ku÷advãpasya vistàràd dviguõastasya vistaraþ // MatsP_122.78 // ghçtodakaþ samudro vai krau¤cadvãpena saüvçtaþ / cakranemipramàõena vçto vçttena sarva÷aþ // MatsP_122.79 // tasmindvãpe nagàþ ÷reùñhà devano girirucyate / devanàtparata÷càpi govindo nàma parvataþ // MatsP_122.80 // govindàtparata÷càpi krau¤castu prathamo giriþ / krau¤càtpare pàvanakaþ pàvanàdandhakàrakaþ // MatsP_122.81 // andhakàràtpare càpi devàvçn nàma parvataþ / devàvçtaþ pareõàpi puõóarãko mahàngiriþ // MatsP_122.82 // ete ratnamayàþ sapta krau¤cadvãpasya parvatàþ / parasparasya dviguõo viùkambho varùaparvataþ // MatsP_122.83 // varùàõi tasya vakùyàmi nàmatastu nibodhata / krau¤casya ku÷alo de÷o vàmanasya manonugaþ // MatsP_122.84 // manonugàtpare coùõàs tçtãyo 'pi sa ucyate / uùõàtpare pàvanakaþ pàvanàdandhakàrakaþ // MatsP_122.85 // andhakàrakade÷àttu munide÷astathà paraþ / munide÷àtpare càpi procyate dundubhisvanaþ // MatsP_122.86 // siddhacàraõasaükãrõo gaurapràyaþ ÷ucirjanaþ / ÷rutàstatraiva nadyastu prativarùaü gatàþ ÷ubhàþ // MatsP_122.87 // gaurã kumudvatã caiva saüdhyà ràtrirmanojavà / khyàtã ca puõóarãkà ca gaïgà saptavidhà smçtà // MatsP_122.88 // tàsàü sahasra÷a÷cànyà nadyaþ pàr÷vasamãpagàþ / abhigacchanti tà nadyo bahulà÷ca bahådakàþ // MatsP_122.89 // teùàü nisargo de÷ànàm ànupårvyeõa sarva÷aþ / na ÷akyo vistaràdvaktum api varùa÷atairapi // MatsP_122.90 // sargo ya÷ca prajànàü tu saühàro ya÷ca teùu vai / ata årdhvaü pravakùyàmi ÷àlmalasya nibodhata // MatsP_122.91 // ÷àlmalo dviguõo dvãpaþ krau¤cadvãpasya vistaràt / parivàrya samudraü tu dadhimaõóodakaü sthitaþ // MatsP_122.92 // tatra puõyà janapadà÷ ciràcca mriyate janaþ / kuta eva tu durbhikùaü kùamàtejoyutà hi te // MatsP_122.93 // prathamaþ såryasaükà÷aþ sumanà nàma parvataþ / pãtastu madhyama÷càsãt tataþ kumbhamayo giriþ // MatsP_122.94 // nàmnà sarvasukho nàma divyauùadhisamanvitaþ / tçtãya÷caiva sauvarõo bhçïgapattranibho giriþ // MatsP_122.95 // sumahànrohito nàma divyo girivaro hi saþ / sumanàþ ku÷alo de÷aþ sukhodarkaþ sukhodayaþ // MatsP_122.96 // rohito yastçtãyastu rohiõo nàma vi÷rutaþ / tatra ratnànyanekàni svayaü rakùati vàsavaþ // MatsP_122.97 // prajàpatimupàdàya prasanno vidadhatsvayam / na tatra meghà varùanti ÷ãtoùõaü ca na tadvidham // MatsP_122.98 // varõà÷ramàõàü vàrttà và triùu dvãpeùu vidyate / na graho na ca candro 'sti ãrùyàsåyà bhayaü tathà // MatsP_122.99 // udbhidànyudakànyatra giriprasravaõàni ca / bhojanaü ùaórasaü tatra teùàü svayamupasthitam // MatsP_122.100 // adhamottamaü na teùvasti na lobho na parigrahaþ / àrogyabalavanta÷ca ekàntasukhino naràþ // MatsP_122.101 // triü÷advarùasahasràõi mànasãü siddhimàsthitàþ / sukhamàyu÷ca råpaü ca dharmai÷varyaü tathaiva ca // MatsP_122.102 // ÷àlmalànteùu vij¤eyaü dvãpeùu triùu sarvataþ / vyàkhyàtaþ ÷àlmalàntànàü dvãpànàü tu vidhiþ ÷ubhaþ // MatsP_122.103 // parimaõóalastu dvãpasya cakravatpariveùñitaþ / surodena samudreõa dviguõena samanvitaþ // MatsP_122.104 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 123 *såta uvàca gomedakaü pravakùyàmi ùaùñhaü dvãpaü tapodhanàþ / surodakasamudrastu gomedena samàvçtaþ // MatsP_123.1 // ÷àlmalasya tu vistàràd dviguõastasya vistaraþ / tasmindvãpe tu vij¤eyau parvatau dvau samàhitau // MatsP_123.2 // prathamaþ sumanà nàma jàtya¤janamayo giriþ / dvitãyaþ kumudo nàma sarvauùadhisamanvitaþ // MatsP_123.3 // ÷àtakaumbhamayaþ ÷rãmàn vij¤eyaþ sumahàcitaþ / samudrekùurasodena vçto gomedaka÷ca saþ // MatsP_123.4 // ùaùñhena tu samudreõa surodàddviguõena ca / dhàtakãkumuda÷caiva havyaputrau suvistçtau // MatsP_123.5 // saumanaü prathamaü varùaü dhàtakãkhaõóamucyate / dhàtakinaþ smçtaü tadvai prathamaü prathamasya tu // MatsP_123.6 // gomedaü yatsmçtaü varùaü nàmnà sarvasukhaü tu tat / kumudasya dvitãyasya dvitãyaü kumudaü tataþ // MatsP_123.7 // etau dvau parvatau vçttau ÷eùau sarvasamucchritau / pårveõa tasya dvãpasya sumanàþ parvataþ sthitaþ // MatsP_123.8 // pràkpa÷cimàyataiþ pàdair àsamudràditi sthitaþ / pa÷càrdhe kumudastasya evameva sthitastu vai // MatsP_123.9 // etaiþ parvatapàdaistu sa de÷o vai dvidhàkçtaþ / dakùiõàrdhaü tu dvãpasya dhàtakãkhaõóamucyate // MatsP_123.10 // kumudaü tåttare tasya dvitãyaü varùamuttamam / etau janapadau dvau tu gomedasya tu vistçtau // MatsP_123.11 // ataþ paraü pravakùyàmi saptamaü dvãpamuttamam / samudrekùurasaü caiva gomedàddviguõaü hi saþ // MatsP_123.12 // àvçtya tiùñhati dvãpaþ puùkaraþ puùkarairvçtaþ / puùkareõa vçtaþ ÷rãmàü÷ citrasànumahàgiriþ // MatsP_123.13 // kåñai÷citrairmaõimayaiþ ÷ilàjàlasamudbhavaiþ / dvãpasyaiva tu pårvàrdhe citrasànuþ sthito mahàn // MatsP_123.14 // parimaõóalasahasràõi vistãrõaþ saptaviü÷atiþ / årdhvaü sa vai caturviü÷ad-yojanànàü mahàbalaþ // MatsP_123.15 // dvãpàrdhasya parikùiptaþ pa÷cime mànaso giriþ / sthito velàsamãpe tu pårvacandra ivoditaþ // MatsP_123.16 // yojanànàü sahasràõi sàrdhaü pa¤cà÷aducchritaþ / tasya putro mahàvãtaþ pa÷cimàrdhasya rakùità // MatsP_123.17 // pårvàrdhe parvatasyàpi dvidhà de÷astu sa smçtaþ / svàdådakenodadhinà puùkaraþ parivàritaþ // MatsP_123.18 // vistàrànmaõóalàccaiva gomedàddviguõena tu / triü÷advarùasahasràõi teùu jãvanti mànavàþ // MatsP_123.19 // viparyayo na teùvasti etatsvàbhàvikaü smçtam / àrogyaü sukhabàhulyaü mànasãü siddhimàsthitàþ // MatsP_123.20 // sukhamàyu÷ca råpaü ca triùu dvãpeùu sarva÷aþ / adhamottamau na teùvàstàü tulyàste vãryaråpataþ // MatsP_123.21 // na tatra vadhyavadhakau nerùyàsåyà bhayaü tathà / na lobho na ca dambho và na ca dveùaþ parigrahaþ // MatsP_123.22 // satyànçte na teùvàstàü dharmàdharmau tathaiva ca / varõà÷ramàõàü vàrttà ca pà÷upàlyaü vaõikkçùiþ // MatsP_123.23 // trayãvidyà daõóanãtiþ ÷u÷råùà daõóa eva ca / na tatra varùaü nadyo và ÷ãtoùõaü ca na vidyate // MatsP_123.24 // udbhidànyudakàni syur giriprasravaõàni ca / tulyottarakuråõàü tu kàlastatra tu sarvadà // MatsP_123.25 // sarvataþ sukhakàlo 'sau jaràkle÷avivarjitaþ / sargastu dhàtakãkhaõóe mahàvãte tathaiva ca // MatsP_123.26 // evaü dvãpàþ samudraistu sapta saptabhiràvçtàþ / dvãpasyànantaro yastu samudrastatsamastu vai // MatsP_123.27 // evaü dvãpasamudràõàü vçddhirj¤eyà parasparam / apàü caiva samudrekàt samudra iti saüj¤itaþ // MatsP_123.28 // çùadvasantyo varùeùu prajà yatra caturvidhàþ / çùiratyeva ramaõe varùantvetena teùu vai // MatsP_123.29 // udayatãndau pårve tu samudraþ påryate sadà / prakùãyamàne bahule kùãyate 'stamite ca vai // MatsP_123.30 // àpåryamàõo hyudadhir àtmanaivàbhipåryate / tato vai kùãyamàõe tu svàtmanyeva hy apàü kùayaþ // MatsP_123.31 // udayàtpayasàü yogàt puùpanty àpo yathà svayam / tathà sa tu samudro 'pi vardhate ÷a÷inodaye // MatsP_123.32 // anyånànatiriktàtmà vardhantyàpo hrasanti ca / udaye 'stamaye cendoþ pakùayoþ ÷uklakçùõayoþ // MatsP_123.33 // kùayavçddhã samudrasya ÷a÷ivçddhikùaye tathà / da÷ottaràõi pa¤càhur aïgulànàü ÷atàni ca // MatsP_123.34 // apàü vçddhiþ kùayo dçùñaþ samudràõàü tu parvasu / dviràpatvàt smçto dvãpo dadhanàccodadhiþ smçtaþ // MatsP_123.35 // nigãrõatvàcca girayaþ parvabandhàcca parvatàþ / ÷àkadvãpe tu vai ÷àkaþ parvatastena cocyate // MatsP_123.36 // ku÷advãpe ku÷astambo madhye janapadasya tu / krau¤cadvãpe giriþ krau¤cas tasya nàmnà nigadyate // MatsP_123.37 // ÷àlmaliþ ÷àlmaladvãpe påjyate sa mahàdrumaþ / gomedake tu gomedaþ parvatastena cocyate // MatsP_123.38 // nyagrodhaþ puùkaradvãpe padmavattena sa smçtaþ / påjyate sa mahàdevair brahmàü÷o 'vyaktasambhavaþ // MatsP_123.39 // tasminsa vasati brahmà sàdhyaiþ sàrdhaü prajàpatiþ / tatra devà upàsante trayastriü÷anmaharùibhiþ // MatsP_123.40 // sa tatra påjyate devo devairmaharùisattamaiþ / jambådvãpàtpravartante ratnàni vividhàni ca // MatsP_123.41 // dvãpeùu teùu sarveùu prajànàü krama÷astu vai / àrjavàdbrahmacaryeõa satyena ca damena ca // MatsP_123.42 // àrogyàyuþpramàõàbhyàü dviguõaü dviguõaü tataþ / dvãpeùu teùu sarveùu yathoktaü varùakeùu ca // MatsP_123.43 // gopàyante prajàstatra sarvaiþ sahajapaõóitaiþ / bhojanaü càprayatnena sadà svayamupasthitam // MatsP_123.44 // ùaórasaü tanmahàvãryaü tatra te bhu¤jate janàþ / pareõa puùkarasyàtha àvçtyàvasthito mahàn // MatsP_123.45 // svàdådakasamudrastu sa samantàd aveùñayat / svàdådakasya paritaþ ÷ailastu parimaõóalaþ // MatsP_123.46 // prakà÷a÷càprakà÷a÷ca lokàlokaþ sa ucyate / àlokastatra càrvàkca niràlokastataþ param // MatsP_123.47 // lokavistàramàtraü tu pçthivyardhaü tu bàhyataþ / praticchinnaü samantàttu udakenàvçtaü mahat // MatsP_123.48 // bhåmerda÷aguõà÷càpaþ samantàtpàlayanti gàm / adbhyo da÷aguõa÷càgniþ sarvato dhàrayaty apaþ // MatsP_123.49 // agnerda÷aguõo vàyur dhàraya¤jyotiràsthitaþ / tiryakca maõóalo vàyur bhåtànyàveùñya dhàrayan // MatsP_123.50 // da÷àdhikaü tathàkà÷aü vàyorbhåtànyadhàrayat / bhåtàdirdhàrayanvyoma tasmàdda÷aguõastu vai // MatsP_123.51 // bhåtàdito da÷aguõaü mahadbhåtànyadhàrayat / mahattattvaü hyanantena avyaktena tu dhàryate // MatsP_123.52 // àdhàràdheyabhàvena vikàràste vikàriõàm / pçthvyàdayo vikàràste paricchinnàþ parasparam // MatsP_123.53 // parasparàdhikà÷caiva praviùñà÷ca parasparam / evaü parasparotpannà dhàryante ca parasparam // MatsP_123.54 // yasmàtpraviùñàste 'nyonyaü tasmàtte sthiratàü gatàþ / àsaüste hyavi÷eùà÷ca vi÷eùà anyave÷anàt // MatsP_123.55 // pçthvyàdayastu vàyvantàþ paricchinnàstu tatra te / bhåtebhyaþ paratas tebhyo hy alokaþ sarvataþ smçtaþ // MatsP_123.56 // tathà hyàloka àkà÷e paricchinnàni sarva÷aþ / pàtre mahati pàtràõi yathà hyantargatàni ca // MatsP_123.57 // bhavantyanyonyahãnàni parasparasamà÷rayàt / tathà hyàloka àkà÷e bhedàstvantargatàgatàþ // MatsP_123.58 // kçtànyetàni tattvàni anyonyasyàdhikàni ca / yàvadetàni tattvàni tàvadutpattirucyate // MatsP_123.59 // jantånàmiha saüskàro bhåteùvantargateùu vai / pratyàkhyàyeha bhåtàni kàryotpattir na vidyate // MatsP_123.60 // tasmàtparimità bhedàþ smçtàþ kàryàtmakàstu vai / te kàraõàtmakà÷caiva syurbhedà mahadàdayaþ // MatsP_123.61 // ityevaü saünive÷o 'yaü pçthvyàkràntastu bhàga÷aþ / saptadvãpasamudràõàü yàthàtathyena vai mayà // MatsP_123.62 // vistàrànmaõóalàccaiva prasaükhyànena caiva hi / vi÷varåpaü pradhànasya parimàõaikade÷inaþ // MatsP_123.63 // etàvatsaünive÷astu mayà samyakprakà÷itaþ / etàvadeva ÷rotavyaü saünive÷asya pàrthiva // MatsP_123.64 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 124 *såta uvàca ata årdhvaü pravakùyàmi såryacandramasorgatim / såryàcandramasàvetau bhràjantau yàvadeva tu // MatsP_124.1 // saptadvãpasamudràõàü dvãpànàü bhàti vistaraþ / vistaràrdhaü pçthivyàstu bhavedanyatra bàhyataþ // MatsP_124.2 // paryàsaparimàõaü ca candràdityau prakà÷ataþ / paryàsapàrimàõyàttu budhaistulyaü divaþ smçtam // MatsP_124.3 // trãüllokànprati sàmànyàt såryo yàtyavilambataþ / aciràttu prakà÷ena avanàttu raviþ smçtaþ // MatsP_124.4 // bhåyo bhåyaþ pravakùyàmi pramàõaü candrasåryayoþ / mahitatvànmahacchabdo hy asminnarthe nigadyate // MatsP_124.5 // asya bhàratavarùasya viùkambhàttulyavistçtam / maõóalaü bhàskarasyàtha yojanaistannibodhata // MatsP_124.6 // navayojanasàhasro vistàro maõóalasya tu / vistàràttriguõa÷càpi pariõàho 'tra maõóale // MatsP_124.7 // viùkambhànmaõóalàccaiva bhàskaràddviguõaþ ÷a÷ã / ataþ pçthivyà vakùyàmi pramàõaü yojanaiþ punaþ // MatsP_124.8 // saptadvãpasamudràyà vistàro maõóalasya tu / ityetadiha saükhyàtaü puràõe parimàõataþ // MatsP_124.9 // tadvakùyàmi prasaükhyàya sàmprataü càbhimànibhiþ / abhimànino hyatãtà ye tulyàste sàmprataistviha // MatsP_124.10 // devàdevair atãtàstu råpairnàmabhireva ca / tasmàdvai sàmpratairdevair vakùyàmi vasudhàtalam // MatsP_124.11 // divyasya saünive÷o vai sàmprataireva kçtsna÷aþ / ÷atàrdhakoñivistàrà pçthivã kçtsna÷aþ smçtà // MatsP_124.12 // tasyà÷càrdhapramàõaü ca mero÷caivottarottaram / merormadhye pratidi÷aü koñirekà tu sà smçtà // MatsP_124.13 // tathà ÷atasahasràõàm ekonanavatiü punaþ / pa¤cà÷acca sahasràõi pçthivyardhasya vistaraþ // MatsP_124.14 // pçthivyà vistaraü kçtyaü yojanaistaü nibodhata / tisraþ koñyastu vistàràt saükhyàtàstu caturdi÷am // MatsP_124.15 // tathà ÷atasahasràõàm ekonà÷ãtir ucyate / saptadvãpasamudràyàþ pçthivyàþ sa tu vistaraþ // MatsP_124.16 // vistàraü triguõaü caiva pçthivyantaramaõóalam / gaõitaü yojanànàü tu koñyastvekàda÷a smçtàþ // MatsP_124.17 // tathà ÷atasahasràõàü saptatriü÷àdhikàstu tàþ / ityetadvai prasaükhyàtaü pçthivyantaramaõóalam // MatsP_124.18 // tàrakàsaünive÷asya divi yàvattu maõóalam / paryàptasaünive÷asya bhåmestàvattu maõóalam // MatsP_124.19 // paryàsaparimàõaü ca bhåmestulyaü divaþ smçtam / meroþ pràcyàü di÷àyàü tu mànasottaramårdhani // MatsP_124.20 // vastvekasàrà màhendrã puõyà hemapariùkçtà / dakùiõena punarmeror mànasasya tu pçùñhataþ // MatsP_124.21 // vaivasvato nivasati yamaþ saüyamane pure / pratãcyàü tu punarmeror mànasasya tu mårdhani // MatsP_124.22 // suùà nàma purã ramyà varuõasyàpi dhãmataþ / di÷yuttarasyàü merostu mànasasyaiva mårdhani // MatsP_124.23 // tulyà mahendrapuryàpi somasyàpi vibhàvarã / mànasottarapçùñhe tu lokapàlà÷caturdi÷am // MatsP_124.24 // sthità dharmavyavasthàrthaü lokasaürakùaõàya ca / lokapàlopariùñàttu sarvato dakùiõàyane // MatsP_124.25 // kàùñhàgatasya såryasya gatistatra nibodhata / dakùiõopakrame såryaþ kùipteùuriva sarpati // MatsP_124.26 // jyotiùàü cakramàdàya satataü parigacchati / madhyaga÷càmaràvatyàü yadà bhavati bhàskaraþ // MatsP_124.27 // vaivasvate saüyamane udyansåryaþ pradç÷yate / suùàyàmardharàtrastu vibhàvaryàstam eti ca // MatsP_124.28 // vaivasvate saüyamane madhyàhne tu raviryadà / suùàyàmatha vàruõyàm uttiùñhansa tu dç÷yate // MatsP_124.29 // vibhàvaryàmardharàtraü màhendryàmastameva ca / suùàyàmatha vàruõyàü madhyàhne tu raviryadà // MatsP_124.30 // vibhàvaryàü somapuryàm uttiùñhati vibhàvasuþ / mahendrasyàmaràvatyàm udgacchati divàkaraþ // MatsP_124.31 // ardharàtraü saüyamane vàruõyàmastameti ca / sa ÷ãghrameva paryeti bhànuràlàtacakravat // MatsP_124.32 // bhramanvai bhramamàõàni çkùàõi carate raviþ / evaü caturùu pàr÷veùu dakùiõànteùu sarpati // MatsP_124.33 // udayàstamaye vàsàv uttiùñhati punaþ punaþ / pårvàhõe càparàhõe ca dvau dvau devàlayau tu saþ // MatsP_124.34 // patatyekaü tu madhyàhne bhàbhireva ca ra÷mibhiþ / udito vardhamànàbhir madhyàhne tapate raviþ // MatsP_124.35 // ataþ paraü hrasantãbhir gobhirastaü sa gacchati / udayàstamayàbhyàü ca smçte pårvàpare tu vai // MatsP_124.36 // yàdçkpurastàttapati yàdçkpçùñhe tu pàr÷vayoþ / yatrodayastu dç÷yeta teùàü sa udayaþ smçtaþ // MatsP_124.37 // praõà÷aü gacchate yatra teùàmastaþ sa ucyate / sarveùàmuttare merur lokàlokasya dakùiõe // MatsP_124.38 // vidårabhàvàdarkasya bhåmereùà gatasya ca / ÷rayante ra÷mayo yasmàt tena ràtrau na dç÷yate // MatsP_124.39 // årdhvaü ÷atasahasràü÷uþ sthitastatra pradç÷yate / evaü puùkaramadhye tu yadà bhavati bhàskaraþ // MatsP_124.40 // triü÷adbhàgaü ca medinyà muhårtena sa gacchati / yojanànàü sahasrasya imàü saükhyàü nibodhata // MatsP_124.41 // pårõaü ÷atasahasràõàm ekatriü÷acca sà smçtà / pa¤cà÷acca sahasràõi tathànyànyadhikàni ca // MatsP_124.42 // mauhårtikã gatirhyeùà såryasya tu vidhãyate / etena kramayogeõa yadà kàùñhàü tu dakùiõàm // MatsP_124.43 // parigacchati såryo 'sau màsaü kàùñhàmudagdinàt / madhyena puùkarasyàtha bhramate dakùiõàyane // MatsP_124.44 // mànasottaramerostu antaraü triguõaü smçtam / sarvato dakùiõasyàü tu kàùñhàyàü tannibodhata // MatsP_124.45 // nava koñyaþ prasaükhyàtà yojanaiþ parimaõóalam / tathà ÷atasahasràõi catvàriü÷acca pa¤ca ca // MatsP_124.46 // ahoràtràtpataügasya gatireùà vidhãyate / dakùiõàdiïnivçtto 'sau viùuvastho yadà raviþ // MatsP_124.47 // kùãrodasya samudrasyot-tarato 'pi di÷aü caran / maõóalaü viùuvaccàpi yojanaistannibodhata // MatsP_124.48 // tisraþ koñyastu sampårõà viùuvasyàpi maõóalam / tathà ÷atasahasràõi viü÷atyekàdhikàni tu // MatsP_124.49 // ÷ràvaõe cottaràü kàùñhàü citrabhànuryadà bhavet / gomedasya paradvãpe uttaràü ca di÷aü caran // MatsP_124.50 // uttaràyàþ pramàõaü tu kàùñhàyà maõóalasya tu / dakùiõottaramadhyàni tàni vindyàd yathàkramam // MatsP_124.51 // sthànaü jaradgavaü madhye tathairàvatamuttamam / vai÷vànaraü dakùiõato nirdiùñamiha tattvataþ // MatsP_124.52 // nàgavãthyuttarà vãthã hy ajavãthis tu dakùiõà / ubhe àùàóhamålaü tu ajavãthyàdayas trayaþ // MatsP_124.53 // abhijitpårvataþ svàtiü nàgavãthyuttaràs trayaþ / a÷vinã kçttikà yàmyà nàgavãthyas trayaþ smçtàþ // MatsP_124.54 // rohiõyàrdrà mçga÷iro nàgavãthir iti smçtà / puùyà÷leùà punarvasvor vãthã cairàvatã smçtà // MatsP_124.55 // tisrastu vãthayo hyetà uttaro màrga ucyate / pårvottarà ca phalgunyau maghà caivàrùabhã bhavet // MatsP_124.56 // pårvottaraproùñhapadau govãthã revatã smçtà / ÷ravaõaü ca dhaniùñhà ca vàruõaü ca jaradgavam // MatsP_124.57 // etàstu vãthayas tisro madhyamo màrga ucyate / hasta÷citrà tathà svàtã hy ajavãthiriti smçtà // MatsP_124.58 // jyeùñhà vi÷àkhà maitraü ca mçgavãthã tathocyate / målaü pårvottaràùàóhe vãthã vai÷vànarã bhavet // MatsP_124.59 // smçtàstisrastu vãthyastà màrge vai dakùiõe punaþ / kàùñhayorantaraü caitad vakùyate yojanaiþ punaþ // MatsP_124.60 // etacchatasahasràõàm ekatriü÷attu vai smçtam / ÷atàni trãõi cànyàni trayastriü÷attathaiva ca // MatsP_124.61 // kàùñhayorantaraü hyetad yojanànàü prakãrtitam / kàùñhayorlekhayo÷caiva ayane dakùiõottare // MatsP_124.62 // te vakùyàmi prasaükhyàya yojanaistu nibodhata / ekaikamantaraü tadvad yuktànyetàni saptabhiþ // MatsP_124.63 // sahasreõàtiriktà ca tato 'nyà pa¤caviü÷atiþ / lekhayoþ kàùñhayo÷caiva bàhyàbhyantarayo÷caran // MatsP_124.64 // abhyantaraü sa paryeti maõóalànyuttaràyaõe / bàhyato dakùiõenaiva satataü såryamaõóalam // MatsP_124.65 // carannasàvudãcyàü ca hy a÷ãtyà maõóalà¤chatam / abhyantaraü sa paryeti kramate maõóalàni tu // MatsP_124.66 // pramàõaü maõóalasyàpi yojanànàü nibodhata / yojanànàü sahasràõi da÷a càùñau tathà smçtam // MatsP_124.67 // adhikànyaùñapa¤cà÷ad yojanàni tu vai punaþ / viùkambho maõóalasyaiva tiryaksa tu vidhãyate // MatsP_124.68 // ahastu carate nàbheþ såryo vai maõóalaü kramàt / kulàlacakraparyanto yathà candro ravistathà // MatsP_124.69 // dakùiõe cakravatsåryas tathà ÷ãghraü nivartate / tasmàtprakçùñàü bhåmiü tu kàlenàlpena gacchati // MatsP_124.70 // såryo dvàda÷abhiþ ÷ãghraü muhårtairdakùiõàyane / trayoda÷àrdhamçkùàõàü madhye carati maõóalam // MatsP_124.71 // muhårtaistàni çkùàõi naktamaùñàda÷ai÷caran / kulàlacakramadhyastho yathà mandaü prasarpati // MatsP_124.72 // udagyàne tathà såryaþ sarpate mandavikramaþ / tasmàddãrgheõa kàlena bhåmiü so 'lpàü prasarpati // MatsP_124.73 // såryo 'ùñàda÷abhirahno muhårtairudagàyane / trayoda÷ànàü madhye tu çkùàõàü carate raviþ / muhårtaistàni çkùàõi ràtrau dvàda÷abhi÷caran // MatsP_124.74 // tato mandataraü tàbhyàü cakraü tu bhramate punaþ / mçtpiõóa iva madhyastho bhramate 'sau dhruvastathà // MatsP_124.75 // muhårtaistriü÷atà tàvad ahoràtraü bhuvo bhraman / ubhayoþ kàùñhayormadhye bhramate maõóalàni tu // MatsP_124.76 // uttarakramaõe 'rkasya divà mandagatiþ smçtà / tasyaiva tu punarnaktaü ÷ãghrà såryasya vai gatiþ // MatsP_124.77 // dakùiõaprakrame vàpi divà ÷ãghraü vidhãyate / gatiþ såryasya vai naktaü mandà càpi vidhãyate // MatsP_124.78 // evaü gativi÷eùeõa vibhajanràtryahàni tu / ajavãthyàü dakùiõàyàü lokàlokasya cottaram // MatsP_124.79 // lokasaütànato hyeùa vai÷vànarapathàdbahiþ / vyuùñiryàvatprabhà saurã puùkaràtsampravartate // MatsP_124.80 // pàr÷vebhyo bàhyatas tàval lokàloka÷ca parvataþ / yojanànàü sahasràõi da÷ordhvaü cocchrito giriþ // MatsP_124.81 // prakà÷a÷càprakà÷a÷ca parvataþ parimaõóalaþ / nakùatracandrasåryà÷ca grahàstàràgaõaiþ saha // MatsP_124.82 // abhyantare prakà÷ante lokàlokasya vai gireþ / etàvàneva lokastu niràlokastataþ param // MatsP_124.83 // loka àlokane dhàtur niràlokastvalokatà / lokàlokau tu saüdhatte yasmàtsåryaþ paribhraman // MatsP_124.84 // tasmàtsaüdhyeti tàmàhur uùàvyuùñairyathàntaram / uùà ràtriþ smçtà viprair vyuùñi÷càpi ahaþ smçtam // MatsP_124.85 // triü÷atkalo muhårtastu ahaste da÷a pa¤ca ca / hràso vçddhiraharbhàgair divasànàü yathà tu vai // MatsP_124.86 // saüdhyàmuhårtamàtràyàü hràsavçddhã tu te çte / lekhàprabhçtyathàditye trimuhårtàgate tu vai // MatsP_124.87 // pràtaþ smçtastataþ kàlo bhàgàü÷càhu÷ca pa¤ca ca / tasmàtpràtargatàtkàlàn muhårtàþ saügavas trayaþ // MatsP_124.88 // madhyàhnastrimuhårtastu tasmàtkàlàdanantaram / tasmànmadhyaüdinàtkàlàd aparàhõa iti smçtaþ // MatsP_124.89 // traya eva muhårtàstu kàla eùa smçto budhaiþ / aparàhõavyatãtàcca kàlaþ sàyaü sa ucyate // MatsP_124.90 // da÷a pa¤ca muhårtàhno muhårtàs traya eva ca / da÷apa¤camuhårtaü vai ahastu viùuve smçtam // MatsP_124.91 // vardhatyato hrasatyeva ayane dakùiõottare / ahastu grasate ràtriü ràtristu grasate ahaþ // MatsP_124.92 // ÷aradvasantayormadhyaü viùuvaü tu vidhãyate / àlokàntaþ smçto loko lokàccàloka ucyate // MatsP_124.93 // lokapàlàþ sthitàstatra lokàlokasya madhyataþ / catvàraste mahàtmànas tiùñhantyàbhåtasaüplavam // MatsP_124.94 // sudhàmà caiva vairàjaþ kardama÷ca prajàpatiþ / hiraõyaromà parjanyaþ ketumànràjasa÷ca saþ // MatsP_124.95 // nirdvaüdvà nirabhãmànà nistandrà niùparigrahàþ / lokapàlàþ sthitàstvete lokàloke caturdi÷am // MatsP_124.96 // uttaraü yadagastyasya ÷çïgaü devarùisevitam / pitçyànaþ smçtaþ panthà vai÷vànarapathàdbahiþ // MatsP_124.97 // tatràsate prajàkàmà çùayo ye 'gnihotriõaþ / lokasya saütànakaràþ pitçyàne pathi sthitàþ // MatsP_124.98 // bhåtàrambhakçtaü karma à÷iùa÷ca vi÷àü pate / pràrabhante lokakàmàs teùàü panthàþ sa dakùiõaþ // MatsP_124.99 // calitaü te punardharmaü sthàpayanti yuge yuge / saütaptatapasà caiva maryàdàbhiþ ÷rutena ca // MatsP_124.100 // jàyamànàstu pårve vai pa÷cimànàü gçheùu te / pa÷cimà÷caiva pårveùàü jàyante nidhaneùviha // MatsP_124.101 // evamàvartamànàste vartantyàbhåtasaüplavam / aùñà÷ãtisahasràõi çùãõàü gçhamedhinàm // MatsP_124.102 // saviturdakùiõaü màrgam à÷rityàbhåtasaüplavam / kriyàvatàü prasaükhyaiùà ye ÷ma÷ànàni bhejire // MatsP_124.103 // lokasaüvyavahàràrthaü bhåtàrambhakçtena ca / icchàdveùaratàccaiva maithunopagamàcca vai // MatsP_124.104 // tathà kàmakçteneha sevanàdviùayasya ca / ityetaiþ kàraõaiþ siddhàþ ÷ma÷ànànãha bhejire // MatsP_124.105 // prajauùaõiþ saptarùayo dvàpareùviha jaj¤ire / saütatiü te jugupsante tasmànmçtyurjitastu taiþ // MatsP_124.106 // aùñà÷ãtisahasràõi teùàmapyårdhvaretasàm / udakpanthà na paryantam à÷rityàbhåtasaüplavam // MatsP_124.107 // te saüprayogàllokasya mithunasya ca varjanàt / ãrùyàdveùanivçttyà ca bhåtàrambhavivarjanàt // MatsP_124.108 // tato 'nyakàmasaüyoga-÷abdàder doùadar÷anàt / ityetaiþ kàraõaiþ ÷uddhais te 'mçtatvaü hi bhejire // MatsP_124.109 // àbhåtasamplavasthànàm amçtatvaü vibhàvyate / trailokyasthitikàlo hi na punarmàragàmiõàm // MatsP_124.110 // bhråõahatyà÷vamedhàdi-pàpapuõyanibhaiþ param / àbhåtasamplavànte tu kùãyante cordhvaretasaþ // MatsP_124.111 // årdhvottaramçùibhyastu dhruvo yatrànusaüsthitaþ / etadviùõupadaü divyaü tçtãyaü vyomni bhàsvaram // MatsP_124.112 // yatra gatvà na ÷ocanti tadviùõoþ paramaü padam / dharme dhruvasya tiùñhanti ye tu lokasya kàïkùiõaþ // MatsP_124.113 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 125 evaü ÷rutvà kathàü divyàm abruvaüllaumaharùaõim / såryàcandramaso÷ càraü grahàõàü caiva sarva÷aþ // MatsP_125.1 // *çùaya åcuþ bhramanti kathametàni jyotãüùi ravimaõóale / avyåhenaiva sarvàõi tathà càsaükareõa và // MatsP_125.2 // ka÷ca bhràmayate tàni bhramanti yadi và svayam / etadveditum icchàmas tato nigada sattama // MatsP_125.3 // *såta uvàca bhåtasaümohanaü hyetad bruvato me nibodhata / pratyakùamapi dç÷yaü tat saümohayati vai prajàþ // MatsP_125.4 // yo 'sau caturda÷arkùeùu ÷i÷umàro vyavasthitaþ / uttànapàdaputro 'sau meóhãbhåto dhruvo divi // MatsP_125.5 // saiùa bhramanbhràmayate candràdityau grahaiþ saha / bhramantamanusarpanti nakùatràõi ca cakravat // MatsP_125.6 // dhruvasya manasà yo vai bhramate jyotiùàü gaõaþ / vàtànãkamayair bandhair dhruve baddhaþ prasarpati // MatsP_125.7 // teùàü bheda÷ca yoga÷ca tathà kàlasya ni÷cayaþ / astodayàstathotpàtà ayane dakùiõottare // MatsP_125.8 // viùuvadgrahavarõa÷ca sarvametaddhruveritam / jãmåtà nàma te meghà yadebhyo jãvasambhavaþ // MatsP_125.9 // dvitãya àvahanvàyur meghàste tvabhisaü÷ritàþ / ito yojanamàtràcca adhyardhavikçtà api // MatsP_125.10 // vçùñisargastathà teùàü dhàràsàraþ prakãrtitaþ / puùkaràvartakà nàma ye meghàþ pakùasambhavàþ // MatsP_125.11 // ÷akreõa pakùà÷chinnà vai parvatànàü mahaujasà / kàmagànàü samçddhànàü bhåtànàü nà÷amicchatàm // MatsP_125.12 // puùkarà nàma te pakùà bçhantastoyadhàriõaþ / puùkaràvartakà nàma kàraõeneha ÷abditàþ // MatsP_125.13 // nànàråpadharà÷caiva mahàghorasvarà÷ca te / kalpàntavçùñikartàraþ kalpàntàgner niyàmakàþ // MatsP_125.14 // vàyvàdhàrà vahante vai sàmçtàþ kalpasàdhakàþ / yànyasyàõóasya bhinnasya pràkçtànyabhavaüstadà // MatsP_125.15 // yasmin brahmà samutpanna÷ caturvaktraþ svayaü prabhuþ / tànyevàõóakapàlàni sarve meghàþ prakãrtitàþ // MatsP_125.16 // teùàmàpyàyanaü dhåmaþ sarveùàm avi÷eùataþ / teùàü ÷reùñha÷ca parjanya÷ catvàra÷caiva diggajàþ // MatsP_125.17 // gajànàü parvatànàü ca meghànàü bhogibhiþ saha / kulamekaü dvidhà bhåtaü yonirekà jalaü smçtam // MatsP_125.18 // parjanyo diggajà÷caiva hemante ÷ãtasambhavam / tuùàravarùaü varùanti vçddhà hyannavivçddhaye // MatsP_125.19 // ùaùñhaþ parivaho nàma vàyusteùàü paràyaõaþ / yau 'sau bibharti bhagavàn gaïgàmàkà÷agocaràm // MatsP_125.20 // divyàmçtajalàü puõyàü tripathàmiti vi÷rutàm / tasyà vispanditaü toyaü diggajàþ pçthubhiþ karaiþ // MatsP_125.21 // ÷ãkaràn sampramu¤canti nãhàra iti sa smçtaþ / dakùiõena giriryo 'sau hemakåña iti smçtaþ // MatsP_125.22 // udagdhimavataþ ÷ailasy- -ottare caiva dakùiõe / puõóraü nàma samàkhyàtaü samyagvçùñivivçddhaye // MatsP_125.23 // tasminpravartate varùaü tattuùàrasamudbhavam / tato himavato vàyur himaü tatra samudbhavam // MatsP_125.24 // ànayatyàtmavegena si¤cayàno mahàgirim / himavantamatikramya vçùñi÷eùaü tataþ param // MatsP_125.25 // ibhàsye ca tataþ pa÷càd idaü bhåtavivçddhaye / varùadvayaü samàkhyàtaü samyagvçùñivivçddhaye // MatsP_125.26 // meghà÷càpyàyanaü caiva sarvametatprakãrtitam / sårya eva tu vçùñãnàü sraùñà samupadi÷yate // MatsP_125.27 // varùaü gharmaü himaü ràtriü saüdhye caiva dinaü tathà / ÷ubhà÷ubhaphalànãha dhruvàtsarvaü pravartate // MatsP_125.28 // dhruveõàdhiùñhità÷càpaþ såryo vai gçhya tiùñhati / sarvabhåta÷arãreùu tv àpo hyanu÷rità÷ca yàþ // MatsP_125.29 // dahyamàneùu teùveva jaïgamasthàvareùu ca / dhåmabhåtàstu tà hyàpo niùkràmantãha sarva÷aþ // MatsP_125.30 // tena càbhràõi jàyante sthànamabhramayaü smçtam / tejobhiþ sarvalokebhya àdatte ra÷mibhirjalam // MatsP_125.31 // samudràdvàyusaüyogàd vahantyàpo gabhastayaþ / tatastvçtuva÷àtkàle parivartandivàkaraþ // MatsP_125.32 // niyacchatyàpo meghebhyaþ ÷uklàþ ÷uklaistu ra÷mibhiþ / abhrasthàþ prapatantyàpo vàyunà samudãritàþ // MatsP_125.33 // tato varùati ùaõmàsàn sarvabhåtavivçddhaye / vàyubhiþ stanitaü caiva vidyutastvagnijàþ smçtàþ // MatsP_125.34 // mehanàcca miher dhàtor meghatvaü vya¤jayanti ca / na bhra÷yante tato hyàpas tasmàdabhrasya vai sthitiþ / sraùñàsau vçùñisargasya dhruveõàdhiùñhito raviþ // MatsP_125.35 // dhruveõàdhiùñhito vàyur vçùñiü saüharate punaþ / grahannivçttyà såryàttu carate çkùamaõóalam // MatsP_125.36 // càrasyànte vi÷atyarkaü dhruveõa samadhiùñhitam / ataþ såryarathasyàpi saünive÷aü pracakùate // MatsP_125.37 // sthitena tvekacakreõa pa¤càreõa triõàbhinà / hiraõmayenàõunà vai aùñacakraikaneminà / cakreõa bhàsvatà såryaþ syandanena prasarpiõà // MatsP_125.38 // ÷atayojanasàhasro vistàràyàma ucyate / dviguõà ca rathopasthàd ãùàdaõóaþ pramàõataþ // MatsP_125.39 // sa tasya brahmaõà sçùño ratho hyarthava÷ena tu / asaïgaþ kà¤cano divyo yuktaþ pavanagairhayaiþ // MatsP_125.40 // chandobhirvàjiråpaistair yathàcakraü samàsthitaiþ / vàruõasya rathasyeha lakùaõaiþ sadç÷a÷ca saþ // MatsP_125.41 // tenàsau carati vyomni bhàsvànanudinaü divi / athàïgàni tu såryasya pratyaïgàni rathasya ca / saüvatsarasyàvayavaiþ kalpitàni yathàkramam // MatsP_125.42 // aharnàbhistu såryasya ekacakrasya vai smçtaþ / aràþ saüvatsaràstasya nemyaþ ùaóçtavaþ smçtàþ // MatsP_125.43 // ràtrirvaråtho dharma÷ca dhvaja årdhvaü vyavasthitaþ / akùakoñyoryugànyasya àrtavàhàþ kalàþ smçtàþ // MatsP_125.44 // tasya kàùñhà smçtà ghoõà dantapaïktiþ kùaõàstu vai / nimeùa÷cànukarùo 'sya ãùà càsya kalà smçtà // MatsP_125.45 // yugàkùakoñã te tasya arthakàmàvubhau smçtau / saptà÷varåpà÷chandàüsi vahante vàyuraühasà // MatsP_125.46 // gàyatrã caiva triùñupca jagatyanuùñuptathaiva ca / païkti÷ca bçhatã caiva uùõigeva tu saptamam // MatsP_125.47 // cakramakùe nibaddhaü tu dhruve càkùaþ samarpitaþ / sahacakro bhramatyakùaþ sahàkùo bhramati dhruvaþ // MatsP_125.48 // akùaþ sahaiva cakreõa bhramate 'sau dhruveritaþ / evamarthava÷àttasya saünive÷o rathasya tu // MatsP_125.49 // tathà saüyogabhàgena siddho vai bhàskaro rathaþ / tenàsau taraõirdevo nabhasaþ sarpate divam // MatsP_125.50 // yugàkùakoñã te tasya dakùiõe syandanasya tu / bhramato bhramato ra÷mã tau cakrayugayostu vai // MatsP_125.51 // maõóalàni bhramante 'sya khecarasya rathasya tu / kulàlacakrabhramavan maõóalaü sarvatodi÷am // MatsP_125.52 // yugàkùakoñã te tasya vàtormã syandanasya tu / saükramete dhruvamaho maõóale sarvatodi÷am // MatsP_125.53 // bhramatastasya ra÷mã te maõóale tåttaràyaõe / vardhete dakùiõeùvatra bhramato maõóalàni tu // MatsP_125.54 // yugàkùakoñãsambaddhau dvau ra÷mã syandanasya tu / dhruveõa pragçhãtau tau rathau yau vanato ravim // MatsP_125.55 // àkçùyete yadà te tu dhruveõa samadhiùñhite / tadà so 'bhyantare såryo bhramate maõóalàni tu // MatsP_125.56 // a÷ãtimaõóala÷ataü kàùñhayorubhayo÷caran / dhruveõa mucyamànena punà ra÷miyugena ca // MatsP_125.57 // tathaiva bàhyataþ såryo bhramate maõóalàni tu / udveùñayanvai vegena maõóalàni tu gacchati // MatsP_125.58 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 126 *såta uvàca sa ratho 'dhiùñhito devair màsi màsi yathàkramam / tato vahatyathàdityaü bahubhir çùibhiþ saha // MatsP_126.1 // gandharvairapsarobhi÷ca sarpagràmaõiràkùasaiþ / ete vasanti vai sårye màsau dvau dvau krameõa ca // MatsP_126.2 // dhàtàryamà pulastya÷ca pulaha÷ca prajàpatã / uragau vàsuki÷caiva saükãrõa÷caiva tàvubhau // MatsP_126.3 // tumburur nàrada÷caiva gandharvau gàyatàü varau / kçtasthalàpsarà÷caiva yà ca sà pu¤jikasthalà // MatsP_126.4 // gràmaõyau rathakçttasya rathaujà÷caiva tàvubhau / rakùo hetiþ praheti÷ca yàtudhànàvubhau çtau // MatsP_126.5 // madhumàdhavayorhyeùa gaõo vasati bhàskare / vasangrãùme tu dvau màsau mitra÷ca varuõa÷ca vai // MatsP_126.6 // çùã atrirvasiùñha÷ca nàgau takùakarambhakau / menakà sahajanyà ca hàhà håhå÷ca gàyakau // MatsP_126.7 // rathaütara÷ca gràmaõyau rathakçccaiva tàvubhau / puruùàdo vadha÷caiva yàtudhànau tu tau smçtau // MatsP_126.8 // ete vasanti vai sårye màsayoþ ÷uci÷ukrayoþ / tataþ sårye puna÷cànyà nivasanti sma devatàþ // MatsP_126.9 // indra÷caiva vivasvàü÷ca aïgirà bhçgureva ca / elàpattrastathà sarpaþ ÷aïkhapàla÷ca pannagaþ // MatsP_126.10 // vi÷vàvasusuùeõau ca pràta÷caiva ratha÷ca hi / pramlocetyapsarà÷caiva nimrocantã ca te ubhe // MatsP_126.11 // yàtudhànastathà hetir vyàghra÷caiva tu tàvubhau / nabhasyanabhasoretair vasanta÷ca divàkare // MatsP_126.12 // màsau dvau devatàþ sårye vasanti ca ÷aradçtau / parjanya÷caiva påùà ca bharadvàjaþ sagautamaþ // MatsP_126.13 // citrasena÷ca gandharvas tathà và suruci÷ca yaþ / vi÷vàcã ca ghçtàcã ca ubhe te puõyalakùaõe // MatsP_126.14 // nàga÷cairàvata÷caiva vi÷ruta÷ca dhanaüjayaþ / senajicca suùeõa÷ca senànãr gràmaõãs tathà // MatsP_126.15 // càro vàta÷ca dvàvetau yàtudhànàvubhau smçtau / vasantyete ca vai sårye màsayo÷ca tviùorjayoþ // MatsP_126.16 // haimantikau ca dvau màsau nivasanti divàkare / aü÷o bhaga÷ca dvàvetau ka÷yapa÷ca kratu÷ca tau // MatsP_126.17 // bhujaüga÷ca mahàpadmaþ sarpaþ karkoñakastathà / citrasena÷ca gandharvaþ pårõàyu÷caiva gàyanau // MatsP_126.18 // apsaràþ pårvacitti÷ca gandharvà hyurva÷ã ca yà / tàrkùya÷càriùñanemi÷ca senànãr gràmaõã÷ ca tau // MatsP_126.19 // vidyutsårya÷ca tàvugrau yàtudhànau tu tau smçtau / sahe caiva sahasye ca vasantyete divàkare // MatsP_126.20 // tatastu ÷i÷ire càpi màsayornivasanti te / tvaùñà viùõurjamadagnir vi÷vàmitrastathaiva ca // MatsP_126.21 // kàdraveyau tathà nàgau kambalà÷vataràvubhau / gandharvau dhçtaràùñra÷ca såryavarcà÷ca tàvubhau // MatsP_126.22 // tilottamàpsarà÷caiva devã rambhà manoramà / gràmaõãr çtajiccaiva satyajicca mahàbalaþ // MatsP_126.23 // brahmopeta÷ca vai rakùo yaj¤opetastathaiva ca / ityete nivasanti sma dvau dvau màsau divàkare // MatsP_126.24 // sthànàbhimànino hyete gaõà dvàda÷a saptakàþ / såryamàpàdayantyete tejasà teja uttamam // MatsP_126.25 // grathitaistu vacobhi÷ca stuvanti çùayo ravim / gandharvàpsarasa÷caiva gãtançtyairupàsate // MatsP_126.26 // vidyàgràmaõino yakùàþ kurvantyàbhãùusaügraham / sarpàþ sarpanti vai sårye yàtudhànànuyànti ca // MatsP_126.27 // vàlakhilyà nayantyastaü parivàryodayàdravim / eteùàmeva devànàü yathàvãryaü yathàtapaþ // MatsP_126.28 // yathàyogaü yathàdharmaü yathàtattvaü yathàbalam / tathà tapatyasau såryas teùàmiddhastu tejasà // MatsP_126.29 // bhåtànàma÷ubhaü sarvaü vyapohati svatejasà / mànavànàü ÷ubhairhyetair hriyate duritaü tu vai // MatsP_126.30 // duritaü ÷ubhacàràõàü vyapohanti kvacitkvacit / ete sahaiva såryeõa bhramanti sànugà divi // MatsP_126.31 // tapanta÷ca japanta÷ca hlàdayanta÷ca vai prajàþ / gopàyanti sma bhåtàni ãhante hyanukampayà // MatsP_126.32 // sthànàbhimàninàü hyetat sthànaü manvantareùu vai / atãtànàgatànàü ca vartante sàmprataü ca ye // MatsP_126.33 // evaü vasanti vai sårye saptakàste caturda÷a / caturda÷eùu vartante gaõà manvantareùu vai // MatsP_126.34 // grãùme hime ca varùàsu mu¤camànà yathàkramam / dharmaü himaü ca varùaü ca yathàkramamaharni÷am // MatsP_126.35 // gacchatyasàvanudinaü parivçtya ra÷mãn devànpitéü÷ca manujàü÷ca sutarpayanvai / ÷ukle ca kçùõe tadahaþkrameõa kàlakùaye caiva suràþ pibanti // MatsP_126.36 // màsena taccàmçtamasya mçùñaü suvçùñaye ra÷miùu rakùitaü tu / sarve 'mçtaü tatpitaraþ pibanti devà÷ca saumyà÷ca tathaiva kàvyàþ // MatsP_126.37 // såryeõa gobhirhi vivardhitàbhir adbhiþ puna÷caiva samucchritàbhiþ / vçùñyàbhivçùñàbhir athauùadhãbhir martyà athànnena kùudhaü jayanti // MatsP_126.38 // tçpti÷ca tenàrdhamàsaü suràõàü màsaü sudhàbhiþ svadhayà pitéõàm / annena jãvantyani÷aü manuùyàþ såryaþ ÷ritaü taddhi bibharti gobhiþ // MatsP_126.39 // ityeùa ekacakreõa såryastårõaü prasarpati / tatra tairakramaira÷vaiþ sarpate 'sau dinakùaye // MatsP_126.40 // harir haridbhir hriyate turaügamaiþ pibatyathàpo haribhiþ sahasradhà / punaþ pramu¤catyatha tà÷ca yo hariþ sa muhyamàno haribhisturaügamaiþ // MatsP_126.41 // ahoràtraü rathenàsàv ekacakreõa vai bhraman / saptadvãpasamudràü÷ca saptabhiþ saptabhirdrutam // MatsP_126.42 // chandoråpai÷ca taira÷vair yuta÷cakraü tataþ sthitiþ / kàmaråpaiþ sakçdyuktaiþ kàmagaistairmanojavaiþ // MatsP_126.43 // haritairavyathaiþ piïgair ã÷varair brahmavàdibhiþ / bàhyato 'nantaraü caiva maõóalaü divasakramàt // MatsP_126.44 // kalpàdau samprayuktà÷ca vahantyàbhåtasaüplavam / àvçto vàlakhilyai÷ca bhramate ràtryahàni tu // MatsP_126.45 // grathitaiþ svavacobhi÷ca ståyamàno maharùibhiþ / sevyate gãtançtyai÷ca gandharvàpsarasàü gaõaiþ // MatsP_126.46 // pataügaiþ patagaira÷vair bhràmyamàõo divaspatiþ / vãthyà÷rayàõi carati nakùatràõi tathà ÷a÷ã // MatsP_126.47 // hràsavçddhã tathaivàsya ra÷mayaþ såryavatsmçtàþ / tricakrobhayato '÷va÷ca vij¤eyaþ ÷a÷ino rathaþ // MatsP_126.48 // apàü garbhasamutpanno rathaþ sà÷vaþ sasàrathiþ / sahàraistaistribhi÷cakrair yuktaþ ÷uklairhayottamaiþ // MatsP_126.49 // da÷abhisturagairdivyair asaïgais tanmanojavaiþ / sakçdyukte rathe tasmin vahantastvàyugakùayam // MatsP_126.50 // saügçhãtà rathe tasmi¤ chveta÷cakùuþ÷ravà÷ca vai / a÷vàstamekavarõàste vahante ÷aïkhavarcasaþ // MatsP_126.51 // aja÷ca tripatha÷caiva vçùo vàjã naro hayaþ / aü÷umàn saptadhàtu÷ca haüso vyomamçgastathà // MatsP_126.52 // ityete nàmabhi÷caiva da÷a candramaso hayàþ / evaü candramasaü devaü vahanti smàyugakùayam // MatsP_126.53 // devaiþ parivçtaþ somaþ pitçbhiþ saha gacchati / somasya ÷uklapakùàdau bhàskare parataþ sthite // MatsP_126.54 // àpåryate paro bhàgaþ somasya tu ahaþkramàt / tataþ pãtakùayaü somaü yupagadvyàpayan raviþ // MatsP_126.55 // pãtaü pa¤cada÷àhaü ca ra÷minaikena bhàskaraþ / àpårayandadau tena bhàgaü bhàgamahaþkramàt // MatsP_126.56 // suùumnàpyayamànasya ÷ukle vardhanti vai kalàþ / tasmàddhrasanti vai kçùõe ÷ukle hyàpyàyayanti ca // MatsP_126.57 // ityevaü såryavãryeõa candrasyàpyàyate tanuþ / paurõamàsyàü pradç÷yeta ÷uklaþ sampårõamaõóalaþ // MatsP_126.58 // evamàpyàyate somaþ ÷uklapakùeùvahaþkramàt / tato dvitãyàprabhçti bahulasya caturda÷ã // MatsP_126.59 // apàü sàramayasyendo rasamàtràtmakasya ca / pibantyambumayaü devà madhu saumyaü tathàmçtam // MatsP_126.60 // saübhçtaü tvardhamàsena amçtaü såryatejasà / bhakùàrthamàgataü somaü paurõamàsyàmupàsate // MatsP_126.61 // ekaràtraü suràþ sàrdhaü pitçbhirçùibhi÷ca vai / somasya kçùõapakùàdau bhàskaràbhimukhasya vai // MatsP_126.62 // prakùãyate pare hyàtmà pãyamànakalàkramàt / traya÷ca triü÷atà sàrdhaü trayastriü÷acchatàni tu // MatsP_126.63 // trayastriü÷atsahasràõi devàþ somaü pibanti vai / ityevaü pãyamànasya kçùõe vardhanti tàþ kalàþ // MatsP_126.64 // kùãyante ca tàþ ÷uklàþ kçùõà hyàpyàyayanti ca / evaü dinakramàtpãte devai÷càpi ni÷àkare // MatsP_126.65 // pãtvàrdhamàsaü gacchanti amàvàsyàü surà÷ca te / pitara÷copatiùñhanti amàvàsyàü ni÷àkaram // MatsP_126.66 // tataþ pa¤cada÷e bhàge kiüciccheùe ni÷àkare / tato 'paràhõe pitaro jaghanyadivase punaþ // MatsP_126.67 // pibanti dvikalaü kàlaü ÷iùñàstàstu kalàstu yàþ / viniþsçùñaü tvamàvàsyàü gabhastibhyastadàmçtam // MatsP_126.68 // ardhamàsasamàptau tu pãtvà gacchanti te 'mçtam / saumyà barhiùada÷caiva agniùvàttà÷ca ye smçtàþ // MatsP_126.69 // kàvyà÷caiva tu ye proktàþ pitaraþ sarva eva te / saüvatsarà÷ca ye kàvyàþ pa¤càbdà vai dvijàþ smçtàþ // MatsP_126.70 // saumyàþ sutapaso j¤eyàþ saumyà barhiùadastathà / agniùvàttàs traya÷caiva pitçsargasthità dvijàþ // MatsP_126.71 // pitçbhiþ pãyamànàyàü pa¤cada÷yàü tu vai kalàm / yàvacca kùãyate tasmàd bhàgaþ pa¤cada÷astu saþ // MatsP_126.72 // amàvàsyàü tathà tasya antarà påryate paraþ / vçddhikùayau vai pakùàdau ùoóa÷yàü ÷a÷inaþ mçtau / evaü såryanimitte te kùayavçddhã ni÷àkare // MatsP_126.73 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 127 *såta uvàca tàràgrahàõàü vakùyàmi svarbhànostu rathaü punaþ / atha tejomayaþ ÷ubhraþ somaputrasya vai rathaþ // MatsP_127.1 // yukto hayaiþ pi÷aïgastu da÷abhir vàtaraühasaiþ / ÷vetaþ pi÷aïgaþ sàraïgo nãlaþ ÷yàmo vilohitaþ // MatsP_127.2 // ÷veta÷ca harita÷caiva pçùato vçùõireva ca / da÷abhistu mahàbhàgair uttamairvàtasambhavaiþ // MatsP_127.3 // tato bhaumaratha÷càpi aùñàïgaþ kà¤canaþ smçtaþ / aùñabhir lohitaira÷vaiþ sadhvajair agnisambhavaiþ / sarpate 'sau kumàro vai çjuvakrànuvakragaþ // MatsP_127.4 // ata÷càïgiraso vidvàn devàcàryo bçhaspatiþ / gaurà÷vena tu raukmeõa syandanena visarpati // MatsP_127.5 // yuktenàùñàbhira÷vai÷ca dhvajairagnisamudbhavaiþ / abdaü vasati yo rà÷au svadi÷aü tena gacchati // MatsP_127.6 // yuktenàùñàbhir a÷vai÷ca sadhvajairagnisaünibhaiþ / rathena kùipravegeõa bhàrgavastena gacchati // MatsP_127.7 // tataþ ÷anai÷caro 'pya÷vaiþ sabalair vàtaraühasaiþ / kàrùõàyasaü samàruhya syandanaü yàtyasau ÷aniþ // MatsP_127.8 // svarbhànostu yathàùñà÷vàþ kçùõà vai vàtaraühasaþ / rathaü tamomayaü tasya vahanti sma sudaü÷itàþ // MatsP_127.9 // àdityanilayo ràhuþ somaü gacchati parvasu / àdityameti somàcca tamaso 'nteùu parvasu // MatsP_127.10 // tataþ ketumatastva÷và aùñau te vàtaraühasaþ / palàladhåmavarõàbhàþ kùàmadehàþ sudàruõàþ // MatsP_127.11 // ete vàhà grahàõàü vai mayà proktà rathaiþ saha / sarve dhruve nibaddhàste nibaddhà vàtara÷mibhiþ // MatsP_127.12 // ete vai bhràmyamàõàste yathàyogaü vahanti vai / vàya yàbhiradç÷yàbhiþ prabaddhà vàtara÷mibhiþ // MatsP_127.13 // paribhramanti tadbaddhà÷ candrasåryagrahà divi / yàvattamanuparyeti dhruvaü ca jyotiùàü gaõaþ // MatsP_127.14 // yathà nadyudake nostu udakena sahohyate / tathà devagçhàõi syur uhyante vàtaraühasà / tasmàdyàni pragçhyante vyomni devagçhà iti // MatsP_127.15 // yàvatya÷caiva tàràþ syus tàvanto 'sya marãcayaþ / sarvà dhruvanibaddhàstà bhramantyo bhràmayanti ca // MatsP_127.16 // tailapãóaü yathà cakraü bhramate bhràmayanti vai / tathà bhramanti jyotãüùi vàtabaddhàni sarva÷aþ // MatsP_127.17 // alàtacakravadyànti vàtacakreritàni tu / yasmàtpravahate tàni pravahastena sa smçtaþ // MatsP_127.18 // evaü dhruve niyukto 'sau bhramate jyotiùàü gaõaþ / eùa tàràmayaþ proktaþ ÷i÷umàre dhruvo divi // MatsP_127.19 // yadahnà kurute pàpaü taü dçùñvà ni÷i mu¤cati / ÷i÷umàra÷arãrasthà yàvatyastàrakàstu tàþ // MatsP_127.20 // varùàõi dçùñvà jãveta tàvadevàdhikàni tu / ÷i÷umàràkçtiü j¤àtvà pravibhàgena sarva÷aþ // MatsP_127.21 // uttànapàdastasyàtha vij¤eyaþ sottaro hanuþ / yaj¤o 'dharastu vij¤eyo dharmo mårdhànamà÷ritaþ // MatsP_127.22 // hçdi nàràyaõaþ sàdhyà a÷vinau pårvapàdayoþ / varuõa÷càryamà caiva pa÷cime tasya sakthinã // MatsP_127.23 // ÷i÷ne saüvatsaro j¤eyo mitra÷càpànamà÷ritaþ / pucche 'gni÷ca mahendra÷ca marãciþ ka÷yapo dhruvaþ // MatsP_127.24 // eùa tàràmayaþ stambho nàstameti na vodayam / nakùatracandrasåryà÷ca grahàstàràgaõaiþ saha // MatsP_127.25 // tanmukhàbhimukhàþ sarve cakrabhåtà divi sthitàþ / dhruveõàdhiùñhità÷caiva dhruvameva pradakùiõam // MatsP_127.26 // pariyànti sura÷reùñhaü meóhãbhåtaü dhruvaü divi / àgnãdhrakà÷yapànàü tu teùàü sa paramo dhruvaþ // MatsP_127.27 // eka eva bhramatyeùa merorantaramårdhani / jyotiùàü cakramàdàya àkarùaüstamadhomukhaþ / merumàlokayanneva pratiyàti pradakùiõam // MatsP_127.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 128 *çùaya åcuþ yadetadbhavatà proktaü ÷rutaü sarvama÷eùataþ / kathaü devagçhàõi syuþ punarjyotãüùi varõaya // MatsP_128.1 // *såta uvàca etatsarvaü pravakùyàmi såryàcandramasorgatim / yathà devagçhàõi syuþ såryàcandramasostathà // MatsP_128.2 // agnervyuùñau rajanyàü vai brahmaõàvyaktayoninà / avyàkçtamidaü tvàsãn nai÷ena tamasà vçtam // MatsP_128.3 // caturbhåtàva÷iùñe 'smin brahmaõà samadhiùñhite / svayambhår bhagavàüstatra lokatattvàrthasàdhakaþ // MatsP_128.4 // khadyotaråpã vicarann àvirbhàvaü vyacintayat / j¤àtvàgniü kalpakàlàdàv apaþ pçthvãü ca saü÷rità // MatsP_128.5 // sa saübhçtya prakà÷àrthaü tridhà tulyo 'bhavatpunaþ / pàcako yastu loke 'smin pàrthivaþ so 'gnirucyate // MatsP_128.6 // ya÷càsau tapate sårye ÷uciragni÷ca sa smçtaþ / vaidyuto jàñharaþ saumyo vaidyuta÷càpyabindhanaþ // MatsP_128.7 // tejobhi÷càpyate ka÷cit ka÷cidevàpyanindhanaþ / kàùñhendhanastu nirmathyaþ so 'dbhiþ ÷àmyati pàvakaþ // MatsP_128.8 // arciùmànpacano 'gnistu niùprabhaþ saumyalakùaõaþ / ya÷càsau maõóale ÷ukle niråùmà na prakà÷ate // MatsP_128.9 // prabhà saurã tu pàdena astaü yàti divàkare / agnimàvi÷ate ràtrau tasmàdagniþ prakà÷ate // MatsP_128.10 // udite tu punaþ sårye åùmàgnestu samàvi÷at / pàdena tejasa÷càgnes tasmàt saütapate divà // MatsP_128.11 // pràkà÷yaü ca tathauùõyaü ca sauryàgneye tu tejasã / parasparànuprave÷àd àpyàyete divàni÷am // MatsP_128.12 // uttare caiva bhåmyardhe tathà hyasmiüstu dakùiõe / uttiùñhati punaþ sårye ràtriràvi÷ate hy apaþ // MatsP_128.13 // tasmàttàmrà bhavantyàpo divàràtriprave÷anàt / astaü gate punaþ sårye aharvai pravi÷aty apaþ // MatsP_128.14 // tasmànnaktaü punaþ ÷uklà hy àpo dç÷yanti bhàsuràþ / etena kramayogeõa bhåmyardhe dakùiõottare // MatsP_128.15 // udayàstamaye hyatra ahoràtraü vi÷aty apaþ / ya÷càsau tapate såryaþ so 'paþ pibati ra÷mibhiþ // MatsP_128.16 // sahasrapàdastveùo 'gnã raktakumbhanibhastu saþ / àdatte sa tu nàóãnàü sahasreõa samantataþ // MatsP_128.17 // apo nadãsamudrebhyo hradakåpebhya eva ca / tasya ra÷misahasreõa ÷ãtavarùoùõaniþsravaþ // MatsP_128.18 // tàsàü catuþ÷ataü nàóyo varùante citramårtayaþ / candanà÷caiva medhyà÷ca ketanà÷ cetanàstathà // MatsP_128.19 // amçtà jãvanàþ sarvà ra÷mayo vçùñisarjanàþ / himodbhavà÷ca te 'nyonyaü ra÷mayastriü÷ataþ smçtàþ / candratàràgrahaiþ sarvaiþ pãtà bhànorgabhastayaþ // MatsP_128.20 // età madhyàstathànyà÷ca hlàdinyo himasarjanàþ / ÷uklà÷ca kakubha÷caiva gàvo vi÷vasçta÷ca yàþ // MatsP_128.21 // ÷uklàstà nàmataþ sarvàs triü÷ato gharmasarjanàþ / saübibhrati hi tàþ sarvà manuùyàndevatàþ pitén // MatsP_128.22 // manuùyànoùadhãbhi÷ca svadhayà ca piténapi / amçtena surànsarvàn saütataü paritarpayan // MatsP_128.23 // vasante caiva grãùme ca ÷anaiþ saütapate tribhiþ / varùàsu ca ÷aradyevaü caturbhiþ saüpravarùati // MatsP_128.24 // hemante ÷i÷ire caiva himotsargas tribhiþ punaþ / oùadhãùu balaü dhatte sudhàü ca svadhayà punaþ // MatsP_128.25 // såryo 'maratvamamçte trayas triùu niyacchati / evaü ra÷misahasraü tu sauraü lokàrthasàdhakam // MatsP_128.26 // bhidyate çtumàsàdya sahasraü bahudhà punaþ / ityevaü maõóalaü ÷uklaü bhàsvaraü lokasaüj¤itam // MatsP_128.27 // nakùatragrahasomànàü pratiùñhà yonireva ca / candra çkùagrahàþ sarve vij¤eyàþ såryasambhavàþ // MatsP_128.28 // suùumnà såryara÷miryà kùãõaü ÷a÷inamedhate / harike÷aþ purastàttu yo vai nakùatrayonikçt // MatsP_128.29 // dakùiõe vi÷vakarmà tu ra÷miràpyàyayadbudham / vi÷vàvasu÷ca yaþ pa÷càc chukrayoni÷ca sa smçtaþ // MatsP_128.30 // saüvardhanastu yo ra÷miþ sa yonirlohitasya ca / ùaùñhastu hya÷vabhå ra÷mir yoniþ sa hi bçhaspateþ // MatsP_128.31 // ÷anai÷caraü puna÷càpi ra÷miràpyàyate suràñ / na kùãyate yatastàni tasmànnakùatratà smçtà // MatsP_128.32 // kùetràõyetàni vai såryam àpatanti gabhastibhiþ / kùetràõi teùàmàdatte såryo nakùatratà tataþ // MatsP_128.33 // asmàllokàdamuü lokaü tãrõànàü sukçtàtmanàm / tàraõàttàrakà hyetàþ ÷uklatvàccaiva ÷uklikàþ // MatsP_128.34 // divyànàü pàrthivànàü ca vaü÷ànàü caiva sarva÷aþ / tapanastejaso yogàd àditya iti gadyate // MatsP_128.35 // sravatiþ syandanàrthe ca dhàtureùa nigadyate / sravaõàttejasa÷caiva tenàsau savità smçtaþ // MatsP_128.36 // bahvartha÷canda ityeùa pradhàno dhàturucyate / ÷uklatve hyamçtatve ca ÷ãtatve hlàdane 'pi ca // MatsP_128.37 // såryàcandramasordivye maõóale bhàsvare khage / jalatejomaye ÷ukle vçttakumbhanibhe ÷ubhe // MatsP_128.38 // vasanti karmadevàstu sthànànyetàni sarva÷aþ / manvantareùu sarveùu çùisåryagrahàdayaþ // MatsP_128.39 // tàni devagçhàõi syuþ sthànàkhyàni bhavanti hi / sauraü såryo 'vi÷atsthànaü saumyaü somastathaiva ca // MatsP_128.40 // ÷aukraü ÷ukro 'vi÷atsthànaü ùoóa÷àraü prabhàsvaram / bçhaspatirbçhattvaü ca lohitaü càpi lohitaþ // MatsP_128.41 // ÷anai÷caro 'vi÷atsthànam evaü ÷ànai÷caraü tathà / budho 'pi vai budhasthànaü bhànuü svarbhànureva ca // MatsP_128.42 // nakùatràõi ca sarvàõi nàkùatràõyàvi÷anti ca / jyotãüùi sukçtàm ete j¤eyà devagçhàstu vai // MatsP_128.43 // sthànànyetàni tiùñhanti yàvadàbhåtasaüplavam / manvantareùu sarveùu devasthànàni tàni vai // MatsP_128.44 // abhimànena tiùñhanti tàni devàþ punaþ punaþ / atãtàstu sahàtãtair bhàvyà bhàvyaiþ suraiþ saha // MatsP_128.45 // vartante vartamànai÷ca suraiþ sàrdhaü tu sthàninaþ / såryo devo vivasvàü÷ca aùñamastvaditeþ sutaþ // MatsP_128.46 // dyutimàndharmayukta÷ca somo devo vasuþ smçtaþ / ÷ukro daityastu vij¤eyo bhàrgavo 'surayàjakaþ // MatsP_128.47 // bçhaspatir bçhattejà devàcàryo 'ïgiraþsutaþ / budho manohara÷caiva ÷a÷iputrastu sa smçtaþ // MatsP_128.48 // ÷anai÷caro viråpa÷ca saüj¤àputro vivasvataþ / agnirvike÷yàü jaj¤e tu yuvàsau lohitàdhipaþ // MatsP_128.49 // nakùatranàmnyaþ kùetreùu dàkùàyaõyaþ sutàþ smçtàþ / svarbhànuþ siühikàputro bhåtasaüsàdhano 'suraþ // MatsP_128.50 // candràrkagrahanakùatreùv abhimànã prakãrtitaþ / sthànànyetàni coktàni sthàninya÷caiva devatàþ // MatsP_128.51 // ÷uklamagnisamaü divyaü sahasràü÷orvivasvataþ / sahasràü÷utviùaþ sthànam ammayaü taijasaü tathà // MatsP_128.52 // à÷àsthànaü manoj¤asya ravira÷migçhe sthitam / ÷ukraþ ùoóa÷ara÷mistu yastu devo hyapomayaþ // MatsP_128.53 // lohito navara÷mistu sthànamàpyaü tu tasya vai / bçhaddvàda÷ara÷mãkaü haridràbhaü tu vedhasaþ // MatsP_128.54 // aùñara÷mi÷anestattu kçùõaü vçddhamayasmayam / svarbhànostvàyasaü sthànaü bhåtasaütàpanàlayam // MatsP_128.55 // sukçtàm à÷rayàstàrà ra÷mayastu hiraõmayàþ / tàraõàttàrakà hyetàþ ÷uklatvàccaiva tàrakàþ // MatsP_128.56 // navayojanasàhasro viùkambhaþ savituþ smçtaþ / maõóalaü triguõaü càsya vistàro bhàskarasya tu // MatsP_128.57 // dviguõaþ såryavistàràd vistàraþ ÷a÷inaþ smçtaþ / triguõaü maõóalaü càsya vaipulyàccha÷inaþ smçtam // MatsP_128.58 // sarvopari nisçùñàni maõóalàni tu tàrakàþ / yojanàrdhapramàõàni tàbhyo 'nyàni gaõàni tu // MatsP_128.59 // tulyo bhåtvà tu svarbhànus tadadhastàtprasarpati / uddhåtya pàrthivãü chàyàü nirmitàü maõóalàkçtim // MatsP_128.60 // brahmaõà nirmitaü sthànaü tçtãyaü tu tamomayam / àdityàtsa tu niùkramya somaü gacchati parvasu // MatsP_128.61 // àdityameti somàcca punaþ saureùu parvasu / svabhàsà tudate yasmàt svarbhànuriti sa smçtaþ // MatsP_128.62 // candrataþ ùoóa÷o bhàgo bhàrgavasya vidhãyate / viùkambhànmaõóalàccaiva yojanànàü tu sa smçtaþ // MatsP_128.63 // bhàrgavàtpàdahãna÷ca vij¤eyo vai bçhaspatiþ / bçhaspateþ pàdahãnau ketuvakràvubhau smçtau // MatsP_128.64 // vistàramaõóalàbhyàü tu pàdahãnastayorbudhaþ / tàrànakùatraråpàõi vapuùmantãha yàni vai // MatsP_128.65 // budhena samaråpàõi vistàrànmaõóalàttu vai / tàrànakùatraråpàõi hãnàni tu parasparam // MatsP_128.66 // ÷atàni pa¤ca catvàri trãõi dve caikameva ca / sarvopari nisçùñàni maõóalàni tu tàrakàþ // MatsP_128.67 // yojanàrdhapramàõàni tebhyo hrasvaü na vidyate / upariùñàttu ye teùàü grahà ye krårasàttvikàþ // MatsP_128.68 // saura÷càïgiraso vakro vij¤eyà mandacàriõaþ / tebhyo 'dhastàttu catvàraþ puna÷cànye mahàgrahàþ // MatsP_128.69 // somaþ såryo budha÷caiva bhàrgava÷ceti ÷ãghragàþ / yàvanti caiva çkùàõi koñyastàvanti tàrakàþ // MatsP_128.70 // sarveùàü tu grahàõàü vai såryo 'dhastàtprasarpati / vistãrõaü maõóalaü kçtvà tasyordhvaü carate ÷a÷ã // MatsP_128.71 // nakùatramaõóalaü càpi somàdårdhvaü prasarpati / nakùatrebhyo budha÷cordhvaü budhàccordhvaü tu bhàrgavaþ // MatsP_128.72 // vakrastu bhàrgavàdårdhvaü vakràdårdhvaü bçhaspatiþ / tasmàcchanai÷cara÷cordhvaü devàcàryopari sthitaþ // MatsP_128.73 // ÷anai÷caràttathà cordhvaü j¤eyaü saptarùimaõóalam / saptarùibhyo dhruva÷cordhvaü samastaü tridivaü dhruve // MatsP_128.74 // dviguõeùu sahasreùu yojanànàü ÷ateùu ca / grahàntaram athaikaikam årdhvaü nakùatramaõóalàt // MatsP_128.75 // tàràgrahàntaràõi syur uparyuparyadhiùñhitam / grahà÷ca candrasåryau ca divi divyena tejasà // MatsP_128.76 // nakùatreùu ca yujyante gacchanto niyatakramàt / candràrkagrahanakùatrà nãcoccagçhamà÷ritàþ // MatsP_128.77 // samàgame ca bhede ca pa÷yanti yugapatprajàþ / parasparaü sthità hyevaü yujyante ca parasparam // MatsP_128.78 // asaükareõa vij¤eyas teùàü yogastu vai budhaiþ / ityevaü saünive÷o vai pçthivyà jyotiùàü ca yaþ // MatsP_128.79 // dvãpànàmudadhãnàü ca parvatànàü tathaiva ca / varùàõàü ca nadãnàü ca ye ca teùu vasanti vai // MatsP_128.80 // ityeùo 'rkava÷enaiva saünive÷astu jyotiùàm / àvartaþ sàntaro madhye saükùipta÷ca dhruvàttu sa // MatsP_128.81 // sarvatasteùu vistãrõo vçttàkàra ivocchritaþ / lokasaüvyavahàràrtham ã÷vareõa vinirmitaþ // MatsP_128.82 // kalpàdau buddhipårvaü tu sthàpito 'sau svayambhuvà / ityeùa saünive÷o vai sarvasya jyotiràtmakaþ // MatsP_128.83 // vai÷varåpaü pradhànasya pariõàho 'sya yaþ smçtaþ / teùàü ÷akyaü na saükhyàtuü yàthàtathyena kenacit / gatàgataü manuùyeõa jyotiùàü màüsacakùuùà // MatsP_128.84 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 129 *çùaya åcuþ kathaü jagàma bhagavàn puràritvaü mahe÷varaþ / dadàha ca kathaü devas tanno vistarato vada // MatsP_129.1 // pçcchàmastvàü vayaü sarve bahumànàtpunaþ punaþ / tripuraü tadyathà durgaü mayamàyàvinirmitam / devenaikeùuõà dagdhaü tathà no vada mànada // MatsP_129.2 // *såta uvàca ÷çõudhvaü tripuraü devo yathà dàritavàn bhavaþ / mayo nàma mahàmàyo màyànàü janako 'suraþ // MatsP_129.3 // nirjitaþ sa tu saügràme tatàpa paramaü tapaþ / tapasyantaü tu taü viprà daityàvanyàvanugrahàt // MatsP_129.4 // tasyaiva kçtyamuddi÷ya tepatuþ paramaü tapaþ / vidyunmàlã ca balavàüs tàrakàkhya÷ca vãryavàn // MatsP_129.5 // mayatejaþsamàkràntau tepaturmayapàr÷vagau / lokà iva yathà mårtàs trayas traya ivàgnayaþ // MatsP_129.6 // lokatrayaü tàpayantas te tepurdànavàstapaþ / hemante jala÷ayyàsu grãùme pa¤catape tathà // MatsP_129.7 // varùàsu ca tathàkà÷e kùapayantastanåþ priyàþ / sevànàþ phalamålàni puùpàõi ca jalàni ca // MatsP_129.8 // anyadàcaritàhàràþ païkenàcitavalkalàþ / magnàþ ÷aivàlapaïkeùu vimalàvimaleùu ca // MatsP_129.9 // nirmàüsà÷ca tato jàtàþ kç÷à dhamanisaütatàþ / teùàü tapaþprabhàvena prabhàvavidhutaü yathà // MatsP_129.10 // niùprabhaü tu jagatsarvaü mandamevàbhibhàùitam / dahyamàneùu lokeùu taistribhirdànavàgnibhiþ // MatsP_129.11 // teùàmagre jagadbandhuþ pràdurbhåtaþ pitàmahaþ / tataþ sàhasakartàraþ pràhuste sahasàgatam // MatsP_129.12 // svakaü pitàmahaü daityàs taü vai tuùñuvureva ca / atha tàndànavànbrahmà tapasà tapanaprabhàn // MatsP_129.13 // uvàca harùapårõàkùo harùapårõamukhastadà / varado 'haü hi vo vatsàs tapastoùita àgataþ // MatsP_129.14 // vriyatàm ãpsitaü yacca sàbhilàùaü taducyatàm / ityevamucyamànàstu pratipannaü pitàmaham // MatsP_129.15 // vi÷vakarmà mayaþ pràha praharùotphullalocanaþ / deva daityàþ purà devaiþ saügràme tàrakàmaye // MatsP_129.16 // nirjitàstàóità÷caiva hatà÷càpyàyudhairapi / devairvairànubandhàcca dhàvanto bhayavepitàþ // MatsP_129.17 // ÷araõaü naiva jànãmaþ ÷arma và ÷araõàrthinaþ / so 'haü tapaþprabhàvena tava bhaktyà tathaiva ca // MatsP_129.18 // icchàmi kartuü taddurgaü yaddevairapi dustaram / tasmiü÷ca tripure durge matkçte kçtinàü vara // MatsP_129.19 // bhåmyànàü jalajànàü ca ÷àpànàü munitejasàm / devapraharaõànàü ca devànàü ca prajàpateþ // MatsP_129.20 // alaïghanãyaü bhavatu tripuraü yadi te priyam / vi÷vakarmà itãvoktaþ sa tadà vi÷vakarmaõà // MatsP_129.21 // uvàca prahasanvàkyaü mayaü daityagaõàdhipam / sarvàmaratvaü naivàsti asadvçttasya dànava // MatsP_129.22 // tasmàddurgavidhànaü hi kùaõàdapi vidhãyatàm / pitàmahavacaþ ÷rutvà tadaivaü dànavo mayaþ // MatsP_129.23 // prà¤jaliþ punarapyàha brahmàõaü padmasambhavam / yastadekeùuõà durgaü sakçnmuktena nirdahet // MatsP_129.24 // samaü sa saüyuge hanyàd avadhyaü ÷eùato bhavet / evamastviti càpyuktvà mayaü devaþ pitàmahaþ // MatsP_129.25 // svapne labdho yathàrtho vai tatraivàdar÷anaü yayau / gate pitàmahe daityà gatà mayaraviprabhàþ // MatsP_129.26 // varadànàdvirejuste tapasà ca mahàbalàþ / sa mayastu mahàbuddhir dànavo vçùasattamaþ // MatsP_129.27 // durgaü vyavasitaþ kartum iti càcintayattadà / kathaü nàma bhaveddurgaü tanmayà tripuraü kçtam // MatsP_129.28 // vatsyate tatpuraü divyaü matto nànyairna saü÷ayaþ / yathàcaikeùuõà tena tatpuraü na hi hanyate // MatsP_129.29 // devaistathà vidhàtavyaü mayà mativicàraõam / vistàro yojana÷atam ekaikasya purasya tu // MatsP_129.30 // kàryasteùàü ca viùkambha÷ caikaika÷atayojanam / puùyayogeõa nirmàõaü puràõaü ca bhaviùyati // MatsP_129.31 // puùyayogeõa ca divi sameùyanti parasparam / puùyayogeõa yuktàni yastànyàsàdayiùyati // MatsP_129.32 // puràõyekaprahàreõa ÷atàni nihaniùyati / àyasaü tu kùititale ràjataü tu nabhastale // MatsP_129.33 // ràjatasyopariùñàttu sauvarõaü bhavità puram / evaü tribhiþ purairyuktaü tripuraü tadbhaviùyati / ÷atayojanaviùkambhair antaraistadduràsadam // MatsP_129.34 // aññàlakair yantra÷ataghnibhi÷ca sacakra÷ålopalakampanai÷ca / dvàrairmahàmandaramerukalpaiþ pràkàra÷çïgaiþ suviràjamànam // MatsP_129.35 // satàrakàkhyena mayena guptaü svasthaü ca guptaü taóinmàlinàpi / ko nàma hantuü tripuraü samartho muktvà trinetraü bhagavantamekam // MatsP_129.36 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 130 *såta uvàca iti cintàyuto daityo divyopàyaprabhàvajam / cakàra tripuraü durgaü manaþsaücàracàritam // MatsP_130.1 // pràkàro 'nena màrgeõa iha vàmutra gopuram / iha càññàlakadvàram iha càññàlagopuram // MatsP_130.2 // ràjamàrga ita÷càpi vipulo bhavatàmiti / rathyoparathyàþ sattrikà iha catvara eva ca // MatsP_130.3 // idamantaþpurasthànaü rudràyatanamatra ca / savañàni taóàgàni hy atra vàpyaþ saràüsi ca // MatsP_130.4 // àràmà÷ca sabhà÷càtra udyànànyatra và tathà / upanirgamo dànavànàü bhavatyatra manoharaþ // MatsP_130.5 // ityevaü mànasaü tatrà-kalpayatpurakalpavit / mayena tatpuraü sçùñaü tripuraü tviti naþ ÷rutam // MatsP_130.6 // kàrùõàyasamayaü yattu mayena vihitaü puram / tàrakàkhyo 'dhipastatra kçtasthànàdhipo 'vasat // MatsP_130.7 // yattu pårõendusaükà÷aü ràjataü nirmitaü puram / vidyunmàlã prabhustatra vidyunmàlã tvivàmbudaþ // MatsP_130.8 // suvarõàdhikçtaü yacca mayena vihitaü puram / svayameva mayastatra gatastadadhipaþ prabhuþ // MatsP_130.9 // tàrakasya puraü tatra ÷atayojanamantaram / vidyunmàlipuraü càpi ÷atayojanake 'ntare // MatsP_130.10 // meruparvatasaükà÷aü mayasyàpi puraü mahat / puùyasaüyogamàtreõa kàlena sa mayaþ purà // MatsP_130.11 // kçtavàüstripuraü daityas trinetraþ puùpakaü yathà / yena yena mayo yàti prakurvàõaþ puraü puràt // MatsP_130.12 // pra÷astàstatra tatraiva vàruõyàmàlayàþ svayam / rukmaråpyàyasànàü ca ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ // MatsP_130.13 // ratnàcitàni ÷obhante puràõyamaravidviùàm / pràsàda÷atajuùñàni kåñàgàrotkañàni ca // MatsP_130.14 // sarveùàü kàmagàni syuþ sarvalokàtigàni ca / sodyànavàpãkåpàni sapadmasaravanti ca // MatsP_130.15 // a÷okavanabhåtàni kokilàrutavanti ca / citra÷àlàvi÷àlàni catuþ÷àlottamàni ca // MatsP_130.16 // saptàùñada÷abhaumàni satkçtàni mayena ca / bahudhvajapatàkàni sragdàmàlaükçtàni ca // MatsP_130.17 // kiïkiõãjàla÷abdàni gandhavanti mahànti ca / susaüyuktopaliptàni puùpanaivedyavanti ca // MatsP_130.18 // yaj¤adhåmàndhakàràõi saüpårõakala÷àni ca / gaganàvaraõàbhàni haüsapaïktinibhàni ca // MatsP_130.19 // païktãkçtàni ràjante gçhàõi tripure pure / muktàkalàpairlambadbhir hasantãva ÷a÷i÷riyam // MatsP_130.20 // mallikàjàtipuùpàdyair gandhadhåpàdhivàsitaiþ / pa¤cendriyasukhairnityaü samaiþ satpuruùairiva // MatsP_130.21 // hemaràjatalohàdya-maõiratnà¤janàïkitàþ / pràkàràstripure tasmin giripràkàrasaünibhàþ // MatsP_130.22 // ekaikasminpure tasmin gopuràõàü ÷ataü ÷atam / sapatàkàdhvajavatàü dç÷yante giri÷çïgavat // MatsP_130.23 // nåpuràràvaramyàõi tripure tatpuràõyapi / svargàtirikta÷rãkàõi tatra kanyàpuràõi ca // MatsP_130.24 // àràmai÷ca vihàrai÷ca taóàgavañacatvaraiþ / sarobhi÷ca saridbhi÷ca vanai÷copavanairapi // MatsP_130.25 // divyabhogopabhogàni nànàratnayutàni ca / puùpotkarai÷ca subhagàs tripurasyopanirgamàþ / parikhà÷atagambhãràþ kçtà màyànivàraõaiþ // MatsP_130.26 // ni÷amya taddurgavidhànamuttamaü kçtaü mayenàdbhutavãryakarmaõà / diteþ sutà daivataràjavairiõaþ sahasra÷aþ pràpuranantavikramàþ // MatsP_130.27 // tadàsurairdarpitavairimardanair janàrdanaiþ ÷ailakarãndrasaünibhaiþ / babhåva pårõaü tripuraü tathà purà yathàmbaraü bhårijalair jalapradaiþ // MatsP_130.