Valmiki: Ramayana, 7. Uttarakanda Based on the text entered by Muneo Tokunaga et al. Input by Muneo Tokunaga, revised by John Smith (Cambridge) [GRETIL-Version: 2017-07-06] Revision: 2017-07-06: erroneous line breaks removed by Tyler Neill ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ Vàlmãki: Ràmàyaõa, 7. Uttarakàõóa 7.001.001a pràptaràjyasya ràmasya ràkùasànàü vadhe kçte 7.001.001c àjagmur çùayaþ sarve ràghavaü pratinanditum 7.001.002a kau÷iko 'tha yavakrãto raibhya÷ cyavana eva ca 7.001.002c kaõvo medhàtitheþ putraþ pårvasyàü di÷i ye ÷ritàþ 7.001.003a svastyàtreya÷ ca bhagavàn namuciþ pramucus tathà 7.001.003c àjagmus te sahàgastyà ye ÷rità dakùiõàü di÷am 7.001.004a pçùadguþ kavaùo dhaumyo raudreya÷ ca mahàn çùiþ 7.001.004c te 'py àjagmuþ sa÷iùyà vai ye ÷ritàþ pa÷cimàü di÷am 7.001.005a vasiùñhaþ ka÷yapo 'thàtrir vi÷vàmitro 'tha gautamaþ 7.001.005c jamadagnir bharadvàjas te 'pi saptamaharùayaþ 7.001.006a saüpràpyaite mahàtmàno ràghavasya nive÷anam 7.001.006c viùñhitàþ pratihàràrthaü hutà÷anasamaprabhàþ 7.001.007a pratihàras tatas tårõam agastyavacanàd atha 7.001.007c samãpaü ràghavasyà÷u pravive÷a mahàtmanaþ 7.001.008a sa ràmaü dç÷ya sahasà pårõacandrasamadyutim 7.001.008c agastyaü kathayàm àsa saüpràtam çùibhiþ saha 7.001.009a ÷rutvà pràptàn munãüs tàüs tu bàlasåryasamaprabhàn 7.001.009c tadovàca nçpo dvàþsthaü prave÷aya yathàsukham 7.001.010a dçùñvà pràptàn munãüs tàüs tu pratyutthàya kçtà¤jaliþ 7.001.010c ràmo 'bhivàdya prayata àsanàny àdide÷a ha 7.001.011a teùu kà¤canacitreùu svàstãrõeùu sukheùu ca 7.001.011c yathàrham upaviùñàs te àsaneùv çùipuügavàþ 7.001.012a ràmeõa ku÷alaü pçùñàþ sa÷iùyàþ sapurogamàþ 7.001.012c maharùayo vedavido ràmaü vacanam abruvan 7.001.013a ku÷alaü no mahàbàho sarvatra raghunandana 7.001.013c tvàü tu diùñyà ku÷alinaü pa÷yàmo hata÷àtravam 7.001.014a na hi bhàraþ sa te ràma ràvaõo ràkùase÷varaþ 7.001.014c sadhanus tvaü hi lokàüs trãn vijayethà na saü÷ayaþ 7.001.015a diùñyà tvayà hato ràma ràvaõaþ putrapautravàn 7.001.015c diùñyà vijayinaü tvàdya pa÷yàmaþ saha bhàryayà 7.001.016a diùñyà prahasto vikaño viråpàkùo mahodaraþ 7.001.016c akampana÷ ca durdharùo nihatàs te ni÷àcaràþ 7.001.017a yasya pramàõàd vipulaü pramàõaü neha vidyate 7.001.017c diùñyà te samare ràma kumbhakarõo nipàtitaþ 7.001.018a diùñyà tvaü ràkùasendreõa dvandvayuddham upàgataþ 7.001.018c devatànàm avadhyena vijayaü pràptavàn asi 7.001.019a saükhye tasya na kiü cit tu ràvaõasya paràbhavaþ 7.001.019c dvandvayuddham anupràpto diùñyà te ràvaõir hataþ 7.001.020a diùñyà tasya mahàbàho kàlasyevàbhidhàvataþ 7.001.020c muktaþ suraripor vãra pràpta÷ ca vijayas tvayà 7.001.021a vismayas tv eùa naþ saumya saü÷rutyendrajitaü hatam 7.001.021c avadhyaþ sarvabhåtànàü mahàmàyàdharo yudhi 7.001.022a dattvà puõyàm imàü vãra saumyàm abhayadakùiõàm 7.001.022c diùñyà vardhasi kàkutstha jayenàmitrakar÷ana 7.001.023a ÷rutvà tu vacanaü teùàm çùãõàü bhàvitàtmanàm 7.001.023c vismayaü paramaü gatvà ràmaþ prà¤jalir abravãt 7.001.024a bhavantaþ kumbhakarõaü ca ràvaõaü ca ni÷àcaram 7.001.024c atikramya mahàvãryau kiü pra÷aüsatha ràvaõim 7.001.025a mahodaraü prahastaü ca viråpàkùaü ca ràkùasaü 7.001.025c atikramya mahàvãryàn kiü pra÷aüsatha ràvaõim 7.001.026a kãdç÷o vai prabhàvo 'sya kiü balaü kaþ paràkramaþ 7.001.026c kena và kàraõenaiùa ràvaõàd atiricyate 7.001.027a ÷akyaü yadi mayà ÷rotuü na khalv àj¤àpayàmi vaþ 7.001.027c yadi guhyaü na ced vaktuü ÷rotum icchàmi kathyatàm 7.001.027e kathaü ÷akro jitas tena kathaü labdhavara÷ ca saþ 7.002.001a tasya tadvacanaü ÷rutvà ràghavasya mahàtmanaþ 7.002.001c kumbhayonir mahàtejà vàkyam etad uvàca ha 7.002.002a ÷çõu ràjan yathàvçttaü yasya tejobalaü mahat 7.002.002c jaghàna ca ripån yuddhe yathàvadhya÷ ca ÷atrubhiþ 7.002.003a ahaü te ràvaõasyedaü kulaü janma ca ràghava 7.002.003c varapradànaü ca tathà tasmai dattaü bravãmi te 7.002.004a purà kçtayuge ràma prajàpatisutaþ prabhuþ 7.002.004c pulastyo nàma brahmarùiþ sàkùàd iva pitàmahaþ 7.002.005a nànukãrtyà guõàs tasya dharmataþ ÷ãlatas tathà 7.002.005c prajàpateþ putra iti vaktuü ÷akyaü hi nàmataþ 7.002.006a sa tu dharmaprasaïgena meroþ pàr÷ve mahàgireþ 7.002.006c tçõabindvà÷ramaü gatvà nyavasan munipuügavaþ 7.002.007a tapas tepe sa dharmàtmà svàdhyàyaniyatendriyaþ 7.002.007c gatvà÷ramapadaü tasya vighnaü kurvanti kanyakàþ 7.002.008a devapannagakanyà÷ ca ràjarùitanayà÷ ca yàþ 7.002.008c krãóantyo 'psarasa÷ caiva taü de÷am upapedire 7.002.009a sarvartuùåpabhogyatvàd ramyatvàt kànanasya ca 7.002.009c nitya÷as tàs tu taü de÷aü gatvà krãóanti kanyakàþ 7.002.010a atha ruùño mahàtejà vyàjahàra mahàmuniþ 7.002.010c yà me dar÷anam àgacchet sà garbhaü dhàrayiùyati 7.002.011a tàs tu sarvàþ pratigatàþ ÷rutvà vàkyaü mahàtmanaþ 7.002.011c brahma÷àpabhayàd bhãtàs taü de÷aü nopacakramuþ 7.002.012a tçõabindos tu ràjarùes tanayà na ÷çõoti tat 7.002.012c gatvà÷ramapadaü tasya vicacàra sunirbhayà 7.002.013a tasminn eva tu kàle sa pràjàpatyo mahàn çùiþ 7.002.013c svàdhyàyam akarot tatra tapasà dyotitaprabhaþ 7.002.014a sà tu vedadhvaniü ÷rutvà dçùñvà caiva tapodhanam 7.002.014c abhavat pàõóudehà sà suvya¤jita÷arãrajà 7.002.015a dçùñvà paramasaüvignà sà tu tadråpam àtmanaþ 7.002.015c idaü me kiü nv iti j¤àtvà pitur gatvàgrataþ sthità 7.002.016a tàü tu dçùñvà tathà bhåtàü tçõabindur athàbravãt 7.002.016c kiü tvam etat tv asadç÷aü dhàrayasy àtmano vapuþ 7.002.017a sà tu kçtvà¤jaliü dãnà kanyovàca tapodhanam 7.002.017c na jàne kàraõaü tàta yena me råpam ãdç÷am 7.002.018a kiü tu pårvaü gatàsmy ekà maharùer bhàvitàtmanaþ 7.002.018c pulastyasyà÷ramaü divyam anveùñuü svasakhãjanam 7.002.019a na ca pa÷yàmy ahaü tatra kàü cid apy àgatàü sakhãm 7.002.019c råpasya tu viparyàsaü dçùñvà càham ihàgatà 7.002.020a tçõabindus tu ràjarùis tapasà dyotitaprabhaþ 7.002.020c dhyànaü vive÷a tac càpi apa÷yad çùikarmajam 7.002.021a sa tu vij¤àya taü ÷àpaü maharùer bhàvitàtmanaþ 7.002.021c gçhãtvà tanayàü gatvà pulastyam idam abravãt 7.002.022a bhagavaüs tanayàü me tvaü guõaiþ svair eva bhåùitàm 7.002.022c bhikùàü pratigçhàõemàü maharùe svayam udyatàm 7.002.023a tapa÷caraõayuktasya ÷ràmyamàõendriyasya te 7.002.023c ÷u÷råùàtatparà nityaü bhaviùyati na saü÷ayaþ 7.002.024a taü bruvàõaü tu tadvàkyaü ràjarùiü dhàrmikaü tadà 7.002.024c jighçkùur abravãt kanyàü bàóham ity eva sa dvijaþ 7.002.025a dattvà tu sa gato ràjà svam à÷ramapadaü tadà 7.002.025c sàpi tatràvasat kanyà toùayantã patiü guõaiþ 7.002.025e prãtaþ sa tu mahàtejà vàkyam etad uvàca ha 7.002.026a parituùño 'smi bhadraü te guõànàü saüpadà bhç÷am 7.002.026c tasmàt te viramàmy adya putram àtmasamaü guõaiþ 7.002.026e ubhayor vaü÷akartàraü paulastya iti vi÷rutam 7.002.027a yasmàt tu vi÷ruto vedas tvayehàbhyasyato mama 7.002.027c tasmàt sa vi÷ravà nàma bhaviùyati na saü÷ayaþ 7.002.028a evam uktà tu sà kanyà prahçùñenàntaràtmanà 7.002.028c acireõaiva kàlena såtà vi÷ravasaü sutam 7.002.029a sa tu lokatraye khyàtaþ ÷aucadharmasamanvitaþ 7.002.029c piteva tapasà yukto vi÷ravà munipuügavaþ 7.003.001a atha putraþ pulastyasya vi÷ravà munipuügavaþ 7.003.001c acireõaiva kàlena piteva tapasi sthitaþ 7.003.002a satyavठ÷ãlavàn dakùaþ svàdhyàyanirataþ ÷uciþ 7.003.002c sarvabhogeùv asaüsakto nityaü dharmaparàyaõaþ 7.003.003a j¤àtvà tasya tu tadvçttaü bharadvàjo mahàn çùiþ 7.003.003c dadau vi÷ravase bhàryàü svàü sutàü devavarõinãm 7.003.004a pratigçhya tu dharmeõa bharadvàjasutàü tadà 7.003.004c mudà paramayà yukto vi÷ravà munipuügavaþ 7.003.005a sa tasyàü vãryasaüpannam apatyaü paramàdbhutam 7.003.005c janayàm àsa dharmàtmà sarvair brahmaguõair yutam 7.003.006a tasmi¤ jàte tu saühçùñaþ sa babhåva pitàmahaþ 7.003.006c nàma càsyàkarot prãtaþ sàrdhaü devarùibhis tadà 7.003.007a yasmàd vi÷ravaso 'patyaü sàdç÷yàd vi÷ravà iva 7.003.007c tasmàd vai÷ravaõo nàma bhaviùyaty eùa vi÷rutaþ 7.003.008a sa tu vai÷ravaõas tatra tapovanagatas tadà 7.003.008c avardhata mahàtejà hutàhutir ivànalaþ 7.003.009a tasyà÷ramapadasthasya buddhir jaj¤e mahàtmanaþ 7.003.009c cariùye niyato dharmaü dharmo hi paramà gatiþ 7.003.010a sa tu varùasahasràõi tapas taptvà mahàvane 7.003.010c pårõe varùasahasre tu taü taü vidhim avartata 7.003.011a jalà÷ã màrutàhàro niràhàras tathaiva ca 7.003.011c evaü varùasahasràõi jagmus tàny eva varùavat 7.003.012a atha prãto mahàtejàþ sendraiþ suragaõaiþ saha 7.003.012c gatvà tasyà÷ramapadaü brahmedaü vàkyam abravãt 7.003.013a parituùño 'smi te vatsa karmaõànena suvrata 7.003.013c varaü vçõãùva bhadraü te varàrhas tvaü hi me mataþ 7.003.014a athàbravãd vai÷ravaõaþ pitàmaham upasthitam 7.003.014c bhagavaül lokapàlatvam iccheyaü vittarakùaõam 7.003.015a tato 'bravãd vai÷ravaõaü parituùñena cetasà 7.003.015c brahmà suragaõaiþ sàrdhaü bàóham ity eva hçùñavat 7.003.016a ahaü hi lokapàlànàü caturthaü sraùñum udyataþ 7.003.016c yamendravaruõànàü hi padaü yat tava cepsitam 7.003.017a tatkçtaü gaccha dharmaj¤a dhane÷atvam avàpnuhi 7.003.017c yamendravaruõànàü hi caturtho 'dya bhaviùyasi 7.003.018a etac ca puùpakaü nàma vimànaü såryasaünibham 7.003.018c pratigçhõãùva yànàrthaü trida÷aiþ samatàü vraja 7.003.019a svasti te 'stu gamiùyàmaþ sarva eva yathàgatam 7.003.019c kçtakçtyà vayaü tàta dattvà tava mahàvaram 7.003.020a gateùu brahmapårveùu deveùv atha nabhastalam 7.003.020c dhane÷aþ pitaraü pràha vinayàt praõato vacaþ 7.003.021a bhagavaül labdhavàn asmi varaü kamalayonitaþ 7.003.021c nivàsaü na tu me devo vidadhe sa prajàpatiþ 7.003.022a tat pa÷ya bhagavan kaü cid de÷aü vàsàya naþ prabho 7.003.022c na ca pãóà bhaved yatra pràõino yasya kasya cit 7.003.023a evam uktas tu putreõa vi÷ravà munipuügavaþ 7.003.023c vacanaü pràha dharmaj¤a ÷råyatàm iti dharmavit 7.003.024a laïkà nàma purã ramyà nirmità vi÷vakarmaõà 7.003.024c ràkùasànàü nivàsàrthaü yathendrasyàmaràvatã 7.003.025a ramaõãyà purã sà hi rukmavaidåryatoraõà 7.003.025c ràkùasaiþ sà parityaktà purà viùõubhayàrditaiþ 7.003.025e ÷ånyà rakùogaõaiþ sarvai rasàtalatalaü gataiþ 7.003.026a sa tvaü tatra nivàsàya rocayasva matiü svakàm 7.003.026c nirdoùas tatra te vàso na ca bàdhàsti kasya cit 7.003.027a etac chrutvà tu dharmàtmà dharmiùñhaü vacanaü pituþ 7.003.027c nive÷ayàm àsa tadà laïkàü parvatamårdhani 7.003.028a nairçtànàü sahasrais tu hçùñaiþ pramuditaiþ sadà 7.003.028c acireõaikakàlena saüpårõà tasya ÷àsanàt 7.003.029a atha tatràvasat prãto dharmàtmà nairçtàdhipaþ 7.003.029c samudraparidhànàyàü laïkàyàü vi÷ravàtmajaþ 7.003.030a kàle kàle vinãtàtmà puùpakeõa dhane÷varaþ 7.003.030c abhyagacchat susaühçùñaþ pitaraü màtaraü ca saþ 7.003.031a sa devagandharvagaõair abhiùñutas; tathaiva siddhaiþ saha càraõair api 7.003.031c gabhastibhiþ sårya ivaujasà vçtaþ; pituþ samãpaü prayayau ÷riyà vçtaþ 7.004.001a ÷rutvàgastyeritaü vàkyaü ràmo vismayam àgataþ 7.004.001c pårvam àsãt tu laïkàyàü rakùasàm iti saübhavaþ 7.004.002a tataþ ÷iraþ kampayitvà tretàgnisamavigraham 7.004.002c agastyaü taü muhur dçùñvà smayamàno 'bhyabhàùata 7.004.003a bhagavan pårvam apy eùà laïkàsãt pi÷ità÷inàm 7.004.003c itãdaü bhavataþ ÷rutvà vismayo janito mama 7.004.004a pulastyavaü÷àd udbhåtà ràkùasà iti naþ ÷rutam 7.004.004c idànãm anyata÷ càpi saübhavaþ kãrtitas tvayà 7.004.005a ràvaõàt kumbhakarõàc ca prahastàd vikañàd api 7.004.005c ràvaõasya ca putrebhyaþ kiü nu te balavattaràþ 7.004.006a ka eùàü pårvako brahman kiünàmà kiütapobalaþ 7.004.006c aparàdhaü ca kaü pràpya viùõunà dràvitàþ purà 7.004.007a etad vistarataþ sarvaü kathayasva mamànagha 7.004.007c kautåhalaü kçtaü mahyaü nuda bhànur yathà tamaþ 7.004.008a ràghavasya tu tac chrutvà saüskàràlaükçtaü vacaþ 7.004.008c ãùadvismayamànas tam agastyaþ pràha ràghavam 7.004.009a prajàpatiþ purà sçùñvà apaþ salilasaübhavaþ 7.004.009c tàsàü gopàyane sattvàn asçjat padmasaübhavaþ 7.004.010a te sattvàþ sattvakartàraü vinãtavad upasthitàþ 7.004.010c kiü kurma iti bhàùantaþ kùutpipàsàbhayàrditàþ 7.004.011a prajàpatis tu tàny àha sattvàni prahasann iva 7.004.011c àbhàùya vàcà yatnena rakùadhvam iti mànadaþ 7.004.012a rakùàma iti tatrànyair yakùàmeti tathàparaiþ 7.004.012c bhuïkùitàbhuïkùitair uktas tatas tàn àha bhåtakçt 7.004.013a rakùàma iti yair uktaü ràkùasàs te bhavantu vaþ 7.004.013c yakùàma iti yair uktaü te vai yakùà bhavantu vaþ 7.004.014a tatra hetiþ praheti÷ ca bhràtarau ràkùasarùabhau 7.004.014c madhukaiñabhasaükà÷au babhåvatur ariüdamau 7.004.015a prahetir dhàrmikas tatra na dàràn so 'bhikàïkùati 7.004.015c hetir dàrakriyàrthaü tu yatnaü param athàkarot 7.004.016a sa kàlabhaginãü kanyàü bhayàü nàma bhayàvahàm 7.004.016c udàvahad ameyàtmà svayam eva mahàmatiþ 7.004.017a sa tasyàü janayàm àasa hetã ràkùasapuügavaþ 7.004.017c putraü putravatàü ÷reùñho vidyutke÷a iti ÷rutam 7.004.018a vidyutke÷o hetiputraþ pradãptàgnisamaprabhaþ 7.004.018c vyavardhata mahàtejàs toyamadhya ivàmbujam 7.004.019a sa yadà yauvanaü bhadram anupràpto ni÷àcaraþ 7.004.019c tato dàrakriyàü tasya kartuü vyavasitaþ pità 7.004.020a saüdhyàduhitaraü so 'tha saüdhyàtulyàü prabhàvataþ 7.004.020c varayàm àsa putràrthaü hetã ràkùasapuügavaþ 7.004.021a ava÷yam eva dàtavyà parasmai seti saüdhyayà 7.004.021c cintayitvà sutà dattà vidyutke÷àya ràghava 7.004.022a saüdhyàyàs tanayàü labdhvà vidyutke÷o ni÷àcaraþ 7.004.022c ramate sa tayà sàrdhaü paulomyà maghavàn iva 7.004.023a kena cit tv atha kàlena ràma sàlakañaükañà 7.004.023c vidyutke÷àd garbham àpa ghanaràjir ivàrõavàt 7.004.024a tataþ sà ràkùasã garbhaü ghanagarbhasamaprabham 7.004.024c prasåtà mandaraü gatvà gaïgà garbham ivàgnijam 7.004.025a tam utsçjya tu sà garbhaü vidyutke÷àd ratàrthinã 7.004.025c reme sà patinà sàrdhaü vismçtya sutam àtmajam 7.004.026a tayotsçùñaþ sa tu ÷i÷uþ ÷aradarkasamadyutiþ 7.004.026c pàõim àsye samàdhàya ruroda ghanaràó iva 7.004.027a athopariùñàd gacchan vai vçùabhastho haraþ prabhuþ 7.004.027c apa÷yad umayà sàrdhaü rudantaü ràkùasàtmajam 7.004.028a kàruõyabhàvàt pàrvatyà bhavas tripurahà tataþ 7.004.028c taü ràkùasàtmajaü cakre màtur eva vayaþ samam 7.004.029a amaraü caiva taü kçtvà mahàdevo 'kùayo 'vyayaþ 7.004.029c puram àkà÷agaü pràdàt pàrvatyàþ priyakàmyayà 7.004.030a umayàpi varo datto ràkùasãnàü nçpàtmaja 7.004.030c sadyopalabdhir garbhasya prasåtiþ sadya eva ca 7.004.030e sadya eva vayaþpràptir màtur eva vayaþ samam 7.004.031a tataþ suke÷o varadànagarvitaþ; ÷riyaü prabhoþ pràpya harasya pàr÷vataþ 7.004.031c cacàra sarvatra mahàmatiþ khagaþ; khagaü puraü pràpya puraüdaro yathà 7.005.001a suke÷aü dhàrmikaü dçùñvà varalabdhaü ca ràkùasaü 7.005.001c gràmaõãr nàma gandharvo vi÷vàvasusamaprabhaþ 7.005.002a tasya devavatã nàma dvitãyà ÷rãr ivàtmajà 7.005.002c tàü suke÷àya dharmeõa dadau dakùaþ ÷riyaü yathà 7.005.003a varadànakçtai÷varyaü sà taü pràpya patiü priyam 7.005.003c àsãd devavatã tuùñà dhanaü pràpyeva nirdhanaþ 7.005.004a sa tayà saha saüyukto raràja rajanãcaraþ 7.005.004c a¤janàd abhiniùkràntaþ kareõveva mahàgajaþ 7.005.005a devavatyàü suke÷as tu janayàm àsa ràghava 7.005.005c trãüs trinetrasamàn putràn ràkùasàn ràkùasàdhipaþ 7.005.005e màlyavantaü sumàliü ca màliü ca balinàü varam 7.005.006a trayo lokà ivàvyagràþ sthitàs traya ivàgnayaþ 7.005.006c trayo mantrà ivàtyugràs trayo ghorà ivàmayàþ 7.005.007a trayaþ suke÷asya sutàs tretàgnisamavarcasaþ 7.005.007c vivçddhim agamaüs tatra vyàdhayopekùità iva 7.005.008a varapràptiü pitus te tu j¤àtvai÷varyaü tato mahat 7.005.008c tapas taptuü gatà meruü bhràtaraþ kçtani÷cayàþ 7.005.009a pragçhya niyamàn ghoràn ràkùasà nçpasattama 7.005.009c vicerus te tapo ghoraü sarvabhåtabhayàvaham 7.005.010a satyàrjavadamopetais tapobhir bhuvi duùkaraiþ 7.005.010c saütàpayantas trãül lokàn sadevàsuramànuùàn 7.005.011a tato vibhu÷ caturvaktro vimànavaram àsthitaþ 7.005.011c suke÷aputràn àmantrya varado 'smãty abhàùata 7.005.012a brahmàõaü varadaü j¤àtvà sendrair devagaõair vçtam 7.005.012c åcuþ prà¤jalayaþ sarve vepamànà iva drumàþ 7.005.013a tapasàràdhito deva yadi no di÷ase varam 7.005.013c ajeyàþ ÷atruhantàras tathaiva cirajãvinaþ 7.005.013e prabhaviùõavo bhavàmeti parasparam anuvratàþ 7.005.014a evaü bhaviùyatãty uktvà suke÷atanayàn prabhuþ 7.005.014c prayayau brahmalokàya brahmà bràhmaõavatsalaþ 7.005.015a varaü labdhvà tataþ sarve ràma ràtriücaràs tadà 7.005.015c suràsuràn prabàdhante varadànàt sunirbhayàþ 7.005.016a tair vadhyamànàs trida÷àþ sarùisaüghàþ sacàraõàþ 7.005.016c tràtàraü nàdhigacchanti nirayasthà yathà naràþ 7.005.017a atha te vi÷vakarmàõaü ÷ilpinàü varam avyayam 7.005.017c åcuþ sametya saühçùñà ràkùasà raghusattama 7.005.018a gçhakartà bhavàn eva devànàü hçdayepsitam 7.005.018c asmàkam api tàvat tvaü gçhaü kuru mahàmate 7.005.019a himavantaü samà÷ritya meruü mandaram eva và 7.005.019c mahe÷varagçhaprakhyaü gçhaü naþ kriyatàü mahat 7.005.020a vi÷vakarmà tatas teùàü ràkùasànàü mahàbhujaþ 7.005.020c nivàsaü kathayàm àsa ÷akrasyevàmaràvatãm 7.005.021a dakùiõasyodadhes tãre trikåño nàma parvataþ 7.005.021c ÷ikhare tasya ÷ailasya madhyame 'mbudasaünibhe 7.005.021e ÷akunair api duùpràpe ñaïkacchinnacaturdi÷i 7.005.022a triü÷adyojanavistãrõà svarõapràkàratoraõà 7.005.022c mayà laïketi nagarã ÷akràj¤aptena nirmità 7.005.023a tasyàü vasata durdharùàþ puryàü ràkùasasattamàþ 7.005.023c amaràvatãü samàsàdya sendrà iva divaukasaþ 7.005.024a laïkàdurgaü samàsàdya ràkùasair bahubhir vçtàþ 7.005.024c bhaviùyatha duràdharùàþ ÷atråõàü ÷atrusådanàþ 7.005.025a vi÷vakarmavacaþ ÷rutvà tatas te ràma ràkùasàþ 7.005.025c sahasrànucarà gatvà laïkàü tàm avasan purãm 7.005.026a dçóhapràkàraparikhàü haimair gçha÷atair vçtàm 7.005.026c laïkàm avàpya te hçùñà viharanti ni÷àcaràþ 7.005.027a narmadà nàma gandharvã nànàdharmasamedhità 7.005.027c tasyàþ kanyàtrayaü hy àsãd dhã÷rãkãrtisamadyuti 7.005.028a jyeùñhakrameõa sà teùàü ràkùasànàm aràkùasã 7.005.028c kanyàs tàþ pradadau hçùñà pårõacandranibhànanàþ 7.005.029a trayàõàü ràkùasendràõàü tisro gandharvakanyakàþ 7.005.029c màtrà dattà mahàbhàgà nakùatre bhagadaivate 7.005.030a kçtadàràs tu te ràma suke÷atanayàþ prabho 7.005.030c bhàryàbhiþ saha cikrãóur apsarobhir ivàmaràþ 7.005.031a tatra màlyavato bhàryà sundarã nàma sundarã 7.005.031c sa tasyàü janayàm àsa yad apatyaü nibodha tat 7.005.032a vajramuùñir viråpàkùo durmukha÷ caiva ràkùasaþ 7.005.032c suptaghno yaj¤akopa÷ ca mattonmattau tathaiva ca 7.005.032e analà càbhavat kanyà sundaryàü ràma sundarã 7.005.033a sumàlino 'pi bhàryàsãt pårõacandranibhànanà 7.005.033c nàmnà ketumatã nàma pràõebhyo 'pi garãyasã 7.005.034a sumàlã janayàm àsa yad apatyaü ni÷àcaraþ 7.005.034c ketumatyàü mahàràja tan nibodhànupårva÷aþ 7.005.035a prahasto 'kampanai÷ caiva vikañaþ kàlakàrmukaþ 7.005.035c dhåmràk÷a÷ càtha daõóa÷ ca supàr÷va÷ ca mahàbalaþ 7.005.036a saühràdiþ praghasa÷ caiva bhàsakarõa÷ ca ràkùasaþ 7.005.036c ràkà puùpotkañà caiva kaikasã ca ÷ucismità 7.005.036e kumbhãnasã ca ity ete sumàleþ prasavàþ smçtàþ 7.005.037a màles tu vasudà nàma gandharvã råpa÷àlinã 7.005.037c bhàryàsãt padmapatràkùã svakùã yakùãvaropamà 7.005.038a sumàler anujas tasyàü janayàm àsa yat prabho 7.005.038c apatyaü kathyamànaü tan mayà tvaü ÷çõu ràghava 7.005.039a anala÷ cànila÷ caiva haraþ saüpàtir eva ca 7.005.039c ete vibhãùaõàmàtyà màleyàs te ni÷àcaràþ 7.005.040a tatas tu te ràkùasapuügavàs trayo; ni÷àcaraiþ putra÷atai÷ ca saüvçtàþ 7.005.040c suràn sahendràn çùinàgadànavàn; babàdhire te balavãryadarpitàþ 7.005.041a jagad bhramanto 'nilavad duràsadà; raõe ca mçtyupratimàþ samàhitàþ 7.005.041c varapradànàd abhigarvità bhç÷aü; kratukriyàõàü pra÷amaükaràþ sadà 7.006.001a tair vadhyamànà devà÷ ca çùaya÷ ca tapodhanàþ 7.006.001c bhayàrtàþ ÷araõaü jagmur devadevaü mahe÷varam 7.006.002a te sametya tu kàmàriü tripuràriü trilocanam 7.006.002c åcuþ prà¤jalayo devà bhayagadgadabhàùiõaþ 7.006.003a suke÷aputrair bhagavan pitàmahavaroddhataiþ 7.006.003c prajàdhyakùa prajàþ sarvà bàdhyante ripubàdhana 7.006.004a ÷araõyàny a÷araõyàni à÷ramàõi kçtàni naþ 7.006.004c svargàc ca cyàvitaþ ÷akraþ svarge krãóanti ÷akravat 7.006.005a ahaü viùõur ahaü rudro brahmàhaü devaràó aham 7.006.005c ahaü yamo 'haü varuõa÷ candro 'haü ravir apy aham 7.006.006a iti te ràkùasà deva varadànena darpitàþ 7.006.006c bàdhante samaroddharùà ye ca teùàü puraþsaràþ 7.006.007a tan no devabhayàrtànàm abhayaü dàtum arhasi 7.006.007c a÷ivaü vapur àsthàya jahi daivatakaõñakàn 7.006.008a ity uktas tu suraiþ sarvaiþ kapardã nãlalohitaþ 7.006.008c suke÷aü prati sàpekùa àha devagaõàn prabhuþ 7.006.009a nàhaü tàn nihaniùyàmi avadhyà mama te 'suràþ 7.006.009c kiü tu mantraü pradàsyàmi yo vai tàn nihaniùyati 7.006.010a evam eva samudyogaü puraskçtya surarùabhàþ 7.006.010c gacchantu ÷araõaü viùõuü haniùyati sa tàn prabhuþ 7.006.011a tatas te jaya÷abdena pratinandya mahe÷varam 7.006.011c viùõoþ samãpam àjagmur ni÷àcarabhayàrditàþ 7.006.012a ÷aïkhacakradharaü devaü praõamya bahumànya ca 7.006.012c åcuþ saübhràntavad vàkyaü suke÷atanayàrditàþ 7.006.013a suke÷atanayair devatribhis tretàgnisaünibhaiþ 7.006.013c àkramya varadànena sthànàny apahçtàni naþ 7.006.014a laïkà nàma purã durgà trikåña÷ikhare sthità 7.006.014c tatra sthitàþ prabàdhante sarvàn naþ kùaõadàcaràþ 7.006.015a sa tvam asmatpriyàrthaü tu jahi tàn madhusådana 7.006.015c cakrakçttàsyakamalàn nivedaya yamàya vai 7.006.016a bhayeùv abhayado 'smàkaü nànyo 'sti bhavatà samaþ 7.006.016c nuda tvaü no bhayaü deva nãhàram iva bhàskaraþ 7.006.017a ity evaü daivatair ukto devadevo janàrdanaþ 7.006.017c abhayaü bhayado 'rãõàü dattvà devàn uvàca ha 7.006.018a suke÷aü ràkùasaü jàne ã÷àna varadarpitam 7.006.018c tàü÷ càsya tanayठjàne yeùàü jyeùñhaþ sa màlyavàn 7.006.019a tàn ahaü samatikràntamaryàdàn ràkùasàdhamàn 7.006.019c sådayiùyàmi saügràme surà bhavata vijvaràþ 7.006.020a ity uktàs te suràþ sarve viùõunà prabhaviùõunà 7.006.020c yathà vàsaü yayur hçùñàþ pra÷amanto janàrdanam 7.006.021a vibudhànàü samudyogaü màlyavàn sa ni÷àcaraþ 7.006.021c ÷rutvà tau bhràtarau vãràv idaü vacanam abravãt 7.006.022a amarà çùaya÷ caiva saühatya kila ÷aükaram 7.006.022c asmadvadhaü parãpsanta idam åcus trilocanam 7.006.023a suke÷atanayà deva varadànabaloddhatàþ 7.006.023c bàdhante 'smàn samudyuktà ghoraråpàþ pade pade 7.006.024a ràkùasair abhibhåtàþ sma na ÷aktàþ sma umàpate 7.006.024c sveùu ve÷masu saüsthàtuü bhayàt teùàü duràtmanàm 7.006.025a tad asmàkaü hitàrthe tvaü jahi tàüs tàüs trilocana 7.006.025c ràkùasàn huükçtenaiva daha pradahatàü vara 7.006.026a ity evaü trida÷air ukto ni÷amyàndhakasådanaþ 7.006.026c ÷iraþ karaü ca dhunvàna idaü vacanam abravãt 7.006.027a avadhyà mama te devàþ suke÷atanayà raõe 7.006.027c mantraü tu vaþ pradàsyàmi yo vai tàn nihaniùyati 7.006.028a yaþ sa cakragadàpàõiþ pãtavàsà janàrdanaþ 7.006.028c haniùyati sa tàn yuddhe ÷araõaü taü prapadyatha 7.006.029a haràn nàvàpya te kàmaü kàmàrim abhivàdya ca 7.006.029c nàràyaõàlayaü pràptàs tasmai sarvaü nyavedayan 7.006.030a tato nàràyaõenoktà devà indrapurogamàþ 7.006.030c suràrãn sådayiùyàmi surà bhavata vijvaràþ 7.006.031a devànàü bhayabhãtànàü hariõà ràkùasarùabhau 7.006.031c pratij¤àto vadho 'smàkaü tac cintayatha yat kùamam 7.006.032a hiraõyaka÷ipor mçtyur anyeùàü ca suradviùàm 7.006.032c duþkhaü nàràyaõaü jetuü yo no hantum abhãpsati 7.006.033a tataþ sumàlã màlã ca ÷rutvà màlyavato vacaþ 7.006.033c åcatur bhràtaraü jyeùñhaü bhagàü÷àv iva vàsavam 7.006.034a svadhãtaü dattam iùñaü ca ai÷varyaü paripàlitam 7.006.034c àyur niràmayaü pràptaü svadharmaþ sthàpita÷ ca naþ 7.006.035a devasàgaram akùobhyaü ÷astraughaiþ pravigàhya ca 7.006.035c jità devà raõe nityaü na no mçtyukçtaü bhayam 7.006.036a nàràyaõa÷ ca rudra÷ ca ÷akra÷ càpi yamas tathà 7.006.036c asmàkaü pramukhe sthàtuü sarva eva hi bibhyati 7.006.037a viùõor doùa÷ ca nàsty atra kàraõaü ràkùase÷vara 7.006.037c devànàm eva doùeõa viùõoþ pracalitaü manaþ 7.006.038a tasmàd adya samudyuktàþ sarvasainyasamàvçtàþ 7.006.038c devàn eva jighàüsàmo yebhyo doùaþ samutthitaþ 7.006.039a iti màlã sumàlã ca màlyavàn agrajaþ prabhuþ 7.006.039c udyogaü ghoùayitvàtha ràkùasàþ sarva eva te 7.006.039e yuddhàya niryayuþ kruddhà jambhavçtrabalà iva 7.006.040a syandanair vàraõendrai÷ ca hayai÷ ca girisaünibhaiþ 7.006.040c kharair gobhir athoùñrai÷ ca ÷iü÷umàrair bhujaü gamaiþ 7.006.041a makaraiþ kacchapair mãnair vihaügair garuóopamaiþ 7.006.041c siühair vyàghrair varàhai÷ ca sçmarai÷ camarair api 7.006.042a tyaktvà laïkàü tataþ sarve ràkùasà balagarvitàþ 7.006.042c prayàtà devalokàya yoddhuü daivata÷atravaþ 7.006.043a laïkàviparyayaü dçùñvà yàni laïkàlayàny atha 7.006.043c bhåtàni bhayadar÷ãni vimanaskàni sarva÷aþ 7.006.044a bhaumàs tathàntarikùà÷ ca kàlàj¤aptà bhayàvahàþ 7.006.044c utpàtà ràkùasendràõàm abhàvàyotthità drutam 7.006.045a asthãni meghà varùanti uùõaü ÷oõitam eva ca 7.006.045c velàü samudro 'py utkrànta÷ calante càcalottamàþ 7.006.046a aññahàsàn vimu¤canto ghananàdasamasvanàn 7.006.046c bhåtàþ paripatanti sma nçtyamànàþ sahasra÷aþ 7.006.047a gçdhracakraü mahac càpi jvalanodgàribhir mukhaiþ 7.006.047c ràkùasànàm upari vai bhramate kàlacakravat 7.006.048a tàn acintyamahotpàtàn ràkùasà balagarvitàþ 7.006.048c yanty eva na nivartante mçtyupà÷àvapà÷itàþ 7.006.049a màlyavàü÷ ca sumàlã ca màlã ca rajanãcaràþ 7.006.049c àsan puraþsaràs teùàü kratånàm iva pàvakàþ 7.006.050a màlyavantaü tu te sarve màlyavantam ivàcalam 7.006.050c ni÷àcarà à÷rayante dhàtàram iva dehinaþ 7.006.051a tad balaü ràkùasendràõàü mahàbhraghananàditam 7.006.051c jayepsayà devalokaü yayau màlã va÷e sthitam 7.006.052a ràkùasànàü samudyogaü taü tu nàràyaõaþ prabhuþ 7.006.052c devadåtàd upa÷rutya dadhre yuddhe tato manaþ 7.006.053a sa devasiddharùimahoragai÷ ca; gandharvamukhyàpsarasopagãtaþ 7.006.053c samàsasàdàmara÷atrusainyaü; cakràsisãrapravaràdidhàrã 7.006.054a suparõapakùànilanunnapakùaü; bhramatpatàkaü pravikãrõa÷astram 7.006.054c cacàla tad ràkùasaràjasainyaü; calopalo nãla ivàcalendraþ 7.006.055a tatha ÷itaiþ ÷oõitamàüsaråùitair; yugàntavai÷vànaratulyavigrahaiþ 7.006.055c ni÷àcaràþ saüparivàrya màdhavaü; varàyudhair nirbibhiduþ sahasra÷aþ 7.007.001a nàràyaõagiriü te tu garjanto ràkùasàmbudàþ 7.007.001c avarùann iùuvarùeõa varùeõàdrim ivàmbudàþ 7.007.002a ÷yàmàvadàtas tair viùõur nãlair naktaücarottamaiþ 7.007.002c vçto '¤janagirãvàsãd varùamàõaiþ payodharaiþ 7.007.003a ÷alabhà iva kedàraü ma÷akà iva parvatam 7.007.003c yathàmçtaghañaü jãvà makarà iva càrõavam 7.007.004a tathà rakùodhanur muktà vajrànilamanojavàþ 7.007.004c hariü vi÷anti sma ÷arà lokàstam iva paryaye 7.007.005a syandanaiþ syandanagatà gajai÷ ca gajadhår gatàþ 7.007.005c a÷vàrohàþ sada÷vai÷ ca pàdàtà÷ càmbare caràþ 7.007.006a ràkùasendrà girinibhàþ ÷ara÷aktyçùñitomaraiþ 7.007.006c nirucchvàsaü hariü cakruþ pràõàyàma iva dvijam 7.007.007a ni÷àcarais tudyamàno mãnair iva mahàtimiþ 7.007.007c ÷àrïgam àyamya gàtràõi ràkùasànàü mahàhave 7.007.008a ÷araiþ pårõàyatotsçùñair vajravaktrair manojavaiþ 7.007.008c ciccheda tila÷o viùõuþ ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 7.007.009a vidràvya ÷aravarùaü taü varùaü vàyur ivotthitam 7.007.009c pà¤cajanyaü mahà÷aïkhaü pradadhmau puruùottamaþ 7.007.010a so 'mbujo hariõà dhmàtaþ sarvapràõena ÷aïkharàñ 7.007.010c raràsa bhãmanihràdo yugànte jalado yathà 7.007.011a ÷aïkharàjaravaþ so 'tha tràsayàm àsa ràkùasàn 7.007.011c mçgaràja ivàraõye samadàn iva ku¤jaràn 7.007.012a na ÷ekur a÷vàþ saüsthàtuü vimadàþ ku¤jaràbhavan 7.007.012c syandanebhya÷ cyutà yodhàþ ÷aïkharàvitadurbalàþ 7.007.013a ÷àrïgacàpavinirmuktà vajratulyànanàþ ÷aràþ 7.007.013c vidàrya tàni rakùàüsi supuïkhà vivi÷uþ kùitim 7.007.014a bhidyamànàþ ÷arai÷ cànye nàràyaõadhanu÷cyutaiþ 7.007.014c nipetå ràkùasà bhãmàþ ÷ailà vajrahatà iva 7.007.015a vraõair vraõakaràrãõàm adhokùaja÷arodbhavaiþ 7.007.015c asçk kùaranti dhàràbhiþ svarõadhàràm ivàcalàþ 7.007.016a ÷aïkharàjarava÷ càpi ÷àrïgacàparavas tathà 7.007.016c ràkùasànàü ravàü÷ càpi grasate vaiùõavo ravaþ 7.007.017a såryàd iva karà ghorà årmayaþ sàgaràd iva 7.007.017c parvatàd iva nàgendrà vàryoghà iva càmbudàt 7.007.018a tathà bàõà vinirmuktàþ ÷àrïgàn naràyaõeritàþ 7.007.018c nirdhàvantãùavas tårõaü ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 7.007.019a ÷arabheõa yathà siühàþ siühena dviradà yathà 7.007.019c dviradena yathà vyàghrà vyàghreõa dvãpino yathà 7.007.020a dvãpinà ca yathà ÷vànaþ ÷unà màrjàrakà yathà 7.007.020c màrjàreõa yathà sarpàþ sarpeõa ca yathàkhavaþ 7.007.021a tathà te ràkùasà yuddhe viùõunà prabhaviùõunà 7.007.021c dravanti dràvità÷ caiva ÷àyità÷ ca mahãtale 7.007.022a ràkùasànàü sahasràõi nihatya madhusådanaþ 7.007.022c vàrijaü nàdayàm àsa toyadaü suraràó iva 7.007.023a nàràyaõa÷aragrastaü ÷aïkhanàdasuvihvalam 7.007.023c yayau laïkàm abhimukhaü prabhagnaü ràkùasaü balam 7.007.024a prabhagne ràkùasabale nàràyaõa÷aràhate 7.007.024c sumàlã ÷aravarùeõa àvavàra raõe harim 7.007.025a utkùipya hemàbharaõaü karaü karam iva dvipaþ 7.007.025c raràsa ràkùaso harùàt sataóit toyado yathà 7.007.026a sumàler nardatas tasya ÷iro jvalitakuõóalam 7.007.026c ciccheda yantur a÷và÷ ca bhràntàs tasya tu rakùasaþ 7.007.027a tair a÷vair bhràmyate bhràntaiþ sumàlã ràkùase÷varaþ 7.007.027c indriyà÷vair yathà bhràntair dhçtihãno yathà naraþ 7.007.028a màlã càbhyadravad yuddhe pragçhya sa÷araü dhanuþ 7.007.028c màler dhanu÷cyutà bàõàþ kàrtasvaravibhåùitàþ 7.007.028e vivi÷ur harim àsàdya krau¤caü patrarathà iva 7.007.029a ardyamànaþ ÷araiþ so 'tha màlimuktaiþ sahasra÷aþ 7.007.029c cukùubhe na raõe viùõur jitendriya ivàdhibhiþ 7.007.030a atha maurvã svanaü kçtvà bhagavàn bhåtabhàvanaþ 7.007.030c màlinaü prati bàõaughàn sasarjàsigadàdharaþ 7.007.031a te màlideham àsàdya vajravidyutprabhàþ ÷aràþ 7.007.031c pibanti rudhiraü tasya nàgà iva puràmçtam 7.007.032a màlinaü vimukhaü kçtvà màlimauliü harir balàt 7.007.032c rathaü ca sadhvajaü càpaü vàjina÷ ca nyapàtayat 7.007.033a virathas tu gadàü gçhya màlã naktaücarottamaþ 7.007.033c àpupluve gadàpàõir giryagràd iva keùarã 7.007.034a sa tayà garuóaü saükhye ã÷ànam iva càntakaþ 7.007.034c lalàñade÷e 'bhyahanad vajreõendro yathàcalam 7.007.035a gadayàbhihatas tena màlinà garuóo bhç÷am 7.007.035c raõàt paràïmukhaü devaü kçtavàn vedanàturaþ 7.007.036a paràïmukhe kçte deve màlinà garuóena vai 7.007.036c udatiùñhan mahànàdo rakùasàm abhinardatàm 7.007.037a rakùasàü nadatàü nàdaü ÷rutvà harihayànujaþ 7.007.037c paràïmukho 'py utsasarja cakraü màlijighàüsayà 7.007.038a tat såryamaõóalàbhàsaü svabhàsà bhàsayan nabhaþ 7.007.038c kàlacakranibhaü cakraü màleþ ÷ãrùam apàtayat 7.007.039a tacchiro ràkùasendrasya cakrotkçttaü vibhãùaõam 7.007.039c papàta rudhirodgàri purà ràhu÷iro yathà 7.007.040a tataþ suraiþ susaühçùñaiþ sarvapràõasamãritaþ 7.007.040c siühanàdaravo muktaþ sàdhu deveti vàdibhiþ 7.007.041a màlinaü nihataü dçùñvà sumàlã malyavàn api 7.007.041c sabalau ÷okasaütaptau laïkàaü prati vidhàvitau 7.007.042a garuóas tu samà÷vastaþ saünivçtya mahàmanàþ 7.007.042c ràkùasàn dràvayàm àsa pakùavàtena kopitaþ 7.007.043a nàràyaõo 'pãùuvarà÷anãbhir; vidàrayàm àsa dhanuþpramuktaiþ 7.007.043c naktaücaràn muktavidhåtake÷àn; yathà÷anãbhiþ sataóinmahendraþ 7.007.044a bhinnàtapatraü patamàna÷astraü; ÷arair apadhvastavi÷ãrõadeham 7.007.044c viniþsçtàntraü bhayalolanetraü; balaü tad unmattanibhaü babhåva 7.007.045a siühàrditànàm iva ku¤jaràõàü; ni÷àcaràõàü saha ku¤jaràõàm 7.007.045c ravà÷ ca vegà÷ ca samaü babhåvuþ; puràõasiühena vimarditànàm 7.007.046a saüchàdyamànà haribàõajàlaiþ; svabàõajàalàni samutsçjantaþ 7.007.046c dhàvanti naktaücarakàlameghà; vàyupraõunnà iva kàlameghàþ 7.007.047a cakraprahàrair vinikçtta÷ãrùàþ; saücårõitàïgà÷ ca gadàprahàraiþ 7.007.047c asiprahàrair bahudhà vibhaktàþ; patanti ÷ailà iva ràkùasendràþ 7.007.048a cakrakçttàsyakamalà gadàsaücårõitorasaþ 7.007.048c làïgalaglapitagrãvà musalair bhinnamastakàþ 7.007.049a ke cic caivàsinà chinnàs tathànye ÷aratàóitàþ 7.007.049c nipetur ambaràt tårõaü ràkùasàþ sàgaràmbhasi 7.007.050a tadàmbaraü vigalitahàrakuõóalair; ni÷àcarair nãlabalàhakopamaiþ 7.007.050c nipàtyamànair dadç÷e nirantaraü; nipàtyamànair iva nãlaparvataiþ 7.008.001a hanyamàne bale tasmin padmanàbhena pçùñhataþ 7.008.001c màlyavàn saünivçtto 'tha velàtiga ivàrõavaþ 7.008.002a saüraktanayanaþ kopàc calan maulir ni÷àcaraþ 7.008.002c padmanàbham idaü pràha vacanaü paruùaü tadà 7.008.003a nàràyaõa na jànãùe kùatradharmaü sanàtanam 7.008.003c ayuddhamanaso bhagnàn yo 'smàn haüsi yathetaraþ 7.008.004a paràïmukhavadhaü pàpaü yaþ karoti sure÷vara 7.008.004c sa hantà na gataþ svargaü labhate puõyakarmaõàm 7.008.005a yuddha÷raddhàtha và te 'sti ÷aïkhacakragadàdhara 7.008.005c ahaü sthito 'smi pa÷yàmi balaü dar÷aya yat tava 7.008.006a uvàca ràkùasendraü taü devaràjànujo balã 7.008.006c yuùmatto bhayabhãtànàü devànàü vai mayàbhayam 7.008.006e ràkùasotsàdanaü dattaü tad etad anupàlyate 7.008.007a pràõair api priyaü kàryaü devànàü hi sadà mayà 7.008.007c so 'haü vo nihaniùyàmi rasàtalagatàn api 7.008.008a devam evaü bruvàõaü tu raktàmburuhalocanam 7.008.008c ÷aktyà bibheda saükruddho ràkùasendro raràsa ca 7.008.009a màlyavad bhujanirmuktà ÷aktir ghaõñàkçtasvanà 7.008.009c harer urasi babhràja meghastheva ÷atahradà 7.008.010a tatas tàm eva cotkçùya ÷aktiü ÷aktidharapriyaþ 7.008.010c màlyavantaü samuddi÷ya cikùepàmburuhekùaõaþ 7.008.011a skandotsçùñeva sà ÷aktir govindakaraniþsçtà 7.008.011c kàïkùantã ràkùasaü pràyàn maholkevà¤janàcalam 7.008.012a sà tasyorasi vistãrõe hàrabhàsàvabhàsite 7.008.012c apatad ràkùasendrasya girikåña ivà÷aniþ 7.008.013a tayà bhinnatanutràõàþ pràvi÷ad vipulaü tamaþ 7.008.013c màlyavàn punar à÷vastas tasthau girir ivàcalaþ 7.008.014a tataþ kàrùõàyasaü ÷ålaü kaõñakair bahubhi÷ citam 7.008.014c pragçhyàbhyahanad devaü stanayor antare dçóham 7.008.015a tathaiva raõaraktas tu muùñinà vàsavànujam 7.008.015c tàóayitvà dhanurmàtram apakrànto ni÷àcaraþ 7.008.016a tato 'mbare mahठ÷abdaþ sàdhu sàdhv iti cotthitaþ 7.008.016c àhatya ràkùaso viùõuü garuóaü càpy atàóayat 7.008.017a vainateyas tataþ kruddhaþ pakùavàtena ràkùasaü 7.008.017c vyapohad balavàn vàyuþ ÷uùkaparõacayaü yathà 7.008.018a dvijendrapakùavàtena dràvitaü dç÷ya pårvajam 7.008.018c sumàlã svabalaiþ sàrdhaü laïkàm abhimukho yayau 7.008.019a pakùavàtabaloddhåto màlyavàn api ràkùasaþ 7.008.019c svabalena samàgamya yayau laïkàü hriyà vçtaþ 7.008.020a evaü te ràkùasà ràma hariõà kamalekùaõa 7.008.020c bahu÷aþ saüyuge bhagnà hatapravaranàyakàþ 7.008.021a a÷aknuvantas te viùõuü pratiyoddhuü bhayàrditàþ 7.008.021c tyaktvà laïkàü gatà vastuü pàtàlaü sahapatnayaþ 7.008.022a sumàlinaü samàsàdya ràkùasaü raghunandana 7.008.022c sthitàþ prakhyàtavãryàs te vaü÷e sàlakañaïkañe 7.008.023a ye tvayà nihatàs te vai paulastyà nàma ràkùasàþ 7.008.023c sumàlã màlyavàn màlã ye ca teùàü puraþsaràþ 7.008.023e sarva ete mahàbhàga ràvaõàd balavattaràþ 7.008.024a na cànyo rakùasàü hantà sureùv api puraüjaya 7.008.024c çte nàràyaõaü devaü ÷aïkhacakragadàdharam 7.008.025a bhavàn nàràyaõo deva÷ caturbàhuþ sanàtanaþ 7.008.025c ràkùasàn hantum utpanno ajeyaþ prabhur avyayaþ 7.009.001a kasya cit tv atha kàlasya sumàlã nàma ràkùasaþ 7.009.001c rasàtalàn martyalokaü sarvaü vai vicacàara ha 7.009.002a nãlajãmåtasaükà÷as taptakà¤canakuõóalaþ 7.009.002c kanyàü duhitaraü gçhya vinà padmam iva ÷riyam 7.009.002e athàpa÷yat sa gacchantaü puùpakeõa dhane÷varam 7.009.003a taü dçùñvàmarasaükà÷aü gacchantaü pàvakopamam 7.009.003c athàbbravãt sutàü rakùaþ kaikasãü nàma nàmataþ 7.009.004a putri pradànakàlo 'yaü yauvanaü te 'tivartate 7.009.004c tvatkçte ca vayaü sarve yantrità dharmabuddhayaþ 7.009.005a tvaü hi sarvaguõopetà ÷rãþ sapadmeva putrike 7.009.005c pratyàkhyànàc ca bhãtais tvaü na varaiþ pratigçhyase 7.009.006a kanyàpitçtvaü duþkhaü hi sarveùàü mànakàïkùiõàm 7.009.006c na j¤àyate ca kaþ kanyàü varayed iti putrike 7.009.007a màtuþ kulaü pitçkulaü yatra caiva pradãyate 7.009.007c kulatrayaü sadà kanyà saü÷aye sthàpya tiùñhati 7.009.008a sà tvaü munivara÷reùñhaü prajàpatikulodbhavam 7.009.008c gaccha vi÷ravasaü putri paulastyaü varaya svayam 7.009.009a ãdç÷às te bhaviùyanti putràþ putri na saü÷ayaþ 7.009.009c tejasà bhàskarasamà yàdç÷o 'yaü dhane÷varaþ 7.009.010a etasminn antare ràma pulastyatanayo dvijaþ 7.009.010c agnihotram upàtiùñhac caturtha iva pàvakaþ 7.009.011a sà tu tàü dàruõàü velàm acintya pitçgauravàt 7.009.011c upasçtyàgratas tasya caraõàdhomukhã sthità 7.009.012a sa tu tàü vãkùya su÷roõãü pårõacandranibhànanàm 7.009.012c abravãt paramodàro dãpyamàna ivaujasà 7.009.013a bhadre kasyàsi duhità kuto và tvam ihàgatà 7.009.013c kiü kàryaü kasya và hetos tattvato bråhi ÷obhane 7.009.014a evam uktà tu sà kanyà kçtà¤jalir athàbravãt 7.009.014c àtmaprabhàvena mune j¤àtum arhasi me matam 7.009.015a kiü tu viddhi hi màü brahma¤ ÷àsanàt pitur àgatàm 7.009.015c kaikasã nàma nàmnàhaü ÷eùaü tvaü j¤àtum arhasi 7.009.016a sa tu gatvà munir dhyànaü vàkyam etad uvàca ha 7.009.016c vij¤àtaü te mayà bhadre kàraõaü yan manogatam 7.009.017a dàruõàyàü tu velàyàü yasmàt tvaü màm upasthità 7.009.017c ÷çõu tasmàt sutàn bhadre yàdç÷ठjanayiùyasi 7.009.018a dàruõàn dàruõàkàràn dàruõàbhijanapriyàn 7.009.018c prasaviùyasi su÷roõi ràkùasàn krårakarmaõaþ 7.009.019a sà tu tadvacanaü ÷rutvà praõipatyàbravãd vacaþ 7.009.019c bhagavan nedç÷àþ putràs tvatto 'rhà brahmayonitaþ 7.009.020a athàbravãn munis tatra pa÷cimo yas tavàtmajaþ 7.009.020c mama vaü÷ànuråpa÷ ca dharmàtmà ca bhaviùyati 7.009.021a evam uktà tu sà kanyà ràma kàlena kena cit 7.009.021c janayàm àsa bãbhatsaü rakùoråpaü sudàruõam 7.009.022a da÷a÷ãrùaü mahàdaüùñraü nãlà¤janacayopamam 7.009.022c tàmrauùñhaü viü÷atibhujaü mahàsyaü dãptamårdhajam 7.009.023a jàtamàtre tatas tasmin sajvàlakavalàþ ÷ivàþ 7.009.023c kravyàdà÷ càpasavyàni maõóalàni pracakrire 7.009.024a vavarùa rudhiraü devo meghà÷ ca kharanisvanàþ 7.009.024c prababhau na ca khe såryo maholkà÷ càpatan bhuvi 7.009.025a atha nàmàkarot tasya pitàmahasamaþ pità 7.009.025c da÷a÷ãrùaþ prasåto 'yaü da÷agrãvo bhaviùyati 7.009.026a tasya tv anantaraü jàtaþ kumbhakarõo mahàbalaþ 7.009.026c pramàõàd yasya vipulaü pramàõaü neha vidyate 7.009.027a tataþ ÷årpaõakhà nàma saüjaj¤e vikçtànanà 7.009.027c vibhãùaõa÷ ca dharmàtmà kaikasyàþ pa÷cimaþ sutaþ 7.009.028a te tu tatra mahàraõye vavçdhuþ sumahaujasaþ 7.009.028c teùàü kråro da÷agrãvo lokodvegakaro 'bhavat 7.009.029a kumbhakarõaþ pramattas tu maharùãn dharmasaü÷ritàn 7.009.029c trailokyaü tràsayan duùño bhakùayan vicacàra ha 7.009.030a vibhãùaõas tu dharmàtmà nityaü dharmapathe sthitaþ 7.009.030c svàdhyàyaniyatàhàra uvàsa niyatendriyaþ 7.009.031a atha vitte÷varo devas tatra kàlena kena cit 7.009.031c àgacchat pitaraü draùñuü puùpakeõa mahaujasaü 7.009.032a taü dçùñvà kaikasã tatra jvalantam iva tejasà 7.009.032c àsthàya ràkùasãü buddhiü da÷agrãvam uvàca ha 7.009.033a putravai÷ravaõaü pa÷ya bhràtaraü tejasà vçtam 7.009.033c bhràtçbhàve same càpi pa÷yàtmànaü tvam ãdç÷am 7.009.034a da÷agrãva tathà yatnaü kuruùvàmitavikrama 7.009.034c yathà bhavasi me putra ÷ãghraü vai÷varaõopamaþ 7.009.035a màtus tad vacanaü ÷rutvà da÷agrãvaþ pratàpavàn 7.009.035c amarùam atulaü lebhe pratij¤àü càkarot tadà 7.009.036a satyaü te pratijànàmi tulyo bhràtràdhiko 'pi và 7.009.036c bhaviùyàmy aciràn màtaþ saütàpaü tyaja hçdgatam 7.009.037a tataþ krodhena tenaiva da÷agrãvaþ sahànujaþ 7.009.037c pràpsyàmi tapasà kàmam iti kçtvàdhyavasya ca 7.009.037e àgacchad àtmasiddhyarthaü gokarõasyà÷ramaü ÷ubham 