Valmiki: Ramayana, 4. Kiskindhakanda Based on the text entered by Muneo Tokunaga et al. Input by Muneo Tokunaga, revised by John Smith (Cambridge) [GRETIL-Version: 2017-07-06] Revision: 2017-07-06: erroneous line breaks removed by Tyler Neill ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): description character =ASCII long a à 195 long A ù 249 long i Å 197 long I ý 253 long u Æ 198 long U ô 244 vocalic r ­ 173 vocalic R ã 227 long vocalic r Ì 204 vocalic l Ê 202 long vocalic l Ë 203 velar n Ç 199 velar N § 167 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t  194 retroflex T è 232 retroflex d ¬ 172 retroflex D Ö 214 retroflex n ï 239 retroflex N × 215 palatal s Ó 211 palatal S Á 193 retroflex s « 171 retroflex S å 229 anusvara æ 230 capital anusvara õ 245 visarga ÷ 247 capital visarga ê 234 Other characters of the REE encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of REE and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ VÃlmÅki: RÃmÃyaïa, 4. Ki«kindhÃkÃï¬a 4.001.001a sa tÃæ pu«kariïÅæ gatvà padmotpalajha«ÃkulÃm 4.001.001c rÃma÷ saumitrisahito vilalÃpÃkulendriya÷ 4.001.002a tasya d­«Âvaiva tÃæ har«Ãd indriyÃïi cakampire 4.001.002c sa kÃmavaÓam Ãpanna÷ saumitrim idam abravÅt 4.001.003a saumitre paÓya pampÃyÃ÷ kÃnanaæ ÓubhadarÓanam 4.001.003c yatra rÃjanti ÓailÃbhà drumÃ÷ saÓikharà iva 4.001.004a mÃæ tu ÓokÃbhisaætaptam Ãdhaya÷ pŬayanti vai 4.001.004c bharatasya ca du÷khena vaidehyà haraïena ca 4.001.005a adhikaæ pravibhÃty etan nÅlapÅtaæ tu ÓÃdvalam 4.001.005c drumÃïÃæ vividhai÷ pu«pai÷ paristomair ivÃrpitam 4.001.006a sukhÃnilo 'yaæ saumitre kÃla÷ pracuramanmatha÷ 4.001.006c gandhavÃn surabhir mÃso jÃtapu«paphaladruma÷ 4.001.007a paÓya rÆpÃïi saumitre vanÃnÃæ pu«paÓÃlinÃm 4.001.007c s­jatÃæ pu«pavar«Ãïi var«aæ toyamucÃm iva 4.001.008a prastare«u ca ramye«u vividhÃ÷ kÃnanadrumÃ÷ 4.001.008c vÃyuvegapracalitÃ÷ pu«pair avakiranti gÃm 4.001.009a mÃruta÷ sukhaæ saæsparÓe vÃti candanaÓÅtala÷ 4.001.009c «aÂpadair anukÆjadbhir vane«u madhugandhi«u 4.001.010a giriprasthe«u ramye«u pu«pavadbhir manoramai÷ 4.001.010c saæsaktaÓikharà Óailà virÃjanti mahÃdrumai÷ 4.001.011a pu«pitÃgrÃæÓ ca paÓyemÃn karïikÃrÃn samantata÷ 4.001.011c hÃÂakapratisaæchannÃn narÃn pÅtÃmbarÃn iva 4.001.012a ayaæ vasanta÷ saumitre nÃnÃvihaganÃdita÷ 4.001.012c sÅtayà viprahÅïasya ÓokasaædÅpano mama 4.001.013a mÃæ hi ÓokasamÃkrÃntaæ saætÃpayati manmatha÷ 4.001.013c h­«Âa÷ pravadamÃnaÓ ca samÃhvayati kokila÷ 4.001.014a e«a dÃtyÆhako h­«Âo ramye mÃæ vananirjhare 4.001.014c praïadan manmathÃvi«Âaæ Óocayi«yati lak«maïa 4.001.015a vimiÓrà vihagÃ÷ pumbhir ÃtmavyÆhÃbhinanditÃ÷ 4.001.015c bh­ÇgarÃjapramuditÃ÷ saumitre madhurasvarÃ÷ 4.001.016a mÃæ hi sà m­gaÓÃvÃk«Å cintÃÓokabalÃtk­tam 4.001.016c saætÃpayati saumitre krÆraÓ caitravanÃnila÷ 4.001.017a ÓikhinÅbhi÷ pariv­tà mayÆrà girisÃnu«u 4.001.017c manmathÃbhiparÅtasya mama manmathavardhanÃ÷ 4.001.018a paÓya lak«ïama n­tyantaæ mayÆram upan­tyati 4.001.018c ÓikhinÅ manmathÃrtai«Ã bhartÃraæ girisÃnu«u 4.001.019a mayÆrasya vane nÆnaæ rak«asà na h­tà priyà 4.001.019c mama tv ayaæ vinà vÃsa÷ pu«pamÃse sudu÷saha÷ 4.001.020a paÓya lak«maïa pu«pÃïi ni«phalÃni bhavanti me 4.001.020c pu«pabhÃrasam­ddhÃnÃæ vanÃnÃæ ÓiÓirÃtyaye 4.001.021a vadanti rÃvaæ muditÃ÷ ÓakunÃ÷ saæghaÓa÷ kalam 4.001.021c Ãhvayanta ivÃnyonyaæ kÃmonmÃdakarà mama 4.001.022a nÆnaæ paravaÓà sÅtà sÃpi Óocaty ahaæ yathà 4.001.022c ÓyÃmà padmapalÃÓÃk«Å m­dubhëà ca me priyà 4.001.023a e«a pu«pavaho vÃyu÷ sukhasparÓo himÃvaha÷ 4.001.023c tÃæ vicintayata÷ kÃntÃæ pÃvakapratimo mama 4.001.024a tÃæ vinÃtha vihaægo 'sau pak«Å praïaditas tadà 4.001.024c vÃyasa÷ pÃdapagata÷ prah­«Âam abhinardati 4.001.025a e«a vai tatra vaidehyà vihaga÷ pratihÃraka÷ 4.001.025c pak«Å mÃæ tu viÓÃlÃk«yÃ÷ samÅpam upane«yati 4.001.026a paÓya lak«maïa saænÃdaæ vane madavivardhanam 4.001.026c pu«pitÃgre«u v­k«e«u dvijÃnÃm upakÆjatÃm 4.001.027a saumitre paÓya pampÃyÃÓ citrÃsu vanarÃji«u 4.001.027c nalinÃni prakÃÓante jale taruïasÆryavat 4.001.028a e«Ã prasannasalilà padmanÅlotpalÃyatà 4.001.028c haæsakÃraï¬avÃkÅrïà pampà saugandhikÃyutà 4.001.029a cakravÃkayutà nityaæ citraprasthavanÃntarà 4.001.029c mÃtaÇgam­gayÆthaiÓ ca Óobhate salilÃrthibhi÷ 4.001.030a padmakoÓapalÃÓÃni dra«Âuæ d­«Âir hi manyate 4.001.030c sÅtÃyà netrakoÓÃbhyÃæ sad­ÓÃnÅti lak«maïa 4.001.031a padmakesarasaæs­«Âo v­k«Ãntaravini÷s­ta÷ 4.001.031c ni÷ÓvÃsa iva sÅtÃyà vÃti vÃyur manohara÷ 4.001.032a saumitre paÓya pampÃyà dak«iïe girisÃnuni 4.001.032c pu«pitÃæ karïikÃrasya ya«Âiæ paramaÓobhanÃm 4.001.033a adhikaæ ÓailarÃjo 'yaæ dhÃtubhis tu vibhÆ«ita÷ 4.001.033c vicitraæ s­jate reïuæ vÃyuvegavighaÂÂitam 4.001.034a giriprasthÃs tu saumitre sarvata÷ saæprapu«pitai÷ 4.001.034c ni«patrai÷ sarvato ramyai÷ pradÅpà iva kuæÓukai÷ 4.001.035a pampÃtÅraruhÃÓ ceme saæsaktà madhugandhina÷ 4.001.035c mÃlatÅmallikëaï¬Ã÷ karavÅrÃÓ ca pu«pitÃ÷ 4.001.036a ketakya÷ sinduvÃrÃÓ ca vÃsantyaÓ ca supu«pitÃ÷ 4.001.036c mÃdhavyo gandhapÆrïÃÓ ca kundagulmÃÓ ca sarvaÓa÷ 4.001.037a ciribilvà madhÆkÃÓ ca va¤julà bakulÃs tathà 4.001.037c campakÃs tilakÃÓ caiva nÃgav­k«ÃÓ ca pu«pitÃ÷ 4.001.038a nÅpÃÓ ca varaïÃÓ caiva kharjÆrÃÓ ca supu«pitÃ÷ 4.001.038c aÇkolÃÓ ca kuraïÂÃÓ ca cÆrïakÃ÷ pÃribhadrakÃ÷ 4.001.039a cÆtÃ÷ pÃÂalayaÓ caiva kovidÃrÃÓ ca pu«pitÃ÷ 4.001.039c mucukundÃrjunÃÓ caiva d­Óyante girisÃnu«u 4.001.040a ketakoddÃlakÃÓ caiva ÓirÅ«Ã÷ ÓiæÓapà dhavÃ÷ 4.001.040c ÓÃlmalya÷ kiæÓukÃÓ caiva raktÃ÷ kurabakÃs tathà 4.001.040e tiniÓà nakta mÃlÃÓ ca candanÃ÷ syandanÃs tathà 4.001.041a vividhà vividhai÷ pu«pais tair eva nagasÃnu«u 4.001.041c vikÅrïai÷ pÅtaraktÃbhÃ÷ saumitre prastarÃ÷ k­tÃ÷ 4.001.042a himÃnte paÓya saumitre v­k«ÃïÃæ pu«pasaæbhavam 4.001.042c pu«pamÃse hi tarava÷ saæghar«Ãd iva pu«pitÃ÷ 4.001.043a paÓya ÓÅtajalÃæ cemÃæ saumitre pu«karÃyutÃm 4.001.043c cakravÃkÃnucaritÃæ kÃraï¬avani«evitÃm 4.001.043e plavai÷ krau¤caiÓ ca saæpÆrïÃæ varÃham­gasevitÃm 4.001.044a adhikaæ Óobhate pampÃvikÆjadbhir vihaægamai÷ 4.001.045a dÅpayantÅva me kÃmaæ vividhà mudità dvijÃ÷ 4.001.045c ÓyÃmÃæ candramukhÅæ sm­tvà priyÃæ padmanibhek«aïÃm 4.001.046a paya sÃnu«u citre«u m­gÅbhi÷ sahitÃn m­gÃn 4.001.046c mÃæ punar m­gaÓÃvÃk«yà vaidehyà virahÅk­tam 4.001.047a evaæ sa vilapaæs tatra Óokopahatacetana÷ 4.001.047c avek«ata ÓivÃæ pampÃæ ramyavÃrivahÃæ ÓubhÃm 4.001.048a nirÅk«amÃïa÷ sahasà mahÃtmÃ; sarvaæ vanaæ nirjharakandaraæ ca 4.001.048c udvignacetÃ÷ saha lak«maïena; vicÃrya du÷khopahata÷ pratasthe 4.001.049a tÃv ­«yamÆkaæ sahitau prayÃtau; sugrÅvaÓÃkhÃm­gasevitaæ tam 4.001.049c trastÃs tu d­«Âvà harayo babhÆvur; mahaujasau rÃghavalak«maïau tau 4.002.001a tau tu d­«Âvà mahÃtmÃnau bhrÃtarau rÃmalak«maïau 4.002.001c varÃyudhadharau vÅrau sugrÅva÷ ÓaÇkito 'bhavat 4.002.002a udvignah­daya÷ sarvà diÓa÷ samavalokayan 4.002.002c na vyati«Âhata kasmiæÓ cid deÓe vÃnarapuægava÷ 4.002.003a naiva cakre mana÷ sthÃne vÅk«amÃïo mahÃbalau 4.002.003c kape÷ paramabhÅtasya cittaæ vyavasasÃda ha 4.002.004a cintayitvà sa dharmÃtmà vim­Óya gurulÃghavam 4.002.004c sugrÅva÷ paramodvigna÷ sarvair anucarai÷ saha 4.002.005a tata÷ sa sacivebhyas tu sugrÅva÷ plavagÃdhipa÷ 4.002.005c ÓaÓaæsa paramodvigna÷ paÓyaæs tau rÃmalak«maïau 4.002.006a etau vanam idaæ durgaæ vÃlipraïihitau dhruvam 4.002.006c chadmanà cÅravasanau pracarantÃv ihÃgatau 4.002.007a tata÷ sugrÅvasacivà d­«Âvà paramadhanvinau 4.002.007c jagmur giritaÂÃt tasmÃd anyac chikharam uttamam 4.002.008a te k«ipram abhigamyÃtha yÆthapà yÆthapar«abham 4.002.008c harayo vÃnaraÓre«Âhaæ parivÃryopatasthire 4.002.009a ekam ekÃyanagatÃ÷ plavamÃnà girer girim 4.002.009c prakampayanto vegena girÅïÃæ ÓikharÃïi ca 4.002.010a tata÷ ÓÃkhÃm­gÃ÷ sarve plavamÃnà mahÃbalÃ÷ 4.002.010c babha¤juÓ ca nagÃæs tatra pu«pitÃn durgasaæÓritÃn 4.002.011a Ãplavanto harivarÃ÷ sarvatas taæ mahÃgirim 4.002.011c m­gamÃrjÃraÓÃrdÆlÃæs trÃsayanto yayus tadà 4.002.012a tata÷ sugrÅvasacivÃ÷ parvatendraæ samÃÓritÃ÷ 4.002.012c saægamya kapimukhyena sarve präjalaya÷ sthitÃ÷ 4.002.013a tatas taæ bhayasaætrastaæ vÃlikilbi«aÓaÇkitam 4.002.013c uvÃca hanumÃn vÃkyaæ sugrÅvaæ vÃkyakovida÷ 4.002.014a yasmÃd udvignacetÃs tvaæ pradruto haripuægava 4.002.014c taæ krÆradarÓanaæ krÆraæ neha paÓyÃmi vÃlinam 4.002.015a yasmÃt tava bhayaæ saumya pÆrvajÃt pÃpakarmaïa÷ 4.002.015c sa neha vÃlÅ du«ÂÃtmà na te paÓyÃmy ahaæ bhayam 4.002.016a aho ÓÃkhÃm­gatvaæ te vyaktam eva plavaægama 4.002.016c laghucittatayÃtmÃnaæ na sthÃpayasi yo matau 4.002.017a buddhivij¤Ãnasaæpanna iÇgitai÷ sarvam Ãcara 4.002.017c na hy abuddhiæ gato rÃjà sarvabhÆtÃni ÓÃsti hi 4.002.018a sugrÅvas tu Óubhaæ vÃkyaæ Órutvà sarvaæ hanÆmata÷ 4.002.018c tata÷ Óubhataraæ vÃkyaæ hanÆmantam uvÃca ha 4.002.019a dÅrghabÃhÆ viÓÃlÃk«au ÓaracÃpÃsidhÃriïau 4.002.019c kasya na syÃd bhayaæ d­«Âvà etau surasutopamau 4.002.020a vÃlipraïihitÃv etau ÓaÇke 'haæ puru«ottamau 4.002.020c rÃjÃno bahumitrÃÓ ca viÓvÃso nÃtra hi k«ama÷ 4.002.021a arayaÓ ca manu«yeïa vij¤eyÃÓ channacÃriïa÷ 4.002.021c viÓvastÃnÃm aviÓvastÃÓ chidre«u praharanti hi 4.002.022a k­tye«u vÃlÅ medhÃvÅ rÃjÃno bahudarÓanÃ÷ 4.002.022c bhavanti parahantÃras te j¤eyÃ÷ prÃk­tair narai÷ 4.002.023a tau tvayà prÃk­tenaiva gatvà j¤eyau plavaægama 4.002.023c ÓaÇkitÃnÃæ prakÃraiÓ ca rÆpavyÃbhëaïena ca 4.002.024a lak«ayasva tayor bhÃvaæ prah­«Âamanasau yadi 4.002.024c viÓvÃsayan praÓaæsÃbhir iÇgitaiÓ ca puna÷ puna÷ 4.002.025a mamaivÃbhimukhaæ sthitvà p­ccha tvaæ haripuægava 4.002.025c prayojanaæ praveÓasya vanasyÃsya dhanurdharau 4.002.026a ÓuddhÃtmÃnau yadi tv etau jÃnÅhi tvaæ plavaægama 4.002.026c vyÃbhëitair và rÆpair và vij¤eyà du«ÂatÃnayo÷ 4.002.027a ity evaæ kapirÃjena saædi«Âo mÃrutÃtmaja÷ 4.002.027c cakÃra gamane buddhiæ yatra tau rÃmalak«maïau 4.002.028a tatheti saæpÆjya vacas tu tasya; kape÷ subhÅtasya durÃsadasya 4.002.028c mahÃnubhÃvo hanumÃn yayau tadÃ; sa yatra rÃmo 'tibalaÓ ca lak«maïa÷ 4.003.001a vaco vij¤Ãya hanumÃn sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.003.001c parvatÃd ­ÓyamÆkÃt tu pupluve yatra rÃghavau 4.003.002a sa tatra gatvà hanumÃn balavÃn vÃnarottama÷ 4.003.002c upacakrÃma tau vÃgbhir m­dvÅbhi÷ satyavikrama÷ 4.003.003a svakaæ rÆpaæ parityajya bhik«urÆpeïa vÃnara÷ 4.003.003c Ãbabhëe ca tau vÅrau yathÃvat praÓaÓaæsa ca 4.003.004a rÃjar«idevapratimau tÃpasau saæÓitavratau 4.003.004c deÓaæ katham imaæ prÃptau bhavantau varavarïinau 4.003.005a trÃsayantau m­gagaïÃn anyÃæÓ ca vanacÃriïa÷ 4.003.005c pampÃtÅraruhÃn v­k«Ãn vÅk«amÃïau samantata÷ 4.003.006a imÃæ nadÅæ ÓubhajalÃæ Óobhayantau tarasvinau 4.003.006c dhairyavantau suvarïÃbhau kau yuvÃæ cÅravÃsasau 4.003.007a siæhaviprek«itau vÅrau siæhÃtibalavikramau 4.003.007c ÓakracÃpanibhe cÃpe prag­hya vipulair bhujai÷ 4.003.008a ÓrÅmantau rÆpasaæpannau v­«abhaÓre«Âhavikramau 4.003.008c hastihastopamabhujau dyutimantau narar«abhau 4.003.009a prabhayà parvatendro 'yaæ yuvayor avabhÃsita÷ 4.003.009c rÃjyÃrhÃv amaraprakhyau kathaæ deÓam ihÃgatau 4.003.010a padmapatrek«aïau vÅrau jaÂÃmaï¬aladhÃriïau 4.003.010c anyonyasad­Óau vÅrau devalokÃd ivÃgatau 4.003.011a yad­cchayeva saæprÃptau candrasÆryau vasuædharÃm 4.003.011c viÓÃlavak«asau vÅrau mÃnu«au devarÆpiïau 4.003.012a siæhaskandhau mahÃsattvau samadÃv iva gov­«au 4.003.012c ÃyatÃÓ ca suv­ttÃÓ ca bÃhava÷ parighottamÃ÷ 4.003.012e sarvabhÆ«aïabhÆ«ÃrhÃ÷ kim arthaæ na vibhÆ«ita÷ 4.003.013a ubhau yogyÃv ahaæ manye rak«ituæ p­thivÅm imÃm 4.003.013c sasÃgaravanÃæ k­tsnÃæ vindhyameruvibhÆ«itÃm 4.003.014a ime ca dhanu«Å citre Ólak«ïe citrÃnulepane 4.003.014c prakÃÓete yathendrasya vajre hemavibhÆ«ite 4.003.015a saæpÆrïà niÓitair bÃïair tÆïÃÓ ca ÓubhadarÓanÃ÷ 4.003.015c jÅvitÃntakarair ghorair jvaladbhir iva pannagai÷ 4.003.016a mahÃpramÃïau vipulau taptahÃÂakabhÆ«itau 4.003.016c kha¬gÃv etau virÃjete nirmuktabhujagÃv iva 4.003.017a evaæ mÃæ paribhëantaæ kasmÃd vai nÃbhibhëatha÷ 4.003.018a sugrÅvo nÃma dharmÃtmà kaÓ cid vÃnarayÆthapa÷ 4.003.018c vÅro vinik­to bhrÃtrà jagad bhramati du÷khita÷ 4.003.019a prÃpto 'haæ pre«itas tena sugrÅveïa mahÃtmanà 4.003.019c rÃj¤Ã vÃnaramukhyÃnÃæ hanumÃn nÃma vÃnara÷ 4.003.020a yuvÃbhyÃæ saha dharmÃtmà sugrÅva÷ sakhyam icchati 4.003.020c tasya mÃæ sacivaæ vittaæ vÃnaraæ pavanÃtmajam 4.003.021a bhik«urÆpapraticchannaæ sugrÅvapriyakÃmyayà 4.003.021c ­ÓyamÆkÃd iha prÃptaæ kÃmagaæ kÃmarÆpiïam 4.003.022a evam uktvà tu hanumÃæs tau vÅrau rÃmalak«maïau 4.003.022c vÃkyaj¤au vÃkyakuÓala÷ punar novÃca kiæ cana 4.003.023a etac chrutvà vacas tasya rÃmo lak«maïam abravÅt 4.003.023c prah­«Âavadana÷ ÓrÅmÃn bhrÃtaraæ pÃrÓvata÷ sthitam 4.003.024a sacivo 'yaæ kapÅndrasya sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.003.024c tam eva kÃÇk«amÃïasya mamÃntikam upÃgata÷ 4.003.025a tam abhyabhëa saumitre sugrÅvasacivaæ kapim 4.003.025c vÃkyaj¤aæ madhurair vÃkyai÷ snehayuktam ariædamam 4.004.001a tata÷ prah­«Âo hanumÃn k­tyavÃn iti tad vaca÷ 4.004.001c Órutvà madhurasaæbhëaæ sugrÅvaæ manasà gata÷ 4.004.002a bhavyo rÃjyÃgamas tasya sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.004.002c yad ayaæ k­tyavÃn prÃpta÷ k­tyaæ caitad upÃgatam 4.004.003a tata÷ paramasaæh­«Âo hanÆmÃn plavagar«abha÷ 4.004.003c pratyuvÃca tato vÃkyaæ rÃmaæ vÃkyaviÓÃrada÷ 4.004.004a kimarthaæ tvaæ vanaæ ghoraæ pampÃkÃnanamaï¬itam 4.004.004c Ãgata÷ sÃnujo durgaæ nÃnÃvyÃlam­gÃyutam 4.004.005a tasya tadvacanaæ Órutvà lak«maïo rÃmacodita÷ 4.004.005c Ãcacak«e mahÃtmÃnaæ rÃmaæ daÓarathÃtmajam 4.004.006a rÃjà daÓaratho nÃma dyutimÃn dharmavatsala÷ 4.004.006c tasyÃyaæ pÆrvaja÷ putro rÃmo nÃma janai÷ Óruta÷ 4.004.007a Óaraïya÷ sarvabhÆtÃnÃæ pitur nirdeÓapÃraga÷ 4.004.007c vÅro daÓarathasyÃyaæ putrÃïÃæ guïavattara÷ 4.004.008a rÃjyÃd bhra«Âo vane vastuæ mayà sÃrdham ihÃgata÷ 4.004.008c bhÃryayà ca mahÃtejÃ÷ sÅtayÃnugato vaÓÅ 4.004.008e dinak«aye mahÃtejÃ÷ prabhayeva divÃkara÷ 4.004.009a aham asyÃvaro bhrÃtà guïair dÃsyam upÃgata÷ 4.004.009c k­taj¤asya bahuj¤asya lak«maïo nÃma nÃmata÷ 4.004.010a sukhÃrhasya mahÃrhasya sarvabhÆtahitÃtmana÷ 4.004.010c aiÓvaryeïa vihÅnasya vanavÃsÃÓritasya ca 4.004.011a rak«asÃpah­tà bhÃryà rahite kÃmarÆpiïà 4.004.011c tac ca na j¤Ãyate rak«a÷ patnÅ yenÃsya sà h­tà 4.004.012a danur nÃma Óriya÷ putra÷ ÓÃpÃd rÃk«asatÃæ gata÷ 4.004.012c ÃkhyÃtas tena sugrÅva÷ samartho vÃnarÃdhipa÷ 4.004.013a sa j¤Ãsyati mahÃvÅryas tava bhÃryÃpahÃriïam 4.004.013c evam uktvà danu÷ svargaæ bhrÃjamÃno gata÷ sukham 4.004.014a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ yÃthÃtathyena p­cchata÷ 4.004.014c ahaæ caiva hi rÃmaÓ ca sugrÅvaæ Óaraïaæ gatau 4.004.015a e«a dattvà ca vittÃni prÃpya cÃnuttamaæ yaÓa÷ 4.004.015c lokanÃtha÷ purà bhÆtvà sugrÅvaæ nÃtham icchati 4.004.016a ÓokÃbhibhÆte rÃme tu ÓokÃrte Óaraïaæ gate 4.004.016c kartum arhati sugrÅva÷ prasÃdaæ saha yÆthapai÷ 4.004.017a evaæ bruvÃïaæ saumitriæ karuïaæ sÃÓrupÃtanam 4.004.017c hanÆmÃn pratyuvÃcedaæ vÃkyaæ vÃkyaviÓÃrada÷ 4.004.018a Åd­Óà buddhisaæpannà jitakrodhà jitendriyÃ÷ 4.004.018c dra«Âavyà vÃnarendreïa di«Âyà darÓanam ÃgatÃ÷ 4.004.019a sa hi rÃjyÃc ca vibhra«Âa÷ k­tavairaÓ ca vÃlinà 4.004.019c h­tadÃro vane trasto bhrÃtrà vinik­to bh­Óam 4.004.020a kari«yati sa sÃhÃyyaæ yuvayor bhÃskarÃtmaja÷ 4.004.020c sugrÅva÷ saha cÃsmÃbhi÷ sÅtÃyÃ÷ parimÃrgaïe 4.004.021a ity evam uktvà hanumä Ólak«ïaæ madhurayà girà 4.004.021c babhëe so 'bhigacchÃma÷ sugrÅvam iti rÃghavam 4.004.022a evaæ bruvÃïaæ dharmÃtmà hanÆmantaæ sa lak«maïa÷ 4.004.022c pratipÆjya yathÃnyÃyam idaæ provÃca rÃghavam 4.004.023a kapi÷ kathayate h­«Âo yathÃyaæ mÃrutÃtmaja÷ 4.004.023c k­tyavÃn so 'pi saæprÃpta÷ k­tak­tyo 'si rÃghava 4.004.024a prasannamukhavarïaÓ ca vyaktaæ h­«ÂaÓ ca bhëate 4.004.024c nÃn­taæ vak«yate vÅro hanÆmÃn mÃrutÃtmaja÷ 4.004.025a tata÷ sa tu mahÃprÃj¤o hanÆmÃn mÃrutÃtmaja÷ 4.004.025c jagÃmÃdÃya tau vÅrau harirÃjÃya rÃghavau 4.004.026a sa tu vipula yaÓÃ÷ kapipravÅra÷; pavanasuta÷ k­tak­tyavat prah­«Âa÷ 4.004.026c girivaram uruvikrama÷ prayÃta÷; sa Óubhamati÷ saha rÃmalak«maïÃbhyÃm 4.005.001a ­ÓyamÆkÃt tu hanumÃn gatvà taæ malayaæ giram 4.005.001c Ãcacak«e tadà vÅrau kapirÃjÃya rÃghavau 4.005.002a ayaæ rÃmo mahÃprÃj¤a÷ saæprÃpto d­¬havikrama÷ 4.005.002c lak«maïena saha bhrÃtrà rÃmo 'yaæ satyavikrama÷ 4.005.003a ik«vÃkÆïÃæ kule jÃto rÃmo daÓarathÃtmaja÷ 4.005.003c dharme nigaditaÓ caiva pitur nirdeÓapÃlaka÷ 4.005.004a tasyÃsya vasato 'raïye niyatasya mahÃtmana÷ 4.005.004c rak«asÃpah­tà bhÃryà sa tvÃæ Óaraïam Ãgata÷ 4.005.005a rÃjasÆyÃÓvamedhaiÓ ca vahnir yenÃbhitarpita÷ 4.005.005c dak«iïÃÓ ca tathots­«Âà gÃva÷ ÓatasahasraÓa÷ 4.005.006a tapasà satyavÃkyena vasudhà yena pÃlità 4.005.006c strÅhetos tasya putro 'yaæ rÃmas tvÃæ Óaraïaæ gata÷ 4.005.007a bhavatà sakhyakÃmau tau bhrÃtarau rÃmalak«maïau 4.005.007c pratig­hyÃrcayasvemau pÆjanÅyatamÃv ubhau 4.005.008a Órutvà hanumato vÃkyaæ sugrÅvo h­«ÂamÃnasa÷ 4.005.008c bhayaæ sa rÃghavÃd ghoraæ prajahau vigatajvara÷ 4.005.009a sa k­tvà mÃnu«aæ rÆpaæ sugrÅva÷ plavagÃdhipa÷ 4.005.009c darÓanÅyatamo bhÆtvà prÅtyà provÃca rÃghavam 4.005.010a bhavÃn dharmavinÅtaÓ ca vikrÃnta÷ sarvavatsala÷ 4.005.010c ÃkhyÃtà vÃyuputreïa tattvato me bhavadguïÃ÷ 4.005.011a tan mamaivai«a satkÃro lÃbhaÓ caivottama÷ prabho 4.005.011c yat tvam icchasi sauhÃrdaæ vÃnareïa mayà saha 4.005.012a rocate yadi và sakhyaæ bÃhur e«a prasÃrita÷ 4.005.012c g­hyatÃæ pÃïinà pÃïir maryÃdà vadhyatÃæ dhruvà 4.005.013a etat tu vacanaæ Órutvà sugrÅvasya subhëitam 4.005.013c saæprah­«Âamanà hastaæ pŬayÃm Ãsa pÃïinà 4.005.013e h­dyaæ sauh­dam Ãlambya parya«vajata pŬitam 4.005.014a tato hanÆmÃn saætyajya bhik«urÆpam ariædama÷ 4.005.014c këÂhayo÷ svena rÆpeïa janayÃm Ãsa pÃvakam 4.005.015a dÅpyamÃnaæ tato vahniæ pu«pair abhyarcya satk­tam 4.005.015c tayor madhye tu suprÅto nidadhe susamÃhita÷ 4.005.016a tato 'gniæ dÅpyamÃnaæ tau cakratuÓ ca pradak«iïam 4.005.016c sugrÅvo rÃghavaÓ caiva vayasyatvam upÃgatau 4.005.017a tata÷ suprÅta manasau tÃv ubhau harirÃghavau 4.005.017c anyonyam abhivÅk«antau na t­ptim upajagmatu÷ 4.005.018a tata÷ sarvÃrthavidvÃæsaæ rÃmaæ daÓarathÃtmajam 4.005.018c sugrÅva÷ prÃha tejasvÅ vÃkyam ekamanÃs tadà 4.006.001a ayam ÃkhyÃti me rÃma sacivo mantrisattama÷ 4.006.001c hanumÃn yannimittaæ tvaæ nirjanaæ vanam Ãgata÷ 4.006.002a lak«maïena saha bhrÃtrà vasataÓ ca vane tava 4.006.002c rak«asÃpah­tà bhÃryà maithilÅ janakÃtmajà 4.006.003a tvayà viyuktà rudatÅ lak«maïena ca dhÅmatà 4.006.003c antaraæ prepsunà tena hatvà g­dhraæ jaÂÃyu«am 4.006.004a bhÃryÃviyogajaæ du÷khaæ nacirÃt tvaæ vimok«yase 4.006.004c ahaæ tÃm Ãnayi«yÃmi na«ÂÃæ vedaÓrutiæ yathà 4.006.005a rasÃtale và vartantÅæ vartantÅæ và nabhastale 4.006.005c aham ÃnÅya dÃsyÃmi tava bhÃryÃm ariædama 4.006.006a idaæ tathyaæ mama vacas tvam avehi ca rÃghava 4.006.006c tyaja Óokaæ mahÃbÃho tÃæ kÃntÃm ÃnayÃmi te 4.006.007a anumÃnÃt tu jÃnÃmi maithilÅ sà na saæÓaya÷ 4.006.007c hriyamÃïà mayà d­«Âà rak«asà krÆrakarmaïà 4.006.008a kroÓantÅ rÃma rÃmeti lak«maïeti ca visvaram 4.006.008c sphurantÅ rÃvaïasyÃÇke pannagendravadhÆr yathà 4.006.009a Ãtmanà pa¤camaæ mÃæ hi d­«Âvà ÓailataÂe sthitam 4.006.009c uttarÅyaæ tayà tyaktaæ ÓubhÃny ÃbharaïÃni ca 4.006.010a tÃny asmÃbhir g­hÅtÃni nihitÃni ca rÃghava 4.006.010c Ãnayi«yÃmy ahaæ tÃni pratyabhij¤Ãtum arhasi 4.006.011a tam abravÅt tato rÃma÷ sugrÅvaæ priyavÃdinam 4.006.011c Ãnayasva sakhe ÓÅghraæ kimarthaæ pravilambase 4.006.012a evam uktas tu sugrÅva÷ Óailasya gahanÃæ guhÃm 4.006.012c praviveÓa tata÷ ÓÅghraæ rÃghavapriyakÃmyayà 4.006.013a uttarÅyaæ g­hÅtvà tu ÓubhÃny ÃbharaïÃni ca 4.006.013c idaæ paÓyeti rÃmÃya darÓayÃm Ãsa vÃnara÷ 4.006.014a tato g­hÅtvà tadvÃsa÷ ÓubhÃny ÃbharaïÃni ca 4.006.014c abhavad bëpasaæruddho nÅhÃreïeva candramÃ÷ 4.006.015a sÅtÃsnehaprav­ttena sa tu bëpeïa dÆ«ita÷ 4.006.015c hà priyeti rudan dhairyam uts­jya nyapatat k«itau 4.006.016a h­di k­tvà sa bahuÓas tam alaækÃram uttamam 4.006.016c niÓaÓvÃsa bh­Óaæ sarpo bilastha iva ro«ita÷ 4.006.017a avicchinnÃÓruvegas tu saumitriæ vÅk«ya pÃrÓvata÷ 4.006.017c paridevayituæ dÅnaæ rÃma÷ samupacakrame 4.006.018a paÓya lak«maïa vaidehyà saætyaktaæ hriyamÃïayà 4.006.018c uttarÅyam idaæ bhÆmau ÓarÅrÃd bhÆ«aïÃni ca 4.006.019a ÓÃdvalinyÃæ dhruvaæ bhÆmyÃæ sÅtayà hriyamÃïayà 4.006.019c uts­«Âaæ bhÆ«aïam idaæ tathÃrÆpaæ hi d­Óyate 4.006.020a brÆhi sugrÅva kaæ deÓaæ hriyantÅ lak«ità tvayà 4.006.020c rak«asà raudrarÆpeïa mama prÃïasamà priyà 4.006.021a kva và vasati tad rak«o mahad vyasanadaæ mama 4.006.021c yannimittam ahaæ sarvÃn nÃÓayi«yÃmi rÃk«asÃn 4.006.022a haratà maithilÅæ yena mÃæ ca ro«ayatà bh­Óam 4.006.022c Ãtmano jÅvitÃntÃya m­tyudvÃram apÃv­tam 4.006.023a mama dayitatamà h­tà vanÃd; rajanicareïa vimathya yena sà 4.006.023c kathaya mama ripuæ tam adya vai; pravagapate yamasaænidhiæ nayÃmi 4.007.001a evam uktas tu sugrÅvo rÃmeïÃrtena vÃnara÷ 4.007.001c abravÅt präjalir vÃkyaæ sabëpaæ bëpagadgada÷ 4.007.002a na jÃne nilayaæ tasya sarvathà pÃparak«asa÷ 4.007.002c sÃmarthyaæ vikramaæ vÃpi dau«kuleyasya và kulam 4.007.003a satyaæ tu pratijÃnÃmi tyaja Óokam ariædama 4.007.003c kari«yÃmi tathà yatnaæ yathà prÃpsyasi maithilÅm 4.007.004a rÃvaïaæ sagaïaæ hatvà parito«yÃtmapauru«am 4.007.004c tathÃsmi kartà nacirÃd yathà prÅto bhavi«yasi 4.007.005a alaæ vaiklavyam Ãlambya dhairyam Ãtmagataæ smara 4.007.005c tvadvidhÃnÃæ na sad­Óam Åd­Óaæ buddhilÃghavam 4.007.006a mayÃpi vyasanaæ prÃptaæ bhÃryà haraïajaæ mahat 4.007.006c na cÃham evaæ ÓocÃmi na ca dhairyaæ parityaje 4.007.007a nÃhaæ tÃm anuÓocÃmi prÃk­to vÃnaro 'pi san 4.007.007c mahÃtmà ca vinÅtaÓ cà kiæ punar dh­timÃn bhavÃn 4.007.008a bëpam Ãpatitaæ dhairyÃn nigrahÅtuæ tvam arhasi 4.007.008c maryÃdÃæ sattvayuktÃnÃæ dh­tiæ notsra«Âum arhasi 4.007.009a vyasane vÃrtha k­cchre và bhaye và jÅvitÃntage 4.007.009c vim­Óan vai svayà buddhyà dh­timÃn nÃvasÅdati 4.007.010a bÃliÓas tu naro nityaæ vaiklavyaæ yo 'nuvartate 4.007.010c sa majjaty avaÓa÷ Óoke bhÃrÃkrÃnteva naur jale 4.007.011a e«o '¤jalir mayà baddha÷ praïayÃt tvÃæ prasÃdaye 4.007.011c pauru«aæ Óraya Óokasya nÃntaraæ dÃtum arhasi 4.007.012a ye Óokam anuvartante na te«Ãæ vidyate sukham 4.007.012c tejaÓ ca k«Åyate te«Ãæ na tvaæ Óocitum arhasi 4.007.013a hitaæ vayasya bhÃvena brÆhi nopadiÓÃmi te 4.007.013c vayasyatÃæ pÆjayan me na tvaæ Óocitum arhasi 4.007.014a madhuraæ sÃntvitas tena sugrÅveïa sa rÃghava÷ 4.007.014c mukham aÓrupariklinnaæ vastrÃntena pramÃrjayat 4.007.015a prak­ti«Âhas tu kÃkutstha÷ sugrÅvavacanÃt prabhu÷ 4.007.015c saæpari«vajya sugrÅvam idaæ vacanam abravÅt 4.007.016a kartavyaæ yad vayasyena snigdhena ca hitena ca 4.007.016c anurÆpaæ ca yuktaæ ca k­taæ sugrÅva tat tvayà 4.007.017a e«a ca prak­ti«Âho 'ham anunÅtas tvayà sakhe 4.007.017c durlabho hÅd­Óo bandhur asmin kÃle viÓe«ata÷ 4.007.018a kiæ tu yatnas tvayà kÃryo maithilyÃ÷ parimÃrgaïe 4.007.018c rÃk«asasya ca raudrasya rÃvaïasya durÃtmana÷ 4.007.019a mayà ca yad anu«Âheyaæ visrabdhena tad ucyatÃm 4.007.019c var«Ãsv iva ca suk«etre sarvaæ saæpadyate tava 4.007.020a mayà ca yad idaæ vÃkyam abhimÃnÃt samÅritam 4.007.020c tat tvayà hariÓÃrdÆla tattvam ity upadhÃryatÃm 4.007.021a an­taæ noktapÆrvaæ me na ca vak«ye kadà cana 4.007.021c etat te pratijÃnÃmi satyenaiva ÓapÃmi te 4.007.022a tata÷ prah­«Âa÷ sugrÅvo vÃnarai÷ sacivai÷ saha 4.007.022c rÃghavasya vaca÷ Órutvà pratij¤Ãtaæ viÓe«ata÷ 4.007.023a mahÃnubhÃvasya vaco niÓamya; harir narÃïÃm ­«abhasya tasya 4.007.023c k­taæ sa mene harivÅra mukhyas; tadà svakÃryaæ h­dayena vidvÃn 4.008.001a paritu«Âas tu sugrÅvas tena vÃkyena vÃnara÷ 4.008.001c lak«maïasyÃgrajaæ rÃmam idaæ vacanam abravÅt 4.008.002a sarvathÃham anugrÃhyo devatÃnÃm asaæÓaya÷ 4.008.002c upapannaguïopeta÷ sakhà yasya bhavÃn mama 4.008.003a Óakyaæ khalu bhaved rÃma sahÃyena tvayÃnagha 4.008.003c surarÃjyam api prÃptuæ svarÃjyaæ kiæ puna÷ prabho 4.008.004a so 'haæ sabhÃjyo bandhÆnÃæ suh­dÃæ caiva rÃghava 4.008.004c yasyÃgnisÃk«ikaæ mitraæ labdhaæ rÃghavavaæÓajam 4.008.005a aham apy anurÆpas te vayasyo j¤Ãsyase Óanai÷ 4.008.005c na tu vaktuæ samartho 'haæ svayam ÃtmagatÃn guïÃn 4.008.006a mahÃtmanÃæ tu bhÆyi«Âhaæ tvadvidhÃnÃæ k­tÃtmanÃm 4.008.006c niÓcalà bhavati prÅtir dhairyam ÃtmavatÃm iva 4.008.007a rajataæ và suvarïaæ và vastrÃïy ÃbharaïÃni và 4.008.007c avibhaktÃni sÃdhÆnÃm avagacchanti sÃdhava÷ 4.008.008a ìhyo vÃpi daridro và du÷khita÷ sukhito 'pi và 4.008.008c nirdo«o và sado«o và vayasya÷ paramà gati÷ 4.008.009a dhanatyÃga÷ sukhatyÃgo dehatyÃgo 'pi và puna÷ 4.008.009c vayasyÃrthe pravartante snehaæ d­«Âvà tathÃvidham 4.008.010a tat tathety abravÅd rÃma÷ sugrÅvaæ priyavÃdinam 4.008.010c lak«maïasyÃgrato lak«myà vÃsavasyeva dhÅmata÷ 4.008.011a tato rÃmaæ sthitaæ d­«Âvà lak«maïaæ ca mahÃbalam 4.008.011c sugrÅva÷ sarvataÓ cak«ur vane lolam apÃtayat 4.008.012a sa dadarÓa tata÷ sÃlam avidÆre harÅÓvara÷ 4.008.012c supu«pam Å«atpatrìhyaæ bhramarair upaÓobhitam 4.008.013a tasyaikÃæ parïabahulÃæ bhaÇktvà ÓÃkhÃæ supu«pitÃm 4.008.013c sÃlasyÃstÅrya sugrÅvo ni«asÃda sarÃghava÷ 4.008.014a tÃv ÃsÅnau tato d­«Âvà hanÆmÃn api lak«maïam 4.008.014c sÃlaÓÃkhÃæ samutpÃÂya vinÅtam upaveÓayat 4.008.015a tata÷ prah­«Âa÷ sugrÅva÷ Ólak«ïaæ madhurayà girà 4.008.015c uvÃca praïayÃd rÃmaæ har«avyÃkulitÃk«aram 4.008.016a ahaæ vinik­to bhrÃtrà carÃmy e«a bhayÃrdita÷ 4.008.016c ­ÓyamÆkaæ girivaraæ h­tabhÃrya÷ sudu÷khita÷ 4.008.017a so 'haæ trasto bhaye magno vasÃmy udbhrÃntacetana÷ 4.008.017c vÃlinà nik­to bhrÃtrà k­tavairaÓ ca rÃghava 4.008.018a vÃlino me bhayÃrtasya sarvalokÃbhayaækara 4.008.018c mamÃpi tvam anÃthasya prasÃdaæ kartum arhasi 4.008.019a evam uktas tu tejasvÅ dharmaj¤o dharmavatsala÷ 4.008.019c pratyuvÃca sa kÃkutstha÷ sugrÅvaæ prahasann iva 4.008.020a upakÃraphalaæ mitram apakÃro 'rilak«aïam 4.008.020c adyaiva taæ hani«yÃmi tava bhÃryÃpahÃriïam 4.008.021a ime hi me mahÃvegÃ÷ patriïas tigmatejasa÷ 4.008.021c kÃrtikeyavanodbhÆtÃ÷ Óarà hemavibhÆ«itÃ÷ 4.008.022a kaÇkapatrapraticchannà mahendrÃÓanisaænibhÃ÷ 4.008.022c suparvÃïa÷ sutÅk«ïÃgrà saro«Ã bhujagà iva 4.008.023a bhrÃt­saæj¤am amitraæ te vÃlinaæ k­takilbi«am 4.008.023c Óarair vinihataæ paÓya vikÅrïam iva parvatam 4.008.024a rÃghavasya vaca÷ Órutvà sugrÅvo vÃhinÅpati÷ 4.008.024c prahar«am atulaæ lebhe sÃdhu sÃdhv iti cÃbravÅt 4.008.025a rÃmaÓokÃbhibhÆto 'haæ ÓokÃrtÃnÃæ bhavÃn gati÷ 4.008.025c vayasya iti k­tvà hi tvayy ahaæ paridevaye 4.008.026a tvaæ hi pÃïipradÃnena vayasyo so 'gnisÃk«ika÷ 4.008.026c k­ta÷ prÃïair bahumata÷ satyenÃpi ÓapÃmy aham 4.008.027a vayasya iti k­tvà ca visrabdhaæ pravadÃmy aham 4.008.027c du÷kham antargataæ yan me mano dahati nityaÓa÷ 4.008.028a etÃvad uktvà vacanaæ bëpadÆ«italocana÷ 4.008.028c bëpopahatayà vÃcà noccai÷ Óaknoti bhëitum 4.008.029a bëpavegaæ tu sahasà nadÅvegam ivÃgatam 4.008.029c dhÃrayÃm Ãsa dhairyeïa sugrÅvo rÃmasaænidhau 4.008.030a saænig­hya tu taæ bëpaæ pram­jya nayane Óubhe 4.008.030c vini÷Óvasya ca tejasvÅ rÃghavaæ punar abravÅt 4.008.031a purÃhaæ valinà rÃma rÃjyÃt svÃd avaropita÷ 4.008.031c paru«Ãïi ca saæÓrÃvya nirdhÆto 'smi balÅyasà 4.008.032a h­tà bhÃryà ca me tena prÃïebhyo 'pi garÅyasÅ 4.008.032c suh­daÓ ca madÅyà ye saæyatà bandhane«u te 4.008.033a yatnavÃæÓ ca sudu«ÂÃtmà mad vinÃÓÃya rÃghava 4.008.033c bahuÓas tat prayuktÃÓ ca vÃnarà nihatà mayà 4.008.034a ÓaÇkayà tv etayà cÃhaæ d­«Âvà tvÃm api rÃghava 4.008.034c nopasarpÃmy ahaæ bhÅto bhaye sarve hi bibhyati 4.008.035a kevalaæ hi sahÃyà me hanumat pramukhÃs tv ime 4.008.035c ato 'haæ dhÃrayÃmy adya prÃïÃn k­cchra gato 'pi san 4.008.036a ete hi kapaya÷ snigdhà mÃæ rak«anti samantata÷ 4.008.036c saha gacchanti gantavye nityaæ ti«Âhanti ca sthite 4.008.037a saæk«epas tv e«a me rÃma kim uktvà vistaraæ hi te 4.008.037c sa me jye«Âho ripur bhrÃtà vÃlÅ viÓrutapauru«a÷ 4.008.038a tadvinÃÓÃd dhi me du÷khaæ prana«Âaæ syÃd anantaram 4.008.038c sukhaæ me jÅvitaæ caiva tadvinÃÓanibandhanam 4.008.039a e«a me rÃma ÓokÃnta÷ ÓokÃrtena nivedita÷ 4.008.039c du÷khito 'du÷khito vÃpi sakhyur nityaæ sakhà gati÷ 4.008.040a Órutvaitac ca vaco rÃma÷ sugrÅvam idam abravÅt 4.008.040c kiænimittam abhÆd vairaæ Órotum icchÃmi tattvata÷ 4.008.041a sukhaæ hi kÃraïaæ Órutvà vairasya tava vÃnara 4.008.041c Ãnantaryaæ vidhÃsyÃmi saæpradhÃrya balÃbalam 4.008.042a balavÃn hi mamÃmar«a÷ Órutvà tvÃm avamÃnitam 4.008.042c vardhate h­dayotkampÅ prÃv­¬vega ivÃmbhasa÷ 4.008.043a h­«Âa÷ kathaya visrabdho yÃvad Ãropyate dhanu÷ 4.008.043c s­«ÂaÓ ca hi mayà bÃïo nirastaÓ ca ripus tava 4.008.044a evam uktas tu sugrÅva÷ kÃkutsthena mahÃtmanà 4.008.044c prahar«am atulaæ lebhe caturbhi÷ saha vÃnarai÷ 4.008.045a tata÷ prah­«Âavadana÷ sugrÅvo lak«maïÃgraje 4.008.045c vairasya kÃraïaæ tattvam ÃkhyÃtum upacakrame 4.009.001a vÃlÅ nÃma mama bhrÃtà jye«Âha÷ Óatruni«Ædana÷ 4.009.001c pitur bahumato nityaæ mama cÃpi tathà purà 4.009.002a pitary uparate 'smÃkaæ jye«Âho 'yam iti mantribhi÷ 4.009.002c kapÅnÃm ÅÓvaro rÃjye k­ta÷ paramasaæmata÷ 4.009.003a rÃjyaæ praÓÃsatas tasya pit­paitÃmahaæ mahat 4.009.003c ahaæ sarve«u kÃle«u praïata÷ pre«yavat sthita÷ 4.009.004a mÃyÃvÅ nÃma tejasvÅ pÆrvajo dundubhe÷ suta÷ 4.009.004c tena tasya mahad vairaæ strÅk­taæ viÓrutaæ purà 4.009.005a sa tu supte jane rÃtrau ki«kindhÃd vÃram Ãgata÷ 4.009.005c nardati sma susaærabdho vÃlinaæ cÃhvayad raïe 4.009.006a prasuptas tu mama bhrÃtà narditaæ bhairavasvanam 4.009.006c Órutvà na mam­«e vÃlÅ ni«papÃta javÃt tadà 4.009.007a sa tu vai ni÷s­ta÷ krodhÃt taæ hantum asurottamam 4.009.007c vÃryamÃïas tata÷ strÅbhir mayà ca praïatÃtmanà 4.009.008a sa tu nirdhÆya sarvÃnno nirjagÃma mahÃbala÷ 4.009.008c tato 'ham api sauhÃrdÃn ni÷s­to vÃlinà saha 4.009.009a sa tu me bhrÃtaraæ d­«Âvà mÃæ ca dÆrÃd avasthitam 4.009.009c asuro jÃtasaætrÃsa÷ pradudrÃva tadà bh­Óam 4.009.010a tasmin dravati saætraste hy ÃvÃæ drutataraæ gatau 4.009.010c prakÃÓo 'pi k­to mÃrgaÓ candreïodgacchatà tadà 4.009.011a sa t­ïair Ãv­taæ durgaæ dharaïyà vivaraæ mahat 4.009.011c praviveÓÃsuro vegÃd ÃvÃm ÃsÃdya vi«Âhitau 4.009.012a taæ pravi«Âaæ ripuæ d­«Âvà bilaæ ro«avaÓaæ gata÷ 4.009.012c mÃm uvÃca tadà vÃlÅ vacanaæ k«ubhitendriya÷ 4.009.013a iha tvaæ ti«Âha sugrÅva biladvÃri samÃhita÷ 4.009.013c yÃvad atra praviÓyÃhaæ nihanmi samare ripum 4.009.014a mayà tv etad vaca÷ Órutvà yÃcita÷ sa paraætapa 4.009.014c ÓÃpayitvà ca mÃæ padbhyÃæ praviveÓa bilaæ tadà 4.009.015a tasya pravi«Âasya bilaæ sÃgra÷ saævatsaro gata÷ 4.009.015c sthitasya ca mama dvÃri sa kÃlo vyatyavartata 4.009.016a ahaæ tu na«Âaæ taæ j¤Ãtvà snehÃd Ãgatasaæbhrama÷ 4.009.016c bhrÃtaraæ na hi paÓyÃmi pÃpaÓaÇki ca me mana÷ 4.009.017a atha dÅrghasya kÃlasya bilÃt tasmÃd vini÷s­tam 4.009.017c saphenaæ rudhiraæ raktam ahaæ d­«Âvà sudu÷khita÷ 4.009.018a nardatÃm asurÃïÃæ ca dhvanir me Órotram Ãgata÷ 4.009.018c nirastasya ca saægrÃme kroÓato ni÷svano guro÷ 4.009.019a ahaæ tv avagato buddhyà cihnais tair bhrÃtaraæ hatam 4.009.019c pidhÃya ca biladvÃraæ Óilayà girimÃtrayà 4.009.019e ÓokÃrtaÓ codakaæ k­tvà ki«kindhÃm Ãgata÷ sakhe 4.009.020a gÆhamÃnasya me tattvaæ yatnato mantribhi÷ Órutam 4.009.020c tato 'haæ tai÷ samÃgamya sametair abhi«ecita÷ 4.009.021a rÃjyaæ praÓÃsatas tasya nyÃyato mama rÃghava 4.009.021c ÃjagÃma ripuæ hatvà vÃlÅ tam asurottamam 4.009.022a abhi«iktaæ tu mÃæ d­«Âvà krodhÃt saæraktalocana÷ 4.009.022c madÅyÃn mantriïo baddhvà paru«aæ vÃkyam abravÅt 4.009.023a nigrahe 'pi samarthasya taæ pÃpaæ prati rÃghava 4.009.023c na prÃvartata me buddhir bhrÃt­gauravayantrità 4.009.024a mÃnayaæs taæ mahÃtmÃnaæ yathÃvac cÃbhyavÃdayam 4.009.024c uktÃÓ ca nÃÓi«as tena saætu«ÂenÃntarÃtmanà 4.010.001a tata÷ krodhasamÃvi«Âaæ saærabdhaæ tam upÃgatam 4.010.001c ahaæ prasÃdayÃæ cakre bhrÃtaraæ priyakÃmyayà 4.010.002a di«ÂyÃsi kuÓalÅ prÃpto nihataÓ ca tvayà ripu÷ 4.010.002c anÃthasya hi me nÃthas tvam eko 'nÃthanandana÷ 4.010.003a idaæ bahuÓalÃkaæ te pÆrïacandram ivoditam 4.010.003c chatraæ savÃlavyajanaæ pratÅcchasva mayodyatam 4.010.004a tvam eva rÃjà mÃnÃrha÷ sadà cÃhaæ yathÃpurà 4.010.004c nyÃsabhÆtam idaæ rÃjyaæ tava niryÃtayÃmy aham 4.010.005a mà ca ro«aæ k­thÃ÷ saumya mayi Óatrunibarhaïa 4.010.005c yÃce tvÃæ Óirasà rÃjan mayà baddho 'yam a¤jali÷ 4.010.006a balÃd asmi samÃgamya mantribhi÷ puravÃsibhi÷ 4.010.006c rÃjabhÃve niyukto 'haæ ÓÆnyadeÓajigÅ«ayà 4.010.007a snigdham evaæ bruvÃïaæ mÃæ sa tu nirbhartsya vÃnara÷ 4.010.007c dhik tvÃm iti ca mÃm uktvà bahu tat tad uvÃca ha 4.010.008a prak­tÅÓ ca samÃnÅya mantriïaÓ caiva saæmatÃn 4.010.008c mÃm Ãha suh­dÃæ madhye vÃkyaæ paramagarhitam 4.010.009a viditaæ vo yathà rÃtrau mÃyÃvÅ sa mahÃsura÷ 4.010.009c mÃæ samÃhvayata krÆro yuddhÃkÃÇk«Å sudurmati÷ 4.010.010a tasya tad garjitaæ Órutvà ni÷s­to 'haæ n­pÃlayÃt 4.010.010c anuyÃtaÓ ca mÃæ tÆrïam ayaæ bhrÃtà sudÃruïa÷ 4.010.011a sa tu d­«Âvaiva mÃæ rÃtrau sadvitÅyaæ mahÃbala÷ 4.010.011c prÃdravad bhayasaætrasto vÅk«yÃvÃæ tam anudrutau 4.010.011e anudrutas tu vegena praviveÓa mahÃbilam 4.010.012a taæ pravi«Âaæ viditvà tu sughoraæ sumahad bilam 4.010.012c ayam ukto 'tha me bhrÃtà mayà tu krÆradarÓana÷ 4.010.013a ahatvà nÃsti me Óakti÷ pratigantum ita÷ purÅm 4.010.013c biladvÃri pratÅk«a tvaæ yÃvad enaæ nihanmy aham 4.010.014a sthito 'yam iti matvà tu pravi«Âo 'haæ durÃsadam 4.010.014c taæ ca me mÃrgamÃïasya gata÷ saævatsaras tadà 4.010.015a sa tu d­«Âo mayà Óatrur anirvedÃd bhayÃvaha÷ 4.010.015c nihataÓ ca mayà tatra so 'suro bandhubhi÷ saha 4.010.016a tasyÃsyÃt tu prav­ttena rudhiraugheïa tad bilam 4.010.016c pÆrïam ÃsÅd durÃkrÃmaæ stanatas tasya bhÆtale 4.010.017a sÆdayitvà tu taæ Óatruæ vikrÃntaæ dundubhe÷ sutam 4.010.017c ni«krÃmann eva paÓyÃmi bilasya pihitaæ mukham 4.010.018a vikroÓamÃnasya tu me sugrÅveti puna÷ puna÷ 4.010.018c yadà prativaco nÃsti tato 'haæ bh­Óadu÷khita÷ 4.010.019a pÃdaprahÃrais tu mayà bahuÓas tad vidÃritam 4.010.019c tato 'haæ tena ni«kramya yathà punar upÃgata÷ 4.010.020a tatrÃnenÃsmi saæruddho rÃjyaæ mÃrgayatÃtmana÷ 4.010.020c sugrÅveïa n­Óaæsena vism­tya bhrÃt­sauh­dam 4.010.021a evam uktvà tu mÃæ tatra vastreïaikena vÃnara÷ 4.010.021c tadà nirvÃsayÃm Ãsa vÃlÅ vigatasÃdhvasa÷ 4.010.022a tenÃham apaviddhaÓ ca h­tadÃraÓ ca rÃghava 4.010.022c tadbhayÃc ca mahÅk­tsnà krÃnteyaæ savanÃrïavà 4.010.023a ­ÓyamÆkaæ girivaraæ bhÃryÃharaïadu÷khita÷ 4.010.023c pravi«Âo 'smi durÃdhar«aæ vÃlina÷ kÃraïÃntare 4.010.024a etat te sarvam ÃkhyÃtaæ vairÃnukathanaæ mahat 4.010.024c anÃgasà mayà prÃptaæ vyasanaæ paÓya rÃghava 4.010.025a vÃlinas tu bhayÃrtasya sarvalokÃbhayaækara 4.010.025c kartum arhasi me vÅra prasÃdaæ tasya nigrahÃt 4.010.026a evam ukta÷ sa tejasvÅ dharmaj¤o dharmasaæhitam 4.010.026c vacanaæ vaktum Ãrebhe sugrÅvaæ prahasann iva 4.010.027a amoghÃ÷ sÆryasaækÃÓà mameme niÓitÃ÷ ÓarÃ÷ 4.010.027c tasmin vÃlini durv­tte pati«yanti ru«ÃnvitÃ÷ 4.010.028a yÃvat taæ na hi paÓyeyaæ tava bhÃryÃpahÃriïam 4.010.028c tÃvat sa jÅvet pÃpÃtmà vÃlÅ cÃritradÆ«aka÷ 4.010.029a ÃtmÃnumÃnÃt paÓyÃmi magnaæ tvÃæ ÓokasÃgare 4.010.029c tvÃm ahaæ tÃrayi«yÃmi kÃmaæ prÃpsyasi pu«kalam 4.011.001a rÃmasya vacanaæ Órutvà har«apauru«avardhanam 4.011.001c sugrÅva÷ pÆjayÃæ cakre rÃghavaæ praÓaÓaæsa ca 4.011.002a asaæÓayaæ prajvalitais tÅk«ïair marmÃtigai÷ Óarai÷ 4.011.002c tvaæ dahe÷ kupito lokÃn yugÃnta iva bhÃskara÷ 4.011.003a vÃlina÷ pauru«aæ yat tad yac ca vÅryaæ dh­tiÓ ca yà 4.011.003c tan mamaikamanÃ÷ Órutvà vidhatsva yadanantaram 4.011.004a samudrÃt paÓcimÃt pÆrvaæ dak«iïÃd api cottaram 4.011.004c krÃmaty anudite sÆrye vÃlÅ vyapagataklama÷ 4.011.005a agrÃïy Ãruhya ÓailÃnÃæ ÓikharÃïi mahÃnty api 4.011.005c Ærdhvam utk«ipya tarasà pratig­hïÃti vÅryavÃn 4.011.006a bahava÷ sÃravantaÓ ca vane«u vividhà drumÃ÷ 4.011.006c vÃlinà tarasà bhagnà balaæ prathayatÃtmana÷ 4.011.007a mahi«o dundubhir nÃma kailÃsaÓikharaprabha÷ 4.011.007c balaæ nÃgasahasrasya dhÃrayÃm Ãsa vÅryavÃn 4.011.008a vÅryotsekena du«ÂÃtmà varadÃnÃc ca mohita÷ 4.011.008c jagÃma sa mahÃkÃya÷ samudraæ saritÃæ patim 4.011.009a Ærmimantam atikramya sÃgaraæ ratnasaæcayam 4.011.009c mama yuddhaæ prayaccheti tam uvÃca mahÃrïavam 4.011.010a tata÷ samudro dharmÃtmà samutthÃya mahÃbala÷ 4.011.010c abravÅd vacanaæ rÃjann asuraæ kÃlacoditam 4.011.011a samartho nÃsmi te dÃtuæ yuddhaæ yuddhaviÓÃrada 4.011.011c ÓrÆyatÃm abhidhÃsyÃmi yas te yuddhaæ pradÃsyati 4.011.012a ÓailarÃjo mahÃraïye tapasviÓaraïaæ param 4.011.012c ÓaækaraÓvaÓuro nÃmnà himavÃn iti viÓruta÷ 4.011.013a guhà prasravaïopeto bahukandaranirjhara÷ 4.011.013c sa samarthas tava prÅtim atulÃæ kartum Ãhave 4.011.014a taæ bhÅtam iti vij¤Ãya samudram asurottama÷ 4.011.014c himavadvanam Ãgacchac charaÓ cÃpÃd iva cyuta÷ 4.011.015a tatas tasya gire÷ Óvetà gajendravipulÃ÷ ÓilÃ÷ 4.011.015c cik«epa bahudhà bhÆmau dundubhir vinanÃda ca 4.011.016a tata÷ ÓvetÃmbudÃkÃra÷ saumya÷ prÅtikarÃk­ti÷ 4.011.016c himavÃn abravÅd vÃkyaæ sva eva Óikhare sthita÷ 4.011.017a kle«Âum arhasi mÃæ na tvaæ dundubhe dharmavatsala 4.011.017c raïakarmasv akuÓalas tapasviÓaraïaæ hy aham 4.011.018a tasya tadvacanaæ Órutvà girirÃjasya dhÅmata÷ 4.011.018c uvÃca dundubhir vÃkyaæ krodhÃt saæraktalocana÷ 4.011.019a yadi yuddhe 'samarthas tvaæ madbhayÃd và nirudyama÷ 4.011.019c tam Ãcak«va pradadyÃn me yo 'dya yuddhaæ yuyutsata÷ 4.011.020a himavÃn abravÅd vÃkyaæ Órutvà vÃkyaviÓÃrada÷ 4.011.020c anuktapÆrvaæ dharmÃtmà krodhÃt tam asurottamam 4.011.021a vÃlÅ nÃma mahÃprÃj¤a÷ ÓakratulyaparÃkrama÷ 4.011.021c adhyÃste vÃnara÷ ÓrÅmÃn ki«kindhÃm atulaprabhÃm 4.011.022a sa samartho mahÃprÃj¤as tava yuddhaviÓÃrada÷ 4.011.022c dvandvayuddhaæ mahad dÃtuæ namucer iva vÃsava÷ 4.011.023a taæ ÓÅghram abhigaccha tvaæ yadi yuddham ihecchasi 4.011.023c sa hi durdhar«aïo nityaæ ÓÆra÷ samarakarmaïi 4.011.024a Órutvà himavato vÃkyaæ krodhÃvi«Âa÷ sa dundubhi÷ 4.011.024c jagÃma tÃæ purÅæ tasya ki«kindhÃæ vÃlinas tadà 4.011.025a dhÃrayan mÃhi«aæ rÆpaæ tÅk«ïaÓ­Çgo bhayÃvaha÷ 4.011.025c prÃv­«Åva mahÃmeghas toyapÆrïo nabhastale 4.011.026a tatas tu dvÃram Ãgamya ki«kindhÃyà mahÃbala÷ 4.011.026c nanarda kampayan bhÆmiæ dundubhir dundubhir yathà 4.011.027a samÅpajÃn drumÃn bha¤jan vasudhÃæ dÃrayan khurai÷ 4.011.027c vi«Ãïenollekhan darpÃt taddvÃraæ dvirado yathà 4.011.028a anta÷puragato vÃlÅ Órutvà Óabdam amar«aïa÷ 4.011.028c ni«papÃta saha strÅbhis tÃrÃbhir iva candramÃ÷ 4.011.029a mitaæ vyaktÃk«arapadaæ tam uvÃca sa dundubhim 4.011.029c harÅïÃm ÅÓvaro vÃlÅ sarve«Ãæ vanacÃriïÃm 4.011.030a kimarthaæ nagaradvÃram idaæ ruddhvà vinardasi 4.011.030c dundubhe vidito me 'si rak«a prÃïÃn mahÃbala 4.011.031a tasya tadvacanaæ Órutvà vÃnarendrasya dhÅmata÷ 4.011.031c uvÃca dundubhir vÃkyaæ krodhÃt saæraktalocana÷ 4.011.032a na tvaæ strÅsaænidhau vÅra vacanaæ vaktum arhasi 4.011.032c mama yuddhaæ prayaccha tvaæ tato j¤ÃsyÃmi te balam 4.011.033a atha và dhÃrayi«yÃmi krodham adya niÓÃm imÃm 4.011.033c g­hyatÃm udaya÷ svairaæ kÃmabhoge«u vÃnara 4.011.034a yo hi mattaæ pramattaæ và suptaæ và rahitaæ bh­Óam 4.011.034c hanyÃt sa bhrÆïahà loke tvadvidhaæ madamohitam 4.011.035a sa prahasyÃbravÅn mandaæ krodhÃt tam asurottamam 4.011.035c vis­jya tÃ÷ striya÷ sarvÃs tÃrà prabhi­tikÃs tadà 4.011.036a matto 'yam iti mà maæsthà yady abhÅto 'si saæyuge 4.011.036c mado 'yaæ saæprahÃre 'smin vÅrapÃnaæ samarthyatÃm 4.011.037a tam evam uktvà saækruddho mÃlÃm utk«ipya käcanÅm 4.011.037c pitrà dattÃæ mahendreïa yuddhÃya vyavati«Âhata 4.011.038a vi«Ãïayor g­hÅtvà taæ dundubhiæ girisaænibham 4.011.038c vÃlÅ vyÃpÃtayÃæ cakre nanarda ca mahÃsvanam 4.011.039a yuddhe prÃïahare tasmin ni«pi«Âo dundubhis tadà 4.011.039c ÓrotrÃbhyÃm atha raktaæ tu tasya susrÃva pÃtyata÷ 4.011.039e papÃta ca mahÃkÃya÷ k«itau pa¤catvam Ãgata÷ 4.011.040a taæ tolayitvà bÃhubhyÃæ gatasattvam acetanam 4.011.040c cik«epa vegavÃn vÃlÅ vegenaikena yojanam 4.011.041a tasya vegapraviddhasya vaktrÃt k«atajabindava÷ 4.011.041c prapetur mÃrutotk«iptà mataÇgasyÃÓramaæ prati 4.011.042a tÃn d­«Âvà patitÃæs tatra muni÷ Óoïitavipru«a÷ 4.011.042c utsasarja mahÃÓÃpaæ k«eptÃraæ vÃlinaæ prati 4.011.042e iha tenÃprave«Âavyaæ pravi«Âasya badho bhavet 4.011.043a sa mahar«iæ samÃsÃdya yÃcate sma k­täjali÷ 4.011.044a tata÷ ÓÃpabhayÃd bhÅta ­ÓyamÆkaæ mahÃgirim 4.011.044c prave«Âuæ necchati harir dra«Âuæ vÃpi nareÓvara 4.011.045a tasyÃpraveÓaæ j¤ÃtvÃham idaæ rÃma mahÃvanam 4.011.045c vicarÃmi sahÃmÃtyo vi«Ãdena vivarjita÷ 4.011.046a e«o 'sthinicayas tasya dundubhe÷ saæprakÃÓate 4.011.046c vÅryotsekÃn nirastasya girikÆÂanibho mahÃn 4.011.047a ime ca vipulÃ÷ sÃlÃ÷ sapta ÓÃkhÃvalambina÷ 4.011.047c yatraikaæ ghaÂate vÃlÅ ni«patrayitum ojasà 4.011.048a etad asyÃsamaæ vÅryaæ mayà rÃma prakÃÓitam 4.011.048c kathaæ taæ vÃlinaæ hantuæ samare Óak«yase n­pa 4.011.049a yadi bhindyÃd bhavÃn sÃlÃn imÃæs tv eke«uïà tata÷ 4.011.049c jÃnÅyÃæ tvÃæ mahÃbÃho samarthaæ vÃlino vadhe 4.011.050a tasya tadvacanaæ Órutvà sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.011.050c rÃghavo dundubhe÷ kÃyaæ pÃdÃÇgu«Âhena lÅlayà 4.011.050e tolayitvà mahÃbÃhuÓ cik«epa daÓayojanam 4.011.051a k«iptaæ d­«Âvà tata÷ kÃyaæ sugrÅva÷ punar abravÅt 4.011.051c lak«maïasyÃgrato rÃmam idaæ vacanam arthavat 4.011.052a Ãrdra÷ samÃæsapratyagra÷ k«ipta÷ kÃya÷ purà sakhe 4.011.052c laghu÷ saæprati nirmÃæsas t­ïabhÆtaÓ ca rÃghava 4.011.052e nÃtra Óakyaæ balaæ j¤Ãtuæ tava và tasya vÃdhikam 4.012.001a etac ca vacanaæ Órutvà sugrÅveïa subhëitam 4.012.001c pratyayÃrthaæ mahÃtejà rÃmo jagrÃha kÃrmukam 4.012.002a sa g­hÅtvà dhanur ghoraæ Óaram ekaæ ca mÃnada÷ 4.012.002c sÃlÃn uddiÓya cik«epa jyÃsvanai÷ pÆrayan diÓa÷ 4.012.003a sa vis­«Âo balavatà bÃïa÷ svarïapari«k­ta÷ 4.012.003c bhittvà sÃlÃn giriprasthe sapta bhÆmiæ viveÓa ha 4.012.004a pravi«Âas tu muhÆrtena rasÃæ bhittvà mahÃjava÷ 4.012.004c ni«patya ca punas tÆrïaæ svatÆïÅæ praviveÓa ha 4.012.005a tÃn d­«Âvà sapta nirbhinnÃn sÃlÃn vÃnarapuægava÷ 4.012.005c rÃmasya Óaravegena vismayaæ paramaæ gata÷ 4.012.006a sa mÆrdhnà nyapatad bhÆmau pralambÅk­tabhÆ«aïa÷ 4.012.006c sugrÅva÷ paramaprÅto rÃghavÃya k­täjali÷ 4.012.007a idaæ covÃca dharmaj¤aæ karmaïà tena har«ita÷ 4.012.007c rÃmaæ sarvÃstravidu«Ãæ Óre«Âhaæ ÓÆram avasthitam 4.012.008a sendrÃn api surÃn sarvÃæs tvaæ bÃïai÷ puru«ar«abha 4.012.008c samartha÷ samare hantuæ kiæ punar vÃlinaæ prabho 4.012.009a yena sapta mahÃsÃlà girir bhÆmiÓ ca dÃritÃ÷ 4.012.009c bÃïenaikena kÃkutstha sthÃtà te ko raïÃgrata÷ 4.012.010a adya me vigata÷ Óoka÷ prÅtir adya parà mama 4.012.010c suh­daæ tvÃæ samÃsÃdya mahendravaruïopamam 4.012.011a tam adyaiva priyÃrthaæ me vairiïaæ bhrÃt­rÆpiïam 4.012.011c vÃlinaæ jahi kÃkutstha mayà baddho 'yam a¤jali÷ 4.012.012a tato rÃma÷ pari«vajya sugrÅvaæ priyadarÓanam 4.012.012c pratyuvÃca mahÃprÃj¤o lak«maïÃnumataæ vaca÷ 4.012.013a asmÃd gacchÃma ki«kindhÃæ k«ipraæ gaccha tvam agrata÷ 4.012.013c gatvà cÃhvaya sugrÅva vÃlinaæ bhrÃt­gandhinam 4.012.014a sarve te tvaritaæ gatvà ki«kindhÃæ vÃlina÷ purÅm 4.012.014c v­k«air ÃtmÃnam Ãv­tya vyati«Âhan gahane vane 4.012.015a sugrÅvo vyanadad ghoraæ vÃlino hvÃnakÃraïÃt 4.012.015c gìhaæ parihito vegÃn nÃdair bhindann ivÃmbaram 4.012.016a taæ Órutvà ninadaæ bhrÃtu÷ kruddho vÃlÅ mahÃbala÷ 4.012.016c ni«papÃta susaærabdho bhÃskaro 'stataÂÃd iva 4.012.017a tata÷ sutumulaæ yuddhaæ vÃlisugrÅvayor abhÆt 4.012.017c gagane grahayor ghoraæ budhÃÇgÃrakayor iva 4.012.018a talair aÓanikalpaiÓ ca vajrakalpaiÓ ca mu«Âibhi÷ 4.012.018c jaghnatu÷ samare 'nyonyaæ bhrÃtarau krodhamÆrchitau 4.012.019a tato rÃmo dhanu«pÃïis tÃv ubhau samudÅk«ya tu 4.012.019c anyonyasad­Óau vÅrÃv ubhau devÃv ivÃÓvinau 4.012.020a yan nÃvagacchat sugrÅvaæ vÃlinaæ vÃpi rÃghava÷ 4.012.020c tato na k­tavÃn buddhiæ moktum antakaraæ Óaram 4.012.021a etasminn antare bhagna÷ sugrÅvas tena vÃlinà 4.012.021c apaÓyan rÃghavaæ nÃtham ­ÓyamÆkaæ pradudruve 4.012.022a klÃnto rudhirasiktÃÇga÷ prahÃrair jarjarÅk­ta÷ 4.012.022c vÃlinÃbhidruta÷ krodhÃt praviveÓa mahÃvanam 4.012.023a taæ pravi«Âaæ vanaæ d­«Âvà vÃlÅ ÓÃpabhayÃt tata÷ 4.012.023c mukto hy asi tvam ity uktvà sa niv­tto mahÃbala÷ 4.012.024a rÃghavo 'pi saha bhrÃtrà saha caiva hanÆmatà 4.012.024c tad eva vanam Ãgacchat sugrÅvo yatra vÃnara÷ 4.012.025a taæ samÅk«yÃgataæ rÃmaæ sugrÅva÷ sahalak«maïam 4.012.025c hrÅmÃn dÅnam uvÃcedaæ vasudhÃm avalokayan 4.012.026a Ãhvayasveti mÃm uktvà darÓayitvà ca vikramam 4.012.026c vairiïà ghÃtayitvà ca kim idÃnÅæ tvayà k­tam 4.012.027a tÃm eva velÃæ vaktavyaæ tvayà rÃghava tattvata÷ 4.012.027c vÃlinaæ na nihanmÅti tato nÃham ito vraje 4.012.028a tasya caivaæ bruvÃïasya sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.012.028c karuïaæ dÅnayà vÃcà rÃghava÷ punar abravÅt 4.012.029a sugrÅva ÓrÆyatÃæ tÃta÷ krodhaÓ ca vyapanÅyatÃm 4.012.029c kÃraïaæ yena bÃïo 'yaæ na mayà sa visarjita÷ 4.012.030a alaækÃreïa ve«eïa pramÃïena gatena ca 4.012.030c tvaæ ca sugrÅva vÃlÅ ca sad­Óau stha÷ parasparam 4.012.031a svareïa varcasà caiva prek«itena ca vÃnara 4.012.031c vikrameïa ca vÃkyaiÓ ca vyaktiæ vÃæ nopalak«aye 4.012.032a tato 'haæ rÆpasÃd­ÓyÃn mohito vÃnarottama 4.012.032c nots­jÃmi mahÃvegaæ Óaraæ Óatrunibarhaïam 4.012.033a etanmuhÆrte tu mayà paÓya vÃlinam Ãhave 4.012.033c nirastam i«uïaikena ve«ÂamÃnaæ mahÅtale 4.012.034a abhij¤Ãnaæ kuru«va tvam Ãtmano vÃnareÓvara 4.012.034c yena tvÃm abhijÃnÅyÃæ dvandvayuddham upÃgatam 4.012.035a gajapu«pÅm imÃæ phullÃm utpÃÂya Óubhalak«aïÃm 4.012.035c kuru lak«maïa kaïÂhe 'sya sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.012.036a tato giritaÂe jÃtÃm utpÃÂya kusumÃyutÃm 4.012.036c lak«maïo gajapu«pÅæ tÃæ tasya kaïÂhe vyasarjayat 4.012.037a sa tathà ÓuÓubhe ÓrÅmÃæl latayà kaïÂhasaktayà 4.012.037c mÃlayeva balÃkÃnÃæ sasaædhya iva toyada÷ 4.012.038a vibhrÃjamÃno vapu«Ã rÃmavÃkyasamÃhita÷ 4.012.038c jagÃma saha rÃmeïa ki«kindhÃæ vÃlipÃlitÃm 4.013.001a ­ÓyamÆkÃt sa dharmÃtmà ki«kindhÃæ lak«maïÃgraja÷ 4.013.001c jagÃma sahasugrÅvo vÃlivikramapÃlitÃm 4.013.002a samudyamya mahac cÃpaæ rÃma÷ käcanabhÆ«itam 4.013.002c ÓarÃæÓ cÃditya saækÃÓÃn g­hÅtvà raïasÃdhakÃn 4.013.003a agratas tu yayau tasya rÃghavasya mahÃtmana÷ 4.013.003c sugrÅva÷ saæhatagrÅvo lak«maïaÓ ca mahÃbala÷ 4.013.004a p­«Âhato hanumÃn vÅro nalo nÅlaÓ ca vÃnara÷ 4.013.004c tÃraÓ caiva mahÃtejà hariyÆthapa yÆthapÃ÷ 4.013.005a te vÅk«amÃïà v­k«ÃæÓ ca pu«pabhÃrÃvalambina÷ 4.013.005c prasannÃmbuvahÃÓ caiva sarita÷ sÃgaraæ gamÃ÷ 4.013.006a kandarÃïi ca ÓailÃæÓ ca nirjharÃïi guhÃs tathà 4.013.006c ÓikharÃïi ca mukhyÃni darÅÓ ca priyadarÓanÃ÷ 4.013.007a vaidÆryavimalai÷ parïai÷ padmaiÓ cÃkÃÓaku¬malai÷ 4.013.007c ÓobhitÃn sajalÃn mÃrge taÂÃkÃæÓ ca vyalokayan 4.013.008a kÃraï¬ai÷ sÃrasair haæsair va¤jÆlair jalakukkuÂai÷ 4.013.008c cakravÃkais tathà cÃnyai÷ Óakunai÷ pratinÃditÃn 4.013.009a m­duÓa«pÃÇkurÃhÃrÃn nirbhayÃn vanagocarÃn 4.013.009c carata÷ sarvato 'paÓyan sthalÅ«u hariïÃn sthitÃn 4.013.010a taÂÃkavairiïaÓ cÃpi ÓukladantavibhÆ«itÃn 4.013.010c ghorÃn ekacarÃn vanyÃn dviradÃn kÆlaghÃtina÷ 4.013.011a vane vanacarÃæÓ cÃnyÃn khecarÃæÓ ca vihaægamÃn 4.013.011c paÓyantas tvarità jagmu÷ sugrÅvavaÓavartina÷ 4.013.012a te«Ãæ tu gacchatÃæ tatra tvaritaæ raghunandana÷ 4.013.012c druma«aï¬aæ vanaæ d­«Âvà rÃma÷ sugrÅvam abravÅt 4.013.013a e«a megha ivÃkÃÓe v­k«a«aï¬a÷ prakÃÓate 4.013.013c meghasaæghÃtavipula÷ paryantakadalÅv­ta÷ 4.013.014a kim etaj j¤Ãtum icchÃmi sakhe kautÆhalaæ mama 4.013.014c kautÆhalÃpanayanaæ kartum icchÃmy ahaæ tvayà 4.013.015a tasya tadvacanaæ Órutvà rÃghavasya mahÃtmana÷ 4.013.015c gacchann evÃcacak«e 'tha sugrÅvas tan mahad vanam 4.013.016a etad rÃghava vistÅrïam ÃÓramaæ ÓramanÃÓanam 4.013.016c udyÃnavanasaæpannaæ svÃdumÆlaphalodakam 4.013.017a atra saptajanà nÃma munaya÷ saæÓitavratÃ÷ 4.013.017c saptaivÃsann adha÷ÓÅr«Ã niyataæ jalaÓÃyina÷ 4.013.018a saptarÃtrak­tÃhÃrà vÃyunà vanavÃsina÷ 4.013.018c divaæ var«aÓatair yÃtÃ÷ saptabhi÷ sakalevarÃ÷ 4.013.019a te«Ãm evaæ prabhÃvena drumaprÃkÃrasaæv­tam 4.013.019c ÃÓramaæ sudurÃdhar«am api sendrai÷ surÃsurai÷ 4.013.020a pak«iïo varjayanty etat tathÃnye vanacÃriïa÷ 4.013.020c viÓanti mohÃd ye 'py atra nivartante na te puna÷ 4.013.021a vibhÆ«aïaravÃÓ cÃtra ÓrÆyante sakalÃk«arÃ÷ 4.013.021c tÆryagÅtasvanÃÓ cÃpi gandho divyaÓ ca rÃghava 4.013.022a tretÃgnayo 'pi dÅpyante dhÆmo hy e«a prad­Óyate 4.013.022c ve«Âayann iva v­k«ÃgrÃn kapotÃÇgÃruïo ghana÷ 4.013.023a kuru praïÃmaæ dharmÃtmaæs tÃn samuddiÓya rÃghava÷ 4.013.023c lak«maïena saha bhrÃtrà prayata÷ saæyatäjali÷ 4.013.024a praïamanti hi ye te«Ãm ­«ÅïÃæ bhÃvitÃtmanÃm 4.013.024c na te«Ãm aÓubhaæ kiæ cic charÅre rÃma d­Óyate 4.013.025a tato rÃma÷ saha bhrÃtrà lak«maïena k­täjali÷ 4.013.025c samuddiÓya mahÃtmÃnas tÃn ­«Ån abhyavÃdayat 4.013.026a abhivÃdya ca dharmÃtmà rÃmo bhrÃtà ca lak«maïa÷ 4.013.026c sugrÅvo vÃnarÃÓ caiva jagmu÷ saæh­«ÂamÃnasÃ÷ 4.013.027a te gatvà dÆram adhvÃnaæ tasmÃt saptajanÃÓramÃt 4.013.027c dad­Óus tÃæ durÃdhar«Ãæ ki«kindhÃæ vÃlipÃlitÃm 4.014.001a sarve te tvaritaæ gatvà ki«kindhÃæ vÃlipÃlitÃm 4.014.001c v­k«air ÃtmÃnam Ãv­tya vyati«Âhan gahane vane 4.014.002a vicÃrya sarvato d­«Âiæ kÃnane kÃnanapriya÷ 4.014.002c sugrÅvo vipulagrÅva÷ krodham ÃhÃrayad bh­Óam 4.014.003a tata÷ sa ninadaæ ghoraæ k­tvà yuddhÃya cÃhvayat 4.014.003c parivÃrai÷ pariv­to nÃdair bhindann ivÃmbaram 4.014.004a atha bÃlÃrkasad­Óo d­ptasiæhagatis tadà 4.014.004c d­«Âvà rÃmaæ kriyÃdak«aæ sugrÅvo vÃkyam abravÅt 4.014.005a harivÃgurayà vyÃptaæ taptakäcanatoraïÃm 4.014.005c prÃptÃ÷ sma dhvajayantrìhyÃæ ki«kindhÃæ vÃlina÷ purÅm 4.014.006a pratij¤Ã yà tvayà vÅra k­tà vÃlivadhe purà 4.014.006c saphalÃæ tÃæ kuru k«ipraæ latÃæ kÃla ivÃgata÷ 4.014.007a evam uktas tu dharmÃtmà sugrÅveïa sa rÃghava÷ 4.014.007c tam athovÃca sugrÅvaæ vacanaæ ÓatrusÆdana÷ 4.014.008a k­tÃbhij¤Ãna cihnas tvam anayà gajasÃhvayà 4.014.008c viparÅta ivÃkÃÓe sÆryo nak«atra mÃlayà 4.014.009a adya vÃlisamutthaæ te bhayaæ vairaæ ca vÃnara 4.014.009c ekenÃhaæ pramok«yÃmi bÃïamok«eïa saæyuge 4.014.010a mama darÓaya sugrÅvavairiïaæ bhrÃt­rÆpiïam 4.014.010c vÃlÅ vinihato yÃvad vane pÃæsu«u ve«Âate 4.014.011a yadi d­«Âipathaæ prÃpto jÅvan sa vinivartate 4.014.011c tato do«eïa mà gacchet sadyo garhec ca mà bhavÃn 4.014.012a pratyak«aæ sapta te sÃlà mayà bÃïena dÃritÃ÷ 4.014.012c tato vetsi balenÃdya bÃlinaæ nihataæ mayà 4.014.013a an­taæ noktapÆrvaæ me vÅra k­cchre 'pi ti«Âhatà 4.014.013c dharmalobhaparÅtena na ca vak«ye kathaæ cana 4.014.014a saphalÃæ ca kari«yÃmi pratij¤Ãæ jahi saæbhramam 4.014.014c prasÆtaæ kalamaæ k«etre var«eïeva Óatakratu÷ 4.014.015a tadÃhvÃnanimittaæ tvaæ vÃlino hemamÃlina÷ 4.014.015c sugrÅva kuru taæ Óabdaæ ni«pated yena vÃnara÷ 4.014.016a jitakÃÓÅ jayaÓlÃghÅ tvayà cÃdhar«ita÷ purÃt 4.014.016c ni«pati«yaty asaægena vÃlÅ sa priyasaæyuga÷ 4.014.017a ripÆïÃæ dhar«aïaæ ÓÆrà mar«ayanti na saæyuge 4.014.017c jÃnantas tu svakaæ vÅryaæ strÅsamak«aæ viÓe«ata÷ 4.014.018a sa tu rÃmavaca÷ Órutvà sugrÅvo hemapiÇgala÷ 4.014.018c nanarda krÆranÃdena vinirbhindann ivÃmbaram 4.014.019a tasya Óabdena vitrastà gÃvo yÃnti hataprabhÃ÷ 4.014.019c rÃjado«aparÃm­«ÂÃ÷ kulastriya ivÃkulÃ÷ 4.014.020a dravanti ca m­gÃ÷ ÓÅghraæ bhagnà iva raïe hayÃ÷ 4.014.020c patanti ca khagà bhÆmau k«Åïapuïyà iva grahÃ÷ 4.014.021a tata÷ sa jÅmÆtagaïapraïÃdo; nÃdaæ vyamu¤cat tvarayà pratÅta÷ 4.014.021c sÆryÃtmaja÷ Óauryaviv­ddhatejÃ÷; saritpatir vÃnilaca¤calormi÷ 4.015.001a atha tasya ninÃdaæ taæ sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.015.001c ÓuÓrÃvÃnta÷puragato vÃlÅ bhrÃtur amar«aïa÷ 4.015.002a Órutvà tu tasya ninadaæ sarvabhÆtaprakampanam 4.015.002c madaÓ caikapade na«Âa÷ krodhaÓ cÃpatito mahÃn 4.015.003a sa tu ro«aparÅtÃÇgo vÃlÅ saædhyÃtapaprabha÷ 4.015.003c uparakta ivÃditya÷ sadyo ni«prabhatÃæ gata÷ 4.015.004a vÃlÅ daæ«Ârà karÃlas tu krodhÃd dÅptÃgnisaænibha÷ 4.015.004c bhÃty utpatitapadmÃbha÷ sam­ïÃla iva hrada÷ 4.015.005a Óabdaæ durmar«aïaæ Órutvà ni«papÃta tato hari÷ 4.015.005c vegena caraïanyÃsair dÃrayann iva medinÅm 4.015.006a taæ tu tÃrà pari«vajya snehÃd darÓitasauh­dà 4.015.006c uvÃca trastasaæbhrÃntà hitodarkam idaæ vaca÷ 4.015.007a sÃdhu krodham imaæ vÅra nadÅ vegam ivÃgatam 4.015.007c ÓayanÃd utthita÷ kÃlyaæ tyaja bhuktÃm iva srajam 4.015.008a sahasà tava ni«krÃmo mama tÃvan na rocate 4.015.008c ÓrÆyatÃm abhidhÃsyÃmi yannimittaæ nivÃryase 4.015.009a pÆrvam Ãpatita÷ krodhÃt sa tvÃm Ãhvayate yudhi 4.015.009c ni«patya ca nirastas te hanyamÃno diÓo gata÷ 4.015.010a tvayà tasya nirastasya pŬitasya viÓe«ata÷ 4.015.010c ihaitya punar ÃhvÃnaæ ÓaÇkÃæ janayatÅva me 4.015.011a darpaÓ ca vyavasÃyaÓ ca yÃd­Óas tasya nardata÷ 4.015.011c ninÃdasya ca saærambho naitad alpaæ hi kÃraïam 4.015.012a nÃsahÃyam ahaæ manye sugrÅvaæ tam ihÃgatam 4.015.012c ava«ÂabdhasahÃyaÓ ca yam ÃÓrityai«a garjati 4.015.013a prak­tyà nipuïaÓ caiva buddhimÃæÓ caiva vÃnara÷ 4.015.013c aparÅk«itavÅryeïa sugrÅva÷ saha nai«yati 4.015.014a pÆrvam eva mayà vÅra Órutaæ kathayato vaca÷ 4.015.014c aÇgadasya kumÃrasya vak«yÃmi tvà hitaæ vaca÷ 4.015.015a tava bhrÃtur hi vikhyÃta÷ sahÃyo raïakarkaÓa÷ 4.015.015c rÃma÷ parabalÃmardÅ yugÃntÃgnir ivotthita÷ 4.015.016a nivÃsav­k«a÷ sÃdhÆnÃm ÃpannÃnÃæ parà gati÷ 4.015.016c ÃrtÃnÃæ saæÓrayaÓ caiva yaÓasaÓ caikabhÃjanam 4.015.017a j¤Ãnavij¤Ãnasaæpanno nideÓo nirata÷ pitu÷ 4.015.017c dhÃtÆnÃm iva Óailendro guïÃnÃm Ãkaro mahÃn 4.015.018a tatk«amaæ na virodhas te saha tena mahÃtmanà 4.015.018c durjayenÃprameyena rÃmeïa raïakarmasu 4.015.019a ÓÆra vak«yÃmi te kiæ cin na cecchÃmy abhyasÆyitum 4.015.019c ÓrÆyatÃæ kriyatÃæ caiva tava vak«yÃmi yad dhitam 4.015.020a yauvarÃjyena sugrÅvaæ tÆrïaæ sÃdhv abhi«ecaya 4.015.020c vigrahaæ mà k­thà vÅra bhrÃtrà rÃjan balÅyasà 4.015.021a ahaæ hi te k«amaæ manye tava rÃmeïa sauh­dam 4.015.021c sugrÅveïa ca saæprÅtiæ vairam uts­jya dÆrata÷ 4.015.022a lÃlanÅyo hi te bhrÃtà yavÅyÃn e«a vÃnara÷ 4.015.022c tatra và sann ihastho và sarvathà bandhur eva te 4.015.023a yadi te matpriyaæ kÃryaæ yadi cÃvai«i mÃæ hitÃm 4.015.023c yÃcyamÃna÷ prayatnena sÃdhu vÃkyaæ kuru«va me 4.016.001a tÃm evaæ bruvatÅæ tÃrÃæ tÃrÃdhipanibhÃnanÃm 4.016.001c vÃlÅ nirbhartsayÃm Ãsa vacanaæ cedam abravÅt 4.016.002a garjato 'sya ca saærambhaæ bhrÃtu÷ Óatror viÓe«ata÷ 4.016.002c mar«ayi«yÃmy ahaæ kena kÃraïena varÃnane 4.016.003a adhar«itÃnÃæ ÓÆrÃïÃæ samare«v anivartinÃm 4.016.003c dhar«aïÃmar«aïaæ bhÅru maraïÃd atiricyate 4.016.004a so¬huæ na ca samartho 'haæ yuddhakÃmasya saæyuge 4.016.004c sugrÅvasya ca saærambhaæ hÅnagrÅvasya garjata÷ 4.016.005a na ca kÃryo vi«Ãdas te rÃghavaæ prati matk­te 4.016.005c dharmaj¤aÓ ca k­taj¤aÓ ca kathaæ pÃpaæ kari«yati 4.016.006a nivartasva saha strÅbhi÷ kathaæ bhÆyo 'nugacchasi 4.016.006c sauh­daæ darÓitaæ tÃre mayi bhakti÷ k­tà tvayà 4.016.007a pratiyotsyÃmy ahaæ gatvà sugrÅvaæ jahi saæbhramam 4.016.007c darpaæ cÃsya vine«yÃmi na ca prÃïair vimok«yate 4.016.008a ÓÃpitÃsi mama prÃïair nivartasva jayena ca 4.016.008c ahaæ jitvà nivarti«ye tam alaæ bhrÃtaraæ raïe 4.016.009a taæ tu tÃrà pari«vajya vÃlinaæ priyavÃdinÅ 4.016.009c cakÃra rudatÅ mandaæ dak«iïà sà pradak«iïam 4.016.010a tata÷ svastyayanaæ k­tvà mantravad vijayai«iïÅ 4.016.010c anta÷puraæ saha strÅbhi÷ pravi«Âà Óokamohità 4.016.011a pravi«ÂÃyÃæ tu tÃrÃyÃæ saha strÅbhi÷ svam Ãlayam 4.016.011c nagarÃn niryayau kruddho mahÃsarpa iva Óvasan 4.016.012a sa ni÷Óvasya mahÃvego vÃlÅ paramaro«aïa÷ 4.016.012c sarvataÓ cÃrayan d­«Âiæ ÓatrudarÓanakÃÇk«ayà 4.016.013a sa dadarÓa tata÷ ÓrÅmÃn sugrÅvaæ hemapiÇgalam 4.016.013c susaævÅtam ava«Âabdhaæ dÅpyamÃnam ivÃnalam 4.016.014a sa taæ d­«Âvà mahÃvÅryaæ sugrÅvaæ paryavasthitam 4.016.014c gìhaæ paridadhe vÃso vÃlÅ paramaro«aïa÷ 4.016.015a sa vÃlÅ gìhasaævÅto mu«Âim udyamya vÅryavÃn 4.016.015c sugrÅvam evÃbhimukho yayau yoddhuæ k­tak«aïa÷ 4.016.016a Óli«Âamu«Âiæ samudyamya saærabdhataram Ãgata÷ 4.016.016c sugrÅvo 'pi samuddiÓya vÃlinaæ hemamÃlinam 4.016.017a taæ vÃlÅ krodhatÃmrÃk«a÷ sugrÅvaæ raïapaï¬itam 4.016.017c Ãpatantaæ mahÃvegam idaæ vacanam abravÅt 4.016.018a e«a mu«Âir mayà baddho gìha÷ sunihitÃÇguli÷ 4.016.018c mayà vegavimuktas te prÃïÃn ÃdÃya yÃsyati 4.016.019a evam uktas tu sugrÅva÷ kruddho vÃlinam abravÅt 4.016.019c tavaiva ca haran prÃïÃn mu«Âi÷ patatu mÆrdhani 4.016.020a tìitas tena saækruddha÷ samabhikramya vegata÷ 4.016.020c abhavac choïitodgÃrÅ sotpŬa iva parvata÷ 4.016.021a sugrÅveïa tu ni÷saægaæ sÃlam utpÃÂya tejasà 4.016.021c gÃtre«v abhihato vÃlÅ vajreïeva mahÃgiri÷ 4.016.022a sa tu vÃlÅ pracarita÷ sÃlatìanavihvala÷ 4.016.022c gurubhÃrasamÃkrÃntà sÃgare naur ivÃbhavat 4.016.023a tau bhÅmabalavikrÃntau suparïasamaveginau 4.016.023c prav­ddhau ghoravapu«au candrasÆryÃv ivÃmbare 4.016.024a vÃlinà bhagnadarpas tu sugrÅvo mandavikrama÷ 4.016.024c vÃlinaæ prati sÃmar«o darÓayÃm Ãsa lÃghavam 4.016.025a tato dhanu«i saædhÃya Óaram ÃÓÅvi«opamam 4.016.025c rÃghaveïa mahÃbÃïo vÃlivak«asi pÃtita÷ 4.016.026a vegenÃbhihato vÃlÅ nipapÃta mahÅtale 4.016.027a athok«ita÷ Óoïitatoyavisravai÷ ; supu«pitÃÓoka ivÃniloddhata÷ 4.016.027c vicetano vÃsavasÆnur Ãhave; prabhraæÓitendradhvajavat k«itiæ gata÷ 4.017.001a tata÷ ÓareïÃbhihato rÃmeïa raïakarkaÓa÷ 4.017.001c papÃta sahasà vÃlÅ nik­tta iva pÃdapa÷ 4.017.002a sa bhÆmau nyastasarvÃÇgas taptakäcanabhÆ«aïa÷ 4.017.002c apatad devarÃjasya muktaraÓmir iva dhvaja÷ 4.017.003a tasmin nipatite bhÆmau hary­«ÃïÃæ gaïeÓvare 4.017.003c na«Âacandram iva vyoma na vyarÃjata bhÆtalam 4.017.004a bhÆmau nipatitasyÃpi tasya dehaæ mahÃtmana÷ 4.017.004c na ÓrÅr jahÃti na prÃïà na tejo na parÃkrama÷ 4.017.005a Óakradattà varà mÃlà käcanÅ ratnabhÆ«ità 4.017.005c dadhÃra harimukhyasya prÃïÃæs teja÷ Óriyaæ ca sà 4.017.006a sa tayà mÃlayà vÅro haimayà hariyÆthapa÷ 4.017.006c saædhyÃnugataparyanta÷ payodhara ivÃbhavat 4.017.007a tasya mÃlà ca dehaÓ ca marmaghÃtÅ ca ya÷ Óara÷ 4.017.007c tridheva racità lak«mÅ÷ patitasyÃpi Óobhate 4.017.008a tad astraæ tasya vÅrasya svargamÃrgaprabhÃvanam 4.017.008c rÃmabÃïÃsanak«iptam Ãvahat paramÃæ gatim 4.017.009a taæ tathà patitaæ saækhye gatÃrci«am ivÃnalam 4.017.009c yayÃtim iva puïyÃnte devalokÃt paricyutam 4.017.010a Ãdityam iva kÃlena yugÃnte bhuvi pÃtitam 4.017.010c mahendram iva durdhar«aæ mahendram iva du÷saham 4.017.011a mahendraputraæ patitaæ vÃlinaæ hemamÃlinam 4.017.011c siæhoraskaæ mahÃbÃhuæ dÅptÃsyaæ harilocanam 4.017.011e lak«maïÃnugato rÃmo dadarÓopasasarpa ca 4.017.012a sa d­«Âvà rÃghavaæ vÃlÅ lak«maïaæ ca mahÃbalam 4.017.012c abravÅt praÓritaæ vÃkyaæ paru«aæ dharmasaæhitam 4.017.013a parÃÇmukhavadhaæ k­tvà ko nu prÃptas tvayà guïa÷ 4.017.013c yad ahaæ yuddhasaærabdhas tvatk­te nidhanaæ gata÷ 4.017.014a kulÅna÷ sattvasaæpannas tejasvÅ caritavrata÷ 4.017.014c rÃma÷ karuïavedÅ ca prajÃnÃæ ca hite rata÷ 4.017.015a sÃnukroÓo mahotsÃha÷ samayaj¤o d­¬havrata÷ 4.017.015c