Valmiki (trad.):
Ramayana: 3. Aranyakanda

Original input by Muneo Tokunaga
Revision by Oliver Hellwig
(with occasional minor corrections according to the Southern recension)

TEXT WITH PADA MARKERS

 
___________________________________________________________________

THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY!   
COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. 
                                       
Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding:
                                       
description             character  =ASCII   
                                       
long a                  à             224   
long A                  â             226   
long i                  ã             227   
long I                  ä             228   
long u                  å             229   
long U                  æ             230   
vocalic r               ç             231   
vocalic R               è             232   
long vocalic r          é             233   
vocalic l               ë             235   
long vocalic l          í             237   
velar n                 ï             239   
velar N                 ð             240   
palatal n               ¤             164   
palatal N               ¥             165   
retroflex t             ñ             241   
retroflex T             ò             242   
retroflex d             ó             243   
retroflex D             ô             244   
retroflex n             õ             245   
retroflex N             ö             246   
palatal s               ÷             247   
palatal S               ø             248   
retroflex s             ù             249   
retroflex S             ú             250   
anusvara                ü             252   
capital anusvara        ý             253   
visarga                 þ             254   

long e                  ¹             185   
long o                  º             186   
l underbar              ×             215   
r underbar              Ÿ             159   
n underbar              ­             173   
k underbar              É             201   
t underbar              Â             194   
                                       
Other characters of the CSX encoding table are not included.
Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order 
to facilitate word search.             

For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings 
and formats see:
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdiac.pdf
and
www.sub.uni-goettingen.de/ebene_1/fiindolo/gretil/gretdias.pdf
___________________________________________________________________

ANALYTIC VERSION according to BHELA conventions:

Sandhi markers:
(. =short vowel, - =long vowel)

in word-sandhi:
1: . .  e.g.: veda+anta = vedà1nta
2: - .
3: . -
4: - -
 
in sentence-sandhi:
7: . .  e.g.: ca+api = cà7pi
8: . -
9: - .
0: - -


PADA MARKERS

For a four-pada verse:
........  $ ........  &
........  % ........  //

For a six-pada verse:
........  $ ........  &
........  % ........  \
........  # ........  //



pravi÷ya tu mahàraõyaü  $ daõóakàraõyam àtmavàn  &
dadar÷a ràmo durdharùas  % tàpasà÷ramamaõóalam  // Ram_3,1.1 //
ku÷acãraparikùiptaü  $ bràhmyà lakùmyà samàvçtam  &
yathà pradãptaü durdharùaü  % gagane såryamaõóalam  // Ram_3,1.2 //
÷araõyaü sarvabhåtànàü  $ susaümçùñàjiraü sadà  &
påjitaü copançttaü ca  % nityam apsarasàü gaõaiþ  // Ram_3,1.3 //
vi÷àlair agni÷araõaiþ  $ srugbhàõóair ajinaiþ ku÷aiþ  &
samidbhis toyakala÷aiþ  % phalamålai÷ ca ÷obhitam  // Ram_3,1.4 //
àraõyai÷ ca mahàvçkùaiþ  $ puõyaiþ svàduphalair vçtam  &
balihomàrcitaü puõyaü  % brahmaghoùaninàditam  // Ram_3,1.5 //
puùpair vanyaiþ parikùiptaü  $ padminyà ca sapadmayà  &
phalamålà÷anair dàntai÷  % cãrakçùõàjinàmbaraiþ  // Ram_3,1.6 //
såryavai÷vànaràbhai÷ ca  $ puràõair munibhir vçtam  &
puõyai÷ ca niyatàhàraiþ  % ÷obhitaü paramarùibhiþ  // Ram_3,1.7 //
tad brahmabhavanaprakhyaü  $ brahmaghoùaninàditam  &
brahmavidbhir mahàbhàgair  % bràhmaõair upa÷obhitam  // Ram_3,1.8 //
tad dçùñvà ràghavaþ ÷rãmàüs  $ tàpasà÷ramamaõóalam  &
abhyagacchan mahàtejà  % vijyaü kçtvà mahad dhanuþ  // Ram_3,1.9 //
divyaj¤ànopapannàs te  $ ràmaü dçùñvà maharùayaþ  &
abhyagacchaüs tadà prãtà  % vaidehãü ca ya÷asvinãm  // Ram_3,1.10 //
te taü somam ivodyantaü  $ dçùñvà vai dharmacàriõaþ  &
maïgalàni prayu¤jànàþ  % pratyagçhõan dçóhavratàþ  // Ram_3,1.11 //
råpasaühananaü lakùmãü  $ saukumàryaü suveùatàm  &
dadç÷ur vismitàkàrà  % ràmasya vanavàsinaþ  // Ram_3,1.12 //
vaidehãü lakùmaõaü ràmaü  $ netrair animiùair iva  &
à÷caryabhåtàn dadç÷uþ  % sarve te vanacàriõaþ  // Ram_3,1.13 //
atrainaü hi mahàbhàgàþ  $ sarvabhåtahite ratàþ  &
atithiü parõa÷àlàyàü  % ràghavaü saünyave÷ayan  // Ram_3,1.14 //
tato ràmasya satkçtya  $ vidhinà pàvakopamàþ  &
àjahrus te mahàbhàgàþ  % salilaü dharmacàriõaþ  // Ram_3,1.15 //
målaü puùpaü phalaü vanyam  $ à÷ramaü ca mahàtmanaþ  &
nivedayitvà dharmaj¤às  % tataþ prà¤jalayo 'bruvan  // Ram_3,1.16 //
dharmapàlo janasyàsya  $ ÷araõya÷ ca mahàya÷àþ  &
påjanãya÷ ca mànya÷ ca  % ràjà daõóadharo guruþ  // Ram_3,1.17 //
indrasyeva caturbhàgaþ  $ prajà rakùati ràghava  &
ràjà tasmàd varàn bhogàn  % bhuïkte lokanamaskçtaþ  // Ram_3,1.18 //
te vayaü bhavatà rakùyà  $ bhavadviùayavàsinaþ  &
nagarastho vanastho và  % tvaü no ràjà jane÷varaþ  // Ram_3,1.19 //
nyastadaõóà vayaü ràja¤  $ jitakrodhà jitendriyàþ  &
rakùitavyàs tvayà ÷a÷vad  % garbhabhåtàs tapodhanàþ  // Ram_3,1.20 //
evam uktvà phalair målaiþ  $ puùpair vanyai÷ ca ràghavam  &
anyai÷ ca vividhàhàraiþ  % salakùmaõam apåjayan  // Ram_3,1.21 //
tathànye tàpasàþ siddhà  $ ràmaü vai÷vànaropamàþ  &
nyàyavçttà yathànyàyaü  % tarpayàmàsur ã÷varam  // Ram_3,1.22 //


kçtàtithyo 'tha ràmas tu  $ såryasyodayanaü prati  &
àmantrya sa munãn sarvàn  % vanam evànvagàhata  // Ram_3,2.1 //
nànàmçgagaõàkãrõaü  $ ÷àrdålavçkasevitam  &
dhvastavçkùalatàgulmaü  % durdar÷asalilà÷ayam  // Ram_3,2.2 //
niùkåjanànà÷akuni  $ jhillikàgaõanàditam  &
lakùmaõànugato ràmo  % vanamadhyaü dadar÷a ha  // Ram_3,2.3 //
vanamadhye tu kàkutsthas  $ tasmin ghoramçgàyute  &
dadar÷a giri÷çïgàbhaü  % puruùàdaü mahàsvanam  // Ram_3,2.4 //
gabhãràkùaü mahàvaktraü  $ vikañaü viùamodaram  &
bãbhatsaü viùamaü dãrghaü  % vikçtaü ghoradar÷anam  // Ram_3,2.5 //
vasànaü carma vaiyàghraü  $ vasàrdraü rudhirokùitam  &
tràsanaü sarvabhåtànàü  % vyàditàsyam ivàntakam  // Ram_3,2.6 //
trãn siühàü÷ caturo vyàghràn  $ dvau vçkau pçùatàn da÷a  &
saviùàõaü vasàdigdhaü  % gajasya ca ÷iro mahat  // Ram_3,2.7 //
avasajyàyase ÷åle  $ vinadantaü mahàsvanam  &
sa ràmaü lakùmaõaü caiva  % sãtàü dçùñvà ca maithilãm  // Ram_3,2.8 //
abhyadhàvat susaükruddhaþ  $ prajàþ kàla ivàntakaþ  &
sa kçtvà bhairavaü nàdaü  % càlayann iva medinãm  // Ram_3,2.9 //
aïgenàdàya vaidehãm  $ apakramya tato 'bravãt  &
yuvàü jañàcãradharau  % sabhàryau kùãõajãvitau  // Ram_3,2.10 //
praviùñau daõóakàraõyaü  $ ÷aracàpàsidhàriõau  &
kathaü tàpasayor vàü ca  % vàsaþ pramadayà saha  // Ram_3,2.11 //
adharmacàriõau pàpau  $ kau yuvàü munidåùakau  &
ahaü vanam idaü durgaü  % viràdho nàma ràkùasaþ  // Ram_3,2.12 //
caràmi sàyudho nityam  $ çùimàüsàni bhakùayan  &
iyaü nàrã varàrohà  % mama bhàryà bhaviùyati  \
yuvayoþ pàpayo÷ càhaü  # pàsyàmi rudhiraü mçdhe  // Ram_3,2.13 //
tasyaivaü bruvato dhçùñaü  $ viràdhasya duràtmanaþ  &
÷rutvà sagarvitaü vàkyaü  % saübhràntà janakàtmajà  \
sãtà pràvepatodvegàt  # pravàte kadalã yathà  // Ram_3,2.14 //
tàü dçùñvà ràghavaþ sãtàü  $ viràdhàïkagatàü ÷ubhàm  &
abravãl lakùmaõaü vàkyaü  % mukhena pari÷uùyatà  // Ram_3,2.15 //
pa÷ya saumya narendrasya  $ janakasyàtmasambhavàm  &
mama bhàryàü ÷ubhàcàràü  % viràdhàïke prave÷itàm  \
atyantasukhasaüvçddhàü  # ràjaputrãü ya÷asvinãm  // Ram_3,2.16 //
yad abhipretam asmàsu  $ priyaü varavçtaü ca yat  &
kaikeyyàs tu susaüvçttaü  % kùipram adyaiva lakùmaõa  // Ram_3,2.17 //
yà na tuùyati ràjyena  $ putràrthe dãrghadar÷inã  &
yayàhaü sarvabhåtànàü  % hitaþ prasthàpito vanam  \
adyedànãü sakàmà sà  # yà màtà mama madhyamà  // Ram_3,2.18 //
paraspar÷àt tu vaidehyà  $ na duþkhataram asti me  &
pitur vinà÷àt saumitre  % svaràjyaharaõàt tathà  // Ram_3,2.19 //
iti bruvati kàkutsthe  $ bàùpa÷okapariplute  &
abravãl lakùmaõaþ kruddho  % ruddho nàga iva ÷vasan  // Ram_3,2.20 //
anàtha iva bhåtànàü  $ nàthas tvaü vàsavopamaþ  &
mayà preùyeõa kàkutstha  % kimarthaü paritapyase  // Ram_3,2.21 //
÷areõa nihatasyàdya  $ mayà kruddhena rakùasaþ  &
viràdhasya gatàsor hi  % mahã pàsyati ÷oõitam  // Ram_3,2.22 //
ràjyakàme mama krodho  $ bharate yo babhåva ha  &
taü viràdhe vimokùyàmi  % vajrã vajram ivàcale  // Ram_3,2.23 //
mama bhujabalavegavegitaþ  $ patatu ÷aro 'sya mahàn mahorasi  &
vyapanayatu tano÷ ca jãvitaü  % patatu tata÷ ca mahãü vighårõitaþ  // Ram_3,2.24 //


athovàca punar vàkyaü  $ viràdhaþ pårayan vanam  &
àtmànaü pçcchate bråtaü  % kau yuvàü kva gamiùyathaþ  // Ram_3,3.1 //
tam uvàca tato ràmo  $ ràkùasaü jvalitànanam  &
pçcchantaü sumahàtejà  % ikùvàkukulam àtmanaþ  // Ram_3,3.2 //
kùatriyau vçttasampannau  $ viddhi nau vanagocarau  &
tvàü tu veditum icchàvaþ  % kas tvaü carasi daõóakàn  // Ram_3,3.3 //
tam uvàca viràdhas tu  $ ràmaü satyaparàkramam  &
hanta vakùyàmi te ràjan  % nibodha mama ràghava  // Ram_3,3.4 //
putraþ kila jayasyàhaü  $ màtà mama ÷atahradà  &
viràdha iti màm àhuþ  % pçthivyàü sarvaràkùasàþ  // Ram_3,3.5 //
tapasà càpi me pràptà  $ brahmaõo hi prasàdajà  &
÷astreõàvadhyatà loke  % 'cchedyàbhedyatvam eva ca  // Ram_3,3.6 //
utsçjya pramadàm enàm  $ anapekùau yathàgatam  &
tvaramàõau pàlayethàü  % na vàü jãvitam àdade  // Ram_3,3.7 //
taü ràmaþ pratyuvàcedaü  $ kopasaüraktalocanaþ  &
ràkùasaü vikçtàkàraü  % viràdhaü pàpacetasam  // Ram_3,3.8 //
kùudra dhik tvàü tu hãnàrthaü  $ mçtyum anveùase dhruvam  &
raõe sampràpsyase tiùñha  % na me jãvan gamiùyasi  // Ram_3,3.9 //
tataþ sajyaü dhanuþ kçtvà  $ ràmaþ suni÷itठ÷aràn  &
su÷ãghram abhisaüdhàya  % ràkùasaü nijaghàna ha  // Ram_3,3.10 //
dhanuùà jyàguõavatà  $ saptabàõàn mumoca ha  &
rukmapuïkhàn mahàvegàn  % suparõànilatulyagàn  // Ram_3,3.11 //
te ÷arãraü viràdhasya  $ bhittvà barhiõavàsasaþ  &
nipetuþ ÷oõitàdigdhà  % dharaõyàü pàvakopamàþ  // Ram_3,3.12 //
sa vinadya mahànàdaü  $ ÷ålaü ÷akradhvajopamam  &
pragçhyà÷obhata tadà  % vyàttànana ivàntakaþ  // Ram_3,3.13 //
tac chålaü vajrasaükà÷aü  $ gagane jvalanopamam  &
dvàbhyàü ÷aràbhyàü cicheda  % ràmaþ ÷astrabhçtàü varaþ  // Ram_3,3.14 //
tasya raudrasya saumitrir  $ bàhuü savyaü babha¤ja ha  &
ràmas tu dakùiõaü bàhuü  % tarasà tasya rakùasaþ  // Ram_3,3.15 //
sa bhagnabàhuþ saüvigno  $ nipapàtà÷u ràkùasaþ  &
dharaõyàü meghasaükà÷o  % vajrabhinna ivàcalaþ  \
idaü provàca kàkutsthaü  # viràdhaþ puruùarùabham  // Ram_3,3.16 //
kausalyà suprajàs tàta  $ ràmas tvaü vidito mayà  &
vaidehã ca mahàbhàgà  % lakùmaõa÷ ca mahàya÷àþ  // Ram_3,3.17 //
abhi÷àpàd ahaü ghoràü  $ praviùño ràkùasãü tanum  &
tumburur nàma gandharvaþ  % ÷apto vai÷ravaõena hi  // Ram_3,3.18 //
prasàdyamàna÷ ca mayà  $ so 'bravãn màü mahàya÷àþ  &
yadà dà÷arathã ràmas  % tvàü vadhiùyati saüyuge  // Ram_3,3.19 //
tadà prakçtim àpanno  $ bhavàn svargaü gamiùyati  &
iti vai÷ravaõo ràjà  % rambhàsaktam uvàca ha  // Ram_3,3.20 //
anupasthãyamàno màü  $ saükruddho vyàjahàra ha  &
tava prasàdàn mukto 'ham  % abhi÷àpàt sudàruõàt  \
bhavanaü svaü gamiùyàmi  # svasti vo 'stu paraütapa  // Ram_3,3.21 //
ito vasati dharmàtmà  $ ÷arabhaïgaþ pratàpavàn  &
adhyardhayojane tàta  % maharùiþ såryasaünibhaþ  // Ram_3,3.22 //
taü kùipram abhigaccha tvaü  $ sa te ÷reyo vidhàsyati  &
avañe càpi màü ràma  % nikùipya ku÷alã vraja  // Ram_3,3.23 //
rakùasàü gatasattvànàm  $ eùa dharmaþ sanàtanaþ  &
avañe ye nidhãyante  % teùàü lokàþ sanàtanàþ  // Ram_3,3.24 //
evam uktvà tu kàkutsthaü  $ viràdhaþ ÷arapãóitaþ  &
babhåva svargasampràpto  % nyastadeho mahàbalaþ  // Ram_3,3.25 //
taü muktakaõñham utkùipya  $ ÷aïkukarõaü mahàsvanam  &
viràdhaü pràkùipac chvabhre  % nadantaü bhairavasvanam  // Ram_3,3.26 //
tatas tu tau kà¤canacitrakàrmukau  $ nihatya rakùaþ parigçhya maithilãm  &
vijahratus tau muditau mahàvane  % divi sthitau candradivàkaràv iva  // Ram_3,3.27 //


hatvà tu taü bhãmabalaü  $ viràdhaü ràkùasaü vane  &
tataþ sãtàü pariùvajya  % samà÷vàsya ca vãryavàn  \
abravãl lakùmaõaü ràmo  # bhràtaraü dãptatejasam  // Ram_3,4. 1 //
kaùñaü vanam idaü durgaü  $ na ca smo vanagocaràþ  &
abhigacchàmahe ÷ãghraü  % ÷arabhaïgaü tapodhanam  // Ram_3,4. 2 //
à÷ramaü ÷arabhaïgasya  $ ràghavo 'bhijagàma ha  // Ram_3,4. 3 //
tasya devaprabhàvasya  $ tapasà bhàvitàtmanaþ  &
samãpe ÷arabhaïgasya  % dadar÷a mahad adbhutam  // Ram_3,4. 4 //
vibhràjamànaü vapuùà  $ såryavai÷vànaropamam  &
asaüspç÷antaü vasudhàü  % dadar÷a vibudhe÷varam  // Ram_3,4. 5 //
suprabhàbharaõaü devaü  $ virajo'mbaradhàriõam  &
tadvidhair eva bahubhiþ  % påjyamànaü mahàtmabhiþ  // Ram_3,4. 6 //
haribhir vàjibhir yuktam  $ antarikùagataü ratham  &
dadar÷àdåratas tasya  % taruõàdityasaünibham  // Ram_3,4. 7 //
pàõóuràbhraghanaprakhyaü  $ candramaõóalasaünibham  &
apa÷yad vimalaü chattraü  % citramàlyopa÷obhitam  // Ram_3,4. 8 //
càmaravyajane càgrye  $ rukmadaõóe mahàdhane  &
gçhãte vananàrãbhyàü  % dhåyamàne ca mårdhani  // Ram_3,4. 9 //
gandharvàmarasiddhà÷ ca  $ bahavaþ paramarùayaþ  &
antarikùagataü devaü  % vàgbhir agryàbhir ãóire  // Ram_3,4. 10 //
dçùñvà ÷atakratuü tatra  $ ràmo lakùmaõam abravãt  &
ye hayàþ puruhåtasya  % purà ÷akrasya naþ ÷rutàþ  \
antarikùagatà divyàs  # ta ime harayo dhruvam  // Ram_3,4. 11 //
ime ca puruùavyàghra  $ ye tiùñhanty abhito ratham  &
÷ataü ÷ataü kuõóalino  % yuvànaþ khaógapàõayaþ  // Ram_3,4. 12 //
urode÷eùu sarveùàü  $ hàrà jvalanasaünibhàþ  &
råpaü bibhrati saumitre  % pa¤caviü÷ativàrùikam  // Ram_3,4. 13 //
etaddhi kila devànàü  $ vayo bhavati nityadà  &
yatheme puruùavyàghrà  % dç÷yante priyadar÷anàþ  // Ram_3,4. 14 //
ihaiva saha vaidehyà  $ muhårtaü tiùñha lakùmaõa  &
yàvaj janàmy ahaü vyaktaü  % ka eùa dyutimàn rathe  // Ram_3,4. 15 //
tam evam uktvà saumitrim  $ ihaiva sthãyatàm iti  &
abhicakràma kàkutsthaþ  % ÷arabhaïgà÷ramaü prati  // Ram_3,4. 16 //
tataþ samabhigacchantaü  $ prekùya ràmaü ÷acãpatiþ  &
÷arabhaïgam anuj¤àpya  % vibudhàn idam abravãt  // Ram_3,4. 17 //
ihopayàty asau ràmo  $ yàvan màü nàbhibhàùate  &
niùñhàü nayata tàvat tu  % tato màü draùñum arhati  // Ram_3,4. 18 //
jitavantaü kçtàrthaü ca  $ draùñàham aciràd imam  &
karma hy anena kartavyaü  % mahad anyaiþ suduùkaram  // Ram_3,4. 19 //
iti vajrã tam àmantrya  $ mànayitvà ca tàpasam  &
rathena hariyuktena  % yayau divam ariüdamaþ  // Ram_3,4. 20 //
prayàte tu sahasràkùe  $ ràghavaþ saparicchadaþ  &
agnihotram upàsãnaü  % ÷arabhaïgam upàgamat  // Ram_3,4. 21 //
tasya pàdau ca saügçhya  $ ràmaþ sãtà ca lakùmaõaþ  &
niùedus tadanuj¤àtà  % labdhavàsà nimantritàþ  // Ram_3,4. 22 //
tataþ ÷akropayànaü tu  $ paryapçcchat sa ràghavaþ  &
÷arabhaïga÷ ca tat sarvaü  % ràghavàya nyavedayat  // Ram_3,4. 23 //
màm eùa varado ràma  $ brahmalokaü ninãùati  &
jitam ugreõa tapasà  % duùpràpam akçtàtmabhiþ  // Ram_3,4. 24 //
ahaü j¤àtvà naravyàghra  $ vartamànam adårataþ  &
brahmalokaü na gacchàmi  % tvàm adçùñvà priyàtithim  // Ram_3,4. 25 //
samàgamya gamiùyàmi  $ tridivaü devasevitam  &
akùayà nara÷àrdåla  % jità lokà mayà ÷ubhàþ  \
bràhmyà÷ ca nàkapçùñhyà÷ ca  # pratigçhõãùva màmakàn  // Ram_3,4. 26 //
evam ukto naravyàghraþ  $ sarva÷àstravi÷àradaþ  &
çùiõà ÷arabhaïgena  % ràghavo vàkyam abravãt  // Ram_3,4. 27 //
aham evàhariùyàmi  $ sarvàül lokàn mahàmune  &
àvàsaü tv aham icchàmi  % pradiùñam iha kànane  // Ram_3,4. 28 //
ràghaveõaivam uktas tu  $ ÷akratulyabalena vai  &
÷arabhaïgo mahàpràj¤aþ  % punar evàbravãd vacaþ  // Ram_3,4. 29 //
sutãkùõam abhigaccha tvaü  $ ÷ucau de÷e tapasvinam  &
ramaõãye vanodde÷e  % sa te vàsaü vidhàsyati  // Ram_3,4. 30 //
eùa panthà naravyàghra  $ muhårtaü pa÷ya tàta màm  &
yàvaj jahàmi gàtràõi  % jãrõàü tvacam ivoragaþ  // Ram_3,4. 31 //
tato 'gniü sa samàdhàya  $ hutvà càjyena mantravit  &
÷arabhaïgo mahàtejàþ  % pravive÷a hutà÷anam  // Ram_3,4. 32 //
tasya romàõi ke÷àü÷ ca  $ dadàhàgnir mahàtmanaþ  &
jãrõàü tvacaü tathàsthãni  % yac ca màüsaü ca ÷oõitam  // Ram_3,4. 33 //
sa ca pàvakasaükà÷aþ  $ kumàraþ samapadyata  &
utthàyàgnicayàt tasmàc  % charabhaïgo vyarocata  // Ram_3,4. 34 //
sa lokàn àhitàgnãnàm  $ çùãõàü ca mahàtmanàm  &
devànàü ca vyatikramya  % brahmalokaü vyarohata  // Ram_3,4. 35 //
sa puõyakarmà bhuvane dvijarùabhaþ  $ pitàmahaü sànucaraü dadar÷a ha  &
pitàmaha÷ càpi samãkùya taü dvijaü  % nananda susvàgatam ity uvàca ha  // Ram_3,4. 36 //


÷arabhaïge divaü pràpte  $ munisaüghàþ samàgatàþ  &
abhyagacchanta kàkutsthaü  % ràmaü jvalitatejasam  // Ram_3,5.1 //
vaikhànasà vàlakhilyàþ  $ samprakùàlà marãcipàþ  &
a÷makuññà÷ ca bahavaþ  % pattràhàrà÷ ca tàpasàþ  // Ram_3,5.2 //
dantolåkhalina÷ caiva  $ tathaivonmajjakàþ pare  &
munayaþ salilàhàrà  % vàyubhakùàs tathàpare  // Ram_3,5.3 //
àkà÷anilayà÷ caiva  $ tathà sthaõóila÷àyinaþ  &
tathordhvavàsino dàntàs  % tathàrdrapañavàsasaþ  // Ram_3,5.4 //
sajapà÷ ca taponityàs  $ tathà pa¤catapo'nvitàþ  &
sarve bràhmyà ÷riyà juùñà  % dçóhayogasamàhitàþ  \
÷arabhaïgà÷rame ràmam  # abhijagmu÷ ca tàpasàþ  // Ram_3,5.5 //
abhigamya ca dharmaj¤à  $ ràmaü dharmabhçtàü varam  &
åcuþ paramadharmaj¤am  % çùisaüghàþ samàhitàþ  // Ram_3,5.6 //
tvam ikùvàkukulasyàsya  $ pçthivyà÷ ca mahàrathaþ  &
pradhàna÷ càsi nàtha÷ ca  % devànàü maghavàn iva  // Ram_3,5.7 //
vi÷rutas triùu lokeùu  $ ya÷asà vikrameõa ca  &
pitçvratatvaü satyaü ca  % tvayi dharma÷ ca puùkalaþ  // Ram_3,5.8 //
tvàm àsàdya mahàtmànaü  $ dharmaj¤aü dharmavatsalam  &
arthitvàn nàtha vakùyàmas  % tac ca naþ kùantum arhasi  // Ram_3,5.9 //
adharmas tu mahàüs tàta  $ bhavet tasya mahãpateþ  &
yo hared baliùaóbhàgaü  % na ca rakùati putravat  // Ram_3,5.10 //
yu¤jànaþ svàn iva pràõàn  $ pràõair iùñàn sutàn iva  &
nityayuktaþ sadà rakùan  % sarvàn viùayavàsinaþ  // Ram_3,5.11 //
pràpnoti ÷à÷vatãü ràma  $ kãrtiü sa bahuvàrùikãm  &
brahmaõaþ sthànam àsàdya  % tatra càpi mahãyate  // Ram_3,5.12 //
yat karoti paraü dharmaü  $ munir målaphalà÷anaþ  &
tatra ràj¤a÷ caturbhàgaþ  % prajà dharmeõa rakùataþ  // Ram_3,5.13 //
so 'yaü bràhmaõabhåyiùñho  $ vànaprasthagaõo mahàn  &
tvan nàtho 'nàthavad ràma  % ràkùasair vadhyate bhç÷am  // Ram_3,5.14 //
ehi pa÷ya ÷arãràõi  $ munãnàü bhàvitàtmanàm  &
hatànàü ràkùasair ghorair  % bahånàü bahudhà vane  // Ram_3,5.15 //
pampànadãnivàsànàm  $ anumandàkinãm api  &
citrakåñàlayànàü ca  % kriyate kadanaü mahat  // Ram_3,5.16 //
evaü vayaü na mçùyàmo  $ viprakàraü tapasvinàm  &
kriyamàõaü vane ghoraü  % rakùobhir bhãmakarmabhiþ  // Ram_3,5.17 //
tatas tvàü ÷araõàrthaü ca  $ ÷araõyaü samupasthitàþ  &
paripàlaya no ràma  % vadhyamànàn ni÷àcaraiþ  // Ram_3,5.18 //
etac chrutvà tu kàkutsthas  $ tàpasànàü tapasvinàm  &
idaü provàca dharmàtmà  % sarvàn eva tapasvinaþ  \
naivam arhatha màü vaktum  # àj¤àpyo 'haü tapasvinàm  // Ram_3,5.19 //
bhavatàm arthasiddhyartham  $ àgato 'haü yadçcchayà  &
tasya me 'yaü vane vàso  % bhaviùyati mahàphalaþ  \
tapasvinàü raõe ÷atrån  # hantum icchàmi ràkùasàn  // Ram_3,5.20 //
dattvà varaü càpi tapodhanànàü  $ dharme dhçtàtmà saha lakùmaõena  &
tapodhanai÷ càpi sabhàjyavçttaþ  % sutãkùõam evàbhijagàma vãraþ  // Ram_3,5.21 //