7.010.001a athàbravãd dvijaü ràmaþ kathaü te bhràtaro vane 7.010.001c kãdç÷aü tu tadà brahmaüs tapa÷ cerur mahàvratàþ 7.010.002a agastyas tv abravãt tatra ràmaü prayata mànasaü 7.010.002c tàüs tàn dharmavidhãüs tatra bhràtaras te samàvi÷an 7.010.003a kumbhakarõas tadà yatto nityaü dharmaparàyaõaþ 7.010.003c tatàpa graiùmike kàle pa¤casv agniùv avasthitaþ 7.010.004a varùe meghodakaklinno vãràsanam asevata 7.010.004c nityaü ca ÷ai÷ire kàle jalamadhyaprati÷rayaþ 7.010.005a evaü varùasahasràõi da÷a tasyàticakramuþ 7.010.005c dharme prayatamànasya satpathe niùñhitasya ca 7.010.006a vibhãùaõas tu dharmàtmà nityaü dharmaparaþ ÷uciþ 7.010.006c pa¤cavarùasahasràõi pàdenaikena tasthivàn 7.010.007a samàpte niyame tasya nançtu÷ càpsarogaõàþ 7.010.007c papàta puùpavarùaü ca kùubhità÷ càpi devatàþ 7.010.008a pa¤cavarùasahasràõi såryaü caivànvavartata 7.010.008c tasthau cordhva÷iro bàhuþ svàdhyàyadhçtamànasaþ 7.010.009a evaü vibhãùaõasyàpi gatàni niyatàtmanaþ 7.010.009c da÷avarùasahasràõi svargasthasyeva nandane 7.010.010a da÷avarùasahasraü tu niràhàro da÷ànanaþ 7.010.010c pårõe varùasahasre tu ÷ira÷ càgnau juhàva saþ 7.010.011a evaü varùasahasràõi nava tasyàticakramuþ 7.010.011c ÷iràüsi nava càpy asya praviùñàni hutà÷anam 7.010.012a atha varùasahasre tu da÷ame da÷amaü ÷iraþ 7.010.012c chettukàmaþ sa dharmàtmà pràpta÷ càtra pitàmahaþ 7.010.013a pitàmahas tu suprãtaþ sàrdhaü devair upasthitaþ 7.010.013c vatsa vatsa da÷agrãva prãto 'smãty abhyabhàùata 7.010.014a ÷ãghraü varaya dharmaj¤a varo yas te 'bhikàïkùitaþ 7.010.014c kiü te kàmaü karomy adya na vçthà te pari÷ramaþ 7.010.015a tato 'bravãd da÷agrãvaþ prahçùñenàntaràtmanà 7.010.015c praõamya ÷irasà devaü harùagadgadayà girà 7.010.016a bhagavan pràõinàü nityaü nànyatra maraõàd bhayam 7.010.016c nàsti mçtyusamaþ ÷atrur amaratvam ato vçõe 7.010.017a suparõanàgayakùàõàü daityadànavarakùasàm 7.010.017c avadhyaþ syàü prajàdhyakùa devatànàü ca ÷à÷vatam 7.010.018a na hi cintà mamànyeùu pràõiùv amarapåjita 7.010.018c tçõabhåtà hi me sarve pràõino mànuùàdayaþ 7.010.019a evam uktas tu dharmàtmà da÷agrãveõa rakùasà 7.010.019c uvàca vacanaü ràma saha devaiþ pitàmahaþ 7.010.020a bhaviùyaty evam evaitat tava ràkùasapuügava 7.010.020c ÷çõu càpi vaco bhåyaþ prãtasyeha ÷ubhaü mama 7.010.021a hutàni yàni ÷ãrùàõi pårvam agnau tvayànagha 7.010.021c punas tàni bhaviùyanti tathaiva tava ràkùasa 7.010.022a evaü pitàmahoktasya da÷agrãvasya rakùasaþ 7.010.022c agnau hutàni ÷ãrùàõi yàni tàny utthitàni vai 7.010.023a evam uktvvà tu taü ràma da÷agrãvaü prajàpatiþ 7.010.023c vibhãùaõam athovàca vàkyaü lokapitàmahaþ 7.010.024a vibhãùaõa tvayà vatsa dharmasaühitabuddhinà 7.010.024c parituùño 'smi dharmaj¤a varaü varaya suvrata 7.010.025a vibhãùaõas tu dharmàtmà vacanaü pràha sà¤jaliþ 7.010.025c vçtaþ sarvaguõair nityaü candramà iva ra÷mibhiþ 7.010.026a bhagavan kçtakçtyo 'haü yan me lokaguruþ svayam 7.010.026c prãto yadi tvaü dàtavyaü varaü me ÷çõu suvrata 7.010.027a yà yà me jàyate buddhir yeùu yeùv à÷rameùv iha 7.010.027c sà sà bhavatu dharmiùñhà taü taü dharmaü ca pàlaye 7.010.028a eùa me paramodàra varaþ paramako mataþ 7.010.028c na hi dharmàbhiraktànàü loke kiü cana durlabham 7.010.029a atha prajàpatiþ prãto vibhãùaõam uvàca ha 7.010.029c dharmiùñhas tvaü yathà vatsa tathà caitad bhaviùyati 7.010.030a yasmàd ràkùasayonau te jàtasyàmitrakarùaõa 7.010.030c nàdharme jàyate buddhir amaratvaü dadàmi te 7.010.031a kumbhakarõàya tu varaü prayacchantam ariüdama 7.010.031c prajàpatiü suràþ sarve vàkyaü prà¤jalayo 'bruvan 7.010.032a na tàvat kumbhakarõàya pradàtavyo varas tvayà 7.010.032c jànãùe hi yathà lokàüs tràsayaty eùa durmatiþ 7.010.033a nandane 'psarasaþ sapta mahendrànucarà da÷a 7.010.033c anena bhakùità brahman çùayo mànuùàs tathà 7.010.034a varavyàjena moho 'smai dãyatàm amitaprabha 7.010.034c lokànàü svasti caiva syàd bhaved asya ca saünatiþ 7.010.035a evam uktaþ surair brahmàcintayat padmasaübhavaþ 7.010.035c cintità copatasthe 'sya pàr÷vaü devã sarasvatã 7.010.036a prà¤jaliþ sà tu par÷vasthà pràha vàkyaü sarasvatã 7.010.036c iyam asmy àgatà devakiü kàryaü karavàõy aham 7.010.037a prajàpatis tu tàü pràptàü pràha vàkyaü sarasvatãm 7.010.037c vàõi tvaü ràkùasendrasya bhava yà devatepsità 7.010.038a tathety uktvà praviùñà sà prajàpatir athàbravãt 7.010.038c kumbhakarõa mahàbàho varaü varaya yo mataþ 7.010.039a kumbhakarõas tu tad vàkyaü ÷rutvà vacanam abravãt 7.010.039c svaptuü varùàõy anekàni devadeva mamepsitam 7.010.040a evam astv iti taü coktvà saha devaiþ pitàmahaþ 7.010.040c devã sarasvatã caiva muktvà taü prayayau divam 7.010.041a kumbhakarõas tu duùñàtmà cintayàm àsa duþkhitaþ 7.010.041c kãrdç÷aü kiü nv idaü vàkyaü mamàdya vadanàc cyutam 7.010.042a evaü labdhavaràþ sarve bhràtaro dãptatejasaþ 7.010.042c ÷leùmàtakavanaü gatvà tatra te nyavasan sukham 7.011.001a sumàlã varalabdhàüs tu j¤àtvà tàn vai ni÷àcaràn 7.011.001c udatiùñhad bhayaü tyaktvà sànugaþ sa rasàtalàt 7.011.002a màrãca÷ ca prahasta÷ ca viråpàkùo mahodaraþ 7.011.002c udatiùñhan susaürabdhàþ sacivàs tasya rakùasaþ 7.011.003a sumàlã caiva taiþ sarvair vçto ràkùasapuügavaiþ 7.011.003c abhigamya da÷agrãvaü pariùvajyedam abravãt 7.011.004a diùñyà te putrasaüpràpta÷ cintito 'yamü manorathaþ 7.011.004c yas tvaü tribhuvaõa÷reùñhàl labdhavàn varam ãdç÷am 7.011.005a yatkçte ca vayaü laïkàü tyaktvà yàtà rasàtalam 7.011.005c tad gataü no mahàbàho mahad viùõukçtaü bhayam 7.011.006a asakçt tena bhagnà hi parityajya svam àlayam 7.011.006c vidrutàþ sahitàþ sarve praviùñàþ sma rasàtalam 7.011.007a asmadãyà ca laïkeyaü nagarã ràkùasoùità 7.011.007c nive÷ità tava bhràtrà dhanàdhyakùeõa dhãmatà 7.011.008a yadi nàmàtra ÷akyaü syàt sàmnà dànena vànagha 7.011.008c tarasà và mahàbàho pratyànetuü kçtaü bhavet 7.011.009a tvaü ca laïke÷varas tàta bhaviùyasi na saü÷ayaþ 7.011.009c sarveùàü naþ prabhu÷ caiva bhaviùyasi mahàbala 7.011.010a athàbravãd da÷agrãvo màtàmaham upasthitam 7.011.010c vitte÷o gurur asmàkaü nàrhasy evaü prabhàùitum 7.011.011a uktavantaü tathà vàkyaü da÷agrãvaü ni÷àcaraþ 7.011.011c prahastaþ pra÷ritaü vàkyam idam àha sakàraõam 7.011.012a da÷agrãva mahàbàho nàrhas tvaü vaktum ãdç÷am 7.011.012c saubhràtraü nàsti ÷åràõàü ÷çõu cedaü vaco mama 7.011.013a aditi÷ ca diti÷ caiva bhaginyau sahite kila 7.011.013c bhàrye paramaråpiõyau ka÷yapasya prajàpateþ 7.011.014a aditir janayàm àsa devàüs tribhuvaõe÷varàn 7.011.014c ditis tv ajanayad daityàn ka÷yapasyàtmasaübhavàn 7.011.015a daityànàü kila dharmaj¤a pureyaü savanàrõavà 7.011.015c saparvatà mahã vãra te 'bhavan prabhaviùõavaþ 7.011.016a nihatya tàüs tu samare viùõunà prabhaviùõunà 7.011.016c devànàü va÷am ànãtaü trailokyam idam avyayam 7.011.017a naitad eko bhavàn eva kariùyati viparyayam 7.011.017c surair àcaritaü pårvaü kuruùvaitad vaco mama 7.011.018a evam ukto da÷agrãvaþ prahastena duràtmanà 7.011.018c cintayitvà muhårtaü vai bàóham ity eva so 'bravãt 7.011.019a sa tu tenaiva harùeõa tasminn ahani vãryavàn 7.011.019c vanaü gato da÷agrãvaþ saha taiþ kùaõadàcaraiþ 7.011.020a trikåñasthaþ sa tu tadà da÷agrãvo ni÷àcaraþ 7.011.020c preùayàm àsa dautyena prahastaü vàkyakovidam 7.011.021a prahasta ÷ãghraü gatvà tvaü bråhi nairçtapuügavam 7.011.021c vacanàn mama vitte÷aü sàmapårvam idaü vacaþ 7.011.022a iyaü laïkà purã ràjan ràkùasànàü mahàtmanàm 7.011.022c tvayà nive÷ità saumya naitad yuktaü tavànagha 7.011.023a tad bhavàn yadi sàmnaitàü dadyàd atulavikrama 7.011.023c kçtà bhaven mama prãtir dharma÷ caivànupàlitaþ 7.011.024a ity uktaþ sa tadà gatvà prahasto vàkyakovidaþ 7.011.024c da÷agrãvavacaþ sarvaü vitte÷àya nyavedayat 7.011.025a prahastàd api saü÷rutya devo vai÷ravaõo vacaþ 7.011.025c pratyuvàca prahastaü taü vàkyaü vàkyavi÷àradaþ 7.011.026a bråhi gaccha da÷agrãvaü purã ràjyaü ca yan mama 7.011.026c tavàpy etan mahàbàho bhuïkùvaitad dhatakaõñakam 7.011.027a sarvaü kartàsmi bhadraü te ràkùase÷a vaco 'ciràt 7.011.027c kiü tu tàvat pratãkùasva pitur yàvan nivedaye 7.011.028a evam uktvà dhanàdhyakùo jagàma pitur antikam 7.011.028c abhivàdya guruü pràha ràvaõasya yadãpsitam 7.011.029a eùa tàta da÷agrãvo dåtaü preùitavàn mama 7.011.029c dãyatàü nagarã laïkà pårvaü rakùogaõoùità 7.011.029e mayàtra yad anuùñheyaü tan mamàcakùva suvrata 7.011.030a brahmarùis tv evam ukto 'sau vi÷ravà munipuügavaþ 7.011.030c uvàca dhanadaü vàkyaü ÷çõu putra vaco mama 7.011.031a da÷agrãvo mahàbàhur uktavàn mama saünidhau 7.011.031c mayà nirbhartsita÷ càsãd bahudhoktaþ sudurmatiþ 7.011.032a sa krodhena mayà cokto dhvaüsasveti punaþ punaþ 7.011.032c ÷reyo'bhiyuktaü dharmyaü ca ÷çõu putra vaco mama 7.011.033a varapradànasaümåóho mànyàmànyaü sudurmatiþ 7.011.033c na vetti mama ÷àpàc ca prakçtiü dàruõàü gataþ 7.011.034a tasmàd gaccha mahàbàho kailàsaü dharaõãdharam 7.011.034c nive÷aya nivàsàrthaü tyaja laïkàü sahànugaþ 7.011.035a tatra mandàkinã ramyà nadãnàü pravarà nadã 7.011.035c kà¤canaiþ såryasaükà÷aiþ païkajaiþ saüvçtodakà 7.011.036a na hi kùamaü tvayà tena vairaü dhanadarakùasà 7.011.036c jànãùe hi yathànena labdhaþ paramako varaþ 7.011.037a evam ukto gçhãtvà tu tad vacaþ pitçgauravàt 7.011.037c sadàra pauraþ sàmàtyaþ savàhanadhano gataþ 7.011.038a prahastas tu da÷agrãvaü gatvà sarvaü nyavedayat 7.011.038c ÷ånyà sà nagarã laïkà triü÷adyojanam àyatà 7.011.038e pravi÷ya tàü sahàsmàbhiþ svadharmaü tatra pàlaya 7.011.039a evam uktaþ prahastena ràvaõo ràkùasas tadà 7.011.039c vive÷a nagarãü laïkàü sabhràtà sabalànugaþ 7.011.040a sa càbhiùiktaþ kùaõadàcarais tadà; nive÷ayàm àsa purãü da÷ànanaþ 7.011.040c nikàmapårõà ca babhåva sà purã; ni÷àcarair nãlabalàhakopamaiþ 7.011.041a dhane÷varas tv atha pitçvàkyagauravàn; nyave÷ayac cha÷ivimale girau purãm 7.011.041c svalaükçtair bhavanavarair vibhåùitàü; puraüdarasyeva tadàmaràvatãm 7.012.001a ràkùasendro 'bhiùiktas tu bhràtçbhyàü sahitas tadà 7.012.001c tataþ pradànaü ràkùasyà bhaginyàþ samacintayat 7.012.002a dadau tàü kàlakeyàya dànavendràya ràkùasãm 7.012.002c svasàü ÷årpaõakhàü nàma vidyujjihvàya nàmataþ 7.012.003a atha dattvà svasàraü sa mçgayàü paryañan nçpaþ 7.012.003c tatràpa÷yat tato ràma mayaü nàma diteþ sutam 7.012.004a kanyàsahàyaü taü dçùñvà da÷agrãvo ni÷àcaraþ 7.012.004c apçcchat ko bhavan eko nirmanuùya mçge vane 7.012.005a mayas tv athàbravãd ràma pçcchantaü taü ni÷àcaram 7.012.005c ÷råyatàü sarvam àkhyàsye yathàvçttam idaü mama 7.012.006a hemà nàmàpsaràs tàta ÷rutapårvà yadi tvayà 7.012.006c daivatair mama sà dattà paulomãva ÷atakratoþ 7.012.007a tasyàü saktamanàs tàta pa¤cavarùa÷atàny aham 7.012.007c sà ca daivata kàryeõa gatà varùaü caturda÷am 7.012.008a tasyàþ kçte ca hemàyàþ sarvaü hemapuraü mayà 7.012.008c vajravaidåryacitraü ca màyayà nirmitaü tadà 7.012.009a tatràham aratiü vindaüs tayà hãnaþ suduþkhitaþ 7.012.009c tasmàt puràd duhitaraü gçhãtvà vanam àgataþ 7.012.010a iyaü mamàtmajà ràjaüs tasyàþ kukùau vivardhità 7.012.010c bhartàram anayà sàrdham asyàþ pràpto 'smi màrgitum 7.012.011a kanyàpitçtvaü duþkhaü hi naràõàü mànakàïkùiõàm 7.012.011c kanyà hi dve kule nityaü saü÷aye sthàpya tiùñhati 7.012.012a dvau sutau tu mama tv asyàü bhàryàyàü saübabhåvatuþ 7.012.012c màyàvã prathamas tàta dundubhis tadanantaram 7.012.013a etat te sarvam àkhyàtaü yàthàtathyena pçcchataþ 7.012.013c tvàm idànãü kathaü tàta jànãyàü ko bhavàn iti 7.012.014a evam ukto ràkùasendro vinãtam idam abravãt 7.012.014c ahaü paulastya tanayo da÷agrãva÷ ca nàmataþ 7.012.015a brahmarùes taü sutaü j¤àtvà mayo harùam upàgataþ 7.012.015c dàtuü duhitaraü tasya rocayàm àsa tatra vai 7.012.016a prahasan pràha daityendro ràkùasendram idaü vacaþ 7.012.016c iyaü mamàtmajà ràjan hemayàpsarasà dhçtà 7.012.016e kanyà mandodarã nàma patnyarthaü pratigçhyatàm 7.012.017a bàóham ity eva taü ràma da÷agrãvo 'bhyabhàùata 7.012.017c prajvàlya tatra caivàgnim akarot pàõisaügraham 7.012.018a na hi tasya mayo ràma ÷àpàbhij¤as tapodhanàt 7.012.018c viditvà tena sà dattà tasya paitàmahaü kulam 7.012.019a amoghàü tasya ÷aktiü ca pradadau paramàdbhutàm 7.012.019c pareõa tapasà labdhàü jaghnivàül lakùmaõaü yayà 7.012.020a evaü sa kçtadàro vai laïkàyàm ã÷varaþ prabhuþ 7.012.020c gatvà tu nagaraü bhàrye bhràtçbhyàü samudàvahat 7.012.021a vairocanasya dauhitrãü vajrajvàleti nàmataþ 7.012.021c tàü bhàryàü kumbhakarõasya ràvaõaþ samudàvahat 7.012.022a gandharvaràjasya sutàü ÷ailåùasya mahàtmana 7.012.022c saramà nàma dharmaj¤o lebhe bhàryàü vibhãùaõaþ 7.012.023a tãre tu sarasaþ sà vai saüjaj¤e mànasasya ca 7.012.023c mànasaü ca saras tàta vavçdhe jaladàgame 7.012.024a màtrà tu tasyàþ kanyàyàþ snehanàkranditaü vacaþ 7.012.024c saro mà vardhatety uktaü tataþ sà saramàbhavat 7.012.025a evaü te kçtadàrà vai remire tatra ràkùasàþ 7.012.025c svàü svàü bhàryàm upàdàya gandharvà iva nandane 7.012.026a tato mandodarã putraü meghanàdam asåyata 7.012.026c sa eùa indrajin nàma yuùmàbhir abhidhãyate 7.012.027a jàtamàtreõa hi purà tena ràkùasasånunà 7.012.027c rudatà sumahàn mukto nàdo jaladharopamaþ 7.012.028a jaóãkçtàyàü laïkàyàü tena nàdena tasya vai 7.012.028c pità tasyàkaron nàma meghanàda iti svayam 7.012.029a so 'vardhata tadà ràma ràvaõàntaþpure ÷ubhe 7.012.029c rakùyamàõo varastrãbhi÷ channaþ kàùñhair ivànalaþ 7.013.001a atha loke÷varotsçùñà tatra kàlena kena cit 7.013.001c nidrà samabhavat tãvrà kumbhakarõasya råpiõã 7.013.002a tato bhràtaram àsãnaü kumbhakarõo 'bravãd vacaþ 7.013.002c nidrà màü bàdhate ràjan kàrayasva mamàlayam 7.013.003a viniyuktàs tato ràj¤à ÷ilpino vi÷vakarmavat 7.013.003c akurvan kumbhakarõasya kailàsasamam àlayam 7.013.004a vistãrõaü yojanaü ÷ubhraü tato dviguõam àyatam 7.013.004c dar÷anãyaü niràbàdhaü kumbhakarõasya cakrire 7.013.005a sphàñikaiþ kà¤canai÷ citraiþ stambhaiþ sarvatra ÷obhitam 7.013.005c vaidåryakçta÷obhaü ca kiïkiõãjàlakaü tathà 7.013.006a dantatoraõavinyastaü vajrasphañikavedikam 7.013.006c sarvartusukhadaü nityaü meroþ puõyàü guhàm iva 7.013.007a tatra nidràü samàviùñaþ kumbhakarõo ni÷àcaraþ 7.013.007c bahåny abdasahasràõi ÷ayàno nàvabudhyate 7.013.008a nidràbhibhåte tu tadà kumbhakarõe da÷ànanaþ 7.013.008c devarùiyakùagandharvàn bàdhate sma sa nitya÷aþ 7.013.009a udyànàni vicitràõi nandanàdãni yàni ca 7.013.009c tàni gatvà susaükruddho bhinatti sma da÷ànanaþ 7.013.010a nadãü gaja iva krãóan vçkùàn vàyur iva kùipan 7.013.010c nagàn vajra iva sçùño vidhvaüsayati nitya÷aþ 7.013.011a tathà vçttaü tu vij¤àya da÷agrãvaü dhane÷varaþ 7.013.011c kulànuråpaü dharmaj¤a vçttaü saüsmçtya càtmanaþ 7.013.012a saubhràtradar÷anàrthaü tu dåtaü vai÷varaõas tadà 7.013.012c laïkàü saüpreùayàm àsa da÷agrãvasya vai hitam 7.013.013a sa gatvà nagarãü laïkàm àsasàda vibhãùaõam 7.013.013c mànitas tena dharmeõa pçùñha÷ càgamanaü prati 7.013.014a pçùñvà ca ku÷alaü ràj¤o j¤àtãn api ca bàndhavàn 7.013.014c sabhàyàü dar÷ayàm àsa tam àsãnaü da÷ànanam 7.013.015a sa dçùñvà tatra ràjànaü dãpyamànaü svatejasà 7.013.015c jayena càbhisaüpåjya tåùõãm àsãn muhårtakam 7.013.016a tasyopanãte paryaïke varàstaraõasaüvçte 7.013.016c upavi÷ya da÷agrãvaü dåto vàkyam athàbravãt 7.013.017a ràjan vadàmi te sarvaü bhràtà tava yad abravãt 7.013.017c ubhayoþ sadç÷aü saumya vçttasya ca kulasya ca 7.013.018a sàdhu paryàptam etàvat kçta÷ càritrasaügrahaþ 7.013.018c sàdhu dharme vyavasthànaü kriyatàü yadi ÷akyate 7.013.019a dçùñaü me nandanaü bhagnam çùayo nihatàþ ÷rutàþ 7.013.019c devànàü tu samudyogas tvatto ràja¤ ÷ruta÷ ca me 7.013.020a niràkçta÷ ca bahu÷as tvayàhaü ràkùasàdhipa 7.013.020c aparàddhà hi bàlyàc ca rakùaõãyàþ svabàndhavàþ 7.013.021a ahaü tu himavatpçùñhaü gato dharmam upàsitum 7.013.021c raudraü vrataü samàsthàya niyato niyatendriyaþ 7.013.022a tatra devo mayà dçùñaþ saha devyomayà prabhuþ 7.013.022c savyaü cakùur mayà caiva tatra devyàü nipàtitam 7.013.023a kà nv iyaü syàd iti ÷ubhà na khalv anyena hetunà 7.013.023c råpaü hy anupamaü kçtvà tatra krãóati pàrvatã 7.013.024a tato devyàþ prabhàvena dagdhaü savyaü mamekùaõam 7.013.024c reõudhvastam iva jyotiþ piïgalatvam upàgatam 7.013.025a tato 'ham anyad vistãrõaü gatvà tasya gires tañam 7.013.025c pårõaü varùa÷atàny aùñau samavàpa mahàvratam 7.013.026a samàpte niyame tasmiüs tatra devo mahe÷varaþ 7.013.026c prãtaþ prãtena manasà pràha vàkyam idaü prabhuþ 7.013.027a prãto 'smi tava dharmaj¤a tapasànena suvrata 7.013.027c mayà caitad vrataü cãrõaü tvayà caiva dhanàdhipa 7.013.028a tçtãyaþ puruùo nàsti ya÷ cared vratam ãdç÷am 7.013.028c vrataü sudu÷caraü hy etan mayaivotpàditaü purà 7.013.029a tat sakhitvaü mayà sàrdhaü rocayasva dhane÷vara 7.013.029c tapasà nirjitatvàd dhi sakhà bhava mamànagha 7.013.030a devyà dagdhaü prabhàvena yac ca sàvyaü tavekùaõam 7.013.030c ekàkùi piïgalety eva nàma sthàsyati ÷à÷vatam 7.013.031a evaü tena sakhitvaü ca pràpyànuj¤àü ca ÷aükaràt 7.013.031c àgamya ca ÷ruto 'yaü me tava pàpavini÷cayaþ 7.013.032a tadadharmiùñhasaüyogàn nivarta kuladåùaõa 7.013.032c cintyate hi vadhopàyaþ sarùisaüghaiþ surais tava 7.013.033a evam ukto da÷agrãvaþ kruddhaþ saüraktalocanaþ 7.013.033c hastàn dantàü÷ a saüpãóya vàkyam etad uvàca ha 7.013.034a vij¤àtaü te mayà dåta vàkyaü yat tvaü prabhàùase 7.013.034c naiva tvam asi naivàsau bhràtrà yenàsi preùitaþ 7.013.035a hitaü na sa mamaitad dhi bravãti dhanarakùakaþ 7.013.035c mahe÷varasakhitvaü tu måóha ÷ràvayase kila 7.013.036a na hantavyo gurur jyeùñho mamàyam iti manyate 7.013.036c tasya tv idànãü ÷rutvà me vàkyam eùà kçtà matiþ 7.013.037a trãül lokàn api jeùyàmi bàhuvãryam upà÷ritaþ 7.013.037c etan muhårtam eùo 'haü tasyaikasya kçte ca vai 7.013.037e caturo lokapàlàüs tàn nayiùyàmi yamakùayam 7.013.038a evam uktvà tu laïke÷o dåtaü khaógena jaghnivàn 7.013.038c dadau bhakùayituü hy enaü ràkùasànàü duràtmanàm 7.013.039a tataþ kçtasvastyayano ratham àruhya ràvaõaþ 7.013.039c trailokyavijayàkàïkùã yayau tatra dhane÷varaþ 7.014.001a tataþ sa sacivaiþ sàrdhaü ùaóbhir nityaü balotkañaiþ 7.014.001c mahodaraprahastàbhyàü màrãca÷ukasàraõaiþ 7.014.002a dhåmràkùeõa ca vãreõa nityaü samaragçdhnunà 7.014.002c vçtaþ saüprayayau ÷rãmàn krodhàl lokàn dahann iva 7.014.003a puràõi sa nadãþ ÷ailàn vanàny upavanàni ca 7.014.003c atikramya muhårtena kailàsaü girim àvi÷at 7.014.004a taü niviùñaü girau tasmin ràkùasendraü ni÷amya tu 7.014.004c ràj¤o bhràtàyam ity uktvà gatà yatra dhane÷varaþ 7.014.005a gatvà tu sarvam àcakhyur bhràtus tasya vini÷cayam 7.014.005c anuj¤àtà yayu÷ caiva yuddhàya dhanadena te 7.014.006a tato balasya saükùobhaþ sàgarasyeva vardhataþ 7.014.006c abhån nairçtaràjasya giriü saücàlayann iva 7.014.007a tato yuddhaü samabhavad yakùaràkùasasaükulam 7.014.007c vyathità÷ càbhavaüs tatra sacivàs tasya rakùasaþ 7.014.008a taü dçùñvà tàdç÷aü sainyaü da÷agrãvo ni÷àcaraþ 7.014.008c harùàn nàdaü tataþ kçtvà roùàt samabhivartata 7.014.009a ye tu te ràkùasendrasya sacivà ghoravikramaþ 7.014.009c te sahasraü sahasràõàm ekaikaü samayodhayan 7.014.010a tato gadàbhiþ parighair asibhiþ ÷aktitomaraiþ 7.014.010c vadhyamàno da÷agrãvas tat sainyaü samagàhata 7.014.011a tair nirucchvàsavat tatra vadhyamàno da÷ànanaþ 7.014.011c varùamàõair iva ghanair yakùendraiþ saünirudhyata 7.014.012a sa duràtmà samudyamya kàladaõóopamàü gadàm 7.014.012c pravive÷a tataþ sainyaü nayan yakùàn yamakùayam 7.014.013a sa kakùam iva vistãrõaü ÷uùkendhanasamàkulam 7.014.013c vàtenàgnir ivàyatto 'dahat sainyaü sudàruõam 7.014.014a tais tu tasya mçdhe 'màtyair mahodara÷ukàdibhiþ 7.014.014c alpàva÷iùñàs te yakùàþ kçtà vàtair ivàmbudàþ 7.014.015a ke cit tv àyudhabhagnàïgàþ patitàþ samarakùitau 7.014.015c oùñhàn svada÷anais tãkùõair daü÷anto bhuvi pàtitàþ 7.014.016a bhayàd anyonyam àliïgya bhraùña÷astrà raõàjire 7.014.016c niùedus te tadà yakùàþ kålà jalahatà iva 7.014.017a hatànàü svargasaüsthànàü yudhyatàü pçthivãtale 7.014.017c prekùatàm çùisaüghànàü na babhåvàntaraü divi 7.014.018a etasminn antare ràma vistãrõabalavàhanaþ 7.014.018c agamat sumahàn yakùo nàmnà saüyodhakaõñakaþ 7.014.019a tena yakùeõa màrãco viùõuneva samàhataþ 7.014.019c patitaþ pçthivãü bheje kùãõapuõya ivàmbaràt 7.014.020a pràptasaüj¤o muhårtena vi÷ramya ca ni÷àcaraþ 7.014.020c taü yakùaü yodhayàm àsa sa ca bhagnaþ pradudruve 7.014.021a tataþ kà¤canacitràïgaü vaidåryarajatokùitam 7.014.021c maryàdàü dvàrapàlànàü toraõaü tat samàvi÷at 7.014.022a tato ràma da÷agrãvaü pravi÷antaü ni÷àcaram 7.014.022c såryabhànur iti khyàto dvàrapàlo nyavàrayat 7.014.023a tatas toraõam utpàñya tena yakùeõa tàóitaþ 7.014.023c ràkùaso yakùasçùñena toraõena samàhataþ 7.014.023e na kùitiü prayayau ràma varàt salilayoninaþ 7.014.024a sa tu tenaiva taü yakùaü toraõena samàhanat 7.014.024c nàdç÷yata tadà yakùo bhasma tena kçtas tu saþ 7.014.025a tataþ pradudruvuþ sarve yakùà dçùñvà paràkramam 7.014.025c tato nadãr guhà÷ caiva vivi÷ur bhayapãóitàþ 7.015.001a tatas tàn vidrutàn dçùñvà yakùठ÷atasahasra÷aþ 7.015.001c svayam eva dhanàdhyakùo nirjagàma raõaü prati 7.015.002a tatra màõicàro nàma yakùaþ paramadurjayaþ 7.015.002c vçto yakùasahasraiþ sa caturbhiþ samayodhayat 7.015.003a te gadàmusalapràsa÷aktitomaramudgaraiþ 7.015.003c abhighnanto raõe yakùà ràkùasàn abhidudruvuþ 7.015.004a tataþ prahastena tadà sahasraü nihataü raõe 7.015.004c mahodareõa gadayà sahasram aparaü hatam 7.015.005a kruddhena ca tadà ràma màrãcena duràtmanà 7.015.005c nimeùàntaramàtreõa dve sahasre nipàtite 7.015.006a dhåmràkùeõa samàgamya màõibhadro mahàraõe 7.015.006c musalenorasi krodhàt tàóito na ca kampitaþ 7.015.007a tato gadàü samàvidhya màõibhadreõa ràkùasaþ 7.015.007c dhåmràkùas tàóito mårdhni vihvalo nipapàta ha 7.015.008a dhåmràkùaü tàóitaü dçùñvà patitaü ÷oõitokùitam 7.015.008c abhyadhàvat susaükruddho màõibhadraü da÷ànanaþ 7.015.009a taü kruddham abhidhàvantaü yugàntàgnim ivotthitam 7.015.009c ÷aktibhis tàóayàm àsa tisçbhir yakùapuügavaþ 7.015.010a tato ràkùasaràjena tàóito gadayà raõe 7.015.010c tasya tena prahàreõa mukuñaþ pàr÷vam àgataþ 7.015.010e tadà prabhçti yakùo 'sau pàr÷vamaulir iti smçtaþ 7.015.011a tasmiüs tu vimukhe yakùe màõibhadre mahàtmani 7.015.011c saünàdaþ sumahàn ràma tasmi¤ ÷aile vyavardhata 7.015.012a tato dåràt pradadç÷e dhanàdhyakùo gadàdharaþ 7.015.012c ÷ukraproùñaþpadàbhyàü ca ÷aïkhapadmasamàvçtaþ 7.015.013a sa dçùñvà bhràtaraü saükhye ÷àpàd vibhraùñagauravam 7.015.013c uvàca vacanaü dhãmàn yuktaü paitàmahe kule 7.015.014a mayà tvaü vàryamàõo 'pi nàvagacchasi durmate 7.015.014c pa÷càd asya phalaü pràpya j¤àsyase nirayaü gataþ 7.015.015a yo hi mohàd viùaü pãtvà nàvagacchati mànavaþ 7.015.015c pariõàme sa vi måóho jànãte karmaõaþ phalam 7.015.016a daivatàni hi nandanti dharmayuktena kena cit 7.015.016c yena tvam ãdç÷aü bhàvaü nãtas tac ca na budhyase 7.015.017a yo hi màtéh pitén bhràtén àcaryàü÷ càvamanyate 7.015.017c sa pa÷yati phalaü tasya pretaràjava÷aü gataþ 7.015.018a adhruve hi ÷arãre yo na karoti tapo 'rjanam 7.015.018c sa pa÷càt tapyate måóho mçto dçùñvàtmano gatim 7.015.019a kasya cin na hi durbudhe÷ chandato jàyate matiþ 7.015.019c yàdç÷aü kurute karma tàdç÷aü phalam a÷nute 7.015.020a buddhiü råpaü balaü vittaü putràn màhàtmyam eva ca 7.015.020c prapnuvanti naràþ sarvaü svakçtaiþ pårvakarmabhiþ 7.015.021a evaü nirayagàmã tvaü yasya te matir ãdç÷ã 7.015.021c na tvàü samabhibhàùiùye durvçttasyaiùa nirõayaþ 7.015.022a evam uktvà tatas tena tasyàmàtyàþ samàhatàþ 7.015.022c màrãcapramukhàþ sarve vimukhà vipradudruvuþ 7.015.023a tatas tena da÷agrãvo yakùendreõa mahàtmanà 7.015.023c gadayàbhihato mårdhni na ca sthànàd vyakampata 7.015.024a tatas tau ràma nighnantàv anyonyaü paramàhave 7.015.024c na vihvalau na ca ÷ràntau babhåvatur amarùaõaiþ 7.015.025a àgneyam astraü sa tato mumoca dhanado raõe 7.015.025c vàruõena da÷agrãvas tad astraü pratyavàrayat 7.015.026a tato màyàü praviùñaþ sa ràkùasãü ràkùase÷varaþ 7.015.026c jaghàna mårdhni dhanadaü vyàvidhya mahatãü gadàm 7.015.027a evaü sa tenàbhihato vihvalaþ ÷oõitokùitaþ 7.015.027c kçttamåla ivà÷oko nipapàta dhanàdhipaþ 7.015.028a tataþ padmàdibhis tatra nidhibhiþ sa dhanàdhipaþ 7.015.028c nandanaü vanam ànãya dhanado ÷vàsitas tadà 7.015.029a tato nirjitya taü ràma dhanadaü ràkùasàdhipaþ 7.015.029c puùpakaü tasya jagràha vimànaü jayalakùaõam 7.015.030a kà¤canastambhasaüvãtaü vaidåryamaõitoraõam 7.015.030c muktàjàlapraticchannaü sarvakàmaphaladrumam 7.015.031a tat tu ràjà samàruhya kàmagaü vãryanirjitam 7.015.031c jitvà vai÷ravaõaü devaü kailàsàd avarohata 7.016.001a sa jitvà bhràtaraü ràma dhanadaü ràkùasàdhipaþ 7.016.001c mahàsenaprasåtiü tu yayau ÷aravaõaü tataþ 7.016.002a athàpa÷yad da÷agrãvo raukmaü ÷aravaõaü tadà 7.016.002c gabhastijàlasaüvãtaü dvitãyam iva bhàskaram 7.016.003a parvataü sa samàsàdya kiü cid ramyavanàntaram 7.016.003c apa÷yat puùpakaü tatra ràma viùñambhitaü divi 7.016.004a viùñabdhaü puùpakaü dçùñvà kàmagaü hy agamaü kçtam 7.016.004c ràkùasa÷ cintayàm àsa sacivais taiþ samàvçtaþ 7.016.005a kim idaü yannimittaü me na ca gacchati puùpakam 7.016.005c parvatasyoparisthasya kasya karma tv idaü bhavet 7.016.006a tato 'bravãd da÷agrãvaü màrãco buddhikovidaþ 7.016.006c naitan niùkàraõaü ràjan puùpako 'yaü na gacchati 7.016.007a tataþ pàr÷vam upàgamya bhavasyànucaro balã 7.016.007c nandã÷vara uvàcedaü ràkùasendram a÷aïkitaþ 7.016.008a nivartasva da÷agrãva ÷aile krãóati ÷aükaraþ 7.016.009a suparõanàgayakùàõàü daityadànavarakùasàm 7.016.009c pràõinàm eva sarveùàm agamyaþ parvataþ kçtaþ 7.016.010a sa roùàt tàmranayanaþ puùpakàd avaruhya ca 7.016.010c ko 'yaü ÷aükara ity uktvà ÷ailamålam upàgamat 7.016.011a nandã÷varam athàpa÷yad avidårasthitaü prabhum 7.016.011c dãptaü ÷ålam avaùñabhya dvitãyam iva ÷aükaram 7.016.012a sa vànaramukhaü dçùñvà tam avaj¤àya ràkùasaþ 7.016.012c prahàsaü mumuce maurkhyàt satoya iva toyadaþ 7.016.013a saükruddho bhagavàn nandã ÷aükarasyàparà tanuþ 7.016.013c abravãd ràkùasaü tatra da÷agrãvam upasthitam 7.016.014a yasmàd vànaramårtiü màü dçùñvà ràkùasadurmate 7.016.014c maurkhyàt tvam avajànãùe parihàsaü ca mu¤casi 7.016.015a tasmàn madråpasaüyuktà madvãryasamatejasaþ 7.016.015c utpatsyante vadhàrthaü hi kulasya tava vànaràþ 7.016.016a kiü tv idànãü mayà ÷akyaü kartuü yat tvàü ni÷àcara 7.016.016c na hantavyo hatas tvaü hi pårvam eva svakarmabhiþ 7.016.017a acintayitvà sa tadà nandivàkyaü ni÷àcaraþ 7.016.017c parvataü taü samàsàdya vàkyam etad uvàca ha 7.016.018a puùpakasya gati÷ chinnà yatkçte mama gacchataþ 7.016.018c tad etac chailam unmålaü karomi tava gopate 7.016.019a kena prabhàvena bhavas tatra krãóati ràjavat 7.016.019c vij¤àtavyaü na jànãùe bhayasthànam upasthitam 7.016.020a evam uktvà tato ràjan bhujàn prakùipya parvate 7.016.020c tolayàm àsa taü ÷ailaü samçgavyàlapàdapam 7.016.021a tato ràma mahàdevaþ prahasan vãkùya tatkçtam 7.016.021c pàdàïguùñhena taü ÷ailaü pãóayàm àsa lãlayà 7.016.022a tatas te pãóitàs tasya ÷ailasyàdho gatà bhujàþ 7.016.022c vismità÷ càbhavaüs tatra sacivàs tasya rakùasaþ 7.016.023a rakùasà tena roùàc ca bhujànàü pãóanàt tathà 7.016.023c mukto viràvaþ sumahàüs trailokyaü yena påritam 7.016.024a mànuùàþ ÷abdavitrastà menire lokasaükùayam 7.016.024c devatà÷ càpi saükùubdhà÷ calitàþ sveùu karmasu 7.016.025a tataþ prãto mahàdevaþ ÷ailàgre viùñhitas tadà 7.016.025c muktvà tasya bhujàn ràjan pràha vàkyaü da÷ànanam 7.016.026a prãto 'smi tava vãryàc ca ÷auõóãryàc ca ni÷àcara 7.016.026c ravato vedanà muktaþ svaraþ paramadàruõaþ 7.016.027a yasmàl lokatrayaü tv etad ràvitaü bhayam àgatam 7.016.027c tasmàt tvaü ràvaõo nàma nàmnà tena bhaviùyasi 7.016.028a devatà mànuùà yakùà ye cànye jagatãtale 7.016.028c evaü tvàm abhidhàsyanti ràvaõaü lokaràvaõam 7.016.029a gaccha paulastya visrabdhaþ pathà yena tvam icchasi 7.016.029c mayà tvam abhyanuj¤àto ràkùasàdhipa gamyatàm 7.016.030a sàkùàn mahe÷vareõaivaü kçtanàmà sa ràvaõaþ 7.016.030c abhivàdya mahàdevaü vimànaü tat samàruhat 7.016.031a tato mahãtale ràma paricakràma ràvaõaþ 7.016.031c kùatriyàn sumahàvãryàn bàdhamànas tatas tataþ 7.017.001a atha ràjan mahàbàhur vicaran sa mahãtalam 7.017.001c himavadvanam àsàdya paricakràma ràvaõaþ 7.017.002a tatràpa÷yata vai kanyàü kçùñàjinajañàdharàm 7.017.002c àrùeõa vidhinà yuktàü tapantãü devatàm iva 7.017.003a sa dçùñvà råpasaüpannàü kanyàü tàü sumahàvratàm 7.017.003c kàmamohaparãtàtmà papraccha prahasann iva 7.017.004a kim idaü vartase bhadre viruddhaü yauvanasya te 7.017.004c na hi yuktà tavaitasya råpasyeyaü pratikriyà 7.017.005a kasyàsi duhità bhadre ko và bhartà tavànaghe 7.017.005c pçcchataþ ÷aüsa me ÷ãghraü ko và hetus tapo'rjane 7.017.006a evam uktà tu sà kanyà tenànàryeõa rakùasà 7.017.006c abravãd vidhivat kçtvà tasyàtithyaü tapodhanà 7.017.007a ku÷adhvajo nàma pità brahmarùir mama dhàrmikaþ 7.017.007c bçhaspatisutaþ ÷rãmàn buddhyà tulyo bçhaspateþ 7.017.008a tasyàhaü kurvato nityaü vedàbhyàsaü mahàtmanaþ 7.017.008c saübhåtà vànmayã kanyà nàmnà vedavatã smçtà 7.017.009a tato devàþ sagandharvà yakùaràkùasapannagàþ 7.017.009c te càpi gatvà pitaraü varaõaü rocayanti me 7.017.010a na ca màü sa pità tebhyo dattavàn ràkùase÷vara 7.017.010c kàraõaü tad vadiùyàmi ni÷àmaya mahàbhuja 7.017.011a pitus tu mama jàmàtà viùõuþ kila surottamaþ 7.017.011c abhipretas triloke÷as tasmàn nànyasya me pitàþ 7.017.012a dàtum icchati dharmàtmà tac chrutvà baladarpitaþ 7.017.012c ÷ambhur nàma tato ràjà daityànàü kupito 'bhavat 7.017.012e tena ràtrau prasupto me pità pàpena hiüsitaþ 7.017.013a tato me jananã dãnà tac charãraü pitur mama 7.017.013c pariùvajya mahàbhàgà praviùñà dahanaü saha 7.017.014a tato manorathaü satyaü pitur nàràyaõaü prati 7.017.014c karomãti mamecchà ca hçdaye sàdhu viùñhità 7.017.015a ahaü pretagatasyàpi kariùye kàïkùitaü pituþ 7.017.015c iti pratij¤àm àruhya caràmi vipulaü tapaþ 7.017.016a etat te sarvam àkhyàtaü mayà ràkùasapuügava 7.017.016c à÷ritàü viddhi màü dharmaü nàràyaõapatãcchayà 7.017.017a vij¤àtas tvaü hi me ràjan gaccha paulastyanandana 7.017.017c jànàmi tapasà sarvaü trailokye yad dhi vartate 7.017.018a so 'bravãd ràvaõas tatra tàü kanyàü sumahàvratàm 7.017.018c avaruhya vimànàgràt kandarpa÷arapãóitaþ 7.017.019a avaliptàsi su÷roõi yasyàs te matir ãdç÷ã 7.017.019c vçddhànàü mçga÷àvàkùi bhràjate dharmasaücayaþ 7.017.020a tvaü sarvaguõasaüpannà nàrhase kartum ãdç÷am 7.017.020c trailokyasundarã bhãru yauvane vàrdhakaü vidhim 7.017.021a ka÷ ca tàvad asau yaü tvaü viùõur ity abhibhàùase 7.017.021c vãryeõa tapasà caiva bhogena ca balena ca 7.017.021e na mayàsau samo bhadre yaü tvaü kàmayase 'ïgane 7.017.022a ma maivam iti sà kanyà tam uvàca ni÷àcaram 7.017.022c mårdhajeùu ca tàü rakùaþ karàgreõa paràmç÷at 7.017.023a tato vedavatã kruddhà ke÷àn hastena sàcchinat 7.017.023c uvàcàgniü samàdhàya maraõàya kçtatvarà 7.017.024a dharùitàyàs tvayànàrya nedànãü mama jãvitam 7.017.024c rakùas tasmàt pravekùyàmi pa÷yatas te hutà÷anam 7.017.025a yasmàt tu dharùità càham apàpà càpy anàthavat 7.017.025c tasmàt tava vadhàrthaü vai samutpatsyàmy ahaü punaþ 7.017.026a na hi ÷akyaþ striyà pàpa hantuü tvaü tu vi÷eùataþ 7.017.026c ÷àpe tvayi mayotsçùñe tapasa÷ ca vyayo bhavet 7.017.027a yadi tv asti mayà kiü cit kçtaü dattaü hutaü tathà 7.017.027c tena hy ayonijà sàdhvã bhaveyaü dharmiõaþ sutà 7.017.028a evam uktvà praviùñà sà jvalantaü vai hutà÷anam 7.017.028c papàta ca divo divyà puùpavçùñiþ samantataþ 7.017.029a pårvaü krodhahataþ ÷atrur yayàsau nihatas tvayà 7.017.029c samupà÷ritya ÷ailàbhaü tava vãryam amànuùam 7.017.030a evam eùà mahàbhàgà martyeùåtpadyate punaþ 7.017.030c kùetre halamukhagraste vedyàm agni÷ikhopamà 7.017.031a eùà vedavatã nàma pårvam àsãt kçte yuge 7.017.031c tretàyugam anupràpya vadhàrthaü tasya rakùasaþ 7.017.031e sãtotpanneti sãtaiùà mànuùaiþ punar ucyate 7.018.001a praviùñàyàaü hutà÷aü tu vedavatyàü sa ràvaõaþ 7.018.001c puùpakaü tat samàruhya paricakràma medinãm 7.018.002a tato maruttaü nçpatiü yajantaü saha daivataiþ 7.018.002c u÷ãrabãjam àsàdya dadar÷a sa tu ràkùasaþ 7.018.003a saüvarto nàma brahmarùir bhràtà sàkùàd bçhaspateþ 7.018.003c yàjayàm àsa dharmaj¤aþ sarvair brahmagaõair vçtaþ 7.018.004a dçùñvà devàs tu tad rakùo varadànena durjayam 7.018.004c tàü tàü yoniü samàpannàs tasya dharùaõabhãravaþ 7.018.005a indro mayåraþ saüvçtto dharmaràjas tu vàyasaþ 7.018.005c kçkalàso dhanàdhyakùo haüso vai varuõo 'bhavat 7.018.006a taü ca ràjànam àsàdya ràvaõo ràkùasàdhipaþ 7.018.006c pràha yuddhaü prayacceti nirjito 'smãti và vada 7.018.007a tato marutto nçpatiþ ko bhavàn ity uvàca tam 7.018.007c avahàsaü tato muktvà ràkùaso vàkyam abravãt 7.018.008a akutåhalabhàvena prãto 'smi tava pàrthiva 7.018.008c dhanadasyànujaü yo màü nàvagacchasi ràvaõam 7.018.009a triùu lokeùu kaþ so 'sti yo na jànàti me balam 7.018.009c bhràtaraü yena nirjitya vimànam idam àhçtam 7.018.010a tato marutto nçpatis taü ràkùasam athàbravãt 7.018.010c dhanyaþ khalu bhavàn yena jyeùñho bhràtà raõe jitaþ 7.018.011a nàdharmasahitaü ÷làghyaü na lokapratisaühitam 7.018.011c karma dauràtmyakaü kçtvà ÷làghase bhràtçnirjayàt 7.018.012a kiü tvaü pràk kevalaü dharmaü caritvà labdhavàn varam 7.018.012c ÷rutapårvaü hi na mayà yàdç÷aü bhàùase svayam 7.018.013a tataþ ÷aràsanaü gçhya sàyakàü÷ ca sa pàrthivaþ 7.018.013c raõàya niryayau kruddhaþ saüvarto màrgam àvçõot 7.018.014a so 'bravãt snehasaüyuktaü maruttaü taü mahàn çùiþ 7.018.014c ÷rotavyaü yadi madvàkyaü saüprahàro na te kùamaþ 7.018.015a màhe÷varam idaü satram asamàptaü kulaü dahet 7.018.015c dãkùitasya kuto yuddhaü kråratvaü dãkùite kutaþ 7.018.016a saü÷aya÷ ca raõe nityaü ràkùasa÷ caiùa durjayaþ 7.018.016c sa nivçtto guror vàkyàn maruttaþ pçthivãpatiþ 7.018.016e visçjya sa÷araü càpaü svastho makhamukho 'bhavat 7.018.017a tatas taü nirjitaü matvà ghoùayàm àsa vai ÷ukaþ 7.018.017c ràvaõo jitavàü÷ ceti harùàn nàdaü ca muktavàn 7.018.018a tàn bhakùayitvà tatrasthàn maharùãn yaj¤am àgatàn 7.018.018c vitçpto rudhirais teùàü punaþ saüprayayau mahãm 7.018.019a ràvaõe tu gate devàþ sendrà÷ caiva divaukasaþ 7.018.019c tataþ svàü yonim àsàdya tàni sattvàny athàbruvan 7.018.020a harùàt tadàbravãd indro mayåraü nãlabarhiõam 7.018.020c prãto 'smi tava dharmaj¤a upakàràd vihaügama 7.018.021a mama netrasahasraü yat tat te barhe bhaviùyati 7.018.021c varùamàõe mayi mudaü pràpsyase prãtilakùaõam 7.018.022a nãlàþ kila purà barhà mayåràõàü naràdhipa 7.018.022c suràdhipàd varaü pràpya gatàþ sarve vicitratàm 7.018.023a dharmaràjo 'bravãd ràma pràgvaü÷e vàyasaü sthitam 7.018.023c pakùiüs tavàsmi suprãtaþ prãtasya ca vacaþ ÷çõu 7.018.024a yathànye vividhai rogaiþ pãóyante pràõino mayà 7.018.024c te na te prabhaviùyanti mayi prãte na saü÷ayaþ 7.018.025a mçtyutas te bhayaü nàsti varàn mama vihaügama 7.018.025c yàvat tvàü na vadhiùyanti naràs tàvad bhaviùyasi 7.018.026a ye ca madviùayasthàs tu mànavàþ kùudhayàrditàþ 7.018.026c tvayi bhukte tu tçptàs te bhaviùyanti sabàndhavàþ 7.018.027a varuõas tv abravãd dhaüsaü gaïgàtoyavicàriõam 7.018.027c ÷råyatàü prãtisaüyuktaü vacaþ patrarathe÷vara 7.018.028a varõo manoharaþ saumya÷ candramaõóalasaünibhaþ 7.018.028c bhaviùyati tavodagraþ ÷uklaphenasamaprabhaþ 7.018.029a maccharãraü samàsàdya kànto nityaü bhaviùyasi 7.018.029c pràpsyase càtulàü prãtim etan me prãtilakùaõam 7.018.030a haüsànàü hi purà ràma na varõaþ sarvapàõóuraþ 7.018.030c pakùà nãlàgrasaüvãtàþ kroóàþ ÷aùpàgranirmalàþ 7.018.031a athàbravãd vai÷ravaõaþ kçkalàsaü girau sthitam 7.018.031c hairaõyaü saüprayacchàmi varõaü prãtis tavàpy aham 7.018.032a sadravyaü ca ÷iro nityaü bhaviùyati tavàkùayam 7.018.032c eùa kà¤canako varõo matprãtyà te bhaviùyati 7.018.033a evaü dattvà varàüs tebhyas tasmin yaj¤otsave suràþ 7.018.033c nivçtte saha ràj¤à vai punaþ svabhavanaü gatàþ 7.019.001a atha jitvà maruttaü sa prayayau ràkùasàdhipaþ 7.019.001c nagaràõi narendràõàü yuddhakàïkùã da÷ànanaþ 7.019.002a sa samàsàdya ràjendràn mahendravaruõopamàn 7.019.002c abravãd ràkùasendras tu yuddhaü me dãyatàm iti 7.019.003a nirjitàþ smeti và bråta eùo hi mama ni÷cayaþ 7.019.003c anyathà kurvatàm evaü mokùo vo nopapadyate 7.019.004a tatas tu bahavaþ pràj¤àþ pàrthivà dharmaõi÷cayàþ 7.019.004c nirjitàþ smety abhàùanta j¤àtvà varabalaü ripoþ 7.019.005a duùyantaþ suratho gàdhir gayo ràjà puråravàþ 7.019.005c ete sarve 'bruvaüs tàta nirjitàþ smeti pàrthivàþ 7.019.006a athàyodhyàü samàsàdya ràvaõo ràkùasàdhipaþ 7.019.006c suguptàm anaraõyena ÷akreõevàmaràvatãm 7.019.007a pràha ràjànam àsàdya yuddhaü me saüpradãyatàm 7.019.007c nirjito 'smãti và bråhi mamaitad iha ÷àsanam 7.019.008a anaraõyaþ susaükruddho ràkùasendram athàbravãt 7.019.008c dãyate dvandvayuddhaü te ràkùasàdhipate mayà 7.019.009a atha pårvaü ÷rutàrthena sajjitaü sumahad dhi yat 7.019.009c niùkràmat tan narendrasya balaü rakùovadhodyatam 7.019.010a nàgànàü bahusàhasraü vàjinàm ayutaü tathà 7.019.010c mahãü saüchàdya niùkràntaü sapadàtirathaü kùaõàt 7.019.011a tad ràvaõabalaü pràpya balaü tasya mahãpateþ 7.019.011c pràõa÷yata tadà ràjan havyaü hutam ivànale 7.019.012a so 'pa÷yata narendras tu na÷yamànaü mahad balam 7.019.012c mahàrõavaü samàsàdya yathà pa¤càpagà jalam 7.019.013a tataþ ÷akradhanuþprakhyaü dhanur visphàrayan svayam 7.019.013c àsadàda narendràs taü ràvaõaü krodhamårchitaþ 7.019.014a tato bàõa÷atàny aùñau pàtayàm àsa mårdhani 7.019.014c tasya ràkùasaràjasya ikùvàkukulanandanaþ 7.019.015a tasya bàõàþ patantas te cakrire na kùataü kva cit 7.019.015c vàridhàrà ivàbhrebhyaþ patantyo nagamårdhani 7.019.016a tato ràkùasaràjena kruddhena nçpatis tadà 7.019.016c talena bhihato mårdhni sa rathàn nipapàta ha 7.019.017a sa ràjà patito bhåmau vihvalàïgaþ pravepitaþ 7.019.017c vajradagdha ivàraõye sàlo nipatito mahàn 7.019.018a taü prahasyàbravãd rakùa ikùvàkuü pçthivãpatim 7.019.018c kim idànãü tvayà pràptaü phalaü màü prati yudhyatà 7.019.019a trailokye nàsti yo dvandvaü mama dadyàn naràdhipa 7.019.019c ÷aïke pramatto bhogeùu na ÷çõoùi balaü mama 7.019.020a tasyaivaü bruvato ràjà mandàsur vàkyam abravãt 7.019.020c kiü ÷akyam iha kartuü vai yat kàlo duratikramaþ 7.019.021a na hy ahaü nirjito rakùas tvayà càtmapra÷aüsinà 7.019.021c kàleneha vipanno 'haü hetubhåtas tu me bhavàn 7.019.022a kiü tv idànãü mayà ÷akyaü kartuü pràõaparikùaye 7.019.022c ikùvàkuparibhàvitvàd vaco vakùyàmi ràkùasa 7.019.023a yadi dattaü yadi hutaü yadi me sukçtaü tapaþ 7.019.023c yadi guptàþ prajàþ samyak tathà satyaü vaco 'stu me 7.019.024a utpatsyate kule hy asminn ikùvàkåõàü mahàtmanàm 7.019.024c ràjà paramatejasvã yas te pràõàn hariùyati 7.019.025a tato jaladharodagras tàóito devadundubhiþ 7.019.025c tasminn udàhçte ÷àpe puùpavçùñi÷ ca khàc cyutà 7.019.026a tataþ sa ràjà ràjendra gataþ sthànaü triviùñapam 7.019.026c svargate ca nçpe ràma ràkùasaþ sa nyavartata 7.020.001a tato vitràsayan martyàn pçthivyàü ràkùasàdhipaþ 7.020.001c àsasàda ghane tasmin nàradaü munisattamam 7.020.002a nàradas tu mahàtejà devarùir amitaprabhaþ 7.020.002c abravãn meghapçùñhastho ràvaõaü puùpake sthitam 7.020.003a ràkùasàdhipate saumya tiùñha vi÷ravasaþ suta 7.020.003c prãto 'smy abhijanopeta vikramair årjitais tava 7.020.004a viùõunà daityaghàtai÷ ca tàrkùyasyoragadharùaõaiþ 7.020.004c tvayà samaramardai÷ ca bhç÷aü hi paritoùitaþ 7.020.005a kiü cid vakùyàmi tàvat te ÷rotavyaü ÷roùyase yadi 7.020.005c ÷rutvà cànantaraü kàryaü tvayà ràkùasapuügava 7.020.006a kim ayaü vadhyate lokas tvayàvadhyena daivataiþ 7.020.006c hata eva hy ayaü loko yadà mçtyuva÷aü gataþ 7.020.007a pa÷ya tàvan mahàbàho ràkùase÷varamànuùam 7.020.007c lokam enaü vicitràrthaü yasya