Matsyapurana, Adhyayas 1-176
Based on the ed. Calcutta: Caukhamba Vidyabhavan, 1954.


Input by Oliver Hellwig



TEXT WITH PADA MARKERS



The transliteration emulates Devanagari script.
Therefore, word boundaries are usually not marked by blanks


___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE.
            
Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS 
and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions):
            
description             character  =ASCII
            
long a                  Ã             195
long A                  ù             249
long i                  Å             197
long I                  ý             253
long u                  Æ             198
long U                  ô             244
vocalic r               ­             173
vocalic R               ã             227
long vocalic r          Ì             204
vocalic l               Ê             202
long vocalic l          Ë             203
velar n                 Ç             199
velar N                 §             167
palatal n               ¤             164
palatal N               ¥             165
retroflex t             Â             194
retroflex T             è             232
retroflex d             ¬             172
retroflex D             Ö             214
retroflex n             ï             239
retroflex N             ×             215
palatal s               Ó             211
palatal S               Á             193
retroflex s             «             171
retroflex S             å             229
anusvara                æ             230
capital anusvara        õ             245
visarga                 ÷             247
capital visarga         ê             234

Other characters of the REE encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings 
and formats see:
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf
and
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf
___________________________________________________________________



PADA MARKERS

For a four-pada verse:
........  $ ........  &
........  % ........  //

For a six-pada verse:
........  $ ........  &
........  % ........  \
........  # ........  //







______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 1

pracaï¬atÃï¬avÃÂope  $ prak«iptà yena diggajÃ÷  &
bhavantu vighnabhaÇgÃya  % bhavasya caraïÃmbujÃ÷  // MatsP_Mang.1 //
pÃtÃlÃdutpati«ïor makaravasatayo yasya pucchÃbhighÃtÃd  $ Ærdhvaæ brahmÃï¬akhaï¬avyatikaravihitavyatyayenÃpatanti  &
vi«ïormatsyÃvatÃre sakalavasumatÅmaï¬alaæ vyaÓnuvÃnÃs  % tasyÃsyodÅritÃnÃæ dhvanir apaharatÃd aÓriyaæ va÷ ÓrutÅnÃm  // MatsP_1.1 //
nÃrÃyaïaæ namask­tya  $ naraæ caiva narottamam  &
devÅæ sarasvatÅæ caiva  % tato jayam udÅrayet  // MatsP_1.2 //
ajo 'pi ya÷ kriyÃyogÃn  $ nÃrÃyaïa iti sm­ta÷  &
triguïÃya trivedÃya  % namas tasmai svayambhuve  // MatsP_1.3 //
sÆtamekÃgramÃsÅnaæ  $ naimi«ÃraïyavÃsina÷  &
munayo dÅrghasattrÃnte  % papracchur dÅrghasaæhitÃm  // MatsP_1.4 //
prav­ttÃsu purÃïÅ«u  $ dharmyÃsu lalitÃsu ca  &
kathÃsu ÓaunakÃdyÃs tu  % abhinandya muhurmuhu÷  // MatsP_1.5 //
kathitÃni purÃïÃni  $ yÃnyasmÃkaæ tvayÃnagha  &
tÃnyevÃm­takalpÃni  % Órotum icchÃmahe puna÷  // MatsP_1.6 //
kathaæ sasarja bhagavaæl  $ lokanÃthaÓcarÃcaram  &
kasmÃcca bhagavÃn vi«ïur  % matsyarÆpatvam ÃÓrita÷  // MatsP_1.7 //
bhairavatvaæ bhavasyÃpi  $ purÃritvaæ ca kena hi  &
kasya heto÷ kapÃlitvaæ  % jagÃma v­«abhadhvaja÷  // MatsP_1.8 //
sarvam etat samÃcak«va  $ sÆta vistaraÓa÷ kramÃt  &
tvadvÃkyenÃm­tasyeva  % na t­ptiriha jÃyate  // MatsP_1.9 //

*sÆta uvÃca
puïyaæ pavitram Ãyu«yam  $ idÃnÅæ Ó­ïuta dvijÃ÷  &
mÃtsyaæ purÃïamakhilaæ  % yajjagÃda gadÃdhara÷  // MatsP_1.10 //
purà rÃjà manur nÃma  $ cÅrïavÃn vipulaæ tapa÷  &
putre rÃjyaæ samÃropya  % k«amÃvÃn ravinandana÷  // MatsP_1.11 //
malayasyaikadeÓe tu  $ sarvÃtmaguïasaæyuta÷  &
samadu÷khasukho vÅra÷  % prÃptavÃn yogam uttamam  // MatsP_1.12 //
babhÆva varadaÓ cÃsya  $ var«ÃyutaÓate gate  &
varaæ v­ïÅ«va provÃca  % prÅta÷ sa kamalÃsana÷  // MatsP_1.13 //
evamukto 'bravÅd rÃjà  $ praïamya sa pitÃmaham  &
ekam evÃham icchÃmi  % tvatto varamanuttamam  // MatsP_1.14 //
bhÆtagrÃmasya sarvasya  $ sthÃvarasya carasya ca  &
bhaveyaæ rak«aïÃyÃlaæ  % pralaye samupasthite  // MatsP_1.15 //
evamastviti viÓvÃtmà  $ tatraivÃntaradhÅyata  &
pu«pav­«Âi÷ sumahatÅ  % khÃtpapÃta surÃrpità  // MatsP_1.16 //
kadÃcidÃÓrame tasya  $ kurvata÷ pit­tarpaïam  &
papÃta pÃïyor upari  % ÓapharÅ jalasaæyutà  // MatsP_1.17 //
d­«Âvà tacchapharÅrÆpaæ  $ sa dayÃlurmahÅpati÷  &
rak«aïÃyÃkarodyatnaæ  % sa tasminkarakodare  // MatsP_1.18 //
ahorÃtreïa caikena  $ «o¬aÓÃÇgulavist­ta÷  &
so 'bhavanmatsyarÆpeïa  % pÃhi pÃhÅti cÃbravÅt  // MatsP_1.19 //
sa tamÃdÃya maïike  $ prÃk«ipajjalacÃriïam  &
tatrÃpi caikarÃtreïa  % hastatrayam avardhata  // MatsP_1.20 //
puna÷ prÃhÃrtanÃdena  $ sahasrakiraïÃtmajam  &
sa matsya÷ pÃhi pÃhÅti  % tvÃmahaæ Óaraïaæ gata÷  // MatsP_1.21 //
tata÷ sa kÆpe taæ matsyaæ  $ prÃhiïod ravinandana÷  &
yadà na mÃti tatrÃpi  % kÆpe matsya÷ sarovare  // MatsP_1.22 //
k«ipto 'sau p­thutÃmÃgÃt  $ punar yojanasaæmitÃm  &
tatrÃpyÃha punar dÅna÷  % pÃhi pÃhi n­pottama  // MatsP_1.23 //
tata÷ sa manunà k«ipto  $ gaÇgÃyÃmapyavardhata  &
yadà tadà samudre taæ  % prÃk«ipanmedinÅpati÷  // MatsP_1.24 //
yadà samudramakhilaæ  $ vyÃpyÃsau samupasthita÷  &
tadà prÃha manurbhÅta÷  % ko 'pi tvamasureÓvara÷  // MatsP_1.25 //
athavà vÃsudevastvam  $ anya Åd­kkathaæ bhavet  &
yojanÃyutaviæÓatyà  % kasya tulyaæ bhavedvapu÷  // MatsP_1.26 //
j¤Ãtastvaæ matsyarÆpeïa  $ mÃæ khedayasi keÓava  &
h­«ÅkeÓa jagannÃtha  % jagaddhÃma namo 'stu te  // MatsP_1.27 //
evamukta÷ sa bhagavÃn  $ matsyarÆpÅ janÃrdana÷  &
sÃdhu sÃdhviti covÃca  % samyagj¤Ãtas tvayÃnagha  // MatsP_1.28 //
acireïaiva kÃlena  $ medinÅ medinÅpate  &
bhavi«yati jale magnà  % saÓailavanakÃnanà  // MatsP_1.29 //
naur iyaæ sarvadevÃnÃæ  $ nikÃyena vinirmità  &
mahÃjÅvanikÃyasya  % rak«aïÃrthaæ mahÅpate  // MatsP_1.30 //
svedÃï¬ajodbhido ye vai  $ ye ca jÅvà jarÃyujÃ÷  &
asyÃæ nidhÃya sarvÃæs tÃn  % anÃthÃn pÃhi suvrata  // MatsP_1.31 //
yugÃntavÃtÃbhihatà  $ yadà bhavati naur n­pa  &
Ó­Çge 'sminmama rÃjendra  % tademÃæ saæyami«yasi  // MatsP_1.32 //
tato layÃnte sarvasya  $ sthÃvarasya carasya ca  &
prajÃpatistvaæ bhavità  % jagata÷ p­thivÅpate  // MatsP_1.33 //
evaæ k­tayugasyÃdau  $ sarvaj¤o dh­timÃnn­pa÷  &
manvantarÃdhipaÓcÃpi  % devapÆjyo bhavi«yasi  // MatsP_1.34 //

______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 2

*sÆta uvÃca
evamukto manustena  $ papraccha madhusÆdanam  &
bhagavankiyadbhirvar«air  % bhavi«yatyantarak«aya÷  // MatsP_2.1 //
sattvÃni ca kathaæ nÃtha  $ rak«i«ye madhusÆdana  &
tvayà saha punaryoga÷  % kathaæ và bhavità mama  // MatsP_2.2 //

*matsya uvÃca
adyaprabh­tyanÃv­«Âir  $ bhavi«yati mahÅtale  &
yÃvadvar«aÓataæ sÃgraæ  % durbhik«am aÓubhÃvaham  // MatsP_2.3 //
tato 'lpasattvak«ayadà  $ raÓmaya÷ sapta dÃruïÃ÷  &
saptasapterbhavi«yanti  % prataptÃÇgÃravar«iïa÷  // MatsP_2.4 //
aurvÃnalo 'pi vik­tiæ  $ gami«yati yugak«aye  &
vi«ÃgniÓcÃpi pÃtÃlÃt  % saækar«aïamukhacyuta÷  \
bhavasyÃpi lalÃÂotthas  # t­tÅyanayanÃnala÷  // MatsP_2.5 //
trijagannirdahan k«obhaæ  $ same«yati mahÃmune  &
evaæ dagdhà mahÅ sarvà  % yadà syÃdbhasmasaænibhà  // MatsP_2.6 //
ÃkÃÓamÆ«maïà taptaæ  $ bhavi«yati paraætapa  &
tata÷ sadevanak«atraæ  % jagadyÃsyati saæk«ayam  // MatsP_2.7 //
saævarto bhÅmanÃdaÓca  $ droïaÓcaï¬o balÃhaka÷  &
vidyutpatÃka÷ Óoïastu  % saptaite layavÃridÃ÷  // MatsP_2.8 //
agniprasvedasambhÆtÃ÷  $ plÃvayi«yanti medinÅm  &
samudrÃ÷ k«obhamÃgatya  % caikatvena vyavasthitÃ÷  // MatsP_2.9 //
etadekÃrïavaæ sarvaæ  $ kari«yanti jagattrayam  &
vedanÃvamimÃæ g­hya  % sattvabÅjÃni sarvaÓa÷  // MatsP_2.10 //
Ãropya rajjuyogena  $ matpradattena suvrata  &
saæyamya nÃvaæ macch­Çge  % matsyabhÃvÃbhirak«ita÷  // MatsP_2.11 //
eka÷ sthÃsyasi deve«u  $ dagdhe«vapi paraætapa  &
somasÆryÃvahaæ brahmà  % caturlokasamanvita÷  // MatsP_2.12 //
narmadà ca nadÅ puïyà  $ mÃrkaï¬eyo mahÃn­«i÷  &
bhavo vedÃ÷ purÃïÃni  % vidyÃbhi÷ sarvatov­tam  // MatsP_2.13 //
tvayà sÃrdhamidaæ viÓvaæ  $ sthÃsyatyantarasaæk«aye  &
evamekÃrïave jÃte  % cÃk«u«Ãntarasaæk«aye  // MatsP_2.14 //
vedÃnpravartayi«yÃmi  $ tvatsargÃdau mahÅpate  &
evamuktvà sa bhagavÃæs  % tatraivÃntaradhÅyata  // MatsP_2.15 //
manur apyÃsthito yogaæ  $ vÃsudevaprasÃdajam  &
abhyasan yÃvad ÃbhÆta-  % samplavaæ pÆrvasÆcitam  // MatsP_2.16 //
kÃle yathokte saæjÃte  $ vÃsudevamukhodgate  &
Ó­ÇgÅ prÃdurbabhÆvÃtha  % matsyarÆpÅ janÃrdana÷  // MatsP_2.17 //
bhujaægo rajjurÆpeïa  $ mano÷ pÃrÓvamupÃgamat  &
bhÆtÃnsarvÃnsamÃk­«ya  % yogenÃropya dharmavit  // MatsP_2.18 //
bhujaægarajjvà matsyasya  $ Ó­Çge nÃvamayojayat  &
uparyupasthitastasyÃ÷  % praïipatya janÃrdanam  // MatsP_2.19 //
ÃbhÆtasamplave tasminn  $ atÅte yogaÓÃyinà  &
p­«Âena manunà proktaæ  % purÃïaæ matsyarÆpiïà  \
tadidÃnÅæ pravak«yÃmi  # Ó­ïudhvam­«isattamÃ÷  // MatsP_2.20 //
yadbhavadbhi÷ purà p­«Âa÷  $ s­«ÂyÃdikamahaæ dvijÃ÷  &
tad evaikÃrïave tasmin  % manu÷ papraccha keÓavam  // MatsP_2.21 //

*manuruvÃca
utpattiæ pralayaæ caiva  $ vaæÓÃnmanvantarÃïi ca  &
vaæÓyÃnucaritaæ caiva  % bhuvanasya ca vistaram  // MatsP_2.22 //
dÃnadharmavidhiæ caiva  $ ÓrÃddhakalpaæ ca ÓÃÓvatam  &
varïÃÓramavibhÃgaæ ca  % tathe«ÂÃpÆrtasaæj¤itam  // MatsP_2.23 //
devatÃnÃæ prati«ÂhÃdi  $ yaccÃnyadvidyate bhuvi  &
tatsarvaæ vistareïa tvaæ  % dharmaæ vyÃkhyÃtumarhasi  // MatsP_2.24 //

*matsya uvÃca
mahÃpralayakÃlÃnta  $ etadÃsÅttamomayam  &
prasuptamiva cÃtarkyam  % apraj¤Ãtamalak«aïam  // MatsP_2.25 //
avij¤eyamavij¤Ãtaæ  $ jagat sthÃsnu cari«ïu ca  &
tata÷ svayambhÆr avyakta÷  % prabhava÷ puïyakarmaïÃm  // MatsP_2.26 //
vya¤jayannetadakhilaæ  $ prÃdurÃsÅt tamonuda÷  &
yo 'tÅndriya÷ paro vyaktÃd  % aïur jyÃyÃn sanÃtana÷  \
nÃrÃyaïa iti khyÃta÷  # sa eka÷ svayam udbabhau  // MatsP_2.27 //
ya÷ ÓarÅrÃd abhidhyÃya  $ sis­k«urvividhaæ jagat  &
apa eva sasarjÃdau  % tÃsu vÅryam avÃs­jat  // MatsP_2.28 //
tadevÃï¬aæ samabhavad  $ dhemarÆpyamayaæ mahat  &
saævatsarasahasreïa  % sÆryÃyutasamaprabham  // MatsP_2.29 //
praviÓyÃntarmahÃtejÃ÷  $ svayam evÃtmasambhava÷  &
prabhÃvÃd api tadvyÃptyà  % vi«ïutvam agamat puna÷  // MatsP_2.30 //
tadantarbhagavÃne«a  $ sÆrya÷ samabhavatpurà  &
ÃdityaÓcÃdibhÆtatvÃd  % brahmà brahma paÂhann abhÆt  // MatsP_2.31 //
divaæ bhÆmiæ samakarot  $ tadaï¬aÓakaladvayam  &
sa cÃkaroddiÓa÷ sarvà  % madhye vyoma ca ÓÃÓvatam  // MatsP_2.32 //
jarÃyurmerumukhyÃÓ ca ÓailÃs tasyÃbhavaæs tadà  /*
yad aulbaæ tad abhÆn meghas ta¬itsaÇghÃtamaï¬alam  // MatsP_2.33 //*
nadyo 'ï¬anÃmna÷ saæbhÆtÃ÷  $ pitaro manavas tathà  &
sapta ye 'mÅ samudrÃÓ ca  % te 'pi cÃntarjalodbhavÃ÷  \
lavaïek«usurÃdyÃÓ ca  # nÃnÃratnasamanvitÃ÷  // MatsP_2.34 //
sa sis­k«ur abhÆd deva÷  $ prajÃpatir arindama  &
tattejasaÓ ca tatrai«a  % mÃrtaï¬a÷ samajÃyata  // MatsP_2.35 //
m­te 'ï¬e jÃyate yasmÃn  $ mÃrtaï¬as tena saæsm­ta÷  &
rajoguïamayaæ yattad  % rÆpaæ tasya mahÃtmana÷  \
caturmukha÷ sa bhagavÃn  # abhÆl lokapitÃmaha÷  // MatsP_2.36 //
yena s­«Âaæ jagat sarvaæ  $ sadevÃsuramÃnu«am  &
tamavehi rajorÆpaæ  % mahat sattvam udÃh­tam  // MatsP_2.37 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 3

*manur uvÃca
caturmukhatvam agamat  $ kasmÃl lokapitÃmaha÷  &
kathaæ tu lokÃn as­jad  % brahmà brahmavidÃæ vara÷  // MatsP_3.1 //

*matsya uvÃca
tapaÓ cacÃra prathamam  $ amarÃïÃæ pitÃmaha÷  &
ÃvibhÆtÃs tathà vedÃ÷  % sÃÇgopÃÇgapadakramÃ÷  // MatsP_3.2 //
purÃïasarvaÓÃstrÃïÃæ  $ prathamaæ brahmaïà sm­tam  &
nityaæ Óabdamayaæ puïyaæ  % ÓatakoÂipravistaram  // MatsP_3.3 //
anantaraæ ca vaktrebhyo  $ vedÃs tasya vini÷s­tÃ÷  &
mÅmÃæsÃnyÃyavidyÃÓ ca  % pramÃïëÂakasaæyutÃ÷  // MatsP_3.4 //
vedÃbhyÃsaratasyÃsya  $ prajÃkÃmasya mÃnasÃ÷  &
manasa÷ pÆrvas­«Âà vai  % jÃtà yat tena mÃnasÃ÷  // MatsP_3.5 //
marÅcir abhavat pÆrvaæ  $ tato 'trir bhagavÃn ­«i÷  &
aÇgiraÓ cÃbhavat paÓcÃt  % pulastyas tadanantaram  // MatsP_3.6 //
tata÷ pulahanÃmà vai  $ tata÷ kratur ajÃyata  &
pracetÃÓ ca tata÷ putro  % vasi«ÂhaÓ cÃbhavat puna÷  // MatsP_3.7 //
putro bh­gur abhÆt tadvan  $ nÃrado 'py acirÃd abhÆt  &
daÓemÃn mÃnasÃn brahmà  % munÅn putrÃn ajijanat  // MatsP_3.8 //
ÓÃrÅrÃn atha vak«yÃmi  $ mÃt­hÅnÃn prajÃpate÷  &
aÇgu«ÂhÃd dak«iïÃd dak«a÷  % prajÃpatir ajÃyata  // MatsP_3.9 //
dharma÷ stanÃntÃd abhavad  $ dh­dayÃt kusumÃyudha÷  &
bhrÆmadhyÃd abhavat krodho  % lobhaÓ cÃdharasaæbhava÷  // MatsP_3.10 //
buddher moha÷ samabhavad  $ ahaækÃrÃd abhÆn mada÷  &
pramodaÓ cÃbhavat kaïÂhÃn  % m­tyur locanato ïrpa  \
bharata÷ karamadhyÃt tu  # brahmasÆnur abhÆt tata÷  // MatsP_3.11 //
ete nava sutà rÃjan  $ kanyà ca daÓamÅ puna÷  &
aÇgajà iti vikhyÃtà  % daÓamÅ brahmaïa÷ sutà  // MatsP_3.12 //

*manur uvÃca
buddher moha÷ samabhavad  $ iti yat parikÅrtitam  &
ahaækÃra÷ sm­ta÷ krodho  % buddhir nÃma kim ucyate  // MatsP_3.13 //

*matsya uvÃca
sattvaæ rajas tamaÓ caiva  $ guïatrayam udÃh­tam  &
sÃmyÃvasthitir ete«Ãæ  % prak­ti÷ parikÅrtità  // MatsP_3.14 //
kecit pradhÃnam ity Ãhur  $ avyaktam apare jagu÷  &
etad eva prajÃs­«Âiæ  % karoti vikaroti ca  // MatsP_3.15 //
guïebhya÷ k«obhamÃïebhyas  $ trayo devà vijaj¤ire  &
ekà mÆrtis trayo bhÃgà  % brahmavi«ïumaheÓvarÃ÷  // MatsP_3.16 //
savikÃrÃt pradhÃnÃt tu  $ mahat tattvaæ prajÃyate  &
mahÃn iti yata÷ khyÃtir  % lokÃnÃæ jÃyate sadà  // MatsP_3.17 //
ahaækÃraÓ ca mahato  $ jÃyate mÃnavardhana÷  &
indriyÃïi tata÷ pa¤ca  % vak«ye buddhivaÓÃni tu  \
prÃdur bhavanti cÃnyÃni  # tathà karmavaÓÃni tu  // MatsP_3.18 //
Órotraæ tvak cak«u«Å jihvà  $ nÃsikà ca yathÃkramam  &
pÃyÆpasthaæ hastapÃdaæ  % vÃkka cendriyasaægraha÷  // MatsP_3.19 //
Óabda÷ sparÓaÓ ca rÆpaæ ca  $ raso gandhaÓ ca pa¤cama÷  &
utsargÃnandanÃdÃna-  % gatyÃlÃpÃÓ ca tatkriyÃ÷  // MatsP_3.20 //
mana ekÃdaÓaæ te«Ãæ  $ karmabuddhiguïÃnvitam  &
indriyÃvayavÃ÷ sÆk«mÃs  % tasya mÆrtiæ manÅ«iïa÷  // MatsP_3.21 //
Órayanti yasmÃt tanmÃtrÃ÷  $ ÓarÅraæ tena saæsm­tam  &
ÓarÅrayogÃj jÅvo 'pi  % ÓarÅrÅ gadyate budhai÷  // MatsP_3.22 //
mana÷ s­«Âiæ vikurute  $ codyamÃnaæ sis­k«ayà  &
ÃkÃÓaæ ÓabdatanmÃtrÃd  % abhÆc chabdaguïÃtmakam  // MatsP_3.23 //
ÃkÃÓavik­ter vÃyu÷  $ ÓabdasparÓaguïo 'bhavat  &
vÃyoÓ ca sparÓatanmÃtrÃt  % tejaÓ cÃvir abhÆt tata÷  // MatsP_3.24 //
triguïaæ tadvikÃreïa  $ tacchabdasparÓarÆpavat  &
tejovikÃrÃd abhavad  % vÃri rÃjaæÓ caturguïam  // MatsP_3.25 //
rasatanmÃtrasaæbhÆtaæ  $ prÃyo rasaguïÃtmakam  &
bhÆmis tu gandhatanmÃtrÃd  % abhÆt pa¤caguïÃnvità  // MatsP_3.26 //
prÃyo gandhaguïà sà tu  $ buddhir e«Ã garÅyasÅ  &
ebhi÷ saæpÃditaæ bhuÇkte  % puru«a÷ pa¤caviæÓaka÷  // MatsP_3.27 //
ÅÓvarecchÃvaÓa÷ so 'pi  $ jÅvÃtmà kathyate budhai÷  &
evaæ «a¬viæÓakaæ proktaæ  % ÓarÅram iha mÃnave  // MatsP_3.28 //
sÃækhyaæ saækhyÃtmakatvÃc ca  $ kapilÃdibhir ucyate  &
etat tattvÃtmakaæ k­tvà  % jagad vedhà ajÅjanat  // MatsP_3.29 //
sÃvitrÅæ lokas­«Âyarthe  $ h­di k­tvà samÃsthita÷  &
tata÷ saæjapatas tasya  % bhitvà deham akalma«am  // MatsP_3.30 //
strÅrÆpam ardham akarod  $ ardhaæ puru«arÆpavat  &
ÓatarÆpà ca sà khyÃtà  % sÃvitrÅ ca nigadyate  // MatsP_3.31 //
sarasvaty atha gÃyatrÅ  $ brahmÃïÅ ca parantapa  &
tata÷ svadehasaæbhÆtÃm  % ÃtmajÃm ity akalpayat  // MatsP_3.32 //
d­«Âvà tÃæ vyathitas tÃvat  $ kÃmabÃïÃrdito vibhu÷  &
aho rÆpam aho rÆpam  % iti cÃha prajÃpati÷  // MatsP_3.33 //
tato vÃsi«Âhapramukhà  $ bhaginÅm iti cukruÓu÷  &
brahmà na kiæcid dad­Óe  % tanmukhÃlokanÃd ­te  // MatsP_3.34 //
aho rÆpam aho rÆpam  $ iti prÃha puna÷ puna÷  &
tata÷ praïÃmanamrÃæ tÃæ  % punar evÃbhyalokayat  // MatsP_3.35 //
atha pradak«iïaæ cakre  $ sà pitur varavarïinÅ  &
putrebhyo lajjitasyÃsya  % tadrÆpÃlokanecchayà  // MatsP_3.36 //
ÃvirbhÆtaæ tatro vaktraæ  $ dak«iïaæ pÃï¬ugaï¬avat  &
vismayasphurado«Âhaæ ca  % pÃÓcÃtyam udagÃt tata÷  // MatsP_3.37 //
caturtham abhavat paÓcÃd  $ vÃmaæ kÃmaÓarÃturam  &
tato 'nyad abhavat tasya  % kÃmÃturatayà tathà  // MatsP_3.38 //
utpatantyÃs tadÃkÃrà  $ ÃlokanakutÆhalÃt  &
s­«Âyarthaæ yat k­taæ tena  % tapa÷ paramadÃruïam  // MatsP_3.39 //
tat sarvaæ nÃÓam agamat  $ svasutopagamecchayà  &
tenordhvaæ vaktram abhavat  % pa¤camaæ tasya dhÅmata÷  \
ÃvirbhavajjaÂÃbhiÓ ca  # tad vaktraæ cÃv­ïot prabhu÷  // MatsP_3.40 //
tatas tÃn abravÅd brahmà  $ putrÃn ÃtmasamudbhavÃn  &
prajÃ÷ s­jadhvam abhita÷  % sadevÃsuramÃnu«Å÷  // MatsP_3.41 //
evam uktÃs tata÷ sarve  $ sas­jur vividhÃ÷ prajÃ÷  &
gate«u te«u s­«Âyarthaæ  % praïÃmÃvanatÃm imÃm  // MatsP_3.42 //
upayeme sa viÓvÃtmà  $ ÓatarÆpÃm aninditÃm  &
saæbabhÆva tayà sÃrdham  % atikÃmÃturo vibhu÷  \
salajjÃæ cakame deva÷  # kamalodaramandire  // MatsP_3.43 //
yÃvad abdaÓataæ divyaæ  $ yathÃnya÷ prÃk­to jana÷  &
tata÷kÃlena mahatà  % tasyÃ÷ putro 'bhavan manu÷  // MatsP_3.44 //
svÃyaæbhuvo iti khyÃta÷  $ sa virì iti na÷ Órutam  &
tadrÆpaguïasÃmÃnyÃd  % adhipuru«a ucyate  // MatsP_3.45 //
vairÃjà yatra te jÃtà  $ bahava÷ ÓaæsitavratÃ÷  &
svÃyaæbhuvà mahÃbhÃgÃ÷  % sapta sapta tathÃpare  // MatsP_3.46 //
svÃroci«ÃdyÃ÷ sarve te  $ brahmatulyasvarÆpiïa÷  &
auttamipramukhÃs tadvad  % yesÃæ tvaæ saptamo 'dhunà  // MatsP_3.47 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 4

*manur uvÃca
aho ka«Âataraæ caitad  $ aÇgajÃgamanaæ vibho  &
kathaæ na do«amagamat  % karmaïÃnena padmabhÆ÷  // MatsP_4.1 //
parasparaæ ca sambandha÷  $ sagotrÃïÃm abhÆt katham  &
vaivÃhikastatsutÃnÃæ  % chinddhi me saæÓayaæ vibho  // MatsP_4.2 //

*matsya uvÃca
divyeyamÃdis­«Âistu  $ rajoguïasamudbhavà  &
atÅndriyendriyà tadvad  % atÅndriyaÓarÅrikà  // MatsP_4.3 //
divyatejomayÅ bhÆpa  $ divyaj¤Ãnasamudbhavà  &
na martyairabhita÷ Óakyà  % vaktuæ vai mÃæsacak«ubhi÷  // MatsP_4.4 //
yathà bhujaægÃ÷ sarpÃïÃm  $ ÃkÃÓaæ viÓvapak«iïÃm  &
vidanti mÃrgaæ divyÃnÃæ  % divyà eva na mÃnavÃ÷  // MatsP_4.5 //
kÃryÃkÃrye na devÃnÃæ  $ ÓubhÃÓubhaphalaprade  &
yasmÃttasmÃnna rÃjendra  % tadvicÃro n­ïÃæ Óubha÷  // MatsP_4.6 //
anyacca sarvavedÃnÃm  $ adhi«ÂhÃtà caturmukha÷  &
gÃyatrÅ brahmaïastadvad  % aÇgabhÆtà nigadyate  // MatsP_4.7 //
amÆrtaæ mÆrtimad vÃpi  $ mithunaæ tatpracak«ate  &
viri¤cir yatra bhagavÃæs  % tatra devÅ sarasvatÅ  \
bhÃratÅ yatra yatraiva  # tatra tatra prajÃpati÷  // MatsP_4.8 //
yathÃtapo na rahitaÓ  $ chÃyayà d­Óyate kvacit  &
gÃyatrÅ brahmaïa÷pÃrÓvaæ  % tathaiva na vimu¤cati  // MatsP_4.9 //
vedarÃÓi÷ sm­to brahmà  $ sÃvitrÅ tadadhi«Âhità  &
tasmÃnna kaÓciddo«a÷ syÃt  % sÃvitrÅgamane vibho  // MatsP_4.10 //
tathÃpi lajjÃvanata÷  $ prajÃpatir abhÆtpurà  &
svasutopagamÃd brahmà  % ÓaÓÃpa kusumÃyudham  // MatsP_4.11 //
yasmÃnmamÃbhibhavatà  $ mana÷ saæk«obhitaæ Óarai÷  &
tasmÃttvaddehamacirÃd  % rudro bhasmÅkari«yati  // MatsP_4.12 //
tata÷ prasÃdayÃmÃsa  $ kÃmadevaÓcaturmukham  &
na mÃmakÃraïe Óaptuæ  % tvamihÃrhasi mÃnada  // MatsP_4.13 //
ahamevaævidha÷ s­«Âas  $ tvayaiva caturÃnana  &
indriyak«obhajanaka÷  % sarve«Ãmeva dehinÃm  // MatsP_4.14 //
strÅpuæsoravicÃreïa  $ mayà sarvatra sarvadà  &
k«obhyaæ mana÷ prayatnena  % tvayaivoktaæ purà vibho  // MatsP_4.15 //
tasmÃdanaparÃdho 'haæ  $ tvayà Óaptastathà vibho  &
kuru prasÃdaæ bhagavan  % svaÓarÅrÃptaye puna÷  // MatsP_4.16 //

*brahmovÃca
vaivasvate 'ntare prÃpte  $ yÃdavÃnvayasambhava÷  &
rÃmo nÃma yadà martyo  % matsattvabalamÃÓrita÷  // MatsP_4.17 //
avatÅryÃsuradhvaæsÅ  $ dvÃrakÃm adhivatsyati  &
tadbhrÃtustatsamasya tvaæ  % tadà putratvame«yasi  // MatsP_4.18 //
evaæ ÓarÅramÃsÃdya  $ bhuktvà bhogÃnaÓe«ata÷  &
tato bharatavaæÓÃnte  % bhÆtvà vatsan­pÃtmaja÷  // MatsP_4.19 //
vidyÃdharÃdhipatyaæ ca  $ yÃvad ÃbhÆtasaæplavam  &
sukhÃni dharmata÷ prÃpya  % matsamÅpaæ gami«yasi  // MatsP_4.20 //
evaæ ÓÃpaprasÃdÃbhyÃm  $ upeta÷ kusumÃyudha÷  &
ÓokapramodÃbhiyuto  % jagÃma sa yathÃgatam  // MatsP_4.21 //

*manuruvÃca
ko 'sau yaduriti prokto  $ yadvaæÓe kÃmasambhava÷  &
kathaæ ca dagdho rudreïa  % kimatha kusumÃyudha÷  // MatsP_4.22 //
bharatasyÃnvaye kasya  $ kà ca s­«Âi÷ purÃbhavat  &
etatsarvaæ samÃcak«va  % mÆlata÷ saæÓayo hi me  // MatsP_4.23 //

*matsya uvÃca
yà sà dehÃrdhasambhÆtà  $ gÃyatrÅ brahmavÃdinÅ  &
jananÅ yà manordevÅ  % ÓatarÆpà Óatendriyà  // MatsP_4.24 //
ratirmanastapo buddhir  $ mahÃn diksambhramas tathà  &
tata÷ sa ÓatarÆpÃyÃæ  % saptÃpatyÃnyajÅjanat  // MatsP_4.25 //
ye marÅcyÃdaya÷ putrà  $ mÃnasÃstasya dhÅmata÷  &
te«ÃmayamabhÆlloka÷  % sarvaj¤ÃnÃtmaka÷ purà  // MatsP_4.26 //
tato 's­jadvÃmadevaæ  $ triÓÆlavaradhÃriïam  &
sanatkumÃraæ ca vibhuæ  % pÆrve«Ãmapi pÆrvajam  // MatsP_4.27 //
vÃmadevastu bhagavÃn  $ as­janmukhato dvijÃn  &
rÃjanyÃn as­jadbÃhvor  % viÂchÆdrÃn ÆrupÃdayo÷  // MatsP_4.28 //
vidyuto 'ÓanimeghÃæÓca  $ rohitendradhanÆæ«i ca  &
chandÃæsi ca sasarjÃdau  % parjanyaæ ca tata÷ param  // MatsP_4.29 //
tata÷ sÃdhyagaïÃnÅÓas  $ trinetrÃnas­jatpuna÷  &
koÂÅÓca caturaÓÅtiæ  % jarÃmaraïavarjitÃ÷  // MatsP_4.30 //
vÃmo 's­jannamartyÃæs tÃn  $ brahmaïà vinivÃrita÷  &
naivaævidhà bhavets­«Âir  % jarÃmaraïavarjità  // MatsP_4.31 //
ÓubhÃÓubhÃtmikà yà tu  $ saiva s­«Âi÷ praÓasyate  &
evaæ sthita÷ sa tenÃdau  % s­«Âe÷ sthÃïurato 'bhavat  // MatsP_4.32 //
svÃyambhuvo manurdhÅmÃæs  $ tapastaptvà suduÓcaram  &
patnÅmevÃpa rÆpìhyÃm  % anantà nÃma nÃmata÷  // MatsP_4.33 //
priyavratottÃnapÃdau  $ manustasyÃm ajÅjanat  &
dharmasya kanyà caturà  % sÆn­tà nÃma bhÃminÅ  // MatsP_4.34 //
uttÃnapÃdÃttanayÃn  $ prÃpa mantharagÃminÅ  &
apasyatim apasyantaæ  % kÅrtimantaæ dhruvaæ tathà  // MatsP_4.35 //
uttÃnapÃdo 'janayat  $ sÆn­tÃyÃæ prajÃpati÷  &
dhruvo var«asahasrÃïi  % trÅïi k­tvà tapa÷ purà  // MatsP_4.36 //
divyamÃpa tata÷ sthÃnam  $ acalaæ brahmaïo varÃt  &
tameva purata÷ k­tvà  % dhruvaæ saptar«aya÷ sthitÃ÷  // MatsP_4.37 //
dhanyà nÃma mano÷ kanyà  $ dhruvÃcchi«Âam ajÅjanat  &
agnikanyà tu succhÃyà  % Ói«ÂÃtsà su«uve sutÃn  // MatsP_4.38 //
k­paæ ripuæ jayaæ v­ttaæ  $ v­kaæ ca v­katejasam  &
cak«u«aæ brahmadauhitryÃæ  % vÅriïyÃæ sa ripuæjaya÷  // MatsP_4.39 //
vÅraïasyÃtmajÃyÃæ tu  $ cak«urmanumajÅjanat  &
manur vai rÃjakanyÃyÃæ  % na¬valÃyÃæ sa cÃk«u«a÷  // MatsP_4.40 //
janayÃmÃsa tanayÃn  $ daÓa ÓÆrÃnakalma«Ãn  &
Æru÷ pÆru÷ Óatadyumnas  % tapasvÅ satyavÃgghavi÷  // MatsP_4.41 //
agni«ÂudatirÃtraÓca  $ sudyumnaÓcÃparÃjita÷  &
abhimanyustu daÓamo  % na¬valÃyÃm ajÃyata  // MatsP_4.42 //
Æror ajanayat putrÃn  $ «a¬ ÃgneyÅ tu suprabhÃn  &
agniæ sumanasaæ khyÃtiæ  % kratumaÇgirasaæ gayam  // MatsP_4.43 //
pit­kanyà sunÅthà tu  $ venamaÇgÃdajÅjanat  &
venamanyÃyinaæ viprà  % mamanthus tatkarÃd abhÆt  \
p­thurnÃma mahÃtejÃ÷  # sa putrau dvÃv ajÅjanat  // MatsP_4.44 //
antardhÃnas tu mÃrÅcaæ  $ Óikhaï¬inyÃmajÅjanat  &
havirdhÃnÃt «a¬ ÃgneyÅ  % dhi«aïÃjanayat sutÃn  \
prÃcÅnabarhi«aæ sÃÇgaæ  # yamaæ Óukraæ balaæ Óubham  // MatsP_4.45 //
prÃcÅnabarhir bhagavÃn  $ mahÃn ÃsÅt prajÃpati÷  &
havirdhÃnÃ÷ prajÃs tena  % bahava÷ sampravartitÃ÷  // MatsP_4.46 //
savarïÃyÃæ tu sÃmudryÃæ  $ daÓÃdhatta sutÃnprabhu÷  &
sarve pracetaso nÃma  % dhanurvedasya pÃragÃ÷  // MatsP_4.47 //
tattaporak«ità v­k«Ã  $ babhur loke samantata÷  &
devÃdeÓÃcca tÃnagnir  % adahadravinandana  // MatsP_4.48 //
somakanyÃbhavat patnÅ  $ mÃrÅ«Ã nÃma viÓrutà  &
tebhyastu dak«amekaæ sà  % putram agryam ajÅjanat  // MatsP_4.49 //
dak«Ãdanantaraæ v­k«Ãn  $ au«adhÃni ca sarvaÓa÷  &
ajÅjanatsomakanyà  % nadÅæ candravatÅæ tathà  // MatsP_4.50 //
somÃæÓasya ca tasyÃpi  $ dak«asyÃÓÅtikoÂaya÷  &
vak«ye tÃsÃæ tu vistÃraæ  % loke ya÷ suprati«Âhita÷  // MatsP_4.51 //
dvipadaÓcÃbhavan kecit  $ kecid bahupadà narÃ÷  &
valÅmukhÃ÷ ÓaÇkukarïÃ÷  % karïaprÃvaraïÃs tathà  // MatsP_4.52 //
aÓva­k«amukhÃ÷ kecit  $ kecit siæhÃnanÃstathà  &
ÓvasÆkaramukhÃ÷ kecit  % kecidu«ÂramukhÃs tathà  // MatsP_4.53 //
janayÃmÃsa dharmÃtmà  $ mlecchÃnsarvÃnanekaÓa÷  &
sa s­«Âvà manasà dak«a÷  % striya÷ paÓcÃdajÅjanat  // MatsP_4.54 //
dadau sa daÓa dharmÃya  $ kaÓyapÃya trayodaÓa  &
saptaviæÓatiæ somÃya  % dadau nak«atrasaæj¤itÃ÷  \
devÃsuramanu«yÃdi  # tÃbhya÷ sarvamabhÆjjagat  // MatsP_4.55 //



______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 5

*­«aya Æcu÷
devÃnÃæ dÃnavÃnÃæ ca  $ gandharvoragarak«asÃm  &
utpattiæ vistareïaiva  % sÆta brÆhi yathÃtatham  // MatsP_5.1 //

*sÆta uvÃca
saækalpÃd darÓanÃtsparÓÃt  $ pÆrve«Ãæ s­«Âirucyate  &
dak«ÃtprÃcetasÃd Ærdhvaæ  % s­«Âir maithunasambhavà  // MatsP_5.2 //
prajÃ÷ s­jeti vyÃdi«Âa÷  $ pÆrvaæ dak«a÷ svayambhuvà  &
yathà sasarja caivÃdau  % tathaiva Ó­ïuta dvijÃ÷  // MatsP_5.3 //
yadà tu s­jatastasya  $ devar«igaïapannagÃn  &
na v­ddhim agamallokas  % tadà maithunayogata÷  \
dak«a÷ putrasahasrÃïi  # päcajanyÃmajÅjanat  // MatsP_5.4 //
tÃæs tu d­«Âvà mahÃbhÃga÷  $ sis­k«urvividhÃ÷ prajÃ÷  &
nÃrada÷ prÃha haryaÓvÃn  % dak«aputrÃnsamÃgatÃn  // MatsP_5.5 //
bhuva÷ pramÃïaæ sarvatra  $ j¤Ãtvordhvam adha eva ca  &
tata÷ s­«Âiæ viÓe«eïa  % kurudhvam­«isattamÃ÷  // MatsP_5.6 //
te tu tadvacanaæ Órutvà  $ prayÃtÃ÷ sarvato diÓam  &
adyÃpi na nivartante  % samudrÃdiva sindhava÷  // MatsP_5.7 //
haryaÓve«u prana«Âe«u  $ punardak«a÷ prajÃpati÷  &
vairiïyÃmeva putrÃïÃæ  % sahasramas­jatprabhu÷  // MatsP_5.8 //
Óabalà nÃma te viprÃ÷  $ sametÃ÷ s­«Âihetava÷  &
nÃrado 'nugatÃnprÃha  % punastÃnpÆrvavatsa tÃn  // MatsP_5.9 //
bhuva÷ pramÃïaæ sarvatra  $ j¤Ãtvà bhrÃtÌn atho puna÷  &
Ãgatya cÃtha s­«Âiæ ca  % kari«yatha viÓe«ata÷  // MatsP_5.10 //
te 'pi tenaiva mÃrgeïa  $ jagmurbhrÃt­pathà tadà  &
tata÷ prabh­ti na bhrÃtu÷  % kanÅyÃnmÃrgam icchati  \
anvi«yandu÷khamÃpnoti  # tena tatparivarjayet  // MatsP_5.11 //
tataste«u vina«Âe«u  $ «a«Âiæ kanyÃ÷ prajÃpati÷  &
vairiïyÃæ janayÃmÃsa  % dak«a÷ prÃcetasastathà  // MatsP_5.12 //
prÃdÃtsa daÓa dharmÃya  $ kaÓyapÃya trayodaÓa  &
saptaviæÓatiæ somÃya  % catasro 'ri«Âanemaye  // MatsP_5.13 //
dve caiva bh­guputrÃya  $ dve k­ÓÃÓvÃya dhÅmate  &
dve caivÃÇgirase tadvat  % tÃsÃæ nÃmÃni vistarÃt  // MatsP_5.14 //
Ó­ïudhvaæ devamÃtÌïÃæ  $ prajÃvistÃram Ãdita÷  &
marutvatÅ vasur yÃmÅ  % lambà bhÃnur arundhatÅ  // MatsP_5.15 //
saækalpà ca muhÆrtà ca  $ sÃdhyà viÓvà ca bhÃminÅ  &
dharmapatnya÷ samÃkhyÃtÃs  % tÃsÃæ putrÃn nibodhata  // MatsP_5.16 //
viÓve devÃstu viÓvÃyÃ÷  $ sÃdhyà sÃdhyÃnajÅjanat  &
marutvatyÃæ marutvanto  % vasos tu vasavastathà  // MatsP_5.17 //
bhÃnostu bhÃnavastadvan  $ muhÆrtÃyÃæ muhÆrtakÃ÷  &
lambÃyÃæ gho«anÃmÃno  % nÃgavÅthÅ tu yÃmijà  // MatsP_5.18 //
p­thivÅtalasambhÆtam  $ arundhatyÃm ajÃyata  &
saækalpÃyÃstu saækalpo  % vasus­«Âiæ nibodhata  // MatsP_5.19 //
jyoti«mantastu ye devà  $ vyÃpakÃ÷ sarvato diÓam  &
vasavaste samÃkhyÃtÃs  % te«Ãæ sargaæ nibodhata  // MatsP_5.20 //
Ãpo dhruvaÓca somaÓca  $ dharaÓcaivÃnilo 'nala÷  &
pratyÆ«aÓca prabhÃsaÓca  % vasavo '«Âau prakÅrtitÃ÷  // MatsP_5.21 //
Ãpasya putrÃÓ catvÃra÷  $ ÓÃnto vai daï¬a eva ca  &
ÓÃmbo 'tha maïivaktraÓca  % yaj¤arak«ÃdhikÃriïa÷  // MatsP_5.22 //
dhruvasya kÃla÷ putrastu  $ varcÃ÷ somÃdajÃyata  &
draviïo havyavÃhaÓca  % dharaputrÃv ubhau sm­tau  // MatsP_5.23 //
kalyÃïinyÃæ tata÷ prÃïo  $ ramaïa÷ ÓiÓiro 'pi ca  &
manoharà dharÃtputrÃn  % avÃpÃtha hare÷ sutà  // MatsP_5.24 //
Óivà manojavaæ putram  $ avij¤Ãtagatiæ tathà  &
avÃpa cÃnalÃt putrÃv  % agniprÃyaguïau puna÷  // MatsP_5.25 //
agniputra÷ kumÃrastu  $ Óarastambe vyajÃyata  &
tasya ÓÃkho viÓÃkhaÓca  % naigameyaÓ ca p­«ÂhajÃ÷  // MatsP_5.26 //
apatyaæ k­ttikÃnÃæ tu  $ kÃrttikeyas tata÷ sm­ta÷  &
pratyÆ«asa ­«i÷ putro  % vibhur nÃmnÃtha devala÷  \
viÓvakarmà prabhÃsasya  # putra÷ ÓilpÅ prajÃpati÷  // MatsP_5.27 //
prÃsÃdabhavanodyÃna-  $ pratimÃbhÆ«aïÃdi«u  &
ta¬ÃgÃrÃmakÆpe«u  % sm­ta÷ so 'maravardhaki÷  // MatsP_5.28 //
ajaikapÃdahirbudhnyo  $ virÆpÃk«o 'tha raivata÷  &
haraÓca bahurÆpaÓca  % tryambakaÓca sureÓvara÷  // MatsP_5.29 //
sÃvitraÓca jayantaÓca  $ pinÃkÅ cÃparÃjita÷  &
ete rudrÃ÷ samÃkhyÃtà  % ekÃdaÓa gaïeÓvarÃ÷  // MatsP_5.30 //
ete«Ãæ mÃnasÃnÃæ tu  $ triÓÆlavaradhÃriïÃm  &
koÂayaÓcaturaÓÅtis  % tatputrÃÓ cÃk«ayà matÃ÷  // MatsP_5.31 //
dik«u sarvÃsu ye rak«Ãæ  $ prakurvanti gaïeÓvarÃ÷  &
putrapautrasutÃÓcaite  % surabhÅgarbhasambhavÃ÷  // MatsP_5.32 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 6

kaÓyapasya pravak«yÃmi  $ patnÅbhya÷ putrapautrakÃn  &
aditirditirdanuÓcaiva  % ari«Âà surasà tathà  // MatsP_6.1 //
surabhir vinatà tadvat  $ tÃmrà krodhavaÓà irà  &
kadrÆrviÓvà munis tadvat  % tÃsÃæ putrÃn nibodhata  // MatsP_6.2 //
tu«ità nÃma ye devÃÓ  $ cÃk«u«asyÃntare mano÷  &
vaivasvate 'ntare caite  % Ãdityà dvÃdaÓa sm­tÃ÷  // MatsP_6.3 //
indro dhÃtà bhagas tva«Âà  $ mitro 'tha varuïo yama÷  &
vivasvÃnsavità pÆ«Ã  % aæÓumÃn vi«ïur eva ca  // MatsP_6.4 //
ete sahasrakiraïà  $ Ãdityà dvÃdaÓa sm­tÃ÷  &
mÃrÅcÃtkaÓyapÃdÃpa  % putrÃnaditiruttamÃn  // MatsP_6.5 //
bh­ÓÃÓvasya ­«e÷ putrà  $ devapraharaïÃ÷ sm­tÃ÷  &
ete devagaïà viprÃ÷  % pratimanvantare«u ca  // MatsP_6.6 //
utpadyante pralÅyante  $ kalpe kalpe tathaiva ca  &
diti÷ putradvayaæ lebhe  % kaÓyapÃd iti na÷ Órutam  // MatsP_6.7 //
hiraïyakaÓipuæ caiva  $ hiraïyÃk«aæ tathaiva ca  &
hiraïyakaÓipostadvaj  % jÃtaæ putracatu«Âayam  // MatsP_6.8 //
prahlÃdaÓ cÃnuhlÃdaÓca  $ saæhlÃdo hlÃda eva ca  &
prahlÃdaputra Ãyu«mÃn  % Óibir bëkala eva ca  // MatsP_6.9 //
virocanaÓ caturthaÓca  $ sa baliæ putramÃptavÃn  &
bale÷ putraÓataæ tv ÃsÅd  % bÃïajye«Âhaæ tato dvijÃ÷  // MatsP_6.10 //
dh­tarëÂras tathà sÆryaÓ  $ candraÓcandrÃæÓutÃpana÷  &
nikumbhanÃbho gurvak«a÷  % kuk«ibhÅmo vibhÅ«aïa÷  // MatsP_6.11 //
evamÃdyÃs tu bahavo  $ bÃïajye«Âhà guïÃdhikÃ÷  &
bÃïa÷ sahasrabÃhuÓ ca  % sarvÃstragaïasaæyuta÷  // MatsP_6.12 //
tapasà to«ito yasya  $ pure vasati ÓÆlabh­t  &
mahÃkÃlatvam agamat  % sÃmyaæ yaÓca pinÃkina÷  // MatsP_6.13 //
hiraïyÃk«asya putro 'bhÆd  $ ulÆka÷ Óakunistathà  &
bhÆtasaætÃpanaÓ caiva  % mahÃnÃbhastathaiva ca  // MatsP_6.14 //
etebhya÷ putrapautrÃïÃæ  $ koÂaya÷ saptasaptati÷  &
mahÃbalà mahÃkÃyà  % nÃnÃrÆpà mahaujasa÷  // MatsP_6.15 //
danu÷ putraÓataæ lebhe  $ kaÓyapÃd baladarpitam  &
vipracitti÷ pradhÃno 'bhÆd  % ye«Ãæ madhye mahÃbala÷  // MatsP_6.16 //
dvimÆrdhà ÓakuniÓcaiva  $ tathà ÓaÇkuÓirodhara÷  &
ayomukha÷ ÓambaraÓ ca  % kapiÓo nÃmatastathà  // MatsP_6.17 //
mÃrÅcir meghavÃæÓcaiva  $ irà garbhaÓirÃs tathà  &
vidrÃvaïaÓca ketuÓca  % ketuvÅrya÷ Óatahrada÷  // MatsP_6.18 //
indrajit saptajiccaiva  $ vajranÃbhastathaiva ca  &
ekacakro mahÃbÃhur  % vajrÃk«as tÃrakas tathà  // MatsP_6.19 //
asilomà pulomà ca  $ bindurbÃïo mahÃsura÷  &
svarbhÃnurv­«aparvà ca  % evamÃdyà dano÷ sutÃ÷  // MatsP_6.20 //
svarbhÃnostu prabhà kanyà  $ ÓacÅ caiva pulomajà  &
upadÃnavÅ mayasyÃsÅt  % tathà mandodarÅ kuhÆ÷  // MatsP_6.21 //
Óarmi«Âhà sundarÅ caiva  $ candrà ca v­«aparvaïa÷  &
pulomà kÃlakà caiva  % vaiÓvÃnarasute hi te  // MatsP_6.22 //
bahvapatye mahÃsattve  $ mÃrÅcasya parigrahe  &
tayo÷ «a«ÂisahasrÃïi  % dÃnavÃnÃmabhÆtpurà  // MatsP_6.23 //
paulomÃnkÃlakeyÃæÓca  $ mÃrÅco 'janayatpurà  &
avadhyà ye 'marÃïÃæ vai  % hiraïyapuravÃsina÷  // MatsP_6.24 //
caturmukhÃllabdhavarÃs  $ te hatà vijayena tu  &
vipracitti÷ saiæhikeyÃn  % siæhikÃyÃm ajÅjanat  // MatsP_6.25 //
hiraïyakaÓiporye vai  $ bhÃgineyÃs trayodaÓa  &
vyaæsa÷ kalpaÓca rÃjendra  % nalo vÃtÃpireva ca  // MatsP_6.26 //
ilvalo namuciÓcaiva  $ Óvas­paÓ cÃjanas tathà  &
naraka÷ kÃlanÃbhaÓca  % saramÃïas tathaiva ca  // MatsP_6.27 //
kÃlavÅyeÓ ca vikhyÃto  $ danuvaæÓavivardhanÃ÷  &
saæhrÃdasya tu daityasya  % nivÃtakavacÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_6.28 //
avadhyÃ÷ sarvadevÃnÃæ  $ gandharvoragarak«asÃm  &
ye hatà bhargam ÃÓritya tv  % arjunena raïÃjire  // MatsP_6.29 //
«aÂkanyà janayÃmÃsa  $ tÃmrà mÃrÅcabÅjata÷  &
ÓukÅ ÓyenÅ ca bhÃsÅ ca  % sugrÅvÅ g­dhrikà Óuci÷  // MatsP_6.30 //
ÓukÅ ÓukÃnulÆkÃæÓca  $ janayÃmÃsa dharmata÷  &
ÓyenÅ ÓyenÃæstathà bhÃsÅ  % kurarÃnapyajÅjanat  // MatsP_6.31 //
g­dhrÅ g­dhrÃnkapotÃæÓca  $ pÃrÃvatavihaægamÃn  &
haæsasÃrasakrau¤cÃæÓ ca  % plavächucirajÅjanat  // MatsP_6.32 //
ajÃÓvame«o«ÂrakharÃn  $ sugrÅvÅ cÃpyajÅjanat  &
e«a tÃmrÃnvaya÷ prokto  % vinatÃyÃæ nibodhata  // MatsP_6.33 //
garu¬a÷ patatÃæ nÃtha÷  $ aruïaÓca patatriïÃm  &
saudÃmanÅ tathà kanyà  % yeyaæ nabhasi viÓrutà  // MatsP_6.34 ///
sampÃtiÓ ca jaÂÃyuÓca  $ aruïasya sutÃv ubhau  &
sampÃtiputro babhruÓca  % ÓÅghragaÓcÃpi viÓruta÷  // MatsP_6.35 //
jaÂÃyu«a÷ karïikÃra÷  $ ÓatagÃmÅ ca viÓrutau  &
sÃraso rajjuvÃlaÓca  % bheruï¬aÓcÃpi tatsutÃ÷  // MatsP_6.36 //
te«Ãmanantamabhavat  $ pak«iïÃæ putrapautrakam  &
surasÃyÃ÷ sahasraæ tu  % sarpÃïÃm abhavatpurà  // MatsP_6.37 //
sahasraÓirasÃæ kadrÆ÷  $ sahasraæ cÃpi suvrata  &
pradhÃnÃste«u vikhyÃtÃ÷  % «a¬viæÓatir ariædama  // MatsP_6.38 //
Óe«avÃsukikarkoÂa-  $ ÓaÇkhairÃvatakambalÃ÷  &
dhanaæjayamahÃnÅla-  % padmÃÓvataratak«akÃ÷  // MatsP_6.39 //
elÃpattramahÃpadma-  $ dh­tarëÂrabalÃhakÃ÷  &
ÓaÇkhapÃlamahÃÓaÇkha-  % pu«padaæ«ÂraÓubhÃnanÃ÷  // MatsP_6.40 //
ÓaÇkuromà ca bahulo  $ vÃmana÷ pÃïinastathà  &
kapilo durmukhaÓcÃpi  % pata¤jaliriti sm­tÃ÷  // MatsP_6.41 //
e«Ãmanantamabhavat  $ sarve«Ãæ putrapautrakam  &
prÃyaÓo yatpurà dagdhaæ  % janamejayamandire  // MatsP_6.42 //
rak«ogaïaæ krodhavaÓÃ  $ svanÃmÃnam ajÅjanat  &
daæ«ÂriïÃæ niyutaæ te«Ãæ  % bhÅmasenÃdagÃtk«ayam  // MatsP_6.43 //
rudrÃïÃæ ca gaïaæ tadvad  $ gomahi«yo varÃÇganÃ÷  &
surabhirjanayÃmÃsa  % kaÓyapÃtsaæyatavratà  // MatsP_6.44 //
munirmunÅnÃæ ca gaïaæ  $ gaïamapsarasÃæ tathà  &
tathà kiænaragandharvÃn  % ari«ÂÃjanayad bahÆn  // MatsP_6.45 //
t­ïav­k«alatÃgulmam  $ irà sarvam ajÅjanat  &
viÓvà tu yak«arak«Ãæsi  % janayÃmÃsa koÂiÓa÷  // MatsP_6.46 //
tata ekonapa¤cÃÓan  $ maruta÷ kaÓyapÃdditi÷  &
janayÃmÃsa dharmaj¤Ãn  % sarvÃnamaravallabhÃn  // MatsP_6.47 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 7

*­«aya Æcu÷
dite÷ putrÃ÷ kathaæ jÃtà  $ maruto devavallabhÃ÷  &
devairjagmuÓca sÃpatnai÷  % kasmÃtte sakhyamuttamam  // MatsP_7.1 //

*sÆta uvÃca
purà devÃsure yuddhe  $ h­te«u hariïà surai÷  &
putrapautre«u ÓokÃrtà  % gatvà bhÆlokamuttamam  // MatsP_7.2 //
syamantapa¤cake k«etre  $ sarasvatyÃstaÂe Óubhe  &
bhartur ÃrÃdhanaparà  % tapa ugraæ cacÃra ha  // MatsP_7.3 //
tadà ditir daityamÃtà  $ ­«irÆpeïa suvratà  &
phalÃhÃrà tapas tepe  % k­cchraæ cÃndrÃyaïÃdikam  // MatsP_7.4 //
yÃvadvar«aÓataæ sÃgraæ  $ jarÃÓokasamÃkulà  &
tata÷ sà tapasà taptà  % vasi«ÂhÃdÅnap­cchata  // MatsP_7.5 //
kathayantu bhavanto me  $ putraÓokavinÃÓanam  &
vrataæ saubhÃgyaphaladam  % ihaloke paratra ca  // MatsP_7.6 //
Æcur vasi«Âhapramukhà  $ madanadvÃdaÓÅvratam  &
yasyÃ÷ prabhÃvÃdabhavat  % sutaÓokavivarjità  // MatsP_7.7 //

*­«aya Æcu÷
ÓrotumicchÃmahe sÆta  $ madanadvÃdaÓÅvratam  &
sutÃnekonapa¤cÃÓad  % yena lebhe diti÷ puna÷  // MatsP_7.8 //

*sÆta uvÃca
yadvasi«ÂhÃdibhi÷ pÆrvaæ  $ dite÷ kathitamuttamam  &
vistareïa tadevedaæ  % matsakÃÓÃnnibodhata  // MatsP_7.9 //
caitre mÃsi site pak«e  $ dvÃdaÓyÃæ niyatavrata÷  &
sthÃpayedavraïaæ kumbhaæ  % sitataï¬ulapÆritam  // MatsP_7.10 //
nÃnÃphalayutaæ tadvad  $ ik«udaï¬asamanvitam  &
sitavastrayugacchannaæ  % sitacandanacarcitam  // MatsP_7.11 //
nÃnÃbhak«yasamopetaæ  $ sahiraïyaæ tu Óaktita÷  &
tÃmrapÃtraæ gu¬opetaæ  % tasyopari niveÓayet  // MatsP_7.12 //
tasmÃdupari kÃmaæ tu  $ kadalÅdalasaæsthitam  &
kuryÃccharkarayopetÃæ  % ratiæ tasya ca vÃmata÷  // MatsP_7.13 //
gandhaæ dhÆpaæ tato dadyÃd  $ gÅtaæ vÃdyaæ ca kÃrayet  &
tadabhÃve kathÃæ kuryÃt  % kÃmakeÓavayornara÷  // MatsP_7.14 //
kÃmanÃmnà harerarcÃæ  $ snÃpayedgandhavÃriïà  &
Óuklapu«pÃk«atatilair  % arcayenmadhusÆdanam  // MatsP_7.15 //
kÃmÃya pÃdau sampÆjya  $ jaÇghe saubhÃgyadÃya ca  &
ÆrÆ smarÃyeti punar  % manmathÃyeti vai kaÂim  // MatsP_7.16 //
svacchodarÃyetyudaram  $ anaÇgÃyetyuro hare÷  &
mukhaæ padmamukhÃyeti  % bÃhÆ pa¤caÓarÃya vai  // MatsP_7.17 //
nama÷ sarvÃtmane maulim  $ arcayediti keÓavam  &
tata÷ prabhÃte taæ kumbhaæ  % brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_7.18 //
brÃhmaïÃnbhojayedbhaktyà  $ svayaæ ca lavaïÃd­te  &
bhuktyà tu dak«iïÃæ dadyÃd  % imaæ mantramudÅrayet  // MatsP_7.19 //
prÅyatÃm atra bhagavÃn  $ kÃmarÆpÅ janÃrdana÷  &
h­daye sarvabhÆtÃnÃæ  % ya Ãnando 'bhidhÅyate  // MatsP_7.20 //
anena vidhinà sarvaæ  $ mÃsi mÃsi vrataæ caret  &
upavÃsÅ trayodaÓyÃm  % arcayedvi«ïumavyayam  // MatsP_7.21 //
phalamekaæ ca saæprÃÓya  $ dvÃdaÓyÃæ bhÆtale svapet  &
tatastrayodaÓe mÃsi  % dh­tadhenusamanvitÃm  // MatsP_7.22 //
ÓayyÃæ dadyÃdanaÇgÃya  $ sarvopaskarasaæyutÃm  &
käcanaæ kÃmadevaæ ca  % ÓuklÃæ gÃæ ca payasvinÅm  // MatsP_7.23 //
vÃsobhir dvijadÃmpatyaæ  $ pÆjyaæ Óaktyà vibhÆ«aïai÷  &
ÓayyÃgandhÃdikaæ dadyÃt  % prÅyatÃm ityudÅrayet  // MatsP_7.24 //
homa÷ Óuklatilai÷ kÃrya÷  $ kÃmanÃmÃni kÅrtayet  &
gavyena havi«Ã tadvat  % pÃyasena ca dharmavit  // MatsP_7.25 //
viprebhyo bhojanaæ dadyÃd  $ vittaÓÃÂhyaæ vivarjayet  &
ik«udaï¬Ãnatho dadyÃt  % pu«pamÃlÃÓ ca Óaktita÷  // MatsP_7.26 //
ya÷ kuryÃd vidhinÃnena  $ madanadvÃdaÓÅmimÃm  &
sa sarvapÃpanirmukta÷  % prÃpnoti harisÃmyatÃm  // MatsP_7.27 //
ihaloke varÃn putrÃn  $ saubhÃgyaphalam aÓnute  &
ya÷ smara÷ saæsm­to vi«ïur  % ÃnandÃtmà maheÓvara÷  // MatsP_7.28 //
sukhÃrthÅ kÃmarÆpeïa  $ smaredaÇgajamÅÓvaram  &
etacchrutvà cakÃrÃsau  % diti÷ sarvamaÓe«ata÷  // MatsP_7.29 //
kaÓyapo vratamÃhÃtmyÃd  $ Ãgatya parayà mudà  &
cakÃra karkaÓÃæ bhÆyo  % rÆpayauvanaÓÃlinÅm  // MatsP_7.30 //
varair ÃchandayÃmÃsa  $ sà tu vavre tato varam  &
putraæ ÓakravadhÃrthÃya  % samarthamamitaujasam  // MatsP_7.31 //
varayÃmi mahÃtmÃnaæ  $ sarvÃmarani«Ædanam  &
uvÃca kaÓyapo vÃkyam  % indrahantÃram Ærjitam  // MatsP_7.32 //
pradÃsyÃmyahameveha  $ kiæ tv etat kriyatÃæ Óubhe  &
Ãpastamba÷ karotvi«Âiæ  % putrÅyÃmadya suvrate  // MatsP_7.33 //
vidhÃsyÃmi tato garbham  $ indraÓatruni«Ædanam  &
ÃpastambastataÓcakre  % putre«Âiæ draviïÃdhikÃm  // MatsP_7.34 //
indraÓatrur bhavasveti  $ juhÃva ca savistaram  &
devà mumudire daityà  % vimukhÃ÷ syuÓca dÃnavÃ÷  // MatsP_7.35 //
dityÃæ garbham athÃdhatta  $ kaÓyapa÷ prÃha tÃæ puna÷  &
tvayà yatno vidhÃtavyo hy  % asmingarbhe varÃnane  // MatsP_7.36 //
saævatsaraÓataæ tv ekam  $ asminn eva tapovane  &
saækhyÃyÃæ naiva bhoktavyaæ  % garbhiïyà varavarïini  // MatsP_7.37 //
na sthÃtavyaæ na gantavyaæ  $ v­k«amÆle«u sarvadà  &
nopaskare«ÆpaviÓen  % musalolÆkhalÃdi«u  // MatsP_7.38 //
jale ca nÃvagÃheta  $ ÓÆnyÃgÃraæ ca varjayet  &
valmÅkÃyÃæ na ti«Âheta  % na codvignamanà bhavet  // MatsP_7.39 //
vilikhenna nakhairbhÆmiæ  $ nÃÇgÃreïa na bhasmanà  &
na ÓayÃlu÷ sadà ti«Âhed  % vyÃyÃmaæ ca vivarjayet  // MatsP_7.40 //
na tu«ÃÇgÃrabhasmÃsthi-  $ kapÃle«u samÃviÓet  &
varjayetkalahaæ lokair  % gÃtrabhaÇgaæ tathaiva ca  // MatsP_7.41 //
na muktakeÓÃ ti«Âheta  $ nÃÓuci÷ syÃtkadÃcana  &
na ÓayÅtottaraÓirà  % na cÃparaÓirÃ÷ kvacit  // MatsP_7.42 //
na vastrahÅnà nodvignà  $ na cÃrdracaraïà satÅ  &
nÃmaÇgalyÃæ vadedvÃcaæ  % na ca hÃsyÃdhikà bhavet  // MatsP_7.43 //
kuryÃttu guruÓuÓrÆ«Ãæ  $ nityaæ mÃÇgalyatatparà  &
sarvau«adhÅbhi÷ ko«ïena  % vÃriïà snÃnamÃcaret  // MatsP_7.44 //
k­tarak«Ã subhÆ«Ã ca  $ vÃstupÆjanatatparà  &
ti«Âhetprasannavadanà  % bhartu÷ priyahite ratà  // MatsP_7.45 //
dÃnaÓÅlà t­tÅyÃyÃæ  $ pÃrvaïyaæ naktamÃcaret  &
itiv­ttà bhavennÃrÅ  % viÓe«eïa tu garbhiïÅ  // MatsP_7.46 //
yastu tasyà bhavetputra÷  $ ÓÅlÃyurv­ddhisaæyuta÷  &
anyathà garbhapatanam  % avÃpnoti na saæÓaya÷  // MatsP_7.47 //
tasmÃttvamanayà v­ttyà  $ garbhe 'sminyatnamÃcara  &
svastyastu te gami«yÃmi  % tathetyuktastayà puna÷  // MatsP_7.48 //
paÓyatÃæ sarvabhÆtÃnÃæ  $ tatraivÃntaradhÅyata  &
tata÷ sà kaÓyapoktena  % vidhinà samati«Âhata  // MatsP_7.49 //
atha bhÅtastathendro 'pi  $ dite÷ pÃrÓvamupÃgamat  &
vihÃya devasadanaæ  % tacchuÓrÆ«uravasthita÷  // MatsP_7.50 //
diteÓchidrÃntaraprepsur  $ abhavatpÃkaÓÃsana÷  &
vinÅto 'bhavad avyagra÷  % praÓÃntavadano bahi÷  // MatsP_7.51 //
ajÃnankila tatkÃryam  $ Ãtmana÷ ÓubhamÃcaran  &
tato var«aÓatÃnte sà  % nyÆne tu divasais tribhi÷  // MatsP_7.52 //
mene k­tÃrthamÃtmÃnaæ  $ prÅtyà vismitamÃnasà  &
ak­tvà pÃdayo÷ Óaucaæ  % prasuptà muktamÆrdhajà  // MatsP_7.53 //
nidrÃbharasamÃkrÃntà  $ divÃparaÓirÃ÷ kvacit  &
tatastadantaraæ labdhvà  % pravi«Âastu ÓacÅpati÷  // MatsP_7.54 //
vajreïa saptadhà cakre  $ taæ garbhaæ tridaÓÃdhipa÷  &
tata÷ saptaiva te jÃtÃ÷  % kumÃrÃ÷ sÆryavarcasa÷  // MatsP_7.55 //
rudanta÷ sapta te bÃlà  $ ni«iddhà giridÃriïà  &
bhÆyo 'pi rudataÓcaitÃn  % ekaikaæ saptadhà hari÷  // MatsP_7.56 //
cicheda v­trahantà vai  $ punastadudare sthita÷  &
evamekonapa¤cÃÓad  % bhÆtvà te rurudurbh­Óam  // MatsP_7.57 //
indro nivÃrayÃmÃsa  $ mÃæ rodi«Âa puna÷ puna÷  &
tata÷ sa cintayÃmÃsa  % kimetaditi v­trahà  // MatsP_7.58 //
dharmasya kasya mÃhÃtmyÃt  $ puna÷ saæjÅvitÃstvamÅ  &
viditvà dhyÃnayogena  % madanadvÃdaÓÅphalam  // MatsP_7.59 //
nÆnam etat pariïatam  $ adhunà k­«ïapÆjanÃt  &
vajreïÃpi hatÃ÷ santo  % na vinÃÓam avÃpnuyu÷  // MatsP_7.60 //
eko 'pyanekatÃmÃpa  $ yasmÃdudarago 'pyalam  &
avadhyà nÆnamete vai  % tasmÃddevà bhavantviti  // MatsP_7.61 //
yasmÃnmà rudatetyuktà  $ rudanto garbhasaæsthitÃ÷  &
maruto nÃma te nÃmnà  % bhavantu makhabhÃgina÷  // MatsP_7.62 //
tata÷ prasÃdya deveÓa÷  $ k«amasveti ditiæ puna÷  &
arthaÓÃstraæ samÃsthÃya  % mayaitad du«k­taæ k­tam  // MatsP_7.63 //
k­tvà marudgaïaæ devai÷  $ samÃnamamarÃdhipa÷  &
ditiæ vimÃnamÃropya  % sasutÃmanayaddivam  // MatsP_7.64 //
yaj¤abhÃgabhujo jÃtà  $ marutaste tato dvijÃ÷  &
na jagmuraikyamasurair  % ataste suravallabhÃ÷  // MatsP_7.65 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 8

*­«aya Æcu÷
ÃdisargaÓca ya÷ sÆta  $ kathito vistareïa tu  &
pratisargaÓca ye ye«Ãm  % adhipÃs tÃnvadasva na÷  // MatsP_8.1 //

*sÆta uvÃca
yadÃbhi«ikta÷ sakalÃdhirÃjye  $ p­thurdharitryÃmadhipo babhÆva  &
tadau«adhÅnÃmadhipaæ cakÃra  % yaj¤avratÃnÃæ tapasÃæ ca candram  // MatsP_8.2 //
nak«atratÃrÃdvijav­k«agulma-  $ latÃvitÃnasya ca rukmagarbha÷  &
apÃmadhÅÓaæ varuïaæ dhanÃnÃæ  % rÃj¤Ãæ prabhuæ vaiÓravaïaæ ca tadvat  // MatsP_8.3 //
vi«ïuæ ravÅïÃmadhipaæ vasÆnÃm  $ agniæ ca lokÃdhipatiÓcakÃra  &
prajÃpatÅnÃmadhipaæ ca dak«aæ  % cakÃra Óakraæ marutÃmadhÅÓam  // MatsP_8.4 //
daityÃdhipÃnÃmatha dÃnavÃnÃæ  $ prahlÃdamÅÓaæ ca yamaæ pitÌïÃm  &
piÓÃcarak«a÷paÓubhÆtayak«a-  % vetÃlarÃjaæ tv atha ÓÆlapÃïim  // MatsP_8.5 //
prÃleyaÓailaæ ca patiæ girÅïÃm  $ ÅÓaæ samudraæ sasarinnadÃnÃm  &
gandharvavidyÃdharakiænarÃïÃm  % ÅÓaæ punaÓcitrarathaæ cakÃra  // MatsP_8.6 //
nÃgÃdhipaæ vÃsukimugravÅryaæ  $ sarpÃdhipaæ tak«akamÃdideÓa  &
diÓÃæ gajÃnÃmadhipaæ cakÃra  % gajendramairÃvatanÃmadheyam  // MatsP_8.7 //
suparïamÅÓaæ patatÃmathÃÓva-  $ rÃjÃnamuccai÷Óravasaæ cakÃra  &
siæhaæ m­gÃïÃæ v­«abhaæ gavÃæ ca  % plak«aæ puna÷ sarvavanaspatÅnÃm  // MatsP_8.8 //
pitÃmaha÷ pÆrvamathÃbhya«i¤cac  $ caitÃnpuna÷ sarvadiÓÃdhinÃthÃn  &
pÆrveïa dikpÃlam athÃbhya«i¤can  % nÃmnà sudharmÃïam arÃtiketum  // MatsP_8.9 //
tato 'dhipaæ dak«iïataÓcakÃra  $ sarveÓvaraæ ÓaÇkhapadÃbhidhÃnam  &
sa ketumantaæ ca digÅÓamÅÓaÓ  % cakÃra paÓcÃd bhuvanÃï¬agarbha÷  // MatsP_8.10 //
hiraïyaromÃïam udagdigÅÓaæ  $ prajÃpatir devasutaæ cakÃra  &
adyÃpi kurvanti diÓÃm adhÅÓÃ÷  % ÓatrÆn dahantastu bhuvo 'bhirak«Ãm  // MatsP_8.11 //
caturbhir ebhi÷ p­thunÃmadheyo  $ n­po 'bhi«ikta÷ prathamaæ p­thivyÃm  &
gate 'ntare cÃk«u«anÃmadheye  % vaivasvatÃkhye ca puna÷ prav­tte  \
prajÃpati÷ so 'sya carÃcarasya  # babhÆva sÆryÃnvayavaæÓacihna÷  // MatsP_8.12 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 9

*sÆta uvÃca
evaæ Órutvà manu÷ prÃha  $ punareva janÃrdanam  &
pÆrve«Ãæ caritaæ brÆhi  % manÆnÃæ madhusÆdana  // MatsP_9.1 //

*matsya uvÃca
manvantarÃïi rÃjendra  $ manÆnÃæ caritaæ ca yat  &
pramÃïaæ caiva kÃlasya  % tÃæ s­«Âiæ ca samÃsata÷  // MatsP_9.2 //
ekacitta÷ praÓÃntÃtmà  $ Ó­ïu mÃrtaï¬anandana  &
yÃmà nÃma purà devà  % Ãsan svÃyambhuvÃntare  // MatsP_9.3 //
saptaiva ­«aya÷ pÆrve  $ ye marÅcyÃdaya÷ sm­tÃ÷  &
ÃgnÅdhraÓcÃgnibÃhuÓca  % saha÷ savana eva ca  // MatsP_9.4 //
jyoti«mÃn dyutimÃn havyo  $ medhà medhÃtithir vasu÷  &
svÃyambhuvasyÃsya manor  % daÓaite vaæÓavardhanÃ÷  // MatsP_9.5 //
pratisargamime k­tvà  $ jagmuryatparamaæpadam  &
etat svÃyambhuvaæ proktaæ  % svÃroci«amata÷ param  // MatsP_9.6 //
svÃroci«asya tanayÃÓ  $ catvÃro devavarcasa÷  &
nabhonabhasyapras­ti-  % bhÃnava÷ kÅrtivardhanÃ÷  // MatsP_9.7 //
datto niÓcyavanastamba÷  $ prÃïa÷ kaÓyapa eva ca  &
aurvo b­haspatiÓcaiva  % saptaite ­«aya÷ sm­tÃ÷  // MatsP_9.8 //
devÃÓca tu«ità nÃma  $ sm­tÃ÷ svÃroci«e 'ntare  &
hastÅndra÷ suk­to mÆrtir  % Ãpo jyotiraya÷ smaya÷  // MatsP_9.9 //
vasi«Âhasya sutÃ÷ sapta  $ ye prajÃpataya÷ sm­tÃ÷  &
dvitÅyametatkathitaæ  % manvantaramata÷ param  // MatsP_9.10 //
auttamÅyaæ pravak«yÃmi  $ tathà manvantaraæ Óubham  &
manurnÃmauttamiryatra  % daÓa putrÃnajÅjanat  // MatsP_9.11 //
Å«a ÆrjaÓca tarjaÓ ca  $ Óuci÷ Óukrastathaiva ca  &
madhuÓ ca mÃdhavaÓcaiva  % nabhasyo 'tha nabhÃstathà  // MatsP_9.12 //
saha÷ kanÅyÃnete«Ãm  $ udÃra÷ kÅrtivardhana÷  &
bhÃvanÃs tatra devÃ÷ syur  % ÆrjÃ÷ saptar«aya÷ sm­tÃ÷  // MatsP_9.13 //
kaukuruï¬iÓca dÃlbhyaÓca  $ ÓaÇga÷ pravahaïa÷ Óiva÷  &
sitaÓca sasmitaÓcaiva  % saptaite yogavardhanÃ÷  // MatsP_9.14 //
manvantaraæ caturthaæ tu  $ tÃmasaæ nÃma viÓrutam  &
kavi÷ p­thus tathaivÃgnir  % akapi÷ kapireva ca  // MatsP_9.15 //
tathaiva jalpadhÅmÃnau  $ munaya÷ sapta tÃmase  &
sÃdhyà devagaïà yatra  % kathitÃstÃmase 'ntare  // MatsP_9.16 //
akalma«as tathà dhanvÅ  $ tapomÆlastapodhana÷  &
taporatistapasyaÓca  % tapodyutiparaætapau  // MatsP_9.17 //
tapobhÃgÅ tapoyogÅ  $ dharmÃcÃraratÃ÷ sadà  &
tÃmasasya sutÃ÷ sarve  % daÓa vaæÓavivardhanÃ÷  // MatsP_9.18 //
pa¤camasya manos tadvad  $ raivatasyÃntaraæ Ó­ïu  &
devabÃhu÷ subÃhuÓca  % parjanya÷ somapo muni÷  // MatsP_9.19 //
hiraïyaromà saptÃÓva÷  $ saptaite ­«aya÷ sm­tÃ÷  &
devÃÓcÃbhÆtarajasas  % tathà prak­taya÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_9.20 //
aruïas tattvadarÓÅ ca  $ vittavÃnhavyapa÷ kapi÷  &
yukto nirutsuka÷ sattvo  % nirmoho 'tha prakÃÓaka÷  // MatsP_9.21 //
dharmavÅryabalopetà  $ daÓaite raivatÃtmajÃ÷  &
bh­gu÷ sudhÃmà virajÃ÷  % sahi«ïurnÃda eva ca  // MatsP_9.22 //
vivasvÃnatinÃmà ca  $ «a«Âhe saptar«ayo 'pare  &
cÃk«u«asyÃntare devà  % lekhà nÃma pariÓrutÃ÷  // MatsP_9.23 //
­bhavo 'tha ­bhÃdyÃÓ ca  $ vÃrimÆlà divaukasa÷  &
cÃk«u«asyÃntare proktà  % devÃnÃæ pa¤ca yonaya÷  // MatsP_9.24 //
ruruprabh­tayastadvac  $ cÃk«u«asya sutà daÓa  &
proktÃ÷ svÃyambhuve vaæÓe  % ye mayà pÆrvameva tu  // MatsP_9.25 //
antaraæ cÃk«u«aæ caitan  $ mayà te parikÅrtitam  &
saptamaæ tatpravak«yÃmi  % yadvaivasvatamucyate  // MatsP_9.26 //
atriÓ caiva vasi«ÂhaÓca  $ kaÓyapo gautamastathà  &
bharadvÃjastathà yogÅ  % viÓvÃmitra÷ pratÃpavÃn  // MatsP_9.27 //
jamadagniÓca saptaite  $ sÃmprataæ ye mahar«aya÷  &
k­tvà dharmavyavasthÃnaæ  % prayÃnti paramaæ padam  // MatsP_9.28 //
sÃdhyà viÓve ca rudrÃÓca  $ maruto vasavo 'Óvinau  &
ÃdityÃÓca surÃstadvat  % sapta devagaïÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_9.29 //
ik«vÃkupramukhÃÓcÃsya  $ daÓa putrÃ÷ sm­tà bhuvi  &
manvantare«u sarve«u  % sapta sapta mahar«aya÷  // MatsP_9.30 //
k­tvà dharmavyavasthÃnaæ  $ prayÃnti paramaæ padam  &
sÃvarïyasya pravak«yÃmi  % manorbhÃvi tathÃntaram  // MatsP_9.31 //
aÓvatthÃmà ÓaradvÃæÓca  $ kauÓiko gÃlavastathà  &
ÓatÃnanda÷ kÃÓyapaÓca  % rÃmaÓca ­«aya÷ sm­tÃ÷  // MatsP_9.32 //
dh­tir varÅyÃn yavasa÷  $ suvarïo va«Âireva ca  &
cari«ïur Ŭya÷ sumatir  % vasu÷ ÓukraÓca vÅryavÃn  // MatsP_9.33 //
bhavi«yà daÓa sÃvarïer  $ mano÷ putrÃ÷ prakÅrtitÃ÷  &
raucyÃdayastathÃnye 'pi  % manava÷ saæprakÅrtitÃ÷  // MatsP_9.34 //
ruce÷ prajÃpate÷ putro  $ raucyo nÃma bhavi«yati  &
manur bhÆtisutas tadvad  % bhautyo nÃma bhavi«yati  // MatsP_9.35 //
tatastu merusÃvarïir  $ brahmasÆnur manu÷ sm­ta÷  &
­taÓca ­tadhÃmà ca  % vi«vakseno manus tathà  // MatsP_9.36 //
atÅtÃnÃgatÃÓcaite  $ manava÷ parikÅrtitÃ÷  &
«a¬Ænaæ yugasÃhasram  % ebhir vyÃptaæ narÃdhipa  // MatsP_9.37 //
sve sve 'ntare sarvamidam  $ utpÃdya sacarÃcaram  &
kalpak«aye vinirv­tte  % mucyante brahmaïà sahà  // MatsP_9.38 //
ete yugasahasrÃnte  $ vinaÓyanti puna÷ puna÷  &
brahmÃdyà vi«ïusÃyujyaæ  % yÃtà yÃsyanti vai dvijÃ÷  // Mats_9.39 //
______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 10

*­«aya Æcu÷
bahubhir dhÃriïÅ bhuktà  $ bhÆpÃlai÷ ÓrÆyate purà  &
pÃrthivÃ÷ p­thivÅyogÃt  % p­thivÅ kasya yogata÷  // MatsP_10.1 //
kim arthaæ ca k­tà saæj¤Ã  $ bhÆme÷ kiæ pÃribhëikÅ  &
gaur itÅyaæ ca vikhyÃtà  % sÆta kasmÃdbravÅhi na÷  // MatsP_10.2 //

*sÆta uvÃca
vaæÓe svÃyambhuvasyÃsÅd  $ aÇgo nÃma prajÃpati÷  &
m­tyostu duhità tena  % pariïÅtà sudurmukhà  // MatsP_10.3 //
sunÅthà nÃma tasyÃstu  $ veno nÃma suta÷ purà  &
adharmanirataÓcÃsÅd  % balavÃn vasudhÃdhipa÷  // MatsP_10.4 //
loke 'pyadharmak­jjÃta÷  $ parabhÃryÃpahÃraka÷  &
dharmÃcÃrasya siddhyarthaæ  % jagato 'tha mahar«ibhi÷  // MatsP_10.5 //
anunÅto 'pi na dadÃv  $ anuj¤Ãæ sa yadà tata÷  &
ÓÃpena mÃrayitvainam  % arÃjakamayÃrditÃ÷  // MatsP_10.6 //
mamanthur brÃhmaïÃstasya  $ balÃddehamakalma«Ã÷  &
tatkÃyÃnmathyamÃnÃttu  % nipeturmlecchajÃtaya÷  // MatsP_10.7 //
ÓarÅre mÃturaæÓena  $ k­«ïäjanasamaprabhÃ÷  &
pituraæÓasya cÃæÓena  % dhÃrmiko dharmacÃriïa÷  // MatsP_10.8 //
utpanno dak«iïÃddhastÃt  $ sadhanu÷ saÓaro gadÅ  &
divyatejomayavapu÷  % saratnakavacÃÇgada÷  // MatsP_10.9 //
p­thorevÃbhavadyatnÃt  $ tata÷ p­thurajÃyata  &
sa viprairabhi«ikto 'pi  % tapa÷ k­tvà sudÃruïam  // MatsP_10.10 //
vi«ïorvareïa sarvasya  $ prabhutvam agamat puna÷  &
ni÷svÃdhyÃyava«aÂkÃraæ  % nirdharmaæ vÅk«ya bhÆtalam  // MatsP_10.11 //
dagdhumevodyata÷ kopÃc  $ chareïÃmitavikrama÷  &
tato gorÆpamÃsthÃya  % bhÆ÷ palÃyitum udyatà  // MatsP_10.12 //
p­«Âhato 'nugatastasyÃ÷  $ p­thurdÅptaÓarÃsana÷  &
tata÷ sthitvaikadeÓe tu  % kiæ karomÅti cÃbravÅt  // MatsP_10.13 //
p­thur apyavadad vÃkyam  $ Åpsitaæ dehi suvrate  &
sarvasya jagata÷ ÓÅghraæ  % sthÃvarasya carasya ca  // MatsP_10.14 //
tathaiva sÃbravÅd bhÆmir  $ dudoha sa narÃdhipa÷  &
svake pÃïau p­thurvatsaæ  % k­tvà svÃyambhuvaæ manum  // MatsP_10.15 //
tadannamabhavacchuddhaæ  $ prajà jÅvanti yena vai  &
tatastu ­«ibhirdugdhà  % vatsa÷ somastadÃbhavat  // MatsP_10.16 //
dogdhà b­haspatirabhÆt  $ pÃtraæ vedastapo rasa÷  &
devaiÓca vasudhà dugdhà  % dogdhà mitrastadÃbhavat  // MatsP_10.17 //
indro vatsa÷ samabhavat  $ k«ÅramÆrjaskaraæ balam  &
devÃnÃæ käcanaæ pÃtraæ  % pitÌïÃæ rÃjataæ tathà  // MatsP_10.18 //
antakaÓcÃbhavaddogdhà  $ yamo vatsa÷ svadhà rasa÷  &
alÃbupÃtraæ nÃgÃnÃæ  % tak«ako vatsako 'bhavat  // MatsP_10.19 //
vi«aæ k«Åraæ tato dogdhà  $ dh­tarëÂro 'bhavatpuna÷  &
asurairapi dugdheyam  % Ãyase ÓakrapŬinÅm  // MatsP_10.20 //
pÃtre mÃyÃm abhÆd vatsa÷  $ prÃhlÃdis tu virocana÷  &
dogdhà dvimÆrdhà tatrÃsÅn  % mÃyà yena pravartità  // MatsP_10.21 //
yak«aiÓca vasudhà dugdhà  $ purÃntardhÃnam Åpsubhi÷  &
k­tvà vaiÓravaïaæ vatsam  % ÃmapÃtre mahÅpate  // MatsP_10.22 //
pretarak«ogaïairdugdhà  $ dharà rudhiramulbaïam  &
raupyanÃbho 'bhavaddogdhà  % sumÃlÅ vatsa eva tu  // MatsP_10.23 //
gandharvaiÓca purà dugdhà  $ vasudhà sÃpsarogaïai÷  &
vatsaæ caitrarathaæ k­tvà  % gandhÃnpadmadale tathà  // MatsP_10.24 //
dogdhà vararucirnÃma  $ nÃÂyavedasya pÃraga÷  &
giribhirvasudhà dugdhà  % ratnÃni vividhÃni ca  // MatsP_10.25 //
au«adhÃni ca divyÃni  $ dogdhà merurmahÃcala÷  &
vatso 'bhÆddhimavÃæs tatra  % pÃtraæ Óailamayaæ puna÷  // MatsP_10.26 //
v­k«aiÓca vasudhà dugdhà  $ k«Åraæ chinnaprarohaïam  &
pÃlÃÓapÃtre dogdhà tu  % ÓÃla÷ pu«palatÃkula÷  // MatsP_10.27 //
plak«o 'bhavattato vatsa÷  $ sarvav­k«o dhanÃdhipa÷  &
evamanyaiÓca vasudhà  % tadà dugdhà yathepsitam  // MatsP_10.28 //
Ãyur dhanÃni saukhyaæ ca  $ p­thau rÃjyaæ praÓÃsati  &
na daridrastadà kaÓcin  % na rogÅ na ca pÃpak­t  // MatsP_10.29 //
nopasargabhayaæ kiæcit  $ p­thau rÃjani ÓÃsati  &
nityaæ pramudità lokà  % du÷khaÓokavivarjitÃ÷  // MatsP_10.30 //
dhanu«koÂyà ca ÓailendrÃn  $ utsÃrya sa mahÃbala÷  &
bhuvastalaæ samaæ cakre  % lokÃnÃæ hitakÃmyayà  // MatsP_10.31 //
na puragrÃmadurgÃïi  $ na cÃyudhadharà narÃ÷  &
k«ayÃtiÓayadu÷khaæ ca  % nÃrthaÓÃstrasya cÃdara÷  // MatsP_10.32 //
dharmaikavÃsanà lokÃ÷  $ p­thau rÃjyaæ praÓÃsati  &
kathitÃni ca pÃtrÃïi  % yatk«Åraæ ca mayà tava  // MatsP_10.33 //
ye«Ãæ yatra rucistattad  $ deyaæ tebhyo vijÃnatà  &
yaj¤aÓrÃddhe«u sarve«u  % mayà tubhyaæ niveditam  // MatsP_10.34 //
duhit­tvaæ gatà yasmÃt  $ p­thordharmavato mahÅ  &
tadÃnurÃgayogÃcca  % p­thivÅ viÓrutà budhai÷  // MatsP_10.35 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 11

*­«aya Æcu÷
ÃdityavaæÓamakhilaæ  $ vada sÆta yathÃkramam  &
somavaæÓaæ ca tattvaj¤a  % yathÃvadvaktumarhasi  // MatsP_11.1 //

*sÆta uvÃca
vivasvÃnkaÓyapÃt pÆrvam  $ adityÃmabhavat suta÷  &
tasya patnÅtrayaæ tadvat  % saæj¤Ã rÃj¤Å prabhà tathà  // MatsP_11.2 //
raivatasya sutà rÃj¤Å  $ revataæ su«uve sutam  &
prabhà prabhÃtaæ su«uve  % tvëÂrÅ saæj¤Ã tathà manum  // MatsP_11.3 //
yamaÓca yamunà caiva  $ yamalau tu babhÆvatu÷  &
tatastejomayaæ rÆpam  % asahantÅ vivasvata÷  // MatsP_11.4 //
nÃrÅmutpÃdayÃmÃsa  $ svaÓarÅrÃdaninditÃm  &
tvëÂrÅ svarÆparÆpeïa  % nÃmnà chÃyeti bhÃminÅ  // MatsP_11.5 //
purata÷ saæsthitÃæ d­«Âvà  $ saæj¤Ã tÃæ pratyabhëata  &
chÃye taæ bhaja bhartÃram  % asmadÅyaæ varÃnane  // MatsP_11.6 //
apatyÃni madÅyÃni  $ mÃt­snehena pÃlaya  &
tathetyuktvà tu sà devam  % agamat kvÃpi suvratà  // MatsP_11.7 //
kÃmayÃmÃsa devo 'pi  $ saæj¤eyamiti cÃdarÃt  &
janayÃmÃsa tasyÃæ tu  % putraæ ca manurÆpiïam  // MatsP_11.8 //
savarïatvÃcca sÃvarïir  $ manorvaivasvatasya ca  &
tata÷ Óaniæ ca tapatÅæ  % vi«Âiæ caiva krameïa tu  // MatsP_11.9 //
chÃyÃyÃæ janayÃmÃsa  $ saæj¤eyamiti bhÃskara÷  &
chÃyà svaputre 'bhyadhikaæ  % snehaæ cakre manau tathà  // MatsP_11.10 //
pÆrvo manustu cak«Ãma  $ na yama÷ krodhamÆrchita÷  &
saætarjayÃmÃsa tadà  % pÃdamudyamya dak«iïam  // MatsP_11.11 //
ÓaÓÃpa ca yamaæ chÃyà  $ sak«ata÷ k­misaæyuta÷  &
pÃdo 'yameko bhavità  % pÆyaÓoïitavisrava÷  // MatsP_11.12 //
nivedayÃmÃsa pitur  $ yama÷ ÓÃpÃdamar«ita÷  &
ni«kÃraïamahaæ Óapto  % mÃtrà deva sakopayà  // MatsP_11.13 //
bÃlabhÃvÃnmayà kiæcid  $ udyataÓ caraïa÷ sak­t  &
manunà vÃryamÃïÃpi  % mama ÓÃpam adÃd vibho  // MatsP_11.14 //
prÃyo na mÃtà sÃsmÃkaæ  $ ÓÃpenÃhaæ yato hata÷  &
devo 'pyÃha yamaæ bhÆya÷  % kiæ karomi mahÃmate  // MatsP_11.15 //
maurkhyÃtkasya na du÷khaæ syÃd  $ athavà karmasaætati÷  &
anivÃryà bhavasyÃpi  % kà kathÃnye«u jantu«u  // MatsP_11.16 //
k­kavÃkurmayà datto  $ ya÷ k­mÅnbhak«ayi«yati  &
kledaæ ca rudhiraæ caiva  % vatsÃyam apane«yati  // MatsP_11.17 //
evamuktastapastepe  $ yamastÅvraæ mahÃyaÓÃ÷  &
gokarïatÅrthe vairÃgyÃt  % phalapattrÃnilÃÓana÷  // MatsP_11.18 //
ÃrÃdhayanmahÃdevaæ  $ yÃvadvar«ÃyutÃyutam  &
varaæ prÃdÃnmahÃdeva÷  % saætu«Âa÷ ÓÆlabh­ttadà  // MatsP_11.19 //
vavre sa lokapÃlatvaæ  $ pit­loke n­pÃlayam  &
dharmÃdharmÃtmakasyÃpi  % jagatastu parÅk«aïam  // MatsP_11.20 //
evaæ sa lokapÃlatvam  $ agamacchÆlapÃïina÷  &
pitÌïÃæ cÃdhipatyaæ ca  % dharmÃdharmasya cÃnagha  // MatsP_11.21 //
vivasvÃnatha tajj¤Ãtvà  $ saæj¤ÃyÃ÷ karmace«Âitam  &
tva«Âu÷ samÅpamagamad  % Ãcacak«e ca ro«avÃn  // MatsP_11.22 //
tamuvÃca tatastva«Âà  $ sÃntvapÆrvaæ dvijottamÃ÷  &
tavÃsahantÅ bhagavan  % mahastÅvraæ tamonudam  // MatsP_11.23 //
va¬abÃrÆpam ÃsthÃya  $ matsakÃÓam ihÃgatà  &
nivÃrità mayà sà nu  % tvayà caiva divÃkara  // MatsP_11.24 //
yasmÃd avij¤Ãtatayà  $ matsakÃÓam ihÃgatà  &
tasmÃnmadÅyaæ bhavanaæ  % prave«Âuæ na tvamarhasi  // MatsP_11.25 //
evamuktà jagÃmÃtha  $ marudeÓamanindità  &
va¬abÃrÆpam ÃsthÃya  % bhÆtale samprati«Âhità  // MatsP_11.26 //
tasmÃtprasÃdaæ kuru me  $ yadyanugrahabhÃgaham  &
apane«yÃmi te tejo  % yantre k­tvà divÃkara  // MatsP_11.27 //
rÆpaæ tava kari«yÃmi  $ lokÃnandakaraæ prabho  &
tathetyukta÷ sa raviïà  % bhramau k­tvà divÃkaram  // MatsP_11.28 //
p­thakcakÃra tattejaÓ  $ cakraæ vi«ïor akalpayat  &
triÓÆlaæ cÃpi rudrasya  % vajramindrasya cÃdhikam  // MatsP_11.29 //
daityadÃnavasaæhartu÷  $ sahasrakiraïÃtmakam  &
rÆpaæ cÃpratimaæ cakre  % tva«ÂÃ padbhyÃm­te mahat  // MatsP_11.30 //
na ÓaÓÃkÃtha taddra«Âuæ  $ pÃdarÆpaæ rave÷ puna÷  &
arcÃsvapi tata÷ pÃdau  % na kaÓcitkÃrayet kvacit  // MatsP_11.31 //
ya÷ karoti sa pÃpi«ÂhÃæ  $ gatimÃpnoti ninditÃm  &
ku«ÂharogamavÃpnoti  % loke 'smindu÷khasaæyuta÷  // MatsP_11.32 //
tasmÃcca dharmakÃmÃrthÅ  $ citre«vÃyatane«u ca  &
na kvacitkÃrayetpÃdau  % devadevasya dhÅmata÷  // MatsP_11.33 //
tata÷ sa bhagavÃngatvà  $ bhÆrlokam amarÃdhipa÷  &
kÃmayÃmÃsa kÃmÃrto  % mukha eva divÃkara÷  // MatsP_11.34 //
aÓvarÆpeïa mahatà  $ tejasà ca samÃv­ta÷  &
saæj¤Ã ca manasà k«obham  % agamadbhayavihvalà  // MatsP_11.35 //
nÃsÃpuÂÃbhyÃmuts­«Âaæ  $ paro 'yamiti ÓaÇkayà  &
tadretasas tato jÃtÃv  % aÓvinÃv iti niÓcitam  // MatsP_11.36 //
dasrau sutatvÃt saæjÃtau  $ nÃsatyau nÃsikÃgrata÷  &
j¤Ãtvà cirÃcca taæ devaæ  % saæto«am agamat param  // MatsP_11.37 //
vimÃnenÃgamatsvargaæ  $ patyà saha mudÃnvità  &
sÃvarïo 'pi manur merÃv  % adyÃpyÃste tapodhana÷  \
ÓanistapobalÃdÃpa  # grahasÃmyaæ tata÷ puna÷  // MatsP_11.38 //
yamunà tapatÅ caiva  $ punarnadyau babhÆvatu÷  &
vi«ÂirghorÃtmikà tadvat  % kÃlatvena vyavasthità  // MatsP_11.39 //
manor vaivasvatasyÃsan  $ daÓa putrà mahÃbalÃ÷  &
ilas tu prathamaste«Ãæ  % putre«ÂyÃæ samajÃyata  // MatsP_11.40 //
ik«vÃku÷ kuÓanÃbhaÓca  $ ari«Âo dh­«Âa eva ca  &
nari«yanta÷ karÆ«aÓca  % ÓaryÃtiÓca mahÃbalÃ÷  \
p­«adhraÓcÃtha nÃbhÃga÷  # sarve te divyamÃnu«Ã÷  // MatsP_11.41 //
abhi«icya manu÷ putram  $ ilaæ jye«Âhaæ sa dhÃrmika÷  &
jagÃma tapase bhÆya÷  % sa mahendravanÃlayam  // MatsP_11.42 //
atha digjayasiddhyartham  $ ila÷ prÃyÃnmahÅm imÃm  &
bhramandvÅpÃni sarvÃïi  % k«mÃbh­ta÷ sampradhar«ayan  // MatsP_11.43 //
jagÃmopavanaæ Óambhor  $ aÓvÃk­«Âa÷ pratÃpavÃn  &
kalpadrumalatÃkÅrïaæ  % nÃmnà Óaravaïaæ mahat  // MatsP_11.44 //
ramate yatra deveÓa÷  $ Óambhu÷ somÃrdhaÓekhara÷  &
umayà samayastatra  % purà Óaravaïe k­ta÷  // MatsP_11.45 //
puænÃma sattvaæ yatkiæcid  $ Ãgami«yati te vane  &
strÅtvame«yati tatsarvaæ  % daÓayojanamaï¬ale  // MatsP_11.46 //
aj¤Ãtasamayo rÃjà  $ ila÷ Óaravaïe purà  &
strÅtvamÃpa viÓann eva  % va¬abÃtvaæ hayastadà  // MatsP_11.47 //
puru«atvaæ h­taæ sarvaæ  $ strÅrÆpe vismito n­pa÷  &
ileti sÃbhavannÃrÅ  % pÅnonnataghanastanÅ  // MatsP_11.48 //
unnataÓroïijaghanà  $ padmapattrÃyatek«aïà  &
pÆrïenduvadanà tanvÅ  % vilÃsollÃsitek«aïà  // MatsP_11.49 //
mÆlonnatÃyatabhujà  $ nÅlaku¤citamÆrdhajà  &
tanulomà sudaÓanà  % m­dugambhÅrabhëiïÅ  // MatsP_11.50 //
ÓyÃmagaureïa varïena  $ haæsavÃraïagÃminÅ  &
kÃrmukabhrÆyugopetà  % tanutÃmranakhÃÇkurà  // MatsP_11.51 //
bhramantÅ ca vane tasmiæÓ  $ cintayÃmÃsa bhÃminÅ  &
ko me pitÃthavà bhrÃtà  % kà me mÃtà bhavediha  // MatsP_11.52 //
kasya bharturahaæ dattà  $ kiyadvatsyÃmi bhÆtale  &
cintayantÅti dad­Óe  % somaputreïa sÃÇganà  // MatsP_11.53 //
ilà rÆpasamÃk«ipta-  $ manasà varavarïinÅ  &
budhastadÃptaye yatnam  % akarotkÃmapŬita÷  // MatsP_11.54 //
viÓi«ÂÃkÃravÃndaï¬Å  $ sakamaï¬alupustaka÷  &
veïudaï¬ak­tÃneka-  % pavitrakagaïatrika÷  // MatsP_11.55 //
dvijarÆpa÷ ÓikhÅ brahmà  $ nigadankarïakuï¬ala÷  &
baÂubhiÓcÃnvito yuktai÷  % samitpu«pakuÓodakai÷  // MatsP_11.56 //
kilÃnvi«an vane tasmin  $ nÃjuhÃva sa tÃmilÃm  &
bahir vanasyÃntarita÷  % kila pÃdapamaï¬ale  // MatsP_11.57 //
sasaæbhramamakasmÃttÃæ  $ sopÃlambhamivÃvadat  &
tyaktvÃgnihotraÓuÓrÆ«Ãæ  % kva gatà mandirÃnmama  // MatsP_11.58 //
iyaæ vihÃravelà te hy  $ atikrÃmati sÃmpratam  &
ehyehi p­thusuÓroïi  % saæbhrÃntà kena hetunà  // MatsP_11.59 //
iyaæ sÃyantanÅ velà  $ vihÃrasyeha vartate  &
k­tvopalepanaæ pu«pair  % alaækuru g­haæ mama  // MatsP_11.60 //
sà tv abravÅd viram­tÃhaæ  $ sarvametattapodhana  &
ÃtmÃnaæ tvÃæ ca bhartÃraæ  % kulaæ ca vada me 'nagha  // MatsP_11.61 //
budha÷ provÃca tÃæ tanvÅm  $ ilà tvaæ varavarïinÅ  &
ahaæ ca kÃmuko nÃma  % bahuvidyo budha÷ sm­ta÷  // MatsP_11.62 //
tejasvina÷ kule jÃta÷  $ pità me brÃhmaïÃdhipa÷  &
iti sà tasya vacanÃt  % pravi«Âà budhamandiram  // MatsP_11.63 //
ratnastambhasamÃyuktaæ  $ divyamÃyÃvinirmitam  &
ilà k­tÃrthamÃtmÃnaæ  % mene tadbhavanasthità  // MatsP_11.64 //
aho v­ttamaho rÆpam  $ aho dhanamaho kulam  &
mama cÃsya ca me bhartur  % aho lÃvaïyam uttamam  // MatsP_11.65 //
reme ca sà tena samam  $ atikÃlamilà tata÷  &
sarvabhogamaye gehe  % yathendrabhavane tathà // MatsP_11.66 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 12

*sÆta uvÃca
athÃnvi«anto rÃjÃnaæ  $ bhrÃtaras tasya mÃnavÃ÷  &
ik«vÃkupramukhà jagmus  % tadà ÓaravaïÃntikam  // MatsP_12.1 //
tataste dad­Óu÷ sarve  $ va¬abÃm agrata÷ sthitÃm  &
ratnaparyÃïakiraïa-  % dÅptakÃyÃm anuttamÃm  // MatsP_12.2 //
paryÃïapratyabhij¤ÃnÃt  $ sarve vismayam ÃgatÃ÷  &
ayaæ candraprabho nÃma  % vÃjÅ tasya mahÃtmana÷  // MatsP_12.3 //
agamad va¬abÃrÆpam  $ uttamaæ kena hetunà  &
tatas tu maitrÃvaruïiæ  % papracchuste purodhasam  // MatsP_12.4 //
kimityetadabhÆccitraæ  $ vada yogavidÃæ vara  &
vasi«ÂhaÓcÃbravÅt sarvaæ  % d­«Âvà taddhyÃnacak«u«Ã  // MatsP_12.5 //
samaya÷ ÓambhudayitÃ-  $ k­ta÷ Óaravaïe purà  &
ya÷ pumÃnpraviÓed atra  % sa nÃrÅtvamavÃpsyati  // MatsP_12.6 //
ayamaÓvo 'pi nÃrÅtvam  $ agÃdrÃj¤Ã sahaiva tu  &
puna÷ puru«atÃmeti  % yathÃsau dhanadopama÷  // MatsP_12.7 //
tathaiva yatna÷ kartavyaÓ  $ cÃrÃdhyaiva pinÃkinam  &
tataste mÃnavà jagmur  % yatra devo maheÓvara÷  // MatsP_12.8 //
tu«Âuvur vividhai÷ stotrai÷  $ pÃrvatÅparameÓvarau  &
tÃv Æcatur alaÇghyo 'yaæ  % samaya÷ kiætu sÃmpratam  // MatsP_12.9 //
ik«vÃkoraÓvamedhena  $ yatphalaæ syÃttadÃvayo÷  &
dattvà kimpuru«o vÅra÷  % sa bhavi«yatyasaæÓayam  // MatsP_12.10 //
tathetyuktÃstataste tu  $ jagmur vaivasvatÃtmajÃ÷  &
ik«vÃkoÓcÃÓvamedhena  % cela÷ kimpuru«o 'bhavat  // MatsP_12.11 //
mÃsamekaæ pumÃnvÅra÷  $ strÅ ca mÃsamabhÆtpuna÷  &
budhasya bhavane ti«Âhan  % nilo garbhadharo 'bhavat  // MatsP_12.12 //
ajÅjanatputramekam  $ anekaguïasaæyutam  &
budhaÓcotpÃdya taæ putraæ  % svarlokam agamattata÷  // MatsP_12.13 //
ilasya nÃmnà tadvar«am  $ ilÃv­tam abhÆttadà  &
somÃrkavaæÓayor ÃdÃv  % ilo 'bhÆnmanunandana÷  // MatsP_12.14 //
evaæ purÆravÃ÷ puæsor  $ abhavad vaæÓavardhana÷  &
ik«vÃkur arkavaæÓasya  % tathaivoktastapodhanÃ÷  // MatsP_12.15 //
ila÷ kimpuru«atve ca  $ sudyumna iti cocyate  &
puna÷ putratrayamabhÆt  % sudyumnasyÃparÃjitam  // MatsP_12.16 //
utkalo vai gahas tadvad  $ dharitÃÓvaÓ ca vÅryavÃn  &
utkalasyotkalà nÃma  % gayasya tu gayà matà  // MatsP_12.17 //
haritÃÓvasya dikpÆrvà  $ viÓrutà kurubhi÷ saha  &
prati«ÂhÃne 'bhi«icyÃtha  % sa purÆravasaæ sutam  // MatsP_12.18 //
jagÃmelÃv­taæ bhoktuæ  $ var«aæ divyaphalÃÓanam  &
ik«vÃkurjye«ÂhadÃyÃdo  % madhyadeÓamavÃptavÃn  // MatsP_12.19 //
nari«yantasya putro 'bhÆc  $ chuco nÃma mahÃbala÷  &
nÃbhÃgasyÃmbarÅ«astu  % dh­«Âasya ca sutatrayam  // MatsP_12.20 //
dh­taketuÓcitranÃtho  $ raïadh­«ÂaÓca vÅryavÃn  &
Ãnarto nÃma ÓaryÃte÷  % sukanyà caiva dÃrikà  // MatsP_12.21 //
ÃnartasyÃbhavatputro  $ rocamÃna÷ pratÃpavÃn  &
Ãnarto nÃbha deÓo 'bhÆn  % nagarÅ ca kuÓasthalÅ  // MatsP_12.22 //
rocamÃnasya putro 'bhÆd  $ revo raivata eva ca  &
kakudmÅ cÃparaæ nÃma  % jye«Âha÷ putraÓatasya ca  // MatsP_12.23 //
revatÅ tasya sà kanyà  $ bhÃryà rÃmasya viÓrutà  &
karÆ«asya tu kÃrÆ«Ã  % bahava÷ prathità bhuvi  // MatsP_12.24 //
p­«adhro govadhÃcchÆdro  $ guruÓÃpÃdajÃyata  &
ik«vÃkuvaæÓaæ vak«yÃmi  % Ó­ïudhvam­«isattamÃ÷  // MatsP_12.25 //
ik«vÃko÷ putratÃm Ãpa  $ vikuk«ir nÃma devarÃÂ  &
jye«Âha÷ putraÓatasyÃsÅd  % daÓa pa¤ca ca tatsutÃ÷  // MatsP_12.26 //
meroruttarataste tu  $ jÃtÃ÷ pÃrthivasattamÃ÷  &
caturdaÓottaraæ cÃnyac  % chatamasya tathÃbhavat  // MatsP_12.27 //
merordak«iïato ye ye  $ rÃjÃna÷ saæprakÅrtitÃ÷  &
jye«Âha÷ kakutstho nÃmnÃbhÆt  % tatsutastu suyodhana÷  // MatsP_12.28 //
tasya putra÷ p­thurnÃma  $ viÓvagaÓcap­tho÷ suta÷  &
industasya ca putro 'bhÆd  % yuvanÃÓvastato 'bhavat  // MatsP_12.29 //
ÓrÃvastaÓca mahÃtejà  $ vatsakastatsuto 'bhavat  &
nirmità yena ÓrÃvastÅ  % gau¬adeÓe dvijottamÃ÷  // MatsP_12.30 //
ÓrÃvastÃdb­hadaÓvo 'bhÆt  $ kuvalÃÓvas tato 'bhavat  &
dhundhumÃratvamagamad  % dhundhunÃmnà hata÷ purà  // MatsP_12.31 //
tasya putrÃs trayo jÃtà  $ d­¬hÃÓvo daï¬a eva ca  &
kapilÃÓvaÓca vikhyÃto  % dhaundhumÃri÷ pratÃpavÃn  // MatsP_12.32 //
d­¬hÃÓvasya pramodaÓca  $ haryaÓvastasya cÃtmaja÷  &
haryaÓvasya nikumbho 'bhÆt  % saæhatÃÓvas tato 'bhavat  // MatsP_12.33 //
ak­tÃÓvo raïÃÓvaÓca  $ saæhatÃÓvasutÃv ubhau  &
yuvanÃÓvo raïÃÓvasya  % mÃndhÃtà ca tato 'bhavat  // MatsP_12.34 //
mÃndhÃtu÷ purukutso 'bhÆd  $ dharmasenaÓca pÃrthiva÷  &
mucukundaÓca vikhyÃta÷  % Óatrujicca pratÃpavÃn  // MatsP_12.35 //
purukutsasya putro 'bhÆd  $ vasudo narmadÃpati÷  &
sambhÆtistasya putro 'bhÆt  % tridhanvà ca tato 'bhavat  // MatsP_12.36 //
tridhanvana÷ suto jÃtas  $ trayyÃruïa iti sm­ta÷  &
tasmÃtsatyavrato nÃma  % tasmÃtsatyaratha÷ sm­ta÷  // MatsP_12.37 //
tasya putro hariÓcandro  $ hariÓcandrÃcca rohita÷  &
rohitÃcca v­ko jÃto  % v­kÃdbÃhurajÃyata  // MatsP_12.38 //
sagarastasya putro 'bhÆd  $ rÃjà paramadhÃrmika÷  &
dve bhÃrye sagarasyÃpi  % prabhà bhÃnumatÅ tathà  // MatsP_12.39 //
tÃbhyÃmÃrÃdhita÷ pÆrvam  $ aurvo 'gni÷ putrakÃmyayà  &
aurvastu«Âastayo÷ prÃdÃd  % yathe«Âaæ varamuttamam  // MatsP_12.40 //
ekà «a«ÂisahasrÃïi  $ sutamekaæ tathÃparà  &
g­hïÃtu vaæÓakartÃraæ  % prabhÃg­hïÃd bahÆæstadà  // MatsP_12.41 //
ekaæ bhÃnumatÅ putram  $ ag­hïÃdasama¤jasam  &
tata÷ «a«ÂisahasrÃïi  % su«uve yÃdavÅ prabhà  // MatsP_12.42 //
khananta÷ p­thivÅæ dagdhà  $ vi«ïunà ye 'ÓvamÃrgaïe  &
asama¤jasastu tanayo  % yo 'æÓumÃnnÃma viÓruta÷  // MatsP_12.43 //
tasya putro dilÅpas tu  $ dilÅpÃttu bhagÅratha÷  &
yena bhÃgÅrathÅ gaÇgà  % tapa÷ k­tvÃvatÃrità  // MatsP_12.44 //
bhagÅrathasya tanayo  $ nÃbhÃga iti viÓruta÷  &
nÃbhÃgasyÃmbarÅ«o 'bhÆt  % sindhudvÅpas tato 'bhavat  // MatsP_12.45 //
tasyÃyutÃyu÷ putro 'bhÆd  $ ­tuparïastato 'bhavat  &
tasya kalmëapÃdastu  % sarvakarmà tata÷ sm­ta÷  // MatsP_12.46 //
tasyÃnaraïya÷ putro 'bhÆn  $ nighnastasya suto 'bhavat  &
nighnaputrÃv ubhau jÃtÃv  % anamitraraghÆ n­pau  // MatsP_12.47 //
anÃmitro vanamagÃd  $ bhavità sa k­te n­pa÷  &
raghor abhÆddilÅpastu  % dilÅpÃdajakastathà  // MatsP_12.48 //
dÅrghabÃhurajÃjjÃtaÓ  $ cÃjapÃlastato n­pa÷  &
tasmÃddaÓaratho jÃtas  % tasya putracatu«Âayam  // MatsP_12.49 //
nÃrÃyaïÃtmakÃ÷ sarve  $ rÃmaste«vagrajo 'bhavat  &
rÃvaïÃntakarastadvad  % raghÆïÃæ vaæÓavardhana÷  // MatsP_12.50 //
vÃlmÅkistasya caritaæ  $ cakre bhÃrgavasattama÷  &
tasya putrau kuÓalavÃv  % ik«vÃkukulavardhanau  // MatsP_12.51 //
atithistu kuÓÃjjaj¤e  $ ni«adhastasya cÃtmaja÷  &
nalastu nai«adhastasmÃn  % nabhÃstasmÃdajÃyata  // MatsP_12.52 //
nabhasa÷ puï¬arÅko 'bhÆt  $ k«emadhanvà tata÷ sm­ta÷  &
tasya putro 'bhavadvÅro  % devÃnÅka÷ pratÃpavÃn  // MatsP_12.53 //
ahÅnagustasya suta÷  $ sahasrÃÓvastata÷ para÷  &
tataÓcandrÃvalokastu  % tÃrÃpŬastato 'bhavat  // MatsP_12.54 //
tasyÃtmajaÓ candragirir  $ bhÃnuÓ candrastato 'bhavat  &
ÓrutÃyur abhavattasmÃd  % bhÃrate yo nipÃtita÷  // MatsP_12.55 //
nalau dvÃv eva vikhyÃtau  $ vaæÓe kaÓyapasambhave  &
vÅrasenasutastadvan  % nai«adhaÓca narÃdhipa÷  // MatsP_12.56 //
ete vaivasvate vaæÓe  $ rÃjÃno bhÆridak«iïÃ÷  &
ik«vÃkuvaæÓaprabhavÃ÷  % prÃdhÃnyena prakÅrtitÃ÷  // MatsP_12.57 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 13

*manuruvÃca
bhagava¤ÓrotumicchÃmi  $ pitÌïÃæ vaæÓamuttamam  &
raveÓca ÓrÃddhadevatvaæ  % somasya ca viÓe«ata÷  // MatsP_13.1 //

*matsya uvÃca
hanta te kathayi«yÃmi  $ pitÌïÃæ vaæÓamuttamam  &
svarge pit­gaïÃ÷ sapta  % trayaste«ÃmamÆrtaya÷  // MatsP_13.2 //
mÆrtimanto 'tha catvÃra÷  $ sarve«Ãmamitaujasa÷  &
amÆrtaya÷ pit­gaïà  % vairÃjasya prajÃpate÷  // MatsP_13.3 //
jayanti yÃndevagaïà  $ vairÃjà iti viÓrutÃ÷  &
ye caite yogavibhra«ÂÃ÷  % prÃpya lokÃnsanÃtanÃn  // MatsP_13.4 //
punarbrahmadinÃnte tu  $ jÃyante brahmavÃdina÷  &
samprÃpya tÃæ sm­tiæ bhÆyo  % yogaæ sÃækhyamanuttamam  // MatsP_13.5 //
siddhiæ prayÃnti yogena  $ punarÃv­ttidurlabhÃm  &
yoginÃmeva deyÃni  % tasmÃcchrÃddhÃni dÃt­bhi÷  // MatsP_13.6 //
ete«Ãæ mÃnasÅ kanyà  $ patnÅ himavato matà  &
mainÃkastasya dÃyÃda÷  % krau¤castasyÃgrajo 'bhavat  \
krau¤cadvÅpa÷ sm­to yena  # caturtho gh­tasaæv­ta÷  // MatsP_13.7 //
menà ca su«uve tisra÷  $ kanyà yogavatÅstata÷  &
umaikaparïÃparïà ca  % tÅvravrataparÃyaïÃ÷  // MatsP_13.8 //
rudrasyaikà sitasyaikà  $ jaigÅ«avyasya cÃparà  &
dattà himavatà bÃlÃ÷  % sarvà loke tapo 'dhikÃ÷  // MatsP_13.9 //

*­«aya Æcu÷
kasmÃddÃk«ÃyaïÅ pÆrvaæ  $ dadÃhÃtmÃnamÃtmanà  &
himavadduhità tadvat  % kathaæ jÃtà mahÅtale  // MatsP_13.10 //
saæharantÅ kimuktÃsau  $ sutà và brahmasÆnunà  &
dak«eïa lokajananÅ  % sÆta vistarato vada  // MatsP_13.11 //

*sÆta uvÃca
dak«asya yaj¤e vitate  $ prabhÆtavaradak«iïe  &
samÃhÆte«u deve«u  % provÃca pitaraæ satÅ  // MatsP_13.12 //
kimarthaæ tÃta bhartà me  $ yaj¤e 'sminnÃbhimantrita÷  &
ayogya iti tÃmÃha  % dak«o yaj¤e«u ÓÆlabh­t  // MatsP_13.13 //
upasaæhÃrak­drudras  $ tenÃmaÇgalabhÃgayam  &
cukopÃtha satÅ dehaæ  % tyak«yÃmÅti tvadudbhavam  // MatsP_13.14 //
daÓÃnÃæ tvaæ ca bhavità  $ pitÌïÃmekaputraka÷  &
k«atriyatve 'Óvamedhe ca  % rudrÃttvaæ nÃÓame«yasi  // MatsP_13.15 //
ityuktvà yogamÃsthÃya  $ svadehodbhavatejasà  &
nirdahantÅ tadÃtmÃnaæ  % sadevÃsurakiænarai÷  // MatsP_13.16 //
kiæ kimetaditi proktà  $ gandharvagaïaguhyakai÷  &
upagamyÃbravÅddak«a÷  % praïipatyÃtha du÷khita÷  // MatsP_13.17 //
tvamasya jagato mÃtà  $ jagatsaubhÃgyadevatà  &
duhit­tvaæ gatà devi  % mamÃnugrahakÃmyayà  // MatsP_13.18 //
na tvayà rahitaæ kiæcid  $ brahmÃï¬e sacarÃcaram  &
prasÃdaæ kuru dharmaj¤e  % na mÃæ tyaktumihÃrhasi  // MatsP_13.19 //
prÃha devÅ yadÃrabdhaæ  $ tatkÃryaæ me na saæÓaya÷  &
kiætvavaÓyaæ tvayà martye  % hatayaj¤ena ÓÆlinà  // MatsP_13.20 //
prasÃde lokas­«Âyarthaæ  $ tapa÷ kÃryaæ mamÃntike  &
prajÃpatistvaæ bhavità  % daÓÃnÃmaÇgajo 'pyalam  // MatsP_13.21 //
madaæÓenÃÇganà «a«Âir  $ bhavi«yantyaÇgajÃstava  &
matsaænidhau tapa÷ kurvan  % prÃpsyase yogamuttamam  // MatsP_13.22 //
evamukto 'bravÅddak«a÷  $ ke«u ke«u mayÃnaghe  &
tÅrthe«u ca tvaæ dra«Âavyà  % stotavyà kaiÓca nÃmabhi÷  // MatsP_13.23 //

*devyuvÃca
sarvadà sarvabhÆte«u  $ dra«Âavyà sarvato bhuvi  &
sarvaloke«u yatkiæcid  % rahitaæ na mayà vinà  // MatsP_13.24 //
tathÃpi ye«u sthÃne«u  $ dra«Âavyà siddhimÅpsubhi÷  &
smartavyà bhÆtikÃmair và  % tÃni vak«yÃmi tattvata÷  // MatsP_13.25 //
vÃrÃïasyÃæ viÓÃlÃk«Å  $ naimi«e liÇgadhÃriïÅ  &
prayÃge lalità devÅ  % kÃmÃk«Å gandhamÃdane  \
mÃnase kumudà nÃma  # viÓvakÃyà tathÃmbare  // MatsP_13.26 //
gomante gomatÅ nÃma  $ mandare kÃmacÃriïÅ  &
madotkaÂÃ caitrarathe  % jayantÅ hastinÃpure  // MatsP_13.27 //
kÃnyakubje tathà gaurÅ  $ rambhà malayaparvate  &
ekÃmbhake kÅrtimatÅ  % viÓvÃæ viÓveÓvare vidu÷  // MatsP_13.28 //
pu«kare puruhÆteti  $ kedÃre mÃrgadÃyinÅ  &
nandà himavata÷ p­«Âhe  % gokarïe bhadrakarïikà  // MatsP_13.29 //
sthÃneÓvare bhavÃnÅ tu  $ bilvale bilvapattrikà  &
ÓrÅÓaile mÃdhavÅ nÃma  % bhadrà bhadreÓvare tathà  // MatsP_13.30 //
jayà varÃhaÓaile tu  $ kÃmalà kamalÃlaye  &
rudrakoÂyÃæ ca rudrÃïÅ  % kÃlÅ kÃla¤jare girau  // MatsP_13.31 //
mahÃliÇge tu kapilà  $ markoÂe mukuÂeÓvarÅ  &
ÓÃlagrÃme mahÃdevÅ  % ÓivaliÇge jalapriyà  // MatsP_13.32 //
mÃyÃpuryÃæ kumÃrÅ tu  $ saætÃne lalità tathà  &
utpalÃk«Å sahasrÃk«e  % kamalÃk«e mahotpalà  // MatsP_13.33 //
gaÇgÃyÃæ maÇgalà nÃma  $ vimilà puru«ottame  &
vipÃÓÃyÃm amoghÃk«Å  % pÃÂalà puï¬ravardhane  // MatsP_13.34 //
nÃrÃyaïÅ supÃrÓve tu  $ vikÆÂe bhadrasundarÅ  &
vipule vipulà nÃma  % kalyÃïÅ malayÃcale  // MatsP_13.35 //
koÂavÅ koÂitÅrthe tu  $ sugandhà mÃdhave vane  &
godÃÓrame trisaædhyà tu  % gaÇgÃdvÃre ratipriyà  // MatsP_13.36 //
Óivakuï¬e ÓivÃnandà  $ nandinÅ devikÃtaÂe  &
rukmiïÅ dvÃravatyÃæ tu  % rÃdhà v­ndÃvane vane  // MatsP_13.37 //
devakÅ mathurÃyÃæ tu  $ pÃtÃle parameÓvarÅ  &
citrakÆÂe tathà sÅtà  % vindhye vindhyÃdhivÃsinÅ  // MatsP_13.38 //
sahyÃdrÃv ekavÅrà tu  $ hariÓcandre tu candrikà  &
ramaïà rÃmatÅrthe tu  % yamunÃyÃæ m­gÃvatÅ  // MatsP_13.39 //
karavÅre mahÃlak«mÅr  $ umà devÅ vinÃyake  &
arogà vaidyanÃthe tu  % mahÃkÃle maheÓvarÅ  // MatsP_13.40 //
abhayetyu«ïatÅrthe«u  $ cÃm­tà vindhyakandare  &
mÃï¬avye mÃï¬avÅ nÃma  % svÃhà mÃheÓvare pure  // MatsP_13.41 //
chÃgalÃï¬e pracaï¬Ã tu  $ caï¬ikà makarandake  &
someÓvare varÃrohà  % prabhÃse pu«karÃvatÅ  // MatsP_13.42 //
devamÃtà sarasvatyÃæ  $ pÃrÃvÃrataÂe matà  &
mahÃlaye mahÃbhÃgà  % payo«ïyÃæ piÇgaleÓvarÅ  // MatsP_13.43 //
siæhikà k­taÓauce tu  $ kÃrttikeye yaÓaskarÅ  &
utpalÃvartake lolà  % subhadrà Óoïasaægame  // MatsP_13.44 //
mÃtà siddhapure lak«mÅr  $ aÇganà bharatÃÓrame  &
jÃlaædhare viÓvamukhÅ  % tÃrà ki«kindhaparvate  // MatsP_13.45 //
devadÃruvane pu«Âir  $ medhà kÃÓmÅramaï¬ale  &
bhÅmà devÅ himÃdrau tu  % pu«ÂirviÓveÓvare tathà  // MatsP_13.46 //
kapÃlamocane Óuddhir  $ mÃtà kÃyÃvarohaïe  &
ÓaÇkhoddhÃre dhvanirnÃma  % dh­ti÷ piï¬Ãrake tathà  // MatsP_13.47 //
kÃlà tu candrabhÃgÃyÃm  $ acchode ÓivakÃriïÅ  &
veïÃyÃmam­tà nÃma  % badaryÃmurvaÓÅ tathà  // MatsP_13.48 //
o«adhÅ cottarakurau  $ kuÓadvÅpe kuÓodakà  &
manmathà hemakÆÂe tu  % mukuÂe satyavÃdinÅ  // MatsP_13.49 //
aÓvatthe vandanÅyà tu  $ nidhirvaiÓravaïÃlaye  &
gÃyatrÅ vedavadane  % pÃrvatÅ Óivasaænidhau  // MatsP_13.50 //
devaloke tathendrÃïÅ  $ brahmÃsye«u sarasvatÅ  &
sÆryabimbe prabhà nÃma  % mÃtÌïÃæ vai«ïavÅ matà  // MatsP_13.51 //
arundhatÅ satÅnÃæ tu  $ rÃmÃsu ca tilottamà  &
citte brahmakalà nÃma  % Óakti÷ sarvaÓarÅriïÃm  // MatsP_13.52 //
etaduddeÓata÷ proktaæ  $ nÃmëÂaÓatamuttamam  &
a«Âottaraæ ca tÅrthÃnÃæ  % ÓatametadudÃh­tam  // MatsP_13.53 //
ya÷ smarecch­ïuyÃd vÃpi  $ sarvapÃpai÷ pramucyate  &
e«u tÅrthe«u ya÷ k­tvà  % snÃnaæ paÓyati mÃæ nara÷  // MatsP_13.54 //
sarvapÃpavinirmukta÷  $ kalpaæ Óivapure vaset  &
yastu matparamaæ kÃlaæ  % karotyete«u mÃnava÷  // MatsP_13.55 //
sa bhittvà brahmasadanaæ  $ padamabhyeti ÓÃækaram  &
nÃmnÃma«ÂaÓataæ yastu  % ÓrÃvayecchivasaænidhau  // MatsP_13.56 //
t­tÅyÃyÃmathëÂamyÃæ  $ bahuputro bhavennara÷  &
godÃne ÓrÃddhadÃne và  % ahany ahani và budha÷  // MatsP_13.57 //
devÃrcanavidhau vidvÃn  $ paÂhan brahmÃdhigacchati  &
evaæ vadantÅ sà tatra  % dadÃhÃtmÃnam Ãtmanà  // MatsP_13.58 //
svÃyambhuvo 'pi kÃlena  $ dak«a÷ prÃcetaso 'bhavat  &
pÃrvatÅ sÃbhavaddevÅ  % ÓivadehÃrdhadhÃriïÅ  // MatsP_13.59 //
menÃgarbhasamutpannà  $ bhuktamuktiphalapradà  &
arundhatÅ japantyetat  % prÃpa yogamanuttamam  // MatsP_13.60 //
purÆravÃÓca rÃjar«i-  $ loke vyajeyatÃm agÃt  &
yayÃti÷ putralÃbhaæ ca  % dhanalÃbhaæ ca bhÃrgava÷  // MatsP_13.61 //
tathÃnye devadaityÃÓca  $ brÃhmaïÃ÷ k«atriyÃstathà  &
vaiÓyÃ÷ ÓÆdrÃÓca bahava÷  % siddhimÅyuryathepsitÃm  // MatsP_13.62 //
yatraitallikhitaæ ti«Âhet  $ pÆjyate devasaænidhau  &
na tatra Óoko daurgatyaæ  % kadÃcidapi jÃyate  // MatsP_13.63 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 14

*sÆta uvÃca
lokÃ÷ somapathà nÃma  $ yatra mÃrÅcanandanÃ÷  &
vartante deva pitaro  % devà yÃnbhÃvayantyalam  // MatsP_14.1 //
agni«vÃttà iti khyÃtà  $ yajvÃno yatra saæsthitÃ÷  &
acchodà nÃma te«Ãæ tu  % mÃnasÅ kanyakà nadÅ  // MatsP_14.2 //
acchodaæ nÃma ca sara÷  $ pit­bhirnirmitaæ purà  &
acchodà tu tapaÓcakre  % divyaæ var«asahasrakam  // MatsP_14.3 //
Ãjagmu÷ pitarastu«ÂÃ÷  $ kila dÃtuæ ca tÃæ varam  &
divyarÆpadharÃ÷ sarve  % divyamÃlyÃnulepanÃ÷  // MatsP_14.4 //
sarve yuvÃno balina÷  $ kusumÃyudhasaænibhÃ÷  &
tanmadhye 'mÃvasuæ nÃma  % pitaraæ vÅk«ya sÃÇganà  // MatsP_14.5 //
vavre varÃrthinÅ saÇgaæ  $ kusumÃyudhapŬità  &
yogÃdbhra«Âà tu sà tena  % vyabhicÃreïa bhÃminÅ  // MatsP_14.6 //
dharÃæ tu nÃsp­ÓatpÆrvaæ  $ papÃtÃtha bhuvastale  &
tithÃv amÃvasur yasyÃm  % icchÃæ cakre na tÃæ prati  // MatsP_14.7 //
dhairyeïa tasya sà lokair  $ amÃvÃsyeti viÓrutà  &
pitÌïÃæ vallabhà tasmÃt  % tasyÃmak«ayakÃrakam  // MatsP_14.8 //
acchodÃdhomukhÅ dÅnà  $ lajjità tapasa÷ k«ayÃt  &
sà pitÌn prÃrthayÃmÃsa  % pure cÃtmaprasiddhaye  // MatsP_14.9 //
vilapyamÃnà pit­bhir  $ idamuktà tapasvinÅ  &
bhavi«yamarthamÃlokya  % devakÃryaæ ca te tadà  // MatsP_14.10 //
idam Æcur mahÃbhÃgÃ÷  $ prasÃdaÓubhayà girà  &
divi divyaÓarÅreïa  % yat kiæcit kriyate budhai÷  // MatsP_14.11 //
tenaiva tatkarmaphalaæ  $ bhujyate varavarïinÅ  &
sadya÷ phalanti karmÃïi  % devatve pretya mÃnu«e  // MatsP_14.12 //
tasmÃttvaæ putri tapasa÷  $ prÃpsyase pretya tatphalam  &
a«ÂÃviæÓe bhavitrÅ tvaæ  % dvÃpare matsyayonijà  // MatsP_14.13 //
vyatikramÃtpitÌïÃæ tvaæ  $ ka«Âaæ kulamavÃpsyasi  &
tasmÃdrÃj¤o vaso÷ kanyà  % tvam avaÓyaæ bhavi«yasi  // MatsP_14.14 //
kanyà bhÆtvà ca lokÃnsvÃn  $ punarÃpsyasi durlabhÃn  &
parÃÓarasya vÅryeïa  % putramekamavÃpsyasi  // MatsP_14.15 //
dvÅpe tu badarÅprÃye  $ bÃdarÃyaïamacyutam  &
sa vedamekaæ bahudhà  % vibhaji«yati te suta÷  // MatsP_14.16 //
pauravasyÃtmajau dvau tu  $ samudrÃæÓasya Óaætano÷  &
vicitravÅryastanayas  % tathà citrÃÇgado n­pa÷  // MatsP_14.17 //
imÃv utpÃdya tanayau  $ k«etrajÃvasya dhÅmata÷  &
prau«Âhapadya«ÂakÃrÆpà  % pit­loke bhavi«yasi  // MatsP_14.18 //
nÃmnà satyavatÅ loke  $ pit­loke tathëÂakà  &
ÃyurÃrogyadà nityaæ  % sarvakÃmaphalapradà  // MatsP_14.19 //
bhavi«yasi pare kÃle  $ nadÅtvaæ ca gami«yasi  &
puïyato«Ã saricchre«Âhà  % loke hy acchodanÃmikà  // MatsP_14.20 //
ityuktvà sa gaïaste«Ãæ  $ tatraivÃntaradhÅyata  &
sÃpyavÃpa ca tatsarvaæ  % phalaæ yaduditaæ purà  // MatsP_14.21 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 15

*sÆta uvÃca
vibhrÃjà nÃma cÃnye tu  $ divi santi suvarcasa÷  &
lokà barhi«ado yatra  % pitara÷ santi suvratÃ÷  // MatsP_15.1 //
yatra barhiïayuktÃni  $ vimÃnÃni sahasraÓa÷  &
saækalpyà barhi«o yatra  % ti«Âhanti phaladÃyina÷  // MatsP_15.2 //
yatrÃbhyudayaÓÃlÃsu  $ modante ÓrÃddhadÃyina÷  &
yÃæÓ ca devÃsuragaïà  % gandharvÃpsarasÃæ gaïÃ÷  // MatsP_15.3 //
yak«arak«ogaïÃÓcaiva  $ yajanti divi devatÃ÷  &
pulastyaputrÃ÷ ÓataÓas  % tapoyogasamanvitÃ÷  // MatsP_15.4 //
mahÃtmÃno mahÃbhÃgà  $ bhaktÃnÃmabhayapradÃ÷  &
ete«Ãæ pÅvarÅ kanyà  % mÃnasÅ divi viÓrutà  // MatsP_15.5 //
yoginÅ yogamÃtà ca  $ tapaÓcakre sudÃruïam  &
prasanno bhagavÃæstasyà  % varaæ vavre tu sà hare÷  // MatsP_15.6 //
yogavantaæ surÆpaæ ca  $ bhartÃraæ vijitendriyam  &
dehi deva prasannastvaæ  % patiæ me vadatÃæ varam  // MatsP_15.7 //
uvÃca devo bhavità  $ vyÃsaputro yadà Óuka÷  &
bhavità tasya bhÃryà tvaæ  % yogÃcÃryasya suvrate  // MatsP_15.8 //
bhavi«yati ca te kanyà  $ k­tvÅ nÃma ca yoginÅ  &
päcÃlÃdhipaterdeyà  % mÃnu«asya tvayà tadà  // MatsP_15.9 //
jananÅ brahmadattasya  $ yogasiddhà ca gau÷ sm­tà  &
k­«ïo gaura÷ prabhu÷ Óambhur  % bhavi«yanti ca te sutÃ÷  // MatsP_15.10 //
mahÃtmÃno mahÃbhÃgà  $ gami«yanti paraæ padam  &
tÃnutpÃdya punar yogÃt  % savarà mok«ame«yasi  // MatsP_15.11 //
sumÆrtimanta÷ pitaro  $ vasi«Âhasya sutÃ÷ sm­tÃ÷  &
nÃmnà tu mÃnasÃ÷ sarve  % sarve te dharmamÆrtaya÷  // MatsP_15.12 //
jyotirbhÃsi«u loke«u  $ ye vasanti diva÷ param  &
virÃjamÃnÃ÷ krŬanti  % yatra te ÓrÃddhadÃyina÷  // MatsP_15.13 //
sarvakÃmasam­ddhe«u  $ vimÃne«vapi pÃdajÃ÷  &
kiæ puna÷ ÓrÃddhadà viprà  % bhaktimanta÷ kriyÃnvitÃ÷  // MatsP_15.14 //
gaur nÃma kanyà ye«Ãæ tu  $ mÃnasÅ divi rÃjate  &
Óukrasya dayità patnÅ  % sÃdhyÃnÃæ kÅrtivardhinÅ  // MatsP_15.15 //
marÅcigarbhà nÃmnà tu  $ lokà mÃrtaï¬amaï¬ale  &
pitaro yatra ti«Âhanti  % havi«manto 'Çgira÷sutÃ÷  // MatsP_15.16 //
tÅrthaÓrÃddhapradà yÃnti  $ ye ca k«atriyasattamÃ÷  &
rÃj¤Ãæ tu pitaraste vai  % svargamok«aphalapradÃ÷  // MatsP_15.17 //
ete«Ãæ mÃnasÅ kanyà  $ yaÓodà lokaviÓrutà  &
patnÅ hy aæÓumata÷ Óre«Âhà  % snu«Ã pa¤cajanasya ca  // MatsP_15.18 //
jananyatha dilÅpasya  $ bhagÅrathapitÃmahÅ  &
lokÃ÷ kÃmadughà nÃma  % kÃmabhogaphalapradÃ÷  // MatsP_15.19 //
susvadhà nÃma pitaro  $ yatra ti«Âhanti suvratÃ÷  &
Ãjyapà nÃma loke«u  % kardamasya prajÃpate÷  // MatsP_15.20 //
pulahÃÇgajadÃyÃdà  $ vaiÓyÃstÃnbhÃvayanti ca  &
yatra ÓrÃddhak­ta÷ sarve  % paÓyanti yugapadgatÃ÷  // MatsP_15.21 //
mÃt­bhrÃt­pit­svas­-  $ sakhisambandhibÃndhavÃn  &
api janmÃyutaird­«ÂÃn  % anubhÆtÃnsahasraÓa÷  // MatsP_15.22 //
ete«Ãæ mÃnasÅ kanyà  $ virajà nÃma viÓrutà  &
yà patnÅ nahu«asyÃsÅd  % yayÃterjananÅ tathà  // MatsP_15.23 //
ekëÂakÃbhavat paÓcÃd  $ brahmaloke gatà satÅ  &
traya ete gaïÃ÷ proktÃÓ  % caturthaæ tu vadÃmyata÷  // MatsP_15.24 //
lokÃstu mÃnasà nÃma  $ brahmÃï¬opari saæsthitÃ÷  &
ye«Ãæ tu mÃnasÅ kanyà  % narmadà nÃma viÓrutà  // MatsP_15.25 //
somapà nÃma pitaro  $ yatra ti«Âhanti ÓÃÓvatÃ÷  &
dharmamÆrtidharÃ÷ sarve  % parato brahmaïa÷ sm­tÃ÷  // MatsP_15.26 //
utpannÃ÷ svadhayà te tu  $ brahmatvaæ prÃpya yogina÷  &
k­tvà s­«ÂyÃdikaæ sarvaæ  % mÃnase sÃmprataæ sthitÃ÷  // MatsP_15.27 //
narmadà nÃma te«Ãæ tu  $ kanyà toyavahà sarit  &
bhÆtÃni yà pÃvayati  % dak«iïÃpathagÃminÅ  // MatsP_15.28 //
tebhya÷ sarve tu manava÷  $ prajÃ÷ sarge«u nirmitÃ÷  &
j¤Ãtvà ÓrÃddhÃni kurvanti  % dharmÃbhÃve 'pi sarvadà  // MatsP_15.29 //
tebhya eva puna÷ prÃptuæ  $ prasÃdÃdyogasaætatim  &
pitÌïÃmÃdisarge tu  % ÓrÃddhameva vinirmitam  // MatsP_15.30 //
sarve«Ãæ rÃjataæ pÃtram  $ athavà rajatÃnvitam  &
dattaæ svadhà purodhÃya  % pitÌn prÅïÃti sarvadà  // MatsP_15.31 //
agnÅ«omayamÃnÃæ tu  $ kÃryamÃpyÃyanaæ budha÷  &
agnyabhÃve 'pi viprasya  % prÃïÃv api jale 'thavà  // MatsP_15.32 //
ajÃkarïe 'Óvakarïe và  $ go«Âhe và salilÃntike  &
pitÌïÃm ambaraæ sthÃnaæ  % dak«iïà dikpraÓasyate  // MatsP_15.33 //
prÃcÅnÃvÅtamudakaæ  $ tilÃ÷ savyÃÇgameva ca  &
darbhà mÃæsaæ ca pÃÂhÅnaæ  % gok«Åraæ madhurà rasÃ÷  // MatsP_15.34 //
kha¬galohÃmi«amadhu-  $ kuÓaÓyÃmÃkaÓÃlaya÷  &
yavanÅvÃramudgek«u-  % Óuklapu«pagh­tÃni ca  // MatsP_15.35 //
vallabhÃni praÓastÃni  $ pitÌïÃmiha sarvadà  &
dve«yÃïi sampravak«yÃmi  % ÓrÃddhe varjyÃni yÃni tu  // MatsP_15.36 //
masÆraÓaïani«pÃva-  $ rÃjamëakusumbhikÃ÷  &
padmabilvÃrkadhattÆra-  % pÃribhadrÃÂarÆ«akÃ÷  // MatsP_15.37 //
na deyÃ÷ pit­kÃrye«u  $ payaÓcÃjÃvikaæ tathà  &
kodravodÃracaïakÃ÷  % kapitthaæ madhukÃtasÅ  // MatsP_15.38 //
etÃnyapi na deyÃni  $ pit­bhya÷ priyamicchatà  &
pitÌn prÅïÃti yo bhaktyà  % te puna÷ prÅïayanti tam  // MatsP_15.39 //
yacchanti pitara÷ pu«Âiæ  $ svargÃrogyaæ prajÃphalam  &
devakÃryÃdapi puna÷  % pit­kÃryaæ viÓi«yate  // MatsP_15.40 //
devatÃnÃæ ca pitara÷  $ pÆrvamÃpyÃyanaæ sm­tam  &
ÓÅghraprasÃdÃstvakrodhà  % ni÷ÓastrÃ÷ sthirasauh­dÃ÷  // MatsP_15.41 //
ÓÃntÃtmÃna÷ ÓaucaparÃ÷  $ satataæ priyavÃdina÷  &
bhaktÃnuraktÃ÷ sukhadÃ÷  % pitara÷ pÆrvadevatÃ÷  // MatsP_15.42 //
havi«matÃmÃdhipatye  $ ÓrÃddhadeva÷ sm­to ravi÷  &
etadva÷ sarvamÃkhyÃtaæ  % pit­vaæÓÃnukÅrtanam  \
puïyaæ pavitram Ãyu«yaæ  # kÅrtanÅyaæ sadà n­bhi÷  // MatsP_15.43 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 16

*sÆta uvÃca
Órutvaitat sarvam akhilaæ  $ manu÷ papraccha keÓavam  &
ÓrÃddhakÃlaæ ca vividhaæ  % ÓrÃddhabhedaæ tathaiva ca  // MatsP_16.1 //
ÓrÃddhe«u bhojanÅyà ye  $ ye ca varjyà dvijÃtaya÷  &
kasminvÃsarabhÃge và  % pit­bhya÷ ÓrÃddhamÃcaret  // MatsP_16.2 //
kasmindattaæ kathaæ yÃti  $ ÓrÃddhaæ tu madhusÆdana  &
vidhinà kena kartavyaæ  % kathaæ prÅïÃti tatpitÌn  // MatsP_16.3 //

*matsya uvÃca
kuryÃdaharaha÷ ÓrÃddham  $ annÃdyenodakena và  &
payomÆlaphalair vÃpi  % pit­bhya÷ prÅtimÃvahan  // MatsP_16.4 //
nityaæ naimittikaæ kÃmyaæ  $ trividhaæ ÓrÃddhamucyate  &
nityaæ tÃvatpravak«yÃmi  % arghyÃvÃhanavarjitam  // MatsP_16.5 //
adaivaæ tadvijÃnÅyÃt  $ pÃrvaïaæ parvasu sm­tam  &
pÃrvaïaæ trividhaæ proktaæ  % Ó­ïu tÃvanmahÅpate  // MatsP_16.6 //
pÃrvaïe ye niyojyÃstu  $ täӭïu«va narÃdhipa  &
pa¤cÃgni÷ snÃtakaÓcaiva  % trisuparïa÷ «a¬aÇgavit  // MatsP_16.7 //
Órotriya÷ Órotriyasuto  $ vidhivÃkyaviÓÃrada÷  &
sarvaj¤o vedavinmantrÅ  % j¤ÃtavaæÓa÷ kulÃnvita÷  // MatsP_16.8 //
purÃïavettà dharmaj¤a÷  $ svÃdhyÃyajapatatpara÷  &
Óivabhakta÷ pit­para÷  % sÆryabhakto 'tha vai«ïava÷  // MatsP_16.9 //
brahmaïyo yogavicchÃnto  $ vijitÃtmà ca ÓÅlavÃn  &
bhojayeccÃpi dauhitraæ  % yatnata÷ svasuh­dgurÆn  // MatsP_16.10 //
viÂpÅtaæ mÃtulaæ bandhum  $ ­tvigÃcÃryasomapÃn  &
yaÓca vyÃkurute vÃkyaæ  % yaÓca mÅmÃæsate 'dhvaram  // MatsP_16.11 //
sÃmasvaravidhij¤aÓca  $ paÇktipÃvanapÃvana÷  &
sÃmago brahmacÃrÅ ca  % vedayukto 'tha brahmavit  // MatsP_16.12 //
yatraite bhu¤jate ÓrÃddhe  $ tadeva paramÃrthavat  &
ete bhojyÃ÷ prayatnena  % varjanÅyÃnnibodha me  // MatsP_16.13 //
patito 'bhiÓasta÷ klÅba÷  $ piÓunavyaÇgarogiïa÷  &
kunakhÅ ÓyÃvadantaÓca  % kuï¬agolÃÓvapÃlakÃ÷  // MatsP_16.14 //
parivittirniyuktÃtmà  $ pramattonmattadÃruïÃ÷  &
bai¬ÃlÅ bakav­ttiÓca  % dambhÅ devalakÃdaya÷  // MatsP_16.15 //
k­taghnÃnnÃstikÃæs tadvan  $ mlecchadeÓanivÃsina÷  &
triÓaÇkur barbaradrÃva-  % vÅtadravi¬akoÇkaïÃn  // MatsP_16.16 //
varjayelliÇgina÷ sarvä  $ ÓrÃddhakÃle viÓe«ata÷  &
pÆrvedyuraparedyurvà  % vinÅtÃtmà nimantrayet  // MatsP_16.17 //
nimantritÃnhi pitara  $ upati«Âhanti tÃndvijÃn  &
vÃyubhÆtà nu gacchanti  % tathÃsÅnÃnupÃsate  // MatsP_16.18 //
dak«iïaæ jÃnumÃlabhya  $ tvaæ mayà tu nimantrita÷  &
evaæ nimantrya niyamaæ  % ÓrÃvayetpit­bÃndhavÃn  // MatsP_16.19 //
akrodhanai÷ Óaucaparai÷  $ satataæ brahmacÃribhi÷  &
bhavitavyaæ bhavadbhiÓca  % mayà ca ÓrÃddhakÃriïà  // MatsP_16.20 //
pit­yaj¤aæ vinirvartya  $ tarpaïÃkhyaæ tu yo 'gnimÃn  &
piï¬ÃnvÃhÃryakaæ kuryÃc  % chrÃddhaminduk«aye sadà  // MatsP_16.21 //
gomayenopalipte tu  $ dak«iïapravaïe sthale  &
ÓrÃddhaæ samÃcaredbhaktyà  % go«Âhe và jalasaænidhau  // MatsP_16.22 //
agnimÃnnirvapetpitryaæ  $ caruæ ca samamu«Âibhi÷  &
pit­bhyo nirvapÃmÅti  % sarvaæ dak«iïato nyaset  // MatsP_16.23 //
abhighÃryaæ tata÷ kuryÃn  $ nirvÃpatrayamagrata÷  &
te 'pi tasyÃyatÃ÷ kÃryÃÓ  % caturaÇgulavist­tÃ÷  // MatsP_16.24 //
darvÅtrayaæ tu kurvÅta  $ khÃdiraæ rajatÃnvitam  &
ratnimÃtraæ pariÓlak«ïaæ  % hastÃkÃrÃgramuttamam  // MatsP_16.25 //
udapÃtraæ ca kÃæsyaæ ca  $ mek«aïaæ ca samitkuÓÃn  &
tilÃ÷ pÃtrÃïi sadvÃso  % gandhadhÆpÃnulepanam  // MatsP_16.26 //
Ãharedapasavyaæ tu  $ sarvaæ dak«iïata÷ Óanai÷  &
evamÃsÃdya tatsarvaæ  % bhavanasyÃgrato bhuvi  // MatsP_16.27 //
gomayenopaliptÃyÃæ  $ gomÆtreïa tu maï¬alam  &
ak«atÃbhi÷ sapu«pÃbhis  % tadabhyarcyÃpasavyavat  // MatsP_16.28 //
viprÃïÃæ k«Ãlayet pÃdÃv  $ abhinandya puna÷ puna÷  &
Ãsane«ÆpakÊpte«u  % darbhavatsu vidhÃnavat  // MatsP_16.29 //
upasp­«ÂodakÃnviprÃn  $ upaveÓyÃnumantrayet  &
dvau daive pit­k­tye trÅn  % ekaikamubhayatra ca  // MatsP_16.30 //
bhojayedÅÓvaro 'pÅha  $ na kuryÃdvistaraæ budha÷  &
daivapÆrvaæ niyojyÃtha  % viprÃnarghyÃdinà budha÷  // MatsP_16.31 //
agnau kuryÃdanuj¤Ãto  $ viprair vipro yathÃvidhi  &
svag­hyoktavidhÃnena  % kÃæsye k­tvà caruæ tata÷  // MatsP_16.32 //
agnÅ«omayamÃbhyÃæ tu  $ kuryÃdÃpyÃyanaæ budha÷  &
dak«iïÃgnau pratÅte và  % ya ekÃgnirdvijottama÷  // MatsP_16.33 //
yaj¤opavÅtÅ nirvartya  $ tata÷ paryuk«aïÃdikam  &
prÃcÅnÃvÅtinà kÃryam  % ata÷ sarvaæ vijÃnatà  // MatsP_16.34 //
«a ca tasmÃddhavi÷Óe«Ãt  $ piï¬Ãnk­tvà tatodakam  &
dadyÃdudakapÃtrais tu  % satilaæ savyapÃïinà  // MatsP_16.35 //
jÃnv Ãcya savyaæ yatnena  $ darbhayukto vimatsara÷  &
vidhÃya lekhà yatnena  % nirvÃpe«vavanejanam  // MatsP_16.36 //
dak«iïÃbhimukha÷ kuryÃt  $ kare darvÅæ nidhÃya vai  &
nidhÃya piï¬am ekaikaæ  % sarvadarbhe«vanukramÃt  // MatsP_16.37 //
ninayedatha darbhe«u  $ nÃmagotrÃnukÅrtanai÷  &
te«u darbhe«u taæ hastaæ  % vim­jyÃllepabhÃginÃm  // MatsP_16.38 //
tathaiva ca tata÷ kuryÃt  $ puna÷ pratyavanejanam  &
«a¬apy­tÆnnamask­tya  % gandhadhÆpÃrhaïÃdibhi÷  // MatsP_16.39 //
evamÃvÃhya tatsarvaæ  $ vedamantrairyathoditai÷  &
ekÃgnereka eva syÃn  % nirvÃpo darvikà tathà  // MatsP_16.40 //
tata÷ k­tvÃntare dadyÃt  $ patnÅbhyo 'nnaæ kuÓe«u sa÷  &
tadvatpiï¬Ãdike kuryÃd  % ÃvÃhanavisarjanam  // MatsP_16.41 //
tato g­hÅtvà piï¬ebhyo  $ mÃtrÃ÷ sarvÃ÷ krameïa tu  &
tÃneva viprÃnprathamaæ  % prÃÓayedyatnato nara÷  // MatsP_16.42 //
yasmÃdannÃddh­tà mÃtrà  $ bhak«ayanti dvijÃtaya÷  &
anvÃhÃryakam ityuktaæ  % tasmÃttaccandrasaæk«aye  // MatsP_16.43 //
pÆrvaæ dattvà tu taddhaste  $ sapavitraæ tilodakam  &
tatpiï¬Ãgraæ prayaccheta  % svadhai«Ãmastviti bruvan  // MatsP_16.44 //
varïayanbhojayedannaæ  $ mi«Âaæ pÆtaæ ca sarvadà  &
varjayetkrodhaparatÃæ  % smarannÃrÃyaïaæ harim  // MatsP_16.45 //
t­ptäj¤Ãtvà tata÷ kuryÃd  $ vikiransÃrvavarïikam  &
sodakaæ cÃnnamuddh­tya  % salilaæ prak«ipedbhuvi  // MatsP_16.46 //
ÃcÃnte«u punardadyÃj  $ jalapu«pÃk«atodakam  &
svastivÃcanakaæ sarvaæ  % piï¬opari samÃharet  // MatsP_16.47 //
devÃdyantaæ prakurvÅta  $ ÓrÃddhanÃÓo 'nyathà bhavet  &
vis­jya brÃhmaïÃæstadvat  % te«Ãæ k­tvà pradak«iïam  // MatsP_16.48 //
dak«iïÃæ diÓamÃkÃÇk«an  $ pitÌn yÃceta mÃnava÷  &
dÃtÃro no 'bhivardhantÃæ  % vedÃ÷ saætatireva ca  // MatsP_16.49 //
Óraddhà ca no mà vyagamad  $ bahu deyaæ ca no 'stviti  &
annaæ ca no bahu bhaved  % atithÅæÓca labhemahi  // MatsP_16.50 //
yÃcitÃraÓca na÷ santu  $ mà ca yÃci«ma kaæcana  &
etadastviti tatproktam  % anvÃhÃryaæ tu pÃrvaïam  // MatsP_16.51 //
yathendusaæk«aye tadvad  $ anyatrÃpi nigadyate  &
piï¬Ãæstu gojaviprebhyo  % dadyÃdagnau jale 'pi và  // MatsP_16.52 //
viprÃgrato và vikired  $ vayobhir abhivÃÓayet  &
patnÅ tu madhyamaæ piï¬aæ  % prÃÓayed vinayÃnvità  // MatsP_16.53 //
Ãdhatta pitaro garbham  $ atra saætÃnavardhanam  &
tÃvaducche«aïaæ ti«Âhed  % yÃvadviprà visarjitÃ÷  // MatsP_16.54 //
vaiÓvadevaæ tata÷ kuryÃn  $ niv­tte pit­karmaïi  &
i«Âai÷ saha tata÷ ÓÃnto  % bhu¤jÅta pit­sevitam  // MatsP_16.55 //
punar bhojanamadhvÃnaæ  $ yÃnamÃyÃsamaithunam  &
ÓrÃddhak­cchrÃddhabhukcaiva  % sarvametadvivarjayet  // MatsP_16.56 //
svÃdhyÃyakalahaæ caiva  $ divÃsvapnaæ ca sarvadà  &
anena vidhinà ÓrÃddhaæ  % nirudvÃsyeha nirvapet  // MatsP_16.57 //
kanyÃkumbhav­«asthe 'rke  $ k­«ïapak«e«u sarvadà  &
yatra yatra pradÃtavyaæ  % sapiï¬ÅkaraïÃt param  \
tatrÃnena vidhÃnena  # deyam agnimatà sadà  // MatsP_16.58 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 17

*sÆta uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ vi«ïunà yadudÅritam  &
ÓrÃddhaæ sÃdhÃraïaæ nÃma  % bhuktimuktiphalapradam  // MatsP_17.1 //
ayane vi«uve yugme  $ sÃmÃnye cÃrkasaækrame  &
amÃvÃsyëÂakÃk­«ïa-  % pak«e pa¤cadaÓÅ«u ca  // MatsP_17.2 //
ÃrdrÃmaghÃrohiïÅ«u  $ dravyabrÃhmaïasaægame  &
gajacchÃyÃvyatÅpÃte  % vi«Âivaidh­tivÃsare  // MatsP_17.3 //
vaiÓÃkhasya t­tÅyÃyÃæ  $ navamÅ kÃrttikasya ca  &
pa¤cadaÓÅ ca mÃghasya  % nabhasye ca trayodaÓÅ  // MatsP_17.4 //
yugÃdaya÷ sm­tà hy età  $ dattasyÃk«ayyakÃrikÃ÷  &
tathà manvantarÃdau ca  % deyaæ ÓrÃddhaæ vijÃnatà  // MatsP_17.5 //
aÓvayukchuklanavamÅ  $ dvÃdaÓÅ kÃrttike tathà  &
t­tÅyà caitramÃsasya  % tathà bhÃdrapadasya ca  // MatsP_17.6 //
phÃlgunasya hy amÃvÃsyà  $ pau«asyaikÃdaÓÅ tathà  &
ëìhasyÃpi daÓamÅ  % mÃghamÃsasya saptamÅ  // MatsP_17.7 //
ÓrÃvaïasyëÂamÅ k­«ïà  $ tathëìhÅ ca pÆrïimà  &
kÃrttikÅ phÃlgunÅ caitrÅ  % jye«Âhapa¤cadaÓÅ sità  \
manvantarÃdayaÓ caità  # dattasyÃk«ayyakÃrikÃ÷  // MatsP_17.8 //
yasyÃæ manvantarasyÃdau  $ rathamÃste divÃkara÷  &
mÃghamÃsasya saptamyÃæ  % sà tu syÃdrathasaptamÅ  // MatsP_17.9 //
pÃnÅyamapyatra tilairvimiÓraæ  $ dadyÃtpit­bhya÷ prayato manu«ya÷  &
ÓrÃddhaæ k­taæ tena samÃ÷ sahasraæ  % rahasyametatpitaro vadanti  // MatsP_17.10 //
vaiÓÃkhyÃmuparÃge«u  $ tathotsavamahÃlaye  &
tÅrthÃyatanago«Âhe«u  % dÅpodyÃnag­he«u ca  // MatsP_17.11 //
vivikte«Æpalipte«u  $ ÓrÃddhaæ deyaæ vijÃnatà  &
viprÃnpÆrve pare cÃhni  % vinÅtÃtmà nimantrayet  // MatsP_17.12 //
ÓÅlav­ttaguïopetÃn  $ vayorÆpasamanvitÃn  &
dvau daive trÅæstathà pitrya  % ekaikamubhayatra và  // MatsP_17.13 //
bhojayetsusam­ddho 'pi  $ na prasajjate vistare  &
viÓvÃndevÃnyavai÷ pu«pair  % abhyarcyÃsanapÆrvakam  // MatsP_17.14 //
pÆrayetpÃtrayugmaæ tu  $ sthÃpya darbhapavitrakam  &
Óaæ no devÅty apa÷ kuryÃd  % yavo 'sÅti yavÃnapi  // MatsP_17.15 //
gandhapu«paiÓca saæpÆjya  $ vaiÓvadevaæ prati nyaset  &
viÓve devÃsa ityÃbhyÃm  % ÃvÃhya vikiredyavÃn  // MatsP_17.16 //
gandhapu«pair alaæk­tya  $ yà divyetyarghyamuts­jet  &
abhyarcya tÃbhyÃmuts­«Âaæ  % pit­kÃryaæ samÃrabhet  // MatsP_17.17 //
darbhÃsanaæ tu dattvÃdau  $ trÅïi pÃtrÃïi pÆrayet  &
khapavitrÃïi k­tvÃdau  % Óaæ no devÅty apa÷ k«ipet  // MatsP_17.18 //
tilo 'sÅti tilÃnkuryÃd  $ gandhapu«pÃdikaæ puna÷  &
pÃtraæ vanaspatimayaæ  % tathà parïamayaæ puna÷  // MatsP_17.19 //
jalajaæ vÃtha kurvÅta  $ tathà sÃgarasambhavam  &
sauvarïaæ rÃjataæ vÃpi  % pitÌïÃæ pÃtramucyate  // MatsP_17.20 //
rajatasya kathà vÃpi  $ darÓanaæ dÃnameva và  &
rÃjatair bhÃjanaire«Ãm  % athavà rajatÃnvitai÷  // MatsP_17.21 //
vÃryapi Óraddhayà dattam  $ ak«ayÃyopakalpate  &
tathÃrghyapiï¬abhojyÃdau  % pitÌïÃæ rÃjataæ matam  // MatsP_17.22 //
Óivanetrodbhavaæ yasmÃt  $ tasmÃttatpit­vallabham  &
amaÇgalaæ tadyatnena  % devakÃrye«u varjayet  // MatsP_17.23 //
evaæ pÃtrÃïi saækalpya  $ yathÃlÃbhaæ vimatsara÷  &
yà divyeti piturnÃma  % gotrairdarbhakaro nyaset  // MatsP_17.24 //
pitÌn ÃvÃhayi«yÃmi  $ kurvityuktastu tai÷ puna÷  &
uÓantastvà tathÃyantu  % ­gbhyÃm ÃvÃhayetpitÌn  // MatsP_17.25 //
yà divyetyarghyamuts­jya  $ dadyÃdgandhÃdikÃæstata÷  &
hastÃttadudakaæ pÆrvaæ  % dattvà saæsravamÃdita÷  // MatsP_17.26 //
pit­pÃtre nidhÃyÃtha  $ nyubjamuttarato nyaset  &
pit­bhya÷ sthÃnamasÅti  % nidhÃya pari«ecayet  // MatsP_17.27 //
tatrÃpi pÆrvavatkuryÃd  $ agnikÃryaæ vimatsara÷  &
ubhÃbhyÃmapi hastÃbhyÃm  % Ãh­tya parive«ayet  // MatsP_17.28 //
praÓÃntacitta÷ satataæ  $ darbhapÃïiraÓe«ata÷  &
guïìhyai÷ sÆpaÓÃkaistu  % nÃnÃbhak«yairviÓe«ata÷  // MatsP_17.29 //
annaæ tu sadadhik«Åraæ  $ gogh­taæ ÓarkarÃnvitam  &
mÃsaæ prÅïÃti vai sarvÃn  % pitÌnityÃha keÓava÷  // MatsP_17.30 //
dvau mÃsau matsyamÃæsena  $ trÅnmÃsÃnhÃriïena tu  &
aurabhreïÃtha catura÷  % ÓÃkunenÃtha pa¤ca vai  // MatsP_17.31 //
«aïmÃsaæ chÃgamÃæsena  $ t­pyanti pitarastathà  &
sapta pÃr«atamÃæsena  % tathëÂÃv eïajena tu  // MatsP_17.32 //
daÓa mÃsÃæstu t­pyanti  $ varÃhamahi«Ãmi«ai÷  &
ÓaÓakÆrmajamÃæsena  % mÃsÃnekÃdaÓaiva tu  // MatsP_17.33 //
saævatsaraæ tu gavyena  $ payasà pÃyasena ca  &
rauraveïa ca t­pyanti  % mÃsÃnpa¤cadaÓaiva tu  // MatsP_17.34 //
vÃrdhrÅïasasya mÃæsena  $ t­ptir dvÃdaÓavÃr«ikÅ  &
kÃlaÓÃkena cÃnantà  % kha¬gamÃæsena caiva hi  // MatsP_17.35 //
yatkiæcinmadhusammiÓraæ  $ gok«Åraæ gh­tapÃyasam  &
dattamak«ayamityÃhu÷  % pitara÷ pÆrvadevatÃ÷  // MatsP_17.36 //
svÃdhyÃyaæ ÓrÃvayetpitryaæ  $ purÃïÃnyakhilÃni ca  &
brahmavi«ïvarkarudrÃïÃæ  % sÆktÃni vividhÃni ca  // MatsP_17.37 //
indrÃgnisomasÆktÃni  $ pÃvanÃni svaÓaktita÷  &
b­hadrathaætaraæ tadvaj  % jye«ÂhasÃma sarauhiïam  // MatsP_17.38 //
tathaiva ÓÃntikÃdhyÃyaæ  $ madhubrÃhmaïameva ca  &
maï¬alaæ brÃhmaïaæ tadvat  % prÅtikÃri tu yatpuna÷  // MatsP_17.39 //
viprÃïÃmÃtmanaÓcaiva  $ tatsarvaæ samudÅrayet  &
bhuktavatsu tataste«u  % bhojanopÃntike n­pa  // MatsP_17.40 //
sÃrvavarïikamannÃdyaæ  $ saænÅyÃplÃvya vÃriïà  &
samuts­jedbhuktavatÃm  % agrato vikiredbhuvi  // MatsP_17.41 //
agnidagdhÃstu ye jÅvà  $ ye 'pyadagdhÃ÷ kule mama  &
bhÆmau dattena t­pyantu  % prayÃntu paramÃæ gatim  // MatsP_17.42 //
ye«Ãæ na mÃtà na pità na bandhur  $ na gotraÓuddhirna tathÃnnam asti  &
tatt­ptaye 'nnaæ bhuvi dattametat  % prayÃntu loke«u sukhÃya tadvat  // MatsP_17.43 //
asaæsk­tapramÅtÃnÃæ  $ tyaktÃnÃæ kulayo«itÃm  &
ucchi«ÂabhÃgadheya÷ syÃd  % darbhe vikirayoÓca ya÷  // MatsP_17.44 //
t­ptäj¤Ãtvodakaæ dadyÃt  $ sak­dviprakare tathà  &
upalipte mahÅp­«Âhe  % goÓak­nmÆtravÃriïà  // MatsP_17.45 //
nidhÃya darbhÃnvidhivad  $ dak«iïÃgrÃn prayatnata÷  &
sarvavarïena cÃnnena  % piï¬Ãæstu pit­yaj¤avat  // MatsP_17.46 //
avanejanapÆrvaæ tu  $ nÃmagotreïa mÃnava÷  &
gandhadhÆpÃdikaæ dadyÃt  % k­tvà pratyavanejanam  // MatsP_17.47 //
jÃnvÃcya savyaæ savyena  $ pÃïinÃtha pradak«iïam  &
pitryamÃnÅya tatkÃryaæ  % vidhivaddarbhapÃïinà  // MatsP_17.48 //
dÅpaprajvÃlanaæ tadvat  $ kuryÃtpu«pÃrcanaæ budha÷  &
athÃcÃnte«u cÃcamya  % vÃri dadyÃtsak­tsak­t  // MatsP_17.49 //
atha pu«pÃk«atÃn paÓcÃd  $ ak«ayyodakam eva ca  &
satilaæ nÃmagotreïa  % dadyÃcchaktyà ca dak«iïÃm  // MatsP_17.50 //
gobhÆhiraïyavÃsÃæsi  $ bhavyÃni ÓayanÃni ca  &
dadyÃdyadi«Âaæ viprÃïÃm  % Ãtmana÷ pitureva ca  // MatsP_17.51 //
vittaÓÃÂhyena rahita÷  $ pit­bhya÷ prÅtimÃvahan  &
tata÷ svadhÃvÃcanakaæ  % viÓvadeve«u codakam  // MatsP_17.52 //
dattvÃÓÅ÷ pratig­hïÅyÃd  $ dvijebhya÷ prÃÇmukho budha÷  &
aghorÃ÷ pitara÷ santu  % santvityukta÷ punar dvijai÷  // MatsP_17.53 //
gotraæ tathà vardhatÃæ nas  $ tathetyuktaÓca tai÷ puna÷  &
dÃtÃro no 'bhivardhantÃm  % iti caivamudÅrayet  // MatsP_17.54 //
etÃ÷ satyÃÓi«a÷ santu  $ santvityuktaÓca tai÷ puna÷  &
svastivÃcanakaæ kuryÃt  % piï¬Ãnuddh­tya bhaktita÷  // MatsP_17.55 //
ucche«aïaæ tu tatti«Âhed  $ yÃvadviprà visarjitÃ÷  &
tato grahabaliæ kuryÃd  % iti dharmavyavasthiti÷  // MatsP_17.56 //
ucche«aïaæ bhÆmigatam  $ ajihmasyÃstikasya ca  &
dÃsavargasya tatpitryaæ  % bhÃgadheyaæ pracak«ate  // MatsP_17.57 //
pit­bhir nirmitaæ pÆrvam  $ etadÃpyÃyanaæ sadà  &
aputrÃïÃæ saputrÃïÃæ  % strÅïÃmapi narÃdhipa  // MatsP_17.58 //
tatastÃnagrata÷ sthitvà  $ parig­hyodapÃtrakam  &
vÃje vÃja iti japan  % kuÓÃgreïa visarjayet  // MatsP_17.59 //
bahi÷ pradak«iïÃæ kuryÃt  $ padÃny a«ÂÃv anuvrajan  &
bandhuvargeïa sahita÷  % putrabhÃryÃsamanvita÷  // MatsP_17.60 //
niv­tya praïipatyÃtha  $ paryuk«yÃgniæ samantravat  &
vaiÓvadevaæ prakurvÅta  % naityakaæ balimeva ca  // MatsP_17.61 //
tatastu vaiÓvadevÃnte  $ sabh­tyasutabÃndhava÷  &
bhu¤jÅtÃtithisaæyukta÷  % sarvaæ pit­ni«evitam  // MatsP_17.62 //
etaccÃnupanÅto 'pi  $ kuryÃtsarve«u parvasu  &
ÓrÃddhaæ sÃdhÃraïaæ nÃma  % sarvakÃmaphalapradam  // MatsP_17.63 //
bhÃryÃvirahito 'pyetat  $ pravÃsastho 'pi bhaktimÃn  &
ÓÆdro 'pyamantravatkuryÃd  % anena vidhinà budha÷  // MatsP_17.64 //
t­tÅyamÃbhyudayikaæ  $ v­ddhiÓrÃddhaæ taducyate  &
utsavÃnandasambhÃre  % yaj¤odvÃhÃdimaÇgale  // MatsP_17.65 //
mÃtara÷ prathamaæ pÆjyÃ÷  $ pitarastadanantaram  &
tato mÃtÃmahà rÃjan  % viÓve devÃstathaiva ca  // MatsP_17.66 //
pradak«iïopacÃreïa  $ dadhyak«ataphalodakai÷  &
prÃÇmukho nirvapetpiï¬Ãn  % dÆrvayà ca kuÓairyutÃn  // MatsP_17.67 //
sampannam ityabhyudaye  $ dadyÃdarghyaæ dvayor dvayo÷  &
yugmà dvijÃtaya÷ pÆjyà  % vastrakÃrtasvarÃdibhi÷  // MatsP_17.68 //
tilÃrthastu yavai÷ kÃryo  $ nÃndÅÓabdÃnupÆrvaka÷  &
mÃÇgalyÃni ca sarvÃïi  % vÃcayeddvijapuægavai÷  // MatsP_17.69 //
evaæ ÓÆdro 'pi sÃmÃnya-  $ v­ddhiÓrÃddhe 'pi sarvadà  &
namaskÃreïa mantreïa  % kuryÃdÃmÃnnata÷ sadà  // MatsP_17.70 //
dÃnapradhÃna÷ ÓÆdra÷ syÃd  $ ityÃha bhagavÃnprabhu÷  &
dÃnena sarvakÃmÃptir  % asya saæjÃyate yata÷  // MatsP_17.71 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 18

*sÆta uvÃca
ekoddi«Âamato vak«ye  $ yaduktaæ cakrapÃïinà  &
m­te putrairyathà kÃryam  % ÃÓaucaæ ca pitaryapi  // MatsP_18.1 //
daÓÃhaæ ÓÃvamÃÓaucaæ  $ brÃhmaïe«u vidhÅyate  &
k«atriye«u daÓa dve ca  % pak«aæ vaiÓye«u caiva hi  // MatsP_18.2 //
ÓÆdre«u mÃsamÃÓaucaæ  $ sapiï¬e«u vidhÅyate  &
naiÓaæ vÃk­tacƬasya  % trirÃtraæ parata÷ sm­tam  // MatsP_18.3 //
janane 'pyevameva syÃt  $ sarvavarïe«u sarvadà  &
tathÃsthisaæcayÃd Ærdhvam  % aÇgasparÓo vidhÅyate  // MatsP_18.4 //
pretÃya piï¬adÃnaæ tu  $ dvÃdaÓÃhaæ samÃcaret  &
pÃtheyaæ tasya tatproktaæ  % yata÷ prÅtikaraæ mahat  // MatsP_18.5 //
tasmÃtpretapuraæ preto  $ dvÃdaÓÃhaæ na nÅyate  &
g­haæ putraæ kalatraæ ca  % dvÃdaÓÃhaæ prapaÓyati  // MatsP_18.6 //
tasmÃnnidheyamÃkÃÓe  $ daÓarÃtraæ payastathà  &
sarvadÃhopaÓÃntyartham  % adhvaÓramavinÃÓanam  // MatsP_18.7 //
tata ekÃdaÓÃhe tu  $ dvijÃnekÃdaÓaiva tu  &
k«atrÃdi÷ sÆtakÃnte tu  % bhojayedayujo dvijÃn  // MatsP_18.8 //
dvitÅye 'hni punastadvad  $ ekoddi«Âaæ samÃcaret  &
ÃvÃhanÃgnaukaraïaæ  % daivahÅnaæ vidhÃnata÷  // MatsP_18.9 //
ekaæ pavitrameko 'rgha  $ eka÷ piï¬o vidhÅyate  &
upati«ÂhatÃmityetad  % deyaæ paÓcÃttilodakam  // MatsP_18.10 //
svaditaæ vikiredbrÆyÃd  $ visarge cÃbhiramyatÃm  &
Óe«aæ pÆrvavadatrÃpi  % kÃryaæ vedavidà pitu÷  // MatsP_18.11 //
anena vidhinà sarvam  $ anumÃsaæ samÃcaret  &
sÆtakÃntÃddvitÅye 'hni  % ÓayyÃæ dadyÃdvilak«aïÃm  // MatsP_18.12 //
käcanaæ puru«aæ tadvat  $ phalavastrasamanvitÃm  &
saæpÆjya dvijadÃmpatyaæ  % nÃnÃbharaïabhÆ«aïai÷  // MatsP_18.13 //
v­«otsargaæ prakurvÅta  $ deyà ca kapilà Óubhà  &
udakumbhaÓca dÃtavyo  % bhak«yabhojyasamanvita÷  // MatsP_18.14 //
yÃvadabdaæ naraÓre«Âha  $ satilodakapÆrvakam  &
tata÷ saævatsare pÆrïe  % sapiï¬Åkaraïaæ bhavet  // MatsP_18.15 //
sapiï¬ÅkaraïÃdÆrdhvaæ  $ preta÷ pÃrvaïabhÃgbhavet  &
v­ddhipÆrve«u yogyaÓca  % g­hasthaÓca bhavettata÷  // MatsP_18.16 //
sapiï¬Åkaraïe ÓrÃddhe  $ devapÆrvaæ niyojayet  &
pitÌn nivÃsayettatra  % p­thakpretaæ vinirdiÓet  // MatsP_18.17 //
gandhodakatilairyuktaæ  $ kuryÃtpÃtracatu«Âayam  &
arghÃrthaæ pit­pÃtre«u  % pretapÃtraæ prasecayet  // MatsP_18.18 //
tadvatsaækalpya catura÷  $ piï¬Ãnpiï¬apradastathà  &
ye samÃnà iti dvÃbhyÃm  % antyaæ tu vibhajettridhà  // MatsP_18.19 //
caturthasya puna÷ kÃryaæ  $ na kadÃcidato bhavet  &
tata÷ pit­tvamÃpanna÷  % sarvatastu«ÂimÃgata÷  // MatsP_18.20 //
agni«vÃttÃdimadhyatvaæ  $ prÃpnotyam­tamuttamam  &
sapiï¬ÅkaraïÃdÆrdhvaæ  % tasmai tasmÃnna dÅyate  // MatsP_18.21 //
pit­«veva tu dÃtavyaæ  $ tatpiï¬o ye«u saæsthita÷  &
tata÷ prabh­ti saækrÃntÃv  % uparÃgÃdiparvasu  // MatsP_18.22 //
tripiï¬amÃcarecchrÃddham  $ ekoddi«Âe m­te 'hani  &
ekoddi«Âaæ parityajya  % m­tÃhe ya÷ samÃcaret  // MatsP_18.23 //
sadaiva pit­hà sa syÃn  $ mÃt­bhrÃt­vinÃÓaka÷  &
m­tÃhe pÃrvaïaæ kurvan  % nadho 'dho yÃti mÃnava÷  // MatsP_18.24 //
saæp­kte«vÃkulÅbhÃva÷  $ prete«u tu gato bhavet  &
pratisaævatsaraæ tasmÃd  % ekoddi«Âaæ samÃcaret  // MatsP_18.25 //
yÃvadabdaæ tu yo dadyÃd  $ udakumbhaæ vimatsara÷  &
pretÃyÃnnasamÃyuktaæ  % so 'Óvamedhaphalaæ labhet  // MatsP_18.26 //
ÃmaÓrÃddhaæ yadà kuryÃd  $ vidhij¤a÷ ÓrÃddhadastadà  &
tenÃgnaukaraïaæ kuryÃt  % piï¬Ãæstenaiva nirvapet  // MatsP_18.27 //
tribhi÷ sapiï¬Åkaraïe  $ aÓe«atritaye pità  &
yadà prÃpsyati kÃlena  % tadà mucyeta bandhanÃt  // MatsP_18.28 //
mukto 'pi lepabhÃgitvaæ  $ prÃpnoti kuÓamÃrjanÃt  &
lepabhÃjaÓcaturthÃdyÃ÷  % pitrÃdyÃ÷ piï¬abhÃgina÷  \
piï¬ada÷ saptamaste«Ãæ  # sÃpiï¬yaæ sÃptapauru«am  // MatsP_18.29 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 19

*­«aya Æcu÷
kathaæ kavyÃni deyÃni  $ havyÃni ca janairiha  &
gacchanti pit­lokasthÃn  % prÃpaka÷ ko 'tra gadyate  // MatsP_19.1 //
yadi martyo dvijo bhuÇkte  $ hÆyate yadi vÃnale  &
ÓubhÃÓubhÃtmakai÷ pretair  % dattaæ tadbhujyate katham  // MatsP_19.2 //

*sÆta uvÃca
vasÆnvadanti ca pitÌn  $ rudrÃæÓcaiva pitÃmahÃn  &
prapitÃmahÃæstathÃdityÃn  % ityevaæ vaidikÅ Óruti÷  // MatsP_19.3 //
nÃma gotraæ pitÌïÃæ tu  $ prÃpakaæ havyakavyayo÷  &
ÓrÃddhasya mantrÃ÷ Óraddhà ca  % upayojyÃtibhaktita÷  // MatsP_19.4 //
agni«vÃttÃdayaste«Ãm  $ Ãdhipatye vyavasthitÃ÷  &
nÃmagotrakÃladeÓÃ  % bhavÃntaragatÃnapi  // MatsP_19.5 //
prÃïina÷ prÅïayantyete  $ tadÃhÃratvamÃgatÃn  &
devo yadi pità jÃta÷  % ÓubhakarmÃnuyogata÷  // MatsP_19.6 //
tasyÃnnamam­taæ bhÆtvà  $ divyatve 'pyanugacchati  &
daityatve bhogarÆpeïa  % paÓutve ca t­ïaæ bhavet  // MatsP_19.7 //
ÓrÃddhÃnnaæ vÃyurÆpeïa  $ sarpatve 'pyupati«Âhati  &
pÃnaæ bhavati yak«atve  % rÃk«asatve tathÃmi«am  // MatsP_19.8 //
danujatve tathà mÃyà  $ pretatve rudhirodakam  &
manu«yatve 'nnapÃnÃni  % nÃnÃbhogarasaæ bhavet  // MatsP_19.9 //
ratiÓakti÷ striya÷ kÃntà  $ bhojyaæ bhojanaÓaktità  &
dÃnaÓakti÷ savibhavà  % rÆpamÃrogyameva ca  // MatsP_19.10 //
Óraddhà pu«pamidaæ proktaæ  $ phalaæ brahmasamÃgama÷  &
Ãyu÷ putrÃn dhanaæ vidyÃæ  % svargaæ mok«aæ sukhÃni ca  // MatsP_19.11 //
rÃjyaæ caiva prayacchanti  $ prÅtÃ÷ pit­gaïà n­ïÃm  &
ÓrÆyate ca purà mok«aæ  % prÃptÃ÷ kauÓikasÆnava÷  \
pa¤cabhirjanmasambandhair  # gatà vi«ïo÷ paraæ padam  // MatsP_19.12 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 20

*­«aya Æcu÷
kathaæ kauÓikadÃyÃdÃ÷  $ prÃptÃste yogamuttamam  &
pa¤cabhirjanmasambandhai÷  % kathaæ karmak«ayo bhavet  // MatsP_20.1 //

*sÆta uvÃca
kauÓiko nÃma dharmÃtmà  $ kuruk«etre mahÃn­«i÷  &
nÃmata÷ karmatastasya  % sutÃnsapta nibodhata  // MatsP_20.2 //
Óvas­pa÷ krodhano hiæsra÷  $ piÓuna÷ kavireva ca  &
vÃgdu«Âa÷ pit­vartÅ ca  % gargaÓi«yÃstadÃbhavan  // MatsP_20.3 //
pitaryuparate te«Ãm  $ abhÆddurbhik«amulbaïam  &
anÃv­«ÂiÓca mahatÅ  % sarvalokabhayaækarÅ  // MatsP_20.4 //
gargÃdeÓÃdvane dogdhrÅæ  $ rak«antaste tapodhanÃ÷  &
khÃdÃma÷ kapilÃmetÃæ  % vayaæ k«utpŬità bh­Óam  // MatsP_20.5 //
iti cintayatÃæ pÃpaæ  $ laghu÷ prÃha tadÃnuja÷  &
yadyavaÓyamiyaæ vadhyà  % ÓrÃddharÆpeïa yojyatÃm  // MatsP_20.6 //
ÓrÃddhe niyojyamÃneyaæ  $ pÃpÃttrÃsyati no dhruvam  &
eva kurvityanuj¤Ãta÷  % pit­vartÅ tadÃnujai÷  // MatsP_20.7 //
cakre samÃhita÷ ÓrÃddham  $ upayujya ca tÃæ puna÷  &
dvau daive bhrÃtarau k­tvà  % pitre trÅnapyanukramÃt  // MatsP_20.8 //
tathaikamatithiæ k­tvà  $ ÓrÃddhada÷ svayameva tu  &
cakÃra mantravacchrÃddhaæ  % smaranpit­parÃyaïa÷  // MatsP_20.9 //
vinà gavà vatsako 'pi  $ gurave vinivedita÷  &
vyÃghreïa nihatà dhenur  % vatso 'yaæ pratig­hyatÃm  // MatsP_20.10 //
evaæ sà bhak«ità dhenu÷  $ saptabhistaistapodhanai÷  &
vaidikaæ balamÃÓritya  % krÆre karmaïi nirbhayÃ÷  // MatsP_20.11 //
tata÷ kÃlÃvak­«ÂÃste  $ vyÃdhà dÃÓapure 'bhavan  &
jÃtismaratvaæ prÃptÃste  % pit­bhÃvena bhÃvitÃ÷  // MatsP_20.12 //
yatk­taæ krÆrakarmÃpi  $ ÓrÃddharÆpeïa taistadà  &
tena te bhavane jÃtà  % vyÃdhÃnÃæ krÆrakarmiïÃm  // MatsP_20.13 //
pitÌïÃæ caiva mÃhÃtmyÃj  $ jÃtà jÃtismarÃstu te  &
te tu vairÃgyayogena  % ÃsthÃyÃnaÓanaæ puna÷  // MatsP_20.14 //
jÃtismarÃ÷ sapta jÃtà  $ m­gÃ÷ kÃla¤jare girau  &
nÅlakaïÂhasya purata÷  % pit­bhÃvÃnubhÃvitÃ÷  // MatsP_20.15 //
tatrÃpi j¤ÃnavairÃgyÃt  $ prÃïÃnuts­jya dharmata÷  &
lokair avek«yamÃïÃste  % tÅrthÃnte 'naÓanena tu  // MatsP_20.16 //
mÃnase cakravÃkÃste  $ saæjÃtÃ÷ sapta yogina÷  &
nÃmata÷ karmata÷ sarvä  % ch­ïudhvaæ dvijasattamÃ÷  // MatsP_20.17 //
sumanÃ÷ kumuda÷ ÓuddhaÓ  $ chidradarÓÅ sunetraka÷  &
sunetraÓcÃæÓumÃæÓcaiva  % saptaite yogapÃragÃ÷  // MatsP_20.18 //
yogabhra«ÂÃstrayaste«Ãæ  $ babhramuÓ cÃlpacetanÃ÷  &
d­«Âvà vibhrÃjamÃnaæ tam  % udyÃne strÅbhiranvitam  // MatsP_20.19 //
krŬantaæ vividhairbhÃvair  $ mahÃbalaparÃkramam  &
pa¤cÃlÃnvayasambhÆtaæ  % prabhÆtabalavÃhanam  // MatsP_20.20 //
rÃjyakÃmo 'bhavaccaikas  $ te«Ãæ madhye jalaukasÃm  &
pit­vartÅ ca yo vipra÷  % ÓrÃddhak­t pit­vatsala÷  // MatsP_20.21 //
aparau mantriïau d­«Âvà  $ prabhÆtabalavÃhanau  &
mantritve cakratuÓcecchÃm  % asminmartye dvijottamÃ÷  // MatsP_20.22 //
tanmadhye ye tu ni«kÃmÃs  $ te babhÆvur dvijottamÃ÷  &
vibhrÃjaputrastveko 'bhÆd  % brahmadatta iti sm­ta÷  // MatsP_20.23 //
mantriputrau tathà cobhau  $ kaï¬arÅkasubÃlakau  &
brahmadatto 'bhi«ikta÷ san  % purohitavipaÓcità  // MatsP_20.24 //
pa¤cÃlarÃjo vikrÃnta÷  $ sarvaÓÃstraviÓÃrada÷  &
yogavitsarvajantÆnÃæ  % rutavettÃbhavattadà  // MatsP_20.25 //
tasya rÃj¤o 'bhavadbhÃryà  $ devalasyÃtmajà Óubhà  &
saænatirnÃma vikhyÃtà  % kapilà yÃbhavatpurà  // MatsP_20.26 //
pit­kÃrye niyuktatvÃd  $ abhavadbrahmavÃdinÅ  &
tayà cakÃra sahita÷  % sa rÃjyaæ rÃjanandana÷  // MatsP_20.27 //
kadÃcidudyÃnagatas  $ tayà saha sa pÃrthiva÷  &
dadarÓa kÅÂamithunam  % anaÇgakalahÃkulam  // MatsP_20.28 //
pipÅlikÃmanunayan  $ parita÷ kÅÂakÃmuka÷  &
pa¤cabÃïÃbhitaptÃÇga÷  % sagadgadamuvÃca ha  // MatsP_20.29 //
na tvayà sad­ÓÅ loke  $ kÃminÅ vidyate kvacit  &
madhyak«ÃmÃtijaghanà  % b­hadvak«o 'bhigÃminÅ  // MatsP_20.30 //
suvarïavarïà suÓroïÅ  $ ma¤jÆktà cÃruhÃsinÅ  &
sulak«yanetrarasanà  % gu¬aÓarkaravatsalà  // MatsP_20.31 //
bhok«yase mayi bhukte tvaæ  $ snÃsi snÃte tathà mayi  &
pro«ite sati dÅnà tvaæ  % kruddhe 'pi bhayaca¤calà  // MatsP_20.32 //
kimarthaæ vada kalyÃïi  $ saro«avadanà sthità  &
sà tamÃha sakopà tu  % kim Ãlapasi mÃæ ÓaÂha  // MatsP_20.33 //
tvayà modakacÆrïaæ tu  $ mÃæ vihÃya vine«yatà  &
pradattaæ samatikrÃnte  % dine 'nyasyÃ÷ samanmatha  // MatsP_20.34 //

*pipÅlika uvÃca
tvatsÃd­ÓyÃnmayà dattam  $ anyasyai varavarïini  &
tadekamaparÃdhaæ me  % k«antumarhasi bhÃmini  // MatsP_20.35 //
naitadevaæ kari«yÃmi  $ puna÷ kvÃpÅha suvrate  &
sp­ÓÃmi pÃdau satyena  % prasÅda praïatasya me  // MatsP_20.36 //

*sÆta uvÃca
iti tadvacanaæ Órutvà  $ sà prasannÃbhavattata÷  &
ÃtmÃnam arpayÃmÃsa  % mohanÃya pipÅlikà  // MatsP_20.37 //
brahmadatto 'pyaÓe«aæ taæ  $ j¤Ãtvà vismayam Ãgamat  &
sarvasattvarutaj¤atvÃt  % prasÃdÃc cakrapÃïina÷  // MatsP_20.38 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 21

*­«aya Æcu÷
kathaæ sattvarutaj¤o 'bhÆd  $ brahmadatto dharÃtale  &
taccÃbhavatkasya kule  % cakravÃkacatu«Âayam  // MatsP_21.1 //

*­«aya Æcu÷
kathaæ sattvarutaj¤o 'bhÆd  $ brahmadatto dharÃtale  &
taccÃbhavatkasya kule  % cakravÃkacatu«Âayam  // MatsP_21.1 //

*sÆta uvÃca
tasminneva pure jÃtÃs  $ te ca cakrÃhvayÃstadà  &
v­ddhadvijasya dÃyÃdà  % viprà jÃtismarÃ÷ purà  // MatsP_21.2 //
dh­timÃæstattvadarÓÅ ca  $ vidyÃcaï¬as tapotsuka÷  &
nÃmata÷ karmataÓcaite  % sudaridrasya te sutÃ÷  // MatsP_21.3 //
tapase buddhirabhavat  $ tadà te«Ãæ dvijanmanÃm  &
yÃsyÃma÷ paramÃæ siddhim  % ity Æcus te dvijottamÃ÷  // MatsP_21.4 //
tatastadvacanaæ Órutvà  $ sudaridro mahÃtapÃ÷  &
uvÃca dÅnayà vÃcà  % kimetaditi putrakÃ÷  // MatsP_21.5 //
adharma e«a iti va÷  $ pità tÃn abhyavÃrayat  &
v­ddhaæ pitaramuts­jya  % daridraæ vanavÃsina÷  // MatsP_21.6 //
ko nu dharmo 'tra bhavità  $ mattyÃgÃdgatireva và  &
Æcuste kalpità v­ttis  % tava tÃta vadasva tat  // MatsP_21.7 //
vittametatpuro rÃj¤a÷  $ sa te dÃsyati pu«kalam  &
dhanaæ grÃmasahasrÃïi  % prabhÃte paÂhatastava  // MatsP_21.8 //
ye vipramukhyÃ÷ kurujÃÇgale«u  $ dÃÓÃstathà dÃÓapure m­gÃÓca  &
kÃla¤jare sapta ca cakravÃkà  % ye mÃnase te vayamatra siddhÃ÷  // MatsP_21.9 //
ityuktvà pitaraæ jagmus  $ te vanaæ tapase puna÷  &
v­ddho 'pi rÃjabhavanaæ  % jagÃmÃtmÃrthasiddhaye  // MatsP_21.10 //
anagho nÃma vaibhrÃja÷  $ päcÃlÃdhipati÷ purà  &
putrÃrthÅ devadeveÓaæ  % hariæ nÃrÃyaïaæ prabhum  // MatsP_21.11 //
ÃrÃdhayÃmÃsa vibhuæ  $ tÅvravrataparÃyaïa÷  &
tata÷ kÃlena mahatà  % tu«Âastasya janÃrdana÷  // MatsP_21.12 //
varaæ v­ïÅ«va bhadraæ te  $ h­dayenepsitaæ n­pa  &
evamuktastu devena  % vavre sa varamuttamam  // MatsP_21.13 //
putraæ me dehi deveÓa  $ mahÃbalaparÃkramam  &
pÃragaæ sarvaÓÃstrÃïÃæ  % dhÃrmikaæ yoginÃæ param  // MatsP_21.14 //
sarvasattvarutaj¤aæ me  $ dehi yoginamÃtmajam  &
evamastviti viÓvÃtmà  % tamÃha parameÓvara÷  // MatsP_21.15 //
paÓyatÃæ sarvadevÃnÃæ  $ tatraivÃntaradhÅyata  &
tata÷ sa tasya putro 'bhÆd  % brahmadatta÷ pratÃpavÃn  // MatsP_21.16 //
sarvasattvÃnukampÅ ca  $ sarvasattvabalÃdhika÷  &
sarvasattvarutaj¤aÓca  % sarvasattveÓvareÓvara÷  // MatsP_21.17 //
ahasattena yogÃtmà  $ sa pipÅlikarÃgata÷  &
yatra tatkÅÂamithunaæ  % ramamÃïamavasthitam  // MatsP_21.18 //
tata÷ sà saænatird­«Âvà  $ taæ hasantaæ suvismità  &
kimapyÃÓaÇkya manasà  % tamap­cchannareÓvaram  // MatsP_21.19 //

*saænatiruvÃca
akasmÃdatihÃsaste  $ kimarthamabhavann­pa  &
hÃsyahetuæ na jÃnÃmi  % yadakÃle k­taæ tvayà  // MatsP_21.20 //

*sÆta uvÃca
avadadrÃjaputro 'pi  $ sa pipÅlikabhëitam  &
rÃgavÃgbhi÷ samutpannam  % etaddhÃsyaæ varÃnane  // MatsP_21.21 //
na cÃnyatkÃraïaæ kiæcid  $ dhÃsyahetau Óucismite  &
na sÃmanyat tadà devÅ  % prÃhÃlÅkamidaæ vaca÷  // MatsP_21.22 //
ahamevÃdya hasità  $ na jÅvi«ye tvayÃdhunà  &
kathaæ pipÅlikÃlÃpaæ  % martyo vetti vinà surÃn  // MatsP_21.23 //
tasmÃttvayÃham eveha  $ hasità kimata÷ param  &
tato niruttaro rÃjà  % jij¤Ãsustatpuro hare÷  // MatsP_21.24 //
ÃsthÃya niyamaæ tasthau  $ saptarÃtramakalma«a÷  &
svapne prÃha h­«ÅkeÓa÷  % prabhÃte paryaÂanpuram  // MatsP_21.25 //
v­ddhadvijo yastadvÃkyÃt  $ sarvaæ j¤ÃsyasyaÓe«ata÷  &
ityuktvÃntardadhe vi«ïu÷  % prabhÃte 'tha n­pa÷ purÃt  // MatsP_21.26 //
nirgacchanmantrisahita÷  $ sabhÃryo v­ddhamagrata÷  &
gadantaæ vipram ÃyÃntaæ  % taæ v­ddhaæ saædadarÓa ha  // MatsP_21.27 //

*brÃhmaïa uvÃca
ye vipramukhyÃ÷ kurujÃÇgale«u  $ dÃÓÃstathà dÃÓapure m­gÃÓca  &
kÃla¤jare sapta ca cakravÃkà  % ye mÃnase te vayamatra siddhÃ÷  // MatsP_21.28 //

*sÆta uvÃca
ityÃkarïya vacastÃbhyÃæ  $ sa papÃta Óucà tata÷  &
jÃtismaratvamagamat  % tau ca mantrivarÃv ubhau  // MatsP_21.29 //
kÃmaÓÃstrapraïetà ca  $ bÃbhravyastu subÃlaka÷  &
päcÃla iti loke«u  % viÓruta÷ sarvaÓÃstravit  // MatsP_21.30 //
kaï¬arÅko 'pi dharmÃtmà  $ vedaÓÃstrapravartaka÷  &
bhÆtvà jÃtismarau ÓokÃt  % patitÃv agratastadà  // MatsP_21.31 //
hà vayaæ yogavibhra«ÂÃ÷  $ kÃmata÷ karmabandhanÃ÷  &
evaæ vilapya bahuÓas  % trayaste yogapÃragÃ÷  // MatsP_21.32 //
vismayÃcchrÃddhamÃhÃtmyam  $ abhinandya puna÷ puna÷  &
tatastasmai dhanaæ dattvà  % prabhÆtagrÃmasaæyutam  // MatsP_21.33 //
vis­jya brÃhmaïaæ taæ ca  $ v­ddhaæ dhanamudÃnvitam  &
ÃtmÅyaæ n­pati÷ putraæ  % n­palak«aïasaæyutam  // MatsP_21.34 //
vi«vaksenÃbhidhÃnaæ tu  $ rÃjà rÃjye 'bhya«ecayat  &
mÃnase militÃ÷ sarve  % tataste yoginÃæ varÃ÷  // MatsP_21.35 //
brahmadattÃdayastasmin  $ pit­saktà vimatsarÃ÷  &
saænatiÓcÃbhavadbhra«ÂÃ  % mayaitatkila kÃritam  // MatsP_21.36 //
rÃjyatyÃgaphalaæ sarvaæ  $ yadetad abhila«yate  &
tatheti prÃha rÃjà tu  % punastÃmabhinandayan  // MatsP_21.37 //
tvatprasÃdÃdidaæ sarvaæ  $ mayaitatprÃpyate phalam  &
tataste yogamÃsthÃya  % sarva eva vanaukasa÷  // MatsP_21.38 //
brahmarandhreïa paramaæ  $ padamÃpustapobalÃt  &
evamÃyurdhanaæ vidyÃæ  % svargaæ mok«aæ sukhÃni ca  // MatsP_21.39 //
prayacchanti sutÃnrÃjyaæ  $ n­ïÃæ prÅtÃ÷ pitÃmahÃ÷  &
ya idaæ pit­mÃhÃtmyaæ  % brahmadattasya ca dvijÃ÷  // MatsP_21.40 //
dvijebhya÷ ÓrÃvayedyo và  $ Ó­ïotyatha paÂhettu và  &
kalpakoÂiÓataæ sÃgraæ  % brahmaloke mahÅyate  // MatsP_21.41 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 22

*­«aya Æcu÷
kasminkÃle ca tacchrÃddham  $ anantaphaladaæ bhavet  &
kasminvÃsarabhÃge tu  % ÓrÃddhak­cchrÃddhamÃcaret  \
tÅrthe«u ke«u ca k­taæ  # ÓrÃddhaæ bahuphalaæ bhavet  // MatsP_22.1 //

*sÆta uvÃca
aparÃhïe tu samprÃpte  $ abhijidrauhiïodaye  &
yatkiæciddÅyate tatra  % tadak«ayamudÃh­tam  // MatsP_22.2 //
tÅrthÃni yÃni ÓastÃni  $ pitÌïÃæ vallabhÃni ca  &
nÃmatastÃni vak«yÃmi  % saæk«epeïa dvijottamÃ÷  // MatsP_22.3 //
pit­tÅrthaæ gayà nÃma  $ sarvatÅrthavaraæ Óubham  &
yatrÃste devadeveÓa÷  % svayameva pitÃmaha÷  // MatsP_22.4 //
tatrai«Ã pit­bhirgÅtà  $ gÃthà bhÃgamabhÅpsubhi÷  // MatsP_22.5 //
e«Âavyà bahava÷ putrà  $ yadyeko 'pi gayÃæ vrajet  &
yajeta vÃÓvamedhena  % nÅlaæ và v­«amuts­jet  // MatsP_22.6 //
tathà vÃrÃïasÅ puïyà  $ pitÌïÃæ vallabhà sadà  &
yatrÃvimuktasÃænidhyaæ  % bhuktimuktiphalapradam  // MatsP_22.7 //
pitÌïÃæ vallabhaæ tadvat  $ puïyaæ ca vimaleÓvaram  &
pit­tÅrthaæ prayÃgaæ tu  % sarvakÃmaphalapradam  // MatsP_22.8 //
vaÂeÓvarastu bhagavÃn  $ mÃdhavena samanvita÷  &
yoganidrÃÓayastadvat  % sadà vasati keÓava÷  // MatsP_22.9 //
daÓÃÓvamedhikaæ puïyaæ  $ gaÇgÃdvÃraæ tathaiva ca  &
nandÃtha lalità tadvat  % tÅrthaæ mÃyÃpurÅ Óubhà  // MatsP_22.10 //
tathà mitrapadaæ nÃma  $ tata÷ kedÃramuttamam  &
gaÇgÃsÃgaramityÃhu÷  % sarvatÅrthamayaæ Óubham  // MatsP_22.11 //
tÅrthaæ brahmasarastadvac  $ chatadrusalile hrade  &
tÅrthaæ tu naimi«aæ nÃma  % sarvatÅrthaphalapradam  // MatsP_22.12 //
gaÇgodbhedastu gomatyÃæ  $ yatrodbhÆta÷ sanÃtana÷  &
tathà yaj¤avarÃhastu  % devadevaÓca ÓÆlabh­t  // MatsP_22.13 //
yatra tatkäcanaæ dvÃram  $ a«ÂÃdaÓabhujo hara÷  &
nemistu haricakrasya  % ÓÅrïà yatrÃbhavatpurà  // MatsP_22.14 //
tadetannaimi«Ãraïyaæ  $ sarvatÅrthani«evitam  &
devadevasya tatrÃpi  % vÃrÃhasya tu darÓanam  // MatsP_22.15 //
ya÷ prayÃti sa pÆtÃtmà  $ nÃrÃyaïapadaæ vrajet  &
k­taÓaucaæ mahÃpuïyaæ  % sarvapÃpani«Ædanam  // MatsP_22.16 //
yatrÃste nÃrasiæhastu  $ svayameva janÃrdana÷  &
tÅrthamik«umatÅ nÃma  % pitÌïÃæ vallabhaæ sadà  // MatsP_22.17 //
saægame yatra ti«Âhanti  $ gaÇgÃyÃ÷ pitara÷ sadà  &
kuruk«etraæ mahÃpuïyaæ  % sarvatÅrthasamanvitam  // MatsP_22.18 //
tathà ca sarayÆ÷ puïyà  $ sarvadevanamask­tà  &
irÃvatÅ nadÅ tadvat  % pit­tÅrthÃdhivÃsinÅ  // MatsP_22.19 //
yamunà devikà kÃlÅ  $ candrabhÃgà d­«advatÅ  &
nadÅ veïumatÅ puïyà  % parà vetravatÅ tathà  // MatsP_22.20 //
pitÌïÃæ vallabhà hy etÃ÷  $ ÓrÃddhe koÂiguïà matÃ÷  &
jambÆmÃrgaæ mahÃpuïyaæ  % yatra mÃrgo hi lak«yate  // MatsP_22.21 //
adyÃpi pit­tÅrthaæ tat  $ sarvakÃmaphalapradam  &
nÅlakuï¬amiti khyÃtaæ  % pit­tÅrthaæ dvijottamÃ÷  // MatsP_22.22 //
tathà rudrasara÷ puïyaæ  $ saro mÃnasameva ca  &
mandÃkinÅ tathÃcchodà  % vipÃÓÃtha sarasvatÅ  // MatsP_22.23:1 //
pÆrvamitrapadaæ tadvad  $ vaidyanÃthaæ mahÃphalam  &
k«iprà nadÅ mahÃkÃlas  % tathà kÃla¤jaraæ Óubham  // MatsP_22.23:2 //
vaæÓodbhedaæ harodbhedaæ  $ gaÇgodbhedaæ mahÃphalam  &
bhadreÓvaraæ vi«ïupadaæ  % narmadÃdvÃrameva ca  // MatsP_22.24 //
gayÃpiï¬apradÃnena  $ samÃnyÃhurmahar«aya÷  &
etÃni pit­tÅrthÃni  % sarvapÃpaharÃïi ca  // MatsP_22.25 //
smaraïÃdapi lokÃnÃæ  $ kim u ÓrÃddhak­tÃæ n­ïÃm  &
oækÃraæ pit­tÅrthaæ ca  % kÃverÅ kapilodakam  // MatsP_22.26 //
sambhedaÓ caï¬avegÃyÃs  $ tathaivÃmarakaïÂakam  &
kuruk«etrÃcchataguïaæ  % tasminsnÃnÃdikaæ bhavet  // MatsP_22.27 //
ÓukratÅrthaæ ca vikhyÃtaæ  $ tÅrthaæ someÓvaraæ param  &
sarvavyÃdhiharaæ puïyaæ  % ÓatakoÂiphalÃdhikam  // MatsP_22.28 //
ÓrÃddhe dÃne tathà home  $ svÃdhyÃye jalasaænidhau  &
kÃyÃvarohaïaæ nÃma  % tathà carmaïvatÅ nadÅ  // MatsP_22.29 //
gomatÅ varaïà tadvat  $ tÅrthamauÓanasaæ param  &
bhairavaæ bh­gutuÇgaæ ca  % gaurÅtÅrthamanuttamam  // MatsP_22.30 //
tÅrthaæ vainÃyakaæ nÃma  $ bhadreÓvaramata÷ param  &
tathà pÃpaharaæ nÃma  % puïyÃtha tapatÅ nadÅ  // MatsP_22.31 //
mÆlatÃpÅ payo«ïÅ ca  $ payo«ïÅsaægamastathà  &
mahÃbodhi÷ pÃÂalà ca  % nÃgatÅrthamavantikà  // MatsP_22.32 //
tathà veïà nadÅ puïyà  $ mahÃÓÃlaæ tathaiva ca  &
mahÃrudraæ mahÃliÇgaæ  % daÓÃrïà ca nadÅ Óubhà  // MatsP_22.33 //
Óatarudrà ÓatÃhvà ca  $ tathà viÓvapadaæ param  &
aÇgÃravÃhikà tadvan  % nadau tau Óoïaghargharau  // MatsP_22.34 //
kÃlikà ca nadÅ puïyà  $ vitastà ca nadÅ tathà  &
etÃni pit­tÅrthÃni  % Óasyante snÃnadÃnayo÷  // MatsP_22.35 //
ÓrÃddhamete«u yaddattaæ  $ tadanantaphalaæ sm­tam  &
droïÅ vÃÂanadÅ dhÃrà  % saritk«ÅranadÅ tathà  // MatsP_22.36 //
gokarïaæ gajakarïaæ ca  $ tathà ca puru«ottama÷  &
dvÃrakà k­«ïatÅrthaæ ca  % tathÃrbudasarasvatÅ  // MatsP_22.37 //
nadÅ maïimatÅ nÃma  $ tathà ca girikarïikà  &
dhÆtapÃpaæ tathà tÅrthaæ  % samudro dak«iïastathà  // MatsP_22.38 //
ete«u pit­tÅrthe«u  $ ÓrÃddhamÃnantyamaÓnute  &
tÅrthaæ meghakaraæ nÃma  % svayameva janÃrdana÷  // MatsP_22.39 //
yatra ÓÃrÇgadharo vi«ïur  $ mekhalÃyÃmavasthita÷  &
tathà mandodarÅtÅrthaæ  % tÅrthaæ campà nadÅ Óubhà  // MatsP_22.40 //
tathà sÃmalanÃthaÓca  $ mahÃÓÃlanadÅ tathà  &
cakravÃkaæ carmakoÂaæ  % tathà janmeÓvaraæ mahat  // MatsP_22.41 //
arjunaæ tripuraæ caiva  $ siddheÓvaramata÷ param  &
ÓrÅÓailaæ ÓÃækaraæ tÅrthaæ  % nÃrasiæhamata÷ param  // MatsP_22.42 //
mahendraæ ca tathà puïyam  $ atha ÓrÅraÇgasaæj¤itam  &
ete«vapi sadà ÓrÃddham  % anantaphaladaæ sm­tam  // MatsP_22.43 //
darÓanÃdapi caitÃni  $ sadya÷ pÃpaharÃïi vai  &
tuÇgabhadrà nadÅ puïyà  % tathà bhÅmarathÅ sarit  // MatsP_22.44 //
bhÅmeÓvaraæ k­«ïaveïà  $ kÃverÅ ku¬malà nadÅ  &
nadÅ godÃvarÅ nÃma  % trisaædhyà tÅrthamuttamam  // MatsP_22.45 //
tÅrthaæ traiyambakaæ nÃma  $ sarvatÅrthanamask­tam  &
yatrÃste bhagavÃnÅÓa÷  % svayameva trilocana÷  // MatsP_22.46 //
ÓrÃddhamete«u sarve«u  $ koÂikoÂiguïaæ bhavet  &
smaraïÃdapi pÃpÃni  % naÓyanti Óatadhà dvijÃ÷  // MatsP_22.47 //
ÓrÅparïÅ tÃmraparïÅ ca  $ jayà tÅrthamanuttamam  &
tathà matsyanadÅ puïyà  % ÓivadhÃraæ tathaiva ca  // MatsP_22.48 //
bhadratÅrthaæ ca vikhyÃtaæ  $ pampÃtÅrthaæ ca ÓÃÓvatam  &
puïyaæ rÃmeÓvaraæ tadvad  % elÃpuramalaæ puram  // MatsP_22.49 //
aÇgabhÆtaæ ca vikhyÃtam  $ Ãmardakam alambhu«am  &
ÃmrÃtakeÓvaraæ tadvad  % ekÃmbhakamata÷ param  // MatsP_22.50 //
govardhanaæ hariÓcandraæ  $ k­pucandraæ p­thÆdakam  &
sahasrÃk«aæ hiraïyÃk«aæ  % tathà ca kadalÅ nadÅ  // MatsP_22.51 //
rÃmÃdhivÃsastatrÃpi  $ tathà saumitrisaægama÷  &
indrakÅlaæ mahÃnÃdaæ  % tathà ca priyamelakam  // MatsP_22.52 //
etÃnyapi sadà ÓrÃddhe  $ praÓastÃnyadhikÃni tu  &
ete«u sarvadevÃnÃæ  % sÃænidhyaæ d­Óyate yata÷  // MatsP_22.53 //
dÃnamete«u sarve«u  $ dattaæ koÂiÓatÃdhikam  &
bÃhudà ca nadÅpuïyà  % tathà siddhavanaæ Óubham  // MatsP_22.54 //
tÅrthaæ pÃÓupataæ nÃma  $ nadÅ pÃrvatikà Óubhà  &
ÓrÃddhamete«u sarve«u  % dattaæ koÂiÓatottaram  // MatsP_22.55 //
tathaiva pit­tÅrthaæ tu  $ yatra godÃvarÅ nadÅ  &
yutà liÇgasahasreïa  % sarvÃntarajalÃvahà  // MatsP_22.56 //
jÃmadagnyasya tattÅrthaæ  $ kramÃdÃyÃtamuttamam  &
pratÅkasya bhayÃdbhinnaæ  % yatra godÃvarÅ nadÅ  // MatsP_22.57 //
tattÅrthaæ havyakavyÃnÃm  $ apsaroyugasaæj¤itam  &
ÓrÃddhÃgnikÃryadÃne«u  % tathà koÂiÓatÃdhikam  // MatsP_22.58 //
tathà sahasraliÇgaæ ca  $ rÃghaveÓvaramuttamam  &
sendraphenà nadÅ puïyà  % yatrendra÷ patita÷ purà  // MatsP_22.59 //
nihatya namuciæ Óakras  $ tapasà svargamÃptavÃn  &
tatra dattaæ narai÷ ÓrÃddham  % anantaphaladaæ bhavet  // MatsP_22.60 //
tÅrthaæ tu pu«karaæ nÃma  $ ÓÃlagrÃmaæ tathaiva ca  &
somapÃnaæ ca vikhyÃtaæ  % yatra vaiÓvÃnarÃlayam  // MatsP_22.61 //
tÅrthaæ sÃrasvataæ nÃma  $ svÃmitÅrthaæ tathaiva ca  &
malaædarà nadÅ puïyà  % kauÓikÅ candrikà tathà  // MatsP_22.62 //
vaidarbhà vÃtha vairà ca  $ payo«ïÅ prÃÇmukhà parà  &
kÃverÅ cottarà puïyà  % tathà jÃlaædharo giri÷  // MatsP_22.63 //
ete«u ÓrÃddhatÅrthe«u  $ ÓrÃddhamÃnantyamaÓnute  &
lohadaï¬aæ tathà tÅrthaæ  % citrakÆÂastathaiva ca  // MatsP_22.64 //
vindhyayogaÓca gaÇgÃyÃs  $ tathà nadÅtaÂaæ Óubham  &
kubjÃbhraæ tu tathà tÅrtham  % urvaÓÅpulinaæ tathà  // MatsP_22.65 //
saæsÃramocanaæ tÅrthaæ  $ tathaiva ­ïamocanam  &
ete«u pit­tÅrthe«u  % ÓrÃddham ÃnantyamaÓnute  // MatsP_22.66 //
aÂÂahÃsaæ tathà tÅrthaæ  $ gautameÓvarameva ca  &
tathà vasi«ÂhatÅrthaæ nu  % hÃrÅtaæ tu tata÷ param  // MatsP_22.67 //
brahmÃvartaæ kuÓÃvartaæ  $ hayatÅrthaæ tathaiva ca  &
piï¬Ãrakaæ ca vikhyÃtaæ  % ÓaÇkhoddhÃraæ tathaiva ca  // MatsP_22.68 //
ghaïÂeÓvaraæ bilvakaæ ca  $ nÅlaparvatameva ca  &
tathà ca dharaïÅtÅrthaæ  % rÃmatÅrthaæ tathaiva ca  // MatsP_22.69 //
aÓvatÅrthaæ ca vikhyÃtam  $ anantaæ ÓrÃddhadÃnayo÷  &
tÅrthaæ vedaÓiro nÃma  % tathaivaughavatÅ nadÅ  // MatsP_22.70 //
tÅrthaæ vasupradaæ nÃma  $ chÃgalÃï¬aæ tathaiva ca  &
ete«u ÓrÃddhadÃtÃra÷  % prayÃnti paramaæ padam  // MatsP_22.71 //
tathÃca badarÅtÅrthaæ  $ gaïatÅrthaæ tathaiva ca  &
jayantaæ vijayaæ caiva  % ÓakratÅrthaæ tathaiva ca  // MatsP_22.72 //
ÓrÅpateÓca tathà tÅrthaæ  $ tÅrthaæ raivatakaæ tathà  &
tathaiva ÓÃradÃtÅrthaæ  % bhadrakÃleÓvaraæ tathà  // MatsP_22.73 //
vaikuïÂhatÅrthaæ ca paraæ  $ bhÅmeÓvaramathÃpi và  &
ete«u ÓrÃddhadÃtÃra÷  % prayÃnti paramÃæ gatim  // MatsP_22.74 //
tÅrthaæ mÃt­g­haæ nÃma  $ karavÅrapuraæ tathà  &
kuÓeÓayaæ ca vikhyÃtaæ  % gaurÅÓikharameva ca  // MatsP_22.75 //
nakuleÓasya tÅrthaæ ca  $ kardamÃlaæ tathaiva ca  &
diï¬ipuïyakaraæ tadvat  % puï¬arÅkapuraæ tathà  // MatsP_22.76 //
saptagodÃvarÅtÅrthaæ  $ sarvatÅrtheÓvareÓvaram  &
tatra ÓrÃddhaæ pradÃtavyam  % anantaphalamÅpsubhi÷  // MatsP_22.77 //
e«a tÆddeÓata÷ proktas  $ tÅrthÃnÃæ saægraho mayà  &
vÃgÅÓo 'pi na Óaknoti  % vistarÃt kim u mÃnu«a÷  // MatsP_22.78 //
satyaæ tÅrthaæ dayà tÅrthaæ  $ tÅrthamindriyanigraha÷  &
varïÃÓramÃïÃæ gehe 'pi  % tÅrthaæ tu samudÃh­tam  // MatsP_22.79 //
etattÅrthe«u yacchrÃddhaæ  $ tatkoÂiguïami«yate  &
yasmÃttasmÃtprayatnena  % tÅrthe ÓrÃddhaæ samÃcaret  // MatsP_22.80 //
prÃta÷kÃlo muhÆrtÃæs trÅn  $ saægavas tÃvadeva tu  &
madhyÃhnastrimuhÆrta÷ syÃd  % aparÃhïastata÷ param  // MatsP_22.81 //
sÃyÃhnastrimuhÆrta÷ syÃc  $ chrÃddhaæ tatra na kÃrayet  &
rÃk«asÅ nÃma sà velà  % garhità sarvakarmasu  // MatsP_22.82 //
ahno muhÆrtà vikhyÃtà  $ daÓa pa¤ca ca sarvadà  &
tatrëÂamo muhÆrto ya÷  % sa kÃla÷ kutapa÷ sm­ta÷  // MatsP_22.83 //
madhyÃhne sarvadà yasmÃn  $ mandÅbhavati bhÃskara÷  &
tasmÃdanantaphaladas  % tadÃrambho viÓi«yate  // MatsP_22.84 //
madhyÃhna÷ kha¬gapÃtraæ ca  $ tathà nepÃlakambala÷  &
rÆpyaæ darbhÃstilà gÃvo  % dauhitraÓcëÂama÷ sm­ta÷  // MatsP_22.85 //
pÃpaæ kutsitamityÃhus  $ tasya saætÃpakÃriïa÷  &
a«ÂÃv ete yatastasmÃt  % kutapà iti viÓrutÃ÷  // MatsP_22.86 //
Ærdhvaæ muhÆrtÃtkutapÃd  $ yanmuhÆrtacatu«Âayam  &
muhÆrtapa¤cakaæ caitat  % svadhÃbhavanami«yate  // MatsP_22.87 //
vi«ïor dehasamudbhÆtÃ÷  $ kuÓÃ÷ k­«ïÃstilÃstathà  &
ÓrÃddhasya rak«aïÃyÃlam  % etatprÃhurdivaukasa÷  // MatsP_22.88 //
tilodakäjalirdeyo  $ jalasthaistÅrthavÃsibhi÷  &
sadarbhahastenaikena  % ÓrÃddhamevaæ viÓi«yate  // MatsP_22.89 //
ÓrÃddhasÃdhanakÃle tu  $ pÃïinaikena dÅyate  &
tarpaïaæ tÆbhayenaiva  % vidhire«a sadà sm­ta÷  // MatsP_22.90 //

*sÆta uvÃca
puïyaæ pavitramÃyu«yaæ  $ sarvapÃpavinÃÓanam  &
purà malaye na kathitaæ  % tÅrthaÓrÃddhÃnukÅrtanam  // MatsP_22.91 //
Ó­ïoti ya÷ paÂhedvÃpi  $ ÓrÅmÃnsaæjÃyate nara÷  // MatsP_22.92 //
ÓrÃddhakÃle ca vaktavyaæ  $ tathà tÅrthanivÃsibhi÷  &
sarvapÃpopaÓÃntyartham  % alak«mÅnÃÓanaæ param  // MatsP_22.93 //
idaæ pavitraæ yaÓaso nidhÃnam  $ idaæ mahÃpÃpaharaæ ca puæsÃm  &
brahmÃrkarudrairapi pÆjitaæ ca  % ÓrÃddhasya mÃhÃtmyamuÓanti tajj¤Ã÷  // MatsP_22.94 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 23

*­«aya Æcu÷
soma÷ pitÌïÃmadhipa÷  $ kathaæ ÓÃstraviÓÃrada  &
tadvaæÓyà ye ca rÃjÃno  % babhÆvu÷ kÅrtivardhanÃ÷  // MatsP_23.1 //

*sÆta uvÃca
Ãdi«Âo brahmaïà pÆrvam  $ atri÷ sargavidhau purà  &
anuttamaæ nÃma tapa÷  % s­«Âyarthaæ taptavÃnprabhu÷  // MatsP_23.2 //
yadÃnandakaraæ brahma  $ jagatkleÓavinÃÓanam  &
brahmavi«ïvarkarudrÃïÃm  % abhyantaramatÅndriyam  // MatsP_23.3 //
ÓÃntik­c chÃntamanasas  $ tadantarnayane sthitam  &
mÃhÃtmyÃttapasà viprÃ÷  % paramÃnandakÃrakam  // MatsP_23.4 //
yasmÃdumÃpati÷ sÃrdham  $ umayà tamadhi«Âhita÷  &
taæ d­«Âvà cëÂamÃæÓena  % tasmÃtsomo 'bhavacchiÓu÷  // MatsP_23.5 //
adha÷ susrÃva netrÃbhyÃæ  $ dhÃma taccÃmbusambhavam  &
dÅpayanviÓvamakhilaæ  % jyotsnayà sacarÃcaram  // MatsP_23.6 //
taddiÓo jag­hurdhÃma  $ strÅrÆpeïa sutecchayà  &
garbho bhÆtvodare tÃsÃm  % Ãsthito 'bdaÓatatrayam  // MatsP_23.7 //
ÃÓÃstaæ mumucurgarbham  $ aÓaktà dhÃraïe tata÷  &
samÃdÃyÃtha taæ garbham  % ekÅk­tya caturmukha÷  // MatsP_23.8 //
yuvÃnamakarodbrahmà  $ sarvÃyudhadharaæ naram  &
syandane 'tha sahasrÃÓve  % vedaÓaktimaye prabhu÷  // MatsP_23.9 //
Ãropya lokamanayad  $ ÃtmÅyaæ sa pitÃmaha  &
tatra brahmar«ibhi÷ proktam  % asmatsvÃmÅ bhavatvayam  // MatsP_23.10 //
­«ibhirdevagandharvair  $ o«adhÅbhistathaiva ca  &
tu«Âuvu÷ somadevatyair  % brahmÃdyà mantrasaægrahai÷  // MatsP_23.11 //
stÆyamÃnasya tasyÃbhÆd  $ adhiko dhÃmasambhava÷  &
tejovitÃnÃdabhavad  % bhuvi divyau«adhÅgaïa÷  // MatsP_23.12 //
taddÅptiradhikà tasmÃd  $ rÃtrau bhavati sarvadà  &
tenau«adhÅÓa÷ somo 'bhÆd  % dvijeÓaÓcÃpi gadyate  // MatsP_23.13 //
vedadhÃmarasaæ cÃpi  $ yadidaæ candramaï¬alam  &
k«Åyate vardhate caiva  % Óukle k­«ïe ca sarvadà  // MatsP_23.14 //
viæÓatiæ ca tathà sapta  $ dak«a÷ prÃcetaso dadau  &
rÆpalÃvaïyasaæyuktÃs  % tasmai kanyÃ÷ suvarcasa÷  // MatsP_23.15 //
tata÷ padmasahasrÃïÃæ  $ sahasrÃïi daÓaiva tu  &
tapaÓcacÃra ÓÅtÃæÓur  % vi«ïudhyÃnaikatatpara÷  // MatsP_23.16 //
tatastu«Âastu bhagavÃæs  $ tasmai nÃrÃyaïo hari÷  &
varaæ v­ïÅ«va provÃca  % paramÃtmà janÃrdana÷  // MatsP_23.17 //
tato vavre varÃnsoma÷  $ Óakralokaæ jayÃmyaham  &
pratyak«ameva bhoktÃro  % bhavantu mama mandire  // MatsP_23.18 //
rÃjasÆye suragaïà  $ brahmÃdyÃ÷ santu me dvijÃ÷  &
rak«a÷pÃla÷ Óivo 'smÃkam  % ÃstÃæ ÓÆladharo hara÷  // MatsP_23.19 //
tathetyukta÷ sa Ãjahre  $ rÃjasÆyaæ tu vi«ïunà  &
hotÃtrir bh­guradhvaryur  % udgÃtÃbhÆccaturmukha÷  // MatsP_23.20 //
brahmatvamagamattasya  $ upadra«ÂÃ hari÷ svayam  &
sadasyÃ÷ sanakÃdyÃstu  % rÃjasÆyavidhau sm­tÃ÷  // MatsP_23.21 //
camasÃdhvaryavastatra  $ viÓve devà daÓaiva tu  &
trailokyaæ dak«iïà tena  % ­tvigbhya÷ pratipÃditam  // MatsP_23.22 //
tata÷ samÃpte 'vabh­the  $ tadrÆpÃlokanecchava÷  &
kÃmabÃïÃbhitaptÃÇgyo  % nava devya÷ si«evire  // MatsP_23.23 //
lak«mÅrnÃrÃyaïaæ tyaktvà  $ sinÅvÃlÅ ca kardamam  &
dyutirvibhÃvasuæ tadvat  % tu«ÂirdhÃtÃramavyayam  // MatsP_23.24 //
prabhà prabhÃkaraæ tyaktvà  $ havi«mantaæ kuhÆ÷ svayam  &
kÅrtirjayantaæ bhartÃraæ  % vasurmÃrÅcakaÓyapam  // MatsP_23.25 //
dh­tis tyaktvà pÅtaæ nandiæ  $ somamevÃbhajaæstadà  &
svakÅyà iva somo 'pi  % kÃmayÃmÃsa tÃstadà  // MatsP_23.26 //
evaæ k­tÃpacÃrasya  $ tÃsÃæ bhart­gaïastadà  &
na ÓaÓÃkÃpacÃrÃya  % ÓÃpai÷ ÓastrÃdibhi÷ puna÷  // MatsP_23.27 //
tathÃpyarÃjata vidhur  $ daÓadhà bhÃvayandiÓa÷  &
soma÷ prÃpyÃtha du«prÃpyam  % aiÓvaryam­«isaæsk­tam  \
saptalokaikanÃthatvam  # avÃpa tapasà tadà  // MatsP_23.28 //
kadÃcidudyÃnagatÃmapaÓyad  $ anekapu«pÃbharaïaiÓca ÓobhitÃm  &
b­hannitambastanabhÃrakhedÃt  % pu«pasya bhaÇge 'pyatidurbalÃÇgÅm  // MatsP_23.29 //
bhÃryÃæ ca tÃæ devaguror anaÇga  $ bÃïÃbhirÃmÃyatacÃrunetrÃm  &
tÃrÃæ sa tÃrÃdhipati÷ smarÃrta÷  % keÓe«u jagrÃha viviktabhÆmau  // MatsP_23.30 //
sÃpi smarÃrtà saha tena reme  $ tadrÆpakÃntyà h­tamÃnasena  &
ciraæ vih­tyÃtha jagÃma tÃrÃæ  % vidhurg­hÅtvà svag­haæ tato 'pi  // MatsP_23.31 //
na t­ptirÃsÅcca g­he 'pi tasya  $ tÃrÃnuraktasya sukhÃgame«u  &
b­haspatis tadvirahÃgnidagdhas  % taddhyÃnani«Âhaikamanà babhÆva  // MatsP_23.32 //
ÓaÓÃka ÓÃpaæ na ca dÃtum asmai  $ na mantraÓastrÃgnivi«airaÓe«ai÷  &
tasyÃpakartuæ vividhairupÃyair  % naivÃbhicÃrairapi vÃgadhÅÓa÷  // MatsP_23.33 //
sa yÃcayÃmÃsa tatastu dainyÃt  $ somaæ svabhÃryÃrthamanaÇgatapta÷  &
sa yÃcyamÃno 'pi dadau na tÃrÃæ  % b­haspatestatsukhapÃÓabaddha÷  // MatsP_23.34 //
maheÓvareïÃtha caturmukheïa  $ sÃdhyair marudbhi÷ saha lokapÃlai÷  &
dadau yadà tÃæ na kathaæcid indus  % tadà Óiva÷ krodhaparo babhÆva  // MatsP_23.35 //
yo vÃmadeva÷ prathita÷ p­thivyÃm  $ anekarudrÃrcitapÃdapadma÷  &
tata÷ saÓi«yo giriÓa÷ pinÃkÅ  % b­haspatisnehavaÓÃnubaddha÷  // MatsP_23.36 //
dhanurg­hÅtvÃjagavaæ purÃrir  $ jagÃma bhÆteÓvarasiddhaju«Âa÷  &
yuddhÃya somena viÓe«adÅpta-  % t­tÅyanetrÃnalabhÅmavaktra÷  // MatsP_23.37 //
sahaiva jagmuÓca gaïeÓakÃdyà  $ viæÓaccatu÷«a«ÂigaïÃstrayuktÃ÷  &
yak«eÓvara÷ koÂiÓatair anekair  % yuto 'nvagÃt syandanasaæsthitÃnÃm  // MatsP_23.38 //
vetÃlayak«oragakiænarÃïÃæ  $ padmena caikena tathÃrbudena  &
lak«ais tribhir dvÃdaÓabhÅ rathÃnÃæ  % somo 'pyagÃttatra viv­ddhamanyu÷  // MatsP_23.39 //
nak«atradaityÃsurasainyayukta÷  $ ÓanaiÓcarÃÇgÃrakav­ddhatejÃ÷  &
jagmurbhayaæ sapta tathaiva lokÃÓ  % cacÃla bhÆr dvÅpasamudragarbhà  // MatsP_23.40 //
sa somamevÃbhyagamatpinÃkÅ  $ g­hÅtadÅptÃstraviÓÃlavahni÷  &
athÃbhavad bhÅ«aïabhÅmasena-  % sainyadvayasyÃpi mahÃhavo 'sau  // MatsP_23.41 //
aÓe«asattvak«ayak­tprav­ddhas  $ tÅk«ïÃyudhÃstrajvalanaikarÆpa÷  &
ÓastrairathÃnyonyamaÓe«asainyaæ  % dvayorjagÃma k«ayamugratÅk«ïai÷  // MatsP_23.42 //
patanti ÓastrÃïi tathojjvalÃni  $ svarbhÆmipÃtÃlamatho dahanti  &
rudra÷ kopÃdbrahmaÓÅr«aæ mumoca  % somo 'pi somÃstramamoghavÅryam  // MatsP_23.43 //
tayornipÃtena samudrabhÆmyor  $ athÃntarik«asya ca bhÅtirÃsÅt  &
tadastrayugmaæ jagatÃæ k«ayÃya  % prav­ddhamÃlokya pitÃmaho 'pi  // MatsP_23.44 //
anta÷ praviÓyÃtha kathaæ kathaæcin  $ nivÃrayÃmÃsa surai÷ sahaiva  &
akÃraïaæ kiæ k«ayak­jjanÃnÃæ  % soma tvayÃpÅttham akÃri kÃryam  // MatsP_23.45 //
yasmÃtparastrÅharaïÃya soma  $ tvayà k­taæ yuddhamatÅva bhÅmam  &
pÃpagrahastvaæ bhavità jane«u  % ÓÃnto 'pyalaæ nÆnamatho sitÃnte  \
bhÃryÃmimÃmarpaya vÃkpatestvaæ  # na cÃvamÃno 'sti parasvahÃre  // MatsP_23.46 //

*sÆta uvÃca
tatheti covÃca himÃæÓumÃlÅ  $ yuddhÃd apÃkrÃmadata÷ praÓÃnta÷  &
b­haspati÷ svÃmapag­hya tÃrÃæ  % h­«Âo jagÃma svag­haæ sarudra÷  // MatsP_23.47 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 24

*sÆta uvÃca
tata÷ saævatsarasyÃnte  $ dvÃdaÓÃdityasaænibha÷  &
divyapÅtÃmbaradharo  % divyÃbharaïabhÆ«ita÷  // MatsP_24.1 //
tÃrodarÃdvini«krÃnta÷  $ kumÃraÓcandrasaænibha÷  &
sarvÃrthaÓÃstraviddhÅmÃn  % hastiÓÃstrapravartaka÷  // MatsP_24.2 //
nÃma yadrÃjaputrÅyaæ  $ viÓrutaæ gajavaidyakam  &
rÃj¤a÷ somasya putratvÃd  % rÃjaputro budha÷ sm­ta÷  // MatsP_24.3 //
jÃtamÃtra÷ sa tejÃæsi  $ sarvÃïyevÃjayadbalÅ  &
brahmÃdyÃstatra cÃjagmur  % devà devar«ibhi÷ saha  // MatsP_24.4 //
b­haspatig­he sarve  $ jÃtakarmotsave tadà  &
ap­cchaæste surÃstÃrÃæ  % kena jÃta÷ kumÃraka÷  // MatsP_24.5 //
tata÷ sà lajjità te«Ãæ  $ na kiæcidavadattadà  &
puna÷ punastadà p­«Âà  % lajjayantÅ varÃÇganà  // MatsP_24.6 //
somasyeti cirÃdÃha  $ tato 'g­hïÃdvidhu÷ sutam  &
budha ityakaronnÃmnà  % prÃdÃdrÃjyaæ ca bhÆtale  // MatsP_24.7 //
abhi«ekaæ tata÷ k­tvà  $ pradhÃnamakarodvibhu÷  &
g­hasÃmyaæ pradÃyÃtha  % brahmà brahmar«isaæyuta÷  // MatsP_24.8 //
paÓyatÃæ sarvadevÃnÃæ  $ tatraivÃntaradhÅyata  &
ilodare ca dharmi«Âhaæ  % budha÷ putramajÅjanat  // MatsP_24.9 //
aÓvamedhaÓataæ sÃgram  $ akarodya÷ svatejasà  &
purÆravà iti khyÃta÷  % sarvalokanamask­ta÷  // MatsP_24.10 //
himavacchikhare ramye  $ samÃrÃdhya janÃrdanam  &
lokaiÓvaryamagÃdrÃjà  % saptadvÅpapatistadà  // MatsP_24.11 //
keÓiprabh­tayo daityÃ÷  $ koÂiÓo yena dÃritÃ÷  &
urvaÓÅ yasya patnÅtvam  % agamadrÆpamohità  // MatsP_24.12 //
saptadvÅpà vasumatÅ  $ saÓailavanakÃnanà  &
dharmeïa pÃlità tena  % sarvalokahitai«iïà  // MatsP_24.13 //
cÃmaragrÃhiïÅ kÅrti÷  $ sadà caivÃÇgavÃhikà  &
vi«ïo÷ prasÃdÃddevendro  % dadÃv ardhÃsanaæ tadà  // MatsP_24.14 //
dharmÃrthakÃmÃndharmeïa  $ samam evÃbhyapÃlayat  &
dharmÃrthakÃmÃ÷ saædra«Âum  % Ãjagmu÷ kautukÃtpurà  // MatsP_24.15 //
jij¤Ãsavastaccaritaæ  $ kathaæ paÓyati na÷ samam  &
bhaktyà cakre tataste«Ãm  % arghyapÃdyÃdikaæ n­pa÷  // MatsP_24.16 //
ÃsanatrayamÃnÅya  $ divyaæ kanakabhÆ«itam  &
niviÓyÃthÃkarotpÆjÃm  % Å«addharme 'dhikÃæ puna÷  // MatsP_24.17 //
jagmatustena kÃmÃrthÃv  $ atikopaæ n­paæ prati  &
artha÷ ÓÃpamadÃttasmai  % lobhÃttvaæ nÃÓame«yasi  // MatsP_24.18 //
kÃmo 'pyÃha tavonmÃdo  $ bhavità gandhamÃdane  &
kumÃravanamÃÓritya  % viyogÃdurvaÓÅbhavÃt  // MatsP_24.19 //
dharmo 'pyÃha cirÃyus tvaæ  $ dhÃrmikaÓca bhavi«yasi  &
saætatistava rÃjendra  % yÃvaccandrÃrkatÃrakam  // MatsP_24.20 //
ÓataÓo v­ddhimÃyÃtu  $ na nÃÓaæ bhuvi yÃsyati  &
ityuktvÃntardadhu÷ sarve  % rÃjà rÃjyaæ tadanvabhÆt  // MatsP_24.21 //
ahanyahani devendraæ  $ dra«Âuæ yÃti sa rÃjarÃÂ  &
kadÃcidÃruhya rathaæ  % dak«iïÃmbaracÃriïam  // MatsP_24.22 //
sÃrdhamarkeïa so 'paÓyan  $ nÅyamÃnÃmathÃmbare  &
keÓinà dÃnavendreïa  % citralekhÃmathorvaÓÅm  // MatsP_24.23 //
taæ vinirjitya samare  $ vividhÃyudhapÃïinà  &
budhaputreïa vÃyavyam  % astraæ muktvà yaÓo 'rthinà  // MatsP_24.24 //
tathà Óakro 'pi samare  $ yena caivaæ vinirjita÷  &
mitratvam agamad devair  % dadÃv indrÃya corvaÓÅm  // MatsP_24.25 //
tata÷prabh­ti mitratvam  $ agamat pÃkaÓÃsana÷  &
sarvalokÃtiÓÃyitvaæ  % balamÆrjo yaÓa÷ Óriyam  // MatsP_24.26 //
prÃdÃdvajrÅti saætu«Âo  $ geyatÃæ bharatena ca  &
sà purÆravasa÷ prÅtyà  % gÃyantÅ caritaæ mahat  // MatsP_24.27 //
lak«mÅsvayaævaraæ nÃma  $ bharatena pravartitam  &
menakÃmurvaÓÅæ rambhÃæ  % n­tyateti tadÃdiÓat  // MatsP_24.28 //
nanarta salayaæ tatra  $ lak«mÅrÆpeïa corvaÓÅ  &
sà purÆravasaæ d­«Âvà  % n­tyantÅ kÃmapŬità  // MatsP_24.29 //
vism­tÃbhinayaæ sarvaæ  $ yatpurà bharatoditam  &
ÓaÓÃpa bharata÷ krodhÃd  % viyogÃdasya bhÆtale  // MatsP_24.30 //
pa¤capa¤cÃÓadabdÃni  $ latà sÆk«mà bhavi«yasi  &
purÆravÃ÷ piÓÃcatvaæ  % tatraivÃnubhavi«yati  // MatsP_24.31 //
tatastamurvaÓÅ gatvà  $ bhartÃramakarocciram  &
ÓÃpÃnte bharatasyÃtha  % urvaÓÅ budhasÆnuta÷  // MatsP_24.32 //
ajÅjanatsutÃna«Âau  $ nÃmatastÃnnibodhata  &
Ãyur d­¬hÃyur aÓvÃyur  % dhanÃyur dh­timÃnvasu÷  // MatsP_24.33 //
Óucividya÷ ÓatÃyuÓca  $ sarve divyabalaujasa÷  &
Ãyu«o nahu«a÷ putrau  % v­ddhaÓarmà tathaiva ca  // MatsP_24.34 //
rajirdambho vipÃpmà ca  $ vÅrÃ÷ pa¤ca mahÃrathÃ÷  &
raje÷ putraÓataæ jaj¤e  % rÃjeyamiti viÓrutam  // MatsP_24.35 //
rajirÃrÃdhayÃmÃsa  $ nÃrÃyaïamakalma«am  &
tapasà to«ito vi«ïur  % varÃnprÃdÃnmahÅpate  // MatsP_24.36 //
devÃsuramanu«yÃïÃm  $ abhÆtsa vijayÅ tadà  &
atha devÃsuraæ yuddham  % abhÆd var«aÓatatrayam  // MatsP_24.37 //
prahlÃdaÓakrayorbhÅmaæ  $ na kaÓcidvijayÅ tayo÷  &
tato devÃsurai÷ p­«Âa÷  % prÃha devaÓcaturmukha÷  // MatsP_24.38 //
anayorvijayÅ ka÷ syÃd  $ rajiryatreti so 'bravÅt  &
jayÃya prÃrthito rÃjà  % sahÃyastvaæ bhavasva na÷  // MatsP_24.39 //
daityai÷ prÃha yadi svÃmÅ  $ vo bhavÃmi tatastvalam  &
nÃsurai÷ pratipannaæ tat  % pratipannaæ suraistathà  // MatsP_24.40 //
svÃmÅ bhava tvamasmÃkaæ  $ saægrÃme nÃÓaya dvi«a÷  &
tato vinÃÓitÃ÷ sarve  % ye 'vadhyà vajrapÃïinà  // MatsP_24.41 //
putratvamagamattu«Âas  $ tasyendra÷ karmaïà vibhu÷  &
dattvendrÃya tadà rÃjyaæ  % jagÃma tapase raji÷  // MatsP_24.42 //
rajiputraistadÃcchinnaæ  $ balÃdindrasya vaibhavam  &
yaj¤abhÃgaæ ca rÃjyaæ ca  % tapobalaguïÃnvitai÷  // MatsP_24.43 //
rÃjyabhra«Âastadà Óakro  $ rajiputrairnipŬita÷  &
prÃha vÃcaspatiæ dÅna÷  % pŬito 'smi raje÷ sutai÷  // MatsP_24.44 //
na yaj¤abhÃgo rÃjyaæ me  $ nirjitaÓca b­haspate  &
rÃjyalÃbhÃya me yatnaæ  % vidhatsva dhi«aïÃdhipa  // MatsP_24.45 //
tato b­haspati÷ Óakram  $ akarodbaladarpitam  &
grahaÓÃntividhÃnena  % pau«Âikena ca karmaïà  // MatsP_24.46 //
gatvÃtha mohayÃmÃsa  $ rajiputrÃnb­haspati÷  &
jinadharmaæ samÃsthÃya  % vedabÃhyaæ sa vedavit  // MatsP_24.47 //
vedatrayÅparibhra«ÂÃæÓ  $ cakÃra dhi«aïÃdhipa÷  &
vedabÃhyÃnparij¤Ãya  % hetuvÃdasamanvitÃn  // MatsP_24.48 //
jaghÃna Óakro vajreïa  $ sarvÃndharmabahi«k­tÃn  &
nahu«asya pravak«yÃmi  % putrÃnsaptaiva dhÃrmikÃn  // MatsP_24.49 //
yatiryayÃti÷ saæyÃtir  $ udbhava÷ pÃcireva ca  &
ÓaryÃtirmeghajÃtiÓca  % saptaite vaæÓavardhanÃ÷  // MatsP_24.50 //
yati÷ kumÃrabhÃve 'pi  $ yogÅ vaikhÃnaso 'bhavat  &
yayÃtiÓcÃkarodrÃjyaæ  % dharmaikaÓaraïa÷ sadà  // MatsP_24.51 //
Óarmi«Âhà tasya bhÃryÃbhÆd  $ duhità v­«aparvaïa÷  &
bhÃrgavasyÃtmajà tadvad  % devayÃnÅ ca suvratà  // MatsP_24.52 //
yayÃte÷ pa¤ca dÃyÃdÃs  $ tÃnpravak«yÃmi nÃmata÷  &
devayÃnÅ yaduæ putraæ  % turvasuæ cÃpyajÅjanat  // MatsP_24.53 //
tathà druhyumanuæ pÆruæ  $ Óarmi«ÂhÃjanayatsutÃn  &
yadu÷ pÆruÓcÃbhavatÃæ  % te«Ãæ vaæÓavivardhanau  // MatsP_24.54 //
yayÃtirnÃhu«aÓcÃsÅd  $ rÃjà satyaparÃkrama÷  &
pÃlayÃmÃsa sa mahÅm  % Åje ca vidhivanmakhai÷  // MatsP_24.55 //
atibhaktyà pitÌnarcya  $ devÃæÓca prayata÷ sadà  &
athÃjayatprajÃ÷ sarvà  % yayÃtiraparÃjita÷  // MatsP_24.56 //
sa ÓÃÓvatÅ÷ samà rÃjà  $ prajà dharmeïa pÃlayan  &
jarÃm Ãrchan mahÃghorÃæ  % nÃhu«o rÆpanÃÓinÅm  // MatsP_24.57 //
jarÃbhibhÆta÷ putrÃn sa  $ rÃjà vacanamabravÅt  &
yaduæ pÆruæ turvasuæ ca  % druhyuæ cÃnuæ ca pÃrthiva÷  // MatsP_24.58 //
yauvanena calÃnkÃmÃn  $ yuvà yuvatibhi÷ saha  &
vihartum ahamicchÃmi  % sÃhÃyyaæ kurutÃtmajÃ÷  // MatsP_24.59 //
taæ putro devayÃneya÷  $ pÆrvajo yadurabravÅt  &
sÃhÃyyaæ bhavata÷ kÃryam  % asmÃbhiryauvanena kim  // MatsP_24.60 //
yayÃtirabravÅt puträ  $ jarà me pratig­hyatÃm  &
yauvanenÃtha bhavatÃæ  % careyaæ vi«ayÃnaham  // MatsP_24.61 //
yajato dÅrghasattrairme  $ ÓÃpÃccoÓanaso mune÷  &
kÃmÃrtha÷ parihÅno me  % 't­pto 'haæ tena putrakÃ÷  // MatsP_24.62 //
svakÅyena ÓarÅreïa  $ jarÃmenÃæ praÓÃstu va÷  &
ahaæ tanvÃbhinavayà  % yuvà kÃmÃnavÃpnuyÃm  // MatsP_24.63 //
na te 'sya pratyag­hïanta  $ yaduprabh­tayo jarÃm  &
caturastÃnsa rÃjar«ir  % aÓapacceti na÷ Órutam  // MatsP_24.64 //
tamabravÅttata÷ pÆru÷  $ kanÅyÃnsatyavikrama÷  &
jarÃæ mà dehi navayà  % tanvà me yauvanÃtsukhÅ  // MatsP_24.65 //
ahaæ jarÃæ tavÃdÃya  $ rÃjye sthÃsyÃmi cÃj¤ayà  &
evamukta÷ sa rÃjar«is  % tapovÅryasamÃÓrayÃt  // MatsP_24.66 //
saæsthÃpayÃmÃsa jarÃæ  $ tadà putre mahÃtmani  &
pauraveïÃtha vayasà  % rÃjà yauvanamÃsthita÷  // MatsP_24.67 //
yayÃteÓcÃtha vayasà  $ rÃjyaæ pÆrurakÃrayat  &
tato var«asahasrÃnte  % yayÃtiraparÃjita÷  // MatsP_24.68 //
at­pta iva kÃmÃnÃæ  $ pÆruæ putramuvÃca ha  &
tvayà dÃyÃdavÃn asmi  % tvaæ me vaæÓakara÷ suta÷  // MatsP_24.69 //
pauravo vaæÓa itye«a  $ khyÃtiæ loke gami«yati  &
tata÷ sa n­paÓÃrdÆla÷  % pÆruæ rÃjye 'bhi«icya ca  // MatsP_24.70 //
kÃlena mahatà paÓcÃt  $ kÃladharmam upeyivÃn  &
pÆruvaæÓaæ pravak«yÃmi  % Ó­ïudhvam­«isattamÃ÷  \
yatra te bhÃratà jÃtà  # bharatÃnvayavardhanÃ÷  // MatsP_24.71 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 25