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 131 *såta uvàca nirmite tripure durge mayenàsura÷ilpinà / taddurgaü durgatàü pràpa baddhavairaiþ suràsuraiþ // MatsP_131.1 // sakalatràþ saputrà÷ca ÷astravanto 'ntakopamàþ / mayàdiùñàni vivi÷ur gçhàõi hçùità÷ca te // MatsP_131.2 // siühà vanamivàneke makarà iva sàgaram / roùai÷caivàtipàruùyaiþ ÷arãramiva saühataiþ // MatsP_131.3 // tadvadbalibhiradhyastaü tatpuraü devatàribhiþ / tripuraü saükulaü jàtaü daityakoñi÷atàkulam // MatsP_131.4 // sutalàdapi niùpatya pàtàlàddànavàlayàt / upatasthuþ payodàbhà ye ca giryupajãvinaþ // MatsP_131.5 // yo yaü pràrthayate kàmaü sampràptastripurà÷rayàt / tasya tasya mayastatra màyayà vidadhàti saþ // MatsP_131.6 // sacandreùu pradoùeùu sàmbujeùu saraþsu ca / àràmeùu sacåteùu tapodhanavaneùu ca // MatsP_131.7 // svaïgà÷candanadigdhàïgàü màtaügàþ samadà iva / mçùñàbharaõavastrà÷ca mçùñasraganulepanàþ // MatsP_131.8 // priyàbhiþ priyakràmàbhir hàvabhàvaprasåtibhiþ / nàrãbhiþ satataü remur mudità÷caiva dànavàþ // MatsP_131.9 // mayena nirmite sthàne modamànà mahàsuràþ / arthe dharme ca kàme ca nidadhuste matãþ svayam // MatsP_131.10 // teùàü tripurayuktànàü tripure trida÷àriõàm / vrajati sma sukhaü kàlaþ svargasthànàü yathà tathà // MatsP_131.11 // ÷u÷råùante piténputràþ patnya÷càpi patãüstathà / vimuktakalahà÷càpi prãtayaþ pracuràbhavan // MatsP_131.12 // nàdharmastripurasthànàü bàdhate vãryavànapi / arcayanto diteþ putràs tripuràyatane haram // MatsP_131.13 // puõyàha÷abdànuccerur à÷ãrvàdàü÷ca vedagàn / svanåpuraravonmi÷ràn veõuvãõàravànapi // MatsP_131.14 // hàsa÷ca varanàrãõàü cittavyàkulakàrakaþ / tripure dànavendràõàü ramatàü ÷råyate sadà // MatsP_131.15 // teùàmarcayatàü devàn bràhmaõàü÷ca namasyatàm / dharmàrthakàmamantràõàü mahànkàlo 'bhyavartata // MatsP_131.16 // athàlakùmãrasåyà ca tçóbubhukùe tathaiva ca / kali÷ca kalaha÷caiva tripuraü vivi÷uþ saha // MatsP_131.17 // saüdhyàkàlaü praviùñàste tripuraü ca bhayàvahàþ / samadhyàsuþ samaü ghoràþ ÷arãràõi yathàmayàþ // MatsP_131.18 // sarva ete vi÷antastu mayena tripuràntaram / svapne bhayàvahà dçùñà àvi÷antastu dànavàn // MatsP_131.19 // udite ca sahasràü÷au ÷ubhabhàsàkare ravau / mayaþ sabhàmàvive÷a bhàskaràbhyàmivàmbudaþ // MatsP_131.20 // merukåñanibhe ramya àsane svarõamaõóite / àsãnàþ kà¤canagireþ ÷çïge toyamuco yathà // MatsP_131.21 // pàr÷vayostàrakàkhya÷ca vidyunmàlã ca dànavaþ / upaviùñau mayasyànte hastinaþ kalabhàviva // MatsP_131.22 // tataþ suràrayaþ sarve '÷eùakopà raõàjire / upaviùñà dçóhaü viddhà dànavà deva÷atravaþ // MatsP_131.23 // teùvàsãneùu sarveùu sukhàsanagateùu ca / mayo màyàvijanaka ityuvàca sa dànavàn // MatsP_131.24 // khecaràþ khecaràràvà bho bho dàkùàyaõãsutàþ / ni÷àmayadhvaü svapno 'yaü mayà dçùño bhayàvahaþ // MatsP_131.25 // catasraþ pramadàstatra trayo martyà bhayàvahàþ / kopànalàdãptamukhàþ praviùñàs tripuràrdinaþ // MatsP_131.26 // pravi÷ya ruùitàste ca puràõyatulavikramàþ / praviùñàþ sma ÷arãràõi bhåtvà bahu÷arãriõaþ // MatsP_131.27 // nagaraü tripuraü cedaü tamasà samavasthitam / sagçhaü saha yuùmàbhiþ sàgaràmbhasi majjitam // MatsP_131.28 // ulåkaü rucirà nàrã nagnàråóhà kharaü tathà / saha strãbhirhasantã ca cumbane pramadà yathà / puruùaþ sindutilaka÷ caturaïghris trilocanaþ // MatsP_131.29 // yena sà pramadà nunnà ahaü caiva vibodhitaþ / ãdç÷ã pramadà dçùñà mayà càtibhayàvahà // MatsP_131.30 // eùa ãdç÷akaþ svapno dçùño vai ditinandanàþ / dçùñaþ kathaü hi kaùñàya asuràõàü bhaviùyati // MatsP_131.31 // yadi vo 'haü kùamo ràjà yadidaü vettha ceddhitam / nibodhadhvaü sumanaso na càsåyitum arhatha // MatsP_131.32 // kàmaü cerùyàü ca kopaü ca asåyàü saüvihàya ca / satye dame ca dharme ca munivàde ca tiùñhata // MatsP_131.33 // ÷àntaya÷ca prayujyantàü påjyatàü ca mahe÷varaþ / yadi nàmàsya svapnasya hy evaü coparamo bhavet // MatsP_131.34 // kupyate no dhruvaü rudro devadevastrilocanaþ / bhaviùyàõi ca dç÷yante yato nastripure 'suràþ // MatsP_131.35 // kalahaü varjayanta÷ca arjayantas tathàrjavam / svapnodayaü pratãkùadhvaü kàlodayamathàpi ca // MatsP_131.36 // ÷rutvà dàkùàyaõãputrà ityevaü mayabhàùitam / krodherùyàvasthayà yuktà dç÷yante ca vinà÷agàþ // MatsP_131.37 // vinà÷am upapa÷yanto hy alakùmyà vyàpitàsuràþ / tatraiva dçùñvà te 'nyonyaü sakrodhàpåritekùaõàþ // MatsP_131.38 // atha daivaparidhvastà dànavàstripuràlayàþ / hitvà satyaü ca dharmaü ca akàryàõyupacakramuþ // MatsP_131.39 // dviùanti bràhmaõànpuõyàn na càrcanti hi devatàþ / guruü caiva na manyante hy anyonyaü càpi cukrudhuþ // MatsP_131.40 // kalaheùu ca sajjante svadharmeùu hasanti ca / parasparaü ca nindanti ahamityeva vàdinaþ // MatsP_131.41 // uccairgurånprabhàùante nàbhibhàùanti påjitàþ / akasmàtsà÷runayanà jàyante ca samutsukàþ // MatsP_131.42 // dadhisaktånpaya÷caiva kapitthàni ca ràtriùu / bhakùayanti ca ÷eranta ucchiùñàþ saüvçtàstathà // MatsP_131.43 // måtraü kçtvopaspç÷anti càkçtvà pàdadhàvanam / saüvi÷anti ca ÷ayyàsu ÷aucàcàravivarjitàþ // MatsP_131.44 // saükucanti bhayàccaiva màrjàràõàü yathàkhukaþ / bhàryàü gatvà na ÷udhyanti rahovçttiùu nistrapàþ // MatsP_131.45 // purà su÷ãlà bhåtvà ca duþ÷ãlatvamupàgatàþ / devàüstapodhanàü÷caiva bàdhante tripuràlayàþ // MatsP_131.46 // mayena vàryamàõà api te vinà÷amupasthitàþ / vipriyàõyeva vipràõàü kurvàõàþ kalahaiùiõaþ // MatsP_131.47 // vaibhràjaü nandanaü caiva tathà caitrarathaü vanam / a÷okaü ca varà÷okaü sarvartukamathàpi ca // MatsP_131.48 // svargaü ca devatàvàsaü pårvadevava÷ànugàþ / vidhvaüsayanti saükruddhàs tapodhanavanàni ca // MatsP_131.49 // vidhvastadevàyatanà÷ramaü ca saübhagnadevadvijapåjakaü tu / jagadbabhåvàmararàjaduùñair abhidrutaü sasyamivàlivçndaiþ // MatsP_131.50 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 132 *såta uvàca a÷ãleùu praduùñeùu dànaveùu duràtmasu / lokeùåtsàdyamàneùu tapodhanavaneùu ca // MatsP_132.1 // siühanàde vyomagànàü teùu bhãteùu jantuùu / trailokye bhayasaümåóhe tamondhanvam upàgate // MatsP_132.2 // àdityà vasavaþ sàdhyàþ pitaro marutàü gaõàþ / bhãtàþ ÷araõamàjagmur brahmàõàü prapitàmaham // MatsP_132.3 // te taü svarõotpalàsãnaü brahmàõaü samupàgatàþ / nemuråcu÷ca sahitàþ pa¤càsyaü caturànanam // MatsP_132.4 // varaguptàstavaiveha dànavàstripuràlayàþ / bàdhante 'smànyathà preùyàn anu÷àdhi tato 'nagha // MatsP_132.5 // meghàgame yathà haüsà mçgàþ siühabhayàdiva / dànavànàü bhayàttadvad bhramàmo hi pitàmaha // MatsP_132.6 // putràõàü nàmadheyàni kalatràõàü tathaiva ca / dànavairbhràmyamàõànàü vismçtàni tato 'nagha // MatsP_132.7 // devave÷maprabhaïgà÷ca à÷ramabhraü÷anàni ca / dànavairlomamohàndhaiþ kriyante ca bhramanti ca // MatsP_132.8 // yadi na tràyase lokaü dànavairvidrutaü drutam / dharùaõànena nirdevaü nirmanuùyà÷ramaü jagat // MatsP_132.9 // ityevaü trida÷airuktaþ padmayoniþ pitàmahaþ / pratyàha trida÷àn sendràn indutulyànanaþ prabhuþ // MatsP_132.10 // bhayasya yo varo datto mayà matimatàü varàþ / tasyànta eùa sampràpto yaþ purokto mayà suràþ // MatsP_132.11 // tacca teùàmadhiùñhànaü tripuraü trida÷arùabhàþ / ekeùupàtamokùeõa hantavyaü neùuvçùñibhiþ // MatsP_132.12 // bhavatàü ca na pa÷yàmi kamapyatra surarùabhàþ / yastu caikaprahàreõa puraü hanyàt sadànavam // MatsP_132.13 // tripuraü nàlpavãryeõa ÷akyaü hantuü ÷areõa tu / ekaü muktvà mahàdevaü mahe÷ànaü prajàpatim // MatsP_132.14 // te yåyaü yadi anye ca kratuvidhvaüsakaü haram / yàcàmaþ sahità devaü tripuraü sa haniùyati // MatsP_132.15 // kçtaþ puràõàü viùkambho yojamànàü ÷ataü ÷atam / yathà caikaprahàreõa hanyate vai bhavena tu / puùyayogeõa yuktàni tàni caikakùaõena tu // MatsP_132.16 // tato devai÷ca samprokto yàsyàma iti duþkhitaiþ / pitàmaha÷ca taiþ sàrdhaü bhavasaüsadamàgataþ // MatsP_132.17 // taü bhavaü bhåtabhavye÷aü giri÷aü ÷ålapàõinam / pa÷yanti comayà sàrdhaü nandinà ca mahàtmanà // MatsP_132.18 // agnivarõamajaü devam agnikuõóanibhekùaõam / agnyàdityasahasràbham agnivarõavibhåùitam // MatsP_132.19 // candràvayavalakùmàõaü candrasaumyatarànanam / àgamya tamajaü devam atha taü nãlalohitam / astuvangopatiü ÷ambhuü varadaü pàrvatãpatim // MatsP_132.20 // *devà åcuþ namo bhavàya ÷arvàya rudràya varadàya ca / pa÷ånàü pataye nityam ugràya ca kapardine // MatsP_132.21 // mahàdevàya bhãmàya tryambakàya ca ÷àntaye / ã÷ànàya bhayaghnàya namastvandhakaghàtine // MatsP_132.22 // nãlagrãvàya bhãmàya vedhase vedhasà stute / kumàra÷atrunighnàya kumàrajanakàya ca // MatsP_132.23 // vilohitàya dhåmràya varàya krathanàya ca / nityaü nãla÷ikhaõóàya ÷åline divya÷àyine // MatsP_132.24 // uragàya trinetràya hiraõyavasuretase / acintyàyàmbikàbhartre sarvadevastutàya ca // MatsP_132.25 // vçùadhvajàya muõóàya jañine brahmacàriõe / tapyamànàya salile brahmaõyàyàjitàya ca // MatsP_132.26 // vi÷vàtmane vi÷vasçje vi÷vamàvçtya tiùñhate / namo 'stu divyaråpàya prabhave divya÷ambhave // MatsP_132.27 // abhigamyàya kàmyàya stutyàyàrcyàya sarvadà / bhaktànukampine nityaü di÷ate yanmanogatam // MatsP_132.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 133 *såta uvàca brahmàdyaiþ ståyamànastu devairdevo mahe÷varaþ / prajàpatimuvàcedaü devànàü kva bhayaü mahat // MatsP_133.1 // bho devàþ svàgataü vo 'stu bråta yadvo manogatam / tàvadeva prayacchàmi nàstyadeyaü mayà hi vaþ // MatsP_133.2 // yuùmàkaü nitaràü ÷aü vai kartàhaü vibudharùabhàþ / caràmi mahadatyugraü yaccàpi paramaü tapaþ // MatsP_133.3 // vidviùñà vo mama dviùñàþ kaùñàþ kaùñaparàkramàþ / teùàmabhàvaþ saüpàdyo yuùmàkaü bhava eva ca // MatsP_133.4 // evamuktàstu devena premõà sabrahmakàþ suràþ / rudramàhurmahàbhàgaü bhàgàrhàþ sarva eva te // MatsP_133.5 // bhagavaüstaistapastaptaü raudraü raudraparàkramaiþ / asurairvadhyamànàþ sma vayaü tvàü ÷araõaü gatàþ // MatsP_133.6 // mayo nàma diteþ putras trinetra kalahapriyaþ / tripuraü yena taddurgaü kçtaü pàõóuragopuram // MatsP_133.7 // tadà÷ritya puraü durgaü dànavà varanirbhayàþ / bàdhante 'smànmahàdeva preùyamasvàminaü yathà // MatsP_133.8 // udyànàni ca bhagnàni nandanàdãni yàni ca / varà÷càpsarasaþ sarvà rambhàdyà danujairhçtàþ // MatsP_133.9 // indrasya vàhyà÷ca gajàþ kumudà¤janavàmanàþ / airàvatàdyà apahçtà devatànàü mahe÷vara // MatsP_133.10 // ye cendrarathamukhyà÷ ca harayo 'pahçtàsuraiþ / jàtà÷ca dànavànàü te rathayogyàsturaügamàþ // MatsP_133.11 // ye rathà ye gajà÷caiva yàþ striyo vasu yacca naþ / tanno vyapahçtaü daityaiþ saü÷ayo jãvite punaþ // MatsP_133.12 // trinetra evamuktastu devaiþ ÷akrapurogamaiþ / uvàca devàndeve÷o varado vçùavàhanaþ // MatsP_133.13 // vyapagacchatu vo devà mahaddànavajaü bhayam / tadahaü tripuraü dhakùye kriyatàü yadbravãmi tat // MatsP_133.14 // yadãcchata mayà dagdhuü tatpuraü sahamànavam / rathamaupayikaü mahyaü sajjayadhvaü kimàsyate // MatsP_133.15 // digvàsasà tathoktàste sapitàmahakàþ suràþ / tathetyuktvà mahàdevaü cakruste rathamuttamam // MatsP_133.16 // dharàü kåbarakau dvau tu rudrapàr÷vacaràvubhau / adhiùñhànaü ÷iro meror akùo mandara eva ca // MatsP_133.17 // cakru÷candraü ca såryaü ca cakre kà¤canaràjate / kçùõapakùaü ÷uklapakùaü pakùadvayamapã÷varàþ // MatsP_133.18 // rathanemidvayaü cakrur devà brahmapuraþsaràþ / àdidvayaü pakùayantraü yantrametà÷ca devatàþ // MatsP_133.19 // kambalà÷vataràbhyàü ca nàgàbhyàü samaveùñitam / bhàrgava÷càïgirà÷caiva budho 'ïgàraka eva ca // MatsP_133.20 // ÷anai÷carastathà càtra sarve te devasattamàþ / varåthaü gaganaü cakru÷ càruråpaü rathasya te // MatsP_133.21 // kçtaü dvijihvanayanaü triveõuü ÷àtakaumbhikam / maõimuktendranãlai÷ca vçtaü hyaùñamukhaiþ suraiþ // MatsP_133.22 // gaïgà sindhuþ ÷atadru÷ca candrabhàgà iràvatã / vitastà ca vipà÷à ca yamunà gaõóakã tathà // MatsP_133.23 // sarasvatã devikà ca tathà ca sarayårapi / etàþ saridvaràþ sarvà veõusaüj¤à kçtà rathe // MatsP_133.24 // dhçtaràùñrà÷ca ye nàgàs te ca ve÷yàtmakàþ kçtàþ / vàsukeþ kulajà ye ca ye ca raivatavaü÷ajàþ // MatsP_133.25 // te sarpà darpasampårõà÷ càpatåõeùv anånagàþ / avatasthuþ ÷arà bhåtvà nànàjàti÷ubhànanàþ // MatsP_133.26 // surasà saramà kadrår vinatà ÷ucireva ca / tçùà bubhukùà sarvogrà mçtyuþ sarva÷amastathà // MatsP_133.27 // brahmavadhyà ca govadhyà bàlavadhyà prajàbhayàþ / gadà bhåtvà ÷aktaya÷ca tadà devarathe 'bhyayuþ // MatsP_133.28 // yugaü kçtayugaü càtra càturhotraprayojakàþ / caturvarõàþ salãlà÷ca babhåvuþ svarõakuõóalàþ // MatsP_133.29 // tadyugaü yugasaükà÷aü ratha÷ãrùe pratiùñhitam / dhçtaràùñreõa nàgena baddhaü balavatà mahat // MatsP_133.30 // çgvedaþ sàmaveda÷ca yajurvedastathà paraþ / vedà÷ catvàra evaite catvàrasturagàbhavan // MatsP_133.31 // annadànapurogàõi yàni dànàni kànicit / tànyàsanvàjinàü teùàü bhåùaõàni sahasra÷aþ // MatsP_133.32 // padmadvayaü takùaka÷ca karkoñakadhanaüjayau / nàgà babhåvurevaite hayànàü vàlabandhanàþ // MatsP_133.33 // oükàraprabhavàstà và mantrayaj¤akratukriyàþ / upadravàþ pratãkàràþ pa÷ubandheùñayastathà // MatsP_133.34 // yaj¤opavàhànyetàni tasmiüllokarathe ÷ubhe / maõimuktàpravàlaistu bhåùitàni sahasra÷aþ // MatsP_133.35 // pratoda oükàra evàsãt tadagraü ca vaùañkçtam / sinãvàlã kuhå ràkà tathà cànumatiþ ÷ubhà / yoktràõyàsaüsturaügàõàm apasarpaõavigrahàþ // MatsP_133.36 // kçùõànyatha ca pãtàni ÷vetamà¤jiùñhakàni ca / avadàtàþ patàkàstu babhåvuþ pavaneritàþ // MatsP_133.37 // çtubhi÷ca kçtaþ ùaóbhir dhanuþ saüvatsaro 'bhavat / ajarà jyàbhavaccàpi sàmbikà dhanuùo dçóhà // MatsP_133.38 // kàlo hi bhagavànrudras taü ca saüvatsaraü viduþ / tasmàdumà kàlaràtrir dhanuùo jyàjaràbhavat // MatsP_133.39 // sagarbhaü tripuraü yena dagdhavànsa trilocanaþ / sa iùurviùõusomàgni-tridaivatamayo 'bhavat // MatsP_133.40 // ànanaü hyagnirabhavac chalyaü somastamonudaþ / tejasaþ samavàyo 'tha ceùostejo rathàïgadhçk // MatsP_133.41 // tasmiü÷ca vãryavçddhyarthaü vàsukirnàgapàrthivaþ / tejaþsaüvasanàrthaü vai mumocàtiviùo viùam // MatsP_133.42 // kçtvà devà rathaü càpi divyaü divyaprabhàvataþ / lokàdhipatimabhyetya idaü vacanamabruvan // MatsP_133.43 // saüskçto 'yaü ratho 'smàbhis tava dànava÷atrujit / idamàpatparitràõaü devànsendrapurogamàn // MatsP_133.44 // taü meru÷ikharàkàraü trailokyarathamuttamam / pra÷asya devànsàdhviti rathaü pa÷yati ÷aükaraþ // MatsP_133.45 // muhurdçùñvà rathaü sàdhu sàdhvityuktvà muhurmuhuþ / uvàca sendrànamaràn amaràdhipatiþ svayam // MatsP_133.46 // yàdç÷o 'yaü rathaþ këpto yuùmàbhirmama sattamàþ / ãdç÷o rathasampattyà yantà ÷ãghraü vidhãyatàm // MatsP_133.47 // ityuktvà devadevena devà viddhà iveùubhiþ / avàpurmahatãü cintàü kathaü kàryamiti bruvan // MatsP_133.48 // mahàdevasya devo 'nyaþ ko nàma sadç÷o bhavet / muktvà cakràyudhaü devaü so 'pyasyeùuü samà÷ritaþ // MatsP_133.49 // dhuri yuktà ivokùàõo ghañanta iva parvataiþ / ni÷vasantaþ suràþ sarve kathametaditi bruvan // MatsP_133.50 // deveùvàha devadevo lokanàthasya dhårgatàn / ahaü sàrathirityuktvà jagràhà÷vàüstato 'grajaþ // MatsP_133.51 // tato devaiþ sagandharvaiþ siühanàdo mahànkçtaþ / pratodahastaü samprekùya brahmàõaü såtatàü gatam // MatsP_133.52 // bhagavànapi vi÷ve÷o rathasthe vai pitàmahe / sadç÷aþ såta ityuktvà càruroha rathaü haraþ // MatsP_133.53 // àrohati rathaü deve hy a÷và harabharàturàþ / jànubhiþ patità bhåmau rajogràsa÷ca gràsitaþ // MatsP_133.54 // devo dçùñvàtha vedàüstàn abhãrugrahayàn bhayàt / ujjahàra piténàrtàn suputra iva duþkhitàn // MatsP_133.55 // tataþ siüharavo bhåyo babhåva rathabhairavaþ / jaya÷abda÷ca devànàü saübabhåvàrõavopamaþ // MatsP_133.56 // tadoükàramayaü gçhya pratodaü varadaþ prabhuþ / svayambhåþ prayayau vàhàn anumantrya yathàjavam // MatsP_133.57 // grasamànà ivàkà÷aü muùõanta iva medinãm / mukhebhyaþ sasçjuþ ÷vàsàn ucchvasanta ivoragàþ // MatsP_133.58 // svayambhuvà codyamànà÷ coditena kapardinà / vrajanti te '÷và javanàþ kùayakàla ivànilàþ // MatsP_133.59 // dhvajocchrayavinirmàõe dhvajayaùñimanuttamàm / àkramya nandã vçùabhas tasthau tasmi¤chivecchayà // MatsP_133.60 // bhàrgavàïgirasau devau daõóahastau raviprabhau / rathacakre tu rakùete rudrasya priyakàïkùiõau // MatsP_133.61 // ÷eùa÷ca bhagavànnàgo 'nanto 'nantakaro 'riõàm / ÷arahasto rathaü pàti ÷ayanaü brahmaõastadà // MatsP_133.62 // yamastårõaü samàsthàya mahiùaü càtidàruõam / draviõàdhipatirvyàlaü suràõàmadhipo dvipam // MatsP_133.63 // mayåraü ÷atacandraü ca kåjantaü kiünaraü yathà / guha àsthàya varado yugopamarathaü pituþ // MatsP_133.64 // nandã÷vara÷ca bhagavठchålamàdàya dãptimàn / pçùñhata÷càpi pàr÷vàbhyàü lokasya kùayakçdyathà // MatsP_133.65 // pramathà÷càgnivarõàbhàþ sàgnijvàlà ivàcalàþ / anujagmå rathaü ÷àrvaü nakrà iva mahàrõavam // MatsP_133.66 // bhçgurbharadvàjavasiùñhagautamàþ kratuþ pulastyaþ pulahastapodhanàþ / marãciratrirbhagavànathàïgiràþ parà÷aràgastyamukhà maharùayaþ // MatsP_133.67 // haramajitamajaü pratuùñuvur vacanavi÷eùair vicitrabhåùaõaiþ / rathastripure sakà¤canàcalo vrajati sapakùa ivàdrirambare // MatsP_133.68 // karigiriravimeghasaünibhàþ sajalapayodaninàdanàdinaþ /* pramathagaõàþ parivàrya devaguptaü rathamabhitaþ prayayuþ svadarpayuktàþ // MatsP_133.69 //* makaratimitimiïgilàvçtaþ pralaya ivàtisamuddhato 'rõavaþ / vrajati rathavaro 'tibhàsvaro hy a÷aninipàtapayodaniþsvanaþ // MatsP_133.70 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 134 *såta uvàca påjyamàne rathe tasmiül lokairdeve rathe sthite / pramatheùu nadatsågraü pravadatsu ca sàdhviti // MatsP_134.1 // ã÷varasvaraghoùeõa nardamàne mahàvçùe / jayatsu vipreùu tathà garjatsu turageùu ca // MatsP_134.2 // raõàïgaõàtsamutpatya devarùirnàradaþ prabhuþ / kàntyà candropamastårõaü tripuraü puramàgataþ // MatsP_134.3 // autpàtikaü tu daityànàü tripure vartate dhruvam / nàrada÷càtra bhagavàn pràdurbhåtastapodhanaþ // MatsP_134.4 // àgataü jaladàbhàsaü sametàþ sarvadànavàþ / uttasthurnàradaü dçùñvà abhivàdanavàdinaþ // MatsP_134.5 // tamarghyeõa ca pàdyena madhuparkeõa ce÷varàþ / nàradaü påjayàmàsur brahmàõamiva vàsavaþ // MatsP_134.6 // teùàü sa påjàü påjàrhaþ pratigçhya tapodhanaþ / nàradaþ sukhamàsãnaþ kà¤cane paramàsane // MatsP_134.7 // mayastu sukhamàsãne nàrade nàradodbhave / yathàrhaü dànavaiþ sàrdham àsãno dànavàdhipaþ // MatsP_134.8 // àsãnaü nàradaü prekùya mayastvatha mahàsuraþ / abravãdvacanaü tuùño hçùñaromànanekùaõaþ // MatsP_134.9 // autpàtikaü pure 'smàkaü yathà nànyatra kutracit / vartate vartamànaj¤a vada tvaü hi ca nàrada // MatsP_134.10 // dç÷yante bhayadàþ svapnà bhajyante ca dhvajàþ param / vinà ca vàyunà ketuþ patate ca tathà bhuvi // MatsP_134.11 // aññàlakà÷ca nçtyante sapatàkàþ sagopuràþ / hiüsa hiüseti ÷råyante gira÷ca bhayadàþ pure // MatsP_134.12 // nàhaü bibhemi devànàü sendràõàmapi nàrada / muktvaikaü varadaü sthàõuü bhaktàbhayakaraü haram // MatsP_134.13 // bhagavannàstyaviditam utpàteùu tavànagha / anàgatamatãtaü ca bhavà¤jànàti tattvataþ // MatsP_134.14 // tadetanno bhayasthànam utpàtàbhiniveditam / kathayasva muni÷reùñha prapannasya tu nàrada // MatsP_134.15 // ityukto nàradastena mayenàmayavarjitaþ // MatsP_134.16 // *nàrada uvàca ÷çõu dànava tattvena bhavantyautpàtikà yathà / dharmeti dhàraõe dhàtur màhàtmye caiva pañhyate / dhàraõàcca mahattvena dharma eùa nirucyate // MatsP_134.17 // sa iùñapràpako dharma àcàryairupadi÷yate / itara÷càniùñaphala àcàryairnopadi÷yate // MatsP_134.18 // utpathànmàrgamàgacchen màrgàcceva vimàrgatàm / vinà÷astasya nirde÷ya iti vedavido viduþ // MatsP_134.19 // tvamadharmarathàråóhaþ sahaibhirmattadànavaiþ / apakàriùu devànàü kuruùe tvaü sahàyatàm // MatsP_134.20 // tadetànyevamàdãni utpàtàveditàni ca / vainà÷ikàni dç÷yante dànavànàü tathaiva ca // MatsP_134.21 // eùa rudraþ samàsthàya mahàlokamayaü ratham / àyàti tripuraü hantuü maya tvàmasurànapi // MatsP_134.22 // sa tvaü mahaujasaü nityaü prapadyasva mahe÷varam / yàsyase saha putreõa dànavaiþ saha mànada // MatsP_134.23 // ityevamàvedya bhayaü dànavopasthitaü mahat / dànavànàü punardevo deve÷apadamàgataþ // MatsP_134.24 // nàrade tu munau yàte mayo dànavanàyakaþ / ÷årasaümatamityevaü dànavànàha dànavaþ // MatsP_134.25 // ÷åràþ stha jàtaputràþ stha kçtakçtyàþ stha dànavàþ / yudhyadhvaü daivataiþ sàrdhaü kartavyaü càpi no bhayam // MatsP_134.26 // jitvà vayaü bhaviùyàmaþ sarve 'marasabhàsadaþ / devàü÷ca sendrakànhatvà lokànbhokùyàmahe 'suràþ // MatsP_134.27 // aññàlakeùu ca tathà tiùñhadhvaü ÷astrapàõayaþ / daü÷ità yuddhasajjà÷ca tiùñhadhvaü prodyatàyudhàþ // MatsP_134.28 // puràõi trãõi caitàni yathàsthàneùu dànavàþ / tiùñhadhvaü laïghanãyàni bhaviùyanti puràõi ca // MatsP_134.29 // namogatàstathà ÷årà devatà vidità hi vaþ / tàþ prayatnena vàryà÷ca vidàryà÷caiva sàyakaiþ // MatsP_134.30 // iti danutanayànmayastathoktvà suragaõavàraõavàraõe vacàüsi / yuvatijanaviùaõõamànasaü tat tripurapuraü sahasà vive÷a ràjà // MatsP_134.31 // atha rajatavi÷uddhabhàvabhàvo bhavamabhipåjya digambaraü sugãrbhiþ / ÷araõamupajagàma devadevaü madanàryandhakayaj¤adehaghàtam // MatsP_134.32 // mayamabhayapadaiùiõaü prapannaü na kila bubodha tçtãyadãptanetraþ / tadabhimatamadàttataþ ÷a÷àïkã sa ca kila nirbhaya eva dànavo 'bhåt // MatsP_134.33 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 135 *såta uvàca tato raõe devabalaü nàrado 'bhyagamatpunaþ / àgatya caiva tripuràt sabhàyàmàsthitaþ svayam // MatsP_135.1 // ilàvçtamiti khyàtaü tadvarùaü vistçtàyatam / yatra yaj¤o balervçtto baliryatra ca saüyataþ // MatsP_135.2 // devànàü janmabhåmiryà triùu lokeùu vi÷rutà / vivàhàþ kratava÷caiva jàtakarmàdikàþ kriyàþ // MatsP_135.3 // devànàü yatra vçttàni kanyàdànàni yàni ca / reme nityaü bhavo yatra sahàyaiþ pàrùadairgaõaiþ // MatsP_135.4 // lokapàlàþ sadà yatra tasthurmerugirau yathà / madhupiïgalanetrastu candràvayavabhåùaõaþ / devànàmadhipaü pràha gaõapàü÷ca mahe÷varaþ // MatsP_135.5 // vàsavaitad arãõàü te tripuraü paridç÷yate / vimànai÷ca patàkàbhir dhvajai÷ca samalaükçtam // MatsP_135.6 // idaü vçttamidaü khyàtaü vahnivadbhç÷atàpanam / ete janà giriprakhyàþ sakuõóalakirãñinaþ // MatsP_135.7 // pràkàragopuràññeùu kakùànte dànavàþ sthitàþ / ime ca toyadàbhàsà danujà vikçtànanàþ // MatsP_135.8 // nirgacchanti puro daityàþ sàyudhà vijayaiùiõaþ // MatsP_135.9 // sa tvaü sura÷ataiþ sàrdhaü sasahàyo varàyudhaþ / sahadbhirmàmakairbhçtyair vyàpàdaya mahàsuràn // MatsP_135.10 // ahaü ca rathavaryeõa ni÷calàcalavatsthitaþ / puraþ purasya randhràrthã sthàsyàmi vijayàya vaþ // MatsP_135.11 // yadà tu puùyayogeõa ekatvaü sthàsyate puram / tadetannirdahiùyàmi ÷areõaikena vàsava // MatsP_135.12 // ityukto vai bhagavatà rudreõeha sure÷varaþ / yayau tattripuraü jetuü tena sainyena saüvçtaþ // MatsP_135.13 // prakràntarathabhãmaistaiþ sadevaiþ pàrùadàü gaõaiþ / kçtasiüharavopetair udgacchadbhirivàmbudaiþ // MatsP_135.14 // tena nàdena tripuràd dànavà yuddhalàlasàþ / utpatya dudruvu÷celuþ sàyudhàþ khe gaõe÷varàn // MatsP_135.15 // anye payodharàràvàþ payodharasamà babhuþ / sasiühanàdaü vàditraü vàdayàmàsuruddhatàþ // MatsP_135.16 // devànàü siühanàda÷ca sarvatåryaravo mahàn / grasto 'bhåddaityanàdai÷ca candrastoyadharairiva // MatsP_135.17 // candrodayàtsamudbhåtaþ paurõamàsa ivàrõavaþ / tripuraü prabhavattadvad bhãmaråpamahàsuraiþ // MatsP_135.18 // pràkàreùu pure tatra gopureùvapi càpare / aññàlakànsamàruhya kecic calitavàdinaþ // MatsP_135.19 // svarõamàlàdharàþ ÷åràþ prabhàsitakaràmbaràþ / kecin nadanti danujàs toyamattà ivàmbudàþ // MatsP_135.20 // ita÷ceta÷ca dhàvantaþ kecidudbhåtavàsasaþ / kimetaditi papracchur anyonyaü gçhamà÷ritàþ // MatsP_135.21 // kimetannaiva jànàmi j¤ànamantarhitaü hi me / j¤àsyase 'nantareõeti kàlo vistàrato mahàn // MatsP_135.22 // so 'pyasau pçthvãsàraü ca siüha÷ca rathamàsthitaþ / tiùñhate tripuraü pãóya dehaü vyàdhirivocchritaþ // MatsP_135.23 // ya eùo 'sti sa eùo 'stu kà cintà sambhrame sati / ehi àyudham àdàya kva me pçcchà bhaviùyati // MatsP_135.24 // iti te 'nyonyamàviddhà uttarottarabhàùiõaþ / àsàdya pçcchanti tadà dànavàstripuràlayàþ // MatsP_135.25 // tàrakàkhyapure daityàs tàrakàkhyapuraþsaràþ / nirgatàþ kupitàstårõaü bilàdiva mahoragàþ // MatsP_135.26 // nirdhàvantastu te daityàþ pramathàdhipayåthapaiþ / niruddhà gajaràjàno yathà kesariyåthapaiþ // MatsP_135.27 // darpitànàü tata÷caiùàü darpitànàm ivàgnãnàm / råpàõi jajvalusteùàm agnãnàmiva dhamyatàm // MatsP_135.28 // tato bçhanti càpàni bhãmanàdàni sarva÷aþ / nikçùya jaghnuranyonyam iùubhiþ pràõabhojanaiþ // MatsP_135.29 // màrjàramçgabhãmàsyàn pàrùadànvikçtànanàn / dçùñvà dçùñvàhasannuccair dànavà råpasampadà // MatsP_135.30 // bàhubhiþ parighàkàraiþ kçùyatàü dhanuùàü ÷aràþ / bhañavarmeùu vivi÷us taóàgànãva pakùiõaþ // MatsP_135.31 // mçtàþ stha kva nu yàsyadhvaü haniùyàmo nivartatàm / ityevaü paruùàõyuktvà dànavàþ pàrùadarùabhàn // MatsP_135.32 // bibhiduþ sàyakaistãkùõaiþ såryapàdà ivàmbudàn / pramathà api siühàkùàþ siühavikràntavikramàþ / khaõóa÷aila÷ilàvçkùair bibhidur daityadànavàn // MatsP_135.33 // ambudairàkulamiva haüsàkulamivàmbaram / dànavàkulamatyarthaü tatpuraü sakalaü babhau // MatsP_135.34 // vikçùñacàpà daityendràþ sçjanti ÷aradurdinam / indracàpàïkitoraskà jaladà iva durdinam // MatsP_135.35 // iùubhistàóyamànàste bhåyo bhåyo gaõe÷varàþ / cakruste dehaniryàsaü svarõadhàtumivàcalàþ // MatsP_135.36 // tathà vçkùa÷ilàvajra-÷ålapaññipara÷vadhaiþ / cårõyante 'bhihatà daityàþ kàcàùñaïkahatà iva // MatsP_135.37 // candrodayàtsamudbhåtaþ paurõamàsa ivàrõavaþ / tripuraü prabhavat tadvad bhãmaråpamahàsuraiþ // MatsP_135.38 // tàrakàkhyo jayatyeùa iti daityà aghoùayan / jayatãndra÷ca rudra÷ca ityeva ca gaõe÷varàþ // MatsP_135.39 // vàrità dàrità bàõair yodhàstasminbalàrõave / niþsvananto 'mbusamaye jalagarbhà ivàmbudàþ // MatsP_135.40 // karai÷chinnaiþ ÷irobhi÷ca dhvajai÷chattrai÷ca pàõóuraiþ / yuddhabhåmirbhayavatã màüsa÷oõitapårità // MatsP_135.41 // vyomni cotplutya sahasà tàlamàtraü varàyudhaiþ / dçóhàhatàþ patan pårvaü dànavàþ pramathàstathà // MatsP_135.42 // siddhà÷càpsarasa÷caiva càraõà÷ca nabhogatàþ / dçóhaprahàrahçùitàþ sàdhu sàdhviti cukru÷uþ // MatsP_135.43 // anàhatà÷ca viyati devadundubhayastathà / nadanto megha÷abdena ÷arabhà iva roùitàþ // MatsP_135.44 // te tasmiüstripure daityà nadyaþ sindhupatàviva / vi÷anti kruddhavadanà valmãkamiva pannagàþ // MatsP_135.45 // tàrakàkhyapure tasmin suràþ ÷åràþ samantataþ / sa÷astrà nipatanti sma sapakùà iva bhådharàþ // MatsP_135.46 // yodhayanti tribhàgeõa tripure tu gaõe÷varàþ / vidyunmàlã maya÷caiva magnau ca drumavadraõe // MatsP_135.47 // vidyunmàlã sa daityendro girãndrasadç÷adyutiþ / àdàya parighaü ghoraü tàóayàmàsa nandinam // MatsP_135.48 // sa nandã dànavendreõa parigheõa dçóhàhataþ / bhramate madhunà vyaktaþ purà nàràyaõo yathà // MatsP_135.49 // nandã÷vare gate tatra gaõapàþ khyàtavikramàþ / dudruvurjàtasaürambhà vidyunmàlinamàsuram // MatsP_135.50 // ghaõñàkarõaþ ÷aïkukarõo mahàkàla÷ca pàrùadàþ / tata÷ca sàyakaiþ sarvàn gaõapàngaõapàkçtãn // MatsP_135.51 // bhåyo bhåyaþ sa vivyàdha gaõe÷varamahattamàn / bhittvà bhittvà ruràvoccair nabhasyambudharo yathà // MatsP_135.52 // tasyàrambhita÷abdena nandã dinakaraprabhaþ / saüj¤àü pràpya tataþ so 'pi vidyunmàlinamàdravat // MatsP_135.53 // rudradattaü tadà dãptaü dãptànalasamaprabham / vajraü vajranibhàïgasya dànavasya sasarja ha // MatsP_135.54 // taü nandibhujanirmuktaü muktàphalavibhåùitam / papàta vakùasi tadà vajraü daityasya bhãùaõam // MatsP_135.55 // sa vajranihato daityo vajrasaühananopamaþ / papàta vajràbhihataþ ÷akreõàdririvàhataþ // MatsP_135.56 // daitye÷varaü vinihataü nandinà kulanandinà / cukru÷urdànavàþ prekùya dudruvu÷ca gaõàdhipàþ // MatsP_135.57 // duþkhàmarùitaroùàste vidyunmàlini pàtite / druma÷ailamahàvçùñiü payodàþ sasçjuryathà // MatsP_135.58 // te pãóyamànà gurubhir giribhi÷ca gaõe÷varàþ / kartavyaü na viduþ kiücid vandyamàdhàrmikà iva // MatsP_135.59 // tato 'suravaraþ ÷rãmàüs tàrakàkhyaþ pratàpavàn / sataråõàü girãõàü vai tulyaråpadharo babhau // MatsP_135.60 // bhinnottamàïgà gaõapà bhinnapàdàïkitànanàþ / virejurbhujagà mantrair vàryamàõà yathà tathà // MatsP_135.61 // mayena màyàvãryeõa vadhyamànà gaõe÷varàþ / bhramanti bahu÷abdàlàþ pa¤jare ÷akunà iva // MatsP_135.62 // tayàsuravaraþ ÷rãmàüs tàrakàkhyaþ pratàpavàn / dadàha ca balaü sarvaü ÷uùkendhanamivànalaþ // MatsP_135.63 // tàrakàkhyena vàryante ÷aravarùaistadà gaõàþ / mayena màyànihatàs tàrakàkhyena ceùubhiþ / gaõe÷à vidhurà jàtà jãrõamålà yathà drumàþ // MatsP_135.64 // bhåyaþ saüpatate càgnir grahàngràhànbhujaügamàn / girãndràü÷ca harãnvyàghràn vçkùàn sçmaravarõakàn // MatsP_135.65 // ÷arabhànaùñapàdàü÷ca apaþ pavanameva ca / mayo màyàbalenaiva pàtayatyeva ÷atruùu // MatsP_135.66 // te tàrakàkhyena mayena màyayà saümuhyamànà viva÷à gaõe÷varàþ / nà÷aknuvaüste manasàpi ceùñituü yathendriyàrthà muninàbhisaüyatàþ // MatsP_135.67 // mahàjalàgnyàdisaku¤jaroragair harãndravyàghrarkùatarakùuràkùasaiþ / vibàdhyamànàstamasà vimohitàþ samudramadhyeùviva gàdhakàïkùiõaþ // MatsP_135.68 // saümardyamàneùu gaõe÷vareùu saünardamàneùu suretareùu / tataþ suràõàü pravaràbhirakùituü riporbalaü saüvivi÷uþ sahàyudhàþ // MatsP_135.69 // yamo gadàstro varuõa÷ca bhàskaras tathà kumàro 'marakoñisaüyutaþ / svayaü ca ÷akraþ sitanàgavàhanaþ kulã÷apàõiþ suralokapuügavaþ // MatsP_135.70 // sa coóunàthaþ sasuto divàkaraþ sa sàntakastryakùapatir mahàdyutiþ / ete ripåõàü prabalàbhirakùitaü tadà balaü saüvivi÷urmadoddhatàþ // MatsP_135.71 // yathà vanaü darpitaku¤jaràdhipà yathà nabhaþ sàmbudharaü divàkaraþ / yathà ca siühairvijaneùu gokulaü tathà balaü tattrida÷air abhidrutam // MatsP_135.72 // kçtaprahàràturadãnadànavaü tatastvabhajyanta balaü hi pàrùadàþ / svarjyotiùàü jyotir ivoùmavàn harir yathà tamo ghorataraü naràõàm // MatsP_135.73 // vi÷àntayàmàsa yathà sadaiva ni÷àkaraþ saücita÷àrvaraü tamaþ / tato 'pakçùñe ca tamaþprabhàve astraprabhàve ca vivardhamàne // MatsP_135.74 // diglokapàlair gaõanàyakai÷ca kçto mahànsiüharavo muhårtam / saükhye vibhagnà vikarà vipàdà÷ chinnottamàïgàþ ÷arapåritàïgàþ // MatsP_135.75 // devetarà devavarairvibhinnàþ sãdanti païkeùu yathà gajendràþ / vajreõa bhãmena ca vajrapàõiþ ÷aktyà ca ÷aktyà ca mayåraketuþ // MatsP_135.76 // daõóena cogreõa ca dharmaràjaþ pà÷ena cogreõa ca vàrigoptà / ÷ålena kàlena ca yakùaràjo vãryeõa tejasvitayà suke÷aþ // MatsP_135.77 // gaõe÷varàste surasaünikà÷àþ pårõàhutãsikta÷ikhiprakà÷àþ / utsàdayante danuputravçndàn yathaiva indrà÷anayaþ patantyaþ // MatsP_135.78 // mayastu devànparirakùitàram umàtmajaü devavaraü kumàram / ÷areõa bhittvà sa hi tàrakàsutaü sa tàrakàkhyàsuram àbabhàùe // MatsP_135.79 // kçtvà prahàraü pravi÷àmi vãraü puraü hi daityendrabalena yuktaþ / vi÷ràmamårjaskaramapyavàpya punaþ kariùyàmi raõaü prapannaiþ // MatsP_135.80 // vayaü hi ÷astrakùatavikùatàïgà vi÷ãrõa÷astradhvajavarmavàhàþ / jayaiùiõaste jayakà÷ina÷ca gaõe÷varà lokavaràdhipà÷ca // MatsP_135.81 // mayasya ÷rutvà divi tàrakàkhyo vaco 'bhikàïkùankùatajopamàkùaþ / vive÷a tårõaü tripuraü diteþ sutaiþ sutairadityà yudhi vçddhaharùaiþ // MatsP_135.82 // tataþ sa÷aïkhànakabheribhãmaü sasiühanàdaü harasainyamàbabhau /* mayànugaü ghoragabhãragahvaraü yathà siühanàditam // MatsP_135.83 //* ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 136 *såta uvàca mayaþ prahàraü kçtvà tu màyàvã dànavarùabhaþ / vive÷a tårõaü tripuram abhraü nãlamivàmbaram // MatsP_136.1 // sa dãrghamuùõaü niþ÷vasya dànavànvãkùya madhyagàn / dadhyau lokakùaye pràpte kàlaü kàla ivàparaþ // MatsP_136.2 // indro 'pi bibhyate yasya sthito yuddhepsuragrataþ / sa càpi nidhanaü pràpto vidyunmàlã mahàya÷àþ // MatsP_136.3 // durgaü vai tripurasyàsya na samaü vidyate puram / tasyàpyeùo 'nayaþ pràpto na durgaü kàraõaü kvacit // MatsP_136.4 // kàlasyaiva va÷e sarvaü durgaü durgataraü ca yat / kàle kruddhe kathaü kàlàt tràõaü no 'dya bhaviùyati // MatsP_136.5 // ekeùu triùu yatkiücid balaü vai sarvajantuùu / kàlasya tadva÷aü sarvam iti paitàmaho vidhiþ // MatsP_136.6 // asminkaþ prabhavedyogo hy asaüdhàrye 'mitàtmani / laïghane kaþ samarthaþ syàd çte devaü mahe÷varam // MatsP_136.7 // bibhemi nendràddhi yamàd varuõànna ca vittapàt / svàmã caiùàü tu devànàü durjayaþ sa mahe÷varaþ // MatsP_136.8 // ai÷varyasya phalaü yattat prabhutvasya ca yatphalam / tadadya dar÷ayiùyàmi yàvadvãràþ samantataþ // MatsP_136.9 // vàpãmamçtatoyena pårõàü srakùye varauùadhãþ / jãviùyanti tadà daityàþ saüjãvanavarauùadhaiþ // MatsP_136.10 // iti saücintya balavàn mayo màyàvinàü varaþ / màyayà sasçje vàpãü rambhàmiva pitàmahaþ // MatsP_136.11 // dviyojanàyatàü dãrghàü pårõayojanavistçtàm / àrohasaükramavatãü citraråpàü kathàmiva // MatsP_136.12 // indoþ kiraõakalpena mçùñenàmçtagandhinà / pårõàü paramatoyena guõapårõàmivàïganàm // MatsP_136.13 // utpalaiþ kumudaiþ padmair vçtàü kàdambakaistathà / candrabhàskaravarõàbhair bhãmair àvaraõairvçtàm // MatsP_136.14 // khagair madhuraràvai÷ca càrucàmãkaraprabhaiþ / kàmaiùibhir ivàkãrõàü jãvànàmaraõãm iva // MatsP_136.15 // tàü vàpãü sçjya sa mayo gaïgàmiva mahe÷varaþ / tasyàü prakùàlayàmàsa vidyunmàlinamàditaþ // MatsP_136.16 // sa vàpyàü majjito daityo deva÷atrurmahàbalaþ / uttasthàvindhanairiddhaþ sadyo huta ivànalaþ // MatsP_136.17 // mayasya cà¤jaliü kçtvà tàrakàkhyo 'bhivàditaþ / vidyunmàlãti vacanaü mayamutthàya càbravãt // MatsP_136.18 // kva nandã saha rudreõa vçtaþ pramathajambukaiþ / yudhyàmo 'rãn viniùpãóya dayà deheùu kà hi naþ // MatsP_136.19 // anvàsyaiva ca rudrasya bhavàmaþ prabhaviùõavaþ / tairvà vinihatà yuddhe bhaviùyàmo yamà÷anàþ // MatsP_136.20 // vidyunmàler ni÷amyaitan mayo vacanamårjitam / taü pariùvajya sàrdràkùa idamàha mahàsuraþ // MatsP_136.21 // vidyunmàlinna me ràjyam abhipretaü na jãvitam / tvayà vinà mahàbàho kimanyena mahàsura // MatsP_136.22 // mahàmçtamayã vàpã hy eùà màyàbhirã÷vara / sçùñà dànavadaityànàü hatànàü jãvavardhinã // MatsP_136.23 // diùñyà tvàü daitya pa÷yàmi yamalokàd ihàgatam / durgatàvanayagrastaü bhokùyàmo 'dya mahànidhim // MatsP_136.24 // dçùñvà dçùñvà ca tàü vàpãü màyayà mayanirmitàm / hçùñànanàkùà daityendrà idaü vacanamabruvan // MatsP_136.25 // dànavà yudhyatedànãü pramathaiþ saha nirbhayàþ / mayena nirmità vàpã hatànsaüjãvayiùyati // MatsP_136.26 // tataþ kùubdhàmbudhinibhà bherã sà tu bhayaükarã / vàdyamànà nanàdoccai rauravã sà punaþ punaþ // MatsP_136.27 // ÷rutvà bherãravaü ghoraü meghàrambhitasaünibham / nyapatannasuràstårõaü tripuràdyuddhalàlasàþ // MatsP_136.28 // loharàjatasauvarõaiþ kañakairmaõiràjitaiþ / àmuktaiþ kuõóalairhàrair mukuñairapi cotkañaiþ // MatsP_136.29 // dhåmàyità hyaviramà jvalanta iva pàvakàþ / àyudhàni samàdàya kà÷ino dçóhavikramàþ // MatsP_136.30 // nçtyamànà iva nañà garjanta iva toyadàþ / karocchrayà iva gajàþ siühà iva ca nirbhayàþ // MatsP_136.31 // hradà iva ca gambhãràþ såryà iva pratàpitàþ / drumà iva ca daityendràs tràsayanto balaü mahat // MatsP_136.32 // pramathà api sotsàhà garuóotpàtapàtinaþ / yuyutsavo 'bhidhàvanti dànavàndànavàrayaþ // MatsP_136.33 // nandã÷vareõa pramathàs tàrakàkhyena dànavàþ / cakruþ saühatya saügràmaü codyamànà balena ca // MatsP_136.34 // te 'sibhi÷candrasaükà÷aiþ ÷ålai÷cànalapiïgalaiþ / bàõai÷ca dçóhanirmuktair abhijaghnuþ parasparam // MatsP_136.35 // ÷aràõàü sçjyamànànàm asãnàü ca nipàtyatàm / råpàõyàsanmaholkànàü patantãnàmivàmbaràt // MatsP_136.36 // ÷aktibhirbhinnahçdayà nirdayà iva pàtitàþ / nirayeùviva nirmagnàþ kåjante pramathàsuràþ // MatsP_136.37 // hemakuõóalayuktàni kirãñotkañavanti ca / ÷iràüsyurvyàü patanti sma girikåñà ivàtyaye // MatsP_136.38 // para÷vadhaiþ paññi÷ai÷ca khaógai÷ca parighaistathà / chinnàþ karivaràkàrà nipetuste dharàtale // MatsP_136.39 // garjanti sahasà hçùñàþ pramathà bhãmagarjanàþ / sàdhayantyapare siddhà yuddhagàndharvamadbhutam // MatsP_136.40 // balavànbhàsi pramatha darpito bhàsi dànava / iti coccàrayanvàcaü vàraõà raõadhårgatàþ // MatsP_136.41 // parighairàhatàþ kecid dànavaiþ ÷aükarànugàþ / vamante rudhiraü vaktraiþ svarõadhàtumivàcalàþ // MatsP_136.42 // pramathairapi nàràcair asuràþ sura÷atravaþ / drumai÷ca giri÷çïgai÷ca gàóhamevàhave hatàþ // MatsP_136.43 // såditànatha tàndaityàn anye dànavapuügavàþ / utkùipya cikùipur vàpyàü mayadànavacoditàþ // MatsP_136.44 // te càpi bhàsvarairdehaiþ svargaloka ivàmaràþ / uttasthurvàpãmàsàdya sadråpàbharaõàmbaràþ // MatsP_136.45 // athaike dànavàþ pràpya vàpãprakùepaõàd asån / àsphoñya siühanàdaü ca kçtvàdhàvaüstathàsuràþ // MatsP_136.46 // dànavàþ pramathànetàn prasarpata kim àsatha / hatànapi hi vo vàpã punarujjãvayiùyati // MatsP_136.47 // evaü ÷rutvà ÷aïkukarõo vaco 'gragrahasaünibhaþ / drutamevaitya deve÷am idaü vacanamabravãt // MatsP_136.48 // såditàþ sådità deva pramathairasurà hyamã / uttiùñhanti punarbhãmàþ sasyà iva jalokùitàþ // MatsP_136.49 // asminkila pure vàpã pårõàmçtarasàmbhasà / nihatà nihatà yatra kùiptà jãvanti dànavàþ // MatsP_136.50 // iti vij¤àpayaddevaü ÷aïkukarõo mahe÷varam / abhavandànavabala utpàtà vai sudàruõàþ // MatsP_136.51 // tàrakàkhyaþ subhãmàkùo dàritàsyo hariryathà / abhyadhàvatsusaükruddho mahàdevarathaü prati // MatsP_136.52 // tripure tu mahànghoro bherã÷aïkharavo babhau / dànavà niþsçtà dçùñvà devadevarathe suram // MatsP_136.53 // bhåkampa÷càbhavattatra ÷atàïgo bhågato 'bhavat / dçùñvà kùobhamagàdrudraþ svayambhå÷ca pitàmahaþ // MatsP_136.54 // tàbhyàü devavariùñhàbhyàm anvitaþ sa rathottamaþ / anàyatanam àsàdya sãdate guõavàniva // MatsP_136.55 // dhàtukùaye deha iva grãùme càlpamivodakam / ÷aithilyaü yàti sa rathaþ sneho viprakçto yathà // MatsP_136.56 // rathàdutpatyàtmabhår vai sãdantaü tu rathottamam / ujjahàra mahàpràõo rathaü trailokyaråpiõam // MatsP_136.57 // tadà ÷aràdviniùpatya pãtavàsà janàrdanaþ / vçùaråpaü mahatkçtvà rathaü jagràha durdharam // MatsP_136.58 // sa viùàõàbhyàü trailokyaü rathameva mahàrathaþ / pragçhyodvahate sajjaü kulaü kulavaho yathà // MatsP_136.59 // tàrakàkhyo 'pi daityendro girãndra iva pakùavàn / abhyadravattadà devaü brahmàõaü hatavàü÷ca saþ // MatsP_136.60 // sa tàrakàkhyàbhihataþ pratodaü nyasya kåbare / vijajvàla muhurbrahmà ÷vàsaü vaktràt samudgiran // MatsP_136.61 // tatra daityairmahànàdo dànavairapi bhairavaþ / tàrakàkhyasya påjàrthaü kçto jaladharopamaþ // MatsP_136.62 // rathacaraõakaro 'tha mahàmçdhe vçùabhavapurvçùabhendrapåjitaþ / dititanayabalaü vimardya sarvaü tripurapuraü pravive÷a ke÷avaþ // MatsP_136.63 // sajalajaladaràjitàü samastàü kumudavarotpalaphullapaïkajàóhyàm / suragururapibatpayo 'mçtaü tad raviriva saücita÷àrvaraü tamo 'ndham // MatsP_136.64 // vàpãü pãtvàsurendràõàü pãtavàsà janàrdanaþ / nardamàno mahàbàhuþ pravive÷a ÷araü tataþ // MatsP_136.65 // tato 'surà bhãmagaõe÷varairhatàþ prahàrasaüvardhita÷oõitàpagàþ / paràïmukhà bhãmamukhaiþ kçtà raõe yathà nayàbhyudyatatatparairnaraiþ // MatsP_136.66 // sa tàrakàkhyas taóinmàlireva ca mayena sàrdhaü pramathairabhidrutàþ / puraü paràvçtya nu te ÷aràrdità yathà ÷arãraü pavanodaye gatàþ // MatsP_136.67 // gaõe÷varàbhyudyatadarpakà÷ino mahendranandã÷varaùaõmukhà yudhi / vineduruccairjahasu÷ca durmadà jayema candràdidigã÷varaiþ saha // MatsP_136.68 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 137 *såta uvàca pramathaiþ samare bhinnàs traipuràste suràrayaþ / puraü pravivi÷urbhãtàþ pramathairbhagnagopuram // MatsP_137.1 // ÷ãrõadaüùñrà yathà nàgà bhagna÷çïgà yathà vçùàþ / yathà vipakùàþ ÷akunà nadyaþ kùãõodakà yathà // MatsP_137.2 // mçtapràyàstathà daityà daivatairvikçtànanàþ / babhåvuste vimanasaþ kathaü kàryamiti bruvan // MatsP_137.3 // atha tànmlànamanasas tadà tàmarasànanaþ / uvàca daityo daityànàü paramàdhipatirmayaþ // MatsP_137.4 // kçtvà yuddhàni ghoràõi pramathaiþ saha sàmaraiþ / toùayitvà tathà yuddhe pramathànamaraiþ saha // MatsP_137.5 // yåyaü yatprathamaü daityàþ pa÷càcca balapãóitàþ / praviùñà nagaraü tràsàt pramathairbhç÷amarditàþ // MatsP_137.6 // apriyaü kriyate vyaktaü devairnàstyatra saü÷ayaþ / yatra nàma mahàbhàgàþ pravi÷anti girervanam // MatsP_137.7 // aho hi kàlasya balam aho kàlo hi durjayaþ / yatredç÷asya durgasya uparodho 'vamàgataþ // MatsP_137.8 // maye vivadamàne tu nardamàna ivàmbude / babhåvurniùprabhà daityà grahà indådaye yathà // MatsP_137.9 // vàpãpàlàstato 'bhyetya nabhaþ kàla ivàmbudàþ / mayamàhuryamaprakhyaü sà¤jalipragrahàþ sthitàþ // MatsP_137.10 // yà sàmçtarasà gåóhà vàpã vai nirmità tvayà / samàkulotpalavanà samãnàkulapaïkajà // MatsP_137.11 // pãtà sà vçùaråpeõa kenaciddaityanàyaka / vàpã sà sàmprataü dçùñà mçtasaüj¤à ivàïganà // MatsP_137.12 // vàpãpàlavacaþ ÷rutvà mayo 'sau dànavaprabhuþ / kaùñamityasakçtprocya ditijànidamabravãt // MatsP_137.13 // mayà màyàbalakçtà vàpã pãtà tviyaü yadi / vinaùñàþ sma na saüdehas tripuraü dànavà gatam // MatsP_137.14 // nihatànnihatàndaityàn àjãvayati daivataiþ / pãtà và yadi và vàpã pãtà vai pãtavàsasà // MatsP_137.15 // ko 'nyo manmàyayà guptàü vàpãm amçtatoyinãm / pàsyate viùõumajitaü varjayitvà gadàdharam // MatsP_137.16 // suguhyam api daityànàü nàstyasyàviditaü bhuvi / yatra madvarakau÷alyaü vij¤àtaü na vçtaü budhaiþ // MatsP_137.17 // samo 'yaü ruciro de÷o nirdrumo nirdrumàcalaþ / navàmbhaþpåritaü kçtvà bàdhante 'smànmarudgaõàþ // MatsP_137.18 // te yåyaü yadi manyadhvaü sàgaroparidhiùñhitàþ / pramathànàü mahàvegaü sahàmaþ ÷vasanopamam // MatsP_137.19 // eteùàü ca samàrambhàs tasminsàgarasamplave / nirutsàhà bhaviùyanti etadrathapathàvçtàþ // MatsP_137.20 // yudhyatàü nighnatàü ÷atrån bhãtànàü ca draviùyatàm / sàgaro 'mbarasaükà÷aþ ÷araõaü no bhaviùyati // MatsP_137.21 // ityuktvà sa mayo daityo daityànàmadhipastadà / tripureõa yayau tårõaü sàgaraü sindhubàndhavam // MatsP_137.22 // sàgare jalagambhãra utpapàta puraü varam / avatasthuþ puràõyeva gopuràbharaõàni ca // MatsP_137.23 // apakrànte tu tripure tripuràristrilocanaþ / pitàmahamuvàcedaü vedavàdavi÷àradam // MatsP_137.24 // pitàmaha dçóhaü bhãtà bhagavandànavà hi naþ / vipulaü sàgaraü te tu dànavàþ samupà÷ritàþ // MatsP_137.25 // yata eva hi te yàtàs tripureõa tu dànavàþ / tata eva rathaü tårõaü pràpayasva pitàmaha // MatsP_137.26 // siühanàdaü tataþ kçtvà devà devarathaü ca tam / parivàrya yayurhçùñàþ sàyudhàþ pa÷cimodadhim // MatsP_137.27 // tato 'maràmaraguruü parivàrya bhavaü haram / nardayanto yayustårõaü sàgaraü dànavàlayam // MatsP_137.28 // atha càrupatàkabhåùitaü pañahàóambara÷aïkhanàditam /* tripuramabhisamãkùya devatà vividhabalà nanaduryathà ghanàþ // MatsP_137.29 //* amaravarapure 'pi dàruõo jaladhararàvamçdaïgagahvaraþ / danutanayaninàdami÷ritaþ pratinidhisaükùubhitàõavopamaþ // MatsP_137.30 // atha bhuvanapatirgatiþ suràõàm arimçgayàm adadàtsulabdhabuddhiþ / trida÷agaõapatirhyuvàca ÷akraü tripuragataü sahasà nirãkùya ÷atrum // MatsP_137.31 // trida÷agaõapate ni÷àmayaitat tripuraniketanaü dànavàþ praviùñàþ / yamavaruõakuberaùaõmukhaistat saha gaõapairapi hanmi tàvadeva // MatsP_137.32 // vihitaparabalàbhighàtabhåtaü vraja jaladhestu yataþ puràõi tasthuþ / sa rathavaragato bhavaþ samartho hy udadhimagàttripuraü punarnihantum // MatsP_137.33 // iti parigaõayanto diteþ sutà hy avatasthurlavaõàrõavopariùñàt / abhibhavatripuraü sadànavendraü ÷aravarùairmusalai÷ca vajrami÷raiþ // MatsP_137.34 // ahamapi rathavaryamàsthitaþ suravaravarya bhaveya pçùñhataþ / asuravaravadhàrthamudyatànàü pratividadhàmi sukhàya te 'nagha // MatsP_137.35 // iti bhavavacanapracodite da÷a÷atanayanavapuþ samudyataþ / tripurapurajighàüsayà hariþ pravikasitàmbujalocano yayau // MatsP_137.36 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 138 *såta uvàca maghavà tu nihantuü tàn-asurànamare÷varaþ / lokapàlà yayuþ sarve gaõapàlà÷ca sarva÷aþ // MatsP_138.1 // ã÷varà moditàþ sarva utpetu÷càmbare tadà / khagatàstu virejuste pakùavanta ivàcalàþ // MatsP_138.2 // prayayustatpuraü hantuü ÷arãramiva vyàdhayaþ / ÷aïkhàóambaranirghoùaiþ paõavànpañahànapi / nàdayantaþ puro devà dçùñàstripuravàsibhiþ // MatsP_138.3 // haraþ pràpta itãvoktvà balinaste mahàsuràþ / àjagmuþ paramaü kùobham atyayeùviva sàgaràþ // MatsP_138.4 // suratåryaravaü ÷rutvà dànavà bhãmadar÷anàþ / ninedurvàdayanta÷ca nànàvàdyànyaneka÷aþ // MatsP_138.5 // bhåyodãritavãryàste parasparakçtàgasaþ / pårvadevà÷ca devà÷ca sådayantaþ parasparam // MatsP_138.6 // àkro÷e 'pi samaprakhye teùàü dehanikçntanam / pravçttaü yuddhamatulaü prahàrakçtaniþsvanam // MatsP_138.7 // niùpatanta ivàdityàþ prajvalanta ivàgnayaþ / ÷aüsanta iva nàgendrà bhramanta eva pakùiõaþ / girãndrà iva kampanto garjanta iva toyadàþ // MatsP_138.8 // jçmbhanta iva ÷àrdålàþ garjanta iva toyadàþ / pravçddhormitaraügaughàþ kùubhyanta iva sàgaràþ // MatsP_138.9 // pramathà÷ca mahà÷årà dànavà÷ca mahàbalàþ / yuyudhurni÷calà bhåtvà vajrà iva mahàcalaiþ // MatsP_138.10 // kàrmukàõàü vikçùñànàü babhåvurdàruõà ravàþ / kàlànugànàü meghànàü yathà viyati vàyunà // MatsP_138.11 // àhu÷ca yuddhe mà bhaiùãþ kva yàsyasi mçto hyasi / praharà÷u sthito 'smyatra ehi dar÷aya pauruùam // MatsP_138.12 // gçhàõa chinddhi bhinddhãti khàda màraya dàraya / ityanyonyam anåccàrya prayayuryamasàdanam // MatsP_138.13 // khaógàpavarjitàþ kecit kecicchinnàþ para÷vadhaiþ / kecinmudgaracårõà÷ca kecidbàhubhiràhatàþ // MatsP_138.14 // paññi÷aiþ såditàþ kecit kecicchålavidàritàþ / dànavàþ ÷arapuùpàbhàþ savanà iva parvatàþ / nipatantyarõavajale bhãmanakratimiïgile // MatsP_138.15 // vyasubhiþ sunibaddhàïgaiþ patamànaiþ suretaraiþ / saübabhåvàrõave ÷abdaþ sajalàmbudanisvanaþ // MatsP_138.16 // tena ÷abdena makarà nakràstimitimiïgilàþ / mattà lohitagandhena kùobhayanto mahàrõavam // MatsP_138.17 // paraspareõa kalahaü kurvàõà bhãmamårtayaþ / bhramante bhakùayanta÷ca dànavànàü ca lohitam // MatsP_138.18 // sarathàn sàyudhàn sà÷vàn savastràbharaõàvçtàn / jagrasustimayo daityàn dràvayanto jalecaràn // MatsP_138.19 // mçdhaü yathàsuràõàü ca pramathànàü pravartate / ambare 'mbhasi ca tathà yuddhaü cakrurjalecaràþ // MatsP_138.20 // yathà bhramanti pramathàþ sadaityàs tathà bhramante timayaþ sanakràþ / yathaiva chindanti parasparaü tu tathaiva krandanti vibhinnadehàþ // MatsP_138.21 // vraõànanair aïgarasaü sravadbhiþ suràsurairnakratimiïgilai÷ca / kçto muhårtena samudrade÷aþ saraktatoyaþ samudãrõatoyaþ // MatsP_138.22 // pårvaü mahàmbhodharaparvatàbhaü dvàraü mahàntaü tripurasya ÷akraþ / nipãóya tasthau mahatà balena yukto 'maràõàü mahatà balena // MatsP_138.23 // tathottaraü so 'ntarajo harasya bàlàrkajàmbånadatulyavarõaþ / skandaþ puradvàramathàruroha vçddho 'sta÷çïgaü prapatannivàrkaþ // MatsP_138.24 // yama÷ca vittàdhipati÷ca devo daõóànvitaþ pà÷avaràyudha÷ca / devàriõastasya purasya dvàraü tàbhyàü tu tatpa÷cimato niruddham // MatsP_138.25 // dakùàrirudrastapanàyutàbhaþ sa bhàsvatà devarathena devaþ / taddakùiõadvàramareþ purasya ruddhvàvatasthau bhagavàüstrinetraþ // MatsP_138.26 // tuïgàni ve÷màni sagopuràõi svarõàni kailàsa÷a÷iprabhàõi / prahlàdaråpàþ pramathàvaruddhà jyotãüùi meghà iva cà÷mavarùàþ // MatsP_138.27 // utpàtya cotpàñya gçhàõi teùàü sa÷ailamàlàsamavedikàni / prakùipya prakùipya samudramadhye kàlàmbudàbhàþ pramathà vineduþ // MatsP_138.28 // raktàni cà÷eùavanairyutàni sà÷okakhaõóàni sakokilàni / gçhàõi he nàtha pitaþ suteti bhràteti kànteti priyeti càpi / utpàñyamàneùu gçheùu nàryas tv anàrya÷abdànvividhànpracakruþ // MatsP_138.29 // kalatraputrakùayapràõanà÷e tasminpure yuddhamatipravçtte / mahàsuràþ sàgaratulyavegà gaõe÷varàþ kopavçtàþ pratãyuþ // MatsP_138.30 // para÷vadhaistatra ÷ilopalai÷ca tri÷ålavajrottamakampanai÷ca / ÷arãrasadmakùapaõaü sughoraü yuddhaü pravçttaü dçóhavairabaddham // MatsP_138.31 // anyonyamuddi÷ya vimardatàü ca pradhàvatàü caiva vinighnatàü ca / ÷abdo babhåvàmaradànavànàü yugàntakàleùviva sàgaràõàm // MatsP_138.32 // vraõairajasraü kùatajaü vamantaþ kopoparaktà bahudhà nadantaþ / gaõe÷varàste 'surapuügavà÷ca yudhyanti ÷abdaü ca mahadudgirantaþ // MatsP_138.33 // màrgàþ pure lohitakardamàlàþ svarõeùñakàsphàñikabhinnacitràþ / kçtà muhårtena sukhena gantuü chinnottamàïgàïghrikaràþ karàlàþ // MatsP_138.34 // kopàvçtàkùaþ sa tu tàrakàkhyaþ saükhye savçkùaþ sagirirnilãnaþ / tasminkùaõe dvàravaraü rirakùo ruddhaü bhavenàdbhutavikrameõa // MatsP_138.35 // sa tatra pràkàràgatàü÷ca bhåtठchàtan mahànadbhutavãryasattvaþ / cacàra càptendriyagarvadçptaþ puràdviniùkramya raràsa ghoram // MatsP_138.36 // tataþ sa daityottamaparvatàbho yathà¤jasà nàga ivàbhimattaþ / nivàrito rudrarathaü jighçkùur yathàrõavaþ sarpati càtivelaþ // MatsP_138.37 // ÷eùaþ sudhanvà giri÷a÷ca deva÷ caturmukho yaþ sa trilocana÷ca / te tàrakàkhyàbhigatà gatàjau kùobhaü yathà vàyuva÷àtsamudràþ // MatsP_138.38 // ÷eùo girã÷aþ sapitàmahe÷a÷ cotkùubhyamàõaþ sa rathe 'mbarasthaþ / bibheda saüdhãùu balàbhipannaþ kåjanninàdàü÷ca karoti ghoràn // MatsP_138.39 // ekaü tu çgvedaturaügamasya pçùñhe padaü nyasya vçùasya caikam / tasthau bhavaþ sodyatabàõacàpaþ purasya tatsaïgasamãkùamàõaþ // MatsP_138.40 // tadà bhavapadanyàsàd dhayasya vçùabhasya ca / petuþ stanà÷ca dantà÷ca pãóitàbhyàü tri÷ålinà // MatsP_138.41 // tataþprabhçti cà÷vànàü stanà dantà gavàü tathà / måóhàþ samabhavaüstena càdç÷yatvamupàgatàþ // MatsP_138.42 // tàrakàkhyastu bhãmàkùo raudraraktàntarekùaõaþ / rudràntike susaüruddho nandinà kulanandinà // MatsP_138.43 // para÷vadhena tãkùõena sa nandã dànave÷varam / takùayàmàsa vai takùà candanaü gandhado yathà // MatsP_138.44 // para÷vadhahataþ ÷åraþ ÷ailàdiþ ÷arabho yathà / dudràva khaógaü niùkçùya tàrakàkhyo gaõe÷varam // MatsP_138.45 // yaj¤opavãtam àdàya cicheda ca nanàda ca / tataþ siüharavo ghoraþ ÷aïkha÷abda÷ca bhairavaþ / gaõe÷varaiþ kçtastatra tàrakàkhye niùådite // MatsP_138.46 // pramathàrasitaü ÷rutvà vàditrasvanameva ca / pàr÷vasthaþ sumahàpàr÷vaü vidyunmàliü mayo 'bravãt // MatsP_138.47 // bahuvadanavatàü kimeùa ÷abdo nadatàü ÷råyate bhinnasàgaràbhaþ / vada vacanaü taóinmàlin kiü kim etadgaõapàlà yuyudhuryayurgajendràþ // MatsP_138.48 // iti mayavacanàïku÷àrditastaü taóinmàlã ravirivàü÷umàlã / raõa÷irasi samàgataþ suràõàü nijagàdedam ariüdamo 'tiharùàt // MatsP_138.49 // yamavaruõamahendrarudravãryas tava ya÷aso nidhirdhãra tàrakàkhyaþ / sakalasamara÷ãrùaparvatendro yuddhvà yastapati hi tàrako gaõendraiþ // MatsP_138.50 // mçditam upani÷amya tàrakàkhyaü ravidãptànalabhãùaõàyatàkùam / hçùitasakalanetralomasattvàþ pramathàstoyamuco yathà nadanti // MatsP_138.51 // iti suhçdo vacanaü ni÷amya tat tvaü taóimàleþ sa mayaþ suvarõamàlã / raõa÷irasy asità¤janàcalàbho jagade vàkyamidaü navendumàlim // MatsP_138.52 // vidyunmàlinna naþ kàlaþ sàdhituü hyavahelayà / karomi vikrameõaitat puraü vyasanavarjitam // MatsP_138.53 // vidyunmàlã tataþ kruddho maya÷ca tripure÷varaþ / gaõà¤jaghnustu dràghiùñhàþ sahitàstairmahàsuraiþ // MatsP_138.54 // yena yena tato vidyun màlã yàti maya÷ca saþ / tena tena puraü ÷ånyaü pramathaiþ prahçtaiþ kçtam // MatsP_138.55 // atha yamavaruõamçdaïgaghoùaiþ paõavaóiõóimajyàsvanapraghoùaiþ / sakaratalapuñai÷ca siühanàdair bhavamabhipåjya tadà surà avatasthuþ // MatsP_138.56 // sampåjyamàno ditijairmahàtmabhiþ sahasrara÷mipratimaujasair vibhuþ / abhiùñutaþ satyaratais tapodhanair yathàsta÷çïgàbhigato divàkaraþ // MatsP_138.57 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 139 *såta uvàca tàrakàkhye hate yuddhe utsàrya pramathànmayaþ / uvàca dànavànbhåyo bhåyaþ sa tu bhayàvçtàn // MatsP_139.1 // bho 'surendràdhunà sarve nibodhadhvaü prabhàùitam / yatkartavyaü mayà caiva yuùmàbhi÷ca mahàbalaiþ // MatsP_139.2 // puùyaü sameùyate kàle candra÷candranibhànanàþ / yadaikaü tripuraü sarvaü kùaõamekaü bhaviùyati // MatsP_139.3 // kurudhvaü nirbhayàþ kàle kokilà÷aüsitena ca / sa kàlaþ puùyayogasya purasya ca mayà kçtaþ // MatsP_139.4 // kàle tasminpure yastu saübhàvayati saühatim / sa enaü kàrayeccårõaü balinaikaiùuõà suraþ // MatsP_139.5 // yo vaþ pràõo balaü yacca yà ca vo vairitàsuràþ / tatkçtvà hçdaye caiva pàlayadhvamidaü puram // MatsP_139.6 // mahe÷vararathaü hyekaü sarvapràõena bhãùaõam / vimukhãkurutàtyarthaü yathà notsçjate ÷aram // MatsP_139.7 // tata evaü kçte 'smàbhis tripurasyàpi rakùaõe / pratãkùiùyanti viva÷àþ puùyayogaü divaukasaþ // MatsP_139.8 // ni÷amya tanmayasyaivaü dànavàstripuràlayàþ / muhuþ siüharutaü kçtvà mayamåcuryamopamàþ // MatsP_139.9 // prayatnena vayaü sarve kurmastava prabhàùitam / tathà kurmo yathà rudro na mokùyati pure ÷aram // MatsP_139.10 // adya yàsyàmaþ saügràmaü tadrudrasya jighàüsavaþ / kathayanti diteþ putrà hçùñà bhinnatanåruhàþ // MatsP_139.11 // kalpaü sthàsyati và khasthaü tripuraü ÷à÷vataü dhruvam / adànavaü và bhavità nàràyaõapadatrayam // MatsP_139.12 // vayaü na dharmaü hàsyàmo yasminyokùyasi no bhavàn / adaivatam adaityaü và lokaü drakùyanti mànavàþ // MatsP_139.13 // iti saümantrya hçùñàste puràntarvibudhàrayaþ / pradoùe mudità bhåtvà cerurmanmathacàratàm // MatsP_139.14 // muhurmuktodayo bhrànta udayàgraü mahàmaõiþ / tamàüsyutsàrya bhagavàü÷ candro jçmbhati so 'mbaram // MatsP_139.15 // kumudàlaükçte haüso yathà sarasi vistçte / siüho yathà copaviùño vaióårya÷ikhare mahàn // MatsP_139.16 // viùõoryathà ca vistãrõe hàra÷corasi saüsthitaþ / tathàvagàóhe nabhasi candro 'trinayanodbhavaþ / bhràjate bhràjayaül lokàn sçja¤jyotsnàrasaü balàt // MatsP_139.17 // ÷ãtàü÷àvudite candre jyotsnàpårõe pure 'suràþ / pradoùe lalitaü cakrur gçhamàtmànameva ca // MatsP_139.18 // rathyàsu ràjamàrgeùu pràsàdeùu gçheùu ca / dãpà÷campakapuùpàbhà nàlpasnehapradãpitàþ // MatsP_139.19 // tadà mañheùu te dãpàþ snehapårõàþ pradãpitàþ / gçhàõi vasumantyeùàü sarvaratnamayàni ca / jvalato 'dãpayandãpàü÷ candrodaya iva grahàþ // MatsP_139.20 // candràü÷ubhirbhàsamànam antardãpaiþ sudãpitam / upadravaiþ kulamiva pãyate tripure tamaþ // MatsP_139.21 // tasminpure vai taruõapradoùe candràññahàse taruõapradoùe / ratyarthino vai danujà gçheùu sahàïganàbhiþ suciraü viremuþ // MatsP_139.22 // vinodità ye tu vçùadhvajasya pa¤ceùavaste makaradhvajena / tatràsureùvàsurapuügaveùu svàïgàïganàþ svedayutà babhåvuþ // MatsP_139.23 // kalapralàpeùu ca dànavãnàü vãõàpralàpeùu ca mårchiteùu / mattapralàpeùu ca kokilànàü sacàpabàõo madano mamantha // MatsP_139.24 // tamàüsi nai÷àni drutaü nihatya jyotsnàvitànena jagadvitatya / khe rohiõãü tàü ca priyàü sametya candraþ prabhàbhiþ kurute 'dhiràjyam // MatsP_139.25 // sthitvaiva kàntasya tu pàdamåle kàcidvarastrã svakapolamåle / vi÷eùakaü càrutaraü karoti tenànanaü svaü samalaükaroti // MatsP_139.26 // dçùñvànanaü maõóaladarpaõasthaü mahàprabhà me mukhajeti japtvà / smçtvà varàïgã ramaõeritàni tenaiva bhàvena ratãmavàpa // MatsP_139.27 // romà¤citairgàtravarairyuvabhyo ratànuràgàd ramaõena cànyàþ / svayaü drutaü yànti madàbhibhåtàþ kùapà yathà càrkadinàvasàne // MatsP_139.28 // pepãyate càtirasànuviddhà vimàrgitànyà ca priyaü prasannà / kàcitpriyasyàticiràtprasannà àsãtpralàpeùu ca samprasannà // MatsP_139.29 // go÷ãrùayuktairharicandanai÷ca païkàïkitàkùã ca varàsurãõàm / manoj¤aråpà rucirà babhåvuþ pårõàmçtasyeva suvarõakumbhàþ // MatsP_139.30 // kùatàdharoùñhà drutadoùaraktà lalanti daityà dayitàsu raktàþ / tantrãpralàpàstripureùu raktàþ strãõàü pralàpeùu punarviraktàþ // MatsP_139.31 // kvacitpravçttaü madhuràbhigànaü kàmasya bàõaiþ sukçtaü nidhànam / àpànabhåmãùu sukhaprameyaü geyaü pravçttaü tvatha sàdhayanti // MatsP_139.32 // geyaü pravçttaü tvatha ÷odhayanti kecitpriyàü tatra ca sàdhayanti / kecitpriyàü samprati bodhayanti saübudhya saübudhya ca ràmayanti // MatsP_139.33 // dhåtaprasånaprabhavaþ subandhaþ sårye gate vai tripure babhåva / samarmaro nåpuramekhalànàü ÷abda÷ca saübàdhati kokilànàm // MatsP_139.34 // priyàvagåóhà dayitopagåóhà kàcitpraråóhàïgaruhàpi nàrã / sucàrubàùpàïkurapallavànàü navàmbusiktà iva bhåmiràsãt // MatsP_139.35 // ÷a÷àïkapàdairupa÷obhiteùu pràsàdavaryeùu varàïganànàm / màdhuryabhåtàbharaõà mahàntaþ svanà babhåvurmadaneùu tulyàþ // MatsP_139.36 // pànena khinnà dayitàtivelaü kapolamàjighrasi kiü mamedam / àroha me ÷roõimimàü vi÷àlàü pãnonnatàü kà¤canamekhalàóhyàm // MatsP_139.37 // rathyàsu candrodayabhàsitàsu surendramàrgeùu ca vistçteùu / daityàïganà yåthagatà vibhànti tàrà yathà candramaso divànte // MatsP_139.38 // aññàññahàseùu ca càmareùu preïkhàsu cànyà madalolabhàvàt / saüdolayante kalasamprahàsàþ provàca kà¤cã guõasåkùmanàdà // MatsP_139.39 // amlànamàlànvitasundarãõàü paryàya eùo 'sti ca harùitànàm / ÷råyanti vàcaþ kaladhautakalpà vàpãùu cànye kalahaüsa÷abdàþ // MatsP_139.40 // kà¤cãkalàpa÷ca sahàïgaràgaþ preïkhàsu tadràgakçtà÷ca bhàvàþ / chindanti tàsàmasuràïganànàü priyàlayàn manmathamàrgaõànàm // MatsP_139.41 // citràmbara÷coddhçtake÷apà÷aþ saüdolyamànaþ ÷u÷ubhe 'surãõàm / sucàruve÷àbharaõairupetas tàràgaõair jyotirivàsa candraþ // MatsP_139.42 // saüdolanàd ucchvasitai÷chinnasåtraiþ kà¤cãbhraùñairmaõibhirviprakãrõaiþ / dolàbhåmistairvicitrà vibhàti candrasya pàr÷vopagatair vicitrà // MatsP_139.43 // sacandrike sopavane pradoùe ruteùu vçndeùu ca kokilànàm / ÷aravyayaü pràpya pure 'suràõàü prakùãõabàõo madana÷cacàra // MatsP_139.44 // iti tatra pure 'maradviùàõàü sapadi hi pa÷cimakaumudã tadàsãt /* raõa÷irasi paràbhaviùyatàü vai bhavaturagaiþ kçtasaükùayà arãõàm // MatsP_139.45 //* candro 'tha kundakusumàkarahàravarõo jyotsnàvitànarahito 'bhrasamànavarõaþ / vichàyatàü hi samupetya na bhàti tadvad bhàgyakùaye dhanapati÷ca naro vivarõaþ // MatsP_139.46 // candraprabhàmaruõasàrathinàbhibhåya saütaptakà¤canarathàïgasamànabimbaþ / sthitvodayàgramukuñe bahureva såryo bhàtyambare timiratoyavahàü tariùyan // MatsP_139.47 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 140 *såta uvàca udite tu sahasràü÷au merau bhàsàkare ravau / nadaddevabalaü kçtsnaü yugànta iva sàgaraþ // MatsP_140.1 // sahasranayano devas tataþ ÷akraþ puraüdaraþ / savittadaþ savaruõas tripuraü prayayau haraþ // MatsP_140.2 // te nànàvidharåpà÷ca pramathàtipramàthinaþ / yayuþ siüharavair ghorair vàditraninadairapi // MatsP_140.3 // tato vàditavàditrai÷ càtapatrairmahàdrumaiþ / babhåva tadbalaü divyaü vanaü pracalitaü yathà // MatsP_140.4 // tadàpatantaü samprekùya raudraü rudrabalaü mahat / saükùobho dànavendràõàü samudrapratimo babhau // MatsP_140.5 // te càsãnpaññi÷à¤÷aktãþ ÷åladaõóapara÷vadhàn / ÷aràsanàni vajràõi guråõi musalàni ca // MatsP_140.6 // pragçhya koparaktàkùàþ sapakùà iva parvatàþ / nijaghnuþ parvataghnàya ghanà iva tapàtyaye // MatsP_140.7 // savidyunmàlinaste vai samayà ditinandanàþ / modamànàþ samàsedur devadevaiþ suràrayaþ // MatsP_140.8 // martavyakçtabuddhãnàü jaye càni÷citàtmanàm / abalànàü camårhyàsãd abalàvayavà iva // MatsP_140.9 // vigarjanta ivàmbhodà ambhodasadç÷atviùaþ / prayudhya yuddhaku÷alàþ parasparakçtàgasaþ // MatsP_140.10 // dhåmàyanto jvaladbhi÷ca àyudhai÷candravarcasaiþ / kopàdvà yuddhalubdhà÷ca kuññayante parasparam // MatsP_140.11 // vajràhatàþ patantyanye bàõairanye vidàritàþ / anye vidàrità÷cakraiþ patanti hyudadherjale // MatsP_140.12 // chinnasragdàmahàrà÷ca pramçùñàmbarabhåùaõàþ / timinakragaõe caiva patanti pramathàþ suràþ // MatsP_140.13 // gadànàü musalànàü ca tomaràõàü para÷vadhàm / vajra÷ålarùñipàtànàü paññi÷ànàü ca sarvataþ // MatsP_140.14 // giri÷çïgopalànàü ca preritànàü pramanyubhiþ / sajavànàü dànavànàü sadhåmànàü ravitviùàm / àyudhànàü mahànoghaþ sàgaraughe patatyapi // MatsP_140.15 // pravçddhavegaistaistatra suràsurakareritaiþ / àyudhaistrastanakùatraþ kriyate saükùayo mahàn // MatsP_140.16 // kùudràõàü gajayoryuddhe yathà bhavati saükùayaþ / devàsuragaõais tadvat timinakrakùayo 'bhavat // MatsP_140.17 // vidyunmàlã ca vegena vidyunmàlã ivàmbudaþ / vidyurmàlaghanonnàdo nandã÷varamabhidrutaþ // MatsP_140.18 // sa taü tamorivadanaü praõadanvadatàü varaþ / uvàca yudhi ÷ailàdiü dànavo 'mbudhiniþsvanaþ // MatsP_140.19 // yuddhàkàïkùã tu balavàn vidyunmàlyahamàgataþ / yadi tvidànãü me jãvan mucyase nandike÷vara / na vidyunmàlihananaü vacobhiryudhi dànava // MatsP_140.20 // tam evaüvàdinaü daityaü nandã÷astapatàü varaþ / uvàca praharaüstatra vàkyàlaükàrakovidaþ // MatsP_140.21 // dànavà dharmakàmàõàü naiùo 'vasara ityuta / ÷akto hantuü kimàtmànaü jàtidoùàd vibçühasi // MatsP_140.22 // yadi tàvanmayà pårvaü hato 'si pa÷uvadyathà / idànãü và kathaü nàma na hiüsye kratudåùaõam // MatsP_140.23 // sàgaraü tarate dorbhyàü pàtayedyo divàkaram / so 'pi màü ÷aknuyànnaiva cakùurbhyàü samavekùitum // MatsP_140.24 // ityevaüvàdinaü tatra nandinaü tannibho bale / bibhedaikeùuõà daityaþ kareõàrka ivàmbudam // MatsP_140.25 // vakùasaþ sa ÷arastasya papau rudhiramuttamam / såryastvàtmaprabhàveõa nadyarõavajalaü yathà // MatsP_140.26 // sa tena suprahàreõa prathamaü càtiropitaþ / hastena vçkùamutpàñya cikùepa gajaràóiva // MatsP_140.27 // vàyununnaþ sa ca taruþ ÷ãrõapuùpo mahàravaþ / vidyunmàli÷arai÷chinnaþ papàta patage÷avat // MatsP_140.28 // vçkùamàlokya taü chinnaü dànavena vareùubhiþ / roùamàhàrayattãvraü nandã÷varaþ suvigrahaþ // MatsP_140.29 // sodyamya karamàràve ravi÷akrakaraprabham / dudràva hantuü sa kråraü mahiùaü gajaràóiva // MatsP_140.30 // tamàpatantaü vegena vegavànprasabhaü balàt / vidyunmàlã ÷ara÷ataiþ pårayàmàsa nandinam // MatsP_140.31 // ÷arakaõñakitàïgo vai ÷ailàdiþ so 'bhavatpunaþ / arergçhya rathaü tasya mahataþ prayayau javàt // MatsP_140.32 // vilambità÷vo vi÷iro bhramita÷ca raõe rathaþ / papàta muni÷àpena sàdityo 'rkaratho yathà // MatsP_140.33 // antarànnirgata÷caiva màyayà sa diteþ sutaþ / àjaghàna tadà ÷aktyà ÷ailàdiü samavasthitam // MatsP_140.34 // tàmeva tu viniùkramya ÷aktiü ÷oõitabhåùitàm / vidyunmàlinamuddi÷ya cikùepa pramathàgraõãr // MatsP_140.35 // tayà bhinnatanutràõo vibhinnahçdayastvapi / vidyunmàlyapatadbhåmau vajràhata ivàcalaþ // MatsP_140.36 // vidyunmàlini nihate siddhacàraõakiünaràþ / sàdhu sàdhviti coktvà te påjayanta umàpatim // MatsP_140.37 // nandinà sàdite daitye vidyunmàlau hate mayaþ / dadàha pramathànãkaü vanamagnirivoddhataþ // MatsP_140.38 // ÷ålanirdàritoraskà gadàcårõitamastakàþ / iùubhirgàóhaviddhà÷ca patanti pramathàrõave // MatsP_140.39 // atha vajradharo yamo 'rthadaþ sa ca nandã sa ca ùaõmukho guhaþ /* mayam asuravãrasampravçttaü vividhuþ ÷astravarairhatàrayaþ // MatsP_140.40 //* nàgaü tu nàgàdhipateþ ÷atàkùaü mayo vidàryeùuvareõa tårõam / yamaü ca vittàdhipatiü ca viddhvà raràsa mattàmbudavattadànãm // MatsP_140.41 // tataþ ÷araiþ pramathagaõai÷ca dànavà dçóhàhatà÷cottamavegavikramàþ / bhç÷ànuviddhàstripuraü prave÷ità yathà ÷iva÷cakradhareõa saüyuge // MatsP_140.42 // tatastu ÷aïkhànakabherimardalàþ sasiühanàdà danuputrabhaïgadàþ / kapardisainye prababhuþ samantato nipàtyamànà yudhi vajrasaünibhàþ // MatsP_140.43 // atha daityapuràbhàve puùyayogo babhåva ha / babhåva càpi saüyuktaü tadyogena puratrayam // MatsP_140.44 // tato bàõaü tridhà devas tridaivatamayaü haraþ / mumoca tripure tårõaü trinetrastripathàdhipaþ // MatsP_140.45 // tena muktena bàõena bàõapuùpasamaprabham / àkà÷aü svarõasaükà÷aü kçtaü såryeõa ra¤jitam // MatsP_140.46 // muktvà tridaivatamayaü tripure trida÷aþ ÷aram / dhigdhiï màmiti cakranda kaùñaü kaùñamiti bruvan // MatsP_140.47 // vaidhuryaü daivataü dçùñvà ÷ailàdirgajavadgataþ / kimidaü tviti papraccha ÷ålapàõiü mahe÷varam // MatsP_140.48 // tataþ ÷a÷àïkatilakaþ kapardã paramàrtavat / uvàca nandinaü bhaktaþ sa mayo 'dya vinaïkùyati // MatsP_140.49 // atha nandã÷varastårõaü manomàrutavadbalã / ÷are tripuramàyàti tripuraü pravive÷a saþ // MatsP_140.50 // sa mayaü prekùya gaõapaþ pràha kà¤canasaünibhaþ / vinà÷astripurasyàsya pràpto maya sudàruõaþ / anenaiva gçheõa tvam apakràma bravãmyaham // MatsP_140.51 // ÷rutvà tannandivacanaü dçóhabhakto mahe÷vare / tenaiva gçhamukhyeõa tripuràd apasarpitaþ // MatsP_140.52 // so 'pãùuþ pattrapuñavad dagdhvà tannagaratrayam / tridhà iva hutà÷a÷ca somo nàràyaõastathà // MatsP_140.53 // ÷aratejaþparãtàni puràõi dvijapuügavàþ / duùputradoùàddahyante kulànyårdhvaü yathà tathà // MatsP_140.54 // merukailàsakalpàni mandaràgranibhàni ca / sakapàñagavàkùàõi balibhiþ ÷obhitàni ca // MatsP_140.55 // sapràsàdàni ramyàõi kåñàgàrotkañàni ca / sajalàni samàkhyàni sàvalokanakàni ca // MatsP_140.56 // baddhadhvajapatàkàni svarõaraupyamayàni ca / gçhàõi tasmiüstripure dànavànàmupadrave / dahyante dahanàbhàni dahanena sahasra÷aþ // MatsP_140.57 // pràsàdàgreùu ramyeùu vaneùåpavaneùu ca / vàtàyanagatà÷cànyà÷ càkà÷asya taleùu ca // MatsP_140.58 // ramaõairupagåóhà÷ca ramantyo ramaõaiþ saha / dahyante dànavendràõàm agninà hyapi tàþ striyaþ // MatsP_140.59 // kàcitpriyaü parityajya a÷aktà gantumanyataþ / puraþ priyasya pa¤catvaü gatàgnivadane kùayam // MatsP_140.60 // uvàca ÷atapattràkùã sàsràkùãva kçtà¤jaliþ / havyavàhana bhàryàhaü parasya paratàpana / dharmasàkùã trilokasya na màü spraùñumihàrhasi // MatsP_140.61 // ÷àyitaü ca mayà deva ÷ivayà ca ÷ivaprabha / pareõa praihi muktvedaü gçhaü ca dayitaü hi me // MatsP_140.62 // ekà putramupàdàya bàlakaü dànavàïganà / hutà÷anasamãpasthà ityuvàca hutà÷anam // MatsP_140.63 // bàlo 'yaü duþkhalabdha÷ca mayà pàvaka putrakaþ / nàrhasyenamupàdàtuü dayitaü ùaõmukhapriya // MatsP_140.64 // kà÷citpriyànparityajya pãóità dànavàïganàþ / nipatantyarõavajale si¤jamànavibhåùaõàþ // MatsP_140.65 // tàta putreti màteti màtuleti ca vihvalam / cakrandustripure nàryaþ pàvakajvàlavepitàþ // MatsP_140.66 // yathà dahati ÷ailàgniþ sàmbujaü jalajàkaram / tathà strãvaktrapadmàni càdahattripure 'nalaþ // MatsP_140.67 // tuùàrarà÷iþ kamalàkaràõàü yathà dahatyambujakàni ÷ãte / tathaiva so 'gnistripuràïganànàü dadàha vaktrekùaõapaïkajàni // MatsP_140.68 // ÷aràgnipàtàt samabhidrutànàü tatràïganànàm atikomalànàm / babhåva kà¤cãguõanåpuràõàm àkranditànàü ca ravo 'timi÷raþ // MatsP_140.69 // dagdhàrdhacandràõi savedikàni vi÷ãrõaharmyàõi satoraõàni / dagdhàni dagdhàni gçhàõi tatra patanti rakùàrthamivàrõavaughe // MatsP_140.70 // gçhaiþ patadbhirjvalanàvalãóhair àsãtsamudre salilaü prataptam / kuputradoùaiþ prahatànuviddhaü yathà kulaü yàti dhanànvitasya // MatsP_140.71 // gçhapratàpaiþ kvathitaü samantàt tadàrõave toyamudãrõavegam / vitràsayàmàsa timãnsanakràüs timiïgilàüstatkvathitàüstathànyàn // MatsP_140.72 // sagopuro mandarapàdakalpaþ pràkàravaryastripure ca so 'tha / taireva sàrdhaü bhavanaiþ papàta ÷abdaü mahàntaü janayansamudre // MatsP_140.73 // sahasra÷çïgair bhavanair yadàsãt sahasra÷çïgaþ sa ivàcale÷aþ / nàmàva÷eùaü tripuraü prajaj¤e hutà÷anàhàrabaliprayuktam // MatsP_140.74 // pradahyamànena pureõa tena jagat sapàtàladivaü prataptam / duþkhaü mahatpràpya jalàvamagnaü yasminmahànsaudhavaro mayasya // MatsP_140.75 // taddeve÷o vacaþ ÷rutvà indro vajradharastadà / ÷a÷àpa tadgçhaü càpi mayasyàditinandanaþ // MatsP_140.76 // asevyamapratiùñhaü ca bhayena ca samàvçtam / bhaviùyati mayagçhaü nityameva yathànalaþ // MatsP_140.77 // yasya yasya tu de÷asya bhaviùyati paràbhavaþ / drakùyanti tripuraü khaõóaü tatredaü nà÷agà janàþ / tadetadadyàpi gçhaü mayasyàmayavarjitam // MatsP_140.78 // *çùaya åcuþ bhagavansa mayo yena gçheõa prapalàyitaþ / tasya no gatimàkhyàhi mayasya camasodbhava // MatsP_140.79 // *såta uvàca dç÷yate dç÷yate yatra dhruvastatra mayàspadam / devadviñ tu maya÷càtaþ sa tadà khinnamànasaþ / tata÷cyuto 'nyaloke 'smiüs tràõàrthaü vai cakàra saþ // MatsP_140.80 // tatràpi devatàþ santi àptoryàmàþ surottamàþ / tatrà÷aktaü tato gantuü taü caikaü puramuttamam // MatsP_140.81 // ÷ivaþ sçùñvà gçhaü pràdàn mayàyaiva gçhàrthine / viraràma sahasràkùaþ påjayàmàsa ce÷varam / påjyamànaü ca bhåte÷aü sarve tuùñuvurã÷varam // MatsP_140.82 // sampåjyamànaü trida÷aiþ samãkùya gaõairgaõe÷àdhipatiü tu mukhyam / harùàd vavalgur jahasu÷ca devà jagmurnanardustu viùaktahastàþ // MatsP_140.83 // pitàmahaü vandya tato mahe÷aü pragçhya càpaü pravimçjya bhåtàn / rathàcca saüpatya hareùudagdhaü kùiptaü puraü tanmakaràlaye ca // MatsP_140.84 // ya imaü rudravijayaü pañhate vijayàvaham / vijayaü tasya kçtyeùu dadàti vçùabhadhvajaþ // MatsP_140.85 // pitéõàü vàpi ÷ràddheùu ya imaü ÷ràvayiùyati / anantaü tasya puõyaü syàt sarvayaj¤aphalapradam // MatsP_140.86 // idaü svastyayanaü puõyam idaü puüsavanaü mahat / idaü ÷rutvà pañhitvà ca yànti rudrasalokatàm // MatsP_140.87 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 141 *çùaya åcuþ kathaü gacchatyamàvàsyàü màsi màsi divaü nçpaþ / ailaþ puråravàþ såta tarpayeta kathaü pitén / etadicchàmahe ÷rotuü prabhàvaü tasya dhãmataþ // MatsP_141.1 // *såta uvàca etadeva tu papraccha manuþ sa madhusådanam / såryaputràya covàca yathà tanme nibodhata // MatsP_141.2 // *matsya uvàca tasya càhaü pravakùyàmi prabhàvaü vistareõa tu / ailasya divi saüyogaü somena saha dhãmatà // MatsP_141.3 // somàccaivàmçtapràptiþ pitéõàü tarpaõaü tathà / saumyà barhiùadaþ kàvyà agniùvàttàstathaiva ca // MatsP_141.4 // yadà candra÷ca sårya÷ca nakùatràõàü samàgatau / amàvàsyàü nivasata ekasminnatha maõóale // MatsP_141.5 // tadà sa gacchati draùñuü divàkarani÷àkarau / amàvàsyàmamàvàsyàü màtàmahapitàmahau // MatsP_141.6 // abhivàdya tu tau tatra kàlàpekùaþ sa tiùñhati / pracaskanda tataþ somam arcayitvà pari÷ramàt // MatsP_141.7 // ailaþ puråravà vidvàn màsi ÷ràddhacikãrùayà / tataþ sa divi somaü vai hy upatasthe piténapi // MatsP_141.8 // dvilavaü kuhåmàtraü ca tàvubhau tu nidhàya saþ / sinãvàlãpramàõàlpa-kuhåmàtravratodaye // MatsP_141.9 // kuhåmàtraü pitrudde÷aü j¤àtvà kuhåmupàsàte / tamupàsya tataþ somaü kalàpekùã pratãkùate // MatsP_141.10 // svadhàmçtaü tu somàdvai vasaüsteùàü ca tçptaye / da÷abhiþ pa¤cabhi÷caiva svadhàmçtaparisravaiþ / kçùõapakùabhujàü prãtir druhyate paramàü÷ubhiþ // MatsP_141.11 // sadyo 'bhikùaratà tena saumyena madhunà ca saþ / nivàpeùvatha datteùu pitryeõa vidhinà tu vai // MatsP_141.12 // svadhàmçtena saumyena tarpayàmàsa vai pitén / saumyà barhiùadaþ kàvyà agniùvàttàstathaiva ca // MatsP_141.13 // çturagniþ smçto viprair çtuü saüvatsaraü viduþ / jaj¤ire çtavastasmàd çtubhyo hyàrtavà abhavan // MatsP_141.14 // pitara çtavo 'rdhamàsà vij¤eyà çtusånavaþ / pitàmahàstu çtavo hy amàvàsyàbdasånavaþ / prapitàmahàþ smçtà devàþ pa¤càbdà brahmaõaþ sutàþ // MatsP_141.15 // saumyà barhiùadaþ kàvyà agniùvàttà iti tridhà / gçhasthà ye tu yajvàno haviryaj¤àrtavà÷ca ye / smçtà barhiùadaste vai puràõe ni÷cayaü gatàþ // MatsP_141.16 // gçhamedhina÷ca yajvàno hy agniùvàttàrtavàþ smçtàþ / aùñakàpatayaþ kàvyàþ pa¤càbdàüstu nibodhata // MatsP_141.17 // teùu saüvatsaro hyagniþ såryastu parivatsaraþ / somas tvióvatsara÷ caiva vàyu÷caivànuvatsaraþ // MatsP_141.18 // rudrastu vatsarasteùàü pa¤càbdà ye yugàtmakàþ / kàlenàdhiùñhitasteùu candramàþ sravate sudhàm // MatsP_141.19 // ete smçtà devakçtyàþ somapà÷coùmapà÷ca ye / tàüstena tarpayàmàsa yàvadàsãtpuråravàþ // MatsP_141.20 // yasmàtprasåyate somo màsi màsi vi÷eùataþ / tataþ svadhàbhçtaü tadvai pitéõàü somapàyinàm / etattadamçtaü somam avàpa madhu caiva hi // MatsP_141.21 // tataþ pãtasudhaü somaü såryo 'sàvekara÷minà / àpyàyate suùumnena somaü tu somapàyinam // MatsP_141.22 // niþ÷eùà vai kalàþ pårvà yugapad vyàpayan purà / suùumnàpyàyamànasya bhàgaü bhàgamahaþkramàt // MatsP_141.23 // kalàþ kùãyanti kçùõàstàþ ÷uklà hyàpyàyayanti ca / evaü sà såryavãryeõa candrasyàpyàyità tanuþ // MatsP_141.24 // paurõamàsyàü sa dç÷yeta ÷uklaþ sampårõamaõóalaþ / evamàpyàyitaþ somaþ ÷uklapakùe 'pyahaþkramàt / devaiþ pãtasudhaü somaü purà pa÷càtpibedraviþ // MatsP_141.25 // pãtaü pa¤cada÷àhaü tu ra÷minaikena bhàskaraþ / àpyàyayatsuùumnena bhàgaü bhàgamahaþkramàt // MatsP_141.26 // suùumnàpyàyamànasya ÷uklà vardhanti vai kalàþ / tasmàddhrasanti vai kçùõàþ ÷uklà hyàpyàyayanti ca // MatsP_141.27 // evamàpyàyate somaþ kùayite ca punaþ punaþ / samçddhirevaü somasya pakùayoþ ÷uklakçùõayoþ // MatsP_141.28 // ityeùa pitçmànsomaþ smçtastadvasudhàtmakaþ / kàntaþ pa¤cada÷aiþ sàrdhaü sudhàbhçtaparisravaiþ // MatsP_141.29 // ataþ paraü pravakùyàmi parvaõàü saüdhaya÷ca yàþ / yathà grathnanti parvàõi àvçttàdikùuveõuvat // MatsP_141.30 // tathàbdamàsàþ pakùà÷ca ÷uklàþ kçùõàstu vai smçtàþ / paurõamàsyàstu yo bhedo granthayaþ saüdhayastathà // MatsP_141.31 // ardhamàsasya parvàõi dvitãyàprabhçtãni ca / agnyàdhànakriyà yasmàn nãyante parvasaüdhiùu // MatsP_141.32 // tasmàttu parvaõo hyàdau pratipadyàdisaüdhiùu / sàyàhne anumatyà÷ca dvau lavau kàla ucyate / lavau dvàveva ràkàyàþ kàlo j¤eyo 'paràhõikaþ // MatsP_141.33 // prakçtiþ kçùõapakùasya kàle 'tãte 'paràhõike / sàyàhne pratipadyeùa sa kàlaþ paurõamàsikaþ // MatsP_141.34 // vyatãpàte sthite sårye lekhàdårdhvaü yugàntaram / yugàntarodite caiva candre lekhopari sthite // MatsP_141.35 // pårõamàsavyatãpàtau yadà pa÷yetparasparam / tau tu vai pratipadyàvat tasminkàle vyavasthitau // MatsP_141.36 // tatkàlaü såryamuddi÷ya dçùñvà saükhyàtumarhasi / sa caiva satkriyàkàlaþ ùaùñhaþ kàlo 'bhidhãyate // MatsP_141.37 // pårõenduþ pårõapakùe tu ràtrisaüdhiùu pårõimà / tasmàdàpyàyate naktaü paurõamàsyàü ni÷àkaraþ // MatsP_141.38 // yadànyonyavatãü pàte pårõimàü prekùate divà / candràdityo 'paràhõe tu pårõatvàtpårõimà smçtà // MatsP_141.39 // yasmàttàmanumanyante pitaro daivataiþ saha / tasmàdanumatirnàma pårõatvàtpårõimà smçtà // MatsP_141.40 // atyarthaü ràjate yasmàt paurõamàsyàü ni÷àkaraþ / ra¤janàccaiva candrasya ràketi kavayo viduþ // MatsP_141.41 // amà vasetàmçkùe tu yadà candradivàkarau / ekà pa¤cada÷ã ràtrir amàvàsyà tataþ smçtà // MatsP_141.42 // uddi÷ya tàmamàvàsyàü yadà dar÷aü samàgatau / anyonyaü candrasåryau tu dar÷anàddar÷a ucyate // MatsP_141.43 // dvau dvau lavàvamàvàsyàü sa kàlaþ parvasaüdhiùu / dvyakùaraþ kuhåmàtra÷ca parvakàlastu sa smçtaþ // MatsP_141.44 // dçùñacandrà tvamàvàsyà madhyàhnaprabhçtãha vai / divà tadårdhvaü ràtryàü tu sårye pràpte tu candramàþ / såryeõa sahasodgacchet tataþ pràtastanàttu vai // MatsP_141.45 // samàgamya lavau dvau tu madhyàhnànnipatanraviþ / pratipacchuklapakùasya candramàþ såryamaõóalàt // MatsP_141.46 // nirmucyamànayormadhye tayormaõóalayostu vai / sa tadànvàhuteþ kàlo dar÷asya ca vaùañkriyàþ / etadçtumukhaü j¤eyam amàvàsyàü tu pàrvaõam // MatsP_141.47 // divà parva tvamàvàsyàü kùãõendau dhavale tu vai / tasmàddivà tvamàvàsyàü gçhyate yo divàkaraþ // MatsP_141.48 // kuheti kokilenoktaü yasmàtkàlàtsamàpyate / tatkàlasaüj¤ità hyeùà amàvàsyà kuhåþ smçtà // MatsP_141.49 // sinãvàlãpramàõaü tu kùãõa÷eùo ni÷àkaraþ / amàvàsyà vi÷atyarkaü sinãvàlã tadà smçtà // MatsP_141.50 // anumati÷ca ràkà ca sinãvàlã kuhåstathà / etàsàü dvilavaþ kàlaþ kuhåmàtrà kuhåþ smçtà // MatsP_141.51 // ityeùa parvasaüdhãnàü kàlo vai dvilavaþ smçtaþ / parvaõàü tulyakàlastu tulyàhutivaùañkriyàþ // MatsP_141.52 // candrabhåryavyatãpàte same vai pårõime ubhe / pratipatpratipannastu parvakàlo dvimàtrakaþ // MatsP_141.53 // kàlaþ kuhåsinãvàlyoþ samuddho dvilavaþ smçtaþ / arkanirmaõóale some parvakàlaþ kalàþ smçtàþ // MatsP_141.54 // yasmàd àpåryate somaþ pa¤cada÷yàü tu pårõimà / da÷abhiþ pa¤cabhi÷caiva kalàbhirdivasakramàt // MatsP_141.55 // tasmàtpa¤cada÷e some kalà vai nàsti ùoóa÷ã / tasmàtsomasya viproktaþ pa¤cada÷yàü mayà kùayaþ // MatsP_141.56 // ityete pitaro devàþ somapàþ somavardhanàþ / àrtavà çtavo 'thàbdà devàstànbhàvayanti hi // MatsP_141.57 // ataþ paraü pravakùyàmi pité¤chràddhabhujastu ye / teùàü gatiü ca sattatvaü pràptiü ÷ràddhasya caiva hi // MatsP_141.58 // na mçtànàü gatiþ ÷akyà j¤àtuü và punaràgatiþ / tapasà hi prasiddhena kiü punarmàüsacakùuùà // MatsP_141.59 // atra devànpitéü÷caite pitaro laukikàþ smçtàþ / teùàü te dharmasàmarthyàt smçtàþ sàyujyagà dvijaiþ // MatsP_141.60 // yadi và÷ramadharmeõa praj¤àneùu vyavasthitàn / anye càtra prasãdanti ÷raddhàyukteùu karmasu // MatsP_141.61 // brahmacaryeõa tapasà yaj¤ena prajayà bhuvi / ÷ràddhena vidyayà caiva cànnadànena saptadhà // MatsP_141.62 // karmasveteùu ye saktà vartanty à dehapàtanàt / devaiste pitçbhiþ sàrdham åùmapaiþ somapaistathà / svargatà divi modante pitçmanta upàsate // MatsP_141.63 // prajàvatàü prasiddhaiùà uktà ÷ràddhakçtàü ca vai / teùàü nivàpe dattaü hi tatkulãnaistu bàndhavaiþ // MatsP_141.64 // màsa÷ràddhaü hi bhu¤jànàs te'tyete somalaukikàþ / ete manuùyàþ pitaro màsa÷ràddhabhujastu vai // MatsP_141.65 // tebhyo 'pare tu ye tvanye saükãrõàþ karmayoniùu / bhraùñà÷cà÷ramadharmeùu svadhàsvàhàvivarjitàþ // MatsP_141.66 // bhinne dehe duràpannàþ pretabhåtà yamakùaye / svakarmàõyanu÷ocanto yàtanàsthànamàgatàþ // MatsP_141.67 // dãrghà÷caivàti÷uùkà÷ca ÷ma÷rulà÷ca vivàsasaþ / kùutpipàsàbhibhåtàste vidravanti tvitastataþ // MatsP_141.68 // saritsarastaóàgàni puùkariõya÷ca sarva÷aþ / parànnànyabhikàïkùantaþ kàlyamànà itastataþ // MatsP_141.69 // sthàneùu pàtyamànà ye yàtanàstheùu teùu vai / ÷àlmalyàü vaitaraõyàü ca kumbhãpàkeddhavàluke // MatsP_141.70 // asipattravane caiva pàtyamànàþ svakarmabhiþ / tatrasthànàü tu teùàü vai duþkhitànàm a÷àyinàm // MatsP_141.71 // teùàü lokàntarasthànàü bàndhavairnàmagotrataþ / bhåmàvasavyaü darbheùu dattàþ piõóàstrayastu vai / pràptàüstu tarpayantyeva pretasthàneùvadhiùñhitàn // MatsP_141.72 // apràptà yàtanàsthànaü prabhraùñà ye ca pa¤cadhà / pa÷càdye sthàvarànte vai bhåtànãke svakarmabhiþ // MatsP_141.73 // nànàråpàsu jàtãnàü tiryagyoniùu mårtiùu / yadàhàrà bhavantyete tàsu tàsviha yoniùu // MatsP_141.74 // tasmiüs tasmiüs tadàhàre ÷ràddhaü dattaü tu prãõayet / kàle nyàyàgataü pàtre vidhinà pratipàditam / pràpnuvantyannamàdattaü yatra yatràvatiùñhate // MatsP_141.75 // yathà goùu pranaùñàsu vatso vindati màtaram / tathà ÷ràddheùu dçùñànto mantraþ pràpayate tu tam // MatsP_141.76 // evaü hyavikalaü ÷ràddhaü ÷raddhàdattaü manurbravãt / sanatkumàraþ provàca pa÷yandivyena cakùuùà // MatsP_141.77 // gatàgataj¤aþ pretànàü pràptiü ÷ràddhasya caiva hi / kçùõapakùastvahasteùàü ÷uklaþ svapnàya ÷arvarã // MatsP_141.78 // ityete pitaro devà devà÷ca pitara÷ca vai / anyonyapitaro hyete devà÷ca pitaro divi // MatsP_141.79 // ete tu pitaro devà manuùyàþ pitara÷ca ye / pità pitàmaha÷caiva tathaiva prapitàmahaþ // MatsP_141.80 // ityeùa viùayaþ proktaþ pitéõàü somapàyinàm / etatpitçmahattvaü hi puràõe ni÷cayaü gatam // MatsP_141.81 // ityeùa somasåryàbhyàm ailasya ca samàgamaþ / avàptiü ÷raddhayà caiva pitéõàü caiva tarpaõam // MatsP_141.82 // parvaõàü caiva yaþ kàlo yàtanàsthànameva ca / samàsàtkãrtitastubhyaü sarga eùa sanàtanaþ // MatsP_141.83 // vairåpyaü yena tatsarvaü kathitaü tvekade÷ikam / a÷akyaü parisaükhyàtuü ÷raddheyaü bhåtimicchatà // MatsP_141.84 // svàyambhuvasya devasya eùa sargo mayeritaþ / vistareõànupårvyàcca bhåyaþ kiü kathayàmi vaþ // MatsP_141.85 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 142 *çùaya åcuþ caturyugàõi yàni syuþ pårve svàyambhuve 'ntare / eùàü nisargasaükhyàü ca ÷rotumicchàma vistaràt // MatsP_142.1 // *såta uvàca pçthivãdyuprasaïgena mayà tu pràgudàhçtam / etaccaturyugaü tvevaü tadvakùyàmi nibodhata / tatpramàõaü prasaükhyàya vistaràccaiva kçtsna÷aþ // MatsP_142.2 // laukikena pramàõena niùpàdyàbdaü tu mànuùam / tenàpãha prasaükhyàya vakùyàmi tu caturyugam / nimeùatulyakàlàni màtràlabdhekùaràõi ca // MatsP_142.3 // kàùñhà nimeùà da÷a pa¤ca caiva triü÷acca kàùñhàü gaõayetkalàü tu / triü÷atkalà÷caiva bhavenmuhårtas taistriü÷atà ràtryahanã samete // MatsP_142.4 // ahoràtre vibhajate såryo mànuùalaukike / ràtriþ svapnàya bhåtànàü ceùñàyai karmaõàmahaþ // MatsP_142.5 // pitrye ràtryahanã màsaþ pravibhàgas tayoþ punaþ / kçùõapakùas tvahasteùàü ÷uklaþ svapnàya ÷arvarã // MatsP_142.6 // triü÷adye mànuùà màsàþ pitryo màsaþ sa ucyate / ÷atàni trãõi màsànàü ùaùñyà càbhyadhikàni tu / pitryaþ saüvatsaro hyeùa mànuùeõa vibhàvyate // MatsP_142.7 // mànuùeõaiva mànena varùàõàü yacchataü bhavet / pitéõàü tàni varùàõi saükhyàtàni tu trãõi vai / da÷a ca dvyadhikà màsàþ pitçsaükhyeha kãrtità // MatsP_142.8 // laukikena pramàõena abdo yo mànuùaþ smçtaþ / etaddivyamahoràtram ityeùà vaidikã ÷rutiþ // MatsP_142.9 // divye ràtryahanã varùaü pravibhàgastayoþ punaþ / ahastu yadudakcaiva ràtriryà dakùiõàyanam / ete ràtryahanã divye prasaükhyàte tayoþ punaþ // MatsP_142.10 // triü÷adyàni tu varùàõi divyo màsastu sa smçtaþ / mànuùàõàü ÷ataü yacca divyà màsàstrayastu vai / tathaiva saha saükhyàto divya eùa vidhiþ smçtaþ // MatsP_142.11 // trãõi varùa÷atànyevaü ùaùñirvarùàstathaiva ca / divyaþ saüvatsaro hyeùa mànuùeõa prakãrtitaþ // MatsP_142.12 // trãõi varùasahasràõi mànuùeõa pramàõataþ / triü÷adanyàni varùàõi smçtaþ saptarùivatsaraþ // MatsP_142.13 // nava yàni sahasràõi varùàõàü mànuùàõi ca / varùàõi navati÷caiva dhruvasaüvatsaraþ smçtaþ // MatsP_142.14 // ùañtriü÷attu sahasràõi varùàõàü mànuùàõi ca / ùaùñi÷caiva sahasràõi saükhyàtàni tu saükhyayà / divyaü varùasahasraü tu pràhuþ saükhyàvido janàþ // MatsP_142.15 // ityetadçùibhirgãtaü divyayà saükhyayà dvijàþ / divyenaiva pramàõena yugasaükhyà prakalpità // MatsP_142.16 // catvàri bhàrate varùe yugàni çùayo 'bruvan / kçtaü tretà dvàparaü ca kali÷caivaü caturyugam // MatsP_142.17 // pårvaü kçtayugaü nàma tatastretàbhidhãyate / dvàparaü ca kali÷caiva yugàni parikalpayet // MatsP_142.18 // catvàryàhuþ sahasràõi varùàõàü tatkçtaü yugam / tasya tàv acchatã saüdhyà saüdhyàü÷a÷ca tathàvidhaþ // MatsP_142.19 // itareùu sasaüdhyeùu sasaüdhyàü÷eùu ca triùu / ekapàde nivartante sahasràõi ÷atàni ca // MatsP_142.20 // tretà trãõi sahasràõi yugasaükhyàvido viduþ / tasyàpi tri÷atã saüdhyà saüdhyàü÷aþ saüdhyayà samaþ // MatsP_142.21 // dve sahasre dvàparaü tu saüdhyàü÷au tu catuþ÷atam / sahasramekaü varùàõàü kalireva prakãrtitaþ / dve ÷ate ca tathànye ca saüdhyàsaüdhyàü÷ayoþ smçte // MatsP_142.22 // eùà dvàda÷asàhasrã yugasaükhyà tu saüj¤ità / kçtaü tretà dvàparaü ca kali÷ceti catuùñayam // MatsP_142.23 // tatra saüvatsaràþ sçùñà mànuùàstànnibodhata / niyutàni da÷a dve ca pa¤ca caivàtra saükhyayà / aùñàviü÷atsahasràõi kçtaü yugamathocyate // MatsP_142.24 // prayutaü tu tathà pårõaü dve cànye niyute punaþ / ùaõõavatisahasràõi saükhyàtàni ca saükhyayà / tretàyugasya saükhyaiùà mànuùeõa tu saüj¤ità // MatsP_142.25 // aùñau ÷atasahasràõi varùàõàü mànuùàõi tu / catuþùaùñisahasràõi varùàõàü dvàparaü yugam // MatsP_142.26 // catvàri niyutàni syur varùàõi tu kaliryugam / dvàtriü÷acca tathànyàni sahasràõi tu saükhyayà / etatkaliyugaü proktaü mànuùeõa pramàõataþ // MatsP_142.27 // eùà caturyugàvasthà mànuùeõa prakãrtità / caturyugasya saükhyàtà saüdhyà saüdhyàü÷akaiþ saha // MatsP_142.28 // eùà caturyugàkhyà tu sàdhikà tvekasaptatiþ / kçtatretàdiyuktà sà manorantaramucyate // MatsP_142.29 // manvantarasya saükhyà tu mànuùeõa nibodhata / ekatriü÷attathà koñyaþ saükhyàtàþ saükhyayà dvijaiþ // MatsP_142.30 // tathà ÷atasahasràõi da÷a cànyàni bhàga÷aþ / sahasràõi tu dvàtriü÷ac chatànyaùñàdhikàni ca // MatsP_142.31 // a÷ãti÷caiva varùàõi màsà÷caivàdhikàstu ùañ / manvantarasya saükhyaiùà mànuùeõa prakãrtità // MatsP_142.32 // divyena ca pramàõena pravakùyàmyantaraü manoþ / sahasràõàü ÷atànyàhuþ sa ca vai parisaükhyayà // MatsP_142.33 // catvàriü÷atsahasràõi manorantaramucyate / manvantarasya kàlastu yugaiþ saha prakãrtitaþ // MatsP_142.34 // eùà caturyugàkhyà tu sàdhikà hyekasaptatiþ / krameõa parivçttà sà manorantaramucyate // MatsP_142.35 // etaccaturda÷aguõaü kalpamàhustu tadvidaþ / tatastu pralayaþ kçtsnaþ sa tu saüpralayo mahàn // MatsP_142.36 // kalpapramàõo dviguõo yathà bhavati saükhyayà / caturyugàkhyà vyàkhyàtà kçtaü tretàyugaü ca vai // MatsP_142.37 // tretàsçùñaü pravakùyàmi dvàparaü kalimeva ca / yugapatsamavetau dvau dvidhà vaktuü na ÷akyate // MatsP_142.38 // kramàgataü mayàpyetat tubhyaü noktaü yugadvayam / çùivaü÷aprasaïgena vyàkulatvàttathà kramàt // MatsP_142.39 // noktaü tretàyuge ÷eùaü tadvakùyàmi nibodhata / atha tretàyugasyàdau manuþ saptarùaya÷ca ye / ÷rautasmàrtaü bruvandharmaü brahmaõà tu pracoditàþ // MatsP_142.40 // dàràgnihotrasambandham çgyajuþsàmasaühitàþ / ityàdibahulaü ÷rautaü dharmaü saptarùayo 'bruvan // MatsP_142.41 // paramparàgataü dharmaü smàrtaü tvàcàralakùaõam / varõà÷ramàcàrayutaü manuþ svàyambhuvo 'bravãt // MatsP_142.42 // satyena brahmacaryeõa ÷rutena tapasà tathà / teùàü sutaptatapasàm àrùeõànukrameõa ha // MatsP_142.43 // saptarùãõàü mano÷caiva àdau tretàyuge tataþ / abuddhipårvakaü tena sakçtpårvakameva ca // MatsP_142.44 // abhivçttàstu te mantrà dar÷anaistàrakàdibhiþ / àdikalpe tu devànàü pràdurbhåtàstu te svayam // MatsP_142.45 // pramàõeùvatha siddhànàm anyeùàü ca pravartate / mantrayogo vyatãteùu kalpeùvatha sahasra÷aþ / te mantrà vai punasteùàü pratimàyàmupasthitàþ // MatsP_142.46 // çco yajåüùi sàmàni mantrà÷càtharvaõàstu ye / saptarùibhi÷ca ye proktàþ smàrtaü tu manurabravãt // MatsP_142.47 // tretàdau saühatà vedàþ kevalaü dharmasetavaþ / saürodhàdàyuùa÷caiva vyasyante dvàpare ca te / çùayastapasà vedàn ahoràtramadhãyate // MatsP_142.48 // anàdinidhanà divyàþ pårvaü proktàþ svayambhuvà / svadharmasaüvçtàþ sàïgà yathàdharmaü yuge yuge / vikriyante svadharmaü tu vedavàdàdyathàyugam // MatsP_142.49 // àrambhayaj¤aþ kùatrasya haviryaj¤à vi÷aþ smçtàþ / paricàrayaj¤àþ ÷ådrà÷ca japayaj¤à÷ca bràhmaõàþ // MatsP_142.50 // tataþ samudità varõàs tretàyàü dharma÷àlinaþ / kriyàvantaþ prajàvantaþ samçddhàþ sukhina÷ca vai // MatsP_142.51 // bràhmaõai÷ca vidhãyante kùatriyàþ kùatriyairvi÷aþ / vai÷yà¤chådrà anuvartante parasparamanugrahàt // MatsP_142.52 // ÷ubhàþ prakçtayasteùàü dharmà varõà÷ramà÷rayàþ / saükalpitena manasà vàcà và hastakarmaõà / tretàyuge hyavikale karmàrambhaþ prasidhyati // MatsP_142.53 // àyåråpaü balaü medhà àrogyaü dharma÷ãlatà / sarvasàdhàraõaü hyetad àsãttretàyuge tu vai // MatsP_142.54 // varõà÷ramavyavasthànam eùàü brahmà tathàkarot / saühità÷ca tathà mantrà àrogyaü dharma÷ãlatà // MatsP_142.55 // saühità÷ca tathà mantrà çùibhir brahmaõaþ sutaiþ / yaj¤aþ pravartita÷caiva tadà hyeva tu daivataiþ // MatsP_142.56 // yàmaiþ ÷uklairjayai÷caiva sarvasàdhanasaübhçtaiþ / vi÷vasçóbhis tathà sàrdhaü devendreõa mahaujasà / svàyambhuve 'ntare devais te yaj¤àþ pràkpravartitàþ // MatsP_142.57 // satyaü japastapo dànaü pårvadharmo ya ucyate / yadà dharmasya hrasate ÷àkhàdharmasya vardhate // MatsP_142.58 // jàyante ca tadà ÷årà àyuùmanto mahàbalàþ / nyastadaõóà mahàyogà yajvàno brahmavàdinaþ // MatsP_142.59 // padmapattràyatàkùà÷ca pçthuvaktràþ susaühatàþ / siühoraskà mahàsattvà mattamàtaügagàminaþ // MatsP_142.60 // mahàdhanurdharà÷caiva tretàyàü cakravartinaþ / sarvalakùaõapårõàste nyagrodhaparimaõóalàþ // MatsP_142.61 // nyagrodhau tu smçtau bàhå vyàmo nyagrodha ucyate / vyàmena såcchrayo yasya ata årdhvaü tu dehinaþ / samucchrayaþ parãõàho nyagrodhaparimaõóalaþ // MatsP_142.62 // cakraü ratho maõirbhàryà nidhira÷vo gajastathà / proktàni sapta ratnàni pårvaü svàyambhuve 'ntare // MatsP_142.63 // viùõoraü÷ena jàyante pçthivyàü cakravartinaþ / manvantareùu sarveùu hy atãtànàgateùu vai // MatsP_142.64 // bhåtabhavyàni yànãha vartamànàni yàni ca / tretàyugàni teùvatra jàyante cakravartinaþ // MatsP_142.65 // bhadràõãmàni teùàü ca vibhàvyante mahãkùitàm / atyadbhutàni catvàri balaü dharmaü sukhaü dhanam // MatsP_142.66 // anyonyasyàvirodhena pràpyante nçpateþ samam / artho dharma÷ca kàma÷ca ya÷o vijaya eva ca // MatsP_142.67 // ai÷varyeõàõimàdyena prabhu÷aktibalànvitàþ / ÷rutena tapasà caiva çùãüste 'bhibhavanti hi // MatsP_142.68 // balenàbhibhavantyete tena dànavamànavàn / lakùaõai÷caiva jàyante ÷arãrasthairamànuùaiþ // MatsP_142.69 // ke÷àþ sthità lalàñena jihvà ca parimàrjanã / ÷yàmaprabhà÷caturdaüùñràþ suvaü÷à÷cordhvaretasaþ // MatsP_142.70 // àjànubàhava÷caiva tàlahastau vçùàkçtã / pariõàhapramàõàbhyàü siühaskandhà÷ca medhinaþ // MatsP_142.71 // pàdayo÷cakramatsyau tu ÷aïkhapadme ca hastayoþ / pa¤cà÷ãtisahasràõi jãvanti hyajaràmayàþ // MatsP_142.72 // asaïgà gatayasteùàü catasra÷cakravartinàm / antarikùe samudreùu pàtàle parvateùu ca // MatsP_142.73 // ijyà dànaü tapaþ satyaü tretàdharmàstu vai smçtàþ / tadà pravartate dharmo varõà÷ramavibhàga÷aþ / maryàdàsthàpanàrthaü ca daõóanãtiþ pravartate // MatsP_142.74 // hçùñapuùñà janàþ sarve arogàþ pårõamànasàþ / eko veda÷catuùpàdas tretàyàü tu vidhiþ smçtaþ / trãõi varùasahasràõi jãvante tatra tàþ prajàþ // MatsP_142.75 // putrapautrasamàkãrõà mriyante ca krameõa tàþ / eùa tretàyuge bhàvas tretàsaükhyàü nibodhata // MatsP_142.76 // tretàyugasvabhàvena saüdhyàpàdena vartate / saüdhyàpàdaþ svabhàvàcca yo 'ü÷aþ pàdena tiùñhati // MatsP_142.77 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 143 *çùaya åcuþ kathaü tretàyugamukhe yaj¤asyàsãtpravartanam / pårve svàyambhuve sarge yathàvatprabravãhi naþ // MatsP_143.1 // antarhitàyàü saüdhyàyàü sàrdhaü kçtayugena hi / kàlàkhyàyàü pravçttàyàü pràpte tretàyuge tadà // MatsP_143.2 // oùadhãùu ca jàtàsu pravçtte vçùñisarjane / pratiùñhitàyàü vàrttàyàü gràmeùu ca pureùu ca // MatsP_143.3 // varõà÷ramapratiùñhànaü kçtvà mantrai÷ca taiþ punaþ / saühitàstu susaühçtya kathaü yaj¤aþ pravartitaþ / etacchrutvàbravãtsåtaþ ÷råyatàü tatpracoditam // MatsP_143.4 // *såta uvàca mantrànvai yojayitvà tu ihàmutra ca karmasu / tathà vi÷vabhugindrastu yaj¤aü pràvartayatprabhuþ // MatsP_143.5 // daivataiþ saha saühçtya sarvasàdhanasaüvçtaþ / tasyà÷vamedhe vitate samàjagmurmaharùayaþ // MatsP_143.6 // yaj¤akarmaõyavartanta karmaõyagre tathartvijaþ / håyamàne devahotre agnau bahuvidhaü haviþ // MatsP_143.7 // sampratãteùu deveùu sàmageùu ca susvaram / parikrànteùu laghuùu adhvaryupuruùeùu ca // MatsP_143.8 // àlabdheùu ca madhye tu tathà pa÷ugaõeùu vai / àhåteùu ca deveùu yaj¤abhukùu tatastadà // MatsP_143.9 // ya indriyàtmakà devà yaj¤abhàgabhujastu te / tànyajanti tadà devàþ kalyàdiùu bhavanti ye // MatsP_143.10 // adhvaryupraiùakàle tu vyutthità çùayastathà / maharùaya÷ca tàndçùñvà dãnànpa÷ugaõàüstadà / vi÷vabhujaü te tvapçcchan kathaü yaj¤avidhistava // MatsP_143.11 // adharmo balavàneùa hiüsà dharmepsayà tava / navaþ pa÷uvidhistviùñas tava yaj¤e surottama // MatsP_143.12 // adharmo dharmaghàtàya pràrabdhaþ pa÷ubhistvayà / nàyaü dharmo hyadharmo 'yaü na hiüsà dharma ucyate / àgamena bhavàndharmaü prakarotu yadãcchati // MatsP_143.13 // vidhidçùñena yaj¤ena dharmeõàvyasanena tu / yaj¤abãjaiþ sura÷reùñha trivargaparimoùitaiþ // MatsP_143.14 // eùa yaj¤o mahànindraþ svayambhuvihitaþ purà / evaü vi÷vabhugindrastu çùibhistattvadar÷ibhiþ / ukto na pratijagràha mànamohasamanvitaþ // MatsP_143.15 // teùàü vivàdaþ sumahठjaj¤e indramaharùãõàm / jaïgamaiþ sthàvaraiþ kena yaùñavyamiti cocyate // MatsP_143.16 // te tu khinnà vivàdena ÷aktyà yuktà maharùayaþ / saüdhàya samamindreõa papracchuþ khacaraü vasum // MatsP_143.17 // *çùaya åcuþ mahàpràj¤a tvayà dçùñaþ kathaü yaj¤avidhirnçpa / auttànapàde prabråhi saü÷ayaü nastuda prabho // MatsP_143.18 // *såta uvàca ÷rutvà vàkyaü vasusteùàm avicàrya balàbalam / veda÷àstramanusmçtya yaj¤atattvamuvàca ha // MatsP_143.19 // yathopanãtairyaùñavyam iti hovàca pàrthivaþ / yaùñavyaü pa÷ubhirmedhyair atha målaphalairapi // MatsP_143.20 // hiüsà svabhàvo yaj¤asya iti me dar÷anàgamaþ / tathaite bhàvità mantrà hiüsàliïgà maharùibhiþ // MatsP_143.21 // dãrgheõa tapasà yuktais tàrakàdinidar÷ibhiþ / tatpramàõaü mayà coktaü tasmàcchamitum arhatha // MatsP_143.22 // yadi pramàõaü svànyeva mantravàkyàõi vo dvijàþ / tathà pravartatàü yaj¤o hy anyathà mànçtaü vacaþ // MatsP_143.23 // evaü kçtottaràste tu yujyàtmànaü tato dhiyà / ava÷yambhàvinaü dçùñvà tamadho hya÷apaüstadà // MatsP_143.24 // ityuktamàtro nçpatiþ pravive÷a rasàtalam / årdhvacàrã nçpo bhåtvà rasàtalacaro 'bhavat // MatsP_143.25 // vasudhàtalacàrã tu tena vàkyena so 'bhavat / dharmàõàü saü÷ayachettà ràjà vasuradhogataþ // MatsP_143.26 // tasmànna vàcyo hyekena bahuj¤enàpi saü÷ayaþ / bahudhàrasya dharmasya såkùmà duranugà gatiþ // MatsP_143.27 // tasmànna ni÷cayàdvaktuü dharmaþ ÷akyo hi kenacit / devànçùãnupàdàya svàyambhuvamçte manum // MatsP_143.28 // tasmànna hiüsà yaj¤e syàd yaduktamçùibhiþ purà / çùikoñisahasràõi svaistapobhirdivaü gatàþ // MatsP_143.29 // tasmànna hiüsàyaj¤aü ca pra÷aüsanti maharùayaþ / u¤chaü målaü phalaü ÷àkam udapàtraü tapodhanàþ // MatsP_143.30 // etaddattvà vibhavataþ svargaloke pratiùñhitàþ / adroha÷càpyalobha÷ca damo bhåtadayà ÷amaþ // MatsP_143.31 // brahmacaryaü tapaþ ÷aucam anukro÷aü kùamà dhçtiþ / sanàtanasya dharmasya målameva duràsadam // MatsP_143.32 // dravyamantràtmako yaj¤as tapa÷ca samatàtmakam / yaj¤ai÷ca devànàpnoti vairàjaü tapasà punaþ // MatsP_143.33 // brahmaõaþ karmasaünyàsàd vairàgyàtprakçterlayam / j¤ànàtpràpnoti kaivalyaü pa¤caità gatayaþ smçtàþ // MatsP_143.34 // evaü vivàdaþ sumahàn yaj¤asyàsãtpravartane / çùãõàü devatànàü ca pårve svàyambhuve 'ntare // MatsP_143.35 // tataste çùayo dçùñvà hçtaü dharmaü balena tu / vasorvàkyamanàdçtya jagmuste vai yathàgatam // MatsP_143.36 // gateùu çùisaügheùu devà yaj¤amavàpnuyuþ / ÷råyante hi tapaþsiddhà brahmakùatràdayo nçpàþ // MatsP_143.37 // priyavratottànapàdau dhruvo medhàtithirvasuþ / sudhàmà virajà÷caiva ÷aïkhapàdràjasastathà // MatsP_143.38 // pràcãnabarhiþ parjanyo havirdhànàdayo nçpàþ / ete cànye ca bahavas te tapobhirdivaü gatàþ // MatsP_143.39 // ràjarùayo mahàtmàno yeùàü kãrtiþ pratiùñhità / tasmàdvi÷iùyate yaj¤àt tapaþ sarvaistu kàraõaiþ // MatsP_143.40 // brahmaõà tapasà sçùñaü jagadvi÷vamidaü purà / tasmànnàpnoti tadyaj¤àt tapomålamidaü smçtam // MatsP_143.41 // yaj¤apravartanaü hyevam àsãtsvàyambhuve 'ntare / tadàprabhçti yaj¤o 'yaü yugaiþ sàrdhaü pravartitaþ // MatsP_143.42 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 144 *såta uvàca ata årdhvaü pravakùyàmi dvàparasya vidhiü punaþ / tatra tretàyuge kùãõe dvàparaü pratipadyate // MatsP_144.1 // dvàparàdau prajànàü tu siddhistretàyuge tu yà / parivçtte yuge tasmiüs tataþ sà vai praõa÷yati // MatsP_144.2 // tataþ pravartite tàsàü prajànàü dvàpare punaþ / lobho dhçtirvaõigyuddhaü tattvànàm avini÷cayaþ // MatsP_144.3 // pradhvaüsa÷caiva varõànàü karmaõàü tu viparyayaþ / yàtrà vadhaþ paro daõóo màno darpo 'kùamà balam // MatsP_144.4 // tathà rajastamo bhåyaþ pravçtte dvàpare punaþ / àdye kçte nàdharmo 'sti sa tretàyàü pravartitaþ // MatsP_144.5 // dvàpare vyàkulo bhåtvà praõa÷yati kalau punaþ / varõànàü dvàpare dharmàþ saükãryante tathà÷ramàþ // MatsP_144.6 // dvaidhamutpadyate caiva yuge tasmi¤÷rutismçtau / dvidhà ÷rutiþ smçti÷caiva ni÷cayo nàdhigamyate // MatsP_144.7 // ani÷cayàvagamanàd dharmatattvaü na vidyate / dharmatattve hyavij¤àte matibhedastu jàyate // MatsP_144.8 // parasparaü vibhinnàste dçùñãnàü vibhrameõa tu / ato dçùñivibhinnaistaiþ kçtamatyàkulaü tvidam // MatsP_144.9 // eko veda÷catuùpàdaþ saühçtya tu punaþ punaþ / saükùepàdàyuùa÷caiva vyasyate dvàpareùviha // MatsP_144.10 // veda÷caika÷caturdhà tu vyasyate dvàparàdiùu / çùiputraiþ punarvedà bhidyante dçùñivibhramaiþ // MatsP_144.11 // te tu bràhmaõavinyàsaiþ svarakramaviparyayaiþ / saühçtà çgyajuþsàmnàü saühitàstairmaharùibhiþ // MatsP_144.12 // sàmànyàdvaikçtàccaiva dçùñibhinnaiþ kvacitkvacit / bràhmaõaü kalpasåtràõi bhàùyavidyàstathaiva ca // MatsP_144.13 // anye tu prasthitàstànvai kecit tàn pratyavasthitàþ / dvàpareùu pravartante bhinnàrthaistaiþ svadar÷anaiþ // MatsP_144.14 // ekamàdhvaryavaü pårvam àsãddvaidhaü tu tatpunaþ / sàmànyaviparãtàrthaiþ kçtaü ÷àstràkulaü tvidam // MatsP_144.15 // àdhvaryavaü ca prasthànair bahudhà vyàkulãkçtam / tathaivàtharvaõàü sàmnàü vikalpaiþ svasya saükùayaiþ // MatsP_144.16 // vyàkulo dvàpareùvarthaþ kriyate bhinnadar÷anaiþ / dvàpare saünivçtte te vedà na÷yanti vai kalau // MatsP_144.17 // teùàü viparyayotpannà bhavanti dvàpare punaþ / adçùñirmaraõaü caiva tathaiva vyàdhyupadravàþ // MatsP_144.18 // vàïmanaþkarmabhirduþkhair nirvedo jàyate tataþ / nirvedàjjàyate teùàü duþkhamokùavicàraõà // MatsP_144.19 // vicàraõàyàü vairàgyaü vairàgyàddoùadar÷anam / doùàõàü dar÷anàccaiva j¤ànotpattistu jàyate // MatsP_144.20 // teùàü medhàvinàü pårvaü martye svàyambhuve 'ntare / utpasyantãha ÷àstràõàü dvàpare paripanthinaþ // MatsP_144.21 // àyurvedavikalpà÷ca aïgànàü jyotiùasya ca / artha÷àstravikalpà÷ca hetu÷àstravikalpanam // MatsP_144.22 // prakriyà kalpasåtràõàü bhàùyavidyàvikalpanam / smçti÷àstraprabhedà÷ca prasthànàni pçthak pçthak // MatsP_144.23 // dvàpareùvabhivartante matibhedàstathà nçõàm / manasà karmaõà vàcà kçcchràdvàrttà prasidhyati // MatsP_144.24 // dvàpare sarvabhåtànàü kàlaþ kle÷aparaþ smçtaþ / lobho 'dhçtirvaõigyuddhaü tattvànàmavini÷cayaþ // MatsP_144.25 // veda÷àstrapraõayanaü dharmàõàü saükarastathà / varõà÷ramaparidhvaüsaþ kàmadveùau tathaiva ca // MatsP_144.26 // pårõe varùasahasre dve paramàyustadà nçõàm / niþ÷eùe dvàpare tasmiüs tasya saüdhyà tu pàdataþ // MatsP_144.27 // guõahãnàstu tiùñhanti dharmasya dvàparasya tu / tathaiva saüdhyà pàdena aü÷astasyàü pratiùñhitaþ // MatsP_144.28 // dvàparasya tu paryàye puùyasya ca nibodhata / dvàparasyàü÷a÷eùe tu pratipattiþ kaleratha // MatsP_144.29 // hiüsà steyànçtaü màyà dambha÷caiva tapasvinàm / ete svabhàvàþ puùyasya sàdhayanti ca tàþ prajàþ // MatsP_144.30 // eùa dharmaþ smçtaþ kçtsno dharma÷ca parihãyate / manasà karmaõà vàcà vàrttàþ sidhyanti và na và // MatsP_144.31 // kaliþ pramàrako rogaþ satataü càpi kùudbhayam / anàvçùñibhayaü caiva de÷ànàü ca viparyayaþ // MatsP_144.32 // na pramàõe sthitirhyasti puùye ghore yuge kalau / garbhastho mriyate ka÷cid yauvanasthastathà paraþ // MatsP_144.33 // sthàvirye madhyakaumàre mriyante ca kalau prajàþ / alpatejobalàþ pàpà mahàkopà hyadhàrmikàþ // MatsP_144.34 // ançtavratalubdhà÷ca puùye caiva prajàþ sthitàþ / duriùñairduradhãtai÷ca duràcàrairduràgamaiþ // MatsP_144.35 // vipràõàü karmadoùaistaiþ prajànàü jàyate bhayam / hiüsà mànastatherùyà ca krodho 'såyàkùamàdhçtiþ // MatsP_144.36 // puùye bhavanti jantånàü lobho moha÷ca sarva÷aþ / saükùobho jàyate 'tyarthaü kalimàsàdya vai yugam // MatsP_144.37 // nàdhãyate tathà vedàn na yajante dvijàtayaþ / utsãdanti tathà caiva vai÷yaiþ sàrdhaü tu kùatriyàþ // MatsP_144.38 // ÷ådràõàü mantrayonistu sambandho bràhmaõaiþ saha / bhavatãha kalau tasmi¤ chayanàsanabhojanaiþ // MatsP_144.39 // ràjànaþ ÷ådrabhåyiùñhàþ pàùaõóànàü pravçttayaþ / kàùàyiõa÷ca niùkacchàs tathà kàpàlina÷ca ha // MatsP_144.40 // ye cànye devavratinas tathà ye dharmadåùakàþ / divyavçttà÷ca ye kecid vçttyarthaü ÷rutiliïginaþ // MatsP_144.41 // evaüvidhà÷ca ye kecid bhavantãha kalau yuge / adhãyate tadà vedठchådrà dharmàrthakovidàþ // MatsP_144.42 // yajante hya÷vamedhaistu ràjànaþ ÷ådrayonayaþ / strãbàlagovadhaü kçtvà hatvà caiva parasparam // MatsP_144.43 // upahatya tathànyonyaü sàdhayanti tadà prajàþ / duþkhapracuratàlpàyur de÷otsàdaþ sarogatà // MatsP_144.44 // adharmàbhinive÷itvaü tamovçttaü kalau smçtam / bhråõahatyà prajànàü na tathà hyevaü pravartate // MatsP_144.45 // tasmàdàyurbalaü råpaü prahãyante kalau yuge / duþkhenàbhiplutànàü ca paramàyuþ ÷ataü nçõàm // MatsP_144.46 // bhåtvà ca na bhavantãha vedàþ kaliyuge 'khilàþ / utsãdante tathà yaj¤àþ kevalaü dharmahetavaþ // MatsP_144.47 // eùà kaliyugàvasthà saüdhyàü÷au tu nibodhata / yuge yuge tu hãyante trãüstrãnpàdàü÷ca siddhayaþ // MatsP_144.48 // yugasvabhàvàþ saüdhyàsu avatiùñhanti pàdataþ / saüdhyàsvabhàvàþ svàü÷eùu pàdenaivàvatasthire // MatsP_144.49 // evaü saüdhyàü÷ake kàle sampràpte tu yugàntike / teùàmadharmiõàü ÷àstà bhçgåõàü ca kule sthitaþ // MatsP_144.50 // gotreõa vai candramaso nàmnà pramatirucyate / kalisaüdhyàü÷abhàgeùu manoþ svàyambhuve 'ntare // MatsP_144.51 // samàstriü÷attu sampårõàþ paryañanvai vasuüdharàm / a÷vakarmà sa vai senàü hastya÷varathasaükulàm // MatsP_144.52 // pragçhãtàyudhairvipraiþ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ / sa tadà taiþ parivçto mlecchànsarvàn nijaghnivàn // MatsP_144.53 // sa hatvà sarva÷a÷caiva ràjànaþ ÷ådrayonayaþ / pàùaõóànsa sadà sarvàn niþ÷eùànakarotprabhuþ // MatsP_144.54 // adhàrmikà÷ca ye kecit tànsarvànhanti sarva÷aþ / udãcyànmadhyade÷àü÷ca pàrvatãyàüstathaiva ca // MatsP_144.55 // pràcyànpratãcyàü÷ca tathà vindhyapçùñhàparàntikàn / tathaiva dàkùiõàtyàü÷ca dravióànsiühalaiþ saha // MatsP_144.56 // gàndhàrànpàradàü÷caiva pahlavànyavanà¤chakàn / tuùàrànbarbarà¤chvetàn halikàndaradànkhasàn // MatsP_144.57 // lampakàn àndhrakàü÷càpi corajàtãüstathaiva ca / pravçttacakro balavठchådràõàmantakçdbabhau // MatsP_144.58 // vidràvya sarvabhåtàni cacàra vasudhàmimàm / mànavasya tu vaü÷e tu nçdevasyeha jaj¤ivàn // MatsP_144.59 // pårvajanmani viùõu÷ca pramatirnàma vãryavàn / sutaþ sa vai candramasaþ pårve kaliyuge prabhuþ // MatsP_144.60 // dvàtriü÷e 'bhyudite varùe prakrànto viü÷atiü samàþ / nijaghne sarvabhåtàni mànuùàõyeva sarva÷aþ // MatsP_144.61 // kçtvà bãjàva÷iùñàü tàü pçthvãü kråreõa karmaõà / parasparanimittena kàlenàkasmikena ca // MatsP_144.62 // saüsthità sahasà yà tu senà pramatinà saha / gaïgàyamunayormadhye siddhiü pràptà samàdhinà // MatsP_144.63 // tatasteùu pranaùñeùu saüdhyàü÷e kårakarmasu / utsàdya pàrthivànsarvàüs teùvatãteùu vai tadà // MatsP_144.64 // tataþ saüdhyàü÷ake kàle sampràpte ca yugàntike / sthitàsvalpàva÷iùñàsu prajàsviha kvacit kvacit // MatsP_144.65 // svàpradànàs tadà te vai lobhàviùñàstu vçnda÷aþ / upahiüsanti cànyonyaü pralumpanti parasparam // MatsP_144.66 // aràjake yugàü÷e tu saükùaye samupasthite / prajàstà vai tadà sarvàþ parasparabhayàrditàþ // MatsP_144.67 // vyàkulàstàþ paràvçttàs tyaktvà devaü gçhàõi tu / svànsvànpràõànavekùanto niùkàruõyàt suduþkhitàþ // MatsP_144.68 // naùñe ÷rautasmçte dharme kàmakrodhava÷ànugàþ / nirmaryàdà nirànandà niþsnehà nirapatrapàþ // MatsP_144.69 // naùñe dharme pratihatà hrasvakàþ pa¤caviü÷akàþ / hitvà dàràü÷ca putràü÷ca viùàdavyàkulaprajàþ // MatsP_144.70 // anàvçùñihatàste vai vàrttàmutsçjya duþkhitàþ / à÷rayanti sma pratyantàn hitvà janapadànsvakàn // MatsP_144.71 // saritaþ sàgarànåpàn sevante parvatànapi / cãrakçùõàjinadharà niùkriyà niùparigrahàþ // MatsP_144.72 // varõà÷ramaparibhraùñàþ saükaraü ghoramàsthitàþ / evaü kaùñamanupràptà hy alpa÷eùàþ prajàstataþ // MatsP_144.73 // jantava÷ca kùudhàviùñà duþkhànnirvedamàgaman / saü÷rayanti ca de÷àüstàü÷ cakravatparivartanàþ // MatsP_144.74 // tataþ prajàstu tàþ sarvà màüsàhàrà bhavanti hi / mçgànvaràhànvçùabhàn ye cànye vanacàriõaþ // MatsP_144.75 // bhakùyàü÷caivàpyabhakùyàü÷ca sarvàüstànbhakùayanti tàþ / samudraü saü÷rità yàstu nadã÷caiva prajàstu tàþ // MatsP_144.76 // te 'pi matsyànharantãha àhàràrthaü ca sarva÷aþ / abhakùyàhàradoùeõa ekavarõagatàþ prajàþ // MatsP_144.77 // yathà kçtayuge pårvam ekavarõamabhåtkila / tathà kaliyugasyànte ÷ådrãbhåtàþ prajàstathà // MatsP_144.78 // evaü varùa÷ataü pårõaü divyaü teùàü nyavartata / ùañtriü÷acca sahasràõi mànuùàõi tu tàni vai // MatsP_144.79 // atha dãrgheõa kàlena pakùiõaþ pa÷avastathà / matsyà÷caiva hatàþ sarvaiþ kùudhàviùñai÷ca sarva÷aþ // MatsP_144.80 // niþ÷eùeùvatha sarveùu matsyapakùipa÷uùvatha / saüdhyàü÷e pratipanne tu niþ÷eùàstu tadà kçtàþ // MatsP_144.81 // tataþ prajàstu sambhåya kandamålamatho 'khanan / phalamålà÷anàþ sarve aniketàstathaiva ca // MatsP_144.82 // valkalànyatha vàsàüsi adhaþ÷ayyà÷ca sarva÷aþ / parigraho na teùvasti dhana÷uddhimavàpnuyuþ // MatsP_144.83 // evaü kùayaü gamiùyanti hy alpa÷iùñàþ prajàstadà / tàsàmalpàva÷iùñànàm àhàràdçddhiriùyate // MatsP_144.84 // evaü varùa÷ataü divyaü saüdhyàü÷astasya vartate / tato varùa÷atasyànte alpa÷iùñàþ striyaþ sutàþ // MatsP_144.85 // mithunàni tu tàþ sarvà hy anyonyaü samprajaj¤ire / tatastàstu mriyante vai pårvotpannàþ prajàstu yàþ // MatsP_144.86 // jàtamàtreùvapatyeùu tataþ kçtamavartata / yathà svarge ÷arãràõi narake caiva dehinàm // MatsP_144.87 // upabhogasamarthàni evaü kçtayugàdiùu / evaü kçtasya saütànaþ kale÷caiva kùayastathà // MatsP_144.88 // vicàraõàttu nirvedaþ sàmyàvasthàtmanà tathà / tata÷caivàtmasambodhaþ sambodhàddharma÷ãlatà // MatsP_144.89 // kali÷iùñeùu teùvevaü jàyante pårvavatprajàþ / bhàvino 'rthasya ca balàt tataþ kçtamavartata // MatsP_144.90 // atãtànàgatàni syur yàni manvantareùviha / ete yugasvabhàvàstu mayoktàstu samàsataþ // MatsP_144.91 // vistareõànupårvyàcca namaskçtya svayambhuve / pravçtte tu tatastasmin punaþ kçtayuge tu vai // MatsP_144.92 // utpannàþ kali÷iùñeùu prajàþ kàrtayugàstathà / tiùñhanti ceha ye siddhà adçùñà viharanti ca // MatsP_144.93 // saha saptarùibhirye tu tatra ye ca vyavasthitàþ / brahmakùatravi÷aþ ÷ådrà bãjàrthe ya iha smçtàþ / kàrtayugabhavaiþ sàrdhaü nirvi÷eùàstadàbhavan // MatsP_144.94 // teùàü saptarùayo dharmaü kathayantãha teùu ca // MatsP_144.95 // varõà÷ramàcàrayutaü ÷rautasmàrtavidhànataþ / evaü teùu kriyàvatsu pravartantãha vai kçte // MatsP_144.96 // ÷rautasmàrtasthitànàü tu dharme saptarùidar÷ite / te tu dharmavyavasthàrthaü tiùñhantãha kçte yuge // MatsP_144.97 // manvantaràdhikàreùu tiùñhanti çùayastu te / yathà dàvapradagdheùu tçõeùvevàparaü tçõam // MatsP_144.98 // vanànàü prathamaü vçùñyà teùàü måleùu sambhavaþ / evaü yugàdyugànàü vai saütànastu parasparam // MatsP_144.99 // pravartate hyavicchedàd yàvanmanvantarakùayaþ / sukhamàyurbalaü råpaü dharmàrthau kàma eva ca // MatsP_144.100 // yugeùvetàni hãyante trayaþ pàdàþ krameõa tu / ityeùa pratisaüdhirvaþ kãrtitastu mayà dvijàþ // MatsP_144.101 // caturyugàõàü sarveùàm etadeva prasàdhanam / eùàü caturyugàõàü tu gaõità hyekasaptatiþ // MatsP_144.102 // krameõa parivçttàstà manorantaramucyate / yugàkhyàsu tu sarvàsu bhavatãha yadà ca yat // MatsP_144.103 // tadeva ca tadanyàsu punastadvai yathàkramam / sarge sarge yathà bhedà hy utpadyante tathaiva ca // MatsP_144.104 // caturda÷asu tàvanto j¤eyà manvantareùviha / àsurã yàtudhànã ca pai÷àcã yakùaràkùasã // MatsP_144.105 // yuge yuge tadà kàle prajà jàyanti tàþ ÷çõu / yathàkalpaü yugaiþ sàrdhaü bhavante tulyalakùaõàþ / ityetallakùaõaü proktaü yugànàü vai yathàkramam // MatsP_144.106 // manvantaràõàü parivartanàni cirapravçttàni yugasvabhàvàt / kùaõaü na saütiùñhati jãvalokaþ kùayodayàbhyàü parivartamànaþ // MatsP_144.107 // ete yugasvabhàvà vaþ parikràntà yathàkramam / manvantaràõi yànyasmin kalpe vakùyàmi tàni ca // MatsP_144.108 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 145 *såta uvàca manvantaràõi yàni syuþ kalpe kalpe caturda÷a / vyatãtànàgatàni syur yàni manvantareùviha // MatsP_145.1 // vistareõànupårvyàcca sthitiü vakùye yuge yuge / tasminyuge ca sambhåtir yàsàü yàvacca jãvitam // MatsP_145.2 // yugamàtraü tu jãvanti nyånaü tatsyàddvayena ca / caturda÷asu tàvanto j¤eyà manvantareùviha // MatsP_145.3 // manuùyàõàü pa÷ånàü ca pakùiõàü sthàvaraiþ saha / teùàmàyurupakràntaü yugadharmeùu sarva÷aþ // MatsP_145.4 // tathaivàyuþ parikràntaü yugadharmeùu sarva÷aþ / asthitiü ca kalau dçùñvà bhåtànàmàyuùa÷ca vai // MatsP_145.5 // paramàyuþ ÷ataü tvetan mànuùàõàü kalau smçtam / devàsuramanuùyà÷ca yakùagandharvaràkùasàþ // MatsP_145.6 // pariõàhocchraye tulyà jàyante ha kçte yuge / ùaõõavatyaïgulotsedho hy aùñànàü devayoninàm // MatsP_145.7 // navàïgulapramàõena niùpannena tathàùñakam / etatsvàbhàvikaü teùàü pramàõamadhikurvatàm // MatsP_145.8 // manuùyà vartamànàstu yugasaüdhyàü÷akeùviha / devàsurapramàõaü tu saptasaptàïgulaü kramàt // MatsP_145.9 // catura÷ãtikai÷caiva kalijairaïgulaiþ smçtam / à pàdatalamastako navatàlo bhavettu yaþ // MatsP_145.10 // saühçtyàjànubàhu÷ca daivatairabhipåjyate / gavàü ca hastinàü caiva mahiùasthàvaràtmanàm // MatsP_145.11 // krameõaitena vij¤eye hràsavçddhã yuge yuge / ùañsaptatyaïgulotsedhaþ pa÷ur àkakudo bhavet // MatsP_145.12 // aïgulànàmaùña÷atam utsedho hastinàü smçtaþ / aïgulànàü sahasraü tu dvicatvàriü÷adaïgulam // MatsP_145.13 // ÷atàrdhamaïgulànàü tu hy utsedhaþ ÷àkhinàü paraþ / mànuùasya ÷arãrasya saünive÷astu yàdç÷aþ // MatsP_145.14 // tallakùaõaü tu devànàü dç÷yate 'nvayadar÷anàt / buddhyàti÷ayasaüyukto devànàü kàya ucyate // MatsP_145.15 // tathà nàti÷aya÷caiva mànuùaþ kàya ucyate / ityeva hi parikràntà bhàvà ye divyamànuùàþ // MatsP_145.16 // pa÷ånàü pakùiõàü caiva sthàvaràõàü ca sarva÷aþ / gàvo 'jà÷và÷ca vij¤eyà hastinaþ pakùiõo mçgàþ // MatsP_145.17 // upayuktàþ kriyàsvete yaj¤iyàstviha sarva÷aþ / yathàkramopabhogà÷ca devànàü pa÷umårtayaþ // MatsP_145.18 // teùàü råpànuråpai÷ca pramàõaiþ sthirajaïgamàþ / manoj¤aistatra tairbhogaiþ sukhino hyupapedire // MatsP_145.19 // atha ÷iùñànpravakùyàmi sàdhånatha tata÷ca vai / bràhmaõàþ ÷ruti÷abdà÷ca devànàü pa÷umårtayaþ / saüyujya brahmaõà hyantas tena santaþ pracakùate // MatsP_145.20 // sàmànyeùu ca dharmeùu tathà vai÷iùikeùu ca / brahmakùatravi÷o yuktàþ ÷rautasmàrtena karmaõà // MatsP_145.21 // varõà÷rameùu yuktasya sukhodarkasya svargatau / ÷rautasmàrto hi yo dharmo j¤ànadharmaþ sa ucyate // MatsP_145.22 // divyànàü sàdhanàtsàdhur brahmacàrã gurorhitaþ / kàraõàtsàdhanàccaiva gçhasthaþ sàdhurucyate // MatsP_145.23 // tapasa÷ca tathàraõye sàdhurvaikhànasaþ smçtaþ / yatamàno yatiþ sàdhuþ smçto yogasya sàdhanàt // MatsP_145.24 // dharmo dharmagatiþ proktaþ ÷abdo hyeùa kriyàtmakaþ / ku÷alàku÷alau caiva dharmàdharmau bravãtprabhuþ // MatsP_145.25 // atha devà÷ca pitara çùaya÷caiva mànuùàþ / ayaü dharmo hyayaü neti bruvate maunamårtinà // MatsP_145.26 // dharmeti dhàraõe dhàtur mahattve caiva ucyate / àdhàraõe mahattve và dharmaþ sa tu nirucyate // MatsP_145.27 // tatreùñapràpako dharma àcàryairupadi÷yate / adharma÷càniùñaphala àcàryairnopadi÷yate // MatsP_145.28 // vçddhà÷càlolupà÷caiva àtmavanto hyadàmbhikàþ / samyagvinãtà mçdavas tànàcàryànpracakùate // MatsP_145.29 // dharmaj¤airvihito dharmaþ ÷rautasmàrto dvijàtibhiþ / dàràgnihotrasambandham ijyà ÷rautasya lakùaõam // MatsP_145.30 // smàrto varõà÷ramàcàro yamai÷ca niyamairyutaþ / pårvebhyo vedayitveha ÷rautaü saptarùayo 'bruvan // MatsP_145.31 // çco yajåüùi sàmàni brahmaõo 'ïgàni vai ÷rutiþ / manvantarasyàtãtasya smçtvà tanmanurabravãt // MatsP_145.32 // tasmàtsmàrtaþ såto dharmo varõà÷ramavibhàga÷aþ / evaü vai dvividho dharmaþ ÷iùñàcàraþ sa ucyate // MatsP_145.33 // ÷iùer dhàto÷ca niùñhàntàc chiùña÷abdaü pracakùate / manvantareùu ye ÷iùñà iha tiùñhanti dhàrmikàþ // MatsP_145.34 // manuþ saptarùaya÷caiva lokasaütànakàriõaþ / tiùñhantãha ca