na j¤àyate gatiþ 7.020.008a kva cid vàditrançttàni sevyante muditair janaiþ 7.020.008c rudyate càparair àrtair dhàrà÷runayanànanaiþ 7.020.009a màtà pitçsutasnehair bhàryà bandhumanoramaiþ 7.020.009c mohenàyaü jano dhvastaþ kle÷aü svaü nàvabudhyate 7.020.010a tat kim evaü parikli÷ya lokaü mohaniràkçtam 7.020.010c jita eva tvayà saumya martyaloko na saü÷ayaþ 7.020.011a evam uktas tu laïke÷o dãpyamàna ivaujasà 7.020.011c abravãn nàradaü tatra saüprahasyàbhivàdya ca 7.020.012a maharùe devagandharvavihàra samarapriya 7.020.012c ahaü khalådyato gantuü vijayàrthã rasàtalam 7.020.013a tato lokatrayaü jitvà sthàpya nàgàn suràn va÷e 7.020.013c samudram amçtàrthaü vai mathiùyàmi rasàlayam 7.020.014a athàbravãd da÷agrãvaü nàrado bhagavàn çùiþ 7.020.014c kva khalv idànãü màrgeõa tvayànena gamiùyate 7.020.015a ayaü khalu sudurgamyaþ pitçràj¤aþ puraü prati 7.020.015c màrgo gacchati durdharùo yamasyàmitrakar÷ana 7.020.016a sa tu ÷àradameghàbhaü muktvà hàsaü da÷ànanaþ 7.020.016c uvàca kçtam ity eva vacanaü cedam abravãt 7.020.017a tasmàd eùa mahàbrahman vaivasvatavadhodyataþ 7.020.017c gacchàmi dakùiõàm à÷àü yatra såryàtmajo nçpaþ 7.020.018a mayà hi bhagavan krodhàt pratij¤àtaü raõàrthinà 7.020.018c avajeùyàmi caturo lokapàlàn iti prabho 7.020.019a tenaiùa prasthito 'haü vai pitçràjapuraü prati 7.020.019c pràõisaükle÷akartàraü yojayiùyàmi mçtyunà 7.020.020a evam uktvà da÷agrãvo muniü tam abhivàdya ca 7.020.020c prayayau dakùiõàm à÷àü prahçùñaiþ saha mantribhiþ 7.020.021a nàradas tu mahàtejà muhårtaü dhyànam àsthitaþ 7.020.021c cintayàm àsa viprendro vidhåma iva pàvakaþ 7.020.022a yena lokàs trayaþ sendràþ kli÷yante sacaràcaràþ 7.020.022c kùãõe càyuùi dharme ca sa kàlo hiüsyate katham 7.020.023a yasya nityaü trayo lokà vidravanti bhayàrditàþ 7.020.023c taü kathaü ràkùasendro 'sau svayam evàbhigacchati 7.020.024a yo vidhàtà ca dhàtà ca sukçte duùkçte yathà 7.020.024c trailokyaü vijitaü yena taü kathaü nu vijeùyati 7.020.025a aparaü kiü nu kçtvaivaü vidhànaü saüvidhàsyati 7.020.025c kautåhalasamutpanno yàsyàmi yamasàdanam 7.021.001a evaü saücintya viprendro jagàma laghuvikramaþ 7.021.001c àkhyàtuü tad yathàvçttaü yamasya sadanaü prati 7.021.002a apa÷yat sa yamaü tatra devam agnipuraskçtam 7.021.002c vidhànam upatiùñhantaü pràõino yasya yàdç÷am 7.021.003a sa tu dçùñvà yamaþ pràptaü maharùiü tatra nàradam 7.021.003c abravãt sukham àsãnam arghyam àvedya dharmataþ 7.021.004a kaccit kùemaü nu devarùe kaccid dharmo na na÷yati 7.021.004c kim àgamanakçtyaü te devagandharvasevita 7.021.005a abravãt tu tadà vàkyaü nàrado bhagavàn çùiþ 7.021.005c ÷råyatàm abhidhàsyàmi vidhànaü ca vidhãyatàm 7.021.006a eùa nàmnà da÷agrãvaþ pitçràja ni÷àcaraþ 7.021.006c upayàti va÷aü netuü vikramais tvàü sudurjayam 7.021.007a etena kàraõenàhaü tvarito 'smy àgataþ prabho 7.021.007c daõóapraharaõasyàdya tava kiü nu kariùyati 7.021.008a etasminn antare dåràd aü÷umantam ivoditam 7.021.008c dadç÷e divyam àyàntaü vimànaü tasya rakùasaþ 7.021.009a taü de÷aü prabhayà tasya puùpakasya mahàbalaþ 7.021.009c kçtvà vitimiraü sarvaü samãpaü samavartata 7.021.010a sa tv apa÷yan mahàbàhur da÷agrãvas tatas tataþ 7.021.010c pràõinaþ sukçtaü karma bhu¤jànàü÷ caiva duùkçtam 7.021.011a tatas tàn vadhyamànàüs tu karmabhir duùkçtaiþ svakaiþ 7.021.011c ràvaõo mocayàm àsa vikrameõa balàd balã 7.021.012a preteùu mucyamàneùu ràkùasena balãyasà 7.021.012c pretagopàþ susaürabdhà ràkùasendram abhidravan 7.021.013a te pràsaiþ parighaiþ ÷ålair mudgaraiþ ÷aktitomaraiþ 7.021.013c puùpakaü samavarùanta ÷åràþ ÷atasahasra÷aþ 7.021.014a tasyàsanàni pràsàdàn vedikàstaraõàni ca 7.021.014c puùpakasya babha¤jus te ÷ãghraü madhukarà iva 7.021.015a devaniùñhànabhåtaü tad vimànaü puùpakaü mçdhe 7.021.015c bhajyamànaü tathaivàsãd akùayaü brahmatejasà 7.021.016a tatas te ràvaõàmàtyà yathàkàmaü yathàbalam 7.021.016c ayudhyanta mahàvãryàþ sa ca ràjà da÷ànanaþ 7.021.017a te tu ÷oõitadigdhàïgàþ sarva÷astrasamàhatàþ 7.021.017c amàtyà ràkùasendrasya cakrur àyodhanaü mahat 7.021.018a anyonyaü ca mahàbhàgà jaghnuþ praharaõair yudhi 7.021.018c yamasya ca mahat sainyaü ràkùasasya ca mantriõaþ 7.021.019a amàtyàüs tàüs tu saütyajya ràkùasasya mahaujasaþ 7.021.019c tam eva samadhàvanta ÷ålavarùair da÷ànanam 7.021.020a tataþ ÷oõitadigdhàïgaþ prahàrair jarjarãkçtaþ 7.021.020c vimàne ràkùasa÷reùñhaþ phullà÷oka ivàbabhau 7.021.021a sa ÷ålàni gadàþ pràsठ÷aktitomarasàyakàn 7.021.021c musalàni ÷ilàvçkùàn mumocàstrabalàd balã 7.021.022a tàüs tu sarvàn samàkùipya tad astram apahatya ca 7.021.022c jaghnus te ràkùasaü ghoram ekaü ÷atasahasrakaþ 7.021.023a parivàrya ca taü sarve ÷ailaü meghotkarà iva 7.021.023c bhindipàlai÷ ca ÷ålai÷ ca nirucchvàsam akàrayan 7.021.024a vimuktakavacaþ kruddho siktaþ ÷oõitavisravaiþ 7.021.024c sa puùpakaü parityajya pçthivyàm avatiùñhata 7.021.025a tataþ sa kàrmukã bàõã pçthivyàü ràkùasàdhipaþ 7.021.025c labdhasaüj¤o muhårtena kruddhas tasthau yathàntakaþ 7.021.026a tataþ pà÷upataü divyam astraü saüdhàya kàrmuke 7.021.026c tiùñha tiùñheti tàn uktvà tac càpaü vyapakarùata 7.021.027a jvàlàmàlã sa tu ÷araþ kravyàdànugato raõe 7.021.027c mukto gulmàn drumàü÷ caiva bhasmakçtvà pradhàvati 7.021.028a te tasya tejasà dagdhàþ sainyà vaivasvatasya tu 7.021.028c raõe tasmin nipatità dàvadagdhà nagà iva 7.021.029a tataþ sa sacivaiþ sàrdhaü ràkùaso bhãmavikramaþ 7.021.029c nanàda sumahànàdaü kampayann iva medinãm 7.022.001a sa tu tasya mahànàdaü ÷rutvà vaivasvato yamaþ 7.022.001c ÷atruü vijayinaü mene svabalasya ca saükùayam 7.022.002a sa tu yodhàn hatàn matvà krodhaparyàkulekùaõaþ 7.022.002c abravãt tvaritaü såtaü rathaþ samupanãyatàm 7.022.003a tasya såto rathaü divyam upasthàpya mahàsvanam 7.022.003c sthitaþ sa ca mahàtejà àruroha mahàratham 7.022.004a pà÷amudgarahasta÷ ca mçtyus tasyàgrato sthitaþ 7.022.004c yena saükùipyate sarvaü trailokyaü sacaràcaram 7.022.005a kàladaõóa÷ ca pàr÷vastho mårtimàn syandane sthitaþ 7.022.005c yamapraharaõaü divyaü prajvalann iva tejasà 7.022.006a tato lokàs trayas trastàþ kampante ca divaukasaþ 7.022.006c kàlaü kruddhaü tadà dçùñvà lokatrayabhayàvaham 7.022.007a dçùñvà tu te taü vikçtaü rathaü mçtyusamanvitam 7.022.007c sacivà ràkùasendrasya sarvalokabhayàvaham 7.022.008a laghusattvatayà sarve naùñasaüj¤à bhayàrditàþ 7.022.008c nàtra yoddhuü samarthàþ sma ity uktvà vipradudruvuþ 7.022.009a sa tu taü tàdç÷aü dçùñvà rathaü lokabhayàvaham 7.022.009c nàkùubhyata tadà rakùo vyathà caivàsya nàbhavat 7.022.010a sa tu ràvaõam àsàdya visçja¤ ÷aktitomaràn 7.022.010c yamo marmàõi saükruddho ràkùasasya nyakçntata 7.022.011a ràvaõas tu sthitaþ svasthaþ ÷aravarùaü mumoca ha 7.022.011c tasmin vaivasvatarathe toyavarùam ivàmbudaþ 7.022.012a tato mahà÷akti÷ataiþ pàtyamànair mahorasi 7.022.012c pratikartuü sa nà÷aknod ràkùasaþ ÷alyapãóitaþ 7.022.013a nànàpraharaõair evaü yamenàmitrakar÷inà 7.022.013c saptaràtraü kçte saükhye na bhagno vijito 'pi và 7.022.014a tato 'bhavat punar yuddhaü yamaràkùasayos tadà 7.022.014c vijayàkàïkùiõos tatra samareùv anivartinoþ 7.022.015a tato devàþ sagandharvàþ siddhà÷ ca paramarùayaþ 7.022.015c prajàpatiü puraskçtya dadç÷us tad raõàjiram 7.022.016a saüvarta iva lokànàm abhavad yudhyatos tayoþ 7.022.016c ràkùasànàü ca mukhyasya pretànàm ã÷varasya ca 7.022.017a ràkùasendras tataþ kruddha÷ càpam àyamya saüyuge 7.022.017c nirantaram ivàkà÷aü kurvan bàõàn mumoca ha 7.022.018a mçtyuü caturbhir vi÷ikhaiþ såtaü saptabhir ardayat 7.022.018c yamaü ÷arasahasreõa ÷ãghraü marmasv atàóayat 7.022.019a tataþ kruddhasya sahasà yamasyàbhiviniþsçtaþ 7.022.019c jvàlàmàlo vini÷vàso vadanàt krodhapàvakaþ 7.022.020a tato 'pa÷yaüs tadà÷caryaü devadànavaràkùasàþ 7.022.020c krodhajaü pàvakaü dãptaü didhakùantaü ripor balam 7.022.021a mçtyus tu paramakruddho vaivasvatam athàbravãt 7.022.021c mu¤ca màü deva ÷ãghraü tvaü nihanmi samare ripum 7.022.022a narakaþ ÷ambaro vçtraþ ÷ambhuþ kàrtasvaro balã 7.022.022c namucir virocana÷ caiva tàv ubhau madhukaiñabhau 7.022.023a ete cànye ca bahavo balavanto duràsadàþ 7.022.023c vinipannà mayà dçùñàþ kà cintàsmin ni÷àcare 7.022.024a mu¤ca màü sàdhu dharmaj¤a yàvad enaü nihanmy aham 7.022.024c na hi ka÷ cin mayà dçùño muhårtam api jãvati 7.022.025a balaü mama na khalv etan maryàdaiùà nisargataþ 7.022.025c saüspçùño hi mayà ka÷ cin na jãved iti ni÷cayaþ 7.022.026a etat tu vacanaü ÷rutvà dharmaràjaþ pratàpavàn 7.022.026c abravãt tatra taü mçtyumayam enaü nihanmy aham 7.022.027a tataþ saüraktanayanaþ kruddho vaivasvataþ prabhuþ 7.022.027c kàladaõóam amoghaü taü tolayàm àsa pàõinà 7.022.028a yasya pàr÷veùu ni÷chidràþ kàlapà÷àþ pratiùñhitàþ 7.022.028c pàvakaspar÷asaükà÷o mudgaro mårtimàn sthitaþ 7.022.029a dar÷anàd eva yaþ pràõàn pràõinàm uparudhyati 7.022.029c kiü punas tàóanàd vàpi pãóanàd vàpi dehinaþ 7.022.030a sa jvàlàparivàras tu pibann iva ni÷àcaram 7.022.030c karaspçùño balavatà daõóaþ kruddhaþ sudàruõaþ 7.022.031a tato vidudruvuþ sarve sattvàs tasmàd raõàjiràt 7.022.031c surà÷ ca kùubhità dçùñvà kàladaõóodyataü yamam 7.022.032a tasmin prahartukàme tu daõóam udyamya ràvaõam 7.022.032c yamaü pitàmahaþ sàkùàd dar÷ayitvedam abravãt 7.022.033a vaivasvata mahàbàho na khalv atulavikrama 7.022.033c prahartavyaü tvayaitena daõóenàsmin ni÷àcare 7.022.034a varaþ khalu mayà dattas tasya trida÷apuügava 7.022.034c tat tvayà nànçtaü kàryaü yan mayà vyàhçtaü vacaþ 7.022.035a amogho hy eùa sarvàsàü prajànàü vinipàtane 7.022.035c kàladaõóo mayà sçùñaþ pårvaü mçtyupuraskçtaþ 7.022.036a tan na khalv eùa te saumya pàtyo ràkùasamårdhani 7.022.036c na hy asmin patite ka÷ cin muhårtam api jãvati 7.022.037a yadi hy asmin nipatite na mriyetaiùa ràkùasaþ 7.022.037c mriyeta và da÷agrãvas tathàpy ubhayato 'nçtam 7.022.038a ràkùasendràn niyacchàdya daõóam enaü vadhodyatam 7.022.038c satyaü mama kuruùvedaü lokàüs tvaü samavekùya ca 7.022.039a evam uktas tu dharmàtmà pratyuvàca yamas tadà 7.022.039c eùa vyàvartito daõóaþ prabhaviùõur bhavàn hi naþ 7.022.040a kiü tv idànãü mayà ÷akyaü kartuü raõagatena hi 7.022.040c yan mayà yan na hantavyo ràkùaso varadarpitaþ 7.022.041a eùa tasmàt praõa÷yàmi dar÷anàd asya rakùasaþ 7.022.041c ity uktvà sarathaþ sà÷vas tatraivàntaradhãyata 7.022.042a da÷agrãvas tu taü jitvà nàma vi÷ràvya càtmanaþ 7.022.042c puùpakeõa tu saühçùño niùkrànto yamasàdanàt 7.022.043a tato vaivasvato devaiþ saha brahmapurogamaiþ 7.022.043c jagàma tridivaü hçùño nàrada÷ ca mahàmuniþ 7.023.001a sa tu jitvà da÷agrãvo yamaü trida÷apuügavam 7.023.001c ràvaõas tu jaya÷làghã svasahàyàn dadar÷a ha 7.023.002a jayena vardhayitvà ca màrãcapramukhàs tataþ 7.023.002c puùpakaü bhejire sarve sàntvità ravaõena ha 7.023.003a tato rasàtalaü hçùñaþ praviùñaþ payaso nidhim 7.023.003c daityoraga gaõàdhyuùñaü varuõena surakùitam 7.023.004a sa tu bhogavatãü gatvà purãü vàsukipàlitàm 7.023.004c sthàpya nàgàn va÷e kçtvà yayau maõimatãü purãm 7.023.005a nivàtakavacàs tatra daityà labdhavarà vasan 7.023.005c ràkùasas tàn samàsàdya yuddhena samupàhvayat 7.023.006a te tu sarve suvikràntà daiteyà bala÷àlinaþ 7.023.006c nànàpraharaõàs tatra prayuddhà yuddhadurmadàþ 7.023.007a teùàü tu yudhyamànànàü sàgraþ saüvatsaro gataþ 7.023.007c na cànyatarayos tatra vijayo và kùayo 'pi và 7.023.008a tataþ pitàmahas tatra trailokyagatir avyayaþ 7.023.008c àjagàma drutaü devo vimànavaram àsthitaþ 7.023.009a nivàtakavacànàü tu nivàrya raõakarma tat 7.023.009c vçddhaþ pitàmaho vàkyam uvàca viditàrthavat 7.023.010a na hy ayaü ràvaõo yuddhe ÷akyo jetuü suràsuraiþ 7.023.010c na bhavantaþ kùayaü netuü ÷akyàþ sendraiþ suràsuraiþ 7.023.011a ràkùasasya sakhitvaü vai bhavadbhiþ saha rocate 7.023.011c avibhaktà hi sarvàrthàþ suhçdàü nàtra saü÷ayaþ 7.023.012a tato 'gnisàkùikaü sakhyaü kçtavàüs tatra ràvaõaþ 7.023.012c nivàtakavacaiþ sàrdhaü prãtimàn abhavat tadà 7.023.013a arcitas tair yathànyàyaü saüvatsarasukhoùitaþ 7.023.013c svapuràn nirvi÷eùaü ca påjàü pràpto da÷ànanaþ 7.023.014a sa tåpadhàrya màyànàü ÷atam ekonam àtmavàn 7.023.014c salilendrapurànveùã sa babhràma rasàtalam 7.023.015a tato '÷managaraü nàma kàlakeyàbhirakùitam 7.023.015c taü vijitya muhårtena jaghne daityàü÷ catuþ÷atam 7.023.016a tataþ pàõóurameghàbhaü kailàsam iva saüsthitam 7.023.016c varuõasyàlayaü divyam apa÷yad ràkùasàdhipaþ 7.023.017a kùarantãü ca payo nityaü surabhiü gàm avasthitàm 7.023.017c yasyàþ payoviniùyandàt kùãrodo nàma sàgaraþ 7.023.018a yasmàc candraþ prabhavati ÷ãtara÷miþ prajàhitaþ 7.023.018c yaü samàsàdya jãvanti phenapàþ paramarùayaþ 7.023.018e amçtaü yatra cotpannaü surà càpi surà÷inàm 7.023.019a yàü bruvanti narà loke surabhiü nàma nàmataþ 7.023.019c pradakùiõaü tu tàü kçtvà ràvaõaþ paramàdbhutàm 7.023.019e pravive÷a mahàghoraü guptaü bahuvidhair balaiþ 7.023.020a tato dhàrà÷atàkãrõaü ÷àradàbhranibhaü tadà 7.023.020c nityaprahçùñaü dadç÷e varuõasya gçhottamam 7.023.021a tato hatvà balàdhyakùàn samare tai÷ ca tàóitaþ 7.023.021c abravãt kva gato yo vo ràjà ÷ãghraü nivedyatàm 7.023.022a yuddhàrthã ràvaõaþ pràptas tasya yuddhaü pradãyatàm 7.023.022c vada và na bhayaü te 'sti nirjito 'smãti sà¤jaliþ 7.023.023a etasminn antare kruddhà varuõasya mahàtmanaþ 7.023.023c putràþ pautrà÷ ca niùkràman gau÷ ca puùkara eva ca 7.023.024a te tu vãryaguõopetà balaiþ parivçtàþ svakaiþ 7.023.024c yuktvà rathàn kàmagamàn udyadbhàskaravarcasaþ 7.023.025a tato yuddhaü samabhavad dàruõaü lomaharùaõam 7.023.025c salilendrasya putràõàü ràvaõasya ca rakùasaþ 7.023.026a amàtyais tu mahàvãryair da÷agrãvasya rakùasaþ 7.023.026c vàruõaü tad balaü kçtsnaü kùaõena vinipàtitam 7.023.027a samãkùya svabalaü saükhye varuõasyà sutàs tadà 7.023.027c arditàþ ÷arajàlena nivçttà raõakarmaõaþ 7.023.028a mahãtalagatàs te tu ràvaõaü dç÷ya puùpake 7.023.028c àkà÷am à÷u vivi÷uþ syandanaiþ ÷ãghragàmibhiþ 7.023.029a mahad àsãt tatas teùàü tulyaü sthànam avàpya tat 7.023.029c àkà÷ayuddhaü tumulaü devadànavayor iva 7.023.030a tatas te ràvaõaü yuddhe ÷araiþ pàvakasaünibhaiþ 7.023.030c vimukhãkçtya saühçùñà vinedur vividhàn ravàn 7.023.031a tato mahodaraþ kruddho ràjànaü dç÷ya dharùitam 7.023.031c tyaktvà mçtyubhayaü vãro yuddhakàïkùã vyalokayat 7.023.032a tena teùàü hayà ye ca kàmagàþ pavanopamàþ 7.023.032c mahodareõa gadayà hatàs te prayayuþ kùitim 7.023.033a teùàü varuõasånånàü hatvà yodhàn hayàü÷ ca tàn 7.023.033c mumocà÷u mahànàdaü virathàn prekùya tàn sthitàn 7.023.034a te tu teùàü rathàþ sà÷vàþ saha sàrathibhir varaiþ 7.023.034c mahodareõa nihatàþ patitàþ pçthivãtale 7.023.035a te tu tyaktvà rathàn putrà varuõasya mahàtmanaþ 7.023.035c àkà÷e viùñhitàþ ÷åràþ svaprabhàvàn na vivyathuþ 7.023.036a dhanåüùi kçtvà sajyàni vinirbhidya mahodaram 7.023.036c ràvaõaü samare kruddhàþ sahitàþ samabhidravan 7.023.037a tataþ kruddho da÷agrãvaþ kàlàgnir iva viùñhitaþ 7.023.037c ÷aravarùaü mahàvegaü teùàü marmasv apàtayat 7.023.038a musalàni vicitràõi tato bhalla÷atàni ca 7.023.038c paññasàü÷ caiva ÷aktã÷ ca ÷ataghnãs tomaràüs tathà 7.023.038e pàtayàm àsa durdharùas teùàm upari viùñhitaþ 7.023.039a atha viddhàs tu te vãrà viniùpetuþ padàtayaþ 7.023.040a tato rakùo mahànàdaü muktvà hanti sma vàruõàn 7.023.040c nànàpraharaõair ghorair dhàràpàtair ivàmbudaþ 7.023.041a tatas te vimukhàþ sarve patità dharaõãtale 7.023.041c raõàt svapuruùaiþ ÷ãghraü gçhàõy eva prave÷itàþ 7.023.042a tàn abravãt tato rakùo varuõàya nivedyatàm 7.023.042c ràvaõaü càbravãn mantrã prabhàso nàma vàruõaþ 7.023.043a gataþ khalu mahàtejà brahmalokaü jale÷varaþ 7.023.043c gàndharvaü varuõaþ ÷rotuü yaü tvam àhvayase yudhi 7.023.044a tat kiü tava vçthà vãra pari÷ràmya gate nçpe 7.023.044c ye tu saünihità vãràþ kumàràs te paràjitàþ 7.023.045a ràkùasendras tu tac chrutvà nàma vi÷ràvya càtmanaþ 7.023.045c harùàn nàdaü vimu¤can vai niùkrànto varuõàlayàt 7.023.046a àgatas tu pathà yena tenaiva vinivçtya saþ 7.023.046c laïkàm abhimukho rakùo nabhastalagato yayau 7.024.001a nivartamànaþ saühçùño ràvaõaþ sa duràtmavàn 7.024.001c jahre pathi narendrarùidevagandharvakanyakàþ 7.024.002a dar÷anãyàü hi yàü rakùaþ kanyàü strãü vàtha pa÷yati 7.024.002c hatvà bandhujanaü tasyà vimàne saünyave÷ayat 7.024.003a tatra pannagayakùàõàü mànuùàõàü ca rakùasàm 7.024.003c daityànàü dànavànàü ca kanyà jagràha ràvaõaþ 7.024.004a dãrghake÷yaþ sucàrvaïgyaþ pårõacandranibhànanàþ 7.024.004c ÷okàyattàs taruõya÷ ca samastà stananamritàþ 7.024.005a tulyam agnyarciùàü tatra ÷okàgnibhayasaübhavam 7.024.005c pravepamànà duþkhàrtà mumucur bàùpajaü jalam 7.024.006a tàsàü ni÷vasamànànàü ni÷vasaiþ saüpradãpitam 7.024.006c agnihotram ivàbhàti saüniruddhàgnipuùpakam 7.024.007a kà cid dadhyau suduþkhàrtà hanyàd api hi màm ayam 7.024.007c smçtvà màtéh pitén bhràtén putràn vai ÷va÷uràn api 7.024.007e duþkha÷okasamàviùñà vilepuþ sahitàþ striyaþ 7.024.008a kathaü nu khalu me putraþ kariùyati mayà vinà 7.024.008c kathaü màtà kathaü bhràtà nimagnàþ ÷okasàgare 7.024.009a hà kathaü nu kariùyàmi bhartàraü daivataü vinà 7.024.009c mçtyo prasãda yàce tvàü naya màü yamasàdanam 7.024.010a kiü nu me duùkçtaü karma kçtaü dehàntare purà 7.024.010c tato 'smi dharùitànena patità ÷okasàgare 7.024.011a na khalv idànãü pa÷yàmi duþkhasyàntam ihàtmanaþ 7.024.011c aho dhin mànuùàül lokàn nàsti khalv adhamaþ paraþ 7.024.012a yad durbalà balavatà bàndhavà ràvaõena me 7.024.012c uditenaiva såryeõa tàrakà iva nà÷itàþ 7.024.013a aho subalavad rakùo vadhopàyeùu rajyate 7.024.013c aho durvçttam àtmànaü svayam eva na budhyate 7.024.014a sarvathà sadç÷as tàvad vikramo 'sya duràtmanaþ 7.024.014c idaü tv asadç÷aü karma paradàràbhimar÷anam 7.024.015a yasmàd eùa parakhyàsu strãùu rajyati durmatiþ 7.024.015c tasmàd dhi strãkçtenaiva vadhaü pràpsyati vàraõaþ 7.024.016a ÷aptaþ strãbhiþ sa tu tadà hatatejàþ suniùprabha 7.024.016c pativratàbhiþ sàdhvãbhiþ sthitàbhiþ sàdhu vartmani 7.024.017a evaü vilapamànàsu ràvaõo ràkùasàdhipaþ 7.024.017c pravive÷a purãü laïkàü påjyamàno ni÷àcaraiþ 7.024.018a tato ràkùasaràjasya svasà paramaduþkhità 7.024.018c pàdayoþ patità tasya vaktum evopacakrame 7.024.019a tataþ svasàram utthàpya ràvaõaþ parisàntvayan 7.024.019c abravãt kim idaü bhadre vaktum arhasi me drutam 7.024.020a sà bàùpapariruddhàkùã ràkùasã vàkyam abravãt 7.024.020c hatàsmi vidhavà ràjaüs tvayà balavatà kçtà 7.024.021a ete viryàt tvayà ràjan daityà vinihatà raõe 7.024.021c kàlakeyà iti khyàtà mahàbalaparàkramàþ 7.024.022a tatra me nihato bhartà garãyठjãvitàd api 7.024.022c sa tvayà dayitas tatra bhràtrà ÷atrusamena vai 7.024.023a yà tvayàsmi hatà ràjan svayam eveha bandhunà 7.024.023c duþkhaü vaidhavya÷abdaü ca dattaü bhokùyàmy ahaü tvayà 7.024.024a nanu nàma tvayà rakùyo jàmàtà samareùv api 7.024.024c taü nihatya raõe ràjan svayam eva na lajjase 7.024.025a evam uktas tayà rakùo bhaginyà kro÷amànayà 7.024.025c abravãt sàntvayitvà tàü sàmapårvam idaü vacaþ 7.024.026a alaü vatse viùàdena na bhetavyaü ca sarva÷aþ 7.024.026c mànadànavi÷eùais tvàü toùayiùyàmi nitya÷aþ 7.024.027a yuddhe pramatto vyàkùipto jayakàïkùã kùipa¤ ÷aràn 7.024.027c nàvagacchàmi yuddheùu svàn paràn vàpy ahaü ÷ubhe 7.024.027e tenàsau nihataþ saükhye mayà bhartà tava svasaþ 7.024.028a asmin kàle tu yat pràptaü tat kariùyàmi te hitam 7.024.028c bhràtur ai÷varyasaüsthasya kharasya bhava pàr÷vataþ 7.024.029a caturda÷ànàü bhràtà te sahasràõàü bhaviùyati 7.024.029c prabhuþ prayàõe dàne ca ràkùasànàü mahaujasàm 7.024.030a tatra màtçùvasuþ putro bhràtà tava kharaþ prabhuþ 7.024.030c bhaviùyati sadà kurvan yad vakùyasi vacaþ svayam 7.024.031a ÷ãghraü gacchatv ayaü ÷åro daõóakàn parirakùitum 7.024.031c dåùaõo 'sya balàdhyakùo bhaviùyati mahàbalaþ 7.024.032a sa hi ÷apto vanodde÷aþ kruddheno÷anasà purà 7.024.032c ràkùasànàm ayaü vàso bhaviùyati na saü÷ayaþ 7.024.033a evam uktvà da÷agrãvaþ sainyaü tasyàdide÷a ha 7.024.033c caturda÷a sahasràõi rakùasàü kàmaråpiõàm 7.024.034a sa taiþ sarvaiþ parivçto ràkùasair ghoradar÷anaiþ 7.024.034c kharaþ saüprayayau ÷ãghraü daõóakàn akutobhayaþ 7.024.035a sa tatra kàrayàm àsa ràjyaü nihatakaõñakam 7.024.035c sà ca ÷årpaõakhà prãtà nyavasad daõóakàvane 7.025.001a sa tu dattvà da÷agrãvo vanaü ghoraü kharasya tat 7.025.001c bhaginãü ca samà÷vàsya hçùñaþ svasthataro 'bhavat 7.025.002a tato nikumbhilà nàma laïkàyàþ kànanaü mahat 7.025.002c mahàtmà ràkùasendras tat pravive÷a sahànugaþ 7.025.003a tatra yåpa÷atàkãrõaü saumyacaityopa÷obhitam 7.025.003c dadar÷a viùñhitaü yaj¤aü saüpradãptam iva ÷riyà 7.025.004a tataþ kçùõàjinadharaü kamaõóalu÷ikhàdhvajam 7.025.004c dadar÷a svasutaü tatra meghanàdam ariüdamam 7.025.005a rakùaþpatiþ samàsàdya samà÷liùya ca bàhubhiþ 7.025.005c abravãt kim idaü vatsa vartate tad bravãhi me 7.025.006a u÷anà tv abravãt tatra gurur yaj¤asamçddhaye 7.025.006c ràvaõaü ràkùasa÷reùñhaü dvija÷reùñho mahàtapàþ 7.025.007a aham àkhyàmi te ràja¤ ÷råyatàü sarvam eva ca 7.025.007c yaj¤às te sapta putreõa pràptàþ subahuvistaràþ 7.025.008a agniùñomo '÷vamedha÷ ca yaj¤o bahusuvarõakaþ 7.025.008c ràjasåyas tathà yaj¤o gomedho vaiùõavas tathà 7.025.009a màhe÷vare pravçtte tu yaj¤e pumbhiþ sudurlabhe 7.025.009c varàüs te labdhavàn putraþ sàkùàt pa÷upater iha 7.025.010a kàmagaü syandanaü divyam antarikùacaraü dhruvam 7.025.010c màyàü ca tàmasãü nàma yayà saüpadyate tamaþ 7.025.011a etayà kila saügràme màyayà ràkùase÷vara 7.025.011c prayuddhasya gatiþ ÷akyà na hi j¤àtuü suràsuraiþ 7.025.012a akùayàv iùudhã bàõai÷ càpaü càpi sudurjayam 7.025.012c astraü ca balavat saumya ÷atruvidhvaüsanaü raõe 7.025.013a etàn sarvàn varàül labdhvà putras te 'yaü da÷ànana 7.025.013c adya yaj¤asamàptau ca tvatpratãkùaþ sthito aham 7.025.014a tato 'bravãd da÷agrãvo na ÷obhanam idaü kçtam 7.025.014c påjitàþ ÷atravo yasmàd dravyair indrapurogamàþ 7.025.015a ehãdànãü kçtaü yad dhi tad akartuü na ÷akyate 7.025.015c àgaccha saumya gacchàmaþ svam eva bhavanaü prati 7.025.016a tato gatvà da÷agrãvaþ saputraþ savibhãùaõaþ 7.025.016c striyo 'vatàrayàm àsa sarvàs tà bàùpaviklavàþ 7.025.017a lakùiõyo ratnabåtà÷ ca devadànavarakùasàm 7.025.017c nànàbhåùaõasaüpannà jvalantyaþ svena tejasà 7.025.018a vibhãùaõas tu tà nàrãr dçùñvà ÷okasamàkulàþ 7.025.018c tasya tàü ca matiü j¤àtvà dharmàtmà vàkyam abravãt 7.025.019a ãdç÷ais taiþ samàcàrair ya÷o'rthakulanà÷anaiþ 7.025.019c dharùaõaü pràõinàü dattvà svamatena viceùñase 7.025.020a j¤àtãn vai dharùayitvemàs tvayànãtà varàïganàþ 7.025.020c tvàm atikramya madhunà ràjan kumbhãnasã hçtà 7.025.021a ràvaõas tv abravãd vàkyaü nàvagacchàmi kiü tv idam 7.025.021c ko vàyaü yas tvayàkhyàto madhur ity eva nàmataþ 7.025.022a vibhãùaõas tu saükruddho bhràtaraü vàkyam abravãt 7.025.022c ÷råyatàm asya pàpasya karmaõaþ phalam àgatam 7.025.023a màtàmahasya yo 'smàkaü jyeùñho bhràtà sumàlinaþ 7.025.023c màlyavàn iti vikhyàto vçddhapràj¤o ni÷àcaraþ 7.025.024a pitur jyeùñho jananyà÷ ca asmàkaü tv àryako 'bhavat 7.025.024c tasya kumbhãnasã nàma duhitur duhitàbhavat 7.025.025a màtçùvasur athàsmàkaü sà kanyà cànalodbhavà 7.025.025c bhavaty asmàkam eùà vai bhràtéõàü dharmataþ svasà 7.025.026a sà hçtà madhunà ràjan ràkùasena balãyasà 7.025.026c yaj¤apravçtte putre te mayi càntarjaloùite 7.025.027a nihatya ràkùasa÷reùñhàn amàtyàüs tava saümatàn 7.025.027c dharùayitvà hçtà ràjan guptà hy antaþpure tava 7.025.028a ÷rutvà tv etan mahàràja kùàntam eva hato na saþ 7.025.028c yasmàd ava÷yaü dàtavyà kanyà bhartre hi dàtçbhiþ 7.025.028e asminn evàbhisaüpràptaü loke viditam astu te 7.025.029a tato 'bravãd da÷agrãvaþ kruddhaþ saüraktalocanaþ 7.025.029c kalpyatàü me rathaþ ÷ãghraü ÷åràþ sajjãbhavantu ca 7.025.030a bhràtà me kumbhakarõa÷ ca ye ca mukhyà ni÷àcaràþ 7.025.030c vàhanàny adhirohantu nànàpraharaõàyudhàþ 7.025.031a adya taü samare hatvà madhuü ràvaõanirbhayam 7.025.031c indralokaü gamiùyàmi yuddhakàïkùã suhçdvçtaþ 7.025.032a tato vijitya tridivaü va÷e sthàpya puraüdaram 7.025.032c nirvçto vihariùyàmi trailokyai÷varya÷obhitaþ 7.025.033a akùauhiõãsahasràõi catvàry ugràõi rakùasàm 7.025.033c nànàpraharaõàny à÷u niryayur yuddhakàïkùiõàm 7.025.034a indrajit tv agrataþ sainyaü sainikàn parigçhya ca 7.025.034c ràvaõo madhyataþ ÷åraþ kumbhakarõa÷ ca pçùñhataþ 7.025.035a vibhãùaõas tu dharmàtmà laïkàyàü dharmam àcarat 7.025.035c te tu sarve mahàbhàgà yayur madhupuraü prati 7.025.036a rathair nàgaiþ kharair uùñrair hayair dãptair mahoragaiþ 7.025.036c ràkùasàþ prayayuþ sarve kçtvàkà÷aü nirantaram 7.025.037a daityà÷ ca ÷ata÷as tatra kçtavairàþ suraiþ saha 7.025.037c ràvaõaü prekùya gacchantam anvagacchanta pçùñhataþ 7.025.038a sa tu gatvà madhupuraü pravi÷ya ca da÷ànanaþ 7.025.038c na dadar÷a madhuü tatra bhaginãü tatra dçùñavàn 7.025.039a sà prahvà prà¤jalir bhåtvà ÷irasà pàdayor gatà 7.025.039c tasya ràkùasaràjasya trastà kumbhãnasã svasà 7.025.040a tàü samutthàpayàm àsa na bhetavyam iti bruvan 7.025.040c ràvaõo ràkùasa÷reùñhaþ kiü càpi karavàõi te 7.025.041a sàbravãd yadi me ràjan prasannas tvaü mahàbala 7.025.041c bhartàraü na mamehàdya hantum arhasi mànada 7.025.042a satyavàg bhava ràjendra màm avekùasva yàcatãm 7.025.042c tvayà hy uktaü mahàbàho na bhetavyam iti svayam 7.025.043a ràvaõas tv abravãd dhçùñaþ svasàraü tatra saüsthitàm 7.025.043c kva càsau tava bhartà vai mama ÷ãghraü nivedyatàm 7.025.044a saha tena gamiùyàmi suralokaü jayàya vai 7.025.044c tava kàruõyasauhàrdàn nivçtto 'smi madhor vadhàt 7.025.045a ity uktà sà prasuptaü taü samutthàpya ni÷àcaram 7.025.045c abravãt saüprahçùñeva ràkùasã suvipa÷citam 7.025.046a eùa pràpto da÷agrãvo mama bhràtà ni÷àcaraþ 7.025.046c suralokajayàkàïkùã sàhàyye tvàü vçõoti ca 7.025.047a tad asya tvaü sahàyàrthaü sabandhur gaccha ràkùasa 7.025.047c snigdhasya bhajamànasya yuktam arthàya kalpitum 7.025.048a tasyàs tad vacanaü ÷rutvà tathety àha madhur vacaþ 7.025.048c dadar÷a ràkùasa÷reùñhaü yathànyàyam upetya saþ 7.025.049a påjayàm àsa dharmeõa ràvaõaü ràkùasàdhipam 7.025.049c pràptapåjo da÷agrãvo madhuve÷mani vãryavàn 7.025.049e tatra caikàü ni÷àm uùya gamanàyopacakrame 7.025.050a tataþ kailàsam àsàdya ÷ailaü vai÷ravaõàlayam 7.025.050c ràkùasendro mahendràbhaþ senàm upanive÷ayat 7.026.001a sa tu tatra da÷agrãvaþ saha sainyena vãryavàn 7.026.001c astaü pràpte dinakare nivàsaü samarocayat 7.026.002a udite vimale candre tulyaparvatavarcasi 7.026.002c sa dadar÷a guõàüs tatra candrapàdopa÷obhitàn 7.026.003a karõikàravanair divyaiþ kadambagahanais tathà 7.026.003c padminãbhi÷ ca phullàbhir mandàkinyà jalair api 7.026.004a ghaõñànàm iva saünàdaþ ÷u÷ruve madhurasvanaþ 7.026.004c apsarogaõasaüghanàü gàyatàü dhanadàlaye 7.026.005a puùpavarùàõi mu¤canto nagàþ pavanatàóitàþ 7.026.005c ÷ailaü taü vàsayantãva madhumàdhavagandhinaþ 7.026.006a madhupuùparajaþpçktaü gandham àdàya puùkalam 7.026.006c pravavau vardhayan kàmaü ràvaõasya sukho 'nilaþ 7.026.007a geyàt puùpasamçddhyà ca ÷aityàd vàyor guõair gireþ 7.026.007c pravçttàyàü rajanyàü ca candrasyodayanena ca 7.026.008a ràvaõaþ sumahàvãryaþ kàmabàõava÷aü gataþ 7.026.008c vini÷vasya vini÷vasya ÷a÷inaü samavaikùata 7.026.009a etasminn antare tatra divyapuùpavibhåùità 7.026.009c sarvàpsarovarà rambhà pårõacandranibhànanà 7.026.010a kçtair vi÷eùakair àrdraiþ ùaóartukusumotsavaiþ 7.026.010c nãlaü satoyameghàbhaü vastraü samavaguõñhità 7.026.011a yasya vaktraü ÷a÷inibhaü bhruvau càpanibhe ÷ubhe 7.026.011c årå karikaràkàrau karau pallavakomalau 7.026.011e sainyamadhyena gacchantã ràvaõenopalakùità 7.026.012a tàü samutthàya rakùendraþ kàmabàõabalàrditaþ 7.026.012c kare gçhãtvà gacchantãü smayamàno 'bhyabhàùata 7.026.013a kva gacchasi varàrohe kàü siddhiü bhajase svayam 7.026.013c kasyàbhyudayakàlo 'yaü yas tvàü samupabhokùyate 7.026.014a tavànanarasasyàdya padmotpalasugandhinaþ 7.026.014c sudhàmçtarasasyeva ko 'dya tçptiü gamiùyati 7.026.015a svarõakumbhanibhau pãnau ÷ubhau bhãru nirantarau 7.026.015c kasyorasthalasaüspar÷aü dàsyatas te kucàv imau 7.026.016a suvarõacakrapratimaü svarõadàmacitaü pçthu 7.026.016c adhyàrokùyati kas te 'dya svargaü jaghanaråpiõam 7.026.017a madvi÷iùñaþ pumàn ko 'nyaþ ÷akro viùõur athà÷vinau 7.026.017c màm atãtya hi yasya tvaü yàsi bhãru na ÷obhanam 7.026.018a vi÷rama tvaü pçthu÷roõi ÷ilàtalam idaü ÷ubham 7.026.018c trailokye yaþ prabhu÷ caiva tulyo mama na vidyate 7.026.019a tad eùa prà¤jaliþ prahvo yàcate tvàü da÷ànanaþ 7.026.019c yaþ prabhu÷ càpi bhartà ca trailokyasya bhajasva màm 7.026.020a evam uktàbravãd rambhà vepamànà kçtà¤jaliþ 7.026.020c prasãda nàrhase vaktum ãdç÷aü tvaü hi me guruþ 7.026.021a anyebhyo 'pi tvayà rakùyà pràpnuyàü dharùaõaü yadi 7.026.021c dharmata÷ ca snuùà te 'haü tattvam etad bravãmi te 7.026.022a abravãt tàü da÷agrãva÷ caraõàdhomukhãü sthitàm 7.026.022c sutasya yadi me bhàryà tatas tvaü me snuùà bhaveþ 7.026.023a bàóham ity eva sà rambhà pràha ràvaõam uttaram 7.026.023c dharmatas te sutasyàhaü bhàryà ràkùasapuügava 7.026.024a putraþ priyataraþ pràõair bhràtur vai÷ravaõasya te 7.026.024c khyàto yas triùu lokeùu nalakåbara ity asau 7.026.025a dharmato yo bhaved vipraþ kùatriyo vãryato bhavet 7.026.025c krodhàd ya÷ ca bhaved agniþ kùàntyà ca vasudhàsamaþ 7.026.026a tasyàsmi kçtasaüketà lokapàlasutasya vai 7.026.026c tam uddi÷ya ca me sarvaü vibhåùaõam idaü kçtam 7.026.027a yasya tasya hi nànyasya bhàvo màü prati tiùñhati 7.026.027c tena satyena màü ràjan moktum arhasy ariüdama 7.026.028a sa hi tiùñhati dharmàtmà sàmprataü matsamutsukaþ 7.026.028c tan na vighnaü sutasyeha kartum arhasi mu¤ca màm 7.026.029a sadbhir àcaritaü màrgaü gaccha ràkùasapuügava 7.026.029c mànanãyo mayà hi tvaü làlanãyà tathàsmi te 7.026.030a evaü bruvàõàü rambhàü tàü dharmàrthasahitaü vacaþ 7.026.030c nirbhartsya ràkùaso mohàt pratigçhya balàd balã 7.026.030e kàmamohàbhisaürabdho maithunàyopacakrame 7.026.031a sà vimuktà tato rambhà bhraùñamàlyavibhåùaõà 7.026.031c gajendràkrãóamathità nadãvàkulatàü gatà 7.026.032a sà vepamànà lajjantã bhãtà karakçtà¤jaliþ 7.026.032c nalakåbaram àsàdya pàdayor nipapàta ha 7.026.033a tadavasthàü ca tàü dçùñvà mahàtmà nalakåbaraþ 7.026.033c abravãt kim idaü bhadre pàdayoþ patitàsi me 7.026.034a sà tu ni÷vasamànà ca vepamànàtha sà¤jaliþ 7.026.034c tasmai sarvaü yathàtathyam àkhyàtum upacakrame 7.026.035a eùa deva da÷agrãvaþ pràpto gantuü triviùñapam 7.026.035c tena sainyasahàyena ni÷eha pariõàmyate 7.026.036a àyàntã tena dçùñàsmi tvatsakà÷am ariüdama 7.026.036c gçhãtvà tena pçùñàsmi kasya tvam iti rakùasà 7.026.037a mayà tu sarvaü yat satyaü tad dhi tasmai niveditam 7.026.037c kàmamohàbhibhåtàtmà nà÷rauùãt tad vaco mama 7.026.038a yàcyamàno mayà deva snuùà te 'ham iti prabho 7.026.038c tat sarvaü pçùñhataþ kçtvà balàt tenàsmi dharùità 7.026.039a evaü tvam aparàdhaü me kùantum arhasi mànada 7.026.039c na hi tulyaü balaü saumya striyà÷ ca puruùasya ca 7.026.040a evaü ÷rutvà tu saükruddhas tadà vai÷varaõàtmajaþ 7.026.040c dharùaõàü tàü paràü ÷rutvà dhyànaü saüpravive÷a ha 7.026.041a tasya tat karma vij¤àya tadà vai÷ravaõàtmajaþ 7.026.041c muhårtàd roùatàmràkùas toyaü jagràha pàõinà 7.026.042a gçhãtvà salilaü divyam upaspç÷ya yathàvidhi 7.026.042c utsasarja tadà ÷àpaü ràkùasendràya dàruõam 7.026.043a akàmà tena yasmàt tvaü balàd bhadre pradharùità 7.026.043c tasmàt sa yuvatãm anyàü nàkàmàm upayàsyati 7.026.044a yadà tv akàmàü kàmàrto dharùayiùyati yoùitam 7.026.044c mårdhà tu saptadhà tasya ÷akalãbhavità tadà 7.026.045a tasminn udàhçte ÷àpe jvalitàgnisamaprabhe 7.026.045c devadundubhayo neduþ puùpavçùñi÷ ca khàc cyutà 7.026.046a prajàpatimukhà÷ càpi sarve devàþ praharùitàþ 7.026.046c j¤àtvà lokagatiü sarvàü tasya mçtyuü ca rakùasaþ 7.026.047a ÷rutvà tu sa da÷agrãvas taü ÷àpaü romaharùaõam 7.026.047c nàrãùu maithunaü bhàvaü nàkàmàsv abhyarocayat 7.027.001a kailàsaü laïghayitvàtha da÷agrãvaþ saràkùasaþ 7.027.001c àsasàda mahàtejà indralokaü ni÷àcaraþ 7.027.002a tasya ràkùasasainyasya samantàd upayàsyataþ 7.027.002c devalokaü yayau ÷abdo bhidyamànàrõavopamaþ 7.027.003a ÷rutvà tu ràvaõaü pràptam indraþ saücalitàsanaþ 7.027.003c abravãt tatra tàn devàn sarvàn eva samàgatàn 7.027.004a àdityàn savasån rudràn vi÷vàn sàdhyàn marudgaõàn 7.027.004c sajjãbhavata yuddhàrthaü ràvaõasya duràtmanaþ 7.027.005a evam uktàs tu ÷akreõa devàþ ÷akrasamà yudhi 7.027.005c saünahyanta mahàsattvà yuddha÷raddhàsamanvitàþ 7.027.006a sa tu dãnaþ paritrasto mahendro ràvaõaü prati 7.027.006c viùõoþ samãpam àgatya vàkyam etad uvàca ha 7.027.007a viùõo kathaü kariùyàmo mahàvãryaparàkrama 7.027.007c asau hi balavàn rakùo yuddhàrtham abhivartate 7.027.008a varapradànàd balavàn na khalv anyena hetunà 7.027.008c tac ca satyaü hi kartavyaü vàkyaü deva prajàpateþ 7.027.009a tad yathà namucir vçtro balir naraka÷ambarau 7.027.009c tvan mataü samavaùñabhya yathà dagdhàs tathà kuru 7.027.010a na hy anyo deva devànàm àpatsu sumahàbala 7.027.010c gatiþ paràyaõaü vàsti tvàm çte puruùottama 7.027.011a tvaü hi nàràyaõaþ ÷rãmàn padmanàbhaþ sanàtanaþ 7.027.011c tvayàhaü sthàpita÷ caiva devaràjye sanàtane 7.027.012a tad àkhyàhi yathàtattvaü devadeva mama svayam 7.027.012c asicakrasahàyas tvaü yudhyase saüyuge ripum 7.027.013a evam uktaþ sa ÷akreõa devo nàràyaõaþ prabhuþ 7.027.013c abravãn na paritràsaþ kàryas te ÷råyatàü ca me 7.027.014a na tàvad eùa durvçttaþ ÷akyo daivatadànavaiþ 7.027.014c hantuü yudhi samàsàdya varadànena durjayaþ 7.027.015a sarvathà tu mahat karma kariùyati balotkañaþ 7.027.015c rakùaþ putrasahàyo 'sau dçùñam etan nisargataþ 7.027.016a bravãùi yat tu màü ÷akra saüyuge yotsyasãti ha 7.027.016c naivàhaü pratiyotsye taü ràvaõaü ràkùasàdhipam 7.027.017a anihatya ripuü viùõur na hi pratinivartate 7.027.017c durlabha÷ caiùa kàmo 'dya varam àsàdya ràkùase 7.027.018a pratijànàmi devendra tvatsamãpaü ÷atakrato 7.027.018c ràkùasasyàham evàsya bhavità mçtyukàraõam 7.027.019a aham enaü vadhiùyàmi ràvaõaü sasutaü yudhi 7.027.019c devatàs toùayiùyàmi j¤àtvà kàlam upasthitam 7.027.020a etasminn antare nàdaþ ÷u÷ruve rajanãkùaye 7.027.020c tasya ràvaõasainyasya prayuddhasya samantataþ 7.027.021a atha yuddhaü samabhavad devaràkùasayos tadà 7.027.021c ghoraü tumulanirhràdaü nànàpraharaõàyudham 7.027.022a etasminn antare ÷årà ràkùasà ghoradar÷anàþ 7.027.022c yuddhàrtham abhyadhàvanta sacivà ràvaõàj¤ayà 7.027.023a màrãca÷ ca prahasta÷ ca mahàpàr÷vamahodarau 7.027.023c akampano nikumbha÷ ca ÷ukaþ sàraõa eva ca 7.027.024a saühràdir dhåmaketu÷ ca mahàdaüùñro mahàmukhaþ 7.027.024c jambumàlã mahàmàlã viråpàkùa÷ ca ràkùasaþ 7.027.025a etaiþ sarvair mahàvãryair vçto ràkùasapuügavaþ 7.027.025c ràvaõasyàryakaþ sainyaü sumàlã pravive÷a ha 7.027.026a sa hi devagaõàn sarvàn nànàpraharaõaiþ ÷itaiþ 7.027.026c vidhvaüsayati saükruddhaþ saha taiþ kùaõadàcaraiþ 7.027.027a etasminn antare ÷åro vasånàm aùñamo vasuþ 7.027.027c sàvitra iti vikhyàtaþ pravive÷a mahàraõam 7.027.028a tato yuddhaü samabhavat suràõàü ràkùasaiþ saha 7.027.028c kruddhànàü rakùasàü kãrtiü samareùv anivartinàm 7.027.029a tatas te ràkùasàþ ÷årà devàüs tàn samare sthitàn 7.027.029c nànàpraharaõair ghorair jaghnuþ ÷atasahasra÷aþ 7.027.030a suràs tu ràkùasàn ghoràn mahàvãryàn svatejasà 7.027.030c samare vividhaiþ ÷astrair anayan yamasàdanam 7.027.031a etasminn antare ÷åraþ sumàlã nàma ràkùasaþ 7.027.031c nànàpraharaõaiþ kruddho raõam evàbhyavartata 7.027.032a devànàü tad balaü sarvaü nànàpraharaõaiþ ÷itaiþ 7.027.032c vidhvaüsayati saükruddho vàyur jaladharàn iva 7.027.033a te mahàbàõavarùai÷ ca ÷ålaiþ pràsai÷ ca dàruõaiþ 7.027.033c pãóyamànàþ suràþ sarve na vyatiùñhan samàhitàþ 7.027.034a tato vidràvyamàõeùu trida÷eùu sumàlinà 7.027.034c vasånàm aùñamo devaþ sàvitro vyavatiùñhata 7.027.035a saüvçtaþ svair anãkais tu praharantaü ni÷àcaram 7.027.035c vikrameõa mahàtejà vàrayàm àsa saüyuge 7.027.036a sumattayos tayor àsãd yuddhaü loke sudàruõam 7.027.036c sumàlino vaso÷ caiva samareùv anivartinoþ 7.027.037a tatas tasya mahàbàõair vasunà sumahàtmanà 7.027.037c mahàn sa pannagarathaþ kùaõena vinipàtitaþ 7.027.038a hatvà tu saüyuge tasya rathaü bàõa÷ataiþ ÷itaiþ 7.027.038c gadàü tasya vadhàrthàya vasur jagràha pàõinà 7.027.039a tàü pradãptàü pragçhyà÷u kàladaõóanibhàü ÷ubhàm 7.027.039c tasya mårdhani sàvitraþ sumàler vinipàtayat 7.027.040a tasya mårdhani solkàbhà patantã ca tadà babhau 7.027.040c sahasràkùasamutsçùñà giràv iva mahà÷aniþ 7.027.041a tasya naivàsthi kàyo và na màüsaü dadç÷e tadà 7.027.041c gadayà bhasmasàdbhåto raõe tasmin nipàtitaþ 7.027.042a taü dçùñvà nihataü saükhye ràkùasàs te samantataþ 7.027.042c dudruvuþ sahitàþ sarve kro÷amànà mahàsvanam 7.028.001a sumàlinaü hataü dçùñvà vasunà bhasmasàtkçtam 7.028.001c vidrutaü càpi svaü sainyaü lakùayitvàrditaü ÷araiþ 7.028.002a tataþ sa balavàn kruddho ràvaõasya suto yudhi 7.028.002c nivartya ràkùasàn sarvàn meghanàdo vyatiùñhata 7.028.003a sa rathenàgnivarõena kàmagena mahàrathaþ 7.028.003c abhidudràva senàü tàü vanàny agnir iva jvalan 7.028.004a tataþ pravi÷atas tasya vividhàyudhadhàriõaþ 7.028.004c vidudruvur di÷aþ sarvà devàs tasya ca dar÷anàt 7.028.005a na tatràvasthitaþ ka÷ cid raõe tasya yuyutsataþ 7.028.005c sarvàn àvidhya vitrastàn dçùñvà ÷akro 'bhyabhàùata 7.028.006a na bhetavyaü na gantavyaü nivartadhvaü raõaü prati 7.028.006c eùa gacchati me putro yuddhàrtham aparàjitaþ 7.028.007a tataþ ÷akrasuto devo jayanta iti vi÷rutaþ 7.028.007c rathenàdbhutakalpena saügràmam abhivartata 7.028.008a tatas te trida÷àþ sarve parivàrya ÷acãsutam 7.028.008c ràvaõasya sutaü yuddhe samàsàdya vyavasthitàþ 7.028.009a teùàü yuddhaü mahad abhåt sadç÷aü devarakùasàm 7.028.009c kçte mahendraputrasya ràkùasendrasutasya ca 7.028.010a tato màtaliputre tu gomukhe ràkùasàtmajaþ 7.028.010c sàrathau pàtayàm àsa ÷aràn kà¤canabhåùaõàn 7.028.011a ÷acãsutas tv api tathà jayantas tasya sàrathim 7.028.011c taü caiva ràvaõiü kruddhaþ pratyavidhyad raõàjire 7.028.012a tataþ kruddho mahàtejà rakùo visphàritekùaõaþ 7.028.012c ràvaõiþ ÷akraputraü taü ÷aravarùair avàkirat 7.028.013a tataþ pragçhya ÷astràõi sàravanti mahànti ca 7.028.013c ÷ataghnãs tomaràn pràsàn gadàkhaógapara÷vadhàn 7.028.013e sumahànty adri÷çïgàõi pàtayàm àsa ràvaõiþ 7.028.014a tataþ pravyathità lokàþ saüjaj¤e ca tamo mahat 7.028.014c tasya ràvaõaputrasya tadà ÷atrån abhighnataþ 7.028.015a tatas tad daivatabalaü samantàt taü ÷acãsutam 7.028.015c bahuprakàram asvasthaü tatra tatra sma dhàvati 7.028.016a nàbhyajànaüs tadànyonyaü ÷atrån và daivatàni và 7.028.016c tatra tatra viparyastaü samantàt paridhàvitam 7.028.017a etasminn antare ÷åraþ pulomà nàma vãryavàn 7.028.017c daiteyas tena saügçhya ÷acãputro 'pavàhitaþ 7.028.018a gçhãtvà taü tu naptàraü praviùñaþ sa mahodadhim 7.028.018c màtàmaho 'ryakas tasya paulomã yena sà ÷acã 7.028.019a praõà÷aü dç÷ya tu surà jayantasyàtidàruõam 7.028.019c vyathità÷ càprahçùñà÷ ca samantàd vipradudruvuþ 7.028.020a ràvaõis tv atha saühçùño balaiþ parivçtaþ svakaiþ 7.028.020c abhyadhàvata devàüs tàn mumoca ca mahàsvanam 7.028.021a dçùñvà praõà÷aü putrasya ràvaõe÷ càpi vikramam 7.028.021c màtaliü pràha devendro rathaþ samupanãyatàm 7.028.022a sa tu divyo mahàbhãmaþ sajja eva mahàrathaþ 7.028.022c upasthito màtalinà vàhyamàno manojavaþ 7.028.023a tato meghà rathe tasmiüs taóidvanto mahàsvanàþ 7.028.023c agrato vàyucapalà gacchanto vyanadaüs tadà 7.028.024a nànàvàdyàni vàdyanta stutaya÷ ca samàhitàþ 7.028.024c nançtu÷ càpsaraþsaüghàþ prayàte vàsave raõam 7.028.025a rudrair vasubhir àdityaiþ sàdhyai÷ ca samarudgaõaiþ 7.028.025c vçto nànàpraharaõair niryayau trida÷àdhipaþ 7.028.026a nirgacchatas tu ÷akrasya paruùaü