*­«aya Æcu÷
kimarthaæ pauravo vaæÓa÷  $ Óre«Âhatvaæ prÃpa bhÆtale  &
jye«ÂhasyÃpi yadorvaæÓa÷  % kimarthaæ hÅyate Óriyà  // MatsP_25.1 //
anyadyayÃticaritaæ  $ sÆta vistarato vada  &
yasmÃttatpuïyamÃyu«yam  % abhinandyaæ surairapi  // MatsP_25.2 //

*sÆta uvÃca
etadeva purà p­«Âa÷  $ ÓatÃnÅkena Óaunaka÷  &
puïyaæ pavitramÃyu«yaæ  % yayÃticaritaæ mahat  // MatsP_25.3 //

*ÓatÃnÅka uvÃca
yayÃti÷ pÆrvajo 'smÃkaæ  $ daÓamo ya÷ prajÃpate÷  &
kathaæ sa ÓukratanayÃæ  % lebhe paramadurlabhÃm  // MatsP_25.4 //
etadicchÃmyahaæ Órotuæ  $ vistareïa tapodhana  &
ÃnupÆrvyÃcca me Óaæsa  % pÆrorvaæÓadharÃnn­pÃn  // MatsP_25.5 //

*Óaunaka uvÃca
yayÃtirÃsÅdrÃjar«ir  $ devarÃjasamadyuti÷  &
taæ Óukrav­«aparvÃïau  % vavrÃte vai yathà purà  // MatsP_25.6 //
tatte 'haæ sampravak«yÃmi  $ p­cchato rÃjasattama  &
devayÃnyÃÓca saæyogaæ  % yayÃternÃhu«asya ca  // MatsP_25.7 //
surÃïÃmasurÃïÃæ ca  $ samajÃyata vai mitha÷  &
aiÓvaryaæ prati saæghar«as  % trailokye sacarÃcare  // MatsP_25.8 //
jigÅ«ayà tato devà  $ vavrurÃÇgirasaæ munim  &
paurohitye ca yaj¤Ãrthe  % kÃvyaæ tÆÓanasaæ pare  // MatsP_25.9 //
brÃhmaïau tÃv ubhau nityam  $ anyonyaæ spardhinau bh­Óam  &
tatra devà nijaghnuryÃn  % dÃnavÃn yudhi saægatÃn  // MatsP_25.10 //
tÃnpunar jÅvayÃmÃsa  $ kÃvyo vidyÃbalÃÓrayÃt  &
tataste punarutthÃya  % yodhayÃæcakrire surÃn  // MatsP_25.11 //
asurÃstu nijaghnuryÃn  $ surÃnsamaramÆrdhani  &
na tÃnsaæjÅvayÃmÃsa  % b­haspatirudÃradhÅ÷  // MatsP_25.12 //
na hi veda sa tÃæ vidyÃæ  $ yÃæ kÃvyo veda vÅryavÃn  &
saæjÅvanÅæ tato devà  % vi«Ãdamagamanparam  // MatsP_25.13 //
atha devà bhayodvignÃ÷  $ kÃvyÃduÓanasastadà  &
Æcu÷ kacamupÃgamya  % jye«Âhaæ putraæ b­haspate÷  // MatsP_25.14 //
bhajamÃnÃnbhajasvÃsmÃn  $ kuru sÃhÃyyamuttamam  &
yÃsau vidyà nivasati  % brÃhmaïe 'mitatejasi  // MatsP_25.15 //
Óukre tÃmÃhara k«ipraæ  $ bhÃgabhÃÇno bhavi«yasi  &
v­«aparvaïa÷ samÅpe 'sau  % Óakyo dra«Âuæ tvayà dvija÷  // MatsP_25.16 //
rak«ate dÃnavÃæstatra  $ na sa rak«atyadÃnavÃn  &
tam ÃrÃdhayituæ Óakto  % nÃnya÷ kaÓcid­te tvayà  // MatsP_25.17 //
devayÃnÅ ca dayità  $ sutà tasya mahÃtmana÷  &
tÃm ÃrÃdhayituæ Óakto  % nÃnya÷ kaÓcana vidyate  // MatsP_25.18 //
ÓÅladÃk«iïyamÃdhuryair  $ ÃcÃreïa damena ca  &
devayÃnyÃæ tu tu«ÂÃyÃæ  % vidyÃæ tÃæ prÃpsyasi dhruvam  // MatsP_25.19 //
tadà hi pre«ito devai÷  $ samÅpe v­«aparvaïa÷  &
tathetyuktvà tu sa prÃyÃd  % b­haspatisuta÷ kaca÷  // MatsP_25.20 //
sa gatvà tvarito rÃjan  $ devai÷ sampÆjita÷ kaca÷  &
asurendrapure Óukraæ  % praïamyedamuvÃca ha  // MatsP_25.21 //
­«er aÇgirasa÷ pautraæ  $ putraæ sÃk«Ãdb­haspate÷  &
nÃmnà kaceti vikhyÃtaæ  % Ói«yaæ g­hïÃtu mÃæ bhavÃn  // MatsP_25.22 //
brahmacaryaæ cari«yÃmi  $ tvayyahaæ paramaæ guro  &
anumanyasva mÃæ brahman  % sahasraparivatsarÃn  // MatsP_25.23 //

*Óukra uvÃca
kaca susvÃgataæ te 'stu  $ pratig­hïÃmi te vaca÷  &
arcayi«ye 'hamarcyaæ tvÃm  % arcito 'stu b­haspati÷  // MatsP_25.24 //

*Óaunaka uvÃca
kacastu taæ tathetyuktvà  $ pratijagrÃha tadvratam  &
Ãdi«Âaæ kaviputreïa  % ÓukreïoÓanasà svayam  // MatsP_25.25 //
vrataæ ca vratakÃlaæ ca  $ yathoktaæ pratyag­hïata  &
ÃrÃdhayannupÃdhyÃyaæ  % devayÃnÅæ ca bhÃrata  // MatsP_25.26 //
nityamÃrÃdhayi«yaæstÃæ  $ yuvà yauvanagocarÃm  &
gÃyann­tyanvÃdayaæÓca  % devayÃnÅmato«ayat  // MatsP_25.27 //
saæÓÅlayandevayÃnÅæ  $ kanyÃæ samprÃptayauvanÃm  &
pu«pai÷ phalai÷ pre«aïaiÓca  % to«ayÃmÃsa bhÃrgavÅm  // MatsP_25.28 //
devayÃnyapi taæ vipraæ  $ niyamavratacÃriïam  &
anugÃyantÅ lalanà  % raha÷ paryacarattadà  // MatsP_25.29 //
pa¤ca var«aÓatÃnyevaæ  $ kacasya carato bh­Óam  &
tattattÅvraæ vrataæ buddhvà  % dÃnavÃstaæ tata÷ kacam  // MatsP_25.30 //
gà rak«antaæ vane d­«Âvà  $ rahasyenamamar«itÃ÷  &
jaghnur b­haspater dve«Ãn  % nijarak«Ãrtham eva ca  // MatsP_25.31 //
hatvà sÃlÃv­kebhyaÓca  $ prÃyacchaæstilaÓa÷ k­tam  &
tato gÃvo niv­ttÃstà  % agopÃ÷ svaniveÓanam  // MatsP_25.32 //
tà d­«Âvà rahità gÃstu  $ kacenÃbhyÃgatà vanÃt  &
uvÃca vacanaæ kÃle  % devayÃnyatha bhÃrgavam  // MatsP_25.33 //
hutaæ caivÃgnihotraæ te  $ sÆryaÓcÃstaæ gata÷ prabho  &
agopÃÓcÃgatà gÃva÷  % kacastÃta na d­Óyate  // MatsP_25.34 //
vyaktaæ hato dh­to vÃpi  $ kacastÃta bhavi«yati  &
taæ vinà naiva jÅvÃmi  % vaca÷ satyaæ bravÅmyaham  // MatsP_25.35 //

*Óukra uvÃca
athehyehÅti Óabdena  $ m­taæ saæjÅvayÃmyaham  &
tata÷ saæjÅvanÅæ vidyÃæ  % prayuktvà kacamÃhvayat  // MatsP_25.36 //
ÃhÆta÷ prÃdurabhavat  $ kaca÷ Óukraæ nanÃma sa  &
hato 'hamiti cÃcakhyau  % rÃk«asair dhi«aïÃtmaja÷  // MatsP_25.37 //
sa punardevayÃnyukta÷  $ pu«pÃhÃre yad­cchayà  &
vanaæ yayau kaco vipra÷  % paÂhanbrahma ca ÓÃÓvatam  // MatsP_25.38 //
vane pu«pÃïi cinvantaæ  $ dad­Óur dÃnavÃÓca tam  &
tato 'dvitÅyaæ taæ hatvà  % dagdhaæ k­tvà ca cÆrïavat  \
prÃyacchan brÃhmaïÃyaiva  # surÃyÃmasurÃstadà  // MatsP_25.39 //
devayÃnyatha bhÆyo 'pi  $ pitaraæ vÃkyamabravÅt  &
pu«pÃhÃrapre«aïak­t  % kacastÃta na d­Óyate  // MatsP_25.40 //
vyaktaæ hato m­to vÃpi  $ kacastÃta bhavi«yati  &
taæ vinà naiva jÅvÃmi  % vaca÷ satyaæ bravÅmi te  // MatsP_25.41 //

*Óukra uvÃca
b­haspate÷ suta÷ putri  $ kaca÷ pretagatiæ gata÷  &
vidyayà jÅvito 'pyevaæ  % hanyate karavÃïi kim  // MatsP_25.42 //
mainaæ Óuco mà ruda devayÃni  $ na tvÃd­ÓÅ martyamanu praÓocet  &
yasyÃstava brahma ca brÃhmaïÃÓca  % sendrÃÓca devà vasavo 'Óvinau ca  // MatsP_25.43 //
suradvi«aÓcaiva jagacca sarvam  $ upasthitaæ mattapasa÷ prabhÃvÃt  &
aÓakyo 'yaæ jÅvayituæ dvijÃti÷  % saæjÅvito yo vadhyate caiva bhÆya÷  // MatsP_25.44 //

*devayÃnyuvÃca
yasyÃÇgirà v­ddhatama÷ pitÃmaho  $ b­haspatiÓcÃpi pità taponidhi÷  &
­«e÷ suputraæ tamathÃpi pautraæ  % kathaæ na Óoce yamahaæ na rudyÃm  // MatsP_25.45 //
sa brahmacÃrÅ ca tapodhanaÓca  $ sadotthita÷ karmasu caiva dak«a÷  &
kacasya mÃrgaæ pratipatsye na bhok«ye  % priyo hi me tÃta kaco 'bhirÆpa÷  // MatsP_25.46 //

*Óaunaka uvÃca
sa tv evamukto devayÃnyà mahar«i÷  $ saærambheïa vyÃjahÃrÃtha kÃvya÷  &
asaæÓayaæ mÃmasurà dvi«anti  % ye me Ói«yÃnÃgatÃnsÆdayanti  // MatsP_25.47 //
abrÃhmaïaæ kartumicchanti raudrà  $ ebhir vyarthaæ prastuto dÃnavairhi  &
tatkarmaïÃpyasya bhavedihÃnta÷  % kaæ brahmahatyà na dahedapÅndram  // MatsP_25.48 //
sa tenÃp­«Âo vidyayà copahÆta÷  $ ÓanairvÃcaæ jaÂhare vyÃjahÃra  &
tamabravÅtkena cehopanÅto  % mamodare ti«Âhasi brÆhi vatsa  // MatsP_25.49 //

*kaca uvÃca
bhavatprasÃdÃnna jahÃti mÃæ sm­ti÷  $ sarvaæ smareyaæ yacca yathà ca v­ttam  &
na tv evaæ syÃttapasa÷ k«ayo me tata  % kleÓaæ ghorataraæ smarÃmi  // MatsP_25.50 //
asurai÷ surÃyÃæ bhavato 'smi datto  $ hatvà dagdhvà cÆrïayitvà ca kÃvya  &
brÃhmÅæ mÃyÃæ tv ÃsurÅ tv atra mÃyà  % tvayi sthite katham evÃbhibÃdhate  // MatsP_25.51 //

*Óukra uvÃca
kiæ te priyaæ karavÃïyadya vatse  $ vinaiva me jÅvitaæ syÃtkacasya  &
nÃnyatra kuk«ermama bhedanÃcca  % d­Óyet kaco madgato devayÃni  // MatsP_25.52 //

*devayÃnyuvÃca
dvau mÃæ ÓokÃv agnikalpau dahetÃæ  $ kacasya nÃÓastava caivopaghÃta÷  &
kacasya nÃÓe mama nÃsti Óarma  % tavopaghÃte jÅvituæ nÃsmi Óaktà  // MatsP_25.53 //

*Óukra uvÃca
saæsiddharÆpo 'si b­haspate÷ suta  $ yattvÃæ bhaktaæ bhajate devayÃnÅ  &
vidyÃmimÃæ prÃpnuhi jÅvanÅæ tvaæ  % na cedindra÷ kacarÆpÅ tvamadya  // MatsP_25.54 //
na nivartetpunarjÅvan  $ kaÓcidanyo mamodarÃt  &
brÃhmaïaæ varjayitvaikaæ  % tasmÃdvidyÃm avÃpnuhi  // MatsP_25.55 //
putro bhÆtvà ni«kramasvodarÃnme  $ bhittvà kuk«iæ jÅvaya mÃæ ca tÃta  &
avek«ethà dharmavatÅmavek«Ãæ  % guro÷ sakÃÓÃtprÃpya vidyÃæ savidya÷  // MatsP_25.56 //

*Óaunaka uvÃca
guro÷ sakÃÓÃtsamavÃpya vidyÃæ  $ bhittvà kuk«iæ nirvicakrÃma vipra÷  &
prÃleyÃdre÷ Óuklamudbhidya Ó­Çgaæ  % rÃtryÃgame paurïamÃsyÃmivendu÷  // MatsP_25.57 //
d­«Âvà ca taæ patitaæ vedarÃÓim  $ utthÃpayÃmÃsa tata÷ kaco 'pi  &
vidyÃæ siddhÃæ tÃmavÃpyÃbhivÃdya  % tata÷ kacastaæ gurumityuvÃca  // MatsP_25.58 //
nidhiæ nidhÅnÃæ varadaæ varÃïÃæ  $ ye nÃdriyante gurumarcanÅyam  &
prÃleyÃdriprojjvaladbhÃlasaæsthaæ  % pÃpÃællokÃæste vrajantyaprati«ÂhÃ÷  // MatsP_25.59 //

*Óaunaka uvÃca
surÃpÃnÃd va¤canÃt prÃpayitvà  $ saæj¤ÃnÃÓaæ cetasaÓcÃpi ghoram  &
d­«Âvà kacaæ cÃpi tathÃbhirÆpaæ  % pÅtaæ tathà surayà mohitena  // MatsP_25.60 //
samanyurutthÃya mahÃnubhÃvas  $ tadoÓanà viprahitaæ cikÅr«u÷  &
kÃvya÷ svayaæ vÃkyamidaæ jagÃda  % surÃpÃnaæ pratyasau jÃtaÓaÇka÷  // MatsP_25.61 //

*Óukra uvÃca
yo brÃhmaïo 'dyaprabh­tÅha kaÓcin  $ mohÃtsurÃæ pÃsyati mandabuddhi÷  &
apetadharmà brahmahà caiva sa  % syÃdasmiælloke garhita÷ syÃtpare ca  // MatsP_25.62 //
mayà cemÃæ vipradharmoktasÅmÃæ  $ maryÃdÃæ vai sthÃpitÃæ sarvaloke  &
santo viprÃ÷ ÓuÓruvÃæso gurÆïÃæ  % devà daityÃÓcopaÓ­ïvantu sarve  // MatsP_25.63 //

*Óaunaka uvÃca
itÅdamuktvà sa mahÃprabhÃvas  $ taponidhÅnÃæ nidhir aprameya÷  &
tÃndÃnavÃæÓcaiva nigƬhabuddhÅn  % idaæ samÃhÆya vaco 'bhyuvÃca  // MatsP_25.64 //

*Óukra uvÃca
Ãcak«e vo dÃnavà bÃliÓÃ÷ stha  $ Ói«ya÷ kaco vatsyati matsamÅpe  &
saæjÅvanÅæ prÃpya vidyÃæ mayÃyaæ  % tulyaprabhÃvo brÃhmaïo brahmabhÆta÷  // MatsP_25.65 //

*Óaunaka uvÃca
guroru«ya sakÃÓe ca  $ daÓa var«aÓatÃni sa÷  &
anuj¤Ãta÷ kaco gantum  % iye«a tridaÓÃlayam  // MatsP_25.66 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 26

*Óaunaka uvÃca
samÃpitavrataæ taæ tu  $ vis­«Âaæ guruïà tadà  &
prasthitaæ tridaÓÃvÃsaæ  % devayÃnÅdamabravÅt  // MatsP_26.1 //

*devayÃnyuvÃca
­«er aÇgirasa÷ pautra  $ v­ttenÃbhijanena ca  &
bhrÃjase vidyayà caiva  % tapasà ca damena ca  // MatsP_26.2 //
­«ir yathÃÇgirà mÃnya÷  $ piturmama mahÃyaÓÃ÷  &
tathà mÃnyaÓca pÆjyaÓca  % mama bhÆyo b­haspati÷  // MatsP_26.3 //
evaæ j¤Ãtvà vijÃnÅhi  $ yadbravÅmi tapodhana  &
vratasthe niyamopete  % yathà vartÃmyahaæ tvayi  // MatsP_26.4 //
sa samÃpitavidyo mÃæ  $ bhaktÃæ na tyaktumarhasi  &
g­hÃïa pÃïiæ vidhivan  % mama mantrapurask­tam  // MatsP_26.5 //

*kaca uvÃca
pÆjyo mÃnyaÓca bhagavÃn  $ yathà mama pità tava  &
tathà tvamanavadyÃÇgi  % pÆjanÅyatamà matà  // MatsP_26.6 //
ÃtmaprÃïai÷ priyatamà  $ bhÃrgavasya mahÃtmana÷  &
tvaæ bhadre dharmata÷ pÆjyà  % guruputrÅ sadà mama  // MatsP_26.7 //
yathà mama gururnityaæ  $ mÃnya÷ Óukra÷ pità tava  &
devayÃni tathaiva tvaæ  % naivaæ mÃæ vaktumarhasi  // MatsP_26.8 //

*devayÃnyuvÃca
guruputrasya putro me  $ na tu tvamasi me pitu÷  &
tasmÃnmÃnyaÓca pÆjyaÓca  % mamÃpi tvaæ dvijottama  // MatsP_26.9 //
asurairhanyamÃne tu  $ kace tvayi puna÷ puna÷  &
tadÃprabh­ti yà prÅtis  % tÃæ tvameva smarasva me  // MatsP_26.10 //
sauhÃrde cÃnurÃge ca  $ vettha me bhaktimuttamÃm  &
na mÃmarhasi dharmaj¤a  % tyaktuæ bhaktÃmanÃgasam  // MatsP_26.11 //

*kaca uvÃca
aniyojye niyoge mÃæ  $ niyunak«i Óubhavrate  &
prasÅda subhrÆrmahyaæ tvaæ  % guror gurutarà Óubhe  // MatsP_26.12 //
yatro«itaæ viÓÃlÃk«i  $ tvayà candranibhÃnane  &
tatrÃhamu«ito bhadre  % kuk«au kÃvyasya bhÃmini  // MatsP_26.13 //
bhaginÅ dharmato me tvaæ  $ maivaæ voca÷ ÓubhÃnane  &
sukhenÃdhyu«ito bhadre  % na manyurvidyate mama  // MatsP_26.14 //
Ãp­cche tvÃæ gami«yÃmi  $ Óivamastvatha me pathi  &
avirodhena dharmasya  % smartavyo 'smi kathÃntare  \
apramattodyatà nityam  # ÃrÃdhaya guruæ mama  // MatsP_26.15 //

*devayÃnyuvÃca
daityairhatastvaæ yadbhart­-  $ buddhyà tvaæ rak«ito mayà  &
yadi mÃæ dharmakÃmÃrthaæ  % pratyÃkhyÃsyasi dharmata÷  // MatsP_26.16 //
tata÷ kaca na te vidyà  $ siddhime«Ã gami«yati  // MatsP_26.17 //

*kaca uvÃca
guruputrÅti k­tvÃhaæ  $ pratyÃkhyÃsye na do«ata÷  &
guruïà cÃbhyanuj¤Ãta÷  % kÃmameva Óapasva mÃm  // MatsP_26.18 //
Ãr«aæ dharmaæ bruvÃïo 'haæ  $ devayÃni yathà tvayà  &
Óaptuæ nÃrho 'smi kalyÃïi  % kÃmato 'dya ca dharmata÷  // MatsP_26.19 //
tasmÃdbhavatyà ya÷ kÃmo  $ na tathà sambhavi«yati  &
­«iputro na te kaÓcij  % jÃtu pÃïiæ grahÅ«yati  // MatsP_26.20 //
phali«yati na me vidyà  $ tvadvacaÓceti tattayà  &
adhyÃpayi«yÃmi ca yaæ  % tasya vidyà phali«yati  // MatsP_26.21 //

*Óaunaka uvÃca
evamuktvà n­paÓre«Âha  $ devayÃnÅæ kacastadà  &
tridaÓeÓÃlayaæ ÓÅghraæ  % jagÃma dvijasattama÷  // MatsP_26.22 //
tamÃgatamabhiprek«ya  $ devÃ÷ sendrapurogamÃ÷  &
b­haspatiæ sabhÃjyedaæ  % kacamÃhurmudÃnvitÃ÷  // MatsP_26.23 //

*devà Æcu÷
tvaæ kacÃsmaddhitaæ karma  $ k­tavÃnmahadadbhutam  &
na te yaÓa÷ praïaÓità  % bhÃgabhÃkca bhavi«yasi  // MatsP_26.24 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 27

*Óaunaka uvÃca
k­tavidye kace prÃpte  $ h­«ÂarÆpà divaukasa÷  &
kacÃdavetya tÃæ vidyÃæ  % k­tÃrthà bharatar«abha  // MatsP_27.1 //
sarva eva samÃgamya  $ ÓatakratumathÃbruvan  &
kÃlastvadvikramasyÃdya  % jahi ÓatrÆnpuraædara  // MatsP_27.2 //
evamuktastu saha tais  $ tridaÓair maghavÃæstadà  &
tathetyuktvopacakrÃma  % so 'paÓyadvipine striya÷  // MatsP_27.3 //
krŬantÅnÃæ tu kanyÃnÃæ  $ vane caitrarathopame  &
vÃyurbhÆta÷ sa vastrÃïi  % sarvÃïyeva vyamiÓrayat  // MatsP_27.4 //
tato jalÃt samuttÅrya  $ tÃ÷ kanyÃ÷ sahitÃstadà  &
vastrÃïi jag­hustÃni  % yathÃsaæsthÃnyanekaÓa÷  // MatsP_27.5 //
tatra vÃso devayÃnyÃ÷  $ Óarmi«Âhà jag­he tadà  &
vyatikramamajÃnantÅ  % duhità v­«aparvaïa÷  // MatsP_27.6 //
tatastayor mithastatra  $ virodha÷ samajÃyata  &
devayÃnyÃÓca rÃjendra  % Óarmi«ÂhÃyÃÓca tatk­te  // MatsP_27.7 //

*devayÃnyuvÃca
kasmÃdg­hïÃsi me vastraæ  $ Ói«yà bhÆtvà mamÃsuri  &
samudÃcÃrahÅnÃyà  % na te Óreyo bhavi«yati  // MatsP_27.8 //

*Óarmi«ÂhovÃca
ÃsÅnaæ ca ÓayÃnaæ ca  $ pità te pitaraæ mama  &
stauti p­cchati cÃbhÅk«ïaæ  % nÅcastha÷ suvinÅtavat  // MatsP_27.9 //
yÃcatastvaæ ca duhità  $ stuvata÷ pratig­hïata÷  &
sutÃhaæ stÆyamÃnasya  % dadato na tu g­hïata÷  // MatsP_27.10 //
anÃyudhà sÃyudhÃyÃ÷  $ kiæ tvaæ kupyasi bhik«uki  &
lapsyase pratiyoddhÃraæ  % na ca tvÃæ gaïayÃmyaham  // MatsP_27.11 //

*Óaunaka uvÃca
sà vismayaæ devayÃnÅæ  $ gatÃæ saktÃæ ca vÃsasi  &
Óarmi«Âhà prÃk«ipatkÆpe  % tata÷ svapuramÃviÓat  // MatsP_27.12 //
hateyamiti vij¤Ãya  $ Óarmi«Âhà pÃpaniÓcayà  &
anavek«ya yayau tasmÃt  % krodhavegaparÃyaïà  // MatsP_27.13 //
atha taæ deÓamabhyÃgÃd  $ yayÃtirnahu«Ãtmaja÷  &
ÓrÃntayugya÷ ÓrÃntarÆpo  % m­galipsu÷ pipÃsita÷  // MatsP_27.14 //
nÃhu«i÷ prek«amÃïo hi  $ sa nipÃne gatodake  &
dadarÓa kanyÃæ tÃæ tatra  % dÅptÃmagniÓikhÃm iva  // MatsP_27.15 //
tÃmap­cchatsa d­«Âvaiva  $ kanyÃmamaravarïinÅm  &
sÃntvayitvà n­paÓre«Âha÷  % sÃmnà paramavalgunà  // MatsP_27.16 //
kà tvaæ cÃrumukhÅ ÓyÃmà  $ sum­«Âamaïikuï¬alà  &
dÅrghaæ dhyÃyasi cÃtyarthaæ  % kasmÃcchvasi«i cÃturà  // MatsP_27.17 //
kathaæ ca patità hy asmin  $ kÆpe vÅrutt­ïÃv­te  &
duhità caiva kasya tvaæ  % vada sarvaæ sumadhyame  // MatsP_27.18 //

*devayÃnyuvÃca
yo 'sau devairhatÃn daityÃn  $ utthÃpayati vidyayà  &
tasya Óukrasya kanyÃhaæ  % tvaæ mÃæ nÆnaæ na budhyase  // MatsP_27.19 //
e«a me dak«iïo rÃjan  $ pÃïis tÃmranakhÃÇguli÷  &
samuddhara g­hÅtvà mÃæ  % kulÅnastvaæ hi me mata÷  // MatsP_27.20 //
jÃnÃmi tvÃæ ca saæÓÃntaæ  $ vÅryavantaæ yaÓasvinam  &
tasmÃnmÃæ patitÃæ kÆpÃd  % asmÃd uddhartumarhasi  // MatsP_27.21 //

*Óaunaka uvÃca
tÃmatha brÃhmaïÅæ strÅæ ca  $ vij¤Ãya nahu«Ãtmaja÷  &
g­hÅtvà dak«iïe pÃïÃv  % ujjahÃra tato 'vaÂÃt  // MatsP_27.22 //
uddh­tya cainÃæ tarasà  $ tasmÃtkÆpÃnnarÃdhipa÷  &
Ãmantrayitvà suÓroïÅæ  % yayÃti÷ svapuraæ yayau  // MatsP_27.23 //
gate tu nÃhu«e tasmin  $ devayÃnyapi nindità  &
uvÃca Óokasaætaptà  % ghÆrïikÃmÃgatÃæ puna÷  // MatsP_27.24 //

*devayÃnyuvÃca
tvaritaæ ghÆrïike gaccha  $ sarvamÃcak«va me pitu÷  &
nedÃnÅæ tu pravek«yÃmi  % nagaraæ v­«aparvaïa÷  // MatsP_27.25 //

*Óaunaka uvÃca
sà tu vai tvaritaæ gatvà  $ ghÆrïikÃsuramandiram  &
d­«Âvà kÃvyamuvÃcedaæ  % kampamÃnà vicetanà  // MatsP_27.26 //
Ãcakhyau ca mahÃbhÃgà  $ devayÃnÅ vane hatà  &
Óarmi«Âhayà mahÃprÃj¤a  % duhitrà v­«aparvaïa÷  // MatsP_27.27 //
Órutvà duhitaraæ kÃvyas  $ tadà Óarmi«Âhayà hatÃm  &
tvarayà niryayau du÷khÃn  % mÃrgamÃïa÷ sutÃæ vane  // MatsP_27.28 //
d­«Âvà duhitaraæ kÃvyo  $ devayÃnÅæ tapovane  &
bÃhubhyÃæ sampari«vajya  % du÷khito vÃkyamabravÅt  // MatsP_27.29 //
Ãtmado«air niyacchanti  $ sarve du÷khasukhe janÃ÷  &
manye duÓcaritaæ te 'sti  % tasyeyaæ ni«k­ti÷ k­tà  // MatsP_27.30 //

*devayÃnyuvÃca
ni«k­tir vÃstu và mÃstu  $ Ó­ïu«vÃvahito mama  &
Óarmi«Âhayà yaduktÃsmi  % duhitrà v­«aparvaïa÷  // MatsP_27.31 //
satyaæ kilaitatsà prÃha  $ daityÃnÃmasmi gÃyanà  &
evaæ hi me kathayati  % Óarmi«Âhà vÃr«aparvaïÅ  // MatsP_27.32 //
vacanaæ tÅk«ïaparu«aæ  $ krodharaktek«aïà bh­Óam  &
stuvato duhitÃsi tvaæ  % yÃcata÷ pratig­hïata÷  // MatsP_27.33 //
sutÃhaæ stÆyamÃnasya  $ dadato 'pratig­hïata÷  &
iti mÃmÃha Óarmi«Âhà  % duhità v­«aparvaïa÷  \
krodhasaæraktanayanà  # darpapÆrïÃnanà tata÷  // MatsP_27.34 //
yadyahaæ stuvatastÃta  $ duhità pratig­hïata÷  &
prasÃdayi«ye Óarmi«ÂhÃm  % ityuktà hi sakhÅ mayà  // MatsP_27.35 //

*Óukra uvÃca
stuvato duhità na tvaæ  $ bhadre na pratig­hïata÷  &
atastvaæ stÆyamÃnasya  % duhità devayÃnyasi  // MatsP_27.35 //
v­«aparvaiva tadveda  $ Óakro rÃjà ca nÃhu«a÷  &
acintyaæ brahma nirdvaædvam  % aiÓvaraæ hi balaæ mama  // MatsP_27.37 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 28

*Óukra uvÃca
ya÷ pare«Ãæ naro nityam  $ ativÃdÃæstitik«ati  &
devayÃni vijÃnÅhi  % tena sarvamidaæ jitam  // MatsP_28.1 //
ya÷ samutpatitaæ krodhaæ  $ nig­hïÃti hayaæ yathà  &
sa yantetyucyate sadbhir  % na yo raÓmi«u lambate  // MatsP_28.2 //
ya÷ samutpatitaæ krodham  $ akrodhane niyacchati  &
devayÃni vijÃnÅhi  % tena sarvamidaæ jitam  // MatsP_28.3 //
ya÷ samutpatitaæ kopaæ  $ k«amayaiva nirasyati  &
yathoragastvacaæ jÅrïÃæ  % sa vai puru«a ucyate  // MatsP_28.4 //
yastu bhÃvayate dharmaæ  $ yo 'timÃtraæ titik«ati  &
yaÓca tapto na tapati  % bh­Óaæ so 'rthasya bhÃjanam  // MatsP_28.5 //
yo yajedaÓvamedhena  $ mÃsi mÃsi Óataæ samÃ÷  &
yastu kupyenna sarvasya  % tayorakrodhano vara÷  // MatsP_28.6 //
ye kumÃrÃ÷ kumÃryaÓca  $ vairaæ kuryuracetasa÷  &
naitatprÃj¤astu kurvÅta  % viduste na balÃbalam  // MatsP_28.7 //

*devayÃnyuvÃca
vedÃhaæ tÃta bÃlÃpi  $ kÃryÃïÃæ tu gatÃgatam  &
krodhe caivÃtivÃde và  % kÃryasyÃpi balÃbale  // MatsP_28.8 //
Ói«yasyÃÓi«yav­ttaæ hi  $ na k«antavyaæ bubhÆ«uïà  &
asatsaækÅrïav­tte«u  % vÃso mama na rocate  // MatsP_28.9 //
puæso ye nÃbhinandanti  $ v­ttenÃbhijanena ca  &
na te«u nivasetprÃj¤a÷  % ÓreyorthÅ pÃpabuddhi«u  // MatsP_28.10 //
ye nainamabhijÃnanti  $ v­ttenÃbhijanena ca  &
te«u sÃdhu«u vastavyaæ  % sa vÃsa÷ Óre«Âha ucyate  // MatsP_28.11 //
tanme mathnÃti h­dayam  $ agnikalpamivÃraïam  &
vÃgduruktaæ mahÃghoraæ  % duhiturv­«aparvaïa÷  // MatsP_28.12 //
na hy ato du«karaæ manye  $ tÃta loke«vapi tri«u  &
ya÷ sapatnaÓriyaæ dÅptÃæ  % hÅnaÓrÅ÷ paryupÃsate  // MatsP_28.13 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 29

*Óaunaka uvÃca
tata÷ kÃvyo bh­guÓre«Âha÷  $ samanyurupagamya ha  &
v­«aparvÃïam ÃsÅnam  % ityuvÃcÃvicÃrayan  // MatsP_29.1 //
nÃdharmaÓcarito rÃjan  $ sadya÷ phalati gaur iva  &
ÓanairÃvartyamÃnastu  % mÆlÃnyapi nik­ntati  // MatsP_29.2 //
yadi nÃtmani putre«u  $ na cetpaÓyati napt­«u  &
pÃpamÃcaritaæ karma  % trivargamativartate  // MatsP_29.3 //
phalatyevaæ dhruvaæ pÃpaæ  $ gurubhuktamivodare  &
yadà ghÃtayase vipraæ  % kacamÃÇgirasaæ tadà  // MatsP_29.4 //
apÃpaÓÅlaæ dharmaj¤aæ  $ ÓuÓrÆ«uæ madg­he ratam  &
vadhÃdanarhatastasya  % vadhÃcca duhiturmama  // MatsP_29.5 //
v­«aparvannibodha tvaæ  $ tyak«yÃmi tvÃæ sabÃndhavam  &
sthÃtuæ tvadvi«aye rÃjan  % na Óaknomi tvayà saha  // MatsP_29.6 //
adyaivamabhijÃnÃmi  $ daityaæ mithyÃpralÃpinam  &
yatastvamÃtmanodÅrïÃæ  % duhitÃæ kimupek«ase  // MatsP_29.7 //

*v­«aparvovÃca
nÃvadyaæ na m­«ÃvÃdaæ  $ tvayi jÃnÃmi bhÃrgava  &
tvayi satyaæ ca dharmaÓca  % tatprasÅdatu mÃæ bhavÃn  // MatsP_29.8 //
adyÃsmÃnapahÃya tvam  $ ito yÃsyasi bhÃrgava  &
samudraæ sampravek«yÃmi  % nÃnyadasti parÃyaïam  // MatsP_29.9 //

*Óukra uvÃca
samudraæ praviÓadhvaæ vo  $ diÓo và vrajatÃsurÃ÷  &
duhiturnÃpriyaæ so¬huæ  % Óakto 'haæ dayità hi me  // MatsP_29.10 //
prasÃdyatÃæ devayÃnÅ  $ jÅvitaæ yatra me sthitam  &
yogak«emakaraste 'ham  % indrasyeva b­haspati÷  // MatsP_29.11 //

*v­«aparvovÃca
yatkiæcid asurendrÃïÃæ  $ vidyate vasu bhÃrgava  &
bhuvi hastirathÃÓvaæ và  % tasya tvaæ mama ceÓvara÷  // MatsP_29.12 //

*Óukra uvÃca
yatkiæcid asti draviïaæ  $ daityendrÃïÃæ mahÃsura  &
tasyeÓvaro 'smi yadyetad  % devayÃnÅ prasÃdyatÃm  // MatsP_29.13 //

*Óaunaka uvÃca
tatastu tvarita÷ Óukras  $ tena rÃj¤Ã samaæ yayau  &
uvÃca cainÃæ subhage  % pratipannaæ vacastava  // MatsP_29.14 //

*devayÃnyuvÃca
yadi tvamÅÓvarastÃta  $ rÃj¤o vittasya bhÃrgava  &
nÃbhijÃnÃmi tatte 'haæ  % rÃjà vadatu mÃæ svayam  // MatsP_29.15 //

*v­«aparvovÃca
yaæ kÃmamabhijÃnÃsi  $ devayÃni Óucismite  &
tatte 'haæ sampradÃsyÃmi  % yadyapi syÃtsudurlabham  // MatsP_29.16 //

*devayÃnyuvÃca
dÃsÅæ kanyÃsahasreïa  $ Óarmi«ÂhÃmabhikÃmaye  &
anuyÃsyati mÃæ tatra  % yatra dÃsyati me pità  // MatsP_29.17 //

*v­«aparvovÃca
utti«Âha dhÃtri gaccha tvaæ  $ Óarmi«ÂhÃæ ÓÅghramÃnaya  &
yaæ ca kÃmayate kÃmaæ  % devayÃnÅ karotu tam  // MatsP_29.18 //

*Óaunaka uvÃca
tato dhÃtrÅ tatra gatvà  $ Óarmi«ÂhÃm idamabravÅt  &
utti«Âha bhadre Óarmi«Âhe  % j¤ÃtÅnÃæ sukhamÃvaha  // MatsP_29.19 //
tyajati brÃhmaïa÷ Ói«yÃn  $ devayÃnyà pracodita÷  &
yaæ sà kÃmayate kÃmaæ  % sa kÃryo 'tra tvayÃnaghe  \
dÃsÅtvam abhijÃtÃsi  # devayÃnyÃ÷ suÓobhane  // MatsP_29.20 //

*Óarmi«ÂhovÃca
yaæ ca kÃmayate kÃmaæ  $ karavÃïyahamadya tam  &
mà gÃnmanyuvaÓaæ Óukro  % devayÃnÅ ca matk­te  // MatsP_29.21 //

*Óaunaka uvÃca
tata÷ kanyÃsahasreïa  $ v­tà Óibikayà tadà  &
piturnideÓÃttvarità  % niÓcakrÃma purottamÃt  // MatsP_29.22 //

*Óarmi«ÂhovÃca
ahaæ kanyÃsahasreïa  $ dÃÓÅ te paricÃrikà  &
dhruvaæ tvÃæ tatra yÃsyÃmi  % yatra dÃsyati te pità  // MatsP_29.23 //

*devayÃnyuvÃca
stuvato duhità cÃhaæ  $ yÃcata÷ pratig­hïata÷  &
stÆyamÃnasya duhità  % kathaæ dÃsÅ bhavi«yasi  // MatsP_29.24 //

*Óarmi«ÂhovÃca
yena kenacidÃrtÃnÃæ  $ j¤ÃtÅnÃæ sukhamÃvahet  &
anuyÃsyÃmyahaæ tatra  % yatra dÃsyati te pità  // MatsP_29.25 //

*Óaunaka uvÃca
pratiÓrute dÃsabhÃve  $ duhitrà v­«aparvaïa÷  &
devayÃnÅ n­paÓre«Âha  % pitaraæ vÃkyamabravÅt  // MatsP_29.26 //

*devayÃnyuvÃca
praviÓÃmi puraæ tÃta  $ tu«ÂÃsmi dvijasattama  &
amoghaæ tava vij¤Ãnam  % asti vidyÃbalaæ ca te  // MatsP_29.27 //

*Óaunaka uvÃca
evamukto dvijaÓre«Âho  $ duhitrà sumahÃyaÓÃ÷  &
praviveÓa puraæ h­«Âa÷  % pÆjita÷ sarvadÃnavai÷  // MatsP_29.28 //

______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 30

*Óaunaka uvÃca
atha dÅrgheïa kÃlena  $ devayÃnÅ n­pottama  &
vanaæ tadaiva niryÃtà  % krŬÃrthaæ varavarïinÅ  // MatsP_30.1 //
tena dÃsÅsahasreïa  $ sÃrdhaæ Óarmi«Âhayà tadà  &
tameva deÓaæ samprÃptà  % yathÃkÃmaæ cacÃra sà  // MatsP_30.2 //
tÃbhi÷ sakhÅbhi÷ sahità  $ sarvÃbhirmudità bh­Óam  &
krŬantyo 'bhiratÃ÷ sarvÃ÷  % pibantyo madhu mÃdhavam  // MatsP_30.3 //
khÃdantyo vividhÃnbhak«yÃn  $ phalÃni vividhÃni ca  &
punaÓca nÃhu«o rÃjà  % m­galipsuryad­cchayà  // MatsP_30.4 //
tameva deÓaæ samprÃpto  $ jalalipsu÷ pratar«ita÷  &
dadarÓa devayÃnÅæ ca  % Óarmi«ÂhÃæ tÃÓca yo«ita÷  // MatsP_30.5 //
pibantyo lalanÃstÃÓca  $ divyÃbharaïabhÆ«itÃ÷  &
upavi«ÂÃæ ca dad­Óe  % devayÃnÅæ ÓucismitÃm  // MatsP_30.6 //
rÆpeïÃpratimÃæ tÃsÃæ  $ strÅïÃæ madhye varÃÇganÃm  &
Óarmi«Âhayà sevyamÃnÃæ  % pÃdasaævÃhanÃdibhi÷  // MatsP_30.7 //

*yayÃtiruvÃca
dvÃbhyÃæ kanyÃsahasrÃbhyÃæ  $ dve kanye parivÃrite  &
gotre ca nÃmanÅ caiva  % dvayo÷ p­cchÃmyato hy aham  // MatsP_30.8 //

*devayÃnyuvÃca
ÃkhyÃsyÃmyaham Ãdatsva  $ vacanaæ me narÃdhipa  &
Óuko nÃmÃsuraguru÷  % sutÃæ jÃnÅhi tasya mÃm  // MatsP_30.9 //
iyaæ ca me sakhÅ dÃsÅ  $ yatrÃhaæ tatra gÃminÅ  &
duhità dÃnavendrasya  % Óarmi«Âhà v­«aparvaïa÷  // MatsP_30.10 //

*yayÃtiruvÃca
kathaæ tu te sakhÅ dÃsÅ  $ kanyeyaæ varavarïinÅ  &
asurendrasutà subhÆ÷  % paraæ kautÆhalaæ hi me  // MatsP_30.11 //

*devayÃnyuvÃca
sarvameva naravyÃghra  $ vidhÃnamanuvartate  &
vidhinà vihitaæ j¤Ãtvà  % mà vicitraæ mana÷ k­thÃ÷  // MatsP_30.12 //
rÃjavadrÆpave«au te  $ brÃhmÅæ vÃcaæ bibhar«i ca  &
kiænÃmà tvaæ kutaÓcÃsi  % kasya putraÓca Óaæsa me  // MatsP_30.13 //

*yayÃtiruvÃca
brahmacaryeïa vedo me  $ k­tsna÷ Órutipathaæ gata÷  &
rÃjÃhaæ rÃjaputraÓca  % yayÃtiriti viÓruta÷  // MatsP_30.14 //

*devayÃnyuvÃca
kena cÃrthena n­pate hy  $ enaæ deÓaæ samÃgata÷  &
jigh­k«urvÃri yatkiæcid  % athavà m­galipsayà  // MatsP_30.15 //

*yayÃtiruvÃca
m­galipsurahaæ bhadre  $ pÃnÅyÃrtham ihÃgata÷  &
bahudhÃpyanuyukto 'smi  % tvam anuj¤Ãtumarhasi  // MatsP_30.16 //

*devayÃnyuvÃca
dvÃbhyÃæ kanyÃsahasrÃbhyÃæ  $ dÃsyà Óarmi«Âhayà saha  &
tvadadhÅnÃsmi bhadraæ te  % sakhe bhartà ca me bhava  // MatsP_30.17 //

*yayÃtiruvÃca
viddhyauÓanasi bhadraæ te  $ na tvadarho 'smi bhÃmini  &
avivÃhyÃ÷ sma rÃjÃno  % devayÃni pitustava  // MatsP_30.18 //

*devayÃnyuvÃca
saæs­«Âaæ brahmaïà k«atraæ  $ k«atraæ brahmaïi saæÓritam  &
­«iÓca ­«iputraÓca  % nÃhu«Ãdya bhajasva mÃm  // MatsP_30.19 //

*yayÃtiruvÃca
ekadehodbhavà varïÃÓ  $ catvÃro 'pi varÃnane  &
p­thagdharmÃ÷ p­thakchaucÃs  % te«Ãæ vai brÃhmaïo vara÷  // MatsP_30.20 //

*devayÃnyuvÃca
pÃïigraho nÃhu«Ãyaæ  $ na puæbhi÷ sevita÷ purà  &
tvaæ pÃïimagrahÅdagre  % v­ïomi tvÃmahaæ tata÷  // MatsP_30.21 //
kathaæ tu me manasvinyÃ÷  $ pÃïimanya÷ pumÃnsp­Óet  &
g­hÅtam­«iputreïa  % svayaæ vÃpy­«iïà tvayà  // MatsP_30.22 //

*yayÃtiruvÃca
kruddhÃdÃÓÅvi«Ãt sarpÃj  $ jvalanÃtsarvatomukhÃt  &
durÃdhar«ataro vipra÷  % puru«eïa vijÃnatà  // MatsP_30.23 //

*devayÃnyuvÃca
kathamÃÓÅvi«Ãt sarpÃj  $ jvalanÃt sarvatomukhÃt  &
durÃdhar«ataro vipra  % ityÃttha puru«ar«abha  // MatsP_30.24 //

*yayÃtiruvÃca
daÓedÃÓÅvi«astvekaæ  $ ÓastreïaikaÓca vadhyate  &
hanti vipra÷ sarëÂrÃïi  % purÃïyapi hi kopita÷  // MatsP_30.25 //
durÃdhar«ataro vipras  $ tasmÃdbhÅru mato mama  &
ato 'dattÃæ ca pitrà tvÃæ  % bhadre na vivahÃmyaham  // MatsP_30.26 //

*devayÃnyuvÃca
dattÃæ vahasva pitrà mÃæ  $ tvaæ hi rÃjanv­to mayà  &
ayÃcato bhayaæ nÃsti  % dattÃæ ca pratig­hïata÷  // MatsP_30.27 //

*Óaunaka uvÃca
tvaritaæ devayÃnyÃtha  $ pre«ità piturÃtmana÷  &
sarvaæ nivedayÃmÃsa  % dhÃtrÅ tasmai yathÃtatham  // MatsP_30.28 //
Órutvaiva ca sa rÃjÃnaæ  $ darÓayÃmÃsa bhÃrgava÷  &
d­«Âvaivam Ãgataæ vipraæ  % yayÃti÷ p­thivÅpati÷  // MatsP_30.29 //
vavande brÃhmaïaæ kÃvyaæ  $ präjali÷ praïata÷ sthita÷  &
taæ cÃpyabhyavadatkÃvya÷  % sÃmnà paramavalgunà  // MatsP_30.30 //

*devayÃnyuvÃca
rÃjÃyaæ nÃhu«astÃta  $ durgame pÃïimagrahÅt  &
namaste dehi mÃmasmai  % loke nÃnyaæ patiæ v­ïe  // MatsP_30.31 //

*Óukra uvÃca
v­to 'nayà patirvÅra  $ sutayà tvaæ mame«Âayà  &
g­hÃïemÃæ mayà dattÃæ  % mahi«Åæ nahu«Ãtmaja  // MatsP_30.32 //

*yayÃtiruvÃca
adharmo mÃæ sp­Óedevaæ  $ pÃpam asyÃÓca bhÃrgava  &
varïasaækarato brahmann  % iti tvÃæ prav­ïomyaham  // MatsP_30.33 //

*Óukra uvÃca
adharmÃttvÃæ vimu¤cÃmi  $ varaæ varaya cepsitam  &
asminvivÃhe tvaæ ÓlÃghyo  % raha÷ pÃpaæ nudÃmi te  // MatsP_30.34 //
vahasva bhÃryÃæ dharmeïa  $ devayÃnÅæ ÓucismitÃm  &
anayà saha samprÅtim  % atulÃæ samavÃpnuhi  // MatsP_30.35 //
iyaæ cÃpi kumÃrÅ te  $ Óarmi«Âhà vÃr«aparvaïÅ  &
saæpÆjyà satataæ rÃjan  % na cainÃæ Óayane hvaya  // MatsP_30.36 //

*Óaunaka uvÃca
evamukto yayÃtistu  $ Óukraæ k­tvà pradak«iïam  &
jagÃma svapuraæ h­«Âa÷  % so 'nuj¤Ãto mahÃtmanà  // MatsP_30.37 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 31

*Óaunaka uvÃca
yayÃti÷ svapuraæ prÃpya  $ mahendrapurasaænibham  &
praviÓyÃnta÷puraæ tatra  % devayÃnÅæ nyaveÓayat  // MatsP_31.1 //
devayÃnyÃÓcÃnumate  $ sutÃæ tÃæ v­«aparvaïa÷  &
aÓokavanikÃbhyÃÓe  % g­haæ k­tvà nyaveÓayat  // MatsP_31.2 //
v­tÃæ dÃsÅsahasreïa  $ Óarmi«ÂhÃm ÃsurÃyaïÅm  &
vÃsobhirannapÃnaiÓca  % saævibhajya susaæv­tÃm  // MatsP_31.3 //
devayÃnyà tu sahita÷  $ sa n­po nahu«Ãtmaja÷  &
vijahÃra bahÆnabdÃn  % devavanmudito bh­Óam  // MatsP_31.4 //
­tukÃle tu samprÃpte  $ devayÃnÅ varÃÇganà  &
lebhe garbhaæ prathamata÷  % kumÃraÓca vyajÃyata  // MatsP_31.5 //
gate var«asahasre tu  $ Óarmi«Âhà vÃr«aparvaïÅ  &
dadarÓa yauvanaæ prÃptà  % ­tuæ sà kamalek«aïà  // MatsP_31.6 //
cintayÃmÃsa dharmaj¤Ã  $ ­tuprÃptau ca bhÃminÅ  &
­tukÃlaÓca samprÃpto  % na kaÓcinme patirv­ta÷  // MatsP_31.7 //
kiæ prÃptaæ kiæca kartavyaæ  $ kathaæ k­tvà sukhaæ bhavet  &
devayÃnÅ prasÆtÃsau  % v­thÃhaæ prÃptayauvanà  // MatsP_31.8 //
yathà tayà v­to bhartà  $ tathaivÃhaæ v­ïomi tam  &
rÃj¤Ã putraphalaæ deyam  % iti me niÓcità mati÷  \
apÅdÃnÅæ sa dharmÃtmà  # raho me darÓanaæ vrajet  // MatsP_31.9 //

*Óaunaka uvÃca
atha ni«kramya rÃjÃsau  $ tasminkÃle yad­cchayà  &
aÓokavanikÃbhyÃÓe  % Óarmi«ÂhÃæ prÃpya vismita÷  // MatsP_31.10 //
tamekaæ rahasi d­«Âvà  $ Óarmi«Âhà cÃruhÃsinÅ  &
pratyudgamyäjaliæ k­tvà  % rÃjÃnaæ vÃkyamabravÅt  // MatsP_31.11 //

*Óarmi«ÂhovÃca
somaÓcendraÓca vÃyuÓca  $ yamaÓca varuïaÓca và  &
tava và nÃhu«a g­he  % ka÷ striyaæ dra«Âumarhati  // MatsP_31.12 //
rÆpÃbhijanaÓÅlairhi  $ tvaæ rÃjanvettha mÃæ sadà  &
sà tvÃæ yÃce prasÃdyeha  % rantumehi narÃdhipa  // MatsP_31.13 //

*yayÃtiruvÃca
vedmi tvÃæ ÓÅlasampannÃæ  $ daityakanyÃmaninditÃm  &
rÆpaæ tu te na paÓyÃmi  % sÆcyagramapi ninditam  // MatsP_31.14 //
mÃmabravÅttadà Óukro  $ devayÃnÅæ yadÃvaham  &
neyam Ãhvayitavyà te  % Óayane vÃr«aparvaïÅ  // MatsP_31.15 //

*Óarmi«ÂhovÃca
na narmayuktaæ vacanaæ hinasti  $ na strÅ«u rÃjan na vivÃhakÃle  &
prÃïÃtyaye sarvadhanÃpahÃre  % pa¤cÃn­tÃnyÃhur apÃtakÃni  // MatsP_31.16 //
p­«ÂÃstu sÃk«ye pravadanti cÃnyathà  $ bhavanti mithyÃvacanà narendra te  &
ekÃrthatÃyÃæ tu samÃhitÃyÃæ  % mithyà vadantaæ hy an­taæ hinasti  // MatsP_31.17 //

*yayÃtiruvÃca
rÃjà pramÃïaæ bhÆtÃnÃæ  $ sa vinaÓyenm­«Ã vadan  &
arthak­cchramapi prÃpya  % na mithyà kartumutsahe  // MatsP_31.18 //

*Óarmi«ÂhovÃca
samÃv etau matau rÃjan  $ pati÷ sakhyÃÓca ya÷ pati÷  &
samaæ vivÃha ityÃhu÷  % sakhyà me 'si patiryata÷  // MatsP_31.19 //

*yayÃtiruvÃca
dÃtavyaæ yÃcamÃnasya  $ hÅti me vratamÃhitam  &
tvaæ ca yÃcasi kÃmaæ mÃæ  % brÆhi kiæ karavÃïi tat  // MatsP_31.20 //

*Óarmi«ÂhovÃca
adharmÃttrÃhi mÃæ rÃjan  $ dharmaæ ca pratipÃdaya  &
tvatto 'patyavatÅ loke  % careyaæ dharmamuttamam  // MatsP_31.21 //
traya evÃdhanà rÃjan  $ bhÃryà dÃsastathà suta÷  &
yatte samadhigacchanti  % yasya te tasya taddhanam  // MatsP_31.22 //
devayÃnyà bhuji«yÃsmi  $ vaÓyà ca tava bhÃrgavÅ  &
sà cÃhaæ ca tvayà rÃjan  % bharaïÅyÃæ bhajasva mÃm  // MatsP_31.23 //

*Óaunaka uvÃca
evamuktastayà rÃjà  $ tathyam ityabhijaj¤ivÃn  &
pÆjayÃmÃsa Óarmi«ÂhÃæ  % dharmaæ ca pratipÃdayan  // MatsP_31.24 //
sa samÃgamya Óarmi«ÂhÃæ  $ yathÃkÃmamavÃpya ca  &
anyonyaæ cÃbhisaæpÆjya  % jagmatustau yathÃgatam  // MatsP_31.25 //
tasminsamÃgame subhrÆ÷  $ Óarmi«Âhà vÃr«aparvaïÅ  &
lebhe garbhaæ prathamatas  % tasmÃnn­patisattamÃt  // MatsP_31.26 //
prajaj¤e ca tata÷ kÃle  $ rÃj¤Å rÃjÅvalocanà  &
kumÃraæ devagarbhÃbham  % Ãdityasamatejasam  // MatsP_31.27 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 32

*Óaunaka uvÃca
Órutvà kumÃraæ jÃtaæ sà  $ devayÃnÅ Óucismità  &
cintayÃvi«Âadu÷khÃrtà  % Óarmi«ÂhÃæ prati bhÃrata  // MatsP_32.1 //
tato 'bhigamya Óarmi«ÂhÃæ  $ devayÃnyabravÅdidam  &
kimarthaæ v­jinaæ subhrÆ÷  % k­taæ te kÃmalubdhayà  // MatsP_32.2 //

*Óarmi«ÂhovÃca
­«ir abhyÃgata÷ kaÓcid  $ dharmÃtmà vedapÃraga÷  &
sa mayà tu vara÷ kÃmaæ  % yÃcito dharmasaæhatam  // MatsP_32.3 //
nÃhamanyÃyata÷ kÃmam  $ ÃcarÃmi Óucismite  &
tasmÃd ­«er mamÃpatyam  % iti satyaæ bravÅmi te  // MatsP_32.4 //

*devayÃnyuvÃca
padyetadevaæ Óarmi«Âhe  $ na manyurvidyate mama  &
apatyaæ yadi te labdhaæ  % jye«ÂhÃcchre«ÂhÃcca vai dvijÃt  // MatsP_32.5 //
Óobhanaæ bhÅru satyaæ cet  $ kathaæ sa j¤Ãyate dvija÷  &
gotranÃmÃbhijanata÷  % ÓrotumicchÃmi taæ dvijam  // MatsP_32.6 //

*Óarmi«ÂhovÃca
ojasà tejasà caiva  $ dÅpyamÃnaæ raviæ yathà  &
taæ d­«Âvà mama saæpra«Âuæ  % Óaktir nÃsÅcchucismite  // MatsP_32.7 //

*Óaunaka uvÃca
anyonyamevam uktvà ca  $ samprahasya ca te mitha÷  &
jagÃma bhÃrgavÅ veÓma  % tathyamityabhijÃnatÅ  // MatsP_32.8 //
yayÃtirdevayÃnyÃæ tu  $ putrÃv ajanayann­pa÷  &
yaduæ ca turvasuæ caiva  % Óakravi«ïÆ ivÃparau  // MatsP_32.9 //
tasmÃdeva tu rÃjar«e÷  $ Óarmi«Âhà vÃr«aparvaïÅ  &
druhyaæ cÃnuæ ca pÆruæ ca  % trÅnkumÃrÃnajÅjanat  // MatsP_32.10 //
tata÷ kÃle ca kasmiæÓcid  $ devayÃnÅ Óucismità  &
yayÃtisahità rÃja¤  % jagÃma haritaæ vanam  // MatsP_32.11 //
dadarÓa ca tadà tatra  $ kumÃrÃndevarÆpiïa÷  &
krŬamÃnÃn tu visrabdhÃn  % vismità cedamabravÅt  // MatsP_32.12 //

*devayÃnyuvÃca
kasyaite dÃrakà rÃjan  $ devaputropamÃ÷ ÓubhÃ÷  &
varcasà rÆpataÓcaiva  % d­Óyante sad­ÓÃstava  // MatsP_32.13 //
evaæ p­«Âvà tu rÃjÃnaæ  $ kumÃrÃnparyap­cchata  &
kiæ nÃmadheyagotre va÷  % putrakà brÃhmaïa÷ pità  // MatsP_32.14 //
vibrÆta me yathÃtathyaæ  $ ÓrotukÃmÃsmyato hy aham  &
te 'darÓayanpradeÓinyà  % tameva n­pasattamam  // MatsP_32.15 //
Óarmi«ÂhÃæ mÃtaraæ caiva  $ tasyà Æcu÷ kumÃrakÃ÷  &

*Óaunaka uvÃca
ityuktvà sahitÃstena  % rÃjÃnam upacakramu÷  // MatsP_32.16 //
nÃbhyanandata tÃnrÃjà  $ devayÃnyÃs tadÃntike  &
rudantaste 'tha Óarmi«ÂhÃm  % abhyayur bÃlakÃstadà  // MatsP_32.17 //
d­«Âvà te«Ãæ tu bÃlÃnÃæ  $ praïayaæ pÃrthivaæ prati  &
buddhvà ca tattvato devÅ  % Óarmi«ÂhÃmidamabravÅt  // MatsP_32.18 //

*devayÃnyuvÃca
madadhÅnà satÅ kasmÃd  $ akÃr«Årvipriyaæ mama  &
tamevÃsuradharmaæ tvam  % Ãsthità na bibhe«i kim  // MatsP_32.19 //

*Óarmi«ÂhovÃca
yaduktam­«irityeva  $ tatsatyaæ cÃruhÃsini  &
nyÃyato dharmataÓcaiva  % carantÅ na bibhemi te  // MatsP_32.20 //
yadà tvayà v­to rÃjà  $ v­ta eva tadà mayà  &
sakhÅbhartà hi dharmeïa  % bhartà bhavati Óobhane  // MatsP_32.21 //
pÆjyÃsi mama mÃnyà ca  $ Óre«Âhà jye«Âhà ca brÃhmaïÅ  &
tvatto hi me pÆjyataro  % rÃjar«i÷ kiæ na vetsi tat  // MatsP_32.22 //

*Óaunaka uvÃca
Órutvà tasyÃstato vÃkyaæ  $ devayÃnyabravÅd idam  &
rÃjannÃdyeha vatsyÃmi  % vipriyaæ me tvayà k­tam  // MatsP_32.23 //
sahasotpatitÃæ ÓyÃmÃæ  $ d­«Âvà tÃæ sÃÓrulocanÃm  &
tÆrïaæ sakÃÓaæ kÃvyasya  % prasthitÃæ vyathitastadà  // MatsP_32.24 //
anuvavrÃja saæbhrÃnta÷  $ p­«Âhata÷ sÃntvayann­pa÷  &
nyavartata na sà caiva  % krodhasaæraktalocanà  // MatsP_32.25 //
avibruvantÅ kiæcicca  $ rÃjÃnaæ sÃÓrulocanà  &
acirÃdeva samprÃptà  % kÃvyasyoÓanaso 'ntikam  // MatsP_32.26 //
sà tu d­«Âvaiva pitaram  $ abhivÃdyÃgrata÷ sthità  &
anantaraæ yayÃtistu  % pÆjayÃmÃsa bhÃrgavam  // MatsP_32.27 //

*devayÃnyuvÃca
adharmeïa jito dharma÷  $ prav­ttamadharottaram  &
Óarmi«Âhà yÃtiv­ttÃsti  % duhità v­«aparvaïa÷  // MatsP_32.28 //
trayo 'syÃæ janitÃ÷ putrà  $ rÃj¤Ãnena yayÃtinà  &
durbhagÃyà mama dvau tu  % putrau tÃta bravÅmi te  // MatsP_32.29 //
dharmaj¤a iti vikhyÃta  $ e«a rÃjà bh­gÆdvaha  &
atikrÃntaÓca maryÃdÃæ  % kÃvyaitatkathayÃmi te  // MatsP_32.30 //

*Óukra uvÃca
dharmaj¤astvaæ mahÃrÃja  $ yo 'dharmam ak­thÃ÷ priyam  &
tasmÃjjarà tvÃm acirÃd  % dhar«ayi«yati durjayà  // MatsP_32.31 //

*yayÃtiruvÃca
­tuæ yo yÃcyamÃnÃyà  $ na dadÃti pumÃnv­ta÷  &
bhrÆïahetyucyate brahman  % sa ceha brahmavÃdibhi÷  // MatsP_32.32 //
­tukÃmÃæ striyaæ yastu  $ gamyÃæ rahasi yÃcita÷  &
nopaiti yo hi dharmeïa  % brahmahetyucyate budhai÷  // MatsP_32.33 //
ityetÃni samÅk«yÃhaæ  $ kÃraïÃni bh­gÆdvaha  &
adharmabhayasaævigna÷  % Óarmi«ÂhÃm upajagmivÃn  // MatsP_32.34 //

*Óukra uvÃca
na tv ahaæ pratyavek«yaste  $ madadhÅno 'si pÃrthiva  &
mithyÃcaraïadharme«u  % cauryaæ bhavati nÃhu«a  // MatsP_32.35 //

*Óaunaka uvÃca
krodhenoÓanasà Óapto  $ yayÃtirnÃhu«astadà  &
pÆrvaæ vaya÷ parityajya  % jarÃæ sadyo 'nvapadyata  // MatsP_32.36 //

*yayÃtiruvÃca
at­pto yauvanasyÃhaæ  $ devayÃnyÃæ bh­gÆdvaha  &
prasÃdaæ kuru me brahma¤  % jareyaæ mà viÓeta mÃm  // MatsP_32.37 //

*Óukra uvÃca
nÃhaæ m­«Ã vadÃmyetaj  $ jarÃæ prÃpto 'si bhÆmipa  &
jarÃæ tv etÃæ tvamanyasmin  % saækrÃmaya yadÅcchasi  // MatsP_32.38 //

*yayÃtiruvÃca
rÃjyabhÃk sa bhavedbrahman  $ puïyabhÃkkÅrtibhÃktathà  &
yo dadyÃnme vaya÷ putras  % tadbhavÃnanumanyatÃm  // MatsP_32.39 //

*Óukra uvÃca
saækrÃmayi«yasi jarÃæ  $ yathe«Âaæ nahu«Ãtmaja  &
mÃmanudhyÃya tattvena  % na ca pÃpamavÃpsyasi  // MatsP_32.40 //
vayo dÃsyati te putro  $ ya÷ sa rÃjà bhavi«yati  &
Ãyu«mÃnkÅrtimÃæÓcaiva  % bahvapatyas tathaiva ca  // MatsP_32.41 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 33

*Óaunaka uvÃca
jarÃæ prÃpya yayÃtistu  $ svapuraæ prÃpya caiva hi  &
putraæ jye«Âhaæ vari«Âhaæ ca  % yadumityabravÅddvija÷  // MatsP_33.1 //

*yayÃtiruvÃca
jarà valÅ ca mÃæ tÃta  $ palitÃni ca paryagu÷  &
kÃvyasyoÓanasa÷ ÓÃpÃn  % na ca t­pto 'smi yauvane  // MatsP_33.2 //
tvaæ yado pratipadyasva  $ pÃpmÃnaæ jarayà saha  &
yauvanena tvadÅyena  % careyaæ vi«ayÃnaham  // MatsP_33.3 //
pÆrïe var«asahasre tu  $ tvadÅyaæ yauvanaæ tv aham  &
dattvà sampratipatsyÃmi  % pÃpmÃnaæ jarayà saha  // MatsP_33.4 //

*yaduruvÃca
sitaÓmaÓrudharo dÅno  $ jarasà ÓithilÅk­ta÷  &
valÅsaætatagÃtraÓca  % durdarÓo durbala÷ k­Óa÷  // MatsP_33.5 //
aÓakta÷ kÃryakaraïe  $ paribhÆta÷ sa yauvane  &
sahopajÅvibhiÓcaiva  % tajjarÃæ nÃbhikÃmaye  // MatsP_33.6 //
santi te bahava÷ putrà  $ matta÷ priyatarà n­pa  &
jarÃæ grahÅtuæ dharmaj¤a  % putramanyaæ v­ïÅ«va vai  // MatsP_33.7 //

*yayÃtiruvÃca
yastvaæ me h­dayÃjjÃto  $ vaya÷ svaæ na prayacchasi  &
pÃpÃnmÃtulasambandhÃd  % du«prajà te bhavi«yati  // MatsP_33.8 //
turvaso pratipadyasva  $ pÃpmÃnaæ jarayà saha  &
yauvanena careyaæ vai  % vi«ayÃæstava putraka  // MatsP_33.9 //
pÆrïe var«asahasre nu  $ punardÃsyÃmi yauvanam  &
tathaiva pratipatsyÃmi  % pÃpmÃnaæ jarayà saha  // MatsP_33.10 //

*turvasuruvÃca
na kÃmaye jarÃæ tÃta  $ kÃmabhogapraïÃÓinÅm  &
balarÆpÃntakaraïÅæ  % buddhimÃnavinÃÓinÅm  // MatsP_33.11 //

*yayÃtiruvÃca
yastvaæ me h­dayÃjjÃto  $ vaya÷ svaæ na prayacchasi  &
tasmÃtprajà samucchedaæ  % turvaso tava yÃsyati  // MatsP_33.12 //
saækÅrïÃÓcoradharme«u  $ pratilomacare«u ca  &
piÓitÃÓi«u loke«u  % nÆnaæ rÃjà bhavi«yasi  // MatsP_33.13 //
gurudÃraprasakte«u  $ tiryagyonirate«u ca  &
paÓudharmi«u mlecche«u  % pÃpe«u prabhavi«yasi  // MatsP_33.14 //

*Óaunaka uvÃca
evaæ sa turvasuæ Óaptvà  $ yayÃti÷ sutamÃtmana÷  &
Óarmi«ÂhÃyÃ÷ sutaæ jye«Âhaæ  % druhyuæ vacanamabravÅt  // MatsP_33.15 //

*yayÃtiruvÃca
druhyo tvaæ pratipadyasva  $ varïarÆpavinÃÓinÅm  &
jarÃæ var«asahasraæ me  % yauvanaæ svaæ prayacchatÃm  // MatsP_33.16 //
pÆrïe var«asahasre tu  $ te pradÃsyÃmi yauvanam  &
svaæ cÃdÃsyÃmi bhÆyo 'haæ  % pÃpmÃnaæ jarayà saha  // MatsP_33.17 //

*druhyuruvÃca
na rÃjyaæ na rathaæ nÃÓvaæ  $ jÅrïo bhuÇkte na ca striyam  &
na rÃgaÓcÃsya bhavati  % tajjarÃæ te na kÃmaye  // MatsP_33.18 //

*yayÃtiruvÃca
yastvaæ me h­dayÃjjÃto  $ vaya÷ svaæ na prayacchasi  &
taddruhyo vai priya÷ kÃmo  % na te sampatsyate kvacit  // MatsP_33.19 //
naur upaplavasaæcÃro  $ yatra nityaæ bhavi«yati  &
arÃjyabhojaÓabdaæ tvaæ  % tatra prÃpsyasi sÃnvaya÷  // MatsP_33.20 //

*yayÃtiruvÃca
ano tvaæ pratipadyasva  $ pÃpmÃnaæ jarayà saha  &
ekaæ var«asahasraæ tu  % careyaæ yauvanena te  // MatsP_33.21 //

*anur uvÃca
jÅrïa÷ ÓiÓurivÃdatte  $ kÃle 'nnamaÓuciryathà  &
na juhoti ca kÃle 'gniæ  % tÃæ jarÃæ nÃbhikÃmaye  // MatsP_33.22 //

*yayÃtiruvÃca
yastvaæ me h­dayÃjjÃto  $ vaya÷ svaæ na prayacchasi  &
jarÃdo«astvayokto yas  % tasmÃttvaæ pratipadyase  // MatsP_33.23 //
prajÃÓca yauvanaæ prÃptà  $ vinaÓyanti hy ano tava  &
agnipraskandanagatas  % tvaæ cÃpyevaæ bhavi«yasi  // MatsP_33.24 //

*yayÃtiruvÃca
pÆro tvaæ pratipadyasva  $ pÃpmÃnaæ jarayà saha  &
tvaæ me priyatara÷ putras  % tvaæ varÅyÃn bhavi«yasi  // MatsP_33.25 //
jarà valÅ ca mÃæ tÃta  $ palitÃni ca paryagu÷  &
kÃvyasyoÓanasa÷ ÓÃpÃn  % na ca t­pto 'smi yauvane  // MatsP_33.26 //
kiæcitkÃlaæ careyaæ vai  $ vi«ayÃnvayasà tava  &
pÆrïe var«asahasre tu  % pratidÃsyÃmi yauvanam  \
svaæ caiva pratipatsye 'haæ  # pÃpmÃnaæ jarayà saha  // MatsP_33.27 //

*Óaunaka uvÃca
evamukta÷ pratyuvÃca  $ pÆru÷ pitarama¤jasà  &
yathÃttha tvaæ mahÃrÃja  % tatkari«yÃmi te vaca÷  // MatsP_33.28 //
pratipatsyÃmi te rÃjan  $ pÃpmÃnaæ jarayà saha  &
g­hÃïa yauvanaæ mattaÓ  % cara kÃmÃn yathepsitÃn  // MatsP_33.29 //
jarayÃhaæ praticchanno  $ vayorÆpadharastava  &
yauvanaæ bhavate dattvà  % cari«yÃmi yathecchayà  // MatsP_33.30 //

*yayÃtiruvÃca
pÆro prÅto 'smi te vatsa  $ varaæ cemaæ dadÃmi te  &
sarvakÃmasam­ddhÃrthà  % bhavi«yati tava prajà  // MatsP_33.31 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 34

*Óaunaka uvÃca
evamukta÷ sa rÃjar«i÷  $ kÃvyaæ sm­tvà mahÃvratam  &
saækrÃmayÃmÃsa jarÃæ  % tadà putre mahÃtmani  // MatsP_34.1 //
pauraveïÃtha vayasà  $ yayÃtirnahu«Ãtmaja÷  &
prÅtiyukto naraÓre«ÂhaÓ  % cacÃra vi«ayÃnpriyÃn  // MatsP_34.2 //
yathÃkÃmaæ yathotsÃhaæ  $ yathÃkÃlaæ yathÃsukham  &
dharmÃviruddhÃnrÃjendro  % yathÃrhati sa eva hi  // MatsP_34.3 //
devÃn atarpayad yaj¤ai÷  $ ÓrÃddhairapi pitÃmahÃn  &
dÅnÃnanugrahairi«Âai÷  % kÃmaiÓca dvijasattamÃn  // MatsP_34.4 //
atithÅnannapÃnaiÓca  $ viÓaÓca pratipÃlanai÷  &
Ãn­Óaæsyena ÓÆdrÃæÓca  % dasyÆnnigrahaïena ca  // MatsP_34.5 //
dharmeïa ca prajÃ÷ sarvà  $ yathÃvad anura¤jayan  &
yayÃti÷ pÃlayÃmÃsa  % sÃk«Ãdindra ivÃpara÷  // MatsP_34.6 //
sa rÃjà siæhavikrÃnto  $ yuvà vi«ayagocara÷  &
avirodhena dharmasya  % cacÃra sukhamuttamam  // MatsP_34.7 //
sa samprÃpya ÓubhÃnkÃmÃæs  $ t­pta÷ khinnaÓca pÃrthiva÷  &
kÃlaæ var«asahasrÃntaæ  % sasmÃra manujÃdhipa÷  // MatsP_34.8 //
paricintya sa kÃlaj¤a÷  $ kalÃkëÂhÃÓca vÅryavÃn  &
pÆrïam matvà tata÷ kÃlaæ  % pÆruæ putramuvÃca ha  // MatsP_34.9 //
na jÃtu kÃma÷ kÃmÃnÃm  $ upabhogena ÓÃmyati  &
havi«Ã k­«ïavartmeva  % bhÆya evÃbhivardhate  // MatsP_34.10 //
yatp­thivyÃæ vrÅhiyavaæ  $ hiraïyaæ paÓava÷ striya÷  &
nÃlamekasya tatsarvam  % iti matvà Óamaæ vrajet  // MatsP_34.11 //
yathÃsukhaæ yathotsÃhaæ  $ yathÃkÃmamariædama  &
sevità vi«ayÃ÷ putra  % yauvanena mayà tava  // MatsP_34.12 //
pÆro prÅto 'smi bhadraæ te  $ g­hÃïedaæ svayauvanam  &
rÃjyaæ caiva g­hÃïedaæ  % tvaæ hi me priyak­tsuta÷  // MatsP_34.13 //

*Óaunaka uvÃca
pratipede jarÃæ rÃjà  $ yayÃtirnÃhu«astadà  &
yauvanaæ pratipede sa  % pÆru÷ svaæ punarÃtmana÷  // MatsP_34.14 //
abhi«ektukÃmaæ ca n­paæ  $ pÆruæ putraæ kanÅyasam  &
brÃhmaïapramukhà varïà  % idaæ vacanamabruvan  // MatsP_34.15 //
kathaæ Óukrasya dauhitraæ  $ devayÃnyÃ÷ sutaæ prabho  &
jye«Âhaæ yadumatikramya  % rÃjyaæ pÆro÷ pradÃsyasi  // MatsP_34.16 //
jye«Âho yadustava sutas  $ turvasustadanantaram  &
Óarmi«ÂhÃyÃ÷ suto druhyus  % tathÃnu÷ pÆrureva ca  // MatsP_34.17 //
kathaæ jye«Âhamatikramya  $ kanÅyÃn rÃjyamarhati  &
etatsaæbodhayÃmastvÃæ  % svadharmamanupÃlaya  // MatsP_34.18 //

*yayÃtiruvÃca
brÃhmaïapramukhà varïÃ÷  $ sarve Ó­ïvantu me vaca÷  &
jye«Âhaæ prati yato rÃjyaæ  % na deyaæ me kathaæcana  // MatsP_34.19 //
mama jye«Âhena yadunà  $ niyogo nÃnupÃlita÷  &
pratikÆla÷ pituryaÓca  % na sa putra÷ satÃæ mata÷  // MatsP_34.20 //
mÃtÃpitrorvacanak­d  $ dhita÷ pathyaÓca ya÷ suta÷  &
sa putra÷ putravadyaÓca  % vartate pit­mÃt­«u  // MatsP_34.21 //
yadunÃhamavaj¤Ãtas  $ tathà turvasunÃpi và  &
druhyuïà cÃnunà caivam  % apyavaj¤Ã k­tà bh­Óam  // MatsP_34.22 //
pÆruïà me k­taæ vÃkyaæ  $ mÃnitaæ ca viÓe«ata÷  &
kanÅyÃnmama dÃyÃdo  % jarà yena dh­tà mama  // MatsP_34.23 //
mama kÃma÷ sa ca k­ta÷  $ pÆruïà putrarÆpiïà  &
Óukreïa ca varo datta÷  % kÃvyenoÓanasà svayam  // MatsP_34.24 //
putro yastvÃnuvarteta  $ sa rÃjà p­thivÅpati÷  &
bhavanta÷ pratijÃnantu  % pÆrÆ rÃjye 'bhi«icyatÃm  // MatsP_34.25 //

*prak­taya Æcu÷
ya÷ putro guïasampanno  $ mÃtÃpitrorhita÷ sadà  &
sarvaæ so 'rhati kalyÃïaæ  % kanÅyÃnapi sa prabhu÷  // MatsP_34.26 //
arhaæ pÆroridaæ rÃjyaæ  $ ya÷ priya÷ priyak­t tava  &
varadÃnena Óukrasya  % na Óakyaæ vaktumuttaram  // MatsP_34.27 //

*Óaunaka uvÃca
paurajÃnapadais tu«Âair  $ ityukto nÃhu«astadà  &
abhi«icya tata÷ pÆruæ  % rÃjye svasutamÃtmajam  // MatsP_34.28 //
dattvà ca pÆrave rÃjyaæ  $ vanavÃsÃya dÅk«ita÷  &
purÃtsa niryayau rÃjà  % brÃhmaïaistÃpasai÷ saha  // MatsP_34.29 //
yadostu yÃdavà jÃtÃs  $ turvasoryavanÃ÷ sutÃ÷  &
druhyoÓcaiva sutà bhojà  % anostu mlecchajÃtaya÷  // MatsP_34.30 //
pÆrostu pauravo vaæÓo  $ yatra jÃto 'si pÃrthiva  &
idaæ var«asahasrÃttu  % rÃjyaæ kurukulÃgatam  // MatsP_34.31 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 35

*Óaunaka uvÃca
evaæ sa nÃhu«o rÃjà  $ yayÃti÷ putramÅpsitam  &
rÃjye 'bhi«icya mudito  % vÃnaprastho 'bhavanmuni÷  // MatsP_35.1 //
u«itvà vanavÃsaæ sa  $ brÃhmaïai÷ saha saæÓrita÷  &
phalamÆlÃÓano dÃnto  % yathà svargamito gata÷  // MatsP_35.2 //
sa gata÷ svargavÃsaæ tu  $ nyavasanmudita÷ sukhÅ  &
kÃlasya nÃtimahata÷  % puna÷ Óakreïa pÃtita÷  // MatsP_35.3 //
vivaÓa÷ pracyuta÷ svargÃd  $ aprÃpto medinÅtalam  &
sthitaÓcÃsÅd antarik«e  % sa tadeti Órutaæ mayà  // MatsP_35.4 //
tata eva punaÓcÃpi  $ gata÷ svargamiti Óruti÷  &
rÃj¤Ã vasumatà sÃrdham  % a«Âakena ca vÅryavÃn  \
pratardanena Óibinà  # sametya kila saæsadi  // MatsP_35.5 //

*ÓatÃnÅka uvÃca
karmaïà kena sa divaæ  $ puna÷ prÃpto mahÅpati÷  &
kathamindreïa bhagavan  % pÃtito medinÅtale  // MatsP_35.6 //
sarvametad aÓe«eïa  $ ÓrotumicchÃmi tattvata÷  &
kathyamÃnaæ tvayà vipra  % devar«igaïasaænidhau  // MatsP_35.7 //
devarÃjasamo hy ÃsÅd  $ yayÃti÷ p­thivÅpati÷  &
vardhana÷ kuruvaæÓasya  % vibhÃvasusamadyuti÷  // MatsP_35.8 //
tasya vistÅrïayaÓasa÷  $ satyakÅrter mahÃtmana÷  &
ÓrotumicchÃmi deveÓa  % divi ceha ca sarvaÓa÷  // MatsP_35.9 //

*Óaunaka uvÃca
hanta te kathayi«yÃmi  $ yayÃteruttamÃæ kathÃm  &
divi ceha ca puïyÃrthÃæ  % sarvapÃpapraïÃÓinÅm  // MatsP_35.10 //
yayÃtirnÃhu«o rÃjà  $ pÆruæ putraæ kanÅyasam  &
rÃjye 'bhi«icya mudita÷  % pravavrÃja vanaæ tadà  // MatsP_35.11 //
ante«u sa vinik«ipya  $ putrÃn yadupurogamÃn  &
phalamÆlÃÓano rÃjà  % vane 'sau nyavasacciram  // MatsP_35.12 //
sa jitÃtmà jitakrodhas  $ tarpayan pit­devatÃ÷  &
agnÅæÓca vidhivajjuhvan  % vÃnaprasthavidhÃnata÷  // MatsP_35.13 //
atithÅn pÆjayannityaæ  $ vanyena havi«Ã vibhu÷  &
Óilo¤chav­ttimÃsthÃya  % Óe«Ãnnak­tabhojana÷  // MatsP_35.14 //
pÆrïaæ sahasraæ var«ÃïÃm  $ evaæv­ttir abhÆnn­pa÷  &
ambubhak«a÷ sa cÃbdÃæstrÅn  % ÃsÅn niyatavÃÇmanÃ÷  // MatsP_35.15 //
tatastu vÃyubhak«o 'bhÆt  $ saævatsaramatandrita÷  &
pa¤cÃgnimadhye ca tapas  % tepe saævatsaraæ puna÷  // MatsP_35.16 //
ekapÃdasthitaÓcÃsÅt  $ «aïmÃsÃn anilÃÓana÷  &
puïyakÅrtistata÷ svargaæ  % jagÃmÃv­tya rodasÅ  // MatsP_35.17 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 36

*Óaunaka uvÃca
svargatastu sa rÃjendro  $ nyavasaddevasadmani  &
pÆjitastridaÓai÷ sÃdhyair  % marudbhirvasubhistathà  // MatsP_36.1 //
devalokÃd brahmalokaæ  $ saæcaranpuïyak­dvaÓÅ  &
avasatp­thivÅpÃlo  % dÅrghakÃlamiti Óruti÷  // MatsP_36.2 //
sa kadÃcinn­paÓre«Âho  $ yayÃti÷ ÓakramÃgata÷  &
kathÃnte tatra Óakreïa  % p­«Âa÷ sa p­thivÅpati÷  // MatsP_36.3 //

*Óakra uvÃca
yadà sa pÆrustava rÆpeïa rÃja¤  $ jarÃæ g­hÅtvà pracacÃra loke  &
tadà rÃjyaæ sampradÃyaiva tasmai  % tvayà kimukta÷ kathayeha satyam  // MatsP_36.4 //

*yayÃtiruvÃca
prak­tyanumate pÆruæ  $ rÃjye k­tvedamabruvam  &
gaÇgÃyamunayormadhye  % k­tsno 'yaæ vi«ayastava  \
madhye p­thivyÃstvaæ rÃjà  # bhrÃtaro 'nte 'dhipÃstava  // MatsP_36.5 //
akrodhana÷ krodhanebhyo viÓi«Âas  $ tathà titik«ur atitik«or viÓi«Âa÷  &
amÃnu«ebhyo mÃnu«aÓca pradhÃno  % vidvÃæstathaivÃvidu«a÷ pradhÃna÷  // MatsP_36.6 //
ÃkruÓyamÃno nÃkroÓen  $ manyumeva titik«ati  &
Ãkro«ÂÃraæ nirdahati  % suk­taæ cÃsya vindati  // MatsP_36.7 //
nÃruntuda÷ syÃnna n­ÓaæsavÃdÅ  $ na hÅnata÷ param abhyÃdadÅta  &
yayÃsya vÃcà para udvijeta  % na tÃæ vadedruÓatÅæ pÃpalaulyÃm  // MatsP_36.8 //
aruntudaæ puru«aæ tÅvravÃcaæ  $ vÃkkaïÂakair vitudantaæ manu«yÃn  &
vidyÃd alak«mÅkatamaæ janÃnÃæ  % mukhe nibaddhaæ nir­tiæ vahantam  // MatsP_36.9 //
sadbhi÷ purastÃdabhipÆjita÷ syÃt  $ sadbhistathà p­«Âhato rak«ita÷ syÃt  &
sadà satÃm ativÃdÃæstitik«et  % satÃæ v­ttaæ pÃlayansÃdhuv­ta÷  // MatsP_36.10 //
vÃksÃyakà vadanÃnni«patanti  $ yair Ãhata÷ Óocati và tryahÃni  &
parasya no marmasu te patanti  % tÃnpaï¬ito nÃvas­jetpare«u  // MatsP_36.11 //
nÃstÅd­Óaæ saævananaæ  $ tri«u loke«u kiæcana  &
yathà maitrÅ ca loke«u  % dÃnaæ ca madhurà ca vÃk  // MatsP_36.12 //
tasmÃtsÃntvaæ sadà vÃcyaæ  $ na vÃcyaæ paru«aæ kvacit  &
pÆjyÃnsampÆjayed dadyÃn  % nÃbhiÓÃpaæ kadÃcana  // MatsP_36.13 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 37

*
indra uvÃca
sarvÃïi kÃryÃïi samÃpya rÃjan  $ g­hÃnparityajya vanaæ gato 'si  &
tattvÃæ p­cchÃmi nahu«asya putra  % kenÃpi tulyastapasà yayÃte  // MatsP_37.1 //

*yayÃtiruvÃca
nÃhaæ devamanu«ye«u  $ na gandharvamahar«i«u  &
Ãtmanastapasà tulyaæ  % kaæcitpaÓyÃmi vÃsava  // MatsP_37.2 //

*indra uvÃca
yadÃvamaæsthÃ÷ sad­Óa÷ ÓreyasaÓca  $ pÃpÅyasaÓ cÃviditaprabhÃva÷  &
tasmÃllokà hy antavantastaveme  % k«Åïe puïye patito 'syadya rÃjan  // MatsP_37.3 //

*yayÃtiruvÃca
surar«igandharvanarÃvamÃnÃt  $ k«ayaæ gatà me yadi ÓakralokÃ÷  &
icchÃmyahaæ suralokÃdvihÅna÷  % satÃæ madhye patituæ devarÃja  // MatsP_37.4 //

*indra uvÃca
satÃæ sakÃÓe patito 'si rÃjaæÓ  $ cyuta÷ prati«ÂhÃæ yatra labdhÃsi bhÆya÷  &
evaæ viditvà tu punaryayÃte  % na te 'vamÃnyÃ÷ sad­Óa÷ Óreyase ca  // MatsP_37.5 //

*Óaunaka uvÃca
tata÷ papÃtÃmararÃjaju«ÂÃt  $ puïyÃllokÃtpatamÃnaæ yayÃtim  &
samprek«ya rÃjar«ivaro '«Âakas tam  % uvÃca saddharmavidhÃnagoptà  // MatsP_37.6 //

*a«Âaka uvÃca
kastvaæ yuvà vÃsavatulyarÆpa÷  $ svatejasà dÅpyamÃno yathÃgni÷  &
patasyudÅrïÃmbudharaprakÃÓa÷  % khe khecarÃïÃæ pravaro yathÃrka÷  // MatsP_37.7 //
d­«Âvà ca tvÃæ sÆryapathÃtpatantaæ  $ vaiÓvÃnarÃrkadyutimaprameyam  &
kiænusvid etat patatÅva sarve  % vitarkayanta÷ parimohitÃ÷ sma÷  // MatsP_37.8 //
d­«Âvà ca tvÃdhi«Âhitaæ devamÃrge  $ ÓakrÃrkavi«ïupratimaprabhÃvam  &
pratyudgatÃstvÃæ vayamadya sarve  % tasmÃtpÃte tava jij¤ÃsamÃnÃ÷  // MatsP_37.9 //
na cÃpi tvÃæ dh­«ïava÷ pra«Âum agre  $ na ca tvamasmÃnp­cchasi ke vayaæ sma  &
tattvÃæ p­cchÃmi sp­haïÅyarÆpaæ  % kasya tvaæ và kiænimittaæ tvamÃgÃ÷  // MatsP_37.10 //
bhayaæ tu te vyetu vi«Ãdamohau  $ tyajÃÓu devendrasamÃnarÆpa  &
tvÃæ vartamÃnaæ hi satÃæ sakÃÓe  % Óakro na so¬huæ balahÃpi Óakta÷  // MatsP_37.11 //
santa÷ prati«Âhà hi sukhacyutÃnÃæ  $ satÃæ sadaivÃmararÃjakalpa  &
te saægatÃ÷ sthÃvarajaÇgameÓÃ÷  % prati«Âhitastvaæ sad­Óe«u satsu  // MatsP_37.12 //
prabhuragni÷ pratapane  $ bhÆmirÃvapane prabhu÷  &
prabhu÷ sÆrya÷ prakÃÓÃcca  % satÃæ cÃbhyÃgata÷ prabhu÷  // MatsP_37.13 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 38

*yayÃtiruvÃca
ahaæ yayÃtirnahu«asya putra÷  $ pÆro÷ pità sarvabhÆtÃvamÃnÃt  &
prabhraæÓito 'haæ surasiddhalokÃt  % paricyuta÷ prapatÃmyalpapuïya÷  // MatsP_38.1 //
ahaæ hi pÆrvo vayasà bhavadbhayas  $ tenÃbhivÃdaæ bhavatÃæ na yu¤je  &
yo vidyayà tapasà janmanà và  % v­ddha÷ sa vai sambhavati dvijÃnÃm  // MatsP_38.2 //

*a«Âaka uvÃca
avÃdÅstvaæ vayasÃsmi prav­ddha  $ iti vai rÃjann adhika÷ kathaæcit  &
yo vai vidvÃæstapasà samprav­ddha÷  % sa eva pÆjyo bhavati dvijÃnÃm  // MatsP_38.3 //

*yayÃtiruvÃca
pratikÆlaæ karmaïÃæ pÃpamÃhus  $ tadvartinÃæ pravaïaæ pÃpalokam  &
santo 'sato nÃnvavartanta te vai  % yadÃtmanai«Ãæ pratikÆlavÃdÅ  // MatsP_38.4 //
abhÆddhanaæ me vipulaæ mahadvai  $ vice«ÂamÃno 'dhigantà tadasmi  &
evaæ pradhÃryÃtmahite nivi«Âo  % yo vartate sa vijÃnÃti dhÅra÷  // MatsP_38.5 //
nÃnÃbhÃvà bahavo jÅvaloke  $ daivÃdhÅnà na«Âace«ÂÃdhikÃrÃ÷  &
tattatprÃpya na vihanyeta dhÅro  % di«Âaæ balÅya iti matvÃtmabuddhyà  // MatsP_38.6 //
sukhaæ hi janturyadi vÃpi du÷khaæ  $ daivÃdhÅnaæ vindati nÃtmaÓaktyà  &
tasmÃddi«Âaæ balavanmanyamÃno  % na saæjvarennÃpi h­«yetkadÃcit  // MatsP_38.7 //
du÷khe na tapyeta sukhe na h­«yet  $ samena varteta sadaiva dhÅra÷  &
di«Âaæ balÅya iti manyamÃno  % na saæjvarennÃpi h­«yet kadÃcit  // MatsP_38.8 //
bhaye na muhyÃmya«ÂakÃhaæ kadÃcit  $ saætÃpo me manaso nÃsti kaÓcit  &
dhÃtà yathà mÃæ vidadhÃti loke  % dhruvaæ tathÃhaæ bhaviteti matvà  // MatsP_38.9 //
saæsvedajà hy aï¬ajà hy udbhidaÓca  $ sarÅs­pÃ÷ k­mayo 'py apsu matsyÃ÷  &
tathÃÓmÃnast­ïakëÂhaæ ca sarvaæ  % di«Âak«aye svÃæ prak­tiæ bhajante  // MatsP_38.10 //
anityatÃæ sukhadu÷khasya buddhvà  $ kasmÃt saætÃpama«ÂakÃhaæ bhajeyam  &
kiæ kuryÃæ vai kiæca k­tvà na tapye  % tasmÃtsaætÃpaæ varjayÃmyapramatta÷  // MatsP_38.11 //

*Óaunaka uvÃca
evaæ bruvÃïaæ n­patiæ yayÃtim  $ athëÂaka÷ punarevÃnvap­cchat  &
mÃtÃmahaæ sarvaguïopapannaæ  % yatra sthitaæ svargaloke yathÃvat  // MatsP_38.12 //

*a«Âaka uvÃca
ye ye lokÃ÷ pÃrthivendra pradhÃnÃs  $ tvayà bhuktà yaæ ca kÃle yathà ca  &
tanme rÃjanbrÆhi sarvaæ yathÃvat  % k«etraj¤avadbhëase tvaæ hi dharmam  // MatsP_38.13 //

*yayÃtiruvÃca
rÃjÃhamÃsaæ tv iha sÃrvabhaumas  $ tato lokÃnmahataÓ cÃjaryaæ vai  &
tatrÃvasaæ var«asahasramÃtraæ  % tato lokÃnparamÃnabhyupeta÷  // MatsP_38.14 //
tata÷ purÅæ puruhÆtasya ramyÃæ  $ sahasradvÃrÃæ ÓatayojanÃntÃm  &
adhyÃvasaæ var«asahasramÃtraæ  % tato lokÃnparamÃnabhyupeta÷  // MatsP_38.15 //
tato divyamajaraæ prÃpya lokaæ  $ prajÃpater lokapaterdurÃpam  &
tatrÃvasaæ var«asahasramÃtraæ  % tato lokÃnparamÃnabhyupeta÷  // MatsP_38.16 //
devasya devasya niveÓane ca  $ vijitya lokÃnnyavasaæ yathe«Âam  &
sampÆjyamÃnastridaÓai÷ samastais  % tulyaprabhÃvadyutirÅÓvarÃïÃm  // MatsP_38.17 //
tathÃvasaæ nandane kÃmarÆpÅ  $ saævatsarÃïÃmayutaæ ÓatÃnÃm  &
sahÃpsarobhirvicaranpuïyagandhÃn  % paÓyannagÃn pu«pitÃæÓcÃrurÆpÃn  // MatsP_38.18 //
tatra sthitaæ mÃæ devasukhe«u saktaæ  $ kÃle 'tÅte mahati tato 'timÃtram  &
dÆto devÃnÃmabravÅdugrarÆpo  % dhvaæsetyuccaistri÷ plutena svareïa  // MatsP_38.19 //
etÃvanme viditaæ rÃjasiæha tato  $ bhra«Âo 'haæ nandanÃtk«Åïapuïya÷  &
vÃco 'Órau«aæ cÃntarik«e surÃïÃm  % anukroÓÃcchocatÃæ mÃæ narendra  // MatsP_38.20 //
akasmÃdvai k«Åïapuïyo yayÃti÷  $ patatyasau puïyak­tpuïyakÅrti÷  &
tÃnabruvaæ patamÃnastadÃhaæ  % satÃæ madhye nipateyaæ kathaæ nu  // MatsP_38.21 //
tairÃkhyÃtÃæ bhavatÃæ yaj¤abhÆmiæ  $ samÅk«ya cainÃmahamÃgato 'smi  &
havirgandhair darÓitÃæ yaj¤abhÆmiæ  % dhÆmÃpÃÇgaæ parig­hya pratÅtÃm  // MatsP_38.22 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 39

*a«Âaka uvÃca
yadà vasannandane kÃmarÆpe  $ saævatsarÃïÃmayutaæ ÓatÃnÃm  &
kiækÃraïaæ kÃrtayugapradhÃna  % hitvà tadvai vasudhÃm anvapadya÷  // MatsP_39.1 //

*yayÃtiruvÃca
j¤Ãti÷ suh­tsvajano yo yatheha  $ k«Åïe vitte tyajyate mÃnavairhi  &
tathà svarge k«Åïapuïyaæ manu«yaæ  % tyajanti sadya÷ khecarà devasaæghÃ÷  // MatsP_39.2 //

*a«Âaka uvÃca
kathaæ tasmink«Åïapuïyà bhavanti  $ saæmuhyate me 'tra mano 'timÃtram  &
kiæviÓi«ÂÃ÷ kasya dhÃmopayÃnti  % tadvai brÆhi k«etravittvaæ mato me  // MatsP_39.3 //

*yayÃtiruvÃca
imaæ bhaumaæ narakaæ te patanti  $ lÃlapyamÃnà naradeva sarve  &
te kaÇkagomÃyupalÃÓanÃrthaæ  % k«itau viv­ddhiæ bahudhà prayÃnti  // MatsP_39.4 //
tasmÃdevaæ varjanÅyaæ narendra  $ du«Âaæ loke garhaïÅyaæ ca karma  &
ÃkhyÃtaæ te pÃrthiva sarvametad  % bhÆyaÓcedÃnÅæ vada kiæ te vadÃmi  // MatsP_39.5 //

*a«Âaka uvÃca
yadà tu tÃæs te vitudante vayÃæsi  $ tathà g­dhrÃ÷ ÓitikaïÂhÃ÷ pataægÃ÷  &
kathaæ bhavanti kathamÃbhavanti  % tvatto bhaumaæ narakamahaæ Ó­ïomi  // MatsP_39.6 //

*yayÃtiruvÃca
Ærdhvaæ dehÃtkarmaïo j­mbhamÃïÃd  $ vyaktaæ p­thivyÃm anusaæcaranti  &
imaæ bhaumaæ narakaæ te patanti  % nÃvek«ante var«apÆgÃnanekÃn  // MatsP_39.7 //
«a«Âiæ sahasrÃïi patanti vyomni  $ tathÃÓÅtiæ caiva tu vatsarÃïÃm  &
tÃnvai nudante prapatanta÷ prayÃtÃn  % bhÅmà bhaumà rÃk«asÃs tÅk«ïadaæ«ÂrÃ÷  // MatsP_39.8 //

*a«Âaka uvÃca
yadetÃæste saæpatatastudanti  $ bhÅmà bhaumà rÃk«asÃstÅk«ïadaæ«ÂrÃ÷  &
kathaæ bhavanti kathamÃbhavanti  % kathaæbhÆtà garbhabhÆtà bhavanti  // MatsP_39.9 //

*yayÃtiruvÃca
as­greta÷ pu«parasÃnuyuktam  $ anveti sadya÷ puru«eïa s­«Âam  &
tava tarayà raja Ãpadyate ca  % sa garbhabhÆta÷ samupaiti tatra  // MatsP_39.10 //
vanaspatÅn o«adhÅæÓcÃviÓanti  $ apo vÃyuæ p­thivÅæ cÃntarik«am  &
catu«padaæ dvipadaæ cÃpi sarva  % evaæbhÆtà garbhabhÆtà bhavanti  // MatsP_39.11 //

*a«Âaka uvÃca
anyadvapurvidadhÃtÅha garbha  $ utÃhosvitsvena kÃmena yÃti  &
ÃpadyamÃno narayonimetÃm  % Ãcak«va me saæÓayÃtp­cchatastvam  // MatsP_39.12 //
ÓarÅradehÃdisamucchrayaæ ca  $ cak«u÷Órotre labhate kena saæj¤Ãm  &
etatsarvaæ tÃta Ãcak«va p­«Âa÷  % k«etraj¤aæ tvÃæ manyamÃnà hi sarve  // MatsP_39.13 //

*yayÃtiruvÃca
vÃyu÷ samutkar«ati garbhayonim  $ ­tau reta÷ pu«parasÃnuyuktam  &
sa tatra tanmÃtrak­tÃdhikÃra÷  % krameïa saævardhayatÅha garbham  // MatsP_39.14 //
sa jÃyamÃno 'tha g­hÅtamÃtra÷  $ saæj¤Ãmadhi«ÂhÃya tato manu«ya÷  &
sa ÓrotrÃbhyÃæ vedayatÅha Óabdaæ  % sa vai rÆpaæ paÓyati cak«u«Ã ca  // MatsP_39.15 //
ghrÃïena gandhaæ jihvayÃtho rasaæ ca  $ tvacà sparÓaæ manasà devabhÃvam  &
itya«Âakehopacitaæ hi viddhi  % mahÃtmana÷ prÃïabh­ta÷ ÓarÅre  // MatsP_39.16 //

*a«Âaka uvÃca
ya÷ saæsthita÷ puru«o dahyate và  $ nikhanyate vÃpi nik­«yate và  &
abhÃvabhÆta÷ sa vinÃÓametya  % kenÃtmÃnaæ cetayate purastÃt  // MatsP_39.17 //

*yayÃtiruvÃca
hitvà so 'sÆn suptavanni«ÂhitatvÃt  $ purodhÃya suk­taæ du«k­taæ ca  &
anyÃæ yoniæ puïyapÃpÃnusÃrÃæ  % hitvà dehaæ bhajate rÃjasiæha  // MatsP_39.18 //
puïyÃæ yoniæ puïyak­to viÓanti  $ pÃpÃæ yoniæ pÃpak­to vrajanti  &
kÅÂÃ÷ pataægÃÓca bhavanti pÃpÃn  % na me vivak«Ãsti mahÃnubhÃva  // MatsP_39.19 //
catu«padà dvipadÃ÷ pak«iïaÓca  $ tathÃbhÆtà garbhabhÆtà bhavanti  &
ÃkhyÃtametannikhilaæ hi sarvaæ  % bhÆyastu kiæ p­cchasi rÃjasiæha  // MatsP_39.20 //

*a«Âaka uvÃca
kiæ svitk­tvà labhate tÃta saæj¤Ãæ  $ martya÷ Óre«ÂhÃæ tapasà vidyayà và  &
tanme p­«Âa÷ Óaæsa sarvaæ yathÃvac  % chubhÃællokÃn yena gacchetkrameïa  // MatsP_39.21 //

*yayÃtiruvÃca
tapaÓca dÃnaæ ca Óamo damaÓca  $ hrÅr Ãrjavaæ sarvabhÆtÃnukampà  &
svargasya lokasya vadanti santo  % dvÃrÃïi saptaiva mahÃnti puæsÃm  // MatsP_39.22 //
sarvÃïi caitÃni yathoditÃni  $ tapa÷pradhÃnÃnyabhimar«akeïa  &
naÓyanti mÃnena tamo 'bhibhÆtÃ÷  % puæsa÷ sadaiveti vadanti santa÷  // MatsP_39.23 //
adhÅyÃna÷ paï¬itaæ manyamÃno  $ yo vidyayà hanti yaÓa÷ parasya  &
tasyÃntavanta÷ puru«asya lokà  % na cÃsya tadbrahmaphalaæ dadÃti  // MatsP_39.24 //
catvÃri karmÃïi bhayaækarÃïi  $ bhayaæ prayacchantyayathÃk­tÃni  &
mÃnÃgnihotramuta mÃnamaunaæ  % mÃnenÃdhÅtamuta mÃnayaj¤a÷  // MatsP_39.25 //
na mÃnyamÃno mudamÃdadÅta  $ na saætÃpaæ prÃpnuyÃccÃvamÃnÃt  &
santa÷ sata÷ pÆjayantÅha loke  % nÃsÃdhava÷ sÃdhubuddhiæ labhante  // MatsP_39.26 //
iti dadyÃditi yajed  $ ityadhÅyÅta me Órutam  &
ityetÃnyabhayÃnyÃhus  % tÃny avarjyÃni nityaÓa÷  // MatsP_39.27 //
yenÃÓrayaæ vedayante purÃïaæ  $ manÅ«iïo mÃnase mÃnayuktam  &
tanni÷Óreyas tena saæyogametya  % parÃæ ÓÃntiæ prÃpnuyu÷ pretya ceha  // MatsP_39.28 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 40

*a«Âaka uvÃca
carang­hastha÷ kathameti devÃn  $ kathaæ bhik«u÷ katham ÃcÃryakarmà  &
vÃnaprastha÷ satpathe saænivi«Âo  % bahÆnyasmin samprati vedayanti  // MatsP_40.1 //

*yayÃtiruvÃca
ÃhÆtÃdhyÃyÅ gurukarmasu codyata÷  $ pÆrvotthÃyÅ caramaæ copaÓÃyÅ  &
m­durdÃnto dh­timÃnapramatta÷  % svÃdhyÃyaÓÅla÷ sidhyati brahmacÃrÅ  // MatsP_40.2 //
dharmÃgataæ prÃpya dhanaæ yajeta  $ dadyÃtsadaivÃtithÅnbhojayecca  &
anÃdadÃnaÓca parairadattaæ  % sai«Ã g­hasthopani«atpurÃïÅ  // MatsP_40.3 //
svavÅryajÅvÅ v­jinÃnniv­tto  $ dÃtà parebhyo na paropatÃpÅ  &
tÃd­Çmuni÷ siddhimupaiti mukhyÃæ  % vasann araïye niyatÃhÃrace«Âa÷  // MatsP_40.4 //
aÓilpajÅvÅ vig­haÓca nityaæ  $ jitendriya÷ sarvato vipramukta÷  &
anokaÓÃyÅ laghu lipsamÃnaÓ  % caran deÓÃnekacara÷ sa bhik«u÷  // MatsP_40.5 //
rÃtryà yayà cÃbhiratÃÓca lokà  $ bhavanti kÃmÃbhijitÃ÷ sukhena ca  &
tÃmeva rÃtriæ prayateta vidvÃn  % araïyasaæstho bhavituæ yatÃtmà  // MatsP_40.6 //
daÓaiva pÆrvÃndaÓa cÃparÃæstu  $ j¤ÃtÅæstathÃtmÃnamathaikaviæÓam  &
araïyavÃsÅ suk­taæ dadhÃti  % muktvà tv araïye svaÓarÅradhÃtÆn  // MatsP_40.7 //

*a«Âaka uvÃca
katisvid devamunayo  $ maunÃni kati cÃpyuta  &
bhavantÅti tadÃcak«va  % Órotum icchÃmahe vayam  // MatsP_40.8 //

*yayÃtiruvÃca
araïye vasato yasya  $ grÃmo bhavati p­«Âhata÷  &
grÃme và vasato 'raïyaæ  % sa muni÷ syÃjjanÃdhipa  // MatsP_40.9 //

*a«Âaka uvÃca
kathaæsvidvasato 'raïye  $ grÃmo bhavati p­«Âhata÷  &
grÃme và vasato 'raïyaæ  % kathaæ bhavati p­«Âhata÷  // MatsP_40.10 //

*yayÃtiruvÃca
na grÃmyamupayu¤jÅta  $ ya Ãraïyo munirbhavet  &
tathÃsya vasato 'raïye  % grÃmo bhavati p­«Âhata÷  // MatsP_40.11 //
anagniraniketaÓ cÃpy  $ agotracaraïo muni÷  &
kaupÅnÃcchÃdanaæ yÃvat  % tÃvadicchecca cÅvaram  // MatsP_40.12 //
yÃvatprÃïÃbhisaædhÃnaæ  $ tÃvadicchecca bhojanam  &
tadÃsya vasato grÃme  % 'raïyaæ bhavati p­«Âhata÷  // MatsP_40.13 //
yastu kÃmÃnparityajya  $ tyaktakarmà jitendriya÷  &
Ãti«Âheta munir maunaæ  % sa loke siddhimÃpnuyÃt  // MatsP_40.14 //
dhautadantaæ k­ttanakhaæ  $ sadà snÃtamalaæk­tam  &
asitaæ sitakarmasthaæ  % kastaæ nÃrcitumarhati  // MatsP_40.15 //
tapasà karÓita÷ k«Ãma÷  $ k«ÅïamÃæsÃsthiÓoïita÷  &
yadà bhavati nirdvaædvo  % munirmaunaæ samÃsthita÷  // MatsP_40.16 //
atha lokamimaæ jitvà  $ lokaæ cÃpi jayetparam  &
Ãsyena tu yadÃhÃraæ  % govanm­gayate muni÷  \
athÃsya lokai÷ sarvo ya÷  # so 'm­tatvÃya kalpate  // MatsP_40.17 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 41

*a«Âaka uvÃca
katarastvetayo÷ pÆrvaæ  $ devÃnÃmeti sÃtmyatÃm  &
ubhayordhÃvato rÃjan  % sÆryacandramasoriva  // MatsP_41.1 //

*yayÃtiruvÃca
aniketag­hasthe«u  $ kÃmav­tte«u saæyata÷  &
grÃma eva caranbhik«us  % tayo÷ pÆrvataraæ gata÷  // MatsP_41.2 //
aprÃpyaæ dÅrghamÃyuÓca  $ ya÷ prÃpto vik­tiæ caret  &
tapyeta yadi tatk­tvà  % caretsograæ tapastata÷  // MatsP_41.3 //
yadvai n­Óaæsaæ tadapat hyamÃhur  $ ya÷ sevate dharmamanarthabuddhi÷  &
asÃvanÅÓa÷ sa tathaiva rÃjaæs  % tadÃrjavaæ sa samÃdhistadÃryam  // MatsP_41.4 //

*a«Âaka uvÃca
kenÃdya tvaæ tu prahito 'si rÃjan  $ yuvà sragvÅ darÓanÅya÷ suvarcÃ÷  &
kuta Ãgata÷ katamasyÃæ diÓi  % tvamutÃhosvitpÃrthivasthÃnam asti  // MatsP_41.5 //

*yayÃtiruvÃca
imaæ bhaumaæ narakaæ k«Åïapuïya÷  $ prave«Âum ÆrvÅæ gaganÃdviprakÅrïa÷  &
uktvÃhaæ va÷ prapati«yÃmy anantaraæ  % tvarantvamÅ brahmaïo lokapà ye  // MatsP_41.6 //
satÃæ sakÃÓe tu v­ta÷ prapÃtas  $ te saÇgatà guïavantastu sarve  &
ÓakrÃcca labdho hi varo mayai«a  % pati«yatà bhÆmitalaæ narendra  // MatsP_41.7 //

*a«Âaka uvÃca
p­cchÃmi tvÃæ prapatantaæ prapÃtaæ  $ yadi lokÃ÷ pÃrthiva santi me 'tra  &
yadyantarik«e yadi và divi ÓritÃ÷  % k«etraj¤aæ tvÃæ tasya dharmasya manye  // MatsP_41.8 //

*yayÃtiruvÃca
yÃvatp­thivyÃæ vihitaæ gavÃÓvaæ  $ sahÃraïyai÷ paÓubhi÷ pak«ibhiÓca  &
tÃvallokà divi te saæsthità vai  % tathà vijÃnÅhi narendrasiæha  // MatsP_41.9 //

*a«Âaka uvÃca
tÃæste dadÃmi mà prapata prapÃtaæ  $ ye me lokà divi rÃjendra santi  &
yadyantarik«e yadi và divi  %  ÓritÃstÃnÃkrama k«ipramamitrahÃ'thasi  // MatsP_41.10 //

*yayÃtiruvÃca
nÃsmadvidho 'brÃhmaïo brahmavicca  $ pratigrahe vartate rÃjamukhya  &
yathà pradeyaæ satataæ dvijebhyas  % tadà dade pÆrvam ahaæ narendra  // MatsP_41.11 //
nÃbrÃhmaïa÷ k­païo jÃtu jÅved  $ yadyapi syÃdbrÃhmaïÅ vÅrapatnÅ  &
so 'haæ yadevÃk­tapÆrvaæ careyaæ  % vivitsamÃna÷ kimu tatra sÃdhu÷  // MatsP_41.12 //

*pratardana uvÃca
p­cchÃmi tvÃæ sp­haïÅyarÆpa  $ pratardano 'haæ yadi me santi lokÃ÷  &
yadyantarik«e yadi và divi ÓrutÃ÷  % k«etraj¤aæ tvÃæ tasya dharmasya manye  // MatsP_41.13 //

*yayÃtiruvÃca
santi lokà bahavaste narendra  $ apyekaikaæ sapta ÓatÃnyahÃni  &
madhucyuto gh­tavanto viÓokÃs  % tenÃntavanta÷ pratipÃlayanti  // MatsP_41.14 //

*pratardana uvÃca
tÃæste dadÃmi patamÃnasya rÃjan  $ ye me lokÃstava te vai bhavantu  &
yadyantarik«e yadi và divi ÓritÃs  % tÃnÃkrama k«ipramapetamoha÷  // MatsP_41.15 //

*yayÃtiruvÃca
nu tulyatejÃ÷ suk­taæ hi kÃmaye  $ yogak«emaæ pÃrthivÃtpÃrthiva÷ san  &
daivÃdeÓÃdÃpadaæ prÃpya vidvÃæÓ  % carenn­Óaæsaæ hi na jÃtu rÃjà  // MatsP_41.16 //
dharmyaæ mÃrgaæ cintayÃno yaÓasyaæ  $ kuryÃttapo dharmamavek«amÃïa÷  &
na madvidho dharmabuddhirhi rÃjà hy  % evaæ kuryÃtk­païaæ mÃæ yathÃttha  // MatsP_41.17 //
kuryÃmapÆrvaæ na k­taæ yadanyair  $ vivitsamÃna÷ kim u tatra sÃdhu÷  &
bruvÃïamevaæ n­patiæ yayÃtiæ  % n­pottamo vasumÃnabravÅt tam  // MatsP_41.18 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 42

*vasumÃnuvÃca
p­cchÃmyahaæ vasumÃnau«adaÓvir  $ yadyasti loko divi mahyaæ narendra  &
yadyantarik«e prathito mahÃtman  % k«etraj¤aæ tvÃæ tasya dharmasya manye  // MatsP_42.1 //

*yayÃtiruvÃca
yadantarik«aæ p­thivÅ diÓaÓca  $ yattejasà tapate bhÃnumÃæÓca  &
lokÃs tÃvanto divi saæsthità vai  % te tvÃæ bhavantaæ pratipÃlayanti  // MatsP_42.2 //

*vasumÃnuvÃca
tÃæs te dadÃmi pata mÃæ prapÃtaæ  $ ye me lokÃstava te vai bhavantu  &
krÅïÅ«vainÃæs t­ïakenÃpi rÃjan  % pratigrahaste yadi samyakpradu«Âa÷  // MatsP_42.3 //

*yayÃtiruvÃca
na mithyÃhaæ vikrayaæ vai smarÃmi  $ mayà k­taæ ÓiÓubhÃve 'pi rÃjan  &
kuryÃæ na caivÃk­tapÆrvamanyair  % vivitsamÃno vasumanna sÃdhu  // MatsP_42.4 //

*vasumÃnuvÃca
tÃæs tvaæ lokÃnpratipadyasva rÃjan  $ mayà dattÃnyadi ne«Âa÷ krayaste  &
nÃhaæ tÃnvai pratigantà narendra  % sarve lokÃstÃvakà vai bhavantu  // MatsP_42.5 //

*ÓibiruvÃca
p­cchÃmi tvÃæ ÓibirauÓÅnaro 'haæ  $ mamÃpi lokà yadi santi tÃta  &
yadyantarik«e yadi và divi ÓritÃ÷  % k«etraj¤aæ tvÃæ tasya dharmasya manye  // MatsP_42.6 //

*yayÃtiruvÃca
na tvaæ vÃcà h­dayenÃpi rÃjan  $ parÅpsamÃno mÃvamaæsthà narendra  &
tenÃnantà divi lokÃ÷ sthità vai  % vidyudrÆpÃ÷ svanavanto mahÃnta÷  // MatsP_42.7 //

*ÓibiruvÃca
tÃæs tvaæ lokÃnpratipadyasva rÃjan  $ mayà dattÃnyadi ne«Âa÷ krayaste  &
na cÃhaæ tÃnpratipadya dattvà yatra  % tvaæ tÃta gantÃsi lokÃn  // MatsP_42.8 //

*yayÃtiruvÃca
yathà tvamindrapratimaprabhÃvas  $ tecÃpyanantà naradeva lokÃ÷  &
tathÃdya loke na rame 'nyadatte  % tasmÃcchibe nÃbhinandÃmi vÃcam  // MatsP_42.9 //

*a«Âaka uvÃca
na cedekaikaÓo rÃjaæl  $ lokÃnna÷ pratinandasi  &
sarve pradÃya tÃællokÃn  % gantÃro narakaæ vayam  // MatsP_42.10 //

*yayÃtiruvÃca
yadarhÃs tadvadadhvaæ va÷  $ santa÷ satyÃdidarÓina÷  &
ahaæ tu nÃbhig­hïÃmi  % yatk­taæ na mayà purà  // MatsP_42.11 //
alipsamÃnasya tu me yaduktaæ  $ na tattathÃstÅha narendrasiæha  &
asya pradÃnasya yadeva yuktaæ  % tasyaiva cÃnantaphalaæ bhavi«yam  // MatsP_42.12 //

*a«Âaka uvÃca
kasyaite pratid­Óyante  $ rathÃ÷ pa¤ca hiraïmayÃ÷  &
uccai÷ santa÷ prakÃÓante  % jvalanto 'gniÓikhà iva  // MatsP_42.13 //

*yayÃtiruvÃca
bhavatÃæ mama caivaite  $ rathà bhÃnti hiraïmayÃ÷  &
Ãruhyaite«u gantavyaæ  % bhavadbhiÓca mayà saha  // MatsP_42.14 //

*a«Âaka uvÃca
Ãti«Âhasva rathaæ rÃjan  $ vikramasva vihÃyasà  &
vayamapyanuyÃsyÃmo  % yadà kÃlo bhavi«yati  // MatsP_42.15 //

*yayÃtiruvÃca
sarvairidÃnÅæ gantavyaæ  $ saha svargo jito yata÷  &
e«a vo virajÃ÷ panthà  % d­Óyate devasadmaga÷  // MatsP_42.16 //

*Óaunaka uvÃca
te 'bhiruhya rathÃnsarve  $ prayÃtà n­pate n­pÃ÷  &
ÃkrÃmanto divaæ bhÃnti  % dharmeïÃv­tya rodasÅ  // MatsP_42.17 //

*a«Âaka uvÃca
ahaæ manye pÆrvameko 'bhigantà  $ sakhà cendra÷ sarvathà me mahÃtmà  &
kasmÃdevaæ ÓibirauÓÅnaro 'yam  % eko 'tyayÃt sarvaæ vegena vÃhÃn  // MatsP_42.18 //

*yayÃtiruvÃca
adadÃddevayÃnÃya  $ yÃvadvittamanindita÷  &
uÓÅnarasya putro 'yaæ  % tasmÃcchre«Âho hi va÷ Óibi÷  // MatsP_42.19 //
dÃnaæ Óaucaæ satyamatho hy ahiæsà  $ hrÅ÷ ÓrÅstitik«Ã samatÃn­Óaæsyam  &
rÃjantyetÃnyatha sarvÃïi rÃj¤i  % Óibau sthitÃnyapratime subuddhyà  \
evaæ v­ttaæ hrÅni«evÅ bibharti  # tasmÃcchibir abhigantà rathena  // MatsP_42.20 //

*Óaunaka uvÃca
athëÂaka÷ punarevÃnvap­cchan  $ mÃtÃmahaæ kautukÃdindrakalpam  &
p­cchÃmi tvÃæ n­pate brÆhi satyaæ  % kutaÓca kaÓcÃsi kathaæ tvamÃgÃ÷  \
k­taæ tvayà yaddhi na tasya kartà  # loke tvadanyo brÃhmaïa÷ k«atriyo và  // MatsP_42.21 //

*yayÃtiruvÃca
yayÃtirasmi nahu«asya putra÷  $ pÆro÷ pità sÃrvabhaumastvihÃsam  &
guhyaæ mantraæ mÃmakebhyo bravÅmi  % mÃtÃmaho bhavatÃæ suprakÃÓa÷  // MatsP_42.22 //
sarvÃm imÃæ p­thivÅæ nirjigÃya  $ ­ddhÃæ mahÅmadadÃæ brÃhmaïebhya÷  &
medhyÃnaÓvÃnnaikaÓas tÃnsurÆpÃæs  % tadà devÃ÷ puïyabhÃjo bhavanti  // MatsP_42.23 //
adÃmahaæ p­thivÅæ brÃhmaïebhya÷  $ pÆrïÃmimÃmakhilÃnnai÷ praÓastÃm  &
gobhi÷ suvarïaiÓca dhanaiÓca mukhyair  % aÓvÃ÷ sanÃgÃ÷ ÓataÓastvarbudÃni  // MatsP_42.24 //
satyena me dyauÓca vasuædharà ca  $ tathaivÃgnirjvalate mÃnu«e«u  &
na me v­thà vyÃh­tameva vÃkyaæ  % satyaæ hi santa÷ pratipÆjayanti  // MatsP_42.25 //
sÃdhva«Âaka prabravÅmÅha satyaæ pratardanaæ vasumantaæ Óibiæ ca  /*
sarve devà munayaÓca lokÃ÷ satyena pÆjyà iti me manogatam  // MatsP_42.26 //*
yo na÷ sarvajitaæ sarvaæ  $ yathÃv­ttaæ nivedayet  &
anasÆyur dvijÃgnyebhya÷  % sa bhajenna÷ salokatÃm  // MatsP_42.27 //

*Óaunaka uvÃca
evaæ rÃjansa mahÃtmà yayÃti÷  $ svadauhitraistÃrito mitravaryai÷  &
tyaktvà mahÅæ paramodÃrakarmà  % svargaæ gata÷ karmabhirvyÃpya p­thvÅm  // MatsP_42.28 //
evaæ sarvaæ vistarato yathÃvad  $ ÃkhyÃtaæ te caritaæ nÃhu«asya  &
vaæÓo yasya prathitaæ pauraveyo  % yasmi¤jÃtastvaæ manujendrakalpa÷  // MatsP_42.29 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 43

*sÆta uvÃca
ityetacchaunakÃdrÃjà  $ ÓatÃnÅko niÓamya tu  &
vismita÷ parayà prÅtyà  % pÆrïacandra ivÃbabhau  // MatsP_43.1 //
pÆjayÃmÃsa n­patir  $ vidhivaccÃtha Óaunakam  &
ratnairgobhi÷ suvarïaiÓca  % vÃsobhirvividhaistathà  // MatsP_43.2 //
pratig­hya tata÷ sarvaæ  $ yadrÃj¤Ã prahitaæ dhanam  &
dattvà ca brÃhmaïebhyaÓca  % Óaunako 'ntaradhÅyata  // MatsP_43.3 //

*­«aya Æcu÷
yayÃtervaæÓamicchÃma÷  $ Órotuæ vistarato vada  &
yaduprabh­tibhi÷ putrair  % yadà loke prati«Âhitam  // MatsP_43.4 //

*sÆta uvÃca
yadorvaæÓaæ pravak«yÃmi  $ jye«Âhasyottamatejasa÷  &
vistareïÃnupÆrvyà ca  % gadato me nibodhata  // MatsP_43.5 //
yado÷ putrà babhÆvurhi  $ pa¤ca devasutopamÃ÷  &
mahÃrathà mahe«vÃsà  % nÃmatastÃnnibodhata  // MatsP_43.6 //
sahasrajir atho jye«Âha÷  $ kro«ÂurnÅlo 'ntiko laghu÷  &
sahasrajestu dÃyÃda÷  % ÓatajirnÃma pÃrthiva÷  // MatsP_43.7 //
Óatajerapi dÃyÃdÃs  $ traya÷ paramakÅrtaya÷  &
haihayaÓca hayaÓcaiva  % tathà veïuhayaÓca ya÷  // MatsP_43.8 //
haihayasya tu dÃyÃdo  $ dharmanetra÷ pratiÓruta÷  &
dharmanetrasya kuntistu  % saæhatastasya cÃtmaja÷  // MatsP_43.9 //
saæhatasya tu dÃyÃdo  $ mahi«mÃnnÃma pÃrthiva÷  &
ÃsÅnmahi«mata÷ putro  % rudraÓreïya÷ pratÃpavÃn  // MatsP_43.10 //
vÃrÃïasyÃm abhÆdrÃjà  $ kathitaæ pÆrvameva tu  &
rudraÓreïyasya putro 'bhÆd  % durdamo nÃma pÃrthiva÷  // MatsP_43.11 //
durdamasya suto dhÅmÃn  $ kanako nÃma vÅryavÃn  &
kanakasya tu dÃyÃdÃÓ  % catvÃro lokaviÓrutÃ÷  // MatsP_43.12 //
k­tavÅrya÷ k­tÃgniÓca  $ k­tavarmà tathaiva ca  &
k­taujÃÓca caturtho 'bhÆt  % k­tavÅryÃttato 'rjuna÷  // MatsP_43.13 //
jÃta÷ karasahasreïa  $ saptadvÅpeÓvaro n­pa÷  &
var«Ãyutaæ tapastepe  % duÓcaraæ p­thivÅpati÷  // MatsP_43.14 //
dattamÃrÃdhayÃmÃsa  $ kÃrtavÅryo 'trisambhavam  &
tasmai dattà varÃstena  % catvÃra÷ puru«ottama  // MatsP_43.15 //
pÆrvaæ bÃhusahasraæ tu  $ sa vavre rÃjasattama÷  &
adharmaæ caramÃïasya  % sadbhiÓcÃpi nivÃraïam  // MatsP_43.16 //
yuddhena p­thivÅæ jitvà  $ dharmeïaivÃnupÃlanam  &
saægrÃme vartamÃnasya  % vadhaÓcaivÃdhikÃdbhavet  // MatsP_43.17 //
teneyaæ p­thivÅ sarvà  $ saptadvÅpà saparvatà  &
saptodadhiparik«iptà  % k«Ãttreïa vidhinà jità  // MatsP_43.18 //
jaj¤e bÃhusahasraæ vai  $ icchatastasya dhÅmata÷  &
ratho dhvajaÓca saæjaj¤a  % ityevamanuÓuÓruma  // MatsP_43.19 //
daÓa yaj¤asahasrÃïi  $ rÃj¤Ãæ dvÅpe«u vai tadà  &
nirargalÃni v­ttÃni  % ÓrÆyante tasya dhÅmata÷  // MatsP_43.20 //
sarve yaj¤Ã mahÃrÃj¤as  $ tasyÃsan bhÆridak«iïÃ÷  &
sarve käcanayÆpÃste  % sarvÃ÷ käcanavedikÃ÷  // MatsP_43.21 //
sarve devai÷ samaæ prÃptair  $ vimÃnasthairalaæk­tÃ÷  &
gandharvairapsarobhiÓca  % nityamevopaÓobhitÃ÷  // MatsP_43.22 //
tasya yaj¤e jagau gÃthÃæ  $ gandharvo nÃradastathà  &
kÃrtavÅryasya rÃjar«er  % mahimÃnaæ nirÅk«ya sa÷  // MatsP_43.23 //
na nÆnaæ kÃrtavÅryasya  $ gatiæ yÃsyanti k«atriyÃ÷  &
yaj¤airdÃnaistapobhiÓca  % vikrameïa Órutena ca  // MatsP_43.24 //
sa hi saptasu dvÅpe«u  $ kha¬gÅ cakrÅ ÓarÃsanÅ  &
rathÅ dvÅpÃnyanucaran  % yogÅ paÓyati taskarÃn  // MatsP_43.25 //
pa¤cÃÓÅtisahasrÃïi  $ var«ÃïÃæ sa narÃdhipa÷  &
sa sarvaratnasampÆrïaÓ  % cakravartÅ babhÆva ha  // MatsP_43.26 //
sa eva paÓupÃlo 'bhÆt  $ k«etrapÃla÷ sa eva hi  &
sa eva v­«Âyà parjanyo  % yogitvÃdarjuno 'bhavat  // MatsP_43.27 //
yo 'sau bÃhusahasreïa  $ jyÃghÃtakaÂhinatvacà  &
bhÃti raÓmisahasreïa  % ÓÃradeneva bhÃskara÷  // MatsP_43.28 //
e«a nÃgaæ manu«ye«u  $ mÃhi«matyÃæ mahÃdyuti÷  &
karkoÂakasutaæ jitvà  % puryÃæ tatra nyaveÓayat  // MatsP_43.29 //
e«a vegaæ samudrasya  $ prÃv­ÂkÃle bhajeta vai  &
krŬanneva sukhodbhinna÷  % pratisroto mahÅpati÷  // MatsP_43.30 //
lalatà krŬatà tena  $ pratisragdÃmamÃlinÅ  &
ÆrmibhrukuÂisaætrÃsÃc  % cakitÃbhyeti narmadà  // MatsP_43.31 //
eko bÃhusahasreïa  $ vagÃhe sa mahÃrïavam  &
karotyudv­ttavegÃæ tu  % narmadÃæ prÃv­¬uddhatÃm  // MatsP_43.32 //
tasya bÃhusahasreïa  $ k«obhyamÃïe mahodadhau  &
bhavantyatÅva niÓce«ÂÃ÷  % pÃtÃlasthà mahÃsurÃ÷  // MatsP_43.33 //
cÆrïÅk­tamahÃvÅci-  $ lÅnamÅnamahÃtimim  &
mÃrutÃviddhaphenaugham  % ÃvartÃk«iptadu÷saham  // MatsP_43.34 //
karotyÃlo¬ayanneva  $ do÷sahasreïa sÃgaram  &
mandarak«obhacakità hy  % am­totpÃdaÓaÇkitÃ÷  // MatsP_43.35 //
tadà niÓcalamÆrdhÃno  $ bhavanti ca mahoragÃ÷  &
sÃyÃhne kadalÅkhaï¬Ã  % nirvÃtastimità iva  // MatsP_43.36 //
evaæ baddhvà dhanurjyÃyÃm  $ utsiktaæ pa¤cabhi÷ Óarai÷  &
laÇkÃyÃæ mohayitvà tu  % sabalaæ rÃvaïaæ balÃt  // MatsP_43.37 //
nirjitya baddhvà cÃnÅya  $ mÃhi«matyÃæ babandha ca  &
tato gatvà pulastyastu hy  % arjunaæ saæprasÃdayan  // MatsP_43.38 //
mumoca rak«a÷ paulastyaæ  $ pulastyeneha sÃntvitam  &
tasya bÃhusahasreïa  % babhÆva jyÃtalasvana÷  // MatsP_43.39 //
yugÃntÃbhrasahasrasya  $ ÃsphoÂastvaÓaneriva  &
aho bata vidhervÅryaæ  % bhÃrgavo 'yaæ yadÃchinat  // MatsP_43.40 //
tadvai sahasraæ bÃhÆnÃæ  $ hematÃlavanaæ yathà  &
yatrÃpavastu saækruddho hy  % arjunaæ ÓaptavÃnprabhu÷  // MatsP_43.41 //
yasmÃdvanaæ pradagdhaæ vai  $ viÓrutaæ mama haihaya  &
tasmÃtte du«karaæ karma  % k­tamanyo hari«yati  // MatsP_43.42 //
chittvà bÃhusahasraæ te  $ prathamaæ tarasà balÅ  &
tapasvÅ brÃhmaïaÓca tvÃæ  % sa vadhi«yati bhÃrgava  // MatsP_43.43 //

*sÆta uvÃca
tasya rÃmastadà tv ÃsÅn  $ m­tyu÷ ÓÃpena dhÅmata÷  &
varaÓcaiva tu rÃjar«e÷  % svayameva v­ta÷ purà  // MatsP_43.44 //
tasya putraÓataæ tv ÃsÅt  $ pa¤ca tatra mahÃrathÃ÷  &
k­tÃstrà balina÷ ÓÆrà  % dharmÃtmÃno mahÃbalÃ÷  // MatsP_43.45 //
ÓÆrasenaÓca ÓÆraÓca  $ dh­«Âa÷ kro«Âustathaiva ca  &
jayadhvajaÓca vaikartà  % avantiÓca viÓÃæpate  // MatsP_43.46 //
jayadhvajasya putrastu  $ tÃlajaÇgho mahÃbala÷  &
tasya putraÓatÃnyeva  % tÃlajaÇghà iti ÓrutÃ÷  // MatsP_43.47 //
te«Ãæ pa¤ca kulÃ÷ khyÃtà  $ haihayÃnÃæ mahÃtmanÃm  &
vÅtihotrÃÓca ÓÃryÃto  % bhojÃÓcÃvantayastathà  // MatsP_43.48 //
kuï¬ikerÃÓca vikrÃntÃs  $ tÃlajaÇghÃs tathaiva ca  &
vÅtihotrasutaÓcÃpi  % Ãnarto nÃma vÅryavÃn  \
durjeyastasya putrastu  # babhÆva mitrakarÓana÷  // MatsP_43.49 //
sadbhÃvena mahÃrÃja  $ prajà dharmeïa pÃlayan  &
kÃrtavÅryÃrjuno nÃma  % rÃjà bÃhusahasravÃn  // MatsP_43.50 //
yena sÃgaraparyantà  $ dhanu«Ã nirjità mahÅ  &
yastasya kÅrtayennÃma  % kalyamutthÃya mÃnava÷  // MatsP_43.51 //
na tasya vittanÃÓa÷ syÃn  $ na«Âaæ ca labhate puna÷  &
kÃrtavÅryasya yo janma  % kathayediha dhÅmata÷  \
yathÃvatsvi«ÂapÆtÃtmà  # svargaloke mahÅyate  // MatsP_43.52 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 44

*­«aya Æcu÷
kimarthaæ tadvanaæ dagdham  $ Ãpavasya mahÃtmana÷  &
kÃrtavÅryeïa vikramya  % sÆta prabrÆhi tattvata÷  // MatsP_44.1 //
rak«ità sa tu rÃjar«i÷  $ prajÃnÃmiti na÷ Órutam  &
sa kathaæ rak«ità bhÆtvà  % adahattattapovanam  // MatsP_44.2 //

*sÆta uvÃca
Ãdityo dvijarÆpeïa  $ kÃrtavÅryamupasthita÷  &
t­ptimekÃæ prayacchasva  % Ãdityo 'haæ nareÓvara  // MatsP_44.3 //

*rÃjovÃca
bhagavankena t­ptiste  $ bhavatyeva divÃkara  &
kÅd­Óaæ bhojanaæ dadmi  % hutvà tu vidadhÃmyaham  // MatsP_44.4 //

*Ãditya uvÃca
sthÃvaraæ dehi me sarvam  $ ÃhÃraæ dadatÃæ vara  &
tena t­pto bhaveyaæ vai  % sà me t­ptirhi pÃrthiva  // MatsP_44.5 //

*kÃrtavÅrya uvÃca
na ÓakyÃ÷ sthÃvarÃ÷ sarve  $ tejasà ca balena ca  &
nirdagdhuæ tapatÃæ Óre«Âha  % tena tvÃæ praïamÃmyaham  // MatsP_44.6 //

*Ãditya uvÃca
tu«Âaste 'haæ ÓarÃndadmi  $ ak«ayÃnsarvatomukhÃn  &
ye prak«iptà jvali«yanti  % mama teja÷samanvitÃ÷  // MatsP_44.7 //
Ãvi«ÂÃ mama tejobhi÷  $ Óo«ayi«yanti sthÃvarÃn  &
Óu«kÃn bhasmÅkari«yanti  % tena t­ptirnarÃdhipa  // MatsP_44.8 //

*sÆta uvÃca
tata÷ ÓarÃæstadÃdityas tv  $ arjunÃya prayacchata  &
tato dadÃha samprÃptÃn  % sthÃvarÃn sarvameva ca  // MatsP_44.9 //
grÃmÃæstathÃÓramÃæÓcaiva  $ gho«Ãïi nagarÃïi ca  &
tapovanÃni ramyÃïi  % vanÃnyupavanÃni ca  // MatsP_44.10 //
evaæ prÃcÅmanvadahat  $ tata÷ sarvÃæ sa dak«iïÃm  &
nirv­k«Ã nist­ïà bhÆmir  % hatà ghoreïa tejasà  // MatsP_44.11 //
etasminneva kÃle tu  $ Ãpavo jalamÃsthita÷  &
daÓa var«asahasrÃïi  % tatrÃste sa mahÃn­«i÷  // MatsP_44.12 //
pÆrïe vrate mahÃtejà  $ udati«Âhaæstapodhana÷  &
so 'paÓyadÃÓramaæ dagdham  % arjunena mahÃmuni÷  // MatsP_44.13 //
krodhÃcchaÓÃpa rÃjar«iæ  $ kÅrtitaæ vo yathà mayà  &
kro«Âo÷ Ó­ïuta rÃjar«er  % vaæÓamuttamapauru«am  // MatsP_44.14 //
yasyÃnvavÃye sambhÆto  $ vi«ïurv­«ïikulodvaha÷  &
kro«ÂorevÃbhavatputro  % v­jinÅvÃnmahÃratha÷  // MatsP_44.15 //
v­jinÅvataÓca putro 'bhÆt  $ svÃho nÃma mahÃbala÷  &
svÃhaputro 'bhavad rÃjan  % ru«aÇgur vadatÃæ vara÷  // MatsP_44.16 //
sa tu prasÆtimicchan vai  $ ru«aÇgu÷ saumyamÃtmajam  &
citraÓcitrarathaÓcÃsya  % putra÷ karmabhiranvita÷  // MatsP_44.17 //
atha caitrarathivÅro  $ jaj¤e vipuladak«iïa÷  &
ÓaÓabinduriti khyÃtaÓ  % cakravartÅ babhÆva ha  // MatsP_44.18 //
atrÃnuvaæÓaÓloko 'yaæ  $ gÅtas tasminpurÃbhavat  &
ÓaÓabindostu putrÃïÃæ  % ÓatÃnÃm abhavacchatam  // MatsP_44.19 //
dhÅmatÃæ cÃbhirÆpÃïÃæ  $ bhÆridraviïatejasÃm  &
te«Ãæ ÓatapradhÃnÃnÃæ  % p­thusÃhvà mahÃbalÃ÷  // MatsP_44.20 //
p­thuÓravÃ÷ p­thuyaÓÃ÷  $ p­thudharmà p­thuæjaya÷  &
p­thukÅrti÷ p­thumanà  % rÃjÃna÷ ÓaÓabindava÷  // MatsP_44.21 //
Óaæsanti ca purÃïaj¤Ã÷  $ p­thuÓravasamuttamam  &
antarasya suyaj¤asya  % suyaj¤astanayo 'bhavat  // MatsP_44.22 //
uÓanà tu suyaj¤asya  $ yo rak«anp­thivÅmimÃm  &
ÃjahÃrÃÓvamedhÃnÃæ  % ÓatamuttamadhÃrmika÷  // MatsP_44.23 //
titik«urabhavatputra  $ auÓana÷ ÓatrutÃpana÷  &
maruttastasya tanayo  % rÃjar«ÅïÃmanuttama÷  // MatsP_44.24 //
ÃsÅnmaruttatanayau  $ vÅra÷ kambalabarhi«a÷  &
putrastu rukmakavaco  % vidvÃnkambalabarhi«a÷  // MatsP_44.25 //
nihatya rukmakavaca÷  $ parÃnkavacadhÃriïa÷  &
dhanvino vividhairbÃïair  % avÃpya p­thivÅmimÃm  // MatsP_44.26 //
aÓvamedhe dadau rÃjà  $ brÃhmaïebhyastu dak«iïÃm  &
yaj¤e tu rukmakavaca÷  % kadÃcitparavÅrahà  // MatsP_44.27 //
jaj¤ire pa¤ca putrÃstu  $ mahÃvÅryà dhanurbh­ta÷  &
rukme«u÷ p­thurukmaÓca  % jyÃmagha÷ parigho hari÷  // MatsP_44.28 //
parighaæ ca hariæ caiva  $ videhe 'sthÃpayatpità  &
rukme«urabhavadrÃjà  % p­thurukmastadÃÓraya÷  // MatsP_44.29 //
tebhya÷ pravrÃjito rÃjyÃj  $ jyÃmaghastu tadÃÓrame  &
praÓÃntaÓcÃÓramasthaÓca  % brÃhmaïenÃvabodhita÷  // MatsP_44.30 //
jagÃma dhanurÃdÃya  $ deÓamanyaæ dhvajÅ rathÅ  &
narmadÃæ n­pa ekÃkÅ  % kevalaæ v­ttikÃmata÷  // MatsP_44.31 //
­k«avantaæ giriæ gatvà  $ bhuktamanyairupÃviÓat  &
jyÃmaghasyÃbhavadbhÃryà  % caitrà pariïatà satÅ  // MatsP_44.32 //
aputro nyavasadrÃjà  $ bhÃryÃmanyÃæ na vindata  &
tasyÃsÅdvijayo yuddhe  % tatra kanyÃmavÃpya sa÷  // MatsP_44.33 //
bhÃryÃmuvÃca saætrÃsÃt  $ snu«eyaæ te Óucismite  &
evamuktÃbravÅdenaæ  % kasya ceyaæ snu«eti ca  // MatsP_44.34 //

*rÃjovÃca
yaste jani«yate putras  $ tasya bhÃryà bhavi«yati  &
tasmÃtsà tapasogreïa  % kanyÃyÃ÷ samprasÆyata  // MatsP_44.35 //
putraæ vidarbhaæ subhagà  $ caitrà pariïatà satÅ  &
rÃjaputryÃæ ca vidvÃnsa  % snu«ÃyÃæ krathakaiÓikau  \
lomapÃdaæ t­tÅyaæ tu  # putraæ paramadhÃrmikam  // MatsP_44.36 //
tasyÃæ vidarbho 'janayac  $ charÃnraïaviÓÃradÃn  &
lomapÃdÃnmanu÷ putrà  % j¤Ãtistasya tu cÃtmaja÷  // MatsP_44.37 //
kaiÓikasya cidi÷ putras  $ tasmÃccaidyà n­pÃ÷ sm­tÃ÷  &
kratho vidarbhaputrastu  % kuntis tasyÃtmajo 'bhavat  // MatsP_44.38 //
kunterdh­«Âa÷ suto jaj¤e  $ raïadh­«Âa÷ pratÃpavÃn  &
dh­«Âasya putro dharmÃtmà  % nirv­ti÷ paravÅrahà  // MatsP_44.39 //
tadeko nirv­te÷ putro  $ nÃmnà sa tu vidÆratha÷  &
daÓÃrhastasya vai putro  % vyomastasya ca vai sm­ta÷  \
dÃÓÃrhÃccaiva vyomÃttu  # putro jÅmÆta ucyate  // MatsP_44.40 //
jÅmÆtaputro vimalas  $ tasya bhÅmaratha÷ suta÷  &
suto bhÅmarathasyÃsÅt  % sm­to navaratha÷ kila  // MatsP_44.41 //
tasya cÃsÅd d­¬haratha÷  $ Óakunistasya cÃtmaja÷  &
tasmÃtkarambha÷ kÃrambhir  % devarÃto babhÆva ha  // MatsP_44.42 //
devak«atro 'bhavadrÃjà  $ daivarÃtirmahÃyaÓÃ÷  &
devagarbhasamo jaj¤e  % devanak«atranandana÷  // MatsP_44.43 //
madhurnÃma mahÃtejà  $ madho÷ puravasas tathà  &
ÃsÅt puravasÃt putra÷  % purudvÃnpuru«ottama÷  // MatsP_44.44 //
janturjaj¤e 'tha vaidarbhyÃæ  $ bhadrasenyÃæ purudvata÷  &
aik«vÃkÅ cÃbhavadbhÃryà  % jantostasyÃmajÃyata  // MatsP_44.45 //
sÃtvata÷ sattvasaæyukta÷  $ sÃtvatÃæ kÅrtivardhana÷  &
imÃæ vis­«Âiæ vij¤Ãya  % jyÃmaghasya mahÃtmana÷  \
prajÃvÃn eti sÃyujyaæ  # rÃj¤a÷ somasya dhÅmata÷  // MatsP_44.46 //
sÃtvatÃn sattvasampannÃn  $ kauÓalyà su«uve sutÃn  &
bhajinaæ bhajamÃnaæ tu  % divyaæ devÃv­dhaæ n­pa  // MatsP_44.47 //
andhakaæ ca mahÃbhojaæ  $ v­«ïiæ ca yadunandanam  &
te«Ãæ tu sargÃÓ catvÃro  % vistareïaiva tacch­ïu  // MatsP_44.48 //
bhajamÃnasya s­¤jayyÃæ  $ bÃhyakÃyÃæ ca bÃhyakÃ÷  &
s­¤jayasya sute dve tu  % bÃhyakÃstu tadÃbhavan  // MatsP_44.49 //
tasya bhÃrye bhaginyau dve  $ su«uvÃte bahÆnsutÃn  &
nimiæ ca k­milaæ caiva  % v­«ïiæ parapuraæjayam  \
te bÃhyakÃyÃæ s­¤jayyÃæ  # bhajamÃnÃd vijaj¤ire  // MatsP_44.50 //
yaj¤e devÃv­dho rÃjà  $ bandhÆnÃæ mitravardhana÷  &
aputrastvabhavadrÃjà  % cacÃra paramaæ tapa÷  \
putra÷ sarvaguïopeto  # mama bhÆyÃditi sp­han  // MatsP_44.51 //
saæyojya mantramevÃtha  $ parïÃÓÃjalamasp­Óat  &
tadopasparÓanÃttasya  % cakÃra priyamÃpagà  // MatsP_44.52 //
kalyÃïatvÃnnarapates  $ tasmai sà nimnagottamà  &
cintayÃtha parÅtÃtmà  % jagÃmÃtha viniÓcayam  // MatsP_44.53 //
nÃdhigacchÃmyahaæ nÃrÅæ  $ yasyÃmevaævidha÷ suta÷  &
jÃyeta tasmÃdadyÃhaæ  % bhavÃmyatha sahasraÓa÷  // MatsP_44.54 //
atha bhÆtvà kumÃrÅ sà  $ bibhratÅ paramaæ vapu÷  &
j¤ÃpayÃmÃsa rÃjÃnaæ  % tÃmiye«a mahÃvrata÷  // MatsP_44.55 //
atha sà navame mÃsi  $ su«uve saritÃæ varà  &
putraæ sarvaguïopetaæ  % babhruæ devÃv­dhÃnn­pÃt  // MatsP_44.56 //
anuvaæÓe purÃïaj¤Ã  $ gÃyantÅti pariÓrutam  &
guïÃndevÃv­dhasyÃpi  % kÅrtayanto mahÃtmana÷  // MatsP_44.57 //
yathaiva Ó­ïumo dÆrÃd  $ apaÓyÃmas tathÃntikÃt  &
babhru÷ Óre«Âho manu«yÃïÃæ  % devairdevÃv­dha÷ sama÷  // MatsP_44.58 //
«a«ÂiÓca pÆrvapuru«Ã÷  $ sahasrÃïi ca saptati÷  &
ete 'm­tatvaæ samprÃptà  % babhror devÃv­dhÃnn­pa  // MatsP_44.59 //
yajvà dÃnapatir vÅro  $ brahmaïyaÓca d­¬havrata÷  &
rÆpavÃnsumahÃtejÃ÷  % ÓrutavÅryadharastathà  // MatsP_44.60 //
atha kaÇkasya duhità  $ su«uve catura÷ sutÃn  &
kukuraæ bhajamÃnaæ ca  % ÓaÓiæ kambalabarhi«am  // MatsP_44.61 //
kukurasya suto v­«ïir  $ v­«ïestu tanayo dh­ti÷  &
kapotaromà tasyÃtha  % taittiristasya cÃtmaja÷  // MatsP_44.62 //
tasyÃsÅttanuja÷ sarpo  $ vidvÃnputro nala÷ kila  &
khyÃyate tasya nÃmnà sa  % nandano daradundubhi÷  // MatsP_44.63 //
tasminpravitate yaj¤e  $ abhijÃta÷ punarvasu÷  &
aÓvamedhaæ ca putrÃrtham  % ÃjahÃra narottama÷  // MatsP_44.64 //
tasya madhye 'tirÃtrasya  $ sabhÃmadhyÃtsamutthita÷  &
atastu vidvÃnkarmaj¤o  % yajvà dÃtà punarvasu÷  // MatsP_44.65 //
tasyÃsÅt putramithunaæ  $ babhÆvÃvijitaæ kila  &
ÃhukaÓcÃhukÅ caiva  % khyÃtaæ mÃtematÃæ vara  // MatsP_44.66 //
imÃæÓcodÃharantyatra  $ ÓlokÃnprati tamÃhukam  &
sopÃsaÇgÃnukar«ÃïÃæ  % sadhvajÃnÃæ varÆthinÃm  // MatsP_44.67 //
rathÃnÃæ meghagho«ÃïÃæ  $ sahasrÃïi daÓaiva tu  &
nÃsatyavÃdÅ nÃtejà  % nÃyajvà nÃsahasrada÷  // MatsP_44.68 //
nÃÓucirnÃpyavidvÃn hi  $ yo bhoje«vabhyajÃyata  &
Ãhukasya bh­tiæ prÃptà  % ityetadvai taducyate  // MatsP_44.69 //
ÃhukaÓcÃpyavantÅ«u  $ svasÃraæ cÃhukÅæ dadau  &
ÃhukÃtkÃÓyaduhità  % dvau putrau samasÆyata  // MatsP_44.70 //
devakaÓcograsenaÓca  $ devagarbhasamÃv ubhau  &
devakasya sutà vÅrà  % jaj¤ire tridaÓopamÃ÷  // MatsP_44.71 //
devavÃnupadevaÓca  $ sudevo devarak«ita÷  &
te«Ãæ svasÃra÷ saptÃsan  % vasudevÃya tà dadau  // MatsP_44.72 //
devakÅ ÓrutadevÅ ca  $ mitradevÅ yaÓodharà  &
ÓrÅdevÅ satyadevÅ ca  % sutÃpÅ ceti saptamÅ  // MatsP_44.73 //
navograsenasya sutÃ÷  $ kaæsaste«Ãæ tu pÆrvaja÷  &
nyagrodhaÓca sunÃmà ca  % kaÇka÷ ÓaÇkuÓca bhÆyasa÷  // MatsP_44.74 //
ajabhÆ rëÂrapÃlaÓca  $ yuddhamu«Âi÷ sumu«Âida÷  &
te«Ãæ svasÃra÷ pa¤cÃsan  % kaæsà kaæsavatÅ tathà  // MatsP_44.75 //
sutantÆ rëÂrapÃlÅ ca  $ kaÇkà ceti varÃÇganÃ÷  &
ugrasena÷ sahÃpatyo  % vyÃkhyÃta÷ kukurodbhava÷  // MatsP_44.76 //
bhajamÃnasya putro 'tha  $ rathimukhyo vidÆratha÷  &
rÃjÃdhideva÷ ÓÆraÓca  % vidÆrathasuto 'bhavat  // MatsP_44.77 //
rÃjÃdhidevasya sutau  $ jaj¤Ãte devasaæmitau  &
niyamavratapradhÃnau  % ÓoïÃÓva÷ ÓvetavÃhana÷  // MatsP_44.78 //
ÓoïÃÓvasya sutÃ÷ pa¤ca  $ ÓÆrà raïaviÓÃradÃ÷  &
ÓamÅ ca devaÓarmà ca  % nikunta÷ ÓakraÓatrujit  // MatsP_44.79 //
Óamiputra÷ pratik«atra÷  $ pratik«atrasya cÃtmaja÷  &
pratik«etra÷ suto bhojo  % h­dÅkastasya cÃtmaja÷  // MatsP_44.80 //
h­dÅkasyÃbhavanputrà  $ daÓa bhÅmaparÃkramÃ÷  &
k­tavarmÃgrajas te«Ãæ  % Óatadhanvà ca madhyama÷  // MatsP_44.81 //
devÃrhaÓcaiva nÃbhaÓca  $ bhÅ«aïaÓca mahÃbala÷  &
ajÃto vanajÃtaÓca  % kanÅyakakarambhakau  // MatsP_44.82 //
devÃrhasya suto vidvä  $ jaj¤e kambalabarhi«a÷  &
asÃma¤jÃ÷ sutastasya  % tamojÃtasya cÃtmaja÷  // MatsP_44.83 //
ajÃtaputrà vikrÃntÃs  $ traya÷ paramakÅrtaya÷  &
sudaæ«ÂraÓca sunÃbhaÓca  % k­«ïa ityandhakà matÃ÷  // MatsP_44.84 //
andhakÃnÃmimaæ vaæÓaæ  $ ya÷ kÅrtayati nityaÓa÷  &
Ãtmano vipulaæ vaæÓaæ  % prajÃvÃnÃpnute nara÷  // MatsP_44.85 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 45

*sÆta uvÃca
gÃndhÃrÅ caiva mÃdrÅ ca  $ v­«ïibhÃrye babhÆvatu÷  &
gÃndhÃrÅ janayÃmÃsa  % sumitraæ mitranandanam  // MatsP_45.1 //
mÃdrÅ yudhÃjitaæ putraæ  $ tato vai devamŬhu«am  &
anamitraæ Óibiæ caiva  % pa¤camaæ k­talak«aïam  // MatsP_45.2 //
anamitrasuto nighno  $ nighnasyÃpi tu dvau sutau  &
prasenaÓca mahÃvÅrya÷  % ÓaktisenaÓca tÃv ubhau  // MatsP_45.3 //
syamantaka÷ prasenasya  $ maïiratnamanuttamam  &
p­thivyÃæ sarvaratnÃnÃæ  % rÃjà vai so 'bhavanmaïi÷  // MatsP_45.4 //
h­di k­tvà tu bahuÓo  $ maïiæ tamabhiyÃcita÷  &
govindo 'pi na taæ lebhe  % Óakto 'pi na jahÃra sa÷  // MatsP_45.5 //
kadÃcinm­gayÃæ yÃta÷  $ prasenastena bhÆ«ita÷  &
yathÃÓabdaæ sa ÓuÓrÃva  % bile sattvena pÆrite  // MatsP_45.6 //
tata÷ praviÓya sa bilaæ  $ praseno hy ­k«amaik«ata  &
­k«a÷ prasenaæ ca tathà  % ­k«aæ caiva prasenajit  // MatsP_45.7 //
hatvà ­k«a÷ prasenaæ tu  $ tatastaæ maïimÃdadÃt  &
ad­«Âastu hatastena  % antarbilagatastadà  // MatsP_45.8 //
prasenaæ tu hataæ j¤Ãtvà  $ govinda÷ pariÓaÇkita÷  &
govindena hato vyaktaæ  % praseno maïikÃraïÃt  // MatsP_45.9 //
prasenastu gato 'raïyaæ  $ maïiratnena bhÆ«ita÷  &
taæ d­«Âvà sa hatastena  % govinda÷ pratyuvÃca ha  \
hanmi cainaæ durÃcÃraæ  # ÓatrubhÆtaæ hi v­«ïi«u  // MatsP_45.10 //
atha dÅrgheïa kÃlena  $ m­gayÃæ nirgata÷ puna÷  &
yad­cchayà ca govindo  % bilasyÃbhyÃÓamÃgamat  // MatsP_45.11 //
taæ d­«Âvà tu mahÃÓabdaæ  $ sa cakre ­k«arìbalÅ  &
Óabdaæ Órutvà tu govinda÷  % kha¬gapÃïi÷ praviÓya sa÷  \
apaÓyajjÃmbavantaæ tam  # ­k«arÃjaæ mahÃbalam  // MatsP_45.12 //
tatastÆrïaæ h­«ÅkeÓas  $ tam­k«apatima¤jasà  &
jÃmbavantaæ sa jagrÃha  % krodhasaæraktalocana÷  // MatsP_45.13 //
tu«ÂÃvainaæ tadà ­k«a÷  $ karmabhirvai«ïavai÷ prabhum  &
tatastu«Âastu bhagavÃn  % vareïainamarocayat  // MatsP_45.14 //

*jÃmbavÃnuvÃca
icche cakraprahÃreïa  $ tvatto 'haæ maraïaæ prabho  &
kanyà ceyaæ mama Óubhà  % bhartÃraæ tvÃmavÃpnuyÃt  \
yo 'yaæ maïi÷ prasenaæ tu  # hatvà prÃpto mayà prabho  // MatsP_45.15 //
tata÷ sa jÃmbavantaæ taæ  $ hatvà cakreïa vai prabhu÷  &
k­takarmà mahÃbÃhu÷  % sakanyaæ maïimÃharat  // MatsP_45.16 //
dadau satrÃjitÃyainaæ  $ sarvasÃtvatasaæsadi  &
tena mithyÃpavÃdena  % saætapto 'yaæ janÃrdana÷  // MatsP_45.17 //
tataste yÃdavÃ÷ sarve  $ vÃsudevamathÃbruvan  &
asmÃkaæ tu matirhyÃsÅt  % prasenastu tvayà hata÷  // MatsP_45.18 //
kaikeyasya sutà bhÃryà  $ daÓa satrÃjita÷ ÓubhÃ÷  &
tÃsÆtpannÃ÷ sutÃstasya  % Óatamekaæ tu viÓrutÃ÷  \
khyÃtimanto mahÃvÅryà  # bhaÇgakÃrastu pÆrvaja÷  // MatsP_45.19 //
atha vratavatÅ tasmÃd  $ bhaÇgakÃrÃttu pÆrvajÃt  &
su«uve sukumÃrÅstu  % tisra÷ kamalalocanÃ÷  // MatsP_45.20 //
satyabhÃmà varà strÅïÃæ  $ vratinÅ ca d­¬havratà  &
tathà padmÃvatÅ caiva  % tÃÓca k­«ïÃya so 'dadÃt  // MatsP_45.21 //
anamitrÃcchinirjaj¤e  $ kani«ÂhÃdv­«ïinandanÃt  &
satyakastasya putrastu  % sÃtyakistasya cÃtmaja÷  // MatsP_45.22 //
satyavÃnyuyudhÃnastu  $ Óinernaptà pratÃpavÃn  &
asaÇgo yuyudhÃnasya  % dyumnistasyÃtmajo 'bhavat  // MatsP_45.23 //
dyumneryugaædhara÷ putra  $ iti ÓainyÃ÷ prakÅrtitÃ÷  &
anamitrÃnvayo hy e«a  % vyÃkhyÃto v­«ïivaæÓaja÷  // MatsP_45.24 //
anamitrasya saæjaj¤e  $ p­thvyÃæ vÅro yudhÃjita÷  &
anyau tu tanayau vÅrau  % v­«abha÷ k«atra eva ca  // MatsP_45.25 //
v­«abha÷ kÃÓirÃjasya  $ sutÃæ bhÃryÃmavindata  &
jayantastu jayantyÃæ tu  % putra÷ samabhavacchubha÷  // MatsP_45.26 //
sadÃyaj¤o 'tivÅraÓca  $ ÓrutavÃnatithipriya÷  &
akrÆra÷ su«uve tasmÃt  % sadÃyaj¤o 'tidak«iïa÷  // MatsP_45.27 //
ratnà kanyà ca Óaibyasya  $ akrÆrastÃmavÃptavÃn  &
putrÃnutpÃdayÃmÃsa  % ekÃdaÓa mahÃbalÃn  // MatsP_45.28 //
upalambha÷ sadÃlambho  $ v­kalo vÅrya eva ca  &
savÅtara÷ sadÃpak«a÷  % Óatrughno vÃrimejaya÷  // MatsP_45.29 //
dharmabh­ddharmavarmÃïau  $ dh­«ÂamÃnastathaiva ca  &
sarve ca pratihotÃro  % ratnÃyÃæ jaj¤ire ca te  // MatsP_45.30 //
akrÆrÃd ugrasenÃyÃæ  $ sutau dvau kulavardhanau  &
devavÃnupadevaÓca  % jaj¤Ãte devasaænibhau  // MatsP_45.31 //
aÓvinyÃæ ca tata÷ putrÃ÷  $ p­thur vip­thureva ca  &
aÓvatthÃmà subÃhuÓca  % supÃrÓvakagave«aïau  // MatsP_45.32 //
v­«Âinemi÷ sudharmà ca  $ tathà ÓaryÃtireva ca  &
abhÆmir varjabhÆmiÓca  % Órami«Âha÷ Óravaïastathà  // MatsP_45.33 //
imÃæ mithyÃbhiÓastiæ yo  $ veda k­«ïÃdapohitÃm  &
na sa mithyÃbhiÓÃpena  % abhiÓÃpyo 'tha kenacit  // MatsP_45.34 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 46

*sÆta uvÃca
aik«vÃkÅ su«uve ÓÆraæ  $ khyÃtamadbhutamŬhu«am  &
pauru«Ãjjaj¤ire ÓÆrÃd  % bhojÃyÃæ putrakà daÓa  // MatsP_46.1 //
vasudevo mahÃbÃhu÷  $ pÆrvamÃnakadundubhi÷  &
devamÃrgastato jaj¤e  % tato devaÓravÃ÷ puna÷  // MatsP_46.2 //
anÃdh­«Âi÷ ÓiniÓcaiva  $ nandaÓcaiva sas­¤jaya÷  &
ÓyÃma÷ ÓamÅka÷ saæyÆpa÷  % pa¤ca cÃsya varÃÇganÃ÷  // MatsP_46.3 //
ÓrutakÅrti÷ p­thà caiva  $ ÓrutÃdevÅ ÓrutaÓravÃ÷  &
rÃjÃdhidevÅ ca tathà  % pa¤caità vÅramÃtara÷  // MatsP_46.4 //
k­tasya tu ÓrutÃdevÅ  $ sugrÅvaæ su«uve sutam  &
kaikeyyÃæ ÓrutakÅrtyÃæ tu  % jaj¤e so 'nuvrato n­pa÷  // MatsP_46.5 //
ÓrutaÓravasi caidyasya  $ sunÅtha÷ samapadyata  &
bahuÓo dharmacÃrÅ sa  % saæbabhÆvÃrimardana÷  // MatsP_46.6 //
atha sakhyena v­ddhe 'sau  $ kuntibhoje sutÃæ dadau  &
evaæ kuntÅ samÃkhyÃtà  % vasudevasvasà p­thà  // MatsP_46.7 //
vasudevena sà dattà  $ pÃï¬orbhÃryà hy anindità  &
pÃï¬orarthena sà jaj¤e  % devaputrÃn mahÃrathÃn  // MatsP_46.8 //
dharmÃdyudhi«Âhiro jaj¤e  $ vÃyorjaj¤e v­kÃdera÷  &
indrÃddhanaæjayaÓ caiva  % ÓakratulyaparÃkrama÷  // MatsP_46.9 //
mÃdravatyÃæ tu janitÃv  $ aÓvibhyÃbhiti ÓuÓruma  &
nakula÷ sahadevaÓca  % rÆpaÓÅlaguïÃnvitau  // MatsP_46.10 //
rohiïÅ pauravÅ nÃma  $ bhÃryà hy Ãnakadundubhe÷  &
lebhe jye«Âhaæ sutaæ rÃmaæ  % sÃraïaæ ca sutaæ priyam  // MatsP_46.11 //
durdamaæ damanaæ subhruæ  $ piï¬ÃrakamahÃhanÆ  &
citrÃk«yau dve kumÃryau tu  % rohiïyÃæ jaj¤ire tadà  // MatsP_46.12 //
devakyÃæ jaj¤ire Óaure÷  $ su«eïa÷ kÅrtimÃnapi  &
udÃsÅ bhadrasenaÓca  % ­«ivÃsastathaiva ca  \
«a«Âho bhadravidehaÓca  # kaæsa÷ sarvÃnaghÃtayat  // MatsP_46.13 //
prathamà yà amÃvÃsyà  $ vÃr«ikÅ tu bhavi«yati  &
tasyÃæ jaj¤e mahÃbÃhu÷  % pÆrvaæ k­«ïa÷ prajÃpati÷  // MatsP_46.14 //
anujà tv abhavatk­«ïà  $ subhadrà bhadrabhëiïÅ  &
devakyÃæ tu mahÃtejà  % jaj¤e ÓÆro mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_46.15 //
sahadevastu tÃmrÃyÃæ  $ jaj¤e Óauri÷ kulodvaha÷  &
upÃsaÇgadharaæ lebhe  % tanayaæ devarak«ità  \
ekÃæ kanyÃæ ca subhagÃæ  # kaæsastÃm abhyaghÃtayat  // MatsP_46.16 //
vijayaæ rocamÃnaæ ca  $ vardhamÃnaæ tu devalam  &
ete sarve mahÃtmÃno hy  % upadevyÃæ prajaj¤ire  // MatsP_46.17 //
avagÃho mahÃtmà ca  $ v­kadevyÃmajÃyata  &
v­kadevyÃæ svayaæ jaj¤e  % nandako nÃma nÃmata÷  // MatsP_46.18 //
saptamaæ devakÅputraæ  $ madanaæ su«uve n­pa  &
gave«aïaæ mahÃbhÃgaæ  % saægrÃme«vaparÃjitam  // MatsP_46.19 //
ÓraddhÃdevyà vihÃre tu  $ vane hi vicaranpurà  &
vaiÓyÃyÃmadadhÃcchauri÷  % putraæ kauÓikamagrajam  // MatsP_46.20 //
sutanÆ ratharÃjÅ ca  $ ÓaurerÃstÃæ parigrahau  &
puï¬raÓca kapilaÓcaiva  % vasudevÃtmajau balau  // MatsP_46.21 //
jarà nÃma ni«Ãdo 'bhÆt  $ prathama÷ sa dhanurdhara÷  &
saubhadraÓca bhavaÓcaiva  % mahÃsattvau babhÆvatu÷  // MatsP_46.22 //
devabhÃgasutaÓcÃpi  $ nÃmnÃsÃv uddhava÷ sm­ta÷  &
paï¬itaæ prathamaæ prÃhur  % devaÓrava÷samudbhavam  // MatsP_46.23 //
aik«vÃkyalabhatÃpatyam  $ anÃdh­«ÂeryaÓasvinÅ  &
nidhÆtasattvaæ Óatrughnaæ  % ÓrÃddhastasmÃdajÃyata  // MatsP_46.24 //
karÆ«ÃyÃnapatyÃya  $ k­«ïastu«Âa÷ sutaæ dadau  &
sucandraæ tu mahÃbhÃgaæ  % vÅryavantaæ mahÃbalam  // MatsP_46.25 //
jÃmbavatyÃ÷ sutÃv etau  $ dvau ca satk­talak«aïau  &
cÃrude«ïaÓca sÃmbaÓca  % vÅryavantau mahÃbalau  // MatsP_46.26 //
tantipÃlaÓca tantiÓca  $ nandanasya sutÃv ubhau  &
ÓamÅkaputrÃÓ catvÃro  % vikrÃntÃ÷ sumahÃbalÃ÷  \
virÃjaÓca dhanuÓcaiva  # ÓyÃmaÓca s­¤jayastathà  // MatsP_46.27 //
anapatyo 'bhavacchyÃma÷  $ ÓamÅkastu vanaæ yayau  &
jugupsamÃno bhojatvaæ  % rÃjar«itvamavÃptavÃn  // MatsP_46.28 //
k­«ïasya janmÃbhyudayaæ  $ ya÷ kÅrtayati nityaÓa÷  &
Ó­ïoti mÃnavo nityaæ  % sarvapÃpai÷ pramucyate  // MatsP_46.29 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 47

*sÆta uvÃca
atha devo mahÃdeva÷  $ pÆrvaæ k­«ïa÷ prajÃpati÷  &
vihÃrÃrthaæ sa deveÓo  % mÃnu«e«viha jayate  // MatsP_47.1 //
devakyÃæ vasudevasya  $ tapasà pu«karek«aïa÷  &
caturbÃhustadà jÃto  % divyarÆpo jvala¤Óriyà  // MatsP_47.2 //
ÓrÅvatsalak«aïaæ devaæ  $ d­«Âvà divyaiÓca lak«aïai÷  &
uvÃca vasudevastaæ  % rÆpaæ saæhara vai prabho  // MatsP_47.3 //
bhÅto 'haæ deva kaæsasya  $ tatastvetadbravÅmi te  &
mama putrà hatÃstena  % jye«ÂhÃste bhÅmavikramÃ÷  // MatsP_47.4 //
vasudevavaca÷ Órutvà  $ rÆpaæ saæharate 'cyuta÷  &
anuj¤Ãpya tata÷ Óauriæ  % nandagopag­he 'nayat  // MatsP_47.5 //
dattvainaæ nandagopasya  $ rak«yatÃmiti cÃbravÅt  &
atastu sarvakalyÃïaæ  % yÃdavÃnÃæ bhavi«yati  \
ayaæ tu garbho devakyÃæ  # jÃta÷ kaæsaæ hani«yati  // MatsP_47.6 //

*­«aya Æcu÷
ka e«a vasudevastu  $ devakÅ ca yaÓasvinÅ  &
nandagopaÓca kastve«a  % yaÓodà ca mahÃvratà  // MatsP_47.7 //
yo vi«ïuæ janayÃmÃsa  $ yaæ ca tÃtetyabhëata  &
yà garbhaæ janayÃmÃsa  % yà cainaæ tv abhyavardhayat  // MatsP_47.8 //

*sÆta uvÃca
puru«a÷ kaÓyapastvÃsÅd  $ aditistu priyà sm­tà  &
brahmaïa÷ kaÓyapastvaæÓa÷  % p­thivyÃstvaditistathà  // MatsP_47.9 //
atha kÃmÃnmahÃbÃhur  $ devakyÃ÷ samapÆrayat  &
ye tayà kÃÇk«ità nityam  % ajÃtasya mahÃtmana÷  // MatsP_47.10 //
so 'vatÅrïo mahÅæ deva÷  $ pravi«Âo mÃnu«Åæ tanum  &
mohayansarvabhÆtÃni  % yogÃtmà yogamÃyayà  // MatsP_47.11 //
na«Âe dharme tathà jaj¤e  $ vi«ïurv­«ïikule prabhu÷  &
kartuæ dharmasya saæsthÃnam  % asurÃïÃæ praïÃÓanam  // MatsP_47.12 //
rukmiïÅ satyabhÃmà ca  $ satyà nÃgnajitÅ tathà  &
subhÃmà ca tathà Óaibyà  % gÃndhÃrÅ lak«maïà tathà  // MatsP_47.13 //
mitravindà ca kÃlindÅ  $ devÅ jÃmbavatÅ tathà  &
suÓÅlà ca tathà mÃdrÅ  % kauÓalyà vijayà tathà  \
evamÃdÅni devÅnÃæ  # sahasrÃïi ca «o¬aÓa  // MatsP_47.14 //
rukmiïÅ janayÃmÃsa  $ putrÃnraïaviÓÃradÃn  &
cÃrude«ïaæ raïe ÓÆraæ  % pradyumnaæ ca mahÃbalam  // MatsP_47.15 //
sucÃruæ bhadracÃruæ ca  $ sude«ïaæ bhadrameva ca  &
paraÓuæ cÃruguptaæ ca  % cÃrubhadraæ sucÃrukam  \
cÃruhÃsaæ kani«Âhaæ ca  # kanyÃæ cÃrumatÅæ tathà  // MatsP_47.16 //
jaj¤ire satyabhÃmÃyÃæ  $ bhÃnurbhramaratek«aïa÷  &
rohito dÅptimÃæÓcaiva  % tÃmraÓ cakro jalaædhama÷  // MatsP_47.17 //
catasro jaj¤ire te«Ãæ  $ svasÃrastu yavÅyasÅ÷  &
jÃmbavatyÃ÷ suto jaj¤e  % sÃmba÷ samitiÓobhana÷  // MatsP_47.18 //
mitravÃnmitravindaÓca  $ mitravindà varÃÇganà  &
mitrabÃhu÷ sunÅthaÓca  % nÃgnajityÃ÷ prajà hi sà  // MatsP_47.19 //
evamÃdÅni putrÃïÃæ  $ sahasrÃïi nibodhata  &
Óataæ ÓatasahasrÃïÃæ  % putrÃïÃæ tasya dhÅmata÷  // MatsP_47.20 //
aÓÅtiÓca sahasrÃïi  $ vÃsudevasutÃstathà  &
lak«amekaæ tathà proktaæ  % putrÃïÃæ ca dvijottamÃ÷  // MatsP_47.21 //
upasaÇgasya tu sutau  $ vajra÷ saæk«ipta eva ca  &
bhÆrÅndraseno bhÆriÓca  % gave«aïasutÃv ubhau  // MatsP_47.22 //
pradyumnasya tu dÃyÃdo  $ vaidarbhyÃæ buddhisattama÷  &
aniruddho raïe 'ruddho  % jaj¤e 'sya m­gaketana÷  // MatsP_47.23 //
kÃÓyà supÃrÓvatanayà  $ sÃmbÃllebhe tarasvina÷  &
satyaprak­tayo devÃ÷  % pa¤ca vÅrÃ÷ prakÅrtitÃ÷  // MatsP_47.24 //
tisra÷ koÂya÷ pravÅrÃïÃæ  $ yÃdavÃnÃæ mahÃtmanÃm  &
«a«Âi÷ ÓatasahasrÃïi  % vÅryavanto mahÃbalÃ÷  // MatsP_47.25 //
devÃæÓÃ÷ sarva eveha hy  $ utpannÃste mahaujasa÷  &
devÃsure hatà ye ca tv  % asurà ye mahÃbalÃ÷  // MatsP_47.26 //
ihotpannà manu«ye«u  $ bÃdhante sarvamÃnavÃn  &
te«ÃmutsÃdanÃrthÃya  % utpanno yÃdave kule  // MatsP_47.27 //
kulÃnÃæ Óatamekaæ ca  $ yÃdavÃnÃæ mahÃtmanÃm  &
sarvametatkulaæ yÃvad  % vartate vai«ïave kule  // MatsP_47.28 //
vi«ïuste«Ãæ praïetà ca  $ prabhutve ca vyavasthita÷  &
nideÓasthÃyinastasya  % kathyante sarvayÃdavÃ÷  // MatsP_47.29 //

*­«aya Æcu÷
saptar«aya÷ kuberaÓca  $ yak«o mÃïicarastathà  &
ÓÃlakir nÃradaÓcaiva  % siddho dhanvantaristathà  // MatsP_47.30 //
Ãdidevastathà vi«ïur  $ ebhistu saha daivata÷  &
kimarthaæ saæghaÓo bhÆtÃ÷  % sm­tÃ÷ sambhÆtaya÷ kati  // MatsP_47.31 //
bhavi«yÃ÷ kati caivÃnye  $ prÃdurbhÃvà mahÃtmana÷  &
brahmak«atre«u ÓÃnte«u  % kimarthamiha jÃyate  // MatsP_47.32 //
yadarthamiha sambhÆto  $ vi«ïurv­«ïyandhakottama÷  &
puna÷ punarmanu«ye«u  % tanna÷ prabrÆhi p­cchatÃm  // MatsP_47.33 //

*sÆta uvÃca
tyaktvà divyÃæ tanuæ vi«ïur  $ mÃnu«e«viha jÃyate  &
yuge tv atha parÃv­tte  % kÃle praÓithile prabhu÷  // MatsP_47.34 //
devÃsuravimarde«u  $ jÃyate harirÅÓvara÷  &
hiraïyakaÓipau daitye  % trailokyaæ prÃkpraÓÃsati  // MatsP_47.35 //
balinÃdhi«Âhite caiva  $ purà lokatraye kramÃt  &
sakhyamÃsÅtparamakaæ  % devÃnÃmasurai÷ saha  // MatsP_47.36 //
yugÃkhyÃsurasampÆrïaæ hy  $ ÃsÅd atyÃkulaæ jagat  &
nideÓasthÃyinaÓcÃpi  % tayordevÃsurÃ÷ samam  // MatsP_47.37 //
m­dho balivimardÃya  $ samprav­ddha÷ sudÃruïa÷  &
devÃnÃmasurÃïÃæ ca  % ghora÷ k«ayakaro mahÃn  // MatsP_47.38 //
kartuæ dharmavyavasthÃnaæ  $ jÃyate mÃnu«e«viha  &
bh­go÷ ÓÃpanimittaæ tu  % devÃsurak­te tadà  // MatsP_47.39 //

*munaya Æcu÷
kathaæ devÃsurak­te  $ vyÃpÃraæ prÃptavÃnsvata÷  &
devÃsuraæ yathà v­ttaæ  % tanna÷ prabrÆhi p­cchatÃm  // MatsP_47.40 //

*sÆta uvÃca
te«Ãæ dÃyanimittaæ te  $ saægrÃmÃstu sudÃruïÃ÷  &
varÃhÃdyà daÓa dvau ca  % Óaï¬ÃmarkÃntare sm­tÃ÷  // MatsP_47.41 //
nÃmatastu samÃsena  $ Ó­ïutai«Ãæ vivak«ata÷  &
prathamo nÃrasiæhastu  % dvitÅyaÓcÃpi vÃmana÷  // MatsP_47.42 //
t­tÅyastu varÃhaÓca  $ caturtho 'm­tamanthana÷  &
saægrÃma÷ pa¤camaÓcaiva  % saæjÃtastÃrakÃmaya÷  // MatsP_47.43 //
«a«Âho hy ìÅbakÃkhyastu  $ saptamastraipurastathà  &
andhakÃkhyo '«Âamaste«Ãæ  % navamo v­traghÃtaka÷  // MatsP_47.44 //
dhÃtraÓca daÓamaÓcaiva  $ tato hÃlÃhala÷ sm­ta÷  &
prathito dvÃdaÓaste«Ãæ  % ghora÷ kolÃhalastathà  // MatsP_47.45 //
hiraïyakaÓipur daityo  $ nÃrasiæhena pÃtita÷  &
vÃmanena balir baddhas  % trailokyÃkramaïe purà  // MatsP_47.46 //
hiraïyÃk«o hato dvaædve  $ pratighÃte tu daivatai÷  &
daæ«Ârayà tu varÃheïa  % samudrastu dvidhà k­ta÷  // MatsP_47.47 //
prahlÃdo nirjito yuddhe  $ indreïÃm­tamanthane  &
virocanastu prÃhlÃdir  % nityam indravadhodyata÷  // MatsP_47.48 //
indreïaiva tu vikramya  $ nihatastÃrakÃmaye  &
aÓaknuvansa devÃnÃæ  % sarvaæ so¬huæ sadaivatam  // MatsP_47.49 //
nihatà dÃnavÃ÷ sarve  $ trailokye tryambakeïa tu  &
asurÃÓca piÓÃcÃÓca  % dÃnavÃÓcÃndhakÃhave  // MatsP_47.50 //
hatà devamanu«ye sve  $ pit­bhiÓcaiva sarvaÓa÷  &
saæp­kto dÃnavairv­tro  % ghoro hÃlÃhale hata÷  // MatsP_47.51 //
tadà vi«ïusahÃyena  $ mahendreïa nivartita÷  &
hato dhvaje mahendreïa  % mÃyÃcchannastu yogavit  \
dhvajalak«aïamÃviÓya  # vipracitti÷ sahÃnuja÷  // MatsP_47.52 //
daityÃæÓca dÃnavÃæÓcaiva  $ saæyatÃnkila saæyutÃn  &
jayankolÃhale sarvÃn  % devai÷ pariv­to v­«Ã  // MatsP_47.53 //
yaj¤asyÃvabh­the d­Óyau  $ Óaï¬Ãmarkau tu daivatai÷  &
ete devÃsure v­ttÃ÷  % saægrÃmà dvÃdaÓaiva tu  // MatsP_47.54 //
devÃsurak«ayakarÃ÷  $ prajÃnÃæ tu hitÃya vai  &
hiraïyakaÓipÆ rÃjà  % var«ÃïÃmarbudaæ babhau  // MatsP_47.55 //
dvisaptati tathÃnyÃni  $ niyutÃnyadhikÃni ca  &
aÓÅtiæ ca sahasrÃïi  % trailokyaiÓvaryatÃæ gata÷  // MatsP_47.56 //
paryÃyeïa nu rÃjÃbhÆd  $ balirvar«Ãyutaæ puna÷  &
«a«Âivar«asahasrÃïi  % niyutÃni ca viæÓati÷  // MatsP_47.57 //
bale rÃjyÃdhikÃrastu  $ yÃvatkÃlaæ babhÆva ha  &
tÃvatkÃlaæ tu prahlÃdo  % niv­tto hy asurai÷ saha  // MatsP_47.58 //
indrÃstrayaste vij¤eyà  $ asurÃïÃæ mahaujasa÷  &
daityasaæsthamidaæ sarvam  % ÃsÅddaÓayugaæ puna÷  // MatsP_47.59 //
trailokyamidamavyagraæ  $ mahendreïÃnupÃlyate  &
asapatnamidaæ sarvam  % ÃsÅddaÓayugaæ puna÷  // MatsP_47.60 //
prahlÃdasya hate tasmiæs  $ trailokye kÃlaparyayÃt  &
paryÃyeïa tu samprÃpte  % trailokyaæ pÃkaÓÃsane  \
tato 'surÃnparityajya  # Óukro devÃnagacchata  // MatsP_47.61 //
yaj¤e devÃnatha gataæ  $ ditijÃ÷ kÃvyamÃhvayan  &
kiæ tvaæ no mi«atÃæ rÃjyaæ  % tyaktvà yaj¤aæ punargata÷  // MatsP_47.62 //
sthÃtuæ na Óaknumo hy atra  $ praviÓÃmo rasÃtalam  &
evamukto 'bravÅddaityÃn  % vi«aïïÃnsÃntvayangirà  // MatsP_47.63 //
mà bhai«Âa dhÃrayi«yÃmi  $ tejasà svena vo 'surÃ÷  &
mantrÃÓcau«adhayaÓcaiva  % rasà vasu ca yatparam  // MatsP_47.64 //
k­tsnÃni mayi ti«Âhanti  $ pÃdaste«Ãæ sure«u vai  &
tatsarvaæ va÷ pradÃsyÃmi  % yu«madarthe dh­tà mayà  // MatsP_47.65 //
tato devÃstu tÃnd­«Âvà  $ v­tÃnkÃvyena dhÅmatà  &
saæmantrayanti devà vai  % saævij¤Ãstu jigh­k«ayà  // MatsP_47.66 //
kÃvyo hy e«a idaæ sarvaæ  $ vyÃvartayati no balÃt  &
sÃdhu gacchÃmahe tÆrïaæ  % yÃvannÃdhyÃpayi«yati  // MatsP_47.67 //
prasahya hatvà Ói«ÂÃæstu  $ pÃtÃlaæ prÃpayÃmahe  &
tato devÃstu saærabdhà  % dÃnavÃn upas­tya ha  // MatsP_47.68 //
tataste vadhyamÃnÃstu  $ kÃvyamevÃbhidudruvu÷  &
tata÷ kÃvyastu tÃnd­«Âvà  % tÆrïaæ devair abhidrutÃn  // MatsP_47.69 //
rak«Ãæ kÃvyena saæh­tya  $ devÃste 'pyasurÃrditÃ÷  &
kÃvyaæ d­«Âvà sthitaæ devà  % ni÷ÓaÇkamasuräjahu÷  // MatsP_47.70 //
tata÷ kÃvyo 'nucintyÃtha  $ brÃhmaïo vacanaæ hitam  &
tÃnuvÃca tata÷ kÃvya÷  % pÆrvaæ v­ttamanusmaran  // MatsP_47.71 //
trailokyaæ vo h­taæ sarvaæ  $ vÃmanena tribhi÷ kramai÷  &
balirbaddho hato jambho  % nihataÓca virocana÷  // MatsP_47.72 //
mahÃsurà dvÃdaÓasu  $ saægrÃme«u surair hatÃ÷  &
taistairupÃyairbhÆyi«Âhaæ  % nihatà va÷ pradhÃnata÷  // MatsP_47.73 //
kiæcicchÅ«ÂÃstu yÆyaæ vai  $ yuddhaæ mÃstviti me matam  &
nÅtiæ yÃæ vo 'bhidhÃsyÃmi  % ti«Âhadhvaæ kÃlaparyayÃt  // MatsP_47.74 //
yÃsyÃmyahaæ mahÃdevaæ  $ mantrÃrthaæ vijayÃvaham  &
apratÅpÃæstato mantrÃn  % devÃtprÃpya maheÓvarÃt  \
yudhyÃmahe punardevÃæs  # tata÷ prÃpsyatha vai jayam  // MatsP_47.75 //
tataste k­tasaævÃdà  $ devÃn ÆcustadÃsurÃ÷  &
nyastaÓastrà vayaæ sarve  % ni÷saænÃhà rathairvinà  // MatsP_47.76 //
vayaæ tapaÓcari«yÃma÷  $ saæv­tà valkalairvane  &
prahlÃdasya vaca÷ Órutvà  % satyÃbhivyÃh­taæ tu tat  // MatsP_47.77 //
tato devà nyavartanta  $ vijvarà muditÃÓca te  &
nyastaÓastre«u daitye«u  % viniv­ttÃstadà surÃ÷  // MatsP_47.78 //
tatastÃnabravÅtkÃvya÷  $ kaæcitkÃlamupÃsyatha  &
nirutsiktÃs tapoyuktÃ÷  % kÃlaæ kÃryÃrthasÃdhakam  // MatsP_47.79 //
piturmamÃÓramasthà vai  $ mÃæ pratÅk«ata dÃnavÃ÷  &
tatsaædiÓyÃsurÃnkÃvyo  % mahÃdevaæ prapadyata  // MatsP_47.80 //

*Óukra uvÃca
mantrÃnicchÃmyahaæ deva  $ ye na santi b­haspatau  &
parÃbhavÃya devÃnÃm  % asurÃïÃæ jayÃya ca  // MatsP_47.81 //
evamukto 'bravÅddevo  $ vrataæ tvaæ cara bhÃrgava  &
pÆrïaæ var«asahasraæ tu  % kaïadhÆmamavÃkÓirÃ÷  \
yadi pÃsyasi bhadraæ te  # tato mantrÃnavÃpsyasi  // MatsP_47.82 //
tatheti samanuj¤Ãpya  $ Óukrastu bh­gunandana÷  &
pÃdau saæsp­Óya devasya  % bìhamityabravÅdvaca÷  \
vrataæ carÃmyahaæ deva  # tvayÃdi«Âo 'dya vai prabho  // MatsP_47.83 //
tato 'nus­«Âo devena  $ kuï¬adhÃro 'sya dhÆmak­t  &
tadà tasmingate Óukre hy  % asurÃïÃæ hitÃya vai  \
mantrÃrthaæ tatra vasati  # brahmacaryaæ maheÓvare  // MatsP_47.84 //
tadbuddhvà nÅtipÆrvaæ tu  $ rÃjye nyaste tadÃsurai÷  &
asmiæÓchidre tadÃmar«Ãd  % devÃstÃnsamupÃdravan  \
daæÓitÃ÷ sÃyudhÃ÷ sarve  # b­haspatipura÷sarÃ÷  // MatsP_47.85 //
d­«ÂvÃsuragaïà devÃn  $ prag­hÅtÃyudhÃnpuna÷  &
utpetu÷ sahasà te vai  % saætrastÃstÃnvaco 'bruvan  // MatsP_47.86 //
nyaste Óastre 'bhaye datta  $ ÃcÃrye vratamÃsthite  &
dattvà bhavanto hy abhayaæ  % samprÃptà no jighÃæsayà  // MatsP_47.87 //
anÃcÃryà vayaæ devÃs  $ tyaktaÓastrÃstvavasthitÃ÷  &
cÅrak­«ïÃjinadharà  % ni«kriyà ni«parigrahÃ÷  // MatsP_47.88 //
raïe vijetuæ devÃæÓca  $ na Óak«yÃma÷ kathaæcana  &
ayuddhena prapatsyÃma÷  % Óaraïaæ kÃvyamÃtaram  // MatsP_47.89 //
yÃpayÃma÷ k­cchramidaæ  $ yÃvadabhyeti no guru÷  &
niv­tte ca tathà Óukre  % yotsyÃmo daæÓitÃyudhÃ÷  // MatsP_47.90 //
evamuktvà tato 'nyonyaæ  $ Óaraïaæ kÃvyamÃtaram  &
prÃpadyanta tato bhÅtÃs  % tebhyo 'dÃdabhayaæ tu sà  // MatsP_47.91 //
na bhetavyaæ na bhetavyaæ  $ bhayaæ tyajata dÃnavÃ÷  &
matsaænidhau vartatÃæ vo  % na bhÅr bhavitumarhati  // MatsP_47.92 //
tayà cÃbhyupapannÃæstÃn  $ d­«Âvà devÃstato 'surÃn  &
abhijagmu÷ prasahyaitÃn  % avicÃrya balÃbalam  // MatsP_47.93 //
tatastÃnbÃdhyamÃnÃæstu  $ devaird­«ÂvÃsurÃæstadà  &
devÅ kruddhÃbravÅddevÃn  % anindrÃnva÷ karomyaham  // MatsP_47.94 //
saæbh­tya sarvasambhÃrÃn  $ indraæ sÃbhyacarattadà  &
tastambha devŠbalavad  % yogayuktà tapodhanà // MatsP_47.95 //
tatastaæ stambhitaæ d­«Âvà  $ indraæ devÃÓca mÆkavat  &
prÃdravanta tato bhÅtà  % indraæ d­«Âvà vaÓÅk­tam  // MatsP_47.96 //
gate«u surasaæghe«u  $ Óakraæ vi«ïurabhëata  &
mÃæ tvaæ praviÓa bhadraæ te  % nayi«ye tvÃæ surottama  // MatsP_47.97 //
evamuktastato vi«ïuæ  $ praviveÓa puraædara÷  &
vi«ïunà rak«itaæ d­«Âvà  % devÅ kruddhà vaco 'bravÅt  // MatsP_47.98 //
e«Ã tvÃæ vi«ïunà sÃrdhaæ  $ dahÃmi maghavanbalÃt  &
mi«atÃæ sarvabhÆtÃnÃæ  % d­ÓyatÃæ me tapobalam  // MatsP_47.99 //
tayà 'bhibhÆtau tau devÃv  $ indrÃvi«ïÆ babhÆvatu÷  &
kathaæ mucyeva sahitau  % vi«ïurindram abhëata  // MatsP_47.100 //
indro 'bravÅjjahi hyenÃæ  $ yÃvannau na dahetprabho  &
viÓe«aïÃbhibhÆto 'smi  % tvatto 'haæ jahi mà ciram  // MatsP_47.101 //
tata÷ samÅk«ya vi«ïustÃæ  $ strÅvadhe k­cchram Ãsthita÷  &
abhidhyÃya tataÓcakram  % Ãpaduddharaïe tu tat  // MatsP_47.102 //
tatastu tvarayà yukta÷  $ ÓÅghrakÃrÅ bhayÃnvita÷  &
j¤Ãtvà vi«ïustatastasyà  % krÆraæ devyÃÓcikÅr«itam  \
kruddha÷ svamastramÃdÃya  # ÓiraÓciccheda vai bhiyà  // MatsP_47.103 //
taæ d­«Âvà strÅvadhaæ ghoraæ  $ cukrodha bh­gurÅÓvara÷  &
tato 'bhiÓapto bh­guïà  % vi«ïur bhÃryÃvadhe tadà  // MatsP_47.104 //
yasmÃtte jÃnato dharma-  $ pravadhyà strÅ ni«Ædità  &
tasmÃttvaæ saptak­tveha  % mÃnu«e«Æpapatsjase  // MatsP_47.105 //
tatastenÃbhiÓÃpena  $ na«Âe dharme puna÷puna÷  &
lokasya ca hitÃrthÃya  % jÃyate mÃnuye«viha  // MatsP_47.106 //
anuvyÃh­tya vi«ïuæ sa  $ tadÃdÃya Óirastvaran  &
samÃnÅya tata÷ kÃyam  % asau g­hyedamabravÅt  // MatsP_47.107 //
e«Ã tvaæ vi«punà devi  $ hatà saæjÅvayÃmyaham  &
tatastÃæ yojya Óirasà  % abhijÅveti so 'bravÅt  // MatsP_47.108 //
yadi k­tsno mayà dharmo  $ j¤Ãyate carito 'pi và  &
tena satyena jÅvasva  % yadi satyaæ vadÃmyaham  // MatsP_47.109 //
tatastÃæ prok«ya ÓÅtÃbhir  $ adbhir jÅveti so 'bravÅt  &
tato 'bhivyÃh­te tasya  % devÅ saæjÅvità tadà  // MatsP_47.110 //
tatastÃæ sarvabhÆtÃni  $ d­«Âvà suptotthitÃmiva  &
sÃdhu sÃdhviti cakruste  % vacasà sarvatodiÓam  // MatsP_47.111 //
evaæ pratyÃh­tà tena  $ devÅ sà bh­guïà tadà  &
mi«atÃæ devatÃnÃæ hi  % tadadbhutam ivÃbhavad  // MatsP_47.112 //
asaæbhrÃntena bh­guïà  $ patnÅ saæjÅvità puna÷  &
d­«Âvà cendro nÃlabhata  % Óarma kÃvyabhayÃtpuna÷  \
prajÃgare tataÓcendro  # jayantÅmidamabravÅt  // MatsP_47.113 //
saæcintya matimÃn vÃkyaæ  $ svÃæ kanyÃæ pÃkaÓÃsana÷  &
e«a kÃvyo hyamitrÃya  % vrataæ carati dÃruïam  \
tenÃhaæ vyÃkula÷ putri  # k­to matimatà bh­Óam  // MatsP_47.114 //
gaccha saæsÃdhayasvainaæ  $ ÓramÃpanayanai÷ Óubhai÷  &
taistairmanonukÆlaiÓca hy  % upacÃrair atandrità  // MatsP_47.115 //
kÃvyamÃrÃdhayasvainaæ  $ yathà tu«yeta sa dvija÷  &
gaccha tvaæ tasya dattÃ'si  % prayatnaæ kuru matk­te  // MatsP_47.116 //
evamuktà jayantÅ sà  $ vaca÷ saæg­hya vai pitu÷  &
agacchadyatra ghoraæ sa  % tapa Ãrabhya ti«Âhati  // MatsP_47.117 //
taæ d­«Âvà tu pibantaæ sà  $ kaïadhÆmam avÃÇmukham  &
yak«eïa pÃtyamÃnaæ ca  % kuï¬adhÃreïa pÃtitam  // MatsP_47.118 //
d­«Âvà ca taæ pÃtyamÃnaæ  $ devÅ kÃvyamavasthitam  &
svarÆpaæ dhyÃnaÓÃmyantaæ  % durbalaæ bhÆtimÃsthitam  \
pitrà yathoktaæ vÃkyaæ sà  # kÃvye k­tavatÅ tadà  // MatsP_47.119 //
gÅrbhiÓcaivÃnukÆlÃbhi÷  $ stuvatÅ valgubhëiïÅ  &
gÃtrasaævÃhanai÷ kÃle  % sevamÃnà tvaca÷ sukhai÷  \
vratacaryÃnukÆlÃbhir  # uvÃsa bahulÃ÷ samÃ÷  // MatsP_47.120 //
pÆrïe dhÆmavrate tasmin  $ ghore var«asahasrake  &
vareïa cchandayÃmÃsa  % kÃvyaæ prÅto bhavastadà  // MatsP_47.121 //

*mahÃdeva uvÃca
etadvrataæ tvayaikena  $ cÅrïaæ nÃnyena kenacit  &
tasmÃdvai tapasà buddhyà  % Órutena ca balena ca  // MatsP_47.122 //
tejasà ca surÃnsarvÃæs  $ tvameko 'bhibhavi«yasi  &
yaccÃbhila«itaæ brahman  % vidyate bh­gunandana  // MatsP_47.123 //
prapatsyase tu tatsarvaæ  $ nÃnuvÃcyaæ tu kasyacit  &
sarvÃbhibhÃvÅ tena tvaæ  % bhavi«yasi dvijottama  // MatsP_47.124 //
etÃndattvà varÃæstasmai  $ bhÃrgavÃya bhava÷ puna÷  &
prajeÓatvaæ dhaneÓatvam  % avadhyatvaæ ca vai dadau  // MatsP_47.125 //
etÃællabdhvà varÃnkÃvya÷  $ samprah­«ÂatanÆruha÷  &
har«ÃtprÃdurbabhau tasya  % divyastotraæ maheÓvare  \
tathà tiryaksthitaÓcaiva  # tu«Âuve nÅlalohitam  // MatsP_47.126 //

*Óukra uvÃca
namo 'stu ÓitikaïÂhÃya  $ kani«ÂhÃya suvarcase  &
lelihÃnÃya kÃvyÃya  % vatsarÃyÃndhasa÷ pate  // MatsP_47.127 //
kapardine karÃlÃya  $ haryak«ïe varadÃya ca  &
saæstutÃya sutÅrthÃya  % devadevÃya raæhase  // MatsP_47.128 //
u«ïÅ«iïe suvaktrÃya  $ bahurÆpÃya vedhase  &
vasuretÃya rudrÃya  % tapase citravÃsase  // MatsP_47.129 //
hrasvÃya muktakeÓÃya  $ senÃnye rohitÃya ca  &
kavaye rÃjav­k«Ãya  % tak«akakrŬanÃya ca  // MatsP_47.130 //
sahasraÓirase caiva  $ sahasrÃk«Ãya mÅdhu«e  &
varÃya bhavyarÆpÃya  % ÓvetÃya puru«Ãya ca  // MatsP_47.131 //
giriÓÃya namo 'rkÃya  $ baline ÃjyapÃya ca  &
sut­ptÃya suvastrÃya  % dhanvine bhÃrgavÃya ca  // MatsP_47.132 //
ni«aÇgiïe ca tÃrÃya  $ svak«Ãya k«apaïÃya ca  &
tÃmrÃya caiva bhÅmÃya  % ugrÃya ca ÓivÃya ca  // MatsP_47.133 //
mahÃdevÃya ÓarvÃya  $ viÓvarÆpaÓivÃya ca  &
hiraïyÃya vari«ÂhÃya  % jye«ÂhÃya madhyamÃya ca  // MatsP_47.134 //
vÃsto«pate pinÃkÃya  $ muktaye kevalÃya ca  &
m­gavyÃdhÃya dak«Ãya  % sthÃïave bhÅ«aïÃya ca  // MatsP_47.135 //
bahunetrÃya dhuryÃya  $ trinetrÃyeÓvarÃya ca  &
kapÃline ca vÅrÃya  % m­tyave tryambakÃya ca  // MatsP_47.136 //
babhrave ca piÓaÇgÃya  $ piÇgalÃyÃruïÃya ca  &
pinÃkine ce«umate  % citrÃya rohitÃya ca  // MatsP_47.137 //
dundubhyÃyaikapÃdÃya  $ ajÃya buddhidÃya ca  &
ÃraïyÃya g­hasthÃya  % yataye brahmacÃriïe  // MatsP_47.138 //
sÃækhyÃya caiva yogÃya  $ vyÃpine dÅk«itÃya ca  &
anÃhatÃya ÓarvÃya  % bhavyeÓÃya yamÃya ca  // MatsP_47.139 //
rodhase cekitÃnÃya  $ brahmi«ÂhÃya mahar«aye  &
catu«padÃya medhyÃya  % rak«iïe ÓÅghragÃya ca  // MatsP_47.140 //
Óikhaï¬ine karÃlÃya  $ daæ«Âriïe viÓvavedhase  &
bhÃsvarÃya pratÅtÃya  % sudÅptÃya sumedhase  // MatsP_47.141 //
krÆrÃyÃvik­tÃyaiva  $ bhÅ«aïÃya ÓivÃya ca  &
saumyÃya caiva mukhyÃya  % dhÃrmikÃya ÓubhÃya ca  // MatsP_47.142 //
avadhyÃyÃm­tÃyaiva  $ nityÃya ÓÃÓvatÃya ca  &
vyÃp­tÃya viÓi«ÂÃya  % bharatÃya ca sÃk«iïe  // MatsP_47.143 //
k«emÃya sahamÃnÃya  $ satyÃya cÃm­tÃya ca  &
kartre paraÓave caiva  % ÓÆline divyacak«u«e  // MatsP_47.144 //
somapÃyÃjyapÃyaiva  $ dhÆmapÃyo«mapÃya ca  &
Óucaye paridhÃnÃya  % sadyojÃtÃya m­tyave  // MatsP_47.145 //
piÓitÃÓÃya sarvÃya  $ meghÃya vidyutÃya ca  &
vyÃv­ttÃya vari«ÂhÃya  % bharitÃya tarak«ave  // MatsP_47.146 //
tripuraghnÃya tÅrthÃyÃ-  $ -vakrÃya romaÓÃya ca  &
tigmÃyudhÃya vyÃkhyÃya  % susiddhÃya pulastaye  // MatsP_47.147 //
rocamÃnÃya caï¬Ãya  $ sphÅtÃya ­«abhÃya ca  &
vratine yu¤jamÃnÃya  % Óucaye cordhvaretase  // MatsP_47.148 //
asuraghnÃya svÃghnÃya  $ m­tyughne yaj¤iyÃya ca  &
k­ÓÃnave pracetÃya  % vahnaye nirmalÃya ca  // MatsP_47.149 //
rak«oghnÃya paÓughnÃyÃ-  $ vighnÃya ÓvasitÃya ca  &
vibhrÃntÃya mahÃntÃya  % arïave durgamÃya ca  // MatsP_47.150 //
k­«ïÃya ca jayantÃya  $ lokÃnÃmÅÓvarÃya ca  &
anÃÓritÃya vedhyÃya  % samatvÃdhi«ÂhitÃya ca  // MatsP_47.151 //
hiraïyabÃhave caiva  $ vyÃptÃya ca mahÃya ca  &
sukarmaïe prasahyÃya  % ceÓÃnÃya sucak«u«e  // MatsP_47.152 //
k«ipre«ave sadaÓvÃya  $ ÓivÃya mok«adÃya ca  &
kapilÃya piÓaÇgÃya  % mahÃdevÃya dhÅmate  // MatsP_47.153 //
mahÃkÃyÃya dÅptÃya  $ rodanÃya sahÃya ca  &
d­¬hadhanvine kavacine  % rathine ca varÆthine  // MatsP_47.154 //
bh­gunÃthÃya ÓukrÃya  $ gahvare«ÂhÃya vedhase  &
amoghÃya praÓÃntÃya  % sumedhÃya v­«Ãya ca  // MatsP_47.155 //
namo 'stu tubhyaæ bhagavan  $ viÓvÃya k­ttivÃsase  &
paÓÆnÃæ pataye tubhyaæ  % bhÆtÃnÃæ pataye nama÷  // MatsP_47.156 //
praïave ­gyaju÷sÃmne  $ svÃhÃya ca svadhÃya ca  &
va«aÂkÃrÃtmane caiva  % tubhyaæ mantrÃtmane nama÷  // MatsP_47.157 //
tva«Âre dhÃtre tathà kartre  $ cak«u÷ÓrotramayÃya ca  &
bhÆtabhavyabhaveÓÃya  % tubhyaæ karmÃtmane nama÷  // MatsP_47.158 //
vasave caiva sÃdhyÃya  $ rudrÃdityasurÃya ca  &
vi«Ãya mÃrutÃyaiva  % tubhyaæ devÃtmane nama÷  // MatsP_47.159 //
agnÅ«omavidhij¤Ãya  $ paÓumantrau«adhÃya ca  &
svayambhuve hy ajÃyaiva  % apÆrvaprathamÃya ca  \
prajÃnÃæ pataye caiva  # tubhyaæ brahmÃtmane nama÷  // MatsP_47.160 //
ÃtmeÓÃyÃtmavaÓyÃya  $ sarveÓÃtiÓayÃya ca  &
sarvabhÆtÃÇgabhÆtÃya  % tubhyaæ bhÆtÃtmane nama÷  // MatsP_47.161 //
nirguïÃya guïaj¤Ãya  $ vyÃk­tÃyÃm­tÃya ca  &
nirupÃkhyÃya mitrÃya  % tubhyaæ sÃækhyÃtmane nama÷  // MatsP_47.162 //
p­thivyai cÃntarik«Ãya  $ divyÃya ca mahÃya ca  &
janastapÃya satyÃya  % tubhyaæ lokÃtmane nama÷  // MatsP_47.163 //
avyaktÃya ca mahate  $ bhÆtÃderindriyÃya ca  &
Ãtmaj¤Ãya viÓe«Ãya  % tubhyaæ sarvÃtmane nama÷  // MatsP_47.164 //
nityÃya cÃtmaliÇgÃya  $ sÆk«mÃyaivetarÃya ca  &
buddhÃya vibhave caiva  % tubhyaæ mok«Ãtmane nama÷  // MatsP_47.165 //
namaste tri«u loke«u  $ namaste paratas tri«u  &
satyÃnte«u mahÃdye«u  % catur«u ca namo 'stu te  // MatsP_47.166 //
nama÷ stotre mayà hy asmin  $ yadi na vyÃh­taæ bhavet  &
madbhakta iti brahmaïya  % tatsarvaæ k«antumarhasi  // MatsP_47.167 //

*sÆta uvÃca
evamÃbhëya deveÓam  $ ÅÓvaraæ nÅlalohitam  &
prahvo 'bhipraïatastasmai  % präjalirvÃgyato 'bhavat  // MatsP_47.168 //
kÃvyasya gÃtraæ saæsp­Óya  $ hastena prÅtimÃnbhava÷  &
nikÃmaæ darÓanaæ dattvà  % tatraivÃntaradhÅyata  // MatsP_47.169 //
tata÷ so 'ntarhite tasmin  $ deveÓe 'nucarÅæ tadà  &
ti«ÂhantÅæ pÃrÓvato d­«Âvà  % jayantÅmidamabravÅt  // MatsP_47.170 //
kasya tvaæ subhage kà và  $ du÷khite mayi du÷khità  &
mahatà tapasà yuktà  % kimarthaæ mÃæ ni«evase  // MatsP_47.171 //
anayà saæstuto bhaktyà  $ praÓrayeïa damena ca  &
snehena caiva suÓroïi  % prÅto 'smi varavarïini  // MatsP_47.172 //
kimicchasi varÃrohe  $ kaste kÃma÷ sam­dhyatÃm  &
tatte sampÃdayÃmyadya  % yadyapi syÃtsudu«kara÷  // MatsP_47.173 //
evamuktÃbravÅdenaæ  $ tapasà j¤Ãtumarhasi  &
cikÅr«itaæ hi me brahmaæs  % tvaæ hi vettha yathÃtatham  // MatsP_47.174 //
evamukto 'bravÅdenÃæ  $ d­«Âvà divyena cak«u«Ã  &
mayà saha tvaæ suÓroïi  % daÓa var«Ãïi bhÃmini  // MatsP_47.175 //
sarvabhÆtairad­Óyà ca  $ saæprayogamihecchasi  &
devi cendÅvaraÓyÃme  % varÃrhe vÃmalocane  \
evaæ v­ïo«i kÃmaæ tvaæ  # matto vai valgubhëiïi  // MatsP_47.176 //
evaæ bhavatu gacchÃmo  $ g­hÃnno mattakÃÓini  &
tata÷ svag­hamÃgatya  % jayantyÃ÷ pÃïimudvahan  // MatsP_47.177 //
tayà sahÃvasaddevyà  $ daÓa var«Ãïi bhÃrgava÷  &
ad­Óya÷ sarvabhÆtÃnÃæ  % mÃyayà saæv­ta÷ prabhu÷  // MatsP_47.178 //
k­tÃrthamÃgataæ d­«Âvà  $ kÃvyaæ sarve dite÷ sutÃ÷  &
abhijagmurg­haæ tasya  % muditÃste did­k«ava÷  // MatsP_47.179 //
yadà gatà na paÓyanti  $ mÃyayà saæv­taæ gurum  &
lak«aïaæ tasya tadbuddhvà  % pratijagmuryathÃgatam  // MatsP_47.180 //
b­haspatistu saæruddhaæ  $ kÃvyaæ j¤Ãtvà vareïa tu  &
tu«Âyarthaæ daÓa var«Ãïi  % jayantyà hitakÃmyayà  // MatsP_47.181 //
buddhvà tadantaraæ so 'pi  $ daityÃnÃmindranodita÷  &
kÃvyasya rÆpamÃsthÃya  % asurÃn samupÃhvayat  // MatsP_47.182 //
tatastÃnÃgatÃnd­«Âvà  $ b­haspatiruvÃca ha  &
svÃgataæ mama yÃjyÃnÃæ  % prÃpto 'haæ vo hitÃya ca  // MatsP_47.183 //
ahaæ vo 'dhyÃpayi«yÃmi  $ vidyÃ÷ prÃptÃstu yà mayà  &
tataste h­«Âamanaso  % vidyÃrthamupapedire  // MatsP_47.184 //
pÆrïe kÃvyastadà tasmin  $ samaye daÓavÃr«ike  &
samayÃnte devayÃnÅ  % tadotpannà iti Óruti÷  \
buddhiæ cakre tata÷ so 'tha  # yÃjyÃnÃæ pratyavek«aïe  // MatsP_47.185 //
devi gacchÃmyahaæ dra«Âuæ  $ mama yÃjyäÓucismite  &
vibhrÃntavÅk«ite sÃdhvi  % trivarïÃyatalocane  // MatsP_47.186 //
evamuktÃbravÅd enaæ  $ bhaja bhaktÃnmahÃvrata  &
e«a dharma÷ satÃæ brahman  % na dharmaæ lopayÃmi te  // MatsP_47.187 //
tato gatvÃsurÃnd­«Âvà  $ devÃcÃryeïa dhÅmatà  &
va¤citÃnkÃvyarÆpeïa  % tata÷ kÃvyo 'bravÅttu tÃn  // MatsP_47.188 //
kÃvyaæ mÃæ vo vijÃnÅdhvaæ  $ to«ito giriÓo vibhu÷  &
va¤cità bata yÆyaæ vai  % sarve Ó­ïuta dÃnavÃ÷  // MatsP_47.189 //
Órutvà tathà bruvÃïaæ taæ  $ saæbhrÃntÃste tadÃbhavan  &
prek«antas tÃv ubhau tatra  % sthitÃsÅnau suvismitÃ÷  // MatsP_47.190 //
sampramƬhÃs tata÷ sarve  $ na prÃbudhyanta kiæcana  &
abravÅt sampramƬhe«u  % kÃvyastÃnasurÃæstadà  // MatsP_47.191 //
ÃcÃryo vo hy ahaæ kÃvyo  $ devÃcÃryo 'yamaÇgirÃ÷  &
anugacchata mÃæ daityÃs  % tyajatainaæ b­haspatim  // MatsP_47.192 //
ityuktà hy asurÃstena  $ tÃv ubhau samavek«ya ca  &
yadÃsurà viÓe«aæ tu  % na jÃnantyubhayostayo÷  // MatsP_47.193 //
b­haspatir uvÃcainÃn  $ asambhrÃntastapodhana÷  &
kÃvyo vo 'haæ gururdaityà  % madrÆpo 'yaæ b­haspati÷  // MatsP_47.194 //
saæmohayati rÆpeïa  $ mÃmakenai«a vo 'surÃ÷  &
Órutvà tasya tataste vai  % sametya tu tato 'bruvan  // MatsP_47.195 //
ayaæ no daÓa var«Ãïi  $ satataæ ÓÃsti vai prabhu÷  &
e«a vai gururasmÃkam  % antarepsurayaæ dvija÷  // MatsP_47.196 //
tataste dÃnavÃ÷ sarve  $ praïipatyÃbhinandya ca  &
vacanaæ jag­hustasya  % cirÃbhyÃse na mohitÃ÷  // MatsP_47.197 //
Æcus tamasurÃ÷ sarve  $ krodhasaæraktalocanÃ÷  &
ayaæ gurur hito 'smÃkaæ  % gaccha tvaæ nÃsi no guru÷  // MatsP_47.198 //
bhÃrgavo vÃÇgirà vÃpi  $ bhagavÃne«a no guru÷  &
sthità vayaæ nideÓe 'sya  % sÃdhu tvaæ gaccha mÃciram  // MatsP_47.199 //
evamuktvÃsurÃ÷ sarve  $ prÃpadyanta b­haspatim  &
yadà na pratyapadyanta  % kÃvyenoktaæ mahaddhitam  // MatsP_47.200 //
cukopa bhÃrgavaste«Ãm  $ avalepena tena tu  &
bodhità hi mayà yasmÃn  % na mÃæ bhajatha dÃnavÃ÷  // MatsP_47.201 //
tasmÃtprana«Âasaæj¤Ã vai  $ parÃbhavamavÃpsyatha  &
iti vyÃh­tya tÃnkÃvyo  % jagÃmÃtha yathÃgatam  // MatsP_47.202 //
ÓaptÃæstÃnasuräj¤Ãtvà  $ kÃvyena sa b­haspati÷  &
k­tÃrtha÷ sa tadà h­«Âa÷  % svarÆpaæ pratyapadyata  // MatsP_47.203 //
buddhyÃsurÃn hatäj¤Ãtvà  $ k­tÃrtho 'ntaradhÅyata  &
tata÷ prana«Âe tasmiæstu  % vibhrÃntà dÃnavÃbhavan  // MatsP_47.204 //
aho viva¤citÃ÷ smeti  $ parasparamathÃbruvan  &
p­«Âhato 'bhimukhÃÓcaiva  % tìitÃÇgirasena tu  // MatsP_47.205 //
va¤citÃ÷ sopadhÃnena  $ sve sve vastuni mÃyayà  &
tatastvaparitu«ÂÃste  % tameva tvarità yayu÷  \
prahlÃdamagrata÷ k­tvà  # kÃvyasyÃnupadaæ puna÷  // MatsP_47.206 //
tata÷ kÃvyaæ samÃsÃdya  $ upatasthuravÃÇmukhÃ÷  &
samÃgatÃnpunard­«Âvà  % kÃvyo yÃjyÃnuvÃca ha  // MatsP_47.207 //
mayà saæbodhitÃ÷ sarve  $ yasmÃnmà nÃbhinandatha  &
tatastenÃvamÃnena  % gatà yÆyaæ parÃbhavam  // MatsP_47.208 //
evaæ bruvÃïaæ Óukraæ tu  $ bëpasaædigdhayà girà  &
prahlÃdastaæ tadovÃca  % mà nastvaæ tyaja bhÃrgava  // MatsP_47.209 //
svÃÓrayÃn bhajamÃnÃæÓca  $ bhaktÃæstvaæ bhaja bhÃrgava  &
tvayyad­«Âe vayaæ tena  % devÃcÃryeïa mohitÃ÷  \
bhaktÃnarhasi vai j¤Ãtuæ  # tapodÅrgheïa cak«u«Ã  // MatsP_47.210 //
yadi nastvaæ na kuru«e  $ prasÃdaæ bh­gunandana  &
apadhyÃtÃs tvayà hy adya  % praviÓÃmo rasÃtalam  // MatsP_47.211 //
j¤Ãtvà kÃvyo yathÃtattvaæ  $ kÃruïyÃdanukampayà  &
evaæ pratyanunÅto vai  % tata÷ kopaæ niyamya sa÷  \
uvÃcaitÃnna bhetavyaæ  # na gantavyaæ rasÃtalam  // MatsP_47.212 //
avaÓyaæ bhÃvino hy arthÃ÷  $ prÃptavyà mayi jÃgrati  &
na Óakyamanyathà kartuæ  % di«Âaæ hi balavattaram  // MatsP_47.213 //
saæj¤Ã prana«Âà yà vo 'dya  $ tÃmetÃæ pratipatsyatha  &
deväjitvà sak­ccÃpi  % pÃtÃlaæ pratipatsyatha  // MatsP_47.214 //
prÃpte paryÃyakÃle ca  $ hÅti brahmÃbhyabhëata  &
matprasÃdÃcca trailokyaæ  % bhuktaæ yu«mÃbhirÆrjitam  // MatsP_47.215 //
yugÃkhyà daÓa sampÆrïà  $ devÃnÃkramya mÆrdhani  &
etÃvantaæ ca kÃlaæ vai  % brahmà rÃjyamabhëata  // MatsP_47.216 //
rÃjyaæ sÃvarïike tubhyaæ  $ puna÷ kila bhavi«yati  &
lokÃnÃmÅÓvaro bhÃvyas  % tava pautra÷ punarbali÷  // MatsP_47.217 //
evaæ kila mitha÷ prokta÷  $ pautraste vi«ïunà svayam  &
vÃcà h­te«u loke«u  % tÃstÃstasyÃbhavankila  // MatsP_47.218 //
yasmÃtprav­ttayaÓcÃsya  $ saækÃÓÃd abhisaædhitÃ÷  &
tasmÃdv­ttena prÅtena  % tubhyaæ dattaæ svayambhuvà  // MatsP_47.219 //
devarÃjye balirbhÃvya  $ iti mÃmÅÓvaro 'bravÅt  &
tasmÃdad­Óyo bhÆtÃnÃæ  % kÃlÃpek«a÷ sa ti«Âhati  // MatsP_47.220 //
prÅtena cÃparo datto  $ varastubhyaæ svayambhuvà  &
tasmÃnnirutsukastvaæ vai  % paryÃyaæ sahito 'surai÷  // MatsP_47.221 //
na hi Óakyaæ mayà tubhyaæ  $ purastÃd viprabhëitum  &
brahmaïà prati«iddho 'haæ  % bhavi«yaæ jÃnatà vibho  // MatsP_47.222 //
imau ca Ói«yau dvau mahyaæ  $ samÃv etau b­haspate÷  &
daivatai÷ saha saæs­«ÂÃn  % sarvÃnvo dhÃrayi«yata÷  // MatsP_47.223 //
ityuktà hy asurÃ÷ sarve  $ kÃvyenÃkli«Âakarmaïà  &
h­«ÂÃstena yayu÷ sÃrdhaæ  % prahlÃdena mahÃtmanà  // MatsP_47.224 //
avaÓyaæ bhÃvyamarthaæ tu  $ Órutvà Óukreïa bhëitam  &
sak­dÃÓaæsamÃnÃstu  % jayaæ Óukreïa bhëitam  \
daæÓitÃ÷ sÃyudhÃ÷ sarve  # tato devÃnsamÃhvayan  // MatsP_47.225 //
devÃstadÃsurÃnd­«Âvà  $ saægrÃme samupasthitÃn  &
sarve saæbh­tasambhÃrà  % devÃstÃn samayodhayan  // MatsP_47.226 //
devÃsure tadà tasmin  $ vartamÃne Óataæ samÃ÷  &
ajayannasurà devÃæs  % tato devà hy amantrayan  // MatsP_47.227 //
yaj¤enopÃhvayÃmas tau  $ tato je«yÃmahe 'surÃn  &
tadopÃmantrayandevÃ÷  % Óaï¬Ãmarkau tu tÃv ubhau  // MatsP_47.228 //
yaj¤e cÃhÆya tau proktau  $ tyajetÃmasurÃn dvijau  &
vayaæ yuvÃæ bhaji«yÃma÷  % saha jitvà tu dÃnavÃn  // MatsP_47.229 //
evaæ k­tÃbhisaædhÅ tau  $ Óaï¬Ãmarkau surÃstathà  &
tato devà jayaæ prÃpur  % dÃnavÃÓca parÃjitÃ÷  // MatsP_47.230 //
Óaï¬Ãmarkaparityaktà  $ dÃnavà hy abalÃstathà  &
evaæ daityÃ÷ purà kÃvya-  % ÓÃpenÃbhihatÃstadà  // MatsP_47.231 //
kÃvyaÓÃpÃbhibhÆtÃste  $ nirÃdhÃrÃÓca sarvaÓa÷  &
nirasyamÃnà devaiÓca  % viviÓuste rasÃtalam  // MatsP_47.232 //
evaæ nirudyamà devai÷  $ k­tÃ÷ k­cchreïa dÃnavÃ÷  &
tata÷ prabh­ti ÓÃpena  % bh­gornaimittikena tu  // MatsP_47.233 //
jaj¤e puna÷ punarvi«ïur  $ dharme praÓithile prabhu÷  &
kurvandharmavyavasthÃnam  % asurÃïÃæ praïÃÓanam  // MatsP_47.234 //
prahlÃdasya nideÓe tu  $ na sthÃsyantyasurÃÓca ye  &
manu«yavadhyÃste sarve  % brahmeti vyÃharatprabhu÷  // MatsP_47.235 //
dharmÃnnÃrÃyaïasyÃæÓa÷  $ sambhÆtaÓ cÃk«u«e 'ntare  &
yaj¤aæ vai vartayÃmÃsur  % devà vaivasvate 'ntare  // MatsP_47.236 //
prÃdurbhÃve tatastasya  $ brahmà hy ÃsÅtpurohita÷  &
yugÃkhyÃyÃæ caturthyÃæ tu  % Ãpanne«u sure«u vai  // MatsP_47.237 //
sambhÆtastu samudrÃnte  $ hiraïyakaÓiporvadhe  &
dvitÅye narasiæhÃkhye  % rudro hy ÃsÅtpurohita÷  // MatsP_47.238 //
balisaæsthe«u loke«u  $ tretÃyÃæ saptamaæ prati  &
t­tÅye vÃmanasyÃrthe  % dharmeïa tu purodhasà  // MatsP_47.239 //
etÃs tisra÷ sm­tÃstasya  $ divyÃ÷ sambhÆtayo dvijÃ÷  &
mÃnu«Ã÷ sapta yÃnyÃstu  % ÓÃpajÃstà nibodhata  // MatsP_47.240 //
tretÃyuge tu prathame  $ dattÃtreyo babhÆva ha  &
na«Âe dharme caturthÃæÓe  % mÃrkaï¬eyapura÷sara÷  // MatsP_47.241 //
pa¤cama÷ pa¤cadaÓyÃæ ca  $ tretÃyÃæ saæbabhÆva ha  &
mÃndhÃtà cakravartÅ tu  % tadottaÇkapura÷sare  // MatsP_47.242 //
ekonaviæÓyÃæ tretÃyÃæ  $ sarvak«atrÃntak­dvibhu÷  &
jÃmadagnyastathà «a«Âho  % viÓvÃmitrapura÷sara÷  // MatsP_47.243 //
caturviæÓe yuge rÃmo  $ vasi«Âhena purodhasà  &
saptamo rÃvaïasyÃrthe  % jaj¤e daÓarathÃtmaja÷  // MatsP_47.244 //
a«Âame dvÃpare vi«ïur  $ a«ÂÃviæÓe parÃÓarÃt  &
vedavyÃsastathà jaj¤e  % jÃtÆkarïyapura÷sara÷  // MatsP_47.245 //
kartuæ dharmavyavasthÃnam  $ asurÃïÃæ praïÃÓanam  &
buddho navamako jaj¤e  % tapasà pu«karek«aïa÷  \
devasundararÆpeïa  # dvaipÃyanapura÷sara÷  // MatsP_47.246 //
tasminneva yuge k«Åïe  $ saædhyÃÓi«Âe bhavi«yati  &
kalkÅ tu vi«ïuyaÓasa÷  % pÃrÃÓaryapura÷sara÷  // MatsP_47.247 //
daÓamo bhÃvyasambhÆto  $ yÃj¤avalkyapura÷sara÷  &
sarvÃæÓca bhÆtÃæs timitÃn  % pëaï¬ÃæÓcaiva sarvaÓa÷  // MatsP_47.248 //
prag­hÅtÃyudhair viprair  $ v­ta÷ ÓatasahasraÓa÷  // MatsP_47.249 //
ni÷Óe«Ã¤chÆdrarÃj¤astu  $ tadà sa tu kari«yati  &
brahmadvi«a÷ sapatnÃæstu  % saæh­tyaiva ca tadvapu÷  // MatsP_47.250 //
pa¤caviæÓe sthita÷ kalkiÓ  $ caritÃrtha÷ sasainika÷  &
ÓÆdrÃn saæÓodhayitvà tu  % samudrÃntaæ ca vai svayam  // MatsP_47.251 //
prav­ttacakro balavÃn  $ saæhÃraæ tu kari«yati  &
utsÃdayitvà v­«alÃn  % prÃyaÓastÃnadhÃrmikÃn  // MatsP_47.252 //
tatastadà sa vai kalkiÓ  $ caritÃrtha÷ sasainika÷  &
prajÃstaæ sÃdhayitvà tu  % sam­ddhÃstena vai svayam  // MatsP_47.253 //
akasmÃtkopitÃnyonyaæ  $ bhavi«yantÅha mohitÃ÷  &
k«apayitvà tu te 'nyonyaæ  % bhÃvinÃrthena coditÃ÷  // MatsP_47.254 //
tata÷ kÃle vyatÅte tu  $ sa devo 'ntaradhÅyata  &
n­pe«vatha prana«Âe«u  % prajÃnÃæ saægrahÃttadà  // MatsP_47.255 //
rak«aïe viniv­tte tu  $ hatvà cÃnyonyamÃhave  &
parasparaæ ca hatvà tu  % nirÃkrandÃ÷ sudu÷khitÃ÷  // MatsP_47.256 //
purÃïi hitvà grÃmÃæÓca  $ tulyatve ni«parigrahÃ÷  &
prana«ÂÃÓramadharmÃÓca  % na«ÂavarïÃÓramÃstathà  // MatsP_47.257 //
aÂÂaÓÆlà nÃnapadÃ÷  $ ÓivaÓÆlÃÓcatu«pathÃ÷  &
pramadÃ÷ keÓaÓÆlÃÓca  % bhavi«yanti yugak«aye  // MatsP_47.258 //
hrasvadehÃyu«aÓcaiva  $ bhavi«yanti vanaukasa÷  &
saritparvatavÃsinyo  % mÆlapattraphalÃÓanÃ÷  // MatsP_47.259 //
cÅracarmÃjinadharÃ÷  $ saækaraæ ghoramÃÓritÃ÷  &
utpÃtadu÷khÃ÷ svalpÃrthà  % bahubÃdhÃÓca tÃ÷ prajÃ÷  // MatsP_47.260 //
evaæ ka«ÂamanuprÃptÃ÷  $ kÃle saædhyaæÓake tadà  &
tata÷ k«ayaæ gami«yanti  % sÃrdhaæ kaliyugena tu  // MatsP_47.261 //
k«Åïe kaliyuge tasmiæs  $ tata÷ k­tamavartata  &
ityetatkÅrtitaæ samyag  % devÃsuravice«Âitam  // MatsP_47.262 //
yaduvaæÓaprasaÇgena  $ samÃsÃdvai«ïavaæ yaÓa÷  &
turvasostu pravak«yÃmi  % pÆror druhyostathà hy ano÷  // MatsP_47.263 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 48

*sÆta uvÃca
turvasostu suto garbho  $ gobhÃnustasya cÃtmaja÷  &
gobhÃnostu suto vÅras  % trisÃriraparÃjita÷  // MatsP_48.1 //
karaædhamastu traisÃrir  $ bharatastasya cÃtmaja÷  &
du«yanta÷ pauravasyÃpi  % tasya putro hy akalma«a÷  // MatsP_48.2 //
evaæ yayÃtiÓÃpena  $ jarÃsaækramaïe purà  &
turvaso÷ pauravaæ vaæÓaæ  % praviveÓa purà kila  // MatsP_48.3 //
du«yantasya tu dÃyÃdo  $ varÆtho nÃma pÃrthiva÷  &
varÆthÃttu tathÃï¬Åra÷  % saædhÃnastasya cÃtmaja÷  // MatsP_48.4 //
pÃï¬yaÓca keralaÓcaiva  $ cola÷ karïastathaiva ca  &
te«Ãæ janapadÃ÷ sphÅtÃ÷  % pÃï¬yÃÓcolÃ÷ sakeralÃ÷  // MatsP_48.5 //
druhyostu tanayau ÓÆrau  $ setu÷ ketustathaiva ca  &
setuputra÷ ÓaradvÃæstu  % gandhÃrastasya cÃtmaja÷  // MatsP_48.6 //
khyÃyate yasya nÃmnÃsau  $ gandhÃravi«ayo mahÃn  &
ÃraÂÂadeÓajÃstasya  % turagà vÃjinÃæ varÃ÷  // MatsP_48.7 //
gandhÃraputro dharmastu  $ gh­tastasyÃtmajo 'bhavat  &
gh­tÃcca vidu«o jaj¤e  % pracetÃstasya cÃtmaja÷  // MatsP_48.8 //
pracetasa÷ putraÓataæ  $ rÃjÃna÷ sarva eva te  &
mleccharëÂrÃdhipÃ÷ sarve  % udÅcÅæ diÓam ÃÓritÃ÷  // MatsP_48.9 //
anoÓcaiva sutà vÅrÃs  $ traya÷ paramadhÃrmikÃ÷  &
sabhÃnaraÓcÃk«u«aÓca  % parame«us tathaiva ca  // MatsP_48.10 //
sabhÃnarasya putrastu  $ vidvÃnkolÃhalo n­pa÷  &
kolÃhalasya dharmÃtmà  % saæjayo nÃma viÓruta÷  // MatsP_48.11 //
saæjayasyÃbhavatputro  $ vÅro nÃma puraæjaya÷  &
janamejayo mahÃrÃja  % puraæjayasuto 'bhavat  // MatsP_48.12 //
janamejayasya rÃjar«er  $ mahÃÓÃlo 'bhavatsuta÷  &
ÃsÅd indrasamo rÃjà  % prati«ÂhitayaÓÃbhavat  // MatsP_48.13 //
mahÃmanÃ÷ sutastasya  $ mahÃÓÃlasya dhÃrmika÷  &
saptadvÅpeÓvaro jaj¤e  % cakravartÅ mahÃmanÃ÷  // MatsP_48.14 //
mahÃmanÃstu dvau putrau  $ janayÃmÃsa viÓrutau  &
uÓÅnaraæ ca dharmaj¤aæ  % titik«uæ caiva tÃv ubhau  // MatsP_48.15 //
uÓÅnarasya patnyastu  $ pa¤ca rÃjar«isambhavÃ÷  &
bh­Óà k­Óà navà darÓà  % yà ca devÅ d­«advatÅ  // MatsP_48.16 //
uÓÅnarasya putrÃstu  $ tÃsu jÃtÃ÷ kulodvahÃ÷  &
tapasà te tu mahatà  % jÃtà v­ddhasya dhÃrmikÃ÷  // MatsP_48.17 //
bh­ÓÃyÃstu n­ga÷ putro  $ navÃyà nava eva ca  &
k­ÓÃyÃstu k­Óo jaj¤e  % darÓÃyÃ÷ suvrato 'bhavat  \
d­«advatyÃ÷ sutaÓcÃpi  # Óibir auÓÅnaro n­pa÷  // MatsP_48.18 //
Óibestu Óibaya÷ putrÃÓ  $ catvÃro lokaviÓrutÃ÷  &
p­thudarbha÷ suvÅraÓca  % kekayo bhadrakastathà  // MatsP_48.19 //
te«Ãæ janapadÃ÷ sphÅtÃ÷  $ kekayà bhadrakÃstathà  &
sauvÅrÃÓcaiva paurÃÓca  % n­gasya kekayÃstathà  // MatsP_48.20 //
suvratasya tathÃmba«Âhà  $ k­Óasya v­«alà purÅ  &
navasya navarëÂraæ tu  % titik«ostu prajÃæ Ó­ïu  // MatsP_48.21 //
titik«urabhavadrÃjà  $ pÆrvasyÃæ diÓi viÓruta÷  &
b­hadratha÷ sutastasya  % tasya seno 'bhavatsuta÷  // MatsP_48.22 //
senasya sutapà jaj¤e  $ sutapastanayo bali÷  &
jÃto mÃnu«ayonyÃæ tu  % k«Åïe vaæÓe prajecchayà  // MatsP_48.23 //
mahÃyogÅ tu sa balir  $ baddho bandhairmahÃtmanà  &
putrÃnutpÃdayÃmÃsa  % k«etrajÃnpa¤ca pÃrthivÃn  // MatsP_48.24 //
aÇgaæ sa janayÃmÃsa  $ vaÇgaæ suhmaæ tathaiva ca  &
puï¬raæ kaliÇgaæ ca tathà  % bÃleyaæ k«etramucyate  \
bÃleyà brÃhmaïÃÓcaiva  # tasya vaæÓakarÃ÷ prabho  // MatsP_48.25 //
baleÓca brahmaïà datto  $ vara÷ prÅtena dhÅmata÷  &
mahÃyogitvamÃyuÓca  % kalpasya parimÃïakam  // MatsP_48.26 //
saægrÃme cÃpyajeyatvaæ  $ dharme caivottamà mati÷  &
traikÃlyadarÓanaæ caiva  % prÃdhÃnyaæ prasave tathà  // MatsP_48.27 //
jayaæ cÃpratimaæ yuddhe  $ dharme tattvÃrthadarÓanam  &
caturo niyatÃnvarïÃn  % sa vai sthÃpayità prabhu÷  // MatsP_48.28 //
te«Ãæ ca pa¤ca dÃyÃdà  $ vaÇgÃÇgÃ÷ suhmakÃstathà  &
puï¬rÃ÷ kaliÇgÃÓca tathà  % aÇgasya tu nibodhata  // MatsP_48.29 //

*munaya Æcu÷
kathaæ bale÷ sutà jÃtÃ÷  $ pa¤ca tasya mahÃtmana÷  &
kiænÃmnÅ mahi«Å tasya  % janità katama ­«i÷  // MatsP_48.30 //
kathaæ cotpÃditÃstena  $ tanna÷ prabrÆhi p­cchatÃm  &
mÃhÃtmyaæ ca prabhÃvaæ ca  % nikhilena vadasva tat  // MatsP_48.31 //

*sÆta uvÃca
athoÓija iti khyÃta  $ ÃsÅdvidvÃn­«i÷ purà  &
patnÅ vai mamatà nÃma  % babhÆvÃsya mahÃtmana÷  // MatsP_48.32 //
uÓijasya yavÅyÃnvai  $ bhrÃt­patnÅmakÃmayat  &
b­haspatirmahÃtejà  % mamatÃmetya kÃmata÷  // MatsP_48.33 //
uvÃca mamatà taæ tu  $ devaraæ varavarïinÅ  &
antarvatnyasmi te bhrÃtur  % jye«Âhasya tu viramyatÃm  // MatsP_48.34 //
ayaæ tu me mahÃbhÃga  $ garbha÷ kupyedb­haspate  &
auÓijo bhrÃt­janyaste  % sopÃÇgaæ vedamudgiran  // MatsP_48.35 //
amogharetÃstvaæ cÃpi  $ na mÃæ bhajitumarhasi  &
asminn evaæ gate kÃle  % yathà và manyase prabho  // MatsP_48.36 //
evamuktastathà samyag  $ b­hattejà b­haspati÷  &
kÃmÃtmà sa mahÃtmÃpi  % na mana÷ so 'bhyavÃrayat  // MatsP_48.37 //
saæbabhÆvaiva dharmÃtmà  $ tayà sÃrdhamakÃmayà  &
uts­jantaæ tu tadreto-  % vÃcaæ garbho 'bhyabhëata  // MatsP_48.38 //
bho tÃta vÃcÃmadhipa  $ dvayornÃstÅha saæsthiti÷  &
amogharetÃstvaæ cÃpi  % pÆrvaæ cÃhamihÃgata÷  // MatsP_48.39 //
so 'Óapattaæ tata÷ kruddha  $ evamukto b­haspati÷  &
putraæ jye«Âhasya vai bhrÃtur  % garbhasthaæ bhagavÃn­«i÷  // MatsP_48.40 //
yasmÃttvamÅd­Óe kÃle  $ garbhastho 'pi ni«edhasi  &
mÃmevamuktavÃæstasmÃt  % tamo dÅrghaæ pravek«yasi  // MatsP_48.41 //
tato dÅrghatamà nÃma  $ ÓÃpÃd­«irajÃyata  &
ato 'æÓajo b­hatkÅrtir  % b­haspatirivaujasà  // MatsP_48.42 //
ÆrdhvaretÃstato 'sau vai  $ vasate bhrÃturÃÓrame  &
sa dharmÃnsaurabheyÃæstu  % v­«abhÃcchrutavÃæstata÷  // MatsP_48.43 //
tasya bhrÃtà pit­vyo yaÓ  $ cakÃra bharaïaæ tadà  &
tasminnivasatastasya  % yad­cchÃtastu vai v­«a÷  // MatsP_48.44 //
yaj¤ÃrthamÃh­tÃndarbhÃæÓ  $ cacÃra surabhÅsuta÷  &
jagrÃha taæ dÅrghatamÃ÷  % Ó­Çgayostu catu«padam  // MatsP_48.45 //
tenÃsau nig­hÅtaÓca  $ na cacÃla padÃtpadam  &
tato 'bravÅdv­«astaæ vai  % mu¤ca mÃæ balinÃæ vara  // MatsP_48.46 //
na mayÃsÃditastÃta  $ balavÃæstvatsama÷ kvacit  &
mama cÃnya÷ samo vÃpi  % na hi me balasaækhyayà  \
mu¤ca tÃteti ca puna÷  # prÅtaste 'haæ varaæ v­ïu  // MatsP_48.47 //
evamukto 'bravÅdenaæ  $ jÅvanme tvaæ kva yÃsyasi  &
e«a tvÃæ na vimok«yÃmi  % parasvÃdaæ catu«padam  // MatsP_48.48 //