ràmas tu sahito bhràtrà  $ sãtayà ca paraütapaþ  &
sutãkùõasyà÷ramapadaü  % jagàma saha tair dvijaiþ  // Ram_3,6.1 //
sa gatvà dåram adhvànaü  $ nadãs tãrtvà bahådakàþ  &
dadar÷a vipulaü ÷ailaü  % mahàmegham ivonnatam  // Ram_3,6.2 //
tatas tad ikùvàkuvarau  $ satataü vividhair drumaiþ  &
kànanaü tau vivi÷atuþ  % sãtayà saha ràghavau  // Ram_3,6.3 //
praviùñas tu vanaü ghoraü  $ bahupuùpaphaladrumam  &
dadar÷à÷ramam ekànte  % cãramàlàpariùkçtam  // Ram_3,6.4 //
tatra tàpasam àsãnaü  $ malapaïkajañàdharam  &
ràmaþ sutãkùõaü vidhivat  % tapovçddham abhàùata  // Ram_3,6.5 //
ràmo 'ham asmi bhagavan  $ bhavantaü draùñum àgataþ  &
tan màbhivada dharmaj¤a  % maharùe satyavikrama  // Ram_3,6.6 //
sa nirãkùya tato vãraü  $ ràmaü dharmabhçtàü varam  &
samà÷liùya ca bàhubhyàm  % idaü vacanam abravãt  // Ram_3,6.7 //
svàgataü khalu te vãra  $ ràma dharmabhçtàü vara  &
à÷ramo 'yaü tvayàkràntaþ  % sanàtha iva sàmpratam  // Ram_3,6.8 //
pratãkùamàõas tvàm eva  $ nàrohe 'haü mahàya÷aþ  &
devalokam ito vãra  % dehaü tyaktvà mahãtale  // Ram_3,6.9 //
citrakåñam upàdàya  $ ràjyabhraùño 'si me ÷rutaþ  &
ihopayàtaþ kàkutstho  % devaràjaþ ÷atakratuþ  \
sarvàül lokठjitàn àha  # mama puõyena karmaõà  // Ram_3,6.10 //
teùu devarùijuùñeùu  $ jiteùu tapasà mayà  &
matprasàdàt sabhàryas tvaü  % viharasva salakùmaõaþ  // Ram_3,6.11 //
tam ugratapasaü dãptaü  $ maharùiü satyavàdinam  &
pratyuvàcàtmavàn ràmo  % brahmàõam iva vàsavaþ  // Ram_3,6.12 //
aham evàhariùyàmi  $ svayaü lokàn mahàmune  &
àvàsaü tv aham icchàmi  % pradiùñam iha kànane  // Ram_3,6.13 //
bhavàn sarvatra ku÷alaþ  $ sarvabhåtahite rataþ  &
àkhyàtaþ ÷arabhaïgena  % gautamena mahàtmanà  // Ram_3,6.14 //
evam uktas tu ràmeõa  $ maharùir lokavi÷rutaþ  &
abravãn madhuraü vàkyaü  % harùeõa mahatàplutaþ  // Ram_3,6.15 //
ayam evà÷ramo ràma  $ guõavàn ramyatàm iha  &
çùisaüghànucaritaþ  % sadà målaphalair yutaþ  // Ram_3,6.16 //
imam à÷ramam àgamya  $ mçgasaüghà mahàya÷aþ  &
añitvà pratigacchanti  % lobhayitvàkutobhayàþ  // Ram_3,6.17 //
tac chrutvà vacanaü tasya  $ maharùer lakùmaõàgrajaþ  &
uvàca vacanaü dhãro  % vikçùya sa÷araü dhanuþ  // Ram_3,6.18 //
tàn ahaü sumahàbhàga  $ mçgasaüghàn samàgatàn  &
hanyàü ni÷itadhàreõa  % ÷areõà÷anivarcasà  // Ram_3,6.19 //
bhavàüs tatràbhiùajyeta  $ kiü syàt kçcchrataraü tataþ  &
etasminn à÷rame vàsaü  % ciraü tu na samarthaye  // Ram_3,6.20 //
tam evam uktvà varadaü  $ ràmaþ saüdhyàm upàgamat  &
anvàsya pa÷cimàü saüdhyàü  % tatra vàsam akalpayat  // Ram_3,6.21 //
tataþ ÷ubhaü tàpasabhojyam annaü  $ svayaü sutãkùõaþ puruùarùabhàbhyàm  &
tàbhyàü susatkçtya dadau mahàtmà  % saüdhyànivçttau rajanãü samãkùya  // Ram_3,6.22 //


ràmas tu sahasaumitriþ  $ sutãkùõenàbhipåjitaþ  &
pariõàmya ni÷àü tatra  % prabhàte pratyabudhyata  // Ram_3,7.1 //
utthàya tu yathàkàlaü  $ ràghavaþ saha sãtayà  &
upàspç÷at su÷ãtena  % jalenotpalagandhinà  // Ram_3,7.2 //
atha te 'gniü suràü÷ caiva  $ vaidehã ràmalakùmaõau  &
kàlyaü vidhivad abhyarcya  % tapasvi÷araõe vane  // Ram_3,7.3 //
udayantaü dinakaraü  $ dçùñvà vigatakalmaùàþ  &
sutãkùõam abhigamyedaü  % ÷lakùõaü vacanam abruvan  // Ram_3,7.4 //
sukhoùitàþ sma bhagavaüs  $ tvayà påjyena påjitàþ  &
àpçcchàmaþ prayàsyàmo  % munayas tvarayanti naþ  // Ram_3,7.5 //
tvaràmahe vayaü draùñuü  $ kçtsnam à÷ramamaõóalam  &
çùãõàü puõya÷ãlànàü  % daõóakàraõyavàsinàm  // Ram_3,7.6 //
abhyanuj¤àtum icchàmaþ  $ sahaibhir munipuügavaiþ  &
dharmanityais tapodàntair  % vi÷ikhair iva pàvakaiþ  // Ram_3,7.7 //
aviùahyàtapo yàvat  $ såryo nàtiviràjate  &
amàrgeõàgatàü lakùmãü  % pràpyevànvayavarjitaþ  // Ram_3,7.8 //
tàvad icchàmahe gantum  $ ity uktvà caraõau muneþ  &
vavande sahasaumitriþ  % sãtayà saha ràghavaþ  // Ram_3,7.9 //
tau saüspç÷antau caraõàv  $ utthàpya munipuügavaþ  &
gàóham àliïgya sasneham  % idaü vacanam abravãt  // Ram_3,7.10 //
ariùñaü gaccha panthànaü  $ ràma saumitriõà saha  &
sãtayà cànayà sàrdhaü  % chàyayevànuvçttayà  // Ram_3,7.11 //
pa÷yà÷ramapadaü ramyaü  $ daõóakàraõyavàsinàm  &
eùàü tapasvinàü vãra  % tapasà bhàvitàtmanàm  // Ram_3,7.12 //
supràjyaphalamålàni  $ puùpitàni vanàni ca  &
pra÷àntamçgayåthàni  % ÷àntapakùigaõàni ca  // Ram_3,7.13 //
phullapaïkajaùaõóàni  $ prasannasalilàni ca  &
kàraõóavavikãrõàni  % tañàkàni saràüsi ca  // Ram_3,7.14 //
drakùyase dçùñiramyàõi  $ giriprasravaõàni ca  &
ramaõãyàny araõyàni  % mayåràbhirutàni ca  // Ram_3,7.15 //
gamyatàü vatsa saumitre  $ bhavàn api ca gacchatu  &
àgantavyaü ca te dçùñvà  % punar evà÷ramaü mama  // Ram_3,7.16 //
evam uktas tathety uktvà  $ kàkutsthaþ sahalakùmaõaþ  &
pradakùiõaü muniü kçtvà  % prasthàtum upacakrame  // Ram_3,7.17 //
tataþ ÷ubhatare tåõã  $ dhanuùã càyatekùaõà  &
dadau sãtà tayor bhràtroþ  % khaógau ca vimalau tataþ  // Ram_3,7.18 //
àbadhya ca ÷ubhe tåõã  $ càpau càdàya sasvanau  &
niùkràntàv à÷ramàd gantum  % ubhau tau ràmalakùmaõau  // Ram_3,7.19 //


sutãkùõenàbhyanuj¤àtaü  $ prasthitaü raghunandanam  &
vaidehã snigdhayà vàcà  % bhartàram idam abravãt  // Ram_3,8.1 //
ayaü dharmaþ susåkùmeõa  $ vidhinà pràpyate mahàn  &
nivçttena ca ÷akyo 'yaü  % vyasanàt kàmajàd iha  // Ram_3,8.2 //
trãõy eva vyasanàny atra  $ kàmajàni bhavanty uta  &
mithyàvàkyaü paramakaü  % tasmàd gurutaràv ubhau  \
paradàràbhigamanaü  # vinà vairaü ca raudratà  // Ram_3,8.3 //
mithyàvàkyaü na te bhåtaü  $ na bhaviùyati ràghava  &
kuto 'bhilaùaõaü strãõàü  % pareùàü dharmanà÷anam  // Ram_3,8.4 //
tac ca sarvaü mahàbàho  $ ÷akyaü voóhuü jitendriyaiþ  &
tava va÷yendriyatvaü ca  % jànàmi ÷ubhadar÷ana  // Ram_3,8.5 //
tçtãyaü yad idaü raudraü  $ parapràõàbhihiüsanam  &
nirvairaü kriyate mohàt  % tac ca te samupasthitam  // Ram_3,8.6 //
pratij¤àtas tvayà vãra  $ daõóakàraõyavàsinàm  &
çùãõàü rakùaõàrthàya  % vadhaþ saüyati rakùasàm  // Ram_3,8.7 //
etannimittaü ca vanaü  $ daõóakà iti vi÷rutam  &
prasthitas tvaü saha bhràtrà  % dhçtabàõa÷aràsanaþ  // Ram_3,8.8 //
tatas tvàü prasthitaü dçùñvà  $ mama cintàkulaü manaþ  &
tvadvçttaü cintayantyà vai  % bhaven niþ÷reyasaü hitam  // Ram_3,8.9 //
na hi me rocate vãra  $ gamanaü daõóakàn prati  &
kàraõaü tatra vakùyàmi  % vadantyàþ ÷råyatàü mama  // Ram_3,8.10 //
tvaü hi bàõadhanuùpàõir  $ bhràtrà saha vanaü gataþ  &
dçùñvà vanacaràn sarvàn  % kaccit kuryàþ ÷aravyayam  // Ram_3,8.11 //
kùatriyàõàm iha dhanur  $ hutà÷asyendhanàni ca  &
samãpataþ sthitaü tejo-  % balam ucchrayate bhç÷am  // Ram_3,8.12 //
purà kila mahàbàho  $ tapasvã satyavàk ÷uciþ  &
kasmiü÷cid abhavat puõye  % vane ratamçgadvije  // Ram_3,8.13 //
tasyaiva tapaso vighnaü  $ kartum indraþ ÷acãpatiþ  &
khaógapàõir athàgacchad  % à÷ramaü bhañaråpadhçk  // Ram_3,8.14 //
tasmiüs tadà÷ramapade  $ nihitaþ khaóga uttamaþ  &
sa nyàsavidhinà dattaþ  % puõye tapasi tiùñhataþ  // Ram_3,8.15 //
sa tac chastram anupràpya  $ nyàsarakùaõatatparaþ  &
vane tu vicaraty eva  % rakùan pratyayam àtmanaþ  // Ram_3,8.16 //
yatra gacchaty upàdàtuü  $ målàni ca phalàni ca  &
na vinà yàti taü khaógaü  % nyàsarakùaõatatparaþ  // Ram_3,8.17 //
nityaü ÷astraü parivahan  $ krameõa sa tapodhanaþ  &
cakàra raudrãü svàü buddhiü  % tyaktvà tapasi ni÷cayam  // Ram_3,8.18 //
tataþ sa raudràbhirataþ  $ pramatto 'dharmakarùitaþ  &
tasya ÷astrasya saüvàsàj  % jagàma narakaü muniþ  // Ram_3,8.19 //
snehàc ca bahumànàc ca  $ smàraye tvàü na ÷ikùaye  &
na kathaücana sà kàryà  % gçhãtadhanuùà tvayà  // Ram_3,8.20 //
buddhir vairaü vinà hantuü  $ ràkùasàn daõóakà÷ritàn  &
aparàdhaü vinà hantuü  % lokàn vãra na kàmaye  // Ram_3,8.21 //
kùatriyàõàü tu vãràõàü  $ vaneùu niyatàtmanàm  &
dhanuùà kàryam etàvad  % àrtànàm abhirakùaõam  // Ram_3,8.22 //
kva ca ÷astraü kva ca vanaü  $ kva ca kùàtraü tapaþ kva ca  &
vyàviddham idam asmàbhir  % de÷adharmas tu påjyatàm  // Ram_3,8.23 //
tadàrya kaluùà buddhir  $ jàyate ÷astrasevanàt  &
punar gatvà tv ayodhyàyàü  % kùatradharmaü cariùyasi  // Ram_3,8.24 //
akùayà tu bhavet prãtiþ  $ ÷va÷rå÷va÷urayor mama  &
yadi ràjyaü hi saünyasya  % bhaves tvaü nirato muniþ  // Ram_3,8.25 //
dharmàd arthaþ prabhavati  $ dharmàt prabhavate sukham  &
dharmeõa labhate sarvaü  % dharmasàram idaü jagat  // Ram_3,8.26 //
àtmànaü niyamais tais taiþ  $ karùayitvà prayatnataþ  &
pràpyate nipuõair dharmo  % na sukhàl labhyate sukham  // Ram_3,8.27 //
nityaü ÷ucimatiþ saumya  $ cara dharmaü tapovane  &
sarvaü hi viditaü tubhyaü  % trailokyam api tattvataþ  // Ram_3,8.28 //
strãcàpalàd etad udàhçtaü me  $ dharmaü ca vaktuü tava kaþ samarthaþ  &
vicàrya buddhyà tu sahànujena  % yad rocate tat kuru màcireõa  // Ram_3,8.29 //


vàkyam etat tu vaidehyà  $ vyàhçtaü bhartçbhaktayà  &
÷rutvà dharme sthito ràmaþ  % pratyuvàcàtha maithilãm  // Ram_3,9.1 //
hitam uktaü tvayà devi  $ snigdhayà sadç÷aü vacaþ  &
kulaü vyapadi÷antyà ca  % dharmaj¤e janakàtmaje  // Ram_3,9.2 //
kiü tu vakùyàmy ahaü devi  $ tvayaivoktam idaü vacaþ  &
kùatriyair dhàryate càpo  % nàrta÷abdo bhaved iti  // Ram_3,9.3 //
te càrtà daõóakàraõye  $ munayaþ saü÷itavratàþ  &
màü sãte svayam àgamya  % ÷araõyàþ ÷araõaü gatàþ  // Ram_3,9.4 //
vasanto dharmaniratà  $ vane målaphalà÷anàþ  &
na labhante sukhaü bhãtà  % ràkùasaiþ krårakarmabhiþ  // Ram_3,9.5 //
kàle kàle ca niratà  $ niyamair vividhair vane  &
bhakùyante ràkùasair bhãmair  % naramàüsopajãvibhiþ  // Ram_3,9.6 //
te bhakùyamàõà munayo  $ daõóakàraõyavàsinaþ  &
asmàn abhyavapadyeti  % màm åcur dvijasattamàþ  // Ram_3,9.7 //
mayà tu vacanaü ÷rutvà  $ teùàm evaü mukhàc cyutam  &
kçtvà caraõa÷u÷råùàü  % vàkyam etad udàhçtam  // Ram_3,9.8 //
prasãdantu bhavanto me  $ hrãr eùà hi mamàtulà  &
yadãdç÷air ahaü viprair  % upastheyair upasthitaþ  \
kiü karomãti ca mayà  # vyàhçtaü dvijasaünidhau  // Ram_3,9.9 //
sarvair eva samàgamya  $ vàg iyaü samudàhçtà  &
ràkùasair daõóakàraõye  % bahubhiþ kàmaråpibhiþ  \
arditàþ sma bhç÷aü ràma  # bhavàn nas tràtum arhati  // Ram_3,9.10 //
homakàle tu sampràpte  $ parvakàleùu cànagha  &
dharùayanti sma durdharùà  % ràkùasàþ pi÷ità÷anàþ  // Ram_3,9.11 //
ràkùasair dharùitànàü ca  $ tàpasànàü tapasvinàm  &
gatiü mçgayamàõànàü  % bhavàn naþ paramà gatiþ  // Ram_3,9.12 //
kàmaü tapaþprabhàvena  $ ÷aktà hantuü ni÷àcaràn  &
ciràrjitaü tu necchàmas  % tapaþ khaõóayituü vayam  // Ram_3,9.13 //
bahuvighnaü taponityaü  $ du÷caraü caiva ràghava  &
tena ÷àpaü na mu¤càmo  % bhakùyamàõà÷ ca ràkùasaiþ  // Ram_3,9.14 //
tad ardyamànàn rakùobhir  $ daõóakàraõyavàsibhiþ  &
rakùa nas tvaü saha bhràtrà  % tvannàthà hi vayaü vane  // Ram_3,9.15 //
mayà caitad vacaþ ÷rutvà  $ kàrtsnyena paripàlanam  &
çùãõàü daõóakàraõye  % saü÷rutaü janakàtmaje  // Ram_3,9.16 //
saü÷rutya ca na ÷akùyàmi  $ jãvamànaþ prati÷ravam  &
munãnàm anyathà kartuü  % satyam iùñaü hi me sadà  // Ram_3,9.17 //
apy ahaü jãvitaü jahyàü  $ tvàü và sãte salakùmaõàm  &
na tu pratij¤àü saü÷rutya  % bràhmaõebhyo vi÷eùataþ  // Ram_3,9.18 //
tad ava÷yaü mayà kàryam  $ çùãõàü paripàlanam  &
anuktenàpi vaidehi  % pratij¤àya tu kiü punaþ  // Ram_3,9.19 //
mama snehàc ca sauhàrdàd  $ idam uktaü tvayà vacaþ  &
parituùño 'smy ahaü sãte  % na hy aniùño 'nu÷iùyate  \
sadç÷aü cànuråpaü ca  # kulasya tava ÷obhane  // Ram_3,9.20 //
ity evam uktvà vacanaü mahàtmà  $ sãtàü priyàü maithilaràjaputrãm  &
ràmo dhanuùmàn saha lakùmaõena  % jagàma ramyàõi tapovanàni  // Ram_3,9.21 //


agrataþ prayayau ràmaþ  $ sãtà madhye sumadhyamà  &
pçùñhatas tu dhanuùpàõir  % lakùmaõo 'nujagàma ha  // Ram_3,10.1 //
tau pa÷yamànau vividhठ $ ÷ailaprasthàn vanàni ca  &
nadã÷ ca vividhà ramyà  % jagmatuþ saha sãtayà  // Ram_3,10.2 //
sàrasàü÷ cakravàkàü÷ ca  $ nadãpulinacàriõaþ  &
saràüsi ca sapadmàni  % yutàni jalajaiþ khagaiþ  // Ram_3,10.3 //
yåthabaddhàü÷ ca pçùatàn  $ madonmattàn viùàõinaþ  &
mahiùàü÷ ca varàhàü÷ ca  % gajàü÷ ca drumavairiõaþ  // Ram_3,10.4 //
te gatvà dåram adhvànaü  $ lambamàne divàkare  &
dadç÷uþ sahità ramyaü  % tañàkaü yojanàyatam  // Ram_3,10.5 //
padmapuùkarasambàdhaü  $ gajayåthair alaükçtam  &
sàrasair haüsakàdambaiþ  % saükulaü jalacàribhiþ  // Ram_3,10.6 //
prasannasalile ramye  $ tasmin sarasi ÷u÷ruve  &
gãtavàditranirghoùo  % na tu ka÷cana dç÷yate  // Ram_3,10.7 //
tataþ kautåhalàd ràmo  $ lakùmaõa÷ ca mahàrathaþ  &
muniü dharmabhçtaü nàma  % praùñuü samupacakrame  // Ram_3,10.8 //
idam atyadbhutaü ÷rutvà  $ sarveùàü no mahàmune  &
kautåhalaü mahaj jàtaü  % kim idaü sàdhu kathyatàm  // Ram_3,10.9 //
tenaivam ukto dharmàtmà  $ ràghaveõa munis tadà  &
prabhàvaü sarasaþ kçtsnam  % àkhyàtum upacakrame  // Ram_3,10.10 //
idaü pa¤càpsaro nàma  $ tañàkaü sàrvakàlikam  &
nirmitaü tapasà ràma  % muninà màõóakarõinà  // Ram_3,10.11 //
sa hi tepe tapas tãvraü  $ màõóakarõir mahàmuniþ  &
da÷avarùasahasràõi  % vàyubhakùo jalà÷rayaþ  // Ram_3,10.12 //
tataþ pravyathitàþ sarve  $ devàþ sàgnipurogamàþ  &
abruvan vacanaü sarve  % parasparasamàgatàþ  \
asmàkaü kasyacit sthànam  # eùa pràrthayate muniþ  // Ram_3,10.13 //
tataþ kartuü tapovighnaü  $ sarvair devair niyojitàþ  &
pradhànàpsarasaþ pa¤ca-  % vidyuccalitavarcasaþ  // Ram_3,10.14 //
apsarobhis tatas tàbhir  $ munir dçùñaparàvaraþ  &
nãto madanava÷yatvaü  % suràõàü kàryasiddhaye  // Ram_3,10.15 //
tà÷ caivàpsarasaþ pa¤ca  $ muneþ patnãtvam àgatàþ  &
tañàke nirmitaü tàsàm  % asminn antarhitaü gçham  // Ram_3,10.16 //
tatraivàpsarasaþ pa¤ca  $ nivasantyo yathàsukham  &
ramayanti tapoyogàn  % muniü yauvanam àsthitam  // Ram_3,10.17 //
tàsàü saükrãóamànànàm  $ eùa vàditraniþsvanaþ  &
÷råyate bhåùaõonmi÷ro  % gãta÷abdo manoharaþ  // Ram_3,10.18 //
à÷caryam iti tasyaitad  $ vacanaü bhàvitàtmanaþ  &
ràghavaþ pratijagràha  % saha bhràtrà mahàya÷àþ  // Ram_3,10.19 //
evaü kathayamànasya  $ dadar÷à÷ramamaõóalam  &
ku÷acãraparikùiptaü  % nànàvçkùasamàvçtam  // Ram_3,10.20 //
pravi÷ya saha vaidehyà  $ lakùmaõena ca ràghavaþ  &
tadà tasmin sa kàkutsthaþ  % ÷rãmaty à÷ramamaõóale  // Ram_3,10.21 //
uùitvà susukhaü tatra  $ påjyamàno maharùibhiþ  &
jagàma cà÷ramàüs teùàü  % paryàyeõa tapasvinàm  // Ram_3,10.22 //
yeùàm uùitavàn pårvaü  $ sakà÷e sa mahàstravit  &
kvacit parida÷àn màsàn  % ekaü saüvatsaraü kvacit  // Ram_3,10.23 //
kvacic ca caturo màsàn  $ pa¤caùañ càparàn kvacit  &
aparatràdhikàn màsàn  % adhyardham adhikaü kvacit  // Ram_3,10.24 //
trãn màsàn aùñamàsàü÷ ca  $ ràghavo nyavasat sukham  &
tathà saüvasatas tasya  % munãnàm à÷rameùu vai  \
ramata÷ cànukålyena  # yayuþ saüvatsarà da÷a  // Ram_3,10.25 //
parisçtya ca dharmaj¤o  $ ràghavaþ saha sãtayà  &
sutãkùõasyà÷ramaü ÷rãmàn  % punar evàjagàma ha  // Ram_3,10.26 //
sa tam à÷ramam àgamya  $ munibhiþ pratipåjitaþ  &
tatràpi nyavasad ràmaþ  % kaücit kàlam ariüdamaþ  // Ram_3,10.27 //
athà÷ramastho vinayàt  $ kadàcit taü mahàmunim  &
upàsãnaþ sa kàkutsthaþ  % sutãkùõam idam abravãt  // Ram_3,10.28 //
asminn araõye bhagavann  $ agastyo munisattamaþ  &
vasatãti mayà nityaü  % kathàþ kathayatàü ÷rutam  // Ram_3,10.29 //
na tu jànàmi taü de÷aü  $ vanasyàsya mahattayà  &
kutrà÷ramapadaü puõyaü  % maharùes tasya dhãmataþ  // Ram_3,10.30 //
prasàdàt tatra bhavataþ  $ sànujaþ saha sãtayà  &
agastyam abhigaccheyam  % abhivàdayituü munim  // Ram_3,10.31 //
manoratho mahàn eùa  $ hçdi samparivartate  &
yad ahaü taü munivaraü  % ÷u÷råùeyam api svayam  // Ram_3,10.32 //
iti ràmasya sa muniþ  $ ÷rutvà dharmàtmano vacaþ  &
sutãkùõaþ pratyuvàcedaü  % prãto da÷arathàtmajam  // Ram_3,10.33 //
aham apy etad eva tvàü  $ vaktukàmaþ salakùmaõam  &
agastyam abhigaccheti  % sãtayà saha ràghava  // Ram_3,10.34 //
diùñyà tv idànãm arthe 'smin  $ svayam eva bravãùi màm  &
aham àkhyàsi te vatsa  % yatràgastyo mahàmuniþ  // Ram_3,10.35 //
yojanàny à÷ramàt tàta  $ yàhi catvàri vai tataþ  &
dakùiõena mahठ÷rãmàn  % agastyabhràtur à÷ramaþ  // Ram_3,10.36 //
sthalapràye vanodde÷e  $ pippalãvana÷obhite  &
bahupuùpaphale ramye  % nànà÷akuninàdite  // Ram_3,10.37 //
padminyo vividhàs tatra  $ prasannasalilàþ ÷ivàþ  &
haüsakàraõóavàkãrõà÷  % cakravàkopa÷obhitàþ  // Ram_3,10.38 //
tatraikàü rajanãm uùya  $ prabhàte ràma gamyatàm  &
dakùiõàü di÷am àsthàya  % vanakhaõóasya pàr÷vataþ  // Ram_3,10.39 //
tatràgastyà÷ramapadaü  $ gatvà yojanam antaram  &
ramaõãye vanodde÷e  % bahupàdapasaüvçte  \
raüsyate tatra vaidehã  # lakùmaõa÷ ca tvayà saha  // Ram_3,10.40 //
sa hi ramyo vanodde÷o  $ bahupàdapasaükulaþ  &
yadi buddhiþ kçtà draùñum  % agastyaü taü mahàmunim  \
adyaiva gamane buddhiü  # rocayasva mahàya÷aþ  // Ram_3,10.41 //
iti ràmo muneþ ÷rutvà  $ saha bhràtràbhivàdya ca  &
pratasthe 'gastyam uddi÷ya  % sànujaþ saha sãtayà  // Ram_3,10.42 //
pa÷yan vanàni citràõi  $ parvatàü÷ càbhrasaünibhàn  &
saràüsi sarita÷ caiva  % pathi màrgava÷ànugàþ  // Ram_3,10.43 //
sutãkùõenopadiùñena  $ gatvà tena pathà sukham  &
idaü paramasaühçùño  % vàkyaü lakùmaõam abravãt  // Ram_3,10.44 //
etad evà÷ramapadaü  $ nånaü tasya mahàtmanaþ  &
agastyasya muner bhràtur  % dç÷yate puõyakarmaõaþ  // Ram_3,10.45 //
yathà hãme vanasyàsya  $ j¤àtàþ pathi sahasra÷aþ  &
saünatàþ phalabhàreõa  % puùpabhàreõa ca drumàþ  // Ram_3,10.46 //
pippalãnàü ca pakvànàü  $ vanàd asmàd upàgataþ  &
gandho 'yaü pavanotkùiptaþ  % sahasà kañukodayaþ  // Ram_3,10.47 //
tatra tatra ca dç÷yante  $ saükùiptàþ kàùñhasaücayàþ  &
lånà÷ ca pathi dç÷yante  % darbhà vaióåryavarcasaþ  // Ram_3,10.48 //
etac ca vanamadhyasthaü  $ kçùõàbhra÷ikharopamam  &
pàvakasyà÷ramasthasya  % dhåmàgraü sampradç÷yate  // Ram_3,10.49 //
vivikteùu ca tãrtheùu  $ kçtasnànà dvijàtayaþ  &
puùpopahàraü kurvanti  % kusumaiþ svayam àrjitaiþ  // Ram_3,10.50 //
tat sutãkùõasya vacanaü  $ yathà saumya mayà ÷rutam  &
agastyasyà÷ramo bhràtur  % nånam eùa bhaviùyati  // Ram_3,10.51 //
nigçhya tarasà mçtyuü  $ lokànàü hitakàmyayà  &
yasya bhràtrà kçteyaü dik  % ÷araõyà puõyakarmaõà  // Ram_3,10.52 //
ihaikadà kila kråro  $ vàtàpir api celvalaþ  &
bhràtarau sahitàv àstàü  % bràhmaõaghnau mahàsurau  // Ram_3,10.53 //
dhàrayan bràhmaõaü råpam  $ ilvalaþ saüskçtaü vadan  &
àmantrayati vipràn sa  % ÷ràddham uddi÷ya nirghçõaþ  // Ram_3,10.54 //
bhràtaraü saüskçtaü bhràtà  $ tatas taü meùaråpiõam  &
tàn dvijàn bhojayàmàsa  % ÷ràddhadçùñena karmaõà  // Ram_3,10.55 //
tato bhuktavatàü teùàü  $ vipràõàm ilvalo 'bravãt  &
vàtàpe niùkramasveti  % svareõa mahatà vadan  // Ram_3,10.56 //
tato bhràtur vacaþ ÷rutvà  $ vàtàpir meùavan nadan  &
bhittvà bhittvà ÷arãràõi  % bràhmaõànàü viniùpatat  // Ram_3,10.57 //
bràhmaõànàü sahasràõi  $ tair evaü kàmaråpibhiþ  &
vinà÷itàni saühatya  % nitya÷aþ pi÷ità÷anaiþ  // Ram_3,10.58 //
agastyena tadà devaiþ  $ pràrthitena maharùiõà  &
anubhåya kila ÷ràddhe  % bhakùitaþ sa mahàsuraþ  // Ram_3,10.59 //
tataþ sampannam ity uktvà  $ dattvà hastàvasecanam  &
bhràtaraü niùkramasveti  % ilvalaþ so 'bhyabhàùata  // Ram_3,10.60 //
taü tathà bhàùamàõaü tu  $ bhràtaraü vipraghàtinam  &
abravãt prahasan dhãmàn  % agastyo munisattamaþ  // Ram_3,10.61 //
kuto niùkramituü ÷aktir  $ mayà jãrõasya rakùasaþ  &
bhràtus te meùaråpasya  % gatasya yamasàdanam  // Ram_3,10.62 //
atha tasya vacaþ ÷rutvà  $ bhràtur nidhanasaü÷ritam  &
pradharùayitum àrebhe  % muniü krodhàn ni÷àcaraþ  // Ram_3,10.63 //
so 'bhyadravad dvijendraü taü  $ muninà dãptatejasà  &
cakùuùànalakalpena  % nirdagdho nidhanaü gataþ  // Ram_3,10.64 //
tasyàyam à÷ramo bhràtus  $ tañàkavana÷obhitaþ  &
viprànukampayà yena  % karmedaü duùkaraü kçtam  // Ram_3,10.65 //
evaü kathayamànasya  $ tasya saumitriõà saha  &
ràmasyàstaü gataþ såryaþ  % saüdhyàkàlo 'bhyavartata  // Ram_3,10.66 //
upàsya pa÷cimàü saüdhyàü  $ saha bhràtrà yathàvidhi  &
pravive÷à÷ramapadaü  % tam çùiü càbhyavàdayan  // Ram_3,10.67 //
samyak pratigçhãtas tu  $ muninà tena ràghavaþ  &
nyavasat tàü ni÷àm ekàü  % prà÷ya målaphalàni ca  // Ram_3,10.68 //
tasyàü ràtryàü vyatãtàyàü  $ vimale såryamaõóale  &
bhràtaraü tam agastyasya  % àmantrayata ràghavaþ  // Ram_3,10.69 //
abhivàdaye tvà bhagavan  $ sukham adhyuùito ni÷àm  &
àmantraye tvàü gacchàmi  % guruü te draùñum agrajam  // Ram_3,10.70 //
gamyatàm iti tenokto  $ jagàma raghunandanaþ  &
yathoddiùñena màrgeõa  % vanaü tac càvalokayan  // Ram_3,10.71 //
nãvàràn panasàüs tàlàüs  $ timi÷àn va¤julàn dhavàn  &
ciribilvàn madhåkàü÷ ca  % bilvàn api ca tindukàn  // Ram_3,10.72 //
puùpitàn puùpitàgràbhir  $ latàbhir anuveùñitàn  &
dadar÷a ràmaþ ÷ata÷as  % tatra kàntàrapàdapàn  // Ram_3,10.73 //
hastihastair vimçditàn  $ vànarair upa÷obhitàn  &
mattaiþ ÷akunisaüghai÷ ca  % ÷ata÷aþ pratinàditàn  // Ram_3,10.74 //
tato 'bravãt samãpasthaü  $ ràmo ràjãvalocanaþ  &
pçùñhato 'nugataü vãraü  % lakùmaõaü lakùmivardhanam  // Ram_3,10.75 //
snigdhapattrà yathà vçkùà  $ yathà kùàntà mçgadvijàþ  &
à÷ramo nàtidårastho  % maharùer bhàvitàtmanaþ  // Ram_3,10.76 //
agastya iti vikhyàto  $ loke svenaiva karmaõà  &
à÷ramo dç÷yate tasya  % pari÷rànta÷ramàpahaþ  // Ram_3,10.77 //
pràjyadhåmàkulavana÷  $ cãramàlàpariùkçtaþ  &
pra÷àntamçgayåtha÷ ca  % nànà÷akuninàditaþ  // Ram_3,10.78 //
nigçhya tarasà mçtyuü  $ lokànàü hitakàmyayà  &
dakùiõà dik kçtà yena  % ÷araõyà puõyakarmaõà  // Ram_3,10.79 //
tasyedam à÷ramapadaü  $ prabhàvàd yasya ràkùasaiþ  &
dig iyaü dakùiõà tràsàd  % dç÷yate nopabhujyate  // Ram_3,10.80 //
yadàprabhçti càkràntà  $ dig iyaü puõyakarmaõà  &
tadà prabhçti nirvairàþ  % pra÷àntà rajanãcaràþ  // Ram_3,10.81 //
nàmnà ceyaü bhagavato  $ dakùiõà dik pradakùiõà  &
prathità triùu lokeùu  % durdharùà krårakarmabhiþ  // Ram_3,10.82 //
màrgaü niroddhuü satataü  $ bhàskarasyàcalottamaþ  &
saüde÷aü pàlayaüs tasya  % vindhyaþ ÷ailo na vardhate  // Ram_3,10.83 //
ayaü dãrghàyuùas tasya  $ loke vi÷rutakarmaõaþ  &
agastyasyà÷ramaþ ÷rãmàn  % vinãtamçgasevitaþ  // Ram_3,10.84 //
eùa lokàrcitaþ sàdhur  $ hite nityaü rataþ satàm  &
asmàn adhigatàn eùa  % ÷reyasà yojayiùyati  // Ram_3,10.85 //
àràdhayiùyàmy atràham  $ agastyaü taü mahàmunim  &
÷eùaü ca vanavàsasya  % saumya vatsyàmy ahaü prabho  // Ram_3,10.86 //
atra devàþ sagandharvàþ  $ siddhà÷ ca paramarùayaþ  &
agastyaü niyatàhàraü  % satataü paryupàsate  // Ram_3,10.87 //
nàtra jãven mçùàvàdã  $ kråro và yadi và ÷añhaþ  &
nç÷aüsaþ kàmavçtto và  % munir eùa tathàvidhaþ  // Ram_3,10.88 //
atra devà÷ ca yakùà÷ ca  $ nàgà÷ ca patagaiþ saha  &
vasanti niyatàhàrà  % dharmam àràdhayiùõavaþ  // Ram_3,10.89 //
atra siddhà mahàtmàno  $ vimànaiþ såryasaünibhaiþ  &
tyaktvà dehàn navair dehaiþ  % svaryàtàþ paramarùayaþ  // Ram_3,10.90 //
yakùatvam amaratvaü ca  $ ràjyàni vividhàni ca  &
atra devàþ prayacchanti  % bhåtair àràdhitàþ ÷ubhaiþ  // Ram_3,10.91 //
àgatàþ smà÷ramapadaü  $ saumitre pravi÷àgrataþ  &
nivedayeha màü pràptam  % çùaye saha sãtayà  // Ram_3,10.92 //