pavano vavau 7.028.026c bhàskaro niùprabha÷ càsãn maholkà÷ ca prapedire 7.028.027a etasminn antare ÷åro da÷agrãvaþ pratàpavàn 7.028.027c àruroha rathaü divyaü nirmitaü vi÷vakarmaõà 7.028.028a pannagaiþ sumahàkàyair veùñitaü lomaharùaõaiþ 7.028.028c yeùàü ni÷vàsavàtena pradãptam iva saüyugam 7.028.029a daityair ni÷àcaraiþ ÷årai rathaþ saüparivàritaþ 7.028.029c samaràbhimukho divyo mahendram abhivartata 7.028.030a putraü taü vàrayitvàsau svayam eva vyavasthitaþ 7.028.030c so 'pi yuddhàd viniùkramya ràvaõiþ samupàvi÷at 7.028.031a tato yuddhaü pravçttaü tu suràõàü ràkùasaiþ saha 7.028.031c ÷astràbhivarùaõaü ghoraü meghànàm iva saüyuge 7.028.032a kumbhakarõas tu duùñàtmà nànàpraharaõodyataþ 7.028.032c nàj¤àyata tadà yuddhe saha kenàpy ayudhyata 7.028.033a dantair bhujàbhyàü padbhyàü ca ÷aktitomarasàyakaiþ 7.028.033c yena kenaiva saürabdhas tàóayàm àsa vai suràn 7.028.034a tato rudrair mahàbhàgaiþ sahàdityair ni÷àcaraþ 7.028.034c prayuddhas tai÷ ca saügràme kçttaþ ÷astrair nirantaram 7.028.035a tatas tad ràkùasaü sainyaü trida÷aiþ samarudgaõaiþ 7.028.035c raõe vidràvitaü sarvaü nànàpraharaõaiþ ÷itaiþ 7.028.036a ke cid vinihatàþ ÷astrair veùñanti sma mahãtale 7.028.036c vàhaneùv avasaktà÷ ca sthità evàpare raõe 7.028.037a rathàn nàgàn kharàn uùñràn pannagàüs turagàüs tathà 7.028.037c ÷iü÷umàràn varàhàü÷ ca pi÷àcavadanàüs tathà 7.028.038a tàn samàliïgya bàhubhyàü viùñabdhàþ ke cid ucchritàþ 7.028.038c devais tu ÷astrasaüviddhà mamrire ca ni÷àcaràþ 7.028.039a citrakarma ivàbhàti sa teùàü raõasaüplavaþ 7.028.039c nihatànàü pramattànàü ràkùasànàü mahãtale 7.028.040a ÷oõitodaka niùyandàkaïkagçdhrasamàkulà 7.028.040c pravçttà saüyugamukhe ÷astragràhavatã nadã 7.028.041a etasminn antare kruddho da÷agrãvaþ pratàpavàn 7.028.041c nirãkùya tad balaü sarvaü daivatair vinipàtitam 7.028.042a sa taü prativigàhyà÷u pravçddhaü sainyasàgaram 7.028.042c trida÷àn samare nighna¤ ÷akram evàbhyavartata 7.028.043a tataþ ÷akro mahac càpaü visphàrya sumahàsvanam 7.028.043c yasya visphàraghoùeõa svananti sma di÷o da÷a 7.028.044a tad vikçùya mahac càpam indro ràvaõamårdhani 7.028.044c nipàtayàm àsa ÷aràn pàvakàdityavarcasaþ 7.028.045a tathaiva ca mahàbàhur da÷agrãvo vyavasthitaþ 7.028.045c ÷akraü kàrmukavibhraùñaiþ ÷aravarùair avàkirat 7.028.046a prayudhyator atha tayor bàõavarùaiþ samantataþ 7.028.046c nàj¤àyata tadà kiü cit sarvaü hi tamasà vçtam 7.029.001a tatas tamasi saüjàte ràkùasà daivataiþ saha 7.029.001c ayudhyanta balonmattàþ sådayantaþ parasparam 7.029.002a tatas tu devasainyena ràkùasànàü mahad balam 7.029.002c da÷àü÷aü sthàpitaü yuddhe ÷eùaü nãtaü yamakùayam 7.029.003a tasmiüs tu tamasà naddhe sarve te devaràkùasàþ 7.029.003c anyonyaü nàbhyajànanta yudhyamànàþ parasparam 7.029.004a indra÷ ca ràvaõa÷ caiva ràvaõi÷ ca mahàbalaþ 7.029.004c tasmiüs tamojàlavçte moham ãyur na te trayaþ 7.029.005a sa tu dçùñvà balaü sarvaü nihataü ràvaõo raõe 7.029.005c krodham abhyàgamat tãvraü mahànàdaü ca muktavàn 7.029.006a krodhàt såtaü ca durdharùaþ syandanastham uvàca ha 7.029.006c parasainyasya madhyena yàvadantaü nayasva màm 7.029.007a adyaitàüs trida÷àn sarvàn vikramaiþ samare svayam 7.029.007c nànà÷astrair mahàsàrair nà÷ayàmi nabhastalàt 7.029.008a aham indraü vadhiùyàmi varuõaü dhanadaü yamam 7.029.008c trida÷àn vinihatyà÷u svayaü sthàsyàmy athopari 7.029.009a viùàdo na ca kartavyaþ ÷ãghraü vàhaya me ratham 7.029.009c dviþ khalu tvàü bravãmy adya yàvadantaü nayasva màm 7.029.010a ayaü sa nandanodde÷o yatra vartàmahe vayam 7.029.010c naya màm adya tatra tvam udayo yatra parvataþ 7.029.011a tasya tadvacanaü ÷rutvà turagàn sa manojavàn 7.029.011c àdide÷àtha ÷atråõàü madhyenaiva ca sàrathiþ 7.029.012a tasya taü ni÷cayaü j¤àtvà ÷akro deve÷varas tadà 7.029.012c rathasthaþ samarasthàüs tàn devàn vàkyam athàbravãt 7.029.013a suràþ ÷çõuta madvàkyaü yat tàvan mama rocate 7.029.013c jãvann eva da÷agrãvaþ sàdhu rakùo nigçhyatàm 7.029.014a eùa hy atibalaþ sainye rathena pavanaujasà 7.029.014c gamiùyati pravçddhormiþ samudra iva parvaõi 7.029.015a na hy eùa hantuü ÷akyo 'dya varadànàt sunirbhayaþ 7.029.015c tad grahãùyàmahe rakùo yattà bhavata saüyuge 7.029.016a yathà baliü nigçhyaitat trailokyaü bhujyate mayà 7.029.016c evam etasya pàpasya nigraho mama rocate 7.029.017a tato 'nyaü de÷am àsthàya ÷akraþ saütyajya ràvaõam 7.029.017c ayudhyata mahàtejà ràkùasàn nà÷ayan raõe 7.029.018a uttareõa da÷agrãvaþ pravive÷ànivartitaþ 7.029.018c dakùiõena tu pàr÷vena pravive÷a ÷atakratuþ 7.029.019a tataþ sa yojana÷ataü praviùño ràkùasàdhipaþ 7.029.019c devatànàü balaü kçtsnaü ÷aravarùair avàkirat 7.029.020a tataþ ÷akro nirãkùyàtha praviùñaü taü balaü svakam 7.029.020c nyavartayad asaübhràntaþ samàvçtya da÷ànanam 7.029.021a etasminn antare nàdo mukto dànavaràkùasaiþ 7.029.021c hà hatàþ smeti taü dçùñvà grastaü ÷akreõa ràvaõam 7.029.022a tato rathaü samàruhya ràvaõiþ krodhamårchitaþ 7.029.022c tat sainyam atisaükruddhaþ pravive÷a sudàruõam 7.029.023a sa tàü pravi÷ya màyàü tu dattàü gopatinà purà 7.029.023c adç÷yaþ sarvabhåtànàü tat sainyaü samavàkirat 7.029.024a tataþ sa devàn saütyajya ÷akram evàbhyayàd drutam 7.029.024c mahendra÷ ca mahàtejà na dadar÷a sutaü ripoþ 7.029.025a sa màtaliü hayàü÷ caiva tàóayitvà ÷arottamaiþ 7.029.025c mahendraü bàõavarùeõa ÷ãghrahasto hy avàkirat 7.029.026a tataþ ÷akro rathaü tyaktva visçjya ca sa màtalim 7.029.026c airàvataü samàruhya mçgayàm àsa ràvaõim 7.029.027a sa tu màyà balàd rakùaþ saügràme nàbhyadç÷yata 7.029.027c kiramàõaþ ÷araughena mahendram amitaujasaü 7.029.028a sa taü yadà pari÷ràntam indraü mene 'tha ràvaõiþ 7.029.028c tadainaü màyayà baddhvà svasainyam abhito 'nayat 7.029.029a taü dçùñvàtha balàt tasmin màyayàpahçtaü raõe 7.029.029c mahendram amaràþ sarve kiü nv etad iti cukru÷uþ 7.029.029e na hi dç÷yati vidyàvàn màyayà yena nãyate 7.029.030a etasminn antare càpi sarve suragaõàs tadà 7.029.030c abhyadravan susaükruddhà ràvaõaü ÷astravçùñibhiþ 7.029.031a ràvaõas tu samàsàdya vasvàdityamarudgaõàn 7.029.031c na ÷a÷àka raõe sthàtuü na yoddhuü ÷astrapãóitaþ 7.029.032a taü tu dçùñvà pari÷ràntaü prahàrair jarjaracchavim 7.029.032c ràvaõiþ pitaraü yuddhe 'dar÷anastho 'bravãd idam 7.029.033a àgaccha tàta gacchàvo nivçttaü raõakarma tat 7.029.033c jitaü te viditaü bho 'stu svastho bhava gatajvaraþ 7.029.034a ayaü hi surasainyasya trailokyasya ca yaþ prabhuþ 7.029.034c sa gçhãto mayà ÷akro bhagnamànàþ suràþ kçtàþ 7.029.035a yatheùñaü bhuïkùva trailokyaü nigçhya ripum ojasà 7.029.035c vçthà te kiü ÷ramaü kçtvà yuddhaü hi tava niùphalam 7.029.036a sa daivatabalàt tasmàn nivçtto raõakarmaõaþ 7.029.036c tac chrutvà ràvaõer vàkyaü svasthacetà da÷ànanaþ 7.029.037a atha raõavigatajvaraþ prabhur; vijayam avàpya ni÷àcaràdhipaþ 7.029.037c bhavanam abhi tato jagàma hçùñaþ; svasutam avàpya ca vàkyam abravãt 7.029.038a atibalasadç÷aiþ paràkramais tair; mama kulamànavivardhanaü kçtam 7.029.038c yad amarasamavikrama tvayà; trida÷apatis trida÷à÷ ca nirjitàþ 7.029.039a tvaritam upanayasva vàsavaü; nagaram ito vraja sainyasaüvçtaþ 7.029.039c aham api tava gacchato drutaü; saha sacivair anuyàmi pçùñhataþ 7.029.040a atha sa balavçtaþ savàhanas; trida÷apatiü parigçhya ràvaõiþ 7.029.040c svabhavanam upagamya ràkùaso; muditamanà visasarja ràkùasàn 7.030.001a jite mahendre 'tibale ràvaõasya sutena vai 7.030.001c prajàpatiü puraskçtya gatà laïkàü suràs tadà 7.030.002a taü ràvaõaü samàsàdya putrabhràtçbhir àvçtam 7.030.002c abravãd gagane tiùñhan sàntvapårvaü prajàpatiþ 7.030.003a vatsa ràvaõa tuùño 'smi tava putrasya saüyuge 7.030.003c aho 'sya vikramaudàryaü tava tulyo 'dhiko 'pi và 7.030.004a jitaü hi bhavatà sarvaü trailokyaü svena tejasà 7.030.004c kçtà pratij¤à saphalà prãto 'smi svasutena vai 7.030.005a ayaü ca putro 'tibalas tava ràvaõaràvaõiþ 7.030.005c indrajit tv iti vikhyàto jagaty eùa bhaviùyati 7.030.006a balavठ÷atrunirjetà bhaviùyaty eùa ràkùasaþ 7.030.006c yam à÷ritya tvayà ràjan sthàpitàs trida÷à va÷e 7.030.007a tan mucyatàü mahàbàho mahendraþ pàka÷àsanaþ 7.030.007c kiü càsya mokùaõàrthàya prayacchanti divaukasaþ 7.030.008a athàbravãn mahàtejà indrajit samitiüjayaþ 7.030.008c amaratvam ahaü deva vçõomãhàsya mokùaõe 7.030.009a abravãt tu tadà devo ràvaõiü kamalodbhavaþ 7.030.009c nàsti sarvàmaratvaü hi keùàü cit pràõinàü bhuvi 7.030.010a athàbravãt sa tatrastham indrajit padmasaübhavam 7.030.010c ÷råyatàü yà bhavet siddhiþ ÷atakratuvimokùaõe 7.030.011a mameùñaü nitya÷o deva havyaiþ saüpåjya pàvakam 7.030.011c saügràmam avatartuü vai ÷atrunirjayakàïkùiõaþ 7.030.012a tasmiü÷ ced asamàpte tu japyahome vibhàvasoþ 7.030.012c yudhyeyaü deva saügràme tadà me syàd vinà÷anam 7.030.013a sarvo hi tapasà caiva vçõoty amaratàü pumàn 7.030.013c vikrameõa mayà tv etad amaratvaü pravartitam 7.030.014a evam astv iti taü pràha vàkyaü devaþ prajàpatiþ 7.030.014c mukta÷ cendrajità ÷akro gatà÷ ca tridivaü suràþ 7.030.015a etasminn antare ÷akro dãno bhraùñàmbarasrajaþ 7.030.015c ràma cintàparãtàtmà dhyànatatparatàü gataþ 7.030.016a taü tu dçùñvà tathàbhåtaü pràha devaþ prajàpatiþ 7.030.016c ÷akrakrato kim utkaõñhàü karoùi smara duùkçtam 7.030.017a amarendra mayà bahvyaþ prajàþ sçùñàþ purà prabho 7.030.017c ekavarõàþ samàbhàùà ekaråpà÷ ca sarva÷aþ 7.030.018a tàsàü nàsti vi÷eùo hi dar÷ane lakùaõe 'pi và 7.030.018c tato 'ham ekàgramanàs tàþ prajàþ paryacintayam 7.030.019a so 'haü tàsàü vi÷eùàrthaü striyam ekàü vinirmame 7.030.019c yad yat prajànàü pratyaïgaü vi÷iùñaü tat tad uddhçtam 7.030.020a tato mayà råpaguõair ahalyà strã vinirmità 7.030.020c ahalyety eva ca mayà tasyà nàma pravartitam 7.030.021a nirmitàyàü tu devendra tasyàü nàryàü surarùabha 7.030.021c bhaviùyatãti kasyaiùà mama cintà tato 'bhavat 7.030.022a tvaü tu ÷akra tadà nàrãü jànãùe manasà prabho 7.030.022c sthànàdhikatayà patnã mamaiùeti puraüdara 7.030.023a sà mayà nyàsabhåtà tu gautamasya mahàtmanaþ 7.030.023c nyastà bahåni varùàõi tena niryàtità ca sà 7.030.024a tatas tasya parij¤àya mayà sthairyaü mahàmuneþ 7.030.024c j¤àtvà tapasi siddhiü ca patnyarthaü spar÷ità tadà 7.030.025a sa tayà saha dharmàtmà ramate sma mahàmuniþ 7.030.025c àsan nirà÷à devàs tu gautame dattayà tayà 7.030.026a tvaü kruddhas tv iha kàmàtmà gatvà tasyà÷ramaü muneþ 7.030.026c dçùñavàü÷ ca tadà tàü strãü dãptàm agni÷ikhàm iva 7.030.027a sà tvayà dharùità ÷akra kàmàrtena samanyunà 7.030.027c dçùñas tvaü ca tadà tena à÷rame paramarùiõà 7.030.028a tataþ kruddhena tenàsi ÷aptaþ paramatejasà 7.030.028c gato 'si yena devendra da÷àbhàgaviparyayam 7.030.029a yasmàn me dharùità patnã tvayà vàsava nirbhayam 7.030.029c tasmàt tvaü samare ràja¤ ÷atruhastaü gamiùyasi 7.030.030a ayaü tu bhàvo durbuddhe yas tvayeha pravartitaþ 7.030.030c mànuùeùv api sarveùu bhaviùyati na saü÷ayaþ 7.030.031a tatràdharmaþ subalavàn samutthàsyati yo mahàn 7.030.031c tatràrdhaü tasya yaþ kartà tvayy ardhaü nipatiùyati 7.030.032a na ca te sthàvaraü sthànaü bhaviùyati puraüdara 7.030.032c etenàdharmayogena yas tvayeha pravartitaþ 7.030.033a ya÷ ca ya÷ ca surendraþ syàd dhruvaþ sa na bhaviùyati 7.030.033c eùa ÷àpo mayà mukta ity asau tvàü tadàbravãt 7.030.034a tàü tu bhàryàü vinirbhartsya so 'bravãt sumahàtapàþ 7.030.034c durvinãte vinidhvaüsa mamà÷ramasamãpataþ 7.030.035a råpayauvanasaüpannà yasmàt tvam anavasthità 7.030.035c tasmàd råpavatã loke na tvam ekà bhaviùyasi 7.030.036a råpaü ca tat prajàþ sarvà gamiùyanti sudurlabham 7.030.036c yat tavedaü samà÷ritya vibhrame 'yam upasthitaþ 7.030.037a tadà prabhçti bhåyiùñhaü prajà råpasamanvitàþ 7.030.037c ÷àpotsargàd dhi tasyedaü muneþ sarvam upàgatam 7.030.038a tat smara tvaü mahàbàho duùkçtaü yat tvayà kçtam 7.030.038c yena tvaü grahaõaü ÷atror gato nànyena vàsava 7.030.039a ÷ãghraü yajasva yaj¤aü tvaü vaiùõavaü susamàhitaþ 7.030.039c pàvitas tena yaj¤ena yàsyasi tridivaü tataþ 7.030.040a putra÷ ca tava devendra na vinaùño mahàraõe 7.030.040c nãtaþ saünihita÷ caiva aryakeõa mahodadhau 7.030.041a etac chrutvà mahendras tu yaj¤am iùñvà ca vaiùõavam 7.030.041c punas tridivam àkràmad anva÷àsac ca devatàþ 7.030.042a etad indrajito ràma balaü yat kãrtitaü mayà 7.030.042c nirjitas tena devendraþ pràõino 'nye ca kiü punaþ 7.031.001a tato ràmo mahàtejà vismayàt punar eva hi 7.031.001c uvàca praõato vàkyam agastyam çùisattamam 7.031.002a bhagavan kiü tadà lokàþ ÷ånyà àsan dvijottama 7.031.002c dharùaõàü yatra na pràpto ràvaõo ràkùase÷varaþ 7.031.003a utàho hãnavãryàs te babhuvuþ pçthivãkùitaþ 7.031.003c bahiùkçtà varàstrai÷ ca bahavo nirjità nçpàþ 7.031.004a ràghavasya vacaþ ÷rutvà agastyo bhagavàn çùiþ 7.031.004c uvàca ràmaü prahasan pitàmaha ive÷varam 7.031.005a sa evaü bàdhamànas tu pàrthivàn pàrthivarùabha 7.031.005c cacàra ràvaõo ràma pçthivyàü pçthivãpate 7.031.006a tato màhiùmatãü nàma purãü svargapurãprabhàm 7.031.006c saüpràpto yatra sàmnidhyaü paramaü vasuretasaþ 7.031.007a tulya àsãn nçpas tasya pratàpàd vasuretasaþ 7.031.007c arjuno nàma yasyàgniþ ÷arakuõóe ÷ayaþ sadà 7.031.008a tam eva divasaü so 'tha haihayàdhipatir balã 7.031.008c arjuno narmadàü rantuü gataþ strãbhiþ sahe÷varaþ 7.031.009a ràvaõo ràkùasendras tu tasyàmàtyàn apçcchata 7.031.009c kvàrjuno vo nçpaþ so 'dya ÷ãghram àkhyàtum arhatha 7.031.010a ràvaõo 'ham anupràpto yuddhepsur nçvareõa tu 7.031.010c mamàgamanam avyagrair yuùmàbhiþ saünivedyatàm 7.031.011a ity evaü ràvaõenoktàs te 'màtyàþ suvipa÷citaþ 7.031.011c abruvan ràkùasapatim asàmnidhyaü mahãpateþ 7.031.012a ÷rutvà vi÷ravasaþ putraþ pauràõàm arjunaü gatam 7.031.012c apasçtyàgato vindhyaü himavatsaünibhaü girim 7.031.013a sa tam abhram ivàviùñam udbhràntam iva medinãm 7.031.013c apa÷yad ràvaõo vindhyam àlikhantam ivàmbaram 7.031.014a sahasra÷ikharopetaü siühàdhyuùitakandaram 7.031.014c prapàta patitaiþ ÷ãtaiþ sàññahàsam ivàmbubhiþ 7.031.015a devadànavagandharvaiþ sàpsarogaõakiünaraiþ 7.031.015c sàha strãbhiþ krãóamànaiþ svargabhåtaü mahocchrayam 7.031.016a nadãbhiþ syandamànàbhir agatipratimaü jalam 7.031.016c sphuñãbhi÷ calajihvàbhir vamantam iva viùñhitam 7.031.017a ulkàvantaü darãvantaü himavatsaünibhaü girim 7.031.017c pa÷yamànas tato vindhyaü ràvaõo narmadàü yayau 7.031.018a calopalajalàü puõyàü pa÷cimodadhigàminãm 7.031.018c mahiùaiþ sçmaraiþ siühaiþ ÷àrdålarkùagajottamaiþ 7.031.018e uùõàbhitaptais tçùitaiþ saükùobhitajalà÷ayàm 7.031.019a cakravàkaiþ sakàraõóaiþ sahaüsajalakukkuñaiþ 7.031.019c sàrasai÷ ca sadàmattaiþ kokåjadbhiþ samàvçtàm 7.031.020a phulladrumakçtottaüsàü cakravàkayugastanãm 7.031.020c vistãrõapulina÷roõãü haüsàvalisumekhalàm 7.031.021a puùpareõvanuliptàïgãü jalaphenàmalàü÷ukàm 7.031.021c jalàvagàhasaüspar÷àü phullotpala÷ubhekùaõàm 7.031.022a puùpakàd avaruhyà÷u narmadàü saritàü varàm 7.031.022c iùñàm iva varàü nàrãm avagàhya da÷ànanaþ 7.031.023a sa tasyàþ puline ramye nànàkusuma÷obhite 7.031.023c upopaviùñaþ sacivaiþ sàrdhaü ràkùasapuügavaþ 7.031.023e narmadà dar÷ajaü harùam àptavàn ràkùase÷varaþ 7.031.024a tataþ salãlaü prahasàn ràvaõo ràkùasàdhipaþ 7.031.024c uvàca sacivàüs tatra màrãca÷ukasàraõàn 7.031.025a eùa ra÷misahasreõa jagat kçtveva kà¤canam 7.031.025c tãkùõatàpakaraþ såryo nabhaso madhyam àsthitaþ 7.031.025e màm àsãnaü viditveha candràyàti divàkaraþ 7.031.026a narmadà jala÷ãta÷ ca sugandhiþ ÷ramanàa÷anaþ 7.031.026c madbhayàd anilo hy eùa vàty asau susamàhitaþ 7.031.027a iyaü càpi saricchreùñhà narmadà narma vardhinã 7.031.027c lãnamãnavihaügormiþ sabhayevàïganà sthità 7.031.028a tad bhavantaþ kùatàþ ÷astrair nçpair indrasamair yudhi 7.031.028c candanasya raseneva rudhireõa samukùitàþ 7.031.029a te yåyam avagàhadhvaü narmadàü ÷armadàü nçõàm 7.031.029c mahàpadmamukhà mattà gaïgàm iva mahàgajàþ 7.031.030a asyàü snàtvà mahànadyàü pàpmànaü vipramokùyatha 7.031.031a aham apy atra puline ÷aradindusamaprabhe 7.031.031c puùpopaharaü ÷anakaiþ kariùyàmi umàpateþ 7.031.032a ràvaõenaivam uktàs tu màrãca÷ukasàraõàþ 7.031.032c samahodaradhåmràkùà narmadàm avagàhire 7.031.033a ràkùasendragajais tais tu kùobhyate narmadà nadã 7.031.033c vàmanà¤janapadmàdyair gaïgà iva mahàgajaiþ 7.031.034a tatas te ràkùasàaþ snàtvà narmadàyà varàmbhasi 7.031.034c uttãrya puùpàõy àjahrur balyarthaü ràvaõasya tu 7.031.035a narmadà puline ramye ÷ubhràbhrasadç÷aprabhe 7.031.035c ràkùasendrair muhårtena kçtaþ puùpamayo giriþ 7.031.036a puùpeùåpahçteùv eva ràvaõo ràkùase÷varaþ 7.031.036c avatãrõo nadãü snàtuü gaïgàm iva mahàgajaþ 7.031.037a tatra snàtvà ca vidhivaj japtvà japyam anuttamam 7.031.037c narmadà salilàt tasmàd uttatàra sa ràvaõaþ 7.031.038a ràvaõaü prà¤jaliü yàntam anvayuþ saptaràkùasàþ 7.031.038c yatra yatra sa yàti sma ràvaõo ràkùasàdhipaþ 7.031.038e jàmbånadamayaü liïgaü tatra tatra sma nãyate 7.031.039a vàlukavedimadhye tu tal liïgaü sthàpya ràvaõaþ 7.031.039c arcayàm àsa gandhai÷ ca puùpai÷ càmçtagandhibhiþ 7.031.040a tataþ satàm àrtiharaü haraü paraü; varapradaü candramayåkhabhåùaõam 7.031.040c samarcayitvà sa ni÷àcaro jagau; prasàrya hastàn praõanarta càyatàn 7.032.001a narmadà puline yatra ràkùasendraþ sa ràvaõaþ 7.032.001c puùpopahàraü kurute tasmàd de÷àd adårataþ 7.032.002a arjuno jayatàü ÷reùñho màhiùmatyàþ patiþ prabhuþ 7.032.002c krãóite saha nàrãbhir narmadàtoyam à÷ritaþ 7.032.003a tàsàü madhyagato ràja raràja sa tato 'rjunaþ 7.032.003c kareõånàü sahasrasya madhyastha iva ku¤jaraþ 7.032.004a jij¤àsuþ sa tu bàhånàü sahasrasyottamaü balam 7.032.004c rurodha narmadà vegaü bàhubhiþ sa tadàrjunaþ 7.032.005a kàrtavãryabhujàsetuü taj jalaü pràpya nirmalam 7.032.005c kålàpahàraü kurvàõaü pratisrotaþ pradhàvati 7.032.006a samãnanakramakaraþ sapuùpaku÷asaüstaraþ 7.032.006c sa narmadàmbhaso vegaþ pràvçñkàla ivàbabhau 7.032.007a sa vegaþ kàrtavãryeõa saüpreùiña ivàmbhasaþ 7.032.007c puùpopahàraü tat sarvaü ràvaõasya jahàra ha 7.032.008a ràvaõo 'rdhasamàptaü tu utsçjya niyamaü tadà 7.032.008c narmadàü pa÷yate kàntàü pratikålàü yathà priyàm 7.032.009a pa÷cimena tu taü dçùñvà sàgarodgàrasaünibham 7.032.009c vardhantam ambhaso vegaü pårvàm à÷àü pravi÷ya tu 7.032.010a tato 'nudbhrànta÷akunàü svàbhàvye parame sthitàm 7.032.010c nirvikàràïganàbhàsàü pa÷yate ràvaõo nadãm 7.032.011a savyetarakaràïgulyà sa÷abdaü ca da÷ànanaþ 7.032.011c vegaprabhavam anveùñuü so 'di÷ac chukasàraõau 7.032.012a tau tu ràvaõasaüdiùñau bhràtarau ÷ukasàraõau 7.032.012c vyomàntaracarau vãrau prasthitau pa÷cimonmukhau 7.032.013a ardhayojanamàtraü tu gatvà tau tu ni÷àcarau 7.032.013c pa÷yetàü puruùaü toye krãóantaü sahayoùitam 7.032.014a bçhatsàlapratãka÷aü toyavyàkulamårdhajam 7.032.014c madaraktàntanayanaü madanàkàravarcasaü 7.032.015a nadãü bàhusahasreõa rundhantam arimardanam 7.032.015c giriü pàdasahasreõa rundhantam iva medinãm 7.032.016a bàlànàü varanàrãõàü sahasreõàbhisaüvçtam 7.032.016c samadànàü kareõånàü sahasreõeva ku¤jaram 7.032.017a tam adbhutatamaü dçùñvà ràkùasau ÷ukasàraõau 7.032.017c saünivçttàv upàgamya ràvaõaü tam athocatuþ 7.032.018a bçhatsàlapratãkà÷aþ ko 'py asau ràkùase÷vara 7.032.018c narmadàü rodhavad ruddhvà krãóàpayati yoùitaþ 7.032.019a tena bàhusahasreõa saüniruddhajalà nadã 7.032.019c sàgarodgàrasaükà÷àn udgàràn sçjate muhuþ 7.032.020a ity evaü bhàùamàõau tau ni÷amya ÷ukasàraõau 7.032.020c ràvaõo 'rjuna ity uktvà uttasthau yuddhalàlasaþ 7.032.021a arjunàbhimukhe tasmin prasthite ràkùase÷vare 7.032.021c sakçd eva kçto ràvaþ saraktaþ preùito ghanaiþ 7.032.022a mahodaramahàpàr÷vadhåmràkùa÷ukasàraõaiþ 7.032.022c saüvçto ràkùasendras tu tatràgàd yatra so 'rjunaþ 7.032.023a nàtidãrgheõa kàlena sa tato ràkùaso balã 7.032.023c taü narmadà hradaü bhãmam àjagàmà¤janaprabhaþ 7.032.024a sa tatra strãparivçtaü và÷itàbhir iva dvipam 7.032.024c narendraü pa÷yate ràjà ràkùasànàü tadàrjunam 7.032.025a sa roùàd raktanayano ràkùasendro baloddhataþ 7.032.025c ity evam arjunàmàtyàn àha gambhãrayà girà 7.032.026a amàtyàþ kùipram àkhyàta haihayasya nçpasya vai 7.032.026c yuddhàrthaü samanupràpto ràvaõo nàma nàmataþ 7.032.027a ràvaõasya vacaþ ÷rutvà mantriõo 'thàrjunasya te 7.032.027c uttasthuþ sàyudhàs taü ca ràvaõaü vàkyam abruvan 7.032.028a yuddhasya kàlo vij¤àtaþ sàdhu bhoþ sàdhu ràvaõa 7.032.028c yaþ kùãbaü strãvçtaü caiva yoddhum icchasi no nçpam 7.032.028e và÷itàmadhyagaü mattaü ÷àrdåla iva ku¤jaram 7.032.029a kùamasvàdya da÷agrãva uùyatàü rajanã tvayà 7.032.029c yuddha÷raddhà tu yady asti ÷vas tàta samare 'rjunam 7.032.030a yadi vàpi tvarà tubhyaü yuddhatçùõàsamàvçtà 7.032.030c nihatyàsmàüs tato yuddham arjunenopayàsyasi 7.032.031a tatas te ràvaõàmàtyair amàtyàþ pàrthivasya tu 7.032.031c sådità÷ càpi te yuddhe bhakùità÷ ca bubhukùitaiþ 7.032.032a tato halahalà÷abdo narmadà tira àbabhau 7.032.032c arjunasyànuyàtràõàü ràvaõasya ca mantriõàm 7.032.033a iùubhis tomaraiþ ÷ålair vajrakalpaiþ sakarùaõaiþ 7.032.033c saràvaõàn ardayantaþ samantàt samabhidrutàþ 7.032.034a haihayàdhipayodhànàü vega àsãt sudàruõaþ 7.032.034c sanakramãnamakarasamudrasyeva nisvanaþ 7.032.035a ràvaõasya tu te 'màtyàþ prahasta÷ukasàraõàþ 7.032.035c kàrtavãryabalaü kruddhà nirdahanty agnitejasaþ 7.032.036a arjunàya tu tat karma ràvaõasya samantriõaþ 7.032.036c krãóamànàya kathitaü puruùair dvàrarakùibhiþ 7.032.037a uktvà na bhetavyam iti strãjanaü sa tato 'rjunaþ 7.032.037c uttatàra jalàt tasmàd gaïgàtoyàd ivà¤janaþ 7.032.038a krodhadåùitanetras tu sa tato 'rjuna pàvakaþ 7.032.038c prajajvàla mahàghoro yugànta iva pàvakaþ 7.032.039a sa tårõataram àdàya varahemàïgado gadàm 7.032.039c abhidravati rakùàüsi tamàüsãva divàkaraþ 7.032.040a bàhuvikùepakaraõàü samudyamya mahàgadàm 7.032.040c gàruóaü vegam àsthàya àpapàtaiva so 'rjunaþ 7.032.041a tasya margaü samàvçtya vindhyo 'rkasyeva parvataþ 7.032.041c sthito vindhya ivàkampyaþ prahasto musalàyudhaþ 7.032.042a tato 'sya musalaü ghoraü lohabaddhaü madoddhataþ 7.032.042c prahastaþ preùayan kruddho raràsa ca yathàmbudaþ 7.032.043a tasyàgre musalasyàgnir a÷okàpãóasaünibhaþ 7.032.043c prahastakaramuktasya babhåva pradahann iva 7.032.044a àdhàvamànaü musalaü kàrtavãryas tadàrjunaþ 7.032.044c nipuõaü va¤cayàm àsa sagado gajavikramaþ 7.032.045a tatas tam abhidudràva prahastaü haihayàdhipaþ 7.032.045c bhràmayàõo gadàü gurvãü pa¤cabàhu÷atocchrayàm 7.032.046a tenàhato 'tivegena prahasto gadayà tadà 7.032.046c nipapàta sthitaþ ÷ailo vajrivajrahato yathà 7.032.047a prahastaü patitaü dçùñvà màrãca÷ukasàaraõàþ 7.032.047c samahodaradhåmràkùà apasçptà raõàjiràt 7.032.048a apakrànteùv amàtyeùu prahaste ca nipàtite 7.032.048c ràvaõo 'bhyadravat tårõam arjunaü nçpasattamam 7.032.049a sahasrabàhos tad yuddhaü viü÷adbàho÷ ca dàruõam 7.032.049c nçparàkùasayos tatra àrabdhaü lomaharùaõam 7.032.050a sàgaràv iva saükùubdhau calamålàv ivàcalau 7.032.050c tejoyuktàv ivàdityau pradahantàv ivànalau 7.032.051a baloddhatau yathà nàgau và÷itàrthe yathà vçùau 7.032.051c meghàv iva vinardantau siühàv iva balotkañau 7.032.052a rudrakàlàv iva kruddhau tau tathà ràkùasàrjunau 7.032.052c parasparaü gadàbhyàü tau tàóayàm àsatur bhç÷am 7.032.053a vajraprahàràn acalà yathà ghoràn viùehire 7.032.053c gadàprahàràüs tadvat tau sahete nararàkùasau 7.032.054a yathà÷aniravebhyas tu jàyate vai prati÷rutiþ 7.032.054c tathà tàbhyàü gadàpàtair di÷aþ sarvàþ prati÷rutàþ 7.032.055a arjunasya gadà sà tu pàtyamànàhitorasi 7.032.055c kà¤canàbhaü nabha÷ cakre vidyutsaudàmanã yathà 7.032.056a tathaiva ràvaõenàpi pàtyamànà muhur muhuþ 7.032.056c arjunorasi nirbhàti gadolkeva mahàgirau 7.032.057a nàrjunaþ khedam àpnoti na ràkùasagaõe÷varaþ 7.032.057c samam àsãt tayor yuddhaü yathà pårvaü balãndrayoþ 7.032.058a ÷çïgair maharùabhau yadvad dantàgrair iva ku¤jarau 7.032.058c parasparaü vinighnantau nararàkùasasattamau 7.032.059a tato 'rjunena kruddhena sarvapràõena sà gadà 7.032.059c stanayor antare muktà ràvaõasya mahàhave 7.032.060a varadànakçtatràõe sà gadà ràvaõorasi 7.032.060c durbaleva yathà senà dvidhàbhåtàpatat kùitau 7.032.061a sa tv arjunapramuktena gadàpàtena ràvaõaþ 7.032.061c apàsarpad dhanurmàtraü niùasàada ca niùñanan 7.032.062a sa vihvalaü tad àlakùya da÷agrãvaü tato 'rjunaþ 7.032.062c sahasà pratijagràha garutmàn iva pannagam 7.032.063a sa taü bàhusahasreõa balàd gçhya da÷ànanam 7.032.063c babandha balavàn ràjà baliü nàràyaõo yathà 7.032.064a badhyamàne da÷agrãve siddhacàraõadevatàþ 7.032.064c sàdhvãti vàdinaþ puùpaiþ kiranty arjunamårdhani 7.032.065a vyàghro mçgam ivàdàya siüharàó iva dantinam 7.032.065c raràsa haihayo ràjà harùàd ambudavan muhuþ 7.032.066a prahastas tu samà÷vasto dçùñvà baddhaü da÷ànanam 7.032.066c saha tai ràkasaiþ kruddha abhidudràva pàrthivam 7.032.067a naktaücaràõàü vegas tu teùàm àpatatàü babhau 7.032.067c uddhçta àtapàpàye samudràõàm ivàdbhutaþ 7.032.068a mu¤ca mu¤ceti bhàùantas tiùñha tiùñheti càsakçt 7.032.068c musalàni ca ÷ålàni utsasarjus tadàrjune 7.032.069a apràptàny eva tàny à÷u asaübhràntas tadàrjunaþ 7.032.069c àyudhàny amaràrãõàü jagràha ripusådanaþ 7.032.070a tatas tair eva rakùàüsi durdharaiþ pravaràyudhaiþ 7.032.070c bhittvà vidràvayàm àsa vàyur ambudharàn iva 7.032.071a ràkùasàüs tràsayitvà tu kàrtavãryàrjunas tadà 7.032.071c ràvaõaü gçhya nagaraü pravive÷a suhçdvçtaþ 7.032.072a sa kãryamàõaþ kusumàkùatotkarair; dvijaiþ sapauraiþ puruhåtasaünibhaþ 7.032.072c tadàrjunaþ saüpravive÷a tàü purãü; baliü nigçhyaiva sahasralocanaþ 7.033.001a ràvaõagrahaõaü tat tu vàyugrahaõasaünibham 7.033.001c çùiþ pulastyaþ ÷u÷ràva kathitaü divi daivataiþ 7.033.002a tataþ putrasutasnehàt kampyamàno mahàdhçtiþ 7.033.002c màhiùmatãpatiü draùñum àjagàma mahàn çùiþ 7.033.003a sa vàyumàrgam àsthàya vàyutulyagatir dvijaþ 7.033.003c purãü màhiùmatãü pràpto manaþsaütàpavikramaþ 7.033.004a so 'maràvatisaükà÷àü hçùñapuùñajanàvçtàm 7.033.004c pravive÷a purãü brahmà indrasyevàmaràvatãm 7.033.005a pàdacàram ivàdityaü niùpatantaü sudurdç÷am 7.033.005c tatas te pratyabhij¤àya arjunàya nyavedayan 7.033.006a pulastya iti taü ÷rutvà vacanaü haihayàdhipaþ 7.033.006c ÷irasy a¤jalim uddhçtya pratyudgacchad dvijottamam 7.033.007a purohito 'sya gçhyàrghyaü madhuparkaü tathàiva ca 7.033.007c purastàt prayayau ràj¤a indrasyeva bçhaspatiþ 7.033.008a tatas tam çùim àyàntam udyantam iva bhàskaram 7.033.008c arjuno dç÷ya saüpràptaü vavandendra ive÷varam 7.033.009a sa tasya madhuparkaü ca pàdyam arghyaü ca dàpayan 7.033.009c pulastyam àha ràjendro harùagadgadayà girà 7.033.010a adyeyam amaràvatyà tulyà màhiùmatã kçtà 7.033.010c adyàhaü tu dvijendrendra yasmàt pa÷yàmi durdç÷am 7.033.011a adya me ku÷alaü deva adya me kulam uddhçtam 7.033.011c yat te devagaõair vandyau vande 'haü caraõàv imau 7.033.012a idaü ràjyam ime putrà ime dàrà ime vayam 7.033.012c brahman kiü kurma kiü kàryam àj¤àpayatu no bhavàn 7.033.013a taü dharme 'gniùu bhçtyeùu ÷ivaü pçùñvàtha pàrthivam 7.033.013c pulastyovàca ràjànaü haihayànàü tadàrjunam 7.033.014a ràjendràmalapadmàkùapårõacandranibhànana 7.033.014c atulaü te balaü yena da÷agrãvas tvayà jitaþ 7.033.015a bhayàd yasyàvatiùñhetàü niùpandau sàgarànilau 7.033.015c so 'yam adya tvayà baddhaþ pautro me 'tãvadurjayaþ 7.033.016a tat putraka ya÷aþ sphãtaü nàma vi÷ràvitaü tvayà 7.033.016c madvàkyàd yàcyamàno 'dya mu¤ca vatsa da÷ànanam 7.033.017a pulastyàj¤àü sa gçhyàtha akiücanavaco 'rjunaþ 7.033.017c mumoca pàrthivendrendro ràkùasendraü prahçùñavat 7.033.018a sa taü pramuktvà trida÷àrim arjunaþ; prapåjya divyàbharaõasragambaraiþ 7.033.018c ahiüsàkaü sakhyam upetya sàgnikaü; praõamya sa brahmasutaü gçhaü yayau 7.033.019a pulastyenàpi saügamya ràkùasendraþ pratàpavàn 7.033.019c pariùvaïgakçtàtithyo lajjamàno visarjitaþ 7.033.020a pitàmahasuta÷ càpi pulastyo munisattamaþ 7.033.020c mocayitvà da÷agrãvaü brahmalokaü jagàma saþ 7.033.021a evaü sa ràvaõaþ pràptaþ kàrtavãryàt tu dharùaõàt 7.033.021c pulastyavacanàc càpi punar mokùam avàptavàn 7.033.022a evaü balibhyo balinaþ santi ràghavanandana 7.033.022c nàvaj¤à parataþ kàryà ya icchec chreya àtmanaþ 7.033.023a tataþ sa ràjà pi÷ità÷anànàü; sahasrabàhor upalabhya maitrãm 7.033.023c punar naràõàü kadanaü cakàra; cacàra sarvàü pçthivãü ca darpàt 7.034.001a arjunena vimuktas tu ràvaõo ràkùasàdhipaþ 7.034.001c cacàra pçthivãü sarvàm anirviõõas tathà kçtaþ 7.034.002a ràkùasaü và manuùyaü và ÷çõute yaü balàdhikam 7.034.002c ràvaõas taü samàsàdya yuddhe hvayati darpitaþ 7.034.003a tataþ kadà cit kiùkindhàü nagarãü vàlipàlitàm 7.034.003c gatvàhvayati yuddhàya vàlinaü hemamàlinam 7.034.004a tatas taü vànaràmàtyas tàras tàràpità prabhuþ 7.034.004c uvàca ràvaõaü vàkyaü yuddhaprepsum upàgatam 7.034.005a ràkùasendra gato vàlã yas te pratibalo bhavet 7.034.005c nànyaþ pramukhataþ sthàtuü tava ÷aktaþ plavaügamaþ 7.034.006a caturbhyo 'pi samudrebhyaþ saüdhyàm anvàsya ràvaõa 7.034.006c imaü muhårtam àyàti vàlã tiùñha muhårtakam 7.034.007a etàn asthicayàn pa÷ya ya ete ÷aïkhapàõóuràþ 7.034.007c yuddhàrthinàm ime ràjan vànaràdhipatejasà 7.034.008a yad vàmçtarasaþ pãtas tvayà ràvaõaràkùasa 7.034.008c tathà vàlinam àsàdya tadantaü tava jãvitam 7.034.009a atha và tvarase martuü gaccha dakùiõasàgaram 7.034.009c vàlinaü drakùyase tatra bhåmiùñham iva bhàskaram 7.034.010a sa tu tàraü vinirbhartsya ràvaõo ràkùase÷varaþ 7.034.010c puùpakaü tat samàruhya prayayau dakùiõàrõavam 7.034.011a tatra hemagiriprakhyaü taruõàrkanibhànanam 7.034.011c ràvaõo vàlinaü dçùñvà saüdhyopàsanatatparam 7.034.012a puùpakàd avaruhyàtha ràvaõo '¤janasaünibhaþ 7.034.012c grahãtuü vàlinaü tårõaü niþ÷abdapadam àdravat 7.034.013a yadçcchayonmãlayatà vàlinàpi sa ràvaõaþ 7.034.013c pàpàbhipràyavàn dçùña÷ cakàra na ca saübhramam 7.034.014a ÷a÷am àlakùya siüho và pannagaü garuóo yathà 7.034.014c na cintayati taü vàlã ràvaõaü pàpani÷cayam 7.034.015a jighçkùamàõam adyainaü ràvaõaü pàpabuddhinam 7.034.015c kakùàvalambinaü kçtvà gamiùyàmi mahàrõavàn 7.034.016a drakùyanty ariü mamàïkasthaü sraüsitorukaràmbaram 7.034.016c lambamànaü da÷agrãvaü garuóasyeva pannagam 7.034.017a ity evaü matim àsthàya vàlã karõam upà÷ritaþ 7.034.017c japan vai naigamàn mantràüs tasthau parvataràó iva 7.034.018a tàv anyonyaü jighçkùantau hariràkùasapàrthivau 7.034.018c prayatnavantau tat karma ãhatur baladarpitau 7.034.019a hastagràhyaü tu taü matvà pàda÷abdena ràvaõam 7.034.019c paràïmukho 'pi jagràha vàlã sarpam ivàõóajaþ 7.034.020a grahãtukàmaü taü gçhya rakùasàm ã÷varaü hariþ 7.034.020c kham utpapàta vegena kçtvà kakùàvalambinam 7.034.021a sa taü pãódayamànas tu vitudantaü nakhair muhuþ 7.034.021c jahàra ràvaõaü vàlã pavanas toyadaü yathà 7.034.022a atha te ràkùasàmàtyà hriyamàõe da÷ànane 7.034.022c mumokùayiùavo ghorà ravamàõà hy abhidravan 7.034.023a anvãyamànas tair vàlã bhràjate 'mbaramadhyagaþ 7.034.023c anvãyamàno meghaughair ambarastha ivàü÷umàn 7.034.024a te '÷aknuvantaþ saüpràptaü vàlinaü ràkùasottamàþ 7.034.024c tasya bàhåruvegena pari÷ràntaþ patanti ca 7.034.025a vàlimàrgàd apàkràman parvatendrà hi gacchataþ 7.034.026a apakùigaõasaüpàto vànarendro mahàjavaþ 7.034.026c krama÷aþ sàgaràn sarvàn saüdhyàkàlam avandata 7.034.027a sabhàjyamàno bhåtais tu khecaraiþ khecaro hariþ 7.034.027c pa÷cimaü sàgaraü vàlã àjagàma saràvaõaþ 7.034.028a tatra saüdhyàm upàsitvà snàtvà japtvà ca vànaraþ 7.034.028c uttaraü sàgaraü pràyàd vahamàno da÷ànanam 7.034.029a uttare sàgare saüdhyàm upàsitvà da÷ànanam 7.034.029c vahamàno 'gamad vàlã pårvam ambumahànidhim 7.034.030a tatràpi saüdhyàm anvàsya vàsaviþ sa harã÷varaþ 7.034.030c kiùkindhàbhimukho gçhya ràvaõaü punar àgamat 7.034.031a caturùv api samudreùu saüdhyàm anvàsya vànaraþ 7.034.031c ràvaõodvahana÷ràntaþ kiùkindhopavane 'patat 7.034.032a ràvaõaü tu mumocàtha svakakùàt kapisattamaþ 7.034.032c kutas tvam iti covàca prahasan ràvaõaü prati 7.034.033a vismayaü tu mahad gatvà ÷ramalokanirãkùaõaþ 7.034.033c ràkùase÷o harã÷aü tam idaü vacanam abravãt 7.034.034a vànarendra mahendràbha ràkùasendro 'smi ràvaõaþ 7.034.034c yuddhepsur ahaü saüpràptaþ sa càdyàsàditas tvayà 7.034.035a aho balam aho vãryam aho gambhãratà ca te 7.034.035c yenàhaü pa÷uvad gçhya bhràmita÷ caturo 'rõavàn 7.034.036a evam a÷ràntavad vãra ÷ãghram eva ca vànara 7.034.036c màü caivodvahamànas tu ko 'nyo vãraþ kramiùyati 7.034.037a trayàõàm eva bhåtànàü gatir eùà plavaügama 7.034.037c mano'nilasuparõànàü tava và nàtra saü÷ayaþ 7.034.038a so 'haü dçùñabalas tubhyam icchàmi haripuügava 7.034.038c tvayà saha ciraü sakhyaü susnigdhaü pàvakàgrataþ 7.034.039a dàràþ putràþ puraü ràùñraü bhogàcchàdanabhojanam 7.034.039c sarvam evàvibhaktaü nau bhaviùyati harã÷vara 7.034.040a tataþ prajvàlayitvàgniü tàv ubhau hariràkùasau 7.034.040c bhràtçtvam upasaüpannau pariùvajya parasparam 7.034.041a anyonyaü lambitakarau tatas tau hariràkùasau 7.034.041c kiùkindhàü vi÷atur hçùñau siühau giriguhàm iva 7.034.042a sa tatra màsam uùitaþ sugrãva iva ràvaõaþ 7.034.042c amàtyair àgatair nãcas trailokyotsàdanàrthibhiþ 7.034.043a evam etat puràvçttaü vàlinà ràvaõaþ prabho 7.034.043c dharùita÷ ca kçta÷ càpi bhràtà pàvakasaünidhau 7.034.044a balam apratimaü ràma vàlino 'bhavad uttamam 7.034.044c so 'pi tayà vinirdagdhaþ ÷alabho vahninà yathà 7.035.001a apçcchata tato ràmo dakùiõà÷àlayaü munim 7.035.001c prà¤jalir vinayopeta idam àha vaco 'rthavat 7.035.002a atulaü balam etàbhyàü vàlino ràvaõasya ca 7.035.002c na tv etau hanumadvãryaiþ samàv iti matir mama 7.035.003a ÷auryaü dàkùyaü balaü dhairyaü pràj¤atà nayasàdhanam 7.035.003c vikrama÷ ca prabhàva÷ ca hanåmati kçtàlayàþ 7.035.004a dçùñvodadhiü viùãdantãü tadaiùa kapivàhinãm 7.035.004c samà÷vàsya kapãn bhåyo yojanànàü ÷ataü plutaþ 7.035.005a dharùayitvà purãü laïkàü ràvaõàntaþpuraü tathà 7.035.005c dçùñvà saübhàùità càpi sãtà vi÷vàsità tathà 7.035.006a senàgragà mantrisutàþ kiükarà ràvaõàtmajaþ 7.035.006c ete hanumatà tatra ekena vinipàtitàþ 7.035.007a bhåyo bandhàd vimuktena saübhàùitvà da÷ànanam 7.035.007c laïkà bhasmãkçtà tena pàvakeneva medinã 7.035.008a na kàlasya na ÷akrasya na viùõor vittapasya ca 7.035.008c karmàõi tàni ÷råyante yàni yuddhe hanåmataþ 7.035.009a etasya bàhuvãryeõa laïkà sãtà ca lakùmaõaþ 7.035.009c pràpto mayà jaya÷ caiva ràjyaü mitràõi bàndhavàþ 7.035.010a hanåmàn yadi me na syàd vànaràdhipateþ sakhà 7.035.010c pravçttam api ko vettuü jànakyàþ ÷aktimàn bhavet 7.035.011a kimarthaü vàlã caitena sugrãvapriyakàmyayà 7.035.011c tadà vaire samutpanne na dagdho vãrudho yathà 7.035.012a na hi veditavàn manye hanåmàn àtmano balam 7.035.012c yad dçùñavठjãviteùñaü kli÷yantaü vànaràdhipam 7.035.013a etan me bhagavan sarvaü hanåmati mahàmune 7.035.013c vistareõa yathàtattvaü kathayàmarapåjita 7.035.014a ràghavasya vacaþ ÷rutvà hetuyuktam çùis tataþ 7.035.014c hanåmataþ samakùaü tam idaü vacanam abravãt 7.035.015a satyam etad raghu÷reùñha yad bravãùi hanåmataþ 7.035.015c na bale vidyate tulyo na gatau na matau paraþ 7.035.016a amogha÷àpaiþ ÷àpas tu datto 'sya çùibhiþ purà 7.035.016c na vedità balaü yena balã sann arimardanaþ 7.035.017a bàlye 'py etena yat karma kçtaü ràma mahàbala 7.035.017c tan na varõayituü ÷akyam atibàlatayàsya te 7.035.018a yadi vàsti tv abhipràyas tac chrotuü tava ràghava 7.035.018c samàdhàya matiü ràma ni÷àmaya vadàmy aham 7.035.019a såryadattavarasvarõaþ sumerur nàma parvataþ 7.035.019c yatra ràjyaü pra÷àsty asya keùarã nàma vai pità 7.035.020a tasya bhàryà babhåveùñà hy a¤janeti pari÷rutà 7.035.020c janayàm àsa tasyàü vai vàyur àtmajam uttamam 7.035.021a ÷àli÷åkasamàbhàsaü pràsåtemaü tadà¤janà 7.035.021c phalàny àhartukàmà vai niùkràntà gahane carà 7.035.022a eùa màtur viyogàc ca kùudhayà ca bhç÷àrditaþ 7.035.022c ruroda ÷i÷ur atyarthaü ÷i÷uþ ÷arabharàó iva 7.035.023a tatodyantaü vivasvantaü japà puùpotkaropamam 7.035.023c dadç÷e phalalobhàc ca utpapàta raviü prati 7.035.024a bàlàrkàbhimukho bàlo bàlàrka iva mårtimàn 7.035.024c grahãtukàmo bàlàrkaü plavate 'mbaramadhyagaþ 7.035.025a etasmin plavanàne tu ÷i÷ubhàve hanåmati 7.035.025c devadànavasiddhànàü vismayaþ sumahàn abhåt 7.035.026a nàpy evaü vegavàn vàyur garuóo na manas tathà 7.035.026c yathàyaü vàyuputras tu kramate 'mbaram uttamam 7.035.027a yadi tàvac chi÷or asya ãdç÷au gativikramau 7.035.027c yauvanaü balam àsàdya kathaü vego bhaviùyati 7.035.028a tam anuplavate vàyuþ plavantaü putram àtmanaþ 7.035.028c såryadàhabhayàd rakùaüs tuùàracaya÷ãtalaþ 7.035.029a bahuyojanasàhasraü kramaty eùa tato 'mbaram 7.035.029c pitur balàc ca bàlyàc ca bhàskaràbhyà÷am àgataþ 7.035.030a ÷i÷ur eùa tv adoùaj¤a iti matvà divàkaraþ 7.035.030c kàryaü càtra samàyattam ity evaü na dadàha saþ 7.035.031a yam eva divasaü hy eùa grahãtuü bhàskaraü plutaþ 7.035.031c tam eva divasaü ràhur jighçkùati divàkaram 7.035.032a anena ca paràmçùño ràma såryarathopati 7.035.032c apakràntas tatas trasto ràhu÷ candràrkamardanaþ 7.035.033a sa indrabhavanaü gatvà saroùaþ siühikàsutaþ 7.035.033c abravãd bhrukuñãü kçtvà devaü devagaõair vçtam 7.035.034a bubhukùàpanayaü dattvà candràrkau mama vàsava 7.035.034c kim idaü tat tvayà dattam anyasya balavçtrahan 7.035.035a adyàhaü parvakàle tu jighçkùuþ såryam àgataþ 7.035.035c athànyo ràhur àsàdya jagràha sahasà ravim 7.035.036a sa ràhor vacanaü ÷rutvà vàsavaþ saübhramànvitaþ 7.035.036c utpapàtàsanaü hitvà udvahan kà¤canasrajam 7.035.037a tataþ kailàsakåñàbhaü caturdantaü madasravam 7.035.037c ÷çïgàrakàriõaü pràüùuü svarõaghaõñàññahàsinam 7.035.038a indraþ karãndram àruhya ràhuü kçtvà puraþsaram 7.035.038c pràyàd yatràbhavat såryaþ sahànena hanåmatà 7.035.039a athàtirabhasenàgàd ràhur utsçjya vàsavam 7.035.039c anena ca sa vai dçùña àdhàva¤ ÷ailakåñavat 7.035.040a tataþ såryaü samutsçjya ràhum evam avekùya ca 7.035.040c utpapàta punar vyoma grahãtuü siühikà sutam 7.035.041a utsçjyàrkam imaü ràma àdhàvantaü plavaügamam 7.035.041c dçùñvà ràhuþ paràvçtya mukha÷eùaþ paràïmukhaþ 7.035.042a indram à÷aüsamànas tu tràtàraü siühikàsutaþ 7.035.042c indra indreti saütràsàn muhur muhur abhàùata 7.035.043a ràhor vikro÷amànasya pràg evàlakùitaþ svaraþ 7.035.043c ÷rutvendrovàca màü bhaiùãr ayam enaü nihanmy aham 7.035.044a airàvataü tato dçùñvà mahat tad idam ity api 7.035.044c phalaü taü hastiràjànam abhidudràva màrutiþ 7.035.045a tadàsya dhàvato råpam airàvatajighçkùayà 7.035.045c muhårtam abhavad ghoram indràgnyor iva bhàsvaram 7.035.046a evam àdhàvamànaü tu nàtikruddhaþ ÷acãpatiþ 7.035.046c hastàntenàtimuktena kuli÷enàbhyatàóayat 7.035.047a tato girau papàtaiùa indravajràbhitàóitaþ 7.035.047c patamànasya caitasya vàmo hanur abhajyata 7.035.048a tasmiüs tu patite bàle vajratàóanavihvale 7.035.048c cukrodhendràya pavanaþ prajànàm a÷ivàya ca 7.035.049a viõmåtrà÷ayam àvçtya prajàsv antargataþ prabhuþ 7.035.049c rurodha sarvabhåtàni yathà varùàõi vàsavaþ 7.035.050a vàyuprakopàd bhåtàni nirucchvàsàni sarvataþ 7.035.050c saüdhibhir bhajyamànàni kàùñhabhåtàni jaj¤ire 7.035.051a niþsvadhaü nirvaùañkàraü niùkriyaü dharmavarjitam 7.035.051c vàyuprakopàt trailokyaü nirayastham ivàbabhau 7.035.052a tataþ prajàþ sagandharvàþ sadevàsuramànuùàþ 7.035.052c prajàpatiü samàdhàvann asukhàrtàþ sukhaiùiõaþ 7.035.053a åcuþ prà¤jalayo devà darodaranibhodaràþ 7.035.053c tvayà sma bhagavan sçùñàþ prajànàtha caturvidhàþ 7.035.054a tvayà datto 'yam asmàkam àyuùaþ pavanaþ patiþ 7.035.054c so 'smàn pràõe÷varo bhåtvà kasmàd eùo 'dya sattama 7.035.055a rurodha duþkhaü janayann antaþpura iva striyaþ 7.035.055c tasmàt tvàü ÷araõaü pràptà vàyunopahatà vibho 7.035.056a vàyusaürodhajaü duþkham idaü no nuda ÷atruhan 7.035.057a etat prajànàü ÷rutvà tu prajànàthaþ prajàpatiþ 7.035.057c kàraõàd iti tàn uktvà prajàþ punar