*v­«abha uvÃca
nÃsmÃkaæ vidyate tÃta  $ pÃtakaæ steyameva ca  &
bhak«yÃbhak«yaæ tathà caiva  % peyÃpeyaæ tathaiva ca  // MatsP_48.49 //
dvipadÃæ bahavo hy ete  $ dharma e«a gavÃæ sm­ta÷  &
kÃryÃkÃrye na vÃgamyÃ-  % gamanaæ ca tathaiva ca  // MatsP_48.50 //

*sÆta uvÃca
gavÃæ dharmaæ tu vai Órutvà  $ saæbhrÃntastu vis­jya tam  &
ÓaktyÃnnapÃnadÃnÃttu  % gopatiæ saæprasÃdayat  // MatsP_48.51 //
prasÃdite gate tasmin  $ godharmaæ bhaktitastu sa÷  &
manasaiva samÃdadhyau  % tanni«Âhastatparo hi sa÷  // MatsP_48.52 //
tato yavÅyasa÷ patnÅæ  $ gautamasyÃbhyapadyata  &
k­tÃvalepÃæ tÃæ matvà  % so 'na¬vÃniva na k«ama÷  // MatsP_48.53 //
godharmaæ tu paraæ matvà  $ snu«Ãæ tÃmabhyapadyata  &
nirbhartsya cainaæ ruddhvà ca  % bÃhubhyÃæ samprag­hya ca  // MatsP_48.54 //
bhÃvyamarthaæ tu taæ j¤Ãtvà  $ mÃhÃtmyÃttamuvÃca sà  &
viparyayaæ tu tvaæ labdhvà  % ana¬vÃniva vartase  // MatsP_48.55 //
gamyÃgamyaæ na jÃnÅ«e  $ godharmÃtprÃrthayansutÃm  &
durv­ttaæ tvÃæ tyajÃmyadya  % gaccha tvaæ svena karmaïà  // MatsP_48.56 //
këÂhe samudge prak«ipya  $ gaÇgÃmbhasi samuts­jat  &
yasmÃttvamandho v­ddhaÓca  % bhartavyo duradhi«Âhita÷  // MatsP_48.57 //
tamuhyamÃnaæ vegena  $ srotaso 'bhyÃÓamÃgata÷  &
jagrÃha taæ sa dharmÃtmà  % balir vairocanistadà  // MatsP_48.58 //
anta÷pure jugopainaæ  $ bhak«yabhojyaiÓca tarpayan  &
prÅtaÓcaiva vareïaiva  % cchandayÃmÃsa vai balim  // MatsP_48.59 //
tasmÃcca sa varaæ vavre  $ putrÃrthe dÃnavar«abha÷  &
saætÃnÃrthaæ mahÃbhÃga-  % bhÃryÃyÃæ mama mÃnada  \
putrÃndharmÃrthatattvaj¤Ãn  # utpÃdayitumarhasi  // MatsP_48.60 //
evamukto 'tha devar«is  $ tathÃstvityuktavÃn prabhu÷  &
sa tasya rÃjà svÃæ bhÃryÃæ  % sude«ïÃæ nÃma prÃhiïot  \
andhaæ v­ddhaæ ca taæ j¤Ãtvà  # na sà devÅ jagÃma ha  // MatsP_48.61 //
ÓÆdrÃæ dhÃtreyikÃæ tasmÃv  $ andhÃya prÃhiïottadà  &
tasyÃæ kak«ÅvadÃdÅæÓca  % ÓÆdrayonÃv ­«ir vaÓÅ  // MatsP_48.62 //
janayÃmÃsa dharmÃtmà  $ ÓÆdrÃn ityevamÃdikam  &
uvÃca taæ balÅ rÃjà  % d­«Âvà kak«ÅvadÃdikÃn  // MatsP_48.63 //

*rÃjovÃca
pravÅïÃn ­«idharmasya  $ ceÓvarÃn brahmavÃdina÷  &
vidvÃn pratyak«adharmÃïÃæ  % buddhimÃn v­ttimächucÅn  // MatsP_48.64 //
mamaiva ceti hovÃca  $ taæ dÅrghatamasaæ bali÷  &
natyuvÃca munistaæ vai  % mamaivamiti cÃbravÅt  // MatsP_48.65 //
utpannÃ÷ ÓÆdrayonà tu  $ bhavacchande surottama  &
andhaæ v­ddhaæ ca mÃæ j¤Ãtvà  % sude«ïà mahi«Å tava  \
prÃhiïod avamÃnÃnme  # ÓÆdrÃæ dhÃtreyikÃæ n­pa  // MatsP_48.66 //
tata÷ prasÃdayÃmÃsa  $ balis tam­«isattamam  &
bali÷ sude«ïÃæ tÃæ bhÃryÃæ  % bhartsayÃmÃsa dÃnava÷  // MatsP_48.67 //
punaÓcainÃm alaæk­tya  $ ­«aye pratyapÃdayat  &
tÃæ sa dÅrghatamà devÅæ  % tathà k­tavatÅæ tadà  // MatsP_48.68 //
dadhnà lavaïamiÓreïa tv  $ abhyaktaæ madhukena tu  &
liha mÃm ajugupsantÅ  % ÃpÃdatalamastakam  \
tatastvaæ prÃpsyase devi  # putrÃnvai manasepsitÃn  // MatsP_48.69 //
tasya sà tadvaco devÅ  $ sarvaæ k­tavatÅ tadà  &
tasya sÃpÃnam ÃsÃdya  % devÅ pariharattadà  // MatsP_48.70 //
tÃmuvÃca tata÷ so 'tha  $ yatte parih­taæ Óubhe  &
vinÃpÃnaæ kumÃraæ tu  % janayi«yasi pÆrvajam  // MatsP_48.71 //

*sude«ïovÃca
nÃrhasi tvaæ mahÃbhÃga  $ putraæ me dÃtumÅd­Óam  &
to«itaÓca yathÃÓakti  % prasÃdaæ kuru me prabho  // MatsP_48.72 //

*dÅrghatamà uvÃca
tavÃpacÃrÃddevye«a  $ nÃnyathà bhavità Óubhe  &
naiva dÃsyati putraste  % pautrau vai dÃsyate phalam  // MatsP_48.73 //
tasyÃpÃnaæ vinà caiva  $ yogyabhÃvo bhavi«yati  &
tasmÃd dÅrghatamÃÇge«u  % kuk«au sp­«Âvedam abravÅt  // MatsP_48.74 //
prÃÓitaæ yadyadaÇge«u  $ na sopasthaæ Óucismite  &
tena ti«Âhanti te garbhe  % paurïamÃsyÃm ivo¬urÃÂ  // MatsP_48.75 //
bhavi«yanti kumÃrÃstu  $ pa¤ca devasutopamÃ÷  &
tejasvina÷ suv­ttÃÓca  % yajvÃno dhÃrmikÃÓca te  // MatsP_48.76 //

*sÆta uvÃca
tadaæÓastu sude«ïÃyà  $ jye«Âha÷ putro vyajÃyata  &
aÇgastathà kaliÇgaÓca  % puï¬ra÷ suhmastathaiva ca  // MatsP_48.77 //
vaÇgarÃjastu pa¤caite  $ bale÷ putrÃÓca k«etrajÃ÷  &
ityete dÅrghatamasà  % balerdattÃ÷ sutÃstathà  // MatsP_48.78 //
prati«ÂhÃmÃgatÃnÃæ hi  $ brÃhmaïyaæ kÃrayaæstata÷  &
tato mÃnu«ayonyÃæ sa  % janayÃmÃsa vai prajÃ÷  // MatsP_48.79 //
tatastaæ dÅrghatamasaæ  $ surabhirvÃkyamabravÅt  &
vicÃrya yasmÃdgodharmaæ  % pramÃïaæ te k­taæ vibho  // MatsP_48.80 //
Óaktyà cÃnanyayÃsmÃsu  $ tena prÅtÃsmi te 'nagha  &
tasmÃttubhyaæ tamo dÅrgham  % ÃghrÃyÃpanudÃmi vai  // MatsP_48.81 //
bÃrhaspatyastathaivai«a  $ pÃpmà vai ti«Âhati tvayi  &
jarÃæ m­tyuæ tamaÓcaiva  % ÃghrÃyÃpanudÃmi te  // MatsP_48.82 //
sadya÷ sa ghrÃtamÃtrastu  $ asito munisattama÷  &
Ãyu«mÃæÓca vapu«mÃæÓca  % cak«u«mÃæÓca tato 'bhavat  // MatsP_48.83 //
go 'bhyÃhate tamasi vai  $ gautamastu tato 'bhavat  &
kÃk«ÅvÃæstu tato gatvà  % saha pitrà girivrajam  // MatsP_48.84 //
d­«Âvà sp­«Âvà piturvai sa hy  $ upavi«ÂaÓciraæ tapa÷  &
tata÷ kÃlena mahatà  % tapasà bhÃvitastu sa÷  // MatsP_48.85 //
vidhÆya mÃt­jaæ kÃyaæ  $ brÃhmaïyaæ prÃptavÃnvibhu÷  &
tato 'bravÅtpità taæ vai  % putravÃnasmyahaæ tvayà  // MatsP_48.86 //
satputreïa tu dharmaj¤a  $ k­tÃrtho 'haæ yaÓasvinà  &
muktvÃtmÃnaæ tato 'sau vai  % prÃptavÃnbrahmaïa÷ k«ayam  // MatsP_48.87 //
brÃhmaïyaæ prÃpya kÃk«ÅvÃn  $ sahasramas­jatsutÃn  &
kau«mÃï¬Ã gautamÃÓcaiva  % sm­tÃ÷ kÃk«Åvata÷ sutÃ÷  // MatsP_48.88 //
itye«a dÅrghatamaso  $ balervairocanasya ca  &
samÃgamo va÷ kathita÷  % saætatiÓcobhayostathà  // MatsP_48.89 //
balistÃnabhinandyÃha  $ pa¤ca putrÃnakalma«Ãn  &
k­tÃrtha÷ so 'pi dharmÃtmà  % yogamÃyÃv­ta÷ svayam  // MatsP_48.90 //
ad­Óya÷ sarvabhÆtÃnÃæ  $ kÃlÃpek«a÷ sa vai prabhu÷  &
tatrÃÇgasya tu dÃyÃdo  % rÃjÃsÅddadhivÃhana÷  // MatsP_48.91 //
dadhivÃhanaputrastu  $ rÃjà diviratha÷ sm­ta÷  &
ÃsÅd divirathÃpatyaæ  % vidvÃndharmaratho n­pa÷  // MatsP_48.92 //
sa hi dharmaratha÷ ÓrÅmÃæs  $ tena vi«ïupade girau  &
soma÷ Óukreïa vai rÃj¤Ã  % saha pÅto mahÃtmanà  // MatsP_48.93 //
atha dharmarathasyÃbhÆt  $ putraÓcitraratha÷ kila  &
tasya satyaratha÷ putras  % tasmÃddaÓaratha÷ kila  // MatsP_48.94 //
lomapÃda iti khyÃtas  $ tasya ÓÃntà sutÃbhavat  &
atha dÃÓarathir vÅraÓ  % caturaÇgo mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_48.95 //
­«yaÓ­ÇgaprasÃdena  $ jaj¤e svakulavardhana÷  &
caturaÇgasya putrastu  % p­thulÃk«a iti sm­ta÷  // MatsP_48.96 //
p­thulÃk«asutaÓcÃpi  $ campanÃmà babhÆva ha  &
campasya tu purÅ campà  % pÆrvaæ yà mÃlinÅ bhavat  // MatsP_48.97 //
pÆrïabhadraprasÃdena  $ haryaÇgo 'sya suto 'bhavat  &
yaj¤e vibhÃï¬akÃccÃsya  % vÃraïa÷ ÓatruvÃraïa÷  // MatsP_48.98 //
avatÃrayÃmÃsa mahÅæ  $ mantrairvÃhanamuttamam  &
haryaÇgasya tu dÃyÃdo  % jÃto bhadraratha÷ kila  // MatsP_48.99 //
atha bhadrarathasyÃsÅd  $ b­hatkarmà janeÓvara÷  &
b­hadbhÃnu÷ sutastasya  % tasmÃjjaj¤e mahÃtmavÃn  // MatsP_48.100 //
b­hadbhÃnustu rÃjendro  $ janayÃmÃsa vai sutam  &
nÃmnà jayadrathaæ nÃma  % tasmÃdb­hadratho n­pa÷  // MatsP_48.101 //
ÃsÅdb­hadrathÃccaiva  $ viÓvajijjanamejaya÷  &
dÃyÃdastasya cÃÇgo vai  % tasmÃtkarïo 'bhavann­pa÷  // MatsP_48.102 //
karïasya v­«asenastu  $ p­thusenastathÃtmaja÷  &
ete 'ÇgasyÃtmajÃ÷ sarve  % rÃjÃna÷ kÅrtità mayà  \
vistareïÃnupÆrvyÃcca  # pÆrostu Ó­ïuta dvijÃ÷  // MatsP_48.103 //

*­«aya Æcu÷
kathaæ sÆtÃtmaja÷ karïa÷  $ kathamaÇgasya cÃtmaja÷  &
etad icchÃmahe Órotum  % atyantakuÓalo hy asi  // MatsP_48.104 //

*sÆta uvÃca
b­hadbhÃnusuto jaj¤e  $ rÃjà nÃmnà b­hanmanÃ÷  &
tasya patnÅdvayaæ hy ÃsÅc  % chaibyasya tanaye hy ubhe  \
yaÓodevÅ ca satyà ca  # tayorvaæÓaæ ca me Ó­ïu  // MatsP_48.105 //
jayadrathaæ tu rÃjÃnaæ  $ yaÓodevÅ hy ajÅjanat  &
sà b­hanmanasa÷ satyà  % vijayaæ nÃma viÓrutam  // MatsP_48.106 //
vijayasya b­hatputras  $ tasya putro b­hadratha÷  &
b­hadrathasya putrastu  % satyakarmà mahÃmanÃ÷  // MatsP_48.107 //
satyakarmaïo 'dhiratha÷  $ sÆtaÓcÃdhiratha÷ sm­ta÷  &
ya÷ karïaæ pratijagrÃha  % tena karïastu sÆtaja÷  \
taccedaæ sarvamÃkhyÃtaæ  # karïaæ prati yathoditam  // MatsP_48.108 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 49

*sÆta uvÃca
pÆro÷ putro mahÃtejà  $ rÃjà sa janamejaya÷  &
prÃcÅtvata÷ sutastasya  % ya÷ prÃcÅmakaroddiÓam  // MatsP_49.1 //
prÃcÅtvatasya tanayo  $ manasyuÓca tathÃbhavat  &
rÃjà pÅtÃyudho nÃma  % manasyorabhavatsuta÷  // MatsP_49.2 //
dÃyÃdastasya cÃpyÃsÅd  $ dhundhurnÃma mahÅpati÷  &
dhundhorbahuvidha÷ putra÷  % sampÃtistasya cÃtmaja÷  // MatsP_49.3 //
sampÃtestu raæhavarcà  $ bhadrÃÓvastasya cÃtmaja÷  &
bhadrÃÓvasya dh­tÃyÃæ tu  % daÓÃpsarasi sÆnava÷  // MatsP_49.4 //
auceyuÓca h­«eyuÓca  $ kak«eyuÓca saneyuka÷  &
dh­teyuÓca vineyuÓca  % sthaleyuÓcaiva sattama÷  // MatsP_49.5 //
dharmeyu÷ saænateyuÓca  $ puïyeyuÓceti te daÓa  &
auceyorjvalanà nÃma  % bhÃryà vai tak«akÃtmajà  // MatsP_49.6 //
tasyÃæ sa janayÃmÃsa  $ antinÃraæ mahÅpatim  &
antinÃro manasvinyÃæ  % puträjaj¤e parächubhÃn  // MatsP_49.7 //
amÆrtarayasaæ vÅraæ  $ trivanaæ caiva dhÃrmikam  &
gaurÅ kanyà t­tÅyà ca  % mÃndhÃturjananÅ Óubhà  // MatsP_49.8 //
ilinà tu yamasyÃsÅt  $ kanyà yÃjanayatsutÃn  &
brahmavÃdaparÃkrÃntä  % chubhadà tv ilinà hy abhÆt  // MatsP_49.9 //
upadÃnavÅ sutÃællebhe  $ caturastvilinÃtmajÃt  &
­«yantamatha du«yantaæ  % pravÅram anadhaæ tathà  // MatsP_49.10 //
cakravartÅ tato yaj¤e  $ du«yantÃtsamitiæjaya÷  &
ÓakuntalÃyÃæ bharato  % yasya nÃmnà ca bhÃratÃ÷  // MatsP_49.11 //
dau«yantÅæ prati rÃjÃnaæ  $ vÃgÆce cÃÓarÅriïÅ  &
mÃtà bhastrà pitu÷ putro  % yena jÃta÷ sa eva sa÷  // MatsP_49.12 //
bharasva putraæ du«yanta  $ mÃvamaæsthÃ÷ ÓakuntalÃm  &
retodhÃæ nayate putra÷  % paretaæ yamasÃdanÃt  \
tvaæ cÃsya dhÃtà garbhasya  # satyamÃha Óakuntalà  // MatsP_49.13 //
bharatasya vina«Âe«u  $ tanaye«u purà kila  &
putrÃïÃæ mÃt­kÃt kopÃt  % sumahÃnsaæk«aya÷ k­ta÷  // MatsP_49.14 //
tato marudbhirÃnÅya  $ putra÷ sa tu b­haspate÷  &
saækrÃmito bharadvÃjo  % marudbhirbharatasya tu  // MatsP_49.15 //

*­«aya Æcu÷
bharatasya bharadvÃja÷  $ putrÃrthaæ mÃrutai÷ katham  &
saækrÃmito mahÃtejÃs  % tanno brÆhi yathÃtatham  // MatsP_49.16 //

*sÆta uvÃca
patnyÃmÃpannasattvÃyÃm  $ uÓija÷ sa sthito bhuvi  &
bhrÃturbhÃryÃæ sa d­«Âvà tu  % b­haspatiruvÃca ha  // MatsP_49.17 //
upati«Âha svalaæk­tya  $ maithunÃya ca mÃæ Óubhe  &
evamuktÃbravÅdenaæ  % svayameva b­haspatim  // MatsP_49.18 //
garbha÷ pariïataÓcÃyaæ  $ brahma vyÃharate girà  &
amogharetÃstvaæ cÃpi  % dharmaæ caivaæ vigarhitam  // MatsP_49.19 //
evamukto 'bravÅdenÃæ  $ svayameva b­haspati÷  &
nopade«Âavyo vinayas  % tvayà me varavarïini  // MatsP_49.20 //
dhar«amÃïa÷ prasahyainÃæ  $ maithunÃyopacakrame  &
tato b­haspatiæ garbho  % dhar«amÃïamuvÃca ha  // MatsP_49.21 //
saænivi«Âo hy ahaæ pÆrvam  $ iha nÃma b­haspate  &
amogharetÃÓca bhavÃn  % nÃvakÃÓa iha dvayo÷  // MatsP_49.22 //
evamukta÷ sa garbheïa  $ kupita÷ pratyuvÃca ha  &
yasmÃttvamÅd­Óe kÃle  % sarvabhÆtepsite sati  \
abhi«edhasi tasmÃttvaæ  # tamo dÅrghaæ pravek«yasi  // MatsP_49.23 //
tata÷ kÃmaæ saænivartya  $ tasyÃnandÃdb­haspate÷  &
tadretastvapatadbhÆmau  % niv­ttaæ ÓiÓuko 'bhavat  // MatsP_49.24 //
sadyojÃtaæ kumÃraæ tu  $ d­«Âvà taæ mamatÃbravÅt  &
gami«yÃmi g­haæ svaæ vai  % bharasvainaæ b­haspate  // MatsP_49.25 //
evamuktvà gatà sà tu  $ gatÃyÃæ so 'pi taæ tyajat  &
mÃtÃpit­bhyÃæ tyaktaæ tu  % d­«Âvà taæ maruta÷ ÓiÓum  \
jag­hustaæ bharadvÃjaæ  # maruta÷ k­payà sthitÃ÷  // MatsP_49.26 //
tasminkÃle tu bharato  $ bahubhir ­tubhirvibhu÷  &
putranaimittikairyaj¤air  % ayajatputralipsayà  // MatsP_49.27 //
yadà sa yajamÃnastu  $ putraæ nÃsÃdayatprabhu÷  &
tata÷ kratuæ marutsomaæ  % putrÃrthe samupÃharat  // MatsP_49.28 //
tena te marutastasya  $ marutsomena tu«Âuvu÷  &
upaninyurbharadvÃjaæ  % putrÃrthaæ bharatÃya vai  // MatsP_49.29 //
dÃyÃdo 'Çgirasa÷ sÆnor  $ aurasastu b­haspate÷  &
saækrÃmito bharadvÃjo  % marudbhirbharataæ prati  // MatsP_49.30 //
bharatastu bharadvÃjaæ  $ putraæ prÃpya vibhur bravÅt  &
ÃdÃv ÃtmahitÃya tvaæ  % k­tÃrtho 'haæ tvayà vibho  // MatsP_49.31 //
pÆrvaæ tu vitathe tasmin  $ k­te vai putrajanmani  &
tatastu vitatho nÃma  % bharadvÃjo n­po 'bhavat  // MatsP_49.32 //
tasmÃdapi bharadvÃjÃd  $ brÃhmaïÃ÷ k«atriyà bhuvi  &
dvyÃmu«yÃyaïakaulÅnÃ÷  % sm­tÃste dvividhena ca  // MatsP_49.33 //
tato jÃte hi vitathe  $ bharataÓca divaæ yayau  &
bharadvÃjo divaæ yÃto hy  % abhi«icya sutam­«i÷  // MatsP_49.34 //
dÃyÃdo vitathasyÃsÅd  $ bhuvamanyur mahÃyaÓÃ÷  &
mahÃbhÆtopamÃ÷ putrÃÓ  % catvÃro bhuvamanyava÷  // MatsP_49.35 //
b­hatk«atro mahÃvÅryo  $ naro gargaÓca vÅryavÃn  &
narasya saæk­ti÷ putras  % tasya putro mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_49.36 //
gurudhÅ rantidevaÓca  $ satk­tyÃæ tÃv ubhau sm­tau  &
gargasya caiva dÃyÃda÷  % ÓibirvidvÃnajÃyata  // MatsP_49.37 //
sm­tÃ÷ ÓaibyÃstato gargÃ÷  $ k«atropetà dvijÃtaya÷  &
ÃhÃryatanayaÓcaiva  % dhÅmÃnÃsÅd uruk«ava÷  // MatsP_49.38 //
tasya bhÃryà viÓÃlà tu  $ su«uve putrakatrayam  &
tryu«aïaæ pu«kariæ caiva  % kaviæ caiva mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_49.39 //
uruk«avÃ÷ sm­tà hy ete  $ sarve brÃhmaïatÃæ gatÃ÷  &
kÃvyÃnÃæ tu varà hy ete  % traya÷ proktà mahar«aya÷  // MatsP_49.40 //
gargÃ÷ saæk­taya÷ kÃvyÃ÷  $ k«atropetà dvijÃtaya÷  &
saæbh­tÃÇgiraso dak«Ã  % b­hatk«atrasya ca k«iti÷  // MatsP_49.41 //
b­hatk«atrasya dÃyÃdo  $ hastinÃmà babhÆva ha  &
tenedaæ nirmitaæ pÆrvaæ  % puraæ tu gajasÃhvayam  // MatsP_49.42 //
hastinaÓcaiva dÃyÃdÃs  $ traya÷ paramakÅrtaya÷  &
ajamŬho dvimŬhaÓca  % purumŬhastathaiva ca  // MatsP_49.43 //
ajamŬhasya patnyastu  $ tisra÷ kurukulodvahÃ÷  &
nÅlinÅ dhÆminÅ caiva  % keÓinÅ caiva viÓrutà  // MatsP_49.44 //
sa tÃsu janayÃmÃsa  $ putrÃnvai devavarcasa÷  &
tapaso 'nte mahÃtejà  % jÃtà v­ddhasya dhÃrmikÃ÷  // MatsP_49.45 //
bhÃradvÃjaprasÃdena  $ vistaraæ te«u me Ó­ïu  &
ÃjamŬhasya keÓinyÃæ  % kaïva÷ samabhavatkila  // MatsP_49.46 //
medhÃtithi÷ sutastasya  $ tasmÃtkÃïvÃyanà dvijÃ÷  &
ajamŬhasya bhÆminyÃæ  % jaj¤e b­hadanur n­pa÷  // MatsP_49.47 //
b­hadanor b­hanto 'tha  $ b­hantasya b­hanmanÃ÷  &
b­hanmana÷sutaÓcÃpi  % b­haddhanuriti Óruta÷  // MatsP_49.48 //
b­haddhanor b­hadi«u÷  $ putrastasya jayadratha÷  &
aÓvajittanayastasya  % senajit tasya cÃtmaja÷  // MatsP_49.49 //
atha senajita÷ putrÃÓ  $ catvÃro lokaviÓrutÃ÷  &
rucirÃÓvaÓca kÃvyaÓca  % rÃjà d­¬harathastathà  // MatsP_49.50 //
vatsaÓcÃvartako rÃjà  $ yasyaite parivatsakÃ÷  &
rucirÃÓvasya dÃyÃda÷  % p­thuseno mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_49.51 //
p­thusenasya paurastu  $ paurÃnnÅpo 'tha jaj¤ivÃn  &
nÅpasyaikaÓataæ tv ÃsÅt  % putrÃïÃm amitaujasÃm  // MatsP_49.52 //
nÅpà iti samÃkhyÃtà  $ rÃjÃna÷ sarva eva te  &
te«Ãæ vaæÓakara÷ ÓrÅmÃn  % nÅpÃnÃæ kÅrtivardhana÷  // MatsP_49.53 //
kÃvyÃcca samaro nÃma  $ sade«Âasamaro 'bhavat  &
samarasya pÃrasampÃrau  % sadaÓva iti te traya÷  // MatsP_49.54 //
putrÃ÷ sarvaguïopetà  $ jÃtà vai viÓrutà bhuvi  &
pÃraputra÷ p­thurjÃta÷  % p­thostu suk­to 'bhavat  // MatsP_49.55 //
jaj¤e sarvaguïopeto  $ vibhrÃjastasya cÃtmaja÷  &
vibhrÃjasya tu dÃyÃdas tv  % aïuho nÃma vÅryavÃn  // MatsP_49.56 //
babhÆva ÓukajÃmÃtà  $ k­tvÅbhartà mahÃyaÓÃ÷  &
aïuhasya tu dÃyÃdo  % brahmadatto mahÅpati÷  // MatsP_49.57 //
yugadatta÷ sutastasya  $ vi«vakseno mahÃyaÓÃ÷  &
vibhrÃja÷ punar ÃjÃta÷  % suk­teneha karmaïà  // MatsP_49.58 //
vi«vaksenasya putrastu  $ udakseno babhÆva ha  &
bhallÃÂastasya putrastu  % tasyÃsÅjjanamejaya÷  \
ugrÃyudhena tasyÃrthe  # sarve nÅpÃ÷ praïÃÓitÃ÷  // MatsP_49.59 //

*­«aya Æcu÷
ugrÃyudha÷ kasya suta÷  $ kasya vaæÓe sa kathyate  &
kimarthaæ tena te nÅpÃ÷  % sarve caiva praïÃÓitÃ÷  // MatsP_49.60 //

*sÆta uvÃca
ugrÃyudha÷ sÆryavaæÓyas  $ tapastepe varÃÓrame  &
sthÃïubhÆto '«ÂasÃhasraæ  % taæ bheje janamejaya÷  // MatsP_49.61 //
tasya rÃjyaæ pratiÓrutya  $ nÅpÃn ÃjaghnivÃn prabhu÷  &
uvÃca sÃntvaæ vividhaæ  % jaghnuste vai hy ubhÃv api  // MatsP_49.62 //
hanyamÃnÃgatÃn Æce  $ yasmÃddhetorna me vaca÷  &
ÓaraïÃgatarak«Ãrthaæ  % tasmÃdevaæ ÓapÃmi va÷  // MatsP_49.63 //
yadi me 'sti tapastaptaæ  $ sarvÃnnayatu vo yama÷  &
tatastÃn k­pyamÃïÃæstu  % yamena purata÷ sa tu  // MatsP_49.64 //
k­payà parayÃvi«Âo  $ janamejayam ÆcivÃn  &
gatÃnetÃnimÃnvÅrÃæs  % tvaæ me rak«itumarhasi  // MatsP_49.65 //

*janamejaya uvÃca
are pÃpà durÃcÃrà  $ bhavitÃro 'sya kiækarÃ÷  &
tathetyuktastato rÃjà  % yamena yuyudhe ciram  // MatsP_49.66 //
vyÃdhibhirnÃrakairghorair  $ yamena saha tÃnbalÃt  &
vijitya munaye prÃdÃt  % tadadbhutamivÃbhavat  // MatsP_49.67 //
yamastu«Âastatastasmai  $ muktij¤Ãnaæ dadau param  &
sarve yathocitaæ k­tvà  % jagmuste k­«ïamavyayam  // MatsP_49.68 //
ye«Ãæ tu caritaæ g­hya  $ hanyate nÃpam­tyubhi÷  &
iha loke pare caiva  % sukhamak«ayyamaÓnute  // MatsP_49.69 //
ajamŬhasya dhÆminyÃæ  $ vidväjaj¤e yavÅnara÷  &
dh­timÃæstasya putrastu  % tasya satyadh­ti÷ sm­ta÷  \
atha satyadh­te÷ putro  # d­¬hanemi÷ pratÃpavÃn  // MatsP_49.70 //
d­¬hanemisutaÓcÃpi  $ sudharmà nÃma pÃrthiva÷  &
ÃsÅtsudharmatanaya÷  % sÃrvabhauma÷ pratÃpavÃn  // MatsP_49.71 //
sÃrvabhaumeti vikhyÃta÷  $ p­thivyÃm ekarì babhau  &
tasyÃnvavÃye mahati  % mahÃpauravanandana÷  // MatsP_49.72 //
mahÃpauravaputrastu  $ rÃjà rukmaratha÷ sm­ta÷  &
atha rukmarathasyÃsÅt  % supÃrÓvo nÃma pÃrthiva÷  // MatsP_49.73 //
supÃrÓvatanayaÓcÃpi  $ sumatirnÃma dhÃrmika÷  &
sumaterapi dharmÃtmà  % rÃjà saænatimÃnapi  // MatsP_49.74 //
tasyÃsÅtsaænatimata÷  $ k­to nÃma suto mahÃn  &
hiraïyanÃbhina÷ Ói«ya÷  % kauÓalyasya mahÃtmana÷  // MatsP_49.75 //
caturviæÓatidhà yena  $ proktà vai sÃmasaæhitÃ÷  &
sm­tÃste prÃcyasÃmÃna÷  % kÃrtà nÃmeha sÃmagÃ÷  // MatsP_49.76 //
kÃrtirugrÃyudho 'sau vai  $ mahÃpauravavardhana÷  &
babhÆva yena vikramya  % p­thukasya pità hata÷  // MatsP_49.77 //
nÅlo nÃma mahÃrÃja÷  $ päcÃlÃdhipatirvaÓÅ  &
ugrÃyudhasya dÃyÃda÷  % k«emo nÃma mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_49.78 //
k«emÃtsunÅtha÷ saæjaj¤e  $ sunÅthasya n­paæjaya÷  &
n­paæjayÃcca viratha  % ityete pauravÃ÷ stutÃ÷  // MatsP_49.79 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 50

*sÆta uvÃca
ajamŬhasya nÅlinyÃæ  $ nÅla÷ samabhavann­pa÷  &
nÅlasya tapasogreïa  % suÓÃntirudapadyata  // MatsP_50.1 //
purujÃnu÷ suÓÃntestu  $ p­thustu purujÃnuta÷  &
bhadrÃÓva÷ p­thudÃyÃdo  % bhadrÃÓvatanayäch­ïu  // MatsP_50.2 //
mudgalaÓca jayaÓcaiva  $ rÃjà b­hadi«ustathà  &
javÅnaraÓca vikrÃnta÷  % kapilaÓcaiva pa¤cama÷  // MatsP_50.3 //
pa¤cÃnÃæ caiva pa¤cÃlÃn  $ etäjanapadÃnvidu÷  &
pa¤cÃlarak«iïo hy ete  % deÓÃnÃmiti na÷ Órutam  // MatsP_50.4 //
mudgalasyÃpi maudgalyÃ÷  $ k«atropetà dvijÃtaya÷  &
ete hy aÇgirasa÷ pak«aæ  % saæÓritÃ÷ kÃïvamudgalÃ÷  // MatsP_50.5 //
mudgalasya suto jaj¤e  $ brahmi«Âha÷ sumahÃyaÓÃ÷  &
indrasena÷ sutastasya  % vindhyÃÓvastasya cÃtmaja÷  // MatsP_50.6 //
vindhyÃÓvÃnmithunaæ jaj¤e  $ menakÃyÃmiti Óruti÷  &
divodÃsaÓca rÃjar«ir  % ahalyà ca yaÓasvinÅ  // MatsP_50.7 //
Óaradvatastu dÃyÃdam  $ ahalyà samprasÆyata  &
ÓatÃnandam­«iÓre«Âhaæ  % tasyÃpi sumahÃtapÃ÷  // MatsP_50.8 //
suta÷ satyadh­tirnÃma  $ dhanurvedasya pÃraga÷  &
ÃsÅtsatyadh­te÷ Óukram  % amoghaæ dhÃrmikasya tu  // MatsP_50.9 //
skannaæ reta÷ satyadh­ter  $ d­«Âvà cÃpsarasaæ jale  &
mithunaæ tatra saæbh­taæ  % tasminsarasi saæbh­tam  // MatsP_50.10 //
tata÷ sarasi tasmiæstu  $ kramamÃïaæ mahÅpati÷  &
d­«Âvà jagrÃha k­payà  % Óaætanurm­gayÃæ gata÷  // MatsP_50.11 //
ete Óaradvata÷ putrà  $ ÃkhyÃtà gautamà varÃ÷  &
ata Ærdhvaæ pravak«yÃmi  % divodÃsasya vai prajÃ÷  // MatsP_50.12 //
divodÃsasya dÃyÃdo  $ dharmi«Âho mitrayurn­pa÷  &
maitrÃyaïÃvara÷ so 'tha  % maitreyastu tata÷ sm­ta÷  // MatsP_50.13 //
ete vaæÓyà yate÷ pak«Ã÷  $ k«atropetÃstu bhÃrgavÃ÷  &
rÃjà caidyavaro nÃma  % maitreyasya suta÷ sm­ta÷  // MatsP_50.14 //
atha caidyavarÃdvidvÃn  $ sudÃsastasya cÃtmaja÷  &
ajamŬha÷ punarjÃta÷  % k«Åïe vaæÓe tu somaka÷  // MatsP_50.15 //
somakasya suto jantur  $ hate tasmi¤chataæ babhau  &
putrÃïÃmajamŬhasya  % somakasya mahÃtmana÷  // MatsP_50.16 //
mahi«Å tv ajamŬhasya  $ dhÆminÅ putravardhinÅ  &
putrÃbhÃve tapastepe  % Óataæ var«Ãïi duÓcaram  // MatsP_50.17 //
hutvÃgniæ vidhivatsamyak  $ pavitrÅk­tabhojanà  &
agnihotrakrameïaiva  % sà su«vÃpa mahÃvratà  // MatsP_50.18 //
tasyÃæ vai dhÆmavarïÃyÃm  $ ajamŬha÷ samÅyivÃn  &
­k«aæ sà janayÃmÃsa  % dhÆmavarïaæ ÓatÃgrajam  // MatsP_50.19 //
­k«Ãtsaævaraïo jaj¤e  $ kuru÷ saævaraïÃt tata÷  &
ya÷ prayÃgamatikramya  % kuruk«etramakalpayat  // MatsP_50.20 //
k­«yatastu mahÃrÃjo  $ var«Ãïi subahÆnyatha  &
k­«yamÃïastata÷ Óakro  % bhayÃttasmai varaæ dadau  // MatsP_50.21 //
puïyaæ ca ramaïÅyaæ ca  $ kuruk«etraæ tu tatsm­tam  &
tasyÃnvavÃya÷ sumahÃn  % yasya nÃmnà tu kauravÃ÷  // MatsP_50.22 //
kurostu dayitÃ÷ putrÃ÷  $ sudhanvà jahnureva ca  &
parÅk«icca mahÃtejÃ÷  % prajanaÓcÃrimardana÷  // MatsP_50.23 //
sudhanvanastu dÃyÃda÷  $ putro matimatÃæ vara÷  &
cyavanastasya putrastu  % rÃjà dharmÃrthatattvavit  // MatsP_50.24 //
cyavanasya k­mi÷ putra  $ ­k«Ãjjaj¤e mahÃtapÃ÷  &
k­me÷ putro mahÃvÅrya÷  % khyÃtastvindrasamo vibhu÷  // MatsP_50.25 //
caidyoparicaro vÅro  $ vasurnÃmÃntarik«aga÷  &
caidyoparicarÃjjaj¤e  % girikà sapta vai sutÃn  // MatsP_50.26 //
mahÃratho magadharì  $ viÓruto yo b­hadratha÷  &
pratyaÓravÃ÷ kuÓaÓcaiva  % caturtho harivÃhana÷  // MatsP_50.27 //
pa¤camaÓca yajuÓcaiva  $ matsya÷ kÃlÅ ca saptamÅ  &
b­hadrathasya dÃyÃda÷  % kuÓÃgro nÃma viÓruta÷  // MatsP_50.28 //
kuÓÃgrasyÃtmajaÓcaiva  $ v­«abho nÃma vÅryavÃn  &
v­«abhasya tu dÃyÃda÷  % puïyavÃnnÃma pÃrthiva÷  // MatsP_50.29 //
puïya÷ puïyavataÓcaiva  $ rÃjà satyadh­tistata÷  &
dÃyÃdastasya dhanu«as  % tasmÃtsarvaÓca jaj¤ivÃn  // MatsP_50.30 //
sarvasya sambhava÷ putras  $ tasmÃdrÃjà b­hadratha÷  &
dve tasya Óakale jÃte  % jarayà saædhitaÓ ca sa÷  // MatsP_50.31 //
jarayà saædhito yasmÃj  $ jarÃsaædhastata÷ sm­ta÷  &
jetà sarvasya k«atrasya  % jarÃsaædho mahÃbala÷  // MatsP_50.32 //
jarÃsaædhasya putrastu  $ sahadeva÷ pratÃpavÃn  &
sahadevÃtmaja÷ ÓrÅmÃn  % somavit sa mahÃtapÃ÷  // MatsP_50.33 //
ÓrutaÓravÃstu somÃder  $ mÃgadhÃ÷ parikÅrtitÃ÷  &
jahnustvajanayatputraæ  % surathaæ nÃma bhÆmipam  // MatsP_50.34 //
surathasya tu dÃyÃdo  $ vÅro rÃjà vidÆratha÷  &
vidÆrathasutaÓcÃpi  % sÃrvabhauma iti sm­ta÷  // MatsP_50.35 //
sÃrvabhaumÃjjayatseno  $ rucirastasya cÃtmaja÷  &
rucirÃttu tato bhaumas  % tvaritÃyustato 'bhavat  // MatsP_50.36 //
akrodhanas tv Ãyusutas  $ tasmÃddevÃtithi÷ sm­ta÷  &
devÃtithestu dÃyÃdo  % dak«a eva babhÆva ha  // MatsP_50.37 //
bhÅmasenastato dak«Ãd  $ dilÅpas tasya cÃtmaja÷  &
dilÅpasya pratÅpastu  % tasya putrÃs traya÷ sm­tÃ÷  // MatsP_50.38 //
devÃpi÷ ÓaætanuÓcaiva  $ vÃhlÅkaÓcaiva te traya÷  &
vÃhlÅkasya tu dÃyÃdÃ÷  % sapta vÃhlÅÓvarà n­pÃ÷  \
devÃpistu hy apadhyÃta÷  # prajÃbhirabhavanmuni÷  // MatsP_50.39 //

*munaya Æcu÷
prajÃbhistu kimarthaæ vai hy  $ apadhyÃto janeÓvara÷  &
ko do«o rÃjaputrasya  % prajÃbhi÷ samudÃh­ta÷  // MatsP_50.40 //

*sÆta uvÃca
kilÃsÅdrÃjaputrastu  $ ku«ÂhÅ taæ nÃbhyapÆjayan  &
kÃryaæ caiva tu devÃnÃæ  % k«atraæ prati dvijottamÃ÷  \
bhavi«yaæ kÅrtayi«yÃmi  # Óaætanostu nibodhata  // MatsP_50.41 //
ÓaætanustvabhavadrÃjà  $ vidvÃnsa vai mahÃbhi«ak  &
idaæ codÃharantyatra  % Ólokaæ prati mahÃbhi«ak  // MatsP_50.42 //
yaæ yaæ karÃbhyÃæ sp­Óati  $ jÅrïaæ rogiïameva ca  &
punaryuvà ca bhavati  % tasmÃttaæ Óaætanuæ vidu÷  // MatsP_50.43 //
tattasya Óaætanutvaæ hi  $ prajÃbhiriha kÅrtyate  &
tato 'v­ïuta bhÃryÃrthaæ  % ÓaætanurjÃhnavÅæ n­pa  // MatsP_50.44 //
tasyÃæ devavrataæ nÃma  $ kumÃraæ janayadvibhu÷  &
kÃlÅ vicitravÅryaæ tu  % dÃÓeyÅ janayatsutam  // MatsP_50.45 //
Óaætanordayitaæ putraæ  $ ÓÃntÃtmÃnamakalma«am  &
k­«ïadvaipÃyano nÃma  % k«etre vaicitraviryake  // MatsP_50.46 //
dh­tarëÂraæ ca pÃï¬uæ ca  $ viduraæ cÃpyajÅjanat  &
dh­tarëÂrastu gÃndhÃryÃæ  % putrÃnajanayacchatam  // MatsP_50.47 //
te«Ãæ duryodhana÷ Óre«Âha÷  $ sarvak«atrasya vai prabhu÷  &
mÃdrÅ kuntÅ tathà caiva  % pÃï¬orbhÃrye babhÆvatu÷  // MatsP_50.48 //
devadattÃ÷ sutÃ÷ pa¤ca  $ pÃï¬orarthe 'bhijaj¤ire  &
dharmÃdyudhi«Âhiro jaj¤e  % mÃrutÃcca v­kodara÷  // MatsP_50.49 //
indrÃddhanaæjayaÓcaiva  $ indratulyaparÃkrama÷  &
nakulaæ sahadevaæ ca  % mÃdryaÓvibhyÃmajÅjanat  // MatsP_50.50 //
pa¤caite pÃï¬avebhyastu  $ draupadyÃæ jaj¤ire sutÃ÷  &
draupadyajanayacchre«Âhaæ  % prativindhyaæ yudhi«ÂhirÃt  // MatsP_50.51 //
Órutasenaæ bhÅmasenÃc  $ chrutakÅrtiæ dhanaæjayÃt  &
caturthaæ ÓrutakarmÃïaæ  % sahadevÃd ajÃyata  // MatsP_50.52 //
nakulÃcca ÓatÃnÅkaæ  $ draupadeyÃ÷ prakÅrtitÃ÷  &
tebhyo 'pare pÃï¬aveyÃ÷  % «a¬evÃnye mahÃrathÃ÷  // MatsP_50.53 //
hai¬ambo bhÅmasenÃttu  $ putro jaj¤e ghaÂotkaca÷  &
kÃÓÅ baladharÃdbhÅmÃj  % jaj¤e vai sarvagaæ sutam  // MatsP_50.54 //
suhotraæ tanayaæ mÃdrÅ  $ sahadevÃdasÆyata  &
kareïumatyÃæ caidyÃyÃæ  % niramitrastu nÃkuli÷  // MatsP_50.55 //
subhadrÃyÃæ rathÅ pÃrthÃd  $ abhimanyurajÃyata  &
yaudheyaæ devakÅ caiva  % putraæ jaj¤e yudhi«ÂhirÃt  // MatsP_50.56 //
abhimanyo÷ parÅk«ittu  $ putra÷ parapurajaya÷  &
janamejaya÷ parÅk«ita÷  % putra÷ paramadhÃrmika÷  // MatsP_50.57 //
brahmÃïaæ kalpayÃmÃsa  $ sa vai vÃjasaneyakam  &
sa vaiÓampÃyanenaiva  % Óapta÷ kila mahar«iïà  // MatsP_50.58 //
na sthÃsyatÅha durbuddhe  $ tavaitadvacanaæ bhuvi  &
yÃvatsthÃsyasi tvaæ loke  % tÃvadeva prapatsyati  // MatsP_50.59 //
k«atrasya vijayaæ j¤Ãtvà  $ tata÷prabh­ti sarvaÓa÷  &
abhigamya sthitÃÓcaiva  % n­paæ ca janamejayam  // MatsP_50.60 //
tata÷prabh­ti ÓÃpena  $ k«atriyasya tu yÃjina÷  &
utsannà yÃjino yaj¤e  % tata÷prabh­ti sarvaÓa÷  // MatsP_50.61 //
k«atrasya yÃjina÷ kecic  $ chÃpÃttasya mahÃtmana÷  &
paurïamÃsena havi«Ã  % i«Âvà tasminprajÃpatim  \
sa vaiÓampÃyanenaiva  # praviÓanvÃritastata÷  // MatsP_50.62 //
parÅk«ita÷ suto 'sau vai  $ pauravo janamejaya÷  &
dvir aÓvamedhamÃh­tya  % mahÃvÃjasaneyaka÷  // MatsP_50.63 //
pravartayitvà taæ sarvam  $ ­«iæ vÃjasaneyakam  &
vivÃde brÃhmaïai÷ sÃrdham  % abhiÓapto vanaæ yayau  // MatsP_50.64 //
janamejayÃcchatÃnÅkas  $ tasmÃjjaj¤e sa vÅryavÃn  &
janamejaya÷ ÓatÃnÅkaæ  % putraæ rÃjye 'bhi«iktavÃn  // MatsP_50.65 //
athÃÓvamedhena tata÷  $ ÓatÃnÅkasya vÅryavÃn  &
jaj¤e 'dhisomak­«ïÃkhya÷  % sÃmprataæ yo mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_50.66 //
tasmi¤chÃsati rëÂraæ tu  $ yu«mÃbhiridamÃh­tam  &
durÃpaæ dÅrghasattraæ vai  % trÅïi var«Ãïi pu«kare  \
var«advayaæ kuruk«etre  # d­«advatyÃæ dvijottamÃ÷  // MatsP_50.67 //

*munaya Æcu÷
bhavi«yaæ ÓrotumicchÃma÷  $ prajÃnÃæ lomahar«aïe  &
purà kila yadetadvai  % vyatÅtaæ kÅrtitaæ tvayà  // MatsP_50.68 //
ye«u vai sthÃsyate k«atram  $ utpatsyante n­pÃÓca ye  &
te«Ãm Ãyu«pramÃïaæ ca  % nÃmataÓcaiva tÃnn­pÃn  // MatsP_50.69 //
k­tayugapramÃïaæ ca  $ tretÃdvÃparayostathà  &
kaliyugapramÃïaæ ca  % yugado«aæ yugak«ayam  // MatsP_50.70 //
sukhadu÷khapramÃïaæ ca  $ prajÃdo«aæ yugasya tu  &
etatsarvaæ prasaækhyÃya  % p­cchatÃæ brÆhi na÷ prabho  // MatsP_50.71 //

*sÆta uvÃca
yathà me kÅrtitaæ pÆrvaæ  $ vyÃsenÃkli«Âakarmaïà  &
bhÃvyaæ kaliyugaæ caiva  % tathà manvantarÃïi ca  // MatsP_50.72 //
anÃgatÃni sarvÃïi  $ bruvato me nibodhata  &
ata Ærdhvaæ pravak«yÃmi  % bhavi«yà ye n­pÃstathà  // MatsP_50.73 //
ai¬ek«vÃkvanvaye caiva  $ paurave cÃnvaye tathà  &
ye«u saæsthÃsyate tacca  % ai¬ek«vÃkukulaæ Óubham  \
tÃnsarvÃnkÅrtayi«yÃmi  # bhavi«ye kathitÃnn­pÃn  // MatsP_50.74 //
tebhyo 'pare 'pi ye tv anye hy  $ utpatsyante n­pÃ÷ puna÷  &
k«atrÃ÷ pÃraÓavÃ÷ ÓÆdrÃs  % tathÃnye ye bahiÓcarÃ÷  // MatsP_50.75 //
andhÃ÷ ÓakÃ÷ pulindÃÓca  $ cÆlikà yavanÃstathà  &
kaivartÃbhÅraÓabarà  % ye cÃnye mlecchasambhavÃ÷  \
paryÃyata÷ pravak«yÃmi  # nÃmataÓcaiva tÃnn­pÃn  // MatsP_50.76 //
adhisomak­«ïaÓ caite«Ãæ  $ prathamaæ vartate n­pa÷  &
tasyÃnvavÃye vak«yÃmi  % bhavi«ye kathitÃnn­pÃn  // MatsP_50.77 //
adhisomak­«ïaputrastu  $ vivak«urbhavità n­pa÷  &
gaÇgayà tu h­te tasmin  % nagare nÃgasÃhvaye  // MatsP_50.78 //
tyaktvà vivak«urnagaraæ  $ kauÓÃmbyÃæ tu nivatsyati  &
bhavi«yëÂau sutÃstasya  % mahÃbalaparÃkramÃ÷  // MatsP_50.79 //
bhÆrirjye«Âha÷ sutastasya  $ tasya citraratha÷ sm­ta÷  &
ÓucidravaÓcitrarathÃd  % v­«ïimÃæÓca ÓucidravÃt  // MatsP_50.80 //
v­«ïimata÷ su«eïaÓca  $ bhavi«yati Óucirn­pa÷  &
tasmÃtsu«eïÃdbhavità  % sunÅtho nÃma pÃrthiva÷  // MatsP_50.81 //
n­pÃtsunÅthÃdbhavità  $ n­cak«u÷ sumahÃyaÓÃ÷  &
n­cak«u«astu dÃyÃdo  % bhavità vai sukhÅvala÷  // MatsP_50.82 //
sukhÅvalasutaÓcÃpi  $ bhÃvÅ rÃjà pari«ïava÷  &
pari«ïavasutaÓcÃpi  % bhavità sutapà n­pa÷  // MatsP_50.83 //
medhÃvÅ tasya dÃyÃdo  $ bhavi«yati na saæÓaya÷  &
medhÃvina÷ sutaÓcÃpi  % bhavi«yati puraæjaya÷  // MatsP_50.84 //
urvo bhÃvya÷ sutastasya  $ tigmÃtmà tasya cÃtmaja÷  &
tigmÃdb­hadratho bhÃvyo  % vasudÃmà b­hadrathÃt  // MatsP_50.85 //
vasudÃmna÷ ÓatÃnÅko  $ bhavi«yodayanastata÷  &
bhavi«yate codayanÃd  % vÅge rÃjà vahÅnara÷  // MatsP_50.86 //
vahÅnarÃtmajaÓcaiva  $ daï¬apÃïirbhavi«yati  &
daï¬apÃïerniramitro  % niramitrÃttu k«emaka÷  // MatsP_50.87 //
atrÃnuvaæÓaÓloko 'yaæ  $ gÅto viprai÷ purÃtanai÷  &
brahmak«atrasya yo yonir  % vaæÓo devar«isatk­ta÷  \
k«emakaæ prÃpya rÃjÃnaæ  # saæsthÃsyati kalau yuge  // MatsP_50.88 //
itye«a pauravo vaæÓo  $ yathÃvadiha kÅrtita÷  &
dhÅmata÷ pÃï¬uputrasya  % cÃrjunasya mahÃtmana÷  // MatsP_50.89 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 51

*­«aya Æcu÷
ye pÆjyÃ÷ syur dvijÃtÅnÃm  $ agnaya÷ sÆta sarvadà  &
tÃnidÃnÅæ samÃcak«va  % tadvaæÓaæ cÃnupÆrvaÓa÷  // MatsP_51.1 //

*sÆta uvÃca
yo 'sÃv agnirabhÅmÃnÅ  $ sm­ta÷ svÃyambhuve 'ntare  &
brahmaïo mÃnasa÷ putras  % tasmÃtsvÃhà vyajÅjanat  // MatsP_51.2 //
pÃvakaæ pavamÃnaæ ca  $ ÓuciragniÓca ya÷ sm­ta÷  &
nirmathya÷ pavamÃno 'gnir  % vaidyuta÷ pÃvakÃtmaja÷  // MatsP_51.3 //
Óuciragni÷ sm­ta÷ saura÷  $ sthÃvarÃÓcaiva te sm­tÃ÷  &
pavamÃnÃtmajo hy agnir  % havyavÃha÷ sa ucyate  // MatsP_51.4 //
pÃvaka÷ saharak«astu  $ havyavÃhamukha÷ Óuci÷  &
devÃnÃæ havyavÃho 'gni÷  % prathamo brahmaïa÷ suta÷  // MatsP_51.5 //
saharak«a÷ surÃïÃæ tu  $ trayÃïÃæ te trayo 'gnaya÷  &
ete«Ãæ putrapautrÃÓca  % catvÃriæÓattathaiva ca  // MatsP_51.6 //
pravak«ye nÃmatastÃnvai  $ pravibhÃgena tÃnp­thak  &
pÃvano laukiko hy agni÷  % prathamo brahmaïaÓca ya÷  // MatsP_51.7 //
brahmaudanÃgnis tatputro  $ bharato nÃma viÓruta÷  &
vaiÓvÃnaro havyavÃho  % vahanhavyaæ mamÃra sa÷  // MatsP_51.8 //
sa m­to 'tharvaïa÷ putro  $ mathita÷ pu«karodadhi÷  &
yo 'tharvà laukiko hy agnir  % dak«iïÃgni÷ sa ucyate  // MatsP_51.9 //
bh­go÷ prajÃyatÃtharvà hy  $ aÇgirÃtharvaïa÷ sm­ta÷  &
tasya hy alaukiko hy agnir  % dak«iïÃgni÷ sa vai sm­ta÷  // MatsP_51.10 //
atha ya÷ pavamÃnastu  $ nirmathyo 'gni÷ sa ucyate  &
sa ca vai gÃrhapatyo 'gni÷  % prathamo brahmaïa÷ sm­ta÷  // MatsP_51.11 //
tata÷ sabhyÃvasathyau ca  $ saæÓatyÃs tau sutÃvubhau  &
tata÷ «o¬aÓa nadyastu  % cakame havyavÃhana÷  \
ya÷ khalvÃhavanÅyo 'gnir  # abhimÃnÅ dvijai÷ sm­ta÷  // MatsP_51.12 //
kÃverÅæ k­«ïaveïÅæ ca  $ narmadÃæ yamunÃæ tathà  &
godÃvarÅæ vitastÃæ ca  % candrabhÃgÃmirÃvatÅm  // MatsP_51.13 //
vipÃÓÃæ kauÓikÅæ caiva  $ Óatadruæ sarayÆæ tathà  &
sÅtÃæ manasvinÅæ caiva  % hrÃdinÅæ pÃvanÃæ tathà  // MatsP_51.14 //
tÃsu «o¬aÓadhÃtmÃnaæ  $ pravibhajya p­thakp­thak  &
tadà tu viharaæstÃsu  % dhi«ïyeccha÷ sa babhÆva ha  // MatsP_51.15 //
svÃbhidhÃnasthità dhi«ïyÃs  $ tÃsÆtpannÃÓca dhi«ïava÷  &
dhi«ïye«u jaj¤ire yasmÃt  % tataste dhi«ïava÷ sm­tÃ÷  // MatsP_51.16 //
ityete vai nadÅputrà  $ dhi«ïye«u pratipedire  &
te«Ãæ viharaïÅyà ye  % upastheyÃÓca täӭïu  \
vibhu÷ pravÃhaïo 'gnÅdhras  # tatrasthà dhi«ïavo 'pare  // MatsP_51.17 //
viharati yathÃsthÃnaæ  $ puïyÃhe samupakrame  &
anirdeÓyÃnivÃryÃïÃm  % agnÅnÃæ Ó­ïuta kramam  // MatsP_51.18 //
vÃsavo 'gni÷ k­ÓÃnuryo  $ dvitÅyottaravedika÷  &
samrìagnisuto hya«ÂÃv  % upati«Âhanti tÃndvijÃ÷  // MatsP_51.19 //
parjanya÷ pavamÃnastu  $ dvitÅya÷ so 'nud­Óyate  &
pÃvako«ïa÷ samÆhyastu  % vottare so 'gnirucyate  // MatsP_51.20 //
havyasÆdo hy asaæm­jya÷  $ ÓÃmitra÷ sa vibhÃvyate  &
ÓatadhÃmà sudhÃjyotÅ  % raudraiÓvarya÷ sa ucyate  // MatsP_51.21 //
brahmajyotir vasudhÃmà  $ brahmasthÃnÅya ucyate  &
ajaikapÃdupastheya÷  % sa vai ÓÃlÃmukho yata÷  // MatsP_51.22 //
anirdeÓyo hyahirbudhnyo  $ bahirante tu dak«iïau  &
putrà hyete tu sarvasya  % upastheyà dvijai÷ sm­tÃ÷  // MatsP_51.23 //
tato viharaïÅyÃæstu  $ vak«yÃmya«Âau tu tÃnsutÃn  &
hautriyasya suto hyagnir  % barhi«o havyavÃhana÷  // MatsP_51.24 //
praÓaæsyo 'gni÷ pracetÃstu  $ dvitÅya÷ saæsahÃyaka÷  &
suto hyagner viÓvavedà  % brÃhmaïÃcchaæsirucyate  // MatsP_51.25 //
apÃæ yoni÷ sm­ta÷ svÃmbha÷  $ seturnÃma vibhÃvyate  &
dhi«ïya Ãharaïà hyete  % somenejyanta vai dvijai÷  // MatsP_51.26 //
tato ya÷ pÃvako nÃmnà  $ ya÷ sadbhiryoga ucyate  &
agni÷ so 'vabh­tho j¤eyo  % varuïena sahejyate  // MatsP_51.27 //
h­dayasya suto hyagner  $ jaÂhare 'sau n­ïÃæ pacan  &
manyumäjaÂharaÓcÃgnir  % viddhÃgni÷ satataæ sm­ta÷  // MatsP_51.28 //
parasparotthito hyagnir  $ bhÆtÃnÅha vibhurdahan  &
agnermanyumata÷ putro  % ghora÷ saævartaka÷ sm­ta÷  // MatsP_51.29 //
pibannapa÷ sa vasati  $ samudre va¬avÃmukhe  &
samudravÃsina÷ putra÷  % saharak«o vibhÃvyate  // MatsP_51.30 //
saharak«astu vai kÃmÃn  $ g­he sa vasate n­ïÃm  &
kravyÃdagni÷ sutastasya  % puru«Ãnyo 'tti vai m­tÃn  // MatsP_51.31 //
ityete pÃvakasyÃgner  $ dvijai÷ putrÃ÷ prakÅrtitÃ÷  &
tata÷ sutÃstu sauvÅryÃd  % gandharvairasurair h­tÃ÷  // MatsP_51.32 //
mathito yastvaraïyÃæ tu  $ so 'gnirÃpa samindhanam  &
Ãyur nÃmnà tu bhagavÃn  % paÓau yastu praïÅyate  // MatsP_51.33 //
Ãyu«o mahimÃnputro  $ dahanastu tata÷ suta÷  &
pÃkayaj¤e«v abhÅmÃnÅ  % hutaæ havyaæ bhunakti ya÷  // MatsP_51.34 //
sarvasmÃddevalokÃcca  $ havyaæ kavyaæ bhunakti ya÷  &
putro 'sya sahito hyagnir  % adbhuta÷ sa mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_51.35 //
prÃyaÓcitte«vabhÅmÃnÅ  $ h­taæ havyaæ bhunakti ya÷  &
adbhutasya suto vÅro  % devÃæÓastu mahÃnsm­ta÷  // MatsP_51.36 //
vividhÃgnistatastasya  $ tasya putro mahÃkavi÷  &
vividhÃgnisutÃdarkÃd  % agnayo '«Âau sutÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_51.37 //
kÃmyÃsvi«Âi«vabhÅmÃnÅ  $ rak«ohÃyatik­cca ya÷  &
surabhirvasumÃnnÃdo  % haryaÓvaÓcaiva rukmavÃn  // MatsP_51.38 //
pravargya÷ k«emavÃæÓcaiva  $ itya«Âau ca prakÅrtitÃ÷  &
Óucyagnestu prajà hye«Ã  % agnayaÓca caturdaÓa  // MatsP_51.39 //
ityete hyagnaya÷ proktÃ÷  $ praïÅtà ye hi cÃdhvare  &
samatÅte tu sarge ye  % yÃmai÷ saha surottamai÷  // MatsP_51.40 //
svÃyambhuve 'ntare pÆrvam  $ agnayaste 'bhimÃnina÷  &
ete viharaïÅye«u  % cetanÃcetane«viha  // MatsP_51.41 //
sthÃnÃbhimÃnino 'gnÅdhrÃ÷  $ prÃgÃsanhavyavÃhanÃ÷  &
kÃmyanaimittikÃdyÃste  % ye te karmasvavasthitÃ÷  // MatsP_51.42 //
pÆrve manvantare 'tÅte  $ ÓukrairyÃmaiÓca tai÷ saha  &
ete devagaïai÷ sÃrdhaæ  % prathamasyÃntare mano÷  // MatsP_51.43 //
ityetà yonayo hyaktÃ÷  $ sthÃnÃkhyà jÃtavedasÃm  &
svÃroci«Ãdi«u j¤eyÃ÷  % savarïÃnte«u saptasu  // MatsP_51.44 //
tairevaæ tu prasaækhyÃtaæ  $ sÃmpratÃnÃgate«viha  &
manvantare«u sarve«u  % lak«aïaæ jÃtavedasÃm  // MatsP_51.45 //
manvantare«u sarve«u  $ nÃnÃrÆpaprayojanai÷  &
vartante vartamÃnaiÓca  % yÃmairdevai÷ sahÃgnaya÷  // MatsP_51.46 //
anÃgatai÷ surai÷ sÃrdhaæ  $ vatsyanto 'nÃgatÃstvatha  &
itye«a pracayo 'gnÅnÃæ  % mayà prokto yathÃkramam  \
vistareïÃnupÆrvyà ca  # kimanyacchrotumicchatha  // MatsP_51.47 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 52

*­«aya Æcu÷
idÃnÅæ prÃha yadvi«ïu÷  $ p­«Âa÷ paramamuttamam  &
tadidÃnÅæ samÃcak«va  % dharmÃdharmasya vistaram  // MatsP_52.1 //

*sÆta uvÃca
evamekÃrïave tasmin  $ matsyarÆpÅ janÃrdana÷  &
vistÃramÃdisargasya  % pratisargasya cÃkhilam  // MatsP_52.2 //
kathayÃmÃsa viÓvÃtmà  $ manave sÆryasÆnave  &
karmayogaæ ca sÃækhyaæ ca  % yathÃvadvistarÃnvitam  // MatsP_52.3 //

*­«aya Æcu÷
ÓrotumicchÃmahe sÆta  $ karmayogasya lak«aïam  &
yasmÃdaviditaæ loke  % na kiæcittava suvrata  // MatsP_52.4 //

*sÆta uvÃca
karmayogaæ ca vak«yÃmi  $ yathà vi«ïuvibhëitam  &
j¤ÃnayogasahasrÃddhi  % karmayoga÷ praÓasyate  // MatsP_52.5 //
karmayogodbhavaæ j¤Ãnaæ  $ tasmÃttatparamaæ padam  &
karmaj¤Ãnodbhavaæ brahma  % na ca j¤Ãnamakarmaïa÷  // MatsP_52.6 //
tasmÃtkarmaïi yuktÃtmà  $ tattvamÃpnoti ÓÃÓvatam  &
vedo 'khilo dharmamÆlam  % ÃcÃraÓcaiva tadvidÃm  // MatsP_52.7 //
a«ÂÃvÃtmaguïÃs tasmin  $ pradhÃnatvena saæsthitÃ÷  &
dayà sarve«u bhÆte«u  % k«ÃntÅ rak«Ãturasya tu  // MatsP_52.8 //
anasÆyà tathà loke  $ ÓaucamantarbahirdvijÃ÷  &
anÃyÃse«u kÃrye«u  % mÃÇgalyÃcÃrasevanam  // MatsP_52.9 //
na ca dravye«u kÃrpaïyam  $ Ãrte«ÆpÃrjite«u ca  &
tathÃsp­hà paradravye  % parastrÅ«u ca sarvadà  // MatsP_52.10 //
a«ÂÃvÃtmaguïÃ÷ proktÃ÷  $ purÃïasya tu kovidai÷  &
ayameva kriyÃyogo  % j¤Ãnayogasya sÃdhaka÷  // MatsP_52.11 //
karmayogaæ vinà j¤Ãnaæ  $ kasyacin neha d­Óyate  &
Órutism­tyuditaæ dharmam  % upati«Âhetprayatnata÷  // MatsP_52.12 //
devatÃnÃæ pitÌïÃæ ca  $ manu«yÃïÃæ ca sarvadà  &
kuryÃdaharaharyaj¤air  % bhÆtar«igaïatarpaïam  // MatsP_52.13 //
svÃdhyÃyairarcayeccar«Ån  $ homairvidvÃnyathÃvidhi  &
pit̤chrÃddhair annadÃnair  % bhÆtÃni balikarmabhi÷  // MatsP_52.14 //
pa¤caite vihità yaj¤Ã÷  $ pa¤casÆnÃpanuttaye  &
kaï¬anÅ pe«aïÅ cullÅ  % jalakumbhÅ pramÃrjanÅ  // MatsP_52.15 //
pa¤ca sÆnà g­hasthasya  $ tena svargaæ na gacchati  &
tatpÃpanÃÓanÃyÃmÅ  % pa¤ca yaj¤Ã÷ prakÅrtitÃ÷  // MatsP_52.16 //
dvÃviæÓatistathëÂau ca  $ ye saæskÃrÃ÷ prakÅrtitÃ÷  &
tadyukto 'pi na mok«Ãya  % yastvÃtmaguïavarjita÷  // MatsP_52.17 //
tasmÃdÃtmaguïopeta÷  $ Órutikarma samÃcaret  &
gobrÃhmaïÃnÃæ vittena  % sarvadà bhadramÃcaret  // MatsP_52.18 //
gobhÆhiraïyavÃsobhir  $ gandhamÃlyodakena ca  &
pÆjayedbrahmavi«ïvarka-  % rudravasvÃtmakaæ Óivam  // MatsP_52.19 //
vratopavÃsair vidhivac-  $ chraddhayà ca vimatsara÷  &
yo 'sÃv atÅndriya÷ ÓÃnta÷  % sÆk«mo 'vyakta÷ sanÃtana÷  \
vÃsudevo jaganmÆrtis  # tasya sambhÆtayo hy amÅ  // MatsP_52.20 //
brahmà vi«ïuÓca bhagavÃn  $ mÃrtaï¬o v­«avÃhana÷  &
a«Âau ca vasavastadvad  % ekÃdaÓa gaïÃdhipÃ÷  \
lokapÃlÃdhipÃÓcaiva  # pitaro mÃtarastathà  // MatsP_52.21 //
imà vibhÆtaya÷ proktÃÓ  $ carÃcarasamanvitÃ÷  &
brahmÃdyÃÓ caturo mÆlam  % avyaktÃdhipati÷ sm­ta÷  // MatsP_52.22 //
oæ oæ brahmaïà cÃtha sÆryeïa  $ vi«ïunÃtha Óivena và  &
abhedÃtpÆjitena syÃt  % pÆjitaæ sacarÃcaram  // MatsP_52.23 //
brahmÃdÅnÃæ paraæ dhÃma  $ trayÃïÃmapi saæsthiti÷  &
vedamÆrtÃv ata÷ pÆ«Ã  % pÆjanÅya÷ prayatnata÷  // MatsP_52.24 //
tasmÃdagnidvijamukhÃn  $ k­tvà sampÆjayedimÃn  &
dÃnairvratopavÃsaiÓca  % japahomÃdinà nara÷  // MatsP_52.25 //
iti kriyÃyogaparÃyaïasya  $ vedÃntaÓÃstrasm­tivatsalasya  &
vikarmabhÅtasya sadà na kiæcit  % prÃptavyamastÅha pare ca loke  // MatsP_52.26 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 53

*munaya Æcu÷
purÃïasaækhyÃmÃcak«va  $ sÆta vistaraÓa÷ kramÃt  &
dÃnadharmamaÓe«aæ tu  % yathÃvadanupÆrvaÓa÷  // MatsP_53.1 //

*sÆta uvÃca
idameva purÃïe«u  $ purÃïapuru«astadà  &
yaduktavÃnsa viÓvÃtmà  % manave tannibodhata  // MatsP_53.2 //

*matsya uvÃca
purÃïaæ sarvaÓÃstrÃïÃæ  $ prathamaæ brahmaïà sm­tam  &
anantaraæ ca vaktrebhyo  % vedÃstasya vinirgatÃ÷  // MatsP_53.3 //
purÃïamekamevÃsÅt  $ tadà kalpÃntare 'nagha  &
trivargasÃdhanaæ puïyaæ  % ÓatakoÂipravistaram  // MatsP_53.4 //
nirdagdhe«u ca loke«u  $ vÃjirÆpeïa vai mayà  &
aÇgÃni caturo vedÃn  % purÃïaæ nyÃyavistaram  // MatsP_53.5 //
mÅmÃæsÃæ dharmaÓÃstraæ ca  $ parig­hya mayà k­tam  &
matsyarÆpeïa ca puna÷  % kalpÃdÃvudakÃrïave  // MatsP_53.6 //
aÓe«am etatkathitam  $ udakÃntargatena ca  &
Órutvà jagÃda ca munÅn  % prati devÃæÓcaturmukha÷  // MatsP_53.7 //
prav­tti÷ sarvaÓÃstrÃïÃæ  $ purÃïasyÃbhavattata÷  &
kÃlenÃgrahaïaæ d­«Âvà  % purÃïasya tato n­pa  // MatsP_53.8 //
vyÃsarÆpamahaæ k­tvà  $ saæharÃmi yuge yuge  &
caturlak«apramÃïena  % dvÃpare dvÃpare sadà  // MatsP_53.9 //
tathëÂÃdaÓadhà k­tvà  $ bhÆrloke 'sminprakÃÓyate  &
adyÃpi devaloke 'smi¤  % chatakoÂipravistaram  // MatsP_53.10 //
tadartho 'tra caturlak«aæ  $ saæk«epeïa nivaÓita÷  &
purÃïÃni daÓëÂau ca  % sÃmprataæ tadihocyate  // MatsP_53.11 //
nÃmatastÃni vak«yÃmi  $ Ó­ïudhvaæ munisattamÃ÷  &
brahmaïÃbhihitaæ pÆrvaæ  % yÃvanmÃtraæ marÅcaye  // MatsP_53.12 //
brÃhmaæ tridaÓasÃhasraæ  $ purÃïaæ parikÅrtyate  &
likhitvà tacca yo dadyÃj  % jaladhenusamanvitam  \
vaiÓÃkhapÆrïimÃyÃæ ca  # brahmaloke mahÅyate  // MatsP_53.13 //
etadeva yadà padmam  $ abhÆddhairaïmayaæ jagat  &
tadv­ttÃntÃÓrayaæ tadvat  % pÃdmamityucyate budhai÷  \
pÃdmaæ tatpa¤capa¤cÃÓat-  # sahasrÃïÅha kathyate  // MatsP_53.14 //
tatpurÃïaæ ca yo dadyÃt  $ suvarïakamalÃnvitam  &
jye«Âhe mÃsi tilairyuktam  % aÓvamedhaphalaæ labhet  // MatsP_53.15 //
vÃrÃhakalpav­ttÃntam  $ adhik­tya parÃÓara÷  &
yatprÃha dharmÃnakhilÃæs  % tadyuktaæ vai«ïavaæ vidu÷  // MatsP_53.16 //
tadëìhe ca yo dadyÃd  $ gh­tadhenusamanvitam  &
paurïamÃsyÃæ vipÆtÃtmà  % sa padaæ yÃti vÃruïam  \
trayoviæÓatisÃhasraæ  # tatpramÃïaæ vidurbudhÃ÷  // MatsP_53.17 //
ÓvetakalpaprasaÇgena  $ dharmÃnvÃyurihÃbravÅt  &
yatra tadvÃyavÅyaæ syÃd  % rudramÃhÃtmyasaæyutam  \
caturviæÓasahasrÃïi  # purÃïaæ tadihocyate  // MatsP_53.18 //
ÓrÃvaïyÃæ ÓrÃvaïe mÃsi  $ gu¬adhenusamanvitam  &
yo dadyÃdv­«asaæyuktaæ  % brÃhmaïÃya kuÂumbine  \
Óivaloke sa pÆtÃtmà  # kalpamekaæ vasennara÷  // MatsP_53.19 //
yatrÃdhik­tya gÃyatrÅæ  $ varïyate dharmavistara÷  &
v­trÃsuravadhopetaæ  % tadbhÃgavatamucyate  // MatsP_53.20 //
sÃrasvatasya kalpasya  $ madhye ye syurnarottamÃ÷  &
tadv­ttÃntodbhavaæ loke  % tadbhÃgavatamucyate  // MatsP_53.21 //
likhitvà tacca yo dadyÃd  $ dhemasiæhasamanvitam  &
paurïamÃsyÃæ prau«ÂhapadyÃæ  % sa yÃti paramÃæ gatim  \
a«ÂÃdaÓa sahasrÃïi  # purÃïaæ tatpracak«ate  // MatsP_53.22 //
yatrÃha nÃrado dharmÃn  $ b­hatkalpÃÓrayÃïi ca  &
pa¤caviæÓatsahasrÃïi  % nÃradÅyaæ taducyate  // MatsP_53.23 //
ÃÓvine pa¤cadaÓyÃæ tu  $ dadyÃddhenusamanvitam  &
paramÃæ siddhimÃpnoti  % punarÃv­ttidurlabhÃm  // MatsP_53.24 //
yatrÃdhik­tya ÓakunÅn  $ dharmÃdharmavicÃraïà  &
vyÃkhyÃtà vai munipraÓne  % munibhirdharmacÃribhi÷  // MatsP_53.25 //
mÃrkaï¬eyena kathitaæ  $ tatsarvaæ vistareïa tu  &
purÃïaæ navasÃhasraæ  % mÃrkaï¬eyam ihocyate  // MatsP_53.26 //
pratilikhya ca yo dadyÃt  $ sauvarïakarisaæyutam  &
kÃrttikyÃæ puï¬arÅkasya  % yaj¤asya phalabhÃgbhavet  // MatsP_53.27 //
yat tad ÅÓÃnakaæ kalpaæ  $ v­ttÃntamadhik­tya ca  &
vasi«ÂhÃyÃgninà proktam  % Ãgneyaæ tatpracak«ate  // MatsP_53.28 //
likhitvà tacca yo dadyÃd  $ dhemapadmasamanvitam  &
mÃrgaÓÅr«yÃæ vidhÃnena  % tiladhenusamanvitam  // MatsP_53.29 //
tacca «o¬aÓasÃhasraæ  $ sarvakratuphalapradam  &
ya÷ pradadhannara÷ so 'tha  % svargaloke mahÅyate  // MatsP_53.30 //
yatrÃdhik­tya mÃhÃtmyam  $ Ãdityasya caturmukha÷  &
aghorakalpav­ttÃnta-  % prasaÇgena jagatsthitim  \
manave kathayÃmÃsa  # bhÆtagrÃmasya lak«aïam  // MatsP_53.31 //
caturdaÓa sahasrÃïi  $ tathà pa¤ca ÓatÃni ca  &
bhavi«yacaritaprÃyaæ  % bhavi«yaæ tadihocyate  // MatsP_53.32 //
tatpau«e mÃsi yo dadyÃt  $ paurïamÃsyÃæ vimatsara÷  &
gu¬akumbhasamÃyuktam  % agni«Âomaphalaæ bhavet  // MatsP_53.33 //
rathaætarasya kalpasya  $ v­ttÃntamadhik­tya ca  &
sÃvarïinà nÃradÃya  % k­«ïamÃhÃtmyamuttamam  // MatsP_53.34 //
yatra brahmavarÃhasya  $ codantaæ varïitaæ muhu÷  &
tada«ÂÃdaÓasÃhasraæ  % brahmavaivartamucyate  // MatsP_53.35 //
purÃïaæ brahmavaivartaæ  $ yo dadyÃnmÃghamÃsi ca  &
paurïamÃsyÃæ Óubhadine  % brahmaloke mahÅyate  // MatsP_53.36 //
yatrÃgniliÇgamadhyastha÷  $ prÃha devo maheÓvara÷  &
dharmÃrthakÃmamok«Ãrtham  % Ãgneyamadhik­tya ca  // MatsP_53.37 //
kalpÃnte laiÇgamityuktaæ  $ purÃïaæ brahmaïà svayam  &
tadekÃdaÓasÃhasraæ  % phÃlgunyÃæ ya÷ prayacchati  \
tiladhenusamÃyuktaæ  # sa yÃti ÓivasÃmyatÃm  // MatsP_53.38 //
mahÃvarÃhasya punar  $ mÃhÃtmyamadhik­tya ca  &
vi«ïunÃbhihitaæ k«oïyai  % tadvÃrÃham ihocyate  // MatsP_53.39 //
mÃnavasya prasaÇgena  $ kalpasya munisattamÃ÷  &
caturviæÓatsahasrÃïi  % tatpurÃïamihocyate  // MatsP_53.40 //
käcanaæ garu¬aæ k­tvà  $ tiladhenusamanvitam  &
paurïamÃsyÃæ madhau dadyÃd  % brÃhmaïÃya kuÂumbine  \
varÃhasya prasÃdena  # padamÃpnoti vai«ïavam  // MatsP_53.41 //
yatra mÃheÓvarÃndharmÃn  $ adhik­tya ca «aïmukha÷  &
kalpe tatpuru«aæ v­ttaæ  % caritairupab­æhitam  // MatsP_53.42 //
skÃndaæ nÃma purÃïaæ ca hy  $ ekÃÓÅtirnigadyate  &
sahasrÃïi Óataæ caikam  % iti martye«u gadyate  // MatsP_53.43 //
parilikhya ca yo dadyÃd  $ dhemaÓÆlasamanvitam  &
Óaivaæ padamavÃpnoti  % mÅne copÃgate ravau  // MatsP_53.44 //
trivikramasya mÃhÃtmyam  $ adhik­tya caturmukha÷  &
trivargamabhyadhÃttacca  % vÃmanaæ parikÅrtitam  // MatsP_53.45 //
purÃïaæ daÓasÃhasraæ  $ kÆrmakalpÃnugaæ Óivam  &
ya÷ Óaradvi«uve dadyÃd  % vai«ïavaæ yÃtyasau padam  // MatsP_53.46 //
yatra dharmÃrthakÃmÃnÃæ  $ mok«asya ca rasÃtale  &
mÃhÃtmyaæ kathayÃmÃsa  % kÆrmarÆpÅ janÃrdana÷  // MatsP_53.47 //
indradyumnaprasaÇgena  $ ­«ibhya÷ Óakrasaænidhau  &
a«ÂÃdaÓa sahasrÃïi  % lak«mÅkalpÃnu«aÇgikam  // MatsP_53.48 //
yo dadyÃdayane kÆrmaæ  $ hemakÆrmasamanvitam  &
gosahasrapradÃnasya  % phalaæ samprÃpnuyÃnnara÷  // MatsP_53.49 //
ÓrutÅnÃæ yatra kalpÃdau  $ prav­ttyarthaæ janÃrdana÷  &
matsyarÆpeïa manave  % narasiæhopavarïanam  // MatsP_53.50 //
adhik­tyÃbravÅtsapta-  $ kalpav­ttaæ munÅÓvarÃ÷  &
tanmÃtsyamiti jÃnÅdhvaæ  % sahasrÃïi caturdaÓa  // MatsP_53.51 //
vi«uve hemamatsyena  $ dhenvà caiva samanvitam  &
yo dadyÃtp­thivÅ tena  % dattà bhavati cÃkhilà  // MatsP_53.52 //
yadà ca gÃru¬e kalpe  $ viÓvÃï¬Ãdgaru¬odbhavam  &
adhik­tyÃbravÅtk­«ïo  % gÃru¬aæ tadihocyate  // MatsP_53.53 //
tad a«ÂÃdaÓakaæ caikaæ  $ sahasrÃïÅha paÂhyate  &
sauvarïahaæsasaæyuktaæ  % yo dadÃti pumÃniha  \
sa siddhiæ labhate mukhyÃæ  # Óivaloke ca saæsthitim  // MatsP_53.54 //
brahmà brahmÃï¬amÃhÃtmyam  $ adhik­tyÃbravÅtpuna÷  &
tacca dvÃdaÓasÃhasraæ  % brahmÃï¬aæ dviÓatÃdhikam  // MatsP_53.55 //
bhavi«yÃïÃæ ca kalpÃnÃæ  $ ÓrÆyate yatra vistara÷  &
tadbrahmÃï¬apurÃïaæ ca  % brahmaïà samudÃh­tam  // MatsP_53.56 //
yo dadyÃttadvyatÅpÃte  $ pÅtorïÃyugasaæyutam  &
rÃjasÆyasahasrasya  % phalamÃpnoti mÃnava÷  \
hemadhenvà yutaæ tacca  # brahmalokaphalapradam  // MatsP_53.57 //
caturlak«amidaæ proktaæ  $ vyÃsenÃdbhutakarmaïà  &
matpiturmama pitrà ca  % mayà tubhyaæ niveditam  // MatsP_53.58 //
iha lokahitÃrthÃya  $ saæk«iptaæ paramar«iïà  &
idamadyÃpi deve«u  % ÓatakoÂipravistaram  // MatsP_53.59 //
upabhedÃnpravak«yÃmi  $ loke ye samprati«ÂhitÃ÷  &
pÃdme purÃïe yatroktaæ  % narasiæhopavarïanam  \
taccëÂÃdaÓasÃhasraæ  # nÃrasiæhamihocyate  // MatsP_53.60 //
nandÃyà yatra mÃhÃtmyaæ  $ kÃrttikeyena varïyate  &
nandÅpurÃïaæ tallokair  % ÃkhyÃtamiti kÅrtyate  // MatsP_53.61 //
yatra sÃmbaæ purask­tya  $ bhavi«yati kathÃnakam  &
procyate tatpunarloke  % sÃmbametanmunivratÃ÷  // MatsP_53.62 //
purÃtanasya kalpasya  $ purÃïÃni vidurbudhÃ÷  &
dhanyaæ yaÓasyamÃyu«yaæ  % purÃïÃnÃmanukramam  \
evamÃdityasaæj¤Ã ca  # tatraiva parigadyate  // MatsP_53.63 //
a«ÂÃdaÓabhyastu p­thak  $ purÃïaæ yatpradiÓyate  &
vijÃnÅdhvaæ dvijaÓre«ÂhÃs  % tadetebhyo vinirgatam  // MatsP_53.64 //
pa¤cÃÇgÃni purÃïe«u  $ ÃkhyÃnakamiti sm­tam  &
sargaÓca pratisargaÓca  % vaæÓo manvantarÃïi ca  \
vaæÓyÃnucaritaæ caiva  # purÃïaæ pa¤calak«aïam  // MatsP_53.65 //
brahmavi«ïvarkarudrÃïÃæ  $ mÃhÃtmyaæ bhuvanasya ca  &
sasaæhÃrapradÃnÃæ ca  % purÃïe pa¤cavarïake  // MatsP_53.66 //
dharmaÓcÃrthaÓca kÃmaÓca  $ mok«aÓcaivÃtra kÅrtyate  &
sarve«vapi purÃïe«u  % tadviruddhaæ ca yatphalam  // MatsP_53.67 //
sÃttvike«u purÃïe«u  $ mÃhÃtmyamadhikaæ hare÷  &
rÃjase«u ca mÃhÃtmyam  % adhikaæ brahmaïo vidu÷  // MatsP_53.68 //
tadvadagneÓca mÃhÃtmyaæ  $ tÃmase«u Óivasya ca  &
saækÅrïe«u sarasvatyÃ÷  % pitÌïÃæ ca nigadyate  // MatsP_53.69 //
a«ÂÃdaÓa purÃïÃni  $ k­tvà satyavatÅsuta÷  &
bhÃratÃkhyÃnamakhilaæ  % cakre tadupab­æhitam  \
lak«eïaikena yatproktaæ  # vedÃrthaparib­æhitam  // MatsP_53.70 //
vÃlmÅkinà tu yatproktaæ  $ rÃmopÃkhyÃnamuttamam  &
brahmaïÃbhihitaæ yacca  % ÓatakoÂipravistaram  // MatsP_53.71 //
Ãh­tya nÃradÃyaivaæ  $ tena vÃlmÅkaye puna÷  &
vÃlmÅkinà ca loke«u  % dharmakÃmÃrthasÃdhanam  \
evaæ sapÃdÃ÷ pa¤caite  # lak«Ã martye prakÅrtitÃ÷  // MatsP_53.72 //
purÃtanasya kalpasya  $ purÃïÃni vidurbudhÃ÷  &
dhanyaæ yaÓasyamÃyu«yaæ  % purÃïÃnÃmanukramam  \
ya÷ paÂhecch­ïuyÃdvÃpi  # sa yÃti paramÃæ gatim  // MatsP_53.73 //
idaæ pavitraæ yaÓaso nidhÃnam  $ idaæ pitÌïÃmativallabhaæ ca  &
idaæ ca deve«v am­tÃyitaæ ca  % nityaæ tvidaæ pÃpaharaæ ca puæsÃm  // MatsP_53.74 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 54

*sÆta uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ dÃnadharmÃnaÓe«ata÷  &
vratopavÃsasaæyuktÃn  % yathÃmatsyoditÃniha  // MatsP_54.1 //
mahÃdevasya saævÃde  $ nÃradasya ca dhÅmata÷  &
yathÃv­ttaæ pravak«yÃmi  % dharmakÃmÃrthasÃdhakam  // MatsP_54.2 //
kailÃsaÓikharÃsÅnam  $ ap­cchannÃrada÷ purà  &
vinayanamanaÇgÃrim  % anaÇgÃÇgaharaæ haram  // MatsP_54.3 //

*nÃrada uvÃca
bhagavandevadeveÓa  $ brahmavi«ïvindranÃyaka  &
ÓrÅmadÃrogyarÆpÃyur  % bhÃgyasaubhÃgyasampadà  \
saæyuktastava vi«ïorvà  # pumÃnbhakta÷ kathaæ bhavet  // MatsP_54.4 //
nÃrÅ và vidhavà sarva-  $ guïasaubhÃgyasaæyutà  &
kramÃnmuktipradaæ deva  % kiæcidvratamihocyatÃm  // MatsP_54.5 //

*ÅÓvara uvÃca
samyakp­«Âaæ tvayà brahman  $ sarvalokahitÃvaham  &
Órutamapyatra yacchÃntyai  % tadvrataæ Ó­ïu nÃrada  // MatsP_54.6 //
nak«atrapuru«aæ nÃma  $ vrataæ nÃrÃyaïÃtmakam  &
pÃdÃdi kuryÃdvidhivad  % vi«ïunÃmÃnukÅrtanam  // MatsP_54.7 //
pratimÃæ vÃsudevasya  $ mÆlark«Ãdi«u cÃrcayet  &
caitramÃsaæ samÃsÃdya  % k­tvà brÃhmaïavÃcanam  // MatsP_54.8 //
mÆle namo viÓvadharÃya pÃdau  $ gulphÃvanantÃya ca rohiïÅ«u  &
jaÇghe 'bhipÆjye varadÃya caiva  % dve jÃnunÅ vÃÓvikumÃra­k«e  // MatsP_54.9 //
pÆrvottarëìhayuge tathorÆ  $ nama÷ ÓivÃyetyabhipÆjanÅyau  &
pÆrvottarÃphalguniyugmake ca  % me¬hraæ nama÷ pa¤caÓarÃya pÆjyam  // MatsP_54.10 //
kaÂiæ nama÷ ÓÃrÇgadharÃya vi«ïo÷  $ sampÆjayennÃrada k­ttikÃsu  &
tathÃrcayedbhÃdrapadÃdvaye ca  % pÃrÓve nama÷ keÓini«ÆdanÃya  // MatsP_54.11 //
kuk«idvayaæ nÃrada revatÅ«u  $ dÃmodarÃyetyabhipÆjanÅyam  &
­k«e 'nurÃdhÃsu ca mÃdhavÃya  % namastathora÷sthalameva pÆjyam  // MatsP_54.12 //
p­«Âhaæ dhani«ÂhÃsu ca pÆjanÅyam  $ aghaughavidhvaæsakarÃya tacca  &
ÓrÅÓaÇkhacakrÃsigadÃdharÃya  % namo viÓÃkhÃsu bhujÃÓca pÆjyÃ÷  // MatsP_54.13 //
haste tu hastà madhusÆdanÃya  $ namo 'bhipÆjyà iti kaiÂabhÃre÷  &
punarvasÃvaÇgulipÆrvabhÃgÃ÷  % sÃmnÃmadhÅÓÃya namo 'bhipÆjyÃ÷  // MatsP_54.14 //
bhujaæganak«atradine nakhÃni  $ sampÆjayenmatsyaÓarÅrabhÃja÷  &
kÆrmasya pÃdau Óaraïaæ vrajÃmi  % jye«ÂhÃsu kaïÂhe harirarcanÅya÷  // MatsP_54.15 //
Órotre varÃhÃya namo 'bhipÆjyà  $ janÃrdanasya Óravaïena samyak  &
pu«ye mukhaæ dÃnavasÆdanÃya  % namo n­siæhÃya ca pÆjanÅyam  // MatsP_54.16 //
namo nama÷ kÃraïavÃmanÃya  $ svÃtÅ«u dantÃgramathÃrcanÅyam  &
Ãsyaæ harerbhÃrgavanandanÃya  % saæpÆjanÅyaæ dvija vÃruïe tu  // MatsP_54.17 //
namo 'stu rÃmÃya maghÃsu nÃsà  $ saæpÆjanÅyà raghunandanasya  &
m­gottamÃÇge nayane 'bhipÆjye  % namo 'stu te rÃma vighÆrïitÃk«a  // MatsP_54.18 //
buddhÃya ÓÃntÃya namo lalÃÂaæ  $ citrÃsu saæpÆjyatamaæ murÃre÷  &
Óiro 'bhipÆjyaæ bharaïÅ«u vi«ïor  % namo 'stu viÓveÓvara kalkirÆpiïe  // MatsP_54.19 //
ÃrdrÃsu keÓÃ÷ puru«ottamasya  $ saæpÆjanÅyà haraye namaste  &
upo«itenark«adine«u bhaktyà  % saæpÆjanÅyà dvijapuægavÃ÷ syu÷  // MatsP_54.20 //
pÆrïe vrate sarvaguïÃnvitÃya  $ vÃgrÆpaÓÅlÃya ca sÃmagÃya  &
haimÅæ viÓÃlÃyatabÃhudaï¬Ãæ  % muktÃphalendÆpalavajrayuktÃm  // MatsP_54.21 //
jalasya pÆrïe kalaÓe nivi«ÂÃm  $ arcÃæ harervastragavà sahaiva  &
ÓayyÃæ tathopaskarabhÃjanÃdi-  % yuktÃæ pradadyÃddvijapuægavÃya  // MatsP_54.22 //
yadyasti yatkiæcidihÃsti deyaæ  $ dadyÃddvijÃyÃtmahitÃya sarvam  &
manorathÃnna÷ saphalÅkuru«va  % hiraïyagarbhÃcyutarudrarÆpin  // MatsP_54.23 //
salak«mÅkaæ sabhÃryÃya  $ käcanaæ puru«ottamam  &
ÓayyÃæ ca dadyÃnmantreïa  % granthibhedavivarjitÃm  // MatsP_54.24 //
yathà na vi«ïubhaktÃnÃæ  $ v­jinaæ jÃyate kvacit  &
tathà surÆpatÃrogyaæ  % keÓave bhaktimuttamÃm  // MatsP_54.25 //
yathà na lak«myà Óayanaæ  $ tava ÓÆnyaæ janÃrdana  &
Óayyà mamÃpyaÓÆnyÃstu  % k­«ïa janmani janmani  // MatsP_54.26 //
evaæ nivedya tatsarvaæ  $ vastramÃlyÃnulepanam  &
nak«atrapuru«aj¤Ãya  % viprÃyÃtha visarjayet  // MatsP_54.27 //
bhu¤jÅtÃtailalavaïaæ  $ sarvark«e«vapyupo«ita÷  &
bhojanaæ ca yathÃÓakti  % vittaÓÃÂhyavivarjita÷  // MatsP_54.28 //
iti nak«atrapuru«am  $ upÃsya vidhivatsvayam  &
sarvÃnkÃmÃnavÃpnoti  % vi«ïuloke mahÅyate  // MatsP_54.29 //
brahmahatyÃdikaæ kiæcid  $ iha vÃmutra và k­tam  &
Ãtmanà vÃtha pit­bhis  % tatsarvaæ k«ayamÃpnuyÃt  // MatsP_54.30 //
iti paÂhati Ó­ïoti vÃtibhaktyà  $ puru«avaro vratamaÇganÃtha kuryÃt  &
kalikalu«avidÃraïaæ murÃre÷  % sakalavibhÆtiphalapradaæ ca puæsÃm  // MatsP_54.31 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 55

*nÃrada uvÃca
upavÃse«vaÓaktasya  $ tadeva phalamicchata÷  &
anabhyÃsena rogÃdvà  % kimi«Âaæ vratamuttamam  // MatsP_55.1 //

*ÅÓvara uvÃca
upavÃse 'pyaÓaktÃnÃæ  $ naktaæ bhojanami«yate  &
yasminvrate tadapyatra  % ÓrÆyatÃmak«ayaæ mahat  // MatsP_55.2 //
ÃdityaÓayanaæ nÃma  $ yathÃvacchaækarÃrcanam  &
ye«u nak«atrayoge«u  % purÃïaj¤Ã÷ pracak«ate  // MatsP_55.3 //
yadà hastena saptamyÃm  $ Ãdityasya dinaæ bhavet  &
sÆryasya cÃtha saækrÃntis  % tithi÷ sà sÃrvakÃmikÅ  // MatsP_55.4 //
umÃmaheÓvarasyÃrcÃm  $ arcayetsÆryanÃmabhi÷  &
sÆryÃrcÃæ ÓivaliÇge ca  % prakurvan pÆjayedyata÷  // MatsP_55.5 //
umÃpate ravervÃpi  $ na bhedo d­Óyate kvacit  &
yasmÃttasmÃnmuniÓre«Âha  % g­he Óambhuæ samarcayet  // MatsP_55.6 //
haste ca sÆryÃya namo 'stu pÃdÃv  $ arkÃya citrÃsu ca gulphadeÓam  &
svÃtÅ«u jaÇghe puru«ottamÃya  % dhÃtre viÓÃkhÃsu ca jÃnudeÓam  // MatsP_55.7 //
tathÃnurÃdhÃsu namo 'bhipÆjyam  $ Ærudvayaæ caiva sahasrabhÃno÷  &
jye«ÂhÃsvanaÇgÃya namo 'stu guhyam  % indrÃya somÃya kaÂÅ ca mÆle  // MatsP_55.8 //
pÆrvottarëìhayuge ca nÃbhiæ  $ tva«Âre nama÷ saptataraægamÃya  &
tÅk«ïÃæÓave ca Óravaïe ca kuk«au  % p­«Âhaæ dhani«ÂhÃsu vikartanÃya  // MatsP_55.9 //
cak«u÷sthalaæ dhvÃntavinÃÓanÃya  $ jalÃdhipark«e paripÆjanÅyam  &
pÆrvottarÃbhÃdrapadÃdvaye ca  % bÃhÆ namaÓcaï¬akarÃya pÆjyau  // MatsP_55.10 //
sÃmnÃmadhÅÓÃya karadvayaæ ca  $ saæpÆjanÅyaæ dvija revatÅ«u  &
nakhÃni pÆjyÃni tathÃÓvinÅ«u  % namo 'stu saptÃÓvadhuraædharÃya  // MatsP_55.11 //
kaÂhoradhÃmne bharaïÅ«u kaïÂhaæ  $ divÃkarÃyetyabhipÆjanÅyà  &
grÅvÃgni­k«e 'dharamambujeÓe  % sampÆjayennÃrada rohiïÅ«u  // MatsP_55.12 //
m­gottamÃÇge daÓanà murÃre÷  $ saæpÆjanÅyà haraye namaste  &
nama÷ savitre rasanÃæ Óaækare ca  % nÃsÃbhipÆjyà ca punarvasau ca  // MatsP_55.13 //
lalÃÂamambhoruhavallabhÃya  $ pu«ye 'lakà vedaÓarÅradhÃriïe  &
sÃrpe 'tha mauliæ vibudhapriyÃya  % maghÃsu karïÃviti gogaïeÓe  // MatsP_55.14 //
pÆrvÃsu gobrÃhmaïavandanÃya  $ netrÃïi saæpÆjyatamÃni Óambho÷  &
athottarÃphalgunibhe bhruvau ca  % viÓveÓvarÃyeti ca pÆjanÅye  // MatsP_55.15 //
namo 'stu pÃÓÃÇkuÓaÓÆlapadma-  $ kapÃlasarpendudhanurdharÃya  &
gajÃsurÃnaÇgapurÃndhakÃdi-  % vinÃÓamÆlÃya nama÷ ÓivÃya  // MatsP_55.16 //
ityÃdi cÃstrÃïi ca pÆjya nityaæ  $ viÓveÓvarÃyeti Óivo 'bhipÆjya÷  &
bhoktavyamatraivamatailaÓÃkam  % amÃæsamak«ÃramabhuktaÓe«am  // MatsP_55.17 //
ityevaæ dvija naktÃni  $ k­tvà dadyÃt punarvasau  &
ÓÃleyataï¬ulaprastham  % audumbaramaye gh­tam  // MatsP_55.18 //
saæsthÃpya pÃtre viprÃya  $ sahiraïyaæ nivedayet  &
saptame vastrayugmaæ ca  % pÃraïe tvadhikaæ bhavet  // MatsP_55.19 //
caturdaÓe tu samprÃpte  $ pÃraïe nÃradÃbdike  &
brÃhmaïÃnbhojayedbhaktyà  % gu¬ak«Åragh­tÃdibhi÷  // MatsP_55.20 //
k­tvà tu käcanaæ padmam  $ a«Âapattraæ sakarïikam  &
Óuddhama«ÂÃÇgulaæ tacca  % padmarÃgadalÃnvitam  // MatsP_55.21 //
ÓayyÃæ vilak«aïÃæ k­tvà  $ viruddhagranthivarjitÃm  &
sopadhÃnakaviÓrÃma-  % svÃstaravyajanÃni ca  // MatsP_55.22 //
bhÃjanopÃnahachattra-  $ cÃmarÃsanadarpaïai÷  &
bhÆ«aïairapi saæyuktÃæ  % phalavastrÃnulepanai÷  // MatsP_55.23 //
tasyÃæ vidhÃya tatpadmam  $ alaæk­tya guïÃnvitam  &
kapilÃæ vastrasaæyuktÃæ  % suÓÅlÃæ ca payasvinÅm  // MatsP_55.24 //
raupyakhurÅæ hemaÓ­ÇgÅæ  $ savatsÃæ kÃæsyadohanÃm  &
dadyÃnmantreïa pÆrvÃhïe  % na cainÃmabhilaÇghayet  // MatsP_55.25 //
yathaivÃdityaÓayanam  $ aÓÆnyaæ tava sarvadà  &
kÃntyà dh­tyà Óriyà ratyà  % tathà me santu siddhaya÷  // MatsP_55.26 //
yathà na devÃ÷ ÓreyÃæsaæ  $ tvadanyamanaghaæ vidu÷  &
tathà mÃm uddharÃÓe«a-  % du÷khasaæsÃrasÃgarÃt  // MatsP_55.27 //
tata÷ pradak«iïÅk­tya  $ praïipatya visarjayet  &
ÓayyÃgavÃdi tatsarvaæ  % dvijasya bhavanaæ nayet  // MatsP_55.28 //
naitadviÓÅlÃya na dÃmbhikÃya  $ kutarkadu«ÂÃya vinindakÃya  &
prakÃÓanÅyaæ vratamindumauler  % yaÓcÃpi nindÃmadhikÃæ vidhatte  // MatsP_55.29 //
bhaktÃya dÃntÃya ca guhyametad  $ Ãkhyeyam Ãnandakaraæ Óivasya  &
idaæ mahÃpÃtakabhin narÃïÃm  % apyak«araæ vedavido vadanti  // MatsP_55.30 //
na bandhuputreïa dhanairviyukta÷  $ patnÅbhirÃnandakara÷ surÃïÃm  &
nÃbhyeti rogaæ na ca Óokadu÷khaæ  % yà vÃtha nÃrÅ kurute 'tibhaktyà  // MatsP_55.31 //
idaæ vasi«Âhena purÃrjunena  $ k­taæ kubereïa puraædareïa  &
yatkÅrtanenÃpyakhilÃni nÃÓam  % ÃyÃnti pÃpÃni na saæÓayo 'sti  // MatsP_55.32 //
iti paÂhati Ó­ïoti và ya itthaæ raviÓayanaæ puruhÆtavallabha÷ syÃt  /*
api narakagatÃnpitÌn aÓe«Ãn api divamÃnayatÅha ya÷ karoti  // MatsP_55.33 //*


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 56

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
k­«ïëÂamÅmatho vak«ye  $ sarvapÃpapraïÃÓinÅm  &
ÓÃntirmuktiÓca bhavati  % jaya÷ puæsÃæ viÓe«ata÷  // MatsP_56.1 //
Óaækaraæ mÃrgaÓirasi  $ Óambhuæ pau«e 'bhipÆjayet  &
mÃghe maheÓvaraæ devaæ  % mahÃdevaæ ca phÃlgune  // MatsP_56.2 //
sthÃïuæ caitre Óivaæ tadvad  $ vaiÓÃkhe tvarcayennara÷  &
jye«Âhe paÓupatiæ cÃrced  % ëìhe ugramarcayet  // MatsP_56.3 //
pÆjayecchrÃvaïe Óarvaæ  $ nabhasye tryambakaæ tathà  &
haramÃÓvayuje mÃsi  % tatheÓÃnaæ ca kÃrttike  // MatsP_56.4 //
k­«ïëÂamÅ«u sarvÃsu  $ Óakta÷ sampÆjayeddvijÃn  &
gobhÆhiraïyavÃsobhi÷  % ÓivabhaktÃnupo«ita÷  // MatsP_56.5 //
gomÆtragh­tagok«Åra-  $ tilÃn yavakuÓodakam  &
goÓ­ÇgodaÓirÅ«Ãrka-  % bilvapattradadhÅni ca  \
pa¤cagavyaæ ca saæprÃÓya  # Óaækaraæ pÆjayenniÓi  // MatsP_56.6 //
aÓvatthaæ ca vaÂaæ caivo-  $ -dumbaraæ plak«ameva ca  &
palÃÓaæ jambuv­k«aæ ca  % vidu÷ «a«Âhaæ mahar«aya÷  // MatsP_56.7 //
mÃrgaÓÅr«Ã«Ã¬hamÃsÃbhyÃæ  $ dvÃbhyÃæ dvÃbhyÃmitikramÃt  &
ekaikaæ dantapavanaæ  % v­k«e«vete«u bhak«ayet  // MatsP_56.8 //
devÃya dadyÃdarghyaæ ca  $ k­«ïÃæ gÃæ k­«ïavÃsasam  &
dadyÃtsamÃpte dadhyannaæ  % vitÃnadhvajacÃmaram  // MatsP_56.9 //
dvijÃnÃmudakumbhÃæÓca  $ pa¤caratnasamanvitÃn  &
gÃva÷ k­«ïÃ÷ suvarïaæ ca  % vÃsÃæsi vividhÃni ca  \
aÓaktastu punardadyÃd  # gÃmekÃmapi Óaktita÷  // MatsP_56.10 //
na vittaÓÃÂhyaæ kurvÅta  $ kurvando«amavÃpnuyÃt  &
k­«ïëÂamÅmupo«yaiva  % saptakalpaÓatatrayam  \
pumÃnsampÆjito devai÷  # Óivaloke mahÅyate  // MatsP_56.11 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 57

*nÃrada uvÃca
dÅrghÃyurÃrogyakulÃbhiv­ddhi-  $ yukta÷ pumÃnbhÆpakulÃyuta÷ syÃt  &
muhurmuhurjanmani yena samyag  % vrataæ samÃcak«va tadindumaule  // MatsP_57.1 //

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
tvayà p­«Âamidaæ samyag  $ uktaæ cÃk«ayyakÃrakam  &
rahasyaæ tava vak«yÃmi  % yatpurÃïavido vidu÷  // MatsP_57.2 //
rohiïÅcandraÓayanaæ  $ nÃma vratamihottamam  &
tasminnÃrÃyaïasyÃrcÃm  % arcayad indunÃmabhi÷  // MatsP_57.3 //
yadà somadine Óuklà  $ bhavetpa¤cadaÓÅ kvacit  &
athavà brahmanak«atraæ  % paurïamÃsyÃæ prajÃyate  // MatsP_57.4 //
tadà snÃnaæ nara÷ kuryÃt  $ pa¤cagavyena sar«apai÷  &
ÃpyÃyasveti tu japed  % vidvÃna«ÂaÓataæ puna÷  // MatsP_57.5 //
ÓÆdro 'pi parayà bhaktyà  $ pëaï¬ÃlÃpavarjita÷  &
somÃya varadÃyÃtha  % vi«ïave ca namo nama÷  // MatsP_57.6 //
k­tajapya÷ svabhavanam  $ Ãgatya madhusÆdanam  &
pÆjayetphalapu«paiÓca  % somanÃmÃni kÅrtayan  // MatsP_57.7 //
somÃya ÓÃntÃya namo 'stu pÃdÃv  $ anantadhÃmneti ca jÃnujaÇghe  &
Ærudvayaæ cÃpi jalodarÃya  % sampÆjayenme¬hramanantabÃhave  // MatsP_57.8 //
namo nama÷ kÃmasukhapradÃya  $ kaÂi÷ ÓaÓÃÇkasya sadÃrcanÅyà  &
tathodaraæ cÃpyam­todarÃya  % nÃbhi÷ ÓaÓÃÇkÃya namo 'bhipÆjyà  // MatsP_57.9 //
namo 'stu candrÃya mukhaæ ca pÆjyaæ  $ dantà dvijÃnÃmadhipÃya pÆjyÃ÷  &
hÃsyaæ namaÓcandramase 'bhipÆjyam  % o«Âhau kumudvantavanapriyÃya  // MatsP_57.10 //
nÃsà ca nÃthÃya vanau«adhÅnÃm  $ ÃnandabhÆtÃya punarbhruvau ca  &
netradvayaæ padmanibhaæ tathendor  % indÅvaraÓyÃmakarÃya Óaure÷  // MatsP_57.11 //
nama÷ samastÃdhvaravanditÃya  $ karïadvayaæ daityani«ÆdanÃya  &
lalÃÂamindorudadhipriyÃya  % keÓÃ÷ su«umnÃdhipate÷ prapÆjyÃ÷  // MatsP_57.12 //
Óira÷ ÓaÓÃÇkÃya namo murÃrer  $ viÓveÓvarÃyeti nama÷ kirÅÂine  &
padmapriye rohiïi nÃma lak«mÅ÷  % saubhÃgyasaukhyÃm­tacÃrukÃye  // MatsP_57.13 //
devÅæ ca saæpÆjya sugandhapu«pair  $ naivedyadhÆpÃdibhirindupatnÅm  &
suptvÃtha bhÆmau punarutthitena  % snÃtvà ca viprÃya havi«yayukta÷  // MatsP_57.14 //
deya÷ prabhÃte sahiraïyavÃri-  $ kumbho nama÷ pÃpavinÃÓanÃya  &
saæprÃÓya gomÆtramamÃæsamannam  % ak«Ãrama«ÂÃvatha viæÓatiæ ca  \
grÃsÃnpaya÷sarpiryutÃnupo«ya  # bhuktvetihÃsaæ Ó­ïuyÃnmuhÆrtam  // MatsP_57.15 //
kadambanÅlotpalaketakÃni  $ jÃtÅ sarojaæ Óatapattrikà ca  &
amlÃnakubjÃnyatha sinduvÃraæ  % pu«paæ punarnÃrada mallikÃyÃ÷  \
Óubhraæ ca vi«ïo÷ karavÅrapu«paæ  # ÓrÅcampakaæ candramasa÷ pradeyam  // MatsP_57.16 //
ÓrÃvaïÃdi«u mÃse«u  $ kramÃdetÃni sarvadà  &
yasminmÃse vratÃdi÷ syÃt  % tatpu«pairarcayeddharim  // MatsP_57.17 //
evaæ saævatsaraæ yÃvad  $ upÃsya vidhivannara÷  &
vratÃnte Óayanaæ dadyÃd  % darpaïopaskarÃnvitam  // MatsP_57.18 //
rohiïÅcandramithunaæ  $ kÃrayitvÃtha käcanam  &
candra÷ «a¬aÇgula÷ kÃryo  % rohiïÅ caturaÇgulà  // MatsP_57.19 //
muktÃphalëÂakayutaæ  $ sitanetrapaÂÃv­tam  &
k«Årakumbhopari puna÷  % kÃæsyapÃtrÃk«atÃnvitam  \
dadyÃnmantreïa pÆrvÃhïe  # ÓÃlÅk«uphalasaæyutam  // MatsP_57.20 //
ÓvetÃmatha suvarïÃsyÃæ  $ khurai raupyai÷ samanvitÃm  &
savastrabhÃjanÃæ dhenuæ  % tathà ÓaÇkhaæ ca Óobhanam  // MatsP_57.21 //
bhÆ«aïairdvijadÃmpatyam  $ alaæk­tya guïÃnvitam  &
candro 'yaæ dvijarÆpeïa  % sabhÃrya iti kalpayet  // MatsP_57.22 //
yathà na rohiïÅ k­«ïa  $ ÓayyÃæ saætyajya gacchati  &
somarÆpasya te tadvan  % mamÃbhedo 'stu bhÆtibhi÷  // MatsP_57.23 //
yathà tvameva sarve«Ãæ  $ paramÃnandamuktida÷  &
bhuktirmuktistathà bhaktis  % tvayi candrÃstu me sadà  // MatsP_57.24 //
iti saæsÃrabhÅtasya  $ muktikÃmasya cÃnagha  &
rÆpÃrogyÃyu«Ãmetad  % vidhÃyakamanuttamam  // MatsP_57.25 //
idameva pitÌïÃæ ca  $ sarvadà vallabhaæ mune  &
trailokyÃdhipatirbhÆtvà  % saptakalpaÓatatrayam  \
candralokamavÃpnoti  # vidyudbhÆtvà tu mucyate  // MatsP_57.26 //
nÃrÅ và rohiïÅ candra-  $ Óayanaæ yà samÃcaret  &
sÃpi tatphalamÃpnoti  % punarÃv­ttidurlabham  // MatsP_57.27 //
iti paÂhati Ó­ïoti và ya itthaæ  $ madhumathanÃrcanam indukÅrtanena  &
matimapi ca dadÃti so 'pi Óaurer  % bhavanagata÷ paripÆjyate 'maraughai÷  // MatsP_57.28 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 58

*sÆta uvÃca
jalÃÓayagataæ vi«ïum  $ uvÃca ravinandana÷  &
ta¬ÃgÃrÃmakÆpÃnÃæ  % vÃpÅ«u nalinÅ«u ca  // MatsP_58.1 //
vidhiæ p­cchÃmi deveÓe  $ devatÃyatane«u ca  &
ke tatra cartvijo nÃtha  % vedÅ và kÅd­ÓÅ bhavet  // MatsP_58.2 //
dak«iïÃvalaya÷ kÃla÷  $ sthÃnamÃcÃrya eva ca  &
dravyÃïi kÃni ÓastÃni  % sarvamÃcak«va tattvata÷  // MatsP_58.3 //

*matsya uvÃca
Ó­ïu rÃjanmahÃbÃho  $ ta¬ÃgÃdi«u yo vidhi÷  &
purÃïe«vitihÃso 'yaæ  % paÂhyate vedavÃdibhi÷  // MatsP_58.4 //
prÃpya pak«aæ Óubhaæ Óuklam  $ atÅte cottarÃyaïe  &
puïye 'hni viprakathite  % k­tvà brÃhmaïavÃcanam  // MatsP_58.5 //
prÃgudakpravaïe deÓe  $ ta¬Ãgasya samÅpata÷  &
caturhastÃæ ÓubhÃæ vedÅæ  % caturasrÃæ caturmukhÃm  // MatsP_58.6 //
tathà «o¬aÓahasta÷ syÃn  $ maï¬apaÓca caturmukha÷  &
vedyÃÓca parito gartà  % ratnimÃtrÃstrimekhalÃ÷  // MatsP_58.7 //
nava saptÃtha và pa¤ca  $ nÃtiriktà n­pÃtmaja  &
vitastimÃtrà yoni÷ syÃt  % «aÂsaptÃÇgulivist­tà  // MatsP_58.8 //
gartÃÓca tatra sapta syus  $ triparvocchritamekhalÃ÷  &
sarvatastu savarïÃ÷ syu÷  % patÃkÃdhvajasaæyutÃ÷  // MatsP_58.9 //
aÓvatthodumbaraplak«a-  $ vaÂaÓÃkhÃk­tÃni tu  &
maï¬apasya pratidiÓaæ  % dvÃrÃïyetÃni kÃrayet  // MatsP_58.10 //
ÓubhÃstatrëÂa hotÃro  $ dvÃrapÃlÃstathëÂa vai  &
a«Âau tu jÃpakÃ÷ kÃryà  % brÃhmaïà vedapÃragÃ÷  // MatsP_58.11 //
sarvalak«aïasampÆrïo  $ mantravidvijitendriya÷  &
kulaÓÅlasamÃyukta÷  % purodhÃ÷ syÃddvijottama÷  // MatsP_58.12 //
pratigarte«u kalaÓÅ  $ yaj¤opakaraïÃni ca  &
vyajanaæ cÃmare Óubhre  % tÃmrapÃtre suvist­te  // MatsP_58.13 //
tatastvanekavarïÃ÷ syuÓ  $ carava÷ pratidaivatam  &
ÃcÃrya÷ prak«ipedbhÆmÃv  % anumantrya vicak«aïa÷  // MatsP_58.14 //
tryaratnimÃtro yÆpa÷ syÃt  $ k«Ãrav­k«avinirmita÷  &
yajamÃnapramÃïo và  % saæsthÃpyo bhÆtimicchatà  // MatsP_58.15 //
hemÃlaækÃriïa÷ kÃryÃ÷  $ pa¤caviæÓati­tvija÷  &
kuï¬alÃni ca haimÃni  % keyÆrakaÂakÃni ca  // MatsP_58.16 //
tathÃÇgulya÷ pavitrÃïi  $ vÃsÃæsi vividhÃni ca  &
pÆjayettu samaæ sarvÃn  % ÃcÃryo dviguïaæ puna÷  \
dadyÃcchayanasaæyuktam  # ÃtmanaÓcÃpi yatpriyam  // MatsP_58.17 //
sauvarïakÆrmamakarau  $ rÃjatau matsyadundubhau  &
tÃmrau kulÅramaï¬ÆkÃv  % Ãyasa÷ ÓiÓumÃraka÷  \
evamÃsÃdya tatsarvam  # ÃdÃveva viÓÃæ pate  // MatsP_58.18 //
ÓuklamÃlyÃmbaradhara÷  $ ÓuklagandhÃnulepana÷  &
sarvau«adhyudakaistatra  % snÃpito vedapÃragai÷  // MatsP_58.19 //
yajamÃna÷ sapatnÅka÷  $ putrapautrasamanvita÷  &
paÓcimaæ dvÃramÃsÃdya  % praviÓedyÃgamaï¬apam  // MatsP_58.20 //
tato maÇgalaÓabdena  $ bherÅïÃæ ni÷svanena ca  &
a¤jasà maï¬alaæ kuryÃt  % pa¤cavarïena tattvavit  // MatsP_58.21 //
«o¬aÓÃraæ tataÓcakraæ  $ padmagarbhaæ caturmukham  &
caturasraæ ca parito  % v­ttaæ madhye suÓobhanam  // MatsP_58.22 //
vedyÃÓcopari tatk­tvà  $ grahÃællokapatÅæstata÷  &
vinyasenmantrata÷ sarvÃn  % pratidik«u vicak«aïa÷  // MatsP_58.23 //
kÆrmÃdi sthÃpayenmadhye  $ vÃruïaæ mantramÃÓrita÷  &
brahmÃïaæ ca Óivaæ vi«ïuæ  % tatraiva sthÃpayedbudha÷  // MatsP_58.24 //
vinÃyakaæ ca vinyasya  $ kamalÃmambikÃæ tathà  &
ÓÃntyarthaæ sarvalokÃnÃæ  % bhÆtagrÃmaæ nyasettata÷  // MatsP_58.25 //
pu«pabhak«yaphalairyuktam  $ evaæ k­tvÃdhivÃsanam  &
kumbhÃn sajalagarbhÃæstÃn  % vÃsobhi÷ parive«Âayet  // MatsP_58.26 //
pu«pagandhairalaæk­tya  $ dvÃrapÃlÃnsamantata÷  &
paÂhadhvamiti tÃnbrÆyÃd  % ÃcÃryastvabhipÆjayet  // MatsP_58.27 //
bahv­cau pÆrvata÷ sthÃpyau  $ dak«iïena yajurvidau  &
sÃmagau paÓcime tadvad  % uttareïa tvatharvaïau  // MatsP_58.28 //
udaÇmukho dak«iïato  $ yajamÃna upÃviÓet  &
yajadhvamiti tÃnbrÆyÃd  % dhautrikÃnpunareva tu  // MatsP_58.29 //
utk­«ÂÃnmantrajÃpena  $ ti«Âhadhvamiti jÃpakÃn  &
evamÃdiÓya tÃnsarvÃn  % paryuk«yÃgniæ sa mantravit  // MatsP_58.30 //
juhuyÃdvÃruïairmantrair  $ Ãjyaæ ca samidhastathà  &
­tvigbhiÓcÃtha hotavyaæ  % vÃruïaireva sarvata÷  // MatsP_58.31 //
grahebhyo vidhivaddhutvà  $ tathendrÃyeÓvarÃya ca  &
marudbhyo lokapÃlebhyo  % vidhivadviÓvakarmaïe  // MatsP_58.32 //
rÃtrisÆktaæ ca raudraæ ca  $ pÃvamÃnaæ sumaÇgalam  &
japeyu÷ pauru«aæ sÆktaæ  % pÆrvato bahv­ca÷ p­thak  // MatsP_58.33 //
ÓÃkraæ raudraæ ca saumyaæ ca  $ kÆ«mÃï¬aæ jÃtavedasam  &
saurasÆktaæ japenmantraæ  % dak«iïena yajurvida÷  // MatsP_58.34 //
vairÃjyaæ pauru«aæ sÆktaæ  $ sauvarïaæ rudrasaæhitÃm  &
ÓaiÓavaæ pa¤canidhanaæ  % gÃyatraæ jye«ÂhasÃma ca  // MatsP_58.35 //
vÃmadevyaæ b­hatsÃma  $ rauravaæ sarathaætaram  &
gavÃæ vrataæ ca kÃïvaæ ca  % rak«oghnaæ vayasastathà  \
gÃyeyu÷ sÃmagà rÃjan  # paÓcimaæ dvÃramÃÓritÃ÷  // MatsP_58.36 //
atharvaïaÓcottarata÷  $ ÓÃntikaæ pau«Âikaæ tathà  &
japeyurmanasà devam  % ÃÓritya varuïaæ prabhum  // MatsP_58.37 //
pÆrvedyuramito rÃtrÃv  $ evaæ k­tvÃdhivÃsanam  &
gajÃÓvarathyÃvalmÅkÃt  % saægamÃddhradagokulÃt  \
m­damÃdÃya kumbhe«u  # prak«ipeccatvarÃttathà  // MatsP_58.38 //
rocanÃæ ca sasiddhÃrthÃæ  $ gandhaæ guggulameva ca  &
snapanaæ tasya kartavyaæ  % pa¤cagavyasamanvitam  // MatsP_58.39 //
pratyekaæ tu mahÃmantrair  $ eva k­tvà vidhÃnata÷  &
evaæ k«apÃtivÃhyÃtha  % vidhiyuktena karmaïà  // MatsP_58.40 //
tata÷ prabhÃte vimale  $ saæjÃte 'tha Óataæ gavÃm  &
brÃhmaïebhya÷ pradÃtavyam  % a«Âa«a«ÂiÓca và puna÷  \
pa¤cÃÓadvÃtha «aÂtriæÓat  # pa¤caviæÓatirapyatha  // MatsP_58.41 //
tata÷ sÃævatsaraprokte  $ Óubhe lagne suÓobhane  &
vedaÓabdaiÓca gÃndharvair  % vÃdyaiÓca vividhai÷ puna÷  // MatsP_58.42 //
kanakÃlaæk­tÃæ k­tvà  $ jale gÃmavatÃrayet  &
sÃmagÃya ca sà deyà  % brÃhmaïÃya viÓÃæ pate  // MatsP_58.43 //
pÃtrÅmÃdÃya sauvarïÅæ  $ pa¤caratnasamanvitÃm  &
tato nik«ipya makara-  % matsyÃdÅæÓcaiva sarvaÓa÷  \
dh­tÃæ caturvidhair viprair  # vedavedÃÇgapÃragai÷  // MatsP_58.44 //
mahÃnadÅjalopetÃæ  $ dadhyak«atasamanvitÃm  &
uttarÃbhimukhÅæ dhenuæ  % jalamadhye tu kÃrayet  // MatsP_58.45 //
atharvaïena saæsnÃtÃæ  $ punarmÃmetyatheti ca  &
Ãpo hi «Âheti mantreïa  % k«iptvÃgatya ca maï¬apam  // MatsP_58.46 //
pÆjayitvà sarastatra  $ baliæ dadyÃtsamantata÷  &
punardinÃni hotavyaæ  % catvÃri munisattamÃ÷  // MatsP_58.47 //
caturthÅkarma kartavyaæ  $ deyà tatrÃpi Óaktita÷  &
dak«iïà rÃjaÓÃrdÆla  % varuïak«mÃpaïaæ tata÷  // MatsP_58.48 //
k­tvà tu yaj¤apÃtrÃïi  $ yaj¤opakaraïÃni ca  &
­tvigbhyastu samaæ dattvà  % maï¬apaæ vibhajetpuna÷  \
hemapÃtrÅæ ca ÓayyÃæ ca  # sthÃpakÃya nivedayet  // MatsP_58.49 //
tata÷ sahasraæ viprÃïÃm  $ athavëÂaÓataæ tathà  &
bhojanÅyaæ yathÃÓakti  % pa¤cÃÓadvÃtha viæÓati÷  \
evame«a purÃïe«u  # ta¬Ãgavidhirucyate  // MatsP_58.50 //
kÆpavÃpÅ«u sarvÃsu  $ tathà pu«kariïÅ«u ca  &
e«a eva vidhird­«Âa÷  % prati«ÂhÃsu tathaiva ca  // MatsP_58.51 //
mantratastu viÓe«a÷ syÃt  $ prÃsÃdÃdyÃnabhÆmi«u  &
ayaæ tvaÓaktÃvardhena  % vidhird­«Âa÷ svayambhuvà  \
alpe«vekÃgnivatk­tvà  # vittaÓÃÂhyÃd­te n­ïÃm  // MatsP_58.52 //
prÃv­ÂkÃle sthite toye hy  $ agni«Âomaphalaæ sm­tam  &
ÓaratkÃle sthitaæ yatsyÃt  % taduktaphaladÃyakam  \
vÃjapeyÃtirÃtrÃbhyÃæ  # hemante ÓiÓire sthitam  // MatsP_58.53 //
aÓvamedhasamaæ prÃhur  $ vasantasamaye sthitam  &
grÅ«me 'pi tatsthitaæ toyaæ  % rÃjasÆyÃdviÓi«yate  // MatsP_58.54 //
etÃnmahÃrÃja viÓe«adharmÃn  $ karoti yo 'pyÃgamaÓuddhabuddhi÷  &
sa yÃti rudrÃlayamÃÓu pÆta÷  % kalpÃnanekÃndivi modate ca  // MatsP_58.55 //
anekalokÃnsa mahattamÃdÅn  $ bhuktvà parÃrdhadvayamaÇganÃbhi÷  &
sahaiva vi«ïo÷ paramaæ padaæ yat  % prÃpnoti tadyÃgaphalena bhÆya÷  // MatsP_58.56 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 59

*­«aya Æcu÷
pÃdapÃnÃæ vidhiæ sÆta  $ yathÃvadvistarÃdvada  &
vidhinà kena kartavyaæ  % pÃdapodyÃpanaæ budhai÷  // MatsP_59.1 //
ye ca lokÃ÷ sm­tÃste«Ãæ  $ tÃnidÃnÅæ vadasva na÷  &
yatphalaæ labhate pretya  % tatsarvaæ vaktumarhasi  // MatsP_59.2 //

*sÆta uvÃca
pÃdapÃnÃæ vidhiæ vak«ye  $ tathaivodyÃnabhÆmi«u  &
ta¬Ãgavidhivatsarvam  % ÃsÃdya jagadÅÓvara  // MatsP_59.3 //
­tviÇmaï¬apasambhÃraÓ  $ cÃcÃryaÓcaiva tadvidha÷  &
pÆjayedbrÃhmaïÃæstadvad  % dhemavastrÃnulepanai÷  // MatsP_59.4 //
sarvau«adhyudakai÷ siktÃn  $ pi«ÂÃtakavibhÆ«itÃn  &
v­k«ÃnmÃlyairalaæk­tya  % vÃsobhirabhive«Âayet  // MatsP_59.5 //
sÆcyà sauvarïayà kÃryaæ  $ sarve«Ãæ karïavedhanam  &
a¤janaæ cÃpi dÃtavyaæ  % tadvaddhemaÓalÃkayà  // MatsP_59.6 //
phalÃni sapta cëÂau và  $ kÃladhautÃni kÃrayet  &
pratyekaæ sarvav­k«ÃïÃæ  % vedyÃæ tÃnyadhivÃsayet  // MatsP_59.7 //
dhÆpo 'tra guggula÷ Óre«Âhas  $ tÃmrapÃtrairadhi«ÂhitÃn  &
saptadhÃnyasthitÃnk­tvà  % vastragandhÃnulepanai÷  // MatsP_59.8 //
kumbhÃnsarve«u v­k«e«u  $ sthÃpayitvà nareÓvara  &
sahiraïyÃnaÓe«ÃæstÃn  % k­tvà balinivedanam  // MatsP_59.9 //
yathÃsvaæ lokapÃlÃnÃm  $ indrÃdÅnÃæ viÓe«ata÷  &
vanaspateÓca vidvadbhir  % homa÷ kÃryo dvijÃtibhi÷  // MatsP_59.10 //
tata÷ ÓuklÃmbaradharÃæ  $ sauvarïak­tabhÆ«aïÃm  &
sakÃæsyadohÃæ sauvarïa-  % Ó­ÇgÃbhyÃm atiÓÃlinÅm  \
payasvinÅæ v­k«amadhyÃd  # uts­jedgÃmudaÇmukhÅm  // MatsP_59.11 //
tato 'bhi«ekamantreïa  $ vÃdyamaÇgalagÅtakai÷  &
­gyaju÷sÃmamantraiÓca  % vÃruïairabhitastathà  \
taireva kumbhai÷ snapanaæ  # kuryÃdbrÃhmaïapuægava÷  // MatsP_59.12 //
snÃta÷ ÓuklÃmbarastadvad  $ yajamÃno 'bhipÆjayet  &
gobhir vibhavata÷ sarvÃn  % ­tvijastÃnsamÃhita÷  // MatsP_59.13 //
hemasÆtrai÷ sakaÂakair  $ aÇgulÅyapavitrakai÷  &
vÃsobhi÷ ÓayanÅyaiÓca  % tathopaskarapÃdukai÷  \
k«Åreïa bhojanaæ dadyÃd  # yÃvaddinacatu«Âayam  // MatsP_59.14 //
homaÓca sar«apai÷ kÃryo  $ yavai÷ k­«ïatilaistathà  &
palÃÓasamidha÷ ÓastÃÓ  % caturthe 'hni tathotsava÷  \
dak«iïà ca punastadvad  # deyà tatrÃpi Óaktita÷  // MatsP_59.15 //
yadyadi«Âatamaæ kiæcit  $ tattad dadyÃdamatsarÅ  &
ÃcÃrye dviguïaæ dadyÃt  % praïipatya visarjayet  // MatsP_59.16 //
anena vidhinà yastu  $ kuryÃdv­k«otsavaæ budha÷  &
sarvÃnkÃmÃnavÃpnoti  % phalaæ cÃnantyamaÓnute  // MatsP_59.17 //
yaÓcaikamapi rÃjendra  $ v­k«aæ saæsthÃpayennara÷  &
so 'pi svarge vasedrÃjan  % yÃvadindrÃyutatrayam  // MatsP_59.18 //
bhÆtÃnbhavyÃæÓca manujÃæs  $ tÃrayeddrumasaæmitÃn  &
paramÃæ siddhimÃpnoti  % punarÃv­ttidurlabhÃm  // MatsP_59.19 //
ya idaæ Ó­ïuyÃnnityaæ  $ ÓrÃvayedvÃpi mÃnava÷  &
so 'pi sampÆjito devair  % brahmaloke mahÅyate  // MatsP_59.20 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 60

*matsya uvÃca
tathaivÃnyatpravak«yÃmi  $ sarvakÃmaphalapradam  &
saubhÃgyaÓayanaæ nÃma  % yatpurÃïavido vidu÷  // MatsP_60.1 //
purà dagdhe«u loke«u  $ bhÆrbhuva÷svarmahÃdi«u  &
saubhÃgyaæ sarvabhÆtÃnÃm  % ekasthamabhavattadà  \
vaikuïÂhaæ svargamÃsÃdya  # vi«ïor vak«a÷sthalasthitam  // MatsP_60.2 //
tata÷ kÃlena mahatà  $ puna÷ sargavidhau n­pa  &
ahaækÃrÃv­te loke  % pradhÃnapuru«Ãnvite  // MatsP_60.3 //
spardhÃyÃæ ca prav­ttÃyÃæ  $ kamalÃsanak­«ïayo÷  &
liÇgÃkÃrà samudbhÆtà  % vahnerjvÃlÃtibhÅ«aïà  \
tayÃbhitaptasya harer  # vak«asastadvini÷s­tam  // MatsP_60.4 //
vak«a÷sthalaæ samÃÓritya  $ vi«ïo÷ saubhÃgyamÃsthitam  &
rasarÆpaæ tato yÃvat  % prÃpnoti vasudhÃtalam  // MatsP_60.5 //
utk«iptamantarik«e tad  $ brahmaputreïa dhÅmatà  &
dak«eïa pÅtamÃtraæ tad  % rÆpalÃvaïyakÃrakam  // MatsP_60.6 //
balaæ tejo mahajjÃtaæ  $ dak«asya parame«Âhina÷  &
Óe«aæ yadapatadbhÆmÃv  % a«Âadhà samajÃyata  // MatsP_60.7 //
tato janÃnÃæ saæjÃtÃ÷  $ sapta saubhÃgyadÃyikÃ÷  &
ik«avo rasarÃjÃÓca  % ni«pÃvÃjÃjidhÃnyakam  // MatsP_60.8 //
vikÃravacca gok«Åraæ  $ kusumbhaæ kuÇkumaæ tathà  &
lavaïaæ cëÂamaæ tadvat  % saubhÃgyëÂakamucyate  // MatsP_60.9 //
pÅtaæ yadbrahmaputreïa  $ yogaj¤Ãnavidà puna÷  &
duhità sÃbhavattasya  % yà satÅtyabhidhÅyate  // MatsP_60.10 //
lokÃnatÅtya lÃlityÃl  $ lalità tena cocyate  &
trailokyasundarÅm enÃm  % upayeme pinÃkadh­k  // MatsP_60.11 //
yà devÅ saubhÃgyamayÅ  $ bhuktimuktiphalapradà  &
tÃmÃrÃdhya pumÃnbhaktyà  % nÃrÅ và kiæ na vindati  // MatsP_60.12 //

*manuruvÃca
kathamÃrÃdhanaæ tasyà  $ jagaddhÃtryà janÃrdana  &
tadvidhÃnaæ jagannÃtha  % tatsarvaæ ca vadasva me  // MatsP_60.13 //

*matsya uvÃca
vasantamÃsamÃsÃdya  $ t­tÅyÃyÃæ janapriya  &
Óuklapak«asya pÆrvÃhïe  % tilai÷ snÃnaæ samÃcaret  // MatsP_60.14 //
tasminnahani sà devÅ  $ kila viÓvÃtmanà satÅ  &
pÃïigrahaïakair mantrair  % udƬhà varavarïinÅ  // MatsP_60.15 //
tayà sahaiva deveÓaæ  $ t­tÅyÃyÃm athÃrcayet  &
phalairnÃnÃvidhairdhÆpair  % dÅpanaivedyasaæyutai÷  // MatsP_60.16 //
pratimÃæ pa¤cagavyena  $ tathà gandhodakena tu  &
snÃpayitvÃrcayed gaurÅm  % induÓekharasaæyutÃm  // MatsP_60.17 //
namo 'stu pÃÂalÃyai tu  $ pÃdau devyÃ÷ Óivasya tu  &
ÓivÃyeti ca saækÅrya  % jayÃyai gulphayor dvayo÷  // MatsP_60.18 //
triguïÃyeti rudrÃya  $ bhavÃnyai jaÇghayoryugam  &
ÓivÃæ rudreÓvarÃyai ca  % vijayÃyeti jÃnunÅ  \
saækÅrtya harikeÓÃya  # tathorÆ varade nama÷  // MatsP_60.19 //
ÅÓÃyai ca kÅÂaæ devyÃ÷  $ ÓaækarÃyeti Óaækaram  &
kuk«idvayaæ ca koÂavyai  % ÓÆline ÓÆlapÃïaye  // MatsP_60.20 //
maÇgalÃyai namastubhyam  $ udaraæ cÃbhipÆjayet  &
sarvÃtmane namo rudram  % ÅÓÃnyai ca kucadvayam  // MatsP_60.21 //
Óivaæ vedÃtmane tadvad  $ rudrÃïyai kaïÂhamarcayet  &
tripuraghnÃya viÓveÓam  % anantÃyai karadvayam  // MatsP_60.22 //
trilocanÃya ca haraæ  $ bÃhÆ kÃlÃnalapriye  &
saubhÃgyabhavanÃyeti  % bhÆ«aïÃni sadÃrcayet  \
svÃhÃsvadhÃyai ca mukham  # ÅÓvarÃyeti ÓÆlinam  // MatsP_60.23 //
aÓokamadhuvÃsinyai  $ pÆjyÃvo«Âhau ca bhÆtidau  &
sthÃïave tu haraæ tadvad  % dhÃsyaæ candramukhapriye  // MatsP_60.24 //
namo 'rdhanÃrÅÓaharam  $ asitÃÇgÅti nÃsikÃm  &
nama ugrÃya lokeÓaæ  % laliteti punarbhruvau  // MatsP_60.25 //
ÓarvÃya purahantÃraæ  $ vÃsavyai tu tathÃlakÃn  &
nama÷ ÓrÅkaïÂhanÃthÃyai  % ÓivakeÓÃæstato 'rcayet  \
bhÅmograsamarÆpiïyai  # Óira÷ sarvÃtmane nama÷  // MatsP_60.26 //
Óivamabhyarcya vidhivat  $ saubhÃgyëÂakamagrata÷  &
sthÃpayeddh­tani«pÃva-  % kusumbhak«ÅrajÅrakam  // MatsP_60.27 //
rasarÃjaæ ca lavaïaæ  $ kustumburu tathëÂakam  &
dattaæ saubhÃgyamityasmÃt  % saubhÃgyëÂakamityata÷  // MatsP_60.28 //
evaæ nivedya tatsarvam  $ agrata÷ Óivayo÷ puna÷  &
rÃtrau Ó­Çgodakaæ prÃÓya  % tadvadbhÆmÃvariædama  // MatsP_60.29 //
puna÷ prabhÃte tu tathà  $ k­tasnÃnajapa÷ Óuci÷  &
saæpÆjya dvijadÃmpatyaæ  % vastramÃlyavibhÆ«aïai÷  // MatsP_60.30 //
saubhÃgyëÂakasaæyuktaæ  $ suvarïacaraïadvayam  &
prÅyatÃmatra lalità  % brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_60.31 //
evaæ saævatsaraæ yÃvat  $ t­tÅyÃyÃæ sadà mano  &
kartavyaæ vidhivadbhaktyà  % sarvasaubhÃgyamÅpsubhi÷  // MatsP_60.32 //
prÃÓane dÃnamantre ca  $ viÓe«o 'yaæ nibodha me  &
Ó­Çgodakaæ caitramÃse  % vaiÓÃkhe gomayaæ puna÷  // MatsP_60.33 //
jye«Âhe mandÃrakusumaæ  $ bilvapattraæ Óucau sm­tam  &
ÓrÃvaïe dadhi saæprÃÓyaæ  % nabhasye ca kuÓodakam  // MatsP_60.34 //
k«ÅramÃÓvayuje mÃsi  $ kÃrttike p­«adÃjyakam  &
mÃrge mÃse tu gomÆtraæ  % pau«e saæprÃÓayedgh­tam  // MatsP_60.35 //
mÃghe k­«ïatilÃæstadvat  $ pa¤cagavyaæ ca phÃlgune  &
lalità vijayà bhadrà  % bhavÃnÅ kumudà Óivà  // MatsP_60.36 //
vÃsudevÅ tathà gaurÅ  $ maÇgalà kamalà satÅ  &
umà ca dÃnakÃle tu  % prÅyatÃmiti kÅrtayet  // MatsP_60.37 //
mallikÃÓokakamalaæ  $ kadambotpalamÃlatÅ÷  &
kubjakaæ karavÅraæ ca  % bÃïamamlÃnakuÇkumam  // MatsP_60.38 //
sindhuvÃraæ ca sarve«u  $ mÃse«u kramaÓa÷ sm­tam  &
japÃkusumbhakusumaæ  % mÃlatÅ Óatapattrikà  // MatsP_60.39 //
yathÃlÃbhaæ praÓastÃni  $ karavÅraæ ca sarvadà  &
evaæ saævatsaraæ yÃvad  % upo«ya vidhivannara÷  // MatsP_60.40 //
strÅ bhaktà và kumÃrÅ và  $ Óivamabhyarcya bhaktita÷  &
vratÃnte Óayanaæ dadyÃt  % sarvopaskarasaæyutam  // MatsP_60.41 //
umÃmaheÓvaraæ haimaæ  $ v­«abhaæ ca gavà saha  &
sthÃpayitvÃtha Óayane  % brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_60.42 //
anyÃnyapi yathÃÓakti  $ mithunÃnyambarÃdibhi÷  &
dhÃnyÃlaækÃragodÃnair  % abhyarceddhanasaæcayai÷  \
vittaÓÃÂhyena rahita÷  # pÆjayedgatavismaya÷  // MatsP_60.43 //
evaæ karoti ya÷ samyak  $ saubhÃgyaÓayanavratam  &
sarvÃnkÃmÃnavÃpnoti  % padamatyantamaÓnute  \
phalasyaikasya tyÃgena  # vratametatsamÃcaret  // MatsP_60.44 //
ya icchankÅrtimÃpnoti  $ pratimÃsaæ narÃdhipa  &
saubhÃgyÃrogyarÆpÃyur  % vastrÃlaækÃrabhÆ«aïai÷  \
na viyukto bhavedrÃjan  # navÃrbudaÓatatrayam  // MatsP_60.45 //
yastu dvÃdaÓa var«Ãïi  $ saubhÃgyaÓayanavratam  &
karoti sapta cëÂau và  % ÓrÅkaïÂhabhavane 'marai÷  \
pÆjyamÃno vasetsamyag  # yÃvatkalpÃyutatrayam  // MatsP_60.46 //
nÃrÅ và kurute vÃpi  $ kumÃrÅ và nareÓvara  &
sÃpi tatphalamÃpnoti  % devyanugrahalÃlità  // MatsP_60.47 //
Ó­ïuyÃdapi yaÓcaiva  $ pradadyÃdathavà matim  &
so 'pi vidyÃdharo bhÆtvà  % svargaloke ciraæ vaset  // MatsP_60.48 //
idamiha madanena pÆrvami«Âaæ  $ Óatadhanu«Ã k­tavÅryasÆnunà ca  &
k­tamatha varuïena nandinà và  % kim u jananÃtha tato yadudbhava÷ syÃt  // MatsP_60.49 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 61

*nÃrada uvÃca
bhÆrloko 'tha bhuvarloka÷  $ svarloko 'tha maharjana÷  &
tapa÷ satyaæ ca saptaite  % devalokÃ÷ prakÅrtitÃ÷  // MatsP_61.1 //
paryÃyeïa tu sarve«Ãm  $ Ãdhipatyaæ kathaæ bhavet  &
iha loke Óubhaæ rÆpam  % Ãyu÷ saubhÃgyameva ca  \
lak«mÅÓca vipulà nÃtha  # kathaæ syÃtpurasÆdana  // MatsP_61.2 //

*maheÓvara uvÃca
purà hutÃÓana÷ sÃrdhaæ  $ mÃrutena mahÅtale  &
Ãdi«Âa÷ puruhÆtena  % vinÃÓÃya suradvi«Ãm  // MatsP_61.3 //
nirdagdhe«u tatastena  $ dÃnave«u sahasraÓa÷  &
tÃraka÷ kamalÃk«aÓca  % kÃladaæ«Âra÷ parÃvasu÷  \
virocanaÓca saægrÃmÃd  # apalÃyaæstapodhana  // MatsP_61.4 //
ambha÷ sÃmudramÃviÓya  $ saæniveÓamakurvata  &
aÓakyà iti te 'pyagni-  % mÃrutÃbhyÃmupek«itÃ÷  // MatsP_61.5 //
tata÷ prabh­ti te devÃn  $ manu«yÃnsaha jaÇgamÃn  &
saæpŬya ca munÅnsarvÃn  % praviÓanti punarjalam  // MatsP_61.6 //
evaæ var«asahasrÃïi  $ vÅrÃ÷ pa¤ca ca sapta ca  &
jaladurgabalÃdbrahman  % pŬayanti jagattrayam  // MatsP_61.7 //
tata÷ paramatho vahni-  $ mÃrutÃvamarÃdhipa÷  &
ÃdideÓa cirÃdambu-  % nidhire«a viÓo«yatÃm  // MatsP_61.8 //
yasmÃdasmaddvi«Ãme«a  $ Óaraïaæ varuïÃlaya÷  &
tasmÃdbhavadbhyÃmadyaiva  % k«ayame«a praïÅyatÃm  // MatsP_61.9 //
tÃvÆcatustata÷ Óakram  $ ubhau ÓambarasÆdanam  &
adharma e«a devendra  % sÃgarasya vinÃÓanam  // MatsP_61.10 //
yasmÃjjÅvanikÃyasya  $ mahata÷ saæk«ayo bhavet  &
tasmÃnna pÃpamadyÃvÃæ  % karavÃva puraædara  // MatsP_61.11 //
asya yojanamÃtre 'pi  $ jÅvakoÂiÓatÃni ca  &
nivasanti suraÓre«Âha  % sa kathaæ nÃÓamarhati  // MatsP_61.12 //
evamukta÷ surendrastu  $ kopÃt saæraktalocana÷  &
uvÃcedaæ vaco ro«Ãn  % nirdahanniva pÃvakam  // MatsP_61.13 //
na dharmÃdharmasaæyogaæ  $ prÃpnuvantyamarÃ÷ kvacit  &
bhavatostu viÓe«eïa  % mÃhÃtmyaæ cÃdhiti«Âhato÷  // MatsP_61.14 //
madÃj¤ÃlaÇghanaæ yasmÃn  $ mÃrutena samaæ tvayà  &
munivratamahiæsÃdi  % parig­hya tvayà k­tam  \
dharmÃrthaÓÃstrarahitaæ  # Óatruæ prati vibhÃvaso  // MatsP_61.15 //
tasmÃdekena vapu«Ã  $ munirÆpeïa mÃnu«e  &
mÃrutena samaæ loke  % tava janma bhavi«yati  // MatsP_61.16 //
yadà ca mÃnu«atve 'pi  $ tvayÃgastyena Óo«ita÷  &
bhavi«yatyudadhirvahne  % tadà devatvamÃpsyasi  // MatsP_61.17 //
itÅndraÓÃpÃtpatitau  $ tatk«aïÃttau mahÅtale  &
avÃptÃvekadehena  % kumbhÃjjanma tapodhana  // MatsP_61.18 //
mitrÃvaruïayorvÅryÃd  $ vasi«ÂhasyÃnujo 'bhavat  &
agastya ityugratapÃ÷  % saæbabhÆva punarmuni÷  // MatsP_61.19 //

*nÃrada uvÃca
sambhÆta÷ sa kathaæ bhrÃtà  $ vasi«ÂhasyÃbhavanmuni÷  &
kathaæ ca mitrÃvaruïau  % pitarÃvasya tau sm­tau  \
janma kumbhÃdagastyasya  # kathaæ syÃtpurasÆdana  // MatsP_61.20 //

*ÅÓvara uvÃca
purà purÃïapuru«a÷  $ kadÃcidgandhamÃdane  &
bhÆtvà dharmasuto vi«ïuÓ  % cacÃra vipulaæ tapa÷  // MatsP_61.21 //
tapasà tasya bhÅtena  $ vighnÃrthaæ pre«itÃvubhau  &
Óakreïa mÃdhavÃnaÇgÃv  % apsarogaïasaæyutau  // MatsP_61.22 //
yadà na gÅtavÃdyena  $ nÃÇgarÃgÃdinà hari÷  &
na kÃmamÃdhavÃbhyÃæ ca  % vi«ayÃnprati cuk«ubhe  // MatsP_61.23 //
tadà kÃmamadhustrÅïÃæ  $ vi«Ãdam agamadgaïa÷  &
saæk«obhÃya tataste«Ãæ  % svorudeÓÃnnarÃgraja÷  \
nÃrÅmutpÃdayÃmÃsa  # trailokyajanamohinÅm  // MatsP_61.24 //
saæk«ubdhÃstu tayà devÃs  $ tau tu devavarÃvubhau  &
apsarobhi÷ samak«aæ hi  % devÃnÃmabravÅddhari÷  // MatsP_61.25 //
apsarà iti sÃmÃnyà  $ devÃnÃmabravÅddhari÷  &
urvaÓÅti ca nÃmneyaæ  % loke khyÃtiæ gami«yati  // MatsP_61.26 //
tata÷ kÃmayamÃnena  $ mitreïÃhÆya sorvaÓÅ  &
uktà mÃæ ramayasveti  % bìham ityabravÅttu sà  // MatsP_61.27 //
gacchantÅ cÃmbaraæ tadvat  $ stokamindÅvarek«aïà  &
varuïena dh­tà paÓcÃd  % varuïaæ nÃbhyanandata  // MatsP_61.28 //
mitreïÃhaæ v­tà pÆrvam  $ adya bhÃryà na te vibho  &
uvÃca varuïaÓcittaæ  % mayi saænyasya gamyatÃm  // MatsP_61.29 //
gatÃyÃæ bìhamityuktvà  $ mitra÷ ÓÃpamadÃttadà  &
tasyai mÃnu«aloke tvaæ  % gaccha somasutÃtmajam  // MatsP_61.30 //
bhajasveti yato veÓyà  $ dharma e«a tvayà k­ta÷  &
jalakumbhe tato vÅryaæ  % mitreïa varuïena ca  \
prak«iptamatha saæjÃtau  # dvÃveva munisattamau  // MatsP_61.31 //
nimirnÃma saha strÅbhi÷  $ purà dyÆtamadÅvyata  &
tatrÃntare 'bhyÃjagÃma  % vasi«Âho brahmasambhava÷  // MatsP_61.32 //
tasya pÆjÃmakurvantaæ  $ ÓaÓÃpa sa munirn­pam  &
videhastvaæ bhavasveti  % tatastenÃpyasau muni÷  // MatsP_61.33 //
anyonyaÓÃpÃcca tayor  $ vigate iva cetasÅ  &
jagmatu÷ ÓÃpanÃÓÃya  % brahmÃïaæ jagata÷ patim  // MatsP_61.34 //
atha brahmaïa ÃdeÓÃl  $ locane«vavasannimi÷  &
nime«Ã÷ syuÓca lokÃnÃæ  % tadviÓrÃmÃya nÃrada  // MatsP_61.35 //
vasi«Âho 'pyabhavattasmi¤  $ jalakumbhe ca pÆrvavat  &
tata÷ ÓvetaÓcaturbÃhu÷  % sÃk«asÆtrakamaï¬alu÷  \
agastya iti ÓÃntÃtmà  # babhÆva ­«isattama÷  // MatsP_61.36 //
malayasyaikadeÓe tu  $ vaikhÃnasavidhÃnata÷  &
sabhÃrya÷ saæv­to viprais  % tapaÓcakre suduÓcaram  // MatsP_61.37 //
tata÷ kÃlena mahatà  $ tÃrakÃd atipŬitam  &
jagadvÅk«ya sa kopena  % pÅtavÃnvaruïÃlayam  // MatsP_61.38 //
tato 'sya varadÃ÷ sarve  $ babhÆvu÷ ÓaækarÃdaya÷  &
brahmà vi«ïuÓca bhagavÃn  % varadÃnÃya jagmatu÷  \
varaæ v­ïÅ«va bhadraæ te  # yadabhÅ«Âaæ ca vai mune  // MatsP_61.39 //

*agastya uvÃca
yÃvadbrahmasahasrÃïÃæ  $ pa¤caviæÓatikoÂaya÷  &
vaimÃniko bhavi«yÃmi  % dak«iïÃcalavartmani  // MatsP_61.40 //
madvimÃnodaye kuryÃd  $ ya÷ kaÓcitpÆjanaæ mama  &
sa saptalokÃdhipati÷  % paryÃyeïa bhavi«yati  // MatsP_61.41 //

*ÅÓvara uvÃca
evamastviti te 'pyuktvà  $ jagmurdevà yathÃgatam  &
tasmÃdargha÷ pradÃtavyo hy  % agastyasya sadà budhai÷  // MatsP_61.42 //

*nÃrada uvÃca
kathamarghapradÃnaæ tu  $ kartavyaæ tasya vai vibho  &
vidhÃnaæ yadagastyasya  % pÆjane tadvadasva me  // MatsP_61.43 //

*ÅÓvara uvÃca
pratyÆ«asamaye vidvÃn  $ kuryÃdasyodaye niÓi  &
snÃnaæ Óuklatilaistadvac  % chuklamÃlyÃmbaro g­hÅ  // MatsP_61.44 //
sthÃpayedavraïaæ kumbhaæ  $ mÃlyavastravibhÆ«itam  &
pa¤caratnasamÃyuktaæ  % gh­tapÃtrasamanvitam  \
nÃnÃbhak«yaphalairyuktaæ  # tÃmrapÃtrasamanvitam  // MatsP_61.45 //
aÇgu«ÂhamÃtraæ puru«aæ tathaiva  $ sauvarïam atyÃyatabÃhudaï¬am  &
caturmukhaæ kumbhamukhe nidhÃya  % dhÃnyÃni saptÃmbarasaæyutÃni  // MatsP_61.46 //
sakÃæsyapÃtrÃk«ataÓuktiyuktaæ  $ mantreïa dadyÃddvijapuægavÃya  &
utk«ipya lambodaradÅrghabÃhum  % ananyacetà yamadiÇmukha÷ san  // MatsP_61.47 //
ÓvetÃæ ca dadyÃdyadi Óaktirasti  $ raupyai÷ khurair hemamukhÅæ savatsÃm  &
dhenuæ nara÷ k«ÅravatÅæ praïamya  % savatsaghaïÂÃbharaïÃæ dvijÃya  // MatsP_61.48 //
à saptarÃtrodayam etadasya  $ dÃtavyametatsakalaæ nareïa  &
yÃvatsamÃ÷ sapta daÓÃthavà syur  % athordhvamapyatra vadanti kecit  // MatsP_61.49 //
kÃÓapu«papratÅkÃÓa  $ vahnimÃrutasambhava  &
mitrÃvaruïayo÷ putra  % kumbhayone namo 'stu te  // MatsP_61.50 //
vindhyav­ddhik«ayakara  $ meghatoyavi«Ãpaha  &
ratnavallabha deveÓa  % laÇkÃvÃsinnamo 'stu te  // MatsP_61.51 //
vÃtÃpÅ bhak«ito yena  $ samudra÷ Óo«ita÷ purà  &
lopÃmudrÃpati÷ ÓrÅmÃn  % yo 'sau tasmai namo nama÷  // MatsP_61.52 //
rÃjaputri mahÃbhÃge  $ ­«ipatni varÃnane  &
lopÃmudre namastubhyam  % argho me pratig­hyatÃm  \
pratyabdaæ tu phalatyÃgam  # evaæ kurvanna sÅdati  // MatsP_61.53 //
homaæ k­tvà tata÷ paÓcÃd  $ varjayenmÃnava÷ phalam  &
anena vidhinà yastu  % pumÃnarghyaæ nivedayet  // MatsP_61.54 //
imaæ lokaæ sa cÃpnoti  $ rÆpÃrogyasamanvita÷  &
dvitÅyena bhuvarlokaæ  % svargalokaæ tata÷ param  // MatsP_61.55 //
saptaiva lokÃnÃpnoti  $ saptÃrghÃn ya÷ prayacchati  &
yÃvadÃyuÓca ya÷ kuryÃt  % paraæ brahmÃdhigacchati  // MatsP_61.56 //
iha paÂhati Ó­ïoti và ya etad  $ yugalamuniprabhavÃrghyasampradÃnam  &
matimapi ca dadÃti so 'pi vi«ïor  % bhavanagata÷ paripÆjyate 'maraughai÷  // MatsP_61.57 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 62

*manuruvÃca
saubhÃgyÃrogyaphaladam  $ amutrÃk«ayyakÃrakam  &
bhuktimuktipradaæ deva  % tanme brÆhi janÃrdana  // MatsP_62.1 //

*matsya uvÃca
yadumÃyÃ÷ purà deva  $ uvÃca purasÆdana÷  &
kailÃsaÓikharÃsÅno  % devyà p­«Âastadà kila  // MatsP_62.2 //
kathÃsu samprav­ttÃsu  $ dharmyÃsu lalitÃsu ca  &
tadidÃnÅæ pravak«yÃmi  % bhuktimuktiphalapradam  // MatsP_62.3 //

*ÅÓvara uvÃca
Ó­ïu«vÃvahità devi  $ tathaivÃnantapuïyak­t  &
narÃïÃmatha nÃrÅïÃm  % ÃrÃdhanamanuttamam  // MatsP_62.4 //
nabhasye vÃtha vaiÓÃkhe  $ puïyamÃrgaÓirasya ca  &
Óuklapak«e t­tÅyÃyÃæ  % susnÃto gaurasar«apai÷  // MatsP_62.5 //
gorocanaæ sagomÆtram  $ u«ïaæ goÓak­taæ tathà  &
dadhicandanasammiÓraæ  % lalÃÂe tilakaæ nyaset  \
saubhÃgyÃrogyadaæ yasmÃt  # sadà ca lalitÃpriyam  // MatsP_62.6 //
pratipak«aæ t­tÅyÃsu  $ pumÃnÃpÅtavÃsasÅ  &
dhÃrayedatha raktÃni  % nÃrÅ cedatha saæyatà  // MatsP_62.7 //
vidhavà dhÃturaktÃni  $ kumÃrÅ ÓuklavÃsasÅ  &
devÅæ tu pa¤cagavyena  % tata÷ k«Åreïa kevalam  \
snÃpayenmadhunà tadvat  # pu«pagandhodakena ca  // MatsP_62.8 //
pÆjayecchuklapu«paiÓca  $ phalairnÃnÃvidhairapi  &
dhÃnyakÃjÃjilavaïair  % gu¬ak«Åragh­tÃnvitai÷  // MatsP_62.9 //
ÓuklÃk«atatilairarcyÃæ  $ tato devÅæ sadÃrcayet  &
pÃdÃdyabhyarcanaæ kuryÃt  % pratipak«aæ varÃnane  // MatsP_62.10 //
varadÃyai nama÷ pÃdau  $ tathà gulphau nama÷ Óriyai  &
aÓokÃyai namo jaÇghe  % pÃrvatyai jÃnunÅ tathà  // MatsP_62.11 //
ÆrÆ maÇgalakÃriïyai  $ vÃmadevyai tathà kaÂim  &
padmodarÃyai jaÂharam  % ura÷ kÃmaÓriyai nama÷  // MatsP_62.12 //
karau saubhÃgyadÃyinyai  $ bÃhÆ haramukhaÓriyai  &
mukhaæ darpaïavÃsinyai  % smaradÃyai smitaæ nama÷  // MatsP_62.13 //
gauryai namastathà nÃsÃm  $ utpalÃyai ca locane  &
tu«Âyai lalÃÂamalakÃn  % kÃtyÃyanyai Óirastathà  // MatsP_62.14 //
namo gauryai namo dhi«ïyai  $ nama÷ kÃntyai nama÷ Óriyai  &
rambhÃyai lalitÃyai ca  % vÃsudevyai namo nama÷  // MatsP_62.15 //
evaæ sampÆjya vidhivad  $ agrata÷ padmamÃlikhet  &
pattrairdvÃdaÓabhiryuktaæ  % kuÇkumena sakarïikam  // MatsP_62.16 //
pÆrveïa vinyasedgaurÅm  $ aparïÃæ ca tata÷ param  &
bhavÃnÅæ dak«iïe tadvad  % rudrÃïÅæ ca tata÷ param  // MatsP_62.17 //
vinyasetpaÓcime saumyÃæ  $ sadà madanavÃsinÅm  &
vÃyavye pÃÂalÃmugrÃm  % antareïa tato 'pyumÃm  // MatsP_62.18 //
madhye yathÃsvaæ mÃæsÃÇgÃæ  $ maÇgalÃæ kumudÃæ satÅm  &
rudraæ ca madhye saæsthÃpya  % lalitÃæ karïikopari  \
kusumairak«atairvÃrbhir  # namaskÃreïa vinyaset  // MatsP_62.19 //
gÅtamaÇgalanirgho«Ãn  $ kÃrayitvà suvÃsinÅ÷  &
pÆjayedraktavÃsobhÅ  % raktamÃlyÃnulepanai÷  \
sindÆraæ snÃnacÆrïaæ ca  # tÃsÃæ Óirasi pÃtayet  // MatsP_62.20 //
sindÆrakuÇkumasnÃnam  $ atÅve«Âatamaæ yata÷  &
tathopade«ÂÃramapi  % pÆjayedyatnato gurum  \
na pÆjyate gururyatra  # sarvÃstatrÃphalÃ÷ kriyÃ÷  // MatsP_62.21 //
nabhasye pÆjayedgaurÅm  $ utpalairasitai÷ sadà  &
bandhujÅvairÃÓvayuje  % kÃrttike Óatapattrakai÷  // MatsP_62.22 //
jÃtÅpu«pairmÃrgaÓÅr«e  $ pau«e pÅtai÷ kuraïÂakai÷  &
kundakuÇkumapu«paistu  % devÅæ mÃghe tu pÆjayet  \
sinduvÃreïa jÃtyà và  # phÃlgune 'pyarcayedumÃm  // MatsP_62.23 //
caitre tu mallikÃÓokair  $ vaiÓÃkhe gandhapÃÂalai÷  &
jye«Âhe kamalamandÃrair  % ëìhe ca navÃmbujai÷  \
kadambairatha mÃlatyà  # ÓrÃvaïe pÆjayetsadà  // MatsP_62.24 //
gomÆtraæ gomayaæ k«Åraæ  $ dadhi sarpi÷ kuÓodakam  &
bilvapattrÃrkapu«paæ ca  % yavÃngoÓ­ÇgavÃri ca  // MatsP_62.25 //
pa¤cagavyaæ ca bilvaæ ca  $ prÃÓayetkramaÓastadà  &
etadbhÃdrapadÃdyaæ tu  % prÃÓanaæ samudÃh­tam  // MatsP_62.26 //
pratipak«aæ ca mithunaæ  $ t­tÅyÃyÃæ varÃnane  &
pÆjayitvÃrcayedbhaktyà  % vastramÃlyÃnulepanai÷  // MatsP_62.27 //
puæsa÷ pÅtÃmbare dadyÃt  $ striyai kausumbhavÃsasÅ  &
ni«pÃvÃjÃjilavaïam  % ik«udaï¬agu¬Ãnvitam  \
tasyai dadyÃtphalaæ pu«paæ  # suvarïotpalasaæyutam  // MatsP_62.28 //
yathà na devi deveÓas  $ tvÃæ parityajya gacchati  &
tathà mÃm uddharÃÓe«a-  % du÷khasaæsÃrasÃgarÃt  // MatsP_62.29 //
kumudà vimalÃnantà  $ bhavÃnÅ ca sudhà Óivà  &
lalità kamalà gaurÅ  % satÅ rambhÃtha pÃrvatÅ  // MatsP_62.30 //
nabhasyÃdi«u mÃse«u  $ prÅyatÃmityudÅrayet  &
vratÃnte Óayanaæ dadyÃt  % suvarïakamalÃnvitam  // MatsP_62.31 //
mithunÃni caturviæÓad  $ daÓa dvo ca samarcayet  &
a«Âau «a¬vÃpyatha punaÓ  % cÃnumÃsaæ samarcayet  // MatsP_62.32 //
pÆrvaæ dattvà tu gurave  $ Óe«Ãnapyarcayedbudha÷  &
uktÃnantat­tÅyai«Ã  % sadÃnantaphalapradà  // MatsP_62.33 //
sarvapÃpaharÃæ devi  $ saubhÃgyÃrogyavardhinÅm  &
na cainÃæ vittaÓÃÂhyena  % kadÃcidapi laÇghayet  \
naro và yadi và nÃrÅ  # vittaÓÃÂhyÃt patatyadha÷  // MatsP_62.34 //
garbhiïÅ sÆtikà naktaæ  $ kumÃrÅ vÃtha rogiïÅ  &
yadyaÓuddhà tadÃnyena  % vÃrayetprayatà svayam  // MatsP_62.35 //
imÃmanantaphaladÃæ  $ yast­tÅyÃæ samÃcaret  &
kalpakoÂiÓataæ sÃgraæ  % Óivaloke mahÅyate  // MatsP_62.36 //
vittahÅno 'pi kurute  $ var«atrayamupo«aïai÷  &
pu«pamantravidhÃnena  % so 'pi tatphalamÃpnuyÃt  // MatsP_62.37 //
nÃrÅ và kurute yà tu  $ kumÃrÅ vidhavÃthavà  &
sÃpi tatphalamÃpnoti  % gauryanugrahalÃlità  // MatsP_62.38 //
iti paÂhati Ó­ïoti và ya itthaæ  $ giritanayÃvratam indravÃsasaæstha÷  &
matimapi ca dadÃti so 'pi devair  % amaravadhÆjanakiænaraiÓca pÆjya÷  // MatsP_62.39 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 63

*ÅÓvara uvÃca
athÃnyÃmapi vak«yÃmi  $ t­tÅyÃæ pÃpanÃÓinÅm  &
rasakalyÃïinÅmetÃæ  % purÃkalpavido vidu÷  // MatsP_63.1 //
mÃghamÃse tu samprÃpte  $ t­tÅyÃæ Óuklapak«ata÷  &
prÃtargavyena payasà  % tilai÷ snÃnaæ samÃcaret  // MatsP_63.2 //
snÃpayenmadhunà devÅæ  $ tathaivek«urasena ca  &
gandhodakena tu punar  % lepayetkuÇkumena tu  \
dak«iïÃÇgÃni sampÆjya  # tato vÃmÃni pÆjayet  // MatsP_63.3 //
lalitÃyai namo devyÃ÷  $ pÃdau gulphau tato 'rcayet  &
jaÇghÃæ jÃnuæ tathà ÓÃntyai  % tathaivoruæ Óriyai nama÷  // MatsP_63.4 //
madÃlasÃyai tu kaÂim  $ amalÃyai tathodaram  &
stanau madanavÃsinyai  % kumudÃyai ca kandarÃm  // MatsP_63.5 //
bhujaæ bhujÃgraæ mÃdhavyai  $ kamalÃyai mukhasmite  &
bhÆlalÃÂaæ ca rudrÃïyai  % ÓaækarÃyai tathÃlakÃn  // MatsP_63.6 //
mukuÂaæ viÓvavÃsinyai  $ Óira÷ kÃntyai tathÃrcayet  &
madanÃyai lalÃÂaæ tu  % mohanÃyai punarbhruvau  // MatsP_63.7 //
netre candrÃrdhadhÃriïyai  $ tu«Âyai ca vadanaæ puna÷  &
utkaïÂhinyai nama÷ kaïÂham  % am­tÃyai nama÷ stanau  // MatsP_63.8 //
rambhÃyai vÃmakuk«iæ ca  $ viÓokÃyai nama÷ kaÂim  &
h­dayaæ manmathÃdhi«ïyai  % pÃÂalÃyai tathodaram  // MatsP_63.9 //
kaÂiæ suratavÃsinyai  $ tathoruæ campakapriye  &
jÃnujaÇghe namo gauryai  % gÃyatryai ghuÂike nama÷  // MatsP_63.10 //
dharÃdharÃyai pÃdau tu  $ viÓvakÃyai nama÷ Óira÷  &
namo bhavÃnyai kÃminyai  % kÃmadevyai jagatpriye  // MatsP_63.11 //
ÃnandÃyai sunandÃyai  $ subhadrÃyai namo nama÷  &
evaæ sampÆjya vidhivad  % dvijadÃmpatyam arcayet  \
bhojayitvÃnnapÃnena  # madhureïa vimatsara÷  // MatsP_63.12 //
jalapÆritaæ tathà kumbhaæ  $ ÓuklÃmbarayugadvayam  &
dattvà suvarïakamalaæ  % gandhamÃlyai÷ samarcayet  // MatsP_63.13 //
prÅyatÃmatra kumudà  $ g­hïÅyÃllavaïavratam  &
anena vidhinà devÅ  % mÃsi mÃsi sadÃrcayet  // MatsP_63.14 //
lavaïaæ varjayenmÃghe  $ phÃlgune ca gu¬aæ puna÷  &
tailaæ rÃjiæ tathà caitre  % varjyaæ ca madhu mÃdhave  // MatsP_63.15 //
pÃnakaæ jye«ÂhamÃse tu  $ ëìhe cÃtha jÅrakam  &
ÓrÃvaïe varjayetk«Åraæ  % dadhi bhÃdrapade tathà  // MatsP_63.16 //
gh­tamÃÓvayuje tadvad  $ Ærje varjyaæ ca mÃk«ikam  &
dhÃnyakaæ mÃrgaÓÅr«e tu  % pau«e varjyà ca Óarkarà  // MatsP_63.17 //
vratÃnte karakaæ pÆrïam  $ ete«Ãæ mÃsi mÃsi ca  &
dadyÃddvikÃlavelÃyÃæ  % pÆrïapÃtreïa saæyutam  // MatsP_63.18 //
la¬¬ukächvetavarïÃæÓca  $ saæyÃvamatha pÆrikÃ÷  &
ghÃrikÃn apyapÆpÃæÓca  % pi«ÂÃpÆpÃæÓca maï¬akÃn  // MatsP_63.19 //
k«Åraæ ÓÃkaæ ca dadhyannam  $ iï¬aryo 'ÓokavartikÃ÷  &
mÃghÃdikramaÓo dadyÃd  % etÃni karakopari  // MatsP_63.20 //
kumudà mÃdhavÅ gaurÅ  $ rambhà bhadrà jayà Óivà  &
umà rati÷ satÅ tadvan  % maÇgalà ratilÃlasà  // MatsP_63.21 //
kramÃnmÃghÃdi sarvatra  $ prÅyatÃmiti kÅrtayet  &
sarvatra pa¤cagavyena  % prÃÓanaæ samudÃh­tam  \
upavÃsÅ bhavennityam  # aÓakte naktami«yate  // MatsP_63.22 //
punarmÃghe tu samprÃpte  $ ÓarkarÃæ karakopari  &
k­tvà tu käcanÅæ gaurÅæ  % pa¤caratnasamanvitÃm  // MatsP_63.23 //
haimÅmaÇgu«ÂhamÃtrÃæ ca  $ sÃk«asÆtrakamaï¬alum  &
caturbhujÃminduyutÃæ  % sitanetrapaÂÃv­tÃm  // MatsP_63.24 //
tadvadgomithunaæ Óuklaæ  $ suvarïÃsyaæ sitÃmbaram  &
savastrabhÃjanaæ dadyÃd  % bhavÃnÅ prÅyatÃmiti  // MatsP_63.25 //
anena vidhinà yastu  $ rasakalyÃïinÅvratam  &
kuryÃtsa sarvapÃpebhyas  % tatk«aïÃdeva mucyate  // MatsP_63.26 //
navÃrbudasahasraæ tu  $ na du÷khÅ jÃyate nara÷  &
suvarïakamalaæ gauri  % mÃsi mÃsi dadannara÷  \
agni«Âomasahasrasya  # yatphalaæ tadavÃpnuyÃt  // MatsP_63.27 //
nÃrÅ và kurute yà tu  $ kumÃrÅ và varÃnane  &
vidhavà yà tathà nÃrÅ  % sÃpi tatphalamÃpnuyÃt  \
saubhÃgyÃrogyasampannà  # gaurÅloke mahÅyate  // MatsP_63.28 //
iti paÂhati Ó­ïoti ÓrÃvayedya÷ prasaÇgÃt  $ kalikalu«avimukta÷ pÃrvatÅlokameti  &
matimapi ca narÃïÃæ yo dadÃti priyÃrthaæ  % vibudhapativimÃne nÃyaka÷ syÃdamogha÷  // MatsP_63.29 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 64

*ÅÓvara uvÃca
tathaivÃnyÃæ pravak«yÃmi  $ t­tÅyÃæ pÃpanÃÓinÅm  &
nÃmnà ca loke vikhyÃtÃm  % ÃrdrÃnandakarÅmimÃm  // MatsP_64.1 //
yadà Óuklat­tÅyÃyÃm  $ ëìhark«aæ bhavetkvacit  &
brahmark«aæ và m­gark«aæ và  % hasto mÆlamathÃpi và  \
darbhagandhodakai÷ snÃnaæ  # tadà samyaksamÃcaret  // MatsP_64.2 //
ÓuklamÃlyÃmbaradhara÷  $ ÓuklagandhÃnulepana÷  &
bhavÃnÅmarcayedbhaktyà  % Óuklapu«pai÷ sugandhibhi÷  \
mahÃdevena sahitÃm  # upavi«ÂÃæ mahÃsane  // MatsP_64.3 //
vÃsudevyai nama÷ pÃdau  $ ÓaækarÃya namo haram  &
jaÇghe ÓokavinÃÓinyai  % ÃnandÃya nama÷ prabho  // MatsP_64.4 //
rambhÃyai pÆjayedÆrÆ  $ ÓivÃya ca pinÃkina÷  &
adityai ca kaÂiæ devyÃ÷  % ÓÆlina÷ ÓÆlapÃïaye  // MatsP_64.5 //
mÃdhavyai ca tathà nÃbhim  $ atha ÓambhorbhavÃya ca  &
stanÃvÃnandakÃriïyai  % ÓaækarasyendudhÃriïe  // MatsP_64.6 //
utkaïÂhinyai nama÷ kaïÂhaæ  $ nÅlakaïÂhÃya vai haram  &
karÃvutpaladhÃriïyai  % rudrÃya ca jagatpate  \
bÃhÆ ca parirambhiïyai  # triÓÆlÃya harasya ca  // MatsP_64.7 //
devyà mukhaæ vilÃsinyai  $ v­«eÓÃya punarvibho÷  &
smitaæ sasmeralÅlÃyai  % viÓvavaktrÃya vai vibho  // MatsP_64.8 //
netre madanavÃsinyai  $ viÓvadhÃmne triÓÆlina÷  &
bhruvau n­tyapriyÃyai tu  % tÃï¬aveÓÃya ÓÆlina÷  // MatsP_64.9 //
devyà lalÃÂamindrÃïyai  $ havyavÃhÃya vai vibho÷  &
svÃhÃyai mukuÂaæ devyà  % vibhorgaÇgÃdharÃya vai  // MatsP_64.10 //
viÓvakÃyau viÓvamukhau  $ viÓvapÃdakarau Óivau  &
prasannavadanau vande  % pÃrvatÅparameÓvarau  // MatsP_64.11 //
evaæ sampÆjya vidhivad  $ agrata÷ Óivayo÷ puna÷  &
padmotpalÃni rajasà  % nÃnÃvarïena kÃrayet  // MatsP_64.12 //
ÓaÇkhacakre sakaÂake  $ svastikÃÇkuÓacÃmarÃn  &
yÃvanta÷ pÃæsavastatra  % rajasa÷ patità bhuvi  \
tÃvadvar«asahasrÃïi  # Óivaloke mahÅyate  // MatsP_64.13 //
catvÃri gh­tapÃtrÃïi  $ sahiraïyÃni Óaktita÷  &
dattvà dvijÃya karakam  % udakÃnnasamanvitam  \
pratipak«aæ caturmÃsaæ  # yÃvadetannivedayet  // MatsP_64.14 //
tatastu caturo mÃsÃn  $ pÆrvavatkarakopari  &
catvÃri saktupÃtrÃïi  % tilapÃtrÃïyata÷ param  // MatsP_64.15 //
gandhodakaæ pu«pavÃri  $ candanaæ kuÇkumodakam  &
apakvaæ dadhi dugdhaæ ca  % goÓ­Çgodakameva ca  // MatsP_64.16 //
pi«Âodakaæ tathà vÃri  $ ku«ÂhacÆrïÃnvitaæ puna÷  &
uÓÅrasalilaæ tadvad  % yavacÆrïodakaæ puna÷  // MatsP_64.17 //
tilodakaæ ca saæprÃÓya  $ svapenmÃrgaÓirÃdi«u  &
mÃse«u pak«advitayaæ  % prÃÓanaæ samudÃh­tam  // MatsP_64.18 //
sarvatra Óuklapu«pÃïi  $ praÓastÃni sadÃrcane  &
dÃnakÃle ca sarvatra  % mantrametamudÅrayet  // MatsP_64.19 //
gaurÅ me prÅyatÃæ nityam  $ aghanÃÓÃya maÇgalà  &
saubhÃgyÃyÃstu lalità  % bhavÃnÅ sarvasiddhaye  // MatsP_64.20 //
saævatsarÃnte lavaïaæ  $ gu¬akumbhaæ ca sarjikÃm  &
candanaæ netrapaÂÂaæ ca  % sahiraïyÃmbujena tu  // MatsP_64.21 //
umÃmaheÓvaraæ haimaæ  $ tadvadik«uphalairyutam  &
satÆlÃvaraïÃæ ÓayyÃæ  % saviÓrÃmÃæ nivedayet  \
sapatnÅkÃya viprÃya  # gaurÅ me prÅyatÃmiti  // MatsP_64.22 //
ÃrdrÃnandakarÅ nÃmnà  $ t­tÅyai«Ã sanÃtanÅ  &
yÃmupo«ya naro yÃti  % Óambhoryatparamaæ padam  // MatsP_64.23 //
iha loke sadÃnandam  $ Ãpnoti dhanasampada÷  &
ÃyurÃrogyasampattyà  % na kaÓcicchokamÃpnuyÃt  // MatsP_64.24 //
nÃrÅ và kurute yà tu  $ kumÃrÅ vidhavà ca yà  &
sÃpi tatphalamÃpnoti  % devyanugrahalÃlità  // MatsP_64.25 //
pratipak«amupo«yaivaæ  $ mantrÃrcanavidhÃnavit  &
rudrÃïÅlokamabhyeti  % punarÃv­ttidurlabham  // MatsP_64.26 //
ya idaæ Ó­ïuyÃnnityaæ  $ ÓrÃvayedvÃpi mÃnava÷  &
Óakraloke sa gandharvai÷  % pÆjyate 'pi yugatrayam  // MatsP_64.27 //
ÃnandadÃæ sakaladu÷khaharÃæ t­tÅyÃæ  $ yà strÅ karotyavidhavà vidhavÃtha vÃpi  &
sà sve g­he sukhaÓatÃnyanubhÆya bhÆyo  % gaurÅpadaæ sadayità dayità prayÃti  // MatsP_64.28 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 65

*ÅÓvara uvÃca
athÃnyÃmapi vak«yÃmi  $ t­tÅyÃæ sarvakÃmadÃm  &
yasyÃæ dattaæ hutaæ japtaæ  % sarvaæ bhavati cÃk«ayam  // MatsP_65.1 //
vaiÓÃkhaÓuklapak«e tu  $ t­tÅyà yairupo«ità  &
ak«ayaæ phalamÃpnoti  % sarvasya suk­tasya ca  // MatsP_65.2 //
sà tathà k­ttikopetà  $ viÓe«eïa supÆjità  &
tatra dattaæ hutaæ japtaæ  % sarvamak«ayamucyate  // MatsP_65.3 //
ak«ayà saætatistasyÃs  $ tasyÃæ suk­tamak«ayam  &
ak«atai÷ pÆjyate vi«ïus  % tena sÃpyak«ayà sm­tà  \
ak«ataistu narÃ÷ snÃtà  # vi«ïordattvà tathÃk«atÃn  // MatsP_65.4 //
vipre«u dattvà tÃneva  $ tathà saktÆn susaæk­tÃn  &
yathÃnnabhuÇmahÃbhÃga÷  % phalamak«ayyamaÓnute  // MatsP_65.5 //
ekÃmapyuktavatk­tvà  $ t­tÅyÃæ vidhivannara÷  &
etÃsÃmapi sarvÃsÃæ  % t­tÅyÃnÃæ phalaæ bhavet  // MatsP_65.6 //
t­tÅyÃyÃæ samabhyarcya  $ sopavÃso janÃrdanam  &
rÃjasÆyaphalaæ prÃpya  % gatimagryÃæ ca vindati  // MatsP_65.7 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 66

*manuruvÃca
madhurà bhÃratÅ kena  $ vratena madhusÆdana  &
tathaiva janasaubhÃgyam  % atividyÃsu kauÓalam  // MatsP_66.1 //
abhedaÓcÃpi dampatyos  $ tathà bandhujanena ca  &
ÃyuÓca vipulaæ puæsÃæ  % tanme kathaya mÃdhava  // MatsP_66.2 //

*matsya uvÃca
samyakp­«Âaæ tvayà rÃja¤  $ ch­ïu sÃrasvataæ vratam  &
yasya saækÅrtanÃdeva  % tu«yatÅha sarasvatÅ  // MatsP_66.3 //
yo yadbhakta÷ pumÃnkuryÃd  $ etadvratamanuttamam  &
tadvÃsarÃdau sampÆjya  % viprÃnetÃnsamÃcaret  // MatsP_66.4 //
athavÃdityavÃreïa  $ grahatÃrÃbalena ca  &
pÃyasaæ bhojayedviprÃn  % k­tvà brÃhmaïavÃcanam  // MatsP_66.5 //
ÓuklavastrÃïi dattvà ca  $ sahiraïyÃni Óaktita÷  &
gÃyatrÅæ pÆjayedbhaktyà  % ÓuklamÃlyÃnulepanai÷  // MatsP_66.6 //
yathà na devi bhagavÃn  $ brahmaloke pitÃmaha÷  &
tvÃæ parityajya saæti«Âhet  % tathà bhava varapradà  // MatsP_66.7 //
vedÃ÷ ÓÃstrÃïi sarvÃïi  $ gÅtan­tyÃdikaæ ca yat  &
na vihÅnaæ tvayà devi  % tathà me santu siddhaya÷  // MatsP_66.8 //
lak«mÅrmedhà dharà pu«Âir  $ gaurÅ tu«Âi÷ prabhà mati÷  &
etÃbhi÷ pÃhi cëÂÃbhis  % tanubhirmÃæ sarasvati  // MatsP_66.9 //
evaæ sampÆjya gÃyatrÅæ  $ vÅïÃk«amaïidhÃriïÅm  &
Óuklapu«pÃk«atair bhaktyà  % sakamaï¬alupustakÃm  \
maunavratena bhu¤jÅta  # sÃyaæ prÃtastu dharmavit  // MatsP_66.10 //
pa¤camyÃæ pratipak«aæ ca  $ pÆjayedbrahmavÃsinÅm  &
tathaiva taï¬ulaprasthaæ  % gh­tapÃtreïa saæyutam  \
k«Åraæ dadyÃddhiraïyaæ ca  # gÃyatrÅ prÅyatÃmiti  // MatsP_66.11 //
saædhyÃyÃæ ca tathà maunam  $ etatkurvansamÃcaret  &
nÃntarà bhojanaæ kuryÃd  % yÃvanmÃsÃstrayodaÓa  // MatsP_66.12 //
samÃpte tu vrate kuryÃd  $ bhojanaæ Óuklataï¬ulai÷  &
pÆrvaæ savastrayugmaæ ca  % dadyÃdviprÃya bhojanam  // MatsP_66.13 //
devyà vitÃnaæ ghaïÂÃæ ca  $ sitanetre payasvinÅm  &
candanaæ vastrayugmaæ ca  % dadyÃcca Óikharaæ puna÷  // MatsP_66.14 //
tathopade«ÂÃramapi  $ bhaktyà sampÆjayedgurum  &
vittaÓÃÂhyena rahito  % vastramÃlyÃnulepanai÷  // MatsP_66.15 //
anena vidhinà yastu  $ kuryÃtsÃrasvataæ vratam  &
vidyÃvÃnarthasaæyukto  % raktakaïÂhaÓca jÃyate  // MatsP_66.16 //
sarasvatyÃ÷ prasÃdena  $ brahmaloke mahÅyate  &
nÃrÅ và kurute yà tu  % sÃpi tatphalagÃminÅ  // MatsP_66.17 //
brahmaloke vased rÃjan  $ yÃvat kalpÃyutatrayam  // MatsP_66.18 //
sÃrasvataæ vrataæ yastu  $ Ó­ïuyÃdapi ya÷ paÂhet  &
vidyÃdharapure so 'pi  % vasetkalpÃyutatrayam  // MatsP_66.19 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 67

candrÃdityoparÃge tu  $ yatsnÃnamabhidhÅyate  &
tadahaæ ÓrotumicchÃmi  % dravyamantravidhÃnavit  // MatsP_67.1 //

*matsya uvÃca
yasya rÃÓiæ samÃsÃdya  $ bhavedgrahaïasamplava÷  &
tasya snÃnaæ pravak«yÃmi  % mantrau«adhavidhÃnata÷  // MatsP_67.2 //
candroparÃgaæ samprÃpya  $ k­tvà brÃhmaïavÃcanam  &
sampÆjya caturo viprä  % ÓuklamÃlyÃnulepanai÷  // MatsP_67.3 //
pÆrvamevoparÃgasya  $ samÃsÃdyau«adhÃdikam  &
sthÃpayec catura÷ kumbhÃn  % avraïÃnsÃgarÃniti  // MatsP_67.4 //
gajÃÓvarathyÃvalmÅka-  $ saægamÃddhradagokulÃt  &
rÃjadvÃrapradeÓÃcca  % m­damÃnÅya cÃk«ipet  // MatsP_67.5 //
pa¤cagavyaæ ca kumbhe«u  $ ÓuddhamuktÃphalÃni ca  &
rocanÃæ padmaÓaÇkhau ca  % pa¤caratnasamanvitam  // MatsP_67.6 //
sphaÂikaæ candanaæ Óvetaæ  $ tÅrthavÃri sasar«apam  &
rÃjadantaæ sakumudaæ  % tathaivoÓÅraguggulam  \
etatsarvaæ vinik«ipya  # kumbhe«vÃvÃhayetsurÃn  // MatsP_67.7 //
sarve samudrÃ÷ saritas  $ tÅrthÃni jaladà nadÃ÷  &
ÃyÃntu yajamÃnasya  % duritak«ayakÃrakÃ÷  // MatsP_67.8 //
yo 'sau vajradharo deva  $ ÃdityÃnÃæ prabhurmata÷  &
sahasranayanaÓcendro  % grahapŬÃæ vyapohatu  // MatsP_67.9 //
mukhaæ ya÷ sarvadevÃnÃæ  $ saptÃrciramitadyuti÷  &
candroparÃgasambhÆtÃm  % agni÷ pŬÃæ vyapohatu  // MatsP_67.10 //
ya÷ karmasÃk«Å bhÆtÃnÃæ  $ dharmo mahi«avÃhana÷  &
yamaÓcandroparÃgotthÃæ  % mama pŬÃæ vyapohatu  // MatsP_67.11 //
rak«ogaïÃdhipa÷ sÃk«Ãt  $ pralayÃnalasaænibha÷  &
kha¬gavyagro 'tibhÅmaÓca  % rak«a÷pŬÃæ vyapohatu  // MatsP_67.12 //
nÃgapÃÓadharo deva÷  $ sÃk«ÃnmakaravÃhana÷  &
sa jalÃdhipatiÓ candra-  % grahapŬÃæ vyapohatu  // MatsP_67.13 //
prÃïarÆpeïa yo lokÃn  $ pÃti k­«ïam­gapriya÷  &
vÃyuÓcandroparÃgotthÃæ  % pŬÃmatra vyapohatu  // MatsP_67.14 //
yo 'sau nidhipatirdeva÷  $ kha¬gaÓÆlagadÃdhara÷  &
candroparÃgakalu«aæ  % dhanado me vyapohatu  // MatsP_67.15 //
yo 'sÃvindudharo deva÷  $ pinÃkÅ v­«avÃhana÷  &
candroparÃgajÃæ pŬÃæ  % vinÃÓayatu Óaækara÷  // MatsP_67.16 //
trailokye yÃni bhÆtÃni  $ sthÃvarÃïi carÃïi ca  &
brahmavi«ïvarkayuktÃni  % tÃni pÃpaæ dahantu vai  // MatsP_67.17 //
evamÃmantrya tai÷ kumbhair  $ abhi«ikto guïÃnvitai÷  &
­gyaju÷sÃmamantraiÓca  % ÓuklamÃlyÃnulepanai÷  \
pÆjayedvastragodÃnair  # brÃhmaïÃni«ÂadevatÃ÷  // MatsP_67.18 //
etÃneva tato mantrÃn  $ vilikhet karakÃnvitÃn  &
vastrapaÂÂe 'thavà padme  % pa¤caratnasamanvitÃn  // MatsP_67.19 //
yajamÃnasya Óirasi  $ nidadhyuste dvijottamÃ÷  &
tato 'tivÃhayedvelÃm  % uparÃgÃnugÃminÅm  // MatsP_67.20 //
prÃÇmukha÷ pÆjayitvà tu  $ namasyanni«ÂadevatÃm  &
candragrahe vinirv­tte  % k­tagodÃnamaÇgala÷  \
k­tasnÃnÃya taæ paÂÂaæ  # brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_67.21 //
anena vidhinà yastu  $ grahasnÃnaæ samÃcaret  &
na tasya grahapŬà syÃn  % na ca bandhujanak«aya÷  // MatsP_67.22 //
paramÃæ siddhimÃpnoti  $ punarÃv­ttidurlabhÃm  &
sÆryagrahe sÆryanÃma  % sadà mantre«u kÅrtayet  // MatsP_67.23 //
adhikÃ÷ padmarÃgÃ÷ syu÷  $ kapilÃæ ca suÓobhanÃm  &
prayacchecca niÓÃæ patye  % candrasÆryoparÃgayo÷  // MatsP_67.24 //
ya idaæ Ó­ïuyÃnnityaæ  $ ÓrÃvayedvÃpi mÃnava÷  &
sarvapÃpavinirmukta÷  % Óakraloke mahÅyate  // MatsP_67.25 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 68

*nÃrada uvÃca
kimudvegÃdbhute k­tyam  $ alak«mÅ÷ kena hanyate  &
m­tavatsÃbhi«ekÃdi-  % kÃrye«u ca kimi«yate  // MatsP_68.1 //

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
purà k­tÃni pÃpÃni  $ phalantyasmiæstapodhana  &
rogadaurgatyarÆpeïa  % tathaive«Âavadhena ca  // MatsP_68.2 //
tadvighÃtÃya vak«yÃmi  $ sadà kalpÃïakÃrakam  &
saptamÅsnapanaæ nÃma  % janapŬÃvinÃÓanam  // MatsP_68.3 //
bÃlÃnÃæ maraïaæ yatra  $ k«ÅrapÃïÃæ prad­Óyate  &
tadvadv­ddhÃturÃïÃæ ca  % yauvane cÃpi vartatÃm  // MatsP_68.4 //
ÓÃntaye tatra vak«yÃmi  $ m­tavatsÃbhi«ecanam  &
etad evÃdbhutodvega-  % cittabhramavinÃÓanam  // MatsP_68.5 //
bhavi«yati ca vÃrÃho  $ yatra kalpastapodhana  &
vaivasvataÓca tatrÃpi  % yadà tu manuruttama÷  // MatsP_68.6 //
bhavi«yati ca tatraiva  $ pa¤caviæÓatimaæ yadà  &
k­taæ nÃma yugaæ tatra  % haihayÃnvayavardhana÷  \
bhavità n­patirvÅra÷  # k­tavÅrya÷ pratÃpavÃn  // MatsP_68.7 //
sa saptadvÅpamakhilaæ  $ pÃlayi«yati bhÆtalam  &
yÃvadvar«asahasrÃïi  % saptasaptati nÃrada  // MatsP_68.8 //
jÃtamÃtraæ ca tasyÃpi  $ yÃvatputraÓataæ tathà  &
cyavanasya tu ÓÃpena  % vinÃÓamapayÃsyati  // MatsP_68.9 //
sahasrabÃhuÓca yadà  $ bhavità tasya vai suta÷  &
kuraÇganayana÷ ÓrÅmÃn  % sambhÆto n­palak«aïai÷  // MatsP_68.10 //
k­tavÅryastadÃrÃdhya  $ sahasrÃæÓuæ divÃkaram  &
upavÃsairvratairdivyair  % vedasÆktaiÓca nÃrada  \
putrasya jÅvanÃyÃlam  # etatsnÃnamavÃpsyati  // MatsP_68.11 //
k­tavÅryeïa vai p­«Âa  $ idaæ vak«yati bhÃskara÷  &
aÓe«adu«ÂaÓamanaæ  % sadà kalma«anÃÓanam  // MatsP_68.12 //

*sÆrya uvÃca
alaæ kleÓena mahatà  $ putrastava narÃdhipa  &
bhavi«yati ciraæjÅvÅ  % kiætu kalma«anÃÓanam  // MatsP_68.13 //
saptamÅsnapanaæ vak«ye  $ sarvalokahitÃya vai  &
jÃtasya m­tavatsÃyÃ÷  % saptame mÃsi nÃrada  \
athavà ÓuklasaptamyÃm  # etatsarvaæ praÓasyate  // MatsP_68.14 //
grahatÃrÃbalaæ labdhvà  $ k­tvà brÃhmaïavÃcanam  &
bÃlasya janmanak«atraæ  % varjayettÃæ tithiæ budha÷  \
tadvadv­ddhÃturÃïÃæ ca  # k­tyaæ syÃditare«u ca  // MatsP_68.15 //
gomayenÃnuliptÃyÃæ  $ bhÆmÃvekÃgnivattadà  &
taï¬ulai raktaÓÃlÅyaiÓ  % caruæ gok«Årasaæyutam  \
nirvapetsÆryarudrÃbhyÃæ  # tanmantrÃbhyÃæ vidhÃnata÷  // MatsP_68.16 //
kÅrtayetsÆryadevatyaæ  $ saptarcaæ ca gh­tÃhutÅ÷  &
juhuyÃdrudrasÆktena  % tadvadrudrÃya nÃrada  // MatsP_68.17 //
hotavyÃ÷ samidhaÓcÃtra  $ tathaivÃrkapalÃÓayo÷  &
yavak­«ïatilairhoma÷  % kartavyo '«ÂaÓataæ puna÷  // MatsP_68.18 //
vyÃh­tÅbhistathÃjyena  $ tathaivëÂaÓataæ puna÷  &
hutvà snÃnaæ ca kartavyaæ  % maÇgalaæ yena dhÅmatà  // MatsP_68.19 //
vipreïa vedavidu«Ã  $ vidhivaddarbhapÃïinà  &
sthÃpayitvà tu catura÷  % kumbhÃnkoïe«u ÓobhanÃn  // MatsP_68.20 //
pa¤camaæ ca punarmadhye  $ dadhyak«atavibhÆ«itam  &
sthÃpayedavraïaæ kumbhaæ  % saptarcenÃbhimantritam  // MatsP_68.21 //
saureïa tÅrthatoyena  $ pÆrïaæ ratnasamanvitam  &
sarvÃnsarvau«adhairyuktÃn  % pa¤cagavyasamanvitÃn  \
pa¤caratnaphalai÷ pu«pair  # vÃsobhi÷ parive«Âayet  // MatsP_68.22 //
gajÃÓvarathyÃvalmÅkÃt  $ saægamÃddhradagokulÃt  &
saæÓuddhÃæ m­damÃnÅya  % sarve«veva vinik«ipet  // MatsP_68.23 //
catur«vapi ca kumbhe«u  $ ratnagarbhe«u madhyamam  &
g­hÅtvà brÃhmaïastatra  % saurÃnmantrÃnudÅrayet  // MatsP_68.24 //
nÃrÅbhi÷ saptasaækhyÃbhir  $ avyaÇgÃÇgÅbhiratra ca  &
pÆjitÃbhiryathÃÓaktyà  % mÃlyavastravibhÆ«aïai÷  \
saviprÃbhiÓca kartavyaæ  # m­tavatsÃbhi«ecanam  // MatsP_68.25 //

ete 'bhi«ekamantrÃ÷
dÅrghÃyurastu bÃlo 'yaæ  $ jÅvatputrà ca bhÃminÅ  &
ÃdityaÓcandramÃ÷ sÃrdhaæ  % grahanak«atramaï¬alai÷  // MatsP_68.26 //
saÓakrà lokapÃlà vai  $ brahmavi«ïumaheÓvarÃ÷  &
te te cÃnye ca devaughÃ÷  % sadà pÃntu kumÃrakam  // MatsP_68.27 //
mitra÷ Óanirvà hutabhug  $ ye ca bÃlagrahÃ÷ kvacit  &
pŬÃæ kurvantu bÃlasya  % mà mÃturjanakasya vai  // MatsP_68.28 //
tata÷ ÓuklÃmbaradharà  $ kumÃrapatisaæyutà  &
saptakaæ pÆjayedbhaktyà  % strÅïÃmatha guruæ puna÷  // MatsP_68.29 //
käcanÅæ ca tata÷ kuryÃt  $ tÃmrapÃtroparisthitÃm  &
pratimÃæ dharmarÃjasya  % gurave vinivedayet  // MatsP_68.30 //
vastrakäcanaratnaughair  $ bhak«yai÷ sagh­tapÃyasai÷  &
pÆjayedbrÃhmaïÃæstadvad  % vittaÓÃÂhyavivarjita÷  // MatsP_68.31 //
bhuktvà ca guruïà ceyam  $ uccÃryà mantrasaætati÷  &
dÅrghÃyurastu bÃlo 'yaæ  % yÃvadvar«aÓataæ sukhÅ  // MatsP_68.32 //
yatkiæcidasya duritaæ  $ tatk«iptaæ va¬avÃnale  &
brahmà rudro vasu÷ skando  % vi«ïu÷ Óakro hutÃÓana÷  // MatsP_68.33 //
rak«antu sarve du«Âebhyo  $ varadÃ÷ santu sarvadà  &
evamÃdÅni vÃkyÃni  % vadantaæ pÆjayedgurum  // MatsP_68.34 //
Óaktita÷ kapilÃæ dadyÃt  $ praïamya ca visarjayet  &
caruæ ca putrasahità  % praïamya raviÓaækarau  // MatsP_68.35 //
hutaÓe«aæ tadÃÓnÅyÃd  $ ÃdityÃya namo 'stviti  &
idamevÃdbhutodvega-  % du÷svapne«u praÓasyate  // MatsP_68.36 //
karturjanmadinark«aæ ca  $ tyaktvà sampÆjayetsadà  &
ÓÃntyarthaæ ÓuklasaptamyÃm  % etatkurvanna sÅdati  // MatsP_68.37 //
sadÃnena vidhÃnena  $ dÅrghÃyurabhavannara÷  &
saævatsarÃïÃmayutaæ  % ÓaÓÃsa p­thivÅmimÃm  // MatsP_68.38 //
puïyaæ pavitramÃyu«yaæ  $ saptamÅsnapanaæ ravi÷  &
kathayitvà dvijaÓre«Âha  % tatraivÃntaradhÅyata  // MatsP_68.39 //
etatsarvaæ samÃkhyÃtaæ  $ saptamÅsnÃnamuttamam  &
sarvadu«ÂopaÓamanaæ  % bÃlÃnÃæ paramaæ hitam  // MatsP_68.40 //
Ãrogyaæ bhÃskarÃdicched  $ dhanamiccheddhutÃÓanÃt  &
ÅÓvarÃjj¤Ãnam anvicchen  % mok«am icchejjanÃrdanÃt  // MatsP_68.41 //
etanmahÃpÃtakanÃÓanaæ syÃt  $ paraæ hitaæ bÃlavivardhanaæ ca  &
Ó­ïoti yaÓcainamananyacetÃs  % tasyÃpi siddhiæ munayo vadanti  // MatsP_68.42 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 69

*matsya uvÃca
purà rathaætare kalpe  $ parip­«Âo mahÃtmanà  &
mandarastho mahÃdeva÷  % pinÃkÅ brahmaïà svayam  // MatsP_69.1 //

*brahmovÃca
kathamÃrogyamaiÓvaryam  $ anantamamareÓvara  &
svalpena tapasà deva  % bhavenmok«o 'thavà n­ïÃm  // MatsP_69.2 //
kimaj¤Ãtaæ mahÃdeva  $ tvatprasÃdÃdadhok«aja  &
svalpakenÃtha tapasà  % mahatphalamihocyatÃm  // MatsP_69.3 //

*matsya uvÃca
evaæ p­«Âa÷ sa viÓvÃtmà  $ brahmaïà lokabhÃvana÷  &
umÃpatiruvÃcedaæ  % manasa÷ prÅtikÃrakam  // MatsP_69.4 //

*ÅÓvara uvÃca
asmÃdrathaætarÃtkalpÃt  $ trayoviæÓÃt punaryadà  &
vÃrÃho bhavità kalpas  % tasya manvantare Óubhe  // MatsP_69.5 //
vaivasvatÃkhye saæjÃte  $ saptame saptalokak­t  &
dvÃparÃkhyaæ yugaæ tadvad  % a«ÂÃviæÓatimaæ jagu÷  // MatsP_69.6 //
tasyÃnte sa mahÃdevo  $ vÃsudevo janÃrdana÷  &
bhÃrÃvataraïÃrthÃya  % tridhà vi«ïurbhavi«yati  // MatsP_69.7 //
dvaipÃyana ­«istadvad  $ rauhiïeyo 'tha keÓava÷  &
kaæsÃdidarpamathana÷  % keÓava÷ kleÓanÃÓana÷  // MatsP_69.8 //
purÅæ dvÃravatÅæ nÃma  $ sÃmprataæ yà kuÓasthalÅ  &
divyÃnubhÃvasaæyuktÃm  % adhivÃsÃya ÓÃrÇgiïa÷  \
tva«Âà mamÃj¤ayà tadvat  # kari«yati jagatpate÷  // MatsP_69.9 //
tasyÃæ kadÃcidÃsÅna÷  $ sabhÃyÃmamitadyuti÷  &
bhÃryÃbhirv­«ïibhiÓcaiva  % bhÆbh­dbhir bhÆridak«iïai÷  // MatsP_69.10 //
kurubhirdevagandharvair  $ abhita÷ kaiÂabhÃrdana÷  &
prav­ttÃsu purÃïÅ«u  % dharmasambandhinÅ«u ca  // MatsP_69.11 //
kathÃnte bhÅmasenena  $ parip­«Âa÷ pratÃpavÃn  &
tvayà p­«Âasya dharmasya  % rahasyasyÃsya bhedak­t  // MatsP_69.12 //
bhavità sa tadà brahman  $ kartà caiva v­kodara÷  &
pravartako 'sya dharmasya  % pÃï¬uputro mahÃbala÷  // MatsP_69.13 //
yasya tÅk«ïo v­ko nÃma  $ jaÂhare havyavÃhana÷  &
mayà datta÷ sa dharmÃtmà  % tena cÃsau v­kodara÷  // MatsP_69.14 //
matimÃnmÃnaÓÅlaÓca  $ nÃgÃyutabalo mahÃn  &
bhavi«yatyajara÷ ÓrÅmÃn  % kandarpa iva rÆpavÃn  // MatsP_69.15 //
dhÃrmikasyÃpyaÓaktasya  $ tÅvrÃgnitvÃdupo«aïe  &
idaæ vratamaÓe«ÃïÃæ  % vratÃnÃmadhikaæ yata÷  // MatsP_69.16 //
kathayi«yati viÓvÃtmà  $ vÃsudevo jagadguru÷  &
aÓe«ayaj¤aphaladam  % aÓe«ÃghavinÃÓanam  // MatsP_69.17 //
aÓe«adu«ÂaÓamanam  $ aÓe«asurapÆjitam  &
pavitrÃïÃæ pavitraæ ca  % maÇgalÃnÃæ ca maÇgalam  \
bhavi«yaæ ca bhavi«yÃïÃæ  # purÃïÃnÃæ purÃtanam  // MatsP_69.18 //

*vÃsudeva uvÃca
yadya«ÂamÅcaturdaÓyor  $ dvÃdaÓÅ«vatha bhÃrata  &
anye«vapi dinark«e«u  % na Óaktastvam upo«itum  // MatsP_69.19 //
tata÷ puïyÃæ tithimimÃæ  $ sarvapÃpapraïÃÓinÅm  &
upo«ya vidhinÃnena  % gaccha vi«ïo÷ paraæ padam  // MatsP_69.20 //
mÃghamÃsasya daÓamÅ  $ yadà Óuklà bhavettadà  &
gh­tenÃbhya¤janaæ k­tvà  % tilai÷ snÃnaæ samÃcaret  // MatsP_69.21 //
tathaiva vi«ïumabhyarcya  $ nabho nÃrÃyaïeti ca  &
k­«ïÃya pÃdau sampÆjya  % Óira÷ sarvÃtmane nama÷  // MatsP_69.22 //
vaikuïÂhÃyeti vaikuïÂham  $ ura÷ ÓrÅvatsadhÃriïe  &
ÓaÇkhine cakriïe tadvad  % gadine varadÃya vai  \
sarve nÃrÃyaïasyaivaæ  # saæpÆjyà bÃhava÷ kramÃt  // MatsP_69.23 //
dÃmodarÃyetyudaraæ  $ me¬hraæ pa¤caÓarÃya vai  &
ÆrÆ saubhÃgyanÃthÃya  % jÃnunÅ bhÆtadhÃriïe  // MatsP_69.24 //
namo nÅlÃya vai jaÇghe  $ pÃdau viÓvas­je nama÷  &
namo devyai nama÷ ÓÃntyai  % namo lak«myai nama÷ Óriyai  // MatsP_69.25 //
nama÷ pu«Âyai namastu«Âyai  $ dh­«Âyai h­«Âyai namo nama÷  &
namo vihaæganÃthÃya  % vÃyuvegÃya pak«iïe  \
vi«apramÃthine nityaæ  # garu¬aæ cÃbhipÆjayet  // MatsP_69.26 //
evaæ sampÆjya govindam  $ umÃpativinÃyakau  &
gandhairmÃlyaistathà dhÆpair  % bhak«yairnÃnÃvidhairapi  // MatsP_69.27 //
gavyena payasà siddhÃæ  $ k­sarÃmatha vÃgyata÷  &
sarpi«Ã saha bhuktvà ca  % gatvà Óatapadaæ budha÷  // MatsP_69.28 //
naiyagrodhaæ dantakëÂham  $ athavà khÃdiraæ budha÷  &
g­hÅtvà dhÃvayeddantÃn  % ÃcÃnta÷ prÃgudaÇmukha÷  // MatsP_69.29 //
brÆyÃt sÃyantanÅæ k­tvà  $ saædhyÃmastamite ravau  &
namo nÃrÃyaïÃyeti  % tvÃmahaæ Óaraïaæ gata÷  // MatsP_69.30 //
ekÃdaÓyÃæ nirÃhÃra÷  $ samabhyarcya ca keÓavam  &
rÃtriæ ca sakalÃæ sthitvà  % snÃnaæ ca payasà tathà  // MatsP_69.31 //
sarpi«Ã cÃpi dahanaæ  $ hutvà brÃhmaïapuægavai÷  &
sahaiva puï¬arÅkÃk«a  % dvÃdaÓyÃæ k«Årabhojanam  // MatsP_69.32 //
kari«yÃmi yatÃtmÃhaæ  $ nirvighnenÃstu tacca me  &
evamuktvà svapedbhÆmÃv  % itihÃsakathÃæ puna÷  // MatsP_69.33 //
Órutvà prabhÃte saæjÃte  $ nadÅæ gatvà viÓÃæ pate  &
snÃnaæ k­tvà m­dà tadvat  % pëaï¬Ãn abhivarjayet  // MatsP_69.34 //
upÃsya saædhyÃæ vidhivat  $ k­tvà ca pit­tarpaïam  &
praïamya ca h­«ÅkeÓaæ  % saptalokaikamÅÓvaram  // MatsP_69.35 //
g­hasya purato bhaktyà  $ maï¬apaæ kÃrayedbudha÷  &
daÓahastamathëÂau và  % karÃnkuryÃdviÓÃæ pate  // MatsP_69.36 //
caturhastÃæ ÓubhÃæ kuryÃd  $ vedÅmarini«Ædana  &
caturhastapramÃïaæ ca  % vinyasettatra toraïam  // MatsP_69.37 //
Ãropya kalaÓaæ tatra  $ dikpÃlÃnpÆjayettata÷  &
chidreïa jalasampÆrïam  % atha k­«ïÃjinasthita÷  \
tasya dhÃrÃæ ca Óirasà  # dhÃrayetsakalÃæ niÓÃm  // MatsP_69.38 //
tathaiva vi«ïo÷ Óirasi  $ k«ÅradhÃrÃæ prapÃtayet  &
aratnimÃtraæ kuï¬aæ ca  % kuryÃttatra trimekhalam  // MatsP_69.39 //
yonivaktraæ ca tatk­tvà  $ brÃhmaïai÷ yavasarpi«Å  &
tilÃæÓca vi«ïudevatyair  % mantrairekÃgnivattadà  // MatsP_69.40 //
hutvà ca vai«ïavaæ samyak  $ caruæ gok«Årasaæyutam  &
ni«pÃvÃrdhapramÃïÃæ vai  % dhÃrÃmÃjyasya pÃtayet  // MatsP_69.41 //
jalakumbhÃnmahÃvÅrya  $ sthÃpayitvà trayodaÓa  &
bhak«yairnÃnÃvidhairyuktÃn  % sitavastrairalaæk­tÃn  // MatsP_69.42 //
yuktÃnaudumbarai÷ pÃtrai÷  $ pa¤caratnasamanvitÃn  &
caturbhirbahv­cairhomas  % tatra kÃrya udaÇmukhai÷  // MatsP_69.43 //
rudrajÃpaÓcaturbhiÓca  $ yajurvedaparÃyaïai÷  &
vai«ïavÃni tu sÃmÃni  % catura÷ sÃmavedina÷  \
ari«ÂavargasahitÃny  # abhita÷ paripÃÂhayet  // MatsP_69.44 //
evaæ dvÃdaÓa tÃnviprÃn  $ vastramÃlyÃnulepanai÷  &
pÆjayedaÇgulÅyaiÓca  % kaÂakairhemasÆtrakai÷  // MatsP_69.45 //
vÃsobhi÷ ÓayanÅyaiÓca  $ vittaÓÃÂhyavivarjita÷  &
evaæ k«apÃtivÃhyà ca  % gÅtamaÇgalani÷svanai÷  // MatsP_69.46 //
upÃdhyÃyasya ca punar  $ dviguïaæ sarvameva tu  &
tata÷ prabhÃte vimale  % samutthÃya trayodaÓa  // MatsP_69.47 //
gà vai dadyÃtkuruÓre«Âha  $ sauvarïamukhasaæyutÃ÷  &
payasvinÅ÷ ÓÅlavatÅ÷  % kÃæsyadohasamanvitÃ÷  // MatsP_69.48 //
raupyakhurÃ÷ savastrÃÓca  $ candanenÃbhi«ecitÃ÷  &
tÃstu te«Ãæ tato bhaktyà  % bhak«yabhojyÃnnatarpitÃn  // MatsP_69.49 //
k­tvà vai brÃhmaïÃn sarvÃn  $ annairnÃnÃvidhaistathà  &
bhuktvà cÃk«Ãralavaïam  % Ãtmanà ca visarjayet  // MatsP_69.50 //
anugamya padÃnya«Âau  $ putrabhÃryÃsamanvita÷  &
prÅyatÃmatra deveÓa÷  % keÓava÷ kleÓanÃÓana÷  // MatsP_69.51 //
Óivasya h­daye vi«ïur  $ vi«ïoÓca h­daye Óiva÷  &
yathÃntaraæ na paÓyÃmi  % tathà me svasti cÃyu«a÷  // MatsP_69.52 //
evamuccÃrya tÃnkumbhÃn  $ gÃÓcaiva ÓayanÃni ca  &
vÃsÃæsi caiva sarve«Ãæ  % g­hÃïi prÃpayedbudha÷  // MatsP_69.53 //
abhÃve bahuÓayyÃnÃm  $ ekÃmapi susaæsk­tÃm  &
ÓayyÃæ dadyÃddvijÃteÓca  % sarvopaskarasaæyutÃm  // MatsP_69.54 //
itihÃsapurÃïÃni  $ vÃcayitvÃtivÃhayet  &
taddinaæ naraÓÃrdÆla  % ya icchedvipulÃæ Óriyam  // MatsP_69.55 //
tasmÃttvaæ sattvamÃlambya  $ bhÅmasena vimatsara÷  &
kuru vratamidaæ samyak  % snehÃttava mayeritam  // MatsP_69.56 //
tvayà k­tamidaæ vÅra  $ tvannÃmÃkhyaæ bhavi«yati  &
sà bhÅmadvÃdaÓÅ hye«Ã  % sarvapÃpaharà Óubhà  \
yà tu kalyÃïinÅ nÃma  # purà kalpe«u paÂhyate  // MatsP_69.57 //
tvamÃdikartà bhava saukare 'smin  $ kalpe mahÃvÅravarapradhÃna  &
yasyÃ÷ smarankÅrtanamapyaÓe«aæ  % vina«ÂapÃpastridaÓÃdhipa÷ syÃt  // MatsP_69.58 //
k­tvà ca yÃmapsarasÃm adhÅÓà  $ veÓyà k­tà hyanyabhavÃntare«u  &
ÃbhÅrakanyÃtikutÆhalena  % saivorvaÓÅ samprati nÃkap­«Âhe  // MatsP_69.59 //
jÃtÃthavà vaiÓyakulodbhavÃpi  $ pulomakanyà puruhÆtapatnÅ  &
tatrÃpi tasyÃ÷ paricÃrikeyaæ  % mama priyà samprati satyabhÃmà  // MatsP_69.60 //
snÃta÷ purà maï¬alame«a tadvat  $ tejomayaæ vedaÓarÅramÃpa  &
asyÃæ ca kalyÃïatithau vivasvÃn  % sahasradhÃreïa sahasraraÓmi÷  // MatsP_69.61 //
idameva k­taæ mahendramukhyair  $ vasubhirdevasurÃribhistathà tu  &
phalamasya na Óakyate 'bhivaktuæ  % yadi jihvÃyutakoÂayo mukhe syu÷  // MatsP_69.62 //
kalikalu«avidÃriïÅmanantÃm  $ iti kathayi«yati yÃdavendrasÆnu÷  &
api narakagatÃnpitÌn aÓe«Ãn  % alamuddhartumihaiva ya÷ karoti  // MatsP_69.63 //
ya idamaghavidÃraïaæ Ó­ïoti  $ bhaktyà paripaÂhatÅha paropakÃraheto÷  &
tithimiha sakalÃrthabhÃÇnarendras  % tava caturÃnana sÃmyatÃmupaiti  // MatsP_69.64 //
kalyÃïinÅ nÃma purà babhÆva yà  $ dvÃdaÓÅ mÃghadine«u pÆjyà  &
sà pÃï¬uputreïa k­tà bhavi«yaty  % anantapuïyÃnagha bhÅmapÆrvà  // MatsP_69.65 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 70

*brahmovÃca
varïÃÓramÃïÃæ prabhava÷  $ purÃïe«u mayà Óruta÷  &
sadÃcÃrasya bhagavan  % dharmaÓÃstraviniÓcaya÷  \
païyastrÅïÃæ sadÃcÃraæ  # ÓrotumicchÃmi tattvata÷  // MatsP_70.1 //

*ÅÓvara uvÃca
tasminneva yuge brahman  $ sahasrÃïi tu «o¬aÓa  &
vÃsudevasya nÃrÅïÃæ  % bhavi«yantyambujodbhava  // MatsP_70.2 //
tÃbhirvasantasamaye  $ kokilÃlikulÃkule  &
pu«pite pavanotphulla-  % kahlÃrasarasastaÂe  // MatsP_70.3 //
nirbharÃpÃnago«ÂhÅ«u  $ prasaktÃbhiralaæk­ta÷  &
kuraÇganayana÷ ÓrÅmÃn  % mÃlatÅk­taÓekhara÷  // MatsP_70.4 //
gacchansamÅpamÃrgeïa  $ sÃmba÷ parapuraæjaya÷  &
sÃk«Ãtkandarpo rÆpeïa  % sarvÃbharaïabhÆ«ita÷  // MatsP_70.5 //
anaÇgaÓarataptÃbhi÷  $ sÃbhilëamavek«ita÷  &
prav­ddho manmathastÃsÃæ  % bhavi«yati yadÃtmani  // MatsP_70.6 //
tadÃvek«ya jagannÃtha÷  $ sarvato j¤Ãnacak«u«Ã  &
ÓÃpaæ vak«yati tÃ÷ sarvà  % vo hari«yanti dasyava÷  \
matparok«aæ yata÷ kÃma-  # laulyÃdÅd­gvidhaæ k­tam  // MatsP_70.7 //
tata÷ prasÃdito deva  $ idaæ vak«yati ÓÃrÇgabh­t  &
tÃbhi÷ ÓÃpÃbhitaptÃbhir  % bhagavÃn bhÆtabhÃvana÷  // MatsP_70.8 //
uttÃrabhÆtaæ dÃsatvaæ  $ samudrÃdbrÃhmaïapriya÷  &
upadek«yatyanantÃtmà  % bhÃvikalyÃïakÃrakam  // MatsP_70.9 //
bhavatÅnÃm ­«irdÃlbhyo  $ yadvrataæ kathayi«yati  &
tadaivottÃraïÃyÃlaæ  % dÃsatve 'pi bhavi«yati  \
ityuktvà tÃ÷ pari«vajya  # gato dvÃravatÅÓvara÷  // MatsP_70.10 //
tata÷ kÃlena mahatà  $ bhÃrÃvataraïe k­te  &
niv­tte mausale tadvat  % keÓave divamÃgate  // MatsP_70.11 //
ÓÆnye yadukule sarvaiÓ  $ caurairapi jite 'rjune  &
h­tÃsu k­«ïapatnÅ«u  % dÃsabhogyÃsu cÃmbudhau  // MatsP_70.12 //
ti«ÂhantÅ«u ca daurgatya-  $ saætaptÃsu caturmukha  &
Ãgami«yati yogÃtmà  % dÃlbhyo nÃma mahÃtapÃ÷  // MatsP_70.13 //
tÃstamarghyeïa sampÆjya  $ praïipatya puna÷ puna÷  &
lÃlapyamÃnà bahuÓo  % bëpaparyÃkulek«aïÃ÷  // MatsP_70.14 //
smarantyo vipulÃnbhogÃn  $ divyamÃlyÃnulepanÃn  &
bhartÃraæ jagatÃmÅÓam  % anantamaparÃjitam  // MatsP_70.15 //
divyabhÃvÃæ tÃæ ca purÅæ  $ nÃnÃratnag­hÃïi ca  &
dvÃrakÃvÃsina÷ sarvÃn  % devarÆpÃnkumÃrakÃn  \
praÓnamevaæ kari«yanti  # munerabhimukhaæ sthitÃ÷  // MatsP_70.16 //

*striya Æcu÷
dasyubhirbhagavÃnsarvÃ÷  $ paribhuktà vayaæ balÃt  &
svadharmÃccyavane 'smÃkam  % asminna÷ Óaraïaæ bhava  // MatsP_70.17 //
Ãdi«Âo 'si purà brahman  $ keÓavena ca dhÅmatà  &
kasmÃdÅÓena saæyogaæ  % prÃpya veÓyÃtvamÃgatÃ÷  // MatsP_70.18 //
veÓyÃnÃmapi yo dharmas  $ taæ no brÆhi tapodhana  &
kathayi«yatyatastÃsÃæ  % sa dÃlbhyaÓcaikitÃyana÷  // MatsP_70.19 //

*dÃlbhya uvÃca
jalakrŬÃvihÃre«u  $ purà sarasi mÃnase  &
bhavatÅnÃæ ca sarvÃsÃæ  % nÃrado 'bhyÃÓamÃgata÷  // MatsP_70.20 //
hutÃÓanasutÃ÷ sarvà  $ bhavantyo 'psarasa÷ purà  &
apraïamyÃvalepena  % parip­«Âa÷ sa yogavit  \
kathaæ nÃrÃyaïo 'smÃkaæ  # bhartà syÃd ityupÃdiÓa  // MatsP_70.21 //
tasmÃdvarapradÃnaæ va÷  $ ÓÃpaÓcÃyamabhÆtpurà  &
ÓayyÃdvayapradÃnena  % madhumÃdhavamÃsayo÷  // MatsP_70.22 //
suvarïopaskarotsargÃd  $ dvÃdaÓyÃæ Óuklapak«ata÷  &
bhartà nÃrÃyaïo nÆnaæ  % bhavi«yatyanyajanmani  // MatsP_70.23 //
yadak­tvà praïÃmaæ me  $ rÆpasaubhÃgyamatsarÃt  &
parip­«Âo 'smi tenÃÓu  % viyogo vo bhavi«yati  \
caurairapah­tÃ÷ sarvà  # veÓyÃtvaæ samavÃpsyatha  // MatsP_70.24 //
evaæ nÃradaÓÃpena  $ keÓavasya ca dhÅmata÷  &
veÓyÃtvamÃgatÃ÷ sarvà  % bhavantya÷ kÃmamohitÃ÷  \
idÃnÅmapi yadvak«ye  # tacch­ïudhvaæ varÃÇganÃ÷  // MatsP_70.25 //

*dÃlbhya uvÃca
purà devÃsure yuddhe  $ hate«u ÓataÓa÷ surai÷  &
dÃnavÃsuradaitye«u  % rÃk«ase«u tatastata÷  // MatsP_70.26 //
te«Ãæ vrÃtasahasrÃïi  $ ÓatÃnyapi ca yo«itÃm  &
pariïÅtÃni yÃni syur  % balÃdbhuktÃni yÃni vai  \
tÃni sarvÃïi deveÓa÷  # provÃca vadatÃæ vara÷  // MatsP_70.27 //

*indra uvÃca
veÓyÃdharmeïa vartadhvam  $ adhunà n­pamandire  &
bhaktimatyo varÃrohÃs  % tathà devakule«u ca  // MatsP_70.28 //
rÃjÃna÷ svÃminastulyÃ÷  $ sutà vÃpi ca tatsamÃ÷  &
bhavi«yati ca saubhÃgyaæ  % sarvÃsÃmapi Óaktita÷  // MatsP_70.29 //
ya÷ kaÓcicchulkamÃdÃya  $ g­hame«yati va÷ sadà  &
nidhanenopacÃryo va÷  % sa tadÃnyatra dÃmbhikÃt  // MatsP_70.30 //
devatÃnÃæ pitÌïÃæ ca  $ puïyÃhe samupasthite  &
gobhÆhiraïyadhÃnyÃni  % pradeyÃni svaÓaktita÷  \
brÃhmaïÃnÃæ varÃrohÃ÷  # kÃryÃïi vacanÃni ca  // MatsP_70.31 //
yaccÃpyanyadvrataæ samyag  $ upadek«yÃmyahaæ tata÷  &
avicÃreïa sarvÃbhir  % anu«Âheyaæ ca tatpuna÷  // MatsP_70.32 //
saæsÃrottÃraïÃyÃlam  $ etadvedavido vidu÷  &
yadà sÆryadine hasta÷  % pu«yo yÃtha punarvasu÷  // MatsP_70.33 //
bhavetsarvau«adhÅsnÃnaæ  $ samyaÇnÃrÅ samÃcaret  &
tadà pa¤caÓarasyÃpi  % saænidhÃt­tvame«yati  \
arcayetpuï¬arÅkÃk«am  # anaÇgasyÃnukÅrtanai÷  // MatsP_70.34 //
kÃmÃya pÃdau sampÆjya  $ jaÇghe vai mohakÃriïe  &
me¬hraæ kandarpanidhaye  % kÅÂaæ prÅtimate nama÷  // MatsP_70.35 //
nÃbhiæ saukhyasamudrÃya  $ vÃmÃya ca tathodaram  &
h­dayaæ h­dayeÓÃya  % stanÃvÃhlÃdakÃriïe  // MatsP_70.36 //
utkaïÂhÃyeti vaikuïÂham  $ ÃsyamÃnandakÃriïe  &
vÃmÃÇgaæ pu«pacÃpÃya  % pu«pabÃïÃya dak«iïam  // MatsP_70.37 //
mÃnasÃyeti vai mauliæ  $ vilolÃyeti mÆrdhajam  &
sarvÃtmane ca sarvÃÇgaæ  % devadevasya pÆjayet  // MatsP_70.38 //
nama÷ ÓivÃya ÓÃntÃya  $ pÃÓÃÇkuÓadharÃya ca  &
gadine pÅtavastrÃya  % ÓaÇkhacakradharÃya ca  // MatsP_70.39 //
namo nÃrÃyaïÃyeti  $ kÃmadevÃtmane nama÷  &
sarvaÓÃntyai nama÷ prÅtyai  % namo ratyai nama Óriyai  // MatsP_70.40 //
nama÷ pu«Âyai namastu«Âyai  $ nama÷ sarvÃrthasampade  &
evaæ sampÆjya deveÓam  % anaÇgÃtmakamÅÓvaram  \
gandhairmaulyaistathà dhÆpair  # naivedyena ca kÃminÅ  // MatsP_70.41 //
tata ÃhÆya dharmaj¤aæ  $ brahmÃïaæ vedapÃragam  &
avyaÇgÃvayavaæ pÆjya  % gandhapu«pÃrcanÃdibhi÷  // MatsP_70.42 //
ÓÃleyataï¬ulaprasthaæ  $ gh­tapÃtreïa saæyutam  &
tasmai viprÃya sà dadyÃn  % mÃdhava÷ prÅyatÃmiti  // MatsP_70.43 //
yathe«ÂÃhÃrayuktaæ vai  $ tameva dvijasattamam  &
ratyarthaæ kÃmadevo 'yam  % iti citte 'vadhÃrya tam  // MatsP_70.44 //
yadyadicchati viprendras  $ tattatkuryÃdvilÃsinÅ  &
sarvabhÃvena cÃtmÃnam  % arpayetsmitabhëiïÅ  // MatsP_70.45 //
evamÃdityavÃreïa  $ sarvametatsamÃcaret  &
taï¬ulaprasthadÃnaæ ca  % yÃvanmÃsÃstrayodaÓa  // MatsP_70.46 //
tatastrayodaÓe mÃsi  $ samprÃpte tasya bhÃminÅ  &
viprasyopaskarairyuktÃæ  % ÓayyÃæ dadyÃdvilak«aïÃm  // MatsP_70.47 //
sopadhÃnakaviÓrÃmÃæ  $ sÃstarÃvaraïÃæ ÓubhÃm  &
pradÅpopÃnahacchattra-  % pÃdukÃsanasaæyutÃm  // MatsP_70.48 //
sapatnÅkamalaæk­tya  $ hemasÆtrÃÇgulÅyakai÷  &
sÆk«mavastrai÷ sakaÂakair  % dhÆpamÃlyÃnulepanai÷  // MatsP_70.49 //
kÃmadevaæ sapatnÅkaæ  $ gu¬akumbhopari sthitam  &
tÃmrapÃtrÃsanagataæ  % haimanetrapaÂÃv­tam  // MatsP_70.50 //
sakÃæsyabhÃjanopetam  $ ik«udaï¬asamanvitam  &
dadyÃdetena mantreïa  % tathaikÃæ gÃæ payasvinÅm  // MatsP_70.51 //
yathÃntaraæ na paÓyÃmi  $ kÃmakeÓavayo÷ sadà  &
tathaiva sarvakÃmÃptir  % astu vi«ïo sadà mama  // MatsP_70.52 //
yathà na kamalà dehÃt  $ prayÃti tava keÓava  &
tathà mamÃpi deveÓa  % ÓarÅre sve kuru prabho  // MatsP_70.53 //
tathà ca käcanaæ devaæ  $ pratig­hïandvijottama÷  &
ka idaæ kasmà adÃditi  % vaidikaæ mantramÅrayet  // MatsP_70.54 //
tata÷ pradak«iïÅk­tya  $ visarjya dvijapuægavam  &
ÓayyÃsanÃdikaæ sarvaæ  % brÃhmaïasya g­haæ nayet  // MatsP_70.55 //
tata÷ prabh­ti yo vipro  $ ratyarthaæ g­hamÃgata÷  &
sa mÃnya÷ sÆryavÃre ca  % sa mantavyo bhavettadà  // MatsP_70.56 //
evaæ trayodaÓaæ yÃvan  $ mÃsamevaæ dvijottamÃn  &
tarpayeta yathÃkÃmaæ  % pro«ite 'nyaæ samÃcaret  // MatsP_70.57 //
tadanuj¤ayà rÆpavÃnyo  $ yÃvadabhyÃgato bhavet  &
Ãtmano 'pi yathÃvighnaæ  % garbhabhÆtikaraæ priyam  // MatsP_70.58 //
daivaæ và mÃnu«aæ và syÃd  $ anurÃgeïa và tata÷  &
sÃcÃrÃna«Âapa¤cÃÓad  % yathÃÓaktyà samÃcaret  // MatsP_70.59 //
etaddhi kathitaæ samyag  $ bhavatÅnÃæ viÓe«ata÷  &
adharmo 'yaæ tato na syÃd  % veÓyÃnÃmiha sarvadà  // MatsP_70.60 //
puruhÆtena yatproktaæ  $ dÃnavÅ«u purà mayà  &
tadidaæ sÃmprataæ sarvaæ  % bhavatÅ«vapi yujyate  // MatsP_70.61 //
sarvapÃpapraÓamanam  $ anantaphaladÃyakam  &
kalyÃïÅnÃæ ca kathitaæ  % tatkurudhvaæ varÃnanÃ÷  // MatsP_70.62 //
karoti yÃÓe«amakhaï¬ametat  $ kalyÃïinÅ mÃdhavalokasaæsthà  &
sà pÆjità devagaïair aÓe«air  % Ãnandak­tsthÃnam upaiti vi«ïo÷  // MatsP_70.63 //

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
tapodhana÷ so 'pyabhidhÃya caivaæ  $ tadà ca tÃsÃæ vratamaÇganÃnÃm  &
svasthÃname«yatyanu tÃ÷ samastaæ  % vrataæ kari«yanti ca devayÃnai÷  // MatsP_70.64 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 71

*brahmovÃca
mohÃdvÃpi madÃdvÃpi  $ ya÷ parastrÅæ samÃÓrayet  &
tasyÃpi ni«k­tiæ deva  % vada sarvak­pÃkara  // MatsP_71.1 //
bhagavanpuru«asyeha  $ striyÃÓca virahÃdikam  &
ÓokavyÃdhibhayaæ du÷khaæ  % na bhavedyena tadvada  // MatsP_71.2 //

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
ÓrÃvaïasya dvitÅyÃyÃæ  $ k­«ïÃyÃæ madhusÆdana÷  &
k«ÅrÃrïave sapatnÅka÷  % sadà vasati keÓava÷  // MatsP_71.3 //
tasyÃæ sampÆjya govindaæ  $ sarvÃnkÃmÃnsamaÓnute  &
gobhÆhiraïyadÃnÃdi  % saptakalpaÓatÃnugam  // MatsP_71.4 //
aÓÆnyaÓayanaæ nÃma  $ dvitÅyà saæprakÅrtità  &
tasyÃæ sampÆjayedvi«ïum  % ebhirmantrairvidhÃnata÷  // MatsP_71.5 //
ÓrÅvatsadhÃri¤chrÅkÃnta  $ ÓrÅdhÃma¤chrÅpate 'vyaya  &
gÃrhasthyaæ mà praïÃÓaæ me  % yÃtu dharmÃrthakÃmadam  // MatsP_71.6 //
agnayo mà praïaÓyantu  $ devatÃ÷ puru«ottama  &
pitaro mà praïaÓyantu  % mÃstu dÃmpatyabhedanam  // MatsP_71.7 //
lak«myà viyujyate deva  $ na kadÃcidyathà bhavÃn  &
tathà kalatrasambandho  % deva mà me viyujyatÃm  // MatsP_71.8 //
lak«myà na ÓÆnyo varada  $ ÓayyÃæ tvaæ Óayanaæ gata÷  &
Óayyà mamÃpyaÓÆnyÃstu  % tathaiva madhusÆdana  // MatsP_71.9 //
gÅtavÃditranirgho«aæ  $ devadevasya kÅrtayet  &
ghaïÂà bhavedaÓaktasya  % sarvavÃdyamayÅ yata÷  // MatsP_71.10 //
evaæ sampÆjya govindam  $ aÓnÅyÃttailavarjitam  &
naktamak«Ãralavaïaæ  % yÃvattatsyÃccatu«Âayam  // MatsP_71.11 //
tata÷ prabhÃte saæjÃte  $ lak«mÅpatisamanvitÃm  &
dÅpÃnnabhÃjanairyuktÃæ  % ÓayyÃæ dadyÃdvilak«aïÃm  // MatsP_71.12 //
pÃdukopÃnahacchattra-  $ cÃmarÃsanasaæyutÃm  &
abhÅ«ÂopaskarairyuktÃæ  % Óuklapu«pÃmbarÃv­tÃm  // MatsP_71.13 //
sopadhÃnakaviÓrÃmÃæ  $ phalairnÃnÃvidhairyutÃm  &
tathÃbharaïadhÃnyaiÓca  % yathÃÓaktyà samanvitÃm  // MatsP_71.14 //
avyaÇgÃÇgÃya viprÃya  $ vai«ïavÃya kuÂumbine  &
dÃtavyà vedavidu«e  % bhÃvenÃpatitÃya ca  // MatsP_71.15 //
tatropaviÓya dÃmpatyam  $ alaæk­tya vidhÃnata÷  &
patnyÃstu bhÃjanaæ dadyÃd  % bhak«yabhojyasamanvitam  // MatsP_71.16 //
brÃhmaïasyÃpi sauvarïÅm  $ upaskarasamanvitÃm  &
pratimÃæ devadevasya  % sodakumbhÃæ nivedayet  // MatsP_71.17 //
evaæ yastu pumÃnkuryÃd  $ aÓÆnyaÓayanaæ hare÷  &
vittaÓÃÂhyena rahito  % nÃrÃyaïaparÃyaïa÷  // MatsP_71.18 //
na tasya patnyà viraha÷  $ kadÃcidapi jÃyate  &
nÃrÅ và vidhavà brahman  % yÃvaccandrÃrkatÃrakam  \
na virÆpau na ÓokÃrtau  # dampatÅ bhavata÷ kvacit  // MatsP_71.19 //
na putrapaÓuratnÃni  $ k«ayaæ yÃnti pitÃmaha  &
sapta kalpasahasrÃïi  % sapta kalpaÓatÃni ca  \
kurvannaÓÆnyaÓayanaæ  # vi«ïuloke mahÅyate  // MatsP_71.20 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 72

*ÅÓvara uvÃca
Ó­ïu cÃnyadbhavi«yaæ yad  $ rÆpasampadvidhÃyakam  &
bhavi«yati yuge tasmin  % dvÃparÃnte pitÃmaha  \
pippalÃdasya saævÃdo  # yudhi«Âhirapura÷sarai÷  // MatsP_72.1 //
vasantaæ naimi«Ãraïye  $ pippalÃdaæ mahÃmunim  &
abhigamya tadà cainaæ  % praÓnamekaæ kari«yati  \
yudhi«Âhiro dharmaputro  # dharmayuktastapodhanam  // MatsP_72.2 //

*yudhi«Âhira uvÃca
kathamÃrogyamaiÓvaryaæ  $ matirdharme gatistathà  &
avyaÇgatà Óive bhaktir  % vai«ïavo và bhavetkatham  // MatsP_72.3 //

*ÅÓvara uvÃca
tasyottaramidaæ brahman  $ pippalÃdasya dhÅmata÷  &
Ó­ïu«va yadvak«yati vai  % dharmaputrÃya dhÃrmika÷  // MatsP_72.4 //

*pippalÃda uvÃca
sÃdhu p­«Âaæ tvayà bhadra  $ idÃnÅæ kathayÃmi te  &
aÇgÃravratam ityetat  % sa vak«yati mahÅpate÷  // MatsP_72.5 //
atrÃpyudÃharantÅmam  $ itihÃsaæ purÃtanam  &
virocanasya saævÃdaæ  % bhÃrgavasya ca dhÅmata÷  // MatsP_72.6 //
prahlÃdasya sutaæ d­«Âvà  $ dvira«Âaparivatsaram  &
rÆpeïÃpratimaæ kÃntyà  % so 'hasadbh­gunandana÷  // MatsP_72.7 //
sÃdhu sÃdhu mahÃbÃho  $ virocana Óivaæ tava  &
tattathà hasitaæ tasya  % papraccha surasÆdana÷  // MatsP_72.8 //
brahmankimarthametatte  $ hÃsyamÃkasmikaæ k­tam  &
sÃdhusÃdhviti mÃmevam  % uktavÃæstvaæ vadasva me  // MatsP_72.9 //
tamevaævÃdinaæ Óukra  $ uvÃca vadatÃæ vara÷  &
vismayÃdvratamÃhÃtmyÃd  % dhÃsyametatk­taæ mayà  // MatsP_72.10 //
purà dak«avinÃÓÃya  $ kupitasya tu ÓÆlina÷  &
atha tadbhÅmavaktrasya  % svedabindurlalÃÂaja÷  // MatsP_72.11 //
bhittvà sa sapta pÃtÃlÃn  $ adahatsapta sÃgarÃn  &
anekavaktranayano  % jvalajjvalanabhÅ«aïa÷  // MatsP_72.12 //
vÅrabhadra iti khyÃta÷  $ karapÃdÃyutairyuta÷  &
k­tvÃsau yaj¤amathanaæ  % punarbhÆtalasambhava÷  \
trijagannirdahanbhÆya÷  # Óivena vinivÃrita÷  // MatsP_72.13 //
k­taæ tvayà vÅrabhadra  $ dak«ayaj¤avinÃÓanam  &
idÃnÅmalametena  % lokadÃhena karmaïà  // MatsP_72.14 //
ÓÃntipradÃtà sarve«Ãæ  $ grahÃïÃæ prathamo bhava  &
prek«i«yante janÃ÷ pÆjÃæ  % kari«yanti varÃnmama  // MatsP_72.15 //
aÇgÃraka iti khyÃtiæ  $ gami«yasi dharÃtmaja  &
devaloke 'dvitÅyaæ ca  % tava rÆpaæ bhavi«yati  // MatsP_72.16 //
ye ca tvÃæ pÆjayi«yanti  $ caturthyÃæ tvaddine narÃ÷  &
rÆpamÃrogyamaiÓvaryaæ  % te«vanantaæ bhavi«yati  // MatsP_72.17 //
evamuktastadà ÓÃntim  $ agamat kÃmarÆpadh­k  &
saæjÃtastatk«aïÃdrÃjan  % grahatvam agamatpuna÷  // MatsP_72.18 //
sa kadÃcidbhavÃæstasya  $ pÆjÃrghyÃdikamuttamam  &
d­«ÂavÃnkriyamÃïaæ ca  % ÓÆdreïa ca vyavasthita÷  // MatsP_72.19 //
tena tvaæ rÆpaväjÃta÷  $ suraÓatrukulodvaha  &
vividhà ca rucirjÃtà  % yasmÃttava vidÆragà  // MatsP_72.20 //
virocana iti prÃhus  $ tasmÃttvÃæ devadÃnavÃ÷  &
ÓÆdreïa kriyamÃïasya  % vratasya tava darÓanÃt  \
Åd­ÓÅæ rÆpasampattiæ  # d­«Âvà vismitavÃnaham  // MatsP_72.21 //
sÃdhu sÃdhviti tenoktam  $ aho mÃhÃtmyamuttamam  &
paÓyato 'pi bhavedrÆpam  % aiÓvaryaæ kimu kurvata÷  // MatsP_72.22 //
yasmÃcca bhaktyà dharaïÅsutasya  $ vinindyamÃnena gavÃdidÃnam  &
Ãlokitaæ tena surÃrigarbhe  % sambhÆtire«Ã tava daitya jÃtà  // MatsP_72.23 //

*ÅÓvara uvÃca
atha tadvacanaæ Órutvà  $ bhÃrgavasya mahÃtmana÷  &
prahrÃdanandano vÅra÷  % puna÷ papraccha vismita÷  // MatsP_72.24 //

*virocana uvÃca
bhagavaæstadvrataæ samyak  $ ÓrotumicchÃmi tattvata÷  &
dÅyamÃnaæ tu yaddÃnaæ  % mayà d­«Âaæ bhavÃntare  // MatsP_72.25 //
mÃhÃtmyaæ ca vidhiæ tasya  $ yathÃvadvaktumarhasi  &
iti tadvacanaæ Órutvà  % puna÷ provÃca vistarÃt  // MatsP_72.26 //

*Óukra uvÃca
caturthyaÇgÃrakadine  $ yadà bhavati dÃnava  &
m­dà snÃnaæ tadà kuryÃt  % padmarÃgavibhÆ«ita÷  // MatsP_72.27 //
agnirmÆrdhà divo mantraæ  $ japannÃste udaÇmukha÷  &
ÓÆdrastÆ«ïÅæ smaranbhaumam  % Ãste bhogavivarjita÷  // MatsP_72.28 //
tathÃstamita Ãditye  $ gomayenÃnulepayet  &
prÃÇgaïaæ pu«pamÃlÃbhir  % ak«atÃbhi÷ samantata÷  // MatsP_72.29 //
abhyarcyÃbhilikhetpadmaæ  $ kuÇkumenëÂapattrakam  &
kuÇkumasyÃpyabhÃve tu  % raktacandanami«yate  // MatsP_72.30 //
catvÃra÷ karakÃ÷ kÃryà  $ bhak«yabhojyasamanvitÃ÷  &
taï¬ulai raktaÓÃlÅyai÷  % padmarÃgaiÓca saæyutÃ÷  // MatsP_72.31 //
catu«koïe«u tÃnk­tvà  $ phalÃni vividhÃni ca  &
gandhamÃlyÃdikaæ sarvaæ  % tathaiva vinivedayet  // MatsP_72.32 //
suvarïaÓ­ÇgÅæ kapilÃm athÃrcya  $ raupyai÷ surai÷ kÃæsyadohÃæ savatsÃm  &
dhuraædharaæ raktamatÅva saumyaæ  % dhÃnyÃni saptÃmbarasaæyutÃni  // MatsP_72.33 //
aÇgu«ÂhamÃtraæ puru«aæ tathaiva  $ sauvarïamatyÃyatabÃhudaï¬am  &
caturbhujaæ hemamaye nivi«Âaæ  % pÃtre gu¬asyopari sarpiyukte  // MatsP_72.34 //
samastayaj¤Ãya jitendriyÃya  $ pÃtrÃya ÓÅlÃnvayasaæyutÃya  &
dÃtavyametatsakalaæ dvijÃya  % kuÂumbine naiva tu dÃmbhikÃya  \
samarpayedvipravarÃya bhaktyà  # k­täjali÷ pÆrvamudÅrya mantram  // MatsP_72.35 //
bhÆmiputra mahÃbhÃga  $ svedodbhava pinÃkina÷  &
rÆpÃrthÅ tvÃæ prapanno 'haæ  % g­hÃïÃrghyaæ namo 'stu te  // MatsP_72.36 //
mantreïÃnena dattvÃrghyaæ  $ raktacandanavÃriïà  &
tato 'rcayedvipravaraæ  % raktamÃlyÃmbarÃdibhi÷  // MatsP_72.37 //
dadyÃttenaiva mantreïa  $ bhaumaæ gomithunÃnvitam  &
ÓayyÃæ ca Óaktito dadyÃt  % sarvopaskarasaæyutÃm  // MatsP_72.38 //
yadyadi«Âatamaæ loke  $ yaccÃsya dayitaæ g­he  &
tattadguïavate deyaæ  % tadevÃk«ayyamicchatà  // MatsP_72.39 //
pradak«iïaæ tata÷ k­tvà  $ visarjya dvijapuægavam  &
naktamak«Ãralavaïam  % aÓnÅyÃdgh­tasaæyutam  // MatsP_72.40 //
bhaktyà yastu puna÷ kuryÃd  $ evamaÇgÃrakëÂakam  &
caturo vÃtha và tasya  % yatpuïyaæ tadvadÃmi te  // MatsP_72.41 //
rÆpasaubhÃgyasampanna÷  $ punarjanmani janmani  &
vi«ïau vÃtha Óive bhakta÷  % saptadvÅpÃdhipo bhavet  // MatsP_72.42 //
sapta kalpasahasrÃïi  $ rudraloke mahÅyate  &
tasmÃttvamapi daityendra  % vratametatsamÃcara  // MatsP_72.43 //