iti te sarvabhÆtÃni kathayanti yaÓo bhuvi 4.017.016a tÃn guïÃn saæpradhÃryÃham agryaæ cÃbhijanaæ tava 4.017.016c tÃrayà prati«iddha÷ san sugrÅveïa samÃgata÷ 4.017.017a na mÃm anyena saærabdhaæ pramattaæ veddhum arhasi 4.017.017c iti me buddhir utpannà babhÆvÃdarÓane tava 4.017.018a na tvÃæ vinihatÃtmÃnaæ dharmadhvajam adhÃrmikam 4.017.018c jÃne pÃpasamÃcÃraæ t­ïai÷ kÆpam ivÃv­tam 4.017.019a satÃæ ve«adharaæ pÃpaæ pracchannam iva pÃvakam 4.017.019c nÃhaæ tvÃm abhijÃnÃni dharmacchadmÃbhisaæv­tam 4.017.020a vi«aye và pure và te yadà nÃpakaromy aham 4.017.020c na ca tvÃæ pratijÃne 'haæ kasmÃt tvaæ haæsy akilbi«am 4.017.021a phalamÆlÃÓanaæ nityaæ vÃnaraæ vanagocaram 4.017.021c mÃm ihÃpratiyudhyantam anyena ca samÃgatam 4.017.022a tvaæ narÃdhipate÷ putra÷ pratÅta÷ priyadarÓana÷ 4.017.022c liÇgam apy asti te rÃjan d­Óyate dharmasaæhitam 4.017.023a ka÷ k«atriyakule jÃta÷ ÓrutavÃn na«ÂasaæÓaya÷ 4.017.023c dharmaliÇga praticchanna÷ krÆraæ karma samÃcaret 4.017.024a rÃma rÃjakule jÃto dharmavÃn iti viÓruta÷ 4.017.024c abhavyo bhavyarÆpeïa kimarthaæ paridhÃvasi 4.017.025a sÃma dÃnaæ k«amà dharma÷ satyaæ dh­tiparÃkramau 4.017.025c pÃrthivÃnÃæ guïà rÃjan daï¬aÓ cÃpy apakÃri«u 4.017.026a vayaæ vanacarà rÃma m­gà mÆlaphalÃÓanÃ÷ 4.017.026c e«Ã prak­tir asmÃkaæ puru«as tvaæ nareÓvara÷ 4.017.027a bhÆmir hiraïyaæ rÆpyaæ ca nigrahe kÃraïÃni ca 4.017.027c tatra kas te vane lobho madÅye«u phale«u và 4.017.028a nayaÓ ca vinayaÓ cobhau nigrahÃnugrahÃv api 4.017.028c rÃjav­ttir asaækÅrïà na n­pÃ÷ kÃmav­ttaya÷ 4.017.029a tvaæ tu kÃmapradhÃnaÓ ca kopanaÓ cÃnavasthita÷ 4.017.029c rÃjav­ttaiÓ ca saækÅrïa÷ ÓarÃsanaparÃyaïa÷ 4.017.030a na te 'sty apacitir dharme nÃrthe buddhir avasthità 4.017.030c indriyai÷ kÃmav­tta÷ san k­«yase manujeÓvara 4.017.031a hatvà bÃïena kÃkutstha mÃm ihÃnaparÃdhinam 4.017.031c kiæ vak«yasi satÃæ madhye karma k­tvà jugupsitam 4.017.032a rÃjahà brahmahà goghnaÓ cora÷ prÃïivadhe rata÷ 4.017.032c nÃstika÷ parivettà ca sarve nirayagÃmina÷ 4.017.033a adhÃryaæ carma me sadbhÅ romÃïy asthi ca varjitam 4.017.033c abhak«yÃïi ca mÃæsÃni tvadvidhair dharmacÃribhi÷ 4.017.034a pa¤ca pa¤canakhà bhak«yà brahmak«atreïa rÃghava 4.017.034c Óalyaka÷ ÓvÃvidho godhà ÓaÓa÷ kÆrmaÓ ca pa¤cama÷ 4.017.035a carma cÃsthi ca me rÃjan na sp­Óanti manÅ«iïa÷ 4.017.035c abhak«yÃïi ca mÃæsÃni so 'haæ pa¤canakho hata÷ 4.017.036a tvayà nÃthena kÃkutstha na sanÃthà vasuædharà 4.017.036c pramadà ÓÅlasaæpannà dhÆrtena patità yathà 4.017.037a ÓaÂho naik­tika÷ k«udro mithyà praÓritamÃnasa÷ 4.017.037c kathaæ daÓarathena tvaæ jÃta÷ pÃpo mahÃtmanà 4.017.038a chinnacÃritryakak«yeïa satÃæ dharmÃtivartinà 4.017.038c tyaktadharmÃÇkuÓenÃhaæ nihato rÃmahastinà 4.017.039a d­ÓyamÃnas tu yudhyethà mayà yudhi n­pÃtmaja 4.017.039c adya vaivasvataæ devaæ paÓyes tvaæ nihato mayà 4.017.040a tvayÃd­Óyena tu raïe nihato 'haæ durÃsada÷ 4.017.040c prasupta÷ pannageneva nara÷ pÃnavaÓaæ gata÷ 4.017.041a sugrÅvapriyakÃmena yad ahaæ nihatas tvayà 4.017.041c kaïÂhe baddhvà pradadyÃæ te 'nihataæ rÃvaïaæ raïe 4.017.042a nyastÃæ sÃgaratoye và pÃtÃle vÃpi maithilÅm 4.017.042c jÃnayeyaæ tavÃdeÓÃc chvetÃm aÓvatarÅm iva 4.017.043a yuktaæ yat prapnuyÃd rÃjyaæ sugrÅva÷ svargate mayi 4.017.043c ayuktaæ yad adharmeïa tvayÃhaæ nihato raïe 4.017.044a kÃmam evaævidhaæ loka÷ kÃlena viniyujyate 4.017.044c k«amaæ ced bhavatà prÃptam uttaraæ sÃdhu cintyatÃm 4.017.045a ity evam uktvà pariÓu«kavaktra÷; ÓarÃbhighÃtÃd vyathito mahÃtmà 4.017.045c samÅk«ya rÃmaæ ravisaænikÃÓaæ; tÆ«ïÅæ babhÆvÃmararÃjasÆnu÷ 4.018.001a ity ukta÷ praÓritaæ vÃkyaæ dharmÃrthasahitaæ hitam 4.018.001c paru«aæ vÃlinà rÃmo nihatena vicetasà 4.018.002a taæ ni«prabham ivÃdityaæ muktatoyam ivÃmbudam 4.018.002c uktavÃkyaæ hariÓre«Âham upaÓÃntam ivÃnalam 4.018.003a dharmÃrthaguïasaæpannaæ harÅÓvaram anuttamam 4.018.003c adhik«iptas tadà rÃma÷ paÓcÃd vÃlinam abravÅt 4.018.004a dharmam arthaæ ca kÃmaæ ca samayaæ cÃpi laukikam 4.018.004c avij¤Ãya kathaæ bÃlyÃn mÃm ihÃdya vigarhase 4.018.005a ap­«Âvà buddhisaæpannÃn v­ddhÃn ÃcÃryasaæmatÃn 4.018.005c saumya vÃnaracÃpalyÃt tvaæ mÃæ vaktum ihecchasi 4.018.006a ik«vÃkÆïÃm iyaæ bhÆmi÷ saÓailavanakÃnanà 4.018.006c m­gapak«imanu«yÃïÃæ nigrahÃnugrahÃv api 4.018.007a tÃæ pÃlayati dharmÃtmà bharata÷ satyavÃg ­ju÷ 4.018.007c dharmakÃmÃrthatattvaj¤o nigrahÃnugrahe rata÷ 4.018.008a nayaÓ ca vinayaÓ cobhau yasmin satyaæ ca susthitam 4.018.008c vikramaÓ ca yathà d­«Âa÷ sa rÃjà deÓakÃlavit 4.018.009a tasya dharmak­tÃdeÓà vayam anye ca pÃrthiva÷ 4.018.009c carÃmo vasudhÃæ k­tsnÃæ dharmasaætÃnam icchava÷ 4.018.010a tasmin n­patiÓÃrdÆla bharate dharmavatsale 4.018.010c pÃlayaty akhilÃæ bhÆmiæ kaÓ cared dharmanigraham 4.018.011a te vayaæ mÃrgavibhra«Âaæ svadharme parame sthitÃ÷ 4.018.011c bharatÃj¤Ãæ purask­tya nig­hïÅmo yathÃvidhi 4.018.012a tvaæ tu saækli«Âadharmà ca karmaïà ca vigarhita÷ 4.018.012c kÃmatantrapradhÃnaÓ ca na sthito rÃjavartmani 4.018.013a jye«Âho bhrÃtà pità caiva yaÓ ca vidyÃæ prayacchati 4.018.013c trayas te pitaro j¤eyà dharme ca pathi vartina÷ 4.018.014a yavÅyÃn Ãtmana÷ putra÷ Ói«yaÓ cÃpi guïodita÷ 4.018.014c putravat te trayaÓ cintyà dharmaÓ ced atra kÃraïam 4.018.015a sÆk«ma÷ paramadurj¤eya÷ satÃæ dharma÷ plavaægama 4.018.015c h­distha÷ sarvabhÆtÃnÃm Ãtmà veda ÓubhÃÓubham 4.018.016a capalaÓ capalai÷ sÃrdhaæ vÃnarair ak­tÃtmabhi÷ 4.018.016c jÃtyandha iva jÃtyandhair mantrayan drak«yase nu kim 4.018.017a ahaæ tu vyaktatÃm asya vacanasya bravÅmi te 4.018.017c na hi mÃæ kevalaæ ro«Ãt tvaæ vigarhitum arhasi 4.018.018a tad etat kÃraïaæ paÓya yadarthaæ tvaæ mayà hata÷ 4.018.018c bhrÃtur vartasi bhÃryÃyÃæ tyaktvà dharmaæ sanÃtanam 4.018.019a asya tvaæ dharamÃïasya sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.018.019c rumÃyÃæ vartase kÃmÃt snu«ÃyÃæ pÃpakarmak­t 4.018.020a tad vyatÅtasya te dharmÃt kÃmav­ttasya vÃnara 4.018.020c bhrÃt­bhÃryÃbhimarÓe 'smin daï¬o 'yaæ pratipÃdita÷ 4.018.021a na hi dharmaviruddhasya lokav­ttÃd apeyu«a÷ 4.018.021c daï¬Ãd anyatra paÓyÃmi nigrahaæ hariyÆthapa 4.018.022a aurasÅæ bhaginÅæ vÃpi bhÃryÃæ vÃpy anujasya ya÷ 4.018.022c pracareta nara÷ kÃmÃt tasya daï¬o vadha÷ sm­ta÷ 4.018.023a bharatas tu mahÅpÃlo vayaæ tv ÃdeÓavartina÷ 4.018.023c tvaæ ca dharmÃd atikrÃnta÷ kathaæ Óakyam upek«itum 4.018.024a gurudharmavyatikrÃntaæ prÃj¤o dharmeïa pÃlayan 4.018.024c bharata÷ kÃmav­ttÃnÃæ nigrahe paryavasthita÷ 4.018.025a vayaæ tu bharatÃdeÓaæ vidhiæ k­tvà harÅÓvara 4.018.025c tvadvidhÃn bhinnamaryÃdÃn niyantuæ paryavasthitÃ÷ 4.018.026a sugrÅveïa ca me sakhyaæ lak«maïena yathà tathà 4.018.026c dÃrarÃjyanimittaæ ca ni÷Óreyasi rata÷ sa me 4.018.027a pratij¤Ã ca mayà dattà tadà vÃnarasaænidhau 4.018.027c pratij¤Ã ca kathaæ Óakyà madvidhenÃnavek«itum 4.018.028a tad ebhi÷ kÃraïai÷ sarvair mahadbhir dharmasaæhitai÷ 4.018.028c ÓÃsanaæ tava yad yuktaæ tad bhavÃn anumanyatÃm 4.018.029a sarvathà dharma ity eva dra«Âavyas tava nigraha÷ 4.018.029c vayasyasyopakartavyaæ dharmam evÃnupaÓyatà 4.018.030a rÃjabhir dh­tadaï¬Ãs tu k­tvà pÃpÃni mÃnavÃ÷ 4.018.030c nirmalÃ÷ svargam ÃyÃnti santa÷ suk­tino yathà 4.018.031a Ãryeïa mama mÃndhÃtrà vyasanaæ ghoram Åpsitam 4.018.031c Óramaïena k­te pÃpe yathà pÃpaæ k­taæ tvayà 4.018.032a anyair api k­taæ pÃpaæ pramattair vasudhÃdhipai÷ 4.018.032c prÃyaÓcittaæ ca kurvanti tena tac chÃmyate raja÷ 4.018.033a tad alaæ paritÃpena dharmata÷ parikalpita÷ 4.018.033c vadho vÃnaraÓÃrdÆla na vayaæ svavaÓe sthitÃ÷ 4.018.034a vÃgurÃbhiÓ ca pÃÓaiÓ ca kÆÂaiÓ ca vividhair narÃ÷ 4.018.034c praticchannÃÓ ca d­ÓyÃÓ ca g­hïanti subahÆn m­gÃn 4.018.034e pradhÃvitÃn và vitrastÃn visrabdhÃn ativi«ÂhitÃn 4.018.035a pramattÃn apramattÃn và narà mÃæsÃrthino bh­Óam 4.018.035c vidhyanti vimukhÃæÓ cÃpi na ca do«o 'tra vidyate 4.018.036a yÃnti rÃjar«ayaÓ cÃtra m­gayÃæ dharmakovidÃ÷ 4.018.036c tasmÃt tvaæ nihato yuddhe mayà bÃïena vÃnara 4.018.036e ayudhyan pratiyudhyan và yasmÃc chÃkhÃm­go hy asi 4.018.037a durlabhasya ca dharmasya jÅvitasya Óubhasya ca 4.018.037c rÃjÃno vÃnaraÓre«Âha pradÃtÃro na saæÓaya÷ 4.018.038a tÃn na hiæsyÃn na cÃkroÓen nÃk«ipen nÃpriyaæ vadet 4.018.038c devà mÃnu«arÆpeïa caranty ete mahÅtale 4.018.039a tvaæ tu dharmam avij¤Ãya kevalaæ ro«am Ãsthita÷ 4.018.039c pradÆ«ayasi mÃæ dharme pit­paitÃmahe sthitam 4.018.040a evam uktas tu rÃmeïa vÃlÅ pravyathito bh­Óam 4.018.040c pratyuvÃca tato rÃmaæ präjalir vÃnareÓvara÷ 4.018.041a yat tvam Ãttha naraÓre«Âha tad evaæ nÃtra saæÓaya÷ 4.018.041c prativaktuæ prak­«Âe hi nÃpak­«Âas tu ÓaknuyÃt 4.018.042a yad ayuktaæ mayà pÆrvaæ pramÃdÃd vÃkyam apriyam 4.018.042c tatrÃpi khalu me do«aæ kartuæ nÃrhasi rÃghava 4.018.043a tvaæ hi d­«ÂÃrthatattvaj¤a÷ prajÃnÃæ ca hite rata÷ 4.018.043c kÃryakÃraïasiddhau te prasannà buddhir avyayà 4.018.044a mÃm apy avagataæ dharmÃd vyatikrÃntapurask­tam 4.018.044c dharmasaæhitayà vÃcà dharmaj¤a paripÃlaya 4.018.045a bëpasaæruddhakaïÂhas tu vÃlÅ sÃrtarava÷ Óanai÷ 4.018.045c uvÃca rÃmaæ saæprek«ya paÇkalagna iva dvipa÷ 4.018.046a na tv ÃtmÃnam ahaæ Óoce na tÃrÃæ nÃpi bÃndhavÃn 4.018.046c yathà putraæ guïaÓre«Âham aÇgadaæ kanakÃÇgadam 4.018.047a sa mamÃdarÓanÃd dÅno bÃlyÃt prabh­ti lÃlita÷ 4.018.047c taÂÃka iva pÅtÃmbur upaÓo«aæ gami«yati 4.018.048a sugrÅve cÃÇgade caiva vidhatsva matim uttamÃm 4.018.048c tvaæ hi ÓÃstà ca goptà ca kÃryÃkÃryavidhau sthita÷ 4.018.049a yà te narapate v­ttir bharate lak«maïe ca yà 4.018.049c sugrÅve cÃÇgade rÃjaæs tÃæ cintayitum arhasi 4.018.050a maddo«ak­tado«Ãæ tÃæ yathà tÃrÃæ tapasvinÅm 4.018.050c sugrÅvo nÃvamanyeta tathÃvasthÃtum arhasi 4.018.051a tvayà hy anug­hÅtena Óakyaæ rÃjyam upÃsitum 4.018.051c tvadvaÓe vartamÃnena tava cittÃnuvartinà 4.018.052a sa tam ÃÓvÃsayad rÃmo vÃlinaæ vyaktadarÓanam 4.018.053a na vayaæ bhavatà cintyà nÃpy Ãtmà harisattama 4.018.053c vayaæ bhavadviÓe«eïa dharmata÷ k­taniÓcayÃ÷ 4.018.054a daï¬ye ya÷ pÃtayed daï¬aæ daï¬yo yaÓ cÃpi daï¬yate 4.018.054c kÃryakÃraïasiddhÃrthÃv ubhau tau nÃvasÅdata÷ 4.018.055a tad bhavÃn daï¬asaæyogÃd asmÃd vigatakalma«a÷ 4.018.055c gata÷ svÃæ prak­tiæ dharmyÃæ dharmad­«Âtena vartmanà 4.018.056a sa tasya vÃkyaæ madhuraæ mahÃtmana÷; samÃhitaæ dharmapathÃnuvartina÷ 4.018.056c niÓamya rÃmasya raïÃvamardino; vaca÷ suyuktaæ nijagÃda vÃnara÷ 4.018.057a ÓarÃbhitaptena vicetasà mayÃ; pradÆ«itas tvaæ yad ajÃnatà prabho 4.018.057c idaæ mahendropamabhÅmavikrama; prasÃditas tvaæ k«ama me mahÅÓvara 4.019.001a sa vÃnaramahÃrÃja÷ ÓayÃna÷ Óaravik«ata÷ 4.019.001c pratyukto hetumadvÃkyair nottaraæ pratyapadyata 4.019.002a aÓmabhi÷ paribhinnÃÇga÷ pÃdapair Ãhato bh­Óam 4.019.002c rÃmabÃïena cÃkrÃnto jÅvitÃnte mumoha sa÷ 4.019.003a taæ bhÃryÃbÃïamok«eïa rÃmadattena saæyuge 4.019.003c hataæ plavagaÓÃrdÆlaæ tÃrà ÓuÓrÃva vÃlinam 4.019.004a sà saputrÃpriyaæ Órutvà vadhaæ bhartu÷ sudÃruïam 4.019.004c ni«papÃta bh­Óaæ trastà vividhÃd girigahvarÃt 4.019.005a ye tv aÇgadaparÅvÃrà vÃnarà hi mahÃbalÃ÷ 4.019.005c te sakÃrmukam Ãlokya rÃmaæ trastÃ÷ pradudruvu÷ 4.019.006a sà dadarÓa tatas trastÃn harÅn Ãpatato drutam 4.019.006c yÆthÃd iva paribhra«ÂÃn m­gÃn nihatayÆthapÃn 4.019.007a tÃn uvÃca samÃsÃdya du÷khitÃn du÷khità satÅ 4.019.007c rÃma vitrÃsitÃn sarvÃn anubaddhÃn ive«ubhi÷ 4.019.008a vÃnarà rÃjasiæhasya yasya yÆyaæ pura÷sarÃ÷ 4.019.008c taæ vihÃya suvitrastÃ÷ kasmÃd dravata durgatÃ÷ 4.019.009a rÃjyaheto÷ sa ced bhrÃtà bhrÃtà raudreïa pÃtita÷ 4.019.009c rÃmeïa pras­tair dÆrÃn mÃrgaïair dÆra pÃtibhi÷ 4.019.010a kapipatnyà vaca÷ Órutvà kapaya÷ kÃmarÆpiïa÷ 4.019.010c prÃptakÃlam aviÓli«Âam Æcur vacanam aÇganÃm 4.019.011a jÅva putre nivartasya putraæ rak«asva cÃndagam 4.019.011c antako rÃma rÆpeïa hatvà nayati vÃlinam 4.019.012a k«iptÃn v­k«Ãn samÃvidhya vipulÃÓ ca ÓilÃs tathà 4.019.012c vÃlÅ vajrasamair bÃïair vajreïeva nipÃtita÷ 4.019.013a abhidrutam idaæ sarvaæ vidrutaæ pras­taæ balam 4.019.013c asmin plavagaÓÃrdÆle hate Óakrasamaprabhe 4.019.014a rak«yatÃæ nagaraæ ÓÆrair aÇgadaÓ cÃbhi«icyatÃm 4.019.014c padasthaæ vÃlina÷ putraæ bhaji«yanti plavaægamÃ÷ 4.019.015a atha và ruciraæ sthÃnam iha te rucirÃnane 4.019.015c ÃviÓanti hi durgÃïi k«ipram adyaiva vÃnarÃ÷ 4.019.016a abhÃryÃ÷ saha bhÃryÃÓ ca santy atra vanacÃriïa÷ 4.019.016c lubdhebhyo viprayuktebhya÷ svebhyo nas tumulaæ bhayam 4.019.017a alpÃntaragatÃnÃæ tu Órutvà vacanam aÇganà 4.019.017c Ãtmana÷ pratirÆpaæ sà babhëe cÃruhÃsinÅ 4.019.018a putreïa mama kiæ kÃryaæ kiæ rÃjyena kim Ãtmanà 4.019.018c kapisiæhe mahÃbhÃge tasmin bhartari naÓyati 4.019.019a pÃdamÆlaæ gami«yÃmi tasyaivÃhaæ mahÃtmana÷ 4.019.019c yo 'sau rÃmaprayuktena Óareïa vinipÃtita÷ 4.019.020a evam uktvà pradudrÃva rudatÅ ÓokakarÓità 4.019.020c ÓiraÓ coraÓ ca bÃhubhyÃæ du÷khena samabhighnatÅ 4.019.021a ÃvrajantÅ dadarÓÃtha patiæ nipatitaæ bhuvi 4.019.021c hantÃraæ dÃnavendrÃïÃæ samare«v anivartinÃm 4.019.022a k«eptÃraæ parvatendrÃïÃæ vajrÃïÃm iva vÃsavam 4.019.022c mahÃvÃtasamÃvi«Âaæ mahÃmeghaughani÷svanam 4.019.023a ÓakratulyaparÃkrÃntaæ v­«Âvevoparataæ ghanam 4.019.023c nardantaæ nardatÃæ bhÅmaæ ÓÆraæ ÓÆreïa pÃtitam 4.019.024a ÓÃrdÆlenÃmi«asyÃrthe m­garÃjaæ yathà hatam 4.019.024c arcitaæ sarvalokasya sapatÃkaæ savedikam 4.019.025a nÃgaheto÷ suparïena caityam unmathitaæ yathà 4.019.025c ava«ÂabhyÃvati«Âhantaæ dadarÓa dhanur Ærjitam 4.019.026a rÃmaæ rÃmÃnujaæ caiva bhartuÓ caivÃnujaæ Óubhà 4.019.026c tÃn atÅtya samÃsÃdya bhartÃraæ nihataæ raïe 4.019.027a samÅk«ya vyathità bhÆmau saæbhrÃntà nipapÃta ha 4.019.027c supteva punar utthÃya Ãryaputreti kroÓatÅ 4.019.028a ruroda sà patiæ d­«Âvà saæditaæ m­tyudÃmabhi÷ 4.019.028c tÃm avek«ya tu sugrÅva÷ kroÓantÅæ kurarÅm iva 4.019.029a vi«Ãdam agamat ka«Âaæ d­«Âvà cÃÇgadam Ãgatam 4.020.001a rÃmacÃpavis­«Âena ÓareïÃntakareïa tam 4.020.001c d­«Âvà vinihataæ bhÆmau tÃrà tÃrÃdhipÃnanà 4.020.002a sà samÃsÃdya bhartÃraæ parya«vajata bhÃminÅ 4.020.002c i«uïÃbhihataæ d­«Âvà vÃlinaæ ku¤jaropamam 4.020.003a vÃnarendraæ mahendrÃbhaæ ÓokasaætaptamÃnasà 4.020.003c tÃrà tarum ivonmÆlaæ paryadevayad Ãturà 4.020.004a raïe dÃruïavikrÃnta pravÅra plavatÃæ vara 4.020.004c kiæ dÅnÃm apurobhÃgÃm adya tvaæ nÃbhibhëase 4.020.005a utti«Âha hariÓÃrdÆla bhajasva Óayanottamam 4.020.005c naivaævidhÃ÷ Óerate hi bhÆmau n­patisattamÃ÷ 4.020.006a atÅva khalu te kÃntà vasudhà vasudhÃdhipa 4.020.006c gatÃsur api yÃæ gÃtrair mÃæ vihÃya ni«evase 4.020.007a vyaktam anyà tvayà vÅra dharmata÷ saæpravartatà 4.020.007c ki«kindheva purÅ ramyà svargamÃrge vinirmità 4.020.008a yÃny asmÃbhis tvayà sÃrdhaæ vane«u madhugandhi«u 4.020.008c vih­tÃni tvayà kÃle te«Ãm uparama÷ k­ta÷ 4.020.009a nirÃnandà nirÃÓÃhaæ nimagnà ÓokasÃgare 4.020.009c tvayi pa¤catvam Ãpanne mahÃyÆthapayÆthape 4.020.010a h­dayaæ susthiraæ mahyaæ d­«Âvà vinihataæ bhuvi 4.020.010c yan na ÓokÃbhisaætaptaæ sphuÂate 'dya sahasradhà 4.020.011a sugrÅvasya tvayà bhÃryà h­tà sa ca vivÃsita÷ 4.020.011c yat tat tasya tvayà vyu«Âi÷ prÃpteyaæ plavagÃdhipa 4.020.012a ni÷Óreyasaparà mohÃt tvayà cÃhaæ vigarhità 4.020.012c yai«Ãbruvaæ hitaæ vÃkyaæ vÃnarendrahitai«iïÅ 4.020.013a kÃlo ni÷saæÓayo nÆnaæ jÅvitÃntakaras tava 4.020.013c balÃd yenÃvapanno 'si sugrÅvasyÃvaÓo vaÓam 4.020.014a vaidhavyaæ ÓokasaætÃpaæ k­païaæ k­païà satÅ 4.020.014c adu÷khopacità pÆrvaæ vartayi«yÃmy anÃthavat 4.020.015a lÃlitaÓ cÃÇgado vÅra÷ sukumÃra÷ sukhocita÷ 4.020.015c vatsyate kÃm avasthÃæ me pit­vye krodhamÆrchite 4.020.016a kuru«va pitaraæ putra sud­«Âaæ dharmavatsalam 4.020.016c durlabhaæ darÓanaæ tv asya tava vatsa bhavi«yati 4.020.017a samÃÓvÃsaya putraæ tvaæ saædeÓaæ saædiÓasva ca 4.020.017c mÆrdhni cainaæ samÃghrÃya pravÃsaæ prasthito hy asi 4.020.018a rÃmeïa hi mahat karma k­taæ tvÃm abhinighnatà 4.020.018c Ãn­ïyaæ tu gataæ tasya sugrÅvasya pratiÓrave 4.020.019a sakÃmo bhava sugrÅva rumÃæ tvaæ pratipatsyase 4.020.019c bhuÇk«va rÃjyam anudvigna÷ Óasto bhrÃtà ripus tava 4.020.020a kiæ mÃm evaæ vilapatÅæ preæïà tvaæ nÃbhibhëase 4.020.020c imÃ÷ paÓya varà bahvÅr bhÃryÃs te vÃnareÓvara 4.020.021a tasyà vilapitaæ Órutvà vÃnarya÷ sarvataÓ ca tÃ÷ 4.020.021c parig­hyÃÇgadaæ dÅnaæ du÷khÃrtÃ÷ paricukruÓu÷ 4.020.022a kim aÇgadaæ sÃÇgada vÅra bÃho; vihÃya yÃsy adya cirapravÃsaæ 4.020.022c na yuktam evaæ guïasaænik­«Âaæ; vihÃya putraæ priyaputra gantum 4.020.023a kim apriyaæ te priyacÃruve«a; k­taæ mayà nÃtha sutena và te 4.020.023c sahÃyinÅm adya vihÃya vÅra; yamak«ayaæ gacchasi durvinÅtam 4.020.024a yady apriyaæ kiæ cid asaæpradhÃrya; k­taæ mayà syÃt tava dÅrghabÃho 4.020.024c k«amasva me tad dharivaæÓa nÃtha; vrajÃmi mÆrdhnà tava vÅra pÃdau 4.020.025a tathà tu tÃrà karuïaæ rudantÅ; bhartu÷ samÅpe saha vÃnarÅbhi÷ 4.020.025c vyavasyata prÃyam anindyavarïÃ; upopave«Âuæ bhuvi yatra vÃlÅ 4.021.001a tato nipatitÃæ tÃrÃæ cyutÃæ tÃrÃm ivÃmbarÃt 4.021.001c Óanair ÃÓvÃsayÃm Ãsa hanÆmÃn hariyÆthapa÷ 4.021.002a guïado«ak­taæ jantu÷ svakarmaphalahetukam 4.021.002c avyagras tad avÃpnoti sarvaæ pretya ÓubhÃÓubham 4.021.003a Óocyà Óocasi kaæ Óocyaæ dÅnaæ dÅnÃnukampase 4.021.003c kaÓ ca kasyÃnuÓocyo 'sti dehe 'smin budbudopame 4.021.004a aÇgadas tu kumÃro 'yaæ dra«Âavyo jÅvaputrayà 4.021.004c Ãyatyà ca vidheyÃni samarthÃny asya cintaya 4.021.005a jÃnÃsy aniyatÃm evaæ bhÆtÃnÃm Ãgatiæ gatim 4.021.005c tasmÃc chubhaæ hi kartavyaæ paï¬ite naihalaukikam 4.021.006a yasmin harisahasrÃïi prayutÃny arbudÃni ca 4.021.006c vartayanti k­tÃæÓÃni so 'yaæ di«ÂÃntam Ãgata÷ 4.021.007a yad ayaæ nyÃyad­«ÂÃrtha÷ sÃmadÃnak«amÃpara÷ 4.021.007c gato dharmajitÃæ bhÆmiæ nainaæ Óocitum arhasi 4.021.008a sarve ca hariÓÃrdÆla putraÓ cÃyaæ tavÃÇgada÷ 4.021.008c hary­«kapatirÃjyaæ ca tvatsanÃtham anindite 4.021.009a tÃv imau Óokasaætaptau Óanai÷ preraya bhÃmini 4.021.009c tvayà parig­hÅto 'yam aÇgada÷ ÓÃstu medinÅm 4.021.010a saætatiÓ ca yathÃd­«Âà k­tyaæ yac cÃpi sÃmpratam 4.021.010c rÃj¤as tat kriyatÃæ sarvam e«a kÃlasya niÓcaya÷ 4.021.011a saæskÃryo harirÃjas tu aÇgadaÓ cÃbhi«icyatÃm 4.021.011c siæhÃsanagataæ putraæ paÓyantÅ ÓÃntim e«yasi 4.021.012a sà tasya vacanaæ Órutvà bhart­vyasanapŬità 4.021.012c abravÅd uttaraæ tÃrà hanÆmantam avasthitam 4.021.013a aÇgada pratirÆpÃïÃæ putrÃïÃm ekata÷ Óatam 4.021.013c hatasyÃpy asya vÅrasya gÃtrasaæÓle«aïaæ varam 4.021.014a na cÃhaæ harirÃjasya prabhavÃmy aÇgadasya và 4.021.014c pit­vyastasya sugrÅva÷ sarvakÃrye«v anantara÷ 4.021.015a na hy e«Ã buddhir Ãstheyà hanÆmann aÇgadaæ prati 4.021.015c pità hi bandhu÷ putrasya na mÃtà harisattama 4.021.016a na hi mama harirÃjasaæÓrayÃt; k«amataram asti paratra ceha và 4.021.016c abhimukhahatavÅrasevitaæ; Óayanam idaæ mama sevituæ k«amam 4.022.001a vÅk«amÃïas tu mandÃsu÷ sarvato mandam ucchvasan 4.022.001c ÃdÃv eva tu sugrÅvaæ dadarÓa tv ÃtmajÃgrata÷ 4.022.002a taæ prÃptavijayaæ vÃlÅ sugrÅvaæ plavageÓvaram 4.022.002c Ãbhëya vyaktayà vÃcà sasneham idam abravÅt 4.022.003a sugrÅvado«eïa na mÃæ gantum arhasi kilbi«Ãt 4.022.003c k­«yamÃïaæ bhavi«yeïa buddhimohena mÃæ balÃt 4.022.004a yugapadvihitaæ tÃta na manye sukham Ãvayo÷ 4.022.004c sauhÃrdaæ bhrÃt­yuktaæ hi tad idaæ jÃtam anyathà 4.022.005a pratipadya tvam adyaiva rÃjyam e«Ãæ vanaukasÃm 4.022.005c mÃm apy adyaiva gacchantaæ viddhi vaivasvatak«ayam 4.022.006a jÅvitaæ ca hi rÃjyaæ ca Óriyaæ ca vipulÃm imÃm 4.022.006c prajahÃmy e«a vai tÆrïaæ mahac cÃgarhitaæ yaÓa÷ 4.022.007a asyÃæ tv aham avasthÃyÃæ vÅra vak«yÃmi yad vaca÷ 4.022.007c yady apy asukaraæ rÃjan kartum eva tad arhasi 4.022.008a sukhÃrhaæ sukhasaæv­ddhaæ bÃlam enam abÃliÓam 4.022.008c bëpapÆrïamukhaæ paÓya bhÆmau patitam aÇgadam 4.022.009a mama prÃïai÷ priyataraæ putraæ putram ivaurasaæ 4.022.009c mayà hÅnam ahÅnÃrthaæ sarvata÷ paripÃlaya 4.022.010a tvam apy asya hi dÃtà ca paritrÃtà ca sarvata÷ 4.022.010c bhaye«v abhayadaÓ caiva yathÃhaæ plavageÓvara 4.022.011a e«a tÃrÃtmaja÷ ÓrÅmÃæs tvayà tulyaparÃkrama÷ 4.022.011c rak«asÃæ tu vadhe te«Ãm agratas te bhavi«yati 4.022.012a anurÆpÃïi karmÃïi vikramya balavÃn raïe 4.022.012c kari«yaty e«a tÃreyas tarasvÅ taruïo 'Çgada÷ 4.022.013a su«eïaduhità ceyam arthasÆk«maviniÓcaye 4.022.013c autpÃtike ca vividhe sarvata÷ parini«Âhità 4.022.014a yad e«Ã sÃdhv iti brÆyÃt kÃryaæ tan muktasaæÓayam 4.022.014c na hi tÃrÃmataæ kiæ cid anyathà parivartate 4.022.015a rÃghavasya ca te kÃryaæ kartavyam aviÓaÇkayà 4.022.015c syÃd adharmo hy akaraïe tvÃæ ca hiæsyÃd vimÃnita÷ 4.022.016a imÃæ ca mÃlÃm Ãdhatsva divyÃæ sugrÅvakäcanÅm 4.022.016c udÃrà ÓrÅ÷ sthità hy asyÃæ saæprajahyÃn m­te mayi 4.022.017a ity evam ukta÷ sugrÅvo vÃlinà bhrÃt­sauh­dÃt 4.022.017c har«aæ tyaktvà punar dÅno grahagrasta ivo¬urà4.022.018a tad vÃlivacanÃc chÃnta÷ kurvan yuktam atandrita÷ 4.022.018c jagrÃha so 'bhyanuj¤Ãto mÃlÃæ tÃæ caiva käcanÅm 4.022.019a tÃæ mÃlÃæ käcanÅæ dattvà vÃlÅ d­«ÂvÃtmajaæ sthitam 4.022.019c saæsiddha÷ pretya bhÃvÃya snehÃd aÇgadam abravÅt 4.022.020a deÓakÃlau bhajasvÃdya k«amamÃïa÷ priyÃpriye 4.022.020c sukhadu÷khasaha÷ kÃle sugrÅvavaÓago bhava 4.022.021a yathà hi tvaæ mahÃbÃho lÃlita÷ satataæ mayà 4.022.021c na tathà vartamÃnaæ tvÃæ sugrÅvo bahu maæsyate 4.022.022a mÃsyÃmitrair gataæ gaccher mà Óatrubhir ariædama 4.022.022c bhartur arthaparo dÃnta÷ sugrÅvavaÓago bhava 4.022.023a na cÃtipraïaya÷ kÃrya÷ kartavyo 'praïayaÓ ca te 4.022.023c ubhayaæ hi mahÃdo«aæ tasmÃd antarad­g bhava 4.022.024a ity uktvÃtha viv­ttÃk«a÷ ÓarasaæpŬito bh­Óam 4.022.024c viv­tair daÓanair bhÅmair babhÆvotkrÃntajÅvita÷ 4.022.025a hate tu vÅre plavagÃdhipe tadÃ; plavaægamÃs tatra na Óarma lebhire 4.022.025c vanecarÃ÷ siæhayute mahÃvane; yathà hi gÃvo nihate gavÃæ patau 4.022.026a tatas tu tÃrà vyasanÃrïava plutÃ; m­tasyà bhartur vadanaæ samÅk«ya sà 4.022.026c jagÃma bhÆmiæ parirabhya vÃlinaæ; mahÃdrumaæ chinnam ivÃÓrità latà 4.023.001a tata÷ samupajighrantÅ kapirÃjasya tanmukham 4.023.001c patiæ lokÃc cyutaæ tÃrà m­taæ vacanam abravÅt 4.023.002a Óe«e tvaæ vi«ame du÷kham ak­tvà vacanaæ mama 4.023.002c upalopacite vÅra sudu÷khe vasudhÃtale 4.023.003a matta÷ priyatarà nÆnaæ vÃnarendra mahÅ tava 4.023.003c Óe«e hi tÃæ pari«vajya mÃæ ca na pratibhëase 4.023.004a sugrÅva eva vikrÃnto vÅra sÃhasika priya 4.023.004c ­k«avÃnaramukhyÃs tvÃæ balinaæ paryupÃsate 4.023.005a e«Ãæ vilapitaæ k­cchram aÇgadasya ca Óocata÷ 4.023.005c mama cemÃæ giraæ Órutvà kiæ tvaæ na pratibudhyase 4.023.006a idaæ tac chÆraÓayanaæ yatra Óe«e hato yudhi 4.023.006c ÓÃyità nihatà yatra tvayaiva ripava÷ purà 4.023.007a viÓuddhasattvÃbhijana priyayuddha mama priya 4.023.007c mÃm anÃthÃæ vihÃyaikÃæ gatas tvam asi mÃnada 4.023.008a ÓÆrÃya na pradÃtavyà kanyà khalu vipaÓcità 4.023.008c ÓÆrabhÃryÃæ hatÃæ paÓya sadyo mÃæ vidhavÃæ k­tÃm 4.023.009a avabhagnaÓ ca me mÃno bhagnà me ÓÃÓvatÅ gati÷ 4.023.009c agÃdhe ca nimagnÃsmi vipule ÓokasÃgare 4.023.010a aÓmasÃramayaæ nÆnam idaæ me h­dayaæ d­¬ham 4.023.010c bhartÃraæ nihataæ d­«Âvà yan nÃdya Óatadhà gatam 4.023.011a suh­c caiva hi bhartà ca prak­tyà ca mama priya÷ 4.023.011c Ãhave ca parÃkrÃnta÷ ÓÆra÷ pa¤catvam Ãgata÷ 4.023.012a patihÅnà tu yà nÃrÅ kÃmaæ bhavatu putriïÅ 4.023.012c dhanadhÃnyai÷ supÆrïÃpi vidhavety ucyate budhai÷ 4.023.013a svagÃtraprabhave vÅra Óe«e rudhiramaï¬ale 4.023.013c k­mirÃgaparistome tvam evaæ Óayane yathà 4.023.014a reïuÓoïitasaævÅtaæ gÃtraæ tava samantata÷ 4.023.014c parirabdhuæ na Óaknomi bhujÃbhyÃæ plavagar«abha 4.023.015a k­tak­tyo 'dya sugrÅvo vaire 'sminn atidÃruïe 4.023.015c yasya rÃmavimuktena h­tam eke«uïà bhayam 4.023.016a Óareïa h­di lagnena gÃtrasaæsparÓane tava 4.023.016c vÃryÃmi tvÃæ nirÅk«antÅ tvayi pa¤catvam Ãgate 4.023.017a udbabarha Óaraæ nÅlas tasya gÃtragataæ tadà 4.023.017c girigahvarasaælÅnaæ dÅptam ÃÓÅvi«aæ yathà 4.023.018a tasya ni«k­«yamÃïasya bÃïasya ca babhau dyuti÷ 4.023.018c astamastakasaæruddho raÓmir dinakarÃd iva 4.023.019a petu÷ k«atajadhÃrÃs tu vraïebhyas tasya sarvaÓa÷ 4.023.019c tÃmragairikasaæp­ktà dhÃrà iva dharÃdharÃt 4.023.020a avakÅrïaæ vimÃrjantÅ bhartÃraæ raïareïunà 4.023.020c asrair nayanajai÷ ÓÆraæ si«ecÃstrasamÃhatam 4.023.021a rudhirok«itasarvÃÇgaæ d­«Âvà vinihataæ patim 4.023.021c uvÃca tÃrà piÇgÃk«aæ putram aÇgadam aÇganà 4.023.022a avasthÃæ paÓcimÃæ paÓya pitu÷ putra sudÃruïÃm 4.023.022c saæprasaktasya vairasya gato 'nta÷ pÃpakarmaïà 4.023.023a bÃlasÆryodayatanuæ prayÃntaæ yamasÃdanam 4.023.023c abhivÃdaya rÃjÃnaæ pitaraæ putra mÃnadam 4.023.024a evam ukta÷ samutthÃya jagrÃha caraïau pitu÷ 4.023.024c bhujÃbhyÃæ pÅnav­tÃbhyÃm aÇgado 'ham iti bruvan 4.023.025a abhivÃdayamÃnaæ tvÃm aÇgadaæ tvaæ yathÃpurà 4.023.025c dÅrghÃyur bhava putreti kimarthaæ nÃbhibhëase 4.023.026a ahaæ putrasahÃyà tvÃm upÃse gatacetanam 4.023.026c siæhena nihataæ sadyo gau÷ savatseva gov­«am 4.023.027a i«Âvà saægrÃmayaj¤ena nÃnÃpraharaïÃmbhasà 4.023.027c asminn avabh­the snÃta÷ kathaæ patnyà mayà vinà 4.023.028a yà dattà devarÃjena tava tu«Âena saæyuge 4.023.028c ÓÃtakumbhamayÅæ mÃlÃæ tÃæ te paÓyÃmi neha kim 4.023.029a rÃjaÓrÅr na jahÃti tvÃæ gatÃsum api mÃnada 4.023.029c sÆryasyÃvartamÃnasya ÓailarÃjam iva prabhà 4.023.030a na me vaca÷ pathyam idaæ tvayà k­taæ; na cÃsmi Óaktà hi nivÃraïe tava 4.023.030c hatà saputrÃsmi hatena saæyuge; saha tvayà ÓrÅr vijahÃti mÃm iha 4.024.001a gatÃsuæ vÃlinaæ d­«Âvà rÃghavas tadanantaram 4.024.001c abravÅt praÓritaæ vÃkyaæ sugrÅvaæ ÓatrutÃpana÷ 4.024.002a na ÓokaparitÃpena Óreyasà yujyate m­ta÷ 4.024.002c yad atrÃnantaraæ kÃryaæ tat samÃdhÃtum arhatha 4.024.003a lokav­ttam anu«Âheyaæ k­taæ vo bëpamok«aïam 4.024.003c na kÃlÃd uttaraæ kiæ cit karma Óakyam upÃsitum 4.024.004a niyata÷ kÃraïaæ loke niyati÷ karmasÃdhanam 4.024.004c niyati÷ sarvabhÆtÃnÃæ niyoge«v iha kÃraïam 4.024.005a na kartà kasya cit kaÓ cin niyoge cÃpi neÓvara÷ 4.024.005c svabhÃve vartate lokas tasya kÃla÷ parÃyaïam 4.024.006a na kÃla÷ kÃlam atyeti na kÃla÷ parihÅyate 4.024.006c svabhÃvaæ và samÃsÃdya na kaÓ cid ativartate 4.024.007a na kÃlasyÃsti bandhutvaæ na hetur na parÃkrama÷ 4.024.007c na mitraj¤Ãtisaæbandha÷ kÃraïaæ nÃtmano vaÓa÷ 4.024.008a kiæ tu kÃla parÅïÃmo dra«Âavya÷ sÃdhu paÓyatà 4.024.008c dharmaÓ cÃrthaÓ ca kÃmaÓ ca kÃlakramasamÃhitÃ÷ 4.024.009a ita÷ svÃæ prak­tiæ vÃlÅ gata÷ prÃpta÷ kriyÃphalam 4.024.009c dharmÃrthakÃmasaæyogai÷ pavitraæ plavageÓvara 4.024.010a svadharmasya ca saæyogÃj jitas tena mahÃtmanà 4.024.010c svarga÷ parig­hÅtaÓ ca prÃïÃn aparirak«atà 4.024.011a e«Ã vai niyati÷ Óre«Âhà yÃæ gato hariyÆthapa÷ 4.024.011c tad alaæ paritÃpena prÃptakÃlam upÃsyatÃm 4.024.012a vacanÃnte tu rÃmasya lak«maïa÷ paravÅrahà 4.024.012c avadat praÓritaæ vÃkyaæ sugrÅvaæ gatacetasaæ 4.024.013a kuru tvam asya sugrÅva pretakÃryam anantaram 4.024.013c tÃrÃÇgadÃbhyÃæ sahito vÃlino dahanaæ prati 4.024.014a samÃj¤Ãpaya këÂhÃni Óu«kÃïi ca bahÆni ca 4.024.014c candanÃni ca divyÃni vÃlisaæskÃrakÃraïÃt 4.024.015a samÃÓvÃsaya cainaæ tvam aÇgadaæ dÅnacetasaæ 4.024.015c mà bhÆr bÃliÓabuddhis tvaæ tvadadhÅnam idaæ puram 4.024.016a aÇgadas tv Ãnayen mÃlyaæ vastrÃïi vividhÃni ca 4.024.016c gh­taæ tailam atho gandhÃn yac cÃtra samanantaram 4.024.017a tvaæ tÃra ÓibikÃæ ÓÅghram ÃdÃyÃgaccha saæbhramÃt 4.024.017c tvarà guïavatÅ yuktà hy asmin kÃle viÓe«ata÷ 4.024.018a sajjÅbhavantu plavagÃ÷ ÓibikÃvÃhanocitÃ÷ 4.024.018c samarthà balinaÓ caiva nirhari«yanti vÃlinam 4.024.019a evam uktvà tu sugrÅvaæ sumitrÃnandavardhana÷ 4.024.019c tasthau bhrÃt­samÅpastho lak«maïa÷ paravÅrahà 4.024.020a lak«maïasya vaca÷ Órutvà tÃra÷ saæbhrÃntamÃnasa÷ 4.024.020c praviveÓa guhÃæ ÓÅghraæ ÓibikÃsaktamÃnasa÷ 4.024.021a ÃdÃya ÓibikÃæ tÃra÷ sa tu paryÃpayat puna÷ 4.024.021c vÃnarair uhyamÃnÃæ tÃæ ÓÆrair udvahanocitai÷ 4.024.022a tato vÃlinam udyamya sugrÅva÷ ÓibikÃæ tadà 4.024.022c Ãropayata vikroÓann aÇgadena sahaiva tu 4.024.023a Ãropya ÓibikÃæ caiva vÃlinaæ gatajÅvitam 4.024.023c alaækÃraiÓ ca vividhair mÃlyair vastraiÓ ca bhÆ«itam 4.024.024a Ãj¤Ãpayat tadà rÃjà sugrÅva÷ plavageÓvara÷ 4.024.024c aurdhvadehikam Ãryasya kriyatÃm anurÆpata÷ 4.024.025a viÓrÃïayanto ratnÃni vividhÃni bahÆni ca 4.024.025c agrata÷ plavagà yÃntu Óibikà tadanantaram 4.024.026a rÃj¤Ãm ­ddhiviÓe«Ã hi d­Óyante bhuvi yÃd­ÓÃ÷ 4.024.026c tÃd­Óaæ vÃlina÷ k«ipraæ prÃkurvann aurdhvadehikam 4.024.027a aÇgadam aprig­hyÃÓu tÃraprabh­tayas tathà 4.024.027c kroÓanta÷ prayayu÷ sarve vÃnarà hatabÃndhavÃ÷ 4.024.028a tÃrÃprabh­taya÷ sarvà vÃnaryo hatayÆthapÃ÷ 4.024.028c anujagmur hi bhartÃraæ kroÓantya÷ karuïasvanÃ÷ 4.024.029a tÃsÃæ ruditaÓabdena vÃnarÅïÃæ vanÃntare 4.024.029c vanÃni giraya÷ sarve vikroÓantÅva sarvata÷ 4.024.030a puline girinadyÃs tu vivikte jalasaæv­te 4.024.030c citÃæ cakru÷ subahavo vÃnarà vanacÃriïa÷ 4.024.031a avaropya tata÷ skandhÃc chibikÃæ vahanocitÃ÷ 4.024.031c tasthur ekÃntam ÃÓritya sarve ÓokasamanvitÃ÷ 4.024.032a tatas tÃrà patiæ d­«Âvà ÓibikÃtalaÓÃyinam 4.024.032c ÃropyÃÇke Óiras tasya vilalÃpa sudu÷khità 4.024.033a janaæ ca paÓyasÅmaæ tvaæ kasmÃc chokÃbhipŬitam 4.024.033c prah­«Âam iva te vaktraæ gatÃsor api mÃnada 4.024.033e astÃrkasamavarïaæ ca lak«yate jÅvato yathà 4.024.034a e«a tvÃæ rÃmarÆpeïa kÃla÷ kar«ati vÃnara 4.024.034c yena sma vidhavÃ÷ sarvÃ÷ k­tà eke«uïà raïe 4.024.035a imÃs tÃs tava rÃjendravÃnaryo vallabhÃ÷ sadà 4.024.035c pÃdair vik­«Âam adhvÃnam ÃgatÃ÷ kiæ na budhyase 4.024.036a tave«Âà nanu nÃmaità bhÃryÃÓ candranibhÃnanÃ÷ 4.024.036c idÃnÅæ nek«ase kasmÃt sugrÅvaæ plavageÓvaram 4.024.037a ete hi sacivà rÃjaæs tÃraprabh­tayas tava 4.024.037c puravÃsijanaÓ cÃyaæ parivÃryÃsate 'nagha 4.024.038a visarjayainÃn pravalÃn yathocitam ariædama 4.024.038c tata÷ krŬÃmahe sarvà vane«u madirotkaÂÃ÷ 4.024.039a evaæ vilapatÅæ tÃrÃæ patiÓokapariplutÃm 4.024.039c utthÃpayanti sma tadà vÃnarya÷ ÓokakarÓitÃ÷ 4.024.040a sugrÅveïa tata÷ sÃrdham aÇgada÷ pitaraæ rudan 4.024.040c citÃm ÃropayÃm Ãsa ÓokenÃbhihatendriya÷ 4.024.041a tato 'gniæ vidhivad dattvà so 'pasavyaæ cakÃra ha 4.024.041c pitaraæ dÅrgham adhvÃnaæ prasthitaæ vyÃkulendriya÷ 4.024.042a saæsk­tya vÃlinaæ te tu vidhipÆrvaæ plavaægamÃ÷ 4.024.042c Ãjagmur udakaæ kartuæ nadÅæ ÓÅtajalÃæ ÓubhÃm 4.024.043a tatas te sahitÃs tatra aÇgadaæ sthÃpya cÃgrata÷ 4.024.043c sugrÅvatÃrÃsahitÃ÷ si«icur vÃline jalam 4.024.044a sugrÅveïaiva dÅnena dÅno bhÆtvà mahÃbala÷ 4.024.044c samÃnaÓoka÷ kÃkutstha÷ pretakÃryÃïy akÃrayat 4.025.001a tata÷ ÓokÃbhisaætaptaæ sugrÅvaæ klinnavÃsanam 4.025.001c ÓÃkhÃm­gamahÃmÃtrÃ÷ parivÃryopatasthire 4.025.002a abhigamya mahÃbÃhuæ rÃmam akli«ÂakÃriïam 4.025.002c sthitÃ÷ präjalaya÷ sarve pitÃmaham ivar«aya÷ 4.025.003a tata÷ käcanaÓailÃbhas taruïÃrkanibhÃnana÷ 4.025.003c abravÅt präjalir vÃkyaæ hanumÃn mÃrutÃtmaja÷ 4.025.004a bhavatprasÃdÃt sugrÅva÷ pit­paitÃmahaæ mahat 4.025.004c vÃnarÃïÃæ sudu«prÃpaæ prÃpto rÃjyam idaæ prabho 4.025.005a bhavatà samanuj¤Ãta÷ praviÓya nagaraæ Óubham 4.025.005c saævidhÃsyati kÃryÃïi sarvÃïi sasuh­jjana÷ 4.025.006a snÃto 'yaæ vividhair gandhair au«adhaiÓ ca yathÃvidhi 4.025.006c arcayi«yati ratnaiÓ ca mÃlyaiÓ ca tvÃæ viÓe«ata÷ 4.025.007a imÃæ giriguhÃæ ramyÃm abhigantum ito 'rhasi 4.025.007c kuru«va svÃmi saæbandhaæ vÃnarÃn saæprahar«ayan 4.025.008a evam ukto hanumatà rÃghava÷ paravÅrahà 4.025.008c pratyuvÃca hanÆmantaæ buddhimÃn vÃkyakovida÷ 4.025.009a caturdaÓasamÃ÷ saumya grÃmaæ và yadi và puram 4.025.009c na pravek«yÃmi hanuman pitur nirdeÓapÃlaka÷ 4.025.010a susam­ddhÃæ guhÃæ divyÃæ sugrÅvo vÃnarar«abha÷ 4.025.010c pravi«Âo vidhivad vÅra÷ k«ipraæ rÃjye 'bhi«icyatÃm 4.025.011a evam uktvà hanÆmantaæ rÃma÷ sugrÅvam abravÅt 4.025.011c imam apy aÇgadaæ vÅra yauvarÃjye 'bhi«ecaya 4.025.012a pÆrvo 'yaæ vÃr«iko mÃsa÷ ÓrÃvaïa÷ salilÃgama÷ 4.025.012c prav­ttÃ÷ saumya catvÃro mÃsà vÃr«ikasaæj¤itÃ÷ 4.025.013a nÃyam udyogasamaya÷ praviÓa tvaæ purÅæ ÓubhÃm 4.025.013c asmin vatsyÃmy ahaæ saumya parvate sahalak«maïa÷ 4.025.014a iyaæ giriguhà ramyà viÓÃlà yuktamÃrutà 4.025.014c prabhÆtasalilà saumya prabhÆtakamalotpalà 4.025.015a kÃrtike samanuprÃpte tvaæ rÃvaïavadhe yata 4.025.015c e«a na÷ samaya÷ saumya praviÓa tvaæ svam Ãlayam 4.025.015e abhi«i¤casva rÃjye ca suh­da÷ saæprahar«aya 4.025.016a iti rÃmÃbhyanuj¤Ãta÷ sugrÅvo vÃnarar«abha÷ 4.025.016c praviveÓa purÅæ ramyÃæ ki«kindhÃæ vÃlipÃlitÃm 4.025.017a taæ vÃnarasahasrÃïi pravi«Âaæ vÃnareÓvaram 4.025.017c abhivÃdya prah­«ÂÃni sarvata÷ paryavÃrayan 4.025.018a tata÷ prak­taya÷ sarvà d­«Âvà harigaïeÓvaram 4.025.018c praïamya mÆrdhnà patità vasudhÃyÃæ samÃhitÃ÷ 4.025.019a sugrÅva÷ prak­tÅ÷ sarvÃ÷ saæbhëyotthÃpya vÅryavÃn 4.025.019c bhrÃtur anta÷puraæ saumyaæ praviveÓa mahÃbala÷ 4.025.020a praviÓya tv abhini«krÃntaæ sugrÅvaæ vÃnarar«abham 4.025.020c abhya«i¤canta suh­da÷ sahasrÃk«am ivÃmarÃ÷ 4.025.021a tasya pÃï¬uram ÃjahruÓ chatraæ hemapari«k­tam 4.025.021c Óukle ca bÃlavyajane hemadaï¬e yaÓaskare 4.025.022a tathà sarvÃïi ratnÃni sarvabÅjau«adhÃni ca 4.025.022c sak«ÅrÃïÃæ ca v­k«ÃïÃæ prarohÃn kusumÃni ca 4.025.023a ÓuklÃni caiva vastrÃïi Óvetaæ caivÃnulepanam 4.025.023c sugandhÅni ca mÃlyÃni sthalajÃny ambujÃni ca 4.025.024a candanÃni ca divyÃni gandhÃæÓ ca vividhÃn bahÆn 4.025.024c ak«ataæ jÃtarÆpaæ ca priyaÇgumadhusarpi«Å 4.025.025a dadhicarma ca vaiyÃghraæ vÃrÃhÅ cÃpy upÃnahau 4.025.025c samÃlambhanam ÃdÃya rocanÃæ samana÷ÓilÃm 4.025.025e Ãjagmus tatra mudità varÃ÷ kanyÃs tu «o¬aÓa 4.025.026a tatas te vÃnaraÓre«Âhaæ yathÃkÃlaæ yathÃvidhi 4.025.026c ratnair vastraiÓ ca bhak«yaiÓ ca to«ayitvà dvijar«abhÃn 4.025.027a tata÷ kuÓaparistÅrïaæ samiddhaæ jÃtavedasaæ 4.025.027c mantrapÆtena havi«Ã hutvà mantravido janÃ÷ 4.025.028a tato hemaprati«ÂhÃne varÃstaraïasaæv­te 4.025.028c prÃsÃdaÓikhare ramye citramÃlyopaÓobhite 4.025.029a prÃÇmukhaæ vividhiar mantrai÷ sthÃpayitvà varÃsane 4.025.029c nadÅnadebhya÷ saæh­tya tÅrthebhyaÓ ca samantata÷ 4.025.030a Ãh­tya ca samudrebhya÷ sarvebhyo vÃnarar«abhÃ÷ 4.025.030c apa÷ kanakakumbhe«u nidhÃya vimalÃ÷ ÓubhÃ÷ 4.025.031a Óubhair v­«abhaÓ­ÇgaiÓ ca kalaÓaiÓ cÃpi käcanai÷ 4.025.031c ÓÃstrad­«Âena vidhinà mahar«ivihitena ca 4.025.032a gajo gavÃk«o gavaya÷ Óarabho gandhamÃdana÷ 4.025.032c maindaÓ ca dvividaÓ caiva hanÆmä jÃmbavÃn nala÷ 4.025.033a abhya«i¤canta sugrÅvaæ prasannena sugandhinà 4.025.033c salilena sahasrÃk«aæ vasavo vÃsavaæ yathà 4.025.034a abhi«ikte tu sugrÅve sarve vÃnarapuægavÃ÷ 4.025.034c pracukruÓur mahÃtmÃno h­«ÂÃs tatra sahasraÓa÷ 4.025.035a rÃmasya tu vaca÷ kurvan sugrÅvo haripuægava÷ 4.025.035c aÇgadaæ saæpari«vajya yauvarÃjye 'bhi«ecayat 4.025.036a aÇgade cÃbhi«ikte tu sÃnukroÓÃ÷ plavaægamÃ÷ 4.025.036c sÃdhu sÃdhv iti sugrÅvaæ mahÃtmÃno 'bhyapÆjayan 4.025.037a h­«Âapu«ÂajanÃkÅrïà patÃkÃdhvajaÓobhità 4.025.037c babhÆva nagarÅ ramyà k«ikindhà girigahvare 4.025.038a nivedya rÃmÃya tadà mahÃtmane; mahÃbhi«ekaæ kapivÃhinÅpati÷ 4.025.038c rumÃæ ca bhÃryÃæ pratilabhya vÅryavÃn; avÃpa rÃjyaæ tridaÓÃdhipo yathà 4.026.001a abhi«ikte tu sugrÅve pravi«Âe vÃnare guhÃm 4.026.001c ÃjagÃma saha bhrÃtrà rÃma÷ prasravaïaæ girim 4.026.002a ÓÃrdÆlam­gasaæghu«Âaæ siæhair bhÅmaravair v­tam 4.026.002c nÃnÃgulmalatÃgƬhaæ bahupÃdapasaækulam 4.026.003a ­k«avÃnaragopucchair mÃrjÃraiÓ ca ni«evitam 4.026.003c megharÃÓinibhaæ Óailaæ nityaæ ÓucijalÃÓrayam 4.026.004a tasya Óailasya Óikhare mahatÅm ÃyatÃæ guhÃm 4.026.004c pratyag­hïata vÃsÃrthaæ rÃma÷ saumitriïà saha 4.026.005a avasat tatra dharmÃtmà rÃghava÷ sahalak«maïa÷ 4.026.005c bahud­ÓyadarÅku¤je tasmin prasravaïe girau 4.026.006a susukhe 'pi bahudravye tasmin hi dharaïÅdhare 4.026.006c vasatas tasya rÃmasya ratir alpÃpi nÃbhavat 4.026.006e h­tÃæ hi bhÃryÃæ smarata÷ prÃïebhyo 'pi garÅyasÅm 4.026.007a udayÃbhyuditaæ d­«Âvà ÓaÓÃÇkaæ ca viÓe«ata÷ 4.026.007c ÃviveÓa na taæ nidrà niÓÃsu Óayanaæ gatam 4.026.008a tat samutthena Óokena bëpopahatacetasaæ 4.026.008c taæ ÓocamÃnaæ kÃkutsthaæ nityaæ ÓokaparÃyaïam 4.026.008e tulyadu÷kho 'bravÅd bhrÃtà lak«maïo 'nunayan vaca÷ 4.026.009a alaæ vÅra vyathÃæ gatvà na tvaæ Óocitum arhasi 4.026.009c Óocato hy avasÅdanti sarvÃrthà viditaæ hi te 4.026.010a bhavÃn kriyÃparo loke bhavÃn devaparÃyaïa÷ 4.026.010c Ãstiko dharmaÓÅlaÓ ca vyavasÃyÅ ca rÃghava 4.026.011a na hy avyavasita÷ Óatruæ rÃk«asaæ taæ viÓe«ata÷ 4.026.011c samarthas tvaæ raïe hantuæ vikramair jihmakÃriïam 4.026.012a samunmÆlaya Óokaæ tvaæ vyavasÃyaæ sthiraæ kuru 4.026.012c tata÷ saparivÃraæ taæ nirmÆlaæ kuru rÃk«asaæ 4.026.013a p­thivÅm api kÃkutstha sasÃgaravanÃcalÃm 4.026.013c parivartayituæ Óakta÷ kim aÇga puna rÃvaïam 4.026.014a ahaæ tu khalu te vÅryaæ prasuptaæ pratibodhaye 4.026.014c dÅptair Ãhutibhi÷ kÃle bhasmac channam ivÃnalam 4.026.015a lak«maïasya tu tad vÃkyaæ pratipÆjya hitaæ Óubham 4.026.015c rÃghava÷ suh­daæ snigdham idaæ vacanam abravÅt 4.026.016a vÃcyaæ yad anuraktena snigdhena ca hitena ca 4.026.016c satyavikrama yuktena tad uktaæ lak«maïa tvayà 4.026.017a e«a Óoka÷ parityakta÷ sarvakÃryÃvasÃdaka÷ 4.026.017c vikrame«v apratihataæ teja÷ protsÃhayÃmy aham 4.026.018a ÓaratkÃlaæ pratÅk«e 'ham iyaæ prÃv­¬ upasthità 4.026.018c tata÷ sarëÂraæ sagaïaæ rÃk«asaæ taæ nihanmy aham 4.026.019a tasya tadvacanaæ Órutvà h­«Âo rÃmasya lak«maïa÷ 4.026.019c punar evÃbravÅd vÃkyaæ saumitrir mitranandana÷ 4.026.020a etat te sad­Óaæ vÃkyam uktaæ Óatrunibarhaïa 4.026.020c idÃnÅm asi kÃkutstha prak­tiæ svÃm upÃgata÷ 4.026.021a vij¤Ãya hy Ãtmano vÅryaæ tathyaæ bhavitum arhasi 4.026.021c etat sad­Óam uktaæ te ÓrutasyÃbhijanasya ca 4.026.022a tasmÃt puru«aÓÃrdÆla cintaya¤ Óatrunigraham 4.026.022c var«ÃrÃtram anuprÃptam atikrÃmaya rÃghava 4.026.023a niyamya kopaæ pratipÃlyatÃæ Óarat; k«amasva mÃsÃæÓ caturo mayà saha 4.026.023c vasÃcale 'smin m­garÃjasevite; saævardhaya¤ Óatruvadhe samudyata÷ 4.027.001a sa tadà vÃlinaæ hatvà sugrÅvam abhi«icya ca 4.027.001c vasan mÃlyavata÷ p­«Âe rÃmo lak«maïam abravÅt 4.027.002a ayaæ sa kÃla÷ saæprÃpta÷ samayo 'dya jalÃgama÷ 4.027.002c saæpaÓya tvaæ nabho meghai÷ saæv­taæ girisaænibhai÷ 4.027.003a nava mÃsa dh­taæ garbhaæ bhÃskÃrasya gabhastibhi÷ 4.027.003c pÅtvà rasaæ samudrÃïÃæ dyau÷ prasÆte rasÃyanam 4.027.004a Óakyam ambaram Ãruhya meghasopÃnapaÇktibhi÷ 4.027.004c kuÂajÃrjunamÃlÃbhir alaækartuæ divÃkaram 4.027.005a saædhyÃrÃgotthitais tÃmrair ante«v adhikapÃï¬urai÷ 4.027.005c snigdhair abhrapaÂacchadair baddhavraïam ivÃmbaram 4.027.006a mandamÃrutani÷ÓvÃsaæ saædhyÃcandanara¤jitam 4.027.006c ÃpÃï¬ujaladaæ bhÃti kÃmÃturam ivÃmbaram 4.027.007a e«Ã dharmaparikli«Âà navavÃripariplutà 4.027.007c sÅteva Óokasaætaptà mahÅ bëpaæ vimu¤cati 4.027.008a meghodaravinirmuktÃ÷ kahlÃrasukhaÓÅtalÃ÷ 4.027.008c Óakyam a¤jalibhi÷ pÃtuæ vÃtÃ÷ ketakigandhina÷ 4.027.009a e«a phullÃrjuna÷ Óaila÷ ketakair adhivÃsita÷ 4.027.009c sugrÅva iva ÓÃntÃrir dhÃrÃbhir abhi«icyate 4.027.010a meghak­«ïÃjinadharà dhÃrÃyaj¤opavÅtina÷ 4.027.010c mÃrutÃpÆritaguhÃ÷ prÃdhÅtà iva parvatÃ÷ 4.027.011a kaÓÃbhir iva haimÅbhir vidyudbhir iva tìitam 4.027.011c anta÷stanitanirgho«aæ savedanam ivÃmbaram 4.027.012a nÅlameghÃÓrità vidyut sphurantÅ pratibhÃti me 4.027.012c sphurantÅ rÃvaïasyÃÇke vaidehÅva tapasvinÅ 4.027.013a imÃs tà manmathavatÃæ hitÃ÷ pratihatà diÓa÷ 4.027.013c anuliptà iva ghanair na«ÂagrahaniÓÃkarÃ÷ 4.027.014a kva cid bëpÃbhisaæruddhÃn var«ÃgamasamutsukÃn 4.027.014c kuÂajÃn paÓya saumitre pu«ÂitÃn girisÃnu«u 4.027.014e mama ÓokÃbhibhÆtasya kÃmasaædÅpanÃn sthitÃn 4.027.015a raja÷ praÓÃntaæ sahimo 'dya vÃyur; nidÃghado«aprasarÃ÷ praÓÃntÃ÷ 4.027.015c sthità hi yÃtrà vasudhÃdhipÃnÃæ; pravÃsino yÃnti narÃ÷ svadeÓÃn 4.027.016a saæprasthità mÃnasavÃsalubdhÃ÷; priyÃnvitÃ÷ saæprati cakravÃka÷ 4.027.016c abhÅk«ïavar«odakavik«ate«u; yÃnÃni mÃrge«u na saæpatanti 4.027.017a kva cit prakÃÓaæ kva cid aprakÃÓaæ; nabha÷ prakÅrïÃmbudharaæ vibhÃti 4.027.017c kva cit kva cit parvatasaæniruddhaæ; rÆpaæ yathà ÓÃntamahÃrïavasya 4.027.018a vyÃmiÓritaæ sarjakadambapu«pair; navaæ jalaæ parvatadhÃtutÃmram 4.027.018c mayÆrakekÃbhir anuprayÃtaæ; ÓailÃpagÃ÷ ÓÅghrataraæ vahanti 4.027.019a rasÃkulaæ «aÂpadasaænikÃÓaæ; prabhujyate jambuphalaæ prakÃmam 4.027.019c anekavarïaæ pavanÃvadhÆtaæ; bhÆmau pataty Ãmraphalaæ vipakvam 4.027.020a vidyutpatÃkÃ÷ sabalÃka mÃlÃ÷; ÓailendrakÆÂÃk­tisaænikÃÓÃ÷ 4.027.020c garjanti meghÃ÷ samudÅrïanÃdÃ; mattagajendrà iva saæyugastha÷ 4.027.021a meghÃbhikÃmÅ parisaæpatantÅ; saæmodità bhÃti balÃkapaÇkti÷ 4.027.021c vÃtÃvadhÆtà varapauï¬arÅkÅ; lambeva mÃlà racitÃmbarasya 4.027.022a nidrà Óanai÷ keÓavam abhyupaiti; drutaæ nadÅ sÃgaram abhyupaiti 4.027.022c h­«Âà balÃkà ghanam abhyupaiti; kÃntà sakÃmà priyam abhyupaiti 4.027.023a jÃtà vanÃntÃ÷ Óikhisupran­ttÃ; jÃtÃ÷ kadambÃ÷ sakadambaÓÃkhÃ÷ 4.027.023c jÃtà v­«Ã go«u samÃnakÃmÃ; jÃtà mahÅ sasyavanÃbhirÃmà 4.027.024a vahanti var«anti nadanti bhÃnti; dhyÃyanti n­tyanti samÃÓvasanti 4.027.024c nadyo ghanà mattagajà vanÃntÃ÷; priyÃvinÅhÃ÷ Óikhina÷ plavaægÃ÷ 4.027.025a prahar«itÃ÷ ketakapu«pagandham; ÃghrÃya h­«Âà vananirjhare«u 4.027.025c prapÃta ÓabdÃkulità gajendrÃ÷; sÃrdhaæ mayÆrai÷ samadà nadanti 4.027.026a dhÃrÃnipÃtair abhihanyamÃnÃ÷; kadambaÓÃkhÃsu vilambamÃnÃ÷ 4.027.026c k«aïÃrjitaæ pu«parasÃvagìhaæ; Óanair madaæ «aÂcaraïÃs tyajanti 4.027.027a aÇgÃracÆrïotkarasaænikÃÓai÷; phalai÷ suparyÃpta rasai÷ sam­ddhai÷ 4.027.027c jambÆdrumÃïÃæ pravibhÃnti ÓÃkhÃ; nilÅyamÃnà iva «aÂpadaughai÷ 4.027.028a ta¬itpatÃkÃbhir alaæk­tÃnÃm; udÅrïagambhÅramahÃravÃïÃm 4.027.028c vibhÃnti rÆpÃïi balÃhakÃnÃæ; raïodyatÃnÃm iva vÃraïÃnÃm 4.027.029a mÃrgÃnuga÷ ÓailavanÃnusÃrÅ; saæprasthito megharavaæ niÓamya 4.027.029c yuddhÃbhikÃma÷ pratinÃgaÓaÇkÅ; matto gajendra÷ pratisaæniv­tta÷ 4.027.030a muktÃsakÃÓaæ salilaæ patad vai; sunirmalaæ patrapuÂe«u lagnam 4.027.030c h­«Âà vivarïacchadanà vihaægÃ÷; surendradattaæ t­«itÃ÷ pibanti 4.027.031a nÅle«u nÅlà navavÃripÆrïÃ; meghe«u meghÃ÷ pravibhÃnti saktÃ÷ 4.027.031c davÃgnidagdhe«u davÃgnidagdhÃ÷; Óaile«u Óailà iva baddhamÆlÃ÷ 4.027.032a mattà gajendrà mudità gavendrÃ; vane«u viÓrÃntatarà m­gendrÃ÷ 4.027.032c ramyà nagendrà nibh­tà nagendrÃ÷; prakrŬito vÃridharai÷ surendra÷ 4.027.033a v­ttà yÃtrà narendrÃïÃæ senà pratinivartate 4.027.033c vairÃïi caiva mÃrgÃÓ ca salilena samÅk­tÃ÷ 4.027.034a mÃsi prau«Âhapade brahma brÃhmaïÃnÃæ vivak«atÃm 4.027.034c ayam adhyÃyasamaya÷ sÃmagÃnÃm upasthita÷ 4.027.035a niv­ttakarmÃyatano nÆnaæ saæcitasaæcaya÷ 4.027.035c ëìhÅm abhyupagato bharata÷ ko«akÃdhipa÷ 4.027.036a nÆnam ÃpÆryamÃïÃyÃ÷ sarayvà vadhate raya÷ 4.027.036c mÃæ samÅk«ya samÃyÃntam ayodhyÃyà iva svana÷ 4.027.037a imÃ÷ sphÅtaguïà var«Ã÷ sugrÅva÷ sukham aÓnute 4.027.037c vijitÃri÷ sadÃraÓ ca rÃjye mahati ca sthita÷ 4.027.038a ahaæ tu h­tadÃraÓ ca rÃjyÃc ca mahataÓ cyuta÷ 4.027.038c nadÅkÆlam iva klinnam avasÅdÃmi lak«maïa 4.027.039a ÓokaÓ ca mama vistÅrïo var«ÃÓ ca bh­ÓadurgamÃ÷ 4.027.039c rÃvaïaÓ ca mahä Óatrur apÃraæ pratibhÃti me 4.027.040a ayÃtrÃæ caiva d­«ÂvemÃæ mÃrgÃæÓ ca bh­ÓadurgamÃn 4.027.040c praïate caiva sugrÅve na mayà kiæ cid Åritam 4.027.041a api cÃtiparikli«Âaæ cirÃd dÃrai÷ samÃgatam 4.027.041c ÃtmakÃryagarÅyastvÃd vaktuæ necchÃmi vÃnaram 4.027.042a svayam eva hi viÓramya j¤Ãtvà kÃlam upÃgatam 4.027.042c upakÃraæ ca sugrÅvo vetsyate nÃtra saæÓaya÷ 4.027.043a tasmÃt kÃlapratÅk«o 'haæ sthito 'smi Óubhalak«aïa 4.027.043c sugrÅvasya nadÅnÃæ ca prasÃdam anupÃlayan 4.027.044a upakÃreïa vÅro hi pratikÃreïa yujyate 4.027.044c ak­taj¤o 'pratik­to hanti sattvavatÃæ mana÷ 4.027.045a athaivam ukta÷ praïidhÃya lak«maïa÷; k­täjalis tat pratipÆjya bhëitam 4.027.045c uvÃca rÃmaæ svabhirÃma darÓanaæ; pradarÓayan darÓanam Ãtmana÷ Óubham 4.027.046a yathoktam etat tava sarvam Åpsitaæ; narendra kartà nacirÃd dharÅÓvara÷ 4.027.046c ÓaratpratÅk«a÷ k«amatÃm imaæ bhavä; jalaprapÃtaæ ripunigrahe dh­ta÷ 4.028.001a samÅk«ya vimalaæ vyoma gatavidyudbalÃhakam 4.028.001c sÃrasÃravasaæghu«Âaæ ramyajyotsnÃnulepanam 4.028.002a sam­ddhÃrthaæ ca sugrÅvaæ mandadharmÃrthasaægraham 4.028.002c atyartham asatÃæ mÃrgam ekÃntagatamÃnasaæ 4.028.003a niv­ttakÃryaæ siddhÃrthaæ pramadÃbhirataæ sadà 4.028.003c prÃptavantam abhipretÃn sarvÃn eva manorathÃn 4.028.004a svÃæ ca pÃtnÅm abhipretÃæ tÃrÃæ cÃpi samÅpsitÃm 4.028.004c viharantam ahorÃtraæ k­tÃrthaæ vigatajvalam 4.028.005a krŬantam iva deveÓaæ nandane 'psarasÃæ gaïai÷ 4.028.005c mantri«u nyastakÃryaæ ca mantriïÃm anavek«akam 4.028.006a utsannarÃjyasaædeÓaæ kÃmav­ttam avasthitam 4.028.006c niÓcitÃrtho 'rthatattvaj¤a÷ kÃladharmaviÓe«avit 4.028.007a prasÃdya vÃkyair madhurair hetumadbhir manoramai÷ 4.028.007c vÃkyavid vÃkyatattvaj¤aæ harÅÓaæ mÃrutÃtmaja÷ 4.028.008a hitaæ tathyaæ ca pathyaæ ca sÃmadharmÃrthanÅtimat 4.028.008c praïayaprÅtisaæyuktaæ viÓvÃsak­taniÓcayam 4.028.008e harÅÓvaram upÃgamya hanumÃn vÃkyam abravÅt 4.028.009a rÃjyaæ prÃptaæ yaÓaÓ caiva kaulÅ ÓrÅr abhivarthità 4.028.009c mitrÃïÃæ saægraha÷ Óe«as tad bhavÃn kartum arhati 4.028.010a yo hi mitre«u kÃlaj¤a÷ satataæ sÃdhu vartate 4.028.010c tasya rÃjyaæ ca kÅrtiÓ ca pratÃpaÓ cÃbhivardhate 4.028.011a yasya koÓaÓ ca daï¬aÓ ca mitrÃïy Ãtmà ca bhÆmipa 4.028.011c samavetÃni sarvÃïi sa rÃjyaæ mahad aÓnute 4.028.012a tad bhavÃn v­ttasaæpanna÷ sthita÷ pathi niratyaye 4.028.012c mitrÃrtham abhinÅtÃrthaæ yathÃvat kartum arhati 4.028.013a yas tu kÃlavyatÅte«u mitrakÃrye«u vartate 4.028.013c sa k­tvà mahato 'py arthÃn na mitrÃrthena yujyate 4.028.014a kriyatÃæ rÃghavasyaitad vaidehyÃ÷ parimÃrgaïam 4.028.014c tad idaæ vÅra kÃryaæ te kÃlÃtÅtam ariædama 4.028.015a na ca kÃlam atÅtaæ te nivedayati kÃlavit 4.028.015c tvaramÃïo 'pi san prÃj¤as tava rÃjan vaÓÃnuga÷ 4.028.016a kulasya ketu÷ sphÅtasya dÅrghabandhuÓ ca rÃghava÷ 4.028.016c aprameyaprabhÃvaÓ ca svayaæ cÃpratimo guïai÷ 4.028.017a tasya tvaæ kuru vai kÃryaæ pÆrvaæ tena k­taæ tava 4.028.017c harÅÓvara hariÓre«ÂhÃn Ãj¤Ãpayitum arhasi 4.028.018a na hi tÃvad bhavet kÃlo vyatÅtaÓ codanÃd ­te 4.028.018c coditasya hi kÃryasya bhavet kÃlavyatikrama÷ 4.028.019a akartur api kÃryasya bhavÃn kartà harÅÓvara 4.028.019c kiæ puna÷ pratikartus te rÃjyena ca dhanena ca 4.028.020a ÓaktimÃn asi vikrÃnto vÃnarar«ka gaïeÓvara 4.028.020c kartuæ dÃÓarathe÷ prÅtim Ãj¤ÃyÃæ kiæ nu sajjase 4.028.021a kÃmaæ khalu Óarair Óakta÷ surÃsuramahoragÃn 4.028.021c vaÓe dÃÓarathi÷ kartuæ tvatpratij¤Ãæ tu kÃÇk«ate 4.028.022a prÃïatyÃgÃviÓaÇkena k­taæ tena tava priyam 4.028.022c tasya mÃrgÃma vaidehÅæ p­thivyÃm api cÃmbare 4.028.023a na devà na ca gandharvà nÃsurà na marudgaïÃ÷ 4.028.023c na ca yak«Ã bhayaæ tasya kuryu÷ kim uta rÃk«asÃ÷ 4.028.024a tad evaæ Óaktiyuktasya pÆrvaæ priyak­tas tathà 4.028.024c rÃmasyÃrhasi piÇgeÓa kartuæ sarvÃtmanà priyam 4.028.025a nÃdhastÃd avanau nÃpsu gatir nopari cÃmbare 4.028.025c kasya cit sajjate 'smÃkaæ kapÅÓvara tavÃj¤ayà 4.028.026a tad Ãj¤Ãpaya ka÷ kiæ te k­te vasatu kutra cit 4.028.026c harayo hy apradh­«yÃs te santi koÂyagrato 'nagha 4.028.027a tasya tadvacanaæ Órutvà kÃle sÃdhuniveditam 4.028.027c sugrÅva÷ sattvasaæpannaÓ cakÃra matim uttamÃm 4.028.028a sa saædideÓÃbhimataæ nÅlaæ nityak­todyamam 4.028.028c dik«u sarvÃsu sarve«Ãæ sainyÃnÃm upasaægrahe 4.028.029a yathà senà samagrà me yÆthapÃlÃÓ ca sarvaÓa÷ 4.028.029c samÃgacchanty asaægena senÃgrÃïi tathà kuru 4.028.030a ye tv antapÃlÃ÷ plavagÃ÷ ÓÅghragà vyavasÃyina÷ 4.028.030c samÃnayantu te sainyaæ tvaritÃ÷ ÓÃsanÃn mama 4.028.030e svayaæ cÃnantaraæ sainyaæ bhavÃn evÃnupaÓyatu 4.028.031a tripa¤carÃtrÃd Ærdhvaæ ya÷ prÃpnuyÃn neha vÃnara÷ 4.028.031c tasya prÃïÃntiko daï¬o nÃtra kÃryà vicÃraïà 4.028.032a harÅæÓ ca v­ddhÃn upayÃtu sÃÇgado; bhavÃn mamÃj¤Ãm adhik­tya niÓcitÃm 4.028.032c iti vyavasthÃæ haripuægaveÓvaro; vidhÃya veÓma praviveÓa vÅryavÃn 4.029.001a guhÃæ pravi«Âe sugrÅve vimukte gagane ghanai÷ 4.029.001c var«arÃtro«ito rÃma÷ kÃmaÓokÃbhipŬita÷ 4.029.002a pÃï¬uraæ gaganaæ d­«Âvà vimalaæ candramaï¬alam 4.029.002c ÓÃradÅæ rajanÅæ caiva d­«Âvà jyotsnÃnulepanÃm 4.029.003a kÃmav­ttaæ ca sugrÅvaæ na«ÂÃæ ca janakÃtmajÃm 4.029.003c buddhvà kÃlam atÅtaæ ca mumoha paramÃtura÷ 4.029.004a sa tu saæj¤Ãm upÃgamya muhÆrtÃn matimÃn puna÷ 4.029.004c mana÷sthÃm api vaidehÅæ cintayÃm Ãsa rÃghava÷ 4.029.005a ÃsÅna÷ parvatasyÃgre hemadhÃtuvibhÆ«ite 4.029.005c ÓÃradaæ gaganaæ d­«Âva jagÃma manasà priyÃm 4.029.006a d­«Âvà ca vimalaæ vyoma gatavidyudbalÃhakam 4.029.006c sÃrasÃravasaæghu«Âaæ vilalÃpÃrtayà girà 4.029.007a sÃrasÃravasaænÃdai÷ sÃrasÃravanÃdinÅ 4.029.007c yÃÓrame ramate bÃlà sÃdya me ramate katham 4.029.008a pu«pitÃæÓ cÃsanÃn d­«Âvà käcanÃn iva nirmalÃn 4.029.008c kathaæ sa ramate bÃlà paÓyantÅ mÃm apaÓyatÅ 4.029.009a yà purà kalahaæsÃnÃæ svareïa kalabhëiïÅ 4.029.009c budhyate cÃrusarvÃÇgÅ sÃdya me budhyate katham 4.029.010a ni÷svanaæ cakravÃkÃnÃæ niÓamya sahacÃriïÃm 4.029.010c puï¬arÅkaviÓÃlÃk«Å katham e«Ã bhavi«yati 4.029.011a sarÃæsi sarito vÃpÅ÷ kÃnanÃni vanÃni ca 4.029.011c tÃæ vinà m­gaÓÃvÃk«Åæ caran nÃdya sukhaæ labhe 4.029.012a api tÃæ madviyogÃc ca saukumÃryÃc ca bhÃminÅm 4.029.012c na dÆraæ pŬayet kÃma÷ Óaradguïanirantara÷ 4.029.013a evamÃdi naraÓre«Âho vilalÃpa n­pÃtmaja÷ 4.029.013c vihaæga iva sÃraÇga÷ salilaæ tridaÓeÓvarÃt 4.029.014a tataÓ ca¤cÆrya ramye«u phalÃrthÅ girisÃnu«u 4.029.014c dadarÓa paryupÃv­tto lak«mÅvÃæl lak«maïo 'grajam 4.029.015a taæ cintayà du÷sahayà parÅtaæ; visaæj¤am ekaæ vijane manasvÅ 4.029.015c bhrÃtur vi«ÃdÃt paritÃpadÅna÷; samÅk«ya saumitrir uvÃca rÃmam 4.029.016a kim Ãrya kÃmasya vaÓaægatena; kim Ãtmapauru«yaparÃbhavena 4.029.016c ayaæ sadà saæh­iyate samÃdhi÷; kim atra yogena nivartitena 4.029.017a kriyÃbhiyogaæ manasa÷ prasÃdaæ; samÃdhiyogÃnugataæ ca kÃlam 4.029.017c sahÃyasÃmarthyam adÅnasattva; svakarmahetuæ ca kuru«va hetum 4.029.018a na jÃnakÅ mÃnavavaæÓanÃtha; tvayà sanÃthà sulabhà pareïa 4.029.018c na cÃgnicƬÃæ jvalitÃm upetya; na dahyate vÅravarÃrha kaÓ cit 4.029.019a salak«maïaæ lak«maïam apradh­«yaæ; svabhÃvajaæ vÃkyam uvÃca rÃma÷ 4.029.019c hitaæ ca pathyaæ ca nayaprasaktaæ; sasÃmadharmÃrthasamÃhitaæ ca 4.029.020a ni÷saæÓayaæ kÃryam avek«itavyaæ; kriyÃviÓe«o hy anuvartitavya÷ 4.029.020c nanu prav­ttasya durÃsadasya; kumÃrakÃryasya phalaæ na cintyam 4.029.021a atha padmapalÃÓÃk«Åæ maithilÅm anucintayan 4.029.021c uvÃca lak«maïaæ rÃmo mukhena pariÓu«yatà 4.029.022a tarpayitvà sahasrÃk«a÷ salilena vasuædharÃm 4.029.022c nirvartayitvà sasyÃni k­takarmà vyavasthita÷ 4.029.023a snigdhagambhÅranirgho«Ã÷ ÓailadrumapurogamÃ÷ 4.029.023c vis­jya salilaæ meghÃ÷ pariÓrÃntà n­pÃtmaja 4.029.024a nÅlotpaladalaÓyÃma÷ ÓyÃmÅk­tvà diÓo daÓa 4.029.024c vimadà iva mÃtaÇgÃ÷ ÓÃntavegÃ÷ payodharÃ÷ 4.029.025a jalagarbhà mahÃvegÃ÷ kuÂajÃrjunagandhina÷ 4.029.025c caritvà viratÃ÷ saumya v­«ÂivÃtÃ÷ samudyatÃ÷ 4.029.026a ghanÃnÃæ vÃraïÃnÃæ ca mayÆrÃïÃæ ca lak«maïa 4.029.026c nÃda÷ prasravaïÃnÃæ ca praÓÃnta÷ sahasÃnagha 4.029.027a abhiv­«Âà mahÃmeghair nirmalÃÓ citrasÃnava÷ 4.029.027c anuliptà ivÃbhÃnti girayaÓ candraraÓmibhi÷ 4.029.028a darÓayanti Óarannadya÷ pulinÃni Óanai÷ Óanai÷ 4.029.028c navasaægamasavrŬà jaghanÃnÅva yo«ita÷ 4.029.029a prasannasalilÃ÷ saumya kurarÅbhir vinÃditÃ÷ 4.029.029c cakravÃkagaïÃkÅrïà vibhÃnti salilÃÓayÃ÷ 4.029.030a anyonyabaddhavairÃïÃæ jigÅ«ÆïÃæ n­pÃtmaja 4.029.030c udyogasamaya÷ saumya pÃrthivÃnÃm upasthita÷ 4.029.031a iyaæ sà prathamà yÃtrà pÃrthivÃnÃæ n­pÃtmaja 4.029.031c na ca paÓyÃmi sugrÅvam udyogaæ và tathÃvidham 4.029.032a catvÃro vÃr«ikà mÃsà gatà var«aÓatopamÃ÷ 4.029.032c mama ÓokÃbhitaptasya saumya sÅtÃm apaÓyata÷ 4.029.033a priyÃvihÅne du÷khÃrte h­tarÃjye vivÃsite 4.029.033c k­pÃæ na kurute rÃjà sugrÅvo mayi lak«maïa 4.029.034a anÃtho h­tarÃjyo 'yaæ rÃvaïena ca dhar«ita÷ 4.029.034c dÅno dÆrag­ha÷ kÃmÅ mÃæ caiva Óaraïaæ gata÷ 4.029.035a ity etai÷ kÃraïai÷ saumya sugrÅvasya durÃtmana÷ 4.029.035c ahaæ vÃnararÃjasya paribhÆta÷ paraætapa 4.029.036a sa kÃlaæ parisaækhyÃya sÅtÃyÃ÷ parimÃrgaïe 4.029.036c k­tÃrtha÷ samayaæ k­tvà durmatir nÃvabudhyate 4.029.037a tvaæ praviÓya ca ki«kindhÃæ brÆhi vÃnarapuægavam 4.029.037c mÆrkhaæ grÃmya sukhe saktaæ sugrÅvaæ vacanÃn mama 4.029.038a arthinÃm upapannÃnÃæ pÆrvaæ cÃpy upakÃriïÃm 4.029.038c ÃÓÃæ saæÓrutya yo hanti sa loke puru«Ãdhama÷ 4.029.039a Óubhaæ và yadi và pÃpaæ yo hi vÃkyam udÅritam 4.029.039c satyena parig­hïÃti sa vÅra÷ puru«ottama÷ 4.029.040a k­tÃrthà hy ak­tÃrthÃnÃæ mitrÃïÃæ na bhavanti ye 4.029.040c tÃn m­tÃn api kravyÃda÷ k­taghnÃn nopabhu¤jate 4.029.041a nÆnaæ käcanap­«Âhasya vik­«Âasya mayà raïe 4.029.041c dra«Âum icchanti cÃpasya rÆpaæ vidyudgaïopamam 4.029.042a ghoraæ jyÃtalanirgho«aæ kruddhasya mama saæyuge 4.029.042c nirgho«am iva vajrasya puna÷ saæÓrotum icchati 4.029.043a kÃmam evaæ gate 'py asya parij¤Ãte parÃkrame 4.029.043c tvatsahÃyasya me vÅra na cintà syÃn n­pÃtmaja 4.029.044a yadartham ayam Ãrambha÷ k­ta÷ parapuraæjaya 4.029.044c samayaæ nÃbhijÃnÃti k­tÃrtha÷ plavageÓvara÷ 4.029.045a var«ÃsamayakÃlaæ tu pratij¤Ãya harÅÓvara÷ 4.029.045c vyatÅtÃæÓ caturo mÃsÃn viharan nÃvabudhyate 4.029.046a sÃmÃtyapari«at krŬan pÃnam evopasevate 4.029.046c ÓokadÅne«u nÃsmÃsu sugrÅva÷ kurute dayÃm 4.029.047a ucyatÃæ gaccha sugrÅvas tvayà vatsa mahÃbala 4.029.047c mama ro«asya yadrÆpaæ brÆyÃÓ cainam idaæ vaca÷ 4.029.048a na ca saækucita÷ panthà yena vÃlÅ hato gata÷ 4.029.048c samaye ti«Âha sugrÅvamà vÃlipatham anvagÃ÷ 4.029.049a eka eva raïe vÃlÅ Óareïa nihato mayà 4.029.049c tvÃæ tu satyÃd atikrÃntaæ hani«yÃmi sabÃndhavam 4.029.050a tad evaæ vihite kÃrye yad dhitaæ puru«ar«abha 4.029.050c tat tad brÆhi naraÓre«Âha tvara kÃlavyatikrama÷ 4.029.051a kuru«va satyaæ mayi vÃnareÓvara; pratiÓrutaæ dharmam avek«ya ÓÃÓvatam 4.029.051c mà vÃlinaæ pretya gato yamak«ayaæ; tvam adya paÓyer mama coditai÷ Óarai÷ 4.029.052a sa pÆrvajaæ tÅvraviv­ddhakopaæ; lÃlapyamÃnaæ prasamÅk«ya dÅnam 4.029.052c cakÃra tÅvrÃæ matim ugratejÃ; harÅÓvaramÃnavavaæÓanÃtha÷ 4.030.001a sa kÃminaæ dÅnam adÅnasattva÷; ÓokÃbhipannaæ samudÅrïakopam 4.030.001c narendrasÆnur naradevaputraæ; rÃmÃnuja÷ pÆrvajam ity uvÃca 4.030.002a na vÃnara÷ sthÃsyati sÃdhuv­tte; na maæsyate kÃryaphalÃnu«aÇgÃn 4.030.002c na bhak«yate vÃnararÃjyalak«mÅæ; tathà hi nÃbhikramate 'sya buddhi÷ 4.030.003a matik«ayÃd grÃmyasukhe«u saktas; tava prasÃdÃpratikÃrabuddhi÷ 4.030.003c hato 'grajaæ paÓyatu vÃlinaæ sa; na rÃjyam evaæ viguïasya deyam 4.030.004a na dhÃraye kopam udÅrïavegaæ; nihanmi sugrÅvam asatyam adya 4.030.004c haripravÅrai÷ saha vÃliputro; narendrapatnyà vicayaæ karotu 4.030.005a tam ÃttabÃïÃsanam utpatantaæ; niveditÃrthaæ raïacaï¬akopam 4.030.005c uvaca rÃma÷ paravÅrahantÃ; svavek«itaæ sÃnunayaæ ca vÃkyam 4.030.006a na hi vai tvadvidho loke pÃpam evaæ samÃcaret 4.030.006c pÃpam Ãryeïa yo hanti sa vÅra÷ puru«ottama÷ 4.030.007a nedam adya tvayà grÃhyaæ sÃdhuv­ttena lak«maïa 4.030.007c tÃæ prÅtim anuvartasva pÆrvav­ttaæ ca saægatam 4.030.008a sÃmopahitayà vÃcà rÆk«Ãïi parivarjayan 4.030.008c vaktum arhasi sugrÅvaæ vyatÅtaæ kÃlaparyaye 4.030.009a so' grajenÃnuÓi«ÂÃrtho yathÃvat puru«ar«abha÷ 4.030.009c praviveÓa purÅæ vÅro lak«maïa÷ paravÅrahà 4.030.010a tata÷ Óubhamati÷ prÃj¤o bhrÃtu÷ priyahite rata÷ 4.030.010c lak«maïa÷ pratisaærabdho jagÃma bhavanaæ kape÷ 4.030.011a ÓakrabÃïÃsanaprakhyaæ dhanu÷ kÃlÃntakopama÷ 4.030.011c prag­hya giriÓ­ÇgÃbhaæ mandara÷ sÃnumÃn iva 4.030.012a yathoktakÃrÅ vacanam uttaraæ caiva sottaram 4.030.012c b­haspatisamo buddhyà mattvà rÃmÃnujas tadà 4.030.013a kÃmakrodhasamutthena bhrÃtu÷ kopÃgninà v­ta÷ 4.030.013c prabha¤jana ivÃprÅta÷ prayayau lak«maïas tadà 4.030.014a sÃlatÃlÃÓvakarïÃæÓ ca tarasà pÃtayan bahÆn 4.030.014c paryasyan girikÆÂÃni drumÃn anyÃæÓ ca vegata÷ 4.030.015a ÓilÃÓ ca ÓakalÅkurvan padbhyÃæ gaja ivÃÓuga÷ 4.030.015c dÆram ekapadaæ tyaktvà yayau kÃryavaÓÃd drutam 4.030.016a tÃm apaÓyad balÃkÅrïÃæ harirÃjamahÃpurÅm 4.030.016c durgÃm ik«vÃkuÓÃrdÆla÷ ki«kindhÃæ girisaækaÂe 4.030.017a ro«Ãt prasphuramÃïau«Âha÷ sugrÅvaæ prati kal«maïa÷ 4.030.017c dadarÓa vÃnarÃn bhÅmÃn ki«kindhÃyà bahiÓcarÃn 4.030.018a ÓailaÓ­ÇgÃïi ÓataÓa÷ prav­ddhÃæÓ ca mahÅruhÃn 4.030.018c jag­hu÷ ku¤jaraprakhyà vÃnarÃ÷ parvatÃntare 4.030.019a tÃn g­hÅtapraharaïÃn harÅn d­«Âvà tu lak«maïa÷ 4.030.019c babhÆva dviguïaæ kruddho bahvindhana ivÃnala÷ 4.030.020a taæ te bhayaparÅtÃÇgÃ÷ kruddhaæ d­«Âvà plavaægamÃ÷ 4.030.020c kÃlam­tyuyugÃntÃbhaæ ÓataÓo vidrutà diÓa÷ 4.030.021a tata÷ sugrÅvabhavanaæ praviÓya haripuægavÃ÷ 4.030.021c krodham Ãgamanaæ caiva lak«maïasya nyavedayan 4.030.022a tÃrayà sahita÷ kÃmÅ sakta÷ kapiv­«o raha÷ 4.030.022c na te«Ãæ kapivÅrÃïÃæ ÓuÓrÃva vacanaæ tadà 4.030.023a tata÷ sacivasaædi«Âà harayo romahar«aïÃ÷ 4.030.023c giriku¤jarameghÃbhà nagaryà niryayus tadà 4.030.024a nakhadaæ«ÂrÃyudhà ghorÃ÷ sarve vik­tadarÓanÃ÷ 4.030.024c sarve ÓÃrdÆladarpÃÓ ca sarve ca vik­tÃnanÃ÷ 4.030.025a daÓanÃgabalÃ÷ ke cit ke cid daÓaguïottarÃ÷ 4.030.025c ke cin nÃgasahasrasya babhÆvus tulyavikramÃ÷ 4.030.026a k­tsnÃæ hi kapibhir vyÃptÃæ drumahastair mahÃbalai÷ 4.030.026c apaÓyal lak«maïa÷ kruddha÷ ki«kindhÃæ tÃæ durÃsadam 4.030.027a tatas te haraya÷ sarve prÃkÃraparikhÃntarÃt 4.030.027c ni«kramyodagrasattvÃs tu tasthur Ãvi«k­taæ tadà 4.030.028a sugrÅvasya pramÃdaæ ca pÆrvajaæ cÃrtam ÃtmavÃn 4.030.028c buddhvà kopavaÓaæ vÅra÷ punar eva jagÃma sa÷ 4.030.029a sa dÅrgho«ïamahocchvÃsa÷ kopasaæraktalocana÷ 4.030.029c babhÆva naraÓÃrdÆlasadhÆma iva pÃvaka÷ 4.030.030a bÃïaÓalyasphurajjihva÷ sÃyakÃsanabhogavÃn 4.030.030c svatejovi«asaæghÃta÷ pa¤cÃsya iva pannaga÷ 4.030.031a taæ dÅptam iva kÃlÃgniæ nÃgendram iva kopitam 4.030.031c samÃsÃdyÃÇgadas trÃsÃd vi«Ãdam agamad bh­Óam 4.030.032a so 'Çgadaæ ro«atÃmrÃk«a÷ saædideÓa mahÃyaÓÃ÷ 4.030.032c sugrÅva÷ kathyatÃæ vatsa mamÃgamanam ity uta 4.030.033a e«a rÃmÃnuja÷ prÃptas tvatsakÃÓam ariædama÷ 4.030.033c bhrÃtur vyasanasaætapto dvÃri ti«Âhati lak«maïa÷ 4.030.034a lak«maïasya vaca÷ Órutvà ÓokÃvi«Âo 'Çgado 'bravÅt 4.030.034c pitu÷ samÅpam Ãgamya saumitrir ayam Ãgata÷ 4.030.035a te mahaughanibhaæ d­«Âvà vajrÃÓanisamasvanam 4.030.035c siæhanÃdaæ samaæ cakrur lak«maïasya samÅpata÷ 4.030.036a tena Óabdena mahatà pratyabudhyata vÃnara÷ 4.030.036c madavihvalatÃmrÃk«o vyÃkulasragvibhÆ«aïa÷ 4.030.037a athÃÇgadavaca÷ Órutvà tenaiva ca samÃgatau 4.030.037c mantriïo vÃnarendrasya saæmatodÃradarÓinau 4.030.038a plak«aÓ caiva prabhÃvaÓ ca mantriïÃv arthadharmayo÷ 4.030.038c vaktum uccÃvacaæ prÃptaæ lak«maïaæ tau ÓaÓaæsatu÷ 4.030.039a prasÃdayitvà sugrÅvaæ vacanai÷ sÃmaniÓcitai÷ 4.030.039c ÃsÅnaæ paryupÃsÅnau yathà Óakraæ marutpatim 4.030.040a satyasaædhau mahÃbhÃgau bhrÃtarau rÃmalak«maïau 4.030.040c vayasya bhÃvaæ saæprÃptau rÃjyÃrhau rÃjyadÃyinau 4.030.041a tayor eko dhanu«pÃïir dvÃri ti«Âhati lak«maïa÷ 4.030.041c yasya bhÅtÃ÷ pravepante nÃdÃn mu¤canti vÃnarÃ÷ 4.030.042a sa e«a rÃghavabhrÃtà lak«maïo vÃkyasÃrathi÷ 4.030.042c vyavasÃya ratha÷ prÃptas tasya rÃmasya ÓÃsanÃt 4.030.043a tasya mÆrdhnà praïamya tvaæ saputra÷ saha bandhubhi÷ 4.030.043c rÃjaæs ti«Âha svasamaye bhava satyapratiÓrava÷ 4.031.001a aÇgadasya vaca÷ Órutvà sugrÅva÷ sacivai÷ saha 4.031.001c lak«maïaæ kupitaæ Órutvà mumocÃsanam ÃtmavÃn 4.031.002a sacivÃn abravÅd vÃkyaæ niÓcitya gurulÃghavam 4.031.002c mantraj¤Ãn mantrakuÓalo mantre«u parini«Âhita÷ 4.031.003a na me durvyÃh­taæ kiæ cin nÃpi me duranu«Âhitam 4.031.003c lak«maïo rÃghavabhrÃtà kruddha÷ kim iti cintaye 4.031.004a asuh­dbhir mamÃmitrair nityam antaradarÓibhi÷ 4.031.004c mama do«Ãn asaæbhÆtä ÓrÃvito rÃghavÃnuja÷ 4.031.005a atra tÃvad yathÃbuddhi sarvair eva yathÃvidhi 4.031.005c bhavadbhir niÓcayas tasya vij¤eyo nipuïaæ Óanai÷ 4.031.006a na khalv asti mama trÃso lak«maïÃn nÃpi rÃghavÃt 4.031.006c mitraæ tv asthÃna kupitaæ janayaty eva saæbhramam 4.031.007a sarvathà sukaraæ mitraæ du«karaæ paripÃlanam 4.031.007c anityatvÃt tu cittÃnÃæ prÅtir alpe 'pi bhidyate 4.031.008a atonimittaæ trasto 'haæ rÃmeïa tu mahÃtmanà 4.031.008c yan mamopak­taæ Óakyaæ pratikartuæ na tan mayà 4.031.009a sugrÅveïaivam uktas tu hanumÃn haripuægava÷ 4.031.009c uvÃca svena tarkeïa madhye vÃnaramantriïÃm 4.031.010a sarvathà naitad ÃÓcaryaæ yat tvaæ harigaïeÓvara 4.031.010c na vismarasi susnigdham upakÃrak­taæ Óubham 4.031.011a rÃghaveïa tu ÓÆreïa bhayam uts­jya dÆrata÷ 4.031.011c tvatpriyÃrthaæ hato vÃlÅ ÓakratulyaparÃkrama÷ 4.031.012a sarvathà praïayÃt kruddho rÃghavo nÃtra saæÓaya÷ 4.031.012c bhrÃtaraæ sa prahitavÃæl lak«maïaæ lak«mivardhanam 4.031.013a tvaæ pramatto na jÃnÅ«e kÃlaæ kalavidÃæ vara 4.031.013c phullasaptacchadaÓyÃmà prav­ttà tu Óarac chivà 4.031.014a nirmala grahanak«atrà dyau÷ prana«ÂabalÃhakà 4.031.014c prasannÃÓ ca diÓa÷ sarvÃ÷ saritaÓ ca sarÃæsi ca 4.031.015a prÃptam udyogakÃlaæ tu nÃvai«i haripuægava 4.031.015c tvaæ pramatta iti vyaktaæ lak«maïo 'yam ihÃgata÷ 4.031.016a Ãrtasya h­tadÃrasya paru«aæ puru«ÃntarÃt 4.031.016c vacanaæ mar«aïÅyaæ te rÃghavasya mahÃtmana÷ 4.031.017a k­tÃparÃdhasya hi te nÃnyat paÓyÃmy ahaæ k«amam 4.031.017c antareïäjaliæ baddhvà lak«maïasya prasÃdanÃt 4.031.018a niyuktair mantribhir vÃcyo avaÓyaæ pÃrthivo hitam 4.031.018c ata eva bhayaæ tyaktvà bravÅmy avadh­taæ vaca÷ 4.031.019a abhikruddha÷ samartho hi cÃpam udyamya rÃghava÷ 4.031.019c sadevÃsuragandharvaæ vaÓe sthÃpayituæ jagat 4.031.020a na sa k«ama÷ kopayituæ ya÷ prasÃdya punar bhavet 4.031.020c pÆrvopakÃraæ smaratà k­taj¤ena viÓe«ata÷ 4.031.021a tasya mÆrdhnà praïamya tvaæ saputra÷ sasuh­jjana÷ 4.031.021c rÃjaæs ti«Âha svasamaye bhartur bhÃryeva tadvaÓe 4.031.022a na rÃmarÃmÃnujaÓÃsanaæ tvayÃ; kapÅndrayuktaæ manasÃpy apohitum 4.031.022c mano hi te j¤Ãsyati mÃnu«aæ balaæ; sarÃghavasyÃsya surendravarcasa÷ 4.032.001a atha pratisamÃdi«Âo lak«maïa÷ paravÅrahà 4.032.001c praviveÓa guhÃæ ghorÃæ ki«kindhÃæ rÃmaÓÃsanÃt 4.032.002a dvÃrasthà harayas tatra mahÃkÃyà mahÃbalÃ÷ 4.032.002c babhÆvur lak«maïaæ d­«Âvà sarve präjalaya÷ sthitÃ÷ 4.032.003a ni÷Óvasantaæ tu taæ d­«Âvà kruddhaæ daÓarathÃtmajam 4.032.003c babhÆvur harayas trastà na cainaæ paryavÃrayan 4.032.004a sa taæ ratnamayÅæ ÓrÅmÃn divyÃæ pu«pitakÃnanÃm 4.032.004c ramyÃæ ratnasamÃkÅrïÃæ dadarÓa mahatÅæ guhÃm 4.032.005a harmyaprÃsÃdasaæbÃdhÃæ nÃnÃpaïyopaÓobhitÃm 4.032.005c sarvakÃmaphalair v­k«ai÷ pu«pitair upaÓobhitÃm 4.032.006a devagandharvaputraiÓ ca vÃnarai÷ kÃmarÆpibhi÷ 4.032.006c divya mÃlyÃmbaradhÃrai÷ ÓobhitÃæ priyadarÓanai÷ 4.032.007a candanÃgarupadmÃnÃæ gandhai÷ surabhigandhinÃm 4.032.007c maireyÃïÃæ madhÆnÃæ ca saæmoditamahÃpathÃm 4.032.008a vindhyamerugiriprasthai÷ prÃsÃdair naikabhÆmibhi÷ 4.032.008c dadarÓa girinadyaÓ ca vimalÃs tatra rÃghava÷ 4.032.009a aÇgadasya g­haæ ramyaæ maindasya dvividasya ca 4.032.009c gavayasya gavÃk«asya gajasya Óarabhasya ca 4.032.010a vidyunmÃleÓ ca saæpÃte÷ sÆryÃk«asya hanÆmata÷ 4.032.010c vÅrabÃho÷ subÃhoÓ ca nalasya ca mahÃtmana÷ 4.032.011a kumudasya su«eïasya tÃrajÃmbavatos tathà 4.032.011c dadhivaktrasya nÅlasya supÃÂalasunetrayo÷ 4.032.012a ete«Ãæ kapimukhyÃnÃæ rÃjamÃrge mahÃtmanÃm 4.032.012c dadarÓa g­hamukhyÃni mahÃsÃrÃïi lak«maïa÷ 4.032.013a pÃï¬urÃbhraprakÃÓÃni divyamÃlyayutÃni ca 4.032.013c prabhÆtadhanadhÃnyÃni strÅratnai÷ ÓobhitÃni ca 4.032.014a pÃï¬ureïa tu Óailena parik«iptaæ durÃsadam 4.032.014c vÃnarendrag­haæ ramyaæ mahendrasadanopamam 4.032.015a Óulkai÷ prÃsÃdaÓikharai÷ kailÃsaÓikharopamai÷ 4.032.015c sarvakÃmaphalair v­k«ai÷ pu«Âitair upaÓobhitam 4.032.016a mahendradattai÷ ÓrÅmadbhir nÅlajÅmÆtasaænibhai÷ 4.032.016c divyapu«paphalair v­k«ai÷ ÓÅtacchÃyair manoramai÷ 4.032.017a haribhi÷ saæv­tadvÃraæ balibhi÷ ÓastrapÃïibhi÷ 4.032.017c divyamÃlyÃv­taæ Óubhraæ taptakäcanatoraïam 4.032.018a sugrÅvasya g­haæ ramyaæ praviveÓa mahÃbala÷ 4.032.018c avÃryamÃïa÷ saumitrir mahÃbhram iva bhÃskara÷ 4.032.019a sa sapta kak«yà dharmÃtmà yÃnÃsanasamÃv­tÃ÷ 4.032.019c praviÓya sumahad guptaæ dadarÓÃnta÷puraæ mahat 4.032.020a haimarÃjataparyaÇkair bahubhiÓ ca varÃsanai÷ 4.032.020c mahÃrhÃstaraïopetais tatra tatropaÓobhitam 4.032.021a praviÓann eva satataæ ÓuÓrÃva madhurasvaram 4.032.021c tantrÅgÅtasamÃkÅrïaæ samagÅtapadÃk«aram 4.032.022a bahvÅÓ ca vividhÃkÃrà rÆpayauvanagarvitÃ÷ 4.032.022c striya÷ sugrÅvabhavane dadarÓa sa mahÃbala÷ 4.032.023a d­«ÂvÃbhijanasaæpannÃÓ citramÃlyak­tasraja÷ 4.032.023c varamÃlyak­tavyagrà bhÆ«aïottamabhÆ«itÃ÷ 4.032.024a nÃt­ptÃn nÃti ca vyagrÃn nÃnudÃttaparicchadÃn 4.032.024c sugrÅvÃnucarÃæÓ cÃpi lak«ayÃm Ãsa lak«maïa÷ 4.032.025a tata÷ sugrÅvam ÃsÅnaæ käcane paramÃsane 4.032.025c mahÃrhÃstaraïopete dadarÓÃdityasaænibham 4.032.026a divyÃbharaïacitrÃÇgaæ divyarÆpaæ yaÓasvinam 4.032.026c divyamÃlyÃmbaradharaæ mahendram iva durjayam 4.032.026e divyÃbharaïamÃlyÃbhi÷ pramadÃbhi÷ samÃv­tam 4.032.027a rumÃæ tu vÅra÷ parirabhya gìhaæ; varÃsanastho varahemavarïa÷ 4.032.027c dadarÓa saumitrim adÅnasattvaæ; viÓÃlanetra÷ suviÓÃlanetram 4.033.001a tam apratihataæ kruddhaæ pravi«Âaæ puru«ar«abham 4.033.001c sugrÅvo lak«maïaæ d­«Âvà babhÆva vyathitendriya÷ 4.033.002a kruddhaæ ni÷ÓvasamÃnaæ taæ pradÅptam iva tejasà 4.033.002c bhrÃtur vyasanasaætaptaæ d­«Âvà daÓarathÃtmajam 4.033.003a utpapÃta hariÓre«Âho hitvà sauvarïam Ãsanam 4.033.003c mahÃn mahendrasya yathà svalaæk­ta iva dhvaja÷ 4.033.004a utpatantam anÆtpetÆ rumÃprabh­taya÷ striya÷ 4.033.004c sugrÅvaæ gagane pÆrïaæ candraæ tÃrÃgaïà iva 4.033.005a saæraktanayana÷ ÓrÅmÃn vicacÃla k­täjali÷ 4.033.005c babhÆvÃvasthitas tatra kalpav­k«o mahÃn iva 4.033.006a rumà dvitÅyaæ sugrÅvaæ nÃrÅmadhyagataæ sthitam 4.033.006c abravÅl lak«maïa÷ kruddha÷ satÃraæ ÓaÓinaæ yathà 4.033.007a sattvÃbhijanasaæpanna÷ sÃnukroÓo jitendriya÷ 4.033.007c k­taj¤a÷ satyavÃdÅ ca rÃjà loke mahÅyate 4.033.008a yas tu rÃjà sthito 'dharme mitrÃïÃm upakÃriïÃm 4.033.008c mithyÃpratij¤Ãæ kurute ko n­Óaæsataras tata÷ 4.033.009a Óatam aÓvÃn­te hanti sahasraæ tu gavÃn­te 4.033.009c ÃtmÃnaæ svajanaæ hanti puru«a÷ puru«Ãn­te 4.033.010a pÆrvaæ k­tÃrtho mitrÃïÃæ na tat pratikaroti ya÷ 4.033.010c k­taghna÷ sarvabhÆtÃnÃæ sa vadhya÷ plavageÓvara 4.033.011a gÅto 'yaæ brahmaïà Óloka÷ sarvalokanamask­ta÷ 4.033.011c d­«Âvà k­taghnaæ kruddhena taæ nibodha plavaægama 4.033.012a brahmaghne ca surÃpe ca core bhagnavrate tathà 4.033.012c ni«k­tir vihità sadbhi÷ k­taghne nÃsti ni«k­ti÷ 4.033.013a anÃryas tvaæ k­taghnaÓ ca mithyÃvÃdÅ ca vÃnara 4.033.013c pÆrvaæ k­tÃrtho rÃmasya na tat pratikaro«i yat 4.033.014a nanu nÃma k­tÃrthena tvayà rÃmasya vÃnara 4.033.014c sÅtÃyà mÃrgaïe yatna÷ kartavya÷ k­tam icchatà 4.033.015a sa tvaæ grÃmye«u bhoge«u sakto mithyà pratiÓrava÷ 4.033.015c na tvÃæ rÃmo vijÃnÅte sarpaæ maï¬ÆkarÃviïam 4.033.016a mahÃbhÃgena rÃmeïa pÃpa÷ karuïavedinà 4.033.016c harÅïÃæ prÃpito rÃjyaæ tvaæ durÃtmà mahÃtmanà 4.033.017a k­taæ cen nÃbhijÃnÅ«e rÃmasyÃkli«Âakarmaïa÷ 4.033.017c sadyas tvaæ niÓitair bÃïair hato drak«yasi vÃlinam 4.033.018a na ca saækucita÷ panthà yena vÃlÅ hato gata÷ 4.033.018c samaye ti«Âha sugrÅva mà vÃlipatham anvagÃ÷ 4.033.019a na nÆnam ik«vÃkuvarasya kÃrmukÃc; cyutä ÓarÃn paÓyasi vajrasaænibhÃn 4.033.019c tata÷ sukhaæ nÃma ni«evase sukhÅ; na rÃmakÃryaæ manasÃpy avek«ase 4.034.001a tathà bruvÃïaæ saumitriæ pradÅptam iva tejasà 4.034.001c abravÅl lak«maïaæ tÃrà tÃrÃdhipanibhÃnanà 4.034.002a naivaæ lak«maïa vaktavyo nÃyaæ paru«am arhati 4.034.002c harÅïÃm ÅÓvara÷ Órotuæ tava vaktrÃd viÓe«ata÷ 4.034.003a naivÃk­taj¤a÷ sugrÅvo na ÓaÂho nÃpi dÃruïa÷ 4.034.003c naivÃn­takatho vÅra na jihmaÓ ca kapÅÓvara÷ 4.034.004a upakÃraæ k­taæ vÅro nÃpy ayaæ vism­ta÷ kapi÷ 4.034.004c rÃmeïa vÅra sugrÅvo yad anyair du«karaæ raïe 4.034.005a rÃmaprasÃdÃt kÅrtiæ ca kapirÃjyaæ ca ÓÃÓvatam 4.034.005c prÃptavÃn iha sugrÅvo rumÃæ mÃæ ca paraætapa 4.034.006a sudu÷khaæ ÓÃyita÷ pÆrvaæ prÃpyedaæ sukham uttamam 4.034.006c prÃptakÃlaæ na jÃnÅte viÓvÃmitro yathà muni÷ 4.034.007a gh­tÃcyÃæ kila saæsakto daÓavar«Ãïi lak«maïa 4.034.007c aho 'manyata dharmÃtmà viÓvÃmitro mahÃmuni÷ 4.034.008a sa hi prÃptaæ na jÃnÅte kÃlaæ kÃlavidÃæ vara÷ 4.034.008c viÓvÃmitro mahÃtejÃ÷ kiæ punar ya÷ p­thagjana÷ 4.034.009a dehadharmaæ gatasyÃsya pariÓrÃntasya lak«maïa 4.034.009c avit­ptasya kÃme«u rÃma÷ k«antum ihÃrhati 4.034.010a na ca ro«avaÓaæ tÃta gantum arhasi lak«maïa 4.034.010c niÓcayÃrtham avij¤Ãya sahasà prÃk­to yathà 4.034.011a sattvayuktà hi puru«Ãs tvadvidhÃ÷ puru«ar«abha 4.034.011c avim­Óya na ro«asya sahasà yÃnti vaÓyatÃm 4.034.012a prasÃdaye tvÃæ dharmaj¤a sugrÅvÃrthe samÃhità 4.034.012c mahÃn ro«asamutpanna÷ saærambhas tyajyatÃm ayam 4.034.013a rumÃæ mÃæ kapirÃjyaæ ca dhanadhÃnyavasÆni ca 4.034.013c rÃmapriyÃrthaæ sugrÅvas tyajed iti matir mama 4.034.014a samÃne«vyati sugrÅva÷ sÅtayà saha rÃghavam 4.034.014c ÓaÓÃÇkam iva rohi«yà nihatvà rÃvaïaæ raïe 4.034.015a ÓatakoÂisahasrÃïi laÇkÃyÃæ kila rak«asÃm 4.034.015c ayutÃni ca «aÂtriæÓat sahasrÃïi ÓatÃni ca 4.034.016a ahatvà tÃæÓ ca durdhar«Ãn rÃk«asÃn kÃmarÆpiïa÷ 4.034.016c na Óakyo rÃvaïo hantuæ yena sà maithilÅ h­tà 4.034.017a te na Óakyà raïe hantum asahÃyena lak«maïa 4.034.017c rÃvaïa÷ krÆrakarmà ca sugrÅveïa viÓe«ata÷ 4.034.018a evam ÃkhyÃtavÃn vÃlÅ sa hy abhij¤o harÅÓvara÷ 4.034.018c Ãgamas tu na me vyakta÷ ÓravÃt tasya bravÅmy aham 4.034.019a tvatsahÃyanimittaæ vai pre«ità haripuægavÃ÷ 4.034.019c Ãnetuæ vÃnarÃn yuddhe subahÆn hariyÆthapÃn 4.034.020a tÃæÓ ca pratÅk«amÃïo 'yaæ vikrÃntÃn sumahÃbalÃn 4.034.020c rÃghavasyÃrthasiddhyarthaæ na niryÃti harÅÓvara÷ 4.034.021a k­tà tu saæsthà saumitre sugrÅveïa yathÃpurà 4.034.021c adya tair vÃnarair sarvair Ãgantavyaæ mahÃbalai÷ 4.034.022a ­k«akoÂisahasrÃïi golÃÇgÆlaÓatÃni ca 4.034.022c adya tvÃm upayÃsyanti jahi kopam ariædama 4.034.022e koÂyo 'nekÃs tu kÃkutstha kapÅnÃæ dÅptatejasÃm 4.034.023a tava hi mukham idaæ nirÅk«ya kopÃt; k«atajanibhe nayane nirÅk«amÃïÃ÷ 4.034.023c harivaravanità na yÃnti ÓÃntiæ; prathamabhayasya hi ÓaÇkitÃ÷ sma sarvÃ÷ 4.035.001a ity uktas tÃrayà vÃkyaæ praÓritaæ dharmasaæhitam 4.035.001c m­dusvabhÃva÷ saumitri÷ pratijagrÃha tadvaca÷ 4.035.002a tasmin pratig­hÅte tu vÃkye harigaïeÓvara÷ 4.035.002c lak«maïÃt sumahat trÃsaæ vastraæ klinnam ivÃtyajat 4.035.003a tata÷ kaïÂhagataæ mÃlyaæ citraæ bahuguïaæ mahat 4.035.003c ciccheda vimadaÓ cÃsÅt sugrÅvo vÃnareÓvara÷ 4.035.004a sa lak«maïaæ bhÅmabalaæ sarvavÃnarasattama÷ 4.035.004c abravÅt praÓritaæ vÃkyaæ sugrÅva÷ saæprahar«ayan 4.035.005a prana«Âà ÓrÅÓ ca kÅrtiÓ ca kapirÃjyaæ ca ÓÃÓvatam 4.035.005c rÃmaprasÃdÃt saumitre puna÷ prÃptam idaæ mayà 4.035.006a ka÷ Óaktas tasya devasya khyÃtasya svena karmaïà 4.035.006c tÃd­Óaæ vikramaæ vÅra pratikartum ariædama 4.035.007a sÅtÃæ prÃpsyati dharmÃtmà vadhi«yati ca rÃvaïam 4.035.007c sahÃyamÃtreïa mayà rÃghava÷ svena tejasà 4.035.008a sahÃyak­tyaæ hi tasya yena sapta mahÃdrumÃ÷ 4.035.008c ÓailaÓ ca vasudhà caiva bÃïenaikena dÃritÃ÷ 4.035.009a dhanur visphÃramÃïasya yasya Óabdena lak«maïa 4.035.009c saÓailà kampità bhÆmi÷ sahÃyais tasya kiæ nu vai 4.035.010a anuyÃtrÃæ narendrasya kari«ye 'haæ narar«abha 4.035.010c gacchato rÃvaïaæ hantuæ vairiïaæ sapura÷saram 4.035.011a yadi kiæ cid atikrÃntaæ viÓvÃsÃt praïayena và 4.035.011c pre«yasya k«amitavyaæ me na kaÓ cin nÃparÃdhyati 4.035.012a iti tasya bruvÃïasya sugrÅvasya mahÃtmana÷ 4.035.012c abhaval lak«maïa÷ prÅta÷ preæïà cedam uvÃca ha 4.035.013a sarvathà hi mama bhrÃtà sanÃtho vÃnareÓvara 4.035.013c tvayà nÃthena sugrÅva praÓritena viÓe«ata÷ 4.035.014a yas te prabhÃva÷ sugrÅva yac ca te Óaucam uttamam 4.035.014c arhas taæ kapirÃjyasya Óriyaæ bhoktum anuttamÃm 4.035.015a sahÃyena ca sugrÅva tvayà rÃma÷ pratÃpavÃn 4.035.015c vadhi«yati raïe ÓatrÆn acirÃn nÃtra saæÓaya÷ 4.035.016a dharmaj¤asya k­taj¤asya saægrÃme«v anivartina÷ 4.035.016c upapannaæ ca yuktaæ ca sugrÅva tava bhëitam 4.035.017a do«aj¤a÷ sati sÃmarthye ko 'nyo bhëitum arhati 4.035.017c varjayitvà mama jye«Âhaæ tvÃæ ca vÃnarasattama 4.035.018a sad­ÓaÓ cÃsi rÃmasya vikrameïa balena ca 4.035.018c sahÃyo daivatair dattaÓ cirÃya haripuægava 4.035.019a kiæ tu ÓÅghram ito vÅra ni«krÃma tvaæ mayà saha 4.035.019c sÃntvayasva vayasyaæ ca bhÃryÃharaïadu÷khitam 4.035.020a yac ca ÓokÃbhibhÆtasya Órutvà rÃmasya bhëitam 4.035.020c mayà tvaæ paru«Ãïy uktas tac ca tvaæ k«antum arhasi 4.036.001a evam uktas tu sugrÅvo lak«maïena mahÃtmanà 4.036.001c hanumantaæ sthitaæ pÃrÓve sacivaæ vÃkyam abravÅt 4.036.002a mahendrahimavadvindhyakailÃsaÓikhare«u ca 4.036.002c mandare pÃï¬uÓikhare pa¤caÓaile«u ye sthitÃ÷ 4.036.003a taruïÃdityavarïe«u bhrÃjamÃne«u sarvaÓa÷ 4.036.003c parvate«u samudrÃnte paÓcimasyÃæ tu ye diÓi 4.036.004a Ãdityabhavane caiva girau saædhyÃbhrasaænibhe 4.036.004c padmatÃlavanaæ bhÅmaæ saæÓrità haripuægavÃ÷ 4.036.005a a¤janÃmbudasaækÃÓÃ÷ ku¤jarapratimaujasa÷ 4.036.005c a¤jane parate caiva ye vasanti plavaægamÃ÷ 4.036.006a mana÷Óilà guhÃvÃsà vÃnarÃ÷ kanakaprabhÃ÷ 4.036.006c merupÃrÓvagatÃÓ caiva ye ca dhÆmragiriæ ÓritÃ÷ 4.036.007a taruïÃdityavarïÃÓ ca parvate ye mahÃruïe 4.036.007c pibanto madhumaireyaæ bhÅmavegÃ÷ plavaægamÃ÷ 4.036.008a vane«u ca suramye«u sugandhi«u mahatsu ca 4.036.008c tÃpasÃnÃæ ca ramye«u vanÃnte«u samantata÷ 4.036.009a tÃæs tÃæs tvam Ãnaya k«ipraæ p­thivyÃæ sarvavÃnarÃn 4.036.009c sÃmadÃnÃdibhi÷ kalpair ÃÓu pre«aya vÃnarÃn 4.036.010a pre«itÃ÷ prathamaæ ye ca mayà dÆtà mahÃjavÃ÷ 4.036.010c tvaraïÃrthaæ tu bhÆyas tvaæ harÅn saæpre«ayÃparÃn 4.036.011a ye prasaktÃÓ ca kÃme«u dÅrghasÆtrÃÓ ca vÃnarÃ÷ 4.036.011c ihÃnayasva tÃn sarvä ÓÅghraæ tu mama ÓÃsanÃt 4.036.012a ahobhir daÓabhir ye ca nÃgacchanti mamÃj¤ayà 4.036.012c hantavyÃs te durÃtmÃno rÃjaÓÃsanadÆ«akÃ÷ 4.036.013a ÓatÃny atha sahasrÃïi koÂyaÓ ca mama ÓÃsanÃt 4.036.013c prayÃntu kapisiæhÃnÃæ diÓo mama mate sthitÃ÷ 4.036.014a meghaparvatasaækÃÓÃÓ chÃdayanta ivÃmbaram 4.036.014c ghorarÆpÃ÷ kapiÓre«Âhà yÃntu macchÃsanÃd ita÷ 4.036.015a te gatij¤Ã gatiæ gatvà p­thivyÃæ sarvavÃnarÃ÷ 4.036.015c Ãnayantu harÅn sarvÃæs tvaritÃ÷ ÓÃsanÃn mama 4.036.016a tasya vÃnararÃjasya Órutvà vÃyusuto vaca÷ 4.036.016c dik«u sarvÃsu vikrÃntÃn pre«ayÃm Ãsa vÃnarÃn 4.036.017a te padaæ vi«ïuvikrÃntaæ patatrijyotiradhvagÃ÷ 4.036.017c prayÃtÃ÷ prahità rÃj¤Ã harayas tatk«aïena vai 4.036.018a te samudre«u giri«u vane«u ca saritsu ca 4.036.018c vÃnarà vÃnarÃn sarvÃn rÃmahetor acodayan 4.036.019a m­tyukÃlopamasyÃj¤Ãæ rÃjarÃjasya vÃnarÃ÷ 4.036.019c sugrÅvasyÃyayu÷ Órutvà sugrÅvabhayadarÓina÷ 4.036.020a tatas te '¤janasaækÃÓà gires tasmÃn mahÃjavÃ÷ 4.036.020c tisra÷ koÂya÷ plavaægÃnÃæ niryayur yatra rÃghava÷ 4.036.021a astaæ gacchati yatrÃrkas tasmin girivare ratÃ÷ 4.036.021c taptahemasamÃbhÃsÃs tasmÃt koÂyo daÓacyutÃ÷ 4.036.022a kailÃsa ÓikharebhyaÓ ca siæhakesaravarcasÃm 4.036.022c tata÷ koÂisahasrÃïi vÃnarÃïÃm upÃgaman 4.036.023a phalamÆlena jÅvanto himavantam upÃÓritÃ÷ 4.036.023c te«Ãæ koÂisahasrÃïÃæ sahasraæ samavartata 4.036.024a aÇgÃraka samÃnÃnÃæ bhÅmÃnÃæ bhÅmakarmaïÃm 4.036.024c vindhyÃd vÃnarakoÂÅnÃæ sahasrÃïy apatan drutam 4.036.025a k«ÅrodavelÃnilayÃs tamÃlavanavÃsina÷ 4.036.025c nÃrikelÃÓanÃÓ caiva te«Ãæ saækhyà na vidyate 4.036.026a vanebhyo gahvarebhyaÓ ca saridbhyaÓ ca mahÃjavÃ÷ 4.036.026c Ãgacchad vÃnarÅ senà pibantÅva divÃkaram 4.036.027a ye tu tvarayituæ yÃtà vÃnarÃ÷ sarvavÃnarÃn 4.036.027c te vÅrà himavac chailaæ dad­Óus taæ mahÃdrumam 4.036.028a tasmin girivare ramye yaj¤o maheÓvara÷ purà 4.036.028c sarvadevamanasto«o babhau divyo manohara÷ 4.036.029a annavi«yandajÃtÃni mÆlÃni ca phalÃni ca 4.036.029c am­tasvÃdukalpÃni dad­Óus tatra vÃnarÃ÷ 4.036.030a tad anna saæbhavaæ divyaæ phalaæ mÆlaæ manoharam 4.036.030c ya÷ kaÓ cit sak­d aÓnÃti mÃsaæ bhavati tarpita÷ 4.036.031a tÃni mÆlÃni divyÃni phalÃni ca phalÃÓanÃ÷ 4.036.031c au«adhÃni ca divyÃni jag­hur hariyÆthapÃ÷ 4.036.032a tasmÃc ca yaj¤ÃyatanÃt pu«pÃïi surabhÅïi ca 4.036.032c Ãninyur vÃnarà gatvà sugrÅvapriyakÃraïÃt 4.036.033a te tu sarve harivarÃ÷ p­thivyÃæ sarvavÃnarÃn 4.036.033c saæcodayitvà tvaritaæ yÆthÃnÃæ jagmur agrata÷ 4.036.034a te tu tena muhÆrtena yÆthapÃ÷ ÓÅghrakÃriïa÷ 4.036.034c ki«kindhÃæ tvarayà prÃptÃ÷ sugrÅvo yatra vÃnara÷ 4.036.035a te g­hÅtvau«adhÅ÷ sarvÃ÷ phalaæ mÆlaæ ca vÃnarÃ÷ 4.036.035c taæ pratigrÃhayÃm Ãsur vacanaæ cedam abruvan 4.036.036a sarve parigatÃ÷ ÓailÃ÷ samudrÃÓ ca vanÃni ca 4.036.036c p­thivyÃæ vÃnarÃ÷ sarve ÓÃsanÃd upayÃnti te 4.036.037a evaæ Órutvà tato h­«Âa÷ sugrÅva÷ plavagÃdhipa÷ 4.036.037c pratijagrÃha ca prÅtas te«Ãæ sarvam upÃyanam 4.037.001a pratig­hya ca tat sarvam upÃnayam upÃh­tam 4.037.001c vÃnarÃn sÃntvayitvà ca sarvÃn eva vyasarjayat 4.037.002a visarjayitvà sa harŤ ÓÆrÃæs tÃn k­takarmaïa÷ 4.037.002c mene k­tÃrtham ÃtmÃnaæ rÃghavaæ ca mahÃbalam 4.037.003a sa lak«maïo bhÅmabalaæ sarvavÃnarasattamam 4.037.003c abravÅt praÓritaæ vÃkyaæ sugrÅvaæ saæprahar«ayan 4.037.003e ki«kindhÃyà vini«krÃma yadi te saumya rocate 4.037.004a tasya tadvacanaæ Órutvà lak«maïasya subhëitam 4.037.004c sugrÅva÷ paramaprÅto vÃkyam etad uvÃca ha 4.037.005a evaæ bhavatu gacchÃma÷ stheyaæ tvacchÃsane mayà 4.037.005c tam evam uktvà sugrÅvo lak«maïaæ Óubhalak«maïam 4.037.006a visarjayÃm Ãsa tadà tÃrÃm anyÃÓ ca yo«ita÷ 4.037.006c etety uccair harivarÃn sugrÅva÷ samudÃharat 4.037.007a tasya tadvacanaæ Órutvà haraya÷ ÓÅghram Ãyayu÷ 4.037.007c baddhäjalipuÂÃ÷ sarve ye syu÷ strÅdarÓanak«amÃ÷ 4.037.008a tÃn uvÃca tata÷ prÃptÃn rÃjÃrkasad­Óaprabha÷ 4.037.008c upasthÃpayata k«ipraæ ÓibikÃæ mama vÃnarÃ÷ 4.037.009a Órutvà tu vacanaæ tasya haraya÷ ÓÅghravikramÃ÷ 4.037.009c samupasthÃpayÃm Ãsu÷ ÓibikÃæ priyadarÓanÃm 4.037.010a tÃm upasthÃpitÃæ d­«Âvà ÓibikÃæ vÃnarÃdhipa÷ 4.037.010c lak«maïÃruhyatÃæ ÓÅghram iti saumitrim abravÅt 4.037.011a ity uktvà käcanaæ yÃnaæ sugrÅva÷ sÆryasaænibham 4.037.011c b­hadbhir haribhir yuktam Ãruroha salak«maïa÷ 4.037.012a pÃï¬ureïÃtapatreïa dhriyamÃïena mÆrdhani 4.037.012c ÓuklaiÓ ca bÃlavyajanair dhÆyamÃnai÷ samantata÷ 4.037.013a ÓaÇkhabherÅninÃdaiÓ ca bandibhiÓ cÃbhivandita÷ 4.037.013c niryayau prÃpya sugrÅvo rÃjyaÓriyam anuttamÃm 4.037.014a sa vÃnaraÓatais tÅ«kïair bahubhi÷ ÓastrapÃïibhi÷ 4.037.014c parikÅrïo yayau tatra yatra rÃmo vyavasthita÷ 4.037.015a sa taæ deÓam anuprÃpya Óre«Âhaæ rÃmani«evitam 4.037.015c avÃtaran mahÃtejÃ÷ ÓibikÃyÃ÷ salak«maïa÷ 4.037.016a ÃsÃdya ca tato rÃmaæ k­täjalipuÂo 'bhavat 4.037.016c k­täjalau sthite tasmin vÃnarÃÓ cabhavaæs tathà 4.037.017a taÂÃkam iva tad d­«Âvà rÃma÷ ku¬malapaÇkajam 4.037.017c vÃnarÃïÃæ mahat sainyaæ sugrÅve prÅtimÃn abhÆt 4.037.018a pÃdayo÷ patitaæ mÆrdhnà tam utthÃpya harÅÓvaram 4.037.018c preæïà ca bahumÃnÃc ca rÃghava÷ pari«asvaje 4.037.019a pari«vajya ca dharmÃtmà ni«Ådeti tato 'bravÅt 4.037.019c taæ ni«aïïaæ tato d­«Âvà k«itau rÃmo 'bravÅd vaca÷ 4.037.020a dharmam arthaæ ca kÃmaæ ca kÃle yas tu ni«evate 4.037.020c vibhajya satataæ vÅra sa rÃjà harisattama 4.037.021a hitvà dharmaæ tathÃrthaæ ca kÃmaæ yas tu ni«evate 4.037.021c sa v­k«Ãgre yathà supta÷ patita÷ pratibudhyate 4.037.022a amitrÃïÃæ vadhe yukto mitrÃïÃæ saægrahe rata÷ 4.037.022c trivargaphalabhoktà tu rÃjà dharmeïa yujyate 4.037.023a udyogasamayas tv e«a prÃpta÷ ÓatruvinÃÓana 4.037.023c saæcintyatÃæ hi piÇgeÓa haribhi÷ saha mantribhi÷ 4.037.024a evam uktas tu sugrÅvo rÃmaæ vacanam abravÅt 4.037.025a prana«Âà ÓrÅÓ ca kÅrtiÓ ca kapirÃjyaæ ca ÓÃÓvatam 4.037.025c tvatprasÃdÃn mahÃbÃho puna÷ prÃptam idaæ mayà 4.037.026a tava devaprasadÃc ca bhrÃtuÓ ca jayatÃæ vara 4.037.026c k­taæ na pratikuryÃd ya÷ puru«ÃïÃæ sa dÆ«aka÷ 4.037.027a ete vÃnaramukhyÃÓ ca ÓataÓa÷ ÓatrusÆdana 4.037.027c prÃptÃÓ cÃdÃya balina÷ p­thivyÃæ sarvavÃnarÃn 4.037.028a ­k«ÃÓ cÃvahitÃ÷ ÓÆrà golÃÇgÆlÃÓ ca rÃghava 4.037.028c kÃntÃra vanadurgÃïÃm abhij¤Ã ghoradarÓanÃ÷ 4.037.029a devagandharvaputrÃÓ ca vÃnarÃ÷ kÃmarÆpiïa÷ 4.037.029c svai÷ svai÷ pariv­tÃ÷ sainyair vartante pathi rÃghava 4.037.030a Óatai÷ ÓatasahasraiÓ ca koÂibhiÓ ca plavaægamÃ÷ 4.037.030c ayutaiÓ cÃv­tà vÅrà ÓaÇkubhiÓ ca paraætapa 4.037.031a arbudair arbudaÓatair madhyaiÓ cÃntaiÓ ca vÃnarÃ÷ 4.037.031c samudraiÓ ca parÃrdhaiÓ ca harayo hariyÆthapÃ÷ 4.037.032a Ãgami«yanti te rÃjan mahendrasamavikramÃ÷ 4.037.032c merumandarasaækÃÓà vindhyameruk­tÃlayÃ÷ 4.037.033a te tvÃm abhigami«yanti rÃk«asaæ ye sabÃndhavam 4.037.033c nihatya rÃvaïaæ saækhye hy Ãnayi«yanti maithilÅm 4.037.034a tatas tam udyogam avek«ya buddhimÃn; haripravÅrasya nideÓavartina÷ 4.037.034c babhÆva har«Ãd vasudhÃdhipÃtmaja÷; prabuddhanÅlotpalatulyadarÓana÷ 4.038.001a iti bruvÃïaæ sugrÅvaæ rÃmo dharmabh­tÃæ vara÷ 4.038.001c bÃhubhyÃæ saæpari«vajya pratyuvÃca k­täjalim 4.038.002a yad indro var«ate var«aæ na tac citraæ bhaved bhuvi 4.038.002c Ãdityo và sahasrÃæÓu÷ kuryÃd vitimiraæ nabha÷ 4.038.003a candramà raÓmibhi÷ kuryÃt p­thivÅæ saumya nirmalÃm 4.038.003c tvadvidho vÃpi mitrÃïÃæ pratikuryÃt paraætapa 4.038.004a evaæ tvayi na tac citraæ bhaved yat saumya Óobhanam 4.038.004c jÃnÃmy ahaæ tvÃæ sugrÅva satataæ priyavÃdinam 4.038.005a tvatsanÃtha÷ sakhe saækhye jetÃsmi sakalÃn arÅn 4.038.005c tvam eva me suh­n mitraæ sÃhÃyyaæ kartum arhasi 4.038.006a jahÃrÃtmavinÃÓÃya vaidehÅæ rÃk«asÃdhama÷ 4.038.006c va¤cayitvà tu paulomÅm anuhlÃdo yathà ÓacÅm 4.038.007a nacirÃt taæ hani«yÃmi rÃvaïaæ niÓitai÷ Óarai÷ 4.038.007c paulomyÃ÷ pitaraæ d­ptaæ Óatakratur ivÃrihà 4.038.008a etasminn antare caiva raja÷ samabhivartata 4.038.008c u«ïÃæ tÅvrÃæ sahasrÃæÓoÓ chÃdayad gagane prabhÃm 4.038.009a diÓa÷ paryÃkulÃÓ cÃsan rajasà tena mÆrchitÃ÷ 4.038.009c cacÃla ca mahÅ sarvà saÓailavanakÃnanà 4.038.010a tato nagendrasaækÃÓais tÅk«ïa daæ«Ârair mahÃbalai÷ 4.038.010c k­tsnà saæchÃdità bhÆmir asaækhyeyai÷ plavaægamai÷ 4.038.011a nime«ÃntaramÃtreïa tatas tair hariyÆthapai÷ 4.038.011c koÂÅÓataparÅvÃrai÷ kÃmarÆpibhir Ãv­tà 4.038.012a nÃdeyai÷ pÃrvatÅyaiÓ ca sÃmudraiÓ ca mahÃbalai÷ 4.038.012c haribhir meghanirhrÃdair anyaiÓ ca vanacÃribhi÷ 4.038.013a taruïÃdityavarïaiÓ ca ÓaÓigauraiÓ ca vÃnarai÷ 4.038.013c padmakesaravarïaiÓ ca Óvetair meruk­tÃlayai÷ 4.038.014a koÂÅsahasrair daÓabhi÷ ÓrÅmÃn pariv­tas tadà 4.038.014c vÅra÷ Óatabalir nÃma vÃnara÷ pratyad­Óyata 4.038.015a tata÷ käcanaÓailÃbhas tÃrÃyà vÅryavÃn pità 4.038.015c anekair daÓasÃhasrai÷ koÂibhi÷ pratyad­Óyata 4.038.016a padmakesarasaækÃÓas taruïÃrkanibhÃnana÷ 4.038.016c buddhimÃn vÃnaraÓre«Âha÷ sarvavÃnarasattama÷ 4.038.017a anÅkair bahusÃhasrair vÃnarÃïÃæ samanvita÷ 4.038.017c pità hanumata÷ ÓrÅmÃn kesarÅ pratyad­Óyata 4.038.018a golÃÇgÆlamahÃrÃjo gavÃk«o bhÅmavikrama÷ 4.038.018c v­ta÷ koÂisahasreïa vÃnarÃïÃm ad­Óyata 4.038.019a ­k«ÃïÃæ bhÅmavegÃnÃæ dhÆmra÷ Óatrunibarhaïa÷ 4.038.019c v­ta÷ koÂisahasrÃbhyÃæ dvÃbhyÃæ samabhivartata 4.038.020a mahÃcalanibhair ghorai÷ panaso nÃma yÆthapa÷ 4.038.020c ÃjagÃma mahÃvÅryas tis­bhi÷ koÂibhir v­ta÷ 4.038.021a nÅläjanacayÃkÃro nÅlo nÃmÃtha yÆthapa÷ 4.038.021c ad­Óyata mahÃkÃya÷ koÂibhir daÓabhir v­ta÷ 4.038.022a darÅmukhaÓ ca balavÃn yÆthapo 'bhyÃyayau tadà 4.038.022c v­ta÷ koÂisahasreïa sugrÅvaæ samupasthita÷ 4.038.023a maindaÓ ca dvividaÓ cobhÃv aÓviputrau mahÃvalau 4.038.023c koÂikoÂisahasreïa vÃnarÃïÃm ad­ÓyatÃm 4.038.024a tata÷ koÂisahasrÃïÃæ sahasreïa Óatena ca 4.038.024c p­«Âhato 'nugata÷ prÃpto haribhir gandhamÃdana÷ 4.038.025a tata÷ padmasahasreïa v­ta÷ ÓaÇkuÓatena ca 4.038.025c yuvarÃjo 'Çgada÷ prÃpta÷ pit­tulyaparÃkrama÷ 4.038.026a tatas tÃrÃdyutis tÃro harir bhÅmaparÃkrama÷ 4.038.026c pa¤cabhir harikoÂÅbhir dÆrata÷ pratyad­Óyata 4.038.027a indrajÃnu÷ kapir vÅro yÆthapa÷ pratyad­Óyata 4.038.027c ekÃdaÓÃnÃæ koÂÅnÃm ÅÓvaras taiÓ ca saæv­ta÷ 4.038.028a tato rambhas tv anuprÃptas taruïÃdityasaænibha÷ 4.038.028c ayutena v­taÓ caiva sahasreïa Óatena ca 4.038.029a tato yÆthapatir vÅro durmukho nÃma vÃnara÷ 4.038.029c pratyad­Óyata koÂibhyÃæ dvÃbhyÃæ pariv­to balÅ 4.038.030a kailÃsaÓikharÃkÃrair vÃnarair bhÅmavikramai÷ 4.038.030c v­ta÷ koÂisahasreïa hanumÃn pratyad­Óyata 4.038.031a nalaÓ cÃpi mahÃvÅrya÷ saæv­to drumavÃsibhi÷ 4.038.031c koÂÅÓatena saæprÃpta÷ sahasreïa Óatena ca 4.038.032a Óarabha÷ kumudo vahnir vÃnaro rambha eva ca 4.038.032c ete cÃnye ca bahavo vÃnarÃ÷ kÃmarÆpiïa÷ 4.038.033a Ãv­tya p­thivÅæ sarvÃæ parvatÃæÓ ca vanÃni ca 4.038.033c Ãplavanta÷ plavantaÓ ca garjantaÓ ca plavaægamÃ÷ 4.038.033e abhyavartanta sugrÅvaæ sÆryam abhragaïà iva 4.038.034a kurvÃïà bahuÓabdÃæÓ ca prah­«Âà balaÓÃlina÷ 4.038.034c Óirobhir vÃnarendrÃya sugrÅvÃya nyavedayan 4.038.035a apare vÃnaraÓre«ÂhÃ÷ saægamya ca yathocitam 4.038.035c sugrÅveïa samÃgamya sthitÃ÷ präjalayas tadà 4.038.036a sugrÅvas tvarito rÃme sarvÃæs tÃn vÃnarar«abhÃn 4.038.036c nivedayitvà dharmaj¤a÷ sthita÷ präjalir abravÅt 4.038.037a yathà sukhaæ parvatanirjhare«u; vane«u sarve«u ca vÃnarendrÃ÷ 4.038.037c niveÓayitvà vidhivad balÃni; balaæ balaj¤a÷ pratipattum Å«Âe 4.039.001a atha rÃjà sam­ddhÃrtha÷ sugrÅva÷ plavageÓvara÷ 4.039.001c uvÃca naraÓÃrdÆlaæ rÃmaæ parabalÃrdanam 4.039.002a Ãgatà vinivi«ÂÃÓ ca balina÷ kÃmarÆpiïa÷ 4.039.002c vÃnarendrà mahendrÃbhà ye madvi«ayavÃsina÷ 4.039.003a ta ime bahusÃhasrair haribhir bhÅmavikramai÷ 4.039.003c Ãgatà vÃnarà ghorà daityadÃnavasaænibhÃ÷ 4.039.004a khyÃtakarmÃpadÃnÃÓ ca balavanto jitaklamÃ÷ 4.039.004c parÃkrame«u vikhyÃtà vyavasÃye«u cottamÃ÷ 4.039.005a p­thivyambucarà rÃma nÃnÃnaganivÃsina÷ 4.039.005c koÂyagraÓa ime prÃptà vÃnarÃs tava kiækarÃ÷ 4.039.006a nideÓavartina÷ sarve sarve guruhite ratÃ÷ 4.039.006c abhipretam anu«ÂhÃtuæ tava Óak«yanty ariædama 4.039.007a yan manyase naravyÃghra prÃptakÃlaæ tad ucyatÃm 4.039.007c tat sainyaæ tvadvaÓe yuktam Ãj¤Ãpayitum arhasi 4.039.008a kÃmam e«Ãm idaæ kÃryaæ viditaæ mama tattvata÷ 4.039.008c tathÃpi tu yathà tattvam Ãj¤Ãpayitum arhasi 4.039.009a tathà bruvÃïaæ sugrÅvaæ rÃmo daÓarathÃtmaja÷ 4.039.009c bÃhubhyÃæ saæpari«vajya idaæ vacanam abravÅt 4.039.010a j¤ÃyatÃæ saumya vaidehÅ yadi jÅvati và na và 4.039.010c sa ca deÓo mahÃprÃj¤a yasmin vasati rÃvaïa÷ 4.039.011a adhigamya ca vaidehÅæ nilayaæ rÃvaïasya ca 4.039.011c prÃptakÃlaæ vidhÃsyÃmi tasmin kÃle saha tvayà 4.039.012a nÃham asmin prabhu÷ kÃrye vÃnareÓa na lak«maïa÷ 4.039.012c tvam asya hetu÷ kÃryasya prabhuÓ ca plavageÓvara 4.039.013a tvam evÃj¤Ãpaya vibho mama kÃryaviniÓcayam 4.039.013c tvaæ hi jÃnÃsi yat kÃryaæ mama vÅra na saæÓaya÷ 4.039.014a suh­ddvitÅyo vikrÃnta÷ prÃj¤a÷ kÃlaviÓe«avit 4.039.014c bhavÃn asmaddhite yukta÷ suk­tÃrtho 'rthavittama÷ 4.039.015a evam uktas tu sugrÅvo vinataæ nÃma yÆthapam 4.039.015c abravÅd rÃma sÃmnidhye lak«maïasya ca dhÅmata÷ 4.039.015e ÓailÃbhaæ meghanirgho«am Ærjitaæ plavageÓvaram 4.039.016a somasÆryÃtmajai÷ sÃrdhaæ vÃnarair vÃnarottama 4.039.016c deÓakÃlanayair yukta÷ kÃryÃkÃryaviniÓcaye 4.039.017a v­ta÷ Óatasahasreïa vÃnarÃïÃæ tarasvinÃm 4.039.017c adhigaccha diÓaæ pÆrvÃæ saÓailavanakÃnanÃm 4.039.018a tatra sÅtÃæ ca vaidehÅæ nilayaæ rÃvaïasya ca 4.039.018c mÃrgadhvaæ giridurge«u vane«u ca nadÅ«u ca 4.039.019a nadÅæ bhÃgÅrathÅæ ramyÃæ sarayÆæ kauÓikÅæ tathà 4.039.019c kÃlindÅæ yamunÃæ ramyÃæ yÃmunaæ ca mahÃgirim 4.039.020a sarasvatÅæ ca sindhuæ ca Óoïaæ maïinibhodakam 4.039.020c mahÅæ kÃlamahÅæ caiva ÓailakÃnanaÓobhitÃm 4.039.021a brahmamÃlÃn videhÃæÓ ca mÃlavÃn kÃÓikosalÃn 4.039.021c mÃgadhÃæÓ ca mahÃgrÃmÃn puï¬rÃn vaÇgÃæs tathaiva ca 4.039.022a pattanaæ koÓakÃrÃïÃæ bhÆmiæ ca rajatÃkarÃm 4.039.022c sarvam etad vicetavyaæ m­gayadbhir tatas tata÷ 4.039.023a rÃmasya dayitÃæ bhÃryÃæ sÅtÃæ daÓarata÷ snu«Ãm 4.039.023c samudram avagìhÃæÓ ca parvatÃn pattanÃni ca 4.039.024a mandarasya ca ye koÂiæ saæÓritÃ÷ ke cid ÃyatÃm 4.039.024c karïaprÃvaraïÃÓ caiva tathà cÃpy o«ÂhakarïakÃ÷ 4.039.025a ghorà lohamukhÃÓ caiva javanÃÓ caikapÃdakÃ÷ 4.039.025c ak«ayà balavantaÓ ca puru«Ã÷ puru«ÃdakÃ÷ 4.039.026a kirÃtÃ÷ karïacƬÃÓ ca hemÃÇgÃ÷ priyadarÓanÃ÷ 4.039.026c ÃmamÅnÃÓanÃs tatra kirÃtà dvÅpavÃsina÷ 4.039.027a antarjalacarà ghorà naravyÃghrà iti ÓrutÃ÷ 4.039.027c ete«Ãm ÃlayÃ÷ sarve viceyÃ÷ kÃnanaukasa÷ 4.039.028a giribhir ye ca gamyante plavanena plavena ca 4.039.028c ratnavantaæ yavadvÅpaæ saptarÃjyopaÓobhitam 4.039.029a suvarïarÆpyakaæ caiva suvarïÃkaramaï¬itam 4.039.029c yavadvÅpam atikramya ÓiÓiro nÃma parvata÷ 4.039.030a divaæ sp­Óati Ó­Çgeïa devadÃnavasevita÷ 4.039.030c ete«Ãæ giridurge«u pratÃpe«u vane«u ca 4.039.031a rÃvaïa÷ saha vaidehyà mÃrgitavyas tatas tata÷ 4.039.031c tata÷ samudradvÅpÃæÓ ca subhÅmÃn dra«Âum arhatha 4.039.032a tatrÃsurà mahÃkÃyÃÓ chÃyÃæ g­hïanti nityaÓa÷ 4.039.032c brahmaïà samanuj¤Ãtà dÅrghakÃlaæ bubhuk«itÃ÷ 4.039.033a taæ kÃlameghapratimaæ mahoragani«evitam 4.039.033c abhigamya mahÃnÃdaæ tÅrthenaiva mahodadhim 4.039.034a tato