abhàùata 7.035.058a yasmin vaþ kàraõe vàyu÷ cukrodha ca rurodha ca 7.035.058c prajàþ ÷çõudhvaü tat sarvaü ÷rotavyaü càtmanaþ kùamam 7.035.059a putras tasyàmare÷ena indreõàdya nipàtitaþ 7.035.059c ràhor vacanam àj¤àya ràj¤à vaþ kopito 'nilaþ 7.035.060a a÷arãraþ ÷arãreùu vàyu÷ carati pàlayan 7.035.060c ÷arãraü hi vinà vàyuü samatàü yàti reõubhiþ 7.035.061a vàyuþ pràõàþ sukhaü vàyur vàyuþ sarvam idaü jagat 7.035.061c vàyunà saüparityaktaü na sukhaü vindate jagat 7.035.062a adyaiva ca parityaktaü vàyunà jagad àyuùà 7.035.062c adyaiveme nirucchvàsàþ kàùñhakuóyopamàþ sthitàþ 7.035.063a tad yàmas tatra yatràste màruto rukprado hi vaþ 7.035.063c mà vinà÷aü gamiùyàma aprasàdyàditeþ sutam 7.035.064a tataþ prajàbhiþ sahitaþ prajàpatiþ; sadevagandharvabhujaügaguhyakaþ 7.035.064c jagàma tatràsyati yatra màrutaþ; sutaü surendràbhihataü pragçhya saþ 7.035.065a tato 'rkavai÷vànarakà¤canaprabhaü; sutaü tadotsaïgagataü sadà gateþ 7.035.065c caturmukho vãkùya kçpàm athàkarot; sadevasiddharùibhujaügaràkùasaþ 7.036.001a tataþ pitàmahaü dçùñvà vàyuþ putravadhàrditaþ 7.036.001c ÷i÷ukaü taü samàdàya uttasthau dhàtur agrataþ 7.036.002a calatkuõóalamaulisraktapanãyavibhåùaõaþ 7.036.002c pàdayor nyapatad vàyus tisro' vasthàya vedhase 7.036.003a taü tu vedavidàdyas tu lambàbharaõa÷obhinà 7.036.003c vàyum utthàpya hastena ÷i÷uü taü parimçùñavàn 7.036.004a spçùñamàtras tataþ so 'tha salãlaü padmajanmanà 7.036.004c jalasiktaü yathà sasyaü punar jãvitam àptavàn 7.036.005a pràõavantam imaü dçùñvà pràõo gandhavaho mudà 7.036.005c cacàra sarvabhåteùu saüniruddhaü yathàpurà 7.036.006a marudrogavinirmuktàþ prajà vai muditàbhavan 7.036.006c ÷ãtavàtavinirmuktàþ padminya iva sàmbujàþ 7.036.007a tatas triyugmas trikakut tridhàmà trida÷àrcitaþ 7.036.007c uvàca devatà brahmà màrutapriyakàmyayà 7.036.008a bho mahendràgnivaruõadhane÷varamahe÷varàþ 7.036.008c jànatàm api tat sarvaü hitaü vakùyàmi ÷råyatàm 7.036.009a anena ÷i÷unà kàryaü kartavyaü vo bhaviùyati 7.036.009c dadatàsya varàn sarve màrutasyàsya tuùñidàn 7.036.010a tataþ sahasranayanaþ prãtiraktaþ ÷ubhànanaþ 7.036.010c ku÷e ÷ayamayãü màlàü samutkùipyedam abravãt 7.036.011a matkarotsçùñavajreõa hanur asya yathà kùataþ 7.036.011c nàmnaiùa kapi÷àrdålo bhavità hanumàn iti 7.036.012a aham evàsya dàsyàmi paramaü varam uttamam 7.036.012c ataþ prabhçti vajrasya mamàvadhyo bhaviùyati 7.036.013a màrtàõóas tv abravãt tatra bhagavàüs timiràpahaþ 7.036.013c tejaso 'sya madãyasya dadàmi ÷atikàü kalàm 7.036.014a yadà tu ÷àstràõy adhyetuü ÷aktir asya bhaviùyati 7.036.014c tadàsya ÷àstraü dàsyàmi yena vàgmã bhaviùyati 7.036.015a varuõa÷ ca varaü pràdàn nàsya mçtyur bhaviùyati 7.036.015c varùàyuta÷atenàpi matpà÷àd udakàd api 7.036.016a yamo 'pi daõóàvadhyatvam arogatvaü ca nitya÷aþ 7.036.016c di÷ate 'sya varaü tuùña aviùàdaü ca saüyuge 7.036.017a gadeyaü màmikà nainaü saüyugeùu vadhiùyati 7.036.017c ity evaü varadaþ pràha tadà hy ekàkùipiïgalaþ 7.036.018a matto madàyudhànàü ca na vadhyo 'yaü bhaviùyati 7.036.018c ity evaü ÷aükareõàpi datto 'sya paramo varaþ 7.036.019a sarveùàü brahmadaõóànàm avadhyo 'yaü bhaviùyati 7.036.019c dãrghàayu÷ ca mahàtmà ca iti brahmàbravãd vacaþ 7.036.020a vi÷vakarmà tu dçùñvainaü bàlasåryopamaü ÷i÷um 7.036.020c ÷ilpinà pravaraþ pràha varam asya mahàmatiþ 7.036.021a vinirmitàni devànàm àyudhànãha yàni tu 7.036.021c teùàü saügràmakàle tu avadhyo 'yaü bhaviùyati 7.036.022a tataþ suràõàü tu varair dçùñvà hy enam akaükçtam 7.036.022c caturmukhas tuùñamukho vàyum àha jagadguruþ 7.036.023a amitràõàü bhayakaro mitràõàm abhayaükaraþ 7.036.023c ajeyo bhavità te 'tra putro màrutamàrutiþ 7.036.024a ràvaõotsàdanàrthàni ràmaprãtikaràõi ca 7.036.024c romaharùakaràõy eùa kartà karmàõi saüyuge 7.036.025a evam uktvà tam àmantrya màrutaü te 'maraiþ saha 7.036.025c yathàgataü yayuþ sarve pitàmahapurogamàþ 7.036.026a so 'pi gandhavahaþ putraü pragçhya gçham ànayat 7.036.026c a¤janàyàstam àkhyàya varaü dattaü viniþsçtaþ 7.036.027a pràpya ràma varàn eùa varadànabalànvitaþ 7.036.027c balenàtmani saüsthena so 'påryata yathàrõavaþ 7.036.028a balenàpåryamàõo hi eùa vànarapuügavaþ 7.036.028c à÷rameùu maharùãõàm aparàdhyati nirbhayaþ 7.036.029a srugbhàõóàn agnihotraü ca valkalànàü ca saücayàn 7.036.029c bhagnavicchinnavidhvastàn su÷àntànàü karoty ayam 7.036.030a sarveùàü brahmadaõóànàm avadhyaü brahmaõà kçtam 7.036.030c jànanta çùayas taü vai kùamante tasya nitya÷aþ 7.036.031a yadà keùariõà tv eùa vàyunà sà¤janena ca 7.036.031c pratiùiddho 'pi maryàdàü laïghayaty eva vànaraþ 7.036.032a tato maharùayaþ kruddhà bhçgvaïgirasavaü÷ajàþ 7.036.032c ÷epur enaü raghu÷reùñha nàtikruddhàtimanyavaþ 7.036.033a bàdhase yat samà÷ritya balam asmàn plavaügama 7.036.033c tad dãrghakàlaü vettàsi nàsmàkaü ÷àpamohitaþ 7.036.034a tatas tu hçtatejaujà maharùivacanaujasà 7.036.034c eùo ÷ramàõi nànyeti mçdubhàvagata÷ caran 7.036.035a atha çkùarajà nàma vàlisugrãvayoþ pità 7.036.035c sarvavànararàjàsãt tejasà iva bhàskaraþ 7.036.036a sa tu ràjyaü ciraü kçtvà vànaràõàü harã÷varaþ 7.036.036c tatas tvarkùarajà nàma kàladharmeõa saügataþ 7.036.037a tasminn astamite vàlã mantribhir mantrakovidaiþ 7.036.037c pitrye pade kçto ràjà sugrãvo vàlinaþ pade 7.036.038a sugrãveõa samaü tv asya advaidhaü chidravarjitam 7.036.038c ahàryaü sakhyam abhavad anilasya yathàgninà 7.036.039a eùa ÷àpava÷àd eva na vedabalam àtmanaþ 7.036.039c vàlisugrãvayor vairaü yadà ràmasamutthitam 7.036.040a na hy eùa ràma sugrãvo bhràmyamàõo 'pi vàlinà 7.036.040c vedayàno na ca hy eùa balam àtmani màrutiþ 7.036.041a paràkramotsàha matipratàpaiþ; sau÷ãlyamàdhuryanayànayai÷ ca 7.036.041c gàmbhãryacàturyasuvãryadhairyair; hanåmataþ ko 'py adhiko 'sti loke 7.036.042a asau purà vyàkaraõaü grahãùyan; såryonmukhaþ pçùñhagamaþ kapãndraþ 7.036.042c udyadgirer astagiriü jagàma; granthaü mahad dhàrayad aprameyaþ 7.036.043a pravãvivikùor iva sàgarasya; lokàn didhakùor iva pàvakasya 7.036.043c lokakùayeùv eva yathàntakasya; hanåmataþ sthàsyati kaþ purastàt 7.036.044a eùo 'pi cànye ca mahàkapãndràþ; sugrãvamaindadvividàþ sanãlàþ 7.036.044c satàratàreyanalàþ sarambhàs; tvatkàraõàd ràma surair hi sçùñàþ 7.036.045a tad etat kathitaü sarvaü yan màü tvaü paripçcchasi 7.036.045c hanåmato bàlabhàve karmaitat kathitaü mayà 7.036.046a dçùñaþ saübhàùita÷ càsi ràma gacchamahe vayam 7.036.046c evam uktvà gatàþ sarve çùayas te yathàgatam 7.037.001a vimç÷ya ca tato ràmo vayasyam akutobhayam 7.037.001c pratardanaü kà÷ipatiü pariùvajyedam abravãt 7.037.002a dar÷ità bhavatà prãtir dar÷itaü sauhçdaü param 7.037.002c udyoga÷ ca kçto ràjan bharatena tvayà saha 7.037.003a tad bhavàn adya kà÷eyãü purãü vàràõasãü vraja 7.037.003c ramaõãyàü tvayà guptàü supràkàràü sutoraõàm 7.037.004a etàvad uktvà utthàya kàkutsthaþ paramàsanàt 7.037.004c paryaùvajata dharmàtmà nirantaram urogatam 7.037.005a visçjya taü vayasyaü sa svàgatàn pçthivãpatãn 7.037.005c prahasan ràghavo vàkyam uvàca madhuràkùaram 7.037.006a bhavatàü prãtir avyagrà tejasà parirakùità 7.037.006c dharma÷ ca niyato nityaü satyaü ca bhavatàü sadà 7.037.007a yuùmàkaü ca prabhàvena tejasà ca mahàtmanàm 7.037.007c hato duràtmà durbuddhã ràvaõo ràkùasàdhipaþ 7.037.008a hetumàtram ahaü tatra bhavatàü tejasàü hataþ 7.037.008c ràvaõaþ sagaõo yuddhe saputraþ sahabàndhavaþ 7.037.009a bhavanta÷ ca samànãtà bharatena mahàtmanà 7.037.009c ÷rutvà janakaràjasya kànane tanayàü hçtàm 7.037.010a udyuktànàü ca sarveùàü pàrthivànàü mahàtmanàm 7.037.010c kàlo hy atãtaþ sumahàn gamane rocatàü matiþ 7.037.011a pratyåcus taü ca ràjàno harùeõa mahatànvitàþ 7.037.011c diùñyà tvaü vijayã ràma ràjyaü càpi pratiùñhitam 7.037.012a diùñyà pratyàhçtà sãtà diùñyà ÷atruþ paràjitaþ 7.037.012c eùa naþ paramaþ kàma eùà naþ kãrtir uttamà 7.037.013a yat tvàü vijayinaü ràma pa÷yàmo hata÷àtravam 7.037.013c upapannaü ca kàkutstha yat tvam asmàn pra÷aüsasi 7.037.014a pra÷aüsàrhà hi jànanti pra÷aüsàü vaktum ãdç÷ãm 7.037.014c àpçcchàmo gamiùyàmo hçdistho naþ sadà bhavàn 7.037.015a bhavec ca te mahàràja prãtir asmàsu nityadà 7.038.001a te prayàtà mahàtmànaþ pàrthivàþ sarvato di÷am 7.038.001c kampayanto mahãü vãràþ svapuràõi prahçùñavat 7.038.002a akùauhiõã sahasrais te samavetàs tv aneka÷aþ 7.038.002c hçùñàþ pratigatàþ sarve ràghavàrthe samàgatàþ 7.038.003a åcu÷ caiva mahãpàlà baladarpasamanvitàþ 7.038.003c na nàma ràvaõaü yuddhe pa÷yàmaþ purataþ sthitam 7.038.004a bharatena vayaü pa÷càt samànãtà nirarthakam 7.038.004c hatà hi ràkùasàs tatra pàrthivaiþ syur na saü÷ayaþ 7.038.005a ràmasya bàhuvãryeõa pàlità lakùmaõasya ca 7.038.005c sukhaü pàre samudrasya yudhyema vigatajvaràþ 7.038.006a età÷ cànyà÷ ca ràjànaþ kathàs tatra sahasra÷aþ 7.038.006c kathayantaþ svaràùñràõi vivi÷us te mahàrathàþ 7.038.007a yathàpuràõi te gatvà ratnàni vividhàni ca 7.038.007c ràmàya priyakàmàrtham upahàràn nçpà daduþ 7.038.008a a÷vàn ratnàni vastràõi hastina÷ ca madotkañàn 7.038.008c candanàni ca divyàni divyàny àbharaõàni ca 7.038.009a bharato lakùmaõa÷ caiva ÷atrughna÷ ca mahàrathaþ 7.038.009c àdàya tàni ratnàni ayodhyàm agaman punaþ 7.038.010a àgatà÷ ca purãü ramyàm ayodhyàü puruùarùabhàþ 7.038.010c daduþ sarvàõi ratnàni ràghavàya mahàtmane 7.038.011a pratigçhya ca tat sarvaü prãtiyuktaþ sa ràghavaþ 7.038.011c sarvàõi tàni pradadau sugrãvàya mahàtmane 7.038.012a vibhãùaõàya ca dadau ye cànye çkùavànaràþ 7.038.012c hanåmatpramukhà vãrà ràkùasà÷ ca mahàbalàþ 7.038.013a te sarve hçùñamanaso ràmadattàni tàny atha 7.038.013c ÷irobhir dhàrayàm àsur bàhubhi÷ ca mahàbalàþ 7.038.014a papu÷ caiva sugandhãni madhåni vividhàni ca 7.038.014c màüsàni ca sumçùñàni phalàny àsvàdayanti ca 7.038.015a evaü teùàü nivasatàü màsaþ sàgro gatas tadà 7.038.015c muhårtam iva tat sarvaü ràmabhaktyà samarthayan 7.038.016a reme ràmaþ sa taiþ sàrdhaü vànaraiþ kàmaråpibhiþ 7.038.016c ràjabhi÷ ca mahàvãryai ràkùasai÷ ca mahàbalaiþ 7.038.017a evaü teùàü yayau màso dvitãyaþ ÷ai÷iraþ sukham 7.038.017c vànaràõàü prahçùñànàü ràkùasànàü ca sarva÷aþ 7.039.001a tathà sma teùàü vasatàm çkùavànararakùasàm 7.039.001c ràghavas tu mahàtejàþ sugrãvam idam abravãt 7.039.002a gamyatàü saumya kiùkindhàü duràdharùaü suràsuraiþ 7.039.002c pàlayasva sahàmàtyai ràjyaü nihatakaõñakam 7.039.003a aïgadaü ca mahàbàho prãtyà paramayànvitaþ 7.039.003c pa÷ya tvaü hanumantaü ca nalaü ca sumahàbalam 7.039.004a suùeõaü ÷va÷uraü ÷åraü tàraü ca balinàü varam 7.039.004c kumudaü caiva durdharùaü nãlaü ca sumahàbalam 7.039.005a vãraü ÷atabaliü caiva maindaü dvividam eva ca 7.039.005c gajaü gavàkùaü gavayaü ÷arabhaü ca mahàbalam 7.039.006a çkùaràjaü ca durdharùaü jàmbavantaü mahàbalam 7.039.006c pa÷ya prãtisamàyukto gandhamàdanam eva ca 7.039.007a ye cànye sumahàtmàno madarthe tyaktajãvitàþ 7.039.007c pa÷ya tvaü prãtisaüyukto mà caiùàü vipriyaü kçthàþ 7.039.008a evam uktvà ca sugrãvaü pra÷asya ca punaþ punaþ 7.039.008c vibhãùaõam athovàca ràmo madhurayà girà 7.039.009a taïkàü pra÷àdhi dharmeõa saümato hy asi pàrthiva 7.039.009c purasya ràkùasànàü ca bhràtur vai÷varaõasya ca 7.039.010a mà ca buddhim adharme tvaü kuryà ràjan kathaü cana 7.039.010c buddhimanto hi ràjàno dhruvam a÷nanti medinãm 7.039.011a ahaü ca nitya÷o ràjan sugrãvasahitas tvayà 7.039.011c smartavyaþ parayà prãtyà gaccha tvaü vigatajvaraþ 7.039.012a ràmasya bhàùitaü ÷rutvà çùkavànararàkùasàþ 7.039.012c sàdhu sàdhv iti kàkutsthaü pra÷a÷aüsuþ punaþ punaþ 7.039.013a tava buddhir mahàbàho vãryam adbhutam eva ca 7.039.013c màdhuryaü paramaü ràma svayambhor iva nityadà 7.039.014a teùàm evaü bruvàõànàü vànaràõàü ca rakùasàm 7.039.014c hanåmatpraõato bhåtvà ràghavaü vàkyam abravãt 7.039.015a sneho me paramo ràjaüs tvayi nityaü pratiùñhitaþ 7.039.015c bhakti÷ ca niyatà vãra bhàvo nànyatra gacchati 7.039.016a yàvad ràmakathàü vãra ÷roùye 'haü pçthivãtale 7.039.016c tàvac charãre vatsyantu mama pràõà na saü÷ayaþ 7.039.017a evaü bruvàõaü ràjendro hanåmantam athàsanàt 7.039.017c utthàya ca pariùvajya vàkyam etad uvàca ha 7.039.018a evam etat kapi÷reùñha bhavità nàtra saü÷ayaþ 7.039.018c lokà hi yàvat sthàsyanti tàvat sthàsyati me kathà 7.039.019a cariùyati kathà yàval lokàn eùà hi màmikà 7.039.019c tàvac charãre vatsyanti pràõàs tava na saü÷ayaþ 7.039.020a tato 'sya hàraü candràbhaü mucya kaõñhàt sa ràghavaþ 7.039.020c vaidåryataralaü snehàd àbabandhe hanåmati 7.039.021a tenorasi nibaddhena hàreõa sa mahàkapiþ 7.039.021c raràja hema÷ailendra÷ candreõàkràntamastakaþ 7.039.022a ÷rutvà tu ràghavasyaitad utthàyotthàya vànaràþ 7.039.022c praõamya ÷irasà pàdau prajagmus te mahàbalàþ 7.039.023a sugrãva÷ caiva ràmeõa pariùvakto mahàbhujaþ 7.039.023c vibhãùaõa÷ ca dharmàtmà nirantaram urogataþ 7.039.024a sarve ca te bàùpagalàþ sà÷runetrà vicetasaþ 7.039.024c saümåóhà iva duþkhena tyajante ràghavaü tadà 7.040.001a visçjya ca mahàbàhur çkùavànararàkùasàn 7.040.001c bhràtçbhiþ sahito ràmaþ pramumoda sukhã sukham 7.040.002a athàparàhõasamaye bhràtçbhiþ saha ràghavaþ 7.040.002c ÷u÷ràva madhuràü vàõãm antarikùàt prabhàùitàm 7.040.003a saumya ràma nirãkùasva saumyena vadanena màm 7.040.003c kailàsa÷ikharàt pràptaü viddhi màü puùkaraü prabho 7.040.004a tava ÷àsanam àj¤àya gato 'smi dhanadaü prati 7.040.004c upasthàtuü nara÷reùñha sa ca màü pratyabhàùata 7.040.005a nirjitas tvaü narendreõa ràghaveõa mahàtmanà 7.040.005c nihatya yudhi durdharùaü ràvaõaü ràkùasàdhipam 7.040.006a mamàpi paramà prãtir hate tasmin duràtmani 7.040.006c ràvaõe sagaõe saumya saputràmàtyabàndhave 7.040.007a sa tvaü ràmeõa laïkàyàü nirjitaþ paramàtmanà 7.040.007c vaha saumya tam eva tvam aham àj¤àpayàmi te 7.040.008a eùa me paramaþ kàmo yat tvaü ràghavanandanam 7.040.008c vaher lokasya saüyànaü gacchasva vigatajvaraþ 7.040.009a tacchàsanam ahaü j¤àtvà dhanadasya mahàtmanaþ 7.040.009c tvatsakà÷aü punaþ pràptaþ sa evaü pratigçhõa màm 7.040.010a bàóham ity eva kàkutsthaþ puùpakaü samapåjayat 7.040.010c làjàkùatai÷ ca puùpai÷ ca gandhai÷ ca susugandhibhiþ 7.040.011a gamyatàü ca yathàkàmam àgacches tvaü yadà smare 7.040.011c evam astv iti ràmeõa visçùñaþ puùpakaþ punaþ 7.040.011e abhipretàü di÷aü pràyàt puùpakaþ puùpabhåùitaþ 7.040.012a evam antarhite tasmin puùpake vividhàtmani 7.040.012c bharataþ prà¤jalir vàkyam uvàca raghunandanam 7.040.013a atyadbhutàni dç÷yante tvayi ràjyaü pra÷àsati 7.040.013c amànuùàõàü sattvànàü vyàhçtàni muhur muhuþ 7.040.014a anàmayàc ca martyànàü sàgro màso gato hy ayam 7.040.014c jãrõànàm api sattvànàü mçtyur nàyàti ràghava 7.040.015a putràn nàryaþ prasåyante vapuùmanta÷ ca mànavàþ 7.040.015c harùa÷ càbhyadhiko ràja¤ janasya puravàsinaþ 7.040.016a kàle ca vàsavo varùaü pàtayaty amçtopamam 7.040.016c vàyava÷ càpi vàyante spar÷avantaþ sukhapradàþ 7.040.017a ãdç÷o na÷ ciraü ràjà bhavatv iti nare÷vara 7.040.017c kathayanti pure paurà janà janapadeùu ca 7.040.018a età vàcaþ sumadhurà bharatena samãritàþ 7.040.018c ÷rutvà ràmo mudà yuktaþ pramumoda sukhã sukham 7.041.001a sa visçjya tato ràmaþ puùpakaü hemabhåùitam 7.041.001c pravive÷a mahàbàhur a÷okavanikàü tadà 7.041.002a candanàgaru cåtai÷ ca tuïga kàleyakair api 7.041.002c devadàruvanai÷ càpi samantàd upa÷obhitàm 7.041.003a priyaïgubhiþ kadambai÷ ca tathà kurabakair api 7.041.003c jambåbhiþ pàñalãbhi÷ ca kovidàrai÷ ca saüvçtàm 7.041.004a sarvadà kusumai ramyaiþ phalavadbhir manoramaiþ 7.041.004c càrupallavapuùpàóhyair mattabhramarasaükulaiþ 7.041.005a kokilair bhçïgaràjai÷ ca nànàvarõai÷ ca pakùibhiþ 7.041.005c ÷obhitàü ÷ata÷a÷ citrai÷ cåtavçkùàvataüsakaiþ 7.041.006a ÷àtakumbhanibhàþ ke cit ke cid agni÷ikhopamàþ 7.041.006c nãlà¤jananibhà÷ cànye bhànti tatra sma pàdapàþ 7.041.007a dãrghikà vividhàkàràþ pårõàþ paramavàriõà 7.041.007c mahàrhamaõisopànasphañikàntarakuññimàþ 7.041.008a phullapadmotpalavanà÷ cakravàkopa÷obhitàþ 7.041.008c pràkàrair vividhàkàraiþ ÷obhità÷ ca ÷ilàtalaiþ 7.041.009a tatra tatra vanodde÷e vaidåryamaõisaünibhaiþ 7.041.009c ÷àdvalaiþ paramopetàþ puùpitadrumasaüyutàþ 7.041.010a nandanaü hi yathendrasya bràhmaü caitrarathaü yathà 7.041.010c tathàråpaü hi ràmasya kànanaü tan nive÷itam 7.041.011a bahvàsanagçhopetàü latàgçhasamàvçtàm 7.041.011c a÷okavanikàü sphãtàü pravi÷ya raghunandanaþ 7.041.012a àsane tu ÷ubhàkàre puùpastabakabhåùite 7.041.012c kuthàstaraõasaüvãte ràmaþ saüniùasàda ha 7.041.013a sãtàü saügçhya bàhubhyàü madhumaireyam uttamam 7.041.013c pàyayàm àsa kàkutsthaþ ÷acãm indro yathàmçtam 7.041.014a màüsàni ca vicitràõi phalàni vividhàni ca 7.041.014c ràmasyàbhyavahàràrthaü kiükaràs tårõam àharan 7.041.015a upançtyanti ràjànaü nçtyagãtavi÷àradàþ 7.041.015c bàlà÷ ca råpavatya÷ ca striyaþ pànava÷aü gatàþ 7.041.016a evaü ràmo mudà yuktà sãtàü surucirànanàm 7.041.016c ramayàm àsa vaidehãm ahany ahani devavat 7.041.017a tathà tu ramamàõasya tasyaivaü ÷i÷iraþ ÷ubhaþ 7.041.017c atyakràman narendrasya ràghavasya mahàtmanaþ 7.041.018a pårvàhõe paurakçtyàni kçtvà dharmeõa dharmavit 7.041.018c ÷eùaü divasabhàgàrdham antaþpuragato 'bhavat 7.041.019a sãtà ca devakàryàõi kçtvà paurvàhõikàni tu 7.041.019c ÷va÷råõàm avi÷eùeõa sarvàsàü prà¤jaliþ sthità 7.041.020a tato ràmam upàgacchad vicitrabahubhåùaõà 7.041.020c triviùñape sahasràkùam upaviùñaü yathà ÷acã 7.041.021a dçùñvà tu ràghavaþ patnãü kalyàõena samanvitàm 7.041.021c praharùam atulaü lebhe sàdhu sàdhv iti càbravãt 7.041.022a apatyalàbho vaidehi mamàyaü samupasthitaþ 7.041.022c kim icchasi hi tad bråhi kaþ kàmaþ kriyatàü tava 7.041.023a prahasantã tu vaidehã ràmaü vàkyam athàbravãt 7.041.023c tapovanàni puõyàni draùñum icchàmi ràghava 7.041.024a gaïgàtãre niviùñàni çùãõàü puõyakarmaõàm 7.041.024c phalamålà÷inàü vãra pàdamåleùu vartitum 7.041.025a eùa me paramaþ kàmo yan målaphalabhojiùu 7.041.025c apy ekaràtraü kàkutstha vaseyaü puõya÷àliùu 7.041.026a tatheti ca pratij¤àtaü ràmeõàkliùñakarmaõà 7.041.026c visrabdhà bhava vaidehi ÷vo gamiùyasy asaü÷ayam 7.041.027a evam uktvà tu kàkutstho maithilãü janakàtmajàm 7.041.027c madhyakakùàntaraü ràmo nirjagàma suhçdvçtaþ 7.042.001a tatropaviùñaü ràjànam upàsante vicakùaõàþ 7.042.001c kathànàü bahuråpàõàü hàsya kàràþ samantataþ 7.042.002a vijayo madhumatta÷ ca kà÷yapaþ piïgalaþ ku÷aþ 7.042.002c suràjiþ kàliyo bhadro dantavakraþ samàgadhaþ 7.042.003a ete kathà bahuvidhà parihàsasamanvitàþ 7.042.003c kathayanti sma saühçùñà ràghavasya mahàtmanaþ 7.042.004a tataþ kathàyàü kasyàü cid ràghavaþ samabhàùata 7.042.004c kàþ kathà nagare bhadra vartante viùayeùu ca 7.042.005a màm à÷ritàni kàny àhuþ paurajànapadà janàþ 7.042.005c kiü ca sãtàü samà÷ritya bharataü kiü nu lakùmaõam 7.042.006a kiü nu ÷atrughnam à÷ritya kaikeyãü màtaraü ca me 7.042.006c vaktavyatàü ca ràjàno nave ràjye vrajanti hi 7.042.007a evam ukte tu ràmeõa bhadraþ prà¤jalir abravãt 7.042.007c sthitàþ kathàþ ÷ubhà ràjan vartante puravàsinàm 7.042.008a ayaü tu vijayaþ saumya da÷agrãvavadhà÷ritaþ 7.042.008c bhåyiùñhaü svapure pauraiþ kathyate puruùarùabha 7.042.009a evam uktas tu bhadreõa ràghavo vàkyam abravãt 7.042.009c kathayasva yathà tathyaü sarvaü nirava÷eùataþ 7.042.010a ÷ubhà÷ubhàni vàkyàni yàny àhuþ puravàsinaþ 7.042.010c ÷rutvedànãü ÷ubhaü kuryàü na kuryàm a÷ubhàni ca 7.042.011a kathayasva ca visrabdho nirbhayo vigatajvaraþ 7.042.011c kathayante yathà paurà janà janapadeùu ca 7.042.012a ràghaveõaivam uktas tu bhadraþ suruciraü vacaþ 7.042.012c pratyuvàca mahàbàhuü prà¤jaliþ susamàhitaþ 7.042.013a ÷çõu ràjan yathà pauràþ kathayanti ÷ubhà÷ubham 7.042.013c catvaràpaõarathyàsu vaneùåpavaneùu ca 7.042.014a duùkaraü kçtavàn ràmaþ samudre setubandhanam 7.042.014c akçtaü pårvakaiþ kai÷ cid devair api sadànavaiþ 7.042.015a ràvaõa÷ ca duràdharùo hataþ sabalavàhanaþ 7.042.015c vànarà÷ ca va÷aü nãtà çùkà÷ ca saha ràkùasaiþ 7.042.016a hatvà ca ràvaõaü yuddhe sãtàm àhçtya ràghavaþ 7.042.016c amarùaü pçùñhataþ kçtvà svave÷ma punar ànayat 7.042.017a kãdç÷aü hçdaye tasya sãtàsaübhogajaü sukham 7.042.017c aïkam àropya hi purà ràvaõena balàd dhçtàm 7.042.018a laïkàm api punar nãtàm a÷okavanikàü gatàm 7.042.018c rakùasàü va÷am àpannàü kathaü ràmo na kutsate 7.042.019a asmàkam api dàreùu sahanãyaü bhaviùyati 7.042.019c yathà hi kurute ràjà prajà tam anuvartate 7.042.020a evaü bahuvidhà vàco vadanti puravàsinaþ 7.042.020c nagareùu ca sarveùu ràja¤ janapadeùu ca 7.042.021a tasyaitad bhàùitaü ÷rutvà ràghavaþ paramàrtavat 7.042.021c uvàca sarvàn suhçdaþ katham etan nivedyatàm 7.042.022a sarve tu ÷irasà bhåmàv abhivàdya praõamya ca 7.042.022c pratyåcå ràghavaü dãnam evam etan na saü÷ayaþ 7.042.023a ÷rutvà tu vàkyaü kàkutsthaþ sarveùàü samudãritam 7.042.023c visarjayàm àsa tadà sarvàüs tठ÷atrutàpanaþ 7.043.001a visçjya tu suhçdvargaü buddhyà ni÷citya ràghavaþ 7.043.001c samãpe dvàþstham àsãnam idaü vacanam abravãt 7.043.002a ÷ãghram ànaya saumitriü lakùmaõaü ÷ubhalakùaõam 7.043.002c bharataü ca mahàbàhuü ÷atrughnaü càparàjitam 7.043.003a ràmasya bhàùitaü ÷rutvà dvàþstho mårdhni kçtà¤jaliþ 7.043.003c lakùmaõasya gçhaü gatva pravive÷ànivàritaþ 7.043.004a uvàca ca tadà vàkyaü vardhayitvà kçtà¤jaliþ 7.043.004c draùñum icchasi ràjà tvàü gamyatàü tatra màciram 7.043.005a bàóham ity eva saumitriþ ÷rutvà ràghava ÷àsanam 7.043.005c pràdravad ratham àruhya ràghavasya nive÷anam 7.043.006a prayàntaü lakùmaõaü dçùñvà dvàþstho bharatam antikàt 7.043.006c uvàca prà¤jalir vàkyaü ràjà tvàü draùñum icchati 7.043.007a bharatas tu vacaþ ÷rutvà dvàþsthàd ràmasamãritam 7.043.007c utpapàtàsanàt tårõaü padbhyàm eva tato 'gamat 7.043.008a dçùñvà prayàntaü bharataü tvaramàõaþ kçtà¤jaliþ 7.043.008c ÷atrughnabhavanaü gatvà tato vàkyaü jagàda ha 7.043.009a ehy àgaccha raghu÷reùñha ràjà tvàü draùñum icchati 7.043.009c gato hi lakùmaõaþ pårvaü bharata÷ ca mahàya÷àþ 7.043.010a ÷rutvà tu vacanaü tasya ÷atrughno ràma÷àsanam 7.043.010c ÷irasà vandya dharaõãü prayayau yatra ràghavaþ 7.043.011a kumàràn àgatठ÷rutvà cintàvyàkulitendriyaþ 7.043.011c avàk÷irà dãnamanà dvàþsthaü vacanam abravãt 7.043.012a prave÷aya kumàràüs tvaü matsamãpaü tvarànvitaþ 7.043.012c eteùu jãvitaü mahyam ete pràõà bahi÷caràþ 7.043.013a àj¤aptàs tu narendreõa kumàràþ ÷uklavàsasaþ 7.043.013c prahvàþ prà¤jalayo bhåtvà vivi÷us te samàhitàþ 7.043.014a te tu dçùñvà mukhaü tasya sagrahaü ÷a÷inaü yathà 7.043.014c saüdhyàgatam ivàdityaü prabhayà parivarjitam 7.043.015a bàùpapårõe ca nayane dçùñva ràmasya dhãmataþ 7.043.015c hata÷obhàü yathà padmaü mukhaü vãkùya ca tasya te 7.043.016a tato 'bhivàdya tvaritàþ pàdau ràmasya mårdhabhiþ 7.043.016c tasthuþ samàhitàþ sarve ràma÷ cà÷råõy avartayat 7.043.017a tàn pariùvajya bàhubhyàm utthàpya ca mahàbhujaþ 7.043.017c àsaneùv àdhvam ity uktvà tato vàkyaü jagàda ha 7.043.018a bhavanto mama sarvasvaü bhavanto mama jãvitam 7.043.018c bhavadbhi÷ ca kçtaü ràjyaü pàlayàmi nare÷varàþ 7.043.019a bhavantaþ kçta÷àstràrthà buddhau ca pariniùñhitàþ 7.043.019c saübhåya ca madartho 'yam anveùñavyo nare÷varàþ 7.044.001a teùàü samupaviùñànàü sarveùàü dãnacetasàm 7.044.001c uvàca vàkyaü kàkutstho mukhena pari÷uùyatà 7.044.002a sarve ÷çõuta bhadraü vo mà kurudhvaü mano 'nyathà 7.044.002c pauràõàü mama sãtàyàü yàdç÷ã vartate kathà 7.044.003a pauràpavàdaþ sumahàüs tathà janapadasya ca 7.044.003c vartate mayi bãbhatsaþ sa me marmàõi kçntati 7.044.004a ahaü kila kule jata ikùvàkåõàü mahàtmanàm 7.044.004c sãtàü pàpasamàcàràm ànayeyaü kathaü pure 7.044.005a jànàsi hi yathà saumya daõóake vijane vane 7.044.005c ràvaõena hçtà sãtà sa ca vidhvaüsito mayà 7.044.006a pratyakùaü tava saumitre devanàü havyavàhanaþ 7.044.006c apàpàü maithilãm àha vàyu÷ càkà÷agocaraþ 7.044.007a candràdityau ca ÷aüsete suràõàü saünidhau purà 7.044.007c çùãõàü caiva sarveùàm apàpàü janakàtmajàm 7.044.008a evaü ÷uddha samàcàrà devagandharvasaünidhau 7.044.008c laïkàdvãpe mahendreõa mama haste nive÷ità 7.044.009a antaràtmà ca me vetti sãtàü ÷uddhàü ya÷asvinãm 7.044.009c tato gçhãtvà vaidehãm ayodhyàm aham àgataþ 7.044.010a ayaü tu me mahàn vàdaþ ÷oka÷ ca hçdi vartate 7.044.010c pauràpavàdaþ sumahàüs tathà janapadasya ca 7.044.011a akãrtir yasya gãyeta loke bhåtasya kasya cit 7.044.011c pataty evàdhamàül lokàn yàvac chabdaþ sa kãrtyate 7.044.012a akãrtir nindyate daivaiþ kãrtir deveùu påjyate 7.044.012c kãrtyarthaü ca samàrambhaþ sarva eva mahàtmanàm 7.044.013a apy ahaü jãvitaü jahyàü yuùmàn và puruùarùabhàþ 7.044.013c apavàdabhayàd bhãtàþ kiü punar janakàtmajàm 7.044.014a tasmàd bhavantaþ pa÷yantu patitaü ÷okasàgare 7.044.014c na hi pa÷yàmy ahaü bhåyaþ kiü cid duþkham ato 'dhikam 7.044.015a ÷vas tvaü prabhàte saumitre sumantràdhiùñhitaü ratham 7.044.015c àruhya sãtàm àropya viùayànte samutsçja 7.044.016a gaïgàyàs tu pare pàre vàlmãkeþ sumahàtmanaþ 7.044.016c à÷ramo divyasaükà÷as tamasàtãram à÷ritaþ 7.044.017a tatrainàü vijane kakùe visçjya raghunandana 7.044.017c ÷ãghram àgaccha saumitre kuruùva vacanaü mama 7.044.018a na càsmi prativaktavyaþ sãtàü prati kathaü cana 7.044.018c aprãtiþ paramà mahyaü bhavet tu prativàrite 7.044.019a ÷àpità÷ ca mayà yåyaü bhujàbhyàü jãvitena ca 7.044.019c ye màü vàkyàntare bråyur anunetuü kathaü cana 7.044.020a mànayantu bhavanto màü yadi macchàsane sthitàþ 7.044.020c ito 'dya nãyatàü sãtà kuruùva vacanaü mama 7.044.021a pårvam ukto 'ham anayà gaïgàtãre mahà÷ramàn 7.044.021c pa÷yeyam iti tasyà÷ ca kàmaþ saüvartyatàm ayam 7.044.022a evam uktvà tu kàkutstho bàùpeõa pihitekùaõaþ 7.044.022c pravive÷a sa dharmàtmà bhràtçbhiþ parivàritaþ 7.045.001a tato rajanyàü vyuùñàyàü lakùmaõo dãnacetanaþ 7.045.001c sumantram abravãd vàkyaü mukhena pari÷uùyatà 7.045.002a sàrathe turagठ÷ãghraü yojayasva rathottame 7.045.002c svàstãrõaü ràjabhavanàt sãtàyà÷ càsanaü ÷ubham 7.045.003a sãtà hi ràjabhavanàd à÷ramaü puõyakarmaõàm 7.045.003c mayà netà maharùãõàü ÷ãghram ànãyatàü rathaþ 7.045.004a sumantras tu tathety uktvà yuktaü paramavàjibhiþ 7.045.004c rathaü suruciraprakhyaü svàstãrõaü sukha÷ayyayà 7.045.005a àdàyovàca saumitriü mitràõàü harùavardhanam 7.045.005c ratho 'yaü samanupràpto yat kàryaü kriyatàü prabho 7.045.006a evam uktaþ sumantreõa ràjave÷ma sa lakùmaõaþ 7.045.006c pravi÷ya sãtàm àsàdya vyàjahàra nararùabhaþ 7.045.007a gaïgàtãre mayà devi munãnàm à÷rame ÷ubhe 7.045.007c ÷ãghraü gatvopaneyàsi ÷àsanàt pàrthivasya naþ 7.045.008a evam uktà tu vaidehã lakùmaõena mahàtmanà 7.045.008c praharùam atulaü lebhe gamanaü càbhyarocayat 7.045.009a vàsàüsi ca mahàrhàõi ratnàni vividhàni ca 7.045.009c gçhãtvà tàni vaidehã gamanàyopacakrame 7.045.010a imàni munipatnãnàü dàsyàmy àbharaõàny aham 7.045.010c saumitris tu tathety uktvà ratham àropya maithilãm 7.045.010e prayayau ÷ãghraturago ràmasyàj¤àm anusmaran 7.045.011a abravãc ca tadà sãtà lakùmaõaü lakùmivardhanam 7.045.011c a÷ubhàni bahåny adya pa÷yàmi raghunandana 7.045.012a nayanaü me sphuraty adya gàtrotkampa÷ ca jàyate 7.045.012c hçdayaü caiva saumitre asvastham iva lakùaye 7.045.013a autsukyaü paramaü càpi adhçti÷ ca parà mama 7.045.013c ÷ånyàm iva ca pa÷yàmi pçthivãü pçthulocana 7.045.014a api svasti bhavet tasya bhràtus te bhràtçbhiþ saha 7.045.014c ÷va÷råõàü caiva me vãra sarvàsàm avi÷eùataþ 7.045.015a pure janapade caiva ku÷alaü pràõinàm api 7.045.015c ity a¤jalikçtà sãtà devatà abhyayàcata 7.045.016a lakùmaõo 'rthaü tu taü ÷rutvà ÷irasà vandya maithilãm 7.045.016c ÷ivam ity abravãd dhçùño hçdayena vi÷uùyatà 7.045.017a tato vàsam upàgamya gomatãtãra à÷rame 7.045.017c prabhàte punar utthàya saumitriþ såtam abravãt 7.045.018a yojayasva rathaü ÷ãghram adya bhàgãrathã jalam 7.045.018c ÷irasà dhàrayiùyàmi tryambakaþ parvate yathà 7.045.019a so '÷vàn vicàrayitvà÷u rathe yuktvà manojavàn 7.045.019c àrohasveti vaidehãü såtaþ prà¤jalir abravãt 7.045.020a sà tu såtasya vacanàd àruroha rathottamam 7.045.020c sãtà saumitriõà sàrdhaü sumitreõa ca dhãmatà 7.045.021a athàrdhadivasaü gatvà bhàgãrathyà jalà÷ayam 7.045.021c nirãkùya lakùmaõo dãnaþ praruroda mahàsvanam 7.045.022a sãtà tu paramàyattà dçùñvà lakùmaõam àturam 7.045.022c uvàca vàkyaü dharmaj¤a kim idaü rudyate tvayà 7.045.023a jàhvanã tãram àsàdya ciràbhilaùitaü mama 7.045.023c harùakàle kim arthaü màü viùàdayasi lakùmaõa 7.045.024a nityaü tvaü ràmapàdeùu vartase puruùarùabha 7.045.024c kaccid vinà kçtas tena dviràtre ÷okam àgataþ 7.045.025a mamàpi dayito ràmo jãvitenàpi lakùmaõa 7.045.025c na càham evaü ÷ocàmi maivaü tvaü bàli÷o bhava 7.045.026a tàrayasva ca màü gaïgàü dar÷ayasva ca tàpasàn 7.045.026c tato dhanàni vàsàüsi dàsyàmy àbharaõàni ca 7.045.027a tataþ kçtvà maharùãõàü yathàrham abhivàdanam 7.045.027c tatra caikàü ni÷àm uùya yàsyàmas tàü purãü punaþ 7.045.028a tasyàs tad vacanaü ÷rutvà pramçjya nayane ÷ubhe 7.045.028c titãrùur lakùmaõo gaïgàü ÷ubhàü nàvam upàharat 7.046.001a atha nàvaü suvistãrõàü naiùàdãü ràghavànujaþ 7.046.001c àruroha samàyuktàü pårvam àropya maithilãm 7.046.002a sumantraü caiva sarathaü sthãyatàm iti lakùmaõaþ 7.046.002c uvàca ÷okasaütaptaþ prayàhãti ca nàvikam 7.046.003a tatas tãram upàgamya bhàgãrathyàþ sa lakùmaõaþ 7.046.003c uvàca maithilãü vàkyaü prà¤jalir bàùpagadgadaþ 7.046.004a hçdgataü me mahac chalyaü yad asmy àryeõa dhãmatà 7.046.004c asmin nimitte vaidehi lokasya vacanãkçtaþ 7.046.005a ÷reyo hi maraõaü me 'dya mçtyor và yat paraü bhavet 7.046.005c na càsminn ãdç÷e kàrye niyojyo lokanindite 7.046.006a prasãda na ca me roùaü kartum arhasi suvrate 7.046.006c ity a¤jalikçto bhåmau nipapàta sa lakùmaõaþ 7.046.007a rudantaü prà¤jaliü dçùñvà kàïkùantaü mçtyum àtmanaþ 7.046.007c maithilã bhç÷asaüvignà lakùmaõaü vàkyam abravãt 7.046.008a kim idaü nàvagacchàmi bråhi tattvena lakùmaõa 7.046.008c pa÷yàmi tvàü ca na svatham api kùemaü mahãpateþ 7.046.009a ÷àpito 'si narendreõa yat tvaü saütàpam àtmanaþ 7.046.009c tad bråyàþ saünidhau mahyam aham àj¤àpayàmi te 7.046.010a vaidehyà codyamànas tu lakùmaõo dãnacetanaþ 7.046.010c avàïmukho bàùpagalo vàkyam etad uvàca ha 7.046.011a ÷rutvà pariùado madhye apavàdaü sudàruõam 7.046.011c pure janapade caiva tvatkçte janakàtmaje 7.046.012a na tàni vacanãyàni mayà devi tavàgrataþ 7.046.012c yàni ràj¤à hçdi nyastàny amarùaþ pçùñhataþ kçtaþ 7.046.013a sà tvàü tyaktà nçpatinà nirdoùà mama saünidhau 7.046.013c pauràpavàda bhãtena gràhyaü devi na te 'nyathà 7.046.014a à÷ramànteùu ca mayà tyaktavyà tvaü bhaviùyasi 7.046.014c ràj¤aþ ÷àsanam àj¤àya tavaivaü kila daurhçdam 7.046.015a tad etaj jàhnavãtãre brahmarùãõàü tapovanam 7.046.015c puõyaü ca ramaõãyaü ca mà viùàdaü kçthàþ ÷ubhe 7.046.016a ràj¤o da÷arathasyaiùa pitur me munipuügavaþ 7.046.016c sakhà paramako vipro vàlmãkiþ sumahàya÷àþ 7.046.017a pàdacchàyàm upàgamya sukham asya mahàtmanaþ 7.046.017c upavàsaparaikàgrà vasa tvaü janakàtmaje 7.046.018a pativratàtvam àsthàya ràmaü kçtvà sadà hçdi 7.046.018c ÷reyas te paramaü devi tathà kçtvà bhaviùyati 7.047.001a lakùmaõasya vacaþ ÷rutvà dàruõaü janakàtmajà 7.047.001c paraü viùàdam àgamya vaidehã nipapàta ha 7.047.002a sà muhårtam ivàsaüj¤à bàùpavyàkulitekùaõà 7.047.002c lakùmaõaü dãnayà vàcà uvàca janakàtmajà 7.047.003a màmikeyaü tanur nånaü sçùñà duþkhàya lakùmaõa 7.047.003c dhàtrà yasyàs tathà me 'dya duþkhamårtiþ pradç÷yate 7.047.004a kiü nu pàpaü kçtaü pårvaü ko và dàrair viyojitaþ 7.047.004c yàhaü ÷uddha samàcàrà tyaktà nçpatinà satã 7.047.005a puràham à÷rame vàsaü ràmapàdànuvartinã 7.047.005c anurudhyàpi saumitre duþkhe viparivartinã 7.047.006a sà kathaü hy à÷rame saumya vatsyàmi vijanãkçtà 7.047.006c àkhyàsyàmi ca kasyàhaü duþkhaü duþkhaparàyaõà 7.047.007a kiü ca vakùyàmi muniùu kiü mayàpakçtaü nçpe 7.047.007c kasmin và kàraõe tyaktà ràghaveõa mahàtmanà 7.047.008a na khalv adyaiva saumitre jãvitaü jàhnavã jale 7.047.008c tyajeyaü ràjavaü÷as tu bhartur me parihàsyate 7.047.009a yathàj¤àü kuru saumitre tyaja màü duþkhabhàginãm 7.047.009c nide÷e sthãyatàü ràj¤aþ ÷çõu cedaü vaco mama 7.047.010a ÷va÷råõàm avi÷eùeõa prà¤jaliþ pragraheõa ca 7.047.010c ÷irasà vandya caraõau ku÷alaü bråhi pàrthivam 7.047.011a yathà bhràtçùu vartethàs tathà paureùu nityadà 7.047.011c paramo hy eùa dharmaþ syàd eùà kãrtir anuttamà 7.047.012a yat tvaü paurajanaü ràjan dharmeõa samavàpnuyàþ 7.047.012c ahaü tu nànu÷ocàmi sva÷arãraü nararùabha 7.047.012e yathàpavàdaü pauràõàü tathaiva raghunandana 7.047.013a evaü bruvantyàü sãtàyàü lakùmaõo dãnacetanaþ 7.047.013c ÷irasà dharaõãü gatvà vyàhartuü na ÷a÷àka ha 7.047.014a pradakùiõaü ca kçtvà sa rudann eva mahàsvanam 7.047.014c àruroha punar nàvaü nàvikaü càbhyacodayat 7.047.015a sa gatvà cottaraü kålaü ÷okabhàrasamanvitaþ 7.047.015c saümåóha iva duþkhena ratham adhyàruhad drutam 7.047.016a muhur muhur apàvçtya dçùñvà sãtàm anàthavat 7.047.016c veùñantãü paratãrasthàü lakùmaõaþ prayayàv atha 7.047.017a dårasthaü ratham àlokya lakùmaõaü ca muhur muhuþ 7.047.017c nirãkùamàõàm udvignàü sãtàü ÷okaþ samàvi÷at 7.047.018a sà duþkhabhàràvanatà tapasvinã; ya÷odharà nàtham apa÷yatã satã 7.047.018c ruroda sà barhiõanàdite vane; mahàsvanaü duþkhaparàyaõà satã 7.048.001a sãtàü tu rudatãü dçùñvà ye tatra munidàrakàþ 7.048.001c pràdravan yatra bhagavàn àste vàlmãkir agryadhãþ 7.048.002a abhivàdya muneþ pàdau muniputrà maharùaye 7.048.002c sarve nivedayàm àsus tasyàs tu ruditasvanam 7.048.003a adçùñapårvà bhagavan kasyàpy eùà mahàtmanaþ 7.048.003c patnã ÷rãr iva saümohàd virauti vikçtasvarà 7.048.004a bhagavan sàdhu pa÷yemàü devatàm iva khàc cyutàm 7.048.004c na hy enàü mànuùãü vidmaþ satkriyàsyàþ prayujyatàm 7.048.005a teùàü tad vacanaü ÷rutvà buddhyà ni÷citya dharmavit 7.048.005c tapasà labdhacakùuùmàn pràdravad yatra maithilã 7.048.006a taü tu de÷am abhipretya kiü cit padbhyàü mahàmuniþ 7.048.006c arghyam àdàya ruciraü jàhvanã tãram à÷ritaþ 7.048.006e dadar÷a ràghavasyeùñàü patnãü sãtàm anàthavat 7.048.007a tàü sitàü ÷okabhàràrtàü vàlmãkir munipuügavaþ 7.048.007c uvàca madhuràü vàõãü hlàdayann iva tejasà 7.048.008a snuùà da÷aràthasya tvaü ràmasya mahiùã satã 7.048.008c janakasya sutà ràj¤aþ svàgataü te pativrate 7.048.009a àyànty evàsi vij¤àtà mayà dharmasamàdhinà 7.048.009c kàraõaü caiva sarvaü me hçdayenopalakùitam 7.048.010a apàpàü vedmi sãte tvàü tapo labdhena cakùuùà 7.048.010c vi÷uddhabhàvà vaidehi sàmprataü mayi vartase 7.048.011a à÷ramasyàvidåre me tàpasyas tapasi sthitàþ 7.048.011c tàs tvàü vatse yathà vatsaü pàlayiùyanti nitya÷aþ 7.048.012a idam arghyaü pratãccha tvaü visrabdhà vigatajvarà 7.048.012c yathà svagçham abhyetya viùàdaü caiva mà kçthàþ 7.048.013a ÷rutvà tu bhàùitaü sãtà muneþ paramam adbhutam 7.048.013c ÷irasà vandya caraõau tathety àha kçtà¤jaliþ 7.048.014a taü prayàntaü muniü sãtà prà¤jaliþ pçùñhato 'nvagàt 7.048.014c anvayàd yatra tàpasyo dharmanityàþ samàhitàþ 7.048.015a taü dçùñvà munim àyàntaü vaidehyànugataü tadà 7.048.015c upàjagmur mudà yuktà vacanaü caidam abruvan 7.048.016a svàgataü te muni÷reùñha cirasyàgamanaü prabho 7.048.016c abhivàdayàmaþ sarvàs tvàm ucyatàü kiü ca kurmahe 7.048.017a tàsàü tad vacanaü ÷rutvà vàlmãkir idam abravãt 7.048.017c sãteyaü samanupràptà patnã ràmasya dhãmataþ 7.048.018a snuùà da÷aradhasyaiùà janakasya sutà satã 7.048.018c apàpà patinà tyaktà paripàlyà mayà sadà 7.048.019a imàü bhavatyaþ pa÷yantu snehena parameõa ha 7.048.019c gauravàn mama vàkyasya påjyà vo 'stu vi÷eùataþ 7.048.020a muhur muhu÷ ca vaidehãü parisàntvya mahàya÷àþ 7.048.020c svam à÷ramaü ÷iùya vçtaþ punar àyàn mahàtapàþ 7.049.001a dçùñvà tu maithilãü sãtàm à÷ramaü saürave÷itàm 7.049.001c saütàpam akarod ghoraü lakùmaõo dãnacetanaþ 7.049.002a abravãc ca mahàtejàþ sumantraü mantrasàrathim 7.049.002c sãtàsaütàpajaü duþkhaü pa÷ya ràmasya dhãmataþ 7.049.003a ato duþkhataraü kiü nu ràghavasya bhaviùyati 7.049.003c patnãü ÷uddhasamàcàràü visçjya janakàtmajàm 7.049.004a vyaktaü daivàd ahaü manye ràghavasya vinà bhavam 7.049.004c vaidehyà sàrathe sàrdhaü daivaü hi duratikramam 7.049.005a yo hi devàn sagandharvàn asuràn saha ràkùasaiþ 7.049.005c nihanyàd ràghavaþ kruddhaþ sa daivam anuvartate 7.049.006a purà mama pitur vàkyair daõóake vijane vane 7.049.006c uùito navavarùàõi pa¤ca caiva sudàruõe 7.049.007a tato duþkhataraü bhåyaþ sãtàyà vipravàsanam 7.049.007c pauràõàü vacanaü ÷rutvà nç÷aüsaü pratibhàti me 7.049.008a ko nu dharmà÷rayaþ såta karmaõy asmin ya÷ohare 7.049.008c maithilãü prati saüpràptaþ paurair hãnàrthavàdibhiþ 7.049.009a età bahuvidhà vàcaþ ÷rutvà lakùmaõabhàùitàþ 7.049.009c sumantraþ prà¤jalir bhåtvà vàkyam etad uvàca ha 7.049.010a na saütàpas tvayà kàryaþ saumitre maithilãü prati 7.049.010c dçùñam etat purà vipraiþ pitus te lakùmaõàgrataþ 7.049.011a bhaviùyati dçóhaü ràmo duþkhapràyo 'lpasukhyavàn 7.049.011c tvàü caiva maithilãü caiva ÷atrughnabharatau tathà 7.049.011e saütyajiùyati dharmàtmà kàlena mahatà mahàn 7.049.012a na tv idaü tvayi vaktavyaü saumitre bharate 'pi và 7.049.012c ràj¤à vo 'vyàhçtaü vàkyaü durvàsà yad uvàca ha 7.049.013a mahàràjasamãpe ca mama caiva nararùabha 7.049.013c çùiõà vyàhçtaü vàkyaü vasiùñhasya ca saünidhau 7.049.014a çùes tu vacanaü ÷rutvà màm àha puruùarùabhaþ 7.049.014c såta na kva cid evaü te vaktavyaü janasaünidhau 7.049.015a tasyàhaü lokapàlasya vàkyaü tat susamàhitaþ 7.049.015c naiva jàtv ançtaü kuryàm iti me saumya dar÷anam 7.049.016a sarvathà nàsty avaktavyaü mayà saumya tavàgrataþ 7.049.016c yadi te ÷ravaõe ÷raddhà ÷råyatàü raghunandana 7.049.017a yady apy ahaü narendreõa rahasyaü ÷ràvitaþ purà 7.049.017c tac càpy udàhariùyàmi daivaü hi duratikramam 7.049.018a tac chrutvà bhàùitaü tasya gambhãràrthapadaü mahat 7.049.018c tathyaü bråhãti saumitriþ såtaü vàkyam athàbravãt 7.050.001a tathà saücoditaþ såto lakùmaõena mahàtmanà 7.050.001c tad vàkyam çùiõà proktaü vyàhartum upacakrame 7.050.002a purà nàmnà hi durvàsà atreþ putro mahàmuniþ 7.050.002c vasiùñhasyà÷rame puõye sa vàrùikyam uvàsa ha 7.050.003a tam à÷ramaü mahàtejàþ pità te sumahàya÷àþ 7.050.003c purodhasaü mahàtmànaü didçkùur agamat svayam 7.050.004a sa dçùñvà såryasaükà÷aü jvalantam iva tejasà 7.050.004c upaviùñaü vasiùñhasya savye pàr÷ve mahàmunim 7.050.004e tau munã tàpasa ÷reùñhau vinãtas tv abhyavàdayat 7.050.005a sa tàbhyàü påjito ràjà svàgatenàsanena ca 7.050.005c pàdyena phalamålai÷ ca so 'py àste munibhiþ saha 7.050.006a teùàü tatropaviùñànàü tàs tàþ sumadhuràþ kathàþ 7.050.006c babhåvuþ paramarùãõàü madhyàdityagate 'hani 7.050.007a tataþ kathàyàü kasyàü cit prà¤jaliþ pragraho nçpaþ 7.050.007c uvàca taü mahàtmànam atreþ putraü tapodhanam 7.050.008a bhagavan kiü pramàõena mama vaü÷o bhaviùyati 7.050.008c kimàyu÷ ca hi me ràmaþ putrà÷ cànye kimàyuùaþ 7.050.009a ràmasya ca sutà ye syus teùàm àyuþ kiyad bhavet 7.050.009c kàmyayà bhagavan bråhi vaü÷asyàsya gatiü mama 7.050.010a tac chrutvà vyàhçtaü vàkyaü ràj¤o da÷arathasya tu 7.050.010c durvàsàþ sumahàtejà vyàhartum upacakrame 7.050.011a ayodhyàyàþ patã ràmo dãrghakàlaü bhaviùyati 7.050.011c sukhina÷ ca samçddhà÷ ca bhaviùyanty asya cànujàþ 7.050.012a kasmiü÷ cit karaõe tvàü ca maithilãü ca ya÷asvinãm 7.050.012c saütyajiùyati dharmàtmà kàlena mahatà kila 7.050.013a da÷avarùasahasraõi da÷avarùa÷atàni ca 7.050.013c ràmo ràjyam upàsitvà brahmalokaü gamiùyati 7.050.014a samçddhair hayamedhai÷ ca iùñvà parapuraüjayaþ 7.050.014c ràjavaü÷àü÷ ca kàkutstho bahån saüsthàpayiùyati 7.050.015a sa sarvam akhilaü ràj¤o vaü÷asyàsya gatàgatam 7.050.015c àkhyàya sumahàtejàs tåùõãm àsãn mahàdyutiþ 7.050.016a tåùõãübhåte munau tasmin ràjà da÷arathas tadà 7.050.016c abhivàdya mahàtmànau punar àyàt purottamam 7.050.017a etad vaco mayà tatra muninà vyàhçtaü purà 7.050.017c ÷rutaü hçdi ca nikùiptaü nànyathà tad