*pippalÃda uvÃca
ityevamuktvà bh­gunandano 'pi  $ jagÃma daityaÓca cakÃra sarvam  &
tvaæ cÃpi rÃjankuru sarvametad  % yato 'k«ayaæ vedavido vadanti  // MatsP_72.44 //

*ÅÓvara uvÃca
tatheti sampÆjya sa pippalÃdaæ  $ vÃkyaæ cakÃrÃdbhutavÅryakarmà  &
Ó­ïoti yaÓcainamananyacetÃs  % tasyÃpi siddhiæ bhagavÃnvidhatte  // MatsP_72.45 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 73

*pippalÃda uvÃca
athÃta÷ Ó­ïu bhÆpÃla  $ pratiÓukraæ praÓÃntaye  &
yÃtrÃrambhe 'vasÃne ca  % tathà Óukrodaye tviha  // MatsP_73.1 //
rÃjate vÃtha sauvarïe  $ kÃæsyapÃtre 'thavà puna÷  &
Óuklapu«pÃmbarayute  % sitataï¬ulapÆrite  // MatsP_73.2 //
vidhÃya rÃjataæ Óukraæ  $ ÓucimuktÃphalÃnvitam  &
mantreïÃnena tatsarvaæ  % sÃmagÃya nivedayet  // MatsP_73.3 //
namaste sarvalokeÓa  $ namaste bh­gunandana  &
kave sarvÃrthasiddhyarthaæ  % g­hÃïÃrghyaæ namo 'stu te  // MatsP_73.4 //
evamasyodaye kurvan  $ yÃtrÃdi«u ca bhÃrata  &
sarvÃnkÃmÃnavÃpnoti  % vi«ïuloke mahÅyate  // MatsP_73.5 //
yÃvacchukrasya na h­tà  $ pÆjà sà mÃlyakai÷ Óubhai÷  &
vaÂakai÷ pÆrikÃbhiÓca  % godhÆmaiÓcaïakairapi  \
tÃvadannaæ na cÃÓnÅyÃt  # tribhi÷ kÃmÃrthasiddhaye  // MatsP_73.6 //
tadvadvÃcaspate÷ pÆjÃæ  $ pravak«yÃmi yudhi«Âhira  &
suvarïapÃtre sauvarïam  % amareÓapurohitam  // MatsP_73.7 //
pÅtapu«pÃmbarayutaæ  $ k­tvà snÃtvÃtha sar«apai÷  &
palÃÓÃÓvatthayogena  % pa¤cagavyajalena ca  // MatsP_73.8 //
pÅtÃÇgarÃgavasano  $ gh­tahomaæ tu kÃrayet  &
praïamya ca gavà sÃrdhaæ  % brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_73.9 //
namaste 'ÇgirasÃæ nÃtha  $ vÃkpate ca b­haspate  &
krÆragrahai÷ pŬitÃnÃm  % am­tÃya namo nama÷  // MatsP_73.10 //
saækrÃntÃvasya kaunteya  $ yÃtrÃsvabhyudaye«u ca  &
kurvanb­haspate÷ pÆjÃæ  % sarvÃnkÃmÃnsamaÓnute  // MatsP_73.11 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 74

*brahmovÃca
bhagavan bhavasaæsÃra-  $ sÃgarottÃrakÃraka  &
kiæcidvrataæ samÃcak«va  % svargÃrogyasukhapradam  // MatsP_74.1 //

*ÅÓvara uvÃca
sauraæ dharmaæ pravak«yÃmi  $ nÃmnà kalyÃïasaptamÅm  &
viÓokasaptamÅæ tadvat  % phalìhyÃæ pÃpanÃÓinÅm  // MatsP_74.2 //
ÓarkarÃsaptamÅæ puïyÃæ  $ tathà kamalasaptamÅm  &
mandÃrasaptamÅæ tadvac  % chubhadÃæ ÓubhasaptamÅm  // MatsP_74.3 //
sarvÃnantaphalÃ÷ proktÃ÷  $ sarvà devar«ipÆjitÃ÷  &
vidhÃnamÃsÃæ vak«yÃmi  % yathÃvadanupÆrvaÓa÷  // MatsP_74.4 //
yadà tu ÓuklasaptamyÃm  $ Ãdityasya dinaæ bhavet  &
sà tu kalyÃïinÅ nÃma  % vijayà ca nigadyate  // MatsP_74.5 //
prÃtargavyena payasà  $ snÃnamasyÃæ samÃcaret  &
tata÷ ÓuklÃmbara÷ padmam  % ak«atÃbhi÷ prakalpayet  // MatsP_74.6 //
prÃÇmukho '«Âadalaæ madhye  $ tadvadv­ttÃæ ca karïikÃm  &
pu«pÃk«atÃbhirdeveÓaæ  % vinyasetsarvata÷ kramÃt  // MatsP_74.7 //
pÆrveïa tapanÃyeti  $ mÃrtaï¬Ãyeti cÃnale  &
yÃmye divÃkarÃyeti  % vidhÃtra iti nair­te  // MatsP_74.8 //
paÓcime varuïÃyeti  $ bhÃskarÃyeti cÃnile  &
saumye vikartanÃyeti  % ravaye cëÂame dale  // MatsP_74.9 //
ÃdÃvante ca madhye ca  $ namo 'stu paramÃtmane  &
mantrairebhi÷ samabhyarcya  % namaskÃrÃntadÅpitai÷  // MatsP_74.10 //
Óuklavastrai÷ phalairbhak«yair  $ dhÆpamÃlyÃnulepanai÷  &
sthaï¬ile pÆjayedbhaktyà  % gu¬ena lavaïena ca  // MatsP_74.11 //
tato vyÃh­timantreïa  $ vis­jeddvijapuægavÃn  &
Óaktita÷ pÆjayedbhaktyà  % gu¬ak«Åragh­tÃdibhi÷  \
tilapÃtraæ hiraïyaæ ca  # brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_74.12 //
evaæ niyamak­tsuptvà  $ prÃtarutthÃya mÃnava÷  &
k­tasnÃnajapo viprai÷  % sahaiva gh­tapÃyasam  // MatsP_74.13 //
bhuktvà ca vedavidu«e  $ bi¬Ãlavratavarjite  &
gh­tapÃtraæ sakanakaæ  % sodakumbhaæ nivedayet  // MatsP_74.14 //
prÅyatÃmatra bhagavÃn  $ paramÃtmà divÃkara÷  &
anena vidhinà sarvaæ  % mÃsi mÃsi vrataæ caret  // MatsP_74.15 //
tatastrayodaÓe mÃsi  $ gà vai dadyÃttrayodaÓa  &
vastrÃlaækÃrasaæyuktÃ÷  % suvarïÃsyÃ÷ payasvinÅ÷  // MatsP_74.16 //
ekÃmapi pradadyÃdvà  $ vittahÅno vimatsara÷  &
na vittaÓÃÂhyaæ kurvÅta  % yato mohÃtpatatyadha÷  // MatsP_74.17 //
anena vidhinà yastu  $ kuryÃtkalyÃïasaptamÅm  &
sarvapÃpavinirmukta÷  % sÆryaloke mahÅyate  \
ÃyurÃrogyamaiÓvaryam  # anantamiha jÃyate  // MatsP_74.18 //
sarvapÃpaharà nityaæ  $ sarvadaivatapÆjità  &
sarvadu«ÂopaÓamanÅ  % sadà kalyÃïasaptamÅ  // MatsP_74.19 //
imÃmanantaphaladÃæ  $ yastu kalyÃïasaptamÅm  &
Ó­ïoti paÂhate ceha  % sarvapÃpai÷ pramucyate  // MatsP_74.20 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 75

*ÅÓvara uvÃca
viÓokasaptamÅæ tadvad  $ vak«yÃmi munipuægava  &
yÃmupo«ya nara÷ Óokaæ  % na kadÃcidihÃÓnute  // MatsP_75.1 //
mÃghe k­«ïatilai÷ snÃtvà  $ «a«ÂhyÃæ vai Óuklapak«ata÷  &
k­tÃhÃra÷ k­sarayà  % dantadhÃvanapÆrvakam  \
upavÃsavrataæ k­tvà  # brahmacÃrÅ bhavenniÓi  // MatsP_75.2 //
tata÷ prabhÃta utthÃya  $ k­tasnÃnajapa÷ Óuci÷  &
k­tvà tu käcanaæ padmam  % arkÃyeti ca pÆjayet  \
karavÅreïa raktena  # raktavastrayugena ca  // MatsP_75.3 //
yathà viÓokaæ bhuvanaæ  $ tvayaivÃditya sarvadà  &
tathà viÓokatà me 'stu  % tvadbhakti÷ pratijanma ca  // MatsP_75.4 //
evaæ sampÆjya «a«ÂhyÃæ tu  $ bhaktyà sampÆjayeddvijÃn  &
suptvà saæprÃÓya gomÆtram  % utthÃya k­tanaityaka÷  // MatsP_75.5 //
sampÆjya viprÃnannena  $ gu¬apÃtrasamanvitam  &
tadvastrayugmaæ padmaæ ca  % brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_75.6 //
atailalavaïaæ bhuktvà  $ saptamyÃæ maunasaæyuta÷  &
tata÷ purÃïaÓravaïaæ  % kartavyaæ bhÆtimicchatà  // MatsP_75.7 //
anena vidhinà sarvam  $ ubhayorapi pak«ayo÷  &
k­tvà yÃvatpunarmÃgha-  % Óuklapak«asya saptamÅ  // MatsP_75.8 //
vratÃnte kalaÓaæ dadyÃt  $ suvarïakamalÃnvitam  &
ÓayyÃæ sopaskarÃæ dadyÃt  % kapilÃæ ca payasvinÅm  // MatsP_75.9 //
anena vidhinà yastu  $ vittaÓÃÂhyavivarjita÷  &
viÓokasaptamÅæ kuryÃt  % sa yÃti paramÃæ gatim  // MatsP_75.10 //
yÃvajjanmasahasrÃïÃæ  $ sÃgraæ koÂiÓataæ bhavet  &
tÃvanna Óokamabhyeti  % rogadaurgatyavarjita÷  // MatsP_75.11 //
yaæ yaæ prÃrthayate kÃmaæ  $ taæ tamÃpnoti pu«kalam  &
ni«kÃma÷ kurute yastu  % sa paraæ brahma gacchati  // MatsP_75.12 //
ya÷ paÂhecch­ïuyÃdvÃpi  $ viÓokÃkhyÃæ ca saptamÅm  &
so 'pÅndralokamÃpnoti  % na du÷khÅ jÃyate kvacit  // MatsP_75.13 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 76

*ÅÓvara uvÃca
anyÃmapi pravak«yÃmi  $ nÃmnà tu phalasaptamÅm  &
yÃmupo«ya nara÷ pÃpÃd  % vimukta÷ svargabhÃgbhavet  // MatsP_76.1 //
mÃrgaÓÅr«e Óubhe mÃsi  $ saptamyÃæ niyatavrata÷  &
tÃmupo«yÃtha kamalaæ  % kÃrayitvà tu käcanam  // MatsP_76.2 //
ÓarkarÃsaæyutaæ dadyÃd  $ brÃhmaïÃya kuÂumbine  &
raviæ käcanakaæ k­tvà  % palasyaikasya dharmavit  \
dadyÃddvikÃlavelÃyÃæ  # bhÃnurme prÅyatÃmiti  // MatsP_76.3 //
bhaktyà tu viprÃnsampÆjya  $ cëÂamyÃæ k«Årabhojanam  &
dattvà kuryÃtphalayutaæ  % yÃvatsyÃtk­«ïesaptamÅ  // MatsP_76.4 //
tÃmapyupo«ya vidhivad  $ anenaiva krameïa tu  &
tadvaddhaimaphalaæ dattvà  % suvarïakamalÃnvitam  // MatsP_76.5 //
ÓarkarÃpÃtrasaæyuktaæ  $ vastramÃlyasamanvitam  &
saævatsaraæ ca tenaiva  % vidhinobhayasaptamÅm  // MatsP_76.6 //
upo«ya dattvà kramaÓa÷  $ sÆryamantramudÅrayet  &
bhÃnurarko ravirbrahmà  % sÆrya÷ Óakro hari÷ Óiva÷  \
ÓrÅmÃnvibhÃvasustva«ÂÃ  # varuïa÷ prÅyatÃmiti  // MatsP_76.7 //
pratimÃsaæ ca saptamyÃm  $ ekaikaæ nÃma kÅrtayet  &
pratipak«aæ phalatyÃgam  % etatkurvansamÃcaret  // MatsP_76.8 //
vratÃnte vipramithunaæ  $ pÆjayedvastrabhÆ«aïai÷  &
ÓarkarÃkalaÓaæ dadyÃd  % dhemapadmadalÃnvitam  // MatsP_76.9 //
yathà na viphalÃ÷ kÃmÃs  $ tvadbhaktÃnÃæ sadà rave  &
tathÃnantaphalÃvÃptir  % astu me saptajanmasu  // MatsP_76.10 //
imÃmanantaphaladÃæ  $ ya÷ kuryÃtphalasaptamÅm  &
sarvapÃpaviÓuddhÃtmà  % sÆryaloke mahÅyate  // MatsP_76.11 //
surÃpÃnÃdikaæ kiæcid  $ yadatrÃmutra và k­tam  &
tatsarvaæ nÃÓamÃyÃti  % ya÷ kuryÃtphalasaptamÅm  // MatsP_76.12 //
kurvÃïa÷ saptamÅæ cemÃæ  $ satataæ rogavarjita÷  &
bhÆtÃnbhavyÃæÓca puru«Ãæs  % tÃrayedekaviæÓatim  \
ya÷ Ó­ïoti paÂhedvÃpi  # so 'pi kalyÃïabhÃgbhavet  // MatsP_76.13 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 77

*ÅÓvara uvÃca
ÓarkarÃsaptamÅæ vak«ye  $ tadvatkalma«anÃÓinÅm  &
ÃyurÃrogyamaiÓvaryaæ  % yayÃnantaæ prajÃyate  // MatsP_77.1 //
mÃdhavasya site pak«e  $ saptamyÃæ niyatavrata÷  &
prÃta÷ snÃtvà tilai÷ Óuklai÷  % ÓuklamÃlyÃnulepana÷  // MatsP_77.2 //
sthaï¬ile padmamÃlikhya  $ kuÇkumena sakarïikam  &
tasminnama÷ savitre tu  % gandhadhÆpau nivedayet  // MatsP_77.3 //
sthÃpayedudakumbhaæ ca  $ ÓarkarÃpÃtrasaæyutam  &
Óuklavastrairalaæk­tya  % ÓuklamÃlyÃnulepanai÷  \
suvarïena samÃyuktaæ  # mantreïÃnena pÆjayet  // MatsP_77.4 //
viÓvavedamayo yasmÃd  $ vedavÃdÅti paÂhyase  &
sarvasyÃm­tameva tvam  % ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_77.5 //
pa¤cagavyaæ tata÷ pÅtvà  $ svapettatpÃrÓvata÷ k«itau  &
saurasÆktaæ smarannÃste  % purÃïaÓravaïena ca  // MatsP_77.6 //
ahorÃtre gate paÓcÃd  $ a«ÂamyÃæ k­tanaityaka÷  &
tatsarvaæ vidu«e tadvad  % brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_77.7 //
bhojayecchaktito viprä  $ charkarÃgh­tapÃyasai÷  &
bhu¤jÅtÃtailalavaïaæ  % svayamapyatha vÃgyata÷  // MatsP_77.8 //
anena vidhinà sarvaæ  $ mÃsi mÃsi samÃcaret  &
saævatsarÃnte Óayanaæ  % ÓarkarÃkalaÓÃnvitam  // MatsP_77.9 //
sarvopaskarasaæyuktaæ  $ tathaikÃæ gÃæ payasvinÅm  &
g­haæ ca ÓaktimÃndadyÃt  % samastopaskarÃnvitam  // MatsP_77.10 //
sahasreïÃtha ni«kÃïÃæ  $ k­tvà dadyÃcchatena và  &
daÓabhirvÃtha ni«keïa  % tadardhenÃpi Óaktita÷  // MatsP_77.11 //
suvarïÃÓva÷ pradÃtavya÷  $ pÆrvavanmantravÃdanam  &
na vittaÓÃÂhyaæ kurvÅta  % kurvando«aæ samaÓnute  // MatsP_77.12 //
am­taæ pibato vaktrÃt  $ sÆryasyÃm­tabindava÷  &
nipeturye dharaïyÃæ tu  % ÓÃlimudgek«ava÷ sm­tÃ÷  // MatsP_77.13 //
Óarkarà tu parà tasmÃd  $ ik«usÃro 'm­tÃtmavÃn  &
i«Âà raverata÷ puïyà  % Óarkarà havyakavyayo÷  // MatsP_77.14 //
ÓarkarÃsaptamÅ ceyaæ  $ vÃjimedhaphalapradà  &
sarvadu«ÂapraÓamanÅ  % putrapautrapravardhinÅ  // MatsP_77.15 //
ya÷ kuryÃtparayà bhaktyà  $ sa vai sadgatimÃpnuyÃt  &
kalpamekaæ vasetsvarge  % tato yÃti paraæ padam  // MatsP_77.16 //
idamanaghaæ Ó­ïoti ya÷ smaredvà  $ paripaÂhatÅha divÃkarasya loke  &
matimapi ca dadÃti so 'pi devair  % amaravadhÆjanamÃlayÃbhipÆjya÷  // MatsP_77.17 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 78

*ÅÓvara uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ tadvatkamalasaptamÅm  &
yasyÃ÷ saækÅrtanÃdeva  % tu«yatÅha divÃkara÷  // MatsP_78.1 //
vasantÃmalasaptamyÃæ  $ snÃta÷ sangaurasar«apai÷  &
tilapÃtre ca sauvarïe  % vidhÃya kamalaæ Óubham  // MatsP_78.2 //
vastrayugmÃv­taæ k­tvà  $ gandhapu«pai÷ samarcayet  &
nama÷ kamalahastÃya  % namaste viÓvadhÃriïe  // MatsP_78.3 //
divÃkara namastubhyaæ  $ prabhÃkara namo 'stu te  &
tato dvikÃlavelÃyÃm  % udakumbhasamanvitÃm  // MatsP_78.4 //
viprÃya dadyÃtsampÆjya  $ vastramÃlyavibhÆ«aïai÷  &
Óaktyà ca kapilÃæ dadyÃd  % alaæk­tya vidhÃnata÷  // MatsP_78.5 //
ahorÃtre gate paÓcÃd  $ a«ÂamyÃæ bhojayeddvijÃn  &
yathÃÓaktyatha bhu¤jÅta  % mÃæsatailavivarjitam  // MatsP_78.6 //
anena vidhinà Óukla-  $ saptamyÃæ mÃsi mÃsi ca  &
sarvaæ samÃcaredbhaktyà  % vittaÓÃÂhyavivarjita÷  // MatsP_78.7 //
vratÃnte Óayanaæ dadyÃt  $ suvarïakamalÃnvitam  &
gÃæ ca dadyÃtsvaÓaktyà tu  % suvarïìhyÃæ payasvinÅm  // MatsP_78.8 //
bhÃjanÃsanadÅpÃdÅn  $ dadyÃd i«ÂÃnupaskarÃn  &
anena vidhinà yastu  % kuryÃtkamalasaptamÅm  \
lak«mÅmanantÃmabhyeti  # sÆryaloke mahÅyate  // MatsP_78.9 //
kalpe kalpe tato lokÃn  $ saptagatvà p­thakp­thak  &
apsarobhi÷ pariv­tas  % tato yÃti parÃæ gatim  // MatsP_78.10 //
ya÷ paÓyatÅdaæ Ó­ïuyÃcca martya÷  $ paÂhecca bhaktyÃtha matiæ dadÃti  &
so 'pyatra lak«mÅmacalÃmavÃpya  % gandharvavidyÃdharalokabhÃksyÃt  // MatsP_78.11 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 79

*ÅÓvara uvÃca
athÃta÷ sampravak«yÃmi  $ sarvapÃpapraïÃÓinÅm  &
sarvakÃmapradÃæ ramyÃæ  % nÃmnà mandÃrasaptamÅm  // MatsP_79.1 //
mÃghasyÃmalapak«e tu  $ pa¤camyÃæ laghubhuÇnara÷  &
dantakëÂhaæ tata÷ k­tvà  % «a«ÂhÅmupavasedbudha÷  // MatsP_79.2 //
viprÃn sampÆjayitvà tu  $ mandÃraæ prÃÓayenniÓi  &
tata÷ prabhÃta utthÃya  % k­tvà snÃnaæ punardvijÃn  // MatsP_79.3 //
bhojayecchaktita÷ k­tvà  $ mandÃrakusumëÂakam  &
sauvarïaæ puru«aæ tadvat  % padmahastaæ suÓobhanam  // MatsP_79.4 //
padmaæ k­«ïatilai÷ k­tvà  $ tÃmrapÃtre '«Âapattrakam  &
haimamandÃrakusumair  % bhÃskarÃyeti pÆrvata÷  // MatsP_79.5 //
namaskÃreïa tadvacca  $ sÆryÃyetyÃnale dale  &
dak«iïe tadvadarkÃya  % tathÃryamïe ca nair­te  // MatsP_79.6 //
paÓcime vedadhÃmne ca  $ vÃyavye caï¬abhÃnave  &
pÆ«ïetyuttarata÷ pÆjyam  % ÃnandÃyetyata÷ param  // MatsP_79.7 //
karïikÃyÃæ ca puru«aæ  $ sarvÃtmana iti nyaset  &
Óuklavastrai÷ samÃve«Âya  % bhak«yairmÃlyaphalÃdibhi÷  // MatsP_79.8 //
evamabhyarcya tatsarvaæ  $ dadyÃdvedavide puna÷  &
bhu¤jÅtÃtailalavaïaæ  % vÃgyata÷ prÃÇmukho g­hÅ  // MatsP_79.9 //
anena vidhinà sarvaæ  $ saptamyÃæ mÃsi mÃsi ca  &
kuryÃtsaævatsaraæ yÃvad  % vittaÓÃÂhyavivarjita÷  // MatsP_79.10 //
etadeva vratÃnte tu  $ nidhÃya kalaÓopari  &
gobhirvibhavata÷ sÃrdhaæ  % dÃtavyaæ bhÆtimicchatà  // MatsP_79.11 //
namo mandÃranÃthÃya  $ mandÃrabhavanÃya ca  &
tvaæ rave tÃrayasvÃsmÃn  % saæsÃrabhayasÃgarÃt  // MatsP_79.12 //
anena vidhinà yastu  $ kuryÃnmandÃrasaptamÅm  &
vipÃpmà sa sukhÅ martya÷  % kalpaæ ca divi modate  // MatsP_79.13 //
imÃmaghaughapaÂala-  $ bhÅ«aïadhvÃntadÅpikÃm  &
gacchanprag­hya saæsÃre  % sarvÃrthÃæÓca labhennara÷  // MatsP_79.14 //
mandÃrasaptamÅm etÃm  $ ÅpsitÃrthaphalapradÃm  &
ya÷ paÂhecch­ïuyÃdvÃpi  % sarvapÃpai÷ pramucyate  // MatsP_79.15 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 80

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
athÃnyÃmapi vak«yÃmi  $ ÓobhanÃæ ÓubhasaptamÅm  &
yÃmupo«ya naro roga-  % Óokadu÷khai÷ pramucyate  // MatsP_80.1 //
puïyena cÃÓvayuje mÃsi  $ k­tasnÃnajapa÷ Óuci÷  &
vÃcayitvà tato viprÃn  % ÃrabhecchubhasaptamÅm  // MatsP_80.2 //
kapilÃæ pÆjayedbhaktyà  $ gandhamÃlyÃnulepanai÷  &
namÃmi sÆryasambhÆtÃm  % aÓe«abhuvanÃlayÃm  \
tvÃmahaæ ÓubhakalyÃïa-  # ÓarÅrÃæ sarvasiddhaye  // MatsP_80.3 //
atha k­tvà tilaprasthaæ  $ tÃmrapÃtreïa saæyutam  &
käcanaæ v­«abhaæ tadvad  % gandhamÃlyagu¬Ãnvitai÷  // MatsP_80.4 //
phalair nÃnÃvidhair bhak«yair  $ gh­tapÃyasasaæyutai÷  &
dadyÃddvikÃlavelÃyÃm  % aryamà prÅyatÃmiti  // MatsP_80.5 //
pa¤cagavyaæ ca saæprÃÓya  $ svapedbhÆmau vimatsara÷  &
tata÷ prabhÃte saæjÃte  % bhaktyà sampÆjayeddvijÃn  // MatsP_80.6 //
anena vidhinà dadyÃn  $ mÃsi mÃsi sadà nara÷  &
vÃsasà v­«abhaæ haimaæ  % tadvadgÃæ käcanodbhavÃm  // MatsP_80.7 //
saævatsarÃnte Óayanam  $ ik«udaï¬agu¬Ãnvitam  &
sopadhÃnakaviÓrÃmaæ  % bhÃjanÃsanasaæyutam  // MatsP_80.8 //
tÃmrapÃtre tilaprasthaæ  $ sauvarïaæ v­«abhaæ tathà  &
dadyÃdvedavide sarvaæ  % viÓvÃtmà prÅyatÃmiti  // MatsP_80.9 //
anena vidhinà vidvÃn  $ kuryÃdya÷ ÓubhasaptamÅm  &
tasya ÓrÅrvipulà kÅrtir  % bhavejjanmani janmani  // MatsP_80.10 //
apsarogaïagandharvai÷  $ pÆjyamÃna÷ surÃlaye  &
vasedgaïÃdhipo bhÆtvà  % yÃvadÃbhÆtasaæplavam  \
kalpÃdÃvavatÅrïastu  # saptadvÅpÃdhipo bhavet  // MatsP_80.11 //
brahmahatyÃsahasrasya  $ bhrÆïahatyÃÓatasya ca  &
nÃÓÃyÃlamiyaæ puïyà  % paÂhyate ÓubhasaptamÅ  // MatsP_80.12 //
imÃæ paÂhedya÷ Ó­ïuyÃnmuhÆrtaæ  $ paÓyetprasaÇgÃdapi dÅyamÃnam  &
so 'pyatra sarvÃghavimuktadeha÷  % prÃpnoti vidyÃdharanÃyakatvam  // MatsP_80.13 //
yÃvatsamÃ÷ sapta nara÷ karoti  $ ya÷ saptamÅæ saptavidhÃnayuktÃm  &
sa saptalokÃdhipati÷ krameïa  % bhÆtvà padaæ yÃti paraæ murÃre÷  // MatsP_80.14 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 81

*manuruvÃca
kim abhÅ«ÂaviyogaÓokasaæghÃdalam  $ uddhartumupo«aïaæ vrataæ và  &
vibhavodbhavakÃri bhÆtale 'smin  % bhavabhÅterapi sÆdanaæ ca puæsa÷  // MatsP_81.1 //

*matsya uvÃca
parip­«Âamidaæ jagatpriyaæ te  $ vibudhÃnÃmapi durlabhaæ mahattvÃt  &
tava bhaktimatastathÃpi vak«ye  % vratamindrÃsuramÃnave«u guhyam  // MatsP_81.2 //
puïyamÃÓvayuje mÃsi  $ viÓokadvÃdaÓÅvratam  &
daÓamyÃæ laghubhugvidvÃn  % Ãrabhenniyamena tu  // MatsP_81.3 //
udaÇmukha÷ prÃÇmukho và  $ dantadhÃvanapÆrvakam  &
ekÃdaÓyÃæ nirÃhÃra÷  % samabhyarcya tu keÓavam  \
Óriyaæ vÃbhyarcya vidhivad  # bhok«yÃmi tvapare 'hani  // MatsP_81.4 //
evaæ niyamak­tsuptvà  $ prÃtarutthÃya mÃnava÷  &
snÃnaæ sarvau«adhai÷ kuryÃt  % pa¤cagavyajalena tu  \
ÓuklamÃlyÃmbaradhara÷  # pÆjayecchrÅÓamutpalai÷  // MatsP_81.5 //
viÓokÃya nama÷ pÃdau  $ jaÇghe ca varadÃya vai  &
ÓrÅÓÃya jÃnunÅ tadvad  % ÆrÆ ca jalaÓÃyine  // MatsP_81.6 //
kandarpÃya namo guhyaæ  $ mÃdhavÃya nama÷ kaÂim  &
dÃmodarÃyetyudaraæ  % pÃrÓve ca vipulÃya vai  // MatsP_81.7 //
nÃbhiæ ca padmanÃbhÃya  $ h­dayaæ manmathÃya vai  &
ÓrÅdharÃya vibhorvak«a÷  % karau madhujite nama÷  // MatsP_81.8 //
cakriïe vÃmabÃhuæ ca  $ dak«iïaæ gadine nama÷  &
vaikuïÂhÃya nama÷ kaïÂham  % Ãsyaæ yaj¤amukhÃya vai  // MatsP_81.9 //
nÃsÃmaÓokanidhaye  $ vÃsudevÃya cÃk«iïÅ  &
lalÃÂaæ vÃmanÃyeti  % haraye ca punarbhruvau  // MatsP_81.10 //
alakÃnmÃdhavÃyeti  $ kirÅÂaæ viÓvarÆpiïe  &
nama÷ sarvÃtmane tadvac  % chira ityabhipÆjayet  // MatsP_81.11 //
evaæ sampÆjya govindaæ  $ phalamÃlyÃnulepanai÷  &
tatastu maï¬alaæ k­tvà  % sthaï¬ilaæ kÃrayenmudà  // MatsP_81.12 //
caturasraæ samantÃcca  $ ratnimÃtramudakplavam  &
Ólak«ïaæ h­dyaæ ca parito  % vapratrayasamÃv­tam  // MatsP_81.13 //
aÇgulenocchrità vaprÃs  $ tadvistÃrastu dvyaÇgula÷  &
sthaï¬ilasyopari«ÂÃcca  % bhittira«ÂÃÇgulà bhavet  // MatsP_81.14 //
nadÅvÃlukayà ÓÆrpe  $ lak«myÃ÷ pratik­tiæ nyaset  &
sthaï¬ile ÓÆrpamÃropya  % lak«mÅmityarcayedbudha÷  // MatsP_81.15 //
namo devyai nama÷ ÓÃntyai  $ namo lak«myai nama÷ Óriyai  &
nama÷ pu«Âyai namastu«Âyai  % v­«Âyai h­«Âyai namo nama÷  // MatsP_81.16 //
viÓokà du÷khanÃÓÃya  $ viÓokà varadÃstu me  &
viÓokà cÃstu sampattyai  % viÓokà sarvasiddhaye  // MatsP_81.17 //
tata÷ ÓuklÃmbarai÷ ÓÆrpaæ  $ ve«Âya sampÆjayetphalai÷  &
vastrairnÃnÃvidhaistadvat  % suvarïakamalena ca  // MatsP_81.18 //
rajanÅ«u ca sarvÃsu  $ pibeddarbhodakaæ budha÷  &
tatastu gÅtan­tyÃdi  % kÃrayetsakalÃæ niÓÃm  // MatsP_81.19 //
yÃmatraye vyatÅte tu  $ suptvÃpyutthÃya mÃnava÷  &
abhigamya ca viprÃïÃæ  % mithunÃni tadÃrcayet  // MatsP_81.20 //
Óaktitas trÅïi caikaæ và  $ vastramÃlyÃnulepanai÷  &
ÓayanasthÃni pÆjyÃni  % namo 'stu jalaÓÃyine  // MatsP_81.21 //
tatastu gÅtavÃdyena  $ rÃtrau jÃgaraïe k­te  &
prabhÃte ca tata÷ snÃnaæ  % k­tvà dÃmpatyamarcayet  // MatsP_81.22 //
bhojanaæ ca yathÃÓaktyà  $ vittaÓÃÂhyavivarjita÷  &
bhuktvà Órutvà purÃïÃni  % taddinaæ cÃtivÃhayet  // MatsP_81.23 //
anena vidhinà sarvaæ  $ mÃsi mÃsi samÃcaret  &
vratÃnte Óayanaæ dadyÃd  % gu¬adhenusamanvitam  \
sopadhÃnakaviÓrÃmaæ  # sÃstarÃvaraïaæ Óubham  // MatsP_81.24 //
yathà na lak«mÅrdeveÓa  $ tvÃæ parityajya gacchati  &
tathà surÆpatÃrogyam  % aÓokaÓcÃstu me sadà  // MatsP_81.25 //
yathà devena rahità  $ na lak«mÅrjÃyate kvacit  &
tathà viÓokatà me 'stu  % bhaktiragryà ca keÓave  // MatsP_81.26 //
mantreïÃnena Óayanaæ  $ gu¬adhenusamanvitam  &
ÓÆrpaæ ca lak«myà sahitaæ  % dÃtavyaæ bhÆtimicchatà  // MatsP_81.27 //
utpalaæ karavÅraæ ca  $ bÃïamamlÃnakuÇkumam  &
ketakÅ sinduvÃraæ ca  % mallikà gandhapÃÂalà  \
kadambaæ kubjakaæ jÃti÷  # ÓastÃnyetÃni sarvadà  // MatsP_81.28 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 82

*manuruvÃca
gu¬adhenuvidhÃnaæ me  $ samÃcak«va jagatpate  &
kiærÆpaæ kena mantreïa  % dÃtavyaæ tadihocyatÃm  // MatsP_82.1 //

*matsya uvÃca
gu¬adhenuvidhÃnasya  $ yadrÆpamiha yatphalam  &
tadidÃnÅæ pravak«yÃmi  % sarvapÃpavinÃÓanam  // MatsP_82.2 //
k­«ïÃjinaæ caturhastaæ  $ prÃggrÅvaæ vinyasedbhuvi  &
gomayenÃnuliptÃyÃæ  % darbhÃnÃstÅrya sarvata÷  // MatsP_82.3 //
laghveïakÃjinaæ tadvad  $ vatsaæ ca parikalpayet  &
prÃÇmukhÅæ kalpayeddhenum  % udakpÃdÃæ savatsakÃm  // MatsP_82.4 //
uttamà gu¬adhenu÷ syÃt  $ sadà bhÃracatu«Âayam  &
vatsaæ bhÃreïa kurvÅta  % dvÃbhyÃæ vai madhyamà sm­tà  // MatsP_82.5 //
ardhabhÃreïa vatsa÷ syÃt  $ kani«Âhà bhÃrakeïa tu  &
caturthÃæÓena vatsa÷ syÃd  % g­havittÃnusÃrata÷  // MatsP_82.6 //
dhenuvatsau gh­tÃsyau ca  $ sitasÆk«mÃmbarÃv­tau  &
ÓuktikarïÃvik«upÃdau  % ÓucimuktÃphalek«aïau  // MatsP_82.7 //
sitasÆtraÓirÃlau tau  $ sitakambalakambalau  &
tÃmragaï¬akap­«Âhau tau  % sitacÃmararomakau  // MatsP_82.8 //
vidrumabhrÆyugopetau  $ navanÅtastanÃvubhau  &
k«aumapucchau kÃæsyadohÃv  % indranÅlakatÃrakau  // MatsP_82.9 //
suvarïaÓ­ÇgÃbharaïau  $ rÃjatai÷ khurasaæyutau  &
nÃnÃphalasamÃyuktau  % ghrÃïagandhakaraï¬akau  \
ityevaæ racayitvà tau  # dhÆpadÅpairathÃrcayet  // MatsP_82.10 //
yà lak«mÅ÷ sarvabhÆtÃnÃæ  $ yà ca deve«vavasthità  &
dhenurÆpeïa sà devÅ  % mama ÓÃntiæ prayacchatu  // MatsP_82.11 //
dehasthà yà ca rudrÃïÅ  $ Óaækarasya sadà priyà  &
dhenurÆpeïa sà devÅ  % mama pÃpaæ vyapohatu  // MatsP_82.12 //
vi«ïorvak«asi yà lak«mÅ÷  $ svÃhà yà ca vibhÃvaso÷  &
candrÃrkaÓakraÓaktiryà  % dhenurÆpÃstu sà Óriye  // MatsP_82.13 //
caturmukhasya yà lak«mÅr  $ yà lak«mÅrdhanadasya ca  &
lak«mÅryà lokapÃlÃnÃæ  % sà dhenurvaradÃstu me  // MatsP_82.14 //
svadhà yà pit­mukhyÃïÃæ  $ svÃhà yaj¤abhujÃæ ca yà  &
sarvapÃpaharà dhenus  % tasmÃcchÃntiæ prayaccha me  // MatsP_82.15 //
evamÃmantrya tÃæ dhenuæ  $ brÃhmaïÃya nivedayet  &
vidhÃnametaddhenÆnÃæ  % sarvÃsÃm abhipaÂhyate  // MatsP_82.16 //
yÃstÃ÷ pÃpavinÃÓinya÷  $ paÂhyante daÓa dhenava÷  &
tÃsÃæ svarÆpaæ vak«yÃmi  % nÃmÃni ca narÃdhipa  // MatsP_82.17 //
prathamà gu¬adhenu÷ syÃd  $ gh­tadhenus tathÃparà  &
tiladhenust­tÅyà tu  % caturthÅ jalasaæj¤ità  // MatsP_82.18 //
k«ÅradhenuÓca vikhyÃtà  $ madhudhenustathà parà  &
saptamÅ ÓarkarÃdhenur  % dadhidhenustathëÂamÅ  \
rasadhenuÓca navamÅ  # daÓamÅ syÃt svarÆpata÷  // MatsP_82.19 //
kumbhÃ÷ syurdravadhenÆnÃm  $ itarÃsÃæ tu rÃÓaya÷  &
suvarïadhenumapyatra  % kecidicchanti bhÃnava÷  // MatsP_82.20 //
navanÅtena ratnaiÓca  $ tathÃnye tu mahar«aya÷  &
etadevaævidhÃnaæ syÃt  % ta evopaskarÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_82.21 //
mantrÃvÃhanasaæyuktÃ÷  $ sadà parvaïi parvaïi  &
yathÃÓraddhaæ pradÃtavyà  % bhuktimuktiphalapradÃ÷  // MatsP_82.22 //
gu¬adhenuprasaÇgena  $ sarvÃstÃvanmayoditÃ÷  &
aÓe«ayaj¤aphaladÃ÷  % sarvÃ÷ pÃpaharÃ÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_82.23 //
vratÃnÃmuttamaæ yasmÃd  $ viÓokadvÃdaÓÅvratam  &
tadaÇgatvena caivÃtra  % gu¬adhenu÷ praÓasyate  // MatsP_82.24 //
ayane vi«uve puïye  $ vyatÅpÃte 'thavà puna÷  &
gu¬adhenvÃdayo deyÃs  % tÆparÃgÃdiparvasu  // MatsP_82.25 //
viÓokadvÃdaÓÅ cai«Ã  $ puïyà pÃpaharà Óubhà  &
yÃmupo«ya naro yÃti  % tadvi«ïo÷ paramaæ padam  // MatsP_82.26 //
iha loke ca saubhÃgyam  $ ÃyurÃrogyameva ca  &
vai«ïavaæ puramÃpnoti  % maraïe ca smaranharim  // MatsP_82.27 //
navÃrbudasahasrÃïi  $ daÓa cëÂau ca dharmavit  &
na Óokadu÷khadaurgatyaæ  % tasya saæjÃyate n­pa  // MatsP_82.28 //
nÃrÅ và kurute yà tu  $ viÓokadvÃdaÓÅvratam  &
n­tyagÅtaparà nityaæ  % sÃpi tatphalamÃpnuyÃt  // MatsP_82.29 //
tasmÃdagre harernityam  $ anantaæ gÅtavÃdanam  &
kartavyaæ bhÆtikÃmena  % bhaktyà tu parayà n­pa  // MatsP_82.30 //
iti paÂhati ya itthaæ ya÷ Ó­ïotÅha samyaÇ  $ madhumuranarakÃrer arcanaæ yaÓca paÓyet  &
matimÃpa ca janÃnÃæ yo dadÃtÅndraloke  % vasati sa vibudhaughai÷ pÆjyate kalpamekam  // MatsP_82.31 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 83

*nÃrada uvÃca
bhagava¤chrotumicchÃmi  $ dÃnamÃhÃtmyamuttamam  &
yadak«ayaæ pare loke  % devar«igaïapÆjitam  // MatsP_83.1 //

*umÃpatiruvÃca
mero÷ pradÃnaæ vak«yÃmi  $ daÓadhà munipuægava  &
yatpradÃnÃnnaro lokÃn  % Ãpnoti surapÆjitÃn  // MatsP_83.2 //
purÃïe«u ca vede«u  $ yaj¤e«vÃyatane«u ca  &
na tatphalamadhÅte«u  % k­te«viha yadaÓnute  // MatsP_83.3 //
tasmÃdvidhÃnaæ vak«yÃmi  $ parvatÃnÃmanukramÃt  &
prathamo dhÃnyaÓaila÷ syÃd  % dvitÅyo lavaïÃcala÷  // MatsP_83.4 //
gu¬Ãcalast­tÅyastu  $ caturtho hemaparvata÷  &
pa¤camastilaÓaila÷ syÃt  % «a«Âha÷ kÃrpÃsaparvata÷  // MatsP_83.5 //
saptamo gh­taÓailaÓca  $ ratnaÓailastathëÂama÷  &
rÃjato navamastadvad  % daÓama÷ ÓarkarÃcala÷  // MatsP_83.6 //
vak«ye vidhÃnamete«Ãæ  $ yathÃvadanupÆrvaÓa÷  &
ayane vi«uve puïye  % vyatÅpÃte dinak«aye  // MatsP_83.7 //
Óuklapak«e t­tÅyÃyÃm  $ uparÃge ÓaÓik«aye  &
vivÃhotsavayaj¤e«u  % dvÃdaÓyÃmatha và puna÷  // MatsP_83.8 //
ÓuklÃyÃæ pa¤cadaÓyÃæ và  $ puïyark«e và vidhÃnata÷  &
dhÃnyaÓailÃdayo deyà  % yathÃÓÃstraæ vijÃnatà  // MatsP_83.9 //
tÅrthe«vÃyatane vÃpi  $ go«Âhe và bhavanÃÇgaïe  &
maï¬apaæ kÃrayedbhaktyà  % caturasramudaÇmukham  \
prÃgudakpravaïaæ tadvat  # prÃÇmukhaæ ca vidhÃnata÷  // MatsP_83.10 //
gomayenÃnuliptÃyÃæ  $ bhÆmÃvÃstÅrya vai kuÓÃn  &
tanmadhye parvataæ kuryÃd  % vi«kambhaparvatÃnvitam  // MatsP_83.11 //
dhÃnyadroïasahasreïa  $ bhavedgiririhottama÷  &
madhyama÷ pa¤caÓatika÷  % kani«Âha÷ syÃt tribhi÷ Óatai÷  // MatsP_83.12 //
merurmahÃvrÅhimayastu madhye  $ suvarïav­k«atrayasaæyuta÷ syÃt  &
pÆrveïa muktÃphalavajrayukto  % yÃgyena gomedakapu«parÃgai÷  // MatsP_83.13 //
paÓcÃcca gÃrutmatanÅlaratnai÷  $ saumyena vaidÆryasarojarÃgai÷  &
ÓrÅkhaï¬akhaï¬airabhita÷ pravÃlair  % latÃnvita÷ ÓuktiÓilÃtala÷ syÃt  // MatsP_83.14 //
brahmÃtha vi«ïurbhagavÃnpurÃrir  $ divÃkaro 'pyatra hiraïmaya÷ syÃt  &
mÆrdhanyavasthÃnamamatsareïa  % kÃryaæ tvanekaiÓca punardvijaughai÷  // MatsP_83.15 //
catvÃri Ó­ÇgÃïi ca rÃjatÃni  $ nitambabhÃge«vapi rÃjata÷ syÃt  &
tathek«uvaæÓÃv­takandarastu  % gh­todakaprasravaïaiÓca dik«u  // MatsP_83.16 //
ÓuklÃmbarÃïyambudharÃvalÅ syÃt  $ pÆrveïa pÅtÃni ca dak«iïena  &
vÃsÃæsi paÓcÃdatha karburÃïi  % raktÃni caivottarato ghanÃlÅ  // MatsP_83.17 //
raupyÃnmahendrapramukhÃæs tathëÂau  $ saæsthÃpya lokÃdhipatÅnkrameïa  &
nÃnÃphalÃlÅ ca samantata÷ syÃn  % manoramaæ mÃlyavilepanaæ ca  // MatsP_83.18 //
vitÃnakaæ copari pa¤cavarïam  $ amlÃnapu«pÃbharaïaæ sitaæ ca  &
itthaæ niveÓyÃmaraÓailamagryaæ  % merostu vi«kambhagirÅn krameïa  // MatsP_83.19 //
turÅyabhÃgeïa caturdiÓaæ ca  $ saæsthÃpayetpu«pavilepanìhyÃn  &
pÆrveïa mandaramanekaphalÃvalÅbhir  % yuktaæ yavai÷ kanakabhadrakadambacihnai÷  // MatsP_83.20 //
kÃmena käcanamayena virÃjamÃnam  $ ÃkÃrayetkusumavastravilepanìhyam  &
k«ÅrÃruïodasarasÃtha vanena caivaæ  % raupyeïa ÓaktighaÂitena virÃjamÃnam  // MatsP_83.21 //
yÃmyena gandhamadanaÓca niveÓanÅyo  $ godhÆmasaæcayamaya÷ kaladhautayukta÷  &
haimena yaj¤apatinà gh­tamÃnasena  % vastraiÓca rÃjatavanena ca saæyuta÷ syÃt  // MatsP_83.22 //
paÓcÃt tilÃcalam anekasugandhipu«pa-  $ sauvarïapippalahiraïmayahaæsayuktam  &
ÃkÃrayedrajatapu«pavanena tadvad  % vastrÃnvitaæ dadhisitodasaras tathÃgre  // MatsP_83.23 //
saæsthÃpya taæ vipulaÓailamathottareïa  $ Óailaæ supÃrÓvamapi mëamayaæ suvastram  &
pu«paiÓca hemavaÂapÃdapaÓekharaæ tam  % ÃkÃrayet kanakadhenuvirÃjamÃnam  // MatsP_83.24 //
mÃk«ÅkabhadrasarasÃtha vanena tadvad  $ raupyeïa bhÃsvaravatà ca yutaæ vidhÃya  &
homaÓcaturbhiratha vedapurÃïavidbhir  % dÃntair anindyacaritÃk­tibhirdvijendrai÷  // MatsP_83.25 //
pÆrveïa hastamitamatra vidhÃya kuï¬aæ  $ kÃryastilairyavagh­tena samitkuÓaiÓca  &
rÃtrau ca jÃgaramanuddhatagÅtatÆryair  % ÃvÃhanaæ ca kathayÃmi ÓiloccayÃnÃm  // MatsP_83.26 //
tvaæ sarvadevagaïadhÃmanidhe viruddham  $ asmadg­he«vamaraparvata nÃÓayÃÓu  &
k«emaæ vidhatsva kuru ÓÃntimanuttamÃæ na÷  % sampÆjita÷ paramabhaktimatà mayà hi  // MatsP_83.27 //
tvameva bhagavÃnÅÓo  $ brahmà vi«ïurdivÃkara÷  &
mÆrtÃmÆrtÃtparaæ bÅjam  % ata÷ pÃhi sanÃtana  // MatsP_83.28 //
yasmÃttvaæ lokapÃlÃnÃæ  $ viÓvamÆrteÓca mandiram  &
rudrÃdityavasÆnÃæ ca  % tasmÃcchÃntiæ prayaccha me  // MatsP_83.29 //
yasmÃdaÓÆnyamamarair  $ nÃrÅbhiÓca Óivena ca  &
tasmÃnmÃm uddharÃÓe«a-  % du÷khasaæsÃrasÃgarÃt  // MatsP_83.30 //
evamabhyarcya taæ meruæ  $ mandaraæ cÃbhipÆjayet  &
yasmÃccaitrarathena tvaæ  % bhadrÃÓvena ca var«ata÷  // MatsP_83.31 //
Óobhase mandara k«ipram  $ atastu«Âikaro bhava  &
yasmÃccƬÃmaïirjambÆ-  % dvÅpe tvaæ gandhamÃdana  // MatsP_83.32 //
gandharvavanaÓobhÃvÃn  $ ata÷ kÅrtird­¬hÃstu me  &
yasmÃttvaæ ketumÃlena  % vaibhrÃjena vanena ca  // MatsP_83.33 //
hiraïmayÃÓvatthaÓirÃs  $ tasmÃtpu«ÂirdhruvÃstu me  &
uttarai÷ kurubhiryasmÃt  % sÃvitreïa vanena ca  // MatsP_83.34 //
supÃrÓva rÃjase nityam  $ ata÷ ÓrÅrak«ayÃstu me  &
evamÃmantrya tÃnsarvÃn  % prabhÃte vimale puna÷  // MatsP_83.35 //
snÃtvÃtha gurave dadyÃn  $ madhyamaæ parvatottamam  &
vi«kambhaparvatÃndadyÃd  % ­tvigbhya÷ kramaÓo mune  // MatsP_83.36 //
gÃÓca dadyÃccaturviæÓat  $ yathavà daÓa nÃrada  &
nava sapta tathëÂau và  % pa¤ca dadyÃd aÓaktimÃn  // MatsP_83.37 //
ekÃpi gurave deyà  $ kapilà ca payasvinÅ  &
parvatÃnÃmaÓe«ÃïÃm  % e«a eva vidhi÷ sm­ta÷  // MatsP_83.38 //
ta eva pÆjane mantrÃs  $ ta evopaskarà matÃ÷  &
grahÃïÃæ lokapÃlÃnÃæ  % brahmÃdÅnÃæ ca sarvadà  // MatsP_83.39 //
svamantreïaiva sarve«u  $ homa÷ Óaile«u paÂhyate  &
upavÃsÅ bhavennityam  % aÓakte naktami«yate  // MatsP_83.40 //
vidhÃnaæ sarvaÓailÃnÃæ  $ kramaÓa÷ Ó­ïu nÃrada  &
dÃnakÃle ca ye mantrÃ÷  % parvate«u ca yatphalam  // MatsP_83.41 //
annaæ brahma yata÷ proktam  $ anne prÃïÃ÷ prati«ÂhitÃ÷  &
annÃdbhavanti bhÆtÃni  % jagadannena vartate  // MatsP_83.42 //
annameva tato lak«mÅr  $ annameva janÃrdana÷  &
dhÃnyaparvatarÆpeïa  % pÃhi tasmÃnnagottama  // MatsP_83.43 //
anena vidhinà yastu  $ dadyÃddhÃnyamayaæ girim  &
manvantaraÓataæ sÃgraæ  % devaloke mahÅyate  // MatsP_83.44 //
apsarogaïagandharvair  $ ÃkÅrïena virÃjatà  &
vimÃnena diva÷ p­«Âham  % ÃyÃti sma ni«evita  \
dharmak«aye rÃjarÃjyam  # ÃpnotÅha na saæÓaya÷  // MatsP_83.45 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 84

*ÅÓvara uvÃca
athÃta÷ sampravak«yÃmi  $ lavaïÃcalamuttamam  &
yatpradÃnÃnnaro lokÃn  % Ãpnoti ÓivasaæyutÃn  // MatsP_84.1 //
uttama÷ «o¬aÓadroïai÷  $ kartavyo lavaïÃcala÷  &
madhyama÷ syÃttadardhena  % caturbhiradhama÷ sm­ta÷  // MatsP_84.2 //
vittahÅno yathÃÓaktyà  $ droïÃdÆrdhvaæ tu kÃrayet  &
caturthÃæÓena vi«kambha-  % parvatÃnkÃrayetp­thak  // MatsP_84.3 //
vidhÃnaæ pÆrvavatkuryÃd  $ brahmÃdÅnÃæ ca sarvadà  &
tadvaddhemamayÃnsarvÃæl  % lokapÃlÃnniveÓayet  // MatsP_84.4 //
sarÃæsi kÃmadevÃdÅæs  $ tadvadatrÃpi kÃrayet  &
kuryÃjjÃgaraïaæ cÃpi  % dÃnamantrÃnnibodhata  // MatsP_84.5 //
saubhÃgyasara÷ sambhÆto  $ yato 'yaæ lavaïo rasa÷  &
taddÃnakart­katvena  % tvaæ mÃæ pÃhi nagottama  // MatsP_84.6 //
yasmÃdannarasÃ÷ sarve  $ notkaÂà lavaïaæ vinà  &
priyaæ ca Óivayornityaæ  % tasmÃcchÃntiæ prayaccha me  // MatsP_84.7 //
vi«ïudehasamudbhÆtaæ  $ yasmÃdÃrogyavardhanam  &
tasmÃtparvatarÆpeïa  % pÃhi saæsÃrasÃgarÃt  // MatsP_84.8 //
anena vidhinà yastu  $ dadyÃllavaïaparvatam  &
umÃloke vasetkalpaæ  % tato yÃti parÃæ gatim  // MatsP_84.9 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 85

*ÅÓvara uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ gu¬aparvatamuttamam  &
yatpradÃnÃnnara÷ svargam  % Ãpnoti surapÆjitam  // MatsP_85.1 //
uttamo daÓabhirbhÃrair  $ madhyama÷ pa¤cabhirmata÷  &
tribhirbhÃrai÷ kani«Âha÷ syÃt  % tadardhenÃlpavittavÃn  // MatsP_85.2 //
tadvadÃmantraïaæ pÆjÃæ  $ hemav­k«asurÃrcanam  &
vi«kambhaparvatÃæstadvat  % sarÃæsi vanadevatÃ÷  // MatsP_85.3 //
homajÃgaraïaæ tadval  $ lokapÃlÃdhivÃsanam  &
dhÃnyaparvatavat kuryÃd  % imaæ mantramudÅrayet  // MatsP_85.4 //
yathà deve«u viÓvÃtmà  $ pravaro 'yaæ janÃrdana÷  &
sÃmavedastu vedÃnÃæ  % mahÃdevastu yoginÃm  // MatsP_85.5 //
praïava÷ sarvamantrÃïÃæ  $ nÃrÅïÃæ pÃrvatÅ yathà  &
tathà rasÃnÃæ pravara÷  % sadaivek«uraso mata÷  // MatsP_85.6 //
mama tasmÃtparÃæ lak«mÅæ  $ gu¬aparvata dehi vai  &
yasmÃtsaubhÃgyadÃyinyà  % bhrÃtà tvaæ gu¬aparvata  \
nivÃsaÓcÃpi pÃrvatyÃs  # tasmÃcchÃntiæ prayaccha me  // MatsP_85.7 //
anena vidhinà yastu  $ dadyÃdgu¬amayaæ girim  &
pÆjyamÃna÷ sa gandharvair  % gaurÅloke mahÅyate  // MatsP_85.8 //
tata÷ kalpaÓatÃnte tu  $ saptadvÅpÃdhipo bhavet  &
ÃyurÃrogyasampanna÷  % ÓatrubhiÓcÃparÃjita÷  // MatsP_85.9 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 86

*ÅÓvara uvÃca
atha pÃpaharaæ vak«ye  $ suvarïÃcalamuttamam  &
yasya pradÃnÃdbhavanaæ  % vairi¤caæ yÃti mÃnava÷  // MatsP_86.1 //
uttama÷ palasÃhasro  $ madhyama÷ pa¤cabhi÷ Óatai÷  &
tadardhenÃdhamastadvad  % alpavitto 'pi Óaktita÷  \
dadyÃdekapalÃdÆrdhvaæ  # yathÃÓaktyà vimatsara÷  // MatsP_86.2 //
dhÃnyaparvatavatsarvaæ  $ vidadhyÃnmunipuægava  &
vi«kambhaÓailÃstadvacca  % ­tvigbhya÷ pratipÃdayet  // MatsP_86.3 //
namaste brahmabÅjÃya  $ brahmagarbhÃya te nama÷  &
yasmÃdanantaphaladas  % tasmÃtpÃhi Óiloccaya  // MatsP_86.4 //
yasmÃdagnerapatyaæ tvaæ  $ yasmÃtpuïyaæ jagatpate  &
hemaparvatarÆpeïa  % tasmÃtpÃhi nagottama  // MatsP_86.5 //
anena vidhinà yastu  $ dadyÃtkanakaparvatam  &
sa yÃti paramaæ brahma-  % lokamÃnandakÃrakam  \
tatra kalpaÓataæ ti«Âhet  # tato yÃti parÃæ gatim  // MatsP_86.6 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 87

*ÅÓvara uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ tilaÓailaæ vidhÃnata÷  &
yatpradÃnÃnnaro yÃti  % vi«ïulokaæ sanÃtanam  // MatsP_87.1 //
uttamo daÓabhir droïair  $ madhyama÷ pa¤cabhi÷ sm­ta÷  &
tribhi÷ kani«Âho viprendra  % tilaÓaila÷ prakÅrtita÷  // MatsP_87.2 //
pÆrvavaccÃparÃnsarvÃn  $ vi«kambhÃnabhito girÅn  &
dÃnamantrÃn pravak«yÃmi  % yathÃvanmunipuægava  // MatsP_87.3 //
yasmÃnmadhuvadhe vi«ïor  $ dehasvedasamudbhavÃ÷  &
tilÃ÷ kuÓÃÓca mëÃÓca  % tasmÃcchÃntyai bhavatviha  // MatsP_87.4 //
havye kavye ca yasmÃcca  $ tilà evÃbhirak«aïam  &
bhavÃduddhara Óailendra  % tilÃcala namo 'stu te  // MatsP_87.5 //
ityÃmantrya ca yo dadyÃt  $ tilÃcalamanuttamam  &
sa vai«ïavaæ padaæ yÃti  % punarÃv­ttidurlabham  // MatsP_87.6 //
dÅrghÃyu«yaæ samÃpnoti  $ putrapautraiÓca modate  &
pit­bhirdevagandharvai÷  % pÆjyamÃno divaæ vrajet  // MatsP_87.7 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 88

*ÅÓvara uvÃca
athÃta÷ sampravak«yÃmi  $ kÃrpÃsÃcalamuttamam  &
yatpradÃnÃnnaro nityam  % Ãpnoti paramaæ padam  // MatsP_88.1 //
kÃrpÃsaparvatas tadvad  $ viæÓadbhÃrair ihottama÷  &
daÓabhirmadhyama÷ prokta÷  % pa¤cabhistvadhama÷ sm­ta÷  \
bhÃreïÃlpadhano dadyÃd  # vittaÓÃÂhyavivarjita÷  // MatsP_88.2 //
dhÃnyaparvatavatsarvam  $ ÃsÃdya munipuægava  &
prabhÃtÃyÃæ tu ÓarvaryÃæ  % dadyÃdidamudÅrayet  // MatsP_88.3 //
tvamevÃvaraïaæ yasmÃl  $ lokÃnÃmiha sarvadà  &
kÃrpÃsÃdre namastubhyam  % aghaughadhvaæsano bhava  // MatsP_88.4 //
iti kÃrpÃsaÓailendraæ  $ yo dadyÃccharvasaænidhau  &
rudraloke vasetkalpaæ  % tato rÃjà bhavediha  // MatsP_88.5 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 89

*ÅÓvara uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ gh­tÃcalamanuttamam  &
tejo 'm­tamayaæ divyaæ  % mahÃpÃtakanÃÓanam  // MatsP_89.1 //
viæÓatyà gh­takumbhÃnÃm  $ uttama÷ syÃdgh­tÃcala÷  &
daÓabhirmadhyama÷ prokta÷  % pa¤cabhistvadhama÷ sm­ta÷  // MatsP_89.2 //
alpavitto 'pi ya÷ kuryÃd  $ dvÃbhyÃmiha vidhÃnata÷  &
vi«kambhaparvatÃæstadvac  % caturbhÃgeïa kalpayet  // MatsP_89.3 //
ÓÃlitaï¬ulapÃtrÃïi  $ kumbhopari niveÓayet  &
kÃrayetsaæhatÃnuccÃn  % yathÃÓobhaæ vidhÃnata÷  // MatsP_89.4 //
ve«ÂayecchuklavÃsobhir  $ ik«udaï¬aphalÃdikai÷  &
dhÃnyaparvatavacche«aæ  % vidhÃnamiha paÂhyate  // MatsP_89.5 //
adhivÃsanapÆrvaæ ca  $ tadvaddhomasurÃrcanam  &
prabhÃtÃyÃæ tu ÓarvaryÃæ  % gurave taæ nivedayet  \
vi«kambhaparvatÃæstadvad  # ­tvigbhya÷ ÓÃntamÃnasa÷  // MatsP_89.6 //
saæyogÃdgh­tamutpannaæ  $ yasmÃdam­tatejaso÷  &
tasmÃddh­tÃrcirviÓvÃtmà  % prÅyatÃmatra Óaækara÷  // MatsP_89.7 //
yasmÃttejomayaæ brahma  $ gh­te tadviddhyavasthitam  &
gh­taparvatarÆpeïa  % tasmÃttvaæ pÃhi no 'niÓam  // MatsP_89.8 //
anena vidhinà dadyÃd  $ gh­tÃcalamanuttamam  &
mahÃpÃtakayukto 'pi  % lokamÃpnoti ÓÃækaram  // MatsP_89.9 //
haæsasÃrasayuktena  $ kiÇkiïÅjÃlamÃlinà  &
vimÃnenÃpsarobhiÓca  % siddhavidyÃdharair v­ta÷  \
viharetpit­bhi÷ sÃrdhaæ  # yÃvadÃbhÆtasaæplavam  // MatsP_89.10 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 90

*ÅÓvara uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ ratnÃcalamanuttamam  &
muktÃphalasahasreïa  % parvata÷ syÃdanuttama÷  // MatsP_90.1 //
madhyama÷ pa¤caÓatikas  $ triÓatenÃdhama÷ sm­ta÷  &
caturthÃæÓena vi«kambha-  % parvatÃ÷ syu÷ samantata÷  // MatsP_90.2 //
pÆrveïa vajragomedair  $ dak«iïenendranÅlakai÷  &
padmarÃgayuta÷ kÃryo  % vidvadbhirgandhamÃdana÷  // MatsP_90.3 //
vaidÆryavidrumai÷ paÓcÃt  $ sammiÓro vimalÃcala÷  &
padmarÃgai÷ sasauvarïair  % uttareïa ca vinyaset  // MatsP_90.4 //
dhÃnyaparvatavatsarvam  $ atrÃpi parikalpayet  &
tadvadÃvÃhanaæ kuryÃd  % v­k«ÃndevÃæÓca käcanÃn  // MatsP_90.5 //
pÆjayetpu«pagandhÃdyai÷  $ prabhÃte ca vimatsara÷  &
pÆrvavadguru­tvigbhya  % imÃnmantrÃnudÅrayet  // MatsP_90.6 //
yadà devagaïÃ÷ sarve  $ sarvaratne«vavasthitÃ÷  &
tvaæ ca ratnamayo nityaæ  % namaste 'stu sadÃcala  // MatsP_90.7 //
yasmÃdratnapradÃnena  $ tu«Âiæ prakurute hari÷  &
sadà ratnapradÃnena  % tasmÃnna÷ pÃhi parvata  // MatsP_90.8 //
anena vidhinà yastu  $ dadyÃdratnamayaæ girim  &
sa yÃti vi«ïusÃlokyam  % amareÓvarapÆjita÷  // MatsP_90.9 //
yÃvatkalpaÓataæ sÃgraæ  $ vasecceha narÃdhipa  &
rÆpÃrogyaguïopeta÷  % saptadvÅpÃdhipo bhavet  // MatsP_90.10 //
brahmahatyÃdikaæ kiæcid  $ yadatrÃmutra và k­tam  &
tatsarvaæ nÃÓamÃyÃti  % girirvajrahato yathà  // MatsP_90.11 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 91

*ÅÓvara uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ raupyÃcalamanuttamam  &
yatpradÃnÃnnaro yÃti  % somalokamanuttamam  // MatsP_91.1 //
daÓabhi÷ palasÃhasrair  $ uttamo rajatÃcala÷  &
pa¤cabhirmadhyama÷ proktas  % tadardhenÃdhama÷ sm­ta÷  // MatsP_91.2 //
aÓakto viæÓaterÆrdhvaæ  $ kÃrayecchaktitastadà  &
vi«kambhaparvatÃæstadvat  % turÅyÃæÓena kalpayet  // MatsP_91.3 //
pÆrvavadrÃjatÃnkurvan  $ mandarÃdÅnvidhÃnata÷  &
kaladhautamayÃæstadval  % lokeÓÃnarcayedbudha÷  // MatsP_91.4 //
brahmavi«ïvarkavÃnkÃryo  $ nitambo 'tra hiraïmaya÷  &
rÃjataæ syÃdyadanye«Ãæ  % sarvaæ tadiha käcanam  // MatsP_91.5 //
Óe«aæ tu pÆrvavatkuryÃd  $ dhomajÃgaraïÃdikam  &
dadyÃttata÷ prabhÃte tu  % gurave raupyaparvatam  // MatsP_91.6 //
vi«kambhaÓailÃn­tvigbhya÷  $ pÆjyavastravibhÆ«aïai÷  &
imaæ mantraæ paÂhandadyÃd  % darbhapÃïirvimatsara÷  // MatsP_91.7 //
pitÌïÃæ vallabho yasmÃd  $ dharÅndrÃïÃæ Óivasya ca  &
pÃhi rÃjata tasmÃttvaæ  % ÓokasaæsÃrasÃgarÃt  // MatsP_91.8 //
itthaæ nivedya yo dadyÃd  $ rajatÃcalamuttamam  &
gavÃmayutadÃnasya  % phalaæ prÃpnoti mÃnava÷  // MatsP_91.9 //
somaloke sa gandharvai÷  $ kiænarÃpsarasÃæ gaïai÷  &
pÆjyamÃno vasedvidvÃn  % yÃvadÃbhÆtasaæplavam  // MatsP_91.10 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 92

*ÅÓvara uvÃca
athÃta÷ sampravak«yÃmi  $ ÓarkarÃÓailamuttamam  &
yasya pradÃnÃdvi«ïvarka-  % rudrÃstu«yanti sarvadà  // MatsP_92.1 //
a«ÂÃbhi÷ ÓarkarÃbhÃrair  $ uttama÷ syÃnmahÃcala÷  &
caturbhirmadhyama÷ prokto  % bhÃrÃbhyÃmadhama÷ sm­ta÷  // MatsP_92.2 //
bhÃreïa vÃrdhabhÃreïa  $ kuryÃdya÷ svalpavittavÃn  &
vi«kambhaparvatÃnkuryÃt  % turÅyÃæÓena mÃnava÷  // MatsP_92.3 //
dhÃnyaparvatavatsarvam  $ ÃsÃdyÃmarasaæyutam  &
merorupari tadvacca  % sthÃpyaæ hematarutrayam  // MatsP_92.4 //
mandÃra÷ pÃrijÃtaÓca  $ t­tÅya÷ kalpapÃdapa÷  &
etadv­k«atrayaæ mÆrdhni  % sarve«vapi niyojayet  // MatsP_92.5 //
haricandanasaætÃnau  $ pÆrvapaÓcimabhÃgayo÷  &
niveÓyau sarvaÓaile«u  % viÓe«ÃccharkarÃcale  // MatsP_92.6 //
mandare kÃmadevastu  $ pratyagvaktra÷ sadà bhavet  &
gandhamÃdanaÓ­Çge tu  % dhanada÷ syÃdudaÇmukha÷  // MatsP_92.7 //
prÃÇmukho vedamÆrtistu  $ haæsa÷ syÃdvipulÃcale  &
haimÅ supÃrÓve surabhir  % dak«iïÃbhimukhÅ bhavet  // MatsP_92.8 //
dhÃnyaparvatavatsarvam  $ ÃvÃhanavidhÃnakam  &
k­tvà tu gurave dadyÃn  % madhyamaæ parvatottamam  \
­tvigbhyaÓ catura÷ ÓailÃn  # imÃnmantrÃnudÅrayan  // MatsP_92.9 //
saubhÃgyÃm­tasÃro 'yaæ  $ parvata÷ ÓarkarÃyuta÷  &
tasmÃdÃnandakÃrÅ tvaæ  % bhava Óailendra sarvadà  // MatsP_92.10 //
am­taæ pibatÃæ ye tu  $ nipeturbhuvi ÓÅkarÃ÷  &
devÃnÃæ tatsamutthastvaæ  % pÃhi na÷ ÓarkarÃcala  // MatsP_92.11 //
manobhavadhanurmadhyÃd  $ udbhÆtà Óarkarà yata÷  &
tanmayo 'si mahÃÓaila  % pÃhi saæsÃrasÃgarÃt  // MatsP_92.12 //
yo dadyÃccharkarÃÓailam  $ anena vidhinà nara÷  &
sarvapÃpair vinirmukta÷  % sa yÃti paramaæ padam  // MatsP_92.13 //
candratÃrÃrkasaækÃÓam  $ adhiruhyÃnujÅvibhi÷  &
sahaiva yÃnamÃti«Âhet  % tatra vi«ïupracodita÷  // MatsP_92.14 //
tata÷ kalpaÓatÃnte tu  $ saptadvÅpÃdhipo bhavet  &
ÃyurÃrogyasampanno  % yÃvajjanmÃrbudatrayam  // MatsP_92.15 //
bhojanaæ Óaktita÷ kuryÃt  $ sarvaÓaile«vamatsara÷  &
sarvatrÃk«Ãralavaïam  % aÓnÅyÃttadanuj¤ayà  \
parvatopaskarÃnsarvÃn  # prÃpayedbrÃhmaïÃlayam  // MatsP_92.16 //

*ÅÓvara uvÃca
ÃsÅtpurà b­hatkalpe  $ dharmamÆrtirjanÃdhipa÷  &
suh­cchakrasya nihatà  % yena daityÃ÷ sahasraÓa÷  // MatsP_92.17 //
somasÆryÃdayo yasya  $ tejasà vigataprabhÃ÷  &
bhavanti ÓataÓo yena  % ÓatravaÓcÃparÃjitÃ÷  \
yathecchÃrÆpadhÃrÅ ca  # manu«yo 'pyaparÃjita÷  // MatsP_92.18 //
tasya bhÃnumatÅ nÃma  $ bhÃryà trailokyasundarÅ  &
lak«mÅvad divyarÆpeïa  % nirjitÃmarasundarÅ  // MatsP_92.19 //
rÃj¤astasyÃgryamahi«Å  $ prÃïebhyo 'pi garÅyasÅ  &
daÓanÃrÅsahasrÃïÃæ  % madhye ÓrÅriva rÃjate  // MatsP_92.20 //
n­pakoÂisahasreïa  $ na kadÃcitsa mucyate  &
kadÃcidÃsthÃnagata÷  % papraccha sa purodhasam  \
vismayenÃv­to rÃjà  # vasi«Âham­«isattamam  // MatsP_92.21 //

*rÃjovÃca
bhagavankena dharmeïa  $ mama lak«mÅranuttamà  &
kasmÃcca vipulaæ tejo  % maccharÅre sadottamam  // MatsP_92.22 //

*vasi«Âha uvÃca
purà lÅlÃvatÅ nÃma  $ veÓyà ÓivaparÃyaïà  &
tayà dattaÓcaturdaÓyÃæ  % gurave lavaïÃcala÷  \
hemav­k«Ãdibhi÷ sÃrdhaæ  # yathÃvadvidhipÆrvakam  // MatsP_92.23 //
ÓÆdra÷ suvarïakÃraÓca  $ nÃmnà Óauï¬o 'bhavattadà  &
bh­tyo lÅlÃvatÅgehe  % tena hemnà vinirmitÃ÷  // MatsP_92.24 //
tarava÷ suramukhyÃÓca  $ ÓraddhÃyuktena pÃrthiva  &
atirÆpeïa sampannà  % ghaÂayitvà vinà bh­tim  \
dharmakÃryamiti j¤Ãtvà  # na g­hïÃti kathaæcana  // MatsP_92.25 //
ujjvÃlitÃÓca tatpatnyà  $ sauvarïÃmarapÃdapÃ÷  &
lÅlÃvatÅ gire÷ pÃrÓve  % paricaryÃæ ca pÃrthiva  // MatsP_92.26 //
k­tvà tÃbhyÃm aÓÃÂhyena  $ guruÓuÓrÆ«aïÃdikam  &
sà ca lÅlÃvatÅ veÓyÃ-  % kÃlena mahatÃpi ca  // MatsP_92.27 //
kÃladharmamanuprÃptà  $ karmayogeïa nÃrada  &
sarvapÃpavinirmuktà  % jagÃma Óivamandiram  // MatsP_92.28 //
yo 'sau suvarïakÃrastu  $ daridro 'pyatisattvavÃn  &
na maulyamÃdÃdveÓyÃta÷  % sa bhavÃniha sÃmpratam  // MatsP_92.29 //
saptadvÅpapatirjÃta÷  $ sÆryÃyutasamaprabha÷  &
yayà suvarïakÃrasya  % taravo hemanirmitÃ÷  \
samyagujjvÃlitÃ÷ patnyà  # seyaæ bhÃnumatÅ tava  // MatsP_92.30 //
ujjvÃlanÃdujjvalarupamasyÃ÷  $ saæjÃtamasminbhuvanÃdhipatyam  &
yasmÃtk­taæ tatparikarma rÃtrÃv  % anuddhatÃbhyÃæ lavaïÃcalasya  // MatsP_92.31 //
tasmÃcca loke«vaparÃjitatvam  $ ÃrogyasaubhÃgyayutà ca lak«mÅ÷  &
tasmÃttvamapyatra vidhÃnapÆrvaæ  % dhÃnyÃcalÃdÅndaÓadhà kuru«va  // MatsP_92.32 //
tatheti satk­tya sa dharmamÆrtir  $ vaco vasi«Âhasya dadau ca sarvÃn  &
dhÃnyÃcaladŤchataÓo murÃrer  % lokaæ jagÃmÃmarapÆjyamÃna÷  // MatsP_92.33 //
paÓyedapÅmÃnadhano 'tibhaktyà  $ sp­Óenmanu«yairapi dÅyamÃnÃn  &
Ó­ïoti bhaktyÃtha matiæ dadÃti  % vikalma«a÷ so 'pi divaæ prayÃti  // MatsP_92.34 //
du÷svapnaæ praÓamamupaiti paÂhyamÃnai÷  $ Óailendrairbhavabhayabhedanairmanu«yai÷  &
ya÷ kuryÃtkimu munipuægaveha samyak  % ÓÃntÃtmà sakalagirÅndrasampradÃnam  // MatsP_92.35 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 93

*sÆta uvÃca
vaiÓampÃyanam ÃsÅnam  $ ap­cchacchaunaka÷ purà  &
sarvakÃmÃptaye nityaæ  % kathaæ ÓÃntikapau«Âikam  // MatsP_93.1 //

*vaiÓampÃyana uvÃca
ÓrÅkÃma÷ ÓÃntikÃmo và  $ grahayaj¤aæ samÃrabhet  &
v­ddhyÃyu÷ pu«ÂikÃmo và  % tathaivÃbhicaranpuna÷  \
yena brahmanvidhÃnena  # tanme nigadata÷ Ó­ïu  // MatsP_93.2 //
sarvaÓÃstrÃïyanukramya  $ saæk«ipya granthavistaram  &
grahaÓÃntiæ pravak«yÃmi  % purÃïaÓruticoditÃm  // MatsP_93.3 //
puïye 'hni viprakathite  $ k­tvà brÃhmaïavÃcanam  &
grahÃngrahÃdhidevÃæÓca  % sthÃpya homaæ samÃrabhet  // MatsP_93.4 //
grahayaj¤astridhà prokta÷  $ purÃïaÓrutikovidai÷  &
prathamo 'yutahoma÷ syÃl  % lak«ahomastata÷ param  // MatsP_93.5 //
t­tÅya÷ koÂihomastu  $ sarvakÃmaphalaprada÷  &
ayutenÃhutÅnÃæ ca  % navagrahamakha÷ sm­ta÷  // MatsP_93.6 //
tasya tÃvadvidhiæ vak«ye  $ purÃïaÓrutibhëitam  &
gartasyottarapÆrveïa  % vitastidvayavist­tÃm  // MatsP_93.7 //
vapradvayÃv­tÃæ vediæ  $ vitastyucchrÃyasaæmitÃm  &
saæsthÃpanÃya devÃnÃæ  % caturasrÃmudaÇmukhÃm  // MatsP_93.8 //
agnipraïayanaæ k­tvà  $ tasyÃmÃvÃhayetsurÃn  &
devatÃnÃæ tata÷ sthÃpyà  % viæÓatirdvÃdaÓÃdhikà  // MatsP_93.9 //
sÆrya÷ somastathà bhaumo  $ budhajÅvasitÃrkajÃ÷  &
rÃhu÷ keturiti proktà  % grahà lokahitÃvahÃ÷  // MatsP_93.10 //
madhye tu bhÃskaraæ vidyÃl  $ lohitaæ dak«iïena tu  &
uttareïa guruæ vidyÃd  % budhaæ pÆrvottareïa tu  // MatsP_93.11 //
pÆrveïa bhÃrgavaæ vidyÃt  $ somaæ dak«iïapÆrvake  &
paÓcimena Óaniæ vidyÃd  % rÃhuæ paÓcimadak«iïe  \
paÓcimottarata÷ ketuæ  # sthÃpayecchuklataï¬ulai÷  // MatsP_93.12 //
bhÃskarasyeÓvaraæ vidyÃd  $ umÃæ ca ÓaÓinastathà  &
skandamaÇgÃrakasyÃpi  % budhasya ca tathà harim  // MatsP_93.13 //
brahmÃïaæ ca gurorvidyÃc  $ chukrasyÃpi ÓacÅpatim  &
ÓanaiÓcarasya tu yamaæ  % rÃho÷ kÃlaæ tathaiva ca  // MatsP_93.14 //
ketorvai citraguptaæ ca  $ sarve«ÃmadhidevatÃ÷  &
agnirÃpa÷ k«itirvi«ïur  % indra aindrÅ ca devatÃ÷  // MatsP_93.15 //
prajÃpatiÓca sarpÃÓca  $ brahmà pratyadhidevatÃ÷  &
vinÃyakaæ tathà durgÃæ  % vÃyurÃkÃÓameva ca  \
ÃvÃhayedvyÃh­tibhis  # tathaivÃÓvikumÃrakau  // MatsP_93.16 //
saæsmaredraktamÃdityam  $ aÇgÃrakasamanvitam  &
somaÓukrau tathà Óveto  % budhajÅvau ca piÇgalau  \
mandarÃhÆ tathà k­«ïau  # dhÆmraæ ketugaïaæ vidu÷  // MatsP_93.17 //
grahavarïÃni deyÃni  $ vÃsÃæsi kusumÃni ca  &
dhÆpÃmodo 'tra surabhir  % upari«ÂÃd vitÃnikam  \
Óobhanaæ sthÃpayetprÃj¤a÷  # phalapu«pasamanvitam  // MatsP_93.18 //
gu¬audanaæ raverdadyÃt  $ somÃya gh­tapÃyasam  &
aÇgÃrakÃya saæyÃvaæ  % budhÃya k«Åra«a«Âike  // MatsP_93.19 //
dadhyodanaæ ca jÅvÃya  $ ÓakrÃya ca gh­taudanam  &
ÓanaiÓcarÃya k­sarÃm  % ajÃmÃæsaæ ca rÃhave  \
citraudanaæ ca ketubhya÷  # sarvabhak«yairathÃrcayet  // MatsP_93.20 //
prÃguttareïa tasmÃcca  $ dadhyak«atavibhÆ«itam  &
cÆtapallavasaæchannaæ  % phalavastrayugÃnvitam  // MatsP_93.21 //
pa¤caratnasamÃyuktaæ  $ pa¤cabhaÇgasamanvitam  &
sthÃpayedavraïaæ kumbhaæ  % varuïaæ tatra vinyaset  // MatsP_93.22 //
gaÇgÃdyÃ÷ sarita÷ sarvÃ÷  $ samudrÃæÓca sarÃæsi ca  &
gajÃÓvarathyÃvalmÅka-  % saægamÃddhradagokulÃt  // MatsP_93.23 //
m­damÃnÅya viprendra  $ sarvau«adhijalÃnvitÃm  &
snÃnÃrthaæ vinyasettatra  % yajamÃnasya dharmavit  // MatsP_93.24 //
sarve samudrÃ÷ sarita÷  $ sarÃæsi ca nadÃstathà  &
ÃyÃntu yajamÃnasya  % duritak«ayakÃrakÃ÷  // MatsP_93.25 //
evamÃvÃhayedetÃn  $ amarÃnmunisattama  &
homaæ samÃrabhetsarpir  % yavavrÅhitilÃdinà  // MatsP_93.26 //
arka÷ palÃÓakhadirÃv  $ apÃmÃrgo 'tha pippala÷  &
audumbara÷ ÓamÅ dÆrvà  % kuÓÃÓca samidha÷ kramÃt  // MatsP_93.27 //
ekaikasyëÂakaÓatam  $ a«ÂaviæÓatireva và  &
hotavyà madhusarpirbhyÃæ  % dadhnà caiva samanvitÃ÷  // MatsP_93.28 //
prÃdeÓamÃtrà aÓiphà  $ aÓÃkhà apalÃÓinÅ÷  &
samidha÷ kalpayetprÃj¤a÷  % sarvakarmasu sarvadà  // MatsP_93.29 //
devÃnÃmapi sarve«Ãm  $ upÃæÓu paramÃrthavit  &
svena svenaiva mantreïa  % hotavyÃ÷ samidha÷ p­thak  // MatsP_93.30 //
hotavyaæ ca gh­tÃbhyaktaæ  $ carubhak«Ãdikaæ puna÷  &
mantrairdaÓÃhutÅrhutvà  % homaæ vyÃh­tibhistata÷  // MatsP_93.31 //
udaÇmukhÃ÷ prÃÇmukhà và  $ kuryurbrÃhmaïapuægavÃ÷  &
mantravantaÓca kartavyÃÓ  % carava÷ pratidaivatam  // MatsP_93.32 //
hutvà ca tÃæÓcarÆnsamyak  $ tato homaæ samÃcaret  &
Ãk­«ïeti ca sÆryÃya  % homa÷ kÃryo dvijanmanà  // MatsP_93.33 //
ÃpyÃyasveti somÃya  $ mantreïa juhuyÃtpuna÷  &
agnirmÆrdhà divo mantra  % iti bhaumÃya kÅrtayet  // MatsP_93.34 //
agne vivasvadu«asa  $ iti somasutÃya vai  &
b­haspate paridÅyà  % ratheneti gurormata÷  // MatsP_93.35 //
Óukraæ te anyaditi ca  $ ÓukrasyÃpi nigadyate  &
ÓanaiÓcarÃyeti puna÷  % Óaæ no devÅti homayet  // MatsP_93.36 //
kayà naÓcitra Ãbhuvad  $ iti rÃhorudÃh­ta÷  &
ketuæ k­ïvann api brÆyÃt  % ketÆnÃmapi ÓÃntaye  // MatsP_93.37 //
à vo rÃjeti rudrasya  $ balihomaæ samÃcaret  &
Ãpo hi «ÂhetyumÃyÃstu  % syoneti svÃminastathà  // MatsP_93.38 //
vi«ïoridaæ vi«ïuriti  $ tamÅÓeti svayambhuva÷  &
indram iddevatÃteti  % indrÃya juhuyÃttata÷  // MatsP_93.39 //
tathà yamasya cÃyaæ gaur  $ iti homa÷ prakÅrtita÷  &
kÃlasya brahma jaj¤Ãnam  % iti mantra÷ praÓasyate  // MatsP_93.40 //
citraguptasya cÃj¤Ãtam  $ iti mantravido vidu÷  &
agniæ dÆtaæ v­ïÅmaha  % iti vahnerudÃh­ta÷  // MatsP_93.41 //
ud uttamaæ varuïamity  $ apÃæ mantra÷ prakÅrtita÷  &
bhÆme÷ p­thivyantarik«am  % iti vede«u paÂhyate  // MatsP_93.42 //
sahasraÓÅr«Ã puru«a  $ iti vi«ïorudÃh­ta÷  &
indrÃyendo marutvata  % iti Óakrasya Óasyate  // MatsP_93.43 //
uttÃnaparïe subhage  $ iti devyÃ÷ samÃcaret  &
prajÃpate÷ punarhoma÷  % prajÃpatiriti sm­ta÷  // MatsP_93.44 //
namo 'stu sarpebhya iti  $ sarp̾̕ mantra ucyate  &
e«a brahmà ya ­tvigbhya  % iti brahmaïyudÃh­ta÷  // MatsP_93.45 //
vinÃyakasya cÃnÆnam  $ iti mantro budhai÷ sm­ta÷  &
jÃtavedase sunavÃma  % durgÃmantro 'yamucyate  // MatsP_93.46 //
Ãditpratnasya retasa  $ ÃkÃÓasya udÃh­ta÷  &
krÃïà ÓiÓurmahÅnÃæ ca  % vÃyormantra÷ prakÅrtita÷  // MatsP_93.47 //
e«o u«Ã apÆrvyà ity  $ aÓvinormantra ucyate  &
pÆrïÃhutistu mÆrdhÃnaæ  % diva ityabhipÃtayet  // MatsP_93.48 //
athÃbhi«ekamantreïa  $ vÃdyamaÇgalagÅtakai÷  &
pÆrïakumbhena tenaiva  % homÃnte prÃgudaÇmukham  // MatsP_93.49 //
avyaÇgÃvayavairbrahman  $ hemasragdÃmabhÆ«itai÷  &
yajamÃnasya kartavyaæ  % caturbhi÷ snapanaæ dvijai÷  // MatsP_93.50 //
surÃstvÃmabhi«i¤cantu  $ brahmavi«ïumaheÓvarÃ÷  &
vÃsudevo jagannÃthas  % tathà saækar«aïo vibhu÷  \
pradyumnaÓcÃniruddhaÓca  # bhavantu vijayÃya te  // MatsP_93.51 //
Ãkhaï¬alo 'gnirbhagavÃn  $ yamo vai nir­tistathà  &
varuïa÷ pavanaÓcaiva  % dhanÃdhyak«astathà Óiva÷  \
brahmaïà sahita÷ Óe«o  # dikpÃlÃstvÃmavantu te  // MatsP_93.52 //
kÅrtirlak«mÅrdh­tirmedhà  $ pu«Âi÷ Óraddhà kriyà mati÷  &
buddhirlajjà vapu÷ ÓÃntis  % tu«Âi÷ krÃntiÓca mÃtara÷  \
etÃstvÃmabhi«i¤cantu  # dharmapatnya÷ samÃgatÃ÷  // MatsP_93.53 //
ÃdityaÓcandramà bhaumo  $ budho jÅva÷ sito 'rkaja÷  &
grahÃstvÃmabhi«i¤cantu  % rÃhu÷ ketuÓca tarpitÃ÷  // MatsP_93.54 //
devadÃnavagandharvà  $ yak«arÃk«asapannagÃ÷  &
­«ayo munayo gÃvo  % devamÃtara eva ca  // MatsP_93.55 //
devapatnyo drumà nÃgà  $ daityÃÓcÃpsarasÃæ gaïÃ÷  &
astrÃïi sarvaÓastrÃïi  % rÃjÃno vÃhanÃni ca  // MatsP_93.56 //
au«adhÃni ca ratnÃni  $ kÃlasyÃvayavÃÓca ye  &
sarita÷ sÃgarÃ÷ ÓailÃs  % tÅrthÃni jaladà nadÃ÷  \
ete tvÃmabhi«i¤cantu  # sarvakÃmÃrthasiddhaye  // MatsP_93.57 //
tata÷ ÓuklÃmbaradhara÷  $ ÓuklagandhÃnulepana÷  &
sarvau«adhai÷ sarvagandhai÷  % snÃpito dvijapuægavai÷  // MatsP_93.58 //
yajamÃna÷ sapatnÅka  $ ­tvija÷ susamÃhitÃn  &
dak«iïÃbhi÷ prayatnena  % pÆjayedgatavismaya÷  // MatsP_93.59 //
sÆryÃya kapilÃæ dhenuæ  $ ÓaÇkhaæ dadyÃttathendave  &
raktaæ dhuraædharaæ dadyÃd  % bhaumÃya ca kakudminam  // MatsP_93.60 //
budhÃya jÃtarÆpaæ tu  $ gurave pÅtavÃsasÅ  &
ÓvetÃÓvaæ daityagurave  % k­«ïÃæ gÃmarkasÆnave  // MatsP_93.61 //
Ãyasaæ rÃhave dadyÃt  $ ketubhyaÓchÃgamuttamam  &
suvarïena samà kÃryà  % yajamÃnena dak«iïà  // MatsP_93.62 //
sarve«Ãmathavà gÃvo  $ dÃtavyà hemabhÆ«itÃ÷  &
suvarïamathavà dadyÃd  % gururvà yena tu«yati  \
samantreïaiva dÃtavyÃ÷  # sarvÃ÷ sarvatra dak«iïÃ÷  // MatsP_93.63 //
kapile sarvadevÃnÃæ  $ pÆjanÅyÃsi rohiïÅ  &
tÅrthadevamayÅ yasmÃd  % ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.64 //
puïyastvaæ ÓaÇkha puïyÃnÃæ  $ maÇgalÃnÃæ ca maÇgalam  &
vi«ïunà vidh­taÓcÃsi  % tata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.65 //
dharmastvaæ v­«arÆpeïa  $ jagadÃnandakÃraka  &
a«ÂamÆrteradhi«ÂhÃnam  % ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.66 //
hiraïyagarbhagarbhastvaæ  $ hemabÅjaæ vibhÃvaso÷  &
anantapuïyaphaladam  % ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.67 //
pÅtavastrayugaæ yasmÃd  $ vÃsudevasya vallabham  &
pradÃnÃttasya me vi«ïo hy  % ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.68 //
vi«ïustvamaÓvarÆpeïa  $ yasmÃdam­tasambhava÷  &
candrÃrkavÃhano nityam  % ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.69 //
yasmÃttvaæ p­thivÅ sarvà  $ dhenu÷ keÓavasaænibhà  &
sarvapÃpaharà nityam  % ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.70 //
yasmÃdÃyÃsakarmÃïi  $ tavÃdhÅnÃni sarvadà  &
lÃÇgalÃdyÃyudhÃdÅni  % tasmÃcchÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.71 //
yasmÃttvaæ sarvayaj¤ÃnÃm  $ aÇgatvena vyavasthita÷  &
yÃnaæ vibhÃvasornityam  % ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.72 //
gavÃmaÇge«u ti«Âhanti  $ bhuvanÃni caturdaÓa  &
yasmÃttasmÃcchriye me syÃd  % iha loke paratra ca  // MatsP_93.73 //
yasmÃdaÓÆnyaæ Óayanaæ  $ keÓavasya ca sarvadà  &
Óayyà mamÃpyaÓÆnyÃstu  % dattà janmani janmani  // MatsP_93.74 //
yathà ratne«u sarve«u  $ sarve devÃ÷ prati«ÂhitÃ÷  &
tathà ratnÃni yacchantu  % ratnadÃnena me surÃ÷  // MatsP_93.75 //
yathà bhÆmipradÃnasya  $ kalÃæ nÃrhanti «o¬aÓÅm  &
dÃnÃnyanyÃni me ÓÃntir  % bhÆmidÃnÃdbhavatviha  // MatsP_93.76 //
evaæ sampÆjayedbhaktyà  $ vittaÓÃÂhyena varjita÷  &
ratnakäcanavastraughair  % dhÆpamÃlyÃnulepanai÷  // MatsP_93.77 //
anena vidhinà yastu  $ grahapÆjÃæ samÃcaret  &
sarvÃnkÃmÃnavÃpnoti  % pretya svarge mahÅyate  // MatsP_93.78 //
yastu pŬÃkaro nityam  $ alpavittasya và graha÷  &
taæ ca yatnena sampÆjya  % Óe«Ãnapyarcayedbudha÷  // MatsP_93.79 //
grahà gÃvo narendrÃÓca  $ brÃhmaïÃÓca viÓe«ata÷  &
pÆjitÃ÷ pÆjayantyete  % nirdahantyavamÃnitÃ÷  // MatsP_93.80 //
yathà bÃïaprahÃrÃïÃæ  $ kavacaæ bhavati vÃraïam  &
tadvaddaivopaghÃtÃnÃæ  % ÓÃntirbhavati vÃraïam  // MatsP_93.81 //
tasmÃnna dak«iïÃhÅnaæ  $ kartavyaæ bhÆtimicchatà  &
sampÆrïayà dak«iïayà  % yasmÃdeko 'pi tu«yati  // MatsP_93.82 //
sadaivÃyutahomo 'yaæ  $ navagrahamakhe sthita÷  &
vivÃhotsavayaj¤e«u  % prati«ÂhÃdi«u karmasu  // MatsP_93.83 //
nirvighnÃrthaæ muniÓre«Âha  $ tathodvegÃdbhute«u ca  &
kathito 'yutahomo 'yaæ  % lak«ahomamata÷ Ó­ïu  // MatsP_93.84 //
sarvakÃmÃptaye yasmÃl  $ lak«ahomaæ vidurbudhÃ÷  &
pitÌïÃæ vallabhaæ sÃk«Ãd  % bhuktimuktiphalapradam  // MatsP_93.85 //
grahatÃrÃbalaæ labdhvà  $ k­tvà brÃhmaïavÃcanam  &
g­hasyottarapÆrveïa  % maï¬apaæ kÃrayedbudha÷  // MatsP_93.86 //
rudrÃyatanabhÆmau và  $ caturasramudaÇmukham  &
daÓahastamathëÂau và  % hastÃnkuryÃdvidhÃnata÷  // MatsP_93.87 //
prÃgudakplavanÃæ bhÆmiæ  $ kÃrayedyatnato budha÷  &
prÃguttaraæ samÃsÃdya  % pradeÓaæ maï¬apasya tu  // MatsP_93.88 //
Óobhanaæ kÃrayetkuï¬aæ  $ yathÃvallak«aïÃnvitam  &
caturasraæ samantÃttu  % yonivaktraæ samekhalam  // MatsP_93.89 //
caturaÇgulavistÃrà  $ mekhalà tadvaducchrità  &
prÃgudakplavanà kÃryà  % sarvata÷ samavasthità  // MatsP_93.90 //
ÓÃntyarthaæ sarvalokÃnÃæ  $ navagrahamakha÷ sm­ta÷  &
mÃnahÅnÃdhikaæ kuï¬am  % anekabhayadaæ bhavet  \
yasmÃttasmÃt susampÆrïaæ  # ÓÃntikuï¬aæ vidhÅyate  // MatsP_93.91 //
asmÃddaÓaguïa÷ prokto  $ lak«ahoma÷ svayambhuvà  &
ÃhutÅbhi÷ prayatnena  % dak«iïÃbhistathaiva ca  // MatsP_93.92 //
dvihastavist­taæ tadvac  $ caturhastÃyataæ puna÷  &
lak«ahome bhavetkuï¬aæ  % yonivaktraæ trimekhalam  // MatsP_93.93 //
tasya cottarapÆrveïa  $ vitastitrayasaæsthitam  &
prÃgudakplavanaæ tacca  % caturasraæ samantata÷  // MatsP_93.94 //
vi«kambhÃrdhocchritaæ proktaæ  $ sthaï¬ilaæ viÓvakarmaïà  &
saæsthÃpanÃya devÃnÃæ  % vapratrayasamÃv­tam  // MatsP_93.95 //
dvyaÇgulo hyucchrito vapra÷  $ prathama÷ sa udÃh­ta÷  &
aÇgulocchrayasaæyuktaæ  % vapradvayamathopari  // MatsP_93.96 //
tryaÇgulasya ca vistÃra÷  $ sarve«Ãæ kathyate budhai÷  &
daÓÃÇgulocchrità bhitti÷  % sthaï¬ile syÃttathopari  \
tasminnÃvÃhayeddevÃn  # pÆrvavatpu«pataï¬ulai÷  // MatsP_93.97 //
ÃdityÃbhimukhÃ÷ sarvÃ÷  $ sÃdhipratyadhidevatÃ÷  &
sthÃpanÅyà muniÓre«Âha  % nottareïa parÃÇmukhÃ÷  // MatsP_93.98 //
garutmÃnadhikastatra  $ saæpÆjya÷ Óriyamicchatà  &
sÃmadhvaniÓarÅrastvaæ  % vÃhanaæ parame«Âhina÷  \
vi«apÃpaharo nityam  # ata÷ ÓÃntiæ prayaccha me  // MatsP_93.99 //
pÆrvavatkumbhamÃmantrya  $ tadvaddhomaæ samÃcaret  &
sahasrÃïÃæ Óataæ hutvà  % samitsaækhyÃdhikaæ puna÷  \
gh­takumbhavasordhÃrÃæ  # pÃtayedanalopari  // MatsP_93.100 //
audumbarÅæ tathÃrdrÃæ ca  $ ­jvÅæ koÂaravarjitÃm  &
bÃhumÃtrÃæ srucaæ k­tvà  % tata÷ stambhadvayopari  \
gh­tadhÃrÃæ tayà samyag  # agnerupari pÃtayet  // MatsP_93.101 //
ÓrÃvayetsÆktamÃgneyaæ  $ vai«ïavaæ raudramaindavam  &
mahÃvaiÓvÃnaraæ sÃma  % jye«ÂhasÃma ca vÃcayet  // MatsP_93.102 //
snÃnaæ ca yajamÃnasya  $ pÆrvavatsvastivÃcanam  &
dÃtavyà yajamÃnena  % pÆrvavaddak«iïÃ÷ p­thak  // MatsP_93.103 //
kÃmakrodhavihÅnena  $ ­tvigbhya÷ ÓÃntacetasà  &
navagrahamakhe viprÃÓ  % catvÃro vedavedina÷  // MatsP_93.104 //
athavà ­tvijau ÓÃntau  $ dvÃveva Órutikovidau  &
kÃryÃvayutahome tu  % na prasajyeta vistare  // MatsP_93.105 //
tadvacca daÓa cëÂau ca  $ lak«ahome tu ­tvija÷  &
kartavyÃ÷ Óaktitastadvac  % catvÃro và vimatsara÷  // MatsP_93.106 //
navagrahamakhÃtsarvaæ  $ lak«ahome daÓottaram  &
bhak«yÃndadyÃnmuniÓre«Âha  % bhÆ«aïÃnyapi Óaktita÷  // MatsP_93.107 //
ÓayanÃni savastrÃïi  $ haimÃni kaÂakÃni ca  &
karïÃÇgulipavitrÃïi  % kaïÂhasÆtrÃïi ÓaktimÃn  // MatsP_93.108 //
na kuryÃddak«iïÃhÅnaæ  $ vittaÓÃÂhyena mÃnava÷  &
adadallobhato mohÃt  % kulak«ayam avÃpnute  // MatsP_93.109 //
annadÃnaæ yathÃÓaktyà  $ kartavyaæ bhÆtimicchatà  &
annahÅna÷ k­to yasmÃd  % durbhik«aphalado bhavet  // MatsP_93.110 //
annahÅno dahedrëÂraæ  $ mantrahÅnastu ­tvija÷  &
ya«ÂÃraæ dak«iïÃhÅnaæ  % nÃsti yaj¤asamo ripu÷  // MatsP_93.111 //
na vÃpyalpadhana÷ kuryÃl  $ lak«ahomaæ nara÷ kvacit  &
yasmÃtpŬÃkaro nityaæ  % yaj¤e bhavati vigraha÷  // MatsP_93.112 //
tameva pÆjayedbhaktyà  $ dvau và trÅnvà yathÃvidhi  &
ekamapyarcayedbhaktyà  % brÃhmaïaæ vedapÃragam  \
dak«iïÃbhi÷ prayatnena  # na bahÆnalpavittavÃn  // MatsP_93.113 //
lak«ahomastu kartavyo  $ yathÃvittaæ bhavedbahu  &
yata÷ sarvÃnavÃpnoti  % kurvankÃmÃnvidhÃnata÷  // MatsP_93.114 //
pÆjyate Óivaloke ca  $ vasvÃdityamarudgaïai÷  &
yÃvatkalpaÓatÃnya«ÂÃv  % atha mok«amavÃpnuyÃt  // MatsP_93.115 //
sakÃmo yastvimaæ kuryÃl  $ lak«ahomaæ yathÃvidhi  &
sa taæ kÃmamavÃpnoti  % padamÃnantyam aÓnute  // MatsP_93.116 //
putrÃrthÅ labhate putrÃn  $ dhanÃrthÅ labhate dhanam  &
bhÃryÃrthÅ ÓobhanÃæ bhÃryÃæ  % kumÃrÅ ca Óubhaæ patim  // MatsP_93.117 //
bhra«ÂarÃjyastathà rÃjyaæ  $ ÓrÅkÃma÷ ÓriyamÃpnuyÃt  &
yaæ yaæ prÃrthayate kÃmaæ  % sa vai bhavati pu«kala÷  \
ni«kÃma÷ kurute yastu  # sa paraæ brahma gacchati  // MatsP_93.118 //
asmÃcchataguïa÷ prokta÷  $ koÂihoma÷ svayambhuvà  &
ÃhutÅbhi÷ prayatnena  % dak«iïÃbhi÷ phalena ca  // MatsP_93.119 //
pÆrvavadgrahadevÃnÃm  $ ÃvÃhanavisarjane  &
homamantrÃsta evoktÃ÷  % khÃne dÃne tathaiva ca  \
kuï¬amaï¬apavedÅnÃæ  # viÓe«o 'yaæ nibodha me  // MatsP_93.120 //
koÂihome caturhastaæ  $ caturasraæ tu sarvata÷  &
yonivaktradvayopetaæ  % tadapyÃhus trimekhalam  // MatsP_93.121 //
dvyaÇgulÃbhyucchrità kÃryà  $ prathamà mekhalà budhai÷  &
tryaÇgulÃbhyucchrità tadvad  % dvitÅyà parikÅrtità  // MatsP_93.122 //
ucchrÃyavistarÃbhyÃæ ca  $ t­tÅyà caturaÇgulà  &
dvyaÇgulaÓceti vistÃra÷  % pÆrvayoreva Óasyate  // MatsP_93.123 //
vitastimÃtrà yoni÷ syÃt  $ «aÂsaptÃÇgulavist­tà  &
kÆrmap­«Âhonnatà madhye  % pÃrÓvayoÓcÃÇgulocchrità  // MatsP_93.124 //
gajau«Âhasad­ÓÅ tadvad  $ Ãyatà chidrasaæyutà  &
etatsarve«u kuï¬e«u  % yonilak«aïamucyate  // MatsP_93.125 //
mekhalopari sarvatra  $ aÓvatthadalasaænibham  &
vedÅ ca koÂihome syÃd  % vitastÅnÃæ catu«Âayam  // MatsP_93.126 //
caturasrà samantÃcca  $ tribhirvapraistu saæyutà  &
vaprapramÃïaæ pÆrvoktaæ  % vedÅnÃæ ca tathocchraya÷  // MatsP_93.127 //
tathà «o¬aÓahasta÷ syÃn  $ maï¬apaÓca caturmukha÷  &
pÆrvadvÃre ca saæsthÃpya  % bahv­caæ vedapÃragam  // MatsP_93.128 //
yajurvidaæ tathà yÃmye  $ paÓcime sÃmavedinam  &
atharvavedinaæ tadvad  % uttare sthÃpayedbudha÷  // MatsP_93.129 //
a«Âau tu homakÃ÷ kÃryà  $ vedavedÃÇgavedina÷  &
evaæ dvÃdaÓa viprÃ÷ syur  % vastramÃlyÃnulepanai÷  \
pÆrvavatpÆjayedbhaktyà  # vastrÃbharaïabhÆ«aïai÷  // MatsP_93.130 //
rÃtrisÆktaæ ca raudraæ ca  $ pÃvamÃnaæ sumaÇgalam  &
pÆrvato bahv­ca÷ ÓÃntiæ  % paÂhannÃste hyudaÇmukha÷  // MatsP_93.131 //
ÓÃktaæ ÓÃkraæ ca saumyaæ ca  $ kau«mÃï¬aæ ÓÃntimeva ca  &
pÃÂhayeddak«iïadvÃri  % yajurvedinamuttamam  // MatsP_93.132 //
suparïamatha vairÃjam  $ Ãgneyaæ rudrasaæhitÃm  &
jye«ÂhamÃsa tathà ÓÃntiæ  % chandoga÷ paÓcime japet  // MatsP_93.133 //
ÓÃntisÆktaæ ca sauraæ ca  $ tathà ÓÃkunakaæ Óubham  &
pau«Âikaæ ca mahÃrÃjyam  % uttareïÃpyatharvavit  // MatsP_93.134 //
pa¤cabhi÷ saptabhirvÃpi  $ homa÷ kÃryo 'tra pÆrvavat  &
snÃne dÃne ca mantrÃ÷ syus  % ta eva munisattama  // MatsP_93.135 //
vasordhÃrÃvidhÃnaæ ca  $ lak«ahome viÓi«yate  &
anena vidhinà yastu  % koÂihomaæ samÃcaret  \
sarvÃnkÃmÃnavÃpnoti  # tato vi«ïupadaæ vrajet  // MatsP_93.136 //
ya÷ paÂhecch­ïuyÃdvÃpi  $ grahayaj¤atrayaæ nara÷  &
sarvapÃpaviÓuddhÃtmà  % padamindrasya gacchati  // MatsP_93.137 //
aÓvamedhasahasrÃïi  $ daÓa cëÂau ca dharmavit  &
k­tvà yatphalamÃpnoti  % kauÂihomÃt tadaÓnute  // MatsP_93.138 //
brahmahatyÃsahasrÃïi  $ bhrÆïahatyÃrbudÃni ca  &
koÂihomena naÓyanti  % yathÃvacchivabhëitam  // MatsP_93.139 //
vaÓyakarmÃbhicÃrÃdi  $ tathaivoccÃÂanÃdikam  &
navagrahamakhaæ k­tvà  % tata÷ kÃmyaæ samÃcaret  // MatsP_93.140 //
anyathà phaladaæ puæsÃæ  $ na kÃmyaæ jÃyate kvacit  &
tasmÃdayutahomasya  % vidhÃnaæ pÆrvamÃcaret  // MatsP_93.141 //
v­ttaæ voccÃÂane kuï¬aæ  $ tathà ca vaÓyakarmaïi  &
trimekhalaæ caikavaktram  % aratnirvistareïa tu  // MatsP_93.142 //
palÃÓasamidha÷ Óastà  $ madhugorocanÃnvitÃ÷  &
candanÃguruïà tadvat  % kuÇkumenÃbhi«i¤citÃ÷  // MatsP_93.143 //
homayenmadhusarpirbhyÃæ  $ bilvÃni kamalÃni ca  &
sahasrÃïi daÓaivoktaæ  % sarvadaiva svayambhuvà  // MatsP_93.144 //
vaÓyakarmaïi bilvÃnÃæ  $ padmÃnÃæ caiva dharmavit  &
sumitriyà na Ãpa  % o«adhaya iti homayet  // MatsP_93.145 ///
na cÃtra sthÃpanaæ kÃryaæ  $ na ca kumbhÃbhi«ecanam  &
snÃnaæ sarvau«adhai÷ k­tvà  % Óuklapu«pÃmbaro g­hÅ  // MatsP_93.146 //
kaïÂhasÆtrai÷ sakanakair  $ viprÃn samabhipÆjayet  &
sÆk«mavastrÃïi deyÃni  % Óuklà gÃva÷ sakäcanÃ÷  // MatsP_93.147 //
avaÓyÃni vaÓÅ kuryÃt  $ sarvaÓatrubalÃnyapi  &
amitrÃïyapi mitrÃïi  % homo 'yaæ pÃpanÃÓana÷  // MatsP_93.148 //
vidve«aïe 'bhicÃre ca  $ trikoïaæ kuï¬ami«yate  &
dvimekhalaæ koïamukhaæ  % hastamÃtraæ ca sarvaÓa÷  // MatsP_93.149 //
homaæ kuryustato viprà  $ raktamÃlyÃnulepanÃ÷  &
nivÅtalohito«ïÅ«Ã  % lohitÃmbaradhÃriïa÷  // MatsP_93.150 //
navavÃyasaraktìhya-  $ pÃtratrayasamanvitÃ÷  &
samidho vÃmahastena  % ÓyenÃsthibalasaæyutÃ÷  \
hotavyà muktakeÓaistu  # dhyÃyadbhiraÓivaæ ripau  // MatsP_93.151 //
durmitriyÃs tasmai santu  $ tathà huæpha¬itÅti ca  &
ÓyenÃbhicÃramantreïa  % k«uraæ samabhimantrya ca  // MatsP_93.152 //
pratirÆpaæ ripo÷ k­tvà  $ k«ureïa parikartayet  &
ripurÆpasya ÓakalÃn  % yathaivÃgnau vini«k«ipet  // MatsP_93.153 //
grahayaj¤avidhÃnÃnte  $ sadaivÃbhicaranpuna÷  &
vidve«aïaæ tathà kurvan  % netadeva samÃcaret  // MatsP_93.154 //
ihaiva phaladaæ puæsÃm  $ etannÃmutra Óobhanam  &
tasmÃcchÃntikamevÃtra  % kartavyaæ bhÆtimicchatà  // MatsP_93.155 //
grahayaj¤atrayaæ kuryÃd  $ yas tvakÃmyena mÃnava÷  &
sa vi«ïo÷ padamÃpnoti  % punarÃv­ttidurlabham  // MatsP_93.156 //
ya idaæ Ó­ïuyÃnnityaæ  $ ÓrÃvayedvÃpi mÃnava÷  &
na tasya grahapŬà syÃn  % na ca bandhujanak«aya÷  // MatsP_93.157 //
grahayaj¤atrayaæ gehe  $ likhitaæ yatra ti«Âhati  &
na pŬà tatra bÃlÃnÃæ  % na rogo na ca bandhanam  // MatsP_93.158 //
aÓe«ayaj¤aphaladaæ  $ ni÷Óe«ÃghavinÃÓanam  &
koÂihomaæ vidu÷ prÃj¤Ã  % bhuktimuktiphalapradam  // MatsP_93.159 //
aÓvamedhaphalaæ prÃhur  $ lak«ahomaæ surottamÃ÷  &
dvÃdaÓÃhamakhas tadvan  % navagrahamakha÷ sm­ta÷  // MatsP_93.160 //
iti kathitamidÃnÅmutsavÃnandaheto÷  $ sakalakalu«ahÃrÅ devayaj¤Ãbhi«eka÷  &
paripaÂhati ya itthaæ ya÷ Ó­ïoti prasaÇgÃd  % abhibhavati sa ÓatrÆnÃyurÃrogyayukta÷  // MatsP_93.161 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 94

*Óiva uvÃca
padmÃsana÷ padmakara÷  $ padmagarbhasamadyuti÷  &
saptÃÓva÷ saptarajjuÓca  % dvibhuja÷ syÃtsadà ravi÷  // MatsP_94.1 //
Óveta÷ ÓvetÃmbaradhara÷  $ ÓvetÃÓva÷ ÓvetavÃhana÷  &
gadÃpÃïirdvibÃhuÓca  % kartavyo varada÷ ÓaÓÅ  // MatsP_94.2 //
raktamÃlyÃmbaradhara÷  $ ÓaktiÓÆlagadÃdhara÷  &
caturbhuja÷ Óvetaromà  % varada÷ syÃd dharÃsuta÷  // MatsP_94.3 //
pÅtamÃlyÃmbaradhara÷  $ karïikÃrasamadyuti÷  &
kha¬gacarmagadÃpÃïi÷  % siæhastho varado budha÷  // MatsP_94.4 //
devadaityagurÆ tadvat  $ pÅtaÓvetau caturbhujau  &
daï¬inau varadau kÃryau  % sÃk«asÆtrakamaï¬alÆ  // MatsP_94.5 //
indranÅladyuti÷ ÓÆlÅ  $ varado g­dhravÃhana÷  &
bÃïabÃïÃsanadhara÷  % kartavyo 'rkasutas tathà  // MatsP_94.6 //
karÃlavadana÷ kha¬ga-  $ carmaÓÆlÅ varaprada÷  &
nÅlasiæhÃsanasthaÓca  % rÃhuratra praÓasyate  // MatsP_94.7 //
dhÆmrà dvibÃhava÷ sarve  $ gadino vik­tÃnanÃ÷  &
g­dhrÃsanagatà nityaæ  % ketava÷ syurvarapradÃ÷  // MatsP_94.8 //
sarve kirÅÂina÷ kÃryà  $ grahà lokahitÃvahÃ÷  &
svÃÇgulenocchritÃ÷ sarve  % Óatama«Âottaraæ sadà  // MatsP_94.9 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 95

*nÃrada uvÃca
bhagavanbhÆtabhavyeÓa  $ tathÃnyadapi yacchrutam  &
bhuktimuktiphalÃyÃlaæ  % tatpunar vaktumarhasi  // MatsP_95.1 //
evamukto 'bravÅcchambhur  $ ayaæ vÃÇmayapÃraga÷  &
matsamastapasà brahman  % purÃïaÓrutivistarai÷  // MatsP_95.2 //
dharmo 'yaæ v­«arÆpeïa  $ nandÅ nÃma gaïÃdhipa÷  &
dharmÃnmÃheÓvarÃn vak«yat  % yata÷prabh­ti nÃrada  // MatsP_95.3 //

*matsya uvÃca
ityuktvà devadeveÓas  $ tatraivÃntaradhÅyata  &
nÃrado 'pi hi ÓuÓrÆ«ur  % ap­cchannandikeÓvaram  \
Ãdi«Âastvaæ Óiveneha  # vada mÃheÓvaraæ vratam  // MatsP_95.4 //

*nandikeÓvara uvÃca
Ó­ïu«vÃvahito brahman  $ vak«ye mÃheÓvaraæ vratam  &
tri«u loke«u vikhyÃtà  % nÃmnà ÓivacaturdaÓÅ  // MatsP_95.5 //
mÃrgaÓÅr«atrayodaÓyÃæ  $ sitÃyÃmekabhojana÷  &
prÃrthayeddevadeveÓaæ  % tvÃmahaæ Óaraïaæ gata÷  // MatsP_95.6 //
caturdaÓyÃæ nirÃhÃra÷  $ samyagabhyarcya Óaækaram  &
suvarïav­«abhaæ dattvà  % bhok«yÃmi ca pare 'hani  // MatsP_95.7 //
evaæ niyamak­tsuptvà  $ prÃtarutthÃya mÃnava÷  &
k­tasnÃnajapa÷paÓcÃd  % umayà saha Óaækaram  \
pÆjayetkamalai÷ Óubhrair  # gandhamÃlyÃnulepanai÷  // MatsP_95.8 //
pÃdau nama÷ ÓivÃyeti  $ Óira÷ sarvÃtmane nama÷  &
trinetrÃyeti netrÃïi  % lalÃÂaæ haraye nama÷  // MatsP_95.9 //
mukhamindumukhÃyeti  $ ÓrÅkaïÂhÃyeti kaædharÃm  &
sadyojÃtÃya karïau tu  % vÃmadevÃya vai bhujau  // MatsP_95.10 //
aghorah­dayÃyeti  $ h­dayaæ cÃbhipÆjayet  &
stanau tatpuru«Ãyeti  % tatheÓÃnÃya codaram  // MatsP_95.11 //
pÃrÓvau cÃnantadharmÃya  $ j¤ÃnabhÆtÃya vai kaÂim  &
ÆrÆ cÃnantavairÃgya-  % siæhÃyetyabhipÆjayet  // MatsP_95.12 //
anantaiÓvaryanÃthÃya  $ jÃnunÅ cÃrcayedbudha÷  &
pradhÃnÃya namo jaÇghe  % gulphau vyomÃtmane nama÷  // MatsP_95.13 //
vyomakeÓÃtmarÆpÃya  $ keÓÃnp­«Âhaæ ca pÆjayet  &
nama÷ pu«Âyai namastu«Âyai  % pÃrvatÅæ cÃpi pÆjayet  // MatsP_95.14 //
tatastu v­«abhaæ haimam  $ udakumbhasamanvitam  &
ÓuklamÃlyÃmbaradharaæ  % pa¤caratnasamanvitam  \
bhak«yairnÃnÃvidhairyuktaæ  # brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_95.15 //
prÅyatÃæ devadevo 'tra  $ sadyojÃta÷ pinÃkadh­k  &
tato viprÃnsamÃhÆya  % tarpayedbhaktita÷ ÓubhÃn  \
p­«adÃjyaæ ca saæprÃÓya  # svapedbhÆmÃvudaÇmukha÷  // MatsP_95.16 //
pa¤cadaÓyÃæ ca sampÆjya  $ viprÃnbhu¤jÅta vÃgyata÷  &
tadvatk­«ïacaturdaÓyÃm  % etatsarvaæ samÃcaret  // MatsP_95.17 //
caturdaÓÅ«u sarvÃsu  $ kuryÃtpÆrvavadarcanam  &
ye tu mÃse viÓe«Ã÷ syus  % tÃnnibodha kramÃdiha  // MatsP_95.18 //
mÃrgaÓÅr«ÃdimÃse«u  $ kramÃdetadudÅrayet  &
ÓaækarÃya namaste 'stu  % namaste karavÅraka  // MatsP_95.19 //
tryambakÃya namaste 'stu  $ maheÓvaramata÷ param  &
namaste 'stu mahÃdeva  % sthÃïave ca tata÷ param  // MatsP_95.20 //
nama÷ paÓupate nÃtha  $ namaste Óambhave puna÷  &
namaste paramÃnanda  % nama÷ somÃrdhadhÃriïe  // MatsP_95.21 //
namo bhÅmÃya ityevaæ  $ tvÃmahaæ Óaraïaæ gata÷  &
gomÆtraæ gomÆyaæ k«Åraæ  % dadhi sarpi÷ kuÓodakam  // MatsP_95.22 //
pa¤cagavyaæ tato bilvaæ  $ karpÆraæ cÃguruæ yavÃ÷  &
tilÃ÷ k­«ïÃÓca vidhivat  % prÃÓanaæ kramaÓa÷ sm­tam  \
pratimÃsaæ caturdaÓyor  # ekaikaæ prÃÓanaæ sm­tam  // MatsP_95.23 //
mandÃramÃlatÅbhiÓca  $ tathà dhattÆrakairapi  &
sinduvÃrairaÓokaiÓca  % mallikÃbhiÓca pÃÂalai÷  // MatsP_95.24 //
arkapu«pai÷ kadambaiÓca  $ Óatapattryà tathotpalai÷  &
ekaikena caturdaÓyor  % arcayetpÃrvatÅpatim  // MatsP_95.25 //
punaÓca kÃrttike mÃse  $ prÃpte saætarpayeddvijÃn  &
annair nÃnÃvidhair bhak«yair  % vastramÃlyavibhÆ«aïai÷  // MatsP_95.26 //
k­tvà nÅlav­«otsargaæ  $ Órutyuktavidhinà nara÷  &
umÃmaheÓvaraæ haimaæ  % v­«abhaæ ca gavà saha  // MatsP_95.27 //
muktÃphalëÂakayutaæ  $ sitanetrapaÂÃv­tÃm  &
sarvopaskarasaæyuktÃæ  % ÓayyÃæ dadyÃt sakumbhakÃm  // MatsP_95.28 //
tÃmrapÃtropari puna÷  $ ÓÃlitaï¬ulasaæyutam  &
sthÃpya viprÃya ÓÃntÃya  % vedavrataparÃya ca  // MatsP_95.29 //
jye«ÂhasÃmavide deyaæ  $ navakavratine kvacit  &
guïaj¤e Órotriye dadyÃd  % ÃcÃrye tattvavedini  // MatsP_95.30 //
avyaÇgÃÇgÃya saumyÃya  $ sadà kalpÃïakÃriïe  &
sapatnÅkÃya sampÆjya  % vastramÃlyavibhÆ«aïai÷  // MatsP_95.31 //
gurau sati gurordeyaæ  $ tadabhÃve dvijÃtaye  &
na vittaÓÃÂhyaæ kurvÅta  % kurvando«Ãtpatatyadha÷  // MatsP_95.32 //
anena vidhinà yastu  $ kuryÃcchivacaturdaÓÅm  &
so 'Óvamedhasahasrasya  % phalaæ prÃpnoti mÃnava÷  // MatsP_95.33 //
brahmahatyÃdikaæ kiæcid  $ yadatrÃmutra và k­tam  &
pit­bhirbhrÃt­bhirvÃpi  % tatsarvaæ nÃÓamÃpnuyÃt  // MatsP_95.34 //
dÅrghÃyurÃrogyakulÃnnav­ddhir  $ atrÃk«ayÃmutra caturbhujatvam  &
gaïÃdhipatyaæ divi kalpakoÂi-  % ÓatÃnyu«itvà padameti Óambho÷  // MatsP_95.35 //
na b­haspatirapyanantamasyÃ÷  $ phalamindo na pitÃmaho 'pi vaktum  &
na ca siddhagaïo 'pyalaæ na cÃhaæ  % yadi jihvÃyutakoÂayo 'pi vaktre  // MatsP_95.36 //
bhavatyamaravallabha÷ paÂhati ya÷ smaredvà sadà  $ Ó­ïotyapi vimatsara÷ sakalapÃpanirmocanÅm  &
imÃæ ÓivacaturdaÓÅmamarakÃminÅkoÂaya÷  % stuvanti tamaninditaæ kimu samÃcaredya÷ sadà  // MatsP_95.37 //
yà vÃtha nÃrÅ kurute 'tibhaktyà  $ bhartÃramÃp­cchya sutÃngurÆnvà  &
sÃpi prasÃdÃtparameÓvarasya  % paraæ padaæ yÃti pinÃkapÃïe÷  // MatsP_95.38 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 96

*nandikeÓvara uvÃca
phalatyÃgasya mÃhÃtmyaæ  $ yadbhavecch­ïu nÃrada  &
yadak«ayaæ paraæ loke  % sarvakÃmaphalapradam  // MatsP_96.1 //
mÃrgaÓÅr«e Óubhe mÃsi  $ t­tÅyÃyÃæ mune vratam  &
dvÃdaÓyÃmathavëÂamyÃæ  % caturdaÓyÃmathÃpi và  \
Ãrabhecchuklapak«asya  # k­tvà brÃhmaïavÃcanam  // MatsP_96.2 //
anye«vapi hi mÃse«u  $ puïye«u munisattama  &
sadak«iïaæ pÃyasena  % bhojayecchaktito dvijÃn  // MatsP_96.3 //
a«ÂÃdaÓÃnÃæ dhÃnyÃnÃm  $ anyacca phalamÆlakam  &
varjayedabdamekaæ tu  % ­te au«adhakÃraïam  \
sav­«aæ käcanaæ rudraæ  # dharmarÃjaæ ca kÃrayet  // MatsP_96.4 //
kÆ«mÃï¬aæ mÃtuliÇgaæ ca  $ vÃrtÃkaæ panasaæ tathà  &
ÃmrÃtakaæ kapitthÃni  % kaliÇgamatha vÃlukam  // MatsP_96.5 //
ÓrÅphalÃÓvatthabadaraæ  $ jambÅraæ kadalÅphalam  &
kÃÓmaraæ dìimaæ Óaktyà  % kÃladhautÃni «o¬aÓa  // MatsP_96.6 //
mÆlakÃmalakaæ jambÆ-  $ tinti¬Åkaramardakam  &
kaÇkolailÃkatuï¬Åra-  % karÅrakuÂajaæ ÓamÅ  // MatsP_96.7 //
audumbaraæ nÃrikelaæ  $ drÃk«Ãtha b­hatÅdvayam  &
raupyÃïi kÃrayecchaktyà  % phalÃnÅmÃni «o¬aÓa  // MatsP_96.8 //
tÃmraæ tÃlaphalaæ kuryÃd  $ agastiphalameva ca  &
piï¬ÃrakÃÓmaryaphalaæ  % tathà sÆraïakandakam  // MatsP_96.9 //
raktÃlukÃkandakaæ ca  $ kanakÃhvaæ ca cirbhiÂam  &
citravallÅphalaæ tadvat  % kÆÂaÓÃlmalijaæ phalam  // MatsP_96.10 //
Ãmrani«pÃvamadhuka-  $ vaÂamudgapaÂolakam  &
tÃmrÃïi «o¬aÓaitÃni  % kÃrayecchaktito nara÷  // MatsP_96.11 //
udakumbhadvayaæ kuryÃd  $ dhÃnyopari savastrakam  &
tataÓca kÃrayecchayyÃæ  % yathopari suvÃsasÅ  // MatsP_96.12 //
bhak«yapÃtratrayopetaæ  $ yamarudrav­«Ãnvitam  &
dhenvà sahaiva ÓÃntÃya  % viprÃyÃtha kuÂumbine  \
sapatnÅkÃya sampÆjya  # puïye 'hni vinivedayet  // MatsP_96.13 //
yathà phale«u sarve«u  $ vasantyamarakoÂaya÷  &
tathà sarvaphalatyÃga-  % vratÃdbhakti÷ Óive 'stu me  // MatsP_96.14 //
yathà ÓivaÓca dharmaÓca  $ sadÃnantaphalapradau  &
tadyuktaphaladÃnena  % tau syÃtÃæ me varapradau  // MatsP_96.15 //
yathà phalÃnyanantÃni  $ Óivabhakte«u sarvadà  &
tathÃnantaphalÃvÃptir  % astu janmani janmani  // MatsP_96.16 //
yathà bhedaæ na paÓyÃmi  $ Óivavi«ïvarkapadmajÃn  &
tathà mamÃstu viÓvÃtmà  % Óaækara÷ Óaækara÷ sadà  // MatsP_96.17 //
iti dattvà ca tatsarvam  $ alaæk­tya ca bhÆ«aïai÷  &
ÓaktiÓcecchayanaæ dadyÃt  % sarvopaskarasaæyutam  // MatsP_96.18 //
aÓaktastu phalÃnyeva  $ yathoktÃni vidhÃnata÷  &
tathodakumbhasaæyuktau  % Óivadharmau ca käcanau  // MatsP_96.19 //
viprÃya dattvà bhu¤jÅta  $ vÃgyatastailavarjitam  &
anyÃnyapi yathÃÓaktyà  % bhojayecchaktito dvijÃn  // MatsP_96.20 //
etadbhÃgavatÃnÃæ tu  $ sauravai«ïavayoginÃm  &
Óubhaæ sarvaphalatyÃga-  % vrataæ vedavido vidu÷  // MatsP_96.21 //
nÃrÅbhiÓca yathÃÓaktyà  $ kartavyaæ dvijapuægava  &
etasmÃnnÃparaæ kiæcid  % iha loke paratra ca  \
vratamasti muniÓre«Âha  # yadanantaphalapradam  // MatsP_96.22 //
sauvarïaraupyatÃmre«u  $ yÃvanta÷ paramÃïava÷  &
bhavanti cÆrïyamÃne«u  % phale«u munisattama  \
tÃvadyugasahasrÃïi  # rudraloke mahÅyate  // MatsP_96.23 //
etatsamastakalu«Ãpaharaæ janÃnÃm  $ ÃjÅvanÃya manuje«u ca sarvadà syÃt  &
janmÃntare«vapi na putraviyogadu÷kham  % Ãpnoti dhÃma ca puraædaralokaju«Âam  // MatsP_96.24 //
yo và ӭïoti puru«o 'lpadhana÷ paÂhedvà  $ devÃlaye«u bhavane«u ca dhÃrmikÃïÃm  &
pÃpairviyuktavapuratra puraæ murÃrer  % Ãnandak­tpadamupaiti munÅndra so 'pi  // MatsP_96.25 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 97

*nÃrada uvÃca
yadÃrogyakaraæ puæsÃæ  $ yadanantaphalapradam  &
yacchÃntaye ca martyÃnÃæ  % vada nandÅÓa tadvratam  // MatsP_97.1 //

*nandikeÓvara uvÃca
yattadviÓvÃtmano dhÃma  $ paraæ brahma sanÃtanam  &
sÆryÃgnicandrarÆpeïa  % tattridhà jagati sthitam  // MatsP_97.2 //
tadÃrÃdhya pumÃnvipra  $ prÃpnoti kuÓalaæ sadà  &
tasmÃdÃdityavÃreïa  % sadà naktÃÓano bhavet  // MatsP_97.3 //
yadà hastena saæyuktam  $ Ãdityasya ca vÃsaram  &
tadà Óanidine kuryÃd  % ekabhaktaæ vimatsara÷  // MatsP_97.4 //
naktamÃdityavÃreïa  $ bhojayitvà dvijottamÃn  &
pattrairdvÃdaÓasaæyuktaæ  % raktacandanapaÇkajam  // MatsP_97.5 //
vilikhya vinyasetsÆryaæ  $ namaskÃreïa pÆrvata÷  &
divÃkaraæ tathÃgneye  % vivasvantamata÷ param  // MatsP_97.6 //
bhagaæ tu nair­te devaæ  $ varuïaæ paÓcime dale  &
mahendramanile tadvad  % Ãdityaæ ca tathottare  // MatsP_97.7 //
ÓÃntamÅÓÃnabhÃge tu  $ namaskÃreïa vinyaset  &
karïikÃpÆrvapattre tu  % sÆryasya turagÃnnyaset  // MatsP_97.8 //
dak«iïe 'ryamanÃmÃnaæ  $ mÃrtaï¬aæ paÓcime dale  &
uttare tu raviæ devaæ  % karïikÃyÃæ ca bhÃskaram  // MatsP_97.9 //
raktapu«podakenÃrghyaæ  $ satilÃruïacandanam  &
tasminpadme tato dadyÃd  % imaæ mantramudÅrayet  // MatsP_97.10 //
kÃlÃtmà sarvabhÆtÃtmà  $ vedÃtmà viÓvatomukha÷  &
yasmÃdagnÅndrarÆpastvam  % ata÷ pÃhi divÃkara  // MatsP_97.11 //
agnim Ŭe namastubhyam  $ i«etvorje ca bhÃskara  &
agna ÃyÃhi varada  % namaste jyoti«Ãæ pate  // MatsP_97.12 //
arghyaæ dattvà vis­jÃtha  $ niÓi tailavivarjitam  &
bhu¤jÅta vatsarÃnte tu  % käcanaæ kamalottamam  \
puru«aæ ca yathÃÓaktyà  # kÃrayeddvibhujaæ tathà  // MatsP_97.13 //
suvarïaÓ­ÇgÅæ kapilÃæ mahÃrghyÃæ  $ raupyai÷ khurai÷ kÃæsyadohÃæ savatsÃm  &
pÆrïe gu¬asyopari tÃmrapÃtre  % nidhÃya padmaæ puru«aæ ca dadyÃt  // MatsP_97.14 //
sampÆjya raktÃmbaramÃlyadhÆpair  $ dvijaæ ca raktairatha hemaÓ­Çgai÷  &
saækalpayitvà puru«aæ sapadmaæ  % dadyÃdanekavratadÃnakÃya  \
avyaÇgarÆpÃya jitendriyÃya  # kuÂumbine deyamanuddhatÃya  // MatsP_97.15 //
namo nama÷ pÃpavinÃÓanÃya  $ viÓvÃtmane saptaturaægamÃya  &
sÃmargyajurdhÃmanidhe vidhÃtre  % bhavÃbdhipotÃya jagatsavitre  // MatsP_97.16 //
ityanena vidhinà samÃcared  $ abdabhekamiha yastu mÃnava÷  &
so 'dhirohati vina«Âakalma«a÷  % sÆryadhÃma dhutacÃmarÃvali÷  // MatsP_97.17 //
dharmasaæk«ayamavÃpya bhÆpati÷  $ Óokadu÷khabhayarogavarjita÷  &
dvÅpasaptakapati÷ puna÷ punar  % varmamÆrtir amitaujasà yuta÷  // MatsP_97.18 //
yà ca bhart­gurudevatatparà  $ vedamÆrtidinanaktamÃcaret  &
sÃpi lokamamareÓavandità  % yÃti nÃrada raverna saæÓaya÷  // MatsP_97.19 //
ya÷ paÂhedapi Ó­ïoti mÃnava÷  $ paÂhyamÃnamatha vÃnumodate  &
so 'pi Óakrabhuvanasthito 'marai÷  % pÆjyate vasati cÃk«ayaæ divi  // MatsP_97.20 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 98

*nandikeÓvara uvÃca
athÃnyadapi vak«yÃmi  $ saækrÃntyudyÃpane phalam  &
yadak«ayaæ pare loke  % sarvakÃmaphalapradam  // MatsP_98.1 //
ayane vi«uve vÃpi  $ saækrÃntivratamÃcaret  &
pÆrvedyurekabhaktena  % dantadhÃvanapÆrvakam  \
saækrÃntivÃsare prÃtas  # tilai÷ snÃnaæ vidhÅyate  // MatsP_98.2 //
ravisaækramaïe bhÆmau  $ candanenëÂapattrakam  &
padmaæ sakarïikaæ kuryÃt  % tasminnÃvÃhayedravim  // MatsP_98.3 //
karïikÃyÃæ nyasetsÆryam  $ Ãdityaæ pÆrvatastata÷  &
nama u«ïÃrci«e yÃmye  % namo ­Çmaï¬alÃya ca  // MatsP_98.4 //
nama÷ savitre nair­tye  $ vÃruïe tapanaæ puna÷  &
vÃyavye tu bhagaæ nyasya  % puna÷ punarathÃrcayet  // MatsP_98.5 //
mÃrtaï¬amuttare vi«ïum  $ ÅÓÃne vinyasetsadà  &
gandhamÃlyaphalairbhak«yai÷  % sthaï¬ile pÆjayettata÷  // MatsP_98.6 //
dvijÃya sodakumbhaæ ca  $ gh­tapÃtraæ hiraïmayam  &
kamalaæ ca yathÃÓaktyà  % kÃrayitvà nivedayet  // MatsP_98.7 //
candanodakapu«paiÓca  $ devÃyÃrghyaæ nyasedbhuvi  &
viÓvÃya viÓvarÆpÃya  % viÓvadhÃmne svayambhuve  \
namo 'nanta namo dhÃtre  # ­ksÃmayaju«Ãæ pate  // MatsP_98.8 //
anena vidhinà sarvaæ  $ mÃsi mÃsi samÃcaret  &
vatsarÃnte 'thavà kuryÃt  % sarvaæ dvÃdaÓadhà nara÷  // MatsP_98.9 //
saævatsarÃnte gh­tapÃyasena  $ saætarpya vahniæ dvijapuægavÃæÓca  &
kumbhÃnpunardvÃdaÓa dhenuyuktÃn  % saratnahairaïmayapadmayuktÃn  // MatsP_98.10 //
payasvinÅ÷ ÓÅlavatÅÓca dadyÃd  $ dharmai÷ Ó­Çgai÷ raupyakhuraiÓca yuktÃ÷  &
gÃvo '«Âa và sapta sakÃæsyadohà  % mÃlyÃmbarà và caturo 'pyaÓakta÷  \
daurgatyayukta÷ kapilÃmathaikÃæ  # nivedayedbrÃhmaïapuægavÃya  // MatsP_98.11 //
haimÅæ ca dadyÃtp­thivÅæ saÓe«Ãm  $ ÃkÃrya rÆpyÃmatha và ca tÃmrÅm  &
pai«ÂÅmaÓakta÷ pratimÃæ vidhÃya  % sauvarïasÆryeïa samaæ pradadyÃt  \
na vittaÓÃÂhyaæ puru«o 'tra kuryÃt  # kurvannadho yÃti na saæÓayo 'tra  // MatsP_98.12 //
yÃvanmahendrapramukhairnagendrai÷  $ p­thvà ca saptÃbdhiyuteha ti«Âhet  &
tÃvatsa gandharvagaïair aÓe«ai÷  % sampÆjyate nÃrada nÃkap­«Âhe  // MatsP_98.13 //
tatastu karmak«ayamÃpya sapta-  $ dvÅpÃdhipa÷ syÃtkulaÓÅlayukta÷  &
s­«Âermukhe 'vyaÇgavapu÷ sabhÃrya÷  % prabhÆtaputrÃnvayavanditÃÇghri÷  // MatsP_98.14 //
iti paÂhati Ó­ïoti vÃtha bhaktyà  $ vidhimakhilaæ ravisaækramasya puïyam  &
matimapi ca dadÃti so 'pi devair  % amarapaterbhavane prapÆjyate ca  // MatsP_98.15 //

______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 99

*nandikeÓvara uvÃca
Ó­ïu nÃrada vak«yÃmi  $ vi«ïorvratamanuttamam  &
vibhÆtidvÃdaÓÅ nÃma  % sarvadevanamask­tam  // MatsP_99.1 //
kÃrttike caitravaiÓÃkhe  $ mÃrgaÓÅr«e ca phÃlgune  &
ëìhe và daÓamyÃæ tu  % ÓuklÃyÃæ laghubhuÇnara÷  \
k­tvà sÃyantanÅæ saædhyÃæ  # g­hïÅyÃnniyamaæ budha÷  // MatsP_99.2 //
ekÃdaÓyÃæ nirÃhÃra÷  $ samabhyarcya janÃrdanam  &
dvÃdaÓyÃæ dvijasaæyukta÷  % kari«ye bhojanaæ vibho  // MatsP_99.3 //
tadavighnena me yÃtu  $ saphalaæ syÃcca keÓava  &
namo nÃrÃyaïÃyeti  % vÃcyaæ ca svapatà niÓi  // MatsP_99.4 //
tata÷ prabhÃta utthÃya  $ k­tasnÃnajapa÷ Óuci÷  &
pÆjayetpuï¬arÅkÃk«aæ  % ÓuklamÃlyÃnulepanai÷  // MatsP_99.5 //
vibhÆtaye nama÷ pÃdÃv  $ aÓokÃya ca jÃnunÅ  &
nama÷ ÓivÃyetyÆrÆ ca  % viÓvamÆrte nama÷ kaÂim  // MatsP_99.6 //
kandarpÃya namo me¬hram  $ ÃdityÃya nama÷ karau  &
dÃmodarÃyetyudaraæ  % vÃsudevÃya ca stanau  // MatsP_99.7 //
mÃdhavÃyetyuro vi«ïo÷  $ kaïÂham utkaïÂhine nama÷  &
ÓrÅdharÃya mukhaæ keÓÃn  % keÓavÃyeti nÃrada  // MatsP_99.8 //
p­«Âhaæ ÓÃrÇgadharÃyeti  $ Óravaïau varadÃya vai  &
svanÃmnà ÓaÇkhacakrÃsi-  % gadÃjalajapÃïaye  \
Óira÷ sarvÃtmane brahman  # nama ityabhipÆjayet  // MatsP_99.9 //
matsyamutpalasaæyuktaæ  $ haimaæ k­tvà tu Óaktita÷  &
udakumbhasamÃyuktam  % agrata÷ sthÃpayedbudha÷  // MatsP_99.10 //
gu¬apÃtraæ tilairyuktaæ  $ sitavastrÃbhive«Âitam  &
rÃtrau jÃgaraïaæ kuryÃd  % itihÃsakathÃdinà  // MatsP_99.11 //
prabhÃtÃyÃæ tu ÓarvaryÃæ  $ brÃhmaïÃya kuÂumbine  &
sakäcanotpalaæ devaæ  % sodakumbhaæ nivedayet  // MatsP_99.12 //
yathà na mucyase deva  $ sadà sarvavibhÆtibhi÷  &
tathà mÃmuddharÃÓe«a-  % du÷khasaæsÃrakardamÃt  // MatsP_99.13 //
daÓÃvatÃrarÆpÃïi  $ pratimÃsaæ kramÃnmune  &
dattÃtreyaæ tathà vyÃsam  % utpalena samanvitam  \
dadyÃdevaæ samà yÃvat  # pëaï¬Ãnabhivarjayet  // MatsP_99.14 //
samÃpyaivaæ yathÃÓaktyà  $ dvÃdaÓa dvÃdaÓÅ÷ puna÷  &
saævatsarÃnte lavaïa-  % parvatena samanvitÃm  \
ÓayyÃæ dadyÃnmuniÓre«Âha  # gurave dhenusaæyutÃm  // MatsP_99.15 //
grÃmaæ ca ÓaktimÃndadyÃt  $ k«etraæ và bhavanÃnvitam  &
guruæ sampÆjya vidhivad  % vastrÃlaækÃrabhÆ«aïai÷  // MatsP_99.16 //
anyÃnapi yathÃÓaktyà  $ bhojayitvà dvijottamÃn  &
tarpayed vastragodÃnai  % ratnaughadhanasaæcayai÷  \
alpavitto yathÃÓaktyà  # stokaæ stokaæ samÃcaret  // MatsP_99.17 //
yaÓcÃpyatÅva ni÷sva÷ syÃd  $ bhaktimÃnmÃdhavaæ prati  &
pu«pÃrcanavidhÃnena  % sa kuryÃdvatsaradvayam  // MatsP_99.18 //
anena vidhinà yastu  $ vibhÆtidvÃdaÓÅvratam  &
kuryÃtpÃpavinirmukta÷  % pitÌïÃæ tÃrayecchatam  // MatsP_99.19 //
janmanÃæ ÓatasÃhasraæ  $ na ÓokaphalabhÃgbhavet  &
na ca vyÃdhirbhavettasya  % na dÃridryaæ na bandhanam  \
vai«ïavo vÃtha Óaivo và  # bhavejjanmani janmani  // MatsP_99.20 //
yÃvadyugasahasrÃïÃæ  $ Óatama«Âottaraæ bhavet  &
tÃvatsvarge vasedbrahman  % bhÆpatiÓca punarbhavet  // MatsP_99.21 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 100

*nandikeÓvara uvÃca
purà rathaætare kalpe  $ rÃjÃsÅtpu«pavÃhana÷  &
nÃmnà loke«u vikhyÃtas  % tejasà sÆryasaænibha÷  // MatsP_100.1 //
tapasà tasya tu«Âena  $ caturvaktreïa nÃrada  &
kamalaæ käcanaæ dattaæ  % yathÃkÃmagamaæ mune  // MatsP_100.2 //
lokai÷ samastair nagara-  $ vÃsibhi÷ sahito n­pa÷  &
dvÅpÃni suralokaæ ca  % yathe«Âaæ vyacarattadà  // MatsP_100.3 //
kalpÃdau saptamaæ dvÅpaæ  $ tasya pu«karavÃsina÷  &
loke ca pÆjitaæ yasmÃt  % pu«karadvÅpamucyate  // MatsP_100.4 //
devena brahmaïà dattaæ  $ yÃnamasya yato 'mbujam  &
pu«pavÃhanamityÃhus  % tasmÃttaæ devadÃnavÃ÷  // MatsP_100.5 //
nÃgamyamasyÃsti jagattraye 'pi  $ brahmÃmbujasthasya tapo 'nubhÃvÃt  &
patnÅ ca tasyÃpratimà munÅndra  % nÃrÅsahasrairabhito 'bhinandyà  \
nÃmnà ca lÃvaïyavatÅ babhÆva  # sà pÃrvatÅve«Âatamà bhavasya  // MatsP_100.6 //
tasyÃtmajÃnÃmayutaæ babhÆva  $ dharmÃtmanÃm agryadhanurdharÃïÃm  &
tadÃtmana÷ sarvamavek«ya rÃjà  % muhurmuhur vismayamÃsasÃda  \
so 'bhyÃgataæ vÅk«ya munipravÅraæ  # prÃcetasaæ vÃkyamidaæ babhëe  // MatsP_100.7 //
kasmÃdvibhÆtir amalÃmaramartyapÆjyà  $ jÃtà ca sarvavijitÃmarasundarÅïÃm  &
bhÃryà mamÃlpatapasà parito«itena  % dattaæ mamÃmbujag­haæ ca munÅndra dhÃtrà  // MatsP_100.8 //
yasminpravi«Âamapi koÂiÓataæ n­pÃïÃæ  $ sÃmÃtyaku¤jararathaughajanÃv­tÃnÃm  &
no lak«yate kva gatamambaramadhya indus  % tÃrÃgaïairiva gata÷ parita÷ sphuradbhi÷  // MatsP_100.9 //
tasmÃtkimanyajananÅjaÂharodbhavena  $ dharmÃdikaæ k­tamaÓe«aphalÃptihetu÷  &
bhagavanmayÃtha tanayair athavÃnayÃpi  % bhadraæ yadetadakhilaæ kathaya praceta÷  // MatsP_100.10 //
munirabhyadhÃdatha bhavÃntaritaæ samÅk«ya  $ p­thvÅpate÷ prasabhamadbhutahetuv­ttam  &
janmÃbhavattava tu lubdhakule 'tighore  % jÃtastvamapyanudinaæ kila pÃpakÃrÅ  // MatsP_100.11 //
vapurapyabhÆttava puna÷ puru«ÃÇgasaædhir  $ durgandhisattvabhujagÃvaraïaæ samantÃt  &
na ca te suh­n na sutabandhujano na tÃtas tv  % Ãd­ksvasà na jananÅ ca tadÃbhiÓastà  // MatsP_100.12 //
abhisaægatà paramabhÅ«Âatamà  $ vimukhÅ mahÅÓa tava yo«idiyam  &
abhÆdanÃv­«ÂiratÅva raudrà  % kadÃcidÃhÃranimittamasmin  \
k«utpŬitenÃtha tadà na kiæcid  # ÃsÃditaæ dhÃnyaphalÃmi«Ãdyam  // MatsP_100.13 //
athÃbhid­«Âaæ mahadambujìhyaæ  $ sarovaraæ paÇkaparÅtarodha÷  &
padmÃnyathÃdÃya tato bahÆni  % gata÷ puraæ vaidiÓanÃmadheyam  // MatsP_100.14 //
tanmaulyalÃbhÃya puraæ samastaæ  $ bhrÃntaæ tvayÃÓe«am ahas tadÃsÅt  &
kretà na kaÓcitkamale«u jÃta÷  % ÓrÃnto bh­Óaæ k«utparipŬitaÓca  // MatsP_100.15 //
upavi«Âastvamekasmin  $ sabhÃryo bhavanÃÇgaïe  &
atha maÇgalaÓabdaÓca  % tvayà rÃtrau mahäÓruta÷  // MatsP_100.16 //
sabhÃryastatra gatavÃn  $ yatrÃsau maÇgaladhvani÷  &
tatra maï¬apamadhyasthà  % vi«ïorarcÃvalokità  // MatsP_100.17 //
veÓyÃnaÇgavatÅ nÃma  $ vibhÆtidvÃdaÓÅvratam  &
samÃptau mÃghamÃsasya  % lavaïÃcalamuttamam  // MatsP_100.18 //
nivedayantÅ gurave  $ ÓayyÃæ copaskarÃnvitÃm  &
alaæk­tya h­«ÅkeÓaæ  % sauvarïÃmarapÃdapam  // MatsP_100.19 //
tÃæ tu d­«Âvà tatastÃbhyÃm  $ idaæ ca paricintitam  &
kimebhi÷ kamalai÷ kÃryaæ  % varaæ vi«ïuralaæk­ta÷  // MatsP_100.20 //
iti bhaktistadà jÃtà  $ dampatyostu narÃdhipa  &
tatprasaÇgÃtsamabhyarcya  % keÓavaæ lavaïÃcalam  \
Óayyà ca pu«paprakarai÷  # pÆjità bhÆÓca sarvata÷  // MatsP_100.21 //
athÃnaÇgavatÅ tu«ÂÃ  $ tayordhanaÓatatrayam  &
dÅyatÃmÃdideÓÃtha  % kaladhautaÓatatrayam  // MatsP_100.22 //
na g­hÅtaæ tatastÃbhyÃæ  $ bahusattvÃvalambanÃt  &
anaÇgavatyà ca punas  % tayorannaæ caturvidham  \
ÃnÅya vyÃh­taæ cÃtra  # bhujyatÃmiti bhÆpate  // MatsP_100.23 //
tÃbhyÃæ tu tadapi tyaktaæ  $ bhok«yÃvo vai varÃnane  &
prasaÇgÃdupavÃsena  % tavÃdya sukhamÃvayo÷  // MatsP_100.24 //
janmaprabh­ti pÃpi«Âhau  $ kukarmÃïau d­¬havrate  &
tatprasaÇgÃttayormadhye  % dharmaleÓastu te 'nagha  // MatsP_100.25 //
iti jÃgaraïaæ tÃbhyÃæ  $ tatprasaÇgÃdanu«Âhitam  &
prabhÃte ca tadà dattà  % Óayyà salavaïÃcalà  // MatsP_100.26 //
grÃmÃÓca gurave bhaktyà  $ vipre«u dvÃdaÓaiva tu  &
vastrÃlaækÃrasaæyuktà  % gÃvaÓca karakÃnvitÃ÷  // MatsP_100.27 //
bhojanaæ ca suh­nmitra-  $ dÅnÃndhak­païai÷ samam  &
tacca lubdhakadÃmpatyaæ  % pÆjayitvà visarjitam  // MatsP_100.28 //
sa bhavÃæl lubdhako jÃta÷  $ sapatnÅko n­peÓvara÷  &
pu«karaprakarÃttasmÃt  % keÓavasya na pÆjanÃt  // MatsP_100.29 //
vina«ÂÃÓe«apÃpasya  $ tava pu«karamandiram  &
tasya sattvasya mÃhÃtmyÃd  % alpena tapasà n­pa  // MatsP_100.30 //
yathÃkÃmagamaæ jÃtaæ  $ lokanÃthaÓcaturmukha÷  &
saætu«Âastava rÃjendra  % brahmarÆpÅ janÃrdana÷  // MatsP_100.31 //
sÃpyanaÇgavatÅ veÓyà  $ kÃmadevasya sÃmpratam  &
patnÅ sapatnÅ saæjÃtà  % ratyÃ÷ prÅtiriti Órutà  \
loke«vÃnandajananÅ  # sakalÃmarapÆjità  // MatsP_100.32 //
tasmÃduts­jya rÃjendra  $ pu«karaæ tanmahÅtale  &
gaÇgÃtaÂaæ samÃÓritya  % vibhÆtidvÃdaÓÅvratam  \
kuru rÃjendra nirvÃïam  # avaÓyaæ samavÃpsyasi  // MatsP_100.33 //
ityuktvà sa munir brahmaæs  $ tatraivÃntaradhÅyata  &
rÃjà yathoktaæ ca punar  % akarotpu«pavÃhana÷  // MatsP_100.34 //
idamÃcarato brahmann  $ akhaï¬avratam Ãcaret  &
yathÃkathaæcit kamalair  % dvÃdaÓa dvÃdaÓÅr mune  // MatsP_100.35 //
kartavyÃ÷ Óaktito deyà  $ viprebhyo dak«iïÃnagha  &
na vittaÓÃÂhyaæ kurvÅta  % bhaktyà tu«yati keÓava÷  // MatsP_100.36 //
iti kalu«atridÃraïaæ janÃnÃmapi paÂhatÅha Ó­ïoti cÃtha bhaktyà  /*
matimapi ca dadÃti devaloke vasati sa koÂiÓatÃni vatsarÃïÃm  // MatsP_100.37 //*


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 101

*nandikeÓvara uvÃca
athÃta÷ sampravak«yÃmi  $ vrata«a«ÂhÅmanuttamÃm  &
rudreïÃbhihitÃæ divyÃæ  % mahÃpÃtakanÃÓanam  // MatsP_101.1 //
naktamabdaæ caritvà tu  $ gavà sÃrdhaæ kuÂumbine  &
haimaæ cakraæ triÓÆlaæ ca  % dadyÃdviprÃya vÃsasÅ  // MatsP_101.2 //
ÓivarÆpastato 'smÃbhi÷  $ Óivaloke sa modate  &
etaddevavrataæ nÃma  % mahÃpÃtakanÃÓanam  // MatsP_101.3 //
yastvekabhaktena samÃæ  $ Óivaæ haimav­«Ãnvitam  &
dhenuæ tilamayÅæ dadyÃt  % sa padaæ yÃti ÓÃækaram  \
etadrudravrataæ nÃma  # pÃpaÓokavinÃÓanam  // MatsP_101.4 //
yastu nÅlotpalaæ haimaæ  $ ÓarkarÃpÃtrasaæyutam  &
ekÃntaritanaktÃÓÅ  % samÃnte v­«asaæyutam  \
sa vai«ïavaæ padaæ yÃti  # lÅlÃvratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.5 //
ëìhÃdicaturmÃsam  $ abhyaÇgaæ varjayennara÷  &
bhojanopaskaraæ dadyÃt  % sa yÃti bhavanaæ hare÷  \
jane prÅtikaraæ nÌïÃæ  # prÅtivratamihocyate  // MatsP_101.6 //
varjayitvà madhau yastu  $ dadhik«Åragh­taik«avam  &
dadyÃdvastrÃïi sÆk«mÃïi  % rasapÃtraiÓca saæyutam  // MatsP_101.7 //
sampÆjya vipramithunaæ  $ gaurÅ me prÅyatÃmiti  &
etadgaurÅvrataæ nÃma  % bhavÃnÅlokadÃyakam  // MatsP_101.8 //
pu«yÃdau yastrayodaÓyÃæ  $ k­tvà naktaæ madhau puna÷  &
aÓokaæ käcanaæ dadyÃd  % ik«uyuktaæ daÓÃÇgulam  // MatsP_101.9 //
viprÃya vastrasaæyuktaæ  $ pradyumna÷ prÅyatÃmiti  &
kalpaæ vi«ïupade sthitvà  % viÓoka÷ syÃtpunarnara÷  \
etat kÃmavrataæ nÃma  # sadà ÓokavinÃÓanam  // MatsP_101.10 //
ëìhÃdivrataæ yastu  $ varjayennakhakartanam  &
vÃrtÃkaæ ca caturmÃsaæ  % madhusarpirghaÂÃnvitam  // MatsP_101.11 //
kÃrttikyÃæ tatpunarhaimaæ  $ brÃhmaïÃya nivedayet  &
sa rudralokamÃpnoti  % Óivavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.12 //
varjayedyastu pu«pÃïi  $ hemantaÓiÓirÃv­tÆ  &
pu«patrayaæ ca phÃlgunyÃæ  % k­tvà Óaktyà ca käcanam  // MatsP_101.13 //
dadyÃddvikÃlavelÃyÃæ  $ prÅyetÃæ ÓivakeÓavau  &
dattvà paraæ padaæ yÃti  % saumyavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.14 //
phÃlgunyÃdit­tÅyÃyÃæ  $ lavaïaæ yastu varjayet  &
samÃpte Óayanaæ dadyÃd  % g­haæ copaskarÃnvitam  // MatsP_101.15 //
sampÆjya vipramithunaæ  $ bhavÃnÅ prÅyatÃmiti  &
gaurÅloke vasetkalpaæ  % saubhÃgyavratamucyate  // MatsP_101.16 //
saædhyÃmaunaæ tata÷ k­tvà  $ samÃnte gh­takumbhakam  &
vastrayugmaæ tilÃnghaïÂÃæ  % brÃhmaïÃya nivedayet  // MatsP_101.17 //
sÃrasvataæ padaæ yÃti  $ punarÃv­ttidurlabham  &
etatsÃrasvataæ nÃma  % rÆpavidyÃpradÃyakam  // MatsP_101.18 //
lak«mÅmabhyarcya pa¤camyÃm  $ upavÃsÅ bhavennara÷  &
samÃnte hemakamalaæ  % dadyÃddhenusamanvitam  // MatsP_101.19 //
sa vai«ïavaæ padaæ yÃti  $ lak«mÅväjanmajanmani  &
etat sampadvrataæ nÃma  % sadà pÃpavinÃÓanam  // MatsP_101.20 //
k­tvopalepanaæ Óambhor  $ agrata÷ keÓavasya ca  &
yÃvadabdaæ punardadyÃd  % dhenuæ jalaghaÂÃnvitÃm  // MatsP_101.21 //
janmÃyutaæ sa rÃjà syÃt  $ tata÷ Óivapuraæ vrajet  &
etad Ãyurvrataæ nÃma  % sarvakÃmapradÃyakam  // MatsP_101.22 //
aÓvatthaæ bhÃskaraæ gaÇgÃæ  $ praïamyaikatra vÃgyata÷  &
ekabhaktaæ nara÷ kuryÃd  % abdamekaæ vimatsara÷  // MatsP_101.23 //
vratÃnte vipramithunaæ  $ pÆjyaæ dhenutrayÃnvitam  &
v­k«aæ hiraïmayaæ dadyÃt  % so'Óvamedhaphalaæ labhet  \
etat kÅrtivrataæ nÃma  # bhÆtikÅrtiphalapradam  // MatsP_101.24 //
gh­tena snapanaæ kuryÃc  $ chambhor và keÓavasya ca  &
ak«atÃbhi÷ supu«pÃbhi÷  % k­tvà gomayamaï¬alam  // MatsP_101.25 //
tiladhenusamopetaæ  $ samÃnte hemapaÇkajam  &
Óuddhama«ÂÃÇgulaæ dadyÃc  % chivaloke mahÅyate  \
sÃmagÃya tataÓcaitat  # sÃmavratamihocyate  // MatsP_101.26 //
navamyÃmekabhaktaæ tu  $ k­tvà kanyÃÓca Óaktita÷  &
bhojayitvÃsanaæ dadyÃd  % dhaimaka¤cukavÃsasÅ  // MatsP_101.27 //
haimaæ siæhaæ ca viprÃya  $ dattvà Óivapadaæ vrajet  &
janmÃrbudaæ surÆpa÷ syÃc  % chatrubhiÓcÃparÃjita÷  \
etadvÅravrataæ nÃma  # nÃrÅïÃæ ca sukhapradam  // MatsP_101.28 //
yÃvatsamà bhavedyastu  $ pa¤cadaÓyÃæ payovrata÷  &
samÃnte ÓrÃddhak­ddadyÃt  % pa¤ca gÃstu payasvinÅ÷  // MatsP_101.29 //
vÃsÃæsi ca piÓaÇgÃni  $ jalakumbhayutÃni ca  &
sa yÃti vai«ïavaæ lokaæ  % pitÌïÃæ tÃrayecchatam  \
kalpÃnte rÃjarÃja÷ syÃt  # pit­vratam idaæ sm­tam  // MatsP_101.30 //
caitrÃdicaturo mÃsä  $ jalaæ dadyÃdayÃcitam  &
vratÃnte maïikaæ dadyÃd  % annavastrasamanvitam  // MatsP_101.31 //
tilapÃtraæ hiraïyaæ ca  $ brahmaloke mahÅyate  &
kalpÃnte bhÆpatirnÆnam  % Ãnandavratamucyate  // MatsP_101.32 //
pa¤cÃm­tena snapanaæ  $ k­tvà saævatsaraæ vibho÷  &
vatsarÃnte punardadyÃd  % dhenuæ pa¤cÃm­tena hi  // MatsP_101.33 //
viprÃya dadyÃcchaÇkhaæ ca  $ sa padaæ yÃti ÓÃækaram  &
rÃjà bhavati kalpÃnte  % dh­tivratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.34 //
varjayitvà pumÃnmÃæsam  $ abdÃnte goprado bhavet  &
tadvaddhemam­gaæ dadyÃt  % so'Óvamedhaphalaæ labhet  \
ahiæsÃvratamityuktaæ  # kalpÃnte bhÆpatirbhavet  // MatsP_101.35 //
mÃghamÃsyu«asi snÃnaæ  $ k­tvà dÃmpatyamarcayet  &
bhojayitvà yathÃÓaktyà  % mÃlyavastravibhÆ«aïa÷  \
sÆryaloke vasetkalpaæ  # sÆryavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.36 //
ëìhÃdicaturmÃsaæ  $ prÃta÷snÃyÅ bhavennara÷  &
vipre«u bhojanaæ dadyÃt  % kÃrttikyÃæ goprado bhavet  \
sa vai«ïavaæ padaæ yÃti  # vi«ïuvratamidaæ Óubham  // MatsP_101.37 //
ayanÃdayanaæ yÃvad  $ varjayetpu«pasarpi«Å  &
tadante pu«padÃmÃni  % gh­tadhenvà sahaiva tu  // MatsP_101.38 //
dattvà Óivapadaæ gacched  $ viprÃya gh­tapÃyasam  &
etacchÅlavrataæ nÃma  % ÓÅlÃrogyaphalapradam  // MatsP_101.39 //
saædhyÃdÅpaprado yastu  $ samÃæ tailaæ vivarjayet  &
samÃnte dÅpikÃæ dadyÃc  % cakraÓÆle ca käcane  // MatsP_101.40 //
vastrayugmaæ ca viprÃya  $ tejasvÅ sa bhavediha  &
rudralokamavÃpnoti  % dÅptivratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.41 //
kÃrttikyÃdit­tÅyÃyÃæ  $ prÃÓya gomÆtrayÃvakam  &
naktaæ caredabdamekam  % abdÃnte goprado bhavet  // MatsP_101.42 //
gaurÅloke vasetkalpaæ  $ tato rÃjà bhavediha  &
etadrudravrataæ nÃma  % sadà kalyÃïakÃrakam  // MatsP_101.43 //
varjayeccaitramÃse ca  $ yaÓca gandhÃnulepanam  &
Óuktiæ gandhabh­tÃæ dattvà  % viprÃya sitavÃsasÅ  \
vÃruïaæ padamÃpnoti  # d­¬havratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.44 //
vaiÓÃkhe pu«palavaïaæ  $ varjayitvÃtha goprada÷  &
bhÆtvà vi«ïupade kalpaæ  % sthitvà rÃjà bhavediha  \
etatkÃntivrataæ nÃma  # kÃntikÅrtiphalapradam  // MatsP_101.45 //
brahmÃï¬aæ käcanaæ k­tvà  $ tilarÃÓisamanvitam  &
tryahaæ tilaprado bhÆtvà  % vahniæ saætarpya sadvijam  // MatsP_101.46 //
sampÆjya vipradÃmpatyaæ  $ mÃlyavastravibhÆ«aïai÷  &
ÓaktitastripalÃdÆrdhvaæ  % viÓvÃtmà prÅyatÃmiti  // MatsP_101.47 //
puïye 'hni dadyÃtsa paraæ  $ brahma yÃtyapunarbhavam  &
etadbrahmavrataæ nÃma  % nirvÃïapadadÃyakam  // MatsP_101.48 //
yaÓcobhayamukhÅæ dadyÃt  $ prabhÆtakanakÃnvitÃm  &
dinaæ payovratasti«Âhet  % sa yÃti paramaæ padam  \
etaddhenuvrataæ nÃma  # punarÃv­ttidurlabham  // MatsP_101.49 //
tryahaæ payovrate sthitvà  $ käcanaæ kalpapÃdapam  &
palÃdÆrdhvaæ yathÃÓaktyà  % taï¬ulais tÆpasaæyutam  \
dattvà brahmapadaæ yÃti  # kalpavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.50 //
mÃsopavÃsÅ yo dadyÃd  $ dhenuæ viprÃya ÓobhanÃm  &
sa vai«ïavaæ padaæ yati  % bhÅmavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.51 //
dadyÃd viæÓatpalÃdÆrdhvaæ  $ mahÅæ k­tvà tu käcanÅm  &
dinaæ payovratasti«Âhed  % rudraloke mahÅyate  \
dharÃvratamidaæ proktaæ  # saptakalpaÓatÃnugam  // MatsP_101.52 //
mÃghe mÃse 'thavà caitre  $ gu¬adhenuprado bhavet  &
gu¬avratast­tÅyÃyÃæ  % gaurÅloke mahÅyate  \
mahÃvratamidaæ nÃma  # paramÃnandakÃrakam  // MatsP_101.53 //
pak«opavÃsÅ yo dadyÃd  $ viprÃya kapilÃdvayam  &
brahmalokamavÃpnoti  % devÃsurasupÆjitam  \
kalpÃnte rÃjarÃja÷ syÃt  # prabhÃvratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.54 //
vatsaraæ tvekabhaktÃÓÅ  $ sabhak«yajalakumbhada÷  &
Óivaloke vasetkalpaæ  % prÃptivratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.55 //
naktÃÓÅ cëÂamÅ«u syÃd  $ vatsarÃnte ca dhenuda÷  &
pauraædaraæ puraæ yÃti  % sugativratamucyate  // MatsP_101.56 //
viprÃyendhanado yastu  $ var«Ãdicaturastv­tÆn  &
gh­tadhenuprado 'nte ca  % sa paraæ brahma gacchati  \
vaiÓvÃnaravrataæ nÃma  # sarvapÃpavinÃÓanam  // MatsP_101.57 //
ekÃdaÓyÃæ ca naktÃÓÅ  $ yaÓcakraæ vinivedayet  &
samÃnte vai«ïavaæ haimaæ  % sa vi«ïo÷ padamÃpnuyÃt  \
etat k­«ïavrataæ nÃma  # kalpÃnte rÃjyabhÃgbhavet  // MatsP_101.58 //
pÃyasÃÓÅ samÃnte tu  $ dadyÃdviprÃya goyugam  &
lak«mÅlokamavÃpnoti hy  % etad devÅvrataæ sm­tam  // MatsP_101.59 //
saptamyÃæ naktabhugdadyÃt  $ samÃnte gÃæ payasvinÅm  &
sÆryalokamavÃpnoti  % bhÃnuvratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.60 //
caturthyÃæ naktabhugdadyÃd  $ abdÃnte hemavÃraïam  &
vrataæ vainÃyakaæ nÃma  % Óivalokaphalapradam  // MatsP_101.61 //
mahÃphalÃni yastyaktvà  $ caturmÃsaæ dvijÃtaye  &
haimÃni kÃrttike dadyÃd  % goyugena samanvitam  \
etat phalavrataæ nÃma  # vi«ïulokaphalapradam  // MatsP_101.62 //
yaÓcopavÃsÅ saptamyÃæ  $ samÃnte haimapaÇkajam  &
gÃÓca vai Óaktito dadyÃd  % dhemÃnnaghaÂasaæyutÃ÷  \
etat sauravrataæ nÃma  # sÆryalokaphalapradam  // MatsP_101.63 //
dvÃdaÓa dvÃdaÓÅryastu  $ samÃpyopo«aïena ca  &
govastrakäcanairviprÃn  % pÆjayecchaktito nara÷  \
paramaæ padaæ prÃpnoti  # vi«ïuvratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.64 //
kÃrttikyÃæ ca v­«otsargaæ  $ k­tvà naktaæ samÃcaret  &
Óaivaæ padamavÃpnoti  % vÃr«avratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.65 //
k­cchrÃnte goprada÷ kuryÃd  $ bhojanaæ Óaktita÷ padam  &
viprÃïÃæ ÓÃækaraæ yÃti  % prÃjÃpatyamidaæ vratam  // MatsP_101.66 //
caturdaÓyÃæ tu naktÃÓÅ  $ samÃnte godhanaprada÷  &
Óaivaæ padamavÃpnoti  % traiyambakamidaæ vratam  // MatsP_101.67 //
saptarÃtro«ito dadyÃd  $ gh­takumbhaæ dvijÃtaye  &
gh­tavratamidaæ prÃhur  % brahmalokaphalapradam  // MatsP_101.68 //
ÃkÃÓaÓÃyÅ var«Ãsu  $ dhenumante payasvinÅm  &
Óakraloke vasennityam  % indravratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.69 //
anagnipakkam aÓnÃti  $ t­tÅyÃyÃæ tu yo nara÷  &
gÃæ dattvà Óivamabhyeti  % punarÃv­ttidurlabham  \
iha cÃnandak­tpuæsÃæ  # Óreyovratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.70 //
haimaæ paladvayÃdÆrdhvaæ  $ rathamaÓvayugÃnvitam  &
dadatk­topavÃsa÷ syÃd  % divi kalpaÓataæ vaset  \
kalpÃnte rÃjarÃja÷ syÃd  # aÓvavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.71 //
tadvaddhemarathaæ dadyÃt  $ karibhyÃæ saæyutaæ nara÷  &
satyaloke vasetkalpaæ  % sahasramatha bhÆpati÷  \
bhavedupo«ito bhÆtvà  # karivratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.72 //
upavÃsaæ parityajya  $ samÃnte goprado bhavet  &
yak«ÃdhipatyamÃpnoti  % sukhavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.73 //
niÓi k­tvà jale vÃsaæ  $ prabhÃte goprado bhavet  &
vÃruïaæ lokamÃpnoti  % varuïavratamucyate  // MatsP_101.74 //
cÃndrÃyaïaæ ca ya÷ kuryÃd  $ dhaimaæ candraæ nivedayet  &
candravratamidaæ proktaæ  % candralokaphalapradam  // MatsP_101.75 //
jye«Âhe pa¤catapÃ÷ sÃyaæ  $ hemadhenuprado divam  &
yÃtya«ÂamÅcaturdaÓyo  % rudravratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.76 //
sak­dvitÃnakaæ kuryÃt  $ t­tÅyÃyÃæ ÓivÃlaye  &
samÃnte dhenudo yÃti  % bhavÃnÅvratamucyate  // MatsP_101.77 //
mÃghe niÓyÃrdravÃsÃ÷ syÃt  $ saptamyÃæ goprado bhavet  &
divi kalpamu«itveha  % rÃjà syÃtpavanaæ vratam  // MatsP_101.78 //
trirÃtropo«ito dadyÃt  $ phÃlgunyÃæ bhavanaæ Óubham  &
ÃdityalokamÃpnoti  % dhÃmavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.79 //
trisaædhyaæ pÆjya dÃmpatyam  $ upavÃsÅ vibhÆ«aïai÷  &
annaæ gÃÓca samÃpnoti  % mok«amindravratÃdiha  // MatsP_101.80 //
dattvà sitadvitÅyÃyÃm  $ indorlavaïabhÃjanam  &
samÃnte goprado yÃti  % viprÃya Óivamandiram  \
kalpÃnte rÃjarÃja÷ syÃt  # somavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.81 //
pratipadyekabhaktÃÓÅ  $ samÃnte kapilÃprada÷  &
vaiÓvÃnarapadaæ yÃti  % Óivavratamidaæ sm­tam  // MatsP_101.82 //
daÓamyÃm ekabhaktÃÓÅ  $ samÃnte daÓadhenuda÷  &
diÓaÓca käcanairdadyÃd  % brahmÃï¬Ãdhipatirbhavet  \
etad viÓvavrataæ nÃma  # mahÃpÃtakanÃÓanam  // MatsP_101.83 //
ya÷ paÂhecch­ïuyÃdvÃpi  $ vrata«a«Âim anuttamÃm  &
manvantaraÓataæ so 'pi  % gandharvÃdhipatirbhavet  // MatsP_101.84 //
«a«Âivrataæ nÃrada puïyametat  $ tavoditaæ viÓvajanÅnamanyat  &
Órotuæ tavecchà tadudÅrayÃmi  % priye«u kiæ vÃkathanÅyam asti  // MatsP_101.85 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 102

*nandikeÓvara uvÃca
nairmalyaæ bhÃvaÓuddhiÓca  $ vinà snÃnaæ na vidyate  &
tasmÃnmanoviÓuddhyarthaæ  % snÃnamÃdau vidhÅyate  // MatsP_102.1 //
anuddh­tairuddh­tairvà  $ jalai÷ snÃnaæ samÃcaret  &
tÅrthaæ ca kalpayedvidvÃn  % mÆlamantreïa mantravit  \
namo nÃrÃyaïÃyeti  # mÆlamantra udÃh­ta÷  // MatsP_102.2 //
darbhapÃïistu vidhinà  $ ÃcÃnta÷ prayata÷ Óuci÷  &
caturhastasamÃyuktaæ  % caturasraæ samantata÷  \
prakalpyÃvÃhayed gaÇgÃm  # ebhirmantrairvicak«aïa÷  // MatsP_102.3 //
vi«ïo÷ pÃdaprasÆtÃsi  $ vai«ïavÅ vi«ïudevatà  &
pÃhi nas tvenasas tasmÃd  % ÃjanmamaraïÃntikÃt  // MatsP_102.4 //
tisra÷ koÂyo 'rdhakoÂÅ ca  $ tÅrthÃnÃæ vÃyurabravÅt  &
divi bhuvyantarik«e ca  % tÃni te santi jÃhnavi  // MatsP_102.5 //
nandinÅtyeva te nÃma  $ deve«u nalinÅti ca  &
dak«Ã p­thvÅ ca vihagà  % viÓvakÃyÃm­tà Óivà  // MatsP_102.6 //
vidyÃdharÅ supraÓÃntà  $ tathà viÓvaprasÃdinÅ  &
k«emà ca jÃhnavÅ caiva  % ÓÃntà ÓÃntipradÃyinÅ  // MatsP_102.7 //
etÃni puïyanÃmÃni  $ snÃnakÃle prakÅrtayet  &
bhavetsaænihità tatra  % gaÇgà tripathagÃminÅ  // MatsP_102.8 //
saptavÃrÃbhijaptena  $ karasampuÂayojita÷  &
mÆrdhni kuryÃjjalaæ bhÆyas  % tricatu«pa¤casaptakam  \
snÃnaæ kuryÃnm­dà tadvad  # Ãmantrya tu vidhÃnata÷  // MatsP_102.9 //
aÓvakrÃnte rathakrÃnte  $ vi«ïukrÃnte vasuædhare  &
m­ttike hara me pÃpaæ  % yanmayà du«k­taæ k­tam  // MatsP_102.10 //
uddh­tÃsi varÃheïa  $ k­«ïena ÓatabÃhunà  &
m­ttike brahmadattÃsi  % kÃÓyapenÃbhimantrità  \
Ãruhya mama gÃtrÃïi  # sarvaæ pÃpaæ pracodaya  // MatsP_102.11 //
m­ttike dehi na÷ pu«Âiæ  $ tvayi sarvaæ prati«Âhitam  &
namaste sarvalokÃnÃæ  % prabhavÃraïi suvrate  // MatsP_102.12 //
evaæ snÃtvà tata÷ paÓcÃd  $ Ãcamya ca vidhÃnata÷  &
utthÃya vÃsasÅ Óukle  % Óuddhe tu paridhÃya vai  \
tatastu tarpaïaæ kuryÃt  # trailokyÃpyÃyanÃya vai  // MatsP_102.13 //
devà yak«Ãstathà nÃgà  $ gandharvÃpsaraso 'surÃ÷  &
krÆrÃ÷ sarpÃ÷ suparïÃÓca  % taravo jambukÃ÷ khagÃ÷  // MatsP_102.14 //
vÃyvÃdhÃrà jalÃdhÃrÃs  $ tathaivÃkÃÓagÃmina÷  &
nirÃdhÃrÃÓca ye jÅvà  % ye tu dharmaratÃstathà  // MatsP_102.15 //
te«ÃmÃpyÃyanÃyaitad  $ dÅyate salilaæ mayà  &
k­topavÅtÅ devebhyo  % nivÅtÅ ca bhavettata÷  // MatsP_102.16 //
manu«yÃæstarpayedbhaktyà  $ brahmaputrÃn­«Åæstathà  &
sanakaÓca sanandaÓca  % t­tÅyaÓca sanÃtana÷  // MatsP_102.17 //
kapilaÓcÃsuriÓcaiva  $ vo¬hu÷ pa¤caÓikhastathà  &
sarve te t­ptimÃyÃntu  % maddattenÃmbunà sadà  // MatsP_102.18 //
marÅcimatryaÇgirasaæ  $ pulastyaæ pulahaæ kratum  &
pracetasaæ vasi«Âhaæ ca  % bh­guæ nÃradameva ca  \
devabrahma­«Ån sarvÃæs  # tarpayed ak«ataudakai÷  // MatsP_102.19 //
apasavyaæ tata÷ k­tvà  $ savyaæ jÃnvÃcya bhÆtale  &
agni«vÃttÃstathà saumyà  % havi«mantastatho«mapÃ÷  // MatsP_102.20 //
sukÃlino barhi«adas  $ tathÃnye vÃjyapÃ÷ puna÷  &
saætarpyÃ÷ pitaro bhaktyà  % satilodakacandanai÷  // MatsP_102.21 //
yamÃya dharmarÃjÃya  $ m­tyave cÃntakÃya ca  &
vaivasvatÃya kÃlÃya  % sarvabh­tak«ayÃya ca  // MatsP_102.22 //
audumbarÃya dadhnÃya  $ nÅlÃya parame«Âhine  &
v­kodarÃya citrÃya  % citraguptÃya vai nama÷  \
darbhapÃïistu vidhinà  # pitÌnsaætarpayedbudha÷  // MatsP_102.23 //
pitrÃdÅnnÃmagotreïa  $ tathà mÃtÃmahÃnapi  &
saætarpya vidhinà bhaktyà  % imaæ mantramudÅrayet  // MatsP_102.24 //
ye 'bÃndhavà bÃndhavà và  $ ye 'nyajanmani bÃndhavÃ÷  &
te t­ptimakhilÃæ yÃntu  % yaÓ cÃsmatto 'bhivächati  // MatsP_102.25 //
tataÓcÃcamya vidhivad  $ Ãlikhetpadmamagrata÷  &
ak«atÃbhi÷ sapu«pÃbhi÷  % sajalÃruïacandanam  \
arghyaæ dadyÃtprayatnena  # sÆryanÃmÃni kÅrtayet  // MatsP_102.26 //
namaste vi«ïurÆpÃya  $ namo vi«ïumukhÃya vai  &
sahasraraÓmaye nityaæ  % namaste sarvatejase  // MatsP_102.27 //
namaste Óiva sarveÓa  $ namaste sarvavatsala  &
jagatsvÃminnamaste 'stu  % divyacandanabhÆ«ita  // MatsP_102.28 //
padmÃsana namaste 'stu  $ kuï¬alÃÇgadabhÆ«ita  &
namaste sarvalokeÓa  % jagatsarvaæ vibodhase  // MatsP_102.29 //
suk­taæ du«k­taæ caiva  $ sarvaæ paÓyasi sarvaga  &
satyadeva namaste 'stu  % prasÅda mama bhÃskara  // MatsP_102.30 //
divÃkara namaste 'stu  $ prabhÃkara namo 'stu te  &
evaæ sÆryaæ namask­tya  % tri÷ k­tvÃtha pradak«iïam  \
dvijaæ gÃæ käcanaæ sp­«Âvà  # tato vi«ïug­haæ vrajet  // MatsP_102.31 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 103

*nandikeÓvara uvÃca
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ prayÃgasyopavarïanam  &
mÃrkaï¬eyena kathitaæ  % yatpurà pÃï¬usÆnave  // MatsP_103.1 //
bhÃrate tu yadà v­tte  $ prÃptarÃjye p­thÃsute  &
etasminnantare rÃjà  % kuntÅputro yudhi«Âhira÷  // MatsP_103.2 //
bhrÃt­Óokena saætaptaÓ  $ cintayansa puna÷ puna÷  &
ÃsÅtsuyodhano rÃjà  % ekÃdaÓacamÆpati÷  // MatsP_103.3 //
asmÃnsaætÃpya bahuÓa÷  $ sarve te nidhanaæ gatÃ÷  &
vÃsudevaæ samÃÓritya  % pa¤ca Óe«Ãstu pÃï¬avÃ÷  // MatsP_103.4 //
hatvà bhÅ«maæ ca droïaæ ca  $ karïaæ caiva mahÃbalam  &
duryodhanaæ ca rÃjÃnaæ  % putrabhrÃt­samanvitam  // MatsP_103.5 //
rÃjÃno nihatÃ÷ sarve  $ ye cÃnye ÓÆramÃnina÷  &
kiæ no rÃjyena govinda  % kiæ bhogairjÅvitena và  // MatsP_103.6 //
dhik ka«Âamiti saæcitya  $ rÃjà vaiklavyabhÃgata÷  &
nirvice«Âo nirutsÃha÷  % kiæcit ti«Âhatyadhomukha÷  // MatsP_103.7 //
labdhasaæj¤o yadà rÃjà  $ cintayansa puna÷ puna÷  &
kataro viniyogo và  % niyamaæ tÅrthameva ca  // MatsP_103.8 //
yenÃhaæ ÓÅghram Ãmu¤ce  $ mahÃpÃtakikilbi«Ãt  &
yatra sthitvà naro yÃti  % vi«ïulokamanuttamam  // MatsP_103.9 //
kathaæ p­cchÃmi vai k­«ïaæ  $ yenedaæ kÃrito 'smyaham  &
dh­tarëÂraæ kathaæ p­cche  % yasya putraÓataæ hatam  // MatsP_103.10 //
vyÃsaæ kathamahaæ p­cche  $ yasya gotrak«aya÷ k­ta÷  &
evaæ vaiklavyamÃpanno  % dharmarÃjo yudhi«Âhira÷  \
rudanti pÃï¬avÃ÷ sarve  # bhrÃt­ÓokapariplutÃ÷  // MatsP_103.11 //
ye ca tatra mahÃtmÃna÷  $ sametÃ÷ pÃï¬avÃ÷ sm­tÃ÷  &
kuntÅ ca draupadÅ caiva  % ye ca tatra samÃgatÃ÷  \
bhÆmau nipatitÃ÷ sarve  # rudantastu samantata÷  // MatsP_103.12 //
vÃrÃïasyÃæ mÃrkaï¬eyas  $ tena j¤Ãto yudhi«Âhira÷  &
yathà vaiklavyamÃpanno  % rudamÃnastu du÷khita÷  // MatsP_103.13 //
acireïaiva kÃlena  $ mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷  &
samprÃpto hÃstinapuraæ  % rÃjadvÃre hyati«Âhata  // MatsP_103.14 //
dvÃrapÃlo 'pi taæ d­«Âvà  $ rÃj¤a÷ kathitavÃndrutam  &
tvÃæ dra«ÂukÃmo mÃrkaï¬eyo  % dvÃri ti«Âhatyasau muni÷  \
tvarito dharmaputrastu  # dvÃramÃgÃdata÷ param  // MatsP_103.15 //

*yudhi«Âhira uvÃca
svÃgataæ te mahÃbhÃga  $ svÃgataæ te mahÃmune  &
adya me saphalaæ janma  % adya me tÃritaæ kulam  // MatsP_103.16 //
adya me pitarastu«ÂÃs  $ tvayi d­«Âe mahÃmune  &
adyÃhaæ pÆtadeho 'smi  % yattvayà saha darÓanam  // MatsP_103.17 //

*nandikeÓvara uvÃca
siæhÃsane samÃsthÃpya  $ pÃdaÓaucÃrcanÃdibhi÷  &
yudhi«Âhiro mahÃtmà vai  % pÆjayÃmÃsa taæ munim  // MatsP_103.18 //
tata÷ sa tu«Âo mÃrkaï¬a÷  $ pÆjitaÓcÃha taæ n­pam  &
ÃkhyÃhi tvaritaæ rÃjan  % kimarthaæ ruditaæ tvayà  \
kena và viklavÅbhÆta÷  # kà bÃdhà te kimapriyam  // MatsP_103.19 //

*yudhi«Âhira uvÃca
asmÃkaæ caiva yadv­ttaæ  $ rÃjyasyÃrthe mahÃmune  &
etatsarvaæ viditvà tu  % cintÃvaÓamupÃgata÷  // MatsP_103.20 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanmahÃbÃho  $ k«atradharmavyavasthitam  &
naiva d­«Âaæ raïe pÃpaæ  % yudhyamÃnasya dhÅmata÷  // MatsP_103.21 //
kiæ punà rÃjadharmeïa  $ k«atriyasya viÓe«ata÷  &
tadevaæ h­dayaæ k­tvà  % tasmÃtpÃpaæ na cintayet  // MatsP_103.22 //
tato yudhi«Âhiro rÃjà  $ praïamya Óirasà munim  &
papraccha vinayopeta÷  % sarvapÃtakanÃÓanam  // MatsP_103.23 //

*yudhi«Âhira uvÃca
p­cchÃmi tvÃæ mahÃprÃj¤a  $ nityaæ trailokyadarÓinam  &
kathaya tvaæ samÃsena  % yena mucyeta kilbi«Ãt  // MatsP_103.24 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanmahÃbÃho  $ sarvapÃtakanÃÓanam  &
prayÃgagamanaæ Óre«Âhaæ  % narÃïÃæ puïyakarmaïÃm  // MatsP_103.25 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 104

*yudhi«Âhira uvÃca
bhagava¤chrotumicchÃmi  $ purà kalpe yathÃsthitam  &
brahmaïà devamukhyena  % yathÃvatkathitaæ mune  // MatsP_104.1 //
kathaæ prayÃgagamanaæ  $ narÃïÃæ tatra kÅd­Óam  &
m­tÃnÃæ kà gatistatra  % snÃtÃnÃæ tatra kiæ phalam  // MatsP_104.2 //
ye vasanti prayÃge tu  $ brÆhi te«Ãæ ca kiæ phalam  &
etanme sarvamÃkhyÃhi  % paraæ kautÆhalaæ hi me  // MatsP_104.3 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
kathayi«yÃmi te vatsa  $ yacchre«Âhaæ tatra yatphalam  &
purà hi sarvaviprÃïÃæ  % kathyamÃnaæ mayà Órutam  // MatsP_104.4 //
à prayÃgaprati«ÂhÃnÃd  $ ÃpurÃdvÃsukerhradÃt  &
kambalÃÓvatarau nÃgau  % nÃgaÓca bahumÆlaka÷  \
etatprajÃpate÷ k«etraæ  # tri«u loke«u viÓrutam  // MatsP_104.5 //
tatra snÃtvà divaæ yÃnti  $ ye m­tÃste 'punarbhavÃ÷  &
tato brahmÃdayo devà  % rak«Ãæ kurvanti saægatÃ÷  // MatsP_104.6 //
anye ca bahavastÅrthÃ÷  $ sarvapÃpaharÃ÷ ÓubhÃ÷  &
na ÓakyÃ÷ kathituæ rÃjan  % bahuvar«aÓatairapi  \
saæk«epeïa pravak«yÃmi  # prayÃgasya tu kÅrtanam  // MatsP_104.7 //
«a«Âirdhanu÷sahasrÃïi  $ yÃni rak«anti jÃhnavÅm  &
yamunÃæ rak«ati sadà  % savità saptavÃhana÷  // MatsP_104.8 //
prayÃgaæ tu viÓe«eïa  $ sadà rak«ati vÃsava÷  &
maï¬alaæ rak«ati harir  % daivatai÷ saha saægata÷  // MatsP_104.9 //
taæ vaÂaæ rak«ati sadà  $ ÓÆlapÃïirmaheÓvara÷  &
sthÃnaæ rak«anti vai devÃ÷  % sarvapÃpaharaæ Óubham  // MatsP_104.10 //
adharmeïÃv­to loko  $ naiva gacchati tatpadam  &
svalpamalpataraæ pÃpaæ  % yadà te syÃnnarÃdhipa  \
prayÃgaæ smaramÃïasya  # sarvamÃyÃti saæk«ayam  // MatsP_104.11 //
darÓanÃttasya tÅrthasya  $ nÃmasaækÅrtanÃdapi  &
m­ttikÃlambhanÃdvÃpi  % nara÷ pÃpÃtpramucyate  // MatsP_104.12 //
pa¤ca kuï¬Ãni rÃjendra  $ te«Ãæ madhye tu jÃhnavÅ  &
prayÃgasya praveÓe tu  % pÃpaæ naÓyati tatk«aïÃt  // MatsP_104.13 //
yojanÃnÃæ sahasre«u  $ gaÇgÃyÃ÷ smaraïÃnnara÷  &
api du«k­takarmà tu  % labhate paramÃæ gatim  // MatsP_104.14 //
kÅrtanÃnmucyate pÃpÃd  $ d­«Âvà bhadrÃïi paÓyati  &
avagÃhya ca pÅtvà tu  % punÃtyÃsaptamaæ kulam  // MatsP_104.15 //
satyavÃdÅ jitakrodho hy  $ ahiæsÃyÃæ vyavasthita÷  &
dharmÃnusÃrÅ tattvaj¤o  % gobrÃhmaïahite rata÷  // MatsP_104.16 //
gaÇgÃyamunayormadhye  $ snÃto mucyeta kilbi«Ãt  &
manasà cintayankÃmÃn  % avÃpnoti supu«kalÃn  // MatsP_104.17 //
tato gatvà prayÃgaæ tu  $ sarvadevÃbhirak«itam  &
brahmacÃrÅ vasenmÃsaæ  % pitÌndevÃæÓca tarpayet  \
ÅpsitÃællabhate kÃmÃn  # yatra yatrÃbhijÃyate  // MatsP_104.18 //
tapanasya sutà devÅ  $ tri«u loke«u viÓrutà  &
samÃgatà mahÃbhÃgà  % yamunà tatra nimnagà  \
tatra saænihito nityaæ  # sÃk«Ãddevo maheÓvara÷  // MatsP_104.19 //
du«prÃpyaæ mÃnu«ai÷ puïyaæ  $ prayÃgaæ tu yudhi«Âhira  &
devadÃnavagandharvà  % ­«aya÷ siddhacÃraïÃ÷  \
tadupasp­Óya rÃjendra  # svargalokamupÃsate  // MatsP_104.20 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 105

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanprayÃgasya  $ mÃhÃtmyaæ punareva tu  &
yacchrutvà sarvapÃpebhyo  % mucyate nÃtra saæÓaya÷  // MatsP_105.1 //
ÃrtÃnÃæ hi daridrÃïÃæ  $ niÓcitavyavasÃyinÃm  &
sthÃnamuktaæ prayÃgaæ tu  % nÃkhyeyaæ tu kadÃcana  // MatsP_105.2 //
vyÃdhito yadi và dÅno  $ v­ddho vÃpi bhavennara÷  &
gaÇgÃyamunayormadhye  % yastu prÃïÃnparityajet  // MatsP_105.3 //
dÅptakäcanavarïÃbhair  $ vimÃnai÷ sÆryasaænibhai÷  &
gandharvÃpsarasÃæ madhye  % svarge krŬati mÃnava÷  // MatsP_105.4 //
ÅpsitÃællabhate kÃmÃn  $ vadanti ­«ipuægavÃ÷  &
sarvaratnamayairdivyair  % nÃnÃdhvajasamÃkulai÷  \
varÃÇganÃsamÃkÅrïair  # modate Óubhalak«aïai÷  // MatsP_105.5 //
gÅtavÃdyavinirgho«ai÷  $ prasupta÷ pratibudhyate  &
yÃvanna smarate janma  % tÃvatsvarge mahÅyate  // MatsP_105.6 //
tata÷ svargÃtparibhra«Âa÷  $ k«Åïakarmà divaÓcyuta÷  &
hiraïyaratnasampÆrïe  % sam­ddhe jÃyate kule  \
tadeva smarate tÅrthaæ  # smaraïÃttatra gacchati  // MatsP_105.7 //
deÓastho yadi vÃraïye  $ videÓastho 'thavà g­he  &
prayÃgaæ smaramÃïo 'pi  % yastu prÃïÃnparityajet  \
brahmalokamavÃpnoti  # vadanti ­«ipuægavÃ÷  // MatsP_105.8 //
sarvakÃmaphalà v­k«Ã  $ mahÅ yatra hiraïmayÅ  &
­«ayo munaya÷ siddhÃs  % tatra loke sa gacchati  // MatsP_105.9 //
strÅsahasrÃv­te ramye  $ mandÃkinyÃstaÂe Óubhe  &
modate ­«ibhi÷ sÃrdhaæ  % suk­teneha karmaïà  // MatsP_105.10 //
siddhacÃraïagandharvai÷  $ pÆjyate divi daivatai÷  &
tata÷ svargÃtparibhra«Âo  % jambÆdvÅpapatirbhavet  // MatsP_105.11 //
tata÷ ÓubhÃni karmÃïi  $ cintayÃna÷ puna÷ puna÷  &
guïavÃnvittasampanno  % bhavatÅha na saæÓaya÷  // MatsP_105.12 //
karmaïà manasà vÃcà  $ dharmasatyaprati«Âhita÷  &
gaÇgÃyamunayormadhye  % yastu gÃæ samprayacchati  // MatsP_105.13 //
suvarïamaïimuktÃÓca  $ yadi vÃnyatparigraham  &
svakÃrye pit­kÃrye và  % devatÃbhyarcane 'pi và  \
saphalaæ tasya tattÅrthaæ  # yathÃvatpuïyamÃpnuyÃt  // MatsP_105.14 //
evaæ tÅrthe na g­hïÅyÃt  $ puïye«vÃyatane«u ca  &
nimitte«u ca sarve«u hy  % apramatto bhaveddvija÷  // MatsP_105.15 //
kapilÃæ pÃÂalÃvarïÃæ  $ yastu dhenuæ prayacchati  &
svarïaÓ­ÇgÅæ raupyakhurÃæ  % kÃæsyadohÃæ payasvinÅm  // MatsP_105.16 //
prayÃge Órotriyaæ santaæ  $ grÃhayitvà yathÃvidhi  &
ÓuklÃmbaradharaæ ÓÃntaæ  % dharmaj¤aæ vedapÃragam  // MatsP_105.17 //
sà gaustasmai pradÃtavyà  $ gaÇgÃyamunasaægame  &
vÃsÃæsi ca mahÃrhÃïi  % ratnÃni vividhÃni ca  // MatsP_105.18 //
yÃvadromÃïi tasyà go÷  $ santi gÃtre«u sattama  &
tÃvadvar«asahasrÃïi  % svargaloke mahÅyate  // MatsP_105.19 //
yatrÃsau labhate janma  $ sà gaustasyÃbhijÃyate  &
na ca paÓyati taæ ghoraæ  % narakaæ tena karmaïà  \
uttarÃnsa kurÆnprÃpya  # modate kÃlamak«ayam  // MatsP_105.20 //
gavÃæ Óatasahasrebhyo  $ dadyÃdekÃæ payasvinÅm  &
putrÃndÃrÃæstathà bh­tyÃn  % gaurekà prati tÃrayet  // MatsP_105.21 //
tasmÃtsarve«u dÃne«u  $ godÃnaæ tu viÓi«yate  &
durgame vi«ame ghore  % mahÃpÃtakasambhave  \
gaureva rak«Ãæ kurute  # tasmÃddeyà dvijottame  // MatsP_105.22 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 106

*yudhi«Âhira uvÃca
yathà yathà prayÃgasya  $ mÃhÃtmyaæ kathyate tvayà  &
tathà tathà pramucye 'haæ  % sarvapÃpairna saæÓaya÷  // MatsP_106.1 //
bhagavankena vidhinà  $ gantavyaæ dharmaniÓcayai÷  &
prayÃge yo vidhi÷ proktas  % tanme brÆhi mahÃmune  // MatsP_106.2 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
kathayi«yÃmi te rÃjaæs  $ tÅrthayÃtrÃvidhikramam  &
Ãr«eïa vidhinÃnena  % yathÃd­«Âaæ yathÃÓrutam  // MatsP_106.3 //
prayÃgatÅrthayÃtrÃrthÅ  $ ya÷ prayÃti nara÷ kvacit  &
balÅvardasamÃrƬha÷  % Ó­ïu tasyÃpi yatphalam  // MatsP_106.4 //
narake vasate ghore  $ gavÃæ kro«ÂÃ hi dÃruïe  &
salilaæ na ca g­hïanti  % pitarastasya dehina÷  // MatsP_106.5 //
yastu putrÃæstathà bÃlÃn  $ snÃpayet pÃyayettathà  &
yathÃtmanà tathà sarvaæ  % dÃnaæ vipre«u dÃpayet  // MatsP_106.6 //
aiÓvaryalobhamohÃdvà  $ gacchedyÃnena yo nara÷  &
ni«phalaæ tasya tatsarvaæ  % tasmÃdyÃnaæ vivarjayet  // MatsP_106.7 //
gaÇgÃyamunayormadhye  $ yastu kanyÃæ prayacchati  &
Ãr«eïaiva vivÃhena  % yathÃvibhavasambhavam  // MatsP_106.8 //
na sa paÓyati taæ ghoraæ  $ narakaæ tena karmaïà  &
uttarÃnsa kurÆngatvà  % modate kÃlamak«ayam  \
putrÃndÃrÃæÓca labhate  # dhÃrmikÃnrÆpasaæyutÃn  // MatsP_106.9 //
tatra dÃnaæ prakartavyaæ  $ yathÃvibhavasambhavam  &
tena tÅrthaphalaæ caiva  % vardhate nÃtra saæÓaya÷  \
svarge ti«Âhati rÃjendra  # yÃvadÃbhÆtasaæplavam  // MatsP_106.10 //
vaÂamÆlaæ samÃsÃdya  $ yastu prÃïÃnvimu¤cati  &
sarvalokÃnatikramya  % rudralokaæ sa gacchati  // MatsP_106.11 //
tatra te dvÃdaÓÃdityÃs  $ tapanti rudrasaæÓritÃ÷  &
nirdahanti jagatsarvaæ  % vaÂamÆlaæ na dahyate  // MatsP_106.12 //
na«ÂacandrÃrkabhuvanaæ  $ yadà caikÃrïavaæ jagat  &
sthÅyate tatra vai vi«ïur  % yajamÃna÷ puna÷ puna÷  // MatsP_106.13 //
devadÃnavagandharvà  $ ­«aya÷ siddhacÃraïÃ÷  &
sadà sevanti tattÅrthaæ  % gaÇgÃyamunasaægamam  // MatsP_106.14 //
tato gaccheta rÃjendra  $ prayÃgaæ saæstuvaæÓca yat  &
yatra brahmÃdayo devà  % ­«aya÷ siddhacÃraïÃ÷  // MatsP_106.15 //
lokapÃlÃÓca sÃdhyÃÓca  $ pitaro lokasaæmatÃ÷  &
sanatkumÃrapramukhÃs  % tathaiva paramar«aya÷  // MatsP_106.16 //
aÇgira÷pramukhÃÓcaiva  $ tathà brahmar«aya÷ pare  &
tathà nÃgÃ÷ suparïÃÓca  % siddhÃÓca khecarÃÓca ye  // MatsP_106.17 //
sÃgarÃ÷ sarita÷ Óailà  $ nÃgà vidyÃdharÃÓca ye  &
hariÓca bhagavanÃste  % prajÃpatipura÷sara÷  // MatsP_106.18 //
gaÇgÃyamunayormadhye  $ p­thivyà jaghanaæ sm­tam  &
prayÃgaæ rÃjaÓÃrdÆla  % tri«u loke«u viÓrutam  \
tata÷ puïyatamaæ nÃsti  # tri«u loke«u bhÃrata  // MatsP_106.19 //
ÓravaïÃttasya tÅrthasya  $ nÃmasaækÅrtanÃdapi  &
m­ttikÃlambhanÃdvÃpi  % nara÷ pÃpÃtpramucyate  // MatsP_106.20 //
tatrÃbhi«ekaæ ya÷ kuryÃt  $ saægame Óaæsitavrata÷  &
tulyaæ phalamavÃpnoti  % rÃjasÆyÃÓvamedhayo÷  // MatsP_106.21 //
na devavacanÃttÃta  $ na lokavacanÃttathà  &
matir utkramaïÅyà te  % prayÃgagamanaæ prati  // MatsP_106.22 //
daÓa tÅrthasahasrÃïi  $ «a«ÂikoÂyastathà parÃ÷  &
te«Ãæ sÃænidhyamatraiva  % tatastu kurunandana  // MatsP_106.23 //
yà gatir yogayuktasya  $ satyasthasya manÅ«iïa÷  &
sà gatistyajata÷ prÃïÃn  % gaÇgÃyamunasaægame  // MatsP_106.24 //
na te jÅvanti loke 'smiæs  $ tatra tatra yudhi«Âhira  &
ye prayÃgaæ na samprÃptÃs  % tri«u loke«u va¤citÃ÷  // MatsP_106.25 //
evaæ d­«Âvà tu tattÅrthaæ  $ prayÃgaæ paramaæ padam  &
mucyate sarvapÃpebhya÷  % ÓaÓÃÇka iva rÃhuïà  // MatsP_106.26 //
kambalÃÓvatarau nÃgau  $ vipule yamunÃtaÂe  &
tatra snÃtvà ca pÅtvà ca  % sarvapÃpai÷ pramucyate  // MatsP_106.27 //
tatra gatvà ca saæsthÃnaæ  $ mahÃdevasya viÓrutam  &
narastÃrayate sarvÃn  % daÓa pÆrvÃndaÓÃparÃn  // MatsP_106.28 //
k­tvÃbhi«ekaæ tu nara÷  $ so 'Óvamedhaphalaæ labhet  &
svargalokamavÃpnoti  % yÃvadÃbhÆtasaæplavam  // MatsP_106.29 //
pÆrvapÃrÓve tu gaÇgÃyÃs  $ tri«u loke«u bhÃrata  &
kÆpaæ caiva tu sÃmudraæ  % prati«ÂhÃnaæ ca viÓrutam  // MatsP_106.30 //
brahmacÃrÅ jitakrodhas  $ trirÃtraæ yadi ti«Âhati  &
sarvapÃpaviÓuddhÃtmà  % so 'Óvamedhaphalaæ labhet  // MatsP_106.31 //
uttareïa prati«ÂhÃnÃd  $ bhÃgÅrathyÃstu pÆrvata÷  &
haæsaprapatanaæ nÃma  % tÅrthaæ trailokyaviÓrutam  // MatsP_106.32 //
aÓvamedhaphalaæ tasmin  $ snÃnamÃtreïa bhÃrata  &
yÃvaccandraÓca sÆryaÓca  % tÃvatsvarge mahÅyate  // MatsP_106.33 //
urvaÓÅramaïe puïye  $ vipule haæsapÃï¬ure  &
parityajati ya÷ prÃïä  % Ó­ïu tasyÃpi yatphalam  // MatsP_106.34 //
«a«Âivar«asahasrÃïi  $ «a«Âivar«aÓatÃni ca  &
sevyate pit­bhi÷ sÃrdhaæ  % svargaloke narÃdhipa  // MatsP_106.35 //
urvaÓÅæ tu sadà paÓyet  $ svargaloke narottama  &
pÆjyate satataæ putra  % ­«igandharvakiænarai÷  // MatsP_106.36 //
tata÷ svargÃtparibhra«Âa÷  $ k«Åïakarmà divaÓcyuta÷  &
urvaÓÅsad­ÓÅnÃæ tu  % kanyÃnÃæ labhate Óatam  // MatsP_106.37 //
madhye nÃrÅsahasrÃïÃæ  $ bahÆnÃæ ca patirbhavet  &
daÓagrÃmasahasrÃïÃæ  % bhoktà bhavati bhÆmipa÷  // MatsP_106.38 //
käcÅnÆpuraÓabdena  $ supto 'sau pratibudhyate  &
bhuktvà tu vipulÃn bhogÃæs  % tattÅrthaæ bhajate puna÷  // MatsP_106.39 //
ÓuklÃmbaradharo nityaæ  $ niyata÷ saæyatendriya÷  &
ekaæ kÃlaæ tu bhu¤jÃno  % mÃsaæ bhÆmipatirbhavet  // MatsP_106.40 //
suvarïÃlaæk­tÃnÃæ tu  $ nÃrÅïÃæ labhate Óatam  &
p­thivyÃm ÃsamudrÃyÃæ  % mahÃbhÆmipatirbhavet  // MatsP_106.41 //
dhanadhÃnyasamÃyukto  $ dÃtà bhavati nityaÓa÷  &
bhuktvà tu vipulÃnbhogÃæs  % tattÅrthaæ labhate puna÷  // MatsP_106.42 //
atha saædhyÃvaÂe ramye  $ brahmacÃrÅ jitendriya÷  &
upavÃsÅ Óuci÷ saædhyÃæ  % brahmalokamavÃpnuyÃt  // MatsP_106.43 //
koÂitÅrthaæ samÃsÃdya  $ yastu prÃïÃnparityajet  &
koÂivar«asahasrÃïÃæ  % svargaloke mahÅyate  // MatsP_106.44 //
tata÷ svargÃtparibhra«Âa÷  $ k«Åïakarmà divaÓcyuta÷  &
suvarïamaïimuktìhya-  % kule jÃyeta rÆpavÃn  // MatsP_106.45 //
tato bhogavatÅæ gatvà  $ vÃsukeruttareïa tu  &
daÓÃÓvamedhakaæ nÃma  % tÅrthaæ tatrÃparaæ bhavet  // MatsP_106.46 //
k­tÃbhi«ekastu nara÷  $ so 'Óvamedhaphalaæ labhet  &
dhanìhyo rÆpavÃndak«o  % dÃtà bhavati dhÃrmika÷  // MatsP_106.47 //
caturvede«u yatpuïyaæ  $ yatpuïyaæ satyavÃdi«u  &
ahiæsÃyÃæ tu yo dharmo  % gamanÃdeva tatphalam  // MatsP_106.48 //
kuruk«etrasamà gaÇgà  $ yatra yatrÃvagÃhyate  &
kuruk«etrÃddaÓaguïà  % yatra vindhyena saægatà  // MatsP_106.49 //
yatra gaÇgà mahÃbhÃgà  $ bahutÅrthà tapodhanà  &
siddhak«etraæ hi tajj¤eyaæ  % nÃtra kÃryà vicÃraïà  // MatsP_106.50 //
k«itau tÃrayate martyÃn  $ nÃgÃæstÃrayate 'pyadha÷  &
divi tÃrayate devÃæs  % tena tripathagà sm­tà  // MatsP_106.51 //
yÃvadasthÅni gaÇgÃyÃæ  $ ti«Âhanti hi ÓarÅriïa÷  &
tÃvadvar«asahasrÃïi  % svargaloke mahÅyate  // MatsP_106.52 //
tata÷ svargÃtparibhra«Âo  $ jambÆdvÅpapatirbhavet  &
tÅrthÃnÃæ tu paraæ tÅrthaæ  % nadÅnÃæ tu mahÃnadÅ  \
mok«adà sarvabhÆtÃnÃæ  # mahÃpÃtakinÃmapi  // MatsP_106.53 //
sarvatra sulabhà gaÇgà  $ tri«u sthÃne«u durlabhà  &
gaÇgÃdvÃre prayÃge ca  % gaÇgÃsÃgarasaægame  \
tatra snÃtvà divaæ yÃnti  # ye m­tÃste 'punarbhavÃ÷  // MatsP_106.54 //
sarve«Ãmeva bhÆtÃnÃæ  $ pÃpopahatacetasÃm  &
gatim anvi«yamÃïÃnÃæ  % nÃsti gaÇgÃsamà gati÷  // MatsP_106.55 //
pavitrÃïÃæ pavitraæ ca  $ maÇgalÃnÃæ ca maÇgalam  &
maheÓvaraÓirobhra«Âà  % sarvapÃpaharà Óubhà  // MatsP_106.56 //
k­te tu naimi«aæ k«etraæ  $ tretÃyÃæ pu«karaæ param  &
dvÃpare tu kuruk«etraæ  % kalau gaÇgà viÓi«yate  // MatsP_106.57 //
gaÇgÃmeva ni«eveta  $ prayÃgaæ tu viÓe«ata÷  &
nÃnyatkaliyuge ghore  % bhe«ajaæ n­pa vidyate  // MatsP_106.58 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 107

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanprayÃgasya  $ mÃhÃtmyaæ punareva tu  &
yacchrutvà sarvapÃpebhyo  % mucyate nÃtra saæÓaya÷  // MatsP_107.1 //
mÃnasaæ nÃma tattÅrthaæ  $ gaÇgÃyà uttare taÂe  &
trirÃtropo«ito bhÆtvà  % sarvakÃmÃnavÃpnuyÃt  // MatsP_107.2 //
gobhÆhiraïyadÃnena  $ yatphalaæ prÃpnuyÃnnara÷  &
sa tatphalamavÃpnoti  % tattÅrthaæ smarate puna÷  // MatsP_107.3 //
akÃmo và sakÃmo và  $ gaÇgÃyÃæ yo 'bhipadyate  &
m­tastu labhate svargaæ  % narakaæ ca na paÓyati  // MatsP_107.4 //
apsarogaïasaægÅtai÷  $ supto 'sau pratibudhyate  &
haæsasÃrasayuktena  % vimÃnena sa gacchati  \
bahuvar«asahasrÃïi  # svargaæ rÃjendra bhu¤jati  // MatsP_107.5 //
tata÷ svargÃtparibhra«Âa÷  $ k«Åïakarmà divaÓcyuta÷  &
suvarïamaïimuktìhye  % jÃyate vipule kule  // MatsP_107.6 //
«a«ÂitÅrthasahasrÃïi  $ «a«ÂikoÂyastathÃpagÃ÷  &
mÃghamÃse gami«yanti  % gaÇgÃyamunasaægamam  // MatsP_107.7 //
gavÃæ Óatasahasrasya  $ samyagdattasya yatphalam  &
prayÃge mÃghamÃse tu  % tryahasnÃnÃttu tatphalam  // MatsP_107.8 //
gaÇgÃyamunayormadhye  $ kar«Ãgniæ yastu sÃdhayet  &
ahÅnÃÇgo hyarogaÓca  % pa¤cendriyasamanvita÷  // MatsP_107.9 //
yÃvanti romakÆpÃïi  $ tasya gÃtre«u dehina÷  &
tÃvadvar«asahasrÃïi  % svargaloke mahÅyate  // MatsP_107.10 //
tata÷ svargÃtparibhra«Âo  $ jambÆdvÅpapatirbhavet  &
sa bhuktvà vipulÃnbhogÃæs  % tattÅrthaæ smarate puna÷  // MatsP_107.11 //
jalapraveÓaæ ya÷ kuryÃt  $ saægame lokaviÓrute  &
rÃhugraste tathà some  % vimukta÷ sarvakilbi«ai÷  // MatsP_107.12 //
somalokamavÃpnoti  $ somena saha modate  &
«a«Âivar«asahasrÃïi  % svargaloke mahÅyate  // MatsP_107.13 //
svarge ca Óakraloke 'smin  $ n­«igandharvasevite  &
paribhra«Âastu rÃjendra  % sam­ddhe jÃyate kule  // MatsP_107.14 //
adha÷ÓirÃstu yo jvÃlÃm  $ ÆrdhvapÃda÷ pibennara÷  &
Óatavar«asahasrÃïi  % svargaloke mahÅyate  // MatsP_107.15 //
paribhra«Âastu rÃjendra  $ so 'gnihotrÅ bhavennara÷  &
bhuktvà tu vipulÃnbhogÃæs  % tattÅrthaæ bhajate puna÷  // MatsP_107.16 //
ya÷ svadehaæ tu kartitvà  $ Óakunibhya÷ prayacchati  &
vihagairupabhuktasya  % Ó­ïu tasyÃpi yatphalam  // MatsP_107.17 //
Óataæ var«asahasrÃïÃæ  $ somaloke mahÅyate  &
tasmÃdapi paribhra«Âo  % rÃjà bhavati dhÃrmika÷  // MatsP_107.18 //
guïavÃn rÆpasampanno  $ vidvÃæÓca priyavÃcaka÷  &
bhuktvà tu vipulÃnbhogÃæs  % tattÅrthaæ bhajate puna÷  // MatsP_107.19 //
yÃmune cottare kÆle  $ prayÃgasya tu dak«iïe  &
­ïapramocanaæ nÃma  % tattÅrthaæ paramaæ sm­tam  // MatsP_107.20 //
ekarÃtro«ita÷ snÃtvà  $ ­ïai÷ sarvai÷ pramucyate  &
svargalokamavÃpnoti  % an­ïaÓca sadà bhavet  // MatsP_107.21 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 108

*yudhi«Âhira uvÃca
etacchrutvà prayÃgasya  $ yattvayà parikÅrtitam  &
viÓuddhaæ me 'dya h­dayaæ  % prayÃgasya tu kÅrtanÃt  // MatsP_108.1 //
anÃÓakaphalaæ brÆhi  $ bhagavaæstatra kÅd­Óam  &
yaæ ca lokamavÃpnoti  % viÓuddha÷ sarvakilbi«ai÷  // MatsP_108.2 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanprayÃge tu  $ anÃÓakaphalaæ vibho  &
prÃpnoti puru«o dhÅmä  % ÓraddadhÃno jitendriya÷  // MatsP_108.3 //
ahÅnÃÇgo 'pyarogaÓca  $ pa¤cendriyasamanvita÷  &
aÓvamedhaphalaæ tasya  % gacchatastu pade pade  // MatsP_108.4 //
kulÃni tÃrayedrÃjan  $ daÓa pÆrvÃndaÓÃparÃn  &
mucyate sarvapÃpebhyo  % gacchettu paramaæ padam  // MatsP_108.5 //

*yudhi«Âhira uvÃca
mahÃbhÃgyaæ hi dharmasya  $ yattvaæ vadasi me prabho  &
alpenaiva prayatnena  % bahÆndharmÃnavÃpnute  // MatsP_108.6 //
aÓvamedhaistu bahubhi÷  $ prÃpyate suvratairiha  &
imaæ me saæÓayaæ chinddhi  % paraæ kautÆhalaæ hi me  // MatsP_108.7 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanmahÃvÅra  $ yaduktaæ brahmayoninà  &
­«ÅïÃæ saænidhau pÆrvaæ  % kathyamÃnaæ mayà Órutam  // MatsP_108.8 //
pa¤cayojanavistÅrïaæ  $ prayÃgasya tu maï¬alam  &
pravi«ÂamÃtre tadbhÆmÃv  % aÓvamedha÷ pade pade  // MatsP_108.9 //
vyatÅtÃnpuru«Ãnsapta  $ bhavi«yÃæÓca caturdaÓa  &
narastÃrayate sarvÃn  % yastu prÃïÃnparityajet  // MatsP_108.10 //
evaæ j¤Ãtvà tu rÃjendra  $ sadà sevÃparo bhavet  &
aÓraddadhÃnÃ÷ puru«Ã÷  % pÃpopahatacetasa÷  \
na prÃpnuvanti tatsthÃnaæ  # prayÃgaæ devarak«itam  // MatsP_108.11 //

*yudhi«Âhira uvÃca
snehÃdvà dravyalobhÃdvà  $ ye tu kÃmavaÓaæ gatÃ÷  &
kathaæ tÅrthaphalaæ te«Ãæ  % kathaæ puïyaphalaæ bhavet  // MatsP_108.12 //
vikraya÷ sarvabhÃï¬ÃnÃæ  $ kÃryÃkÃryamajÃnata÷  &
prayÃge kà gatistasya  % tanme brÆhi pitÃmaha  // MatsP_108.13 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanmahÃguhyaæ  $ sarvapÃpapraïÃÓanam  &
mÃsamekaæ tu ya÷ snÃyÃt  % prayÃge niyatendriya÷  \
mucyate sarvapÃpebhya÷  # sa gacchetparamaæ padam  // MatsP_108.14 //
viÓrambhaghÃtakÃnÃæ tu  $ prayÃge Ó­ïu yatphalam  &
trikÃlameva snÃyÅta  % ÃhÃraæ bhaik«yamÃcaret  \
tribhirmÃsai÷ sa mucyeta  # prayÃge tu na saæÓaya÷  // MatsP_108.15 //
aj¤Ãnena tu yasyeha  $ tÅrthayÃtrÃdikaæ bhavet  &
sarvakÃmasam­ddhastu  % svargaloke mahÅyate  \
sthÃnaæ ca labhate nityaæ  # dhanadhÃnyasamÃkulam  // MatsP_108.16 //
evaæ j¤Ãnena sampÆrïa÷  $ sadà bhavati bhogavÃn  &
tÃritÃ÷ pitarastena  % narakÃtprapitÃmahÃ÷  // MatsP_108.17 //
dharmÃnusÃri tattvaj¤a  $ p­cchataste puna÷ puna÷  &
tvatpriyÃrthaæ samÃkhyÃtaæ  % guhyametatsanÃtanam  // MatsP_108.18 //

*yudhi«Âhira uvÃca
adya me saphalaæ janma  $ adya me tÃritaæ kulam  &
prÅto 'smyanug­hÅto 'smi  % darÓanÃdeva te mune  // MatsP_108.19 //
tvaddarÓanÃttu dharmÃtman  $ mukto 'haæ cÃdya kilbi«Ãt  &
idÃnÅæ vedmi cÃtmÃnaæ  % bhagavangatakalma«am  // MatsP_108.20 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
di«Âyà te saphalaæ janma  $ di«Âyà te tÃritaæ kulam  &
kÅrtanÃdvardhate puïyaæ  % ÓrutÃtpÃpapraïÃÓanam  // MatsP_108.21 //

*yudhi«Âhira uvÃca
yamunÃyÃæ tu kiæ puïyaæ  $ kiæ phalaæ tu mahÃmune  &
etanme sarvamÃkhyÃhi  % yathÃd­«Âaæ yathÃÓrutam  // MatsP_108.22 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
tapanasya sutà devÅ  $ tri«u loke«u viÓrutà  &
samÃkhyÃtà mahÃbhÃgà  % yamunà tatra nimnagà  // MatsP_108.23 //
yenaiva ni÷s­tà gaÇgà  $ tenaiva yamunà gatà  &
yojanÃnÃæ sahasre«u  % kÅrtanÃtpÃpanÃÓinÅ  // MatsP_108.24 //
tatra snÃtvà ca pÅtvà ca  $ yamunÃyÃæ yudhi«Âhira  &
kÅrtanÃllabhate puïyaæ  % d­«Âvà bhadrÃïi paÓyati  // MatsP_108.25 //
avagÃhya ca pÅtvà ca  $ punÃtyÃsaptamaæ kulam  &
prÃïÃæstyajati yastatra  % sa yÃti paramÃæ gatim  // MatsP_108.26 //
agnitÅrthamiti khyÃtaæ  $ yamunÃdak«iïe taÂe  &
paÓcime dharmarÃjasya  % tÅrthaæ tu narakaæ sm­tam  // MatsP_108.27 //
tatra snÃtvà divaæ yÃnti  $ ye m­tÃste 'punarbhavÃ÷  &
evaæ tÅrthasahasrÃïi  % yamunÃdak«iïe taÂe  // MatsP_108.28 //
uttareïa pravak«yÃmi  $ Ãdityasya mahÃtmana÷  &
tÅrthaæ nira¤janaæ nÃma  % yatra devÃ÷ savÃsavÃ÷  // MatsP_108.29 //
upÃsate sma saædhyÃæ ye  $ trikÃlaæ hi yudhi«Âhira  &
devÃ÷ sevanti tattÅrthaæ  % ye cÃnye vibudhà janÃ÷  // MatsP_108.30 //
ÓraddadhÃnaparo bhÆtvà  $ kuru tÅrthÃbhi«ecanam  &
anye ca bahavastÅrthÃ÷  % sarvapÃpaharÃ÷ sm­tÃ÷  \
te«u snÃtvà divaæ yÃnti  # ye m­tÃste 'punarbhavÃ÷  // MatsP_108.31 //
gaÇgà ca yamunà caiva  $ ubhe tulyaphale sm­te  &
kevalaæ jye«ÂhabhÃvena  % gaÇgà sarvatra pÆjyate  // MatsP_108.32 //
evaæ kuru«va kaunteya  $ sarvatÅrthÃbhi«ecanam  &
yÃvajjÅvak­taæ pÃpaæ  % tatk«aïÃdeva naÓyati  // MatsP_108.33 //
yastvimaæ kalya utthÃya  $ paÂhate ca Ó­ïoti ca  &
mucyate sarvapÃpebhya÷  % svargalokaæ sa gacchati  // MatsP_108.34 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 109

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Órutaæ me brahmaïà proktaæ  $ purÃïe brahmasambhave  &
tÅrthÃnÃæ tu sahasrÃïi  % ÓatÃni niyutÃni ca  \
sarve puïyÃ÷ pavitrÃÓca  # gatiÓca paramà sm­tà  // MatsP_109.1 //
somatÅrthaæ mahÃpuïyaæ  $ mahÃpÃtakanÃÓanam  &
snÃnamÃtreïa rÃjendra  % puru«ÃæstÃrayecchatam  \
tasmÃtsarvaprayatnena  # tatra snÃnaæ samÃcaret  // MatsP_109.2 //

*yudhi«Âhira uvÃca
p­thivyÃæ naimi«aæ puïyam  $ antarik«e ca pu«karam  &
trayÃïÃmapi lokÃnÃæ  % kuruk«etraæ viÓi«yate  // MatsP_109.3 //
sarvÃïi tÃni saætyajya  $ kathamekaæ praÓaæsasi  &
apramÃïaæ tu tatroktam  % aÓraddheyamanuttamam  // MatsP_109.4 //
gatiæ ca paramÃæ divyÃæ  $ bhogÃæÓcaiva yathepsitÃn  &
kimarthamalpayogena  % bahu dharmaæ praÓaæsasi  \
etanme saæÓayaæ brÆhi  # yathÃd­«Âaæ yathÃÓrutam  // MatsP_109.5 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
aÓraddheyaæ na vaktavyaæ  $ pratyak«amapi yadbhavet  &
narasyÃÓraddadhÃnasya  % pÃpopahatacetasa÷  // MatsP_109.6 //
aÓraddadhÃno hyaÓucir  $ durmatistyaktamaÇgala÷  &
ete pÃtakina÷ sarve  % tenedaæ bhëitaæ tvayà  // MatsP_109.7 //
Ó­ïu prayÃgamÃhÃtmyaæ  $ yathÃd­«Âaæ yathÃÓrutam  &
pratyak«aæ ca parok«aæ ca  % yathÃnyastaæ bhavi«yati  // MatsP_109.8 //
yathaivÃnyadad­«Âaæ ca  $ yathÃd­«Âaæ yathÃÓrutam  &
ÓÃstraæ pramÃïaæ k­tvà ca  % yujyate yogamÃtmana÷  // MatsP_109.9 //
kliÓyate cÃparastatra  $ naiva yogamavÃpnuyÃt  &
janmÃntarasahasrebhyo  % yogo labhyeta mÃnavai÷  // MatsP_109.10 //
yathà yogasahasreïa  $ yogo labhyeta mÃnavai÷  &
yastu sarvÃïi ratnÃni  % brÃhmaïebhya÷ prayacchati  // MatsP_109.11 //
tena dÃnena dattena  $ yogaæ nÃbhyeti mÃnava÷  &
prayÃge tu m­tasyedaæ  % sarvaæ bhavati nÃnyathà  // MatsP_109.12 //
pradhÃnahetuæ vak«yÃmi  $ Óraddadhatsva ca bhÃrata  &
yathà sarve«u bhÆte«u  % brahma sarvatra d­Óyate  // MatsP_109.13 //
brÃhmaïe vÃsti yatkiæcid  $ abrÃhmam iti vocyate  &
evaæ sarve«u bhÆte«u  % brahma sarvatra pÆjyate  // MatsP_109.14 //
tathà sarve«u loke«u  $ prayÃgaæ pÆjayedbudha÷  &
pÆjyate tÅrtharÃjastu  % satyameva yudhi«Âhira  // MatsP_109.15 //
brahmÃpi smarate nityaæ  $ prayÃgaæ tÅrthamuttamam  &
tÅrtharÃjam anuprÃpya  % na cÃnyatkiæcidarhati  // MatsP_109.16 //
ko hi devatvamÃsÃdya  $ manu«yatvaæ cikÅr«ati  &
anenaivopamÃnena  % tvaæ j¤Ãsyasi yudhi«Âhira  \
yathà puïyatamaæ cÃsti  # tathaiva kathitaæ mayà  // MatsP_109.17 //

*yudhi«Âhira uvÃca
Órutaæ cedaæ tvayà proktaæ  $ vismito 'haæ puna÷ puna÷  &
kathaæ yogena tatprÃpti÷  % svargavÃsastu karmaïà  // MatsP_109.18 //
dÃtà vai labhate bhogÃn  $ gÃæ ca yatkarmaïa÷ phalam  &
tÃni karmÃïi p­cchÃmi  % punastai÷ prÃpyate mahÅ  // MatsP_109.19 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanmahÃbÃho  $ yathoktakaraïaæ mahÅm  &
gÃmagniæ brÃhmaïaæ ÓÃstraæ  % käcanaæ salilaæ striya÷  // MatsP_109.20 //
mÃtaraæ pitaraæ caiva  $ ye nindanti narÃdhamÃ÷  &
na te«ÃmÆrdhvagamanam  % idamÃha prajÃpati÷  // MatsP_109.21 //
evaæ yogasya samprÃpti-  $ sthÃnaæ paramadurlabham  &
gacchanti narakaæ ghoraæ  % ye narÃ÷ pÃpakarmiïa÷  // MatsP_109.22 //
hastyaÓvaæ gÃm ana¬vÃhaæ  $ maïimuktÃdikäcanam  &
parok«aæ harate yastu  % paÓcÃddÃnaæ prayacchati  // MatsP_109.23 //
na te gacchanti vai svargaæ  $ dÃtÃro yatra bhogina÷  &
anenakarmaïà yuktÃ÷  % pacyante narake puna÷  // MatsP_109.24 //
evaæ yogaæ ca dharmaæ ca  $ dÃtÃraæ ca yudhi«Âhira  &
yathà satyamasatyaæ và  % asti nÃstÅti yatphalam  \
niruktaæ tu pravak«yÃmi  # yathÃha svayamaæÓumÃn  // MatsP_109.25 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 110

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanprayÃgasya  $ mÃhÃtmyaæ punareva tu  &
naimi«aæ pu«karaæ caiva  % gotÅrthaæ sindhusÃgaram  // MatsP_110.1 //
gayà ca caitrakaæ caiva  $ gaÇgÃsÃgarameva ca  &
ete cÃnye ca bahavo  % ye ca puïyÃ÷ ÓiloccayÃ÷  // MatsP_110.2 //
daÓa tÅrthasahasrÃïi  $ triæÓatkoÂyastathà parÃ÷  &
prayÃge saæsthità nityam  % evamÃhurmanÅ«iïa÷  // MatsP_110.3 //
trÅïi cÃpyagnikuï¬Ãni  $ ye«Ãæ madhye tu jÃhnavÅ  &
prayÃgÃdabhini«krÃntà  % sarvatÅrthanamask­tà  // MatsP_110.4 //
tapanasya sutà devÅ  $ tri«u loke«u viÓrutà  &
yamunà gaÇgayà sÃrdhaæ  % saægatà lokabhÃvinÅ  // MatsP_110.5 //
gaÇgÃyamunayormadhye  $ p­thivyà jaghanaæ sm­tam  &
prayÃgaæ rÃjaÓÃrdÆla  % kalÃæ nÃrhati «o¬aÓÅm  // MatsP_110.6 //
tisra÷ koÂyo 'rdhakoÂiÓca  $ tÅrthÃnÃæ vÃyurabravÅt  &
divi bhuvyantarik«e ca  % tatsarvaæ jÃhnavÅ sm­tà  // MatsP_110.7 //
prayÃgaæ samadhi«ÂhÃnaæ  $ kambalÃÓvatarÃvubhau  &
bhogavatyatha yà cai«Ã  % vedire«Ã prajÃpate÷  // MatsP_110.8 //
tatra vedÃÓca yaj¤ÃÓca  $ mÆrtimanto yudhi«Âhira  &
prajÃpatim upÃsante  % ­«ayaÓca tapodhanÃ÷  // MatsP_110.9 //
yajante kratubhir devÃs  $ tathà cakradharà n­pÃ÷  &
tata÷ puïyatamaæ nÃsti  % tri«u loke«u bhÃrata  // MatsP_110.10 //
prabhÃvÃtsarvatÅrthebhya÷  $ prabhavatyadhikaæ vibho  &
daÓa tÅrthasahasrÃïi  % tisra÷ koÂyastathà parÃ÷  // MatsP_110.11 //
yatra gaÇgà mahÃbhÃgà  $ sa deÓastattapodhanam  &
siddhak«etraæ ca vij¤eyaæ  % gaÇgÃtÅrasamanvitam  // MatsP_110.12 //
idaæ satyaæ vijÃnÅyÃt  $ sÃdhÆnÃmÃtmanaÓca vai  &
suh­daÓca japetkarïe  % Ói«yasyÃnugatasya ca  // MatsP_110.13 //
idaæ dhanyamidaæ svargyam  $ idaæ satyamidaæ sukham  &
idaæ puïyamidaæ dharmyaæ  % pÃvanaæ dharmamuttamam  // MatsP_110.14 //
mahar«ÅïÃmidaæ guhyaæ  $ sarvapÃpapraïÃÓanam  &
adhÅtya ca dvijo 'pyetan  % nirmala÷ svargamÃpnuyÃt  // MatsP_110.15 //
ya idaæ Ó­ïuyÃnnityaæ  $ tÅrthaæ puïyaæ sadà Óuci÷  &
jÃtismaratvaæ labhate  % nÃkap­«Âhe ca modate  // MatsP_110.16 //
prÃpyante tÃni tÅrthÃni  $ sadbhi÷ Ói«ÂÃnudarÓibhi÷  &
snÃhi tÅrthe«u kauravya  % na ca vakramatirbhava  // MatsP_110.17 //
tvayà ca samyakp­«Âena  $ kathitaæ vai mayà vibho  &
pitarastÃritÃ÷ sarve  % tathaiva ca pitÃmahÃ÷  // MatsP_110.18 //
vrataæ dÃnaæ tapastÅrthaæ  $ yÃgÃ÷ sarve sadak«iïÃ÷  &
yogÃ÷ sÃækhyaæ sadÃcÃro  % ye cÃnye j¤Ãnahetava÷  \
prayÃgasya tu sarve te  # kalÃæ nÃrhanti «o¬aÓÅm  // MatsP_110.19 //
evaæ j¤Ãnaæ ca yogaÓca  $ tÅrthaæ caiva yudhi«Âhira  &
bahukleÓena yujyante  % tena yÃnti parÃæ gatim  \
trikÃlaæ jÃyate j¤Ãnaæ  # svargalokaæ gami«yati  // MatsP_110.20 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 111

*yudhi«Âhira uvÃca
kathaæ sarvamidaæ proktaæ  $ prayÃgasya mahÃmune  &
etanna÷ sarvamÃkhyÃhi  % yathà hi mama tÃrayet  // MatsP_111.1 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
Ó­ïu rÃjanprayÃge tu  $ proktaæ sarvamidaæ jagat  &
brahmà vi«ïustatheÓÃno  % devatÃ÷ prabhuravyaya÷  // MatsP_111.2 //
brahmà s­jati bhÆtÃni  $ sthÃvaraæ jaÇgamaæ ca yat  &
tÃnyetÃni paraæ loke  % vi«ïu÷ saævardhate prajÃ÷  // MatsP_111.3 //
kalpÃnte tatsamagraæ hi  $ rudra÷ saæharate jagat  &
tadà prayÃgatÅrthaæ ca  % na kadÃcidvinaÓyati  // MatsP_111.4 //
ÅÓvara÷ sarvabhÆtÃnÃæ  $ ya÷ paÓyati sa paÓyati  &
yatnenÃnena ti«Âhanti  % te yÃnti paramÃæ gatim  // MatsP_111.5 //

*yudhi«Âhira uvÃca
ÃkhyÃhi me yathÃtathyaæ  $ yathai«Ã ti«Âhati Óruti÷  &
kena và kÃraïenaiva  % ti«Âhante lokasattamÃ÷  // MatsP_111.6 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
prayÃge nivasantyete  $ brahmavi«ïumaheÓvarÃ÷  &
kÃraïaæ tatpravak«yÃmi  % Ó­ïu tattvaæ yudhi«Âhira  // MatsP_111.7 //
pa¤cayojanavistÅrïaæ  $ prayÃgasya tu maï¬alam  &
ti«Âhanti rak«aïÃyÃtra  % pÃpakarmanivÃraïÃt  // MatsP_111.8 //
uttareïa prati«ÂhÃnÃc  $ chadmanà brahma ti«Âhati  &
veïÅmÃdhavarÆpÅ tu  % bhagavÃæstatra ti«Âhati  // MatsP_111.9 //
mÃheÓvaro vaÂo bhÆtvà  $ ti«Âhate parameÓvara÷  &
tato devÃ÷ sagandharvÃ÷  % siddhÃÓca paramar«aya÷  \
rak«anti maï¬alaæ nityaæ  # pÃpakarmanivÃraïÃt  // MatsP_111.10 //
yasmi¤juhvansvakaæ pÃpaæ  $ narakaæ ca na paÓyati  &
evaæ brahmà ca vi«ïuÓca  % prayÃge sa maheÓvara÷  // MatsP_111.11 //
saptadvÅpÃ÷ samudrÃÓca  $ parvatÃÓca mahÅtale  &
rak«amÃïÃÓca ti«Âhanti  % yÃvadÃbhÆtasaæplavam  // MatsP_111.12 //
ye cÃnye bahava÷ sarve  $ ti«Âhanti ca yudhi«Âhira  &
yat p­thivÅ tatsamÃÓritya  % nirmità daivatais tribhi÷  // MatsP_111.13 //
prajÃpateridaæ k«etraæ  $ prayÃgamiti viÓrutam  &
etatpuïyaæ pavitraæ vai  % prayÃgaæ ca yudhi«Âhira  \
svarÃjyaæ kuru rÃjendra  # bhrÃt­bhi÷ sahito 'nagha  // MatsP_111.14 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 112

*nandikeÓvara uvÃca
bhrÃt­bhi÷ sahita÷ sarvair  $ draupadyà saha bhÃryayà  &
brÃhmaïebhyo namask­tya  % gurÆndevÃnatarpayat  // MatsP_112.1 //
vÃsudevo 'pi tatraiva  $ k«aïenÃbhyÃgatastadà  &
pÃï¬avai÷ sahitai÷ sarvai÷  % pÆjyamÃnastu mÃdhava÷  // MatsP_112.2 //
k­«ïena sahitai÷ sarvai÷  $ punareva mahÃtmabhi÷  &
abhi«ikta÷ svarÃjye ca  % dharmaputro yudhi«Âhira÷  // MatsP_112.3 //
etasminnantare caiva  $ mÃrkaï¬eyo mahÃmuni÷  &
tata÷ svastÅti coktvà tu  % k«aïÃdÃÓramamÃgamat  // MatsP_112.4 //
yudhi«Âhiro 'pi dharmÃtmà  $ bhrÃt­bhi÷ sahito 'vasat  &
mahÃdÃnaæ tato dattvà  % dharmaputro mahÃmanÃ÷  // MatsP_112.5 //
yastvidaæ kalya utthÃya  $ mÃhÃtmyaæ paÂhate nara÷  &
prayÃgaæ smarate nityaæ  % sa yÃti paramaæ padam  \
mucyate sarvapÃpebhyo  # rudralokaæ sa gacchati  // MatsP_112.6 //

*vÃsudeva uvÃca
mama vÃkyaæ ca kartavyaæ  $ mahÃrÃja bravÅmyaham  &
nityaæ japasva juhvasva  % prayÃge vigatajvara÷  // MatsP_112.7 //
prayÃgaæ smara vai nityaæ  $ sahÃsmÃbhiryudhi«Âhira  &
svayaæ prÃpsyasi rÃjendra  % svargalokaæ na saæÓaya÷  // MatsP_112.8 //
prayÃgamanugacchedvà  $ vasate vÃpi yo nara÷  &
sarvapÃpaviÓuddhÃtmà  % rudralokaæ sa gacchati  // MatsP_112.9 //
pratigrahÃdupÃv­tta÷  $ saætu«Âo niyata÷ Óuci÷  &
ahaækÃraniv­ttaÓca  % sa tÅrthaphalamaÓnute  // MatsP_112.10 //
akopanaÓca satyaÓca  $ satyavÃdÅ d­¬havrata÷  &
ÃtmopamaÓca bhÆte«u  % sa tÅrthaphalamaÓnute  // MatsP_112.11 //
­«ibhi÷ kratava÷ proktà  $ devaiÓcÃpi yathÃkramam  &
na hi Óakyà daridreïa  % yaj¤Ã÷ prÃptuæ mahÅpate  // MatsP_112.12 //
bahÆpakaraïà yaj¤Ã  $ nÃnÃsambhÃravistarÃ÷  &
prÃpyante pÃrthivairetai÷  % sam­ddhairvai narai÷ kvacit  // MatsP_112.13 //
yo daridrairapi vidhi÷  $ Óakya÷ prÃptuæ nareÓvara  &
tulyo yaj¤aphalai÷ puïyais  % tannibodha yudhi«Âhira  // MatsP_112.14 //
­«ÅïÃæ paramaæ guhyam  $ idaæ bharatasattama  &
tÅrthÃnugamanaæ puïyaæ  % yaj¤ebhyo 'pi viÓi«yate  // MatsP_112.15 //
daÓa tÅrthasahasrÃïi  $ tisra÷ koÂyastathÃpagÃ÷  &
mÃghamÃse gami«yanti  % gaÇgÃyÃæ bharatar«abha  // MatsP_112.16 //
svastho bhava mahÃrÃja  $ bhuÇk«va rÃjyamakaïÂakam  &
punardrak«yasi rÃjendra  % yajamÃno viÓe«ata÷  // MatsP_112.17 //

*nandikeÓvara uvÃca
ityuktvà sa mahÃbhÃgo  $ mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷  &
yudhi«Âhirasya n­pates  % tatraivÃntaradhÅyata  // MatsP_112.18 //
tatastatra samÃplÃvya  $ gÃtrÃïi sagaïo n­pa÷  &
yathoktenÃtha vidhinà  % parÃæ nirv­timÃgamat  // MatsP_112.19 //
tathà tvamapi devar«e  $ prayÃgÃbhimukho bhava  &
abhi«ekaæ tu k­tvÃdya  % k­tak­tyo bhavi«yasi  // MatsP_112.20 //

*sÆta uvÃca
evamuktvÃtha nandÅÓas  $ tatraivÃntaradhÅyata  &
nÃrado 'pi jagÃmÃÓu  % prayÃgÃbhimukhastathà  // MatsP_112.21 //
tatra snÃtvà ca japtvà ca  $ vidhid­«Âena karmaïà  &
dÃnaæ dattvà dvijÃgryebhyo  % gata÷ svabhavanaæ tadà  // MatsP_112.22 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 113

*­«aya Æcu÷
kati dvÅpÃ÷ samudrà và  $ parvatà và kati prabho  &
kiyanti caiva var«Ãïi  % te«u nadyaÓca kÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_113.1 //
mahÃbhÆmipramÃïaæ ca  $ lokÃlokastathaiva ca  &
paryÃptiæ parimÃïaæ ca  % gatiÓcandrÃrkayostathà  // MatsP_113.2 //
etadbravÅhi na÷ sarvaæ  $ vistareïa yathÃrthavit  &
tvaduktametatsakalaæ  % ÓrotumicchÃmahe vayam  // MatsP_113.3 //

*sÆta uvÃca
dvÅpabhedasahasrÃïi  $ sapta cÃntargatÃni ca  &
na Óakyante krameïeha  % vaktuæ vai sakalaæ jagat  // MatsP_113.4 //
saptaiva tu pravak«yÃmi  $ candrÃdityagrahai÷ saha  &
te«Ãæ manu«yatarkeïa  % pramÃïÃni pracak«ate  // MatsP_113.5 //
acintyÃ÷ khalu ye bhÃvÃs  $ tÃæstu tarkeïa sÃdhayet  &
prak­tibhya÷ paraæ yacca  % tadacintyasya lak«aïam  // MatsP_113.6 //
sapta var«Ãïi vak«yÃmi  $ jambÆdvÅpaæ yathÃvidham  &
vistaraæ maï¬alaæ yacca  % yojanaistÃnnibodhata  // MatsP_113.7 //
yojanÃnÃæ sahasrÃïi  $ Óataæ dvÅpasya vistara÷  &
nÃnÃjanapadÃkÅrïaæ  % puraiÓca vividhai÷ Óubhai÷  // MatsP_113.8 //
siddhacÃraïasaækÅrïaæ  $ parvatairupaÓobhitam  &
sarvadhÃtupinaddhaistai÷  % ÓilÃjÃlasamudgatai÷  // MatsP_113.9 //
parvataprabhavÃbhiÓca  $ nadÅbhistu samantata÷  &
prÃgÃyatà mahÃpÃrÓvÃ÷  % «a¬ime var«aparvatÃ÷  // MatsP_113.10 //
avagÃhya hyubhayata÷  $ samudrau pÆrvapaÓcimau  &
himaprÃyaÓca himavÃn  % hemakÆÂaÓca hemavÃn  // MatsP_113.11 //
sarvata÷ sumukhaÓcÃpi  $ ni«adha÷ parvato mahÃn  &
cÃturvarïyastu sauvarïo  % meruÓcolbamaya÷ sm­ta÷  \
caturviæÓatsahasrÃïi  # vistÅrïa÷ sa caturdiÓam  // MatsP_113.12 //
v­ttÃk­tipramÃïaÓca  $ caturasra÷ samÃhita÷  &
nÃnÃvarïai÷ sama÷ pÃrÓvai÷  % prajÃpatiguïÃnvita÷  // MatsP_113.13 //
nÃbhÅbandhanasambhÆto  $ brahmaïo 'vyaktajanmana÷  &
pÆrvata÷ Óvetavarïastu  % brÃhmaïyaæ tasya tena vai  // MatsP_113.14 //
pÅtaÓca dak«iïenÃsau  $ tena vaiÓyatvami«yeta  &
bh­ÇgipattrÅnabhaÓ caiva  % paÓcimena samanvita÷  \
tenÃsya ÓÆdratà siddhà  # meror nÃmÃrthakarmata÷  // MatsP_113.15 //
pÃrÓvamuttaratastasya  $ raktavarïaæ svabhÃvata÷  &
tenÃsya k«atrabhÃva÷ syÃd  % iti varïÃ÷ prakÅrtitÃ÷  // MatsP_113.16 //
nÅlaÓca vai¬Æryamaya÷  $ Óveta÷ pÅto hiraïmaya÷  &
mayÆrabarhavarïaÓca  % ÓÃtakaumbha÷ sa Ó­ÇgavÃn  // MatsP_113.17 //
ete parvatarÃjÃna÷  $ siddhacÃraïasevitÃ÷  &
te«Ãmantaravi«kambho  % navasÃhasramucyate  // MatsP_113.18 //
madhye tvilÃv­taæ nÃma  $ mahÃmero÷ samantata÷  &
caturviæÓatsahasrÃïi  % vistÅrïo yojanai÷ sama÷  // MatsP_113.19 //
madhye tasya mahÃmerur  $ vidhÆma iva pÃvaka÷  &
vedyardhaæ dak«iïaæ meror  % uttarÃrdhaæ tathottaram  // MatsP_113.20 //
var«Ãïi yÃni saptÃtra  $ te«Ãæ vai var«aparvatÃ÷  &
dve dve sahasre vistÅrïà  % yojanairdak«iïottaram  // MatsP_113.21 //
jambÆdvÅpasya vistÃras  $ te«ÃmÃyÃma ucyate  &
nÅlaÓca ni«adhaÓcaiva  % te«Ãæ hÅnÃÓca ye pare  // MatsP_113.22 //
ÓvetaÓca hemakÆÂaÓca  $ himaväch­ÇgavÃæÓca ya÷  &
jambÆdvÅpapramÃïeïa  % ­«abha÷ parikÅrtyate  // MatsP_113.23 //
tasmÃddvÃdaÓabhÃgena  $ hemakÆÂo 'pi hÅyate  &
himavÃnviæÓabhÃgena  % tasmÃdeva prahÅyate  \
a«ÂÃÓÅtisahasrÃïi  # hemakÆÂo mahÃgiri÷  // MatsP_113.24 //
aÓÅtirhimavächaila  $ Ãyata÷ pÆrvapaÓcime  &
dvÅpasya maï¬alÅbhÃvÃd  % dhrÃsav­ddhÅ prakÅrtite  // MatsP_113.25 //
var«ÃïÃæ parvatÃnÃæ ca  $ yathÃbhedaæ tathottaram  &
te«Ãæ madhye janapadÃs  % tÃni var«Ãïi sapta vai  // MatsP_113.26 //
prapÃtavi«amaistaistu  $ parvatairÃv­tÃni tu  &
sapta tÃni nadÅbhedair  % agamyÃni parasparam  // MatsP_113.27 //
vasanti te«u sattvÃni  $ nÃnÃjÃtÅni sarvaÓa÷  &
imaæ haimavataæ var«aæ  % bhÃrataæ nÃma viÓrutam  // MatsP_113.28 //
hemakÆÂaæ paraæ tasmÃn  $ nÃmnà kimpuru«aæ sm­tam  &
hemakÆÂÃcca ni«adhaæ  % harivar«aæ taducyate  // MatsP_113.29 //
harivar«Ãtparaæ cÃpi  $ merostu tadilÃv­tam  &
ilÃv­tÃtparaæ nÅlaæ  % ramyakaæ nÃma viÓrutam  // MatsP_113.30 //
ramyakÃdaparaæ Óvetaæ  $ viÓrutaæ taddhiraïyakam  &
hiraïyakÃtparaæ caiva  % Ó­ÇgaÓÃkaækuraæ sm­tam  // MatsP_113.31 //
dhanu÷saæsthe tu vij¤eye  $ devar«e dak«iïottare  &
dÅrghÃïi tasya catvÃri  % madhyamaæ tadilÃv­tam  // MatsP_113.32 //
pÆrvato ni«adhasyedaæ  $ vedyardhaæ dak«iïaæ sm­tam  &
paraæ tvilÃv­taæ paÓcÃd  % vedyardhaæ tu taduttaram  // MatsP_113.33 //
tayormadhye tu vij¤eyo  $ meruryatra tvilÃv­tam  &
dak«iïena tu nÅlasya  % ni«adhasyottareïa tu  // MatsP_113.34 //
udagÃyato mahÃÓailo  $ mÃlyavÃnnÃma parvata÷  &
dvÃtriæÓatà sahasreïa  % pratÅcyÃæ sÃgarÃnuga÷  // MatsP_113.35 //
mÃlyavÃnvai sahasraika  $ Ã nÅlani«adhÃyata÷  &
dvÃtriæÓattvevamapyukta÷  % parvato gandhamÃdana÷  // MatsP_113.36 //
parimaï¬alayormadhye  $ meru÷ kanakaparvata÷  &
cÃturvarïyasamo varïaiÓ  % caturasra÷ samucchrita÷  // MatsP_113.37 //
nÃnÃvarïa÷ sa pÃrÓve«u  $ pÆrvÃnte Óveta ucyate  &
pÅtaæ tu dak«iïaæ tasya  % bh­Çgipattranibhaæ param  \
uttaraæ tasya raktaæ vai  # iti varïasamanvita÷  // MatsP_113.38 //
merustu ÓuÓubhe divyo  $ rÃjavatsa tu ve«Âita÷  &
ÃdityataruïÃbhÃso  % vidhÆma iva pÃvaka÷  // MatsP_113.39 //
yojanÃnÃæ sahasrÃïi  $ caturÃÓÅtisÆcchrita÷  &
pravi«Âa÷ «o¬aÓÃdhastÃd  % a«ÂÃviæÓativist­ta÷  // MatsP_113.40 //
vistarÃddviguïaÓcÃsya  $ parÅïÃha÷ samantata÷  &
sa parvato mahÃdivyo  % divyau«adhisamanvita÷  // MatsP_113.41 //
bhuvanairÃv­ta÷ sarvair  $ jÃtarÆpapari«k­tai÷  &
tatra devagaïÃÓcaiva  % gandharvÃsurarÃk«asÃ÷  \
ÓailarÃje pramodante  # sarvato 'psarasÃæ gaïai÷  // MatsP_113.42 //
sa tu meru÷ pariv­to  $ bhuvanairbhÆtabhÃvanai÷  &
yasyeme caturo deÓà  % nÃnÃpÃrÓve«u saæsthitÃ÷  // MatsP_113.43 //
bhadrÃÓvaæ bhÃrataæ caiva  $ ketumÃlaæ ca paÓcime  &
uttarÃÓcaiva kurava÷  % k­tapuïyapratiÓrayÃ÷  // MatsP_113.44 //
vi«kambhaparvatÃstadvan  $ mandaro gandhamÃdana÷  &
vipulaÓca supÃrÓvaÓca  % sarvaratnavibhÆ«itÃ÷  // MatsP_113.45 //
aruïodaæ mÃnasaæ ca  $ sitodaæ bhadrasaæj¤itam  &
te«Ãmupari catvÃri  % sarÃæsi ca vanÃni ca  // MatsP_113.46 //
tathà bhadrakadambastu  $ parvate gandhamÃdane  &
jambÆv­k«astathÃÓvattho  % vipule 'tha vaÂa÷ param  // MatsP_113.47 //
gandhamÃdanapÃrÓve tu  $ paÓcime 'maragaï¬ika÷  &
dvÃtriæÓacca sahasrÃïi  % yojanai÷ sarvata÷ sama÷  // MatsP_113.48 //
tatra te ÓubhakarmÃïa÷  $ ketumÃlÃ÷ pariÓrutÃ÷  &
tatra kÃlÃnalÃ÷ sarve  % mahÃsattvà mahÃbalÃ÷  // MatsP_113.49 //
striyaÓ cotpalavarïÃbhÃ÷  $ sundarya÷ priyadarÓanÃ÷  &
tatra divyo mahÃv­k«a÷  % panasa÷ pattrabhÃsura÷  // MatsP_113.50 //
tasya pÅtvà phalarasaæ  $ saæjÅvanti samÃyutam  &
tasya mÃlyavata÷ pÃrÓve  % pÆrve pÆrvà tu gaï¬ikà  \
dvÃtriæÓacca sahasrÃïi  # tatrÃpi Óatamucyate  // MatsP_113.51 //
bhadrÃÓvastatra vij¤eyo  $ nityaæ muditamÃnasa÷  &
bhadramÃlavanaæ tatra  % kÃlÃmraÓca mahÃdruma÷  // MatsP_113.52 //
tatra te puru«Ã÷ Óvetà  $ mahÃsattvà mahÃbalÃ÷  &
striya÷ kumudavarïÃbhÃ÷  % sundarya÷ priyadarÓanÃ÷  // MatsP_113.53 //
candraprabhÃÓ candravarïÃ÷  $ pÆrïacandranibhÃnanÃ÷  &
candraÓÅtalagÃtrÃÓca  % striyo hyutpalagandhikÃ÷  // MatsP_113.54 //
daÓavar«asahasrÃïi  $ Ãyuste«ÃmanÃmayam  &
kÃlÃmrasya rasaæ pÅtvà  % te sarve sthirayauvanÃ÷  // MatsP_113.55 //

*sÆta uvÃca
ityuktavÃn­«Ånbrahmà  $ var«Ãïi ca nisargata÷  &
pÆrvaæ mamÃnugrahak­d  % bhÆya÷ kiæ varïayÃmi va÷  // MatsP_113.56 //
etacchrutvà vacaste tu  $ ­«aya÷ saæÓitavratÃ÷  &
jÃtakautÆhalÃ÷ sarve  % pratyÆcuste mudÃnvitÃ÷  // MatsP_113.57 //

*­«aya Æcu÷
pÆrvÃparau samÃkhyÃtau  $ yau deÓau tau tvayà mune  &
uttarÃïÃæ ca var«ÃïÃæ  % parvatÃnÃæ ca sarvaÓa÷  // MatsP_113.58 //
ÃkhyÃhi no yathÃtathyaæ  $ ye ca parvatavÃsina÷  &
evamuktastu ­«ibhis  % tebhyastvÃkhyÃtavÃnpuna÷  // MatsP_113.59 //

*sÆta uvÃca
Ó­ïudhvaæ yÃni var«Ãïi  $ pÆrvoktÃni ca vai mayà  &
dak«iïena tu nÅlasya  % ni«adhasyottareïa tu  // MatsP_113.60 //
var«aæ ramaïakaæ nÃma  $ jÃyante yatra vai prajÃ÷  &
ratipradhÃnà vimalà  % jÃyante yatra mÃnavÃ÷  \
ÓuklÃbhijanasampannÃ÷  # sarve te priyadarÓanÃ÷  // MatsP_113.61 //
tatrÃpi ca mahÃv­k«o  $ nyagrodho rohiïo mahÃn  &
tasyÃpi te phalarasaæ  % pibanto vartayanti hi  // MatsP_113.62 //
daÓavar«asahasrÃïi  $ daÓavar«aÓatÃni ca  &
jÅvanti te mahÃbhÃgÃ÷  % sadà h­«Âà narottamÃ÷  // MatsP_113.63 //
uttareïa tu Óvetasya  $ pÃrÓve Ó­Çgasya dak«iïe  &
var«aæ hiraïvataæ nÃma  % yatra hairaïvatÅ nadÅ  // MatsP_113.64 //
mahÃbalà mahÃsattvà  $ nityaæ muditamÃnasÃ÷  &
ÓuklÃbhijanasampannÃ÷  % sarve ca priyadarÓanÃ÷  // MatsP_113.65 //
ekÃdaÓa sahasrÃïi  $ var«ÃïÃæ te narottamÃ÷  &
Ãyu«pramÃïaæ jÅvanti  % ÓatÃni daÓa pa¤ca ca  // MatsP_113.66 //
tasminvar«e mahÃv­k«o  $ lakuca÷ pattrasaæÓraya÷  &
tasya pÅtvà phalarasaæ  % tatra jÅvanti mÃnavÃ÷  // MatsP_113.67 //
Ó­ÇgasÃhvasya Ó­ÇgÃïi  $ trÅïi tÃni mahÃnti vai  &
ekaæ maïiyutaæ tatra  % ekaæ tu kanakÃnvitam  \
sarvaratnamayaæ caikaæ  # bhuvanairupaÓobhitam  // MatsP_113.68 //
uttare cÃsya Ó­Çgasya  $ samudrÃnte ca dak«iïe  &
kuravastatra tadvaryaæ  % puïyaæ siddhani«evitam  // MatsP_113.69 //
tatra v­k«Ã madhuphalà  $ divyÃm­tamayÃpagÃ÷  &
vastrÃïi te prasÆyante  % phalaiÓcÃbharaïÃni ca  // MatsP_113.70 //
sarvakÃmapradÃtÃra÷  $ kecidv­k«Ã manoramÃ÷  &
apare k«Åriïo nÃma  % v­k«Ãstatra manoramÃ÷  \
ye rak«anti sadà k«Åraæ  # «a¬rasaæ cÃm­topamam  // MatsP_113.71 //
sarvà maïimayÅ bhÆmi÷  $ sÆk«mà käcanavÃlukà  &
sarvatra sukhasaæsparÓà  % ni÷ÓabdÃ÷ pavanÃ÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_113.72 //
devalokacyutÃstatra  $ jÃyante mÃnavÃ÷ ÓubhÃ÷  &
ÓuklÃbhijanasampannÃ÷  % sarve te sthirayauvanÃ÷  // MatsP_113.73 //
mithunÃni prajÃyante  $ striyaÓcÃpsarasopamÃ÷  &
te«Ãæ te k«ÅriïÃæ k«Åraæ  % pibanti hyam­topamam  // MatsP_113.74 //
ekÃhÃjjÃyate yugmaæ  $ samaæ caiva vivardhate  &
samaæ rÆpaæ ca ÓÅlaæ ca  % samaæ caiva mriyanti vai  // MatsP_113.75 //
ekaikamanuraktÃÓca  $ cakravÃkamiva dhruvam  &
anÃmayà hyaÓokÃÓca  % nityaæ muditamÃnasÃ÷  // MatsP_113.76 //
daÓa var«asahasrÃïi  $ daÓa var«aÓatÃni ca  &
jÅvanti ca mahÃsattvà  % na cÃnyà strÅ pravartate  // MatsP_113.77 //

*sÆta uvÃca
evameva nisargo vai  $ var«ÃïÃæ bhÃrate yuge  &
d­«Âa÷ paramadharmaj¤Ã÷  % kiæ bhÆya÷ kathayÃmi va÷  // MatsP_113.78 //
ÃkhyÃtÃstvevam­«aya÷  $ sÆtaputreïa dhÅmatà  &
uttaraÓravaïe bhÆya÷  % papracchu÷ sÆtanandanam  // MatsP_113.79 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 114

*­«aya Æcu÷
yadidaæ bhÃrataæ var«aæ  $ yasmin svÃyambhuvÃdaya÷  &
caturdaÓaiva manava÷  % prajÃsargaæ sasarjire  // MatsP_114.1 //
etad veditum icchÃma÷  $ sakÃÓÃttava suvrata  &
uttaraÓravaïaæ bhÆya÷  % prabrÆhi vadatÃæ vara  // MatsP_114.2 //
etacchrutvà ­«ÅïÃæ tu  $ prÃbravÅllaumahar«aïi÷  &
paurÃïikastadà sÆta  % ­«ÅïÃæ bhÃvitÃtmanÃm  // MatsP_114.3 //
buddhyà vicÃrya bahudhà  $ vim­Óya ca puna÷ puna÷  &
tebhyastu kathayÃmÃsa  % uttaraÓravaïaæ tadà  // MatsP_114.4 //

*sÆta uvÃca
athÃhaæ varïayi«yÃmi  $ var«e 'sminbhÃrate prajÃ÷  &
bharaïÃtprajanÃccaiva  % manurbharata ucyate  // MatsP_114.5 //
niruktavacanaiÓcaiva  $ var«aæ tadbhÃrataæ sm­tam  &
yata÷ svargaÓca mok«aÓca  % madhyamaÓcÃpi hi sm­ta÷  // MatsP_114.6 //
na khalvanyatra martyÃnÃæ  $ bhÆmau karmavidhi÷ sm­ta÷  &
bhÃratasyÃsya var«asya  % nava bhedÃnnibodhata  // MatsP_114.7 //
indradvÅpa÷ kaÓeruÓca  $ tÃmraparïo gabhastimÃn  &
nÃgadvÅpastathà saumyo  % gandharvastvatha vÃruïa÷  // MatsP_114.8 //
ayaæ tu navamaste«Ãæ  $ dvÅpa÷ sÃgarasaæv­ta÷  &
yojanÃnÃæ sahasraæ tu  % dvÅpo 'yaæ dak«iïottara÷  // MatsP_114.9 //
Ãyatastu kumÃrÅto  $ gaÇgÃyÃ÷ pravahÃvadhi÷  &
tiryagÆrdhvaæ tu vistÅrïa÷  % sahasrÃïi daÓaiva tu  // MatsP_114.10 //
dvÅpo hyupanivi«Âo 'yaæ  $ mlecchairante«u sarvaÓa÷  &
yavanÃÓca kirÃtÃÓca  % tasyÃnte pÆrvapaÓcime  // MatsP_114.11 //
brÃhmaïÃ÷ k«atriyà vaiÓyà  $ madhye ÓÆdrÃÓca bhÃgaÓa÷  &
ijyÃyutavaïijyÃdi  % vartayanto vyavasthitÃ÷  // MatsP_114.12 //
te«Ãæ sa vyavahÃro 'yaæ  $ vartanaæ tu parasparam  &
dharmÃrthakÃmasaæyukto  % varïÃnÃæ tu svakarmasu  // MatsP_114.13 //
saækalpapa¤camÃnÃæ tu  $ ÃÓramÃïÃæ yathÃvidhi  &
iha svargÃpavargÃrthaæ  % prav­ttiriha mÃnu«e  // MatsP_114.14 //
yastvayaæ mÃnavo dvÅpas  $ tiryagyÃma÷ prakÅrtita÷  &
ya enaæ jayate k­tsnaæ  % sa samrìiti kÅrtita÷  // MatsP_114.15 //
ayaæ lokastu vai samrì  $ antarik«ajitÃæ sm­ta÷  &
svarìasau sm­to loka÷  % punarvak«yÃmi vistarÃt  // MatsP_114.16 //
sapta cÃsminmahÃvar«e  $ viÓrutÃ÷ kulaparvatÃ÷  &
mahendro malaya÷ sahya÷  % ÓuktimÃn­k«avÃnapi  // MatsP_114.17 //
vindhyaÓca pÃriyÃtraÓca  $ ityete kulaparvatÃ÷  &
te«Ãæ sahasraÓaÓcÃnye  % parvatÃstu samÅpata÷  // MatsP_114.18 //
abhij¤ÃtÃstataÓcÃnye  $ vipulÃÓcitrasÃnava÷  &
anye tebhya÷ parij¤Ãtà  % hrasvà hrasvopajÅvina÷  // MatsP_114.19 //
tairvimiÓrà jÃnapadà  $ Ãryà mlecchÃÓca sarvata÷  &
pibanti bahulà nadyo  % gaÇgà sindhu÷ sarasvatÅ  // MatsP_114.20 //
ÓatadruÓcandrabhÃgà ca  $ yamunà sarayÆstathà  &
airÃvatÅ vitastà ca  % viÓÃlà devikà kuhÆ÷  // MatsP_114.21 //
gomatÅ dhautapÃpà ca  $ bÃhudà ca d­«advatÅ  &
kauÓikÅ tu t­tÅyà ca  % niÓcalà gaï¬akÅ tathà  // MatsP_114.22 //
ik«urlauhitam ityetà  $ himavatpÃrÓvani÷s­tÃ÷  &
vedasm­tir vetravatÅ  % v­traghnÅ sindhureva ca  \
parïÃÓà narmadà caiva  # kÃverÅ mahatÅ tathà  // MatsP_114.23 //
pÃrà ca dhanvatÅrÆpà  $ vidu«Ã veïumatyapi  &
Óiprà hyavantÅ kuntÅ ca  % pÃriyÃtrÃÓritÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_114.24 //
Óoïo mahÃnadaÓcaiva  $ nandanà suk­Óà k«amà  &
mandÃkinÅ daÓÃrïà ca  % citrakÆÂà tathaiva ca  \
tamasà pippalÅ ÓyenÅ  # tathà citrotpalÃpi ca  // MatsP_114.25 //
vimalà ca¤calà caiva  $ tathà ca dhÆtavÃhinÅ  &
ÓuktimantÅ ÓunÅ lajjà  % mukuÂà hrÃdikÃpi ca  \
­«yavantaprasÆtÃs tà  # nadyo 'malajalÃ÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_114.26 //
tÃpÅ payo«ïÅ nirvindhyà  $ k«iprà ca ­«abhà nadÅ  &
veïà vaitaraïÅ caiva  % viÓvamÃlà kumudvatÅ  // MatsP_114.27 //
toyà caiva mahÃgaurÅ  $ durgamà tu Óilà tathà  &
vindhyapÃdaprasÆtÃs tÃ÷  % sarvÃ÷ ÓÅtajalÃ÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_114.28 //
godÃvarÅ bhÅmarathÅ  $ k­«ïaveïÅ ca va¤julà  &
tuÇgabhadrà suprayogà  % vÃhyà kÃverÅ caiva tu  \
dak«iïÃpathanadyastÃ÷  # sahyapÃdÃdvini÷s­tÃ÷  // MatsP_114.29 //
k­tamÃlà tÃmraparïÅ  $ pu«pajà hyutpalÃvatÅ  &
malayaprasÆtà nadyas  % tÃ÷ sarvÃ÷ ÓÅtajalÃ÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_114.30 //
tribhÃgà ­«ikulyà ca  $ ik«udà tridivÃcalà  &
tÃmraparïÅ tathà mÆlÅ  % Óaravà vimalà tathà  \
mahendratanayÃ÷ sarvÃ÷  # prakhyÃtÃ÷ ÓubhagÃminÅ÷  // MatsP_114.31 //
kÃÓikà sukumÃrÅ ca  $ mandagà mandavÃhinÅ  &
k­pà ca pÃÓinÅ caiva  % ÓuktimantÃtmajÃs tu tÃ÷  // MatsP_114.32 //
sarvÃ÷ puïyajalÃ÷ puïyÃ÷  $ sarvagÃÓca samudragÃ÷  &
viÓvasya mÃtara÷ sarvÃ÷  % sarvapÃpaharÃ÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_114.33 //
tÃsÃæ nadyupanadyaÓca  $ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷  &
tÃsvime kurupäcÃlÃ÷  % ÓÃlvÃÓcaiva sajÃÇgalÃ÷  // MatsP_114.34 //
ÓÆrasenà bhadrakÃrà  $ bÃhyÃ÷ sahapaÂaccarÃ÷  &
matsyÃ÷ kirÃtÃ÷ kulyÃÓca  % kuntalÃ÷ kÃÓikoÓalÃ÷  // MatsP_114.35 //
ÃvantÃÓca kaliÇgÃÓca  $ mÆkÃÓcaivÃndhakai÷ saha  &
madhyadeÓà janapadÃ÷  % prÃyaÓa÷ parikÅrtitÃ÷  // MatsP_114.36 //
sahyasyÃnantare caite  $ tatra godÃvarÅ nadÅ  &
p­thivyÃmapi k­tsnÃyÃæ  % sa pradeÓo manorama÷  // MatsP_114.37 //
yatra govardhano nÃma  $ mandaro gandhamÃdana÷  &
rÃmapriyÃrthaæ svargÅyà  % v­k«Ã divyÃstathau«adhÅ÷  // MatsP_114.38 //
bharadvÃjena muninà  $ priyÃrthamavatÃritÃ÷  &
tata÷ pu«pavaro deÓas  % tena jaj¤e manorama÷  // MatsP_114.39 //
vÃhlÅkà vÃÂadhÃnÃÓca  $ ÃbhÅrÃ÷ kÃlatoyakÃ÷  &
puraædhrÃÓcaiva ÓÆdrÃÓca  % pallavÃÓ cÃttakhaï¬ikÃ÷  // MatsP_114.40 //
gÃndhÃrà yavanÃÓcaiva  $ sindhusauvÅramadrakÃ÷  &
Óakà druhyÃ÷ pulindÃÓca  % pÃradÃhÃramÆrtikÃ÷  // MatsP_114.41 //
rÃmaÂhÃ÷ kaïÂakÃrÃÓca  $ kaikeyà daÓanÃmakÃ÷  &
k«atriyopaniveÓyÃÓca  % vaiÓyÃ÷ ÓÆdrakulÃni ca  // MatsP_114.42 //
atrayo 'tha bharadvÃjÃ÷  $ prasthalÃ÷ sadaserakÃ÷  &
lampakÃs talagÃnÃÓca  % sainikÃ÷ saha jÃÇgalai÷  \
ete deÓÃ udÅcyÃstu  # prÃcyÃndeÓÃnnibodhata  // MatsP_114.43 //
aÇgà vaÇgà madgurakà  $ antargiribahirgirÅ  &
tata÷ plavaægamÃtaægà  % yamakà mallavarïakÃ÷  \
suhmottarÃ÷ pravijayà  # mÃrgavà geyamÃlavÃ÷  // MatsP_114.44 //
prÃgjyoti«ÃÓca puï¬rÃÓca  $ videhÃstÃmraliptakÃ÷  &
ÓÃlvamÃgadhagonardÃ÷  % prÃcyà janapadÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_114.45 //
te«Ãæ pare janapadà  $ dak«iïÃpathavÃsina÷  &
pÃï¬yÃÓca keralÃÓcaiva  % colÃ÷ kulyÃstathaiva ca  // MatsP_114.46 //
setukÃ÷ sÆtikÃÓcaiva  $ kupathÃæ vÃjivÃsikÃ÷  &
navarëÂrà mÃhi«ikÃ÷  % kaliÇgÃÓcaiva sarvaÓa÷  // MatsP_114.47 //
kÃrÆ«ÃÓca sahai«Åkà  $ ÃÂavyÃ÷ ÓabarÃstathà  &
pulindà vindhyapu«ikà  % vaidarbhà daï¬akai÷ saha  // MatsP_114.48 //
kulÅyÃÓca sirÃlÃÓca  $ rÆpasÃs tÃpasai÷ saha  &
tathà taittirikÃÓcaiva  % sarve kÃraskarÃstathà  // MatsP_114.49 //
vÃsikyÃÓcaiva ye cÃnye  $ ye caivÃntaranarmadÃ÷  &
bhÃrukacchÃ÷ samÃheyÃ÷  % saha sÃrasvataistathà  // MatsP_114.50 //
kÃcchÅkÃÓcaiva saurëÂrà  $ Ãnartà arbudai÷ saha  &
ityete aparÃntÃstu  % Ó­ïu ye vindhyavÃsina÷  // MatsP_114.51 //
mÃlavÃÓca karÆ«ÃÓca  $ mekalÃÓcotkalai÷ saha  &
auï¬rà mëà daÓÃrïÃÓca  % bhojÃ÷ ki«kindhakai÷ saha  // MatsP_114.52 //
stoÓalÃ÷ kosalÃÓcaiva  $ traipurà vaidiÓÃstathà  &
tumurÃs tumbarÃÓcaiva  % padgamà nai«adhai÷ saha  // MatsP_114.53 //
arÆpÃ÷ Óauï¬ikerÃÓca  $ vÅtihotrà avantaya÷  &
ete janapadÃ÷ khyÃtà  % vindhyap­«ÂhanivÃsina÷  // MatsP_114.54 //
ato deÓÃnpravak«yÃmi  $ parvatÃÓrayiïaÓca ye  &
nirÃhÃrÃ÷ sarvagÃÓca  % kupathà apathÃstathà  // MatsP_114.55 //
kuthaprÃvaraïÃÓcaiva  $ ÆrïÃdavÃ÷ samudgakÃ÷  &
trigartà maï¬alÃÓcaiva  % kirÃtÃÓcÃmarai÷ saha  // MatsP_114.56 //
catvÃri bhÃrate var«e  $ yugÃni munayo 'bruvan  &
k­taæ tretà dvÃparaæ ca  % kaliÓceti caturyugam  \
te«Ãæ nisargaæ vak«yÃmi  # upari«ÂÃcca k­tsnaÓa÷  // MatsP_114.57 //

*matsya uvÃca
etacchrutvà tu ­«aya  $ uttaraæ punareva te  &
ÓuÓrÆ«avastamÆcuste  % prakÃmaæ laumahar«aïim  // MatsP_114.58 //

*­«aya Æcu÷
yacca kimpuru«aæ var«aæ  $ harivar«aæ tathaiva ca  &
Ãcak«va no yathÃtattvaæ  % kÅrtitaæ bhÃrataæ tvayà  // MatsP_114.59 //
jambÆkhaï¬asya vistÃraæ  $ tathÃnye«Ãæ vidÃævara  &
dvÅpÃnÃæ vÃsinÃæ te«Ãæ  % v­k«ÃïÃæ prabravÅhi na÷  // MatsP_114.60 //
p­«Âastvevaæ tadà viprair  $ yathÃpraÓnaæ viÓe«ata÷  &
uvÃca ­«ibhird­«Âaæ  % purÃïÃbhimataæ tathà  // MatsP_114.61 //

*sÆta uvÃca
ÓuÓrÆ«avastu yadviprÃ÷  $ ÓuÓrÆ«adhvamatandritÃ÷  &
jambÆvar«a÷ kimpuru«a÷  % sumahÃnandanopama÷  // MatsP_114.62 //
daÓa var«asahasrÃïi  $ sthiti÷ kimpuru«e sm­tà  &
jÃyante mÃnavÃstatra  % sutaptakanakaprabhÃ÷  // MatsP_114.63 //
var«e kimpuru«e puïye  $ plak«o madhuvaha÷ sm­ta÷  &
tasya kimpuru«Ã÷ sarve  % pibanto rasamuttamam  // MatsP_114.64 //
anÃmayà hyaÓokÃÓca  $ nityaæ muditamÃnasÃ÷  &
suvarïavarïÃÓca narÃ÷  % striyaÓcÃpsarasa÷ sm­tÃ÷  // MatsP_114.65 //
tata÷ paraæ kimpuru«Ãd  $ dharivar«aæ pracak«ate  &
mahÃrajatasaækÃÓà  % jÃyante yatra mÃnavÃ÷  // MatsP_114.66 //
devalokacyutÃ÷ sarve  $ bahurÆpÃÓca sarvaÓa÷  &
harivar«e narÃ÷ sarve  % pibantÅk«urasaæ Óubham  // MatsP_114.67 //
na jarà bÃdhate tatra  $ tena jÅvanti te ciram  &
ekÃdaÓa sahasrÃïi  % te«ÃmÃyu÷ prakÅrtitam  // MatsP_114.68 //
madhyamaæ tanmayà proktaæ  $ nÃmnà var«amilÃv­tam  &
na tatra sÆryastapati  % na ca jÃnanti mÃnavÃ÷  // MatsP_114.69 //
candrasÆryau sanak«atrÃv  $ aprakÃÓÃvilÃv­te  &
padmaprabhÃ÷ padmavarïÃ÷  % padmapattranibhek«aïÃ÷  // MatsP_114.70 //
padmagandhÃÓca jÃyante  $ tatra sarve ca mÃnavÃ÷  &
jambÆphalarasÃhÃrà  % ani«pandÃ÷ sugandhina÷  // MatsP_114.71 //
devalokacyutÃ÷ sarve  $ mahÃrajatavÃsasa÷  &
trayodaÓa sahasrÃïi  % var«ÃïÃæ te narottamÃ÷  // MatsP_114.72 //
Ãyu«pramÃïaæ jÅvanti  $ ye tu var«a ilÃv­te  &
merostu dak«iïe pÃrÓve  % ni«adhasyottareïa và  // MatsP_114.73 //
sudarÓano nÃma mahä  $ jambÆv­k«a÷ sanÃtana÷  &
nityapu«paphalopeta÷  % siddhacÃraïasevita÷  // MatsP_114.74 //
tasya nÃmnà samÃkhyÃto  $ jambÆdvÅpo vanaspate÷  &
yojanÃnÃæ sahasraæ ca  % Óatadhà ca mahÃnpuna÷  // MatsP_114.75 //
utsedho v­k«arÃjasya  $ divam Ãv­tya ti«Âhati  &
tasya jambÆphalaraso  % nadÅ bhÆtvà prasarpati  // MatsP_114.76 //
meruæ pradak«iïaæ k­tvà  $ jambÆmÆlagatà puna÷  &
taæ pibanti sadà h­«Âà  % jambÆrasamilÃv­te  // MatsP_114.77 //
jambÆphalarasaæ pÅtvà  $ na jarà bÃdhate 'pi tÃn  &
na k«udhà na klamo vÃpi  % na du÷khaæ ca tathÃvidham  // MatsP_114.78 //
tatra jÃmbÆnadaæ nÃma  $ kanakaæ devabhÆ«aïam  &
indragopakasaækÃÓaæ  % jÃyate bhÃsuraæ ca yat  // MatsP_114.79 //
sarve«Ãæ var«av­k«ÃïÃæ  $ Óubha÷ phalarasastu sa÷  &
skannaæ tu käcanaæ Óubhraæ  % jÃyate devabhÆ«aïam  // MatsP_114.80 //
te«Ãæ mÆtraæ purÅ«aæ và  $ dik«va«ÂÃsu ca sarvaÓa÷  &
ÅÓvarÃnugrahÃdbhÆmir  % m­tÃæÓca grasate tu tÃn  // MatsP_114.81 //
rak«a÷piÓÃcà yak«ÃÓca  $ sarve haimavatÃstu te  &
hemakÆÂe tu vij¤eyà  % gandharvÃ÷ sÃpsarogaïÃ÷  // MatsP_114.82 //
sarve nÃgà ni«evante  $ Óe«avÃsukitak«akÃ÷  &
mahÃmerau trayastriæÓat  % krŬante yaj¤iyÃ÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_114.83 //
nÅlavai¬Æryayukte 'smin  $ siddhà brahmar«ayo 'vasan  &
daityÃnÃæ dÃnavÃnÃæ ca  % Óveta÷ parvata ucyate  // MatsP_114.84 //
Ó­ÇgavÃn parvataÓre«Âha÷  $ pitÌïÃæ pratisaæcara÷  &
ityetÃni mayoktÃni  % navavar«Ãïi bhÃrate  // MatsP_114.85 //
bhÆtairapi nivi«ÂÃni  $ gatimanti dhruvÃïi ca  &
te«Ãæ v­ddhirbahuvidhà  % d­Óyate devamÃnu«ai÷  \
aÓakyà parisaækhyÃtuæ  # Óraddheyà ca bubhÆ«atà  // MatsP_114.86 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 115

*manur uvÃca
caritaæ budhaputrasya  $ janÃrdana mayà Órutam  &
Óruta÷ ÓrÃddhavidhi÷ puïya÷  % sarvapÃpapraïÃÓana÷  // MatsP_115.1 //
dhenvÃ÷ prasÆyamÃnÃyÃ÷  $ phalaæ dÃnasya me Órutam  &
k­«ïÃjinapradÃnaæ ca  % v­«otsargastathaiva ca  // MatsP_115.2 //
Órutvà rÆpaæ narendrasya  $ budhaputrasya keÓava  &
kautÆhalaæ samutpannaæ  % tanmamÃcak«va p­cchata÷  // MatsP_115.3 //
kena karmavipÃkena  $ sa tu rÃjà purÆravÃ÷  &
avÃpa tÃd­Óaæ rÆpaæ  % saubhÃgyamapi cottamam  // MatsP_115.4 //
devÃæstribhuvanaÓre«ÂhÃn  $ gandharvÃæÓca manoramÃn  &
urvaÓÅ saæmatà tyaktvà  % sarvabhÃvena taæ n­pam  // MatsP_115.5 //

*matsya uvÃca
Ó­ïu karmavipÃkena  $ yena rÃjà purÆravÃ÷  &
avÃpa tÃd­Óaæ rÆpaæ  % saubhÃgyamapi cottamam  // MatsP_115.6 //
atÅte janmani purà  $ yo 'yaæ rÃjà purÆravÃ÷  &
purÆravà iti khyÃto  % madradeÓÃdhipo hi sa÷  // MatsP_115.7 //
cÃk«u«asyÃnvaye rÃjà  $ cÃk«u«asyÃntare mano÷  &
sa vai n­paguïairyukta÷  % kevalaæ rÆpavarjita÷  // MatsP_115.8 //

*­«aya Æcu÷
purÆravà madrapati÷  $ karmaïà kena pÃrthiva÷  &
babhÆva karmaïà kena  % rÆpavÃæÓcaiva sÆtaja  // MatsP_115.9 //

*sÆta uvÃca
dvijagrÃme dvijaÓre«Âho  $ nÃmnà cÃsÅtpurÆravÃ÷  &
nadyÃ÷ kÆle mahÃrÃja÷  % pÆrvajanmani pÃrthiva÷  // MatsP_115.10 //
sa tu madrapatÅ rÃjà  $ yastu nÃmnà purÆravÃ÷  &
tasmi¤janmanyasau vipro  % dvÃdaÓyÃæ tu sadÃnagha  // MatsP_115.11 //
upo«ya pÆjayÃmÃsa  $ rÃjyakÃmo janÃrdanam  &
cakÃra sopavÃsaÓca  % snÃnam abhyaÇgapÆrvakam  // MatsP_115.12 //
upavÃsaphalÃtprÃptaæ  $ rÃjyaæ madre«vakaïÂakam  &
upo«itas tathÃbhyaÇgÃd  % rÆpahÅno vyajÃyata  // MatsP_115.13 //
upo«itairnarais tasmÃt  $ snÃnam abhyaÇgapÆrvakam  &
varjanÅyaæ prayatnena  % rÆpaghnaæ tatparaæ n­pa  // MatsP_115.14 //
etadva÷ kathitaæ sarvaæ  $ yadv­ttaæ pÆrvajanmani  &
madreÓvaratvacaritaæ  % Ó­ïu tasya mahÅpate÷  // MatsP_115.15 //
tasya rÃjaguïai÷ sarvai÷  $ samupetasya bhÆpate÷  &
janÃnurÃgo naivÃsÅd  % rÆpahÅnasya tasya vai  // MatsP_115.16 //
rÆpakÃma÷ sa madreÓas  $ tapase k­taniÓcaya÷  &
rÃjyaæ mantrigataæ k­tvà  % jagÃma himaparvatam  // MatsP_115.17 //
vyavasÃyadvitÅyastu  $ padbhyam eva mahÃyaÓÃ÷  &
dra«Âuæ sa tÅrthasadanaæ  % vi«ayÃnte svake nadÅm  // MatsP_115.18 //
airÃvatÅti vikhyÃtÃæ  $ dadarÓÃtimanoramÃm  // MatsP_115.19 //
tuhinagiribhavÃæ mahaughavegÃæ  $ tuhinagabhastisamÃnaÓÅtalodÃm  // MatsP_115.20 //
tuhinasad­Óahaimavarïapu¤jÃæ  $ tuhinayaÓÃ÷ saritaæ dadarÓa rÃjà  // MatsP_115.21 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 116

*sÆta uvÃca
sa dadarÓa nadÅæ puïyÃæ  $ divyÃæ haimavatÅæ ÓubhÃm  &
gandharvaiÓca samÃkÅrïÃæ  % nityaæ Óakreïa sevitÃm  // MatsP_116.1 //
surebhamadasaæsiktÃæ  $ samantÃttu virÃjitÃm  &
madhyena ÓakracÃpÃbhÃæ  % tasminnahani sarvadà  // MatsP_116.2 //
tapasviÓaraïopetÃæ  $ mahÃbrÃhmaïasevitÃm  &
dadarÓa tapanÅyÃbhÃæ  % mahÃrÃja÷ purÆravÃ÷  // MatsP_116.3 //
sitahaæsÃvalicchannÃæ  $ kÃÓacÃmararÃjitÃm  &
sÃbhi«iktÃmiva satÃæ  % paÓyanprÅtiæ parÃæ yayau  // MatsP_116.4 //
puïyÃæ suÓÅtalÃæ h­dyÃæ  $ manasa÷ prÅtivardhinÅm  &
k«ayav­ddhiyutÃæ ramyÃæ  % somamÆrtimivÃparÃm  // MatsP_116.5 //
suÓÅtaÓÅghrapÃnÅyÃæ  $ dvijasaæghani«evitÃm  &
sutÃæ himavata÷ Óre«ÂhÃæ  % ca¤cadvÅcivirÃjitÃm  // MatsP_116.6 //
am­tasvÃdusalilÃæ  $ tÃpasairupaÓobhitÃm  &
svargÃrohaïani÷ÓreïÅæ  % sarvakalma«anÃÓinÅm  // MatsP_116.7 //
agryÃæ samudramahi«Åæ  $ mahar«igaïasevitÃm  &
sarvalokasya cautsukya-  % kÃriïÅæ sumanoharÃm  // MatsP_116.8 //
hitÃæ sarvasya lokasya  $ nÃkamÃrgapradÃyikÃm  &
gokulÃkulatÅrÃntÃæ  % ramyÃæ ÓaivÃlavarjitÃm  // MatsP_116.9 //
haæsasÃrasasaæghu«ÂÃæ  $ jalajairupaÓobhitÃm  &
ÃvartanÃbhigambhÅrÃæ  % dvÅporujaghanasthalÅm  // MatsP_116.10 //
nÅlanÅrajanetrÃbhÃm  $ utphullakamalÃnanÃm  &
himÃbhaphenavasanÃæ  % cakravÃkÃdharÃæ ÓubhÃm  \
balÃkÃpaÇktidaÓanÃæ  # calanmatsyÃvalibhruvam  // MatsP_116.11 //
svajalodbhÆtamÃtaæga-  $ ramyakumbhapayodharÃm  &
haæsanÆpurasaæghu«ÂÃæ  % m­ïÃlavalayÃvalÅm  // MatsP_116.12 //
tasyÃæ rÆpamadonmattà  $ gandharvÃnugatÃ÷ sadà  &
madhyÃhnasamaye rÃjan  % krŬantyapsarasÃæ gaïÃ÷  // MatsP_116.13 //
tÃm apsarovinirmuktaæ  $ vahantÅæ kuÇkumaæ Óubham  &
svatÅradrumasambhÆta-  % nÃnÃvarïasugandhinÅm  // MatsP_116.14 //
taraægavrÃtasaækrÃnta-  $ sÆryamaï¬aladurd­Óam  &
surebhajanitÃghÃta-  % vikÆladvayabhÆ«itÃm  // MatsP_116.15 //
Óakrebhagaï¬asalilair  $ devastrÅkucacandanai÷  &
saæyutaæ salilaæ tasyÃ÷  % «aÂpadair upasevyate  // MatsP_116.16 //
tasyÃstÅrabhavà v­k«Ã÷  $ sugandhakusumäcitÃ÷  &
tathÃpak­«ÂasaæbhrÃnta-  % bhramarastanitÃkulÃ÷  // MatsP_116.17 //
yasyÃstÅre ratiæ yÃnti  $ sadà kÃmavaÓà m­gÃ÷  &
tapovanÃÓca ­«ayas  % tathà devÃ÷ sahÃpsarÃ÷  // MatsP_116.18 //
labhante yatra pÆtÃÇgà  $ devebhya÷ pratimÃnitÃ÷  &
striyaÓca nÃkabahulÃ÷  % padmendupratimÃnanÃ÷  // MatsP_116.19 //
yà bibharti sadà toyaæ  $ devasaæghairapŬitam  &
pulindairn­pasaæghaiÓca  % vyÃghrav­ndairapŬitam  // MatsP_116.20 //
satÃmarasapÃnÅyÃæ  $ satÃragaganÃmalÃm  &
sa tÃæ paÓyanyayau rÃjà  % satÃmÅpsitakÃmadÃm  // MatsP_116.21 //
yasyÃstÅraruhai÷ kÃÓai÷  $ pÆrïaiÓcandrÃæÓusaænibhai÷  &
rÃjate vividhÃkÃrai  % ramyatÅraæ mahÃdrumai÷  \
yà sadà vividhairviprair  # devaiÓcÃpi ni«evyate  // MatsP_116.22 //
yà ca sadà sakalaughavinÃÓaæ  $ bhaktajanasya karotyacireïa  &
yÃnugatà saritÃæ hi kadambair  % yÃnugatà satataæ hi munÅndrai÷  // MatsP_116.23 //
yà hi sutÃniva pÃti manu«yÃn  $ yà ca yutà satataæ himasaæghai÷  &
yà ca yutà satataæ surav­ndair  % yà ca janai÷ svahitÃya Órità vai  // MatsP_116.24 //
prayuktà ca kesarigaïai÷ kariv­ndaju«Âà  $ saætÃnayuktasalilÃpi suvarïayuktà  &
sÆryÃæÓutÃpapariv­ddhiviv­ddhaÓÅtà  % ÓÅtÃæÓutulyayaÓasà dad­Óe n­peïa  // MatsP_116.25 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 117

*sÆta uvÃca
ÃlokayannadÅæ puïyÃæ  $ tatsamÅrah­taÓrama÷  &
sa gacchanneva dad­Óe  % himavantaæ mahÃgirim  // MatsP_117.1 //
khamullikhadbhirbahubhir  $ v­taæ Ó­Çgaistu pÃï¬urai÷  &
pak«iïÃmapi saæcÃrair  % vinà siddhagatiæ ÓubhÃm  // MatsP_117.2 //
nadÅpravÃhasaæjÃta-  $ mahÃÓabdai÷ samantata÷  &
asaæÓrutÃnyaÓabdaæ taæ  % ÓÅtatoyaæ manoramam  // MatsP_117.3 //
devadÃruvanairnÅlai÷  $ k­tÃdhovasanaæ Óubham  &
meghottarÅyakaæ Óailaæ  % dad­Óe sa narÃdhipa÷  // MatsP_117.4 //
Óvetameghak­to«ïÅ«aæ  $ candrÃrkamukuÂaæ kvacit  &
himÃnuliptasarvÃÇgaæ  % kvaciddhÃtuvimiÓritam  // MatsP_117.5 //
candanenÃnuliptÃÇgaæ  $ dattapa¤cÃÇgulaæ yathà  &
ÓÅtapradaæ nidÃghe 'pi  % ÓilÃvikaÂasaækaÂam  \
sÃlaktakairapsarasÃæ  # mudritaæ caraïai÷ kvacit  // MatsP_117.6 //
kvacitsaæsp­«ÂasÆryÃæÓuæ  $ kvacic ca tamasÃv­tam  &
darÅmukhai÷ kvacidbhÅmai÷  % pibantaæ salilaæ mahat  // MatsP_117.7 //
kvacidvidyÃdharagaïai÷  $ krŬadbhirupaÓobhitam  &
upagÅtaæ tathà mukhyai÷  % kiænarÃïÃæ gaïai÷ kvacit  // MatsP_117.8 //
ÃpÃnabhÆmau galitair  $ gandharvÃpsarasÃæ kvacit  &
pu«pai÷ saætÃnakÃdÅnÃæ  % divyaistam upaÓobhitam  // MatsP_117.9 //
suptotthitÃbhi÷ ÓayyÃbhi÷  $ kusumÃnÃæ tathà kvacit  &
m­ditÃbhi÷ samÃkÅrïaæ  % gandharvÃïÃæ manoramam  // MatsP_117.10 //
niruddhapavanairdeÓair  $ nÅlaÓÃdvalamaï¬itai÷  &
kvacic ca kusumairyuktam  % atyantaruciraæ Óubham  // MatsP_117.11 //
tapasviÓaraïaæ Óailaæ  $ kÃminÃmatidurlabham  &
m­gairyathÃnucaritaæ  % dantibhinnamahÃdrumam  // MatsP_117.12 //
yatra siæhaninÃdena  $ trastÃnÃæ bhairavaæ ravam  &
d­Óyate na ca saæÓrÃntaæ  % gajÃnÃmÃkulaæ kulam  // MatsP_117.13 //
taÂÃÓca tÃpasairyatra  $ ku¤jadeÓairalaæk­tÃ÷  &
ratnairyasya samutpannais  % trailokyaæ samalaæk­tam  // MatsP_117.14 //
ahÅnaÓaraïaæ nityam  $ ahÅnajanasevitam  &
ahÅna÷ paÓyati girim  % ahÅnaæ ratnasampadà  // MatsP_117.15 //
alpena tapasà yatra  $ siddhiæ prÃpsyanti tÃpasÃ÷  &
yasya darÓanamÃtreïa  % sarvakalma«anÃÓanam  // MatsP_117.16 //
mahÃprapÃtasampÃta-  $ prapÃtÃdigatÃmbubhi÷  &
vÃyunÅtai÷ sadà t­pti-  % k­tadeÓaæ kvacitkvacit  // MatsP_117.17 //
samÃlabdhajalai÷ Ó­Çgai÷  $ kvacic cÃpi samucchritai÷  &
nityÃrkatÃpavi«amair  % agamyairmanasà yutam  // MatsP_117.18 //
devadÃrumahÃv­k«a-  $ vrajaÓÃkhÃnirantarai÷  &
vaæÓastambavanÃkÃrai÷  % pradeÓairupaÓobhitam  // MatsP_117.19 //
himachattramahÃÓ­Çgaæ  $ prapÃtaÓatanirjharam  &
ÓabdalabhyÃmbuvi«amaæ  % himasaæruddhakandaram  // MatsP_117.20 //
d­«Âvaiva taæ cÃrunitambabhÆmiæ  $ mahÃnubhÃva÷ sa tu madranÃtha÷  &
babhrÃma tatraiva mudà sameta÷  % sthÃnaæ tadà kiæcidathÃsasÃda  // MatsP_117.21 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 118

*sÆta uvÃca
tasyaiva parvatendrasya  $ pradeÓaæ sumanoramam  &
agamyaæ mÃnu«air anyair  % daivayogÃd upÃgata÷  // MatsP_118.1 //
airÃvatÅ saricchre«Âhà  $ yasmÃddeÓÃdvinirgatà  &
meghaÓyÃmaæ ca taæ deÓaæ  % drumakhaï¬airanekaÓa÷  // MatsP_118.2 //
ÓÃlaistÃlaistamÃlaiÓca  $ karïikÃrai÷ saÓÃmalai÷  &
nyagrodhaiÓca tathÃÓvatthai÷  % ÓirÅ«ai÷ ÓiæÓapadrumai÷  // MatsP_118.3 //
Óle«mÃtakair Ãmalakair  $ harÅtakavibhÅtakai÷  &
bhÆrjai÷ samu¤jakair bÃïair  % v­k«ai÷ saptacchadadrumai÷  // MatsP_118.4 //
mahÃnimbaistathà nimbair  $ nirguï¬Åbhirharidrumai÷  &
devadÃrumahÃv­k«ais  % tathà kÃleyakadrumai÷  // MatsP_118.5 //
padmakaiÓcandanairbilvai÷  $ kapitthai raktacandanai÷  &
mÃtÃmrari«ÂakÃk«oÂair  % abdakaiÓca tathÃrjunai÷  // MatsP_118.6 //
hastikarïai÷ sumanasai÷  $ kovidÃrai÷ supu«pitai÷  &
prÃcÅnÃmalakaiÓcÃpi  % dhanakai÷ samarÃÂakai÷  // MatsP_118.7 //
kharjÆrairnÃrikelaiÓca  $ priyÃlÃmrÃtakeÇgudai÷  &
tantumÃlair dhavairbhavyai÷  % kÃÓmÅrÅparïibhistathà  // MatsP_118.8 //
jÃtÅphalai÷ pÆgaphalai÷  $ kaÂphalailÃvalÅphalai÷  &
mandÃrai÷ kovidÃraiÓca  % kiæÓukai÷ kusumÃæÓukai÷  // MatsP_118.9 //
yavÃsai÷ ÓamiparïÃsair  $ vetasair ambuvetasai÷  &
raktÃtiraÇganÃraÇgair  % hiÇgubhi÷ sapriyaÇgubhi÷  // MatsP_118.10 //
raktÃÓokais tathÃÓokair  $ Ãkallair avicÃrakai÷  &
mucukundaistathà kundair  % ÃÂarÆ«aparÆ«akai÷  // MatsP_118.11 //
kirÃtai÷ kiÇkirÃtaiÓca  $ ketakai÷ Óvetaketakai÷  &
Óobhäjanair a¤janaiÓca  % sukaliÇganikoÂakai÷  // MatsP_118.12 //
suvarïacÃruvasanair  $ drumaÓre«Âhais tathÃsanai÷  &
manmathasya ÓarÃkÃrai÷  % sahakÃrairmanoramai÷  // MatsP_118.13 //
pÅtayÆthikayà caiva  $ ÓvetayÆthikayà tathà  &
jÃtyà campakajÃtyà ca  % tumbaraiÓcÃpyatumbarai÷  // MatsP_118.14 //
mocairlocaistu lakucais  $ tilapu«pakuÓeÓayai÷  &
tathà supu«pÃvaraïaiÓ  % cavyakai÷ kÃmivallabhai÷  // MatsP_118.15 //
pu«pÃÇkuraiÓca bakulai÷  $ pÃribhadraharidrakai÷  &
dhÃrÃkadambai÷ kuÂajai÷  % kadambair girikuÂajai÷  // MatsP_118.16 //
Ãdityamustakai÷ kumbhai÷  $ kuÇkumai÷ kÃmavallabhai÷  &
kaÂphalairbadarairnÅpair  % dÅpairiva mahojjvalai÷  // MatsP_118.17 //
raktai÷ pÃlÅvanai÷ Óvetair  $ dìimaiÓcampakadrumai÷  &
bandhÆkaiÓca subandhÆkai÷  % ku¤jakÃnÃæ tu jÃtibhi÷  // MatsP_118.18 //
kusumai÷ pÃÂalÃbhiÓca  $ mallikÃkaravÅrakai÷  &
kurabakair himavarair  % jambÆbhir n­pajambubhi÷  // MatsP_118.19 //
bÅjapÆrai÷ sakarpÆrair  $ gurubhiÓcÃgurudrumai÷  &
bimbaiÓca pratibimbaiÓca  % saætÃnakavitÃnakai÷  // MatsP_118.20 //
tathà guggulav­k«aiÓca  $ hintÃladhavalek«ubhi÷  &
t­ïaÓÆnyai÷ karavÅrair  % aÓokaiÓ cakramardanai÷  // MatsP_118.21 //
pÅlubhirdhÃtakÅbhiÓca  $ ciribilvai÷ samÃkulai÷  &
tinti¬Åkaistathà lodhrair  % vi¬aÇgai÷ k«ÅrikÃdrumai÷  // MatsP_118.22 //
aÓmantakaistathà kÃlair  $ jambÅrai÷ Óvaitakadrumai÷  &
bhallÃtakairindrayavair  % valgujai÷ siddhisÃdhakai÷  // MatsP_118.23 //
nÃgakesarav­k«aiÓca  $ sukesaramanoharai÷  &
karamardai÷ kÃsamardair  % ari«Âakavari«Âakai÷  \
rudrÃk«airdrÃk«asambhÆtai÷  # saptÃhvai÷ putrajÅvakai÷  // MatsP_118.24 //
kaÇkolakairlavaÇgaiÓca  $ tvagdrumai÷ pÃrijÃtakai÷  &
pratÃnai÷ pippalÅnÃæ ca  % nÃgavalyaÓca bhÃgaÓa÷  // MatsP_118.25 //
marÅcasya tathà gulmair  $ navamallikayà tathà  &
m­dvÅkÃmaï¬apairmukhyair  % atimuktakamaï¬apai÷  // MatsP_118.26 //
trapu«airnartikÃnÃæ ca  $ pratÃnai÷ saphalai÷ Óubhai÷  &
kÆ«mÃï¬ÃnÃæ pratÃnaiÓca  % alÃbÆnÃæ tathà kvacit  // MatsP_118.27 //
cirbhiÂasya pratÃnaiÓca  $ paÂolÅkÃravellakai÷  &
karkoÂakÅvitÃnaiÓca  % vÃrtÃkair b­hatÅphalai÷  // MatsP_118.28 //
kaïÂakair mÆlakairmÆla-  $ ÓÃkaistu vividhaistathà  &
kahlÃraiÓca vidÃryà ca  % rurÆÂai÷ svÃdukaïÂakai÷  // MatsP_118.29 //
sabhÃï¬ÅravidÆsÃra-  $ rÃjajambÆkavÃlukai÷  &
suvarcalÃbhi÷ sarvÃbhi÷  % sar«apÃbhistathaiva ca  // MatsP_118.29* //
kÃkolÅk«ÅrakÃkolÅ  $ chattrayà cÃticchatrayà  &
kÃsamardÅsahÃsadbhi÷  % sakandalasakÃï¬akai÷  // MatsP_118.29** //
tathà k«ÅrakaÓÃkena  $ kÃlaÓÃkena cÃpyatha  &
ÓimbÅdhÃnyaistathà dhÃnyai÷  % sarvairniravaÓe«ata÷  // MatsP_118.29*** //
au«adhÅbhirvicitrÃbhir  $ dÅpyamÃnÃbhireva ca  &
Ãyu«yÃbhiryaÓasyÃbhir  % balyÃbhiÓca narÃdhipa  // MatsP_118.30 //
jarÃm­tyubhayaghÅbhi÷  $ k«udbhayaghnÅbhireva ca  &
saubhÃgyajananÅbhiÓca  % kutsnÃbhiÓcÃpyanekaÓa÷  // MatsP_118.31 //
tatra veïulatÃbhiÓca  $ tathà kÅcakaveïubhi÷  &
kÃÓai÷ ÓaÓÃÇkakÃÓaiÓca  % Óaragulmaistathaiva ca  // MatsP_118.32 //
kuÓagulmaistathà ramyair  $ gulmaiÓcek«or manoramai÷  &
kÃrpÃsajÃtivargeïa  % durlabhena Óubhena ca  // MatsP_118.33 //
tathà ca kadalÅkhaï¬air  $ manohÃribhiruttamai÷  &
tathà marakataprakhyai÷  % pradeÓai÷ ÓÃdvalÃnvitai÷  // MatsP_118.34 //
irÃpuæ«pasamÃyuktai÷  $ kuÇkamasya ca bhÃgaÓa÷  &
tagarÃtivi«ÃmÃæsÅ-  % granthikaistu surÃgadai÷  // MatsP_118.35 //
suvarïapu«paiÓca tathà  $ bhÆmipu«paistathÃparai÷  &
jambÅrakairbhÆst­ïakai÷  % sarasai÷ saÓukaistathà  // MatsP_118.36 //
ÓaÇgaverÃjamodÃbhi÷  $ kuberakapriyÃlakai÷  &
jalajaiÓca tathà vaïair  % nÃnÃvarïai÷ sugandhibhi÷  // MatsP_118.37 //
udayÃdityasaækÃÓai÷  $ sÆryacandranibhaistathà  &
tapanÅyasavarïaiÓca  % atasÅpu«pasaænibhai÷  // MatsP_118.38 //
ÓÆkapattranibhaiÓcÃnyai÷  $ sthalapattraiÓca bhÃgaÓa÷  &
pa¤cavarïai÷ samÃkÅrïair  % bahuvarïaistathaiva ca  // MatsP_118.39 //
dra«Âurd­«Âyà hitamudai÷  $ kumudaiÓcandrasaænibhai÷  &
tathà vahniÓikhÃkÃrair  % gajavaktrotpalai÷ Óubhai÷  // MatsP_118.40 //
nÅlotpalai÷ sakahlÃrair  $ gu¤jÃtakakaserukai÷  &
Ó­ÇgÃÂakam­ïÃlaiÓca  % karaÂai rÃjatotpalai÷  // MatsP_118.41 //
jalajai÷ sthalajairmÆlai÷  $ phalai÷ pu«pairviÓe«ata÷  &
vividhaiÓcaiva nÅvÃrair  % munibhojyairnarÃdhipa  // MatsP_118.42 //
na taddhÃnyaæ na tatsasyaæ  $ na tacchÃkaæ na tatphalam  &
na tanmÆlaæ na tatkandaæ  % na tatpu«paæ narÃdhipa  // MatsP_118.43 //
nÃgalokodbhavaæ divyaæ  $ naralokabhavaæ ca yat  &
anÆpotthaæ vanotthaæ ca  % tatra yannÃsti pÃrthiva÷  // MatsP_118.44 //
sadà pu«paphalaæ sarvam  $ ajaryam ­tuyogata÷  &
madreÓvara÷ sa dad­Óe  % tapasà hyatiyogata÷  // MatsP_118.45 //
dad­Óe ca tathà tatra  $ nÃnÃrÆpÃn patatriïa÷  &
mayÆrÃn ÓatapattrÃæÓca  % kalaviÇkÃæÓca kokilÃn  // MatsP_118.46 //
tathà kÃdambakÃnhaæsÃn  $ koya«ÂÅn kha¤jarÅÂakÃn  &
kurarÃnkÃlakÆÂÃæÓca  % khaÂvÃÇgÃn lubdhakÃæs tathà  // MatsP_118.47 //
gok«ve¬akÃæstathà kumbhÃn  $ dhÃrtarëÂräÓukÃnbakÃn  &
ghÃtukÃæÓcakravÃkÃæÓca  % kaÂukÃnÂiÂÂibhÃn bhaÂÃn  // MatsP_118.48 //
putrapriyÃn lohap­«ÂhÃn  $ gocarmagirivartakÃn  &
pÃrÃvatÃæÓca kamalÃn  % sÃrikà jÅvajÅvakÃn  // MatsP_118.49 //
lÃvavartakavÃrtÃkÃn  $ raktavartmaprabhadrakÃn  &
tÃmracƬÃnsvarïacƬÃn  % kukkuÂÃn këÂhakukkuÂÃn  // MatsP_118.50 //
kapi¤jalÃnkalaviÇkÃæs  $ tathà kuÇkumacƬakÃn  &
bh­ÇgarÃjÃn sÅrapÃdÃn  % bhÆliÇgÃn ¬iï¬imÃn navÃn  // MatsP_118.51 //
ma¤julÅtakadÃtyÆhÃn  $ bhÃradvÃjÃæstathà ca«Ãn  &
etÃæÓcÃnyÃæÓca subahÆn  % pak«isaæghÃnmanoharÃn  // MatsP_118.52 //
ÓvÃpadÃnvividhÃkÃrÃn  $ m­gÃæÓcaiva mahÃm­gÃn  &
vyÃghrÃnkesariïa÷ siæhÃn  % dvÅpina÷ ÓarabhÃnv­kÃn  // MatsP_118.53 //
­k«Ãæstarak«ÆæÓca bahÆn  $ golÃÇgÆlÃn savÃnarÃn  &
ÓaÓalomÃn sakÃdambÃn  % mÃrjÃrÃn vÃyuvegina÷  // MatsP_118.54 //
mÆ«akÃnnakulÃn kÃvÃn  $ siæhÃn drumamanoharÃn  &
tathà mattÃæÓca mÃtaægÃn  % mahi«Ãn gavayÃn v­«Ãn  \
camarÃn s­marÃæÓcaiva  # tathà gaurakharÃnapi  // MatsP_118.55 //
urabhrÃæÓca tathà me«Ãn  $ sÃraÇgÃnatha kÆkurÃn  &
nÅlÃæÓcaiva mahÃnÃlÃn  % karÃlÃnm­gamÃt­kÃn  // MatsP_118.56 //
sadaæ«ÂrÃrÃmasarabhÃn  $ krau¤cÃkÃrakaÓambarÃn  &
karÃlÃnk­tamÃlÃæÓca  % kÃlapucchÃæÓca toraïÃn  // MatsP_118.57 //
daæ«ÂrÃnkha¬gÃnvarÃhÃæÓca  $ turaægÃnkharagardabhÃn  &
etÃn advi«ÂÃnmadreÓo  % viruddhÃæÓca parasparam  // MatsP_118.58 //
aviruddhÃnvane d­«Âvà  $ vismayaæ paramaæ yayau  &
taccÃÓramapadaæ puïyaæ  % babhÆvÃtre÷ purà n­pam  // MatsP_118.59 //
tatprasÃdÃtprabhÃyuktaæ  $ sthÃvarairjaÇgamaistathà  &
hiæsanti hi na cÃnyonyaæ  % hiæsakÃstu parasparam  // MatsP_118.60 //
kravyÃdÃ÷ prÃïinastatra  $ sarve k«ÅraphalÃÓanÃ÷  &
nirmitÃstatra cÃtyartham  % atriïà sumahÃtmanà  // MatsP_118.61 //
ÓailÃnitambadeÓe«u  $ nyavasacca svayaæ n­pa÷  &
paya÷ k«aranti te divyam  % am­tasvÃdukaïÂakam  // MatsP_118.62 //
kvacidrÃjanmahi«yaÓca  $ kvacidÃjÃÓca sarvaÓa÷  &
ÓilÃ÷ k«Åreïa sampÆrïà  % dadhnà cÃnyatra và bahi÷  // MatsP_118.63 //
saæpaÓyanparamÃæ prÅtim  $ avÃpa vasudhÃdhipa÷  &
sarÃæsi tatra divyÃni  % nadyaÓca vimalodakÃ÷  // MatsP_118.64 //
praïÃlikÃni co«ïÃni  $ ÓÅtalÃni ca bhÃgaÓa÷  &
kandarÃïi ca Óailasya  % susevyÃni pade pade  // MatsP_118.65 //
himapÃto na tatrÃsti  $ samantÃtpa¤cayojanam  &
upatyakà suÓailasya  % Óikharasya na vidyate  // MatsP_118.66 //
tatrÃsti rÃja¤chikharaæ  $ parvatendrasya pÃï¬uram  &
himapÃtaæ ghanà yatra  % kurvanti sahitÃ÷ sadà  // MatsP_118.67 //
tatrÃsti cÃparaæ Ó­Çgaæ  $ yatra toyaghanà ghanÃ÷  &
nityamevÃbhivar«anti  % ÓilÃbhi÷ Óikharaæ varam  // MatsP_118.68 //
tadÃÓramaæ manohÃri  $ yatra kÃmadharà dharà  &
suramukhyopayogitvÃc  % chÃkhinÃæ saphalÃ÷ phalÃ÷  // MatsP_118.69 //
sadopagÅtabhramara-  $ surastrÅsevitaæ param  &
sarvapÃpak«ayakaraæ  % Óailasyeva prahÃrakam  // MatsP_118.70 //
vÃnarai÷ krŬamÃnaiÓca  $ deÓÃddeÓÃnnarÃdhipa  &
himapu¤jÃ÷ k­tÃstatra  % candrabimbasamaprabhÃ÷  // MatsP_118.71 //
tadÃÓramaæ samantÃcca  $ himasaæruddhakandarai÷  &
ÓailavÃÂai÷ pariv­tam  % agamyaæ manujai÷ sadà  // MatsP_118.72 //
pÆrvÃrÃdhitabhÃvo 'sau  $ mahÃrÃja÷ purÆravÃ÷  &
tadÃÓramapadaæ prÃpto  % devadevaprasÃdata÷  // MatsP_118.73 //
tadÃÓramaæ ÓramaÓamanaæ manoharaæ  $ manoharai÷ kusumaÓatairalaæk­tam  &
k­taæ svayaæ ruciramathÃtriïà Óubhaæ  % ÓubhÃvahaæ ca hi dad­Óe sa madrarà // MatsP_118.74 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 119

*sÆta uvÃca
tatra yau tau mahÃÓ­Çgau  $ mahÃvarïau mahÃhimau  &
t­tÅyaæ tu tayormadhye  % Ó­Çgamatyantamucchritam  // MatsP_119.1 //
nityÃtaptaÓilÃjÃtaæ  $ sadÃbhraparivarjitam  &
tasyÃdhastÃdv­k«agaïe  % diÓÃæ bhÃge ca paÓcime  // MatsP_119.2 //
jÃtÅlatÃparik«iptaæ  $ vivaraæ cÃrudarÓanam  &
d­«Âvaiva kautukÃvi«Âas  % taæ viveÓa mahÅpati÷  // MatsP_119.3 //
tamasà cÃtinibi¬aæ  $ nalvamÃtraæ susaækaÂam  &
nalvamÃtramatikramya  % svaprabhÃbharaïojjvalam  // MatsP_119.4 //
tam ucchritam athÃtyantaæ  $ gambhÅraæ parivartulam  &
na tatra sÆryastapati  % na virÃjati candramÃ÷  // MatsP_119.5 //
tathÃpi divasÃkÃraæ  $ prakÃÓaæ tadaharniÓam  &
kroÓÃdhikaparÅmÃïaæ  % sarasà ca virÃjitam  // MatsP_119.6 //
samantÃtsarasastasya  $ Óailalagnà tu vedikà  &
sauvarïai rÃjatairv­k«air  % vidrumairupaÓobhitam  // MatsP_119.7 //
nÃnÃmÃïikyakusumai÷  $ suprabhÃbharaïojjvalai÷  &
tasminsarasi padmÃni  % padmarÃgacchadÃni tu  // MatsP_119.8 //
vajrakesarajÃlÃni  $ sugandhÅni tathà yutam  &
pattrair marakatair nÅlair  % vai¬Æryasya mahÅpate  // MatsP_119.9 //
karïikÃÓca tathà te«Ãæ  $ jÃtarÆpasya pÃrthiva  &
tasminsarasi yà bhÆmir  % na sà vajrasamÃkulà  // MatsP_119.10 //
nÃnÃratnairupacità  $ jalajÃnÃæ samÃÓraya÷  &
kapardikÃnÃæ ÓuktÅnÃæ  % ÓaÇkhÃnÃæ ca mahÅpate  // MatsP_119.11 //
makarÃïÃæ ca matsyÃnÃæ  $ caï¬ÃnÃæ kacchapai÷ saha  &
tatra marakatakhaï¬Ãni  % vajrÃïÃæ ca sahasraÓa÷  // MatsP_119.12 //
padmarÃgendranÅlÃni  $ mahÃnÅlÃni pÃrthiva  &
pu«parÃgÃïi sarvÃïi  % tathà karkoÂakÃni ca  // MatsP_119.13 //
tutthakasya tu khaï¬Ãni  $ tathà Óe«asya bhÃgaÓa÷  &
rÃjÃvartasya mukhyasya  % rucirÃk«asya cÃpyatha  // MatsP_119.14 //
sÆryendukÃntayaÓcaiva  $ nÅlo varïÃntimaÓca ya÷  &
jyotÅrasasya ramyasya  % syamantasya ca bhÃgaÓa÷  // MatsP_119.15 //
suroragavalak«ÃïÃæ  $ sphaÂikasya tathaiva ca  &
gomedapittakÃnÃæ ca  % dhÆlÅmarakatasya ca  // MatsP_119.16 //
vai¬Æryasaugandhikayos  $ tathà rÃjamaïern­pa  &
vajrasyaiva ca mukhyasya  % tathà brahmamaïerapi  // MatsP_119.17 //
muktÃphalÃni muktÃnÃæ  $ tÃrÃvigrahadhÃriïÃm  // MatsP_119.18 //
sukho«ïaæ caiva tattoyaæ  $ snÃnÃcchÅtavinÃÓanam  &
vai¬Æryasya Óilà madhye  % sarasastasya Óobhanà  // MatsP_119.19 //
pramÃïena tathà sà ca  $ dve ca rÃjandhanu÷Óate  &
caturasrà tathà ramyà  % tapasà nirmitÃtriïà  // MatsP_119.20 //
biladvÃrasamo deÓo  $ yatra yatra hiraïmaya÷  &
pradeÓa÷ sa tu rÃjendra  % dvÅpe tasminmanohare  // MatsP_119.21 //
tathà pu«kariïÅ ramyà  $ tasminrÃja¤ÓilÃtale  &
suÓÅtÃmalapÃnÅyà  % jalajaiÓca virÃjità  // MatsP_119.22 //
ÃkÃÓapratimà rÃjaæÓ  $ caturasrà manoharà  &
tasyÃstadudakaæ svÃdu  % laghu ÓÅtaæ sugandhikam  // MatsP_119.23 //
na k«iïoti yathà kaïÂhaæ  $ kuk«iæ nÃpÆrayatyapi  &
t­ptiæ vidhatte paramÃæ  % ÓarÅre ca mahatsukham  // MatsP_119.24 //
madhye tu tasyÃ÷ prÃsÃdaæ  $ nirmitaæ tapasÃtriïà  &
rukmasetupraveÓÃntaæ  % sarvaratnamayaæ Óubham  // MatsP_119.25 //
ÓaÓÃÇkaraÓme÷ saækÃÓaæ  $ prÃsÃdaæ rÃjataæ hitam  &
ramyavai¬ÆryasopÃnaæ  % vidrumÃmalasÃrakam  // MatsP_119.26 //
indranÅlamahÃstambhaæ  $ marakatÃsaktavedikam  &
vajrÃæÓujÃlai÷ sphuritaæ  % ramyaæ d­«Âimanoramam  // MatsP_119.27 //
prÃsÃde tatra bhagavÃn  $ devadevo janÃrdana÷  &
bhogibhogÃvalÅsupta÷  % sarvÃlaækÃrabhÆ«ita÷  // MatsP_119.28 //
jÃnunÃku¤citastveko  $ devadevasya cakriïa÷  &
phaïÅndrasaænivi«Âo 'Çghrir  % dvitÅyaÓca tathÃnagha  // MatsP_119.29 //
lak«ayutsaÇgagato 'Çghristu  $ Óe«abhogapraÓÃyina÷  &
phaïÅndrabhogasaænyasta-  % bÃhu÷ keyÆrabhÆ«aïa÷  // MatsP_119.30 //
aÇgulÅp­«Âhavinyasta-  $ devaÓÅr«adharaæ bhujam  &
ekaæ vai devadevasya  % dvitÅyaæ tu prasÃritam  // MatsP_119.31 //
samÃku¤citajÃnustha-  $ maïibandhena Óobhitam  &
kiæcidÃku¤citaæ caiva  % nÃbhideÓakarasthitam  // MatsP_119.32 //
t­tÅyaæ tu bhujaæ tasya  $ caturthaæ tu tathà ӭïu  &
ÃttasaætÃnakusumaæ  % ghrÃïadeÓÃnusarpiïam  // MatsP_119.33 //
lak«myà saævÃhyamÃnÃÇghri÷  $ padmapattranibhai÷ karai÷  &
saætÃnamÃlÃmukuÂaæ  % hÃrakeyÆrabhÆ«itam  // MatsP_119.34 //
bhÆ«itaæ ca tathà devam  $ aÇgadairaÇgulÅyakai÷  &
phaïÅndraphaïavinyasta-  % cÃruratnaÓirojjvalam  // MatsP_119.35 //
aj¤Ãtavastucaritaæ  $ prati«Âhitam athÃtriïà  &
siddhÃnupÆjyaæ satataæ  % saætÃnakusumÃrcitam  // MatsP_119.36 //
divyagandhÃnuliptÃÇgaæ  $ divyadhÆpena dhÆpitam  &
surasai÷ suphalairh­dyai÷  % siddhairupah­tai÷ sadà  // MatsP_119.37 //
ÓobhitottamapÃrÓvaæ taæ  $ devamutpalaÓÅr«akam  &
tata÷ sammukham udvÅk«ya  % vavande sa narÃdhipa÷  // MatsP_119.38 //
jÃnubhyÃæ Óirasà caiva  $ gatvà bhÆmiæ yathÃvidhi  &
nÃmnÃæ sahasreïa tadà  % tu«ÂÃva madhusÆdanam  // MatsP_119.39 //
pradak«iïamatho cakre  $ sa tÆtthÃya puna÷ puna÷  &
ramyamÃyatanaæ d­«Âvà  % tatrovÃsÃÓrame puna÷  // MatsP_119.40 //
bilÃdbahirguhÃæ kÃæcid  $ ÃÓritya sumanoharÃm  &
tapaÓcakÃra tatraiva  % pÆjayanmadhusÆdanam  // MatsP_119.41 //
nÃnÃvidhaistathà pu«pai÷  $ phalamÆlai÷ sagorasai÷  &
nityaæ tri«avaïasnÃyÅ  % vahnipÆjÃparÃyaïa÷  // MatsP_119.42 //
devavÃpÅjalai÷ kurvan  $ satataæ prÃïadhÃraïam  &
sarvÃhÃraparityÃgaæ  % k­tvà tu manujeÓvara÷  // MatsP_119.43 //
anÃst­taguhÃÓÃyÅ  $ kÃlaæ nayati pÃrthiva÷  &
tyaktÃhÃrakriyaÓcaiva  % kevalaæ toyato n­pa÷  \
na tasya glÃnimÃyÃti  # ÓarÅraæ ca tadadbhutam  // MatsP_119.44 //
evaæ sa rÃjà tapasi prasakta÷  $ sampÆjayandevavaraæ sadaiva  &
tatrÃÓrame kÃlamuvÃsa kaæcit  % svargopame du÷kham avindamÃna÷  // MatsP_119.45 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 120

sa tvÃÓramapade ramye  $ tyaktÃhÃraparicchada÷  &
krŬÃvihÃraæ gandharvai÷  % paÓyannapsarasÃæ saha  // MatsP_120.1 //
k­tvà pu«poccayaæ bhÆri  $ granthayitvà tathà sraja÷  &
agraæ nivedya devÃya  % gandharvebhyastadà dadau  // MatsP_120.2 //
pu«poccayaprasaktÃnÃæ  $ krŬantÅnÃæ yathÃsukham  &
ce«Âà nÃnÃvidhÃkÃrÃ÷  % paÓyannapi na paÓyati  // MatsP_120.3 //
kÃcitpu«poccaye saktà  $ latÃjÃlena ve«Âità  &
sakhÅjanena saætyaktà  % kÃntenÃbhisamujjhità  // MatsP_120.4 //
kÃcitkamalagandhÃbhà  $ ni÷ÓvÃsapavanÃh­tai÷  &
madhupairÃkulamukhÅ  % kÃntena parimocità  // MatsP_120.5 //
makarandasabhÃkrÃnta-  $ nayanà kÃcidaÇganà  &
kÃntani÷ÓvÃsavÃtena  % nÅrajaskak­tek«aïà  // MatsP_120.6 //
kÃcid uccÅya pu«pÃïi  $ dadau kÃntasya bhÃminÅ  &
kÃntasaægrathitai÷ pu«pai  % rarÃja k­taÓekharà  // MatsP_120.7 //
uccÅya svayam udgrathya  $ kÃntena k­taÓekharà  &
k­tak­tyamivÃtmÃnaæ  % mene manmathavardhinÅ  // MatsP_120.8 //
astvasmingahane ku¤je  $ viÓi«Âakusumà latà  &
kÃcidevaæ raho nÅtà  % ramaïena riraæsunà  // MatsP_120.9 //
kÃntasaænÃmitalatà  $ kusumÃni vicinvatÅ  &
sarvÃbhya÷ kÃcidÃtmÃnaæ  % mene sarvaguïÃdhikam  // MatsP_120.10 //
kÃÓcitpaÓyati bhÆpÃlaæ  $ nalinÅ«u p­thakp­thak  &
krŬamÃnÃstu gandharvair  % devarÃmà manoramÃ÷  // MatsP_120.11 //
kÃcid Ãtìayat kÃntam  $ udakena Óucismità  &
tìyamÃnÃtha kÃntena  % prÅtiæ kÃcidupÃyayau  // MatsP_120.12 //
kÃntaæ ca tìayÃmÃsa  $ jÃtakhedà varÃÇganà  &
ad­Óyata varÃrohà  % ÓvÃsan­tyatpayodharà  // MatsP_120.13 //
kÃntÃmbutìanÃk­«Âa-  $ keÓapÃÓanibandhanà  &
keÓÃkulamukhÅ bhÃti  % madhupairiva padminÅ  // MatsP_120.14 //
svacak«u÷sad­Óai÷ pu«pai÷  $ saæchanne nalinÅvane  &
channà kÃcic cirÃtprÃptà  % kÃntenÃnvi«ya yatnata÷  // MatsP_120.15 //
snÃtà ÓÅtÃpadeÓena  $ kÃcitprÃhÃÇganà bh­Óam  &
ramaïÃliÇganaæ cakre  % mano 'bhila«itaæ ciram  // MatsP_120.16 //
jalÃrdravasanaæ sÆk«mam  $ aÇgalÅnaæ Óucismità  &
dhÃrayantÅ janaæ cakre  % kÃcit tatra samanmatham  // MatsP_120.17 //
kaïÂhamÃlyaguïai÷ kÃcit  $ kÃntena k­«yatÃmbhasi  &
truÂyatsragdÃmapatitaæ  % ramaïaæ prÃhasacciram  // MatsP_120.18 //
kÃcidbhugnà sakhÅdatta-  $ jÃnudeÓe nakhak«atà  &
saæbhrÃntà kÃntaÓaraïaæ  % magnà kÃcidgatà ciram  // MatsP_120.19 //
kÃcitp­«Âhak­tÃdityà  $ keÓanistoyakÃriïÅ  &
ÓilÃtalagatà bhartrà  % d­«Âà kÃmÃrtacak«u«Ã  // MatsP_120.20 //
k­ttamÃlyaæ vilulitaæ  $ saækrÃntakucakuÇkumam  &
ratikrŬitakÃnteva  % rarÃja tatsarodakam  // MatsP_120.21 //
susnÃtadevagandharva-  $ devarÃmÃgaïena ca  &
pÆjyamÃnaæ ca dad­Óe  % devadevaæ janÃrdanam  // MatsP_120.22 //
kvacic ca dad­Óe rÃjà  $ latÃg­hagatÃ÷ striya÷  &
maï¬ayantÅ÷ svagÃtrÃïi  % kÃntasaænyastamÃnasÃ÷  // MatsP_120.23 //
kÃcid ÃdarÓanakarà  $ vyagrà dÆtÅmukhodgatam  &
Ó­ïvatÅ kÃntavacanam  % adhikà tu tathà babhau  // MatsP_120.24 //
kÃcit satvarità dÆtyà  $ bhÆ«aïÃnÃæ viparyayam  &
kurvÃïà naiva bubudhe  % manmathÃvi«Âacetanà  // MatsP_120.25 //
vÃyununnÃtisurabhi-  $ kusumotkaramaï¬ite  &
kÃcitpibantÅ dad­Óe  % maireyaæ nÅlaÓÃdvale  // MatsP_120.26 //
pÃyayÃmÃsa ramaïaæ  $ svayaæ kÃcidvarÃÇganà  &
kÃcitpapau varÃrohà  % kÃntapÃïisamarpitam  // MatsP_120.27 //
kÃcitsvanetracapala-  $ nÅlotpalayutaæ paya÷  &
pÅtvà papraccha ramaïaæ  % kva gate te mamotpale  // MatsP_120.28 //
tvayaiva pÅtau tau nÆnam  $ ityuktà ramaïena sà  &
tathà viditvà mugdhatvÃd  % babhÆva vrŬità bh­Óam  // MatsP_120.29 //
kÃcitkÃntÃrpitaæ subhrÆ÷  $ kÃntapÅtÃvaÓe«itam  &
saviÓe«arasaæ pÃnaæ  % papau manmathavardhanam  // MatsP_120.30 //
ÃpÃnago«ÂhÅ«u tathà  $ tÃsÃæ sa narapuægava÷  &
ÓuÓrÃva vividhaæ gÅtaæ  % tantrÅsvaravimiÓritam  // MatsP_120.31 //
prado«asamaye tÃÓca  $ devadevaæ janÃrdanam  &
rÃjansadopan­tyanti  % nÃnÃvÃdyapura÷sarÃ÷  // MatsP_120.32 //
yÃmamÃtre gate rÃtrau  $ vinirgatya guhÃmukhÃt  &
ÃvasansaæyutÃ÷ kÃntai÷  % pararddhiracitÃæ guhÃm  // MatsP_120.33 //
nÃnÃgandhÃnvitalatÃæ  $ nÃnÃgandhasugandhinÅm  &
nÃnÃvicitraÓayanÃæ  % kusumotkaramaï¬itÃm  // MatsP_120.34 //
evam apsarasÃæ paÓyan  $ krŬitÃni sa parvate  &
tapastepe mahÃrÃjan  % keÓavÃrpitamÃnasa÷  // MatsP_120.35 //
tamÆcurn­patiæ gatvà  $ gandharvÃpsarasÃæ gaïÃ÷  &
rÃjansvargopamaæ deÓam  % imaæ prÃpto 'syariædama  // MatsP_120.36 //
vayaæ hi te pradÃsyÃmo  $ manasa÷ kÃÇk«itÃnvarÃn  &
tÃnÃdÃya g­haæ gaccha  % ti«Âheha yadi và puna÷  // MatsP_120.37 //

*rÃjovÃca
amoghadarÓanÃ÷ sarve  $ bhavantastvamitaujasa÷  &
varaæ vitaratÃdyaiva  % prasÃdaæ madhusÆdanÃt  // MatsP_120.38 //
evamastvityathoktastai÷  $ sa tu rÃjà purÆravÃ÷  &
tatrovÃsa sukhÅ mÃsaæ  % pÆjayÃno janÃrdanam  // MatsP_120.39 //
priya eva sadaivÃsÅd  $ gandharvÃpsarasÃæ n­pa÷  &
tuto«a sa jano rÃj¤as  % tasyÃlaulyena karmaïà  // MatsP_120.40 //
mÃsasya madhye sa n­pa÷ pravi«ÂastadÃÓramaæ ratnasahasracitram  /*
toyÃÓanastatra hyuvÃsa mÃsaæ yÃvatsitÃnto n­pa phÃlgunasya  // MatsP_120.41 //*
phÃlgunÃmalapak«Ãnte  $ rÃjà svapne purÆravÃ÷  &
tasyaiva devadevasya  % ÓrutavÃngaditaæ Óubham  // MatsP_120.42 //
rÃtryÃmasyÃæ vyatÅtÃyÃm  $ atriïà tvaæ same«yasi  &
tena rÃjansamÃgamya  % k­tak­tyo bhavi«yasi  // MatsP_120.43 //
svapnamevaæ sa rÃjar«ir  $ d­«Âvà devendravikrama÷  &
pratyÆ«akÃle vidhivat  % snÃta÷ sa prayatendriya÷  // MatsP_120.44 //
k­tak­tyo yathÃkÃmaæ  $ pÆjayitvà janÃrdanam  &
dadarÓÃtriæ muniæ rÃjà  % pratyak«aæ tapasÃæ nidhim  // MatsP_120.45 //
svapnaæ tu devadevasya  $ nyavedayata dhÃrmika÷  &
tata÷ ÓuÓrÃva vacanaæ  % devatÃnÃæ samÅritam  // MatsP_120.46 //
evametanmahÅpÃla  $ nÃtra kÃryà vicÃraïà  &
evaæ prasÃdaæ samprÃpya  % devadevÃjjanÃrdanÃt  // MatsP_120.47 //
k­tadevÃrcano rÃjà  $ tathà hutahutÃÓana÷  &
sarvÃnkÃmÃnavÃpto 'sau  % varadÃnena keÓavÃt  // MatsP_120.48 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 121

*sÆta uvÃca
tasyÃÓramasyottaratas  $ tripurÃrini«evita÷  &
nÃnÃratnamayai÷ Ó­Çgai÷  % kalpadrumasamanvitai÷  // MatsP_121.1 //
madhye himavata÷ p­«Âhe  $ kailÃso nÃma parvata÷  &
tasminnivasati ÓrÅmÃn  % kubera÷ saha guhyakai÷  // MatsP_121.2 //
apsaro 'nugupto rÃjà  $ modate hyalakÃdhipa÷  &
kailÃsapÃdasambhÆtaæ  % puïyaæ ÓÅtajalaæ Óubham  // MatsP_121.3 //
mandodakaæ nÃma sara÷  $ payastu dadhisaænibham  &
tasmÃt pravahate divyà  % nadÅ mandÃkinÅ Óubhà  // MatsP_121.4 //
divyaæ ca nandanaæ tatra  $ tasyÃstÅre mahadvanam  &
prÃguttareïa kailÃsÃd  % divyaæ saugandhikaæ girim  // MatsP_121.5 //
sarvadhÃtumayaæ divyaæ  $ suvelaæ parvataæ prati  &
candraprabho nÃma giri÷  % ya÷ Óubhro ratnasaænibha÷  // MatsP_121.6 //
tatsamÅpe saro divyam  $ acchodaæ nÃma viÓrutam  &
tasmÃtprabhavate divyà  % nadÅ hyacchodakà Óubhà  // MatsP_121.7 //
tasyÃstÅre vanaæ divyaæ  $ mahaccaitrarathaæ Óubham  &
tasmingirau nivasati  % maïibhadra÷ sahÃnuga÷  // MatsP_121.8 //
yak«asenÃpati÷ krÆro  $ guhyakai÷ parivÃrita÷  &
puïyà mandÃkinÅ nÃma  % nadÅ hyacchodakà Óubhà  // MatsP_121.9 //
mahÅmaï¬alamadhye tu  $ pravi«Âe tu mahodadhim  &
kailÃsadak«iïe prÃcyÃæ  % Óivaæ sarvau«adhiæ girim  // MatsP_121.10 //
mana÷ÓilÃmayaæ divyaæ  $ suvelaæ parvataæ prati  &
lohito hemaÓ­Çgastu  % giri÷ sÆryaprabho mahÃn  // MatsP_121.11 //
tasya pÃde mahaddivyaæ  $ lohitaæ sumahatsara÷  &
tasmÃtprabhavate puïyo  % lauhityaÓca nado mahÃn  // MatsP_121.12 //
divyÃraïyaæ viÓokaæ ca  $ tasya tÅre mahadvanam  &
tasmingirau nivasati  % yak«o maïidharo vaÓÅ  // MatsP_121.13 //
saumyai÷ sudhÃrmikaiÓcaiva  $ guhyakai÷ parivÃrita÷  &
kailÃsÃtpaÓcimodÅcyÃæ  % kakudmÃnau«adhÅgiri÷  // MatsP_121.14 //
kakudmati ca rudrasya  $ utpattiÓca kakudmina÷  &
tada¤janaæ traikakudaæ  % Óailaæ trikakudaæ prati  // MatsP_121.15 //
sarvadhÃtumayastatra  $ sumahÃnvaidyuto giri÷  &
tasya pÃde mahaddivyaæ  % mÃnasaæ siddhasevitam  // MatsP_121.16 //
tasmÃtprabhavate puïyà  $ sarayÆrlokapÃvanÅ  &
yasyÃstÅre vanaæ divyaæ  % vaibhrÃjaæ nÃma viÓrutam  // MatsP_121.17 //
kuberÃnucarastasmin  $ prahetitanayo vaÓÅ  &
brahmadhÃtà nivasati  % rÃk«aso 'nantavikrama÷  // MatsP_121.18 //
kailÃsÃtpaÓcimÃmÃÓÃæ  $ divya÷ sarvau«adhigiri÷  &
varuïa÷ parvataÓre«Âho  % rukmadhÃtuvibhÆ«ita÷  // MatsP_121.19 //
bhavasya dayita÷ ÓrÅmÃn  $ parvato haimasaænibha÷  &
ÓÃtakaumbhamayairdivyai÷  % ÓilÃjÃlai÷ samÃcita÷  // MatsP_121.20 //
ÓatasaÇkhyais tÃpanÅyai÷  $ Ó­Çgairdivamivollikhan  &
Ó­ÇgavÃnsumahÃdivyo  % durga÷ Óailo mahÃcita÷  // MatsP_121.21 //
tasmingirau nivasati  $ giriÓo dhÆmralohita÷  &
tasya pÃdÃtprabhavati  % Óailodaæ nÃma tatsara÷  // MatsP_121.22 //
tasmÃtprabhavate puïyà  $ nadÅ Óailodakà Óubhà  &
sà cak«usÅ tayormadhye  % pravi«Âà paÓcimodadhim  // MatsP_121.23 //
astyuttareïa kailÃsÃc  $ chiva÷ sarvau«adho giri÷  &
gauraæ tu parvataÓre«Âhaæ  % haritÃlamayaæ prati  // MatsP_121.24 //
hiraïyaÓ­Çga÷ sumahÃd-  $ ivyau«adhimayo giri÷  &
tasya pÃde mahaddivyaæ  % sara÷ käcanavÃlukam  // MatsP_121.25 //
ramyaæ bindusaro nÃma  $ yatra rÃjà bhagÅratha÷  &
gaÇgÃrthe sa tu rÃjar«ir  % uvÃsa bahulÃ÷ samÃ÷  // MatsP_121.26 //
divaæ yÃsyantu me pÆrve  $ gaÇgÃtoyÃplutÃsthikÃ÷  &
tatra tripathagà devÅ  % prathamaæ tu prati«Âhità  // MatsP_121.27 //
somapÃdÃtprasÆtà sà  $ saptadhà pravibhajyate  &
yÆpà maïimayÃstatra  % vimÃnÃÓca hiraïmayÃ÷  // MatsP_121.28 //
tatre«Âvà kratubhi÷ siddha÷  $ Óakra÷ suragaïai÷ saha  &
divyaÓchÃyÃpathas tatra  % nak«atrÃïÃæ tu maï¬alam  // MatsP_121.29 //
d­Óyate bhÃsurà rÃtrau  $ devÅ tripathagà tu sà  &
antarik«aæ divaæ caiva  % bhÃvayitvà bhuvaæ gatà  // MatsP_121.30 //
bhavottamÃÇge patità  $ saæruddhà yogamÃyayà  &
tasyà ye bindava÷ kecit  % kruddhÃyÃ÷ patità bhuvi  // MatsP_121.31 //
k­taæ tu tairbahusaras  $ tato bindusara÷ sm­tam  &
tatastasyà niruddhÃyà  % bhavena sahasà ru«Ã  // MatsP_121.32 //
j¤Ãtvà tasyà hyabhiprÃyaæ  $ krÆraæ devyÃÓcikÅr«itam  &
bhittvà viÓÃmi pÃtÃlaæ  % srotasà g­hya Óaækaram  // MatsP_121.33 //
athÃvalepaæ taæ j¤Ãtvà  $ tasyÃ÷ kruddhastu Óaækara÷  &
tirobhÃvayituæ buddhir  % ÃsÅdaÇge«u tÃæ nadÅm  // MatsP_121.34 //
etasminneva kÃle tu  $ d­«Âvà rÃjÃnamagrata÷  &
dhamanÅsaætataæ k«Åïaæ  % k«udhÃvyÃkulitendriyam  // MatsP_121.35 //
anena to«itaÓcÃhaæ  $ nadyarthe pÆrvameva tu  &
buddhvÃ'sya varadÃnaæ tu  % tata÷ kopaæ nyayacchata  // MatsP_121.36 //
brahmaïo vacanaæ Órutvà  $ yaduktaæ dhÃrayannadÅm  &
tato visarjayÃmÃsa  % saæruddhÃæ svena tejasà  // MatsP_121.37 //
nadÅæ bhagÅrathasyÃrthe  $ tapasogreïa to«ita÷  &
tato visarjayÃmÃsa  % sapta srotÃæsi gaÇgayà  // MatsP_121.38 //
trÅïi prÃcÅmabhimukhaæ  $ pratÅcÅæ trÅïyathaiva tu  &
srotÃæsi tripathÃyÃstu  % pratyapadyanta saptadhà  // MatsP_121.39 //
nalinÅ hlÃdinÅ caiva  $ pÃvanÅ caiva prÃcyagà  &
sÅtà cak«uÓca sindhuÓca  % tisrastà vai pratÅcyagÃ÷  // MatsP_121.40 //
saptamÅ tvanugà tÃsÃæ  $ dak«iïena bhagÅratham  &
tasmÃdbhÃgÅrathÅ sà vai  % pravi«Âà dak«iïodadhim  // MatsP_121.41 //
sapta caitÃ÷ plÃvayanti  $ var«aæ tu himasÃhvayam  &
prasÆtÃ÷ sapta nadyastu  % Óubhà bindusarodbhavÃ÷  // MatsP_121.42 //
tÃndeÓÃnplÃvayanti sma  $ mlecchaprÃyÃæÓca sarvaÓa÷  &
saÓailÃnkukurÃnraudhrÃn  % barbarÃnyavanÃnkhasÃn  // MatsP_121.43 //
pulikÃæÓca kulatthÃæÓca  $ aÇgalokyÃnvarÃæÓca yÃn  &
k­tvà dvidhà himavantaæ  % pravi«Âà dak«iïodadhim  // MatsP_121.44 //
atha vÅramarÆæÓcaiva  $ kÃlikÃæÓcaiva ÓÆlikÃn  &
tukarÃnbarbarÃkÃrÃn  % pahlavÃnpÃradächakÃn  // MatsP_121.45 //
etäjanapadÃæÓcak«u÷  $ plÃvayitvodadhiæ gatà  &
daradorjagu¬ÃæÓcaiva  % gÃndhÃrÃnaurasÃnkuhÆn  // MatsP_121.46 //
ÓivapaurÃnindramarÆn  $ vasatÅnsamatejasam  &
saindhavÃnurvasÃnbarbÃn  % kupathÃnbhÅmaromakÃn  // MatsP_121.47 //
ÓunÃmukhÃæÓcordamarÆn  $ sindhuretÃnni«evate  &
gandharvÃnkinnarÃnyak«Ãn  % rak«ovidyÃdharoragÃn  // MatsP_121.48 //
kalÃpagrÃmakÃæÓcaiva  $ tathà kimpuru«ÃnnarÃn  &
kirÃtÃæÓca pulindÃæÓca  % kurÆnvai bhÃratÃnapi  // MatsP_121.49 //
päcÃlÃnkauÓikÃnmatsyÃn  $ mÃgadhÃÇgÃæstathaiva ca  &
brahmottarÃæÓca vaÇgÃæÓca  % tÃmraliptÃæstathaiva ca  // MatsP_121.50 //
etäjanapadÃnÃryÃn  $ gaÇgà bhÃvayate Óubhà  &
tata÷ pratihatà vindhye  % pravi«Âà dak«iïodadhim  // MatsP_121.51 //
tatastu hlÃdinÅ puïyà  $ prÃcÅnÃbhimukhÅ yayau  &
plÃvayantyupakÃæÓcaiva  % ni«ÃdÃnapi sarvaÓa÷  // MatsP_121.52 //
dhÅvarÃn­«ikÃæÓcaiva  $ tathà nalimukhÃnapi  &
kekarÃnekakarïÃæÓca  % kirÃtÃnapi caiva hi  // MatsP_121.53 //
kÃla¤jarÃnvikarïÃæÓca  $ kuÓikÃnsvargabhaumakÃn  &
sà maï¬ale samudrasya  % tÅre bhÆtvà tu sarvaÓa÷  // MatsP_121.54 //
tatastu nalinÅ cÃpi  $ prÃcÅmeva diÓaæ yayau  &
kupathÃnplÃvayantÅ sà  % indradyumnasarÃæsyapi  // MatsP_121.55 //
tathà kharapathÃndeÓÃn  $ vetraÓaÇkupathÃnapi  &
madhyenojjÃnakamarÆn  % kuthaprÃvaraïÃnyayau  // MatsP_121.56 //
indradvÅpasamÅpe tu  $ pravi«ÂÃ lavaïodadhim  &
tatastu pÃvanÅ prÃyÃt  % prÃcÅmÃÓÃæ javena tu  // MatsP_121.57 //
tomarÃnplÃvayatÅ ca  $ haæsamÃrgÃnsamÆhakÃn  &
pÆrvÃndeÓÃæÓca sevantÅ  % bhittvà sà bahudhà girim  \
karïaprÃvaraïÃnprÃpya  # gatà sÃÓvamukhÃnapi  // MatsP_121.58 //
siktvà parvatameruæ sà  $ gatvà vidyÃdharÃnapi  &
Óaimimaï¬alako«Âhaæ tu  % sà pravi«Âà mahatsara÷  // MatsP_121.59 //
tÃsÃæ nadyupanadyo 'nyÃ÷  $ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷  &
upagacchanti tà nadyo  % yato var«ati vÃsava÷  // MatsP_121.60 //
tÅre vaæÓaukasÃrÃyÃ÷  $ surabhirnÃma tadvanam  &
hiraïyaÓ­Çgo vasati  % vidvÃnkauberako vaÓÅ  // MatsP_121.61 //
yaj¤Ãdapeta÷ sumahÃn  $ amitaujÃ÷ suvikrama÷  &
tatrÃgastyai÷ pariv­tà  % vidvabhirdbrahmarÃk«asai÷  // MatsP_121.62 //
kuberÃnucarà hyete  $ catvÃrastatsamÃÓritÃ÷  &
evameva tu vij¤eyà  % siddhi÷ parvatavÃsinÃm  // MatsP_121.63 //
paraspareïa dviguïà  $ dharmata÷ kÃmato 'rthata÷  &
hemakÆÂasya p­«Âhe tu  % sarpÃïÃæ tatsara÷ sm­tam  // MatsP_121.64 //
sarasvatÅ prabhavati  $ tasmÃjjyoti«matÅ tu yà  &
avagìhe hyubhayata÷  % samudrau pÆrvapaÓcimau  // MatsP_121.65 //
saro vi«ïupadaæ nÃma  $ ni«adhe parvatottame  &
yasmÃdagre prabhavati  % gandharvÃnukule ca te  // MatsP_121.66 //
mero÷ pÃrÓvÃtprabhavati  $ hradaÓcandraprabho mahÃn  &
jambÆÓcaiva nadÅ puïyà  % yasyÃæ jÃmbÆnadaæ sm­tam  // MatsP_121.67 //
payodastu hrado nÅla÷  $ sa Óubhra÷ puï¬arÅkavÃn  &
puï¬arÅkÃtpayodÃcca  % tasmÃd dve samprasÆyatÃm  // MatsP_121.68 //
sarasastu sarastvetat  $ sm­tamuttaramÃnasam  &
m­gyà ca m­gakÃntà ca  % tasmÃd dve samprasÆyatÃm  // MatsP_121.69 //
hradÃ÷ kuru«u vikhyÃtÃ÷  $ padmamÅnakulÃkulÃ÷  &
nÃmnà te vai jayà nÃma  % dvÃdaÓodadhisaænibhÃ÷  // MatsP_121.70 //
tebhya÷ ÓÃntÅ ca madhvÅ ca  $ dve nadyau samprasÆyatÃm  &
kimpuru«ÃdyÃni yÃnya«Âau  % te«u devo na var«ati  // MatsP_121.71 //
udbhidÃnyudakÃnyatra  $ pravahanti saridvarÃ÷  &
balÃhakaÓca ­«abho  % cakro mainÃka eva ca  // MatsP_121.72 //
vinivi«ÂÃ÷ pratidiÓaæ  $ nimagnà lavaïÃmbudhim  &
candrakÃntastathà droïa÷  % sumahÃæÓca Óiloccaya÷  // MatsP_121.73 //
udgÃyatà udÅcyÃæ tu  $ avagìhà mahodadhim  &
cakro badhirakaÓcaiva  % tathà nÃradaparvata÷  // MatsP_121.74 //
pratÅcÅmÃyatÃste vai  $ prati«ÂhÃste mahodadhim  &
jÅmÆto drÃvaïaÓcaiva  % mainÃkaÓcandraparvata÷  // MatsP_121.75 //
ÃyatÃste mahÃÓailÃ÷  $ samudraæ dak«iïaæ prati  &
cakramainÃkayormadhye  % divi san dak«iïÃpathe  // MatsP_121.76 //
tatra saævartako nÃma  $ so 'gni÷ pibati tajjalam  &
agni÷ samudravÃsastu  % aurvo 'sau va¬avÃmukha÷  // MatsP_121.77 //
ityete parvatÃvi«ÂÃÓ  $ catvÃro lavaïodadhim  &
chidyamÃne«u pak«e«u  % purà indrasya vai bhayÃt  // MatsP_121.78 //
te«Ãæ tu d­Óyate candre  $ Óukle k­«ïe samÃpluti÷  &
te bhÃratasya var«asya  % bhedà yena prakÅrtitÃ÷  // MatsP_121.79 //
ihoditasya d­Óyante  $ anye tvanyatra coditÃ÷  &
uttarottaramete«Ãæ  % var«am udricyate guïai÷  // MatsP_121.80 //
ÃrogyÃyu÷pramÃïÃbhyÃæ  $ dharmata÷ kÃmato 'rthata÷  &
samanvitÃni bhÆtÃni  % te«u var«e«u bhÃgaÓa÷  // MatsP_121.81 //
vasanti nÃnÃjÃtÅni  $ te«u sarve«u tÃni vai  &
ityetaddhÃrayadviÓvaæ  % p­thvÅ jagadidaæ sthità  // MatsP_121.82 //

______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 122

*sÆta uvÃca
ÓÃkadvÅpasya vak«yÃmi  $ yathÃvadiha niÓcayam  &
kathyamÃnaæ nibodha tvaæ  % ÓÃkaæ dvÅpaæ dvijottamÃ÷  // MatsP_122.1 //
jambÆdvÅpasya vistÃrÃd  $ dviguïastasya vistara÷  &
vistÃrÃttriguïaÓcÃpi  % pariïÃha÷ samantata÷  // MatsP_122.2 //
tenÃv­ta÷ samudro 'yaæ  $ dvÅpena lavaïodadhi÷  &
tatra puïyà janapadÃÓ  % cirÃcca mriyate jana÷  // MatsP_122.3 //
kuta eva ca durbhik«aæ  $ k«amÃtejoyute«viha  &
tatrÃpi parvatÃ÷ ÓubhrÃ÷  % saptaiva maïibhÆ«itÃ÷  // MatsP_122.4 //
ÓÃkadvÅpÃdi«u tve«u  $ sapta sapta nagÃs tri«u  &
­jvÃyatÃ÷ pratidiÓaæ  % nivi«Âà var«aparvatÃ÷  // MatsP_122.5 //
ratnÃkarÃdinÃmÃna÷  $ sÃnumanto mahÃcitÃ÷  &
samoditÃ÷ pratidiÓaæ  % dvÅpavistÃramÃnata÷  // MatsP_122.6 //
ubhayatrÃvagìhau ca  $ lavaïak«ÅrasÃgarau  &
ÓÃkadvÅpe tu vak«yÃmi  % sapta divyÃnmahÃcalÃn  // MatsP_122.7 //
devar«igandharvayuta÷  $ prathamo merurucyate  &
prÃgÃyata÷ sa sauvarïa  % udayo nÃma parvata÷  // MatsP_122.8 //
tatra meghÃstu v­«Âyarthaæ  $ prabhavantyapayÃnti ca  &
tasyÃpareïa sumahä  % jaladhÃro mahÃgiri÷  // MatsP_122.9 //
sa vai candra÷ samÃkhyÃta÷  $ sarvau«adhisamanvita÷  &
tasmÃnnityamupÃdatte  % vÃsava÷ paramaæ jalam  // MatsP_122.10 //
nÃrado nÃma caivokto  $ durgaÓailo mahÃcita÷  &
tatrÃcalau samutpannau  % pÆrvaæ nÃradaparvatau  // MatsP_122.11 //
tasyÃpareïa sumahä  $ ÓyÃmo nÃma mahÃgiri÷  &
yatra ÓyÃmatvamÃpannÃ÷  % prajÃ÷ pÆrvamimÃ÷ kila  // MatsP_122.12 //
sa eva dundubhirnÃma  $ ÓyÃmaparvatasaænibha÷  &
Óabdam­tyu÷ purà tasmin  % dundubhistìita÷ surai÷  // MatsP_122.13 //
ratnamÃlÃntaramaya÷  $ ÓÃlmalaÓcÃntarÃlak­t  &
tasyÃpareïa rajato  % mahÃnasto giri÷ sm­ta÷  // MatsP_122.14 //
sa vai somaka ityukto  $ devairyatrÃm­taæ purà  &
saæbh­taæ ca h­taæ caiva  % mÃturarthe garutmatà  // MatsP_122.15 //
tasyÃpare cÃmbikeya÷  $ sumanÃÓcaiva sa sm­ta÷  &
hiraïyÃk«o varÃheïa  % tasmi¤chaile ni«Ædita÷  // MatsP_122.16 //
ÃmbikeyÃtparo ramya÷  $ sarvau«adhini«evita÷  &
vibhrÃjastu samÃkhyÃta÷  % sphÃÂikastu mahÃngiri÷  // MatsP_122.17 //
yasmÃdvibhrÃjate vahnir  $ vibhrÃjastena sa sm­ta÷  &
saiveha keÓavetyukto  % yato vÃyu÷ pravÃti ca  // MatsP_122.18 //
te«Ãæ var«Ãïi vak«yÃmi  $ parvatÃnÃæ dvijottamÃ÷  &
Ó­ïudhvaæ nÃmatastÃni  % yathÃvadanupÆrvaÓa÷  // MatsP_122.19 //
dvinÃmÃnyeva var«Ãïi  $ yathaiva girayastathà  &
udayasyodayaæ var«aæ  % jaladhÃreti viÓrutam  // MatsP_122.20 //
nÃmnà gatabhayaæ nÃma  $ var«aæ tatprathamaæ sm­tam  &
dvitÅyaæ jaladhÃrasya  % sukumÃramiti sm­tam  // MatsP_122.21 //
tadeva ÓaiÓiraæ nÃma  $ var«aæ tatparikÅrtitam  &
nÃradasya ca kaumÃraæ  % tadeva ca sukhodayam  // MatsP_122.22 //
ÓyÃmaparvatavar«aæ tad  $ anÅcakam iti sm­tam  &
Ãnandakamiti proktaæ  % tadeva munibhi÷ Óubham  // MatsP_122.23 //
somakasya Óubhaæ var«aæ  $ vij¤eyaæ kusumotkaram  &
tadevÃsitam ityuktaæ  % var«aæ somakasaæj¤itam  // MatsP_122.24 //
Ãmbikeyasya mainÃkaæ  $ k«emakaæ caiva tatk­tam  &
kesara÷ parvatasyÃpi  % mahÃdrumamiti sm­tam  \
tadeva dhavamityuktaæ  # var«aæ vibhrÃjasaæj¤itam  // MatsP_122.25 //
dvÅpasya pariïÃhaæ ca  $ hrasvadÅrghatvameva ca  &
jambÆdvÅpena saækhyÃtaæ  % tasya madhye vanaspati÷  // MatsP_122.26 //
ÓÃko nÃma mahÃv­k«a÷  $ prajÃstasya mahÃnugÃ÷  &
ete«u devagandharvÃ÷  % siddhÃÓca saha cÃraïai÷  // MatsP_122.27 //
viharanti ramante ca  $ d­ÓyamÃnÃÓca tai÷ saha  &
tatra puïyà janapadÃÓ  % cÃturvarïyasamanvitÃ÷  // MatsP_122.28 //
te«u nadyaÓca saptaiva  $ prativar«aæ samudragÃ÷  &
dvinÃmnà caiva tÃ÷ sarvà  % gaÇgÃ÷ saptavidhÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_122.29 //
prathamà sukumÃrÅti  $ gaÇgà Óivajalà Óubhà  &
munitaptà ca nÃmnai«Ã  % nadÅ samparikÅrtità  // MatsP_122.30 //
sukumÃrÅ tapa÷siddhà  $ dvitÅyà nÃmata÷ satÅ  &
nandà ca pÃvanÅ caiva  % t­tÅyà parikÅrtità  // MatsP_122.31 //
Óibikà ca caturthÅ syÃd  $ dvividhà ca puna÷ sm­tà  &
ik«uÓca pa¤camÅ j¤eyà  % tathaiva ca puna÷ kuhÆ÷  // MatsP_122.32 //
veïukà cÃm­tà caiva  $ «a«ÂhÅ samparikÅrtità  &
suk­tà ca gabhastÅ ca  % saptamÅ parikÅrtità  // MatsP_122.33 //
etÃ÷ sapta mahÃbhÃgÃ÷  $ prativar«aæ ÓivodakÃ÷  &
bhÃvayanti janaæ sarvaæ  % ÓÃkadvÅpanivÃsinam  // MatsP_122.34 //
abhigacchanti tÃÓcÃnyà  $ nadà nadya÷ sarÃæsi ca  &
bahÆdakaparisrÃvà  % yato var«ati vÃsava÷  // MatsP_122.35 //
tÃsÃæ tu nÃmadheyÃni  $ parimÃïaæ tathaiva ca  &
na Óakyaæ parisaækhyÃtuæ  % puïyÃstÃ÷ sariduttamÃ÷  // MatsP_122.36 //
tÃ÷ pibanti sadà h­«Âà  $ nadÅrjanapadÃstu te  &
ete ÓÃntabhayÃ÷ proktÃ÷  % pramodà ye ca vai ÓivÃ÷  // MatsP_122.37 //
ÃnandÃÓca sukhÃÓcaiva  $ k«emakÃÓca navai÷ saha  &
varïÃÓramÃcÃrayutà  % deÓÃste sapta viÓrutÃ÷  // MatsP_122.38 //
Ãrogyà balinaÓcaiva  $ sarve maraïavarjitÃ÷  &
avasarpiïÅ na te«vasti  % tathaivotsarpiïÅ puna÷  // MatsP_122.39 //
na tatrÃsti yugÃvasthà  $ caturyugak­tà kvacit  &
tretÃyugasama÷ kÃlas  % tathà tatra pravartate  // MatsP_122.40 //
ÓÃkadvÅpÃdi«u j¤eyaæ  $ pa¤casvete«u sarvaÓa÷  &
deÓasya tu vicÃreïa  % kÃla÷ svÃbhÃvika÷ sm­ta÷  // MatsP_122.41 //
na te«u saækara÷ kaÓcid  $ varïÃÓramak­ta÷ kvacit  &
dharmasya cÃvyabhÅcÃrÃd  % ekÃntasukhina÷ prajÃ÷  // MatsP_122.42 //
na te«u mÃyà lobho và  $ År«yÃsÆyà bhayaæ kuta÷  &
viparyayo na te«vasti  % tadvai svÃbhÃvikaæ sm­tam  // MatsP_122.43 //
kÃlo naiva ca te«vasti  $ na daï¬o na ca dÃï¬ika÷  &
svadharmeïa ca dharmaj¤Ãs  % te rak«anti parasparam  // MatsP_122.44 //
parimaï¬alastu sumahÃn  $ dvÅpo vai kuÓasaæj¤aka÷  &
nadÅjalai÷ pariv­ta÷  % parvataÓcÃbhrasaænibhai÷  // MatsP_122.45 //
sarvadhÃtuvicitraiÓca  $ maïividrumabhÆ«itai÷  &
anyaiÓca vividhÃkÃrai  % ramyairjanapadaistathà  // MatsP_122.46 //
v­k«ai÷ pu«paphalopetai÷  $ sarvato dhanadhÃnyavÃn  &
nityaæ pu«paphalopeta÷  % sarvaratnasamÃv­ta÷  // MatsP_122.47 //
Ãv­ta÷ paÓubhi÷ sarvair  $ grÃmyÃraïyaiÓca sarvaÓa÷  &
ÃnupÆrvyÃtsamÃsena  % kuÓadvÅpaæ nibodhata  // MatsP_122.48 //
atha t­tÅyaæ vak«yÃmi  $ kuÓadvÅpaæ ca k­tsnaÓa÷  &
kuÓadvÅpena k«Åroda÷  % sarvata÷ parivÃrita÷  // MatsP_122.49 //
ÓÃkadvÅpasya vistÃrÃd  $ dviguïena samanvita÷  &
tatrÃpi parvatÃ÷ sapta  % vij¤eyà ratnayonaya÷  // MatsP_122.50 //
ratnÃkarÃstathà nadyas  $ te«Ãæ nÃmÃni me Ó­ïu  &
dvinÃmÃnaÓca te sarve  % ÓÃkadvÅpe yathà tathà  // MatsP_122.51 //
prathama÷ sÆryasaækÃÓa÷  $ kumudo nÃma parvata÷  &
vidrumoccaya ityukta÷  % sa eva ca mahÅdhara÷  // MatsP_122.52 //
sarvadhÃtumayai÷ Ó­Çgai÷  $ ÓilÃjÃlasamanvitai÷  &
dvitÅya÷ parvatastatra  % unnato nÃma viÓruta÷  // MatsP_122.53 //
hemaparvata ityukta÷  $ sa eva ca mahÅdhara÷  &
haritÃlamayai÷ Ó­Çgair  % dvÅpamÃv­tya sarvaÓa÷  // MatsP_122.54 //
balÃhakast­tÅyastu  $ jÃtya¤janamayo giri÷  &
dyutimÃnnÃmata÷ prokta÷  % sa eva ca mahÅdhara÷  // MatsP_122.55 //
caturtha÷ parvato droïo  $ yatrau«adhyo mahÃgirau  &
viÓalyakaraïÅ caiva  % m­tasaæjÅvanÅ tathà  // MatsP_122.56 //
pu«pavÃnnÃma saivokta÷  $ parvata÷ sumahÃcita÷  &
kaÇkastu pa¤camaste«Ãæ  % parvato nÃma sÃravÃn  // MatsP_122.57 //
kuÓeÓaya iti prokta÷  $ puna÷ sa p­thivÅdhara÷  &
divyapu«paphalopeto  % divyavirutsamanvita÷  // MatsP_122.58 //
«a«Âhastu parvatastatra  $ mahi«o meghasaænibha÷  &
sa eva tu puna÷ prokto  % harirityabhiviÓruta÷  // MatsP_122.59 //
tasminso 'gnirnivasati  $ mahi«o nÃma yo 'psuja÷  &
saptama÷ parvatastatra  % kakudmÃnsa hi bhëate  // MatsP_122.60 //
mandara÷ saiva vij¤eya÷  $ sarvadhÃtumaya÷ Óubha÷  &
manda itye«a yo dhÃtur  % apÃmarthe prakÃÓaka÷  // MatsP_122.61 //
apÃæ vidÃraïÃccaiva  $ mandara÷ sa nigadyate  &
tatra ratnÃnyanekÃni  % svayaæ rak«ati vÃsava÷  // MatsP_122.62 //
prajÃpatimupÃdÃya  $ prajÃbhyo vidadhatsvayam  &
te«Ãmantaravi«kambho  % dviguïa÷ samudÃh­ta÷  // MatsP_122.63 //
ityete parvatÃ÷ sapta  $ kuÓadvÅpe prabhëitÃ÷  &
te«Ãæ var«Ãïi vak«yÃmi  % saptaiva tu vibhÃgaÓa÷  // MatsP_122.64 //
kumudasya sm­ta÷ Óveta  $ unnataÓceva sa sm­ta÷  &
unnatasya tu vij¤eyaæ  % var«aæ lohitasaæj¤akam  // MatsP_122.65 //
veïumaï¬alakaæ caiva  $ tathaiva parikÅrtitam  &
balÃhakasya jÅmÆta÷  % svairathÃkÃramityapi  // MatsP_122.66 //
droïasya harikaæ nÃma  $ lavaïaæ ca puna÷ sm­tam  &
kaÇkasyÃpi kakun nÃma  % dh­timaccaiva tatsm­tam  // MatsP_122.67 //
mahi«aæ mahi«asyÃpi  $ punaÓcÃpi prabhÃkaram  &
kakudminastu tadvar«aæ  % kapilaæ nÃma viÓrutam  // MatsP_122.68 //
etÃnyapi viÓi«ÂÃni  $ sapta sapta p­thakp­thak  &
var«Ãïi parvatÃÓcaiva  % nadÅste«u nibodhata  // MatsP_122.69 //
tatrÃpi nadya÷ saptaiva  $ prativar«aæ hi tÃ÷ sm­tÃ÷  &
dvinÃmavatyastÃ÷ sarvÃ÷  % sarvÃ÷ puïyajalÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_122.70 //
dhÆtapÃpà nadÅ nÃma  $ yoniÓcaiva puna÷ sm­tà  &
sÅtà dvitÅyà vij¤eyà  % sà caiva hi niÓà sm­tà  // MatsP_122.71 //
pavitrà t­tÅyà vij¤eyà  $ vit­«ïÃpi ca yà puna÷  &
caturthÅ hlÃdinÅtyuktà  % candrabhà iti ca sm­tà  // MatsP_122.72 //
vidyucca pa¤camÅ proktà  $ Óuklà caiva vibhÃvyate  &
puï¬rà «a«ÂhÅ tu vij¤eyà  % punaÓcaiva vibhÃvarÅ  // MatsP_122.73 //
mahatÅ saptamÅ proktà  $ punaÓcai«Ã dh­ti÷ sm­tà  &
anyÃstÃbhyo 'pi saæjÃtÃ÷  % ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷  // MatsP_122.74 //
abhigacchanti tà nadyo  $ yato var«ati vÃsava÷  &
itye«a saæniveÓo va÷  % kuÓadvÅpasya varïita÷  // MatsP_122.75 //
ÓÃkadvÅpena vistÃra÷  $ proktastasya sanÃtana÷  &
kuÓadvÅpa÷ samudreïa  % gh­tamaï¬odakena ca  // MatsP_122.76 //
sarvata÷ sumahÃndvÅpaÓ  $ candravatparive«Âita÷  &
vistÃrÃnmaï¬alÃccaiva  % k«ÅrodÃddviguïo mata÷  // MatsP_122.77 //
tata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ krau¤cadvÅpaæ yathà tathà  &
kuÓadvÅpasya vistÃrÃd  % dviguïastasya vistara÷  // MatsP_122.78 //
gh­todaka÷ samudro vai  $ krau¤cadvÅpena saæv­ta÷  &
cakranemipramÃïena  % v­to v­ttena sarvaÓa÷  // MatsP_122.79 //
tasmindvÅpe nagÃ÷ Óre«Âhà  $ devano girirucyate  &
devanÃtparataÓcÃpi  % govindo nÃma parvata÷  // MatsP_122.80 //
govindÃtparataÓcÃpi  $ krau¤castu prathamo giri÷  &
krau¤cÃtpare pÃvanaka÷  % pÃvanÃdandhakÃraka÷  // MatsP_122.81 //
andhakÃrÃtpare cÃpi  $ devÃv­n nÃma parvata÷  &
devÃv­ta÷ pareïÃpi  % puï¬arÅko mahÃngiri÷  // MatsP_122.82 //
ete ratnamayÃ÷ sapta  $ krau¤cadvÅpasya parvatÃ÷  &
parasparasya dviguïo  % vi«kambho var«aparvata÷  // MatsP_122.83 //
var«Ãïi tasya vak«yÃmi  $ nÃmatastu nibodhata  &
krau¤casya kuÓalo deÓo  % vÃmanasya manonuga÷  // MatsP_122.84 //
manonugÃtpare co«ïÃs  $ t­tÅyo 'pi sa ucyate  &
u«ïÃtpare pÃvanaka÷  % pÃvanÃdandhakÃraka÷  // MatsP_122.85 //
andhakÃrakadeÓÃttu  $ munideÓastathà para÷  &
munideÓÃtpare cÃpi  % procyate dundubhisvana÷  // MatsP_122.86 //
siddhacÃraïasaækÅrïo  $ gauraprÃya÷ Óucirjana÷  &
ÓrutÃstatraiva nadyastu  % prativar«aæ gatÃ÷ ÓubhÃ÷  // MatsP_122.87 //
gaurÅ kumudvatÅ caiva  $ saædhyà rÃtrirmanojavà  &
khyÃtÅ ca puï¬arÅkà ca  % gaÇgà saptavidhà sm­tà  // MatsP_122.88 //
tÃsÃæ sahasraÓaÓcÃnyà  $ nadya÷ pÃrÓvasamÅpagÃ÷  &
abhigacchanti tà nadyo  % bahulÃÓca bahÆdakÃ÷  // MatsP_122.89 //
te«Ãæ nisargo deÓÃnÃm  $ ÃnupÆrvyeïa sarvaÓa÷  &
na Óakyo vistarÃdvaktum  % api var«aÓatairapi  // MatsP_122.90 //
sargo yaÓca prajÃnÃæ tu  $ saæhÃro yaÓca te«u vai  &
ata Ærdhvaæ pravak«yÃmi  % ÓÃlmalasya nibodhata  // MatsP_122.91 //
ÓÃlmalo dviguïo dvÅpa÷  $ krau¤cadvÅpasya vistarÃt  &
parivÃrya samudraæ tu  % dadhimaï¬odakaæ sthita÷  // MatsP_122.92 //
tatra puïyà janapadÃÓ  $ cirÃcca mriyate jana÷  &
kuta eva tu durbhik«aæ  % k«amÃtejoyutà hi te  // MatsP_122.93 //
prathama÷ sÆryasaækÃÓa÷  $ sumanà nÃma parvata÷  &
pÅtastu madhyamaÓcÃsÅt  % tata÷ kumbhamayo giri÷  // MatsP_122.94 //
nÃmnà sarvasukho nÃma  $ divyau«adhisamanvita÷  &
t­tÅyaÓcaiva sauvarïo  % bh­Çgapattranibho giri÷  // MatsP_122.95 //
sumahÃnrohito nÃma  $ divyo girivaro hi sa÷  &
sumanÃ÷ kuÓalo deÓa÷  % sukhodarka÷ sukhodaya÷  // MatsP_122.96 //
rohito yast­tÅyastu  $ rohiïo nÃma viÓruta÷  &
tatra ratnÃnyanekÃni  % svayaæ rak«ati vÃsava÷  // MatsP_122.97 //
prajÃpatimupÃdÃya  $ prasanno vidadhatsvayam  &
na tatra meghà var«anti  % ÓÅto«ïaæ ca na tadvidham  // MatsP_122.98 //
varïÃÓramÃïÃæ vÃrttà và  $ tri«u dvÅpe«u vidyate  &
na graho na ca candro 'sti  % År«yÃsÆyà bhayaæ tathà  // MatsP_122.99 //
udbhidÃnyudakÃnyatra  $ giriprasravaïÃni ca  &
bhojanaæ «a¬rasaæ tatra  % te«Ãæ svayamupasthitam  // MatsP_122.100 //
adhamottamaæ na te«vasti  $ na lobho na parigraha÷  &
ÃrogyabalavantaÓca  % ekÃntasukhino narÃ÷  // MatsP_122.101 //
triæÓadvar«asahasrÃïi  $ mÃnasÅæ siddhimÃsthitÃ÷  &
sukhamÃyuÓca rÆpaæ ca  % dharmaiÓvaryaæ tathaiva ca  // MatsP_122.102 //
ÓÃlmalÃnte«u vij¤eyaæ  $ dvÅpe«u tri«u sarvata÷  &
vyÃkhyÃta÷ ÓÃlmalÃntÃnÃæ  % dvÅpÃnÃæ tu vidhi÷ Óubha÷  // MatsP_122.103 //
parimaï¬alastu dvÅpasya  $ cakravatparive«Âita÷  &
surodena samudreïa  % dviguïena samanvita÷  // MatsP_122.104 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 123

*sÆta uvÃca
gomedakaæ pravak«yÃmi  $ «a«Âhaæ dvÅpaæ tapodhanÃ÷  &
surodakasamudrastu  % gomedena samÃv­ta÷  // MatsP_123.1 //
ÓÃlmalasya tu vistÃrÃd  $ dviguïastasya vistara÷  &
tasmindvÅpe tu vij¤eyau  % parvatau dvau samÃhitau  // MatsP_123.2 //
prathama÷ sumanà nÃma  $ jÃtya¤janamayo giri÷  &
dvitÅya÷ kumudo nÃma  % sarvau«adhisamanvita÷  // MatsP_123.3 //
ÓÃtakaumbhamaya÷ ÓrÅmÃn  $ vij¤eya÷ sumahÃcita÷  &
samudrek«urasodena  % v­to gomedakaÓca sa÷  // MatsP_123.4 //
«a«Âhena tu samudreïa  $ surodÃddviguïena ca  &
dhÃtakÅkumudaÓcaiva  % havyaputrau suvist­tau  // MatsP_123.5 //
saumanaæ prathamaæ var«aæ  $ dhÃtakÅkhaï¬amucyate  &
dhÃtakina÷ sm­taæ tadvai  % prathamaæ prathamasya tu  // MatsP_123.6 //
gomedaæ yatsm­taæ var«aæ  $ nÃmnà sarvasukhaæ tu tat  &
kumudasya dvitÅyasya  % dvitÅyaæ kumudaæ tata÷  // MatsP_123.7 //
etau dvau parvatau v­ttau  $ Óe«au sarvasamucchritau  &
pÆrveïa tasya dvÅpasya  % sumanÃ÷ parvata÷ sthita÷  // MatsP_123.8 //
prÃkpaÓcimÃyatai÷ pÃdair  $ ÃsamudrÃditi sthita÷  &
paÓcÃrdhe kumudastasya  % evameva sthitastu vai  // MatsP_123.9 //
etai÷ parvatapÃdaistu  $ sa deÓo vai dvidhÃk­ta÷  &
dak«iïÃrdhaæ tu dvÅpasya  % dhÃtakÅkhaï¬amucyate  // MatsP_123.10 //
kumudaæ tÆttare tasya  $ dvitÅyaæ var«amuttamam  &
etau janapadau dvau tu  % gomedasya tu vist­tau  // MatsP_123.11 //
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ saptamaæ dvÅpamuttamam  &
samudrek«urasaæ caiva  % gomedÃddviguïaæ hi sa÷  // MatsP_123.12 //
Ãv­tya ti«Âhati dvÅpa÷  $ pu«kara÷ pu«karairv­ta÷  &
pu«kareïa v­ta÷ ÓrÅmÃæÓ  % citrasÃnumahÃgiri÷  // MatsP_123.13 //
kÆÂaiÓcitrairmaïimayai÷  $ ÓilÃjÃlasamudbhavai÷  &
dvÅpasyaiva tu pÆrvÃrdhe  % citrasÃnu÷ sthito mahÃn  // MatsP_123.14 //
parimaï¬alasahasrÃïi  $ vistÅrïa÷ saptaviæÓati÷  &
Ærdhvaæ sa vai caturviæÓad-  % yojanÃnÃæ mahÃbala÷  // MatsP_123.15 //
dvÅpÃrdhasya parik«ipta÷  $ paÓcime mÃnaso giri÷  &
sthito velÃsamÅpe tu  % pÆrvacandra ivodita÷  // MatsP_123.16 //
yojanÃnÃæ sahasrÃïi  $ sÃrdhaæ pa¤cÃÓaducchrita÷  &
tasya putro mahÃvÅta÷  % paÓcimÃrdhasya rak«ità  // MatsP_123.17 //
pÆrvÃrdhe parvatasyÃpi  $ dvidhà deÓastu sa sm­ta÷  &
svÃdÆdakenodadhinà  % pu«kara÷ parivÃrita÷  // MatsP_123.18 //
vistÃrÃnmaï¬alÃccaiva  $ gomedÃddviguïena tu  &
triæÓadvar«asahasrÃïi  % te«u jÅvanti mÃnavÃ÷  // MatsP_123.19 //
viparyayo na te«vasti  $ etatsvÃbhÃvikaæ sm­tam  &
Ãrogyaæ sukhabÃhulyaæ  % mÃnasÅæ siddhimÃsthitÃ÷  // MatsP_123.20 //
sukhamÃyuÓca rÆpaæ ca  $ tri«u dvÅpe«u sarvaÓa÷  &
adhamottamau na te«vÃstÃæ  % tulyÃste vÅryarÆpata÷  // MatsP_123.21 //
na tatra vadhyavadhakau  $ ner«yÃsÆyà bhayaæ tathà  &
na lobho na ca dambho và  % na ca dve«a÷ parigraha÷  // MatsP_123.22 //
satyÃn­te na te«vÃstÃæ  $ dharmÃdharmau tathaiva ca  &
varïÃÓramÃïÃæ vÃrttà ca  % pÃÓupÃlyaæ vaïikk­«i÷  // MatsP_123.23 //
trayÅvidyà daï¬anÅti÷  $ ÓuÓrÆ«Ã daï¬a eva ca  &
na tatra var«aæ nadyo và  % ÓÅto«ïaæ ca na vidyate  // MatsP_123.24 //
udbhidÃnyudakÃni syur  $ giriprasravaïÃni ca  &
tulyottarakurÆïÃæ tu  % kÃlastatra tu sarvadà  // MatsP_123.25 //
sarvata÷ sukhakÃlo 'sau  $ jarÃkleÓavivarjita÷  &
sargastu dhÃtakÅkhaï¬e  % mahÃvÅte tathaiva ca  // MatsP_123.26 //
evaæ dvÅpÃ÷ samudraistu  $ sapta saptabhirÃv­tÃ÷  &
dvÅpasyÃnantaro yastu  % samudrastatsamastu vai  // MatsP_123.27 //
evaæ dvÅpasamudrÃïÃæ  $ v­ddhirj¤eyà parasparam  &
apÃæ caiva samudrekÃt  % samudra iti saæj¤ita÷  // MatsP_123.28 //
­«advasantyo var«e«u  $ prajà yatra caturvidhÃ÷  &
­«iratyeva ramaïe  % var«antvetena te«u vai  // MatsP_123.29 //
udayatÅndau pÆrve tu  $ samudra÷ pÆryate sadà  &
prak«ÅyamÃne bahule  % k«Åyate 'stamite ca vai  // MatsP_123.30 //
ÃpÆryamÃïo hyudadhir  $ ÃtmanaivÃbhipÆryate  &
tato vai k«ÅyamÃïe tu  % svÃtmanyeva hy apÃæ k«aya÷  // MatsP_123.31 //
udayÃtpayasÃæ yogÃt  $ pu«panty Ãpo yathà svayam  &
tathà sa tu samudro 'pi  % vardhate ÓaÓinodaye  // MatsP_123.32 //
anyÆnÃnatiriktÃtmà  $ vardhantyÃpo hrasanti ca  &
udaye 'stamaye cendo÷  % pak«ayo÷ Óuklak­«ïayo÷  // MatsP_123.33 //
k«ayav­ddhÅ samudrasya  $ ÓaÓiv­ddhik«aye tathà  &
daÓottarÃïi pa¤cÃhur  % aÇgulÃnÃæ ÓatÃni ca  // MatsP_123.34 //
apÃæ v­ddhi÷ k«ayo d­«Âa÷  $ samudrÃïÃæ tu parvasu  &
dvirÃpatvÃt sm­to dvÅpo  % dadhanÃccodadhi÷ sm­ta÷  // MatsP_123.35 //
nigÅrïatvÃcca giraya÷  $ parvabandhÃcca parvatÃ÷  &
ÓÃkadvÅpe tu vai ÓÃka÷  % parvatastena cocyate  // MatsP_123.36 //
kuÓadvÅpe kuÓastambo  $ madhye janapadasya tu  &
krau¤cadvÅpe giri÷ krau¤cas  % tasya nÃmnà nigadyate  // MatsP_123.37 //
ÓÃlmali÷ ÓÃlmaladvÅpe  $ pÆjyate sa mahÃdruma÷  &
gomedake tu gomeda÷  % parvatastena cocyate  // MatsP_123.38 //
nyagrodha÷ pu«karadvÅpe  $ padmavattena sa sm­ta÷  &
pÆjyate sa mahÃdevair  % brahmÃæÓo 'vyaktasambhava÷  // MatsP_123.39 //
tasminsa vasati brahmà  $ sÃdhyai÷ sÃrdhaæ prajÃpati÷  &
tatra devà upÃsante  % trayastriæÓanmahar«ibhi÷  // MatsP_123.40 //
sa tatra pÆjyate devo  $ devairmahar«isattamai÷  &
jambÆdvÅpÃtpravartante  % ratnÃni vividhÃni ca  // MatsP_123.41 //
dvÅpe«u te«u sarve«u  $ prajÃnÃæ kramaÓastu vai  &
ÃrjavÃdbrahmacaryeïa  % satyena ca damena ca  // MatsP_123.42 //
ÃrogyÃyu÷pramÃïÃbhyÃæ  $ dviguïaæ dviguïaæ tata÷  &
dvÅpe«u te«u sarve«u  % yathoktaæ var«ake«u ca  // MatsP_123.43 //
gopÃyante prajÃstatra  $ sarvai÷ sahajapaï¬itai÷  &
bhojanaæ cÃprayatnena  % sadà svayamupasthitam  // MatsP_123.44 //
«a¬rasaæ tanmahÃvÅryaæ  $ tatra te bhu¤jate janÃ÷  &
pareïa pu«karasyÃtha  % Ãv­tyÃvasthito mahÃn  // MatsP_123.45 //
svÃdÆdakasamudrastu  $ sa samantÃd ave«Âayat  &
svÃdÆdakasya parita÷  % Óailastu parimaï¬ala÷  // MatsP_123.46 //
prakÃÓaÓcÃprakÃÓaÓca  $ lokÃloka÷ sa ucyate  &
Ãlokastatra cÃrvÃkca  % nirÃlokastata÷ param  // MatsP_123.47 //
lokavistÃramÃtraæ tu  $ p­thivyardhaæ tu bÃhyata÷  &
praticchinnaæ samantÃttu  % udakenÃv­taæ mahat  // MatsP_123.48 //
bhÆmerdaÓaguïÃÓcÃpa÷  $ samantÃtpÃlayanti gÃm  &
adbhyo daÓaguïaÓcÃgni÷  % sarvato dhÃrayaty apa÷  // MatsP_123.49 //
agnerdaÓaguïo vÃyur  $ dhÃraya¤jyotirÃsthita÷  &
tiryakca maï¬alo vÃyur  % bhÆtÃnyÃve«Âya dhÃrayan  // MatsP_123.50 //
daÓÃdhikaæ tathÃkÃÓaæ  $ vÃyorbhÆtÃnyadhÃrayat  &
bhÆtÃdirdhÃrayanvyoma  % tasmÃddaÓaguïastu vai  // MatsP_123.51 //
bhÆtÃdito daÓaguïaæ  $ mahadbhÆtÃnyadhÃrayat  &
mahattattvaæ hyanantena  % avyaktena tu dhÃryate  // MatsP_123.52 //
ÃdhÃrÃdheyabhÃvena  $ vikÃrÃste vikÃriïÃm  &
p­thvyÃdayo vikÃrÃste  % paricchinnÃ÷ parasparam  // MatsP_123.53 //
parasparÃdhikÃÓcaiva  $ pravi«ÂÃÓca parasparam  &
evaæ parasparotpannà  % dhÃryante ca parasparam  // MatsP_123.54 //
yasmÃtpravi«ÂÃste 'nyonyaæ  $ tasmÃtte sthiratÃæ gatÃ÷  &
Ãsaæste hyaviÓe«ÃÓca  % viÓe«Ã anyaveÓanÃt  // MatsP_123.55 //
p­thvyÃdayastu vÃyvantÃ÷  $ paricchinnÃstu tatra te  &
bhÆtebhya÷ paratas tebhyo hy  % aloka÷ sarvata÷ sm­ta÷  // MatsP_123.56 //
tathà hyÃloka ÃkÃÓe  $ paricchinnÃni sarvaÓa÷  &
pÃtre mahati pÃtrÃïi  % yathà hyantargatÃni ca  // MatsP_123.57 //
bhavantyanyonyahÅnÃni  $ parasparasamÃÓrayÃt  &
tathà hyÃloka ÃkÃÓe  % bhedÃstvantargatÃgatÃ÷  // MatsP_123.58 //
k­tÃnyetÃni tattvÃni  $ anyonyasyÃdhikÃni ca  &
yÃvadetÃni tattvÃni  % tÃvadutpattirucyate  // MatsP_123.59 //
jantÆnÃmiha saæskÃro  $ bhÆte«vantargate«u vai  &
pratyÃkhyÃyeha bhÆtÃni  % kÃryotpattir na vidyate  // MatsP_123.60 //
tasmÃtparimità bhedÃ÷  $ sm­tÃ÷ kÃryÃtmakÃstu vai  &
te kÃraïÃtmakÃÓcaiva  % syurbhedà mahadÃdaya÷  // MatsP_123.61 //
ityevaæ saæniveÓo 'yaæ  $ p­thvyÃkrÃntastu bhÃgaÓa÷  &
saptadvÅpasamudrÃïÃæ  % yÃthÃtathyena vai mayà  // MatsP_123.62 //
vistÃrÃnmaï¬alÃccaiva  $ prasaækhyÃnena caiva hi  &
viÓvarÆpaæ pradhÃnasya  % parimÃïaikadeÓina÷  // MatsP_123.63 //
etÃvatsaæniveÓastu  $ mayà samyakprakÃÓita÷  &
etÃvadeva Órotavyaæ  % saæniveÓasya pÃrthiva  // MatsP_123.64 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 124

*sÆta uvÃca
ata Ærdhvaæ pravak«yÃmi  $ sÆryacandramasorgatim  &
sÆryÃcandramasÃvetau  % bhrÃjantau yÃvadeva tu  // MatsP_124.1 //
saptadvÅpasamudrÃïÃæ  $ dvÅpÃnÃæ bhÃti vistara÷  &
vistarÃrdhaæ p­thivyÃstu  % bhavedanyatra bÃhyata÷  // MatsP_124.2 //
paryÃsaparimÃïaæ ca  $ candrÃdityau prakÃÓata÷  &
paryÃsapÃrimÃïyÃttu  % budhaistulyaæ diva÷ sm­tam  // MatsP_124.3 //
trÅællokÃnprati sÃmÃnyÃt  $ sÆryo yÃtyavilambata÷  &
acirÃttu prakÃÓena  % avanÃttu ravi÷ sm­ta÷  // MatsP_124.4 //
bhÆyo bhÆya÷ pravak«yÃmi  $ pramÃïaæ candrasÆryayo÷  &
mahitatvÃnmahacchabdo hy  % asminnarthe nigadyate  // MatsP_124.5 //
asya bhÃratavar«asya  $ vi«kambhÃttulyavist­tam  &
maï¬alaæ bhÃskarasyÃtha  % yojanaistannibodhata  // MatsP_124.6 //
navayojanasÃhasro  $ vistÃro maï¬alasya tu  &
vistÃrÃttriguïaÓcÃpi  % pariïÃho 'tra maï¬ale  // MatsP_124.7 //
vi«kambhÃnmaï¬alÃccaiva  $ bhÃskarÃddviguïa÷ ÓaÓÅ  &
ata÷ p­thivyà vak«yÃmi  % pramÃïaæ yojanai÷ puna÷  // MatsP_124.8 //
saptadvÅpasamudrÃyà  $ vistÃro maï¬alasya tu  &
ityetadiha saækhyÃtaæ  % purÃïe parimÃïata÷  // MatsP_124.9 //
tadvak«yÃmi prasaækhyÃya  $ sÃmprataæ cÃbhimÃnibhi÷  &
abhimÃnino hyatÅtà ye  % tulyÃste sÃmprataistviha  // MatsP_124.10 //
devÃdevair atÅtÃstu  $ rÆpairnÃmabhireva ca  &
tasmÃdvai sÃmpratairdevair  % vak«yÃmi vasudhÃtalam  // MatsP_124.11 //
divyasya saæniveÓo vai  $ sÃmprataireva k­tsnaÓa÷  &
ÓatÃrdhakoÂivistÃrà  % p­thivÅ k­tsnaÓa÷ sm­tà  // MatsP_124.12 //
tasyÃÓcÃrdhapramÃïaæ ca  $ meroÓcaivottarottaram  &
merormadhye pratidiÓaæ  % koÂirekà tu sà sm­tà  // MatsP_124.13 //
tathà ÓatasahasrÃïÃm  $ ekonanavatiæ puna÷  &
pa¤cÃÓacca sahasrÃïi  % p­thivyardhasya vistara÷  // MatsP_124.14 //
p­thivyà vistaraæ k­tyaæ  $ yojanaistaæ nibodhata  &
tisra÷ koÂyastu vistÃrÃt  % saækhyÃtÃstu caturdiÓam  // MatsP_124.15 //
tathà ÓatasahasrÃïÃm  $ ekonÃÓÅtir ucyate  &
saptadvÅpasamudrÃyÃ÷  % p­thivyÃ÷ sa tu vistara÷  // MatsP_124.16 //
vistÃraæ triguïaæ caiva  $ p­thivyantaramaï¬alam  &
gaïitaæ yojanÃnÃæ tu  % koÂyastvekÃdaÓa sm­tÃ÷  // MatsP_124.17 //
tathà ÓatasahasrÃïÃæ  $ saptatriæÓÃdhikÃstu tÃ÷  &
ityetadvai prasaækhyÃtaæ  % p­thivyantaramaï¬alam  // MatsP_124.18 //
tÃrakÃsaæniveÓasya  $ divi yÃvattu maï¬alam  &
paryÃptasaæniveÓasya  % bhÆmestÃvattu maï¬alam  // MatsP_124.19 //
paryÃsaparimÃïaæ ca  $ bhÆmestulyaæ diva÷ sm­tam  &
mero÷ prÃcyÃæ diÓÃyÃæ tu  % mÃnasottaramÆrdhani  // MatsP_124.20 //
vastvekasÃrà mÃhendrÅ  $ puïyà hemapari«k­tà  &
dak«iïena punarmeror  % mÃnasasya tu p­«Âhata÷  // MatsP_124.21 //
vaivasvato nivasati  $ yama÷ saæyamane pure  &
pratÅcyÃæ tu punarmeror  % mÃnasasya tu mÆrdhani  // MatsP_124.22 //
su«Ã nÃma purÅ ramyà  $ varuïasyÃpi dhÅmata÷  &
diÓyuttarasyÃæ merostu  % mÃnasasyaiva mÆrdhani  // MatsP_124.23 //
tulyà mahendrapuryÃpi  $ somasyÃpi vibhÃvarÅ  &
mÃnasottarap­«Âhe tu  % lokapÃlÃÓcaturdiÓam  // MatsP_124.24 //
sthità dharmavyavasthÃrthaæ  $ lokasaærak«aïÃya ca  &
lokapÃlopari«ÂÃttu  % sarvato dak«iïÃyane  // MatsP_124.25 //
këÂhÃgatasya sÆryasya  $ gatistatra nibodhata  &
dak«iïopakrame sÆrya÷  % k«ipte«uriva sarpati  // MatsP_124.26 //
jyoti«Ãæ cakramÃdÃya  $ satataæ parigacchati  &
madhyagaÓcÃmarÃvatyÃæ  % yadà bhavati bhÃskara÷  // MatsP_124.27 //
vaivasvate saæyamane  $ udyansÆrya÷ prad­Óyate  &
su«ÃyÃmardharÃtrastu  % vibhÃvaryÃstam eti ca  // MatsP_124.28 //
vaivasvate saæyamane  $ madhyÃhne tu raviryadà  &
su«ÃyÃmatha vÃruïyÃm  % utti«Âhansa tu d­Óyate  // MatsP_124.29 //
vibhÃvaryÃmardharÃtraæ  $ mÃhendryÃmastameva ca  &
su«ÃyÃmatha vÃruïyÃæ  % madhyÃhne tu raviryadà  // MatsP_124.30 //
vibhÃvaryÃæ somapuryÃm  $ utti«Âhati vibhÃvasu÷  &
mahendrasyÃmarÃvatyÃm  % udgacchati divÃkara÷  // MatsP_124.31 //
ardharÃtraæ saæyamane  $ vÃruïyÃmastameti ca  &
sa ÓÅghrameva paryeti  % bhÃnurÃlÃtacakravat  // MatsP_124.32 //
bhramanvai bhramamÃïÃni  $ ­k«Ãïi carate ravi÷  &
evaæ catur«u pÃrÓve«u  % dak«iïÃnte«u sarpati  // MatsP_124.33 //
udayÃstamaye vÃsÃv  $ utti«Âhati puna÷ puna÷  &
pÆrvÃhïe cÃparÃhïe ca  % dvau dvau devÃlayau tu sa÷  // MatsP_124.34 //
patatyekaæ tu madhyÃhne  $ bhÃbhireva ca raÓmibhi÷  &
udito vardhamÃnÃbhir  % madhyÃhne tapate ravi÷  // MatsP_124.35 //
ata÷ paraæ hrasantÅbhir  $ gobhirastaæ sa gacchati  &
udayÃstamayÃbhyÃæ ca  % sm­te pÆrvÃpare tu vai  // MatsP_124.36 //
yÃd­kpurastÃttapati  $ yÃd­kp­«Âhe tu pÃrÓvayo÷  &
yatrodayastu d­Óyeta  % te«Ãæ sa udaya÷ sm­ta÷  // MatsP_124.37 //
praïÃÓaæ gacchate yatra  $ te«Ãmasta÷ sa ucyate  &
sarve«Ãmuttare merur  % lokÃlokasya dak«iïe  // MatsP_124.38 //
vidÆrabhÃvÃdarkasya  $ bhÆmere«Ã gatasya ca  &
Órayante raÓmayo yasmÃt  % tena rÃtrau na d­Óyate  // MatsP_124.39 //
Ærdhvaæ ÓatasahasrÃæÓu÷  $ sthitastatra prad­Óyate  &
evaæ pu«karamadhye tu  % yadà bhavati bhÃskara÷  // MatsP_124.40 //
triæÓadbhÃgaæ ca medinyà  $ muhÆrtena sa gacchati  &
yojanÃnÃæ sahasrasya  % imÃæ saækhyÃæ nibodhata  // MatsP_124.41 //
pÆrïaæ ÓatasahasrÃïÃm  $ ekatriæÓacca sà sm­tà  &
pa¤cÃÓacca sahasrÃïi  % tathÃnyÃnyadhikÃni ca  // MatsP_124.42 //
mauhÆrtikÅ gatirhye«Ã  $ sÆryasya tu vidhÅyate  &
etena kramayogeïa  % yadà këÂhÃæ tu dak«iïÃm  // MatsP_124.43 //
parigacchati sÆryo 'sau  $ mÃsaæ këÂhÃmudagdinÃt  &
madhyena pu«karasyÃtha  % bhramate dak«iïÃyane  // MatsP_124.44 //
mÃnasottaramerostu  $ antaraæ triguïaæ sm­tam  &
sarvato dak«iïasyÃæ tu  % këÂhÃyÃæ tannibodhata  // MatsP_124.45 //
nava koÂya÷ prasaækhyÃtà  $ yojanai÷ parimaï¬alam  &
tathà ÓatasahasrÃïi  % catvÃriæÓacca pa¤ca ca  // MatsP_124.46 //
ahorÃtrÃtpataægasya  $ gatire«Ã vidhÅyate  &
dak«iïÃdiÇniv­tto 'sau  % vi«uvastho yadà ravi÷  // MatsP_124.47 //
k«Årodasya samudrasyot-  $ tarato 'pi diÓaæ caran  &
maï¬alaæ vi«uvaccÃpi  % yojanaistannibodhata  // MatsP_124.48 //
tisra÷ koÂyastu sampÆrïà  $ vi«uvasyÃpi maï¬alam  &
tathà ÓatasahasrÃïi  % viæÓatyekÃdhikÃni tu  // MatsP_124.49 //
ÓrÃvaïe cottarÃæ këÂhÃæ  $ citrabhÃnuryadà bhavet  &
gomedasya paradvÅpe  % uttarÃæ ca diÓaæ caran  // MatsP_124.50 //
uttarÃyÃ÷ pramÃïaæ tu  $ këÂhÃyà maï¬alasya tu  &
dak«iïottaramadhyÃni  % tÃni vindyÃd yathÃkramam  // MatsP_124.51 //
sthÃnaæ jaradgavaæ madhye  $ tathairÃvatamuttamam  &
vaiÓvÃnaraæ dak«iïato  % nirdi«Âamiha tattvata÷  // MatsP_124.52 //
nÃgavÅthyuttarà vÅthÅ hy  $ ajavÅthis tu dak«iïà  &
ubhe ëìhamÆlaæ tu  % ajavÅthyÃdayas traya÷  // MatsP_124.53 //
abhijitpÆrvata÷ svÃtiæ  $ nÃgavÅthyuttarÃs traya÷  &
aÓvinÅ k­ttikà yÃmyà  % nÃgavÅthyas traya÷ sm­tÃ÷  // MatsP_124.54 //
rohiïyÃrdrà m­gaÓiro  $ nÃgavÅthir iti sm­tà  &
pu«yÃÓle«Ã punarvasvor  % vÅthÅ cairÃvatÅ sm­tà  // MatsP_124.55 //
tisrastu vÅthayo hyetà  $ uttaro mÃrga ucyate  &
pÆrvottarà ca phalgunyau  % maghà caivÃr«abhÅ bhavet  // MatsP_124.56 //
pÆrvottarapro«Âhapadau  $ govÅthÅ revatÅ sm­tà  &
Óravaïaæ ca dhani«Âhà ca  % vÃruïaæ ca jaradgavam  // MatsP_124.57 //
etÃstu vÅthayas tisro  $ madhyamo mÃrga ucyate  &
hastaÓcitrà tathà svÃtÅ hy  % ajavÅthiriti sm­tà  // MatsP_124.58 //
jye«Âhà viÓÃkhà maitraæ ca  $ m­gavÅthÅ tathocyate  &
mÆlaæ pÆrvottarëìhe  % vÅthÅ vaiÓvÃnarÅ bhavet  // MatsP_124.59 //
sm­tÃstisrastu vÅthyastà  $ mÃrge vai dak«iïe puna÷  &
këÂhayorantaraæ caitad  % vak«yate yojanai÷ puna÷  // MatsP_124.60 //
etacchatasahasrÃïÃm  $ ekatriæÓattu vai sm­tam  &
ÓatÃni trÅïi cÃnyÃni  % trayastriæÓattathaiva ca  // MatsP_124.61 //
këÂhayorantaraæ hyetad  $ yojanÃnÃæ prakÅrtitam  &
këÂhayorlekhayoÓcaiva  % ayane dak«iïottare  // MatsP_124.62 //
te vak«yÃmi prasaækhyÃya  $ yojanaistu nibodhata  &
ekaikamantaraæ tadvad  % yuktÃnyetÃni saptabhi÷  // MatsP_124.63 //
sahasreïÃtiriktà ca  $ tato 'nyà pa¤caviæÓati÷  &
lekhayo÷ këÂhayoÓcaiva  % bÃhyÃbhyantarayoÓcaran  // MatsP_124.64 //
abhyantaraæ sa paryeti  $ maï¬alÃnyuttarÃyaïe  &
bÃhyato dak«iïenaiva  % satataæ sÆryamaï¬alam  // MatsP_124.65 //
carannasÃvudÅcyÃæ ca hy  $ aÓÅtyà maï¬alächatam  &
abhyantaraæ sa paryeti  % kramate maï¬alÃni tu  // MatsP_124.66 //
pramÃïaæ maï¬alasyÃpi  $ yojanÃnÃæ nibodhata  &
yojanÃnÃæ sahasrÃïi  % daÓa cëÂau tathà sm­tam  // MatsP_124.67 //
adhikÃnya«Âapa¤cÃÓad  $ yojanÃni tu vai puna÷  &
vi«kambho maï¬alasyaiva  % tiryaksa tu vidhÅyate  // MatsP_124.68 //
ahastu carate nÃbhe÷  $ sÆryo vai maï¬alaæ kramÃt  &
kulÃlacakraparyanto  % yathà candro ravistathà  // MatsP_124.69 //
dak«iïe cakravatsÆryas  $ tathà ÓÅghraæ nivartate  &
tasmÃtprak­«ÂÃæ bhÆmiæ tu  % kÃlenÃlpena gacchati  // MatsP_124.70 //
sÆryo dvÃdaÓabhi÷ ÓÅghraæ  $ muhÆrtairdak«iïÃyane  &
trayodaÓÃrdham­k«ÃïÃæ  % madhye carati maï¬alam  // MatsP_124.71 //
muhÆrtaistÃni ­k«Ãïi  $ naktama«ÂÃdaÓaiÓcaran  &
kulÃlacakramadhyastho  % yathà mandaæ prasarpati  // MatsP_124.72 //
udagyÃne tathà sÆrya÷  $ sarpate mandavikrama÷  &
tasmÃddÅrgheïa kÃlena  % bhÆmiæ so 'lpÃæ prasarpati  // MatsP_124.73 //
sÆryo '«ÂÃdaÓabhirahno  $ muhÆrtairudagÃyane  &
trayodaÓÃnÃæ madhye tu  % ­k«ÃïÃæ carate ravi÷  \
muhÆrtaistÃni ­k«Ãïi  # rÃtrau dvÃdaÓabhiÓcaran  // MatsP_124.74 //
tato mandataraæ tÃbhyÃæ  $ cakraæ tu bhramate puna÷  &
m­tpiï¬a iva madhyastho  % bhramate 'sau dhruvastathà  // MatsP_124.75 //
muhÆrtaistriæÓatà tÃvad  $ ahorÃtraæ bhuvo bhraman  &
ubhayo÷ këÂhayormadhye  % bhramate maï¬alÃni tu  // MatsP_124.76 //
uttarakramaïe 'rkasya  $ divà mandagati÷ sm­tà  &
tasyaiva tu punarnaktaæ  % ÓÅghrà sÆryasya vai gati÷  // MatsP_124.77 //
dak«iïaprakrame vÃpi  $ divà ÓÅghraæ vidhÅyate  &
gati÷ sÆryasya vai naktaæ  % mandà cÃpi vidhÅyate  // MatsP_124.78 //
evaæ gativiÓe«eïa  $ vibhajanrÃtryahÃni tu  &
ajavÅthyÃæ dak«iïÃyÃæ  % lokÃlokasya cottaram  // MatsP_124.79 //
lokasaætÃnato hye«a  $ vaiÓvÃnarapathÃdbahi÷  &
vyu«ÂiryÃvatprabhà saurÅ  % pu«karÃtsampravartate  // MatsP_124.80 //
pÃrÓvebhyo bÃhyatas tÃval  $ lokÃlokaÓca parvata÷  &
yojanÃnÃæ sahasrÃïi  % daÓordhvaæ cocchrito giri÷  // MatsP_124.81 //
prakÃÓaÓcÃprakÃÓaÓca  $ parvata÷ parimaï¬ala÷  &
nak«atracandrasÆryÃÓca  % grahÃstÃrÃgaïai÷ saha  // MatsP_124.82 //
abhyantare prakÃÓante  $ lokÃlokasya vai gire÷  &
etÃvÃneva lokastu  % nirÃlokastata÷ param  // MatsP_124.83 //
loka Ãlokane dhÃtur  $ nirÃlokastvalokatà  &
lokÃlokau tu saædhatte  % yasmÃtsÆrya÷ paribhraman  // MatsP_124.84 //
tasmÃtsaædhyeti tÃmÃhur  $ u«Ãvyu«ÂairyathÃntaram  &
u«Ã rÃtri÷ sm­tà viprair  % vyu«ÂiÓcÃpi aha÷ sm­tam  // MatsP_124.85 //
triæÓatkalo muhÆrtastu  $ ahaste daÓa pa¤ca ca  &
hrÃso v­ddhiraharbhÃgair  % divasÃnÃæ yathà tu vai  // MatsP_124.86 //
saædhyÃmuhÆrtamÃtrÃyÃæ  $ hrÃsav­ddhÅ tu te ­te  &
lekhÃprabh­tyathÃditye  % trimuhÆrtÃgate tu vai  // MatsP_124.87 //
prÃta÷ sm­tastata÷ kÃlo  $ bhÃgÃæÓcÃhuÓca pa¤ca ca  &
tasmÃtprÃtargatÃtkÃlÃn  % muhÆrtÃ÷ saægavas traya÷  // MatsP_124.88 //
madhyÃhnastrimuhÆrtastu  $ tasmÃtkÃlÃdanantaram  &
tasmÃnmadhyaædinÃtkÃlÃd  % aparÃhïa iti sm­ta÷  // MatsP_124.89 //
traya eva muhÆrtÃstu  $ kÃla e«a sm­to budhai÷  &
aparÃhïavyatÅtÃcca  % kÃla÷ sÃyaæ sa ucyate  // MatsP_124.90 //
daÓa pa¤ca muhÆrtÃhno  $ muhÆrtÃs traya eva ca  &
daÓapa¤camuhÆrtaæ vai  % ahastu vi«uve sm­tam  // MatsP_124.91 //
vardhatyato hrasatyeva  $ ayane dak«iïottare  &
ahastu grasate rÃtriæ  % rÃtristu grasate aha÷  // MatsP_124.92 //
Óaradvasantayormadhyaæ  $ vi«uvaæ tu vidhÅyate  &
ÃlokÃnta÷ sm­to loko  % lokÃccÃloka ucyate  // MatsP_124.93 //
lokapÃlÃ÷ sthitÃstatra  $ lokÃlokasya madhyata÷  &
catvÃraste mahÃtmÃnas  % ti«ÂhantyÃbhÆtasaæplavam  // MatsP_124.94 //
sudhÃmà caiva vairÃja÷  $ kardamaÓca prajÃpati÷  &
hiraïyaromà parjanya÷  % ketumÃnrÃjasaÓca sa÷  // MatsP_124.95 //
nirdvaædvà nirabhÅmÃnà  $ nistandrà ni«parigrahÃ÷  &
lokapÃlÃ÷ sthitÃstvete  % lokÃloke caturdiÓam  // MatsP_124.96 //
uttaraæ yadagastyasya  $ Ó­Çgaæ devar«isevitam  &
pit­yÃna÷ sm­ta÷ panthà  % vaiÓvÃnarapathÃdbahi÷  // MatsP_124.97 //
tatrÃsate prajÃkÃmà  $ ­«ayo ye 'gnihotriïa÷  &
lokasya saætÃnakarÃ÷  % pit­yÃne pathi sthitÃ÷  // MatsP_124.98 //
bhÆtÃrambhak­taæ karma  $ ÃÓi«aÓca viÓÃæ pate  &
prÃrabhante lokakÃmÃs  % te«Ãæ panthÃ÷ sa dak«iïa÷  // MatsP_124.99 //
calitaæ te punardharmaæ  $ sthÃpayanti yuge yuge  &
saætaptatapasà caiva  % maryÃdÃbhi÷ Órutena ca  // MatsP_124.100 //
jÃyamÃnÃstu pÆrve vai  $ paÓcimÃnÃæ g­he«u te  &
paÓcimÃÓcaiva pÆrve«Ãæ  % jÃyante nidhane«viha  // MatsP_124.101 //
evamÃvartamÃnÃste  $ vartantyÃbhÆtasaæplavam  &
a«ÂÃÓÅtisahasrÃïi  % ­«ÅïÃæ g­hamedhinÃm  // MatsP_124.102 //
saviturdak«iïaæ mÃrgam  $ ÃÓrityÃbhÆtasaæplavam  &
kriyÃvatÃæ prasaækhyai«Ã  % ye ÓmaÓÃnÃni bhejire  // MatsP_124.103 //
lokasaævyavahÃrÃrthaæ  $ bhÆtÃrambhak­tena ca  &
icchÃdve«aratÃccaiva  % maithunopagamÃcca vai  // MatsP_124.104 //
tathà kÃmak­teneha  $ sevanÃdvi«ayasya ca  &
ityetai÷ kÃraïai÷ siddhÃ÷  % ÓmaÓÃnÃnÅha bhejire  // MatsP_124.105 //
prajau«aïi÷ saptar«ayo  $ dvÃpare«viha jaj¤ire  &
saætatiæ te jugupsante  % tasmÃnm­tyurjitastu tai÷  // MatsP_124.106 //
a«ÂÃÓÅtisahasrÃïi  $ te«ÃmapyÆrdhvaretasÃm  &
udakpanthà na paryantam  % ÃÓrityÃbhÆtasaæplavam  // MatsP_124.107 //
te saæprayogÃllokasya  $ mithunasya ca varjanÃt  &
År«yÃdve«aniv­ttyà ca  % bhÆtÃrambhavivarjanÃt  // MatsP_124.108 //
tato 'nyakÃmasaæyoga-  $ ÓabdÃder do«adarÓanÃt  &
ityetai÷ kÃraïai÷ Óuddhais  % te 'm­tatvaæ hi bhejire  // MatsP_124.109 //
ÃbhÆtasamplavasthÃnÃm  $ am­tatvaæ vibhÃvyate  &
trailokyasthitikÃlo hi  % na punarmÃragÃmiïÃm  // MatsP_124.110 //
bhrÆïahatyÃÓvamedhÃdi-  $ pÃpapuïyanibhai÷ param  &
ÃbhÆtasamplavÃnte tu  % k«Åyante cordhvaretasa÷  // MatsP_124.111 //
Ærdhvottaram­«ibhyastu  $ dhruvo yatrÃnusaæsthita÷  &
etadvi«ïupadaæ divyaæ  % t­tÅyaæ vyomni bhÃsvaram  // MatsP_124.112 //
yatra gatvà na Óocanti  $ tadvi«ïo÷ paramaæ padam  &
dharme dhruvasya ti«Âhanti  % ye tu lokasya kÃÇk«iïa÷  // MatsP_124.113 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 125

evaæ Órutvà kathÃæ divyÃm  $ abruvaællaumahar«aïim  &
sÆryÃcandramasoÓ cÃraæ  % grahÃïÃæ caiva sarvaÓa÷  // MatsP_125.1 //

*­«aya Æcu÷
bhramanti kathametÃni  $ jyotÅæ«i ravimaï¬ale  &
avyÆhenaiva sarvÃïi  % tathà cÃsaækareïa và  // MatsP_125.2 //
kaÓca bhrÃmayate tÃni  $ bhramanti yadi và svayam  &
etadveditum icchÃmas  % tato nigada sattama  // MatsP_125.3 //

*sÆta uvÃca
bhÆtasaæmohanaæ hyetad  $ bruvato me nibodhata  &
pratyak«amapi d­Óyaæ tat  % saæmohayati vai prajÃ÷  // MatsP_125.4 //
yo 'sau caturdaÓark«e«u  $ ÓiÓumÃro vyavasthita÷  &
uttÃnapÃdaputro 'sau  % me¬hÅbhÆto dhruvo divi  // MatsP_125.5 //
sai«a bhramanbhrÃmayate  $ candrÃdityau grahai÷ saha  &
bhramantamanusarpanti  % nak«atrÃïi ca cakravat  // MatsP_125.6 //
dhruvasya manasà yo vai  $ bhramate jyoti«Ãæ gaïa÷  &
vÃtÃnÅkamayair bandhair  % dhruve baddha÷ prasarpati  // MatsP_125.7 //
te«Ãæ bhedaÓca yogaÓca  $ tathà kÃlasya niÓcaya÷  &
astodayÃstathotpÃtà  % ayane dak«iïottare  // MatsP_125.8 //
vi«uvadgrahavarïaÓca  $ sarvametaddhruveritam  &
jÅmÆtà nÃma te meghà  % yadebhyo jÅvasambhava÷  // MatsP_125.9 //
dvitÅya ÃvahanvÃyur  $ meghÃste tvabhisaæÓritÃ÷  &
ito yojanamÃtrÃcca  % adhyardhavik­tà api  // MatsP_125.10 //
v­«Âisargastathà te«Ãæ  $ dhÃrÃsÃra÷ prakÅrtita÷  &
pu«karÃvartakà nÃma  % ye meghÃ÷ pak«asambhavÃ÷  // MatsP_125.11 //
Óakreïa pak«ÃÓchinnà vai  $ parvatÃnÃæ mahaujasà  &
kÃmagÃnÃæ sam­ddhÃnÃæ  % bhÆtÃnÃæ nÃÓamicchatÃm  // MatsP_125.12 //
pu«karà nÃma te pak«Ã  $ b­hantastoyadhÃriïa÷  &
pu«karÃvartakà nÃma  % kÃraïeneha ÓabditÃ÷  // MatsP_125.13 //
nÃnÃrÆpadharÃÓcaiva  $ mahÃghorasvarÃÓca te  &
kalpÃntav­«ÂikartÃra÷  % kalpÃntÃgner niyÃmakÃ÷  // MatsP_125.14 //
vÃyvÃdhÃrà vahante vai  $ sÃm­tÃ÷ kalpasÃdhakÃ÷  &
yÃnyasyÃï¬asya bhinnasya  % prÃk­tÃnyabhavaæstadà  // MatsP_125.15 //
yasmin brahmà samutpannaÓ  $ caturvaktra÷ svayaæ prabhu÷  &
tÃnyevÃï¬akapÃlÃni  % sarve meghÃ÷ prakÅrtitÃ÷  // MatsP_125.16 //
te«ÃmÃpyÃyanaæ dhÆma÷  $ sarve«Ãm aviÓe«ata÷  &
te«Ãæ Óre«ÂhaÓca parjanyaÓ  % catvÃraÓcaiva diggajÃ÷  // MatsP_125.17 //
gajÃnÃæ parvatÃnÃæ ca  $ meghÃnÃæ bhogibhi÷ saha  &
kulamekaæ dvidhà bhÆtaæ  % yonirekà jalaæ sm­tam  // MatsP_125.18 //
parjanyo diggajÃÓcaiva  $ hemante ÓÅtasambhavam  &
tu«Ãravar«aæ var«anti  % v­ddhà hyannaviv­ddhaye  // MatsP_125.19 //
«a«Âha÷ parivaho nÃma  $ vÃyuste«Ãæ parÃyaïa÷  &
yau 'sau bibharti bhagavÃn  % gaÇgÃmÃkÃÓagocarÃm  // MatsP_125.20 //
divyÃm­tajalÃæ puïyÃæ  $ tripathÃmiti viÓrutÃm  &
tasyà vispanditaæ toyaæ  % diggajÃ÷ p­thubhi÷ karai÷  // MatsP_125.21 //
ÓÅkarÃn sampramu¤canti  $ nÅhÃra iti sa sm­ta÷  &
dak«iïena giriryo 'sau  % hemakÆÂa iti sm­ta÷  // MatsP_125.22 //
udagdhimavata÷ Óailasy-  $ -ottare caiva dak«iïe  &
puï¬raæ nÃma samÃkhyÃtaæ  % samyagv­«Âiviv­ddhaye  // MatsP_125.23 //
tasminpravartate var«aæ  $ tattu«Ãrasamudbhavam  &
tato himavato vÃyur  % himaæ tatra samudbhavam  // MatsP_125.24 //
ÃnayatyÃtmavegena  $ si¤cayÃno mahÃgirim  &
himavantamatikramya  % v­«ÂiÓe«aæ tata÷ param  // MatsP_125.25 //
ibhÃsye ca tata÷ paÓcÃd  $ idaæ bhÆtaviv­ddhaye  &
var«advayaæ samÃkhyÃtaæ  % samyagv­«Âiviv­ddhaye  // MatsP_125.26 //
meghÃÓcÃpyÃyanaæ caiva  $ sarvametatprakÅrtitam  &
sÆrya eva tu v­«ÂÅnÃæ  % sra«ÂÃ samupadiÓyate  // MatsP_125.27 //
var«aæ gharmaæ himaæ rÃtriæ  $ saædhye caiva dinaæ tathà  &
ÓubhÃÓubhaphalÃnÅha  % dhruvÃtsarvaæ pravartate  // MatsP_125.28 //
dhruveïÃdhi«ÂhitÃÓcÃpa÷  $ sÆryo vai g­hya ti«Âhati  &
sarvabhÆtaÓarÅre«u tv  % Ãpo hyanuÓritÃÓca yÃ÷  // MatsP_125.29 //
dahyamÃne«u te«veva  $ jaÇgamasthÃvare«u ca  &
dhÆmabhÆtÃstu tà hyÃpo  % ni«krÃmantÅha sarvaÓa÷  // MatsP_125.30 //
tena cÃbhrÃïi jÃyante  $ sthÃnamabhramayaæ sm­tam  &
tejobhi÷ sarvalokebhya  % Ãdatte raÓmibhirjalam  // MatsP_125.31 //
samudrÃdvÃyusaæyogÃd  $ vahantyÃpo gabhastaya÷  &
tatastv­tuvaÓÃtkÃle  % parivartandivÃkara÷  // MatsP_125.32 //
niyacchatyÃpo meghebhya÷  $ ÓuklÃ÷ Óuklaistu raÓmibhi÷  &
abhrasthÃ÷ prapatantyÃpo  % vÃyunà samudÅritÃ÷  // MatsP_125.33 //
tato var«ati «aïmÃsÃn  $ sarvabhÆtaviv­ddhaye  &
vÃyubhi÷ stanitaæ caiva  % vidyutastvagnijÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_125.34 //
mehanÃcca miher dhÃtor  $ meghatvaæ vya¤jayanti ca  &
na bhraÓyante tato hyÃpas  % tasmÃdabhrasya vai sthiti÷  \
sra«ÂÃsau v­«Âisargasya  # dhruveïÃdhi«Âhito ravi÷  // MatsP_125.35 //
dhruveïÃdhi«Âhito vÃyur  $ v­«Âiæ saæharate puna÷  &
grahanniv­ttyà sÆryÃttu  % carate ­k«amaï¬alam  // MatsP_125.36 //
cÃrasyÃnte viÓatyarkaæ  $ dhruveïa samadhi«Âhitam  &
ata÷ sÆryarathasyÃpi  % saæniveÓaæ pracak«ate  // MatsP_125.37 //
sthitena tvekacakreïa  $ pa¤cÃreïa triïÃbhinà  &
hiraïmayenÃïunà vai  % a«Âacakraikaneminà  \
cakreïa bhÃsvatà sÆrya÷  # syandanena prasarpiïà  // MatsP_125.38 //
ÓatayojanasÃhasro  $ vistÃrÃyÃma ucyate  &
dviguïà ca rathopasthÃd  % Å«Ãdaï¬a÷ pramÃïata÷  // MatsP_125.39 //
sa tasya brahmaïà s­«Âo  $ ratho hyarthavaÓena tu  &
asaÇga÷ käcano divyo  % yukta÷ pavanagairhayai÷  // MatsP_125.40 //
chandobhirvÃjirÆpaistair  $ yathÃcakraæ samÃsthitai÷  &
vÃruïasya rathasyeha  % lak«aïai÷ sad­ÓaÓca sa÷  // MatsP_125.41 //
tenÃsau carati vyomni  $ bhÃsvÃnanudinaæ divi  &
athÃÇgÃni tu sÆryasya  % pratyaÇgÃni rathasya ca  \
saævatsarasyÃvayavai÷  # kalpitÃni yathÃkramam  // MatsP_125.42 //
aharnÃbhistu sÆryasya  $ ekacakrasya vai sm­ta÷  &
arÃ÷ saævatsarÃstasya  % nemya÷ «a¬­tava÷ sm­tÃ÷  // MatsP_125.43 //
rÃtrirvarÆtho dharmaÓca  $ dhvaja Ærdhvaæ vyavasthita÷  &
ak«akoÂyoryugÃnyasya  % ÃrtavÃhÃ÷ kalÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_125.44 //
tasya këÂhà sm­tà ghoïà  $ dantapaÇkti÷ k«aïÃstu vai  &
nime«aÓcÃnukar«o 'sya  % Å«Ã cÃsya kalà sm­tà  // MatsP_125.45 //
yugÃk«akoÂÅ te tasya  $ arthakÃmÃvubhau sm­tau  &
saptÃÓvarÆpÃÓchandÃæsi  % vahante vÃyuraæhasà  // MatsP_125.46 //
gÃyatrÅ caiva tri«Âupca  $ jagatyanu«Âuptathaiva ca  &
paÇktiÓca b­hatÅ caiva  % u«ïigeva tu saptamam  // MatsP_125.47 //
cakramak«e nibaddhaæ tu  $ dhruve cÃk«a÷ samarpita÷  &
sahacakro bhramatyak«a÷  % sahÃk«o bhramati dhruva÷  // MatsP_125.48 //
ak«a÷ sahaiva cakreïa  $ bhramate 'sau dhruverita÷  &
evamarthavaÓÃttasya  % saæniveÓo rathasya tu  // MatsP_125.49 //
tathà saæyogabhÃgena  $ siddho vai bhÃskaro ratha÷  &
tenÃsau taraïirdevo  % nabhasa÷ sarpate divam  // MatsP_125.50 //
yugÃk«akoÂÅ te tasya  $ dak«iïe syandanasya tu  &
bhramato bhramato raÓmÅ  % tau cakrayugayostu vai  // MatsP_125.51 //
maï¬alÃni bhramante 'sya  $ khecarasya rathasya tu  &
kulÃlacakrabhramavan  % maï¬alaæ sarvatodiÓam  // MatsP_125.52 //
yugÃk«akoÂÅ te tasya  $ vÃtormÅ syandanasya tu  &
saækramete dhruvamaho  % maï¬ale sarvatodiÓam  // MatsP_125.53 //
bhramatastasya raÓmÅ te  $ maï¬ale tÆttarÃyaïe  &
vardhete dak«iïe«vatra  % bhramato maï¬alÃni tu  // MatsP_125.54 //
yugÃk«akoÂÅsambaddhau  $ dvau raÓmÅ syandanasya tu  &
dhruveïa prag­hÅtau tau  % rathau yau vanato ravim  // MatsP_125.55 //
Ãk­«yete yadà te tu  $ dhruveïa samadhi«Âhite  &
tadà so 'bhyantare sÆryo  % bhramate maï¬alÃni tu  // MatsP_125.56 //
aÓÅtimaï¬alaÓataæ  $ këÂhayorubhayoÓcaran  &
dhruveïa mucyamÃnena  % punà raÓmiyugena ca  // MatsP_125.57 //
tathaiva bÃhyata÷ sÆryo  $ bhramate maï¬alÃni tu  &
udve«Âayanvai vegena  % maï¬alÃni tu gacchati  // MatsP_125.58 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 126

*sÆta uvÃca
sa ratho 'dhi«Âhito devair  $ mÃsi mÃsi yathÃkramam  &
tato vahatyathÃdityaæ  % bahubhir ­«ibhi÷ saha  // MatsP_126.1 //
gandharvairapsarobhiÓca  $ sarpagrÃmaïirÃk«asai÷  &
ete vasanti vai sÆrye  % mÃsau dvau dvau krameïa ca  // MatsP_126.2 //
dhÃtÃryamà pulastyaÓca  $ pulahaÓca prajÃpatÅ  &
uragau vÃsukiÓcaiva  % saækÅrïaÓcaiva tÃvubhau  // MatsP_126.3 //
tumburur nÃradaÓcaiva  $ gandharvau gÃyatÃæ varau  &
k­tasthalÃpsarÃÓcaiva  % yà ca sà pu¤jikasthalà  // MatsP_126.4 //
grÃmaïyau rathak­ttasya  $ rathaujÃÓcaiva tÃvubhau  &
rak«o heti÷ prahetiÓca  % yÃtudhÃnÃvubhau ­tau  // MatsP_126.5 //
madhumÃdhavayorhye«a  $ gaïo vasati bhÃskare  &
vasangrÅ«me tu dvau mÃsau  % mitraÓca varuïaÓca vai  // MatsP_126.6 //
­«Å atrirvasi«ÂhaÓca  $ nÃgau tak«akarambhakau  &
menakà sahajanyà ca  % hÃhà hÆhÆÓca gÃyakau  // MatsP_126.7 //
rathaætaraÓca grÃmaïyau  $ rathak­ccaiva tÃvubhau  &
puru«Ãdo vadhaÓcaiva  % yÃtudhÃnau tu tau sm­tau  // MatsP_126.8 //
ete vasanti vai sÆrye  $ mÃsayo÷ ÓuciÓukrayo÷  &
tata÷ sÆrye punaÓcÃnyà  % nivasanti sma devatÃ÷  // MatsP_126.9 //
indraÓcaiva vivasvÃæÓca  $ aÇgirà bh­gureva ca  &
elÃpattrastathà sarpa÷  % ÓaÇkhapÃlaÓca pannaga÷  // MatsP_126.10 //
viÓvÃvasusu«eïau ca  $ prÃtaÓcaiva rathaÓca hi  &
pramlocetyapsarÃÓcaiva  % nimrocantÅ ca te ubhe  // MatsP_126.11 //
yÃtudhÃnastathà hetir  $ vyÃghraÓcaiva tu tÃvubhau  &
nabhasyanabhasoretair  % vasantaÓca divÃkare  // MatsP_126.12 //
mÃsau dvau devatÃ÷ sÆrye  $ vasanti ca Óarad­tau  &
parjanyaÓcaiva pÆ«Ã ca  % bharadvÃja÷ sagautama÷  // MatsP_126.13 //
citrasenaÓca gandharvas  $ tathà và suruciÓca ya÷  &
viÓvÃcÅ ca gh­tÃcÅ ca  % ubhe te puïyalak«aïe  // MatsP_126.14 //
nÃgaÓcairÃvataÓcaiva  $ viÓrutaÓca dhanaæjaya÷  &
senajicca su«eïaÓca  % senÃnÅr grÃmaïÅs tathà  // MatsP_126.15 //
cÃro vÃtaÓca dvÃvetau  $ yÃtudhÃnÃvubhau sm­tau  &
vasantyete ca vai sÆrye  % mÃsayoÓca tvi«orjayo÷  // MatsP_126.16 //
haimantikau ca dvau mÃsau  $ nivasanti divÃkare  &
aæÓo bhagaÓca dvÃvetau  % kaÓyapaÓca kratuÓca tau  // MatsP_126.17 //
bhujaægaÓca mahÃpadma÷  $ sarpa÷ karkoÂakastathà  &
citrasenaÓca gandharva÷  % pÆrïÃyuÓcaiva gÃyanau  // MatsP_126.18 //
apsarÃ÷ pÆrvacittiÓca  $ gandharvà hyurvaÓÅ ca yà  &
tÃrk«yaÓcÃri«ÂanemiÓca  % senÃnÅr grÃmaïÅÓ ca tau  // MatsP_126.19 //
vidyutsÆryaÓca tÃvugrau  $ yÃtudhÃnau tu tau sm­tau  &
sahe caiva sahasye ca  % vasantyete divÃkare  // MatsP_126.20 //
tatastu ÓiÓire cÃpi  $ mÃsayornivasanti te  &
tva«ÂÃ vi«ïurjamadagnir  % viÓvÃmitrastathaiva ca  // MatsP_126.21 //
kÃdraveyau tathà nÃgau  $ kambalÃÓvatarÃvubhau  &
gandharvau dh­tarëÂraÓca  % sÆryavarcÃÓca tÃvubhau  // MatsP_126.22 //
tilottamÃpsarÃÓcaiva  $ devÅ rambhà manoramà  &
grÃmaïÅr ­tajiccaiva  % satyajicca mahÃbala÷  // MatsP_126.23 //
brahmopetaÓca vai rak«o  $ yaj¤opetastathaiva ca  &
ityete nivasanti sma  % dvau dvau mÃsau divÃkare  // MatsP_126.24 //
sthÃnÃbhimÃnino hyete  $ gaïà dvÃdaÓa saptakÃ÷  &
sÆryamÃpÃdayantyete  % tejasà teja uttamam  // MatsP_126.25 //
grathitaistu vacobhiÓca  $ stuvanti ­«ayo ravim  &
gandharvÃpsarasaÓcaiva  % gÅtan­tyairupÃsate  // MatsP_126.26 //
vidyÃgrÃmaïino yak«Ã÷  $ kurvantyÃbhÅ«usaægraham  &
sarpÃ÷ sarpanti vai sÆrye  % yÃtudhÃnÃnuyÃnti ca  // MatsP_126.27 //
vÃlakhilyà nayantyastaæ  $ parivÃryodayÃdravim  &
ete«Ãmeva devÃnÃæ  % yathÃvÅryaæ yathÃtapa÷  // MatsP_126.28 //
yathÃyogaæ yathÃdharmaæ  $ yathÃtattvaæ yathÃbalam  &
tathà tapatyasau sÆryas  % te«Ãmiddhastu tejasà  // MatsP_126.29 //
bhÆtÃnÃmaÓubhaæ sarvaæ  $ vyapohati svatejasà  &
mÃnavÃnÃæ Óubhairhyetair  % hriyate duritaæ tu vai  // MatsP_126.30 //
duritaæ ÓubhacÃrÃïÃæ  $ vyapohanti kvacitkvacit  &
ete sahaiva sÆryeïa  % bhramanti sÃnugà divi  // MatsP_126.31 //
tapantaÓca japantaÓca  $ hlÃdayantaÓca vai prajÃ÷  &
gopÃyanti sma bhÆtÃni  % Åhante hyanukampayà  // MatsP_126.32 //
sthÃnÃbhimÃninÃæ hyetat  $ sthÃnaæ manvantare«u vai  &
atÅtÃnÃgatÃnÃæ ca  % vartante sÃmprataæ ca ye  // MatsP_126.33 //
evaæ vasanti vai sÆrye  $ saptakÃste caturdaÓa  &
caturdaÓe«u vartante  % gaïà manvantare«u vai  // MatsP_126.34 //
grÅ«me hime ca var«Ãsu  $ mu¤camÃnà yathÃkramam  &
dharmaæ himaæ ca var«aæ ca  % yathÃkramamaharniÓam  // MatsP_126.35 //
gacchatyasÃvanudinaæ pariv­tya raÓmÅn  $ devÃnpitÌæÓca manujÃæÓca sutarpayanvai  &
Óukle ca k­«ïe tadaha÷krameïa  % kÃlak«aye caiva surÃ÷ pibanti  // MatsP_126.36 //
mÃsena taccÃm­tamasya m­«Âaæ  $ suv­«Âaye raÓmi«u rak«itaæ tu  &
sarve 'm­taæ tatpitara÷ pibanti  % devÃÓca saumyÃÓca tathaiva kÃvyÃ÷  // MatsP_126.37 //
sÆryeïa gobhirhi vivardhitÃbhir  $ adbhi÷ punaÓcaiva samucchritÃbhi÷  &
v­«ÂyÃbhiv­«ÂÃbhir athau«adhÅbhir  % martyà athÃnnena k«udhaæ jayanti  // MatsP_126.38 //
t­ptiÓca tenÃrdhamÃsaæ surÃïÃæ  $ mÃsaæ sudhÃbhi÷ svadhayà pitÌïÃm  &
annena jÅvantyaniÓaæ manu«yÃ÷  % sÆrya÷ Óritaæ taddhi bibharti gobhi÷  // MatsP_126.39 //
itye«a ekacakreïa  $ sÆryastÆrïaæ prasarpati  &
tatra tairakramairaÓvai÷  % sarpate 'sau dinak«aye  // MatsP_126.40 //
harir haridbhir hriyate turaægamai÷  $ pibatyathÃpo haribhi÷ sahasradhà  &
puna÷ pramu¤catyatha tÃÓca yo hari÷  % sa muhyamÃno haribhisturaægamai÷  // MatsP_126.41 //
ahorÃtraæ rathenÃsÃv  $ ekacakreïa vai bhraman  &
saptadvÅpasamudrÃæÓca  % saptabhi÷ saptabhirdrutam  // MatsP_126.42 //
chandorÆpaiÓca tairaÓvair  $ yutaÓcakraæ tata÷ sthiti÷  &
kÃmarÆpai÷ sak­dyuktai÷  % kÃmagaistairmanojavai÷  // MatsP_126.43 //
haritairavyathai÷ piÇgair  $ ÅÓvarair brahmavÃdibhi÷  &
bÃhyato 'nantaraæ caiva  % maï¬alaæ divasakramÃt  // MatsP_126.44 //
kalpÃdau samprayuktÃÓca  $ vahantyÃbhÆtasaæplavam  &
Ãv­to vÃlakhilyaiÓca  % bhramate rÃtryahÃni tu  // MatsP_126.45 //
grathitai÷ svavacobhiÓca  $ stÆyamÃno mahar«ibhi÷  &
sevyate gÅtan­tyaiÓca  % gandharvÃpsarasÃæ gaïai÷  // MatsP_126.46 //
pataægai÷ patagairaÓvair  $ bhrÃmyamÃïo divaspati÷  &
vÅthyÃÓrayÃïi carati  % nak«atrÃïi tathà ÓaÓÅ  // MatsP_126.47 //
hrÃsav­ddhÅ tathaivÃsya  $ raÓmaya÷ sÆryavatsm­tÃ÷  &
tricakrobhayato 'ÓvaÓca  % vij¤eya÷ ÓaÓino ratha÷  // MatsP_126.48 //
apÃæ garbhasamutpanno  $ ratha÷ sÃÓva÷ sasÃrathi÷  &
sahÃraistaistribhiÓcakrair  % yukta÷ Óuklairhayottamai÷  // MatsP_126.49 //
daÓabhisturagairdivyair  $ asaÇgais tanmanojavai÷  &
sak­dyukte rathe tasmin  % vahantastvÃyugak«ayam  // MatsP_126.50 //
saæg­hÅtà rathe tasmi¤  $ chvetaÓcak«u÷ÓravÃÓca vai  &
aÓvÃstamekavarïÃste  % vahante ÓaÇkhavarcasa÷  // MatsP_126.51 //
ajaÓca tripathaÓcaiva  $ v­«o vÃjÅ naro haya÷  &
aæÓumÃn saptadhÃtuÓca  % haæso vyomam­gastathà  // MatsP_126.52 //
ityete nÃmabhiÓcaiva  $ daÓa candramaso hayÃ÷  &
evaæ candramasaæ devaæ  % vahanti smÃyugak«ayam  // MatsP_126.53 //
devai÷ pariv­ta÷ soma÷  $ pit­bhi÷ saha gacchati  &
somasya Óuklapak«Ãdau  % bhÃskare parata÷ sthite  // MatsP_126.54 //
ÃpÆryate paro bhÃga÷  $ somasya tu aha÷kramÃt  &
tata÷ pÅtak«ayaæ somaæ  % yupagadvyÃpayan ravi÷  // MatsP_126.55 //
pÅtaæ pa¤cadaÓÃhaæ ca  $ raÓminaikena bhÃskara÷  &
ÃpÆrayandadau tena  % bhÃgaæ bhÃgamaha÷kramÃt  // MatsP_126.56 //
su«umnÃpyayamÃnasya  $ Óukle vardhanti vai kalÃ÷  &
tasmÃddhrasanti vai k­«ïe  % Óukle hyÃpyÃyayanti ca  // MatsP_126.57 //
ityevaæ sÆryavÅryeïa  $ candrasyÃpyÃyate tanu÷  &
paurïamÃsyÃæ prad­Óyeta  % Óukla÷ sampÆrïamaï¬ala÷  // MatsP_126.58 //
evamÃpyÃyate soma÷  $ Óuklapak«e«vaha÷kramÃt  &
tato dvitÅyÃprabh­ti  % bahulasya caturdaÓÅ  // MatsP_126.59 //
apÃæ sÃramayasyendo  $ rasamÃtrÃtmakasya ca  &
pibantyambumayaæ devà  % madhu saumyaæ tathÃm­tam  // MatsP_126.60 //
saæbh­taæ tvardhamÃsena  $ am­taæ sÆryatejasà  &
bhak«ÃrthamÃgataæ somaæ  % paurïamÃsyÃmupÃsate  // MatsP_126.61 //
ekarÃtraæ surÃ÷ sÃrdhaæ  $ pit­bhir­«ibhiÓca vai  &
somasya k­«ïapak«Ãdau  % bhÃskarÃbhimukhasya vai  // MatsP_126.62 //
prak«Åyate pare hyÃtmà  $ pÅyamÃnakalÃkramÃt  &
trayaÓca triæÓatà sÃrdhaæ  % trayastriæÓacchatÃni tu  // MatsP_126.63 //
trayastriæÓatsahasrÃïi  $ devÃ÷ somaæ pibanti vai  &
ityevaæ pÅyamÃnasya  % k­«ïe vardhanti tÃ÷ kalÃ÷  // MatsP_126.64 //
k«Åyante ca tÃ÷ ÓuklÃ÷  $ k­«ïà hyÃpyÃyayanti ca  &
evaæ dinakramÃtpÅte  % devaiÓcÃpi niÓÃkare  // MatsP_126.65 //
pÅtvÃrdhamÃsaæ gacchanti  $ amÃvÃsyÃæ surÃÓca te  &
pitaraÓcopati«Âhanti  % amÃvÃsyÃæ niÓÃkaram  // MatsP_126.66 //
tata÷ pa¤cadaÓe bhÃge  $ kiæcicche«e niÓÃkare  &
tato 'parÃhïe pitaro  % jaghanyadivase puna÷  // MatsP_126.67 //
pibanti dvikalaæ kÃlaæ  $ Ói«ÂÃstÃstu kalÃstu yÃ÷  &
vini÷s­«Âaæ tvamÃvÃsyÃæ  % gabhastibhyastadÃm­tam  // MatsP_126.68 //
ardhamÃsasamÃptau tu  $ pÅtvà gacchanti te 'm­tam  &
saumyà barhi«adaÓcaiva  % agni«vÃttÃÓca ye sm­tÃ÷  // MatsP_126.69 //
kÃvyÃÓcaiva tu ye proktÃ÷  $ pitara÷ sarva eva te  &
saævatsarÃÓca ye kÃvyÃ÷  % pa¤cÃbdà vai dvijÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_126.70 //
saumyÃ÷ sutapaso j¤eyÃ÷  $ saumyà barhi«adastathà  &
agni«vÃttÃs trayaÓcaiva  % pit­sargasthità dvijÃ÷  // MatsP_126.71 //
pit­bhi÷ pÅyamÃnÃyÃæ  $ pa¤cadaÓyÃæ tu vai kalÃm  &
yÃvacca k«Åyate tasmÃd  % bhÃga÷ pa¤cadaÓastu sa÷  // MatsP_126.72 //
amÃvÃsyÃæ tathà tasya  $ antarà pÆryate para÷  &
v­ddhik«ayau vai pak«Ãdau  % «o¬aÓyÃæ ÓaÓina÷ m­tau  \
evaæ sÆryanimitte te  # k«ayav­ddhÅ niÓÃkare  // MatsP_126.73 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 127

*sÆta uvÃca
tÃrÃgrahÃïÃæ vak«yÃmi  $ svarbhÃnostu rathaæ puna÷  &
atha tejomaya÷ Óubhra÷  % somaputrasya vai ratha÷  // MatsP_127.1 //
yukto hayai÷ piÓaÇgastu  $ daÓabhir vÃtaraæhasai÷  &
Óveta÷ piÓaÇga÷ sÃraÇgo  % nÅla÷ ÓyÃmo vilohita÷  // MatsP_127.2 //
ÓvetaÓca haritaÓcaiva  $ p­«ato v­«ïireva ca  &
daÓabhistu mahÃbhÃgair  % uttamairvÃtasambhavai÷  // MatsP_127.3 //
tato bhaumarathaÓcÃpi  $ a«ÂÃÇga÷ käcana÷ sm­ta÷  &
a«Âabhir lohitairaÓvai÷  % sadhvajair agnisambhavai÷  \
sarpate 'sau kumÃro vai  # ­juvakrÃnuvakraga÷  // MatsP_127.4 //
ataÓcÃÇgiraso vidvÃn  $ devÃcÃryo b­haspati÷  &
gaurÃÓvena tu raukmeïa  % syandanena visarpati  // MatsP_127.5 //
yuktenëÂÃbhiraÓvaiÓca  $ dhvajairagnisamudbhavai÷  &
abdaæ vasati yo rÃÓau  % svadiÓaæ tena gacchati  // MatsP_127.6 //
yuktenëÂÃbhir aÓvaiÓca  $ sadhvajairagnisaænibhai÷  &
rathena k«ipravegeïa  % bhÃrgavastena gacchati  // MatsP_127.7 //
tata÷ ÓanaiÓcaro 'pyaÓvai÷  $ sabalair vÃtaraæhasai÷  &
kÃr«ïÃyasaæ samÃruhya  % syandanaæ yÃtyasau Óani÷  // MatsP_127.8 //
svarbhÃnostu yathëÂÃÓvÃ÷  $ k­«ïà vai vÃtaraæhasa÷  &
rathaæ tamomayaæ tasya  % vahanti sma sudaæÓitÃ÷  // MatsP_127.9 //
Ãdityanilayo rÃhu÷  $ somaæ gacchati parvasu  &
Ãdityameti somÃcca  % tamaso 'nte«u parvasu  // MatsP_127.10 //
tata÷ ketumatastvaÓvà  $ a«Âau te vÃtaraæhasa÷  &
palÃladhÆmavarïÃbhÃ÷  % k«ÃmadehÃ÷ sudÃruïÃ÷  // MatsP_127.11 //
ete vÃhà grahÃïÃæ vai  $ mayà proktà rathai÷ saha  &
sarve dhruve nibaddhÃste  % nibaddhà vÃtaraÓmibhi÷  // MatsP_127.12 //
ete vai bhrÃmyamÃïÃste  $ yathÃyogaæ vahanti vai  &
vÃya yÃbhirad­ÓyÃbhi÷  % prabaddhà vÃtaraÓmibhi÷  // MatsP_127.13 //
paribhramanti tadbaddhÃÓ  $ candrasÆryagrahà divi  &
yÃvattamanuparyeti  % dhruvaæ ca jyoti«Ãæ gaïa÷  // MatsP_127.14 //
yathà nadyudake nostu  $ udakena sahohyate  &
tathà devag­hÃïi syur  % uhyante vÃtaraæhasà  \
tasmÃdyÃni prag­hyante  # vyomni devag­hà iti  // MatsP_127.15 //
yÃvatyaÓcaiva tÃrÃ÷ syus  $ tÃvanto 'sya marÅcaya÷  &
sarvà dhruvanibaddhÃstà  % bhramantyo bhrÃmayanti ca  // MatsP_127.16 //
tailapŬaæ yathà cakraæ  $ bhramate bhrÃmayanti vai  &
tathà bhramanti jyotÅæ«i  % vÃtabaddhÃni sarvaÓa÷  // MatsP_127.17 //
alÃtacakravadyÃnti  $ vÃtacakreritÃni tu  &
yasmÃtpravahate tÃni  % pravahastena sa sm­ta÷  // MatsP_127.18 //
evaæ dhruve niyukto 'sau  $ bhramate jyoti«Ãæ gaïa÷  &
e«a tÃrÃmaya÷ prokta÷  % ÓiÓumÃre dhruvo divi  // MatsP_127.19 //
yadahnà kurute pÃpaæ  $ taæ d­«Âvà niÓi mu¤cati  &
ÓiÓumÃraÓarÅrasthà  % yÃvatyastÃrakÃstu tÃ÷  // MatsP_127.20 //
var«Ãïi d­«Âvà jÅveta  $ tÃvadevÃdhikÃni tu  &
ÓiÓumÃrÃk­tiæ j¤Ãtvà  % pravibhÃgena sarvaÓa÷  // MatsP_127.21 //
uttÃnapÃdastasyÃtha  $ vij¤eya÷ sottaro hanu÷  &
yaj¤o 'dharastu vij¤eyo  % dharmo mÆrdhÃnamÃÓrita÷  // MatsP_127.22 //
h­di nÃrÃyaïa÷ sÃdhyà  $ aÓvinau pÆrvapÃdayo÷  &
varuïaÓcÃryamà caiva  % paÓcime tasya sakthinÅ  // MatsP_127.23 //
ÓiÓne saævatsaro j¤eyo  $ mitraÓcÃpÃnamÃÓrita÷  &
pucche 'gniÓca mahendraÓca  % marÅci÷ kaÓyapo dhruva÷  // MatsP_127.24 //
e«a tÃrÃmaya÷ stambho  $ nÃstameti na vodayam  &
nak«atracandrasÆryÃÓca  % grahÃstÃrÃgaïai÷ saha  // MatsP_127.25 //
tanmukhÃbhimukhÃ÷ sarve  $ cakrabhÆtà divi sthitÃ÷  &
dhruveïÃdhi«ÂhitÃÓcaiva  % dhruvameva pradak«iïam  // MatsP_127.26 //
pariyÃnti suraÓre«Âhaæ  $ me¬hÅbhÆtaæ dhruvaæ divi  &
ÃgnÅdhrakÃÓyapÃnÃæ tu  % te«Ãæ sa paramo dhruva÷  // MatsP_127.27 //
eka eva bhramatye«a  $ merorantaramÆrdhani  &
jyoti«Ãæ cakramÃdÃya  % Ãkar«aæstamadhomukha÷  \
merumÃlokayanneva  # pratiyÃti pradak«iïam  // MatsP_127.28 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 128

*­«aya Æcu÷
yadetadbhavatà proktaæ  $ Órutaæ sarvamaÓe«ata÷  &
kathaæ devag­hÃïi syu÷  % punarjyotÅæ«i varïaya  // MatsP_128.1 //

*sÆta uvÃca
etatsarvaæ pravak«yÃmi  $ sÆryÃcandramasorgatim  &
yathà devag­hÃïi syu÷  % sÆryÃcandramasostathà  // MatsP_128.2 //
agnervyu«Âau rajanyÃæ vai  $ brahmaïÃvyaktayoninà  &
avyÃk­tamidaæ tvÃsÅn  % naiÓena tamasà v­tam  // MatsP_128.3 //
caturbhÆtÃvaÓi«Âe 'smin  $ brahmaïà samadhi«Âhite  &
svayambhÆr bhagavÃæstatra  % lokatattvÃrthasÃdhaka÷  // MatsP_128.4 //
khadyotarÆpÅ vicarann  $ ÃvirbhÃvaæ vyacintayat  &
j¤ÃtvÃgniæ kalpakÃlÃdÃv  % apa÷ p­thvÅæ ca saæÓrità  // MatsP_128.5 //
sa saæbh­tya prakÃÓÃrthaæ  $ tridhà tulyo 'bhavatpuna÷  &
pÃcako yastu loke 'smin  % pÃrthiva÷ so 'gnirucyate  // MatsP_128.6 //
yaÓcÃsau tapate sÆrye  $ ÓuciragniÓca sa sm­ta÷  &
vaidyuto jÃÂhara÷ saumyo  % vaidyutaÓcÃpyabindhana÷  // MatsP_128.7 //
tejobhiÓcÃpyate kaÓcit  $ kaÓcidevÃpyanindhana÷  &
këÂhendhanastu nirmathya÷  % so 'dbhi÷ ÓÃmyati pÃvaka÷  // MatsP_128.8 //
arci«mÃnpacano 'gnistu  $ ni«prabha÷ saumyalak«aïa÷  &
yaÓcÃsau maï¬ale Óukle  % nirÆ«mà na prakÃÓate  // MatsP_128.9 //
prabhà saurÅ tu pÃdena  $ astaæ yÃti divÃkare  &
agnimÃviÓate rÃtrau  % tasmÃdagni÷ prakÃÓate  // MatsP_128.10 //
udite tu puna÷ sÆrye  $ Æ«mÃgnestu samÃviÓat  &
pÃdena tejasaÓcÃgnes  % tasmÃt saætapate divà  // MatsP_128.11 //
prÃkÃÓyaæ ca tathau«ïyaæ ca  $ sauryÃgneye tu tejasÅ  &
parasparÃnupraveÓÃd  % ÃpyÃyete divÃniÓam  // MatsP_128.12 //
uttare caiva bhÆmyardhe  $ tathà hyasmiæstu dak«iïe  &
utti«Âhati puna÷ sÆrye  % rÃtrirÃviÓate hy apa÷  // MatsP_128.13 //
tasmÃttÃmrà bhavantyÃpo  $ divÃrÃtripraveÓanÃt  &
astaæ gate puna÷ sÆrye  % aharvai praviÓaty apa÷  // MatsP_128.14 //
tasmÃnnaktaæ puna÷ Óuklà hy  $ Ãpo d­Óyanti bhÃsurÃ÷  &
etena kramayogeïa  % bhÆmyardhe dak«iïottare  // MatsP_128.15 //
udayÃstamaye hyatra  $ ahorÃtraæ viÓaty apa÷  &
yaÓcÃsau tapate sÆrya÷  % so 'pa÷ pibati raÓmibhi÷  // MatsP_128.16 //
sahasrapÃdastve«o 'gnÅ  $ raktakumbhanibhastu sa÷  &
Ãdatte sa tu nìÅnÃæ  % sahasreïa samantata÷  // MatsP_128.17 //
apo nadÅsamudrebhyo  $ hradakÆpebhya eva ca  &
tasya raÓmisahasreïa  % ÓÅtavar«o«ïani÷srava÷  // MatsP_128.18 //
tÃsÃæ catu÷Óataæ nìyo  $ var«ante citramÆrtaya÷  &
candanÃÓcaiva medhyÃÓca  % ketanÃÓ cetanÃstathà  // MatsP_128.19 //
am­tà jÅvanÃ÷ sarvà  $ raÓmayo v­«ÂisarjanÃ÷  &
himodbhavÃÓca te 'nyonyaæ  % raÓmayastriæÓata÷ sm­tÃ÷  \
candratÃrÃgrahai÷ sarvai÷  # pÅtà bhÃnorgabhastaya÷  // MatsP_128.20 //
età madhyÃstathÃnyÃÓca  $ hlÃdinyo himasarjanÃ÷  &
ÓuklÃÓca kakubhaÓcaiva  % gÃvo viÓvas­taÓca yÃ÷  // MatsP_128.21 //
ÓuklÃstà nÃmata÷ sarvÃs  $ triæÓato gharmasarjanÃ÷  &
saæbibhrati hi tÃ÷ sarvà  % manu«yÃndevatÃ÷ pitÌn  // MatsP_128.22 //
manu«yÃno«adhÅbhiÓca  $ svadhayà ca pitÌnapi  &
am­tena surÃnsarvÃn  % saætataæ paritarpayan  // MatsP_128.23 //
vasante caiva grÅ«me ca  $ Óanai÷ saætapate tribhi÷  &
var«Ãsu ca Óaradyevaæ  % caturbhi÷ saæpravar«ati  // MatsP_128.24 //
hemante ÓiÓire caiva  $ himotsargas tribhi÷ puna÷  &
o«adhÅ«u balaæ dhatte  % sudhÃæ ca svadhayà puna÷  // MatsP_128.25 //
sÆryo 'maratvamam­te  $ trayas tri«u niyacchati  &
evaæ raÓmisahasraæ tu  % sauraæ lokÃrthasÃdhakam  // MatsP_128.26 //
bhidyate ­tumÃsÃdya  $ sahasraæ bahudhà puna÷  &
ityevaæ maï¬alaæ Óuklaæ  % bhÃsvaraæ lokasaæj¤itam  // MatsP_128.27 //
nak«atragrahasomÃnÃæ  $ prati«Âhà yonireva ca  &
candra ­k«agrahÃ÷ sarve  % vij¤eyÃ÷ sÆryasambhavÃ÷  // MatsP_128.28 //
su«umnà sÆryaraÓmiryà  $ k«Åïaæ ÓaÓinamedhate  &
harikeÓa÷ purastÃttu  % yo vai nak«atrayonik­t  // MatsP_128.29 //
dak«iïe viÓvakarmà tu  $ raÓmirÃpyÃyayadbudham  &
viÓvÃvasuÓca ya÷ paÓcÃc  % chukrayoniÓca sa sm­ta÷  // MatsP_128.30 //
saævardhanastu yo raÓmi÷  $ sa yonirlohitasya ca  &
«a«Âhastu hyaÓvabhÆ raÓmir  % yoni÷ sa hi b­haspate÷  // MatsP_128.31 //
ÓanaiÓcaraæ punaÓcÃpi  $ raÓmirÃpyÃyate surÃÂ  &
na k«Åyate yatastÃni  % tasmÃnnak«atratà sm­tà  // MatsP_128.32 //
k«etrÃïyetÃni vai sÆryam  $ Ãpatanti gabhastibhi÷  &
k«etrÃïi te«ÃmÃdatte  % sÆryo nak«atratà tata÷  // MatsP_128.33 //
asmÃllokÃdamuæ lokaæ  $ tÅrïÃnÃæ suk­tÃtmanÃm  &
tÃraïÃttÃrakà hyetÃ÷  % ÓuklatvÃccaiva ÓuklikÃ÷  // MatsP_128.34 //
divyÃnÃæ pÃrthivÃnÃæ ca  $ vaæÓÃnÃæ caiva sarvaÓa÷  &
tapanastejaso yogÃd  % Ãditya iti gadyate  // MatsP_128.35 //
sravati÷ syandanÃrthe ca  $ dhÃture«a nigadyate  &
sravaïÃttejasaÓcaiva  % tenÃsau savità sm­ta÷  // MatsP_128.36 //
bahvarthaÓcanda itye«a  $ pradhÃno dhÃturucyate  &
Óuklatve hyam­tatve ca  % ÓÅtatve hlÃdane 'pi ca  // MatsP_128.37 //
sÆryÃcandramasordivye  $ maï¬ale bhÃsvare khage  &
jalatejomaye Óukle  % v­ttakumbhanibhe Óubhe  // MatsP_128.38 //
vasanti karmadevÃstu  $ sthÃnÃnyetÃni sarvaÓa÷  &
manvantare«u sarve«u  % ­«isÆryagrahÃdaya÷  // MatsP_128.39 //
tÃni devag­hÃïi syu÷  $ sthÃnÃkhyÃni bhavanti hi  &
sauraæ sÆryo 'viÓatsthÃnaæ  % saumyaæ somastathaiva ca  // MatsP_128.40 //
Óaukraæ Óukro 'viÓatsthÃnaæ  $ «o¬aÓÃraæ prabhÃsvaram  &
b­haspatirb­hattvaæ ca  % lohitaæ cÃpi lohita÷  // MatsP_128.41 //
ÓanaiÓcaro 'viÓatsthÃnam  $ evaæ ÓÃnaiÓcaraæ tathà  &
budho 'pi vai budhasthÃnaæ  % bhÃnuæ svarbhÃnureva ca  // MatsP_128.42 //
nak«atrÃïi ca sarvÃïi  $ nÃk«atrÃïyÃviÓanti ca  &
jyotÅæ«i suk­tÃm ete  % j¤eyà devag­hÃstu vai  // MatsP_128.43 //
sthÃnÃnyetÃni ti«Âhanti  $ yÃvadÃbhÆtasaæplavam  &
manvantare«u sarve«u  % devasthÃnÃni tÃni vai  // MatsP_128.44 //
abhimÃnena ti«Âhanti  $ tÃni devÃ÷ puna÷ puna÷  &
atÅtÃstu sahÃtÅtair  % bhÃvyà bhÃvyai÷ surai÷ saha  // MatsP_128.45 //
vartante vartamÃnaiÓca  $ surai÷ sÃrdhaæ tu sthÃnina÷  &
sÆryo devo vivasvÃæÓca  % a«Âamastvadite÷ suta÷  // MatsP_128.46 //
dyutimÃndharmayuktaÓca  $ somo devo vasu÷ sm­ta÷  &
Óukro daityastu vij¤eyo  % bhÃrgavo 'surayÃjaka÷  // MatsP_128.47 //
b­haspatir b­hattejà  $ devÃcÃryo 'Çgira÷suta÷  &
budho manoharaÓcaiva  % ÓaÓiputrastu sa sm­ta÷  // MatsP_128.48 //
ÓanaiÓcaro virÆpaÓca  $ saæj¤Ãputro vivasvata÷  &
agnirvikeÓyÃæ jaj¤e tu  % yuvÃsau lohitÃdhipa÷  // MatsP_128.49 //
nak«atranÃmnya÷ k«etre«u  $ dÃk«Ãyaïya÷ sutÃ÷ sm­tÃ÷  &
svarbhÃnu÷ siæhikÃputro  % bhÆtasaæsÃdhano 'sura÷  // MatsP_128.50 //
candrÃrkagrahanak«atre«v  $ abhimÃnÅ prakÅrtita÷  &
sthÃnÃnyetÃni coktÃni  % sthÃninyaÓcaiva devatÃ÷  // MatsP_128.51 //
Óuklamagnisamaæ divyaæ  $ sahasrÃæÓorvivasvata÷  &
sahasrÃæÓutvi«a÷ sthÃnam  % ammayaæ taijasaæ tathà  // MatsP_128.52 //
ÃÓÃsthÃnaæ manoj¤asya  $ raviraÓmig­he sthitam  &
Óukra÷ «o¬aÓaraÓmistu  % yastu devo hyapomaya÷  // MatsP_128.53 //
lohito navaraÓmistu  $ sthÃnamÃpyaæ tu tasya vai  &
b­haddvÃdaÓaraÓmÅkaæ  % haridrÃbhaæ tu vedhasa÷  // MatsP_128.54 //
a«ÂaraÓmiÓanestattu  $ k­«ïaæ v­ddhamayasmayam  &
svarbhÃnostvÃyasaæ sthÃnaæ  % bhÆtasaætÃpanÃlayam  // MatsP_128.55 //
suk­tÃm ÃÓrayÃstÃrà  $ raÓmayastu hiraïmayÃ÷  &
tÃraïÃttÃrakà hyetÃ÷  % ÓuklatvÃccaiva tÃrakÃ÷  // MatsP_128.56 //
navayojanasÃhasro  $ vi«kambha÷ savitu÷ sm­ta÷  &
maï¬alaæ triguïaæ cÃsya  % vistÃro bhÃskarasya tu  // MatsP_128.57 //
dviguïa÷ sÆryavistÃrÃd  $ vistÃra÷ ÓaÓina÷ sm­ta÷  &
triguïaæ maï¬alaæ cÃsya  % vaipulyÃcchaÓina÷ sm­tam  // MatsP_128.58 //
sarvopari nis­«ÂÃni  $ maï¬alÃni tu tÃrakÃ÷  &
yojanÃrdhapramÃïÃni  % tÃbhyo 'nyÃni gaïÃni tu  // MatsP_128.59 //
tulyo bhÆtvà tu svarbhÃnus  $ tadadhastÃtprasarpati  &
uddhÆtya pÃrthivÅæ chÃyÃæ  % nirmitÃæ maï¬alÃk­tim  // MatsP_128.60 //
brahmaïà nirmitaæ sthÃnaæ  $ t­tÅyaæ tu tamomayam  &
ÃdityÃtsa tu ni«kramya  % somaæ gacchati parvasu  // MatsP_128.61 //
Ãdityameti somÃcca  $ puna÷ saure«u parvasu  &
svabhÃsà tudate yasmÃt  % svarbhÃnuriti sa sm­ta÷  // MatsP_128.62 //
candrata÷ «o¬aÓo bhÃgo  $ bhÃrgavasya vidhÅyate  &
vi«kambhÃnmaï¬alÃccaiva  % yojanÃnÃæ tu sa sm­ta÷  // MatsP_128.63 //
bhÃrgavÃtpÃdahÅnaÓca  $ vij¤eyo vai b­haspati÷  &
b­haspate÷ pÃdahÅnau  % ketuvakrÃvubhau sm­tau  // MatsP_128.64 //
vistÃramaï¬alÃbhyÃæ tu  $ pÃdahÅnastayorbudha÷  &
tÃrÃnak«atrarÆpÃïi  % vapu«mantÅha yÃni vai  // MatsP_128.65 //
budhena samarÆpÃïi  $ vistÃrÃnmaï¬alÃttu vai  &
tÃrÃnak«atrarÆpÃïi  % hÅnÃni tu parasparam  // MatsP_128.66 //
ÓatÃni pa¤ca catvÃri  $ trÅïi dve caikameva ca  &
sarvopari nis­«ÂÃni  % maï¬alÃni tu tÃrakÃ÷  // MatsP_128.67 //
yojanÃrdhapramÃïÃni  $ tebhyo hrasvaæ na vidyate  &
upari«ÂÃttu ye te«Ãæ  % grahà ye krÆrasÃttvikÃ÷  // MatsP_128.68 //
sauraÓcÃÇgiraso vakro  $ vij¤eyà mandacÃriïa÷  &
tebhyo 'dhastÃttu catvÃra÷  % punaÓcÃnye mahÃgrahÃ÷  // MatsP_128.69 //
soma÷ sÆryo budhaÓcaiva  $ bhÃrgavaÓceti ÓÅghragÃ÷  &
yÃvanti caiva ­k«Ãïi  % koÂyastÃvanti tÃrakÃ÷  // MatsP_128.70 //
sarve«Ãæ tu grahÃïÃæ vai  $ sÆryo 'dhastÃtprasarpati  &
vistÅrïaæ maï¬alaæ k­tvà  % tasyordhvaæ carate ÓaÓÅ  // MatsP_128.71 //
nak«atramaï¬alaæ cÃpi  $ somÃdÆrdhvaæ prasarpati  &
nak«atrebhyo budhaÓcordhvaæ  % budhÃccordhvaæ tu bhÃrgava÷  // MatsP_128.72 //
vakrastu bhÃrgavÃdÆrdhvaæ  $ vakrÃdÆrdhvaæ b­haspati÷  &
tasmÃcchanaiÓcaraÓcordhvaæ  % devÃcÃryopari sthita÷  // MatsP_128.73 //
ÓanaiÓcarÃttathà cordhvaæ  $ j¤eyaæ saptar«imaï¬alam  &
saptar«ibhyo dhruvaÓcordhvaæ  % samastaæ tridivaæ dhruve  // MatsP_128.74 //
dviguïe«u sahasre«u  $ yojanÃnÃæ Óate«u ca  &
grahÃntaram athaikaikam  % Ærdhvaæ nak«atramaï¬alÃt  // MatsP_128.75 //
tÃrÃgrahÃntarÃïi syur  $ uparyuparyadhi«Âhitam  &
grahÃÓca candrasÆryau ca  % divi divyena tejasà  // MatsP_128.76 //
nak«atre«u ca yujyante  $ gacchanto niyatakramÃt  &
candrÃrkagrahanak«atrà  % nÅcoccag­hamÃÓritÃ÷  // MatsP_128.77 //
samÃgame ca bhede ca  $ paÓyanti yugapatprajÃ÷  &
parasparaæ sthità hyevaæ  % yujyante ca parasparam  // MatsP_128.78 //
asaækareïa vij¤eyas  $ te«Ãæ yogastu vai budhai÷  &
ityevaæ saæniveÓo vai  % p­thivyà jyoti«Ãæ ca ya÷  // MatsP_128.79 //
dvÅpÃnÃmudadhÅnÃæ ca  $ parvatÃnÃæ tathaiva ca  &
var«ÃïÃæ ca nadÅnÃæ ca  % ye ca te«u vasanti vai  // MatsP_128.80 //
itye«o 'rkavaÓenaiva  $ saæniveÓastu jyoti«Ãm  &
Ãvarta÷ sÃntaro madhye  % saæk«iptaÓca dhruvÃttu sa  // MatsP_128.81 //
sarvataste«u vistÅrïo  $ v­ttÃkÃra ivocchrita÷  &
lokasaævyavahÃrÃrtham  % ÅÓvareïa vinirmita÷  // MatsP_128.82 //
kalpÃdau buddhipÆrvaæ tu  $ sthÃpito 'sau svayambhuvà  &
itye«a saæniveÓo vai  % sarvasya jyotirÃtmaka÷  // MatsP_128.83 //
vaiÓvarÆpaæ pradhÃnasya  $ pariïÃho 'sya ya÷ sm­ta÷  &
te«Ãæ Óakyaæ na saækhyÃtuæ  % yÃthÃtathyena kenacit  \
gatÃgataæ manu«yeïa  # jyoti«Ãæ mÃæsacak«u«Ã  // MatsP_128.84 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 129

*­«aya Æcu÷
kathaæ jagÃma bhagavÃn  $ purÃritvaæ maheÓvara÷  &
dadÃha ca kathaæ devas  % tanno vistarato vada  // MatsP_129.1 //
p­cchÃmastvÃæ vayaæ sarve  $ bahumÃnÃtpuna÷ puna÷  &
tripuraæ tadyathà durgaæ  % mayamÃyÃvinirmitam  \
devenaike«uïà dagdhaæ  # tathà no vada mÃnada  // MatsP_129.2 //

*sÆta uvÃca
Ó­ïudhvaæ tripuraæ devo  $ yathà dÃritavÃn bhava÷  &
mayo nÃma mahÃmÃyo  % mÃyÃnÃæ janako 'sura÷  // MatsP_129.3 //
nirjita÷ sa tu saægrÃme  $ tatÃpa paramaæ tapa÷  &
tapasyantaæ tu taæ viprà  % daityÃvanyÃvanugrahÃt  // MatsP_129.4 //
tasyaiva k­tyamuddiÓya  $ tepatu÷ paramaæ tapa÷  &
vidyunmÃlÅ ca balavÃæs  % tÃrakÃkhyaÓca vÅryavÃn  // MatsP_129.5 //
mayateja÷samÃkrÃntau  $ tepaturmayapÃrÓvagau  &
lokà iva yathà mÆrtÃs  % trayas traya ivÃgnaya÷  // MatsP_129.6 //
lokatrayaæ tÃpayantas  $ te tepurdÃnavÃstapa÷  &
hemante jalaÓayyÃsu  % grÅ«me pa¤catape tathà  // MatsP_129.7 //
var«Ãsu ca tathÃkÃÓe  $ k«apayantastanÆ÷ priyÃ÷  &
sevÃnÃ÷ phalamÆlÃni  % pu«pÃïi ca jalÃni ca  // MatsP_129.8 //
anyadÃcaritÃhÃrÃ÷  $ paÇkenÃcitavalkalÃ÷  &
magnÃ÷ ÓaivÃlapaÇke«u  % vimalÃvimale«u ca  // MatsP_129.9 //
nirmÃæsÃÓca tato jÃtÃ÷  $ k­Óà dhamanisaætatÃ÷  &
te«Ãæ tapa÷prabhÃvena  % prabhÃvavidhutaæ yathà  // MatsP_129.10 //
ni«prabhaæ tu jagatsarvaæ  $ mandamevÃbhibhëitam  &
dahyamÃne«u loke«u  % taistribhirdÃnavÃgnibhi÷  // MatsP_129.11 //
te«Ãmagre jagadbandhu÷  $ prÃdurbhÆta÷ pitÃmaha÷  &
tata÷ sÃhasakartÃra÷  % prÃhuste sahasÃgatam  // MatsP_129.12 //
svakaæ pitÃmahaæ daityÃs  $ taæ vai tu«Âuvureva ca  &
atha tÃndÃnavÃnbrahmà  % tapasà tapanaprabhÃn  // MatsP_129.13 //
uvÃca har«apÆrïÃk«o  $ har«apÆrïamukhastadà  &
varado 'haæ hi vo vatsÃs  % tapasto«ita Ãgata÷  // MatsP_129.14 //
vriyatÃm Åpsitaæ yacca  $ sÃbhilëaæ taducyatÃm  &
ityevamucyamÃnÃstu  % pratipannaæ pitÃmaham  // MatsP_129.15 //
viÓvakarmà maya÷ prÃha  $ prahar«otphullalocana÷  &
deva daityÃ÷ purà devai÷  % saægrÃme tÃrakÃmaye  // MatsP_129.16 //
nirjitÃstìitÃÓcaiva  $ hatÃÓcÃpyÃyudhairapi  &
devairvairÃnubandhÃcca  % dhÃvanto bhayavepitÃ÷  // MatsP_129.17 //
Óaraïaæ naiva jÃnÅma÷  $ Óarma và ÓaraïÃrthina÷  &
so 'haæ tapa÷prabhÃvena  % tava bhaktyà tathaiva ca  // MatsP_129.18 //
icchÃmi kartuæ taddurgaæ  $ yaddevairapi dustaram  &
tasmiæÓca tripure durge  % matk­te k­tinÃæ vara  // MatsP_129.19 //
bhÆmyÃnÃæ jalajÃnÃæ ca  $ ÓÃpÃnÃæ munitejasÃm  &
devapraharaïÃnÃæ ca  % devÃnÃæ ca prajÃpate÷  // MatsP_129.20 //
alaÇghanÅyaæ bhavatu  $ tripuraæ yadi te priyam  &
viÓvakarmà itÅvokta÷  % sa tadà viÓvakarmaïà  // MatsP_129.21 //
uvÃca prahasanvÃkyaæ  $ mayaæ daityagaïÃdhipam  &
sarvÃmaratvaæ naivÃsti  % asadv­ttasya dÃnava  // MatsP_129.22 //
tasmÃddurgavidhÃnaæ hi  $ k«aïÃdapi vidhÅyatÃm  &
pitÃmahavaca÷ Órutvà  % tadaivaæ dÃnavo maya÷  // MatsP_129.23 //
präjali÷ punarapyÃha  $ brahmÃïaæ padmasambhavam  &
yastadeke«uïà durgaæ  % sak­nmuktena nirdahet  // MatsP_129.24 //
samaæ sa saæyuge hanyÃd  $ avadhyaæ Óe«ato bhavet  &
evamastviti cÃpyuktvà  % mayaæ deva÷ pitÃmaha÷  // MatsP_129.25 //
svapne labdho yathÃrtho vai  $ tatraivÃdarÓanaæ yayau  &
gate pitÃmahe daityà  % gatà mayaraviprabhÃ÷  // MatsP_129.26 //
varadÃnÃdvirejuste  $ tapasà ca mahÃbalÃ÷  &
sa mayastu mahÃbuddhir  % dÃnavo v­«asattama÷  // MatsP_129.27 //
durgaæ vyavasita÷ kartum  $ iti cÃcintayattadà  &
kathaæ nÃma bhaveddurgaæ  % tanmayà tripuraæ k­tam  // MatsP_129.28 //
vatsyate tatpuraæ divyaæ  $ matto nÃnyairna saæÓaya÷  &
yathÃcaike«uïà tena  % tatpuraæ na hi hanyate  // MatsP_129.29 //
devaistathà vidhÃtavyaæ  $ mayà mativicÃraïam  &
vistÃro yojanaÓatam  % ekaikasya purasya tu  // MatsP_129.30 //
kÃryaste«Ãæ ca vi«kambhaÓ  $ caikaikaÓatayojanam  &
pu«yayogeïa nirmÃïaæ  % purÃïaæ ca bhavi«yati  // MatsP_129.31 //
pu«yayogeïa ca divi  $ same«yanti parasparam  &
pu«yayogeïa yuktÃni  % yastÃnyÃsÃdayi«yati  // MatsP_129.32 //
purÃïyekaprahÃreïa  $ ÓatÃni nihani«yati  &
Ãyasaæ tu k«ititale  % rÃjataæ tu nabhastale  // MatsP_129.33 //
rÃjatasyopari«ÂÃttu  $ sauvarïaæ bhavità puram  &
evaæ tribhi÷ purairyuktaæ  % tripuraæ tadbhavi«yati  \
Óatayojanavi«kambhair  # antaraistaddurÃsadam  // MatsP_129.34 //
aÂÂÃlakair yantraÓataghnibhiÓca  $ sacakraÓÆlopalakampanaiÓca  &
dvÃrairmahÃmandaramerukalpai÷  % prÃkÃraÓ­Çgai÷ suvirÃjamÃnam  // MatsP_129.35 //
satÃrakÃkhyena mayena guptaæ  $ svasthaæ ca guptaæ ta¬inmÃlinÃpi  &
ko nÃma hantuæ tripuraæ samartho  % muktvà trinetraæ bhagavantamekam  // MatsP_129.36 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 130

*sÆta uvÃca
iti cintÃyuto daityo  $ divyopÃyaprabhÃvajam  &
cakÃra tripuraæ durgaæ  % mana÷saæcÃracÃritam  // MatsP_130.1 //
prÃkÃro 'nena mÃrgeïa  $ iha vÃmutra gopuram  &
iha cÃÂÂÃlakadvÃram  % iha cÃÂÂÃlagopuram  // MatsP_130.2 //
rÃjamÃrga itaÓcÃpi  $ vipulo bhavatÃmiti  &
rathyoparathyÃ÷ sattrikà  % iha catvara eva ca  // MatsP_130.3 //
idamanta÷purasthÃnaæ  $ rudrÃyatanamatra ca  &
savaÂÃni ta¬ÃgÃni hy  % atra vÃpya÷ sarÃæsi ca  // MatsP_130.4 //
ÃrÃmÃÓca sabhÃÓcÃtra  $ udyÃnÃnyatra và tathà  &
upanirgamo dÃnavÃnÃæ  % bhavatyatra manohara÷  // MatsP_130.5 //
ityevaæ mÃnasaæ tatrÃ-  $ kalpayatpurakalpavit  &
mayena tatpuraæ s­«Âaæ  % tripuraæ tviti na÷ Órutam  // MatsP_130.6 //
kÃr«ïÃyasamayaæ yattu  $ mayena vihitaæ puram  &
tÃrakÃkhyo 'dhipastatra  % k­tasthÃnÃdhipo 'vasat  // MatsP_130.7 //
yattu pÆrïendusaækÃÓaæ  $ rÃjataæ nirmitaæ puram  &
vidyunmÃlÅ prabhustatra  % vidyunmÃlÅ tvivÃmbuda÷  // MatsP_130.8 //
suvarïÃdhik­taæ yacca  $ mayena vihitaæ puram  &
svayameva mayastatra  % gatastadadhipa÷ prabhu÷  // MatsP_130.9 //
tÃrakasya puraæ tatra  $ Óatayojanamantaram  &
vidyunmÃlipuraæ cÃpi  % Óatayojanake 'ntare  // MatsP_130.10 //
meruparvatasaækÃÓaæ  $ mayasyÃpi puraæ mahat  &
pu«yasaæyogamÃtreïa  % kÃlena sa maya÷ purà  // MatsP_130.11 //
k­tavÃæstripuraæ daityas  $ trinetra÷ pu«pakaæ yathà  &
yena yena mayo yÃti  % prakurvÃïa÷ puraæ purÃt  // MatsP_130.12 //
praÓastÃstatra tatraiva  $ vÃruïyÃmÃlayÃ÷ svayam  &
rukmarÆpyÃyasÃnÃæ ca  % ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷  // MatsP_130.13 //
ratnÃcitÃni Óobhante  $ purÃïyamaravidvi«Ãm  &
prÃsÃdaÓataju«ÂÃni  % kÆÂÃgÃrotkaÂÃni ca  // MatsP_130.14 //
sarve«Ãæ kÃmagÃni syu÷  $ sarvalokÃtigÃni ca  &
sodyÃnavÃpÅkÆpÃni  % sapadmasaravanti ca  // MatsP_130.15 //
aÓokavanabhÆtÃni  $ kokilÃrutavanti ca  &
citraÓÃlÃviÓÃlÃni  % catu÷ÓÃlottamÃni ca  // MatsP_130.16 //
saptëÂadaÓabhaumÃni  $ satk­tÃni mayena ca  &
bahudhvajapatÃkÃni  % sragdÃmÃlaæk­tÃni ca  // MatsP_130.17 //
kiÇkiïÅjÃlaÓabdÃni  $ gandhavanti mahÃnti ca  &
susaæyuktopaliptÃni  % pu«panaivedyavanti ca  // MatsP_130.18 //
yaj¤adhÆmÃndhakÃrÃïi  $ saæpÆrïakalaÓÃni ca  &
gaganÃvaraïÃbhÃni  % haæsapaÇktinibhÃni ca  // MatsP_130.19 //
paÇktÅk­tÃni rÃjante  $ g­hÃïi tripure pure  &
muktÃkalÃpairlambadbhir  % hasantÅva ÓaÓiÓriyam  // MatsP_130.20 //
mallikÃjÃtipu«pÃdyair  $ gandhadhÆpÃdhivÃsitai÷  &
pa¤cendriyasukhairnityaæ  % samai÷ satpuru«airiva  // MatsP_130.21 //
hemarÃjatalohÃdya-  $ maïiratnäjanÃÇkitÃ÷  &
prÃkÃrÃstripure tasmin  % giriprÃkÃrasaænibhÃ÷  // MatsP_130.22 //
ekaikasminpure tasmin  $ gopurÃïÃæ Óataæ Óatam  &
sapatÃkÃdhvajavatÃæ  % d­Óyante giriÓ­Çgavat  // MatsP_130.23 //
nÆpurÃrÃvaramyÃïi  $ tripure tatpurÃïyapi  &
svargÃtiriktaÓrÅkÃïi  % tatra kanyÃpurÃïi ca  // MatsP_130.24 //
ÃrÃmaiÓca vihÃraiÓca  $ ta¬ÃgavaÂacatvarai÷  &
sarobhiÓca saridbhiÓca  % vanaiÓcopavanairapi  // MatsP_130.25 //
divyabhogopabhogÃni  $ nÃnÃratnayutÃni ca  &
pu«potkaraiÓca subhagÃs  % tripurasyopanirgamÃ÷  \
parikhÃÓatagambhÅrÃ÷  # k­tà mÃyÃnivÃraïai÷  // MatsP_130.26 //
niÓamya taddurgavidhÃnamuttamaæ  $ k­taæ mayenÃdbhutavÅryakarmaïà  &
dite÷ sutà daivatarÃjavairiïa÷  % sahasraÓa÷ prÃpuranantavikramÃ÷  // MatsP_130.27 //
tadÃsurairdarpitavairimardanair  $ janÃrdanai÷ ÓailakarÅndrasaænibhai÷  &
babhÆva pÆrïaæ tripuraæ tathà purà  % yathÃmbaraæ bhÆrijalair jalapradai÷  // MatsP_130.28 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 131

*sÆta uvÃca
nirmite tripure durge  $ mayenÃsuraÓilpinà  &
taddurgaæ durgatÃæ prÃpa  % baddhavairai÷ surÃsurai÷  // MatsP_131.1 //
sakalatrÃ÷ saputrÃÓca  $ Óastravanto 'ntakopamÃ÷  &
mayÃdi«ÂÃni viviÓur  % g­hÃïi h­«itÃÓca te  // MatsP_131.2 //
siæhà vanamivÃneke  $ makarà iva sÃgaram  &
ro«aiÓcaivÃtipÃru«yai÷  % ÓarÅramiva saæhatai÷  // MatsP_131.3 //
tadvadbalibhiradhyastaæ  $ tatpuraæ devatÃribhi÷  &
tripuraæ saækulaæ jÃtaæ  % daityakoÂiÓatÃkulam  // MatsP_131.4 //
sutalÃdapi ni«patya  $ pÃtÃlÃddÃnavÃlayÃt  &
upatasthu÷ payodÃbhà  % ye ca giryupajÅvina÷  // MatsP_131.5 //
yo yaæ prÃrthayate kÃmaæ  $ samprÃptastripurÃÓrayÃt  &
tasya tasya mayastatra  % mÃyayà vidadhÃti sa÷  // MatsP_131.6 //
sacandre«u prado«e«u  $ sÃmbuje«u sara÷su ca  &
ÃrÃme«u sacÆte«u  % tapodhanavane«u ca  // MatsP_131.7 //
svaÇgÃÓcandanadigdhÃÇgÃæ  $ mÃtaægÃ÷ samadà iva  &
m­«ÂÃbharaïavastrÃÓca  % m­«ÂasraganulepanÃ÷  // MatsP_131.8 //
priyÃbhi÷ priyakrÃmÃbhir  $ hÃvabhÃvaprasÆtibhi÷  &
nÃrÅbhi÷ satataæ remur  % muditÃÓcaiva dÃnavÃ÷  // MatsP_131.9 //
mayena nirmite sthÃne  $ modamÃnà mahÃsurÃ÷  &
arthe dharme ca kÃme ca  % nidadhuste matÅ÷ svayam  // MatsP_131.10 //
te«Ãæ tripurayuktÃnÃæ  $ tripure tridaÓÃriïÃm  &
vrajati sma sukhaæ kÃla÷  % svargasthÃnÃæ yathà tathà  // MatsP_131.11 //
ÓuÓrÆ«ante pitÌnputrÃ÷  $ patnyaÓcÃpi patÅæstathà  &
vimuktakalahÃÓcÃpi  % prÅtaya÷ pracurÃbhavan  // MatsP_131.12 //
nÃdharmastripurasthÃnÃæ  $ bÃdhate vÅryavÃnapi  &
arcayanto dite÷ putrÃs  % tripurÃyatane haram  // MatsP_131.13 //
puïyÃhaÓabdÃnuccerur  $ ÃÓÅrvÃdÃæÓca vedagÃn  &
svanÆpuraravonmiÓrÃn  % veïuvÅïÃravÃnapi  // MatsP_131.14 //
hÃsaÓca varanÃrÅïÃæ  $ cittavyÃkulakÃraka÷  &
tripure dÃnavendrÃïÃæ  % ramatÃæ ÓrÆyate sadà  // MatsP_131.15 //
te«ÃmarcayatÃæ devÃn  $ brÃhmaïÃæÓca namasyatÃm  &
dharmÃrthakÃmamantrÃïÃæ  % mahÃnkÃlo 'bhyavartata  // MatsP_131.16 //
athÃlak«mÅrasÆyà ca  $ t­¬bubhuk«e tathaiva ca  &
kaliÓca kalahaÓcaiva  % tripuraæ viviÓu÷ saha  // MatsP_131.17 //
saædhyÃkÃlaæ pravi«ÂÃste  $ tripuraæ ca bhayÃvahÃ÷  &
samadhyÃsu÷ samaæ ghorÃ÷  % ÓarÅrÃïi yathÃmayÃ÷  // MatsP_131.18 //
sarva ete viÓantastu  $ mayena tripurÃntaram  &
svapne bhayÃvahà d­«Âà  % ÃviÓantastu dÃnavÃn  // MatsP_131.19 //
udite ca sahasrÃæÓau  $ ÓubhabhÃsÃkare ravau  &
maya÷ sabhÃmÃviveÓa  % bhÃskarÃbhyÃmivÃmbuda÷  // MatsP_131.20 //
merukÆÂanibhe ramya  $ Ãsane svarïamaï¬ite  &
ÃsÅnÃ÷ käcanagire÷  % Ó­Çge toyamuco yathà  // MatsP_131.21 //
pÃrÓvayostÃrakÃkhyaÓca  $ vidyunmÃlÅ ca dÃnava÷  &
upavi«Âau mayasyÃnte  % hastina÷ kalabhÃviva  // MatsP_131.22 //
tata÷ surÃraya÷ sarve  $ 'Óe«akopà raïÃjire  &
upavi«Âà d­¬haæ viddhà  % dÃnavà devaÓatrava÷  // MatsP_131.23 //
te«vÃsÅne«u sarve«u  $ sukhÃsanagate«u ca  &
mayo mÃyÃvijanaka  % ityuvÃca sa dÃnavÃn  // MatsP_131.24 //
khecarÃ÷ khecarÃrÃvà  $ bho bho dÃk«ÃyaïÅsutÃ÷  &
niÓÃmayadhvaæ svapno 'yaæ  % mayà d­«Âo bhayÃvaha÷  // MatsP_131.25 //
catasra÷ pramadÃstatra  $ trayo martyà bhayÃvahÃ÷  &
kopÃnalÃdÅptamukhÃ÷  % pravi«ÂÃs tripurÃrdina÷  // MatsP_131.26 //
praviÓya ru«itÃste ca  $ purÃïyatulavikramÃ÷  &
pravi«ÂÃ÷ sma ÓarÅrÃïi  % bhÆtvà bahuÓarÅriïa÷  // MatsP_131.27 //
nagaraæ tripuraæ cedaæ  $ tamasà samavasthitam  &
sag­haæ saha yu«mÃbhi÷  % sÃgarÃmbhasi majjitam  // MatsP_131.28 //
ulÆkaæ rucirà nÃrÅ  $ nagnÃrƬhà kharaæ tathà  &
saha strÅbhirhasantÅ ca  % cumbane pramadà yathà  \
puru«a÷ sindutilakaÓ  # caturaÇghris trilocana÷  // MatsP_131.29 //
yena sà pramadà nunnà  $ ahaæ caiva vibodhita÷  &
Åd­ÓÅ pramadà d­«Âà  % mayà cÃtibhayÃvahà  // MatsP_131.30 //
e«a Åd­Óaka÷ svapno  $ d­«Âo vai ditinandanÃ÷  &
d­«Âa÷ kathaæ hi ka«ÂÃya  % asurÃïÃæ bhavi«yati  // MatsP_131.31 //
yadi vo 'haæ k«amo rÃjà  $ yadidaæ vettha ceddhitam  &
nibodhadhvaæ sumanaso  % na cÃsÆyitum arhatha  // MatsP_131.32 //
kÃmaæ cer«yÃæ ca kopaæ ca  $ asÆyÃæ saævihÃya ca  &
satye dame ca dharme ca  % munivÃde ca ti«Âhata  // MatsP_131.33 //
ÓÃntayaÓca prayujyantÃæ  $ pÆjyatÃæ ca maheÓvara÷  &
yadi nÃmÃsya svapnasya hy  % evaæ coparamo bhavet  // MatsP_131.34 //
kupyate no dhruvaæ rudro  $ devadevastrilocana÷  &
bhavi«yÃïi ca d­Óyante  % yato nastripure 'surÃ÷  // MatsP_131.35 //
kalahaæ varjayantaÓca  $ arjayantas tathÃrjavam  &
svapnodayaæ pratÅk«adhvaæ  % kÃlodayamathÃpi ca  // MatsP_131.36 //
Órutvà dÃk«ÃyaïÅputrà  $ ityevaæ mayabhëitam  &
krodher«yÃvasthayà yuktà  % d­Óyante ca vinÃÓagÃ÷  // MatsP_131.37 //
vinÃÓam upapaÓyanto hy  $ alak«myà vyÃpitÃsurÃ÷  &
tatraiva d­«Âvà te 'nyonyaæ  % sakrodhÃpÆritek«aïÃ÷  // MatsP_131.38 //
atha daivaparidhvastà  $ dÃnavÃstripurÃlayÃ÷  &
hitvà satyaæ ca dharmaæ ca  % akÃryÃïyupacakramu÷  // MatsP_131.39 //
dvi«anti brÃhmaïÃnpuïyÃn  $ na cÃrcanti hi devatÃ÷  &
guruæ caiva na manyante hy  % anyonyaæ cÃpi cukrudhu÷  // MatsP_131.40 //
kalahe«u ca sajjante  $ svadharme«u hasanti ca  &
parasparaæ ca nindanti  % ahamityeva vÃdina÷  // MatsP_131.41 //
uccairgurÆnprabhëante  $ nÃbhibhëanti pÆjitÃ÷  &
akasmÃtsÃÓrunayanà  % jÃyante ca samutsukÃ÷  // MatsP_131.42 //
dadhisaktÆnpayaÓcaiva  $ kapitthÃni ca rÃtri«u  &
bhak«ayanti ca Óeranta  % ucchi«ÂÃ÷ saæv­tÃstathà  // MatsP_131.43 //
mÆtraæ k­tvopasp­Óanti  $ cÃk­tvà pÃdadhÃvanam  &
saæviÓanti ca ÓayyÃsu  % ÓaucÃcÃravivarjitÃ÷  // MatsP_131.44 //
saækucanti bhayÃccaiva  $ mÃrjÃrÃïÃæ yathÃkhuka÷  &
bhÃryÃæ gatvà na Óudhyanti  % rahov­tti«u nistrapÃ÷  // MatsP_131.45 //
purà suÓÅlà bhÆtvà ca  $ du÷ÓÅlatvamupÃgatÃ÷  &
devÃæstapodhanÃæÓcaiva  % bÃdhante tripurÃlayÃ÷  // MatsP_131.46 //
mayena vÃryamÃïà api  $ te vinÃÓamupasthitÃ÷  &
vipriyÃïyeva viprÃïÃæ  % kurvÃïÃ÷ kalahai«iïa÷  // MatsP_131.47 //
vaibhrÃjaæ nandanaæ caiva  $ tathà caitrarathaæ vanam  &
aÓokaæ ca varÃÓokaæ  % sarvartukamathÃpi ca  // MatsP_131.48 //
svargaæ ca devatÃvÃsaæ  $ pÆrvadevavaÓÃnugÃ÷  &
vidhvaæsayanti saækruddhÃs  % tapodhanavanÃni ca  // MatsP_131.49 //
vidhvastadevÃyatanÃÓramaæ ca  $ saæbhagnadevadvijapÆjakaæ tu  &
jagadbabhÆvÃmararÃjadu«Âair  % abhidrutaæ sasyamivÃliv­ndai÷  // MatsP_131.50 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 132