raktajalaæ bhÅmaæ lohitaæ nÃma sÃgaram 4.039.034c gatà drak«yatha tÃæ caiva b­hatÅæ kÆÂaÓÃlmalÅm 4.039.035a g­haæ ca vainateyasya nÃnÃratnavibhÆ«itam 4.039.035c tatra kailÃsasaækÃÓaæ vihitaæ viÓvakarmaïà 4.039.036a tatra Óailanibhà bhÅmà mandehà nÃma rÃk«asÃ÷ 4.039.036c ÓailaÓ­Çge«u lambante nÃnÃrÆpà bhayÃvahÃ÷ 4.039.037a te patanti jale nityaæ sÆryasyodayanaæ prati 4.039.037c abhitaptÃÓ ca sÆryeïa lambante sma puna÷ puna÷ 4.039.038a tata÷ pÃï¬urameghÃbhaæ k«Åraudaæ nÃma sÃgaram 4.039.038c gatà drak«yatha durdhar«Ã mukhà hÃram ivormibhi÷ 4.039.039a tasya madhye mahÃÓveta ­«abho nÃma parvata÷ 4.039.039c divyagandhai÷ kusumitai rajataiÓ ca nagair v­ta÷ 4.039.040a saraÓ ca rÃjatai÷ padmair jvalitair hemakesarai÷ 4.039.040c nÃmnà sudarÓanaæ nÃma rÃjahaæsai÷ samÃkulam 4.039.041a vibudhÃÓ cÃraïà yak«Ã÷ kiænarÃ÷ sÃpsarogaïÃ÷ 4.039.041c h­«ÂÃ÷ samabhigacchanti nalinÅæ tÃæ riraæsava÷ 4.039.042a k«Årodaæ samatikramya tato drak«yatha vÃnarÃ÷ 4.039.042c jalodaæ sÃgaraÓre«Âhaæ sarvabhÆtabhayÃvaham 4.039.043a tatra tat kopajaæ teja÷ k­taæ hayamukhaæ mahat 4.039.043c asyÃhus tan mahÃvegam odanaæ sacarÃcaram 4.039.044a tatra vikroÓatÃæ nÃdo bhÆtÃnÃæ sÃgaraukasÃm 4.039.044c ÓrÆyate cÃsamarthÃnÃæ d­«Âvà tad va¬avÃmukham 4.039.045a svÃdÆdasyottare deÓe yojanÃni trayodaÓa 4.039.045c jÃtarÆpaÓilo nÃma mahÃn kanakaparvata÷ 4.039.046a ÃsÅnaæ parvatasyÃgre sarvabhÆtanamask­tam 4.039.046c sahasraÓirasaæ devam anantaæ nÅlavÃsasaæ 4.039.047a triÓirÃ÷ käcana÷ ketus tÃlas tasya mahÃtmana÷ 4.039.047c sthÃpita÷ parvatasyÃgre virÃjati savedika÷ 4.039.048a pÆrvasyÃæ diÓi nirmÃïaæ k­taæ tat tridaÓeÓvarai÷ 4.039.048c tata÷ paraæ hemamaya÷ ÓrÅmÃn udayaparvata÷ 4.039.049a tasya koÂir divaæ sp­«Âvà Óatayojanam Ãyatà 4.039.049c jÃtarÆpamayÅ divyà virÃjati savedikà 4.039.050a sÃlais tÃlais tamÃlaiÓ ca karïikÃraiÓ ca pu«pitai÷ 4.039.050c jÃtarÆpamayair divyai÷ Óobhate sÆryasaænibhai÷ 4.039.051a tatra yojanavistÃram ucchritaæ daÓayojanam 4.039.051c Ó­Çgaæ saumanasaæ nÃma jÃtarÆpamayaæ dhruvam 4.039.052a tatra pÆrvaæ padaæ k­tvà purà vi«ïus trivikrame 4.039.052c dvitÅyaæ Óikharaæ meroÓ cakÃra puru«ottama÷ 4.039.053a uttareïa parikramya jambÆdvÅpaæ divÃkara÷ 4.039.053c d­Óyo bhavati bhÆyi«Âhaæ Óikharaæ tan mahocchrayam 4.039.054a tatra vaikhÃnasà nÃma vÃlakhilyà mahar«aya÷ 4.039.054c prakÃÓamÃnà d­Óyante sÆryavarïÃs tapasvina÷ 4.039.055a ayaæ sudarÓano dvÅpa÷ puro yasya prakÃÓate 4.039.055c yasmiæs tejaÓ ca cak«uÓ ca sarvaprÃnabh­tÃm api 4.039.056a Óailasya tasya ku¤je«u kandare«u vane«u ca 4.039.056c rÃvaïa÷ saha vaidehyà mÃrgitavyas tatas tata÷ 4.039.057a käcanasya ca Óailasya sÆryasya ca mahÃtmana÷ 4.039.057c Ãvi«Âà tejasà saædhyà pÆrvà raktà prakÃÓate 4.039.058a tata÷ paramagamyà syÃd dik pÆrvà tridaÓÃv­tà 4.039.058c rahità candrasÆryÃbhyÃm ad­Óyà timirÃv­tà 4.039.059a Óaile«u te«u sarve«u kandare«u vane«u ca 4.039.059c ya ca noktà mayà deÓà viceyà te«u jÃnakÅ 4.039.060a etÃvad vÃnarai÷ Óakyaæ gantuæ vÃnarapuægavÃ÷ 4.039.060c abhÃskaram amaryÃdaæ na jÃnÅmas tata÷ param 4.039.061a adhigamya tu vaidehÅæ nilayaæ rÃvaïasya ca 4.039.061c mÃse pÆrïe nivartadhvam udayaæ prÃpya parvatam 4.039.062a Ærdhvaæ mÃsÃn na vastavyaæ vasan vadhyo bhaven mama 4.039.062c siddhÃrthÃ÷ saænivartadhvam adhigamya ca maithilÅm 4.039.063a mahendrakÃntÃæ vana«aï¬a maï¬itÃæ; diÓaæ caritvà nipuïena vÃnarÃ÷ 4.039.063c avÃpya sÅtÃæ raghuvaæÓajapriyÃæ; tato niv­ttÃ÷ sukhito bhavi«yatha 4.040.001a tata÷ prasthÃpya sugrÅvas tan mahad vÃnaraæ balam 4.040.001c dak«iïÃæ pre«ayÃm Ãsa vÃnarÃn abhilak«itÃn 4.040.002a nÅlam agnisutaæ caiva hanumantaæ ca vÃnaram 4.040.002c pitÃmahasutaæ caiva jÃmbavantaæ mahÃkapim 4.040.003a suhotraæ ca ÓarÅraæ ca Óaragulmaæ tathaiva ca 4.040.003c gajaæ gavÃk«aæ gavayaæ su«eïam ­«abhaæ tathà 4.040.004a maindaæ ca dvividaæ caiva vijayaæ gandhamÃdanam 4.040.004c ulkÃmukham asaÇgaæ ca hutÃÓana sutÃv ubhau 4.040.005a aÇgadapramukhÃn vÅrÃn vÅra÷ kapigaïeÓvara÷ 4.040.005c vegavikramasaæpannÃn saædideÓa viÓe«avit 4.040.006a te«Ãm agre«araæ caiva mahad balam asaægagam 4.040.006c vidhÃya harivÅrÃïÃm ÃdiÓad dak«iïÃæ diÓam 4.040.007a ye ke cana samuddeÓÃs tasyÃæ diÓi sudurgamÃ÷ 4.040.007c kapÅÓa÷ kapimukhyÃnÃæ sa te«Ãæ tÃn udÃharat 4.040.008a sahasraÓirasaæ vindhyaæ nÃnÃdrumalatÃv­tam 4.040.008c narmadÃæ ca nadÅæ durgÃæ mahoragani«evitÃm 4.040.009a tato godÃvarÅæ ramyÃæ k­«ïÃveïÅæ mahÃnadÅm 4.040.009c varadÃæ ca mahÃbhÃgÃæ mahoragani«evitÃm 4.040.010a mekhalÃn utkalÃæÓ caiva daÓÃrïanagarÃïy api 4.040.010c avantÅm abhravantÅæ ca sarvam evÃnupaÓyata 4.040.011a vidarbhÃn ­«ikÃæÓ caiva ramyÃn mÃhi«akÃn api 4.040.011c tathà baÇgÃn kaliÇgÃæÓ ca kauÓikÃæÓ ca samantata÷ 4.040.012a anvÅk«ya daï¬akÃraïyaæ saparvatanadÅguham 4.040.012c nadÅæ godÃvarÅæ caiva sarvam evÃnupaÓyata 4.040.013a tathaivÃndhrÃæÓ ca puï¬rÃæÓ ca colÃn pÃï¬yÃn sakeralÃn 4.040.013c ayomukhaÓ ca gantavya÷ parvato dhÃtumaï¬ita÷ 4.040.014a vicitraÓikhara÷ ÓrÅmÃæÓ citrapu«pitakÃnana÷ 4.040.014c sacandanavanoddeÓo mÃrgitavyo mahÃgiri÷ 4.040.015a tatas tÃm ÃpagÃæ divyÃæ prasannasalilÃæ ÓivÃm 4.040.015c tatra drak«yatha kÃverÅæ vih­tÃm apsarogaïai÷ 4.040.016a tasyÃsÅnaæ nagasyÃgre malayasya mahaujasaæ 4.040.016c drak«yathÃdityasaækÃÓam agastyam ­«isattamam 4.040.017a tatas tenÃbhyanuj¤ÃtÃ÷ prasannena mahÃtmanà 4.040.017c tÃmraparïÅæ grÃhaju«ÂÃæ tari«yatha mahÃnadÅm 4.040.018a sà candanavanair divyai÷ pracchannà dvÅpa ÓÃlinÅ 4.040.018c kÃnteva yuvati÷ kÃntaæ samudram avagÃhate 4.040.019a tato hemamayaæ divyaæ muktÃmaïivibhÆ«itam 4.040.019c yuktaæ kavÃÂaæ pÃï¬yÃnÃæ gatà drak«yatha vÃnarÃ÷ 4.040.020a tata÷ samudram ÃsÃdya saæpradhÃryÃrthaniÓcayam 4.040.020c agastyenÃntare tatra sÃgare viniveÓita÷ 4.040.021a citranÃnÃnaga÷ ÓrÅmÃn mahendra÷ parvatottama÷ 4.040.021c jÃtarÆpamaya÷ ÓrÅmÃn avagìho mahÃrïavam 4.040.022a nÃnÃvidhair nagai÷ phullair latÃbhiÓ copaÓobhitam 4.040.022c devar«iyak«apravarair apsarobhiÓ ca sevitam 4.040.023a siddhacÃraïasaæghaiÓ ca prakÅrïaæ sumanoharam 4.040.023c tam upaiti sahasrÃk«a÷ sadà parvasu parvasu 4.040.024a dvÅpas tasyÃpare pÃre Óatayojanam Ãyata÷ 4.040.024c agamyo mÃnu«air dÅptas taæ mÃrgadhvaæ samantata÷ 4.040.024e tatra sarvÃtmanà sÅtà mÃrgitavyà viÓe«ata÷ 4.040.025a sa hi deÓas tu vadhyasya rÃvaïasya durÃtmana÷ 4.040.025c rÃk«asÃdhipater vÃsa÷ sahasrÃk«asamadyute÷ 4.040.026a dak«iïasya samudrasya madhye tasya tu rÃk«asÅ 4.040.026c aÇgÃraketi vikhyÃtà chÃyÃm Ãk«ipya bhojinÅ 4.040.027a tam atikramya lak«mÅvÃn samudre Óatayojane 4.040.027c giri÷ pu«pitako nÃma siddhacÃraïasevita÷ 4.040.028a candrasÆryÃæÓusaækÃÓa÷ sÃgarÃmbusamÃv­ta÷ 4.040.028c bhrÃjate vipulai÷ Ó­Çgair ambaraæ vilikhann iva 4.040.029a tasyaikaæ käcanaæ Ó­Çgaæ sevate yaæ divÃkara÷ 4.040.029c Óvetaæ rÃjatam ekaæ ca sevate yaæ niÓÃkara÷ 4.040.030a na taæ k­taghnÃ÷ paÓyanti na n­Óaæsà na nÃstikÃ÷ 4.040.030c praïamya Óirasà Óailaæ taæ vimÃrgata vÃnarÃ÷ 4.040.031a tam atikramya durdhar«Ã÷ sÆryavÃn nÃma parvata÷ 4.040.031c adhvanà durvigÃhena yojanÃni caturdaÓa 4.040.032a tatas tam apy atikramya vaidyuto nÃma parvata÷ 4.040.032c sarvakÃmaphalair v­k«ai÷ sarvakÃlamanoharai÷ 4.040.033a tatra bhuktvà varÃrhÃïi mÆlÃni ca phalÃni ca 4.040.033c madhÆni pÅtvà mukhyÃni paraæ gacchata vÃnarÃ÷ 4.040.034a tatra netramana÷kÃnta÷ ku¤jaro nÃma parvata÷ 4.040.034c agastyabhavanaæ yatra nirmitaæ viÓvakarmaïà 4.040.035a tatra yojanavistÃram ucchritaæ daÓayojanam 4.040.035c Óaraïaæ käcanaæ divyaæ nÃnÃratnavibhÆ«itam 4.040.036a tatra bhogavatÅ nÃma sarpÃïÃm Ãlaya÷ purÅ 4.040.036c viÓÃlarathyà durdhar«Ã sarvata÷ parirak«ità 4.040.036e rak«ità pannagair ghorais tÅk«ïadaæ«Ârair mahÃvi«ai÷ 4.040.037a sarparÃjo mahÃghoro yasyÃæ vasati vÃsuki÷ 4.040.037c niryÃya mÃrgitavyà ca sà ca bhogavatÅ purÅ 4.040.038a taæ ca deÓam atikramya mahÃn ­«abhasaæsthita÷ 4.040.038c sarvaratnamaya÷ ÓrÅmÃn ­«abho nÃma parvata÷ 4.040.039a goÓÅr«akaæ padmakaæ ca hariÓyÃmaæ ca candanam 4.040.039c divyam utpadyate yatra tac caivÃgnisamaprabham 4.040.040a na tu tac candanaæ d­«Âvà spra«Âavyaæ ca kadà cana 4.040.040c rohità nÃma gandharvà ghorà rak«anti tad vanam 4.040.041a tatra gandharvapataya÷ pa¤casÆryasamaprabhÃ÷ 4.040.041c ÓailÆ«o grÃmaïÅr bhik«u÷ Óubhro babhrus tathaiva ca 4.040.042a ante p­thivyà durdhar«Ãs tatra svargajita÷ sthitÃ÷ 4.040.042c tata÷ paraæ na va÷ sevya÷ pit­loka÷ sudÃruïa÷ 4.040.042e rÃjadhÃnÅ yamasyai«Ã ka«Âena tamasÃv­tà 4.040.043a etÃvad eva yu«mÃbhir vÅrà vÃnarapuægavÃ÷ 4.040.043c Óakyaæ vicetuæ gantuæ và nÃto gatimatÃæ gati÷ 4.040.044a sarvam etat samÃlokya yac cÃnyad api d­Óyate 4.040.044c gatiæ viditvà vaidehyÃ÷ saænivartitam arhatha 4.040.045a yas tu mÃsÃn niv­tto 'gre d­«Âà sÅteti vak«yati 4.040.045c mattulyavibhavo bhogai÷ sukhaæ sa vihari«yati 4.040.046a tata÷ priyataro nÃsti mama prÃïÃd viÓe«ata÷ 4.040.046c k­tÃparÃdho bahuÓo mama bandhur bhavi«yati 4.040.047a amitabalaparÃkramà bhavanto; vipulaguïe«u kule«u ca prasÆtÃ÷ 4.040.047c manujapatisutÃæ yathà labhadhvaæ; tad adhiguïaæ puru«Ãrtham Ãrabhadhvam 4.041.001a tata÷ prasthÃpya sugrÅvas tÃn harÅn dak«iïÃæ diÓam 4.041.001c buddhivikramasaæpannÃn vÃyuvegasamäjave 4.041.002a athÃhÆya mahÃtejÃ÷ su«eïaæ nÃma yÆthapam 4.041.002c tÃrÃyÃ÷ pitaraæ rÃjà ÓvaÓurabhÅmavikramam 4.041.003a abravÅt präjalir vÃkyam abhigamya praïamya ca 4.041.003c sÃhÃyyaæ kuru rÃmasya k­tye 'smin samupasthite 4.041.004a v­ta÷ Óatasahasreïa vÃnarÃïÃæ tarasvinÃm 4.041.004c abhigaccha diÓaæ saumya paÓcimÃæ vÃruïÅæ prabho 4.041.005a surëÂrÃn saha bÃhlÅkä ÓÆrÃbhÅrÃæs tathaiva ca 4.041.005c sphÅtäjanapadÃn ramyÃn vipulÃni purÃïi ca 4.041.006a puænÃgagahanaæ kuk«iæ bahuloddÃlakÃkulam 4.041.006c tathà ketaka«aï¬ÃæÓ ca mÃrgadhvaæ hariyÆthapÃ÷ 4.041.007a pratyak srotogamÃÓ caiva nadya÷ ÓÅtajalÃ÷ ÓivÃ÷ 4.041.007c tÃpasÃnÃm araïyÃni kÃntÃrà girayaÓ ca ye 4.041.008a girijÃlÃv­tÃæ durgÃæ mÃrgitvà paÓcimÃæ diÓam 4.041.008c tata÷ paÓcimam ÃsÃdya samudraæ dra«Âum arhatha 4.041.008e timi nakrÃyuta jalam ak«obhyam atha vÃnara÷ 4.041.009a tata÷ ketaka«aï¬e«u tamÃlagahane«u ca 4.041.009c kapayo vihari«yanti nÃrikelavane«u ca 4.041.010a tatra sÅtÃæ ca mÃrgadhvaæ nilayaæ rÃvaïasya ca 4.041.010c marÅcipattanaæ caiva ramyaæ caiva jaÂÅpuram 4.041.011a avantÅm aÇgalopÃæ ca tathà cÃlak«itaæ vanam 4.041.011c rëÂrÃïi ca viÓÃlÃni pattanÃni tatas tata÷ 4.041.012a sindhusÃgarayoÓ caiva saægame tatra parvata÷ 4.041.012c mahÃn hemagirir nÃma ÓataÓ­Çgo mahÃdruma÷ 4.041.013a tasya prasthe«u ramye«u siæhÃ÷ pak«agamÃ÷ sthitÃ÷ 4.041.013c timimatsyagajÃæÓ caiva nŬÃny Ãropayanti te 4.041.014a tÃni nŬÃni siæhÃnÃæ giriÓ­ÇgagatÃÓ ca ye 4.041.014c d­ptÃs t­ptÃÓ ca mÃtaÇgÃs toyadasvanani÷svanÃ÷ 4.041.014e vicaranti viÓÃle 'smiæs toyapÆrïe samantata÷ 4.041.015a tasya Ó­Çgaæ divasparÓaæ käcanaæ citrapÃdapam 4.041.015c sarvam ÃÓu vicetavyaæ kapibhi÷ kÃmarÆpibhi÷ 4.041.016a koÂiæ tatra samudre tu käcanÅæ Óatayojanam 4.041.016c durdarÓÃæ pariyÃtrasya gatà drak«yatha vÃnarÃ÷ 4.041.017a koÂyas tatra caturviæÓad gandharvÃïÃæ tarasvinÃm 4.041.017c vasanty agninikÃÓÃnÃæ ghorÃïÃæ kÃmarÆpiïÃm 4.041.018a nÃtyÃsÃdayitavyÃs te vÃnarair bhÅmavikramai÷ 4.041.018c nÃdeyaæ ca phalaæ tasmÃd deÓÃt kiæ cit plavaægamai÷ 4.041.019a durÃsadà hi te vÅrÃ÷ sattvavanto mahÃbalÃ÷ 4.041.019c phalamÆlÃni te tatra rak«ante bhÅmavikramÃ÷ 4.041.020a tatra yatnaÓ ca kartavyo mÃrgitavyà ca jÃnakÅ 4.041.020c na hi tebhyo bhayaæ kiæ cit kapitvam anuvartatÃm 4.041.021a caturbhÃge samudrasya cakravÃn nÃma parvata÷ 4.041.021c tatra cakraæ sahasrÃraæ nirmitaæ viÓvakarmaïà 4.041.022a tatra pa¤cajanaæ hatvà hayagrÅvaæ ca dÃnavam 4.041.022c ÃjahÃra tataÓ cakraæ ÓaÇkhaæ ca puru«ottama÷ 4.041.023a tasya sÃnu«u citre«u viÓÃlÃsu guhÃsu ca 4.041.023c rÃvaïa÷ saha vaidehyà mÃrgitavyas tatas tata÷ 4.041.024a yojanÃni catu÷«a«Âir varÃho nÃma parvata÷ 4.041.024c suvarïaÓ­Çga÷ suÓrÅmÃn agÃdhe varuïÃlaye 4.041.025a tatra prÃgjyoti«aæ nÃma jÃtarÆpamayaæ puram 4.041.025c yasmin vasti du«ÂÃtmà narako nÃma guhÃsu ca 4.041.026a tasya sÃnu«u citre«u viÓÃlÃsu guhÃsu ca 4.041.026c rÃvaïa÷ saha vaidehyà mÃrgitavyas tatas tata÷ 4.041.027a tam atikramya Óailendraæ käcanÃntaranirdara÷ 4.041.027c parvata÷ sarvasauvarïo dhÃrà prasravaïÃyuta÷ 4.041.028a taæ gajÃÓ ca varÃhÃÓ ca siæhà vyÃghrÃÓ ca sarvata÷ 4.041.028c abhigarjanti satataæ tena Óabdena darpitÃ÷ 4.041.029a tasmin harihaya÷ ÓrÅmÃn mahendra÷ pÃkaÓÃsana÷ 4.041.029c abhi«ikta÷ surai rÃjà meghavÃn nÃma parvata÷ 4.041.030a tam atikramya Óailendraæ mahendraparipÃlitam 4.041.030c «a«Âiæ girisahasrÃïi käcanÃni gami«yatha 4.041.031a taruïÃdityavarïÃni bhrÃjamÃnÃni sarvata÷ 4.041.031c jÃtarÆpamayair v­k«ai÷ ÓobhitÃni supu«pitai÷ 4.041.032a te«Ãæ madhye sthito rÃjà merur uttamaparvata÷ 4.041.032c Ãdityena prasannena Óailo dattavara÷ purà 4.041.033a tenaivam ukta÷ Óailendra÷ sarva eva tvadÃÓrayÃ÷ 4.041.033c matprasÃdÃd bhavi«yanti divÃrÃtrau ca käcanÃ÷ 4.041.034a tvayi ye cÃpi vatsyanti devagandharvadÃnavÃ÷ 4.041.034c te bhavi«yanti raktÃÓ ca prabhayà käcanaprabhÃ÷ 4.041.035a Ãdityà vasavo rudrà marutaÓ ca divaukasa÷ 4.041.035c Ãgamya paÓcimÃæ saædhyÃæ merum uttamaparvatam 4.041.036a Ãdityam upati«Âhanti taiÓ ca sÆryo 'bhipÆjita÷ 4.041.036c ad­Óya÷ sarvabhÆtÃnÃm astaæ gacchati parvatam 4.041.037a yojanÃnÃæ sahasrÃïi daÓatÃni divÃkara÷ 4.041.037c muhÆrtÃrdhena taæ ÓÅghram abhiyÃti Óiloccayam 4.041.038a Ó­Çge tasya mahad divyaæ bhavanaæ sÆryasaænibham 4.041.038c prÃsÃdaguïasaæbÃdhaæ vihitaæ viÓvakarmaïà 4.041.039a Óobhitaæ tarubhiÓ citrair nÃnÃpak«isamÃkulai÷ 4.041.039c niketaæ pÃÓahastasya varuïasya mahÃtmana÷ 4.041.040a antarà merum astaæ ca tÃlo daÓaÓirà mahÃn 4.041.040c jÃtarÆpamaya÷ ÓrÅmÃn bhrÃjate citravedika÷ 4.041.041a te«u sarve«u durge«u sara÷su ca saritsu ca 4.041.041c rÃvaïa÷ saha vaidehyà mÃrgitavyas tatas tata÷ 4.041.042a yatra ti«Âhati dharmÃtmà tapasà svena bhÃvita÷ 4.041.042c merusÃvarïir ity eva khyÃto vai brahmaïà sama÷ 4.041.043a pra«Âavyo merusÃvarïir mahar«i÷ sÆryasaænibha÷ 4.041.043c praïamya Óirasà bhÆmau prav­ttiæ maithilÅæ prati 4.041.044a etÃvaj jÅvalokasya bhÃskaro rajanÅk«aye 4.041.044c k­tvà vitimiraæ sarvam astaæ gacchati parvatam 4.041.045a etÃvad vÃnarai÷ Óakyaæ gantuæ vÃnarapuægavÃ÷ 4.041.045c abhÃskaram amaryÃdaæ na jÃnÅmas tata÷ param 4.041.046a adhigamya tu vaidehÅæ nilayaæ rÃvaïasya ca 4.041.046c astaæ parvatam ÃsÃdya pÆrïe mÃse nivartata 4.041.047a Ærdhvaæ mÃsÃn na vastavyaæ vasan vadhyo bhaven mama 4.041.047c sahaiva ÓÆro yu«mÃbhi÷ ÓvaÓuro me gami«yati 4.041.048a Órotavyaæ sarvam etasya bhavadbhir di«Âa kÃribhi÷ 4.041.048c gurur e«a mahÃbÃhu÷ ÓvaÓuro me mahÃbala÷ 4.041.049a bhavantaÓ cÃpi vikrÃntÃ÷ pramÃïaæ sarvakarmasu 4.041.049c pramÃïam enaæ saæsthÃpya paÓyadhvaæ paÓcimÃæ diÓam 4.041.050a d­«ÂÃyÃæ tu narendrasyà patnyÃm amitatejasa÷ 4.041.050c k­tak­tyà bhavi«yÃma÷ k­tasya pratikarmaïà 4.041.051a ato 'nyad api yat kiæ cit kÃryasyÃsya hitaæ bhavet 4.041.051c saæpradhÃrya bhavadbhiÓ ca deÓakÃlÃrthasaæhitam 4.041.052a tata÷ su«eïa pramukhÃ÷ plavaægamÃ÷; sugrÅvavÃkyaæ nipuïaæ niÓamya 4.041.052c Ãmantrya sarve plavagÃdhipaæ te; jagmur diÓaæ tÃæ varuïÃbhiguptÃm 4.042.001a tata÷ saædiÓya sugrÅva÷ ÓvaÓuraæ paÓcimÃæ diÓam 4.042.001c vÅraæ Óatabaliæ nÃma vÃnaraæ vÃnarar«abha÷ 4.042.002a uvÃca rÃjà mantraj¤a÷ sarvavÃnarasaæmatam 4.042.002c vÃkyam Ãtmahitaæ caiva rÃmasya ca hitaæ tathà 4.042.003a v­ta÷ Óatasahasreïa tvadvidhÃnÃæ vanaukasÃm 4.042.003c vaivasvata sutai÷ sÃrdhaæ prati«Âhasva svamantribhi÷ 4.042.004a diÓaæ hy udÅcÅæ vikrÃntÃæ himaÓailÃvataæsakÃm 4.042.004c sarvata÷ parimÃrgadhvaæ rÃmapatnÅm aninditÃm 4.042.005a asmin kÃrye viniv­tte k­te dÃÓarathe÷ priye 4.042.005c ­ïÃn muktà bhavi«yÃma÷ k­tÃrthÃrthavidÃæ varÃ÷ 4.042.006a k­taæ hi priyam asmÃkaæ rÃghaveïa mahÃtmanà 4.042.006c tasya cet pratikÃro 'sti saphalaæ jÅvitaæ bhavet 4.042.007a etÃæ buddhiæ samÃsthÃya d­Óyate jÃnakÅ yathà 4.042.007c tathà bhavadbhi÷ kartavyam asmatpriyahitai«ibhi÷ 4.042.008a ayaæ hi sarvabhÆtÃnÃæ mÃnyas tu narasattama÷ 4.042.008c asmÃsu cÃgataprÅtÅ rÃma÷ parapuraæjaya÷ 4.042.009a imÃni vanadurgÃïi nadya÷ ÓailÃntarÃïi ca 4.042.009c bhavanta÷ parimÃrgaæs tu buddhivikramasaæpadà 4.042.010a tatra mlecchÃn pulindÃæÓ ca ÓÆrasenÃæs tathÃiva ca 4.042.010c prasthÃlÃn bharatÃæÓ caiva kurÆæÓ ca saha madrakai÷ 4.042.011a kÃmbojÃn yavanÃæÓ caiva ÓakÃn ÃraÂÂakÃn api 4.042.011c bÃhlÅkÃn ­«ikÃæÓ caiva pauravÃn atha ÂaÇkaïÃn 4.042.012a cÅnÃn paramacÅnÃæÓ ca nÅhÃrÃæÓ ca puna÷ puna÷ 4.042.012c anvi«ya daradÃæÓ caiva himavantaæ vicinvatha 4.042.013a lodhrapadmaka«aï¬e«u devadÃruvane«u ca 4.042.013c rÃvaïa÷ saha vaidehya mÃrgitavyas tatas tata÷ 4.042.014a tata÷ somÃÓramaæ gatvà devagandharvasevitam 4.042.014c kÃlaæ nÃma mahÃsÃnuæ parvataæ taæ gami«yatha 4.042.015a mahatsu tasya Ó­Çge«u nirdare«u guhÃsu ca 4.042.015c vicinudhvaæ mahÃbhÃgÃæ rÃmapatnÅæ yaÓasvinÅm 4.042.016a tam atikramya Óailendraæ hemavargaæ mahÃgirim 4.042.016c tata÷ sudarÓanaæ nÃma parvataæ gantum arhatha 4.042.017a tasya kÃnana«aï¬e«u nirdare«u guhÃsu ca 4.042.017c rÃvaïa÷ saha vaidehyà mÃrgitavyas tatas tata÷ 4.042.018a tam atikramya cÃkÃÓaæ sarvata÷ Óatayojanam 4.042.018c aparvatanadÅ v­k«aæ sarvasattvavivarjitam 4.042.019a taæ tu ÓÅghram atikramya kÃntÃraæ romahar«aïam 4.042.019c kailÃsaæ pÃï¬uraæ Óailaæ prÃpya h­«Âà bhavi«yatha 4.042.020a tatra pÃï¬urameghÃbhaæ jÃmbÆnadapari«k­tam 4.042.020c kuberabhavanaæ divyaæ nirmitaæ viÓvakarmaïà 4.042.021a viÓÃlà nalinÅ yatra prabhÆtakamalotpalà 4.042.021c haæsakÃraï¬avÃkÅrïà apsarogaïasevità 4.042.022a tatra vaiÓravaïo rÃjà sarvabhÆtanamask­ta÷ 4.042.022c dhanado ramate ÓrÅmÃn guhyakai÷ saha yak«arà4.042.023a tasya candranikaÓe«u parvate«u guhÃsu ca 4.042.023c rÃvaïa÷ saha vaidehyà mÃrgitavyas tatas tata÷ 4.042.024a krau¤caæ tu girim ÃsÃdya bilaæ tasya sudurgamam 4.042.024c apramattai÷ prave«Âavyaæ du«praveÓaæ hi tat sm­tam 4.042.025a vasanti hi mahÃtmÃnas tatra sÆryasamaprabhÃ÷ 4.042.025c devair apy arcitÃ÷ samyag devarÆpà mahar«aya÷ 4.042.026a krau¤casya tu guhÃÓ cÃnyÃ÷ sÃnÆni ÓikharÃïi ca 4.042.026c nirdarÃÓ ca nitambÃÓ ca vicetavyÃs tatas tata÷ 4.042.027a krau¤casya Óikharaæ cÃpi nirÅk«ya ca tatas tata÷ 4.042.027c av­k«aæ kÃmaÓailaæ ca mÃnasaæ vihagÃlayam 4.042.028a na gatis tatra bhÆtÃnÃæ devadÃnavarak«asÃm 4.042.028c sa ca sarvair vicetavya÷ sasÃnuprasthabhÆdhara÷ 4.042.029a krau¤caæ girim atikramya mainÃko nÃma parvata÷ 4.042.029c mayasya bhavanaæ tatra dÃnavasya svayaæ k­tam 4.042.030a mainÃkas tu vicetavya÷ sasÃnuprasthakandara÷ 4.042.030c strÅïÃm aÓvamukhÅnÃæ ca niketÃs tatra tatra tu 4.042.031a taæ deÓaæ samatikramya ÃÓramaæ siddhasevitam 4.042.031c siddhà vaikhÃnasÃs tatra vÃlakhilyÃÓ ca tÃpasÃ÷ 4.042.032a vandyÃs te tu tapa÷siddhÃs tÃpasà vÅtakalma«Ã÷ 4.042.032c pra«ÂavyÃÓ cÃpi sÅtÃyÃ÷ prav­ttaæ vinayÃnvitai÷ 4.042.033a hemapu«karasaæchannaæ tatra vaikhÃnasaæ sara÷ 4.042.033c taruïÃdityasaækÃÓair haæsair vicaritaæ Óubhai÷ 4.042.034a aupavÃhya÷ kuberasya sarvabhauma iti sm­ta÷ 4.042.034c gaja÷ paryeti taæ deÓaæ sadà saha kareïubhi÷ 4.042.035a tat sÃra÷ samatikramya na«ÂacandradivÃkaram 4.042.035c anak«atragaïaæ vyoma ni«payodam anÃadimat 4.042.036a gabhastibhir ivÃrkasya sa tu deÓa÷ prakÃÓate 4.042.036c viÓrÃmyadbhis tapa÷ siddhair devakalpai÷ svayamprabhai÷ 4.042.037a taæ tu deÓam atikramya Óailodà nÃma nimnagà 4.042.037c ubhayos tÅrayor yasyÃ÷ kÅcakà nÃma veïava÷ 4.042.038a te nayanti paraæ tÅraæ siddhÃn pratyÃnayanti ca 4.042.038c uttarÃ÷ kuravas tatra k­tapuïyapratiÓriyÃ÷ 4.042.039a tata÷ käcanapadmÃbhi÷ padminÅbhi÷ k­todakÃ÷ 4.042.039c nÅlavaidÆryapatrìhyà nadyas tatra sahasraÓa÷ 4.042.040a raktotpalavanaiÓ cÃtra maï¬itÃÓ ca hiraïmayai÷ 4.042.040c taruïÃdityasad­Óair bhÃnti tatra jalÃÓayÃ÷ 4.042.041a mahÃrhamaïipatraiÓ ca käcanaprabha kesarai÷ 4.042.041c nÅlotpalavanaiÓ citrai÷ sa deÓa÷ sarvatov­ta÷ 4.042.042a nistulÃbhiÓ ca muktÃbhir maïibhiÓ ca mahÃdhanai÷ 4.042.042c udbhÆtapulinÃs tatra jÃtarÆpaiÓ ca nimnagÃ÷ 4.042.043a sarvaratnamayaiÓ citrair avagìhà nagottamai÷ 4.042.043c jÃtarÆpamayaiÓ cÃpi hutÃÓanasamaprabhai÷ 4.042.044a nityapu«paphalÃÓ cÃtra nagÃ÷ patrarathÃkulÃ÷ 4.042.044c divyagandharasasparÓÃ÷ sarvakÃmÃn sravanti ca 4.042.045a nÃnÃkÃrÃïi vÃsÃæsi phalanty anye nagottamÃ÷ 4.042.045c muktÃvaidÆryacitrÃïi bhÆ«aïÃni tathaiva ca 4.042.046a strÅïÃæ yÃny anurÆpÃïi puru«ÃïÃæ tathaiva ca 4.042.046c sarvartusukhasevyÃni phalanty anye nagottamÃ÷ 4.042.047a mahÃrhÃïi vicitrÃïi haimÃny anye nagottamÃ÷ 4.042.047c ÓayanÃni prasÆyante citrÃstÃraïavanti ca 4.042.048a mana÷kÃntÃni mÃlyÃni phalanty atrÃpare drumÃ÷ 4.042.048c pÃnÃni ca mahÃrhÃïi bhak«yÃïi vividhÃni ca 4.042.049a striyaÓ ca guïasaæpannà rÆpayauvanalak«itÃ÷ 4.042.049c gandharvÃ÷ kiænarà siddhà nÃgà vidyÃdharÃs tathà 4.042.049e ramante sahitÃs tatra nÃrÅbhir bhÃskaraprabhÃ÷ 4.042.050a sarve suk­takarmÃïa÷ sarve ratiparÃyaïÃ÷ 4.042.050c sarve kÃmÃrthasahità vasanti saha yo«ita÷ 4.042.051a gÅtavÃditranirgho«a÷ sotk­«Âahasitasvana÷ 4.042.051c ÓrÆyate satataæ tatra sarvabhÆtamanohara÷ 4.042.052a tatra nÃmudita÷ kaÓ cin nÃsti kaÓ cid asatpriya÷ 4.042.052c ahany ahani vardhante guïÃs tatra manoramÃ÷ 4.042.053a samatikramya taæ deÓam uttaras toyasÃæ nidhi÷ 4.042.053c tatra somagirir nÃma madhye hemamayo mahÃn 4.042.054a indralokagatà ye ca brahmalokagatÃÓ ca ye 4.042.054c devÃs taæ samavek«ante girirÃjaæ divaæ gatam 4.042.055a sa tu deÓo visÆryo 'pi tasya bhÃsà prakÃÓate 4.042.055c sÆryalak«myÃbhivij¤eyas tapaseva vivasvatà 4.042.056a bhagavÃn api viÓvÃtmà Óambhur ekÃdaÓÃtmaka÷ 4.042.056c brahmà vasati deveÓo brahmar«iparivÃrita÷ 4.042.057a na kathaæ cana gantavyaæ kurÆïÃm uttareïa va÷ 4.042.057c anye«Ãm api bhÆtÃnÃæ nÃtikrÃmati vai gati÷ 4.042.058a sà hi somagirir nÃma devÃnÃm api durgama÷ 4.042.058c tam Ãlokya tata÷ k«ipram upÃvartitum arhatha 4.042.059a etÃvad vÃnarai÷ Óakyaæ gantuæ vÃnarapuægavÃ÷ 4.042.059c abhÃskaram amaryÃdaæ na jÃnÅmas tata÷ param 4.042.060a sarvam etad vicetavyaæ yan mayà parikÅrtitam 4.042.060c yad anyad api noktaæ ca tatrÃpi kriyatÃæ mati÷ 4.042.061a tata÷ k­taæ dÃÓarather mahat priyaæ; mahattaraæ cÃpi tato mama priyam 4.042.061c k­taæ bhavi«yaty anilÃnalopamÃ; videhajà darÓanajena karmaïà 4.042.062a tata÷ k­tÃrthÃ÷ sahitÃ÷ sabÃndhavÃ; mayÃrcitÃ÷ sarvaguïair manoramai÷ 4.042.062c cari«yathorvÅæ pratiÓÃntaÓatrava÷; sahapriyà bhÆtadharÃ÷ plavaægamÃ÷ 4.043.001a viÓe«eïa tu sugrÅvo hanumatyartham uktavÃn 4.043.001c sa hi tasmin hariÓre«Âhe niÓcitÃrtho 'rthasÃdhane 4.043.002a na bhÆmau nÃntarik«e và nÃmbare nÃmarÃlaye 4.043.002c nÃpsu và gatisaægaæ te paÓyÃmi haripuægava 4.043.003a sÃsurÃ÷ sahagandharvÃ÷ sanÃganaradevatÃ÷ 4.043.003c viditÃ÷ sarvalokÃs te sasÃgaradharÃdharÃ÷ 4.043.004a gatir vegaÓ ca tejaÓ ca lÃghavaæ ca mahÃkape 4.043.004c pitus te sad­Óaæ vÅra mÃrutasya mahaujasa÷ 4.043.005a tejasà vÃpi te bhÆtaæ samaæ bhuvi na vidyate 4.043.005c tad yathà labhyate sÅtà tattvam evopapÃdaya 4.043.006a tvayy eva hanumann asti balaæ buddhi÷ parÃkrama÷ 4.043.006c deÓakÃlÃnuv­ttaÓ ca nayaÓ ca nayapaï¬ita 4.043.007a tata÷ kÃryasamÃsaægam avagamya hanÆmati 4.043.007c viditvà hanumantaæ ca cintayÃm Ãsa rÃghava÷ 4.043.008a sarvathà niÓcitÃrtho 'yaæ hanÆmati harÅÓvara÷ 4.043.008c niÓcitÃrthataraÓ cÃpi hanÆmÃn kÃryasÃdhane 4.043.009a tad evaæ prasthitasyÃsya parij¤Ãtasya karmabhi÷ 4.043.009c bhartrà parig­hÅtasya dhruva÷ kÃryaphalodaya÷ 4.043.010a taæ samÅk«ya mahÃtejà vyavasÃyottaraæ harim 4.043.010c k­tÃrtha iva saæv­tta÷ prah­«ÂendriyamÃnasa÷ 4.043.011a dadau tasya tata÷ prÅta÷ svanÃmÃÇkopaÓobhitam 4.043.011c aÇgulÅyam abhij¤Ãnaæ rÃjaputryÃ÷ paraætapa÷ 4.043.012a anena tvÃæ hariÓre«Âha cihnena janakÃtmajà 4.043.012c matsakÃÓÃd anuprÃptam anudvignÃnupaÓyati 4.043.013a vyavasÃyaÓ ca te vÅra sattvayuktaÓ ca vikrama÷ 4.043.013c sugrÅvasya ca saædeÓa÷ siddhiæ kathayatÅva me 4.043.014a sa tad g­hya hariÓre«Âha÷ sthÃpya mÆrdhni k­täjali÷ 4.043.014c vanditvà caraïau caiva prasthita÷ plavagottama÷ 4.043.015a sa tat prakar«an hariïÃæ balaæ mahad; babhÆva vÅra÷ pavanÃtmaja÷ kapi 4.043.015c gatÃmbude vyomni viÓuddhamaï¬ala÷; ÓaÓÅva nak«atragaïopaÓobhita÷ 4.043.016a atibalabalam ÃÓritas tavÃhaæ; harivaravikramavikramair analpai÷ 4.043.016c pavanasuta yathÃbhigamyate sÃ; janakasutà hanumaæs tathà kuru«va 4.044.001a tad ugraÓÃsanaæ bhartur vij¤Ãya haripuægavÃ÷ 4.044.001c Óalabhà iva saæchÃdya medinÅæ saæpratasthire 4.044.002a rÃma÷ prasravaïe tasmin nyavasat sahalak«maïa÷ 4.044.002c pratÅk«amÃïas taæ mÃsaæ ya÷ sÅtÃdhigame k­ta÷ 4.044.003a uttarÃæ tu diÓaæ ramyÃæ girirÃjasamÃv­tÃm 4.044.003c pratasthe sahasà vÅro hari÷ Óatabalis tadà 4.044.004a pÆrvÃæ diÓaæ prati yayau vinato hariyÆthapa÷ 4.044.005a tÃrÃÇgadÃdi sahita÷ plavaga÷ pavanÃtmaja÷ 4.044.005c agastyacaritÃm ÃÓÃæ dak«iïÃæ hariyÆthapa÷ 4.044.006a paÓcimÃæ tu diÓaæ ghorÃæ su«eïa÷ plavageÓvara÷ 4.044.006c pratasthe hariÓÃrdÆlo bh­Óaæ varuïapÃlitÃm 4.044.007a tata÷ sarvà diÓo rÃjà codayitvà yathà tatham 4.044.007c kapisenà patÅn mukhyÃn mumoda sukhita÷ sukham 4.044.008a evaæ saæcoditÃ÷ sarve rÃj¤Ã vÃnarayÆthapÃ÷ 4.044.008c svÃæ svÃæ diÓam abhipretya tvaritÃ÷ saæpratasthire 4.044.009a nadantaÓ connadantaÓ ca garjantaÓ ca plavaægamÃ÷ 4.044.009c k«velanto dhÃvamÃnÃÓ ca yayu÷ plavagasattamÃ÷ 4.044.009e Ãnayi«yÃmahe sÅtÃæ hani«yÃmaÓ ca rÃvaïam 4.044.010a aham eko hani«yÃmi prÃptaæ rÃvaïam Ãhave 4.044.010c tataÓ conmathya sahasà hari«ye janakÃtmajÃm 4.044.011a vepamÃnaæ ÓrameïÃdya bhavadbhi÷ sthÅyatÃm iti 4.044.011c eka evÃhari«yÃmi pÃtÃlÃd api jÃnakÅm 4.044.012a vidhami«yÃmy ahaæ v­k«Ãn dÃrayi«yÃmy ahaæ girÅn 4.044.012c dharaïÅæ dÃrayi«yÃmi k«obhayi«yÃmi sÃgarÃn 4.044.013a ahaæ yojanasaækhyÃyÃ÷ plavità nÃtra saæÓaya÷ 4.044.013c Óataæ yojanasaækhyÃyÃ÷ Óataæ samadhikaæ hy aham 4.044.014a bhÆtale sÃgare vÃpi Óaile«u ca vane«u ca 4.044.014c pÃtÃlasyÃpi và madhye na mamÃcchidyate gati÷ 4.044.015a ity ekaikaæ tadà tatra vÃnarà baladarpitÃ÷ 4.044.015c ÆcuÓ ca vacanaæ tasmin harirÃjasya saænidhau 4.045.001a gate«u vÃnarendre«u rÃma÷ sugrÅvam abravÅt 4.045.001c kathaæ bhavÃn vinÃjÅte sarvaæ vai maï¬alaæ bhuva÷ 4.045.002a sugrÅvas tu tato rÃmam uvÃca praïatÃtmavÃn 4.045.002c ÓrÆyatÃæ sarvam ÃkhyÃsye vistareïa narar«abha 4.045.003a yadà tu dundubhiæ nÃma dÃnavaæ mahi«Ãk­tim 4.045.003c parikÃlayate vÃlÅ malayaæ prati parvatam 4.045.004a tadà viveÓa mahi«o malayasya guhÃæ prati 4.045.004c viveÓa vÃlÅ tatrÃpi malayaæ tajjighÃæsayà 4.045.005a tato 'haæ tatra nik«ipto guhÃd vÃrivinÅtavat 4.045.005c na ca ni«kramate vÃlÅ tadà saævatsare gate 4.045.006a tata÷ k«atajavegena ÃpupÆre tadà bilam 4.045.006c tad ahaæ vismito d­«Âvà bhrÃt­Óokavi«Ãrdita÷ 4.045.007a athÃhaæ k­tabuddhis tu suvyaktaæ nihato guru÷ 4.045.007c ÓilÃparvatasaækÃÓà biladvÃri mayà k­tà 4.045.007e aÓaknuvan ni«kramituæ mahi«o vinaÓed iti 4.045.008a tato 'ham ÃgÃæ ki«kindhÃæ nirÃÓas tasya jÅvite 4.045.008c rÃjyaæ ca sumahat prÃptaæ tÃrà ca rumayà saha 4.045.008e mitraiÓ ca sahitas tatra vasÃmi vigatajvara÷ 4.045.009a ÃjagÃma tato vÃlÅ hatvÃæ taæ dÃnavar«abham 4.045.009c tato 'ham adadÃæ rÃjyaæ gauravÃd bhayayantrita÷ 4.045.010a sa mÃæ jighÃæsur du«ÂÃtmà vÃlÅ pravyathitendriya÷ 4.045.010c parilÃkayate krodhÃd dhÃvantaæ sacivai÷ saha 4.045.011a tato 'haæ vÃlinà tena sÃnubandha÷ pradhÃvita÷ 4.045.011c nadÅÓ ca vividhÃ÷ paÓyan vanÃni nagarÃïi ca 4.045.012a ÃdarÓatalasaækÃÓà tato vai p­thivÅ mayà 4.045.012c alÃtacakrapratimà d­«Âà go«padavat tadà 4.045.013a tata÷ pÆrvam ahaæ gatvà dak«iïÃm aham ÃÓrita÷ 4.045.013c diÓaæ ca paÓcimÃæ bhÆyo gato 'smi bhayaÓaÇkita÷ 4.045.013e uttarÃæ tu diÓaæ yÃntaæ hanumÃn mÃm athÃbravÅt 4.045.014a idÃnÅæ me sm­taæ rÃjan yathà vÃlÅ harÅÓvara÷ 4.045.014c mataÇgena tadà Óapto hy asminn ÃÓramamaï¬ale 4.045.015a praviÓed yadi và vÃlÅ mÆrdhÃsya Óatadhà bhavet 4.045.015c tatra vÃsa÷ sukho 'smÃkaæ nirudvigno bhavi«yati 4.045.016a tata÷ parvatam ÃsÃdya ­ÓyamÆkaæ n­pÃtmaja 4.045.016c na viveÓa tadà vÃlÅ mataÇgasya bhayÃt tadà 4.045.017a evaæ mayà tadà rÃjan pratyak«am upalak«itam 4.045.017c p­thivÅmaï¬alaæ k­tsnaæ guhÃm asmy Ãgatas tata÷ 4.046.001a darÓanÃrthaæ tu vaidehyÃ÷ sarvata÷ kapiyÆthapÃ÷ 4.046.001c vyÃdi«ÂÃ÷ kapirÃjena yathoktaæ jagmur a¤jasà 4.046.002a sarÃæsi sarita÷ kak«Ãn ÃkÃÓaæ nagarÃïi ca 4.046.002c nadÅdurgÃæs tathà ÓailÃn vicinvanti samantata÷ 4.046.003a sugrÅveïa samÃkhyÃtÃn sarve vÃnarayÆthapÃ÷ 4.046.003c pradeÓÃn pravicinvanti saÓailavanakÃnanÃn 4.046.004a vicintya divasaæ sarve sÅtÃdhigamane dh­tÃ÷ 4.046.004c samÃyÃnti sma medinyÃæ niÓÃkÃleÓu vÃnarÃ÷ 4.046.005a sarvartukÃæÓ ca deÓe«u vÃnarÃ÷ saphalÃn drumÃn 4.046.005c ÃsÃdya rajanÅæ ÓayyÃæ cakru÷ sarve«v aha÷su te 4.046.006a tad aha÷ prathamaæ k­tvà mÃse prasravaïaæ gatÃ÷ 4.046.006c kapirÃjena saægamya nirÃÓÃ÷ kapiyÆthapÃ÷ 4.046.007a vicitya tu diÓaæ pÆrvÃæ yathoktÃæ sacivai÷ saha 4.046.007c ad­«Âvà vinata÷ sÅtÃm ÃjagÃma mahÃbala÷ 4.046.008a uttarÃæ tu diÓaæ sarvÃæ vicitya sa mahÃkapi÷ 4.046.008c Ãgata÷ saha sainyena vÅra÷ Óatabalis tadà 4.046.009a su«eïa÷ paÓcimÃm ÃÓÃæ vicitya saha vÃnarai÷ 4.046.009c sametya mÃse saæpÆrïe sugrÅvam upacakrame 4.046.010a taæ prasravaïap­«Âhasthaæ samÃsÃdyÃbhivÃdya ca 4.046.010c ÃsÅnaæ saha rÃmeïa sugrÅvam idam abruvan 4.046.011a vicitÃ÷ parvatÃ÷ sarve vanÃni nagarÃïi ca 4.046.011c nimnagÃ÷ sÃgarÃntÃÓ ca sarve janapadÃs tathà 4.046.012a