bhaviùyati 7.050.018a evaügate na saütàpaü gantum arhasi ràghava 7.050.018c sãtàrthe ràghavàrthe và dçóho bhava narottama 7.050.019a tac chrutvà vyàhçtaü vàkyaü såtasya paramàdbhutam 7.050.019c praharùam atulaü lebhe sàdhu sàdhv iti càbravãt 7.050.020a tayoþ saüvadator evaü såtalakùmaõayoþ pathi 7.050.020c astam arko gato vàsaü gomatyàü tàv athoùatuþ 7.051.001a tatra tàü rajanãm uùya gomatyàü raghunandanaþ 7.051.001c prabhàte punar utthàya lakùmaõaþ prayayau tadà 7.051.002a tato 'rdhadivase pràpte pravive÷a mahàrathaþ 7.051.002c ayodhyàü ratnasaüpårõàü hçùñapuùñajanàvçtàm 7.051.003a saumitris tu paraü dainyaü jagàma sumahàmatiþ 7.051.003c ràmapàdau samàsàdya vakùyàmi kim ahaü gataþ 7.051.004a tasyaivaü cintayànasya bhavanaü ÷a÷isaünibham 7.051.004c ràjasya paramodàraü purastàt samadç÷yata 7.051.005a ràj¤as tu bhavanadvàri so 'vatãrya narottamaþ 7.051.005c avànmukho dãnamanàþ pràvive÷ànivàritaþ 7.051.006a sa dçùñvà ràghavaü dãnam àsãnaü paramàsane 7.051.006c netràbhyàm a÷rupårõàbhyàü dadar÷àgrajam agrataþ 7.051.007a jagràha caraõau tasya lakùmaõo dãnacetanaþ 7.051.007c uvàca dãnayà vàcà prà¤jaliþ susamàhitaþ 7.051.008a àryasyàj¤àü puraskçtya visçjya janakàtmajàm 7.051.008c gaïgàtãre yathoddiùñe vàlmãker à÷rame ÷ubhe 7.051.008e punar asmy àgato vãra pàdamålam upàsitum 7.051.009a mà ÷ucaþ puruùavyàghra kàlasya gatir ãdç÷ã 7.051.009c tvadvidhà na hi ÷ocanti sattvavanto manasvinaþ 7.051.010a sarve kùayàntà nicayàþ patanàntàþ samucchrayàþ 7.051.010c saüyogà viprayogàntà maraõàntaü ca jãvitam 7.051.011a ÷aktas tvam àtmanàtmànaü vijetuü manasaiva hi 7.051.011c lokàn sarvàü÷ ca kàkutstha kiü punar duþkham ãdç÷am 7.051.012a nedç÷eùu vimuhyanti tvadvidhàþ puruùarùabhàþ 7.051.012c yadarthaü maithilã tyaktà apavàdabhayàn nçpa 7.051.013a sa tvaü puruùa÷àrdåla dhairyeõa susamàhitaþ 7.051.013c tyajemàü durbalàü buddhiü saütàpaü mà kuruùva ha 7.051.014a evam uktas tu kàkutstho lakùmaõena mahàtmanà 7.051.014c uvàca parayà prãtyà saumitriü mitravatsalam 7.051.015a evam etan nara÷reùñha yathà vadasi lakùmaõa 7.051.015c paritoùa÷ ca me vãra mama kàryànu÷àsane 7.051.016a nirvçti÷ ca kçtà saumya saütàpa÷ ca niràkçtaþ 7.051.016c bhavadvàkyaiþ sumadhurair anunãto 'smi lakùmaõa 7.052.001a tataþ sumantras tv àgamya ràghavaü vàkyam abravãt 7.052.001c ete nivàrità ràjan dvàri tiùñhanti tàpasàþ 7.052.002a bhàrgavaü cyavanaü nàma puraskçtya maharùayaþ 7.052.002c dar÷anaü te mahàràja codayanti kçtatvaràþ 7.052.002e prãyamàõà naravyàghra yamunàtãravàsinaþ 7.052.003a tasya tadvacanaü ÷rutvà ràmaþ provàca dharmavit 7.052.003c prave÷yantàü mahàtmàno bhàrgavapramukhà dvijàþ 7.052.004a ràj¤as tv àj¤àü puraskçtya dvàþstho mårdhni kçtà¤jaliþ 7.052.004c prave÷ayàm àsa tatas tàpasàn saümatàn bahån 7.052.005a ÷ataü samadhikaü tatra dãpyamànaü svatejasà 7.052.005c praviùñaü ràjabhavanaü tàpasànàü mahàtmanàm 7.052.006a te dvijàþ pårõakala÷aiþ sarvatãrthàmbusatkçtam 7.052.006c gçhãtvà phalamålaü ca ràmasyàbhyàharan bahu 7.052.007a pratigçhya tu tat sarvaü ràmaþ prãtipuraskçtaþ 7.052.007c tãrthodakàni sarvàõi phalàni vividhàni ca 7.052.008a uvàca ca mahàbàhuþ sarvàn eva mahàmunãn 7.052.008c imàny àsanamukhyàni yathàrham upavi÷yatàm 7.052.009a ràmasya bhàùitaü ÷rutvà sarva eva maharùayaþ 7.052.009c bçsãùu ruciràkhyàsu niùeduþ kà¤canãùu te 7.052.010a upaviùñàn çùãüs tatra dçùñvà parapuraüjayaþ 7.052.010c prayataþ prà¤jalir bhåtvà ràghavo vàkyam abravãt 7.052.011a kim àgamanakaryaü vaþ kiü karomi tapodhanàþ 7.052.011c àj¤àpyo 'haü maharùãõàü sarvakàmakaraþ sukham 7.052.012a idaü ràjyaü ca sakalaü jãvitaü ca hçdi sthitam 7.052.012c sarvam etad dvijàrthaü me satyam etad bravãmi vaþ 7.052.013a tasya tadvacanaü ÷rutvà sàdhuvàdo mahàn abhåt 7.052.013c çùãõàm ugratapasàü yamunàtãravàsinàm 7.052.014a åcu÷ ca te mahàtmàno harùeõa mahatànvitàþ 7.052.014c upapannaü nara÷reùñha tavaiva bhuvi nànyataþ 7.052.015a bahavaþ pàrthivà ràjann atikràntà mahàbalàþ 7.052.015c kàryagauravam a÷rutvà pratij¤àü nàbhyarocayan 7.052.016a tvayà punar bràhmaõa gauravàd iyaü; kçtvà pratij¤à hy anavekùya kàraõam 7.052.016c kuruùva kartà hy asi nàtra saü÷ayo; mahàbhayàt tràtum çùãüs tvam arhasi 7.053.001a bruvadbhir evam çùibhiþ kàkutstho vàkyam abravãt 7.053.001c kiü kàryaü bråta bhavatàü bhayaü nà÷ayitàsmi vaþ 7.053.002a tathà vadati kàkutsthe bhargavo vàkyam abravãt 7.053.002c bhayaü naþ ÷çõu yan målaü de÷asya ca nare÷vara 7.053.003a pårvaü kçtayuge ràma daiteyaþ sumahàbalaþ 7.053.003c lolàputro 'bhavaj jyeùñho madhur nàma mahàsuraþ 7.053.004a brahmaõya÷ ca ÷araõya÷ ca buddhyà ca pariniùñhitaþ 7.053.004c surai÷ ca paramodàraiþ prãtis tasyàtulàbhavat 7.053.005a sa madhur vãryasaüpanno dharme ca susamàhitaþ 7.053.005c bahumànàc ca rudreõa dattas tasyàdbhuto varaþ 7.053.006a ÷ålaü ÷ålàd viniùkçùya mahàvãryaü mahàprabham 7.053.006c dadau mahàtmà suprãto vàkayü caitad uvàca ha 7.053.007a tvayàyam atulo dharmo matprasàdàt kçtaþ ÷ubhaþ 7.053.007c prãtyà paramayà yukto dadàmy àyudham uttamam 7.053.008a yàvat surai÷ ca viprai÷ ca na virudhyer mahàsura 7.053.008c tàvac chålaü tavedaü syàd anyathà nà÷am àpnuyàt 7.053.009a ya÷ ca tvàm abhiyu¤jãta yuddhàya vigatajvaraþ 7.053.009c taü ÷ålaü bhasmasàt kçtvà punar eùyati te karam 7.053.010a evaü rudràd varaü labdhvà bhåya eva mahàsuraþ 7.053.010c praõipatya mahàdevaü vàkyam etad uvàca ha 7.053.011a bhagavan mama vaü÷asya ÷ålam etad anuttamam 7.053.011c bhavet tu satataü deva suràõàm ã÷varo hy asi 7.053.012a taü bruvàõaü madhuü devaþ sarvabhåtapatiþ ÷ivaþ 7.053.012c pratyuvàca mahàdevo naitad evaü bhaviùyati 7.053.013a mà bhåt te viphalà bàõã matpràsàdakçtà ÷ubhà 7.053.013c bhavataþ putram ekaü tu ÷ålam etad gamiùyati 7.053.014a yàvat karasthaþ ÷ålo 'yaü bhaviùyati sutasya te 7.053.014c avadhyaþ sarvabhåtànàü ÷ålahasto bhaviùyati 7.053.015a evaü madhuvaraü labdhvà devàt sumahad adbhutam 7.053.015c bhavanaü càsura÷reùñhaþ kàrayàm àsa suprabham 7.053.016a tasya patnã mahàbhagà priyà kumbhãnasã hi yà 7.053.016c vi÷vàsayor apatyaü sà hy analàyàü mahàprabhà 7.053.017a tasyàþ putro mahàvãryo lavaõo nàma dàruõaþ 7.053.017c bàlyàt prabhçti duùñàtmà pàpàny eva samàcarat 7.053.018a taü putraü durvinãtaü tu dçùñvà duþkhasamanvitaþ 7.053.018c madhuþ sa ÷okam àpede na cainaü kiü cid abravãt 7.053.019a sa vihàya imaü lokaü praviùño varuõàlayam 7.053.019c ÷ålaü nive÷ya lavaõe varaü tasmai nyavedayat 7.053.020a sa prabhàvena ÷ålasya dauràtmyenàtmanas tathà 7.053.020c saütàpayati lokàüs trãn vi÷eùeõa tu tàpasàn 7.053.021a evaüprabhàvo lavaõaþ ÷ålaü caiva tathàvidham 7.053.021c ÷rutvà pramàõaü kàkutsthaü tvaü hi naþ paramà gatiþ 7.053.022a bahavaþ pàrthivà ràma bhayàrtair çùibhiþ purà 7.053.022c abhayaü yàcità vãra tràtàraü na ca vidmahe 7.053.023a te vayaü ràvaõaü ÷rutvà hataü sabalavàhanam 7.053.023c tràtàraü vidmahe ràma nànyaü bhuvi naràdhipam 7.053.023e tat paritràtum icchàmo lavaõàd bhayapãóitàþ 7.054.001a tathokte tàn çùãn ràmaþ pratyuvàca kçtà¤jaliþ 7.054.001c kimàhàraþ kimàcàro lavaõaþ kva ca vartate 7.054.002a ràghavasya vacaþ ÷rutvà çùayaþ sarva eva te 7.054.002c tato nivedayàm àsur lavaõo vavçdhe yathà 7.054.003a àhàraþ sarvasattvàni vi÷eùeõa ca tàpasàþ 7.054.003c àcàro raudratà nityaü vàso madhuvane sadà 7.054.004a hatvà da÷asahasràõi siühavyàghramçgadvipàn 7.054.004c mànuùàü÷ caiva kurute nityam àhàram àhnikam 7.054.005a tato 'paràõi sattvàni khàdate sa mahàbalaþ 7.054.005c saühàre samanupràpte vyàditàsya ivàntakaþ 7.054.006a tac chrutvà ràghavo vàkyam uvàca sa mahàmunãn 7.054.006c ghàtayiùyàmi tad rakùo vyapagacchatu vo bhayam 7.054.007a tathà teùàü pratij¤àya munãnàm ugratejasàm 7.054.007c sa bhràtén sahitàn sarvàn uvàca raghunandanaþ 7.054.008a ko hantà lavaõaü vãràþ kasyàü÷aþ sa vidhãyatàm 7.054.008c bharatasya mahàbàhoþ ÷atrughnasyàthavà punaþ 7.054.009a ràghaveõaivam uktas tu bharato vàkyam abravãt 7.054.009c aham enaü badhiùyàmi mamàü÷aþ sa vidhãyatàm 7.054.010a bharatasya vacaþ ÷rutvà ÷auryavãryasamanvitam 7.054.010c lakùmaõàvarajas tasthau hitvà sauvarõam àsanam 7.054.011a ÷atrughnas tv abravãd vàkyaü praõipatya naràdhipam 7.054.011c kçtakarmà mahàbàhur madhyamo raghunandanaþ 7.054.012a àryeõa hi purà ÷ånyà ayodhyà rakùità purã 7.054.012c saütàpaü hçdaye kçtvà àryasyàgamanaü prati 7.054.013a duþkhàni ca bahånãha anubhåtàni pàrthiva 7.054.013c ÷ayàno duþkha÷ayyàsu nandigràme mahàtmanà 7.054.014a phalamålà÷ano bhåtvà jañàcãradharas tathà 7.054.014c anubhåyedç÷aü duþkham eùa ràghavanandanaþ 7.054.014e preùye mayi sthite ràjan na bhåyaþ kle÷am àpnuyàt 7.054.015a tathà bruvati ÷atrughne ràghavaþ punar abravãt 7.054.015c evaü bhavatu kàkutstha kriyatàü mama ÷àsanam 7.054.016a ràjye tvàm abhiùekùyàmi maghos tu nagare ÷ubhe 7.054.016c nive÷aya mahàbàho bharataü yady avekùase 7.054.017a ÷åras tvaü kçtavidya÷ ca samarthaþ saünive÷ane 7.054.017c nagaraü madhunà juùñaü tathà janapadठ÷ubhàn 7.054.018a yo hi vaü÷aü samutpàñya pàrthivasya punaþ kùaye 7.054.018c na vidhatte nçpaü tatra narakaü sa nigacchati 7.054.019a sa tvaü hatvà madhusutaü lavaõaü pàpani÷cayam 7.054.019c ràjyaü pra÷àdhi dharmeõa vàkyaü me yady avekùase 7.054.020a uttaraü ca na vaktavyaü ÷åra vàkyàntare mama 7.054.020c bàlena pårvajasyàj¤à kartavyà nàtra saü÷ayaþ 7.054.021a abhiùekaü ca kàkutstha pratãcchasva mayodyatam 7.054.021c vasiùñhapramukhair viprair vidhimantrapuraskçtam 7.055.001a evam uktas tu ràmeõa paràü vrãóàm upàgataþ 7.055.001c ÷atrughno vãryasaüpanno mandaü mandam uvàca ha 7.055.002a ava÷yaü karaõãyaü ca ÷àsanaü puruùarùabha 7.055.002c tava caiva mahàbhàga ÷àsanaü duratikramam 7.055.002e ayaü kàmakaro ràjaüs tavàsmi puruùarùabha 7.055.003a evam ukte tu ÷åreõa ÷atrughnena mahàtmanà 7.055.003c uvàca ràmaþ saühçùño lakùmaõaü bharataü tathà 7.055.004a saübhàràn abhiùekasya ànayadhvaü samàhitàþ 7.055.004c adyaiva puruùavyàghram abhiùekùyàmi durjayam 7.055.005a purodhasaü ca kàkutsthau naigamàn çtvijas tathà 7.055.005c mantriõa÷ caiva me sarvàn ànayadhvaü mamàj¤ayà 7.055.006a ràj¤aþ ÷àsanam àj¤àya tathàkurvan mahàrathaþ 7.055.006c abhiùekasamàrambhaü puraskçtya purodhasaü 7.055.006e praviùñà ràjabhavanaü puraüdara gçhopamam 7.055.007a tato 'bhiùeko vavçdhe ÷atrughnasya mahàtmanaþ 7.055.007c saüpraharùakaraþ ÷rãmàn ràghavasya purasya ca 7.055.008a tato 'bhiùiktaü ÷atrughnam aïkam àropya ràghavaþ 7.055.008c uvàca madhuràü vàõãü tejas tasyàbhipårayan 7.055.009a ayaü ÷aras tv amoghas te divyaþ parapuraüjayaþ 7.055.009c anena lavaõaü saumya hantàsi raghunandana 7.055.010a sçùñaþ ÷aro 'yaü kàkutstha yadà ÷ete mahàrõave 7.055.010c svayambhår ajito devo yaü nàpa÷yan suràsuràþ 7.055.011a adç÷yaþ sarvabhåtànàü tenàyaü hi ÷arottamaþ 7.055.011c sçùñaþ krodhàbhibhåtena vinà÷àrthaü duràtmanoþ 7.055.011e madhukauñabhayor vãra vighàte vartamànayoþ 7.055.012a sraùñukàmena lokàüs trãüs tau cànena hatau yudhi 7.055.012c anena ÷aramukhyena tato lokàü÷ cakàra saþ 7.055.013a nàyaü mayà ÷araþ pårvaü ràvaõasya vadhàrthinà 7.055.013c mukhaþ ÷atrughna bhåtànàü mahàüs tràso bhaved iti 7.055.014a yac ca tasya mahac chålaü tryambakeõa mahàtmanà 7.055.014c dattaü ÷atruvinà÷àya madhor àyudham uttamam 7.055.015a tat saünikùipya bhavane påjyamànaü punaþ punaþ 7.055.015c di÷aþ sarvàþ samàlokya pràpnoty àhàram àtmanaþ 7.055.016a yadà tu yuddham àkàïkùan ka÷ cid enaü samàhvayet 7.055.016c tadà ÷ålaü gçhãtvà tad bhasma rakùaþ karoti tam 7.055.017a sa tvaü puruùa÷àrdåla tam àyudhavivarjitam 7.055.017c apraviùñapuraü pårvaü dvàri tiùñha dhçtàyudhaþ 7.055.018a apraviùñaü ca bhavanaü yuddhàya puruùarùabha 7.055.018c àhvayethà mahàbàho tato hantàsi ràkùasaü 7.055.019a anyathà kriyamàõe tu avadhyaþ sa bhaviùyati 7.055.019c yadi tv evaü kçte vãra vinà÷am upayàsyati 7.055.020a etat te sarvam àkhyàtaü ÷ålasya ca viparyayam 7.055.020c ÷rãmataþ ÷itikaõñhasya kçtyaü hi duratikramam 7.056.001a evam uktvà tu kàkutsthaü pra÷asya ca punaþ punaþ 7.056.001c punar evàparaü vàkyam uvàca raghunandanaþ 7.056.002a imàny a÷vasahasràõi catvàri puruùarùabha 7.056.002c rathànàü ca sahasre dve gajànàü ÷atam eva ca 7.056.003a antaràpaõavãthya÷ ca nànàpaõyopa÷obhitàþ 7.056.003c anugacchantu ÷atrughna tathaiva nañanartakàþ 7.056.004a hiraõyasya suvarõasya ayutaü puruùarùabha 7.056.004c gçhãtvà gaccha ÷atrughna paryàptadhanavàhanaþ 7.056.005a balaü ca subhçtaü vãra hçùñapuùñam anuttamam 7.056.005c saübhàùya saüpradànena ra¤jayasva narottama 7.056.006a na hy arthàs tatra tiùñhanti na dàrà na ca bàndhavàþ 7.056.006c suprãto bhçtyavargas tu yatra tiùñhati ràghava 7.056.007a ato hçùñajanàkãrõàü prasthàpya mahatãü camåm 7.056.007c eka eva dhanuùpànis tad gaccha tvaü madhor vanam 7.056.008a yathà tvàü na prajànàti gacchantaü yuddhakàïkùiõam 7.056.008c lavaõas tu madhoþ putras tathà gaccher a÷aïkitaþ 7.056.009a na tasya mçtyur anyo 'sti ka÷cid dhi puruùarùabha 7.056.009c dar÷anaü yo 'bhigaccheta sa vadhyo lavaõena hi 7.056.010a sa grãùme vyapayàte tu varùaràtra upasthite 7.056.010c hanyàs tvaü lavaõaü saumya sa hi kàlo 'sya durmateþ 7.056.011a maharùãüs tu puraskçtya prayàntu tava sainikàþ 7.056.011c yathà grãùmàva÷eùeõa tareyur jàhnavãjalam 7.056.012a tataþ sthàpya balaü sarvaü nadãtãre samàhitaþ 7.056.012c agrato dhanuùà sàrdhaü gaccha tvaü laghuvikrama 7.056.013a evam uktas tu ràmeõa ÷atrughnas tàn mahàbalàn 7.056.013c senàmukhyàn samànãya tato vàkyam uvàca ha 7.056.014a ete vo gaõità vàsà yatra yatra nivatsyatha 7.056.014c sthàtavyaü càvirodhena yathà bàdhà na kasya cit 7.056.015a tathà tàüs tu samàj¤àpya niryàpya ca mahad balam 7.056.015c kausalyàü ca sumitràü ca kaukeyãü càbhyavàdayat 7.056.016a ràmaü pradakùiõaü kçtvà ÷irasàbhipraõamya ca 7.056.016c ràõeõa càbhyanuj¤àtaþ ÷atrughnaþ ÷atrutàpanaþ 7.056.017a lakùmaõaü bharataü caiva praõipatya kçtà¤jaliþ 7.056.017c purodhasaü vasiùñhaü ca ÷atrughnaþ prayatàtmavàn 7.056.017e pradakùiõam atho kçtvà nirjagàma mahàbalaþ 7.057.001a prasthàpya tad balaü sarvaü màsamàtroùitaþ pathi 7.057.001c eka evà÷u ÷atrughno jagàma tvaritas tadà 7.057.002a dviràtram antare ÷åra uùya ràghavanandanaþ 7.057.002c vàlmãker à÷ramaü puõyam agacchad vàsam uttamam 7.057.003a so 'bhivàdya mahàtmànaü vàlmãkiü munisattamam 7.057.003c kçtà¤jalir atho bhåtvà vàkyam etad uvàca ha 7.057.004a bhagavan vastum icchàmi guroþ kçtyàd ihàgataþ 7.057.004c ÷vaþ prabhàte gamiùyàmi pratãcãü vàruõãü di÷am 7.057.005a ÷atrughnasya vacaþ ÷rutvà prahasya munipuügavaþ 7.057.005c pratyuvaca mahàtmànaü svàgataü te mahàya÷aþ 7.057.006a svam à÷ramam idaü saumya ràghavàõàü kulasya ha 7.057.006c àsanaü pàdyam arghyaü ca nirvi÷aïkaþ pratãccha me 7.057.007a pratigçhya tataþ påjàü phalamålaü ca bhojanam 7.057.007c bhakùayàm àsa kàkutsthas tçptiü ca paramàü gataþ 7.057.008a sa tu bhuktvà mahàbàhur maharùiü tam uvàca ha 7.057.008c pårvaü yaj¤avibhåtãyaü kasyà÷ramasamãpataþ 7.057.009a tasya tadbhàùitaü ÷rutvà vàlmãkir vàkyam abravãt 7.057.009c ÷atrughna ÷çõu yasyedaü babhåvàyatanaü purà 7.057.010a yuùmàkaü pårvako ràjà sudàsasya mahàtmanaþ 7.057.010c putro mitrasaho nàma vãryavàn atidhàrmikaþ 7.057.011a sa bàla eva saudàso mçgayàm upacakrame 7.057.011c ca¤cåryamàõaü dadç÷e sa ÷åro ràkùasadvayam 7.057.012a ÷àrdålaråpiõau ghorau mçgàn bahusahasra÷aþ 7.057.012c bhakùayàõàv asaütuùñau paryàptiü ca na jagmatuþ 7.057.013a sa tu tau ràkùasau dçùñvà nirmçgaü ca vanaü kçtam 7.057.013c krodhena mahatàviùño jaghànaikaü maheùuõà 7.057.014a vinipàtya tam ekaü tu saudàsaþ puruùarùabhaþ 7.057.014c vijvaro vigatàmarùo hataü rakùo 'bhyavaikùata 7.057.015a nirãkùamàõaü taü dçùñvà sahàyas tasya rakùasaþ 7.057.015c saütàpam akarod ghoraü saudàsaü cedam abravãt 7.057.016a yasmàd anaparàddhaü tvaü sahàyaü mama jaghnivàn 7.057.016c tasmàt tavàpu pàpiùñha pradàsyàmi pratikriyàm 7.057.017a evam uktvà tu taü rakùas tatraivàntaradhãyata 7.057.017c kàlaparyàya yogena ràjà mitrasaho 'bhavat 7.057.018a ràjàpi yajate yaj¤aü tasyà÷ramasamãpataþ 7.057.018c a÷vamedhaü mahàyaj¤aü taü vasiùñho 'bhyapàlayat 7.057.019a tatra yaj¤o mahàn àsãd bahuvarùa gaõàyutàn 7.057.019c samçddhaþ parayà lakùmyà devayaj¤asamo 'bhavat 7.057.020a athàvasàne yaj¤asya pårvavairam anusmaran 7.057.020c vasiùñharåpã ràjànam iti hovàca ràkùasaþ 7.057.021a adya yaj¤àvasànànte sàmiùaü bhojanaü mama 7.057.021c dãyatàm iti ÷ãghraü vai nàtra kàryà vicàraõà 7.057.022a tac chrutvà vyàhçtaü vàkyaü rakùasà kàmaråpiõà 7.057.022c bhakùasaüskàraku÷alam uvàca pçthivãpatiþ 7.057.023a haviùyaü sàmiùaü svàdu yathà bhavati bhojanam 7.057.023c tathà kuruùva ÷ãghraü vai parituùyed yathà guruþ 7.057.024a ÷àsanàt pàrthivendrasya sådaþ saübhràntamànasaþ 7.057.024c sa ca rakùaþ punas tatra sådaveùam athàkarot 7.057.025a sa mànuùam atho màüsaü pàrthivàya nyavedayat 7.057.025c idaü svàduhaviùyaü ca sàmiùaü cànnam àhçtam 7.057.026a sa bhojanaü vasiùñhàya patnyà sàrdham upàharat 7.057.026c madayantyà naravyàghra sàmiùaü rakùasà hçtam 7.057.027a j¤àtvà tadàmiùaü vipro mànuùaü bhojanàhçtam 7.057.027c krodhena mahatàviùño vyàhartum upacakrame 7.057.028a yasmàt tvaü bhojanaü ràjan mamaitad dàtum icchasi 7.057.028c tasmàd bhojanam etat te bhaviùyati na saü÷ayaþ 7.057.029a sa ràjà saha patnyà vai praõipatya muhur muhuþ 7.057.029c punar vasiùñhaü provàca yad uktaü brahmaråpiõà 7.057.030a tac chrutà pàrthivendrasya rakùasà vikçtaü ca tat 7.057.030c punaþ provàca ràjànaü vasiùñhaþ puruùarùabham 7.057.031a mayà roùaparãtena yad idaü vyàhçtaü vacaþ 7.057.031c naitac chakyaü vçthà kartuü pradàsyàmi ca te varam 7.057.032a kàlo dvàda÷a varùàõi ÷àpasyàsya bhaviùyati 7.057.032c matprasàdàc ca ràjendra atãtaü na smariùyasi 7.057.033a evaü sa ràjà taü ÷àpam upabhujyàrimardanaþ 7.057.033c pratilebhe punà ràjyaü prajà÷ caivànvapàlayat 7.057.034a tasya kalmàùapàdasya yaj¤asyàyatanaü ÷ubham 7.057.034c à÷ramasya samãpe 'smin yasmin pçcchasi ràghava 7.057.035a tasya tàü pàrthivendrasya kathàü ÷rutvà sudàruõam 7.057.035c vive÷a parõa÷àlàyàü maharùim abhivàdya ca 7.058.001a yàm eva ràtriü ÷atrughna parõa÷àlàü samàvi÷at 7.058.001c tàm eva ràtriü sãtàpi prasåtà dàrakadvayam 7.058.002a tato 'rdharàtrasamaye bàlakà munidàrakàþ 7.058.002c vàlmãkeþ priyam àcakhyuþ sãtàyàþ prasavaü ÷ubham 7.058.002e tasya rakùàü mahàtejaþ kuru bhåtavinà÷inãm 7.058.003a teùàü tad vacanaü ÷rutvà munir harùam upàgamat 7.058.003c bhåtaghnãü càkarot tàbhyà rakùàü rakùovinà÷inãm 7.058.004a ku÷amuùñim upàdàya lavaü caiva tu sa dvijaþ 7.058.004c vàlmãkiþ pradadau tàbhyàü rakùàü bhåtavinà÷inãm 7.058.005a yas tayoþ pårvajo jàtaþ sa ku÷air mantrasaüskçtaiþ 7.058.005c nirmàrjanãyas tu bhavet ku÷a ity asya nàmataþ 7.058.006a ya÷ càparo bhavet tàbhyàü lavena susamàhitaþ 7.058.006c nirmàrjanãyo vçddhàbhir lava÷ ceti sa nàmataþ 7.058.007a evaü ku÷alavau nàmnà tàv ubhau yamajàtakau 7.058.007c matkçtabhyàü ca namàbhyàü khyàtiyuktau bhaviùyataþ 7.058.008a te rakùàü jagçhus tàü ca munihastàt samàhitàþ 7.058.008c akurvaü÷ ca tato rakùàü tayor vigatakalmaùàþ 7.058.009a tathà tàü kriyamàõàü tu rakùàü gotraü ca nàma ca 7.058.009c saükãrtanaü ca ràmasya sãtàyàþ prasavau ÷ubhau 7.058.010a ardharàtre tu ÷atrughnaþ ÷u÷ràva sumahat priyam 7.058.010c parõa÷àlàü gato ràtrau diùñyà diùñyeti càbravãt 7.058.011a tatha tasya prahçùñasya ÷atrughnasya mahàtmanaþ 7.058.011c vyatãtà vàrùikã ràtriþ ÷ràvaõã laghuvikramà 7.058.012a prabhàte tu mahàvãryaþ kçtvà paurvàhõikaü kramam 7.058.012c muniü prà¤jalir àmantrya pràyàt pa÷cànmukhaþ punaþ 7.058.013a sa gatvà yamunàtãraü saptaràtroùitaþ pathi 7.058.013c çùãõàü puõyakãrtãnàm à÷rame vàsam abhyayàt 7.058.014a sa tatra munibhiþ sàrdhaü bhàrgavapramukhair nçpaþ 7.058.014c kathàbhir bahuråpàbhir vàsaü cakre mahàya÷àþ 7.059.001a atha ràtryàü pravçttàyàü ÷atrughno bhçgunandanam 7.059.001c papraccha cyavanaü vipraü lavaõasya balàbalam 7.059.002a ÷ålasya ca balaü brahman ke ca pårvaü nipàtitàþ 7.059.002c anena ÷ålamukhena dvandvayuddham upàgatàþ 7.059.003a tasya tadbhàùitaü ÷rutvà ÷atrughnasya mahàtmanaþ 7.059.003c pratyuvàca mahàtejà÷ cyavano raghunandanam 7.059.004a asaükhyeyàni karmàõi yàny asya puruùarùabha 7.059.004c ikùvàkuvaü÷aprabhave yad vçttaü tac chçõuùva me 7.059.005a ayodhyàyàü purà ràjà yuvanà÷vasuto balã 7.059.005c màndhatà iti vikhyàtas triùu lokeùu vãryavàn 7.059.006a sa kçtvà pçthivãü kçtsnàü ÷àsane pçthivãpatiþ 7.059.006c suralokam atho jetum udyogam akaron nçpaþ 7.059.007a indrasya tu bhayaü tãvraü suràõàü ca mahàtmanàm 7.059.007c màndhàtari kçtodyoge devalokajigãùayà 7.059.008a ardhàsanena ÷akrasya ràjyàrdhena ca pàrthivaþ 7.059.008c vandyamànaþ suragaõaiþ pratij¤àm adhyarohata 7.059.009a tasya pàpam abhipràyaü viditvà pàka÷àsanaþ 7.059.009c sàntvapårvam idaü vàkyam uvàca yuvanà÷vajam 7.059.010a ràjà tvaü mànuùaü loke na tàvat puruùarùabha 7.059.010c akçtvà pçthivãü va÷yàü devaràjyam ihecchasi 7.059.011a yadi vãra samagrà te medinã nikhilà va÷e 7.059.011c devaràjyaü kuruùveha sabhçtyabalavàhanaþ 7.059.012a indram evaü bruvàõaü tu màndhàtà vàkyam abravãt 7.059.012c kva me ÷akrapratihataü ÷àsanaü pçthivãtale 7.059.013a tam uvàca sahasràkùo lavaõo nàma ràkùasaþ 7.059.013c madhuputro madhuvane nàj¤àü te kurute 'nagha 7.059.014a tac chrutvà vipriyaü ghoraü sahasràkùeõa bhàùitam 7.059.014c vrãóito 'vàïmukho ràjà vyàhartuü na ÷a÷àka ha 7.059.015a àmantrya tu sahasràkùaü hriyà kiü cid avàïmukhaþ 7.059.015c punar evàgamac chrãmàn imaü lokaü nare÷varaþ 7.059.016a sa kçtvà hçdaye 'marùaü sabhçtyabalavàhanaþ 7.059.016c àjagàma madhoþ putraü va÷e kartum aninditaþ 7.059.017a sa kàïkùamàõo lavaõaü yuddhàya puruùarùabhaþ 7.059.017c dåtaü saüpreùayàm àsa sakà÷aü lavaõasya saþ 7.059.018a sa gatvà vipriyàõy àha bahåni madhunaþ sutam 7.059.018c vadantam evaü taü dåtaü bhakùayàm àsa ràkùasaþ 7.059.019a ciràyamàõe dåte tu ràjà krodhasamanvitaþ 7.059.019c ardayàm àsa tad rakùaþ ÷aravçùñyà samantataþ 7.059.020a tataþ prahasya lavaõaþ ÷ålaü jagràha pàõinà 7.059.020c vadhàya sànubandhasya mumocàyudham uttamam 7.059.021a tac chålaü dãpyamànaü tu sabhçtyabalavàhanam 7.059.021c bhasmãkçtya nçpaü bhåyo lavaõasyàgamat karam 7.059.022a evaü sa ràjà sumahàn hataþ sabalavàhanaþ 7.059.022c ÷ålasya ca balaü vãra aprameyam anuttamam 7.059.023a ÷vaþ prabhàte tu lavaõaü vadhiùyasi na saü÷ayaþ 7.059.023c agçhãtàyudhaü kùipraü dhruvo hi vijayas tava 7.060.001a kathàü kathayatàü teùàü jayaü càkàïkùatàü ÷ubham 7.060.001c vyatãtà rajanã ÷ãghraü ÷atrughnasya mahàtmanaþ 7.060.002a tataþ prabhàte vimale tasmin kàle sa ràkùasaþ 7.060.002c nirgatas tu puràd vãro bhakùàhàrapracoditaþ 7.060.003a etasminn antare ÷åraþ ÷atrughno yamunàü nadãm 7.060.003c tãrtvà madhupuradvàri dhanuùpàõir atiùñhata 7.060.004a tato 'rdhadivase pràpte krårakarmà sa ràkùasaþ 7.060.004c àgacchad bahusahasraü pràõinàm udvahan bharam 7.060.005a tato dadar÷a ÷atrughnaü sthitaü dvàri dhçtàyudham 7.060.005c tam uvàca tato rakùaþ kim anena kariùyasi 7.060.006a ãdç÷ànàü sahasràõi sàyudhànàü naràdhama 7.060.006c bhakùitàni mayà roùàt kàlam àkàïkùase nu kim 7.060.007a àhàra÷ càpy asaüpårõo mamàyaü puruùàdhama 7.060.007c svayaü praviùño nu mukhaü katham àsàdya durmate 7.060.008a tasyaivaü bhàùamàõasya hasata÷ ca muhur muhuþ 7.060.008c ÷atrughno vãryasaüpanno roùàd a÷råõy avartayat 7.060.009a tasya roùàbhibhåtasya ÷atrughnasya mahàtmanaþ 7.060.009c tejomayà marãcyas tu sarvagàtrair viniùpatan 7.060.010a uvàca ca susaükruddhaþ ÷atrughnas taü ni÷àcaram 7.060.010c yoddhum icchàmi durbuddhe dvandvayuddhaü tvayà saha 7.060.011a putro da÷arathasyàhaü bhràtà ràmasya dhãmataþ 7.060.011c ÷atrughno nàma ÷atrughno vadhàkàïkùã tavàgataþ 7.060.012a tasya me yuddhakàmasya dvandvayuddhaü pradãyatàm 7.060.012c ÷atrus tvaü sarvajãvànàü na me jãvan gamiùyasi 7.060.013a tasmiüs tathà bruvàõe tu ràkùasaþ prahasann iva 7.060.013c pratyuvàca nara÷reùñhaü diùñyà pràpto 'si durmate 7.060.014a mama màtçùvasur bhràtà ràvaõo nàma ràkùasaþ 7.060.014c hato ràmeõa durbuddhe strãhetoþ puruùàdhama 7.060.015a tac ca sarvaü mayà kùàntaü ràvaõasyà kulakùayam 7.060.015c avaj¤àü purataþ kçtvà mayà yåyaü vi÷eùataþ 7.060.016a na hatà÷ ca hi me sarve paribhåtàs tçõaü yathà 7.060.016c bhåta÷ caiva bhaviùyà÷ ca yåyaü ca puruùàdhamàþ 7.060.017a tasya te yuddhakàmasyà yuddhaü dàsyàmi durmate 7.060.017c ãpsitaü yàdç÷aü tubhyaü sajjaye yàvad àyudham 7.060.018a tam uvàcàtha ÷atrughna kva me jãvan gamiùyasi 7.060.018c durbalo 'py àgataþ ÷atrur na moktavyaþ kçtàtmanà 7.060.019a yo hi viklavayà buddhyà prasaraü ÷atrave dadau 7.060.019c sa hato mandabuddhitvàd yathà kàpuruùas tathà 7.061.001a tac chrutvà bhàùitaü tasya ÷atrughnasya mahàtmanaþ 7.061.001c krodham àhàrayat tãvraü tiùñha tiùñheti càbravãt 7.061.002a pàõau pàõiü viniùpiùya dantàn kañakañàyya ca 7.061.002c lavaõo raghu÷àrdålam àhvayàm àsa càsakçt 7.061.003a taü bruvàõaü tathà vàkyaü lavaõaü ghoravikramam 7.061.003c ÷atrughno deva ÷atrughna idaü vacanam abravãt 7.061.004a ÷atrughno na tadà jàto yadànye nirjitàs tvayà 7.061.004c tad adya bàõàbhihato vraja taü yamasàdanam 7.061.005a çùayo 'py adya pàpàtman mayà tvàü nihataü raõe 7.061.005c pa÷yantu viprà vidvàüsas trida÷à iva ràvaõam 7.061.006a tvayi madbàõanirdagdhe patite 'dya ni÷àcara 7.061.006c puraü janapadaü càpi kùemam etad bhaviùyati 7.061.007a adya madbàhuniùkràntaþ ÷aro vajranibhànanaþ 7.061.007c pravekùyate te hçdayaü padmam aü÷ur ivàrkajaþ 7.061.008a evam ukto mahàvçkùaü lavaõaþ krodhamårchitaþ 7.061.008c ÷atrughnorasi cikùepa taü ÷åraþ ÷atadhàcchinat 7.061.009a tad dçùñvà viphalaü karma ràkùasaþ punar eva tu 7.061.009c pàdapàn subahån gçhya ÷atrughne vyasçjad balã 7.061.010a ÷atrughna÷ càpi tejasvã vçkùàn àpatato bahån 7.061.010c tribhi÷ caturbhir ekaikaü ciccheda nataparvabhiþ 7.061.011a tato bàõamayaü varùaü vyasçjad ràkùasor asi 7.061.011c ÷atrughno vãryasaüpanno vivyathe na ca ràkùasaþ 7.061.012a tataþ prahasya lavaõo vçkùam utpàñya lãlayà 7.061.012c ÷irasy abhyahanac chåraü srastàïgaþ sa mumoha vai 7.061.013a tasmin nipatite vãre hàhàkàro mahàn abhåt 7.061.013c çùãõàü deva saüghànàü gandharvàpsarasàm api 7.061.014a tam avaj¤àya tu hataü ÷atrughnaü bhuvi pàtitam 7.061.014c rakùo labdhàntaram api na vive÷a svam àlayam 7.061.015a nàpi ÷ålaü prajagràha taü dçùñvà bhuvi pàtitam 7.061.015c tato hata iti j¤àtvà tàn bhakùàn samudàvahat 7.061.016a muhårtàl labdhasaüj¤as tu punas tasthau dhçtàyudhaþ 7.061.016c ÷atrughno ràkùasadvàri çùibhiþ saüprapåjitaþ 7.061.017a tato divyam amoghaü taü jagràha ÷aram uttamam 7.061.017c jvalantaü tejasà ghoraü pårayantaü di÷o da÷a 7.061.018a vajrànanaü vajravegaü merumandara gauravam 7.061.018c nataü parvasu sarveùu saüyugeùv aparàjitam 7.061.019a asçkcandanadigdhàïgaü càrupatraü patatriõam 7.061.019c dànavendràcalendràõàm asuràõàü ca dàruõam 7.061.020a taü dãptam iva kàlàgniü yugànte samupasthite 7.061.020c dçùñvà sarvàõi bhåtàni paritràsam upàgaman 7.061.021a sadevàsuragandharvaü samuniü sàpsarogaõam 7.061.021c jagad dhi sarvam asvasthaü pitàmaham upasthitam 7.061.022a åcu÷ ca devadeve÷aü varadaü prapitàmaham 7.061.022c kaccil lokakùayo deva pràpto và yugasaükayaþ 7.061.023a nedç÷aü dçùñapårvaü na ÷rutaü và prapitàmaha 7.061.023c devànàü bhayasaümoho lokànàü saükùayaþ prabho 7.061.024a teùàü tad vacanaü ÷rutvà brahmà lokapitàmanaþ 7.061.024c bhayakàraõam àcaùñe devànàm abhayaükaraþ 7.061.025a vadhàya lavaõasyàjau ÷araþ ÷atrughnadhàritaþ 7.061.025c tejasà yasya sarve sma saümåóhàþ surasattamàþ 7.061.026a eùo hi pårvaü devasya lokakartuþ sanàtanaþ 7.061.026c ÷aras tejomayo vatsà yena vai bhayam àgatam 7.061.027a eùa vai kaiñabhasyàrthe madhuna÷ ca mahà÷araþ 7.061.027c sçùño mahàtmanà tena vadhàrthaü daityayos tayoþ 7.061.028a evam etaü prajànãdhvaü viùõos tejomayaü ÷aram 7.061.028c eùà caiva tanuþ pårvà viùõos tasya mahàtmanaþ 7.061.029a ito gacchatà pa÷yadhvaü vadhyamànaü mahàtmanà 7.061.029c ràmànujena vãreõa lavaõaü ràkùasottamam 7.061.030a tasya te devadevasya ni÷amya madhuràü giram 7.061.030c àjagmur yatra yudhyete ÷atrughnalavaõàv ubhau 7.061.031a taü ÷araü divyasaükà÷aü ÷atrughnakaradhàritam 7.061.031c dadç÷uþ sarvabhåtàni yugàntàgnim ivotthitam 7.061.032a àkà÷am àvçtaü dçùñvà devair hi raghunandanaþ 7.061.032c siühanàdaü muhuþ kçtvà dadar÷a lavaõaü punaþ 7.061.033a àhåta÷ ca tatas tena ÷atrughnena mahàtmanà 7.061.033c lavaõaþ krodhasaüyukto yuddhàya samupasthitaþ 7.061.034a àkarõàt sa vikçùyàtha tad dhanur dhanvinàü varaþ 7.061.034c sa mumoca mahàbàõaü lavaõasya mahorasi 7.061.034e uras tasya vidàryà÷u pravive÷a rasàtalam 7.061.035a gatvà rasàtalaü divyaü ÷aro vibudhapåjitaþ 7.061.035c punar evàgamat tårõam ikùvàkukulanandanam 7.061.036a ÷atrughna÷aranirbhinno lavaõaþ sa ni÷àcaraþ 7.061.036c papàta sahasà bhåmau vajràhata ivàcalaþ 7.061.037a tac ca divyaü mahac chålaü hate lavaõaràkùase 7.061.037c pa÷yatàü sarvabhåtànàü rudrasya va÷am anvagàt 7.061.038a ekeùupàtena bhayaü nihatya; lokatrayasyàsya raghupravãraþ 7.061.038c vinirbabhàv udyatacàpabàõas; tamaþ praõudyeva sahasrara÷miþ 7.062.001a hate tu lavaõe devàþ sendràþ sàgnipurogamàþ 7.062.001c åcuþ sumadhuràü vàõãü ÷atrughnàü ÷atrutàpanam 7.062.002a diùñyà te vijayo vatsa diùñya lavaõaràkùasaþ 7.062.002c hataþ puruùa÷àrdålavaraü varaya ràghava 7.062.003a varadàþ sma mahàbàho sarva eva samàgatàþ 7.062.003c vijayàkàïkùiõas tubhyam amoghaü dar÷anaü hi naþ 7.062.004a devànàü bhàùitaü ÷rutvà ÷åro mårdhni kçtà¤jaliþ 7.062.004c pratyuvàca mahàbàhuþ ÷atrughnaþ prayatàtmavàn 7.062.005a imàü madhupurãü ramyàü madhuràü deva nirmitàm 7.062.005c nive÷aü prapnuyàü ÷ãghram eùa me 'stu varo mataþ 7.062.006a taü devàþ prãtamanaso bàóham ity eva ràghavam 7.062.006c bhaviùyati purã ramyà ÷årasenà na saü÷ayaþ 7.062.007a te tathoktvà mahàtmàno divam àruruhus tadà 7.062.007c ÷atrughno 'pi mahàtejàs tàü senàü samupànayat 7.062.008a sà sena ÷ãghram àgacchac chrutvà ÷atrughna÷àsanam 7.062.008c nive÷anaü ca ÷atrughnaþ ÷àsanena samàrabhat 7.062.009a sà purã divyasaükà÷à varùe dvàda÷ame ÷ubhà 7.062.009c niviùñà ÷årasenànàü viùaya÷ càkutobhayaþ 7.062.010a kùetràõi sasya yuktàni kàle varùati vàsavaþ 7.062.010c arogà vãrapuruùà ÷atrughnabhujapàlità 7.062.011a ardhacandrapratãkà÷à yamunàtãra÷obhità 7.062.011c ÷obhità gçhamukhyai÷ ca ÷obhità catvaràpaõaiþ 7.062.012a yac ca tena mahac chånyaü lavaõena kçtaü purà 7.062.012c ÷obhayàm àsa tad vãro nànàpaõyasamçddhibhiþ 7.062.013a tàü samçddhàü samçddhàrthaþ ÷atrughno bharatànujaþ 7.062.013c nirãkùya paramaprãtaþ paraü harùam upàgamat 7.062.014a tasya buddhiþ samutpannà nive÷ya madhuràü purãm 7.062.014c ràmapàdau nirãkùeyaü varùe dvàda÷ame ÷ubhe 7.063.001a tato dvàda÷ame varùe ÷atrughno ràmapàlitàm 7.063.001c ayodhyàü cakame gantum alpabhçtyabalànugaþ 7.063.002a mantriõo balamukhyàü÷ ca nivartya ca purodhasaü 7.063.002c jagàma rathamukhyena hayayuktena bhàsvatà 7.063.003a sa gatvà gaõitàn vàsàn saptàùñau raghunandanaþ 7.063.003c ayodhyàm agamat tårõaü ràghavotsukadar÷anaþ 7.063.004a sa pravi÷ya purãü ramyàü ÷rãmàn ikùvàkunandanaþ 7.063.004c pravive÷a mahàbàhur yatra ràmo mahàdyutiþ 7.063.005a so 'bhivàdya mahàtmànaü jvalantam iva tejasà 7.063.005c uvàca prà¤jalir bhåtvà ràmaü satyaparàkramam 7.063.006a yad àj¤aptaü mahàràja sarvaü tat kçtavàn aham 7.063.006c hataþ sa lavaõaþ pàpaþ purã sà ca nive÷ità 7.063.007a dvàda÷aü ca gataü varùaü tvàü vinà raghunandana 7.063.007c notsaheyam ahaü vastuü tvayà virahito nçpa 7.063.008a sa me prasàdaü kàkutstha kuruùvàmitavikrama 7.063.008c màtçhãno yathà vatsas tvàü vinà pravasàmy aham 7.063.009a evaü bruvàõaü ÷atrughnaü pariùvajyedam abravãt 7.063.009c mà viùàdaü kçthà vãra naitat kùatriya ceùñitam 7.063.010a nàvasãdanti ràjàno vipravàseùu ràghava 7.063.010c prajà÷ ca paripàlyà hi kùatradharmeõa ràghava 7.063.011a kàle kàle ca màü vãra ayodhyàm avalokitum 7.063.011c àgaccha tvaü nara÷reùñha gantàsi ca puraü tava 7.063.012a mamàpi tvaü sudayitaþ pràõair api na saü÷ayaþ 7.063.012c ava÷yaü karaõãyaü ca ràjyasya paripàlanam 7.063.013a tasmàt tvaü vasa kàkutstha pa¤caràtraü mayà saha 7.063.013c årdhvaü gantàsi madhuràü sabhçtyabalavàhanaþ 7.063.014a ràmasyaitad vacaþ ÷rutvà dharmayuktaü mano'nugam 7.063.014c ÷atrughno dãnayà vàcà bàóham ity eva càbravãt 7.063.015a sa pa¤caràtraü kàkutstho ràghavasya yathàj¤ayà 7.063.015c uùya tatra maheùvàso gamanàyopacakrame 7.063.016a àmantrya tu mahàtmànaü ràmaü satyaparàkramam 7.063.016c bharataü lakùmaõaü caiva mahàratham upàruhat 7.063.017a dåraü tàbhyàm anugato lakùmaõena mahàtmanà 7.063.017c bharatena ca ÷atrughno jagàmà÷u purãü tadà 7.064.001a prasthàpya tu sa ÷atrughnaü bhràtçbhyàü saha ràghavaþ 7.064.001c pramumoda sukhã ràjyaü dharmeõa paripàlayan 7.064.002a tataþ katipayàhaþsu vçddho jànapado dvijaþ 7.064.002c ÷avaü bàlam upàdàya ràjadvàram upàgamat 7.064.003a rudan bahuvidhà vàcaþ snehàkùarasamanvitàþ 7.064.003c asakçt putraputreti vàkyam etad uvàca ha 7.064.004a kiü nu me duùkçtaü karma pårvaü dehàntare kçtam 7.064.004c yad ahaü putram ekaü tvàü pa÷yàmi nidhanaü gatam 7.064.005a apràptayauvanaü bàlaü pa¤cavarùasamanvitam 7.064.005c akàle kàlam àpannaü duþkhàya mama putraka 7.064.006a alpair ahobhir nidhanaü gamiùyàmi na saü÷ayaþ 7.064.006c ahaü ca jananã caiva tava ÷okena putraka 7.064.007a na smaràmy ançtaü hy uktaü na ca hiüsàü smaràmy aham 7.064.007c kena me duùkçtenàdya bàla eva mamàtmajaþ 7.064.007e akçtvà pitçkàryàõi nãto vaivasvatakùayam 7.064.008a nedç÷aü dçùñapårvaü me ÷rutaü và ghoradar÷anam 7.064.008c mçtyur apràptakàlànàü ràmasya viùaye yathà 7.064.009a ràmasya duùkçtaü kiü cin mahad asti na saü÷ayaþ 7.064.009c tvaü ràja¤ jãvayasvainaü bàlaü mçtyuva÷aü gatam 7.064.010a bhràtçbhiþ sahito ràjan dãrgham àyur avàpnuhi 7.064.010c uùitàþ sma sukhaü ràjye tavàsmin sumahàbala 7.064.011a saüpraty anàtho viùaya ikùvàkåõàü mahàtmanàm 7.064.011c ràmaü nàtham ihàsàdya bàlàntakaraõaü nçpam 7.064.012a ràjadoùair vipadyante prajà hy avidhipàlitàþ 7.064.012c asadvçtte tu nçpatàv akàle mriyate janaþ 7.064.013a yadà pureùv ayuktàni janà janapade÷u ca 7.064.013c kurvate na ca rakùàsti tadàkàlakçtaü bhayam 7.064.014a savyaktaü ràjadoùo 'yaü bhaviùyati na saü÷ayaþ 7.064.014c pure janapade vàpi tadà bàlavadho hy ayam 7.064.015a evaü bahuvidhair vàkyair nindayàno muhur muhuþ 7.064.015c ràjànaü duþkhasaütaptaþ sutaü tam upagåhati 7.065.001a tathà tu karuõaü tasya dvijasya paridevitam 7.065.001c ÷u÷ràva ràghavaþ sarvaü duþkha÷okasamanvitam 7.065.002a sa duþkhena susaütapto mantriõaþ samupàhvayat 7.065.002c vasiùñhaü vàmadevaü ca bhràtéü÷ ca sahanaigamàn 7.065.003a tato dvijà vasiùñhena sàrdham aùñau prave÷itàþ 7.065.003c ràjànaü devasaükà÷aü vardhasveti tato 'bruvan 7.065.004a màrkaõóeyo 'tha maudgalyo vàmadeva÷ ca kà÷yapaþ 7.065.004c kàtyàyano 'tha jàbàlir gautamo nàradas tathà 7.065.005a ete dvijarùabhàþ sarve àganeùåpave÷itàþ 7.065.005c mantriõo naigamà÷ caiva yathàrham anukålataþ 7.065.006a teùàü samupaviùñànàü sarveùàü dãptatejasàm 7.065.006c raghavaþ sarvam àcaùñe dvijo yasmàt praroditi 7.065.007a tasya tadvacanaü ÷rutvà ràj¤o dãnasya nàradaþ 7.065.007c pratyuvàca ÷ubhaü vàkyam çùãõàü saünidhau nçpam 7.065.008a ÷çõu ràjan yathàkàle pràpto 'yaü bàlasaükùayaþ 7.065.008c ÷rutvà kartavyatàü vãra kuruùva raghunandana 7.065.009a purà kçtayuge ràma bràhmaõà vai tapasvinaþ 7.065.009c abràhmaõas tadà ràjan na tapasvã kathaü cana 7.065.010a tasmin yuge prajvalite brahmabhåte anàvçte 7.065.010c amçtyavas tadà sarve jaj¤ire dãrghadar÷inaþ 7.065.011a tatas tretàyugaü nàma mànavànàü vapuùmatàm 7.065.011c kùatriyà yatra jàyante pårveõa tapasànvitàþ 7.065.012a vãryeõa tapasà caiva te 'dhikàþ pårvajanmani 7.065.012c mànavà ye mahàtmànas tasmiüs tretàyuge yuge 7.065.013a brahmakùatraü tu tat sarvaü yat pårvam aparaü ca yat 7.065.013c yugayor ubhayor àsãt samavãryasamanvitam 7.065.014a apa÷yantas tu te sarve vi÷eùam adhikaü tataþ 7.065.014c sthàpanaü cakrire tatra càturvarõyasya sarvataþ 7.065.015a adharmaþ pàdam ekaü tu pàtayat pçthivãtale 7.065.015c adharmeõa hi saüyuktàs tena mandàbhavan dvijàþ 7.065.016a tataþ pràduùkçtaü pårvam àyuùaþ pariniùñhitam 7.065.016c ÷ubhàny evàcaraül lokàþ satyadharmaparàyaõàþ 7.065.017a tretàyuge tv avartanta bràhmaõàþ kùatriya÷ ca ye 7.065.017c tapo 'tapyanta te sarve ÷u÷råùàm apare janàþ 7.065.018a sa dharmaþ paramas teùàü vai÷ya÷ådram athàgamat 7.065.018c påjàü ca sarvavarõànàü ÷ådrà÷ cakrur vi÷eùataþ 7.065.019a tataþ pàdam adharmasya dvitãyam avatàrayat 7.065.019c tato dvàparasaükhyà sà yugasya samajàyata 7.065.020a tasmin dvàparasaükhye tu vartamàne yugakùaye 7.065.020c adharma÷ cànçtaü caiva vavçdhe puruùarùabha 7.065.021a tasmin dvàparasaükhyàte tapo vai÷yàn samàvi÷at 7.065.021c na ÷ådro labhate dharmam ugraü taptaü nararùabha 7.065.022a hãnavarõo nara÷reùñha tapyate sumahat tapaþ 7.065.022c bhaviùyà ÷ådrayonyàü hi tapa÷caryà kalau yuge 7.065.023a adharmaþ paramo ràma dvàpare ÷ådradhàritaþ 7.065.023c sa vai viùayaparyante tava ràjan mahàtapàþ 7.065.023e ÷ådras tapyati durbuddhis tena bàlavadho hy ayam 7.065.024a yo hy adharmam akàryaü và viùaye pàrthivasya hi 7.065.024c karoti ràja÷àrdåla pure và durmatir naraþ 7.065.024e kùipraü hi narakaü yàti sa ca ràjà na saü÷ayaþ 7.065.025a sa tvaü puruùa÷àrdåla màrgasva viùayaü svakam 7.065.025c duùkçtaü yatra pa÷yethàs tatra yatnaü samàcara 7.065.026a evaü te dharmavçddhi÷ ca nçõàü càyurvivardhanam 7.065.026c bhaviùyati nara÷reùñha bàlasyàsya ca jãvitam 7.066.001a nàradasya tu tad vàkyaü ÷rutvàmçtamayaü yathà 7.066.001c praharùam atulaü lebhe lakùmaõaü cedam abravãt 7.066.002a gaccha saumya dvija÷reùñhaü samà÷vàsaya lakùmaõa 7.066.002c bàlasya ca ÷arãraü tat tailadroõyàü nidhàpaya 7.066.003a gandhai÷ ca paramodàrais tailai÷ ca susugandhibhiþ 7.066.003c yathà na kùãyate bàlas tathà saumya vidhãyatàm 7.066.004a yathà ÷arãre bàlasya guptasyàkliùñakarmaõaþ 7.066.004c vipattiþ paribhedo và bhaven na ca tathà kuru 7.066.005a tathà saüdi÷ya kàkutstho lakùmaõaü ÷ubhalakùaõam 7.066.005c manasà puùpakaü dadhyàv àgaccheti mahàya÷àþ 7.066.006a iïgitaü sa tu vij¤àya puùpako hemabhåùitaþ 7.066.006c àjagàma muhårtena saüpãpaü ràghavasya vai 7.066.007a so 'bravãt praõato bhåtvà ayam asmi naràdhipa 7.066.007c va÷yas tava mahàbàho kiükaraþ samupasthitaþ 7.066.008a bhàùitaü ruciraü ÷rutvà puùpakasya naràdhipaþ 7.066.008c abhivàdya maharùãs tàn vimànaü so 'dhyarohata 7.066.009a dhanur gçhãtvà tåõãü ca khagdaü ca ruciraprabham 7.066.009c nikùipya nagare vãrau saumitribharatàv ubhau 7.066.010a pràyàt pratãcãü sa marån vicinvaü÷ ca samantataþ 7.066.010c uttaràm agamac chrãmàn di÷aü himavadàvçtam 7.066.011a apa÷yamànas tatràpi svalpam apy atha duùkçtam 7.066.011c pårvàm api di÷aü sarvàm athàpa÷yan naràdhipaþ 7.066.012a dakùiõàü di÷am àkràmat tato ràjarùinandanaþ 7.066.012c ÷aivalasyottare pàr÷ve dadar÷a sumahat saraþ 7.066.013a tasmin sarasi tapyantaü tàpasaü sumahat tapaþ 7.066.013c dadar÷a ràghavaþ ÷rãmàül lambamànam adho mukham 7.066.014a athainaü samupàgamya tapyantaü tapa uttamam 7.066.014c uvàca ràghavo vàkyaü dhanyas tvam asi suvrata 7.066.015a kasyàü yonyàü tapovçddhavartase dçóhavikrama 7.066.015c kautåhalàt tvàü pçcchàmi ràmo dà÷arathir hy aham 7.066.016a manãùitas te ko nv arthaþ svargalàbho varà÷rayaþ 7.066.016c yam a÷ritya tapas taptaü ÷rotum icchàmi tàpasa 7.066.017a bràhmaõo vàsi bhadraü te kùatriyo vàsi durjayaþ 7.066.017c vai÷yo và yadi và ÷ådraþ satyam etad bravãhi me 7.067.001a tasya tadvacanaü ÷rutvà ràmasyàkliùñakarmaõaþ 7.067.001c avàk÷iràs tathàbhåto vàkyam etad uvàca ha 