sa pravi÷yà÷ramapadaü  $ lakùmaõo ràghavànujaþ  &
agastya÷iùyam àsàdya  % vàkyam etad uvàca ha  // Ram_3,11.1 //
ràjà da÷aratho nàma  $ jyeùñhas tasya suto balã  &
ràmaþ pràpto muniü draùñuü  % bhàryayà saha sãtayà  // Ram_3,11.2 //
lakùmaõo nàma tasyàhaü  $ bhràtà tv avarajo hitaþ  &
anukåla÷ ca bhakta÷ ca  % yadi te ÷rotram àgataþ  // Ram_3,11.3 //
te vayaü vanam atyugraü  $ praviùñàþ pitç÷àsanàt  &
draùñum icchàmahe sarve  % bhagavantaü nivedyatàm  // Ram_3,11.4 //
tasya tadvacanaü ÷rutvà  $ lakùmaõasya tapodhanaþ  &
tathety uktvàgni÷araõaü  % pravive÷a niveditum  // Ram_3,11.5 //
sa pravi÷ya muni÷reùñhaü  $ tapasà duùpradharùaõam  &
kçtà¤jalir uvàcedaü  % ràmàgamanam a¤jasà  // Ram_3,11.6 //
putrau da÷arathasyemau  $ ràmo lakùmaõa eva ca  &
praviùñàv à÷ramapadaü  % sãtayà saha bhàryayà  // Ram_3,11.7 //
draùñuü bhavantam àyàtau  $ ÷u÷råùàrtham ariüdamau  &
yad atrànantaraü tattvam  % àj¤àpayitum arhasi  // Ram_3,11.8 //
tataþ ÷iùyàd upa÷rutya  $ pràptaü ràmaü salakùmaõam  &
vaidehãü ca mahàbhàgàm  % idaü vacanam abravãt  // Ram_3,11.9 //
diùñyà ràma÷ cirasyàdya  $ draùñuü màü samupàgataþ  &
manasà kàïkùitaü hy asya  % mayàpy àgamanaü prati  // Ram_3,11.10 //
gamyatàü satkçto ràmaþ  $ sabhàryaþ sahalakùmaõaþ  &
prave÷yatàü samãpaü me  % kiü càsau na prave÷itaþ  // Ram_3,11.11 //
evam uktas tu muninà  $ dharmaj¤ena mahàtmanà  &
abhivàdyàbravãc chiùyas  % tatheti niyatà¤jaliþ  // Ram_3,11.12 //
tato niùkramya saübhràntaþ  $ ÷iùyo lakùmaõam abravãt  &
kvàsau ràmo muniü draùñum  % etu pravi÷atu svayam  // Ram_3,11.13 //
tato gatvà÷ramapadaü  $ ÷iùyeõa sahalakùmaõaþ  &
dar÷ayàmàsa kàkutsthaü  % sãtàü ca janakàtmajàm  // Ram_3,11.14 //
taü ÷iùyaþ pra÷ritaü vàkyam  $ agastyavacanaü bruvan  &
pràve÷ayad yathànyàyaü  % satkàràrthaü susatkçtam  // Ram_3,11.15 //
pravive÷a tato ràmaþ  $ sãtayà sahalakùmaõaþ  &
pra÷àntahariõàkãrõam  % à÷ramaü hy avalokayan  // Ram_3,11.16 //
sa tatra brahmaõaþ sthànam  $ agneþ sthànaü tathaiva ca  &
viùõoþ sthànaü mahendrasya  % sthànaü caiva vivasvataþ  // Ram_3,11.17 //
somasthànaü bhagasthànaü  $ sthànaü kauberam eva ca  &
dhàtur vidhàtuþ sthànaü ca  % vàyoþ sthànaü tathaiva ca  // Ram_3,11.18 //
tataþ ÷iùyaiþ parivçto  $ munir apy abhiniùpatat  &
taü dadar÷àgrato ràmo  % munãnàü dãptatejasam  \
abravãd vacanaü vãro  # lakùmaõaü lakùmivardhanam  // Ram_3,11.19 //
eùa lakùmaõa niùkràmaty  $ agastyo bhagavàn çùiþ  &
audàryeõàvagacchàmi  % nidhànaü tapasàm imam  // Ram_3,11.20 //
evam uktvà mahàbàhur  $ agastyaü såryavarcasam  &
jagràha paramaprãtas  % tasya pàdau paraütapaþ  // Ram_3,11.21 //
abhivàdya tu dharmàtmà  $ tasthau ràmaþ kçtà¤jaliþ  &
sãtayà saha vaidehyà  % tadà ràmaþ salakùmaõaþ  // Ram_3,11.22 //
pratigçhya ca kàkutstham  $ arcayitvàsanodakaiþ  &
ku÷alapra÷nam uktvà ca  % àsyatàm iti so 'bravãt  // Ram_3,11.23 //
agniü hutvà pradàyàrghyam  $ atithiü pratipåjya ca  &
vànaprasthena dharmeõa  % sa teùàü bhojanaü dadau  // Ram_3,11.24 //
prathamaü copavi÷yàtha  $ dharmaj¤o munipuügavaþ  &
uvàca ràmam àsãnaü  % prà¤jaliü dharmakovidam  // Ram_3,11.25 //
anyathà khalu kàkutstha  $ tapasvã samudàcaran  &
duþsàkùãva pare loke  % svàni màüsàni bhakùayet  // Ram_3,11.26 //
ràjà sarvasya lokasya  $ dharmacàrã mahàrathaþ  &
påjanãya÷ ca mànya÷ ca  % bhavàn pràptaþ priyàtithiþ  // Ram_3,11.27 //
evam uktvà phalair målaiþ  $ puùpai÷ cànyai÷ ca ràghavam  &
påjayitvà yathàkàmaü  % punar eva tato 'bravãt  // Ram_3,11.28 //
idaü divyaü mahac càpaü  $ hemavajravibhåùitam  &
vaiùõavaü puruùavyàghra  % nirmitaü vi÷vakarmaõà  // Ram_3,11.29 //
amoghaþ såryasaükà÷o  $ brahmadattaþ ÷arottamaþ  &
datto mama mahendreõa  % tåõã càkùayasàyakau  // Ram_3,11.30 //
sampårõau ni÷itair bàõair  $ jvaladbhir iva pàvakaiþ  &
mahàrajatako÷o 'yam  % asir hemavibhåùitaþ  // Ram_3,11.31 //
anena dhanuùà ràma  $ hatvà saükhye mahàsuràn  &
àjahàra ÷riyaü dãptàü  % purà viùõur divaukasàm  // Ram_3,11.32 //
tad dhanus tau ca tåõãrau  $ ÷araü khaógaü ca mànada  &
jayàya pratigçhõãùva  % vajraü vajradharo yathà  // Ram_3,11.33 //
evam uktvà mahàtejàþ  $ samastaü tad varàyudham  &
dattvà ràmàya bhagavàn  % agastyaþ punar abravãt  // Ram_3,11.34 //


ràma prãto 'smi bhadraü te  $ parituùño 'smi lakùmaõa  &
abhivàdayituü yan màü  % pràptau sthaþ saha sãtayà  // Ram_3,12.1 //
adhva÷rameõa vàü khedo  $ bàdhate pracura÷ramaþ  &
vyaktam utkaõñhate càpi  % maithilã janakàtmajà  // Ram_3,12.2 //
eùà hi sukumàrã ca  $ duþkhai÷ ca na vimànità  &
pràjyadoùaü vanaü pràptà  % bhartçsnehapracodità  // Ram_3,12.3 //
yathaiùà ramate ràma  $ iha sãtà tathà kuru  &
duùkaraü kçtavaty eùà  % vane tvàm anugacchatã  // Ram_3,12.4 //
eùà hi prakçtiþ strãõàm  $ àsçùñe raghunandana  &
samastham anurajyante  % viùamasthaü tyajanti ca  // Ram_3,12.5 //
÷atahradànàü lolatvaü  $ ÷astràõàü tãkùõatàü tathà  &
garuóànilayoþ ÷aighryam  % anugacchanti yoùitaþ  // Ram_3,12.6 //
iyaü tu bhavato bhàryà  $ doùair etair vivarjità  &
÷làghyà ca vyapade÷yà ca  % yathà devã hy arundhatã  // Ram_3,12.7 //
alaükçto 'yaü de÷a÷ ca  $ yatra saumitriõà saha  &
vaidehyà cànayà ràma  % vatsyasi tvam ariüdama  // Ram_3,12.8 //
evam uktas tu muninà  $ ràghavaþ saüyatà¤jaliþ  &
uvàca pra÷ritaü vàkyam  % çùiü dãptam ivànalam  // Ram_3,12.9 //
dhanyo 'smy anugçhãto 'smi  $ yasya me munipuügavaþ  &
guõaiþ sabhràtçbhàryasya  % varadaþ parituùyati  // Ram_3,12.10 //
kiü tu vyàdi÷a me de÷aü  $ sodakaü bahukànanam  &
yatrà÷ramapadaü kçtvà  % vaseyaü nirataþ sukham  // Ram_3,12.11 //
tato 'bravãn muni÷reùñhaþ  $ ÷rutvà ràmasya bhàùitam  &
dhyàtvà muhårtaü dharmàtmà  % dhãro dhãrataraü vacaþ  // Ram_3,12.12 //
ito dviyojane tàta  $ bahumålaphalodakaþ  &
de÷o bahumçgaþ ÷rãmàn  % pa¤cavañy abhivi÷rutaþ  // Ram_3,12.13 //
tatra gatvà÷ramapadaü  $ kçtvà saumitriõà saha  &
ramasva tvaü pitur vàkyaü  % yathoktam anupàlayan  // Ram_3,12.14 //
vidito hy eùa vçttànto  $ mama sarvas tavànagha  &
tapasa÷ ca prabhàvena  % snehàd da÷arathasya ca  // Ram_3,12.15 //
hçdayastha÷ ca te chando  $ vij¤àtas tapasà mayà  &
iha vàsaü pratij¤àya  % mayà saha tapovane  // Ram_3,12.16 //
ata÷ ca tvàm ahaü bråmi  $ gaccha pa¤cavañãm iti  &
sa hi ramyo vanodde÷o  % maithilã tatra raüsyate  // Ram_3,12.17 //
sa de÷aþ ÷làghanãya÷ ca  $ nàtidåre ca ràghava  &
godàvaryàþ samãpe ca  % maithilã tatra raüsyate  // Ram_3,12.18 //
pràjyamålaphalai÷ caiva  $ nànàdvijagaõair yutaþ  &
vivikta÷ ca mahàbàho  % puõyo ramyas tathaiva ca  // Ram_3,12.19 //
bhavàn api sadàra÷ ca  $ ÷akta÷ ca parirakùaõe  &
api càtra vasan ràmas  % tàpasàn pàlayiùyasi  // Ram_3,12.20 //
etad àlakùyate vãra  $ madhåkànàü mahad vanam  &
uttareõàsya gantavyaü  % nyagrodham abhigacchatà  // Ram_3,12.21 //
tataþ sthalam upàruhya  $ parvatasyàvidårataþ  &
khyàtaþ pa¤cavañãty eva  % nityapuùpitakànanaþ  // Ram_3,12.22 //
agastyenaivam uktas tu  $ ràmaþ saumitriõà saha  &
satkçtyàmantrayàmàsa  % tam çùiü satyavàdinam  // Ram_3,12.23 //
tau tu tenàbhyanuj¤àtau  $ kçtapàdàbhivandanau  &
tadà÷ramàt pa¤cavañãü  % jagmatuþ saha sãtayà  // Ram_3,12.24 //
gçhãtacàpau tu naràdhipàtmajau  $ viùaktatåõã samareùv akàtarau  &
yathopadiùñena pathà maharùiõà  % prajagmatuþ pa¤cavañãü samàhitau  // Ram_3,12.25 //


atha pa¤cavañãü gacchann  $ antarà raghunandanaþ  &
àsasàda mahàkàyaü  % gçdhraü bhãmaparàkramam  // Ram_3,13.1 //
taü dçùñvà tau mahàbhàgau  $ vanasthaü ràmalakùmaõau  &
menàte ràkùasaü pakùiü  % bruvàõau ko bhavàn iti  // Ram_3,13.2 //
sa tau madhurayà vàcà  $ saumyayà prãõayann iva  &
uvàca vatsa màü viddhi  % vayasyaü pitur àtmanaþ  // Ram_3,13.3 //
sa taü pitçsakhaü buddhvà  $ påjayàmàsa ràghavaþ  &
sa tasya kulam avyagram  % atha papraccha nàma ca  // Ram_3,13.4 //
ràmasya vacanaü ÷rutvà  $ kulam àtmànam eva ca  &
àcacakùe dvijas tasmai  % sarvabhåtasamudbhavam  // Ram_3,13.5 //
pårvakàle mahàbàho  $ ye prajàpatayo 'bhavan  &
tàn me nigadataþ sarvàn  % àditaþ ÷çõu ràghava  // Ram_3,13.6 //
kardamaþ prathamas teùàü  $ vikçtas tadanantaram  &
÷eùa÷ ca saü÷raya÷ caiva  % bahuputra÷ ca vãryavàn  // Ram_3,13.7 //
sthàõur marãcir atri÷ ca  $ kratu÷ caiva mahàbalaþ  &
pulastya÷ càïgirà÷ caiva  % pracetàþ pulahas tathà  // Ram_3,13.8 //
dakùo vivasvàn aparo  $ 'riùñanemi÷ ca ràghava  &
ka÷yapa÷ ca mahàtejàs  % teùàm àsãc ca pa÷cimaþ  // Ram_3,13.9 //
prajàpates tu dakùasya  $ babhåvur iti naþ ÷rutam  &
ùaùñir duhitaro ràma  % ya÷asvinyo mahàya÷aþ  // Ram_3,13.10 //
ka÷yapaþ pratijagràha  $ tàsàm aùñau sumadhyamàþ  &
aditiü ca ditiü caiva  % danum api ca kàlakàm  // Ram_3,13.11 //
tàmràü krodhava÷àü caiva  $ manuü càpy analàm api  &
tàs tu kanyàs tataþ prãtaþ  % ka÷yapaþ punar abravãt  // Ram_3,13.12 //
putràüs trailokyabhartén vai  $ janayiùyatha matsamàn  &
aditis tanmanà ràma  % diti÷ ca danur eva ca  // Ram_3,13.13 //
kàlakà ca mahàbàho  $ ÷eùàs tv amanaso 'bhavan  &
adityàü jaj¤ire devàs  % trayastriü÷ad ariüdama  // Ram_3,13.14 //
àdityà vasavo rudrà  $ a÷vinau ca paraütapa  &
ditis tv ajanayat putràn  % daityàüs tàta ya÷asvinaþ  // Ram_3,13.15 //
teùàm iyaü vasumatã  $ puràsãt savanàrõavà  &
danus tv ajanayat putram  % a÷vagrãvam ariüdama  // Ram_3,13.16 //
narakaü kàlakaü caiva  $ kàlakàpi vyajàyata  &
krau¤cãü bhàsãü tathà ÷yenãü  % dhçtaràùñrãü tathà ÷ukãm  // Ram_3,13.17 //
tàmràpi suùuve kanyàþ  $ pa¤caità lokavi÷rutàþ  &
ulåkठjanayat krau¤cã  % bhàsã bhàsàn vyajàyata  // Ram_3,13.18 //
÷yenã ÷yenàü÷ ca gçdhràü÷ ca  $ vyajàyata sutejasaþ  &
dhçtaràùñrã tu haüsàü÷ ca  % kalahaüsàü÷ ca sarva÷aþ  // Ram_3,13.19 //
cakravàkàü÷ ca bhadraü te  $ vijaj¤e sàpi bhàminã  &
÷ukã natàü vijaj¤e tu  % natàyà vinatà sutà  // Ram_3,13.20 //
da÷a krodhava÷à ràma  $ vijaj¤e 'py àtmasambhavàþ  &
mçgãü ca mçgamandàü ca  % harãü bhadramadàm api  // Ram_3,13.21 //
màtaügãm atha ÷àrdålãü  $ ÷vetàü ca surabhãü tathà  &
sarvalakùaõasampannàü  % surasàü kadrukàm api  // Ram_3,13.22 //
apatyaü tu mçgàþ sarve  $ mçgyà naravarottama  &
çkùà÷ ca mçgamandàyàþ  % sçmarà÷ camaràs tathà  // Ram_3,13.23 //
tatas tv iràvatãü nàma  $ jaj¤e bhadramadà sutàm  &
tasyàs tv airàvataþ putro  % lokanàtho mahàgajaþ  // Ram_3,13.24 //
haryà÷ ca harayo 'patyaü  $ vànarà÷ ca tapasvinaþ  &
golàïgålàü÷ ca ÷àrdålã  % vyàghràü÷ càjanayat sutàn  // Ram_3,13.25 //
màtaügyàs tv atha màtaügà  $ apatyaü manujarùabha  &
di÷àgajaü tu ÷vetàkùaü  % ÷vetà vyajanayat sutam  // Ram_3,13.26 //
tato duhitarau ràma  $ surabhir devy ajàyata  &
rohiõãü nàma bhadraü te  % gandharvãü ca ya÷asvinãm  // Ram_3,13.27 //
rohiõy ajanayad gà vai  $ gandharvã vàjinaþ sutàn  &
surasàjanayan nàgàn  % ràma kadrå÷ ca pannagàn  // Ram_3,13.28 //
manur manuùyठjanayat  $ ka÷yapasya mahàtmanaþ  &
bràhmaõàn kùatriyàn vai÷yठ % ÷ådràü÷ ca manujarùabha  // Ram_3,13.29 //
mukhato bràhmaõà jàtà  $ urasaþ kùatriyàs tathà  &
årubhyàü jaj¤ire vai÷yàþ  % padbhyàü ÷ådrà iti ÷rutiþ  // Ram_3,13.30 //
sarvàn puõyaphalàn vçkùàn  $ analàpi vyajàyata  &
vinatà ca ÷ukã pautrã  % kadrå÷ ca surasà svasà  // Ram_3,13.31 //
kadrår nàgaü sahasraü tu  $ vijaj¤e dharaõãdharam  &
dvau putrau vinatàyàs tu  % garuóo 'ruõa eva ca  // Ram_3,13.32 //
tasmàj jàto 'ham aruõàt  $ sampàti÷ ca mamàgrajaþ  &
jañàyur iti màü viddhi  % ÷yenãputram ariüdama  // Ram_3,13.33 //
so 'haü vàsasahàyas te  $ bhaviùyàmi yadãcchasi  &
sãtàü ca tàta rakùiùye  % tvayi yàte salakùmaõe  // Ram_3,13.34 //
jañàyuùaü tu pratipåjya ràghavo  $ mudà pariùvajya ca saünato 'bhavat  &
pitur hi ÷u÷ràva sakhitvam àtmavठ % jañàyuùà saükathitaü punaþ punaþ  // Ram_3,13.35 //
sa tatra sãtàü paridàya maithilãü  $ sahaiva tenàtibalena pakùiõà  &
jagàma tàü pa¤cavañãü salakùmaõo  % ripån didhakùa¤ ÷alabhàn ivànalaþ  // Ram_3,13.36 //


tataþ pa¤cavañãü gatvà  $ nànàvyàlamçgàyutàm  &
uvàca bhràtaraü ràmo  % lakùmaõaü dãptatejasam  // Ram_3,14.1 //
àgatàþ sma yathoddiùñam  $ amuü de÷aü maharùiõà  &
ayaü pa¤cavañãde÷aþ  % saumya puùpitakànanaþ  // Ram_3,14.2 //
sarvata÷ càryatàü dçùñiþ  $ kànane nipuõo hy asi  &
à÷ramaþ katarasmin no  % de÷e bhavati saümataþ  // Ram_3,14.3 //
ramate yatra vaidehã  $ tvam ahaü caiva lakùmaõa  &
tàdç÷o dç÷yatàü de÷aþ  % saünikçùñajalà÷ayaþ  // Ram_3,14.4 //
vanaràmaõyakaü yatra  $ jalaràmaõyakaü tathà  &
saünikçùñaü ca yatra syàt  % samitpuùpaku÷odakam  // Ram_3,14.5 //
evam uktas tu ràmeõa  $ lakùmaõaþ saüyatà¤jaliþ  &
sãtàsamakùaü kàkutstham  % idaü vacanam abravãt  // Ram_3,14.6 //
paravàn asmi kàkutstha  $ tvayi varùa÷ataü sthite  &
svayaü tu rucire de÷e  % kriyatàm iti màü vada  // Ram_3,14.7 //
suprãtas tena vàkyena  $ lakùmaõasya mahàdyutiþ  &
vimç÷an rocayàmàsa  % de÷aü sarvaguõànvitam  // Ram_3,14.8 //
sa taü ruciram àkramya  $ de÷am à÷ramakarmaõi  &
hastau gçhãtvà hastena  % ràmaþ saumitrim abravãt  // Ram_3,14.9 //
ayaü de÷aþ samaþ ÷rãmàn  $ puùpitais tarubhir vçtaþ  &
ihà÷ramapadaü saumya  % yathàvat kartum arhasi  // Ram_3,14.10 //
iyam àdityasaükà÷aiþ  $ padmaiþ surabhigandhibhiþ  &
adåre dç÷yate ramyà  % padminã padma÷obhità  // Ram_3,14.11 //
yathàkhyàtam agastyena  $ muninà bhàvitàtmanà  &
iyaü godàvarã ramyà  % puùpitais tarubhir vçtà  // Ram_3,14.12 //
haüsakàraõóavàkãrõà  $ cakravàkopa÷obhità  &
nàtidåre na càsanne  % mçgayåthanipãóità  // Ram_3,14.13 //
mayåranàdità ramyàþ  $ pràü÷avo bahukandaràþ  &
dç÷yante girayaþ saumya  % phullais tarubhir àvçtàþ  // Ram_3,14.14 //
sauvarõe ràjatais tàmrair  $ de÷e de÷e ca dhàtubhiþ  &
gavàkùità ivàbhànti  % gajàþ paramabhaktibhiþ  // Ram_3,14.15 //
sàlais tàlais tamàlai÷ ca  $ kharjåraiþ panasàmrakaiþ  &
nãvàrais timi÷ai÷ caiva  % puünàgai÷ copa÷obhitàþ  // Ram_3,14.16 //
cåtair a÷okais tilakai÷  $ campakaiþ ketakair api  &
puùpagulmalatopetais  % tais tais tarubhir àvçtàþ  // Ram_3,14.17 //
candanaiþ syandanair nãpaiþ  $ panasair lakucair api  &
dhavà÷vakarõakhadiraiþ  % ÷amãkiü÷ukapàñalaiþ  // Ram_3,14.18 //
idaü puõyam idaü medhyam  $ idaü bahumçgadvijam  &
iha vatsyàma saumitre  % sàrdham etena pakùiõà  // Ram_3,14.19 //
evam uktas tu ràmeõa  $ lakùmaõaþ paravãrahà  &
acireõà÷ramaü bhràtu÷  % cakàra sumahàbalaþ  // Ram_3,14.20 //
parõa÷àlàü suvipulàü  $ tatra saüghàtamçttikàm  &
sustambhàü maskarair dãrghaiþ  % kçtavaü÷àü su÷obhanàm  // Ram_3,14.21 //
sa gatvà lakùmaõaþ ÷rãmàn  $ nadãü godàvarãü tadà  &
snàtvà padmàni càdàya  % saphalaþ punar àgataþ  // Ram_3,14.22 //
tataþ puùpabaliü kçtvà  $ ÷àntiü ca sa yathàvidhi  &
dar÷ayàmàsa ràmàya  % tad à÷ramapadaü kçtam  // Ram_3,14.23 //
sa taü dçùñvà kçtaü saumyam  $ à÷ramaü saha sãtayà  &
ràghavaþ parõa÷àlàyàü  % harùam àhàrayat param  // Ram_3,14.24 //
susaühçùñaþ pariùvajya  $ bàhubhyàü lakùmaõaü tadà  &
atisnigdhaü ca gàóhaü ca  % vacanaü cedam abravãt  // Ram_3,14.25 //
prãto 'smi te mahat karma  $ tvayà kçtam idaü prabho  &
pradeyo yannimittaü te  % pariùvaïgo mayà kçtaþ  // Ram_3,14.26 //
bhàvaj¤ena kçtaj¤ena  $ dharmaj¤ena ca lakùmaõa  &
tvayà putreõa dharmàtmà  % na saüvçttaþ pità mama  // Ram_3,14.27 //
evaü lakùmaõam uktvà tu  $ ràghavo lakùmivardhanaþ  &
tasmin de÷e bahuphale  % nyavasat sa sukhaü va÷ã  // Ram_3,14.28 //
kaücit kàlaü sa dharmàtmà  $ sãtayà lakùmaõena ca  &
anvàsyamàno nyavasat  % svargaloke yathàmaraþ  // Ram_3,14.29 //