guhÃÓ ca vicitÃ÷ sarvà yÃs tvayà parikÅrtitÃ÷ 4.046.012c vicitÃÓ ca mahÃgulmà latÃvitatasaætatÃ÷ 4.046.013a gahane«u ca deÓe«u durge«u vi«ame«u ca 4.046.013c sattvÃny atipramÃïÃni vicitÃni hatÃni ca 4.046.013e ye caiva gahanà deÓà vicitÃs te puna÷ puna÷ 4.046.014a udÃrasattvÃbhijano mahÃtmÃ; sa maithilÅæ drak«yati vÃnarendra÷ 4.046.014c diÓaæ tu yÃm eva gatà tu sÅtÃ; tÃm Ãsthito vÃyusuto hanÆmÃn 4.047.001a sahatÃrÃÇgadÃbhyÃæ tu gatvà sa hanumÃn kapi÷ 4.047.001c sugrÅveïa yathoddi«Âaæ taæ deÓam upacakrame 4.047.002a sa tu dÆram upÃgamya sarvais tai÷ kapisattamai÷ 4.047.002c vicinoti sma vindhyasya guhÃÓ ca gahanÃni ca 4.047.003a parvatÃgrÃn nadÅdurgÃn sarÃæsi vipulÃn drumÃn 4.047.003c v­k«a«aï¬ÃæÓ ca vividhÃn parvatÃn ghanapÃdapÃn 4.047.004a anve«amÃïÃs te sarve vÃnarÃ÷ sarvato diÓam 4.047.004c na sÅtÃæ dad­Óur vÅrà maithilÅæ janakÃtmajÃm 4.047.005a te bhak«ayanto mÆlÃni phalÃni vividhÃni ca 4.047.005c anve«amÃïà durdhar«Ã nyavasaæs tatra tatra ha 4.047.005e sa tu deÓo duranve«o guhÃgahanavÃn mahÃn 4.047.006a tyaktvà tu taæ tadà deÓaæ sarve vai hariyÆthapÃ÷ 4.047.006c deÓam anyaæ durÃdhar«aæ viviÓuÓ cÃkutobhayÃ÷ 4.047.007a yatra vandhyaphalà v­k«Ã vipu«pÃ÷ parïavarjitÃ÷ 4.047.007c nistoyÃ÷ sarito yatra mÆlaæ yatra sudurlabham 4.047.008a na santi mahi«Ã yatra na m­gà na ca hastina÷ 4.047.008c ÓÃrdÆlÃ÷ pak«iïo vÃpi ye cÃnye vanagocarÃ÷ 4.047.009a snigdhapatrÃ÷ sthale yatra padminya÷ phullapaÇkajÃ÷ 4.047.009c prek«aïÅyÃ÷ sugandhÃÓ ca bhramaraiÓ cÃpi varjitÃ÷ 4.047.010a kaï¬ur nÃma mahÃbhÃga÷ satyavÃdÅ tapodhana÷ 4.047.010c mahar«i÷ paramÃmar«Å niyamair du«pradhar«aïa÷ 4.047.011a tasya tasmin vane putro bÃlako daÓavÃr«ika÷ 4.047.011c prana«Âo jÅvitÃntÃya kruddhas tatra mahÃmuni÷ 4.047.012a tena dharmÃtmanà Óaptaæ k­tsnaæ tatra mahad vanam 4.047.012c aÓaraïyaæ durÃdhar«aæ m­gapak«ivivarjitam 4.047.013a tasya te kÃnanÃntÃæs tu girÅïÃæ kandarÃïi ca 4.047.013c prabhavÃni nadÅnÃæca vicinvanti samÃhitÃ÷ 4.047.014a tatra cÃpi mahÃtmÃno nÃpaÓya¤ janakÃtmajÃm 4.047.014c hartÃraæ rÃvaïaæ vÃpi sugrÅvapriyakÃriïa÷ 4.047.015a te praviÓya tu taæ bhÅmaæ latÃgulmasamÃv­tam 4.047.015c dad­Óu÷ krÆrakarmÃïam asuraæ suranirbhayam 4.047.016a taæ d­«Âvà vanarà ghoraæ sthitaæ Óailam ivÃparam 4.047.016c gìhaæ parihitÃ÷ sarve d­«Âvà taæ parvatopamam 4.047.017a so 'pi tÃn vÃnarÃn sarvÃn na«ÂÃ÷ sthety abravÅd balÅ 4.047.017c abhyadhÃvata saækruddho mu«Âim udyamya saæhitam 4.047.018a tam Ãpatantaæ sahasà vÃliputro 'Çgadas tadà 4.047.019c rÃvaïo 'yam iti j¤Ãtvà talenÃbhijaghÃna ha 4.047.019a sa vÃliputrÃbhihato vaktrÃc choïitam udvaman 4.047.020a asuro nyapatad bhÆmau paryasta iva parvata÷ 4.047.020c te tu tasmin nirucchvÃse vÃnarà jitakÃÓina÷ 4.047.020e vyacinvan prÃyaÓas tatra sarvaæ tad girigahvaram 4.047.021a vicitaæ tu tata÷ k­tvà sarve te kÃnanaæ puna÷ 4.047.021c anyadevÃparaæ ghoraæ viviÓur girigahvaram 4.047.022a te vicintya puna÷ khinnà vini«patya samÃgatÃ÷ 4.047.022c ekÃnte v­k«amÆle tu ni«edur dÅnamÃnasÃ÷ 4.048.001a athÃÇgadas tadà sarvÃn vÃnarÃn idam abravÅt 4.048.001c pariÓrÃnto mahÃprÃj¤a÷ samÃÓvÃsya Óanair vaca÷ 4.048.002a vanÃni girayo nadyo durgÃïi gahanÃni ca 4.048.002c daryo giriguhÃÓ caiva vicità na÷ samantata÷ 4.048.003a tatra tatra sahÃsmÃbhir jÃnakÅ na ca d­Óyate 4.048.003c tad và rak«o h­tà yena sÅtà surasutopamà 4.048.004a kÃlaÓ ca no mahÃn yÃta÷ sugrÅvaÓ cograÓÃsana÷ 4.048.004c tasmÃd bhavanta÷ sahità vicinvantu samantata÷ 4.048.005a vihÃya tandrÅæ Óokaæ ca nidrÃæ caiva samutthitÃm 4.048.005c vicinudhvaæ yathà sÅtÃæ paÓyÃmo janakÃtmajÃm 4.048.006a anirvedaæ ca dÃk«yaæ ca manasaÓ cÃparÃjayam 4.048.006c kÃryasiddhikarÃïy Ãhus tasmÃd etad bravÅmy aham 4.048.007a adyÃpÅdaæ vanaæ durgaæ vicinvantu vanaukasa÷ 4.048.007c khedaæ tyaktvà puna÷ sarvaæ vanam etad vicÅyatÃm 4.048.008a avaÓyaæ kriyamÃïasya d­Óyate karmaïa÷ phalam 4.048.008c alaæ nirvedam Ãgamya na hi no malinaæ k«amam 4.048.009a sugrÅva÷ krodhano rÃjà tÅk«ïadaï¬aÓ ca vÃnarÃ÷ 4.048.009c bhetavyaæ tasya satataæ rÃmasya ca mahÃtmana÷ 4.048.010a hitÃrtham etad uktaæ va÷ kriyatÃæ yadi rocate 4.048.010c ucyatÃæ và k«amaæ yan na÷ sarve«Ãm eva vÃnarÃ÷ 4.048.011a aÇgadasya vaca÷ Órutvà vacanaæ gandhamÃdana÷ 4.048.011c uvÃcÃvyaktayà vÃcà pipÃsà Óramakhinnayà 4.048.012a sad­Óaæ khalu vo vÃkyam aÇgado yad uvÃca ha 4.048.012c hitaæ caivÃnukÆlaæ ca kriyatÃm asya bhëitam 4.048.013a punar mÃrgÃmahe ÓailÃn kandarÃæÓ ca darÅs tathà 4.048.013c kÃnanÃni ca ÓÆnyÃni giriprasravaïÃni ca 4.048.014a yathoddi«ÂhÃni sarvÃïi sugrÅveïa mahÃtmanà 4.048.014c vicinvantu vanaæ sarve giridurgÃïi sarvaÓa÷ 4.048.015a tata÷ samutthÃya punar vÃnarÃs te mahÃbalÃ÷ 4.048.015c vindhyakÃnanasaækÅrïÃæ vicerur dak«iïÃæ diÓam 4.048.016a te ÓÃradÃbhrapratimaæ ÓrÅmadrajataparvatam 4.048.016c Ó­Çgavantaæ darÅvantam adhiruhya ca vÃnarÃ÷ 4.048.017a tatra lodhravanaæ ramyaæ saptaparïavanÃni ca 4.048.017c vicinvanto harivarÃ÷ sÅtÃdarÓanakÃÇk«iïa÷ 4.048.018a tasyÃgram adhirƬhÃs te ÓrÃntà vipulavikramÃ÷ 4.048.018c na paÓyanti sma vaidehÅæ rÃmasya mahi«Åæ priyÃm 4.048.019a te tu d­«Âigataæ k­tvà taæ Óailaæ bahukandaram 4.048.019c avÃrohanta harayo vÅk«amÃïÃ÷ samantata÷ 4.048.020a avaruhya tato bhÆmiæ ÓrÃntà vigatacetasa÷ 4.048.020c sthitvà muhÆrtaæ tatrÃtha v­k«amÆlam upÃÓritÃ÷ 4.048.021a te muhÆrtaæ samÃÓvastÃ÷ kiæ cid bhagnapariÓramÃ÷ 4.048.021c punar evodyatÃ÷ k­tsnÃæ mÃrgituæ dak«iïÃæ diÓam 4.048.022a hanumatpramukhÃs te tu prasthitÃ÷ plavagar«abhÃ÷ 4.048.022c vindhyam evÃditas tÃvad vicerus te samantata÷ 4.049.001a saha tÃrÃÇgadÃbhyÃæ tu saægamya hanumÃn kapi÷ 4.049.001c vicinoti sma vindhyasya guhÃÓ ca gahanÃni ca 4.049.002a siæhaÓÃrdÆlaju«ÂÃÓ ca guhÃÓ ca paritas tathà 4.049.002c vi«ame«u nagendrasya mahÃprasravaïe«u ca 4.049.003a te«Ãæ tatraiva vasatÃæ sa kÃlo vyatyavartata 4.049.004a sa hi deÓo duranve«o guhà gahanavÃn mahÃn 4.049.004c tatra vÃyusuta÷ sarvaæ vicinoti sma parvatam 4.049.005a paraspareïa rahità anyonyasyÃvidÆrata÷ 4.049.005c gajo gavÃk«o gavaya÷ Óarabho gandhamÃdana÷ 4.049.006a maindaÓ ca dvividaÓ caiva hanumä jÃmbavÃn api 4.049.006c aÇgado yuvarÃjaÓ ca tÃraÓ ca vanagocara÷ 4.049.007a girijÃlÃv­tÃn deÓÃn mÃrgitvà dak«iïÃæ diÓam 4.049.007c k«utpipÃsà parÅtÃÓ ca ÓrÃntÃÓ ca salilÃrthina÷ 4.049.007e avakÅrïaæ latÃv­k«air dad­Óus te mahÃbilam 4.049.008a tata÷ krau¤cÃÓ ca haæsÃÓ ca sÃrasÃÓ cÃpi ni«kraman 4.049.008c jalÃrdrÃÓ cakravÃkÃÓ ca raktÃÇgÃ÷ padmareïubhi÷ 4.049.009a tatas tad bilam ÃsÃdya sugandhi duratikramam 4.049.009c vismayavyagramanaso babhÆvur vÃnarar«abhÃ÷ 4.049.010a saæjÃtapariÓaÇkÃs te tad bilaæ plavagottamÃ÷ 4.049.010c abhyapadyanta saæh­«ÂÃs tejovanto mahÃbalÃ÷ 4.049.011a tata÷ parvatakÆÂÃbho hanumÃn mÃrutÃtmaja÷ 4.049.011c abravÅd vÃnarÃn sarvÃn kÃntÃra vanakovida÷ 4.049.012a girijÃlÃv­tÃn deÓÃn mÃrgitvà dak«iïÃæ diÓam 4.049.012c vayaæ sarve pariÓrÃntà na ca paÓyÃmi maithilÅm 4.049.013a asmÃc cÃpi bilÃd dhaæsÃ÷ krau¤cÃÓ ca saha sÃrasai÷ 4.049.013c jalÃrdrÃÓ cakravÃkÃÓ ca ni«patanti sma sarvaÓa÷ 4.049.014a nÆnaæ salilavÃn atra kÆpo và yadi và hrada÷ 4.049.014c tathà ceme biladvÃre snigdhÃs ti«Âhanti pÃdapÃ÷ 4.049.015a ity uktÃs tad bilaæ sarve viviÓus timirÃv­tam 4.049.015c acandrasÆryaæ harayo dad­ÓÆ romahar«aïam 4.049.016a tatas tasmin bile durge nÃnÃpÃdapasaækule 4.049.016c anyonyaæ saæpari«vajya jagmur yojanam antaram 4.049.017a te na«Âasaæj¤Ãs t­«itÃ÷ saæbhrÃntÃ÷ salilÃrthina÷ 4.049.017c paripetur bile tasmin kaæ cit kÃlam atandritÃ÷ 4.049.018a te k­Óà dÅnavadanÃ÷ pariÓrÃntÃ÷ plavaægamÃ÷ 4.049.018c Ãlokaæ dad­Óur vÅrà nirÃÓà jÅvite tadà 4.049.019a tatas taæ deÓam Ãgamya saumyaæ vitimiraæ vanam 4.049.019c dad­Óu÷ käcanÃn v­k«Ãn dÅptavaiÓvÃnaraprabhÃn 4.049.020a sÃlÃæs tÃlÃæÓ ca puænÃgÃn kakubhÃn va¤julÃn dhavÃn 4.049.020c campakÃn nÃgav­k«ÃæÓ ca karïikÃrÃæÓ ca pu«pitÃn 4.049.021a taruïÃdityasaækÃÓÃn vaidÆryamayavedikÃn 4.049.021c nÅlavaidÆryavarïÃÓ ca padminÅ÷ patagÃv­tÃ÷ 4.049.022a mahadbhi÷ käcanair v­k«air v­taæ bÃlÃrka saænibhai÷ 4.049.022c jÃtarÆpamayair matsyair mahadbhiÓ ca sakacchapai÷ 4.049.023a nalinÅs tatra dad­Óu÷ prasannasalilÃyutÃ÷ 4.049.023c käcanÃni vimÃnÃni rÃjatÃni tathaiva ca 4.049.024a tapanÅyagavÃk«Ãïi muktÃjÃlÃv­tÃni ca 4.049.024c haimarÃjatabhaumÃni vaidÆryamaïimanti ca 4.049.025a dad­Óus tatra harayo g­hamukhyÃni sarvaÓa÷ 4.049.025c pu«pitÃn phalino v­k«Ãn pravÃlamaïisaænibhÃn 4.049.026a käcanabhramarÃæÓ caiva madhÆni ca samantata÷ 4.049.026c maïikäcanacitrÃïi ÓayanÃny ÃsanÃni ca 4.049.027a mahÃrhÃïi ca yÃnÃni dad­Óus te samantata÷ 4.049.027c haimarÃjatakÃæsyÃnÃæ bhÃjanÃnÃæ ca saæcayÃn 4.049.028a agarÆïÃæ ca divyÃnÃæ candanÃnÃæ ca saæcayÃn 4.049.028c ÓucÅny abhyavahÃryÃïi mÆlÃni ca phalÃni ca 4.049.029a mahÃrhÃïi ca pÃnÃni madhÆni rasavanti ca 4.049.029c divyÃnÃm ambarÃïÃæ ca mahÃrhÃïÃæ ca saæcayÃn 4.049.029e kambalÃnÃæ ca citrÃïÃm ajinÃnÃæ ca saæcayÃn 4.049.030a tatra tatra vicinvanto bile tatra mahÃprabhÃ÷ 4.049.030c dad­Óur vÃnarÃ÷ ÓÆrÃ÷ striyaæ kÃæ cid adÆrata÷ 4.049.031a tÃæ d­«Âvà bh­ÓasaætrastÃÓ cÅrak­«ïÃjinÃmbarÃm 4.049.031c tÃpasÅæ niyatÃhÃrÃæ jvalantÅm iva tejasà 4.049.032a tato hanÆmÃn girisaænikÃÓa÷; k­täjalis tÃm abhivÃdya v­ddhÃm 4.049.032c papraccha kà tvaæ bhavanaæ bilaæ ca; ratnÃni cemÃni vadasva kasya 4.050.001a ity uktvà hanumÃæs tatra puna÷ k­«ïÃjinÃmbarÃm 4.050.001c abravÅt tÃæ mahÃbhÃgÃæ tÃpasÅæ dharmacÃriïÅm 4.050.002a idaæ pravi«ÂÃ÷ sahasà bilaæ timirasaæv­tam 4.050.002c k«utpipÃsà pariÓrÃntÃ÷ parikhinnÃÓ ca sarvaÓa÷ 4.050.003a mahad dhiraïyà vivaraæ pravi«ÂÃ÷ sma pipÃsitÃ÷ 4.050.003c imÃæs tv evaæ vidhÃn bhÃvÃn vividhÃn adbhutopamÃn 4.050.003e d­«Âvà vayaæ pravyathitÃ÷ saæbhrÃntà na«Âacetasa÷ 4.050.004a kasyeme käcanà v­k«Ãs taruïÃdityasaænibhÃ÷ 4.050.004c ÓucÅny abhyavahÃryÃïi mÆlÃni ca phalÃni ca 4.050.005a käcanÃni vimÃnÃni rÃjatÃni g­hÃïi ca 4.050.005c tapanÅya gavÃk«Ãïi maïijÃlÃv­tÃni ca 4.050.006a pu«pitÃ÷ phÃlavantaÓ ca puïyÃ÷ surabhigandhina÷ 4.050.006c ime jÃmbÆnadamayÃ÷ pÃdapÃ÷ kasya tejasà 4.050.007a käcanÃni ca padmÃni jÃtÃni vimale jale 4.050.007c kathaæ matsyÃÓ ca sauvarïà caranti saha kacchapai÷ 4.050.008a ÃtmÃnam anubhÃvaæ ca kasya caitat tapobalam 4.050.008c ajÃnatÃæ na÷ sarve«Ãæ sarvam ÃkhyÃtum arhasi 4.050.009a evam uktà hanumatà tÃpasÅ dharmacÃriïÅ 4.050.009c pratyuvÃca hanÆmantaæ sarvabhÆtahite ratà 4.050.010a mayo nÃma mahÃtejà mÃyÃvÅ dÃnavar«abha÷ 4.050.010c tenedaæ nirmitaæ sarvaæ mÃyayà käcanaæ vanam 4.050.011a purà dÃnavamukhyÃnÃæ viÓvakarmà babhÆva ha 4.050.011c yenedaæ käcanaæ divyaæ nirmitaæ bhavanottamam 4.050.012a sa tu var«asahasrÃïi tapas taptvà mahÃvane 4.050.012c pitÃmahÃd varaæ lebhe sarvam auÓasanaæ dhanam 4.050.013a vidhÃya sarvaæ balavÃn sarvakÃmeÓvaras tadà 4.050.013c uvÃsa sukhita÷ kÃlaæ kaæ cid asmin mahÃvane 4.050.014a tam apsarasi hemÃyÃæ saktaæ dÃnavapuægavam 4.050.014c vikramyaivÃÓaniæ g­hya jaghÃneÓa÷ puraædara÷ 4.050.015a idaæ ca brahmaïà dattaæ hemÃyai vanam uttamam 4.050.015c ÓÃÓvata÷ kÃmabhogaÓ ca g­haæ cedaæ hiraïmayam 4.050.016a duhità merusÃvarïer ahaæ tasyÃ÷ svayaæ prabhà 4.050.016c idaæ rak«Ãmi bhavanaæ hemÃyà vÃnarottama 4.050.017a mama priyasakhÅ hemà n­ttagÅtaviÓÃradà 4.050.017c tayà dattavarà cÃsmi rak«Ãmi bhavanottamam 4.050.018a kiæ kÃryaæ kasya và heto÷ kÃntÃrÃïi prapadyatha 4.050.018c kathaæ cedaæ vanaæ durgaæ yu«mÃbhir upalak«itam 4.050.019a imÃny abhyavahÃryÃïi mÆlÃni ca phalÃni ca 4.050.019c bhuktvà pÅtvà ca pÃnÅyaæ sarvaæ me vaktum arhatha 4.051.001a atha tÃn abravÅt sarvÃn viÓrÃntÃn hariyÆthapÃn 4.051.001c idaæ vacanam ekÃgrà tÃpasÅ dharmacÃriïÅ 4.051.002a vÃnarà yadi va÷ kheda÷ prana«Âa÷ phalabhak«aïÃt 4.051.002c yadi caitan mayà ÓrÃvyaæ Órotum icchÃmi kathyatÃm 4.051.003a tasyÃs tad vacanaæ Órutvà hanumÃn mÃrutÃtmaja÷ 4.051.003c Ãrjavena yathÃtattvam ÃkhyÃtum upacakrame 4.051.004a rÃjà sarvasya lokasya mahendravaruïopama÷ 4.051.004c rÃmo dÃÓarathi÷ ÓrÅmÃn pravi«Âo daï¬akÃvanam 4.051.005a lak«maïena saha bhrÃtrà vaidehyà cÃpi bhÃryayà 4.051.005c tasya bhÃryà janasthÃnÃd rÃvaïena h­tà balÃt 4.051.006a vÅras tasya sakhà rÃj¤a÷ sugrÅvo nÃma vÃnara÷ 4.051.006c rÃjà vÃnaramukhyÃnÃæ yena prasthÃpità vayam 4.051.007a agastyacaritÃm ÃÓÃæ dak«iïÃæ yamarak«itÃm 4.051.007c sahaibhir vÃnarair mukhyair aÇgadapramukhair vayam 4.051.008a rÃvaïaæ sahitÃ÷ sarve rÃk«asaæ kÃmarÆpiïam 4.051.008c sÅtayà saha vaidehyà mÃrgadhvam iti coditÃ÷ 4.051.009a vicitya tu vayaæ sarve samagrÃæ dak«iïÃæ diÓam 4.051.009c bubhuk«itÃ÷ pariÓrÃntà v­k«amÆlam upÃÓritÃ÷ 4.051.010a vivarïavadanÃ÷ sarve sarve dhyÃnaparÃyaïÃ÷ 4.051.010c nÃdhigacchÃmahe pÃraæ magnÃÓ cintÃmahÃrïave 4.051.011a cÃrayantas tataÓ cak«ur d­«Âavanto mahad bilam 4.051.011c latÃpÃdapasaæchannaæ timireïa samÃv­tam 4.051.012a asmÃd dhaæsà jalaklinnÃ÷ pak«ai÷ salilareïubhi÷ 4.051.012c kurarÃ÷ sÃrasÃÓ caiva ni«patanti patatriïa÷ 4.051.012e sÃdhv atra praviÓÃmeti mayà tÆktÃ÷ plavaægamÃ÷ 4.051.013a te«Ãm api hi sarve«Ãm anumÃnam upÃgatam 4.051.013c gacchÃma÷ praviÓÃmeti bhart­kÃryatvarÃnvitÃ÷ 4.051.014a tato gìhaæ nipatità g­hya hastau parasparam 4.051.014c idaæ pravi«ÂÃ÷ sahasà bilaæ timirasaæv­tam 4.051.015a etan na÷ kÃyam etena k­tyena vayam ÃgatÃ÷ 4.051.015c tvÃæ caivopagatÃ÷ sarve paridyÆnà bubhuk«itÃ÷ 4.051.016a ÃtithyadharmadattÃni mÆlÃni ca phalÃni ca 4.051.016c asmÃbhir upabhuktÃni bubhuk«ÃparipŬitai÷ 4.051.017a yat tvayà rak«itÃ÷ sarve mriyamÃïà bubhuk«ayà 4.051.017c brÆhi pratyupakÃrÃrthaæ kiæ te kurvantu vÃnarÃ÷ 4.051.018a evam uktà tu sarvaj¤Ã vÃnarais tai÷ svayaæprabhà 4.051.018c pratyuvÃca tata÷ sarvÃn idaæ vÃnarayÆthapam 4.051.019a sarve«Ãæ paritu«ÂÃsmi vÃnarÃïÃæ tarasvinÃm 4.051.019c carantyà mama dharmeïa na kÃryam iha kena cit 4.052.001a evam ukta÷ Óubhaæ vÃkyaæ tÃpasyà dharmasaæhitam 4.052.001c uvÃca hanumÃn vÃkyaæ tÃm aninditace«ÂitÃm 4.052.002a Óaraïaæ tvÃæ prapannÃ÷ sma÷ sarve vai dharmacÃriïi 4.052.002c ya÷ k­ta÷ samayo 'smÃkaæ sugrÅveïa mahÃtmanà 4.052.002e sa tu kÃlo vyatikrÃnto bile ca parivartatÃm 4.052.003a sà tvam asmÃd bilÃd ghorÃd uttÃrayitum arhasi 4.052.004a tasmÃt sugrÅvavacanÃd atikrÃntÃn gatÃyu«a÷ 4.052.004c trÃtum arhasi na÷ sarvÃn sugrÅvabhayaÓaÇkitÃn 4.052.005a mahac ca kÃryam asmÃbhi÷ kartavyaæ dharmacÃriïi 4.052.005c tac cÃpi na k­taæ kÃryam asmÃbhir iha vÃsibhi÷ 4.052.006a evam uktà hanumatà tÃpasÅ vÃkyam abravÅt 4.052.006c jÅvatà du«karaæ manye pravi«Âena nivartitum 4.052.007a tapasas tu prabhÃvena niyamopÃrjitena ca 4.052.007c sarvÃn eva bilÃd asmÃd uddhari«yÃmi vÃnarÃn 4.052.008a nimÅlayata cak«Ææ«i sarve vÃnarapuægavÃ÷ 4.052.008c na hi ni«kramituæ Óakyam animÅlitalocanai÷ 4.052.009a tata÷ saæmÅlitÃ÷ sarve sukumÃrÃÇgulai÷ karai÷ 4.052.009c sahasà pidadhur d­«Âiæ h­«Âà gamanakÃÇk«iïa÷ 4.052.010a vÃnarÃs tu mahÃtmÃno hastaruddhamukhÃs tadà 4.052.010c nime«ÃntaramÃtreïa bilÃd uttÃritÃs tayà 4.052.011a tatas tÃn vÃnarÃn sarvÃæs tÃpasÅ dharmacÃriïÅ 4.052.011c ni÷s­tÃn vi«amÃt tasmÃt samÃÓvÃsyedam abravÅt 4.052.012a e«a vindhyo giri÷ ÓrÅmÃn nÃnÃdrumalatÃyuta÷ 4.052.012c e«a prasavaïa÷ Óaila÷ sÃgaro 'yaæ mahodadhi÷ 4.052.013a svasti vo 'stu gami«yÃmi bhavanaæ vÃnarar«abhÃ÷ 4.052.013c ity uktvà tad bilaæ ÓrÅmat praviveÓa svayaæprabhà 4.052.014a tatas te dad­Óur ghoraæ sÃgaraæ varuïÃlayam 4.052.014c apÃram abhigarjantaæ ghorair Ærmibhir Ãkulam 4.052.015a mayasya mÃyà vihitaæ giridurgaæ vicinvatÃm 4.052.015c te«Ãæ mÃso vyatikrÃnto yo rÃj¤Ã samaya÷ k­ta÷ 4.052.016a vindhyasya tu gire÷ pÃde saæprapu«pitapÃdape 4.052.016c upaviÓya mahÃbhÃgÃÓ cintÃm Ãpedire tadà 4.052.017a tata÷ pu«pÃtibhÃrÃgrÃæl latÃÓatasamÃv­tÃn 4.052.017c drumÃn vÃsantikÃn d­«Âvà babhÆvur bhayaÓaÇkitÃ÷ 4.052.018a te vasantam anuprÃptaæ prativedya parasparam 4.052.018c na«ÂasaædeÓakÃlÃrthà nipetur dharaïÅtale 4.052.019a sa tu siæhar«abha skandha÷ pÅnÃyatabhuja÷ kapi÷ 4.052.019c yuvarÃjo mahÃprÃj¤a aÇgado vÃkyam abravÅt 4.052.020a ÓÃsanÃt kapirÃjasya vayaæ sarve vinirgatÃ÷ 4.052.020c mÃsa÷ pÆrïo bilasthÃnÃæ haraya÷ kiæ na budhyate 4.052.021a tasminn atÅte kÃle tu sugrÅveïa k­te svayam 4.052.021c prÃyopaveÓanaæ yuktaæ sarve«Ãæ ca vanaukasÃm 4.052.022a tÅk«ïa÷ prak­tyà sugrÅva÷ svÃmibhÃve vyavasthita÷ 4.052.022c na k«ami«yati na÷ sarvÃn aparÃdhak­to gatÃn 4.052.023a aprav­ttau ca sÅtÃyÃ÷ pÃpam eva kari«yati 4.052.023c tasmÃt k«amam ihÃdyaiva prÃyopaviÓanaæ hi na÷ 4.052.024a tyaktvà putrÃæÓ ca dÃrÃæÓ ca dhanÃni ca g­hÃïi ca 4.052.024c yÃvan na ghÃtayed rÃjà sarvÃn pratigatÃn ita÷ 4.052.024e vadhenÃpratirÆpeïa ÓreyÃn m­tyur ihaiva na÷ 4.052.025a na cÃhaæ yauvarÃjyena sugrÅveïÃbhi«ecita÷ 4.052.025c narendreïÃbhi«ikto 'smi rÃmeïÃkli«Âakarmaïà 4.052.026a sa pÆrvaæ baddhavairo mÃæ rÃjà d­«Âvà vyatikramam 4.052.026c ghÃtayi«yati daï¬ena tÅk«ïena k­taniÓcaya÷ 4.052.027a kiæ me suh­dbhir vyasanaæ paÓyadbhir jÅvitÃntare 4.052.027c ihaiva prÃyam Ãsi«ye puïye sÃgararodhasi 4.052.028a etac chrutvà kumÃreïa yuvarÃjena bhëitam 4.052.028c sarve te vÃnaraÓre«ÂhÃ÷ karuïaæ vÃkyam abruvan 4.052.029a tÅk«ïa÷ prak­tyà sugrÅva÷ priyÃsaktaÓ ca rÃghava÷ 4.052.029c ad­«ÂÃyÃæ ca vaidehyÃæ d­«ÂvÃsmÃæÓ ca samÃgatÃn 4.052.030a rÃghavapriyakÃmÃrthaæ ghÃtayi«yaty asaæÓayam 4.052.030c na k«amaæ cÃparÃddhÃnÃæ gamanaæ svÃmipÃrÓvata÷ 4.052.031a plavaægamÃnÃæ tu bhayÃrditÃnÃæ; Órutvà vacas tÃra idaæ babhëe 4.052.031c alaæ vi«Ãdena bilaæ praviÓya; vasÃma sarve yadi rocate va÷ 4.052.032a idaæ hi mÃyà vihitaæ sudurgamaæ; prabhÆtav­k«odakabhojyapeyam 4.052.032c ihÃsti no naiva bhayaæ puraædarÃn; na rÃghavÃd vÃnararÃjato 'pi và 4.052.033a ÓrutvÃÇgadasyÃpi vaco 'nukÆlam; ÆcuÓ ca sarve haraya÷ pratÅtÃ÷ 4.052.033c yathà na hanyema tathÃvidhÃnam; asaktam adyaiva vidhÅyatÃæ na÷ 4.053.001a tathà bruvati tÃre tu tÃrÃdhipativarcasi 4.053.001c atha mene h­taæ rÃjyaæ hanumÃn aÇgadena tat 4.053.002a buddhyà hy a«ÂÃÇgayà yuktaæ caturbalasamanvitam 4.053.002c caturdaÓaguïaæ mene hanumÃn vÃlina÷ sutam 4.053.003a ÃpÆryamÃïaæ ÓaÓvac ca tejobalaparÃkramai÷ 4.053.003c ÓaÓinaæ Óuklapak«Ãdau vardhamÃnam iva Óriyà 4.053.004a b­haspatisamaæ buddhyà vikrame sad­Óaæ pitu÷ 4.053.004c ÓuÓrÆ«amÃïaæ tÃrasya Óukrasyeva puraædaram 4.053.005a bhartur arthe pariÓrÃntaæ sarvaÓÃstraviÓÃradam 4.053.005c abhisaædhÃtum Ãrebhe hanumÃn aÇgadaæ tata÷ 4.053.006a sa caturïÃm upÃyÃnÃæ t­tÅyam upavarïayan 4.053.006c bhedayÃm Ãsa tÃn sarvÃn vÃnarÃn vÃkyasaæpadà 4.053.007a te«u sarve«u bhinne«u tato 'bhÅ«ayad aÇgadam 4.053.007c bhÅ«aïair bahubhir vÃkyai÷ kopopÃyasamanvitai÷ 4.053.008a tvaæ samarthatara÷ pitrà yuddhe tÃreya vai dhuram 4.053.008c d­¬haæ dhÃrayituæ Óakta÷ kapirÃjyaæ yathà pità 4.053.009a nityam asthiracittà hi kapayo haripuægava 4.053.009c nÃj¤Ãpyaæ vi«ahi«yanti putradÃrÃn vinà tvayà 4.053.010a tvÃæ naite hy anuyu¤jeyu÷ pratyak«aæ pravadÃmi te 4.053.010c yathÃyaæ jÃmbavÃn nÅla÷ suhotraÓ ca mahÃkapi÷ 4.053.011a na hy ahaæ ta ime sarve sÃmadÃnÃdibhir guïai÷ 4.053.011c daï¬ena na tvayà ÓakyÃ÷ sugrÅvÃd apakar«itum 4.053.012a vig­hyÃsanam apy Ãhur durbalena balÅyasa÷ 4.053.012c Ãtmarak«Ãkaras tasmÃn na vig­hïÅta durbala÷ 4.053.013a yÃæ cemÃæ manyase dhÃtrÅm etad bilam iti Órutam 4.053.013c etal lak«maïabÃïÃnÃm Å«atkÃryaæ vidÃraïe 4.053.014a svalpaæ hi k­tam indreïa k«ipatà hy aÓaniæ purà 4.053.014c lak«maïo niÓitair bÃïair bhindyÃt patrapuÂaæ yathà 4.053.014e lak«maïasya ca nÃrÃcà bahava÷ santi tadvidhÃ÷ 4.053.015a avasthÃne yadaiva tvam Ãsi«yasi paraætapa 4.053.015c tadaiva haraya÷ sarve tyak«yanti k­taniÓcayÃ÷ 4.053.016a smaranta÷ putradÃrÃïÃæ nityodvignà bubhuk«itÃ÷ 4.053.016c khedità du÷khaÓayyÃbhis tvÃæ kari«yanti p­«Âhata÷ 4.053.017a sa tvaæ hÅna÷ suh­dbhiÓ ca hitakÃmaiÓ ca bandhubhi÷ 4.053.017c t­ïÃd api bh­Óodvigna÷ spandamÃnÃd bhavi«yasi 4.053.018a na ca jÃtu na hiæsyus tvÃæ ghorà lak«maïasÃyakÃ÷ 4.053.018c apav­ttaæ jighÃæsanto mahÃvegà durÃsadÃ÷ 4.053.019a asmÃbhis tu gataæ sÃrdhaæ vinÅtavad upasthitam 4.053.019c ÃnupÆrvyÃt tu sugrÅvo rÃjye tvÃæ sthÃpayi«yati 4.053.020a dharmakÃma÷ pit­vyas te prÅtikÃmo d­¬havrata÷ 4.053.020c Óuci÷ satyapratij¤aÓ ca nà tvÃæ jÃtu jighÃæsati 4.053.021a priyakÃmaÓ ca te mÃtus tadarthaæ cÃsya jÅvitam 4.053.021c tasyÃpatyaæ ca nÃsty anyat tasmÃd aÇgada gamyatÃm 4.054.001a Órutvà hanumato vÃkyaæ praÓritaæ dharmasaæhitam 4.054.001c svÃmisatkÃrasaæyuktam aÇgado vÃkyam abravÅt 4.054.002a sthairyaæ sarvÃtmanà Óaucam Ãn­Óaæsyam athÃrjavam 4.054.002c vikramaiÓ caiva dhairyaæ ca sugrÅve nopapadyate 4.054.003a bhrÃtur jye«Âhasya yo bhÃryÃæ jÅvito mahi«Åæ priyÃm 4.054.003c dharmeïa mÃtaraæ yas tu svÅkaroti jugupsita÷ 4.054.004a kathaæ sa dharmaæ jÃnÅte yena bhrÃtrà durÃtmanà 4.054.004c yuddhÃyÃbhiniyuktena bilasya pihitaæ mukham 4.054.005a satyÃt pÃïig­hÅtaÓ ca k­takarmà mahÃyaÓÃ÷ 4.054.005c vism­to rÃghavo yena sa kasya suk­taæ smaret 4.054.006a lak«maïasya bhayÃd yena nÃdharmabhayabhÅruïà 4.054.006c Ãdi«Âà mÃrgituæ sÅtÃæ dharmam asmin kathaæ bhavet 4.054.007a tasmin pÃpe k­taghne tu sm­tihÅne calÃtmani 4.054.007c Ãrya÷ ko viÓvasej jÃtu tat kulÅno jijÅvi«u÷ 4.054.008a rÃjye putraæ prati«ÂhÃpya saguïo nirguïo 'pi và 4.054.008c kathaæ ÓatrukulÅnaæ mÃæ sugrÅvo jÅvayi«yati 4.054.009a bhinnamantro 'parÃddhaÓ ca hÅnaÓakti÷ kathaæ hy aham 4.054.009c ki«kindhÃæ prÃpya jÅveyam anÃtha iva durbala÷ 4.054.010a upÃæÓudaï¬ena hi mÃæ bandhanenopapÃdayet 4.054.010c ÓaÂha÷ krÆro n­ÓaæsaÓ ca sugrÅvo rÃjyakÃraïÃt 4.054.011a bandhanÃc cÃvasÃdÃn me Óreya÷ prÃyopaveÓanam 4.054.011c anujÃnÅta mÃæ sarve g­hÃn gacchantu vÃnarÃ÷ 4.054.012a ahaæ va÷ pratijÃnÃmi na gami«yÃmy ahaæ purÅm 4.054.012c ihaiva prÃyam Ãsi«ye Óreyo maraïam eva me 4.054.013a abhivÃdanapÆrvaæ tu rÃjà kuÓalam eva ca 4.054.013c vÃcyas tato yavÅyÃn me sugrÅvo vÃnareÓvara÷ 4.054.014a ÃrogyapÆrvaæ kuÓalaæ vÃcyà mÃtà rumà ca me 4.054.014c mÃtaraæ caiva me tÃrÃm ÃÓvÃsayitum arhatha 4.054.015a prak­tyà priyaputrà sà sÃnukroÓà tapasvinÅ 4.054.015c vina«Âaæ mÃm iha Órutvà vyaktaæ hÃsyati jÅvitam 4.054.016a etÃvad uktvà vacanaæ v­ddhÃn apy abhivÃdya ca 4.054.016c saæviveÓÃÇgado bhÆmau rudan darbhe«u durmanÃ÷ 4.054.017a tasya saæviÓatas tatra rudanto vÃnarar«abhÃ÷ 4.054.017c nayanebhya÷ pramumucur u«ïaæ vai vÃridu÷khitÃ÷ 4.054.018a sugrÅvaæ caiva nindanta÷ praÓaæsantaÓ ca vÃlinam 4.054.018c parivÃryÃÇgado sarve vyavasyan prÃyam Ãsitum 4.054.019a mataæ tad vÃliputrasya vij¤Ãya plavagar«abhÃ÷ 4.054.019c upasp­Óyodakaæ sarve prÃÇmukhÃ÷ samupÃviÓan 4.054.019e dak«iïÃgre«u darbhe«u udaktÅraæ samÃÓritÃ÷ 4.054.020a sa saæviÓadbhir bahubhir mahÅdharo; mahÃdrikÆÂapramitai÷ plavaægamai÷ 4.054.021c babhÆva saænÃditanirjharÃntaro; bh­Óaæ nadadbhir jaladair ivolbaïai÷ 4.055.001a upavi«ÂÃs tu te sarve yasmin prÃyaæ giristhale 4.055.001c harayo g­dhrarÃjaÓ ca taæ deÓam upacakrame 4.055.002a sÃmpÃtir nÃma nÃmnà tu cirajÅvÅ vihaægama÷ 4.055.002c bhrÃtà jaÂÃyu«a÷ ÓrÅmÃn prakhyÃtabalapauru«a÷ 4.055.003a kandarÃd abhini«kramya sa vindhyasya mahÃgire÷ 4.055.003c upavi«ÂÃn harÅn d­«Âvà h­«ÂÃtmà giram abravÅt 4.055.004a vidhi÷ kila naraæ loke vidhÃnenÃnuvartate 4.055.004c yathÃyaæ vihito bhak«yaÓ cirÃn mahyam upÃgata÷ 4.055.005a paramparÃïÃæ bhak«i«ye vÃnarÃïÃæ m­taæ m­tam 4.055.005c uvÃcaivaæ vaca÷ pak«Å tÃn nirÅk«ya plavaægamÃn 4.055.006a tasya tadvacanaæ Órutvà bhak«alubdhasya pak«iïa÷ 4.055.006c aÇgada÷ param Ãyasto hanÆmantam athÃbravÅt 4.055.007a paÓya sÅtÃpadeÓena sÃk«Ãd vaivasvato yama÷ 4.055.007c imaæ deÓam anuprÃpto vÃnarÃïÃæ vipattaye 4.055.008a rÃmasya na k­taæ kÃryaæ rÃj¤o na ca vaca÷ k­tam 4.055.008c harÅïÃm iyam aj¤Ãtà vipatti÷ sahasÃgatà 4.055.009a vaidehyÃ÷ priyakÃmena k­taæ karma jaÂÃyu«Ã 4.055.009c g­dhrarÃjena yat tatra Órutaæ vas tad aÓe«ata÷ 4.055.010a tathà sarvÃïi bhÆtÃni tiryagyonigatÃny api 4.055.010c priyaæ kurvanti rÃmasya tyaktvà prÃïÃn yathà vayam 4.055.011a rÃghavÃrthe pariÓrÃntà vayaæ saætyaktajÅvitÃ÷ 4.055.011c kÃntÃrÃïi prapannÃ÷ sma na ca paÓyÃma maithilÅm 4.055.012a sa sukhÅ g­dhrarÃjas tu rÃvaïena hato raïe 4.055.012c muktaÓ ca sugrÅvabhayÃd gataÓ ca paramÃæ gatim 4.055.013a jaÂÃyu«o vinÃÓena rÃj¤o daÓarathasya ca 4.055.013c haraïena ca vaidehyÃ÷ saæÓayaæ harayo gatÃ÷ 4.055.014a rÃmalak«maïayor vÃsÃm araïye saha sÅtayà 4.055.014c rÃghavasya ca bÃïena vÃlinaÓ ca tathà vadha÷ 4.055.015a rÃmakopÃd aÓe«ÃïÃæ rÃk«asÃnÃæ tathà vadha÷ 4.055.015c kaikeyyà varadÃnena idaæ hi vik­taæ k­tam 4.055.016a tat tu Órutvà tadà vÃkyam aÇgadasya mukhodgatam 4.055.016c abravÅd vacanaæ g­dhras tÅk«ïatuï¬o mahÃsvana÷ 4.055.017a ko 'yaæ girà gho«ayati prÃïai÷ priyatarasya me 4.055.017c jaÂÃyu«o vadhaæ bhrÃtu÷ kampayann iva me mana÷ 4.055.018a katham ÃsÅj janasthÃne yuddhaæ rÃk«asag­dhrayo÷ 4.055.018c nÃmadheyam idaæ bhrÃtuÓ cirasyÃdya mayà Órutam 4.055.019a yavÅyaso guïaj¤asya ÓlÃghanÅyasya vikramai÷ 4.055.019c tad iccheyam ahaæ Órotuæ vinÃÓaæ vÃnarar«abhÃ÷ 4.055.020a bhrÃtur jaÂÃyu«as tasya janasthÃnanivÃsina÷ 4.055.020c tasyaiva ca mama bhrÃtu÷ sakhà daÓaratha÷ katham 4.055.020e yasya rÃma÷ priya÷ putro jye«Âho gurujanapriya÷ 4.055.021a sÆryÃæÓudagdhapak«atvÃn na Óaknomi visarpitum 4.055.021c iccheyaæ parvatÃd asmÃd avatartum ariædamÃ÷ 4.056.001a ÓokÃd bhra«Âasvaram api Órutvà te hariyÆthapÃ÷ 4.056.001c Óraddadhur naiva tad vÃkyaæ karmaïà tasya ÓaÇkitÃ÷ 4.056.002a te prÃyam upavi«ÂÃs tu d­«Âvà g­dhraæ plavaægamÃ÷ 4.056.002c cakrur buddhiæ tadà raudrÃæ sarvÃn no bhak«ayi«yati 4.056.003a sarvathà prÃyam ÃsÅnÃn yadi no bhak«ayi«yati 4.056.003c k­tak­tyà bhavi«yÃma÷ k«ipraæ siddhim ito gatÃ÷ 4.056.004a etÃæ buddhiæ tataÓ cakru÷ sarve te vÃnarar«abhÃ÷ 4.056.004c avatÃrya gire÷ Ó­ÇgÃd g­dhram ÃhÃÇgadas tadà 4.056.005a babhÆvur k«arajo nÃma vÃnarendra÷ pratÃpavÃn 4.056.005c mamÃrya÷ pÃrthiva÷ pak«in dhÃrmikau tasya cÃtmajau 4.056.006a sugrÅvaÓ caiva valÅ ca putrÃv oghabalÃv ubhau 4.056.006c loke viÓrutakarmÃbhÆd rÃjà vÃlÅ pità mama 4.056.007a rÃjà k­tsnasya jagata ik«vÃkÆïÃæ mahÃratha÷ 4.056.007c rÃmo dÃÓarathi÷ ÓrÅmÃn pravi«Âo daï¬akÃvanam 4.056.008a lak«maïena saha bhrÃtrà vaidehyà cÃpi bhÃryayà 4.056.008c pitur nideÓanirato dharmyaæ panthÃnam ÃÓrita÷ 4.056.008e tasya bhÃryà janasthÃnÃd rÃvaïena h­tà balÃt 4.056.009a rÃmasya ca pitur mitraæ jaÂÃyur nÃma g­dhrarà4.056.009c dadarÓa sÅtÃæ vaidehÅæ hriyamÃïÃæ vihÃyasà 4.056.010a rÃvaïaæ virathaæ k­tvà sthÃpayitvà ca maithilÅm 4.056.010c pariÓrÃntaÓ ca v­ddhaÓ ca rÃvaïena hato raïe 4.056.011a evaæ g­dhro hatas tena rÃvaïena bahÅyasà 4.056.011c saæsk­taÓ cÃpi rÃmeïa gataÓ ca gatim uttamÃm 4.056.012a tato mama pit­vyeïa sugrÅveïa mahÃtmanà 4.056.012c cakÃra rÃghava÷ sakhyaæ so 'vadhÅt pitaraæ mama 4.056.013a mÃma pitrà viruddho hi sugrÅva÷ sacivai÷ saha 4.056.013c nihatya vÃlinaæ rÃmas tatas tam abhi«ecayat 4.056.014a sa rÃjye sthÃpitas tena sugrÅvo vÃnareÓvara÷ 4.056.014c rÃjà vÃnaramukhyÃnÃæ yena prasthÃpità vayam 4.056.015a evaæ rÃmaprayuktÃs tu mÃrgamÃïÃs tatas tata÷ 4.056.015c vaidehÅæ nÃdhigacchÃmo rÃtrau sÆryaprabhÃm iva 4.056.016a te vayaæ daïdakÃraïyaæ vicitya susamÃhitÃ÷ 4.056.016c aj¤ÃnÃt tu pravi«ÂÃ÷ sma dharaïyà viv­taæ bilam 4.056.017a mayasya mÃyà vihitaæ tad bilaæ ca vicinvatÃm 4.056.017c vyatÅtas tatra no mÃso yo rÃj¤Ã sÃmaya÷ k­ta÷ 4.056.018a te vayaæ kapirÃjasya sarve vacanakÃriïa÷ 4.056.018c k­tÃæ saæsthÃm atikrÃntà bhayÃt prÃyam upÃsmahe 4.056.019a kruddhe tasmiæs tu kÃkutsthe sugrÅve ca salak«maïe 4.056.019c gatÃnÃm api sarve«Ãæ tatra no nÃsti jÅvitam 4.057.001a ity ukta÷ karuïaæ vÃkyaæ vÃnarais tyaktajÅvitai÷ 4.057.001c sabëpo vÃnarÃn g­dhra÷ pratyuvÃca mahÃsvana÷ 4.057.002a yavÅyÃn mama sa bhrÃtà jaÂÃyur nÃma vÃnarÃ÷ 4.057.002c yamÃkhyÃta hataæ yuddhe rÃvaïena balÅyasà 4.057.003a v­ddhabhÃvÃd apak«atvÃc ch­ïvaæs tad api mar«aye 4.057.003c na hi me Óaktir adyÃsti bhrÃtur vairavimok«aïe 4.057.004a purà v­travadhe v­tte sa cÃhaæ ca jayai«iïau 4.057.004c Ãdityam upayÃtau svo jvalantaæ raÓmimÃlinam 4.057.005a Ãv­tyÃkÃÓamÃrgeïa javena sma gatau bh­Óam 4.057.005c madhyaæ prÃpte ca sÆrye ca jaÂÃyur avasÅdati 4.057.006a tam ahaæ bhrÃtaraæ d­«Âvà sÆryaraÓmibhir arditam 4.057.006c pak«Ãbhyaæ chÃdayÃm Ãsa snehÃt paramavihvalam 4.057.007a nirdagdhapak«a÷ patito vindhye 'haæ vÃnarottamÃ÷ 4.057.007c aham asmin vasan bhrÃtu÷ prav­ttiæ nopalak«aye 4.057.008a jaÂÃyu«as tv evam ukto bhrÃtrà saæpÃtinà tadà 4.057.008c yuvarÃjo mahÃprÃj¤a÷ pratyuvÃcÃÇgadas tadà 4.057.009a jaÂÃyu«o yadi bhrÃtà Órutaæ te gaditaæ mayà 4.057.009c ÃkhyÃhi yadi jÃnÃsi nilayaæ tasya rak«asa÷ 4.057.010a adÅrghadarÓinaæ taæ và rÃvaïaæ rÃk«asÃdhipam 4.057.010c antike yadi và dÆre yadi jÃnÃsi Óaæsa na÷ 4.057.011a tato 'bravÅn mahÃtejà jye«Âho bhrÃtà jaÂÃyu«a÷ 4.057.011c ÃtmÃnurÆpaæ vacanaæ vÃnarÃn saæprahar«ayan 4.057.012a nirdagdhapak«o g­dhro 'haæ gatavÅrya÷ plavaægamÃ÷ 4.057.012c vÃÇmÃtreïa tu rÃmasya kari«ye sÃhyam uttamam 4.057.013a jÃnÃmi vÃruïÃl lokÃn vi«ïos traivikramÃn api 4.057.013c devÃsuravimardÃæÓ ca am­tasya ca manthanam 4.057.014a rÃmasya yad idaæ kÃryaæ kartavyaæ prathamaæ mayà 4.057.014c jarayà ca h­taæ teja÷ prÃïÃÓ ca Óithilà mama 4.057.015a taruïÅ rÆpasaæpannà sarvÃbharaïabhÆ«ità 4.057.015c hriyamÃïà mayà d­«Âà rÃvaïena durÃtmanà 4.057.016a kroÓantÅ rÃma rÃmeti lak«maïeti ca bhÃminÅ 4.057.016c bhÆ«aïÃny apavidhyantÅ gÃtrÃïi ca vidhunvatÅ 4.057.017a sÆryaprabheva ÓailÃgre tasyÃ÷ kauÓeyam uttamam 4.057.017c asite rÃk«ase bhÃti yathà và ta¬idambude 4.057.018a tÃæ tu sÅtÃm ahaæ manye rÃmasya parikÅrtanÃt 4.057.018c ÓrÆyatÃæ me kathayato nilayaæ tasya rak«asa÷ 4.057.019a