7.067.002a ÷ådrayonyàü prasåto 'smi tapa ugraü samàsthitaþ 7.067.002c devatvaü pràrthaye ràma sa÷arãro mahàya÷aþ 7.067.003a na mithyàhaü vade ràjan devalokajigãùayà 7.067.003c ÷ådraü màü viddhi kàkutstha ÷ambåkaü nàma nàmataþ 7.067.004a bhàùatas tasya ÷ådrasya khaógaü suruciraprabham 7.067.004c niùkçùya ko÷àd vimalaü ÷ira÷ ciccheda ràghavaþ 7.067.005a tasmin muhårte bàlo 'sau jãvena samayujyata 7.067.006a tato 'gastyà÷ramapadaü ràmaþ kamalalocanaþ 7.067.006c sa gatvà vinayenaiva taü natvà mumude sukhã 7.067.007a so 'bhivàdya mahàtmànaü jvalantam iva tejasà 7.067.007c àtithyaü paramaü pràpya niùasàda naràdhipaþ 7.067.008a tam uvàca mahàtejàþ kumbhayonir mahàtapàþ 7.067.008c svàgataü te nara÷reùñha diùñyà pràpto 'si ràghava 7.067.009a tvaü me bahumato ràma guõair bahubhir uttamaiþ 7.067.009c atithiþ påjanãya÷ ca màma ràjan hçdi sthitaþ 7.067.010a surà hi kathayanti tvàm àgataü ÷ådraghàtinam 7.067.010c bràhmaõasya tu dharmeõa tvayà jãvàpitaþ sutaþ 7.067.011a uùyatàü ceha rajanãü sakà÷e mama ràghava 7.067.011c prabhàte puùpakeõa tvaü gantà svapuram eva hi 7.067.012a idaü càbharaõaü saumya nirmitaü vi÷vakarmaõà 7.067.012c divyaü divyena vapuùà dãpyamànaü svatejasà 7.067.012e pratigçhõãùva kàkutstha matpriyaü kuru ràghava 7.067.013a dattasya hi punar dànaü sumahat phalam ucyate 7.067.013c tasmàt pradàsye vidhivat tat pratãccha nararùabha 7.067.014a tad ràmaþ pratijagràha munes tasya mahàtmanaþ 7.067.014c divyam àbharaõaü citraü pradãptam iva bhàskaram 7.067.015a pratigçhya tato ràmas tad àbharaõam uttamam 7.067.015c àgamaü tasya divyasya praùñum evopacakrame 7.067.016a atyadbhutam idaü brahman vapuùà yuktam uttamam 7.067.016c kathaü bhagavatà pràptaü kuto và kena vàhçtam 7.067.017a kutåhalatayà brahman pçcchàmi tvàü mahàya÷aþ 7.067.017c à÷caryàõàü bahånàü hi nidhiþ paramako bhavàn 7.067.018a evaü bruvati kàkutsthe munir vàkyam athàbravãt 7.067.018c ÷çõu ràma yathàvçttaü purà tretàyuge gate 7.068.001a purà tretàyuge hy àsãd araõyaü bahuvistaram 7.068.001c samantàd yojana÷ataü nirmçgaü pakùivarjitam 7.068.002a tasmin nirmànuùe 'raõye kurvàõas tapa uttamam 7.068.002c aham àkramituü ÷aumya tad araõyam upàgamam 7.068.003a tasya råpam araõyasya nirdeùñuü na ÷a÷àka ha 7.068.003c phalamålaiþ sukhàsvàdair bahuråpai÷ ca pàdapaiþ 7.068.004a tasyàraõyasya madhye tu saro yojanam àyatam 7.068.004c padmotpalasamàkãrõaü samatikrànta÷aivalam 7.068.005a tad à÷caryam ivàtyarthaü sukhàsvàdam anuttamam 7.068.005c arajaskaü tathàkùobhyaü ÷rãmatpakùigaõàyutam 7.068.006a tasmin saraþsamãpe tu mahad adbhutam à÷ramam 7.068.006c puràõaü puõyam atyarthaü tapasvijanavarjitam 7.068.007a tatràham avasaü ràtriü naidàghãü puruùarùabha 7.068.007c prabhàte kàlyam utthàya saras tad upacakrame 7.068.008a athàpa÷yaüþ ÷avaü tatra supuùñam ajaraü kva cit 7.068.008c tiùñhantaü parayà lakùmyà tasmiüs toyà÷aye nçpa 7.068.009a tam arthaü cintayàno 'haü muhårtaü tatra ràghava 7.068.009c viùñhito 'smi sarastãre kiü nv idaü syàd iti prabho 7.068.010a athàpa÷yaü muhårtàt tu divyam adbhutadar÷anam 7.068.010c vimànaü paramodàraü haüsayuktaü manojavam 7.068.011a atyarthaü svargiõaü tatra vimàne raghunandana 7.068.011c upàste 'psarasàü vãra sahasraü divyabhåùaõam 7.068.011e gànti geyàni ramyàõi vàdayanti tathàparàþ 7.068.012a pa÷yato me tadà ràma vimànàd avaruhya ca 7.068.012c taü ÷avaü bhakùayàm àsa sa svargã raghunandana 7.068.013a tato bhuktvà yathàkàmaü màüsaü bahu ca suùñhu ca 7.068.013c avatãrya saraþ svargã saüspraùñum upacakrame 7.068.014a upaspç÷ya yathànyàyaü sa svargã puruùarùabha 7.068.014c àroóhum upacakràma vimànavaram uttamam 7.068.015a tam ahaü devasaükà÷am àrohantam udãkùya vai 7.068.015c athàham abruvaü vàkyaü tam eva puruùarùabha 7.068.016a ko bhavàn devasaükà÷a àhàra÷ ca vigarhitaþ 7.068.016c tvayàyaü bhujyate saumya kiü karthaü vaktum arhasi 7.068.017a à÷caryam ãdç÷o bhàvo bhàsvaro devasaümataþ 7.068.017c àhàro garhitaþ saumya ÷rotum icchàmi tattvataþ 7.069.001a bhuktvà tu bhàùitaü vàkyaü mama ràma ÷ubhàkùaram 7.069.001c prà¤jaliþ pratyuvàcedaü sa svargã raghunandana 7.069.002a ÷çõu brahman yathàvçttaü mamaitat sukhaduþkhayoþ 7.069.002c duratikramaõãyaü hi yathà pçcchasi màü dvija 7.069.003a purà vaidarbhako ràjà pità mama mahàya÷àþ 7.069.003c sudeva iti vikhyàtas triùu lokeùu vãryavàn 7.069.004a tasya putradvayaü brahman dvàbhyàü strãbhyàm ajàyata 7.069.004c ahaü ÷veta iti khyàto yavãyàn suratho 'bhavat 7.069.005a tataþ pitari svaryàte paurà màm abhyaùecayan 7.069.005c tatràhaü kçtavàn ràjyaü dharmeõa susamàhitaþ 7.069.006a evaü varùasahasràõi samatãtàni suvrata 7.069.006c ràjyaü kàrayato brahman prajà dharmeõa rakùataþ 7.069.007a so 'haü nimitte kasmiü÷ cid vij¤àtàyur dvijottama 7.069.007c kàladharmaü hçdi nyasya tato vanam upàgamam 7.069.008a so 'haü vanam idaü durgaü mçgapakùivivarjitam 7.069.008c tapa÷ cartuü praviùño 'smi samãpe sarasaþ ÷ubhe 7.069.009a bhràtaraü surathaü ràjye abhiùicya naràdhipam 7.069.009c idaü saraþ samàsàdya tapas taptaü mayà ciram 7.069.010a so 'haü varùasahasràõi tapas trãõi mahàmune 7.069.010c taptvà suduùkaraü pràpto brahmalokam anuttamam 7.069.011a tato màü svargasaüsthaü vai kùutpipàse dvijottama 7.069.011c bàdhete paramodàra tato 'haü vyathitendriyaþ 7.069.012a gatvà tribhuvaõa÷reùñhaü pitàmaham uvàca ha 7.069.012c bhagavan brahmaloko 'yaü kùutpipàsàvivarjitaþ 7.069.013a kasyeyaü karmaõaþ pràptiþ kùutpipàsàva÷o 'smi yat 7.069.013c àhàraþ ka÷ ca me deva tan me bråhi pitàmaha 7.069.014a pitàmahas tu màm àha tavàhàraþ sudevaja 7.069.014c svàdåni svàni màüsàni tàni bhakùaya nitya÷aþ 7.069.015a sva÷arãraü tvayà puùñaü kurvatà tapa uttamam 7.069.015c anuptaü rohate ÷veta na kadà cin mahàmate 7.069.016a dattaü na te 'sti såkùmo 'pi vane sattvaniùevite 7.069.016c tena svargagato vatsa bàdhyase kùutpipàsayà 7.069.017a sa tvaü supuùñam àhàraiþ sva÷arãram anuttamam 7.069.017c bhakùayasvàmçtarasaü sà te tçptir bhaviùyati 7.069.018a yadà tu tad vanaü ÷veta agastyaþ sumahàn çùiþ 7.069.018c àkramiùyati durdharùas tadà kçcchàd vimokùyase 7.069.019a sa hi tàrayituü saumya ÷aktaþ suragaõàn api 7.069.019c kiü punas tvàü mahàbàho kùutpipàsàva÷aü gatam 7.069.020a so 'haü bhagavataþ ÷rutvà devadevasya ni÷cayam 7.069.020c àhàraü garhitaü kurmi sva÷arãraü dvijottama 7.069.021a bahån varùagaõàn brahman bhujyamànam idaü mayà 7.069.021c kùayaü nàbhyeti brahmarùe tçpti÷ càpi mamottamà 7.069.022a tasya me kçcchrabhåtasya kçcchràd asmàd vimokùaya 7.069.022c anyeùàm agatir hy atra kumbhayonim çte dvijam 7.069.023a idam àbharaõaü saumya tàraõàrthaü dvijottama 7.069.023c pratigçhõãùva brahmarùe prasàdaü kartum arhasi 7.069.024a tasyàhaü svargiõo vàkyaü ÷rutvà duþkhasamanvitam 7.069.024c tàraõàyopajagràha tad àbharaõam uttamam 7.069.025a mayà pratigçhãte tu tasminn àbharaõe ÷ubhe 7.069.025c mànuùaþ pårvako deho ràjarùeþ sa nanà÷a ha 7.069.026a pranaùñe tu ÷arãre 'sau ràjarùiþ parayà mudà 7.069.026c tçptaþ pramudito ràjà jagàma tridivaü punaþ 7.069.027a tenedaü ÷akratulyena divyam àbharaõaü mama 7.069.027c tasmin nimitte kàkutstha dattam adbhutadar÷anam 7.070.001a tad adbhutatamaü vàkyaü ÷rutvàgastyasya ràghavaþ 7.070.001c gauravàd vismayàc caiva bhåyaþ praùñuü pracakrame 7.070.002a bhagavaüs tad vanaü ghoraü tapas tapyati yatra saþ 7.070.002c ÷veto vaidarbhako ràjà kathaü tad amçgadvijam 7.070.003a niþsattvaü ca vanaü jàtaü ÷ånyaü manujavarjitam 7.070.003c tapa÷ cartuü praviùñaþ sa ÷rotum icchàmi tattvataþ 7.070.004a ràmasya bhàùitaü ÷rutvà kautåhalasamanvitam 7.070.004c vàkyaü paramatejasvã vaktum evopacakrame 7.070.005a purà kçtayuge ràma manur daõóadharaþ prabhuþ 7.070.005c tasya putro mahàn àsãd ikùvàkuþ kulavardhanaþ 7.070.006a taü putraü pårvake ràjye nikùipya bhuvi durjayam 7.070.006c pçthivyàü ràjavaü÷ànàü bhava kartety uvàca ha 7.070.007a tatheti ca pratij¤àtaü pituþ putreõa ràghava 7.070.007c tataþ paramasaühçùño manuþ punar uvàca ha 7.070.008a prãto 'smi paramodàrakartà càsi na saü÷ayaþ 7.070.008c daõóena ca prajà rakùa mà ca daõóam akàraõe 7.070.009a aparàdhiùu yo daõóaþ pàtyate mànaveùu vai 7.070.009c sa daõóo vidhivan muktaþ svargaü nayati pàrthivam 7.070.010a tasmàd daõóe mahàbàho yatnavàn bhava putraka 7.070.010c dharmo hi paramo loke kurvatas te bhaviùyati 7.070.011a iti taü bahu saüdi÷ya manuþ putraü samàdhinà 7.070.011c jagàma tridivaü hçùño brahmalokam anuttamam 7.070.012a prayàte tridive tasminn ikùvàkur amitaprabhaþ 7.070.012c janayiùye kathaü putràn iti cintàparo 'bhavat 7.070.013a karmabhir bahuråpai÷ ca tais tair manusutaþ sutàn 7.070.013c janayàm àsa dharmàtmà ÷ataü devasutopamàn 7.070.014a teùàm avarajas tàta sarveùàü raghunandana 7.070.014c måóha÷ càkçtividya÷ ca na ÷u÷råùati pårvajàn 7.070.015a nàma tasya ca daõóeti pità cakre 'lpatejasaþ 7.070.015c ava÷yaü daõóapatanaü ÷arãre 'sya bhaviùyati 7.070.016a sa pa÷yamànas taü doùaü ghoraü putrasya ràghava 7.070.016c vindhya÷aivalayor madhye ràjyaü pràdàd ariüdama 7.070.017a sa daõóas tatra ràjàbhåd ramye parvatarodhasi 7.070.017c puraü càpratimaü ràma nyave÷ayad anuttamam 7.070.018a purasya càkaron nàma madhumantam iti prabho 7.070.018c purohitaü co÷anasaü varayàm àsa suvratam 7.070.019a evaü sa ràjà tad ràjyaü kàrayat sapurohitaþ 7.070.019c prahçùñamanujàkãrõaü devaràjyaü yathà divi 7.071.001a etad àkhyàya ràmàya maharùiþ kumbhasaübhavaþ 7.071.001c asyàm evàparaü vàkyaü kathàyàm upacakrame 7.071.002a tataþ sa daõóaþ kàkutstha bahuvarùagaõàyutam 7.071.002c akarot tatra mandàtmà ràjyaü nihatakaõñakam 7.071.003a atha kàle tu kasmiü÷ cid ràjà bhàrgavam à÷ramam 7.071.003c ramaõãyam upàkràmac caitre màsi manorame 7.071.004a tatra bhàrgavakanyàü sa råpeõàpratimàü bhuvi 7.071.004c vicarantãü vanodde÷e daõóo 'pa÷yad anuttamàm 7.071.005a sa dçùñvà tàü sudurmedhà anaïga÷arapãóitaþ 7.071.005c abhigamya susaüvignaþ kanyàü vacanam abravãt 7.071.006a kutas tvam asi su÷roõi kasya vàsi sutà ÷ubhe 7.071.006c pãóito 'ham anaïgena pçcchàmi tvàü sumadhyame 7.071.007a tasya tv evaü bruvàõasya mohonmattasya kàminaþ 7.071.007c bhàrgavã pratyuvàcedaü vacaþ sànunayaü nçpam 7.071.008a bhàrgavasya sutàü viddhi devasyàkliùñakarmaõaþ 7.071.008c arajàü nàma ràjendra jyeùñhàm à÷ramavàsinãm 7.071.009a guruþ pità me ràjendra tvaü ca ÷iùyo mahàtmanaþ 7.071.009c vyasanaü sumahat kruddhaþ sa te dadyàn mahàtapàþ 7.071.010a yadi vàtra mayà kàryaü dharmadçùñena satpathà 7.071.010c varayasva nçpa ÷reùñha pitaraü me mahàdyutim 7.071.011a anyathà tu phalaü tubhyaü bhaved ghoràbhisaühitam 7.071.011c krodhena hi pità me 'sau trailokyam api nirdahet 7.071.012a evaü bruvàõàm arajàü daõóaþ kàma÷aràrditaþ 7.071.012c pratyuvàca madonmattaþ ÷irasy àdhàya so '¤jalim 7.071.013a prasàdaü kuru su÷roõi na kàlaü kùeptum arhasi 7.071.013c tvatkçte hi mama pràõà vidãryante ÷ubhànane 7.071.014a tvàü pràpya hi vadho vàpi pàpaü vàpi sudàruõam 7.071.014c bhaktaü bhajasva màü bhãru bhajamànaü suvihvalam 7.071.015a evam uktvà tu tàü kanyàü dorbhyàü gçhya balàd balã 7.071.015c visphurantãü yathàkàmaü maithunàyopacakrame 7.071.016a tam anarthaü mahàghoraü daõóaþ kçtvà sudàruõam 7.071.016c nagaraü prayayau cà÷u madhumantam anuttamam 7.071.017a arajàpi rudantã sà à÷ramasyàvidårataþ 7.071.017c pratãkùate susaütrastà pitaraü devasaünibham 7.072.001a sa muhårtàd upa÷rutya devarùir amitaprabhaþ 7.072.001c svam à÷ramaü ÷iùya vçtaþ kùudhàrtaþ saünyavartata 7.072.002a so 'pa÷yad arajàü dãnàü rajasà samabhiplutàm 7.072.002c jyotsnàm ivàruõagrastàü pratyåùe na viràjatãm 7.072.003a tasya roùaþ samabhavat kùudhàrtasya vi÷eùataþ 7.072.003c nirdahann iva lokàüs tr㤠÷iùyàü÷ cedam uvàca ha 7.072.004a pa÷yadhvaü viparãtasya daõóasyàviditàtmanaþ 7.072.004c vipattiü ghorasaükà÷àü kruddhàm agni÷ikhàm iva 7.072.005a kùayo 'sya durmateþ pràptaþ sànugasya duràtmanaþ 7.072.005c yaþ pradãptàü hutà÷asya ÷ikhàü vai spraùñum icchati 7.072.006a yasmàt sa kçtavàn pàpam ãdç÷aü ghoradar÷anam 7.072.006c tasmàt pràpsyati durmedhàþ phalaü pàpasya karmaõaþ 7.072.007a saptaràtreõa ràjàsau sabhçtyabalavàhanaþ 7.072.007c pàpakarmasamàcàro vadhaü pràpsyati durmatiþ 7.072.008a samantàd yojana÷ataü viùayaü càsya durmateþ 7.072.008c dhakùyate pàüsuvarùeõa mahatà pàka÷àsanaþ 7.072.009a sarvasattvàni yànãha sthàvaràõi caràõi ca 7.072.009c mahatà pàüsuvarùeõa nà÷aü yàsyanti sarva÷aþ 7.072.010a daõóasya viùayo yàvat tàvat sarvasamucchrayaþ 7.072.010c pàüsubhuta ivàlakùyaþ saptaràtràd bhaviùyati 7.072.011a ity uktvà krodhasaütapas tam à÷ramanivàsinam 7.072.011c janaü janapadànteùu sthãyatàm iti càbravãt 7.072.012a ÷rutvà tå÷asano vàkyaü sa à÷ramàvasatho janaþ 7.072.012c niùkrànto viùayàt tasya sthànaü cakre 'tha bàhyataþ 7.072.013a sa tathoktvà munijanam arajàm idam abravãt 7.072.013c ihaiva vasa durmedhe à÷rame susamàhità 7.072.014a idaü yojanaparyantaü saraþ suruciraprabham 7.072.014c araje vijvarà bhuïkùva kàla÷ càtra pratãkùyatàm 7.072.015a tvatsamãpe tu ye sattvà vàsam eùyanti tàü ni÷àm 7.072.015c avadhyàþ pàüsuvarùeõa te bhaviùyanti nityadà 7.072.016a ity uktvà bhàrgavo vàsam anyatra samupàkramat 7.072.016c saptàhàd bhasmasàdbhåtaü yathoktaü brahmavàdinà 7.072.017a tasyàsau daõóaviùayo vindhya÷aivalasànuùu 7.072.017c ÷apto brahmarùiõà tena purà vaidharmake kçte 7.072.018a tataþ prabhçti kàkutstha daõóakàraõyam ucyate 7.072.018c tapasvinaþ sthità yatra janasthànam atho 'bhavat 7.072.019a etat te sarvam àkhyàtaü yan màü pçcchasi ràghava 7.072.019c saüdhyàm upàsituü vãra samayo hy ativartate 7.072.020a ete maharùayaþ sarve pårõakumbhàþ samantataþ 7.072.020c kçtodako naravyàghra àdityaü paryupàsate 7.072.021a sa tair çùibhir abhyastaþ sahitair brahmasattamaiþ 7.072.021c ravir astaü gato ràma gacchodakam upaspç÷a 7.073.001a çùer vacanam àj¤àya ràmaþ saüdhyàm upàsitum 7.073.001c upàkràmat saraþ puõyam apsarobhir niùevitam 7.073.002a tatrodakam upaspçù÷ya saüdhyàm anvàsya pa÷cimàm 7.073.002c à÷ramaü pràvi÷ad ràmaþ kumbhayoner mahàtmanaþ 7.073.003a asyàgastyo bahuguõaü phalamålaü tathauùadhãþ 7.073.003c ÷àkàni ca pavitràõi bhojanàrtham akalpayat 7.073.004a sa bhuktavàn nara÷reùñhas tad annam amçtopamam 7.073.004c prãta÷ ca parituùña÷ ca tàü ràtriü samupàvasat 7.073.005a prabhàte kàlyam utthàya kçtvàhnikam ariüdamaþ 7.073.005c çùiü samabhicakràma gamanàya raghåttamaþ 7.073.006a abhivàdyàbravãd ràmo maharùiü kumbhasaübhavam 7.073.006c àpçcche tvàü gamiùyàmi màm anuj¤àtum arhasi 7.073.007a dhanyo 'smy anugçhãto 'smi dar÷anena mahàtmanaþ 7.073.007c draùñuü caivàgamiùyàmi pàvanàrtham ihàtmanaþ 7.073.008a tathà vadati kàkutsthe vàkyam adbhutadar÷anam 7.073.008c uvàca paramaprãto dharmanetras tapodhanaþ 7.073.009a atyadbhutam idaü vàkyaü tava ràma ÷ubhàkùaram 7.073.009c pàvanaþ sarvalokànàü tvam eva raghunandana 7.073.010a muhårtam api ràma tvàü ye nu pa÷yanti ke cana 7.073.010c pàvitàþ svargabhåtàs te påjyante divi daivataiþ 7.073.011a ye ca tvàü ghoracakùurbhir ãkùante pràõino bhuvi 7.073.011c hatàs te yamadaõóena sadyo nirayagàminaþ 7.073.012a gaccha càriùñam avyagraþ panthànam akutobhayam 7.073.012c pra÷àdhi ràjyaü dharmeõa gatir hi jagato bhavàn 7.073.013a evam uktas tu muninà prà¤jaliþ prpagraho nçpaþ 7.073.013c abhyavàdayata pràj¤as tam çùiü puõya÷ãlinam 7.073.014a abhivàdya muni÷reùñhaü tàü÷ ca sarvàüs tapodhanàn 7.073.014c adhyàrohat tad avyagraþ puùpakaü hemabhåùitam 7.073.015a taü prayàntaü munigaõà à÷ãrvàdaiþ samantataþ 7.073.015c apåjayan mahendràbhaü sahasràkùam ivàmaràþ 7.073.016a svasthaþ sa dadç÷e ràmaþ puùpake hemabhåùite 7.073.016c ÷a÷ã meghasamãpastho yathà jaladharàgame 7.073.017a tato 'rdhadivase pràpte påjyamànas tatas tataþ 7.073.017c ayodhyàü pràpya kàkutstho vimànàd avarohata 7.073.018a tato visçjya ruciraü puùpakaü kàmagàminam 7.073.018c kakùyàntaravinikùiptaü dvàþsthaü ràmo 'bravãd vacaþ 7.073.019a lakùmaõaü bharataü caiva gatvà tau laghuvikramau 7.073.019c mamàgamanam àkhyàya ÷abdàpaya ca màü ciram 7.074.001a tac chrutvà bhàùitaü tasya ràmasyàkliùñakarmaõaþ 7.074.001c dvàþsthaþ kumàràv àhåya ràghavàya nyavedayat 7.074.002a dçùñvà tu ràghavaþ pràptau priyau bharatalakùmaõau 7.074.002c pariùvajya tato ràmo vàkyam etad uvàca ha 7.074.003a kçtaü mayà yathàtathyaü dvijakàryam anuttamam 7.074.003c dharmasetumato bhåyaþ kartum icchàmi ràghavau 7.074.004a yuvàbhyàm àtmabhåtàbhyàü ràjasåyam anuttamam 7.074.004c sahito yaùñum icchàmi tatra dharmo hi ÷à÷vataþ 7.074.005a iùñvà tu ràjasåyena mitraþ ÷atrunibarhaõaþ 7.074.005c suhutena suyaj¤ena varuõatvam upàgamat 7.074.006a soma÷ ca ràjasåyena iùñvà dharmeõa dharmavit 7.074.006c pràpta÷ ca sarvalokànàü kãrtiü sthànaü ca ÷à÷vatam 7.074.007a asminn ahani yac chreya÷ cintyatàü tan mayà saha 7.074.007c hitaü càyati yuktaü ca prayatau vaktum arhatha 7.074.008a ÷rutà tu ràghavasyaitad vàkyaü vàkyavi÷àradaþ 7.074.008c bharataþ prà¤jalir bhåtvà vàkyam etad uvàca ha 7.074.009a tvayi dharmaþ paraþ sàdho tvayi sarvà vasuüdharà 7.074.009c pratiùñhità mahàbàho ya÷a÷ càmitavikrama 7.074.010a mahãpàlà÷ ca sarve tvàü prajàpatim ivàmaràþ 7.074.010c nirãkùante mahàtmàno lokanàthaü yathà vayam 7.074.011a prajà÷ ca pitçvad ràjan pa÷yanti tvàü mahàbala 7.074.011c pçthivyàü gatibhåto 'si pràõinàm api ràghava 7.074.012a sa tvam evaüvidhaü yaj¤am àhartàsi kathaü nçpa 7.074.012c pçthivyàü ràjavaü÷ànàü vinà÷o yatra dç÷yate 7.074.013a pçthivyàü ye ca puruùà ràjan pauruùam àgatàþ 7.074.013c sarveùàü bhavità tatra kùayaþ sarvàntakopamaþ 7.074.014a sa tvaü puruùa÷àrdåla guõair atulavikrama 7.074.014c pçthivãü nàrhase hantuü va÷e hi tava vartate 7.074.015a bharatasya tu tad vàkyaü ÷rutvàmçtamayaü yathà 7.074.015c praharùam atulaü lebhe ràmaþ satyaparàkramaþ 7.074.016a uvàca ca ÷ubhàü vàõãü kaikeyyà nandivardhanam 7.074.016c prãto 'smi parituùño 'smi tavàdya vacanena hi 7.074.017a idaü vacanam aklãbaü tvayà dharmasamàhitam 7.074.017c vyàhçtaü puruùavyàghra pçthivyàþ paripàlanam 7.074.018a eùa tasmàd abhipràyàd ràjasåyàt kratåttamàn 7.074.018c nivartayàmi dharmaj¤a tava suvyàhçtena vai 7.074.019a prajànàü pàlanaü dharmo ràj¤àü yaj¤ena saümitaþ 7.074.019c tasmàc chçõomi te vàkyaü sàdhåktaü susamàhitam 7.075.001a tathoktavati ràme tu bharate ca mahàtmani 7.075.001c lakùmaõo 'pi ÷ubhaü vàkyam uvàca raghunandanam 7.075.002a a÷vamedho mahàyaj¤aþ pàvanaþ sarvapàpmanàm 7.075.002c pàvanas tava durdharùo rocatàü kratupuügavaþ 7.075.003a ÷råyate hi puràvçttaü vàsave sumahàtmani 7.075.003c brahmahatyàvçtaþ ÷akro hayamedhena pàvitaþ 7.075.004a purà kila mahàbàho devàsurasamàgame 7.075.004c vçtro nàma mahàn àsãd daiteyo lokasaümataþ 7.075.005a vistãrõà yojana÷atam ucchritas triguõaü tataþ 7.075.005c anuràgeõa lokàüs trãn snehàt pa÷yati sarvataþ 7.075.006a dharmaj¤a÷ ca kçtaj¤a÷ ca buddhyà ca pariniùñhitaþ 7.075.006c ÷a÷àsa pçthivãü sarvàü dharmeõa susamàhitaþ 7.075.007a tasmin pra÷àsati tadà sarvakàmadughà mahã 7.075.007c rasavanti prasåtàni målàni ca phalàni ca 7.075.008a akçùñapacyà pçthivã susaüpannà mahàtmanaþ 7.075.008c sa ràjyaü tàdç÷aü bhuïkte sphãtam adbhutadar÷anam 7.075.009a tasya buddhiþ samutpannà tapaþ kuryàm anuttamam 7.075.009c tapo hi paramaü ÷reyas tapo hi paramaü sukham 7.075.010a sa nikùipya sutaü jyeùñhaü paureùu parame÷varam 7.075.010c tapa ugram upàtiùñhat tàpayan sarvadevatàþ 7.075.011a tapas tapyati vçtre tu vàsavaþ paramàrtavat 7.075.011c viùõuü samupasaükramya vàkyam etad uvàca ha 7.075.012a tapasyatà mahàbàho lokà vçtreõa nirjitàþ 7.075.012c balavàn sa hi dharmàtmà nainaü ÷akùyàmi bàdhitum 7.075.013a yady asau tapa àtiùñhed bhåya eva sure÷vara 7.075.013c yàval lokà dhariùyanti tàvad asya va÷ànugàþ 7.075.014a tvaü cainaü paramodàram upekùasi mahàbala 7.075.014c kùaõaü hi na bhaved vçtraþ kruddhe tvayi sure÷vara 7.075.015a yadà hi prãtisaüyogaü tvayà viùõo samàgataþ 7.075.015c tadà prabhçti lokànàü nàthatvam upalabdhavàn 7.075.016a sa tvaü prasàdaü lokànàü kuruùva sumahàya÷aþ 7.075.016c tvatkçtena hi sarvaü syàt pra÷àntam ajaraü jagat 7.075.017a ime hi sarve viùõo tvàü nirãkùante divaukasaþ 7.075.017c vçtraghatena mahatà eùàü sàhyaü kuruùva ha 7.075.018a tvayà hi nitya÷aþ sàhyaü kçtam eùàü mahàtmanàm 7.075.018c asahyam idam anyeùàm agatãnàü gatir bhavàn 7.076.001a lakùmaõasya tu tad vàkyaü ÷rutvà ÷atrunibarhaõaþ 7.076.001c vçtraghàtam a÷eùeõa kathayety àha lakùmaõam 7.076.002a ràghaveõaivam uktas tu sumitrànandavardhanaþ 7.076.002c bhåya eva kathàü divyàü kathayàm àsa lakùmaõaþ 7.076.003a sahasràkùavacaþ ÷rutvà sarveùàü ca divaukasàm 7.076.003c viùõur devàn uvàcedaü sarvàn indrapurogamàn 7.076.004a pårvaü sauhçdabaddho 'smi vçtrasya sumahàtmanaþ 7.076.004c tena yuùmat priyàrthaü vai nàhaü hanmi mahàsuram 7.076.005a ava÷yaü karaõãyaü ca bhavatàü sukham uttamam 7.076.005c tasmàd upàyam àkhyàsye yena vçtraü haniùyatha 7.076.006a tridhà bhåtaü kariùye 'ham àtmànaü surasattamàþ 7.076.006c tena vçtraü sahasràkùo haniùyati na saü÷ayaþ 7.076.007a eko 'ü÷o vàsavaü yàtu dvitãyo vajram eva tu 7.076.007c tçtãyo bhåtalaü ÷akras tato vçtraü haniùyati 7.076.008a tathà bruvati deve÷e devà vàkyam athàbruvan 7.076.008c evam etan na saüdeho yathà vadasi daityahan 7.076.009a bhadraü te 'stu gamiùyàmo vçtràsuravadhaiùiõaþ 7.076.009c bhajasva paramodàravàsavaü svena tejasà 7.076.010a tataþ sarve mahàtmànaþ sahasràkùapurogamàþ 7.076.010c tad araõyam upàkràman yatra vçtro mahàsuraþ 7.076.011a te 'pa÷yaüs tejasà bhåtaü tapantam asurottamam 7.076.011c pibantam iva lokàüs trãn nirdahantam ivàmbaram 7.076.012a dçùñvaiva càsura÷reùñhaü devàs tràsam upàgaman 7.076.012c katham enaü vadhiùyàmaþ kathaü na syàt paràjayaþ 7.076.013a teùàü cintayatàü tatra sahasràkùaþ puraüdaraþ 7.076.013c vajraü pragçhya bàhubhyàü prahiõod vçtramårdhani 7.076.014a kàlàgnineva ghoreõa dãpteneva mahàrciùà 7.076.014c prataptaü vçtra÷irasi jagat tràsam upàgamat 7.076.015a asaübhàvyaü vadhaü tasya vçtrasya vibudhàdhipaþ 7.076.015c cintayàno jagàmà÷u lokasyàntaü mahàya÷àþ 7.076.016a tam indraü brahmahatyà÷u gacchantam anugacchati 7.076.016c apatac càsya gàtreùu tam indraü duþkham àvi÷at 7.076.017a hatàrayaþ pranaùñendrà devàþ sàgnipurogamàþ 7.076.017c viùõuü tribhuvaõa÷reùñhaü muhur muhur apåjayan 7.076.018a tvaü gatiþ paramà deva pårvajo jagataþ prabhuþ 7.076.018c rathàrthaü sarvabhåtànàü viùõutvam upajagmivàn 7.076.019a hata÷ càyaü tvayà vçtro brahmahatyà ca vàsavam 7.076.019c bàdhate sura÷àrdåla mokùaü tasya vinirdi÷a 7.076.020a teùàü tad vacanaü ÷rutvà devànàü viùõur abravãt 7.076.020c màm eva yajatàü ÷akraþ pàvayiùyàmi vajriõam 7.076.021a puõyena hayamedhena màm iùñvà pàka÷àsanaþ 7.076.021c punar eùyati devànàm indratvam akutobhayaþ 7.076.022a evaü saüdi÷ya devànàü tàü vàõãm amçtopamà 7.076.022c jagàma viùõur deve÷aþ ståyamànas triviùñapam 7.077.001a tathà vçtravadhaü sarvam akhilena sa lakùmaõaþ 7.077.001c kathayitvà nara÷reùñhaþ kathà÷eùam upàkramat 7.077.002a tato hate mahàvãrye vçtre devabhayaükare 7.077.002c brahmahatyàvçtaþ ÷akraþ saüj¤àü lebhe na vçtrahà 7.077.003a so 'ntam à÷ritya lokànàü naùñasaüj¤o vicetanaþ 7.077.003c kàlaü tatràvasat kaü cid veùñamàno yathoragaþ 7.077.004a atha naùñe sahasràkùe udvignam abhavaj jagat 7.077.004c bhåmi÷ ca dhvastasaükà÷à niþsnehà ÷uùkakànanà 7.077.005a niþsrotasa÷ càmbuvàhà hradà÷ ca saritas tathà 7.077.005c saükùobha÷ caiva sattvànàm anàvçùñikçto 'bhavat 7.077.006a kùãyamàõe tu loke 'smin saübhràntamanasaþ suràþ 7.077.006c yad uktaü viùõunà pårvaü taü yaj¤aü samupànayan 7.077.007a tataþ sarve suragaõàþ sopàdhyàyàþ saharùibhiþ 7.077.007c taü de÷aü sahità jagmur yatrendro bhayamohitaþ 7.077.008a te tu dçùñvà sahasràkùaü mohitaü brahmahatyayà 7.077.008c taü puraskçtya deve÷am a÷vamedhaü pracakrire 7.077.009a tato '÷vamedhaþ sumahàn mahendrasya mahàtmanaþ 7.077.009c vavçdhe brahmahatyàyàþ pàvanàrthaü nare÷vara 7.077.010a tato yaj¤asamàptau tu brahmahatyà mahàtmanaþ 7.077.010c abhigamyàbravãd vàkyaü kva me sthànaü vidhàsyatha 7.077.011a te tàm åcus tato devàs tuùñàþ prãtisamanvitàþ 7.077.011c caturdhà vibhajàtmànam àtmanaiva duràsade 7.077.012a devànàü bhàùitaü ÷rutvà brahmahatyà mahàtmanàm 7.077.012c saünidhau sthànam anyatra varayàm àsa durvasà 7.077.013a ekenàü÷ena vatsyàmi pårõodàsu nadãùu vai 7.077.013c dvitãyena tu vçkùeùu satyam etad bravãmi vaþ 7.077.014a yo 'yam aü÷as tçtãyo me strãùu yauvana÷àliùu 7.077.014c triràtraü darpaparõàsu vasiùye darpaghàtinã 7.077.015a hantàro bràhmaõàn ye tu prekùàpårvam adåùakàn 7.077.015c tàü÷ caturthena bhàgena saü÷rayiùye surarùabhàþ 7.077.016a pratyåcus tàü tato devà yathà vadasi durvase 7.077.016c tathà bhavatu tat sarvaü sàdhayasva yathepsitam 7.077.017a tataþ prãtyànvità devàþ sahasràkùaü vavandire 7.077.017c vijvaraþ påtapàpmà ca vàsavaþ samapadyata 7.077.018a pra÷àntaü ca jagat sarvaü sahasràkùe pratiùñhate 7.077.018c yaj¤aü càdbhutasaükà÷aü tadà ÷akro 'bhyapåjayat 7.077.019a ãdç÷o hy a÷vamedhasya prabhàvo raghunandana 7.077.019c yajasva sumahàbhàga hayamedhena pàrthiva 7.078.001a tac chrutvà lakùmaõenoktaü vàkyaü vàkyavi÷àradaþ 7.078.001c pratyuvàca mahàtejàþ prahasan ràghavo vacaþ 7.078.002a evam etan nara÷reùñha yathà vadasi lakùmaõa 7.078.002c vçtraghàtam a÷eùeõa vàjimedhaphalaü ca yat 7.078.003a ÷råyate hi purà saumya kardamasya prajàpateþ 7.078.003c putro bàhlã÷varaþ ÷rãmàn ilo nàma sudhàrmikaþ 7.078.004a sa ràjà pçthivãü sarvàü va÷e kçtvà mahàya÷àþ 7.078.004c ràjyaü caiva naravyàghra putravat paryapàlayat 7.078.005a surai÷ ca paramodàrair daiteyai÷ ca mahàsuraiþ 7.078.005c nàgaràkùasagandharvair yakùai÷ ca sumahàtmabhiþ 7.078.006a påjyate nitya÷aþ saumya bhayàrtai raghunandana 7.078.006c abibhyaü÷ ca trayo lokàþ saroùasya mahàtmanaþ 7.078.007a sa ràjà tàdç÷o hy àsãd dharme vãrye ca niùñhitaþ 7.078.007c buddhyà ca paramodàro bàhlãkànàü mahàya÷àþ 7.078.008a sa pracakre mahàbàhur mçgayàü rucire vane 7.078.008c caitre manorame màsi sabhçtyabalavàhanaþ 7.078.009a prajaghne sa nçpo 'raõye mçgठ÷atasahasra÷aþ 7.078.009c hatvaiva tçptir nàbhåc ca ràj¤as tasya mahàtmanaþ 7.078.010a nànàmçgàõàm ayutaü vadhyamànaü mahàtmanà 7.078.010c yatra jàto mahàsenas taü de÷am upacakrame 7.078.011a tasmiüs tu devadeve÷aþ ÷ailaràjasutàü haraþ 7.078.011c ramayàm àsa durdharùaiþ sarvair anucaraiþ saha 7.078.012a kçtvà strãbhåtam àtmànam ume÷o gopatidhvajaþ 7.078.012c devyàþ priyacikãrùuþ sa tasmin parvatanirjhare 7.078.013a ye ca tatra vanodde÷e sattvàþ puruùavàdinaþ 7.078.013c yac ca kiü cana tat sarvaü nàrãsaüj¤aü babhåva ha 7.078.014a etasminn antare ràjà sa ilaþ kardamàtmajaþ 7.078.014c nighnan mçgasahasràõi taü de÷am upacakrame 7.078.015a sa dçùñvà strãkçtaü sarvaü savyàlamçgapakùiõam 7.078.015c àtmànaü sànugaü caiva strãbhåtaü raghunandana 7.078.016a tasya duþkhaü mahat tv àsãd dçùñvàtmànaü tathà gatam 7.078.016c umàpate÷ ca tat karma j¤àtvà tràsam upàgamat 7.078.017a tato devaü mahàtmànaü ÷itikaõñhaü kapardinam 7.078.017c jagàma ÷araõaü ràjà sabhçtyabalavàhanaþ 7.078.018a tataþ prahasya varadaþ saha devyà mahàya÷àþ 7.078.018c prajàpatisutaü vàkyam uvàca varadaþ svayam 7.078.019a uttiùñhottiùñha ràjarùe kàrdameya mahàbala 7.078.019c puruùatvam çte saumya varaü varaya suvrata 7.078.020a tataþ sa ràjà ÷okàrtàþ pratyàkhyàto mahàtmanà 7.078.020c na sa jagràha strãbhåto varam anyaü surottamàt 7.078.021a tataþ ÷okena mahatà ÷ailaràjasutàü nçpaþ 7.078.021c praõipatya mahàdevãü sarveõaivàntaràtmanà 7.078.022a ã÷e varàõàü varade lokànàm asi bhàmini 7.078.022c amoghadar÷ane devi bhaje saumye namo 'stu te 7.078.023a hçdgataü tasya ràjarùer vij¤àya harasaünidhau 7.078.023c pratyuvàca ÷ubhaü vàkyaü devã rudrasya saümatà 7.078.024a ardhasya devo varado varàrdhasya tathà hy aham 7.078.024c tasmàd ardhaü gçhàõa tvaü strãpuüsor yàvad icchasi 7.078.025a tad adbhutatamaü ÷rutvà devyà varam anuttamam 7.078.025c saüprahçùñamanà bhåtvà ràjà vàkyam athàbravãt 7.078.026a yadi devi prasannà me råpeõàpratimà bhuvi 7.078.026c màsaü strãtvam upàsitvà màsaü syàü puruùaþ punaþ 7.078.027a ãpsitaü tasya vij¤àya devã surucirànanà 7.078.027c pratyuvàca ÷ubhaü vàkyam evam etad bhaviùyati 7.078.028a ràjan puruùabhåtas tvaü strãbhàvaü na smariùyasi 7.078.028c strãbhåta÷ càparaü màsaü na smariùyasi pauruùam 7.078.029a evaü sa ràjà puruùo màmaü bhåtvàtha kàrdamiþ 7.078.029c trailokyasundarã nàrã màsam ekam ilàbhavat 7.079.001a tàü kathàm ilasaübaddhàü ràmeõa samudãritàm 7.079.001c lakùmaõo bharata÷ caiva ÷rutvà paramavismitau 7.079.002a tau ràmaü prà¤jalãbhåtvà tasya ràj¤o mahàtmanaþ 7.079.002c vistaraü tasya bhàvasya tadà papracchatuþ punaþ 7.079.003a kathaü sa ràjà strãbhåto vartayàm àsa durgatim 7.079.003c puruùo và yadà bhåtaþ kàü vçttiü vartayaty asau 7.079.004a tayos tad bhàùitaü ÷rutvà kautåhalasamanvitam 7.079.004c kathayàm àsa kàkutùñhas tasya ràj¤o yathà gatam 7.079.005a tam eva prathamaü màsaü strãbhåtvà lokasundarã 7.079.005c tàbhiþ parivçtà strãbhir ye 'sya pårvaü padànugàþ 7.079.006a tat kànanaü vigàhyà÷u vijahre lokasundarã 7.079.006c drumagulmalatàkãrõaü padbhyàü padmadalekùaõà 7.079.007a vàhanàni ca sarvàõi saütyaktvà vai samantataþ 7.079.007c parvatàbhogavivare tasmin reme ilà tadà 7.079.008a atha tasmin vanodde÷e parvatasyàvidårataþ 7.079.008c saraþ suruciraprakhyaü nànàpakùigaõàyutam 7.079.009a dadar÷a sà ilà tasmin budhaü somasutaü tadà 7.079.009c jvalantaü svena vapuùà pårõaü somam ivoditam 7.079.010a tapantaü ca tapas tãvram ambhomadhye duràsadam 7.079.010c ya÷ak saraü kàmagamaü tàruõye paryavasthitam 7.079.011a sà taü jalà÷ayaü sarvaü kùobhayàm àsa vismità 7.079.011c saha taiþ påra puruùaiþ strãbhåtai raghunandana 7.079.012a budhas tu tàü nirãkùyaiva kàmabàõàbhipãóitaþ 7.079.012c nopalebhe tadàtmànaü cacàla ca tadàmbhasi 7.079.013a ilàü nirãkùamàõaþ sa trailokyàbhyadhikàü ÷ubhàm 7.079.013c cintàü samabhyatikràmat kà nv iyaü devatàdhikà 7.079.014a na devãùu na nàgãùu nàsurãùv apsaraþsu ca 7.079.014c dçùñapårvà mayà kà cid råpeõaitena ÷obhità 7.079.015a sadç÷ãyaü mama bhaved yadi nànyaparigrahà 7.079.015c iti buddhiü samàsthàya jalàt sthalam upàgamat 7.079.016a sa à÷ramaü samupàgamya catasraþ pramadàs tataþ 7.079.016c ÷abdàpayata dharmàtmà tà÷ cainaü ca vavandire 7.079.017a sa tàþ papraccha dharmàtma kasyaiùà lokasundarã 7.079.017c kimartham àgatà ceha satyam àkhyàta màciram 7.079.018a ÷ubhaü tu tasya tadvàkyaü madhuraü madhuràkùaram 7.079.018c ÷rutvà tu tàþ striyaþ sarvà åcur madhurayà girà 7.079.019a asmàkam eùà su÷roõã prabhutve vartate sadà 7.079.019c apatiþ kànanànteùu sahàsmàbhir añaty asau 7.079.020a tad vàkyam avyaktapadaü tàsàü strãõàü ni÷amya tu 7.079.020c vidyàm àvartanãü puõyàm àvartayata sa dvijaþ 7.079.021a so 'rthaü viditvà nikhilaü tasya ràj¤o yathàgatam 7.079.021c sarvà eva striyas tà÷ ca babhàùe munipuügavaþ 7.079.022a atra kiü puruùà bhadrà avasa¤ ÷ailarodhasi 7.079.022c vatsyathàsmin girau yåyam avakà÷o vidhãyatàm 7.079.023a målaputraphalaiþ sarvà vartayiùyatha nityadà 7.079.023c striyaþ kimpuruùàn nàma bhartén samupalapsyatha 7.079.024a tàþ ÷rutvà somaputrasya vàcaü kiüpuruùãkçtàþ 7.079.024c upàsàü cakrire ÷ailaü bahvyas tà bahudhà tadà 7.080.001a ÷rutvà kimpuruùotpattiü lakùmaõo bharatas tadà 7.080.001c à÷caryam iti càbråtàm ubhau ràmaü jane÷varam 7.080.002a atha ràmaþ kathàm etàü bhåya eva mahàya÷àþ 7.080.002c kathayàm àsa dharmàtmà prajàpatisutasya vai 7.080.003a sarvàs tà vidrutà dçùñvà kiünarãr çùisattamaþ 7.080.003c uvàca råpasaüpannàü tàü striyaü prahasann iva 7.080.004a somasyàhaü sudayitaþ sutaþ surucirànane 7.080.004c bhajasva màü varàrohe bhaktyà snigdhena cakùuùà 7.080.005a tasya tadvacanaü ÷rutvà ÷ånye svajanavarjità 7.080.005c ilà suruciraprakhyaü pratyuvàca mahàgraham 7.080.006a ahaü kàmakarã saumya tavàsmi va÷avartinã 7.080.006c pra÷àdhi màü somasuta yathecchasi tathà kuru 7.080.007a tasyàs tad adbhutaprakhyaü ÷rutvà harùasamanvitaþ 7.080.007c sa vai kàmã saha tayà reme candramasaþ sutaþ 7.080.008a budhasya màdhavo màsas tàm ilàü rucirànanàm 7.080.008c gato ramayato 'tyarthaü kùaõavat tasya kàminaþ 7.080.009a atha màse tu saüpårõe pårõendusadç÷ànanaþ 7.080.009c prajàpatisutaþ ÷rãmठ÷ayane pratyabudhyata 7.080.010a so 'pa÷yat somajaü tatra tapyantaü salilà÷aye 7.080.010c årdhvabàhuü niràlambaü taü ràjà pratyabhàùata 7.080.011a bhagavan parvataü durgaü praviùño 'smi sahànugaþ 7.080.011c na ca pa÷yàmi tat sainyaü kva nu te màmakà gatàþ 7.080.012a tac chrutvà tasya ràjarùer naùñasaüj¤asya bhàùitam 7.080.012c pratyuvàca ÷ubhaü vàkyaü sàntvayan parayà girà 7.080.013a a÷mavarùeõa mahatà bhçtyàs te vinipàtitàþ 7.080.013c tvaü cà÷ramapade supto vàtavarùabhayàrditaþ 7.080.014a samà÷vasihi bhadraü te nirbhayo vigatajvaraþ 7.080.014c phalamålà÷ano vãra vasa ceha yathàsukham 7.080.015a sa ràjà tena vàkyena pratyà÷vasto mahàya÷àþ 7.080.015c pratyuvàca ÷ubhaü vàkyaü dãno bhçtyajanakùayàt 7.080.016a tyakùyàmy ahaü svakaü ràjyaü nàhaü bhçtyair vinà kçtaþ 7.080.016c vartayeyaü kùaõaü brahman samanuj¤àtum arhasi 7.080.017a suto dharmaparo brahma¤ jyeùñho mama mahàya÷àþ 7.080.017c ÷a÷abindur iti khyàtaþ sa me ràjyaü prapatsyate 7.080.018a na hi ÷akùyàmy ahaü gatvà bhçtyadàràn sukhànvitàn 7.080.018c prativaktuü mahàtejaþ kiü cid apy a÷ubhaü vacaþ 7.080.019a tathà bruvati ràjendre budhaþ paramam adbhutam 7.080.019c sàntvapårvam athovàca vàsas ta iha rocatàm 7.080.020a na saütàpas tvayà kàryaþ kàrdameya mahàbala 7.080.020c saüvatsaroùitasyeha kàrayiùyàmi te hitam 7.080.021a tasya tadvacanaü ÷rutvà budhasyàkliùñakarmaõaþ 7.080.021c vàsàya vidadhe buddhiü yad uktaü brahmavàdinà 7.080.022a màsaü sa strã tadà bhåtvà ramayaty ani÷aü ÷ubhà 7.080.022c màsaü puruùabhàvena dharmabuddhiü cakàra saþ 7.080.023a tataþ sa navame màsi ilà somasutàtmajam 7.080.023c janayàm àsa su÷roõã puråravasam àtmajam 7.080.024a jàtamàtraü tu su÷roõã pitur haste nyave÷ayat 7.080.024c budhasya samavarõàbham ilàputraü mahàbalam 7.080.025a budho 'pi puruùãbhåtaü samà÷vàsya naràdhipam 7.080.025c kathàbhã ramayàm àsa dharmayuktàbhir àtmavàn 7.081.001a tathoktavati ràme tu tasya janma tad adbhutam 7.081.001c uvàca lakùmaõo bhåyo bharata÷ ca mahàya÷àþ 7.081.002a sà priyà somaputrasya saüvatsaram athoùità 7.081.002c akarot kiü nara÷reùñha tat tvaü ÷aüsitum arhasi 7.081.003a tayos tad vàkyamàdhuryaü ni÷amya paripçcchatoþ 7.081.003c ràmaþ punar uvàcemàü prajàpatisute kathàm 7.081.004a puruùatvaü gate ÷åre budhaþ paramabuddhimàn 7.081.004c saüvartaü paramodàram àjuhàva mahàya÷àþ 7.081.005a cyavanaü bhçguputraü ca muniü càriùñaneminam 7.081.005c pramodanaü modakaraü tato durvàsasaü munim 7.081.006a etàn sarvàn samànãya vàkyaj¤as tattvadar÷inaþ 7.081.006c uvàca sarvàn suhçdo dhairyeõa susamàhitaþ 7.081.007a ayaü ràjà mahàbàhuþ kardamasya ilaþ sutaþ 7.081.007c jànãtainaü yathà bhåtaü ÷reyo hy asya vidhãyatàm 7.081.008a teùàü saüvadatàm eva tam à÷ramam upàgamat 7.081.008c kardamaþ sumahàtejà dvijaiþ saha mahàtmabhiþ 7.081.009a pulastya÷ ca kratu÷ caiva vaùañkàras tathaiva ca 7.081.009c oükàra÷ ca mahàtejàs tam à÷ramam upàgaman 7.081.010a te sarve hçùñamanasaþ parasparasamàgame 7.081.010c hitaiùiõo bàhli pateþ pçthag vàkyam athàbruvan 7.081.011a kardamas tv abravãd vàkyaü sutàrthaü paramaü hitam 7.081.011c dvijàþ ÷çõuta madvàkyaü yac chreyaþ pàrthivasya hi 7.081.012a nànyaü pa÷yàmi bhaiùajyam antareõa vçùadhvajam 7.081.012c nà÷vamedhàt paro yaj¤aþ priya÷ caiva mahàtmanaþ 7.081.013a tasmàd yajàmahe sarve pàrthivàrthe duràsadam 7.081.013c kardamenaivam uktàs tu sarva eva dvijarùabhàþ 7.081.013e rocayanti sma taü yaj¤aü rudrasyàràdhanaü prati 7.081.014a saüvartasya tu ràjarùiþ ÷iùyaþ parapuraüjayaþ 7.081.014c marutta iti vikhyatas taü yaj¤aü samupàharat 7.081.015a tato yaj¤o mahàn àsãd budhà÷ramasamãpataþ 7.081.015c rudra÷ ca paramaü toùam àjagàma mahàya÷àþ 7.081.016a atha yaj¤asamàptau tu prãtaþ paramayà mudà 7.081.016c umàpatir dvijàn sarvàn uvàcedam ilàü prati 7.081.017a prãto 'smi hayamedhena bhaktyà ca dvijasattamàþ 7.081.017c asya bàhlipate÷ caiva kiü karomi priyaü ÷ubham 7.081.018a tathà vadati deve÷e dvijàs te susamàhitàþ 7.081.018c prasàdayanti deve÷aü yathà syàt puruùas tv ilà 7.081.019a tataþ prãtamanà rudraþ puruùatvaü dadau punaþ 7.081.019c ilàyai sumahàtejà dattvà càntaradhãyata 7.081.020a nivçtte hayamedhe tu gate càdar÷anaü hare 7.081.020c yathàgataü dvijàþ sarve agacchan dãrghadar÷inaþ 7.081.021a ràjà tu bàhlim utsçjya madhyade÷e hy anuttamam 7.081.021c nive÷ayàm àsa puraü pratiùñhànaü ya÷askaram 7.081.022a ÷a÷abindus tu ràjàsãd bàhlyàü parapuraüjayaþ 7.081.022c pratiùñhàna ilo ràjà prajàpatisuto balã 7.081.023a sa kàle pràptavàül lokam ilo bràhmam anuttamam 7.081.023c ailaþ puråravà ràjà pratiùñhànam avàptavàn 7.081.024a ãdç÷o hy a÷vamedhasya prabhàvaþ puruùarùabhau 7.081.024c strãbhåtaþ pauruùaü lebhe yac cànyad api durlabham 7.082.001a etad àkhyàya kàkutstho bhràtçhyàm amitaprabhaþ 7.082.001c lakùmaõaü punàr evàha dharmayuktam idaü vacaþ 7.082.002a vasiùñhaü vàmadevaü ca jàbàlim atha ka÷yapam 7.082.002c dvijàü÷ ca sarvapravaràn a÷vamedhapuraskçtàn 7.082.003a etàn sarvàn samàhåya mantrayitvà ca lakùmaõa 7.082.003c hayaü lakùmaõasaüpannaü vimokùyàmi samàdhinà 7.082.004a tad vàkyaü ràghaveõoktaü ÷rutvà tvaritavikramaþ 7.082.004c dvijàn sarvàn samàhåya dar÷ayàm àsa ràghavam 7.082.005a te dçùñvà devasaükà÷aü kçtapàdàbhivandanam 7.082.005c ràghavaü suduràdharùam à÷ãrbhiþ samapåjayan 7.082.006a prà¤jalis tu tato bhåtvà ràghavo dvijasàttamàn 7.082.006c uvàca dharmasaüyuktam a÷vamedhà÷ritaü vacaþ 7.082.007a sa teùàü dvijamukhyànàü vàkyam adbhutadar÷anam 7.082.007c a÷vamedhà÷ritaü ÷rutvà bhç÷aü prãto 'bhavat tadà 7.082.008a vij¤àya tu mataü teùàü ràmo lakùmaõam abravãt 7.082.008c preùayasva mahàbàho sugrãvàya mahàtmane 7.082.009a ÷ãghraü mahadbhir haribhir bahibhi÷ ca tadà÷rayaiþ 7.082.009c sàrdham àgaccha bhadraü te anubhoktuü makhottamam 7.082.010a vibhãùaõa÷ ca rakùobhiþ kàmagair bahubhir vçtaþ 7.082.010c a÷vamedhaü mahàbàhuþ pràpnotu laghuvikramaþ 7.082.011a ràjàna÷ ca naravyàghra ye me priyacikãrùavaþ 7.082.011c sànugàþ kùipram àyàntu yaj¤abhåmim anuttamàm 7.082.012a de÷àntaragatà ye ca dvijà dharmaparàyaõàþ 7.082.012c nimantrayasva tàn sarvàn a÷vamedhàya lakùmaõa 7.082.013a çùaya÷ cà mahàbàho àhåyantàü tapodhanàþ 7.082.013c de÷àntaragatà ye ca sadàrà÷ ca maharùayaþ 7.082.014a yaj¤avàña÷ ca sumahàn gomatyà naimiùe vane 7.082.014c àj¤àpyatàü mahàbàho tad dhi puõyam anuttamam 7.082.015a ÷ataü vàhasahasràõàü taõóulànàü vapuùmatàm 7.082.015c ayutaü tilamudgasya prayàtv agre mahàbala 7.082.016a suvarõakoñyo bahulà hiraõyasya ÷atottaràþ 7.082.016c agrato bharataþ kçtvà gacchatv agre mahàmatiþ 7.082.017a antaràpaõavãthya÷ ca sarvàü÷ ca nañanartakàn 7.082.017c naigamàn bàlavçddhàü÷ ca dvijàü÷ ca susamàhitàn 7.082.018a karmàntikàü÷ ca ku÷alठ÷ilpina÷ ca supaõóitàn 7.082.018c màtara÷ caiva me sarvàþ kumàràntaþpuràõi ca 7.082.019a kà¤canãü mama patnãü ca dãkùàrhàü yaj¤akarmaõi 7.082.019c agrato bharataþ kçtvà gacchatv agre mahàmatiþ 7.083.001a tat sarvam akhilenà÷u prasthàpya bharatàgrajaþ 7.083.001c hayaü lakùmaõasaüpannaü kçùõasàraü mumoca ha 7.083.002a çtvigbhir lakùmaõaü sàrdham a÷ve ca viniyujya saþ 7.083.002c tato 'bhyagacchat kàkutsthaþ saha sainyena naimiùam 7.083.003a yaj¤avàñaü mahàbàhur dçùñvà paramam adbhutam 7.083.003c praharùam atulaü lebhe ÷rãmàn iti ca so 'bravãt 7.083.004a naimiùe vasatas tasya sarva eva naràdhipàþ 7.083.004c àjagmuþ sarvaràùñrebhyas tàn ràmaþ pratyapåjayat 7.083.005a upakàryàn mahàrhàü÷ ca pàrthivànàü mahàtmanàm 7.083.005c sànugànàü nara÷reùñho