*sÆta uvÃca
aÓÅle«u pradu«Âe«u  $ dÃnave«u durÃtmasu  &
loke«ÆtsÃdyamÃne«u  % tapodhanavane«u ca  // MatsP_132.1 //
siæhanÃde vyomagÃnÃæ  $ te«u bhÅte«u jantu«u  &
trailokye bhayasaæmƬhe  % tamondhanvam upÃgate  // MatsP_132.2 //
Ãdityà vasava÷ sÃdhyÃ÷  $ pitaro marutÃæ gaïÃ÷  &
bhÅtÃ÷ ÓaraïamÃjagmur  % brahmÃïÃæ prapitÃmaham  // MatsP_132.3 //
te taæ svarïotpalÃsÅnaæ  $ brahmÃïaæ samupÃgatÃ÷  &
nemurÆcuÓca sahitÃ÷  % pa¤cÃsyaæ caturÃnanam  // MatsP_132.4 //
varaguptÃstavaiveha  $ dÃnavÃstripurÃlayÃ÷  &
bÃdhante 'smÃnyathà pre«yÃn  % anuÓÃdhi tato 'nagha  // MatsP_132.5 //
meghÃgame yathà haæsà  $ m­gÃ÷ siæhabhayÃdiva  &
dÃnavÃnÃæ bhayÃttadvad  % bhramÃmo hi pitÃmaha  // MatsP_132.6 //
putrÃïÃæ nÃmadheyÃni  $ kalatrÃïÃæ tathaiva ca  &
dÃnavairbhrÃmyamÃïÃnÃæ  % vism­tÃni tato 'nagha  // MatsP_132.7 //
devaveÓmaprabhaÇgÃÓca  $ ÃÓramabhraæÓanÃni ca  &
dÃnavairlomamohÃndhai÷  % kriyante ca bhramanti ca  // MatsP_132.8 //
yadi na trÃyase lokaæ  $ dÃnavairvidrutaæ drutam  &
dhar«aïÃnena nirdevaæ  % nirmanu«yÃÓramaæ jagat  // MatsP_132.9 //
ityevaæ tridaÓairukta÷  $ padmayoni÷ pitÃmaha÷  &
pratyÃha tridaÓÃn sendrÃn  % indutulyÃnana÷ prabhu÷  // MatsP_132.10 //
bhayasya yo varo datto  $ mayà matimatÃæ varÃ÷  &
tasyÃnta e«a samprÃpto  % ya÷ purokto mayà surÃ÷  // MatsP_132.11 //
tacca te«Ãmadhi«ÂhÃnaæ  $ tripuraæ tridaÓar«abhÃ÷  &
eke«upÃtamok«eïa  % hantavyaæ ne«uv­«Âibhi÷  // MatsP_132.12 //
bhavatÃæ ca na paÓyÃmi  $ kamapyatra surar«abhÃ÷  &
yastu caikaprahÃreïa  % puraæ hanyÃt sadÃnavam  // MatsP_132.13 //
tripuraæ nÃlpavÅryeïa  $ Óakyaæ hantuæ Óareïa tu  &
ekaæ muktvà mahÃdevaæ  % maheÓÃnaæ prajÃpatim  // MatsP_132.14 //
te yÆyaæ yadi anye ca  $ kratuvidhvaæsakaæ haram  &
yÃcÃma÷ sahità devaæ  % tripuraæ sa hani«yati  // MatsP_132.15 //
k­ta÷ purÃïÃæ vi«kambho  $ yojamÃnÃæ Óataæ Óatam  &
yathà caikaprahÃreïa  % hanyate vai bhavena tu  \
pu«yayogeïa yuktÃni  # tÃni caikak«aïena tu  // MatsP_132.16 //
tato devaiÓca samprokto  $ yÃsyÃma iti du÷khitai÷  &
pitÃmahaÓca tai÷ sÃrdhaæ  % bhavasaæsadamÃgata÷  // MatsP_132.17 //
taæ bhavaæ bhÆtabhavyeÓaæ  $ giriÓaæ ÓÆlapÃïinam  &
paÓyanti comayà sÃrdhaæ  % nandinà ca mahÃtmanà  // MatsP_132.18 //
agnivarïamajaæ devam  $ agnikuï¬anibhek«aïam  &
agnyÃdityasahasrÃbham  % agnivarïavibhÆ«itam  // MatsP_132.19 //
candrÃvayavalak«mÃïaæ  $ candrasaumyatarÃnanam  &
Ãgamya tamajaæ devam  % atha taæ nÅlalohitam  \
astuvangopatiæ Óambhuæ  # varadaæ pÃrvatÅpatim  // MatsP_132.20 //

*devà Æcu÷
namo bhavÃya ÓarvÃya  $ rudrÃya varadÃya ca  &
paÓÆnÃæ pataye nityam  % ugrÃya ca kapardine  // MatsP_132.21 //
mahÃdevÃya bhÅmÃya  $ tryambakÃya ca ÓÃntaye  &
ÅÓÃnÃya bhayaghnÃya  % namastvandhakaghÃtine  // MatsP_132.22 //
nÅlagrÅvÃya bhÅmÃya  $ vedhase vedhasà stute  &
kumÃraÓatrunighnÃya  % kumÃrajanakÃya ca  // MatsP_132.23 //
vilohitÃya dhÆmrÃya  $ varÃya krathanÃya ca  &
nityaæ nÅlaÓikhaï¬Ãya  % ÓÆline divyaÓÃyine  // MatsP_132.24 //
uragÃya trinetrÃya  $ hiraïyavasuretase  &
acintyÃyÃmbikÃbhartre  % sarvadevastutÃya ca  // MatsP_132.25 //
v­«adhvajÃya muï¬Ãya  $ jaÂine brahmacÃriïe  &
tapyamÃnÃya salile  % brahmaïyÃyÃjitÃya ca  // MatsP_132.26 //
viÓvÃtmane viÓvas­je  $ viÓvamÃv­tya ti«Âhate  &
namo 'stu divyarÆpÃya  % prabhave divyaÓambhave  // MatsP_132.27 //
abhigamyÃya kÃmyÃya  $ stutyÃyÃrcyÃya sarvadà  &
bhaktÃnukampine nityaæ  % diÓate yanmanogatam  // MatsP_132.28 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 133

*sÆta uvÃca
brahmÃdyai÷ stÆyamÃnastu  $ devairdevo maheÓvara÷  &
prajÃpatimuvÃcedaæ  % devÃnÃæ kva bhayaæ mahat  // MatsP_133.1 //
bho devÃ÷ svÃgataæ vo 'stu  $ brÆta yadvo manogatam  &
tÃvadeva prayacchÃmi  % nÃstyadeyaæ mayà hi va÷  // MatsP_133.2 //
yu«mÃkaæ nitarÃæ Óaæ vai  $ kartÃhaæ vibudhar«abhÃ÷  &
carÃmi mahadatyugraæ  % yaccÃpi paramaæ tapa÷  // MatsP_133.3 //
vidvi«Âà vo mama dvi«ÂÃ÷  $ ka«ÂÃ÷ ka«ÂaparÃkramÃ÷  &
te«ÃmabhÃva÷ saæpÃdyo  % yu«mÃkaæ bhava eva ca  // MatsP_133.4 //
evamuktÃstu devena  $ premïà sabrahmakÃ÷ surÃ÷  &
rudramÃhurmahÃbhÃgaæ  % bhÃgÃrhÃ÷ sarva eva te  // MatsP_133.5 //
bhagavaæstaistapastaptaæ  $ raudraæ raudraparÃkramai÷  &
asurairvadhyamÃnÃ÷ sma  % vayaæ tvÃæ Óaraïaæ gatÃ÷  // MatsP_133.6 //
mayo nÃma dite÷ putras  $ trinetra kalahapriya÷  &
tripuraæ yena taddurgaæ  % k­taæ pÃï¬uragopuram  // MatsP_133.7 //
tadÃÓritya puraæ durgaæ  $ dÃnavà varanirbhayÃ÷  &
bÃdhante 'smÃnmahÃdeva  % pre«yamasvÃminaæ yathà  // MatsP_133.8 //
udyÃnÃni ca bhagnÃni  $ nandanÃdÅni yÃni ca  &
varÃÓcÃpsarasa÷ sarvà  % rambhÃdyà danujairh­tÃ÷  // MatsP_133.9 //
indrasya vÃhyÃÓca gajÃ÷  $ kumudäjanavÃmanÃ÷  &
airÃvatÃdyà apah­tà  % devatÃnÃæ maheÓvara  // MatsP_133.10 //
ye cendrarathamukhyÃÓ ca  $ harayo 'pah­tÃsurai÷  &
jÃtÃÓca dÃnavÃnÃæ te  % rathayogyÃsturaægamÃ÷  // MatsP_133.11 //
ye rathà ye gajÃÓcaiva  $ yÃ÷ striyo vasu yacca na÷  &
tanno vyapah­taæ daityai÷  % saæÓayo jÅvite puna÷  // MatsP_133.12 //
trinetra evamuktastu  $ devai÷ Óakrapurogamai÷  &
uvÃca devÃndeveÓo  % varado v­«avÃhana÷  // MatsP_133.13 //
vyapagacchatu vo devà  $ mahaddÃnavajaæ bhayam  &
tadahaæ tripuraæ dhak«ye  % kriyatÃæ yadbravÅmi tat  // MatsP_133.14 //
yadÅcchata mayà dagdhuæ  $ tatpuraæ sahamÃnavam  &
rathamaupayikaæ mahyaæ  % sajjayadhvaæ kimÃsyate  // MatsP_133.15 //
digvÃsasà tathoktÃste  $ sapitÃmahakÃ÷ surÃ÷  &
tathetyuktvà mahÃdevaæ  % cakruste rathamuttamam  // MatsP_133.16 //
dharÃæ kÆbarakau dvau tu  $ rudrapÃrÓvacarÃvubhau  &
adhi«ÂhÃnaæ Óiro meror  % ak«o mandara eva ca  // MatsP_133.17 //
cakruÓcandraæ ca sÆryaæ ca  $ cakre käcanarÃjate  &
k­«ïapak«aæ Óuklapak«aæ  % pak«advayamapÅÓvarÃ÷  // MatsP_133.18 //
rathanemidvayaæ cakrur  $ devà brahmapura÷sarÃ÷  &
Ãdidvayaæ pak«ayantraæ  % yantrametÃÓca devatÃ÷  // MatsP_133.19 //
kambalÃÓvatarÃbhyÃæ ca  $ nÃgÃbhyÃæ samave«Âitam  &
bhÃrgavaÓcÃÇgirÃÓcaiva  % budho 'ÇgÃraka eva ca  // MatsP_133.20 //
ÓanaiÓcarastathà cÃtra  $ sarve te devasattamÃ÷  &
varÆthaæ gaganaæ cakruÓ  % cÃrurÆpaæ rathasya te  // MatsP_133.21 //
k­taæ dvijihvanayanaæ  $ triveïuæ ÓÃtakaumbhikam  &
maïimuktendranÅlaiÓca  % v­taæ hya«Âamukhai÷ surai÷  // MatsP_133.22 //
gaÇgà sindhu÷ ÓatadruÓca  $ candrabhÃgà irÃvatÅ  &
vitastà ca vipÃÓà ca  % yamunà gaï¬akÅ tathà  // MatsP_133.23 //
sarasvatÅ devikà ca  $ tathà ca sarayÆrapi  &
etÃ÷ saridvarÃ÷ sarvà  % veïusaæj¤Ã k­tà rathe  // MatsP_133.24 //
dh­tarëÂrÃÓca ye nÃgÃs  $ te ca veÓyÃtmakÃ÷ k­tÃ÷  &
vÃsuke÷ kulajà ye ca  % ye ca raivatavaæÓajÃ÷  // MatsP_133.25 //
te sarpà darpasampÆrïÃÓ  $ cÃpatÆïe«v anÆnagÃ÷  &
avatasthu÷ Óarà bhÆtvà  % nÃnÃjÃtiÓubhÃnanÃ÷  // MatsP_133.26 //
surasà saramà kadrÆr  $ vinatà Óucireva ca  &
t­«Ã bubhuk«Ã sarvogrà  % m­tyu÷ sarvaÓamastathà  // MatsP_133.27 //
brahmavadhyà ca govadhyà  $ bÃlavadhyà prajÃbhayÃ÷  &
gadà bhÆtvà ÓaktayaÓca  % tadà devarathe 'bhyayu÷  // MatsP_133.28 //
yugaæ k­tayugaæ cÃtra  $ cÃturhotraprayojakÃ÷  &
caturvarïÃ÷ salÅlÃÓca  % babhÆvu÷ svarïakuï¬alÃ÷  // MatsP_133.29 //
tadyugaæ yugasaækÃÓaæ  $ rathaÓÅr«e prati«Âhitam  &
dh­tarëÂreïa nÃgena  % baddhaæ balavatà mahat  // MatsP_133.30 //
­gveda÷ sÃmavedaÓca  $ yajurvedastathà para÷  &
vedÃÓ catvÃra evaite  % catvÃrasturagÃbhavan  // MatsP_133.31 //
annadÃnapurogÃïi  $ yÃni dÃnÃni kÃnicit  &
tÃnyÃsanvÃjinÃæ te«Ãæ  % bhÆ«aïÃni sahasraÓa÷  // MatsP_133.32 //
padmadvayaæ tak«akaÓca  $ karkoÂakadhanaæjayau  &
nÃgà babhÆvurevaite  % hayÃnÃæ vÃlabandhanÃ÷  // MatsP_133.33 //
oækÃraprabhavÃstà và  $ mantrayaj¤akratukriyÃ÷  &
upadravÃ÷ pratÅkÃrÃ÷  % paÓubandhe«Âayastathà  // MatsP_133.34 //
yaj¤opavÃhÃnyetÃni  $ tasmiællokarathe Óubhe  &
maïimuktÃpravÃlaistu  % bhÆ«itÃni sahasraÓa÷  // MatsP_133.35 //
pratoda oækÃra evÃsÅt  $ tadagraæ ca va«aÂk­tam  &
sinÅvÃlÅ kuhÆ rÃkà  % tathà cÃnumati÷ Óubhà  \
yoktrÃïyÃsaæsturaægÃïÃm  # apasarpaïavigrahÃ÷  // MatsP_133.36 //
k­«ïÃnyatha ca pÅtÃni  $ Óvetamäji«ÂhakÃni ca  &
avadÃtÃ÷ patÃkÃstu  % babhÆvu÷ pavaneritÃ÷  // MatsP_133.37 //
­tubhiÓca k­ta÷ «a¬bhir  $ dhanu÷ saævatsaro 'bhavat  &
ajarà jyÃbhavaccÃpi  % sÃmbikà dhanu«o d­¬hà  // MatsP_133.38 //
kÃlo hi bhagavÃnrudras  $ taæ ca saævatsaraæ vidu÷  &
tasmÃdumà kÃlarÃtrir  % dhanu«o jyÃjarÃbhavat  // MatsP_133.39 //
sagarbhaæ tripuraæ yena  $ dagdhavÃnsa trilocana÷  &
sa i«urvi«ïusomÃgni-  % tridaivatamayo 'bhavat  // MatsP_133.40 //
Ãnanaæ hyagnirabhavac  $ chalyaæ somastamonuda÷  &
tejasa÷ samavÃyo 'tha  % ce«ostejo rathÃÇgadh­k  // MatsP_133.41 //
tasmiæÓca vÅryav­ddhyarthaæ  $ vÃsukirnÃgapÃrthiva÷  &
teja÷saævasanÃrthaæ vai  % mumocÃtivi«o vi«am  // MatsP_133.42 //
k­tvà devà rathaæ cÃpi  $ divyaæ divyaprabhÃvata÷  &
lokÃdhipatimabhyetya  % idaæ vacanamabruvan  // MatsP_133.43 //
saæsk­to 'yaæ ratho 'smÃbhis  $ tava dÃnavaÓatrujit  &
idamÃpatparitrÃïaæ  % devÃnsendrapurogamÃn  // MatsP_133.44 //
taæ meruÓikharÃkÃraæ  $ trailokyarathamuttamam  &
praÓasya devÃnsÃdhviti  % rathaæ paÓyati Óaækara÷  // MatsP_133.45 //
muhurd­«Âvà rathaæ sÃdhu  $ sÃdhvityuktvà muhurmuhu÷  &
uvÃca sendrÃnamarÃn  % amarÃdhipati÷ svayam  // MatsP_133.46 //
yÃd­Óo 'yaæ ratha÷ kÊpto  $ yu«mÃbhirmama sattamÃ÷  &
Åd­Óo rathasampattyà  % yantà ÓÅghraæ vidhÅyatÃm  // MatsP_133.47 //
ityuktvà devadevena  $ devà viddhà ive«ubhi÷  &
avÃpurmahatÅæ cintÃæ  % kathaæ kÃryamiti bruvan  // MatsP_133.48 //
mahÃdevasya devo 'nya÷  $ ko nÃma sad­Óo bhavet  &
muktvà cakrÃyudhaæ devaæ  % so 'pyasye«uæ samÃÓrita÷  // MatsP_133.49 //
dhuri yuktà ivok«Ãïo  $ ghaÂanta iva parvatai÷  &
niÓvasanta÷ surÃ÷ sarve  % kathametaditi bruvan  // MatsP_133.50 //
deve«vÃha devadevo  $ lokanÃthasya dhÆrgatÃn  &
ahaæ sÃrathirityuktvà  % jagrÃhÃÓvÃæstato 'graja÷  // MatsP_133.51 //
tato devai÷ sagandharvai÷  $ siæhanÃdo mahÃnk­ta÷  &
pratodahastaæ samprek«ya  % brahmÃïaæ sÆtatÃæ gatam  // MatsP_133.52 //
bhagavÃnapi viÓveÓo  $ rathasthe vai pitÃmahe  &
sad­Óa÷ sÆta ityuktvà  % cÃruroha rathaæ hara÷  // MatsP_133.53 //
Ãrohati rathaæ deve hy  $ aÓvà harabharÃturÃ÷  &
jÃnubhi÷ patità bhÆmau  % rajogrÃsaÓca grÃsita÷  // MatsP_133.54 //
devo d­«ÂvÃtha vedÃæstÃn  $ abhÅrugrahayÃn bhayÃt  &
ujjahÃra pitÌnÃrtÃn  % suputra iva du÷khitÃn  // MatsP_133.55 //
tata÷ siæharavo bhÆyo  $ babhÆva rathabhairava÷  &
jayaÓabdaÓca devÃnÃæ  % saæbabhÆvÃrïavopama÷  // MatsP_133.56 //
tadoækÃramayaæ g­hya  $ pratodaæ varada÷ prabhu÷  &
svayambhÆ÷ prayayau vÃhÃn  % anumantrya yathÃjavam  // MatsP_133.57 //
grasamÃnà ivÃkÃÓaæ  $ mu«ïanta iva medinÅm  &
mukhebhya÷ sas­ju÷ ÓvÃsÃn  % ucchvasanta ivoragÃ÷  // MatsP_133.58 //
svayambhuvà codyamÃnÃÓ  $ coditena kapardinà  &
vrajanti te 'Óvà javanÃ÷  % k«ayakÃla ivÃnilÃ÷  // MatsP_133.59 //
dhvajocchrayavinirmÃïe  $ dhvajaya«ÂimanuttamÃm  &
Ãkramya nandÅ v­«abhas  % tasthau tasmi¤chivecchayà  // MatsP_133.60 //
bhÃrgavÃÇgirasau devau  $ daï¬ahastau raviprabhau  &
rathacakre tu rak«ete  % rudrasya priyakÃÇk«iïau  // MatsP_133.61 //
Óe«aÓca bhagavÃnnÃgo  $ 'nanto 'nantakaro 'riïÃm  &
Óarahasto rathaæ pÃti  % Óayanaæ brahmaïastadà  // MatsP_133.62 //
yamastÆrïaæ samÃsthÃya  $ mahi«aæ cÃtidÃruïam  &
draviïÃdhipatirvyÃlaæ  % surÃïÃmadhipo dvipam  // MatsP_133.63 //
mayÆraæ Óatacandraæ ca  $ kÆjantaæ kiænaraæ yathà  &
guha ÃsthÃya varado  % yugopamarathaæ pitu÷  // MatsP_133.64 //
nandÅÓvaraÓca bhagavä  $ chÆlamÃdÃya dÅptimÃn  &
p­«ÂhataÓcÃpi pÃrÓvÃbhyÃæ  % lokasya k«ayak­dyathà  // MatsP_133.65 //
pramathÃÓcÃgnivarïÃbhÃ÷  $ sÃgnijvÃlà ivÃcalÃ÷  &
anujagmÆ rathaæ ÓÃrvaæ  % nakrà iva mahÃrïavam  // MatsP_133.66 //
bh­gurbharadvÃjavasi«ÂhagautamÃ÷  $ kratu÷ pulastya÷ pulahastapodhanÃ÷  &
marÅciratrirbhagavÃnathÃÇgirÃ÷  % parÃÓarÃgastyamukhà mahar«aya÷  // MatsP_133.67 //
haramajitamajaæ pratu«Âuvur  $ vacanaviÓe«air vicitrabhÆ«aïai÷  &
rathastripure sakäcanÃcalo  % vrajati sapak«a ivÃdrirambare  // MatsP_133.68 //
karigiriravimeghasaænibhÃ÷ sajalapayodaninÃdanÃdina÷  /*
pramathagaïÃ÷ parivÃrya devaguptaæ rathamabhita÷ prayayu÷ svadarpayuktÃ÷  // MatsP_133.69 //*
makaratimitimiÇgilÃv­ta÷  $ pralaya ivÃtisamuddhato 'rïava÷  &
vrajati rathavaro 'tibhÃsvaro hy  % aÓaninipÃtapayodani÷svana÷  // MatsP_133.70 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 134

*sÆta uvÃca
pÆjyamÃne rathe tasmiæl  $ lokairdeve rathe sthite  &
pramathe«u nadatsÆgraæ  % pravadatsu ca sÃdhviti  // MatsP_134.1 //
ÅÓvarasvaragho«eïa  $ nardamÃne mahÃv­«e  &
jayatsu vipre«u tathà  % garjatsu turage«u ca  // MatsP_134.2 //
raïÃÇgaïÃtsamutpatya  $ devar«irnÃrada÷ prabhu÷  &
kÃntyà candropamastÆrïaæ  % tripuraæ puramÃgata÷  // MatsP_134.3 //
autpÃtikaæ tu daityÃnÃæ  $ tripure vartate dhruvam  &
nÃradaÓcÃtra bhagavÃn  % prÃdurbhÆtastapodhana÷  // MatsP_134.4 //
Ãgataæ jaladÃbhÃsaæ  $ sametÃ÷ sarvadÃnavÃ÷  &
uttasthurnÃradaæ d­«Âvà  % abhivÃdanavÃdina÷  // MatsP_134.5 //
tamarghyeïa ca pÃdyena  $ madhuparkeïa ceÓvarÃ÷  &
nÃradaæ pÆjayÃmÃsur  % brahmÃïamiva vÃsava÷  // MatsP_134.6 //
te«Ãæ sa pÆjÃæ pÆjÃrha÷  $ pratig­hya tapodhana÷  &
nÃrada÷ sukhamÃsÅna÷  % käcane paramÃsane  // MatsP_134.7 //
mayastu sukhamÃsÅne  $ nÃrade nÃradodbhave  &
yathÃrhaæ dÃnavai÷ sÃrdham  % ÃsÅno dÃnavÃdhipa÷  // MatsP_134.8 //
ÃsÅnaæ nÃradaæ prek«ya  $ mayastvatha mahÃsura÷  &
abravÅdvacanaæ tu«Âo  % h­«ÂaromÃnanek«aïa÷  // MatsP_134.9 //
autpÃtikaæ pure 'smÃkaæ  $ yathà nÃnyatra kutracit  &
vartate vartamÃnaj¤a  % vada tvaæ hi ca nÃrada  // MatsP_134.10 //
d­Óyante bhayadÃ÷ svapnà  $ bhajyante ca dhvajÃ÷ param  &
vinà ca vÃyunà ketu÷  % patate ca tathà bhuvi  // MatsP_134.11 //
aÂÂÃlakÃÓca n­tyante  $ sapatÃkÃ÷ sagopurÃ÷  &
hiæsa hiæseti ÓrÆyante  % giraÓca bhayadÃ÷ pure  // MatsP_134.12 //
nÃhaæ bibhemi devÃnÃæ  $ sendrÃïÃmapi nÃrada  &
muktvaikaæ varadaæ sthÃïuæ  % bhaktÃbhayakaraæ haram  // MatsP_134.13 //
bhagavannÃstyaviditam  $ utpÃte«u tavÃnagha  &
anÃgatamatÅtaæ ca  % bhaväjÃnÃti tattvata÷  // MatsP_134.14 //
tadetanno bhayasthÃnam  $ utpÃtÃbhiniveditam  &
kathayasva muniÓre«Âha  % prapannasya tu nÃrada  // MatsP_134.15 //
ityukto nÃradastena  $ mayenÃmayavarjita÷  // MatsP_134.16 //

*nÃrada uvÃca
Ó­ïu dÃnava tattvena  $ bhavantyautpÃtikà yathà  &
dharmeti dhÃraïe dhÃtur  % mÃhÃtmye caiva paÂhyate  \
dhÃraïÃcca mahattvena  # dharma e«a nirucyate  // MatsP_134.17 //
sa i«ÂaprÃpako dharma  $ ÃcÃryairupadiÓyate  &
itaraÓcÃni«Âaphala  % ÃcÃryairnopadiÓyate  // MatsP_134.18 //
utpathÃnmÃrgamÃgacchen  $ mÃrgÃcceva vimÃrgatÃm  &
vinÃÓastasya nirdeÓya  % iti vedavido vidu÷  // MatsP_134.19 //
tvamadharmarathÃrƬha÷  $ sahaibhirmattadÃnavai÷  &
apakÃri«u devÃnÃæ  % kuru«e tvaæ sahÃyatÃm  // MatsP_134.20 //
tadetÃnyevamÃdÅni  $ utpÃtÃveditÃni ca  &
vainÃÓikÃni d­Óyante  % dÃnavÃnÃæ tathaiva ca  // MatsP_134.21 //
e«a rudra÷ samÃsthÃya  $ mahÃlokamayaæ ratham  &
ÃyÃti tripuraæ hantuæ  % maya tvÃmasurÃnapi  // MatsP_134.22 //
sa tvaæ mahaujasaæ nityaæ  $ prapadyasva maheÓvaram  &
yÃsyase saha putreïa  % dÃnavai÷ saha mÃnada  // MatsP_134.23 //
ityevamÃvedya bhayaæ  $ dÃnavopasthitaæ mahat  &
dÃnavÃnÃæ punardevo  % deveÓapadamÃgata÷  // MatsP_134.24 //
nÃrade tu munau yÃte  $ mayo dÃnavanÃyaka÷  &
ÓÆrasaæmatamityevaæ  % dÃnavÃnÃha dÃnava÷  // MatsP_134.25 //
ÓÆrÃ÷ stha jÃtaputrÃ÷ stha  $ k­tak­tyÃ÷ stha dÃnavÃ÷  &
yudhyadhvaæ daivatai÷ sÃrdhaæ  % kartavyaæ cÃpi no bhayam  // MatsP_134.26 //
jitvà vayaæ bhavi«yÃma÷  $ sarve 'marasabhÃsada÷  &
devÃæÓca sendrakÃnhatvà  % lokÃnbhok«yÃmahe 'surÃ÷  // MatsP_134.27 //
aÂÂÃlake«u ca tathà  $ ti«Âhadhvaæ ÓastrapÃïaya÷  &
daæÓità yuddhasajjÃÓca  % ti«Âhadhvaæ prodyatÃyudhÃ÷  // MatsP_134.28 //
purÃïi trÅïi caitÃni  $ yathÃsthÃne«u dÃnavÃ÷  &
ti«Âhadhvaæ laÇghanÅyÃni  % bhavi«yanti purÃïi ca  // MatsP_134.29 //
namogatÃstathà ÓÆrà  $ devatà vidità hi va÷  &
tÃ÷ prayatnena vÃryÃÓca  % vidÃryÃÓcaiva sÃyakai÷  // MatsP_134.30 //
iti danutanayÃnmayastathoktvà  $ suragaïavÃraïavÃraïe vacÃæsi  &
yuvatijanavi«aïïamÃnasaæ tat  % tripurapuraæ sahasà viveÓa rÃjà  // MatsP_134.31 //
atha rajataviÓuddhabhÃvabhÃvo  $ bhavamabhipÆjya digambaraæ sugÅrbhi÷  &
ÓaraïamupajagÃma devadevaæ  % madanÃryandhakayaj¤adehaghÃtam  // MatsP_134.32 //
mayamabhayapadai«iïaæ prapannaæ  $ na kila bubodha t­tÅyadÅptanetra÷  &
tadabhimatamadÃttata÷ ÓaÓÃÇkÅ  % sa ca kila nirbhaya eva dÃnavo 'bhÆt  // MatsP_134.33 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 135

*sÆta uvÃca
tato raïe devabalaæ  $ nÃrado 'bhyagamatpuna÷  &
Ãgatya caiva tripurÃt  % sabhÃyÃmÃsthita÷ svayam  // MatsP_135.1 //
ilÃv­tamiti khyÃtaæ  $ tadvar«aæ vist­tÃyatam  &
yatra yaj¤o balerv­tto  % baliryatra ca saæyata÷  // MatsP_135.2 //
devÃnÃæ janmabhÆmiryà  $ tri«u loke«u viÓrutà  &
vivÃhÃ÷ kratavaÓcaiva  % jÃtakarmÃdikÃ÷ kriyÃ÷  // MatsP_135.3 //
devÃnÃæ yatra v­ttÃni  $ kanyÃdÃnÃni yÃni ca  &
reme nityaæ bhavo yatra  % sahÃyai÷ pÃr«adairgaïai÷  // MatsP_135.4 //
lokapÃlÃ÷ sadà yatra  $ tasthurmerugirau yathà  &
madhupiÇgalanetrastu  % candrÃvayavabhÆ«aïa÷  \
devÃnÃmadhipaæ prÃha  # gaïapÃæÓca maheÓvara÷  // MatsP_135.5 //
vÃsavaitad arÅïÃæ te  $ tripuraæ parid­Óyate  &
vimÃnaiÓca patÃkÃbhir  % dhvajaiÓca samalaæk­tam  // MatsP_135.6 //
idaæ v­ttamidaæ khyÃtaæ  $ vahnivadbh­ÓatÃpanam  &
ete janà giriprakhyÃ÷  % sakuï¬alakirÅÂina÷  // MatsP_135.7 //
prÃkÃragopurÃÂÂe«u  $ kak«Ãnte dÃnavÃ÷ sthitÃ÷  &
ime ca toyadÃbhÃsà  % danujà vik­tÃnanÃ÷  // MatsP_135.8 //
nirgacchanti puro daityÃ÷  $ sÃyudhà vijayai«iïa÷  // MatsP_135.9 //
sa tvaæ suraÓatai÷ sÃrdhaæ  $ sasahÃyo varÃyudha÷  &
sahadbhirmÃmakairbh­tyair  % vyÃpÃdaya mahÃsurÃn  // MatsP_135.10 //
ahaæ ca rathavaryeïa  $ niÓcalÃcalavatsthita÷  &
pura÷ purasya randhrÃrthÅ  % sthÃsyÃmi vijayÃya va÷  // MatsP_135.11 //
yadà tu pu«yayogeïa  $ ekatvaæ sthÃsyate puram  &
tadetannirdahi«yÃmi  % Óareïaikena vÃsava  // MatsP_135.12 //
ityukto vai bhagavatà  $ rudreïeha sureÓvara÷  &
yayau tattripuraæ jetuæ  % tena sainyena saæv­ta÷  // MatsP_135.13 //
prakrÃntarathabhÅmaistai÷  $ sadevai÷ pÃr«adÃæ gaïai÷  &
k­tasiæharavopetair  % udgacchadbhirivÃmbudai÷  // MatsP_135.14 //
tena nÃdena tripurÃd  $ dÃnavà yuddhalÃlasÃ÷  &
utpatya dudruvuÓcelu÷  % sÃyudhÃ÷ khe gaïeÓvarÃn  // MatsP_135.15 //
anye payodharÃrÃvÃ÷  $ payodharasamà babhu÷  &
sasiæhanÃdaæ vÃditraæ  % vÃdayÃmÃsuruddhatÃ÷  // MatsP_135.16 //
devÃnÃæ siæhanÃdaÓca  $ sarvatÆryaravo mahÃn  &
grasto 'bhÆddaityanÃdaiÓca  % candrastoyadharairiva  // MatsP_135.17 //
candrodayÃtsamudbhÆta÷  $ paurïamÃsa ivÃrïava÷  &
tripuraæ prabhavattadvad  % bhÅmarÆpamahÃsurai÷  // MatsP_135.18 //
prÃkÃre«u pure tatra  $ gopure«vapi cÃpare  &
aÂÂÃlakÃnsamÃruhya  % kecic calitavÃdina÷  // MatsP_135.19 //
svarïamÃlÃdharÃ÷ ÓÆrÃ÷  $ prabhÃsitakarÃmbarÃ÷  &
kecin nadanti danujÃs  % toyamattà ivÃmbudÃ÷  // MatsP_135.20 //
itaÓcetaÓca dhÃvanta÷  $ kecidudbhÆtavÃsasa÷  &
kimetaditi papracchur  % anyonyaæ g­hamÃÓritÃ÷  // MatsP_135.21 //
kimetannaiva jÃnÃmi  $ j¤Ãnamantarhitaæ hi me  &
j¤Ãsyase 'nantareïeti  % kÃlo vistÃrato mahÃn  // MatsP_135.22 //
so 'pyasau p­thvÅsÃraæ ca  $ siæhaÓca rathamÃsthita÷  &
ti«Âhate tripuraæ pŬya  % dehaæ vyÃdhirivocchrita÷  // MatsP_135.23 //
ya e«o 'sti sa e«o 'stu  $ kà cintà sambhrame sati  &
ehi Ãyudham ÃdÃya  % kva me p­cchà bhavi«yati  // MatsP_135.24 //
iti te 'nyonyamÃviddhà  $ uttarottarabhëiïa÷  &
ÃsÃdya p­cchanti tadà  % dÃnavÃstripurÃlayÃ÷  // MatsP_135.25 //
tÃrakÃkhyapure daityÃs  $ tÃrakÃkhyapura÷sarÃ÷  &
nirgatÃ÷ kupitÃstÆrïaæ  % bilÃdiva mahoragÃ÷  // MatsP_135.26 //
nirdhÃvantastu te daityÃ÷  $ pramathÃdhipayÆthapai÷  &
niruddhà gajarÃjÃno  % yathà kesariyÆthapai÷  // MatsP_135.27 //
darpitÃnÃæ tataÓcai«Ãæ  $ darpitÃnÃm ivÃgnÅnÃm  &
rÆpÃïi jajvaluste«Ãm  % agnÅnÃmiva dhamyatÃm  // MatsP_135.28 //
tato b­hanti cÃpÃni  $ bhÅmanÃdÃni sarvaÓa÷  &
nik­«ya jaghnuranyonyam  % i«ubhi÷ prÃïabhojanai÷  // MatsP_135.29 //
mÃrjÃram­gabhÅmÃsyÃn  $ pÃr«adÃnvik­tÃnanÃn  &
d­«Âvà d­«ÂvÃhasannuccair  % dÃnavà rÆpasampadà  // MatsP_135.30 //
bÃhubhi÷ parighÃkÃrai÷  $ k­«yatÃæ dhanu«Ãæ ÓarÃ÷  &
bhaÂavarme«u viviÓus  % ta¬ÃgÃnÅva pak«iïa÷  // MatsP_135.31 //
m­tÃ÷ stha kva nu yÃsyadhvaæ  $ hani«yÃmo nivartatÃm  &
ityevaæ paru«Ãïyuktvà  % dÃnavÃ÷ pÃr«adar«abhÃn  // MatsP_135.32 //
bibhidu÷ sÃyakaistÅk«ïai÷  $ sÆryapÃdà ivÃmbudÃn  &
pramathà api siæhÃk«Ã÷  % siæhavikrÃntavikramÃ÷  \
khaï¬aÓailaÓilÃv­k«air  # bibhidur daityadÃnavÃn  // MatsP_135.33 //
ambudairÃkulamiva  $ haæsÃkulamivÃmbaram  &
dÃnavÃkulamatyarthaæ  % tatpuraæ sakalaæ babhau  // MatsP_135.34 //
vik­«ÂacÃpà daityendrÃ÷  $ s­janti Óaradurdinam  &
indracÃpÃÇkitoraskà  % jaladà iva durdinam  // MatsP_135.35 //
i«ubhistìyamÃnÃste  $ bhÆyo bhÆyo gaïeÓvarÃ÷  &
cakruste dehaniryÃsaæ  % svarïadhÃtumivÃcalÃ÷  // MatsP_135.36 //
tathà v­k«aÓilÃvajra-  $ ÓÆlapaÂÂiparaÓvadhai÷  &
cÆrïyante 'bhihatà daityÃ÷  % kÃcëÂaÇkahatà iva  // MatsP_135.37 //
candrodayÃtsamudbhÆta÷  $ paurïamÃsa ivÃrïava÷  &
tripuraæ prabhavat tadvad  % bhÅmarÆpamahÃsurai÷  // MatsP_135.38 //
tÃrakÃkhyo jayatye«a  $ iti daityà agho«ayan  &
jayatÅndraÓca rudraÓca  % ityeva ca gaïeÓvarÃ÷  // MatsP_135.39 //
vÃrità dÃrità bÃïair  $ yodhÃstasminbalÃrïave  &
ni÷svananto 'mbusamaye  % jalagarbhà ivÃmbudÃ÷  // MatsP_135.40 //
karaiÓchinnai÷ ÓirobhiÓca  $ dhvajaiÓchattraiÓca pÃï¬urai÷  &
yuddhabhÆmirbhayavatÅ  % mÃæsaÓoïitapÆrità  // MatsP_135.41 //
vyomni cotplutya sahasà  $ tÃlamÃtraæ varÃyudhai÷  &
d­¬hÃhatÃ÷ patan pÆrvaæ  % dÃnavÃ÷ pramathÃstathà  // MatsP_135.42 //
siddhÃÓcÃpsarasaÓcaiva  $ cÃraïÃÓca nabhogatÃ÷  &
d­¬haprahÃrah­«itÃ÷  % sÃdhu sÃdhviti cukruÓu÷  // MatsP_135.43 //
anÃhatÃÓca viyati  $ devadundubhayastathà  &
nadanto meghaÓabdena  % Óarabhà iva ro«itÃ÷  // MatsP_135.44 //
te tasmiæstripure daityà  $ nadya÷ sindhupatÃviva  &
viÓanti kruddhavadanà  % valmÅkamiva pannagÃ÷  // MatsP_135.45 //
tÃrakÃkhyapure tasmin  $ surÃ÷ ÓÆrÃ÷ samantata÷  &
saÓastrà nipatanti sma  % sapak«Ã iva bhÆdharÃ÷  // MatsP_135.46 //
yodhayanti tribhÃgeïa  $ tripure tu gaïeÓvarÃ÷  &
vidyunmÃlÅ mayaÓcaiva  % magnau ca drumavadraïe  // MatsP_135.47 //
vidyunmÃlÅ sa daityendro  $ girÅndrasad­Óadyuti÷  &
ÃdÃya parighaæ ghoraæ  % tìayÃmÃsa nandinam  // MatsP_135.48 //
sa nandÅ dÃnavendreïa  $ parigheïa d­¬hÃhata÷  &
bhramate madhunà vyakta÷  % purà nÃrÃyaïo yathà  // MatsP_135.49 //
nandÅÓvare gate tatra  $ gaïapÃ÷ khyÃtavikramÃ÷  &
dudruvurjÃtasaærambhà  % vidyunmÃlinamÃsuram  // MatsP_135.50 //
ghaïÂÃkarïa÷ ÓaÇkukarïo  $ mahÃkÃlaÓca pÃr«adÃ÷  &
tataÓca sÃyakai÷ sarvÃn  % gaïapÃngaïapÃk­tÅn  // MatsP_135.51 //
bhÆyo bhÆya÷ sa vivyÃdha  $ gaïeÓvaramahattamÃn  &
bhittvà bhittvà rurÃvoccair  % nabhasyambudharo yathà  // MatsP_135.52 //
tasyÃrambhitaÓabdena  $ nandÅ dinakaraprabha÷  &
saæj¤Ãæ prÃpya tata÷ so 'pi  % vidyunmÃlinamÃdravat  // MatsP_135.53 //
rudradattaæ tadà dÅptaæ  $ dÅptÃnalasamaprabham  &
vajraæ vajranibhÃÇgasya  % dÃnavasya sasarja ha  // MatsP_135.54 //
taæ nandibhujanirmuktaæ  $ muktÃphalavibhÆ«itam  &
papÃta vak«asi tadà  % vajraæ daityasya bhÅ«aïam  // MatsP_135.55 //
sa vajranihato daityo  $ vajrasaæhananopama÷  &
papÃta vajrÃbhihata÷  % ÓakreïÃdririvÃhata÷  // MatsP_135.56 //
daityeÓvaraæ vinihataæ  $ nandinà kulanandinà  &
cukruÓurdÃnavÃ÷ prek«ya  % dudruvuÓca gaïÃdhipÃ÷  // MatsP_135.57 //
du÷khÃmar«itaro«Ãste  $ vidyunmÃlini pÃtite  &
drumaÓailamahÃv­«Âiæ  % payodÃ÷ sas­juryathà  // MatsP_135.58 //
te pŬyamÃnà gurubhir  $ giribhiÓca gaïeÓvarÃ÷  &
kartavyaæ na vidu÷ kiæcid  % vandyamÃdhÃrmikà iva  // MatsP_135.59 //
tato 'suravara÷ ÓrÅmÃæs  $ tÃrakÃkhya÷ pratÃpavÃn  &
satarÆïÃæ girÅïÃæ vai  % tulyarÆpadharo babhau  // MatsP_135.60 //
bhinnottamÃÇgà gaïapà  $ bhinnapÃdÃÇkitÃnanÃ÷  &
virejurbhujagà mantrair  % vÃryamÃïà yathà tathà  // MatsP_135.61 //
mayena mÃyÃvÅryeïa  $ vadhyamÃnà gaïeÓvarÃ÷  &
bhramanti bahuÓabdÃlÃ÷  % pa¤jare Óakunà iva  // MatsP_135.62 //
tayÃsuravara÷ ÓrÅmÃæs  $ tÃrakÃkhya÷ pratÃpavÃn  &
dadÃha ca balaæ sarvaæ  % Óu«kendhanamivÃnala÷  // MatsP_135.63 //
tÃrakÃkhyena vÃryante  $ Óaravar«aistadà gaïÃ÷  &
mayena mÃyÃnihatÃs  % tÃrakÃkhyena ce«ubhi÷  \
gaïeÓà vidhurà jÃtà  # jÅrïamÆlà yathà drumÃ÷  // MatsP_135.64 //
bhÆya÷ saæpatate cÃgnir  $ grahÃngrÃhÃnbhujaægamÃn  &
girÅndrÃæÓca harÅnvyÃghrÃn  % v­k«Ãn s­maravarïakÃn  // MatsP_135.65 //
ÓarabhÃna«ÂapÃdÃæÓca  $ apa÷ pavanameva ca  &
mayo mÃyÃbalenaiva  % pÃtayatyeva Óatru«u  // MatsP_135.66 //
te tÃrakÃkhyena mayena mÃyayà  $ saæmuhyamÃnà vivaÓà gaïeÓvarÃ÷  &
nÃÓaknuvaæste manasÃpi ce«Âituæ  % yathendriyÃrthà muninÃbhisaæyatÃ÷  // MatsP_135.67 //
mahÃjalÃgnyÃdisaku¤jaroragair  $ harÅndravyÃghrark«atarak«urÃk«asai÷  &
vibÃdhyamÃnÃstamasà vimohitÃ÷  % samudramadhye«viva gÃdhakÃÇk«iïa÷  // MatsP_135.68 //
saæmardyamÃne«u gaïeÓvare«u  $ saænardamÃne«u suretare«u  &
tata÷ surÃïÃæ pravarÃbhirak«ituæ  % riporbalaæ saæviviÓu÷ sahÃyudhÃ÷  // MatsP_135.69 //
yamo gadÃstro varuïaÓca bhÃskaras  $ tathà kumÃro 'marakoÂisaæyuta÷  &
svayaæ ca Óakra÷ sitanÃgavÃhana÷  % kulÅÓapÃïi÷ suralokapuægava÷  // MatsP_135.70 //
sa co¬unÃtha÷ sasuto divÃkara÷  $ sa sÃntakastryak«apatir mahÃdyuti÷  &
ete ripÆïÃæ prabalÃbhirak«itaæ  % tadà balaæ saæviviÓurmadoddhatÃ÷  // MatsP_135.71 //
yathà vanaæ darpitaku¤jarÃdhipà  $ yathà nabha÷ sÃmbudharaæ divÃkara÷  &
yathà ca siæhairvijane«u gokulaæ  % tathà balaæ tattridaÓair abhidrutam  // MatsP_135.72 //
k­taprahÃrÃturadÅnadÃnavaæ  $ tatastvabhajyanta balaæ hi pÃr«adÃ÷  &
svarjyoti«Ãæ jyotir ivo«mavÃn harir  % yathà tamo ghorataraæ narÃïÃm  // MatsP_135.73 //
viÓÃntayÃmÃsa yathà sadaiva  $ niÓÃkara÷ saæcitaÓÃrvaraæ tama÷  &
tato 'pak­«Âe ca tama÷prabhÃve  % astraprabhÃve ca vivardhamÃne  // MatsP_135.74 //
diglokapÃlair gaïanÃyakaiÓca  $ k­to mahÃnsiæharavo muhÆrtam  &
saækhye vibhagnà vikarà vipÃdÃÓ  % chinnottamÃÇgÃ÷ ÓarapÆritÃÇgÃ÷  // MatsP_135.75 //
devetarà devavarairvibhinnÃ÷  $ sÅdanti paÇke«u yathà gajendrÃ÷  &
vajreïa bhÅmena ca vajrapÃïi÷  % Óaktyà ca Óaktyà ca mayÆraketu÷  // MatsP_135.76 //
daï¬ena cogreïa ca dharmarÃja÷  $ pÃÓena cogreïa ca vÃrigoptà  &
ÓÆlena kÃlena ca yak«arÃjo  % vÅryeïa tejasvitayà sukeÓa÷  // MatsP_135.77 //
gaïeÓvarÃste surasaænikÃÓÃ÷  $ pÆrïÃhutÅsiktaÓikhiprakÃÓÃ÷  &
utsÃdayante danuputrav­ndÃn  % yathaiva indrÃÓanaya÷ patantya÷  // MatsP_135.78 //
mayastu devÃnparirak«itÃram  $ umÃtmajaæ devavaraæ kumÃram  &
Óareïa bhittvà sa hi tÃrakÃsutaæ  % sa tÃrakÃkhyÃsuram Ãbabhëe  // MatsP_135.79 //
k­tvà prahÃraæ praviÓÃmi vÅraæ  $ puraæ hi daityendrabalena yukta÷  &
viÓrÃmamÆrjaskaramapyavÃpya  % puna÷ kari«yÃmi raïaæ prapannai÷  // MatsP_135.80 //
vayaæ hi Óastrak«atavik«atÃÇgà  $ viÓÅrïaÓastradhvajavarmavÃhÃ÷  &
jayai«iïaste jayakÃÓinaÓca  % gaïeÓvarà lokavarÃdhipÃÓca  // MatsP_135.81 //
mayasya Órutvà divi tÃrakÃkhyo  $ vaco 'bhikÃÇk«ank«atajopamÃk«a÷  &
viveÓa tÆrïaæ tripuraæ dite÷ sutai÷  % sutairadityà yudhi v­ddhahar«ai÷  // MatsP_135.82 //
tata÷ saÓaÇkhÃnakabheribhÅmaæ sasiæhanÃdaæ harasainyamÃbabhau  /*
mayÃnugaæ ghoragabhÅragahvaraæ yathà siæhanÃditam  // MatsP_135.83 //*


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 136

*sÆta uvÃca
maya÷ prahÃraæ k­tvà tu  $ mÃyÃvÅ dÃnavar«abha÷  &
viveÓa tÆrïaæ tripuram  % abhraæ nÅlamivÃmbaram  // MatsP_136.1 //
sa dÅrghamu«ïaæ ni÷Óvasya  $ dÃnavÃnvÅk«ya madhyagÃn  &
dadhyau lokak«aye prÃpte  % kÃlaæ kÃla ivÃpara÷  // MatsP_136.2 //
indro 'pi bibhyate yasya  $ sthito yuddhepsuragrata÷  &
sa cÃpi nidhanaæ prÃpto  % vidyunmÃlÅ mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_136.3 //
durgaæ vai tripurasyÃsya  $ na samaæ vidyate puram  &
tasyÃpye«o 'naya÷ prÃpto  % na durgaæ kÃraïaæ kvacit  // MatsP_136.4 //
kÃlasyaiva vaÓe sarvaæ  $ durgaæ durgataraæ ca yat  &
kÃle kruddhe kathaæ kÃlÃt  % trÃïaæ no 'dya bhavi«yati  // MatsP_136.5 //
eke«u tri«u yatkiæcid  $ balaæ vai sarvajantu«u  &
kÃlasya tadvaÓaæ sarvam  % iti paitÃmaho vidhi÷  // MatsP_136.6 //
asminka÷ prabhavedyogo hy  $ asaædhÃrye 'mitÃtmani  &
laÇghane ka÷ samartha÷ syÃd  % ­te devaæ maheÓvaram  // MatsP_136.7 //
bibhemi nendrÃddhi yamÃd  $ varuïÃnna ca vittapÃt  &
svÃmÅ cai«Ãæ tu devÃnÃæ  % durjaya÷ sa maheÓvara÷  // MatsP_136.8 //
aiÓvaryasya phalaæ yattat  $ prabhutvasya ca yatphalam  &
tadadya darÓayi«yÃmi  % yÃvadvÅrÃ÷ samantata÷  // MatsP_136.9 //
vÃpÅmam­tatoyena  $ pÆrïÃæ srak«ye varau«adhÅ÷  &
jÅvi«yanti tadà daityÃ÷  % saæjÅvanavarau«adhai÷  // MatsP_136.10 //
iti saæcintya balavÃn  $ mayo mÃyÃvinÃæ vara÷  &
mÃyayà sas­je vÃpÅæ  % rambhÃmiva pitÃmaha÷  // MatsP_136.11 //
dviyojanÃyatÃæ dÅrghÃæ  $ pÆrïayojanavist­tÃm  &
ÃrohasaækramavatÅæ  % citrarÆpÃæ kathÃmiva  // MatsP_136.12 //
indo÷ kiraïakalpena  $ m­«ÂenÃm­tagandhinà  &
pÆrïÃæ paramatoyena  % guïapÆrïÃmivÃÇganÃm  // MatsP_136.13 //
utpalai÷ kumudai÷ padmair  $ v­tÃæ kÃdambakaistathà  &
candrabhÃskaravarïÃbhair  % bhÅmair Ãvaraïairv­tÃm  // MatsP_136.14 //
khagair madhurarÃvaiÓca  $ cÃrucÃmÅkaraprabhai÷  &
kÃmai«ibhir ivÃkÅrïÃæ  % jÅvÃnÃmaraïÅm iva  // MatsP_136.15 //
tÃæ vÃpÅæ s­jya sa mayo  $ gaÇgÃmiva maheÓvara÷  &
tasyÃæ prak«ÃlayÃmÃsa  % vidyunmÃlinamÃdita÷  // MatsP_136.16 //
sa vÃpyÃæ majjito daityo  $ devaÓatrurmahÃbala÷  &
uttasthÃvindhanairiddha÷  % sadyo huta ivÃnala÷  // MatsP_136.17 //
mayasya cäjaliæ k­tvà  $ tÃrakÃkhyo 'bhivÃdita÷  &
vidyunmÃlÅti vacanaæ  % mayamutthÃya cÃbravÅt  // MatsP_136.18 //
kva nandÅ saha rudreïa  $ v­ta÷ pramathajambukai÷  &
yudhyÃmo 'rÅn vini«pŬya  % dayà dehe«u kà hi na÷  // MatsP_136.19 //
anvÃsyaiva ca rudrasya  $ bhavÃma÷ prabhavi«ïava÷  &
tairvà vinihatà yuddhe  % bhavi«yÃmo yamÃÓanÃ÷  // MatsP_136.20 //
vidyunmÃler niÓamyaitan  $ mayo vacanamÆrjitam  &
taæ pari«vajya sÃrdrÃk«a  % idamÃha mahÃsura÷  // MatsP_136.21 //
vidyunmÃlinna me rÃjyam  $ abhipretaæ na jÅvitam  &
tvayà vinà mahÃbÃho  % kimanyena mahÃsura  // MatsP_136.22 //
mahÃm­tamayÅ vÃpÅ hy  $ e«Ã mÃyÃbhirÅÓvara  &
s­«ÂÃ dÃnavadaityÃnÃæ  % hatÃnÃæ jÅvavardhinÅ  // MatsP_136.23 //
di«Âyà tvÃæ daitya paÓyÃmi  $ yamalokÃd ihÃgatam  &
durgatÃvanayagrastaæ  % bhok«yÃmo 'dya mahÃnidhim  // MatsP_136.24 //
d­«Âvà d­«Âvà ca tÃæ vÃpÅæ  $ mÃyayà mayanirmitÃm  &
h­«ÂÃnanÃk«Ã daityendrà  % idaæ vacanamabruvan  // MatsP_136.25 //
dÃnavà yudhyatedÃnÅæ  $ pramathai÷ saha nirbhayÃ÷  &
mayena nirmità vÃpÅ  % hatÃnsaæjÅvayi«yati  // MatsP_136.26 //
tata÷ k«ubdhÃmbudhinibhà  $ bherÅ sà tu bhayaækarÅ  &
vÃdyamÃnà nanÃdoccai  % rauravÅ sà puna÷ puna÷  // MatsP_136.27 //
Órutvà bherÅravaæ ghoraæ  $ meghÃrambhitasaænibham  &
nyapatannasurÃstÆrïaæ  % tripurÃdyuddhalÃlasÃ÷  // MatsP_136.28 //
loharÃjatasauvarïai÷  $ kaÂakairmaïirÃjitai÷  &
Ãmuktai÷ kuï¬alairhÃrair  % mukuÂairapi cotkaÂai÷  // MatsP_136.29 //
dhÆmÃyità hyaviramà  $ jvalanta iva pÃvakÃ÷  &
ÃyudhÃni samÃdÃya  % kÃÓino d­¬havikramÃ÷  // MatsP_136.30 //
n­tyamÃnà iva naÂà  $ garjanta iva toyadÃ÷  &
karocchrayà iva gajÃ÷  % siæhà iva ca nirbhayÃ÷  // MatsP_136.31 //
hradà iva ca gambhÅrÃ÷  $ sÆryà iva pratÃpitÃ÷  &
drumà iva ca daityendrÃs  % trÃsayanto balaæ mahat  // MatsP_136.32 //
pramathà api sotsÃhà  $ garu¬otpÃtapÃtina÷  &
yuyutsavo 'bhidhÃvanti  % dÃnavÃndÃnavÃraya÷  // MatsP_136.33 //
nandÅÓvareïa pramathÃs  $ tÃrakÃkhyena dÃnavÃ÷  &
cakru÷ saæhatya saægrÃmaæ  % codyamÃnà balena ca  // MatsP_136.34 //
te 'sibhiÓcandrasaækÃÓai÷  $ ÓÆlaiÓcÃnalapiÇgalai÷  &
bÃïaiÓca d­¬hanirmuktair  % abhijaghnu÷ parasparam  // MatsP_136.35 //
ÓarÃïÃæ s­jyamÃnÃnÃm  $ asÅnÃæ ca nipÃtyatÃm  &
rÆpÃïyÃsanmaholkÃnÃæ  % patantÅnÃmivÃmbarÃt  // MatsP_136.36 //
Óaktibhirbhinnah­dayà  $ nirdayà iva pÃtitÃ÷  &
niraye«viva nirmagnÃ÷  % kÆjante pramathÃsurÃ÷  // MatsP_136.37 //
hemakuï¬alayuktÃni  $ kirÅÂotkaÂavanti ca  &
ÓirÃæsyurvyÃæ patanti sma  % girikÆÂÃ ivÃtyaye  // MatsP_136.38 //
paraÓvadhai÷ paÂÂiÓaiÓca  $ kha¬gaiÓca parighaistathà  &
chinnÃ÷ karivarÃkÃrà  % nipetuste dharÃtale  // MatsP_136.39 //
garjanti sahasà h­«ÂÃ÷  $ pramathà bhÅmagarjanÃ÷  &
sÃdhayantyapare siddhà  % yuddhagÃndharvamadbhutam  // MatsP_136.40 //
balavÃnbhÃsi pramatha  $ darpito bhÃsi dÃnava  &
iti coccÃrayanvÃcaæ  % vÃraïà raïadhÆrgatÃ÷  // MatsP_136.41 //
parighairÃhatÃ÷ kecid  $ dÃnavai÷ ÓaækarÃnugÃ÷  &
vamante rudhiraæ vaktrai÷  % svarïadhÃtumivÃcalÃ÷  // MatsP_136.42 //
pramathairapi nÃrÃcair  $ asurÃ÷ suraÓatrava÷  &
drumaiÓca giriÓ­ÇgaiÓca  % gìhamevÃhave hatÃ÷  // MatsP_136.43 //
sÆditÃnatha tÃndaityÃn  $ anye dÃnavapuægavÃ÷  &
utk«ipya cik«ipur vÃpyÃæ  % mayadÃnavacoditÃ÷  // MatsP_136.44 //
te cÃpi bhÃsvarairdehai÷  $ svargaloka ivÃmarÃ÷  &
uttasthurvÃpÅmÃsÃdya  % sadrÆpÃbharaïÃmbarÃ÷  // MatsP_136.45 //
athaike dÃnavÃ÷ prÃpya  $ vÃpÅprak«epaïÃd asÆn  &
ÃsphoÂya siæhanÃdaæ ca  % k­tvÃdhÃvaæstathÃsurÃ÷  // MatsP_136.46 //
dÃnavÃ÷ pramathÃnetÃn  $ prasarpata kim Ãsatha  &
hatÃnapi hi vo vÃpÅ  % punarujjÅvayi«yati  // MatsP_136.47 //
evaæ Órutvà ÓaÇkukarïo  $ vaco 'gragrahasaænibha÷  &
drutamevaitya deveÓam  % idaæ vacanamabravÅt  // MatsP_136.48 //
sÆditÃ÷ sÆdità deva  $ pramathairasurà hyamÅ  &
utti«Âhanti punarbhÅmÃ÷  % sasyà iva jalok«itÃ÷  // MatsP_136.49 //
asminkila pure vÃpÅ  $ pÆrïÃm­tarasÃmbhasà  &
nihatà nihatà yatra  % k«iptà jÅvanti dÃnavÃ÷  // MatsP_136.50 //
iti vij¤Ãpayaddevaæ  $ ÓaÇkukarïo maheÓvaram  &
abhavandÃnavabala  % utpÃtà vai sudÃruïÃ÷  // MatsP_136.51 //
tÃrakÃkhya÷ subhÅmÃk«o  $ dÃritÃsyo hariryathà  &
abhyadhÃvatsusaækruddho  % mahÃdevarathaæ prati  // MatsP_136.52 //
tripure tu mahÃnghoro  $ bherÅÓaÇkharavo babhau  &
dÃnavà ni÷s­tà d­«Âvà  % devadevarathe suram  // MatsP_136.53 //
bhÆkampaÓcÃbhavattatra  $ ÓatÃÇgo bhÆgato 'bhavat  &
d­«Âvà k«obhamagÃdrudra÷  % svayambhÆÓca pitÃmaha÷  // MatsP_136.54 //
tÃbhyÃæ devavari«ÂhÃbhyÃm  $ anvita÷ sa rathottama÷  &
anÃyatanam ÃsÃdya  % sÅdate guïavÃniva  // MatsP_136.55 //
dhÃtuk«aye deha iva  $ grÅ«me cÃlpamivodakam  &
Óaithilyaæ yÃti sa ratha÷  % sneho viprak­to yathà  // MatsP_136.56 //
rathÃdutpatyÃtmabhÆr vai  $ sÅdantaæ tu rathottamam  &
ujjahÃra mahÃprÃïo  % rathaæ trailokyarÆpiïam  // MatsP_136.57 //
tadà ÓarÃdvini«patya  $ pÅtavÃsà janÃrdana÷  &
v­«arÆpaæ mahatk­tvà  % rathaæ jagrÃha durdharam  // MatsP_136.58 //
sa vi«ÃïÃbhyÃæ trailokyaæ  $ rathameva mahÃratha÷  &
prag­hyodvahate sajjaæ  % kulaæ kulavaho yathà  // MatsP_136.59 //
tÃrakÃkhyo 'pi daityendro  $ girÅndra iva pak«avÃn  &
abhyadravattadà devaæ  % brahmÃïaæ hatavÃæÓca sa÷  // MatsP_136.60 //
sa tÃrakÃkhyÃbhihata÷  $ pratodaæ nyasya kÆbare  &
vijajvÃla muhurbrahmà  % ÓvÃsaæ vaktrÃt samudgiran  // MatsP_136.61 //
tatra daityairmahÃnÃdo  $ dÃnavairapi bhairava÷  &
tÃrakÃkhyasya pÆjÃrthaæ  % k­to jaladharopama÷  // MatsP_136.62 //
rathacaraïakaro 'tha mahÃm­dhe  $ v­«abhavapurv­«abhendrapÆjita÷  &
dititanayabalaæ vimardya sarvaæ  % tripurapuraæ praviveÓa keÓava÷  // MatsP_136.63 //
sajalajaladarÃjitÃæ samastÃæ  $ kumudavarotpalaphullapaÇkajìhyÃm  &
suragururapibatpayo 'm­taæ tad  % raviriva saæcitaÓÃrvaraæ tamo 'ndham  // MatsP_136.64 //
vÃpÅæ pÅtvÃsurendrÃïÃæ  $ pÅtavÃsà janÃrdana÷  &
nardamÃno mahÃbÃhu÷  % praviveÓa Óaraæ tata÷  // MatsP_136.65 //
tato 'surà bhÅmagaïeÓvarairhatÃ÷  $ prahÃrasaævardhitaÓoïitÃpagÃ÷  &
parÃÇmukhà bhÅmamukhai÷ k­tà raïe  % yathà nayÃbhyudyatatatparairnarai÷  // MatsP_136.66 //
sa tÃrakÃkhyas ta¬inmÃlireva ca  $ mayena sÃrdhaæ pramathairabhidrutÃ÷  &
puraæ parÃv­tya nu te ÓarÃrdità  % yathà ÓarÅraæ pavanodaye gatÃ÷  // MatsP_136.67 //
gaïeÓvarÃbhyudyatadarpakÃÓino  $ mahendranandÅÓvara«aïmukhà yudhi  &
vineduruccairjahasuÓca durmadà  % jayema candrÃdidigÅÓvarai÷ saha  // MatsP_136.68 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 137

*sÆta uvÃca
pramathai÷ samare bhinnÃs  $ traipurÃste surÃraya÷  &
puraæ praviviÓurbhÅtÃ÷  % pramathairbhagnagopuram  // MatsP_137.1 //
ÓÅrïadaæ«Ârà yathà nÃgà  $ bhagnaÓ­Çgà yathà v­«Ã÷  &
yathà vipak«Ã÷ Óakunà  % nadya÷ k«Åïodakà yathà  // MatsP_137.2 //
m­taprÃyÃstathà daityà  $ daivatairvik­tÃnanÃ÷  &
babhÆvuste vimanasa÷  % kathaæ kÃryamiti bruvan  // MatsP_137.3 //
atha tÃnmlÃnamanasas  $ tadà tÃmarasÃnana÷  &
uvÃca daityo daityÃnÃæ  % paramÃdhipatirmaya÷  // MatsP_137.4 //
k­tvà yuddhÃni ghorÃïi  $ pramathai÷ saha sÃmarai÷  &
to«ayitvà tathà yuddhe  % pramathÃnamarai÷ saha  // MatsP_137.5 //
yÆyaæ yatprathamaæ daityÃ÷  $ paÓcÃcca balapŬitÃ÷  &
pravi«Âà nagaraæ trÃsÃt  % pramathairbh­ÓamarditÃ÷  // MatsP_137.6 //
apriyaæ kriyate vyaktaæ  $ devairnÃstyatra saæÓaya÷  &
yatra nÃma mahÃbhÃgÃ÷  % praviÓanti girervanam  // MatsP_137.7 //
aho hi kÃlasya balam  $ aho kÃlo hi durjaya÷  &
yatred­Óasya durgasya  % uparodho 'vamÃgata÷  // MatsP_137.8 //
maye vivadamÃne tu  $ nardamÃna ivÃmbude  &
babhÆvurni«prabhà daityà  % grahà indÆdaye yathà  // MatsP_137.9 //
vÃpÅpÃlÃstato 'bhyetya  $ nabha÷ kÃla ivÃmbudÃ÷  &
mayamÃhuryamaprakhyaæ  % säjalipragrahÃ÷ sthitÃ÷  // MatsP_137.10 //
yà sÃm­tarasà gƬhà  $ vÃpÅ vai nirmità tvayà  &
samÃkulotpalavanà  % samÅnÃkulapaÇkajà  // MatsP_137.11 //
pÅtà sà v­«arÆpeïa  $ kenaciddaityanÃyaka  &
vÃpÅ sà sÃmprataæ d­«Âà  % m­tasaæj¤Ã ivÃÇganà  // MatsP_137.12 //
vÃpÅpÃlavaca÷ Órutvà  $ mayo 'sau dÃnavaprabhu÷  &
ka«Âamityasak­tprocya  % ditijÃnidamabravÅt  // MatsP_137.13 //
mayà mÃyÃbalak­tà  $ vÃpÅ pÅtà tviyaæ yadi  &
vina«ÂÃ÷ sma na saædehas  % tripuraæ dÃnavà gatam  // MatsP_137.14 //
nihatÃnnihatÃndaityÃn  $ ÃjÅvayati daivatai÷  &
pÅtà và yadi và vÃpÅ  % pÅtà vai pÅtavÃsasà  // MatsP_137.15 //
ko 'nyo manmÃyayà guptÃæ  $ vÃpÅm am­tatoyinÅm  &
pÃsyate vi«ïumajitaæ  % varjayitvà gadÃdharam  // MatsP_137.16 //
suguhyam api daityÃnÃæ  $ nÃstyasyÃviditaæ bhuvi  &
yatra madvarakauÓalyaæ  % vij¤Ãtaæ na v­taæ budhai÷  // MatsP_137.17 //
samo 'yaæ ruciro deÓo  $ nirdrumo nirdrumÃcala÷  &
navÃmbha÷pÆritaæ k­tvà  % bÃdhante 'smÃnmarudgaïÃ÷  // MatsP_137.18 //
te yÆyaæ yadi manyadhvaæ  $ sÃgaroparidhi«ÂhitÃ÷  &
pramathÃnÃæ mahÃvegaæ  % sahÃma÷ Óvasanopamam  // MatsP_137.19 //
ete«Ãæ ca samÃrambhÃs  $ tasminsÃgarasamplave  &
nirutsÃhà bhavi«yanti  % etadrathapathÃv­tÃ÷  // MatsP_137.20 //
yudhyatÃæ nighnatÃæ ÓatrÆn  $ bhÅtÃnÃæ ca dravi«yatÃm  &
sÃgaro 'mbarasaækÃÓa÷  % Óaraïaæ no bhavi«yati  // MatsP_137.21 //
ityuktvà sa mayo daityo  $ daityÃnÃmadhipastadà  &
tripureïa yayau tÆrïaæ  % sÃgaraæ sindhubÃndhavam  // MatsP_137.22 //
sÃgare jalagambhÅra  $ utpapÃta puraæ varam  &
avatasthu÷ purÃïyeva  % gopurÃbharaïÃni ca  // MatsP_137.23 //
apakrÃnte tu tripure  $ tripurÃristrilocana÷  &
pitÃmahamuvÃcedaæ  % vedavÃdaviÓÃradam  // MatsP_137.24 //
pitÃmaha d­¬haæ bhÅtà  $ bhagavandÃnavà hi na÷  &
vipulaæ sÃgaraæ te tu  % dÃnavÃ÷ samupÃÓritÃ÷  // MatsP_137.25 //
yata eva hi te yÃtÃs  $ tripureïa tu dÃnavÃ÷  &
tata eva rathaæ tÆrïaæ  % prÃpayasva pitÃmaha  // MatsP_137.26 //
siæhanÃdaæ tata÷ k­tvà  $ devà devarathaæ ca tam  &
parivÃrya yayurh­«ÂÃ÷  % sÃyudhÃ÷ paÓcimodadhim  // MatsP_137.27 //
tato 'marÃmaraguruæ  $ parivÃrya bhavaæ haram  &
nardayanto yayustÆrïaæ  % sÃgaraæ dÃnavÃlayam  // MatsP_137.28 //
atha cÃrupatÃkabhÆ«itaæ paÂahìambaraÓaÇkhanÃditam  /*
tripuramabhisamÅk«ya devatà vividhabalà nanaduryathà ghanÃ÷  // MatsP_137.29 //*
amaravarapure 'pi dÃruïo  $ jaladhararÃvam­daÇgagahvara÷  &
danutanayaninÃdamiÓrita÷  % pratinidhisaæk«ubhitÃïavopama÷  // MatsP_137.30 //
atha bhuvanapatirgati÷ surÃïÃm  $ arim­gayÃm adadÃtsulabdhabuddhi÷  &
tridaÓagaïapatirhyuvÃca Óakraæ  % tripuragataæ sahasà nirÅk«ya Óatrum  // MatsP_137.31 //
tridaÓagaïapate niÓÃmayaitat  $ tripuraniketanaæ dÃnavÃ÷ pravi«ÂÃ÷  &
yamavaruïakubera«aïmukhaistat  % saha gaïapairapi hanmi tÃvadeva  // MatsP_137.32 //
vihitaparabalÃbhighÃtabhÆtaæ  $ vraja jaladhestu yata÷ purÃïi tasthu÷  &
sa rathavaragato bhava÷ samartho hy  % udadhimagÃttripuraæ punarnihantum  // MatsP_137.33 //
iti parigaïayanto dite÷ sutà hy  $ avatasthurlavaïÃrïavopari«ÂÃt  &
abhibhavatripuraæ sadÃnavendraæ  % Óaravar«airmusalaiÓca vajramiÓrai÷  // MatsP_137.34 //
ahamapi rathavaryamÃsthita÷  $ suravaravarya bhaveya p­«Âhata÷  &
asuravaravadhÃrthamudyatÃnÃæ  % pratividadhÃmi sukhÃya te 'nagha  // MatsP_137.35 //
iti bhavavacanapracodite  $ daÓaÓatanayanavapu÷ samudyata÷  &
tripurapurajighÃæsayà hari÷  % pravikasitÃmbujalocano yayau  // MatsP_137.36 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 138

*sÆta uvÃca
maghavà tu nihantuæ tÃn-  $ asurÃnamareÓvara÷  &
lokapÃlà yayu÷ sarve  % gaïapÃlÃÓca sarvaÓa÷  // MatsP_138.1 //
ÅÓvarà moditÃ÷ sarva  $ utpetuÓcÃmbare tadà  &
khagatÃstu virejuste  % pak«avanta ivÃcalÃ÷  // MatsP_138.2 //
prayayustatpuraæ hantuæ  $ ÓarÅramiva vyÃdhaya÷  &
ÓaÇkhìambaranirgho«ai÷  % païavÃnpaÂahÃnapi  \
nÃdayanta÷ puro devà  # d­«ÂÃstripuravÃsibhi÷  // MatsP_138.3 //
hara÷ prÃpta itÅvoktvà  $ balinaste mahÃsurÃ÷  &
Ãjagmu÷ paramaæ k«obham  % atyaye«viva sÃgarÃ÷  // MatsP_138.4 //
suratÆryaravaæ Órutvà  $ dÃnavà bhÅmadarÓanÃ÷  &
ninedurvÃdayantaÓca  % nÃnÃvÃdyÃnyanekaÓa÷  // MatsP_138.5 //
bhÆyodÅritavÅryÃste  $ parasparak­tÃgasa÷  &
pÆrvadevÃÓca devÃÓca  % sÆdayanta÷ parasparam  // MatsP_138.6 //
ÃkroÓe 'pi samaprakhye  $ te«Ãæ dehanik­ntanam  &
prav­ttaæ yuddhamatulaæ  % prahÃrak­tani÷svanam  // MatsP_138.7 //
ni«patanta ivÃdityÃ÷  $ prajvalanta ivÃgnaya÷  &
Óaæsanta iva nÃgendrà  % bhramanta eva pak«iïa÷  \
girÅndrà iva kampanto  # garjanta iva toyadÃ÷  // MatsP_138.8 //
j­mbhanta iva ÓÃrdÆlÃ÷  $ garjanta iva toyadÃ÷  &
prav­ddhormitaraægaughÃ÷  % k«ubhyanta iva sÃgarÃ÷  // MatsP_138.9 //
pramathÃÓca mahÃÓÆrà  $ dÃnavÃÓca mahÃbalÃ÷  &
yuyudhurniÓcalà bhÆtvà  % vajrà iva mahÃcalai÷  // MatsP_138.10 //
kÃrmukÃïÃæ vik­«ÂÃnÃæ  $ babhÆvurdÃruïà ravÃ÷  &
kÃlÃnugÃnÃæ meghÃnÃæ  % yathà viyati vÃyunà  // MatsP_138.11 //
ÃhuÓca yuddhe mà bhai«Å÷  $ kva yÃsyasi m­to hyasi  &
praharÃÓu sthito 'smyatra  % ehi darÓaya pauru«am  // MatsP_138.12 //
g­hÃïa chinddhi bhinddhÅti  $ khÃda mÃraya dÃraya  &
ityanyonyam anÆccÃrya  % prayayuryamasÃdanam  // MatsP_138.13 //
kha¬gÃpavarjitÃ÷ kecit  $ kecicchinnÃ÷ paraÓvadhai÷  &
kecinmudgaracÆrïÃÓca  % kecidbÃhubhirÃhatÃ÷  // MatsP_138.14 //
paÂÂiÓai÷ sÆditÃ÷ kecit  $ kecicchÆlavidÃritÃ÷  &
dÃnavÃ÷ Óarapu«pÃbhÃ÷  % savanà iva parvatÃ÷  \
nipatantyarïavajale  # bhÅmanakratimiÇgile  // MatsP_138.15 //
vyasubhi÷ sunibaddhÃÇgai÷  $ patamÃnai÷ suretarai÷  &
saæbabhÆvÃrïave Óabda÷  % sajalÃmbudanisvana÷  // MatsP_138.16 //
tena Óabdena makarà  $ nakrÃstimitimiÇgilÃ÷  &
mattà lohitagandhena  % k«obhayanto mahÃrïavam  // MatsP_138.17 //
paraspareïa kalahaæ  $ kurvÃïà bhÅmamÆrtaya÷  &
bhramante bhak«ayantaÓca  % dÃnavÃnÃæ ca lohitam  // MatsP_138.18 //
sarathÃn sÃyudhÃn sÃÓvÃn  $ savastrÃbharaïÃv­tÃn  &
jagrasustimayo daityÃn  % drÃvayanto jalecarÃn  // MatsP_138.19 //
m­dhaæ yathÃsurÃïÃæ ca  $ pramathÃnÃæ pravartate  &
ambare 'mbhasi ca tathà  % yuddhaæ cakrurjalecarÃ÷  // MatsP_138.20 //
yathà bhramanti pramathÃ÷ sadaityÃs  $ tathà bhramante timaya÷ sanakrÃ÷  &
yathaiva chindanti parasparaæ tu  % tathaiva krandanti vibhinnadehÃ÷  // MatsP_138.21 //
vraïÃnanair aÇgarasaæ sravadbhi÷  $ surÃsurairnakratimiÇgilaiÓca  &
k­to muhÆrtena samudradeÓa÷  % saraktatoya÷ samudÅrïatoya÷  // MatsP_138.22 //
pÆrvaæ mahÃmbhodharaparvatÃbhaæ  $ dvÃraæ mahÃntaæ tripurasya Óakra÷  &
nipŬya tasthau mahatà balena  % yukto 'marÃïÃæ mahatà balena  // MatsP_138.23 //
tathottaraæ so 'ntarajo harasya  $ bÃlÃrkajÃmbÆnadatulyavarïa÷  &
skanda÷ puradvÃramathÃruroha  % v­ddho 'staÓ­Çgaæ prapatannivÃrka÷  // MatsP_138.24 //
yamaÓca vittÃdhipatiÓca devo  $ daï¬Ãnvita÷ pÃÓavarÃyudhaÓca  &
devÃriïastasya purasya dvÃraæ  % tÃbhyÃæ tu tatpaÓcimato niruddham  // MatsP_138.25 //
dak«ÃrirudrastapanÃyutÃbha÷  $ sa bhÃsvatà devarathena deva÷  &
taddak«iïadvÃramare÷ purasya  % ruddhvÃvatasthau bhagavÃæstrinetra÷  // MatsP_138.26 //
tuÇgÃni veÓmÃni sagopurÃïi  $ svarïÃni kailÃsaÓaÓiprabhÃïi  &
prahlÃdarÆpÃ÷ pramathÃvaruddhà  % jyotÅæ«i meghà iva cÃÓmavar«Ã÷  // MatsP_138.27 //
utpÃtya cotpÃÂya g­hÃïi te«Ãæ  $ saÓailamÃlÃsamavedikÃni  &
prak«ipya prak«ipya samudramadhye  % kÃlÃmbudÃbhÃ÷ pramathà vinedu÷  // MatsP_138.28 //
raktÃni cÃÓe«avanairyutÃni  $ sÃÓokakhaï¬Ãni sakokilÃni  &
g­hÃïi he nÃtha pita÷ suteti  % bhrÃteti kÃnteti priyeti cÃpi  \
utpÃÂyamÃne«u g­he«u nÃryas tv  # anÃryaÓabdÃnvividhÃnpracakru÷  // MatsP_138.29 //
kalatraputrak«ayaprÃïanÃÓe  $ tasminpure yuddhamatiprav­tte  &
mahÃsurÃ÷ sÃgaratulyavegà  % gaïeÓvarÃ÷ kopav­tÃ÷ pratÅyu÷  // MatsP_138.30 //
paraÓvadhaistatra ÓilopalaiÓca  $ triÓÆlavajrottamakampanaiÓca  &
ÓarÅrasadmak«apaïaæ sughoraæ  % yuddhaæ prav­ttaæ d­¬havairabaddham  // MatsP_138.31 //
anyonyamuddiÓya vimardatÃæ ca  $ pradhÃvatÃæ caiva vinighnatÃæ ca  &
Óabdo babhÆvÃmaradÃnavÃnÃæ  % yugÃntakÃle«viva sÃgarÃïÃm  // MatsP_138.32 //
vraïairajasraæ k«atajaæ vamanta÷  $ kopoparaktà bahudhà nadanta÷  &
gaïeÓvarÃste 'surapuægavÃÓca  % yudhyanti Óabdaæ ca mahadudgiranta÷  // MatsP_138.33 //
mÃrgÃ÷ pure lohitakardamÃlÃ÷  $ svarïe«ÂakÃsphÃÂikabhinnacitrÃ÷  &
k­tà muhÆrtena sukhena gantuæ  % chinnottamÃÇgÃÇghrikarÃ÷ karÃlÃ÷  // MatsP_138.34 //
kopÃv­tÃk«a÷ sa tu tÃrakÃkhya÷  $ saækhye sav­k«a÷ sagirirnilÅna÷  &
tasmink«aïe dvÃravaraæ rirak«o  % ruddhaæ bhavenÃdbhutavikrameïa  // MatsP_138.35 //
sa tatra prÃkÃrÃgatÃæÓca bhÆtä  $ chÃtan mahÃnadbhutavÅryasattva÷  &
cacÃra cÃptendriyagarvad­pta÷  % purÃdvini«kramya rarÃsa ghoram  // MatsP_138.36 //
tata÷ sa daityottamaparvatÃbho  $ yathäjasà nÃga ivÃbhimatta÷  &
nivÃrito rudrarathaæ jigh­k«ur  % yathÃrïava÷ sarpati cÃtivela÷  // MatsP_138.37 //
Óe«a÷ sudhanvà giriÓaÓca devaÓ  $ caturmukho ya÷ sa trilocanaÓca  &
te tÃrakÃkhyÃbhigatà gatÃjau  % k«obhaæ yathà vÃyuvaÓÃtsamudrÃ÷  // MatsP_138.38 //
Óe«o girÅÓa÷ sapitÃmaheÓaÓ  $ cotk«ubhyamÃïa÷ sa rathe 'mbarastha÷  &
bibheda saædhÅ«u balÃbhipanna÷  % kÆjanninÃdÃæÓca karoti ghorÃn  // MatsP_138.39 //
ekaæ tu ­gvedaturaægamasya  $ p­«Âhe padaæ nyasya v­«asya caikam  &
tasthau bhava÷ sodyatabÃïacÃpa÷  % purasya tatsaÇgasamÅk«amÃïa÷  // MatsP_138.40 //
tadà bhavapadanyÃsÃd  $ dhayasya v­«abhasya ca  &
petu÷ stanÃÓca dantÃÓca  % pŬitÃbhyÃæ triÓÆlinà  // MatsP_138.41 //
tata÷prabh­ti cÃÓvÃnÃæ  $ stanà dantà gavÃæ tathà  &
mƬhÃ÷ samabhavaæstena  % cÃd­ÓyatvamupÃgatÃ÷  // MatsP_138.42 //
tÃrakÃkhyastu bhÅmÃk«o  $ raudraraktÃntarek«aïa÷  &
rudrÃntike susaæruddho  % nandinà kulanandinà  // MatsP_138.43 //
paraÓvadhena tÅk«ïena  $ sa nandÅ dÃnaveÓvaram  &
tak«ayÃmÃsa vai tak«Ã  % candanaæ gandhado yathà  // MatsP_138.44 //
paraÓvadhahata÷ ÓÆra÷  $ ÓailÃdi÷ Óarabho yathà  &
dudrÃva kha¬gaæ ni«k­«ya  % tÃrakÃkhyo gaïeÓvaram  // MatsP_138.45 //
yaj¤opavÅtam ÃdÃya  $ cicheda ca nanÃda ca  &
tata÷ siæharavo ghora÷  % ÓaÇkhaÓabdaÓca bhairava÷  \
gaïeÓvarai÷ k­tastatra  # tÃrakÃkhye ni«Ædite  // MatsP_138.46 //
pramathÃrasitaæ Órutvà  $ vÃditrasvanameva ca  &
pÃrÓvastha÷ sumahÃpÃrÓvaæ  % vidyunmÃliæ mayo 'bravÅt  // MatsP_138.47 //
bahuvadanavatÃæ kime«a Óabdo  $ nadatÃæ ÓrÆyate bhinnasÃgarÃbha÷  &
vada vacanaæ ta¬inmÃlin kiæ kim  % etadgaïapÃlà yuyudhuryayurgajendrÃ÷  // MatsP_138.48 //
iti mayavacanÃÇkuÓÃrditastaæ  $ ta¬inmÃlÅ ravirivÃæÓumÃlÅ  &
raïaÓirasi samÃgata÷ surÃïÃæ  % nijagÃdedam ariædamo 'tihar«Ãt  // MatsP_138.49 //
yamavaruïamahendrarudravÅryas  $ tava yaÓaso nidhirdhÅra tÃrakÃkhya÷  &
sakalasamaraÓÅr«aparvatendro  % yuddhvà yastapati hi tÃrako gaïendrai÷  // MatsP_138.50 //
m­ditam upaniÓamya tÃrakÃkhyaæ  $ ravidÅptÃnalabhÅ«aïÃyatÃk«am  &
h­«itasakalanetralomasattvÃ÷  % pramathÃstoyamuco yathà nadanti  // MatsP_138.51 //
iti suh­do vacanaæ niÓamya tat  $ tvaæ ta¬imÃle÷ sa maya÷ suvarïamÃlÅ  &
raïaÓirasy asitäjanÃcalÃbho  % jagade vÃkyamidaæ navendumÃlim  // MatsP_138.52 //
vidyunmÃlinna na÷ kÃla÷  $ sÃdhituæ hyavahelayà  &
karomi vikrameïaitat  % puraæ vyasanavarjitam  // MatsP_138.53 //
vidyunmÃlÅ tata÷ kruddho  $ mayaÓca tripureÓvara÷  &
gaïäjaghnustu drÃghi«ÂhÃ÷  % sahitÃstairmahÃsurai÷  // MatsP_138.54 //
yena yena tato vidyun  $ mÃlÅ yÃti mayaÓca sa÷  &
tena tena puraæ ÓÆnyaæ  % pramathai÷ prah­tai÷ k­tam  // MatsP_138.55 //
atha yamavaruïam­daÇgagho«ai÷  $ païava¬iï¬imajyÃsvanapragho«ai÷  &
sakaratalapuÂaiÓca siæhanÃdair  % bhavamabhipÆjya tadà surà avatasthu÷  // MatsP_138.56 //
sampÆjyamÃno ditijairmahÃtmabhi÷  $ sahasraraÓmipratimaujasair vibhu÷  &
abhi«Âuta÷ satyaratais tapodhanair  % yathÃstaÓ­ÇgÃbhigato divÃkara÷  // MatsP_138.57 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 139

*sÆta uvÃca
tÃrakÃkhye hate yuddhe  $ utsÃrya pramathÃnmaya÷  &
uvÃca dÃnavÃnbhÆyo  % bhÆya÷ sa tu bhayÃv­tÃn  // MatsP_139.1 //
bho 'surendrÃdhunà sarve  $ nibodhadhvaæ prabhëitam  &
yatkartavyaæ mayà caiva  % yu«mÃbhiÓca mahÃbalai÷  // MatsP_139.2 //
pu«yaæ same«yate kÃle  $ candraÓcandranibhÃnanÃ÷  &
yadaikaæ tripuraæ sarvaæ  % k«aïamekaæ bhavi«yati  // MatsP_139.3 //
kurudhvaæ nirbhayÃ÷ kÃle  $ kokilÃÓaæsitena ca  &
sa kÃla÷ pu«yayogasya  % purasya ca mayà k­ta÷  // MatsP_139.4 //
kÃle tasminpure yastu  $ saæbhÃvayati saæhatim  &
sa enaæ kÃrayeccÆrïaæ  % balinaikai«uïà sura÷  // MatsP_139.5 //
yo va÷ prÃïo balaæ yacca  $ yà ca vo vairitÃsurÃ÷  &
tatk­tvà h­daye caiva  % pÃlayadhvamidaæ puram  // MatsP_139.6 //
maheÓvararathaæ hyekaæ  $ sarvaprÃïena bhÅ«aïam  &
vimukhÅkurutÃtyarthaæ  % yathà nots­jate Óaram  // MatsP_139.7 //
tata evaæ k­te 'smÃbhis  $ tripurasyÃpi rak«aïe  &
pratÅk«i«yanti vivaÓÃ÷  % pu«yayogaæ divaukasa÷  // MatsP_139.8 //
niÓamya tanmayasyaivaæ  $ dÃnavÃstripurÃlayÃ÷  &
muhu÷ siæharutaæ k­tvà  % mayamÆcuryamopamÃ÷  // MatsP_139.9 //
prayatnena vayaæ sarve  $ kurmastava prabhëitam  &
tathà kurmo yathà rudro  % na mok«yati pure Óaram  // MatsP_139.10 //
adya yÃsyÃma÷ saægrÃmaæ  $ tadrudrasya jighÃæsava÷  &
kathayanti dite÷ putrà  % h­«Âà bhinnatanÆruhÃ÷  // MatsP_139.11 //
kalpaæ sthÃsyati và khasthaæ  $ tripuraæ ÓÃÓvataæ dhruvam  &
adÃnavaæ và bhavità  % nÃrÃyaïapadatrayam  // MatsP_139.12 //
vayaæ na dharmaæ hÃsyÃmo  $ yasminyok«yasi no bhavÃn  &
adaivatam adaityaæ và  % lokaæ drak«yanti mÃnavÃ÷  // MatsP_139.13 //
iti saæmantrya h­«ÂÃste  $ purÃntarvibudhÃraya÷  &
prado«e mudità bhÆtvà  % cerurmanmathacÃratÃm  // MatsP_139.14 //
muhurmuktodayo bhrÃnta  $ udayÃgraæ mahÃmaïi÷  &
tamÃæsyutsÃrya bhagavÃæÓ  % candro j­mbhati so 'mbaram  // MatsP_139.15 //
kumudÃlaæk­te haæso  $ yathà sarasi vist­te  &
siæho yathà copavi«Âo  % vai¬ÆryaÓikhare mahÃn  // MatsP_139.16 //
vi«ïoryathà ca vistÅrïe  $ hÃraÓcorasi saæsthita÷  &
tathÃvagìhe nabhasi  % candro 'trinayanodbhava÷  \
bhrÃjate bhrÃjayaæl lokÃn  # s­ja¤jyotsnÃrasaæ balÃt  // MatsP_139.17 //
ÓÅtÃæÓÃvudite candre  $ jyotsnÃpÆrïe pure 'surÃ÷  &
prado«e lalitaæ cakrur  % g­hamÃtmÃnameva ca  // MatsP_139.18 //
rathyÃsu rÃjamÃrge«u  $ prÃsÃde«u g­he«u ca  &
dÅpÃÓcampakapu«pÃbhà  % nÃlpasnehapradÅpitÃ÷  // MatsP_139.19 //
tadà maÂhe«u te dÅpÃ÷  $ snehapÆrïÃ÷ pradÅpitÃ÷  &
g­hÃïi vasumantye«Ãæ  % sarvaratnamayÃni ca  \
jvalato 'dÅpayandÅpÃæÓ  # candrodaya iva grahÃ÷  // MatsP_139.20 //
candrÃæÓubhirbhÃsamÃnam  $ antardÅpai÷ sudÅpitam  &
upadravai÷ kulamiva  % pÅyate tripure tama÷  // MatsP_139.21 //
tasminpure vai taruïaprado«e  $ candrÃÂÂahÃse taruïaprado«e  &
ratyarthino vai danujà g­he«u  % sahÃÇganÃbhi÷ suciraæ viremu÷  // MatsP_139.22 //
vinodità ye tu v­«adhvajasya  $ pa¤ce«avaste makaradhvajena  &
tatrÃsure«vÃsurapuægave«u  % svÃÇgÃÇganÃ÷ svedayutà babhÆvu÷  // MatsP_139.23 //
kalapralÃpe«u ca dÃnavÅnÃæ  $ vÅïÃpralÃpe«u ca mÆrchite«u  &
mattapralÃpe«u ca kokilÃnÃæ  % sacÃpabÃïo madano mamantha  // MatsP_139.24 //
tamÃæsi naiÓÃni drutaæ nihatya  $ jyotsnÃvitÃnena jagadvitatya  &
khe rohiïÅæ tÃæ ca priyÃæ sametya  % candra÷ prabhÃbhi÷ kurute 'dhirÃjyam  // MatsP_139.25 //
sthitvaiva kÃntasya tu pÃdamÆle  $ kÃcidvarastrÅ svakapolamÆle  &
viÓe«akaæ cÃrutaraæ karoti  % tenÃnanaæ svaæ samalaækaroti  // MatsP_139.26 //
d­«ÂvÃnanaæ maï¬aladarpaïasthaæ  $ mahÃprabhà me mukhajeti japtvà  &
sm­tvà varÃÇgÅ ramaïeritÃni  % tenaiva bhÃvena ratÅmavÃpa  // MatsP_139.27 //
romäcitairgÃtravarairyuvabhyo  $ ratÃnurÃgÃd ramaïena cÃnyÃ÷  &
svayaæ drutaæ yÃnti madÃbhibhÆtÃ÷  % k«apà yathà cÃrkadinÃvasÃne  // MatsP_139.28 //
pepÅyate cÃtirasÃnuviddhà  $ vimÃrgitÃnyà ca priyaæ prasannà  &
kÃcitpriyasyÃticirÃtprasannà  % ÃsÅtpralÃpe«u ca samprasannà  // MatsP_139.29 //
goÓÅr«ayuktairharicandanaiÓca  $ paÇkÃÇkitÃk«Å ca varÃsurÅïÃm  &
manoj¤arÆpà rucirà babhÆvu÷  % pÆrïÃm­tasyeva suvarïakumbhÃ÷  // MatsP_139.30 //
k«atÃdharo«Âhà drutado«araktà  $ lalanti daityà dayitÃsu raktÃ÷  &
tantrÅpralÃpÃstripure«u raktÃ÷  % strÅïÃæ pralÃpe«u punarviraktÃ÷  // MatsP_139.31 //
kvacitprav­ttaæ madhurÃbhigÃnaæ  $ kÃmasya bÃïai÷ suk­taæ nidhÃnam  &
ÃpÃnabhÆmÅ«u sukhaprameyaæ  % geyaæ prav­ttaæ tvatha sÃdhayanti  // MatsP_139.32 //
geyaæ prav­ttaæ tvatha Óodhayanti  $ kecitpriyÃæ tatra ca sÃdhayanti  &
kecitpriyÃæ samprati bodhayanti  % saæbudhya saæbudhya ca rÃmayanti  // MatsP_139.33 //
dhÆtaprasÆnaprabhava÷ subandha÷  $ sÆrye gate vai tripure babhÆva  &
samarmaro nÆpuramekhalÃnÃæ  % ÓabdaÓca saæbÃdhati kokilÃnÃm  // MatsP_139.34 //
priyÃvagƬhà dayitopagƬhà  $ kÃcitprarƬhÃÇgaruhÃpi nÃrÅ  &
sucÃrubëpÃÇkurapallavÃnÃæ  % navÃmbusiktà iva bhÆmirÃsÅt  // MatsP_139.35 //
ÓaÓÃÇkapÃdairupaÓobhite«u  $ prÃsÃdavarye«u varÃÇganÃnÃm  &
mÃdhuryabhÆtÃbharaïà mahÃnta÷  % svanà babhÆvurmadane«u tulyÃ÷  // MatsP_139.36 //
pÃnena khinnà dayitÃtivelaæ  $ kapolamÃjighrasi kiæ mamedam  &
Ãroha me ÓroïimimÃæ viÓÃlÃæ  % pÅnonnatÃæ käcanamekhalìhyÃm  // MatsP_139.37 //
rathyÃsu candrodayabhÃsitÃsu  $ surendramÃrge«u ca vist­te«u  &
daityÃÇganà yÆthagatà vibhÃnti  % tÃrà yathà candramaso divÃnte  // MatsP_139.38 //
aÂÂÃÂÂahÃse«u ca cÃmare«u  $ preÇkhÃsu cÃnyà madalolabhÃvÃt  &
saædolayante kalasamprahÃsÃ÷  % provÃca käcÅ guïasÆk«manÃdà  // MatsP_139.39 //
amlÃnamÃlÃnvitasundarÅïÃæ  $ paryÃya e«o 'sti ca har«itÃnÃm  &
ÓrÆyanti vÃca÷ kaladhautakalpà  % vÃpÅ«u cÃnye kalahaæsaÓabdÃ÷  // MatsP_139.40 //
käcÅkalÃpaÓca sahÃÇgarÃga÷  $ preÇkhÃsu tadrÃgak­tÃÓca bhÃvÃ÷  &
chindanti tÃsÃmasurÃÇganÃnÃæ  % priyÃlayÃn manmathamÃrgaïÃnÃm  // MatsP_139.41 //
citrÃmbaraÓcoddh­takeÓapÃÓa÷  $ saædolyamÃna÷ ÓuÓubhe 'surÅïÃm  &
sucÃruveÓÃbharaïairupetas  % tÃrÃgaïair jyotirivÃsa candra÷  // MatsP_139.42 //
saædolanÃd ucchvasitaiÓchinnasÆtrai÷  $ käcÅbhra«ÂairmaïibhirviprakÅrïai÷  &
dolÃbhÆmistairvicitrà vibhÃti  % candrasya pÃrÓvopagatair vicitrà  // MatsP_139.43 //
sacandrike sopavane prado«e  $ rute«u v­nde«u ca kokilÃnÃm  &
Óaravyayaæ prÃpya pure 'surÃïÃæ  % prak«ÅïabÃïo madanaÓcacÃra  // MatsP_139.44 //
iti tatra pure 'maradvi«ÃïÃæ sapadi hi paÓcimakaumudÅ tadÃsÅt  /*
raïaÓirasi parÃbhavi«yatÃæ vai bhavaturagai÷ k­tasaæk«ayà arÅïÃm  // MatsP_139.45 //*
candro 'tha kundakusumÃkarahÃravarïo  $ jyotsnÃvitÃnarahito 'bhrasamÃnavarïa÷  &
vichÃyatÃæ hi samupetya na bhÃti tadvad  % bhÃgyak«aye dhanapatiÓca naro vivarïa÷  // MatsP_139.46 //
candraprabhÃmaruïasÃrathinÃbhibhÆya  $ saætaptakäcanarathÃÇgasamÃnabimba÷  &
sthitvodayÃgramukuÂe bahureva sÆryo  % bhÃtyambare timiratoyavahÃæ tari«yan  // MatsP_139.47 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 140

*sÆta uvÃca
udite tu sahasrÃæÓau  $ merau bhÃsÃkare ravau  &
nadaddevabalaæ k­tsnaæ  % yugÃnta iva sÃgara÷  // MatsP_140.1 //
sahasranayano devas  $ tata÷ Óakra÷ puraædara÷  &
savittada÷ savaruïas  % tripuraæ prayayau hara÷  // MatsP_140.2 //
te nÃnÃvidharÆpÃÓca  $ pramathÃtipramÃthina÷  &
yayu÷ siæharavair ghorair  % vÃditraninadairapi  // MatsP_140.3 //
tato vÃditavÃditraiÓ  $ cÃtapatrairmahÃdrumai÷  &
babhÆva tadbalaæ divyaæ  % vanaæ pracalitaæ yathà  // MatsP_140.4 //
tadÃpatantaæ samprek«ya  $ raudraæ rudrabalaæ mahat  &
saæk«obho dÃnavendrÃïÃæ  % samudrapratimo babhau  // MatsP_140.5 //
te cÃsÅnpaÂÂiÓäÓaktÅ÷  $ ÓÆladaï¬aparaÓvadhÃn  &
ÓarÃsanÃni vajrÃïi  % gurÆïi musalÃni ca  // MatsP_140.6 //
prag­hya koparaktÃk«Ã÷  $ sapak«Ã iva parvatÃ÷  &
nijaghnu÷ parvataghnÃya  % ghanà iva tapÃtyaye  // MatsP_140.7 //
savidyunmÃlinaste vai  $ samayà ditinandanÃ÷  &
modamÃnÃ÷ samÃsedur  % devadevai÷ surÃraya÷  // MatsP_140.8 //
martavyak­tabuddhÅnÃæ  $ jaye cÃniÓcitÃtmanÃm  &
abalÃnÃæ camÆrhyÃsÅd  % abalÃvayavà iva  // MatsP_140.9 //
vigarjanta ivÃmbhodà  $ ambhodasad­Óatvi«a÷  &
prayudhya yuddhakuÓalÃ÷  % parasparak­tÃgasa÷  // MatsP_140.10 //
dhÆmÃyanto jvaladbhiÓca  $ ÃyudhaiÓcandravarcasai÷  &
kopÃdvà yuddhalubdhÃÓca  % kuÂÂayante parasparam  // MatsP_140.11 //
vajrÃhatÃ÷ patantyanye  $ bÃïairanye vidÃritÃ÷  &
anye vidÃritÃÓcakrai÷  % patanti hyudadherjale  // MatsP_140.12 //
chinnasragdÃmahÃrÃÓca  $ pram­«ÂÃmbarabhÆ«aïÃ÷  &
timinakragaïe caiva  % patanti pramathÃ÷ surÃ÷  // MatsP_140.13 //
gadÃnÃæ musalÃnÃæ ca  $ tomarÃïÃæ paraÓvadhÃm  &
vajraÓÆlar«ÂipÃtÃnÃæ  % paÂÂiÓÃnÃæ ca sarvata÷  // MatsP_140.14 //
giriÓ­ÇgopalÃnÃæ ca  $ preritÃnÃæ pramanyubhi÷  &
sajavÃnÃæ dÃnavÃnÃæ  % sadhÆmÃnÃæ ravitvi«Ãm  \
ÃyudhÃnÃæ mahÃnogha÷  # sÃgaraughe patatyapi  // MatsP_140.15 //
prav­ddhavegaistaistatra  $ surÃsurakareritai÷  &
Ãyudhaistrastanak«atra÷  % kriyate saæk«ayo mahÃn  // MatsP_140.16 //
k«udrÃïÃæ gajayoryuddhe  $ yathà bhavati saæk«aya÷  &
devÃsuragaïais tadvat  % timinakrak«ayo 'bhavat  // MatsP_140.17 //
vidyunmÃlÅ ca vegena  $ vidyunmÃlÅ ivÃmbuda÷  &
vidyurmÃlaghanonnÃdo  % nandÅÓvaramabhidruta÷  // MatsP_140.18 //
sa taæ tamorivadanaæ  $ praïadanvadatÃæ vara÷  &
uvÃca yudhi ÓailÃdiæ  % dÃnavo 'mbudhini÷svana÷  // MatsP_140.19 //
yuddhÃkÃÇk«Å tu balavÃn  $ vidyunmÃlyahamÃgata÷  &
yadi tvidÃnÅæ me jÅvan  % mucyase nandikeÓvara  \
na vidyunmÃlihananaæ  # vacobhiryudhi dÃnava  // MatsP_140.20 //
tam evaævÃdinaæ daityaæ  $ nandÅÓastapatÃæ vara÷  &
uvÃca praharaæstatra  % vÃkyÃlaækÃrakovida÷  // MatsP_140.21 //
dÃnavà dharmakÃmÃïÃæ  $ nai«o 'vasara ityuta  &
Óakto hantuæ kimÃtmÃnaæ  % jÃtido«Ãd vib­æhasi  // MatsP_140.22 //
yadi tÃvanmayà pÆrvaæ  $ hato 'si paÓuvadyathà  &
idÃnÅæ và kathaæ nÃma  % na hiæsye kratudÆ«aïam  // MatsP_140.23 //
sÃgaraæ tarate dorbhyÃæ  $ pÃtayedyo divÃkaram  &
so 'pi mÃæ ÓaknuyÃnnaiva  % cak«urbhyÃæ samavek«itum  // MatsP_140.24 //
ityevaævÃdinaæ tatra  $ nandinaæ tannibho bale  &
bibhedaike«uïà daitya÷  % kareïÃrka ivÃmbudam  // MatsP_140.25 //
vak«asa÷ sa Óarastasya  $ papau rudhiramuttamam  &
sÆryastvÃtmaprabhÃveïa  % nadyarïavajalaæ yathà  // MatsP_140.26 //
sa tena suprahÃreïa  $ prathamaæ cÃtiropita÷  &
hastena v­k«amutpÃÂya  % cik«epa gajarìiva  // MatsP_140.27 //
vÃyununna÷ sa ca taru÷  $ ÓÅrïapu«po mahÃrava÷  &
vidyunmÃliÓaraiÓchinna÷  % papÃta patageÓavat  // MatsP_140.28 //
v­k«amÃlokya taæ chinnaæ  $ dÃnavena vare«ubhi÷  &
ro«amÃhÃrayattÅvraæ  % nandÅÓvara÷ suvigraha÷  // MatsP_140.29 //
sodyamya karamÃrÃve  $ raviÓakrakaraprabham  &
dudrÃva hantuæ sa krÆraæ  % mahi«aæ gajarìiva  // MatsP_140.30 //
tamÃpatantaæ vegena  $ vegavÃnprasabhaæ balÃt  &
vidyunmÃlÅ ÓaraÓatai÷  % pÆrayÃmÃsa nandinam  // MatsP_140.31 //
ÓarakaïÂakitÃÇgo vai  $ ÓailÃdi÷ so 'bhavatpuna÷  &
arerg­hya rathaæ tasya  % mahata÷ prayayau javÃt  // MatsP_140.32 //
vilambitÃÓvo viÓiro  $ bhramitaÓca raïe ratha÷  &
papÃta muniÓÃpena  % sÃdityo 'rkaratho yathà  // MatsP_140.33 //
antarÃnnirgataÓcaiva  $ mÃyayà sa dite÷ suta÷  &
ÃjaghÃna tadà Óaktyà  % ÓailÃdiæ samavasthitam  // MatsP_140.34 //
tÃmeva tu vini«kramya  $ Óaktiæ ÓoïitabhÆ«itÃm  &
vidyunmÃlinamuddiÓya  % cik«epa pramathÃgraïÅr  // MatsP_140.35 //
tayà bhinnatanutrÃïo  $ vibhinnah­dayastvapi  &
vidyunmÃlyapatadbhÆmau  % vajrÃhata ivÃcala÷  // MatsP_140.36 //
vidyunmÃlini nihate  $ siddhacÃraïakiænarÃ÷  &
sÃdhu sÃdhviti coktvà te  % pÆjayanta umÃpatim  // MatsP_140.37 //
nandinà sÃdite daitye  $ vidyunmÃlau hate maya÷  &
dadÃha pramathÃnÅkaæ  % vanamagnirivoddhata÷  // MatsP_140.38 //
ÓÆlanirdÃritoraskà  $ gadÃcÆrïitamastakÃ÷  &
i«ubhirgìhaviddhÃÓca  % patanti pramathÃrïave  // MatsP_140.39 //
atha vajradharo yamo 'rthada÷ sa ca nandÅ sa ca «aïmukho guha÷  /*
mayam asuravÅrasamprav­ttaæ vividhu÷ ÓastravarairhatÃraya÷  // MatsP_140.40 //*
nÃgaæ tu nÃgÃdhipate÷ ÓatÃk«aæ  $ mayo vidÃrye«uvareïa tÆrïam  &
yamaæ ca vittÃdhipatiæ ca viddhvà  % rarÃsa mattÃmbudavattadÃnÅm  // MatsP_140.41 //
tata÷ Óarai÷ pramathagaïaiÓca dÃnavà  $ d­¬hÃhatÃÓcottamavegavikramÃ÷  &
bh­ÓÃnuviddhÃstripuraæ praveÓità  % yathà ÓivaÓcakradhareïa saæyuge  // MatsP_140.42 //
tatastu ÓaÇkhÃnakabherimardalÃ÷  $ sasiæhanÃdà danuputrabhaÇgadÃ÷  &
kapardisainye prababhu÷ samantato  % nipÃtyamÃnà yudhi vajrasaænibhÃ÷  // MatsP_140.43 //
atha daityapurÃbhÃve  $ pu«yayogo babhÆva ha  &
babhÆva cÃpi saæyuktaæ  % tadyogena puratrayam  // MatsP_140.44 //
tato bÃïaæ tridhà devas  $ tridaivatamayaæ hara÷  &
mumoca tripure tÆrïaæ  % trinetrastripathÃdhipa÷  // MatsP_140.45 //
tena muktena bÃïena  $ bÃïapu«pasamaprabham  &
ÃkÃÓaæ svarïasaækÃÓaæ  % k­taæ sÆryeïa ra¤jitam  // MatsP_140.46 //
muktvà tridaivatamayaæ  $ tripure tridaÓa÷ Óaram  &
dhigdhiÇ mÃmiti cakranda  % ka«Âaæ ka«Âamiti bruvan  // MatsP_140.47 //
vaidhuryaæ daivataæ d­«Âvà  $ ÓailÃdirgajavadgata÷  &
kimidaæ tviti papraccha  % ÓÆlapÃïiæ maheÓvaram  // MatsP_140.48 //
tata÷ ÓaÓÃÇkatilaka÷  $ kapardÅ paramÃrtavat  &
uvÃca nandinaæ bhakta÷  % sa mayo 'dya vinaÇk«yati  // MatsP_140.49 //
atha nandÅÓvarastÆrïaæ  $ manomÃrutavadbalÅ  &
Óare tripuramÃyÃti  % tripuraæ praviveÓa sa÷  // MatsP_140.50 //
sa mayaæ prek«ya gaïapa÷  $ prÃha käcanasaænibha÷  &
vinÃÓastripurasyÃsya  % prÃpto maya sudÃruïa÷  \
anenaiva g­heïa tvam  # apakrÃma bravÅmyaham  // MatsP_140.51 //
Órutvà tannandivacanaæ  $ d­¬habhakto maheÓvare  &
tenaiva g­hamukhyeïa  % tripurÃd apasarpita÷  // MatsP_140.52 //
so 'pÅ«u÷ pattrapuÂavad  $ dagdhvà tannagaratrayam  &
tridhà iva hutÃÓaÓca  % somo nÃrÃyaïastathà  // MatsP_140.53 //
Óarateja÷parÅtÃni  $ purÃïi dvijapuægavÃ÷  &
du«putrado«Ãddahyante  % kulÃnyÆrdhvaæ yathà tathà  // MatsP_140.54 //
merukailÃsakalpÃni  $ mandarÃgranibhÃni ca  &
sakapÃÂagavÃk«Ãïi  % balibhi÷ ÓobhitÃni ca  // MatsP_140.55 //
saprÃsÃdÃni ramyÃïi  $ kÆÂÃgÃrotkaÂÃni ca  &
sajalÃni samÃkhyÃni  % sÃvalokanakÃni ca  // MatsP_140.56 //
baddhadhvajapatÃkÃni  $ svarïaraupyamayÃni ca  &
g­hÃïi tasmiæstripure  % dÃnavÃnÃmupadrave  \
dahyante dahanÃbhÃni  # dahanena sahasraÓa÷  // MatsP_140.57 //
prÃsÃdÃgre«u ramye«u  $ vane«Æpavane«u ca  &
vÃtÃyanagatÃÓcÃnyÃÓ  % cÃkÃÓasya tale«u ca  // MatsP_140.58 //
ramaïairupagƬhÃÓca  $ ramantyo ramaïai÷ saha  &
dahyante dÃnavendrÃïÃm  % agninà hyapi tÃ÷ striya÷  // MatsP_140.59 //
kÃcitpriyaæ parityajya  $ aÓaktà gantumanyata÷  &
pura÷ priyasya pa¤catvaæ  % gatÃgnivadane k«ayam  // MatsP_140.60 //
uvÃca ÓatapattrÃk«Å  $ sÃsrÃk«Åva k­täjali÷  &
havyavÃhana bhÃryÃhaæ  % parasya paratÃpana  \
dharmasÃk«Å trilokasya  # na mÃæ spra«ÂumihÃrhasi  // MatsP_140.61 //
ÓÃyitaæ ca mayà deva  $ Óivayà ca Óivaprabha  &
pareïa praihi muktvedaæ  % g­haæ ca dayitaæ hi me  // MatsP_140.62 //
ekà putramupÃdÃya  $ bÃlakaæ dÃnavÃÇganà  &
hutÃÓanasamÅpasthà  % ityuvÃca hutÃÓanam  // MatsP_140.63 //
bÃlo 'yaæ du÷khalabdhaÓca  $ mayà pÃvaka putraka÷  &
nÃrhasyenamupÃdÃtuæ  % dayitaæ «aïmukhapriya  // MatsP_140.64 //
kÃÓcitpriyÃnparityajya  $ pŬità dÃnavÃÇganÃ÷  &
nipatantyarïavajale  % si¤jamÃnavibhÆ«aïÃ÷  // MatsP_140.65 //
tÃta putreti mÃteti  $ mÃtuleti ca vihvalam  &
cakrandustripure nÃrya÷  % pÃvakajvÃlavepitÃ÷  // MatsP_140.66 //
yathà dahati ÓailÃgni÷  $ sÃmbujaæ jalajÃkaram  &
tathà strÅvaktrapadmÃni  % cÃdahattripure 'nala÷  // MatsP_140.67 //
tu«ÃrarÃÓi÷ kamalÃkarÃïÃæ  $ yathà dahatyambujakÃni ÓÅte  &
tathaiva so 'gnistripurÃÇganÃnÃæ  % dadÃha vaktrek«aïapaÇkajÃni  // MatsP_140.68 //
ÓarÃgnipÃtÃt samabhidrutÃnÃæ  $ tatrÃÇganÃnÃm atikomalÃnÃm  &
babhÆva käcÅguïanÆpurÃïÃm  % ÃkranditÃnÃæ ca ravo 'timiÓra÷  // MatsP_140.69 //
dagdhÃrdhacandrÃïi savedikÃni  $ viÓÅrïaharmyÃïi satoraïÃni  &
dagdhÃni dagdhÃni g­hÃïi tatra  % patanti rak«ÃrthamivÃrïavaughe  // MatsP_140.70 //
g­hai÷ patadbhirjvalanÃvalŬhair  $ ÃsÅtsamudre salilaæ prataptam  &
kuputrado«ai÷ prahatÃnuviddhaæ  % yathà kulaæ yÃti dhanÃnvitasya  // MatsP_140.71 //
g­hapratÃpai÷ kvathitaæ samantÃt  $ tadÃrïave toyamudÅrïavegam  &
vitrÃsayÃmÃsa timÅnsanakrÃæs  % timiÇgilÃæstatkvathitÃæstathÃnyÃn  // MatsP_140.72 //
sagopuro mandarapÃdakalpa÷  $ prÃkÃravaryastripure ca so 'tha  &
taireva sÃrdhaæ bhavanai÷ papÃta  % Óabdaæ mahÃntaæ janayansamudre  // MatsP_140.73 //
sahasraÓ­Çgair bhavanair yadÃsÅt  $ sahasraÓ­Çga÷ sa ivÃcaleÓa÷  &
nÃmÃvaÓe«aæ tripuraæ prajaj¤e  % hutÃÓanÃhÃrabaliprayuktam  // MatsP_140.74 //
pradahyamÃnena pureïa tena  $ jagat sapÃtÃladivaæ prataptam  &
du÷khaæ mahatprÃpya jalÃvamagnaæ  % yasminmahÃnsaudhavaro mayasya  // MatsP_140.75 //
taddeveÓo vaca÷ Órutvà  $ indro vajradharastadà  &
ÓaÓÃpa tadg­haæ cÃpi  % mayasyÃditinandana÷  // MatsP_140.76 //
asevyamaprati«Âhaæ ca  $ bhayena ca samÃv­tam  &
bhavi«yati mayag­haæ  % nityameva yathÃnala÷  // MatsP_140.77 //
yasya yasya tu deÓasya  $ bhavi«yati parÃbhava÷  &
drak«yanti tripuraæ khaï¬aæ  % tatredaæ nÃÓagà janÃ÷  \
tadetadadyÃpi g­haæ  # mayasyÃmayavarjitam  // MatsP_140.78 //

*­«aya Æcu÷
bhagavansa mayo yena  $ g­heïa prapalÃyita÷  &
tasya no gatimÃkhyÃhi  % mayasya camasodbhava  // MatsP_140.79 //

*sÆta uvÃca
d­Óyate d­Óyate yatra  $ dhruvastatra mayÃspadam  &
devadvi tu mayaÓcÃta÷  % sa tadà khinnamÃnasa÷  \
tataÓcyuto 'nyaloke 'smiæs  # trÃïÃrthaæ vai cakÃra sa÷  // MatsP_140.80 //
tatrÃpi devatÃ÷ santi  $ ÃptoryÃmÃ÷ surottamÃ÷  &
tatrÃÓaktaæ tato gantuæ  % taæ caikaæ puramuttamam  // MatsP_140.81 //
Óiva÷ s­«Âvà g­haæ prÃdÃn  $ mayÃyaiva g­hÃrthine  &
virarÃma sahasrÃk«a÷  % pÆjayÃmÃsa ceÓvaram  \
pÆjyamÃnaæ ca bhÆteÓaæ  # sarve tu«ÂuvurÅÓvaram  // MatsP_140.82 //
sampÆjyamÃnaæ tridaÓai÷ samÅk«ya  $ gaïairgaïeÓÃdhipatiæ tu mukhyam  &
har«Ãd vavalgur jahasuÓca devà  % jagmurnanardustu vi«aktahastÃ÷  // MatsP_140.83 //
pitÃmahaæ vandya tato maheÓaæ  $ prag­hya cÃpaæ pravim­jya bhÆtÃn  &
rathÃcca saæpatya hare«udagdhaæ  % k«iptaæ puraæ tanmakarÃlaye ca  // MatsP_140.84 //
ya imaæ rudravijayaæ  $ paÂhate vijayÃvaham  &
vijayaæ tasya k­tye«u  % dadÃti v­«abhadhvaja÷  // MatsP_140.85 //
pitÌïÃæ vÃpi ÓrÃddhe«u  $ ya imaæ ÓrÃvayi«yati  &
anantaæ tasya puïyaæ syÃt  % sarvayaj¤aphalapradam  // MatsP_140.86 //
idaæ svastyayanaæ puïyam  $ idaæ puæsavanaæ mahat  &
idaæ Órutvà paÂhitvà ca  % yÃnti rudrasalokatÃm  // MatsP_140.87 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 141

*­«aya Æcu÷
kathaæ gacchatyamÃvÃsyÃæ  $ mÃsi mÃsi divaæ n­pa÷  &
aila÷ purÆravÃ÷ sÆta  % tarpayeta kathaæ pitÌn  \
etadicchÃmahe Órotuæ  # prabhÃvaæ tasya dhÅmata÷  // MatsP_141.1 //

*sÆta uvÃca
etadeva tu papraccha  $ manu÷ sa madhusÆdanam  &
sÆryaputrÃya covÃca  % yathà tanme nibodhata  // MatsP_141.2 //

*matsya uvÃca
tasya cÃhaæ pravak«yÃmi  $ prabhÃvaæ vistareïa tu  &
ailasya divi saæyogaæ  % somena saha dhÅmatà  // MatsP_141.3 //
somÃccaivÃm­taprÃpti÷  $ pitÌïÃæ tarpaïaæ tathà  &
saumyà barhi«ada÷ kÃvyà  % agni«vÃttÃstathaiva ca  // MatsP_141.4 //
yadà candraÓca sÆryaÓca  $ nak«atrÃïÃæ samÃgatau  &
amÃvÃsyÃæ nivasata  % ekasminnatha maï¬ale  // MatsP_141.5 //
tadà sa gacchati dra«Âuæ  $ divÃkaraniÓÃkarau  &
amÃvÃsyÃmamÃvÃsyÃæ  % mÃtÃmahapitÃmahau  // MatsP_141.6 //
abhivÃdya tu tau tatra  $ kÃlÃpek«a÷ sa ti«Âhati  &
pracaskanda tata÷ somam  % arcayitvà pariÓramÃt  // MatsP_141.7 //
aila÷ purÆravà vidvÃn  $ mÃsi ÓrÃddhacikÅr«ayà  &
tata÷ sa divi somaæ vai hy  % upatasthe pitÌnapi  // MatsP_141.8 //
dvilavaæ kuhÆmÃtraæ ca  $ tÃvubhau tu nidhÃya sa÷  &
sinÅvÃlÅpramÃïÃlpa-  % kuhÆmÃtravratodaye  // MatsP_141.9 //
kuhÆmÃtraæ pitruddeÓaæ  $ j¤Ãtvà kuhÆmupÃsÃte  &
tamupÃsya tata÷ somaæ  % kalÃpek«Å pratÅk«ate  // MatsP_141.10 //
svadhÃm­taæ tu somÃdvai  $ vasaæste«Ãæ ca t­ptaye  &
daÓabhi÷ pa¤cabhiÓcaiva  % svadhÃm­taparisravai÷  \
k­«ïapak«abhujÃæ prÅtir  # druhyate paramÃæÓubhi÷  // MatsP_141.11 //
sadyo 'bhik«aratà tena  $ saumyena madhunà ca sa÷  &
nivÃpe«vatha datte«u  % pitryeïa vidhinà tu vai  // MatsP_141.12 //
svadhÃm­tena saumyena  $ tarpayÃmÃsa vai pitÌn  &
saumyà barhi«ada÷ kÃvyà  % agni«vÃttÃstathaiva ca  // MatsP_141.13 //
­turagni÷ sm­to viprair  $ ­tuæ saævatsaraæ vidu÷  &
jaj¤ire ­tavastasmÃd  % ­tubhyo hyÃrtavà abhavan  // MatsP_141.14 //
pitara ­tavo 'rdhamÃsà  $ vij¤eyà ­tusÆnava÷  &
pitÃmahÃstu ­tavo hy  % amÃvÃsyÃbdasÆnava÷  \
prapitÃmahÃ÷ sm­tà devÃ÷  # pa¤cÃbdà brahmaïa÷ sutÃ÷  // MatsP_141.15 //
saumyà barhi«ada÷ kÃvyà  $ agni«vÃttà iti tridhà  &
g­hasthà ye tu yajvÃno  % haviryaj¤ÃrtavÃÓca ye  \
sm­tà barhi«adaste vai  # purÃïe niÓcayaæ gatÃ÷  // MatsP_141.16 //
g­hamedhinaÓca yajvÃno hy  $ agni«vÃttÃrtavÃ÷ sm­tÃ÷  &
a«ÂakÃpataya÷ kÃvyÃ÷  % pa¤cÃbdÃæstu nibodhata  // MatsP_141.17 //
te«u saævatsaro hyagni÷  $ sÆryastu parivatsara÷  &
somas tvi¬vatsaraÓ caiva  % vÃyuÓcaivÃnuvatsara÷  // MatsP_141.18 //
rudrastu vatsaraste«Ãæ  $ pa¤cÃbdà ye yugÃtmakÃ÷  &
kÃlenÃdhi«Âhitaste«u  % candramÃ÷ sravate sudhÃm  // MatsP_141.19 //
ete sm­tà devak­tyÃ÷  $ somapÃÓco«mapÃÓca ye  &
tÃæstena tarpayÃmÃsa  % yÃvadÃsÅtpurÆravÃ÷  // MatsP_141.20 //
yasmÃtprasÆyate somo  $ mÃsi mÃsi viÓe«ata÷  &
tata÷ svadhÃbh­taæ tadvai  % pitÌïÃæ somapÃyinÃm  \
etattadam­taæ somam  # avÃpa madhu caiva hi  // MatsP_141.21 //
tata÷ pÅtasudhaæ somaæ  $ sÆryo 'sÃvekaraÓminà  &
ÃpyÃyate su«umnena  % somaæ tu somapÃyinam  // MatsP_141.22 //
ni÷Óe«Ã vai kalÃ÷ pÆrvà  $ yugapad vyÃpayan purà  &
su«umnÃpyÃyamÃnasya  % bhÃgaæ bhÃgamaha÷kramÃt  // MatsP_141.23 //
kalÃ÷ k«Åyanti k­«ïÃstÃ÷  $ Óuklà hyÃpyÃyayanti ca  &
evaæ sà sÆryavÅryeïa  % candrasyÃpyÃyità tanu÷  // MatsP_141.24 //
paurïamÃsyÃæ sa d­Óyeta  $ Óukla÷ sampÆrïamaï¬ala÷  &
evamÃpyÃyita÷ soma÷  % Óuklapak«e 'pyaha÷kramÃt  \
devai÷ pÅtasudhaæ somaæ  # purà paÓcÃtpibedravi÷  // MatsP_141.25 //
pÅtaæ pa¤cadaÓÃhaæ tu  $ raÓminaikena bhÃskara÷  &
ÃpyÃyayatsu«umnena  % bhÃgaæ bhÃgamaha÷kramÃt  // MatsP_141.26 //
su«umnÃpyÃyamÃnasya  $ Óuklà vardhanti vai kalÃ÷  &
tasmÃddhrasanti vai k­«ïÃ÷  % Óuklà hyÃpyÃyayanti ca  // MatsP_141.27 //
evamÃpyÃyate soma÷  $ k«ayite ca puna÷ puna÷  &
sam­ddhirevaæ somasya  % pak«ayo÷ Óuklak­«ïayo÷  // MatsP_141.28 //
itye«a pit­mÃnsoma÷  $ sm­tastadvasudhÃtmaka÷  &
kÃnta÷ pa¤cadaÓai÷ sÃrdhaæ  % sudhÃbh­taparisravai÷  // MatsP_141.29 //
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ parvaïÃæ saædhayaÓca yÃ÷  &
yathà grathnanti parvÃïi  % Ãv­ttÃdik«uveïuvat  // MatsP_141.30 //
tathÃbdamÃsÃ÷ pak«ÃÓca  $ ÓuklÃ÷ k­«ïÃstu vai sm­tÃ÷  &
paurïamÃsyÃstu yo bhedo  % granthaya÷ saædhayastathà  // MatsP_141.31 //
ardhamÃsasya parvÃïi  $ dvitÅyÃprabh­tÅni ca  &
agnyÃdhÃnakriyà yasmÃn  % nÅyante parvasaædhi«u  // MatsP_141.32 //
tasmÃttu parvaïo hyÃdau  $ pratipadyÃdisaædhi«u  &
sÃyÃhne anumatyÃÓca  % dvau lavau kÃla ucyate  \
lavau dvÃveva rÃkÃyÃ÷  # kÃlo j¤eyo 'parÃhïika÷  // MatsP_141.33 //
prak­ti÷ k­«ïapak«asya  $ kÃle 'tÅte 'parÃhïike  &
sÃyÃhne pratipadye«a  % sa kÃla÷ paurïamÃsika÷  // MatsP_141.34 //
vyatÅpÃte sthite sÆrye  $ lekhÃdÆrdhvaæ yugÃntaram  &
yugÃntarodite caiva  % candre lekhopari sthite  // MatsP_141.35 //
pÆrïamÃsavyatÅpÃtau  $ yadà paÓyetparasparam  &
tau tu vai pratipadyÃvat  % tasminkÃle vyavasthitau  // MatsP_141.36 //
tatkÃlaæ sÆryamuddiÓya  $ d­«Âvà saækhyÃtumarhasi  &
sa caiva satkriyÃkÃla÷  % «a«Âha÷ kÃlo 'bhidhÅyate  // MatsP_141.37 //
pÆrïendu÷ pÆrïapak«e tu  $ rÃtrisaædhi«u pÆrïimà  &
tasmÃdÃpyÃyate naktaæ  % paurïamÃsyÃæ niÓÃkara÷  // MatsP_141.38 //
yadÃnyonyavatÅæ pÃte  $ pÆrïimÃæ prek«ate divà  &
candrÃdityo 'parÃhïe tu  % pÆrïatvÃtpÆrïimà sm­tà  // MatsP_141.39 //
yasmÃttÃmanumanyante  $ pitaro daivatai÷ saha  &
tasmÃdanumatirnÃma  % pÆrïatvÃtpÆrïimà sm­tà  // MatsP_141.40 //
atyarthaæ rÃjate yasmÃt  $ paurïamÃsyÃæ niÓÃkara÷  &
ra¤janÃccaiva candrasya  % rÃketi kavayo vidu÷  // MatsP_141.41 //
amà vasetÃm­k«e tu  $ yadà candradivÃkarau  &
ekà pa¤cadaÓÅ rÃtrir  % amÃvÃsyà tata÷ sm­tà  // MatsP_141.42 //
uddiÓya tÃmamÃvÃsyÃæ  $ yadà darÓaæ samÃgatau  &
anyonyaæ candrasÆryau tu  % darÓanÃddarÓa ucyate  // MatsP_141.43 //
dvau dvau lavÃvamÃvÃsyÃæ  $ sa kÃla÷ parvasaædhi«u  &
dvyak«ara÷ kuhÆmÃtraÓca  % parvakÃlastu sa sm­ta÷  // MatsP_141.44 //
d­«Âacandrà tvamÃvÃsyà  $ madhyÃhnaprabh­tÅha vai  &
divà tadÆrdhvaæ rÃtryÃæ tu  % sÆrye prÃpte tu candramÃ÷  \
sÆryeïa sahasodgacchet  # tata÷ prÃtastanÃttu vai  // MatsP_141.45 //
samÃgamya lavau dvau tu  $ madhyÃhnÃnnipatanravi÷  &
pratipacchuklapak«asya  % candramÃ÷ sÆryamaï¬alÃt  // MatsP_141.46 //
nirmucyamÃnayormadhye  $ tayormaï¬alayostu vai  &
sa tadÃnvÃhute÷ kÃlo  % darÓasya ca va«aÂkriyÃ÷  \
etad­tumukhaæ j¤eyam  # amÃvÃsyÃæ tu pÃrvaïam  // MatsP_141.47 //
divà parva tvamÃvÃsyÃæ  $ k«Åïendau dhavale tu vai  &
tasmÃddivà tvamÃvÃsyÃæ  % g­hyate yo divÃkara÷  // MatsP_141.48 //
kuheti kokilenoktaæ  $ yasmÃtkÃlÃtsamÃpyate  &
tatkÃlasaæj¤ità hye«Ã  % amÃvÃsyà kuhÆ÷ sm­tà  // MatsP_141.49 //
sinÅvÃlÅpramÃïaæ tu  $ k«ÅïaÓe«o niÓÃkara÷  &
amÃvÃsyà viÓatyarkaæ  % sinÅvÃlÅ tadà sm­tà  // MatsP_141.50 //
anumatiÓca rÃkà ca  $ sinÅvÃlÅ kuhÆstathà  &
etÃsÃæ dvilava÷ kÃla÷  % kuhÆmÃtrà kuhÆ÷ sm­tà  // MatsP_141.51 //
itye«a parvasaædhÅnÃæ  $ kÃlo vai dvilava÷ sm­ta÷  &
parvaïÃæ tulyakÃlastu  % tulyÃhutiva«aÂkriyÃ÷  // MatsP_141.52 //
candrabhÆryavyatÅpÃte  $ same vai pÆrïime ubhe  &
pratipatpratipannastu  % parvakÃlo dvimÃtraka÷  // MatsP_141.53 //
kÃla÷ kuhÆsinÅvÃlyo÷  $ samuddho dvilava÷ sm­ta÷  &
arkanirmaï¬ale some  % parvakÃla÷ kalÃ÷ sm­tÃ÷  // MatsP_141.54 //
yasmÃd ÃpÆryate soma÷  $ pa¤cadaÓyÃæ tu pÆrïimà  &
daÓabhi÷ pa¤cabhiÓcaiva  % kalÃbhirdivasakramÃt  // MatsP_141.55 //
tasmÃtpa¤cadaÓe some  $ kalà vai nÃsti «o¬aÓÅ  &
tasmÃtsomasya viprokta÷  % pa¤cadaÓyÃæ mayà k«aya÷  // MatsP_141.56 //
ityete pitaro devÃ÷  $ somapÃ÷ somavardhanÃ÷  &
Ãrtavà ­tavo 'thÃbdà  % devÃstÃnbhÃvayanti hi  // MatsP_141.57 //
ata÷ paraæ pravak«yÃmi  $ pit̤chrÃddhabhujastu ye  &
te«Ãæ gatiæ ca sattatvaæ  % prÃptiæ ÓrÃddhasya caiva hi  // MatsP_141.58 //
na m­tÃnÃæ gati÷ Óakyà  $ j¤Ãtuæ và punarÃgati÷  &
tapasà hi prasiddhena  % kiæ punarmÃæsacak«u«Ã  // MatsP_141.59 //
atra devÃnpitÌæÓcaite  $ pitaro laukikÃ÷ sm­tÃ÷  &
te«Ãæ te dharmasÃmarthyÃt  % sm­tÃ÷ sÃyujyagà dvijai÷  // MatsP_141.60 //
yadi vÃÓramadharmeïa  $ praj¤Ãne«u vyavasthitÃn  &
anye cÃtra prasÅdanti  % ÓraddhÃyukte«u karmasu  // MatsP_141.61 //
brahmacaryeïa tapasà  $ yaj¤ena prajayà bhuvi  &
ÓrÃddhena vidyayà caiva  % cÃnnadÃnena saptadhà  // MatsP_141.62 //
karmasvete«u ye saktà  $ vartanty à dehapÃtanÃt  &
devaiste pit­bhi÷ sÃrdham  % Æ«mapai÷ somapaistathà  \
svargatà divi modante  # pit­manta upÃsate  // MatsP_141.63 //
prajÃvatÃæ prasiddhai«Ã  $ uktà ÓrÃddhak­tÃæ ca vai  &
te«Ãæ nivÃpe dattaæ hi  % tatkulÅnaistu bÃndhavai÷  // MatsP_141.64 //
mÃsaÓrÃddhaæ hi bhu¤jÃnÃs  $ te'tyete somalaukikÃ÷  &
ete manu«yÃ÷ pitaro  % mÃsaÓrÃddhabhujastu vai  // MatsP_141.65 //
tebhyo 'pare tu ye tvanye  $ saækÅrïÃ÷ karmayoni«u  &
bhra«ÂÃÓcÃÓramadharme«u  % svadhÃsvÃhÃvivarjitÃ÷  // MatsP_141.66 //
bhinne dehe durÃpannÃ÷  $ pretabhÆtà yamak«aye  &
svakarmÃïyanuÓocanto  % yÃtanÃsthÃnamÃgatÃ÷  // MatsP_141.67 //
dÅrghÃÓcaivÃtiÓu«kÃÓca  $ ÓmaÓrulÃÓca vivÃsasa÷  &
k«utpipÃsÃbhibhÆtÃste  % vidravanti tvitastata÷  // MatsP_141.68 //
saritsarasta¬ÃgÃni  $ pu«kariïyaÓca sarvaÓa÷  &
parÃnnÃnyabhikÃÇk«anta÷  % kÃlyamÃnà itastata÷  // MatsP_141.69 //
sthÃne«u pÃtyamÃnà ye  $ yÃtanÃsthe«u te«u vai  &
ÓÃlmalyÃæ vaitaraïyÃæ ca  % kumbhÅpÃkeddhavÃluke  // MatsP_141.70 //
asipattravane caiva  $ pÃtyamÃnÃ÷ svakarmabhi÷  &
tatrasthÃnÃæ tu te«Ãæ vai  % du÷khitÃnÃm aÓÃyinÃm  // MatsP_141.71 //
te«Ãæ lokÃntarasthÃnÃæ  $ bÃndhavairnÃmagotrata÷  &
bhÆmÃvasavyaæ darbhe«u  % dattÃ÷ piï¬Ãstrayastu vai  \
prÃptÃæstu tarpayantyeva  # pretasthÃne«vadhi«ÂhitÃn  // MatsP_141.72 //
aprÃptà yÃtanÃsthÃnaæ  $ prabhra«Âà ye ca pa¤cadhà  &
paÓcÃdye sthÃvarÃnte vai  % bhÆtÃnÅke svakarmabhi÷  // MatsP_141.73 //
nÃnÃrÆpÃsu jÃtÅnÃæ  $ tiryagyoni«u mÆrti«u  &
yadÃhÃrà bhavantyete  % tÃsu tÃsviha yoni«u  // MatsP_141.74 //
tasmiæs tasmiæs tadÃhÃre  $ ÓrÃddhaæ dattaæ tu prÅïayet  &
kÃle nyÃyÃgataæ pÃtre  % vidhinà pratipÃditam  \
prÃpnuvantyannamÃdattaæ  # yatra yatrÃvati«Âhate  // MatsP_141.75 //
yathà go«u prana«ÂÃsu  $ vatso vindati mÃtaram  &
tathà ÓrÃddhe«u d­«ÂÃnto  % mantra÷ prÃpayate tu tam  // MatsP_141.76 //
evaæ hyavikalaæ ÓrÃddhaæ  $ ÓraddhÃdattaæ manurbravÅt  &
sanatkumÃra÷ provÃca  % paÓyandivyena cak«u«Ã  // MatsP_141.77 //
gatÃgataj¤a÷ pretÃnÃæ  $ prÃptiæ ÓrÃddhasya caiva hi  &
k­«ïapak«astvahaste«Ãæ  % Óukla÷ svapnÃya ÓarvarÅ  // MatsP_141.78 //
ityete pitaro devà  $ devÃÓca pitaraÓca vai  &
anyonyapitaro hyete  % devÃÓca pitaro divi  // MatsP_141.79 //
ete tu pitaro devà  $ manu«yÃ÷ pitaraÓca ye  &
pità pitÃmahaÓcaiva  % tathaiva prapitÃmaha÷  // MatsP_141.80 //
itye«a vi«aya÷ prokta÷  $ pitÌïÃæ somapÃyinÃm  &
etatpit­mahattvaæ hi  % purÃïe niÓcayaæ gatam  // MatsP_141.81 //
itye«a somasÆryÃbhyÃm  $ ailasya ca samÃgama÷  &
avÃptiæ Óraddhayà caiva  % pitÌïÃæ caiva tarpaïam  // MatsP_141.82 //
parvaïÃæ caiva ya÷ kÃlo  $ yÃtanÃsthÃnameva ca  &
samÃsÃtkÅrtitastubhyaæ  % sarga e«a sanÃtana÷  // MatsP_141.83 //
vairÆpyaæ yena tatsarvaæ  $ kathitaæ tvekadeÓikam  &
aÓakyaæ parisaækhyÃtuæ  % Óraddheyaæ bhÆtimicchatà  // MatsP_141.84 //
svÃyambhuvasya devasya  $ e«a sargo mayerita÷  &
vistareïÃnupÆrvyÃcca  % bhÆya÷ kiæ kathayÃmi va÷  // MatsP_141.85 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 142

*­«aya Æcu÷
caturyugÃïi yÃni syu÷  $ pÆrve svÃyambhuve 'ntare  &
e«Ãæ nisargasaækhyÃæ ca  % ÓrotumicchÃma vistarÃt  // MatsP_142.1 //

*sÆta uvÃca
p­thivÅdyuprasaÇgena  $ mayà tu prÃgudÃh­tam  &
etaccaturyugaæ tvevaæ  % tadvak«yÃmi nibodhata  \
tatpramÃïaæ prasaækhyÃya  # vistarÃccaiva k­tsnaÓa÷  // MatsP_142.2 //
laukikena pramÃïena  $ ni«pÃdyÃbdaæ tu mÃnu«am  &
tenÃpÅha prasaækhyÃya  % vak«yÃmi tu caturyugam  \
nime«atulyakÃlÃni  # mÃtrÃlabdhek«arÃïi ca  // MatsP_142.3 //
këÂhà nime«Ã daÓa pa¤ca caiva  $ triæÓacca këÂhÃæ gaïayetkalÃæ tu  &
triæÓatkalÃÓcaiva bhavenmuhÆrtas  % taistriæÓatà rÃtryahanÅ samete  // MatsP_142.4 //
ahorÃtre vibhajate  $ sÆryo mÃnu«alaukike  &
rÃtri÷ svapnÃya bhÆtÃnÃæ  % ce«ÂÃyai karmaïÃmaha÷  // MatsP_142.5 //
pitrye rÃtryahanÅ mÃsa÷  $ pravibhÃgas tayo÷ puna÷  &
k­«ïapak«as tvahaste«Ãæ  % Óukla÷ svapnÃya ÓarvarÅ  // MatsP_142.6 //
triæÓadye mÃnu«Ã mÃsÃ÷  $ pitryo mÃsa÷ sa ucyate  &
ÓatÃni trÅïi mÃsÃnÃæ  % «a«Âyà cÃbhyadhikÃni tu  \
pitrya÷ saævatsaro hye«a  # mÃnu«eïa vibhÃvyate  // MatsP_142.7 //
mÃnu«eïaiva mÃnena  $ var«ÃïÃæ yacchataæ bhavet  &
pitÌïÃæ tÃni var«Ãïi  % saækhyÃtÃni tu trÅïi vai  \
daÓa ca dvyadhikà mÃsÃ÷  # pit­saækhyeha kÅrtità  // MatsP_142.8 //
laukikena pramÃïena  $ abdo yo mÃnu«a÷ sm­ta÷  &
etaddivyamahorÃtram  % itye«Ã vaidikÅ Óruti÷  // MatsP_142.9 //
divye rÃtryahanÅ var«aæ  $ pravibhÃgastayo÷ puna÷  &
ahastu yadudakcaiva  % rÃtriryà dak«iïÃyanam  \
ete rÃtryahanÅ divye  # prasaækhyÃte tayo÷ puna÷  // MatsP_142.10 //
triæÓadyÃni tu var«Ãïi  $ divyo mÃsastu sa sm­ta÷  &
mÃnu«ÃïÃæ Óataæ yacca  % divyà mÃsÃstrayastu vai  \
tathaiva saha saækhyÃto  # divya e«a vidhi÷ sm­ta÷  // MatsP_142.11 //
trÅïi var«aÓatÃnyevaæ  $ «a«Âirvar«Ãstathaiva ca  &
divya÷ saævatsaro hye«a  % mÃnu«eïa prakÅrtita÷  // MatsP_142.12 //
trÅïi var«asahasrÃïi  $ mÃnu«eïa pramÃïata÷  &
triæÓadanyÃni var«Ãïi  % sm­ta÷ saptar«ivatsara÷  // MatsP_142.13 //
nava yÃni sahasrÃïi  $ var«ÃïÃæ mÃnu«Ãïi ca  &
var«Ãïi navatiÓcaiva  % dhruvasaævatsara÷ sm­ta÷  // MatsP_142.14 //
«aÂtriæÓattu sahasrÃïi  $ var«ÃïÃæ mÃnu«Ãïi ca  &
«a«ÂiÓcaiva sahasrÃïi  % saækhyÃtÃni tu saækhyayà  \
divyaæ var«asahasraæ tu  # prÃhu÷ saækhyÃvido janÃ÷  // MatsP_142.15 //
ityetad­«ibhirgÅtaæ  $ divyayà saækhyayà dvijÃ÷  &
divyenaiva pramÃïena  % yugasaækhyà prakalpità  // MatsP_142.16 //
catvÃri bhÃrate var«e  $ yugÃni ­«ayo 'bruvan  &
k­taæ tretà dvÃparaæ ca  % kaliÓcaivaæ caturyugam  // MatsP_142.17 //
pÆrvaæ k­tayugaæ nÃma  $ tatastretÃbhidhÅyate  &
dvÃparaæ ca kaliÓcaiva  % yugÃni parikalpayet  // MatsP_142.18 //
catvÃryÃhu÷ sahasrÃïi  $ var«ÃïÃæ tatk­taæ yugam  &
tasya tÃv acchatÅ saædhyà  % saædhyÃæÓaÓca tathÃvidha÷  // MatsP_142.19 //
itare«u sasaædhye«u  $ sasaædhyÃæÓe«u ca tri«u  &
ekapÃde nivartante  % sahasrÃïi ÓatÃni ca  // MatsP_142.20 //
tretà trÅïi sahasrÃïi  $ yugasaækhyÃvido vidu÷  &
tasyÃpi triÓatÅ saædhyà  % saædhyÃæÓa÷ saædhyayà sama÷  // MatsP_142.21 //
dve sahasre dvÃparaæ tu  $ saædhyÃæÓau tu catu÷Óatam  &
sahasramekaæ var«ÃïÃæ  % kalireva prakÅrtita÷  \
dve Óate ca tathÃnye ca  # saædhyÃsaædhyÃæÓayo÷ sm­te  // MatsP_142.22 //
e«Ã dvÃdaÓasÃhasrÅ  $ yugasaækhyà tu saæj¤ità  &
k­taæ tretà dvÃparaæ ca  % kaliÓceti catu«Âayam  // MatsP_142.23 //
tatra saævatsarÃ÷ s­«Âà  $ mÃnu«ÃstÃnnibodhata  &
niyutÃni daÓa dve ca  % pa¤ca caivÃtra saækhyayà  \
a«ÂÃviæÓatsahasrÃïi  # k­taæ yugamathocyate  // MatsP_142.24 //
prayutaæ tu tathà pÆrïaæ  $ dve cÃnye niyute puna÷  &
«aïïavatisahasrÃïi  % saækhyÃtÃni ca saækhyayà  \
tretÃyugasya saækhyai«Ã  # mÃnu«eïa tu saæj¤ità  // MatsP_142.25 //
a«Âau ÓatasahasrÃïi  $ var«ÃïÃæ mÃnu«Ãïi tu  &
catu÷«a«ÂisahasrÃïi  % var«ÃïÃæ dvÃparaæ yugam  // MatsP_142.26 //
catvÃri niyutÃni syur  $ var«Ãïi tu kaliryugam  &
dvÃtriæÓacca tathÃnyÃni  % sahasrÃïi tu saækhyayà  \
etatkaliyugaæ proktaæ  # mÃnu«eïa pramÃïata÷  // MatsP_142.27 //
e«Ã caturyugÃvasthà  $ mÃnu«eïa prakÅrtità  &
caturyugasya saækhyÃtà  % saædhyà saædhyÃæÓakai÷ saha  // MatsP_142.28 //
e«Ã caturyugÃkhyà tu  $ sÃdhikà tvekasaptati÷  &
k­tatretÃdiyuktà sà  % manorantaramucyate  // MatsP_142.29 //
manvantarasya saækhyà tu  $ mÃnu«eïa nibodhata  &
ekatriæÓattathà koÂya÷  % saækhyÃtÃ÷ saækhyayà dvijai÷  // MatsP_142.30 //
tathà ÓatasahasrÃïi  $ daÓa cÃnyÃni bhÃgaÓa÷  &
sahasrÃïi tu dvÃtriæÓac  % chatÃnya«ÂÃdhikÃni ca  // MatsP_142.31 //
aÓÅtiÓcaiva var«Ãïi  $ mÃsÃÓcaivÃdhikÃstu «a  &
manvantarasya saækhyai«Ã  % mÃnu«eïa prakÅrtità  // MatsP_142.32 //
divyena ca pramÃïena  $ pravak«yÃmyantaraæ mano÷  &
sahasrÃïÃæ ÓatÃnyÃhu÷  % sa ca vai parisaækhyayà  // MatsP_142.33 //
catvÃriæÓatsahasrÃïi  $ manorantaramucyate  &
manvantarasya kÃlastu  % yugai÷ saha prakÅrtita÷  // MatsP_142.34 //
e«Ã caturyugÃkhyà tu  $ sÃdhikà hyekasaptati÷  &
krameïa pariv­ttà sà  % manorantaramucyate  // MatsP_142.35 //
etaccaturdaÓaguïaæ  $ kalpamÃhustu tadvida÷  &
tatastu pralaya÷ k­tsna÷  % sa tu saæpralayo mahÃn  // MatsP_142.36 //
kalpapramÃïo dviguïo  $ yathà bhavati saækhyayà  &
caturyugÃkhyà vyÃkhyÃtà  % k­taæ tretÃyugaæ ca vai  // MatsP_142.37 //
tretÃs­«Âaæ pravak«yÃmi  $ dvÃparaæ kalimeva ca  &
yugapatsamavetau dvau  % dvidhà vaktuæ na Óakyate  // MatsP_142.38 //
kramÃgataæ mayÃpyetat  $ tubhyaæ noktaæ yugadvayam  &
­«ivaæÓaprasaÇgena  % vyÃkulatvÃttathà kramÃt  // MatsP_142.39 //
noktaæ tretÃyuge Óe«aæ  $ tadvak«yÃmi nibodhata  &
atha tretÃyugasyÃdau  % manu÷ saptar«ayaÓca ye  \
ÓrautasmÃrtaæ bruvandharmaæ  # brahmaïà tu pracoditÃ÷  // MatsP_142.40 //
dÃrÃgnihotrasambandham  $ ­gyaju÷sÃmasaæhitÃ÷  &
ityÃdibahulaæ Órautaæ  % dharmaæ saptar«ayo 'bruvan  // MatsP_142.41 //
paramparÃgataæ dharmaæ  $ smÃrtaæ tvÃcÃralak«aïam  &
varïÃÓramÃcÃrayutaæ  % manu÷ svÃyambhuvo 'bravÅt  // MatsP_142.42 //
satyena brahmacaryeïa  $ Órutena tapasà tathà  &
te«Ãæ sutaptatapasÃm  % Ãr«eïÃnukrameïa ha  // MatsP_142.43 //
saptar«ÅïÃæ manoÓcaiva  $ Ãdau tretÃyuge tata÷  &
abuddhipÆrvakaæ tena  % sak­tpÆrvakameva ca  // MatsP_142.44 //
abhiv­ttÃstu te mantrà  $ darÓanaistÃrakÃdibhi÷  &
Ãdikalpe tu devÃnÃæ  % prÃdurbhÆtÃstu te svayam  // MatsP_142.45 //
pramÃïe«vatha siddhÃnÃm  $ anye«Ãæ ca pravartate  &
mantrayogo vyatÅte«u  % kalpe«vatha sahasraÓa÷  \
te mantrà vai punaste«Ãæ  # pratimÃyÃmupasthitÃ÷  // MatsP_142.46 //
­co yajÆæ«i sÃmÃni  $ mantrÃÓcÃtharvaïÃstu ye  &
saptar«ibhiÓca ye proktÃ÷  % smÃrtaæ tu manurabravÅt  // MatsP_142.47 //
tretÃdau saæhatà vedÃ÷  $ kevalaæ dharmasetava÷  &
saærodhÃdÃyu«aÓcaiva  % vyasyante dvÃpare ca te  \
­«ayastapasà vedÃn  # ahorÃtramadhÅyate  // MatsP_142.48 //
anÃdinidhanà divyÃ÷  $ pÆrvaæ proktÃ÷ svayambhuvà  &
svadharmasaæv­tÃ÷ sÃÇgà  % yathÃdharmaæ yuge yuge  \
vikriyante svadharmaæ tu  # vedavÃdÃdyathÃyugam  // MatsP_142.49 //
Ãrambhayaj¤a÷ k«atrasya  $ haviryaj¤Ã viÓa÷ sm­tÃ÷  &
paricÃrayaj¤Ã÷ ÓÆdrÃÓca  % japayaj¤ÃÓca brÃhmaïÃ÷  // MatsP_142.50 //
tata÷ samudità varïÃs  $ tretÃyÃæ dharmaÓÃlina÷  &
kriyÃvanta÷ prajÃvanta÷  % sam­ddhÃ÷ sukhinaÓca vai  // MatsP_142.51 //
brÃhmaïaiÓca vidhÅyante  $ k«atriyÃ÷ k«atriyairviÓa÷  &
vaiÓyächÆdrà anuvartante  % parasparamanugrahÃt  // MatsP_142.52 //
ÓubhÃ÷ prak­tayaste«Ãæ  $ dharmà varïÃÓramÃÓrayÃ÷  &
saækalpitena manasà  % vÃcà và hastakarmaïà  \
tretÃyuge hyavikale  # karmÃrambha÷ prasidhyati  // MatsP_142.53 //
ÃyÆrÆpaæ balaæ medhà  $ Ãrogyaæ dharmaÓÅlatà  &
sarvasÃdhÃraïaæ hyetad  % ÃsÅttretÃyuge tu vai  // MatsP_142.54 //
varïÃÓramavyavasthÃnam  $ e«Ãæ brahmà tathÃkarot  &
saæhitÃÓca tathà mantrà  % Ãrogyaæ dharmaÓÅlatà  // MatsP_142.55 //
saæhitÃÓca tathà mantrà  $ ­«ibhir brahmaïa÷ sutai÷  &
yaj¤a÷ pravartitaÓcaiva  % tadà hyeva tu daivatai÷  // MatsP_142.56 //
yÃmai÷ ÓuklairjayaiÓcaiva  $ sarvasÃdhanasaæbh­tai÷  &
viÓvas­¬bhis tathà sÃrdhaæ  % devendreïa mahaujasà  \
svÃyambhuve 'ntare devais  # te yaj¤Ã÷ prÃkpravartitÃ÷  // MatsP_142.57 //
satyaæ japastapo dÃnaæ  $ pÆrvadharmo ya ucyate  &
yadà dharmasya hrasate  % ÓÃkhÃdharmasya vardhate  // MatsP_142.58 //
jÃyante ca tadà ÓÆrà  $ Ãyu«manto mahÃbalÃ÷  &
nyastadaï¬Ã mahÃyogà  % yajvÃno brahmavÃdina÷  // MatsP_142.59 //
padmapattrÃyatÃk«ÃÓca  $ p­thuvaktrÃ÷ susaæhatÃ÷  &
siæhoraskà mahÃsattvà  % mattamÃtaægagÃmina÷  // MatsP_142.60 //
mahÃdhanurdharÃÓcaiva  $ tretÃyÃæ cakravartina÷  &
sarvalak«aïapÆrïÃste  % nyagrodhaparimaï¬alÃ÷  // MatsP_142.61 //
nyagrodhau tu sm­tau bÃhÆ  $ vyÃmo nyagrodha ucyate  &
vyÃmena sÆcchrayo yasya  % ata Ærdhvaæ tu dehina÷  \
samucchraya÷ parÅïÃho  # nyagrodhaparimaï¬ala÷  // MatsP_142.62 //
cakraæ ratho maïirbhÃryà  $ nidhiraÓvo gajastathà  &
proktÃni sapta ratnÃni  % pÆrvaæ svÃyambhuve 'ntare  // MatsP_142.63 //
vi«ïoraæÓena jÃyante  $ p­thivyÃæ cakravartina÷  &
manvantare«u sarve«u hy  % atÅtÃnÃgate«u vai  // MatsP_142.64 //
bhÆtabhavyÃni yÃnÅha  $ vartamÃnÃni yÃni ca  &
tretÃyugÃni te«vatra  % jÃyante cakravartina÷  // MatsP_142.65 //
bhadrÃïÅmÃni te«Ãæ ca  $ vibhÃvyante mahÅk«itÃm  &
atyadbhutÃni catvÃri  % balaæ dharmaæ sukhaæ dhanam  // MatsP_142.66 //
anyonyasyÃvirodhena  $ prÃpyante n­pate÷ samam  &
artho dharmaÓca kÃmaÓca  % yaÓo vijaya eva ca  // MatsP_142.67 //
aiÓvaryeïÃïimÃdyena  $ prabhuÓaktibalÃnvitÃ÷  &
Órutena tapasà caiva  % ­«Åæste 'bhibhavanti hi  // MatsP_142.68 //
balenÃbhibhavantyete  $ tena dÃnavamÃnavÃn  &
lak«aïaiÓcaiva jÃyante  % ÓarÅrasthairamÃnu«ai÷  // MatsP_142.69 //
keÓÃ÷ sthità lalÃÂena  $ jihvà ca parimÃrjanÅ  &
ÓyÃmaprabhÃÓcaturdaæ«ÂrÃ÷  % suvaæÓÃÓcordhvaretasa÷  // MatsP_142.70 //
ÃjÃnubÃhavaÓcaiva  $ tÃlahastau v­«Ãk­tÅ  &
pariïÃhapramÃïÃbhyÃæ  % siæhaskandhÃÓca medhina÷  // MatsP_142.71 //
pÃdayoÓcakramatsyau tu  $ ÓaÇkhapadme ca hastayo÷  &
pa¤cÃÓÅtisahasrÃïi  % jÅvanti hyajarÃmayÃ÷  // MatsP_142.72 //
asaÇgà gatayaste«Ãæ  $ catasraÓcakravartinÃm  &
antarik«e samudre«u  % pÃtÃle parvate«u ca  // MatsP_142.73 //
ijyà dÃnaæ tapa÷ satyaæ  $ tretÃdharmÃstu vai sm­tÃ÷  &
tadà pravartate dharmo  % varïÃÓramavibhÃgaÓa÷  \
maryÃdÃsthÃpanÃrthaæ ca  # daï¬anÅti÷ pravartate  // MatsP_142.74 //
h­«Âapu«Âà janÃ÷ sarve  $ arogÃ÷ pÆrïamÃnasÃ÷  &
eko vedaÓcatu«pÃdas  % tretÃyÃæ tu vidhi÷ sm­ta÷  \
trÅïi var«asahasrÃïi  # jÅvante tatra tÃ÷ prajÃ÷  // MatsP_142.75 //
putrapautrasamÃkÅrïà  $ mriyante ca krameïa tÃ÷  &
e«a tretÃyuge bhÃvas  % tretÃsaækhyÃæ nibodhata  // MatsP_142.76 //
tretÃyugasvabhÃvena  $ saædhyÃpÃdena vartate  &
saædhyÃpÃda÷ svabhÃvÃcca  % yo 'æÓa÷ pÃdena ti«Âhati  // MatsP_142.77 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 143

*­«aya Æcu÷
kathaæ tretÃyugamukhe  $ yaj¤asyÃsÅtpravartanam  &
pÆrve svÃyambhuve sarge  % yathÃvatprabravÅhi na÷  // MatsP_143.1 //
antarhitÃyÃæ saædhyÃyÃæ  $ sÃrdhaæ k­tayugena hi  &
kÃlÃkhyÃyÃæ prav­ttÃyÃæ  % prÃpte tretÃyuge tadà  // MatsP_143.2 //
o«adhÅ«u ca jÃtÃsu  $ prav­tte v­«Âisarjane  &
prati«ÂhitÃyÃæ vÃrttÃyÃæ  % grÃme«u ca pure«u ca  // MatsP_143.3 //
varïÃÓramaprati«ÂhÃnaæ  $ k­tvà mantraiÓca tai÷ puna÷  &
saæhitÃstu susaæh­tya  % kathaæ yaj¤a÷ pravartita÷  \
etacchrutvÃbravÅtsÆta÷  # ÓrÆyatÃæ tatpracoditam  // MatsP_143.4 //

*sÆta uvÃca
mantrÃnvai yojayitvà tu  $ ihÃmutra ca karmasu  &
tathà viÓvabhugindrastu  % yaj¤aæ prÃvartayatprabhu÷  // MatsP_143.5 //
daivatai÷ saha saæh­tya  $ sarvasÃdhanasaæv­ta÷  &
tasyÃÓvamedhe vitate  % samÃjagmurmahar«aya÷  // MatsP_143.6 //
yaj¤akarmaïyavartanta  $ karmaïyagre tathartvija÷  &
hÆyamÃne devahotre  % agnau bahuvidhaæ havi÷  // MatsP_143.7 //
sampratÅte«u deve«u  $ sÃmage«u ca susvaram  &
parikrÃnte«u laghu«u  % adhvaryupuru«e«u ca  // MatsP_143.8 //
Ãlabdhe«u ca madhye tu  $ tathà paÓugaïe«u vai  &
ÃhÆte«u ca deve«u  % yaj¤abhuk«u tatastadà  // MatsP_143.9 //
ya indriyÃtmakà devà  $ yaj¤abhÃgabhujastu te  &
tÃnyajanti tadà devÃ÷  % kalyÃdi«u bhavanti ye  // MatsP_143.10 //
adhvaryuprai«akÃle tu  $ vyutthità ­«ayastathà  &
mahar«ayaÓca tÃnd­«Âvà  % dÅnÃnpaÓugaïÃæstadà  \
viÓvabhujaæ te tvap­cchan  # kathaæ yaj¤avidhistava  // MatsP_143.11 //
adharmo balavÃne«a  $ hiæsà dharmepsayà tava  &
nava÷ paÓuvidhistvi«Âas  % tava yaj¤e surottama  // MatsP_143.12 //
adharmo dharmaghÃtÃya  $ prÃrabdha÷ paÓubhistvayà  &
nÃyaæ dharmo hyadharmo 'yaæ  % na hiæsà dharma ucyate  \
Ãgamena bhavÃndharmaæ  # prakarotu yadÅcchati  // MatsP_143.13 //
vidhid­«Âena yaj¤ena  $ dharmeïÃvyasanena tu  &
yaj¤abÅjai÷ suraÓre«Âha  % trivargaparimo«itai÷  // MatsP_143.14 //
e«a yaj¤o mahÃnindra÷  $ svayambhuvihita÷ purà  &
evaæ viÓvabhugindrastu  % ­«ibhistattvadarÓibhi÷  \
ukto na pratijagrÃha  # mÃnamohasamanvita÷  // MatsP_143.15 //
te«Ãæ vivÃda÷ sumahä  $ jaj¤e indramahar«ÅïÃm  &
jaÇgamai÷ sthÃvarai÷ kena  % ya«Âavyamiti cocyate  // MatsP_143.16 //
te tu khinnà vivÃdena  $ Óaktyà yuktà mahar«aya÷  &
saædhÃya samamindreïa  % papracchu÷ khacaraæ vasum  // MatsP_143.17 //

*­«aya Æcu÷
mahÃprÃj¤a tvayà d­«Âa÷  $ kathaæ yaj¤avidhirn­pa  &
auttÃnapÃde prabrÆhi  % saæÓayaæ nastuda prabho  // MatsP_143.18 //

*sÆta uvÃca
Órutvà vÃkyaæ vasuste«Ãm  $ avicÃrya balÃbalam  &
vedaÓÃstramanusm­tya  % yaj¤atattvamuvÃca ha  // MatsP_143.19 //
yathopanÅtairya«Âavyam  $ iti hovÃca pÃrthiva÷  &
ya«Âavyaæ paÓubhirmedhyair  % atha mÆlaphalairapi  // MatsP_143.20 //
hiæsà svabhÃvo yaj¤asya  $ iti me darÓanÃgama÷  &
tathaite bhÃvità mantrà  % hiæsÃliÇgà mahar«ibhi÷  // MatsP_143.21 //
dÅrgheïa tapasà yuktais  $ tÃrakÃdinidarÓibhi÷  &
tatpramÃïaæ mayà coktaæ  % tasmÃcchamitum arhatha  // MatsP_143.22 //
yadi pramÃïaæ svÃnyeva  $ mantravÃkyÃïi vo dvijÃ÷  &
tathà pravartatÃæ yaj¤o hy  % anyathà mÃn­taæ vaca÷  // MatsP_143.23 //
evaæ k­tottarÃste tu  $ yujyÃtmÃnaæ tato dhiyà  &
avaÓyambhÃvinaæ d­«Âvà  % tamadho hyaÓapaæstadà  // MatsP_143.24 //
ityuktamÃtro n­pati÷  $ praviveÓa rasÃtalam  &
ÆrdhvacÃrÅ n­po bhÆtvà  % rasÃtalacaro 'bhavat  // MatsP_143.25 //
vasudhÃtalacÃrÅ tu  $ tena vÃkyena so 'bhavat  &
dharmÃïÃæ saæÓayachettà  % rÃjà vasuradhogata÷  // MatsP_143.26 //
tasmÃnna vÃcyo hyekena  $ bahuj¤enÃpi saæÓaya÷  &
bahudhÃrasya dharmasya  % sÆk«mà duranugà gati÷  // MatsP_143.27 //
tasmÃnna niÓcayÃdvaktuæ  $ dharma÷ Óakyo hi kenacit  &
devÃn­«ÅnupÃdÃya  % svÃyambhuvam­te manum  // MatsP_143.28 //
tasmÃnna hiæsà yaj¤e syÃd  $ yaduktam­«ibhi÷ purà  &
­«ikoÂisahasrÃïi  % svaistapobhirdivaæ gatÃ÷  // MatsP_143.29 //
tasmÃnna hiæsÃyaj¤aæ ca  $ praÓaæsanti mahar«aya÷  &
u¤chaæ mÆlaæ phalaæ ÓÃkam  % udapÃtraæ tapodhanÃ÷  // MatsP_143.30 //
etaddattvà vibhavata÷  $ svargaloke prati«ÂhitÃ÷  &
adrohaÓcÃpyalobhaÓca  % damo bhÆtadayà Óama÷  // MatsP_143.31 //
brahmacaryaæ tapa÷ Óaucam  $ anukroÓaæ k«amà dh­ti÷  &
sanÃtanasya dharmasya  % mÆlameva durÃsadam  // MatsP_143.32 //
dravyamantrÃtmako yaj¤as  $ tapaÓca samatÃtmakam  &
yaj¤aiÓca devÃnÃpnoti  % vairÃjaæ tapasà puna÷  // MatsP_143.33 //
brahmaïa÷ karmasaænyÃsÃd  $ vairÃgyÃtprak­terlayam  &
j¤ÃnÃtprÃpnoti kaivalyaæ  % pa¤caità gataya÷ sm­tÃ÷  // MatsP_143.34 //
evaæ vivÃda÷ sumahÃn  $ yaj¤asyÃsÅtpravartane  &
­«ÅïÃæ devatÃnÃæ ca  % pÆrve svÃyambhuve 'ntare  // MatsP_143.35 //
tataste ­«ayo d­«Âvà  $ h­taæ dharmaæ balena tu  &
vasorvÃkyamanÃd­tya  % jagmuste vai yathÃgatam  // MatsP_143.36 //
gate«u ­«isaæghe«u  $ devà yaj¤amavÃpnuyu÷  &
ÓrÆyante hi tapa÷siddhà  % brahmak«atrÃdayo n­pÃ÷  // MatsP_143.37 //
priyavratottÃnapÃdau  $ dhruvo medhÃtithirvasu÷  &
sudhÃmà virajÃÓcaiva  % ÓaÇkhapÃdrÃjasastathà  // MatsP_143.38 //
prÃcÅnabarhi÷ parjanyo  $ havirdhÃnÃdayo n­pÃ÷  &
ete cÃnye ca bahavas  % te tapobhirdivaæ gatÃ÷  // MatsP_143.39 //
rÃjar«ayo mahÃtmÃno  $ ye«Ãæ kÅrti÷ prati«Âhità  &
tasmÃdviÓi«yate yaj¤Ãt  % tapa÷ sarvaistu kÃraïai÷  // MatsP_143.40 //
brahmaïà tapasà s­«Âaæ  $ jagadviÓvamidaæ purà  &
tasmÃnnÃpnoti tadyaj¤Ãt  % tapomÆlamidaæ sm­tam  // MatsP_143.41 //
yaj¤apravartanaæ hyevam  $ ÃsÅtsvÃyambhuve 'ntare  &
tadÃprabh­ti yaj¤o 'yaæ  % yugai÷ sÃrdhaæ pravartita÷  // MatsP_143.42 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 144

*sÆta uvÃca
ata Ærdhvaæ pravak«yÃmi  $ dvÃparasya vidhiæ puna÷  &
tatra tretÃyuge k«Åïe  % dvÃparaæ pratipadyate  // MatsP_144.1 //
dvÃparÃdau prajÃnÃæ tu  $ siddhistretÃyuge tu yà  &
pariv­tte yuge tasmiæs  % tata÷ sà vai praïaÓyati  // MatsP_144.2 //
tata÷ pravartite tÃsÃæ  $ prajÃnÃæ dvÃpare puna÷  &
lobho dh­tirvaïigyuddhaæ  % tattvÃnÃm aviniÓcaya÷  // MatsP_144.3 //
pradhvaæsaÓcaiva varïÃnÃæ  $ karmaïÃæ tu viparyaya÷  &
yÃtrà vadha÷ paro daï¬o  % mÃno darpo 'k«amà balam  // MatsP_144.4 //
tathà rajastamo bhÆya÷  $ prav­tte dvÃpare puna÷  &
Ãdye k­te nÃdharmo 'sti  % sa tretÃyÃæ pravartita÷  // MatsP_144.5 //
dvÃpare vyÃkulo bhÆtvà  $ praïaÓyati kalau puna÷  &
varïÃnÃæ dvÃpare dharmÃ÷  % saækÅryante tathÃÓramÃ÷  // MatsP_144.6 //
dvaidhamutpadyate caiva  $ yuge tasmi¤Órutism­tau  &
dvidhà Óruti÷ sm­tiÓcaiva  % niÓcayo nÃdhigamyate  // MatsP_144.7 //
aniÓcayÃvagamanÃd  $ dharmatattvaæ na vidyate  &
dharmatattve hyavij¤Ãte  % matibhedastu jÃyate  // MatsP_144.8 //
parasparaæ vibhinnÃste  $ d­«ÂÅnÃæ vibhrameïa tu  &
ato d­«Âivibhinnaistai÷  % k­tamatyÃkulaæ tvidam  // MatsP_144.9 //
eko vedaÓcatu«pÃda÷  $ saæh­tya tu puna÷ puna÷  &
saæk«epÃdÃyu«aÓcaiva  % vyasyate dvÃpare«viha  // MatsP_144.10 //
vedaÓcaikaÓcaturdhà tu  $ vyasyate dvÃparÃdi«u  &
­«iputrai÷ punarvedà  % bhidyante d­«Âivibhramai÷  // MatsP_144.11 //
te tu brÃhmaïavinyÃsai÷  $ svarakramaviparyayai÷  &
saæh­tà ­gyaju÷sÃmnÃæ  % saæhitÃstairmahar«ibhi÷  // MatsP_144.12 //
sÃmÃnyÃdvaik­tÃccaiva  $ d­«Âibhinnai÷ kvacitkvacit  &
brÃhmaïaæ kalpasÆtrÃïi  % bhëyavidyÃstathaiva ca  // MatsP_144.13 //
anye tu prasthitÃstÃnvai  $ kecit tÃn pratyavasthitÃ÷  &
dvÃpare«u pravartante  % bhinnÃrthaistai÷ svadarÓanai÷  // MatsP_144.14 //
ekamÃdhvaryavaæ pÆrvam  $ ÃsÅddvaidhaæ tu tatpuna÷  &
sÃmÃnyaviparÅtÃrthai÷  % k­taæ ÓÃstrÃkulaæ tvidam  // MatsP_144.15 //
Ãdhvaryavaæ ca prasthÃnair  $ bahudhà vyÃkulÅk­tam  &
tathaivÃtharvaïÃæ sÃmnÃæ  % vikalpai÷ svasya saæk«ayai÷  // MatsP_144.16 //
vyÃkulo dvÃpare«vartha÷  $ kriyate bhinnadarÓanai÷  &
dvÃpare saæniv­tte te  % vedà naÓyanti vai kalau  // MatsP_144.17 //
te«Ãæ viparyayotpannà  $ bhavanti dvÃpare puna÷  &
ad­«Âirmaraïaæ caiva  % tathaiva vyÃdhyupadravÃ÷  // MatsP_144.18 //
vÃÇmana÷karmabhirdu÷khair  $ nirvedo jÃyate tata÷  &
nirvedÃjjÃyate te«Ãæ  % du÷khamok«avicÃraïà  // MatsP_144.19 //
vicÃraïÃyÃæ vairÃgyaæ  $ vairÃgyÃddo«adarÓanam  &
do«ÃïÃæ darÓanÃccaiva  % j¤Ãnotpattistu jÃyate  // MatsP_144.20 //
te«Ãæ medhÃvinÃæ pÆrvaæ  $ martye svÃyambhuve 'ntare  &
utpasyantÅha ÓÃstrÃïÃæ  % dvÃpare paripanthina÷  // MatsP_144.21 //
ÃyurvedavikalpÃÓca  $ aÇgÃnÃæ jyoti«asya ca  &
arthaÓÃstravikalpÃÓca  % hetuÓÃstravikalpanam  // MatsP_144.22 //
prakriyà kalpasÆtrÃïÃæ  $ bhëyavidyÃvikalpanam  &
sm­tiÓÃstraprabhedÃÓca  % prasthÃnÃni p­thak p­thak  // MatsP_144.23 //
dvÃpare«vabhivartante  $ matibhedÃstathà n­ïÃm  &
manasà karmaïà vÃcà  % k­cchrÃdvÃrttà prasidhyati  // MatsP_144.24 //
dvÃpare sarvabhÆtÃnÃæ  $ kÃla÷ kleÓapara÷ sm­ta÷  &
lobho 'dh­tirvaïigyuddhaæ  % tattvÃnÃmaviniÓcaya÷  // MatsP_144.25 //
vedaÓÃstrapraïayanaæ  $ dharmÃïÃæ saækarastathà  &
varïÃÓramaparidhvaæsa÷  % kÃmadve«au tathaiva ca  // MatsP_144.26 //
pÆrïe var«asahasre dve  $ paramÃyustadà n­ïÃm  &
ni÷Óe«e dvÃpare tasmiæs  % tasya saædhyà tu pÃdata÷  // MatsP_144.27 //
guïahÅnÃstu ti«Âhanti  $ dharmasya dvÃparasya tu  &
tathaiva saædhyà pÃdena  % aæÓastasyÃæ prati«Âhita÷  // MatsP_144.28 //
dvÃparasya tu paryÃye  $ pu«yasya ca nibodhata  &
dvÃparasyÃæÓaÓe«e tu  % pratipatti÷ kaleratha  // MatsP_144.29 //
hiæsà steyÃn­taæ mÃyà  $ dambhaÓcaiva tapasvinÃm  &
ete svabhÃvÃ÷ pu«yasya  % sÃdhayanti ca tÃ÷ prajÃ÷  // MatsP_144.30 //
e«a dharma÷ sm­ta÷ k­tsno  $ dharmaÓca parihÅyate  &
manasà karmaïà vÃcà  % vÃrttÃ÷ sidhyanti và na và  // MatsP_144.31 //
kali÷ pramÃrako roga÷  $ satataæ cÃpi k«udbhayam  &
anÃv­«Âibhayaæ caiva  % deÓÃnÃæ ca viparyaya÷  // MatsP_144.32 //
na pramÃïe sthitirhyasti  $ pu«ye ghore yuge kalau  &
garbhastho mriyate kaÓcid  % yauvanasthastathà para÷  // MatsP_144.33 //
sthÃvirye madhyakaumÃre  $ mriyante ca kalau prajÃ÷  &
alpatejobalÃ÷ pÃpà  % mahÃkopà hyadhÃrmikÃ÷  // MatsP_144.34 //
an­tavratalubdhÃÓca  $ pu«ye caiva prajÃ÷ sthitÃ÷  &
duri«ÂairduradhÅtaiÓca  % durÃcÃrairdurÃgamai÷  // MatsP_144.35 //
viprÃïÃæ karmado«aistai÷  $ prajÃnÃæ jÃyate bhayam  &
hiæsà mÃnastather«yà ca  % krodho 'sÆyÃk«amÃdh­ti÷  // MatsP_144.36 //
pu«ye bhavanti jantÆnÃæ  $ lobho mohaÓca sarvaÓa÷  &
saæk«obho jÃyate 'tyarthaæ  % kalimÃsÃdya vai yugam  // MatsP_144.37 //
nÃdhÅyate tathà vedÃn  $ na yajante dvijÃtaya÷  &
utsÅdanti tathà caiva  % vaiÓyai÷ sÃrdhaæ tu k«atriyÃ÷  // MatsP_144.38 //
ÓÆdrÃïÃæ mantrayonistu  $ sambandho brÃhmaïai÷ saha  &
bhavatÅha kalau tasmi¤  % chayanÃsanabhojanai÷  // MatsP_144.39 //
rÃjÃna÷ ÓÆdrabhÆyi«ÂhÃ÷  $ pëaï¬ÃnÃæ prav­ttaya÷  &
këÃyiïaÓca ni«kacchÃs  % tathà kÃpÃlinaÓca ha  // MatsP_144.40 //
ye cÃnye devavratinas  $ tathà ye dharmadÆ«akÃ÷  &
divyav­ttÃÓca ye kecid  % v­ttyarthaæ ÓrutiliÇgina÷  // MatsP_144.41 //
evaævidhÃÓca ye kecid  $ bhavantÅha kalau yuge  &
adhÅyate tadà vedä  % chÆdrà dharmÃrthakovidÃ÷  // MatsP_144.42 //
yajante hyaÓvamedhaistu  $ rÃjÃna÷ ÓÆdrayonaya÷  &
strÅbÃlagovadhaæ k­tvà  % hatvà caiva parasparam  // MatsP_144.43 //
upahatya tathÃnyonyaæ  $ sÃdhayanti tadà prajÃ÷  &
du÷khapracuratÃlpÃyur  % deÓotsÃda÷ sarogatà  // MatsP_144.44 //
adharmÃbhiniveÓitvaæ  $ tamov­ttaæ kalau sm­tam  &
bhrÆïahatyà prajÃnÃæ na  % tathà hyevaæ pravartate  // MatsP_144.45 //
tasmÃdÃyurbalaæ rÆpaæ  $ prahÅyante kalau yuge  &
du÷khenÃbhiplutÃnÃæ ca  % paramÃyu÷ Óataæ n­ïÃm  // MatsP_144.46 //
bhÆtvà ca na bhavantÅha  $ vedÃ÷ kaliyuge 'khilÃ÷  &
utsÅdante tathà yaj¤Ã÷  % kevalaæ dharmahetava÷  // MatsP_144.47 //
e«Ã kaliyugÃvasthà  $ saædhyÃæÓau tu nibodhata  &
yuge yuge tu hÅyante  % trÅæstrÅnpÃdÃæÓca siddhaya÷  // MatsP_144.48 //
yugasvabhÃvÃ÷ saædhyÃsu  $ avati«Âhanti pÃdata÷  &
saædhyÃsvabhÃvÃ÷ svÃæÓe«u  % pÃdenaivÃvatasthire  // MatsP_144.49 //
evaæ saædhyÃæÓake kÃle  $ samprÃpte tu yugÃntike  &
te«ÃmadharmiïÃæ ÓÃstà  % bh­gÆïÃæ ca kule sthita÷  // MatsP_144.50 //
gotreïa vai candramaso  $ nÃmnà pramatirucyate  &
kalisaædhyÃæÓabhÃge«u  % mano÷ svÃyambhuve 'ntare  // MatsP_144.51 //
samÃstriæÓattu sampÆrïÃ÷  $ paryaÂanvai vasuædharÃm  &
aÓvakarmà sa vai senÃæ  % hastyaÓvarathasaækulÃm  // MatsP_144.52 //
prag­hÅtÃyudhairviprai÷  $ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷  &
sa tadà tai÷ pariv­to  % mlecchÃnsarvÃn nijaghnivÃn  // MatsP_144.53 //
sa hatvà sarvaÓaÓcaiva  $ rÃjÃna÷ ÓÆdrayonaya÷  &
pëaï¬Ãnsa sadà sarvÃn  % ni÷Óe«Ãnakarotprabhu÷  // MatsP_144.54 //
adhÃrmikÃÓca ye kecit  $ tÃnsarvÃnhanti sarvaÓa÷  &
udÅcyÃnmadhyadeÓÃæÓca  % pÃrvatÅyÃæstathaiva ca  // MatsP_144.55 //
prÃcyÃnpratÅcyÃæÓca tathà  $ vindhyap­«ÂhÃparÃntikÃn  &
tathaiva dÃk«iïÃtyÃæÓca  % dravi¬Ãnsiæhalai÷ saha  // MatsP_144.56 //
gÃndhÃrÃnpÃradÃæÓcaiva  $ pahlavÃnyavanächakÃn  &
tu«ÃrÃnbarbarächvetÃn  % halikÃndaradÃnkhasÃn  // MatsP_144.57 //
lampakÃn ÃndhrakÃæÓcÃpi  $ corajÃtÅæstathaiva ca  &
prav­ttacakro balavä  % chÆdrÃïÃmantak­dbabhau  // MatsP_144.58 //
vidrÃvya sarvabhÆtÃni  $ cacÃra vasudhÃmimÃm  &
mÃnavasya tu vaæÓe tu  % n­devasyeha jaj¤ivÃn  // MatsP_144.59 //
pÆrvajanmani vi«ïuÓca  $ pramatirnÃma vÅryavÃn  &
suta÷ sa vai candramasa÷  % pÆrve kaliyuge prabhu÷  // MatsP_144.60 //
dvÃtriæÓe 'bhyudite var«e  $ prakrÃnto viæÓatiæ samÃ÷  &
nijaghne sarvabhÆtÃni  % mÃnu«Ãïyeva sarvaÓa÷  // MatsP_144.61 //
k­tvà bÅjÃvaÓi«ÂÃæ tÃæ  $ p­thvÅæ krÆreïa karmaïà  &
parasparanimittena  % kÃlenÃkasmikena ca  // MatsP_144.62 //
saæsthità sahasà yà tu  $ senà pramatinà saha  &
gaÇgÃyamunayormadhye  % siddhiæ prÃptà samÃdhinà  // MatsP_144.63 //
tataste«u prana«Âe«u  $ saædhyÃæÓe kÆrakarmasu  &
utsÃdya pÃrthivÃnsarvÃæs  % te«vatÅte«u vai tadà  // MatsP_144.64 //
tata÷ saædhyÃæÓake kÃle  $ samprÃpte ca yugÃntike  &
sthitÃsvalpÃvaÓi«ÂÃsu  % prajÃsviha kvacit kvacit  // MatsP_144.65 //
svÃpradÃnÃs tadà te vai  $ lobhÃvi«ÂÃstu v­ndaÓa÷  &
upahiæsanti cÃnyonyaæ  % pralumpanti parasparam  // MatsP_144.66 //
arÃjake yugÃæÓe tu  $ saæk«aye samupasthite  &
prajÃstà vai tadà sarvÃ÷  % parasparabhayÃrditÃ÷  // MatsP_144.67 //
vyÃkulÃstÃ÷ parÃv­ttÃs  $ tyaktvà devaæ g­hÃïi tu  &
svÃnsvÃnprÃïÃnavek«anto  % ni«kÃruïyÃt sudu÷khitÃ÷  // MatsP_144.68 //
na«Âe Órautasm­te dharme  $ kÃmakrodhavaÓÃnugÃ÷  &
nirmaryÃdà nirÃnandà  % ni÷snehà nirapatrapÃ÷  // MatsP_144.69 //
na«Âe dharme pratihatà  $ hrasvakÃ÷ pa¤caviæÓakÃ÷  &
hitvà dÃrÃæÓca putrÃæÓca  % vi«ÃdavyÃkulaprajÃ÷  // MatsP_144.70 //
anÃv­«ÂihatÃste vai  $ vÃrttÃmuts­jya du÷khitÃ÷  &
ÃÓrayanti sma pratyantÃn  % hitvà janapadÃnsvakÃn  // MatsP_144.71 //
sarita÷ sÃgarÃnÆpÃn  $ sevante parvatÃnapi  &
cÅrak­«ïÃjinadharà  % ni«kriyà ni«parigrahÃ÷  // MatsP_144.72 //
varïÃÓramaparibhra«ÂÃ÷  $ saækaraæ ghoramÃsthitÃ÷  &
evaæ ka«ÂamanuprÃptà hy  % alpaÓe«Ã÷ prajÃstata÷  // MatsP_144.73 //
jantavaÓca k«udhÃvi«ÂÃ  $ du÷khÃnnirvedamÃgaman  &
saæÓrayanti ca deÓÃæstÃæÓ  % cakravatparivartanÃ÷  // MatsP_144.74 //
tata÷ prajÃstu tÃ÷ sarvà  $ mÃæsÃhÃrà bhavanti hi  &
m­gÃnvarÃhÃnv­«abhÃn  % ye cÃnye vanacÃriïa÷  // MatsP_144.75 //
bhak«yÃæÓcaivÃpyabhak«yÃæÓca  $ sarvÃæstÃnbhak«ayanti tÃ÷  &
samudraæ saæÓrità yÃstu  % nadÅÓcaiva prajÃstu tÃ÷  // MatsP_144.76 //
te 'pi matsyÃnharantÅha  $ ÃhÃrÃrthaæ ca sarvaÓa÷  &
abhak«yÃhÃrado«eïa  % ekavarïagatÃ÷ prajÃ÷  // MatsP_144.77 //
yathà k­tayuge pÆrvam  $ ekavarïamabhÆtkila  &
tathà kaliyugasyÃnte  % ÓÆdrÅbhÆtÃ÷ prajÃstathà  // MatsP_144.78 //
evaæ var«aÓataæ pÆrïaæ  $ divyaæ te«Ãæ nyavartata  &
«aÂtriæÓacca sahasrÃïi  % mÃnu«Ãïi tu tÃni vai  // MatsP_144.79 //
atha dÅrgheïa kÃlena  $ pak«iïa÷ paÓavastathà  &
matsyÃÓcaiva hatÃ÷ sarvai÷  % k«udhÃvi«ÂaiÓca sarvaÓa÷  // MatsP_144.80 //
ni÷Óe«e«vatha sarve«u  $ matsyapak«ipaÓu«vatha  &
saædhyÃæÓe pratipanne tu  % ni÷Óe«Ãstu tadà k­tÃ÷  // MatsP_144.81 //
tata÷ prajÃstu sambhÆya  $ kandamÆlamatho 'khanan  &
phalamÆlÃÓanÃ÷ sarve  % aniketÃstathaiva ca  // MatsP_144.82 //
valkalÃnyatha vÃsÃæsi  $ adha÷ÓayyÃÓca sarvaÓa÷  &
parigraho na te«vasti  % dhanaÓuddhimavÃpnuyu÷  // MatsP_144.83 //
evaæ k«ayaæ gami«yanti hy  $ alpaÓi«ÂÃ÷ prajÃstadà  &
tÃsÃmalpÃvaÓi«ÂÃnÃm  % ÃhÃrÃd­ddhiri«yate  // MatsP_144.84 //
evaæ var«aÓataæ divyaæ  $ saædhyÃæÓastasya vartate  &
tato var«aÓatasyÃnte  % alpaÓi«ÂÃ÷ striya÷ sutÃ÷  // MatsP_144.85 //
mithunÃni tu tÃ÷ sarvà hy  $ anyonyaæ samprajaj¤ire  &
tatastÃstu mriyante vai  % pÆrvotpannÃ÷ prajÃstu yÃ÷  // MatsP_144.86 //
jÃtamÃtre«vapatye«u  $ tata÷ k­tamavartata  &
yathà svarge ÓarÅrÃïi  % narake caiva dehinÃm  // MatsP_144.87 //
upabhogasamarthÃni  $ evaæ k­tayugÃdi«u  &
evaæ k­tasya saætÃna÷  % kaleÓcaiva k«ayastathà  // MatsP_144.88 //
vicÃraïÃttu nirveda÷  $ sÃmyÃvasthÃtmanà tathà  &
tataÓcaivÃtmasambodha÷  % sambodhÃddharmaÓÅlatà  // MatsP_144.89 //
kaliÓi«Âe«u te«vevaæ  $ jÃyante pÆrvavatprajÃ÷  &
bhÃvino 'rthasya ca balÃt  % tata÷ k­tamavartata  // MatsP_144.90 //
atÅtÃnÃgatÃni syur  $ yÃni manvantare«viha  &
ete yugasvabhÃvÃstu  % mayoktÃstu samÃsata÷  // MatsP_144.91 //
vistareïÃnupÆrvyÃcca  $ namask­tya svayambhuve  &
prav­tte tu tatastasmin  % puna÷ k­tayuge tu vai  // MatsP_144.92 //
utpannÃ÷ kaliÓi«Âe«u  $ prajÃ÷ kÃrtayugÃstathà  &
ti«Âhanti ceha ye siddhà  % ad­«Âà viharanti ca  // MatsP_144.93 //
saha saptar«ibhirye tu  $ tatra ye ca vyavasthitÃ÷  &
brahmak«atraviÓa÷ ÓÆdrà  % bÅjÃrthe ya iha sm­tÃ÷  \
kÃrtayugabhavai÷ sÃrdhaæ  # nirviÓe«ÃstadÃbhavan  // MatsP_144.94 //
te«Ãæ saptar«ayo dharmaæ  $ kathayantÅha te«u ca  // MatsP_144.95 //
varïÃÓramÃcÃrayutaæ  $ ÓrautasmÃrtavidhÃnata÷  &
evaæ te«u kriyÃvatsu  % pravartantÅha vai k­te  // MatsP_144.96 //
ÓrautasmÃrtasthitÃnÃæ tu  $ dharme saptar«idarÓite  &
te tu dharmavyavasthÃrthaæ  % ti«ÂhantÅha k­te yuge  // MatsP_144.97 //
manvantarÃdhikÃre«u  $ ti«Âhanti ­«ayastu te  &
yathà dÃvapradagdhe«u  % t­ïe«vevÃparaæ t­ïam  // MatsP_144.98 //
vanÃnÃæ prathamaæ v­«Âyà  $ te«Ãæ mÆle«u sambhava÷  &
evaæ yugÃdyugÃnÃæ vai  % saætÃnastu parasparam  // MatsP_144.99 //
pravartate hyavicchedÃd  $ yÃvanmanvantarak«aya÷  &
sukhamÃyurbalaæ rÆpaæ  % dharmÃrthau kÃma eva ca  // MatsP_144.100 //
yuge«vetÃni hÅyante  $ traya÷ pÃdÃ÷ krameïa tu  &
itye«a pratisaædhirva÷  % kÅrtitastu mayà dvijÃ÷  // MatsP_144.101 //
caturyugÃïÃæ sarve«Ãm  $ etadeva prasÃdhanam  &
e«Ãæ caturyugÃïÃæ tu  % gaïità hyekasaptati÷  // MatsP_144.102 //
krameïa pariv­ttÃstà  $ manorantaramucyate  &
yugÃkhyÃsu tu sarvÃsu  % bhavatÅha yadà ca yat  // MatsP_144.103 //
tadeva ca tadanyÃsu  $ punastadvai yathÃkramam  &
sarge sarge yathà bhedà hy  % utpadyante tathaiva ca  // MatsP_144.104 //
caturdaÓasu tÃvanto  $ j¤eyà manvantare«viha  &
ÃsurÅ yÃtudhÃnÅ ca  % paiÓÃcÅ yak«arÃk«asÅ  // MatsP_144.105 //
yuge yuge tadà kÃle  $ prajà jÃyanti tÃ÷ Ó­ïu  &
yathÃkalpaæ yugai÷ sÃrdhaæ  % bhavante tulyalak«aïÃ÷  \
ityetallak«aïaæ proktaæ  # yugÃnÃæ vai yathÃkramam  // MatsP_144.106 //
manvantarÃïÃæ parivartanÃni  $ ciraprav­ttÃni yugasvabhÃvÃt  &
k«aïaæ na saæti«Âhati jÅvaloka÷  % k«ayodayÃbhyÃæ parivartamÃna÷  // MatsP_144.107 //
ete yugasvabhÃvà va÷  $ parikrÃntà yathÃkramam  &
manvantarÃïi yÃnyasmin  % kalpe vak«yÃmi tÃni ca  // MatsP_144.108 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 145

*sÆta uvÃca
manvantarÃïi yÃni syu÷  $ kalpe kalpe caturdaÓa  &
vyatÅtÃnÃgatÃni syur  % yÃni manvantare«viha  // MatsP_145.1 //
vistareïÃnupÆrvyÃcca  $ sthitiæ vak«ye yuge yuge  &
tasminyuge ca sambhÆtir  % yÃsÃæ yÃvacca jÅvitam  // MatsP_145.2 //
yugamÃtraæ tu jÅvanti  $ nyÆnaæ tatsyÃddvayena ca  &
caturdaÓasu tÃvanto  % j¤eyà manvantare«viha  // MatsP_145.3 //
manu«yÃïÃæ paÓÆnÃæ ca  $ pak«iïÃæ sthÃvarai÷ saha  &
te«ÃmÃyurupakrÃntaæ  % yugadharme«u sarvaÓa÷  // MatsP_145.4 //
tathaivÃyu÷ parikrÃntaæ  $ yugadharme«u sarvaÓa÷  &
asthitiæ ca kalau d­«Âvà  % bhÆtÃnÃmÃyu«aÓca vai  // MatsP_145.5 //
paramÃyu÷ Óataæ tvetan  $ mÃnu«ÃïÃæ kalau sm­tam  &
devÃsuramanu«yÃÓca  % yak«agandharvarÃk«asÃ÷  // MatsP_145.6 //
pariïÃhocchraye tulyà  $ jÃyante ha k­te yuge  &
«aïïavatyaÇgulotsedho hy  % a«ÂÃnÃæ devayoninÃm  // MatsP_145.7 //
navÃÇgulapramÃïena  $ ni«pannena tathëÂakam  &
etatsvÃbhÃvikaæ te«Ãæ  % pramÃïamadhikurvatÃm  // MatsP_145.8 //
manu«yà vartamÃnÃstu  $ yugasaædhyÃæÓake«viha  &
devÃsurapramÃïaæ tu  % saptasaptÃÇgulaæ kramÃt  // MatsP_145.9 //
caturaÓÅtikaiÓcaiva  $ kalijairaÇgulai÷ sm­tam  &
à pÃdatalamastako  % navatÃlo bhavettu ya÷  // MatsP_145.10 //
saæh­tyÃjÃnubÃhuÓca  $ daivatairabhipÆjyate  &
gavÃæ ca hastinÃæ caiva  % mahi«asthÃvarÃtmanÃm  // MatsP_145.11 //
krameïaitena vij¤eye  $ hrÃsav­ddhÅ yuge yuge  &
«aÂsaptatyaÇgulotsedha÷  % paÓur Ãkakudo bhavet  // MatsP_145.12 //
aÇgulÃnÃma«ÂaÓatam  $ utsedho hastinÃæ sm­ta÷  &
aÇgulÃnÃæ sahasraæ tu  % dvicatvÃriæÓadaÇgulam  // MatsP_145.13 //
ÓatÃrdhamaÇgulÃnÃæ tu hy  $ utsedha÷ ÓÃkhinÃæ para÷  &
mÃnu«asya ÓarÅrasya  % saæniveÓastu yÃd­Óa÷  // MatsP_145.14 //
tallak«aïaæ tu devÃnÃæ  $ d­Óyate 'nvayadarÓanÃt  &
buddhyÃtiÓayasaæyukto  % devÃnÃæ kÃya ucyate  // MatsP_145.15 //
tathà nÃtiÓayaÓcaiva  $ mÃnu«a÷ kÃya ucyate  &
ityeva hi parikrÃntà  % bhÃvà ye divyamÃnu«Ã÷  // MatsP_145.16 //
paÓÆnÃæ pak«iïÃæ caiva  $ sthÃvarÃïÃæ ca sarvaÓa÷  &
gÃvo 'jÃÓvÃÓca vij¤eyà  % hastina÷ pak«iïo m­gÃ÷  // MatsP_145.17 //
upayuktÃ÷ kriyÃsvete  $ yaj¤iyÃstviha sarvaÓa÷  &
yathÃkramopabhogÃÓca  % devÃnÃæ paÓumÆrtaya÷  // MatsP_145.18 //
te«Ãæ rÆpÃnurÆpaiÓca  $ pramÃïai÷ sthirajaÇgamÃ÷  &
manoj¤aistatra tairbhogai÷  % sukhino hyupapedire  // MatsP_145.19 //
atha Ói«ÂÃnpravak«yÃmi  $ sÃdhÆnatha tataÓca vai  &
brÃhmaïÃ÷ ÓrutiÓabdÃÓca  % devÃnÃæ paÓumÆrtaya÷  \
saæyujya brahmaïà hyantas  # tena santa÷ pracak«ate  // MatsP_145.20 //
sÃmÃnye«u ca dharme«u  $ tathà vaiÓi«ike«u ca  &
brahmak«atraviÓo yuktÃ÷  % ÓrautasmÃrtena karmaïà  // MatsP_145.21 //
varïÃÓrame«u yuktasya  $ sukhodarkasya svargatau  &
ÓrautasmÃrto hi yo dharmo  % j¤Ãnadharma÷ sa ucyate  // MatsP_145.22 //
divyÃnÃæ sÃdhanÃtsÃdhur  $ brahmacÃrÅ gurorhita÷  &
kÃraïÃtsÃdhanÃccaiva  % g­hastha÷ sÃdhurucyate  // MatsP_145.23 //
tapasaÓca tathÃraïye  $ sÃdhurvaikhÃnasa÷ sm­ta÷  &
yatamÃno yati÷ sÃdhu÷  % sm­to yogasya sÃdhanÃt  // MatsP_145.24 //
dharmo dharmagati÷ prokta÷  $ Óabdo hye«a kriyÃtmaka÷  &
kuÓalÃkuÓalau caiva  % dharmÃdharmau bravÅtprabhu÷  // MatsP_145.25 //
atha devÃÓca pitara  $ ­«ayaÓcaiva mÃnu«Ã÷  &
ayaæ dharmo hyayaæ neti  % bruvate maunamÆrtinà  // MatsP_145.26 //
dharmeti dhÃraïe dhÃtur  $ mahattve caiva ucyate  &
ÃdhÃraïe mahattve và  % dharma÷ sa tu nirucyate  // MatsP_145.27 //
tatre«ÂaprÃpako dharma  $ ÃcÃryairupadiÓyate  &
adharmaÓcÃni«Âaphala  % ÃcÃryairnopadiÓyate  // MatsP_145.28 //
v­ddhÃÓcÃlolupÃÓcaiva  $ Ãtmavanto hyadÃmbhikÃ÷  &
samyagvinÅtà m­davas  % tÃnÃcÃryÃnpracak«ate  // MatsP_145.29 //
dharmaj¤airvihito dharma÷  $ ÓrautasmÃrto dvijÃtibhi÷  &
dÃrÃgnihotrasambandham  % ijyà Órautasya lak«aïam  // MatsP_145.30 //
smÃrto varïÃÓramÃcÃro  $ yamaiÓca niyamairyuta÷  &
pÆrvebhyo vedayitveha  % Órautaæ saptar«ayo 'bruvan  // MatsP_145.31 //
­co yajÆæ«i sÃmÃni  $ brahmaïo 'ÇgÃni vai Óruti÷  &
manvantarasyÃtÅtasya  % sm­tvà tanmanurabravÅt  // MatsP_145.32 //
tasmÃtsmÃrta÷ sÆto dharmo  $ varïÃÓramavibhÃgaÓa÷  &
evaæ vai dvividho dharma÷  % Ói«ÂÃcÃra÷ sa ucyate  // MatsP_145.33 //
Ói«er dhÃtoÓca ni«ÂhÃntÃc  $ chi«ÂaÓabdaæ pracak«ate  &
manvantare«u ye Ói«Âà  % iha ti«Âhanti dhÃrmikÃ÷  // MatsP_145.34 //
manu÷ saptar«ayaÓcaiva  $ lokasaætÃnakÃriïa÷  &
ti«ÂhantÅha ca dharmÃrthaæ  % tächi«ÂÃnsampracak«ate  // MatsP_145.35 //
tai÷ Ói«ÂaiÓcalito dharma÷  $ sthÃpyate vai yuge yuge  &
trayÅ vÃrttà daï¬anÅti÷  % prajÃvarïÃÓramepsayà  // MatsP_145.36 //
Ói«ÂairÃcaryate yasmÃt  $ punaÓcaiva manuk«aye  &
pÆrvai÷pÆrvairmatatvÃcca  % Ói«ÂÃcÃra÷ sa ÓÃÓvata÷  // MatsP_145.37 //
dÃnaæ satyaæ tapo loko  $ vidyejyà pÆjanaæ dama÷  &
a«Âau tÃni caritrÃïi  % Ói«ÂÃcÃrasya lak«aïam  // MatsP_145.38 //
Ói«ÂÃ yasmÃccarantyenaæ  $ manu÷ saptar«ayaÓca ha  &
manvantare«u sarve«u  % Ói«ÂÃcÃrastata÷ sm­ta÷  // MatsP_145.39 //
vij¤eya÷ ÓravaïÃcchrauta÷  $ smaraïÃtsmÃrta ucyate  &
ijyÃvedÃtmaka÷ Órauta÷  % smÃrto varïÃÓramÃtmaka÷  \
pratyaÇgÃni pravak«yÃmi  # dharmasyeha tu lak«aïam  // MatsP_145.40 //
d­«ÂÃnubhÆtamarthaæ ca  $ ya÷ p­«Âo na vigÆhate  &
yathÃbhÆtapravÃdastu  % ityetatsatyalak«aïam  // MatsP_145.41 //
brahmacaryaæ tapo maunaæ  $ nirÃhÃratvameva ca  &
ityetattapaso rÆpaæ  % sughoraæ tu durÃsadam  // MatsP_145.42 //
paÓÆnÃæ dravyahavi«Ãm  $ ­ksÃmayaju«Ãæ tathà  &
­tvijÃæ dak«iïÃyÃÓca  % saæyogo yaj¤a ucyate  // MatsP_145.43 //
ÃtmavatsarvabhÆte«u  $ yo hitÃya ÓubhÃya ca  &
vartate satataæ h­«Âa÷  % kriyà Óre«Âhà dayà sm­tà  // MatsP_145.44 //
Ãkru«Âo 'bhihato yastu  $ nÃkroÓetpraharedapi  &
adu«Âo vÃÇmana÷kÃyais  % titik«u÷ sà k«amà sm­tà  // MatsP_145.45 //
svÃminà rak«yamÃïÃnÃm  $ uts­«ÂÃnÃæ ca sambhrame  &
parasvÃnÃm anÃdÃnam  % alobha iti saæj¤itam  // MatsP_145.46 //
maithunasyÃsamÃcÃro  $ jalpanÃccintanÃttathà  &
niv­ttirbrahmacaryaæ ca  % tadetacchamalak«aïam  // MatsP_145.47 //
ÃtmÃrthe và parÃrthe và  $ indriyÃïÅha yasya vai  &
vi«aye na pravartante  % damasyaitattu lak«aïam  // MatsP_145.48 //
pa¤cÃtmake yo vi«aye  $ kÃraïe cëÂalak«aïe  &
na krudhyeta pratihata÷  % sa jitÃtmà bhavi«yati  // MatsP_145.49 //
yadyadi«Âatamaæ dravyaæ  $ nyÃyenaivÃgataæ ca yat  &
tattadguïavate deyam  % ityetaddÃnalak«aïam  // MatsP_145.50 //
Órutism­tibhyÃæ vihito  $ dharmo varïÃÓramÃtmaka÷  &
Ói«ÂÃcÃraprav­ddhaÓca  % dharmo 'yaæ sÃdhusaæmata÷  // MatsP_145.51 //
apradve«o hyani«Âe«u  $ i«Âaæ vai nÃbhinandati  &
prÅtitÃpavi«ÃdÃnÃæ  % viniv­ttir viraktatà  // MatsP_145.52 //
saænyÃsa÷ karmaïÃæ nyÃsa÷  $ k­tÃnÃmak­tai÷ saha  &
kuÓalÃkuÓalÃbhyÃæ tu  % prahÃïaæ nyÃsa ucyate  // MatsP_145.53 //
avyaktÃdiviÓe«Ãntav  $ ikÃre 'sminnivartate  &
cetanÃcetanaæ j¤Ãtvà  % j¤Ãne j¤ÃnÅ sa ucyate  // MatsP_145.54 //
pratyaÇgÃni tu dharmasya  $ cetyetallak«aïaæ sm­tam  &
­«ibhirdharmatattvaj¤ai÷  % pÆrvai÷ svÃyambhuve 'ntare  // MatsP_145.55 //
atra vo varïayi«yÃmi  $ vidhiæ manvantarasya tu  &
tathaiva cÃturhotrasya  % cÃturvarïyasya caiva hi  // MatsP_145.56 //
pratimanvantaraæ caiva  $ Órutiranyà vidhÅyate  &
­co yajÆæ«i sÃmÃni  % yathÃvatpratidaivatam  // MatsP_145.57 //
vidhistotraæ tathà hautraæ  $ pÆrvavatsampravartate  &
dravyastotraæ guïastotraæ  % karmastotraæ tathaiva ca  // MatsP_145.58 //
tathaivÃbhijanastotraæ  $ stotramevaæ caturvidham  &
manvantare«u sarve«u  % yathà bhedà bhavanti hi  // MatsP_145.59 //
pravartayanti te«Ãæ vai  $ brahmastotraæ puna÷ puna÷  &
evaæ mantraguïÃnÃæ tu  % samutpattiÓcaturvidhà  // MatsP_145.60 //
atharva­gyaju÷sÃmnÃæ  $ vede«viha p­thakp­thak  &
­«ÅïÃæ tapyatÃæ te«Ãæ  % tapa÷ paramaduÓcaram  // MatsP_145.61 //
mantrÃ÷ prÃdurbhavantyÃdau  $ pÆrvamanvantarasya ha  &
asaæto«ÃdbhayÃddu÷khÃn  % mohÃcchokÃcca pa¤cadhà  // MatsP_145.62 //
­«ÅïÃæ tÃrakà yena  $ lak«aïena yad­cchayà  &
­«ÅïÃæ yÃd­Óatvaæ hi  % tadvak«yÃmÅha lak«aïam  // MatsP_145.63 //
atÅtÃnÃgatÃnÃæ ca  $ pa¤cadhà hyÃr«akaæ sm­tam  &
tathà ­«ÅïÃæ vak«yÃmi  % Ãr«asyeha samudbhavam  // MatsP_145.64 //
guïasÃmyena vartante  $ sarvasaæpralaye tadà  &
avibhÃgena devÃnÃm  % anirdeÓye tamomaye  // MatsP_145.65 //
abuddhipÆrvakaæ tadvai  $ cetanÃrthaæ pravartate  &
tenÃr«aæ buddhipÆrvaæ tu  % cetanenÃpyadhi«Âhitam  // MatsP_145.66 //
pravartate tathà te tu  $ yathà matsyodakÃvubhau  &
cetanÃdhik­taæ sarvaæ  % prÃvartata guïÃtmakam  \
kÃryakÃraïabhÃvena  # tathà tasya pravartate  // MatsP_145.67 //
vi«ayo vi«ayitvaæ ca  $ tadà hyarthapadÃtmakau  &
kÃlena prÃpaïÅyena  % bhedÃÓca kÃraïÃtmakÃ÷  // MatsP_145.68 //
sÃæsiddhikÃstadà v­ttÃ÷  $ krameïa mahadÃdaya÷  &
mahato 'sÃvahaækÃras  % tasmÃdbhÆtendriyÃïi ca  // MatsP_145.69 //
bhÆtabhedÃÓca bhÆtebhyo  $ jaj¤ire tu parasparam  &
saæsiddhikÃraïaæ kÃryaæ  % sadya eva vivartate  // MatsP_145.70 //
yatholmukÃttu viÂapà  $ ekakÃlÃdbhavanti hi  &
tathà prav­ttÃ÷ k«etraj¤Ã÷  % kÃlenaikena kÃraïÃt  // MatsP_145.71 //
yathÃndhakÃre khadyota÷  $ sahasà samprad­Óyate  &
tathà niv­tto hyavyakta÷  % khadyota iva saæjvalan  // MatsP_145.72 //
sa mahÃtmà ÓarÅrasthas  $ tatraiveha pravartate  &
mahatastamasa÷ pÃre  % vailak«aïyÃdvibhÃvyate  // MatsP_145.73 //
tatraiva saæsthito vidvÃæs  $ tapaso 'nta iti Órutam  &
buddhirvivardhatastasya  % prÃdurbhÆtà caturvidhà  // MatsP_145.74 //
j¤Ãnaæ vairÃgyamaiÓvaryaæ  $ dharmaÓceti catu«Âayam  &
sÃæsiddhikÃnyathaitÃni  % apratÅtÃni tasya vai  // MatsP_145.75 //
mahÃtmana÷ ÓarÅrasya  $ caitanyÃtsiddhirucyate  &
puri Óete yata÷ pÆrvaæ  % k«etraj¤Ãnaæ tathÃpi ca  // MatsP_145.76 //
pure ÓayanÃtpuru«o  $ j¤ÃnÃtk«etraj¤a ucyate  &
yasmÃddharmÃtprasÆte hi  % tasmÃdvai dhÃrmikastu sa÷  // MatsP_145.77 //
sÃæsiddhike ÓarÅre ca  $ buddhyÃvyaktastu cetana÷  &
evaæ viv­tta÷ k«etraj¤a÷  % k«etraæ hyanabhisaædhita÷  // MatsP_145.78 //
niv­ttisamakÃle tu  $ purÃïaæ tadacetanam  &
k«etraj¤ena parij¤Ãtaæ  % bhogyo 'yaæ vi«ayo mama  // MatsP_145.79 //
­«irhiæsÃgatau dhÃtur  $ vidyà satyaæ tapa÷ Órutam  &
e«a sannilayo yasmÃd  % brÃhmaïastutatas tv ­«i÷  // MatsP_145.80 //
niv­ttisamakÃlÃcca  $ buddhyÃvyakta ­«istvayam  &
­«ate paramaæ yasmÃt  % paramar«istata÷ sm­ta÷  // MatsP_145.81 //
gatyarthÃd ­«ater dhÃtor  $ nÃmanirv­ttikÃraïam  &
yasmÃde«a svayaæbhÆtas  % tasmÃcca ­«ità matà  // MatsP_145.82 //
seÓvarÃ÷ svayamudbhÆtà  $ brahmaïo mÃnasÃ÷ sutÃ÷  &
nivartamÃnaistairbuddhyà  % mahÃnparigata÷ para÷  // MatsP_145.83 //
yasmÃd d­Óaparatvena  $ saha tasmÃnmahar«aya÷  &
ÅÓvarÃïÃæ sutÃste«Ãæ  % mÃnasÃÓcaurasÃÓca vai  // MatsP_145.84 //
­«istasmÃtparatvena  $ bhÆtÃdir­«ayastata÷  &
­«iputrà ­«ÅkÃstu  % maithunÃdgarbhasambhavÃ÷  // MatsP_145.85 //
paratvena ­«ante vai  $ bhÆtÃdÅn­«ikÃstata÷  &
­«ikÃïÃæ sutà ye tu  % vij¤eyà ­«iputrakÃ÷  // MatsP_145.86 //
Órutvà ­«aæ paratvena  $ ÓrutÃstasmÃcchrutar«aya÷  &
avyaktÃtmà mahÃtmà vÃ-  % -haækÃrÃtmà tathaiva ca  // MatsP_145.87 //
bhÆtÃtmà cendriyÃtmà ca  $ te«Ãæ tajj¤Ãnamucyate  &
ityevam­«ijÃtistu  % pa¤cadhà nÃmaviÓrutà  // MatsP_145.88 //
bh­gurmarÅciratriÓca  $ aÇgirÃ÷ pulaha÷ kratu÷  &
manurdak«o vasi«ÂhaÓca  % pulastyaÓcÃpi te daÓa  // MatsP_145.89 //
brahmaïo mÃnasà hyete  $ utpannÃ÷ svayamÅÓvarÃ÷  &
paratvenar«ayo yasmÃn  % matÃstasmÃnmahar«aya÷  // MatsP_145.90 //
ÅÓvarÃïÃæ sutÃstve«Ãm  $ ­«ayastÃnnibodhata  &
kÃvyo b­haspatiÓcaiva  % kaÓyapaÓcyavanastathà  // MatsP_145.91 //
utathyo vÃmadevaÓca  $ agastya÷ kauÓikastathà  &
kardamo vÃlakhilyÃÓca  % viÓravÃ÷ Óaktivardhana÷  // MatsP_145.92 //
ityete ­«aya÷ proktÃs  $ tapasà ­«itÃæ gatÃ÷  &
te«Ãæ putrÃn­«ÅkÃæstu  % garbhotpannÃnnibodhata  // MatsP_145.93 //
vatsaro nagnahÆÓ caiva  $ bharadvÃjaÓca vÅryavÃn  &
­«irdÅrghatamÃÓcaiva  % b­hadvak«Ã÷ Óaradvata÷  // MatsP_145.94 //
vÃjiÓravÃ÷ sucintaÓca  $ ÓÃvaÓca saparÃÓara÷  &
Ó­ÇgÅ ca ÓaÇkhapÃc caiva  % rÃjà vaiÓravaïastathà  // MatsP_145.95 //
ityete ­«ikÃ÷ sarve  $ satyena ­«itÃæ gatÃ÷  &
ÅÓvarà ­«ayaÓcaiva  % ­«Åkà ye ca viÓrutÃ÷  // MatsP_145.96 //
evaæ mantrak­ta÷ sarve  $ k­tsnaÓaÓca nibodhata  &
bh­gu÷ kÃÓyapa÷ pracetà  % dadhÅco hyÃtmavÃnapi  // MatsP_145.97 //
Ær«o 'tha jamadagniÓca  $ veda÷ sÃrasvatastathà  &
Ãr«Âi«eïaÓcyavanaÓca  % vÅtahavya÷ savedhasa÷  // MatsP_145.98 //
vainya÷ p­thurdivodÃso  $ brahmavÃng­tsaÓaunakau  &
ekonaviæÓatirhyete  % bh­gavo mantrak­ttamÃ÷  // MatsP_145.99 //
aÇgirÃÓcaiva tritaÓca  $ bharadvÃjo 'tha lak«maïa÷  &
k­tavÃcastathà garga÷  % sm­tisaæk­tireva ca  // MatsP_145.100 //
guruvÅtaÓca mÃndhÃtà  $ ambarÅ«astathaiva ca  &
yuvanÃÓva÷ purukutsa÷  % svaÓravastu sadasyavÃn  // MatsP_145.101 //
ajamŬho 'svahÃryaÓca hy  $ utkala÷ kavireva ca  &
p­«adaÓvo virÆpaÓca  % kÃvyaÓcaivÃtha mudgala÷  // MatsP_145.102 //
utathyaÓca ÓaradvÃæÓca  $ tathà vÃjiÓravà api  &
apasyau«a÷ sucittiÓca  % vÃmadevastathaiva ca  // MatsP_145.103 //
­«ijo b­hacchuklaÓca  $ ­«irdÅrghatamà api  &
kak«ÅvÃæÓca trayastriæÓat  % sm­tà hyaÇgirasÃæ varÃ÷  // MatsP_145.104 //
ete mantrak­ta÷ sarve  $ kÃÓyapÃæstu nibodhata  &
kÃÓyapa÷ sahavatsÃro  % naidhruvo nitya eva ca  // MatsP_145.105 //
asito devalaÓcaiva  $ «a¬ete brahmavÃdina÷  &
atrir ardhasvanaÓcaiva  % ÓÃvÃsyo 'tha gavi«Âhira÷  // MatsP_145.106 //
karïakaÓca ­«i÷ siddhas  $ tathà pÆrvÃtithiÓca ya÷  // MatsP_145.107 //
ityete tvatraya÷ proktà  $ mantrak­t«aïmahar«aya÷  &
vasi«ÂhaÓcaiva ÓaktiÓca  % t­tÅyaÓca parÃÓara÷  // MatsP_145.108 //
tatastu indrapratima÷  $ pa¤camastu bharadvasu÷  &
«a«Âhastu mitrÃvaruïa÷  % sattama÷ kuï¬inastathà  // MatsP_145.109 //
ityete sapta vij¤eyà  $ vÃsi«Âhà brahmavÃdina÷  &
viÓvÃmitraÓca gÃdheyo  % devarÃtastathà bala÷  // MatsP_145.110 //
tathà vidvÃnmadhucchandà  $ ­«iÓcÃnyo 'ghamar«aïa÷  &
a«Âako lohitaÓcaiva  % bh­takÅlaÓca mÃmbudhi÷  // MatsP_145.111 //
devaÓravà devarÃta÷  $ purÃïaÓca dhanaæjaya÷  &
ÓiÓiraÓca mahÃtejÃ÷  % ÓÃlaÇkÃyana eva ca  // MatsP_145.112 //
trayodaÓaite vij¤eyà  $ brahmi«ÂhÃ÷ kauÓikà varÃ÷  &
agastyo 'tha d­¬hadyumna  % indrabÃhustathaiva ca  // MatsP_145.113 //
brahmi«ÂhÃgastayo hyete  $ traya÷ paramakÅrtaya÷  &
manurvaivasvataÓcaiva  % ailo rÃjà purÆravÃ÷  // MatsP_145.114 //
k«atriyÃïÃæ varà hyete  $ vij¤eyà mantravÃdina÷  &
bhalandakaÓca vÃsÃÓva÷  % saækÅlaÓcaiva te traya÷  // MatsP_145.115 //
ete mantrak­to j¤eyà  $ vaiÓyÃnÃæ pravarÃ÷ sadà  &
iti dvinavati÷ proktà  % mantrÃyaiÓca bahi«k­tÃ÷  // MatsP_145.116 //
brÃhmaïÃ÷ k«atriyà vaiÓyà  $ ­«iputrÃnnibodhata  &
­«ÅkÃïÃæ sutà hyete  % ­«iputrÃ÷ Órutar«aya÷  // MatsP_145.117 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 146

*­«aya Æcu÷
kathaæ matsyena kathitas  $ tÃrakasya vadho mahÃn  &
kasminkÃle vinirv­ttà  % katheyaæ sÆtanandana  // MatsP_146.1 //
tvanmukhak«ÅrasindhÆtthà  $ katheyamam­tÃtmikà  &
karïÃbhyÃæ pibatÃæ t­ptir  % asmÃkaæ na prajÃyate  \
idaæ mune samÃkhyÃhi  # mahÃbuddhe manogatam  // MatsP_146.2 //

*sÆta uvÃca
p­«Âastu manunà devo  $ matsyarÆpÅ janÃrdana÷  &
kathaæ Óaravaïe jÃto  % deva÷ «a¬vadano vibho  // MatsP_146.3 //
etattu vacanaæ Órutvà  $ pÃrthivasyÃmitaujasa÷  &
uvÃca bhagavÃnprÅto  % brahmasÆnurmahÃmatim  // MatsP_146.4 //

*matsya uvÃca
vajrÃÇgo nÃma daityo 'bhÆt  $ tasya putrastu tÃraka÷  &
surÃnudvÃsayÃmÃsa  % purebhya÷ sa mahÃbala÷  // MatsP_146.5 //
tataste brahmaïo 'bhyÃÓaæ  $ jagmurbhayanipŬitÃ÷  &
bhÅtÃæÓca tridaÓÃnd­«Âvà  % brahmà te«ÃmuvÃca ha  // MatsP_146.6 //
saætyajadhvaæ bhayaæ devÃ÷  $ ÓaækarasyÃtmaja÷ ÓiÓu÷  &
tuhinÃcaladauhitras  % taæ hani«yati dÃnavam  // MatsP_146.7 //
tata÷ kÃle tu kasmiæÓcid  $ d­«Âvà vai ÓailajÃæ Óiva÷  &
svareto vahnivadane  % vyas­jatkÃraïÃntare  // MatsP_146.8 //
tatprÃptaæ vahnivadane  $ reto devÃnatarpayat  &
vidÃrya jaÂharÃïye«Ãm  % ajÅrïaæ nirgataæ mune  // MatsP_146.9 //
patitaæ tatsaridvarÃæ  $ tatastu ÓarakÃnane  &
tasmÃttu sa samudbhÆto  % guho dinakaraprabha÷  // MatsP_146.10 //
sa saptadivaso bÃlo  $ nijaghne tÃrakÃsuram  &
evaæ Órutvà tato vÃkyaæ  % tam Æcur ­«isattamÃ÷  // MatsP_146.11 //

*­«aya Æcu÷
atyÃÓcaryavatÅ ramyà  $ katheyaæ pÃpanÃÓinÅ  &
vistareïa hi no brÆhi  % yÃthÃtathyena Ó­ïvatÃm  // MatsP_146.12 //
vajrÃÇgo nÃma daityendra÷  $ kasya vaæÓodbhava÷ purà  &
yasyÃbhÆttÃraka÷ putra÷  % surapramathano balÅ  // MatsP_146.13 //
nirmita÷ ko vadhe cÃbhÆt  $ tasya daityeÓvarasya tu  &
guhajanma tu kÃrtsnyena  % asmÃkaæ brÆhi mÃnada  // MatsP_146.14 //

*sÆta uvÃca
mÃnaso brahmaïa÷ putro  $ dak«o nÃma prajÃpati÷  &
«a«Âiæ so 'janayatkanyà  % vairiïyÃmeva na÷ Órutam  // MatsP_146.15 //
dadau sa daÓa dharmÃya  $ kaÓyapÃya trayodaÓa  &
saptaviæÓatiæ somÃya  % catasro 'ri«Âanemaye  // MatsP_146.16 //
dve vai bÃhukaputrÃya  $ dve vai cÃÇgirase tathà  &
dve k­ÓÃÓvÃya vidu«e  % prajÃpatisuta÷ prabhu÷  // MatsP_146.17 //
aditirditirdanurviÓvà hy  $ ari«Âà surasà tathà  &
surabhirvinatà caiva  % tÃmrà krodhavaÓà irà  // MatsP_146.18 //
kadrÆrmuniÓca lokasya  $ mÃtaro go«u mÃtara÷  &
tÃsÃæ sakÃÓÃllokÃnÃæ  % jaÇgamasthÃvarÃtmanÃm  // MatsP_146.19 //
janma nÃnÃprakÃrÃïÃæ  $ tÃbhyo 'nye dehina÷ sm­tÃ÷  &
devendropendrapÆ«ÃdyÃ÷  % sarve te ditijà matÃ÷  // MatsP_146.20 //
dite÷ sakÃÓÃllokÃstu  $ hiraïyakaÓipÃdaya÷  &
dÃnavÃÓca dano÷ putrà  % gÃvaÓca surabhÅsutÃ÷  // MatsP_146.21 //
pak«iïo vinatÃputrà  $ garu¬apramukhÃ÷ sm­tÃ÷  &
nÃgÃ÷ kadrÆsutà j¤eyÃ÷  % Óe«ÃÓcÃnye 'pi jantava÷  // MatsP_146.22 //
trailokyanÃthaæ Óakraæ tu  $ sarvÃmaragaïaprabhum  &
hiraïyakaÓipuÓcakre  % jitvà rÃjyaæ mahÃbala÷  // MatsP_146.23 //
tata÷ kenÃpi kÃlena  $ hiraïyakaÓipÃdaya÷  &
nihatà vi«ïunà saækhye  % Óe«ÃÓcendreïa dÃnavÃ÷  // MatsP_146.24 //
tato nihataputrÃbhÆd  $ ditir varamayÃcata  &
bhartÃraæ kaÓyapaæ devaæ  % putramanyaæ mahÃbalam  // MatsP_146.25 //
samare ÓakrahantÃraæ  $ sa tasyà adadÃtprabhu÷  // MatsP_146.26 //
niyame varta he devi  $ sahasraæ ÓucimÃnasà  &
var«ÃïÃæ lapsyase putram  % ityuktà sà tathÃkarot  // MatsP_146.27 //
vartantyà niyame tasyÃ÷  $ sahasrÃk«a÷ samÃhita÷  &
upÃsÃmÃcarattasyÃ÷  % sà cainamanvamanyata  // MatsP_146.28 //
daÓavatsaraÓe«asya  $ sahasrasya tadà diti÷  &
uvÃca Óakraæ suprÅtà  % varadà tapasi sthità  // MatsP_146.29 //

*ditiruvÃca
putrottÅrïavratÃæ prÃyo  $ viddhi mÃæ pÃkaÓÃsana  &
bhavi«yati ca te bhrÃtà  % tena sÃrdhamimÃæ Óriyam  // MatsP_146.30 //
bhuÇk«va vatsa yathÃkÃmaæ  $ trailokyaæ hatakaïÂakam  &
ityuktvà nidrayÃvi«Âà  % caraïÃkrÃntamÆrdhajà  // MatsP_146.31 //
svayaæ su«vÃpÃniyatà  $ bhÃvino 'rthasya gauravÃt  &
tattu randhraæ samÃsÃdya  % jaÂharaæ pÃkaÓÃsana÷  // MatsP_146.32 //
cakÃra saptadhà garbhaæ  $ kuliÓena tu devarà &
ekaikaæ tu puna÷ khaï¬aæ  % cakÃra maghavà tata÷  // MatsP_146.33 //
saptadhà saptadhà kopÃt  $ prÃbudhyata tato diti÷  &
vibudhyovÃca mà Óakra  % ghÃtayethÃ÷ prajÃæ mama  // MatsP_146.34 //
tacchrutvà nirgata÷ Óakra÷  $ sthitvà präjaliragrata÷  &
uvÃca vÃkyaæ saætrasto  % mÃturvai vadaneritam  // MatsP_146.35 //

*Óakra uvÃca
divÃsvapnaparà mÃta÷  $ pÃdÃkrÃntaÓiroruhà  &
saptasaptabhirevÃtas  % tava garbha÷ k­to mayà  // MatsP_146.36 //
ekonapa¤cÃÓatk­tà  $ bhÃgà vajreïa te sutÃ÷  &
dÃsyÃmi te«Ãæ sthÃnÃni  % divi daivatapÆjite  // MatsP_146.37 //
ityuktà sà tadà devŠ $ saivamastvityabhëata  &
punaÓca devÅ bhartÃram  % uvÃcÃsitalocanà  // MatsP_146.38 //
putraæ prajÃpate dehi  $ ÓakrajetÃramÆrjitam  &
yo nÃstraÓastrairvadhyatvaæ  % gacchettridivavÃsinÃm  // MatsP_146.39 //
ityukta÷ sa tathovÃca  $ tÃæ patnÅmatidu÷khitÃm  &
daÓa var«asahasrÃïi  % tapa÷ k­tvà tu lapsyase  // MatsP_146.40 //
vajrÃsÃramayair aÇgair  $ achedyairÃyasair d­¬hai÷  &
vajrÃÇgo nÃma putraste  % bhavità putravatsale  // MatsP_146.41 //
sà tu labdhavarà devÅ  $ jagÃma tapase vanam  &
daÓa var«asahasrÃïi  % sà tapo ghoramÃcarat  // MatsP_146.42 //
tapaso 'nte bhagavatÅ  $ janayÃmÃsa durjayam  &
putramapratikarmÃïam  % ajeyaæ vajraduÓchidam  // MatsP_146.43 //
sa jÃtamÃtra evÃbhÆt  $ sarvaÓastrÃstrapÃraga÷  &
uvÃca mÃtaraæ bhaktyà  % mÃta÷ kiæ karavÃïyaham  // MatsP_146.44 //
tamuvÃca tato h­«Âà  $ ditirdaityÃdhipaæ ca sà  &
bahavo me hatÃ÷ putrÃ÷  % sahasrÃk«eïa putraka  // MatsP_146.45 //
te«Ãæ tvaæ pratikartuæ vai  $ gaccha ÓakravadhÃya ca  &
bìhamityeva tÃmuktvà  % jagÃma tridivaæ balÅ  // MatsP_146.46 //
baddhvà tata÷ sahasrÃk«aæ  $ pÃÓenÃmoghavarcasà  &
mÃturantikamÃgacchad  % vyÃghra÷ k«udram­gaæ yathà  // MatsP_146.47 //
etasminnantare brahmà  $ kaÓyapaÓca mahÃtapÃ÷  &
Ãgatau tatra yatrÃstÃæ  % mÃtÃputrÃvabhÅtakau  // MatsP_146.48 //
d­«Âvà tu tÃvuvÃcedaæ  $ brahmà kaÓyapa eva ca  &
mu¤cainaæ putra devendraæ  % kimanena prayojanam  // MatsP_146.49 //
apamÃno vadha÷ prokta÷  $ putra saæbhÃvitasya ca  &
asmadvÃkyena yo mukto  % viddhi taæ m­tameva ca  // MatsP_146.50 //
parasya gauravÃnmukta÷  $ ÓatrÆïÃæ bhÃramÃvahet  &
jÅvanneva m­to vatsa  % divase divase sa tu  // MatsP_146.51 //
mahatÃæ vaÓamÃyÃte  $ vairaæ naivÃsti vairiïi  &
etacchrutvà tu vajrÃÇga÷  % praïato vÃkyamabravÅt  // MatsP_146.52 //
na me k­tyamanenÃsti  $ mÃturÃj¤Ã k­tà mayà  &
tvaæ surÃsuranÃtho 'si  % mama ca prapitÃmaha÷  // MatsP_146.53 //
kari«ye tvadvaco deva  $ e«a mukta÷ Óatakratu÷  &
tapase me ratirdeva  % nirvighnaæ caiva me bhavet  // MatsP_146.54 //
tvatprasÃdena bhagavann  $ ityuktvà virarÃma sa÷  &
tasmiæstÆ«ïÅæ sthite daitye  % provÃcedaæ pitÃmaha÷  // MatsP_146.55 //

*brahmovÃca
tapastvaæ krÆramÃpanno hy  $ asmacchÃsanasaæsthita÷  &
anayà cittaÓuddhyà te  % paryÃptaæ janmana÷ phalam  // MatsP_146.56 //
ityuktvà padmaja÷ kanyÃæ  $ sasarjÃyatalocanÃm  &
tÃmasmai pradadau deva÷  % patnyarthaæ padmasambhava÷  // MatsP_146.57 //
varÃÇgÅti ca nÃmÃsyÃ÷  $ k­tvà yÃta÷ pitÃmaha÷  &
vajrÃÇgo 'pi tayà sÃrdhaæ  % jagÃma tapase vanam  // MatsP_146.58 //
ÆrdhvabÃhu÷ sa daityendro  $ 'caradabdasahasrakam  &
kÃlaæ kamalapattrÃk«a÷  % Óuddhabuddhir mahÃtapÃ÷  // MatsP_146.59 //
tÃvaccÃvÃÇmukha÷ kÃlaæ  $ tÃvatpa¤cÃgnimadhyaga÷  &
nirÃhÃro ghoratapÃs  % taporÃÓirajÃyata  // MatsP_146.60 //
tata÷ so 'ntarjale cakre  $ kÃlaæ var«asahasrakam  &
jalÃntaraæ pravi«Âasya  % tasya patnÅ mahÃvratà  // MatsP_146.61 //
tasyaiva tÅre sarasas  $ tatprÅtyà maunamÃsthità  &
nirÃhÃrà tapo ghoraæ  % praviveÓa mahÃdyuti÷  // MatsP_146.62 //
tasyÃæ tapasi vartantyÃm  $ indraÓcakre vibhÅ«ikÃm  &
bhÆtvà tu markaÂastatra  % tadÃÓramapadaæ mahÃn  // MatsP_146.63 //
cakre vilolaæ ni÷Óe«aæ  $ tumbÅghaÂakaraï¬akam  &
tatastu megharÆ«eïa  % kampaæ tasyÃkaronmahÃn  // MatsP_146.64 //
tato bhujaægarÆpeïa  $ baddhvà ca caraïadvayam  &
apÃkar«attato dÆraæ  % bhramaæstasyà mahÅmimÃm  // MatsP_146.65 //
tapobalìhyà sà tasya  $ na vadhyatvaæ jagÃma ha  &
tato gomÃyurÆpeïa  % tasyÃdÆ«ayadÃÓramam  // MatsP_146.66 //
tatastu megharÆpeïa  $ tasyÃ÷ kledayadÃÓramam  &
bhÅ«ikÃbhir anekÃbhis  % tÃæ kliÓyanpÃkaÓÃsana÷  // MatsP_146.67 //
virarÃma yadà naivaæ  $ vajrÃÇgamahi«Å tadà  &
Óailasya du«ÂatÃæ matvà  % ÓÃpaæ dÃtuæ vyavasthità  // MatsP_146.68 //
sa ÓÃpÃbhimukhÃæ d­«Âvà  $ Óaila÷ puru«avigraha÷  &
uvÃca tÃæ varÃrohÃæ  % varÃÇgÅæ bhÅrucetana÷  // MatsP_146.69 //
nÃhaæ varÃÇgane du«Âa÷  $ sevyo 'haæ sarvadehinÃm  &
vibhramaæ tu karotye«a  % ru«ita÷ pÃkaÓÃsana÷  // MatsP_146.70 //
etasminnantare jÃta÷  $ kÃlo var«asahasrika÷  &
tasmingate tu bhagavÃn  % kÃle kamalasaæbhava÷  \
tu«Âa÷ provÃca vajrÃÇgaæ  # tamÃgamya jalÃÓrayam  // MatsP_146.71 //

*brahmovÃca
dadÃmi sarvakÃmÃæste  $ utti«Âha ditinandana  &
evamuktastadotthÃya  % daityendrastapasÃæ nidhi÷  \
uvÃca präjalirvÃkyaæ  # sarvalokapitÃmaham  // MatsP_146.72 //

*vajrÃÇga uvÃca
Ãsuro mÃstu me bhÃva÷  $ santu lokà mamÃk«ayÃ÷  &
tapasyeva ratir me'stu  % ÓarÅrasyÃstu vartanam  // MatsP_146.73 //
evamastviti taæ devo  $ jagÃma svakamÃlayam  &
vajrÃÇgo 'pi samÃpte tu  % tapasi sthirasaæyama÷  // MatsP_146.74 //
ÃhÃramicchanbhÃryÃæ svÃæ  $ na dadarÓÃÓrame svake  &
k«udhÃvi«Âa÷ sa Óailasya  % gahanaæ praviveÓa ha  // MatsP_146.75 //
ÃdÃtuæ phalamÆlÃni  $ sa ca tasminvyalokayat  &
rudatÅæ tÃæ priyÃæ dÅnÃæ  % tanupracchÃditÃnanÃm  \
tÃæ vilokya sa daityendra÷  # provÃca parisÃntvayan  // MatsP_146.76 //

*vajrÃÇga uvÃca
kena te 'pak­taæ bhÅru  $ yamalokaæ yiyÃsunà  &
kaæ và kÃmaæ prayacchÃmi  % ÓÅghraæ me brÆhi bhÃmini  // MatsP_146.77 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 147

*varÃÇgyuvÃca
trÃsitÃsmyapaviddhÃsmi  $ tìità pŬitÃpi ca  &
raudreïa devarÃjena  % na«ÂanÃtheva bhÆriÓa÷  // MatsP_147.1 //
du÷khapÃramapaÓyantÅ  $ prÃïÃæstyaktuæ vyavasthità  &
putraæ me tÃrakaæ dehi  % du÷khaÓokamahÃrïavÃt  // MatsP_147.2 //
evamukta÷ sa daityendra÷  $ kopavyÃkulalocana÷  &
Óakto 'pi devarÃjasya  % pratikartuæ mahÃsura÷  // MatsP_147.3 //
tapa÷ kartuæ punardaityo  $ vyavasveta mahÃbala÷  &
j¤Ãtvà tu tasya saækalpaæ  % brahmà krÆrataraæ puna÷  // MatsP_147.4 //
ÃjagÃma tadà tatra  $ yatrÃsau ditinandana÷  &
uvÃca tasmai bhagavÃn  % prabhurmadhurayà girà  // MatsP_147.5 //

*brahmovÃca
kimarthaæ putraæ bhÆyastvaæ  $ niyamaæ krÆramicchasi  &
ÃhÃrÃbhimukho daitya  % tanno brÆhi mahÃvrata  // MatsP_147.6 //
yÃvadabdasahasreïa  $ nirÃhÃrasya yatphalam  &
k«aïenaikena tallabhyaæ  % tyaktvÃhÃramupasthitam  // MatsP_147.7 //
tyÃgo hyaprÃptakÃmÃnÃæ  $ kÃmebhyo na tathà guru÷  &
yathà prÃptaæ parityajya  % kÃmaæ kamalalocana  // MatsP_147.8 //
Órutvaitadbrahmaïo vÃkyaæ  $ daitya÷ präjalirabravÅt  &
cintayaæstapasà yukto  % h­di brahmamukheritam  // MatsP_147.9 //

*vajrÃÇga uvÃca
utthitena mayà d­«Âà  $ samÃdhÃnÃttvadÃj¤ayà  &
mahi«Å bhÅ«ità dÅnà  % rudatÅ ÓÃkhinastale  // MatsP_147.10 //
sà mayoktà tu tanvaÇgÅ  $ dÆyamÃnena cetasà  &
kimevaæ vartase bhÅru  % vada tvaæ kiæ cikÅr«asi  // MatsP_147.11 //
ityuktà sà mayà deva  $ provÃca skhalitÃk«aram  &
vÃkyaæ covÃca tanvaÇgÅ  % bhÅtà sà hetusaæhitam  // MatsP_147.12 //

*varÃÇgyuvÃca
trÃsitÃsmyapaviddhÃsmi  $ kar«ità pŬitÃsmi ca  &
raudreïa devarÃjena  % na«ÂanÃtheva bhÆriÓa÷  // MatsP_147.13 //
du÷khasyÃntamapaÓyantÅ  $ prÃïÃæstyaktuæ vyavasthità  &
putraæ me tÃrakaæ dehi hy  % asmÃddu÷khamahÃrïavÃt  // MatsP_147.14 //
evamuktastu saæk«ubdhas  $ tasyÃ÷ putrÃrthamudyata÷  &
tapo ghoraæ kari«yÃmi  % jayÃya tridivaukasÃm  // MatsP_147.15 //
etacchrutvà vaco deva÷  $ padmagarbhodbhavastadà  &
uvÃca daityarÃjÃnaæ  % prasannaÓcaturÃnana÷  // MatsP_147.16 //

*brahmovÃca
alaæ te tapasà vatsa  $ mà kleÓe dustare viÓa  &
putraste tÃrako nÃma  % bhavi«yati mahÃbala÷  // MatsP_147.17 //
devasÅmantinÅnÃæ tu  $ dhammillasya vimok«aïa÷  &
ityukto daityanÃthastu  % praïipatya pitÃmaham  // MatsP_147.18 //
ÃgatyÃnandayÃmÃsa  $ mahi«Åæ har«itÃnana÷  &
tau dampatÅ k­tÃrthau tu  % jagmatu÷ svÃÓramaæ mudà  // MatsP_147.19 //
vajrÃÇgeïÃhitaæ garbhaæ  $ varÃÇgÅ varavarïinÅ  &
pÆrïaæ var«asahasraæ ca  % dadhÃrodara eva hi  // MatsP_147.20 //
tato var«asahasrÃnte  $ varÃÇgÅ su«uve sutam  &
jÃyamÃne tu daityendre  % tasmiællokabhayaækare  // MatsP_147.21 //
cacÃla sakalà p­thvÅ  $ samudrÃÓca cakampire  &
celurmahÅdharÃ÷ sarve  % vavurvÃtÃÓca bhÅ«aïÃ÷  // MatsP_147.22 //
jepurjapyaæ munivarà  $ nedurvyÃlam­gà api  &
candrasÆryau jahu÷ kÃntiæ  % sanÅhÃrà diÓo 'bhavan  // MatsP_147.23 //
jÃte mahÃsure tasmin  $ sarve cÃpi mahÃsurÃ÷  &
Ãjagmurh­«itÃstatra  % tathà cÃsurayo«ita÷  // MatsP_147.24 //
jagurhar«asamÃvi«Âà  $ nan­tuÓcÃsurÃÇganÃ÷  &
tato mahotsavo jÃto  % dÃnavÃnÃæ dvijottamÃ÷  // MatsP_147.25 //
vi«aïïamanaso devÃ÷  $ samahendrÃstadÃbhavan  &
varÃÇgÅ svasutaæ d­«Âvà  % har«eïÃpÆrità tadà  // MatsP_147.26 //
bahu mene na devendra-  $ vijayaæ tu tadeva sà  &
jÃtamÃtrastu daityendras  % tÃrakaÓcaï¬avikrama÷  // MatsP_147.27 //
abhi«ikto 'surai÷ sarvai÷  $ kujambhamahi«Ãdibhi÷  &
sarvÃsuramahÃrÃjye  % p­thivÅtulanak«amai÷  // MatsP_147.28 //
sa tu prÃpya mahÃrÃjyaæ  $ tÃrako munisattamÃ÷  &
uvÃca dÃnavaÓre«ÂhÃn  % yuktiyuktamidaæ vaca÷  // MatsP_147.29 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 148

*tÃraka uvÃca
Ó­ïudhvamasurÃ÷ sarve  $ vÃkyaæ mama mahÃbalÃ÷  &
Óreyase kriyatÃæ buddhi÷  % sarvai÷ k­tyasya saævidhau  // MatsP_148.1 //
vaæÓak«ayakarà devÃ÷  $ sarve«Ãmeva dÃnavÃ÷  &
asmÃkaæ jÃtidharmo vai  % virƬhaæ vairamak«ayam  // MatsP_148.2 //
vayamadya gami«yÃma÷  $ surÃïÃæ nigrahÃya tu  &
svabÃhubalamÃÓritya  % sarva eva na saæÓaya÷  // MatsP_148.3 //
kiætu nÃtapasà yukto  $ manye 'haæ surasaægamam  &
ahamÃdau kari«yÃmi  % tato ghoraæ dite÷ sutÃ÷  // MatsP_148.4 //
tata÷ surÃnvije«yÃmo  $ bhok«yÃmo 'tha jagattrayam  &
sthiropÃyo hi puru«a÷  % sthiraÓrÅrapi jÃyate  // MatsP_148.5 //
rak«ituæ naiva Óaknoti  $ capalaÓcapalÃ÷ Óriya÷  &
tacchrutvà dÃnavÃ÷ sarve  % vÃkyaæ tasyÃsurasya tu  // MatsP_148.6 //
sÃdhu sÃdhvityavocaæste  $ tatra daityÃ÷ savismayÃ÷  &
so 'gacchatpÃriyÃtrasya  % gire÷ kandaramuttamam  // MatsP_148.7 //
sarvartukusumÃkÅrïaæ  $ nÃnau«adhividÅpitam  &
nÃnÃdhÃturasasrÃva-  % citraæ nÃnÃguhÃg­ham  // MatsP_148.8 //
gahanai÷ sarvato gƬhaæ  $ citrakalpadrumÃÓrayam  &
anekÃkÃrabahulaæ  % p­thakpak«ikulÃkulam  // MatsP_148.9 //
nÃnÃprasravaïopetaæ  $ nÃnÃvidhajalÃÓayam  &
prÃpya tatkandaraæ daityaÓ  % cacÃra vipulaæ tapa÷  // MatsP_148.10 //
nirÃhÃra÷ pa¤catapÃ÷  $ pattrabhugvÃribhojana÷  &
Óataæ Óataæ samÃnÃæ tu  % tapÃæsyetÃni so 'karot  // MatsP_148.11 //
tata÷ svadehÃdutk­tya  $ kar«aæ kar«aæ dine dine  &
mÃæsasyÃgnau juhÃvÃsau  % tato nirmÃæsatÃæ gata÷  // MatsP_148.12 //
tasminnirmÃæsatÃæ yÃte  $ taporÃÓitvamÃgate  &
jajvalu÷ sarvabhÆtÃni  % tejasà tasya sarvata÷  // MatsP_148.13 //
udvignÃÓca surÃ÷ sarve  $ tapasà tasya bhÅ«itÃ÷  &
etasminnantare brahmà  % paramaæ to«amÃgata÷  // MatsP_148.14 //
tÃrakasya varaæ dÃtuæ  $ jagÃma tridaÓÃlayÃt  &
prÃpya taæ ÓailarÃjÃnaæ  % sa gire÷ kandarasthitam  \
uvÃca tÃrakaæ devo  # girà madhurayà yuta÷  // MatsP_148.15 //

*brahmovÃca
putrÃlaæ tapasà te 'stu  $ nÃstyasÃdhyaæ tavÃdhunà  &
varaæ v­ïÅ«va ruciraæ  % yatte manasi vartate  // MatsP_148.16 //
ityuktastÃrako daitya÷  $ praïamyÃtmabhuvaæ vibhum  &
uvÃca präjalirbhÆtvà  % praïata÷ p­thuvikrama÷  // MatsP_148.17 //