asatas tasya tu sukhaü  $ ràghavasya mahàtmanaþ  &
÷aradvyapàye hemanta  % çtur iùñaþ pravartate  // Ram_3,15.1 //
sa kadàcit prabhàtàyàü  $ ÷arvaryàü raghunandanaþ  &
prayayàv abhiùekàrthaü  % ramyàü godàvarãü nadãm  // Ram_3,15.2 //
prahvaþ kala÷ahastas taü  $ sãtayà saha vãryavàn  &
pçùñhato 'nuvrajan bhràtà  % saumitrir idam abravãt  // Ram_3,15.3 //
ayaü sa kàlaþ sampràptaþ  $ priyo yas te priyaüvada  &
alaükçta ivàbhàti  % yena saüvatsaraþ ÷ubhaþ  // Ram_3,15.4 //
nãhàraparuùo lokaþ  $ pçthivã sasyamàlinã  &
jalàny anupabhogyàni  % subhago havyavàhanaþ  // Ram_3,15.5 //
navàgrayaõapåjàbhir  $ abhyarcya pitçdevatàþ  &
kçtàgrayaõakàþ kàle  % santo vigatakalmaùàþ  // Ram_3,15.6 //
pràjyakàmà janapadàþ  $ sampannataragorasàþ  &
vicaranti mahãpàlà  % yàtràrthaü vijigãùavaþ  // Ram_3,15.7 //
sevamàne dçóhaü sårye  $ di÷am antakasevitàm  &
vihãnatilakeva strã  % nottarà dik prakà÷ate  // Ram_3,15.8 //
prakçtyà himako÷àóhyo  $ dårasårya÷ ca sàmpratam  &
yathàrthanàmà suvyaktaü  % himavàn himavàn giriþ  // Ram_3,15.9 //
atyantasukhasaücàrà  $ madhyàhne spar÷ataþ sukhàþ  &
divasàþ subhagàdityà÷  % chàyàsaliladurbhagàþ  // Ram_3,15.10 //
mçdusåryàþ sanãhàràþ  $ pañu÷ãtàþ samàrutàþ  &
÷ånyàraõyà himadhvastà  % divasà bhànti sàmpratam  // Ram_3,15.11 //
nivçttàkà÷a÷ayanàþ  $ puùyanãtà himàruõàþ  &
÷ãtà vçddhataràyàmàs  % triyàmà yànti sàmpratam  // Ram_3,15.12 //
ravisaükràntasaubhàgyas  $ tuùàràruõamaõóalaþ  &
niþ÷vàsàndha ivàdar÷a÷  % candramà na prakà÷ate  // Ram_3,15.13 //
jyotsnà tuùàramalinà  $ paurõamàsyàü na ràjate  &
sãteva càtapa÷yàmà  % lakùyate na tu ÷obhate  // Ram_3,15.14 //
prakçtyà ÷ãtalaspar÷o  $ himaviddha÷ ca sàmpratam  &
pravàti pa÷cimo vàyuþ  % kàle dviguõa÷ãtalaþ  // Ram_3,15.15 //
bàùpacchannànyaraõyàni  $ yavagodhåmavanti ca  &
÷obhante 'bhyudite sårye  % nadadbhiþ krau¤casàrasaiþ  // Ram_3,15.16 //
kharjårapuùpàkçtibhiþ  $ ÷irobhiþ pårõataõóulaiþ  &
÷obhante kiücidàlambàþ  % ÷àlayaþ kanakaprabhàþ  // Ram_3,15.17 //
mayåkhair upasarpadbhir  $ himanãhàrasaüvçtaiþ  &
dåram abhyuditaþ såryaþ  % ÷a÷àïka iva lakùyate  // Ram_3,15.18 //
agràhyavãryaþ pårvàhõe  $ madhyàhne spar÷ataþ sukhaþ  &
saüraktaþ kiücid àpàõóur  % àtapaþ ÷obhate kùitau  // Ram_3,15.19 //
ava÷yàyanipàtena  $ kiücit praklinna÷àdvalà  &
vanànàü ÷obhate bhåmir  % niviùñataruõàtapà  // Ram_3,15.20 //
ava÷yàyatamonaddhà  $ nãhàratamasàvçtàþ  &
prasuptà iva lakùyante  % vipuùpà vanaràjayaþ  // Ram_3,15.21 //
bàùpasaüchannasalilà  $ rutavij¤eyasàrasàþ  &
himàrdravàlukais tãraiþ  % sarito bhànti sàmpratam  // Ram_3,15.22 //
tuùàrapatanàc caiva  $ mçdutvàd bhàskarasya ca  &
÷aityàd agàgrastham api  % pràyeõa rasavaj jalam  // Ram_3,15.23 //
jaràjarjaritaiþ parõaiþ  $ ÷ãrõakesarakarõikaiþ  &
nàla÷eùà himadhvastà  % na bhànti kamalàkaràþ  // Ram_3,15.24 //
asmiüs tu puruùavyàghra  $ kàle duþkhasamanvitaþ  &
tapa÷ carati dharmàtmà  % tvadbhaktyà bharataþ pure  // Ram_3,15.25 //
tyaktvà ràjyaü ca mànaü ca  $ bhogàü÷ ca vividhàn bahån  &
tapasvã niyatàhàraþ  % ÷ete ÷ãte mahãtale  // Ram_3,15.26 //
so 'pi velàm imàü nånam  $ abhiùekàrtham udyataþ  &
vçtaþ prakçtibhir nityaü  % prayàti sarayåü nadãm  // Ram_3,15.27 //
atyantasukhasaüvçddhaþ  $ sukumàro himàrditaþ  &
kathaü tv apararàtreùu  % sarayåm avagàhate  // Ram_3,15.28 //
padmapattrekùaõaþ ÷yàmaþ  $ ÷rãmàn nirudaro mahàn  &
dharmaj¤aþ satyavàdã ca  % hrãniùedho jitendriyaþ  // Ram_3,15.29 //
priyàbhibhàùã madhuro  $ dãrghabàhur ariüdamaþ  &
saütyajya vividhàn bhogàn  % àryaü sarvàtmanà÷ritaþ  // Ram_3,15.30 //
jitaþ svargas tava bhràtrà  $ bharatena mahàtmanà  &
vanastham api tàpasye  % yas tvàm anuvidhãyate  // Ram_3,15.31 //
na pitryam anuvartante  $ màtçkaü dvipadà iti  &
khyàto lokapravàdo 'yaü  % bharatenànyathàkçtaþ  // Ram_3,15.32 //
bhartà da÷aratho yasyàþ  $ sàdhu÷ ca bharataþ sutaþ  &
kathaü nu sàmbà kaikeyã  % tàdç÷ã kråradar÷inã  // Ram_3,15.33 //
ity evaü lakùmaõe vàkyaü  $ snehàd bruvati dhàrmike  &
parivàdaü jananyàs tam  % asahan ràghavo 'bravãt  // Ram_3,15.34 //
na te 'mbà madhyamà tàta  $ garhitavyà kathaücana  &
tàm evekùvàkunàthasya  % bharatasya kathàü kuru  // Ram_3,15.35 //
ni÷citàpi hi me buddhir  $ vanavàse dçóhavratà  &
bharatasnehasaütaptà  % bàli÷ã kriyate punaþ  // Ram_3,15.36 //
ity evaü vilapaüs tatra  $ pràpya godàvarãü nadãm  &
cakre 'bhiùekaü kàkutsthaþ  % sànujaþ saha sãtayà  // Ram_3,15.37 //
tarpayitvàtha salilais  $ te pitén daivatàni ca  &
stuvanti smoditaü såryaü  % devatà÷ ca samàhitàþ  // Ram_3,15.38 //
kçtàbhiùekaþ sa raràja ràmaþ  $ sãtàdvitãyaþ saha lakùmaõena  &
kçtàbhiùekas tv agaràjaputryà  % rudraþ sanandã bhagavàn ive÷aþ  // Ram_3,15.39 //


kçtàbhiùeko ràmas tu  $ sãtà saumitrir eva ca  &
tasmàd godàvarãtãràt  % tato jagmuþ svam à÷ramam  // Ram_3,16.1 //
à÷ramaü tam upàgamya  $ ràghavaþ sahalakùmaõaþ  &
kçtvà paurvàhõikaü karma  % parõa÷àlàm upàgamat  // Ram_3,16.2 //
sa ràmaþ parõa÷àlàyàm  $ àsãnaþ saha sãtayà  &
viraràja mahàbàhu÷  % citrayà candramà iva  \
lakùmaõena saha bhràtrà  # cakàra vividhàþ kathàþ  // Ram_3,16.3 //
tadàsãnasya ràmasya  $ kathàsaüsaktacetasaþ  &
taü de÷aü ràkùasã kàcid  % àjagàma yadçcchayà  // Ram_3,16.4 //
sà tu ÷årpaõakhà nàma  $ da÷agrãvasya rakùasaþ  &
bhaginã ràmam àsàdya  % dadar÷a trida÷opamam  // Ram_3,16.5 //
siühoraskaü mahàbàhuü  $ padmapattranibhekùaõam  &
sukumàraü mahàsattvaü  % pàrthivavya¤janànvitam  // Ram_3,16.6 //
ràmam indãvara÷yàmaü  $ kandarpasadç÷aprabham  &
babhåvendropamaü dçùñvà  % ràkùasã kàmamohità  // Ram_3,16.7 //
sumukhaü durmukhã ràmaü  $ vçttamadhyaü mahodarã  &
vi÷àlàkùaü viråpàkùã  % suke÷aü tàmramårdhajà  // Ram_3,16.8 //
priyaråpaü viråpà sà  $ susvaraü bhairavasvarà  &
taruõaü dàruõà vçddhà  % dakùiõaü vàmabhàùiõã  // Ram_3,16.9 //
nyàyavçttaü sudurvçttà  $ priyam apriyadar÷anà  &
÷arãrajasamàviùñà  % ràkùasã ràmam abravãt  // Ram_3,16.10 //
jañã tàpasaråpeõa  $ sabhàryaþ ÷aracàpadhçk  &
àgatas tvam imaü de÷aü  % kathaü ràkùasasevitam  // Ram_3,16.11 //
evam uktas tu ràkùasyà  $ ÷årpaõakhyà paraütapaþ  &
çjubuddhitayà sarvam  % àkhyàtum upacakrame  // Ram_3,16.12 //
àsãd da÷aratho nàma  $ ràjà trida÷avikramaþ  &
tasyàham agrajaþ putro  % ràmo nàma janaiþ ÷rutaþ  // Ram_3,16.13 //
bhràtàyaü lakùmaõo nàma  $ yavãyàn màm anuvrataþ  &
iyaü bhàryà ca vaidehã  % mama sãteti vi÷rutà  // Ram_3,16.14 //
niyogàt tu narendrasya  $ pitur màtu÷ ca yantritaþ  &
dharmàrthaü dharmakàïkùã ca  % vanaü vastum ihàgataþ  // Ram_3,16.15 //
tvàü tu veditum icchàmi  $ kathyatàü kàsi kasya và  &
iha và kiünimittaü tvam  % àgatà bråhi tattvataþ  // Ram_3,16.16 //
sàbravãd vacanaü ÷rutvà  $ ràkùasã madanàrdità  &
÷råyatàü ràma vakùyàmi  % tattvàrthaü vacanaü mama  // Ram_3,16.17 //
ahaü ÷årpaõakhà nàma  $ ràkùasã kàmaråpiõã  &
araõyaü vicaràmãdam  % ekà sarvabhayaükarà  // Ram_3,16.18 //
ràvaõo nàma me bhràtà  $ ràkùaso ràkùase÷varaþ  &
pravçddhanidra÷ ca sadà  % kumbhakarõo mahàbalaþ  // Ram_3,16.19 //
vibhãùaõas tu dharmàtmà  $ na tu ràkùasaceùñitaþ  &
prakhyàtavãryau ca raõe  % bhràtarau kharadåùaõau  // Ram_3,16.20 //
tàn ahaü samatikràntà  $ ràma tvà pårvadar÷anàt  &
samupetàsmi bhàvena  % bhartàraü puruùottamam  \
ciràya bhava bhartà me  # sãtayà kiü kariùyasi  // Ram_3,16.21 //
vikçtà ca viråpà ca  $ na seyaü sadç÷ã tava  &
aham evànuråpà te  % bhàryà råpeõa pa÷ya màm  // Ram_3,16.22 //
imàü viråpàm asatãü  $ karàlàü nirõatodarãm  &
anena saha te bhràtrà  % bhakùayiùyàmi mànuùãm  // Ram_3,16.23 //
tataþ parvata÷çïgàõi  $ vanàni vividhàni ca  &
pa÷yan saha mayà kànta  % daõóakàn vicariùyasi  // Ram_3,16.24 //
ity evam uktaþ kàkutsthaþ  $ prahasya madirekùaõàm  &
idaü vacanam àrebhe  % vaktuü vàkyavi÷àradaþ  // Ram_3,16.25 //


tàü tu ÷årpaõakhàü ràmaþ  $ kàmapà÷àvapà÷itàm  &
svacchayà ÷lakùõayà vàcà  % smitapårvam athàbravãt  // Ram_3,17.1 //
kçtadàro 'smi bhavati  $ bhàryeyaü dayità mama  &
tvadvidhànàü tu nàrãõàü  % suduþkhà sasapatnatà  // Ram_3,17.2 //
anujas tv eùa me bhràtà  $ ÷ãlavàn priyadar÷anaþ  &
÷rãmàn akçtadàra÷ ca  % lakùmaõo nàma vãryavàn  // Ram_3,17.3 //
apårvã bhàryayà càrthã  $ taruõaþ priyadar÷anaþ  &
anuråpa÷ ca te bhartà  % råpasyàsya bhaviùyati  // Ram_3,17.4 //
enaü bhaja vi÷àlàkùi  $ bhartàraü bhràtaraü mama  &
asapatnà varàrohe  % merum arkaprabhà yathà  // Ram_3,17.5 //
iti ràmeõa sà proktà  $ ràkùasã kàmamohità  &
visçjya ràmaü sahasà  % tato lakùmaõam abravãt  // Ram_3,17.6 //
asya råpasya te yuktà  $ bhàryàhaü varavarõinã  &
mayà saha sukhaü sarvàn  % daõóakàn vicariùyasi  // Ram_3,17.7 //
evam uktas tu saumitrã  $ ràkùasyà vàkyakovidaþ  &
tataþ ÷årpaõakhãü smitvà  % lakùmaõo yuktam abravãt  // Ram_3,17.8 //
kathaü dàsasya me dàsã  $ bhàryà bhavitum icchasi  &
so 'ham àryeõa paravàn  % bhràtrà kamalavarõini  // Ram_3,17.9 //
samçddhàrthasya siddhàrthà  $ muditàmalavarõinã  &
àryasya tvaü vi÷àlàkùi  % bhàryà bhava yavãyasã  // Ram_3,17.10 //
etàü viråpàm asatãü  $ karàlàü nirõatodarãm  &
bhàryàü vçddhàü parityajya  % tvàm evaiùa bhajiùyati  // Ram_3,17.11 //
ko hi råpam idaü ÷reùñhaü  $ saütyajya varavarõini  &
mànuùeùu varàrohe  % kuryàd bhàvaü vicakùaõaþ  // Ram_3,17.12 //
iti sà lakùmaõenoktà  $ karàlà nirõatodarã  &
manyate tad vacaþ satyaü  % parihàsàvicakùaõà  // Ram_3,17.13 //
sà ràmaü parõa÷àlàyàm  $ upaviùñaü paraütapam  &
sãtayà saha durdharùam  % abravãt kàmamohità  // Ram_3,17.14 //
imàü viråpàm asatãü  $ karàlàü nirõatodarãm  &
vçddhàü bhàryàm avaùñabhya  % na màü tvaü bahu manyase  // Ram_3,17.15 //
adyemàü bhakùayiùyàmi  $ pa÷yatas tava mànuùãm  &
tvayà saha cariùyàmi  % niþsapatnà yathàsukham  // Ram_3,17.16 //
ity uktvà mçga÷àvàkùãm  $ alàtasadç÷ekùaõà  &
abhyadhàvat susaükruddhà  % maholkà rohiõãm iva  // Ram_3,17.17 //
tàü mçtyupà÷apratimàm  $ àpatantãü mahàbalaþ  &
nigçhya ràmaþ kupitas  % tato lakùmaõam abravãt  // Ram_3,17.18 //
krårair anàryaiþ saumitre  $ parihàsaþ kathaücana  &
na kàryaþ pa÷ya vaidehãü  % kathaücit saumya jãvatãm  // Ram_3,17.19 //
imàü viråpàm asatãm  $ atimattàü mahodarãm  &
ràkùasãü puruùavyàghra  % viråpayitum arhasi  // Ram_3,17.20 //
ity ukto lakùmaõas tasyàþ  $ kruddho ràmasya pa÷yataþ  &
uddhçtya khaógaü cicheda  % karõanàsaü mahàbalaþ  // Ram_3,17.21 //
nikçttakarõanàsà tu  $ visvaraü sà vinadya ca  &
yathàgataü pradudràva  % ghorà ÷årpaõakhà vanam  // Ram_3,17.22 //
sà viråpà mahàghorà  $ ràkùasã ÷oõitokùità  &
nanàda vividhàn nàdàn  % yathà pràvçùi toyadaþ  // Ram_3,17.23 //
sà vikùarantã rudhiraü  $ bahudhà ghoradar÷anà  &
pragçhya bàhå garjantã  % pravive÷a mahàvanam  // Ram_3,17.24 //
tatas tu sà ràkùasasaüghasaüvçtaü  $ kharaü janasthànagataü viråpità  &
upetya taü bhràtaram ugratejasaü  % papàta bhåmau gaganàd yathà÷aniþ  // Ram_3,17.25 //
tataþ sabhàryaü bhayamohamårchità  $ salakùmaõaü ràghavam àgataü vanam  &
viråpaõaü càtmani ÷oõitokùità  % ÷a÷aüsa sarvaü bhaginã kharasya sà  // Ram_3,17.26 //


tàü tathà patitàü dçùñvà  $ viråpàü ÷oõitokùitàm  &
bhaginãü krodhasaütaptaþ  % kharaþ papraccha ràkùasaþ  // Ram_3,18.1 //
balavikramasampannà  $ kàmagà kàmaråpiõã  &
imàm avasthàü nãtà tvaü  % kenàntakasamà gatà  // Ram_3,18.2 //
devagandharvabhåtànàm  $ çùãõàü ca mahàtmanàm  &
ko 'yam evaü mahàvãryas  % tvàü viråpàü cakàra ha  // Ram_3,18.3 //
na hi pa÷yàmy ahaü loke  $ yaþ kuryàn mama vipriyam  &
antarena sahasràkùaü  % mahendraü pàka÷àsanam  // Ram_3,18.4 //
adyàhaü màrgaõaiþ pràõàn  $ àdàsye jãvitàntakaiþ  &
salile kùãram àsaktaü  % niùpibann iva sàrasaþ  // Ram_3,18.5 //
nihatasya mayà saükhye  $ ÷arasaükçttamarmaõaþ  &
saphenaü rudhiraü raktaü  % medinã kasya pàsyati  // Ram_3,18.6 //
kasya pattrarathàþ kàyàn  $ màüsam utkçtya saügatàþ  &
prahçùñà bhakùayiùyanti  % nihatasya mayà raõe  // Ram_3,18.7 //
taü na devà na gandharvà  $ na pi÷àcà na ràkùasàþ  &
mayàpakçùñaü kçpaõaü  % ÷aktàs tràtuü mahàhave  // Ram_3,18.8 //
upalabhya ÷anaiþ saüj¤àü  $ taü me ÷aüsitum arhasi  &
yena tvaü durvinãtena  % vane vikramya nirjità  // Ram_3,18.9 //
iti bhràtur vacaþ ÷rutvà  $ kruddhasya ca vi÷eùataþ  &
tataþ ÷årpaõakhà vàkyaü  % sabàùpam idam abravãt  // Ram_3,18.10 //
taruõau råpasampannau  $ sukumàrau mahàbalau  &
puõóarãkavi÷àlàkùau  % cãrakçùõàjinàmbarau  // Ram_3,18.11 //
gandharvaràjapratimau  $ pàrthivavya¤janànvitau  &
devau và mànuùau và tau  % na tarkayitum utsahe  // Ram_3,18.12 //
taruõã råpasampannà  $ sarvàbharaõabhåùità  &
dçùñà tatra mayà nàrã  % tayor madhye sumadhyamà  // Ram_3,18.13 //
tàbhyàm ubhàbhyàü sambhåya  $ pramadàm adhikçtya tàm  &
imàm avasthàü nãtàhaü  % yathànàthàsatã tathà  // Ram_3,18.14 //
tasyà÷ cànçjuvçttàyàs  $ tayo÷ ca hatayor aham  &
saphenaü pàtum icchàmi  % rudhiraü raõamårdhani  // Ram_3,18.15 //
eùa me prathamaþ kàmaþ  $ kçtas tàta tvayà bhavet  &
tasyàs tayo÷ ca rudhiraü  % pibeyam aham àhave  // Ram_3,18.16 //
iti tasyàü bruvàõàyàü  $ caturda÷a mahàbalàn  &
vyàdide÷a kharaþ kruddho  % ràkùasàn antakopamàn  // Ram_3,18.17 //
mànuùau ÷astrasampannau  $ cãrakçùõàjinàmbarau  &
praviùñau daõóakàraõyaü  % ghoraü pramadayà saha  // Ram_3,18.18 //
tau hatvà tàü ca durvçttàm  $ upàvartitum arhatha  &
iyaü ca rudhiraü teùàü  % bhaginã mama pàsyati  // Ram_3,18.19 //
manoratho 'yam iùño 'syà  $ bhaginyà mama ràkùasàþ  &
÷ãghraü saüpadyatàü gatvà  % tau pramathya svatejasà  // Ram_3,18.20 //
iti pratisamàdiùñà  $ ràkùasàs te caturda÷a  &
tatra jagmus tayà sàrdhaü  % ghanà vàterità yathà  // Ram_3,18.21 //



ataþ ÷årpaõakhà ghorà  $ ràghavà÷ramam àgatà  &
rakùasàm àcacakùe tau  % bhràtarau saha sãtayà  // Ram_3,19.1 //
te ràmaü parõa÷àlàyàm  $ upaviùñaü mahàbalam  &
dadç÷uþ sãtayà sàrdhaü  % vaidehyà lakùmaõena ca  // Ram_3,19.2 //
tàn dçùñvà ràghavaþ ÷rãmàn  $ àgatàü tàü ca ràkùasãm  &
abravãd bhràtaraü ràmo  % lakùmaõaü dãptatejasam  // Ram_3,19.3 //
muhårtaü bhava saumitre  $ sãtàyàþ pratyanantaraþ  &
imàn asyà vadhiùyàmi  % padavãm àgatàn iha  // Ram_3,19.4 //
vàkyam etat tataþ ÷rutvà  $ ràmasya viditàtmanaþ  &
tatheti lakùmaõo vàkyaü  % ràmasya pratyapåjayat  // Ram_3,19.5 //
ràghavo 'pi mahac càpaü  $ càmãkaravibhåùitam  &
cakàra sajyaü dharmàtmà  % tàni rakùàüsi càbravãt  // Ram_3,19.6 //
putrau da÷arathasyàvàü  $ bhràtarau ràmalakùmaõau  &
praviùñau sãtayà sàrdhaü  % du÷caraü daõóakàvanam  // Ram_3,19.7 //
phalamålà÷anau dàntau  $ tàpasau dharmacàriõau  &
vasantau daõóakàraõye  % kimartham upahiüsatha  // Ram_3,19.8 //
yuùmàn pàpàtmakàn hantuü  $ viprakàràn mahàvane  &
çùãõàü tu niyogena  % pràpto 'haü sa÷aràsanaþ  // Ram_3,19.9 //
tiùñhataivàtra saütuùñà  $ nopasarpitum arhatha  &
yadi pràõair ihàrtho vo  % nivartadhvaü ni÷àcaràþ  // Ram_3,19.10 //
tasya tadvacanaü ÷rutvà  $ ràkùasàs te caturda÷a  &
åcur vàcaü susaükruddhà  % brahmaghnàþ ÷ålapàõayaþ  // Ram_3,19.11 //
saüraktanayanà ghorà  $ ràmaü raktàntalocanam  &
paruùàmadhuràbhàùaü  % hçùñà dçùñaparàkramam  // Ram_3,19.12 //
krodham utpàdya no bhartuþ  $ kharasya sumahàtmanaþ  &
tvam eva hàsyase pràõàn  % adyàsmàbhir hato yudhi  // Ram_3,19.13 //
kà hi te ÷aktir ekasya  $ bahånàü raõamårdhani  &
asmàkam agrataþ sthàtuü  % kiü punar yoddhum àhave  // Ram_3,19.14 //
ebhir bàhuprayuktair naþ  $ parighaiþ ÷ålapaññi÷aiþ  &
pràõàüs tyakùyasi vãryaü ca  % dhanu÷ ca karapãóitam  // Ram_3,19.15 //
ity evam uktvà saürabdhà  $ ràkùasàs te caturda÷a  &
udyatàyudhanistriü÷à  % ràmam evàbhidudruvuþ  \
cikùipus tàni ÷ålàni  # ràghavaü prati durjayam  // Ram_3,19.16 //
tàni ÷ålàni kàkutsthaþ  $ samastàni caturda÷a  &
tàvadbhir eva cicheda  % ÷araiþ kà¤canabhåùaõaiþ  // Ram_3,19.17 //
tataþ pa÷càn mahàtejà  $ nàràcàn såryasaünibhàn  &
jagràha paramakruddha÷  % caturda÷a ÷ilà÷itàn  // Ram_3,19.18 //
gçhãtvà dhanur àyamya  $ lakùyàn uddi÷ya ràkùasàn  &
mumoca ràghavo bàõàn  % vajràn iva ÷atakratuþ  // Ram_3,19.19 //
rukmapuïkhà÷ ca vi÷ikhàþ  $ pradãptà hemabhåùaõàþ  &
antarikùe maholkànàü  % babhåvus tulyavarcasaþ  // Ram_3,19.20 //
te bhittvà rakùasàü vegàd  $ vakùàüsi rudhiràplutàþ  &
viniùpetus tadà bhåmau  % nyamajjantà÷anisvanàþ  // Ram_3,19.21 //
te bhinnahçdayà bhåmau  $ chinnamålà iva drumàþ  &
nipetuþ ÷oõitàrdràïgà  % vikçtà vigatàsavaþ  // Ram_3,19.22 //
tàn bhåmau patitàn dçùñvà  $ ràkùasã krodhamårchità  &
paritrastà punas tatra  % vyasçjad bhairavaü ravam  // Ram_3,19.23 //
sà nadantã mahànàdaü  $ javàc chårpaõakhà punaþ  &
upagamya kharaü sà tu  % kiücit saü÷uùka÷oõità  \
papàta punar evàrtà  # saniryàseva vallarã  // Ram_3,19.24 //
nipàtitàn prekùya raõe tu ràkùasàn  $ pradhàvità ÷årpaõakhà punas tataþ  &
vadhaü ca teùàü nikhilena rakùasàü  % ÷a÷aüsa sarvaü bhaginã kharasya sà  // Ram_3,19.25 //