vyàdide÷a mahàdyutiþ 7.083.006a annapànàni vastràõi sànugànàü mahàtmanàm 7.083.006c bharataþ saüdadàv à÷u ÷atrughnasahitas tadà 7.083.007a vànarà÷ ca mahàtmànaþ sugrãvasahitàs tadà 7.083.007c vipràõàü praõatàþ sarve cakrire pariveùaõam 7.083.008a vibhãùaõa÷ ca rakùobhiþ sragvibhir bahubhir vçtaþ 7.083.008c çùãõàm ugratapasàü kiükaraþ paryupasthitaþ 7.083.009a evaü suvihito yaj¤o hayamedho 'bhyavartata 7.083.009c lakùmaõenàbhiguptà ca hayacaryà pravartità 7.083.010a nànyaþ ÷abdo 'bhavat tatra hayamedhe mahàtmanaþ 7.083.010c chandato dehi visrabdho yàvat tuùyanti yàcakàþ 7.083.010e tàvad vànararakùobhir dattam evàbhyadç÷yata 7.083.011a na ka÷ cin malinas tatra dãno vàpy atha và kç÷aþ 7.083.011c tasmin yaj¤avare ràj¤o hçùñapuùñajanàvçte 7.083.012a ye ca tatra mahàtmàno munaya÷ cirajãvinaþ 7.083.012c nàsmaraüs tàdç÷aü yaj¤aü dànaughasamalaükçtam 7.083.013a rajatànàü suvarõànàü ratnànàm atha vàsasàm 7.083.013c ani÷aü dãyamànànàü nàntaþ samupadç÷yate 7.083.014a na ÷akrasya na somasya yamasya varuõasya và 7.083.014c ãdç÷o dçùñapårvo na evam åcus tapodhanàþ 7.083.015a sarvatra vànaràs tasthuþ sarvatraiva ca ràkùasàþ 7.083.015c vàso dhanàni kàmibhyaþ pårõahastà dadur bhç÷am 7.083.016a ãdç÷o ràjasiühasya yaj¤aþ sarvaguõànvitaþ 7.083.016c saüvatsaram atho sàgraü vartate na ca hãyate 7.084.001a vartamàne tathàbhåte yaj¤e paramake 'dbhute 7.084.001c sa÷iùya àjagàmà÷u vàlmãkir munipuügavaþ 7.084.002a sa dçùñvà divyasaükà÷aü yaj¤am adbhutadar÷anam 7.084.002c ekànte çùivàñànàü cakàra uñajठ÷ubhàn 7.084.003a sa ÷iùyàv abravãd dhçùño yuvàü gatvà samàhitau 7.084.003c kçtsnaü ràmàyaõaü kàvyaü gàyatàü parayà mudà 7.084.004a çùivàñeùu puõyeùu bràhmaõàvasatheùu ca 7.084.004c rathyàsu ràjamàrgeùu pàrthivànàü gçheùu ca 7.084.005a ràmasya bhavanadvàri yatra karma ca vartate 7.084.005c çtvijàm agrata÷ caiva tatra geyaü vi÷eùataþ 7.084.006a imàni ca phalàny atra svàdåni vividhàni ca 7.084.006c jàtàni parvatàgreùu àsvàdyàsvàdya gãyatàm 7.084.007a na yàsyathaþ ÷ramaü vatsau bhakùayitvà phalàni vai 7.084.007c målàni ca sumçùñàni nagaràt parihàsyatha 7.084.008a yadi ÷abdàpayed ràmaþ ÷ravaõàya mahãpatiþ 7.084.008c çùãõàm upaviùñànàü tato geyaü pravartatàm 7.084.009a divase viü÷atiþ sargà geyà vai parayà mudà 7.084.009c pramàõair bahubhis tatra yathoddiùñaü mayà purà 7.084.010a lobha÷ càpi na kartavyaþ svalpo 'pi dhanakàïkùayà 7.084.010c kiü dhanenà÷ramasthànàü phalamålopabhoginàm 7.084.011a yadi pçcchet sa kàkutstho yuvàü kasyeti dàrakau 7.084.011c vàlmãker atha ÷iùyau hi bråtàm evaü naràdhipam 7.084.012a imàs tantrãþ sumadhuràþ sthànaü và pårvadar÷itam 7.084.012c mårchayitvà sumadhuraü gàyetàü vigatajvarau 7.084.013a àdiprabhçti geyaü syàn na càvaj¤àya pàrthivam 7.084.013c pità hi sarvabhåtànàü ràjà bhavati dharmataþ 7.084.014a tad yuvàü hçùñamanasau ÷vaþ prabhàte samàdhinà 7.084.014c gàyetàü madhuraü geyaü tantrãlayasamanvitam 7.084.015a iti saüdi÷ya bahu÷o muniþ pràcetasas tadà 7.084.015c vàlmãkiþ paramodàras tåùõãm àsãn mahàya÷àþ 7.084.016a tàm adbhutàü tau hçdaye kumàrau; nive÷ya vàõãm çùibhàùitàü ÷ubhàm 7.084.016c samutsukau tau sukham åùatur ni÷àü; yathà÷vinau bhàrgavanãtisaüskçtau 7.085.001a tau rajanyàü prabhàtàyàü snàtau hutahutà÷anau 7.085.001c yathoktam çùiõà pårvaü tatra tatràbhyagàyatàm 7.085.002a tàü sa ÷u÷ràva kàkutsthaþ pårvacaryàü tatas tataþ 7.085.002c apårvàü pàñhya jàtiü ca geyena samalaükçtàm 7.085.003a pramàõair bahubhir baddhàü tantrãlayasamanvitàm 7.085.003c bàlàbhyàü ràghavaþ ÷rutvà kautåhalaparo 'bhavat 7.085.004a atha karmàntare ràjà samànãya mahàmunãn 7.085.004c pàrthivàü÷ ca naravyàghraþ paõóitàn naigamàüs tathà 7.085.005a pauràõikठ÷abdavito ye ca vçddhà dvijàtayaþ 7.085.005c etàn sarvàn samànãya gàtàrau samave÷ayat 7.085.006a hçùñà çùigaõàs tatra pàrthivà÷ ca mahaujasaþ 7.085.006c pibanta iva cakùurbhyàü ràjànaü gàyakau ca tau 7.085.007a parasparam athocus te sarva eva samaü tataþ 7.085.007c ubhau ràmasya sadç÷au bimbàd bimbam ivoddhçtau 7.085.008a jañilau yadi na syàtàü na valkaladharau yadi 7.085.008c vi÷eùaü nàdhigacchàmo gàyato ràghavasya ca 7.085.009a teùàü saüvadatàm evaü ÷rotéõàü harùavardhanam 7.085.009c geyaü pracakratus tatra tàv ubhau munidàrakau 7.085.010a tataþ pravçttaü madhuraü gàndharvam atimànuùam 7.085.010c na ca tçptiü yayuþ sarve ÷rotàro geya saüpadà 7.085.011a pravçttam àditaþ pårvaü sargàn nàradadar÷anàt 7.085.011c tataþ prabhçti sargàü÷ ca yàvadviü÷aty agàyatàm 7.085.012a tato 'paràhõasamaye ràghavaþ samabhàùata 7.085.012c ÷rutvà viü÷atisargàüs tàn bharataü bhràtçvatsalaþ 7.085.013a aùñàda÷a sahasràõi suvarõasya mahàtmanoþ 7.085.013c dadasva ÷ãghraü kàkutstha bàlayor mà vçthà ÷ramaþ 7.085.014a dãyamànaü suvarõaü tan nàgçhõãtàü ku÷ãlavau 7.085.014c åcatu÷ ca mahàtmànau kim aneneti vismitau 7.085.015a vanyena phalamålena niratu svo vanaukasau 7.085.015c suvarõena hiraõyena kiü kariùyàvahe vane 7.085.016a tathà tayoþ prabruvatoþ kautåhalasamanvitàþ 7.085.016c ÷rotàra÷ caiva ràma÷ ca sarva eva suvismitàþ 7.085.017a tasya caivàgamaü ràmaþ kàvyasya ÷rotum utsukaþ 7.085.017c papraccha tau mahàtejàs tàv ubhau munidàrakau 7.085.018a kiüpramàõam idaü kàvyaü kà pratiùñhà mahàtmanaþ 7.085.018c kartà kàvyasya mahataþ ko vàsau munipuügavaþ 7.085.019a pçcchantaü ràghavaü vàkyam åcatur munidàrakau 7.085.019c vàlmãkir bhagavàn kartà saüpràpto yaj¤asaünidhim 7.085.019e yenedaü caritaü tubhyam a÷eùaü saüpradar÷itam 7.085.020a àdiprabhçti ràjendra pa¤casarga ÷atàni ca 7.085.020c pratiùñhà jãvitaü yàvat tàvad ràja¤ ÷ubhà÷ubham 7.085.021a yadi buddhiþ kçtà ràja¤ ÷ravaõàya mahàratha 7.085.021c karmàntare kùaõã håtas tac chçõuùva sahànujaþ 7.085.022a bàóham ity abravãd ràmas tau cànuj¤àpya ràghavam 7.085.022c prahçùñau jagmatur vàsaü yatràsau munipuügavaþ 7.085.023a ràmo 'pi munibhiþ sàrdhaü pàrthivai÷ ca mahàtmabhiþ 7.085.023c ÷rutvà tad gãtamàdhuryaü karma÷àlàm upàgamat 7.086.001a ràmo bahåny ahàny eva tad gãtaü paramàdbhutam 7.086.001c ÷u÷ràva munibhiþ sàrdhaü ràjabhiþ saha vànaraiþ 7.086.002a tasmin gãte tu vij¤àya sãtàputrau ku÷ãlavau 7.086.002c tasyàþ pariùado madhye ràmo vacanam abravãt 7.086.003a madvaco bråta gacchadhvam iti bhagavato 'ntikam 7.086.004a yadi ÷uddhasamàcàrà yadi và vãtakalmaùà 7.086.004c karotv ihàtmanaþ ÷uddhim anumànya mahàmunim 7.086.005a chandaü munes tu vij¤àya sãtàyà÷ ca manogatam 7.086.005c pratyayaü dàtukàmàyàs tataþ ÷aüsata me laghu 7.086.006a ÷vaþ prabhàte tu ÷apathaü maithilã janakàtmajà 7.086.006c karotu pariùanmadhye ÷odhanàrthaü mameha ca 7.086.007a ÷rutvà tu ràghavasyaitad vacaþ paramam adbhutam 7.086.007c dåtàþ saüprayayur vàñaü yatràste munipuügavaþ 7.086.008a te praõamya mahàtmànaü jvalantam amitaprabham 7.086.008c åcus te ràma vàkyàni mçdåni madhuràõi ca 7.086.009a teùàü tad bhàùitaü ÷rutvà ràmasya ca manogatam 7.086.009c vij¤àya sumahàtejà munir vàkyam athàbravãt 7.086.010a evaü bhavatu bhadraü vo yathà tuùyati ràghavaþ 7.086.010c tathà kariùyate sãtà daivataü hi patiþ striyàþ 7.086.011a tathoktà muninà sarve ràmadåtà mahaujasaþ 7.086.011c pratyetya ràghavaü sarve munivàkyaü babhàùire 7.086.012a tataþ prahçùñaþ kàkutsthaþ ÷rutvà vàkyaü mahàtmanaþ 7.086.012c çùãüs tatra sametàü÷ ca ràj¤a÷ caivàbhyabhàùata 7.086.013a bhagavantaþ sa÷iùyà vai sànuga÷ ca naràdhipàþ 7.086.013c pa÷yantu sãtà÷apathaü ya÷ caivànyo 'bhikàïkùate 7.086.014a tasya tadvacanaü ÷rutvà ràghavasya mahàtmanaþ 7.086.014c sarveùam çùimukhyànàü sàdhuvàdo mahàn abhåt 7.086.015a ràjàna÷ ca mahàtmànaþ pra÷aüsanti sma ràghavam 7.086.015c upapannaü nara÷reùñha tvayy eva bhuvi nànyataþ 7.086.016a evaü vini÷cayaü kçtvà ÷vobhåta iti ràghavaþ 7.086.016c visarjayàm àsa tadà sarvàüs tठ÷atrusådanaþ 7.087.001a tasyàü rajanyàü vyuùñàyàü yaj¤avàñagato nçpaþ 7.087.001c çùãn sarvàn mahàtejàþ ÷abdàpayati ràghavaþ 7.087.002a vasiùñho vàmadeva÷ ca jàbàlir atha kà÷yapaþ 7.087.002c vi÷vàmitro dãrghatapà durvàsà÷ ca mahàtapàþ 7.087.003a agastyo 'tha tathà÷aktir bhàrgava÷ caiva vàmanaþ 7.087.003c màrkaõóeya÷ ca dãrghàyur maudgalya÷ ca mahàtapàþ 7.087.004a bhàrgava÷ cyavana÷ caiva ÷atànanda÷ ca dharmavit 7.087.004c bharadvàja÷ ca tejasvã agniputra÷ ca suprabhaþ 7.087.005a ete cànye ca munayo bahavaþ saü÷itavratàþ 7.087.005c ràjàna÷ ca naravyàghràþ sarva eva samàgatàþ 7.087.006a ràkùasà÷ ca mahàvãryà vànarà÷ ca mahàbalàþ 7.087.006c samàjagmur mahàtmànaþ sarva eva kutåhalàt 7.087.007a kùatriyà÷ caiva vai÷yà÷ ca ÷ådrà÷ caiva sahasra÷aþ 7.087.007c sãtà÷apathavãkùàrthaü sarva eva samàgatàþ 7.087.008a tathà samàgataü sarvam a÷vabhåtam ivàcalam 7.087.008c ÷rutvà munivaras tårõaü sasãtaþ samupàgamat 7.087.009a tam çùiü pçùñhataþ sãtà sànvagacchad avàïmukhã 7.087.009c kçtà¤jalir bàùpagalà kçtvà ràmaü manogatam 7.087.010a tàü dçùñvà ÷rãm ivàyàntãü brahmàõam anugàminãm 7.087.010c vàlmãkeþ pçùñhataþ sãtàü sàdhukàro mahàn abhåt 7.087.011a tato halahalà ÷abdaþ sarveùàm evam àbabhau 7.087.011c duþkhajena vi÷àlena ÷okenàkulitàtmanàm 7.087.012a sàdhu sãteti ke cit tu sàdhu ràmeti càpare 7.087.012c ubhàv eva tu tatrànye sàdhu sàdhv iti càbruvan 7.087.013a tato madhyaü janaughànàü pravi÷ya munipuügavaþ 7.087.013c sãtàsahàyo vàlmãkir iti hovàca ràghavam 7.087.014a iyaü dà÷arathe sãtà suvratà dharmacàriõã 7.087.014c apàpà te parityaktà mamà÷ramasamãpataþ 7.087.015a lokàpavàdabhãtasya tava ràma mahàvrata 7.087.015c pratyayaü dàsyate sãtà tàm anuj¤àtum arhasi 7.087.016a imau ca jànakã putràv ubhau ca yamajàtakau 7.087.016c sutau tavaiva durdharùo satyam etad bravãmi te 7.087.017a pracetaso 'haü da÷amaþ putro ràghavanandana 7.087.017c na smaràmy ançtaü vàkyaü tathemau tava putrakau 7.087.018a bahuvarùasahasràõi tapa÷caryà mayà kçtà 7.087.018c tasyàþ phalam upà÷nãyàm apàpà maithilã yathà 7.087.019a ahaü pa¤casu bhåteùu manaþùaùñheùu ràghava 7.087.019c vicintya sãtàü ÷uddheti nyagçhõàü vananirjhare 7.087.020a iyaü ÷uddhasamàcàrà apàpà patidevatà 7.087.020c lokàpavàdabhãtasya dàsyati pratyayaü tava 7.088.001a vàlmãkinaivam uktas tu ràghavaþ pratyabhàùata 7.088.001c prà¤jalir jagato madhye dçùñvà tàü devavarõinãm 7.088.002a evam etan mahàbhàga yathà vadasi dharmavit 7.088.002c pratyayo hi mama brahmaüs tava vàkyair akalmaùaiþ 7.088.003a pratyayo hi purà datto vaidehyà surasaünidhau 7.088.003c seyaü lokabhayàd brahmann apàpety abhijànatà 7.088.003e parityaktà mayà sãtà tad bhavàn kùantum arhati 7.088.004a jànàmi cemau putrau me yamajàtau ku÷ãlavau 7.088.004c ÷uddhàyàü jagato madhye maithilyàü prãtir astu me 7.088.005a abhipràyaü tu vij¤àya ràmasya surasattamàþ 7.088.005c pitàmahaü puraskçtya sarva eva samàgatàþ 7.088.006a àdityà vasavo rudrà vi÷ve de÷à marudgaõàþ 7.088.006c a÷vinàv çùigandharvà apsaràõàü gaõàs tathà 7.088.006e sàdhyà÷ ca devàþ sarve te sarve ca paramarùayaþ 7.088.007a tato vàyuþ ÷ubhaþ puõyo divyagandho manoramaþ 7.088.007c taü janaughaü sura÷reùñho hlàdayàm àsa sarvataþ 7.088.008a tad adbhutam ivàcintyaü nirãkùante samàhitàþ 7.088.008c mànavàþ sarvaràùñrebhyaþ pårvaü kçtayuge yathà 7.088.009a sarvàn samàgatàn dçùñvà sãtà kàùàyavàsinã 7.088.009c abravãt prà¤jalir vàkyam adhodçùñir avànmukhã 7.088.010a yathàhaü ràghavàd anyaü manasàpi na cintaye 7.088.010c tathà me màdhavã devã vivaraü dàtum arhati 7.088.011a tathà ÷apantyàü vaidehyàü pràduràsãt tad adbhutam 7.088.011c bhåtalàd utthitaü divyaü siühàsanam anuttamam 7.088.012a dhriyamàõaü ÷irobhis tan nàgair amitavikramaiþ 7.088.012c divyaü divyena vapuùà sarvaratnavibhåùitam 7.088.013a tasmiüs tu dharaõã devã bàhubhyàü gçhya maithilãm 7.088.013c svàgatenàbhinandyainàm àsane copaveùayat 7.088.014a tàm àsanagatàü dçùñvà pravi÷antãü rasàtalam 7.088.014c puõyavçùñir avicchinnà divyà sãtàm avàkirat 7.088.015a sàdhukàra÷ ca sumahàn devànàü sahasotthitaþ 7.088.015c sàdhu sàdhv iti vai sãte yasyàs te ÷ãlam ãdç÷am 7.088.016a evaü bahuvidhà vàco hy antarikùagatàþ suràþ 7.088.016c vyàjahrur hçùñamanaso dçùñvà sãtàprave÷anam 7.088.017a yaj¤avàñagatà÷ càpi munayaþ sarva eva te 7.088.017c ràjàna÷ ca naravyàghrà vismayàn noparemire 7.088.018a antarikùe ca bhåmau ca sarve sthàvarajaïgamàþ 7.088.018c dànavà÷ ca mahàkàyàþ pàtàle pannagàdhipàþ 7.088.019a ke cid vineduþ saühçùñàþ ke cid dhyànaparàyaõàþ 7.088.019c ke cid ràmaü nirãkùante ke cit sãtàm acetanàþ 7.088.020a sãtàprave÷anaü dçùñvà teùàm àsãt samàgamaþ 7.088.020c taü muhårtam ivàtyarthaü sarvaü saümohitaü jagat 7.089.001a tadàvasàne yaj¤asya ràmaþ paramadurmanàþ 7.089.001c apa÷yamàno vaidehãü mene ÷ånyam idaü jagat 7.089.001e ÷okena paramàyatto na ÷àntiü manasàgamat 7.089.002a visçjya pàrthivàn sarvàn çkùavànararàkùasàn 7.089.002c janaughaü brahmamukhyànàü vittapårõaü vyasarjayat 7.089.003a tato visçjya tàn sarvàn ràmo ràjãvalocanaþ 7.089.003c hçdi kçtvà tadà sãtàm ayodhyàü pravive÷a saþ 7.089.004a na sãtàyàþ paràü bhàryàü vavre sa raghunandanaþ 7.089.004c yaj¤e yaj¤e ca patnyarthaü jànakã kà¤canã bhavat 7.089.005a da÷avarùasahasràõi vàjimedham upàkarot 7.089.005c vàjapeyàn da÷aguõàüs tathà bahusuvarõakàn 7.089.006a agniùñomàtiràtràbhyàü gosavai÷ ca mahàdhanaiþ 7.089.006c ãje kratubhir anyai÷ ca sa ÷rãmàn àptadakùiõaiþ 7.089.007a evaü sa kàlaþ sumahàn ràjyasthasya mahàtmanaþ 7.089.007c dharme prayatamànasya vyatãyàd ràghavasya tu 7.089.008a çkùavànararakùàüsi sthità ràmasya ÷àsane 7.089.008c anurajyanti ràjàno ahany ahani ràghavam 7.089.009a kàle varùati parjanyaþ subhikùaü vimalà di÷aþ 7.089.009c hçùñapuùñajanàkãrõaü puraü janapadas tathà 7.089.010a nàkàle mriyate ka÷ cin na vyàdhiþ pràõinàü tadà 7.089.010c nàdharma÷ càbhavat ka÷ cid ràme ràjyaü pra÷àsati 7.089.011a atha dãrghasya kàlasya ràmamàtà ya÷asvinã 7.089.011c putrapautraiþ parivçtà kàladharmam upàgamat 7.089.012a anviyàya sumitràpi kaikeyã ca ya÷asvinã 7.089.012c dharmaü kçtvà bahuvidhaü tridive paryavasthità 7.089.013a sarvàþ pratiùñhitàþ svarge ràj¤à da÷arathena ca 7.089.013c samàgatà mahàbhàgàþ saha dharmaü ca lebhire 7.089.014a tàsàü ràmo mahàdànaü kàle kàle prayacchati 7.089.014c màtéõàm avi÷eùeõa bràhmaõeùu tapasviùu 7.089.015a pitryàõi bahuratnàni yaj¤àn paramadustaràn 7.089.015c cakàra ràmo dharmàtmà pitén devàn vivardhayan 7.090.001a kasya cit tv atha kàlasya yudhàjit kekayo nçpaþ 7.090.001c svaguruü preùayàm àsa ràghavàya mahàtmane 7.090.002a gàrgyam aïgirasaþ putraü brahmarùim amitaprabham 7.090.002c da÷a cà÷vasahasràõi prãtidànam anuttamam 7.090.003a kambalàni ca ratnàni citravastram athottamam 7.090.003c ràmàya pradadau ràjà bahåny àbharaõàni ca 7.090.004a ÷rutvà tu ràghavo gàrgyaü maharùiü samupàgatam 7.090.004c màtulasyà÷vapatinaþ priyaü dåtam upàgatam 7.090.005a pratyudgamya ca kàkutsthaþ kro÷amàtraü sahànugaþ 7.090.005c gàrgyaü saüpåjayàm àsa dhanaü tat pratigçhya ca 7.090.006a pçùñvà ca prãtidaü sarvaü ku÷alaü màtulasya ca 7.090.006c upaviùñaü mahàbhàgaü ràmaþ praùñuü pracakrame 7.090.007a kim àha matulo vàkyaü yadarthaü bhagavàn iha 7.090.007c pràpto vàkyavidàü ÷reùñha sàkùàd iva bçhaspatiþ 7.090.008a ràmasya bhàùitaü ÷rutvà brahmarùiþ kàryavistaram 7.090.008c vaktum adbhutasaükà÷aü ràghavàyopacakrame 7.090.009a màtulas te mahàbàho vàkyam àha nararùabha 7.090.009c yudhàjit prãtisaüyuktaü ÷råyatàü yadi rocate 7.090.010a ayaü gandharvaviùayaþ phalamålopa÷obhitaþ 7.090.010c sindhor ubhayataþ pàr÷ve de÷aþ parama÷obhanaþ 7.090.011a taü ca rakùanti gandharvàþ sàyudhà yuddhakovidàþ 7.090.011c ÷ailåùasya sutà vãràs tisraþ koñyo mahàbalàþ 7.090.012a tàn vinirjitya kàkutstha gandharvaviùayaü ÷ubham 7.090.012c nive÷aya mahàbàho dve pure susamàhitaþ 7.090.013a anyasya na gatis tatra de÷a÷ càyaü su÷obhanaþ 7.090.013c rocatàü te mahàbàho nàhaü tvàm ançtaü vade 7.090.014a tac chrutvà ràghavaþ prãto mararùir màtulasya ca 7.090.014c uvàca bàóham ity evaü bharataü cànvavaikùata 7.090.015a so 'bravãd ràghavaþ prãtaþ prà¤jalipragraho dvijam 7.090.015c imau kumàrau taü de÷aü brahmarùe vijayiùyataþ 7.090.016a bharatasyàtmajau vãrau takùaþ puùkala eva ca 7.090.016c màtulena suguptau tau dharmeõa ca samàhitau 7.090.017a bharataü càgrataþ kçtvà kumàrau sabalànugau 7.090.017c nihatya gandharvasutàn dve pure vibhajiùyataþ 7.090.018a nive÷ya te puravare àtmàjau saünive÷ya ca 7.090.018c àgamiùyati me bhåyaþ sakà÷am atidhàrmikaþ 7.090.019a brahmarùim evam uktvà tu bharataü sabalànugam 7.090.019c àj¤àpayàm àsa tadà kumàrau càbhyaùecayat 7.090.020a nakùatreõa ca saumyena puraskçtyàïgiraþ sutam 7.090.020c bharataþ saha sainyena kumàràbhyàü ca niryayau 7.090.021a sà senà ÷akrayukteva naragàn niryayàv atha 7.090.021c ràghavànugatà dåraü duràdharùà suràsuraiþ 7.090.022a màüsà÷ãni ca sattvàni rakùàüsi sumahànti ca 7.090.022c anujagmu÷ ca bharataü rudhirasya pipàsayà 7.090.023a bhåtagràmà÷ ca bahavo màüsabhakùàþ sudàruõàþ 7.090.023c gandharvaputramàüsàni bhoktukàmàþ sahasra÷aþ 7.090.024a siühavyàghrasçgàlànàü khecaràõàü ca pakùiõàm 7.090.024c bahåni vai sahasràõi senàyà yayur agrataþ 7.090.025a adhyardhamàsam uùità pathi senà niràmayà 7.090.025c hçùñapuùñajanàkãrõà kekayaü samupàgamat 7.091.001a ÷rutvà senàpatiü pràptaü bharataü kekayàdhipaþ 7.091.001c yudhàjid gàrgyasahitaü paràü prãtim upàgamat 7.091.002a sa niryayau janaughena mahatà kekayàdhipaþ 7.091.002c tvaramàõo 'bhicakràma gandharvàn devaråpiõaþ 7.091.003a bharata÷ ca yudhàjic ca sametau laghuvikramau 7.091.003c gandharvanagaraü pràptau sabalau sapadànugau 7.091.004a ÷rutvà tu bharataü pràptaü gandharvàs te samàgatàþ 7.091.004c yoddhukàmà mahàvãryà vinadantaþ samantataþ 7.091.005a tataþ samabhavad yuddhaü tumulaü lomaharùaõam 7.091.005c saptaràtraü mahàbhãmaü na cànyatarayor jayaþ 7.091.006a tato ràmànujaþ kruddhaþ kàlasyàstraü sudàruõam 7.091.006c saüvartaü nàma bharato gandharveùv abhyayojayat 7.091.007a te baddhàþ kàlapà÷ena saüvartena vidàritàþ 7.091.007c kùaõenàbhihatàs tisras tatra koñyo mahàtmanà 7.091.008a taü ghàtaü ghorasaükà÷aü na smaranti divaukasaþ 7.091.008c nimeùàntaramàtreõa tàdç÷ànàü mahàtmanàm 7.091.009a hateùu teùu vãreùu bharataþ kaikayãsutaþ 7.091.009c nive÷ayàm àsa tadà samçddhe dve purottame 7.091.009e takùaü takùa÷ilàyàü tu puùkaraü puùkaràvatau 7.091.010a gandharvade÷o ruciro gàndhàraviùaya÷ ca saþ 7.091.010c varùaiþ pa¤cabhir àkãrõo viùayair nàgarais tathà 7.091.011a dhanaratnaughasaüpårõo kànanair upa÷obhite 7.091.011c anyonyasaügharùakçte spardhayà guõavistare 7.091.012a ubhe suruciraprakhye vyavahàrair akalmaùaiþ 7.091.012c udyànayànaughavçte suvibhaktàntaràpaõe 7.091.013a ubhe puravare ramye vistarair upa÷obhite 7.091.013c gçhamukhyaiþ surucirair vimànaiþ samavarõibhiþ 7.091.014a ÷obhite ÷obhanãyai÷ ca devàyatanavistaraiþ 7.091.014c nive÷ya pa¤cabhir varùair bharato ràghavànujaþ 7.091.014e punar àyàn mahàbàhur ayodhyàü kaikayãsutaþ 7.091.015a so 'bhivàdya mahàtmànaü sàkùàd dharmam ivàparam 7.091.015c ràghavaü bharataþ ÷rãmàn brahmàõam iva vàsavaþ 7.091.016a ÷a÷aüsa ca yathàvçttaü gandharvavadham uttamam 7.091.016c nive÷anaü ca de÷asya ÷rutvà prãto 'sya ràghavaþ 7.092.001a tac chrutvà harùam àpede ràghavo bhràtçbhiþ saha 7.092.001c vàkyaü càdbhutasaükà÷aü bhràtén provàca ràghavaþ 7.092.002a imau kumàrau saumitre tava dharmavi÷àradau 7.092.002c aïgada÷ candraketu÷ ca ràjyàrhau dçóhadhanvinau 7.092.003a imau ràjye 'bhiùekùyàmi de÷aþ sàdhu vidhãyatàm 7.092.003c ramaõãyo hy asaübàdho rametàü yatra dhanvinau 7.092.004a na ràj¤àü yatra pãdà syàn nà÷ramàõàü vinà÷anam 7.092.004c sa de÷o dç÷yatàü saumya nàparàdhyàmahe yathà 7.092.005a tathoktavati ràme tu bharataþ pratyuvàca ha 7.092.005c ayaü kàràpatho de÷aþ suramaõyo niràmayaþ 7.092.006a nive÷yatàü tatra puram aïgadasya mahàtmanaþ 7.092.006c candraketo÷ ca ruciraü candrakàntaü niràmayam 7.092.007a tad vàkyaü bharatenoktaü pratijagràha ràghavaþ 7.092.007c taü ca kçtà va÷e de÷am aïgadasya nyave÷ayat 7.092.008a aïgadãyà purã ramyà aïgadasya nive÷ità 7.092.008c ramaõãyà suguptà ca ràmeõàkliùñakarmaõà 7.092.009a candraketus tu mallasya mallabhåmyàü nive÷ità 7.092.009c candrakànteti vikhyàtà divyà svargapurã yathà 7.092.010a tato ràmaþ paràü prãtiü bharato lakùmaõas tathà 7.092.010c yayur yudhi duràdharùà abhiùekaü ca cakrire 7.092.011a abhiùicya kumàrau dvau prasthàpya sabalànugau 7.092.011c aïgadaü pa÷cimà bhåmiü candraketum udaïmukham 7.092.012a aïgadaü càpi saumitrir lakùmaõo 'nujagàma ha 7.092.012c candraketos tu bharataþ pàrùõigràho babhåva ha 7.092.013a lakùmaõas tv aïgadãyàyàü saüvatsaram athoùitaþ 7.092.013c putre sthite duràdharùe ayodhyàü punar àgamat 7.092.014a bharato 'pi tathaivoùya saüvatsaram athàdhikam 7.092.014c ayodhyàü punar agamya ràmapàdàv upàgamat 7.092.015a ubhau saumitribharatau ràmapàdàv anuvratau 7.092.015c kàlaü gatam api snehàn na jaj¤àte 'tidhàrmikau 7.092.016a evaü varùasahasràõi da÷ateùàü yayus tadà 7.092.016c dharme prayatamànànàü paurakàryeùu nityadà 7.092.017a vihçtya làkaü paripårõamànasàþ; ÷riyà vçtà dharmapathe pare sthitàþ 7.092.017c trayaþ samiddhà iva dãptatejasà; hutàgnayaþ sàdhu mahàdhvare trayaþ 7.093.001a kasya cit tv atha kàlasya ràme dharmapathe sthite 7.093.001c kàlas tàpasaråpeõa ràjadvàram upàgamat 7.093.002a so 'bravãl lakùmaõaü vàkyaü dhçtimantaü ya÷asvinam 7.093.002c màü nivedaya ràmàya saüpràptaü kàryagauravàt 7.093.003a dåto hy atibalasyàhaü maharùer amitaujasaþ 7.093.003c ràmaü didçkùur àyàtaþ kàryeõa hi mahàbala 7.093.004a tasya tadvacanaü ÷rutvà saumitris tvarayànvitaþ 7.093.004c nyavedayata ràmàya tàpasasya vivakùitam 7.093.005a jayasva ràjan dharmeõa ubhau lokau mahàdyute 7.093.005c dåtas tvàü draùñum àyàtas tapasvã bhàskaraprabhaþ 7.093.006a tad vàkyaü lakùmaõenoktaü ÷rutvà ràma uvàca ha 7.093.006c prave÷yatàü munis tàta mahaujàs tasya vàkyadhçk 7.093.007a saumitris tu tathety uktvà pràve÷ayata taü munim 7.093.007c jvalantam iva tejobhiþ pradahantam ivàü÷ubhiþ 7.093.008a so 'bhigamya raghu÷reùñhaü dãpyamànaü svatejasà 7.093.008c çùir madhurayà vàcà vardhasvety àha ràghavam 7.093.009a tasmai ràmo mahàtejàþ påjàm arghya purogamàm 7.093.009c dadau ku÷alam avyagraü praùñuü caivopacakrame 7.093.010a pçùñha÷ ca ku÷alaü tena ràmeõa vadatàü varaþ 7.093.010c àsane kà¤cane divye niùasàda mahàya÷àþ 7.093.011a tam uvàca tato ràmaþ svàgataü te mahàmune 7.093.011c pràpayasva ca vàkyàni yato dåtas tvam àgataþ 7.093.012a codito ràjasiühena munir vàkyam udãrayat 7.093.012c dvandvam etat pravaktavyaü na ca cakùur hataü vacaþ 7.093.013a yaþ ÷çõoti nirãkùed và sa vadhyas tava ràghava 7.093.013c bhaved vai munimukhyasya vacanaü yady avekùase 7.093.014a tatheti ca pratij¤àya ràmo lakùmaõam abravãt 7.093.014c dvàri tiùñha mahàbàho pratihàraü visarjaya 7.093.015a sa me vadhyaþ khalu bhavet kathàü dvandvasamãritàm 7.093.015c çùer mama ca saumitre pa÷yed và ÷çõuyà ca yaþ 7.093.016a tato nikùipya kàkutstho lakùmaõaü dvàrasaügrahe 7.093.016c tam uvàca muniü vàkyaü kathayasveti ràghavaþ 7.093.017a yat te manãùitaü vàkyaü yena vàsi samàhitaþ 7.093.017c kathayasva vi÷aïkas tvaü mamàpi hçdi vartate 7.094.001a ÷çõu ràma mahàbàho yadartham aham àhataþ 7.094.001c pitàmahena devena preùito 'smi mahàbala 7.094.002a tavàhaü pårvake bhàve putraþ parapuraüjaya 7.094.002c màyàsaübhàvito vãra kàlaþ sarvasamàharaþ 7.094.003a pitàmaha÷ ca bhagavàn àha lokapatiþ prabhuþ 7.094.003c samayas te mahàbàho svarlokàn parirakùitum 7.094.004a saükùipya ca purà lokàn màyayà svayam eva hi 7.094.004c mahàrõave ÷ayàno 'psu màü tvaü pårvam ajãjanaþ 7.094.005a bhogavantaü tato nàgam anantam udake ÷ayam 7.094.005c màyayà janayitvà tvaü dvau ca sattvau mahàbalau 7.094.006a madhuü ca kaiñabhaü caiva yayor asthicayair vçtà 7.094.006c iyaü parvatasaübàdhà medinã càbhavan mahã 7.094.007a padme divyàrkasaükà÷e nàbhyàm utpàdya màm api 7.094.007c pràjàpatyaü tvayà karma sarvaü mayi nive÷itam 7.094.008a so 'haü saünyastabhàro hi tvàm upàse jagatpatim 7.094.008c rakùàü vidhatsva bhåteùu mama tejaþ karo bhavàn 7.094.009a tatas tvam api durdharùas tasmàd bhàvàt sanàtanàt 7.094.009c rakùàrthaü sarvabhåtànàü viùõutvam upajagmivàn 7.094.010a adityàü vãryavàn putro bhràtéõàü harùavardhanaþ 7.094.010c samutpanneùu kçtyeùu lokasàhyàya kalpase 7.094.011a sa tvaü vitràsyamànàsu prajàsu jagatàü vara 7.094.011c ràvaõasya vadhàkàïkùã mànuùeùu mano 'dadhàþ 7.094.012a da÷avarùasahasràõi da÷avarùa÷atàni ca 7.094.012c kçtvà vàsasya niyatiü svayam evàtmanaþ purà 7.094.013a sa tvaü manomayaþ putraþ pårõàyur mànuùeùv iha 7.094.013c kàlo naravara÷reùñha samãpam upavartitum 7.094.014a yadi bhåyo mahàràja prajà icchasy upàsitum 7.094.014c vasa và vãra bhadraü te evam àha pitàmahaþ 7.094.015a atha và vijigãùà te suralokàya ràghava 7.094.015c sanàthà viùõunà devà bhavantu vigatajvaràþ 7.094.016a ÷rutvà pitàmahenoktaü vàkyaü kàlasamãritam 7.094.016c ràghavaþ prahasan vàkyaü sarvasaühàram abravãt 7.094.017a ÷rutaü me devadevasya vàkyaü paramam adbhutam 7.094.017c prãtir hi mahatã jàtà tavàgamanasaübhavà 7.094.018a bhadraü te 'stu gamiùyàmi yata evàham àgataþ 7.094.018c hçd gato hy asi saüpràpto na me 'sty atra vicàraõà 7.094.019a mayà hi sarvakçtyeùu devànàü va÷avartinàm 7.094.019c sthàtavyaü sarvasaühàre yathà hy àha pitàmahaþ 7.095.001a tathà tayoþ kathayator durvàsà bhagavàn çùiþ 7.095.001c ràmasya dar÷anàkàïkùã ràjadvàram upàgamat 7.095.002a so 'bhigamya ca saumitrim uvàca çùisattamaþ 7.095.002c ràmaü dar÷aya me ÷ãghraü purà me 'rtho 'tivartate 7.095.003a munes tu bhàùitaü ÷rutvà lakùmaõaþ paravãrahà 7.095.003c abhivàdya mahàtmànaü vàkyam etad uvàca ha 7.095.004a kiü kàryaü bråhi bhagavan ko vàrthaþ kiü karomy aham 7.095.004c vyagro hi ràghavo brahman muhårtaü và pratãkùatàm 7.095.005a tac chrutvà çùi÷àrdålaþ krodhena kaluùãkçtaþ 7.095.005c uvàca lakùmaõaü vàkyaü nirdahann iva cakùuùà 7.095.006a asmin kùaõe màü saumitre ràmàya prativedaya 7.095.006c viùayaü tvàü puraü caiva ÷apiùye ràghavaü tathà 7.095.007a bharataü caiva saumitre yuùmàkaü yà ca saütatiþ 7.095.007c na hi ÷akùyàmy ahaü bhåyo manyuü dhàrayituü hçdi 7.095.008a tac chrutvà ghorasaükà÷aü vàkyaü tasya mahàtmanaþ 7.095.008c cintayàm àsa manasà tasya vàkyasya ni÷cayam 7.095.009a ekasya maraõaü me 'stu mà bhåt sarvavinà÷anam 7.095.009c iti buddhyà vini÷citya ràghavàya nyavedayat 7.095.010a lakùmaõasya vacaþ ÷rutvà ràmaþ kàlaü visçjya ca 7.095.010c niùpatya tvaritaü ràjà atreþ putraü dadar÷a ha 7.095.011a so 'bhivàdya mahàtmànaü jvalantam iva tejasà 7.095.011c kiü kàryam iti kàkutsthaþ kçtà¤jalir abhàùata 7.095.012a tad vàkyaü ràghaveõõoktaü ÷rutvà munivaraþ prabhuþ 7.095.012c pratyàha ràmaü durvàsàþ ÷råyatàü dharmavatsala 7.095.013a adya varùasahasrasya samàptir mama ràghava 7.095.013c so 'haü bhojanam icchàmi yathàsiddhaü tavànagha 7.095.014a tac chrutvà vacanaü ràmo harùeõa mahatànvitaþ 7.095.014c bhojanaü munimukhyàya yathàsiddham upàharat 7.095.015a sa tu bhuktvà muni÷reùñhas tad annam amçtopamam 7.095.015c sàdhu ràmeti saübhàùya svam à÷ramam upàgamat 7.095.016a tasmin gate mahàtejà ràghavaþ prãtamànasaþ 7.095.016c saüsmçtya kàlavàkyàni tato duþkham upeyivàn 7.095.017a duþkhena ca susaütaptaþ smçtvà tad ghoradar÷anam 7.095.017c avànmukho dãnamanà vyàhartuü na ÷a÷àka ha 7.095.018a tato buddhyà vini÷citya kàlavàkyàni ràghavaþ 7.095.018c naitad astãti coktvà sa tåùõãm àsãn mahàya÷àþ 7.096.001a avàïmukham atho dãnaü dçùñvà somam ivàplutam 7.096.001c ràghavaü lakùmaõo vàkyaü hçùño madhuram abravãt 7.096.002a na saütàpaü mahàbàho madarthaü kartum arhasi 7.096.002c pårvanirmàõabaddhà hi kàlasya gatir ãdç÷ã 7.096.003a jahi màü saumya visrabdaþ pratij¤àü paripàlaya 7.096.003c hãnapratij¤àþ kàkutstha prayànti narakaü naràþ 7.096.004a yadi prãtir mahàràja yady anugràhyatà mayi 7.096.004c jahi màü nirvi÷aïkas tvaü dharmaü vardhaya ràghava 7.096.005a lakùmaõena tathoktas tu ràmaþ pracalitendriyaþ 7.096.005c mantriõaþ samupànãya tathaiva ca purodhasaü 7.096.006a abravãc ca yathàvçttaü teùàü madhye naràdhipaþ 7.096.006c durvàso'bhigamaü caiva pratij¤àü tàpasasya ca 7.096.007a tac chrutvà mantriõaþ sarve sopàdhyàyàþ samàsata 7.096.007c vasiùñhas tu mahàtejà vàkyam etad uvàca ha 7.096.008a dçùñam etan mahàbàho kùayaü te lomaharùaõam 7.096.008c lakùmaõena viyoga÷ ca tava ràma mahàya÷aþ 7.096.009a tyajainaü balavàn kàlo mà pratij¤àü vçthà kçthàþ 7.096.009c vinaùñàyàü pratij¤àyàü dharmo hi vilayaü vrajet 7.096.010a tato dharme vinaùñe tu trailokye sacaràcaram 7.096.010c sadevarùigaõaü sarvaü vina÷yeta na saü÷ayaþ 7.096.011a sa tvaü puruùa÷àrdåla trailokyasyàbhipàlanam 7.096.011c lakùmaõasya vadhenàdya jagat svasthaü kuruùva ha 7.096.012a teùàü tat samavetànàü vàkyaü dharmàrthasaühitam 7.096.012c ÷rutvà pariùado madhye ràmo lakùmaõam abravãt 7.096.013a visarjaye tvàü saumitre mà bhåd dharmaviparyayaþ 7.096.013c tyàgo vadho và vihitaþ sàdhånàm ubhayaü samam 7.096.014a ràmeõa bhàùite vàkye bàùpavyàkulitekùaõaþ 7.096.014c lakùmaõas tvaritaþ pràyàt svagçhaü na vive÷a ha 7.096.015a sa gatvà sarayåtãram upaspç÷ya kçtà¤jaliþ 7.096.015c nigçhya sarvasrotàüsi niþ÷vàsaü na mumoca ha 7.096.016a anucchvasantaü yuktaü taü sa÷akràþ sàpsarogaõàþ 7.096.016c devàþ sarùigaõàþ sarve puùpair avakiraüs tadà 7.096.017a adç÷yaü sarvam anujaiþ sa÷arãraü mahàbalam 7.096.017c pragçhya lakùmaõaü ÷akro divaü saüpravive÷a ha 7.096.018a tato viùõo÷ caturbhàgam àgataü surasattamàþ 7.096.018c hçùñàþ pramuditàþ sarve 'påjayan çùibhiþ saha 7.097.001a visçjya lakùmaõaü ràmo duþkha÷okasamanvitaþ 7.097.001c purodhasaü mantriõa÷ ca naigamàü÷ cedam abravãt 7.097.002a adya ràjye 'bhiùekùyàmi bharataü dharmavatsalam 7.097.002c ayodhyàyàü patiü vãraü tato yàsyàmy ahaü vanam 7.097.003a prave÷ayata saübhàràn mà bhåt kàlàtyayo yathà 7.097.003c adyaivàhaü gamiùyàmi lakùmaõena gatàü gatim 7.097.004a tac chrutvà ràghaveõoktaü sarvàþ prakçtayo bhç÷am 7.097.004c mårdhabhiþ praõatà bhåmau gatasattvà ivàbhavan 7.097.005a bharata÷ ca visaüj¤o 'bhåc chrutvà ràmasya bhàùitam 7.097.005c ràjyaü vigarhayàm àsa ràghavaü cedam abravãt 7.097.006a satyena hi ÷ape ràjan svargaloke na caiva hi 7.097.006c na kàmaye yathà ràjyaü tvàü vinà raghunandana 7.097.007a imau ku÷ãlavau ràjann abhiùi¤ca naràdhipa 7.097.007c kosaleùu ku÷aü vãram uttareùu tathà lavam 7.097.008a ÷atrughnasya tu gacchantu dåtàs tvaritavikramàþ 7.097.008c idaü gamanam asmàkaü svargàyàkhyàntu màciram 7.097.009a tac chrutvà bharatenoktaü dçùñvà càpi hy adho mukhàn 7.097.009c pauràn duþkhena saütaptàn vasiùñho vàkyam abravãt 7.097.010a vatsa ràma imàþ pa÷ya dharaõãü prakçtãr gatàþ 7.097.010c j¤àtvaiùàm ãpsitaü kàryaü mà caiùàü vipriyaü kçthàþ 7.097.011a vasiùñhasya tu vàkyena utthàpya prakçtãjanam 7.097.011c kiü karomãti kàkutsthaþ sarvàn vacanam abravãt 7.097.012a tataþ sarvàþ prakçtayo ràmaü vacanam abruvan 7.097.012c gacchantam anugacchàmo yato ràma gamiùyasi 7.097.013a eùà naþ paramà prãtir eùa dharmaþ paro mataþ 7.097.013c hçdgatà naþ sadà tuùñis tavànugamane dçóhà 7.097.014a paureùu yadi te prãtir yadi sneho hy anuttamaþ 7.097.014c saputradàràþ kàkutstha samaü gacchàma satpatham 7.097.015a tapovanaü và durgaü và nadãm ambhonidhiü tathà 7.097.015c vayaü te yadi na tyàjyàþ sarvàn no naya ã÷vara 7.097.016a sa teùàü ni÷cayaü j¤àtvà kçtàntaü ca nirãkùyaca 7.097.016c pauràõàü dçóhabhaktiü ca bàóham ity eva so 'bravãt 7.097.017a evaü vini÷cayaü kçtvà tasminn ahani ràghavaþ 7.097.017c kosaleùu ku÷aü vãram uttareùu tathà lavam 7.097.018a abhiùi¤can mahàtmànàv ubhàv eva ku÷ãlavau 7.097.018c rathànàü tu sahasràõi trãõi nàgàyutàni ca 7.097.019a da÷a cà÷vasahasràõi ekaikasya dhanaü dadau 7.097.019c bahuratnau bahudhanau hçùñapuùñajanàvçtau 7.097.020a abhiùicya tu tau vãrau prasthàpya svapure tathà 7.097.020c dåtàn saüpreùayàm àsa ÷atrughnàya mahàtmane 7.098.001a te dåtà ràmavàkyena codità laghuvikramàþ 7.098.001c prajagmur madhuràü ÷ãghraü cakrur vàsaü na càdhvani 7.098.002a tatas tribhir aho ràtraiþ saüpràpya madhuràm atha 7.098.002c ÷atrughnàya yathàvçttam àcakhyuþ sarvam eva tat 7.098.003a lakùmaõasya parityàgaü pratij¤àü ràghavasya ca 7.098.003c putrayor abhiùekaü ca paurànugamanaü tathà 7.098.004a ku÷asya nagarã ramyà vindhyaparvatarodhasi 7.098.004c ku÷àvatãti nàmnà sà kçtà ràmeõa dhãmatà 7.098.005a ÷ràvità ca purã ramyà ÷ràvatãti lavasya ca 7.098.005c ayodhyàü vijanàü caiva bharataü ràghavànugam 7.098.006a evaü sarvaü nivedyà÷u ÷atrughnàya mahàtmane 7.098.006c viremus te tato dåtàs tvara ràjann iti bruvan 7.098.007a ÷rutvà taü ghorasaükà÷aü kulakùayam upasthitam 7.098.007c prakçtãs tu samànãya kà¤canaü ca purohitam 7.098.008a teùàü sarvaü yathàvçttam àkhyàya raghunandanaþ 7.098.008c àtmana÷ ca viparyàsaü bhaviùyaü bhràtçbhiþ saha 7.098.009a tataþ putradvayaü vãraþ so 'bhyaùi¤can naràdhipaþ 7.098.009c subàhur madhuràü lebhe ÷atrughàtã ca vaidi÷am 7.098.010a dvidhàkçtvà tu tàü senàü màdhurãü putrayor dvayoþ 7.098.010c dhanadhànyasamàyuktau sthàpayàm àsa pàrthivau 7.098.011a tato visçjya ràjànaü vaidi÷e ÷atrughàtinam 7.098.011c jagàma tvarito 'yodhyàü rathenaikena ràghavaþ 7.098.012a sa dadar÷a mahàtmànaü jvalantam iva pàvakam 7.098.012c kùaumasåkùmàmbaradharaü munibhiþ sàrdham akùayaiþ 7.098.013a so 'bhivàdya tato ràmaü prà¤jaliþ prayatendriyaþ 7.098.013c uvàca vàkyaü dharmaj¤o dharmam evànucintayan 7.098.014a kçtvàbhiùekaü sutayor yuktaü ràghavayor dhanaiþ 7.098.014c tavànugamane ràjan viddhi màü kçtani÷cayam 7.098.015a na cànyad atra vaktavyaü dustaraü tava ÷àsanam 7.098.015c tyaktuü nàrhasi màü vãra bhaktimantaü vi÷eùataþ 7.098.016a tasya tàü buddhim aklãbàü vij¤àya raghunandanaþ 7.098.016c bàóham ity eva ÷atrughnaü ràmo vacanam abravãt 7.098.017a tasya vàkyasya vàkyànte vànaràþ kàmaråpiõaþ 7.098.017c çkùaràkùasasaüghà÷ ca samàpetur aneka÷aþ 7.098.018a devaputrà çùisutà gandharvàõàü sutàs tathà 7.098.018c ràma kùayaü viditvà te sarva eva samàgatàþ 7.098.019a te ràmam abhivàdyàhuþ sarva eva samàgatàþ 7.098.019c tavànugamane ràjan saüpràptàþ sma mahàya÷aþ 7.098.020a yadi ràma vinàsmàbhir gacches tvaü puruùarùabha 7.098.020c yamadaõóam ivodyamya tvayà sma vinipàtitàþ 7.098.021a evaü teùàü vacaþ ÷rutvà çùkavànararakùasàm 7.098.021c vibhãùaõam athovàca madhuraü ÷lakùõayà girà 7.098.022a yàvat prajà dhariùyanti tàvat tvaü vai vibhãùaõa 7.098.022c ràkùasendra mahàvãrya laïkàsthaþ svaü dhariùyasi 7.098.023a prajàþ saürakùa dharmeõa nottaraü vaktum arhasi 7.098.024a tam evam uktvà kàkutstho hanåmantam athàbravãt 7.098.024c jãvite kçtabuddhis tvaü mà pratij¤àü vilopaya 7.098.025a matkathàþ pracariùyanti yàval loke harã÷vara 7.098.025c tàvat tvaü dhàrayan pràõàn pratij¤àm anupàlaya 7.098.026a tathaivam uktvà kàkutsthaþ sarvàüs tàn çkùavànaràn 7.098.026c mayà sàrdhaü prayàteti tadà tàn ràghavo 'bravãt 7.099.001a prabhàtàyàü tu ÷arvaryàü pçthuvakùà mahàya÷àþ 7.099.001c ràmaþ kamalapatràkùaþ purodhasam athàbravãt 7.099.002a agnihotraü vrajatv agre sarpir jvalitapàvakam 7.099.002c vàjapeyàtapatraü ca ÷obhayànaü mahàpatham 7.099.003a tato vasiùñhas tejasvã sarvaü nirava÷eùataþ 7.099.003c cakàra vidhivad dharmyaü mahàpràsthànikaü vidhim 7.099.004a tataþ kùaumàmbaradharo brahma càvartayan param 7.099.004c ku÷àn gçhãtvà pàõibhyàü prasajya prayayàv atha 7.099.005a avyàharan kva cit kiü cin ni÷ceùño niþsukhaþ pathi 7.099.005c nirjagàma gçhàt tasmàd dãpyamàno yathàü÷umàn 7.099.006a ràmasya pàr÷ve savye tu padmà ÷rãþ susamàhità 7.099.006c dakùiõe hrãr vi÷àlàkùã vyavasàyas tathàgrataþ 7.099.007a ÷arà nànàvidhà÷ càpi dhanur àyatavigraham 7.099.007c anuvrajanti kàkutsthaü sarve puruùavigrahàþ 7.099.008a vedà bràhmaõaråpeõa sàvitrã sarvarakùiõã 7.099.008c oükàro 'tha vaùañkàraþ sarve ràmam anuvratàþ 7.099.009a çùaya÷ ca mahàtmànaþ sarva eva mahãsuràþ 7.099.009c anvagacchanta kàkutsthaü svargadvàram upàgatam 7.099.010a taü yàntam anuyànti sma antaþpuracaràþ striyaþ 7.099.010c savçddhabàladàsãkàþ savarùavarakiükaràþ 7.099.011a sàntaþpura÷ ca bharataþ ÷atrughnasahito yayau 7.099.011c ràmavratam upàgamya ràghavaü samanuvratàþ 7.099.012a tato viprà mahàtmànaþ sàgnihotràþ samàhitàþ 7.099.012c saputradàràþ kàkutstham anvagacchan mahàmatim 7.099.013a mantriõo bhçtyavargà÷ ca saputràþ sahabàndhavàþ 7.099.013c sànugà ràghavaü sarve anvagacchan prahçùñavat 7.099.014a tataþ sarvàþ prakçtayo hçùñapuùñajanàvçtàþ 7.099.014c anujagmuþ pragacchantaü ràghavaü guõara¤jitàþ 7.099.015a snàtaü pramuditaü sarvaü hçùñapuùpam anuttamam 7.099.015c dçptaü kilikilà÷abdaiþ sarvaü ràmam anuvratam 7.099.016a na tatra ka÷ cid dãno 'bhåd vrãóito vàpi duþkhitaþ 7.099.016c hçùñaü pramuditaü sarvaü babhåva paramàdbhutam 7.099.017a draùñukàmo 'tha niryàõaü ràj¤o jànapado janaþ 7.099.017c saüpràptaþ so 'pi dçùñvaiva saha sarvair anuvrataþ 7.099.018a çkùavànararakùàüsi janà÷ ca puravàsinaþ 7.099.018c agachan parayà bhaktyà pçùñhataþ susamàhitàþ 7.100.001a adhyardhayojanaü gatvà nadãü pa÷càn mukhà÷ritàm 7.100.001c sarayåü puõyasalilàü dadar÷a raghunandanaþ 7.100.002a atha tasmin muhårte tu brahmà lokapitàmahaþ 7.100.002c sarvaiþ parivçto devair çùibhi÷ ca mahàtmabhiþ 7.100.003a àyayau yatra kàkutsthaþ svargàya samupasthitaþ 7.100.003c vimàna÷atakoñãbhir divyàbhir abhisaüvçtaþ 7.100.004a papàta puùpavçùñi÷ ca vàyumuktà mahaughavat 7.100.005a tasmiüs tårya÷atàkãrõe gandharvàpsarasaükule 7.100.005c sarayåsalilaü ràmaþ padbhyàü samupacakrame 7.100.006a tataþ pitàmaho vàõãm antarikùàd abhàùata 7.100.006c àgaccha viùõo bhadraü te diùñyà pràpto 'si ràghava 7.100.007a bhràtçbhiþ saha devàbhaiþ pravi÷asva svakàü tanum 7.100.007c vaiùõavãü tàü mahàtejas tad àkà÷aü sanàtanam 7.100.008a tvaü hi lokagatir deva na tvàü ke cit prajànate 7.100.008c çte màyàü vi÷àlàkùa tava pårvaparigrahàm 7.100.009a tvam acintyaü mahad bhåtam akùayaü sarvasaügraham 7.100.009c yàm icchasi mahàtejas tàü tanuü pravi÷a svayam 7.100.010a pitàmahavacaþ ÷rutvà vini÷citya mahàmatiþ 7.100.010c vive÷a vaiùõavaü tejaþ sa÷arãraþ sahànujaþ 7.100.011a tato viùõugataü devaü påjayanti sma devatàþ 7.100.011c sàdhyà marudgaõà÷ caiva sendràþ sàgnipurogamàþ 7.100.012a ye ca divyà çùigaõà gandharvàpsarasa÷ ca yàþ 7.100.012c suparõanàgayakùà÷ ca daityadànavaràkùasàþ 7.100.013a sarvaü hçùñaü pramuditaü sarvaü pårõamanoratham 7.100.013c sàdhu sàdhv iti tat sarvaü tridivaü gatakalmaùam 7.100.014a atha viùõur mahàtejàþ pitàmaham uvàca ha 7.100.014c eùàü lokठjanaughànàü dàtum arhasi suvrata 7.100.015a ime hi sarve snehàn màm anuyàtà manasvinaþ 7.100.015c bhaktà bhàjayitavyà÷ ca tyaktàtmàna÷ ca matkçte 7.100.016a tac chrutvà viùõuvacanaü brahmà lokaguruþ prabhuþ 7.100.016c lokàn sàntànikàn nàma yàsyantãme samàgatàþ 7.100.017a yac ca tiryaggataü kiü cid ràmam evànucintayat 7.100.017c pràõàüs tyakùyati bhaktyà vai saütàne tu nivatsyati 7.100.017e sarvair eva guõair yukte brahmalokàd anantare 7.100.018a vànarà÷ ca svakàü yonim çkùà÷ caiva tathà yayuþ 7.100.018c yebhyo viniþsçtà ye ye suràdibhyaþ susaübhavàþ 7.100.019a çùibhyo nàgayakùebhyas tàüs tàn eva prapedire 7.100.019c tathoktavati deve÷e gopratàram upàgatàþ 7.100.020a bhejire sarayåü sarve harùapårõà÷ruviklavàþ 7.100.020c avagàhya jalaü yo yaþ pràõã hy àsãt prahçùñavat 7.100.021a mànuùaü deham utsçjya vimànaü so 'dhyarohata 7.100.021c tiryagyonigatà÷ càpi saüpràptàþ sarayåjalam 7.100.022a divyà divyena vapuùà devà dãptà ivàbhavan 7.100.022c gatvà tu sarayåtoyaü sthàvaràõi caràõi ca 7.100.023a pràpya tat toyavikledaü devalokam upàgaman 7.100.023c devànàü yasya yà yonir vànarà çùka ràkùasàþ 7.100.024a tàm eva vivi÷uþ sarve devàn nikùipya càmbhasi 7.100.024c tathà svargagataü sarvaü kçtvà lokagurur divam 7.100.025a jagàma trida÷aiþ sàrdhaü hçùñair hçùño mahàmatiþ