*tÃraka uvÃca
devabhÆtamanovÃsa  $ vetsi jantuvice«Âitam  &
k­tapratik­tÃkÃÇk«Å  % jigÅ«u÷ prÃyaÓo jana÷  // MatsP_148.18 //
vayaæ ca jÃtidharmeïa  $ k­tavairÃ÷ sahÃmarai÷  &
taiÓca ni÷Óe«ità daityÃ÷  % krÆrai÷ saætyajya dharmitÃm  \
te«Ãmahaæ samuddhartà  # bhaveyamiti me mati÷  // MatsP_148.19 //
avadhya÷ sarvabhÆtÃnÃm  $ astrÃïÃæ ca mahaujasÃm  &
syÃmahaæ paramo hye«a  % varo mama h­di sthita÷  // MatsP_148.20 //
etanme dehi deveÓa  $ nÃnyo me rocate vara÷  &
tamuvÃca tato daityaæ  % viri¤ci÷ suranÃyaka÷  // MatsP_148.21 //
na yujyante vinà m­tyuæ  $ dehino daityasattama  &
yatastato 'pi varaya  % m­tyuæ yasmÃnna ÓaÇkase  // MatsP_148.22 //
tata÷ saæcintya daityendra÷  $ ÓiÓorvai saptavÃsarÃt  &
vavre mahÃsuro m­tyum  % avalepena mohita÷  // MatsP_148.23 //
brahmà cÃsmai varaæ dattvà  $ yatkiæcinmanasepsitam  &
jagÃma tridivaæ devo  % daityo 'pi svakamÃlayam  // MatsP_148.24 //
uttÅrïaæ tapasastaæ tu  $ daityaæ daityeÓvarÃstathà  &
parivavru÷ sahasrÃk«aæ  % divi devagaïà yathà  // MatsP_148.25 //
tasminmahati rÃjyasthe  $ tÃrake daityanandane  &
­tavo mÆrtimantaÓca  % svakÃlaguïab­æhitÃ÷  // MatsP_148.26 //
abhavankiækarÃstasya  $ lokapÃlÃÓca sarvaÓa÷  &
kÃntirdyutirdh­tirmedhà  % ÓrÅravek«ya ca dÃnavam  // MatsP_148.27 //
parivavrurguïÃkÅrïà  $ niÓchidrÃ÷ sarva eva hi  &
kÃlÃguruviliptÃÇgaæ  % mahÃmukuÂabhÆ«aïam  // MatsP_148.28 //
rucirÃÇgadanaddhÃÇgaæ  $ mahÃsiæhÃsane sthitam  &
vÅjayantyapsara÷Óre«Âhà  % bh­Óaæ mu¤canti naiva tÃ÷  // MatsP_148.29 //
candrÃrkau dÅpamÃrge«u  $ vyajane«u ca mÃruta÷  &
k­tÃnto 'gresarastasya  % babhÆvurmunisattamÃ÷  // MatsP_148.30 //
evaæ prayÃti kÃle tu  $ vitate tÃrakÃsura÷  &
babhëe sacivÃndaitya÷  % prabhÆtavaradarpita÷  // MatsP_148.31 //

*tÃraka uvÃca
rÃjyena kÃraïaæ kiæ me tv  $ anÃkramya trivi«Âapam  &
aniryÃpya surairvairaæ  % kà ÓÃntirh­daye mama  // MatsP_148.32 //
bhu¤jate 'dyÃpi yaj¤ÃæÓÃn  $ amarà nÃka eva hi  &
vi«ïu÷ Óriyaæ na jahati  % ti«Âhate ca gatabhrama÷  // MatsP_148.33 //
svasthÃbhi÷ svarganÃrÅbhi÷  $ pŬyante 'maravallabhÃ÷  &
sotpalà madirÃmodà  % divi krŬÃyane«u ca  // MatsP_148.34 //
labdhvà janma na ya÷ kaÓcid  $ ghaÂayetpauru«aæ nara÷  &
janma tasya v­thà bhÆtam  % ajanmà tu viÓi«yate  // MatsP_148.35 //
mÃtÃpit­bhyÃæ na karoti kÃmÃn  $ bandhÆnaÓokÃnna karoti yo và  &
kÅrtiæ hi và nÃrjayate himÃbhÃæ  % pumÃnsa jÃto 'pi m­to mataæ me  // MatsP_148.36 //
tasmÃjjayÃyÃmarapuægavÃnÃæ  $ trailokyalak«mÅharaïÃya ÓÅghram  &
saæyojyatÃæ me rathama«Âacakraæ  % balaæ ca me durjayadaityacakram  \
dhvajaæ ca me käcanapaÂÂanaddhaæ  # chattraæ ca me mauktikajÃlabaddham  // MatsP_148.37 //
tÃrakasya vaca÷ Órutvà  $ grasano nÃma dÃnava÷  &
senÃnÅr daityarÃjasya  % tathà cakre balÃnvita÷  // MatsP_148.38 //
Ãhatya bherÅæ gambhÅrÃæ  $ daityÃnÃhÆya satvara÷  &
turagÃïÃæ sahasreïa  % cakrëÂakavibhÆ«itam  // MatsP_148.39 //
ÓuklÃmbarapari«kÃraæ  $ caturyojanavist­tam  &
nÃnÃkrŬÃg­hayutaæ  % gÅtavÃdyamanoharam  // MatsP_148.40 //
vimÃnamiva devasya  $ surabhartu÷ Óatakrato÷  &
daÓakoÂÅÓvarà daityà  % daityÃnÃæ caï¬avikramÃ÷  // MatsP_148.41 //
te«Ãmagresaro jambha÷  $ kujambho 'nantarastata÷  &
mahi«a÷ ku¤jaro megha÷  % kÃlanemirnimistathà  // MatsP_148.42 //
mathano jambhaka÷ Óumbho  $ daityendrà daÓa nÃyakÃ÷  &
anye 'pi ÓataÓastasya  % p­thivÅdalanak«amÃ÷  // MatsP_148.43 //
daityendrà girivar«mÃïa÷  $ santi caï¬aparÃkramÃ÷  &
nÃnÃyudhapraharaïà  % nÃnÃÓastrÃstrapÃragÃ÷  // MatsP_148.44 //
tÃrakasyÃbhavatketÆ  $ raudra÷ kanakabhÆ«aïa÷  &
ketunà makareïÃpi  % senÃnÅr grasano 'rihà  // MatsP_148.45 //
paiÓÃcaæ yasya vadanaæ  $ jambhasyÃsÅdayomayam  &
kharavidhÆtalÃÇgÆlaæ  % kujambhasyÃbhavaddhvaje  // MatsP_148.46 //
mahi«asya tu gomÃyu÷  $ ketorhaimastadÃbhavat  &
dhvÃÇk«o dhvaje tu Óumbhasya  % k­«ïÃyomayamucchritam  // MatsP_148.47 //
anekÃkÃravinyÃsÃÓ  $ cÃnye«Ãæ tu dhvajÃstathà  &
Óatena ÓÅghravegÃïÃæ  % vyÃghrÃïÃæ hemamÃlinÃm  // MatsP_148.48 //
grasanasya ratho yuktÃæ  $ kiÇkiïÅjÃlamÃlinÃm  &
ÓatenÃpi ca siæhÃnÃæ  % ratho jambhasya durjaya÷  // MatsP_148.49 //
kujambhasya ratho yukta÷  $ piÓÃcavadanai÷ kharai÷  &
rathastu mahi«asyo«Ârair  % gajasya tu turaægamai÷  // MatsP_148.50 //
me«asya dvÅpibhirbhÅmai÷  $ ku¤jarai÷ kÃlanemina÷  &
parvatÃbhai÷ samÃrƬho  % nimirmattairmahÃgajai÷  // MatsP_148.51 //
caturdantairgandhavadbhi÷  $ Óik«itairmeghabhairavai÷  &
ÓatahastÃyatai÷ k­«ïais  % turaægairhemabhÆ«aïai÷  // MatsP_148.52 //
sitacÃmarajÃlena  $ Óobhite dak«iïÃæ diÓam  &
sitacandanacÃrvaÇgo  % nÃnÃpu«pasrajojjvala÷  // MatsP_148.53 //
mathano nÃma daityendra÷  $ pÃÓahasto vyarÃjata  &
jambhaka÷ kiÇkiïÅjÃla-  % mÃlamu«Âraæ samÃsthita÷  // MatsP_148.54 //
kÃlaÓuklamahÃme«am  $ ÃrƬha÷ ÓumbhadÃnava÷  &
anye 'pi dÃnavà vÅrà  % nÃnÃvÃhanagÃmina÷  // MatsP_148.55 //
pracaï¬acitrakarmÃïa÷  $ kuï¬alo«ïÅ«abhÆ«aïÃ÷  &
nÃnÃvidhottarÃsaÇgà  % nÃnÃmÃlyavibhÆ«aïÃ÷  // MatsP_148.56 //
nÃnÃsugandhigandhìhyà  $ nÃnÃbandijanastutÃ÷  &
nÃnÃvÃdyaparispandÃÓ  % cÃgresaramahÃrathÃ÷  // MatsP_148.57 //
nÃnÃÓauryakathÃsaktÃs  $ tasminsainye mahÃsurÃ÷  &
tadbalaæ daityasiæhasya  % bhÅmarÆpaæ vyajÃyata  // MatsP_148.58 //
pramattacaï¬amÃtaæga-  $ turaægarathasaækulam  &
pratasthe 'marayuddhÃya  % bahupattipatÃki tat  // MatsP_148.59 //
etasminnantare vÃyur  $ devadÆto 'mbarÃlaye  &
d­«Âvà sa dÃnavabalaæ  % jagÃmendrasya Óaæsitum  // MatsP_148.60 //
sa gatvà tu sabhÃæ divyÃæ  $ mahendrasya mahÃtmana÷  &
ÓaÓaæsa madhye devÃnÃæ  % tatkÃryaæ samupasthitam  // MatsP_148.61 //
tacchrutvà devarÃjastu  $ nimÅlitavilocana÷  &
b­haspatimuvÃcedaæ  % vÃkyaæ kÃle mahÃbhuja÷  // MatsP_148.62 //

*indra uvÃca
samprÃpto 'ti vimardo 'yaæ  $ devÃnÃæ dÃnavai÷ saha  &
kÃryaæ kimatra tadbrÆhi  % nÅtyupÃyasamanvitam  // MatsP_148.63 //
etacchrutvà tu vacanaæ  $ mahendrasya girÃæpati÷  &
ityuvÃca mahÃbhÃgo  % b­haspatirudÃradhÅ÷  // MatsP_148.64 //
sÃmapÆrvà sm­tà nÅtiÓ  $ caturaÇgà patÃkinÅ  &
jigÅ«atÃæ suraÓre«Âha  % sthitire«Ã sanÃtanÅ  // MatsP_148.65 //
sÃma bhedastathà dÃnaæ  $ daï¬aÓcÃÇgacatu«Âayam  &
nÅtau kramÃddeÓakÃla-  % ripuyogyakramÃdidam  // MatsP_148.66 //
na ÓÃntigocare lubdha÷  $ krÆro labdhasamÃÓraya÷  &
saætÃpita÷ khalo yÃti  % sÃdhyatÃæ bhra«ÂasaæÓaya÷  // MatsP_148.67 //
sÃma daitye«u naivÃsti  $ yataste labdhasaæÓrayÃ÷  &
jÃtidharmeïa và bhedyà  % dÃnaæ prÃptaÓriye ca kim  // MatsP_148.68 //
eko 'bhyupÃyo daï¬o 'tra  $ bhavatÃæ yadi rocate  &
durjane«u k­taæ sÃma  % mahadyÃti ca vandhyatÃm  // MatsP_148.69 //
bhavÃditi vyavasyanti  $ krÆrÃ÷ sÃma mahÃtmanÃm  &
­jutÃmÃryabuddhitvaæ  % dayÃnÅtivyatikramam  // MatsP_148.70 //
manyante durjanà nityaæ  $ sÃma cÃpi bhayodayÃt  &
tasmÃd durjanam ÃkrÃntuæ  % ÓreyÃnpauru«asaæÓraya÷  // MatsP_148.71 //
ÃkrÃnte tu kriyà yuktà  $ satÃmetanmahÃvratam  &
durjana÷ sujanatvÃya  % kalpate na kadÃcana  // MatsP_148.72 //
sujano 'pi svabhÃvasya  $ tyÃgaæ vächetkadÃcana  &
evaæ me budhyate buddhir  % yÆyamatra vyavasyata  // MatsP_148.73 //
evamukta÷ sahasrÃk«a  $ evamevetyuvÃca tam  &
kartavyatÃæ sa saæcintya  % provÃcÃmarasaæsadi  // MatsP_148.74 //

*indra uvÃca
sÃvadhÃnena me vÃcaæ  $ Ó­ïudhvaæ nÃkavÃsina÷  &
bhavanto yaj¤abhoktÃras  % tu«ÂÃtmÃno 'tisÃttvikÃ÷  // MatsP_148.75 //
sve mahimni sthità nityaæ  $ jagata÷ paripÃlakÃ÷  &
bhavataÓcÃnimittena  % bÃdhane dÃnaveÓvarÃ÷  // MatsP_148.76 //
te«Ãæ sÃmÃdi naivÃsti  $ daï¬a eva vidhÅyatÃm  &
kriyatÃæ samarodyoga÷  % sainyaæ saæyojyatÃæ mama  // MatsP_148.77 //
ÃdriyantÃæ ca ÓastrÃïi  $ pÆjyantÃmastradevatÃ÷  &
vÃhanÃni ca yÃnÃni  % yojayantu mamÃmarÃ÷  // MatsP_148.78 //
yamaæ senÃpatiæ k­tvà  $ ÓÅghramevaæ divaukasa÷  &
ityuktÃ÷ samanahyanta  % devÃnÃæ ye pradhÃnata÷  // MatsP_148.79 //
vÃjinÃmayutenÃjau  $ hemaghaïÂÃpari«k­tam  &
nÃnÃÓcaryaguïopetaæ  % samprÃptaæ sarvadaivatai÷  // MatsP_148.80 //
rathaæ mÃtalinà kÊptaæ  $ devarÃjasya durjayam  &
yamo mahi«amÃsthÃya  % senÃgre samavartata  // MatsP_148.81 //
caï¬akiækarav­ndena  $ sarvata÷ parivÃrita÷  &
kalpakÃloddhatajvÃlÃ-  % pÆritÃmbaralocana÷  // MatsP_148.82 //
hutÃÓanaÓchÃgarƬha÷  $ Óaktihasto vyavasthita÷  &
pavano 'ÇkuÓapÃïistu  % vistÃritamahÃjava÷  // MatsP_148.83 //
bhujagendrasamÃrƬho  $ jaleÓo bhagavÃnsvayam  &
narayuktarathe devo  % rÃk«aseÓo viyaccara÷  // MatsP_148.84 //
tÅk«ïakha¬gayuto bhÅma÷  $ samare samavasthita÷  &
mahÃsiæharavo devo  % dhanÃdhyak«o gadÃyudha÷  // MatsP_148.85 //
candrÃdityÃvaÓvinau ca  $ caturaÇgabalÃnvitau  &
rÃjabhi÷ sahitÃstasthur  % gandharvà hemabhÆ«aïÃ÷  // MatsP_148.86 //
hemapÅtottarÃsaÇgÃÓ  $ citravarmarathÃyudhÃ÷  &
nÃkap­«ÂhaÓikhaï¬Ãstu  % vai¬ÆryamakaradhvajÃ÷  // MatsP_148.87 //
japÃraktottarÃsaÇgà  $ rÃk«asà raktamÆrdhajÃ÷  &
g­dhradhvajà mahÃvÅryà  % nirmalÃyovibhÆ«aïÃ÷  // MatsP_148.88 //
musalÃsigadÃhastà  $ rathe co«ïÅ«adaæÓitÃ÷  &
mahÃmegharavà nÃgà  % bhÅmolkÃÓanihetaya÷  // MatsP_148.89 //
yak«Ã÷ k­«ïÃmbarabh­to  $ bhÅmabÃïadhanurdharÃ÷  &
tÃmrolÆkadhvajà raudrà  % hemaratnavibhÆ«aïÃ÷  // MatsP_148.90 //
dvÅpicarmottarÃsaÇgaæ  $ niÓÃcarabalaæ babhau  &
gÃrdhrapattradhvajaprÃyam  % asthibhÆ«aïabhÆ«itam  // MatsP_148.91 //
musalÃyudhadu«prek«yaæ  $ nÃnÃprÃïimahÃravam  &
kiænarÃ÷ ÓvetavasanÃ÷  % sitapattripatÃkina÷  // MatsP_148.92 //
mattebhavÃhanaprÃyÃs  $ tÅk«ïatomarahetaya÷  &
muktÃjÃlapari«kÃro  % haæso rajatanirmita÷  // MatsP_148.93 //
keturjalÃdhinÃthasya  $ bhÅmadhÆmadhvajÃnala÷  &
padmarÃgamahÃratna-  % viÂapaæ dhanadasya tu  // MatsP_148.94 //
dhvajaæ samucchritaæ bhÃti  $ gantukÃmamivÃmbaram  &
v­keïa këÂhalohena  % yamasyÃsÅnmahÃdhvaja÷  // MatsP_148.95 //
rÃk«aseÓasya ketorvai  $ pretasya mukhamÃbabhau  &
hemasiæhadhvajau devau  % candrÃrkÃvamitadyutÅ  // MatsP_148.96 //
kumbhena ratnacitreïa  $ ketur aÓvinayor abhÆt  &
hemamÃtaægaracitaæ  % citraratnapari«k­tam  // MatsP_148.97 //
dhvajaæ ÓatakratorÃsÅt  $ sitacÃmaramaï¬itam  &
sanÃgayak«agandharvam  % ahoraganiÓÃcarà  // MatsP_148.98 //
senà sà devarÃjasya  $ durjayà bhuvanatraye  &
koÂayastÃs trayastriæÓad  % devadevanikÃyinÃm  // MatsP_148.99 //
himÃcalÃbhe sitakarïacÃmare  $ suvarïapadmÃmalasundarasraji  &
k­tÃbhirÃgojjvalakuÇkumÃÇkure  % kapolalÅlÃlikadambasaækule  // MatsP_148.100 //
sthitastadairÃvatanÃmaku¤jare  $ mahÃbalaÓcitravibhÆ«aïÃmbara÷  &
viÓÃlavastrÃæÓuvitÃnabhÆ«ita÷  % prakÅrïakeyÆrabhujÃgramaï¬ala÷  \
sahasrad­gbandisahasrasaæstutas  # trivi«Âape 'Óobhata pÃkaÓÃsana÷  // MatsP_148.101 //
turaægamÃtaægabalaughasaækulà  $ sitÃtapatradhvajarÃjiÓÃlinÅ  &
camÆÓca sà durjayapattrisaætatà  % vibhÃti nÃnÃyudhayodhadustarà  // MatsP_148.102 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 149

*sÆta uvÃca
surÃsurÃïÃæ sammardas  $ tasminnatyantadÃruïe  &
tumulo 'timahÃnÃsÅt  % senayorubhayorapi  // MatsP_149.1 //
garjatÃæ devadaityÃnÃæ  $ ÓaÇkhabherÅraveïa ca  &
tÆryÃïÃæ caiva nirgho«air  % mÃtaægÃnÃæ ca b­æhitai÷  // MatsP_149.2 //
hve«atÃæ hayav­ndÃnÃæ  $ rathanemisvanena ca  &
jyÃgho«eïa ca ÓÆrÃïÃæ  % tumulo 'timahÃnabhÆt  // MatsP_149.3 //
samÃsÃdyobhaye sene  $ parasparajayai«iïÃm  &
ro«eïÃtiparÅtÃnÃæ  % tyaktajÅvitacetasÃm  // MatsP_149.4 //
samÃsÃdya tu te 'nyonyaæ  $ prakrameïa vilomata÷  &
rathenÃsaktapÃdÃto  % rathena ca turaægama÷  // MatsP_149.5 //
hastÅ padÃtisaæyukto  $ rathinà ca kvacidrathÅ  &
mÃtaægenÃparo hastÅ  % turaægairbahubhirgaja÷  // MatsP_149.6 //
padÃtireko bahubhir  $ gajairmattaiÓca yujyate  &
tata÷ prÃsÃÓanigadÃ-  % bhindipÃlaparaÓvadhai÷  // MatsP_149.7 //
Óaktibhi÷ paÂÂiÓai÷ ÓÆlair  $ mudgarai÷ kuïapairga¬ai÷  &
cakraiÓca ÓaÇkubhiÓcaiva  % tomarairaÇkuÓai÷ sitai÷  // MatsP_149.8 //
karïinÃlÅkanÃrÃca-  $ vatsadantÃrdhacandrakai÷  &
bhallaiÓca ÓatapattraiÓca  % Óukatuï¬aiÓca nirmalai÷  // MatsP_149.9 //
v­«ÂiratyadbhutÃkÃrà  $ gagane samad­Óyata  &
saæpracchÃdya diÓa÷ sarvÃs  % tamomayamivÃkarot  // MatsP_149.10 //
na prÃj¤Ãyata te 'nyonyaæ  $ tasmiæstamasi saækule  &
alak«yaæ vis­jantaste  % hetisaæghÃtamuddhatam  // MatsP_149.11 //
patitaæ senayormadhye  $ nirÅk«ante parasparam  &
tato dhvajairbhujaiÓchattrai÷  % ÓirobhiÓca sakuï¬alai÷  // MatsP_149.12 //
gajaisturaægai÷ pÃdÃtai÷  $ patadbhi÷ patitairapi  &
ÃkÃÓasaraso bhra«Âai÷  % paÇkajairiva bhÆ÷ st­tà  // MatsP_149.13 //
bhagnadantà bhinnakumbhÃÓ  $ chinnadÅrghamahÃkarÃ÷  &
gajÃ÷ ÓalanibhÃ÷ petur  % dharaïyÃæ rudhirasravÃ÷  // MatsP_149.14 //
bhagne«Ãdaï¬acakrÃk«Ã  $ rathÃÓca ÓakalÅk­tÃ÷  &
petu÷ ÓakalatÃæ yÃtÃs  % turaægÃÓca sahasraÓa÷  // MatsP_149.15 //
tato 's­ghradadustÃrà  $ p­thivÅ samajÃyata  &
nadyaÓca rudhirÃvartà  % har«adÃ÷ piÓitÃÓinÃm  \
vetÃlÃkrŬamabhavat  # tatsaækularaïÃjiram  // MatsP_149.16 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 150

*sÆta uvÃca
atha grasanamÃlokya  $ yama÷ krodhavimÆrchita÷  &
vavar«a Óaravar«eïa  % viÓe«eïÃgnivarcasà  // MatsP_150.1 //
sa viddho bahubhirbÃïair  $ grasano 'tiparÃkrama÷  &
k­tapratik­tÃkÃÇk«Å  % dhanurÃnamya bhairavam  // MatsP_150.2 //
Óatai÷ pa¤cabhiratyugrai÷  $ ÓarÃïÃæ yamamardayat  &
sa vicintya yamo bÃïÃn  % grasanasyÃtipauru«am  // MatsP_150.3 //
bÃïav­«ÂibhirugrÃbhir  $ yamo grasanamardayat  &
k­tÃntaÓarav­«Âiæ tÃæ  % viyati pratisarpiïÅm  // MatsP_150.4 //
cicheda Óaravar«eïa  $ grasano dÃnaveÓvara÷  &
viphalÃæ tÃæ samÃlokya  % yamastÃæ Óarasaætatim  // MatsP_150.5 //
sa vicintya ÓaravrÃtaæ  $ grasanasya rathaæ prati  &
cik«epa mudgaraæ ghoraæ  % tarasà tasya cÃntaka÷  // MatsP_150.6 //
sa taæ mudgaram ÃyÃntam  $ utplutya gaganasthitam  &
jagrÃha vÃmahastena  % yÃmyaæ dÃnavanandana÷  // MatsP_150.7 //
tameva mudgaraæ g­hya  $ yamasya mahi«aæ ru«Ã  &
pÃtayÃmÃsa vegena  % sa papÃta mahÅtale  // MatsP_150.8 //
utplutyÃtha yamastasmÃn  $ mahi«Ãnni«pati«yata÷  &
prÃsena tìayÃmÃsa  % grasanaæ vadane d­¬ham  // MatsP_150.9 //
sa tu prÃsaprahÃreïa  $ mÆrchito nyapatadbhuvi  &
grasanaæ patitaæ d­«Âvà  % jambho bhÅmaparÃkrama÷  // MatsP_150.10 //
yamasya bhindipÃlena  $ prahÃramakaroddh­di  &
yamastena prahÃreïa  % susrÃva rudhiraæ mukhÃt  // MatsP_150.11 //
k­tÃntaæ marditaæ d­«Âvà  $ gadÃpÃïirdhanÃdhipa÷  &
v­to yak«ÃyutaÓatair  % jambhaæ pratyudyayau ru«Ã  // MatsP_150.12 //
jambho ru«Ã tam ÃyÃntaæ  $ dÃnavÃnÅkasaæv­ta÷  &
uvÃca prÃj¤o vÃkyaæ tu  % yathà snigdhena bhëitam  // MatsP_150.13 //
grasano labdhasaæj¤o 'tha  $ yamasya prÃhiïodgadÃm  &
maïihemapari«kÃrÃæ  % gurvÅm arivimardinÅm  // MatsP_150.14 //
tÃmapratarkyÃæ samprek«ya  $ gadÃæ mahi«avÃhana÷  &
gadÃyÃ÷ pratighÃtÃrthaæ  % jagaddalanabhairavam  // MatsP_150.15 //
daï¬aæ mumoca kopena  $ jvÃlÃmÃlÃsamÃkulam  &
sa gadÃæ viyati prÃpya  % rarÃsÃmbudharo yathà  // MatsP_150.16 //
saæghaÂÂamabhavattÃbhyÃæ  $ ÓailÃbhyÃmiva du÷saham  &
tÃbhyÃæ ni«pe«anirhrÃda-  % ja¬Åk­tadigantaram  // MatsP_150.17 //
jagad vyÃkulatÃæ yÃtaæ  $ pralayÃgamaÓaÇkayà  &
k«aïÃtpraÓÃntanirhrÃdaæ  % jvaladulkÃsamÃcitam  // MatsP_150.18 //
ni«pe«aïe tayorbhÅmam  $ abhÆdgaganagocaram  &
nihatyÃtha gadÃæ daï¬as  % tato grasanamÆrdhani  // MatsP_150.19 //
h­tvà ÓriyamivÃnartho  $ durv­ttasyÃpatadd­¬ha÷  &
sa tu tena prahÃreïa  % d­«Âvà satimirà diÓa÷  // MatsP_150.20 //
papÃta bhÆmau ni÷saæj¤o  $ bhÆmireïuvibhÆ«ita÷  &
tato hÃhÃravo ghora÷  % senayorubhayorabhÆt  // MatsP_150.21 //
tato muhÆrtamÃtreïa  $ grasana÷ prÃpya cetanÃm  &
apaÓyatsvÃæ tanuæ dhvastÃæ  % vilolÃbharaïÃmbarÃm  // MatsP_150.22 //
sa cÃpi cintayÃmÃsa  $ k­te pratik­tikriyÃm  &
madvidhe vastuni puæsi  % prabho÷ paribhavodayÃt  // MatsP_150.23 //
mayyÃÓritÃni sainyÃni  $ jite mayi vinÃÓità  &
asaæbhÃvita evÃstu  % jana÷ svacchandace«Âita÷  // MatsP_150.24 //
na tu vyarthaÓatodghu«Âa-  $ saæbhÃvitadhano nara÷  &
evaæ saæcintya vegena  % samuttasthau mahÃbala÷  // MatsP_150.25 //
mudgaraæ kÃladaï¬Ãbhaæ  $ g­hÅtvà girisaænibha÷  &
grasano ghorasaækalpa÷  % saæda«Âau«ÂhapuÂacchada÷  // MatsP_150.26 //
rathena tvarito gacchan  $ nÃsasÃdÃntakaæ raïe  &
samÃsÃdya yamaæ yuddhe  % grasano bhrÃmya mudgaram  // MatsP_150.27 //
vegena mahatà raudraæ  $ cik«epa yamamÆrdhani  &
vilokya mudgaraæ dÅptaæ  % yama÷ saæbhrÃntalocana÷  // MatsP_150.28 //
va¤cayÃmÃsa durdhar«aæ  $ mudgaraæ sa mahÃbala÷  &
tasminnapas­te dÆraæ  % caï¬ÃnÃæ bhÅmakarmaïÃm  // MatsP_150.29 //
yÃmyÃnÃæ kiækarÃïÃæ tu  $ sahasraæ ni«pipe«a ha  &
tatastÃæ nihatÃæ d­«Âvà  % ghorÃæ kiækaravÃhinÅm  // MatsP_150.30 //
agamatparamaæ k«obhaæ  $ nÃnÃpraharaïodyata÷  &
grasanastu samÃlokya  % tÃæ kiækaramayÅæ camÆm  // MatsP_150.31 //
mene yamasahasrÃïi  $ s­«ÂÃni yamamÃyayà  &
nigrÃhya grasana÷ senÃæ  % vis­jannastrav­«Âaya÷  // MatsP_150.32 //
kalpÃntaghorasaækÃÓo  $ babhÆva krodhamÆrchita÷  &
kÃæÓcidbibheda ÓÆlena  % kÃæÓcidbÃïairajihmagai÷  // MatsP_150.33 //
kÃæÓcit pipe«a gadayà  $ kÃæÓca mudgarav­«Âibhi÷  &
kecitprÃsaprahÃraiÓca  % dÃruïaistìitÃstadà  // MatsP_150.34 //
apare bahuÓastasya  $ lalamburbÃhumaï¬ale  &
ÓilÃbhirapare jaghnur  % drumairanyairmahocchrayai÷  // MatsP_150.35 //
tasyÃpare tu gÃtre«u  $ daÓanairapyadaæÓayan  &
apare mu«Âibhi÷ p­«Âhaæ  % kiækarÃ÷ praharanti ca  // MatsP_150.36 //
abhidrutastathà ghorair  $ grasana÷ krodhamÆrchita÷  &
uts­jya gÃtraæ bhÆp­«Âhe  % ni«pipe«a sahasraÓa÷  // MatsP_150.37 //
kÃæÓcidutthÃya mu«Âibhir  $ jaghne kiækarasaæÓrayÃn  &
sa tu kiækarayuddhena  % grasana÷ ÓramamÃptavÃn  // MatsP_150.38 //
tamÃlokya yama÷ ÓrÃntaæ  $ nihatÃæ ca svavÃhinÅm  &
ÃjagÃma samudyamya  % daï¬aæ mahi«avÃhana÷  // MatsP_150.39 //
grasanastu samÃyÃntam  $ Ãjaghne gadayorasi  &
acintayitvà tatkarma  % grasanasyÃntako 'rihà  // MatsP_150.40 //
jaghne rathasya mÆrdhanyÃn  $ vyÃghrÃndaï¬ena kopana÷  &
sa ratho daï¬amathitair  % vyÃghrairardhair vik­«yate  // MatsP_150.41 //
saæÓaya÷ puru«asyeva  $ cittaæ daityasya tadratham  &
samuts­jya rathaæ daitya÷  % padÃtirdharaïÅæ gata÷  // MatsP_150.42 //
yamaæ bhujÃbhyÃmÃdÃya  $ yodhayÃmÃsa dÃnava÷  &
yamo 'pi ÓastrÃïyuts­jya  % bÃhuyuddhe«vavartata  // MatsP_150.43 //
grasana÷ kaÂivastraistu  $ yamaæ guhya baloddhata÷  &
bhrÃmayÃmÃsa vegena  % pracittamiva sambhrama÷  // MatsP_150.44 //
yamo 'pi kaïÂhe 'va«Âabhya  $ daityaæ bÃhuyugena tu  &
vegena bhrÃmayÃmÃsa  % samutk­«ya mahÅtalÃt  // MatsP_150.45 //
tato mu«Âibhiranyonyaæ  $ nirdayau tau nijaghnatu÷  &
daityendrasyÃtikÃyatvÃt  % tata÷ ÓrÃntabhujo yama÷  // MatsP_150.46 //
skandhe nidhÃya daityasya  $ mukhaæ viÓrÃntimaicchata  &
tamÃlak«ya tato daitya÷  % ÓrÃntamantakamojasà  // MatsP_150.47 //
ni«pipe«a mahÅp­«Âhe  $ bahuÓa÷ pÃr«ïipÃïibhi÷  &
yÃvadyamasya vadanÃt  % susrÃva rudhiraæ bahu  // MatsP_150.48 //
nirjÅvitaæ yamaæ d­«Âvà  $ tata÷ saætyajya dÃnava÷  &
jayaæ prÃpyoddhataæ daityo  % nÃdaæ muktvà mahÃsvana÷  // MatsP_150.49 //
svayaæ sainyaæ samÃsÃdya  $ tasthau giririvÃcala÷  &
dhanÃdhipasya jambhena  % sÃyakairmarmabhedibhi÷  // MatsP_150.50 //
diÓo 'varuddhÃ÷ kruddhena  $ sainyaæ cÃsya nik­ntitam  &
tata÷ krodhaparÅtastu  % dhaneÓo jambhadÃnavam  // MatsP_150.51 //
h­di vivyÃdha bÃïÃnÃæ  $ sahasreïÃgnivarcasÃm  &
sÃrathiæ ca ÓatenÃjau  % dhvajaæ daÓabhireva ca  // MatsP_150.52 //
hastau ca pa¤casaptatyà  $ mÃrgaïairdaÓabhirdhanu÷  &
mÃrgaïair barhipattrÃÇgais  % tailadhautairajihmagai÷  // MatsP_150.53 //
siæhamekena taæ tÅk«ïair  $ vivyÃdha daÓabhi÷ Óarai÷  &
jambhastu karma tadd­«Âvà  % dhaneÓasyÃtidu«karam  // MatsP_150.54 //
h­di dhairyaæ samÃlambya  $ kiæcitsaætrastamÃnasa÷  &
jagrÃha niÓitÃnbÃïä  % chatrumarmavibhedina÷  // MatsP_150.55 //
ÃkarïÃk­«ÂacÃpastu  $ jambha÷ krodhaparipluta÷  &
vivyÃdha dhanadaæ tÅk«ïai÷  % Óarairvak«asi dÃnava÷  // MatsP_150.56 //
sÃrathiæ cÃsya bÃïena  $ d­¬henÃbhyahanaddh­di  &
cicheda jyÃmathaikena  % tailadhautena dÃnava÷  // MatsP_150.57 //
tatastu niÓitairbÃïair  $ dÃruïair marmabhedibhi÷  &
vivyÃdhorasi vitteÓaæ  % daÓabhi÷ krÆrakarmak­t  // MatsP_150.58 //
mohaæ paramato gacchan  $ d­¬haviddho hi vittapa÷  &
sa k«aïÃddhairyamÃlambya  % dhanurÃk­«ya bhairavam  // MatsP_150.59 //
kiranbÃïasahasrÃïi  $ niÓitÃni dhanÃdhipa÷  &
diÓa÷ khaæ vidiÓo bhÆmÅr  % anÅkÃnyasurasya ca  // MatsP_150.60 //
pÆrayÃmÃsa vegena  $ saæchÃdya ravimaï¬alam  &
jambho 'pi paramekaikaæ  % ÓarairbahubhirÃhave  // MatsP_150.61 //
cicheda laghusaædhÃno  $ dhaneÓasyÃtipauru«Ãt  &
tato dhaneÓa÷ saækruddho  % dÃnavendrasya karmaïà  // MatsP_150.62 //
vyadhamattasya sainyÃni  $ nÃnÃsÃyakav­«Âibhi÷  &
tadd­«Âvà du«k­taæ karma  % dhanÃdhyak«asya dÃnava÷  // MatsP_150.63 //
g­hÅtvà mudgaraæ bhÅmam  $ Ãyasaæ hemabhÆ«itam  &
dhanadÃnucarÃnyak«Ãn  % ni«pipe«a sahasraÓa÷  // MatsP_150.64 //
te vadhyamÃnà daityena  $ mu¤canto bhairavÃnravÃn  &
rathaæ dhanapate÷ sarve  % parivÃrya vyavasthitÃ÷  // MatsP_150.65 //
d­«Âvà tÃnarditÃndeva÷  $ ÓÆlaæ jagrÃha dÃruïam  &
tena daityasahasrÃïi  % sÆdayÃmÃsa satvara÷  // MatsP_150.66 //
k«ÅyamÃïe«u daitye«u  $ dÃnava÷ krodhamÆrchita÷  &
jagrÃha paraÓuæ daityo  % mardanaæ daityavidvi«Ãm  // MatsP_150.67 //
sa tena ÓitadhÃreïa  $ dhanabhartur mahÃratham  &
cicheda ÓataÓo daityo hy  % Ãkhu÷ snigdhamivÃmbaram  // MatsP_150.68 //
padÃtiratha vitteÓo  $ gadÃmÃdÃya bhairavÅm  &
mahÃhavavimarde«u  % d­ptaÓatruvinÃÓinÅm  // MatsP_150.69 //
adh­«yÃæ sarvabhÆtÃnÃæ  $ bahuvar«agaïÃrcitÃm  &
nÃnÃcandanadigdhÃÇgÃæ  % divyapu«pavivÃsitÃm  // MatsP_150.70 //
nirmalÃyomayÅæ gurvÅm  $ amoghÃæ hemabhÆ«aïÃm  &
cik«epa mÆrdhni saækruddho  % jambhasya tu dhanÃdhipa÷  // MatsP_150.71 //
ÃyÃntÅæ tÃæ samÃlokya  $ ta¬itsaæghÃtamaï¬itÃm  &
daityo gadÃbhighÃtÃrthaæ  % Óastrav­«Âiæ mumoca ha  // MatsP_150.72 //
cakrÃïi kuïapÃnprÃsÃn  $ bhuÓuï¬Å÷ paÂÂiÓÃnapi  &
hemakeyÆranaddhÃbhyÃæ  % bÃhubhyÃæ caï¬avikrama÷  // MatsP_150.73 //
vyarthÅk­tya tu tÃnsarvÃn  $ ÃyudhÃndaityavak«asi  &
prasphurantÅ papÃtogrà  % maholkevÃdrikandare  // MatsP_150.74 //
sa tayÃbhihato gìhaæ  $ papÃta rathakÆbare  &
srotobhiÓcÃsya rudhiraæ  % susrÃva gatacetasa÷  // MatsP_150.75 //
jambhaæ tu nihataæ matvà  $ kujambho bhairavasvana÷  &
dhanÃdhipasya saækruddho  % vÃkyenÃtÅva kopita÷  // MatsP_150.76 //
cakre bÃïamayaæ jÃlaæ  $ dik«u yak«Ãdhipasya tu  &
cicheda bÃïajÃlaæ tad  % ardhacandrai÷ Óitaistata÷  // MatsP_150.77 //
mumoca Óarav­«Âiæ tu  $ tasmai yak«Ãdhipo balÅ  &
sa taæ daitya÷ ÓaravrÃtaæ  % cicheda niÓitai÷ Óarai÷  // MatsP_150.78 //
vyarthÅk­tÃæ tu tÃæ d­«Âvà  $ Óarav­«Âiæ dhanÃdhipa÷  &
Óaktiæ jagrÃha durdhar«Ãæ  % hemaghaïÂÃÂÂahÃsinÅm  // MatsP_150.79 //
bÃhunà ratnakeyÆra-  $ kÃntisaætÃnahÃsinà  &
sa tÃæ nirÆpya vegena  % kujambhÃya mumoca ha  // MatsP_150.80 //
sà kujambhasya h­dayaæ  $ dÃrayÃmÃsa dÃruïam  &
vittehà svalpasattvasya  % puru«asyeva bhÃvità  // MatsP_150.81 //
athÃsya h­dayaæ bhittvà  $ jagÃma dharaïÅtalam  &
tato muhÆrtÃdasvastho  % dÃnavo dÃruïÃk­ti÷  // MatsP_150.82 //
jagrÃha paÂÂiÓaæ daitya÷  $ prÃæÓuæ ÓitaÓilÃmukham  &
sa tena paÂÂiÓenÃjau  % dhanadasya stanÃntaram  // MatsP_150.83 //
vÃkyena tÅk«ïarÆpeïa  $ marmÃntaravisarpiïà  &
nirbibhedÃbhijÃtasya  % h­dayaæ durjano yathà  // MatsP_150.84 //
tena paÂÂiÓaghÃtena  $ dhaneÓa÷ parimÆrchita÷  &
nipapÃta rathopasthe  % jarjaro dhÆrvaho yathà  // MatsP_150.85 //
tathÃgataæ tu taæ d­«Âvà  $ dhaneÓaæ naravÃhanam  &
kha¬gÃstro nir­tirdevo  % niÓÃcarabalÃnuga÷  // MatsP_150.86 //
abhidudrÃva vegena  $ kujambhaæ bhÅmavikramam  &
atha d­«Âvà tu durdhar«aæ  % kujambho rÃk«aseÓvaram  // MatsP_150.87 //
codayÃmÃsa sainyÃni  $ rÃk«asendravadhaæ prati  &
sa d­«Âvà coditÃæ senÃæ  % bhallanÃnÃstrabhÅ«aïÃm  // MatsP_150.88 //
rathÃdÃplutya vegena  $ bhÆ«aïadyutibhÃsvara÷  &
kha¬gena kamalÃnÅva  % vikoÓenÃmbaratvi«Ã  // MatsP_150.89 //
cicheda ripuvaktrÃïi  $ vicitrÃïi samantata÷  &
tiryakp­«ÂhamadhaÓcordhvaæ  % dÅrghabÃhurmahÃsinà  // MatsP_150.90 //
saæda«Âau«ÂhapuÂÃÂopa-  $ bhrukuÂÅvikaÂÃnana÷  &
pracaï¬akoparaktÃk«o  % nyak­ntaddÃnavÃnraïe  // MatsP_150.91 //
tato ni÷Óe«itaprÃyÃæ  $ vilokya svÃmanÅkinÅm  &
muktvà kujambho dhanadaæ  % rÃk«asendramabhidravan  // MatsP_150.92 //
labdhasaæj¤o 'tha jambhastu  $ dhanÃdhyak«apadÃnugÃn  &
jÅvagrÃhÃnsa jagrÃha  % baddhvà pÃÓai÷ sahasraÓa÷  // MatsP_150.93 //
mÆrtimanti tu ratnÃni  $ vividhÃni ca dÃnavÃ÷  &
vÃhanÃni ca divyÃni  % vimÃnÃni sahasraÓa÷  // MatsP_150.94 //
dhaneÓo labdhasaæj¤o 'tha  $ tÃmavasthÃæ vilokya tu  &
ni÷ÓvasandÅrghamu«ïaæ ca  % ro«ÃttÃmravilocana÷  // MatsP_150.95 //
dhyÃtvÃstraæ gÃru¬aæ divyaæ  $ bÃïaæ saædhÃya kÃrmuke  &
mumoca dÃnavÃnÅke  % taæ bÃïaæ ÓatrudÃraïam  // MatsP_150.96 //
prathamaæ kÃrmukÃttasya  $ niÓcerurdhÆmarÃjaya÷  &
anantaraæ sphuliÇgÃnÃæ  % koÂayo dÅptavarcasÃm  // MatsP_150.97 //
tato jvÃlÃkulaæ vyoma  $ cakÃrÃstraæ samantata÷  &
tata÷ krameïa durvÃraæ  % nÃnÃrÆpaæ tadÃbhavat  // MatsP_150.98 //
amÆrtaÓcÃbhavalloko hy  $ andhakÃrasamÃv­ta÷  &
tato 'ntarik«e Óaæsanti  % tejaste tu pari«k­tam  // MatsP_150.99 //
kujambhastatsamÃlocya  $ dÃnavo 'tiparÃkrama÷  &
abhidudrÃva vegena  % padÃtirdhanadaæ nadan  // MatsP_150.100 //
athÃbhimukham ÃyÃntaæ  $ daityaæ d­«Âvà dhanÃdhipa÷  &
babhÆva sambhramÃvi«Âa÷  % palÃyanaparÃyaïa÷  // MatsP_150.101 //
tata÷ palÃyatastasya  $ mukuÂaæ ratnamaï¬itam  &
papÃta bhÆtale dÅptaæ  % ravibimbamivÃmbarÃt  // MatsP_150.102 //
ÓÆrÃïÃmabhijÃtÃnÃæ  $ bhartaryapas­te raïÃt  &
martuæ saægrÃmaÓirasi  % yuktaæ tadbhÆ«aïÃgrata÷  // MatsP_150.103 //
iti vyavasya durdhar«Ã  $ nÃnÃÓastrÃstrapÃïaya÷  &
yuyutsava÷ sthità yak«Ã  % mukuÂaæ parivÃrya tam  // MatsP_150.104 //
abhimÃnadhanà vÅrà  $ dhanadasya padÃnugÃ÷  &
tÃnamar«Ãcca samprek«ya  % dÃnavaÓcaï¬apauru«a÷  // MatsP_150.105 //
bhuÓuï¬Åæ bhairavÃkÃrÃæ  $ g­hÅtvà ÓailagauravÃm  &
rak«iïo mukuÂasyÃtha  % ni«pipe«a niÓÃcarÃn  // MatsP_150.106 //
tÃnpramathyÃtha danujo  $ mukuÂaæ tatsvake rathe  &
samÃropyÃmararipur  % jitvà dhanadamÃhave  // MatsP_150.107 //
dhanÃni ratnÃni ca mÆrtimanti  $ tathà nidhÃnÃni ÓarÅriïaÓca  &
ÃdÃya sarvÃïi jagÃma daityo  % jambha÷ svasainyaæ danujendrasiæha÷  \
dhanÃdhipo vai vinikÅrïamÆrdhajo  # jagÃma dÅna÷ surabharturantikam  // MatsP_150.108 //
kujambhenÃtha saæsakto  $ rajanÅcaranandana÷  &
mÃyÃmamoghÃmÃÓritya  % tÃmasÅæ rÃk«aseÓvara÷  // MatsP_150.109 //
mohayÃmÃsa daityendraæ  $ jagatk­tvà tamomayam  &
tato viphalanetrÃïi  % dÃnavÃnÃæ balÃni tu  // MatsP_150.110 //
na ÓekuÓcalitaæ tatra  $ padÃdapi padaæ tadà  &
tato nÃnÃstravar«eïa  % dÃnavÃnÃæ mahÃcamÆm  // MatsP_150.111 //
jaghÃna ghananÅhÃra-  $ timirÃturavÃhanÃm  &
vadhyamÃne«u daitye«u  % kujambhe mƬhacetasi  // MatsP_150.112 //
mahi«o dÃnavendrastu  $ kalpÃntÃmbhodasaænibha÷  &
astraæ cakÃra sÃvitram  % ulkÃsaæghÃtamaï¬itam  // MatsP_150.113 //
vij­mbhatyatha sÃvitre  $ paramÃstre pratÃpini  &
praïÃÓamagamattÅvraæ  % tamo ghoramanantaram  // MatsP_150.114 //
tato 'straæ visphuliÇgÃÇkaæ  $ tama÷ k­tsnaæ vyanÃÓayat  &
praphullÃruïapadmaughaæ  % ÓaradÅvÃmalaæ sara÷  // MatsP_150.115 //
tatastamasi saæÓÃnte  $ daityendrÃ÷ prÃptacak«u«a÷  &
cakru÷ krÆreïa manasà  % devÃnÅkai÷ sahÃdbhutam  // MatsP_150.116 //
Óastrairamar«Ãnnirmuktair  $ bhujaægÃstraæ vinoditam  &
athÃdÃya dhanurghoram  % i«ÆæÓcÃÓÅvi«opamÃn  // MatsP_150.117 //
kujambho 'dhÃvata k«iptaæ  $ rak«orÃjabalaæ prati  &
rÃk«asendrastam ÃyÃntaæ  % vilokya sapadÃnuga÷  // MatsP_150.118 //
vivyÃdha niÓitairbÃïai÷  $ krÆrÃÓÅvi«abhÅ«aïai÷  &
tadÃdÃnaæ ca saædhÃnaæ  % na mok«aÓcÃpi lak«yate  // MatsP_150.119 //
cichedÃsya ÓaravrÃtÃn  $ svaÓarair atilÃghavÃt  &
dhvajaæ paramatÅk«ïena  % citrakarmÃmaradvi«a÷  // MatsP_150.120 //
sÃrathiæ cÃsya bhallena  $ rathanŬÃdapÃtayat  &
kujambha÷ karma tadd­«Âvà  % rÃk«asendrasya saæyuge  // MatsP_150.121 //
ro«araktek«aïayuto  $ rathÃdÃplutya dÃnava÷  &
kha¬gaæ jagrÃha vegena  % Óaradambaranirmalam  // MatsP_150.122 //
carma codayakhaï¬endu-  $ daÓakena vibhÆ«itam  &
abhyadravadraïe daityo  % rak«o 'dhipatimojasà  // MatsP_150.123 //
taæ rak«o 'dhipati÷ prÃptaæ  $ mudgareïÃhanaddh­di  &
sa tu tena prahÃreïa  % k«Åïa÷ saæbhrÃntamÃnasa÷  // MatsP_150.124 //
tasthÃvace«Âo danujo  $ yathà dhÅro dharÃdhara÷  &
sa muhÆrtaæ samÃÓvasto  % dÃnavendro 'tidurjaya÷  // MatsP_150.125 //
rathamÃruhya jagrÃha  $ rak«o vÃmakareïa tu  &
keÓe«u nir­tiæ daityo  % jÃnunÃkramya dhi«Âhitam  // MatsP_150.126 //
tata÷ kha¬gena ca ÓiraÓ  $ chettumaicchadamar«aïa÷  &
tasmiæstadantare devo  % varuïo 'pÃæpatirdrutam  // MatsP_150.127 //
pÃÓena dÃnavendrasya  $ babandha ca bhujadvayam  &
tato baddhabhujaæ daityaæ  % viphalÅk­tapauru«am  // MatsP_150.128 //
tìayÃmÃsa gadayà  $ dayÃmuts­jya pÃÓabh­t  &
sa tu tena prahÃreïa  % srotobhi÷ k«atajaæ vaman  // MatsP_150.129 //
dadhÃra rÆpaæ meghasya  $ vidyunmÃlÃlatÃv­tam  &
tadavasthÃgataæ d­«Âvà  % kujambhaæ mahi«Ãsura÷  // MatsP_150.130 //
vyÃv­ttavadane 'gÃdhe  $ grastumaicchat surÃvubhau  &
nir­tiæ varuïaæ caiva  % tÅk«ïadaæ«ÂrotkaÂÃnana÷  // MatsP_150.131 //
tÃvabhiprÃyamÃlak«ya  $ tasya daityasya dÆ«itam  &
tyaktvà rathapathaæ bhÅtau  % mahi«asyÃtiraæhasà  // MatsP_150.132 //
bh­Óaæ drutau javÃd digbhyÃm  $ ubhÃbhyÃæ bhayavihvalau  &
jagÃma nir­ti÷ k«ipraæ  % Óaraïaæ pÃkaÓÃsanam  // MatsP_150.133 //
kruddhastu mahi«o daityo  $ varuïaæ samabhidruta÷  &
tamantakamukhÃsaktam  % Ãlokya himavaddyuti÷  // MatsP_150.134 //
cakre somÃstrani÷s­«Âaæ  $ himasaæghÃtakaïÂakam  &
vÃyavyaæ cÃstramatulaæ  % candraÓcakre dvitÅyakam  // MatsP_150.135 //
vÃyunà tena candreïa  $ saæÓu«keïa himena ca  &
vyathità dÃnavÃ÷ sarve  % ÓÅtocchinnà vipauru«Ã÷  // MatsP_150.136 //
na ÓekuÓcalituæ padbhyÃæ  $ nÃstrÃïyÃdÃtumeva ca  &
mahÃhimanipÃtena  % ÓastraiÓcandrapracoditai÷  // MatsP_150.137 //
gÃtrÃïyasurasainyÃnÃm  $ adahyanta samantata÷  &
mahi«o ni«prayatnastu  % ÓÅtenÃkampitÃnana÷  // MatsP_150.138 //
kak«ÃvÃlambya pÃïibhyÃm  $ upavi«Âo hyadhomukha÷  &
sarve te ni«pratÅkÃrà  % daityÃÓcandramasà jitÃ÷  // MatsP_150.139 //
raïecchÃæ dÆratastyaktvà  $ tasthuste jÅvitÃrthina÷  &
tatrÃbravÅtkÃlanemir  % daityÃnkopena dÅpita÷  // MatsP_150.140 //
bho bho÷ Ó­ÇgÃriïa÷ ÓarÃ÷  $ sarve ÓastrÃstrapÃragÃ÷  &
ekaiko 'pi jagatsarvaæ  % Óaktastulayituæ bhujai÷  // MatsP_150.141 //
ekaiko 'pi k«amo grastuæ  $ jagatsarvaæ carÃcaram  &
ekaikasyÃpi paryÃptà  % na sarve 'pi divaukasa÷  // MatsP_150.142 //
kalÃæ pÆrayituæ yatnÃt  $ «o¬aÓÅmativikramÃ÷  &
kiæ prayÃtÃÓca ti«Âhadhvaæ  % samare 'maranirjitÃ÷  // MatsP_150.143 //
na yuktametacchÆrÃïÃæ  $ viÓe«ÃddaityajanmanÃm  &
rÃjà cÃntarito 'smÃkaæ  % tÃrako lokamÃraka÷  // MatsP_150.144 //
viratÃnÃæ raïÃdasmÃt  $ kruddha÷ prÃïÃnhari«yati  &
ÓÅtena na«ÂaÓrutayo  % bhra«ÂavÃkpÃÂavÃstathà  // MatsP_150.145 //
mÆkÃstadÃbhavandaityà  $ raïaddaÓanapaÇktaya÷  &
tÃnd­«Âvà na«ÂacetaskÃn  % daityächÅtena sÃditÃn  // MatsP_150.146 //
matvà kÃlak«amaæ kÃryaæ  $ kÃlanemirmahÃsura÷  &
ÃÓritya dÃnavÅæ mÃyÃæ  % vitatya svaæ mahÃvapu÷  // MatsP_150.147 //
pÆrayÃmÃsa gaganaæ  $ diÓo vidiÓa eva ca  &
nirmame dÃnavendreÓa÷  % ÓarÅre bhÃskarÃyutam  // MatsP_150.148 //
diÓaÓca mÃyayà caï¬ai÷  $ pÆrayÃmÃsa pÃvakai÷  &
tato jvÃlÃkulaæ sarvaæ  % trailokyamabhavatk«aïÃt  // MatsP_150.149 //
tena jvÃlÃsamÆhena  $ himÃæÓuragamacchamam  &
tata÷ krameïa vibhra«Âaæ  % ÓÅtadurdinam Ãbabhau  // MatsP_150.150 //
tadbalaæ dÃnavendrÃïÃæ  $ mÃyayà kÃlanemina÷  &
tadd­«Âvà dÃnavÃnÅkaæ  % labdhasaæj¤aæ divÃkara÷  \
uvÃcÃruïamudbhrÃnta÷  # kopÃllokaikalocana÷  // MatsP_150.151 //

*divÃkara uvÃca
nayÃruïa rathaæ ÓÅghraæ  $ kÃlanemiratho yata÷  &
vimardastatra vi«amo  % bhavità ÓÆrasaæk«aya÷  // MatsP_150.152 //
jita e«a ÓaÓÃÇko 'tra  $ yadbalaæ vayamÃÓritÃ÷  &
ityuktaÓcodayÃmÃsa  % rathaæ garu¬apÆrvaja÷  // MatsP_150.153 //
prayatnavidh­tairaÓvai÷  $ sitacÃmaramÃlibhi÷  &
jagaddÅpo 'tha bhagavä  % jagrÃha vitataæ dhanu÷  // MatsP_150.154 //
Óarau ca dvau mahÃbhÃgo  $ divyÃvÃÓÅvi«adyutÅ  &
saæcÃrÃstreïa saædhÃya  % bÃïamekaæ sasarja sa÷  // MatsP_150.155 //
dvitÅyamindrajÃlena  $ yojitaæ pramumoca ha  &
saæcÃrÃstreïa rÆpÃïÃæ  % k«aïÃccakre viparyayam  // MatsP_150.156 //
devÃnÃæ dÃnavaæ rÆpaæ  $ dÃnavÃnÃæ ca daivikam  &
matvà surÃnsvakÃneva  % jaghne ghorÃstralÃghavÃt  // MatsP_150.157 //
kÃlanemÅ ru«Ãvi«Âa÷  $ k­tÃnta iva saæk«aye  &
kÃæÓcitkha¬gena tÅk«ïena  % kÃæÓcin nÃrÃcav­«Âibhi÷  \
kÃæÓcidgadÃbhirghorÃbhi÷  # kÃæÓcidghorai÷ paraÓvadhai÷  // MatsP_150.158 //
ÓirÃæsi ke«ÃæcidapÃtayacca  $ bhujÃnrathÃnsÃrathÅæÓcogravega÷  &
kÃæÓcit pipe«Ãtha rathasya vegÃt  % kÃæÓcitkrudhà coddhatamu«ÂipÃtai÷  // MatsP_150.159 //
raïe vinihatÃnd­«Âvà  $ nemi÷ svÃndÃnavÃdhipa÷  &
rÆpaæ svaæ tu prapadyanta hy  % asurÃ÷ suradhar«itÃ÷  // MatsP_150.160 //
kÃlanemÅ ru«Ãvi«Âas  $ te«Ãæ rÆpaæ na buddhavÃn  &
nemidaityastu tÃnd­«Âvà  % kÃlanemimuvÃca ha  // MatsP_150.161 //
ahaæ nemi÷ suro naiva  $ kÃlaneme vidasva mÃm  &
bhavatà mohitenÃjau  % nihatà bhÆrivikramÃ÷  // MatsP_150.162 //
daityÃnÃæ daÓalak«Ãïi  $ durjayÃnÃæ surairiha  &
sarvÃstravÃraïaæ mu¤ca  % brÃhmamastraæ tvarÃnvita÷  // MatsP_150.163 //
sa tena bodhito daitya÷  $ sambhramÃkulacetana÷  &
yojayÃmÃsa bÃïaæ hi  % brahmÃstravihitena tu  // MatsP_150.164 //
mumoca cÃpi daityendra÷  $ sa svayaæ surakaïÂaka÷  &
tato 'stratejasà vyÃptaæ  % trailokyaæ sacarÃcaram  // MatsP_150.165 //
devÃnÃæ cÃbhavatsainyaæ  $ sarvameva bhayÃnvitam  &
saæcarÃstraæ ca saæÓÃntaæ  % svayamÃyodhane babhau  // MatsP_150.166 //
tasminpratihate hyastre  $ bhra«Âatejà divÃkara÷  &
mahendrajÃlamÃÓritya  % cakre svÃæ koÂiÓastanum  // MatsP_150.167 //
visphÆrjatkarasampÃta-  $ samÃkrÃntajagattrayam  &
tatÃpa dÃnavÃnÅkaæ  % gatamajjaughaÓoïitam  // MatsP_150.168 //
tataÓcÃvar«adanalaæ  $ samantÃd atisaæhatam  &
cak«Ææ«i dÃnavendrÃïÃæ  % cakÃrÃndhÃni ca prabhu÷  // MatsP_150.169 //
gajÃnÃmagalanmeda÷  $ petuÓcÃpyaravà bhuvi  &
turagà ni÷ÓvasantaÓca  % gharmÃrtà rathino 'pi ca  // MatsP_150.170 //
itaÓcetaÓca salilaæ  $ prÃrthayantast­«ÃturÃ÷  &
pracchÃyaviÂapÃæÓcaiva  % girÅïÃæ gahvarÃïi ca  // MatsP_150.171 //
te«Ãæ prÃrthayatÃæ ÓÅtaæ  $ drumÃntaravisarpiïÃm  &
dÃvÃgni÷ prajvalaæÓcaiva  % ghorÃrcirdagdhapÃdapa÷  \
toyÃrthina÷ puro d­«Âvà  # toyaæ kallolamÃlinam  // MatsP_150.172 //
pura÷sthitamapi prÃptuæ  $ na ÓekuravamarditÃ÷  &
aprÃpya salilaæ bhÆmau  % vyÃttÃsyà gatacetasa÷  // MatsP_150.173 //
tatra tatra vyad­Óyanta  $ m­tà daityeÓvarà bhuvi  &
rathà gajÃÓca patitÃs  % turagÃÓca samÃpitÃ÷  // MatsP_150.174 //
sthità vamanto dhÃvanto  $ galadraktavasÃs­ja÷  &
dÃnavÃnÃæ sahasrÃïi  % vyad­Óyanta m­tÃni tu  // MatsP_150.175 //
saæk«aye dÃnavendrÃïÃæ  $ tasminmahati vartite  &
prakopodbhÆtatÃmrÃk«a÷  % kÃlanemÅ ru«Ãtura÷  // MatsP_150.176 //
abhavatkalpameghÃbha÷  $ sphuradbhÆriÓatahrada÷  &
gambhÅrÃsphoÂanirhrÃda-  % jagaddh­dayaghaÂÂaka÷  // MatsP_150.177 //
pracchÃdya gaganÃbhogaæ  $ ravimÃyÃæ vyanÃÓayat  &
ÓÅtaæ vavar«a salilaæ  % dÃnavendrabalaæ prati  // MatsP_150.178 //
daityÃstÃæ v­«ÂimÃsÃdya  $ samÃÓvastÃstata÷ kramÃt  &
bÅjÃÇkurà ivÃmlÃnÃ÷  % prÃpya v­«Âiæ dharÃtale  // MatsP_150.179 //
tata÷ sa megharÆpÅ tu  $ kÃlanemirmahÃsura÷  &
Óastrav­«Âiæ vavar«ogrÃæ  % devÃnÅke«u durjayÃm  // MatsP_150.180 //
tayà v­«Âyà bÃdhyamÃnà  $ daityendrÃïÃæ mahaujasÃm  &
gatiæ kÃæ ca na paÓyanto  % gÃva÷ ÓÅtÃrdità iva  // MatsP_150.181 //
parasparaæ vyalÅyanta  $ p­«Âhe«u vyastrapÃïaya÷  &
sve«u bÃdhe vyalÅyanta  % gaje«u turage«u ca  // MatsP_150.182 //
rathe«u tvamarÃstrastÃs  $ tatra tatra nililyire  &
apare ku¤citairgÃtrai÷  % svahastapihitÃnanÃ÷  // MatsP_150.183 //
itaÓcetaÓca saæbhrÃntà  $ babhramurvai diÓo daÓa  &
evaævidhe tu saægrÃme  % tumule devasaæk«aye  // MatsP_150.184 //
d­Óyante patità bhÆmau  $ ÓastrabhinnÃÇgasaædhaya÷  &
vibhujà bhinnamÆrdhÃnas  % tathà chinnorujÃnava÷  // MatsP_150.185 //
viparyastarathÃsaÇgà  $ ni«pi«ÂadhvajapaÇktaya÷  &
nirbhinnÃÇgaisturaægaistu  % gajaiÓcÃcalasaænibhai÷  // MatsP_150.186 //
srutaraktahradairbhÆmir  $ vik­tÃvik­tà babhau  &
evamÃjau balÅ daitya÷  % kÃlanemirmahÃsura÷  // MatsP_150.187 //
jaghne muhÆrtamÃtreïa  $ gandharvÃïÃæ daÓÃyutam  &
yak«ÃïÃæ pa¤ca lak«Ãïi  % rak«asÃmayutÃni «a  // MatsP_150.188 //
trÅïi lak«Ãïi jaghne sa  $ kiænarÃïÃæ tarasvinÃm  &
jaghne piÓÃcamukhyÃnÃæ  % sapta lak«Ãïi nirbhaya÷  // MatsP_150.189 //
itare«ÃmasaækhyÃtÃ÷  $ surajÃtinikÃyinÃm  &
jaghne sa koÂÅ÷ saækruddhaÓ  % citrÃstrairastrakovida÷  // MatsP_150.190 //
evaæ paribhave bhÅme  $ tadà tvamarasaæk«aye  &
saækruddhÃvaÓvinau devau  % citrÃstrakavacojjvalau  // MatsP_150.191 //
jaghnatu÷ samare daityaæ  $ k­tÃntÃnalasaænibham  &
tamÃsÃdya raïe ghoram  % ekaika÷ «a«Âibhi÷ Óarai÷  // MatsP_150.192 //
jaghne marmasu tÅk«ïÃgrair  $ asuraæ bhÅmadarÓanam  &
tÃbhyÃæ bÃïaprahÃrai÷ sa  % kiæcidÃyastacetana÷  // MatsP_150.193 //
jagrÃha cakrama«ÂÃraæ  $ tailadhautaæ raïÃntakam  &
tena cakreïa so 'ÓvibhyÃæ  % cicheda rathakÆbaram  // MatsP_150.194 //
jagrÃhÃtha dhanurdaitya÷  $ ÓarÃæÓcÃÓÅvi«opamÃn  &
vavar«a bhi«ajo mÆrdhni  % saæchÃdyÃkÃÓagocaram  // MatsP_150.195 //
tÃvapyastraiÓcichidatu÷  $ ÓitaistairdaityasÃyakÃn  &
tacca karma tayord­«Âvà  % vismita÷ kopamÃviÓat  // MatsP_150.196 //
mahatà sa tu kopena  $ sarvÃyomayasÃdanam  &
jagrÃha mudgaraæ bhÅmaæ  % kÃladaï¬avibhÅ«aïam  // MatsP_150.197 //
sa tato bhrÃmya vegena  $ cik«epÃÓvirathaæ prati  &
taæ tu mudgaram ÃyÃntam  % ÃlokyÃmbaragocaram  // MatsP_150.198 //
tyaktvà rathau tu tau vegÃd  $ Ãplutau tarasÃÓvinau  &
tau rathau sa tu ni«pi«ya  % mudgaro 'calasaænibha÷  // MatsP_150.199 //
dÃrayÃmÃsa dharaïÅæ  $ hemajÃlapari«k­ta÷  &
tasya karmÃÓvinau d­«Âvà  % bhi«ajau citrayodhinau  // MatsP_150.200 //
vajrÃstraæ tu prakurvÃte  $ dÃnavendranivÃraïam  &
tato vajramayaæ var«aæ  % prÃvartad atidÃruïam  // MatsP_150.201 //
ghoravajraprahÃraistu  $ daityendra÷ sa pari«k­ta÷  &
ratho dhvajo dhanuÓcakraæ  % kavacaæ cÃpi käcanam  // MatsP_150.202 //
k«aïena tilaÓo jÃtaæ  $ sarvasainyasya paÓyata÷  &
tadd­«Âvà du«karaæ karma  % so 'ÓvibhyÃæ bhÅmavikrama÷  // MatsP_150.203 //
nÃrÃyaïÃstraæ balavÃn  $ mumoca raïamÆrdhani  &
vajrÃstraæ ÓamayÃmÃsa  % dÃnavendro 'stratejasà  // MatsP_150.204 //
tasminpraÓÃnte vajrÃstre  $ kÃlanemiranantaram  &
jÅvagrÃhaæ grÃhayitum  % aÓvinau tu pracakrame  // MatsP_150.205 //
tÃvaÓvinau raïÃdbhÅtau  $ sahasrÃk«arathaæ prati  &
prayÃtau vepamÃnau tu  % padà Óastravivarjitau  // MatsP_150.206 //
tayoranugato daitya÷  $ kÃlanemirmahÃbala÷  &
prÃpyendrasya rathaæ krÆro  % daityÃnÅkapadÃnuga÷  // MatsP_150.207 //
taæ d­«Âvà sarvabhÆtÃni  $ vitresurvihvalÃni tu  &
d­«Âvà daityasya tatkrauryaæ  % sarvabhÆtÃni menire  // MatsP_150.208 //
parÃjayaæ mahendrasya  $ sarvalokak«ayÃvaham  &
celu÷ Óikhariïo mukhyÃ÷  % peturulkà nabhastalÃt  // MatsP_150.209 //
jagarjurjaladà dik«u hy  $ udbhÆtÃÓca mahÃrïavÃ÷  &
tÃæ bhÆtavik­tiæ d­«Âvà  % bhagavÃngaru¬adhvaja÷  // MatsP_150.210 //
vyabudhyatÃhiparyaÇke  $ yoganidrÃæ vihÃya tu  &
lak«mÅkarayugÃjasra-  % lÃlitÃÇghrisaroruha÷  // MatsP_150.211 //
ÓaradambaranÅlÃbja-  $ kÃntadehachavirvibhu÷  &
kaustubhodbhÃsitoraska÷  % kÃntakeyÆrabhÃsvara÷  // MatsP_150.212 //
vim­Óya surasaæk«obhaæ  $ vainateyaæ samÃhvayat  &
ÃhÆte 'vasthite tasmin  % nÃgÃvasthitavar«maïi  // MatsP_150.213 //
divyanÃnÃstratÅk«ïÃrcir  $ ÃruhyÃgÃt surÃnsvayam  &
tatrÃpaÓyata devendram  % abhidrutamabhiplutai÷  // MatsP_150.214 //
dÃnavendrairnavÃmbhoda-  $ sacchÃyai÷ pauru«otkaÂai÷  &
yathà hi puru«aæ ghorair  % abhÃgyairvaæÓaÓÃlibhi÷  // MatsP_150.215 //
paritrÃïÃyÃÓu k­taæ  $ suk«etre karma nirmalam  &
athÃpaÓyanta daiteyà  % viyati jyotirmaï¬alam  // MatsP_150.216 //
sphurantamudayÃdristhaæ  $ sÆryamu«ïatvi«Ã iva  &
prabhÃvaæ j¤Ãtumicchanto  % dÃnavÃstasya tejasa÷  // MatsP_150.217 //
garutmantamapaÓyanta÷  $ kalpÃntÃnalasaænibham  &
tamÃsthitaæ ca meghaugha-  % dyutimak«ayamacyutam  // MatsP_150.218 //
tam ÃlokyÃsurendrÃstu  $ har«asampÆrïamÃnasÃ÷  &
ayaæ vai devasarvasvaæ  % jite 'sminnirjitÃ÷ surÃ÷  // MatsP_150.219 //
ayaæ sa daityacakrÃïÃæ  $ k­tÃnta÷ keÓavo 'rihà  &
enamÃÓritya loke«u  % yaj¤abhÃgabhujo 'marÃ÷  // MatsP_150.220 //
ityuktvà dÃnavÃ÷ sarve  $ parivÃrya samantata÷  &
nijaghnurvividhairastrais  % te tam ÃyÃntam Ãhave  // MatsP_150.221 //
kÃlanemiprabh­tayo  $ daÓa daityà mahÃrathÃ÷  &
«a«Âyà vivyÃdha bÃïÃnÃæ  % kÃlanemirjanÃrdanam  // MatsP_150.222 //
nimi÷ Óatena bÃïÃnÃæ  $ mathano 'ÓÅtibhi÷ Óarai÷  &
jambhakaÓcaiva saptatyà  % Óumbho daÓabhireva ca  // MatsP_150.223 //
Óe«Ã daityeÓvarÃ÷ sarve  $ vi«ïumekaikaÓa÷ Óarai÷  &
daÓabhiÓcaiva yattÃste  % jaghnu÷ sagaru¬aæ raïe  // MatsP_150.224 //
te«Ãm am­«ya tatkarma  $ vi«ïurdÃnavasÆdana÷  &
ekaikaæ dÃnavaæ jaghne  % «a¬bhi÷ «a¬bhirajihmagai÷  // MatsP_150.225 //
Ãkarïak­«ÂairbhÆyaÓca  $ kÃlanemis tribhi÷ Óarai÷  &
vi«ïuæ vivyÃdha h­daye  % krodhÃdraktavilocana÷  // MatsP_150.226 //
tasyÃÓobhanta te bÃïà  $ h­daye taptakäcanÃ÷  &
mayÆkhÃnÅva dÅptÃni  % kaustubhasya sphuÂatvi«a÷  // MatsP_150.227 //
tairbÃïai÷ kiæcidÃyasto  $ harirjagrÃha mudgaram  &
satataæ bhrÃmya vegena  % dÃnavÃya vyasarjayat  // MatsP_150.228 //
dÃnavendrastamaprÃptaæ  $ viyatyeva Óatai÷ Óarai÷  &
cicheda tilaÓa÷ kruddho  % darÓayanpÃïilÃghavam  // MatsP_150.229 //
tato vi«ïu÷ prakupita÷  $ prÃsaæ jagrÃha bhairavam  &
tena daityasya h­dayaæ  % tìayÃmÃsa gìhata÷  // MatsP_150.230 //
k«aïena labdhasaæj¤astu  $ kÃlanemirmahÃsura÷  &
Óaktiæ jagrÃha tÅk«ïÃgrÃæ  % hemaghaïÂÃÂÂahÃsinÅm  // MatsP_150.231 //
tayà vÃmabhujaæ vi«ïor  $ bibheda ditinandana÷  &
bhinna÷ Óaktyà bhujastasya  % srutaÓoïita Ãbabhau  // MatsP_150.232 //
padmarÃgamayeneva  $ keyÆreïa vibhÆ«ita÷  &
tato vi«ïu÷ prakupito  % jagrÃha vipulaæ dhanu÷  // MatsP_150.233 //
saptadaÓa ca nÃrÃcÃæs  $ tÅk«ïÃnmarmavibhedina÷  &
daityasya h­dayaæ «a¬bhir  % vivyÃdha ca tribhi÷ Óarai÷  // MatsP_150.234 //
caturbhi÷ sÃrathiæ cÃsya  $ dhvajaæ caikena pattriïà  &
dvÃbhyÃæ jyÃdhanu«Å cÃpi  % bhujaæ savyaæ ca pattriïà  // MatsP_150.235 //
sa viddho h­daye gìhaæ  $ daityo hariÓilÅmukhai÷  &
srutaraktÃruïaprÃæÓu÷  % pŬÃkulitamÃnasa÷  // MatsP_150.236 //
cakampe mÃruteneva  $ nodita÷ kiæÓukadruma÷  &
tamÃkampitamÃlak«ya  % gadÃæ jagrÃha keÓava÷  // MatsP_150.237 //
tÃæ ca vegena cik«epa  $ kÃlanemirathaæ prati  &
sà papÃta Óirasyugrà  % vipulà kÃlanemina÷  // MatsP_150.238 //
saæcÆrïitottamÃÇgastu  $ ni«pi«ÂamukuÂo 'sura÷  &
srutaraktaugharandhrastu  % srutadhÃturivÃcala÷  // MatsP_150.239 //
prÃpatatsve rathe bhagne  $ visaæj¤a÷ Ói«ÂajÅvita÷  &
patitasya rathopasthe  % dÃnavasyÃcyuto 'rihà  // MatsP_150.240 //
smitapÆrvamuvÃcedaæ  $ vÃkyaæ cakrÃyudha÷ prabhu÷  &
gacchÃsura vimukto 'si  % sÃmprataæ jÅva nirbhaya÷  // MatsP_150.241 //
tata÷ svalpena kÃlena  $ ahameva tavÃntaka÷  &
etacchrutvà vacastasya  % sÃrathi÷ kÃlanemina÷  \
apavÃhya rathaæ dÆram  # anayatkÃlanemina÷  // MatsP_150.242 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 151

*sÆta uvÃca
taæ d­«Âvà dÃnavÃ÷ kruddhÃÓceru÷ svai÷ svairbalairv­tÃ÷  /*
saraghà iva mÃk«Åkaharaïe sarvatodiÓam  // MatsP_151.1 //*
k­«ïacÃmarajÃlìhye  $ sudhÃviracitÃÇkure  &
citrapa¤capatÃke tu  % prabhinnakaraÂÃmukhe  // MatsP_151.2 //
parvatÃbhe gaje bhÅme  $ madasrÃviïi durdhare  &
ÃruhyÃjau nimirdaityo  % hariæ pratyudyayau balÅ  // MatsP_151.3 //
tasyÃsandÃnavà raudrà  $ gajasya padarak«iïa÷  &
saptaviæÓatisÃhasrÃ÷  % kirÅÂakavacojjvalÃ÷  // MatsP_151.4 //
aÓvÃrƬhaÓca mathano  $ jambhakaÓco«ÂravÃhana÷  &
Óumbho 'pi vipulaæ me«aæ  % samÃruhyÃvrajadraïam  // MatsP_151.5 //
apare dÃnavendrÃstu  $ yattà nÃnÃstrapÃïaya÷  &
Ãjaghnu÷ samare kruddhà  % vi«ïumakli«ÂakÃriïam  // MatsP_151.6 //
parigheïa nimirdaityo  $ mathano mudgareïa tu  &
Óumbha÷ ÓÆlena tÅk«ïena  % prÃsena grasanastathà  // MatsP_151.7 //
cakreïa mahi«a÷ kruddho  $ jambha÷ Óaktyà mahÃraïe  &
jaghnurnÃrÃyaïaæ sarve  % Óe«ÃstÅk«ïaiÓca mÃrgaïai÷  // MatsP_151.8 //
tÃnyastrÃïi prayuktÃni  $ ÓarÅraæ viviÓurhare÷  &
gurÆktÃnyupadi«ÂÃni  % sacchi«yasya ÓrutÃviva  // MatsP_151.9 //
asambhrÃnto raïe vi«ïur  $ atha jagrÃha kÃrmukam  &
ÓarÃæÓcÃÓÅvi«ÃkÃrÃæs  % tailadhautÃnajihmagÃn  // MatsP_151.10 //
tato 'bhisaædhya daityÃæstÃn  $ ÃkarïÃk­«ÂakÃrmuka÷  &
abhyadravadraïe kruddho  % daityÃnÅke tu pauru«Ãt  // MatsP_151.11 //
nimiæ vivyÃdha viæÓatyà  $ bÃïÃnÃmagnivarcasÃm  &
mathanaæ daÓabhirbÃïai÷  % Óumbhaæ pa¤cabhireva ca  // MatsP_151.12 //
ekena mahi«aæ kruddho  $ vivyÃdhorasi pattriïà  &
jambhaæ dvÃdaÓabhistÅk«ïai÷  % sarvÃæÓcaikaikaÓo '«Âabhi÷  // MatsP_151.13 //
tasya tallÃghavaæ d­«Âvà  $ dÃnavÃ÷ krodhamÆrchitÃ÷  &
nardamÃnÃ÷ prayatnena  % cakruratyadbhutaæ raïam  // MatsP_151.14 //
cichedÃtha dhanurvi«ïor  $ nimirbhallena dÃnava÷  &
saædhyamÃnaæ Óaraæ haste  % cicheda mahi«Ãsura÷  // MatsP_151.15 //
pŬayÃmÃsa garu¬aæ  $ jambhastÅk«ïaistu sÃyakai÷  &
bhujaæ tasyÃhanadgìhaæ  % Óumbho bhÆdharasaænibha÷  // MatsP_151.16 //
chinne dhanu«i govindo  $ gadÃæ jagrÃha bhÅ«aïÃm  &
tÃæ prÃhiïotsa vegena  % mathanÃya mahÃhave  // MatsP_151.17 //
tÃmaprÃptÃæ nimirbÃïaiÓ  $ cicheda tilaÓo raïe  &
tÃæ nÃÓamÃgatÃæ d­«Âvà  % hÅnÃgre prÃrthanÃmiva  // MatsP_151.18 //
jagrÃha mudgaraæ ghoraæ  $ divyaratnapari«k­tam  &
taæ mumocÃtha vegena  % nimimuddiÓya dÃnavam  // MatsP_151.19 //
tam ÃyÃntaæ viyatyeva  $ trayo daityà nyavÃrayan  &
gadayà jambhadaityastu  % grasana÷ paÂÂiÓena tu  // MatsP_151.20 //
Óaktyà ca mahi«o daitya÷  $ svapak«ajayakÃÇk«ayà  &
nirÃk­taæ tamÃlokya  % durjane praïayaæ yathà  // MatsP_151.21 //
jagrÃha ÓaktimugrÃgrÃm  $ a«ÂaghaïÂotkaÂasvanÃm  &
jambhÃya tÃæ samuddiÓya  % prÃhiïodraïabhÅ«aïa÷  // MatsP_151.22 //
tÃmambarasthÃæ jagrÃha  $ gajo dÃnavanandana÷  &
g­hÅtÃæ tÃæ samÃlokya  % Óik«Ãmiva vivekibhi÷  // MatsP_151.23 //
d­¬haæ bhÃrasahaæ sÃram  $ anyadÃdÃya kÃrmukam  &
raudrÃstramabhisaædhÃya  % tasminbÃïaæ mumoca ha  // MatsP_151.24 //
tato 'stratejasà sarvaæ  $ vyÃptaæ lokaæ carÃcaram  &
tato bÃïamayaæ sarvam  % ÃkÃÓaæ samad­Óyata  // MatsP_151.25 //
bhÆrdiÓo vidiÓaÓcaiva  $ bÃïajÃlamayà babhu÷  &
d­«Âvà tadastramÃhÃtmyaæ  % senanÅr grasano 'sura÷  // MatsP_151.26 //
brÃhmamastraæ cakÃrÃsau  $ sarvÃstravinivÃraïam  &
tena tatpraÓamaæ yÃtaæ  % raudrÃstraæ lokaghasmaram  // MatsP_151.27 //
astre pratihate tasmin  $ vi«ïurdÃnavasÆdana÷  &
kÃladaï¬Ãstramakarot  % sarvalokabhayaækaram  // MatsP_151.28 //
saædhÅyamÃne tasmiæstu  $ mÃruta÷ paru«o vavau  &
cakampe ca mahŠdevŠ % daityà bhinnadhiyo 'bhavan  // MatsP_151.29 //
tadastramugraæ d­«Âvà tu  $ dÃnavà yuddhadurmadÃ÷  &
cakrurastrÃïi divyÃni  % nÃnÃrÆpÃïi saæyuge  // MatsP_151.30 //
nÃrÃyaïÃstraæ grasano g­hÅtvà  $ cakraæ nimi÷ svÃstravaraæ mumoca  &
ai«Åkamastraæ ca cakÃra jambhas  % tatkÃladaï¬ÃstranivÃraïÃya  // MatsP_151.31 //
yÃvanna saædhyà na daÓÃæ prayÃnti  $ daityeÓvarÃÓcÃstranivÃraïÃya  &
tÃvatk«aïenaiva jaghÃna koÂÅr  % daityeÓvarÃïÃæ sagajÃnsahÃÓvÃn  // MatsP_151.32 //
anantaraæ ÓÃntamabhÆttadastraæ  $ daityÃstrayogeïa tu kÃladaï¬am  &
ÓÃntaæ tadÃlokya hari÷ svaÓastraæ  % svavikrame manyuparÅtamÆrti÷  // MatsP_151.33 //
jagrÃha cakraæ tapanÃyutÃbham  $ ugrÃramÃtmÃnamiva dvitÅyam  &
cik«epa senÃpataye 'bhisaædhya  % kaïÂhasthalaæ vajrakaÂhoramugram  // MatsP_151.34 //
cakraæ tadÃkÃÓagataæ vilokya  $ sarvÃtmanà daityavarÃ÷ svavÅryai÷  &
nÃÓaknuvanvÃrayituæ pracaï¬aæ  % daivaæ yathà karma mudhà prapannam  // MatsP_151.35 //
tamapratarkyaæ janayannajayyaæ  $ cakraæ papÃta grasanasya kaïÂhe  &
dvidhà tu k­tvà grasanasya kaïÂhaæ  % tadraktadhÃrÃruïaghoranÃbhi  \
jagÃma bhÆyo 'pi janÃrdanasya  # pÃïiæ prav­ddhÃnalatulyadÅpti  // MatsP_151.36 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 152

tasminvinihate daitye  $ grasane lokanÃyake  &
nirmaryÃdamayudhyanta  % hariïà saha dÃnavÃ÷  // MatsP_152.1 //
paÂÂiÓairmuÓalai÷ pÃÓair  $ gadÃbhi÷ kuïapairapi  &
tÅk«ïÃnanaiÓca nÃrÃcaiÓ  % cakrai÷ Óaktibhireva ca  // MatsP_152.2 //
tÃnastrÃndÃnavairmuktÃæÓ  $ citrayodhÅ janÃrdana÷  &
ekaikaæ ÓataÓaÓcakre  % bÃïairagniÓikhopamai÷  // MatsP_152.3 //
tata÷ k«ÅïÃyudhaprÃïà  $ dÃnavà bhrÃntacetasa÷  &
astrÃïyÃdÃtumabhavann  % asamarthà yadà raïe  // MatsP_152.4 //
tadà m­tairgajairaÓvair  $ janÃrdanamayodhayan  &
samantÃtkoÂiÓo daityÃ÷  % sarvata÷ pratyayodhayan  // MatsP_152.5 //
bahu k­tvà vapurvi«ïu÷  $ kiæcicchÃntabhujo 'bhavat  &
uvÃca ca garutmantaæ  % tasminsutumule raïe  // MatsP_152.6 //
garutmankaccidaÓrÃntas  $ tvamasminnapi sÃmpratam  &
yadyaÓrÃnto 'si tadyÃhi  % mathanasya rathaæ prati  // MatsP_152.7 //
ÓrÃnto 'syatha muhÆrtaæ tvaæ  $ raïÃdapas­to bhava  &
ityukto garu¬astena  % vi«ïunà prabhavi«ïunà  // MatsP_152.8 //
ÃsasÃda raïe daityaæ  $ mathanaæ ghoradarÓanam  &
daityastvabhimukhaæ d­«Âvà  % ÓaÇkhacakragadÃdharam  // MatsP_152.9 //
jaghÃna bhindipÃlena  $ ÓitabÃïena vak«asi  &
tatprahÃramacintyaiva  % vi«ïustasminmahÃhave  // MatsP_152.10 //
jaghÃna pa¤cabhirbÃïair  $ mÃrjitaiÓca ÓilÃÓitai÷  &
punardaÓabhir Ãk­«Âais  % taæ tatìa stanÃntare  // MatsP_152.11 //
viddho marmasu daityendro  $ haribÃïairakampata  &
sa muhÆrtaæ samÃÓvÃsya  % jagrÃha parighaæ tadà  // MatsP_152.12 //
jaghne janÃrdanaæ cÃpi  $ parigheïÃgnivarcasà  &
vi«ïustena prahÃreïa  % kiæcidÃghÆrïito 'bhavat  // MatsP_152.13 //
tata÷ krodhaviv­ttÃk«o  $ gadÃæ jagrÃha mÃdhava÷  &
mathanaæ sarathaæ ro«Ãn  % ni«pipe«Ãtha ro«ata÷  // MatsP_152.14 //
sa papÃtÃtha daityendra÷  $ k«ayakÃle 'calo yathà  &
tasminnipatite bhÆmau  % dÃnave vÅryaÓÃlini  // MatsP_152.15 //
avasÃdaæ yayurdaityÃ÷  $ kardame kariïo yathà  &
tataste«u vipanne«u  % dÃnave«vatimÃni«u  // MatsP_152.16 //
prakopÃdraktanayano  $ mahi«o dÃnaveÓvara÷  &
pratyudyayau hariæ raudra÷  % svabÃhubalamÃsthita÷  // MatsP_152.17 //
tÅk«ïadhÃreïa ÓÆlena  $ mahi«o harimardayan  &
Óaktyà ca garu¬aæ vÅro  % mahi«o 'bhyahanaddh­di  // MatsP_152.18 //
tato vyÃv­tya vadanaæ  $ mahÃcalaguhÃnibham  &
grastumaicchadraïe daitya÷  % sa garutmantamacyutam  // MatsP_152.19 //
athÃcyuto 'pi vij¤Ãya  $ dÃnavasya cikÅr«itam  &
vadanaæ pÆrayÃmÃsa  % divyairastrairmahÃbala÷  // MatsP_152.20 //
mahi«asyÃtha sas­je  $ bÃïaughaæ garu¬adhvaja÷  &
pidhÃya vadanaæ divyair  % divyÃstraparimantritai÷  // MatsP_152.21 //
sa tairbÃïairabhihato  $ mahi«o 'calasaænibha÷  &
parivartitakÃyo 'dha÷  % papÃta na mamÃra ca  // MatsP_152.22 //
mahi«aæ patitaæ d­«Âvà  $ bhÆmau provÃca keÓava÷  &
mahi«Ãsura mattastvaæ  % vadhaæ nÃstrairihÃrhasi  // MatsP_152.23 //
yo«idvadhya÷ purokto 'si  $ sÃk«Ãtkamalayoninà  &
utti«Âha jÅvitaæ rak«a  % gacchÃsmÃtsaægarÃddrutam  // MatsP_152.24 //
tasminparÃÇmukhe daitye  $ mahi«e ÓumbhadÃnava÷  &
saæda«Âau«ÂhapuÂa÷ kopÃd  % bhrukuÂÅkuÂilÃnana÷  // MatsP_152.25 //
nirmathya pÃïinà pÃïiæ  $ dhanurÃdÃya bhairavam  &
sajyaæ cakÃra sa dhanu÷  % ÓarÃæÓcÃÓÅvi«opamÃn  // MatsP_152.26 //
sa citrayodhÅ d­¬hamu«ÂipÃtas  $ tatastu vi«ïuæ garu¬aæ ca daitya÷  &
bÃïairjvaladvahniÓikhÃnikÃÓai÷  % k«iptairasaækhyai÷ parighÃtahÅnai÷  // MatsP_152.27 //
vi«ïuÓca daityendraÓarÃhato 'pi  $ bhuÓuï¬imÃdÃya k­tÃntatulyÃm  &
tayà bhuÓuï¬yà ca pipe«a me«aæ  % Óumbhasya pattraæ dharaïÅdharÃbham  // MatsP_152.28 //
tasmÃdavaplutya hatÃcca me«Ãd  $ bhÆbhau padÃti÷ sa tu daityanÃtha÷  &
tato mahÅsthasya hari÷ ÓaraughÃn  % mumoca kÃlÃnalatulyabhÃsa÷  // MatsP_152.29 //
Óaraistribhistasya bhujaæ bibheda  $ «a¬bhiÓca ÓÅr«aæ daÓabhiÓca ketum  &
vi«ïurvik­«Âai÷ ÓravaïÃvasÃnaæ  % daityasya vivyÃdha viv­ttanetra÷  // MatsP_152.30 //
sa tena viddho vyathito babhÆva  $ daityeÓvaro visrutaÓoïitaugha÷  &
tato 'sya kiæcic calitasya dhairyÃd  % uvÃca ÓaÇkhÃmbujaÓÃrÇgapÃïi÷  // MatsP_152.31 //
kumÃrivadhyo 'si raïaæ vimu¤ca  $ ÓumbhÃsura svalpatarairahobhi÷  &
vadhaæ na matto 'rhasi ceha mƬha  % v­thaiva kiæ yuddhasamutsuko 'si  // MatsP_152.32 //
jambho vaco vi«ïumukhÃnniÓamya  $ nimiÓca ni«pe«Âumiye«a vi«ïum  &
gadÃmathodyamya nimi÷ pracaï¬Ãæ  % jaghÃna gìhÃæ garu¬aæ Óirasta÷  // MatsP_152.33 //
Óumbho 'pi vi«ïuæ parigheïa mÆrdhni  $ pram­«ÂaratnaughavicitrabhÃsà  &
tau dÃnavÃbhyÃæ vi«amai÷ prahÃrair  % nipetururvyÃæ ghanapÃvakÃbhau  // MatsP_152.34 //
tatkarma d­«Âvà ditijÃstu sarve  $ jagarjuruccai÷ k­tasiæhanÃdÃ÷  &
dhanÆæ«i cÃsphoÂya surÃbhighÃtair  % vyadÃrayanbhÆmimapi pracaï¬Ã÷  \
vÃsÃæsi caivÃdudhuvu÷ pare tu  # dadhmuÓca ÓaÇkhÃnakagomukhaughÃn  // MatsP_152.35 //
atha saæj¤ÃmavÃpyÃÓu  $ garu¬o 'pi sakeÓava÷  &
parÃÇmukho raïÃttasmÃt  % palÃyata mahÃjava÷  // MatsP_152.36 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 153

*sÆta uvÃca
tamÃlokya palÃyantaæ  $ vibhra«ÂadhvajakÃrmukam  &
hariæ deva÷ sahasrÃk«o  % mene bhagnaæ durÃhave  // MatsP_153.1 //
daityÃæÓca muditÃnd­«Âvà  $ kartavyaæ nÃdhyagacchata  &
athÃyÃnnikaÂe vi«ïo÷  % sureÓa÷ pÃkaÓÃsana÷  // MatsP_153.2 //
uvÃca cainaæ madhuraæ  $ protsÃhaparib­æhakam  &
kimebhi÷ krŬase deva  % dÃnavairdu«ÂamÃnasai÷  // MatsP_153.3 //
durjanairlabdharandhrasya  $ puru«asya kuta÷ kriyÃ÷  &
Óaktenopek«ito nÅco  % manyate balamÃtmana÷  // MatsP_153.4 //
tasmÃnna nÅcaæ matimÃn  $ durgahÅnaæ hi saætyajet  &
athÃgresarasaæpattyà  % rathino jayamÃpnuyu÷  // MatsP_153.5 //
kaste sakhÃbhavaccÃgre  $ hiraïyÃk«avadhe vibho  &
hiraïyakaÓipurdaityo  % vÅryaÓÃlÅ madoddhata÷  // MatsP_153.6 //
tvÃæ prÃpyÃpaÓyadasuro  $ vi«amaæ sm­tivibhramam  &
pÆrve 'pyatibalà ye ca  % daityendrÃ÷ suravidvi«a÷  // MatsP_153.7 //
vinÃÓamÃgatÃ÷ prÃpya  $ Óalabhà iva pÃvakam  &
yuge yuge ca daityÃnÃæ  % tvamevÃntakaro hare  // MatsP_153.8 //
tathaivÃdyeha magnÃnÃæ  $ bhava vi«ïo surÃÓraya÷  &
evamuktastato vi«ïur  % vyavardhata mahÃbhuja÷  // MatsP_153.9 //
­ddhyà paramayà yukta÷  $ sarvabhÆtÃÓrayo 'rihà  &
athovÃca sahasrÃk«aæ  % kÃlak«amam adhok«aja÷  // MatsP_153.10 //
daityendrÃ÷ svairvadhopÃyai÷  $ Óakyà hantuæ hi nÃnyata÷  &
durjayastÃrako daityo  % muktvà saptadinaæ ÓiÓum  // MatsP_153.11 //
kaÓcitstrÅvadhyatÃæ prÃpto  $ vadhe 'nyasya kumÃrikà  &
jambhastu vadhyatÃæ prÃpto  % dÃnava÷ krÆravikrama÷  // MatsP_153.12 //
tasmÃdvÅryeïa divyena  $ jahi jambhaæ jagadvaram  &
avadhya÷ sarvabhÆtÃnÃæ  % tvÃæ vinà sa tu dÃnava÷  // MatsP_153.13 //
mayà gupto raïe jambhaæ  $ jagatkaïÂakamuddhara  &
tadvaikuïÂhavaca÷ Órutvà  % sahasrÃk«o 'marÃrihà  // MatsP_153.14 //
samÃdiÓatsurÃnsarvÃn  $ sainyasya racanÃæ prati  &
yatsÃraæ sarvaloke«u  % vÅryasya tapaso 'pi ca  // MatsP_153.15 //
tadekÃdaÓa rudrÃæstu  $ cakÃrÃgresarÃnhari÷  &
vyÃlabhogÃÇgasaænaddhà  % balino nÅlakaædharÃ÷  // MatsP_153.16 //
candrakhaï¬an­muï¬ÃlÅ-  $ maï¬itoruÓikhaï¬ina÷  &
ÓÆlajvÃlÃvaliptÃÇgà  % bhujamaï¬alabhairavÃ÷  // MatsP_153.17 //
piÇgottuÇgajaÂÃjÆÂÃ÷  $ siæhacarmÃnu«aÇgiïa÷  &
kapÃlÅÓÃdayo rudrà  % vidrÃvitamahÃsurÃ÷  // MatsP_153.18 //
kapÃlÅ piÇgalo bhÅmo  $ virÆpÃk«o vilohita÷  &
ajeÓa÷ ÓÃsana÷ ÓÃstà  % ÓaæbhuÓcaï¬o dhruvastathà  // MatsP_153.19 //
eta ekÃdaÓÃnanta-  $ balà rudrÃ÷ prabhÃviïa÷  &
pÃlayanto balasyÃgre  % dÃrayantaÓca dÃnavÃn  // MatsP_153.20 //
ÃpyÃyayantastridaÓÃn  $ garjanta iva cÃmbudÃ÷  &
himÃcalÃbhe mahati  % käcanÃmburuhasraji  // MatsP_153.21 //
pracalaccÃmare hema-  $ ghaïÂÃsaæghÃtamaï¬ite  &
airÃvate caturdante  % mÃtaÇge 'calasaæsthite  // MatsP_153.22 //
mahÃmadajalasrÃve  $ kÃmarÆpe Óatakratu÷  &
tasthau himagire÷ Ó­Çge  % bhÃnumÃniva dÅptimÃn  // MatsP_153.23 //
tasyÃrak«atpadaæ savyaæ  $ mÃruto 'mitavikrama÷  &
jugopÃparamagnistu  % jvÃlÃpÆritadiÇmukha÷  // MatsP_153.24 //
p­«Âharak«o 'bhavadvi«ïu÷  $ sasainyasya Óatakrato÷  &
Ãdityà vasavo viÓve  % marutaÓcÃÓvinÃvapi  // MatsP_153.25 //
gandharvà rÃk«asà yak«Ã÷  $ sakiænaramahoragÃ÷  &
nÃnÃvidhÃyudhÃÓcitrà  % dadhÃnà hemabhÆ«aïÃ÷  // MatsP_153.26 //
koÂiÓa÷ koÂiÓa÷ k­tvà  $ v­ndaæ cihnopalak«itam  &
viÓrÃmayanta÷ svÃæ kÅrtiæ  % bandiv­ndapura÷sarÃ÷  \
cerurdaityavadhe h­«ÂÃ÷  # sahendrÃ÷ surajÃtaya÷  // MatsP_153.27 //
ÓatakratoramaranikÃyapÃlità  $ patÃkinÅ gajaÓatavÃjinÃdità  &
sitonnatadhvajapaÂakoÂimaï¬ità  % babhÆva sà ditisutaÓokavardhinÅ  // MatsP_153.28 //
ÃyÃntÅm avalokyÃtha  $ surasenÃæ gajÃsura÷  &
gajarÆpÅ mahÃmbhoda-  % saæghÃto bhÃti bhairava÷  // MatsP_153.29 //
paraÓvadhÃyudho daityo  $ daæÓito«ÂhakasaæpuÂa÷  &
mamarda ca raïe devÃæÓ  % cik«epÃnyÃnkareïa tu  // MatsP_153.30 //
parÃnparaÓunà jaghne  $ daityendro raudravikrama÷  &
tasya pÃtayata÷ senÃæ  % yak«agandharvakiænarÃ÷  // MatsP_153.31 //
mumucu÷ saæhatÃ÷ sarve  $ citraÓastrÃstrasaæhatim  &
pÃÓÃn paraÓvadhÃæÓcakrÃn  % bhindipÃlÃn samudgarÃn  // MatsP_153.32 //
kuntÃnprÃsÃn asÅæstÅk«ïÃn  $ mudgarÃæÓcÃpi du÷sahÃn  &
tÃnsarvÃnso 'grasaddaitya÷  % kavalÃniva yÆthapa÷  // MatsP_153.33 //
kopÃsphÃlitadÅrghÃgra-  $ karÃsphoÂena pÃtayan  &
vicacÃra raïe devÃn  % du«prek«ye gajadÃnava÷  // MatsP_153.34 //
yasminyasminnipatati  $ surav­nde gajÃsura÷  &
tasmiæstasminmahÃÓabdo  % hÃhÃkÃrak­to 'bhavat  // MatsP_153.35 //
atha vidravamÃïaæ tad  $ balaæ prek«ya samantata÷  &
rudrÃ÷ parasparaæ procur  % ahaækÃrotthitÃrci«a÷  // MatsP_153.36 //
bho bho g­hïÅta daityendraæ  $ mardatainaæ hatÃÓrayam  &
kar«atainaæ Óitai÷ ÓÆlair  % bha¤jatainaæ ca marmasu  // MatsP_153.37 //
kapÃlÅ vÃkyamÃkarïya  $ ÓÆlaæ ÓitaÓikhÃmukham  &
saæmÃrjya vÃmahastena  % saærambhaviv­tek«aïa÷  // MatsP_153.38 //
adhÃvadbh­kuÂÅvakro  $ daityendrÃbhimukho raïe  &
d­¬hena mu«Âibandhena  % ÓÆlaæ vi«Âabhya nirmalam  // MatsP_153.39 //
jaghÃna kumbhadeÓe tu  $ kapÃlÅ gajadÃnavam  &
tato daÓÃpi te rudrà  % nirmalÃyomayai raïe  // MatsP_153.40 //
jaghnu÷ ÓÆlaiÓca daityendraæ  $ Óailavar«mÃïamÃhave  &
srutaÓoïitarandhrastu  % ÓitaÓÆlamukhÃrdita÷  // MatsP_153.41 //
babhau k­«ïacchavir daitya÷  $ ÓaradÅvÃmalaæ sara÷  &
protphullÃruïanÅlÃbja-  % saæghÃta÷ sarvatodiÓam  // MatsP_153.42 //
bhasmaÓubhratanuchÃyai  $ rudrairhaæsairivÃv­ta÷  &
upasthitÃrtirdaityo 'tha  % pracalatkarïapallava÷  // MatsP_153.43 //
Óaæbhuæ bibheda daÓanair  $ nÃbhideÓe gajÃsura÷  &
d­«Âvà saktaæ tu rudrÃbhyÃæ  % nava rudrÃstato 'dbhutam  // MatsP_153.44 //
tatak«urvividhai÷ Óastrai÷  $ ÓarÅramamaradvi«a÷  &
nirbhayà balino yuddhe  % raïabhÆmau vyavasthitÃ÷  // MatsP_153.45 //
m­taæ mahi«amÃsÃdya  $ vane gomÃyavo yathà  &
kapÃlinaæ parityajya  % gataÓcÃsurapuægava÷  // MatsP_153.46 //
vegena kupito daityo  $ nava rudrÃnupÃdravat  &
mamarda caraïÃghÃtair  % dantaiÓcÃpi kareïa ca  // MatsP_153.47 //
sa taistumulayuddhena  $ ÓramamÃsÃdito yadà  &
tadà kapÃlÅ jagrÃha  % karaæ tasyÃmaradvi«a÷  // MatsP_153.48 //
bhrÃmayÃmÃsa vegena hy  $ atÅva ca gajÃsuram  &
d­«Âvà ÓramÃturaæ daityaæ  % kiæcitsphuritajÅvitam  // MatsP_153.49 //
nirutsÃhaæ raïe tasmin  $ gatayuddhotsavodyamam  &
tata÷ patata evÃsya  % carma cotk­tya bhairavam  // MatsP_153.50 //
sravatsarvÃÇgaraktaughaæ  $ cakÃrÃmbaramÃtmana÷  &
d­«Âvà vinihataæ daityaæ  % dÃnavendrà mahÃbalÃ÷  // MatsP_153.51 //
vitresurdudruvurjagmur  $ nipetuÓca sahasraÓa÷  &
d­«Âvà kapÃlino rÆpaæ  % gajacarmÃmbarÃv­tam  // MatsP_153.52 //
dik«u bhÆmau tamevograæ  $ rudraæ daityà vyalokayan  &
evaæ vilulite tasmin  % dÃnavendre mahÃbale  // MatsP_153.53 //
dvipÃdhirƬho daityendro  $ hatadundubhinà tata÷  &
kalpÃntÃmbudharÃbheïa  % durdhareïÃpi dÃnava÷  // MatsP_153.54 //
nimirabhyapatattÆrïaæ  $ surasainyÃni lo¬ayan  // MatsP_153.55 //
yÃæ yÃæ nimigajo yÃti  $ diÓaæ tÃæ tÃæ savÃhanà  &
saætyajya dudruvurdevà  % bhayÃrtÃstyaktahetaya÷  \
gandhena suramÃtaÇgà  # dudruvustasya hastina÷  // MatsP_153.56 //
palÃyite«u sainye«u  $ surÃïÃæ pÃkaÓÃsana÷  &
tasthau dikpÃlakai÷ sÃrdham  % a«Âabhi÷ keÓavena ca  // MatsP_153.57 //
samprÃpto nimimÃtaÇgo  $ yÃvacchakragajaæ prati  &
tÃvacchakragajo yÃto  % muktvà nÃdaæ sa bhairavam  // MatsP_153.58 //
dhriyamÃïo 'pi yatnena  $ sa raïe naiva ti«Âhati  &
palÃyite gaje tasminn  % ÃrƬha÷ pÃkaÓÃsana÷  // MatsP_153.59 //
viparÅtamukho 'yudhyad  $ dÃnavendrabalaæ prati  &
Óatakratustu vajreïa  % nimiæ vak«asyatìayat  // MatsP_153.60 //
gadayà dantinaÓcÃsya  $ gaï¬adeÓe 'hanadd­¬ham  &
tatprahÃramacintyaiva  % nimirnirbhayapauru«a÷  // MatsP_153.61 //
airÃvaïaæ kaÂÅdeÓe  $ mudgareïÃbhyatìayat  &
sa hato mudgareïÃtha  % Óakraku¤jara Ãhave  // MatsP_153.62 //
jagÃma paÓcÃccaraïair  $ dharaïÅæ bhÆdharÃk­ti÷  &
lÃghavÃtk«ipramutthÃya  % tato 'maramahÃgaja÷  // MatsP_153.63 //
raïÃdapasasarpÃÓu  $ bhÅ«ito nimihastinà  &
tato vÃyurvavau rÆk«o  % bahuÓarkarapÃæsula÷  // MatsP_153.64 //
saæmukho nimimÃtaÇgo  $ javanÃcalakampana÷  &
srutarakto babhau Óailo  % ghanadhÃtuhrado yathà  // MatsP_153.65 //
dhaneÓo 'pi gadÃæ gurvÅæ  $ tasya dÃnavahastina÷  &
cik«epa vegÃddaityendro  % nipapÃtÃsya mÆrdhani  // MatsP_153.66 //
gajo gadÃnipÃtena  $ sa tena parimÆrchita÷  &
dantairbhittvà dharÃæ vegÃt  % papÃtÃcalasaænibha÷  // MatsP_153.67 //
patite tu gaje tasmin  $ siæhanÃdo mahÃnabhÆt  &
sarvata÷ surasainyÃnÃæ  % gajab­æhitab­æhitai÷  // MatsP_153.68 //
hre«Ãraveïa cÃÓvÃnÃæ  $ guïÃsphoÂaiÓca dhanvinÃm  &
gajaæ taæ nihataæ d­«Âvà  % nimiæ cÃpi parÃÇmukham  // MatsP_153.69 //
Órutvà ca siæhanÃdaæ ca  $ surÃïÃmatikopana÷  &
jambho jajvÃla kopena  % pÅtÃjya iva pÃvaka÷  // MatsP_153.70 //
sa surÃnkoparaktÃk«o  $ dhanu«yÃropya sÃyakam  &
ti«ÂhatetyabravÅttÃvat  % sÃrathiæ cÃpyacodayat  // MatsP_153.71 //
vegena calatastasya  $ tadrathasyÃbhavaddyuti÷  &
yathÃdityasahasrasyÃ-  % bhuditasyodayÃcale  // MatsP_153.72 //
patÃkinà rathenÃjau  $ kiÇkiïÅjÃlamÃlinà  &
ÓaÓiÓubhrÃtapatreïa  % sa tena syandanena tu  // MatsP_153.73 //
ghaÂÂayansurasainyÃnÃæ  $ h­dayaæ samad­Óyata  &
tam ÃyÃntam abhiprek«ya  % dhanu«yÃhitasÃyaka÷  // MatsP_153.74 //
ÓatakraturadÅnÃtmà  $ d­¬hamÃdhatta kÃrmukam  &
bÃïaæ ca tailadhautÃgram  % ardhacandramajihmagam  // MatsP_153.75 //
tenÃsya saÓaraæ cÃpaæ  $ raïe cicheda v­trahà  &
k«ipraæ saætyajya taccÃpaæ  % jambho dÃnavanandana÷  // MatsP_153.76 //
anyatkÃrmukamÃdÃya  $ vegavadbhÃrasÃdhanam  &
ÓarÃæÓcÃÓÅvi«ÃkÃrÃæs  % tailadhautÃnajihmagÃn  // MatsP_153.77 //
Óakraæ vivyÃdha daÓabhir  $ jatrudeÓe tu pattribhi÷  &
h­daye ca tribhiÓcÃpi  % dvÃbhyÃæ ca skandhayor dvayo÷  // MatsP_153.78 //
Óakro 'pi dÃnavendrÃya  $ bÃïajÃlamapÅd­Óam  &
aprÃptÃndÃnavendrastu  % ÓarächakrabhujeritÃn  // MatsP_153.79 //
cicheda daÓadhÃkÃÓe  $ ÓarairagniÓikhopamai÷  &
tatastu ÓarajÃlena  % devendro dÃnaveÓvaram  // MatsP_153.80 //
ÃcchÃdayata yatnena  $ var«Ãsviva ghanairnabha÷  &
daityo 'pi bÃïajÃlaæ tad  % vyadhamatsÃyakai÷ Óitai÷  // MatsP_153.81 //
yathà vÃyurghanÃÂopaæ  $ parivÃrya diÓo mukhe  &
Óakro 'tha krodhasaærambhÃn  % na viÓe«ayate yadà  // MatsP_153.82 //
dÃnavendraæ tadà cakre  $ gandharvÃstraæ mahÃdbhutam  &
tadutthatejasà vyÃptam  % abhÆdgamanagocaram  // MatsP_153.83 //
gandharvanagaraiÓ cÃpi  $ nÃnÃprÃkÃratoraïai÷  &
mu¤cadbhiradbhutÃkÃrair  % astrav­«Âiæ samantata÷  // MatsP_153.84 //
athÃstrav­«Âyà daityÃnÃæ  $ hanyamÃnà mahÃcamÆ÷  &
jambhaæ ÓaraïamÃgacchad  % aprameyaparÃkramam  // MatsP_153.85 //
vyÃkulo 'pi svayaæ daitya÷  $ sahasrÃk«ÃstrapŬita÷  &
smaransÃdhusamÃcÃraæ  % bhÅtatrÃïaparo 'bhavat  // MatsP_153.86 //
athÃstraæ mausalaæ nÃma  $ mumoca ditinandana÷  &
tato 'yomusalai÷ sarvam  % abhavatpÆritaæ jagat  // MatsP_153.87 //
ekaprahÃrakaraïair  $ apradh­«yai÷ samantata÷  &
gandharvanagaraæ te«u  % gandharvÃstravinirmitam  // MatsP_153.88 //
gÃndharvamastraæ saædhÃya  $ surasainye«u cÃparam  &
ekaikena prahÃreïa  % gajÃnaÓvÃnmahÃrathÃn  // MatsP_153.89 //
rathÃÓvÃnso 'hanatk«ipraæ  $ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷  &
tata÷ surÃdhipastvëÂram  % astraæ ca samudÅrayat  // MatsP_153.90 //
saædhyamÃne tatastvëÂre  $ niÓceru÷ pÃvakÃrci«a÷  &
tato yantramayÃn divyÃn  % ÃyudhÃndu«pradhar«iïa÷  // MatsP_153.91 //
tairyantrairabhavadbaddham  $ antarik«e vitÃnakam  &
vitÃnakena tenÃtha  % praÓamaæ mausale gate  // MatsP_153.92 //
ÓailÃstraæ mumuce jambho  $ yantrasaæghÃtatìanam  &
vyÃmapramÃïairupalais  % tato var«amavartata  // MatsP_153.93 //
tvëÂrasya nirmitÃnyÃÓu  $ yantrÃïi tadanantaram  &
tenopalanipÃtena  % gatÃni tilaÓastata÷  // MatsP_153.94 //
yantrÃïi tilaÓa÷ k­tvà  $ ÓailÃstraæ paramÆrdhasu  &
nipapÃtÃtivegenÃ-  % -dÃrayatp­thivÅæ tata÷  // MatsP_153.95 //
tato vajrÃstram akarot  $ sahasrÃk«a÷ puraædara÷  &
tadopalamahÃvar«aæ  % vyaÓÅryata samantata÷  // MatsP_153.96 //
tata÷ praÓÃnte ÓailÃstre  $ jambho bhÆdharasaænibha÷  &
ai«Åkamastramakarod  % abhÅto 'tiparÃkrama÷  // MatsP_153.97 //
ai«ÅkeïÃgamannÃÓaæ  $ vajrÃstraæ Óakravallabham  &
vij­mbhatyatha cai«Åke  % paramÃstre 'tidurdhare  // MatsP_153.98 //
jajvalurdevasainyÃni  $ sasyandanagajÃni tu  &
dahyamÃne«vanÅke«u  % tejasà surasattama÷  // MatsP_153.99 //
Ãgneyamastramakarod  $ balavÃnpÃkaÓÃsana÷  &
tenÃstreïa tadastraæ ca  % babhraæÓe tadanantaram  // MatsP_153.100 //
tasminpratihate cÃstre  $ pÃvakÃstraæ vyaj­mbhata  &
jajvÃla kÃyaæ jambhasya  % sarathaæ ca sasÃrathim  // MatsP_153.101 //
tata÷ pratihata÷ so 'tha  $ daityendra÷ pratibhÃnavÃn  &
vÃruïÃstraæ mumocÃtha  % Óamanaæ pÃvakÃrci«Ãm  // MatsP_153.102 //
tato jaladharairvyoma  $ sphuradvidyullatÃkulai÷  &
gambhÅramurajadhvÃnair  % ÃpÆritam ivÃmbaram  // MatsP_153.103 //
karÅndrakaratulyÃbhir  $ jaladhÃrÃbhir ambarÃt  &
patantÅbhirjagatsarvaæ  % k«aïenÃpÆritaæ babhau  // MatsP_153.104 //
ÓÃntamÃgneyamastraæ tat  $ pravilokya surÃdhipa÷  &
vÃyavyam astram akaron  % meghasaæghÃtanÃÓanam  // MatsP_153.105 //
vÃyavyÃstrabalenÃtha  $ nirdhÆte meghamaï¬ale  &
babhÆva vimalaæ vyoma  % nÅlotpaladalaprabham  // MatsP_153.106 //
vÃyunà cÃtighoreïa  $ kampitÃste tu dÃnavÃ÷  &
na Óekustatra te sthÃtuæ  % raïe 'tibalino 'pi ye  // MatsP_153.107 //
tadà jambho 'bhavacchailo  $ daÓayojanavist­ta÷  &
mÃrutapratighÃtÃrthaæ  % dÃnavÃnÃæ bhayÃpaha÷  // MatsP_153.108 //
muktanÃnÃyudhodagra-  $ tejo 'bhijvalitadruma÷  &
tata÷ praÓamite vÃyau  % daityendre parvatÃk­tau  // MatsP_153.109 //
mahÃÓanÅæ vajramayÅæ  $ mumocÃÓu Óatakratu÷  &
tayÃÓanyà patitayà  % daityasyÃcalarÆpiïa÷  // MatsP_153.110 //
kandarÃïi vyaÓÅryanta  $ samantÃnnirjharÃïi tu  &
tata÷ sà dÃnavendrasya  % ÓailamÃyà nyavartata  // MatsP_153.111 //
niv­ttaÓailamÃyo 'tha  $ dÃnavendro madotkaÂa÷  &
babhÆva ku¤jaro bhÅmo  % mahÃÓailasamÃk­ti÷  // MatsP_153.112 //
sa mamarda surÃnÅkaæ  $ dantaiÓcÃpyahanatsurÃn  &
babha¤ja p­«Âhata÷ kÃæÓcit  % kareïÃve«Âya dÃnava÷  // MatsP_153.113 //
tata÷ k«apayatastasya  $ surasainyÃni v­trahà  &
astraæ trailokyadurdhar«aæ  % nÃrasiæhaæ mumoca ha  // MatsP_153.114 //
tata÷ siæhasahasrÃïi  $ niÓcerurmantratejasà  &
k­«ïadaæ«ÂrÃÂÂahÃsÃni  % krakacÃbhanakhÃni ca  // MatsP_153.115 //
tairvipÃÂitagÃtro 'sau  $ gajamÃyÃæ vyapothayat  &
tataÓcÃÓÅvi«o ghoro  % 'bhavatphaïaÓatÃkula÷  // MatsP_153.116 //
vi«ani÷ÓvÃsanirdagdhaæ  $ surasainyaæ mahÃratha÷  &
tato 'straæ gÃru¬aæ cakre  % ÓakraÓcÃrubhujastadà  // MatsP_153.117 //
tato garutmatastasmÃt  $ sahasrÃïi viniryayu÷  &
tairgarutmadbhirÃsÃdya  % jambho bhujagarÆpavÃn  \
k­tastu khaï¬aÓo daitya÷  # sÃsya mÃyà vyanaÓyata  // MatsP_153.118 //
prana«ÂÃyÃæ tu mÃyÃyÃæ  $ tato jambho mahÃsura÷  &
cakÃra rÆpamatulaæ  % candrÃdityapathÃnugam  \
viv­ttavadano grastum  # iye«a surapuægavÃn  // MatsP_153.119 //
tato 'sya viviÓurvaktraæ  $ samahÃrathaku¤jarà  &
surasenÃviÓadbhÅmaæ  % pÃtÃlottÃnatÃlukam  // MatsP_153.120 //
sainye«u grasyamÃne«u  $ dÃnavena balÅyasà  &
Óakro dainyaæ samÃpanna÷  % ÓrÃntabÃhu÷ savÃhana÷  // MatsP_153.121 //
kartavyatÃæ nÃdhyagacchat  $ provÃcedaæ janÃrdanam  &
kimanantaramatrÃsti  % kartavyasyÃvaÓe«itam  // MatsP_153.122 //
yadÃÓritya ghaÂÃmo 'sya  $ dÃnavasya yuyutsava÷  &
tato hariruvÃcedaæ  % vajrÃyudhamudÃradhÅ÷  // MatsP_153.123 //
na sÃæprataæ raïastyÃjyas  $ tvayà kÃtarabhairava÷  &
vardhasvÃÓu mahÃmÃyÃæ  % puraædara ripuæ prati  // MatsP_153.124 //
mayai«a lak«ito daityo  $ 'dhi«Âhita÷ prÃptapauru«a÷  &
mà Óakra mohamÃgaccha  % k«ipramastraæ smara prabho  // MatsP_153.125 //
tata÷ Óakra÷ prakupito  $ dÃnavaæ prati devarÃÂ  &
nÃrÃyaïÃstraæ prayato  % mumocÃsuravak«asi  // MatsP_153.126 //
etasminnantare daityo  $ viv­tÃsyo 'grasatk«aïÃt  &
trÅïi lak«Ãïi gandharvÅ-  % kiænaroragarÃk«asÃn  // MatsP_153.126* //
tato nÃrÃyaïÃstraæ tat  $ papÃtÃsuravak«asi  &
mahÃstrabhinnah­daya÷  % susrÃva rudhiraæ ca sa÷  // MatsP_153.127 //
raïÃgÃramivodgÃraæ  $ tatyÃjÃsuranandana÷  &
tadastratejasà tasya  % rÆpaæ daityasya nÃÓitam  // MatsP_153.128 //
tataÓcÃntardadhe daityo  $ viyatyanupalak«ita÷  &
gaganastha÷ sa daityendra÷  % ÓastrÃsanamatÅndriyam  // MatsP_153.129 //
mumoca surasainyÃnÃæ  $ saæhÃre kÃraïaæ param  &
prÃsÃnparaÓvadhÃæÓcakrÃn  % bÃïÃnvajrÃnsamudgarÃn  // MatsP_153.130 //
kuÂhÃrÃnsaha kha¬gaiÓca  $ bhindipÃlÃnayogu¬Ãn  &
vavar«a dÃnavo raudro hy  % abandhyÃnak«ayÃnapi  // MatsP_153.131 //
tairastrairdÃnavairmuktair  $ devÃnÅke«u bhÅ«aïai÷  &
bÃhubhirdharaïi÷ pÆrïà  % ÓirobhiÓca sakuï¬alai÷  // MatsP_153.132 //
Ærubhir gajahastÃbhai÷  $ karÅndrairvÃcalopamai÷  &
bhagne«Ãdaï¬acakrÃk«ai  % rathai÷ sÃrathibhi÷ saha  // MatsP_153.133 //
du÷saæcÃrÃbhavatp­thvÅ  $ mÃæsaÓoïitakardamà  &
rudhiraughahradÃvartà  % ÓavarÃÓiÓiloccayai÷  // MatsP_153.134 //
kabandhan­tyasaækule sravadvasÃsrakardame  $ jagattrayopasaæh­tau same samastadehinÃm  &
Ó­gÃlag­dhravÃyasÃ÷ paraæ pramodamÃdadhu÷  % kvacidvik­«Âalocana÷ Óavasya rauti vÃyasa÷  // MatsP_153.135 //
vik­«ÂapÅvarÃntrakÃ÷ prayÃnti jambukÃ÷ kvacit  $ kvacitsthito 'tibhÅ«aïa÷ Óvaca¤cucarvito baka÷  &
m­tasya mÃæsamÃhara¤chvajÃtayaÓca saæsthitÃ÷  % kvacidv­ko gajÃs­jaæ papau nilÅyatÃntrata÷  // MatsP_153.136 //
kvacit turaægamaï¬alÅ vik­«yate ÓvajÃtibhi÷  $ kvacitpiÓÃcajÃtakai÷ prapÅtaÓoïitÃsavai÷  &
svakÃminÅyutairdrutaæ pramodamattasaæbhramair  % mamaitadÃnayÃnanaæ khuro 'yamastu me priya÷  // MatsP_153.137 //
karo 'yamabjasaænibho mamÃstu karïapÆraka÷  $ saro«amÅk«ate 'parà vapÃæ vinà priyaæ tadà  &
parà priyà hyavÃpa yadbh­to«ïaÓoïitÃsavaæ  % vik­«ya Óavacarma tatprabaddhasÃndrapallavam  // MatsP_153.138 //
cakÃra yak«akÃminÅ taruæ kuÂhÃrapÃÂitaæ  $ gajasya dantamÃtmajaæ prag­hya kumbhasaæpuÂam  &
vipÃÂya mauktikaæ paraæ priyaprasÃdamicchate  % samÃæsaÓoïitÃsavaæ papuÓca yak«arÃk«asÃ÷  // MatsP_153.139 //
m­tÃÓvakeÓavÃsitaæ rasaæ prag­hya pÃïinà  $ priyÃvimuktajÅvitaæ samÃnayÃs­gÃsavam  &
na pathyatÃæ prayÃti me gataæ ÓmaÓÃnagocaraæ  % narasya tajjahÃtyasau praÓasya kiænarÃnanam  // MatsP_153.140 //
sa nÃga e«a no bhayaæ dadhÃti muktajÅvito  $ na dÃnavasya Óakyate mayà tadekayÃnanam  &
iti priyÃya vallabhà vadanti yak«ayo«ita÷  % pare kapÃlapÃïaya÷ piÓÃcayak«arÃk«asÃ÷  // MatsP_153.141 //
vadanti dehi dehi me mamÃtibhak«yacÃriïa÷  $ pare 'vatÅrya ÓoïitÃpagÃsu dhautamÆrtayà  &
pitÌn pratarpya devatÃ÷ samarcayanti cÃmi«air  % gajo¬upe susaæsthitÃstaranti Óoïitaæ hradam  // MatsP_153.142 //
iti pragìhasaækaÂe surÃsure susaægare  $ bhayaæ samujhya durjayà bhaÂÃ÷ sphuÂanti mÃnina÷  // MatsP_153.143 //
tata Óakro dhaneÓaÓca  $ varuïa÷ pavano 'nala÷  &
yamo 'pi nir­tiÓcÃpi  % divyÃstrÃïi mahÃbalÃ÷  // MatsP_153.144 //
ÃkÃÓe mumucu÷ sarve  $ dÃnavÃnabhisaædhya te  &
astrÃïi vyarthatÃæ jagmur  % devÃnÃæ dÃnavÃnprati  // MatsP_153.145 //
saærambheïÃpyayudhyanta  $ saæhatÃstumulena ca  &
gatiæ na vividuÓcÃpi  % ÓrÃntà daityasya devatÃ÷  // MatsP_153.146 //
daityÃstrabhinnasarvÃÇgà hy  $ akiæcitkaratÃæ gatÃ÷  &
parasparaæ vyalÅyanta  % gÃva÷ ÓÅtÃrdità iva  // MatsP_153.147 //
tadavasthÃnharird­«Âvà  $ devächakramuvÃca ha  &
brahmÃstraæ smara devendra  % yasyÃvadhyo na vidyate  \
vi«ïunà codita÷ Óakra÷  # sasmÃrÃstraæ mahaujasam  // MatsP_153.148 //
sampÆjitaæ nityamarÃtinÃÓanaæ  $ samÃhitaæ bÃïamamitraghÃtane  &
dhanu«yajayye viniyojya buddhimÃn  % abhÆttato mantrasamÃdhimÃnasa÷  // MatsP_153.149 //
sa mantramuccÃrya yatÃntarÃÓayo  $ vadhÃya daityasya dhiyÃbhisaædhya tu  &
vik­«ya karïÃntam akuïÂhadÅdhitiæ  % mumoca vÅk«yÃmbaramÃrgamunmukha÷  // MatsP_153.150 //
athÃsura÷ prek«ya mahÃstramÃhitaæ  $ vihÃya mÃyÃmavanau vyati«Âhata  &
pravepamÃnena mukhena Óu«yatà  % balena gÃtreïa ca saæbhramÃkula÷  // MatsP_153.151 //
tatastu tasyÃstravarÃbhimantrita÷  $ Óaro 'rdhacandrapratimo mahÃraïe  &
puraædarasyÃsanabandhutÃæ gato  % navÃrkabimbaæ vapu«Ã vi¬ambayan  // MatsP_153.152 //
kirÅÂakoÂisphuÂakÃntisaækaÂaæ  $ sugandhinÃnÃkusumÃdhivÃsitam  &
prakÅrïadhÆmajvalanÃbhamÆrdhajaæ  % papÃta jambhasya Óira÷ sakuï¬alam  // MatsP_153.153 //
tasminvinihate jambhe  $ dÃnavendrÃ÷ parÃÇmukhÃ÷  &
tataste bhagnasaækalpÃ÷  % prayayuryatra tÃraka÷  // MatsP_153.154 //
tÃæstu trastÃnsamÃlokya  $ ÓrutvÃro«amagÃtparam  &
sa jambhadÃnavendraæ tu  % surai raïamukhe hatam  // MatsP_153.155 //
sÃvalepaæ sasaærambhaæ  $ sagarvaæ saparÃkramam  &
sÃvi«kÃramanÃkÃraæ  % tÃrako bhÃvamÃviÓat  // MatsP_153.156 //
sa jaitraæ rathamÃsthÃya  $ sahasreïa garutmatÃm  &
saærambhÃddÃnavendrastu  % surai raïamukhe gata÷  // MatsP_153.157 //
sarvÃyudhapari«kÃra÷  $ sarvÃstraparirak«ita÷  &
trailokya­ddhisampanna÷  % suvist­tamahÃnana÷  // MatsP_153.158 //
raïÃyÃbhyapatattÆrïaæ  $ sainyena mahatà v­ta÷  &
jambhÃstrak«atasarvÃÇgaæ  % tyaktvairÃvatadantinam  // MatsP_153.159 //
sajjaæ mÃtalinà guptaæ  $ rathamindrasya tejasà  &
taptahemapari«kÃraæ  % mahÃratnasamanvitam  // MatsP_153.160 //
caturyojanavistÅrïaæ  $ siddhasaæghapari«k­tam  &
gandharvakiænarodgÅtam  % apsaron­tyasaækulam  // MatsP_153.161 //
sarvÃyudham asaæbÃdhaæ  $ vicitraracanojjvalam  &
taæ rathaæ devarÃjasya  % parivÃrya samantata÷  // MatsP_153.162 //
daæÓità lokapÃlÃstu  $ tasthu÷ sagaru¬adhvajÃ÷  &
tataÓcacÃla vasudhà  % tato rÆk«o marudvavau  // MatsP_153.163 //
tato 'mbudhaya udbhÆtÃs  $ tato na«Âà raviprabhà  &
tatastama÷ samudbhÆtaæ  % nÃto 'd­Óyanta tÃrakÃ÷  // MatsP_153.164 //
tato jajvalurastrÃïi  $ tato 'kampata vÃhinÅ  &
ekatastÃrako daitya÷  % surasaæghastu caikata÷  // MatsP_153.165 //
lokÃvasÃdamekatra  $ jagatpÃlanamekata÷  &
carÃcarÃïi bhÆtÃni  % surÃsuravibhedata÷  // MatsP_153.166 //
taddvidhÃpyekatÃæ yÃtaæ  $ dad­Óu÷ prek«akà iva  &
yadvastu kiæcil loke«u  % tri«u sattÃsvarÆpakam  \
tat tatrÃd­Óyad akhilaæ  # khilÅbhÆtavibhÆtikam  // MatsP_153.167 //
astrÃïi tejÃæsi dhanÃni dhairyaæ  $ senÃbalaæ vÅryaparÃkramau ca  &
sattvaujasÃæ tannikaraæ babhÆva  % surÃsurÃïÃæ tapaso balena  // MatsP_153.168 //
athÃbhimukham ÃyÃntaæ  $ navabhirnataparvabhi÷  &
bÃïairanalakalpÃgrair  % bibhidustÃrakaæ h­di  // MatsP_153.169 //
sa tÃnacintya daityendra÷  $ surabÃïÃngatÃnh­di  &
navabhirnavabhirbÃïai÷  % surÃnvivyÃdha dÃnava÷  // MatsP_153.170 //
jagaddharaïasambhÆtai÷  $ Óalyairiva pura÷sarai÷  &
tato 'cchinnaæ ÓaravrÃtaæ  % saægrÃme mumucu÷ surÃ÷  // MatsP_153.171 //
anantaraæ ca kÃntÃnÃm  $ aÓrupÃtamivÃniÓam  &
tadaprÃptaæ viyatyeva  % nÃÓayÃmÃsa dÃnava÷  // MatsP_153.172 //
Óarairyathà kucaritai÷  $ prakhyÃtaæ paramÃgatam  &
sunirmalaæ kramÃyÃtaæ  % kuputra÷ svaæ mahÃkulam  // MatsP_153.173 //
tato nivÃrya tadbÃïa-  $ jÃlaæ surabhujeritam  &
bÃïairvyoma diÓa÷ p­thvÅæ  % pÆrayÃmÃsa dÃnava÷  // MatsP_153.174 //
cicheda puÇkhadeÓe«u  $ svake sthÃne ca lÃghavÃt  &
bÃïajÃlai÷ sutÅk«ïÃgrai÷  % kaÇkabarhiïavÃjitai÷  // MatsP_153.175 //
karïÃntak­«Âairvimalai÷  $ suvarïarajatojjvalai÷  &
ÓÃstrÃrthai÷ saæÓayaprÃptÃn  % yathÃrthÃnvai vikalpitai÷  // MatsP_153.176 //
tata÷ Óatena bÃïÃnÃæ  $ Óakraæ vivyÃdha dÃnava÷  &
nÃrÃyaïaæ ca saptatyà  % navatyà ca hutÃÓanam  // MatsP_153.177 //
daÓabhirmÃrutaæ mÆrdhni  $ yamaæ daÓabhireva ca  &
dhanadaæ caiva saptatyà  % varuïaæ ca tathëÂabhi÷  // MatsP_153.178 //
viæÓatyà nir­tiæ daitya÷  $ punaÓcëÂÃbhireva ca  &
vivyÃdha punarekaikaæ  % daÓabhirdaÓabhi÷ Óarai÷  // MatsP_153.179 //
tathà ca mÃtaliæ daityo  $ vivyÃdha tribhirÃÓugai÷  &
garu¬aæ daÓabhiÓcaiva  % sa vivyÃdha patatribhi÷  // MatsP_153.180 //
punaÓca daityo devÃnÃæ  $ tilaÓo nataparvabhi÷  &
cakÃra varmajÃtÃni  % cicheda ca dhanÆæ«i tu  \
tato vikavacà devà  # vidhanu«kÃ÷ Óarai÷ k­tÃ÷  // MatsP_153.181 //
athÃnyÃni cÃpÃni tasminsaro«Ã  $ raïe lokapÃlà g­hÅtvà samantÃt  &
Óarairak«ayairdÃnavendraæ tatak«us  % tadà dÃnavo 'mar«asaæraktanetra÷  // MatsP_153.182 //
ÓarÃnagnikalpÃnvavar«ÃmarÃïÃæ  $ tato bÃïamÃdÃya kalpÃnalÃbham  &
jaghÃnorasi k«ipramindraæ subÃhuæ  % mahendro vyakampadrathopastha eva  // MatsP_153.183 //
vilokyÃntarik«e sahasrÃrkabimbaæ  $ punardÃnavo vi«ïumudbhÆtavÅryam  &
ÓarÃbhyÃæ jaghÃnÃæsamÆle salÅlaæ  % tata÷ keÓavasyÃpatacchÃrÇgamagre  // MatsP_153.184 //
tatastÃraka÷ pretanÃthaæ p­«atkair  $ vasuæ tasya savye smarank«udrabhÃvam  &
ÓarairagnikalpairjaleÓasya kÃyaæ  % raïe 'Óo«ayaddurjayo daityarÃja÷  // MatsP_153.185 //
ÓarairagnikalpaiÓcakÃrÃÓu daityas  $ tathà rÃk«asÃnbhÅtabhÅtÃndiÓÃsu  &
p­«atkaiÓca rÆk«airvikÃraprayuktaæ  % cakÃrÃnilaæ lÅlayaivÃsureÓa÷  // MatsP_153.186 //
k«aïÃllabdhacittÃ÷ svayaæ vi«ïuÓakrÃnalÃdyÃ÷ susaæhatya tÅk«ïai÷ p­«atkai÷  /*
pracakru÷ pracaï¬ena daityena sÃrdhaæ mahÃsaægaraæ saægaragrÃsakalpam  // MatsP_153.187 //*
athÃnamya cÃpaæ haristÅk«ïabÃïair  $ hanatsÃrathiæ daityarÃjasya h­dyam  &
dhvajaæ dhÆmaketu÷ kirÅÂaæ mahendro  % dhaneÓo dhanu÷ käcanÃnaddhap­«Âham  \
yamo bÃhudaï¬aæ rathÃÇgÃni vÃyur  # niÓÃcÃriïÃm ÅÓvarasyÃpi varma  // MatsP_153.188 //
d­«Âvà tadyuddhamamarair  $ ak­trimaparÃkramam  &
daityanÃtha÷ k­taæ saækhye  % svabÃhuyugabÃndhava÷  // MatsP_153.189 //
mumoca mudgaraæ bhÅmaæ  $ sahasrÃk«Ãya saægare  &
d­«Âvà mudgaram ÃyÃntam  % anivÃryamathÃmbare  // MatsP_153.190 //
rathÃdÃplutya dharaïÅm  $ agamatpÃkaÓÃsana÷  &
mudgaro 'pi rathopasthe  % papÃta paru«asvana÷  // MatsP_153.191 //
sa rathaæ cÆrïayÃmÃsa  $ na mamÃra ca mÃtali÷  &
g­hÅtvà paÂÂiÓaæ daityo  % jaghÃnorasi keÓavam  // MatsP_153.192 //
skandhe garutmata÷ so 'pi  $ ni«asÃda vicetana÷  &
kha¬gena rÃk«asendrasya  % nicakarta ca vÃhanam  // MatsP_153.193 //
yamaæ ca pÃtayÃmÃsa  $ bhÆmau daityo bhuÓuï¬inà  &
vahniæ ca bhindipÃlena  % tìayÃmÃsa mÆrdhani  // MatsP_153.194 //
vÃyuæ ca dorbhyÃmutk«ipya  $ pÃtayÃmÃsa bhÆtale  &
dhaneÓaæ ca dhanu«koÂyà  % kuÂÂayÃmÃsa kopana÷  // MatsP_153.195 //
tato devanikÃyÃnÃm  $ ekaikaæ samare tata÷  &
jaghÃnÃstrairasaækhyeyair  % daityendro 'mitavikrama÷  // MatsP_153.196 //
labdhasaæj¤a÷ k«aïÃdvi«ïuÓ  $ cakraæ jagrÃha durdharam  &
dÃnavendravasÃsiktaæ  % piÓitÃÓanakonmukham  // MatsP_153.197 //
mumoca dÃnavendrasya  $ d­¬haæ vak«asi keÓava÷  &
papÃta cakraæ daityasya  % h­daye bhÃskaradyuti  // MatsP_153.198 //
vyaÓÅryata tata÷ kÃye  $ nÅlotpalamivÃÓmani  &
tato vajraæ mahendrastu  % pramumocÃrcitaæ ciram  // MatsP_153.199 //
yasmi¤jayÃÓÃ Óakrasya  $ dÃnavendraraïe tvabhÆt  &
tÃrakasya susaæprÃpya  % ÓarÅraæ ÓauryaÓÃlina÷  // MatsP_153.200 //
vyaÓÅryata vikÅrïÃrci÷  $ Óatadhà khaï¬atÃæ gatam  &
vinÃÓamagamanmuktaæ  % vÃyunÃsuravak«asi  // MatsP_153.201 //
jvalitaæ jvalanÃbhÃsam  $ aÇkuÓaæ kuliÓaæ yathà  &
vinÃÓamÃgataæ d­«Âvà  % vÃyuÓcÃÇkuÓamÃhave  // MatsP_153.202 //
ru«Âa÷ ÓailendramutpÃÂya  $ pu«pitadrumakandaram  &
cik«epa dÃnavendrÃya  % pa¤cayojanavist­tam  // MatsP_153.203 //
mahÅdharaæ tam ÃyÃntaæ  $ daitya÷ smitamukhastadà  &
jagrÃha vÃmahastena  % bÃlakandukalÅlayà  // MatsP_153.204 //
tato daï¬aæ samudyamya  $ k­tÃnta÷ krodhamÆrchita÷  &
daityendraæ mÆrdhni cik«epa  % bhrÃmya vegena durjaya÷  // MatsP_153.205 //
so 'surasyÃpatanmÆrdhni  $ daityastaæ ca na buddhavÃn  &
kalpÃntadahanÃlokÃm  % ajayyÃæ jvalanastata÷  // MatsP_153.206 //
Óaktiæ cik«epa durdhar«Ãæ  $ dÃnavendrÃya saæyuge  &
navà ÓirÅ«amÃleva  % sÃsya vak«asyarÃjata  // MatsP_153.207 //
tata÷ kha¬gaæ samÃk­«ya  $ koÓÃd ÃkÃÓanirmalam  &
bhÃsitÃsitadigbhÃgaæ  % lokapÃlo 'pi nir­ti÷  // MatsP_153.208 //
cik«epa dÃnavendrÃya  $ tasya mÆrdhni papÃta ca  &
patitaÓcÃgamatkha¬ga÷  % sa ÓÅghraæ Óatakhaï¬atÃm  // MatsP_153.209 //
jaleÓastÆgradurdhar«aæ  $ vi«apÃvakabhairavam  &
mumoca pÃÓaæ daityasya  % bhujabandhÃbhilëuka÷  // MatsP_153.210 //
sa daityabhujamÃsÃdya  $ sarpa÷ sadyo vyapadyata  &
sphuÂitakrakacakrÆra-  % daÓanÃlir mahÃhanu÷  // MatsP_153.211 //
tato 'Óvinau samaruta÷  $ sasÃdhyÃ÷ samahoragÃ÷  &
yak«arÃk«asagandharvà  % divyanÃnÃstrapÃïaya÷  // MatsP_153.212 //
jaghnurdaityeÓvaraæ sarve  $ sambhÆya sumahÃbalÃ÷  &
na cÃstrÃïyasya sajanti  % gÃtre vajrÃcalopame  // MatsP_153.213 //
tato rathÃdavaplutya  $ tÃrako dÃnavÃdhipa÷  &
jaghÃna koÂiÓo devÃn  % karapÃr«ïibhireva ca  // MatsP_153.214 //
hataÓe«Ãïi sainyÃni  $ devÃnÃæ vipradudruvu÷  &
diÓo bhÅtÃni saætyajya  % raïopakaraïÃni tu  // MatsP_153.215 //
lokapÃlÃæstato daityo  $ babandhendramukhÃnraïe  &
sakeÓavÃnd­¬hai÷ pÃÓai÷  % paÓumÃra÷ paÓÆniva  // MatsP_153.216 //
sa bhÆyo rathamÃsthÃya  $ jagÃma svakamÃlayam  &
siddhagandharvasaæghu«Âa-  % vipulÃcalamastakam  // MatsP_153.217 //
stÆyamÃno ditisutair  $ apsarobhirvinodita÷  &
trailokyalak«mÅstaddeÓe  % prÃviÓatsvapuraæ yathà  // MatsP_153.218 //
ni«asÃdÃsane padma-  $ rÃgaratnavinirmite  &
tata÷ kiænaragandharva-  % nÃganÃrÅvinoditai÷  \
k«aïaæ vinodyamÃnastu  # pracalanmaïikuï¬ala÷  // MatsP_153.219 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 154

*sÆta uvÃca
prÃdurÃsÅtpratÅhÃra÷  $ ÓubhranÅlÃmbujÃmbara÷  &
sa jÃnubhyÃæ mahÅæ gatvà  % pihitÃsya÷ svapÃïinà  // MatsP_154.1 //
uvÃcÃnÃvilaæ vÃkyam  $ alpÃk«araparisphuÂam  &
daityendramarkav­ndÃnÃæ  % bibhrataæ bhÃsvaraæ vapu÷  // MatsP_154.2 //
kÃlanemi÷ surÃnbaddhÃæÓ  $ cÃdÃya dvÃri ti«Âhati  &
sa vij¤Ãpayati stheyaæ  % kva bandibhiriti prabho  // MatsP_154.3 //
tanniÓamyÃbravÅddaitya÷  $ pratÅhÃrasya bhëitam  &
yathe«Âaæ sthÅyatÃmebhir  % g­haæ me bhuvanatrayam  // MatsP_154.4 //
kevalaæ pÃÓabandhena  $ vimuktairavilambitam  &
evaæ k­te tato devà  % dÆyamÃnena cetasà  // MatsP_154.5 //
jagmurjagadguruæ dra«Âuæ  $ Óaraïaæ kamalodbhavam  &
niveditÃste ÓakrÃdyÃ÷  % Óirobhirdharaïiæ gatÃ÷  \
tu«Âuvu÷ spa«ÂavarïÃrthair  # vacobhi÷ kamalÃsanam  // MatsP_154.6 //

*devà Æcu÷
tvamoækÃro 'syaÇkurÃya prasÆto  $ viÓvasyÃtmÃnantabhedasya pÆrvam  &
sambhÆtasyÃnantaraæ sattvamÆrte  % saæhÃrecchoste namo rudramÆrte  // MatsP_154.7 //
vyaktiæ nÅtvà tvaæ vapu÷ svaæ mahimnà  $ tasmÃdaï¬Ãt sÃbhidhÃnÃdacintya÷  &
dyÃvÃp­thvyor Ærdhvakhaï¬ÃvarÃmyÃæ hy  % aï¬ÃdasmÃttvaæ vibhÃgaæ karo«i  // MatsP_154.8 //
vyaktaæ merau yajjanÃyustavÃbhÆd  $ evaæ vidmastvatpraïÅtaÓcakÃsti  &
vyaktaæ devà janmana÷ ÓÃÓvatasya  % dyauste mÆrdhà locane candrasÆryau  // MatsP_154.9 //
vyÃlÃ÷ keÓÃ÷ Órotrarandhrà diÓaste  $ pÃdau bhÆmirnÃbhirandhre samudrÃ÷  &
mÃyÃkÃra÷ kÃraïaæ tvaæ prasiddho  % vedai÷ ÓÃnto jyoti«Ã tvaæ vimukta÷  // MatsP_154.10 //
vedÃrthe«u tvÃæ viv­ïvanti buddhvà  $ h­tpadmÃnta÷saænivi«Âaæ purÃïam  &
tvÃmÃtmÃnaæ labdhayogà g­ïanti  % sÃækhyairyÃstÃ÷ sapta sÆk«mÃ÷ praïÅtÃ÷  // MatsP_154.11 //
tÃsÃæ heturyëÂamÅ cÃpi gÅtà  $ tasyÃæ tasyÃæ gÅyase vai tvamantam  &
d­«Âvà mÆrtiæ sthÆlasÆk«mÃæ cakÃra  % devairbhÃvÃ÷ kÃraïai÷ kaiÓciduktÃ÷  // MatsP_154.12 //
sambhÆtÃste tvatta evÃdisarge  $ bhÆyastÃæ tÃæ vÃsanÃæ te 'bhyupeyu÷  &
tvatsaækalpenÃntamÃyÃptigƬha÷  % kÃlo meyo dhvastasaækhyÃvikalpa÷  // MatsP_154.13 //
bhÃvÃbhÃvavyaktisaæhÃrahetus  $ tvaæ so 'nantastasya kartÃsi cÃtman  &
ye 'nye sÆk«mÃ÷ santi tebhyo 'bhigÅta÷  % sthÆlà bhÃvÃÓcÃv­tÃraÓca te«Ãm  // MatsP_154.14 //
tebhya÷ sthÆlaistai÷ purÃïai÷ pratÅto  $ bhÆtaæ bhavyaæ caivamudbhÆtibhÃjÃm  &
bhÃve bhÃve bhÃvitaæ tvà yunakti  % yuktaæ yuktaæ vyaktibhÃvÃnnirasya  \
itthaæ devo bhaktibhÃjÃæ Óaraïyas  # trÃtà goptà no bhavÃnantamÆrti÷  // MatsP_154.15 //
viremuramarÃ÷ stutvà  $ brahmÃïamavikÃriïam  &
tasthurmanobhir i«ÂÃrtha-  % samprÃptiprÃrthanÃstata÷  // MatsP_154.16 //
evaæ stuto viri¤cistu  $ prasÃdaæ paramaæ gata÷  &
amarÃnvaradenÃha  % vÃmahastena nirdiÓan  // MatsP_154.17 //

*brahmovÃca
nÃrÅ yÃbhart­kÃkasmÃt  $ tanuste tyaktabhÆ«aïà  &
na rÃjate tathà Óakra  % mlÃnavaktraÓiroruhà  // MatsP_154.18 //
hutÃÓanavimukto 'pi  $ na dhÆmena virÃjase  &
bhasmaneva praticchanno  % dagdhadÃvaÓciro«ita÷  // MatsP_154.19 //
yamÃmayamaye naiva  $ ÓarÅre tvaæ virÃjase  &
daï¬asyÃlambaneneva hy  % ak­cchrastu pade pade  // MatsP_154.20 //
rajanÅcaranÃtho 'pi  $ kiæ bhÅta iva bhëase  &
rÃk«asendra k«atÃrÃte  % tvamarÃtik«ato yathà  // MatsP_154.21 //
tanuste varuïocchu«kà  $ parÅtasyeva vahninà  &
vimuktarudhiraæ pÃÓaæ  % phaïibhi÷ pravilokayan  // MatsP_154.22 //
vÃyo bhavÃn vicetaskas  $ tvaæ snigdhairiva nirjita÷  &
kiæ tvaæ bibhe«i dhanada  % saænyasyaiva kuberatÃm  // MatsP_154.23 //
rudrÃstriÓÆlina÷ santo  $ vadadhvaæ bahuÓÆlatÃm  &
bhavanta÷ kena tatk«iptaæ  % tejastu bhavatÃmapi  // MatsP_154.24 //
akiæcitkaratÃæ yÃta÷  $ karaste na vibhÃsate  &
alaæ nÅlotpalÃbhena  % cakreïa madhusÆdana  // MatsP_154.25 //
kiæ tvayÃnudarÃlÅna-  $ bhuvanapravilokanam  &
kriyate stimitÃk«eïa  % bhavatà viÓvatomukha  // MatsP_154.26 //
evamuktÃ÷ surÃstena  $ brahmaïà brahmamÆrtinà  &
vÃcÃæ pradhÃnabhÆtatvÃn  % mÃrutaæ tamacodayan  // MatsP_154.27 //
atha vi«ïumukhairdevai÷  $ Óvasana÷ pratibodhita÷  &
caturmukhaæ tadà prÃha  % carÃcaraguruæ vibhum  // MatsP_154.28 //
na tu vetsi carÃcarabhÆtagataæ bhavabhÃvamatÅva mahÃnucchrita÷ prabhava÷  /*
punararthivaco 'bhivist­taÓravaïopamakautukabhÃvak­ta÷  // MatsP_154.29 //*
tvamananta karo«i jagadbhavatÃæ  $ sacarÃcaragarbhavibhinnaguïÃm  &
amarÃsurametadaÓe«amapi  % tvayi tulyamaho janako 'si yata÷  // MatsP_154.30 //
piturasti tathÃpi manovik­ti÷  $ saguïo viguïo balavÃnabala÷  &
bhavato varalÃbhaniv­ttabhaya÷  % kuliÓÃÇgasuto ditijo 'tibala÷  // MatsP_154.31 //
sacarÃcaranirmathane kimiti  $ kitavastu k­to vihito bhavatà  &
kila deva tvayà sthitaye jagatÃæ  % mahadadbhutacitraviciguïÃ÷  // MatsP_154.32 //
api tu«Âik­ta÷ ÓrutakÃmaphalà  $ vihità dvijanÃyaka devagaïÃ÷  &
api nÃkamabhÆtkila yaj¤abhujÃæ  % bhavato viniyogavaÓÃtsatatam  // MatsP_154.33 //
apah­tya vimÃnagaïaæ sa k­to  $ ditijena mahÃmarubhÆmisama÷  &
k­tavÃnasi sarvaguïÃtiÓayaæ  % yamaÓe«amahÅdhararÃjatayà  // MatsP_154.34 //
samamiÇgitabhÃvavidhi÷ sa girir  $ gaganena sadocchrayatÃæ hi gata÷  &
adhivÃsavihÃravidhÃvucito  % ditijane pavik«ataÓ­ÇgataÂa÷  // MatsP_154.35 //
pariluïÂhitaratnaguhÃnivaho  $ bahudaityasabhÃÓrayatÃæ gamita÷  &
surarÃja sa tasya bhayena gataæ  % vyadadhÃdaÓarÅra ito 'pi v­thà  // MatsP_154.36 //
upayogyatayà viv­taæ suciraæ  $ vimaladyutipÆritadigvadanam  &
bhavataiva vinirmitamÃdiyuge  % surahetisamÆham anutthamidam  // MatsP_154.37 //
ditijasya ÓarÅramavÃpya gataæ  $ Óatadhà matibhedamivÃlpamanÃ÷  &
ÃsÃradhÆlidhvastÃÇgà  % dvÃrasthÃ÷ sma÷ kadarthina÷  \
labdhapraveÓÃ÷ k­cchreïa  # vayaæ tasyÃmaradvi«a÷  // MatsP_154.38 //
sabhÃyÃmamarà deva  $ nik­«Âe 'pyupaveÓitÃ÷  &
vetrahastair ajalpantas  % tato 'pahasitÃstu tai÷  // MatsP_154.39 //
mahÃrthÃ÷ siddhasarvÃrthà  $ bhavanta÷ svalpabhëiïa÷  &
cÃÂuyuktamatho karma hy  % amarà bahu bhëata  // MatsP_154.40 //
samayaæ daityasiæhasya  $ saÓakrasya nu saæsthitÃ÷  &
vadateti ca daityasya  % pre«yairvihasità bahu  // MatsP_154.41 //
­tavo mÆrtimantastam  $ upÃsante hyaharniÓam  &
k­tÃparÃdhasaætrÃsaæ  % na tyajanti kadÃcana  // MatsP_154.42 //
tantrÅtrayalayopetaæ  $ siddhagandharvakiænarai÷  &
surÃgam upadhà nityaæ  % gÅyate tasya veÓmasu  // MatsP_154.43 //
hantÃk­topakaraïair  $ mitrÃïi gurulÃghavai÷  &
ÓaraïÃgatasaætyÃgÅ  % tyaktasatyapariÓraya÷  // MatsP_154.44 //
iti ni÷Óe«amathavà  $ ni÷Óe«aæ vai na Óakyate  &
tasyÃvinayamÃkhyÃtuæ  % sra«ÂÃ tatra parÃyaïam  // MatsP_154.45 //
ityukta÷ svÃtmabhÆrdeva÷  $ surairdaityavice«Âitam  &
surÃnuvÃca bhagavÃæs  % tata÷ smitamukhÃmbuja÷  // MatsP_154.46 //

*brahmovÃca
avadhyastÃrako daitya÷  $ sarvairapi surÃsurai÷  &
yasya vadhya÷ sa nÃdyÃpi  % jÃtastribhuvane pumÃn  // MatsP_154.47 //
mayà sa varadÃnena  $ chandayitvà nivÃrita÷  &
tapasa÷ sÃæprataæ rÃjà  % trailokyadahanÃtmakÃt  // MatsP_154.48 //
sa ca vavre vadhaæ daitya÷  $ ÓiÓuta÷ saptavÃsarÃt  &
sa saptadivaso bÃla÷  % ÓaækarÃdyo bhavi«yati  // MatsP_154.49 //
tÃrakasya nihantà sa  $ bhÃskarÃbho bhavi«yati  &
sÃæprataæ cÃpyapatnÅka÷  % Óaækaro bhagavÃnprabhu÷  // MatsP_154.50 //
yaccÃhamuktavÃnyasyà hy  $ uttÃnakaratà sadà  &
uttÃno varada÷ pÃïir  % e«a devyÃ÷ sadaiva tu  // MatsP_154.51 //
himÃcalasya duhità  $ sà tu devÅ bhavi«yati  &
tasyÃ÷ sakÃÓÃdya÷ Óarvas tv  % araïyÃæ pÃvako yathà  // MatsP_154.52 //
janayi«yati taæ prÃpya  $ tÃrako 'bhibhavi«yati  &
mayÃpyupÃya÷ sa k­to  % yathaivaæ hi bhavi«yati  // MatsP_154.53 //
Óe«aÓcÃpyasya vibhavo  $ vinaÓyettadanantaram  &
stokakÃlaæ pratÅk«adhvaæ  % nirviÓaÇkena cetasà  // MatsP_154.54 //
ityuktÃstridaÓÃstena  $ sÃk«Ãtkamalajanmanà  &
jagmustaæ praïipatyeÓaæ  % yathÃyogaæ divaukasa÷  // MatsP_154.55 //
tato gate«u deve«u  $ brahmà lokapitÃmaha÷  &
niÓÃæ sasmÃra bhagavÃn  % svatano÷ pÆrvasaæbhavÃm  // MatsP_154.56 //
tato bhagavatÅ rÃtrir  $ upatasthe pitÃmaham  &
tÃæ vivikte samÃlokya  % brahmovÃca vibhÃvarÅm  // MatsP_154.57 //

*brahmovÃca
vibhÃvari mahatkÃyaæ  $ vibudhÃnÃmupasthitam  &
tatkartavyaæ tvayà devi  % Ó­ïu kÃryasya niÓcayam  // MatsP_154.58 //
tÃrako nÃma daityendra÷  $ suraketuranirjita÷  &
tasyÃbhÃvÃya bhagavä  % janayi«yati ceÓvara÷  // MatsP_154.59 //
sutaæ sa bhavità tasya  $ tÃrakasyÃntakÃraka÷  &
ÓaækarasyÃbhavatpatnÅ  % satÅ dak«asutà tu yà  // MatsP_154.60 //
sà m­tà kupità devÅ  $ kasmiæÓcitkÃraïÃntare  &
bhavità himaÓailasya  % duhità lokabhÃvinÅ  // MatsP_154.61 //
viraheïa harastasyà  $ matvà ÓÆnyaæ jagattrayam  &
tapasyanhimaÓailasya  % kandare siddhasevite  // MatsP_154.62 //
pratÅk«amÃïastajjanma  $ kaæcitkÃlaæ nivatsyati  &
tayo÷ sutaptatapasor  % bhavità yo mahÃbala÷  // MatsP_154.63 //
sa bhavi«yati daityasya  $ tÃrakasya vinÃÓaka÷  &
jÃtamÃtrà tu sà devÅ  % svalpasaæj¤Ã ca bhÃminÅ  // MatsP_154.64 //
virahotkaïÂhità gìhaæ  $ harasaægamalÃlasà  &
tayo÷ sutaptatapaso÷  % saæyoga÷ syÃcchubhÃnane  // MatsP_154.65 //
tatastÃbhyÃæ tu janita÷  $ svalpo vÃkkalaho bhavet  &
tato 'pi saæÓayo bhÆyas  % tÃrakaæ prati d­Óyate  // MatsP_154.66 //
tayo÷ saæyuktayostasmÃt  $ suratÃsaktikÃraïe  &
vighnastvayà vidhÃtavyo  % yathà tÃbhyÃæ tathà ӭïu  // MatsP_154.67 //
garbhasthÃne ca tanmÃtu÷  $ svena rÆpeïa ra¤jaya  &
tato vihÃya ÓarvastÃæ  % viÓrÃnto narmapÆrvakam  // MatsP_154.68 //
bhartsayi«yati tÃæ devÅæ  $ tata÷ sà kupità satÅ  &
prayÃsyati tapaÓcartuæ  % tattasmÃttapase puna÷  // MatsP_154.69 //
janayi«yati yaæ Óarvà  $ dayitadyutimaï¬itam  &
sa bhavi«yati hantà vai  % surÃrÅïÃmasaæÓayam  // MatsP_154.70 //
tvayÃpi dÃnavà devi  $ hantavyà lokadurjayÃ÷  &
yÃvacca na satÅ deha-  % saækrÃntaguïasaæcayà  // MatsP_154.71 //
tatsaægamena tÃvattvaæ  $ daityÃnhantuæ na Óak«yase  &
evaæ k­te tapastaptvà  % s­«ÂisaæhÃrakÃriïÅ  // MatsP_154.72 //
samÃptaniyamà devÅ  $ yadà comà bhavi«yati  &
tadà svameva tadrÆpaæ  % Óailajà pratipatsyate  // MatsP_154.73 //
tanustavÃpi sahajà  $ saikÃnaæÓà bhavi«yati  &
rÆpÃæÓena tu saæyuktà  % tvamumÃyÃæ bhavi«yasi  // MatsP_154.74 //
ekÃnaæÓeti lokastvÃæ  $ varade pÆjayi«yati  &
bhedairbahuvidhÃkÃrai÷  % sarvagà kÃmasÃdhinÅ  // MatsP_154.75 //
oækÃravaktrà gÃyatrÅ  $ tvamiti brahmavÃdibhi÷  &
ÃkrÃntirÆrjitÃkÃrà  % rÃjabhiÓca mahÃbhujai÷  // MatsP_154.76 //
tvaæ bhÆriti viÓÃæ mÃtà  $ ÓÆdrai÷ ÓaivÅti pÆjità  &
k«ÃntirmunÅnÃmak«obhyà  % dayà niyaminÃmiti  // MatsP_154.77 //
tvaæ mahopÃyasaædohà  $ nÅtirnayavisarpiïÃm  &
paricchittistvamarthÃnÃæ  % tvamÅhà prÃïih­cchayà  // MatsP_154.78 //
tvaæ mukti÷ sarvabhÆtÃnÃæ  $ tvaæ gati÷ sarvadehinÃm  &
tvaæ ca kÅrtimatÃæ kÅrtis  % tvaæ mÆrti÷ sarvadehinÃm  // MatsP_154.79 //
ratistvaæ raktacittÃnÃæ  $ prÅtistvaæ h­«ÂadarÓinÃm  &
tvaæ kÃnti÷ k­tabhÆ«ÃïÃæ  % tvaæ ÓÃntirdu÷khakarmaïÃm  // MatsP_154.80 //
tvaæ bhrÃnti÷ sarvabodhÃnÃæ  $ tvaæ gati÷ kratuyÃjinÃm  &
jaladhÅnÃæ mahÃvelà  % tvaæ ca lÅlà vilÃsinÃm  // MatsP_154.81 //
saæbhÆtistvaæ padÃrthÃnÃæ  $ sthitistvaæ lokapÃlinÅ  &
tvaæ kÃlarÃtrirni÷Óe«a-  % bhuvanÃvalinÃÓinÅ  // MatsP_154.82 //
priyakaïÂhagrahÃnanda-  $ dÃyinÅ tvaæ vibhÃvarÅ  &
ityanekavidhairdevi  % rÆpairloke tvamarcità  // MatsP_154.83 //
ye tvÃæ sto«yanti varade  $ pÆjayi«yanti vÃpi ye  &
te sarvakÃmÃnÃpsyanti  % niyatà nÃtra saæÓaya÷  // MatsP_154.84 //
ityuktà tu niÓà devÅ  $ tathetyuktvà k­täjali÷  &
jagÃma tvarità tÆrïaæ  % g­haæ himagire÷ param  // MatsP_154.85 //
tatrÃsÅnÃæ mahÃharmye  $ ratnabhittisamÃÓrayÃm  &
dadarÓa menÃmÃpÃï¬u-  % cchavivaktrasaroruhÃm  // MatsP_154.86 //
kiæcic chyÃmamukhodagra-  $ stanabhÃrÃvanÃmitÃm  &
mahau«adhigaïÃbaddha-  % mantrarÃjani«evitÃm  // MatsP_154.87 //
udvahatkanakonnaddha-  $ jÅvarak«ÃmahoragÃm  &
maïidÅpagaïajyotir  % mahÃlokaprakÃÓite  // MatsP_154.88 //
prakÅrïabahusiddhÃrthe  $ manojaparivÃrake  &
ÓucinyaæÓukasaæchanna-  % bhÆÓayyÃstaraïojjvale  // MatsP_154.89 //
dhÆpÃmodamanoramye  $ sarjagandhopayogike  &
tata÷ krameïa divase  % gate dÆraæ vibhÃvarÅ  // MatsP_154.90 //
vyaj­mbhata sukhodarke  $ tato menà mahÃg­he  &
prasuptaprÃyapuru«e  % nidrÃbhÆtopacÃrike  // MatsP_154.91 //
sphuÂÃloke ÓaÓabh­ti  $ bhrÃntirÃtrivihaægame  &
rajanÅcarabhÆtÃnÃæ  % saæghairÃv­tacatvare  // MatsP_154.92 //
gìhakaïÂhagrahÃlagna-  $ subhage«Âajane tata÷  &
kiæcidÃkulatÃæ prÃpte  % menÃnetrÃmbujadvaye  // MatsP_154.93 //
ÃviveÓa mukhe rÃtri÷  $ sucirasphuÂasaægamà  &
janmadÃyà jaganmÃtu÷  % krameïa jaÂharÃntare  // MatsP_154.94 //
ÃviveÓÃntaraæ janma  $ manyamÃnà k«apà tu vai  &
ara¤jayacchaviæ devyà  % guhÃraïye vibhÃvarÅ  // MatsP_154.95 //
tato jagatpatiprÃïa-  $ heturhimagiripriyà  &
brÃhme muhÆrte subhage  % vyasÆyata guhÃraïim  // MatsP_154.96 //
tasyÃæ tu jÃyamÃnÃyÃæ  $ jantava÷ sthÃïujaÇgamÃ÷  &
abhavansukhina÷ sarve  % sarvalokanivÃsina÷  // MatsP_154.97 //
nÃrakÃïÃmapi tadà  $ sukhaæ svargasamaæ mahat  &
abhavatkrÆrasattvÃnÃæ  % ceta÷ ÓÃntaæ ca dehinÃm  // MatsP_154.98 //
jyoti«Ãmapi tejastvam  $ abhavatsuratonnatà  &
vanÃÓritÃÓcau«adhaya÷  % svÃduvanti phalÃni ca  // MatsP_154.99 //
gandhavanti ca mÃlyÃni  $ vimalaæ ca nabho 'bhavat  &
mÃrutaÓca sukhasparÓo  % diÓaÓca sumanoharà  // MatsP_154.100 //
tena codbhÆtaphalita-  $ paripÃkaguïojjvalÃ÷  &
abhavatp­thivÅ devÅ  % ÓÃlimÃlÃkulÃpi ca  // MatsP_154.101 //
tapÃæsi dÅrghacÅrïÃni  $ munÅnÃæ bhÃvitÃtmanÃm  &
tasmingatÃni sÃphalyaæ  % kÃle nirmalacetasÃm  // MatsP_154.102 //
vism­tÃni ca ÓastrÃïi  $ prÃdurbhÃvaæ prapedire  &
prabhÃvastÅrthamukhyÃnÃæ  % tadà puïyatamo 'bhavat  // MatsP_154.103 //
antarik«e surÃÓcÃsan  $ vimÃne«u sahasraÓa÷  &
samahendraharibrahma-  % vÃyuvahnipurogamÃ÷  // MatsP_154.104 //
pu«pav­«Âiæ pramumucus  $ tasmiæstu himabhÆdhare  &
jagurgandharvamukhyÃÓca  % nan­tuÓcÃpsarogaïÃ÷  // MatsP_154.105 //
meruprabh­tayaÓcÃpi  $ mÆrtimanto mahÃbalÃ÷  &
tasminmahotsave prÃpte  % divyaprabh­tapÃïaya÷  // MatsP_154.106 //
sarita÷ sÃgarÃÓcaiva  $ samÃjagmuÓca sarvaÓa÷  &
himaÓailo 'bhavalloke  % tathà sarvaiÓcarÃcarai÷  // MatsP_154.107 //
sevyaÓcÃpyabhigamyaÓca  $ sa ÓreyÃæÓcÃcalottama÷  &
anubhÆyotsavaæ devà  % jagmu÷ svÃnÃlayÃnmudà  // MatsP_154.108 //
devagandharvanÃgendra-  $ ÓailaÓÅlÃvanÅguïai÷  &
himaÓailasutà devÅ  % svayaæpÆrvikayà tata÷  // MatsP_154.109 //
krameïa v­ddhimÃnÅtà  $ lak«mÅvÃnalasairbudhai÷  &
krameïa rÆpasaubhÃgya-  % prabodhairbhuvanatrayam  // MatsP_154.110 //
ajayadbhÆ«ayaccÃpi  $ ni÷sÃdhÃrairnagÃtmajà  &
etasminnantare Óakro  % nÃradaæ devasaæmatam  // MatsP_154.111 //
devar«imatha sasmÃra  $ kÃryasÃdhanasatvaram  &
sm­tiæ Óakrasya vij¤Ãya  % jÃtÃæ tu bhagavÃæstadà  // MatsP_154.112 //
ÃjagÃma mudà yukto  $ mahendrasya niveÓanam  &
taæ sa d­«Âvà sahasrÃk«a÷  % samutthÃya mahÃsanÃt  // MatsP_154.113 //
yathÃrheïa tu pÃdyena  $ pÆjayÃmÃsa vÃsava÷  &
ÓakrapraïÅtÃæ tÃæ pÆjÃæ  % pratig­hya yathÃvidhi  // MatsP_154.114 //
nÃrada÷ kuÓalaæ devam  $ ap­cchatpÃkaÓÃsanam  &
p­«Âe ca kuÓale Óakra÷  % provÃca vacanaæ prabhu÷  // MatsP_154.115 //

*indra uvÃca
kuÓalasyÃÇkure tÃvat  $ sambhÆte bhuvanatraye  &
tatphalodbhavasaæpattau  % tvaæ bhavÃtandrito mune  // MatsP_154.116 //
vetsi caitatsamastaæ tvaæ  $ tathÃpi paricodaka÷  &
nirv­tiæ paramÃæ yÃti  % nivedyÃrthaæ suh­jjane  // MatsP_154.117 //
tadyathà Óailajà devÅ  $ yogaæ yÃyÃtpinÃkinà  &
ÓÅghraæ tadudyama÷ sarvair  % asmatpak«airvidhÅyatÃm  // MatsP_154.118 //
avagamyÃrthamakhilaæ  $ tata Ãmantrya nÃrada÷  &
Óakraæ jagÃma bhagavÃn  % himaÓailaniveÓanam  // MatsP_154.119 //
tatra dvÃre sa viprendraÓ  $ citravetralatÃkule  &
vandito himaÓailena  % nirgatena puro muni÷  // MatsP_154.120 //
saha praviÓya bhavanaæ  $ bhuvo bhÆ«aïatÃæ gatam  &
nivedite svayaæ haime  % himaÓaile na vist­te  // MatsP_154.121 //
mahÃsane munivaro  $ ni«asÃdÃtuladyuti÷  &
yathÃrhaæ cÃrghyapÃdyaæ ca  % Óailastasmai nyavedayat  // MatsP_154.122 //
munistu pratijagrÃha  $ tamarghaæ vidhivattadà  &
g­hÅtÃrghaæ munivaram  % ap­cchacchlak«ïayà girà  // MatsP_154.123 //
kuÓalaæ tapasa÷ Óaila÷  $ Óanai÷ phullÃnanÃmbuja÷  &
munirapyadrirÃjÃnam  % ap­cchatkuÓalaæ tadà  // MatsP_154.124 //

*nÃrada uvÃca
aho 'vatÃritÃ÷ sarve  $ saæniveÓe mahÃgire  &
p­thutvaæ manasà tulyaæ  % kandarÃïÃæ tathÃcala  // MatsP_154.125 //
gurutvaæ te guïaughÃnÃæ  $ sthÃvarÃdatiricyate  &
prasannatà ca toyasya  % manaso 'pyadhikà ca te  // MatsP_154.126 //
na lak«ayÃma÷ Óailendra  $ Ói«yate kandarodarÃt  &
na ca lak«mÅstathà svarge  % kutrÃdhikatayà sthità  // MatsP_154.127 //
nÃnÃtapobhirmunibhir  $ jvalanÃrkasamaprabhai÷  &
pÃvanai÷ pÃvito nityaæ  % tvatkandarasamÃÓritai÷  // MatsP_154.128 //
avamatya vimÃnÃni  $ svargavÃsavirÃgiïa÷  &
piturg­ha ivÃsannà  % devagandharvakiænarÃ÷  // MatsP_154.129 //
aho dhanyo 'si Óailendra  $ yasya te kandaraæ hara÷  &
adhyÃste lokanÃtho 'pi  % samÃdhÃnaparÃyaïa÷  // MatsP_154.130 //
ityuktavati devar«au  $ nÃrade sÃdaraæ girà  &
himaÓailasya mahi«Å  % menà munidid­k«ayà  // MatsP_154.131 //
anuyÃtà duhitrà tu  $ svalpÃliparicÃrikà  &
lajjÃpraïayanamrÃÇgÅ  % praviveÓa niveÓanam  // MatsP_154.132 //
tatra sthito munivara÷  $ Óailena sahito vaÓÅ  &
d­«Âvà tu tejaso rÃÓiæ  % muniæ Óailapriyà tadà  // MatsP_154.133 //
vavande gƬhavadanà  $ pÃïipadmak­täjali÷  &
tÃæ vilokya mahÃbhÃgo  % mahar«ir amitadyuti÷  // MatsP_154.134 //
ÃÓÅrbhir am­todgÃra-  $ rÆpÃbhistÃæ vyavardhayat  &
tato vismitacittà tu  % himavadgiriputrikà // MatsP_154.135 //
udaik«annÃradaæ devÅ  $ munimadbhutarÆpiïam  &
ehi vatseti cÃpyuktà  % ­«iïà snigdhayà girà  // MatsP_154.136 //
kaïÂhe g­hÅtvà pitaram  $ utsaÇge samupÃviÓat  &
uvÃca mÃtà tÃæ devÅm  % abhivandaya putrike  // MatsP_154.137 //
bhagavantaæ tato dhanyaæ  $ patimÃpsyasi saæmatam  &
ityuktà tu tato mÃtrà  % vastrÃntapihitÃnanà  // MatsP_154.138 //
kiæcitkampitamÆrdhà tu  $ vÃkyaæ novÃca kiæcana  &
tata÷ punaruvÃcedaæ  % vÃkyaæ mÃtà sutÃæ tadà  // MatsP_154.139 //
vatse vandaya devar«iæ  $ tato dÃsyÃmi te Óubham  &
ratnakrŬanakaæ ramyaæ  % sthÃpitaæ yacciraæ mayà  // MatsP_154.140 //
ityuktà tu tato vegÃd  $ uddh­tya caraïau tadà  &
vavande mÆrdhni saædhÃya  % karapaÇkajaku¬malam  // MatsP_154.141 //
k­te tu vandane tasyà  $ mÃtà sakhÅmukhena tu  &
codayÃmÃsa Óanakais  % tasyÃ÷ saubhÃgyaÓaæsinÃm  // MatsP_154.142 //
ÓarÅralak«aïÃnÃæ tu  $ vij¤ÃnÃya tu kautukÃt  &
strÅsvabhÃvÃdyadduhituÓ  % cintÃæ h­di samudvahan  // MatsP_154.143 //
j¤Ãtvà tadiÇgitaæ Óailo  $ mahi«yà h­dayena tu  &
anudgÅrïo 'k«atirmene  % ramyametadupasthitam  // MatsP_154.144 //
codita÷ Óailamahi«Å-  $ sakhyà munivarastadà  &
smitÃnano mahÃbhÃgo  % vÃkyaæ provÃca nÃrada÷  // MatsP_154.145 //
na jÃto 'syÃ÷ patirbhadre  $ lak«aïaiÓca vivarjità  &
uttÃnahastà satataæ  % caraïairvyabhicÃribhi÷  \
svachÃyayà bhavi«yeyaæ  # kimanyadbahu bhëyate  // MatsP_154.146 //
ÓrutvaitatsaæbhramÃvi«Âo  $ dhvastadhairyo mahÃbala÷  &
nÃradaæ pratyuvÃcÃtha  % sÃÓrukaïÂho mahÃgiri÷  // MatsP_154.147 //

*himavÃnuvÃca
saæsÃrasyÃtido«asya  $ durvij¤eyà gatiryata÷  &
s­«ÂyÃæ cÃvaÓyabhÃvinyÃæ  % kenÃpyatiÓayÃtmanà  // MatsP_154.148 //
kartrà praïÅtà maryÃdà  $ sthità saæsÃriïÃmiyam  &
yo jÃyate hi yadbÅjo  % janitu÷ sa hyasÃrthaka÷  // MatsP_154.149 //
janità cÃpi jÃtasya  $ na kaÓciditi yatsphuÂam  &
svakarmaïaiva jÃyante  % vividhà bhÆtajÃtaya÷  // MatsP_154.150 //
aï¬ajo hyaï¬ajÃjjÃta÷  $ punarjÃyeta mÃnava÷  &
mÃnu«Ãcca sarÅs­pyÃæ  % manu«yatvena jÃyate  // MatsP_154.151 //
tatrÃpi jÃtau Óre«ÂhÃyÃæ  $ dharmasyotkar«aïena tu  &
aputrajanmina÷ Óe«Ã÷  % prÃïina÷ samavasthitÃ÷  // MatsP_154.152 //
manujÃstatra jÃyante  $ yato na g­hadharmiïa÷  &
krameïÃÓramasaæprÃptir  % brahmacÃrivratÃdanu  // MatsP_154.153 //
tasya karturniyogena  $ saæsÃro yena vardhita÷  &
saæsÃrasya kuto v­ddhi÷  % sarve syuryadatigrahÃ÷  // MatsP_154.154 //
ata÷ kartrà tu ÓÃstre«u  $ sutalÃbha÷ praÓaæsita÷  &
prÃïinÃæ mohanÃrthÃya  % narakatrÃïasaæÓrayÃt  // MatsP_154.155 //
striyà virahità s­«Âir  $ jantÆnÃæ nopapadyate  &
strÅjÃtistu prak­tyaiva  % k­païà dainyabhëiïÅ  \
ÓÃstrÃlocanasÃmarthyam  # ujjhitaæ tÃsu vedhasà  // MatsP_154.156 //
ÓÃstre«Æktamasaædigdhaæ  $ bahuvÃraæ mahÃphalam  &
daÓaputrasamà kanyà  % yà na syÃcchÅlavarjità  // MatsP_154.157 //
vÃkyametatphalabhra«Âaæ  $ puæsi glÃnikaraæ param  &
kanyà hi k­païà Óocyà  % piturdu÷khavivardhinÅ  // MatsP_154.158 //
yÃpi syÃtpÆrïasarvìhyà  $ patiputradhanÃdibhi÷  &
kiæ punardurbhagà hÅnà  % patiputradhanÃdibhi÷  // MatsP_154.159 //
tvaæ coktavÃnsutÃyà me  $ ÓarÅre do«asaægraham  &
aho muhyÃmi Óu«yÃmi  % glÃmi sÅdÃmi nÃrada  // MatsP_154.160 //
ayuktamatha vaktavyam  $ aprÃpyamapi sÃæpratam  &
anugraheïa me chinddhi  % du÷khaæ kanyÃÓrayaæ mune  // MatsP_154.161 //
paricchinne 'pyasaædigdhe  $ mana÷ paribhavÃÓrayam  &
t­«ïà mu«ïÃti ni«ïÃtà  % phalalobhÃÓrayÃÓubhà  // MatsP_154.162 //
strÅïÃæ hi paramaæ janma  $ kulÃnÃmubhayÃtmanÃm  &
ihÃmutra sukhÃyoktaæ  % satpatiprÃptisaæj¤itam  // MatsP_154.163 //
durlabha÷ satpati÷ strÅïÃæ  $ viguïo 'pi pati÷ kila  &
na prÃpyate vinà puïyai÷  % patirnÃryà kadÃcana  // MatsP_154.164 //
yato ni÷sÃdhano dharma÷  $ parimÃïojjhità rati÷  &
dhanaæ jÅvitaparyÃptaæ  % patyau nÃryÃ÷ prati«Âhitam  // MatsP_154.165 //
nirdhano durbhago mÆrkha÷  $ sarvalak«aïavarjita÷  &
daivataæ paramaæ nÃryÃ÷  % patirukta÷ sadaiva hi  // MatsP_154.166 //
tvayà coktaæ hi devar«e  $ na jÃto 'syÃ÷ pati÷ kila  &
etaddaurbhÃgyamatulam  % asaækhyaæ guru du÷saham  // MatsP_154.167 //
carÃcare bhÆtasarge  $ yadadyÃpi ca no mune  &
na sa jÃta iti brÆ«e  % tena me vyÃkulaæ mana÷  // MatsP_154.168 //
manu«yadevajÃtÅnÃæ  $ ÓubhÃÓubhanivedakam  &
lak«aïaæ hastapÃdÃdau  % vihitairlak«aïai÷ kila  // MatsP_154.169 //
seyam uttÃnahasteti  $ tvayoktà munipuægava  &
uttÃnahastatà proktà  % yÃcatÃmeva nityadà  // MatsP_154.170 //
ÓubhodayÃnÃæ dhanyÃnÃæ  $ na kadÃcitprayacchatÃm  &
svachÃyayÃsyÃÓcaraïau  % tvayoktau vyabhicÃriïau  // MatsP_154.171 //
tatrÃpi ÓreyasÃæ hyÃÓÃ  $ mune na pratibhÃti na÷  &
ÓarÅralak«aïÃÓcÃnye  % p­thakphalanivedina÷  // MatsP_154.172 //
saubhÃgyadhanaputrÃyu÷  $ patilÃbhÃnuÓaæsanam  &
taiÓca sarvairvihÅneyaæ  % tvamÃttha munipuægava  // MatsP_154.173 //
tvaæ me sarvaæ vijÃnÃsi  $ satyavÃgasi cÃpyata÷  &
muhyÃmi muniÓÃrdÆla  % h­dayaæ dÅryatÅva me  // MatsP_154.174 //
ityuktvà virata÷ Óailo  $ mahÃdu÷khavicÃraïÃt  &
Órutvaitadakhilaæ tasmÃc  % chailarÃjamukhÃmbujÃt  \
smitapÆrvamuvÃcedaæ  # nÃrado devacodita÷  // MatsP_154.175 //

*nÃrada uvÃca
har«asthÃne 'pi mahati  $ tvayà du÷khaæ nirÆpyate  &
aparicchinnavÃkyÃrthe  % mohaæ yÃsi mahÃgire  // MatsP_154.176 //
imÃæ Ó­ïu giraæ matto  $ rahasyaparini«ÂhitÃm  &
samÃhito mahÃÓaila  % mayoktasya vicÃraïe  // MatsP_154.177 //
na jÃto 'syÃ÷ patirdevyà  $ yanmayoktaæ himÃcala  &
na sa jÃto mahÃdevo  % bhÆtabhavyabhavodbhava÷  \
Óaraïya÷ ÓÃÓvata÷ ÓÃstà  # Óaækara÷ parameÓvara÷  // MatsP_154.178 //
brahmavi«ïvindramunayo  $ janmam­tyujarÃrditÃ÷  &
tasyaite parameÓasya  % sarve krŬanakà gire  // MatsP_154.179 //
Ãste brahmà tadicchÃta÷  $ sambhÆto bhuvanaprabhu÷  &
vi«ïuryuge yuge jÃto  % nÃnÃjÃtirmahÃtanu÷  // MatsP_154.180 //
manyase mÃyayà jÃtaæ  $ vi«ïuæ cÃpi yuge yuge  &
Ãtmano na vinÃÓo 'sti  % sthÃvarÃnte 'pi bhÆdhara  // MatsP_154.181 //
saæsÃre jÃyamÃnasya  $ bhriyamÃïasya dehina÷  &
naÓyate deha evÃtra  % nÃtmano nÃÓa ucyate  // MatsP_154.182 //
brahmÃdisthÃvarÃnto 'yaæ  $ saæsÃro ya÷ prakÅrtita÷  &
sa janmam­tyudu÷khÃrto hy  % avaÓa÷ parivartate  // MatsP_154.183 //
mahÃdevo 'cala÷ sthÃïur  $ na jÃto janako 'jara÷  &
bhavi«yati pati÷ so 'syà  % jagannÃtho nirÃmaya÷  // MatsP_154.184 //
yaduktaæ ca mayà devÅ  $ lak«aïairvarjità tava  &
Ó­ïu tasyÃpi vÃkyasya  % samyaktvena vicÃraïam  // MatsP_154.185 //
lak«aïaæ daiviko hyaÇka÷  $ ÓarÅrÃvayavÃÓraya÷  &
sarvÃyurdhanasaubhÃgya-  % parimÃïaprakÃÓaka÷  // MatsP_154.186 //
anantasyÃprameyasya  $ saubhÃgyasyÃsya bhÆdhara  &
naivÃÇko lak«aïÃkÃra÷  % ÓarÅre saævidhÅyate  // MatsP_154.187 //
ato 'syà lak«aïaæ gÃtre  $ Óaila nÃsti mahÃmate  &
yathÃhamuktavÃnasyà hy  % uttÃnakaratÃæ sadà  // MatsP_154.188 //
uttÃno varada÷ pÃïir  $ e«a devyÃ÷ sadaiva tu  &
surÃsuramunivrÃta-  % varadeyaæ bhavi«yati  // MatsP_154.189 //
yathà proktaæ tadà pÃdau  $ svacchÃyÃvyabhicÃriïau  &
asyÃ÷ Ó­ïu mamÃtrÃpi  % vÃgyuktiæ Óailasattama  // MatsP_154.190 //
caraïau padmasaækÃÓÃv  $ asyÃ÷ svacchanakhojjvalau  &
surÃsurÃïÃæ namatÃæ  % kirÅÂamaïikÃntibhi÷  // MatsP_154.191 //
vicitravarïairbhÃsantau  $ svacchÃyÃpratibimbitau  &
bhÃryà jagadgurorhye«Ã  % v­«ÃÇkasya mahÅdhara  // MatsP_154.192 //
jananÅ lokadharmasya  $ sambhÆtà bhÆtabhÃvanÅ  &
Óiveyaæ pÃvanÃyaiva  % tvatk«etre pÃvakadyuti÷  // MatsP_154.193 //
tadyathà ÓÅghramevai«Ãæ  $ yogaæ yÃyÃtpinÃkinà  &
tathà vidheyaæ vidhivat  % tvayà Óailendrasattama  \
atyantaæ hi mahatkÃryaæ  # devÃnÃæ himabhÆdhara  // MatsP_154.194 //

*sÆta uvÃca
evaæ Órutvà tu Óailendro  $ nÃradÃtsarvameva hi  &
ÃtmÃnaæ sa punarjÃtaæ  % mene menÃpatistadà  // MatsP_154.195 //
namask­tya v­«ÃÇkÃya  $ tadà devÃya dhÅmate  &
uvÃca so 'pi saæh­«Âo  % nÃradaæ tu himÃcala÷  // MatsP_154.196 //

*himavÃnuvÃca
dustarÃnnarakÃdghorÃd  $ uddh­to 'smi tvayà mune  &
pÃtÃlÃdahamuddh­tya  % saptalokÃdhipa÷ k­ta÷  // MatsP_154.197 //
himÃcalo 'smi vikhyÃtas  $ tvayà munivarÃdhunà  &
himÃcale 'calaguïÃæ  % prÃpito 'smi samunnatim  // MatsP_154.198 //
ÃnandadivasÃhÃri  $ h­dayaæ me 'dhunà mune  &
nÃdhyavasyati k­tyÃnÃæ  % pravibhÃgavicÃraïam  \
yadi vÃcÃmadhÅÓa÷ syÃæ  # tvadguïÃnÃæ vicÃraïe  // MatsP_154.199 //
bhavadvidhÃnÃæ niyatam  $ amoghaæ darÓanaæ mune  &
tavÃsmÃnprati cÃpalyaæ  % vyaktaæ mama mahÃmune  // MatsP_154.200 //
bhavadbhireva k­tyo 'haæ  $ nivÃsÃyÃtmarÆpiïÃm  &
munÅnÃæ devatÃnÃæ ca  % svayaækartÃpi kalma«am  // MatsP_154.201 //
tathÃpi vastunyekasminn  $ Ãj¤Ã me sampradÅyatÃm  &
ityuktavati Óailendre  % sa tadà har«anirbhare  // MatsP_154.202 //
tathà ca nÃrado vÃkyaæ  $ k­taæ sarvamiti prabho  &
surakÃrye ya evÃrthas  % tavÃpi sumahattara÷  // MatsP_154.203 //
ityuktvà nÃrada÷ ÓÅghraæ  $ jagÃma tridivaæ prati  &
sa gatvà Óakrabhavanam  % amareÓaæ dadarÓa ha  // MatsP_154.204 //
tato 'bhirÆpe sa munir  $ upavi«Âo mahÃsane  &
p­«Âa÷ Óakreïa provÃca  % himajÃsaæÓrayÃæ kathÃm  // MatsP_154.205 //

*nÃrada uvÃca
samÆhya yattu kartavyaæ  $ tanmayà k­tameva hi  &
kiæ tu pa¤caÓarasyaiva  % samayo 'yamupasthita÷  // MatsP_154.206 //
ityukto devarÃjastu  $ muninà kÃryadarÓinà  &
cÆtÃÇkurÃstraæ sasmÃra  % bhagavÃnpÃkaÓÃsana÷  // MatsP_154.207 //
saæsm­tastu tadà k«ipraæ  $ sahasrÃk«eïa dhÅmatà  &
upatasthe ratiyuta÷  % savilÃso jha«adhvaja÷  \
prÃdurbhÆtaæ tu taæ d­«Âvà  # Óakra÷ provÃca sÃdaram  // MatsP_154.208 //

*Óakra uvÃca
upadeÓena bahunà  $ kiæ tvÃæ prati vade priyam  &
manobhavo 'si tena tvaæ  % vetsi bhÆtamanogatam  // MatsP_154.209 //
tadyathÃrthakameva tvaæ  $ kuru nÃkasadÃæ priyam  &
Óaækaraæ yojaya k«ipraæ  % giriputryà manobhava  \
saæyuto madhunà caiva  # ­turÃjena durjaya  // MatsP_154.210 //
ityukto madanastena  $ Óakreïa svÃrthasiddhaye  &
provÃca pa¤cabÃïo 'tha  % vÃkyaæ bhÅta÷ Óatakratum  // MatsP_154.211 //

*kÃma uvÃca
anayà devasÃmagryà  $ munidÃnavabhÅmayà  &
du÷sÃdhya÷ Óaækaro deva÷  % kiæ na vetsi jagatprabho  // MatsP_154.212 //
tasya devasya vettha tvaæ  $ kÃraïaæ tu yadavyayam  &
prÃya÷ prasÃda÷ kopo 'pi  % sarvo hi mahatÃæ mahÃn  // MatsP_154.213 //
sarvopabhogasÃrà hi  $ sundarya÷ svargasaæbhavÃ÷  &
adhyÃÓritaæ ca yatsaukhyaæ  % bhavatà na«Âace«Âitam  // MatsP_154.214 //
pramÃdÃdatha vibhraÓyed  $ ÅÓaæ prati vicintyatÃm  &
prÃgeva ceha d­Óyante  % bhÆtÃnÃæ kÃryasaæbhavÃ÷  // MatsP_154.215 //
viÓe«aæ kÃÇk«atÃæ Óakra  $ sÃmÃnyÃdbhraæÓanaæ phalam  &
Órutvaitadvacanaæ Óakras  % tamuvÃcÃmarairyuta÷  // MatsP_154.216 //

*Óakra uvÃca
vayaæ pramÃïÃste hyatra  $ ratikÃnta na saæÓaya÷  &
saædeÓena vinà Óaktir  % apakÃrasya ne«yate  \
kasyacic ca kvacidd­«Âaæ  # sÃmarthyaæ na tu sarvata÷  // MatsP_154.217 //
ityukta÷ prayayau kÃma÷  $ sakhÃyaæ madhumÃÓrita÷  &
ratiyukto jagÃmÃÓu  % prasthaæ tu himabhÆbh­ta÷  // MatsP_154.218 //
sa tu tatrÃkaroccintÃæ  $ kÃryasyopÃyapÆrvikÃm  &
mahÃrthà ye hi ni«kampà  % manaste«Ãæ sudurjayam  // MatsP_154.219 //
tadÃdÃveva saæk«obhya  $ niyataæ sujayo bhavet  &
saæsiddhiæ prÃpnuyuÓcaiva  % pÆrvaæ saæÓodhya mÃnasam  // MatsP_154.220 //
kathaæ ca vividhairbhÃvair  $ dve«Ãnugamanaæ vinà  &
krodha÷ krÆratarÃsaÇgÃd  % bhÅ«aïer«yÃæ mahÃsakhÅm  // MatsP_154.221 //
cÃpalyamÆrdhni vidhvasta-  $ dhairyÃdhÃrÃæ mahÃbalÃm  &
tÃmasya viniyok«yÃmi  % manaso vik­tiæ parÃm  // MatsP_154.222 //
pidhÃya dhairyadvÃrÃïi  $ saæto«amapak­«ya ca  &
avagantuæ hi mÃæ tatra  % na kaÓcidatipaï¬ita÷  // MatsP_154.223 //
vikalpamÃtrÃvasthÃne  $ vairÆpyaæ manaso bhavet  &
paÓcÃnmÆlakriyÃrambha-  % gambhÅrÃvartadustara÷  // MatsP_154.224 //
hari«yÃmi harasyÃhaæ  $ tapastasya sthirÃtmana÷  &
indriyagrÃmamÃv­tya  % ramyasÃdhanasaævidhi÷  // MatsP_154.225 //
cintayitveti madano  $ bhÆtabhartustadÃÓramam  &
jagÃma jagatÅsÃraæ  % saraladrumavedikam  // MatsP_154.226 //
ÓÃntasattvasamÃkÅrïam  $ acalaprÃïisaækulam  &
nÃnÃpu«palatÃjÃlaæ  % gaganasthagaïeÓvaram  // MatsP_154.227 //
nirvyagrav­«abhÃdhyu«Âa-  $ nÅlaÓÃdvalasÃnukam  &
tatrÃpaÓyattrinetrasya  % ramyaæ kaæciddvitÅyakam  // MatsP_154.228 //
vÅrakaæ lokavÅreÓam  $ ÅÓÃnasad­Óadyutim  &
yak«akuÇkumaki¤jalka-  % pu¤japiÇgajaÂÃsaÂam  // MatsP_154.229 //
vetrapÃïinam avyagram  $ ugrabhogÅndrabhÆ«aïam  &
tato nimÅlitonnidra-  % padmapatrÃbhalocanam  // MatsP_154.230 //
prek«amÃïam­justhÃnaæ  $ nÃsikÃgraæ sulocanai÷  &
Óravastarasasiæhendra-  % carmalambottarÅyakam  // MatsP_154.231 //
ÓravaïÃhiphalanmukta-  $ ni÷ÓvÃsÃnalapiÇgalam  &
preÇkhatkapÃlaparyanta-  % tumbilambijaÂÃcayam  // MatsP_154.232 //
k­tavÃsukiparyaÇka-  $ nÃbhimÆlaniveÓitam  &
brahmäjalisthapucchÃgra-  % nibaddhoragabhÆ«aïam  // MatsP_154.233 //
dadarÓa Óaækaraæ kÃma÷  $ kramaprÃptÃntikaæ Óanai÷  &
tato bhramarajhaÇkÃra-  % mÃlambidrumasÃnukam  // MatsP_154.234 //
pravi«Âa÷ karïarandhreïa  $ bhavasya madano mana÷  &
ÓaækarastamathÃkarïya  % madhuraæ madanÃÓrayam  // MatsP_154.235 //
sasmÃra dak«aduhitÃraæ  $ dayitÃæ raktamÃnasa÷  &
tata÷ sà tasya Óanakais  % tirobhÆyÃtinirmalà  // MatsP_154.236 //
samÃdhibhÃvanà tasthau  $ lak«yapratyak«arÆpiïÅ  &
tatastanmayatÃæ yÃta÷  % pratyÆhÃpihitÃÓaya÷  // MatsP_154.237 //
vaÓitvena bubodheÓo  $ vik­tiæ madanÃtmikÃm  &
Å«atkopasamÃvi«Âo  % dhairyamÃlambya dhÆrjaÂi÷  // MatsP_154.238 //
nirÃse madanasthityà  $ yogamÃyÃsamÃvrata÷  &
sa tayà mÃyayÃvi«Âo  % jajvÃla madanastata÷  // MatsP_154.239 //
icchÃÓarÅro durjeyo  $ ro«ado«amahÃÓraya÷  &
h­dayÃnnirgata÷ so 'tha  % vÃsanÃvyasanÃtmaka÷  // MatsP_154.240 //
bahi÷sthalaæ samÃlambya hy  $ upatasthau jha«adhvaja÷  &
anuyÃto 'tha h­dyena  % mitreïa madhunà saha  // MatsP_154.241 //
sahakÃratarau d­«Âvà  $ m­dumÃrutanirdhutam  &
stabakaæ madano ramyaæ  % haravak«asi satvaram  // MatsP_154.242 //
mumoca mohanaæ nÃma  $ mÃrgaïaæ makaradhvaja÷  &
Óivasya h­daye Óuddhe  % nÃÓaÓÃlÅ mahÃÓara÷  // MatsP_154.243 //
papÃta paru«aprÃæÓu÷  $ pu«pabÃïo vimohana÷  &
tata÷ karaïasaædeho  % viddhastu h­daye bhava÷  // MatsP_154.244 //
babhÆva bhÆdharaupamya-  $ dhairyo 'pi madanonmukha÷  &
tata÷ prabhutvÃdbhÃvÃnÃæ  % nÃveÓaæ samapadyata  // MatsP_154.245 //
bÃhyaæ bahu samÃsÃdya  $ pratyÆhaprasavÃtmakam  &
tata÷ kopÃnalodbhÆta-  % ghorahuÇkÃrabhÅ«aïe  // MatsP_154.246 //
babhÆva vadane netraæ  $ t­tÅyamanalÃkulam  &
rudrasya raudravapu«o  % jagatsaæhÃrabhairavam  // MatsP_154.247 //
tadantikasthe madane  $ vyasphÃrayata dhÆrjaÂi÷  &
tannetravisphuliÇgena  % kroÓatÃæ nÃkavÃsinÃm  // MatsP_154.248 //
gamito bhasmasÃttÆrïaæ  $ kandarpa÷ kÃmidarpaka÷  &
sa tu taæ bhasmasÃtk­tvà  % haranetrodbhavo 'nala÷  // MatsP_154.249 //
vyaj­mbhata jagaddagdhuæ  $ jvÃlÃhuÇkÃraghasmara÷  &
tato bhavo jagaddhetor  % vyabhavajjÃtavedasam  // MatsP_154.250 //
sahakÃre madhau candre  $ sumana÷su pare«vapi  &
bh­Çge«u kokilÃsye«u  % vibhÃgena smarÃnalam  // MatsP_154.251 //
sa bÃhyÃntaraviddhena  $ hareïa smaramÃrgaïa÷  &
rÃgasnehasamiddhÃntar-  % dhÃvaæstÅvrahutÃÓana÷  // MatsP_154.252 //
vibhaktalokasaæk«obha-  $ karo durvÃraj­mbhita÷  &
samprÃpya snehasaæp­ktaæ  % kÃminÃæ h­dayaæ kila  // MatsP_154.253 //
jvalatyaharniÓaæ bhÅmo  $ duÓcikitsyamukhÃtmaka÷  &
vilokya harahuÇkÃra-  % jvÃlÃbhasmak­taæ smaram  // MatsP_154.254 //
vilalÃpa rati÷ krÆraæ  $ bandhunà madhunà saha  &
tato vilapya bahuÓo  % madhunà parisÃntvità  // MatsP_154.255 //
jagÃma Óaraïaæ devam  $ indumauliæ trilocanam  &
bh­ÇgÃnuyÃtÃæ saæg­hya  % pu«pitÃæ sahakÃrajÃm  // MatsP_154.256 //
latÃæ pavitrakasthÃne  $ pÃïau parabh­tÃæ sakhÅm  &
nirbadhya tu jaÂÃjÆÂaæ  % kuÂilair alakai rati÷  // MatsP_154.257 //
uddhvalya gÃtraæ Óubhreïa  $ h­dyena smarabhasmanà  &
jÃnubhyÃmavanÅæ gatvà  % provÃcenduvibhÆ«aïam  // MatsP_154.258 //

*ratiruvÃca
nama÷ ÓivÃyÃstu nirÃmayÃya  $ nama÷ ÓivÃyÃstu manomayÃya  &
nama÷ ÓivÃyÃstu surÃrcitÃya  % tubhyaæ sadà bhaktak­pÃparÃya  // MatsP_154.259 //
namo bhavÃyÃstu bhavodbhavÃya  $ namo 'stu te dhvastamanobhavÃya  &
namo 'stu te gƬhamahÃvratÃya  % namo 'stu mÃyÃgahanÃÓrayÃya  // MatsP_154.260 //
namo 'stu ÓarvÃya nama÷ ÓivÃya  $ namo 'stu siddhÃya purÃtanÃya  &
namo 'stu kÃlÃya nama÷ kalÃya  % namo 'stu te j¤ÃnavarapradÃya  // MatsP_154.261 //
namo 'stu te kÃlakalÃtigÃya  $ namo nisargÃmalabhÆ«aïÃya  &
namo 'stvameyÃndhakamardakÃya  % nama÷ ÓaraïyÃya namo 'guïÃya  // MatsP_154.262 //
namo 'stu te bhÅmagaïÃnugÃya  $ namo 'stu nÃnÃbhuvanÃdikartre  &
namo 'stu nÃnÃjagatÃæ vidhÃtre  % namo 'stu te citraphalaprayoktre  // MatsP_154.263 //
sarvÃvasÃne hyavinÃÓanetre  $ namo 'stu citrÃdhvarabhÃgabhoktre  &
namo 'stu bhaktÃbhimatapradÃtre  % nama÷ sadà te bhavasaÇgahartre  // MatsP_154.264 //
anantarÆpÃya sadaiva tubhyam  $ asahyakopÃya namo 'stu tubhyam  &
ÓaÓÃÇkacihnÃya sadaiva tubhyam  % ameyamÃnÃya nama÷ stutÃya  // MatsP_154.265 //
v­«endrayÃnÃya purÃntakÃya  $ nama÷ prasiddhÃya mahau«adhÃya  &
namo 'stu bhaktyÃbhimatapradÃya  % namo 'stu sarvÃrtiharÃya tubhyam  // MatsP_154.266 //
carÃcarÃcÃravicÃravaryam  $ ÃcÃryam utprek«itabhÆtasargam  &
tvÃmindumauliæ Óaraïaæ prapannà  % priyÃprameyaæ mahatÃæ maheÓam  // MatsP_154.267 //
prayaccha me kÃmayaÓa÷sam­ddhiæ  $ puna÷ prabho jÅvatu kÃmadeva÷  &
priyaæ vinà tvÃæ priyajÅvite«u  % tvatto 'para÷ ko bhuvane«vihÃsti  // MatsP_154.268 //
prabhu÷ priyÃyÃ÷ prasava÷ priyÃïÃæ  $ praïÅtaparyÃyaparÃparÃrtha÷  &
tvamevameko bhuvanasya nÃtho  % dayÃlurunmÆlitabhaktabhÅti÷  // MatsP_154.269 //

*sÆta uvÃca
itthaæ stuta÷ Óaækara Ŭya ÅÓo  $ v­«ÃkapirmanmathakÃntayà tu  &
tuto«a do«Ãkarakhaï¬adhÃrÅ  % uvÃca cainÃæ madhuraæ nirÅk«ya  // MatsP_154.270 //

*Óaækara uvÃca
bhaviteti ca kÃmo 'yaæ  $ kÃlÃtkÃnto 'cirÃdapi  &
anaÇga iti loke«u  % sa vikhyÃtiæ gami«yati  // MatsP_154.271 //
ityuktà ÓirasÃvandya  $ giriÓaæ kÃmavallabhà  &
jagÃmopavanaæ ramyaæ  % ratistu himabhÆbh­ta÷  // MatsP_154.272 //
ruroda cÃpi bahuÓo  $ dÅnà ramye sthale tu sà  &
maraïavyavasÃyÃttu  % niv­ttà sà harÃj¤ayà  // MatsP_154.273 //
atha nÃradavÃkyena  $ codito himabhÆdhara÷  &
k­tÃbharaïasaæskÃrÃæ  % k­takautukamaÇgalÃm  // MatsP_154.274 //
svargapu«pak­tÃpŬÃæ  $ ÓubhracÅnÃæÓukÃmbarÃm  &
ÓarÃbhyÃæ saæyutÃæ Óailo  % g­hÅtvà svasutÃæ tata÷  // MatsP_154.275 //
jagÃma Óubhayogena  $ tadà sampÆrïamÃnasa÷  &
sakÃnanÃnyupÃkramya  % vanÃnyupavanÃni ca  // MatsP_154.276 //
dadarÓa rudatÅæ nÃrÅm  $ apratarkyamahaujasam  &
rÆpeïÃsad­ÓÅæ loke  % ramye«u vanasÃnu«u  // MatsP_154.277 //
kautukena parÃm­Óya  $ tÃæ d­«Âvà rudatÅæ giri÷  &
upasarpya tatastasyà  % nikaÂe so 'bhyap­cchata  // MatsP_154.278 //

*himavÃnuvÃca
kÃsi kasyÃsi kalyÃïi  $ kimarthaæ cÃpi rodi«i  &
naitadalpamahaæ manye  % kÃraïaæ lokasundari  // MatsP_154.279 //
sà tasya vacanaæ Órutvà  $ uvÃca madhunà saha  &
rudatÅ Óokajananaæ  % ÓvasatÅ dainyavardhanam  // MatsP_154.280 //

*ratiruvÃca
kÃmasya dayitÃæ bhÃryÃæ  $ ratiæ mÃæ viddhi suvrata  &
girÃvasminmahÃbhÃga  % giriÓastapasi sthita÷  // MatsP_154.281 //
tena pratyÆharu«Âena  $ visphÃryÃlokya locanam  &
dagdho 'sau jha«aketustu  % mama kÃnto 'tivallabha÷  // MatsP_154.282 //
ahaæ tu Óaraïaæ yÃtà  $ taæ devaæ bhayavihvalà  &
stutavatyatha saæstutyà  % tato mÃæ giriÓo 'bravÅt  // MatsP_154.283 //
tu«Âo 'haæ kÃmadayite  $ kÃmo 'yaæ te bhavi«yati  &
tvatstutiæ cÃpyadhÅyÃno  % naro bhaktyà madÃÓraya÷  \
lapsyate kÃÇk«itaæ kÃmaæ  # nivartya maraïÃdita÷  // MatsP_154.284 //
pratÅk«antÅ ca tadvÃkyam  $ ÃÓÃveÓÃdibhirhyaham  &
ÓarÅraæ parirak«i«ye  % kaæcitkÃlaæ mahÃdyute  // MatsP_154.285 //
ityuktastu tadà ratyà  $ Óaila÷ saæbhramabhÅ«ita÷  &
pÃïÃvÃdÃya hi sutÃæ  % gantumaicchatsvakaæ puram  // MatsP_154.286 //
bhÃvino 'vaÓyabhÃvitvÃd  $ bhavitrÅ bhÆtabhÃvinÅ  &
lajjamÃnà sakhimukhair  % uvÃca pitaraæ girim  // MatsP_154.287 //

*ÓailaduhitovÃca
durbhÃgyeïa ÓarÅreïa  $ kiæ mamÃnena kÃraïam  &
kathaæ ca tÃd­Óaæ prÃptaæ  % sukhaæ me sa patirbhavet  // MatsP_154.288 //
tapobhi÷ prÃpyate 'bhÅ«Âaæ  $ nÃsÃdhyaæ hi tapasyata÷  &
durbhagatvaæ v­thà loko  % vahate sati sÃdhane  // MatsP_154.289 //
jÅvitÃddurbhagÃcchreyo  $ maraïaæ hyatapasyata÷  &
bhavi«yÃmi na saædeho  % niyamai÷ Óo«aye tanum  // MatsP_154.290 //
tapasi bhra«Âasaædeha  $ udyamo 'rthajigÅ«ayà  &
sÃhaæ tapa÷ kari«yÃmi  % yadahaæ prÃpya durlabhà  // MatsP_154.291 //
ityukta÷ ÓailarÃjastu  $ duhitrà snehaviklava÷  &
uvÃca vÃcà Óailendra÷  % snehagadgadavarïayà  // MatsP_154.292 //

*himavÃnuvÃca
umeti capale putri  $ na k«amaæ tÃvakaæ vapu÷  &
so¬huæ kleÓasvarÆpasya  % tapasa÷ saumyadarÓane  // MatsP_154.293 //
bhÃvÅnyabhivicÃryÃïi  $ padÃrthÃni sadaiva tu  &
bhÃvino 'rthà bhavantyeva  % haÂhenÃnicchato 'pi và  // MatsP_154.294 //
tasmÃnna tapasà te 'sti  $ bÃle kiæcitprayojanam  &
bhavanÃyaiva gacchÃmaÓ  % cintayi«yÃmi tatra vai  // MatsP_154.295 //
ityuktà tu yadà naiva  $ guhÃyÃbhyeti Óailajà  &
tata÷ sa cintayÃvi«Âo  % duhitÃæ praÓaÓaæsa ca  // MatsP_154.296 //
tato 'ntarik«e divyà vÃg  $ abhÆdbhuvanabhÆtale  &
umeti capale putri  % tvayoktà tanayà tata÷  // MatsP_154.297 //
umeti nÃma tenÃsyà  $ bhuvane«u bhavi«yati  &
siddhiæ ca mÆrtimatye«Ã  % sÃdhayi«yati cintitÃm  // MatsP_154.298 //
iti Órutvà tu vacanam  $ ÃkÃÓÃtkÃÓapÃï¬ura÷  &
anuj¤Ãya sutÃæ Óailo  % jagÃmÃÓu svamandiram  // MatsP_154.299 //

*sÆta uvÃca
ÓailajÃpi yayau Óailam  $ agamyamapi daivatai÷  &
sakhÅbhyÃmanuyÃtà tu  % niyatà nagarÃjajà  // MatsP_154.300 //
Ó­Çgaæ himavata÷ puïyaæ  $ nÃnÃdhÃtuvibhÆ«itam  &
divyapu«palatÃkÅrïaæ  % siddhagandharvasevitam  // MatsP_154.301 //
nÃnÃm­gagaïÃkÅrïaæ  $ bhramarodghu«ÂapÃdapam  &
divyaprasravaïopetaæ  % dÅrghikÃbhiralaæk­tam  // MatsP_154.302 //
nÃnÃpak«igaïÃkÅrïaæ  $ cakravÃkopaÓobhitam  &
jalajasthalajai÷ pu«pai÷  % protphullairupaÓobhitam  // MatsP_154.303 //
citrakandarasaæsthÃnaæ  $ guhÃg­hamanoharam  &
vihaÇgasaæghasaæju«Âaæ  % kalpapÃdapasaækaÂam  // MatsP_154.304 //
tatrÃpaÓyanmahÃÓÃkhaæ  $ ÓÃkhinaæ haritacchadam  &
sarvartukusumopetaæ  % manorathaÓatojjvalam  // MatsP_154.305 //
nÃnÃpu«pasamÃkÅrïaæ  $ nÃnÃvidhaphalÃnvitam  &
nataæ sÆryasya rucibhir  % bhinnasaæh­tapallavam  // MatsP_154.306 //
tatrÃmbarÃïi saætyajya  $ bhÆ«aïÃni ca Óailajà  &
saævÅtà valkalairdivyair  % darbhanirmitamekhalà  // MatsP_154.307 //
tri÷snÃtà pÃÂalÃhÃrà  $ babhÆva ÓaradÃæ Óatam  &
Óatamekena ÓÅrïena  % parïenÃvartayattadà  // MatsP_154.308 //
nirÃhÃrà Óataæ sÃbhÆt  $ samÃnÃæ tapasÃæ nidhi÷  &
tata udvejitÃ÷ sarve  % prÃïinastattapo 'gninà  // MatsP_154.309 //
tata÷ sasmÃra bhagavÃn  $ munÅnsapta Óatakratu÷  &
te samÃgamya munaya÷  % sarve samuditÃstata÷  // MatsP_154.310 //
pÆjitÃÓca mahendreïa  $ papracchustaæ prayojanam  &
kimarthaæ tu suraÓre«Âha  % saæsm­tÃstu vayaæ tvayà  // MatsP_154.311 //
Óakra÷ provÃca Ó­ïvantu  $ bhagavanta÷ prayojanam  &
himÃcale tapo ghoraæ  % tapyate bhÆdharÃtmajà  \
tasyà hyabhimataæ kÃmaæ  # bhavanta÷ kartumarhatha  // MatsP_154.312 //
tata÷ samÃpatandevyà  $ jagadarthaæ tvarÃnvitÃ÷  &
tathetyuktvà tu Óailendraæ  % siddhasaæghÃtasevitam  // MatsP_154.313 //
ÆcurÃgatya munayas  $ tÃmatho madhurÃk«aram  &
putri kiæ te vyavasita÷  % kÃma÷ kamalalocane  // MatsP_154.314 //
tÃnuvÃca tato devÅ  $ salajjà gauravÃnmunÅn  &
tapasyato mahÃbhÃgÃ÷  % prÃpya maune bhavÃd­ÓÃn  // MatsP_154.315 //
vandanÃya niyuktà dhÅ÷  $ pÃvayatyavikalpitam  &
praÓnonmukhatvÃdbhavatÃæ  % yuktamÃsanamÃdita÷  // MatsP_154.316 //
upavi«ÂÃ÷ ÓramonmuktÃs  $ tata÷ prak«yatha mÃmata÷  &
ityuktvà sà tataÓcakre  % k­tÃsanaparigrahÃn  // MatsP_154.317 //
sà tu tÃnvidhivatpÆjyÃn  $ pÆjayitvà vidhÃnata÷  &
uvÃcÃdityasaækÃÓÃn  % munÅnsapta satÅ Óanai÷  // MatsP_154.318 //
tyaktvà vratÃtmakaæ maunaæ  $ maunaæ jagrÃha hrÅmayam  &
bhÃvaæ tasyÃstu maunÃntaæ  % tasyÃ÷ saptar«ayo yathà  // MatsP_154.319 //
gauravÃdhÅnatÃæ prÃptÃ÷  $ papracchustÃæ punastathà  &
sÃpi gauravagarbheïa  % manasà cÃruhÃsinÅ  // MatsP_154.320 //
munŤÓÃntakathÃlÃpÃn  $ prek«ya provÃca vÃgyamam  &
bhagavanto vijÃnanti  % prÃïinÃæ mÃnasaæ hitam  // MatsP_154.321 //
manogatÅbhiratyarthaæ  $ kadarthante hi dehina÷  &
kecit tu nipuïÃstatra  % ghaÂante vibudhodyamai÷  // MatsP_154.322 //
upÃyairdurlabhÃnbhÃvÃn  $ prÃpnuvanti hyatandritÃ÷  &
apare tu paricchinnà  % nÃnÃkÃrÃbhyupakramÃ÷  // MatsP_154.323 //
dehÃntarÃrthamÃrambham  $ ÃÓrayanti hitapradam  &
mama tvÃkÃÓasambhÆta-  % pu«padÃmà vibhÆ«itam  // MatsP_154.324 //
vandhyà sutaæ prÃptukÃmà  $ mana÷ prasarate muhu÷  &
ahaæ kila bhavaæ devaæ  % patiæ prÃptuæ samudyatà  // MatsP_154.325 //
prak­tyaiva durÃdhar«aæ  $ tapasyantaæ tu saæprati  &
surÃsurairanirïÅtaæ  % paramÃrthakriyÃÓrayam  // MatsP_154.326 //
sÃæprataæ cÃpi nirdagdha-  $ madanaæ vÅtarÃgiïam  &
kathamÃrÃdhayedÅÓaæ  % mÃd­ÓÅ tÃd­Óaæ Óivam  // MatsP_154.327 //
ityuktà munayaste tu  $ sthiratÃæ manasastata÷  &
j¤Ãtumasyà vaca÷ procu÷  % prakramÃtprak­tÃrthakam  // MatsP_154.328 //

*munaya Æcu÷
dvividhaæ tu sukhaæ tÃvat  $ putri loke«u bhÃvyate  &
ÓarÅrasyÃsya saæbhogaiÓ  % cetasaÓcÃpi nirv­ti÷  // MatsP_154.329 //
prak­tyà sa tu digvÃsà  $ bhÅma÷ pit­vaïeÓaya÷  &
kapÃlÅ bhik«uko nagno  % virÆpÃk«a÷ sthirakriya÷  // MatsP_154.330 //
pramattonmattakÃkÃro  $ bÅbhatsak­tasaægraha÷  &
yatinà tena kaste 'rtho  % mÆrtÃnarthena kÃÇk«ita÷  // MatsP_154.331 //
yadi hyasya ÓarÅrasya  $ bhogamicchasi sÃæpratam  &
tatkathaæ te mahÃdevÃd  % bhayabhÃjo jugupsitÃt  // MatsP_154.332 //
sravadraktavasÃbhyakta-  $ kapÃlak­tabhÆ«aïÃt  &
Óvasadugrabhujaægendra-  % k­tabhÆ«aïabhÅ«aïÃt  // MatsP_154.333 //
ÓmaÓÃnavÃsino raudra-  $ pramathÃnugatÃt sati  &
surendramukuÂavrÃta-  % nigh­«Âacaraïo 'rihà  // MatsP_154.334 //
harirasti jagaddhÃtà  $ ÓrÅkÃnto 'nantamÆrtimÃn  &
nÃtho yaj¤abhujÃmasti  % tathendra÷ pÃkaÓÃsana÷  // MatsP_154.335 //
devatÃnÃæ nidhiÓcÃsti  $ jvalana÷ sarvakÃmak­t  &
vÃyurasti jagaddhÃtà  % ya÷ prÃïa÷ sarvadehinÃm  // MatsP_154.336 //
tathà vaiÓravaïo rÃjà  $ sarvÃrthamatimÃnvibhu÷  &
ebhya ekatamaæ kasmÃn  % na tvaæ samprÃptumicchasi  // MatsP_154.337 //
utÃnyadehasaæprÃptyà  $ sukhaæ te manasepsitam  &
evametattavÃpyatra  % prabhavo nÃkasaæpadÃm  \
asminneva parÃ÷ sarvÃ÷  # kalyÃïaprÃptayastava  // MatsP_154.338 //
piturevÃsti tatsarvaæ  $ surebhyo yanna vidyate  &
atastatprÃptaye kleÓa÷  % sa vÃpyatrÃphalastava  // MatsP_154.339 //
prÃyeïa prÃrthito bhadre  $ susvalpo hyatidurlabha÷  &
asya te vidhiyogasya  % dhÃtà kartÃtra caiva hi  // MatsP_154.340 //

*sÆta uvÃca
ityuktà sà tu kupità  $ munivarye«u Óailajà  &
uvÃca koparaktÃk«Å  % sphuradbhirdaÓanacchadai÷  // MatsP_154.341 //

*devyuvÃca
asadgrahasya kà prÅtir  $ vyasanasya kva yantraïà  &
viparÅtÃrthaboddhÃra÷  % satpathe kena yojitÃ÷  // MatsP_154.342 //
evaæ mÃæ vettha du«praj¤Ãæ hy  $ asthÃnÃsadgrahapriyÃm  &
na mÃæ prativicÃro 'sti  % yatrehÃsadgrahÃvitau  // MatsP_154.343 //
prajÃpatisamÃ÷ sarve  $ bhavanta÷ sarvadarÓina÷  &
nÆnaæ na vettha taæ devaæ  % ÓÃÓvataæ jagata÷ prabhum  // MatsP_154.344 //
ajamÅÓÃnamavyaktam  $ ameyamahimodayam  // MatsP_154.345 //
ÃstÃæ taddharmasadbhÃva-  $ saæbodhastÃvadadbhuta÷  &
viduryaæ na haribrahma-  % pramukhà hi sureÓvarÃ÷  // MatsP_154.346 //
yattasya vibhavÃtsvotthaæ  $ bhuvane«u vij­mbhitam  &
prakaÂaæ sarvabhÆtÃnÃæ  % tadapyatra na vettha kim  // MatsP_154.347 //
kasyaitadgaganaæ bhÆrita÷  $ kasyÃgni÷ kasya mÃruta÷  &
kasya bhÆ÷ kasya varuïa÷  % kaÓcandrÃrkavilocana÷  // MatsP_154.348 //
kasyÃrcayanti loke«u  $ liÇgaæ bhaktyà surÃsurÃ÷  &
yaæ bruvantÅÓvaraæ devà  % vidhÅndrÃdyà mahar«aya÷  // MatsP_154.349 //
prabhÃvaæ prabhavaæ cai«a  $ te«Ãmapi na vettha kim  &
aditi÷ kasya mÃteyaæ  % kasmÃjjÃto janÃrdana÷  // MatsP_154.350 //
adite÷ kaÓyapÃjjÃtà  $ devà nÃrÃyaïÃdaya÷  &
marÅce÷ kaÓyapa÷ putro hy  % aditirdak«aputrikà  // MatsP_154.351 //
marÅciÓcÃpi dak«aÓca  $ putrau tau brahmaïa÷ kila  &
brahmà hiraïmayÃttvaï¬Ãd  % divyasiddhivibhÆtikam  // MatsP_154.352 //
kasya prÃdurabhÆddhyÃnÃt  $ prak«ubdhÃ÷ prÃk­tÃæÓakÃ÷  &
prak­tau tu t­tÅyÃyÃæ  % madhudvi¬jananakriyà  // MatsP_154.353 //
jÃtà sasarja «a¬vargÃn  $ buddhipÆrvÃn svakarmajÃn  &
ajÃtako 'bhavadvedhà  % brahmaïo 'vyaktajanmana÷  // MatsP_154.354 //
ya÷ svayogena saæk«obhya  $ prak­tiæ k­tavÃnidam  &
brahmaïa÷ siddhasarvÃrtham  % aiÓvaryaæ lokakart­tÃm  // MatsP_154.355 //
vidurvi«ïvÃdayo yacca  $ svamahimnà sadaiva hi  &
k­tvÃnyaæ deham anyà d­k  % tÃd­k k­tvà punarhari÷  // MatsP_154.356 //
kurute jagata÷ k­tyam  $ uttamÃdhamamadhyamam  &
evameva hi saæsÃro  % yo janmamaraïÃtmaka÷  // MatsP_154.357 //
karmaïaÓca phalaæ hyetan  $ nÃnÃrÆpasamudbhavam  &
atha nÃrÃyaïo deva÷  % svakÃæ chÃyÃæ samÃÓrayat  // MatsP_154.358 //
tatprerita÷ prakurute  $ janma nÃnÃprakÃrakam  &
sÃpi karmaïa evoktà  % preraïà vivaÓÃtmanÃm  // MatsP_154.359 //
yathonmÃdÃdiju«Âasya  $ matireva hi sà bhavet  &
i«ÂÃnyeva yathÃrthÃni  % viparÅtÃni manyate  // MatsP_154.360 //
lokasya vyavahÃre«u  $ s­«Âe«u sahate sadà  &
dharmÃdharmaphalÃvÃptau  % vi«ïureva nibodhita÷  // MatsP_154.361 //
athÃnÃditvamasyÃsti  $ sÃmÃnyÃttu tadÃtmanà  &
na hyasya jÅvitaæ dÅrghaæ  % d­«Âaæ dehe tu kutracit  // MatsP_154.362 //
bhavadbhiryasya no d­«Âam  $ antaragramathÃpi và  &
dehinÃæ dharma evai«a  % kvacijjÃyetkacinmriyet  // MatsP_154.363 //
kvacidgarbhagato naÓyet  $ kvacij jÅvejjarÃmaya÷  &
kvacitsamÃ÷ Óataæ jÅvet  % kvacidbÃlye vipadyate  // MatsP_154.364 //
ÓatÃyu÷ puru«o yastu  $ so 'nanta÷ svalpajanmana÷  &
jÅvito na mriyatyagre  % tasmÃtso 'mara ucyate  // MatsP_154.365 //
ad­«Âajanmanidhanà hy  $ evaæ vi«ïvÃdayo matÃ÷  &
etatsaæÓuddhamaiÓvaryaæ  % saæsÃre ko labhediha  // MatsP_154.366 //
tatra k«ayÃdiyogÃttu  $ nÃnÃÓcaryasvarÆpiïi  &
tasmÃddivaÓcarÃnsarvÃn  % malinÃnsvalpabhÆtikÃn  // MatsP_154.367 //
nÃhaæ bhadrÃ÷ kilecchÃmi  $ ­te ÓarvÃtpinÃkina÷  &
sthitaæ ca tÃratamyena  % prÃïinÃæ paramaæ tvidam  // MatsP_154.368 //
dhÅbalaiÓvaryakÃryÃdi-  $ pramÃïaæ mahatÃæ mahat  &
yasmÃnna kiæcidaparaæ  % sarvaæ yasmÃtpravartate  // MatsP_154.369 //
yasyaiÓvaryamanÃdyantaæ  $ tamahaæ Óaraïaæ gatà  &
e«a me vyavasÃyaÓca  % dÅrgho 'tiviparÅtaka÷  // MatsP_154.370 //
yÃta và ti«ÂhataivÃtha  $ munayo madvidhÃyakÃ÷  &
evaæ niÓamya vacanaæ  % devyà munivarÃstadà  // MatsP_154.371 //
ÃnandÃÓruparÅtÃk«Ã÷  $ sasvajustÃæ tapasvinÅm  &
ÆcuÓca paramaprÅtÃ÷  % ÓailajÃæ madhuraæ vaca÷  // MatsP_154.372 //

*­«aya Æcu÷
atyadbhutÃsyaho putri  $ j¤ÃnamÆrtirivÃmalà  &
prasÃdayati no bhÃvaæ  % bhavabhÃvapratiÓrayÃt  // MatsP_154.373 //
nanu vidmo vayaæ tasya  $ devasyaiÓvaryamadbhutam  &
tvanniÓcayasya d­¬hatÃæ  % vettuæ vayamihÃgatÃ÷  // MatsP_154.374 //
acirÃdeva tanvaÇgi  $ kÃmaste 'yaæ bhavi«yati  &
kvÃdityasya prabhà yÃti  % ratnebhya÷ kva dyuti÷ p­thak  // MatsP_154.375 //
ko 'rtho varïÃlikÃvyakta÷  $ kathaæ tvaæ giriÓaæ vinà  &
yÃmo naikÃbhyupÃyane  % tamabhyarthayituæ vayam  // MatsP_154.376 //
asmÃkamapi vai so 'rtha÷  $ sutarÃæ h­di vartate  &
atastvameva sà buddhir  % yato nÅtistvameva hi  // MatsP_154.377 //
ato ni÷saæÓayaæ kÃyaæ  $ Óaækaro 'pi vidhÃsyati  &
ityuktvà pÆjità yÃtà  % munayo girikanyayà  // MatsP_154.378 //
prayayurgiriÓaæ dra«Âuæ  $ prasthaæ himavato mahat  &
gaÇgÃmbuplÃvitÃtmÃnaæ  % piÇgabaddhajaÂÃsaÂam  // MatsP_154.379 //
bh­ÇgÃnuyÃtapÃïistha-  $ mandÃrakusumasrajam  &
gire÷ samprÃpya te prasthaæ  % dad­Óu÷ ÓaækarÃÓramam  // MatsP_154.380 //
praÓÃntÃÓe«asattvaughaæ  $ navastimitakÃnanam  &
ni÷ÓabdÃk«obhasalila-  % prapÃtaæ sarvatodiÓam  // MatsP_154.381 //
tatrÃpaÓyaæstato dvÃri  $ vÅrakaæ vetrapÃïinam  &
sapta te munaya÷ pÆjyà  % vinÅtÃ÷ kÃryagauravÃt  // MatsP_154.382 //
Æcurmadhurabhëiïyà  $ vÃcà te vÃgminÃæ varÃ÷  &
dra«Âuæ vayamihÃyÃtÃ÷  % Óaraïyaæ gaïanÃyakam  // MatsP_154.383 //
trilocanaæ vijÃnÅhi  $ surakÃryapracoditÃ÷  &
tvameva no gatistattvaæ  % yathà kÃlÃnatikrama÷  // MatsP_154.384 //
sà prÃrthanai«Ã prÃyeïa  $ pratÅhÃramaya÷ prabhu÷  &
ityukto munibhi÷ so 'tha  % gauravÃttÃnuvÃca sa÷  // MatsP_154.385 //
savanasyÃparÃæ saædhyÃæ  $ snÃtuæ mandÃkinÅjale  &
k«aïena bhavità viprÃs  % tatra drak«yatha ÓÆlinam  // MatsP_154.386 //
ityuktà munayastasthus  $ te tatkÃlapratÅk«iïa÷  &
gambhÅrÃmbudharaæ prÃv­Â-  % t­«itÃÓcÃtakà yathà  // MatsP_154.387 //
tata÷ k«aïena ni«panna-  $ samÃdhÃnakriyÃvidhi÷  &
vÅrÃsanaæ bibhedeÓo  % m­gacarmanivÃsitam  // MatsP_154.388 //
tato vinÅto jÃnubhyÃm  $ avalambya mahÅsthitim  &
uvÃca vÅrako devaæ  % praïÃmaikasamÃÓraya÷  // MatsP_154.389 //
samprÃptà munaya÷ sapta  $ tvÃæ dra«Âuæ dÅptatejasa÷  &
vibho samÃdiÓa dra«Âum  % avagantum ihÃrhasi  \
te 'bruvandevakÃryeïa  # tava darÓanalÃlasÃ÷  // MatsP_154.390 //
ityukto dhÆrjaÂistena  $ vÅrakeïa mahÃtmanà  &
bhÆbhaÇgasaæj¤ayà te«Ãæ  % praveÓÃj¤Ãæ dadau tadà  // MatsP_154.391 //
mÆrdhna÷ kampena tÃnsarvÃn  $ vÅrako 'pi mahÃmunÅn  &
ÃjuhÃvÃvidÆrasthÃn  % darÓanÃya pinÃkina÷  // MatsP_154.392 //
tvarÃbaddhÃrdhacƬÃste  $ lambamÃnÃjinÃmbarÃ÷  &
viviÓurvedikÃæ siddhÃæ  % giriÓasya vibhÆtibhi÷  // MatsP_154.393 //
baddhapÃïipuÂÃk«ipta-  $ nÃkapu«potkarÃstata÷  &
pinÃkipÃdayugalaæ  % vandyaæ nÃkanivÃsinÃm  // MatsP_154.394 //
tata÷ snigdhek«itÃ÷ ÓÃntà  $ munaya÷ ÓÆlapÃïinà  &
manmathÃriæ tato h­«ÂÃ÷  % samaæ tu«ÂuvurÃd­tÃ÷  // MatsP_154.395 //

*munaya Æcu÷
aho k­tÃrthà vayameva sÃæprataæ  $ sureÓvaro 'pyatra varo bhavi«yati  &
bhavatprasÃdÃmalavÃrisekata÷  % phalena kÃcit tapasà niyujyate  // MatsP_154.396 //
jayatyasau dhanyataro himÃcalas  $ tadÃÓrayaæ yasya sutà tapasyati  &
sa daityarÃjo 'pi mahÃphalodayo  % vimÆlitÃÓe«asuro hi tÃraka÷  // MatsP_154.397 //
tvadÅyamaæÓaæ pravilokya kalma«Ãt  $ svakaæ ÓarÅraæ parimok«yate hi ya÷  &
sa dhanyadhÅrlokapità caturmukho  % hariÓca yatsaæbhramavahnidÅpita÷  // MatsP_154.398 //
tvadaÇghriyugmaæ h­dayena bibhrato  $ mahÃbhitÃpapraÓamaikahetukam  &
tvameva caiko vividhÃk­takriya÷  % kileti vÃcà vidhurair vibhëyate  // MatsP_154.399 //
athÃdya ekastvamavÃdi nÃnyathà  $ jagattathà nirgh­ïatÃæ tava sp­Óet  &
na vetsi và du÷khamidaæ prajÃtmakaæ  % vihanyate te khalu sarvata÷ kriyà  // MatsP_154.400 //
upek«ase cej jagatÃmupadravaæ  $ dayÃmayatvaæ tava kena kathyate  &
svayogamÃyÃmahimÃguhÃÓrayaæ  % na vidyate nirmalabhÆtigauravam  // MatsP_154.401 //
vayaæ ca te dhanyatarÃ÷ ÓarÅriïÃæ  $ yadÅd­Óaæ tvÃæ pravilokayÃmahe  &
adarÓanaæ tena manoratho yathà  % prayÃti sÃphalyatayà manogatam  // MatsP_154.402 //
jagadvidhÃnaikavidhau jaganmukhe  $ kari«yase 'to balabhiccarà vayam  &
vinemuritthaæ munayo vis­jya tÃæ  % giraæ girÅÓaÓrutibhÆmisaænidhau  // MatsP_154.403 //
utk­«ÂakedÃra ivÃvanÅtale  $ subÅjamu«Âiæ suphalÃya kar«akÃ÷  // MatsP_154.404 //
te«Ãæ Órutvà tu tÃæ ramyÃæ  $ prakramopakramakriyÃm  &
vÃcaæ vÃcaspatistu«Âa÷  % provÃca smitasundarÅm  // MatsP_154.405 //

*Óarva uvÃca
jÃne lokavidhÃnasya  $ kanyà satkÃryamuttamam  &
jÃtà prÃleyaÓailasya  % saæketakanirÆpaïÃ÷  // MatsP_154.406 //
satyamutkaïÂhitÃ÷ sarve  $ devakÃryÃrthamudyatÃ÷  &
te«Ãæ tvaranti cetÃæsi  % kiætu kÃryaæ vivak«itam  // MatsP_154.407 //
lokayÃtrÃnugantavyà  $ viÓe«eïa vicak«aïai÷  &
sevante te yato dharmaæ  % tatprÃmÃïyÃtpare sthitÃ÷  // MatsP_154.408 //
ityuktà munayo jagmus  $ tvaritÃstu himÃcalam  &
tatra te pÆjitÃstena  % himaÓailena sÃdaram  \
ÆcurmunivarÃ÷ prÅtÃ÷  # svalpavarïaæ tvarÃnvitÃ÷  // MatsP_154.409 //

*munaya Æcu÷
devo duhitaraæ sÃk«Ãt  $ pinÃkÅ tava mÃrgate  &
tacchÅghraæ pÃvayÃtmÃnam  % ÃhutyevÃnalÃrpaïÃt  // MatsP_154.410 //
kÃryametacca devÃnÃæ  $ suciraæ parivartate  &
jagaduddharaïÃyai«a  % kriyatÃæ vai samudyama÷  // MatsP_154.411 //
ityuktastaistadà Óailo  $ har«Ãvi«Âo 'vadanmunÅn  &
asamartho 'bhavadvaktum  % uttaraæ prÃrthaya¤chivam  // MatsP_154.412 //
tato menà munÅnvÅk«ya  $ provÃca snehaviklavà  &
duhitustÃnmunÅæÓcaiva  % caraïÃÓrayam arthavit  // MatsP_154.413 //

*menovÃca
yadarthaæ duhiturjanma  $ necchantyapi mahÃphalam  &
tadevopasthitaæ sarvaæ  % prakrameïaiva sÃæpratam  // MatsP_154.414 //
kulajanmavayorÆpa-  $ vibhÆty­ddhiyuto 'pi ya÷  &
varastasyÃpi cÃhÆya  % sutà deyà hyayÃcata÷  // MatsP_154.415 //
tatsamastatapoghoraæ  $ kathaæ putrÅ prayÃsyati  &
putrÅvÃkyÃdyadatrÃsti  % vidheyaæ tadvidhÅyatÃm  // MatsP_154.416 //
ityuktà munayaste tu  $ priyayà himabhÆbh­ta÷  &
Æcu÷ punarudÃrÃrthaæ  % nÃrÅcittaprasÃdakam  // MatsP_154.417 //