sa punaþ patitàü dçùñvà  $ krodhàc chårpaõakhàü kharaþ  &
uvàca vyaktayà vàcà  % tàm anarthàrtham àgatàm  // Ram_3,20.1 //
mayà tv idànãü ÷åràs te  $ ràkùasà rudhirà÷anàþ  &
tvatpriyàrthaü vinirdiùñàþ  % kimarthaü rudyate punaþ  // Ram_3,20.2 //
bhaktà÷ caivànuraktà÷ ca  $ hità÷ ca mama nitya÷aþ  &
ghnanto 'pi na nihantavyà  % na na kuryur vaco mama  // Ram_3,20.3 //
kim etac chrotum icchàmi  $ kàraõaü yatkçte punaþ  &
hà nàtheti vinardantã  % sarpavad veùñase kùitau  // Ram_3,20.4 //
anàthavad vilapasi  $ kiü nu nàthe mayi sthite  &
uttiùñhottiùñha mà bhaiùãr  % vaiklavyaü tyajyatàm iha  // Ram_3,20.5 //
ity evam uktà durdharùà  $ khareõa parisàntvità  &
vimçjya nayane sàsre  % kharaü bhràtaram abravãt  // Ram_3,20.6 //
preùità÷ ca tvayà ÷årà  $ ràkùasàs te caturda÷a  &
nihantuü ràghavaü ghorà  % matpriyàrthaü salakùmaõam  // Ram_3,20.7 //
te tu ràmeõa sàmarùàþ  $ ÷ålapaññi÷apàõayaþ  &
samare nihatàþ sarve  % sàyakair marmabhedibhiþ  // Ram_3,20.8 //
tàn bhåmau patitàn dçùñvà  $ kùaõenaiva mahàbalàn  &
ràmasya ca mahat karma  % mahàüs tràso 'bhavan mama  // Ram_3,20.9 //
sàsmi bhãtà samudvignà  $ viùaõõà ca ni÷àcara  &
÷araõaü tvàü punaþ pràptà  % sarvato bhayadar÷inã  // Ram_3,20.10 //
viùàdanakràdhyuùite  $ paritràsormimàlini  &
kiü màü na tràyase magnàü  % vipule ÷okasàgare  // Ram_3,20.11 //
ete ca nihatà bhåmau  $ ràmeõa ni÷itaiþ ÷araiþ  &
ye ca me padavãü pràptà  % ràkùasàþ pi÷ità÷anàþ  // Ram_3,20.12 //
mayi te yady anukro÷o  $ yadi rakùaþsu teùu ca  &
ràmeõa yadi ÷aktis te  % tejo vàsti ni÷àcara  \
daõóakàraõyanilayaü  # jahi ràkùasakaõñakam  // Ram_3,20.13 //
yadi ràmaü mamàmitram  $ adya tvaü na vadhiùyasi  &
tava caivàgrataþ pràõàüs  % tyakùyàmi nirapatrapà  // Ram_3,20.14 //
buddhyàham anupa÷yàmi  $ na tvaü ràmasya saüyuge  &
sthàtuü pratimukhe ÷aktaþ  % sacàpasya mahàraõe  // Ram_3,20.15 //
÷åramànã na ÷åras tvaü  $ mithyàropitavikramaþ  &
mànuùau yan na ÷aknoùi  % hantuü tau ràmalakùmaõau  // Ram_3,20.16 //
apayàhi janasthànàt  $ tvaritaþ sahabàndhavaþ  &
niþsattvasyàlpavãryasya  % vàsas te kãdç÷as tv iha  // Ram_3,20.17 //
ràmatejo'bhibhåto hi  $ tvaü kùipraü vina÷iùyasi  &
sa hi tejaþsamàyukto  % ràmo da÷arathàtmajaþ  \
bhràtà càsya mahàvãryo  # yena càsmi viråpità  // Ram_3,20.18 //


evam àdharùitaþ ÷åraþ  $ ÷årpaõakhyà kharas tadà  &
uvàca rakùasàü madhye  % kharaþ kharataraü vacaþ  // Ram_3,21.1 //
tavàpamànaprabhavaþ  $ krodho 'yam atulo mama  &
na ÷akyate dhàrayituü  % lavaõàmbha ivotthitam  // Ram_3,21.2 //
na ràmaü gaõaye vãryàn  $ mànuùaü kùãõajãvitam  &
àtmà du÷caritaiþ pràõàn  % hato yo 'dya vimokùyati  // Ram_3,21.3 //
bàùpaþ saühriyatàm eùa  $ sambhrama÷ ca vimucyatàm  &
ahaü ràmaü saha bhràtrà  % nayàmi yamasàdanam  // Ram_3,21.4 //
para÷vadhahatasyàdya  $ mandapràõasya bhåtale  &
ràmasya rudhiraü raktam  % uùõaü pàsyasi ràkùasi  // Ram_3,21.5 //
sà prahçùñà vacaþ ÷rutvà  $ kharasya vadanàc cyutam  &
pra÷a÷aüsa punar maurkhyàd  % bhràtaraü rakùasàü varam  // Ram_3,21.6 //
tayà paruùitaþ pårvaü  $ punar eva pra÷aüsitaþ  &
abravãd dåùaõaü nàma  % kharaþ senàpatiü tadà  // Ram_3,21.7 //
caturda÷a sahasràõi  $ mama cittànuvartinàm  &
rakùasàü bhãmavegànàü  % samareùv anivartinàm  // Ram_3,21.8 //
nãlajãmåtavarõànàü  $ ghoràõàü krårakarmaõàm  &
lokahiüsàvihàràõàü  % balinàm ugratejasàm  // Ram_3,21.9 //
teùàü ÷àrdåladarpàõàü  $ mahàsyànàü mahaujasàm  &
sarvodyogam udãrõànàü  % rakùasàü saumya kàraya  // Ram_3,21.10 //
upasthàpaya me kùipraü  $ rathaü saumya dhanåüùi ca  &
÷aràü÷ ca citràn khaógàü÷ ca  % ÷aktã÷ ca vividhàþ ÷itàþ  // Ram_3,21.11 //
agre niryàtum icchàmi  $ paulastyànàü mahàtmanàm  &
vadhàrthaü durvinãtasya  % ràmasya raõakovidaþ  // Ram_3,21.12 //
iti tasya bruvàõasya  $ såryavarõaü mahàratham  &
sada÷vaiþ ÷abalair yuktam  % àcacakùe 'tha dåùaõaþ  // Ram_3,21.13 //
taü meru÷ikharàkàraü  $ taptakà¤canabhåùaõam  &
hemacakram asaübàdhaü  % vaidåryamayakåbaram  // Ram_3,21.14 //
matsyaiþ puùpair drumaiþ ÷ailai÷  $ candrasåryai÷ ca kà¤canaiþ  &
màïgalyaiþ pakùisaüghai÷ ca  % tàràbhi÷ ca samàvçtam  // Ram_3,21.15 //
dhvajanistriü÷asampannaü  $ kiïkiõãkavibhåùitam  &
sada÷vayuktaü so 'marùàd  % àruroha rathaü kharaþ  // Ram_3,21.16 //
ni÷àmya taü rathagataü  $ ràkùasà bhãmavikramàþ  &
tasthuþ saüparivàryainaü  % dåùaõaü ca mahàbalam  // Ram_3,21.17 //
kharas tu tàn maheùvàsàn  $ ghoracarmàyudhadhvajàn  &
niryàtety abravãd dçùñvà  % rathasthaþ sarvaràkùasàn  // Ram_3,21.18 //
tatas tad ràkùasaü sainyaü  $ ghoracarmàyudhadhvajam  &
nirjagàma janasthànàn  % mahànàdaü mahàjavam  // Ram_3,21.19 //
mudgaraiþ paññi÷aiþ ÷ålaiþ  $ sutãkùõai÷ ca para÷vadhaiþ  &
khaógai÷ cakrai÷ ca hastasthair  % bhràjamànai÷ ca tomaraiþ  // Ram_3,21.20 //
÷aktibhiþ parighair ghorair  $ atimàtrai÷ ca kàrmukaiþ  &
gadàsimusalair vajrair  % gçhãtair bhãmadar÷anaiþ  // Ram_3,21.21 //
ràkùasànàü sughoràõàü  $ sahasràõi caturda÷a  &
niryàtàni janasthànàt  % kharacittànuvartinàm  // Ram_3,21.22 //
tàüs tv abhidravato dçùñvà  $ ràkùasàn bhãmavikramàn  &
kharasyàpi rathaþ kiücij  % jagàma tadanantaram  // Ram_3,21.23 //
tatas tठ÷abalàn a÷vàüs  $ taptakà¤canabhåùitàn  &
kharasya matam àj¤àya  % sàrathiþ samacodayat  // Ram_3,21.24 //
sa codito rathaþ ÷ãghraü  $ kharasya ripughàtinaþ  &
÷abdenàpårayàm àsa  % di÷aþ pratidi÷as tathà  // Ram_3,21.25 //
pravçddhamanyus tu kharaþ kharasvano  $ ripor vadhàrthaü tvarito yathàntakaþ  &
acåcudat sàrathim unnadan punar  % mahàbalo megha ivà÷mavarùavàn  // Ram_3,21.26 //


tat prayàtaü balaü ghoram  $ a÷ivaü ÷oõitodakam  &
abhyavarùan mahàmeghas  % tumulo gardabhàruõaþ  // Ram_3,22.1 //
nipetus turagàs tasya  $ rathayuktà mahàjavàþ  &
same puùpacite de÷e  % ràjamàrge yadçcchayà  // Ram_3,22.2 //
÷yàmaü rudhiraparyantaü  $ babhåva pariveùaõam  &
alàtacakrapratimaü  % pratigçhya divàkaram  // Ram_3,22.3 //
tato dhvajam upàgamya  $ hemadaõóaü samucchritam  &
samàkramya mahàkàyas  % tasthau gçdhraþ sudàruõaþ  // Ram_3,22.4 //
janasthànasamãpe ca  $ samàkramya kharasvanàþ  &
visvaràn vividhàü÷ cakrur  % màüsàdà mçgapakùiõaþ  // Ram_3,22.5 //
vyàjahru÷ ca pradãptàyàü  $ di÷i vai bhairavasvanam  &
a÷ivaü yàtudhànànàü  % ÷ivà ghorà mahàsvanàþ  // Ram_3,22.6 //
prabhinnagirisaükà÷às  $ toya÷oùitadhàriõaþ  &
àkà÷aü tad anàkà÷aü  % cakrur bhãmà balàhakàþ  // Ram_3,22.7 //
babhåva timiraü ghoram  $ uddhataü romaharùaõam  &
di÷o và vidi÷o vàpi  % suvyaktaü na cakà÷ire  // Ram_3,22.8 //
kùatajàrdrasavarõàbhà  $ saüdhyàkàlaü vinà babhau  &
kharasyàbhimukhaü nedus  % tadà ghorà mçgàþ khagàþ  // Ram_3,22.9 //
nityà÷ivakarà yuddhe  $ ÷ivà ghoranidar÷anàþ  &
nedur balasyàbhimukhaü  % jvàlodgàribhir ànanaiþ  // Ram_3,22.10 //
kabandhaþ parighàbhàso  $ dç÷yate bhàskaràntike  &
jagràha såryaü svarbhànur  % aparvaõi mahàgrahaþ  // Ram_3,22.11 //
pravàti màrutaþ ÷ãghraü  $ niùprabho 'bhåd divàkaraþ  &
utpetu÷ ca vinà ràtriü  % tàràþ khadyotasaprabhàþ  // Ram_3,22.12 //
saülãnamãnavihagà  $ nalinyaþ puùpapaïkajàþ  &
tasmin kùaõe babhåvu÷ ca  % vinà puùpaphalair drumàþ  // Ram_3,22.13 //
uddhåta÷ ca vinà vàtaü  $ reõur jaladharàruõaþ  &
vãcãkåcãti và÷yanto  % babhåvus tatra sàrikàþ  // Ram_3,22.14 //
ulkà÷ càpi sanirghoùà  $ nipetur ghoradar÷anàþ  &
pracacàla mahã càpi  % sa÷ailavanakànanà  // Ram_3,22.15 //
kharasya ca rathasthasya  $ nardamànasya dhãmataþ  &
pràkampata bhujaþ savyaþ  % khara÷ càsyàvasajjata  // Ram_3,22.16 //
sàsrà saüpadyate dçùñiþ  $ pa÷yamànasya sarvataþ  &
lalàñe ca rujà jàtà  % na ca mohàn nyavartata  // Ram_3,22.17 //
tàn samãkùya mahotpàtàn  $ utthitàn romaharùaõàn  &
abravãd ràkùasàn sarvàn  % prahasan sa kharas tadà  // Ram_3,22.18 //
mahotpàtàn imàn sarvàn  $ utthitàn ghoradar÷anàn  &
na cintayàmy ahaü vãryàd  % balavàn durbalàn iva  // Ram_3,22.19 //
tàrà api ÷arais tãkùõaiþ  $ pàtayeyaü nabhastalàt  &
mçtyuü maraõadharmeõa  % saükruddho yojayàmy aham  // Ram_3,22.20 //
ràghavaü taü balotsiktaü  $ bhràtaraü càpi lakùmaõam  &
ahatvà sàyakais tãkùõair  % nopàvartitum utsahe  // Ram_3,22.21 //
sakàmà bhaginã me 'stu  $ pãtvà tu rudhiraü tayoþ  &
yannimittaü tu ràmasya  % lakùmaõasya viparyayaþ  // Ram_3,22.22 //
na kvacit pràptapårvo me  $ saüyugeùu paràjayaþ  &
yuùmàkam etat pratyakùaü  % nànçtaü kathayàmy aham  // Ram_3,22.23 //
devaràjam api kruddho  $ mattairàvatayàyinam  &
vajrahastaü raõe hanyàü  % kiü punas tau ca mànuùau  // Ram_3,22.24 //
sà tasya garjitaü ÷rutvà  $ ràkùasasya mahàcamåþ  &
praharùam atulaü lebhe  % mçtyupà÷àvapà÷ità  // Ram_3,22.25 //
sameyu÷ ca mahàtmàno  $ yuddhadar÷anakàïkùiõaþ  &
çùayo devagandharvàþ  % siddhà÷ ca saha càraõaiþ  // Ram_3,22.26 //
sametya cocuþ sahitàs  $ te 'nyonyaü puõyakarmaõaþ  &
svasti gobràhmaõebhyo 'stu  % lokànàü ye ca saümatàþ  // Ram_3,22.27 //
jayatàü ràghavo yuddhe  $ paulastyàn rajanãcaràn  &
cakrahasto yathà yuddhe  % sarvàn asurapuügavàn  // Ram_3,22.28 //
etac cànyac ca bahu÷o  $ bruvàõàþ paramarùayaþ  &
dadç÷ur vàhinãü teùàü  % ràkùasànàü gatàyuùàm  // Ram_3,22.29 //
rathena tu kharo vegàt  $ sainyasyàgràd viniþsçtaþ  &
taü dçùñvà ràkùasaü bhåyo  % ràkùasà÷ ca viniþsçtàþ  // Ram_3,22.30 //
÷yenagàmã pçthugrãvo  $ yaj¤a÷atrur vihaügamaþ  &
durjayaþ karavãràkùaþ  % paruùaþ kàlakàrmukaþ  // Ram_3,22.31 //
meghamàlã mahàmàlã  $ sarpàsyo rudhirà÷anaþ  &
dvàda÷aite mahàvãryàþ  % pratasthur abhitaþ kharam  // Ram_3,22.32 //
mahàkapàlaþ sthålàkùaþ  $ pramàthã tri÷iràs tathà  &
catvàra ete senàgryà  % dåùaõaü pçùñhato 'nvayuþ  // Ram_3,22.33 //
sà bhãmavegà samaràbhikàmà  $ sudàruõà ràkùasavãrasenà  &
tau ràjaputrau sahasàbhyupetà  % màlà grahàõàm iva candrasåryau  // Ram_3,22.34 //


à÷ramaü pratiyàte tu  $ khare kharaparàkrame  &
tàn evautpàtikàn ràmaþ  % saha bhràtrà dadar÷a ha  // Ram_3,23.1 //
tàn utpàtàn mahàghoràn  $ utthitàn romaharùaõàn  &
prajànàm ahitàn dçùñvà  % vàkyaü lakùmaõam abravãt  // Ram_3,23.2 //
imàn pa÷ya mahàbàho  $ sarvabhåtàpahàriõaþ  &
samutthitàn mahotpàtàn  % saühartuü sarvaràkùasàn  // Ram_3,23.3 //
amã rudhiradhàràs tu  $ visçjantaþ kharasvanàn  &
vyomni meghà vivartante  % paruùà gardabhàruõàþ  // Ram_3,23.4 //
sadhåmà÷ ca ÷aràþ sarve  $ mama yuddhàbhinandinaþ  &
rukmapçùñhàni càpàni  % viveùñante ca lakùmaõa  // Ram_3,23.5 //
yàdç÷à iha kåjanti  $ pakùiõo vanacàriõaþ  &
agrato no bhayaü pràptaü  % saü÷ayo jãvitasya ca  // Ram_3,23.6 //
samprahàras tu sumahàn  $ bhaviùyati na saü÷ayaþ  &
ayam àkhyàti me bàhuþ  % sphuramàõo muhur muhuþ  // Ram_3,23.7 //
saünikarùe tu naþ ÷åra  $ jayaü ÷atroþ paràjayam  &
suprabhaü ca prasannaü ca  % tava vaktraü hi lakùyate  // Ram_3,23.8 //
udyatànàü hi yuddhàrthaü  $ yeùàü bhavati lakùmaõaþ  &
niùprabhaü vadanaü teùàü  % bhavaty àyuþparikùayaþ  // Ram_3,23.9 //
anàgatavidhànaü tu  $ kartavyaü ÷ubham icchatà  &
àpadaü ÷aïkamànena  % puruùeõa vipa÷cità  // Ram_3,23.10 //
tasmàd gçhãtvà vaidehãü  $ ÷arapàõir dhanurdharaþ  &
guhàm à÷raya ÷ailasya  % durgàü pàdapasaükulàm  // Ram_3,23.11 //
pratikålitum icchàmi  $ na hi vàkyam idaü tvayà  &
÷àpito mama pàdàbhyàü  % gamyatàü vatsa màciram  // Ram_3,23.12 //
evam uktas tu ràmeõa  $ lakùmaõaþ saha sãtayà  &
÷aràn àdàya càpaü ca  % guhàü durgàü samà÷rayat  // Ram_3,23.13 //
tasmin praviùñe tu guhàü  $ lakùmaõe saha sãtayà  &
hanta niryuktam ity uktvà  % ràmaþ kavacam àvi÷at  // Ram_3,23.14 //
sa tenàgninikà÷ena  $ kavacena vibhåùitaþ  &
babhåva ràmas timire  % vidhåmo 'gnir ivotthitaþ  // Ram_3,23.15 //
sa càpam udyamya mahac  $ charàn àdàya vãryavàn  &
babhåvàvasthitas tatra  % jyàsvanaiþ pårayan di÷aþ  // Ram_3,23.16 //
tato devàþ sagandharvàþ  $ siddhà÷ ca saha càraõaiþ  &
åcuþ paramasaütrastà  % guhyakà÷ ca parasparam  // Ram_3,23.17 //
caturda÷a sahasràõi  $ rakùasàü bhãmakarmaõàm  &
eka÷ ca ràmo dharmàtmà  % kathaü yuddhaü bhaviùyati  // Ram_3,23.18 //
tato gambhãranirhràdaü  $ ghoravarmàyudhadhvajam  &
anãkaü yàtudhànànàü  % samantàt pratyadç÷yata  // Ram_3,23.19 //
siühanàdaü visçjatàm  $ anyonyam abhigarjatàm  &
càpàni visphàrayatàü  % jçmbhatàü càpy abhãkùõa÷aþ  // Ram_3,23.20 //
vipraghuùñasvanànàü ca  $ dundubhãü÷ càpi nighnatàm  &
teùàü sutumulaþ ÷abdaþ  % pårayàmàsa tad vanam  // Ram_3,23.21 //
tena ÷abdena vitrastàþ  $ ÷vàpadà vanacàriõaþ  &
dudruvur yatra niþ÷abdaü  % pçùñhato nàvalokayan  // Ram_3,23.22 //
tat tv anãkaü mahàvegaü  $ ràmaü samupasarpata  &
dhçtanànàpraharaõaü  % gambhãraü sàgaropamam  // Ram_3,23.23 //
ràmo 'pi càrayaü÷ cakùuþ  $ sarvato raõapaõóitaþ  &
dadar÷a kharasainyaü tad  % yuddhàbhimukham udyatam  // Ram_3,23.24 //
vitatya ca dhanur bhãmaü  $ tåõyà÷ coddhçtya sàyakàn  &
krodham àhàrayat tãvraü  % vadhàrthaü sarvarakùasàm  // Ram_3,23.25 //
duùprekùyaþ so 'bhavat kruddho  $ yugàntàgnir iva jvalan  &
taü dçùñvà tejasàviùñaü  % pràvyathan vanadevatàþ  // Ram_3,23.26 //
tasya kruddhasya råpaü tu  $ ràmasya dadç÷e tadà  &
dakùasyeva kratuü hantum  % udyatasya pinàkinaþ  // Ram_3,23.27 //


avaùñabdhadhanuü ràmaü  $ kruddhaü ca ripughàtinam  &
dadar÷à÷ramam àgamya  % kharaþ saha puraþsaraiþ  // Ram_3,24.1 //
taü dçùñvà saguõaü càpam  $ udyamya kharaniþsvanam  &
ràmasyàbhimukhaü såtaü  % codyatàm ity acodayat  // Ram_3,24.2 //
sa kharasyàj¤ayà såtas  $ turagàn samacodayat  &
yatra ràmo mahàbàhur  % eko dhunvan dhanuþ sthitaþ  // Ram_3,24.3 //
taü tu niùpatitaü dçùñvà  $ sarve te rajanãcaràþ  &
nardamànà mahànàdaü  % sacivàþ paryavàrayan  // Ram_3,24.4 //
sa teùàü yàtudhànànàü  $ madhye rato gataþ kharaþ  &
babhåva madhye tàràõàü  % lohitàïga ivoditaþ  // Ram_3,24.5 //
tatas taü bhãmadhanvànaü  $ kruddhàþ sarve ni÷àcaràþ  &
ràmaü nànàvidhaiþ ÷astrair  % abhyavarùanta durjayam  // Ram_3,24.6 //
mudgarair àyasaiþ ÷ålaiþ  $ pràsaiþ khaógaiþ para÷vadhaiþ  &
ràkùasàþ samare ràmaü  % nijaghnå roùatatparàþ  // Ram_3,24.7 //
te balàhakasaükà÷à  $ mahànàdà mahàbalàþ  &
abhyadhàvanta kàkutsthaü  % ràmaü yuddhe jighàüsavaþ  // Ram_3,24.8 //
te ràme ÷aravarùàõi  $ vyasçjan rakùasàü guõàþ  &
÷ailendram iva dhàràbhir  % varùamàõà balàhakàþ  // Ram_3,24.9 //
sa taiþ parivçto ghorai  $ ràghavo rakùasàü gaõaiþ  &
tithiùv iva mahàdevo  % vçtaþ pàriùadàü gaõaiþ  // Ram_3,24.10 //
tàni muktàni ÷astràõi  $ yàtudhànaiþ sa ràghavaþ  &
pratijagràha vi÷ikhair  % nadyoghàn iva sàgaraþ  // Ram_3,24.11 //
sa taiþ praharaõair ghorair  $ bhinnagàtro na vivyathe  &
ràmaþ pradãptair bahubhir  % vajrair iva mahàcalaþ  // Ram_3,24.12 //
sa viddhaþ kùatajàdigdhaþ  $ sarvagàtreùu ràghavaþ  &
babhåva ràmaþ saüdhyàbhrair  % divàkara ivàvçtaþ  // Ram_3,24.13 //
viùedur devagandharvàþ  $ siddhà÷ ca paramarùayaþ  &
ekaü sahasrair bahubhis  % tadà dçùñvà samàvçtam  // Ram_3,24.14 //
tato ràmaþ susaükruddho  $ maõóalãkçtakàrmukaþ  &
sasarja ni÷itàn bàõठ % ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ  // Ram_3,24.15 //
duràvàràn durviùahàn  $ kàlapà÷opamàn raõe  &
mumoca lãlayà ràmaþ  % kaïkapattràn ajihmagàn  // Ram_3,24.16 //
te ÷aràþ ÷atrusainyeùu  $ muktà ràmeõa lãlayà  &
àdadå rakùasàü pràõàn  % pà÷àþ kàlakçtà iva  // Ram_3,24.17 //
bhittvà ràkùasadehàüs tàüs  $ te ÷arà rudhiràplutàþ  &
antarikùagatà rejur  % dãptàgnisamatejasaþ  // Ram_3,24.18 //
asaükhyeyàs tu ràmasya  $ sàyakà÷ càpamaõóalàt  &
viniùpetur atãvogrà  % rakùaþpràõàpahàriõaþ  // Ram_3,24.19 //
tair dhanåüùi dhvajàgràõi  $ varmàõi ca ÷iràüsi ca  &
bahån sahastàbharaõàn  % årån karikaropamàn  // Ram_3,24.20 //
tato nàlãkanàràcais  $ tãkùõàgrai÷ ca vikarõibhiþ  &
bhãmam àrtasvaraü cakrur  % bhidyamànà ni÷àcaràþ  // Ram_3,24.21 //
tat sainyaü ni÷itair bàõair  $ arditaü marmabhedibhiþ  &
ràmeõa na sukhaü lebhe  % ÷uùkaü vanam ivàgninà  // Ram_3,24.22 //
kecid bhãmabalàþ ÷åràþ  $ ÷ålàn khaógàn para÷vadhàn  &
cikùipuþ paramakruddhà  % ràmàya rajanãcaràþ  // Ram_3,24.23 //
tàni bàõair mahàbàhuþ  $ ÷astràõy àvàrya ràghavaþ  &
jahàra samare pràõàü÷  % cicheda ca ÷irodharàn  // Ram_3,24.24 //
ava÷iùñà÷ ca ye tatra  $ viùaõõà÷ ca ni÷àcaràþ  &
kharam evàbhyadhàvanta  % ÷araõàrthaü ÷aràrditàþ  // Ram_3,24.25 //
tàn sarvàn punar àdàya  $ samà÷vàsya ca dåùaõaþ  &
abhyadhàvata kàkutsthaü  % kruddho rudram ivàntakaþ  // Ram_3,24.26 //
nivçttàs tu punaþ sarve  $ dåùaõà÷rayanirbhayàþ  &
ràmam evàbhyadhàvanta  % sàlatàla÷ilàyudhàþ  // Ram_3,24.27 //
tad babhåvàdbhutaü yuddhaü  $ tumulaü romaharùaõam  &
ràmasyàsya mahàghoraü  % punas teùàü ca rakùasàm  // Ram_3,24.28 //


tad drumàõàü ÷ilànàü ca  $ varùaü pràõaharaü mahat  &
pratijagràha dharmàtmà  % ràghavas tãkùõasàyakaiþ  // Ram_3,25.1 //
pratigçhya ca tad varaü  $ nimãlita ivarùabhaþ  &
ràmaþ krodhaü paraü bheje  % vadhàrthaü sarvarakùasàm  // Ram_3,25.2 //
tataþ krodhasamàviùñaþ  $ pradãpta iva tejasà  &
÷arair abhyakirat sainyaü  % sarvataþ sahadåùaõam  // Ram_3,25.3 //
tataþ senàpatiþ kruddho  $ dåùaõaþ ÷atrudåùaõaþ  &
jagràha giri÷çïgàbhaü  % parighaü romaharùaõam  // Ram_3,25.4 //
veùñitaü kà¤canaiþ paññair  $ devasainyàbhimardanam  &
àyasaiþ ÷aïkubhis tãkùõaiþ  % kãrõaü paravasokùitam  // Ram_3,25.5 //
vajrà÷anisamaspar÷aü  $ paragopuradàraõam  &
taü mahoragasaükà÷aü  % pragçhya parighaü raõe  \
dåùaõo 'bhyapatad ràmaü  # krårakarmà ni÷àcaraþ  // Ram_3,25.6 //
tasyàbhipatamànasya  $ dåùaõasya sa ràghavaþ  &
dvàbhyàü ÷aràbhyàü cicheda  % sahastàbharaõau bhujau  // Ram_3,25.7 //
bhraùñas tasya mahàkàyaþ  $ papàta raõamårdhani  &
parigha÷ chinnahastasya  % ÷akradhvaja ivàgrataþ  // Ram_3,25.8 //
sa karàbhyàü vikãrõàbhyàü  $ papàta bhuvi dåùaõaþ  &
viùàõàbhyàü vi÷ãrõàbhyàü  % manasvãva mahàgajaþ  // Ram_3,25.9 //
dçùñvà taü patitaü bhåmau  $ dåùaõaü nihataü raõe  &
sàdhu sàdhv iti kàkutsthaü  % sarvabhåtàny apåjayan  // Ram_3,25.10 //
etasminn antare kruddhàs  $ trayaþ senàgrayàyinaþ  &
saühatyàbhyadravan ràmaü  % mçtyupà÷àvapà÷itàþ  \
mahàkapàlaþ sthålàkùaþ  # pramàthã ca mahàbalaþ  // Ram_3,25.11 //
mahàkapàlo vipulaü  $ ÷ålam udyamya ràkùasaþ  &
sthålàkùaþ paññi÷aü gçhya  % pramàthã ca para÷vadham  // Ram_3,25.12 //
dçùñvaivàpatatas tàüs tu  $ ràghavaþ sàyakaiþ ÷itaiþ  &
tãkùõàgraiþ pratijagràha  % sampràptàn atithãn iva  // Ram_3,25.13 //
mahàkapàlasya ÷ira÷  $ cicheda raghunandanaþ  &
asaükhyeyais tu bàõaughaiþ  % pramamàtha pramàthinam  // Ram_3,25.14 //
sthålàkùasyàkùiõã tãkùõaiþ  $ pårayàmàsa sàyakaiþ  &
sa papàta hato bhåmau  % viñapãva mahàdrumaþ  // Ram_3,25.15 //
tataþ pàvakasaükà÷air  $ hemavajravibhåùitaiþ  &
jaghana÷eùaü tejasvã  % tasya sainyasya sàyakaiþ  // Ram_3,25.16 //
te rukmapuïkhà vi÷ikhàþ  $ sadhåmà iva pàvakàþ  &
nijaghnus tàni rakùàüsi  % vajrà iva mahàdrumàn  // Ram_3,25.17 //
rakùasàü tu ÷ataü ràmaþ  $ ÷atenaikena karõinà  &
sahasraü ca sahasreõa  % jaghàna raõamårdhani  // Ram_3,25.18 //
tair bhinnavarmàbharaõà÷  $ chinnabhinna÷aràsanàþ  &
nipetuþ ÷oõitàdigdhà  % dharaõyàü rajanãcaràþ  // Ram_3,25.19 //
tair muktake÷aiþ samare  $ patitaiþ ÷oõitokùitaiþ  &
àstãrõà vasudhà kçtsnà  % mahàvediþ ku÷air iva  // Ram_3,25.20 //
kùaõena tu mahàghoraü  $ vanaü nihataràkùasam  &
babhåva nirayaprakhyaü  % màüsa÷oõitakardamam  // Ram_3,25.21 //
caturda÷a sahasràõi  $ rakùasàü bhãmakarmaõàm  &
hatàny ekena ràmeõa  % mànuùeõa padàtinà  // Ram_3,25.22 //
tasya sainyasya sarvasya  $ kharaþ ÷eùo mahàrathaþ  &
ràkùasas tri÷irà÷ caiva  % ràma÷ ca ripusådanaþ  // Ram_3,25.23 //
tatas tu tad bhãmabalaü mahàhave  $ samãkùya ràmeõa hataü balãyasà  &
rathena ràmaü mahatà kharas tataþ  % samàsasàdendra ivodyatà÷aniþ  // Ram_3,25.24 //