putro viÓravasa÷ sÃk«Ãd bhrÃtà vaiÓravaïasya ca 4.057.019c adhyÃste nagarÅæ laÇkÃæ rÃvaïo nÃma rÃkasa÷ 4.057.020a ito dvÅpe samudrasya saæpÆrïe Óatayojane 4.057.020c tasmiæl laÇkà purÅ ramyà nirmità viÓvakarmaïà 4.057.021a tasyÃæ vasati vaidehÅ dÅnà kauÓeyavÃsinÅ 4.057.021c rÃvaïÃnta÷pure ruddhà rÃk«asÅbhi÷ surak«ità 4.057.022a janakasyÃtmajÃæ rÃj¤as tasyÃæ drak«yatha maithilÅm 4.057.022c laÇkÃyÃm atha guptÃyÃæ sÃgareïa samantata÷ 4.057.023a saæprÃpya sÃgarasyÃntaæ saæpÆrïaæ Óatayojanam 4.057.023c ÃsÃdya dak«iïaæ kÆlaæ tato drak«yatha rÃvaïam 4.057.024a tatraiva tvaritÃ÷ k«ipraæ vikramadhvaæ plavaægamÃ÷ 4.057.024c j¤Ãnena khalu paÓyÃmi d­«Âvà pratyÃgami«yatha 4.057.025a Ãdya÷ panthÃ÷ kuliÇgÃnÃæ ye cÃnye dhÃnyajÅvina÷ 4.057.025c dvitÅyo balibhojÃnÃæ ye ca v­k«aphalÃÓina÷ 4.057.026a bhÃsÃs t­tÅyaæ gacchanti krau¤cÃÓ ca kurarai÷ saha 4.057.026c ÓyenÃÓ caturthaæ gacchanti g­dhrà gacchanti pa¤camam 4.057.027a balavÅryopapannÃnÃæ rÆpayauvanaÓÃlinÃm 4.057.027c «a«Âhas tu panthà haæsÃnÃæ vainateyagati÷ parà 4.057.027e vainateyÃc ca no janma sarve«Ãæ vÃnarar«abhÃ÷ 4.057.028a garhitaæ tu k­taæ karma yena sma piÓitÃÓanÃ÷ 4.057.028c ihastho 'haæ prapaÓyÃmi rÃvaïaæ jÃnakÅæ tathà 4.057.029a asmÃkam api sauvarïaæ divyaæ cak«urbalaæ tathà 4.057.029c tasmÃd ÃhÃravÅryeïa nisargeïa ca vÃnarÃ÷ 4.057.029e ÃyojanaÓatÃt sÃgrÃd vayaæ paÓyÃma nityaÓa÷ 4.057.030a asmÃkaæ vihità v­ttir nisÃrgeïa ca dÆrata÷ 4.057.030c vihità pÃdamÆle tu v­ttiÓ caraïayodhinÃm 4.057.031a upÃyo d­ÓyatÃæ kaÓ cil laÇghane lavaïÃmbhasa÷ 4.057.031c abhigamya tu vaidehÅæ sam­ddhÃrthà gami«yatha 4.057.032a samudraæ netum icchÃmi bhavadbhir varuïÃlayam 4.057.032c pradÃsyÃmy udakaæ bhrÃtu÷ svargatasya mahÃtmana÷ 4.057.033a tato nÅtvà tu taæ deÓaæ tÅre nadanadÅpate÷ 4.057.033c nirdagdhapak«aæ saæpÃtiæ vÃnarÃ÷ sumahaujasa÷ 4.057.034a puna÷ pratyÃnayitvà vai taæ deÓaæ patageÓvaram 4.057.034c babhÆvur vÃnarà h­«ÂÃ÷ prav­ttim upalabhya te 4.058.001a tatas tad am­tÃsvÃdaæ g­dhrarÃjena bhëitam 4.058.001c niÓamya vadato h­«ÂÃs te vaca÷ plavagar«abhÃ÷ 4.058.002a jÃmbavÃn vai hariÓre«Âha÷ saha sarvai÷ plavaægamai÷ 4.058.002c bhÆtalÃt sahasotthÃya g­dhrarÃjÃnam abravÅt 4.058.003a kva sÅtà kena và d­«Âà ko và harati maithilÅm 4.058.003c tad ÃkhyÃtu bhavÃn sarvaæ gatir bhava vanaukasÃm 4.058.004a ko dÃÓarathibÃïÃnÃæ vajraveganipÃtinÃm 4.058.004c svayaæ lak«maïam uktÃnÃæ na cintayati vikramam 4.058.005a sa harÅn prÅtisaæyuktÃn sÅtà ÓrutisamÃhitÃn 4.058.005c punar ÃÓvÃsayan prÅta idaæ vacanam abravÅt 4.058.006a ÓrÆyatÃm iha vaidehyà yathà me haraïaæ Órutam 4.058.006c yena cÃpi mamÃkhyÃtaæ yatra cÃyatalocanà 4.058.007a aham asmin girau durge bahuyojanam Ãyate 4.058.007c cirÃn nipatito v­ddha÷ k«ÅïaprÃïaparÃkrama÷ 4.058.008a taæ mÃm evaægataæ putra÷ supÃrÓvo nÃma nÃmata÷ 4.058.008c ÃhÃreïa yathÃkÃlaæ bibharti patatÃæ vara÷ 4.058.009a tÅk«ïakÃmÃs tu gandharvÃs tÅk«ïakopà bhujaægamÃ÷ 4.058.009c m­gÃïÃæ tu bhayaæ tÅk«ïaæ tatas tÅk«ïak«udhà vayam 4.058.010a sa kadà cit k«udhÃrtasya mama cÃhÃrakÃÇk«iïa÷ 4.058.010c gatasÆryo 'hani prÃpto mama putro hy anÃmi«a÷ 4.058.011a sa mayà v­ddhabhÃvÃc ca kopÃc ca paribhartsita÷ 4.058.011c k«utpipÃsà parÅtena kumÃra÷ patatÃæ vara÷ 4.058.012a sa mamÃhÃrasaærodhÃt pŬita÷ prÅtivardhana÷ 4.058.012c anumÃnya yathÃtattvam idaæ vacanam abravÅt 4.058.013a ahaæ tÃta yathÃkÃlam Ãmi«ÃrthÅ kham Ãpluta÷ 4.058.013c mahendrasya girer dvÃram Ãv­tya ca samÃsthita÷ 4.058.014a tatra sattvasahasrÃïÃæ sÃgarÃntaracÃriïÃm 4.058.014c panthÃnam eko 'dhyavasaæ saæniroddhum avÃÇmukha÷ 4.058.015a tatra kaÓ cin mayà d­«Âa÷ sÆryodayasamaprabhÃm 4.058.015c striyam ÃdÃya gacchan vai bhinnäjanacayopama÷ 4.058.016a so 'ham abhyavahÃrÃrthÅ tau d­«Âvà k­taniÓcaya÷ 4.058.016c tena sÃmnà vinÅtena panthÃnam abhiyÃcita÷ 4.058.017a na hi sÃmopapannÃnÃæ prahartà vidyate kva cit 4.058.017c nÅce«v api jana÷ kaÓ cit kim aÇga bata madvidha÷ 4.058.018a sa yÃtas tejasà vyoma saæk«ipann iva vegata÷ 4.058.018c athÃhaæ khe carair bhÆtair abhigamya sabhÃjita÷ 4.058.019a di«Âyà jÅvasi tÃteti abruvan mÃæ mahar«aya÷ 4.058.019c kathaæ cit sakalatro 'sau gatas te svasty asaæÓayam 4.058.020a evam uktas tato 'haæ tai÷ siddhai÷ paramaÓobhanai÷ 4.058.020c sa ca me rÃvaïo rÃjà rak«asÃæ prativedita÷ 4.058.021a haran dÃÓarather bhÃryÃæ rÃmasya janakÃtmajÃm 4.058.021c bhra«ÂÃbharaïakauÓeyÃæ ÓokavegaparÃjitÃm 4.058.022a rÃmalak«maïayor nÃma kroÓantÅæ muktamÆrdhajÃm 4.058.022c e«a kÃlÃtyayas tÃvad iti vÃkyavidÃæ vara÷ 4.058.023a etam arthaæ samagraæ me supÃrÓva÷ pratyavedayat 4.058.023c tac chrutvÃpi hi me buddhir nÃsÅt kà cit parÃkrame 4.058.024a apak«o hi kathaæ pak«Å karma kiæ cid upakramet 4.058.024c yat tu Óakyaæ mayà kartuæ vÃgbuddhiguïavartinà 4.058.025a ÓrÆyatÃæ tat pravak«yÃmi bhavatÃæ pauru«ÃÓrayam 4.058.025c vÃÇmatibhyÃæ hi sÃrve«Ãæ kari«yÃmi priyaæ hi va÷ 4.058.025e yad dhi dÃÓarathe÷ kÃryaæ mama tan nÃtra saæÓaya÷ 4.058.026a te bhavanto matiÓre«Âhà balavanto manasvina÷ 4.058.026c sahitÃ÷ kapirÃjena devair api durÃsadÃ÷ 4.058.027a rÃmalak«maïabÃïÃÓ ca niÓitÃ÷ kaÇkapatriïa÷ 4.058.027c trayÃïÃm api lokÃnÃæ paryÃptÃs trÃïanigrahe 4.058.028a kÃmaæ khalu daÓagrÅvas tejobalasamanvita÷ 4.058.028c bhavatÃæ tu samarthÃnÃæ na kiæ cid api du«karam 4.058.029a tad alaæ kÃlasaægena kriyatÃæ buddhiniÓcaya÷ 4.058.029c na hi karmasu sajjante buddhimanto bhavadvidhÃ÷ 4.059.001a tata÷ k­todakaæ snÃtaæ taæ g­dhraæ hariyÆthapÃ÷ 4.059.001c upavi«Âà girau durge parivÃrya samantata÷ 4.059.002a tam aÇgadam upÃsÅnaæ tai÷ sarvair haribhir v­tam 4.059.002c janitapratyayo har«Ãt saæpÃti÷ punar abravÅt 4.059.003a k­tvà ni÷Óabdam ekÃgrÃ÷ Ó­ïvantu harayo mama 4.059.003c tattvaæ saækÅrtayi«yÃmi yathà jÃnÃmi maithilÅm 4.059.004a asya vindhyasya Óikhare patito 'smi purà vane 4.059.004c sÆryÃtapaparÅtÃÇgo nirdagdha÷ sÆryaraÓmibhi÷ 4.059.005a labdhasaæj¤as tu «a¬rÃtrÃd vivaÓo vihvalann iva 4.059.005c vÅk«amÃïo diÓa÷ sarvà nÃbhijÃnÃmi kiæ cana 4.059.006a tatas tu sÃgarä ÓailÃn nadÅ÷ sarvÃ÷ sarÃæsi ca 4.059.006c vanÃny aÂavideÓÃæÓ ca samÅk«ya matir Ãgamat 4.059.007a h­«Âapak«igaïÃkÅrïa÷ kandarÃntarakÆÂavÃn 4.059.007c dak«iïasyodadhes tÅre vindhyo 'yam iti niÓcita÷ 4.059.008a ÃsÅc cÃtrÃÓramaæ puïyaæ surair api supÆjitam 4.059.008c ­«ir niÓÃkaro nÃma yasminn ugratapÃbhavat 4.059.009a a«Âau var«asahasrÃïi tenÃsminn ­«iïà vinà 4.059.009c vasato mama dharmaj¤Ã÷ svargate tu niÓÃkare 4.059.010a avatÅrya ca vindhyÃgrÃt k­cchreïa vi«amÃc chanai÷ 4.059.010c tÅk«ïadarbhÃæ vasumatÅæ du÷khena punar Ãgata÷ 4.059.011a tam ­«iæ dra«Âu kÃmo 'smi du÷khenÃbhyÃgato bh­Óam 4.059.011c jaÂÃyu«Ã mayà caiva bahuÓo 'bhigato hi sa÷ 4.059.012a tasyÃÓramapadÃbhyÃÓe vavur vÃtÃ÷ sugandhina÷ 4.059.012c v­k«o nÃpu«pita÷ kaÓ cid aphalo và na d­Óyate 4.059.013a upetya cÃÓramaæ puïyaæ v­k«amÆlam upÃÓrita÷ 4.059.013c dra«ÂukÃma÷ pratÅk«e ca bhagavantaæ niÓÃkaram 4.059.014a athÃpaÓyam adÆrastham ­«iæ jvalitatejasaæ 4.059.014c k­tÃbhi«ekaæ durdhar«am upÃv­ttam udaÇmukham 4.059.015a tam ­k«Ã÷ s­marà vyÃghrÃ÷ siæhà nÃgÃ÷ sarÅs­pÃ÷ 4.059.015c parivÃryopagacchanti dÃtÃraæ prÃïino yathà 4.059.016a tata÷ prÃptam ­«iæ j¤Ãtvà tÃni sattvÃni vai yayu÷ 4.059.016c pravi«Âe rÃjani yathà sarvaæ sÃmÃtyakaæ balam 4.059.017a ­«is tu d­«Âvà mÃæ tu«Âa÷ pravi«ÂaÓ cÃÓramaæ puna÷ 4.059.017c muhÆrtamÃtrÃn ni«kramya tata÷ kÃryam ap­cchata 4.059.018a saumya vaikalyatÃæ d­«Âvà roæïÃæ te nÃvagamyate 4.059.018c agnidagdhÃv imau pak«au tvak caiva vraïità tava 4.059.019a dvau g­dhrau d­«ÂapÆrvau me mÃtariÓvasamau jave 4.059.019c g­dhrÃïÃæ caiva rÃjÃnau bhrÃtarau kÃmarÆpiïau 4.059.020a jye«Âhas tvaæ tu ca saæpÃtir jaÂÃyur anujas tava 4.059.020c mÃnu«aæ rÆpam ÃsthÃya g­hïÅtÃæ caraïau mama 4.059.021a kiæ te vyÃdhisamutthÃnaæ pak«ayo÷ patanaæ katham 4.059.021c daï¬o vÃyaæ dh­ta÷ kena sarvam ÃkhyÃhi p­cchata÷ 4.060.001a tatas tad dÃruïaæ karma du«karaæ sÃhasÃt k­tam 4.060.001c Ãcacak«e mune÷ sarvaæ sÆryÃnugamanaæ tathà 4.060.002a bhagavan vraïayuktatvÃl lajjayà cÃkulendriya÷ 4.060.002c pariÓrÃnto na Óaknomi vacanaæ paribhëitum 4.060.003a ahaæ caiva jaÂÃyuÓ ca saæghar«Ãd darpamohitau 4.060.003c ÃkÃÓaæ patitau vÅrau jighÃsantau parÃkramam 4.060.004a kailÃsaÓikhare baddhvà munÅnÃm agrata÷ païam 4.060.004c ravi÷ syÃd anuyÃtavyo yÃvad astaæ mahÃgirim 4.060.005a athÃvÃæ yugapat prÃptÃv apaÓyÃva mahÅtale 4.060.005c rathacakrapramÃïÃni nagarÃïi p­thak p­thak 4.060.006a kva cid vÃditragho«ÃæÓ ca brahmagho«ÃæÓ ca ÓuÓruva 4.060.006c gÃyantÅÓ cÃÇganà bahvÅ÷ paÓyÃvo raktavÃsasa÷ 4.060.007a tÆrïam utpatya cÃkÃÓam Ãdityapatham Ãsthitau 4.060.007c ÃvÃm ÃlokayÃvas tad vanaæ ÓÃdvalasaæsthitam 4.060.008a upalair iva saæchannà d­Óyate bhÆ÷ Óiloccayai÷ 4.060.008c ÃpagÃbhiÓ ca saævÅtà sÆtrair iva vasuædharà 4.060.009a himavÃæÓ caiva vindhyaÓ ca meruÓ ca sumahÃn naga÷ 4.060.009c bhÆtale saæprakÃÓante nÃgà iva jalÃÓaye 4.060.010a tÅvrasvedaÓ ca khedaÓ ca bhayaæ cÃsÅt tadÃvayo÷ 4.060.010c samÃviÓata mohaÓ ca mohÃn mÆrchà ca dÃruïà 4.060.011a na dig vij¤Ãyate yÃmyà nÃgenyà na ca vÃruïÅ 4.060.011c yugÃnte niyato loko hato dagdha ivÃgninà 4.060.012a yatnena mahatà bhÆyo ravi÷ samavalokita÷ 4.060.012c tulya÷ p­thvÅpramÃïena bhÃskara÷ pratibhÃti nau 4.060.013a jaÂÃyur mÃm anÃp­cchya nipapÃta mahÅæ tata÷ 4.060.013c taæ d­«Âvà tÆrïam ÃkÃÓÃd ÃtmÃnaæ muktavÃn aham 4.060.014a pak«ibhyÃæ ca mayà gupto jaÂÃyur na pradahyata 4.060.014c pramÃdÃt tatra nirdagdha÷ patan vÃyupathÃd aham 4.060.015a ÃÓaÇke taæ nipatitaæ janasthÃne jaÂÃyu«am 4.060.015c ahaæ tu patito vindhye dagdhapak«o ja¬Åk­ta÷ 4.060.016a rÃjyena hÅno bhrÃtrà ca pak«ÃbhyÃæ vikrameïa ca 4.060.016c sarvathà martum evecchan pati«ye ÓikharÃd gire÷ 4.061.001a evam uktvà muniÓre«Âham arudaæ du÷khito bh­Óam 4.061.001c atha dhyÃtvà muhÆrtaæ tu bhagavÃn idam abravÅt 4.061.002a pak«au ca te prapak«au ca punar anyau bhavi«yata÷ 4.061.002c cak«u«Å caiva prÃïÃÓ ca vikramaÓ ca balaæ ca te 4.061.003a purÃïe sumahat kÃryaæ bhavi«yaæ hi mayà Órutam 4.061.003c d­«Âaæ me tapasà caiva Órutvà ca viditaæ mama 4.061.004a rÃjà daÓaratho nÃma kaÓ cid ik«vÃkunandana÷ 4.061.004c tasya putro mahÃtejà rÃmo nÃma bhavi«yati 4.061.005a araïyaæ ca saha bhrÃtrà lak«maïena gami«yati 4.061.005c tasminn arthe niyukta÷ san pitrà satyaparÃkrama÷ 4.061.006a nair­to rÃvaïo nÃma tasyà bhÃryÃæ hari«yati 4.061.006c rÃk«asendro janasthÃnÃd avadhya÷ suradÃnavai÷ 4.061.007a sà ca kÃmai÷ pralobhyantÅ bhak«yair bhojyaiÓ ca maithilÅ 4.061.007c na bhok«yati mahÃbhÃgà du÷khamagnà yaÓasvinÅ 4.061.008a paramÃnnaæ tu vaidehyà j¤Ãtvà dÃsyati vÃsava÷ 4.061.008c yad annam am­taprakhyaæ surÃïÃm api durlabham 4.061.009a tad annaæ maithilÅ prÃpya vij¤ÃyendrÃd idaæ tv iti 4.061.009c agram uddh­tya rÃmÃya bhÆtale nirvapi«yati 4.061.010a yadi jÅvati me bhartà lak«maïena saha prabhu÷ 4.061.010c devatvaæ gatayor vÃpi tayor annam idaæ tv iti 4.061.011a e«yanty anve«akÃs tasyà rÃmadÆtÃ÷ plavaægamÃ÷ 4.061.011c Ãkhyeyà rÃmamahi«Å tvayà tebhyo vihaægama 4.061.012a sarvathà tu na gantavyam Åd­Óa÷ kva gami«yasi 4.061.012c deÓakÃlau pratÅk«asva pak«au tvaæ pratipatsyase 4.061.013a utsaheyam ahaæ kartum adyaiva tvÃæ sapak«akam 4.061.013c ihasthas tvaæ tu lokÃnÃæ hitaæ kÃryaæ kari«yasi 4.061.014a tvayÃpi khalu tat kÃryaæ tayoÓ ca n­paputrayo÷ 4.061.014c brÃhmaïÃnÃæ surÃïÃæ ca munÅnÃæ vÃsavasya ca 4.061.015a icchÃmy aham api dra«Âuæ bhrÃtaru rÃmalak«maïau 4.061.015c necche ciraæ dhÃrayituæ prÃïÃæs tyak«ye kalevaram 4.062.001a etair anyaiÓ ca bahubhir vÃkyair vÃkyaviÓÃrada÷ 4.062.001c mÃæ praÓasyÃbhyanuj¤Ãpya pravi«Âa÷ sa svam ÃÓramam 4.062.002a kandarÃt tu visarpitvà parvatasya Óanai÷ Óanai÷ 4.062.002c ahaæ vindhyaæ samÃruhya bhavata÷ pratipÃlaye 4.062.003a adya tv etasya kÃlasya sÃgraæ var«aÓataæ gatam 4.062.003c deÓakÃlapratÅk«o 'smi h­di k­tvà muner vaca÷ 4.062.004a mahÃprasthÃnam ÃsÃdya svargate tu niÓÃkare 4.062.004c mÃæ nirdahati saætÃpo vitarkair bahubhir v­tam 4.062.005a utthitÃæ maraïe buddhiæ muni vÃkyair nivartaye 4.062.005c buddhir yà tena me dattà prÃïasaærak«aïÃya tu 4.062.005e sà me 'panayate du÷khaæ dÅptevÃgniÓikhà tama÷ 4.062.006a budhyatà ca mayà vÅryaæ rÃvaïasya durÃtmana÷ 4.062.006c putra÷ saætarjito vÃgbhir na trÃtà maithilÅ katham 4.062.007a tasyà vilapitaæ Órutvà tau ca sÅtà vinÃk­tau 4.062.007c na me daÓarathasnehÃt putreïotpÃditaæ priyam 4.062.008a tasya tv evaæ bruvÃïasya saæpÃter vÃnarai÷ saha 4.062.008c utpetatus tadà pak«au samak«aæ vanacÃriïÃm 4.062.009a sa d­«Âvà svÃæ tanuæ pak«air udgatair aruïacchadai÷ 4.062.009c prahar«am atulaæ lebhe vÃnarÃæÓ cedam abravÅt 4.062.010a niÓÃkarasya mahar«e÷ prabhÃvÃd amitÃtmana÷ 4.062.010c ÃdityaraÓminirdagdhau pak«au me punar utthitau 4.062.011a yauvane vartamÃnasya mamÃsÅd ya÷ parÃkrama÷ 4.062.011c tam evÃdyÃvagacchÃmi balaæ pauru«am eva ca 4.062.012a sarvathà kriyatÃæ yatna÷ sÅtÃm adhigami«yatha 4.062.012c pak«alÃbho mamÃyaæ va÷ siddhipratyaya kÃraka÷ 4.062.013a ity uktvà tÃn harÅn sarvÃn saæpÃti÷ patatÃæ vara÷ 4.062.013c utpapÃta gire÷ Ó­ÇgÃj jij¤Ãsu÷ khagamo gatim 4.062.014a tasya tadvacanaæ Órutvà prÅtisaæh­«ÂamÃnasÃ÷ 4.062.014c babhÆvur hariÓÃrdÆlà vikramÃbhyudayonmukhÃ÷ 4.062.015a atha pavanasamÃnavikramÃ÷; plavagavarÃ÷ pratilabdha pauru«Ã÷ 4.062.015c abhijidabhimukhÃæ diÓaæ yayur; janakasutà parimÃrgaïonmukhÃ÷ 4.063.001a ÃkhyÃtà g­dhrarÃjena samutpatya plavaægamÃ÷ 4.063.001c saægatÃ÷ prÅtisaæyuktà vinedu÷ siæhavikramÃ÷ 4.063.002a saæpÃter vacanaæ Órutvà harayo rÃvaïak«ayam 4.063.002c h­«ÂÃ÷ sÃgaram Ãjagmu÷ sÅtÃdarÓanakÃÇk«iïa÷ 4.063.003a abhikramya tu taæ deÓaæ dad­Óur bhÅmavikramÃ÷ 4.063.003c k­tsnaæ lokasya mahata÷ pratibimbam iva sthitam 4.063.004a dak«iïasya samudrasya samÃsÃdyottarÃæ diÓam 4.063.004c saæniveÓaæ tataÓ cakru÷ sahità vÃnarottamÃ÷ 4.063.005a sattvair mahadbhir vik­tai÷ krŬadbhir vividhair jale 4.063.005c vyÃttÃsyai÷ sumahÃkÃyair ÆrmibhiÓ ca samÃkulam 4.063.006a prasuptam iva cÃnyatra krŬantam iva cÃnyata÷ 4.063.006c kva cit parvatamÃtraiÓ ca jalarÃÓibhir Ãv­tam 4.063.007a saækulaæ dÃnavendraiÓ ca pÃtÃlatalavÃsibhi÷ 4.063.007c romahar«akaraæ d­«Âvà vi«edu÷ kapiku¤jarÃ÷ 4.063.008a ÃkÃÓam iva du«pÃraæ sÃgaraæ prek«ya vÃnarÃ÷ 4.063.008c vi«edu÷ sahasà sarve kathaæ kÃryam iti bruvan 4.063.009a vi«aïïÃæ vÃhinÅæ d­«Âvà sÃgarasya nirÅk«aïÃt 4.063.009c ÃÓvÃsayÃm Ãsa harÅn bhayÃrtÃn harisattama÷ 4.063.010a na ni«Ãdena na÷ kÃryaæ vi«Ãdo do«avattara÷ 4.063.010c vi«Ãdo hanti puru«aæ bÃlaæ kruddha ivoraga÷ 4.063.011a vi«Ãdo 'yaæ prasahate vikrame paryupasthite 4.063.011c tejasà tasya hÅnasya puru«Ãrtho na sidhyati 4.063.012a tasyÃæ rÃtryÃæ vyatÅtÃyÃm aÇgado vÃnarai÷ saha 4.063.012c hariv­ddhai÷ samÃgamya punar mantram amantrayat 4.063.013a sà vÃnarÃïÃæ dhvajinÅ parivÃryÃÇgadaæ babhau 4.063.013c vÃsavaæ parivÃryeva marutÃæ vÃhinÅ sthità 4.063.014a ko 'nyas tÃæ vÃnarÅæ senÃæ Óakta÷ stambhayituæ bhavet 4.063.014c anyatra vÃlitanayÃd anyatra ca hanÆmata÷ 4.063.015a tatas tÃn hariv­ddhÃæÓ ca tac ca sainyam ariædama÷ 4.063.015c anumÃnyÃÇgada÷ ÓrÅmÃn vÃkyam arthavad abravÅt 4.063.016a ka idÃnÅæ mahÃtejà laÇghayi«yati sÃgaram 4.063.016c ka÷ kari«yati sugrÅvaæ satyasaædham ariædamam 4.063.017a ko vÅro yojanaÓataæ laÇghayeta plavaægamÃ÷ 4.063.017c imÃæÓ ca yÆthapÃn sarvÃn mocayet ko mahÃbhayÃt 4.063.018a kasya prasÃdÃd dÃrÃæÓ ca putrÃæÓ caiva g­hÃïi ca 4.063.018c ito niv­ttÃ÷ paÓyema siddhÃrthÃ÷ sukhino vayam 4.063.019a kasya prasÃdÃd rÃmaæ ca lak«maïaæ ca mahÃbalam 4.063.019c abhigacchema saæh­«ÂÃ÷ sugrÅvaæ ca mahÃbalam 4.063.020a yadi kaÓ cit samartho va÷ sÃgaraplavane hari÷ 4.063.020c sa dadÃtv iha na÷ ÓÅghraæ puïyÃm abhayadak«iïÃm 4.063.021a aÇgadasya vaca÷ Órutvà na kaÓ cit kiæ cid abravÅt 4.063.021c stimitevÃbhavat sarvà sà tatra harivÃhinÅ 4.063.022a punar evÃÇgada÷ prÃha tÃn harÅn harisattama÷ 4.063.022c sarve balavatÃæ Óre«Âhà bhavanto d­¬havikramÃ÷ 4.063.023a vyapadeÓya kule jÃtÃ÷ pÆjitÃÓ cÃpy abhÅk«ïaÓa÷ 4.063.023c na hi vo gamane saæga÷ kadà cid api kasya cit 4.063.024a bruvadhvaæ yasya yà Óaktir gamane plavagar«abhÃ÷ 4.064.001a tato 'Çgadavaca÷ Órutvà sarve te vÃnarottamÃ÷ 4.064.001c svaæ svaæ gatau samutsÃham Ãhus tatra yathÃkramam 4.064.002a gajo gavÃk«o gavaya÷ Óarabho gandhamÃdana÷ 4.064.002c maindaÓ ca dvividaÓ caiva su«eïo jÃmbavÃæs tathà 4.064.003a Ãbabhëe gajas tatra plaveyaæ daÓayojanam 4.064.003c gavÃk«o yojanÃny Ãha gami«yÃmÅti viæÓatim 4.064.004a gavayo vÃnaras tatra vÃnarÃæs tÃn uvÃca ha 4.064.004c triæÓataæ tu gami«yÃmi yojanÃnÃæ plavaægamÃ÷ 4.064.005a Óarabho vÃnaras tatra vÃnarÃæs tÃn uvÃca ha 4.064.005c catvÃriæÓad gami«yÃmi yojanÃnÃæ na saæÓaya÷ 4.064.006a vÃnarÃæs tu mahÃtejà abravÅd gandhamÃdana÷ 4.064.006c yojanÃnÃæ gami«yÃmi pa¤cÃÓat tu na saæÓaya÷ 4.064.007a maindas tu vÃnaras tatra vÃnarÃæs tÃn uvÃca ha 4.064.007c yojanÃnÃæ paraæ «a«Âim ahaæ plavitum utsahe 4.064.008a tatas tatra mahÃtejà dvivida÷ pratyabhëata 4.064.008c gami«yÃmi na saædeha÷ saptatiæ yojanÃny aham 4.064.009a su«eïas tu hariÓre«Âha÷ proktavÃn kapisattamÃn 4.064.009c aÓÅtiæ yojanÃnÃæ tu plaveyaæ plavagar«abhÃ÷ 4.064.010a te«Ãæ kathayatÃæ tatra sarvÃæs tÃn anumÃnya ca 4.064.010c tato v­ddhatamas te«Ãæ jÃmbavÃn pratyabhëata 4.064.011a pÆrvam asmÃkam apy ÃsÅt kaÓ cid gatiparÃkrama÷ 4.064.011c te vayaæ vayasa÷ pÃram anuprÃptÃ÷ sma sÃmpratam 4.064.012a kiæ tu naivaæ gate Óakyam idaæ kÃryam upek«itum 4.064.012c yad arthaæ kapirÃjaÓ ca rÃmaÓ ca k­taniÓcayau 4.064.013a sÃmprataæ kÃlabhedena yà gatis tÃæ nibodhata 4.064.013c navatiæ yojanÃnÃæ tu gami«yÃmi na saæÓaya÷ 4.064.014a tÃæÓ ca sarvÃn hariÓre«Âhä jÃmbavÃn punar abravÅt 4.064.014c na khalv etÃvad evÃsÅd gamane me parÃkrama÷ 4.064.015a mayà mahÃbalaiÓ caiva yaj¤e vi«ïu÷ sanÃtana÷ 4.064.015c pradak«iïÅk­ta÷ pÆrvaæ kramamÃïas trivikrama÷ 4.064.016a sa idÃnÅm ahaæ v­ddha÷ plavane mandavikrama÷ 4.064.016c yauvane ca tadÃsÅn me balam apratimaæ parai÷ 4.064.017a saæpraty etÃvatÅæ Óaktiæ gamane tarkayÃmy aham 4.064.017c naitÃvatà ca saæsiddhi÷ kÃryasyÃsya bhavi«yati 4.064.018a athottaram udÃrÃrtham abravÅd aÇgadas tadà 4.064.018c anumÃnya mahÃprÃj¤o jÃmbavantaæ mahÃkapim 4.064.019a aham etad gami«yÃmi yojanÃnÃæ Óataæ mahat 4.064.019c nivartane tu me Óakti÷ syÃn na veti na niÓcitam 4.064.020a tam uvÃca hariÓre«Âho jÃmbavÃn vÃkyakovida÷ 4.064.020c j¤Ãyate gamane Óaktis tava hary­k«asattama 4.064.021a kÃmaæ Óatasahasraæ và na hy e«a vidhir ucyate 4.064.021c yojanÃnÃæ bhavä Óakto gantuæ pratinivartitum 4.064.022a na hi pre«ayità tata svÃmÅ pre«ya÷ kathaæ cana 4.064.022c bhavatÃyaæ jana÷ sarva÷ pre«ya÷ plavagasattama 4.064.023a bhavÃn kalatram asmÃkaæ svÃmibhÃve vyavasthita÷ 4.064.023c svÃmÅ kalatraæ sainyasya gatir e«Ã paraætapa 4.064.024a tasmÃt kalatravat tÃta pratipÃlya÷ sadà bhavÃn 4.064.024c api caitasya kÃryasya bhavÃn mÆlam ariædama 4.064.025a mÆlam arthasya saærak«yam e«a kÃryavidÃæ naya÷ 4.064.025c mÆle hi sati sidhyanti guïÃ÷ pu«paphalÃdaya÷ 4.064.026a tad bhavÃn asyà kÃryasya sÃdhane satyavikrama÷ 4.064.026c buddhivikramasaæpanno hetur atra paraætapa÷ 4.064.027a guruÓ ca guruputraÓ ca tvaæ hi na÷ kapisattama 4.064.027c bhavantam ÃÓritya vayaæ samarthà hy arthasÃdhane 4.064.028a uktavÃkyaæ mahÃprÃj¤aæ jÃmbavantaæ mahÃkapi÷ 4.064.028c pratyuvÃcottaraæ vÃkyaæ vÃlisÆnur athÃÇgada÷ 4.064.029a yadi nÃhaæ gami«yÃmi nÃnyo vÃnarapuægava÷ 4.064.029c puna÷ khalv idam asmÃbhi÷ kÃryaæ prÃyopaveÓanam 4.064.030a na hy ak­tvà haripate÷ saædeÓaæ tasya dhÅmata÷ 4.064.030c tatrÃpi gatvà prÃïÃnÃæ paÓyÃmi parirak«aïam 4.064.031a sa hi prasÃde cÃtyarthaæ kope ca harir ÅÓvara÷ 4.064.031c atÅtya tasya saædeÓaæ vinÃÓo gamane bhavet 4.064.032a tad yathà hy asya kÃryasya na bhavaty anyathà gati÷ 4.064.032c tad bhavÃn eva d­«ÂÃrtha÷ saæcintayitum arhati 4.064.033a so 'Çgadena tadà vÅra÷ pratyukta÷ plavagar«abha÷ 4.064.033c jÃmbavÃn uttaraæ vÃkyaæ provÃcedaæ tato 'Çgadam 4.064.034a asya te vÅra kÃryasya na kiæ cit parihÅyate 4.064.034c e«a saæcodayÃmy enaæ ya÷ kÃryaæ sÃdhayi«yati 4.064.035a tata÷ pratÅtaæ plavatÃæ vari«Âham; ekÃntam ÃÓritya sukhopavi«Âam 4.064.035c saæcodayÃm Ãsa haripravÅro; haripravÅraæ hanumantam eva 4.065.001a anekaÓatasÃhasrÅæ vi«aïïÃæ harivÃhinÅm 4.065.001c jÃmbavÃn samudÅk«yaivaæ hanumantam athÃbravÅt 4.065.002a vÅra vÃnaralokasya sarvaÓÃstram athÃbravÅt 4.065.002c tÆ«ïÅm ekÃntam ÃÓritya hanuman kiæ na jalpasi 4.065.003a hanuman harirÃjasya sugrÅvasya samo hy asi 4.065.003c rÃmalak«maïayoÓ cÃpi tejasà ca balena ca 4.065.004a ari«Âanemina÷ putrau vainateyo mahÃbala÷ 4.065.004c garutmÃn iva vikhyÃta uttama÷ sarvapak«iïÃm 4.065.005a bahuÓo hi mayà d­«Âa÷ sÃgare sa mahÃbala÷ 4.065.005c bhujagÃn uddharan pak«Å mahÃvego mahÃyaÓÃ÷ 4.065.006a pak«ayor yad balaæ tasya tÃvad bhujabalaæ tava 4.065.006c vikramaÓ cÃpi vegaÓ ca na te tenÃpahÅyate 4.065.007a balaæ buddhiÓ ca tejaÓ ca sattvaæ ca harisattama 4.065.007c viÓi«Âaæ sarvabhÆte«u kim ÃtmÃnaæ na budhyase 4.065.008a apsarÃpsarasÃæ Óre«Âhà vikhyÃtà pu¤jikasthalà 4.065.008c aj¤aneti parikhyÃtà patnÅ kesariïo hare÷ 4.065.009a abhiÓÃpÃd abhÆt tÃta vÃnarÅ kÃmarÆpiïÅ 4.065.009c duhità vÃnarendrasya ku¤jarasya mahÃtmana÷ 4.065.010a kapitve cÃrusarvÃÇgÅ kadà cit kÃmarÆpiïÅ 4.065.010c mÃnu«aæ vigrahaæ k­tvà yauvanottamaÓÃlinÅ 4.065.011a acarat parvatasyÃgre prÃv­¬ambudasaænibhe 4.065.011c vicitramÃlyÃbharaïà mahÃrhak«aumavÃsinÅ 4.065.012a tasyà vastraæ viÓÃlÃk«yÃ÷ pÅtaæ raktadaÓaæ Óubham 4.065.012c sthitÃyÃ÷ parvatasyÃgre mÃruto 'paharac chanai÷ 4.065.013a sa dadarÓa tatas tasyà v­ttÃv ÆrÆ susaæhatau 4.065.013c stanau ca pÅnau sahitau sujÃtaæ cÃru cÃnanam 4.065.014a tÃæ viÓÃlÃyataÓroïÅæ tanumadhyÃæ yaÓasvinÅm 4.065.014c d­«Âvaiva ÓubhasarvÃgnÅæ pavana÷ kÃmamohita÷ 4.065.015a sa tÃæ bhujÃbhyÃæ pÅnÃbhyÃæ parya«vajata mÃruta÷ 4.065.015c manmathÃvi«ÂasarvÃÇgo gatÃtmà tÃm aninditÃm 4.065.016a sà tu tatraiva saæbhrÃntà suv­ttà vÃkyam abravÅt 4.065.016c ekapatnÅvratam idaæ ko nÃÓayitum icchati 4.065.017a a¤janÃyà vaca÷ Órutvà mÃruta÷ pratyabhëata 4.065.017c na tvÃæ hiæsÃmi suÓroïi mà bhÆt te subhage bhayam 4.065.018a manasÃsmi gato yat tvÃæ pari«vajya yaÓasvini 4.065.018c vÅryavÃn buddhisaæpanna÷ putras tava bhavi«yati 4.065.019a abhyutthitaæ tata÷ sÆryaæ bÃlo d­«Âvà mahÃvane 4.065.019c phalaæ ceti jigh­k«us tvam utplutyÃbhyapato divam 4.065.020a ÓatÃni trÅïi gatvÃtha yojanÃnÃæ mahÃkape 4.065.020c tejasà tasya nirdhÆto na vi«Ãdaæ tato gata÷ 4.065.021a tÃvad Ãpatatas tÆrïam antarik«aæ mahÃkape 4.065.021c k«iptam indreïa te vajraæ krodhÃvi«Âena dhÅmatà 4.065.022a tata÷ ÓailÃgraÓikhare vÃmo hanur abhajyata 4.065.022c tato hi nÃmadheyaæ te hanumÃn iti kÅrtyate 4.065.023a tatas tvÃæ nihataæ d­«Âvà vÃyur gandhavaha÷ svayam 4.065.023c trailokye bh­Óasaækruddho na vavau vai prabha¤jana÷ 4.065.024a saæbhrÃntÃÓ ca surÃ÷ sarve trailokye k«ubhite sati 4.065.024c prasÃdayanti saækruddhaæ mÃrutaæ bhuvaneÓvarÃ÷ 4.065.025a prasÃdite ca pavane brahmà tubhyaæ varaæ dadau 4.065.025c aÓastravadhyatÃæ tÃta samare satyavikrama 4.065.026a vajrasya ca nipÃtena virujaæ tvÃæ samÅk«ya ca 4.065.026c sahasranetra÷ prÅtÃtmà dadau te varam uttamam 4.065.027a svacchandataÓ ca maraïaæ te bhÆyÃd iti vai prabho 4.065.027c sa tvaæ kesariïa÷ putra÷ k«etrajo bhÅmavikrama÷ 4.065.028a mÃrutasyaurasa÷ putras tejasà cÃpi tatsama÷ 4.065.028c tvaæ hi vÃyusuto vatsa plavane cÃpi tatsama÷ 4.065.029a vayam adya gataprÃïà bhavÃn asmÃsu sÃmpratam 4.065.029c dÃk«yavikramasaæpanna÷ pak«irÃja ivÃpara÷ 4.065.030a trivikrame mayà tÃta saÓailavanakÃnanà 4.065.030c tri÷ saptak­tva÷ p­thivÅ parikrÃntà pradak«iïam 4.065.031a tadà cau«adhayo 'smÃbhi÷ saæcità devaÓÃsanÃt 4.065.031c ni«pannam am­taæ yÃbhis tadÃsÅn no mahad balam 4.065.032a sa idÃnÅm ahaæ v­ddha÷ parihÅnaparÃkrama÷ 4.065.032c sÃmprataæ kÃlam asmÃkaæ bhavÃn sarvaguïÃnvita÷ 4.065.033a tad vij­mbhasva vikrÃnta÷ plavatÃm uttamo hy asi 4.065.033c tvadvÅryaæ dra«ÂukÃmeyaæ sarvà vÃnaravÃhinÅ 4.065.034a utti«Âha hariÓÃrdÆla laÇghayasva mahÃrïavam 4.065.034c parà hi sarvabhÆtÃnÃæ hanuman yà gatis tava 4.065.035a vi«Ãïïà haraya÷ sarve hanuman kim upek«ase 4.065.035c vikramasva mahÃvego vi«ïus trÅn vikramÃn iva 4.065.036a tatas tu vai jÃmbavatÃbhicodita÷; pratÅtavega÷ pavanÃtmaja÷ kapi÷ 4.065.036c prahar«ayaæs tÃæ harivÅra vÃhinÅæ; cakÃra rÆpaæ mahad Ãtmanas tadà 4.066.001a saæstÆyamÃno hanumÃn vyavardhata mahÃbala÷ 4.066.001c samÃvidhya ca lÃÇgÆlaæ har«Ãc ca balam eyivÃn 4.066.002a tasya saæstÆyamÃnasya sarvair vÃnarapuægavai÷ 4.066.002c tejasÃpÆryamÃïasya rÆpam ÃsÅd anuttamam 4.066.003a yathà vij­mbhate siæho viv­ddho girigahvare 4.066.003c mÃrutasyaurasa÷ putras tathà saæprati j­mbhate 4.066.004a aÓobhata mukhaæ tasya j­mbhamÃïasya dhÅmata÷ 4.066.004c ambarÅ«opamaæ dÅptaæ vidhÆma iva pÃvaka÷ 4.066.005a harÅïÃm utthito madhyÃt saæprah­«ÂatanÆruha÷ 4.066.005c abhivÃdya harÅn v­ddhÃn hanumÃn idam abravÅt 4.066.006a arujan parvatÃgrÃïi hutÃÓanasakho 'nila÷ 4.066.006c balavÃn aprameyaÓ ca vÃyur ÃkÃÓagocara÷ 4.066.007a tasyÃhaæ ÓÅghravegasya ÓÅghragasya mahÃtmana÷ 4.066.007c mÃrutasyaurasa÷ putra÷ plavane nÃsti me sama÷ 4.066.008a utsaheyaæ hi vistÅrïam Ãlikhantam ivÃmbaram 4.066.008c meruæ girim asaægena parigantuæ sahasraÓa÷ 4.066.009a bÃhuvegapraïunnena sÃgareïÃham utsahe 4.066.009c samÃplÃvayituæ lokaæ saparvatanadÅhradam 4.066.010a mamorujaÇghÃvegena bhavi«yati samutthita÷ 4.066.010c saæmÆrchitamahÃgrÃha÷ samudro varuïÃlaya÷ 4.066.011a pannagÃÓanam ÃkÃÓe patantaæ pak«isevitam 4.066.011c vainateyam ahaæ Óakta÷ parigantuæ sahasraÓa÷ 4.066.012a udayÃt prasthitaæ vÃpi jvalantaæ raÓmimÃlinam 4.066.012c anastamitam Ãdityam abhigantuæ samutsahe 4.066.013a tato bhÆmim asaæsp­Óya punar Ãgantum utsahe 4.066.013c pravegenaiva mahatà bhÅmena plavagar«abhÃ÷ 4.066.014a utsaheyam atikrÃntuæ sarvÃn ÃkÃÓagocarÃn 4.066.014c sÃgaraæ k«obhayi«yÃmi dÃrayi«yÃmi medinÅm 4.066.015a parvatÃn kampayi«yÃmi plavamÃna÷ plavaægamÃ÷ 4.066.015c hari«ye coruvegena plavamÃno mahÃrïavam 4.066.016a latÃnÃæ vÅrudhÃæ pu«paæ pÃdapÃnÃæ ca sarvaÓa÷ 4.066.016c anuyÃsyati mÃm adya plavamÃnaæ vihÃyasà 4.066.016e bhavi«yati hi me panthÃ÷ svÃte÷ panthà ivÃmbare 4.066.017a carantaæ ghoram ÃkÃÓam utpati«yantam eva ca 4.066.017c drak«yanti nipatantaæ ca sarvabhÆtÃni vÃnarÃ÷ 4.066.018a mahÃmerupratÅkÃÓaæ mÃæ drak«yadhvaæ plavaægamÃ÷ 4.066.018c divam Ãv­tya gacchantaæ grasamÃnam ivÃmbaram 4.066.019a vidhami«yÃmi jÅmÆtÃn kampayi«yÃmi parvatÃn 4.066.019c sÃgaraæ k«obhayi«yÃmi plavamÃna÷ samÃhita÷ 4.066.020a vainateyasya và Óaktir mama và mÃrutasya và 4.066.020c ­te suparïarÃjÃnaæ mÃrutaæ và mahÃbalam 4.066.020e na hi bhÆtaæ prapaÓyÃmi yo mÃæ plutam anuvrajet 4.066.021a nime«ÃntaramÃtreïa nirÃlambhanam ambaram 4.066.021c sahasà nipati«yÃmi ghanÃd vidyud ivotthità 4.066.022a bhavi«yati hi me rÆpaæ plavamÃnasya sÃgaram 4.066.022c vi«ïo÷ prakramamÃïasya tadà trÅn vikramÃn iva 4.066.023a buddhyà cÃhaæ prapaÓyÃmi manaÓ ce«Âà ca me tathà 4.066.023c ahaæ drak«yÃmi vaidehÅæ pramodadhvaæ plavaægamÃ÷ 4.066.024a mÃrutasya samo vege garu¬asya samo jave 4.066.024c ayutaæ yojanÃnÃæ tu gami«yÃmÅti me mati÷ 4.066.025a vÃsavasya savajrasya brahmaïo và svayambhuva÷ 4.066.025c vikramya sahasà hastÃd am­taæ tad ihÃnaye 4.066.025e laÇkÃæ vÃpi samutk«ipya gaccheyam iti me mati÷ 4.066.026a tam evaæ vÃnaraÓre«Âhaæ garjantam amitaujasaæ 4.066.026c uvÃca parisaæh­«Âo jÃmbavÃn harisattama÷ 4.066.027a vÅra kesariïa÷ putra vegavan mÃrutÃtmaja 4.066.027c j¤ÃtÅnÃæ vipulaæ Óokas tvayà tÃta praïÃÓita÷ 4.066.028a tava kalyÃïarucaya÷ kapimukhyÃ÷ samÃgatÃ÷ 4.066.028c maÇgalaæ kÃryasiddhyarthaæ kari«yanti samÃhitÃ÷ 4.066.029a ­«ÅïÃæ ca prasÃdena kapiv­ddhamatena ca 4.066.029c gurÆïÃæ ca prasÃdena plavasva tvaæ mahÃrïavam 4.066.030a sthÃsyÃmaÓ caikapÃdena yÃvadÃgamanaæ tava 4.066.030c tvadgatÃni ca sarve«Ãæ jÅvitÃni vanaukasÃm 4.066.031a tatas tu hariÓÃrdÆlas tÃn uvÃca vanaukasa÷ 4.066.031c neyaæ mama mahÅ vegaæ plavane dhÃrayi«yati 4.066.032a etÃni hi nagasyÃsya ÓilÃsaækaÂaÓÃlina÷ 4.066.032c ÓikharÃïi mahendrasya sthirÃïi ca mahÃnti ca 4.066.033a etÃni mama ni«pe«aæ pÃdayo÷ patatÃæ varÃ÷ 4.066.033c plavato dhÃrayi«yanti yojanÃnÃm ita÷ Óatam 4.066.034a tatas tu mÃrutaprakhya÷ sa harir mÃrutÃtmaja÷ 4.066.034c Ãruroha nagaÓre«Âhaæ mahendram arimardana÷ 4.066.035a v­taæ nÃnÃvidhair v­k«air m­gasevitaÓÃdvalam 4.066.035c latÃkusumasaæbÃdhaæ nityapu«paphaladrumam 4.066.036a siæhaÓÃrdÆlacaritaæ mattamÃtaÇgasevitam 4.066.036c mattadvijagaïodghu«Âaæ salilotpŬasaækulam 4.066.037a mahadbhir ucchritaæ Ó­Çgair mahendraæ sa mahÃbala÷ 4.066.037c vicacÃra hariÓre«Âho mahendrasamavikrama÷ 4.066.038a pÃdÃbhyÃæ pŬitas tena mahÃÓailo mahÃtmanà 4.066.038c rarÃsa siæhÃbhihato mahÃn matta iva dvipa÷ 4.066.039a mumoca salilotpŬÃn viprakÅrïaÓiloccaya÷ 4.066.039c vitrastam­gamÃtaÇga÷ prakampitamahÃdruma÷ 4.066.040a nÃnÃgandharvamithunai÷ pÃnasaæsargakarkaÓai÷ 4.066.040c utpatadbhir vihaægaiÓ ca vidyÃdharagaïair api 4.066.041a tyajyamÃnamahÃsÃnu÷ saænilÅnamahoraga÷ 4.066.041c ÓailaÓ­ÇgaÓilodghÃtas tadÃbhÆt sa mahÃgiri÷ 4.066.042a ni÷Óvasadbhis tadà tais tu bhujagair ardhani÷s­tai÷ 4.066.042c sapatÃka ivÃbhÃti sa tadà dharaïÅdhara÷ 4.066.043a ­«ibhis trÃsa saæbhrÃntais tyajyamÃna÷ Óiloccaya÷ 4.066.043c sÅdan mahati kÃntÃre sÃrthahÅna ivÃdhvaga÷ 4.066.044a sa vegavÃn vegasamÃhitÃtmÃ; haripravÅra÷ paravÅrahantà 4.066.044c mana÷ samÃdhÃya mahÃnubhÃvo; jagÃma laÇkÃæ manasà manasvÅ