*munaya Æcu÷
aiÓvaryamavagacchasva  $ Óaækarasya surÃsurai÷  &
ÃrÃdhyamÃnapÃdÃbja-  % yugalatvÃtsunirv­tai÷  // MatsP_154.418 //
yasyopayogi yadrÆpaæ  $ sà ca tatprÃptaye ciram  &
ghoraæ tapasyate bÃlà  % tena rÆpeïa nirv­ti÷  // MatsP_154.419 //
yastadvratÃni divyÃni  $ nayi«yati samÃpanam  &
tatra sÃvahità tÃvat  % tasmÃt saiva bhavi«yati  // MatsP_154.420 //
ityuktvà giriïà sÃrdhaæ  $ te yayuryatra Óailajà  &
jitÃrkajvalanajvÃlà  % tapastejomayÅ hyumà  // MatsP_154.421 //
procustÃæ munaya÷ snigdhaæ  $ saæmÃnya pathamÃgatam  &
ramyaæ priyaæ manohÃri  % mà rÆpaæ tapasà daha  // MatsP_154.422 //
prÃtaste Óaækara÷ pÃïim  $ e«a putri grahÅ«yati  &
vayamarthitavantaste  % pitaraæ pÆrvamÃgatÃ÷  // MatsP_154.423 //
pitrà saha g­haæ gaccha  $ vayaæ yÃma÷ svamandiram  // MatsP_154.424 //
ityuktà tapasa÷ satyaæ  $ phalamastÅti cintya sà  &
tvaramÃïà yayau veÓma  % piturdivyÃrthaÓobhitam  // MatsP_154.425 //
sà tatra rajanÅæ mene  $ var«ÃyutasamÃæ satÅ  &
haradarÓanasaæjÃta-  % mahotkaïÂhà himÃdrijà  // MatsP_154.426 //
tato muhÆrte brÃhme tu  $ tasyÃÓcakru÷ surastriya÷  &
nÃnÃmaÇgalasaædohÃn  % yathÃvatkramapÆrvakam  // MatsP_154.427 //
divyamaï¬anamaÇgÃnÃæ  $ mandire bahumaÇgale  &
upÃsata giriæ mÆrtà  % ­tava÷ sÃrvakÃmikÃ÷  // MatsP_154.428 //
vÃyavo vÃridÃÓcÃsan  $ saæmÃrjanavidhau gire÷  &
harmye«u ÓrÅ÷ svayaæ devÅ  % k­tanÃnÃprasÃdhanà  // MatsP_154.429 //
kÃnti÷ sarve«u bhÃve«u  $ ­ddhiÓcÃbhavadÃkulà  &
cintÃmaïiprabh­tayo  % ratnÃ÷ Óailaæ samantata÷  // MatsP_154.430 //
upatasthurnagÃÓcÃpi  $ kalpakÃmamahÃdrumÃ÷  &
o«adhyo mÆrtimatyaÓca  % divyau«adhisamanvitÃ÷  // MatsP_154.431 //
rasÃÓca dhÃtavaÓcaiva  $ sarve Óailasya kiækarÃ÷  &
kiækarÃstasya Óailasya  % vyagrÃÓcÃj¤Ãnuvartina÷  // MatsP_154.432 //
nadya÷ samudrà nikhilÃ÷  $ sthÃvaraæ jaÇgamaæ ca yat  &
tatsarvaæ himaÓailasya  % mahimÃnamavardhayat  // MatsP_154.433 //
abhavanmunayo nÃgà  $ yak«agandharvakiænarÃ÷  &
ÓaækarasyÃpi vibudhà  % gandhamÃdanaparvate  // MatsP_154.434 //
sarve maï¬anasaæbhÃrÃs  $ tasthurnirmalamÆrtaya÷  &
ÓarvasyÃpi jaÂÃjÆÂe  % candrakhaï¬aæ pitÃmaha÷  // MatsP_154.435 //
babandha praïayodÃra-  $ visphÃritavilocana÷  &
kapÃlamÃlÃæ vipulÃæ  % cÃmuï¬Ã mÆrdhnyabandhayat  // MatsP_154.436 //
uvÃca cÃpi vacanaæ  $ putraæ janaya Óaækara  &
yo daityendrakulaæ hatvà  % mÃæ raktaistarpayi«yati  // MatsP_154.437 //
saurir jvalacchiroratna-  $ mukuÂaæ cÃnalolbaïam  &
bhujagÃbharaïaæ g­hya  % sajjaæ Óaæbho÷ puro 'bhavat  // MatsP_154.438 //
Óakro gajÃjinaæ tasya  $ vasÃbhyaktÃgrapallavam  &
dadhre sarabhasaæ svidyad  % vistÅrïamukhapaÇkajam  // MatsP_154.439 //
vÃyuÓca vipulaæ tÅk«ïa-  $ Ó­Çgaæ himagiriprabham  &
v­«aæ vibhÆ«ayÃmÃsa  % harayÃnaæ mahaujasam  // MatsP_154.440 //
vitenurnayanÃnta÷sthÃ÷  $ Óambho÷ sÆryÃnalendava÷  &
svÃæ dyutiæ lokanÃthasya  % jagata÷ karmasÃk«iïa÷  // MatsP_154.441 //
citÃbhasma samÃdhÃya  $ kapÃle rajataprabham  &
manujÃsthimayÅæ mÃlÃm  % Ãbabandha ca pÃïinà  // MatsP_154.442 //
pretÃdhipa÷ puro dvÃre  $ sagada÷ samavartata  &
nÃnÃkÃramahÃratna-  % bhÆ«aïaæ dhanadÃh­tam  // MatsP_154.443 //
vihÃyodagrasarpendra-  $ kaÂakena svapÃïinà  &
karïottaæsaæ cakÃreÓo  % vÃsukiæ tak«akaæ svayam  // MatsP_154.444 //
jalÃdhÅÓÃh­tÃæ sthÃsnu-  $ prasÆnÃve«ÂitÃæ p­thak  &
tatastu te gaïÃdhÅÓà  % vinayÃttatra vÅrakam  // MatsP_154.445 //
procurvyagrÃk­te tvaæ gÃæ  $ samÃvedaya ÓÆline  &
ni«pannÃbharaïaæ devaæ  % prasÃdhyeÓaæ prasÃdhanai÷  // MatsP_154.446 //
sapta vÃridhayastasthu÷  $ kartuæ darpaïavibhramam  &
tato vilokitÃtmÃnaæ  % mahÃmbudhijalodare  // MatsP_154.447 //
dharÃmÃliÇgya jÃnubhyÃæ  $ sthÃïuæ provÃca keÓava÷  &
Óobhase deva rÆpeïa  % jagadÃnandadÃyinà  // MatsP_154.448 //
mÃtara÷ prerayan kÃma-  $ vadhÆæ vaidhavyacihnitÃm  &
kÃlo 'yamiti cÃlak«ya  % prakÃreÇgitasaæj¤ayà  // MatsP_154.449 //
tatastÃÓcodità devam  $ Æcu÷ prahasitÃnanÃ÷  &
rati÷ purastava prÃptà  % nÃbhÃti madanojjhità  // MatsP_154.450 //
tatastÃæ saænirvÃyÃha  $ vÃmahastÃgrasaæj¤ayà  &
prayÃïaæ girijÃvaktra-  % darÓanotsukamÃnasa÷  // MatsP_154.451 //
tato haro himagirikandarÃk­tiæ  $ sitaæ kaÓÃm­duhatibhi÷ pracodayat  &
mahÃv­«aæ gaïatumulÃhitek«aïaæ  % sa bhÆdharÃnaÓaniriva prakampayan  // MatsP_154.452 //
tato harirdrutapadapaddhati÷ pura÷  $ pura÷sarÃndrumanikare«u saæÓritÃn  &
dharÃraja÷ÓabalitabhÆ«aïo 'bravÅt  % prayÃta mà kuruta patho 'sya saækaÂam  // MatsP_154.453 //
prabho÷ puna÷ prathamaniyogamÆrjayan  $ suto 'bravÅd bhrukuÂimukho 'pi vÅraka÷  &
viyaccarà viyati kimasti kÃntakaæ  % prayÃta no dharaïidharÃvidÆrata÷  // MatsP_154.454 //
mahÃrïavÃ÷ kuruta Óilopamaæ paya÷  $ suradvi«ÃgamanamahÃtikardamam  &
gaïeÓvarÃÓ capalatayà na gamyatÃæ  % sureÓvarai÷ sthiramatibhir nirÅk«yate  // MatsP_154.455 //
na bh­Çgiïà svatanumavek«ya nÅyate  $ pinÃkina÷ p­thumukhamaï¬am agrata÷  &
v­thà yama÷ prakaÂitadantakoÂaraæ  % tvamÃyudhaæ vahasi vihÃya saæbhramam  // MatsP_154.456 //
padaæ na yadrathaturagai÷ puradvi«a÷  $ pramucyate bahutaramÃt­saækulam  &
amÅ surÃ÷ p­thaganuyÃyibhirv­tÃ÷  % padÃtayo dviguïapathÃn harapriyÃ÷  // MatsP_154.457 //
svavÃhanai÷ pavanavidhÆtacÃmaraiÓ  $ caladhvajairvrajata vihÃraÓÃlibhi÷  &
surÃ÷ svakaæ kimiti sarÃgamÆrjitaæ  % vicÃryate niyatalayatrayÃnugam  // MatsP_154.458 //
na kiænarair abhibhavituæ hi Óakyate  $ vibhÆ«aïacayasamudbhavo dhvani÷  &
ajÃtijÃ÷ kimiti na «a¬jamadhyam  % ap­thusvaraæ bahutaramatra vak«yate  // MatsP_154.459 //
natÃnatÃnatanatatÃnatÃæ gatÃ÷  $ p­thaktayà samayak­tà vibhinnatÃm  &
viÓaÇkità bhavadatibhedaÓÅlina÷  % prayÃntyamÅ drutapadameva gau¬akÃ÷  // MatsP_154.460 //
visaæhatÃ÷ kimiti na «Ã¬gavÃdaya÷  $ svagÅtakair lalitapadaprayogajai÷  &
prabho÷ puro bhavati hi yasya cÃk«ataæ  % samudgatÃrthakamiti tatpratÅyate  // MatsP_154.461 //
amÅ p­thagviracitaramyarÃsakaæ  $ vilÃsino bahugamakasvabhÃvakam  &
prayu¤jate giriÓayaÓovisÃriïaæ  % prakÅrïakaæ bahutaranÃgajÃtaya÷  // MatsP_154.462 //
amÅ kathaæ kakubhi kathÃ÷ pratik«aïaæ  $ dhvananti te vividhavadhÆvimiÓritÃ÷  &
na jÃtayo dhvanimurajÃsamÅrità  % na mÆrchitÃ÷ kimiti ca mÆrchanÃtmakÃ÷  // MatsP_154.463 //
ÓrutipriyakramagatibhedasÃdhanaæ tatÃdikaæ kimiti na tumbareritam  /*
na hanyate bahuvidhavÃdya¬ambaraæ prakÅrïavÅïÃmurajÃdi nÃma yat  // MatsP_154.464 //*
itÅrate girimavadhÃnaÓÃlina÷  $ surÃsurÃ÷ sapadi tu vÅrakÃj¤ayà  &
niyÃmitÃ÷ prayayuratÅva har«itÃÓ  % carÃcaraæ jagadakhilaæ hyapÆrayan  // MatsP_154.465 //
iti stanatkakubhi rasanmahÃrïave  $ stanadghane vidalitaÓailakaædare  &
jagatyabhÆttumula ivÃkulÅk­ta÷  % pinÃkinà tvaritagatena bhÆdhara÷  // MatsP_154.466 //
parijvalatkanakasahasratoraïaæ  $ kvacinmilanmarakataveÓmavedikam  &
kvacit kvacid vimalavidÆravedikaæ  % kvacid galajjaladhararamyanirjharam  // MatsP_154.467 //
caladdhvajapravarasahasramaï¬itaæ  $ suradrumastabakavikÅrïacatvaram  &
sitÃsitÃruïarucidhÃtuvarïikaæ  % Óriyojjvalaæ pravitatamÃrgagopuram  // MatsP_154.468 //
vij­mbhitÃpratimadhvanivÃridaæ sugandhibhi÷ purapavanairmanoharam  /*
haro mahÃgirinagaraæ samÃsadatk«aïÃdiva pravarasurÃsurastuta÷  // MatsP_154.469 //*
taæ praviÓantamagÃtpravilokya  $ vyÃkulatÃæ nagaraæ giribhartu÷  &
vyagrapurandhrijanaæ jayayuktaæ  % dhÃvitamÃrgajanÃkularathyam  // MatsP_154.470 //
harmyagavÃk«agatÃmaranÃrÅ-  $ locananÅlasaroruhamÃlam  &
suprakaÂà samad­Óyata kÃcit  % svÃbharaïÃæÓuvitÃnavigƬhà  // MatsP_154.471 //
kÃpyakhilÅk­tamaï¬anabhÆ«Ã  $ tyaktasakhÅpraïayà haram aik«at  &
kÃciduvÃca kalaæ gatamÃnà  % kÃtaratÃæ sakhi mà kuru mƬhe  // MatsP_154.472 //
dagdhamanobhava eva pinÃkÅ  $ kÃmayate svayameva vihartum  &
kÃcidapi svayameva patantÅ  % prÃha parÃæ virahaskhalitÃÇgÅm  // MatsP_154.473 //
mà capale madanavyati«aÇgaæ  $ Óaækarajaæ skhalanena vada tvam  &
kÃpi k­tavyavadhÃnamad­«Âvà  % yuktivaÓÃdgiriÓo hyayamÆce  // MatsP_154.474 //
e«a sa yatra sahasramakhÃdyà  $ nÃkasadÃmadhipÃ÷ svayamuktai÷  &
nÃmabhir indujaÂaæ nijasevÃ-  % prÃptaphalÃya natÃstu ghaÂante  // MatsP_154.475 //
e«a na cai«a sa e«a yadagre  $ carmaparÅtatanu÷ ÓaÓimaulÅ  &
dhÃvati vajradharo 'mararÃjo  % mÃrgamamuæ viv­tÅkaraïÃya  // MatsP_154.476 //
e«a sa padmabhavo 'yamupetya  $ prÃæÓujaÂÃm­gacarmanigƬha÷  &
sapraïayaæ karaghaÂÂitavaktra÷  % kiæciduvÃca mitaæ ÓrutimÆle  // MatsP_154.477 //
evamabhÆtsuranÃrikulÃnÃæ  $ cittavisaæ«Âhulatà gururÃgÃt  &
ÓaækarasaæÓrayaïÃd girijÃyÃj-  % anmaphalaæ paramaæ tviti cocu÷  // MatsP_154.478 //
tato himagirerveÓma  $ viÓvakarmaniveditam  &
mahÃnÅlamayastambhaæ  % jvalatkäcanakuÂÂimam  // MatsP_154.479 //
muktÃjÃlapari«kÃraæ  $ jvalitau«adhidÅpitam  &
krŬodyÃnasahasrìhyaæ  % käcanÃmbujadÅrghikam  // MatsP_154.480 //
mahendrapramukhÃ÷ sarve  $ surà d­«Âvà tadadbhutam  &
netrÃïi saphalÃnyadya  % manobhiriti te dadhu÷  // MatsP_154.481 //
vimardak«ÅïakeyÆrà  $ hariïà dvÃri rodhitÃ÷  &
kathaæcitpramukhÃstatra  % viviÓurnÃkavÃsina÷  // MatsP_154.482 //
praïatenÃcalendreïa  $ pÆjito 'tha caturmukha÷  &
cakÃra vidhinà sarvaæ  % vidhimantrapura÷saram  // MatsP_154.483 //
Óarvasya pÃïigrahaïam  $ agnisÃk«ikamak«atam  &
dÃtà mahÅbh­tÃæ nÃtho  % hotà devaÓcaturmukha÷  // MatsP_154.484 //
vara÷ paÓupati÷ sÃk«Ãt  $ kanyà viÓvÃraïistathà  &
carÃcarÃïi bhÆtÃni  % surÃsuravarÃïi ca  // MatsP_154.485 //
tatrÃpyete niyamato hy  $ abhavanvyagramÆrtaya÷  &
mumocÃbhinavÃnsarvÃn  % sasyaÓÃlÅnrasau«adhÅ÷  // MatsP_154.486 //
vyagrà tu p­thivÅ devÅ  $ sarvabhÃvamanoramà  &
g­hÅtvà varuïa÷ sarva-  % ratnÃnyÃbharaïÃni ca  // MatsP_154.487 //
puïyÃni ca pavitrÃïi  $ nÃnÃratnamayÃni tu  &
tasthau sÃbharaïo devo  % har«ada÷ sarvadehinÃm  // MatsP_154.488 //
dhanadaÓcÃpi divyÃni  $ haimÃnyÃbharaïÃni ca  &
jÃtarÆpavicitrÃïi  % prayata÷ samupasthita÷  // MatsP_154.489 //
vÃyurvavau susurabhi÷  $ sukhasaæsparÓano vibhu÷  &
chatramindukarodbhÃsi  % susitaæ ca Óatakratu÷  // MatsP_154.490 //
jagrÃha mudita÷ sragvÅ  $ bÃhubhirbahubhÆ«aïai÷  &
jagurgandharvamukhyÃÓca  % nan­tuÓcÃpsarogaïÃ÷  // MatsP_154.491 //
vÃdayanto 'timadhuraæ  $ jagur gandharvakiænarÃ÷  &
mÆrtÃÓca ­tavastatra  % jaguÓca nan­tuÓca vai  // MatsP_154.492 //
capalÃÓca gaïÃstasthur  $ lolayanto himÃcalam  &
utti«ÂhankramaÓaÓcÃtra  % viÓvabhugbhaganetrahà  // MatsP_154.493 //
cakÃraudvÃhikaæ k­tyaæ  $ patnyà saha yathocitam  &
dattÃrgho girirÃjena  % surav­ndair vinodita÷  // MatsP_154.494 //
avasattÃæ k«apÃæ tatra  $ patnyà saha purÃntaka÷  &
tato gandharvagÅtena  % n­tyenÃpsarasÃmapi  // MatsP_154.495 //
stutibhir devadaityÃnÃæ  $ vibuddho vibudhÃdhipa÷  &
Ãmantrya himaÓailendraæ  % prabhÃte comayà saha  \
jagÃma mandaragiriæ  # vÃyuvegena Ó­Çgiïà  // MatsP_154.496 //
tato gate bhagavati nÅlalohite  $ sahomayà ratimalabhanna bhÆdhara÷  &
sabÃndhavo bhavati ca kasya no mano  % vihvalaæ ca jagati hi kanyakÃpitu÷  // MatsP_154.497 //
jvalanmaïisphaÂikahÃÂakotkaÂaæ  $ sphuÂadyuti sphaÂikagopuraæ puram  &
haro girau ciramanukalpitaæ tadà  % visarjitÃmaranivaho 'viÓatsvakam  // MatsP_154.498 //
tadomÃsahito devo  $ vijahÃra bhagÃk«ihà  &
purodyÃne«u ramye«u  % vivikte«u vane«u ca  // MatsP_154.499 //
suraktah­dayo devyà  $ makarÃÇkapura÷sara÷  &
tato bahutithe kÃle  % sutakÃmà gire÷ sutà  // MatsP_154.500 //
sakhÅbhi÷ sahità krŬÃæ  $ cakre k­trimaputrakai÷  &
kadÃcidgandhatailena  % gÃtramabhyajya Óailajà  // MatsP_154.501 //
cÆrïairudvartayÃmÃsa  $ malinÃntaritÃæ tanum  &
tadudvartanakaæ g­hya  % naraæ cakre gajÃnanam  // MatsP_154.502 //
putrakaæ krŬatÅ devÅ  $ taæ cÃpyarpayadambhasi  &
jÃhnavyÃstu ÓivÃsakhyÃs  % tata÷ so 'bhÆdb­hadvapu÷  // MatsP_154.503 //
kÃyenÃtiviÓÃlena  $ jagadÃpÆrayattadà  &
putretyuvÃca te devÅ  % putretyÆce ca jÃhnavÅ  // MatsP_154.504 //
gÃÇgeya iti devaistu  $ pÆjito 'bhÆdgajÃnana÷  &
vinÃyakÃdhipatyaæ ca  % dadÃvasya pitÃmaha÷  // MatsP_154.505 //
puna÷ sà krŬanaæ cakre  $ putrÃrthaæ varavarïinÅ  &
manoj¤amaÇkuraæ rƬham  % aÓokasya ÓubhÃnanà  // MatsP_154.506 //
vardhayÃmÃsa taæ cÃpi  $ k­tasaæskÃramaÇgalà  &
b­haspatimukhairviprair  % divaspatipurogamai÷  // MatsP_154.507 //
tato devaiÓca munibhi÷  $ proktà devÅ tvidaæ vaca÷  &
bhavÃni bhavatÅ bhavyà  % sambhÆtà lokabhÆtaye  // MatsP_154.508 //
prÃya÷ sutaphalo loka÷  $ putrapautraiÓca labhyate  &
aputrÃÓca prajÃ÷ prÃyo  % d­Óyante daivahetava÷  // MatsP_154.509 //
adhunà darÓite mÃrge  $ maryÃdÃæ kartumarhasi  &
phalaæ kiæ bhavità devi  % kalpitaistaruputrakai÷  \
ityuktà har«apÆrïÃÇgÅ  # provÃcomà ÓubhÃæ giram  // MatsP_154.510 //
evaæ nirudake deÓe  $ ya÷ kÆpaæ kÃrayedbudha÷  &
bindau bindau ca toyasya  % vasetsaævatsaraæ divi  // MatsP_154.511 //
daÓakÆpasamà vÃpÅ  $ daÓavÃpÅsamo hrada÷  &
daÓahradasama÷ putro  % daÓaputrasamo druma÷  \
e«aiva mama maryÃdà  # niyatà lokabhÃvinÅ  // MatsP_154.512 //
ityuktÃstu tato viprà  $ b­haspatipurogamÃ÷  &
jagmu÷ svamandirÃïyeva  % bhavÃnÅæ vandya sÃdaram  // MatsP_154.513 //
gate«u te«u devo 'pi  $ Óaækara÷ parvatÃtmajÃm  &
pÃïinÃlambya vÃmena  % Óanai÷ prÃveÓayacchubhÃm  // MatsP_154.514 //
cittaprasÃdajananaæ  $ prÃsÃdamanugopuram  &
lambamauktikadÃmÃnaæ  % mÃlikÃkulavedikam  // MatsP_154.515 //
nirdhautakaladhautaæ ca  $ krŬÃguhamanoramam  &
prakÅrïakusumÃmoda-  % mattÃlikulakÆjitam  // MatsP_154.516 //
kiænarodgÅtasaægÅta-  $ g­hÃntaritabhittikam  &
sugandhidhÆpasaæghÃta-  % mana÷prÃrthyamalak«itam  // MatsP_154.517 //
krŬanmayÆranÃrÅbhir  $ v­taæ vai tatavÃdibhi÷  &
haæsasaæghÃtasaæghu«Âaæ  % sphaÂikastambhavedikam  // MatsP_154.518 //
anÃvilamasaæbhrÃntyà  $ bahuÓa÷ kiænarÃkulam  &
ÓukairyatrÃbhihanyante  % padmarÃgavinirmitÃ÷  // MatsP_154.519 //
bhittayo dìimabhrÃntyà  $ pratibimbitamauktikÃ÷  &
tatrÃk«akrŬayà devÅ  % vihartumupacakrame  // MatsP_154.520 //
svacchendranÅlabhÆbhÃge  $ krŬane yatra dhi«Âhitau  &
vapu÷sahÃyatÃæ prÃptau  % vinodarasanirv­tau  // MatsP_154.521 //
evaæ prakrŬatostatra  $ devÅÓaækarayostadà  &
prÃdurbhavanmahÃÓabdas  % tadg­hodaragocara÷  // MatsP_154.522 //
tacchrutvà kautukÃddevÅ  $ kimetaditi Óaækaram  &
papraccha taæ Óubhatanur  % haraæ vismayapÆrvakam  // MatsP_154.523 //
uvÃca devÅæ naitatte  $ d­«ÂapÆrvaæ suvismite  &
ete gaïeÓÃ÷ krŬante  % Óaile 'sminmatpriyÃ÷ sadà  // MatsP_154.524 //
tapasà brahmacaryeïa  $ niyamai÷ k«etrasevanai÷  &
yairahaæ to«ita÷ pÆrvaæ  % ta ete manujottamÃ÷  // MatsP_154.525 //
matsamÅpamanuprÃptà  $ mama h­dyÃ÷ ÓubhÃnane  &
kÃmarÆpà mahotsÃhà  % mahÃrÆpaguïÃnvitÃ÷  // MatsP_154.526 //
karmabhirvismayaæ te«Ãæ  $ prayÃmi balaÓÃlinÃm  &
carÃcarasya jagata÷  % s­«Âisaæharaïak«amÃ÷  // MatsP_154.527 //
brahmavi«ïvindragandharvai÷  $ sakiænaramahoragai÷  &
samÃv­to 'pyahaæ nityaæ  % naibhirvirahito rame  // MatsP_154.528 //
h­dyà me cÃrusarvÃÇgi  $ ta ete krŬità girau  &
ityuktà tu tato devÅ  % tyaktvà tadvismayÃkulà  // MatsP_154.529 //
gavÃk«ÃntaramÃsÃdya  $ prek«ate vismitÃnanà  &
yÃvantaste k­Óà dÅrghà  % hrasvÃ÷ sthÆlà mahodarÃ÷  // MatsP_154.530 //
vyÃghrebhavadanÃ÷ kecit  $ kecinme«ÃjarÆpiïa÷  &
anekaprÃïirÆpÃÓca  % jvÃlÃsyÃ÷ k­«ïapiÇgalÃ÷  // MatsP_154.531 //
saumyà bhÅmÃ÷ smitamukhÃ÷  $ k­«ïapiÇgajaÂÃsaÂÃ÷  &
nÃnÃvihaÇgavadanà  % nÃnÃvidham­gÃnanÃ÷  // MatsP_154.532 //
kauÓeyacarmavasanà  $ nagnÃÓcÃnye virÆpiïa÷  &
gokarïà gajakarïÃÓca  % bahuvaktrek«aïodarÃ÷  // MatsP_154.533 //
bahupÃdà bahubhujà  $ divyanÃnÃstrapÃïaya÷  &
anekakusumÃpŬà  % nÃnÃvyÃlavibhÆ«aïÃ÷  // MatsP_154.534 //
v­kÃnanÃyudhadharà  $ nÃnÃkavacabhÆ«aïÃ÷  &
vicitravÃhanÃrƬhà  % divyarÆpà viyaccarÃ÷  // MatsP_154.535 //
vÅïÃvÃdyamukhodghu«Âà  $ nÃnÃsthÃnakanartakÃ÷  &
gaïeÓÃæstÃæstathà d­«Âvà  % devÅ provÃca Óaækaram  // MatsP_154.536 //

*devyuvÃca
gaïeÓÃ÷ katisaækhyÃtÃ÷  $ kiænÃmÃna÷ kimÃtmakÃ÷  &
ekaikaÓo mama brÆhi  % dhi«Âhità ye p­thakp­thak  // MatsP_154.537 //

*Óaækara uvÃca
koÂisaækhyà hyasaækhyÃtà  $ nÃnÃvikhyÃtapauru«Ã÷  &
jagadÃpÆritaæ sarvair  % ebhirbhÅmairmahÃbalai÷  // MatsP_154.538 //
siddhak«etre«u rathyÃsu  $ jÅrïodyÃne«u veÓmasu  &
dÃnavÃnÃæ ÓarÅre«u  % bÃle«Ænmattake«u ca  \
ete viÓanti mudità  # nÃnÃhÃravihÃriïa÷  // MatsP_154.539 //
Æ«mapÃ÷ phenapÃÓcaiva  $ dhÆmapà madhupÃyina÷  &
raktapÃ÷ sarvabhak«ÃÓca  % vÃyupà hyambubhojanÃ÷  // MatsP_154.540 //
geyan­tyopahÃrÃÓca  $ nÃnÃvÃdyaravapriyÃ÷  &
na hye«Ãæ vai anantatvÃd  % guïÃnvaktuæ hi Óakyate  // MatsP_154.541 //

*devyuvÃca
mÃrgatvaguttarÃsaÇga-  $ ÓuddhÃÇgo mu¤jamekhalÅ  &
mÃnaÓilena kalkena  % capalo ra¤jitÃnana÷  // MatsP_154.542 //
pinaddhotpalasragdÃmà  $ sukÃnto madhurÃk­ti÷  &
pëÃïaÓakalottÃna-  % kÃæsyatÃlapravartaka÷  // MatsP_154.543 //
asau gaïeÓvaro deva÷  $ kiænÃmà kiænarÃnuga÷  &
ya e«a gaïagÅte«u  % dattakarïo muhurmuhu÷  // MatsP_154.544 //
sa e«a vÅrako devi  $ sadà maddh­dayapriya÷  &
nÃnÃÓcaryaguïÃdhÃro  % gaïeÓvaragaïÃrcita÷  // MatsP_154.545 //

*devyuvÃca
Åd­Óasya sutasyÃsti  $ mamotkaïÂhà purÃntaka  &
kadÃham Åd­Óaæ putraæ  % drak«yÃmyÃnandadÃyinam  // MatsP_154.546 //

*Óiva uvÃca
e«a eva sutaste 'stu  $ nayanÃnandahetuka÷  &
tvayà mÃtrà k­tÃrtho 'stu  % vÅrako 'pi sumadhyame  // MatsP_154.547 //
ityuktà pre«ayÃmÃsa  $ vijayÃæ har«aïotsukà  &
vÅrakÃnayanÃyÃÓu  % duhità himabhÆbh­ta÷  // MatsP_154.548 //
sÃvaruhya tvarÃyuktà  $ prÃsÃdÃdambarasp­Óa÷  &
vijayovÃca gaïapaæ  % gaïamadhye pravartità  // MatsP_154.549 //

*vijayovÃca
ehi vÅraka cÃpalyÃt  $ tvayà deva÷ prakopita÷  &
kimuttaraæ vadatyarthe  % n­tyaraÇge tu Óailajà  // MatsP_154.550 //
ityuktastyaktapëÃïa-  $ Óakalo mÃrjitÃnana÷  &
ÃhÆtastu tayodbhÆta-  % mÆlaprastÃvaÓaæsaka÷  // MatsP_154.551 //
devyÃ÷ samÅpamÃgacchad  $ vijayÃnugupta÷ Óanai÷  &
prÃsÃdaÓikharÃtphulla-  % raktÃmbujanibhadyuti÷  // MatsP_154.552 //
taæ d­«Âvà prasrutÃnalpa-  $ svÃduk«Årapayodharà  &
girijovÃca sasnehaæ  % girà madhuravarïayà  // MatsP_154.553 //

*umovÃca
ehyehi yÃto 'si me putratÃæ devadevena datto 'dhunà vÅraka  || MatsP_154.554 ||
ityevamaÇke nidhÃyÃtha taæ paryacumbatkapole kalavÃdinam  || MatsP_154.555 ||
mÆrdhnyupÃghrÃya saæmÃrjya gÃtrÃïi bhÆ«ayÃmÃsa divyai÷ svayaæ bhÆ«aïai÷ kiÇkiïÅmekhalÃnÆpurair mÃïikyakeyÆrahÃrorumÆlaguïai÷  || MatsP_154.556 ||
komalai÷ pallavaiÓcitritaiÓcÃrubhir divyamantrodbhavais tasya Óubhaistato bhÆribhiÓcÃkaronmiÓrasiddhÃrthakair aÇgarak«Ãvidhim  || MatsP_154.557 ||
evamÃdÃya covÃca k­tvà srajaæ mÆrdhni gorocanÃpatrabhaÇgojjvalam  || MatsP_154.558 ||
gaccha gacchÃdhunà krŬa sÃrdhaæ gaïairapramatto nage Óvabhravarja ÓanairvyÃlamÃlÃkulÃ÷ ÓailasÃnudrumadantibhir bhinnasÃrÃ÷ pare saÇgina÷  || MatsP_154.559 ||
jÃhnavÅyaæ jalaæ k«ubdhatoyÃkulaæ kÆlaæ mà viÓethà bahuvyÃghradu«Âe vane  || MatsP_154.560 ||
vatsÃsaækhye«u durgà gaïeÓe«vetasminvÅrake putrabhÃvopatu«ÂÃnta÷karaïà ti«Âhatu  || MatsP_154.561 ||
svasya pit­janaprÃrthitaæ bhavyamÃyÃtibhÃvinyasau bhavyatà  || MatsP_154.562 ||
so 'pi nirvartya sarvÃn gaïÃn sasmayamÃha bÃlatvalÅlÃrasÃvi«ÂadhÅ÷  || MatsP_154.563 ||
e«a mÃtrà svayaæ me k­tabhÆ«aïo 'tra e«a paÂa÷ pÃÂalairbindubhi÷ sinduvÃrasya pu«pairiyaæ mÃlatÅmiÓrità mÃlikà me ÓirasyÃhità  || MatsP_154.564 ||
ko 'yamÃtodyadhÃrÅ gaïastasya dÃsyÃmi hastÃdidaæ krŬanam  || MatsP_154.565 ||
dak«iïÃtpaÓcimaæ paÓcimÃduttaramuttarÃtpÆrvamabhyetya sakhyà yutà prek«atÅ taæ gavÃk«ÃntarÃdvÅrakaæ ÓailaputrÅ bahi÷ krŬanaæ yajjaganmÃturapye«a cittabhrama÷  || MatsP_154.566 ||
putralubdho janastatra ko mohamÃyÃti na svalpacetà ja¬o mÃæsaviïmÆtrasaæghÃtadeha÷  || MatsP_154.567 ||
dra«Âumabhyantare nÃkavÃseÓvarair indumauliæ pravi«Âe«u kak«Ãntaram  || MatsP_154.568 ||
vÃhanÃtyÃvarohà gaïÃstairyuto lokapÃlÃstramÆrto hyayaæ kha¬go vikha¬gakaro nirmama÷ k­tÃnta÷ kasya kenÃhato brÆta maune bhavanto 'stradaï¬ena kiæ du÷sp­hÃ÷  || MatsP_154.569 ||
bhÅmamÆrtyÃnanenÃsti k­tyaæ girau ya e«o 'straj¤ena kiæ vadhyate  || MatsP_154.570 ||
mà v­thà lokapÃlÃnugacittatà evam evaitad ityÆcurasmai tadà devatÃ÷  || MatsP_154.571 ||
devadevÃnugaæ vÅrakaæ lak«aïà prÃha devÅ vanaæ parvatà nirjharÃïyagnidevyÃnyatho bhÆtapà nirjharÃmbhonipÃte«u nimajjata  || MatsP_154.572 ||
pu«pajÃlÃvanaddhe«u dhÃmasvapi prottuÇganÃnÃdriku¤je«vanugarjantu hemÃrutÃsphoÂasaæk«epaïÃt kÃmata÷  || MatsP_154.573 ||
käcanottuÇgaÓ­ÇgÃvarohak«itau hemareïÆtkarÃsaÇgadyutiæ khecarÃïÃæ vanÃdhÃyini ramye bahurÆpasaæpatprakare gaïÃnvÃsitaæ mandarakandare sundaramandÃrapu«papravÃlÃmbuje siddhanÃrÅbhir ÃpÅtarÆpÃm­taæ vist­tair netrapÃtrair anunme«ibhir vÅrake ÓailaputrÅ nime«ÃntarÃd asmaratputrag­dhrÅ vinodÃrthinÅ  || MatsP_154.574 ||
so 'pi tÃd­kk«aïÃvÃptapuïyodayo yo 'pi janmÃntarasyÃtmajatvaæ gata÷ krŬatastasya t­pti÷ kathaæ jÃyate yo 'pi bhÃvijagadvedhasà tejasa÷ kalpita÷ pratik«aïaæ divyagÅtak«aïo n­tyalolo gaïeÓai÷ praïata÷  || MatsP_154.575 ||

k«aïaæ siæhanÃdÃkule gaï¬aÓaile  $ s­jadratnajÃle b­hatsÃlatÃle  &
k«aïaæ phullanÃnÃtamÃlÃlikÃle  % k«aïaæ v­k«amÆle vilolo marÃle  // MatsP_154.576 //
k«aïe svalpapaÇke jale paÇkajìhye  $ k«aïaæ mÃturaÇke Óubhe ni«kalaÇke  &
parikrŬate bÃlalÅlÃvihÃrÅ  % gaïeÓÃdhipo devatÃnandakÃrÅ  \
niku¤je«u vidyÃdharairgÅtaÓÅla÷  # pinÃkÅva lÅlÃvilÃsai÷ salÅla÷  // MatsP_154.577 //
prakÃÓya bhuvanÃbhogÅ  $ tato dinakare gate  &
deÓÃntaraæ tadà paÓcÃd  % dÆramastÃvanÅdharam  // MatsP_154.578 //
udayÃste purobhÃvÅ  $ yo hi cÃste 'vanÅdhara÷  &
mitratvamasya sud­¬haæ  % h­daye paricintyatÃm  // MatsP_154.579 //
nityamÃrÃdhita÷ ÓrÅmÃn  $ p­thumÆla÷ samunnata÷  &
nÃkarotsevituæ merur  % upahÃraæ pati«yata÷  // MatsP_154.580 //
jale 'pye«Ã vyavastheti  $ saæÓayetÃkhilaæ budha÷  &
dinÃntÃnugato bhÃnu÷  % svajanatvamapÆrayat  // MatsP_154.581 //
saædhyÃbaddhäjalipuÂà  $ munayo 'bhimukhà ravim  &
yÃcantyÃgamanaæ ÓÅghraæ  % nivÃryÃtmani bhÃvitÃm  // MatsP_154.582 //
vyaj­mbhata tathà loke  $ kramÃdvaibhÃvaraæ tama÷  &
kuÂilasyeva h­daye  % kÃlu«yaæ dÆ«ayanmana÷  // MatsP_154.583 //
jvalatphaïiphaïÃratna-  $ dÅpoddyotitabhittike  &
Óayanaæ ÓaÓisaæghÃta-  % Óubhravastrottaracchadam  // MatsP_154.584 //
nÃnÃratnadyutilasac-  $ chakracÃpavi¬ambakam  &
ratnakiÇkiïikÃjÃlaæ  % lambamuktÃkalÃpakam  // MatsP_154.585 //
kamanÅyacalallola-  $ vitÃnÃcchÃditÃmbaram  &
mandire mandasaæcÃra÷  % ÓanairgirisutÃyuta÷  // MatsP_154.586 //
tasthau girisutÃbÃhu-  $ latÃmÅlitakaædhara÷  &
ÓaÓimaulisitajyotsnà  % ÓucipÆritagocara÷  // MatsP_154.587 //
girijÃpyasitÃpaÇgÅ  $ nÅlotpaladalacchavi÷  &
vibhÃvaryà ca saæp­ktà  % babhÆvÃtitamomayÅ  \
tamuvÃca tato deva÷  # krŬÃkelikalÃyutam  // MatsP_154.588 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 155

*Óarva uvÃca
ÓarÅre mama tanvaÇgi  $ site bhÃsyasitadyuti÷  &
bhujaægÅvÃsità Óuddhà  % saæÓli«Âà candane tarau  // MatsP_155.1 //
candrÃtapena saæp­ktà  $ rucirÃmbarayà tathà  &
rajanÅvÃsite pak«e  % d­«Âido«aæ dadÃsi me  // MatsP_155.2 //
ityuktà girijà tena  $ muktakaïÂhà pinÃkinà  &
uvÃca koparaktÃk«Å  % bhrukuÂÅkuÂilÃnanà  // MatsP_155.3 //

*devyuvÃca
svak­tena jana÷ sarvo  $ jìyena paribhÆyate  &
avaÓyamarthÅ prÃpnoti  % khaï¬anÃæ janamaï¬ale  // MatsP_155.4 //
tapobhirdÅrghacaritair  $ yacca prÃrthitavatyaham  &
tasyà me niyatastve«a hy  % avamÃna÷ pade pade  // MatsP_155.5 //
naivÃsmi kuÂilà Óarva  $ vi«amà naiva dhÆrjaÂe  &
savi«ayastvaæ gata÷ khyÃtiæ  % vyaktado«ÃkarÃÓraya÷  // MatsP_155.6 //
nÃhaæ pÆ«ïo 'pi daÓanà  $ netre cÃsmi bhagasya hi  &
ÃdityaÓca vijÃnÃti  % bhagavÃndvÃdaÓÃtmaka÷  // MatsP_155.7 //
mÆrdhni ÓÆlaæ janayasi  $ svairdo«airmÃmadhik«ipan  &
yastvaæ mÃmÃha k­«ïeti  % mahÃkÃleti viÓruta÷  // MatsP_155.8 //
yÃsyÃmyahaæ parityaktvà  $ cÃtmÃnaæ tapasà girim  &
jÅvantyà nÃsti me k­tyaæ  % dhÆrtena paribhÆtayà  // MatsP_155.9 //
niÓamya tasyà vacanaæ  $ kopatÅk«ïÃk«araæ bhava÷  &
uvÃcÃvi«ÂasaæbhrÃnti-  % praïayonmiÓrayà girà  // MatsP_155.10 //

*Óarva uvÃca
anÃtmaj¤Ãsi girije  $ nÃhaæ nindÃparastava  &
tvadbhaktibuddhyà k­tavÃæs  % tavÃhaæ nÃmasaæÓrayam  // MatsP_155.11 //
vikalpa÷ svasthacitte 'pi  $ girije naiva kalpanà  &
yadyevaæ kupità bhÅru  % tvaæ tavÃhaæ na vai puna÷  // MatsP_155.12 //
narmavÃdÅ bhavi«yÃmi  $ jahi kopaæ Óucismite  &
Óirasà praïataÓcÃhaæ  % racitaste mayäjali÷  // MatsP_155.13 //
snehenÃpyavamÃnena  $ ninditenaiti vikriyÃm  &
tasmÃnna jÃtu ru«Âasya  % narmasp­«Âo jana÷ kila  // MatsP_155.14 //
anekaiÓcÃÂubhirdevÅ  $ devena pratibodhità  &
kopaæ tÅvraæ na tatyÃja  % satÅ marmaïi ghaÂÂità  // MatsP_155.15 //
ava«Âabdham athÃsphÃlya  $ vÃsa÷ ÓaækarapÃïinà  &
viparyastÃlakà vegÃd  % yÃtumaicchata Óailajà  // MatsP_155.16 //
tasyà vrajantyÃ÷ kopena  $ punarÃha purÃntaka÷  &
satyaæ sarvairavayavai÷  % sutÃsi sad­ÓÅ pitu÷  // MatsP_155.17 //
himÃcalasya Ó­Çgaistair  $ meghajÃlÃkulairnabha÷  &
tathà duravagÃhyebhyo  % h­dayebhyastavÃÓaya÷  // MatsP_155.18 //
kÃÂhinyÃÇkastvamasmabhyaæ  $ vanebhyo bahudhà gatà  &
kuÂilatvaæ ca vartmabhyo  % du÷sevyatvaæ himÃdapi  \
saækrÃntiæ sarvadaiveti  # tanvaÇgi himaÓailarÃÂ  // MatsP_155.19 //
ityuktà sà puna÷ prÃha  $ giriÓaæ Óailajà tadà  &
kopakampitamÆrdhà ca  % prasphuraddaÓanacchadà  // MatsP_155.20 //

*umovÃca
mà sarvÃndo«adÃnena  $ nindÃnyÃnguïino janÃn  &
tavÃpi du«ÂasaæparkÃt  % saækrÃntaæ sarvameva hi  // MatsP_155.21 //
vyÃlebhyo 'nekajihvatvaæ  $ bhasmanà snehabandhanam  &
h­tkÃlu«yaæ ÓaÓÃÇkÃttu  % durbodhitvaæ v­«Ãdapi  // MatsP_155.22 //
tathà bahu kimuktena  $ alaæ vÃcà Órameïa te  &
ÓmaÓÃnavÃsÃn nirbhÅs tvaæ  % nagnatvÃnna tava trapà  \
nirgh­ïatvaæ kapÃlitvÃd  # dayà te vigatà ciram  // MatsP_155.23 //

*sÆta uvÃca
ityuktvà mandirÃttasmÃn  $ nirjagÃma himÃdrijà  // MatsP_155.24 //
tasyÃæ vrajantyÃæ deveÓa-  $ gaïai÷ kilakilo dhvani÷  &
kva mÃtargacchasi tyaktvà  % rudanto dhÃvitÃ÷ puna÷  // MatsP_155.25 //
vi«Âabhya caraïau devyà  $ vÅrako bëpagadgadam  &
provÃca mÃta÷ kiætvetat  % kva yÃsi kupitÃntarà  // MatsP_155.26 //
ahaæ tvÃmanuyÃsyÃmi  $ vrajantÅæ snehavarjitÃm  &
no cetpati«ye ÓikharÃt  % taponi«Âhe tvayojjhita÷  // MatsP_155.27 //
unnÃmya vadanaæ devÅ  $ dak«iïena tu pÃïinà  &
uvÃca vÅrakaæ mÃtà  % Óokaæ putraka mà k­thÃ÷  // MatsP_155.28 //
ÓailÃgrÃtpatituæ naiva  $ na cÃgantuæ mayà saha  &
yuktaæ te putra vak«yÃmi  % yena kÃryeïa tacch­ïu  // MatsP_155.29 //
k­«ïetyuktvà hareïÃhaæ  $ nindità cÃpyanindità  &
sÃrhaæ tapa÷ kari«yÃmi  % yena gaurÅtvamÃpnuyÃm  // MatsP_155.30 //
e«a strÅlampaÂo devo  $ yÃtÃyÃæ mayyanantaram  &
dvÃrarak«Ã tvayà kÃryà  % nityaæ randhrÃnvavek«iïà  // MatsP_155.31 //
yathà na kÃcit praviÓed  $ yo«idatra harÃntikam  &
d­«Âvà parÃæstriyaæ cÃtra  % vadethà mama putraka  // MatsP_155.32 //
ÓÅghram eva kari«yÃmi  $ yathÃyuktam anantaram  &
evamastviti devÅæ sa  % vÅraka÷ prÃha sÃæpratam  // MatsP_155.33 //
mÃturÃj¤Ãm­tÃhlÃda-  $ plÃvitÃÇgo gatajvara÷  &
jagÃma kak«Ãæ saædra«Âuæ  % praïipatya ca mÃtaram  // MatsP_155.34 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 156

*sÆta uvÃca
devÅæ sÃpaÓyad ÃyÃntÅæ  $ sakhÅæ mÃturvibhÆ«itÃm  &
kusumamodinÅæ nÃma  % tasya Óailasya devatÃm  // MatsP_156.1 //
sÃpi d­«Âvà girisutÃæ  $ snehaviklavamÃnasà  &
kva putri gacchasÅtyuccair  % ÃliÇgyovÃca devatà  // MatsP_156.2 //
sà cÃsyai sarvamÃcakhyau  $ ÓaækarÃtkopakÃraïam  &
punaÓcovÃca girijà  % devatÃæ mÃt­saæmatÃm  // MatsP_156.3 //

*umovÃca
nityaæ ÓailÃdhirÃjasya  $ devatà tvamanindite  &
sarvata÷ saænidhÃnaæ te  % mama cÃtÅva vatsalà  // MatsP_156.4 //
atastute pravak«yÃmi  $ yadvidheyaæ tadà dhiyà  &
anyastrÅsaæpraveÓastu  % tvayà rak«ya÷ prayatnata÷  // MatsP_156.5 //
rahasyatra prayatnena  $ cetasà satataæ girau  &
pinÃkina÷ pravi«ÂÃyÃæ  % vaktavyaæ me tvayÃnaghe  // MatsP_156.6 //
tato 'haæ saævidhÃsyÃmi  $ yatk­tyaæ tadanantaram  &
ityuktà sà tathetyuktvà  % jagÃma svagiriæ Óubham  // MatsP_156.7 //
umÃpi piturudyÃnaæ  $ jagÃmÃdrisutà drutam  &
antarik«aæ samÃviÓya  % meghamÃlÃmiva prabhà  // MatsP_156.8 //
tato vibhÆ«aïÃnyasya  $ v­k«avalkaladhÃriïÅ  &
grÅ«me pa¤cÃgnisaætaptà  % var«Ãsu ca jalo«ità  // MatsP_156.9 //
ÓaiÓirÃsu ca rÃtrÅ«u  $ Óu«kasthaï¬ilaÓÃyinÅ  &
evaæ sÃdhayatÅ tatra  % tapasà saævyavasthità  // MatsP_156.10 //
j¤Ãtvà tu tÃæ girisutÃæ  $ daityastatrÃntare vaÓÅ  &
andhakasya suto d­pta÷  % piturvadhamanusmaran  // MatsP_156.11 //
devÃnsarvÃnvijityÃjau  $ bakabhrÃtà raïotkaÂa÷  &
ìirnÃmÃntaraprek«Å  % satataæ candramaulina÷  // MatsP_156.12 //
ÃjagÃmÃmararipu÷  $ puraæ tripuraghÃtina÷  &
sa tatrÃgatya dad­Óe  % vÅrakaæ dvÃryavasthitam  // MatsP_156.13 //
vicintyÃsÅdvaraæ dattaæ  $ sa purà padmajanmanà  &
hate tadÃndhake daitye  % giriÓenÃmaradvi«i  // MatsP_156.14 //
ìiÓcakÃra vipulaæ  $ tapa÷ paramadÃruïam  &
tamÃgatyÃbravÅdbrahmà  % tapasà parito«ita÷  // MatsP_156.15 //
kimìe dÃnavaÓre«Âha  $ tapasà prÃptumicchasi  &
brahmÃïamÃha daityastu  % nirm­tyutvamahaæ v­ïe  // MatsP_156.16 //

*brahmovÃca
na kaÓcic ca vinà m­tyuæ  $ naro dÃnava vidyate  &
yatastato 'pi daityendra  % m­tyu÷ prÃpya÷ ÓarÅriïà  // MatsP_156.17 //
ityukto daityasiæhastu  $ provÃcÃmbujasaæbhavam  &
rÆpasya parivarto me  % yadà syÃtpadmasaæbhava  // MatsP_156.18 //
tadà m­tyurmama bhaved  $ anyathà tvamaro hyaham  &
ityuktastu tadovÃca  % tu«Âa÷ kamalasaæbhava÷  // MatsP_156.19 //
yadà dvitÅyo rÆpasya  $ vivartaste bhavi«yati  &
tadà te bhavità m­tyur  % anyathà na bhavi«yati  // MatsP_156.20 //
ityukto 'maratÃæ mene  $ daityasÆnur mahÃbala÷  &
tasminkÃle tu saæsm­tya  % tadvadhopÃyamÃtmana÷  // MatsP_156.21 //
parihartuæ d­«Âipathaæ  $ vÅrakasyÃbhavattadà  &
bhujaægarÆpÅ randhreïa  % praviveÓa d­Óa÷ patham  // MatsP_156.22 //
parih­tya gaïeÓasya  $ dÃnavo 'sau sudurjaya÷  &
alak«ito gaïeÓena  % pravi«Âo 'tha purÃntakam  // MatsP_156.23 //
bhujagarÆpaæ saætyajya  $ babhÆvÃtha mahÃsura÷  &
umÃrÆpÅ chalayituæ  % giriÓaæ mƬhacetana÷  // MatsP_156.24 //
k­tvà mÃyÃæ tato rÆpam  $ apratarkyamanoharam  &
sarvÃvayavasampÆrïaæ  % sarvÃbhij¤Ãnasaæv­tam  // MatsP_156.25 //
k­tvà mukhÃntare dantÃn  $ daityo vajropamÃnd­¬hÃn  &
tÅk«ïÃgrÃn buddhimohena  % giriÓaæ hantumudyata÷  // MatsP_156.26 //
k­tvomÃrÆpasaæsthÃnaæ  $ gato daityo harÃntikam  &
pÃpo ramyÃk­tiÓcitra-  % bhÆ«aïÃmbarabhÆ«ita÷  // MatsP_156.27 //
taæ d­«Âvà giriÓastu«Âas  $ tadÃliÇgya mahÃsuram  &
manyamÃno girisutÃæ  % sarvairavayavÃntarai÷  // MatsP_156.28 //
ap­cchatsÃdhu te bhÃvo  $ giriputri na k­trima÷  &
yà tvaæ madÃÓayaæ j¤Ãtvà  % prÃpteha varavarïinÅ  // MatsP_156.29 //
tvayà virahitaæ ÓÆnyaæ  $ manyamÃno jagattrayam  &
prÃptà prasannavadanà  % yuktamevaævidhaæ tvayi  // MatsP_156.30 //
ityukto dÃnavendrastu  $ tadÃbhëatsmaya¤chanai÷  &
na cÃbudhyadabhij¤Ãnaæ  % prÃyastripuraghÃtina÷  // MatsP_156.31 //

*devyuvÃca
yÃtÃsmyahaæ tapaÓcartuæ  $ vÃllabhyÃya tavÃtulam  &
ratiÓca tatra me nÃbhÆt  % tata÷ prÃptà tvadantikam  // MatsP_156.32 //
ityukta÷ Óaækara÷ ÓaÇkÃæ  $ kÃæcitprÃpyÃvadhÃrayat  &
h­dayena samÃdhÃya  % deva÷ prahasitÃnana÷  // MatsP_156.33 //
kupità mayi tanvaÇgÅ  $ prak­tyà ca d­¬havratà  &
aprÃptakÃmà samprÃptà  % kimetatsaæÓayo mama  // MatsP_156.34 //
iti cintya harastasyà  $ abhij¤Ãnaæ vidhÃrayan  &
nÃpaÓyadvÃmapÃrÓve tu  % tadaÇge padmalak«aïam  // MatsP_156.35 //
lomÃvartaæ tu racitaæ  $ tato deva÷ pinÃkadh­k  &
abudhyaddÃnavÅæ mÃyÃm  % ÃkÃraæ gÆhayaæstata÷  // MatsP_156.36 //
me¬hre vajrÃstramÃdÃya  $ dÃnavaæ tamasÆdayat  &
abudhyadvÅrako naiva  % dÃnavendraæ ni«Æditam  // MatsP_156.37 //
hareïa sÆditaæ d­«Âvà  $ strÅrÆpaæ dÃnaveÓvaram  &
aparicchinnatattvÃrthà  % Óailaputryai nyavedayat  // MatsP_156.38 //
dÆtena mÃrutenÃÓu-  $ gÃminà nagadevatà  &
Órutvà vÃyumukhÃddevÅ  % krodharaktavilocanà  \
aÓapadvÅrakaæ putraæ  # h­dayena vidÆyatà  // MatsP_156.39 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 157

*devyuvÃca
mÃtaraæ mà parityajya  $ yasmÃttvaæ snehaviklavÃm  &
vihitÃvasara÷ strÅïÃæ  % Óaækarasya rahovidhau  // MatsP_157.1 //
tasmÃtte paru«Ã rÆk«Ã  $ ja¬Ã h­dayavarjità  &
gaïeÓa k«Ãrasad­ÓÅ  % Óilà mÃtà bhavi«yati  // MatsP_157.2 //
nimittametadvikhyÃtaæ  $ vÅrakasya Óilodaye  &
so 'bhavatprakrameïaiva  % vicitrÃkhyÃnasaæÓraya÷  // MatsP_157.3 //
evamuts­«ÂaÓapÃyà  $ giriputryÃstvanantaram  &
nirjagÃma mukhÃtkrodha÷  % siæharÆpÅ mahÃbala÷  // MatsP_157.4 //
sa tu siæha÷ karÃlÃsyo  $ jaÂÃjaÂilakaædhara÷  &
proddhÆtalambalÃÇgÆlo  % daæ«ÂrotkaÂamukhÃtaÂa÷  // MatsP_157.5 //
vyÃditÃsyo lalajjihva÷  $ k«Ãmakuk«iÓcikhÃdi«u÷  &
tasyÃÓu vartituæ devÅ  % vyavasyata satÅ tadà  // MatsP_157.6 //
j¤Ãtvà manogataæ tasyà  $ bhagavÃæÓcaturÃnana÷  &
ÃjagÃmÃÓramapadaæ  % saæpadÃmÃÓrayaæ tadà  \
ÃgamyovÃca deveÓo  # girijÃæ spa«Âayà girà  // MatsP_157.7 //

*brahmovÃca
kiæ putri prÃptukÃmÃsi  $ kimalabhyaæ dadÃmi te  &
viramyatÃm atikleÓÃt  % tapaso 'smÃnmadÃj¤ayà  // MatsP_157.8 //
tacchrutvovÃca girijà  $ gurorgauratvagarbhitam  &
vÃkyaæ vÃcà cirodgÅrïa-  % varïanirïÅtavächitam  // MatsP_157.9 //

*devyuvÃca
tapasà du«kareïÃpta÷  $ patitve Óaækaro mayà  &
sa mÃæ ÓyÃmalavarïeti  % bahuÓa÷ proktavÃnbhava÷  // MatsP_157.10 //
syÃmahaæ käcanÃkÃrà  $ vÃllabhyena ca saæyutà  &
bharturbhÆtapateraÇgam  % ekato nirviÓe 'Çgavat  // MatsP_157.11 //
tasyÃstadbhëitaæ Órutvà  $ provÃca kamalÃsana÷  &
evaæ bhava tvaæ bhÆyaÓca  % bhart­dehÃrdhadhÃriïÅ  // MatsP_157.12 //
tatastatyÃja bh­ÇgÃÇgaæ  $ phullanÅlotpalatvacam  // MatsP_157.13 //
tvacà sà cÃbhavaddÅptà  $ ghaïÂÃhastà trilocanà  &
nÃnÃbharaïapÆrïÃÇgÅ  % pÅtakauÓeyadhÃriïÅ  // MatsP_157.14 //
tÃmabravÅttato brahmà  $ devÅæ nÅlÃmbujatvi«am  &
niÓe bhÆdharajÃdeha-  % samparkÃt tvaæ mamÃj¤ayà  // MatsP_157.15 //
samprÃptà k­tak­tyatvam  $ ekÃnaæÓà purà hyasi  &
ya e«a siæha÷ prodbhÆto  % devyÃ÷ krodhÃdvarÃnane  // MatsP_157.16 //
sa te 'stu vÃhanaæ devi  $ ketau cÃstu mahÃbala÷  &
gaccha vindhyÃcalaæ tatra  % surakÃryaæ kari«yasi  // MatsP_157.17 //
pa¤cÃlo nÃma yak«o 'yaæ  $ yak«alak«apadÃnuga÷  &
dattaste kiækaro devi  % mayà mÃyÃÓatairyuta÷  // MatsP_157.18 //
ityuktà kauÓikÅ devÅ  $ vindhyaÓailaæ jagÃma ha  &
umÃpi prÃptasaækalpà  % jagÃma giriÓÃntikam  // MatsP_157.19 //
praviÓantÅæ tu tÃæ dvÃrÃd  $ apak­«ya samÃhita÷  &
rurodha vÅrako devÅæ  % hemavetralatÃdhara÷  // MatsP_157.20 //
tÃmuvÃca sa kopena  $ rÆpÃttu vyabhicÃriïÅm  &
prayojanaæ na te 'stÅha  % gaccha yÃvanna bhetsyase  // MatsP_157.21 //
devyà rÆpadharo daityo  $ devaæ va¤cayituæ tviha  &
pravi«Âo na ca d­«Âo 'sau  % sa vai devena ghÃtita÷  // MatsP_157.22 //
ghÃtite cÃhamÃj¤apto  $ nÅlakaïÂhena kopinà  &
dvÃre«u nÃvadhÃnaæ te  % yasmÃtpaÓyÃmi vai tata÷  // MatsP_157.23 //
bhavi«yasi na maddvÃ÷stho  $ var«apÆgÃnyanekaÓa÷  &
ataste 'tra na dÃsyÃmi  % praveÓaæ gamyatÃæ drutam  // MatsP_157.24 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 158

*vÅraka uvÃca
evamuktvà girisutà  $ mÃtà me snehavatsalà  &
praveÓaæ labhate nÃnyà  % nÃrÅ kamalalocane  // MatsP_158.1 //
ityuktà tu tadà devÅ  $ cintayÃmÃsa cetasà  &
na sà nÃrÅti daityo 'sau  % vÃyurme yÃmabhëata  // MatsP_158.2 //
v­thaiva vÅraka÷ Óapto  $ mayà krodhaparÅtayà  &
akÃryaæ kriyate mƬhai÷  % prÃya÷ krodhasamÅritai÷  // MatsP_158.3 //
krodhena naÓyate kÅrti÷  $ krodho hanti sthirÃæ Óriyam  &
aparicchinnatattvÃrthà  % putraæ ÓÃpitavatyaham  \
viparÅtÃrthabuddhÅnÃæ  # sulabho vipadodaya÷  // MatsP_158.4 //
saæcintyaivamuvÃcedaæ  $ vÅrakaæ prati Óailajà  &
lajjÃsajjavikÃreïa  % vadanenÃmbujatvi«Ã  // MatsP_158.5 //

*devyuvÃca
ahaæ vÅraka te mÃtà  $ mà te 'stu manaso bhrama÷  &
ÓaækarasyÃsmi dayità  % sutà tuhinabhÆbh­ta÷  // MatsP_158.6 //
mama gÃtracchavibhrÃntyà  $ mà ÓaÇkÃæ putra bhÃvaya  &
tu«Âena gauratà dattà  % mameyaæ padmajanmanà  // MatsP_158.7 //
mayà Óapto 'syavidite  $ v­ttÃnte daityanirmite  &
j¤Ãtvà nÃrÅpraveÓaæ tu  % Óaækare rahasi sthite  // MatsP_158.8 //
na nivartayituæ Óakya÷  $ ÓÃpa÷ kiæ tu bravÅmi te  &
ÓÅghrame«yasi mÃnu«yÃt  % sa tvaæ kÃmasamanvita÷  // MatsP_158.9 //

*sÆta uvÃca
Óirasà tu tato vandya  $ mÃtaraæ pÆrïamÃnasa÷  &
uvÃcoditapÆrïendu-  % dyutiæ ca himaÓailajÃm  // MatsP_158.10 //

*vÅraka uvÃca
natasurÃsuramaulimilanmaïi-  $ pracayakÃntikarÃlanakhÃÇkite  &
nagasute ÓaraïÃgatavatsale  % tava nato 'smi natÃrtivinÃÓini  // MatsP_158.11 //
tapanamaï¬alamaï¬itakaædhare  $ p­thusuvarïasuvarïanagadyute  &
vi«abhujaægani«aÇgavibhÆ«ite  % girisute bhavatÅmahamÃÓraye  // MatsP_158.12 //
jagati ka÷ praïatÃbhimataæ dadau  $ jhaÂiti siddhanute bhavatÅ yathà  &
jagati kÃæ ca na vächati Óaækaro  % bhuvanadh­ttanaye bhavatÅæ yathà  // MatsP_158.13 //
vimalayogavinirmitadurjaya-  $ svatanutulyamaheÓvaramaï¬ale  &
vidalitÃndhakabÃndhavasaæhati÷  % suravarai÷ prathamaæ tvamabhi«Âutà  // MatsP_158.14 //
sitasaÂÃpaÂaloddhatakaædharÃ-  $ bharamahÃm­garÃjarathasthità  &
vimalaÓaktimukhÃnalapiÇgalÃ-  % yatabhujaughavipi«ÂamahÃsurà  // MatsP_158.15 //
nigadità bhuvanairiti caï¬ikà  $ janani ÓumbhaniÓumbhani«ÆdanÅ  &
praïatacintitadÃnavadÃnava-  % pramathanaikaratistarasà bhuvi  // MatsP_158.16 //
viyati vÃyupathe jvalanojjvale  $ 'vanitale tava devi ca yadvapu÷  &
tadajite 'pratime praïamÃmyahaæ  % bhuvanabhÃvini te bhavavallabhe  // MatsP_158.17 //
jaladhayo lalitoddhatavÅcayo  $ hutavahadyutayaÓca carÃcaram  &
phaïasahasrabh­taÓca bhujaægamÃs  % tvadabhidhÃsyati mayyabhayaækarÃ÷  // MatsP_158.18 //
bhagavati sthirabhaktajanÃÓraye  $ pratigato bhavatÅcaraïÃÓrayam  &
karaïajÃtamihÃstu mamÃcalaæ  % nutilavÃptiphalÃÓayahetuta÷  // MatsP_158.19 //
praÓamamehi mamÃtmajavatsale  $ tava namo 'stu jagattrayasaæÓraye  &
tvayi mamÃstu mati÷ satataæ Óive  % Óaraïago 'smi nato 'smi namo 'stu te  // MatsP_158.19* //

*sÆta uvÃca
prasannà tu tato devÅ  $ vÅrakasyeti saæstutà  &
praviveÓa Óubhaæ bhartur  % bhavanaæ bhÆdharÃtmajà  // MatsP_158.20 //
atha rudro mahÃgaurÅæ  $ gaurÅæ d­«Âvà tu sundarÅm  &
cittavyÃmohanÃkÃrÃæ  % karÅndronmattagÃminÅm  // MatsP_158.21 //
pÆrïacandrÃnanÃæ tanvÅæ  $ nitamborughanastanÅm  &
madhye k«ÃmÃæ tathÃk«Åïa-  % lÃvaïyÃm­tavar«iïÅm  // MatsP_158.22 //
sarvÃbharaïapÆrvÃÇgÅæ  $ mado mandena kÃriïÅm  &
sakÃma÷ ÓaÇkito dÅno  % raudro vÅro bhayÃnaka÷  // MatsP_158.23 //
karuïÃhÃsyabÅbhatsa-  $ kiæcitkiæciddharo 'bhavat  &
jighÃæsurdevavÃkyena  % bhairavaæ k­tavÃnvapu÷  // MatsP_158.24 //
sà cÃpi bhairavÅ jÃtà  $ devasya pratirÆpiïÅ  &
tasyà rÆpasahasrÃïi  % dadarÓa girigocara÷  // MatsP_158.25 //
graste sahasrarÆpÃïÃæ  $ tÃrÃrÆpe pradarÓite  &
pÃrvatyà cÃtha ni÷ÓaÇka÷  % Óaækaro vÃbhavattata÷  // MatsP_158.26 //
d­«Âvà jaganmayÅæ tÃæ tu  $ rarÃma suratapriya÷  &
virahotkaïÂhitÃæ bhÃryÃæ  % prÃpya bhÆyo himÃtmajÃm  // MatsP_158.27 //
yÃvadvar«asahasrÃntam  $ ubhayo rahasisthayo÷  &
nÃnÃkaraïabaddhotthà  % krŬÃsÅt saætatà tayo÷  // MatsP_158.28 //
dvÃrastho vÅrako devÃn  $ haradarÓanakÃÇk«iïa÷  &
vyasarjayat svakÃnyeva  % g­hÃïyÃdarapÆrvakam  // MatsP_158.29 //
nÃstyatrÃvasaro devà  $ devyà saha v­«Ãkapi÷  &
nibh­ta÷ krŬatÅtyuktà  % yayuste ca yathÃgatam  // MatsP_158.30 //
gate var«asahasre tu  $ devÃstvaritamÃnasÃ÷  &
jvalanaæ codayÃmÃsur  % j¤Ãtuæ Óaækarace«Âitam  // MatsP_158.31 //
praviÓya jÃlarandhreïa  $ ÓukarÆpÅ hutÃÓana÷  &
dad­Óe Óayane Óarvaæ  % rataæ girijayà saha  // MatsP_158.32 //
dad­Óe taæ ca deveÓo  $ hutÃÓaæ ÓukarÆpiïam  &
tamuvÃca mahÃdeva÷  % kiæcitkopasamanvita÷  // MatsP_158.33 //

*Óarva uvÃca
ni«iktamardhaæ devyÃæ me  $ Óukrasya Óukavigraha  &
lajjayà viratisthÃyÃæ  % tvamardhaæ piba pÃvaka  // MatsP_158.34 //
yasmÃttu tvatk­to vighnas  $ tasmÃttvayyupapadyate  &
ityukta÷ präjalirvahnir  % apibadvÅryamÃhitam  // MatsP_158.35 //
tenÃpÆryata tÃndevÃæs  $ tattatkÃyavibhedata÷  &
vipÃÂya jaÂharaæ te«Ãæ  % vÅryaæ mÃheÓvaraæ tata÷  // MatsP_158.36 //
ni«krÃnte taptahemÃbhaæ  $ vitataæ ÓaækarÃÓrame  &
tasminsaro mahajjÃtaæ  % vimalaæ bahuyojanam  // MatsP_158.37 //
protphullahemakamalaæ  $ nÃnÃvihaganÃditam  &
tacchrutvà tu tato devÅ  % hemadrumamahÃjalam  // MatsP_158.38 //
jagÃma kautukÃvi«ÂÃ  $ tatsara÷ kanakÃmbujam  &
tatra k­tvà jalakrŬÃæ  % tadabjak­taÓekharà  // MatsP_158.39 //
upavi«Âà tatastasya  $ tÅre devÅ sakhÅyutà  &
pÃtukÃmà ca tattoyaæ  % svÃdu nirmalapaÇkajam  // MatsP_158.40 //
apaÓyatk­ttikÃ÷ snÃtÃ÷  $ «a¬arkadyutisaænibhÃ÷  &
padmapatre tu tadvÃri  % g­hÅtvopasthità g­ham  // MatsP_158.41 //
har«ÃduvÃca paÓyÃmi  $ padmapatre sthitaæ paya÷  &
tatastà Æcurakhilaæ  % k­ttikà himaÓailajÃm  // MatsP_158.42 //

*k­ttikà Æcu÷
dÃsyÃmo yadi te garbha÷  $ sambhÆto yo bhavi«yati  &
so 'smÃkamapi putra÷ syÃd  % asmannÃmnà ca vartatÃm  \
bhavelloke«u vikhyÃta÷  # sarve«vapi ÓubhÃnane  // MatsP_158.43 //
ityuktovÃca girijà  $ kathaæ madgÃtrasaæbhava÷  &
sarvairavayavairyukto  % bhavatÅbhya÷ suto bhavet  // MatsP_158.44 //
tatastÃæ k­ttikà Æcur  $ vidhÃsyÃmo 'sya vai vayam  &
uttamÃnyuttamÃÇgÃni  % yadyevaæ tu bhavi«yati  // MatsP_158.45 //
uktà vai Óailajà prÃha  $ bhavatvevamaninditÃ÷  &
tatastà har«asampÆrïÃ÷  % padmapatrasthitaæ paya÷  // MatsP_158.46 //
tasyai dadustayà cÃpi  $ tatpÅtaæ kramaÓo jalam  &
pÅte tu salile tasmiæs  % tatastasminsarovare  // MatsP_158.47 //
vipÃÂya devyÃÓca tato  $ dak«iïÃæ kuk«imudgata÷  &
niÓcakrÃmÃdbhuto bÃla÷  % sarvalokavibhÃsaka÷  // MatsP_158.48 //
prabhÃkaraprabhÃkÃra÷  $ prakÃÓakanakaprabha÷  &
g­hÅtanirmalodagra-  % ÓaktiÓÆla÷ «a¬Ãnana÷  // MatsP_158.49 //
dÅpto mÃrayituæ daityÃn  $ kutsitÃnkanakacchavi÷  &
etasmÃtkÃraïÃddaiva÷  % kumÃraÓcÃpi so 'bhavat  // MatsP_158.50 //

______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 159

*sÆta uvÃca
vÃmaæ vidÃrya ni«krÃnta÷  $ suto devyÃ÷ puna÷ ÓiÓu÷  &
skandÃcca vadane vahne÷  % ÓukrÃtsuvadano 'rihà  // MatsP_159.1 //
k­ttikÃmelanÃdeva  $ ÓÃkhÃbhi÷ saviÓe«ata÷  &
ÓÃkhÃbhidhÃ÷ samÃkhyÃtÃ÷  % «aÂsu vaktre«u vist­tÃ÷  // MatsP_159.2 //
yatastato viÓÃkho 'sau  $ khyÃto loke«u «aïmukha÷  &
skando viÓÃkha÷ «a¬vaktra÷  % kÃrtikeyaÓca viÓruta÷  // MatsP_159.3 //
caitrasya bahule pak«e  $ pa¤cadaÓyÃæ mahÃbalau  &
sambhÆtÃvarkasad­Óau  % viÓÃle ÓarakÃnane  // MatsP_159.4 //
caitrasyaiva site pak«e  $ pa¤camyÃæ pÃkaÓÃsana÷  &
bÃlakÃbhyÃæ cakÃraikaæ  % matvà cÃmarabhÆtaye  // MatsP_159.5 //
tasyÃmeva tata÷ «a«ÂhyÃm  $ abhi«ikto guha÷ prabhu÷  &
sarvairamarasaæghÃtair  % brahmendropendrabhÃskarai÷  // MatsP_159.6 //
gandhamÃlyai÷ ÓubhairdhÆpais  $ tathà krŬanakairapi  &
chatraiÓcÃmarajÃlaiÓca  % bhÆ«aïaiÓca vilepanai÷  // MatsP_159.7 //
abhi«ikto vidhÃnena  $ yathÃvat«aïmukha÷ prabhu÷  &
sutÃmasmai dadau Óakro  % devaseneti viÓrutÃm  // MatsP_159.8 //
patnyarthaæ devadevasya  $ dadau vi«ïustadÃyudham  &
yak«ÃïÃæ daÓalak«Ãïi  % dadÃvasmai dhanÃdhipa÷  // MatsP_159.9 //
dadau hutÃÓanastejo  $ dadau vÃyuÓca vÃhanam  &
dadau krŬanakaæ tva«Âà  % kukkuÂaæ kÃmarÆpiïam  \
evaæ surÃstu te sarve  # parivÃramanuttamam  // MatsP_159.10 //
dadurmuditacetaskÃ÷  $ skandÃyÃdityavarcase  // MatsP_159.11 //
jÃnubhyÃmavanau sthitvà  $ surasaæghÃstamastuvan  &
stotreïÃnena varadaæ  % «aïmukhaæ mukhyaÓa÷ surÃ÷  // MatsP_159.12 //

*devà Æcu÷
nama÷ kumÃrÃya mahÃprabhÃya  $ skandÃya ca skanditadÃnavÃya  &
navÃrkavidyuddyutaye namo 'stute  % namo 'stu te «aïmukha kÃmarÆpa  // MatsP_159.13 //
pinaddhanÃnÃbharaïÃya bhartre  $ namo raïe dÃnavadÃraïÃya  &
namo 'stu te 'rkapratimaprabhÃya  % namo 'stu guhyÃya guhÃya tubhyam  // MatsP_159.14 //
namo 'stu trailokyabhayÃpahÃya  $ namo 'stu te bÃla k­pÃparÃya  &
namo viÓÃlÃmalalocanÃya  % namo viÓÃkhÃya mahÃvratÃya  // MatsP_159.15 //
namo namaste 'stu manoharÃya  $ namo namaste 'stu raïotkaÂÃya  &
namo mayÆrojjvalavÃhanÃya  % namo 'stu keyÆradharÃya tubhyam  // MatsP_159.16 //
namo dh­todagrapatÃkine namaste  $ nama÷ prabhÃvapraïatÃya te 'stu  &
namaste namaste varavÅryaÓÃline  % k­pÃparo no bhava bhavyamÆrte  // MatsP_159.17 //
kriyÃparà yaj¤apatiæ ca stutvà  $ vinemurevaæ tvamarÃdhipÃdyÃ÷  &
evaæ tadà «a¬vadanastu sendrÃn  % uvÃca tu«ÂaÓca guhastatastÃn  \
nirÅk«ya netrairamalai÷ sureÓä  # ÓatrÆnhani«yÃmi gatajvarÃ÷ stha  // MatsP_159.18 //

*kumÃra uvÃca
kaæ va÷ kÃmaæ prayacchÃmi  $ devatà brÆta nirv­tÃ÷  &
yadyapyasÃdhyaæ h­dyaæ vo  % h­daye cintitaæ param  // MatsP_159.19 //
ityuktÃstu surÃstena  $ procu÷ praïatamaulaya÷  &
sarva eva mahÃtmÃnaæ  % guhaæ tadgatamÃnasÃ÷  // MatsP_159.20 //
daityendrastÃrako nÃma  $ sarvÃmarakulÃntak­t  &
balavÃndurjayo du«Âo  % durÃcÃro 'tikopana÷  \
tameva jahi h­dyo 'rtha  # e«o 'smÃkaæ bhayÃpaha  // MatsP_159.21 //
evamuktastathetyuktvà  $ sarvÃmarapadÃnuga÷  &
jagÃma jagatÃæ nÃtha÷  % stÆyamÃno 'mareÓvarai÷  // MatsP_159.22 //
tÃrakasya vadhÃrthÃya  $ jagata÷ kaïÂakasya vai  &
tataÓca pre«ayÃmÃsa  % Óakro labdhasamÃÓraya÷  // MatsP_159.23 //
dÆtaæ dÃnavasiæhasya  $ paru«Ãk«aravÃdinam  &
sa tu gatvÃbravÅddaityaæ  % nirbhayo bhÅmadarÓana÷  // MatsP_159.24 //

*dÆta uvÃca
ÓakrastvÃmÃha deveÓo  $ daityaketo divaspati÷  &
tÃrakÃsura tacchrutvà  % ghaÂaÓaktyà yathecchayà  // MatsP_159.25 //
yajjagaddalanÃdÃptaæ  $ kilbi«aæ dÃnava tvayà  &
tasyÃhaæ ÓÃsakaste 'dya  % rÃjÃsmi bhuvanatraye  // MatsP_159.26 //
ÓrutvaitaddÆtavacanaæ  $ kopasaæraktalocana÷  &
uvÃca dÆtaæ du«ÂÃtmà  % na«ÂaprÃyavibhÆtika÷  // MatsP_159.27 //

*tÃraka uvÃca
d­«Âaæ te pauru«aæ Óakra  $ raïe«u ÓataÓo mayà  &
nistrapatvÃnna te lajjà  % vidyate Óakra durmate  // MatsP_159.28 //
evamukte gate dÆte  $ cintayÃmÃsa dÃnava÷  &
nÃlabdhasaæÓraya÷ Óakro  % vaktumevaæ hi cÃrhati  // MatsP_159.29 //
jita÷ sa Óakro nÃkasmÃj  $ jÃyate saæÓrayÃÓraya÷  &
nimittÃni ca du«ÂÃni  % so 'paÓyaddu«Âace«Âita÷  // MatsP_159.30 //
pÃæÓuvar«amas­kpÃtaæ  $ gaganÃdavanÅtale  &
bhujanetraprakampaæ ca  % vaktraÓo«amanobhramam  // MatsP_159.31 //
svakÃntÃvaktrapadmÃnÃæ  $ mlÃnatÃæ ca vyalokayat  &
du«ÂÃæÓca prÃïino raudrÃn  % so 'paÓyaddu«Âavedina÷  // MatsP_159.32 //
tadacintvaiva ditijo  $ nyastacinto 'bhavatk«aïÃt  &
yÃvadgajaghaÂÃghaïÂÃ-  % raïatkÃraravotkaÂÃm  // MatsP_159.33 //
tadvatturagasaæghÃta-  $ k«uïïabhÆreïupi¤jarÃm  &
ca¤calasyandanodagra-  % dhvajarÃjivirÃjitÃm  // MatsP_159.34 //
vimÃnaiÓcÃdbhutÃkÃraiÓ  $ calitÃmaracÃmarai÷  &
tÃæ bhÆ«aïanibaddhÃæ ca  % kiænarodgatinÃditÃm  // MatsP_159.35 //
nÃnÃnÃkatarÆtphulla-  $ kusumÃpŬadhÃriïÅm  &
vikoÓÃstrapari«kÃrÃæ  % varmanirmaladarÓanÃm  // MatsP_159.36 //
bandyudghu«ÂastutiravÃæ  $ nÃnÃvÃdyaninÃditÃm  &
senÃæ nÃkasadÃæ daitya÷  % prÃsÃdastho vyalokayat  // MatsP_159.37 //
cintayÃmÃsa sa tadà  $ kiæcidudbhrÃntamÃnasa÷  &
apÆrva÷ ko bhavedyoddhà  % yo mayà na vinirjita÷  // MatsP_159.38 //
tataÓcintÃkulo daitya÷  $ ÓuÓrÃva kaÂukÃk«aram  &
siddhabandibhirudghu«Âam  % idaæ h­dayadÃraïam  // MatsP_159.39 //
atha gÃthÃ
jayÃtulaÓaktidÅdhitipi¤jara bhujadaï¬acaï¬araïarabhasa  |
suravadana kumudakÃnana-vikÃsanendo kumÃra jaya ditijakulamahodadhiva¬avÃnala  || MatsP_159.40 ||
«aïmukha madhuraravamayÆraratha suramukuÂakoÂighaÂÂitacaraïanakhÃÇkuramahÃsana  |
jaya lalitacƬÃkalÃpanavavimaladalakamalakÃnta daityavaæÓadu÷sahadÃvÃnala  || MatsP_159.41 ||
jaya viÓÃkha vibho jaya sakalalokatÃraka jaya devasenÃnÃyaka  |
skanda jaya gaurÅnandana ghaïÂÃpriya priya viÓÃkha vibho dh­tapatÃkaprakÅrïapaÂala  |
kanakabhÆ«aïa bhÃsuradinakaracchÃya  || MatsP_159.42 ||
jaya janitasaæbhrama lÅlÃlÆnÃkhilÃrÃte jaya sakalalokatÃraka ditijÃsuravaratÃrakÃntaka  |
skanda jaya bÃla saptavÃsara jaya bhuvanÃvaliÓokavinÃÓana  || MatsP_159.43 ||


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 160

*sÆta uvÃca
ÓrutvaitattÃraka÷ sarvam  $ udghu«Âaæ devabandibhi÷  &
sasmÃra brahmaïo vÃkyaæ  % vadhaæ bÃlÃdupasthitam  // MatsP_160.1 //
sm­tvà gharmÃrdrasarvÃÇga÷  $ padÃtirapadÃnuga÷  &
mandirÃnnirjagÃmÃÓu  % Óokagrastena cetasà  // MatsP_160.2 //
kÃlanemimukhà daityÃ÷  $ saærambhÃdbhrÃntacetasa÷  &
sve sve svanÅke«u tadà  % tvarÃvismitacetasa÷  \
yodhà dhÃvata g­hÅta  # yojayadhvaæ varÆthinÅm  // MatsP_160.3 //
kumÃraæ tÃrako d­«Âvà  $ babhëe bhÅ«aïÃk­ti÷  &
kiæ bÃla yoddhukÃmo 'si  % krŬa kandukalÅlayà  // MatsP_160.4 //
tvayà na dÃnavà d­«Âà  $ yatsaÇgaravibhÅ«akÃ÷  &
bÃlatvÃdatha te buddhir  % evaæ svalpÃrthadarÓinÅ  // MatsP_160.5 //
kumÃro 'pi tamagrasthaæ  $ babhëe har«ayansurÃn  &
Ó­ïu tÃraka ÓÃstrÃrthas  % tava caiva nirÆpyate  // MatsP_160.6 //
ÓÃstrairarthà na d­Óyante  $ samare nirbhayairbhaÂai÷  &
ÓiÓutvaæ mÃvamaæsthà me  % ÓiÓu÷ kÃlabhujaægama÷  // MatsP_160.7 //
du«prek«yo bhÃskaro bÃlas  $ tathÃhaæ durjaya÷ ÓiÓu÷  &
alpÃk«aro na mantra÷ kiæ  % susphuro daitya d­Óyate  // MatsP_160.8 //
kumÃre proktavatyevaæ  $ daityaÓcik«epa mudgaram  &
kumÃrastaæ nirasyÃtha  % vajreïÃmoghavarcasà  // MatsP_160.9 //
tataÓcik«epa daityendro  $ bhindipÃlamayomayam  &
kareïa tacca jagrÃha  % kÃrtikeyo 'marÃrihà  // MatsP_160.10 //
gadÃæ mumoca daityÃya  $ «aïmukha÷ paramasvanÃm  &
tayà hatastato daityaÓ  % cakampe 'calarìiva  // MatsP_160.11 //
mene ca durjayaæ daityas  $ tadà «a¬vadanaæ raïe  &
cintayÃmÃsa buddhyà vai  % prÃpta÷ kÃlo na saæÓaya÷  // MatsP_160.12 //
kupitaæ tu tamÃlokya  $ kÃlanemipurogamÃ÷  &
sarve daityeÓvarà jaghnu÷  % kumÃraæ raïadÃruïam  // MatsP_160.13 //
sa tai÷ prahÃrairasp­«Âo  $ v­thÃkleÓairmahÃdyuti÷  &
raïaÓauï¬Ãstu daityendrÃ÷  % puna÷ prÃsai÷ ÓilÅmukhai÷  // MatsP_160.14 //
kumÃraæ sÃmaraæ jaghnur  $ balino devakaïÂakÃ÷  &
kumÃrasya vyathà nÃbhÆd  % daityÃstranihatasya tu  // MatsP_160.15 //
prÃïÃntakaraïo jÃto  $ devÃnÃæ dÃnavÃhava÷  &
devÃnnipŬitÃnd­«Âvà  % kumÃra÷ kopamÃviÓat  // MatsP_160.16 //
tato 'strairvÃrayÃmÃsa  $ dÃnavÃnÃmanÅkinÅm  &
tatastair ni«pratÅkarais  % tìitÃ÷ surakaïÂakÃ÷  // MatsP_160.17 //
kÃlanemimukhÃ÷ sarve  $ raïÃdÃsanparÃÇmukhÃ÷  &
vidrute«vatha daitye«u  % hate«u ca samantata÷  // MatsP_160.18 //
tata÷ kruddho mahÃdaityas  $ tÃrako 'suranÃyaka÷  &
jagrÃha ca gadÃæ divyÃæ  % hemajÃlapari«k­tÃm  // MatsP_160.19 //
jaghne kumÃraæ gadayà  $ ni«ÂaptakanakÃÇgada÷  &
ÓarairmayÆrapatraiÓca  % cakÃra vimukhÃnsurÃn  // MatsP_160.20 //
tathà parairmahÃbhallair  $ mayÆraæ guhavÃhanam  &
bibheda tÃraka÷ kruddha÷  % sa sainye 'suranÃyaka÷  // MatsP_160.21 //
d­«Âvà parÃÇmukhÃndevÃn  $ muktaraktaæ svavÃhanam  &
jagrÃha Óaktiæ vimalÃæ  % raïe kanakabhÆ«aïÃm  // MatsP_160.22 //
bÃhunà hemakeyÆra-  $ rucireïa «a¬Ãnana÷  &
tato javÃnmahÃsenas  % tÃrakaæ dÃnavÃdhipam  // MatsP_160.23 //
ti«Âha ti«Âha sudurbuddhe  $ jÅvalokaæ vilokaya  &
hato 'syadya mayà Óaktyà  % smara Óastraæ suÓik«itam  // MatsP_160.24 //
ityuktvà ca tata÷ Óaktiæ  $ mumoca ditijaæ prati  &
sà kumÃrabhujots­«Âà  % tatkeyÆraravÃnugà  \
bibheda daityah­dayaæ  # vajraÓailendrakarkaÓam  // MatsP_160.25 //
gatÃsu÷ sa papÃtorvyÃæ  $ pralaye bhÆdharo yathà  &
vikÅrïamukuÂo«ïÅ«o  % visrastÃkhilabhÆ«aïa÷  // MatsP_160.26 //
tasminvinihate daitye  $ tridaÓÃnÃæ mahotsave  &
nÃbhÆt kaÓcit tadà du÷khÅ  % narake«vapi pÃpak­t  // MatsP_160.27 //
stuvanta÷ «aïmukhaæ devÃ÷  $ krŬantaÓcÃÇganÃyutÃ÷  &
jagmu÷ svÃneva bhavanÃn  % bhÆridhÃmÃna utsukÃ÷  // MatsP_160.28 //
daduÓcÃpi varaæ sarve  $ devÃ÷ skandamukhaæ prati  &
tu«ÂÃ÷ samprÃptasarvecchÃ÷  % saha siddhaistapodhanai÷  // MatsP_160.29 //

*devà Æcu÷
ya÷ paÂhetskandasambaddhÃæ  $ kathÃæ martyo mahÃmati÷  &
Ó­ïuyÃcchrÃvayedvÃpi  % sa bhavetkÅrtimÃnnara÷  // MatsP_160.30 //
bahvÃyu÷ subhaga÷ ÓrÅmÃn  $ kÃntimächubhadarÓana÷  &
bhÆtebhyo nirbhayaÓcÃpi  % sarvadu÷khavivarjita÷  // MatsP_160.31 //
saædhyÃmupÃsya ya÷ pÆrvÃæ  $ skandasya caritaæ paÂhet  &
sa mukta÷ kilbi«ai÷ sarvair  % mahÃdhanapatirbhavet  // MatsP_160.32 //
bÃlÃnÃæ vyÃdhiju«ÂÃnÃæ  $ rÃjadvÃraæ ca sevatÃm  &
idaæ tatparamaæ divyaæ  % sarvadà sarvakÃmadam  \
tanuk«aye ca sÃyujyaæ  # «aïmukhasya vrajennara÷  // MatsP_160.33 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 161

*­«aya Æcu÷
idÃnÅæ ÓrotumicchÃmo  $ hiraïyakaÓiporvadham  &
narasiæhasya mÃhÃtmyaæ  % tathà pÃpavinÃÓanam  // MatsP_161.1 //

*sÆta uvÃca
purà k­tayuge viprà  $ hiraïyakaÓipu÷ prabhu÷  &
daityÃnÃmÃdipuru«aÓ  % cakÃra sa mahattapa÷  // MatsP_161.2 //
daÓa var«asahasrÃïi  $ daÓa var«aÓatÃni ca  &
jalavÃsÅ samabhavat  % snÃnamaunadh­tavrata÷  // MatsP_161.3 //
tata÷ ÓamadamÃbhyÃæ ca  $ brahmacaryeïa caiva hi  &
brahmà prÅto 'bhavattasya  % tapasà niyamena ca  // MatsP_161.4 //
tata÷ svayaæbhÆrbhagavÃn  $ svayamÃgamya tatra ha  &
vimÃnenÃrkavarïena  % haæsayuktena bhÃsvatà  // MatsP_161.5 //
Ãdityairvasubhi÷ sÃdhyair  $ marudbhirdaivataistathà  &
rudrairviÓvasahÃyaiÓca  % yak«arÃk«asapannagai÷  // MatsP_161.6 //
digbhiÓ caiva vidigbhiÓ ca  $ nadÅbhi÷ sÃgaraistathà  &
nak«atraiÓca muhÆrtaiÓca  % khecaraiÓca mahÃgrahai÷  // MatsP_161.7 //
devairbrahmar«ibhi÷ sÃrdhaæ  $ siddhai÷ saptar«ibhistathà  &
rÃjar«ibhi÷ puïyak­dbhir  % gandharvÃpsarasÃæ gaïai÷  // MatsP_161.8 //
carÃcaraguru÷ ÓrÅmÃn  $ v­ta÷ sarvairdivaukasai÷  &
brahmà brahmavidÃæ Óre«Âho  % daityaæ vacanamabravÅt  // MatsP_161.9 //
prÅto 'smi tava bhaktasya  $ tapasÃnena suvrata  &
varaæ varaya bhadraæ te  % yathe«Âaæ kÃmamÃpnuhi  // MatsP_161.10 //

*hiraïyakaÓipuruvÃca
na devÃsuragandharvà  $ na yak«oragarÃk«asÃ÷  &
na mÃnu«Ã÷ piÓÃcà và  % hanyurmÃæ devasattama  // MatsP_161.11 //
­«ayo và na mÃæ ÓÃpai÷  $ Óapeyu÷ prapitÃmaha  &
yadi me bhagavÃnprÅto  % vara e«a v­to mayà  // MatsP_161.12 //
na cÃstreïa na Óastreïa  $ giriïà pÃdapena ca  &
na Óu«keïa na cÃrdreïa  % na divà na niÓÃtha và  // MatsP_161.13 //
bhaveyamahamevÃrka÷  $ somo vÃyurhutÃÓana÷  &
salilaæ cÃntarik«aæ ca  % nak«atrÃïi diÓo daÓa  // MatsP_161.14 //
ahaæ krodhaÓca kÃmaÓca  $ varuïo vÃsavo yama÷  &
dhanadaÓca dhanÃdhyak«o  % yak«a÷ kiæpuru«Ãdhipa÷  // MatsP_161.15 //

*brahmovÃca
ete divyà varÃstÃta  $ mayà dattÃstavÃdbhutÃ÷  &
sarvÃnkÃmÃnsadà vatsa  % prÃpsyasi tvaæ na saæÓaya÷  // MatsP_161.16 //
evamuktvà sa bhagavä  $ jagÃmÃkÃÓa eva hi  &
vairÃjaæ brahmasadanaæ  % brahmar«igaïasevitam  // MatsP_161.17 //
tato devÃÓca nÃgÃÓca  $ gandharvà ­«ibhi÷ saha  &
varapradÃnaæ Órutvaiva  % pitÃmahamupasthitÃ÷  // MatsP_161.18 //
varapradÃnÃdbhagavan  $ vadhi«yati sa no 'sura÷  &
tatprasÅdÃÓu bhagavan  % vadho 'pyasya vicintyatÃm  // MatsP_161.19 //
bhagavansarvabhÆtÃnÃm  $ Ãdikartà svayaæ prabhu÷  &
sra«ÂÃ tvaæ havyakavyÃnÃm  % avyaktaprak­tir budha÷  // MatsP_161.20 //
sarvalokahitaæ vÃkyaæ  $ Órutvà deva÷ prajÃpati÷  &
ÃÓvÃsayÃmÃsa surÃn  % suÓÅtairvacanÃmbubhi÷  // MatsP_161.21 //
avaÓyaæ tridaÓÃstena  $ prÃptavyaæ tapasa÷ phalam  &
tapaso 'nte 'sya bhagavÃn  % vadhaæ vi«ïu÷ kari«yati  // MatsP_161.22 //
tacchrutvà vibudhà vÃkyaæ  $ sarve paÇkajajanmana÷  &
svÃni sthÃnÃni divyÃni  % viprajagmurmudÃnvitÃ÷  // MatsP_161.23 //
labdhamÃtre vare cÃtha  $ sarvÃ÷ so 'bÃdhata prajÃ÷  &
hiraïyakaÓipurdaityo  % varadÃnena darpita÷  // MatsP_161.24 //
ÃÓrame«u mahÃbhÃgÃn  $ sa munŤchaæsitavratÃn  &
satyadharmaparÃndÃntÃn  % dhar«ayÃmÃsa dÃnava÷  // MatsP_161.25 //
devÃæstribhuvanasthÃæÓca  $ parÃjitya mahÃsura÷  &
trailokyaæ vaÓamÃnÅya  % svarge vasati dÃnava÷  // MatsP_161.26 //
yadà varamadotsiktaÓ  $ codita÷ kÃladharmata÷  &
yaj¤iyÃnakaroddaityÃn  % ayaj¤iyÃÓca devatÃ÷  // MatsP_161.27 //
tadÃdityÃÓca sÃdhyÃÓca  $ viÓve ca vasavastathà  &
sendrà devagaïà yak«Ã÷  % siddhadvijamahar«aya÷  // MatsP_161.28 //
Óaraïyaæ Óaraïaæ vi«ïum  $ upatasthurmahÃbalam  &
devadevaæ yaj¤amayaæ  % vÃsudevaæ sanÃtanam  // MatsP_161.29 //

*devà Æcu÷
nÃrÃyaïa mahÃbhÃga  $ devÃstvÃæ Óaraïaæ gatÃ÷  &
trÃyasva jahi daityendraæ  % hiraïyakaÓipuæ prabho  // MatsP_161.30 //
tvaæ hi na÷ paramo dhÃtà  $ tvaæ hi na÷ paramo guru÷  &
tvaæ hi na÷ paramo devo  % brahmÃdÅnÃæ surottama  // MatsP_161.31 //

*vi«ïuruvÃca
bhayaæ tyajadhvamamarà  $ abhayaæ vo dadÃmyaham  &
tathaiva tridivaæ devÃ÷  % pratipadyata mà ciram  // MatsP_161.32 //
e«o 'haæ sagaïaæ daityaæ  $ varadÃnena darpitam  &
avadhyamamarendrÃïÃæ  % dÃnavendraæ nihanmyaham  // MatsP_161.33 //
evamuktvà tu bhagavÃn  $ vis­jya tridaÓeÓvarÃn  &
vadhaæ saækalpayÃmÃsa  % hiraïyakaÓipo÷ prabhu÷  // MatsP_161.34 //
sÃhÃyyaæ ca mahÃbÃhur  $ oækÃraæ g­hya satvaram  &
athauækÃrasahÃyastu  % bhagavÃnvi«ïuravyaya÷  // MatsP_161.35 //
hiraïyakaÓipusthÃnaæ  $ jagÃma harirÅÓvara÷  &
tejasà bhÃskarÃkÃra÷  % ÓaÓÅ kÃntyeva cÃpara÷  // MatsP_161.36 //
narasya k­tvÃrdhatanuæ  $ siæhasyÃrdhatanuæ tathà  &
nÃrasiæhena vapu«Ã  % pÃïiæ saæsp­Óya pÃïinà  // MatsP_161.37 //
tato 'paÓyata vistÅrïÃæ  $ divyÃæ ramyÃæ manoramÃm  &
sarvakÃmayutÃæ ÓubhrÃæ  % hiraïyakaÓipo÷ sabhÃm  // MatsP_161.38 //
vistÅrïÃæ yojanaÓataæ  $ ÓatamadhyardhamÃyatÃm  &
vaihÃyasÅæ kÃmagamÃæ  % pa¤cayojanavist­tÃm  // MatsP_161.39 //
jarÃÓokaklamÃpetÃæ  $ ni«prakampÃæ ÓivÃæ sukhÃm  &
veÓmaharmyavatÅæ ramyÃæ  % jvalantÅmiva tejasà  // MatsP_161.40 //
anta÷salilasaæyuktÃæ  $ vihitÃæ viÓvakarmaïà  &
divyaratnamayairv­k«ai÷  % phalapu«papradairyutÃm  // MatsP_161.41 //
nÅlapÅtasitaÓyÃmai÷  $ k­«ïairlohitakairapi  &
avatÃnaistathà gulmair  % ma¤jarÅÓatadhÃribhi÷  // MatsP_161.42 //
sitÃbhraghanasaækÃÓÃ  $ plavantÅva vyad­Óyata  &
raÓmivatÅ bhÃsvarà ca  % divyagandhamanoramà  // MatsP_161.43 //
susukhà na ca du÷khà sà  $ na ÓÅtà na ca gharmadà  &
na k«utpipÃse glÃniæ và  % prÃpya tÃæ prÃpnuvanti te  // MatsP_161.44 //
nÃnÃrÆpairupak­tÃæ  $ vicitrairatibhÃsvarai÷  &
stambhairna vibh­tà sà vai  % ÓÃÓvatÅ cÃk«apà sadà  // MatsP_161.45 //
ati candraæ ca sÆryaæ ca  $ Óikhinaæ ca svayaæprabhà  &
dÅpyate nÃkap­«Âhasthà  % bhÃsayantÅva bhÃskaram  // MatsP_161.46 //
sarve ca kÃmÃ÷ pracurà  $ ye divyà ye ca mÃnu«Ã÷  &
rasayuktaæ prabhÆtaæ ca  % bhak«yabhojyamanantakam  // MatsP_161.47 //
puïyagandhasrajaÓcÃtra  $ nityapu«paphaladrumÃ÷  &
u«ïe ÓÅtÃni toyÃni  % ÓÅte co«ïÃni santi ca  // MatsP_161.48 //
pu«pitÃgrà mahÃÓÃkhÃ÷  $ pravÃlÃÇkuradhÃriïa÷  &
latÃvitÃnasaæchannà  % nadÅ«u ca sara÷su ca  // MatsP_161.49 //
v­k«ÃnbahuvidhÃæstatra  $ m­gendro dad­Óe prabhu÷  &
gandhavanti ca pu«pÃïi  % rasavanti phalÃni ca  // MatsP_161.50 //
nÃtiÓÅtÃni no«ïÃni  $ tatra tatra sarÃæsi ca  &
apaÓyatsarvatÅrthÃni  % sabhÃyÃæ tasya sa prabhu÷  // MatsP_161.51 //
nalinai÷ puï¬arÅkaiÓca  $ Óatapattrai÷ sugandhibhi÷  &
raktai÷ kuvalayairnÅlai÷  % kumudai÷ saæv­tÃni ca  // MatsP_161.52 //
sukÃntairdhÃrtarëÂraiÓca  $ rÃjahaæsaiÓca supriyai÷  &
kÃraï¬avaiÓcakravÃkai÷  % sÃrasai÷ kurarairapi  // MatsP_161.53 //
vimalai÷ sphÃÂikÃbhaiÓca  $ pÃï¬uracchadanairdvijai÷  &
bahuhaæsopagÅtÃni  % sÃrasÃbhirutÃni ca  // MatsP_161.54 //
gandhavatya÷ ÓubhÃstatra  $ pu«Âama¤jaridhÃriïÅ÷  &
d­«ÂavÃnparvatÃgre«u  % nÃnÃpu«padharà latÃ÷  // MatsP_161.55 //
ketakyaÓokasaralÃ÷  $ puænÃgatilakÃrjunÃ÷  &
cÆtà nÅpÃ÷ prasthapu«pÃ÷  % kadambà bakulà dhavÃ÷  // MatsP_161.56 //
priyaÇgupÃÂalÃv­k«Ã÷  $ ÓÃlmalya÷ saharidrakÃ÷  &
sÃlÃstÃlÃstamÃlÃÓca  % campakÃÓca manoramÃ÷  // MatsP_161.57 //
tathaivÃnye vyarÃjanta  $ sabhÃyÃæ pu«pità drumÃ÷  &
vidrumÃÓca drumÃÓcaiva  % jvalitÃgnisamaprabhÃ÷  // MatsP_161.58 //
skandhavanta÷ suÓÃkhÃÓca  $ bahutÃlasamucchrayÃ÷  &
a¤janÃÓokavarïÃÓca  % bahavaÓcitrakà drumÃ÷  // MatsP_161.59 //
varuïo vatsanÃbhaÓca  $ panasÃ÷ saha candanai÷  &
nÅpÃ÷ sumanasaÓcaiva  % nimbà aÓvatthatindukÃ÷  // MatsP_161.60 //
pÃrijÃtÃÓca lodhrÃÓca  $ mallikà bhadradÃrava÷  &
Ãmalakyastathà jambÆ-  % lakucÃ÷ ÓailavÃlukÃ÷  // MatsP_161.61 //
kharjÆryo nÃrikelÃÓca  $ harÅtakavibhÅtakÃ÷  &
kÃlÅyakà drukÃlÃÓca  % hiÇgava÷ pÃriyÃtrakÃ÷  // MatsP_161.62 //
mandÃrakundalaktÃÓca  $ pataÇgÃ÷ kuÂajÃstathà  &
raktÃ÷ kuraïÂakÃÓcaiva  % nÅlÃÓcÃgarubhi÷ saha  // MatsP_161.63 //
kadambÃÓcaiva bhavyÃÓca  $ dìimà bÅjapÆrakÃ÷  &
saptaparïÃÓca bilvÃÓca  % madhupairÃv­tÃstathà  // MatsP_161.64 //
aÓokÃÓca tamÃlÃÓca  $ nÃnÃgulmalatÃv­tÃ÷  &
madhÆkÃ÷ saptaparïÃÓca  % bahava÷ k«Årakà drumÃ÷  // MatsP_161.65 //
latÃÓca vividhÃkÃrÃ÷  $ patrapu«paphalopagÃ÷  &
ete cÃnye ca bahavas  % tatra kÃnanajà drumÃ÷  // MatsP_161.66 //
nÃnÃpu«paphalopetà  $ vyarÃjanta samantata÷  &
cakorÃ÷ ÓatapatrÃÓca  % mattakokilasÃrikÃ÷  // MatsP_161.67 //
pu«pitÃ÷ pu«pitÃgraiÓca  $ saæpatanti mahÃdrumÃ÷  &
raktapÅtÃruïÃstatra  % pÃdapÃgragatÃ÷ khagÃ÷  // MatsP_161.68 //
parasparamavek«ante  $ prah­«Âà jÅvajÅvakÃ÷  &
tasyÃæ sabhÃyÃæ daityendro  % hiraïyakaÓipustadà  // MatsP_161.69 //
strÅsahasrai÷ pariv­to  $ vicitrÃbharaïÃmbara÷  &
anarghyamaïivajrÃrci÷  % ÓikhÃjvalitakuï¬ala÷  // MatsP_161.70 //
ÃsÅnaÓcÃsane citre  $ daÓanalvapramÃïata÷  &
divÃkaranibhe divye  % divyÃstaraïasaæst­te  // MatsP_161.71 //
divyagandhavahastatra  $ mÃruta÷ susukho vavau  &
hiraïyakaÓipurdaitya  % Ãste jvalitakuï¬ala÷  // MatsP_161.72 //
upacerurmahÃdaityaæ  $ hiraïyakaÓipuæ tadà  &
divyatÃnena gÅtÃni  % jagur gandharvasattamÃ÷  // MatsP_161.73 //
viÓvÃcÅ sahajanyà ca  $ pramlocetyabhiviÓrutà  &
divyÃtha saurabheyÅ ca  % samÅcÅ pu¤jikasthalÅ  // MatsP_161.74 //
miÓrakeÓÅ ca rambhà ca  $ citralekhà Óucismità  &
cÃrukeÓÅ gh­tÃcÅ ca  % menakà corvaÓÅ tathà  // MatsP_161.75 //
etÃ÷ sahasraÓaÓcÃnyà  $ n­tyagÅtaviÓÃradÃ÷  &
upati«Âhanti rÃjÃnaæ  % hiraïyakaÓipuæ prabhum  // MatsP_161.76 //
tatrÃsÅnaæ mahÃbÃhuæ  $ hiraïyakaÓipuæ prabhum  &
upÃsate dite÷ putrÃ÷  % sarve labdhavarÃstathà  // MatsP_161.77 //
tamapratimakarmÃïaæ  $ ÓataÓo 'tha sahasraÓa÷  &
balirvirocanastatra  % naraka÷ p­thivÅsuta÷  // MatsP_161.78 //
prahlÃdo vipracittiÓca  $ gavi«ÂhaÓca mahÃsura÷  &
surahantà sunÃmà ca  % pramati÷ sumatirvara÷  // MatsP_161.79 //
ghaÂodaro mahÃpÃrÓva÷  $ krathana÷ piÂharastathà  &
viÓvarÆpa÷ surÆpaÓca  % svabalaÓca mahÃbala÷  // MatsP_161.80 //
daÓagrÅvaÓca vÃlÅ ca  $ meghavÃsà mahÃsura÷  &
ghaÂÃsyo 'kampanaÓcaiva  % prajanaÓcendratÃpana÷  // MatsP_161.81 //
daityadÃnavasaæghÃste  $ sarve jvalitakuï¬alÃ÷  &
sragviïo vÃgmina÷ sarve  % sadaiva caritavratÃ÷  // MatsP_161.82 //
sarve labdhavarÃ÷ ÓÆrÃ÷  $ sarve vigatam­tyava÷  &
ete cÃnye ca bahavo  % hiraïyakaÓipuæ prabhum  // MatsP_161.83 //
upÃsanti mahÃtmÃnaæ  $ sarve divyaparicchadÃ÷  &
vimÃnairvividhÃkÃrair  % bhrÃjamÃnairivÃgnibhi÷  // MatsP_161.84 //
mahendravapu«a÷ sarve  $ vicitrÃÇgadabÃhava÷  &
bhÆ«itÃÇgà dite÷ putrÃs  % tamupÃsanta sarvaÓa÷  // MatsP_161.85 //
tasyÃæ sabhÃyÃæ divyÃyÃm  $ asurÃ÷ parvatopamÃ÷  &
hiraïyavapu«a÷ sarve  % divÃkarasamaprabhÃ÷  // MatsP_161.86 //
na Órutaæ naiva d­«Âaæ hi  $ hiraïyakaÓiporyathà  &
aiÓvaryaæ daityasiæhasya  % yathà tasya mahÃtmana÷  // MatsP_161.87 //
kanakarajatacitravedikÃyÃæ  $ parih­taratnavicitravÅthikÃyÃm  &
sa dadarÓa m­gÃdhipa÷ sabhÃyÃæ  % suracitaratnagavÃk«aÓobhitÃyÃm  // MatsP_161.88 //
kanakavimalahÃrabhÆ«itÃÇgaæ  $ dititanayaæ sa m­gÃdhipo dadarÓa  &
divasakaramahÃprabhÃjvalantaæ  % ditijasahasraÓatairni«evyamÃïam  // MatsP_161.89 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 162

*sÆta uvÃca
tato d­«Âvà mahÃtmÃnaæ  $ kÃlacakramivÃgatam  &
narasiæhavapuÓchannaæ  % bhasmacchannamivÃnalam  // MatsP_162.1 //
hiraïyakaÓipo÷ putra÷  $ prahlÃdo nÃma vÅryavÃn  &
divyena cak«u«Ã siæham  % apaÓyaddevamÃgatam  // MatsP_162.2 //
te d­«Âvà rukmaÓailÃbham  $ apÆrvÃæ tanumÃÓritam  &
vismità dÃnavÃ÷ sarve  % hiraïyakaÓipuÓca sa÷  // MatsP_162.3 //

*prahlÃda uvÃca
mahÃbÃho mahÃrÃja  $ daityÃnÃmÃdisaæbhava  &
na Órutaæ na ca no d­«Âaæ  % nÃrasiæhamidaæ vapu÷  // MatsP_162.4 //
avyaktaprabhavaæ divyaæ  $ kimidaæ rÆpamÃgatam  &
daityÃntakaraïaæ ghoraæ  % saæÓatÅva mano mama  // MatsP_162.5 //
asya devÃ÷ ÓarÅrasthÃ÷  $ sÃgarÃ÷ saritaÓca yÃ÷  &
himavÃnpÃriyÃtraÓca  % ye cÃnye kulaparvatÃ÷  // MatsP_162.6 //
candramÃÓca sanak«atrair  $ Ãdityair vasubhi÷ saha  &
dhanado varuïaÓcaiva  % yama÷ Óakra÷ ÓacÅpati÷  // MatsP_162.7 //
maruto devagandharvà  $ ­«ayaÓca tapodhanÃ÷  &
nÃgà yak«Ã÷ piÓÃcÃÓca  % rÃk«asà bhÅmavikramÃ÷  // MatsP_162.8 //
brahmà deva÷ paÓupatir  $ lalÃÂasthà bhramanti vai  &
sthÃvarÃïi ca sarvÃïi  % jaÇgamÃni tathaiva ca  // MatsP_162.9 //
bhavÃæÓca sahito 'smÃbhi÷  $ sarvairdaityagaïairv­ta÷  &
vimÃnaÓatasaækÅrïà  % tathaiva bhavata÷ sabhà  // MatsP_162.10 //
sarvaæ tribhuvanaæ rÃjaæl  $ lokadharmÃÓca ÓÃÓvatÃ÷  &
d­Óyante nÃrasiæhe 'smiæs  % tathedamakhilaæ jagat  // MatsP_162.11 //
prajÃpatiÓcÃtra manur mahÃtmà  $ grahÃÓca yogÃÓca mahÅruhÃÓca  &
utpÃtakÃlaÓca dh­tirmatiÓca  % ratiÓca satyaæ ca tapo damaÓca  // MatsP_162.12 //
sanatkumÃraÓca mahÃnubhÃvo  $ viÓve ca devà ­«ayaÓca sarve  &
krodhaÓca kÃmaÓca tathaiva har«o  % dharmaÓca moha÷ pitaraÓca sarve  // MatsP_162.13 //
prahlÃdasya vaca÷ Órutvà  $ hiraïyakaÓipu÷ prabhu÷  &
uvÃca dÃnavÃnsarvÃn  % gaïÃæÓca sa gaïÃdhipa÷  // MatsP_162.14 //
m­gendro g­hyatÃme«a  $ apÆrvÃæ tanumÃsthita÷  &
yadi và saæÓaya÷ kaÓcid  % vadhyatÃæ vanagocara÷  // MatsP_162.15 //
te dÃnavagaïà sarve  $ m­gendraæ bhÅmavikramam  &
parik«ipanto muditÃs  % trÃsayÃmÃsurojasà  // MatsP_162.16 //
siæhanÃdaæ vimucyÃtha  $ narasiæho mahÃbala÷  &
babha¤ja tÃæ sabhÃæ divyÃæ  % vyÃditÃsya ivÃntaka÷  // MatsP_162.17 //
sabhÃyÃæ bhajyamÃnÃyÃæ  $ hiraïyakaÓipu÷ svayam  &
cik«epÃstrÃïi siæhasya  % ro«ÃdvyÃkulalocana÷  // MatsP_162.18 //
sarvÃstrÃïÃmatha jye«Âhaæ  $ daï¬amantraæ sudÃruïam  &
kÃlacakraæ tathÃghoraæ  % vi«ïucakraæ tathà param  // MatsP_162.19 //
paitÃmahaæ tathÃtyugraæ  $ trailokyadahanaæ mahat  &
vicitrÃmaÓanÅæ caiva  % Óu«kÃrdraæ cÃÓanidvayam  // MatsP_162.20 //
raudraæ tathograæ ÓÆlaæ ca  $ kaÇkÃlaæ musalaæ tathà  &
mohanaæ Óo«aïaæ caiva  % saætÃpanavilÃpanam  // MatsP_162.21 //
vÃyavyaæ mathanaæ caiva  $ kÃpÃlamatha kaiÇkaram  &
tathÃpratihatÃæ Óaktiæ  % krau¤camastraæ tathaiva ca  // MatsP_162.22 //
astraæ brahmaÓiraÓcaiva  $ somÃstraæ ÓiÓiraæ tathà  &
kampanaæ ÓÃtanaæ caiva  % tvëÂraæ caiva subhairavam  // MatsP_162.23 //
kÃlamudgaramak«obhyaæ  $ tapanaæ ca mahÃbalam  &
saævartanaæ mohanaæ ca  % tathà mÃyÃdharaæ param  // MatsP_162.24 //
gÃndharvamastraæ dayitam  $ asiratnaæ ca nandakam  &
prasvÃpanaæ pramathanaæ  % vÃruïaæ cÃstramuttamam  \
astraæ pÃÓupataæ caiva  # yasyÃpratihatà gati÷  // MatsP_162.25 //
astraæ hayaÓiraÓcaiva  $ brÃhmamastraæ tathaiva ca  &
nÃrÃyaïÃstramaindraæ ca  % sÃrpamastraæ tathÃdbhutam  // MatsP_162.26 //
paiÓÃcamastramajitaæ  $ Óo«adaæ ÓÃmanaæ tathà  &
mahÃbalaæ bhÃvanaæ ca  % prasthÃpanavikampane  // MatsP_162.27 //
etÃnyastrÃïi divyÃni  $ hiraïyakaÓipustadà  &
as­jannarasiæhasya  % dÅptasyÃgnerivÃhutim  // MatsP_162.28 //
astrai÷ prajvalitai÷ siæham  $ Ãv­ïodasurottama÷  &
vivasvÃn gharmasamaye  % himavantamivÃæÓubhi÷  // MatsP_162.29 //
sa hyamar«ÃnilodbhÆto  $ daityÃnÃæ sainyasÃgara÷  &
k«aïena plÃvayÃmÃsa  % mainÃkamiva sÃgara÷  // MatsP_162.30 //
prÃsai÷ pÃÓaiÓca kha¬gaiÓca  $ gadÃbhirmusalaistathà  &
vajrairaÓanibhiÓcaiva  % sÃgnibhiÓca mahÃdrumai÷  // MatsP_162.31 //
mudgarairbhindipÃlaiÓca  $ ÓilolÆkhalaparvatai÷  &
ÓataghnÅbhiÓca dÅptÃbhir  % daï¬airapi sudÃruïai÷  // MatsP_162.32 //
te dÃnavÃ÷ pÃÓag­hÅtahastà  $ mahendratulyÃÓanivajravegÃ÷  &
samantato 'bhyudyatabÃhukÃyÃ÷  % sthitÃstriÓÅr«Ã iva nÃgapÃÓÃ÷  // MatsP_162.33 //
suvarïamÃlÃkulabhÆ«itÃÇgÃ÷  $ pÅtÃæÓukÃbhogavibhÃvitÃÇgÃ÷  &
muktÃvalÅdÃmasanÃthakak«Ã  % haæsà ivÃbhÃnti viÓÃlapak«Ã÷  // MatsP_162.34 //
te«Ãæ tu vÃyupratimaujasÃæ vai  $ keyÆramaulÅvalayotkaÂÃnÃm  &
tÃnyuttamÃÇgÃnyabhito vibhÃnti  % prabhÃtasÆryÃæÓusamaprabhÃïi  // MatsP_162.35 //
k«ipadbhir ugrair jvalitair mahÃbalair mahÃstrapÆgai÷ susamÃv­to babhau  /*
giriryathà saætatavar«ibhir ghanai÷ k­tÃndhakÃrÃntarakaædaro drumai÷  // MatsP_162.36 //*
tairhanyamÃno 'pi mahÃstrajÃlair mahÃbalair daityagaïai÷ sametai÷  /*
nÃkampatÃjau bhagavÃnpratÃpasthita÷ prak­tyà himavÃnivÃcala÷  // MatsP_162.37 //*
saætrÃsitÃstena n­siæharÆpiïà dite÷ sutÃ÷ pÃvakatulyatejasà  /*
bhayÃdvicelu÷ pavanoddhutÃÇgà yathormaya÷ sÃgaravÃrisaæbhavÃ÷  // MatsP_162.38 //*

______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 163

*sÆta uvÃca
kharÃ÷ kharamukhÃÓcaiva  $ makarÃÓÅvi«ÃnanÃ÷  &
ÅhÃm­gamukhÃÓcÃnye  % varÃhamukhasaæsthitÃ÷  // MatsP_163.1 //
bÃlasÆryamukhÃÓcÃnye  $ dhÆmaketumukhÃstathà  &
ardhacandrÃrdhavaktrÃÓca  % agnidÅptamukhÃstathà  // MatsP_163.2 //
haæsakukkuÂavaktrÃÓca  $ vyÃditÃsyà bhayÃvahÃ÷  &
siæhÃsyà lelihÃnÃÓca  % kÃkag­dhramukhÃstathà  // MatsP_163.3 //
dvijihvakà vakraÓÅr«Ãs  $ tatholkÃmukhasaæsthitÃ÷  &
mahÃgrÃhamukhÃÓcÃnye  % dÃnavà baladarpitÃ÷  // MatsP_163.4 //
Óailasaævar«maïas tasya  $ ÓarÅre Óarav­«Âibhi÷  &
avadhyasya m­gendrasya  % na vyathÃæ cakrurÃhave  // MatsP_163.5 //
evaæ bhÆyo 'parÃnghorÃn  $ as­jandÃnaveÓvarÃ÷  &
m­gendrasyopari kruddhà  % ni÷Óvasanta ivoragÃ÷  // MatsP_163.6 //
te dÃnavaÓarà ghorà  $ dÃnavendrasamÅritÃ÷  &
vilayaæ jagmurÃkÃÓe  % khadyotà iva parvate  // MatsP_163.7 //
tataÓcakrÃïi divyÃni  $ daityÃ÷ krodhasamanvitÃ÷  &
m­gendrÃyÃs­jannÃÓu  % jvalitÃni samantata÷  // MatsP_163.8 //
tairÃsÅdgaganaæ cakrai÷  $ saæpatadbhiritastata÷  &
yugÃnte saæprakÃÓadbhiÓ  % candrÃdityagrahairiva  // MatsP_163.9 //
tÃni sarvÃïi cakrÃïi  $ m­gendreïa mahÃtmanà  &
grastÃnyudÅrïÃni tadà  % pÃvakÃrci÷samÃni vai  // MatsP_163.10 //
tÃni cakrÃïi vadane  $ viÓamÃnÃni bhÃnti vai  &
meghodaradarÅ«veva  % candrasÆryagrahà iva  // MatsP_163.11 //
hiraïyakaÓipurdaityo  $ bhÆya÷ prÃs­jadÆrjitÃm  &
Óaktiæ prajvalitÃæ ghorÃæ  % dhautaÓastrata¬itprabhÃm  // MatsP_163.12 //
tÃmÃpatantÅæ samprek«ya  $ m­gendra÷ ÓaktimujjvalÃm  &
huækÃreïaiva raudreïa  % babha¤ja bhagavÃæstadà  // MatsP_163.13 //
rarÃja bhagnà sà Óaktir  $ m­gendreïa mahÅtale  &
savisphuliÇgà jvalità  % maholkeva divaÓcyutà  // MatsP_163.14 //
nÃrÃcapaÇkti÷ siæhasya  $ prÃptà reje 'vidÆrata÷  &
nÅlotpalapalÃÓÃnÃæ  % mÃlevojjvaladarÓanà  // MatsP_163.15 //
sa garjitvà yathÃnyÃyaæ  $ vikramya ca yathÃsukham  &
tatsainyam utsÃritavÃæs  % t­ïÃgrÃïÅva mÃruta÷  // MatsP_163.16 //
tato 'Ómavar«aæ daityendrà  $ vyam­janta nabhogatÃ÷  &
nagamÃtrai÷ ÓilÃkhaï¬air  % giriÓ­ÇgairmahÃprabhai÷  // MatsP_163.17 //
tadaÓmavar«aæ siæhasya  $ mahanmÆrdhani pÃtitam  &
diÓo daÓa vikÅrïà vai  % khadyotaprakarà iva  // MatsP_163.18 //
tadÃÓmaughair daityagaïÃ÷  $ puna÷ siæhamariædamam  &
chÃdayÃæcakrire meghà  % dhÃrÃbhiriva parvatam  // MatsP_163.19 //
na ca taæ cÃlayÃmÃsur  $ daityaughà devasattamam  &
bhÅmavego 'calaÓre«Âhaæ  % samudra iva mandaram  // MatsP_163.20 //
tato 'Ómavar«e vihate  $ jalavar«amanantaram  &
dhÃrÃbhirak«amÃtrÃbhi÷  % prÃdurÃsÅtsamantata÷  // MatsP_163.21 //
nabhasa÷ pracyutà dhÃrÃs  $ tigmavegÃ÷ samantata÷  &
Ãv­tya sarvato vyoma  % diÓaÓcopadiÓastathà  // MatsP_163.22 //
dhÃrà divi ca sarvatra  $ vasudhÃyÃæ ca sarvaÓa÷  &
na sp­Óanti ca tà devaæ  % nipatantyo 'niÓaæ bhuvi  // MatsP_163.23 //
bÃhyato vav­«urvar«aæ  $ nopari«ÂÃcca vav­«u÷  &
m­gendrapratirÆpasya  % sthitasya yudhi mÃyayà  // MatsP_163.24 //
hate 'Ómavar«e tumule  $ jalavar«e ca Óo«ite  &
so 's­jaddÃnavo mÃyÃm  % agnivÃyusamÅritÃm  // MatsP_163.25 //
mahendrastoyadai÷ sÃrdhaæ  $ sahasrÃk«o mahÃdyuti÷  &
mahatà toyavar«eïa  % ÓamayÃmÃsa pÃvakam  // MatsP_163.26 //
tasyÃæ pratihatÃyÃæ tu  $ mÃyÃyÃæ yudhi dÃnava÷  &
as­jadghorasaækÃÓaæ  % tamastÅvraæ samantata÷  // MatsP_163.27 //
tamasà saæv­te loke  $ daitye«vÃttÃyudhe«u ca  &
svatejasà pariv­to  % divÃkara ivÃbabhau  // MatsP_163.28 //
triÓikhÃæ bhrukuÂÅæ cÃsya  $ dad­ÓurdÃnavà raïe  &
lalÃÂasthÃæ triÓÆlÃÇkÃæ  % gaÇgÃæ tripathagÃmiva  // MatsP_163.29 //
tata÷ sarvÃsu mÃyÃsu  $ hatÃsu ditinandanÃ÷  &
hiraïyakaÓipuæ daityaæ  % vivarïÃ÷ Óaraïaæ yayu÷  // MatsP_163.30 //
tata÷ prajvalita÷ krodhÃt  $ pradahanniva tejasà  &
tasminkruddhe tu daityendre  % tamobhÆtamabhÆjjagat  // MatsP_163.31 //
Ãvaha÷ pravahaÓcaiva  $ vivaho 'tha hyudÃvaha÷  &
parÃvaha÷ saævahaÓca  % mahÃbalaparÃkramÃ÷  // MatsP_163.32 //
tathà parivaha÷ ÓrÅmÃn  $ utpÃtabhayaÓaæsina÷  &
ityevaæ k«ubhitÃ÷ sapta  % maruto gaganecarÃ÷  // MatsP_163.33 //
ye grahÃ÷ sarvalokasya  $ k«aye prÃdurbhavanti vai  &
te sarve gagane d­«ÂÃ  % vyacaranta yathÃsukham  // MatsP_163.34 //
ayogataÓcÃpyacaran  $ mÃrgaæ niÓi niÓÃcara÷  &
sagraha÷ saha nak«atrair  % ÃkÃpatirariædama÷  // MatsP_163.35 //
vivarïatÃæ ca bhagavÃn  $ gato divi divÃkara÷  &
k­«ïaæ kabandhaæ ca tathà  % lak«yate sumahaddivi  // MatsP_163.36 //
amu¤caccÃrci«Ãæ v­ndaæ  $ bhÆmiv­ttir vibhÃvasu÷  &
gaganasthaÓca bhagavÃn  % abhÅk«ïaæ parid­Óyate  // MatsP_163.37 //
sapta dhÆmranibhà ghorÃ÷  $ sÆryà divi samutthitÃ÷  &
somasya gaganasthasya  % grahÃsti«Âhanti Ó­ÇgagÃ÷  // MatsP_163.38 //
vÃme tu dak«iïe caiva  $ sthitau Óukrab­haspatÅ  &
ÓanaiÓcaro lohitÃÇgo  % jvalanÃÇgasamadyuti÷  // MatsP_163.39 //
samaæ samadhirohanta÷  $ sarve te gaganecarÃ÷  &
Ó­ÇgÃïi Óanakairghorà  % yugÃntÃvartino grahÃ÷  // MatsP_163.40 //
candramÃÓca sanak«atrair  $ grahai÷ saha tamonuda÷  &
carÃcaravinÃÓÃya  % rohiïÅæ nÃbhyanandata  // MatsP_163.41 //
g­hÅto rÃhuïà candra  $ ulkÃbhirabhihanyate  &
ulkÃ÷ prajvalitÃÓcandre  % vicaranti yathÃsukham  // MatsP_163.42 //
devÃnÃmapi yo deva÷  $ so 'pyavar«ata Óoïitam  &
apatangaganÃdulkà  % vidyudrÆpà mahÃsvanÃ÷  // MatsP_163.43 //
akÃle ca drumÃ÷ sarve  $ pu«panti ca phalanti ca  &
latÃÓca saphalÃ÷ sarvà  % ye cÃhurdaityanÃÓanam  // MatsP_163.44 //
phalai÷ phalÃnyajÃyanta  $ pu«pai÷ pu«paæ tathaiva ca  &
unmÅlanti nimÅlanti  % hasanti ca rudanti ca  // MatsP_163.45 //
vikroÓanti ca gambhÅrà  $ dhÆmayanti jvalanti ca  &
pratimÃ÷ sarvadevÃnÃæ  % vedayanti mahadbhayam  // MatsP_163.46 //
Ãraïyai÷ saha saæs­«ÂÃ  $ grÃmyÃÓca m­gapak«iïa÷  &
cakru÷ subhairavaæ tatra  % mahÃyuddhamupasthitam  // MatsP_163.47 //
nadyaÓca pratikÆlÃni  $ vahanti kalu«odakÃ÷  &
na prakÃÓanti ca diÓo  % raktareïusamÃkulÃ÷  // MatsP_163.48 //
vÃnaspatyo na pÆjyante  $ pÆjanÃrhÃ÷ kathaæcana  &
vÃyuvegena hanyante  % bhajyante praïamanti ca  // MatsP_163.49 //
yadà ca sarvabhÆtÃnÃæ  $ chÃyà na parivartate  &
aparÃhïagate sÆrye  % lokÃnÃæ yugasaæk«aye  // MatsP_163.50 //
tadà hiraïyakaÓipor  $ daityasyopari veÓmana÷  &
bhÃï¬ÃgÃrÃyudhÃgÃre  % nivi«Âamabhavanmadhu  // MatsP_163.51 //
asurÃïÃæ vinÃÓÃya  $ surÃïÃæ vijayÃya ca  &
d­Óyante vividhotpÃtà  % ghorà ghoranidarÓanÃ÷  // MatsP_163.52 //
ete cÃnye ca bahavo  $ ghorotpÃtÃ÷ samutthitÃ÷  &
daityendrasya vinÃÓÃya  % d­Óyante kÃlanirmitÃ÷  // MatsP_163.53 //
medinyÃæ kampamÃnÃyÃæ  $ daityendreïa mahÃtmanà  &
mahÅdharà nÃgagaïà  % nipeturamitaujasa÷  // MatsP_163.54 //
vi«ajvÃlÃkulairvaktrair  $ vimu¤canto hutÃÓanam  &
catu÷ÓÅr«Ã÷ pa¤caÓÅr«Ã÷  % saptaÓÅr«ÃÓca pannagÃ÷  // MatsP_163.55 //
vÃsukistak«akaÓcaiva  $ karkoÂakadhanaæjayau  &
elÃmukha÷ kÃliyaÓca  % mahÃpadmaÓca vÅryavÃn  // MatsP_163.56 //
sahasraÓÅr«Ã nÃgo vai  $ hematÃladhvaja÷ prabhu÷  &
Óe«o 'nanto mahÃbhÃgo  % du«prakampya÷ prakampita÷  // MatsP_163.57 //
dÅptÃnyantarjalasthÃni  $ p­thivÅdharaïÃni ca  &
tadà kruddhena mahatà  % kampitÃni samantata÷  // MatsP_163.58 //
nÃgÃstejodharÃÓcÃpi  $ pÃtÃlatalacÃriïa÷  &
hiraïyakaÓipurdaityas  % tadà saæsp­«ÂavÃnmahÅm  // MatsP_163.59 //
saæda«Âau«ÂhapuÂa÷ krodhÃd  $ vÃrÃha iva pÆrvaja÷  &
nadÅ bhÃgÅrathÅ caiva  % sarayÆ÷ kauÓikÅ tathà  // MatsP_163.60 //
yamunà tvatha kÃverÅ  $ k­«ïaveïà ca nimnagà  &
suveïà ca mahÃbhÃgà  % nadÅ godÃvarÅ tathà  // MatsP_163.61 //
carmaïvatÅ ca sindhuÓca  $ tathà nadanadÅpati÷  &
kamalaprabhavaÓcaiva  % Óoïo maïinibhodaka÷  // MatsP_163.62 //
narmadà Óubhatoyà ca  $ tathà vetravatÅ nadÅ  &
gomatÅ gokulÃkÅrïà  % tathà pÆrvasarasvatÅ  // MatsP_163.63 //
mahÅ kÃlamahÅ caiva  $ tamasà pu«pavÃhinÅ  &
jambÆdvÅpaæ ratnavaÂaæ  % sarvaratnopaÓobhitam  // MatsP_163.64 //
suvarïaprakaÂaæ caiva  $ suvarïÃkaramaï¬itam  &
mahÃnadaæ ca lauhityaæ  % ÓailakÃnanaÓobhitam  // MatsP_163.65 //
pattanaæ koÓakaraïam  $ ­«ivÅrajanÃkaram  &
mÃgadhÃÓca mahÃgrÃmà  % muï¬Ã÷ ÓuÇgÃstathaiva ca  // MatsP_163.66 //
suhmà mallà videhÃÓca  $ mÃlavÃ÷ kÃÓikosalÃ÷  &
bhavanaæ vainateyasya  % daityendreïÃbhikampitam  // MatsP_163.67 //
kailÃsaÓikharÃkÃraæ  $ yatk­taæ viÓvakarmaïà  &
raktatoyo mahÃbhÅmo  % lauhityo nÃma sÃgara÷  // MatsP_163.68 //
udayaÓca mahÃÓaila  $ ucchrita÷ Óatayojanam  &
suvarïavedika÷ ÓrÅmÃn  % meghapaÇktini«evita÷  // MatsP_163.69 //
bhrÃjamÃno 'rkasad­Óair  $ jÃtarÆpamayairdrumai÷  &
ÓÃlaistÃlaistamÃlaiÓca  % karïikÃraiÓca pu«pitai÷  // MatsP_163.70 //
ayomukhaÓca vikhyÃta÷  $ parvato dhÃtumaï¬ita÷  &
tamÃlavanagandhaÓca  % parvato malaya÷ Óubha÷  // MatsP_163.71 //
surëÂrÃÓca sabÃhlÅkÃ÷  $ ÓÆrÃbhÅrÃstathaiva ca  &
bhojÃ÷ pÃï¬yÃÓca vaÇgÃÓca  % kaliÇgÃstÃmraliptakÃ÷  // MatsP_163.72 //
tathaivauï¬rÃÓca pauï¬rÃÓca  $ vÃmacƬÃ÷ sakeralÃ÷  &
k«obhitÃstena daityena  % sadevÃÓcÃpsarogaïÃ÷  // MatsP_163.73 //
agastyabhavanaæ caiva  $ yadagamyaæ k­taæ purà  &
siddhacÃraïasaæghaÓca  % viprakÅrïaæ manoharam  // MatsP_163.74 //
vicitranÃnÃvihagaæ  $ supu«pitamahÃdrumam  &
jÃtarÆpamayai÷ Ó­Çgair  % apsarogaïanÃditam  // MatsP_163.75 //
giripu«pitakaÓcaiva  $ lak«mÅvÃnpriyadarÓana÷  &
utthita÷ sÃgaraæ bhittvà  % viÓrÃmaÓcandrasÆryayo÷  \
rarÃja sumahÃÓ­Çgair  # gaganaæ vilikhanniva  // MatsP_163.76 //
candrasÆryÃæÓusaækÃÓai÷  $ sÃgarÃmbusamÃv­tai÷  &
vidyutvÃnsarvata÷ ÓrÅmÃn  % Ãyata÷ Óatayojanam  // MatsP_163.77 //
vidyutÃæ yatra saæpÃtà  $ nipÃtyante nagottame  &
­«abha÷ parvataÓcaiva  % ÓrÅmÃnv­«abhasaæj¤ita÷  // MatsP_163.78 //
ku¤jara÷ parvata÷ ÓrÅmÃn  $ yatrÃgastyag­haæ Óubham  &
viÓÃlÃk«aÓca durdhar«a÷  % sarpÃïÃmÃlaya÷ purÅ  // MatsP_163.79 //
tathà bhogavatÅ cÃpi  $ daityendreïÃbhikampità  &
mahÃseno giriÓcaiva  % pÃriyÃtraÓca parvata÷  // MatsP_163.80 //
cakravÃæÓca giriÓre«Âho  $ vÃrÃhaÓcaiva parvata÷  &
prÃgjyauti«apuraæ cÃpi  % jÃtarÆpamayaæ Óubham  // MatsP_163.81 //
yasminvasati du«ÂÃtmà  $ narako nÃma dÃnava÷  &
meghaÓca parvataÓre«Âho  % meghagambhÅrani÷svana÷  // MatsP_163.82 //
«a«Âistatra sahasrÃïi  $ parvatÃnÃæ dvijottamÃ÷  &
taruïÃdityasaækÃÓo  % merustatra mahÃgiri÷  // MatsP_163.83 //
yak«arÃk«asagandharvair  $ nityaæ sevitakaædara÷  &
hemagarbho mahÃÓailas  % tathà hemasakho giri÷  // MatsP_163.84 //
kailÃsaÓcaiva Óailendro  $ dÃnavendreïa kampita÷  &
hemapu«karasaæchannaæ  % tena vaikhÃnasaæ sara÷  // MatsP_163.85 //
kampitaæ mÃnasaæ caiva  $ haæsakÃraï¬avÃkulam  &
triÓ­ÇgaparvataÓcaiva  % kumÃrÅ ca saridvarà  // MatsP_163.86 //
tu«Ãracayasaæchanno  $ mandaraÓcÃpi parvata÷  &
uÓÅrabinduÓca giriÓ  % candraprasthastathÃdrirÃÂ  // MatsP_163.87 //
prajÃpatigiriÓcaiva  $ tathà pu«karaparvata÷  &
devÃbhraparvataÓcaiva  % tathà vai reïuko giri÷  // MatsP_163.88 //
krau¤ca÷ saptar«iÓailaÓca  $ dhÆmravarïaÓca parvata÷  &
ete cÃnye ca girayo  % deÓà janapadÃstathà  // MatsP_163.89 //
nadya÷ sasÃgarÃ÷ sarvÃ÷  $ so 'kampayata dÃnava÷  &
kapilaÓca mahÅputro  % vyÃghravÃæÓcaiva kampita÷  // MatsP_163.90 //
khecarÃÓca satÅputrÃ÷  $ pÃtÃlatalavÃsina÷  &
gaïastathà paro raudro  % meghanÃmÃÇkuÓÃyudha÷  // MatsP_163.91 //
Ærdhvago bhÅmavegaÓca  $ sarva evÃbhikampitÃ÷  &
gadÅ ÓÆlÅ karÃlaÓca  % hiraïyakaÓipustadà  // MatsP_163.92 //
jÅmÆtaghanasaækÃÓo  $ jÅmÆtaghanani÷svana÷  &
jÅmÆtaghananirgho«o  % jÅmÆta iva vegavÃn  // MatsP_163.93 //
devÃrirditijo vÅro  $ n­siæhaæ samupÃdravat  &
samutpatya tatastÅk«ïair  % m­gendreïa mahÃnakhai÷  \
tadoækÃrasahÃyena  # vidÃrya nihato yudhi  // MatsP_163.94 //
mahÅ ca kÃlaÓca ÓaÓÅ nabhaÓca  $ grahÃÓca sÆryaÓca diÓaÓca sarvÃ÷  &
nadyaÓca ÓailÃÓca mahÃrïavÃÓca  % gatÃ÷ prasÃdaæ ditiputranÃÓÃt  // MatsP_163.95 //
tata÷ pramudità devà  $ ­«ayaÓca tapodhanÃ÷  &
tu«ÂuvurnÃmabhirdivyair  % Ãdidevaæ sanÃtanam  // MatsP_163.96 //
yattvayà vihitaæ deva  $ nÃrasiæhamidaæ vapu÷  &
etadevÃrcayi«yanti  % parÃvaravido janÃ÷  // MatsP_163.97 //

*devà Æcu÷
bhavÃnbrahmà ca rudraÓca  $ mahendro devasattama÷  &
bhavÃnkartà vikartà ca  % lokÃnÃæ prabhavo 'vyaya÷  // MatsP_163.98 //
parÃæ ca siddhiæ ca paraæ ca devaæ  $ paraæ ca mantraæ paramaæ haviÓca  &
paraæ ca dharmaæ paramaæ ca viÓvaæ  % tvÃmÃhuragryaæ puru«aæ purÃïam  // MatsP_163.99 //
paraæ ÓarÅraæ paramaæ ca brahma  $ paraæ ca yogaæ paramÃæ ca vÃïÅm  &
paraæ rahasyaæ paramÃæ gatiæ ca  % tvÃmÃhuragryaæ puru«aæ purÃïam  // MatsP_163.100 //
evaæ parasyÃpi paraæ padaæ yat  $ paraæ parasyÃpi paraæ ca devam  &
paraæ parasyÃpi paraæ ca bhÆtaæ  % tvÃmÃhuragryaæ puru«aæ purÃïam  // MatsP_163.101 //
paraæ parasyÃpi paraæ rahasyaæ  $ paraæ parasyÃpi paraæ mahattvam  &
paraæ parasyÃpi paraæ mahadyat  % tvÃmÃhuragryaæ puru«aæ purÃïam  // MatsP_163.102 //
paraæ parasyÃpi paraæ nidhÃnaæ  $ paraæ parasyÃpi paraæ pavitram  &
paraæ parasyÃpi paraæ ca dÃntaæ  % tvÃmÃhuragryaæ puru«aæ purÃïam  // MatsP_163.103 //
evamuktvà tu bhagavÃn  $ sarvalokapitÃmaha÷  &
stutvà nÃrÃyaïaæ devaæ  % brahmalokaæ gata÷ prabhu÷  // MatsP_163.104 //
tato nadatsu tÆrye«u  $ n­tyantÅ«vapsara÷su ca  &
k«Årodasyottaraæ kÆlaæ  % jagÃma harirÅÓvara÷  // MatsP_163.105 //
nÃrasiæhaæ vapurdeva÷  $ sthÃpayitvà sudÅptimat  &
paurÃïaæ rÆpamÃsthÃya  % prayayau garu¬adhvaja÷  // MatsP_163.106 //
a«Âacakreïa yÃnena  $ bhÆtayutena bhÃsvatà  &
avyaktaprak­tirdeva÷  % svasthÃnaæ gatavÃnprabhu÷  // MatsP_163.107 //


______________________________________________________

Matsya-PurÃïa 164

*­«aya Æcu÷
kathitaæ narasiæhasya  $ mÃhÃtmyaæ vistareïa ca  &
punastasyaiva mÃhÃtmyam  % anyadvistarato vada  // MatsP_164.1 //
padmarÆpamabhÆdetat  $ kathaæ hemamayaæ jagat  &
kathaæ ca vai«ïavÅ s­«Âi÷  % padmamadhye 'bhavatpurà  // MatsP_164.2 //

*sÆta uvÃca
Órutvà ca narasiæhasya  $ mÃhÃtmyaæ ravinandana÷  &
vismayotphullanayana÷  % puna÷ papraccha keÓavam  // MatsP_164.3 //

*manuruvÃca
kathaæ pÃdme mahÃkalpe  $ tava padmamayaæ jagat  &
jalÃrïavagatasyeha  % nÃbhau jÃtaæ janÃrdana  // MatsP_164.4 //
prabhÃvÃtpadmanÃbhasya  $ svapata÷ sÃgarÃmbhasi  &
pu«kare ca kathaæ bhÆtà  % devÃ÷ sar«igaïÃ÷ purà  // MatsP_164.5 //
etadÃkhyÃhi nikhilaæ  $ yogaæ yogavidÃæ pate  &
Ó­ïvatastasya me kÅrtiæ  % na t­ptirupajÃyate  // MatsP_164.6 //
kiyatà caiva kÃlena  $ Óete vai puru«ottama÷  &
kiyantaæ và svapiti ca  % ko 'sya kÃlasya saæbhava÷  // MatsP_164.7 //
kiyatà vÃtha kÃlena hy  $ utti«Âhati mahÃyaÓÃ÷  &
kathaæ cotthÃya bhagavÃn  % s­jate nikhilaæ jagat  // MatsP_164.8 //
ke prajÃpatayastÃvad  $ ÃsanpÆrvaæ mahÃmune  &
kathaæ nirmitavÃæÓcaiva  % citraæ lokaæ sanÃtanam  // MatsP_164.9 //
kathamekÃrïave ÓÆnye  $ na«ÂasthÃvarajaÇgame  &
dagdhe devÃsuranare  % prana«ÂoragarÃk«ase  // MatsP_164.10 //
na«ÂÃnilÃnale loke  $ na«ÂÃkÃÓamahÅtale  &
kevalaæ gahvarÅbhÆte  % mahÃbhÆtaviparyaye  // MatsP_164.11 //
vibhurmahÃbhÆtapatir  $ mahÃtejà mahÃk­ti÷  &
Ãste suravaraÓre«Âho  % vidhimÃsthÃya yogavit  // MatsP_164.12 //
Ó­ïuyÃæ parayà bhaktyà  $ brahmannetadaÓe«ata÷  &
vaktumarhasi dharmi«Âha  % yaÓo nÃrÃyaïÃtmakam  // MatsP_164.13 //
Óraddhayà copavi«ÂÃnÃæ  $ bhagavanvaktumarhasi  // MatsP_164.14 //

*matsya uvÃca
nÃrÃyaïasya yaÓasa÷  $ Óravaïe yà tava sp­hà  &
tadvaæÓyÃnvayabhÆtasya  % nyÃyyaæ ravikular«abha  // MatsP_164.15 //
Ó­ïu«vÃdipurÃïe«u  $ vedebhyaÓca yathà Órutam  &
brÃhmaïÃnÃæ ca vadatÃæ  % Órutvà vai sumahÃtmanÃm  // MatsP_164.16 //
yathà ca tapasà d­«Âvà  $ b­haspatisamadyuti÷  &
parÃÓarasuta÷ ÓrÅmÃn  % gururdvaipÃyano 'bravÅt  // MatsP_164.17 //
tatte 'haæ kathayi«yÃmi  $ yathÃÓakti yathÃÓruti  &
yadvij¤Ãtuæ mayà Óakyam  % ­«imÃtreïa sattamÃ÷  // MatsP_164.18 //
ka÷ samutsahate j¤Ãtuæ  $ paraæ nÃrÃyaïÃtmakam  &
viÓvÃyanaÓca yadbrahmà  % na vedayati tattvata÷  // MatsP_164.19 //
tatkarma viÓvavedÃnÃæ  $ tadrahasyaæ mahar«ÅïÃm  &
tamÅÓaæ sarvayaj¤ÃnÃæ  % tattattvaæ sarvadarÓinÃm  \
tadadhyÃtmavidÃæ cintyaæ  # narakaæ ca vikarmiïÃm  // MatsP_164.20 //
adhidaivaæ ca yaddaivam  $ adhiyaj¤aæ susaæj¤itam  &
tadbhÆtamadhibhÆtaæ ca  % tatparaæ paramar«ÅïÃm  // MatsP_164.21 //
sa yaj¤o vedanirdi«Âas  $ tattapa÷ kavayo vidu÷  &
ya÷ kartà kÃrako buddhir  % mana÷ k«etraj¤a eva ca  // MatsP_164.22 //
praïava÷ puru«a÷ ÓÃstà  $ ekaÓceti vibhÃvyate  &
prÃïa÷ pa¤cavidhaÓcaiva  % dhruva ak«ara eva ca  // MatsP_164.23 //
kÃla÷ pÃkaÓca paktà ca  $ dra«Âà svÃdhyÃya eva ca  &
ucyate vividhairdevai÷  % sa evÃyaæ na tatparam  // MatsP_164.24 //
sa eva bhagavÃnsarvaæ  $ karoti vikaroti ca  &
so 'smÃnkÃrayate sarvÃn  % so 'tyeti vyÃkulÅk­tÃn  // MatsP_164.25 //
yajÃmahe tamevÃdyaæ  $ tamevecchÃma nirv­tÃ÷  &
yo vaktà yacca vaktavyaæ  % yaccÃhaæ tadbravÅmi va÷  // MatsP_164.26 //
ÓrÆyate yacca vai ÓrÃvyaæ  $ yaccÃnyatparijalpyate  &
yÃ÷ kathÃÓcaiva vartante  % Órutayo vÃtha tatparÃ÷  \
viÓvaæ viÓvapatiryaÓca  # sa tu nÃrÃyaïa÷ sm­ta÷  // MatsP_164.27 //
yatsatyaæ yadam­tamak«araæ paraæ yad  $ yadbhÆtaæ paramamidaæ ca yadbhavi«yat  &
yatkiæcic caramacaraæ yadasti cÃnyat  % tatsarvaæ puru«avara÷ prabhu÷ purÃïa÷  // MatsP_164.28 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 165

*matsya uvÃca
catvÃryÃhu÷ sahasrÃïi  $ var«ÃïÃæ tu k­taæ yugam  &
tasya tÃvacchatÅ saædhyà  % dviguïà ravinandana  // MatsP_165.1 //
yatra dharmaÓcatu«pÃdas tv  $ adharma÷ pÃdavigraha÷  &
svadharmaniratÃ÷ santo  % jÃyante yatra mÃnavÃ÷  // MatsP_165.2 //
viprÃ÷ sthità dharmaparà  $ rÃjav­ttau sthità n­pÃ÷  &
k­«yÃmabhiratà vaiÓyÃ÷  % ÓÆdrÃ÷ ÓuÓrÆ«ava÷ sthitÃ÷  // MatsP_165.3 //
tadà satyaæ ca Óaucaæ ca  $ dharmaÓcaiva vivardhate  &
sadbhirÃcaritaæ karma  % kriyate khyÃyate ca vai  // MatsP_165.4 //
etatkÃrtayugaæ v­ttaæ  $ sarve«Ãmapi pÃrthiva  &
prÃïinÃæ dharmasaÇgÃnÃm  % api vai nÅcajanmanÃm  // MatsP_165.5 //
trÅïi var«asahasrÃïi  $ tretÃyugamihocyate  &
tasya tÃvacchatÅ saædhyà  % dviguïà parikÅrtyate  // MatsP_165.6 //
dvÃbhyÃmadharma÷ pÃdÃbhyÃæ  $ tribhirdharmo vyavasthita÷  &
yatra satyaæ ca sattvaæ ca  % tretÃdharmo vidhÅyate  // MatsP_165.7 //
tretÃyÃæ vik­tiæ yÃnti  $ varïÃstvete na saæÓaya÷  &
cÃturvarïyasya vaik­tyÃd  % yÃnti daurbalyamÃÓramÃ÷  // MatsP_165.8 //
e«Ã tretÃyugagatir  $ vicitrà devanirmità  &
dvÃparasya tu yà ce«Âà  % tÃmapi Órotumarhasi  // MatsP_165.9 //
dvÃparaæ dve sahasre tu  $ var«ÃïÃæ ravinandana  &
tasya tÃvacchatÅ saædhyà  % dviguïà yugamucyate  // MatsP_165.10 //
tatra cÃrthaparÃ÷ sarve  $ prÃïino rajasà hatÃ÷  &
sarve nai«k­tikÃ÷ k«udrà  % jÃyante ravinandana  // MatsP_165.11 //
dvÃbhyÃæ dharma÷ sthita÷ padbhyÃm  $ adharmastribhirutthita÷  &
viparyayÃcchanairdharma÷  % k«ayameti kalau yuge  // MatsP_165.12 //
brÃhmaïyabhÃvasya tatas  $ tathautsukyaæ viÓÅryate  &
vratopavÃsÃstyajyante  % dvÃpare yugaparyaye  // MatsP_165.13 //
tathà var«asahasraæ tu  $ var«ÃïÃæ dve Óate api  &
saædhyayà saha saækhyÃtaæ  % krÆraæ kaliyugaæ sm­tam  // MatsP_165.14 //
yatrÃdharmaÓcatu«pÃda÷  $ syÃddharma÷ pÃdavigraha÷  &
kÃminastapasà hÅnà  % jÃyante tatra mÃnavÃ÷  // MatsP_165.15 //
naivÃtisÃttvika÷ kaÓcin  $ na sÃdhurna ca satyavÃk  &
nÃstikà brahmabhaktà và  % jÃyante tatra mÃnavÃ÷  // MatsP_165.16 //
ahaækÃrag­hÅtÃÓca  $ prak«ÅïasnehabandhanÃ÷  &
viprÃ÷ ÓÆdrasamÃcÃrÃ÷  % santi sarve kalau yuge  // MatsP_165.17 //
ÃÓramÃïÃæ viparyÃsa÷  $ kalau samparivartate  &
varïÃnÃæ caiva saædeho  % yugÃnte ravinandana  // MatsP_165.18 //
vidyÃddvÃdaÓasÃhasrÅæ  $ yugÃkhyÃæ pÆrvanirmitÃm  &
evaæ sahasraparyantaæ  % tadaharbrÃhmamucyate  // MatsP_165.19 //
tato 'hani gate tasmin  $ sarve«Ãmeva jÅvinÃm  &
ÓarÅranirv­tiæ d­«Âvà  % lokasaæhÃrabuddhita÷  // MatsP_165.20 //
devatÃnÃæ ca sarvÃsÃæ  $ brahmÃdÅnÃæ mahÅpate  &
daityÃnÃæ dÃnavÃnÃæ ca  % yak«arÃk«asapak«iïÃm  // MatsP_165.21 //
gandharvÃïÃmapsarasÃæ  $ bhujaægÃnÃæ ca pÃrthiva  &
parvatÃnÃæ nadÅnÃæ ca  % paÓÆnÃæ caiva sattama  \
tiryagyonigatÃnÃæ ca  # sattvÃnÃæ k­miïÃæ tathà  // MatsP_165.22 //
mahÃbhÆtapati÷ pa¤ca  $ h­tvà bhÆtÃni bhÆtak­t  &
jagatsaæharaïÃrthÃya  % kurute vaiÓasaæ mahat  // MatsP_165.23 //
bhÆtvà sÆryaÓcak«u«Å cÃdadÃno  $ bhÆtvà vÃyu÷ prÃïinÃæ prÃïajÃlam  &
bhÆtvà vahnirnirdahansarvalokÃn  % bhÆtvà megho bhÆya ugro 'pyavar«at  // MatsP_165.24 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 166

*matsya uvÃca
bhÆtvà nÃrÃyaïo yogÅ  $ sattvamÆrtirvibhÃvasu÷  &
gabhastibhi÷ pradÅptÃbhi÷  % saæÓo«ayati sÃgarÃn  // MatsP_166.1 //
tata÷ pÅtvÃrïavÃn sarvÃn  $ nadÅ÷ kÆpÃæÓca sarvaÓa÷  &
parvatÃnÃæ ca salilaæ  % sarvamÃdÃya raÓmibhi÷  // MatsP_166.2 //
bhittvà gabhastibhiÓcaiva  $ mahÅæ gatvà rasÃtalÃt  &
pÃtÃlajalamÃdÃya  % pibate rasamuttamam  // MatsP_166.3 //
mÆtrÃs­kkledam anyacca  $ yadasti prÃïi«u dhruvam  &
tatsarvamaravindÃk«a  % Ãdatte puru«ottama÷  // MatsP_166.4 //
vÃyuÓca balavÃnbhÆtvà  $ vidhunvÃno 'khilaæ jagat  &
prÃïÃpÃnasamÃnÃdyÃn  % vÃyÆn Ãkar«ate hari÷  // MatsP_166.5 //
tato devagaïÃ÷ sarve  $ bhÆtÃnyeva ca yÃni tu  &
gandho ghrÃïaæ ÓarÅraæ ca  % p­thivÅæ saæÓrità guïÃ÷  // MatsP_166.6 //
jihvà rasaÓca snehaÓca  $ saæÓritÃ÷ salile guïÃ÷  &
rÆpaæ cak«urvipÃkaÓca  % jyotirevÃÓrità guïÃ÷  // MatsP_166.7 //
sparÓa÷ prÃïaÓca ce«Âà ca  $ pavane saæÓrità guïÃ÷  &
Óabda÷ Órotraæ ca khÃnyeva  % gagane saæÓrità guïÃ÷  // MatsP_166.8 //
lokamÃyà bhagavatà  $ muhÆrtena vinÃÓità  &
mano buddhiÓca sarve«Ãæ  % k«etraj¤aÓceti ya÷ Óruta÷  // MatsP_166.9 //
taæ vareïyaæ parame«ÂhÅ  $ h­«ÅkeÓamupÃÓrita÷  &
tato bhagavatastasya  % raÓmibhi÷ parivÃrita÷  // MatsP_166.10 //
vÃyunÃkramyamÃïÃsu  $ drumaÓÃkhÃsu cÃÓrita÷  &
te«Ãæ saæghar«aïodbhÆta÷  % pÃvaka÷ Óatadhà jvalan  // MatsP_166.11 //
adahacca tadà sarvaæ  $ v­ta÷ saævartako 'nala÷  &
saparvatadrumÃngulmÃæl  % latÃvallÅst­ïÃni ca  // MatsP_166.12 //
vimÃnÃni ca divyÃni  $ purÃïi vividhÃni ca  &
yÃni cÃÓrayaïÅyÃni  % tÃni sarvÃïi so 'dahat  // MatsP_166.12* //
bhasmÅk­tya tata÷ sarvÃæl  $ lokÃællokagururhari÷  &
bhÆyo nirvÃpayÃmÃsa  % yugÃntena ca karmaïà  // MatsP_166.13 //
sahasrav­«Âi÷ Óatadhà  $ bhÆtvà k­«ïo mahÃbala÷  &
divyatoyena havi«Ã  % tarpayÃmÃsa medinÅm  // MatsP_166.14 //
tata÷ k«ÅranikÃyena  $ svÃdunà paramÃmbhasà  &
Óivena puïyena mahÅ  % nirvÃïamagamatparam  // MatsP_166.15 //
tena rodhena saæchannà  $ payasÃæ var«ato dharà  &
ekÃrïavajalÅbhÆtà  % sarvasattvavivarjità  // MatsP_166.16 //
mahÃsattvÃnyapi vibhuæ  $ pravi«ÂÃnyamitaujasam  &
na«ÂÃrkapavanÃkÃÓe  % sÆk«me jagati saæv­te  // MatsP_166.17 //
saæÓo«amÃtmanà k­tvà  $ samudrÃnapi dehina÷  &
dagdhvà saæplÃvya ca tathà  % svapityeka÷ sanÃtana÷  // MatsP_166.18 //
paurÃïaæ rÆpamÃsthÃya  $ svapityamitavikrama÷  &
ekÃrïavajalavyÃpÅ  % yogÅ yogamupÃÓrita÷  // MatsP_166.19 //
anekÃni sahasrÃïi  $ yugÃnyekÃrïavÃmbhasi  &
na cainaæ kaÓcidavyaktaæ  % vyaktaæ veditumarhati  // MatsP_166.20 //
kaÓcaiva puru«o nÃma  $ kiæyoga÷ kaÓca yogavÃn  &
asau kiyantaæ kÃlaæ ca  % ekÃrïavavidhiæ prabhu÷  // MatsP_166.21 //
kari«yatÅti bhagavÃn  $ iti kaÓcin na budhyate  // MatsP_166.22 //
na dra«Âà naiva gamità  $ na j¤Ãtà naiva pÃrÓvaga÷  &
tasya na j¤Ãyate kiæcit  % tam­te devasattamam  // MatsP_166.23 //
nabha÷ k«itiæ pavanam apa÷ prakÃÓakaæ  $ prajÃpatiæ bhuvanadharaæ sureÓvaram  &
pitÃmahaæ Órutinilayaæ mahÃmuniæ  % praÓÃmya bhÆya÷ Óayanaæ hyarocayat  // MatsP_166.24 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 167

*matsya uvÃca
evamekÃrïavÅbhÆte  $ Óete lokemahÃdyuti÷  &
pracchÃdya salilenorvÅæ  % haæso nÃrÃyaïastadà  // MatsP_167.1 //
mahato rajaso madhye  $ mahÃrïavasara÷su vai  &
virajaskaæ mahÃbÃhum  % ak«ayaæ brahma yadvidu÷  // MatsP_167.2 //
ÃtmarÆpaprakÃÓena  $ tamasà saæv­ta÷ prabhu÷  &
mana÷ sÃttvikamÃdhÃya  % yatra tatsatyamÃsata  // MatsP_167.3 //
yÃthÃtathyaæ paraæ j¤Ãnaæ  $ bhÆtaæ tadbrahmaïà purà  &
rahasyÃraïyakoddi«Âaæ  % yaccaupani«adaæ sm­tam  // MatsP_167.4 //
puru«o yaj¤a ityetad  $ yatparaæ parikÅrtitam  &
yaÓcÃnya÷ puru«Ãkhya÷ syÃt  % sa e«a puru«ottama÷  // MatsP_167.5 //
ye ca yaj¤akarà viprà  $ ye cartvija iti sm­tÃ÷  &
asmÃdeva purà bhÆtà  % yaj¤ebhya÷ ÓrÆyatÃæ tathà  // MatsP_167.6 //
brahmÃïaæ prathamaæ vaktrÃd  $ udgÃtÃraæ ca sÃmagam  &
hotÃramapi cÃdhvaryuæ  % bÃhubhyÃmas­jatprabhu÷  // MatsP_167.7 //
brahmaïo brÃhmaïÃcchaæsi  $ prastotÃraæ ca sarvaÓa÷  &
tau mitrÃvaruïau p­«ÂhÃt  % pratiprastÃrameva ca  // MatsP_167.8 //
udarÃtpratihartÃraæ  $ potÃraæ caiva pÃrthiva  &
acchÃvÃkamathorubhyÃæ  % ne«ÂÃraæ caiva pÃrthiva  // MatsP_167.9 //
pÃïibhyÃmatha cÃgnÅdhraæ  $ subrahmaïyaæ ca jÃnuta÷  &
grÃvastutaæ tu pÃdÃbhyÃm  % unnetÃraæ ca yÃju«am  // MatsP_167.10 //
evamevai«a bhagavÃn  $ «o¬aÓaiva jagatpati÷  &
pravaktÌnsarvayaj¤ÃnÃm  % ­tvijo 's­jaduttamÃn  // MatsP_167.11 //
tade«a vai vedamaya÷  $ puru«o yaj¤asaæj¤ita÷  &
vedÃÓcaitanmayÃ÷ sarve  % sÃÇgopani«adakriyÃ÷  // MatsP_167.12 //
svapityekÃrïave caiva  $ yadÃÓcaryamabhÆtpurà  &
ÓrÆyatÃæ tadyathà viprà  % mÃrkaï¬eyakutÆhalam  // MatsP_167.13 //
gÅrïo bhagavatastasya  $ kuk«Ãveva mahÃmuni÷  &
bahuvar«asahasrÃyus  % tasyaiva varatejasà  // MatsP_167.14 //
aÂaæstÅrthaprasaÇgena  $ p­thivÅæ tÅrthagocarÃm  &
ÃÓramÃïi ca puïyÃni  % devatÃyatanÃni ca  // MatsP_167.15 //
deÓÃnrëÂrÃïi citrÃïi  $ purÃïi vividhÃni ca  &
japahomapara÷ ÓÃntas  % tapo ghoraæ samÃsthita÷  // MatsP_167.16 //
mÃrkaï¬eyastatastasya  $ ÓanairvaktrÃdvini÷s­ta÷  &
sa ni«krÃmanna cÃtmÃnaæ  % jÃnÅte devamÃyayà  // MatsP_167.17 //
ni«kramyÃpyasya vadanÃd  $ ekÃrïavamatho jagat  &
sarvatastamasÃcchannaæ  % mÃrkaï¬eyo 'nvavaik«ata  // MatsP_167.18 //
tasyotpannaæ bhayaæ tÅvraæ  $ saæÓayaÓcÃtmajÅvite  &
devadarÓanasaæh­«Âo  % vismayaæ paramaæ gata÷  // MatsP_167.19 //
cintaya¤jalamadhyastho  $ mÃrkaï¬eyo viÓaÇkita÷  &
kiæ nu syÃnmama cinteyaæ  % moha÷ svapno 'nubhÆyate  // MatsP_167.20 //
vyaktamanyatamo bhÃvas  $ te«Ãæ saæbhÃvito mama  &
na hÅd­Óaæ jagatkleÓam  % ayuktaæ satyamarhati  // MatsP_167.21 //
na«ÂacandrÃrkapavane  $ na«ÂaparvatabhÆtale  &
katama÷ syÃdayaæ loka  % iti cintÃmavasthita÷  // MatsP_167.22 //
dadarÓa cÃpi puru«aæ  $ svapantaæ parvatopamam  &
salile 'rdhamatho magnaæ  % jÅmÆtamiva sÃgare  // MatsP_167.23 //
jvalantamiva tejobhir  $ goyuktamiva bhÃskaram  &
ÓarvaryÃæ jÃgratamiva  % bhÃsantaæ svena tejasà  // MatsP_167.24 //
devaæ dra«ÂumihÃyÃta÷  $ ko bhavÃniti vismayÃt  &
tathaiva sa muni÷ kuk«iæ  % punareva praveÓita÷  // MatsP_167.25 //
sampravi«Âa÷ puna÷ kuk«iæ  $ mÃrkaï¬eyo 'tivismaya÷  &
tathaiva tu punarbhÆyo  % vijÃnansvapnadarÓanam  // MatsP_167.26 //
sa tathaiva yathÃpÆrvaæ  $ yo dharÃmaÂate purà  &
puïyatÅrthajalopetÃæ  % vividhÃnyÃÓramÃïi ca  // MatsP_167.27 //
kratubhiryajamÃnÃÓca  $ samÃptavaradak«iïÃn  &
apaÓyaddevakuk«isthÃn  % yÃjakächataÓo dvijÃn  // MatsP_167.28 //
sadv­ttamÃsthitÃ÷ sarve  $ varïà brÃhmaïapÆrvakÃ÷  &
catvÃraÓcÃÓramÃ÷ samyag  % yathoddi«Âà mayà tava  // MatsP_167.29 //
evaæ var«aÓataæ sÃgraæ  $ mÃrkaï¬eyasya dhÅmata÷  &
carata÷ p­thivÅæ sarvÃæ  % na kuk«yanta÷ samÅk«ita÷  // MatsP_167.30 //
tata÷ kadÃcidatha vai  $ punarvaktrÃdvini÷s­ta÷  &
suptaæ nyagrodhaÓÃkhÃyÃæ  % bÃlamekaæ niraik«ata  // MatsP_167.31 //
tathaivaikÃrïavajale  $ nÅhÃreïÃv­tÃmbare  &
avyagra÷ krŬate loke  % sarvabhÆtavivarjite  // MatsP_167.32 //
sa munirvismayÃvi«Âa÷  $ kautÆhalasamanvita÷  &
bÃlamÃdityasaækÃÓaæ  % nÃÓaknodabhivÅk«itum  // MatsP_167.33 //
sa cintayaæstathaikÃnte  $ sthitvà salilasaænidhau  &
pÆrvad­«Âamidaæ mene  % ÓaÇkito devamÃyayà  // MatsP_167.34 //
agÃdhasalile tasmin  $ mÃrkaï¬eya÷ savismaya÷  &
plavaæstathÃrtim agamad  % bhayÃtsaætrastalocana÷  // MatsP_167.35 //
sa tasmai bhagavÃnÃha  $ svÃgataæ bÃlayogavÃn  &
babhëe meghatulyena  % svareïa puru«ottama÷  // MatsP_167.36 //
mà bhairvatsa na bhetavyam  $ ihaivÃyÃhi me 'ntikam  &
mÃrkaï¬eyo munistvÃha  % bÃlaæ taæ ÓramapŬita÷  // MatsP_167.37 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
ko mÃæ nÃmnà kÅrtayati  $ tapa÷ paribhavanmama  &
divyaæ var«asahasrÃkhyaæ  % dhar«ayanniva me vaya÷  // MatsP_167.38 //
na hye«a va÷ samÃcÃro  $ deve«vapi mamocita÷  &
mÃæ brahmÃpi hi deveÓo  % dÅrghÃyuriti bhëate  // MatsP_167.39 //
kastamo ghoramÃsÃdya  $ mÃmadya tyaktajÅvita÷  &
mÃrkaï¬eyeti mÃmuktvà  % m­tyumÅk«itumarhati  // MatsP_167.40 //

*sÆta uvÃca
evamÃbhëya taæ krodhÃn  $ mÃrkaï¬eyo mahÃmuni÷  &
tathaiva bhagavÃnbhÆyo  % babhëe madhusÆdana÷  // MatsP_167.41 //

*ÓrÅbhagavÃn uvÃca
ahaæ te janako vatsa  $ h­«ÅkeÓa÷ pità guru÷  &
Ãyu«pradÃtà paurÃïa÷  % kiæ mÃæ tvaæ nopasarpasi  // MatsP_167.42 //
mÃæ putrakÃma÷ prathamaæ  $ pità te 'Çgiraso muni÷  &
pÆrvamÃrÃdhayÃmÃsa  % tapastÅvraæ samÃÓrita÷  // MatsP_167.43 //
tatastvÃæ ghoratapasà  $ prÃv­ïodamitaujasam  &
uktavÃnahamÃtmasthaæ  % mahar«im amitaujasam  // MatsP_167.44 //
ka÷ samutsahate cÃnyo  $ yo na bhÆtÃtmakÃtmaja÷  &
dra«ÂumekÃrïavagataæ  % krŬantaæ yogavartmanà  // MatsP_167.45 //
tata÷ prah­«Âavadano  $ vismayotphullalocana÷  &
mÆrdhni baddhäjalipuÂo  % mÃrkaï¬eyo mahÃtapÃ÷  // MatsP_167.46 //
nÃmagotre tata÷ procya  $ dÅrghÃyurlokapÆjita÷  &
tasmai bhagavate bhaktyà  % namaskÃramathÃkarot  // MatsP_167.47 //

*mÃrkaï¬eya uvÃca
iccheyaæ tattvato mÃyÃm  $ imÃæ j¤Ãtuæ tavÃnagha  &
yadekÃrïavamadhyastha÷  % Óe«e tvaæ bÃlarÆpavÃn  // MatsP_167.48 //
kiæsaæj¤aÓcaiva bhagavÃæl  $ loke vij¤Ãyase prabho  &
tarkaye tvÃæ mahÃtmÃnaæ  % ko hyanya÷ sthÃtumarhati  // MatsP_167.49 //

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
ahaæ nÃrÃyaïo brahman  $ sarvabhÆtavinÃÓana÷  &
ahaæ sahasraÓÅr«Ãkhyo  % ya÷ padairabhisaæj¤ita÷  // MatsP_167.50 //
Ãdityavarïa÷ puru«o  $ makhe brahmamayo makha÷  &
ahamagnirhavyavÃho  % yÃdasÃæ patiravyaya÷  // MatsP_167.51 //
ahamindrapade Óakro  $ var«ÃïÃæ parivatsara÷  &
ahaæ yogÅ yugÃkhyasya  % yugÃntÃvarta eva ca  // MatsP_167.52 //
ahaæ sarvÃïi sattvÃni  $ daivatÃnyakhilÃni tu  &
bhujaægÃnÃmahaæ Óe«as  % tÃrk«yo vai sarvapak«iïÃm  // MatsP_167.53 //
k­tÃnta÷ sarvabhÆtÃnÃæ  $ viÓve«Ãæ kÃlasaæj¤ita÷  &
ahaæ dharmastapaÓcÃhaæ  % sarvÃÓramanivÃsinÃm  // MatsP_167.54 //
ahaæ caiva sariddivyà  $ k«ÅrodaÓca mahÃrïava÷  &
yattatsatyaæ ca paramam  % ahameka÷ prajÃpati÷  // MatsP_167.55 //
ahaæ sÃækhyamahaæ yogo  $ 'pyahaæ tatparamaæ padam  &
ahamijyà kriyà cÃham  % ahaæ vidyÃdhipa÷ sm­ta÷  // MatsP_167.56 //
ahaæ jyotirahaæ vÃyur  $ ahaæ bhÆmirahaæ nabha÷  &
ahamÃpa÷ samudrÃÓca  % nak«atrÃïi diÓo daÓa  // MatsP_167.57 //
ahaæ var«amahaæ soma÷  $ parjanyo 'hamahaæ ravi÷  &
k«ÅrodasÃgare cÃhaæ  % samudre va¬avÃmukha÷  // MatsP_167.58 //
vahni÷ saævartako bhÆtvà  $ pibaæstoyamayaæ havi÷  &
ahaæ purÃïa÷ paramaæ  % tathaivÃhaæ parÃyaïam  // MatsP_167.59 //
ahaæ bhÆtasya bhavyasya  $ vartamÃnasya saæbhava÷  &
yatkiæcitpaÓyase vipra  % yacch­ïo«i ca kiæcana  // MatsP_167.60 //
yalloke cÃnubhavasi  $ tatsarvaæ mÃmanusmara  &
viÓvaæ s­«Âaæ mayà pÆrvaæ  % s­jyaæ cÃdyÃpi paÓya mÃm  // MatsP_167.61 //
yuge yuge ca srak«yÃmi  $ mÃrkaï¬eyÃkhilaæ jagat  &
tadetadakhilaæ sarvaæ  % mÃrkaï¬eyÃvadhÃraya  // MatsP_167.62 //
ÓuÓrÆ«urmama dharmÃæÓca  $ kuk«au cara sukhaæ mama  &
mama brahmà ÓarÅrastho  % devaiÓca ­«ibhi÷ saha  // MatsP_167.63 //
vyaktamavyaktayogaæ mÃm  $ avagacchÃsuradvi«am  &
ahamekÃk«aro mantras  % tryak«araÓcaiva tÃraka÷  // MatsP_167.64 //
parastrivargÃd oækÃras  $ trivargÃrthanidarÓana÷  &
evamÃdipurÃïeÓo  % vadanneva mahÃmati÷  // MatsP_167.65 //
vaktramÃh­tavÃnÃÓu  $ mÃrkaï¬eyaæ mahÃmunim  &
tato bhagavata÷ kuk«iæ  % pravi«Âo munisattama÷  // MatsP_167.66 //
sa tasminsukhamekÃnte  $ ÓuÓrÆ«urhaæsamavyayam  &
yo 'hameva vividhatanuæ pariÓrito  % mahÃrïave vyapagatacandrabhÃskare  \
ÓanaiÓcaranprabhurapi haæsasaæj¤ito  # 's­jajjagadviharati kÃlaparyaye  // MatsP_167.67 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 168

*matsya uvÃca
Ãpava÷ sa vibhurbhÆtvà  $ cÃrayÃmÃsa vai tapa÷  &
chÃdayitvÃtmano dehaæ  % yÃdasÃæ kulasaæbhavam  // MatsP_168.1 //
tato mahÃtmÃtibalo  $ matiæ lokasya sarjane  &
mahatÃæ pa¤cabhÆtÃnÃæ  % viÓvo viÓvamacintayat  // MatsP_168.2 //
tasya cintayamÃnasya  $ nirvÃte saæsthite 'rïave  &
nirÃkÃÓe toyamaye  % sÆk«me jagati gahvare  // MatsP_168.3 //
Å«atsaæk«obhayÃmÃsa  $ so 'rïavaæ salilÃÓraya÷  &
anantarormibhi÷ sÆk«mam  % atha chidramabhÆtpurà  // MatsP_168.4 //
Óabdaæ prati tadodbhÆto  $ mÃrutaÓchidrasaæbhava÷  &
sa labdhvÃntaramak«obhyo  % vyavardhata samÅraïa÷  // MatsP_168.5 //
vivardhatà balavatà  $ vegÃdvik«obhito 'rïava÷  &
tasyÃrïavasya k«ubdhasya  % tasminnambhasi manthite  \
k­«ïavartmà samabhavat  # prabhurvaiÓvÃnaro mahÃn  // MatsP_168.6 //
tata÷ saæÓo«ayÃmÃsa  $ pÃvaka÷ salilaæ bahu  &
k«ayÃjjalanidheÓchidram  % abhavadvist­taæ nabha÷  // MatsP_168.7 //
ÃtmatejodbhavÃ÷ puïyà  $ Ãpo 'm­tarasopamÃ÷  &
ÃkÃÓaæ chidrasambhÆtaæ  % vÃyurÃkÃÓasaæbhava÷  // MatsP_168.8 //
ÃbhyÃæ saæghar«aïodbhÆtaæ  $ pÃvakaæ vÃyusaæbhavam  &
d­«Âvà prÅto mahÃdevo  % mahÃbhÆtavibhÃvana÷  // MatsP_168.9 //
d­«Âvà bhÆtÃni bhagavÃæl  $ lokas­«Âyarthamuttamam  &
brahmaïo janmasahitaæ  % bahurÆpo vyacintayat  // MatsP_168.10 //
caturyugÃbhisaækhyÃte  $ sahasrayugaparyaye  &
bahujanmà hi viÓvÃtmà  % brahmaïo havirucyate  // MatsP_168.11 //
yatp­thivyÃæ dvijendrÃïÃæ  $ tapasà bhÃvitÃtmanÃm  &
j¤Ãnaæ v­«Âaæ tu viÓvÃrthe  % yoginÃæ yÃti mukhyatÃm  // MatsP_168.12 //
taæ yogavantaæ vij¤Ãya  $ sampÆrïaiÓvaryamuttamam  &
pade brahmaïi viÓveÓaæ  % nyayojayata yogavit  // MatsP_168.13 //
tatastasminmahÃtoye  $ mahÅÓo hariracyuta÷  &
jale krŬaæÓca vidhivan  % modate sarvalokak­t  // MatsP_168.14 //
padmaæ nÃbhyudbhavaæ caikaæ  $ samutpÃditavÃæstadà  &
sahasraparïaæ virajaæ  % bhÃskarÃbhaæ hiraïmayam  // MatsP_168.15 //
hutÃÓanajvalitaÓikhojjvalatprabham  $ upasthitaæ ÓaradamalÃrkatejasam  &
virÃjate kamalamudÃravarcasaæ  % mahÃtmanastanuruhacÃrudarÓanam  // MatsP_168.16 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 169

*matsya uvÃca
atha yogavatÃæ Óre«Âham  $ as­jadbhÆritejasam  &
sra«ÂÃraæ sarvalokÃnÃæ  % brahmÃïaæ sarvatomukham  // MatsP_169.1 //
yasminhiraïmaye padme  $ bahuyojanavist­tam  &
sarvatejoguïamayaæ  % pÃrthivairlak«aïairv­tam  // MatsP_169.2 //
tacca padmaæ purÃïaj¤Ã÷  $ p­thivÅrÆpamuttamam  &
nÃrÃyaïasamudbhÆtaæ  % pravadanti mahar«aya÷  // MatsP_169.3 //
yà padmà sà rasà devÅ  $ p­thivÅ paricak«yate  &
ye padmasÃraguravas  % tÃndivyÃn parvatÃnvidu÷  // MatsP_169.4 //
himavantaæ ca meruæ ca  $ nÅlaæ ni«adhameva ca  &
kailÃsaæ mu¤javantaæ ca  % tathÃnyaæ gandhamÃdanam  // MatsP_169.5 //
puïyaæ triÓikharaæ caiva  $ kÃntaæ mandarameva ca  &
udayaæ pi¤jaraæ caiva  % vindhyavantaæ ca parvatam  // MatsP_169.6 //
ete devagaïÃnÃæ ca  $ siddhÃnÃæ ca mahÃtmanÃm  &
ÃÓrayÃ÷ puïyaÓÅlÃnÃæ  % sarvakÃmaphalapradÃ÷  // MatsP_169.7 //
ete«Ãmantare deÓo  $ jambÆdvÅpa iti sm­ta÷  &
jambÆdvÅpasya saæsthÃnaæ  % yaj¤iyà yatra vai kriyÃ÷  // MatsP_169.8 //
ebhyo yatsravate toyaæ  $ divyÃm­tarasopamam  &
divyÃstÅrthaÓatÃdhÃrÃ÷  % suramyÃ÷ sarita÷ sm­tÃ÷  // MatsP_169.9 //
sm­tÃni yÃni padmasya  $ kesarÃïi samantata÷  &
asaækhyeyÃ÷ p­thivyÃste  % viÓve vai dhÃtuparvatÃ÷  // MatsP_169.10 //
yÃni padmasya parïÃni  $ bhÆrÅïi tu narÃdhipa  &
te durgamÃ÷ Óailacità  % mlecchadeÓà vikalpitÃ÷  // MatsP_169.11 //
yÃnyadhobhÃgaparïÃni  $ te nivÃsÃstu bhÃgaÓa÷  &
daityÃnÃmuragÃïÃæ ca  % pataÇgÃnÃæ ca pÃrthiva  // MatsP_169.12 //
te«Ãæ mahÃrïavo yatra  $ tadrasetyabhisaæj¤itam  &
mahÃpÃtakakarmÃïo  % majjante yatra mÃnavÃ÷  // MatsP_169.13 //
padmasyÃntarato yattad  $ ekÃrïavagatà mahÅ  &
proktÃtha dik«u sarvÃsu  % catvÃra÷ salilÃkarÃ÷  // MatsP_169.14 //
evaæ nÃrÃyaïasyÃrthe  $ mahÅ pu«karasaæbhavà  &
prÃdurbhÃvo 'pyayaæ tasmÃn  % nÃmnà pu«karasaæj¤ita÷  // MatsP_169.15 //
etasmÃtkÃraïÃttajj¤ai÷  $ purÃïai÷ paramar«ibhi÷  &
yÃj¤ikairvedad­«ÂÃntair  % yaj¤e padmavidhi÷ sm­ta÷  // MatsP_169.16 //
evaæ bhagavatà tena  $ viÓve«Ãæ dhÃraïÃvidhi÷  &
parvatÃnÃæ nadÅnÃæ ca  % hradÃnÃæ caiva nirmita÷  // MatsP_169.17 //
vibhustathaivÃpratimaprabhÃva÷  $ prabhÃkarÃbho varuïa÷ sitadyuti÷  &
Óanai÷ svayaæbhÆ÷ Óayanaæ s­jattadà  % jaganmayaæ padmavidhiæ mahÃrïave  // MatsP_169.18 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 170

*matsya uvÃca
vighnastapasi sambhÆto  $ madhurnÃma mahÃsura÷  &
tenaiva ca sahodbhÆto hy  % asuro nÃma kaiÂabha÷  // MatsP_170.1 //
tau rajastamasau vi«ïo÷  $ sambhÆtau tÃmasau gaïau  &
ekÃrïave jagatsarvaæ  % k«obhayantau mahÃbalau  // MatsP_170.2 //
divyaraktÃmbaradharau  $ ÓvetadÅptogradaæ«Âriïau  &
kirÅÂakuï¬alodagrau  % keyÆravalayojjvalau  // MatsP_170.3 //
mahÃviv­tatÃmrÃk«au  $ pÅnoraskau mahÃbhujau  &
mahÃgire÷ saæhananau  % jaÇgamÃviva parvatau  // MatsP_170.4 //
navameghapratÅkÃÓÃv  $ Ãdityasad­ÓÃnanau  &
vidyudÃbhau gadÃgrÃbhyÃæ  % karÃbhyÃmatibhÅ«aïau  // MatsP_170.5 //
tau pÃdayostu vinyÃsÃd  $ utk«ipantÃvivÃrïavam  &
kampayantÃviva hariæ  % ÓayÃnaæ madhusÆdanam  // MatsP_170.6 //
tau tatra vicarantau sma  $ pu«kare viÓvatomukham  &
yoginÃæ Óre«ÂhamÃsÃdya  % dÅptaæ dad­Óatustadà  // MatsP_170.7 //
nÃrÃyaïasamÃj¤Ãtaæ  $ s­jantamakhilÃ÷ prajÃ÷  &
daivatÃni ca viÓvÃni  % mÃnasÃnasurÃn­«Ån  // MatsP_170.8 //
tatastÃvÆcatustatra  $ brahmÃïamasurottamau  &
dÅptau mumÆr«Æ saækruddhau  % ro«avyÃkulitek«aïau  // MatsP_170.9 //
kastvaæ pu«karamadhyastha÷  $ sito«ïÅ«aÓcaturbhuja÷  &
ÃdhÃya niyamaæ mohÃd  % Ãste tvaæ vigatajvara÷  // MatsP_170.10 //
ehyÃgacchÃvayor yuddhaæ  $ dehi tvaæ kamalodbhava  &
ÃvÃbhyÃæ paramÅÓÃbhyÃm  % aÓaktastvamihÃrïave  // MatsP_170.11 //
tatra kaÓcodbhavastubhyaæ  $ kena vÃsi na yojita÷  &
ka÷ sra«Âà kaÓca te goptà  % kena nÃmnà vidhÅyase  // MatsP_170.12 //

*brahmovÃca
eka ityucyate lokair  $ avicintya÷ sahasrad­k  &
tatsaæyogena bhavato÷  % karma nÃmÃvagacchatÃm  // MatsP_170.13 //
*madhukaiÂabhÃvÆcatu÷
nÃvayo÷ paramaæ loke  $ kiæcidasti mahÃmate  &
ÃvÃbhyÃæ chÃdyate viÓvaæ  % tamasà rajasÃtha vai  // MatsP_170.14 //
rajastamomayÃvÃvÃm  $ ­«ÅïÃm avalaÇghitau  &
chÃdyamÃnau dharmaÓÅlau  % dustarau sarvadehinÃm  // MatsP_170.15 //
ÃvÃbhyÃmuhyate loko  $ du«karÃbhyÃæ yuge yuge  &
ÃvÃmarthaÓca kÃmaÓca  % yaj¤a÷ svargaparigraha÷  // MatsP_170.16 //
sukhaæ yatra mudà yuktaæ  $ yatra ÓrÅ÷ kÅrtireva ca  &
ye«Ãæ yatkÃÇk«itaæ caiva  % tattadÃvÃæ vicintaya  // MatsP_170.17 //

*brahmovÃca
yatnÃd yogavato d­«Âyà  $ yoga÷ pÆrvaæ mayÃrjita÷  &
taæ samÃdhÃya guïavat  % sattvaæ cÃsmi samÃÓrita÷  // MatsP_170.18 //
ya÷ paro yogamatimÃn  $ yogÃkhya÷ sattvameva ca  &
rajasastamasaÓcaiva  % ya÷ sra«ÂÃ viÓvasaæbhava÷  // MatsP_170.19 //
tato bhÆtÃni jÃyante  $ sÃttvikÃnÅtarÃïi ca  &
sa eva hi yuvÃæ nÃæÓe  % vaÓÅ devo hani«yati  // MatsP_170.20 //
svapanneva tata÷ ÓrÅmÃn  $ bahuyojanavist­tam  &
bÃhuæ nÃrÃyaïo brahmà  % k­tavÃnÃtmamÃyayà  // MatsP_170.21 //
k­«yamÃïau tatastasya  $ bÃhunà bÃhuÓÃlina÷  &
ceratustau vigalitau  % ÓakunÃviva pÅvarau  // MatsP_170.22 //
tatastÃvÃhaturgatvà  $ tadà devaæ sanÃtanam  &
padmanÃbhaæ h­«ÅkeÓaæ  % praïipatya sthitÃvubhau  // MatsP_170.23 //
jÃnÅvastvÃæ viÓvayoniæ  $ tvÃmekaæ puru«ottamam  &
tvamÃvÃæ pÃhi hetvartham  % idaæ nau buddhikÃraïam  // MatsP_170.24 //
amoghadarÓana÷ sa tvaæ  $ yatastvÃæ vidva÷ ÓÃÓvatam  &
tatastvÃmÃgatÃvÃvÃm  % abhita÷ prasamÅk«itum  // MatsP_170.25 //
tadicchÃmo varaæ deva  $ tvatto 'dbhutam ariædama  &
amoghadarÓano 'si tvaæ  % namaste samitiæjaya  // MatsP_170.26 //

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
kimarthaæ hi drutaæ brÆtaæ  $ varaæ hyasurasattamau  &
dattÃyu«kau punarbhÆyo  % raho jÅvitum icchatha÷  // MatsP_170.27 //
*madhukaiÂabhÃvÆcatu÷
yasminna kaÓcinm­tavÃn  $ deva tasminprabho vadham  &
tamicchÃvo vadhaÓcaiva  % tvatto no 'stu mahÃvrata  // MatsP_170.28 //

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
bìhaæ yuvÃæ tu pravarau  $ bhavi«yatkÃlasaæbhave  &
bhavi«yato na saædeha÷  % satyametadbravÅmi vÃm  // MatsP_170.29 //
varaæ pradÃyÃtha mahÃsurÃbhyÃæ  $ sanÃtano viÓvavara÷ surottama÷  &
rajastamovargabhavÃyanau yamau  % mamantha tÃvÆrutalena vai prabhu÷  // MatsP_170.30 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 171

*matsya uvÃca
sthitvà ca tasminkamale  $ brahmà brahmavidÃæ vara÷  &
ÆrdhvabÃhurmahÃtejÃs  % tapo ghoraæ samÃÓrita÷  // MatsP_171.1 //
prajvalanniva tejobhir  $ bhÃbhi÷ svÃbhistamonuda÷  &
babhÃse sarvadharmastha÷  % sahasrÃæÓurivÃæÓubhi÷  // MatsP_171.2 //
athÃnyadrÆpamÃsthÃya  $ ÓaæbhurnÃrÃyaïo 'vyaya÷  &
ÃjagÃma mahÃtejà  % yogÃcÃryo mahÃyaÓÃ÷  // MatsP_171.3 //
sÃækhyÃcÃryo hi matimÃn  $ kapilo brÃhmaïo vara÷  &
ubhÃvapi mahÃtmÃnau  % stuvantau k«etratatparau  // MatsP_171.4 //
tau prÃptÃvÆcatustatra  $ brahmÃïamamitaujasam  &
parÃvaraviÓe«aj¤au  % pÆjitau ca mahar«ibhi÷  // MatsP_171.5 //
brahmÃtmad­¬habandhaÓca  $ viÓÃlo jagadÃsthita÷  &
grÃmaïÅ÷ sarvabhÆtÃnÃæ  % brahmà trailokyapÆjita÷  // MatsP_171.6 //
tayostadvacanaæ Órutvà  $ brahmÃbhyÃh­tayogavit  &
trÅnimÃn k­tavÃællokÃn  % yatheyaæ brahmaïa÷ Óruti÷  // MatsP_171.7 //
putraæ ca Óaæbhave caikaæ  $ samutpÃditavÃn­«i÷  &
tasyÃgre vÃgyatastasthau  % brahmà tÃmasamavyayam  // MatsP_171.8 //
sotpannamÃtro brahmÃïam  $ uktavÃnmÃnasa÷ suta÷  &
kiæ kurmastava sÃhÃyyaæ  % bravÅtu bhagavÃn­«i÷  // MatsP_171.9 //

*brahmovÃca
ya e«a kapilo brahma  $ nÃrÃyaïamayastathà  &
vadate bhavatastattvaæ  % tatkuru«va mahÃmate  // MatsP_171.10 //
brahmaïastu tadarthaæ tu  $ tadà bhÆya÷ samutthita÷  &
ÓuÓrÆ«urasmi yuvayo÷  % kiæ karomi k­täjali÷  // MatsP_171.11 //

*ÓrÅbhagavÃnuvÃca
yatsatyamak«araæ brahma hy  $ a«ÂÃdaÓavidhaæ tu tat  &
yatsatyaæ yad­taæ tattu  % paraæ padamanusmara  // MatsP_171.12 //
etadvaco niÓamyaiva  $ yayau sa diÓamuttarÃm  &
gatvà ca tatra brahmatvam  % agamajj¤Ãnatejasà  // MatsP_171.13 //
tato brahmà bhuvaæ nÃma  $ dvitÅyamas­jatprabhu÷  &
saækalpayitvà manasà  % tameva ca mahÃmanÃ÷  // MatsP_171.14 //
tata÷ so 'thÃbravÅdvÃkyaæ  $ kiæ karomi pitÃmaha  &
pitÃmahasamÃj¤Ãto  % brahmÃïaæ samupasthita÷  // MatsP_171.15 //
brahmÃbhyÃsaæ tu k­tavÃn  $ bhuvaÓca p­thivÅæ gata÷  &
prÃptaÓca paramaæ sthÃnaæ  % sa tayo÷ pÃrÓvamÃgata÷  // MatsP_171.16 //
tasminnapi gate putre  $ t­tÅyamas­jatprabhu÷  &
mok«aprav­ttikuÓalaæ  % bhÆrbhuvaæ nÃmato vibhum  // MatsP_171.17 //
gopatitvaæ samÃsÃdya  $ tayorevÃgamadgatim  &
evaæ putrÃstrayo 'pyeta  % uktÃ÷ ÓaæbhormahÃtmana÷  // MatsP_171.18 //
tÃng­hÅtvà sutÃæstasya  $ prayÃta÷ svÃrjitÃæ gatim  &
nÃrÃyaïaÓca bhagavÃn  % kapilaÓca yatÅÓvara÷  // MatsP_171.19 //
yaæ kÃlaæ tau gatau muktau  $ brahmà taæ kÃlameva hi  &
tato ghoratamaæ bhÆya÷  % saæÓrita÷ paramaæ vratam  // MatsP_171.20 //
na reme 'tha tato brahmà  $ prabhurekastapaÓcaran  &
ÓarÅrÃrdhÃttato bhÃryÃæ  % samutpÃditavächubhÃm  // MatsP_171.21 //
tapasà tejasà caiva  $ varcasà niyamena ca  &
sad­ÓÅmÃtmano devÅæ  % samarthÃæ lokasarjane  // MatsP_171.22 //
tayà samÃhitastatra  $ reme brahmà tapaÓcaran  &
tato jagÃda tripadÃæ  % gÃyatrÅæ vedapÆjitÃm  // MatsP_171.23 //
s­janprajÃnÃæ pataya÷  $ sÃgarÃæÓcÃs­jadvibhu÷  &
aparÃæÓcaiva caturo  % vedÃngÃyatrisaæbhavÃn  // MatsP_171.24 //
Ãtmana÷ sad­ÓÃnputrÃn  $ as­jadvai pitÃmaha÷  &
viÓve prajÃnÃæ patayo  % yebhyo lokà vini÷s­tÃ÷  // MatsP_171.25 //
viÓveÓaæ prathamaæ tÃvan  $ mahÃtÃpasamÃtmajam  &
sarvamantrahitaæ puïyaæ  % nÃmnà dharmaæ sa s­«ÂavÃn  // MatsP_171.26 //
dak«aæ marÅcimatriæ ca  $ pulastyaæ pulahaæ kratum  &
vasi«Âhaæ gautamaæ caiva  % bh­gumaÇgirasaæ manum  // MatsP_171.27 //
athaivÃdbhutamityete  $ j¤eyÃ÷ paitÃmahar«aya÷  &
trayodaÓaguïaæ dharmam  % Ãlabhanta mahar«aya÷  // MatsP_171.28 //
aditirditirdanu÷ kÃlà  $ anÃyu÷ siæhikà muni÷  &
tÃmrà krodhÃtha suratà  % vinatà kadrureva ca  // MatsP_171.29 //
dak«asyÃpatyametà vai  $ kanyà dvÃdaÓa pÃrthiva  &
marÅce÷ kaÓyapa÷ putras  % tapasà nirmita÷ kila  // MatsP_171.30 //
tasmai kanyà dvÃdaÓÃnyà  $ dak«astÃ÷ pradadau tadà  &
nak«atrÃïi ca somÃya  % tadà vai dattavÃn­«i÷  // MatsP_171.31 //
rohiïyÃdÅni sarvÃïi  $ puïyÃni ravinandana  &
lak«mÅrmarutvatÅ sÃdhyà  % viÓveÓà ca matà Óubhà  // MatsP_171.32 //
devÅ sarasvatÅ caiva  $ brahmaïà nirmitÃ÷ purà  &
etÃ÷ pa¤ca vari«Âhà vai  % suraÓre«ÂhÃya pÃrthiva  // MatsP_171.33 //
dattà bhadrÃya dharmÃya  $ brahmaïà d­«Âakarmaïà  &
yà tu rÆpavatÅ patnÅ  % brahmaïa÷ kÃmarÆpiïÅ  // MatsP_171.34 //
surabhi÷ sà hità bhÆtvà  $ brahmÃïaæ samupasthità  &
tatastÃmagamadbrahmà  % maithunaæ lokapÆjita÷  // MatsP_171.35 //
lokasarjanahetuj¤o  $ gavÃmarthÃya sattama÷  &
jaj¤ire ca sutÃstasyÃæ  % vipulà dhÆmasaænibhÃ÷  // MatsP_171.36 //
naktasaædhyÃbhrasaækÃÓÃ÷  $ prÃdahaæstigmatejasa÷  &
te rudanto dravantaÓca  % garhayanta÷ pitÃmaham  // MatsP_171.37 //
rodanÃdravaïÃccaiva  $ rudrà iti tata÷ sm­tÃ÷  &
nir­tiÓcaiva Óaæbhurvai  % t­tÅyaÓcÃparÃjita÷  // MatsP_171.38 //
m­gavyÃdha÷ kapardÅ ca  $ dahano 'theÓvaraÓca vai  &
ahirbudhnyaÓca bhagavÃn  % kapÃlÅ cÃpi piÇgala÷  // MatsP_171.39 //
senÃnÅÓca mahÃtejà  $ rudrÃstvekÃdaÓa sm­tÃ÷  &
tasyÃmeva surabhyÃæ ca  % gÃvo yaj¤eÓvarÃÓca vai  // MatsP_171.40 //
prak­«ÂÃÓca tathà mÃyÃ÷  $ surabhyÃ÷ paÓavo 'k«arÃ÷  &
ajÃÓcaiva tu haæsÃÓca  % tathaivÃm­tamuttamam  // MatsP_171.41 //
o«adhya÷ pravarÃyÃÓca  $ surasyÃstÃ÷ samutthitÃ÷  &
dharmÃllak«mÅstathà kÃmaæ  % sÃdhyà sÃdhyÃnvyajÃyata  // MatsP_171.42 //
bhavaæ ca prabhavaæ caiva  $ hÅÓaæ cÃsurahaæ tathà  &
aruïaæ cÃruïiæ caiva  % viÓvÃvasubaladhruvau  // MatsP_171.43 //
havi«yaæ ca vitÃnaæ ca  $ vidhÃnaÓamitÃvapi  &
vatsaraæ caiva bhÆtiæ ca  % sarvÃsurani«Ædanam  // MatsP_171.44 //
suparvÃïaæ b­hatkÃnti÷  $ sÃdhyà lokanamask­tÃ÷  &
vÃsavÃnugatà devÅ  % janayÃmÃsa vai surÃn  // MatsP_171.45 //
varaæ vai prathamaæ devaæ  $ dvitÅyaæ dhruvamavyayam  &
viÓvÃvasuæ t­tÅyaæ ca  % caturthaæ somamÅÓvaram  // MatsP_171.46 //
tato 'nurÆpamÃyaæ ca  $ yamastasmÃdanantaram  &
saptamaæ ca tathà vÃyum  % a«Âamaæ nir­tiæ vasum  // MatsP_171.47 //
dharmasyÃpatyam etadvai  $ sudevyÃæ samajÃyata  &
viÓve devÃÓca viÓvÃyÃæ  % dharmÃjjÃtà iti Óruti÷  // MatsP_171.48 //
dak«aÓcaiva mahÃbÃhu÷  $ pu«karasvana eva ca  &
cÃk«u«astu manuÓcaiva  % tathà madhumahoragau  // MatsP_171.49 //
viÓrÃntakavapurbÃlo  $ vi«kambhaÓca mahÃyaÓÃ÷  &
garu¬aÓcÃtisattvaujà  % bhÃskarapratimadyuti÷  // MatsP_171.50 //
viÓvÃndevÃndevamÃtà  $ viÓveÓÃjanayat sutÃn  &
marutvatÅ marutvato  % devÃnajanayatsutÃn  // MatsP_171.51 //
agniæ cak«uæ ravirjyoti÷  $ sÃvitraæ mitrameva ca  &
amaraæ Óarav­«Âiæ ca  % sukar«aæ ca mahÃbhujam  // MatsP_171.52 //
virÃjaæ caiva vÃcaæ ca  $ viÓvÃvasumatiæ tathà  &
aÓvamitraæ citraraÓmiæ  % tathà ni«adhanaæ n­pa  // MatsP_171.53 //
hÆyantaæ vìavaæ caiva  $ cÃritraæ mandapannagam  &
b­hantaæ vai b­hadrÆpaæ  % tathà vai pÆtanÃnugam  // MatsP_171.54 //
marutvatÅ purà jaj¤a  $ etÃnvai marutÃæ gaïÃn  &
aditi÷ kaÓyapÃjjaj¤a  % ÃdityÃndvÃdaÓaiva hi  // MatsP_171.55 //
indro vi«ïurbhagastva«Âà  $ varuïo hyaryamà ravi÷  &
pÆ«Ã mitraÓca dhanado  % dhÃtà parjanya eva ca  // MatsP_171.56 //
ityete dvÃdaÓÃdityà  $ vari«ÂhÃstridivaukasa÷  &
Ãdityasya sarasvatyÃæ  % jaj¤Ãte dvau sutau varau  // MatsP_171.57 //
tapa÷Óre«Âhau guïaÓre«Âhau  $ tridivasyÃpi saæmatau  &
danustu dÃnaväjaj¤e  % ditirdaityÃnvyajÃyata  // MatsP_171.58 //
kÃlà tu vai kÃlakeyÃn  $ asurÃnsurasà tu vai  &
anÃyu«ÃyÃstanayà  % vyÃdhaya÷ sumahÃbalÃ÷  // MatsP_171.59 //
siæhikà grahamÃtà vai  $ gandharvajananÅ muni÷  &
tÃmrà tvapsarasÃæ mÃtà  % puïyÃnÃæ bhÃratodbhava  // MatsP_171.60 //
krodhÃyÃ÷ sarvabhÆtÃni  $ piÓÃcÃÓcaiva pÃrthiva  &
jaj¤e yak«agaïÃæÓcaiva  % rÃk«asÃæÓca viÓÃæpate  // MatsP_171.61 //
catu«padÃni sattvÃni  $ tathà gÃvastu saurabhÃ÷  &
suparïÃnpak«iïaÓcaiva  % vinatà ca vyajÃyata  // MatsP_171.62 //
mahÅdharÃnsarvanÃgÃn  $ devÅ kadrÆrvyajÃyata  &
evaæ v­ddhiæ samagaman  % viÓve lokÃ÷ paraætapa  // MatsP_171.63 //
tadà vai pau«karo rÃjan  $ prÃdurbhÃvo mahÃtmana÷  &
prÃdurbhÃva÷ pau«karaste  % mayà dvaipÃyanerita÷  // MatsP_171.64 //
purÃïa÷ puru«aÓcaiva  $ mayà vi«ïurhari÷ prabhu÷  &
kathitaste 'nupÆrveïa  % saæstuta÷ paramar«ibhi÷  // MatsP_171.65 //
yaÓcedamagryaæ Ó­ïuyÃt purÃïaæ  $ sadà nara÷ parvasu gauraveïa  &
avÃpya lokÃnsa hi vÅtarÃga÷  % paratra ca svargaphalÃni bhuÇkte  // MatsP_171.66 //
cak«u«Ã manasà vÃcà  $ karmaïà ca caturvidham  &
prasÃdayati ya÷ k­«ïaæ  % taæ k­«ïo 'nuprasÅdati  // MatsP_171.67 //
rÃjà ca labhate rÃjyam  $ adhanaÓcottamaæ dhanam  &
k«ÅïÃyurlabhate cÃyu÷  % putrakÃma÷ sutaæ tathà  // MatsP_171.68 //
yaj¤Ã vedÃstathà kÃmÃs  $ tapÃæsi vividhÃni ca  &
prÃpnoti vividhaæ puïyaæ  % vi«ïubhakto dhanÃni ca  // MatsP_171.69 //
yadyatkÃmayate kiæcit  $ tattallokeÓvarÃd bhavet  &
sarvaæ vihÃya ya imaæ  % paÂhetpau«karakaæ hare÷  // MatsP_171.70 //
prÃdurbhÃvaæ n­paÓre«Âha  $ na tasya hyaÓubhaæ bhavet  &
e«a pau«karako nÃma  % prÃdurbhÃvo mahÃtmana÷  \
kÅrtitaste mahÃbhÃga  # vyÃsaÓrutinidarÓanÃt  // MatsP_171.71 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 172

*matsya uvÃca
vi«ïutvaæ Ó­ïu vi«ïoÓca  $ haritvaæ ca k­te yuge  &
vaikuïÂhatvaæ ca deve«u  % k­«ïatvaæ mÃnu«e«u ca  // MatsP_172.1 //
ÅÓvarasya hi tasyai«Ã  $ karmaïÃæ gahanà gati÷  &
saæpratyatÅtÃnbhavyÃæÓca  % Ó­ïu rÃjanyathÃtatham  // MatsP_172.2 //
avyakto vyaktaliÇgastho  $ ya e«a bhagavÃnprabhu÷  &
nÃrÃyaïo hyanantÃtmà  % prabhavo 'vyaya eva ca  // MatsP_172.3 //
e«a nÃrÃyaïo bhÆtvà  $ harirÃsÅtsanÃtana÷  &
brahmà vÃyuÓca somaÓca  % dharma÷ Óakro b­haspati÷  // MatsP_172.4 //
aditerapi putratvam  $ eva yÃti yuge yuge  &
e«a vi«ïuriti khyÃta  % indrasyÃvarajo vibhu÷  // MatsP_172.5 //
prasÃdajaæ hyasya vibhor  $ adityÃ÷ putrakÃraïam  &
vadhÃrthaæ suraÓatrÆïÃæ  % daityadÃnavarak«asÃm  // MatsP_172.6 //
pradhÃnÃtmà purà hye«a  $ brahmÃïamas­jatprabhu÷  &
so 's­jatpÆrvapuru«a÷  % purÃkalpe prajÃpatÅn  // MatsP_172.7 //
as­janmÃnavÃæstatra  $ brahmavaæÓÃnanuttamÃn  &
tebhyo 'bhavanmahÃtmabhyo  % bahudhà brahma ÓÃÓvatam  // MatsP_172.8 //
etadÃÓcaryabhÆtasya  $ vi«ïo÷ karmÃnukÅrtanam  &
kÅrtanÅyasya loke«u  % kÅrtyamÃnaæ nibodha me  // MatsP_172.9 //
v­te v­travadhe tatra  $ vartamÃne k­te yuge  &
ÃsÅttrailokyavikhyÃta÷  % saÇgrÃmastÃrakÃmaya÷  // MatsP_172.10 //
yatra te dÃnavà ghorÃ÷  $ sarve saÇgrÃmadurjayÃ÷  &
ghnanti devagaïÃnsarvÃn  % sayak«oragarÃk«asÃn  // MatsP_172.11 //
te vadhyamÃnà vimukhÃ÷  $ k«Åïapraharaïà raïe  &
trÃtÃraæ manasà jagmur  % devaæ nÃrÃyaïaæ prabhum  // MatsP_172.12 //
etasminnantare meghà  $ nirvÃïÃÇgÃravarcasa÷  &
sÃrkacandragrahagaïaæ  % chÃdayanto nabhastalam  // MatsP_172.13 //
caï¬Ã vidyudgaïopetà  $ ghoranirhrÃdakÃriïa÷  &
anyonyavegÃbhihatÃ÷  % pravavu÷ saha mÃrutÃ÷  // MatsP_172.14 //
dÅptatoyÃÓanipanair  $ vajravegÃnalÃnilai÷  &
ravai÷ sughorairutpÃtair  % dahyamÃnam ivÃmbaram  // MatsP_172.15 //
tata ulkÃsahasrÃïi  $ nipetu÷ khagatÃnyapi  &
divyÃni ca vimÃnÃni  % prapatantyutpatanti ca  // MatsP_172.16 //
caturyugÃntaparyÃye  $ lokÃnÃæ yadbhayaæ bhavet  &
arÆpavanti rÆpÃïi  % tasminnutpÃtalak«aïe  // MatsP_172.17 //
jÃtaæ ca ni«prabhaæ sarvaæ  $ na prÃj¤Ãyata kiæcana  &
timiraughaparik«iptà  % na rejuÓca diÓo daÓa  // MatsP_172.18 //
viveÓa rÆpiïÅ kÃlÅ  $ kÃlameghÃvaguïÂhità  &
dyaurna bhÃtyabhibhÆtÃrkà  % ghoreïa tamasÃv­tà  // MatsP_172.19 //
tÃnghanaughÃnsa timirÃn  $ dorbhyÃmÃk«ipya sa prabhu÷  &
vapu÷ saædarÓayÃmÃsa  % divyaæ k­«ïavapurhari÷  // MatsP_172.20 //
balÃhakäjananibhaæ  $ balÃhakatanÆruham  &
tejasà vapu«Ã caiva  % k­«ïaæ k­«ïamivÃcalam  // MatsP_172.21 //
dÅptapÅtÃmbaradharaæ  $ taptakäcanabhÆ«aïam  &
dhÆmÃndhakÃravapu«aæ  % yugÃntÃgnimivotthitam  // MatsP_172.22 //
caturdviguïapÅnÃæsaæ  $ kirÅÂacchannamÆrdhajam  &
babhau cÃmÅkaraprakhyair  % ÃyudhairupaÓobhitam  // MatsP_172.23 //
candrÃrkakiraïoddyotaæ  $ girikÆÂamivocchritam  &
nandakÃnanditakaraæ  % ÓarÃÓÅvi«adhÃriïam  // MatsP_172.24 //
Óakticitrabalodagraæ  $ ÓaÇkhacakragadÃdharam  &
vi«ïuÓailaæ k«amÃmÆlaæ  % ÓrÅv­k«aæ ÓÃrÇgaÓ­Çgiïam  // MatsP_172.25 //
tridaÓodÃraphaladaæ  $ svargastrÅcÃrupallavam  &
sarvalokamana÷kÃntaæ  % sarvasattvamanoharam  // MatsP_172.26 //
nÃnavimÃnaviÂapaæ  $ toyadÃmbumadhusravam  &
vidyÃhaækÃrasÃrìhyaæ  % mahÃbhÆtaprarohaïam  // MatsP_172.27 //
viÓe«apatrairnicitaæ  $ grahanak«atrapu«pitam  &
daityalokamahÃskandhaæ  % martyalokaprakÃÓitam  // MatsP_172.28 //
sÃgarÃkÃranirhrÃdaæ  $ rasÃtalamahÃÓrayam  &
m­gendrapÃÓairvitataæ  % pak«ajantuni«evitam  // MatsP_172.29 //
ÓÅlÃrthacÃrugandhìhyaæ  $ sarvalokamahÃdrumam  &
avyaktÃnantasalilaæ  % vyaktÃhaækÃraphenilam  // MatsP_172.30 //
mahÃbhÆtataraÇgaughaæ  $ grahanak«atrabudbudam  &
vimÃnavihagavyÃtaæ  % toyadìambarÃkulam  // MatsP_172.31 //
jantumatsyagaïÃkÅrïaæ  $ ÓailaÓaÇkhakulairyutam  &
traiguïyavi«ayÃvartaæ  % sarvalokatimiÇgilam  // MatsP_172.32 //
vÅrav­k«alatÃgulmaæ  $ bhujagotk­«ÂaÓaivalam  &
dvÃdaÓÃrkamahÃdvÅpaæ  % rudraikÃdaÓapattanam  // MatsP_172.33 //
vasva«Âaparvatopetaæ  $ trailokyÃmbhomahodadhim  &
saædhyÃsaækhyormisalilaæ  % suparïÃnilasevitam  // MatsP_172.34 //
daityarak«ogaïagrÃhaæ  $ yak«oragajha«Ãkulam  &
pitÃmahamahÃvÅryaæ  % sarvastrÅratnaÓobhitam  // MatsP_172.35 //
ÓrÅkÅrtikÃntilak«mÅbhir  $ nadÅbhir upaÓobhitam  &
kÃlayogimahÃparva-  % pralayotpattiveginam  // MatsP_172.36 //
taæ tu yogamahÃpÃraæ  $ nÃrÃyaïamahÃrïavam  &
devÃdhidevaæ varadaæ  % bhaktÃnÃæ bhaktivatsalam  // MatsP_172.37 //
anugrahakaraæ devaæ  $ praÓÃntikaraïaæ Óubham  &
haryaÓvarathasaæyukte  % suparïadhvajasevite  // MatsP_172.38 //
grahacandrÃrkaracite  $ mandarÃk«avarÃv­te  &
anantaraÓmibhiryukte  % vistÅrïe merugahvare  // MatsP_172.39 //
tÃrakÃcitrakusume  $ grahanak«atrabandhure  &
bhaye«vabhayadaæ vyomni  % devà daityaparÃjitÃ÷  // MatsP_172.40 //
dad­Óuste sthitaæ devaæ  $ divye lokamaye rathe  &
te k­täjalaya÷ sarve  % devÃ÷ ÓakrapurogamÃ÷  // MatsP_172.41 //
jayaÓabdaæ purask­tya  $ Óaraïyaæ Óaraïaæ gatÃ÷  &
sa te«Ãæ tÃæ giraæ Órutvà  % vi«ïurdaivatadaivatam  // MatsP_172.42 //
manaÓcakre vinÃÓÃya  $ dÃnavÃnÃæ mahÃm­dhe  &
ÃkÃÓe tu sthito vi«ïur  % uttamaæ vapurÃsthita÷  // MatsP_172.43 //
uvÃca devatÃ÷ sarvÃ÷  $ sapratij¤amidaæ vaca÷  &
ÓÃntiæ vrajata bhadraæ vo  % mà bhai«Âa marutÃæ gaïÃ÷  // MatsP_172.44 //
jità me dÃnavÃ÷ sarve  $ trailokyaæ parig­hyatÃm  &
te tasya satyasaædhasya  % vi«ïorvÃkyena to«itÃ÷  // MatsP_172.45 //
devÃ÷ prÅtiæ samÃjagmu÷  $ prÃÓyÃm­tamivottamam  &
tatastama÷ saæh­taæ tad  % vineÓuÓca balÃhakÃ÷  // MatsP_172.46 //
pravavuÓca Óivà vÃtÃ÷  $ praÓÃntÃÓca diÓo daÓa  &
ÓuddhaprabhÃïi jyotÅæ«i  % somaÓcakru÷ pradak«iïÃm  // MatsP_172.47 //
na vigrahaæ grahÃÓcakru÷  $ praÓÃntÃÓcÃpi sindhava÷  &
virajaskÃbhavanmÃrgà  % nÃkavargÃdayastraya÷  // MatsP_172.48 //
yathÃrthamÆhu÷ sarito  $ nÃpi cuk«ubhire 'rïavÃ÷  &
Ãsa¤chubhÃnÅndriyÃïi  % narÃïÃmantarÃtmasu  // MatsP_172.49 //
mahar«ayo vÅtaÓokà  $ vedÃn uccairadhÅyata  &
yaj¤e«u ca havi÷ pÃkaæ  % ÓivamÃpa ca pÃvaka÷  // MatsP_172.50 //
prav­ttadharmÃ÷ saæv­ttà  $ lokà muditamÃnasÃ÷  &
vi«ïordattapratij¤asya  % ÓrutvÃrinidhane giram  // MatsP_172.51 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 173

*matsya uvÃca
tato 'bhayaæ vi«ïuvaca÷  $ Órutvà daityÃÓca dÃnavÃ÷  &
udyogaæ vipulaæ cakrur  % yuddhÃya vijayÃya ca  // MatsP_173.1 //
mayastu käcanamayaæ  $ trinalvÃyatamak«ayam  &
catuÓcakraæ suvipulaæ  % sukalpitamahÃyugam  // MatsP_173.2 //
kiÇkiïÅjÃlanirgho«aæ  $ dvÅpicarmapari«k­tam  &
ruciraæ ratnajÃlaiÓca  % hemajÃlaiÓca Óobhitam  // MatsP_173.3 //
ÅhÃm­gagaïÃkÅrïaæ  $ pak«ipaÇktivirÃjitam  &
divyÃstratÆïÅradharaæ  % payodharavinÃditam  // MatsP_173.4 //
svak«aæ rathavarodÃraæ  $ sÆpasthaæ gaganopamam  &
gadÃparighasampÆrïaæ  % mÆrtimantamivÃrïavam  // MatsP_173.5 //
hemakeyÆravalayaæ  $ svarïamaï¬alakÆbaram  &
sapatÃkadhvajopetaæ  % sÃdityamiva mandaram  // MatsP_173.6 //
gajendrÃbhogavapu«aæ  $ kvacitkesarivarcasam  &
yuktam­k«asahasreïa  % sam­ddhÃmbudanÃditam  // MatsP_173.7 //
dÅptamÃkÃÓagaæ divyaæ  $ rathaæ pararathÃrujam  &
adhyati«ÂhadraïÃkÃÇk«Å  % meruæ dÅpta ivÃæÓumÃn  // MatsP_173.8 //
tÃramutkroÓavistÃraæ  $ sarvaæ hemamayaæ ratham  &
ÓailÃkÃramasaæbÃdhaæ  % nÅläjanacayopamam  // MatsP_173.9 //
kÃr«ïÃyasamayaæ divyaæ  $ lohe«ÃbaddhakÆbaram  &
timirodgÃrikiraïaæ  % garjantamiva toyadam  // MatsP_173.10 //
lohajÃlena mahatà  $ sagavÃk«eïa daæÓitam  &
Ãyasai÷ parighai÷ pÆrïaæ  % k«epaïÅyaiÓca mudgarai÷  // MatsP_173.11 //
prÃsai÷ pÃÓaiÓca vitatair  $ asaæyuktaiÓca kaïÂakai÷  &
Óobhitaæ trÃsayÃnaiÓca  % tomaraiÓca paraÓvadhai÷  // MatsP_173.12 //
udyantaæ dvi«atÃæ hetor  $ dvitÅyamiva mandaram  &
yuktaæ kharasahasreïa  % so 'dhyÃrohadrathottamam  // MatsP_173.13 //
virocanastu saækruddho  $ gadÃpÃïiravasthita÷  &
pramukhe tasya sainyasya  % dÅptaÓ­Çga ivÃcala÷  // MatsP_173.14 //
yuktaæ rathasahasreïa  $ hayagrÅvastu dÃnava÷  &
syandanaæ vÃhayÃmÃsa  % sapatnÃnÅkamardana÷  // MatsP_173.15 //
vyÃyataæ ki«kusÃhasraæ  $ dhanurvisphÃrayanmahat  &
varÃha÷ pramukhe tasthau  % sapraroha ivÃcala÷  // MatsP_173.16 //
kharastu vik«arandarpÃn  $ netrÃbhyÃæ ro«ajaæ jalam  &
sphuraddanto«Âhanayana÷  % saÇgrÃmaæ so 'bhyakÃÇk«ata  // MatsP_173.17 //
tva«ÂÃ tva«Âagajaæ ghoraæ  $ yÃnamÃsthÃya dÃnava÷  &
vyÆhituæ dÃnavavyÆhaæ  % paricakrÃma vÅryavÃn  // MatsP_173.18 //
vipracittisuta÷ Óveta÷  $ Óvetakuï¬alabhÆ«aïa÷  &
ÓvetaÓailapratÅkÃÓo  % yuddhÃyÃbhimukhe sthita÷  // MatsP_173.19 //
ari«Âo baliputraÓca  $ vari«Âho 'driÓilÃyudha÷  &
yuddhÃyÃbhimukhastasthau  % dharÃdharavikampana÷  // MatsP_173.20 //
kiÓorastvatisaæhar«Ãt  $ kiÓora iti codita÷  &
sabalà dÃnavÃÓcaiva  % saænahyante yathÃkramam  // MatsP_173.21 //
abhavaddaityasainyasya  $ madhye ravirivodita÷  &
lambastu navameghÃbha÷  % pralambÃmbarabhÆ«aïa÷  // MatsP_173.22 //
daityavyÆhagato bhÃti  $ sanÅhÃra ivÃæÓumÃn  &
svarbhÃnurÃsyayodhÅ tu  % daÓano«Âhek«aïÃyudha÷  // MatsP_173.23 //
hasaæsti«Âhati daityÃnÃæ  $ pramukhe sa mahÃgraha÷  &
anye hayagatÃstatra  % gajaskandhagatÃ÷ pare  // MatsP_173.24 //
siæhavyÃghragatÃÓcÃnye  $ varÃhark«e«u cÃpare  &
kecitkharo«ÂrayÃtÃra÷  % kecicchvÃpadavÃhanÃ÷  // MatsP_173.25 //
pattinastvapare daityà  $ bhÅ«aïà vik­tÃnanÃ÷  &
ekapÃdÃrdhapÃdÃÓca  % nan­turyuddhakÃÇk«iïa÷  // MatsP_173.26 //
ÃsphoÂayanto bahava÷  $ k«ve¬antaÓca tathà pare  &
h­«ÂaÓÃrdÆlanirgho«Ã  % nedurdÃnavapuægavÃ÷  // MatsP_173.27 //
te gadÃparighairugrai÷  $ ÓilÃmusalapÃïaya÷  &
bÃhubhi÷ parighÃkÃrais  % tarjayanti sma devatÃ÷  // MatsP_173.28 //
pÃÓai÷ prÃsaiÓca parighais  $ tomarÃÇkuÓapaÂÂiÓai÷  &
cikrŬuste ÓataghnÅbhi÷  % ÓatadhÃraiÓca mudgarai÷  // MatsP_173.29 //
gaï¬aÓailaiÓca ÓailaiÓca  $ parighaiÓcottamÃyasai÷  &
cakraiÓca daityapravarÃÓ  % cakrur Ãnanditaæ balam  // MatsP_173.30 //
etaddÃnavasainyaæ tat  $ sarvaæ yuddhamadotkaÂam  &
devÃnabhimukhe tasthau  % meghÃnÅkamivoddhatam  // MatsP_173.31 //
tadadbhutaæ daityasahasragìhaæ  $ vÃyvagniÓailÃmbudatoyakalpam  &
balaæ raïaughÃbhyudaye 'bhyudÅrïaæ  % yuyutsayonmattam ivÃbabhÃse  // MatsP_173.32 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 174

*matsya uvÃca
Órutaste daityasainyasya  $ vistÃro ravinandana  &
surÃïÃmapi sainyasya  % vistÃraæ vai«ïavaæ Ó­ïu  // MatsP_174.1 //
Ãdityà vasavo rudrà  $ aÓvinau ca mahÃbalau  &
sabalÃ÷ sÃnugÃÓcaiva  % saænahyanta yathÃkramam  // MatsP_174.2 //
puruhÆtastu purato  $ lokapÃla÷ sahasrad­k  &
grÃmaïÅ÷ sarvadevÃnÃm  % Ãruroha suradvipam  // MatsP_174.3 //
madhye cÃsya ratha÷ sarva-  $ pak«ipravarahaæsa÷  &
sucÃrucakracaraïo  % hemavajrapari«k­ta÷  // MatsP_174.4 //
devagandharvayak«aughair  $ anuyÃta÷ sahasraÓa÷  &
dÅptimadbhi÷ sadasyaiÓca  % brahmar«ibhirabhi«Âuta÷  // MatsP_174.5 //
vajravisphÆrjitodbhÆtair  $ vidyudindrÃyudhoditai÷  &
yukto balÃhakagaïai÷  % parvatairiva kÃmagai÷  // MatsP_174.6 //
yamÃrƬha÷ sa bhagavÃn  $ paryeti sakalaæ jagat  &
havirdhÃne«u gÃyanti  % viprà makhamukhe sthitÃ÷  // MatsP_174.7 //
svarge ÓakrÃnuyÃte«u  $ devatÆryaninÃdi«u  &
sundarya÷ parin­tyanti  % ÓataÓo 'psarasÃæ gaïÃ÷  // MatsP_174.8 //
ketunà nÃgarÃjena  $ rÃjamÃno yathà ravi÷  &
yukto hayasahasreïa  % manomÃrutaraæhasà  // MatsP_174.9 //
sa syandanavaro bhÃti  $ gupto mÃtalinà tadà  &
k­tsna÷ pariv­to merur  % bhÃskarasyeva tejasà  // MatsP_174.10 //
yamastu daï¬amudyamya  $ kÃlayuktaÓca mudgaram  &
tasthau suragaïÃnÅke  % daityÃnnÃdena bhÅ«ayan  // MatsP_174.11 //
caturbhi÷ sÃgarairyukto  $ lelihÃnaiÓca pannagai÷  &
ÓaÇkhamuktÃÇgadadharo  % bibhrattoyamayaæ vapu÷  // MatsP_174.12 //
kÃlapÃÓÃnsamÃvidhyan  $ hayai÷ ÓaÓikaropamai÷  &
vÃyvÅritair jalÃkÃrai÷  % kurvaællÅlÃ÷ sahasraÓa÷  // MatsP_174.13 //
pÃï¬uroddhÆtavasana÷  $ pravÃlarucirÃÇgada÷  &
maïiÓyÃmottamavapur  % haribhÃrÃrpito vara÷  // MatsP_174.14 //
varuïa÷ pÃÓadh­Ç madhye  $ devÃnÅkasya tasthivÃn  &
yuddhavelÃmabhila«an  % bhinnavela ivÃrïava÷  // MatsP_174.15 //
yak«arÃk«asasainyena  $ guhyakÃnÃæ gaïairapi  &
yuktaÓca ÓaÇkhapadmÃbhyÃæ  % nidhÅnÃmadhipa÷ prabhu÷  // MatsP_174.16 //
rÃjarÃjeÓvara÷ ÓrÅmÃn  $ gadÃpÃïirad­Óyata  &
vimÃnayodhÅ dhanado  % vimÃne pu«pake sthita÷  // MatsP_174.17 //
sa rÃjarÃja÷ ÓuÓubhe  $ yuddhÃrthÅ naravÃhana÷  &
uk«ÃïamÃsthita÷ saækhye  % sÃk«Ãdiva Óiva÷ svayam  // MatsP_174.18 //
pÆrvapak«a÷ sahasrÃk«a÷  $ pit­rÃjastu dak«iïa÷  &
varuïa÷ paÓcimaæ pak«am  % uttaraæ naravÃhana÷  // MatsP_174.19 //
catur«u yuktÃÓcatvÃro  $ lokapÃlà mahÃbalÃ÷  &
svÃsu dik«u svarak«anta  % tasya devabalasya te  // MatsP_174.20 //
sÆrya÷ saptÃÓvayuktena  $ rathenÃmitagÃminà  &
Óriyà jÃjvalyamÃnena  % dÅpyamÃnaiÓca raÓmibhi÷  // MatsP_174.21 //
udayÃstagacakreïa  $ meruparvatagÃminà  &
tridivadvÃracakreïa  % tapatà lokamavyayam  // MatsP_174.22 //
sahasraraÓmiyuktena  $ bhrÃjamÃnena tejasà  &
cacÃra madhye lokÃnÃæ  % dvÃdaÓÃtmà dineÓvara÷  // MatsP_174.23 //
soma÷ Óvetahaye bhÃti  $ syandane ÓÅtaraÓmivÃn  &
himavattoyapÆrïÃbhir  % bhÃbhirÃhlÃdaya¤jagat  // MatsP_174.24 //
tam­k«apÆgÃnugataæ  $ ÓiÓirÃæÓuæ dvijeÓvaram  &
ÓaÓacchÃyÃÇkitatanuæ  % naiÓasya tamasa÷ k«ayam  // MatsP_174.25 //
jyoti«ÃmÅÓvaraæ vyomni  $ rasÃnÃæ rasadaæ prabhum  &
o«adhÅnÃæ sahasrÃïÃæ  % nidhÃnamam­tasya ca  // MatsP_174.26 //
jagata÷ prathamaæ bhÃgaæ  $ saumyaæ satyamayaæ ratham  &
dad­ÓurdÃnavÃ÷ somaæ  % himapraharaïaæ sthitam  // MatsP_174.27 //
ya÷ prÃïa÷ sarvabhÆtÃnÃæ  $ pa¤cadhà bhidyate n­«u  &
saptadhÃtugato lokÃæs  % trÅndadhÃra cacÃra ca  // MatsP_174.28 //
yamÃhuragnikartÃraæ  $ sarvaprabhavamÅÓvaram  &
saptasvaragato yaÓca  % nityaæ gÅrbhirudÅryate  // MatsP_174.29 //
yaæ vadantyuttamaæ bhÆtaæ  $ yaæ vadantyaÓarÅriïam  &
yamÃhurÃkÃÓagamaæ  % ÓÅghragaæ Óabdayoginam  // MatsP_174.30 //
sa vÃyu÷ sarvabhÆtÃyur  $ udbhÆta÷ svena tejasà  &
vavau pravyathayandaityÃn  % pratilomaæ satoyada÷  // MatsP_174.31 //
maruto divyagandharvair  $ vidyÃdharagaïai÷ saha  &
cikrŬurasibhi÷ Óubhrair  % nirmuktairiva pannagai÷  // MatsP_174.32 //
s­janta÷ sarpapatayas  $ tÅvratoyamayaæ vi«am  &
ÓarabhÆtà divÅndrÃïÃæ  % cerurvyÃttÃnanà divi  // MatsP_174.33 //
parvataiÓca ÓilÃÓ­Çgai÷  $ ÓataÓaÓcaiva pÃdapai÷  &
upatasthu÷ suragaïÃ÷  % prahartuæ dÃnavaæ balam  // MatsP_174.34 //
ya÷ sa devo h­«ÅkeÓa÷  $ padmanÃbhastrivikrama÷  &
yugÃntak­«ïavartmÃbho  % viÓvasya jagata÷ prabhu÷  // MatsP_174.35 //
sarvayoni÷ sa madhuhà  $ havyabhukkratusaæsthita÷  &
bhÆmyÃpovyomabhÆtÃtmà  % ÓyÃma÷ ÓÃntikaro 'rihà  // MatsP_174.36 //
arighnamamarÃdÅnÃæ  $ cakraæ g­hya gadÃdhara÷  &
arkaæ nÃgÃdivodyantam  % udyamyottamatejasà  // MatsP_174.37 //
savyenÃlambya mahatÅæ  $ sarvÃsuravinÃÓinÅm  &
kareïa kÃlÅæ vapu«Ã  % ÓatrukÃlapradÃæ gadÃm  // MatsP_174.38 //
anyairbhujai÷ pradÅptÃni  $ bhujagÃridhvaja÷ prabhu÷  &
dadhÃrÃyudhajÃtÃni  % ÓÃrÇgÃdÅni mahÃbala÷  // MatsP_174.39 //
sa kaÓyapasyÃtmabhuvaæ  $ dvijaæ bhujagabhojanam  &
pavanÃdhikasaæpÃtaæ  % gaganak«obhaïaæ khagam  // MatsP_174.40 //
bhujagendreïa vadane  $ nivi«Âena virÃjitam  &
am­tÃrambhanirmuktaæ  % mandarÃdrim ivocchritam  // MatsP_174.41 //
devÃsuravimarde«u  $ bahuÓo d­«Âavikramam  &
mahendreïÃm­tasyÃrthe  % vajreïa k­talak«aïam  // MatsP_174.42 //
Óikhinaæ balinaæ caiva  $ taptakuï¬alabhÆ«aïam  &
vicitrapatravasanaæ  % dhÃtumantamivÃcalam  // MatsP_174.43 //
sphÅtakro¬Ãvalambena  $ ÓÅtÃæÓusamatejasà  &
bhogibhogÃvasaktena  % maïiratnena bhÃsvatà  // MatsP_174.44 //
pak«ÃbhyÃæ cÃrupatrÃbhyÃm  $ Ãv­tya divi lÅlayà  &
yugÃnte sendracÃpÃbhyÃæ  % toyadÃbhyÃmivÃmbaram  // MatsP_174.45 //
nÅlalohitapÅtÃbhi÷  $ patÃkÃbhiralaæk­tam  &
ketuve«apraticchannaæ  % mahÃkÃyaniketanam  // MatsP_174.46 //
aruïÃvarajaæ ÓrÅmÃn  $ Ãruhya samare vibhu÷  &
suvarïavarïavapu«Ã  % suparïaæ khecarottamam  // MatsP_174.47 //
tamanvayurdevagaïà  $ munayaÓca samÃhitÃ÷  &
gÅrbhi÷ paramamantrÃbhis  % tu«ÂuvuÓca janÃrdanam  // MatsP_174.48 //
tadvaiÓravaïasaæÓli«Âaæ  $ vaivasvatapura÷saram  &
dvijarÃjaparik«iptaæ  % devarÃjavirÃjitam  // MatsP_174.49 //
candraprabhÃbhirvipulaæ  $ yuddhÃya samavartata  &
pavanÃviddhanirgho«aæ  % saæpradÅptahutÃÓanam  // MatsP_174.50 //
vi«ïorji«ïoÓca bhrÃji«ïos  $ tejasà tamasÃv­tam  &
balaæ balavadudv­ttaæ  % yuddhÃya samavartata  // MatsP_174.51 //
svastyastu devebhya iti  $ b­haspatirabhëata  &
svastyastu dÃnavÃnÅka  % uÓanà vÃkyamÃdade  // MatsP_174.52 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 175

*matsya uvÃca
tÃbhyÃæ balÃbhyÃæ saæjaj¤e  $ tumulo vigrahastadà  &
surÃïÃmasurÃïÃæ ca  % parasparajayai«iïÃm  // MatsP_175.1 //
dÃnavà daivatai÷ sÃrdhaæ  $ nÃnÃpraharaïodyatÃ÷  &
samÅyuryudhyamÃnà vai  % parvatà iva parvatai÷  // MatsP_175.2 //
tatsurÃsurasaæyuktaæ  $ yuddhamatyadbhutaæ babhau  &
dharmÃdharmasamÃyuktaæ  % darpeïa vinayena ca  // MatsP_175.3 //
tato rathairviprayuktair  $ vÃraïaiÓca pracoditai÷  &
utpatadbhiÓca gaganam  % asihastai÷ samantata÷  // MatsP_175.4 //
k«ipyamÃïaiÓca musalai÷  $ saæpatadbhiÓca sÃyakai÷  &
cÃpairvisphÃryamÃïaiÓca  % pÃtyamÃnaiÓca mudgarai÷  // MatsP_175.5 //
tadyuddhamabhavadghoraæ  $ devadÃnavasaækulam  &
jagatastrÃsajananaæ  % yugasaævartakopamam  // MatsP_175.6 //
hastamuktaiÓca parighair  $ viprayuktaiÓca parvatai÷  &
dÃnavÃ÷ samare jaghnur  % devÃnindrapurogamÃn  // MatsP_175.7 //
te vadhyamÃnà balibhir  $ dÃnavairjitakÃÓibhi÷  &
vi«aïïavadanà devà  % jagmurÃrtiæ parÃæ m­dhe  // MatsP_175.8 //
te 'straÓÆlapramathitÃ÷  $ parighairbhinnamastakÃ÷  &
bhinnoraskà ditisutair  % vemÆ raktaæ vraïairbahu  // MatsP_175.9 //
ve«ÂitÃ÷ ÓarajÃlaiÓca  $ niryatnÃÓcÃsurai÷ k­tÃ÷  &
pravi«ÂÃ dÃnavÅæ mÃyÃæ  % na Óekuste vice«Âitum  // MatsP_175.10 //
astaæ gatamivÃbhÃti  $ ni«prÃïasad­ÓÃk­ti  &
balaæ surÃïÃmasurair  % ni«prayatnÃyudhaæ k­tam  // MatsP_175.11 //
daityacÃpacyutÃn ghorÃæÓ  $ chittvà vajreïa tächarÃn  &
Óakro daityabalaæ ghoraæ  % viveÓa bahulocana÷  // MatsP_175.12 //
sa daityapramukhÃnhatvà  $ taddÃnavabalaæ mahat  &
tÃmasenÃstrajÃlena  % tamobhÆtamathÃkarot  // MatsP_175.13 //
te 'nyonyaæ nÃvabudhyanta  $ devÃnÃæ vÃhanÃni ca  &
ghoreïa tamasÃvi«ÂÃ÷  % puruhÆtasya tejasà  // MatsP_175.14 //
mÃyÃpÃÓairvimuktÃstu  $ yatnavanta÷ surottamÃ÷  &
vapÆæ«i daityasiæhÃnÃæ  % tamobhÆtÃnyapÃtayan  // MatsP_175.15 //
apadhvastà visaæj¤ÃÓca  $ tamasà nÅlavarcasà  &
petuste dÃnavagaïÃÓ  % chinnapak«Ã ivÃdraya÷  // MatsP_175.16 //
tadghanÅbhÆtadaityendram  $ andhakÃra ivÃrïave  &
dÃnavaæ devakadanaæ  % tamobhÆtamivÃbhavat  // MatsP_175.17 //
tadÃs­janmahÃmÃyÃæ  $ mayastÃæ tÃmasÅæ dahan  &
yugÃntodyotajananÅæ  % s­«ÂÃmaurveïa vahninà  // MatsP_175.18 //
sà dadÃha tata÷ sarvÃn  $ mÃyà mayavikalpità  &
daityÃÓcÃdityavapu«a÷  % sadya uttasthurÃhave  // MatsP_175.19 //
mÃyÃmaurvÅæ samÃsÃdya  $ dahyamÃnà divaukasa÷  &
bhejire candravi«ayaæ  % ÓÅtÃæÓusalilapradam  // MatsP_175.20 //
te dahyamÃnà hyaurveïa  $ vahninà na«Âacetasa÷  &
ÓaÓaæsurvajriïaæ devÃ÷  % saætaptÃ÷ Óaraïai«iïa÷  // MatsP_175.21 //
saætate mÃyayà sainye  $ hanyamÃne ca dÃnavai÷  &
codito devarÃjena  % varuïo vÃkyamabravÅt  // MatsP_175.22 //
purà brahmar«ija÷ Óakra  $ tapastepe sudÃruïam  &
Ærva÷ sapÆrvatejasvÅ  % sad­Óo brahmaïo guïai÷  // MatsP_175.23 //
taæ tapantamivÃdityaæ  $ tapasà jagadavyayam  &
upatasthurmunigaïà  % divyà devar«ibhi÷ saha  // MatsP_175.24 //
hiraïyakaÓipuÓcaiva  $ dÃnavo dÃnaveÓvara÷  &
­«iæ vij¤ÃpayÃmÃsu÷  % purà paramatejasam  // MatsP_175.25 //
Æcurbrahmar«ayastaæ tu  $ vacanaæ dharmasaæhitam  &
­«ivaæÓe«u bhagavaæÓ  % chinnamÆlamidaæ padam  // MatsP_175.26 //
ekastvamanapatyaÓca  $ gotrajo 'nyo na vartate  &
kaumÃraæ vratamÃsthÃya  % kleÓamevÃnuvartase  // MatsP_175.27 //
bahÆni vipra gotrÃïi  $ munÅnÃæ bhÃvitÃtmanÃm  &
ekadehÃni ti«Âhanti  % viviktÃni vinà prajÃ÷  // MatsP_175.28 //
evamucchinnamÆlaiÓca  $ putrairno nÃsti kÃraïam  &
bhavÃæstu tapasà Óre«Âho  % prajÃpÃtasamadyuti÷  // MatsP_175.29 //
tatra vartasva vaæÓÃya  $ vardhayÃtmÃnam Ãtmanà  &
tvayà dharmo 'rjitastena  % dvitÅyÃæ kuru vai tanum  // MatsP_175.30 //
sa evamukto munibhir  $ munir marmasu tìita÷  &
jagarhe tÃn­«igaïÃn  % vacanaæ cedamabravÅt  // MatsP_175.31 //
yathÃyaæ vihito dharo  $ munÅnÃæ ÓÃÓvata÷ purà  &
Ãr«aæ vai sevata÷ karma  % vanyamÆlaphalÃÓina÷  // MatsP_175.32 //
brahmayonau prasÆtasya  $ brÃhmaïasyÃtmadarÓina÷  &
brahmacaryaæ sucaritaæ  % brahmÃïamapi cÃlayet  // MatsP_175.33 //
janÃnÃæ v­ttayastisro  $ ye g­hÃÓramavÃsina÷  &
asmÃkaæ tu varaæ v­ttir  % vanÃÓramanivÃsinÃm  // MatsP_175.34 //
abbhak«Ã vÃyubhak«ÃÓca  $ dantolÆkhalinastathà  &
aÓmakuÂÂà hyaÓanakÃ÷  % pa¤cÃtapasahÃÓca ye  // MatsP_175.35 //
ete tapasi ti«Âhanti  $ vratairapi sudu«karai÷  &
brahmacaryaæ purask­tya  % prÃrthayanti parÃæ gatim  // MatsP_175.36 //
brahyacaryÃdbrÃhmaïasya  $ brÃhmaïatvaæ vidhÅyate  &
evamÃhu÷ pare loke  % brahmacaryavido janÃ÷  // MatsP_175.37 //
brahmacarye sthitaæ satyaæ  $ brahmacarye sthitaæ tapa÷  &
ye sthità brahmacarye tu  % brÃhmaïà divi saæsthitÃ÷  // MatsP_175.38 //
nÃsti yogaæ vinà siddhir  $ na và siddhiæ vinà yaÓa÷  &
nÃsti loke yaÓomÆlaæ  % brahmacaryÃtparaæ tapa÷  // MatsP_175.39 //
yo nig­hyendriyagrÃmaæ  $ bhÆtagrÃmaæ ca pa¤cakam  &
brahmacaryaæ samÃdhatte  % kimata÷ paramaæ tapa÷  // MatsP_175.40 //
ayoge keÓadharaïam  $ asaækalpavratakriyÃæ  &
abrahmacarye caryà ca  % trayaæ syÃd dambhasaæj¤akam  // MatsP_175.41 //
kva dÃrÃ÷ kva ca saæyoga÷  $ kva ca bhÃvaviparyaya÷  &
nanviyaæ brahmaïà s­«Âà  % manasà mÃnasÅ prajà  // MatsP_175.42 //
yadyasti tapaso vÅryaæ  $ yu«mÃkaæ viditÃtmanÃm  &
s­jadhvaæ mÃnasÃnputrÃn  % prÃjÃpatyena karmaïà  // MatsP_175.43 //
manasà nirmità yonir  $ ÃdhÃtavyà tapasvibhi÷  &
na dÃrayogo bÅjaæ và  % vratamuktaæ tapasvinÃm  // MatsP_175.44 //
yadidaæ luptadharmÃrthaæ  $ yu«mÃbhiriha nirbhayai÷  &
vyÃh­taæ sadbhiratyartham  % asadbhiriva me matam  // MatsP_175.45 //
vapurdÅptÃntarÃtmÃnam  $ etatk­tvà manomayam  &
dÃrayogaæ vinà srak«ye  % putram ÃtmatanÆruham  // MatsP_175.46 //
evamÃtmÃnamÃtmà me  $ dvitÅyaæ janayi«yati  &
vanyenÃnena vidhinà  % didhak«antamiva prajÃ÷  // MatsP_175.47 //
Ærvastu tapasÃvi«Âo  $ niveÓyoruæ hutÃÓane  &
mamanthaikena darbheïa  % sutasya prabhavÃraïim  // MatsP_175.48 //
tasyoruæ sahasà bhittvà  $ jvÃlÃmÃlÅ hyanindhana÷  &
jagato dahanÃkÃÇk«Å  % putro 'gni÷ samapadyata  // MatsP_175.49 //
Ærvasyoruæ vinirbhidya  $ aurvo nÃmÃntako 'nala÷  &
didhak«anniva lokÃæstrŤ  % jaj¤e paramakopana÷  // MatsP_175.50 //
utpannamÃtraÓcovÃca  $ pitaraæ k«Åïayà girà  &
k«udhà me bÃdhate tÃta  % jagadbhak«ye tyajasva mÃm  // MatsP_175.51 //
tridivÃrohibhirjvÃlair  $ j­mbhamÃïo diÓo daÓa  &
nirdahansarvabhÆtÃni  % vav­dhe so 'ntako 'nala÷  // MatsP_175.52 //
etasminnantare brahmà  $ munimÆrvaæ sabhÃjayan  &
uvÃca vÃryatÃæ putro  % jagataÓca dayÃæ kuru  // MatsP_175.53 //
asyÃpatyasya te vipra  $ kari«ye sthÃnamuttamam  &
tathyametadvaca÷ putra  % Ó­ïu tvaæ vadatÃæ vara  // MatsP_175.54 //

*Ærva uvÃca
dhanyo 'smyanug­hÅto 'smi  $ yanme 'dya bhagavächiÓo÷  &
matimetÃæ dadÃtÅha  % paramÃnugrahÃya vai  // MatsP_175.55 //
prabhÃtakÃle samprÃpte  $ kÃÇk«itavye samÃgame  &
bhagavaæstarpita÷ putra÷  % kairhavyai÷ prÃpsyate sukham  // MatsP_175.56 //
kutra cÃsya nivÃsa÷ syÃd  $ bhojanaæ và kimÃtmakam  &
vidhÃsyatÅha bhagavÃn  % vÅryatulyaæ mahaujasa÷  // MatsP_175.57 //

*brahmovÃca
va¬avÃmukhe 'sya vasati÷  $ samudre vai bhavi«yati  &
mama yonirjalaæ vipra  % tasya pÅtavata÷ sukham  // MatsP_175.58 //
yatrÃhamÃsa niyataæ  $ pibanvÃrimayaæ havi÷  &
taddhavistava putrasya  % vis­jÃmyÃlayaæ ca tat  // MatsP_175.59 //
tato yugÃnte bhÆtÃnÃm  $ e«a cÃhaæ ca putraka  &
sahitau vicari«yÃvo  % ni«putrÃïÃm­ïÃpaha÷  // MatsP_175.60 //
e«o 'gnir antakÃle tu  $ salilÃÓÅ mayà k­ta÷  &
dahana÷ sarvabhÆtÃnÃæ  % sadevÃsurarak«asÃm  // MatsP_175.61 //
evamastviti taæ so 'gni÷  $ saæv­tajvÃlamaï¬ala÷  &
praviveÓÃrïavamukhaæ  % prak«ipya pitari prabhÃm  // MatsP_175.62 //
pratiyÃtastato brahmà  $ ye ca sarve mahar«aya÷  &
aurvasyÃgne÷ prabhÃæ j¤Ãtvà  % svÃæ svÃæ gatimupÃÓritÃ÷  // MatsP_175.63 //
hiraïyakaÓipurd­«Âvà  $ tadà tanmahadadbhutam  &
uccai÷ praïatasarvÃÇgo  % vÃkyametaduvÃca ha  // MatsP_175.64 //
bhagavannadbhutamidaæ  $ saæv­ttaæ lokasÃk«ikam  &
tapasà te muniÓre«Âha  % paritu«Âa÷ pitÃmaha÷  // MatsP_175.65 //
ahaæ tu tava putrasya  $ tava caiva mahÃvrata  &
bh­tya ityavagantavya÷  % sÃdhyo yadiha karmaïà  // MatsP_175.66 //
tanmÃæ paÓya samÃpannaæ  $ tavaivÃrÃdhane ratam  &
yadi sÅdenmuniÓre«Âha  % tavaiva syÃtparÃjaya÷  // MatsP_175.67 //

*aurva uvÃca
dhanyo 'smyanug­hÅto 'smi  $ yasya te 'haæ guru÷ sthita÷  &
nÃsti me tapasÃnena  % bhayamadyeha suvrata  // MatsP_175.68 //
tÃmeva mÃyÃæ g­hïÅ«va  $ mama putreïa nirmitÃm  &
nirindhanÃmagnimayÅæ  % durdhar«Ãæ pÃvakairapi  // MatsP_175.69 //
e«Ã te svasya vaæÓasya  $ vaÓagÃrivinigrahe  &
saærak«atyÃtmapak«aæ ca  % vipak«aæ ca pradhak«yati  // MatsP_175.70 //
evamastviti tÃæ g­hya  $ praïamya munipuægavam  &
jagÃma tridivaæ h­«Âa÷  % k­tÃrtho dÃnaveÓvara÷  // MatsP_175.71 //
e«Ã durvi«ahà mÃyà  $ devairapi durÃsadà  &
aurveïa nirmità pÆrvaæ  % pÃvakenorvasÆnunà  // MatsP_175.72 //
tasmiæstu vyutthite daitye  $ nirvÅryai«Ã na saæÓaya÷  &
ÓÃpo hyasyÃ÷ purà datta÷  % s­«Âà yenaiva tejasà  // MatsP_175.73 //
yadye«Ã pratihantavyà  $ kartavyo bhagavÃnsukhÅ  &
dÅyatÃæ me sakhà Óakra  % toyayonirniÓÃkara÷  // MatsP_175.74 //
tenÃhaæ saha saægamya  $ yÃdobhiÓca samÃv­ta÷  &
mÃyÃmetÃæ hani«yÃmi  % tvatprasÃdÃnna saæÓaya÷  // MatsP_175.75 //


______________________________________________________


Matsya-PurÃïa 176

*matsya uvÃca
evamastviti saæh­«Âa÷  $ ÓakrastridaÓavardhana÷  &
saædideÓÃgrata÷ somaæ  % yuddhÃya ÓiÓirÃyudham  // MatsP_176.1 //
gaccha soma sahÃyatvaæ  $ kuru pÃÓadharasya vai  &
asurÃïÃæ vinÃÓÃya  % jayÃrthaæ ca divaukasÃm  // MatsP_176.2 //
tvaæ matta÷ prativÅryaÓca  $ jyoti«Ãæ ceÓvareÓvara÷  &
tvanmayaæ sarvaloke«u  % rasaæ rasavido vidu÷  // MatsP_176.3 //
k«ayav­ddhÅ tava vyakte  $ sÃgarasyeva maï¬ale  &
parivartasyahorÃtraæ  % kÃlaæ jagati yojayan  // MatsP_176.4 //
lokacchÃyÃmayaæ lak«ma  $ tavÃÇka÷ ÓaÓasaænibha÷  &
na vidu÷ soma devÃpi  % ye ca nak«atrayonaya÷  // MatsP_176.5 //
tvamÃdityapathÃdÆrdhvaæ  $ jyoti«Ãæ copari sthita÷  &
tama÷ protsÃrya mahasà  % bhÃsayasyakhilaæ jagat  // MatsP_176.6 //
ÓvetabhÃnur himatanur  $ jyoti«Ãm adhipa÷ ÓaÓÅ  &
adhik­t kÃlayogÃtmà  % i«Âo yaj¤araso 'vyaya÷  // MatsP_176.7 //
o«adhÅÓa÷ kriyÃyonir  $ haraÓekharabhÃktathà  &
ÓÅtÃæÓuram­tÃdhÃraÓ  % capala÷ ÓvetavÃhana÷  // MatsP_176.8 //
tvaæ kÃnti÷ kÃntivapu«Ãæ  $ tvaæ soma÷ somapÃyinÃm  &
saumyastvaæ sarvabhÆtÃnÃæ  % timiraghnastvam ­k«arÃÂ  // MatsP_176.9 //
tadgaccha tvaæ mahÃsena  $ varuïena varÆthinà  &
Óamaya tvÃsurÅæ mÃyÃæ  % yayà dahyÃma saæyuge  // MatsP_176.10 //

*soma uvÃca
yanmÃæ vadasi yuddhÃrthe  $ devarÃja varaprada  &
e«a var«Ãmi ÓiÓiraæ  % daityamÃyÃpakar«aïam  // MatsP_176.11 //
etÃnmacchÅtanirdagdhÃn  $ paÓya tvaæ himave«ÂitÃn  &
vimÃyÃnvimadÃæÓcaiva  % daityasiæhÃnmahÃhave  // MatsP_176.12 //
ityuktvà tÃrakÃdhÅÓa÷  $ sajaleÓa÷ Óivodakai÷  &
plÃvayÃmÃsa sainyÃni  % surÃïÃæ ÓÃntiv­ddhaye  // MatsP_176.13 //
te«Ãæ himakarots­«ÂÃ÷  $ sapÃÓà himav­«Âaya÷  &
ve«Âayanti sma tÃnghorÃn  % daityÃnmeghagaïà iva  // MatsP_176.14 //