kharaü tu ràmàbhimukhaü  $ prayàntaü vàhinãpatiþ  &
ràkùasas tri÷irà nàma  % saünipatyedam abravãt  // Ram_3,26.1 //
màü niyojaya vikrànta  $ saünivartasva sàhasàt  &
pa÷ya ràmaü mahàbàhuü  % saüyuge vinipàtitam  // Ram_3,26.2 //
pratijànàmi te satyam  $ àyudhaü càham àlabhe  &
yathà ràmaü vadhiùyàmi  % vadhàrhaü sarvarakùasàm  // Ram_3,26.3 //
ahaü vàsya raõe mçtyur  $ eùa và samare mama  &
vinivartya raõotsàhaü  % muhårtaü prà÷niko bhava  // Ram_3,26.4 //
prahçùño và hate ràme  $ janasthànaü prayàsyasi  &
mayi và nihate ràmaü  % saüyugàyopayàsyasi  // Ram_3,26.5 //
kharas tri÷irasà tena  $ mçtyulobhàt prasàditaþ  &
gaccha yudhyety anuj¤àto  % ràghavàbhimukho yayau  // Ram_3,26.6 //
tri÷irà÷ ca rathenaiva  $ vàjiyuktena bhàsvatà  &
abhyadravad raõe ràmaü  % tri÷çïga iva parvataþ  // Ram_3,26.7 //
÷aradhàràsamåhàn sa  $ mahàmegha ivotsçjan  &
vyasçjat sadç÷aü nàdaü  % jalàrdrasyeva dundubheþ  // Ram_3,26.8 //
àgacchantaü tri÷irasaü  $ ràkùasaü prekùya ràghavaþ  &
dhanuùà pratijagràha  % vidhunvan sàyakठ÷itàn  // Ram_3,26.9 //
sa samprahàras tumulo  $ ràmatri÷irasor mahàn  &
babhåvàtãva balinoþ  % siühaku¤jarayor iva  // Ram_3,26.10 //
tatas tri÷irasà bàõair  $ lalàñe tàóitas tribhiþ  &
amarùã kupito ràmaþ  % saürabdham idam abravãt  // Ram_3,26.11 //
aho vikrama÷årasya  $ ràkùasasyedç÷aü balam  &
puùpair iva ÷arair yasya  % lalàñe 'smi parikùataþ  \
mamàpi pratigçhõãùva  # ÷aràü÷ càpaguõacyutàn  // Ram_3,26.12 //
evam uktvà tu saürabdhaþ  $ ÷aràn à÷ãviùopamàn  &
tri÷irovakùasi kruddho  % nijaghàna caturda÷a  // Ram_3,26.13 //
caturbhis turagàn asya  $ ÷araiþ saünataparvabhiþ  &
nyapàtayata tejasvã  % caturas tasya vàjinaþ  // Ram_3,26.14 //
aùñabhiþ sàyakaiþ såtaü  $ rathopasthe nyapàtayat  &
ràma÷ cicheda bàõena  % dhvajaü càsya samucchritam  // Ram_3,26.15 //
tato hatarathàt tasmàd  $ utpatantaü ni÷àcaram  &
bibheda ràmas taü bàõair  % hçdaye so 'bhavaj jaóaþ  // Ram_3,26.16 //
sàyakai÷ càprameyàtmà  $ sàmarùas tasya rakùasaþ  &
÷iràüsy apàtayat trãõi  % vegavadbhis tribhiþ ÷ataiþ  // Ram_3,26.17 //
sa bhåmau ÷oõitodgàrã  $ ràmabàõàbhipãóitaþ  &
nyapatat patitaiþ pårvaü  % sva÷irobhir ni÷àcaraþ  // Ram_3,26.18 //
hata÷eùàs tato bhagnà  $ ràkùasàþ kharasaü÷rayàþ  &
dravanti sma na tiùñhanti  % vyàghratrastà mçgà iva  // Ram_3,26.19 //
tàn kharo dravato dçùñvà  $ nivartya ruùitaþ svayam  &
ràmam evàbhidudràva  % ràhu÷ candramasaü yathà  // Ram_3,26.20 //


nihataü dåùaõaü dçùñvà  $ raõe tri÷irasà saha  &
kharasyàpy abhavat tràso  % dçùñvà ràmasya vikramam  // Ram_3,27.1 //
sa dçùñvà ràkùasaü sainyam  $ aviùahyaü mahàbalam  &
hatam ekena ràmeõa  % dåùaõas tri÷irà api  // Ram_3,27.2 //
tad balaü hatabhåyiùñhaü  $ vimanàþ prekùya ràkùasaþ  &
àsasàda kharo ràmaü  % namucir vàsavaü yathà  // Ram_3,27.3 //
vikçùya balavac càpaü  $ nàràcàn raktabhojanàn  &
khara÷ cikùepa ràmàya  % kruddhàn à÷ãviùàn iva  // Ram_3,27.4 //
jyàü vidhunvan subahu÷aþ  $ ÷ikùayàstràõi dar÷ayan  &
cacàra samare màrgठ % ÷arai rathagataþ kharaþ  // Ram_3,27.5 //
sa sarvà÷ ca di÷o bàõaiþ  $ pradi÷a÷ ca mahàrathaþ  &
pårayàmàsa taü dçùñvà  % ràmo 'pi sumahad dhanuþ  // Ram_3,27.6 //
sa sàyakair durviùahaiþ  $ sasphuliïgair ivàgnibhiþ  &
nabha÷ cakàràvivaraü  % parjanya iva vçùñibhiþ  // Ram_3,27.7 //
tad babhåva ÷itair bàõaiþ  $ khararàmavisarjitaiþ  &
paryàkà÷am anàkà÷aü  % sarvataþ ÷arasaükulam  // Ram_3,27.8 //
÷arajàlàvçtaþ såryo  $ na tadà sma prakà÷ate  &
anyonyavadhasaürambhàd  % ubhayoþ samprayudhyatoþ  // Ram_3,27.9 //
tato nàlãkanàràcais  $ tãkùõàgrai÷ ca vikarõibhiþ  &
àjaghàna raõe ràmaü  % totrair iva mahàdvipam  // Ram_3,27.10 //
taü rathasthaü dhanuùpàõiü  $ ràkùasaü paryavasthitam  &
dadç÷uþ sarvabhåtàni  % pà÷ahastam ivàntakam  // Ram_3,27.11 //
taü siüham iva vikràntaü  $ siühavikràntagàminam  &
dçùñvà nodvijate ràmaþ  % siühaþ kùudramçgaü yathà  // Ram_3,27.12 //
tataþ såryanikà÷ena  $ rathena mahatà kharaþ  &
àsasàda raõe ràmaü  % pataüga iva pàvakam  // Ram_3,27.13 //
tato 'sya sa÷araü càpaü  $ muùñide÷e mahàtmanaþ  &
khara÷ cicheda ràmasya  % dar÷ayan pàõilàghavam  // Ram_3,27.14 //
sa punas tv aparàn sapta  $ ÷aràn àdàya varmaõi  &
nijaghàna raõe kruddhaþ  % ÷akrà÷anisamaprabhàn  // Ram_3,27.15 //
tatas tat prahataü bàõaiþ  $ kharamuktaiþ suparvabhiþ  &
papàta kavacaü bhåmau  % ràmasyàdityavarcasaþ  // Ram_3,27.16 //
sa ÷arair arpitaþ kruddhaþ  $ sarvagàtreùu ràghavaþ  &
raràja samare ràmo  % vidhåmo 'gnir iva jvalan  // Ram_3,27.17 //
tato gambhãranirhràdaü  $ ràmaþ ÷atrunibarhaõaþ  &
cakàràntàya sa ripoþ  % sajyam anyan mahad dhanuþ  // Ram_3,27.18 //
sumahad vaiùõavaü yat tad  $ atisçùñaü maharùiõà  &
varaü tad dhanur udyamya  % kharaü samabhidhàvata  // Ram_3,27.19 //
tataþ kanakapuïkhais tu  $ ÷araiþ saünataparvabhiþ  &
cicheda ràmaþ saükruddhaþ  % kharasya samare dhvajam  // Ram_3,27.20 //
sa dar÷anãyo bahudhà  $ vicchinnaþ kà¤cano dhvajaþ  &
jagàma dharaõãü såryo  % devatànàm ivàj¤ayà  // Ram_3,27.21 //
taü caturbhiþ kharaþ kruddho  $ ràmaü gàtreùu màrgaõaiþ  &
vivyàdha hçdi marmaj¤o  % màtaügam iva tomaraiþ  // Ram_3,27.22 //
sa ràmo bahubhir bàõaiþ  $ kharakàrmukaniþsçtaiþ  &
viddho rudhirasiktàïgo  % babhåva ruùito bhç÷am  // Ram_3,27.23 //
sa dhanur dhanvinàü ÷reùñhaþ  $ pragçhya paramàhave  &
mumoca parameùvàsaþ  % ùañ ÷aràn abhilakùitàn  // Ram_3,27.24 //
÷irasy ekena bàõena  $ dvàbhyàü bàhvor athàrpayat  &
tribhi÷ candràrdhavaktrai÷ ca  % vakùasy abhijaghàna ha  // Ram_3,27.25 //
tataþ pa÷càn mahàtejà  $ nàràcàn bhàskaropamàn  &
jighàüså ràkùasaü kruddhas  % trayoda÷a ÷ilà÷itàn  // Ram_3,27.26 //
tato 'sya yugam ekena  $ caturbhi÷ caturo hayàn  &
ùaùñhena ca ÷iraþ saükhye  % cicheda kharasàratheþ  // Ram_3,27.27 //
tribhis triveõuü balavàn  $ dvàbhyàm akùaü mahàbalaþ  &
dvàda÷ena tu bàõena  % kharasya sa÷araü dhanuþ  // Ram_3,27.28*1 //
chittvà vajranikà÷ena  $ ràghavaþ prahasann iva  &
trayoda÷enendrasamo  % bibheda samare kharam  // Ram_3,27.28*2 //
prabhagnadhanvà viratho  $ hatà÷vo hatasàrathiþ  &
gadàpàõir avaplutya  % tasthau bhåmau kharas tadà  // Ram_3,27.29 //
tat karma ràmasya mahàrathasya  $ sametya devà÷ ca maharùaya÷ ca  &
apåjayan prà¤jalayaþ prahçùñàs  % tadà vimànàgragatàþ sametàþ  // Ram_3,27.30 //


kharaü tu virathaü ràmo  $ gadàpàõim avasthitam  &
mçdupårvaü mahàtejàþ  % paruùaü vàkyam abravãt  // Ram_3,28.1 //
gajà÷varathasambàdhe  $ bale mahati tiùñhatà  &
kçtaü sudàruõaü karma  % sarvalokajugupsitam  // Ram_3,28.2 //
udvejanãyo bhåtànàü  $ nç÷aüsaþ pàpakarmakçt  &
trayàõàm api lokànàm  % ã÷varo 'pi na tiùñhati  // Ram_3,28.3 //
karma lokaviruddhaü tu  $ kurvàõaü kùaõadàcara  &
tãkùõaü sarvajano hanti  % sarpaü duùñam ivàgatam  // Ram_3,28.4 //
lobhàt pàpàni kurvàõaþ  $ kàmàd và yo na budhyate  &
bhraùñaþ pa÷yati tasyàntaü  % bràhmaõã karakàd iva  // Ram_3,28.5 //
vasato daõóakàraõye  $ tàpasàn dharmacàriõaþ  &
kiü nu hatvà mahàbhàgàn  % phalaü pràpsyasi ràkùasa  // Ram_3,28.6 //
na ciraü pàpakarmàõaþ  $ krårà lokajugupsitàþ  &
ai÷varyaü pràpya tiùñhanti  % ÷ãrõamålà iva drumàþ  // Ram_3,28.7 //
ava÷yaü labhate kartà  $ phalaü pàpasya karmaõaþ  &
ghoraü paryàgate kàle  % drumaþ puùpam ivàrtavam  // Ram_3,28.8 //
naciràt pràpyate loke  $ pàpànàü karmaõàü phalam  &
saviùàõàm ivànnànàü  % bhuktànàü kùaõadàcara  // Ram_3,28.9 //
pàpam àcaratàü ghoraü  $ lokasyàpriyam icchatàm  &
aham àsàdito ràjà  % pràõàn hantuü ni÷àcara  // Ram_3,28.10 //
adya hi tvàü mayà muktàþ  $ ÷aràþ kà¤canabhåùaõàþ  &
vidàrya nipatiùyanti  % valmãkam iva pannagàþ  // Ram_3,28.11 //
ye tvayà daõóakàraõye  $ bhakùità dharmacàriõaþ  &
tàn adya nihataþ saükhye  % sasainyo 'nugamiùyasi  // Ram_3,28.12 //
adya tvàü nihataü bàõaiþ  $ pa÷yantu paramarùayaþ  &
nirayasthaü vimànasthà  % ye tvayà hiüsitàþ purà  // Ram_3,28.13 //
prahara tvaü yathàkàmaü  $ kuru yatnaü kulàdhama  &
adya te pàtayiùyàmi  % ÷iras tàlaphalaü yathà  // Ram_3,28.14 //
evam uktas tu ràmeõa  $ kruddhaþ saüraktalocanaþ  &
pratyuvàca tato ràmaü  % prahasan krodhamårchitaþ  // Ram_3,28.15 //
pràkçtàn ràkùasàn hatvà  $ yuddhe da÷arathàtmaja  &
àtmanà katham àtmànam  % apra÷asyaü pra÷aüsasi  // Ram_3,28.16 //
vikràntà balavanto và  $ ye bhavanti nararùabhàþ  &
kathayanti na te kiücit  % tejasà svena garvitàþ  // Ram_3,28.17 //
pràkçtàs tv akçtàtmàno  $ loke kùatriyapàüsanàþ  &
nirarthakaü vikatthante  % yathà ràma vikatthase  // Ram_3,28.18 //
kulaü vyapadi÷an vãraþ  $ samare ko 'bhidhàsyati  &
mçtyukàle hi sampràpte  % svayam aprastave stavam  // Ram_3,28.19 //
sarvathà tu laghutvaü te  $ katthanena vidar÷itam  &
suvarõapratiråpeõa  % tapteneva ku÷àgninà  // Ram_3,28.20 //
na tu màm iha tiùñhantaü  $ pa÷yasi tvaü gadàdharam  &
dharàdharam ivàkampyaü  % parvataü dhàtubhi÷ citam  // Ram_3,28.21 //
paryàpto 'haü gadàpàõir  $ hantuü pràõàn raõe tava  &
trayàõàm api lokànàü  % pà÷ahasta ivàntakaþ  // Ram_3,28.22 //
kàmaü bahv api vaktavyaü  $ tvayi vakùyàmi na tv aham  &
astaü gaccheddhi savità  % yuddhavighnas tato bhavet  // Ram_3,28.23 //
caturda÷a sahasràõi  $ ràkùasànàü hatàni te  &
tvadvinà÷àt karomy adya  % teùàm a÷rupramàrjanam  // Ram_3,28.24 //
ity uktvà paramakruddhas  $ tàü gadàü paramàïgadaþ  &
khara÷ cikùepa ràmàya  % pradãptàm a÷aniü yathà  // Ram_3,28.25 //
kharabàhupramuktà sà  $ pradãptà mahatã gadà  &
bhasma vçkùàü÷ ca gulmàü÷ ca  % kçtvàgàt tatsamãpataþ  // Ram_3,28.26 //
tàm àpatantãü jvalitàü  $ mçtyupà÷opamàü gadàm  &
antarikùagatàü ràma÷  % cicheda bahudhà ÷araiþ  // Ram_3,28.27 //
sà vi÷ãrõà ÷arair bhinnà  $ papàta dharaõãtale  &
gadàmantrauùadhibalair  % vyàlãva vinipàtità  // Ram_3,28.28 //


bhittvà tu tàü gadàü bàõai  $ ràghavo dharmavatsalaþ  &
smayamànaþ kharaü vàkyaü  % saürabdham idam abravãt  // Ram_3,29.1 //
etat te balasarvasvaü  $ dar÷itaü ràkùasàdhama  &
÷aktihãnataro matto  % vçthà tvam avagarjasi  // Ram_3,29.2 //
eùà bàõavinirbhinnà  $ gadà bhåmitalaü gatà  &
abhidhànapragalbhasya  % tava pratyayaghàtinã  // Ram_3,29.3 //
yat tvayoktaü vinaùñànàm  $ idam a÷rupramàrjanam  &
ràkùasànàü karomãti  % mithyà tad api te vacaþ  // Ram_3,29.4 //
nãcasya kùudra÷ãlasya  $ mithyàvçttasya rakùasaþ  &
pràõàn apahariùyàmi  % garutmàn amçtaü yathà  // Ram_3,29.5 //
adya te bhinnakaõñhasya  $ phenabudbudabhåùitam  &
vidàritasya madbàõair  % mahã pàsyati ÷oõitam  // Ram_3,29.6 //
pàüsuråùitasarvàïgaþ  $ srastanyastabhujadvayaþ  &
svapsyase gàü samà÷liùya  % durlabhàü pramadàm iva  // Ram_3,29.7 //
pravçddhanidre ÷ayite  $ tvayi ràkùasapàüsane  &
bhaviùyanty a÷araõyànàü  % ÷araõyà daõóakà ime  // Ram_3,29.8 //
janasthàne hatasthàne  $ tava ràkùasa maccharaiþ  &
nirbhayà vicariùyanti  % sarvato munayo vane  // Ram_3,29.9 //
adya viprasariùyanti  $ ràkùasyo hatabàndhavàþ  &
bàùpàrdravadanà dãnà  % bhayàd anyabhayàvahàþ  // Ram_3,29.10 //
adya ÷okarasaj¤às tà  $ bhaviùyanti ni÷àcara  &
anuråpakulàþ patnyo  % yàsàü tvaü patir ãdç÷aþ  // Ram_3,29.11 //
nç÷aüsa÷ãla kùudràtman  $ nityaü bràhmaõakaõñaka  &
tvatkçte ÷aïkitair agnau  % munibhiþ pàtyate haviþ  // Ram_3,29.12 //
tam evam abhisaürabdhaü  $ bruvàõaü ràghavaü raõe  &
kharo nirbhartsayàmàsa  % roùàt kharatarasvanaþ  // Ram_3,29.13 //
dçóhaü khalv avalipto 'si  $ bhayeùv api ca nirbhayaþ  &
vàcyàvàcyaü tato hi tvaü  % mçtyuva÷yo na budhyase  // Ram_3,29.14 //
kàlapà÷aparikùiptà  $ bhavanti puruùà hi ye  &
kàryàkàryaü na jànanti  % te nirastaùaóindriyàþ  // Ram_3,29.15 //
evam uktvà tato ràmaü  $ saürudhya bhrukuñiü tataþ  &
sa dadar÷a mahàsàlam  % avidåre ni÷àcaraþ  // Ram_3,29.16 //
raõe praharaõasyàrthe  $ sarvato hy avalokayan  &
sa tam utpàñayàmàsa  % saüdç÷ya da÷anacchadam  // Ram_3,29.17 //
taü samutkùipya bàhubhyàü  $ vinarditvà mahàbalaþ  &
ràmam uddi÷ya cikùepa  % hatas tvam iti càbravãt  // Ram_3,29.18 //
tam àpatantaü bàõaughai÷  $ chittvà ràmaþ pratàpavàn  &
roùam àhàrayat tãvraü  % nihantuü samare kharam  // Ram_3,29.19 //
jàtasvedas tato ràmo  $ roùàd raktàntalocanaþ  &
nirbibheda sahasreõa  % bàõànàü samare kharam  // Ram_3,29.20 //
tasya bàõàntaràd raktaü  $ bahu susràva phenilam  &
gireþ prasravaõasyeva  % toyadhàràparisravaþ  // Ram_3,29.21 //
vihvalaþ sa kçto bàõaiþ  $ kharo ràmeõa saüyuge  &
matto rudhiragandhena  % tam evàbhyadravad drutam  // Ram_3,29.22 //
tam àpatantaü saürabdhaü  $ kçtàstro rudhiràplutam  &
apàsarpat pratipadaü  % kiücit tvaritavikramaþ  // Ram_3,29.23 //
tataþ pàvakasaükà÷aü  $ vadhàya samare ÷aram  &
kharasya ràmo jagràha  % brahmadaõóam ivàparam  // Ram_3,29.24 //
sa tad dattaü maghavatà  $ suraràjena dhãmatà  &
saüdadhe ca sa dharmàtmà  % mumoca ca kharaü prati  // Ram_3,29.25 //
sa vimukto mahàbàõo  $ nirghàtasamaniþsvanaþ  &
ràmeõa dhanur udyamya  % kharasyorasi càpatat  // Ram_3,29.26 //
sa papàta kharo bhåmau  $ dahyamànaþ ÷aràgninà  &
rudreõaiva vinirdagdhaþ  % ÷vetàraõye yathàndhakaþ  // Ram_3,29.27 //
sa vçtra iva vajreõa  $ phenena namucir yathà  &
balo vendrà÷anihato  % nipapàta hataþ kharaþ  // Ram_3,29.28 //
tato ràjarùayaþ sarve  $ saügatàþ paramarùayaþ  &
sabhàjya mudità ràmam  % idaü vacanam abruvan  // Ram_3,29.29 //
etadarthaü mahàtejà  $ mahendraþ pàka÷àsanaþ  &
÷arabhaïgà÷ramaü puõyam  % àjagàma puraüdaraþ  // Ram_3,29.30 //
ànãtas tvam imaü de÷am  $ upàyena maharùibhiþ  &
eùàü vadhàrthaü kråràõàü  % rakùasàü pàpakarmaõàm  // Ram_3,29.31 //
tad idaü naþ kçtaü kàryaü  $ tvayà da÷arathàtmaja  &
sukhaü dharmaü cariùyanti  % daõóakeùu maharùayaþ  // Ram_3,29.32 //
etasminn antare vãro  $ lakùmaõaþ saha sãtayà  &
giridurgàd viniùkramya  % saüvive÷à÷ramaü sukhã  // Ram_3,29.33 //
tato ràmas tu vijayã  $ påjyamàno maharùibhiþ  &
pravive÷à÷ramaü vãro  % lakùmaõenàbhivàditaþ  // Ram_3,29.34 //
taü dçùñvà ÷atruhantàraü  $ maharùãõàü sukhàvaham  &
babhåva hçùñà vaidehã  % bhartàraü pariùasvaje  // Ram_3,29.35 //


tataþ ÷årpaõakhà dçùñvà  $ sahasràõi caturda÷a  &
hatàny ekena ràmeõa  % rakùasàü bhãmakarmaõàm  // Ram_3,30.1 //
dåùaõaü ca kharaü caiva  $ hataü tri÷irasaü raõe  &
dçùñvà punar mahànàdaü  % nanàda jaladopamà  // Ram_3,30.2 //
sà dçùñvà karma ràmasya  $ kçtam anyaiþ suduùkaram  &
jagàma paramodvignà  % laïkàü ràvaõapàlitàm  // Ram_3,30.3 //
sà dadar÷a vimànàgre  $ ràvaõaü dãptatejasam  &
upopaviùñaü sacivair  % marudbhir iva vàsavam  // Ram_3,30.4 //
àsãnaü såryasaükà÷e  $ kà¤cane paramàsane  &
rukmavedigataü pràjyaü  % jvalantam iva pàvakam  // Ram_3,30.5 //
devagandharvabhåtànàm  $ çùãõàü ca mahàtmanàm  &
ajeyaü samare ÷åraü  % vyàttànanam ivàntakam  // Ram_3,30.6 //
devàsuravimardeùu  $ vajrà÷anikçtavraõam  &
airàvataviùàõàgrair  % utkçùñakiõavakùasam  // Ram_3,30.7 //
viü÷adbhujaü da÷agrãvaü  $ dar÷anãyaparicchadam  &
vi÷àlavakùasaü vãraü  % ràjalakùmaõalakùitam  // Ram_3,30.8 //
snigdhavaióåryasaükà÷aü  $ taptakà¤canakuõóalam  &
subhujaü ÷uklada÷anaü  % mahàsyaü parvatopamam  // Ram_3,30.9 //
viùõucakranipàtai÷ ca  $ ÷ata÷o devasaüyuge  &
àhatàïgaü samastai÷ ca  % devapraharaõais tathà  // Ram_3,30.10 //
akùobhyàõàü samudràõàü  $ kùobhaõaü kùiprakàriõam  &
kùeptàraü parvatàgràõàü  % suràõàü ca pramardanam  // Ram_3,30.11 //
ucchettàraü ca dharmàõàü  $ paradàràbhimar÷anam  &
sarvadivyàstrayoktàraü  % yaj¤avighnakaraü sadà  // Ram_3,30.12 //
purãü bhogavatãü gatvà  $ paràjitya ca vàsukim  &
takùakasya priyàü bhàryàü  % paràjitya jahàra yaþ  // Ram_3,30.13 //
kailàsaü parvataü gatvà  $ vijitya naravàhanam  &
vimànaü puùpakaü tasya  % kàmagaü vai jahàra yaþ  // Ram_3,30.14 //
vanaü caitrarathaü divyaü  $ nalinãü nandanaü vanam  &
vinà÷ayati yaþ krodhàd  % devodyànàni vãryavàn  // Ram_3,30.15 //
candrasåryau mahàbhàgàv  $ uttiùñhantau paraütapau  &
nivàrayati bàhubhyàü  % yaþ ÷aila÷ikharopamaþ  // Ram_3,30.16 //
da÷avarùasahasràõi  $ tapas taptvà mahàvane  &
purà svayambhuve dhãraþ  % ÷iràüsy upajahàra yaþ  // Ram_3,30.17 //
devadànavagandharva-  $ pi÷àcapatagoragaiþ  &
abhayaü yasya saügràme  % mçtyuto mànuùàd çte  // Ram_3,30.18 //
mantrair abhiùutaü puõyam  $ adhvareùu dvijàtibhiþ  &
havirdhàneùu yaþ somam  % upahanti mahàbalaþ  // Ram_3,30.19 //
àptayaj¤aharaü kråraü  $ brahmaghnaü duùñacàriõam  &
karka÷aü niranukro÷aü  % prajànàm ahite ratam  \
ràvaõaü sarvabhåtànàü  # sarvalokabhayàvaham  // Ram_3,30.20 //
ràkùasã bhràtaraü kråraü  $ sà dadar÷a mahàbalam  &
taü divyavastràbharaõaü  % divyamàlyopa÷obhitam  \
ràkùasendraü mahàbhàgaü  # paulastyakulanandanam  // Ram_3,30.21 //
tam abravãd dãptavi÷àlalocanaü  $ pradar÷ayitvà bhayamohamårchità  &
sudàruõaü vàkyam abhãtacàriõã  % mahàtmanà ÷årpaõakhà viråpità  // Ram_3,30.22 //


tataþ ÷årpaõakhà dãnà  $ ràvaõaü lokaràvaõam  &
amàtyamadhye saükruddhà  % paruùaü vàkyam abravãt  // Ram_3,31.1 //
pramattaþ kàmabhogeùu  $ svairavçtto niraïku÷aþ  &
samutpannaü bhayaü ghoraü  % boddhavyaü nàvabudhyase  // Ram_3,31.2 //
saktaü gràmyeùu bhogeùu  $ kàmavçttaü mahãpatim  &
lubdhaü na bahu manyante  % ÷ma÷ànàgnim iva prajàþ  // Ram_3,31.3 //
svayaü kàryàõi yaþ kàle  $ nànutiùñhati pàrthivaþ  &
sa tu vai saha ràjyena  % tai÷ ca kàryair vina÷yati  // Ram_3,31.4 //
ayuktacàraü durdar÷am  $ asvàdhãnaü naràdhipam  &
varjayanti narà dåràn  % nadãpaïkam iva dvipàþ  // Ram_3,31.5 //
ye na rakùanti viùayam  $ asvàdhãnà naràdhipàþ  &
te na vçddhyà prakà÷ante  % girayaþ sàgare yathà  // Ram_3,31.6 //
àtmavadbhir vigçhya tvaü  $ devagandharvadànavaiþ  &
ayuktacàra÷ capalaþ  % kathaü ràjà bhaviùyasi  // Ram_3,31.7 //
yeùàü càra÷ ca ko÷a÷ ca  $ naya÷ ca jayatàü vara  &
asvàdhãnà narendràõàü  % pràkçtais te janaiþ samàþ  // Ram_3,31.8 //
yasmàt pa÷yanti dårasthàn  $ sarvàn arthàn naràdhipàþ  &
càreõa tasmàd ucyante  % ràjàno dãrghacakùuùaþ  // Ram_3,31.9 //
ayuktacàraü manye tvàü  $ pràkçtaiþ sacivair vçtam  &
svajanaü ca janasthànaü  % hataü yo nàvabudhyase  // Ram_3,31.10 //
caturda÷a sahasràõi  $ rakùasàü bhãmakarmaõàm  &
hatàny ekena ràmeõa  % khara÷ ca sahadåùaõaþ  // Ram_3,31.11 //
çùãõàm abhayaü dattaü  $ kçtakùemà÷ ca daõóakàþ  &
dharùitaü ca janasthànaü  % ràmeõàkliùñakarmaõà  // Ram_3,31.12 //
tvaü tu lubdhaþ pramatta÷ ca  $ paràdhãna÷ ca ràvaõa  &
viùaye sve samutpannaü  % bhayaü yo nàvabudhyase  // Ram_3,31.13 //
tãkùõam alpapradàtàraü  $ pramattaü garvitaü ÷añham  &
vyasane sarvabhåtàni  % nàbhidhàvanti pàrthivam  // Ram_3,31.14 //
atimàninam agràhyam  $ àtmasaübhàvitaü naram  &
krodhanaü vyasane hanti  % svajano 'pi naràdhipam  // Ram_3,31.15 //
nànutiùñhati kàryàõi  $ bhayeùu na bibheti ca  &
kùipraü ràjyàc cyuto dãnas  % tçõais tulyo bhaviùyati  // Ram_3,31.16 //
÷uùkakàùñhair bhavet kàryaü  $ loùñair api ca pàüsubhiþ  &
na tu sthànàt paribhraùñaiþ  % kàryaü syàd vasudhàdhipaiþ  // Ram_3,31.17 //
upabhuktaü yathà vàsaþ  $ srajo và mçdità yathà  &
evaü ràjyàt paribhraùñaþ  % samartho 'pi nirarthakaþ  // Ram_3,31.18 //
apramatta÷ ca yo ràjà  $ sarvaj¤o vijitendriyaþ  &
kçtaj¤o dharma÷ãla÷ ca  % sa ràjà tiùñhate ciram  // Ram_3,31.19 //
nayanàbhyàü prasupto 'pi  $ jàgarti nayacakùuùà  &
vyaktakrodhaprasàda÷ ca  % sa ràjà påjyate janaiþ  // Ram_3,31.20 //
tvaü tu ràvaõa durbuddhir  $ guõair etair vivarjitaþ  &
yasya te 'vidita÷ càrai  % rakùasàü sumahàn vadhaþ  // Ram_3,31.21 //
paràvamantà viùayeùu saügato  $ na de÷akàlapravibhàgatattvavit  &
ayuktabuddhir guõadoùani÷caye  % vipannaràjyo na ciràd vipatsyate  // Ram_3,31.22 //
iti svadoùàn parikãrtitàüs tayà  $ samãkùya buddhyà kùaõadàcare÷varaþ  &
dhanena darpeõa balena cànvito  % vicintayàmàsa ciraü sa ràvaõaþ  // Ram_3,31.23 //