dharmàrthaü tà¤chiùñànsampracakùate // MatsP_145.35 // taiþ ÷iùñai÷calito dharmaþ sthàpyate vai yuge yuge / trayã vàrttà daõóanãtiþ prajàvarõà÷ramepsayà // MatsP_145.36 // ÷iùñairàcaryate yasmàt puna÷caiva manukùaye / pårvaiþpårvairmatatvàcca ÷iùñàcàraþ sa ÷à÷vataþ // MatsP_145.37 // dànaü satyaü tapo loko vidyejyà påjanaü damaþ / aùñau tàni caritràõi ÷iùñàcàrasya lakùaõam // MatsP_145.38 // ÷iùñà yasmàccarantyenaü manuþ saptarùaya÷ca ha / manvantareùu sarveùu ÷iùñàcàrastataþ smçtaþ // MatsP_145.39 // vij¤eyaþ ÷ravaõàcchrautaþ smaraõàtsmàrta ucyate / ijyàvedàtmakaþ ÷rautaþ smàrto varõà÷ramàtmakaþ / pratyaïgàni pravakùyàmi dharmasyeha tu lakùaõam // MatsP_145.40 // dçùñànubhåtamarthaü ca yaþ pçùño na vigåhate / yathàbhåtapravàdastu ityetatsatyalakùaõam // MatsP_145.41 // brahmacaryaü tapo maunaü niràhàratvameva ca / ityetattapaso råpaü sughoraü tu duràsadam // MatsP_145.42 // pa÷ånàü dravyahaviùàm çksàmayajuùàü tathà / çtvijàü dakùiõàyà÷ca saüyogo yaj¤a ucyate // MatsP_145.43 // àtmavatsarvabhåteùu yo hitàya ÷ubhàya ca / vartate satataü hçùñaþ kriyà ÷reùñhà dayà smçtà // MatsP_145.44 // àkruùño 'bhihato yastu nàkro÷etpraharedapi / aduùño vàïmanaþkàyais titikùuþ sà kùamà smçtà // MatsP_145.45 // svàminà rakùyamàõànàm utsçùñànàü ca sambhrame / parasvànàm anàdànam alobha iti saüj¤itam // MatsP_145.46 // maithunasyàsamàcàro jalpanàccintanàttathà / nivçttirbrahmacaryaü ca tadetacchamalakùaõam // MatsP_145.47 // àtmàrthe và paràrthe và indriyàõãha yasya vai / viùaye na pravartante damasyaitattu lakùaõam // MatsP_145.48 // pa¤càtmake yo viùaye kàraõe càùñalakùaõe / na krudhyeta pratihataþ sa jitàtmà bhaviùyati // MatsP_145.49 // yadyadiùñatamaü dravyaü nyàyenaivàgataü ca yat / tattadguõavate deyam ityetaddànalakùaõam // MatsP_145.50 // ÷rutismçtibhyàü vihito dharmo varõà÷ramàtmakaþ / ÷iùñàcàrapravçddha÷ca dharmo 'yaü sàdhusaümataþ // MatsP_145.51 // apradveùo hyaniùñeùu iùñaü vai nàbhinandati / prãtitàpaviùàdànàü vinivçttir viraktatà // MatsP_145.52 // saünyàsaþ karmaõàü nyàsaþ kçtànàmakçtaiþ saha / ku÷alàku÷alàbhyàü tu prahàõaü nyàsa ucyate // MatsP_145.53 // avyaktàdivi÷eùàntav ikàre 'sminnivartate / cetanàcetanaü j¤àtvà j¤àne j¤ànã sa ucyate // MatsP_145.54 // pratyaïgàni tu dharmasya cetyetallakùaõaü smçtam / çùibhirdharmatattvaj¤aiþ pårvaiþ svàyambhuve 'ntare // MatsP_145.55 // atra vo varõayiùyàmi vidhiü manvantarasya tu / tathaiva càturhotrasya càturvarõyasya caiva hi // MatsP_145.56 // pratimanvantaraü caiva ÷rutiranyà vidhãyate / çco yajåüùi sàmàni yathàvatpratidaivatam // MatsP_145.57 // vidhistotraü tathà hautraü pårvavatsampravartate / dravyastotraü guõastotraü karmastotraü tathaiva ca // MatsP_145.58 // tathaivàbhijanastotraü stotramevaü caturvidham / manvantareùu sarveùu yathà bhedà bhavanti hi // MatsP_145.59 // pravartayanti teùàü vai brahmastotraü punaþ punaþ / evaü mantraguõànàü tu samutpatti÷caturvidhà // MatsP_145.60 // atharvaçgyajuþsàmnàü vedeùviha pçthakpçthak / çùãõàü tapyatàü teùàü tapaþ paramadu÷caram // MatsP_145.61 // mantràþ pràdurbhavantyàdau pårvamanvantarasya ha / asaütoùàdbhayàdduþkhàn mohàcchokàcca pa¤cadhà // MatsP_145.62 // çùãõàü tàrakà yena lakùaõena yadçcchayà / çùãõàü yàdç÷atvaü hi tadvakùyàmãha lakùaõam // MatsP_145.63 // atãtànàgatànàü ca pa¤cadhà hyàrùakaü smçtam / tathà çùãõàü vakùyàmi àrùasyeha samudbhavam // MatsP_145.64 // guõasàmyena vartante sarvasaüpralaye tadà / avibhàgena devànàm anirde÷ye tamomaye // MatsP_145.65 // abuddhipårvakaü tadvai cetanàrthaü pravartate / tenàrùaü buddhipårvaü tu cetanenàpyadhiùñhitam // MatsP_145.66 // pravartate tathà te tu yathà matsyodakàvubhau / cetanàdhikçtaü sarvaü pràvartata guõàtmakam / kàryakàraõabhàvena tathà tasya pravartate // MatsP_145.67 // viùayo viùayitvaü ca tadà hyarthapadàtmakau / kàlena pràpaõãyena bhedà÷ca kàraõàtmakàþ // MatsP_145.68 // sàüsiddhikàstadà vçttàþ krameõa mahadàdayaþ / mahato 'sàvahaükàras tasmàdbhåtendriyàõi ca // MatsP_145.69 // bhåtabhedà÷ca bhåtebhyo jaj¤ire tu parasparam / saüsiddhikàraõaü kàryaü sadya eva vivartate // MatsP_145.70 // yatholmukàttu viñapà ekakàlàdbhavanti hi / tathà pravçttàþ kùetraj¤àþ kàlenaikena kàraõàt // MatsP_145.71 // yathàndhakàre khadyotaþ sahasà sampradç÷yate / tathà nivçtto hyavyaktaþ khadyota iva saüjvalan // MatsP_145.72 // sa mahàtmà ÷arãrasthas tatraiveha pravartate / mahatastamasaþ pàre vailakùaõyàdvibhàvyate // MatsP_145.73 // tatraiva saüsthito vidvàüs tapaso 'nta iti ÷rutam / buddhirvivardhatastasya pràdurbhåtà caturvidhà // MatsP_145.74 // j¤ànaü vairàgyamai÷varyaü dharma÷ceti catuùñayam / sàüsiddhikànyathaitàni apratãtàni tasya vai // MatsP_145.75 // mahàtmanaþ ÷arãrasya caitanyàtsiddhirucyate / puri ÷ete yataþ pårvaü kùetraj¤ànaü tathàpi ca // MatsP_145.76 // pure ÷ayanàtpuruùo j¤ànàtkùetraj¤a ucyate / yasmàddharmàtprasåte hi tasmàdvai dhàrmikastu saþ // MatsP_145.77 // sàüsiddhike ÷arãre ca buddhyàvyaktastu cetanaþ / evaü vivçttaþ kùetraj¤aþ kùetraü hyanabhisaüdhitaþ // MatsP_145.78 // nivçttisamakàle tu puràõaü tadacetanam / kùetraj¤ena parij¤àtaü bhogyo 'yaü viùayo mama // MatsP_145.79 // çùirhiüsàgatau dhàtur vidyà satyaü tapaþ ÷rutam / eùa sannilayo yasmàd bràhmaõastutatas tv çùiþ // MatsP_145.80 // nivçttisamakàlàcca buddhyàvyakta çùistvayam / çùate paramaü yasmàt paramarùistataþ smçtaþ // MatsP_145.81 // gatyarthàd çùater dhàtor nàmanirvçttikàraõam / yasmàdeùa svayaübhåtas tasmàcca çùità matà // MatsP_145.82 // se÷varàþ svayamudbhåtà brahmaõo mànasàþ sutàþ / nivartamànaistairbuddhyà mahànparigataþ paraþ // MatsP_145.83 // yasmàd dç÷aparatvena saha tasmànmaharùayaþ / ã÷varàõàü sutàsteùàü mànasà÷caurasà÷ca vai // MatsP_145.84 // çùistasmàtparatvena bhåtàdirçùayastataþ / çùiputrà çùãkàstu maithunàdgarbhasambhavàþ // MatsP_145.85 // paratvena çùante vai bhåtàdãnçùikàstataþ / çùikàõàü sutà ye tu vij¤eyà çùiputrakàþ // MatsP_145.86 // ÷rutvà çùaü paratvena ÷rutàstasmàcchrutarùayaþ / avyaktàtmà mahàtmà và-haükàràtmà tathaiva ca // MatsP_145.87 // bhåtàtmà cendriyàtmà ca teùàü tajj¤ànamucyate / ityevamçùijàtistu pa¤cadhà nàmavi÷rutà // MatsP_145.88 // bhçgurmarãciratri÷ca aïgiràþ pulahaþ kratuþ / manurdakùo vasiùñha÷ca pulastya÷càpi te da÷a // MatsP_145.89 // brahmaõo mànasà hyete utpannàþ svayamã÷varàþ / paratvenarùayo yasmàn matàstasmànmaharùayaþ // MatsP_145.90 // ã÷varàõàü sutàstveùàm çùayastànnibodhata / kàvyo bçhaspati÷caiva ka÷yapa÷cyavanastathà // MatsP_145.91 // utathyo vàmadeva÷ca agastyaþ kau÷ikastathà / kardamo vàlakhilyà÷ca vi÷ravàþ ÷aktivardhanaþ // MatsP_145.92 // ityete çùayaþ proktàs tapasà çùitàü gatàþ / teùàü putrànçùãkàüstu garbhotpannànnibodhata // MatsP_145.93 // vatsaro nagnahå÷ caiva bharadvàja÷ca vãryavàn / çùirdãrghatamà÷caiva bçhadvakùàþ ÷aradvataþ // MatsP_145.94 // vàji÷ravàþ sucinta÷ca ÷àva÷ca saparà÷araþ / ÷çïgã ca ÷aïkhapàc caiva ràjà vai÷ravaõastathà // MatsP_145.95 // ityete çùikàþ sarve satyena çùitàü gatàþ / ã÷varà çùaya÷caiva çùãkà ye ca vi÷rutàþ // MatsP_145.96 // evaü mantrakçtaþ sarve kçtsna÷a÷ca nibodhata / bhçguþ kà÷yapaþ pracetà dadhãco hyàtmavànapi // MatsP_145.97 // årùo 'tha jamadagni÷ca vedaþ sàrasvatastathà / àrùñiùeõa÷cyavana÷ca vãtahavyaþ savedhasaþ // MatsP_145.98 // vainyaþ pçthurdivodàso brahmavàngçtsa÷aunakau / ekonaviü÷atirhyete bhçgavo mantrakçttamàþ // MatsP_145.99 // aïgirà÷caiva trita÷ca bharadvàjo 'tha lakùmaõaþ / kçtavàcastathà gargaþ smçtisaükçtireva ca // MatsP_145.100 // guruvãta÷ca màndhàtà ambarãùastathaiva ca / yuvanà÷vaþ purukutsaþ sva÷ravastu sadasyavàn // MatsP_145.101 // ajamãóho 'svahàrya÷ca hy utkalaþ kavireva ca / pçùada÷vo viråpa÷ca kàvya÷caivàtha mudgalaþ // MatsP_145.102 // utathya÷ca ÷aradvàü÷ca tathà vàji÷ravà api / apasyauùaþ sucitti÷ca vàmadevastathaiva ca // MatsP_145.103 // çùijo bçhacchukla÷ca çùirdãrghatamà api / kakùãvàü÷ca trayastriü÷at smçtà hyaïgirasàü varàþ // MatsP_145.104 // ete mantrakçtaþ sarve kà÷yapàüstu nibodhata / kà÷yapaþ sahavatsàro naidhruvo nitya eva ca // MatsP_145.105 // asito devala÷caiva ùaóete brahmavàdinaþ / atrir ardhasvana÷caiva ÷àvàsyo 'tha gaviùñhiraþ // MatsP_145.106 // karõaka÷ca çùiþ siddhas tathà pårvàtithi÷ca yaþ // MatsP_145.107 // ityete tvatrayaþ proktà mantrakçtùaõmaharùayaþ / vasiùñha÷caiva ÷akti÷ca tçtãya÷ca parà÷araþ // MatsP_145.108 // tatastu indrapratimaþ pa¤camastu bharadvasuþ / ùaùñhastu mitràvaruõaþ sattamaþ kuõóinastathà // MatsP_145.109 // ityete sapta vij¤eyà vàsiùñhà brahmavàdinaþ / vi÷vàmitra÷ca gàdheyo devaràtastathà balaþ // MatsP_145.110 // tathà vidvànmadhucchandà çùi÷cànyo 'ghamarùaõaþ / aùñako lohita÷caiva bhçtakãla÷ca màmbudhiþ // MatsP_145.111 // deva÷ravà devaràtaþ puràõa÷ca dhanaüjayaþ / ÷i÷ira÷ca mahàtejàþ ÷àlaïkàyana eva ca // MatsP_145.112 // trayoda÷aite vij¤eyà brahmiùñhàþ kau÷ikà varàþ / agastyo 'tha dçóhadyumna indrabàhustathaiva ca // MatsP_145.113 // brahmiùñhàgastayo hyete trayaþ paramakãrtayaþ / manurvaivasvata÷caiva ailo ràjà puråravàþ // MatsP_145.114 // kùatriyàõàü varà hyete vij¤eyà mantravàdinaþ / bhalandaka÷ca vàsà÷vaþ saükãla÷caiva te trayaþ // MatsP_145.115 // ete mantrakçto j¤eyà vai÷yànàü pravaràþ sadà / iti dvinavatiþ proktà mantràyai÷ca bahiùkçtàþ // MatsP_145.116 // bràhmaõàþ kùatriyà vai÷yà çùiputrànnibodhata / çùãkàõàü sutà hyete çùiputràþ ÷rutarùayaþ // MatsP_145.117 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 146 *çùaya åcuþ kathaü matsyena kathitas tàrakasya vadho mahàn / kasminkàle vinirvçttà katheyaü såtanandana // MatsP_146.1 // tvanmukhakùãrasindhåtthà katheyamamçtàtmikà / karõàbhyàü pibatàü tçptir asmàkaü na prajàyate / idaü mune samàkhyàhi mahàbuddhe manogatam // MatsP_146.2 // *såta uvàca pçùñastu manunà devo matsyaråpã janàrdanaþ / kathaü ÷aravaõe jàto devaþ ùaóvadano vibho // MatsP_146.3 // etattu vacanaü ÷rutvà pàrthivasyàmitaujasaþ / uvàca bhagavànprãto brahmasånurmahàmatim // MatsP_146.4 // *matsya uvàca vajràïgo nàma daityo 'bhåt tasya putrastu tàrakaþ / surànudvàsayàmàsa purebhyaþ sa mahàbalaþ // MatsP_146.5 // tataste brahmaõo 'bhyà÷aü jagmurbhayanipãóitàþ / bhãtàü÷ca trida÷àndçùñvà brahmà teùàmuvàca ha // MatsP_146.6 // saütyajadhvaü bhayaü devàþ ÷aükarasyàtmajaþ ÷i÷uþ / tuhinàcaladauhitras taü haniùyati dànavam // MatsP_146.7 // tataþ kàle tu kasmiü÷cid dçùñvà vai ÷ailajàü ÷ivaþ / svareto vahnivadane vyasçjatkàraõàntare // MatsP_146.8 // tatpràptaü vahnivadane reto devànatarpayat / vidàrya jañharàõyeùàm ajãrõaü nirgataü mune // MatsP_146.9 // patitaü tatsaridvaràü tatastu ÷arakànane / tasmàttu sa samudbhåto guho dinakaraprabhaþ // MatsP_146.10 // sa saptadivaso bàlo nijaghne tàrakàsuram / evaü ÷rutvà tato vàkyaü tam åcur çùisattamàþ // MatsP_146.11 // *çùaya åcuþ atyà÷caryavatã ramyà katheyaü pàpanà÷inã / vistareõa hi no bråhi yàthàtathyena ÷çõvatàm // MatsP_146.12 // vajràïgo nàma daityendraþ kasya vaü÷odbhavaþ purà / yasyàbhåttàrakaþ putraþ surapramathano balã // MatsP_146.13 // nirmitaþ ko vadhe càbhåt tasya daitye÷varasya tu / guhajanma tu kàrtsnyena asmàkaü bråhi mànada // MatsP_146.14 // *såta uvàca mànaso brahmaõaþ putro dakùo nàma prajàpatiþ / ùaùñiü so 'janayatkanyà vairiõyàmeva naþ ÷rutam // MatsP_146.15 // dadau sa da÷a dharmàya ka÷yapàya trayoda÷a / saptaviü÷atiü somàya catasro 'riùñanemaye // MatsP_146.16 // dve vai bàhukaputràya dve vai càïgirase tathà / dve kç÷à÷vàya viduùe prajàpatisutaþ prabhuþ // MatsP_146.17 // aditirditirdanurvi÷và hy ariùñà surasà tathà / surabhirvinatà caiva tàmrà krodhava÷à irà // MatsP_146.18 // kadrårmuni÷ca lokasya màtaro goùu màtaraþ / tàsàü sakà÷àllokànàü jaïgamasthàvaràtmanàm // MatsP_146.19 // janma nànàprakàràõàü tàbhyo 'nye dehinaþ smçtàþ / devendropendrapåùàdyàþ sarve te ditijà matàþ // MatsP_146.20 // diteþ sakà÷àllokàstu hiraõyaka÷ipàdayaþ / dànavà÷ca danoþ putrà gàva÷ca surabhãsutàþ // MatsP_146.21 // pakùiõo vinatàputrà garuóapramukhàþ smçtàþ / nàgàþ kadråsutà j¤eyàþ ÷eùà÷cànye 'pi jantavaþ // MatsP_146.22 // trailokyanàthaü ÷akraü tu sarvàmaragaõaprabhum / hiraõyaka÷ipu÷cakre jitvà ràjyaü mahàbalaþ // MatsP_146.23 // tataþ kenàpi kàlena hiraõyaka÷ipàdayaþ / nihatà viùõunà saükhye ÷eùà÷cendreõa dànavàþ // MatsP_146.24 // tato nihataputràbhåd ditir varamayàcata / bhartàraü ka÷yapaü devaü putramanyaü mahàbalam // MatsP_146.25 // samare ÷akrahantàraü sa tasyà adadàtprabhuþ // MatsP_146.26 // niyame varta he devi sahasraü ÷ucimànasà / varùàõàü lapsyase putram ityuktà sà tathàkarot // MatsP_146.27 // vartantyà niyame tasyàþ sahasràkùaþ samàhitaþ / upàsàmàcarattasyàþ sà cainamanvamanyata // MatsP_146.28 // da÷avatsara÷eùasya sahasrasya tadà ditiþ / uvàca ÷akraü suprãtà varadà tapasi sthità // MatsP_146.29 // *ditiruvàca putrottãrõavratàü pràyo viddhi màü pàka÷àsana / bhaviùyati ca te bhràtà tena sàrdhamimàü ÷riyam // MatsP_146.30 // bhuïkùva vatsa yathàkàmaü trailokyaü hatakaõñakam / ityuktvà nidrayàviùñà caraõàkràntamårdhajà // MatsP_146.31 // svayaü suùvàpàniyatà bhàvino 'rthasya gauravàt / tattu randhraü samàsàdya jañharaü pàka÷àsanaþ // MatsP_146.32 // cakàra saptadhà garbhaü kuli÷ena tu devaràñ / ekaikaü tu punaþ khaõóaü cakàra maghavà tataþ // MatsP_146.33 // saptadhà saptadhà kopàt pràbudhyata tato ditiþ / vibudhyovàca mà ÷akra ghàtayethàþ prajàü mama // MatsP_146.34 // tacchrutvà nirgataþ ÷akraþ sthitvà prà¤jaliragrataþ / uvàca vàkyaü saütrasto màturvai vadaneritam // MatsP_146.35 // *÷akra uvàca divàsvapnaparà màtaþ pàdàkrànta÷iroruhà / saptasaptabhirevàtas tava garbhaþ kçto mayà // MatsP_146.36 // ekonapa¤cà÷atkçtà bhàgà vajreõa te sutàþ / dàsyàmi teùàü sthànàni divi daivatapåjite // MatsP_146.37 // ityuktà sà tadà devã saivamastvityabhàùata / puna÷ca devã bhartàram uvàcàsitalocanà // MatsP_146.38 // putraü prajàpate dehi ÷akrajetàramårjitam / yo nàstra÷astrairvadhyatvaü gacchettridivavàsinàm // MatsP_146.39 // ityuktaþ sa tathovàca tàü patnãmatiduþkhitàm / da÷a varùasahasràõi tapaþ kçtvà tu lapsyase // MatsP_146.40 // vajràsàramayair aïgair achedyairàyasair dçóhaiþ / vajràïgo nàma putraste bhavità putravatsale // MatsP_146.41 // sà tu labdhavarà devã jagàma tapase vanam / da÷a varùasahasràõi sà tapo ghoramàcarat // MatsP_146.42 // tapaso 'nte bhagavatã janayàmàsa durjayam / putramapratikarmàõam ajeyaü vajradu÷chidam // MatsP_146.43 // sa jàtamàtra evàbhåt sarva÷astràstrapàragaþ / uvàca màtaraü bhaktyà màtaþ kiü karavàõyaham // MatsP_146.44 // tamuvàca tato hçùñà ditirdaityàdhipaü ca sà / bahavo me hatàþ putràþ sahasràkùeõa putraka // MatsP_146.45 // teùàü tvaü pratikartuü vai gaccha ÷akravadhàya ca / bàóhamityeva tàmuktvà jagàma tridivaü balã // MatsP_146.46 // baddhvà tataþ sahasràkùaü pà÷enàmoghavarcasà / màturantikamàgacchad vyàghraþ kùudramçgaü yathà // MatsP_146.47 // etasminnantare brahmà ka÷yapa÷ca mahàtapàþ / àgatau tatra yatràstàü màtàputràvabhãtakau // MatsP_146.48 // dçùñvà tu tàvuvàcedaü brahmà ka÷yapa eva ca / mu¤cainaü putra devendraü kimanena prayojanam // MatsP_146.49 // apamàno vadhaþ proktaþ putra saübhàvitasya ca / asmadvàkyena yo mukto viddhi taü mçtameva ca // MatsP_146.50 // parasya gauravànmuktaþ ÷atråõàü bhàramàvahet / jãvanneva mçto vatsa divase divase sa tu // MatsP_146.51 // mahatàü va÷amàyàte vairaü naivàsti vairiõi / etacchrutvà tu vajràïgaþ praõato vàkyamabravãt // MatsP_146.52 // na me kçtyamanenàsti màturàj¤à kçtà mayà / tvaü suràsuranàtho 'si mama ca prapitàmahaþ // MatsP_146.53 // kariùye tvadvaco deva eùa muktaþ ÷atakratuþ / tapase me ratirdeva nirvighnaü caiva me bhavet // MatsP_146.54 // tvatprasàdena bhagavann ityuktvà viraràma saþ / tasmiüståùõãü sthite daitye provàcedaü pitàmahaþ // MatsP_146.55 // *brahmovàca tapastvaü kråramàpanno hy asmacchàsanasaüsthitaþ / anayà citta÷uddhyà te paryàptaü janmanaþ phalam // MatsP_146.56 // ityuktvà padmajaþ kanyàü sasarjàyatalocanàm / tàmasmai pradadau devaþ patnyarthaü padmasambhavaþ // MatsP_146.57 // varàïgãti ca nàmàsyàþ kçtvà yàtaþ pitàmahaþ / vajràïgo 'pi tayà sàrdhaü jagàma tapase vanam // MatsP_146.58 // årdhvabàhuþ sa daityendro 'caradabdasahasrakam / kàlaü kamalapattràkùaþ ÷uddhabuddhir mahàtapàþ // MatsP_146.59 // tàvaccàvàïmukhaþ kàlaü tàvatpa¤càgnimadhyagaþ / niràhàro ghoratapàs taporà÷irajàyata // MatsP_146.60 // tataþ so 'ntarjale cakre kàlaü varùasahasrakam / jalàntaraü praviùñasya tasya patnã mahàvratà // MatsP_146.61 // tasyaiva tãre sarasas tatprãtyà maunamàsthità / niràhàrà tapo ghoraü pravive÷a mahàdyutiþ // MatsP_146.62 // tasyàü tapasi vartantyàm indra÷cakre vibhãùikàm / bhåtvà tu markañastatra tadà÷ramapadaü mahàn // MatsP_146.63 // cakre vilolaü niþ÷eùaü tumbãghañakaraõóakam / tatastu megharåùeõa kampaü tasyàkaronmahàn // MatsP_146.64 // tato bhujaügaråpeõa baddhvà ca caraõadvayam / apàkarùattato dåraü bhramaüstasyà mahãmimàm // MatsP_146.65 // tapobalàóhyà sà tasya na vadhyatvaü jagàma ha / tato gomàyuråpeõa tasyàdåùayadà÷ramam // MatsP_146.66 // tatastu megharåpeõa tasyàþ kledayadà÷ramam / bhãùikàbhir anekàbhis tàü kli÷yanpàka÷àsanaþ // MatsP_146.67 // viraràma yadà naivaü vajràïgamahiùã tadà / ÷ailasya duùñatàü matvà ÷àpaü dàtuü vyavasthità // MatsP_146.68 // sa ÷àpàbhimukhàü dçùñvà ÷ailaþ puruùavigrahaþ / uvàca tàü varàrohàü varàïgãü bhãrucetanaþ // MatsP_146.69 // nàhaü varàïgane duùñaþ sevyo 'haü sarvadehinàm / vibhramaü tu karotyeùa ruùitaþ pàka÷àsanaþ // MatsP_146.70 // etasminnantare jàtaþ kàlo varùasahasrikaþ / tasmingate tu bhagavàn kàle kamalasaübhavaþ / tuùñaþ provàca vajràïgaü tamàgamya jalà÷rayam // MatsP_146.71 // *brahmovàca dadàmi sarvakàmàüste uttiùñha ditinandana / evamuktastadotthàya daityendrastapasàü nidhiþ / uvàca prà¤jalirvàkyaü sarvalokapitàmaham // MatsP_146.72 // *vajràïga uvàca àsuro màstu me bhàvaþ santu lokà mamàkùayàþ / tapasyeva ratir me'stu ÷arãrasyàstu vartanam // MatsP_146.73 // evamastviti taü devo jagàma svakamàlayam / vajràïgo 'pi samàpte tu tapasi sthirasaüyamaþ // MatsP_146.74 // àhàramicchanbhàryàü svàü na dadar÷à÷rame svake / kùudhàviùñaþ sa ÷ailasya gahanaü pravive÷a ha // MatsP_146.75 // àdàtuü phalamålàni sa ca tasminvyalokayat / rudatãü tàü priyàü dãnàü tanupracchàditànanàm / tàü vilokya sa daityendraþ provàca parisàntvayan // MatsP_146.76 // *vajràïga uvàca kena te 'pakçtaü bhãru yamalokaü yiyàsunà / kaü và kàmaü prayacchàmi ÷ãghraü me bråhi bhàmini // MatsP_146.77 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 147 *varàïgyuvàca tràsitàsmyapaviddhàsmi tàóità pãóitàpi ca / raudreõa devaràjena naùñanàtheva bhåri÷aþ // MatsP_147.1 // duþkhapàramapa÷yantã pràõàüstyaktuü vyavasthità / putraü me tàrakaü dehi duþkha÷okamahàrõavàt // MatsP_147.2 // evamuktaþ sa daityendraþ kopavyàkulalocanaþ / ÷akto 'pi devaràjasya pratikartuü mahàsuraþ // MatsP_147.3 // tapaþ kartuü punardaityo vyavasveta mahàbalaþ / j¤àtvà tu tasya saükalpaü brahmà krårataraü punaþ // MatsP_147.4 // àjagàma tadà tatra yatràsau ditinandanaþ / uvàca tasmai bhagavàn prabhurmadhurayà girà // MatsP_147.5 // *brahmovàca kimarthaü putraü bhåyastvaü niyamaü kråramicchasi / àhàràbhimukho daitya tanno bråhi mahàvrata // MatsP_147.6 // yàvadabdasahasreõa niràhàrasya yatphalam / kùaõenaikena tallabhyaü tyaktvàhàramupasthitam // MatsP_147.7 // tyàgo hyapràptakàmànàü kàmebhyo na tathà guruþ / yathà pràptaü parityajya kàmaü kamalalocana // MatsP_147.8 // ÷rutvaitadbrahmaõo vàkyaü daityaþ prà¤jalirabravãt / cintayaüstapasà yukto hçdi brahmamukheritam // MatsP_147.9 // *vajràïga uvàca utthitena mayà dçùñà samàdhànàttvadàj¤ayà / mahiùã bhãùità dãnà rudatã ÷àkhinastale // MatsP_147.10 // sà mayoktà tu tanvaïgã dåyamànena cetasà / kimevaü vartase bhãru vada tvaü kiü cikãrùasi // MatsP_147.11 // ityuktà sà mayà deva provàca skhalitàkùaram / vàkyaü covàca tanvaïgã bhãtà sà hetusaühitam // MatsP_147.12 // *varàïgyuvàca tràsitàsmyapaviddhàsmi karùità pãóitàsmi ca / raudreõa devaràjena naùñanàtheva bhåri÷aþ // MatsP_147.13 // duþkhasyàntamapa÷yantã pràõàüstyaktuü vyavasthità / putraü me tàrakaü dehi hy asmàdduþkhamahàrõavàt // MatsP_147.14 // evamuktastu saükùubdhas tasyàþ putràrthamudyataþ / tapo ghoraü kariùyàmi jayàya tridivaukasàm // MatsP_147.15 // etacchrutvà vaco devaþ padmagarbhodbhavastadà / uvàca daityaràjànaü prasanna÷caturànanaþ // MatsP_147.16 // *brahmovàca alaü te tapasà vatsa mà kle÷e dustare vi÷a / putraste tàrako nàma bhaviùyati mahàbalaþ // MatsP_147.17 // devasãmantinãnàü tu dhammillasya vimokùaõaþ / ityukto daityanàthastu praõipatya pitàmaham // MatsP_147.18 // àgatyànandayàmàsa mahiùãü harùitànanaþ / tau dampatã kçtàrthau tu jagmatuþ svà÷ramaü mudà // MatsP_147.19 // vajràïgeõàhitaü garbhaü varàïgã varavarõinã / pårõaü varùasahasraü ca dadhàrodara eva hi // MatsP_147.20 // tato varùasahasrànte varàïgã suùuve sutam / jàyamàne tu daityendre tasmiüllokabhayaükare // MatsP_147.21 // cacàla sakalà pçthvã samudrà÷ca cakampire / celurmahãdharàþ sarve vavurvàtà÷ca bhãùaõàþ // MatsP_147.22 // jepurjapyaü munivarà nedurvyàlamçgà api / candrasåryau jahuþ kàntiü sanãhàrà di÷o 'bhavan // MatsP_147.23 // jàte mahàsure tasmin sarve càpi mahàsuràþ / àjagmurhçùitàstatra tathà càsurayoùitaþ // MatsP_147.24 // jagurharùasamàviùñà nançtu÷càsuràïganàþ / tato mahotsavo jàto dànavànàü dvijottamàþ // MatsP_147.25 // viùaõõamanaso devàþ samahendràstadàbhavan / varàïgã svasutaü dçùñvà harùeõàpårità tadà // MatsP_147.26 // bahu mene na devendra-vijayaü tu tadeva sà / jàtamàtrastu daityendras tàraka÷caõóavikramaþ // MatsP_147.27 // abhiùikto 'suraiþ sarvaiþ kujambhamahiùàdibhiþ / sarvàsuramahàràjye pçthivãtulanakùamaiþ // MatsP_147.28 // sa tu pràpya mahàràjyaü tàrako munisattamàþ / uvàca dànava÷reùñhàn yuktiyuktamidaü vacaþ // MatsP_147.29 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 148 *tàraka uvàca ÷çõudhvamasuràþ sarve vàkyaü mama mahàbalàþ / ÷reyase kriyatàü buddhiþ sarvaiþ kçtyasya saüvidhau // MatsP_148.1 // vaü÷akùayakarà devàþ sarveùàmeva dànavàþ / asmàkaü jàtidharmo vai viråóhaü vairamakùayam // MatsP_148.2 // vayamadya gamiùyàmaþ suràõàü nigrahàya tu / svabàhubalamà÷ritya sarva eva na saü÷ayaþ // MatsP_148.3 // kiütu nàtapasà yukto manye 'haü surasaügamam / ahamàdau kariùyàmi tato ghoraü diteþ sutàþ // MatsP_148.4 // tataþ surànvijeùyàmo bhokùyàmo 'tha jagattrayam / sthiropàyo hi puruùaþ sthira÷rãrapi jàyate // MatsP_148.5 // rakùituü naiva ÷aknoti capala÷capalàþ ÷riyaþ / tacchrutvà dànavàþ sarve vàkyaü tasyàsurasya tu // MatsP_148.6 // sàdhu sàdhvityavocaüste tatra daityàþ savismayàþ / so 'gacchatpàriyàtrasya gireþ kandaramuttamam // MatsP_148.7 // sarvartukusumàkãrõaü nànauùadhividãpitam / nànàdhàturasasràva-citraü nànàguhàgçham // MatsP_148.8 // gahanaiþ sarvato gåóhaü citrakalpadrumà÷rayam / anekàkàrabahulaü pçthakpakùikulàkulam // MatsP_148.9 // nànàprasravaõopetaü nànàvidhajalà÷ayam / pràpya tatkandaraü daitya÷ cacàra vipulaü tapaþ // MatsP_148.10 // niràhàraþ pa¤catapàþ pattrabhugvàribhojanaþ / ÷ataü ÷ataü samànàü tu tapàüsyetàni so 'karot // MatsP_148.11 // tataþ svadehàdutkçtya karùaü karùaü dine dine / màüsasyàgnau juhàvàsau tato nirmàüsatàü gataþ // MatsP_148.12 // tasminnirmàüsatàü yàte taporà÷itvamàgate / jajvaluþ sarvabhåtàni tejasà tasya sarvataþ // MatsP_148.13 // udvignà÷ca suràþ sarve tapasà tasya bhãùitàþ / etasminnantare brahmà paramaü toùamàgataþ // MatsP_148.14 // tàrakasya varaü dàtuü jagàma trida÷àlayàt / pràpya taü ÷ailaràjànaü sa gireþ kandarasthitam / uvàca tàrakaü devo girà madhurayà yutaþ // MatsP_148.15 // *brahmovàca putràlaü tapasà te 'stu nàstyasàdhyaü tavàdhunà / varaü vçõãùva ruciraü yatte manasi vartate // MatsP_148.16 // ityuktastàrako daityaþ praõamyàtmabhuvaü vibhum / uvàca prà¤jalirbhåtvà praõataþ pçthuvikramaþ // MatsP_148.17 // *tàraka uvàca devabhåtamanovàsa vetsi jantuviceùñitam / kçtapratikçtàkàïkùã jigãùuþ pràya÷o janaþ // MatsP_148.18 // vayaü ca jàtidharmeõa kçtavairàþ sahàmaraiþ / tai÷ca niþ÷eùità daityàþ kråraiþ saütyajya dharmitàm / teùàmahaü samuddhartà bhaveyamiti me matiþ // MatsP_148.19 // avadhyaþ sarvabhåtànàm astràõàü ca mahaujasàm / syàmahaü paramo hyeùa varo mama hçdi sthitaþ // MatsP_148.20 // etanme dehi deve÷a nànyo me rocate varaþ / tamuvàca tato daityaü viri¤ciþ suranàyakaþ // MatsP_148.21 // na yujyante vinà mçtyuü dehino daityasattama / yatastato 'pi varaya mçtyuü yasmànna ÷aïkase // MatsP_148.22 // tataþ saücintya daityendraþ ÷i÷orvai saptavàsaràt / vavre mahàsuro mçtyum avalepena mohitaþ // MatsP_148.23 // brahmà càsmai varaü dattvà yatkiücinmanasepsitam / jagàma tridivaü devo daityo 'pi svakamàlayam // MatsP_148.24 // uttãrõaü tapasastaü tu daityaü daitye÷varàstathà / parivavruþ sahasràkùaü divi devagaõà yathà // MatsP_148.25 // tasminmahati ràjyasthe tàrake daityanandane / çtavo mårtimanta÷ca svakàlaguõabçühitàþ // MatsP_148.26 // abhavankiükaràstasya lokapàlà÷ca sarva÷aþ / kàntirdyutirdhçtirmedhà ÷rãravekùya ca dànavam // MatsP_148.27 // parivavrurguõàkãrõà ni÷chidràþ sarva eva hi / kàlàguruviliptàïgaü mahàmukuñabhåùaõam // MatsP_148.28 // ruciràïgadanaddhàïgaü mahàsiühàsane sthitam / vãjayantyapsaraþ÷reùñhà bhç÷aü mu¤canti naiva tàþ // MatsP_148.29 // candràrkau dãpamàrgeùu vyajaneùu ca màrutaþ / kçtànto 'gresarastasya babhåvurmunisattamàþ // MatsP_148.30 // evaü prayàti kàle tu vitate tàrakàsuraþ / babhàùe sacivàndaityaþ prabhåtavaradarpitaþ // MatsP_148.31 // *tàraka uvàca ràjyena kàraõaü kiü me tv anàkramya triviùñapam / aniryàpya surairvairaü kà ÷àntirhçdaye mama // MatsP_148.32 // bhu¤jate 'dyàpi yaj¤àü÷àn amarà nàka eva hi / viùõuþ ÷riyaü na jahati tiùñhate ca gatabhramaþ // MatsP_148.33 // svasthàbhiþ svarganàrãbhiþ pãóyante 'maravallabhàþ / sotpalà madiràmodà divi krãóàyaneùu ca // MatsP_148.34 // labdhvà janma na yaþ ka÷cid ghañayetpauruùaü naraþ / janma tasya vçthà bhåtam ajanmà tu vi÷iùyate // MatsP_148.35 // màtàpitçbhyàü na karoti kàmàn bandhåna÷okànna karoti yo và / kãrtiü hi và nàrjayate himàbhàü pumànsa jàto 'pi mçto mataü me // MatsP_148.36 // tasmàjjayàyàmarapuügavànàü trailokyalakùmãharaõàya ÷ãghram / saüyojyatàü me rathamaùñacakraü balaü ca me durjayadaityacakram / dhvajaü ca me kà¤canapaññanaddhaü chattraü ca me mauktikajàlabaddham // MatsP_148.37 // tàrakasya vacaþ ÷rutvà grasano nàma dànavaþ / senànãr daityaràjasya tathà cakre balànvitaþ // MatsP_148.38 // àhatya bherãü gambhãràü daityànàhåya satvaraþ / turagàõàü sahasreõa cakràùñakavibhåùitam // MatsP_148.39 // ÷uklàmbarapariùkàraü caturyojanavistçtam / nànàkrãóàgçhayutaü gãtavàdyamanoharam // MatsP_148.40 // vimànamiva devasya surabhartuþ ÷atakratoþ / da÷akoñã÷varà daityà daityànàü caõóavikramàþ // MatsP_148.41 // teùàmagresaro jambhaþ kujambho 'nantarastataþ / mahiùaþ ku¤jaro meghaþ kàlanemirnimistathà // MatsP_148.42 // mathano jambhakaþ ÷umbho daityendrà da÷a nàyakàþ / anye 'pi ÷ata÷astasya pçthivãdalanakùamàþ // MatsP_148.43 // daityendrà girivarùmàõaþ santi caõóaparàkramàþ / nànàyudhapraharaõà nànà÷astràstrapàragàþ // MatsP_148.44 // tàrakasyàbhavatketå raudraþ kanakabhåùaõaþ / ketunà makareõàpi senànãr grasano 'rihà // MatsP_148.45 // pai÷àcaü yasya vadanaü jambhasyàsãdayomayam / kharavidhåtalàïgålaü kujambhasyàbhavaddhvaje // MatsP_148.46 // mahiùasya tu gomàyuþ ketorhaimastadàbhavat / dhvàïkùo dhvaje tu ÷umbhasya kçùõàyomayamucchritam // MatsP_148.47 // anekàkàravinyàsà÷ cànyeùàü tu dhvajàstathà / ÷atena ÷ãghravegàõàü vyàghràõàü hemamàlinàm // MatsP_148.48 // grasanasya ratho yuktàü kiïkiõãjàlamàlinàm / ÷atenàpi ca siühànàü ratho jambhasya durjayaþ // MatsP_148.49 // kujambhasya ratho yuktaþ pi÷àcavadanaiþ kharaiþ / rathastu mahiùasyoùñrair gajasya tu turaügamaiþ // MatsP_148.50 // meùasya dvãpibhirbhãmaiþ ku¤jaraiþ kàlaneminaþ / parvatàbhaiþ samàråóho nimirmattairmahàgajaiþ // MatsP_148.51 // caturdantairgandhavadbhiþ ÷ikùitairmeghabhairavaiþ / ÷atahastàyataiþ kçùõais turaügairhemabhåùaõaiþ // MatsP_148.52 // sitacàmarajàlena ÷obhite dakùiõàü di÷am / sitacandanacàrvaïgo nànàpuùpasrajojjvalaþ // MatsP_148.53 // mathano nàma daityendraþ pà÷ahasto vyaràjata / jambhakaþ kiïkiõãjàla-màlamuùñraü samàsthitaþ // MatsP_148.54 // kàla÷uklamahàmeùam àråóhaþ ÷umbhadànavaþ / anye 'pi dànavà vãrà nànàvàhanagàminaþ // MatsP_148.55 // pracaõóacitrakarmàõaþ kuõóaloùõãùabhåùaõàþ / nànàvidhottaràsaïgà nànàmàlyavibhåùaõàþ // MatsP_148.56 // nànàsugandhigandhàóhyà nànàbandijanastutàþ / nànàvàdyaparispandà÷ càgresaramahàrathàþ // MatsP_148.57 // nànà÷auryakathàsaktàs tasminsainye mahàsuràþ / tadbalaü daityasiühasya bhãmaråpaü vyajàyata // MatsP_148.58 // pramattacaõóamàtaüga-turaügarathasaükulam / pratasthe 'marayuddhàya bahupattipatàki tat // MatsP_148.59 // etasminnantare vàyur devadåto 'mbaràlaye / dçùñvà sa dànavabalaü jagàmendrasya ÷aüsitum // MatsP_148.60 // sa gatvà tu sabhàü divyàü mahendrasya mahàtmanaþ / ÷a÷aüsa madhye devànàü tatkàryaü samupasthitam // MatsP_148.61 // tacchrutvà devaràjastu nimãlitavilocanaþ / bçhaspatimuvàcedaü vàkyaü kàle mahàbhujaþ // MatsP_148.62 // *indra uvàca sampràpto 'ti vimardo 'yaü devànàü dànavaiþ saha / kàryaü kimatra tadbråhi nãtyupàyasamanvitam // MatsP_148.63 // etacchrutvà tu vacanaü mahendrasya giràüpatiþ / ityuvàca mahàbhàgo bçhaspatirudàradhãþ // MatsP_148.64 // sàmapårvà smçtà nãti÷ caturaïgà patàkinã / jigãùatàü sura÷reùñha sthitireùà sanàtanã // MatsP_148.65 // sàma bhedastathà dànaü daõóa÷càïgacatuùñayam / nãtau kramàdde÷akàla-ripuyogyakramàdidam // MatsP_148.66 // na ÷àntigocare lubdhaþ kråro labdhasamà÷rayaþ / saütàpitaþ khalo yàti sàdhyatàü bhraùñasaü÷ayaþ // MatsP_148.67 // sàma daityeùu naivàsti yataste labdhasaü÷rayàþ / jàtidharmeõa và bhedyà dànaü pràpta÷riye ca kim // MatsP_148.68 // eko 'bhyupàyo daõóo 'tra bhavatàü yadi rocate / durjaneùu kçtaü sàma mahadyàti ca vandhyatàm // MatsP_148.69 // bhavàditi vyavasyanti kråràþ sàma mahàtmanàm / çjutàmàryabuddhitvaü dayànãtivyatikramam // MatsP_148.70 // manyante durjanà nityaü sàma càpi bhayodayàt / tasmàd durjanam àkràntuü ÷reyànpauruùasaü÷rayaþ // MatsP_148.71 // àkrànte tu kriyà yuktà satàmetanmahàvratam / durjanaþ sujanatvàya kalpate na kadàcana // MatsP_148.72 // sujano 'pi svabhàvasya tyàgaü và¤chetkadàcana / evaü me budhyate buddhir yåyamatra vyavasyata // MatsP_148.73 // evamuktaþ sahasràkùa evamevetyuvàca tam / kartavyatàü sa saücintya provàcàmarasaüsadi // MatsP_148.74 // *indra uvàca sàvadhànena me vàcaü ÷çõudhvaü nàkavàsinaþ / bhavanto yaj¤abhoktàras tuùñàtmàno 'tisàttvikàþ // MatsP_148.75 // sve mahimni sthità nityaü jagataþ paripàlakàþ / bhavata÷cànimittena bàdhane dànave÷varàþ // MatsP_148.76 // teùàü sàmàdi naivàsti daõóa eva vidhãyatàm / kriyatàü samarodyogaþ sainyaü saüyojyatàü mama // MatsP_148.77 // àdriyantàü ca ÷astràõi påjyantàmastradevatàþ / vàhanàni ca yànàni yojayantu mamàmaràþ // MatsP_148.78 // yamaü senàpatiü kçtvà ÷ãghramevaü divaukasaþ / ityuktàþ samanahyanta devànàü ye pradhànataþ // MatsP_148.79 // vàjinàmayutenàjau hemaghaõñàpariùkçtam / nànà÷caryaguõopetaü sampràptaü sarvadaivataiþ // MatsP_148.80 // rathaü màtalinà këptaü devaràjasya durjayam / yamo mahiùamàsthàya senàgre samavartata // MatsP_148.81 // caõóakiükaravçndena sarvataþ parivàritaþ / kalpakàloddhatajvàlà-påritàmbaralocanaþ // MatsP_148.82 // hutà÷ana÷chàgaråóhaþ ÷aktihasto vyavasthitaþ / pavano 'ïku÷apàõistu vistàritamahàjavaþ // MatsP_148.83 // bhujagendrasamàråóho jale÷o bhagavànsvayam / narayuktarathe devo ràkùase÷o viyaccaraþ // MatsP_148.84 // tãkùõakhaógayuto bhãmaþ samare samavasthitaþ / mahàsiüharavo devo dhanàdhyakùo gadàyudhaþ // MatsP_148.85 // candràdityàva÷vinau ca caturaïgabalànvitau / ràjabhiþ sahitàstasthur gandharvà hemabhåùaõàþ // MatsP_148.86 // hemapãtottaràsaïgà÷ citravarmarathàyudhàþ / nàkapçùñha÷ikhaõóàstu vaióåryamakaradhvajàþ // MatsP_148.87 // japàraktottaràsaïgà ràkùasà raktamårdhajàþ / gçdhradhvajà mahàvãryà nirmalàyovibhåùaõàþ // MatsP_148.88 // musalàsigadàhastà rathe coùõãùadaü÷itàþ / mahàmegharavà nàgà bhãmolkà÷anihetayaþ // MatsP_148.89 // yakùàþ kçùõàmbarabhçto bhãmabàõadhanurdharàþ / tàmrolåkadhvajà raudrà hemaratnavibhåùaõàþ // MatsP_148.90 // dvãpicarmottaràsaïgaü ni÷àcarabalaü babhau / gàrdhrapattradhvajapràyam asthibhåùaõabhåùitam // MatsP_148.91 // musalàyudhaduùprekùyaü nànàpràõimahàravam / kiünaràþ ÷vetavasanàþ sitapattripatàkinaþ // MatsP_148.92 // mattebhavàhanapràyàs tãkùõatomarahetayaþ / muktàjàlapariùkàro haüso rajatanirmitaþ // MatsP_148.93 // keturjalàdhinàthasya bhãmadhåmadhvajànalaþ / padmaràgamahàratna-viñapaü dhanadasya tu // MatsP_148.94 // dhvajaü samucchritaü bhàti gantukàmamivàmbaram / vçkeõa kàùñhalohena yamasyàsãnmahàdhvajaþ // MatsP_148.95 // ràkùase÷asya ketorvai pretasya mukhamàbabhau / hemasiühadhvajau devau candràrkàvamitadyutã // MatsP_148.96 // kumbhena ratnacitreõa ketur a÷vinayor abhåt / hemamàtaügaracitaü citraratnapariùkçtam // MatsP_148.97 // dhvajaü ÷atakratoràsãt sitacàmaramaõóitam / sanàgayakùagandharvam ahoragani÷àcarà // MatsP_148.98 // senà sà devaràjasya durjayà bhuvanatraye / koñayastàs trayastriü÷ad devadevanikàyinàm // MatsP_148.99 // himàcalàbhe sitakarõacàmare suvarõapadmàmalasundarasraji / kçtàbhiràgojjvalakuïkumàïkure kapolalãlàlikadambasaükule // MatsP_148.100 // sthitastadairàvatanàmaku¤jare mahàbala÷citravibhåùaõàmbaraþ / vi÷àlavastràü÷uvitànabhåùitaþ prakãrõakeyårabhujàgramaõóalaþ / sahasradçgbandisahasrasaüstutas triviùñape '÷obhata pàka÷àsanaþ // MatsP_148.101 // turaügamàtaügabalaughasaükulà sitàtapatradhvajaràji÷àlinã / camå÷ca sà durjayapattrisaütatà vibhàti nànàyudhayodhadustarà // MatsP_148.102 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 149 *såta uvàca suràsuràõàü sammardas tasminnatyantadàruõe / tumulo 'timahànàsãt senayorubhayorapi // MatsP_149.1 // garjatàü devadaityànàü ÷aïkhabherãraveõa ca / tåryàõàü caiva nirghoùair màtaügànàü ca bçühitaiþ // MatsP_149.2 // hveùatàü hayavçndànàü rathanemisvanena ca / jyàghoùeõa ca ÷åràõàü tumulo 'timahànabhåt // MatsP_149.3 // samàsàdyobhaye sene parasparajayaiùiõàm / roùeõàtiparãtànàü tyaktajãvitacetasàm // MatsP_149.4 // samàsàdya tu te 'nyonyaü prakrameõa vilomataþ / rathenàsaktapàdàto rathena ca turaügamaþ // MatsP_149.5 // hastã padàtisaüyukto rathinà ca kvacidrathã / màtaügenàparo hastã turaügairbahubhirgajaþ // MatsP_149.6 // padàtireko bahubhir gajairmattai÷ca yujyate / tataþ pràsà÷anigadà-bhindipàlapara÷vadhaiþ // MatsP_149.7 // ÷aktibhiþ paññi÷aiþ ÷ålair mudgaraiþ kuõapairgaóaiþ / cakrai÷ca ÷aïkubhi÷caiva tomarairaïku÷aiþ sitaiþ // MatsP_149.8 // karõinàlãkanàràca-vatsadantàrdhacandrakaiþ / bhallai÷ca ÷atapattrai÷ca ÷ukatuõóai÷ca nirmalaiþ // MatsP_149.9 // vçùñiratyadbhutàkàrà gagane samadç÷yata / saüpracchàdya di÷aþ sarvàs tamomayamivàkarot // MatsP_149.10 // na pràj¤àyata te 'nyonyaü tasmiüstamasi saükule / alakùyaü visçjantaste hetisaüghàtamuddhatam // MatsP_149.11 // patitaü senayormadhye nirãkùante parasparam / tato dhvajairbhujai÷chattraiþ ÷irobhi÷ca sakuõóalaiþ // MatsP_149.12 // gajaisturaügaiþ pàdàtaiþ patadbhiþ patitairapi / àkà÷asaraso bhraùñaiþ païkajairiva bhåþ stçtà // MatsP_149.13 // bhagnadantà bhinnakumbhà÷ chinnadãrghamahàkaràþ / gajàþ ÷alanibhàþ petur dharaõyàü rudhirasravàþ // MatsP_149.14 // bhagneùàdaõóacakràkùà rathà÷ca ÷akalãkçtàþ / petuþ ÷akalatàü yàtàs turaügà÷ca sahasra÷aþ // MatsP_149.15 // tato 'sçghradadustàrà pçthivã samajàyata / nadya÷ca rudhiràvartà harùadàþ pi÷ità÷inàm / vetàlàkrãóamabhavat tatsaükularaõàjiram // MatsP_149.16 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 150 *såta uvàca atha grasanamàlokya yamaþ krodhavimårchitaþ / vavarùa ÷aravarùeõa vi÷eùeõàgnivarcasà // MatsP_150.1 // sa viddho bahubhirbàõair grasano 'tiparàkramaþ / kçtapratikçtàkàïkùã dhanurànamya bhairavam // MatsP_150.2 // ÷ataiþ pa¤cabhiratyugraiþ ÷aràõàü yamamardayat / sa vicintya yamo bàõàn grasanasyàtipauruùam // MatsP_150.3 // bàõavçùñibhirugràbhir yamo grasanamardayat / kçtànta÷aravçùñiü tàü viyati pratisarpiõãm // MatsP_150.4 // cicheda ÷aravarùeõa grasano dànave÷varaþ / viphalàü tàü samàlokya yamastàü ÷arasaütatim // MatsP_150.5 // sa vicintya ÷aravràtaü grasanasya rathaü prati / cikùepa mudgaraü ghoraü tarasà tasya càntakaþ // MatsP_150.6 // sa taü mudgaram àyàntam utplutya gaganasthitam / jagràha vàmahastena yàmyaü dànavanandanaþ // MatsP_150.7 // tameva mudgaraü gçhya yamasya mahiùaü ruùà / pàtayàmàsa vegena sa papàta mahãtale // MatsP_150.8 // utplutyàtha yamastasmàn mahiùànniùpatiùyataþ / pràsena tàóayàmàsa grasanaü vadane dçóham // MatsP_150.9 // sa tu pràsaprahàreõa mårchito nyapatadbhuvi / grasanaü patitaü dçùñvà jambho bhãmaparàkramaþ // MatsP_150.10 // yamasya bhindipàlena prahàramakaroddhçdi / yamastena prahàreõa susràva rudhiraü mukhàt // MatsP_150.11 // kçtàntaü marditaü dçùñvà gadàpàõirdhanàdhipaþ / vçto yakùàyuta÷atair jambhaü pratyudyayau ruùà // MatsP_150.12 // jambho ruùà tam àyàntaü dànavànãkasaüvçtaþ / uvàca pràj¤o vàkyaü tu yathà snigdhena bhàùitam // MatsP_150.13 // grasano labdhasaüj¤o 'tha yamasya pràhiõodgadàm / maõihemapariùkàràü gurvãm arivimardinãm // MatsP_150.14 // tàmapratarkyàü samprekùya gadàü mahiùavàhanaþ / gadàyàþ pratighàtàrthaü jagaddalanabhairavam // MatsP_150.15 // daõóaü mumoca kopena jvàlàmàlàsamàkulam / sa gadàü viyati pràpya raràsàmbudharo yathà // MatsP_150.16 // saüghaññamabhavattàbhyàü ÷ailàbhyàmiva duþsaham / tàbhyàü niùpeùanirhràda-jaóãkçtadigantaram // MatsP_150.17 // jagad vyàkulatàü yàtaü pralayàgama÷aïkayà / kùaõàtpra÷àntanirhràdaü jvaladulkàsamàcitam // MatsP_150.18 // niùpeùaõe tayorbhãmam abhådgaganagocaram / nihatyàtha gadàü daõóas tato grasanamårdhani // MatsP_150.19 // hçtvà ÷riyamivànartho durvçttasyàpataddçóhaþ / sa tu tena prahàreõa dçùñvà satimirà di÷aþ // MatsP_150.20 // papàta bhåmau niþsaüj¤o bhåmireõuvibhåùitaþ / tato hàhàravo ghoraþ senayorubhayorabhåt // MatsP_150.21 // tato muhårtamàtreõa grasanaþ pràpya cetanàm / apa÷yatsvàü tanuü dhvastàü vilolàbharaõàmbaràm // MatsP_150.22 // sa càpi cintayàmàsa kçte pratikçtikriyàm / madvidhe vastuni puüsi prabhoþ paribhavodayàt // MatsP_150.23 // mayyà÷ritàni sainyàni jite mayi vinà÷ità / asaübhàvita evàstu janaþ svacchandaceùñitaþ // MatsP_150.24 // na tu vyartha÷atodghuùña-saübhàvitadhano naraþ / evaü saücintya vegena samuttasthau mahàbalaþ // MatsP_150.25 // mudgaraü kàladaõóàbhaü gçhãtvà girisaünibhaþ / grasano ghorasaükalpaþ saüdaùñauùñhapuñacchadaþ // MatsP_150.26 // rathena tvarito gacchan nàsasàdàntakaü raõe / samàsàdya yamaü yuddhe grasano bhràmya mudgaram // MatsP_150.27 // vegena mahatà raudraü cikùepa yamamårdhani / vilokya mudgaraü dãptaü yamaþ saübhràntalocanaþ // MatsP_150.28 // va¤cayàmàsa durdharùaü mudgaraü sa mahàbalaþ / tasminnapasçte dåraü caõóànàü bhãmakarmaõàm // MatsP_150.29 // yàmyànàü kiükaràõàü tu sahasraü niùpipeùa ha / tatastàü nihatàü dçùñvà ghoràü kiükaravàhinãm // MatsP_150.30 // agamatparamaü kùobhaü nànàpraharaõodyataþ / grasanastu samàlokya tàü kiükaramayãü camåm // MatsP_150.31 // mene yamasahasràõi sçùñàni yamamàyayà / nigràhya grasanaþ senàü visçjannastravçùñayaþ // MatsP_150.32 // kalpàntaghorasaükà÷o babhåva krodhamårchitaþ / kàü÷cidbibheda ÷ålena kàü÷cidbàõairajihmagaiþ // MatsP_150.33 // kàü÷cit pipeùa gadayà kàü÷ca mudgaravçùñibhiþ / kecitpràsaprahàrai÷ca dàruõaistàóitàstadà // MatsP_150.34 // apare bahu÷astasya lalamburbàhumaõóale / ÷ilàbhirapare jaghnur drumairanyairmahocchrayaiþ // MatsP_150.35 // tasyàpare tu gàtreùu da÷anairapyadaü÷ayan / apare muùñibhiþ pçùñhaü kiükaràþ praharanti ca // MatsP_150.36 // abhidrutastathà ghorair grasanaþ krodhamårchitaþ / utsçjya gàtraü bhåpçùñhe niùpipeùa sahasra÷aþ // MatsP_150.37 // kàü÷cidutthàya muùñibhir jaghne kiükarasaü÷rayàn / sa tu kiükarayuddhena grasanaþ ÷ramamàptavàn // MatsP_150.38 // tamàlokya yamaþ ÷ràntaü nihatàü ca svavàhinãm / àjagàma samudyamya daõóaü mahiùavàhanaþ // MatsP_150.39 // grasanastu samàyàntam àjaghne gadayorasi / acintayitvà tatkarma grasanasyàntako 'rihà // MatsP_150.40 // jaghne rathasya mårdhanyàn vyàghràndaõóena kopanaþ / sa ratho daõóamathitair vyàghrairardhair vikçùyate // MatsP_150.41 // saü÷ayaþ puruùasyeva cittaü daityasya tadratham / samutsçjya rathaü daityaþ padàtirdharaõãü gataþ // MatsP_150.42 // yamaü bhujàbhyàmàdàya yodhayàmàsa dànavaþ / yamo 'pi ÷astràõyutsçjya bàhuyuddheùvavartata // MatsP_150.43 // grasanaþ kañivastraistu yamaü guhya baloddhataþ / bhràmayàmàsa vegena pracittamiva sambhramaþ // MatsP_150.44 // yamo 'pi kaõñhe 'vaùñabhya daityaü bàhuyugena tu / vegena bhràmayàmàsa samutkçùya mahãtalàt // MatsP_150.45 // tato muùñibhiranyonyaü nirdayau tau nijaghnatuþ / daityendrasyàtikàyatvàt tataþ ÷ràntabhujo yamaþ // MatsP_150.46 // skandhe nidhàya daityasya mukhaü vi÷ràntimaicchata / tamàlakùya tato daityaþ ÷ràntamantakamojasà // MatsP_150.47 // niùpipeùa mahãpçùñhe bahu÷aþ pàrùõipàõibhiþ / yàvadyamasya vadanàt susràva rudhiraü bahu // MatsP_150.48 // nirjãvitaü yamaü dçùñvà tataþ saütyajya dànavaþ / jayaü pràpyoddhataü daityo nàdaü muktvà mahàsvanaþ // MatsP_150.49 // svayaü sainyaü samàsàdya tasthau giririvàcalaþ / dhanàdhipasya jambhena sàyakairmarmabhedibhiþ // MatsP_150.50 // di÷o 'varuddhàþ kruddhena sainyaü càsya nikçntitam / tataþ krodhaparãtastu dhane÷o jambhadànavam // MatsP_150.51 // hçdi vivyàdha bàõànàü sahasreõàgnivarcasàm / sàrathiü ca ÷atenàjau dhvajaü da÷abhireva ca // MatsP_150.52 // hastau ca pa¤casaptatyà màrgaõairda÷abhirdhanuþ / màrgaõair barhipattràïgais tailadhautairajihmagaiþ // MatsP_150.53 // siühamekena taü tãkùõair vivyàdha da÷abhiþ ÷araiþ / jambhastu karma taddçùñvà dhane÷asyàtiduùkaram // MatsP_150.54 // hçdi dhairyaü samàlambya kiücitsaütrastamànasaþ / jagràha ni÷itànbàõठchatrumarmavibhedinaþ // MatsP_150.55 // àkarõàkçùñacàpastu jambhaþ krodhapariplutaþ / vivyàdha dhanadaü tãkùõaiþ ÷arairvakùasi dànavaþ // MatsP_150.56 // sàrathiü càsya bàõena dçóhenàbhyahanaddhçdi / cicheda jyàmathaikena tailadhautena dànavaþ // MatsP_150.57 // tatastu ni÷itairbàõair dàruõair marmabhedibhiþ / vivyàdhorasi vitte÷aü da÷abhiþ krårakarmakçt // MatsP_150.58 // mohaü paramato gacchan dçóhaviddho hi vittapaþ / sa kùaõàddhairyamàlambya dhanuràkçùya bhairavam // MatsP_150.59 // kiranbàõasahasràõi ni÷itàni dhanàdhipaþ / di÷aþ khaü vidi÷o bhåmãr anãkànyasurasya ca // MatsP_150.60 // pårayàmàsa vegena saüchàdya ravimaõóalam / jambho 'pi paramekaikaü ÷arairbahubhiràhave // MatsP_150.61 // cicheda laghusaüdhàno dhane÷asyàtipauruùàt / tato dhane÷aþ saükruddho dànavendrasya karmaõà // MatsP_150.62 // vyadhamattasya sainyàni nànàsàyakavçùñibhiþ / taddçùñvà duùkçtaü karma dhanàdhyakùasya dànavaþ // MatsP_150.63 // gçhãtvà mudgaraü bhãmam àyasaü hemabhåùitam / dhanadànucarànyakùàn niùpipeùa sahasra÷aþ // MatsP_150.64 // te vadhyamànà daityena mu¤canto bhairavànravàn / rathaü dhanapateþ sarve parivàrya vyavasthitàþ // MatsP_150.65 // dçùñvà tànarditàndevaþ ÷ålaü jagràha dàruõam / tena daityasahasràõi sådayàmàsa satvaraþ // MatsP_150.66 // kùãyamàõeùu daityeùu dànavaþ krodhamårchitaþ / jagràha para÷uü daityo mardanaü daityavidviùàm // MatsP_150.67 // sa tena ÷itadhàreõa dhanabhartur mahàratham / cicheda ÷ata÷o daityo hy àkhuþ snigdhamivàmbaram // MatsP_150.68 // padàtiratha vitte÷o gadàmàdàya bhairavãm / mahàhavavimardeùu dçpta÷atruvinà÷inãm // MatsP_150.69 // adhçùyàü sarvabhåtànàü bahuvarùagaõàrcitàm / nànàcandanadigdhàïgàü divyapuùpavivàsitàm // MatsP_150.70 // nirmalàyomayãü gurvãm amoghàü hemabhåùaõàm / cikùepa mårdhni saükruddho jambhasya tu dhanàdhipaþ // MatsP_150.71 // àyàntãü tàü samàlokya taóitsaüghàtamaõóitàm / daityo gadàbhighàtàrthaü ÷astravçùñiü mumoca ha // MatsP_150.72 // cakràõi kuõapànpràsàn bhu÷uõóãþ paññi÷ànapi / hemakeyåranaddhàbhyàü bàhubhyàü caõóavikramaþ // MatsP_150.73 // vyarthãkçtya tu tànsarvàn àyudhàndaityavakùasi / prasphurantã papàtogrà maholkevàdrikandare // MatsP_150.74 // sa tayàbhihato gàóhaü papàta rathakåbare / srotobhi÷càsya rudhiraü susràva gatacetasaþ // MatsP_150.75 // jambhaü tu nihataü matvà kujambho bhairavasvanaþ / dhanàdhipasya saükruddho vàkyenàtãva kopitaþ // MatsP_150.76 // cakre bàõamayaü jàlaü dikùu yakùàdhipasya tu / cicheda bàõajàlaü tad ardhacandraiþ ÷itaistataþ // MatsP_150.77 // mumoca ÷aravçùñiü tu tasmai yakùàdhipo balã / sa taü daityaþ ÷aravràtaü cicheda ni÷itaiþ ÷araiþ // MatsP_150.78 // vyarthãkçtàü tu tàü dçùñvà ÷aravçùñiü dhanàdhipaþ / ÷aktiü jagràha durdharùàü hemaghaõñàññahàsinãm // MatsP_150.79 // bàhunà ratnakeyåra-kàntisaütànahàsinà / sa tàü niråpya vegena kujambhàya mumoca ha // MatsP_150.80 // sà kujambhasya hçdayaü dàrayàmàsa dàruõam / vittehà svalpasattvasya puruùasyeva bhàvità // MatsP_150.81 // athàsya hçdayaü bhittvà jagàma dharaõãtalam / tato muhårtàdasvastho dànavo dàruõàkçtiþ // MatsP_150.82 // jagràha paññi÷aü daityaþ pràü÷uü ÷ita÷ilàmukham / sa tena paññi÷enàjau dhanadasya stanàntaram // MatsP_150.83 // vàkyena tãkùõaråpeõa marmàntaravisarpiõà / nirbibhedàbhijàtasya hçdayaü durjano yathà // MatsP_150.84 // tena paññi÷aghàtena dhane÷aþ parimårchitaþ / nipapàta rathopasthe jarjaro dhårvaho yathà // MatsP_150.85 // tathàgataü tu taü dçùñvà dhane÷aü naravàhanam / khaógàstro nirçtirdevo ni÷àcarabalànugaþ // MatsP_150.86 // abhidudràva vegena kujambhaü bhãmavikramam / atha dçùñvà tu durdharùaü kujambho ràkùase÷varam // MatsP_150.87 // codayàmàsa sainyàni ràkùasendravadhaü prati / sa dçùñvà coditàü senàü bhallanànàstrabhãùaõàm // MatsP_150.88 // rathàdàplutya vegena bhåùaõadyutibhàsvaraþ / khaógena kamalànãva viko÷enàmbaratviùà // MatsP_150.89 // cicheda ripuvaktràõi vicitràõi samantataþ / tiryakpçùñhamadha÷cordhvaü dãrghabàhurmahàsinà // MatsP_150.90 // saüdaùñauùñhapuñàñopa-bhrukuñãvikañànanaþ / pracaõóakoparaktàkùo nyakçntaddànavànraõe // MatsP_150.91 // tato niþ÷eùitapràyàü vilokya svàmanãkinãm / muktvà kujambho dhanadaü ràkùasendramabhidravan // MatsP_150.92 // labdhasaüj¤o 'tha jambhastu dhanàdhyakùapadànugàn / jãvagràhànsa jagràha baddhvà pà÷aiþ sahasra÷aþ // MatsP_150.93 // mårtimanti tu ratnàni vividhàni ca dànavàþ / vàhanàni ca divyàni vimànàni sahasra÷aþ // MatsP_150.94 // dhane÷o labdhasaüj¤o 'tha tàmavasthàü vilokya tu / niþ÷vasandãrghamuùõaü ca roùàttàmravilocanaþ // MatsP_150.95 // dhyàtvàstraü gàruóaü divyaü bàõaü saüdhàya kàrmuke / mumoca dànavànãke taü bàõaü ÷atrudàraõam // MatsP_150.96 // prathamaü kàrmukàttasya ni÷cerurdhåmaràjayaþ / anantaraü sphuliïgànàü koñayo dãptavarcasàm // MatsP_150.97 // tato jvàlàkulaü vyoma cakàràstraü samantataþ / tataþ krameõa durvàraü nànàråpaü tadàbhavat // MatsP_150.98 // amårta÷càbhavalloko hy andhakàrasamàvçtaþ / tato 'ntarikùe ÷aüsanti tejaste tu pariùkçtam // MatsP_150.99 // kujambhastatsamàlocya dànavo 'tiparàkramaþ / abhidudràva vegena padàtirdhanadaü nadan // MatsP_150.100 // athàbhimukham àyàntaü daityaü dçùñvà dhanàdhipaþ / babhåva sambhramàviùñaþ palàyanaparàyaõaþ // MatsP_150.101 // tataþ palàyatastasya mukuñaü ratnamaõóitam / papàta bhåtale dãptaü ravibimbamivàmbaràt // MatsP_150.102 // ÷åràõàmabhijàtànàü bhartaryapasçte raõàt / martuü saügràma÷irasi yuktaü tadbhåùaõàgrataþ // MatsP_150.103 // iti vyavasya durdharùà nànà÷astràstrapàõayaþ / yuyutsavaþ sthità yakùà mukuñaü parivàrya tam // MatsP_150.104 // abhimànadhanà vãrà dhanadasya padànugàþ / tànamarùàcca samprekùya dànava÷caõóapauruùaþ // MatsP_150.105 // bhu÷uõóãü bhairavàkàràü gçhãtvà ÷ailagauravàm / rakùiõo mukuñasyàtha niùpipeùa ni÷àcaràn // MatsP_150.106 // tànpramathyàtha danujo mukuñaü tatsvake rathe / samàropyàmararipur jitvà dhanadamàhave // MatsP_150.107 // dhanàni ratnàni ca mårtimanti tathà nidhànàni ÷arãriõa÷ca / àdàya sarvàõi jagàma daityo jambhaþ svasainyaü danujendrasiühaþ / dhanàdhipo vai vinikãrõamårdhajo jagàma dãnaþ surabharturantikam // MatsP_150.108 // kujambhenàtha saüsakto rajanãcaranandanaþ / màyàmamoghàmà÷ritya tàmasãü ràkùase÷varaþ // MatsP_150.109 // mohayàmàsa daityendraü jagatkçtvà tamomayam / tato viphalanetràõi dànavànàü balàni tu // MatsP_150.110 // na ÷eku÷calitaü tatra padàdapi padaü tadà / tato nànàstravarùeõa dànavànàü mahàcamåm // MatsP_150.111 // jaghàna ghananãhàra-timiràturavàhanàm / vadhyamàneùu daityeùu kujambhe måóhacetasi // MatsP_150.112 // mahiùo dànavendrastu kalpàntàmbhodasaünibhaþ / astraü cakàra sàvitram ulkàsaüghàtamaõóitam // MatsP_150.113 // vijçmbhatyatha sàvitre paramàstre pratàpini / praõà÷amagamattãvraü tamo ghoramanantaram // MatsP_150.114 // tato 'straü visphuliïgàïkaü tamaþ kçtsnaü vyanà÷ayat / praphullàruõapadmaughaü ÷aradãvàmalaü saraþ // MatsP_150.115 // tatastamasi saü÷ànte daityendràþ pràptacakùuùaþ / cakruþ kråreõa manasà devànãkaiþ sahàdbhutam // MatsP_150.116 // ÷astrairamarùànnirmuktair bhujaügàstraü vinoditam / athàdàya dhanurghoram iùåü÷cà÷ãviùopamàn // MatsP_150.117 // kujambho 'dhàvata kùiptaü rakùoràjabalaü prati / ràkùasendrastam àyàntaü vilokya sapadànugaþ // MatsP_150.118 // vivyàdha ni÷itairbàõaiþ krårà÷ãviùabhãùaõaiþ / tadàdànaü ca saüdhànaü na mokùa÷càpi lakùyate // MatsP_150.119 // cichedàsya ÷aravràtàn sva÷arair atilàghavàt / dhvajaü paramatãkùõena citrakarmàmaradviùaþ // MatsP_150.120 // sàrathiü càsya bhallena rathanãóàdapàtayat / kujambhaþ karma taddçùñvà ràkùasendrasya saüyuge // MatsP_150.121 // roùaraktekùaõayuto rathàdàplutya dànavaþ / khaógaü jagràha vegena ÷aradambaranirmalam // MatsP_150.122 // carma codayakhaõóendu-da÷akena vibhåùitam / abhyadravadraõe daityo rakùo 'dhipatimojasà // MatsP_150.123 // taü rakùo 'dhipatiþ pràptaü mudgareõàhanaddhçdi / sa tu tena prahàreõa kùãõaþ saübhràntamànasaþ // MatsP_150.124 // tasthàvaceùño danujo yathà dhãro dharàdharaþ / sa muhårtaü samà÷vasto dànavendro 'tidurjayaþ // MatsP_150.125 // rathamàruhya jagràha rakùo vàmakareõa tu / ke÷eùu nirçtiü daityo jànunàkramya dhiùñhitam // MatsP_150.126 // tataþ khaógena ca ÷ira÷ chettumaicchadamarùaõaþ / tasmiüstadantare devo varuõo 'pàüpatirdrutam // MatsP_150.127 // pà÷ena dànavendrasya babandha ca bhujadvayam / tato baddhabhujaü daityaü viphalãkçtapauruùam // MatsP_150.128 // tàóayàmàsa gadayà dayàmutsçjya pà÷abhçt / sa tu tena prahàreõa srotobhiþ kùatajaü vaman // MatsP_150.129 // dadhàra råpaü meghasya vidyunmàlàlatàvçtam / tadavasthàgataü dçùñvà kujambhaü mahiùàsuraþ // MatsP_150.130 // vyàvçttavadane 'gàdhe grastumaicchat suràvubhau / nirçtiü varuõaü caiva tãkùõadaüùñrotkañànanaþ // MatsP_150.131 // tàvabhipràyamàlakùya tasya daityasya dåùitam / tyaktvà rathapathaü bhãtau mahiùasyàtiraühasà // MatsP_150.132 // bhç÷aü drutau javàd digbhyàm ubhàbhyàü bhayavihvalau / jagàma nirçtiþ kùipraü ÷araõaü pàka÷àsanam // MatsP_150.133 // kruddhastu mahiùo daityo varuõaü samabhidrutaþ / tamantakamukhàsaktam àlokya himavaddyutiþ // MatsP_150.134 // cakre somàstraniþsçùñaü himasaüghàtakaõñakam / vàyavyaü càstramatulaü candra÷cakre dvitãyakam // MatsP_150.135 // vàyunà tena candreõa saü÷uùkeõa himena ca / vyathità dànavàþ sarve ÷ãtocchinnà vipauruùàþ // MatsP_150.136 // na ÷eku÷calituü padbhyàü nàstràõyàdàtumeva ca / mahàhimanipàtena ÷astrai÷candrapracoditaiþ // MatsP_150.137 // gàtràõyasurasainyànàm adahyanta samantataþ / mahiùo niùprayatnastu ÷ãtenàkampitànanaþ // MatsP_150.138 // kakùàvàlambya pàõibhyàm upaviùño hyadhomukhaþ / sarve te niùpratãkàrà daityà÷candramasà jitàþ // MatsP_150.139 // raõecchàü dåratastyaktvà tasthuste jãvitàrthinaþ / tatràbravãtkàlanemir daityànkopena dãpitaþ // MatsP_150.140 // bho bhoþ ÷çïgàriõaþ ÷aràþ sarve ÷astràstrapàragàþ / ekaiko 'pi jagatsarvaü ÷aktastulayituü bhujaiþ // MatsP_150.141 // ekaiko 'pi kùamo grastuü jagatsarvaü caràcaram / ekaikasyàpi paryàptà na sarve 'pi divaukasaþ // MatsP_150.142 // kalàü pårayituü yatnàt ùoóa÷ãmativikramàþ / kiü prayàtà÷ca tiùñhadhvaü samare 'maranirjitàþ // MatsP_150.143 // na yuktametacchåràõàü vi÷eùàddaityajanmanàm / ràjà càntarito 'smàkaü tàrako lokamàrakaþ // MatsP_150.144 // viratànàü raõàdasmàt kruddhaþ pràõànhariùyati / ÷ãtena naùña÷rutayo bhraùñavàkpàñavàstathà // MatsP_150.145 // måkàstadàbhavandaityà raõadda÷anapaïktayaþ / tàndçùñvà naùñacetaskàn daityà¤chãtena sàditàn // MatsP_150.146 // matvà kàlakùamaü kàryaü kàlanemirmahàsuraþ / à÷ritya dànavãü màyàü vitatya svaü mahàvapuþ // MatsP_150.147 // pårayàmàsa gaganaü di÷o vidi÷a eva ca / nirmame dànavendre÷aþ ÷arãre bhàskaràyutam // MatsP_150.148 // di÷a÷ca màyayà caõóaiþ pårayàmàsa pàvakaiþ / tato jvàlàkulaü sarvaü trailokyamabhavatkùaõàt // MatsP_150.149 // tena jvàlàsamåhena himàü÷uragamacchamam / tataþ krameõa vibhraùñaü ÷ãtadurdinam àbabhau // MatsP_150.150 // tadbalaü dànavendràõàü màyayà kàlaneminaþ / taddçùñvà dànavànãkaü labdhasaüj¤aü divàkaraþ / uvàcàruõamudbhràntaþ kopàllokaikalocanaþ // MatsP_150.151 // *divàkara uvàca nayàruõa rathaü ÷ãghraü kàlanemiratho yataþ / vimardastatra viùamo bhavità ÷årasaükùayaþ // MatsP_150.152 // jita eùa ÷a÷àïko 'tra yadbalaü vayamà÷ritàþ / ityukta÷codayàmàsa rathaü garuóapårvajaþ // MatsP_150.153 // prayatnavidhçtaira÷vaiþ sitacàmaramàlibhiþ / jagaddãpo 'tha bhagavठjagràha vitataü dhanuþ // MatsP_150.154 // ÷arau ca dvau mahàbhàgo divyàvà÷ãviùadyutã / saücàràstreõa saüdhàya bàõamekaü sasarja saþ // MatsP_150.155 // dvitãyamindrajàlena yojitaü pramumoca ha / saücàràstreõa råpàõàü kùaõàccakre viparyayam // MatsP_150.156 // devànàü dànavaü råpaü dànavànàü ca daivikam / matvà surànsvakàneva jaghne ghoràstralàghavàt // MatsP_150.157 // kàlanemã ruùàviùñaþ kçtànta iva saükùaye / kàü÷citkhaógena tãkùõena kàü÷cin nàràcavçùñibhiþ / kàü÷cidgadàbhirghoràbhiþ kàü÷cidghoraiþ para÷vadhaiþ // MatsP_150.158 // ÷iràüsi keùàücidapàtayacca bhujànrathànsàrathãü÷cogravegaþ / kàü÷cit pipeùàtha rathasya vegàt kàü÷citkrudhà coddhatamuùñipàtaiþ // MatsP_150.159 // raõe vinihatàndçùñvà nemiþ svàndànavàdhipaþ / råpaü svaü tu prapadyanta hy asuràþ suradharùitàþ // MatsP_150.160 // kàlanemã ruùàviùñas teùàü råpaü na buddhavàn / nemidaityastu tàndçùñvà kàlanemimuvàca ha // MatsP_150.161 // ahaü nemiþ suro naiva kàlaneme vidasva màm / bhavatà mohitenàjau nihatà bhårivikramàþ // MatsP_150.162 // daityànàü da÷alakùàõi durjayànàü surairiha / sarvàstravàraõaü mu¤ca bràhmamastraü tvarànvitaþ // MatsP_150.163 // sa tena bodhito daityaþ sambhramàkulacetanaþ / yojayàmàsa bàõaü hi brahmàstravihitena tu // MatsP_150.164 // mumoca càpi daityendraþ sa svayaü surakaõñakaþ / tato 'stratejasà vyàptaü trailokyaü sacaràcaram // MatsP_150.165 // devànàü càbhavatsainyaü sarvameva bhayànvitam / saücaràstraü ca saü÷àntaü svayamàyodhane babhau // MatsP_150.166 // tasminpratihate hyastre bhraùñatejà divàkaraþ / mahendrajàlamà÷ritya cakre svàü koñi÷astanum // MatsP_150.167 // visphårjatkarasampàta-samàkràntajagattrayam / tatàpa dànavànãkaü gatamajjaugha÷oõitam // MatsP_150.168 // tata÷càvarùadanalaü samantàd atisaühatam / cakùåüùi dànavendràõàü cakàràndhàni ca prabhuþ // MatsP_150.169 // gajànàmagalanmedaþ petu÷càpyaravà bhuvi / turagà niþ÷vasanta÷ca gharmàrtà rathino 'pi ca // MatsP_150.170 // ita÷ceta÷ca salilaü pràrthayantastçùàturàþ / pracchàyaviñapàü÷caiva girãõàü gahvaràõi ca // MatsP_150.171 // teùàü pràrthayatàü ÷ãtaü drumàntaravisarpiõàm / dàvàgniþ prajvalaü÷caiva ghoràrcirdagdhapàdapaþ / toyàrthinaþ puro dçùñvà toyaü kallolamàlinam // MatsP_150.172 // puraþsthitamapi pràptuü na ÷ekuravamarditàþ / apràpya salilaü bhåmau vyàttàsyà gatacetasaþ // MatsP_150.173 // tatra tatra vyadç÷yanta mçtà daitye÷varà bhuvi / rathà gajà÷ca patitàs turagà÷ca samàpitàþ // MatsP_150.174 // sthità vamanto dhàvanto galadraktavasàsçjaþ / dànavànàü sahasràõi vyadç÷yanta mçtàni tu // MatsP_150.175 // saükùaye dànavendràõàü tasminmahati vartite / prakopodbhåtatàmràkùaþ kàlanemã ruùàturaþ // MatsP_150.176 // abhavatkalpameghàbhaþ sphuradbhåri÷atahradaþ / gambhãràsphoñanirhràda-jagaddhçdayaghaññakaþ // MatsP_150.177 // pracchàdya gaganàbhogaü ravimàyàü vyanà÷ayat / ÷ãtaü vavarùa salilaü dànavendrabalaü prati // MatsP_150.178 // daityàstàü vçùñimàsàdya samà÷vastàstataþ kramàt / bãjàïkurà ivàmlànàþ pràpya vçùñiü dharàtale // MatsP_150.179 // tataþ sa megharåpã tu kàlanemirmahàsuraþ / ÷astravçùñiü vavarùogràü devànãkeùu durjayàm // MatsP_150.180 // tayà vçùñyà bàdhyamànà daityendràõàü mahaujasàm / gatiü kàü ca na pa÷yanto gàvaþ ÷ãtàrdità iva // MatsP_150.181 // parasparaü vyalãyanta pçùñheùu vyastrapàõayaþ / sveùu bàdhe vyalãyanta gajeùu turageùu ca // MatsP_150.182 // ratheùu tvamaràstrastàs tatra tatra nililyire / apare ku¤citairgàtraiþ svahastapihitànanàþ // MatsP_150.183 // ita÷ceta÷ca saübhràntà babhramurvai di÷o da÷a / evaüvidhe tu saügràme tumule devasaükùaye // MatsP_150.184 // dç÷yante patità bhåmau ÷astrabhinnàïgasaüdhayaþ / vibhujà bhinnamårdhànas tathà chinnorujànavaþ // MatsP_150.185 // viparyastarathàsaïgà niùpiùñadhvajapaïktayaþ / nirbhinnàïgaisturaügaistu gajai÷càcalasaünibhaiþ // MatsP_150.186 // srutaraktahradairbhåmir vikçtàvikçtà babhau / evamàjau balã daityaþ kàlanemirmahàsuraþ // MatsP_150.187 // jaghne muhårtamàtreõa gandharvàõàü da÷àyutam / yakùàõàü pa¤ca lakùàõi rakùasàmayutàni ùañ // MatsP_150.188 // trãõi lakùàõi jaghne sa kiünaràõàü tarasvinàm / jaghne pi÷àcamukhyànàü sapta lakùàõi nirbhayaþ // MatsP_150.189 // itareùàmasaükhyàtàþ surajàtinikàyinàm / jaghne sa koñãþ saükruddha÷ citràstrairastrakovidaþ // MatsP_150.190 // evaü paribhave bhãme tadà tvamarasaükùaye / saükruddhàva÷vinau devau citràstrakavacojjvalau // MatsP_150.191 // jaghnatuþ samare daityaü kçtàntànalasaünibham / tamàsàdya raõe ghoram ekaikaþ ùaùñibhiþ ÷araiþ // MatsP_150.192 // jaghne marmasu tãkùõàgrair asuraü bhãmadar÷anam / tàbhyàü bàõaprahàraiþ sa kiücidàyastacetanaþ // MatsP_150.193 // jagràha cakramaùñàraü tailadhautaü raõàntakam / tena cakreõa so '÷vibhyàü cicheda rathakåbaram // MatsP_150.194 // jagràhàtha dhanurdaityaþ ÷aràü÷cà÷ãviùopamàn / vavarùa bhiùajo mårdhni saüchàdyàkà÷agocaram // MatsP_150.195 // tàvapyastrai÷cichidatuþ ÷itaistairdaityasàyakàn / tacca karma tayordçùñvà vismitaþ kopamàvi÷at // MatsP_150.196 // mahatà sa tu kopena sarvàyomayasàdanam / jagràha mudgaraü bhãmaü kàladaõóavibhãùaõam // MatsP_150.197 // sa tato bhràmya vegena cikùepà÷virathaü prati / taü tu mudgaram àyàntam àlokyàmbaragocaram // MatsP_150.198 // tyaktvà rathau tu tau vegàd àplutau tarasà÷vinau / tau rathau sa tu niùpiùya mudgaro 'calasaünibhaþ // MatsP_150.199 // dàrayàmàsa dharaõãü hemajàlapariùkçtaþ / tasya karmà÷vinau dçùñvà bhiùajau citrayodhinau // MatsP_150.200 // vajràstraü tu prakurvàte dànavendranivàraõam / tato vajramayaü varùaü pràvartad atidàruõam // MatsP_150.201 // ghoravajraprahàraistu daityendraþ sa pariùkçtaþ / ratho dhvajo dhanu÷cakraü kavacaü càpi kà¤canam // MatsP_150.202 // kùaõena tila÷o jàtaü sarvasainyasya pa÷yataþ / taddçùñvà duùkaraü karma so '÷vibhyàü bhãmavikramaþ // MatsP_150.203 // nàràyaõàstraü balavàn mumoca raõamårdhani / vajràstraü ÷amayàmàsa dànavendro 'stratejasà // MatsP_150.204 // tasminpra÷ànte vajràstre kàlanemiranantaram / jãvagràhaü gràhayitum a÷vinau tu pracakrame // MatsP_150.205 // tàva÷vinau raõàdbhãtau sahasràkùarathaü prati / prayàtau vepamànau tu padà ÷astravivarjitau // MatsP_150.206 // tayoranugato daityaþ kàlanemirmahàbalaþ / pràpyendrasya rathaü kråro daityànãkapadànugaþ // MatsP_150.207 // taü dçùñvà sarvabhåtàni vitresurvihvalàni tu / dçùñvà daityasya tatkrauryaü sarvabhåtàni menire // MatsP_150.208 // paràjayaü mahendrasya sarvalokakùayàvaham / celuþ ÷ikhariõo mukhyàþ peturulkà nabhastalàt // MatsP_150.209 // jagarjurjaladà dikùu hy udbhåtà÷ca mahàrõavàþ / tàü bhåtavikçtiü dçùñvà bhagavàngaruóadhvajaþ // MatsP_150.210 // vyabudhyatàhiparyaïke yoganidràü vihàya tu / lakùmãkarayugàjasra-làlitàïghrisaroruhaþ // MatsP_150.211 // ÷aradambaranãlàbja-kàntadehachavirvibhuþ / kaustubhodbhàsitoraskaþ kàntakeyårabhàsvaraþ // MatsP_150.212 // vimç÷ya surasaükùobhaü vainateyaü samàhvayat / àhåte 'vasthite tasmin nàgàvasthitavarùmaõi // MatsP_150.213 // divyanànàstratãkùõàrcir àruhyàgàt surànsvayam / tatràpa÷yata devendram abhidrutamabhiplutaiþ // MatsP_150.214 // dànavendrairnavàmbhoda-sacchàyaiþ pauruùotkañaiþ / yathà hi puruùaü ghorair abhàgyairvaü÷a÷àlibhiþ // MatsP_150.215 // paritràõàyà÷u kçtaü sukùetre karma nirmalam / athàpa÷yanta daiteyà viyati jyotirmaõóalam // MatsP_150.216 // sphurantamudayàdristhaü såryamuùõatviùà iva / prabhàvaü j¤àtumicchanto dànavàstasya tejasaþ // MatsP_150.217 // garutmantamapa÷yantaþ kalpàntànalasaünibham / tamàsthitaü ca meghaugha-dyutimakùayamacyutam // MatsP_150.218 // tam àlokyàsurendràstu harùasampårõamànasàþ / ayaü vai devasarvasvaü jite 'sminnirjitàþ suràþ // MatsP_150.219 // ayaü sa daityacakràõàü kçtàntaþ ke÷avo 'rihà / enamà÷ritya lokeùu yaj¤abhàgabhujo 'maràþ // MatsP_150.220 // ityuktvà dànavàþ sarve parivàrya samantataþ / nijaghnurvividhairastrais te tam àyàntam àhave // MatsP_150.221 // kàlanemiprabhçtayo da÷a daityà mahàrathàþ / ùaùñyà vivyàdha bàõànàü kàlanemirjanàrdanam // MatsP_150.222 // nimiþ ÷atena bàõànàü mathano '÷ãtibhiþ ÷araiþ / jambhaka÷caiva saptatyà ÷umbho da÷abhireva ca // MatsP_150.223 // ÷eùà daitye÷varàþ sarve viùõumekaika÷aþ ÷araiþ / da÷abhi÷caiva yattàste jaghnuþ sagaruóaü raõe // MatsP_150.224 // teùàm amçùya tatkarma viùõurdànavasådanaþ / ekaikaü dànavaü jaghne ùaóbhiþ ùaóbhirajihmagaiþ // MatsP_150.225 // àkarõakçùñairbhåya÷ca kàlanemis tribhiþ ÷araiþ / viùõuü vivyàdha hçdaye krodhàdraktavilocanaþ // MatsP_150.226 // tasyà÷obhanta te bàõà hçdaye taptakà¤canàþ / mayåkhànãva dãptàni kaustubhasya sphuñatviùaþ // MatsP_150.227 // tairbàõaiþ kiücidàyasto harirjagràha mudgaram / satataü bhràmya vegena dànavàya vyasarjayat // MatsP_150.228 // dànavendrastamapràptaü viyatyeva ÷ataiþ ÷araiþ / cicheda tila÷aþ kruddho dar÷ayanpàõilàghavam // MatsP_150.229 // tato viùõuþ prakupitaþ pràsaü jagràha bhairavam / tena daityasya hçdayaü tàóayàmàsa gàóhataþ // MatsP_150.230 // kùaõena labdhasaüj¤astu kàlanemirmahàsuraþ / ÷aktiü jagràha tãkùõàgràü hemaghaõñàññahàsinãm // MatsP_150.231 // tayà vàmabhujaü viùõor bibheda ditinandanaþ / bhinnaþ ÷aktyà bhujastasya sruta÷oõita àbabhau // MatsP_150.232 // padmaràgamayeneva keyåreõa vibhåùitaþ / tato viùõuþ prakupito jagràha vipulaü dhanuþ // MatsP_150.233 // saptada÷a ca nàràcàüs tãkùõànmarmavibhedinaþ / daityasya hçdayaü ùaóbhir vivyàdha ca tribhiþ ÷araiþ // MatsP_150.234 // caturbhiþ sàrathiü càsya dhvajaü caikena pattriõà / dvàbhyàü jyàdhanuùã càpi bhujaü savyaü ca pattriõà // MatsP_150.235 // sa viddho hçdaye gàóhaü daityo hari÷ilãmukhaiþ / srutaraktàruõapràü÷uþ pãóàkulitamànasaþ // MatsP_150.236 // cakampe màruteneva noditaþ kiü÷ukadrumaþ / tamàkampitamàlakùya gadàü jagràha ke÷avaþ // MatsP_150.237 // tàü ca vegena cikùepa kàlanemirathaü prati / sà papàta ÷irasyugrà vipulà kàlaneminaþ // MatsP_150.238 // saücårõitottamàïgastu niùpiùñamukuño 'suraþ / srutaraktaugharandhrastu srutadhàturivàcalaþ // MatsP_150.239 // pràpatatsve rathe bhagne visaüj¤aþ ÷iùñajãvitaþ / patitasya rathopasthe dànavasyàcyuto 'rihà // MatsP_150.240 // smitapårvamuvàcedaü vàkyaü cakràyudhaþ prabhuþ / gacchàsura vimukto 'si sàmprataü jãva nirbhayaþ // MatsP_150.241 // tataþ svalpena kàlena ahameva tavàntakaþ / etacchrutvà vacastasya sàrathiþ kàlaneminaþ / apavàhya rathaü dåram anayatkàlaneminaþ // MatsP_150.242 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 151 *såta uvàca taü dçùñvà dànavàþ kruddhà÷ceruþ svaiþ svairbalairvçtàþ /* saraghà iva màkùãkaharaõe sarvatodi÷am // MatsP_151.1 //* kçùõacàmarajàlàóhye sudhàviracitàïkure / citrapa¤capatàke tu prabhinnakarañàmukhe // MatsP_151.2 // parvatàbhe gaje bhãme madasràviõi durdhare / àruhyàjau nimirdaityo hariü pratyudyayau balã // MatsP_151.3 // tasyàsandànavà raudrà gajasya padarakùiõaþ / saptaviü÷atisàhasràþ kirãñakavacojjvalàþ // MatsP_151.4 // a÷vàråóha÷ca mathano jambhaka÷coùñravàhanaþ / ÷umbho 'pi vipulaü meùaü samàruhyàvrajadraõam // MatsP_151.5 // apare dànavendràstu yattà nànàstrapàõayaþ / àjaghnuþ samare kruddhà viùõumakliùñakàriõam // MatsP_151.6 // parigheõa nimirdaityo mathano mudgareõa tu / ÷umbhaþ ÷ålena tãkùõena pràsena grasanastathà // MatsP_151.7 // cakreõa mahiùaþ kruddho jambhaþ ÷aktyà mahàraõe / jaghnurnàràyaõaü sarve ÷eùàstãkùõai÷ca màrgaõaiþ // MatsP_151.8 // tànyastràõi prayuktàni ÷arãraü vivi÷urhareþ / guråktànyupadiùñàni sacchiùyasya ÷rutàviva // MatsP_151.9 // asambhrànto raõe viùõur atha jagràha kàrmukam / ÷aràü÷cà÷ãviùàkàràüs tailadhautànajihmagàn // MatsP_151.10 // tato 'bhisaüdhya daityàüstàn àkarõàkçùñakàrmukaþ / abhyadravadraõe kruddho daityànãke tu pauruùàt // MatsP_151.11 // nimiü vivyàdha viü÷atyà bàõànàmagnivarcasàm / mathanaü da÷abhirbàõaiþ ÷umbhaü pa¤cabhireva ca // MatsP_151.12 // ekena mahiùaü kruddho vivyàdhorasi pattriõà / jambhaü dvàda÷abhistãkùõaiþ sarvàü÷caikaika÷o 'ùñabhiþ // MatsP_151.13 // tasya tallàghavaü dçùñvà dànavàþ krodhamårchitàþ / nardamànàþ prayatnena cakruratyadbhutaü raõam // MatsP_151.14 // cichedàtha dhanurviùõor nimirbhallena dànavaþ / saüdhyamànaü ÷araü haste cicheda mahiùàsuraþ // MatsP_151.15 // pãóayàmàsa garuóaü jambhastãkùõaistu sàyakaiþ / bhujaü tasyàhanadgàóhaü ÷umbho bhådharasaünibhaþ // MatsP_151.16 // chinne dhanuùi govindo gadàü jagràha bhãùaõàm / tàü pràhiõotsa vegena mathanàya mahàhave // MatsP_151.17 // tàmapràptàü nimirbàõai÷ cicheda tila÷o raõe / tàü nà÷amàgatàü dçùñvà hãnàgre pràrthanàmiva // MatsP_151.18 // jagràha mudgaraü ghoraü divyaratnapariùkçtam / taü mumocàtha vegena nimimuddi÷ya dànavam // MatsP_151.19 // tam àyàntaü viyatyeva trayo daityà nyavàrayan / gadayà jambhadaityastu grasanaþ paññi÷ena tu // MatsP_151.20 // ÷aktyà ca mahiùo daityaþ svapakùajayakàïkùayà / niràkçtaü tamàlokya durjane praõayaü yathà // MatsP_151.21 // jagràha ÷aktimugràgràm aùñaghaõñotkañasvanàm / jambhàya tàü samuddi÷ya pràhiõodraõabhãùaõaþ // MatsP_151.22 // tàmambarasthàü jagràha gajo dànavanandanaþ / gçhãtàü tàü samàlokya ÷ikùàmiva vivekibhiþ // MatsP_151.23 // dçóhaü bhàrasahaü sàram anyadàdàya kàrmukam / raudràstramabhisaüdhàya tasminbàõaü mumoca ha // MatsP_151.24 // tato 'stratejasà sarvaü vyàptaü lokaü caràcaram / tato bàõamayaü sarvam àkà÷aü samadç÷yata // MatsP_151.25 // bhårdi÷o vidi÷a÷caiva bàõajàlamayà babhuþ / dçùñvà tadastramàhàtmyaü senanãr grasano 'suraþ // MatsP_151.26 // bràhmamastraü cakàràsau sarvàstravinivàraõam / tena tatpra÷amaü yàtaü raudràstraü lokaghasmaram // MatsP_151.27 // astre pratihate tasmin viùõurdànavasådanaþ / kàladaõóàstramakarot sarvalokabhayaükaram // MatsP_151.28 // saüdhãyamàne tasmiüstu màrutaþ paruùo vavau / cakampe ca mahã devã daityà bhinnadhiyo 'bhavan // MatsP_151.29 // tadastramugraü dçùñvà tu dànavà yuddhadurmadàþ / cakrurastràõi divyàni nànàråpàõi saüyuge // MatsP_151.30 // nàràyaõàstraü grasano gçhãtvà cakraü nimiþ svàstravaraü mumoca / aiùãkamastraü ca cakàra jambhas tatkàladaõóàstranivàraõàya // MatsP_151.31 // yàvanna saüdhyà na da÷àü prayànti daitye÷varà÷càstranivàraõàya / tàvatkùaõenaiva jaghàna koñãr daitye÷varàõàü sagajànsahà÷vàn // MatsP_151.32 // anantaraü ÷àntamabhåttadastraü daityàstrayogeõa tu kàladaõóam / ÷àntaü tadàlokya hariþ sva÷astraü svavikrame manyuparãtamårtiþ // MatsP_151.33 // jagràha cakraü tapanàyutàbham ugràramàtmànamiva dvitãyam / cikùepa senàpataye 'bhisaüdhya kaõñhasthalaü vajrakañhoramugram // MatsP_151.34 // cakraü tadàkà÷agataü vilokya sarvàtmanà daityavaràþ svavãryaiþ / nà÷aknuvanvàrayituü pracaõóaü daivaü yathà karma mudhà prapannam // MatsP_151.35 // tamapratarkyaü janayannajayyaü cakraü papàta grasanasya kaõñhe / dvidhà tu kçtvà grasanasya kaõñhaü tadraktadhàràruõaghoranàbhi / jagàma bhåyo 'pi janàrdanasya pàõiü pravçddhànalatulyadãpti // MatsP_151.36 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 152 tasminvinihate daitye grasane lokanàyake / nirmaryàdamayudhyanta hariõà saha dànavàþ // MatsP_152.1 // paññi÷airmu÷alaiþ pà÷air gadàbhiþ kuõapairapi / tãkùõànanai÷ca nàràcai÷ cakraiþ ÷aktibhireva ca // MatsP_152.2 // tànastràndànavairmuktàü÷ citrayodhã janàrdanaþ / ekaikaü ÷ata÷a÷cakre bàõairagni÷ikhopamaiþ // MatsP_152.3 // tataþ kùãõàyudhapràõà dànavà bhràntacetasaþ / astràõyàdàtumabhavann asamarthà yadà raõe // MatsP_152.4 // tadà mçtairgajaira÷vair janàrdanamayodhayan / samantàtkoñi÷o daityàþ sarvataþ pratyayodhayan // MatsP_152.5 // bahu kçtvà vapurviùõuþ kiücicchàntabhujo 'bhavat / uvàca ca garutmantaü tasminsutumule raõe // MatsP_152.6 // garutmankaccida÷ràntas tvamasminnapi sàmpratam / yadya÷rànto 'si tadyàhi mathanasya rathaü prati // MatsP_152.7 // ÷rànto 'syatha muhårtaü tvaü raõàdapasçto bhava / ityukto garuóastena viùõunà prabhaviùõunà // MatsP_152.8 // àsasàda raõe daityaü mathanaü ghoradar÷anam / daityastvabhimukhaü dçùñvà ÷aïkhacakragadàdharam // MatsP_152.9 // jaghàna bhindipàlena ÷itabàõena vakùasi / tatprahàramacintyaiva viùõustasminmahàhave // MatsP_152.10 // jaghàna pa¤cabhirbàõair màrjitai÷ca ÷ilà÷itaiþ / punarda÷abhir àkçùñais taü tatàóa stanàntare // MatsP_152.11 // viddho marmasu daityendro haribàõairakampata / sa muhårtaü samà÷vàsya jagràha parighaü tadà // MatsP_152.12 // jaghne janàrdanaü càpi parigheõàgnivarcasà / viùõustena prahàreõa kiücidàghårõito 'bhavat // MatsP_152.13 // tataþ krodhavivçttàkùo gadàü jagràha màdhavaþ / mathanaü sarathaü roùàn niùpipeùàtha roùataþ // MatsP_152.14 // sa papàtàtha daityendraþ kùayakàle 'calo yathà / tasminnipatite bhåmau dànave vãrya÷àlini // MatsP_152.15 // avasàdaü yayurdaityàþ kardame kariõo yathà / tatasteùu vipanneùu dànaveùvatimàniùu // MatsP_152.16 // prakopàdraktanayano mahiùo dànave÷varaþ / pratyudyayau hariü raudraþ svabàhubalamàsthitaþ // MatsP_152.17 // tãkùõadhàreõa ÷ålena mahiùo harimardayan / ÷aktyà ca garuóaü vãro mahiùo 'bhyahanaddhçdi // MatsP_152.18 // tato vyàvçtya vadanaü mahàcalaguhànibham / grastumaicchadraõe daityaþ sa garutmantamacyutam // MatsP_152.19 // athàcyuto 'pi vij¤àya dànavasya cikãrùitam / vadanaü pårayàmàsa divyairastrairmahàbalaþ // MatsP_152.20 // mahiùasyàtha sasçje bàõaughaü garuóadhvajaþ / pidhàya vadanaü divyair divyàstraparimantritaiþ // MatsP_152.21 // sa tairbàõairabhihato mahiùo 'calasaünibhaþ / parivartitakàyo 'dhaþ papàta na mamàra ca // MatsP_152.22 // mahiùaü patitaü dçùñvà bhåmau provàca ke÷avaþ / mahiùàsura mattastvaü vadhaü nàstrairihàrhasi // MatsP_152.23 // yoùidvadhyaþ purokto 'si sàkùàtkamalayoninà / uttiùñha jãvitaü rakùa gacchàsmàtsaügaràddrutam // MatsP_152.24 // tasminparàïmukhe daitye mahiùe ÷umbhadànavaþ / saüdaùñauùñhapuñaþ kopàd bhrukuñãkuñilànanaþ // MatsP_152.25 // nirmathya pàõinà pàõiü dhanuràdàya bhairavam / sajyaü cakàra sa dhanuþ ÷aràü÷cà÷ãviùopamàn // MatsP_152.26 // sa citrayodhã dçóhamuùñipàtas tatastu viùõuü garuóaü ca daityaþ / bàõairjvaladvahni÷ikhànikà÷aiþ kùiptairasaükhyaiþ parighàtahãnaiþ // MatsP_152.27 // viùõu÷ca daityendra÷aràhato 'pi bhu÷uõóimàdàya kçtàntatulyàm / tayà bhu÷uõóyà ca pipeùa meùaü ÷umbhasya pattraü dharaõãdharàbham // MatsP_152.28 // tasmàdavaplutya hatàcca meùàd bhåbhau padàtiþ sa tu daityanàthaþ / tato mahãsthasya hariþ ÷araughàn mumoca kàlànalatulyabhàsaþ // MatsP_152.29 // ÷araistribhistasya bhujaü bibheda ùaóbhi÷ca ÷ãrùaü da÷abhi÷ca ketum / viùõurvikçùñaiþ ÷ravaõàvasànaü daityasya vivyàdha vivçttanetraþ // MatsP_152.30 // sa tena viddho vyathito babhåva daitye÷varo visruta÷oõitaughaþ / tato 'sya kiücic calitasya dhairyàd uvàca ÷aïkhàmbuja÷àrïgapàõiþ // MatsP_152.31 // kumàrivadhyo 'si raõaü vimu¤ca ÷umbhàsura svalpatarairahobhiþ / vadhaü na matto 'rhasi ceha måóha vçthaiva kiü yuddhasamutsuko 'si // MatsP_152.32 // jambho vaco viùõumukhànni÷amya nimi÷ca niùpeùñumiyeùa viùõum / gadàmathodyamya nimiþ pracaõóàü jaghàna gàóhàü garuóaü ÷irastaþ // MatsP_152.33 // ÷umbho 'pi viùõuü parigheõa mårdhni pramçùñaratnaughavicitrabhàsà / tau dànavàbhyàü viùamaiþ prahàrair nipetururvyàü ghanapàvakàbhau // MatsP_152.34 // tatkarma dçùñvà ditijàstu sarve jagarjuruccaiþ kçtasiühanàdàþ / dhanåüùi càsphoñya suràbhighàtair vyadàrayanbhåmimapi pracaõóàþ / vàsàüsi caivàdudhuvuþ pare tu dadhmu÷ca ÷aïkhànakagomukhaughàn // MatsP_152.35 // atha saüj¤àmavàpyà÷u garuóo 'pi sake÷avaþ / paràïmukho raõàttasmàt palàyata mahàjavaþ // MatsP_152.36 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 153 *såta uvàca tamàlokya palàyantaü vibhraùñadhvajakàrmukam / hariü devaþ sahasràkùo mene bhagnaü duràhave // MatsP_153.1 // daityàü÷ca muditàndçùñvà kartavyaü nàdhyagacchata / athàyànnikañe viùõoþ sure÷aþ pàka÷àsanaþ // MatsP_153.2 // uvàca cainaü madhuraü protsàhaparibçühakam / kimebhiþ krãóase deva dànavairduùñamànasaiþ // MatsP_153.3 // durjanairlabdharandhrasya puruùasya kutaþ kriyàþ / ÷aktenopekùito nãco manyate balamàtmanaþ // MatsP_153.4 // tasmànna nãcaü matimàn durgahãnaü hi saütyajet / athàgresarasaüpattyà rathino jayamàpnuyuþ // MatsP_153.5 // kaste sakhàbhavaccàgre hiraõyàkùavadhe vibho / hiraõyaka÷ipurdaityo vãrya÷àlã madoddhataþ // MatsP_153.6 // tvàü pràpyàpa÷yadasuro viùamaü smçtivibhramam / pårve 'pyatibalà ye ca daityendràþ suravidviùaþ // MatsP_153.7 // vinà÷amàgatàþ pràpya ÷alabhà iva pàvakam / yuge yuge ca daityànàü tvamevàntakaro hare // MatsP_153.8 // tathaivàdyeha magnànàü bhava viùõo surà÷rayaþ / evamuktastato viùõur vyavardhata mahàbhujaþ // MatsP_153.9 // çddhyà paramayà yuktaþ sarvabhåtà÷rayo 'rihà / athovàca sahasràkùaü kàlakùamam adhokùajaþ // MatsP_153.10 // daityendràþ svairvadhopàyaiþ ÷akyà hantuü hi nànyataþ / durjayastàrako daityo muktvà saptadinaü ÷i÷um // MatsP_153.11 // ka÷citstrãvadhyatàü pràpto vadhe 'nyasya kumàrikà / jambhastu vadhyatàü pràpto dànavaþ kråravikramaþ // MatsP_153.12 // tasmàdvãryeõa divyena jahi jambhaü jagadvaram / avadhyaþ sarvabhåtànàü tvàü vinà sa tu dànavaþ // MatsP_153.13 // mayà gupto raõe jambhaü jagatkaõñakamuddhara / tadvaikuõñhavacaþ ÷rutvà sahasràkùo 'maràrihà // MatsP_153.14 // samàdi÷atsurànsarvàn sainyasya racanàü prati / yatsàraü sarvalokeùu vãryasya tapaso 'pi ca // MatsP_153.15 // tadekàda÷a rudràüstu cakàràgresarànhariþ / vyàlabhogàïgasaünaddhà balino nãlakaüdharàþ // MatsP_153.16 // candrakhaõóançmuõóàlã-maõóitoru÷ikhaõóinaþ / ÷ålajvàlàvaliptàïgà bhujamaõóalabhairavàþ // MatsP_153.17 // piïgottuïgajañàjåñàþ siühacarmànuùaïgiõaþ / kapàlã÷àdayo rudrà vidràvitamahàsuràþ // MatsP_153.18 // kapàlã piïgalo bhãmo viråpàkùo vilohitaþ / aje÷aþ ÷àsanaþ ÷àstà ÷aübhu÷caõóo dhruvastathà // MatsP_153.19 // eta ekàda÷ànanta-balà rudràþ prabhàviõaþ / pàlayanto balasyàgre dàrayanta÷ca dànavàn // MatsP_153.20 // àpyàyayantastrida÷àn garjanta iva càmbudàþ / himàcalàbhe mahati kà¤canàmburuhasraji // MatsP_153.21 // pracalaccàmare hema-ghaõñàsaüghàtamaõóite / airàvate caturdante màtaïge 'calasaüsthite // MatsP_153.22 // mahàmadajalasràve kàmaråpe ÷atakratuþ / tasthau himagireþ ÷çïge bhànumàniva dãptimàn // MatsP_153.23 // tasyàrakùatpadaü savyaü màruto 'mitavikramaþ / jugopàparamagnistu jvàlàpåritadiïmukhaþ // MatsP_153.24 // pçùñharakùo 'bhavadviùõuþ sasainyasya ÷atakratoþ / àdityà vasavo vi÷ve maruta÷cà÷vinàvapi // MatsP_153.25 // gandharvà ràkùasà yakùàþ sakiünaramahoragàþ / nànàvidhàyudhà÷citrà dadhànà hemabhåùaõàþ // MatsP_153.26 // koñi÷aþ koñi÷aþ kçtvà vçndaü cihnopalakùitam / vi÷ràmayantaþ svàü kãrtiü bandivçndapuraþsaràþ / cerurdaityavadhe hçùñàþ sahendràþ surajàtayaþ // MatsP_153.27 // ÷atakratoramaranikàyapàlità patàkinã gaja÷atavàjinàdità / sitonnatadhvajapañakoñimaõóità babhåva sà ditisuta÷okavardhinã // MatsP_153.28 // àyàntãm avalokyàtha surasenàü gajàsuraþ / gajaråpã mahàmbhoda-saüghàto bhàti bhairavaþ // MatsP_153.29 // para÷vadhàyudho daityo daü÷itoùñhakasaüpuñaþ / mamarda ca raõe devàü÷ cikùepànyànkareõa tu // MatsP_153.30 // parànpara÷unà jaghne daityendro raudravikramaþ / tasya pàtayataþ senàü yakùagandharvakiünaràþ // MatsP_153.31 // mumucuþ saühatàþ sarve citra÷astràstrasaühatim / pà÷àn para÷vadhàü÷cakràn bhindipàlàn samudgaràn // MatsP_153.32 // kuntànpràsàn asãüstãkùõàn mudgaràü÷càpi duþsahàn / tànsarvànso 'grasaddaityaþ kavalàniva yåthapaþ // MatsP_153.33 // kopàsphàlitadãrghàgra-karàsphoñena pàtayan / vicacàra raõe devàn duùprekùye gajadànavaþ // MatsP_153.34 // yasminyasminnipatati suravçnde gajàsuraþ / tasmiüstasminmahà÷abdo hàhàkàrakçto 'bhavat // MatsP_153.35 // atha vidravamàõaü tad balaü prekùya samantataþ / rudràþ parasparaü procur ahaükàrotthitàrciùaþ // MatsP_153.36 // bho bho gçhõãta daityendraü mardatainaü hatà÷rayam / karùatainaü ÷itaiþ ÷ålair bha¤jatainaü ca marmasu // MatsP_153.37 // kapàlã vàkyamàkarõya ÷ålaü ÷ita÷ikhàmukham / saümàrjya vàmahastena saürambhavivçtekùaõaþ // MatsP_153.38 // adhàvadbhçkuñãvakro daityendràbhimukho raõe / dçóhena muùñibandhena ÷ålaü viùñabhya nirmalam // MatsP_153.39 // jaghàna kumbhade÷e tu kapàlã gajadànavam / tato da÷àpi te rudrà nirmalàyomayai raõe // MatsP_153.40 // jaghnuþ ÷ålai÷ca daityendraü ÷ailavarùmàõamàhave / sruta÷oõitarandhrastu ÷ita÷ålamukhàrditaþ // MatsP_153.41 // babhau kçùõacchavir daityaþ ÷aradãvàmalaü saraþ / protphullàruõanãlàbja-saüghàtaþ sarvatodi÷am // MatsP_153.42 // bhasma÷ubhratanuchàyai rudrairhaüsairivàvçtaþ / upasthitàrtirdaityo 'tha pracalatkarõapallavaþ // MatsP_153.43 // ÷aübhuü bibheda da÷anair nàbhide÷e gajàsuraþ / dçùñvà saktaü tu rudràbhyàü nava rudràstato 'dbhutam // MatsP_153.44 // tatakùurvividhaiþ ÷astraiþ ÷arãramamaradviùaþ / nirbhayà balino yuddhe raõabhåmau vyavasthitàþ // MatsP_153.45 // mçtaü mahiùamàsàdya vane gomàyavo yathà / kapàlinaü parityajya gata÷càsurapuügavaþ // MatsP_153.46 // vegena kupito daityo nava rudrànupàdravat / mamarda caraõàghàtair dantai÷càpi kareõa ca // MatsP_153.47 // sa taistumulayuddhena ÷ramamàsàdito yadà / tadà kapàlã jagràha karaü tasyàmaradviùaþ // MatsP_153.48 // bhràmayàmàsa vegena hy atãva ca gajàsuram / dçùñvà ÷ramàturaü daityaü kiücitsphuritajãvitam // MatsP_153.49 // nirutsàhaü raõe tasmin gatayuddhotsavodyamam / tataþ patata evàsya carma cotkçtya bhairavam // MatsP_153.50 // sravatsarvàïgaraktaughaü cakàràmbaramàtmanaþ / dçùñvà vinihataü daityaü dànavendrà mahàbalàþ // MatsP_153.51 // vitresurdudruvurjagmur nipetu÷ca sahasra÷aþ / dçùñvà kapàlino råpaü gajacarmàmbaràvçtam // MatsP_153.52 // dikùu bhåmau tamevograü rudraü daityà vyalokayan / evaü vilulite tasmin dànavendre mahàbale // MatsP_153.53 // dvipàdhiråóho daityendro hatadundubhinà tataþ / kalpàntàmbudharàbheõa durdhareõàpi dànavaþ // MatsP_153.54 // nimirabhyapatattårõaü surasainyàni loóayan // MatsP_153.55 // yàü yàü nimigajo yàti di÷aü tàü tàü savàhanà / saütyajya dudruvurdevà bhayàrtàstyaktahetayaþ / gandhena suramàtaïgà dudruvustasya hastinaþ // MatsP_153.56 // palàyiteùu sainyeùu suràõàü pàka÷àsanaþ / tasthau dikpàlakaiþ sàrdham aùñabhiþ ke÷avena ca // MatsP_153.57 // sampràpto nimimàtaïgo yàvacchakragajaü prati / tàvacchakragajo yàto muktvà nàdaü sa bhairavam // MatsP_153.58 // dhriyamàõo 'pi yatnena sa raõe naiva tiùñhati / palàyite gaje tasminn àråóhaþ pàka÷àsanaþ // MatsP_153.59 // viparãtamukho 'yudhyad dànavendrabalaü prati / ÷atakratustu vajreõa nimiü vakùasyatàóayat // MatsP_153.60 // gadayà dantina÷càsya gaõóade÷e 'hanaddçóham / tatprahàramacintyaiva nimirnirbhayapauruùaþ // MatsP_153.61 // airàvaõaü kañãde÷e mudgareõàbhyatàóayat / sa hato mudgareõàtha ÷akraku¤jara àhave // MatsP_153.62 // jagàma pa÷càccaraõair dharaõãü bhådharàkçtiþ / làghavàtkùipramutthàya tato 'maramahàgajaþ // MatsP_153.63 // raõàdapasasarpà÷u bhãùito nimihastinà / tato vàyurvavau råkùo bahu÷arkarapàüsulaþ // MatsP_153.64 // saümukho nimimàtaïgo javanàcalakampanaþ / srutarakto babhau ÷ailo ghanadhàtuhrado yathà // MatsP_153.65 // dhane÷o 'pi gadàü gurvãü tasya dànavahastinaþ / cikùepa vegàddaityendro nipapàtàsya mårdhani // MatsP_153.66 // gajo gadànipàtena sa tena parimårchitaþ / dantairbhittvà dharàü vegàt papàtàcalasaünibhaþ // MatsP_153.67 // patite tu gaje tasmin siühanàdo mahànabhåt / sarvataþ surasainyànàü gajabçühitabçühitaiþ // MatsP_153.68 // hreùàraveõa cà÷vànàü guõàsphoñai÷ca dhanvinàm / gajaü taü nihataü dçùñvà nimiü càpi paràïmukham // MatsP_153.69 // ÷rutvà ca siühanàdaü ca suràõàmatikopanaþ / jambho jajvàla kopena pãtàjya iva pàvakaþ // MatsP_153.70 // sa surànkoparaktàkùo dhanuùyàropya sàyakam / tiùñhatetyabravãttàvat sàrathiü càpyacodayat // MatsP_153.71 // vegena calatastasya tadrathasyàbhavaddyutiþ / yathàdityasahasrasyà-bhuditasyodayàcale // MatsP_153.72 // patàkinà rathenàjau kiïkiõãjàlamàlinà / ÷a÷i÷ubhràtapatreõa sa tena syandanena tu // MatsP_153.73 // ghaññayansurasainyànàü hçdayaü samadç÷yata / tam àyàntam abhiprekùya dhanuùyàhitasàyakaþ // MatsP_153.74 // ÷atakraturadãnàtmà dçóhamàdhatta kàrmukam / bàõaü ca tailadhautàgram ardhacandramajihmagam // MatsP_153.75 // tenàsya sa÷araü càpaü raõe cicheda vçtrahà / kùipraü saütyajya taccàpaü jambho dànavanandanaþ // MatsP_153.76 // anyatkàrmukamàdàya vegavadbhàrasàdhanam / ÷aràü÷cà÷ãviùàkàràüs tailadhautànajihmagàn // MatsP_153.77 // ÷akraü vivyàdha da÷abhir jatrude÷e tu pattribhiþ / hçdaye ca tribhi÷càpi dvàbhyàü ca skandhayor dvayoþ // MatsP_153.78 // ÷akro 'pi dànavendràya bàõajàlamapãdç÷am / apràptàndànavendrastu ÷arà¤chakrabhujeritàn // MatsP_153.79 // cicheda da÷adhàkà÷e ÷arairagni÷ikhopamaiþ / tatastu ÷arajàlena devendro dànave÷varam // MatsP_153.80 // àcchàdayata yatnena varùàsviva ghanairnabhaþ / daityo 'pi bàõajàlaü tad vyadhamatsàyakaiþ ÷itaiþ // MatsP_153.81 // yathà vàyurghanàñopaü parivàrya di÷o mukhe / ÷akro 'tha krodhasaürambhàn na vi÷eùayate yadà // MatsP_153.82 // dànavendraü tadà cakre gandharvàstraü mahàdbhutam / tadutthatejasà vyàptam abhådgamanagocaram // MatsP_153.83 // gandharvanagarai÷ càpi nànàpràkàratoraõaiþ / mu¤cadbhiradbhutàkàrair astravçùñiü samantataþ // MatsP_153.84 // athàstravçùñyà daityànàü hanyamànà mahàcamåþ / jambhaü ÷araõamàgacchad aprameyaparàkramam // MatsP_153.85 // vyàkulo 'pi svayaü daityaþ sahasràkùàstrapãóitaþ / smaransàdhusamàcàraü bhãtatràõaparo 'bhavat // MatsP_153.86 // athàstraü mausalaü nàma mumoca ditinandanaþ / tato 'yomusalaiþ sarvam abhavatpåritaü jagat // MatsP_153.87 // ekaprahàrakaraõair apradhçùyaiþ samantataþ / gandharvanagaraü teùu gandharvàstravinirmitam // MatsP_153.88 // gàndharvamastraü saüdhàya surasainyeùu càparam / ekaikena prahàreõa gajàna÷vànmahàrathàn // MatsP_153.89 // rathà÷vànso 'hanatkùipraü ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ / tataþ suràdhipastvàùñram astraü ca samudãrayat // MatsP_153.90 // saüdhyamàne tatastvàùñre ni÷ceruþ pàvakàrciùaþ / tato yantramayàn divyàn àyudhànduùpradharùiõaþ // MatsP_153.91 // tairyantrairabhavadbaddham antarikùe vitànakam / vitànakena tenàtha pra÷amaü mausale gate // MatsP_153.92 // ÷ailàstraü mumuce jambho yantrasaüghàtatàóanam / vyàmapramàõairupalais tato varùamavartata // MatsP_153.93 // tvàùñrasya nirmitànyà÷u yantràõi tadanantaram / tenopalanipàtena gatàni tila÷astataþ // MatsP_153.94 // yantràõi tila÷aþ kçtvà ÷ailàstraü paramårdhasu / nipapàtàtivegenà-dàrayatpçthivãü tataþ // MatsP_153.95 // tato vajràstram akarot sahasràkùaþ puraüdaraþ / tadopalamahàvarùaü vya÷ãryata samantataþ // MatsP_153.96 // tataþ pra÷ànte ÷ailàstre jambho bhådharasaünibhaþ / aiùãkamastramakarod abhãto 'tiparàkramaþ // MatsP_153.97 // aiùãkeõàgamannà÷aü vajràstraü ÷akravallabham / vijçmbhatyatha caiùãke paramàstre 'tidurdhare // MatsP_153.98 // jajvalurdevasainyàni sasyandanagajàni tu / dahyamàneùvanãkeùu tejasà surasattamaþ // MatsP_153.99 // àgneyamastramakarod balavànpàka÷àsanaþ / tenàstreõa tadastraü ca babhraü÷e tadanantaram // MatsP_153.100 // tasminpratihate càstre pàvakàstraü vyajçmbhata / jajvàla kàyaü jambhasya sarathaü ca sasàrathim // MatsP_153.101 // tataþ pratihataþ so 'tha daityendraþ pratibhànavàn / vàruõàstraü mumocàtha ÷amanaü pàvakàrciùàm // MatsP_153.102 // tato jaladharairvyoma sphuradvidyullatàkulaiþ / gambhãramurajadhvànair àpåritam ivàmbaram // MatsP_153.103 // karãndrakaratulyàbhir jaladhàràbhir ambaràt / patantãbhirjagatsarvaü kùaõenàpåritaü babhau // MatsP_153.104 // ÷àntamàgneyamastraü tat pravilokya suràdhipaþ / vàyavyam astram akaron meghasaüghàtanà÷anam // MatsP_153.105 // vàyavyàstrabalenàtha nirdhåte meghamaõóale / babhåva vimalaü vyoma nãlotpaladalaprabham // MatsP_153.106 // vàyunà càtighoreõa kampitàste tu dànavàþ / na ÷ekustatra te sthàtuü raõe 'tibalino 'pi ye // MatsP_153.107 // tadà jambho 'bhavacchailo da÷ayojanavistçtaþ / màrutapratighàtàrthaü dànavànàü bhayàpahaþ // MatsP_153.108 // muktanànàyudhodagra-tejo 'bhijvalitadrumaþ / tataþ pra÷amite vàyau daityendre parvatàkçtau // MatsP_153.109 // mahà÷anãü vajramayãü mumocà÷u ÷atakratuþ / tayà÷anyà patitayà daityasyàcalaråpiõaþ // MatsP_153.110 // kandaràõi vya÷ãryanta samantànnirjharàõi tu / tataþ sà dànavendrasya ÷ailamàyà nyavartata // MatsP_153.111 // nivçtta÷ailamàyo 'tha dànavendro madotkañaþ / babhåva ku¤jaro bhãmo mahà÷ailasamàkçtiþ // MatsP_153.112 // sa mamarda surànãkaü dantai÷càpyahanatsuràn / babha¤ja pçùñhataþ kàü÷cit kareõàveùñya dànavaþ // MatsP_153.113 // tataþ kùapayatastasya surasainyàni vçtrahà / astraü trailokyadurdharùaü nàrasiühaü mumoca ha // MatsP_153.114 // tataþ siühasahasràõi ni÷cerurmantratejasà / kçùõadaüùñràññahàsàni krakacàbhanakhàni ca // MatsP_153.115 // tairvipàñitagàtro 'sau gajamàyàü vyapothayat / tata÷cà÷ãviùo ghoro 'bhavatphaõa÷atàkulaþ // MatsP_153.116 // viùaniþ÷vàsanirdagdhaü surasainyaü mahàrathaþ / tato 'straü gàruóaü cakre ÷akra÷càrubhujastadà // MatsP_153.117 // tato garutmatastasmàt sahasràõi viniryayuþ / tairgarutmadbhiràsàdya jambho bhujagaråpavàn / kçtastu khaõóa÷o daityaþ sàsya màyà vyana÷yata // MatsP_153.118 // pranaùñàyàü tu màyàyàü tato jambho mahàsuraþ / cakàra råpamatulaü candràdityapathànugam / vivçttavadano grastum iyeùa surapuügavàn // MatsP_153.119 // tato 'sya vivi÷urvaktraü samahàrathaku¤jarà / surasenàvi÷adbhãmaü pàtàlottànatàlukam // MatsP_153.120 // sainyeùu grasyamàneùu dànavena balãyasà / ÷akro dainyaü samàpannaþ ÷ràntabàhuþ savàhanaþ // MatsP_153.121 // kartavyatàü nàdhyagacchat provàcedaü janàrdanam / kimanantaramatràsti kartavyasyàva÷eùitam // MatsP_153.122 // yadà÷ritya ghañàmo 'sya dànavasya yuyutsavaþ / tato hariruvàcedaü vajràyudhamudàradhãþ // MatsP_153.123 // na sàüprataü raõastyàjyas tvayà kàtarabhairavaþ / vardhasvà÷u mahàmàyàü puraüdara ripuü prati // MatsP_153.124 // mayaiùa lakùito daityo 'dhiùñhitaþ pràptapauruùaþ / mà ÷akra mohamàgaccha kùipramastraü smara prabho // MatsP_153.125 // tataþ ÷akraþ prakupito dànavaü prati devaràñ / nàràyaõàstraü prayato mumocàsuravakùasi // MatsP_153.126 // etasminnantare daityo vivçtàsyo 'grasatkùaõàt / trãõi lakùàõi gandharvã-kiünaroragaràkùasàn // MatsP_153.126* // tato nàràyaõàstraü tat papàtàsuravakùasi / mahàstrabhinnahçdayaþ susràva rudhiraü ca saþ // MatsP_153.127 // raõàgàramivodgàraü tatyàjàsuranandanaþ / tadastratejasà tasya råpaü daityasya nà÷itam // MatsP_153.128 // tata÷càntardadhe daityo viyatyanupalakùitaþ / gaganasthaþ sa daityendraþ ÷astràsanamatãndriyam // MatsP_153.129 // mumoca surasainyànàü saühàre kàraõaü param / pràsànpara÷vadhàü÷cakràn bàõànvajrànsamudgaràn // MatsP_153.130 // kuñhàrànsaha khaógai÷ca bhindipàlànayoguóàn / vavarùa dànavo raudro hy abandhyànakùayànapi // MatsP_153.131 // tairastrairdànavairmuktair devànãkeùu bhãùaõaiþ / bàhubhirdharaõiþ pårõà ÷irobhi÷ca sakuõóalaiþ // MatsP_153.132 // årubhir gajahastàbhaiþ karãndrairvàcalopamaiþ / bhagneùàdaõóacakràkùai rathaiþ sàrathibhiþ saha // MatsP_153.133 // duþsaücàràbhavatpçthvã màüsa÷oõitakardamà / rudhiraughahradàvartà ÷avarà÷i÷iloccayaiþ // MatsP_153.134 // kabandhançtyasaükule sravadvasàsrakardame jagattrayopasaühçtau same samastadehinàm / ÷çgàlagçdhravàyasàþ paraü pramodamàdadhuþ kvacidvikçùñalocanaþ ÷avasya rauti vàyasaþ // MatsP_153.135 // vikçùñapãvaràntrakàþ prayànti jambukàþ kvacit kvacitsthito 'tibhãùaõaþ ÷vaca¤cucarvito bakaþ / mçtasya màüsamàhara¤chvajàtaya÷ca saüsthitàþ kvacidvçko gajàsçjaü papau nilãyatàntrataþ // MatsP_153.136 // kvacit turaügamaõóalã vikçùyate ÷vajàtibhiþ kvacitpi÷àcajàtakaiþ prapãta÷oõitàsavaiþ / svakàminãyutairdrutaü pramodamattasaübhramair mamaitadànayànanaü khuro 'yamastu me priyaþ // MatsP_153.137 // karo 'yamabjasaünibho mamàstu karõapårakaþ saroùamãkùate 'parà vapàü vinà priyaü tadà / parà priyà hyavàpa yadbhçtoùõa÷oõitàsavaü vikçùya ÷avacarma tatprabaddhasàndrapallavam // MatsP_153.138 // cakàra yakùakàminã taruü kuñhàrapàñitaü gajasya dantamàtmajaü pragçhya kumbhasaüpuñam / vipàñya mauktikaü paraü priyaprasàdamicchate samàüsa÷oõitàsavaü papu÷ca yakùaràkùasàþ // MatsP_153.139 // mçtà÷vake÷avàsitaü rasaü pragçhya pàõinà priyàvimuktajãvitaü samànayàsçgàsavam / na pathyatàü prayàti me gataü ÷ma÷ànagocaraü narasya tajjahàtyasau pra÷asya kiünarànanam // MatsP_153.140 // sa nàga eùa no bhayaü dadhàti muktajãvito na dànavasya ÷akyate mayà tadekayànanam / iti priyàya vallabhà vadanti yakùayoùitaþ pare kapàlapàõayaþ pi÷àcayakùaràkùasàþ // MatsP_153.141 // vadanti dehi dehi me mamàtibhakùyacàriõaþ pare 'vatãrya ÷oõitàpagàsu dhautamårtayà / pitén pratarpya devatàþ samarcayanti càmiùair gajoóupe susaüsthitàstaranti ÷oõitaü hradam // MatsP_153.142 // iti pragàóhasaükañe suràsure susaügare bhayaü samujhya durjayà bhañàþ sphuñanti màninaþ // MatsP_153.143 // tata ÷akro dhane÷a÷ca varuõaþ pavano 'nalaþ / yamo 'pi nirçti÷càpi divyàstràõi mahàbalàþ // MatsP_153.144 // àkà÷e mumucuþ sarve dànavànabhisaüdhya te / astràõi vyarthatàü jagmur devànàü dànavànprati // MatsP_153.145 // saürambheõàpyayudhyanta saühatàstumulena ca / gatiü na vividu÷càpi ÷ràntà daityasya devatàþ // MatsP_153.146 // daityàstrabhinnasarvàïgà hy akiücitkaratàü gatàþ / parasparaü vyalãyanta gàvaþ ÷ãtàrdità iva // MatsP_153.147 // tadavasthànharirdçùñvà devà¤chakramuvàca ha / brahmàstraü smara devendra yasyàvadhyo na vidyate / viùõunà coditaþ ÷akraþ sasmàràstraü mahaujasam // MatsP_153.148 // sampåjitaü nityamaràtinà÷anaü samàhitaü bàõamamitraghàtane / dhanuùyajayye viniyojya buddhimàn abhåttato mantrasamàdhimànasaþ // MatsP_153.149 // sa mantramuccàrya yatàntarà÷ayo vadhàya daityasya dhiyàbhisaüdhya tu / vikçùya karõàntam akuõñhadãdhitiü mumoca vãkùyàmbaramàrgamunmukhaþ // MatsP_153.150 // athàsuraþ prekùya mahàstramàhitaü vihàya màyàmavanau vyatiùñhata / pravepamànena mukhena ÷uùyatà balena gàtreõa ca saübhramàkulaþ // MatsP_153.151 // tatastu tasyàstravaràbhimantritaþ ÷aro 'rdhacandrapratimo mahàraõe / puraüdarasyàsanabandhutàü gato navàrkabimbaü vapuùà vióambayan // MatsP_153.152 // kirãñakoñisphuñakàntisaükañaü sugandhinànàkusumàdhivàsitam / prakãrõadhåmajvalanàbhamårdhajaü papàta jambhasya ÷iraþ sakuõóalam // MatsP_153.153 // tasminvinihate jambhe dànavendràþ paràïmukhàþ / tataste bhagnasaükalpàþ prayayuryatra tàrakaþ // MatsP_153.154 // tàüstu trastànsamàlokya ÷rutvàroùamagàtparam / sa jambhadànavendraü tu surai raõamukhe hatam // MatsP_153.155 // sàvalepaü sasaürambhaü sagarvaü saparàkramam / sàviùkàramanàkàraü tàrako bhàvamàvi÷at // MatsP_153.156 // sa jaitraü rathamàsthàya sahasreõa garutmatàm / saürambhàddànavendrastu surai raõamukhe gataþ // MatsP_153.157 // sarvàyudhapariùkàraþ sarvàstraparirakùitaþ / trailokyaçddhisampannaþ suvistçtamahànanaþ // MatsP_153.158 // raõàyàbhyapatattårõaü sainyena mahatà vçtaþ / jambhàstrakùatasarvàïgaü tyaktvairàvatadantinam // MatsP_153.159 // sajjaü màtalinà guptaü rathamindrasya tejasà / taptahemapariùkàraü mahàratnasamanvitam // MatsP_153.160 // caturyojanavistãrõaü siddhasaüghapariùkçtam / gandharvakiünarodgãtam apsaronçtyasaükulam // MatsP_153.161 // sarvàyudham asaübàdhaü vicitraracanojjvalam / taü rathaü devaràjasya parivàrya samantataþ // MatsP_153.162 // daü÷ità lokapàlàstu tasthuþ sagaruóadhvajàþ / tata÷cacàla vasudhà tato råkùo marudvavau // MatsP_153.163 // tato 'mbudhaya udbhåtàs tato naùñà raviprabhà / tatastamaþ samudbhåtaü nàto 'dç÷yanta tàrakàþ // MatsP_153.164 // tato jajvalurastràõi tato 'kampata vàhinã / ekatastàrako daityaþ surasaüghastu caikataþ // MatsP_153.165 // lokàvasàdamekatra jagatpàlanamekataþ / caràcaràõi bhåtàni suràsuravibhedataþ // MatsP_153.166 // taddvidhàpyekatàü yàtaü dadç÷uþ prekùakà iva / yadvastu kiücil lokeùu triùu sattàsvaråpakam / tat tatràdç÷yad akhilaü khilãbhåtavibhåtikam // MatsP_153.167 // astràõi tejàüsi dhanàni dhairyaü senàbalaü vãryaparàkramau ca / sattvaujasàü tannikaraü babhåva suràsuràõàü tapaso balena // MatsP_153.168 // athàbhimukham àyàntaü navabhirnataparvabhiþ / bàõairanalakalpàgrair bibhidustàrakaü hçdi // MatsP_153.169 // sa tànacintya daityendraþ surabàõàngatànhçdi / navabhirnavabhirbàõaiþ surànvivyàdha dànavaþ // MatsP_153.170 // jagaddharaõasambhåtaiþ ÷alyairiva puraþsaraiþ / tato 'cchinnaü ÷aravràtaü saügràme mumucuþ suràþ // MatsP_153.171 // anantaraü ca kàntànàm a÷rupàtamivàni÷am / tadapràptaü viyatyeva nà÷ayàmàsa dànavaþ // MatsP_153.172 // ÷arairyathà kucaritaiþ prakhyàtaü paramàgatam / sunirmalaü kramàyàtaü kuputraþ svaü mahàkulam // MatsP_153.173 // tato nivàrya tadbàõa-jàlaü surabhujeritam / bàõairvyoma di÷aþ pçthvãü pårayàmàsa dànavaþ // MatsP_153.174 // cicheda puïkhade÷eùu svake sthàne ca làghavàt / bàõajàlaiþ sutãkùõàgraiþ kaïkabarhiõavàjitaiþ // MatsP_153.175 // karõàntakçùñairvimalaiþ suvarõarajatojjvalaiþ / ÷àstràrthaiþ saü÷ayapràptàn yathàrthànvai vikalpitaiþ // MatsP_153.176 // tataþ ÷atena bàõànàü ÷akraü vivyàdha dànavaþ / nàràyaõaü ca saptatyà navatyà ca hutà÷anam // MatsP_153.177 // da÷abhirmàrutaü mårdhni yamaü da÷abhireva ca / dhanadaü caiva saptatyà varuõaü ca tathàùñabhiþ // MatsP_153.178 // viü÷atyà nirçtiü daityaþ puna÷càùñàbhireva ca / vivyàdha punarekaikaü da÷abhirda÷abhiþ ÷araiþ // MatsP_153.179 // tathà ca màtaliü daityo vivyàdha tribhirà÷ugaiþ / garuóaü da÷abhi÷caiva sa vivyàdha patatribhiþ // MatsP_153.180 // puna÷ca daityo devànàü tila÷o nataparvabhiþ / cakàra varmajàtàni cicheda ca dhanåüùi tu / tato vikavacà devà vidhanuùkàþ ÷araiþ kçtàþ // MatsP_153.181 // athànyàni càpàni tasminsaroùà raõe lokapàlà gçhãtvà samantàt / ÷arairakùayairdànavendraü tatakùus tadà dànavo 'marùasaüraktanetraþ // MatsP_153.182 // ÷arànagnikalpànvavarùàmaràõàü tato bàõamàdàya kalpànalàbham / jaghànorasi kùipramindraü subàhuü mahendro vyakampadrathopastha eva // MatsP_153.183 // vilokyàntarikùe sahasràrkabimbaü punardànavo viùõumudbhåtavãryam / ÷aràbhyàü jaghànàüsamåle salãlaü tataþ ke÷avasyàpatacchàrïgamagre // MatsP_153.184 // tatastàrakaþ pretanàthaü pçùatkair vasuü tasya savye smarankùudrabhàvam / ÷arairagnikalpairjale÷asya kàyaü raõe '÷oùayaddurjayo daityaràjaþ // MatsP_153.185 // ÷arairagnikalpai÷cakàrà÷u daityas tathà ràkùasànbhãtabhãtàndi÷àsu / pçùatkai÷ca råkùairvikàraprayuktaü cakàrànilaü lãlayaivàsure÷aþ // MatsP_153.186 // kùaõàllabdhacittàþ svayaü viùõu÷akrànalàdyàþ susaühatya tãkùõaiþ pçùatkaiþ /* pracakruþ pracaõóena daityena sàrdhaü mahàsaügaraü saügaragràsakalpam // MatsP_153.187 //* athànamya càpaü haristãkùõabàõair hanatsàrathiü daityaràjasya hçdyam / dhvajaü dhåmaketuþ kirãñaü mahendro dhane÷o dhanuþ kà¤canànaddhapçùñham / yamo bàhudaõóaü rathàïgàni vàyur ni÷àcàriõàm ã÷varasyàpi varma // MatsP_153.188 // dçùñvà tadyuddhamamarair akçtrimaparàkramam / daityanàthaþ kçtaü saükhye svabàhuyugabàndhavaþ // MatsP_153.189 // mumoca mudgaraü bhãmaü sahasràkùàya saügare / dçùñvà mudgaram àyàntam anivàryamathàmbare // MatsP_153.190 // rathàdàplutya dharaõãm agamatpàka÷àsanaþ / mudgaro 'pi rathopasthe papàta paruùasvanaþ // MatsP_153.191 // sa rathaü cårõayàmàsa na mamàra ca màtaliþ / gçhãtvà paññi÷aü daityo jaghànorasi ke÷avam // MatsP_153.192 // skandhe garutmataþ so 'pi niùasàda vicetanaþ / khaógena ràkùasendrasya nicakarta ca vàhanam // MatsP_153.193 // yamaü ca pàtayàmàsa bhåmau daityo bhu÷uõóinà / vahniü ca bhindipàlena tàóayàmàsa mårdhani // MatsP_153.194 // vàyuü ca dorbhyàmutkùipya pàtayàmàsa bhåtale / dhane÷aü ca dhanuùkoñyà kuññayàmàsa kopanaþ // MatsP_153.195 // tato devanikàyànàm ekaikaü samare tataþ / jaghànàstrairasaükhyeyair daityendro 'mitavikramaþ // MatsP_153.196 // labdhasaüj¤aþ kùaõàdviùõu÷ cakraü jagràha durdharam / dànavendravasàsiktaü pi÷ità÷anakonmukham // MatsP_153.197 // mumoca dànavendrasya dçóhaü vakùasi ke÷avaþ / papàta cakraü daityasya hçdaye bhàskaradyuti // MatsP_153.198 // vya÷ãryata tataþ kàye nãlotpalamivà÷mani / tato vajraü mahendrastu pramumocàrcitaü ciram // MatsP_153.199 // yasmi¤jayà÷à ÷akrasya dànavendraraõe tvabhåt / tàrakasya susaüpràpya ÷arãraü ÷aurya÷àlinaþ // MatsP_153.200 // vya÷ãryata vikãrõàrciþ ÷atadhà khaõóatàü gatam / vinà÷amagamanmuktaü vàyunàsuravakùasi // MatsP_153.201 // jvalitaü jvalanàbhàsam aïku÷aü kuli÷aü yathà / vinà÷amàgataü dçùñvà vàyu÷càïku÷amàhave // MatsP_153.202 // ruùñaþ ÷ailendramutpàñya puùpitadrumakandaram / cikùepa dànavendràya pa¤cayojanavistçtam // MatsP_153.203 // mahãdharaü tam àyàntaü daityaþ smitamukhastadà / jagràha vàmahastena bàlakandukalãlayà // MatsP_153.204 // tato daõóaü samudyamya kçtàntaþ krodhamårchitaþ / daityendraü mårdhni cikùepa bhràmya vegena durjayaþ // MatsP_153.205 // so 'surasyàpatanmårdhni daityastaü ca na buddhavàn / kalpàntadahanàlokàm ajayyàü jvalanastataþ // MatsP_153.206 // ÷aktiü cikùepa durdharùàü dànavendràya saüyuge / navà ÷irãùamàleva sàsya vakùasyaràjata // MatsP_153.207 // tataþ khaógaü samàkçùya ko÷àd àkà÷anirmalam / bhàsitàsitadigbhàgaü lokapàlo 'pi nirçtiþ // MatsP_153.208 // cikùepa dànavendràya tasya mårdhni papàta ca / patita÷càgamatkhaógaþ sa ÷ãghraü ÷atakhaõóatàm // MatsP_153.209 // jale÷astågradurdharùaü viùapàvakabhairavam / mumoca pà÷aü daityasya bhujabandhàbhilàùukaþ // MatsP_153.210 // sa daityabhujamàsàdya sarpaþ sadyo vyapadyata / sphuñitakrakacakråra-da÷anàlir mahàhanuþ // MatsP_153.211 // tato '÷vinau samarutaþ sasàdhyàþ samahoragàþ / yakùaràkùasagandharvà divyanànàstrapàõayaþ // MatsP_153.212 // jaghnurdaitye÷varaü sarve sambhåya sumahàbalàþ / na càstràõyasya sajanti gàtre vajràcalopame // MatsP_153.213 // tato rathàdavaplutya tàrako dànavàdhipaþ / jaghàna koñi÷o devàn karapàrùõibhireva ca // MatsP_153.214 // hata÷eùàõi sainyàni devànàü vipradudruvuþ / di÷o bhãtàni saütyajya raõopakaraõàni tu // MatsP_153.215 // lokapàlàüstato daityo babandhendramukhànraõe / sake÷avàndçóhaiþ pà÷aiþ pa÷umàraþ pa÷åniva // MatsP_153.216 // sa bhåyo rathamàsthàya jagàma svakamàlayam / siddhagandharvasaüghuùña-vipulàcalamastakam // MatsP_153.217 // ståyamàno ditisutair apsarobhirvinoditaþ / trailokyalakùmãstadde÷e pràvi÷atsvapuraü yathà // MatsP_153.218 // niùasàdàsane padma-ràgaratnavinirmite / tataþ kiünaragandharva-nàganàrãvinoditaiþ / kùaõaü vinodyamànastu pracalanmaõikuõóalaþ // MatsP_153.219 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 154 *såta uvàca pràduràsãtpratãhàraþ ÷ubhranãlàmbujàmbaraþ / sa jànubhyàü mahãü gatvà pihitàsyaþ svapàõinà // MatsP_154.1 // uvàcànàvilaü vàkyam alpàkùaraparisphuñam / daityendramarkavçndànàü bibhrataü bhàsvaraü vapuþ // MatsP_154.2 // kàlanemiþ surànbaddhàü÷ càdàya dvàri tiùñhati / sa vij¤àpayati stheyaü kva bandibhiriti prabho // MatsP_154.3 // tanni÷amyàbravãddaityaþ pratãhàrasya bhàùitam / yatheùñaü sthãyatàmebhir gçhaü me bhuvanatrayam // MatsP_154.4 // kevalaü pà÷abandhena vimuktairavilambitam / evaü kçte tato devà dåyamànena cetasà // MatsP_154.5 // jagmurjagadguruü draùñuü ÷araõaü kamalodbhavam / niveditàste ÷akràdyàþ ÷irobhirdharaõiü gatàþ / tuùñuvuþ spaùñavarõàrthair vacobhiþ kamalàsanam // MatsP_154.6 // *devà åcuþ tvamoükàro 'syaïkuràya prasåto vi÷vasyàtmànantabhedasya pårvam / sambhåtasyànantaraü sattvamårte saühàrecchoste namo rudramårte // MatsP_154.7 // vyaktiü nãtvà tvaü vapuþ svaü mahimnà tasmàdaõóàt sàbhidhànàdacintyaþ / dyàvàpçthvyor årdhvakhaõóàvaràmyàü hy aõóàdasmàttvaü vibhàgaü karoùi // MatsP_154.8 // vyaktaü merau yajjanàyustavàbhåd evaü vidmastvatpraõãta÷cakàsti / vyaktaü devà janmanaþ ÷à÷vatasya dyauste mårdhà locane candrasåryau // MatsP_154.9 // vyàlàþ ke÷àþ ÷rotrarandhrà di÷aste pàdau bhåmirnàbhirandhre samudràþ / màyàkàraþ kàraõaü tvaü prasiddho vedaiþ ÷ànto jyotiùà tvaü vimuktaþ // MatsP_154.10 // vedàrtheùu tvàü vivçõvanti buddhvà hçtpadmàntaþsaüniviùñaü puràõam / tvàmàtmànaü labdhayogà gçõanti sàükhyairyàstàþ sapta såkùmàþ praõãtàþ // MatsP_154.11 // tàsàü heturyàùñamã càpi gãtà tasyàü tasyàü gãyase vai tvamantam / dçùñvà mårtiü sthålasåkùmàü cakàra devairbhàvàþ kàraõaiþ kai÷ciduktàþ // MatsP_154.12 // sambhåtàste tvatta evàdisarge bhåyastàü tàü vàsanàü te 'bhyupeyuþ / tvatsaükalpenàntamàyàptigåóhaþ kàlo meyo dhvastasaükhyàvikalpaþ // MatsP_154.13 // bhàvàbhàvavyaktisaühàrahetus tvaü so 'nantastasya kartàsi càtman / ye 'nye såkùmàþ santi tebhyo 'bhigãtaþ sthålà bhàvà÷càvçtàra÷ca teùàm // MatsP_154.14 // tebhyaþ sthålaistaiþ puràõaiþ pratãto bhåtaü bhavyaü caivamudbhåtibhàjàm / bhàve bhàve bhàvitaü tvà yunakti yuktaü yuktaü vyaktibhàvànnirasya / itthaü devo bhaktibhàjàü ÷araõyas tràtà goptà no bhavànantamårtiþ // MatsP_154.15 // viremuramaràþ stutvà brahmàõamavikàriõam / tasthurmanobhir iùñàrtha-sampràptipràrthanàstataþ // MatsP_154.16 // evaü stuto viri¤cistu prasàdaü paramaü gataþ / amarànvaradenàha vàmahastena nirdi÷an // MatsP_154.17 // *brahmovàca nàrã yàbhartçkàkasmàt tanuste tyaktabhåùaõà / na ràjate tathà ÷akra mlànavaktra÷iroruhà // MatsP_154.18 // hutà÷anavimukto 'pi na dhåmena viràjase / bhasmaneva praticchanno dagdhadàva÷ciroùitaþ // MatsP_154.19 // yamàmayamaye naiva ÷arãre tvaü viràjase / daõóasyàlambaneneva hy akçcchrastu pade pade // MatsP_154.20 // rajanãcaranàtho 'pi kiü bhãta iva bhàùase / ràkùasendra kùatàràte tvamaràtikùato yathà // MatsP_154.21 // tanuste varuõocchuùkà parãtasyeva vahninà / vimuktarudhiraü pà÷aü phaõibhiþ pravilokayan // MatsP_154.22 // vàyo bhavàn vicetaskas tvaü snigdhairiva nirjitaþ / kiü tvaü bibheùi dhanada saünyasyaiva kuberatàm // MatsP_154.23 // rudràstri÷ålinaþ santo vadadhvaü bahu÷ålatàm / bhavantaþ kena tatkùiptaü tejastu bhavatàmapi // MatsP_154.24 // akiücitkaratàü yàtaþ karaste na vibhàsate / alaü nãlotpalàbhena cakreõa madhusådana // MatsP_154.25 // kiü tvayànudaràlãna- bhuvanapravilokanam / kriyate stimitàkùeõa bhavatà vi÷vatomukha // MatsP_154.26 // evamuktàþ suràstena brahmaõà brahmamårtinà / vàcàü pradhànabhåtatvàn màrutaü tamacodayan // MatsP_154.27 // atha viùõumukhairdevaiþ ÷vasanaþ pratibodhitaþ / caturmukhaü tadà pràha caràcaraguruü vibhum // MatsP_154.28 // na tu vetsi caràcarabhåtagataü bhavabhàvamatãva mahànucchritaþ prabhavaþ /* punararthivaco 'bhivistçta÷ravaõopamakautukabhàvakçtaþ // MatsP_154.29 //* tvamananta karoùi jagadbhavatàü sacaràcaragarbhavibhinnaguõàm / amaràsurametada÷eùamapi tvayi tulyamaho janako 'si yataþ // MatsP_154.30 // piturasti tathàpi manovikçtiþ saguõo viguõo balavànabalaþ / bhavato varalàbhanivçttabhayaþ kuli÷àïgasuto ditijo 'tibalaþ // MatsP_154.31 // sacaràcaranirmathane kimiti kitavastu kçto vihito bhavatà / kila deva tvayà sthitaye jagatàü mahadadbhutacitraviciguõàþ // MatsP_154.32 // api tuùñikçtaþ ÷rutakàmaphalà vihità dvijanàyaka devagaõàþ / api nàkamabhåtkila yaj¤abhujàü bhavato viniyogava÷àtsatatam // MatsP_154.33 // apahçtya vimànagaõaü sa kçto ditijena mahàmarubhåmisamaþ / kçtavànasi sarvaguõàti÷ayaü yama÷eùamahãdhararàjatayà // MatsP_154.34 // samamiïgitabhàvavidhiþ sa girir gaganena sadocchrayatàü hi gataþ / adhivàsavihàravidhàvucito ditijane pavikùata÷çïgatañaþ // MatsP_154.35 // pariluõñhitaratnaguhànivaho bahudaityasabhà÷rayatàü gamitaþ / suraràja sa tasya bhayena gataü vyadadhàda÷arãra ito 'pi vçthà // MatsP_154.36 // upayogyatayà vivçtaü suciraü vimaladyutipåritadigvadanam / bhavataiva vinirmitamàdiyuge surahetisamåham anutthamidam // MatsP_154.37 // ditijasya ÷arãramavàpya gataü ÷atadhà matibhedamivàlpamanàþ / àsàradhålidhvastàïgà dvàrasthàþ smaþ kadarthinaþ / labdhaprave÷àþ kçcchreõa vayaü tasyàmaradviùaþ // MatsP_154.38 // sabhàyàmamarà deva nikçùñe 'pyupave÷itàþ / vetrahastair ajalpantas tato 'pahasitàstu taiþ // MatsP_154.39 // mahàrthàþ siddhasarvàrthà bhavantaþ svalpabhàùiõaþ / càñuyuktamatho karma hy amarà bahu bhàùata // MatsP_154.40 // samayaü daityasiühasya sa÷akrasya nu saüsthitàþ / vadateti ca daityasya preùyairvihasità bahu // MatsP_154.41 // çtavo mårtimantastam upàsante hyaharni÷am / kçtàparàdhasaütràsaü na tyajanti kadàcana // MatsP_154.42 // tantrãtrayalayopetaü siddhagandharvakiünaraiþ / suràgam upadhà nityaü gãyate tasya ve÷masu // MatsP_154.43 // hantàkçtopakaraõair mitràõi gurulàghavaiþ / ÷araõàgatasaütyàgã tyaktasatyapari÷rayaþ // MatsP_154.44 // iti niþ÷eùamathavà niþ÷eùaü vai na ÷akyate / tasyàvinayamàkhyàtuü sraùñà tatra paràyaõam // MatsP_154.45 // ityuktaþ svàtmabhårdevaþ surairdaityaviceùñitam / surànuvàca bhagavàüs tataþ smitamukhàmbujaþ // MatsP_154.46 // *brahmovàca avadhyastàrako daityaþ sarvairapi suràsuraiþ / yasya vadhyaþ sa nàdyàpi jàtastribhuvane pumàn // MatsP_154.47 // mayà sa varadànena chandayitvà nivàritaþ / tapasaþ sàüprataü ràjà trailokyadahanàtmakàt // MatsP_154.48 // sa ca vavre vadhaü daityaþ ÷i÷utaþ saptavàsaràt / sa saptadivaso bàlaþ ÷aükaràdyo bhaviùyati // MatsP_154.49 // tàrakasya nihantà sa bhàskaràbho bhaviùyati / sàüprataü càpyapatnãkaþ ÷aükaro bhagavànprabhuþ // MatsP_154.50 // yaccàhamuktavànyasyà hy uttànakaratà sadà / uttàno varadaþ pàõir eùa devyàþ sadaiva tu // MatsP_154.51 // himàcalasya duhità sà tu devã bhaviùyati / tasyàþ sakà÷àdyaþ ÷arvas tv araõyàü pàvako yathà // MatsP_154.52 // janayiùyati taü pràpya tàrako 'bhibhaviùyati / mayàpyupàyaþ sa kçto yathaivaü hi bhaviùyati // MatsP_154.53 // ÷eùa÷càpyasya vibhavo vina÷yettadanantaram / stokakàlaü pratãkùadhvaü nirvi÷aïkena cetasà // MatsP_154.54 // ityuktàstrida÷àstena sàkùàtkamalajanmanà / jagmustaü praõipatye÷aü yathàyogaü divaukasaþ // MatsP_154.55 // tato gateùu deveùu brahmà lokapitàmahaþ / ni÷àü sasmàra bhagavàn svatanoþ pårvasaübhavàm // MatsP_154.56 // tato bhagavatã ràtrir upatasthe pitàmaham / tàü vivikte samàlokya brahmovàca vibhàvarãm // MatsP_154.57 // *brahmovàca vibhàvari mahatkàyaü vibudhànàmupasthitam / tatkartavyaü tvayà devi ÷çõu kàryasya ni÷cayam // MatsP_154.58 // tàrako nàma daityendraþ suraketuranirjitaþ / tasyàbhàvàya bhagavठjanayiùyati ce÷varaþ // MatsP_154.59 // sutaü sa bhavità tasya tàrakasyàntakàrakaþ / ÷aükarasyàbhavatpatnã satã dakùasutà tu yà // MatsP_154.60 // sà mçtà kupità devã kasmiü÷citkàraõàntare / bhavità hima÷ailasya duhità lokabhàvinã // MatsP_154.61 // viraheõa harastasyà matvà ÷ånyaü jagattrayam / tapasyanhima÷ailasya kandare siddhasevite // MatsP_154.62 // pratãkùamàõastajjanma kaücitkàlaü nivatsyati / tayoþ sutaptatapasor bhavità yo mahàbalaþ // MatsP_154.63 // sa bhaviùyati daityasya tàrakasya vinà÷akaþ / jàtamàtrà tu sà devã svalpasaüj¤à ca bhàminã // MatsP_154.64 // virahotkaõñhità gàóhaü harasaügamalàlasà / tayoþ sutaptatapasoþ saüyogaþ syàcchubhànane // MatsP_154.65 // tatastàbhyàü tu janitaþ svalpo vàkkalaho bhavet / tato 'pi saü÷ayo bhåyas tàrakaü prati dç÷yate // MatsP_154.66 // tayoþ saüyuktayostasmàt suratàsaktikàraõe / vighnastvayà vidhàtavyo yathà tàbhyàü tathà ÷çõu // MatsP_154.67 // garbhasthàne ca tanmàtuþ svena råpeõa ra¤jaya / tato vihàya ÷arvastàü vi÷rànto narmapårvakam // MatsP_154.68 // bhartsayiùyati tàü devãü tataþ sà kupità satã / prayàsyati tapa÷cartuü tattasmàttapase punaþ // MatsP_154.69 // janayiùyati yaü ÷arvà dayitadyutimaõóitam / sa bhaviùyati hantà vai suràrãõàmasaü÷ayam // MatsP_154.70 // tvayàpi dànavà devi hantavyà lokadurjayàþ / yàvacca na satã deha-saükràntaguõasaücayà // MatsP_154.71 // tatsaügamena tàvattvaü daityànhantuü na ÷akùyase / evaü kçte tapastaptvà sçùñisaühàrakàriõã // MatsP_154.72 // samàptaniyamà devã yadà comà bhaviùyati / tadà svameva tadråpaü ÷ailajà pratipatsyate // MatsP_154.73 // tanustavàpi sahajà saikànaü÷à bhaviùyati / råpàü÷ena tu saüyuktà tvamumàyàü bhaviùyasi // MatsP_154.74 // ekànaü÷eti lokastvàü varade påjayiùyati / bhedairbahuvidhàkàraiþ sarvagà kàmasàdhinã // MatsP_154.75 // oükàravaktrà gàyatrã tvamiti brahmavàdibhiþ / àkràntirårjitàkàrà ràjabhi÷ca mahàbhujaiþ // MatsP_154.76 // tvaü bhåriti vi÷àü màtà ÷ådraiþ ÷aivãti påjità / kùàntirmunãnàmakùobhyà dayà niyaminàmiti // MatsP_154.77 // tvaü mahopàyasaüdohà nãtirnayavisarpiõàm / paricchittistvamarthànàü tvamãhà pràõihçcchayà // MatsP_154.78 // tvaü muktiþ sarvabhåtànàü tvaü gatiþ sarvadehinàm / tvaü ca kãrtimatàü kãrtis tvaü mårtiþ sarvadehinàm // MatsP_154.79 // ratistvaü raktacittànàü prãtistvaü hçùñadar÷inàm / tvaü kàntiþ kçtabhåùàõàü tvaü ÷àntirduþkhakarmaõàm // MatsP_154.80 // tvaü bhràntiþ sarvabodhànàü tvaü gatiþ kratuyàjinàm / jaladhãnàü mahàvelà tvaü ca lãlà vilàsinàm // MatsP_154.81 // saübhåtistvaü padàrthànàü sthitistvaü lokapàlinã / tvaü kàlaràtrirniþ÷eùa-bhuvanàvalinà÷inã // MatsP_154.82 // priyakaõñhagrahànanda-dàyinã tvaü vibhàvarã / ityanekavidhairdevi råpairloke tvamarcità // MatsP_154.83 // ye tvàü stoùyanti varade påjayiùyanti vàpi ye / te sarvakàmànàpsyanti niyatà nàtra saü÷ayaþ // MatsP_154.84 // ityuktà tu ni÷à devã tathetyuktvà kçtà¤jaliþ / jagàma tvarità tårõaü gçhaü himagireþ param // MatsP_154.85 // tatràsãnàü mahàharmye ratnabhittisamà÷rayàm / dadar÷a menàmàpàõóu-cchavivaktrasaroruhàm // MatsP_154.86 // kiücic chyàmamukhodagra-stanabhàràvanàmitàm / mahauùadhigaõàbaddha-mantraràjaniùevitàm // MatsP_154.87 // udvahatkanakonnaddha-jãvarakùàmahoragàm / maõidãpagaõajyotir mahàlokaprakà÷ite // MatsP_154.88 // prakãrõabahusiddhàrthe manojaparivàrake / ÷ucinyaü÷ukasaüchanna-bhå÷ayyàstaraõojjvale // MatsP_154.89 // dhåpàmodamanoramye sarjagandhopayogike / tataþ krameõa divase gate dåraü vibhàvarã // MatsP_154.90 // vyajçmbhata sukhodarke tato menà mahàgçhe / prasuptapràyapuruùe nidràbhåtopacàrike // MatsP_154.91 // sphuñàloke ÷a÷abhçti bhràntiràtrivihaügame / rajanãcarabhåtànàü saüghairàvçtacatvare // MatsP_154.92 // gàóhakaõñhagrahàlagna-subhageùñajane tataþ / kiücidàkulatàü pràpte menànetràmbujadvaye // MatsP_154.93 // àvive÷a mukhe ràtriþ sucirasphuñasaügamà / janmadàyà jaganmàtuþ krameõa jañharàntare // MatsP_154.94 // àvive÷àntaraü janma manyamànà kùapà tu vai / ara¤jayacchaviü devyà guhàraõye vibhàvarã // MatsP_154.95 // tato jagatpatipràõa-heturhimagiripriyà / bràhme muhårte subhage vyasåyata guhàraõim // MatsP_154.96 // tasyàü tu jàyamànàyàü jantavaþ sthàõujaïgamàþ / abhavansukhinaþ sarve sarvalokanivàsinaþ // MatsP_154.97 // nàrakàõàmapi tadà sukhaü svargasamaü mahat / abhavatkrårasattvànàü cetaþ ÷àntaü ca dehinàm // MatsP_154.98 // jyotiùàmapi tejastvam abhavatsuratonnatà / vanà÷rità÷cauùadhayaþ svàduvanti phalàni ca // MatsP_154.99 // gandhavanti ca màlyàni vimalaü ca nabho 'bhavat / màruta÷ca sukhaspar÷o di÷a÷ca sumanoharà // MatsP_154.100 // tena codbhåtaphalita-paripàkaguõojjvalàþ / abhavatpçthivã devã ÷àlimàlàkulàpi ca // MatsP_154.101 // tapàüsi dãrghacãrõàni munãnàü bhàvitàtmanàm / tasmingatàni sàphalyaü kàle nirmalacetasàm // MatsP_154.102 // vismçtàni ca ÷astràõi pràdurbhàvaü prapedire / prabhàvastãrthamukhyànàü tadà puõyatamo 'bhavat // MatsP_154.103 // antarikùe surà÷càsan vimàneùu sahasra÷aþ / samahendraharibrahma-vàyuvahnipurogamàþ // MatsP_154.104 // puùpavçùñiü pramumucus tasmiüstu himabhådhare / jagurgandharvamukhyà÷ca nançtu÷càpsarogaõàþ // MatsP_154.105 // meruprabhçtaya÷càpi mårtimanto mahàbalàþ / tasminmahotsave pràpte divyaprabhçtapàõayaþ // MatsP_154.106 // saritaþ sàgarà÷caiva samàjagmu÷ca sarva÷aþ / hima÷ailo 'bhavalloke tathà sarvai÷caràcaraiþ // MatsP_154.107 // sevya÷càpyabhigamya÷ca sa ÷reyàü÷càcalottamaþ / anubhåyotsavaü devà jagmuþ svànàlayànmudà // MatsP_154.108 // devagandharvanàgendra-÷aila÷ãlàvanãguõaiþ / hima÷ailasutà devã svayaüpårvikayà tataþ // MatsP_154.109 // krameõa vçddhimànãtà lakùmãvànalasairbudhaiþ / krameõa råpasaubhàgya-prabodhairbhuvanatrayam // MatsP_154.110 // ajayadbhåùayaccàpi niþsàdhàrairnagàtmajà / etasminnantare ÷akro nàradaü devasaümatam // MatsP_154.111 // devarùimatha sasmàra kàryasàdhanasatvaram / smçtiü ÷akrasya vij¤àya jàtàü tu bhagavàüstadà // MatsP_154.112 // àjagàma mudà yukto mahendrasya nive÷anam / taü sa dçùñvà sahasràkùaþ samutthàya mahàsanàt // MatsP_154.113 // yathàrheõa tu pàdyena påjayàmàsa vàsavaþ / ÷akrapraõãtàü tàü påjàü pratigçhya yathàvidhi // MatsP_154.114 // nàradaþ ku÷alaü devam apçcchatpàka÷àsanam / pçùñe ca ku÷ale ÷akraþ provàca vacanaü prabhuþ // MatsP_154.115 // *indra uvàca ku÷alasyàïkure tàvat sambhåte bhuvanatraye / tatphalodbhavasaüpattau tvaü bhavàtandrito mune // MatsP_154.116 // vetsi caitatsamastaü tvaü tathàpi paricodakaþ / nirvçtiü paramàü yàti nivedyàrthaü suhçjjane // MatsP_154.117 // tadyathà ÷ailajà devã yogaü yàyàtpinàkinà / ÷ãghraü tadudyamaþ sarvair asmatpakùairvidhãyatàm // MatsP_154.118 // avagamyàrthamakhilaü tata àmantrya nàradaþ / ÷akraü jagàma bhagavàn hima÷ailanive÷anam // MatsP_154.119 // tatra dvàre sa viprendra÷ citravetralatàkule / vandito hima÷ailena nirgatena puro muniþ // MatsP_154.120 // saha pravi÷ya bhavanaü bhuvo bhåùaõatàü gatam / nivedite svayaü haime hima÷aile na vistçte // MatsP_154.121 // mahàsane munivaro niùasàdàtuladyutiþ / yathàrhaü càrghyapàdyaü ca ÷ailastasmai nyavedayat // MatsP_154.122 // munistu pratijagràha tamarghaü vidhivattadà / gçhãtàrghaü munivaram apçcchacchlakùõayà girà // MatsP_154.123 // ku÷alaü tapasaþ ÷ailaþ ÷anaiþ phullànanàmbujaþ / munirapyadriràjànam apçcchatku÷alaü tadà // MatsP_154.124 // *nàrada uvàca aho 'vatàritàþ sarve saünive÷e mahàgire / pçthutvaü manasà tulyaü kandaràõàü tathàcala // MatsP_154.125 // gurutvaü te guõaughànàü sthàvaràdatiricyate / prasannatà ca toyasya manaso 'pyadhikà ca te // MatsP_154.126 // na lakùayàmaþ ÷ailendra ÷iùyate kandarodaràt / na ca lakùmãstathà svarge kutràdhikatayà sthità // MatsP_154.127 // nànàtapobhirmunibhir jvalanàrkasamaprabhaiþ / pàvanaiþ pàvito nityaü tvatkandarasamà÷ritaiþ // MatsP_154.128 // avamatya vimànàni svargavàsaviràgiõaþ / piturgçha ivàsannà devagandharvakiünaràþ // MatsP_154.129 // aho dhanyo 'si ÷ailendra yasya te kandaraü haraþ / adhyàste lokanàtho 'pi samàdhànaparàyaõaþ // MatsP_154.130 // ityuktavati devarùau nàrade sàdaraü girà / hima÷ailasya mahiùã menà munididçkùayà // MatsP_154.131 // anuyàtà duhitrà tu svalpàliparicàrikà / lajjàpraõayanamràïgã pravive÷a nive÷anam // MatsP_154.132 // tatra sthito munivaraþ ÷ailena sahito va÷ã / dçùñvà tu tejaso rà÷iü muniü ÷ailapriyà tadà // MatsP_154.133 // vavande gåóhavadanà pàõipadmakçtà¤jaliþ / tàü vilokya mahàbhàgo maharùir amitadyutiþ // MatsP_154.134 // à÷ãrbhir amçtodgàra-råpàbhistàü vyavardhayat / tato vismitacittà tu himavadgiriputrikà // MatsP_154.135 // udaikùannàradaü devã munimadbhutaråpiõam / ehi vatseti càpyuktà çùiõà snigdhayà girà // MatsP_154.136 // kaõñhe gçhãtvà pitaram utsaïge samupàvi÷at / uvàca màtà tàü devãm abhivandaya putrike // MatsP_154.137 // bhagavantaü tato dhanyaü patimàpsyasi saümatam / ityuktà tu tato màtrà vastràntapihitànanà // MatsP_154.138 // kiücitkampitamårdhà tu vàkyaü novàca kiücana / tataþ punaruvàcedaü vàkyaü màtà sutàü tadà // MatsP_154.139 // vatse vandaya devarùiü tato dàsyàmi te ÷ubham / ratnakrãóanakaü ramyaü sthàpitaü yacciraü mayà // MatsP_154.140 // ityuktà tu tato vegàd uddhçtya caraõau tadà / vavande mårdhni saüdhàya karapaïkajakuómalam // MatsP_154.141 // kçte tu vandane tasyà màtà sakhãmukhena tu / codayàmàsa ÷anakais tasyàþ saubhàgya÷aüsinàm // MatsP_154.142 // ÷arãralakùaõànàü tu vij¤ànàya tu kautukàt / strãsvabhàvàdyadduhitu÷ cintàü hçdi samudvahan // MatsP_154.143 // j¤àtvà tadiïgitaü ÷ailo mahiùyà hçdayena tu / anudgãrõo 'kùatirmene ramyametadupasthitam // MatsP_154.144 // coditaþ ÷ailamahiùã-sakhyà munivarastadà / smitànano mahàbhàgo vàkyaü provàca nàradaþ // MatsP_154.145 // na jàto 'syàþ patirbhadre lakùaõai÷ca vivarjità / uttànahastà satataü caraõairvyabhicàribhiþ / svachàyayà bhaviùyeyaü kimanyadbahu bhàùyate // MatsP_154.146 // ÷rutvaitatsaübhramàviùño dhvastadhairyo mahàbalaþ / nàradaü pratyuvàcàtha sà÷rukaõñho mahàgiriþ // MatsP_154.147 // *himavànuvàca saüsàrasyàtidoùasya durvij¤eyà gatiryataþ / sçùñyàü càva÷yabhàvinyàü kenàpyati÷ayàtmanà // MatsP_154.148 // kartrà praõãtà maryàdà sthità saüsàriõàmiyam / yo jàyate hi yadbãjo janituþ sa hyasàrthakaþ // MatsP_154.149 // janità càpi jàtasya na ka÷ciditi yatsphuñam / svakarmaõaiva jàyante vividhà bhåtajàtayaþ // MatsP_154.150 // aõóajo hyaõóajàjjàtaþ punarjàyeta mànavaþ / mànuùàcca sarãsçpyàü manuùyatvena jàyate // MatsP_154.151 // tatràpi jàtau ÷reùñhàyàü dharmasyotkarùaõena tu / aputrajanminaþ ÷eùàþ pràõinaþ samavasthitàþ // MatsP_154.152 // manujàstatra jàyante yato na gçhadharmiõaþ / krameõà÷ramasaüpràptir brahmacàrivratàdanu // MatsP_154.153 // tasya karturniyogena saüsàro yena vardhitaþ / saüsàrasya kuto vçddhiþ sarve syuryadatigrahàþ // MatsP_154.154 // ataþ kartrà tu ÷àstreùu sutalàbhaþ pra÷aüsitaþ / pràõinàü mohanàrthàya narakatràõasaü÷rayàt // MatsP_154.155 // striyà virahità sçùñir jantånàü nopapadyate / strãjàtistu prakçtyaiva kçpaõà dainyabhàùiõã / ÷àstràlocanasàmarthyam ujjhitaü tàsu vedhasà // MatsP_154.156 // ÷àstreùåktamasaüdigdhaü bahuvàraü mahàphalam / da÷aputrasamà kanyà yà na syàcchãlavarjità // MatsP_154.157 // vàkyametatphalabhraùñaü puüsi glànikaraü param / kanyà hi kçpaõà ÷ocyà piturduþkhavivardhinã // MatsP_154.158 // yàpi syàtpårõasarvàóhyà patiputradhanàdibhiþ / kiü punardurbhagà hãnà patiputradhanàdibhiþ // MatsP_154.159 // tvaü coktavànsutàyà me ÷arãre doùasaügraham / aho muhyàmi ÷uùyàmi glàmi sãdàmi nàrada // MatsP_154.160 // ayuktamatha vaktavyam apràpyamapi sàüpratam / anugraheõa me chinddhi duþkhaü kanyà÷rayaü mune // MatsP_154.161 // paricchinne 'pyasaüdigdhe manaþ paribhavà÷rayam / tçùõà muùõàti niùõàtà phalalobhà÷rayà÷ubhà // MatsP_154.162 // strãõàü hi paramaü janma kulànàmubhayàtmanàm / ihàmutra sukhàyoktaü satpatipràptisaüj¤itam // MatsP_154.163 // durlabhaþ satpatiþ strãõàü viguõo 'pi patiþ kila / na pràpyate vinà puõyaiþ patirnàryà kadàcana // MatsP_154.164 // yato niþsàdhano dharmaþ parimàõojjhità ratiþ / dhanaü jãvitaparyàptaü patyau nàryàþ pratiùñhitam // MatsP_154.165 // nirdhano durbhago mårkhaþ sarvalakùaõavarjitaþ / daivataü paramaü nàryàþ patiruktaþ sadaiva hi // MatsP_154.166 // tvayà coktaü hi devarùe na jàto 'syàþ patiþ kila / etaddaurbhàgyamatulam asaükhyaü guru duþsaham // MatsP_154.167 // caràcare bhåtasarge yadadyàpi ca no mune / na sa jàta iti bråùe tena me vyàkulaü manaþ // MatsP_154.168 // manuùyadevajàtãnàü ÷ubhà÷ubhanivedakam / lakùaõaü hastapàdàdau vihitairlakùaõaiþ kila // MatsP_154.169 // seyam uttànahasteti tvayoktà munipuügava / uttànahastatà proktà yàcatàmeva nityadà // MatsP_154.170 // ÷ubhodayànàü dhanyànàü na kadàcitprayacchatàm / svachàyayàsyà÷caraõau tvayoktau vyabhicàriõau // MatsP_154.171 // tatràpi ÷reyasàü hyà÷à mune na pratibhàti naþ / ÷arãralakùaõà÷cànye pçthakphalanivedinaþ // MatsP_154.172 // saubhàgyadhanaputràyuþ patilàbhànu÷aüsanam / tai÷ca sarvairvihãneyaü tvamàttha munipuügava // MatsP_154.173 // tvaü me sarvaü vijànàsi satyavàgasi càpyataþ / muhyàmi muni÷àrdåla hçdayaü dãryatãva me // MatsP_154.174 // ityuktvà virataþ ÷ailo mahàduþkhavicàraõàt / ÷rutvaitadakhilaü tasmàc chailaràjamukhàmbujàt / smitapårvamuvàcedaü nàrado devacoditaþ // MatsP_154.175 // *nàrada uvàca harùasthàne 'pi mahati tvayà duþkhaü niråpyate / aparicchinnavàkyàrthe mohaü yàsi mahàgire // MatsP_154.176 // imàü ÷çõu giraü matto rahasyapariniùñhitàm / samàhito mahà÷aila mayoktasya vicàraõe // MatsP_154.177 // na jàto 'syàþ patirdevyà yanmayoktaü himàcala / na sa jàto mahàdevo bhåtabhavyabhavodbhavaþ / ÷araõyaþ ÷à÷vataþ ÷àstà ÷aükaraþ parame÷varaþ // MatsP_154.178 // brahmaviùõvindramunayo janmamçtyujaràrditàþ / tasyaite parame÷asya sarve krãóanakà gire // MatsP_154.179 // àste brahmà tadicchàtaþ sambhåto bhuvanaprabhuþ / viùõuryuge yuge jàto nànàjàtirmahàtanuþ // MatsP_154.180 // manyase màyayà jàtaü viùõuü càpi yuge yuge / àtmano na vinà÷o 'sti sthàvarànte 'pi bhådhara // MatsP_154.181 // saüsàre jàyamànasya bhriyamàõasya dehinaþ / na÷yate deha evàtra nàtmano nà÷a ucyate // MatsP_154.182 // brahmàdisthàvarànto 'yaü saüsàro yaþ prakãrtitaþ / sa janmamçtyuduþkhàrto hy ava÷aþ parivartate // MatsP_154.183 // mahàdevo 'calaþ sthàõur na jàto janako 'jaraþ / bhaviùyati patiþ so 'syà jagannàtho niràmayaþ // MatsP_154.184 // yaduktaü ca mayà devã lakùaõairvarjità tava / ÷çõu tasyàpi vàkyasya samyaktvena vicàraõam // MatsP_154.185 // lakùaõaü daiviko hyaïkaþ ÷arãràvayavà÷rayaþ / sarvàyurdhanasaubhàgya-parimàõaprakà÷akaþ // MatsP_154.186 // anantasyàprameyasya saubhàgyasyàsya bhådhara / naivàïko lakùaõàkàraþ ÷arãre saüvidhãyate // MatsP_154.187 // ato 'syà lakùaõaü gàtre ÷aila nàsti mahàmate / yathàhamuktavànasyà hy uttànakaratàü sadà // MatsP_154.188 // uttàno varadaþ pàõir eùa devyàþ sadaiva tu / suràsuramunivràta-varadeyaü bhaviùyati // MatsP_154.189 // yathà proktaü tadà pàdau svacchàyàvyabhicàriõau / asyàþ ÷çõu mamàtràpi vàgyuktiü ÷ailasattama // MatsP_154.190 // caraõau padmasaükà÷àv asyàþ svacchanakhojjvalau / suràsuràõàü namatàü kirãñamaõikàntibhiþ // MatsP_154.191 // vicitravarõairbhàsantau svacchàyàpratibimbitau / bhàryà jagadgurorhyeùà vçùàïkasya mahãdhara // MatsP_154.192 // jananã lokadharmasya sambhåtà bhåtabhàvanã / ÷iveyaü pàvanàyaiva tvatkùetre pàvakadyutiþ // MatsP_154.193 // tadyathà ÷ãghramevaiùàü yogaü yàyàtpinàkinà / tathà vidheyaü vidhivat tvayà ÷ailendrasattama / atyantaü hi mahatkàryaü devànàü himabhådhara // MatsP_154.194 // *såta uvàca evaü ÷rutvà tu ÷ailendro nàradàtsarvameva hi / àtmànaü sa punarjàtaü mene menàpatistadà // MatsP_154.195 // namaskçtya vçùàïkàya tadà devàya dhãmate / uvàca so 'pi saühçùño nàradaü tu himàcalaþ // MatsP_154.196 // *himavànuvàca dustarànnarakàdghoràd uddhçto 'smi tvayà mune / pàtàlàdahamuddhçtya saptalokàdhipaþ kçtaþ // MatsP_154.197 // himàcalo 'smi vikhyàtas tvayà munivaràdhunà / himàcale 'calaguõàü pràpito 'smi samunnatim // MatsP_154.198 // ànandadivasàhàri hçdayaü me 'dhunà mune / nàdhyavasyati kçtyànàü pravibhàgavicàraõam / yadi vàcàmadhã÷aþ syàü tvadguõànàü vicàraõe // MatsP_154.199 // bhavadvidhànàü niyatam amoghaü dar÷anaü mune / tavàsmànprati càpalyaü vyaktaü mama mahàmune // MatsP_154.200 // bhavadbhireva kçtyo 'haü nivàsàyàtmaråpiõàm / munãnàü devatànàü ca svayaükartàpi kalmaùam // MatsP_154.201 // tathàpi vastunyekasminn àj¤à me sampradãyatàm / ityuktavati ÷ailendre sa tadà harùanirbhare // MatsP_154.202 // tathà ca nàrado vàkyaü kçtaü sarvamiti prabho / surakàrye ya evàrthas tavàpi sumahattaraþ // MatsP_154.203 // ityuktvà nàradaþ ÷ãghraü jagàma tridivaü prati / sa gatvà ÷akrabhavanam amare÷aü dadar÷a ha // MatsP_154.204 // tato 'bhiråpe sa munir upaviùño mahàsane / pçùñaþ ÷akreõa provàca himajàsaü÷rayàü kathàm // MatsP_154.205 // *nàrada uvàca samåhya yattu kartavyaü tanmayà kçtameva hi / kiü tu pa¤ca÷arasyaiva samayo 'yamupasthitaþ // MatsP_154.206 // ityukto devaràjastu muninà kàryadar÷inà / cåtàïkuràstraü sasmàra bhagavànpàka÷àsanaþ // MatsP_154.207 // saüsmçtastu tadà kùipraü sahasràkùeõa dhãmatà / upatasthe ratiyutaþ savilàso jhaùadhvajaþ / pràdurbhåtaü tu taü dçùñvà ÷akraþ provàca sàdaram // MatsP_154.208 // *÷akra uvàca upade÷ena bahunà kiü tvàü prati vade priyam / manobhavo 'si tena tvaü vetsi bhåtamanogatam // MatsP_154.209 // tadyathàrthakameva tvaü kuru nàkasadàü priyam / ÷aükaraü yojaya kùipraü giriputryà manobhava / saüyuto madhunà caiva çturàjena durjaya // MatsP_154.210 // ityukto madanastena ÷akreõa svàrthasiddhaye / provàca pa¤cabàõo 'tha vàkyaü bhãtaþ ÷atakratum // MatsP_154.211 // *kàma uvàca anayà devasàmagryà munidànavabhãmayà / duþsàdhyaþ ÷aükaro devaþ kiü na vetsi jagatprabho // MatsP_154.212 // tasya devasya vettha tvaü kàraõaü tu yadavyayam / pràyaþ prasàdaþ kopo 'pi sarvo hi mahatàü mahàn // MatsP_154.213 // sarvopabhogasàrà hi sundaryaþ svargasaübhavàþ / adhyà÷ritaü ca yatsaukhyaü bhavatà naùñaceùñitam // MatsP_154.214 // pramàdàdatha vibhra÷yed ã÷aü prati vicintyatàm / pràgeva ceha dç÷yante bhåtànàü kàryasaübhavàþ // MatsP_154.215 // vi÷eùaü kàïkùatàü ÷akra sàmànyàdbhraü÷anaü phalam / ÷rutvaitadvacanaü ÷akras tamuvàcàmarairyutaþ // MatsP_154.216 // *÷akra uvàca vayaü pramàõàste hyatra ratikànta na saü÷ayaþ / saüde÷ena vinà ÷aktir apakàrasya neùyate / kasyacic ca kvaciddçùñaü sàmarthyaü na tu sarvataþ // MatsP_154.217 // ityuktaþ prayayau kàmaþ sakhàyaü madhumà÷ritaþ / ratiyukto jagàmà÷u prasthaü tu himabhåbhçtaþ // MatsP_154.218 // sa tu tatràkaroccintàü kàryasyopàyapårvikàm / mahàrthà ye hi niùkampà manasteùàü sudurjayam // MatsP_154.219 // tadàdàveva saükùobhya niyataü sujayo bhavet / saüsiddhiü pràpnuyu÷caiva pårvaü saü÷odhya mànasam // MatsP_154.220 // kathaü ca vividhairbhàvair dveùànugamanaü vinà / krodhaþ krårataràsaïgàd bhãùaõerùyàü mahàsakhãm // MatsP_154.221 // càpalyamårdhni vidhvasta-dhairyàdhàràü mahàbalàm / tàmasya viniyokùyàmi manaso vikçtiü paràm // MatsP_154.222 // pidhàya dhairyadvàràõi saütoùamapakçùya ca / avagantuü hi màü tatra na ka÷cidatipaõóitaþ // MatsP_154.223 // vikalpamàtràvasthàne vairåpyaü manaso bhavet / pa÷cànmålakriyàrambha-gambhãràvartadustaraþ // MatsP_154.224 // hariùyàmi harasyàhaü tapastasya sthiràtmanaþ / indriyagràmamàvçtya ramyasàdhanasaüvidhiþ // MatsP_154.225 // cintayitveti madano bhåtabhartustadà÷ramam / jagàma jagatãsàraü saraladrumavedikam // MatsP_154.226 // ÷àntasattvasamàkãrõam acalapràõisaükulam / nànàpuùpalatàjàlaü gaganasthagaõe÷varam // MatsP_154.227 // nirvyagravçùabhàdhyuùña-nãla÷àdvalasànukam / tatràpa÷yattrinetrasya ramyaü kaüciddvitãyakam // MatsP_154.228 // vãrakaü lokavãre÷am ã÷ànasadç÷adyutim / yakùakuïkumaki¤jalka-pu¤japiïgajañàsañam // MatsP_154.229 // vetrapàõinam avyagram ugrabhogãndrabhåùaõam / tato nimãlitonnidra-padmapatràbhalocanam // MatsP_154.230 // prekùamàõamçjusthànaü nàsikàgraü sulocanaiþ / ÷ravastarasasiühendra-carmalambottarãyakam // MatsP_154.231 // ÷ravaõàhiphalanmukta-niþ÷vàsànalapiïgalam / preïkhatkapàlaparyanta-tumbilambijañàcayam // MatsP_154.232 // kçtavàsukiparyaïka-nàbhimålanive÷itam / brahmà¤jalisthapucchàgra-nibaddhoragabhåùaõam // MatsP_154.233 // dadar÷a ÷aükaraü kàmaþ kramapràptàntikaü ÷anaiþ / tato bhramarajhaïkàra-màlambidrumasànukam // MatsP_154.234 // praviùñaþ karõarandhreõa bhavasya madano manaþ / ÷aükarastamathàkarõya madhuraü madanà÷rayam // MatsP_154.235 // sasmàra dakùaduhitàraü dayitàü raktamànasaþ / tataþ sà tasya ÷anakais tirobhåyàtinirmalà // MatsP_154.236 // samàdhibhàvanà tasthau lakùyapratyakùaråpiõã / tatastanmayatàü yàtaþ pratyåhàpihità÷ayaþ // MatsP_154.237 // va÷itvena bubodhe÷o vikçtiü madanàtmikàm / ãùatkopasamàviùño dhairyamàlambya dhårjañiþ // MatsP_154.238 // niràse madanasthityà yogamàyàsamàvrataþ / sa tayà màyayàviùño jajvàla madanastataþ // MatsP_154.239 // icchà÷arãro durjeyo roùadoùamahà÷rayaþ / hçdayànnirgataþ so 'tha vàsanàvyasanàtmakaþ // MatsP_154.240 // bahiþsthalaü samàlambya hy upatasthau jhaùadhvajaþ / anuyàto 'tha hçdyena mitreõa madhunà saha // MatsP_154.241 // sahakàratarau dçùñvà mçdumàrutanirdhutam / stabakaü madano ramyaü haravakùasi satvaram // MatsP_154.242 // mumoca mohanaü nàma màrgaõaü makaradhvajaþ / ÷ivasya hçdaye ÷uddhe nà÷a÷àlã mahà÷araþ // MatsP_154.243 // papàta paruùapràü÷uþ puùpabàõo vimohanaþ / tataþ karaõasaüdeho viddhastu hçdaye bhavaþ // MatsP_154.244 // babhåva bhådharaupamya-dhairyo 'pi madanonmukhaþ / tataþ prabhutvàdbhàvànàü nàve÷aü samapadyata // MatsP_154.245 // bàhyaü bahu samàsàdya pratyåhaprasavàtmakam / tataþ kopànalodbhåta-ghorahuïkàrabhãùaõe // MatsP_154.246 // babhåva vadane netraü tçtãyamanalàkulam / rudrasya raudravapuùo jagatsaühàrabhairavam // MatsP_154.247 // tadantikasthe madane vyasphàrayata dhårjañiþ / tannetravisphuliïgena kro÷atàü nàkavàsinàm // MatsP_154.248 // gamito bhasmasàttårõaü kandarpaþ kàmidarpakaþ / sa tu taü bhasmasàtkçtvà haranetrodbhavo 'nalaþ // MatsP_154.249 // vyajçmbhata jagaddagdhuü jvàlàhuïkàraghasmaraþ / tato bhavo jagaddhetor vyabhavajjàtavedasam // MatsP_154.250 // sahakàre madhau candre sumanaþsu pareùvapi / bhçïgeùu kokilàsyeùu vibhàgena smarànalam // MatsP_154.251 // sa bàhyàntaraviddhena hareõa smaramàrgaõaþ / ràgasnehasamiddhàntar-dhàvaüstãvrahutà÷anaþ // MatsP_154.252 // vibhaktalokasaükùobha-karo durvàrajçmbhitaþ / sampràpya snehasaüpçktaü kàminàü hçdayaü kila // MatsP_154.253 // jvalatyaharni÷aü bhãmo du÷cikitsyamukhàtmakaþ / vilokya harahuïkàra-jvàlàbhasmakçtaü smaram // MatsP_154.254 // vilalàpa ratiþ kråraü bandhunà madhunà saha / tato vilapya bahu÷o madhunà parisàntvità // MatsP_154.255 // jagàma ÷araõaü devam indumauliü trilocanam / bhçïgànuyàtàü saügçhya puùpitàü sahakàrajàm // MatsP_154.256 // latàü pavitrakasthàne pàõau parabhçtàü sakhãm / nirbadhya tu jañàjåñaü kuñilair alakai ratiþ // MatsP_154.257 // uddhvalya gàtraü ÷ubhreõa hçdyena smarabhasmanà / jànubhyàmavanãü gatvà provàcenduvibhåùaõam // MatsP_154.258 // *ratiruvàca namaþ ÷ivàyàstu niràmayàya namaþ ÷ivàyàstu manomayàya / namaþ ÷ivàyàstu suràrcitàya tubhyaü sadà bhaktakçpàparàya // MatsP_154.259 // namo bhavàyàstu bhavodbhavàya namo 'stu te dhvastamanobhavàya / namo 'stu te gåóhamahàvratàya namo 'stu màyàgahanà÷rayàya // MatsP_154.260 // namo 'stu ÷arvàya namaþ ÷ivàya namo 'stu siddhàya puràtanàya / namo 'stu kàlàya namaþ kalàya namo 'stu te j¤ànavarapradàya // MatsP_154.261 // namo 'stu te kàlakalàtigàya namo nisargàmalabhåùaõàya / namo 'stvameyàndhakamardakàya namaþ ÷araõyàya namo 'guõàya // MatsP_154.262 // namo 'stu te bhãmagaõànugàya namo 'stu nànàbhuvanàdikartre / namo 'stu nànàjagatàü vidhàtre namo 'stu te citraphalaprayoktre // MatsP_154.263 // sarvàvasàne hyavinà÷anetre namo 'stu citràdhvarabhàgabhoktre / namo 'stu bhaktàbhimatapradàtre namaþ sadà te bhavasaïgahartre // MatsP_154.264 // anantaråpàya sadaiva tubhyam asahyakopàya namo 'stu tubhyam / ÷a÷àïkacihnàya sadaiva tubhyam ameyamànàya namaþ stutàya // MatsP_154.265 // vçùendrayànàya puràntakàya namaþ prasiddhàya mahauùadhàya / namo 'stu bhaktyàbhimatapradàya namo 'stu sarvàrtiharàya tubhyam // MatsP_154.266 // caràcaràcàravicàravaryam àcàryam utprekùitabhåtasargam / tvàmindumauliü ÷araõaü prapannà priyàprameyaü mahatàü mahe÷am // MatsP_154.267 // prayaccha me kàmaya÷aþsamçddhiü punaþ prabho jãvatu kàmadevaþ / priyaü vinà tvàü priyajãviteùu tvatto 'paraþ ko bhuvaneùvihàsti // MatsP_154.268 // prabhuþ priyàyàþ prasavaþ priyàõàü praõãtaparyàyaparàparàrthaþ / tvamevameko bhuvanasya nàtho dayàlurunmålitabhaktabhãtiþ // MatsP_154.269 // *såta uvàca itthaü stutaþ ÷aükara ãóya ã÷o vçùàkapirmanmathakàntayà tu / tutoùa doùàkarakhaõóadhàrã uvàca cainàü madhuraü nirãkùya // MatsP_154.270 // *÷aükara uvàca bhaviteti ca kàmo 'yaü kàlàtkànto 'ciràdapi / anaïga iti lokeùu sa vikhyàtiü gamiùyati // MatsP_154.271 // ityuktà ÷irasàvandya giri÷aü kàmavallabhà / jagàmopavanaü ramyaü ratistu himabhåbhçtaþ // MatsP_154.272 // ruroda càpi bahu÷o dãnà ramye sthale tu sà / maraõavyavasàyàttu nivçttà sà haràj¤ayà // MatsP_154.273 // atha nàradavàkyena codito himabhådharaþ / kçtàbharaõasaüskàràü kçtakautukamaïgalàm // MatsP_154.274 // svargapuùpakçtàpãóàü ÷ubhracãnàü÷ukàmbaràm / ÷aràbhyàü saüyutàü ÷ailo gçhãtvà svasutàü tataþ // MatsP_154.275 // jagàma ÷ubhayogena tadà sampårõamànasaþ / sakànanànyupàkramya vanànyupavanàni ca // MatsP_154.276 // dadar÷a rudatãü nàrãm apratarkyamahaujasam / råpeõàsadç÷ãü loke ramyeùu vanasànuùu // MatsP_154.277 // kautukena paràmç÷ya tàü dçùñvà rudatãü giriþ / upasarpya tatastasyà nikañe so 'bhyapçcchata // MatsP_154.278 // *himavànuvàca kàsi kasyàsi kalyàõi kimarthaü càpi rodiùi / naitadalpamahaü manye kàraõaü lokasundari // MatsP_154.279 // sà tasya vacanaü ÷rutvà uvàca madhunà saha / rudatã ÷okajananaü ÷vasatã dainyavardhanam // MatsP_154.280 // *ratiruvàca kàmasya dayitàü bhàryàü ratiü màü viddhi suvrata / giràvasminmahàbhàga giri÷astapasi sthitaþ // MatsP_154.281 // tena pratyåharuùñena visphàryàlokya locanam / dagdho 'sau jhaùaketustu mama kànto 'tivallabhaþ // MatsP_154.282 // ahaü tu ÷araõaü yàtà taü devaü bhayavihvalà / stutavatyatha saüstutyà tato màü giri÷o 'bravãt // MatsP_154.283 // tuùño 'haü kàmadayite kàmo 'yaü te bhaviùyati / tvatstutiü càpyadhãyàno naro bhaktyà madà÷rayaþ / lapsyate kàïkùitaü kàmaü nivartya maraõàditaþ // MatsP_154.284 // pratãkùantã ca tadvàkyam à÷àve÷àdibhirhyaham / ÷arãraü parirakùiùye kaücitkàlaü mahàdyute // MatsP_154.285 // ityuktastu tadà ratyà ÷ailaþ saübhramabhãùitaþ / pàõàvàdàya hi sutàü gantumaicchatsvakaü puram // MatsP_154.286 // bhàvino 'va÷yabhàvitvàd bhavitrã bhåtabhàvinã / lajjamànà sakhimukhair uvàca pitaraü girim // MatsP_154.287 // *÷ailaduhitovàca durbhàgyeõa ÷arãreõa kiü mamànena kàraõam / kathaü ca tàdç÷aü pràptaü sukhaü me sa patirbhavet // MatsP_154.288 // tapobhiþ pràpyate 'bhãùñaü nàsàdhyaü hi tapasyataþ / durbhagatvaü vçthà loko vahate sati sàdhane // MatsP_154.289 // jãvitàddurbhagàcchreyo maraõaü hyatapasyataþ / bhaviùyàmi na saüdeho niyamaiþ ÷oùaye tanum // MatsP_154.290 // tapasi bhraùñasaüdeha udyamo 'rthajigãùayà / sàhaü tapaþ kariùyàmi yadahaü pràpya durlabhà // MatsP_154.291 // ityuktaþ ÷ailaràjastu duhitrà snehaviklavaþ / uvàca vàcà ÷ailendraþ snehagadgadavarõayà // MatsP_154.292 // *himavànuvàca umeti capale putri na kùamaü tàvakaü vapuþ / soóhuü kle÷asvaråpasya tapasaþ saumyadar÷ane // MatsP_154.293 // bhàvãnyabhivicàryàõi padàrthàni sadaiva tu / bhàvino 'rthà bhavantyeva hañhenànicchato 'pi và // MatsP_154.294 // tasmànna tapasà te 'sti bàle kiücitprayojanam / bhavanàyaiva gacchàma÷ cintayiùyàmi tatra vai // MatsP_154.295 // ityuktà tu yadà naiva guhàyàbhyeti ÷ailajà / tataþ sa cintayàviùño duhitàü pra÷a÷aüsa ca // MatsP_154.296 // tato 'ntarikùe divyà vàg abhådbhuvanabhåtale / umeti capale putri tvayoktà tanayà tataþ // MatsP_154.297 // umeti nàma tenàsyà bhuvaneùu bhaviùyati / siddhiü ca mårtimatyeùà sàdhayiùyati cintitàm // MatsP_154.298 // iti ÷rutvà tu vacanam àkà÷àtkà÷apàõóuraþ / anuj¤àya sutàü ÷ailo jagàmà÷u svamandiram // MatsP_154.299 // *såta uvàca ÷ailajàpi yayau ÷ailam agamyamapi daivataiþ / sakhãbhyàmanuyàtà tu niyatà nagaràjajà // MatsP_154.300 // ÷çïgaü himavataþ puõyaü nànàdhàtuvibhåùitam / divyapuùpalatàkãrõaü siddhagandharvasevitam // MatsP_154.301 // nànàmçgagaõàkãrõaü bhramarodghuùñapàdapam / divyaprasravaõopetaü dãrghikàbhiralaükçtam // MatsP_154.302 // nànàpakùigaõàkãrõaü cakravàkopa÷obhitam / jalajasthalajaiþ puùpaiþ protphullairupa÷obhitam // MatsP_154.303 // citrakandarasaüsthànaü guhàgçhamanoharam / vihaïgasaüghasaüjuùñaü kalpapàdapasaükañam // MatsP_154.304 // tatràpa÷yanmahà÷àkhaü ÷àkhinaü haritacchadam / sarvartukusumopetaü manoratha÷atojjvalam // MatsP_154.305 // nànàpuùpasamàkãrõaü nànàvidhaphalànvitam / nataü såryasya rucibhir bhinnasaühçtapallavam // MatsP_154.306 // tatràmbaràõi saütyajya bhåùaõàni ca ÷ailajà / saüvãtà valkalairdivyair darbhanirmitamekhalà // MatsP_154.307 // triþsnàtà pàñalàhàrà babhåva ÷aradàü ÷atam / ÷atamekena ÷ãrõena parõenàvartayattadà // MatsP_154.308 // niràhàrà ÷ataü sàbhåt samànàü tapasàü nidhiþ / tata udvejitàþ sarve pràõinastattapo 'gninà // MatsP_154.309 // tataþ sasmàra bhagavàn munãnsapta ÷atakratuþ / te samàgamya munayaþ sarve samuditàstataþ // MatsP_154.310 // påjità÷ca mahendreõa papracchustaü prayojanam / kimarthaü tu sura÷reùñha saüsmçtàstu vayaü tvayà // MatsP_154.311 // ÷akraþ provàca ÷çõvantu bhagavantaþ prayojanam / himàcale tapo ghoraü tapyate bhådharàtmajà / tasyà hyabhimataü kàmaü bhavantaþ kartumarhatha // MatsP_154.312 // tataþ samàpatandevyà jagadarthaü tvarànvitàþ / tathetyuktvà tu ÷ailendraü siddhasaüghàtasevitam // MatsP_154.313 // åcuràgatya munayas tàmatho madhuràkùaram / putri kiü te vyavasitaþ kàmaþ kamalalocane // MatsP_154.314 // tànuvàca tato devã salajjà gauravànmunãn / tapasyato mahàbhàgàþ pràpya maune bhavàdç÷àn // MatsP_154.315 // vandanàya niyuktà dhãþ pàvayatyavikalpitam / pra÷nonmukhatvàdbhavatàü yuktamàsanamàditaþ // MatsP_154.316 // upaviùñàþ ÷ramonmuktàs tataþ prakùyatha màmataþ / ityuktvà sà tata÷cakre kçtàsanaparigrahàn // MatsP_154.317 // sà tu tànvidhivatpåjyàn påjayitvà vidhànataþ / uvàcàdityasaükà÷àn munãnsapta satã ÷anaiþ // MatsP_154.318 // tyaktvà vratàtmakaü maunaü maunaü jagràha hrãmayam / bhàvaü tasyàstu maunàntaü tasyàþ saptarùayo yathà // MatsP_154.319 // gauravàdhãnatàü pràptàþ papracchustàü punastathà / sàpi gauravagarbheõa manasà càruhàsinã // MatsP_154.320 // munã¤÷àntakathàlàpàn prekùya provàca vàgyamam / bhagavanto vijànanti pràõinàü mànasaü hitam // MatsP_154.321 // manogatãbhiratyarthaü kadarthante hi dehinaþ / kecit tu nipuõàstatra ghañante vibudhodyamaiþ // MatsP_154.322 // upàyairdurlabhànbhàvàn pràpnuvanti hyatandritàþ / apare tu paricchinnà nànàkàràbhyupakramàþ // MatsP_154.323 // dehàntaràrthamàrambham à÷rayanti hitapradam / mama tvàkà÷asambhåta-puùpadàmà vibhåùitam // MatsP_154.324 // vandhyà sutaü pràptukàmà manaþ prasarate muhuþ / ahaü kila bhavaü devaü patiü pràptuü samudyatà // MatsP_154.325 // prakçtyaiva duràdharùaü tapasyantaü tu saüprati / suràsurairanirõãtaü paramàrthakriyà÷rayam // MatsP_154.326 // sàüprataü càpi nirdagdha-madanaü vãtaràgiõam / kathamàràdhayedã÷aü màdç÷ã tàdç÷aü ÷ivam // MatsP_154.327 // ityuktà munayaste tu sthiratàü manasastataþ / j¤àtumasyà vacaþ procuþ prakramàtprakçtàrthakam // MatsP_154.328 // *munaya åcuþ dvividhaü tu sukhaü tàvat putri lokeùu bhàvyate / ÷arãrasyàsya saübhogai÷ cetasa÷càpi nirvçtiþ // MatsP_154.329 // prakçtyà sa tu digvàsà bhãmaþ pitçvaõe÷ayaþ / kapàlã bhikùuko nagno viråpàkùaþ sthirakriyaþ // MatsP_154.330 // pramattonmattakàkàro bãbhatsakçtasaügrahaþ / yatinà tena kaste 'rtho mårtànarthena kàïkùitaþ // MatsP_154.331 // yadi hyasya ÷arãrasya bhogamicchasi sàüpratam / tatkathaü te mahàdevàd bhayabhàjo jugupsitàt // MatsP_154.332 // sravadraktavasàbhyakta-kapàlakçtabhåùaõàt / ÷vasadugrabhujaügendra-kçtabhåùaõabhãùaõàt // MatsP_154.333 // ÷ma÷ànavàsino raudra-pramathànugatàt sati / surendramukuñavràta-nighçùñacaraõo 'rihà // MatsP_154.334 // harirasti jagaddhàtà ÷rãkànto 'nantamårtimàn / nàtho yaj¤abhujàmasti tathendraþ pàka÷àsanaþ // MatsP_154.335 // devatànàü nidhi÷càsti jvalanaþ sarvakàmakçt / vàyurasti jagaddhàtà yaþ pràõaþ sarvadehinàm // MatsP_154.336 // tathà vai÷ravaõo ràjà sarvàrthamatimànvibhuþ / ebhya ekatamaü kasmàn na tvaü sampràptumicchasi // MatsP_154.337 // utànyadehasaüpràptyà sukhaü te manasepsitam / evametattavàpyatra prabhavo nàkasaüpadàm / asminneva paràþ sarvàþ kalyàõapràptayastava // MatsP_154.338 // piturevàsti tatsarvaü surebhyo yanna vidyate / atastatpràptaye kle÷aþ sa vàpyatràphalastava // MatsP_154.339 // pràyeõa pràrthito bhadre susvalpo hyatidurlabhaþ / asya te vidhiyogasya dhàtà kartàtra caiva hi // MatsP_154.340 // *såta uvàca ityuktà sà tu kupità munivaryeùu ÷ailajà / uvàca koparaktàkùã sphuradbhirda÷anacchadaiþ // MatsP_154.341 // *devyuvàca asadgrahasya kà prãtir vyasanasya kva yantraõà / viparãtàrthaboddhàraþ satpathe kena yojitàþ // MatsP_154.342 // evaü màü vettha duùpraj¤àü hy asthànàsadgrahapriyàm / na màü prativicàro 'sti yatrehàsadgrahàvitau // MatsP_154.343 // prajàpatisamàþ sarve bhavantaþ sarvadar÷inaþ / nånaü na vettha taü devaü ÷à÷vataü jagataþ prabhum // MatsP_154.344 // ajamã÷ànamavyaktam ameyamahimodayam // MatsP_154.345 // àstàü taddharmasadbhàva-saübodhastàvadadbhutaþ / viduryaü na haribrahma-pramukhà hi sure÷varàþ // MatsP_154.346 // yattasya vibhavàtsvotthaü bhuvaneùu vijçmbhitam / prakañaü sarvabhåtànàü tadapyatra na vettha kim // MatsP_154.347 // kasyaitadgaganaü bhåritaþ kasyàgniþ kasya màrutaþ / kasya bhåþ kasya varuõaþ ka÷candràrkavilocanaþ // MatsP_154.348 // kasyàrcayanti lokeùu liïgaü bhaktyà suràsuràþ / yaü bruvantã÷varaü devà vidhãndràdyà maharùayaþ // MatsP_154.349 // prabhàvaü prabhavaü caiùa teùàmapi na vettha kim / aditiþ kasya màteyaü kasmàjjàto janàrdanaþ // MatsP_154.350 // aditeþ ka÷yapàjjàtà devà nàràyaõàdayaþ / marãceþ ka÷yapaþ putro hy aditirdakùaputrikà // MatsP_154.351 // marãci÷càpi dakùa÷ca putrau tau brahmaõaþ kila / brahmà hiraõmayàttvaõóàd divyasiddhivibhåtikam // MatsP_154.352 // kasya pràdurabhåddhyànàt prakùubdhàþ pràkçtàü÷akàþ / prakçtau tu tçtãyàyàü madhudviójananakriyà // MatsP_154.353 // jàtà sasarja ùaóvargàn buddhipårvàn svakarmajàn / ajàtako 'bhavadvedhà brahmaõo 'vyaktajanmanaþ // MatsP_154.354 // yaþ svayogena saükùobhya prakçtiü kçtavànidam / brahmaõaþ siddhasarvàrtham ai÷varyaü lokakartçtàm // MatsP_154.355 // vidurviùõvàdayo yacca svamahimnà sadaiva hi / kçtvànyaü deham anyà dçk tàdçk kçtvà punarhariþ // MatsP_154.356 // kurute jagataþ kçtyam uttamàdhamamadhyamam / evameva hi saüsàro yo janmamaraõàtmakaþ // MatsP_154.357 // karmaõa÷ca phalaü hyetan nànàråpasamudbhavam / atha nàràyaõo devaþ svakàü chàyàü samà÷rayat // MatsP_154.358 // tatpreritaþ prakurute janma nànàprakàrakam / sàpi karmaõa evoktà preraõà viva÷àtmanàm // MatsP_154.359 // yathonmàdàdijuùñasya matireva hi sà bhavet / iùñànyeva yathàrthàni viparãtàni manyate // MatsP_154.360 // lokasya vyavahàreùu sçùñeùu sahate sadà / dharmàdharmaphalàvàptau viùõureva nibodhitaþ // MatsP_154.361 // athànàditvamasyàsti sàmànyàttu tadàtmanà / na hyasya jãvitaü dãrghaü dçùñaü dehe tu kutracit // MatsP_154.362 // bhavadbhiryasya no dçùñam antaragramathàpi và / dehinàü dharma evaiùa kvacijjàyetkacinmriyet // MatsP_154.363 // kvacidgarbhagato na÷yet kvacij jãvejjaràmayaþ / kvacitsamàþ ÷ataü jãvet kvacidbàlye vipadyate // MatsP_154.364 // ÷atàyuþ puruùo yastu so 'nantaþ svalpajanmanaþ / jãvito na mriyatyagre tasmàtso 'mara ucyate // MatsP_154.365 // adçùñajanmanidhanà hy evaü viùõvàdayo matàþ / etatsaü÷uddhamai÷varyaü saüsàre ko labhediha // MatsP_154.366 // tatra kùayàdiyogàttu nànà÷caryasvaråpiõi / tasmàddiva÷carànsarvàn malinànsvalpabhåtikàn // MatsP_154.367 // nàhaü bhadràþ kilecchàmi çte ÷arvàtpinàkinaþ / sthitaü ca tàratamyena pràõinàü paramaü tvidam // MatsP_154.368 // dhãbalai÷varyakàryàdi-pramàõaü mahatàü mahat / yasmànna kiücidaparaü sarvaü yasmàtpravartate // MatsP_154.369 // yasyai÷varyamanàdyantaü tamahaü ÷araõaü gatà / eùa me vyavasàya÷ca dãrgho 'tiviparãtakaþ // MatsP_154.370 // yàta và tiùñhataivàtha munayo madvidhàyakàþ / evaü ni÷amya vacanaü devyà munivaràstadà // MatsP_154.371 // ànandà÷ruparãtàkùàþ sasvajustàü tapasvinãm / åcu÷ca paramaprãtàþ ÷ailajàü madhuraü vacaþ // MatsP_154.372 // *çùaya åcuþ atyadbhutàsyaho putri j¤ànamårtirivàmalà / prasàdayati no bhàvaü bhavabhàvaprati÷rayàt // MatsP_154.373 // nanu vidmo vayaü tasya devasyai÷varyamadbhutam / tvanni÷cayasya dçóhatàü vettuü vayamihàgatàþ // MatsP_154.374 // aciràdeva tanvaïgi kàmaste 'yaü bhaviùyati / kvàdityasya prabhà yàti ratnebhyaþ kva dyutiþ pçthak // MatsP_154.375 // ko 'rtho varõàlikàvyaktaþ kathaü tvaü giri÷aü vinà / yàmo naikàbhyupàyane tamabhyarthayituü vayam // MatsP_154.376 // asmàkamapi vai so 'rthaþ sutaràü hçdi vartate / atastvameva sà buddhir yato nãtistvameva hi // MatsP_154.377 // ato niþsaü÷ayaü kàyaü ÷aükaro 'pi vidhàsyati / ityuktvà påjità yàtà munayo girikanyayà // MatsP_154.378 // prayayurgiri÷aü draùñuü prasthaü himavato mahat / gaïgàmbuplàvitàtmànaü piïgabaddhajañàsañam // MatsP_154.379 // bhçïgànuyàtapàõistha-mandàrakusumasrajam / gireþ sampràpya te prasthaü dadç÷uþ ÷aükarà÷ramam // MatsP_154.380 // pra÷àntà÷eùasattvaughaü navastimitakànanam / niþ÷abdàkùobhasalila-prapàtaü sarvatodi÷am // MatsP_154.381 // tatràpa÷yaüstato dvàri vãrakaü vetrapàõinam / sapta te munayaþ påjyà vinãtàþ kàryagauravàt // MatsP_154.382 // åcurmadhurabhàùiõyà vàcà te vàgminàü varàþ / draùñuü vayamihàyàtàþ ÷araõyaü gaõanàyakam // MatsP_154.383 // trilocanaü vijànãhi surakàryapracoditàþ / tvameva no gatistattvaü yathà kàlànatikramaþ // MatsP_154.384 // sà pràrthanaiùà pràyeõa pratãhàramayaþ prabhuþ / ityukto munibhiþ so 'tha gauravàttànuvàca saþ // MatsP_154.385 // savanasyàparàü saüdhyàü snàtuü mandàkinãjale / kùaõena bhavità vipràs tatra drakùyatha ÷ålinam // MatsP_154.386 // ityuktà munayastasthus te tatkàlapratãkùiõaþ / gambhãràmbudharaü pràvçñ-tçùità÷càtakà yathà // MatsP_154.387 // tataþ kùaõena niùpanna-samàdhànakriyàvidhiþ / vãràsanaü bibhede÷o mçgacarmanivàsitam // MatsP_154.388 // tato vinãto jànubhyàm avalambya mahãsthitim / uvàca vãrako devaü praõàmaikasamà÷rayaþ // MatsP_154.389 // sampràptà munayaþ sapta tvàü draùñuü dãptatejasaþ / vibho samàdi÷a draùñum avagantum ihàrhasi / te 'bruvandevakàryeõa tava dar÷analàlasàþ // MatsP_154.390 // ityukto dhårjañistena vãrakeõa mahàtmanà / bhåbhaïgasaüj¤ayà teùàü prave÷àj¤àü dadau tadà // MatsP_154.391 // mårdhnaþ kampena tànsarvàn vãrako 'pi mahàmunãn / àjuhàvàvidårasthàn dar÷anàya pinàkinaþ // MatsP_154.392 // tvaràbaddhàrdhacåóàste lambamànàjinàmbaràþ / vivi÷urvedikàü siddhàü giri÷asya vibhåtibhiþ // MatsP_154.393 // baddhapàõipuñàkùipta-nàkapuùpotkaràstataþ / pinàkipàdayugalaü vandyaü nàkanivàsinàm // MatsP_154.394 // tataþ snigdhekùitàþ ÷àntà munayaþ ÷ålapàõinà / manmathàriü tato hçùñàþ samaü tuùñuvuràdçtàþ // MatsP_154.395 // *munaya åcuþ aho kçtàrthà vayameva sàüprataü sure÷varo 'pyatra varo bhaviùyati / bhavatprasàdàmalavàrisekataþ phalena kàcit tapasà niyujyate // MatsP_154.396 // jayatyasau dhanyataro himàcalas tadà÷rayaü yasya sutà tapasyati / sa daityaràjo 'pi mahàphalodayo vimålità÷eùasuro hi tàrakaþ // MatsP_154.397 // tvadãyamaü÷aü pravilokya kalmaùàt svakaü ÷arãraü parimokùyate hi yaþ / sa dhanyadhãrlokapità caturmukho hari÷ca yatsaübhramavahnidãpitaþ // MatsP_154.398 // tvadaïghriyugmaü hçdayena bibhrato mahàbhitàpapra÷amaikahetukam / tvameva caiko vividhàkçtakriyaþ kileti vàcà vidhurair vibhàùyate // MatsP_154.399 // athàdya ekastvamavàdi nànyathà jagattathà nirghçõatàü tava spç÷et / na vetsi và duþkhamidaü prajàtmakaü vihanyate te khalu sarvataþ kriyà // MatsP_154.400 // upekùase cej jagatàmupadravaü dayàmayatvaü tava kena kathyate / svayogamàyàmahimàguhà÷rayaü na vidyate nirmalabhåtigauravam // MatsP_154.401 // vayaü ca te dhanyataràþ ÷arãriõàü yadãdç÷aü tvàü pravilokayàmahe / adar÷anaü tena manoratho yathà prayàti sàphalyatayà manogatam // MatsP_154.402 // jagadvidhànaikavidhau jaganmukhe kariùyase 'to balabhiccarà vayam / vinemuritthaü munayo visçjya tàü giraü girã÷a÷rutibhåmisaünidhau // MatsP_154.403 // utkçùñakedàra ivàvanãtale subãjamuùñiü suphalàya karùakàþ // MatsP_154.404 // teùàü ÷rutvà tu tàü ramyàü prakramopakramakriyàm / vàcaü vàcaspatistuùñaþ provàca smitasundarãm // MatsP_154.405 // *÷arva uvàca jàne lokavidhànasya kanyà satkàryamuttamam / jàtà pràleya÷ailasya saüketakaniråpaõàþ // MatsP_154.406 // satyamutkaõñhitàþ sarve devakàryàrthamudyatàþ / teùàü tvaranti cetàüsi kiütu kàryaü vivakùitam // MatsP_154.407 // lokayàtrànugantavyà vi÷eùeõa vicakùaõaiþ / sevante te yato dharmaü tatpràmàõyàtpare sthitàþ // MatsP_154.408 // ityuktà munayo jagmus tvaritàstu himàcalam / tatra te påjitàstena hima÷ailena sàdaram / åcurmunivaràþ prãtàþ svalpavarõaü tvarànvitàþ // MatsP_154.409 // *munaya åcuþ devo duhitaraü sàkùàt pinàkã tava màrgate / tacchãghraü pàvayàtmànam àhutyevànalàrpaõàt // MatsP_154.410 // kàryametacca devànàü suciraü parivartate / jagaduddharaõàyaiùa kriyatàü vai samudyamaþ // MatsP_154.411 // ityuktastaistadà ÷ailo harùàviùño 'vadanmunãn / asamartho 'bhavadvaktum uttaraü pràrthaya¤chivam // MatsP_154.412 // tato menà munãnvãkùya provàca snehaviklavà / duhitustànmunãü÷caiva caraõà÷rayam arthavit // MatsP_154.413 // *menovàca yadarthaü duhiturjanma necchantyapi mahàphalam / tadevopasthitaü sarvaü prakrameõaiva sàüpratam // MatsP_154.414 // kulajanmavayoråpa-vibhåtyçddhiyuto 'pi yaþ / varastasyàpi càhåya sutà deyà hyayàcataþ // MatsP_154.415 // tatsamastatapoghoraü kathaü putrã prayàsyati / putrãvàkyàdyadatràsti vidheyaü tadvidhãyatàm // MatsP_154.416 // ityuktà munayaste tu priyayà himabhåbhçtaþ / åcuþ punarudàràrthaü nàrãcittaprasàdakam // MatsP_154.417 // *munaya åcuþ ai÷varyamavagacchasva ÷aükarasya suràsuraiþ / àràdhyamànapàdàbja-yugalatvàtsunirvçtaiþ // MatsP_154.418 // yasyopayogi yadråpaü sà ca tatpràptaye ciram / ghoraü tapasyate bàlà tena råpeõa nirvçtiþ // MatsP_154.419 // yastadvratàni divyàni nayiùyati samàpanam / tatra sàvahità tàvat tasmàt saiva bhaviùyati // MatsP_154.420 // ityuktvà giriõà sàrdhaü te yayuryatra ÷ailajà / jitàrkajvalanajvàlà tapastejomayã hyumà // MatsP_154.421 // procustàü munayaþ snigdhaü saümànya pathamàgatam / ramyaü priyaü manohàri mà råpaü tapasà daha // MatsP_154.422 // pràtaste ÷aükaraþ pàõim eùa putri grahãùyati / vayamarthitavantaste pitaraü pårvamàgatàþ // MatsP_154.423 // pitrà saha gçhaü gaccha vayaü yàmaþ svamandiram // MatsP_154.424 // ityuktà tapasaþ satyaü phalamastãti cintya sà / tvaramàõà yayau ve÷ma piturdivyàrtha÷obhitam // MatsP_154.425 // sà tatra rajanãü mene varùàyutasamàü satã / haradar÷anasaüjàta-mahotkaõñhà himàdrijà // MatsP_154.426 // tato muhårte bràhme tu tasyà÷cakruþ surastriyaþ / nànàmaïgalasaüdohàn yathàvatkramapårvakam // MatsP_154.427 // divyamaõóanamaïgànàü mandire bahumaïgale / upàsata giriü mårtà çtavaþ sàrvakàmikàþ // MatsP_154.428 // vàyavo vàridà÷càsan saümàrjanavidhau gireþ / harmyeùu ÷rãþ svayaü devã kçtanànàprasàdhanà // MatsP_154.429 // kàntiþ sarveùu bhàveùu çddhi÷càbhavadàkulà / cintàmaõiprabhçtayo ratnàþ ÷ailaü samantataþ // MatsP_154.430 // upatasthurnagà÷càpi kalpakàmamahàdrumàþ / oùadhyo mårtimatya÷ca divyauùadhisamanvitàþ // MatsP_154.431 // rasà÷ca dhàtava÷caiva sarve ÷ailasya kiükaràþ / kiükaràstasya ÷ailasya vyagrà÷càj¤ànuvartinaþ // MatsP_154.432 // nadyaþ samudrà nikhilàþ sthàvaraü jaïgamaü ca yat / tatsarvaü hima÷ailasya mahimànamavardhayat // MatsP_154.433 // abhavanmunayo nàgà yakùagandharvakiünaràþ / ÷aükarasyàpi vibudhà gandhamàdanaparvate // MatsP_154.434 // sarve maõóanasaübhàràs tasthurnirmalamårtayaþ / ÷arvasyàpi jañàjåñe candrakhaõóaü pitàmahaþ // MatsP_154.435 // babandha praõayodàra-visphàritavilocanaþ / kapàlamàlàü vipulàü càmuõóà mårdhnyabandhayat // MatsP_154.436 // uvàca càpi vacanaü putraü janaya ÷aükara / yo daityendrakulaü hatvà màü raktaistarpayiùyati // MatsP_154.437 // saurir jvalacchiroratna-mukuñaü cànalolbaõam / bhujagàbharaõaü gçhya sajjaü ÷aübhoþ puro 'bhavat // MatsP_154.438 // ÷akro gajàjinaü tasya vasàbhyaktàgrapallavam / dadhre sarabhasaü svidyad vistãrõamukhapaïkajam // MatsP_154.439 // vàyu÷ca vipulaü tãkùõa-÷çïgaü himagiriprabham / vçùaü vibhåùayàmàsa harayànaü mahaujasam // MatsP_154.440 // vitenurnayanàntaþsthàþ ÷ambhoþ såryànalendavaþ / svàü dyutiü lokanàthasya jagataþ karmasàkùiõaþ // MatsP_154.441 // citàbhasma samàdhàya kapàle rajataprabham / manujàsthimayãü màlàm àbabandha ca pàõinà // MatsP_154.442 // pretàdhipaþ puro dvàre sagadaþ samavartata / nànàkàramahàratna-bhåùaõaü dhanadàhçtam // MatsP_154.443 // vihàyodagrasarpendra-kañakena svapàõinà / karõottaüsaü cakàre÷o vàsukiü takùakaü svayam // MatsP_154.444 // jalàdhã÷àhçtàü sthàsnu-prasånàveùñitàü pçthak / tatastu te gaõàdhã÷à vinayàttatra vãrakam // MatsP_154.445 // procurvyagràkçte tvaü gàü samàvedaya ÷åline / niùpannàbharaõaü devaü prasàdhye÷aü prasàdhanaiþ // MatsP_154.446 // sapta vàridhayastasthuþ kartuü darpaõavibhramam / tato vilokitàtmànaü mahàmbudhijalodare // MatsP_154.447 // dharàmàliïgya jànubhyàü sthàõuü provàca ke÷avaþ / ÷obhase deva råpeõa jagadànandadàyinà // MatsP_154.448 // màtaraþ prerayan kàma-vadhåü vaidhavyacihnitàm / kàlo 'yamiti càlakùya prakàreïgitasaüj¤ayà // MatsP_154.449 // tatastà÷codità devam åcuþ prahasitànanàþ / ratiþ purastava pràptà nàbhàti madanojjhità // MatsP_154.450 // tatastàü saünirvàyàha vàmahastàgrasaüj¤ayà / prayàõaü girijàvaktra-dar÷anotsukamànasaþ // MatsP_154.451 // tato haro himagirikandaràkçtiü sitaü ka÷àmçduhatibhiþ pracodayat / mahàvçùaü gaõatumulàhitekùaõaü sa bhådharàna÷aniriva prakampayan // MatsP_154.452 // tato harirdrutapadapaddhatiþ puraþ puraþsaràndrumanikareùu saü÷ritàn / dharàrajaþ÷abalitabhåùaõo 'bravãt prayàta mà kuruta patho 'sya saükañam // MatsP_154.453 // prabhoþ punaþ prathamaniyogamårjayan suto 'bravãd bhrukuñimukho 'pi vãrakaþ / viyaccarà viyati kimasti kàntakaü prayàta no dharaõidharàvidårataþ // MatsP_154.454 // mahàrõavàþ kuruta ÷ilopamaü payaþ suradviùàgamanamahàtikardamam / gaõe÷varà÷ capalatayà na gamyatàü sure÷varaiþ sthiramatibhir nirãkùyate // MatsP_154.455 // na bhçïgiõà svatanumavekùya nãyate pinàkinaþ pçthumukhamaõóam agrataþ / vçthà yamaþ prakañitadantakoñaraü tvamàyudhaü vahasi vihàya saübhramam // MatsP_154.456 // padaü na yadrathaturagaiþ puradviùaþ pramucyate bahutaramàtçsaükulam / amã suràþ pçthaganuyàyibhirvçtàþ padàtayo dviguõapathàn harapriyàþ // MatsP_154.457 // svavàhanaiþ pavanavidhåtacàmarai÷ caladhvajairvrajata vihàra÷àlibhiþ / suràþ svakaü kimiti saràgamårjitaü vicàryate niyatalayatrayànugam // MatsP_154.458 // na kiünarair abhibhavituü hi ÷akyate vibhåùaõacayasamudbhavo dhvaniþ / ajàtijàþ kimiti na ùaójamadhyam apçthusvaraü bahutaramatra vakùyate // MatsP_154.459 // natànatànatanatatànatàü gatàþ pçthaktayà samayakçtà vibhinnatàm / vi÷aïkità bhavadatibheda÷ãlinaþ prayàntyamã drutapadameva gauóakàþ // MatsP_154.460 // visaühatàþ kimiti na ùàógavàdayaþ svagãtakair lalitapadaprayogajaiþ / prabhoþ puro bhavati hi yasya càkùataü samudgatàrthakamiti tatpratãyate // MatsP_154.461 // amã pçthagviracitaramyaràsakaü vilàsino bahugamakasvabhàvakam / prayu¤jate giri÷aya÷ovisàriõaü prakãrõakaü bahutaranàgajàtayaþ // MatsP_154.462 // amã kathaü kakubhi kathàþ pratikùaõaü dhvananti te vividhavadhåvimi÷ritàþ / na jàtayo dhvanimurajàsamãrità na mårchitàþ kimiti ca mårchanàtmakàþ // MatsP_154.463 // ÷rutipriyakramagatibhedasàdhanaü tatàdikaü kimiti na tumbareritam /* na hanyate bahuvidhavàdyaóambaraü prakãrõavãõàmurajàdi nàma yat // MatsP_154.464 //* itãrate girimavadhàna÷àlinaþ suràsuràþ sapadi tu vãrakàj¤ayà / niyàmitàþ prayayuratãva harùità÷ caràcaraü jagadakhilaü hyapårayan // MatsP_154.465 // iti stanatkakubhi rasanmahàrõave stanadghane vidalita÷ailakaüdare / jagatyabhåttumula ivàkulãkçtaþ pinàkinà tvaritagatena bhådharaþ // MatsP_154.466 // parijvalatkanakasahasratoraõaü kvacinmilanmarakatave÷mavedikam / kvacit kvacid vimalavidåravedikaü kvacid galajjaladhararamyanirjharam // MatsP_154.467 // caladdhvajapravarasahasramaõóitaü suradrumastabakavikãrõacatvaram / sitàsitàruõarucidhàtuvarõikaü ÷riyojjvalaü pravitatamàrgagopuram // MatsP_154.468 // vijçmbhitàpratimadhvanivàridaü sugandhibhiþ purapavanairmanoharam /* haro mahàgirinagaraü samàsadatkùaõàdiva pravarasuràsurastutaþ // MatsP_154.469 //* taü pravi÷antamagàtpravilokya vyàkulatàü nagaraü giribhartuþ / vyagrapurandhrijanaü jayayuktaü dhàvitamàrgajanàkularathyam // MatsP_154.470 // harmyagavàkùagatàmaranàrã-locananãlasaroruhamàlam / suprakañà samadç÷yata kàcit svàbharaõàü÷uvitànavigåóhà // MatsP_154.471 // kàpyakhilãkçtamaõóanabhåùà tyaktasakhãpraõayà haram aikùat / kàciduvàca kalaü gatamànà kàtaratàü sakhi mà kuru måóhe // MatsP_154.472 // dagdhamanobhava eva pinàkã kàmayate svayameva vihartum / kàcidapi svayameva patantã pràha paràü virahaskhalitàïgãm // MatsP_154.473 // mà capale madanavyatiùaïgaü ÷aükarajaü skhalanena vada tvam / kàpi kçtavyavadhànamadçùñvà yuktiva÷àdgiri÷o hyayamåce // MatsP_154.474 // eùa sa yatra sahasramakhàdyà nàkasadàmadhipàþ svayamuktaiþ / nàmabhir indujañaü nijasevà-pràptaphalàya natàstu ghañante // MatsP_154.475 // eùa na caiùa sa eùa yadagre carmaparãtatanuþ ÷a÷imaulã / dhàvati vajradharo 'mararàjo màrgamamuü vivçtãkaraõàya // MatsP_154.476 // eùa sa padmabhavo 'yamupetya pràü÷ujañàmçgacarmanigåóhaþ / sapraõayaü karaghaññitavaktraþ kiüciduvàca mitaü ÷rutimåle // MatsP_154.477 // evamabhåtsuranàrikulànàü cittavisaüùñhulatà gururàgàt / ÷aükarasaü÷rayaõàd girijàyàj-anmaphalaü paramaü tviti cocuþ // MatsP_154.478 // tato himagirerve÷ma vi÷vakarmaniveditam / mahànãlamayastambhaü jvalatkà¤canakuññimam // MatsP_154.479 // muktàjàlapariùkàraü jvalitauùadhidãpitam / krãóodyànasahasràóhyaü kà¤canàmbujadãrghikam // MatsP_154.480 // mahendrapramukhàþ sarve surà dçùñvà tadadbhutam / netràõi saphalànyadya manobhiriti te dadhuþ // MatsP_154.481 // vimardakùãõakeyårà hariõà dvàri rodhitàþ / kathaücitpramukhàstatra vivi÷urnàkavàsinaþ // MatsP_154.482 // praõatenàcalendreõa påjito 'tha caturmukhaþ / cakàra vidhinà sarvaü vidhimantrapuraþsaram // MatsP_154.483 // ÷arvasya pàõigrahaõam agnisàkùikamakùatam / dàtà mahãbhçtàü nàtho hotà deva÷caturmukhaþ // MatsP_154.484 // varaþ pa÷upatiþ sàkùàt kanyà vi÷vàraõistathà / caràcaràõi bhåtàni suràsuravaràõi ca // MatsP_154.485 // tatràpyete niyamato hy abhavanvyagramårtayaþ / mumocàbhinavànsarvàn sasya÷àlãnrasauùadhãþ // MatsP_154.486 // vyagrà tu pçthivã devã sarvabhàvamanoramà / gçhãtvà varuõaþ sarva-ratnànyàbharaõàni ca // MatsP_154.487 // puõyàni ca pavitràõi nànàratnamayàni tu / tasthau sàbharaõo devo harùadaþ sarvadehinàm // MatsP_154.488 // dhanada÷càpi divyàni haimànyàbharaõàni ca / jàtaråpavicitràõi prayataþ samupasthitaþ // MatsP_154.489 // vàyurvavau susurabhiþ sukhasaüspar÷ano vibhuþ / chatramindukarodbhàsi susitaü ca ÷atakratuþ // MatsP_154.490 // jagràha muditaþ sragvã bàhubhirbahubhåùaõaiþ / jagurgandharvamukhyà÷ca nançtu÷càpsarogaõàþ // MatsP_154.491 // vàdayanto 'timadhuraü jagur gandharvakiünaràþ / mårtà÷ca çtavastatra jagu÷ca nançtu÷ca vai // MatsP_154.492 // capalà÷ca gaõàstasthur lolayanto himàcalam / uttiùñhankrama÷a÷càtra vi÷vabhugbhaganetrahà // MatsP_154.493 // cakàraudvàhikaü kçtyaü patnyà saha yathocitam / dattàrgho giriràjena suravçndair vinoditaþ // MatsP_154.494 // avasattàü kùapàü tatra patnyà saha puràntakaþ / tato gandharvagãtena nçtyenàpsarasàmapi // MatsP_154.495 // stutibhir devadaityànàü vibuddho vibudhàdhipaþ / àmantrya hima÷ailendraü prabhàte comayà saha / jagàma mandaragiriü vàyuvegena ÷çïgiõà // MatsP_154.496 // tato gate bhagavati nãlalohite sahomayà ratimalabhanna bhådharaþ / sabàndhavo bhavati ca kasya no mano vihvalaü ca jagati hi kanyakàpituþ // MatsP_154.497 // jvalanmaõisphañikahàñakotkañaü sphuñadyuti sphañikagopuraü puram / haro girau ciramanukalpitaü tadà visarjitàmaranivaho 'vi÷atsvakam // MatsP_154.498 // tadomàsahito devo vijahàra bhagàkùihà / purodyàneùu ramyeùu vivikteùu vaneùu ca // MatsP_154.499 // suraktahçdayo devyà makaràïkapuraþsaraþ / tato bahutithe kàle sutakàmà gireþ sutà // MatsP_154.500 // sakhãbhiþ sahità krãóàü cakre kçtrimaputrakaiþ / kadàcidgandhatailena gàtramabhyajya ÷ailajà // MatsP_154.501 // cårõairudvartayàmàsa malinàntaritàü tanum / tadudvartanakaü gçhya naraü cakre gajànanam // MatsP_154.502 // putrakaü krãóatã devã taü càpyarpayadambhasi / jàhnavyàstu ÷ivàsakhyàs tataþ so 'bhådbçhadvapuþ // MatsP_154.503 // kàyenàtivi÷àlena jagadàpårayattadà / putretyuvàca te devã putretyåce ca jàhnavã // MatsP_154.504 // gàïgeya iti devaistu påjito 'bhådgajànanaþ / vinàyakàdhipatyaü ca dadàvasya pitàmahaþ // MatsP_154.505 // punaþ sà krãóanaü cakre putràrthaü varavarõinã / manoj¤amaïkuraü råóham a÷okasya ÷ubhànanà // MatsP_154.506 // vardhayàmàsa taü càpi kçtasaüskàramaïgalà / bçhaspatimukhairviprair divaspatipurogamaiþ // MatsP_154.507 // tato devai÷ca munibhiþ proktà devã tvidaü vacaþ / bhavàni bhavatã bhavyà sambhåtà lokabhåtaye // MatsP_154.508 // pràyaþ sutaphalo lokaþ putrapautrai÷ca labhyate / aputrà÷ca prajàþ pràyo dç÷yante daivahetavaþ // MatsP_154.509 // adhunà dar÷ite màrge maryàdàü kartumarhasi / phalaü kiü bhavità devi kalpitaistaruputrakaiþ / ityuktà harùapårõàïgã provàcomà ÷ubhàü giram // MatsP_154.510 // evaü nirudake de÷e yaþ kåpaü kàrayedbudhaþ / bindau bindau ca toyasya vasetsaüvatsaraü divi // MatsP_154.511 // da÷akåpasamà vàpã da÷avàpãsamo hradaþ / da÷ahradasamaþ putro da÷aputrasamo drumaþ / eùaiva mama maryàdà niyatà lokabhàvinã // MatsP_154.512 // ityuktàstu tato viprà bçhaspatipurogamàþ / jagmuþ svamandiràõyeva bhavànãü vandya sàdaram // MatsP_154.513 // gateùu teùu devo 'pi ÷aükaraþ parvatàtmajàm / pàõinàlambya vàmena ÷anaiþ pràve÷ayacchubhàm // MatsP_154.514 // cittaprasàdajananaü pràsàdamanugopuram / lambamauktikadàmànaü màlikàkulavedikam // MatsP_154.515 // nirdhautakaladhautaü ca krãóàguhamanoramam / prakãrõakusumàmoda-mattàlikulakåjitam // MatsP_154.516 // kiünarodgãtasaügãta-gçhàntaritabhittikam / sugandhidhåpasaüghàta-manaþpràrthyamalakùitam // MatsP_154.517 // krãóanmayåranàrãbhir vçtaü vai tatavàdibhiþ / haüsasaüghàtasaüghuùñaü sphañikastambhavedikam // MatsP_154.518 // anàvilamasaübhràntyà bahu÷aþ kiünaràkulam / ÷ukairyatràbhihanyante padmaràgavinirmitàþ // MatsP_154.519 // bhittayo dàóimabhràntyà pratibimbitamauktikàþ / tatràkùakrãóayà devã vihartumupacakrame // MatsP_154.520 // svacchendranãlabhåbhàge krãóane yatra dhiùñhitau / vapuþsahàyatàü pràptau vinodarasanirvçtau // MatsP_154.521 // evaü prakrãóatostatra devã÷aükarayostadà / pràdurbhavanmahà÷abdas tadgçhodaragocaraþ // MatsP_154.522 // tacchrutvà kautukàddevã kimetaditi ÷aükaram / papraccha taü ÷ubhatanur haraü vismayapårvakam // MatsP_154.523 // uvàca devãü naitatte dçùñapårvaü suvismite / ete gaõe÷àþ krãóante ÷aile 'sminmatpriyàþ sadà // MatsP_154.524 // tapasà brahmacaryeõa niyamaiþ kùetrasevanaiþ / yairahaü toùitaþ pårvaü ta ete manujottamàþ // MatsP_154.525 // matsamãpamanupràptà mama hçdyàþ ÷ubhànane / kàmaråpà mahotsàhà mahàråpaguõànvitàþ // MatsP_154.526 // karmabhirvismayaü teùàü prayàmi bala÷àlinàm / caràcarasya jagataþ sçùñisaüharaõakùamàþ // MatsP_154.527 // brahmaviùõvindragandharvaiþ sakiünaramahoragaiþ / samàvçto 'pyahaü nityaü naibhirvirahito rame // MatsP_154.528 // hçdyà me càrusarvàïgi ta ete krãóità girau / ityuktà tu tato devã tyaktvà tadvismayàkulà // MatsP_154.529 // gavàkùàntaramàsàdya prekùate vismitànanà / yàvantaste kç÷à dãrghà hrasvàþ sthålà mahodaràþ // MatsP_154.530 // vyàghrebhavadanàþ kecit kecinmeùàjaråpiõaþ / anekapràõiråpà÷ca jvàlàsyàþ kçùõapiïgalàþ // MatsP_154.531 // saumyà bhãmàþ smitamukhàþ kçùõapiïgajañàsañàþ / nànàvihaïgavadanà nànàvidhamçgànanàþ // MatsP_154.532 // kau÷eyacarmavasanà nagnà÷cànye viråpiõaþ / gokarõà gajakarõà÷ca bahuvaktrekùaõodaràþ // MatsP_154.533 // bahupàdà bahubhujà divyanànàstrapàõayaþ / anekakusumàpãóà nànàvyàlavibhåùaõàþ // MatsP_154.534 // vçkànanàyudhadharà nànàkavacabhåùaõàþ / vicitravàhanàråóhà divyaråpà viyaccaràþ // MatsP_154.535 // vãõàvàdyamukhodghuùñà nànàsthànakanartakàþ / gaõe÷àüstàüstathà dçùñvà devã provàca ÷aükaram // MatsP_154.536 // *devyuvàca gaõe÷àþ katisaükhyàtàþ kiünàmànaþ kimàtmakàþ / ekaika÷o mama bråhi dhiùñhità ye pçthakpçthak // MatsP_154.537 // *÷aükara uvàca koñisaükhyà hyasaükhyàtà nànàvikhyàtapauruùàþ / jagadàpåritaü sarvair ebhirbhãmairmahàbalaiþ // MatsP_154.538 // siddhakùetreùu rathyàsu jãrõodyàneùu ve÷masu / dànavànàü ÷arãreùu bàleùånmattakeùu ca / ete vi÷anti mudità nànàhàravihàriõaþ // MatsP_154.539 // åùmapàþ phenapà÷caiva dhåmapà madhupàyinaþ / raktapàþ sarvabhakùà÷ca vàyupà hyambubhojanàþ // MatsP_154.540 // geyançtyopahàrà÷ca nànàvàdyaravapriyàþ / na hyeùàü vai anantatvàd guõànvaktuü hi ÷akyate // MatsP_154.541 // *devyuvàca màrgatvaguttaràsaïga-÷uddhàïgo mu¤jamekhalã / màna÷ilena kalkena capalo ra¤jitànanaþ // MatsP_154.542 // pinaddhotpalasragdàmà sukànto madhuràkçtiþ / pàùàõa÷akalottàna-kàüsyatàlapravartakaþ // MatsP_154.543 // asau gaõe÷varo devaþ kiünàmà kiünarànugaþ / ya eùa gaõagãteùu dattakarõo muhurmuhuþ // MatsP_154.544 // sa eùa vãrako devi sadà maddhçdayapriyaþ / nànà÷caryaguõàdhàro gaõe÷varagaõàrcitaþ // MatsP_154.545 // *devyuvàca ãdç÷asya sutasyàsti mamotkaõñhà puràntaka / kadàham ãdç÷aü putraü drakùyàmyànandadàyinam // MatsP_154.546 // *÷iva uvàca eùa eva sutaste 'stu nayanànandahetukaþ / tvayà màtrà kçtàrtho 'stu vãrako 'pi sumadhyame // MatsP_154.547 // ityuktà preùayàmàsa vijayàü harùaõotsukà / vãrakànayanàyà÷u duhità himabhåbhçtaþ // MatsP_154.548 // sàvaruhya tvaràyuktà pràsàdàdambaraspç÷aþ / vijayovàca gaõapaü gaõamadhye pravartità // MatsP_154.549 // *vijayovàca ehi vãraka càpalyàt tvayà devaþ prakopitaþ / kimuttaraü vadatyarthe nçtyaraïge tu ÷ailajà // MatsP_154.550 // ityuktastyaktapàùàõa-÷akalo màrjitànanaþ / àhåtastu tayodbhåta-målaprastàva÷aüsakaþ // MatsP_154.551 // devyàþ samãpamàgacchad vijayànuguptaþ ÷anaiþ / pràsàda÷ikharàtphulla-raktàmbujanibhadyutiþ // MatsP_154.552 // taü dçùñvà prasrutànalpa-svàdukùãrapayodharà / girijovàca sasnehaü girà madhuravarõayà // MatsP_154.553 // *umovàca ehyehi yàto 'si me putratàü devadevena datto 'dhunà vãraka || MatsP_154.554 || ityevamaïke nidhàyàtha taü paryacumbatkapole kalavàdinam || MatsP_154.555 || mårdhnyupàghràya saümàrjya gàtràõi bhåùayàmàsa divyaiþ svayaü bhåùaõaiþ kiïkiõãmekhalànåpurair màõikyakeyårahàrorumålaguõaiþ || MatsP_154.556 || komalaiþ pallavai÷citritai÷càrubhir divyamantrodbhavais tasya ÷ubhaistato bhåribhi÷càkaronmi÷rasiddhàrthakair aïgarakùàvidhim || MatsP_154.557 || evamàdàya covàca kçtvà srajaü mårdhni gorocanàpatrabhaïgojjvalam || MatsP_154.558 || gaccha gacchàdhunà krãóa sàrdhaü gaõairapramatto nage ÷vabhravarja ÷anairvyàlamàlàkulàþ ÷ailasànudrumadantibhir bhinnasàràþ pare saïginaþ || MatsP_154.559 || jàhnavãyaü jalaü kùubdhatoyàkulaü kålaü mà vi÷ethà bahuvyàghraduùñe vane || MatsP_154.560 || vatsàsaükhyeùu durgà gaõe÷eùvetasminvãrake putrabhàvopatuùñàntaþkaraõà tiùñhatu || MatsP_154.561 || svasya pitçjanapràrthitaü bhavyamàyàtibhàvinyasau bhavyatà || MatsP_154.562 || so 'pi nirvartya sarvàn gaõàn sasmayamàha bàlatvalãlàrasàviùñadhãþ || MatsP_154.563 || eùa màtrà svayaü me kçtabhåùaõo 'tra eùa pañaþ pàñalairbindubhiþ sinduvàrasya puùpairiyaü màlatãmi÷rità màlikà me ÷irasyàhità || MatsP_154.564 || ko 'yamàtodyadhàrã gaõastasya dàsyàmi hastàdidaü krãóanam || MatsP_154.565 || dakùiõàtpa÷cimaü pa÷cimàduttaramuttaràtpårvamabhyetya sakhyà yutà prekùatã taü gavàkùàntaràdvãrakaü ÷ailaputrã bahiþ krãóanaü yajjaganmàturapyeùa cittabhramaþ || MatsP_154.566 || putralubdho janastatra ko mohamàyàti na svalpacetà jaóo màüsaviõmåtrasaüghàtadehaþ || MatsP_154.567 || draùñumabhyantare nàkavàse÷varair indumauliü praviùñeùu kakùàntaram || MatsP_154.568 || vàhanàtyàvarohà gaõàstairyuto lokapàlàstramårto hyayaü khaógo vikhaógakaro nirmamaþ kçtàntaþ kasya kenàhato bråta maune bhavanto 'stradaõóena kiü duþspçhàþ || MatsP_154.569 || bhãmamårtyànanenàsti kçtyaü girau ya eùo 'straj¤ena kiü vadhyate || MatsP_154.570 || mà vçthà lokapàlànugacittatà evam evaitad ityåcurasmai tadà devatàþ || MatsP_154.571 || devadevànugaü vãrakaü lakùaõà pràha devã vanaü parvatà nirjharàõyagnidevyànyatho bhåtapà nirjharàmbhonipàteùu nimajjata || MatsP_154.572 || puùpajàlàvanaddheùu dhàmasvapi prottuïganànàdriku¤jeùvanugarjantu hemàrutàsphoñasaükùepaõàt kàmataþ || MatsP_154.573 || kà¤canottuïga÷çïgàvarohakùitau hemareõåtkaràsaïgadyutiü khecaràõàü vanàdhàyini ramye bahuråpasaüpatprakare gaõànvàsitaü mandarakandare sundaramandàrapuùpapravàlàmbuje siddhanàrãbhir àpãtaråpàmçtaü vistçtair netrapàtrair anunmeùibhir vãrake ÷ailaputrã nimeùàntaràd asmaratputragçdhrã vinodàrthinã || MatsP_154.574 || so 'pi tàdçkkùaõàvàptapuõyodayo yo 'pi janmàntarasyàtmajatvaü gataþ krãóatastasya tçptiþ kathaü jàyate yo 'pi bhàvijagadvedhasà tejasaþ kalpitaþ pratikùaõaü divyagãtakùaõo nçtyalolo gaõe÷aiþ praõataþ || MatsP_154.575 || kùaõaü siühanàdàkule gaõóa÷aile sçjadratnajàle bçhatsàlatàle / kùaõaü phullanànàtamàlàlikàle kùaõaü vçkùamåle vilolo maràle // MatsP_154.576 // kùaõe svalpapaïke jale païkajàóhye kùaõaü màturaïke ÷ubhe niùkalaïke / parikrãóate bàlalãlàvihàrã gaõe÷àdhipo devatànandakàrã / niku¤jeùu vidyàdharairgãta÷ãlaþ pinàkãva lãlàvilàsaiþ salãlaþ // MatsP_154.577 // prakà÷ya bhuvanàbhogã tato dinakare gate / de÷àntaraü tadà pa÷càd dåramastàvanãdharam // MatsP_154.578 // udayàste purobhàvã yo hi càste 'vanãdharaþ / mitratvamasya sudçóhaü hçdaye paricintyatàm // MatsP_154.579 // nityamàràdhitaþ ÷rãmàn pçthumålaþ samunnataþ / nàkarotsevituü merur upahàraü patiùyataþ // MatsP_154.580 // jale 'pyeùà vyavastheti saü÷ayetàkhilaü budhaþ / dinàntànugato bhànuþ svajanatvamapårayat // MatsP_154.581 // saüdhyàbaddhà¤jalipuñà munayo 'bhimukhà ravim / yàcantyàgamanaü ÷ãghraü nivàryàtmani bhàvitàm // MatsP_154.582 // vyajçmbhata tathà loke kramàdvaibhàvaraü tamaþ / kuñilasyeva hçdaye kàluùyaü dåùayanmanaþ // MatsP_154.583 // jvalatphaõiphaõàratna-dãpoddyotitabhittike / ÷ayanaü ÷a÷isaüghàta-÷ubhravastrottaracchadam // MatsP_154.584 // nànàratnadyutilasac-chakracàpavióambakam / ratnakiïkiõikàjàlaü lambamuktàkalàpakam // MatsP_154.585 // kamanãyacalallola-vitànàcchàditàmbaram / mandire mandasaücàraþ ÷anairgirisutàyutaþ // MatsP_154.586 // tasthau girisutàbàhu-latàmãlitakaüdharaþ / ÷a÷imaulisitajyotsnà ÷ucipåritagocaraþ // MatsP_154.587 // girijàpyasitàpaïgã nãlotpaladalacchaviþ / vibhàvaryà ca saüpçktà babhåvàtitamomayã / tamuvàca tato devaþ krãóàkelikalàyutam // MatsP_154.588 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 155 *÷arva uvàca ÷arãre mama tanvaïgi site bhàsyasitadyutiþ / bhujaügãvàsità ÷uddhà saü÷liùñà candane tarau // MatsP_155.1 // candràtapena saüpçktà ruciràmbarayà tathà / rajanãvàsite pakùe dçùñidoùaü dadàsi me // MatsP_155.2 // ityuktà girijà tena muktakaõñhà pinàkinà / uvàca koparaktàkùã bhrukuñãkuñilànanà // MatsP_155.3 // *devyuvàca svakçtena janaþ sarvo jàóyena paribhåyate / ava÷yamarthã pràpnoti khaõóanàü janamaõóale // MatsP_155.4 // tapobhirdãrghacaritair yacca pràrthitavatyaham / tasyà me niyatastveùa hy avamànaþ pade pade // MatsP_155.5 // naivàsmi kuñilà ÷arva viùamà naiva dhårjañe / saviùayastvaü gataþ khyàtiü vyaktadoùàkarà÷rayaþ // MatsP_155.6 // nàhaü påùõo 'pi da÷anà netre càsmi bhagasya hi / àditya÷ca vijànàti bhagavàndvàda÷àtmakaþ // MatsP_155.7 // mårdhni ÷ålaü janayasi svairdoùairmàmadhikùipan / yastvaü màmàha kçùõeti mahàkàleti vi÷rutaþ // MatsP_155.8 // yàsyàmyahaü parityaktvà càtmànaü tapasà girim / jãvantyà nàsti me kçtyaü dhårtena paribhåtayà // MatsP_155.9 // ni÷amya tasyà vacanaü kopatãkùõàkùaraü bhavaþ / uvàcàviùñasaübhrànti-praõayonmi÷rayà girà // MatsP_155.10 // *÷arva uvàca anàtmaj¤àsi girije nàhaü nindàparastava / tvadbhaktibuddhyà kçtavàüs tavàhaü nàmasaü÷rayam // MatsP_155.11 // vikalpaþ svasthacitte 'pi girije naiva kalpanà / yadyevaü kupità bhãru tvaü tavàhaü na vai punaþ // MatsP_155.12 // narmavàdã bhaviùyàmi jahi kopaü ÷ucismite / ÷irasà praõata÷càhaü racitaste mayà¤jaliþ // MatsP_155.13 // snehenàpyavamànena ninditenaiti vikriyàm / tasmànna jàtu ruùñasya narmaspçùño janaþ kila // MatsP_155.14 // anekai÷càñubhirdevã devena pratibodhità / kopaü tãvraü na tatyàja satã marmaõi ghaññità // MatsP_155.15 // avaùñabdham athàsphàlya vàsaþ ÷aükarapàõinà / viparyastàlakà vegàd yàtumaicchata ÷ailajà // MatsP_155.16 // tasyà vrajantyàþ kopena punaràha puràntakaþ / satyaü sarvairavayavaiþ sutàsi sadç÷ã pituþ // MatsP_155.17 // himàcalasya ÷çïgaistair meghajàlàkulairnabhaþ / tathà duravagàhyebhyo hçdayebhyastavà÷ayaþ // MatsP_155.18 // kàñhinyàïkastvamasmabhyaü vanebhyo bahudhà gatà / kuñilatvaü ca vartmabhyo duþsevyatvaü himàdapi / saükràntiü sarvadaiveti tanvaïgi hima÷ailaràñ // MatsP_155.19 // ityuktà sà punaþ pràha giri÷aü ÷ailajà tadà / kopakampitamårdhà ca prasphuradda÷anacchadà // MatsP_155.20 // *umovàca mà sarvàndoùadànena nindànyànguõino janàn / tavàpi duùñasaüparkàt saükràntaü sarvameva hi // MatsP_155.21 // vyàlebhyo 'nekajihvatvaü bhasmanà snehabandhanam / hçtkàluùyaü ÷a÷àïkàttu durbodhitvaü vçùàdapi // MatsP_155.22 // tathà bahu kimuktena alaü vàcà ÷rameõa te / ÷ma÷ànavàsàn nirbhãs tvaü nagnatvànna tava trapà / nirghçõatvaü kapàlitvàd dayà te vigatà ciram // MatsP_155.23 // *såta uvàca ityuktvà mandiràttasmàn nirjagàma himàdrijà // MatsP_155.24 // tasyàü vrajantyàü deve÷a-gaõaiþ kilakilo dhvaniþ / kva màtargacchasi tyaktvà rudanto dhàvitàþ punaþ // MatsP_155.25 // viùñabhya caraõau devyà vãrako bàùpagadgadam / provàca màtaþ kiütvetat kva yàsi kupitàntarà // MatsP_155.26 // ahaü tvàmanuyàsyàmi vrajantãü snehavarjitàm / no cetpatiùye ÷ikharàt taponiùñhe tvayojjhitaþ // MatsP_155.27 // unnàmya vadanaü devã dakùiõena tu pàõinà / uvàca vãrakaü màtà ÷okaü putraka mà kçthàþ // MatsP_155.28 // ÷ailàgràtpatituü naiva na càgantuü mayà saha / yuktaü te putra vakùyàmi yena kàryeõa tacchçõu // MatsP_155.29 // kçùõetyuktvà hareõàhaü nindità càpyanindità / sàrhaü tapaþ kariùyàmi yena gaurãtvamàpnuyàm // MatsP_155.30 // eùa strãlampaño devo yàtàyàü mayyanantaram / dvàrarakùà tvayà kàryà nityaü randhrànvavekùiõà // MatsP_155.31 // yathà na kàcit pravi÷ed yoùidatra haràntikam / dçùñvà paràüstriyaü càtra vadethà mama putraka // MatsP_155.32 // ÷ãghram eva kariùyàmi yathàyuktam anantaram / evamastviti devãü sa vãrakaþ pràha sàüpratam // MatsP_155.33 // màturàj¤àmçtàhlàda-plàvitàïgo gatajvaraþ / jagàma kakùàü saüdraùñuü praõipatya ca màtaram // MatsP_155.34 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 156 *såta uvàca devãü sàpa÷yad àyàntãü sakhãü màturvibhåùitàm / kusumamodinãü nàma tasya ÷ailasya devatàm // MatsP_156.1 // sàpi dçùñvà girisutàü snehaviklavamànasà / kva putri gacchasãtyuccair àliïgyovàca devatà // MatsP_156.2 // sà càsyai sarvamàcakhyau ÷aükaràtkopakàraõam / puna÷covàca girijà devatàü màtçsaümatàm // MatsP_156.3 // *umovàca nityaü ÷ailàdhiràjasya devatà tvamanindite / sarvataþ saünidhànaü te mama càtãva vatsalà // MatsP_156.4 // atastute pravakùyàmi yadvidheyaü tadà dhiyà / anyastrãsaüprave÷astu tvayà rakùyaþ prayatnataþ // MatsP_156.5 // rahasyatra prayatnena cetasà satataü girau / pinàkinaþ praviùñàyàü vaktavyaü me tvayànaghe // MatsP_156.6 // tato 'haü saüvidhàsyàmi yatkçtyaü tadanantaram / ityuktà sà tathetyuktvà jagàma svagiriü ÷ubham // MatsP_156.7 // umàpi piturudyànaü jagàmàdrisutà drutam / antarikùaü samàvi÷ya meghamàlàmiva prabhà // MatsP_156.8 // tato vibhåùaõànyasya vçkùavalkaladhàriõã / grãùme pa¤càgnisaütaptà varùàsu ca jaloùità // MatsP_156.9 // ÷ai÷iràsu ca ràtrãùu ÷uùkasthaõóila÷àyinã / evaü sàdhayatã tatra tapasà saüvyavasthità // MatsP_156.10 // j¤àtvà tu tàü girisutàü daityastatràntare va÷ã / andhakasya suto dçptaþ piturvadhamanusmaran // MatsP_156.11 // devànsarvànvijityàjau bakabhràtà raõotkañaþ / àóirnàmàntaraprekùã satataü candramaulinaþ // MatsP_156.12 // àjagàmàmararipuþ puraü tripuraghàtinaþ / sa tatràgatya dadç÷e vãrakaü dvàryavasthitam // MatsP_156.13 // vicintyàsãdvaraü dattaü sa purà padmajanmanà / hate tadàndhake daitye giri÷enàmaradviùi // MatsP_156.14 // àói÷cakàra vipulaü tapaþ paramadàruõam / tamàgatyàbravãdbrahmà tapasà paritoùitaþ // MatsP_156.15 // kimàóe dànava÷reùñha tapasà pràptumicchasi / brahmàõamàha daityastu nirmçtyutvamahaü vçõe // MatsP_156.16 // *brahmovàca na ka÷cic ca vinà mçtyuü naro dànava vidyate / yatastato 'pi daityendra mçtyuþ pràpyaþ ÷arãriõà // MatsP_156.17 // ityukto daityasiühastu provàcàmbujasaübhavam / råpasya parivarto me yadà syàtpadmasaübhava // MatsP_156.18 // tadà mçtyurmama bhaved anyathà tvamaro hyaham / ityuktastu tadovàca tuùñaþ kamalasaübhavaþ // MatsP_156.19 // yadà dvitãyo råpasya vivartaste bhaviùyati / tadà te bhavità mçtyur anyathà na bhaviùyati // MatsP_156.20 // ityukto 'maratàü mene daityasånur mahàbalaþ / tasminkàle tu saüsmçtya tadvadhopàyamàtmanaþ // MatsP_156.21 // parihartuü dçùñipathaü vãrakasyàbhavattadà / bhujaügaråpã randhreõa pravive÷a dç÷aþ patham // MatsP_156.22 // parihçtya gaõe÷asya dànavo 'sau sudurjayaþ / alakùito gaõe÷ena praviùño 'tha puràntakam // MatsP_156.23 // bhujagaråpaü saütyajya babhåvàtha mahàsuraþ / umàråpã chalayituü giri÷aü måóhacetanaþ // MatsP_156.24 // kçtvà màyàü tato råpam apratarkyamanoharam / sarvàvayavasampårõaü sarvàbhij¤ànasaüvçtam // MatsP_156.25 // kçtvà mukhàntare dantàn daityo vajropamàndçóhàn / tãkùõàgràn buddhimohena giri÷aü hantumudyataþ // MatsP_156.26 // kçtvomàråpasaüsthànaü gato daityo haràntikam / pàpo ramyàkçti÷citra-bhåùaõàmbarabhåùitaþ // MatsP_156.27 // taü dçùñvà giri÷astuùñas tadàliïgya mahàsuram / manyamàno girisutàü sarvairavayavàntaraiþ // MatsP_156.28 // apçcchatsàdhu te bhàvo giriputri na kçtrimaþ / yà tvaü madà÷ayaü j¤àtvà pràpteha varavarõinã // MatsP_156.29 // tvayà virahitaü ÷ånyaü manyamàno jagattrayam / pràptà prasannavadanà yuktamevaüvidhaü tvayi // MatsP_156.30 // ityukto dànavendrastu tadàbhàùatsmaya¤chanaiþ / na càbudhyadabhij¤ànaü pràyastripuraghàtinaþ // MatsP_156.31 // *devyuvàca yàtàsmyahaü tapa÷cartuü vàllabhyàya tavàtulam / rati÷ca tatra me nàbhåt tataþ pràptà tvadantikam // MatsP_156.32 // ityuktaþ ÷aükaraþ ÷aïkàü kàücitpràpyàvadhàrayat / hçdayena samàdhàya devaþ prahasitànanaþ // MatsP_156.33 // kupità mayi tanvaïgã prakçtyà ca dçóhavratà / apràptakàmà sampràptà kimetatsaü÷ayo mama // MatsP_156.34 // iti cintya harastasyà abhij¤ànaü vidhàrayan / nàpa÷yadvàmapàr÷ve tu tadaïge padmalakùaõam // MatsP_156.35 // lomàvartaü tu racitaü tato devaþ pinàkadhçk / abudhyaddànavãü màyàm àkàraü gåhayaüstataþ // MatsP_156.36 // meóhre vajràstramàdàya dànavaü tamasådayat / abudhyadvãrako naiva dànavendraü niùåditam // MatsP_156.37 // hareõa såditaü dçùñvà strãråpaü dànave÷varam / aparicchinnatattvàrthà ÷ailaputryai nyavedayat // MatsP_156.38 // dåtena màrutenà÷u-gàminà nagadevatà / ÷rutvà vàyumukhàddevã krodharaktavilocanà / a÷apadvãrakaü putraü hçdayena vidåyatà // MatsP_156.39 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 157 *devyuvàca màtaraü mà parityajya yasmàttvaü snehaviklavàm / vihitàvasaraþ strãõàü ÷aükarasya rahovidhau // MatsP_157.1 // tasmàtte paruùà råkùà jaóà hçdayavarjità / gaõe÷a kùàrasadç÷ã ÷ilà màtà bhaviùyati // MatsP_157.2 // nimittametadvikhyàtaü vãrakasya ÷ilodaye / so 'bhavatprakrameõaiva vicitràkhyànasaü÷rayaþ // MatsP_157.3 // evamutsçùña÷apàyà giriputryàstvanantaram / nirjagàma mukhàtkrodhaþ siüharåpã mahàbalaþ // MatsP_157.4 // sa tu siühaþ karàlàsyo jañàjañilakaüdharaþ / proddhåtalambalàïgålo daüùñrotkañamukhàtañaþ // MatsP_157.5 // vyàditàsyo lalajjihvaþ kùàmakukùi÷cikhàdiùuþ / tasyà÷u vartituü devã vyavasyata satã tadà // MatsP_157.6 // j¤àtvà manogataü tasyà bhagavàü÷caturànanaþ / àjagàmà÷ramapadaü saüpadàmà÷rayaü tadà / àgamyovàca deve÷o girijàü spaùñayà girà // MatsP_157.7 // *brahmovàca kiü putri pràptukàmàsi kimalabhyaü dadàmi te / viramyatàm atikle÷àt tapaso 'smànmadàj¤ayà // MatsP_157.8 // tacchrutvovàca girijà gurorgauratvagarbhitam / vàkyaü vàcà cirodgãrõa-varõanirõãtavà¤chitam // MatsP_157.9 // *devyuvàca tapasà duùkareõàptaþ patitve ÷aükaro mayà / sa màü ÷yàmalavarõeti bahu÷aþ proktavànbhavaþ // MatsP_157.10 // syàmahaü kà¤canàkàrà vàllabhyena ca saüyutà / bharturbhåtapateraïgam ekato nirvi÷e 'ïgavat // MatsP_157.11 // tasyàstadbhàùitaü ÷rutvà provàca kamalàsanaþ / evaü bhava tvaü bhåya÷ca bhartçdehàrdhadhàriõã // MatsP_157.12 // tatastatyàja bhçïgàïgaü phullanãlotpalatvacam // MatsP_157.13 // tvacà sà càbhavaddãptà ghaõñàhastà trilocanà / nànàbharaõapårõàïgã pãtakau÷eyadhàriõã // MatsP_157.14 // tàmabravãttato brahmà devãü nãlàmbujatviùam / ni÷e bhådharajàdeha-samparkàt tvaü mamàj¤ayà // MatsP_157.15 // sampràptà kçtakçtyatvam ekànaü÷à purà hyasi / ya eùa siühaþ prodbhåto devyàþ krodhàdvarànane // MatsP_157.16 // sa te 'stu vàhanaü devi ketau càstu mahàbalaþ / gaccha vindhyàcalaü tatra surakàryaü kariùyasi // MatsP_157.17 // pa¤càlo nàma yakùo 'yaü yakùalakùapadànugaþ / dattaste kiükaro devi mayà màyà÷atairyutaþ // MatsP_157.18 // ityuktà kau÷ikã devã vindhya÷ailaü jagàma ha / umàpi pràptasaükalpà jagàma giri÷àntikam // MatsP_157.19 // pravi÷antãü tu tàü dvàràd apakçùya samàhitaþ / rurodha vãrako devãü hemavetralatàdharaþ // MatsP_157.20 // tàmuvàca sa kopena råpàttu vyabhicàriõãm / prayojanaü na te 'stãha gaccha yàvanna bhetsyase // MatsP_157.21 // devyà råpadharo daityo devaü va¤cayituü tviha / praviùño na ca dçùño 'sau sa vai devena ghàtitaþ // MatsP_157.22 // ghàtite càhamàj¤apto nãlakaõñhena kopinà / dvàreùu nàvadhànaü te yasmàtpa÷yàmi vai tataþ // MatsP_157.23 // bhaviùyasi na maddvàþstho varùapågànyaneka÷aþ / ataste 'tra na dàsyàmi prave÷aü gamyatàü drutam // MatsP_157.24 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 158 *vãraka uvàca evamuktvà girisutà màtà me snehavatsalà / prave÷aü labhate nànyà nàrã kamalalocane // MatsP_158.1 // ityuktà tu tadà devã cintayàmàsa cetasà / na sà nàrãti daityo 'sau vàyurme yàmabhàùata // MatsP_158.2 // vçthaiva vãrakaþ ÷apto mayà krodhaparãtayà / akàryaü kriyate måóhaiþ pràyaþ krodhasamãritaiþ // MatsP_158.3 // krodhena na÷yate kãrtiþ krodho hanti sthiràü ÷riyam / aparicchinnatattvàrthà putraü ÷àpitavatyaham / viparãtàrthabuddhãnàü sulabho vipadodayaþ // MatsP_158.4 // saücintyaivamuvàcedaü vãrakaü prati ÷ailajà / lajjàsajjavikàreõa vadanenàmbujatviùà // MatsP_158.5 // *devyuvàca ahaü vãraka te màtà mà te 'stu manaso bhramaþ / ÷aükarasyàsmi dayità sutà tuhinabhåbhçtaþ // MatsP_158.6 // mama gàtracchavibhràntyà mà ÷aïkàü putra bhàvaya / tuùñena gauratà dattà mameyaü padmajanmanà // MatsP_158.7 // mayà ÷apto 'syavidite vçttànte daityanirmite / j¤àtvà nàrãprave÷aü tu ÷aükare rahasi sthite // MatsP_158.8 // na nivartayituü ÷akyaþ ÷àpaþ kiü tu bravãmi te / ÷ãghrameùyasi mànuùyàt sa tvaü kàmasamanvitaþ // MatsP_158.9 // *såta uvàca ÷irasà tu tato vandya màtaraü pårõamànasaþ / uvàcoditapårõendu-dyutiü ca hima÷ailajàm // MatsP_158.10 // *vãraka uvàca natasuràsuramaulimilanmaõi-pracayakàntikaràlanakhàïkite / nagasute ÷araõàgatavatsale tava nato 'smi natàrtivinà÷ini // MatsP_158.11 // tapanamaõóalamaõóitakaüdhare pçthusuvarõasuvarõanagadyute / viùabhujaüganiùaïgavibhåùite girisute bhavatãmahamà÷raye // MatsP_158.12 // jagati kaþ praõatàbhimataü dadau jhañiti siddhanute bhavatã yathà / jagati kàü ca na và¤chati ÷aükaro bhuvanadhçttanaye bhavatãü yathà // MatsP_158.13 // vimalayogavinirmitadurjaya-svatanutulyamahe÷varamaõóale / vidalitàndhakabàndhavasaühatiþ suravaraiþ prathamaü tvamabhiùñutà // MatsP_158.14 // sitasañàpañaloddhatakaüdharà-bharamahàmçgaràjarathasthità / vimala÷aktimukhànalapiïgalà-yatabhujaughavipiùñamahàsurà // MatsP_158.15 // nigadità bhuvanairiti caõóikà janani ÷umbhani÷umbhaniùådanã / praõatacintitadànavadànava-pramathanaikaratistarasà bhuvi // MatsP_158.16 // viyati vàyupathe jvalanojjvale 'vanitale tava devi ca yadvapuþ / tadajite 'pratime praõamàmyahaü bhuvanabhàvini te bhavavallabhe // MatsP_158.17 // jaladhayo lalitoddhatavãcayo hutavahadyutaya÷ca caràcaram / phaõasahasrabhçta÷ca bhujaügamàs tvadabhidhàsyati mayyabhayaükaràþ // MatsP_158.18 // bhagavati sthirabhaktajanà÷raye pratigato bhavatãcaraõà÷rayam / karaõajàtamihàstu mamàcalaü nutilavàptiphalà÷ayahetutaþ // MatsP_158.19 // pra÷amamehi mamàtmajavatsale tava namo 'stu jagattrayasaü÷raye / tvayi mamàstu matiþ satataü ÷ive ÷araõago 'smi nato 'smi namo 'stu te // MatsP_158.19* // *såta uvàca prasannà tu tato devã vãrakasyeti saüstutà / pravive÷a ÷ubhaü bhartur bhavanaü bhådharàtmajà // MatsP_158.20 // atha rudro mahàgaurãü gaurãü dçùñvà tu sundarãm / cittavyàmohanàkàràü karãndronmattagàminãm // MatsP_158.21 // pårõacandrànanàü tanvãü nitamborughanastanãm / madhye kùàmàü tathàkùãõa-làvaõyàmçtavarùiõãm // MatsP_158.22 // sarvàbharaõapårvàïgãü mado mandena kàriõãm / sakàmaþ ÷aïkito dãno raudro vãro bhayànakaþ // MatsP_158.23 // karuõàhàsyabãbhatsa-kiücitkiüciddharo 'bhavat / jighàüsurdevavàkyena bhairavaü kçtavànvapuþ // MatsP_158.24 // sà càpi bhairavã jàtà devasya pratiråpiõã / tasyà råpasahasràõi dadar÷a girigocaraþ // MatsP_158.25 // graste sahasraråpàõàü tàràråpe pradar÷ite / pàrvatyà càtha niþ÷aïkaþ ÷aükaro vàbhavattataþ // MatsP_158.26 // dçùñvà jaganmayãü tàü tu raràma suratapriyaþ / virahotkaõñhitàü bhàryàü pràpya bhåyo himàtmajàm // MatsP_158.27 // yàvadvarùasahasràntam ubhayo rahasisthayoþ / nànàkaraõabaddhotthà krãóàsãt saütatà tayoþ // MatsP_158.28 // dvàrastho vãrako devàn haradar÷anakàïkùiõaþ / vyasarjayat svakànyeva gçhàõyàdarapårvakam // MatsP_158.29 // nàstyatràvasaro devà devyà saha vçùàkapiþ / nibhçtaþ krãóatãtyuktà yayuste ca yathàgatam // MatsP_158.30 // gate varùasahasre tu devàstvaritamànasàþ / jvalanaü codayàmàsur j¤àtuü ÷aükaraceùñitam // MatsP_158.31 // pravi÷ya jàlarandhreõa ÷ukaråpã hutà÷anaþ / dadç÷e ÷ayane ÷arvaü rataü girijayà saha // MatsP_158.32 // dadç÷e taü ca deve÷o hutà÷aü ÷ukaråpiõam / tamuvàca mahàdevaþ kiücitkopasamanvitaþ // MatsP_158.33 // *÷arva uvàca niùiktamardhaü devyàü me ÷ukrasya ÷ukavigraha / lajjayà viratisthàyàü tvamardhaü piba pàvaka // MatsP_158.34 // yasmàttu tvatkçto vighnas tasmàttvayyupapadyate / ityuktaþ prà¤jalirvahnir apibadvãryamàhitam // MatsP_158.35 // tenàpåryata tàndevàüs tattatkàyavibhedataþ / vipàñya jañharaü teùàü vãryaü màhe÷varaü tataþ // MatsP_158.36 // niùkrànte taptahemàbhaü vitataü ÷aükarà÷rame / tasminsaro mahajjàtaü vimalaü bahuyojanam // MatsP_158.37 // protphullahemakamalaü nànàvihaganàditam / tacchrutvà tu tato devã hemadrumamahàjalam // MatsP_158.38 // jagàma kautukàviùñà tatsaraþ kanakàmbujam / tatra kçtvà jalakrãóàü tadabjakçta÷ekharà // MatsP_158.39 // upaviùñà tatastasya tãre devã sakhãyutà / pàtukàmà ca tattoyaü svàdu nirmalapaïkajam // MatsP_158.40 // apa÷yatkçttikàþ snàtàþ ùaóarkadyutisaünibhàþ / padmapatre tu tadvàri gçhãtvopasthità gçham // MatsP_158.41 // harùàduvàca pa÷yàmi padmapatre sthitaü payaþ / tatastà åcurakhilaü kçttikà hima÷ailajàm // MatsP_158.42 // *kçttikà åcuþ dàsyàmo yadi te garbhaþ sambhåto yo bhaviùyati / so 'smàkamapi putraþ syàd asmannàmnà ca vartatàm / bhavellokeùu vikhyàtaþ sarveùvapi ÷ubhànane // MatsP_158.43 // ityuktovàca girijà kathaü madgàtrasaübhavaþ / sarvairavayavairyukto bhavatãbhyaþ suto bhavet // MatsP_158.44 // tatastàü kçttikà åcur vidhàsyàmo 'sya vai vayam / uttamànyuttamàïgàni yadyevaü tu bhaviùyati // MatsP_158.45 // uktà vai ÷ailajà pràha bhavatvevamaninditàþ / tatastà harùasampårõàþ padmapatrasthitaü payaþ // MatsP_158.46 // tasyai dadustayà càpi tatpãtaü krama÷o jalam / pãte tu salile tasmiüs tatastasminsarovare // MatsP_158.47 // vipàñya devyà÷ca tato dakùiõàü kukùimudgataþ / ni÷cakràmàdbhuto bàlaþ sarvalokavibhàsakaþ // MatsP_158.48 // prabhàkaraprabhàkàraþ prakà÷akanakaprabhaþ / gçhãtanirmalodagra-÷akti÷ålaþ ùaóànanaþ // MatsP_158.49 // dãpto màrayituü daityàn kutsitànkanakacchaviþ / etasmàtkàraõàddaivaþ kumàra÷càpi so 'bhavat // MatsP_158.50 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 159 *såta uvàca vàmaü vidàrya niùkràntaþ suto devyàþ punaþ ÷i÷uþ / skandàcca vadane vahneþ ÷ukràtsuvadano 'rihà // MatsP_159.1 // kçttikàmelanàdeva ÷àkhàbhiþ savi÷eùataþ / ÷àkhàbhidhàþ samàkhyàtàþ ùañsu vaktreùu vistçtàþ // MatsP_159.2 // yatastato vi÷àkho 'sau khyàto lokeùu ùaõmukhaþ / skando vi÷àkhaþ ùaóvaktraþ kàrtikeya÷ca vi÷rutaþ // MatsP_159.3 // caitrasya bahule pakùe pa¤cada÷yàü mahàbalau / sambhåtàvarkasadç÷au vi÷àle ÷arakànane // MatsP_159.4 // caitrasyaiva site pakùe pa¤camyàü pàka÷àsanaþ / bàlakàbhyàü cakàraikaü matvà càmarabhåtaye // MatsP_159.5 // tasyàmeva tataþ ùaùñhyàm abhiùikto guhaþ prabhuþ / sarvairamarasaüghàtair brahmendropendrabhàskaraiþ // MatsP_159.6 // gandhamàlyaiþ ÷ubhairdhåpais tathà krãóanakairapi / chatrai÷càmarajàlai÷ca bhåùaõai÷ca vilepanaiþ // MatsP_159.7 // abhiùikto vidhànena yathàvatùaõmukhaþ prabhuþ / sutàmasmai dadau ÷akro devaseneti vi÷rutàm // MatsP_159.8 // patnyarthaü devadevasya dadau viùõustadàyudham / yakùàõàü da÷alakùàõi dadàvasmai dhanàdhipaþ // MatsP_159.9 // dadau hutà÷anastejo dadau vàyu÷ca vàhanam / dadau krãóanakaü tvaùñà kukkuñaü kàmaråpiõam / evaü suràstu te sarve parivàramanuttamam // MatsP_159.10 // dadurmuditacetaskàþ skandàyàdityavarcase // MatsP_159.11 // jànubhyàmavanau sthitvà surasaüghàstamastuvan / stotreõànena varadaü ùaõmukhaü mukhya÷aþ suràþ // MatsP_159.12 // *devà åcuþ namaþ kumàràya mahàprabhàya skandàya ca skanditadànavàya / navàrkavidyuddyutaye namo 'stute namo 'stu te ùaõmukha kàmaråpa // MatsP_159.13 // pinaddhanànàbharaõàya bhartre namo raõe dànavadàraõàya / namo 'stu te 'rkapratimaprabhàya namo 'stu guhyàya guhàya tubhyam // MatsP_159.14 // namo 'stu trailokyabhayàpahàya namo 'stu te bàla kçpàparàya / namo vi÷àlàmalalocanàya namo vi÷àkhàya mahàvratàya // MatsP_159.15 // namo namaste 'stu manoharàya namo namaste 'stu raõotkañàya / namo mayårojjvalavàhanàya namo 'stu keyåradharàya tubhyam // MatsP_159.16 // namo dhçtodagrapatàkine namaste namaþ prabhàvapraõatàya te 'stu / namaste namaste varavãrya÷àline kçpàparo no bhava bhavyamårte // MatsP_159.17 // kriyàparà yaj¤apatiü ca stutvà vinemurevaü tvamaràdhipàdyàþ / evaü tadà ùaóvadanastu sendràn uvàca tuùña÷ca guhastatastàn / nirãkùya netrairamalaiþ sure÷ठ÷atrånhaniùyàmi gatajvaràþ stha // MatsP_159.18 // *kumàra uvàca kaü vaþ kàmaü prayacchàmi devatà bråta nirvçtàþ / yadyapyasàdhyaü hçdyaü vo hçdaye cintitaü param // MatsP_159.19 // ityuktàstu suràstena procuþ praõatamaulayaþ / sarva eva mahàtmànaü guhaü tadgatamànasàþ // MatsP_159.20 // daityendrastàrako nàma sarvàmarakulàntakçt / balavàndurjayo duùño duràcàro 'tikopanaþ / tameva jahi hçdyo 'rtha eùo 'smàkaü bhayàpaha // MatsP_159.21 // evamuktastathetyuktvà sarvàmarapadànugaþ / jagàma jagatàü nàthaþ ståyamàno 'mare÷varaiþ // MatsP_159.22 // tàrakasya vadhàrthàya jagataþ kaõñakasya vai / tata÷ca preùayàmàsa ÷akro labdhasamà÷rayaþ // MatsP_159.23 // dåtaü dànavasiühasya paruùàkùaravàdinam / sa tu gatvàbravãddaityaü nirbhayo bhãmadar÷anaþ // MatsP_159.24 // *dåta uvàca ÷akrastvàmàha deve÷o daityaketo divaspatiþ / tàrakàsura tacchrutvà ghaña÷aktyà yathecchayà // MatsP_159.25 // yajjagaddalanàdàptaü kilbiùaü dànava tvayà / tasyàhaü ÷àsakaste 'dya ràjàsmi bhuvanatraye // MatsP_159.26 // ÷rutvaitaddåtavacanaü kopasaüraktalocanaþ / uvàca dåtaü duùñàtmà naùñapràyavibhåtikaþ // MatsP_159.27 // *tàraka uvàca dçùñaü te pauruùaü ÷akra raõeùu ÷ata÷o mayà / nistrapatvànna te lajjà vidyate ÷akra durmate // MatsP_159.28 // evamukte gate dåte cintayàmàsa dànavaþ / nàlabdhasaü÷rayaþ ÷akro vaktumevaü hi càrhati // MatsP_159.29 // jitaþ sa ÷akro nàkasmàj jàyate saü÷rayà÷rayaþ / nimittàni ca duùñàni so 'pa÷yadduùñaceùñitaþ // MatsP_159.30 // pàü÷uvarùamasçkpàtaü gaganàdavanãtale / bhujanetraprakampaü ca vaktra÷oùamanobhramam // MatsP_159.31 // svakàntàvaktrapadmànàü mlànatàü ca vyalokayat / duùñàü÷ca pràõino raudràn so 'pa÷yadduùñavedinaþ // MatsP_159.32 // tadacintvaiva ditijo nyastacinto 'bhavatkùaõàt / yàvadgajaghañàghaõñà-raõatkàraravotkañàm // MatsP_159.33 // tadvatturagasaüghàta-kùuõõabhåreõupi¤jaràm / ca¤calasyandanodagra-dhvajaràjiviràjitàm // MatsP_159.34 // vimànai÷càdbhutàkàrai÷ calitàmaracàmaraiþ / tàü bhåùaõanibaddhàü ca kiünarodgatinàditàm // MatsP_159.35 // nànànàkataråtphulla-kusumàpãóadhàriõãm / viko÷àstrapariùkàràü varmanirmaladar÷anàm // MatsP_159.36 // bandyudghuùñastutiravàü nànàvàdyaninàditàm / senàü nàkasadàü daityaþ pràsàdastho vyalokayat // MatsP_159.37 // cintayàmàsa sa tadà kiücidudbhràntamànasaþ / apårvaþ ko bhavedyoddhà yo mayà na vinirjitaþ // MatsP_159.38 // tata÷cintàkulo daityaþ ÷u÷ràva kañukàkùaram / siddhabandibhirudghuùñam idaü hçdayadàraõam // MatsP_159.39 // atha gàthà jayàtula÷aktidãdhitipi¤jara bhujadaõóacaõóaraõarabhasa | suravadana kumudakànana-vikàsanendo kumàra jaya ditijakulamahodadhivaóavànala || MatsP_159.40 || ùaõmukha madhuraravamayåraratha suramukuñakoñighaññitacaraõanakhàïkuramahàsana | jaya lalitacåóàkalàpanavavimaladalakamalakànta daityavaü÷aduþsahadàvànala || MatsP_159.41 || jaya vi÷àkha vibho jaya sakalalokatàraka jaya devasenànàyaka | skanda jaya gaurãnandana ghaõñàpriya priya vi÷àkha vibho dhçtapatàkaprakãrõapañala | kanakabhåùaõa bhàsuradinakaracchàya || MatsP_159.42 || jaya janitasaübhrama lãlàlånàkhilàràte jaya sakalalokatàraka ditijàsuravaratàrakàntaka | skanda jaya bàla saptavàsara jaya bhuvanàvali÷okavinà÷ana || MatsP_159.43 || ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 160 *såta uvàca ÷rutvaitattàrakaþ sarvam udghuùñaü devabandibhiþ / sasmàra brahmaõo vàkyaü vadhaü bàlàdupasthitam // MatsP_160.1 // smçtvà gharmàrdrasarvàïgaþ padàtirapadànugaþ / mandirànnirjagàmà÷u ÷okagrastena cetasà // MatsP_160.2 // kàlanemimukhà daityàþ saürambhàdbhràntacetasaþ / sve sve svanãkeùu tadà tvaràvismitacetasaþ / yodhà dhàvata gçhãta yojayadhvaü varåthinãm // MatsP_160.3 // kumàraü tàrako dçùñvà babhàùe bhãùaõàkçtiþ / kiü bàla yoddhukàmo 'si krãóa kandukalãlayà // MatsP_160.4 // tvayà na dànavà dçùñà yatsaïgaravibhãùakàþ / bàlatvàdatha te buddhir evaü svalpàrthadar÷inã // MatsP_160.5 // kumàro 'pi tamagrasthaü babhàùe harùayansuràn / ÷çõu tàraka ÷àstràrthas tava caiva niråpyate // MatsP_160.6 // ÷àstrairarthà na dç÷yante samare nirbhayairbhañaiþ / ÷i÷utvaü màvamaüsthà me ÷i÷uþ kàlabhujaügamaþ // MatsP_160.7 // duùprekùyo bhàskaro bàlas tathàhaü durjayaþ ÷i÷uþ / alpàkùaro na mantraþ kiü susphuro daitya dç÷yate // MatsP_160.8 // kumàre proktavatyevaü daitya÷cikùepa mudgaram / kumàrastaü nirasyàtha vajreõàmoghavarcasà // MatsP_160.9 // tata÷cikùepa daityendro bhindipàlamayomayam / kareõa tacca jagràha kàrtikeyo 'maràrihà // MatsP_160.10 // gadàü mumoca daityàya ùaõmukhaþ paramasvanàm / tayà hatastato daitya÷ cakampe 'calaràóiva // MatsP_160.11 // mene ca durjayaü daityas tadà ùaóvadanaü raõe / cintayàmàsa buddhyà vai pràptaþ kàlo na saü÷ayaþ // MatsP_160.12 // kupitaü tu tamàlokya kàlanemipurogamàþ / sarve daitye÷varà jaghnuþ kumàraü raõadàruõam // MatsP_160.13 // sa taiþ prahàrairaspçùño vçthàkle÷airmahàdyutiþ / raõa÷auõóàstu daityendràþ punaþ pràsaiþ ÷ilãmukhaiþ // MatsP_160.14 // kumàraü sàmaraü jaghnur balino devakaõñakàþ / kumàrasya vyathà nàbhåd daityàstranihatasya tu // MatsP_160.15 // pràõàntakaraõo jàto devànàü dànavàhavaþ / devànnipãóitàndçùñvà kumàraþ kopamàvi÷at // MatsP_160.16 // tato 'strairvàrayàmàsa dànavànàmanãkinãm / tatastair niùpratãkarais tàóitàþ surakaõñakàþ // MatsP_160.17 // kàlanemimukhàþ sarve raõàdàsanparàïmukhàþ / vidruteùvatha daityeùu hateùu ca samantataþ // MatsP_160.18 // tataþ kruddho mahàdaityas tàrako 'suranàyakaþ / jagràha ca gadàü divyàü hemajàlapariùkçtàm // MatsP_160.19 // jaghne kumàraü gadayà niùñaptakanakàïgadaþ / ÷arairmayårapatrai÷ca cakàra vimukhànsuràn // MatsP_160.20 // tathà parairmahàbhallair mayåraü guhavàhanam / bibheda tàrakaþ kruddhaþ sa sainye 'suranàyakaþ // MatsP_160.21 // dçùñvà paràïmukhàndevàn muktaraktaü svavàhanam / jagràha ÷aktiü vimalàü raõe kanakabhåùaõàm // MatsP_160.22 // bàhunà hemakeyåra-rucireõa ùaóànanaþ / tato javànmahàsenas tàrakaü dànavàdhipam // MatsP_160.23 // tiùñha tiùñha sudurbuddhe jãvalokaü vilokaya / hato 'syadya mayà ÷aktyà smara ÷astraü su÷ikùitam // MatsP_160.24 // ityuktvà ca tataþ ÷aktiü mumoca ditijaü prati / sà kumàrabhujotsçùñà tatkeyåraravànugà / bibheda daityahçdayaü vajra÷ailendrakarka÷am // MatsP_160.25 // gatàsuþ sa papàtorvyàü pralaye bhådharo yathà / vikãrõamukuñoùõãùo visrastàkhilabhåùaõaþ // MatsP_160.26 // tasminvinihate daitye trida÷ànàü mahotsave / nàbhåt ka÷cit tadà duþkhã narakeùvapi pàpakçt // MatsP_160.27 // stuvantaþ ùaõmukhaü devàþ krãóanta÷càïganàyutàþ / jagmuþ svàneva bhavanàn bhåridhàmàna utsukàþ // MatsP_160.28 // dadu÷càpi varaü sarve devàþ skandamukhaü prati / tuùñàþ sampràptasarvecchàþ saha siddhaistapodhanaiþ // MatsP_160.29 // *devà åcuþ yaþ pañhetskandasambaddhàü kathàü martyo mahàmatiþ / ÷çõuyàcchràvayedvàpi sa bhavetkãrtimànnaraþ // MatsP_160.30 // bahvàyuþ subhagaþ ÷rãmàn kàntimà¤chubhadar÷anaþ / bhåtebhyo nirbhaya÷càpi sarvaduþkhavivarjitaþ // MatsP_160.31 // saüdhyàmupàsya yaþ pårvàü skandasya caritaü pañhet / sa muktaþ kilbiùaiþ sarvair mahàdhanapatirbhavet // MatsP_160.32 // bàlànàü vyàdhijuùñànàü ràjadvàraü ca sevatàm / idaü tatparamaü divyaü sarvadà sarvakàmadam / tanukùaye ca sàyujyaü ùaõmukhasya vrajennaraþ // MatsP_160.33 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 161 *çùaya åcuþ idànãü ÷rotumicchàmo hiraõyaka÷iporvadham / narasiühasya màhàtmyaü tathà pàpavinà÷anam // MatsP_161.1 // *såta uvàca purà kçtayuge viprà hiraõyaka÷ipuþ prabhuþ / daityànàmàdipuruùa÷ cakàra sa mahattapaþ // MatsP_161.2 // da÷a varùasahasràõi da÷a varùa÷atàni ca / jalavàsã samabhavat snànamaunadhçtavrataþ // MatsP_161.3 // tataþ ÷amadamàbhyàü ca brahmacaryeõa caiva hi / brahmà prãto 'bhavattasya tapasà niyamena ca // MatsP_161.4 // tataþ svayaübhårbhagavàn svayamàgamya tatra ha / vimànenàrkavarõena haüsayuktena bhàsvatà // MatsP_161.5 // àdityairvasubhiþ sàdhyair marudbhirdaivataistathà / rudrairvi÷vasahàyai÷ca yakùaràkùasapannagaiþ // MatsP_161.6 // digbhi÷ caiva vidigbhi÷ ca nadãbhiþ sàgaraistathà / nakùatrai÷ca muhårtai÷ca khecarai÷ca mahàgrahaiþ // MatsP_161.7 // devairbrahmarùibhiþ sàrdhaü siddhaiþ saptarùibhistathà / ràjarùibhiþ puõyakçdbhir gandharvàpsarasàü gaõaiþ // MatsP_161.8 // caràcaraguruþ ÷rãmàn vçtaþ sarvairdivaukasaiþ / brahmà brahmavidàü ÷reùñho daityaü vacanamabravãt // MatsP_161.9 // prãto 'smi tava bhaktasya tapasànena suvrata / varaü varaya bhadraü te yatheùñaü kàmamàpnuhi // MatsP_161.10 // *hiraõyaka÷ipuruvàca na devàsuragandharvà na yakùoragaràkùasàþ / na mànuùàþ pi÷àcà và hanyurmàü devasattama // MatsP_161.11 // çùayo và na màü ÷àpaiþ ÷apeyuþ prapitàmaha / yadi me bhagavànprãto vara eùa vçto mayà // MatsP_161.12 // na càstreõa na ÷astreõa giriõà pàdapena ca / na ÷uùkeõa na càrdreõa na divà na ni÷àtha và // MatsP_161.13 // bhaveyamahamevàrkaþ somo vàyurhutà÷anaþ / salilaü càntarikùaü ca nakùatràõi di÷o da÷a // MatsP_161.14 // ahaü krodha÷ca kàma÷ca varuõo vàsavo yamaþ / dhanada÷ca dhanàdhyakùo yakùaþ kiüpuruùàdhipaþ // MatsP_161.15 // *brahmovàca ete divyà varàstàta mayà dattàstavàdbhutàþ / sarvànkàmànsadà vatsa pràpsyasi tvaü na saü÷ayaþ // MatsP_161.16 // evamuktvà sa bhagavठjagàmàkà÷a eva hi / vairàjaü brahmasadanaü brahmarùigaõasevitam // MatsP_161.17 // tato devà÷ca nàgà÷ca gandharvà çùibhiþ saha / varapradànaü ÷rutvaiva pitàmahamupasthitàþ // MatsP_161.18 // varapradànàdbhagavan vadhiùyati sa no 'suraþ / tatprasãdà÷u bhagavan vadho 'pyasya vicintyatàm // MatsP_161.19 // bhagavansarvabhåtànàm àdikartà svayaü prabhuþ / sraùñà tvaü havyakavyànàm avyaktaprakçtir budhaþ // MatsP_161.20 // sarvalokahitaü vàkyaü ÷rutvà devaþ prajàpatiþ / à÷vàsayàmàsa suràn su÷ãtairvacanàmbubhiþ // MatsP_161.21 // ava÷yaü trida÷àstena pràptavyaü tapasaþ phalam / tapaso 'nte 'sya bhagavàn vadhaü viùõuþ kariùyati // MatsP_161.22 // tacchrutvà vibudhà vàkyaü sarve païkajajanmanaþ / svàni sthànàni divyàni viprajagmurmudànvitàþ // MatsP_161.23 // labdhamàtre vare càtha sarvàþ so 'bàdhata prajàþ / hiraõyaka÷ipurdaityo varadànena darpitaþ // MatsP_161.24 // à÷rameùu mahàbhàgàn sa munã¤chaüsitavratàn / satyadharmaparàndàntàn dharùayàmàsa dànavaþ // MatsP_161.25 // devàüstribhuvanasthàü÷ca paràjitya mahàsuraþ / trailokyaü va÷amànãya svarge vasati dànavaþ // MatsP_161.26 // yadà varamadotsikta÷ coditaþ kàladharmataþ / yaj¤iyànakaroddaityàn ayaj¤iyà÷ca devatàþ // MatsP_161.27 // tadàdityà÷ca sàdhyà÷ca vi÷ve ca vasavastathà / sendrà devagaõà yakùàþ siddhadvijamaharùayaþ // MatsP_161.28 // ÷araõyaü ÷araõaü viùõum upatasthurmahàbalam / devadevaü yaj¤amayaü vàsudevaü sanàtanam // MatsP_161.29 // *devà åcuþ nàràyaõa mahàbhàga devàstvàü ÷araõaü gatàþ / tràyasva jahi daityendraü hiraõyaka÷ipuü prabho // MatsP_161.30 // tvaü hi naþ paramo dhàtà tvaü hi naþ paramo guruþ / tvaü hi naþ paramo devo brahmàdãnàü surottama // MatsP_161.31 // *viùõuruvàca bhayaü tyajadhvamamarà abhayaü vo dadàmyaham / tathaiva tridivaü devàþ pratipadyata mà ciram // MatsP_161.32 // eùo 'haü sagaõaü daityaü varadànena darpitam / avadhyamamarendràõàü dànavendraü nihanmyaham // MatsP_161.33 // evamuktvà tu bhagavàn visçjya trida÷e÷varàn / vadhaü saükalpayàmàsa hiraõyaka÷ipoþ prabhuþ // MatsP_161.34 // sàhàyyaü ca mahàbàhur oükàraü gçhya satvaram / athauükàrasahàyastu bhagavànviùõuravyayaþ // MatsP_161.35 // hiraõyaka÷ipusthànaü jagàma harirã÷varaþ / tejasà bhàskaràkàraþ ÷a÷ã kàntyeva càparaþ // MatsP_161.36 // narasya kçtvàrdhatanuü siühasyàrdhatanuü tathà / nàrasiühena vapuùà pàõiü saüspç÷ya pàõinà // MatsP_161.37 // tato 'pa÷yata vistãrõàü divyàü ramyàü manoramàm / sarvakàmayutàü ÷ubhràü hiraõyaka÷ipoþ sabhàm // MatsP_161.38 // vistãrõàü yojana÷ataü ÷atamadhyardhamàyatàm / vaihàyasãü kàmagamàü pa¤cayojanavistçtàm // MatsP_161.39 // jarà÷okaklamàpetàü niùprakampàü ÷ivàü sukhàm / ve÷maharmyavatãü ramyàü jvalantãmiva tejasà // MatsP_161.40 // antaþsalilasaüyuktàü vihitàü vi÷vakarmaõà / divyaratnamayairvçkùaiþ phalapuùpapradairyutàm // MatsP_161.41 // nãlapãtasita÷yàmaiþ kçùõairlohitakairapi / avatànaistathà gulmair ma¤jarã÷atadhàribhiþ // MatsP_161.42 // sitàbhraghanasaükà÷à plavantãva vyadç÷yata / ra÷mivatã bhàsvarà ca divyagandhamanoramà // MatsP_161.43 // susukhà na ca duþkhà sà na ÷ãtà na ca gharmadà / na kùutpipàse glàniü và pràpya tàü pràpnuvanti te // MatsP_161.44 // nànàråpairupakçtàü vicitrairatibhàsvaraiþ / stambhairna vibhçtà sà vai ÷à÷vatã càkùapà sadà // MatsP_161.45 // ati candraü ca såryaü ca ÷ikhinaü ca svayaüprabhà / dãpyate nàkapçùñhasthà bhàsayantãva bhàskaram // MatsP_161.46 // sarve ca kàmàþ pracurà ye divyà ye ca mànuùàþ / rasayuktaü prabhåtaü ca bhakùyabhojyamanantakam // MatsP_161.47 // puõyagandhasraja÷càtra nityapuùpaphaladrumàþ / uùõe ÷ãtàni toyàni ÷ãte coùõàni santi ca // MatsP_161.48 // puùpitàgrà mahà÷àkhàþ pravàlàïkuradhàriõaþ / latàvitànasaüchannà nadãùu ca saraþsu ca // MatsP_161.49 // vçkùànbahuvidhàüstatra mçgendro dadç÷e prabhuþ / gandhavanti ca puùpàõi rasavanti phalàni ca // MatsP_161.50 // nàti÷ãtàni noùõàni tatra tatra saràüsi ca / apa÷yatsarvatãrthàni sabhàyàü tasya sa prabhuþ // MatsP_161.51 // nalinaiþ puõóarãkai÷ca ÷atapattraiþ sugandhibhiþ / raktaiþ kuvalayairnãlaiþ kumudaiþ saüvçtàni ca // MatsP_161.52 // sukàntairdhàrtaràùñrai÷ca ràjahaüsai÷ca supriyaiþ / kàraõóavai÷cakravàkaiþ sàrasaiþ kurarairapi // MatsP_161.53 // vimalaiþ sphàñikàbhai÷ca pàõóuracchadanairdvijaiþ / bahuhaüsopagãtàni sàrasàbhirutàni ca // MatsP_161.54 // gandhavatyaþ ÷ubhàstatra puùñama¤jaridhàriõãþ / dçùñavànparvatàgreùu nànàpuùpadharà latàþ // MatsP_161.55 // ketakya÷okasaralàþ puünàgatilakàrjunàþ / cåtà nãpàþ prasthapuùpàþ kadambà bakulà dhavàþ // MatsP_161.56 // priyaïgupàñalàvçkùàþ ÷àlmalyaþ saharidrakàþ / sàlàstàlàstamàlà÷ca campakà÷ca manoramàþ // MatsP_161.57 // tathaivànye vyaràjanta sabhàyàü puùpità drumàþ / vidrumà÷ca drumà÷caiva jvalitàgnisamaprabhàþ // MatsP_161.58 // skandhavantaþ su÷àkhà÷ca bahutàlasamucchrayàþ / a¤janà÷okavarõà÷ca bahava÷citrakà drumàþ // MatsP_161.59 // varuõo vatsanàbha÷ca panasàþ saha candanaiþ / nãpàþ sumanasa÷caiva nimbà a÷vatthatindukàþ // MatsP_161.60 // pàrijàtà÷ca lodhrà÷ca mallikà bhadradàravaþ / àmalakyastathà jambå-lakucàþ ÷ailavàlukàþ // MatsP_161.61 // kharjåryo nàrikelà÷ca harãtakavibhãtakàþ / kàlãyakà drukàlà÷ca hiïgavaþ pàriyàtrakàþ // MatsP_161.62 // mandàrakundalaktà÷ca pataïgàþ kuñajàstathà / raktàþ kuraõñakà÷caiva nãlà÷càgarubhiþ saha // MatsP_161.63 // kadambà÷caiva bhavyà÷ca dàóimà bãjapårakàþ / saptaparõà÷ca bilvà÷ca madhupairàvçtàstathà // MatsP_161.64 // a÷okà÷ca tamàlà÷ca nànàgulmalatàvçtàþ / madhåkàþ saptaparõà÷ca bahavaþ kùãrakà drumàþ // MatsP_161.65 // latà÷ca vividhàkàràþ patrapuùpaphalopagàþ / ete cànye ca bahavas tatra kànanajà drumàþ // MatsP_161.66 // nànàpuùpaphalopetà vyaràjanta samantataþ / cakoràþ ÷atapatrà÷ca mattakokilasàrikàþ // MatsP_161.67 // puùpitàþ puùpitàgrai÷ca saüpatanti mahàdrumàþ / raktapãtàruõàstatra pàdapàgragatàþ khagàþ // MatsP_161.68 // parasparamavekùante prahçùñà jãvajãvakàþ / tasyàü sabhàyàü daityendro hiraõyaka÷ipustadà // MatsP_161.69 // strãsahasraiþ parivçto vicitràbharaõàmbaraþ / anarghyamaõivajràrciþ ÷ikhàjvalitakuõóalaþ // MatsP_161.70 // àsãna÷càsane citre da÷analvapramàõataþ / divàkaranibhe divye divyàstaraõasaüstçte // MatsP_161.71 // divyagandhavahastatra màrutaþ susukho vavau / hiraõyaka÷ipurdaitya àste jvalitakuõóalaþ // MatsP_161.72 // upacerurmahàdaityaü hiraõyaka÷ipuü tadà / divyatànena gãtàni jagur gandharvasattamàþ // MatsP_161.73 // vi÷vàcã sahajanyà ca pramlocetyabhivi÷rutà / divyàtha saurabheyã ca samãcã pu¤jikasthalã // MatsP_161.74 // mi÷rake÷ã ca rambhà ca citralekhà ÷ucismità / càruke÷ã ghçtàcã ca menakà corva÷ã tathà // MatsP_161.75 // etàþ sahasra÷a÷cànyà nçtyagãtavi÷àradàþ / upatiùñhanti ràjànaü hiraõyaka÷ipuü prabhum // MatsP_161.76 // tatràsãnaü mahàbàhuü hiraõyaka÷ipuü prabhum / upàsate diteþ putràþ sarve labdhavaràstathà // MatsP_161.77 // tamapratimakarmàõaü ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ / balirvirocanastatra narakaþ pçthivãsutaþ // MatsP_161.78 // prahlàdo vipracitti÷ca gaviùñha÷ca mahàsuraþ / surahantà sunàmà ca pramatiþ sumatirvaraþ // MatsP_161.79 // ghañodaro mahàpàr÷vaþ krathanaþ piñharastathà / vi÷varåpaþ suråpa÷ca svabala÷ca mahàbalaþ // MatsP_161.80 // da÷agrãva÷ca vàlã ca meghavàsà mahàsuraþ / ghañàsyo 'kampana÷caiva prajana÷cendratàpanaþ // MatsP_161.81 // daityadànavasaüghàste sarve jvalitakuõóalàþ / sragviõo vàgminaþ sarve sadaiva caritavratàþ // MatsP_161.82 // sarve labdhavaràþ ÷åràþ sarve vigatamçtyavaþ / ete cànye ca bahavo hiraõyaka÷ipuü prabhum // MatsP_161.83 // upàsanti mahàtmànaü sarve divyaparicchadàþ / vimànairvividhàkàrair bhràjamànairivàgnibhiþ // MatsP_161.84 // mahendravapuùaþ sarve vicitràïgadabàhavaþ / bhåùitàïgà diteþ putràs tamupàsanta sarva÷aþ // MatsP_161.85 // tasyàü sabhàyàü divyàyàm asuràþ parvatopamàþ / hiraõyavapuùaþ sarve divàkarasamaprabhàþ // MatsP_161.86 // na ÷rutaü naiva dçùñaü hi hiraõyaka÷iporyathà / ai÷varyaü daityasiühasya yathà tasya mahàtmanaþ // MatsP_161.87 // kanakarajatacitravedikàyàü parihçtaratnavicitravãthikàyàm / sa dadar÷a mçgàdhipaþ sabhàyàü suracitaratnagavàkùa÷obhitàyàm // MatsP_161.88 // kanakavimalahàrabhåùitàïgaü dititanayaü sa mçgàdhipo dadar÷a / divasakaramahàprabhàjvalantaü ditijasahasra÷atairniùevyamàõam // MatsP_161.89 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 162 *såta uvàca tato dçùñvà mahàtmànaü kàlacakramivàgatam / narasiühavapu÷channaü bhasmacchannamivànalam // MatsP_162.1 // hiraõyaka÷ipoþ putraþ prahlàdo nàma vãryavàn / divyena cakùuùà siüham apa÷yaddevamàgatam // MatsP_162.2 // te dçùñvà rukma÷ailàbham apårvàü tanumà÷ritam / vismità dànavàþ sarve hiraõyaka÷ipu÷ca saþ // MatsP_162.3 // *prahlàda uvàca mahàbàho mahàràja daityànàmàdisaübhava / na ÷rutaü na ca no dçùñaü nàrasiühamidaü vapuþ // MatsP_162.4 // avyaktaprabhavaü divyaü kimidaü råpamàgatam / daityàntakaraõaü ghoraü saü÷atãva mano mama // MatsP_162.5 // asya devàþ ÷arãrasthàþ sàgaràþ sarita÷ca yàþ / himavànpàriyàtra÷ca ye cànye kulaparvatàþ // MatsP_162.6 // candramà÷ca sanakùatrair àdityair vasubhiþ saha / dhanado varuõa÷caiva yamaþ ÷akraþ ÷acãpatiþ // MatsP_162.7 // maruto devagandharvà çùaya÷ca tapodhanàþ / nàgà yakùàþ pi÷àcà÷ca ràkùasà bhãmavikramàþ // MatsP_162.8 // brahmà devaþ pa÷upatir lalàñasthà bhramanti vai / sthàvaràõi ca sarvàõi jaïgamàni tathaiva ca // MatsP_162.9 // bhavàü÷ca sahito 'smàbhiþ sarvairdaityagaõairvçtaþ / vimàna÷atasaükãrõà tathaiva bhavataþ sabhà // MatsP_162.10 // sarvaü tribhuvanaü ràjaül lokadharmà÷ca ÷à÷vatàþ / dç÷yante nàrasiühe 'smiüs tathedamakhilaü jagat // MatsP_162.11 // prajàpati÷càtra manur mahàtmà grahà÷ca yogà÷ca mahãruhà÷ca / utpàtakàla÷ca dhçtirmati÷ca rati÷ca satyaü ca tapo dama÷ca // MatsP_162.12 // sanatkumàra÷ca mahànubhàvo vi÷ve ca devà çùaya÷ca sarve / krodha÷ca kàma÷ca tathaiva harùo dharma÷ca mohaþ pitara÷ca sarve // MatsP_162.13 // prahlàdasya vacaþ ÷rutvà hiraõyaka÷ipuþ prabhuþ / uvàca dànavànsarvàn gaõàü÷ca sa gaõàdhipaþ // MatsP_162.14 // mçgendro gçhyatàmeùa apårvàü tanumàsthitaþ / yadi và saü÷ayaþ ka÷cid vadhyatàü vanagocaraþ // MatsP_162.15 // te dànavagaõà sarve mçgendraü bhãmavikramam / parikùipanto muditàs tràsayàmàsurojasà // MatsP_162.16 // siühanàdaü vimucyàtha narasiüho mahàbalaþ / babha¤ja tàü sabhàü divyàü vyàditàsya ivàntakaþ // MatsP_162.17 // sabhàyàü bhajyamànàyàü hiraõyaka÷ipuþ svayam / cikùepàstràõi siühasya roùàdvyàkulalocanaþ // MatsP_162.18 // sarvàstràõàmatha jyeùñhaü daõóamantraü sudàruõam / kàlacakraü tathàghoraü viùõucakraü tathà param // MatsP_162.19 // paitàmahaü tathàtyugraü trailokyadahanaü mahat / vicitràma÷anãü caiva ÷uùkàrdraü cà÷anidvayam // MatsP_162.20 // raudraü tathograü ÷ålaü ca kaïkàlaü musalaü tathà / mohanaü ÷oùaõaü caiva saütàpanavilàpanam // MatsP_162.21 // vàyavyaü mathanaü caiva kàpàlamatha kaiïkaram / tathàpratihatàü ÷aktiü krau¤camastraü tathaiva ca // MatsP_162.22 // astraü brahma÷ira÷caiva somàstraü ÷i÷iraü tathà / kampanaü ÷àtanaü caiva tvàùñraü caiva subhairavam // MatsP_162.23 // kàlamudgaramakùobhyaü tapanaü ca mahàbalam / saüvartanaü mohanaü ca tathà màyàdharaü param // MatsP_162.24 // gàndharvamastraü dayitam asiratnaü ca nandakam / prasvàpanaü pramathanaü vàruõaü càstramuttamam / astraü pà÷upataü caiva yasyàpratihatà gatiþ // MatsP_162.25 // astraü haya÷ira÷caiva bràhmamastraü tathaiva ca / nàràyaõàstramaindraü ca sàrpamastraü tathàdbhutam // MatsP_162.26 // pai÷àcamastramajitaü ÷oùadaü ÷àmanaü tathà / mahàbalaü bhàvanaü ca prasthàpanavikampane // MatsP_162.27 // etànyastràõi divyàni hiraõyaka÷ipustadà / asçjannarasiühasya dãptasyàgnerivàhutim // MatsP_162.28 // astraiþ prajvalitaiþ siüham àvçõodasurottamaþ / vivasvàn gharmasamaye himavantamivàü÷ubhiþ // MatsP_162.29 // sa hyamarùànilodbhåto daityànàü sainyasàgaraþ / kùaõena plàvayàmàsa mainàkamiva sàgaraþ // MatsP_162.30 // pràsaiþ pà÷ai÷ca khaógai÷ca gadàbhirmusalaistathà / vajraira÷anibhi÷caiva sàgnibhi÷ca mahàdrumaiþ // MatsP_162.31 // mudgarairbhindipàlai÷ca ÷ilolåkhalaparvataiþ / ÷ataghnãbhi÷ca dãptàbhir daõóairapi sudàruõaiþ // MatsP_162.32 // te dànavàþ pà÷agçhãtahastà mahendratulyà÷anivajravegàþ / samantato 'bhyudyatabàhukàyàþ sthitàstri÷ãrùà iva nàgapà÷àþ // MatsP_162.33 // suvarõamàlàkulabhåùitàïgàþ pãtàü÷ukàbhogavibhàvitàïgàþ / muktàvalãdàmasanàthakakùà haüsà ivàbhànti vi÷àlapakùàþ // MatsP_162.34 // teùàü tu vàyupratimaujasàü vai keyåramaulãvalayotkañànàm / tànyuttamàïgànyabhito vibhànti prabhàtasåryàü÷usamaprabhàõi // MatsP_162.35 // kùipadbhir ugrair jvalitair mahàbalair mahàstrapågaiþ susamàvçto babhau /* giriryathà saütatavarùibhir ghanaiþ kçtàndhakàràntarakaüdaro drumaiþ // MatsP_162.36 //* tairhanyamàno 'pi mahàstrajàlair mahàbalair daityagaõaiþ sametaiþ /* nàkampatàjau bhagavànpratàpasthitaþ prakçtyà himavànivàcalaþ // MatsP_162.37 //* saütràsitàstena nçsiüharåpiõà diteþ sutàþ pàvakatulyatejasà /* bhayàdviceluþ pavanoddhutàïgà yathormayaþ sàgaravàrisaübhavàþ // MatsP_162.38 //* ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 163 *såta uvàca kharàþ kharamukhà÷caiva makarà÷ãviùànanàþ / ãhàmçgamukhà÷cànye varàhamukhasaüsthitàþ // MatsP_163.1 // bàlasåryamukhà÷cànye dhåmaketumukhàstathà / ardhacandràrdhavaktrà÷ca agnidãptamukhàstathà // MatsP_163.2 // haüsakukkuñavaktrà÷ca vyàditàsyà bhayàvahàþ / siühàsyà lelihànà÷ca kàkagçdhramukhàstathà // MatsP_163.3 // dvijihvakà vakra÷ãrùàs tatholkàmukhasaüsthitàþ / mahàgràhamukhà÷cànye dànavà baladarpitàþ // MatsP_163.4 // ÷ailasaüvarùmaõas tasya ÷arãre ÷aravçùñibhiþ / avadhyasya mçgendrasya na vyathàü cakruràhave // MatsP_163.5 // evaü bhåyo 'parànghoràn asçjandànave÷varàþ / mçgendrasyopari kruddhà niþ÷vasanta ivoragàþ // MatsP_163.6 // te dànava÷arà ghorà dànavendrasamãritàþ / vilayaü jagmuràkà÷e khadyotà iva parvate // MatsP_163.7 // tata÷cakràõi divyàni daityàþ krodhasamanvitàþ / mçgendràyàsçjannà÷u jvalitàni samantataþ // MatsP_163.8 // tairàsãdgaganaü cakraiþ saüpatadbhiritastataþ / yugànte saüprakà÷adbhi÷ candràdityagrahairiva // MatsP_163.9 // tàni sarvàõi cakràõi mçgendreõa mahàtmanà / grastànyudãrõàni tadà pàvakàrciþsamàni vai // MatsP_163.10 // tàni cakràõi vadane vi÷amànàni bhànti vai / meghodaradarãùveva candrasåryagrahà iva // MatsP_163.11 // hiraõyaka÷ipurdaityo bhåyaþ pràsçjadårjitàm / ÷aktiü prajvalitàü ghoràü dhauta÷astrataóitprabhàm // MatsP_163.12 // tàmàpatantãü samprekùya mçgendraþ ÷aktimujjvalàm / huükàreõaiva raudreõa babha¤ja bhagavàüstadà // MatsP_163.13 // raràja bhagnà sà ÷aktir mçgendreõa mahãtale / savisphuliïgà jvalità maholkeva diva÷cyutà // MatsP_163.14 // nàràcapaïktiþ siühasya pràptà reje 'vidårataþ / nãlotpalapalà÷ànàü màlevojjvaladar÷anà // MatsP_163.15 // sa garjitvà yathànyàyaü vikramya ca yathàsukham / tatsainyam utsàritavàüs tçõàgràõãva màrutaþ // MatsP_163.16 // tato '÷mavarùaü daityendrà vyamçjanta nabhogatàþ / nagamàtraiþ ÷ilàkhaõóair giri÷çïgairmahàprabhaiþ // MatsP_163.17 // tada÷mavarùaü siühasya mahanmårdhani pàtitam / di÷o da÷a vikãrõà vai khadyotaprakarà iva // MatsP_163.18 // tadà÷maughair daityagaõàþ punaþ siühamariüdamam / chàdayàücakrire meghà dhàràbhiriva parvatam // MatsP_163.19 // na ca taü càlayàmàsur daityaughà devasattamam / bhãmavego 'cala÷reùñhaü samudra iva mandaram // MatsP_163.20 // tato '÷mavarùe vihate jalavarùamanantaram / dhàràbhirakùamàtràbhiþ pràduràsãtsamantataþ // MatsP_163.21 // nabhasaþ pracyutà dhàràs tigmavegàþ samantataþ / àvçtya sarvato vyoma di÷a÷copadi÷astathà // MatsP_163.22 // dhàrà divi ca sarvatra vasudhàyàü ca sarva÷aþ / na spç÷anti ca tà devaü nipatantyo 'ni÷aü bhuvi // MatsP_163.23 // bàhyato vavçùurvarùaü nopariùñàcca vavçùuþ / mçgendrapratiråpasya sthitasya yudhi màyayà // MatsP_163.24 // hate '÷mavarùe tumule jalavarùe ca ÷oùite / so 'sçjaddànavo màyàm agnivàyusamãritàm // MatsP_163.25 // mahendrastoyadaiþ sàrdhaü sahasràkùo mahàdyutiþ / mahatà toyavarùeõa ÷amayàmàsa pàvakam // MatsP_163.26 // tasyàü pratihatàyàü tu màyàyàü yudhi dànavaþ / asçjadghorasaükà÷aü tamastãvraü samantataþ // MatsP_163.27 // tamasà saüvçte loke daityeùvàttàyudheùu ca / svatejasà parivçto divàkara ivàbabhau // MatsP_163.28 // tri÷ikhàü bhrukuñãü càsya dadç÷urdànavà raõe / lalàñasthàü tri÷ålàïkàü gaïgàü tripathagàmiva // MatsP_163.29 // tataþ sarvàsu màyàsu hatàsu ditinandanàþ / hiraõyaka÷ipuü daityaü vivarõàþ ÷araõaü yayuþ // MatsP_163.30 // tataþ prajvalitaþ krodhàt pradahanniva tejasà / tasminkruddhe tu daityendre tamobhåtamabhåjjagat // MatsP_163.31 // àvahaþ pravaha÷caiva vivaho 'tha hyudàvahaþ / paràvahaþ saüvaha÷ca mahàbalaparàkramàþ // MatsP_163.32 // tathà parivahaþ ÷rãmàn utpàtabhaya÷aüsinaþ / ityevaü kùubhitàþ sapta maruto gaganecaràþ // MatsP_163.33 // ye grahàþ sarvalokasya kùaye pràdurbhavanti vai / te sarve gagane dçùñà vyacaranta yathàsukham // MatsP_163.34 // ayogata÷càpyacaran màrgaü ni÷i ni÷àcaraþ / sagrahaþ saha nakùatrair àkàpatirariüdamaþ // MatsP_163.35 // vivarõatàü ca bhagavàn gato divi divàkaraþ / kçùõaü kabandhaü ca tathà lakùyate sumahaddivi // MatsP_163.36 // amu¤caccàrciùàü vçndaü bhåmivçttir vibhàvasuþ / gaganastha÷ca bhagavàn abhãkùõaü paridç÷yate // MatsP_163.37 // sapta dhåmranibhà ghoràþ såryà divi samutthitàþ / somasya gaganasthasya grahàstiùñhanti ÷çïgagàþ // MatsP_163.38 // vàme tu dakùiõe caiva sthitau ÷ukrabçhaspatã / ÷anai÷caro lohitàïgo jvalanàïgasamadyutiþ // MatsP_163.39 // samaü samadhirohantaþ sarve te gaganecaràþ / ÷çïgàõi ÷anakairghorà yugàntàvartino grahàþ // MatsP_163.40 // candramà÷ca sanakùatrair grahaiþ saha tamonudaþ / caràcaravinà÷àya rohiõãü nàbhyanandata // MatsP_163.41 // gçhãto ràhuõà candra ulkàbhirabhihanyate / ulkàþ prajvalità÷candre vicaranti yathàsukham // MatsP_163.42 // devànàmapi yo devaþ so 'pyavarùata ÷oõitam / apatangaganàdulkà vidyudråpà mahàsvanàþ // MatsP_163.43 // akàle ca drumàþ sarve puùpanti ca phalanti ca / latà÷ca saphalàþ sarvà ye càhurdaityanà÷anam // MatsP_163.44 // phalaiþ phalànyajàyanta puùpaiþ puùpaü tathaiva ca / unmãlanti nimãlanti hasanti ca rudanti ca // MatsP_163.45 // vikro÷anti ca gambhãrà dhåmayanti jvalanti ca / pratimàþ sarvadevànàü vedayanti mahadbhayam // MatsP_163.46 // àraõyaiþ saha saüsçùñà gràmyà÷ca mçgapakùiõaþ / cakruþ subhairavaü tatra mahàyuddhamupasthitam // MatsP_163.47 // nadya÷ca pratikålàni vahanti kaluùodakàþ / na prakà÷anti ca di÷o raktareõusamàkulàþ // MatsP_163.48 // vànaspatyo na påjyante påjanàrhàþ kathaücana / vàyuvegena hanyante bhajyante praõamanti ca // MatsP_163.49 // yadà ca sarvabhåtànàü chàyà na parivartate / aparàhõagate sårye lokànàü yugasaükùaye // MatsP_163.50 // tadà hiraõyaka÷ipor daityasyopari ve÷manaþ / bhàõóàgàràyudhàgàre niviùñamabhavanmadhu // MatsP_163.51 // asuràõàü vinà÷àya suràõàü vijayàya ca / dç÷yante vividhotpàtà ghorà ghoranidar÷anàþ // MatsP_163.52 // ete cànye ca bahavo ghorotpàtàþ samutthitàþ / daityendrasya vinà÷àya dç÷yante kàlanirmitàþ // MatsP_163.53 // medinyàü kampamànàyàü daityendreõa mahàtmanà / mahãdharà nàgagaõà nipeturamitaujasaþ // MatsP_163.54 // viùajvàlàkulairvaktrair vimu¤canto hutà÷anam / catuþ÷ãrùàþ pa¤ca÷ãrùàþ sapta÷ãrùà÷ca pannagàþ // MatsP_163.55 // vàsukistakùaka÷caiva karkoñakadhanaüjayau / elàmukhaþ kàliya÷ca mahàpadma÷ca vãryavàn // MatsP_163.56 // sahasra÷ãrùà nàgo vai hematàladhvajaþ prabhuþ / ÷eùo 'nanto mahàbhàgo duùprakampyaþ prakampitaþ // MatsP_163.57 // dãptànyantarjalasthàni pçthivãdharaõàni ca / tadà kruddhena mahatà kampitàni samantataþ // MatsP_163.58 // nàgàstejodharà÷càpi pàtàlatalacàriõaþ / hiraõyaka÷ipurdaityas tadà saüspçùñavànmahãm // MatsP_163.59 // saüdaùñauùñhapuñaþ krodhàd vàràha iva pårvajaþ / nadã bhàgãrathã caiva sarayåþ kau÷ikã tathà // MatsP_163.60 // yamunà tvatha kàverã kçùõaveõà ca nimnagà / suveõà ca mahàbhàgà nadã godàvarã tathà // MatsP_163.61 // carmaõvatã ca sindhu÷ca tathà nadanadãpatiþ / kamalaprabhava÷caiva ÷oõo maõinibhodakaþ // MatsP_163.62 // narmadà ÷ubhatoyà ca tathà vetravatã nadã / gomatã gokulàkãrõà tathà pårvasarasvatã // MatsP_163.63 // mahã kàlamahã caiva tamasà puùpavàhinã / jambådvãpaü ratnavañaü sarvaratnopa÷obhitam // MatsP_163.64 // suvarõaprakañaü caiva suvarõàkaramaõóitam / mahànadaü ca lauhityaü ÷ailakànana÷obhitam // MatsP_163.65 // pattanaü ko÷akaraõam çùivãrajanàkaram / màgadhà÷ca mahàgràmà muõóàþ ÷uïgàstathaiva ca // MatsP_163.66 // suhmà mallà videhà÷ca màlavàþ kà÷ikosalàþ / bhavanaü vainateyasya daityendreõàbhikampitam // MatsP_163.67 // kailàsa÷ikharàkàraü yatkçtaü vi÷vakarmaõà / raktatoyo mahàbhãmo lauhityo nàma sàgaraþ // MatsP_163.68 // udaya÷ca mahà÷aila ucchritaþ ÷atayojanam / suvarõavedikaþ ÷rãmàn meghapaïktiniùevitaþ // MatsP_163.69 // bhràjamàno 'rkasadç÷air jàtaråpamayairdrumaiþ / ÷àlaistàlaistamàlai÷ca karõikàrai÷ca puùpitaiþ // MatsP_163.70 // ayomukha÷ca vikhyàtaþ parvato dhàtumaõóitaþ / tamàlavanagandha÷ca parvato malayaþ ÷ubhaþ // MatsP_163.71 // suràùñrà÷ca sabàhlãkàþ ÷åràbhãràstathaiva ca / bhojàþ pàõóyà÷ca vaïgà÷ca kaliïgàstàmraliptakàþ // MatsP_163.72 // tathaivauõórà÷ca pauõórà÷ca vàmacåóàþ sakeralàþ / kùobhitàstena daityena sadevà÷càpsarogaõàþ // MatsP_163.73 // agastyabhavanaü caiva yadagamyaü kçtaü purà / siddhacàraõasaügha÷ca viprakãrõaü manoharam // MatsP_163.74 // vicitranànàvihagaü supuùpitamahàdrumam / jàtaråpamayaiþ ÷çïgair apsarogaõanàditam // MatsP_163.75 // giripuùpitaka÷caiva lakùmãvànpriyadar÷anaþ / utthitaþ sàgaraü bhittvà vi÷ràma÷candrasåryayoþ / raràja sumahà÷çïgair gaganaü vilikhanniva // MatsP_163.76 // candrasåryàü÷usaükà÷aiþ sàgaràmbusamàvçtaiþ / vidyutvànsarvataþ ÷rãmàn àyataþ ÷atayojanam // MatsP_163.77 // vidyutàü yatra saüpàtà nipàtyante nagottame / çùabhaþ parvata÷caiva ÷rãmànvçùabhasaüj¤itaþ // MatsP_163.78 // ku¤jaraþ parvataþ ÷rãmàn yatràgastyagçhaü ÷ubham / vi÷àlàkùa÷ca durdharùaþ sarpàõàmàlayaþ purã // MatsP_163.79 // tathà bhogavatã càpi daityendreõàbhikampità / mahàseno giri÷caiva pàriyàtra÷ca parvataþ // MatsP_163.80 // cakravàü÷ca giri÷reùñho vàràha÷caiva parvataþ / pràgjyautiùapuraü càpi jàtaråpamayaü ÷ubham // MatsP_163.81 // yasminvasati duùñàtmà narako nàma dànavaþ / megha÷ca parvata÷reùñho meghagambhãraniþsvanaþ // MatsP_163.82 // ùaùñistatra sahasràõi parvatànàü dvijottamàþ / taruõàdityasaükà÷o merustatra mahàgiriþ // MatsP_163.83 // yakùaràkùasagandharvair nityaü sevitakaüdaraþ / hemagarbho mahà÷ailas tathà hemasakho giriþ // MatsP_163.84 // kailàsa÷caiva ÷ailendro dànavendreõa kampitaþ / hemapuùkarasaüchannaü tena vaikhànasaü saraþ // MatsP_163.85 // kampitaü mànasaü caiva haüsakàraõóavàkulam / tri÷çïgaparvata÷caiva kumàrã ca saridvarà // MatsP_163.86 // tuùàracayasaüchanno mandara÷càpi parvataþ / u÷ãrabindu÷ca giri÷ candraprasthastathàdriràñ // MatsP_163.87 // prajàpatigiri÷caiva tathà puùkaraparvataþ / devàbhraparvata÷caiva tathà vai reõuko giriþ // MatsP_163.88 // krau¤caþ saptarùi÷aila÷ca dhåmravarõa÷ca parvataþ / ete cànye ca girayo de÷à janapadàstathà // MatsP_163.89 // nadyaþ sasàgaràþ sarvàþ so 'kampayata dànavaþ / kapila÷ca mahãputro vyàghravàü÷caiva kampitaþ // MatsP_163.90 // khecarà÷ca satãputràþ pàtàlatalavàsinaþ / gaõastathà paro raudro meghanàmàïku÷àyudhaþ // MatsP_163.91 // årdhvago bhãmavega÷ca sarva evàbhikampitàþ / gadã ÷ålã karàla÷ca hiraõyaka÷ipustadà // MatsP_163.92 // jãmåtaghanasaükà÷o jãmåtaghananiþsvanaþ / jãmåtaghananirghoùo jãmåta iva vegavàn // MatsP_163.93 // devàrirditijo vãro nçsiühaü samupàdravat / samutpatya tatastãkùõair mçgendreõa mahànakhaiþ / tadoükàrasahàyena vidàrya nihato yudhi // MatsP_163.94 // mahã ca kàla÷ca ÷a÷ã nabha÷ca grahà÷ca sårya÷ca di÷a÷ca sarvàþ / nadya÷ca ÷ailà÷ca mahàrõavà÷ca gatàþ prasàdaü ditiputranà÷àt // MatsP_163.95 // tataþ pramudità devà çùaya÷ca tapodhanàþ / tuùñuvurnàmabhirdivyair àdidevaü sanàtanam // MatsP_163.96 // yattvayà vihitaü deva nàrasiühamidaü vapuþ / etadevàrcayiùyanti paràvaravido janàþ // MatsP_163.97 // *devà åcuþ bhavànbrahmà ca rudra÷ca mahendro devasattamaþ / bhavànkartà vikartà ca lokànàü prabhavo 'vyayaþ // MatsP_163.98 // paràü ca siddhiü ca paraü ca devaü paraü ca mantraü paramaü havi÷ca / paraü ca dharmaü paramaü ca vi÷vaü tvàmàhuragryaü puruùaü puràõam // MatsP_163.99 // paraü ÷arãraü paramaü ca brahma paraü ca yogaü paramàü ca vàõãm / paraü rahasyaü paramàü gatiü ca tvàmàhuragryaü puruùaü puràõam // MatsP_163.100 // evaü parasyàpi paraü padaü yat paraü parasyàpi paraü ca devam / paraü parasyàpi paraü ca bhåtaü tvàmàhuragryaü puruùaü puràõam // MatsP_163.101 // paraü parasyàpi paraü rahasyaü paraü parasyàpi paraü mahattvam / paraü parasyàpi paraü mahadyat tvàmàhuragryaü puruùaü puràõam // MatsP_163.102 // paraü parasyàpi paraü nidhànaü paraü parasyàpi paraü pavitram / paraü parasyàpi paraü ca dàntaü tvàmàhuragryaü puruùaü puràõam // MatsP_163.103 // evamuktvà tu bhagavàn sarvalokapitàmahaþ / stutvà nàràyaõaü devaü brahmalokaü gataþ prabhuþ // MatsP_163.104 // tato nadatsu tåryeùu nçtyantãùvapsaraþsu ca / kùãrodasyottaraü kålaü jagàma harirã÷varaþ // MatsP_163.105 // nàrasiühaü vapurdevaþ sthàpayitvà sudãptimat / pauràõaü råpamàsthàya prayayau garuóadhvajaþ // MatsP_163.106 // aùñacakreõa yànena bhåtayutena bhàsvatà / avyaktaprakçtirdevaþ svasthànaü gatavànprabhuþ // MatsP_163.107 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 164 *çùaya åcuþ kathitaü narasiühasya màhàtmyaü vistareõa ca / punastasyaiva màhàtmyam anyadvistarato vada // MatsP_164.1 // padmaråpamabhådetat kathaü hemamayaü jagat / kathaü ca vaiùõavã sçùñiþ padmamadhye 'bhavatpurà // MatsP_164.2 // *såta uvàca ÷rutvà ca narasiühasya màhàtmyaü ravinandanaþ / vismayotphullanayanaþ punaþ papraccha ke÷avam // MatsP_164.3 // *manuruvàca kathaü pàdme mahàkalpe tava padmamayaü jagat / jalàrõavagatasyeha nàbhau jàtaü janàrdana // MatsP_164.4 // prabhàvàtpadmanàbhasya svapataþ sàgaràmbhasi / puùkare ca kathaü bhåtà devàþ sarùigaõàþ purà // MatsP_164.5 // etadàkhyàhi nikhilaü yogaü yogavidàü pate / ÷çõvatastasya me kãrtiü na tçptirupajàyate // MatsP_164.6 // kiyatà caiva kàlena ÷ete vai puruùottamaþ / kiyantaü và svapiti ca ko 'sya kàlasya saübhavaþ // MatsP_164.7 // kiyatà vàtha kàlena hy uttiùñhati mahàya÷àþ / kathaü cotthàya bhagavàn sçjate nikhilaü jagat // MatsP_164.8 // ke prajàpatayastàvad àsanpårvaü mahàmune / kathaü nirmitavàü÷caiva citraü lokaü sanàtanam // MatsP_164.9 // kathamekàrõave ÷ånye naùñasthàvarajaïgame / dagdhe devàsuranare pranaùñoragaràkùase // MatsP_164.10 // naùñànilànale loke naùñàkà÷amahãtale / kevalaü gahvarãbhåte mahàbhåtaviparyaye // MatsP_164.11 // vibhurmahàbhåtapatir mahàtejà mahàkçtiþ / àste suravara÷reùñho vidhimàsthàya yogavit // MatsP_164.12 // ÷çõuyàü parayà bhaktyà brahmannetada÷eùataþ / vaktumarhasi dharmiùñha ya÷o nàràyaõàtmakam // MatsP_164.13 // ÷raddhayà copaviùñànàü bhagavanvaktumarhasi // MatsP_164.14 // *matsya uvàca nàràyaõasya ya÷asaþ ÷ravaõe yà tava spçhà / tadvaü÷yànvayabhåtasya nyàyyaü ravikularùabha // MatsP_164.15 // ÷çõuùvàdipuràõeùu vedebhya÷ca yathà ÷rutam / bràhmaõànàü ca vadatàü ÷rutvà vai sumahàtmanàm // MatsP_164.16 // yathà ca tapasà dçùñvà bçhaspatisamadyutiþ / parà÷arasutaþ ÷rãmàn gururdvaipàyano 'bravãt // MatsP_164.17 // tatte 'haü kathayiùyàmi yathà÷akti yathà÷ruti / yadvij¤àtuü mayà ÷akyam çùimàtreõa sattamàþ // MatsP_164.18 // kaþ samutsahate j¤àtuü paraü nàràyaõàtmakam / vi÷vàyana÷ca yadbrahmà na vedayati tattvataþ // MatsP_164.19 // tatkarma vi÷vavedànàü tadrahasyaü maharùãõàm / tamã÷aü sarvayaj¤ànàü tattattvaü sarvadar÷inàm / tadadhyàtmavidàü cintyaü narakaü ca vikarmiõàm // MatsP_164.20 // adhidaivaü ca yaddaivam adhiyaj¤aü susaüj¤itam / tadbhåtamadhibhåtaü ca tatparaü paramarùãõàm // MatsP_164.21 // sa yaj¤o vedanirdiùñas tattapaþ kavayo viduþ / yaþ kartà kàrako buddhir manaþ kùetraj¤a eva ca // MatsP_164.22 // praõavaþ puruùaþ ÷àstà eka÷ceti vibhàvyate / pràõaþ pa¤cavidha÷caiva dhruva akùara eva ca // MatsP_164.23 // kàlaþ pàka÷ca paktà ca draùñà svàdhyàya eva ca / ucyate vividhairdevaiþ sa evàyaü na tatparam // MatsP_164.24 // sa eva bhagavànsarvaü karoti vikaroti ca / so 'smànkàrayate sarvàn so 'tyeti vyàkulãkçtàn // MatsP_164.25 // yajàmahe tamevàdyaü tamevecchàma nirvçtàþ / yo vaktà yacca vaktavyaü yaccàhaü tadbravãmi vaþ // MatsP_164.26 // ÷råyate yacca vai ÷ràvyaü yaccànyatparijalpyate / yàþ kathà÷caiva vartante ÷rutayo vàtha tatparàþ / vi÷vaü vi÷vapatirya÷ca sa tu nàràyaõaþ smçtaþ // MatsP_164.27 // yatsatyaü yadamçtamakùaraü paraü yad yadbhåtaü paramamidaü ca yadbhaviùyat / yatkiücic caramacaraü yadasti cànyat tatsarvaü puruùavaraþ prabhuþ puràõaþ // MatsP_164.28 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 165 *matsya uvàca catvàryàhuþ sahasràõi varùàõàü tu kçtaü yugam / tasya tàvacchatã saüdhyà dviguõà ravinandana // MatsP_165.1 // yatra dharma÷catuùpàdas tv adharmaþ pàdavigrahaþ / svadharmaniratàþ santo jàyante yatra mànavàþ // MatsP_165.2 // vipràþ sthità dharmaparà ràjavçttau sthità nçpàþ / kçùyàmabhiratà vai÷yàþ ÷ådràþ ÷u÷råùavaþ sthitàþ // MatsP_165.3 // tadà satyaü ca ÷aucaü ca dharma÷caiva vivardhate / sadbhiràcaritaü karma kriyate khyàyate ca vai // MatsP_165.4 // etatkàrtayugaü vçttaü sarveùàmapi pàrthiva / pràõinàü dharmasaïgànàm api vai nãcajanmanàm // MatsP_165.5 // trãõi varùasahasràõi tretàyugamihocyate / tasya tàvacchatã saüdhyà dviguõà parikãrtyate // MatsP_165.6 // dvàbhyàmadharmaþ pàdàbhyàü tribhirdharmo vyavasthitaþ / yatra satyaü ca sattvaü ca tretàdharmo vidhãyate // MatsP_165.7 // tretàyàü vikçtiü yànti varõàstvete na saü÷ayaþ / càturvarõyasya vaikçtyàd yànti daurbalyamà÷ramàþ // MatsP_165.8 // eùà tretàyugagatir vicitrà devanirmità / dvàparasya tu yà ceùñà tàmapi ÷rotumarhasi // MatsP_165.9 // dvàparaü dve sahasre tu varùàõàü ravinandana / tasya tàvacchatã saüdhyà dviguõà yugamucyate // MatsP_165.10 // tatra càrthaparàþ sarve pràõino rajasà hatàþ / sarve naiùkçtikàþ kùudrà jàyante ravinandana // MatsP_165.11 // dvàbhyàü dharmaþ sthitaþ padbhyàm adharmastribhirutthitaþ / viparyayàcchanairdharmaþ kùayameti kalau yuge // MatsP_165.12 // bràhmaõyabhàvasya tatas tathautsukyaü vi÷ãryate / vratopavàsàstyajyante dvàpare yugaparyaye // MatsP_165.13 // tathà varùasahasraü tu varùàõàü dve ÷ate api / saüdhyayà saha saükhyàtaü kråraü kaliyugaü smçtam // MatsP_165.14 // yatràdharma÷catuùpàdaþ syàddharmaþ pàdavigrahaþ / kàminastapasà hãnà jàyante tatra mànavàþ // MatsP_165.15 // naivàtisàttvikaþ ka÷cin na sàdhurna ca satyavàk / nàstikà brahmabhaktà và jàyante tatra mànavàþ // MatsP_165.16 // ahaükàragçhãtà÷ca prakùãõasnehabandhanàþ / vipràþ ÷ådrasamàcàràþ santi sarve kalau yuge // MatsP_165.17 // à÷ramàõàü viparyàsaþ kalau samparivartate / varõànàü caiva saüdeho yugànte ravinandana // MatsP_165.18 // vidyàddvàda÷asàhasrãü yugàkhyàü pårvanirmitàm / evaü sahasraparyantaü tadaharbràhmamucyate // MatsP_165.19 // tato 'hani gate tasmin sarveùàmeva jãvinàm / ÷arãranirvçtiü dçùñvà lokasaühàrabuddhitaþ // MatsP_165.20 // devatànàü ca sarvàsàü brahmàdãnàü mahãpate / daityànàü dànavànàü ca yakùaràkùasapakùiõàm // MatsP_165.21 // gandharvàõàmapsarasàü bhujaügànàü ca pàrthiva / parvatànàü nadãnàü ca pa÷ånàü caiva sattama / tiryagyonigatànàü ca sattvànàü kçmiõàü tathà // MatsP_165.22 // mahàbhåtapatiþ pa¤ca hçtvà bhåtàni bhåtakçt / jagatsaüharaõàrthàya kurute vai÷asaü mahat // MatsP_165.23 // bhåtvà sårya÷cakùuùã càdadàno bhåtvà vàyuþ pràõinàü pràõajàlam / bhåtvà vahnirnirdahansarvalokàn bhåtvà megho bhåya ugro 'pyavarùat // MatsP_165.24 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 166 *matsya uvàca bhåtvà nàràyaõo yogã sattvamårtirvibhàvasuþ / gabhastibhiþ pradãptàbhiþ saü÷oùayati sàgaràn // MatsP_166.1 // tataþ pãtvàrõavàn sarvàn nadãþ kåpàü÷ca sarva÷aþ / parvatànàü ca salilaü sarvamàdàya ra÷mibhiþ // MatsP_166.2 // bhittvà gabhastibhi÷caiva mahãü gatvà rasàtalàt / pàtàlajalamàdàya pibate rasamuttamam // MatsP_166.3 // måtràsçkkledam anyacca yadasti pràõiùu dhruvam / tatsarvamaravindàkùa àdatte puruùottamaþ // MatsP_166.4 // vàyu÷ca balavànbhåtvà vidhunvàno 'khilaü jagat / pràõàpànasamànàdyàn vàyån àkarùate hariþ // MatsP_166.5 // tato devagaõàþ sarve bhåtànyeva ca yàni tu / gandho ghràõaü ÷arãraü ca pçthivãü saü÷rità guõàþ // MatsP_166.6 // jihvà rasa÷ca sneha÷ca saü÷ritàþ salile guõàþ / råpaü cakùurvipàka÷ca jyotirevà÷rità guõàþ // MatsP_166.7 // spar÷aþ pràõa÷ca ceùñà ca pavane saü÷rità guõàþ / ÷abdaþ ÷rotraü ca khànyeva gagane saü÷rità guõàþ // MatsP_166.8 // lokamàyà bhagavatà muhårtena vinà÷ità / mano buddhi÷ca sarveùàü kùetraj¤a÷ceti yaþ ÷rutaþ // MatsP_166.9 // taü vareõyaü parameùñhã hçùãke÷amupà÷ritaþ / tato bhagavatastasya ra÷mibhiþ parivàritaþ // MatsP_166.10 // vàyunàkramyamàõàsu druma÷àkhàsu cà÷ritaþ / teùàü saügharùaõodbhåtaþ pàvakaþ ÷atadhà jvalan // MatsP_166.11 // adahacca tadà sarvaü vçtaþ saüvartako 'nalaþ / saparvatadrumàngulmàül latàvallãstçõàni ca // MatsP_166.12 // vimànàni ca divyàni puràõi vividhàni ca / yàni cà÷rayaõãyàni tàni sarvàõi so 'dahat // MatsP_166.12* // bhasmãkçtya tataþ sarvàül lokàüllokagururhariþ / bhåyo nirvàpayàmàsa yugàntena ca karmaõà // MatsP_166.13 // sahasravçùñiþ ÷atadhà bhåtvà kçùõo mahàbalaþ / divyatoyena haviùà tarpayàmàsa medinãm // MatsP_166.14 // tataþ kùãranikàyena svàdunà paramàmbhasà / ÷ivena puõyena mahã nirvàõamagamatparam // MatsP_166.15 // tena rodhena saüchannà payasàü varùato dharà / ekàrõavajalãbhåtà sarvasattvavivarjità // MatsP_166.16 // mahàsattvànyapi vibhuü praviùñànyamitaujasam / naùñàrkapavanàkà÷e såkùme jagati saüvçte // MatsP_166.17 // saü÷oùamàtmanà kçtvà samudrànapi dehinaþ / dagdhvà saüplàvya ca tathà svapityekaþ sanàtanaþ // MatsP_166.18 // pauràõaü råpamàsthàya svapityamitavikramaþ / ekàrõavajalavyàpã yogã yogamupà÷ritaþ // MatsP_166.19 // anekàni sahasràõi yugànyekàrõavàmbhasi / na cainaü ka÷cidavyaktaü vyaktaü veditumarhati // MatsP_166.20 // ka÷caiva puruùo nàma kiüyogaþ ka÷ca yogavàn / asau kiyantaü kàlaü ca ekàrõavavidhiü prabhuþ // MatsP_166.21 // kariùyatãti bhagavàn iti ka÷cin na budhyate // MatsP_166.22 // na draùñà naiva gamità na j¤àtà naiva pàr÷vagaþ / tasya na j¤àyate kiücit tamçte devasattamam // MatsP_166.23 // nabhaþ kùitiü pavanam apaþ prakà÷akaü prajàpatiü bhuvanadharaü sure÷varam / pitàmahaü ÷rutinilayaü mahàmuniü pra÷àmya bhåyaþ ÷ayanaü hyarocayat // MatsP_166.24 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 167 *matsya uvàca evamekàrõavãbhåte ÷ete lokemahàdyutiþ / pracchàdya salilenorvãü haüso nàràyaõastadà // MatsP_167.1 // mahato rajaso madhye mahàrõavasaraþsu vai / virajaskaü mahàbàhum akùayaü brahma yadviduþ // MatsP_167.2 // àtmaråpaprakà÷ena tamasà saüvçtaþ prabhuþ / manaþ sàttvikamàdhàya yatra tatsatyamàsata // MatsP_167.3 // yàthàtathyaü paraü j¤ànaü bhåtaü tadbrahmaõà purà / rahasyàraõyakoddiùñaü yaccaupaniùadaü smçtam // MatsP_167.4 // puruùo yaj¤a ityetad yatparaü parikãrtitam / ya÷cànyaþ puruùàkhyaþ syàt sa eùa puruùottamaþ // MatsP_167.5 // ye ca yaj¤akarà viprà ye cartvija iti smçtàþ / asmàdeva purà bhåtà yaj¤ebhyaþ ÷råyatàü tathà // MatsP_167.6 // brahmàõaü prathamaü vaktràd udgàtàraü ca sàmagam / hotàramapi càdhvaryuü bàhubhyàmasçjatprabhuþ // MatsP_167.7 // brahmaõo bràhmaõàcchaüsi prastotàraü ca sarva÷aþ / tau mitràvaruõau pçùñhàt pratiprastàrameva ca // MatsP_167.8 // udaràtpratihartàraü potàraü caiva pàrthiva / acchàvàkamathorubhyàü neùñàraü caiva pàrthiva // MatsP_167.9 // pàõibhyàmatha càgnãdhraü subrahmaõyaü ca jànutaþ / gràvastutaü tu pàdàbhyàm unnetàraü ca yàjuùam // MatsP_167.10 // evamevaiùa bhagavàn ùoóa÷aiva jagatpatiþ / pravakténsarvayaj¤ànàm çtvijo 'sçjaduttamàn // MatsP_167.11 // tadeùa vai vedamayaþ puruùo yaj¤asaüj¤itaþ / vedà÷caitanmayàþ sarve sàïgopaniùadakriyàþ // MatsP_167.12 // svapityekàrõave caiva yadà÷caryamabhåtpurà / ÷råyatàü tadyathà viprà màrkaõóeyakutåhalam // MatsP_167.13 // gãrõo bhagavatastasya kukùàveva mahàmuniþ / bahuvarùasahasràyus tasyaiva varatejasà // MatsP_167.14 // añaüstãrthaprasaïgena pçthivãü tãrthagocaràm / à÷ramàõi ca puõyàni devatàyatanàni ca // MatsP_167.15 // de÷ànràùñràõi citràõi puràõi vividhàni ca / japahomaparaþ ÷àntas tapo ghoraü samàsthitaþ // MatsP_167.16 // màrkaõóeyastatastasya ÷anairvaktràdviniþsçtaþ / sa niùkràmanna càtmànaü jànãte devamàyayà // MatsP_167.17 // niùkramyàpyasya vadanàd ekàrõavamatho jagat / sarvatastamasàcchannaü màrkaõóeyo 'nvavaikùata // MatsP_167.18 // tasyotpannaü bhayaü tãvraü saü÷aya÷càtmajãvite / devadar÷anasaühçùño vismayaü paramaü gataþ // MatsP_167.19 // cintaya¤jalamadhyastho màrkaõóeyo vi÷aïkitaþ / kiü nu syànmama cinteyaü mohaþ svapno 'nubhåyate // MatsP_167.20 // vyaktamanyatamo bhàvas teùàü saübhàvito mama / na hãdç÷aü jagatkle÷am ayuktaü satyamarhati // MatsP_167.21 // naùñacandràrkapavane naùñaparvatabhåtale / katamaþ syàdayaü loka iti cintàmavasthitaþ // MatsP_167.22 // dadar÷a càpi puruùaü svapantaü parvatopamam / salile 'rdhamatho magnaü jãmåtamiva sàgare // MatsP_167.23 // jvalantamiva tejobhir goyuktamiva bhàskaram / ÷arvaryàü jàgratamiva bhàsantaü svena tejasà // MatsP_167.24 // devaü draùñumihàyàtaþ ko bhavàniti vismayàt / tathaiva sa muniþ kukùiü punareva prave÷itaþ // MatsP_167.25 // sampraviùñaþ punaþ kukùiü màrkaõóeyo 'tivismayaþ / tathaiva tu punarbhåyo vijànansvapnadar÷anam // MatsP_167.26 // sa tathaiva yathàpårvaü yo dharàmañate purà / puõyatãrthajalopetàü vividhànyà÷ramàõi ca // MatsP_167.27 // kratubhiryajamànà÷ca samàptavaradakùiõàn / apa÷yaddevakukùisthàn yàjakà¤chata÷o dvijàn // MatsP_167.28 // sadvçttamàsthitàþ sarve varõà bràhmaõapårvakàþ / catvàra÷cà÷ramàþ samyag yathoddiùñà mayà tava // MatsP_167.29 // evaü varùa÷ataü sàgraü màrkaõóeyasya dhãmataþ / carataþ pçthivãü sarvàü na kukùyantaþ samãkùitaþ // MatsP_167.30 // tataþ kadàcidatha vai punarvaktràdviniþsçtaþ / suptaü nyagrodha÷àkhàyàü bàlamekaü niraikùata // MatsP_167.31 // tathaivaikàrõavajale nãhàreõàvçtàmbare / avyagraþ krãóate loke sarvabhåtavivarjite // MatsP_167.32 // sa munirvismayàviùñaþ kautåhalasamanvitaþ / bàlamàdityasaükà÷aü nà÷aknodabhivãkùitum // MatsP_167.33 // sa cintayaüstathaikànte sthitvà salilasaünidhau / pårvadçùñamidaü mene ÷aïkito devamàyayà // MatsP_167.34 // agàdhasalile tasmin màrkaõóeyaþ savismayaþ / plavaüstathàrtim agamad bhayàtsaütrastalocanaþ // MatsP_167.35 // sa tasmai bhagavànàha svàgataü bàlayogavàn / babhàùe meghatulyena svareõa puruùottamaþ // MatsP_167.36 // mà bhairvatsa na bhetavyam ihaivàyàhi me 'ntikam / màrkaõóeyo munistvàha bàlaü taü ÷ramapãóitaþ // MatsP_167.37 // *màrkaõóeya uvàca ko màü nàmnà kãrtayati tapaþ paribhavanmama / divyaü varùasahasràkhyaü dharùayanniva me vayaþ // MatsP_167.38 // na hyeùa vaþ samàcàro deveùvapi mamocitaþ / màü brahmàpi hi deve÷o dãrghàyuriti bhàùate // MatsP_167.39 // kastamo ghoramàsàdya màmadya tyaktajãvitaþ / màrkaõóeyeti màmuktvà mçtyumãkùitumarhati // MatsP_167.40 // *såta uvàca evamàbhàùya taü krodhàn màrkaõóeyo mahàmuniþ / tathaiva bhagavànbhåyo babhàùe madhusådanaþ // MatsP_167.41 // *÷rãbhagavàn uvàca ahaü te janako vatsa hçùãke÷aþ pità guruþ / àyuùpradàtà pauràõaþ kiü màü tvaü nopasarpasi // MatsP_167.42 // màü putrakàmaþ prathamaü pità te 'ïgiraso muniþ / pårvamàràdhayàmàsa tapastãvraü samà÷ritaþ // MatsP_167.43 // tatastvàü ghoratapasà pràvçõodamitaujasam / uktavànahamàtmasthaü maharùim amitaujasam // MatsP_167.44 // kaþ samutsahate cànyo yo na bhåtàtmakàtmajaþ / draùñumekàrõavagataü krãóantaü yogavartmanà // MatsP_167.45 // tataþ prahçùñavadano vismayotphullalocanaþ / mårdhni baddhà¤jalipuño màrkaõóeyo mahàtapàþ // MatsP_167.46 // nàmagotre tataþ procya dãrghàyurlokapåjitaþ / tasmai bhagavate bhaktyà namaskàramathàkarot // MatsP_167.47 // *màrkaõóeya uvàca iccheyaü tattvato màyàm imàü j¤àtuü tavànagha / yadekàrõavamadhyasthaþ ÷eùe tvaü bàlaråpavàn // MatsP_167.48 // kiüsaüj¤a÷caiva bhagavàül loke vij¤àyase prabho / tarkaye tvàü mahàtmànaü ko hyanyaþ sthàtumarhati // MatsP_167.49 // *÷rãbhagavànuvàca ahaü nàràyaõo brahman sarvabhåtavinà÷anaþ / ahaü sahasra÷ãrùàkhyo yaþ padairabhisaüj¤itaþ // MatsP_167.50 // àdityavarõaþ puruùo makhe brahmamayo makhaþ / ahamagnirhavyavàho yàdasàü patiravyayaþ // MatsP_167.51 // ahamindrapade ÷akro varùàõàü parivatsaraþ / ahaü yogã yugàkhyasya yugàntàvarta eva ca // MatsP_167.52 // ahaü sarvàõi sattvàni daivatànyakhilàni tu / bhujaügànàmahaü ÷eùas tàrkùyo vai sarvapakùiõàm // MatsP_167.53 // kçtàntaþ sarvabhåtànàü vi÷veùàü kàlasaüj¤itaþ / ahaü dharmastapa÷càhaü sarvà÷ramanivàsinàm // MatsP_167.54 // ahaü caiva sariddivyà kùãroda÷ca mahàrõavaþ / yattatsatyaü ca paramam ahamekaþ prajàpatiþ // MatsP_167.55 // ahaü sàükhyamahaü yogo 'pyahaü tatparamaü padam / ahamijyà kriyà càham ahaü vidyàdhipaþ smçtaþ // MatsP_167.56 // ahaü jyotirahaü vàyur ahaü bhåmirahaü nabhaþ / ahamàpaþ samudrà÷ca nakùatràõi di÷o da÷a // MatsP_167.57 // ahaü varùamahaü somaþ parjanyo 'hamahaü raviþ / kùãrodasàgare càhaü samudre vaóavàmukhaþ // MatsP_167.58 // vahniþ saüvartako bhåtvà pibaüstoyamayaü haviþ / ahaü puràõaþ paramaü tathaivàhaü paràyaõam // MatsP_167.59 // ahaü bhåtasya bhavyasya vartamànasya saübhavaþ / yatkiücitpa÷yase vipra yacchçõoùi ca kiücana // MatsP_167.60 // yalloke cànubhavasi tatsarvaü màmanusmara / vi÷vaü sçùñaü mayà pårvaü sçjyaü càdyàpi pa÷ya màm // MatsP_167.61 // yuge yuge ca srakùyàmi màrkaõóeyàkhilaü jagat / tadetadakhilaü sarvaü màrkaõóeyàvadhàraya // MatsP_167.62 // ÷u÷råùurmama dharmàü÷ca kukùau cara sukhaü mama / mama brahmà ÷arãrastho devai÷ca çùibhiþ saha // MatsP_167.63 // vyaktamavyaktayogaü màm avagacchàsuradviùam / ahamekàkùaro mantras tryakùara÷caiva tàrakaþ // MatsP_167.64 // parastrivargàd oükàras trivargàrthanidar÷anaþ / evamàdipuràõe÷o vadanneva mahàmatiþ // MatsP_167.65 // vaktramàhçtavànà÷u màrkaõóeyaü mahàmunim / tato bhagavataþ kukùiü praviùño munisattamaþ // MatsP_167.66 // sa tasminsukhamekànte ÷u÷råùurhaüsamavyayam / yo 'hameva vividhatanuü pari÷rito mahàrõave vyapagatacandrabhàskare / ÷anai÷caranprabhurapi haüsasaüj¤ito 'sçjajjagadviharati kàlaparyaye // MatsP_167.67 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 168 *matsya uvàca àpavaþ sa vibhurbhåtvà càrayàmàsa vai tapaþ / chàdayitvàtmano dehaü yàdasàü kulasaübhavam // MatsP_168.1 // tato mahàtmàtibalo matiü lokasya sarjane / mahatàü pa¤cabhåtànàü vi÷vo vi÷vamacintayat // MatsP_168.2 // tasya cintayamànasya nirvàte saüsthite 'rõave / niràkà÷e toyamaye såkùme jagati gahvare // MatsP_168.3 // ãùatsaükùobhayàmàsa so 'rõavaü salilà÷rayaþ / anantarormibhiþ såkùmam atha chidramabhåtpurà // MatsP_168.4 // ÷abdaü prati tadodbhåto màruta÷chidrasaübhavaþ / sa labdhvàntaramakùobhyo vyavardhata samãraõaþ // MatsP_168.5 // vivardhatà balavatà vegàdvikùobhito 'rõavaþ / tasyàrõavasya kùubdhasya tasminnambhasi manthite / kçùõavartmà samabhavat prabhurvai÷vànaro mahàn // MatsP_168.6 // tataþ saü÷oùayàmàsa pàvakaþ salilaü bahu / kùayàjjalanidhe÷chidram abhavadvistçtaü nabhaþ // MatsP_168.7 // àtmatejodbhavàþ puõyà àpo 'mçtarasopamàþ / àkà÷aü chidrasambhåtaü vàyuràkà÷asaübhavaþ // MatsP_168.8 // àbhyàü saügharùaõodbhåtaü pàvakaü vàyusaübhavam / dçùñvà prãto mahàdevo mahàbhåtavibhàvanaþ // MatsP_168.9 // dçùñvà bhåtàni bhagavàül lokasçùñyarthamuttamam / brahmaõo janmasahitaü bahuråpo vyacintayat // MatsP_168.10 // caturyugàbhisaükhyàte sahasrayugaparyaye / bahujanmà hi vi÷vàtmà brahmaõo havirucyate // MatsP_168.11 // yatpçthivyàü dvijendràõàü tapasà bhàvitàtmanàm / j¤ànaü vçùñaü tu vi÷vàrthe yoginàü yàti mukhyatàm // MatsP_168.12 // taü yogavantaü vij¤àya sampårõai÷varyamuttamam / pade brahmaõi vi÷ve÷aü nyayojayata yogavit // MatsP_168.13 // tatastasminmahàtoye mahã÷o hariracyutaþ / jale krãóaü÷ca vidhivan modate sarvalokakçt // MatsP_168.14 // padmaü nàbhyudbhavaü caikaü samutpàditavàüstadà / sahasraparõaü virajaü bhàskaràbhaü hiraõmayam // MatsP_168.15 // hutà÷anajvalita÷ikhojjvalatprabham upasthitaü ÷aradamalàrkatejasam / viràjate kamalamudàravarcasaü mahàtmanastanuruhacàrudar÷anam // MatsP_168.16 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 169 *matsya uvàca atha yogavatàü ÷reùñham asçjadbhåritejasam / sraùñàraü sarvalokànàü brahmàõaü sarvatomukham // MatsP_169.1 // yasminhiraõmaye padme bahuyojanavistçtam / sarvatejoguõamayaü pàrthivairlakùaõairvçtam // MatsP_169.2 // tacca padmaü puràõaj¤àþ pçthivãråpamuttamam / nàràyaõasamudbhåtaü pravadanti maharùayaþ // MatsP_169.3 // yà padmà sà rasà devã pçthivã paricakùyate / ye padmasàraguravas tàndivyàn parvatànviduþ // MatsP_169.4 // himavantaü ca meruü ca nãlaü niùadhameva ca / kailàsaü mu¤javantaü ca tathànyaü gandhamàdanam // MatsP_169.5 // puõyaü tri÷ikharaü caiva kàntaü mandarameva ca / udayaü pi¤jaraü caiva vindhyavantaü ca parvatam // MatsP_169.6 // ete devagaõànàü ca siddhànàü ca mahàtmanàm / à÷rayàþ puõya÷ãlànàü sarvakàmaphalapradàþ // MatsP_169.7 // eteùàmantare de÷o jambådvãpa iti smçtaþ / jambådvãpasya saüsthànaü yaj¤iyà yatra vai kriyàþ // MatsP_169.8 // ebhyo yatsravate toyaü divyàmçtarasopamam / divyàstãrtha÷atàdhàràþ suramyàþ saritaþ smçtàþ // MatsP_169.9 // smçtàni yàni padmasya kesaràõi samantataþ / asaükhyeyàþ pçthivyàste vi÷ve vai dhàtuparvatàþ // MatsP_169.10 // yàni padmasya parõàni bhårãõi tu naràdhipa / te durgamàþ ÷ailacità mlecchade÷à vikalpitàþ // MatsP_169.11 // yànyadhobhàgaparõàni te nivàsàstu bhàga÷aþ / daityànàmuragàõàü ca pataïgànàü ca pàrthiva // MatsP_169.12 // teùàü mahàrõavo yatra tadrasetyabhisaüj¤itam / mahàpàtakakarmàõo majjante yatra mànavàþ // MatsP_169.13 // padmasyàntarato yattad ekàrõavagatà mahã / proktàtha dikùu sarvàsu catvàraþ salilàkaràþ // MatsP_169.14 // evaü nàràyaõasyàrthe mahã puùkarasaübhavà / pràdurbhàvo 'pyayaü tasmàn nàmnà puùkarasaüj¤itaþ // MatsP_169.15 // etasmàtkàraõàttajj¤aiþ puràõaiþ paramarùibhiþ / yàj¤ikairvedadçùñàntair yaj¤e padmavidhiþ smçtaþ // MatsP_169.16 // evaü bhagavatà tena vi÷veùàü dhàraõàvidhiþ / parvatànàü nadãnàü ca hradànàü caiva nirmitaþ // MatsP_169.17 // vibhustathaivàpratimaprabhàvaþ prabhàkaràbho varuõaþ sitadyutiþ / ÷anaiþ svayaübhåþ ÷ayanaü sçjattadà jaganmayaü padmavidhiü mahàrõave // MatsP_169.18 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 170 *matsya uvàca vighnastapasi sambhåto madhurnàma mahàsuraþ / tenaiva ca sahodbhåto hy asuro nàma kaiñabhaþ // MatsP_170.1 // tau rajastamasau viùõoþ sambhåtau tàmasau gaõau / ekàrõave jagatsarvaü kùobhayantau mahàbalau // MatsP_170.2 // divyaraktàmbaradharau ÷vetadãptogradaüùñriõau / kirãñakuõóalodagrau keyåravalayojjvalau // MatsP_170.3 // mahàvivçtatàmràkùau pãnoraskau mahàbhujau / mahàgireþ saühananau jaïgamàviva parvatau // MatsP_170.4 // navameghapratãkà÷àv àdityasadç÷ànanau / vidyudàbhau gadàgràbhyàü karàbhyàmatibhãùaõau // MatsP_170.5 // tau pàdayostu vinyàsàd utkùipantàvivàrõavam / kampayantàviva hariü ÷ayànaü madhusådanam // MatsP_170.6 // tau tatra vicarantau sma puùkare vi÷vatomukham / yoginàü ÷reùñhamàsàdya dãptaü dadç÷atustadà // MatsP_170.7 // nàràyaõasamàj¤àtaü sçjantamakhilàþ prajàþ / daivatàni ca vi÷vàni mànasànasurànçùãn // MatsP_170.8 // tatastàvåcatustatra brahmàõamasurottamau / dãptau mumårùå saükruddhau roùavyàkulitekùaõau // MatsP_170.9 // kastvaü puùkaramadhyasthaþ sitoùõãùa÷caturbhujaþ / àdhàya niyamaü mohàd àste tvaü vigatajvaraþ // MatsP_170.10 // ehyàgacchàvayor yuddhaü dehi tvaü kamalodbhava / àvàbhyàü paramã÷àbhyàm a÷aktastvamihàrõave // MatsP_170.11 // tatra ka÷codbhavastubhyaü kena vàsi na yojitaþ / kaþ sraùñà ka÷ca te goptà kena nàmnà vidhãyase // MatsP_170.12 // *brahmovàca eka ityucyate lokair avicintyaþ sahasradçk / tatsaüyogena bhavatoþ karma nàmàvagacchatàm // MatsP_170.13 // *madhukaiñabhàvåcatuþ nàvayoþ paramaü loke kiücidasti mahàmate / àvàbhyàü chàdyate vi÷vaü tamasà rajasàtha vai // MatsP_170.14 // rajastamomayàvàvàm çùãõàm avalaïghitau / chàdyamànau dharma÷ãlau dustarau sarvadehinàm // MatsP_170.15 // àvàbhyàmuhyate loko duùkaràbhyàü yuge yuge / àvàmartha÷ca kàma÷ca yaj¤aþ svargaparigrahaþ // MatsP_170.16 // sukhaü yatra mudà yuktaü yatra ÷rãþ kãrtireva ca / yeùàü yatkàïkùitaü caiva tattadàvàü vicintaya // MatsP_170.17 // *brahmovàca yatnàd yogavato dçùñyà yogaþ pårvaü mayàrjitaþ / taü samàdhàya guõavat sattvaü càsmi samà÷ritaþ // MatsP_170.18 // yaþ paro yogamatimàn yogàkhyaþ sattvameva ca / rajasastamasa÷caiva yaþ sraùñà vi÷vasaübhavaþ // MatsP_170.19 // tato bhåtàni jàyante sàttvikànãtaràõi ca / sa eva hi yuvàü nàü÷e va÷ã devo haniùyati // MatsP_170.20 // svapanneva tataþ ÷rãmàn bahuyojanavistçtam / bàhuü nàràyaõo brahmà kçtavànàtmamàyayà // MatsP_170.21 // kçùyamàõau tatastasya bàhunà bàhu÷àlinaþ / ceratustau vigalitau ÷akunàviva pãvarau // MatsP_170.22 // tatastàvàhaturgatvà tadà devaü sanàtanam / padmanàbhaü hçùãke÷aü praõipatya sthitàvubhau // MatsP_170.23 // jànãvastvàü vi÷vayoniü tvàmekaü puruùottamam / tvamàvàü pàhi hetvartham idaü nau buddhikàraõam // MatsP_170.24 // amoghadar÷anaþ sa tvaü yatastvàü vidvaþ ÷à÷vatam / tatastvàmàgatàvàvàm abhitaþ prasamãkùitum // MatsP_170.25 // tadicchàmo varaü deva tvatto 'dbhutam ariüdama / amoghadar÷ano 'si tvaü namaste samitiüjaya // MatsP_170.26 // *÷rãbhagavànuvàca kimarthaü hi drutaü bråtaü varaü hyasurasattamau / dattàyuùkau punarbhåyo raho jãvitum icchathaþ // MatsP_170.27 // *madhukaiñabhàvåcatuþ yasminna ka÷cinmçtavàn deva tasminprabho vadham / tamicchàvo vadha÷caiva tvatto no 'stu mahàvrata // MatsP_170.28 // *÷rãbhagavànuvàca bàóhaü yuvàü tu pravarau bhaviùyatkàlasaübhave / bhaviùyato na saüdehaþ satyametadbravãmi vàm // MatsP_170.29 // varaü pradàyàtha mahàsuràbhyàü sanàtano vi÷vavaraþ surottamaþ / rajastamovargabhavàyanau yamau mamantha tàvårutalena vai prabhuþ // MatsP_170.30 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 171 *matsya uvàca sthitvà ca tasminkamale brahmà brahmavidàü varaþ / årdhvabàhurmahàtejàs tapo ghoraü samà÷ritaþ // MatsP_171.1 // prajvalanniva tejobhir bhàbhiþ svàbhistamonudaþ / babhàse sarvadharmasthaþ sahasràü÷urivàü÷ubhiþ // MatsP_171.2 // athànyadråpamàsthàya ÷aübhurnàràyaõo 'vyayaþ / àjagàma mahàtejà yogàcàryo mahàya÷àþ // MatsP_171.3 // sàükhyàcàryo hi matimàn kapilo bràhmaõo varaþ / ubhàvapi mahàtmànau stuvantau kùetratatparau // MatsP_171.4 // tau pràptàvåcatustatra brahmàõamamitaujasam / paràvaravi÷eùaj¤au påjitau ca maharùibhiþ // MatsP_171.5 // brahmàtmadçóhabandha÷ca vi÷àlo jagadàsthitaþ / gràmaõãþ sarvabhåtànàü brahmà trailokyapåjitaþ // MatsP_171.6 // tayostadvacanaü ÷rutvà brahmàbhyàhçtayogavit / trãnimàn kçtavàüllokàn yatheyaü brahmaõaþ ÷rutiþ // MatsP_171.7 // putraü ca ÷aübhave caikaü samutpàditavànçùiþ / tasyàgre vàgyatastasthau brahmà tàmasamavyayam // MatsP_171.8 // sotpannamàtro brahmàõam uktavànmànasaþ sutaþ / kiü kurmastava sàhàyyaü bravãtu bhagavànçùiþ // MatsP_171.9 // *brahmovàca ya eùa kapilo brahma nàràyaõamayastathà / vadate bhavatastattvaü tatkuruùva mahàmate // MatsP_171.10 // brahmaõastu tadarthaü tu tadà bhåyaþ samutthitaþ / ÷u÷råùurasmi yuvayoþ kiü karomi kçtà¤jaliþ // MatsP_171.11 // *÷rãbhagavànuvàca yatsatyamakùaraü brahma hy aùñàda÷avidhaü tu tat / yatsatyaü yadçtaü tattu paraü padamanusmara // MatsP_171.12 // etadvaco ni÷amyaiva yayau sa di÷amuttaràm / gatvà ca tatra brahmatvam agamajj¤ànatejasà // MatsP_171.13 // tato brahmà bhuvaü nàma dvitãyamasçjatprabhuþ / saükalpayitvà manasà tameva ca mahàmanàþ // MatsP_171.14 // tataþ so 'thàbravãdvàkyaü kiü karomi pitàmaha / pitàmahasamàj¤àto brahmàõaü samupasthitaþ // MatsP_171.15 // brahmàbhyàsaü tu kçtavàn bhuva÷ca pçthivãü gataþ / pràpta÷ca paramaü sthànaü sa tayoþ pàr÷vamàgataþ // MatsP_171.16 // tasminnapi gate putre tçtãyamasçjatprabhuþ / mokùapravçttiku÷alaü bhårbhuvaü nàmato vibhum // MatsP_171.17 // gopatitvaü samàsàdya tayorevàgamadgatim / evaü putràstrayo 'pyeta uktàþ ÷aübhormahàtmanaþ // MatsP_171.18 // tàngçhãtvà sutàüstasya prayàtaþ svàrjitàü gatim / nàràyaõa÷ca bhagavàn kapila÷ca yatã÷varaþ // MatsP_171.19 // yaü kàlaü tau gatau muktau brahmà taü kàlameva hi / tato ghoratamaü bhåyaþ saü÷ritaþ paramaü vratam // MatsP_171.20 // na reme 'tha tato brahmà prabhurekastapa÷caran / ÷arãràrdhàttato bhàryàü samutpàditavà¤chubhàm // MatsP_171.21 // tapasà tejasà caiva varcasà niyamena ca / sadç÷ãmàtmano devãü samarthàü lokasarjane // MatsP_171.22 // tayà samàhitastatra reme brahmà tapa÷caran / tato jagàda tripadàü gàyatrãü vedapåjitàm // MatsP_171.23 // sçjanprajànàü patayaþ sàgaràü÷càsçjadvibhuþ / aparàü÷caiva caturo vedàngàyatrisaübhavàn // MatsP_171.24 // àtmanaþ sadç÷ànputràn asçjadvai pitàmahaþ / vi÷ve prajànàü patayo yebhyo lokà viniþsçtàþ // MatsP_171.25 // vi÷ve÷aü prathamaü tàvan mahàtàpasamàtmajam / sarvamantrahitaü puõyaü nàmnà dharmaü sa sçùñavàn // MatsP_171.26 // dakùaü marãcimatriü ca pulastyaü pulahaü kratum / vasiùñhaü gautamaü caiva bhçgumaïgirasaü manum // MatsP_171.27 // athaivàdbhutamityete j¤eyàþ paitàmaharùayaþ / trayoda÷aguõaü dharmam àlabhanta maharùayaþ // MatsP_171.28 // aditirditirdanuþ kàlà anàyuþ siühikà muniþ / tàmrà krodhàtha suratà vinatà kadrureva ca // MatsP_171.29 // dakùasyàpatyametà vai kanyà dvàda÷a pàrthiva / marãceþ ka÷yapaþ putras tapasà nirmitaþ kila // MatsP_171.30 // tasmai kanyà dvàda÷ànyà dakùastàþ pradadau tadà / nakùatràõi ca somàya tadà vai dattavànçùiþ // MatsP_171.31 // rohiõyàdãni sarvàõi puõyàni ravinandana / lakùmãrmarutvatã sàdhyà vi÷ve÷à ca matà ÷ubhà // MatsP_171.32 // devã sarasvatã caiva brahmaõà nirmitàþ purà / etàþ pa¤ca variùñhà vai sura÷reùñhàya pàrthiva // MatsP_171.33 // dattà bhadràya dharmàya brahmaõà dçùñakarmaõà / yà tu råpavatã patnã brahmaõaþ kàmaråpiõã // MatsP_171.34 // surabhiþ sà hità bhåtvà brahmàõaü samupasthità / tatastàmagamadbrahmà maithunaü lokapåjitaþ // MatsP_171.35 // lokasarjanahetuj¤o gavàmarthàya sattamaþ / jaj¤ire ca sutàstasyàü vipulà dhåmasaünibhàþ // MatsP_171.36 // naktasaüdhyàbhrasaükà÷àþ pràdahaüstigmatejasaþ / te rudanto dravanta÷ca garhayantaþ pitàmaham // MatsP_171.37 // rodanàdravaõàccaiva rudrà iti tataþ smçtàþ / nirçti÷caiva ÷aübhurvai tçtãya÷càparàjitaþ // MatsP_171.38 // mçgavyàdhaþ kapardã ca dahano 'the÷vara÷ca vai / ahirbudhnya÷ca bhagavàn kapàlã càpi piïgalaþ // MatsP_171.39 // senànã÷ca mahàtejà rudràstvekàda÷a smçtàþ / tasyàmeva surabhyàü ca gàvo yaj¤e÷varà÷ca vai // MatsP_171.40 // prakçùñà÷ca tathà màyàþ surabhyàþ pa÷avo 'kùaràþ / ajà÷caiva tu haüsà÷ca tathaivàmçtamuttamam // MatsP_171.41 // oùadhyaþ pravaràyà÷ca surasyàstàþ samutthitàþ / dharmàllakùmãstathà kàmaü sàdhyà sàdhyànvyajàyata // MatsP_171.42 // bhavaü ca prabhavaü caiva hã÷aü càsurahaü tathà / aruõaü càruõiü caiva vi÷vàvasubaladhruvau // MatsP_171.43 // haviùyaü ca vitànaü ca vidhàna÷amitàvapi / vatsaraü caiva bhåtiü ca sarvàsuraniùådanam // MatsP_171.44 // suparvàõaü bçhatkàntiþ sàdhyà lokanamaskçtàþ / vàsavànugatà devã janayàmàsa vai suràn // MatsP_171.45 // varaü vai prathamaü devaü dvitãyaü dhruvamavyayam / vi÷vàvasuü tçtãyaü ca caturthaü somamã÷varam // MatsP_171.46 // tato 'nuråpamàyaü ca yamastasmàdanantaram / saptamaü ca tathà vàyum aùñamaü nirçtiü vasum // MatsP_171.47 // dharmasyàpatyam etadvai sudevyàü samajàyata / vi÷ve devà÷ca vi÷vàyàü dharmàjjàtà iti ÷rutiþ // MatsP_171.48 // dakùa÷caiva mahàbàhuþ puùkarasvana eva ca / càkùuùastu manu÷caiva tathà madhumahoragau // MatsP_171.49 // vi÷ràntakavapurbàlo viùkambha÷ca mahàya÷àþ / garuóa÷càtisattvaujà bhàskarapratimadyutiþ // MatsP_171.50 // vi÷vàndevàndevamàtà vi÷ve÷àjanayat sutàn / marutvatã marutvato devànajanayatsutàn // MatsP_171.51 // agniü cakùuü ravirjyotiþ sàvitraü mitrameva ca / amaraü ÷aravçùñiü ca sukarùaü ca mahàbhujam // MatsP_171.52 // viràjaü caiva vàcaü ca vi÷vàvasumatiü tathà / a÷vamitraü citrara÷miü tathà niùadhanaü nçpa // MatsP_171.53 // håyantaü vàóavaü caiva càritraü mandapannagam / bçhantaü vai bçhadråpaü tathà vai påtanànugam // MatsP_171.54 // marutvatã purà jaj¤a etànvai marutàü gaõàn / aditiþ ka÷yapàjjaj¤a àdityàndvàda÷aiva hi // MatsP_171.55 // indro viùõurbhagastvaùñà varuõo hyaryamà raviþ / påùà mitra÷ca dhanado dhàtà parjanya eva ca // MatsP_171.56 // ityete dvàda÷àdityà variùñhàstridivaukasaþ / àdityasya sarasvatyàü jaj¤àte dvau sutau varau // MatsP_171.57 // tapaþ÷reùñhau guõa÷reùñhau tridivasyàpi saümatau / danustu dànavà¤jaj¤e ditirdaityànvyajàyata // MatsP_171.58 // kàlà tu vai kàlakeyàn asurànsurasà tu vai / anàyuùàyàstanayà vyàdhayaþ sumahàbalàþ // MatsP_171.59 // siühikà grahamàtà vai gandharvajananã muniþ / tàmrà tvapsarasàü màtà puõyànàü bhàratodbhava // MatsP_171.60 // krodhàyàþ sarvabhåtàni pi÷àcà÷caiva pàrthiva / jaj¤e yakùagaõàü÷caiva ràkùasàü÷ca vi÷àüpate // MatsP_171.61 // catuùpadàni sattvàni tathà gàvastu saurabhàþ / suparõànpakùiõa÷caiva vinatà ca vyajàyata // MatsP_171.62 // mahãdharànsarvanàgàn devã kadrårvyajàyata / evaü vçddhiü samagaman vi÷ve lokàþ paraütapa // MatsP_171.63 // tadà vai pauùkaro ràjan pràdurbhàvo mahàtmanaþ / pràdurbhàvaþ pauùkaraste mayà dvaipàyaneritaþ // MatsP_171.64 // puràõaþ puruùa÷caiva mayà viùõurhariþ prabhuþ / kathitaste 'nupårveõa saüstutaþ paramarùibhiþ // MatsP_171.65 // ya÷cedamagryaü ÷çõuyàt puràõaü sadà naraþ parvasu gauraveõa / avàpya lokànsa hi vãtaràgaþ paratra ca svargaphalàni bhuïkte // MatsP_171.66 // cakùuùà manasà vàcà karmaõà ca caturvidham / prasàdayati yaþ kçùõaü taü kçùõo 'nuprasãdati // MatsP_171.67 // ràjà ca labhate ràjyam adhana÷cottamaü dhanam / kùãõàyurlabhate càyuþ putrakàmaþ sutaü tathà // MatsP_171.68 // yaj¤à vedàstathà kàmàs tapàüsi vividhàni ca / pràpnoti vividhaü puõyaü viùõubhakto dhanàni ca // MatsP_171.69 // yadyatkàmayate kiücit tattalloke÷varàd bhavet / sarvaü vihàya ya imaü pañhetpauùkarakaü hareþ // MatsP_171.70 // pràdurbhàvaü nçpa÷reùñha na tasya hya÷ubhaü bhavet / eùa pauùkarako nàma pràdurbhàvo mahàtmanaþ / kãrtitaste mahàbhàga vyàsa÷rutinidar÷anàt // MatsP_171.71 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 172 *matsya uvàca viùõutvaü ÷çõu viùõo÷ca haritvaü ca kçte yuge / vaikuõñhatvaü ca deveùu kçùõatvaü mànuùeùu ca // MatsP_172.1 // ã÷varasya hi tasyaiùà karmaõàü gahanà gatiþ / saüpratyatãtànbhavyàü÷ca ÷çõu ràjanyathàtatham // MatsP_172.2 // avyakto vyaktaliïgastho ya eùa bhagavànprabhuþ / nàràyaõo hyanantàtmà prabhavo 'vyaya eva ca // MatsP_172.3 // eùa nàràyaõo bhåtvà hariràsãtsanàtanaþ / brahmà vàyu÷ca soma÷ca dharmaþ ÷akro bçhaspatiþ // MatsP_172.4 // aditerapi putratvam eva yàti yuge yuge / eùa viùõuriti khyàta indrasyàvarajo vibhuþ // MatsP_172.5 // prasàdajaü hyasya vibhor adityàþ putrakàraõam / vadhàrthaü sura÷atråõàü daityadànavarakùasàm // MatsP_172.6 // pradhànàtmà purà hyeùa brahmàõamasçjatprabhuþ / so 'sçjatpårvapuruùaþ puràkalpe prajàpatãn // MatsP_172.7 // asçjanmànavàüstatra brahmavaü÷ànanuttamàn / tebhyo 'bhavanmahàtmabhyo bahudhà brahma ÷à÷vatam // MatsP_172.8 // etadà÷caryabhåtasya viùõoþ karmànukãrtanam / kãrtanãyasya lokeùu kãrtyamànaü nibodha me // MatsP_172.9 // vçte vçtravadhe tatra vartamàne kçte yuge / àsãttrailokyavikhyàtaþ saïgràmastàrakàmayaþ // MatsP_172.10 // yatra te dànavà ghoràþ sarve saïgràmadurjayàþ / ghnanti devagaõànsarvàn sayakùoragaràkùasàn // MatsP_172.11 // te vadhyamànà vimukhàþ kùãõapraharaõà raõe / tràtàraü manasà jagmur devaü nàràyaõaü prabhum // MatsP_172.12 // etasminnantare meghà nirvàõàïgàravarcasaþ / sàrkacandragrahagaõaü chàdayanto nabhastalam // MatsP_172.13 // caõóà vidyudgaõopetà ghoranirhràdakàriõaþ / anyonyavegàbhihatàþ pravavuþ saha màrutàþ // MatsP_172.14 // dãptatoyà÷anipanair vajravegànalànilaiþ / ravaiþ sughorairutpàtair dahyamànam ivàmbaram // MatsP_172.15 // tata ulkàsahasràõi nipetuþ khagatànyapi / divyàni ca vimànàni prapatantyutpatanti ca // MatsP_172.16 // caturyugàntaparyàye lokànàü yadbhayaü bhavet / aråpavanti råpàõi tasminnutpàtalakùaõe // MatsP_172.17 // jàtaü ca niùprabhaü sarvaü na pràj¤àyata kiücana / timiraughaparikùiptà na reju÷ca di÷o da÷a // MatsP_172.18 // vive÷a råpiõã kàlã kàlameghàvaguõñhità / dyaurna bhàtyabhibhåtàrkà ghoreõa tamasàvçtà // MatsP_172.19 // tànghanaughànsa timiràn dorbhyàmàkùipya sa prabhuþ / vapuþ saüdar÷ayàmàsa divyaü kçùõavapurhariþ // MatsP_172.20 // balàhakà¤jananibhaü balàhakatanåruham / tejasà vapuùà caiva kçùõaü kçùõamivàcalam // MatsP_172.21 // dãptapãtàmbaradharaü taptakà¤canabhåùaõam / dhåmàndhakàravapuùaü yugàntàgnimivotthitam // MatsP_172.22 // caturdviguõapãnàüsaü kirãñacchannamårdhajam / babhau càmãkaraprakhyair àyudhairupa÷obhitam // MatsP_172.23 // candràrkakiraõoddyotaü girikåñamivocchritam / nandakànanditakaraü ÷arà÷ãviùadhàriõam // MatsP_172.24 // ÷akticitrabalodagraü ÷aïkhacakragadàdharam / viùõu÷ailaü kùamàmålaü ÷rãvçkùaü ÷àrïga÷çïgiõam // MatsP_172.25 // trida÷odàraphaladaü svargastrãcàrupallavam / sarvalokamanaþkàntaü sarvasattvamanoharam // MatsP_172.26 // nànavimànaviñapaü toyadàmbumadhusravam / vidyàhaükàrasàràóhyaü mahàbhåtaprarohaõam // MatsP_172.27 // vi÷eùapatrairnicitaü grahanakùatrapuùpitam / daityalokamahàskandhaü martyalokaprakà÷itam // MatsP_172.28 // sàgaràkàranirhràdaü rasàtalamahà÷rayam / mçgendrapà÷airvitataü pakùajantuniùevitam // MatsP_172.29 // ÷ãlàrthacàrugandhàóhyaü sarvalokamahàdrumam / avyaktànantasalilaü vyaktàhaükàraphenilam // MatsP_172.30 // mahàbhåtataraïgaughaü grahanakùatrabudbudam / vimànavihagavyàtaü toyadàóambaràkulam // MatsP_172.31 // jantumatsyagaõàkãrõaü ÷aila÷aïkhakulairyutam / traiguõyaviùayàvartaü sarvalokatimiïgilam // MatsP_172.32 // vãravçkùalatàgulmaü bhujagotkçùña÷aivalam / dvàda÷àrkamahàdvãpaü rudraikàda÷apattanam // MatsP_172.33 // vasvaùñaparvatopetaü trailokyàmbhomahodadhim / saüdhyàsaükhyormisalilaü suparõànilasevitam // MatsP_172.34 // daityarakùogaõagràhaü yakùoragajhaùàkulam / pitàmahamahàvãryaü sarvastrãratna÷obhitam // MatsP_172.35 // ÷rãkãrtikàntilakùmãbhir nadãbhir upa÷obhitam / kàlayogimahàparva-pralayotpattiveginam // MatsP_172.36 // taü tu yogamahàpàraü nàràyaõamahàrõavam / devàdhidevaü varadaü bhaktànàü bhaktivatsalam // MatsP_172.37 // anugrahakaraü devaü pra÷àntikaraõaü ÷ubham / harya÷varathasaüyukte suparõadhvajasevite // MatsP_172.38 // grahacandràrkaracite mandaràkùavaràvçte / anantara÷mibhiryukte vistãrõe merugahvare // MatsP_172.39 // tàrakàcitrakusume grahanakùatrabandhure / bhayeùvabhayadaü vyomni devà daityaparàjitàþ // MatsP_172.40 // dadç÷uste sthitaü devaü divye lokamaye rathe / te kçtà¤jalayaþ sarve devàþ ÷akrapurogamàþ // MatsP_172.41 // jaya÷abdaü puraskçtya ÷araõyaü ÷araõaü gatàþ / sa teùàü tàü giraü ÷rutvà viùõurdaivatadaivatam // MatsP_172.42 // mana÷cakre vinà÷àya dànavànàü mahàmçdhe / àkà÷e tu sthito viùõur uttamaü vapuràsthitaþ // MatsP_172.43 // uvàca devatàþ sarvàþ sapratij¤amidaü vacaþ / ÷àntiü vrajata bhadraü vo mà bhaiùña marutàü gaõàþ // MatsP_172.44 // jità me dànavàþ sarve trailokyaü parigçhyatàm / te tasya satyasaüdhasya viùõorvàkyena toùitàþ // MatsP_172.45 // devàþ prãtiü samàjagmuþ prà÷yàmçtamivottamam / tatastamaþ saühçtaü tad vine÷u÷ca balàhakàþ // MatsP_172.46 // pravavu÷ca ÷ivà vàtàþ pra÷àntà÷ca di÷o da÷a / ÷uddhaprabhàõi jyotãüùi soma÷cakruþ pradakùiõàm // MatsP_172.47 // na vigrahaü grahà÷cakruþ pra÷àntà÷càpi sindhavaþ / virajaskàbhavanmàrgà nàkavargàdayastrayaþ // MatsP_172.48 // yathàrthamåhuþ sarito nàpi cukùubhire 'rõavàþ / àsa¤chubhànãndriyàõi naràõàmantaràtmasu // MatsP_172.49 // maharùayo vãta÷okà vedàn uccairadhãyata / yaj¤eùu ca haviþ pàkaü ÷ivamàpa ca pàvakaþ // MatsP_172.50 // pravçttadharmàþ saüvçttà lokà muditamànasàþ / viùõordattapratij¤asya ÷rutvàrinidhane giram // MatsP_172.51 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 173 *matsya uvàca tato 'bhayaü viùõuvacaþ ÷rutvà daityà÷ca dànavàþ / udyogaü vipulaü cakrur yuddhàya vijayàya ca // MatsP_173.1 // mayastu kà¤canamayaü trinalvàyatamakùayam / catu÷cakraü suvipulaü sukalpitamahàyugam // MatsP_173.2 // kiïkiõãjàlanirghoùaü dvãpicarmapariùkçtam / ruciraü ratnajàlai÷ca hemajàlai÷ca ÷obhitam // MatsP_173.3 // ãhàmçgagaõàkãrõaü pakùipaïktiviràjitam / divyàstratåõãradharaü payodharavinàditam // MatsP_173.4 // svakùaü rathavarodàraü såpasthaü gaganopamam / gadàparighasampårõaü mårtimantamivàrõavam // MatsP_173.5 // hemakeyåravalayaü svarõamaõóalakåbaram / sapatàkadhvajopetaü sàdityamiva mandaram // MatsP_173.6 // gajendràbhogavapuùaü kvacitkesarivarcasam / yuktamçkùasahasreõa samçddhàmbudanàditam // MatsP_173.7 // dãptamàkà÷agaü divyaü rathaü pararathàrujam / adhyatiùñhadraõàkàïkùã meruü dãpta ivàü÷umàn // MatsP_173.8 // tàramutkro÷avistàraü sarvaü hemamayaü ratham / ÷ailàkàramasaübàdhaü nãlà¤janacayopamam // MatsP_173.9 // kàrùõàyasamayaü divyaü loheùàbaddhakåbaram / timirodgàrikiraõaü garjantamiva toyadam // MatsP_173.10 // lohajàlena mahatà sagavàkùeõa daü÷itam / àyasaiþ parighaiþ pårõaü kùepaõãyai÷ca mudgaraiþ // MatsP_173.11 // pràsaiþ pà÷ai÷ca vitatair asaüyuktai÷ca kaõñakaiþ / ÷obhitaü tràsayànai÷ca tomarai÷ca para÷vadhaiþ // MatsP_173.12 // udyantaü dviùatàü hetor dvitãyamiva mandaram / yuktaü kharasahasreõa so 'dhyàrohadrathottamam // MatsP_173.13 // virocanastu saükruddho gadàpàõiravasthitaþ / pramukhe tasya sainyasya dãpta÷çïga ivàcalaþ // MatsP_173.14 // yuktaü rathasahasreõa hayagrãvastu dànavaþ / syandanaü vàhayàmàsa sapatnànãkamardanaþ // MatsP_173.15 // vyàyataü kiùkusàhasraü dhanurvisphàrayanmahat / varàhaþ pramukhe tasthau sapraroha ivàcalaþ // MatsP_173.16 // kharastu vikùarandarpàn netràbhyàü roùajaü jalam / sphuraddantoùñhanayanaþ saïgràmaü so 'bhyakàïkùata // MatsP_173.17 // tvaùñà tvaùñagajaü ghoraü yànamàsthàya dànavaþ / vyåhituü dànavavyåhaü paricakràma vãryavàn // MatsP_173.18 // vipracittisutaþ ÷vetaþ ÷vetakuõóalabhåùaõaþ / ÷veta÷ailapratãkà÷o yuddhàyàbhimukhe sthitaþ // MatsP_173.19 // ariùño baliputra÷ca variùñho 'dri÷ilàyudhaþ / yuddhàyàbhimukhastasthau dharàdharavikampanaþ // MatsP_173.20 // ki÷orastvatisaüharùàt ki÷ora iti coditaþ / sabalà dànavà÷caiva saünahyante yathàkramam // MatsP_173.21 // abhavaddaityasainyasya madhye ravirivoditaþ / lambastu navameghàbhaþ pralambàmbarabhåùaõaþ // MatsP_173.22 // daityavyåhagato bhàti sanãhàra ivàü÷umàn / svarbhànuràsyayodhã tu da÷anoùñhekùaõàyudhaþ // MatsP_173.23 // hasaüstiùñhati daityànàü pramukhe sa mahàgrahaþ / anye hayagatàstatra gajaskandhagatàþ pare // MatsP_173.24 // siühavyàghragatà÷cànye varàharkùeùu càpare / kecitkharoùñrayàtàraþ kecicchvàpadavàhanàþ // MatsP_173.25 // pattinastvapare daityà bhãùaõà vikçtànanàþ / ekapàdàrdhapàdà÷ca nançturyuddhakàïkùiõaþ // MatsP_173.26 // àsphoñayanto bahavaþ kùveóanta÷ca tathà pare / hçùña÷àrdålanirghoùà nedurdànavapuügavàþ // MatsP_173.27 // te gadàparighairugraiþ ÷ilàmusalapàõayaþ / bàhubhiþ parighàkàrais tarjayanti sma devatàþ // MatsP_173.28 // pà÷aiþ pràsai÷ca parighais tomaràïku÷apaññi÷aiþ / cikrãóuste ÷ataghnãbhiþ ÷atadhàrai÷ca mudgaraiþ // MatsP_173.29 // gaõóa÷ailai÷ca ÷ailai÷ca parighai÷cottamàyasaiþ / cakrai÷ca daityapravarà÷ cakrur ànanditaü balam // MatsP_173.30 // etaddànavasainyaü tat sarvaü yuddhamadotkañam / devànabhimukhe tasthau meghànãkamivoddhatam // MatsP_173.31 // tadadbhutaü daityasahasragàóhaü vàyvagni÷ailàmbudatoyakalpam / balaü raõaughàbhyudaye 'bhyudãrõaü yuyutsayonmattam ivàbabhàse // MatsP_173.32 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 174 *matsya uvàca ÷rutaste daityasainyasya vistàro ravinandana / suràõàmapi sainyasya vistàraü vaiùõavaü ÷çõu // MatsP_174.1 // àdityà vasavo rudrà a÷vinau ca mahàbalau / sabalàþ sànugà÷caiva saünahyanta yathàkramam // MatsP_174.2 // puruhåtastu purato lokapàlaþ sahasradçk / gràmaõãþ sarvadevànàm àruroha suradvipam // MatsP_174.3 // madhye càsya rathaþ sarva-pakùipravarahaüsaþ / sucàrucakracaraõo hemavajrapariùkçtaþ // MatsP_174.4 // devagandharvayakùaughair anuyàtaþ sahasra÷aþ / dãptimadbhiþ sadasyai÷ca brahmarùibhirabhiùñutaþ // MatsP_174.5 // vajravisphårjitodbhåtair vidyudindràyudhoditaiþ / yukto balàhakagaõaiþ parvatairiva kàmagaiþ // MatsP_174.6 // yamàråóhaþ sa bhagavàn paryeti sakalaü jagat / havirdhàneùu gàyanti viprà makhamukhe sthitàþ // MatsP_174.7 // svarge ÷akrànuyàteùu devatåryaninàdiùu / sundaryaþ parinçtyanti ÷ata÷o 'psarasàü gaõàþ // MatsP_174.8 // ketunà nàgaràjena ràjamàno yathà raviþ / yukto hayasahasreõa manomàrutaraühasà // MatsP_174.9 // sa syandanavaro bhàti gupto màtalinà tadà / kçtsnaþ parivçto merur bhàskarasyeva tejasà // MatsP_174.10 // yamastu daõóamudyamya kàlayukta÷ca mudgaram / tasthau suragaõànãke daityànnàdena bhãùayan // MatsP_174.11 // caturbhiþ sàgarairyukto lelihànai÷ca pannagaiþ / ÷aïkhamuktàïgadadharo bibhrattoyamayaü vapuþ // MatsP_174.12 // kàlapà÷ànsamàvidhyan hayaiþ ÷a÷ikaropamaiþ / vàyvãritair jalàkàraiþ kurvaüllãlàþ sahasra÷aþ // MatsP_174.13 // pàõóuroddhåtavasanaþ pravàlaruciràïgadaþ / maõi÷yàmottamavapur haribhàràrpito varaþ // MatsP_174.14 // varuõaþ pà÷adhçï madhye devànãkasya tasthivàn / yuddhavelàmabhilaùan bhinnavela ivàrõavaþ // MatsP_174.15 // yakùaràkùasasainyena guhyakànàü gaõairapi / yukta÷ca ÷aïkhapadmàbhyàü nidhãnàmadhipaþ prabhuþ // MatsP_174.16 // ràjaràje÷varaþ ÷rãmàn gadàpàõiradç÷yata / vimànayodhã dhanado vimàne puùpake sthitaþ // MatsP_174.17 // sa ràjaràjaþ ÷u÷ubhe yuddhàrthã naravàhanaþ / ukùàõamàsthitaþ saükhye sàkùàdiva ÷ivaþ svayam // MatsP_174.18 // pårvapakùaþ sahasràkùaþ pitçràjastu dakùiõaþ / varuõaþ pa÷cimaü pakùam uttaraü naravàhanaþ // MatsP_174.19 // caturùu yuktà÷catvàro lokapàlà mahàbalàþ / svàsu dikùu svarakùanta tasya devabalasya te // MatsP_174.20 // såryaþ saptà÷vayuktena rathenàmitagàminà / ÷riyà jàjvalyamànena dãpyamànai÷ca ra÷mibhiþ // MatsP_174.21 // udayàstagacakreõa meruparvatagàminà / tridivadvàracakreõa tapatà lokamavyayam // MatsP_174.22 // sahasrara÷miyuktena bhràjamànena tejasà / cacàra madhye lokànàü dvàda÷àtmà dine÷varaþ // MatsP_174.23 // somaþ ÷vetahaye bhàti syandane ÷ãtara÷mivàn / himavattoyapårõàbhir bhàbhiràhlàdaya¤jagat // MatsP_174.24 // tamçkùapågànugataü ÷i÷iràü÷uü dvije÷varam / ÷a÷acchàyàïkitatanuü nai÷asya tamasaþ kùayam // MatsP_174.25 // jyotiùàmã÷varaü vyomni rasànàü rasadaü prabhum / oùadhãnàü sahasràõàü nidhànamamçtasya ca // MatsP_174.26 // jagataþ prathamaü bhàgaü saumyaü satyamayaü ratham / dadç÷urdànavàþ somaü himapraharaõaü sthitam // MatsP_174.27 // yaþ pràõaþ sarvabhåtànàü pa¤cadhà bhidyate nçùu / saptadhàtugato lokàüs trãndadhàra cacàra ca // MatsP_174.28 // yamàhuragnikartàraü sarvaprabhavamã÷varam / saptasvaragato ya÷ca nityaü gãrbhirudãryate // MatsP_174.29 // yaü vadantyuttamaü bhåtaü yaü vadantya÷arãriõam / yamàhuràkà÷agamaü ÷ãghragaü ÷abdayoginam // MatsP_174.30 // sa vàyuþ sarvabhåtàyur udbhåtaþ svena tejasà / vavau pravyathayandaityàn pratilomaü satoyadaþ // MatsP_174.31 // maruto divyagandharvair vidyàdharagaõaiþ saha / cikrãóurasibhiþ ÷ubhrair nirmuktairiva pannagaiþ // MatsP_174.32 // sçjantaþ sarpapatayas tãvratoyamayaü viùam / ÷arabhåtà divãndràõàü cerurvyàttànanà divi // MatsP_174.33 // parvatai÷ca ÷ilà÷çïgaiþ ÷ata÷a÷caiva pàdapaiþ / upatasthuþ suragaõàþ prahartuü dànavaü balam // MatsP_174.34 // yaþ sa devo hçùãke÷aþ padmanàbhastrivikramaþ / yugàntakçùõavartmàbho vi÷vasya jagataþ prabhuþ // MatsP_174.35 // sarvayoniþ sa madhuhà havyabhukkratusaüsthitaþ / bhåmyàpovyomabhåtàtmà ÷yàmaþ ÷àntikaro 'rihà // MatsP_174.36 // arighnamamaràdãnàü cakraü gçhya gadàdharaþ / arkaü nàgàdivodyantam udyamyottamatejasà // MatsP_174.37 // savyenàlambya mahatãü sarvàsuravinà÷inãm / kareõa kàlãü vapuùà ÷atrukàlapradàü gadàm // MatsP_174.38 // anyairbhujaiþ pradãptàni bhujagàridhvajaþ prabhuþ / dadhàràyudhajàtàni ÷àrïgàdãni mahàbalaþ // MatsP_174.39 // sa ka÷yapasyàtmabhuvaü dvijaü bhujagabhojanam / pavanàdhikasaüpàtaü gaganakùobhaõaü khagam // MatsP_174.40 // bhujagendreõa vadane niviùñena viràjitam / amçtàrambhanirmuktaü mandaràdrim ivocchritam // MatsP_174.41 // devàsuravimardeùu bahu÷o dçùñavikramam / mahendreõàmçtasyàrthe vajreõa kçtalakùaõam // MatsP_174.42 // ÷ikhinaü balinaü caiva taptakuõóalabhåùaõam / vicitrapatravasanaü dhàtumantamivàcalam // MatsP_174.43 // sphãtakroóàvalambena ÷ãtàü÷usamatejasà / bhogibhogàvasaktena maõiratnena bhàsvatà // MatsP_174.44 // pakùàbhyàü càrupatràbhyàm àvçtya divi lãlayà / yugànte sendracàpàbhyàü toyadàbhyàmivàmbaram // MatsP_174.45 // nãlalohitapãtàbhiþ patàkàbhiralaükçtam / ketuveùapraticchannaü mahàkàyaniketanam // MatsP_174.46 // aruõàvarajaü ÷rãmàn àruhya samare vibhuþ / suvarõavarõavapuùà suparõaü khecarottamam // MatsP_174.47 // tamanvayurdevagaõà munaya÷ca samàhitàþ / gãrbhiþ paramamantràbhis tuùñuvu÷ca janàrdanam // MatsP_174.48 // tadvai÷ravaõasaü÷liùñaü vaivasvatapuraþsaram / dvijaràjaparikùiptaü devaràjaviràjitam // MatsP_174.49 // candraprabhàbhirvipulaü yuddhàya samavartata / pavanàviddhanirghoùaü saüpradãptahutà÷anam // MatsP_174.50 // viùõorjiùõo÷ca bhràjiùõos tejasà tamasàvçtam / balaü balavadudvçttaü yuddhàya samavartata // MatsP_174.51 // svastyastu devebhya iti bçhaspatirabhàùata / svastyastu dànavànãka u÷anà vàkyamàdade // MatsP_174.52 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 175 *matsya uvàca tàbhyàü balàbhyàü saüjaj¤e tumulo vigrahastadà / suràõàmasuràõàü ca parasparajayaiùiõàm // MatsP_175.1 // dànavà daivataiþ sàrdhaü nànàpraharaõodyatàþ / samãyuryudhyamànà vai parvatà iva parvataiþ // MatsP_175.2 // tatsuràsurasaüyuktaü yuddhamatyadbhutaü babhau / dharmàdharmasamàyuktaü darpeõa vinayena ca // MatsP_175.3 // tato rathairviprayuktair vàraõai÷ca pracoditaiþ / utpatadbhi÷ca gaganam asihastaiþ samantataþ // MatsP_175.4 // kùipyamàõai÷ca musalaiþ saüpatadbhi÷ca sàyakaiþ / càpairvisphàryamàõai÷ca pàtyamànai÷ca mudgaraiþ // MatsP_175.5 // tadyuddhamabhavadghoraü devadànavasaükulam / jagatastràsajananaü yugasaüvartakopamam // MatsP_175.6 // hastamuktai÷ca parighair viprayuktai÷ca parvataiþ / dànavàþ samare jaghnur devànindrapurogamàn // MatsP_175.7 // te vadhyamànà balibhir dànavairjitakà÷ibhiþ / viùaõõavadanà devà jagmuràrtiü paràü mçdhe // MatsP_175.8 // te 'stra÷ålapramathitàþ parighairbhinnamastakàþ / bhinnoraskà ditisutair vemå raktaü vraõairbahu // MatsP_175.9 // veùñitàþ ÷arajàlai÷ca niryatnà÷càsuraiþ kçtàþ / praviùñà dànavãü màyàü na ÷ekuste viceùñitum // MatsP_175.10 // astaü gatamivàbhàti niùpràõasadç÷àkçti / balaü suràõàmasurair niùprayatnàyudhaü kçtam // MatsP_175.11 // daityacàpacyutàn ghoràü÷ chittvà vajreõa tà¤charàn / ÷akro daityabalaü ghoraü vive÷a bahulocanaþ // MatsP_175.12 // sa daityapramukhànhatvà taddànavabalaü mahat / tàmasenàstrajàlena tamobhåtamathàkarot // MatsP_175.13 // te 'nyonyaü nàvabudhyanta devànàü vàhanàni ca / ghoreõa tamasàviùñàþ puruhåtasya tejasà // MatsP_175.14 // màyàpà÷airvimuktàstu yatnavantaþ surottamàþ / vapåüùi daityasiühànàü tamobhåtànyapàtayan // MatsP_175.15 // apadhvastà visaüj¤à÷ca tamasà nãlavarcasà / petuste dànavagaõà÷ chinnapakùà ivàdrayaþ // MatsP_175.16 // tadghanãbhåtadaityendram andhakàra ivàrõave / dànavaü devakadanaü tamobhåtamivàbhavat // MatsP_175.17 // tadàsçjanmahàmàyàü mayastàü tàmasãü dahan / yugàntodyotajananãü sçùñàmaurveõa vahninà // MatsP_175.18 // sà dadàha tataþ sarvàn màyà mayavikalpità / daityà÷càdityavapuùaþ sadya uttasthuràhave // MatsP_175.19 // màyàmaurvãü samàsàdya dahyamànà divaukasaþ / bhejire candraviùayaü ÷ãtàü÷usalilapradam // MatsP_175.20 // te dahyamànà hyaurveõa vahninà naùñacetasaþ / ÷a÷aüsurvajriõaü devàþ saütaptàþ ÷araõaiùiõaþ // MatsP_175.21 // saütate màyayà sainye hanyamàne ca dànavaiþ / codito devaràjena varuõo vàkyamabravãt // MatsP_175.22 // purà brahmarùijaþ ÷akra tapastepe sudàruõam / årvaþ sapårvatejasvã sadç÷o brahmaõo guõaiþ // MatsP_175.23 // taü tapantamivàdityaü tapasà jagadavyayam / upatasthurmunigaõà divyà devarùibhiþ saha // MatsP_175.24 // hiraõyaka÷ipu÷caiva dànavo dànave÷varaþ / çùiü vij¤àpayàmàsuþ purà paramatejasam // MatsP_175.25 // åcurbrahmarùayastaü tu vacanaü dharmasaühitam / çùivaü÷eùu bhagavaü÷ chinnamålamidaü padam // MatsP_175.26 // ekastvamanapatya÷ca gotrajo 'nyo na vartate / kaumàraü vratamàsthàya kle÷amevànuvartase // MatsP_175.27 // bahåni vipra gotràõi munãnàü bhàvitàtmanàm / ekadehàni tiùñhanti viviktàni vinà prajàþ // MatsP_175.28 // evamucchinnamålai÷ca putrairno nàsti kàraõam / bhavàüstu tapasà ÷reùñho prajàpàtasamadyutiþ // MatsP_175.29 // tatra vartasva vaü÷àya vardhayàtmànam àtmanà / tvayà dharmo 'rjitastena dvitãyàü kuru vai tanum // MatsP_175.30 // sa evamukto munibhir munir marmasu tàóitaþ / jagarhe tànçùigaõàn vacanaü cedamabravãt // MatsP_175.31 // yathàyaü vihito dharo munãnàü ÷à÷vataþ purà / àrùaü vai sevataþ karma vanyamålaphalà÷inaþ // MatsP_175.32 // brahmayonau prasåtasya bràhmaõasyàtmadar÷inaþ / brahmacaryaü sucaritaü brahmàõamapi càlayet // MatsP_175.33 // janànàü vçttayastisro ye gçhà÷ramavàsinaþ / asmàkaü tu varaü vçttir vanà÷ramanivàsinàm // MatsP_175.34 // abbhakùà vàyubhakùà÷ca dantolåkhalinastathà / a÷makuññà hya÷anakàþ pa¤càtapasahà÷ca ye // MatsP_175.35 // ete tapasi tiùñhanti vratairapi suduùkaraiþ / brahmacaryaü puraskçtya pràrthayanti paràü gatim // MatsP_175.36 // brahyacaryàdbràhmaõasya bràhmaõatvaü vidhãyate / evamàhuþ pare loke brahmacaryavido janàþ // MatsP_175.37 // brahmacarye sthitaü satyaü brahmacarye sthitaü tapaþ / ye sthità brahmacarye tu bràhmaõà divi saüsthitàþ // MatsP_175.38 // nàsti yogaü vinà siddhir na và siddhiü vinà ya÷aþ / nàsti loke ya÷omålaü brahmacaryàtparaü tapaþ // MatsP_175.39 // yo nigçhyendriyagràmaü bhåtagràmaü ca pa¤cakam / brahmacaryaü samàdhatte kimataþ paramaü tapaþ // MatsP_175.40 // ayoge ke÷adharaõam asaükalpavratakriyàü / abrahmacarye caryà ca trayaü syàd dambhasaüj¤akam // MatsP_175.41 // kva dàràþ kva ca saüyogaþ kva ca bhàvaviparyayaþ / nanviyaü brahmaõà sçùñà manasà mànasã prajà // MatsP_175.42 // yadyasti tapaso vãryaü yuùmàkaü viditàtmanàm / sçjadhvaü mànasànputràn pràjàpatyena karmaõà // MatsP_175.43 // manasà nirmità yonir àdhàtavyà tapasvibhiþ / na dàrayogo bãjaü và vratamuktaü tapasvinàm // MatsP_175.44 // yadidaü luptadharmàrthaü yuùmàbhiriha nirbhayaiþ / vyàhçtaü sadbhiratyartham asadbhiriva me matam // MatsP_175.45 // vapurdãptàntaràtmànam etatkçtvà manomayam / dàrayogaü vinà srakùye putram àtmatanåruham // MatsP_175.46 // evamàtmànamàtmà me dvitãyaü janayiùyati / vanyenànena vidhinà didhakùantamiva prajàþ // MatsP_175.47 // årvastu tapasàviùño nive÷yoruü hutà÷ane / mamanthaikena darbheõa sutasya prabhavàraõim // MatsP_175.48 // tasyoruü sahasà bhittvà jvàlàmàlã hyanindhanaþ / jagato dahanàkàïkùã putro 'gniþ samapadyata // MatsP_175.49 // årvasyoruü vinirbhidya aurvo nàmàntako 'nalaþ / didhakùanniva lokàüstr㤠jaj¤e paramakopanaþ // MatsP_175.50 // utpannamàtra÷covàca pitaraü kùãõayà girà / kùudhà me bàdhate tàta jagadbhakùye tyajasva màm // MatsP_175.51 // tridivàrohibhirjvàlair jçmbhamàõo di÷o da÷a / nirdahansarvabhåtàni vavçdhe so 'ntako 'nalaþ // MatsP_175.52 // etasminnantare brahmà munimårvaü sabhàjayan / uvàca vàryatàü putro jagata÷ca dayàü kuru // MatsP_175.53 // asyàpatyasya te vipra kariùye sthànamuttamam / tathyametadvacaþ putra ÷çõu tvaü vadatàü vara // MatsP_175.54 // *årva uvàca dhanyo 'smyanugçhãto 'smi yanme 'dya bhagavà¤chi÷oþ / matimetàü dadàtãha paramànugrahàya vai // MatsP_175.55 // prabhàtakàle sampràpte kàïkùitavye samàgame / bhagavaüstarpitaþ putraþ kairhavyaiþ pràpsyate sukham // MatsP_175.56 // kutra càsya nivàsaþ syàd bhojanaü và kimàtmakam / vidhàsyatãha bhagavàn vãryatulyaü mahaujasaþ // MatsP_175.57 // *brahmovàca vaóavàmukhe 'sya vasatiþ samudre vai bhaviùyati / mama yonirjalaü vipra tasya pãtavataþ sukham // MatsP_175.58 // yatràhamàsa niyataü pibanvàrimayaü haviþ / taddhavistava putrasya visçjàmyàlayaü ca tat // MatsP_175.59 // tato yugànte bhåtànàm eùa càhaü ca putraka / sahitau vicariùyàvo niùputràõàmçõàpahaþ // MatsP_175.60 // eùo 'gnir antakàle tu salilà÷ã mayà kçtaþ / dahanaþ sarvabhåtànàü sadevàsurarakùasàm // MatsP_175.61 // evamastviti taü so 'gniþ saüvçtajvàlamaõóalaþ / pravive÷àrõavamukhaü prakùipya pitari prabhàm // MatsP_175.62 // pratiyàtastato brahmà ye ca sarve maharùayaþ / aurvasyàgneþ prabhàü j¤àtvà svàü svàü gatimupà÷ritàþ // MatsP_175.63 // hiraõyaka÷ipurdçùñvà tadà tanmahadadbhutam / uccaiþ praõatasarvàïgo vàkyametaduvàca ha // MatsP_175.64 // bhagavannadbhutamidaü saüvçttaü lokasàkùikam / tapasà te muni÷reùñha parituùñaþ pitàmahaþ // MatsP_175.65 // ahaü tu tava putrasya tava caiva mahàvrata / bhçtya ityavagantavyaþ sàdhyo yadiha karmaõà // MatsP_175.66 // tanmàü pa÷ya samàpannaü tavaivàràdhane ratam / yadi sãdenmuni÷reùñha tavaiva syàtparàjayaþ // MatsP_175.67 // *aurva uvàca dhanyo 'smyanugçhãto 'smi yasya te 'haü guruþ sthitaþ / nàsti me tapasànena bhayamadyeha suvrata // MatsP_175.68 // tàmeva màyàü gçhõãùva mama putreõa nirmitàm / nirindhanàmagnimayãü durdharùàü pàvakairapi // MatsP_175.69 // eùà te svasya vaü÷asya va÷agàrivinigrahe / saürakùatyàtmapakùaü ca vipakùaü ca pradhakùyati // MatsP_175.70 // evamastviti tàü gçhya praõamya munipuügavam / jagàma tridivaü hçùñaþ kçtàrtho dànave÷varaþ // MatsP_175.71 // eùà durviùahà màyà devairapi duràsadà / aurveõa nirmità pårvaü pàvakenorvasånunà // MatsP_175.72 // tasmiüstu vyutthite daitye nirvãryaiùà na saü÷ayaþ / ÷àpo hyasyàþ purà dattaþ sçùñà yenaiva tejasà // MatsP_175.73 // yadyeùà pratihantavyà kartavyo bhagavànsukhã / dãyatàü me sakhà ÷akra toyayonirni÷àkaraþ // MatsP_175.74 // tenàhaü saha saügamya yàdobhi÷ca samàvçtaþ / màyàmetàü haniùyàmi tvatprasàdànna saü÷ayaþ // MatsP_175.75 // ______________________________________________________ Matsya-Puràõa 176 *matsya uvàca evamastviti saühçùñaþ ÷akrastrida÷avardhanaþ / saüdide÷àgrataþ somaü yuddhàya ÷i÷iràyudham // MatsP_176.1 // gaccha soma sahàyatvaü kuru pà÷adharasya vai / asuràõàü vinà÷àya jayàrthaü ca divaukasàm // MatsP_176.2 // tvaü mattaþ prativãrya÷ca jyotiùàü ce÷vare÷varaþ / tvanmayaü sarvalokeùu rasaü rasavido viduþ // MatsP_176.3 // kùayavçddhã tava vyakte sàgarasyeva maõóale / parivartasyahoràtraü kàlaü jagati yojayan // MatsP_176.4 // lokacchàyàmayaü lakùma tavàïkaþ ÷a÷asaünibhaþ / na viduþ soma devàpi ye ca nakùatrayonayaþ // MatsP_176.5 // tvamàdityapathàdårdhvaü jyotiùàü copari sthitaþ / tamaþ protsàrya mahasà bhàsayasyakhilaü jagat // MatsP_176.6 // ÷vetabhànur himatanur jyotiùàm adhipaþ ÷a÷ã / adhikçt kàlayogàtmà iùño yaj¤araso 'vyayaþ // MatsP_176.7 // oùadhã÷aþ kriyàyonir hara÷ekharabhàktathà / ÷ãtàü÷uramçtàdhàra÷ capalaþ ÷vetavàhanaþ // MatsP_176.8 // tvaü kàntiþ kàntivapuùàü tvaü somaþ somapàyinàm / saumyastvaü sarvabhåtànàü timiraghnastvam çkùaràñ // MatsP_176.9 // tadgaccha tvaü mahàsena varuõena varåthinà / ÷amaya tvàsurãü màyàü yayà dahyàma saüyuge // MatsP_176.10 // *soma uvàca yanmàü vadasi yuddhàrthe devaràja varaprada / eùa varùàmi ÷i÷iraü daityamàyàpakarùaõam // MatsP_176.11 // etànmacchãtanirdagdhàn pa÷ya tvaü himaveùñitàn / vimàyànvimadàü÷caiva daityasiühànmahàhave // MatsP_176.12 // ityuktvà tàrakàdhã÷aþ sajale÷aþ ÷ivodakaiþ / plàvayàmàsa sainyàni suràõàü ÷àntivçddhaye // MatsP_176.13 // teùàü himakarotsçùñàþ sapà÷à himavçùñayaþ / veùñayanti sma tànghoràn daityànmeghagaõà iva // MatsP_176.14 //