tataþ ÷årpaõakhàü kruddhàü  $ bruvatãü paruùaü vacaþ  &
amàtyamadhye saükruddhaþ  % paripapraccha ràvaõaþ  // Ram_3,32.1 //
ka÷ ca ràmaþ kathaüvãryaþ  $ kiüråpaþ kiüparàkramaþ  &
kimarthaü daõóakàraõyaü  % praviùña÷ ca sudu÷caram  // Ram_3,32.2 //
àyudhaü kiü ca ràmasya  $ nihatà yena ràkùasàþ  &
khara÷ ca nihataþ saükhye  % dåùaõas tri÷iràs tathà  // Ram_3,32.3 //
ity uktà ràkùasendreõa  $ ràkùasã krodhamårchità  &
tato ràmaü yathànyàyam  % àkhyàtum upacakrame  // Ram_3,32.4 //
dãrghabàhur vi÷àlàkùa÷  $ cãrakçùõàjinàmbaraþ  &
kandarpasamaråpa÷ ca  % ràmo da÷arathàtmajaþ  // Ram_3,32.5 //
÷akracàpanibhaü càpaü  $ vikçùya kanakàïgadam  &
dãptàn kùipati nàràcàn  % sarpàn iva mahàviùàn  // Ram_3,32.6 //
nàdadànaü ÷aràn ghoràn  $ na mu¤cantaü mahàbalam  &
na kàrmukaü vikarùantaü  % ràmaü pa÷yàmi saüyuge  // Ram_3,32.7 //
hanyamànaü tu tat sainyaü  $ pa÷yàmi ÷aravçùñibhiþ  &
indreõevottamaü sasyam  % àhataü tv a÷mavçùñibhiþ  // Ram_3,32.8 //
rakùasàü bhãmavãryàõàü  $ sahasràõi caturda÷a  &
nihatàni ÷arais tãkùõais  % tenaikena padàtinà  // Ram_3,32.9 //
ardhàdhikamuhårtena  $ khara÷ ca sahadåùaõaþ  &
çùãõàm abhayaü dattaü  % kçtakùemà÷ ca daõóakàþ  // Ram_3,32.10 //
ekà kathaücin muktàhaü  $ paribhåya mahàtmanà  &
strãvadhaü ÷aïkamànena  % ràmeõa viditàtmanà  // Ram_3,32.11 //
bhràtà càsya mahàtejà  $ guõatas tulyavikramaþ  &
anurakta÷ ca bhakta÷ ca  % lakùmaõo nàma vãryavàn  // Ram_3,32.12 //
amarùã durjayo jetà  $ vikrànto buddhimàn balã  &
ràmasya dakùiõo bàhur  % nityaü pràõo bahi÷caraþ  // Ram_3,32.13 //
ràmasya tu vi÷àlàkùã  $ dharmapatnã ya÷asvinã  &
sãtà nàma varàrohà  % vaidehã tanumadhyamà  // Ram_3,32.14 //
naiva devã na gandharvã  $ na yakùã na ca kiünarã  &
tathàråpà mayà nàrã  % dçùñapårvà mahãtale  // Ram_3,32.15 //
yasya sãtà bhaved bhàryà  $ yaü ca hçùñà pariùvajet  &
atijãvet sa sarveùu  % lokeùv api puraüdaràt  // Ram_3,32.16 //
sà su÷ãlà vapuþ÷làghyà  $ råpeõàpratimà bhuvi  &
tavànuråpà bhàryà sà  % tvaü ca tasyàs tathà patiþ  // Ram_3,32.17 //
tàü tu vistãrõajaghanàü  $ pãnottuïgapayodharàm  &
bhàryàrthe tu tavànetum  % udyatàhaü varànanàm  // Ram_3,32.18 //
tàü tu dçùñvàdya vaidehãü  $ pårõacandranibhànanàm  &
manmathasya ÷aràõàü ca  % tvaü vidheyo bhaviùyasi  // Ram_3,32.19 //
yadi tasyàm abhipràyo  $ bhàryàrthe tava jàyate  &
÷ãghram uddhriyatàü pàdo  % jayàrtham iha dakùiõaþ  // Ram_3,32.20 //
kuru priyaü tathà teùàü  $ rakùasàü ràkùase÷vara  &
vadhàt tasya nç÷aüsasya  % ràmasyà÷ramavàsinaþ  // Ram_3,32.21 //
taü ÷arair ni÷itair hatvà  $ lakùmaõaü ca mahàratham  &
hatanàthàü sukhaü sãtàü  % yathàvad upabhokùyase  // Ram_3,32.22 //
rocate yadi te vàkyaü  $ mamaitad ràkùase÷vara  &
kriyatàü nirvi÷aïkena  % vacanaü mama ràghava  // Ram_3,32.23 //
ni÷amya ràmeõa ÷arair ajihmagair  $ hatठjanasthànagatàn ni÷àcaràn  &
kharaü ca buddhvà nihataü ca dåùaõaü  % tvam adya kçtyaü pratipattum arhasi  // Ram_3,32.24 //


tataþ ÷årpaõakhàvàkyaü  $ tac chrutvà romaharùaõam  &
sacivàn abhyanuj¤àya  % kàryaü buddhvà jagàma ha  // Ram_3,33.1 //
tat kàryam anugamyàtha  $ yathàvad upalabhya ca  &
doùàõàü ca guõànàü ca  % sampradhàrya balàbalam  // Ram_3,33.2 //
iti kartavyam ity eva  $ kçtvà ni÷cayam àtmanaþ  &
sthirabuddhis tato ramyàü  % yàna÷àlàü jagàma ha  // Ram_3,33.3 //
yàna÷àlàü tato gatvà  $ pracchanno ràkùasàdhipaþ  &
såtaü saücodayàmàsa  % rathaþ saüyujyatàm iti  // Ram_3,33.4 //
evam uktaþ kùaõenaiva  $ sàrathir laghuvikramaþ  &
rathaü saüyojayàmàsa  % tasyàbhimatam uttamam  // Ram_3,33.5 //
kà¤canaü ratham àsthàya  $ kàmagaü ratnabhåùitam  &
pi÷àcavadanair yuktaü  % kharaiþ kanakabhåùaõaiþ  // Ram_3,33.6 //
meghapratimanàdena  $ sa tena dhanadànujaþ  &
ràkùasàdhipatiþ ÷rãmàn  % yayau nadanadãpatim  // Ram_3,33.7 //
sa ÷vetavàlavyasanaþ  $ ÷vetacchattro da÷ànanaþ  &
snigdhavaióåryasaükà÷as  % taptakà¤canabhåùaõaþ  // Ram_3,33.8 //
da÷àsyo viü÷atibhujo  $ dar÷anãyaparicchadaþ  &
trida÷àrir munãndraghno  % da÷a÷ãrùa ivàdriràñ  // Ram_3,33.9 //
kàmagaü ratham àsthàya  $ ÷u÷ubhe ràkùasàdhipaþ  &
vidyunmaõóalavàn meghaþ  % sabalàka ivàmbare  // Ram_3,33.10 //
sa÷ailaü sàgarànåpaü  $ vãryavàn avalokayan  &
nànàpuùpaphalair vçkùair  % anukãrõaü sahasra÷aþ  // Ram_3,33.11 //
÷ãtamaïgalatoyàbhiþ  $ padminãbhiþ samantataþ  &
vi÷àlair à÷ramapadair  % vedimadbhiþ samàvçtam  // Ram_3,33.12 //
kadalyàóhakãsambàdhaü  $ nàlikeropa÷obhitam  &
sàlais tàlais tamàlai÷ ca  % tarubhi÷ ca supuùpitaiþ  // Ram_3,33.13 //
atyantaniyatàhàraiþ  $ ÷obhitaü paramarùibhiþ  &
nàgaiþ suparõair gandharvaiþ  % kiünarai÷ ca sahasra÷aþ  // Ram_3,33.14 //
jitakàmai÷ ca siddhai÷ ca  $ càraõai÷ copa÷obhitam  &
àjair vaikhànasair màùair  % vàlakhilyair marãcipaiþ  // Ram_3,33.15 //
divyàbharaõamàlyàbhir  $ divyaråpàbhir àvçtam  &
krãóàratividhij¤àbhir  % apsarobhiþ sahasra÷aþ  // Ram_3,33.16 //
sevitaü devapatnãbhiþ  $ ÷rãmatãbhiþ ÷riyà vçtam  &
devadànavasaüghai÷ ca  % caritaü tv amçtà÷ibhiþ  // Ram_3,33.17 //
haüsakrau¤caplavàkãrõaü  $ sàrasaiþ saüpraõàditam  &
vaióåryaprastaraü ramyaü  % snigdhaü sàgaratejasà  // Ram_3,33.18 //
pàõóuràõi vi÷àlàni  $ divyamàlyayutàni ca  &
tåryagãtàbhijuùñàni  % vimànàni samantataþ  // Ram_3,33.19 //
tapasà jitalokànàü  $ kàmagàny abhisaüpatan  &
gandharvàpsarasa÷ caiva  % dadar÷a dhanadànujaþ  // Ram_3,33.20 //
niryàsarasamålànàü  $ candanànàü sahasra÷aþ  &
vanàni pa÷yan saumyàni  % ghràõatçptikaràõi ca  // Ram_3,33.21 //
agaråõàü ca mukhyànàü  $ vanàny upavanàni ca  &
takkolànàü ca jàtyànàü  % phalànàü ca sugandhinàm  // Ram_3,33.22 //
puùpàõi ca tamàlasya  $ gulmàni maricasya ca  &
muktànàü ca samåhàni  % ÷uùyamàõàni tãrataþ  // Ram_3,33.23 //
÷aïkhànàü prastaraü caiva  $ pravàlanicayaü tathà  &
kà¤canàni ca ÷ailàni  % ràjatàni ca sarva÷aþ  // Ram_3,33.24 //
prasravàõi manoj¤àni  $ prasannàni hradàni ca  &
dhanadhànyopapannàni  % strãratnair àvçtàni ca  // Ram_3,33.25 //
hastya÷varathagàóhàni  $ nagaràõy avalokayan  &
taü samaü sarvataþ snigdhaü  % mçdusaüspar÷amàrutam  // Ram_3,33.26 //
anåpaü sindhuràjasya  $ dadar÷a tridivopamam  &
tatràpa÷yat sa meghàbhaü  % nyagrodham çùibhir vçtam  // Ram_3,33.27 //
samantàd yasya tàþ ÷àkhàþ  $ ÷atayojanam àyatàþ  &
yasya hastinam àdàya  % mahàkàyaü ca kacchapam  \
bhakùàrthaü garuóaþ ÷àkhàm  # àjagàma mahàbalaþ  // Ram_3,33.28 //
tasya tàü sahasà ÷àkhàü  $ bhàreõa patagottamaþ  &
suparõaþ parõabahulàü  % babha¤jàtha mahàbalaþ  // Ram_3,33.29 //
tatra vaikhànasà màùà  $ vàlakhilyà marãcipàþ  &
ajà babhåvur dhåmrà÷ ca  % saügatàþ paramarùayaþ  // Ram_3,33.30 //
teùàü dayàrthaü garuóas  $ tàü ÷àkhàü ÷atayojanàm  &
jagàmàdàya vegena  % tau cobhau gajakacchapau  // Ram_3,33.31 //
ekapàdena dharmàtmà  $ bhakùayitvà tad àmiùam  &
niùàdaviùayaü hatvà  % ÷àkhayà patagottamaþ  \
praharùam atulaü lebhe  # mokùayitvà mahàmunãn  // Ram_3,33.32 //
sa tenaiva praharùeõa  $ dviguõãkçtavikramaþ  &
amçtànayanàrthaü vai  % cakàra matimàn matim  // Ram_3,33.33 //
ayojàlàni nirmathya  $ bhittvà ratnagçhaü varam  &
mahendrabhavanàd guptam  % àjahàràmçtaü tataþ  // Ram_3,33.34 //
taü maharùigaõair juùñaü  $ suparõakçtalakùaõam  &
nàmnà subhadraü nyagrodhaü  % dadar÷a dhanadànujaþ  // Ram_3,33.35 //
taü tu gatvà paraü pàraü  $ samudrasya nadãpateþ  &
dadar÷à÷ramam ekànte  % puõye ramye vanàntare  // Ram_3,33.36 //
tatra kçùõàjinadharaü  $ jañàvalkaladhàriõam  &
dadar÷a niyatàhàraü  % màrãcaü nàma ràkùasam  // Ram_3,33.37 //
sa ràvaõaþ samàgamya  $ vidhivat tena rakùasà  &
tataþ pa÷càd idaü vàkyam  % abravãd vàkyakovidaþ  // Ram_3,33.38 //


màrãca ÷råyatàü tàta  $ vacanaü mama bhàùataþ  &
àrto 'smi mama càrtasya  % bhavàn hi paramà gatiþ  // Ram_3,34.1 //
jànãùe tvaü janasthànaü  $ bhràtà yatra kharo mama  &
dåùaõa÷ ca mahàbàhuþ  % svasà ÷årpaõakhà ca me  // Ram_3,34.2 //
tri÷irà÷ ca mahàtejà  $ ràkùasaþ pi÷ità÷anaþ  &
anye ca bahavaþ ÷årà  % labdhalakùà ni÷àcaràþ  // Ram_3,34.3 //
vasanti manniyogena  $ adhivàsaü ca ràkùasaþ  &
bàdhamànà mahàraõye  % munãn ye dharmacàriõaþ  // Ram_3,34.4 //
caturda÷a sahasràõi  $ rakùasàü bhãmakarmaõàm  &
÷åràõàü labdhalakùàõàü  % kharacittànuvartinàm  // Ram_3,34.5 //
te tv idànãü janasthàne  $ vasamànà mahàbalàþ  &
saügatàþ param àyattà  % ràmeõa saha saüyuge  // Ram_3,34.6 //
tena saüjàtaroùeõa  $ ràmeõa raõamårdhani  &
anuktvà paruùaü kiücic  % charair vyàpàritaü dhanuþ  // Ram_3,34.7 //
caturda÷a sahasràõi  $ rakùasàü bhãmakarmaõàm  &
nihatàni ÷arais tãkùõair  % mànuùeõa padàtinà  // Ram_3,34.8 //
khara÷ ca nihataþ saükhye  $ dåùaõa÷ ca nipàtitaþ  &
hatvà tri÷irasaü càpi  % nirbhayà daõóakàþ kçtàþ  // Ram_3,34.9 //
pitrà nirastaþ kruddhena  $ sabhàryaþ kùãõajãvitaþ  &
sa hantà tasya sainyasya  % ràmaþ kùatriyapàüsanaþ  // Ram_3,34.10 //
a÷ãlaþ karka÷as tãkùõo  $ mårkho lubdho 'jitendriyaþ  &
tyaktadharmas tv adharmàtmà  % bhåtànàm ahite rataþ  // Ram_3,34.11 //
yena vairaü vinàraõye  $ sattvam à÷ritya kevalam  &
karõanàsàpahàreõa  % bhaginã me viråpità  // Ram_3,34.12 //
tasya bhàryàü janasthànàt  $ sãtàü surasutopamàm  &
ànayiùyàmi vikramya  % sahàyas tatra me bhava  // Ram_3,34.13 //
tvayà hy ahaü sahàyena  $ pàr÷vasthena mahàbala  &
bhràtçbhi÷ ca suràn yuddhe  % samagràn nàbhicintaye  // Ram_3,34.14 //
tat sahàyo bhava tvaü me  $ samartho hy asi ràkùasa  &
vãrye yuddhe ca darpe ca  % na hy asti sadç÷as tava  // Ram_3,34.15 //
etadartham ahaü pràptas  $ tvatsamãpaü ni÷àcara  &
÷çõu tat karma sàhàyye  % yat kàryaü vacanàn mama  // Ram_3,34.16 //
sauvarõas tvaü mçgo bhåtvà  $ citro rajatabindubhiþ  &
à÷rame tasya ràmasya  % sãtàyàþ pramukhe cara  // Ram_3,34.17 //
tvàü tu niþsaü÷ayaü sãtà  $ dçùñvà tu mçgaråpiõam  &
gçhyatàm iti bhartàraü  % lakùmaõaü càbhidhàsyati  // Ram_3,34.18 //
tatas tayor apàye tu  $ ÷ånye sãtàü yathàsukham  &
niràbàdho hariùyàmi  % ràhu÷ candraprabhàm iva  // Ram_3,34.19 //
tataþ pa÷càt sukhaü ràme  $ bhàryàharaõakar÷ite  &
vi÷rabdhaþ prahariùyàmi  % kçtàrthenàntaràtmanà  // Ram_3,34.20 //
tasya ràmakathàü ÷rutvà  $ màrãcasya mahàtmanaþ  &
÷uùkaü samabhavad vaktraü  % paritrasto babhåva ca  // Ram_3,34.21 //
sa ràvaõaü trastaviùaõõacetà  $ mahàvane ràmaparàkramaj¤aþ  &
kçtà¤jalis tattvam uvàca vàkyaü  % hitaü ca tasmai hitam àtmana÷ ca  // Ram_3,34.22 //


tac chrutvà ràkùasendrasya  $ vàkyaü vàkyavi÷àradaþ  &
pratyuvàca mahàpràj¤o  % màrãco ràkùase÷varam  // Ram_3,35.1 //
sulabhàþ puruùà ràjan  $ satataü priyavàdinaþ  &
apriyasya ca pathyasya  % vaktà ÷rotà ca durlabhaþ  // Ram_3,35.2 //
na nånaü budhyase ràmaü  $ mahàvãryaü guõonnatam  &
ayuktacàra÷ capalo  % mahendravaruõopamam  // Ram_3,35.3 //
api svasti bhavet tàta  $ sarveùàü bhuvi rakùasàm  &
api ràmo na saükruddhaþ  % kuryàl lokam aràkùasam  // Ram_3,35.4 //
api te jãvitàntàya  $ notpannà janakàtmajà  &
api sãtà nimittaü ca  % na bhaved vyasanaü mahat  // Ram_3,35.5 //
api tvàm ã÷varaü pràpya  $ kàmavçttaü niraïku÷am  &
na vina÷yet purã laïkà  % tvayà saha saràkùasà  // Ram_3,35.6 //
tvadvidhaþ kàmavçtto hi  $ duþ÷ãlaþ pàpamantritaþ  &
àtmànaü svajanaü ràùñraü  % sa ràjà hanti durmatiþ  // Ram_3,35.7 //
na ca pitrà parityakto  $ nàmaryàdaþ kathaücana  &
na lubdho na ca duþ÷ãlo  % na ca kùatriyapàüsanaþ  // Ram_3,35.8 //
na ca dharmaguõair hãnaþ  $ kausalyànandavardhanaþ  &
na ca tãkùõo hi bhåtànàü  % sarveùàü ca hite rataþ  // Ram_3,35.9 //
va¤citaü pitaraü dçùñvà  $ kaikeyyà satyavàdinam  &
kariùyàmãti dharmàtmà  % tataþ pravrajito vanam  // Ram_3,35.10 //
kaikeyyàþ priyakàmàrthaü  $ pitur da÷arathasya ca  &
hitvà ràjyaü ca bhogàü÷ ca  % praviùño daõóakàvanam  // Ram_3,35.11 //
na ràmaþ karka÷as tàta  $ nàvidvàn nàjitendriyaþ  &
ançtaü na ÷rutaü caiva  % naiva tvaü vaktum arhasi  // Ram_3,35.12 //
ràmo vigrahavàn dharmaþ  $ sàdhuþ satyaparàkramaþ  &
ràjà sarvasya lokasya  % devànàm iva vàsavaþ  // Ram_3,35.13 //
kathaü tvaü tasya vaidehãü  $ rakùitàü svena tejasà  &
icchasi prasabhaü hartuü  % prabhàm iva vivasvataþ  // Ram_3,35.14 //
÷aràrciùam anàdhçùyaü  $ càpakhaógendhanaü raõe  &
ràmàgniü sahasà dãptaü  % na praveùñuü tvam arhasi  // Ram_3,35.15 //
dhanurvyàditadãptàsyaü  $ ÷aràrciùam amarùaõam  &
càpabàõadharaü vãraü  % ÷atrusenàpahàriõam  // Ram_3,35.16 //
ràjyaü sukhaü ca saütyajya  $ jãvitaü ceùñam àtmanaþ  &
nàtyàsàdayituü tàta  % ràmàntakam ihàrhasi  // Ram_3,35.17 //
aprameyaü hi tattejo  $ yasya sà janakàtmajà  &
na tvaü samarthas tàü hartuü  % ràmacàpà÷rayàü vane  // Ram_3,35.18 //
pràõebhyo 'pi priyatarà  $ bhàryà nityam anuvratà  &
dãptasyeva hutà÷asya  % ÷ikhà sãtà sumadhyamà  // Ram_3,35.19 //
kim udyamaü vyartham imaü  $ kçtvà te ràkùasàdhipa  &
dçùña÷ cet tvaü raõe tena  % tadantaü tava jãvitam  \
jãvitaü ca sukhaü caiva  # ràjyaü caiva sudurlabham  // Ram_3,35.20 //
sa sarvaiþ sacivaiþ sàrdhaü  $ vibhãùaõapuraskçtaiþ  &
mantrayitvà tu dharmiùñhaiþ  % kçtvà ni÷cayam àtmanaþ  // Ram_3,35.21 //
doùàõàü ca guõànàü ca  $ sampradhàrya balàbalam  &
àtmana÷ ca balaü j¤àtvà  % ràghavasya ca tattvataþ  \
hitaü hi tava ni÷citya  # kùamaü tvaü kartum arhasi  // Ram_3,35.22 //
ahaü tu manye tava na kùamaü raõe  $ samàgamaü kosalaràjasånunà  &
idaü hi bhåyaþ ÷çõu vàkyam uttamaü  % kùamaü ca yuktaü ca ni÷àcaràdhipa  // Ram_3,35.23 //


kadàcid apy ahaü vãryàt  $ paryañan pçthivãm imàm  &
balaü nàgasahasrasya  % dhàrayan parvatopamaþ  // Ram_3,36.1 //
nãlajãmåtasaükà÷as  $ taptakà¤canakuõóalaþ  &
bhayaü lokasya janayan  % kirãñã parighàyudhaþ  \
vyacaraü daõóakàraõyam  # çùimàüsàni bhakùayan  // Ram_3,36.2 //
vi÷vàmitro 'tha dharmàtmà  $ madvitrasto mahàmuniþ  &
svayaü gatvà da÷arathaü  % narendram idam abravãt  // Ram_3,36.3 //
ayaü rakùatu màü ràmaþ  $ parvakàle samàhitaþ  &
màrãcàn me bhayaü ghoraü  % samutpannaü nare÷vara  // Ram_3,36.4 //
ity evam ukto dharmàtmà  $ ràjà da÷arathas tadà  &
pratyuvàca mahàbhàgaü  % vi÷vàmitraü mahàmunim  // Ram_3,36.5 //
ånaùoóa÷avarùo 'yam  $ akçtàstra÷ ca ràghavaþ  &
kàmaü tu mama yat sainyaü  % mayà saha gamiùyati  \
vadhiùyàmi muni÷reùñha  # ÷atruü tava yathepsitam  // Ram_3,36.6 //
ity evam uktaþ sa munã  $ ràjànaü punar abravãt  &
ràmàn nànyad balaü loke  % paryàptaü tasya rakùasaþ  // Ram_3,36.7 //
bàlo 'py eùa mahàtejàþ  $ samarthas tasya nigrahe  &
gamiùye ràmam àdàya  % svasti te 'stu paraütapa  // Ram_3,36.8 //
ity evam uktvà sa munis  $ tam àdàya nçpàtmajam  &
jagàma paramaprãto  % vi÷vàmitraþ svam à÷ramam  // Ram_3,36.9 //
taü tadà daõóakàraõye  $ yaj¤am uddi÷ya dãkùitam  &
babhåvàvasthito ràma÷  % citraü visphàrayan dhanuþ  // Ram_3,36.10 //
ajàtavya¤janaþ ÷rãmàn  $ bàlaþ ÷yàmaþ ÷ubhekùaõaþ  &
ekavastradharo dhanvã  % ÷ikhã kanakamàlayà  // Ram_3,36.11 //
÷obhayan daõóakàraõyaü  $ dãptena svena tejasà  &
adç÷yata tadà ràmo  % bàlacandra ivoditaþ  // Ram_3,36.12 //
tato 'haü meghasaükà÷as  $ taptakà¤canakuõóalaþ  &
balã dattavaro darpàd  % àjagàma tadà÷ramam  // Ram_3,36.13 //
tena dçùñaþ praviùño 'haü  $ sahasaivodyatàyudhaþ  &
màü tu dçùñvà dhanuþ sajyam  % asambhrànta÷ cakàra ha  // Ram_3,36.14 //
avajànann ahaü mohàd  $ bàlo 'yam iti ràghavam  &
vi÷vàmitrasya tàü vedim  % adhyadhàvaü kçtatvaraþ  // Ram_3,36.15 //
tena muktas tato bàõaþ  $ ÷itaþ ÷atrunibarhaõaþ  &
tenàhaü tàóitaþ kùiptaþ  % samudre ÷atayojane  // Ram_3,36.16 //
ràmasya ÷aravegena  $ nirasto bhràntacetanaþ  &
pàtito 'haü tadà tena  % gambhãre sàgaràmbhasi  \
pràpya saüj¤àü ciràt tàta  # laïkàü prati gataþ purãm  // Ram_3,36.17 //
evam asmi tadà muktaþ  $ sahàyàs te nipàtitàþ  &
akçtàstreõa ràmeõa  % bàlenàkliùñakarmaõà  // Ram_3,36.18 //
tan mayà vàryamàõas tvaü  $ yadi ràmeõa vigraham  &
kariùyasy àpadaü ghoràü  % kùipraü pràpya na÷iùyasi  // Ram_3,36.19 //
krãóàratividhij¤ànàü  $ samàjotsava÷àlinàm  &
rakùasàü caiva saütàpam  % anarthaü càhariùyasi  // Ram_3,36.20 //
harmyapràsàdasambàdhàü  $ nànàratnavibhåùitàm  &
drakùyasi tvaü purãü laïkàü  % vinaùñàü maithilãkçte  // Ram_3,36.21 //
akurvanto 'pi pàpàni  $ ÷ucayaþ pàpasaü÷rayàt  &
parapàpair vina÷yanti  % matsyà nàgahrade yathà  // Ram_3,36.22 //
divyacandanadigdhàïgàn  $ divyàbharaõabhåùitàn  &
drakùyasy abhihatàn bhåmau  % tava doùàt tu ràkùasàn  // Ram_3,36.23 //
hçtadàràn sadàràü÷ ca  $ da÷a vidravato di÷aþ  &
hata÷eùàn a÷araõàn  % drakùyasi tvaü ni÷àcaràn  // Ram_3,36.24 //
÷arajàlaparikùiptàm  $ agnijvàlàsamàvçtàm  &
pradagdhabhavanàü laïkàü  % drakùyasi tvam asaü÷ayam  // Ram_3,36.25 //
pramadànàü sahasràõi  $ tava ràjan parigrahaþ  &
bhava svadàranirataþ  % svakulaü rakùa ràkùasa  // Ram_3,36.26 //
mànaü vçddhiü ca ràjyaü ca  $ jãvitaü ceùñam àtmanaþ  &
yadãcchasi ciraü bhoktuü  % mà kçthà ràmavipriyam  // Ram_3,36.27 //
nivàryamàõaþ suhçdà mayà bhç÷aü  $ prasahya sãtàü yadi dharùayiùyasi  &
gamiùyasi kùãõabalaþ sabàndhavo  % yamakùayaü ràma÷aràttajãvitaþ  // Ram_3,36.28 //


evam asmi tadà muktaþ  $ kathaücit tena saüyuge  &
idànãm api yad vçttaü  % tac chçõuùva yad uttaram  // Ram_3,37.1 //
ràkùasàbhyàm ahaü dvàbhyàm  $ anirviõõas tathà kçtaþ  &
sahito mçgaråpàbhyàü  % praviùño daõóakàvanam  // Ram_3,37.2 //
dãptajihvo mahàkàyas  $ tãkùõa÷çïgo mahàbalaþ  &
vyacaraü daõóakàraõyaü  % màüsabhakùo mahàmçgaþ  // Ram_3,37.3 //
agnihotreùu tãrtheùu  $ caityavçkùeùu ràvaõa  &
atyantaghoro vyacaraü  % tàpasàüs tàn pradharùayan  // Ram_3,37.4 //
nihatya daõóakàraõye  $ tàpasàn dharmacàriõaþ  &
rudhiràõi pibaüs teùàü  % tathà màüsàni bhakùayan  // Ram_3,37.5 //
çùimàüsà÷anaþ kråras  $ tràsayan vanagocaràn  &
tadà rudhiramatto 'haü  % vyacaraü daõóakàvanam  // Ram_3,37.6 //
tadàhaü daõóakàraõye  $ vicaran dharmadåùakaþ  &
àsàdayaü tadà ràmaü  % tàpasaü dharmam à÷ritam  // Ram_3,37.7 //
vaidehãü ca mahàbhàgàü  $ lakùmaõaü ca mahàratham  &
tàpasaü niyatàhàraü  % sarvabhåtahite ratam  // Ram_3,37.8 //
so 'haü vanagataü ràmaü  $ paribhåya mahàbalam  &
tàpaso 'yam iti j¤àtvà  % pårvavairam anusmaran  // Ram_3,37.9 //
abhyadhàvaü susaükruddhas  $ tãkùõa÷çïgo mçgàkçtiþ  &
jighàüsur akçtapraj¤as  % taü prahàram anusmaran  // Ram_3,37.10 //
tena muktàs trayo bàõàþ  $ ÷itàþ ÷atrunibarhaõàþ  &
vikçùya balavac càpaü  % suparõànilatulyagàþ  // Ram_3,37.11 //
te bàõà vajrasaükà÷àþ  $ sughorà raktabhojanàþ  &
àjagmuþ sahitàþ sarve  % trayaþ saünataparvaõaþ  // Ram_3,37.12 //
paràkramaj¤o ràmasya  $ ÷añho dçùñabhayaþ purà  &
samutkràntas tato muktas  % tàv ubhau ràkùasau hatau  // Ram_3,37.13 //
÷areõa mukto ràmasya  $ kathaücit pràpya jãvitam  &
iha pravràjito yuktas  % tàpaso 'haü samàhitaþ  // Ram_3,37.14 //
vçkùe vçkùe hi pa÷yàmi  $ cãrakçùõàjinàmbaram  &
gçhãtadhanuùaü ràmaü  % pà÷ahastam ivàntakam  // Ram_3,37.15 //
api ràmasahasràõi  $ bhãtaþ pa÷yàmi ràvaõa  &
ràmabhåtam idaü sarvam  % araõyaü pratibhàti me  // Ram_3,37.16 //
ràmam eva hi pa÷yàmi  $ rahite ràkùase÷vara  &
dçùñvà svapnagataü ràmam  % udbhramàmi vicetanaþ  // Ram_3,37.17 //
rakàràdãni nàmàni  $ ràmatrastasya ràvaõa  &
ratnàni ca rathà÷ caiva  % tràsaü saüjanayanti me  // Ram_3,37.18 //
ahaü tasya prabhàvaj¤o  $ na yuddhaü tena te kùamam  &
raõe ràmeõa yudhyasva  % kùamàü và kuru ràkùasa  \
na te ràmakathà kàryà  # yadi màü draùñum icchasi  // Ram_3,37.19 //
idaü vaco bandhuhitàrthinà mayà  $ yathocyamànaü yadi nàbhipatsyase  &
sabàndhavas tyakùyasi jãvitaü raõe  % hato 'dya ràmeõa ÷arair ajihmagaiþ  // Ram_3,37.20 //


màrãcena tu tad vàkyaü  $ kùamaü yuktaü ca ràvaõaþ  &
ukto na pratijagràha  % martukàma ivauùadham  // Ram_3,38.1 //
taü pathyahitavaktàraü  $ màrãcaü ràkùasàdhipaþ  &
abravãt paruùaü vàkyam  % ayuktaü kàlacoditaþ  // Ram_3,38.2 //
yat kilaitad ayuktàrthaü  $ màrãca mayi kathyate  &
vàkyaü niùphalam atyarthaü  % bãjam uptam ivoùare  // Ram_3,38.3 //
tvadvàkyair na tu màü ÷akyaü  $ bhettuü ràmasya saüyuge  &
pàpa÷ãlasya mårkhasya  % mànuùasya vi÷eùataþ  // Ram_3,38.4 //
yas tyaktvà suhçdo ràjyaü  $ màtaraü pitaraü tathà  &
strãvàkyaü pràkçtaü ÷rutvà  % vanam ekapade gataþ  // Ram_3,38.5 //
ava÷yaü tu mayà tasya  $ saüyuge kharaghàtinaþ  &
pràõaiþ priyatarà sãtà  % hartavyà tava saünidhau  // Ram_3,38.6 //
evaü me ni÷cità buddhir  $ hçdi màrãca vartate  &
na vyàvartayituü ÷akyà  % sendrair api suràsuraiþ  // Ram_3,38.7 //
doùaü guõaü và saüpçùñas  $ tvam evaü vaktum arhasi  &
apàyaü vàpy upàyaü và  % kàryasyàsya vini÷caye  // Ram_3,38.8 //
saüpçùñena tu vaktavyaü  $ sacivena vipa÷cità  &
udyatà¤jalinà ràj¤o  % ya icched bhåtim àtmanaþ  // Ram_3,38.9 //
vàkyam apratikålaü tu  $ mçdupårvaü ÷ubhaü hitam  &
upacàreõa yuktaü ca  % vaktavyo vasudhàdhipaþ  // Ram_3,38.10 //
sàvamardaü tu yad vàkyaü  $ màrãca hitam ucyate  &
nàbhinandati tad ràjà  % mànàrho mànavarjitam  // Ram_3,38.11 //
pa¤caråpàõi ràjàno  $ dhàrayanty amitaujasaþ  &
agner indrasya somasya  % yamasya varuõasya ca  \
auùõyaü tathà vikramaü ca  # saumyaü daõóaü prasannatàm  // Ram_3,38.12 //
tasmàt sarvàsv avasthàsu  $ mànyàþ påjyà÷ ca pàrthivàþ  &
tvaü tu dharmam avij¤àya  % kevalaü moham àsthitaþ  // Ram_3,38.13 //
abhyàgataü màü dauràtmyàt  $ paruùaü vadasãdç÷am  &
guõadoùau na pçcchàmi  % kùamaü càtmani ràkùasa  \
asmiüs tu sa bhavàn kçtye  # sàhàyyaü kartum arhasi  // Ram_3,38.14 //
sauvarõas tvaü mçgo bhåtvà  $ citro rajatabindubhiþ  &
pralobhayitvà vaidehãü  % yatheùñaü gantum arhasi  // Ram_3,38.15 //
tvàü tu màyàmçgaü dçùñvà  $ kà¤canaü jàtavismayà  &
ànayainam iti kùipraü  % ràmaü vakùyati maithilã  // Ram_3,38.16 //
apakrànte ca kàkutsthe  $ lakùmaõe ca yathàsukham  &
ànayiùyàmi vaidehãü  % sahasràkùaþ ÷acãm iva  // Ram_3,38.17 //
evaü kçtvà tv idaü kàryaü  $ yatheùñaü gaccha ràkùasa  &
ràjyasyàrdhaü pradàsyàmi  % màrãca tava suvrata  // Ram_3,38.18 //
gaccha saumya ÷ivaü màrgaü  $ kàryasyàsya vivçddhaye  &
pràpya sãtàm ayuddhena  % va¤cayitvà tu ràghavam  \
laïkàü prati gamiùyàmi  # kçtakàryaþ saha tvayà  // Ram_3,38.19 //
etat kàryam ava÷yaü me  $ balàd api kariùyasi  &
ràj¤o hi pratikålastho  % na jàtu sukham edhate  // Ram_3,38.20 //
àsàdya taü jãvitasaü÷ayas te  $ mçtyur dhruvo hy adya mayà virudhya  &
etad yathàvat parigçhya buddhyà  % yad atra pathyaü kuru tat tathà tvam  // Ram_3,38.21 //


àj¤apto ràjavad vàkyaü  $ pratikålaü ni÷àcaraþ  &
abravãt paruùaü vàkyaü  % màrãco ràkùasàdhipam  // Ram_3,39.1 //
kenàyam upadiùñas te  $ vinà÷aþ pàpakarmaõà  &
saputrasya saràùñrasya  % sàmàtyasya ni÷àcara  // Ram_3,39.2 //
kas tvayà sukhinà ràjan  $ nàbhinandati pàpakçt  &
kenedam upadiùñaü te  % mçtyudvàram upàyataþ  // Ram_3,39.3 //
÷atravas tava suvyaktaü  $ hãnavãryà ni÷àcara  &
icchanti tvàü vina÷yantam  % uparuddhaü balãyasà  // Ram_3,39.4 //
kenedam upadiùñaü te  $ kùudreõàhitavàdinà  &
yas tvàm icchati na÷yantaü  % svakçtena ni÷àcara  // Ram_3,39.5 //
vadhyàþ khalu na hanyante  $ sacivàs tava ràvaõa  &
ye tvàm utpatham àråóhaü  % na nigçhõanti sarva÷aþ  // Ram_3,39.6 //
amàtyaiþ kàmavçtto hi  $ ràjà kàpatham à÷ritaþ  &
nigràhyaþ sarvathà sadbhir  % na nigràhyo nigçhyase  // Ram_3,39.7 //
dharmam arthaü ca kàmaü ca  $ ya÷a÷ ca jayatàü vara  &
svàmiprasàdàt sacivàþ  % pràpnuvanti ni÷àcara  // Ram_3,39.8 //
viparyaye tu tat sarvaü  $ vyarthaü bhavati ràvaõa  &
vyasanaü svàmivaiguõyàt  % pràpnuvantãtare janàþ  // Ram_3,39.9 //
ràjamålo hi dharma÷ ca  $ jaya÷ ca jayatàü vara  &
tasmàt sarvàsv avasthàsu  % rakùitavyo naràdhipaþ  // Ram_3,39.10 //
ràjyaü pàlayituü ÷akyaü  $ na tãkùõena ni÷àcara  &
na càpi pratikålena  % nàvinãtena ràkùasa  // Ram_3,39.11 //
ye tãkùõamantràþ sacivà  $ bhajyante saha tena vai  &
viùameùu rathàþ ÷ãghraü  % mandasàrathayo yathà  // Ram_3,39.12 //
bahavaþ sàdhavo loke  $ yuktadharmam anuùñhitàþ  &
pareùàm aparàdhena  % vinaùñàþ saparicchadàþ  // Ram_3,39.13 //
svàminà pratikålena  $ prajàs tãkùõena ràvaõa  &
rakùyamàõà na vardhante  % meùà gomàyunà yathà  // Ram_3,39.14 //
ava÷yaü vina÷iùyanti  $ sarve ràvaõa ràkùasàþ  &
yeùàü tvaü karka÷o ràjà  % durbuddhir ajitendriyaþ  // Ram_3,39.15 //
tad idaü kàkatàlãyaü  $ ghoram àsàditaü tvayà  &
atra kiü ÷obhanaü yat tvaü  % sasainyo vina÷iùyasi  // Ram_3,39.16 //
màü nihatya tu ràmo 'sau  $ naciràt tvàü vadhiùyati  &
anena kçtakçtyo 'smi  % mriye yad ariõà hataþ  // Ram_3,39.17 //
dar÷anàd eva ràmasya  $ hataü màm upadhàraya  &
àtmànaü ca hataü viddhi  % hçtvà sãtàü sabàndhavam  // Ram_3,39.18 //
ànayiùyàmi cet sãtàm  $ à÷ramàt sahito mayà  &
naiva tvam asi naivàhaü  % naiva laïkà na ràkùasàþ  // Ram_3,39.19 //
nivàryamàõas tu mayà hitaiùiõà  $ na mçùyase vàkyam idaü ni÷àcara  &
paretakalpà hi gatàyuùo narà  % hitaü na gçhõanti suhçdbhir ãritam  // Ram_3,39.20 //


evam uktvà tu paruùaü  $ màrãco ràvaõaü tataþ  &
gacchàvety abravãd dãno  % bhayàd ràtriücaraprabhoþ  // Ram_3,40.1 //
dçùña÷càhaü punas tena  $ ÷aracàpàsidhàriõà  &
madvidhodyata÷astreõa  % vinaùñaü jãvitaü ca me  // Ram_3,40.2 //
kiü tu kartuü mayà ÷akyam  $ evaü tvayi duràtmani  &
eùa gacchàmy ahaü tàta  % svasti te 'stu ni÷àcara  // Ram_3,40.3 //
prahçùñas tv abhavat tena  $ vacanena sa ràkùasaþ  &
pariùvajya susaü÷liùñam  % idaü vacanam abravãt  // Ram_3,40.4 //
etac chauõóãryayuktaü te  $ macchabdàd iva bhàùitam  &
idànãm asi màrãcaþ  % pårvam anyo ni÷àcaraþ  // Ram_3,40.5 //
àruhyatàm ayaü ÷ãghraü  $ khago ratnavibhåùitaþ  &
mayà saha ratho yuktaþ  % pi÷àcavadanaiþ kharaiþ  // Ram_3,40.6 //
tato ràvaõamàrãcau  $ vimànam iva taü ratham  &
àruhya yayatuþ ÷ãghraü  % tasmàd à÷ramamaõóalàt  // Ram_3,40.7 //
tathaiva tatra pa÷yantau  $ pattanàni vanàni ca  &
girãü÷ ca saritaþ sarvà  % ràùñràõi nagaràõi ca  // Ram_3,40.8 //
sametya daõóakàraõyaü  $ ràghavasyà÷ramaü tataþ  &
dadar÷a sahamarãco  % ràvaõo ràkùasàdhipaþ  // Ram_3,40.9 //
avatãrya rathàt tasmàt  $ tataþ kà¤canabhåùaõàt  &
haste gçhãtvà màrãcaü  % ràvaõo vàkyam abravãt  // Ram_3,40.10 //
etad ràmà÷ramapadaü  $ dç÷yate kadalãvçtam  &
kriyatàü tat sakhe ÷ãghraü  % yadarthaü vayam àgatàþ  // Ram_3,40.11 //
sa ràvaõavacaþ ÷rutvà  $ màrãco ràkùasas tadà  &
mçgo bhåtvà÷ramadvàri  % ràmasya vicacàra ha  // Ram_3,40.12 //
maõipravara÷çïgàgraþ  $ sitàsitamukhàkçtiþ  &
raktapadmotpalamukha  % indranãlotpala÷ravàþ  // Ram_3,40.13 //
kiücid abhyunnatagrãva  $ indranãlanibhodaraþ  &
madhåkanibhapàr÷va÷ ca  % ka¤jaki¤jalkasaünibhaþ  // Ram_3,40.14 //
vaióåryasaükà÷akhuras  $ tanujaïghaþ susaühataþ  &
indràyudhasavarõena  % pucchenordhvaü viràjitaþ  // Ram_3,40.15 //
manoharasnigdhavarõo  $ ratnair nànàvidhair vçtaþ  &
kùaõena ràkùaso jàto  % mçgaþ parama÷obhanaþ  // Ram_3,40.16 //
vanaü prajvalayan ramyaü  $ ràmà÷ramapadaü ca tat  &
manoharaü dar÷anãyaü  % råpaü kçtvà sa ràkùasaþ  // Ram_3,40.17 //
pralobhanàrthaü vaidehyà  $ nànàdhàtuvicitritam  &
vicaran gacchate samyak  % ÷àdvalàni samantataþ  // Ram_3,40.18 //
råpyabindu÷atai÷ citro  $ bhåtvà ca priyadar÷anaþ  &
viñapãnàü kisalayàn  % bhaïktvàdan vicacàra ha  // Ram_3,40.19 //
kadalãgçhakaü gatvà  $ karõikàràn itas tataþ  &
samà÷rayan mandagatiþ  % sãtàsaüdar÷anaü tadà  // Ram_3,40.20 //
ràjãvacitrapçùñhaþ sa  $ viraràja mahàmçgaþ  &
ràmà÷ramapadàbhyà÷e  % vicacàra yathàsukham  // Ram_3,40.21 //
punar gatvà nivçtta÷ ca  $ vicacàra mçgottamaþ  &
gatvà muhårtaü tvarayà  % punaþ pratinivartate  // Ram_3,40.22 //
vikrãóaü÷ ca punar bhåmau  $ punar eva niùãdati  &
à÷ramadvàram àgamya  % mçgayåthàni gacchati  // Ram_3,40.23 //
mçgayåthair anugataþ  $ punar eva nivartate  &
sãtàdar÷anam àkàïkùan  % ràkùaso mçgatàü gataþ  // Ram_3,40.24 //
paribhramati citràõi  $ maõóalàni viniùpatan  &
samudvãkùya ca sarve taü  % mçgà ye 'nye vanecaràþ  // Ram_3,40.25 //
upagamya samàghràya  $ vidravanti di÷o da÷a  &
ràkùasaþ so 'pi tàn vanyàn  % mçgàn mçgavadhe rataþ  // Ram_3,40.26 //
pracchàdanàrthaü bhàvasya  $ na bhakùayati saüspç÷an  &
tasminn eva tataþ kàle  % vaidehã ÷ubhalocanà  // Ram_3,40.27 //
kusumàpacaye vyagrà  $ pàdapàn atyavartata  &
karõikàràn a÷okàü÷ ca  % cåtàü÷ ca madirekùaõà  // Ram_3,40.28 //
kusumàny apacinvantã  $ cacàra rucirànanà  &
anarhàraõyavàsasya  % sà taü ratnamayaü mçgam  \
muktàmaõivicitràïgaü  # dadar÷a paramàïganà  // Ram_3,40.29 //
taü vai ruciradantauùñhaü  $ råpyadhàtutanåruham  &
vismayotphullanayanà  % sasnehaü samudaikùata  // Ram_3,40.30 //
sa ca tàü ràmadayitàü  $ pa÷yan màyàmayo mçgaþ  &
vicacàra tatas tatra  % dãpayann iva tad vanam  // Ram_3,40.31 //
adçùñapårvaü dçùñvà taü  $ nànàratnamayaü mçgam  &
vismayaü paramaü sãtà  % jagàma janakàtmajà  // Ram_3,40.32 //


sà taü samprekùya su÷roõã  $ kusumàni vicinvatã  &
hemaràjatavarõàbhyàü  % pàr÷vàbhyàm upa÷obhitam  // Ram_3,41.1 //
prahçùñà cànavadyàïgã  $ mçùñahàñakavarõinã  &
bhartàram api càkrandal  % lakùmaõaü caiva sàyudham  // Ram_3,41.2 //
tayàhåtau naravyàghrau  $ vaidehyà ràmalakùmaõau  &
vãkùamàõau tu taü de÷aü  % tadà dadç÷atur mçgam  // Ram_3,41.3 //
÷aïkamànas tu taü dçùñvà  $ lakùmaõo ràmam abravãt  &
tam evainam ahaü manye  % màrãcaü ràkùasaü mçgam  // Ram_3,41.4 //
caranto mçgayàü hçùñà  $ pàpenopàdhinà vane  &
anena nihatà ràma  % ràjànaþ kàmaråpiõà  // Ram_3,41.5 //
asya màyàvido màyà-  $ mçgaråpam idaü kçtam  &
bhànumatpuruùavyàghra  % gandharvapurasaünibham  // Ram_3,41.6 //
mçgo hy evaüvidho ratna-  $ vicitro nàsti ràghava  &
jagatyàü jagatãnàtha  % màyaiùà hi na saü÷ayaþ  // Ram_3,41.7 //
evaü bruvàõaü kàkutsthaü  $ prativàrya ÷ucismità  &
uvàca sãtà saühçùñà  % chadmanà hçtacetanà  // Ram_3,41.8 //
àryaputràbhiràmo 'sau  $ mçgo harati me manaþ  &
ànayainaü mahàbàho  % krãóàrthaü no bhaviùyati  // Ram_3,41.9 //
ihà÷ramapade 'smàkaü  $ bahavaþ puõyadar÷anàþ  &
mçgà÷ caranti sahità÷  % camaràþ sçmaràs tathà  // Ram_3,41.10 //
çkùàþ pçùatasaüghà÷ ca  $ vànaràþ kiünaràs tathà  &
vicaranti mahàbàho  % råpa÷reùñhà mahàbalàþ  // Ram_3,41.11 //
na càsya sadç÷o ràjan  $ dçùñapårvo mçgaþ purà  &
tejasà kùamayà dãptyà  % yathàyaü mçgasattamaþ  // Ram_3,41.12 //
nànàvarõavicitràïgo  $ ratnabindusamàcitaþ  &
dyotayan vanam avyagraü  % ÷obhate ÷a÷isaünibhaþ  // Ram_3,41.13 //
aho råpam aho lakùmãþ  $ svarasampac ca ÷obhanà  &
mçgo 'dbhuto vicitro 'sau  % hçdayaü haratãva me  // Ram_3,41.14 //
yadi grahaõam abhyeti  $ jãvann eva mçgas tava  &
à÷caryabhåtaü bhavati  % vismayaü janayiùyati  // Ram_3,41.15 //
samàptavanavàsànàü  $ ràjyasthànàü ca naþ punaþ  &
antaþpuravibhåùàrtho  % mçga eùa bhaviùyati  // Ram_3,41.16 //
bharatasyàryaputrasya  $ ÷va÷råõàü mama ca prabho  &
mçgaråpam idaü divyaü  % vismayaü janayiùyati  // Ram_3,41.17 //
jãvan na yadi te 'bhyeti  $ grahaõaü mçgasattamaþ  &
ajinaü nara÷àrdåla  % ruciraü me bhaviùyati  // Ram_3,41.18 //
nihatasyàsya sattvasya  $ jàmbånadamayatvaci  &
÷aùpabçsyàü vinãtàyàm  % icchàmy aham upàsitum  // Ram_3,41.19 //
kàmavçttam idaü raudraü  $ strãõàm asadç÷aü matam  &
vapuùà tv asya sattvasya  % vismayo janito mama  // Ram_3,41.20 //
tena kà¤canaromnà tu  $ maõipravara÷çïgiõà  &
taruõàdityavarõena  % nakùatrapathavarcasà  \
babhåva ràghavasyàpi  # mano vismayam àgatam  // Ram_3,41.21 //
evaü sãtàvacaþ ÷rutvà  $ dçùñvà ca mçgam adbhutam  &
uvàca ràghavo hçùño  % bhràtaraü lakùmaõaü vacaþ  // Ram_3,41.22 //
pa÷ya lakùmaõa vaidehyàþ  $ spçhàü mçgagatàm imàm  &
råpa÷reùñhatayà hy eùa  % mçgo 'dya na bhaviùyati  // Ram_3,41.23 //
na vane nandanodde÷e  $ na caitrarathasaü÷raye  &
kutaþ pçthivyàü saumitre  % yo 'sya ka÷cit samo mçgaþ  // Ram_3,41.24 //
pratilomànulomà÷ ca  $ rucirà romaràjayaþ  &
÷obhante mçgam à÷ritya  % citràþ kanakabindubhiþ  // Ram_3,41.25 //
pa÷yàsya jçmbhamàõasya  $ dãptàm agni÷ikhopamàm  &
jihvàü mukhàn niþsarantãü  % meghàd iva ÷atahradàm  // Ram_3,41.26 //
masàragalvarkamukhaþ  $ ÷aïkhamuktànibhodaraþ  &
kasya nàmàbhiråpo 'sau  % na mano lobhayen mçgaþ  // Ram_3,41.27 //
kasya råpam idaü dçùñvà  $ jàmbånadamayaprabham  &
nànàratnamayaü divyaü  % na mano vismayaü vrajet  // Ram_3,41.28 //
màüsahetor api mçgàn  $ vihàràrthaü ca dhanvinaþ  &
ghnanti lakùmaõa ràjàno  % mçgayàyàü mahàvane  // Ram_3,41.29 //
dhanàni vyavasàyena  $ vicãyante mahàvane  &
dhàtavo vividhà÷ càpi  % maõiratnasuvarõinaþ  // Ram_3,41.30 //
tat sàram akhilaü néõàü  $ dhanaü nicayavardhanam  &
manasà cintitaü sarvaü  % yathà ÷ukrasya lakùmaõa  // Ram_3,41.31 //
arthã yenàrthakçtyena  $ saüvrajaty avicàrayan  &
tam artham artha÷àstraj¤aþ  % pràhur arthyà÷ ca lakùmaõa  // Ram_3,41.32 //
etasya mçgaratnasya  $ paràrdhye kà¤canatvaci  &
upavekùyati vaidehã  % mayà saha sumadhyamà  // Ram_3,41.33 //
na kàdalã na priyakã  $ na praveõã na càvikã  &
bhaved etasya sadç÷ã  % spar÷aneneti me matiþ  // Ram_3,41.34 //
eùa caiva mçgaþ ÷rãmàn  $ ya÷ ca divyo nabha÷caraþ  &
ubhàv etau mçgau divyau  % tàràmçgamahãmçgau  // Ram_3,41.35 //
yadi vàyaü tathà yan màü  $ bhaved vadasi lakùmaõa  &
màyaiùà ràkùasasyeti  % kartavyo 'sya vadho mayà  // Ram_3,41.36 //
etena hi nç÷aüsena  $ màrãcenàkçtàtmanà  &
vane vicaratà pårvaü  % hiüsità munipuügavàþ  // Ram_3,41.37 //
utthàya bahavo yena  $ mçgayàyàü janàdhipàþ  &
nihatàþ parameùvàsàs  % tasmàd vadhyas tv ayaü mçgaþ  // Ram_3,41.38 //
purastàd iha vàtàpiþ  $ paribhåya tapasvinaþ  &
udarastho dvijàn hanti  % svagarbho '÷vatarãm iva  // Ram_3,41.39 //
sa kadàcic ciràl loke  $ àsasàda mahàmunim  &
agastyaü tejasà yuktaü  % bhakùyas tasya babhåva ha  // Ram_3,41.40 //
samutthàne ca tadråpaü  $ kartukàmaü samãkùya tam  &
utsmayitvà tu bhagavàn  % vàtàpim idam abravãt  // Ram_3,41.41 //
tvayàvigaõya vàtàpe  $ paribhåtà÷ ca tejasà  &
jãvaloke dvija÷reùñhàs  % tasmàd asi jaràü gataþ  // Ram_3,41.42 //
evaü tan na bhaved rakùo  $ vàtàpir iva lakùmaõa  &
madvidhaü yo 'timanyeta  % dharmanityaü jitendriyam  // Ram_3,41.43 //
bhaveddhato 'yaü vàtàpir  $ agastyeneva màü gatiþ  &
iha tvaü bhava saünaddho  % yantrito rakùa maithilãm  // Ram_3,41.44 //
asyàm àyattam asmàkaü  $ yat kçtyaü raghunandana  &
aham enaü vadhiùyàmi  % grahãùyàmy athavà mçgam  // Ram_3,41.45 //
yàvad gacchàmi saumitre  $ mçgam ànayituü drutam  &
pa÷ya lakùmaõa vaidehãü  % mçgatvaci gataspçhàm  // Ram_3,41.46 //
tvacà pradhànayà hy eùa  $ mçgo 'dya na bhaviùyati  &
apramattena te bhàvyam  % à÷ramasthena sãtayà  // Ram_3,41.47 //
yàvat pçùatam ekena  $ sàyakena nihanmy aham  &
hatvaitac carma àdàya  % ÷ãghram eùyàmi lakùmaõa  // Ram_3,41.48 //
pradakùiõenàtibalena pakùiõà  $ jañàyuùà buddhimatà ca lakùmaõa  &
bhavàpramattaþ pratigçhya maithilãü  % pratikùaõaü sarvata eva ÷aïkitaþ  // Ram_3,41.49 //


tathà tu taü samàdi÷ya  $ bhràtaraü raghunandanaþ  &
babandhàsiü mahàtejà  % jàmbånadamayatsarum  // Ram_3,42.1 //
tatas tryavanataü càpam  $ àdàyàtmavibhåùaõam  &
àbadhya ca kalàpau dvau  % jagàmodagravikramaþ  // Ram_3,42.2 //
taü va¤cayàno ràjendram  $ àpatantaü nirãkùya vai  &
babhåvàntarhitas tràsàt  % punaþ saüdar÷ane 'bhavat  // Ram_3,42.3 //
baddhàsir dhanur àdàya  $ pradudràva yato mçgaþ  &
taü sa pa÷yati råpeõa  % dyotamànam ivàgrataþ  // Ram_3,42.4 //
avekùyàvekùya dhàvantaü  $ dhanuùpàõir mahàvane  &
ativçttam iùoþ pàtàl  % lobhayànaü kadàcana  // Ram_3,42.5 //
÷aïkitaü tu samudbhràntam  $ utpatantam ivàmbare  &
da÷yamànam adç÷yaü ca  % navodde÷eùu keùucit  // Ram_3,42.6 //
chinnàbhrair iva saüvãtaü  $ ÷àradaü candramaõóalam  &
muhårtàd eva dadç÷e  % muhur dåràt prakà÷ate  // Ram_3,42.7 //
dar÷anàdar÷anenaiva  $ so 'pàkarùata ràghavam  &
àsãt kruddhas tu kàkutstho  % viva÷as tena mohitaþ  // Ram_3,42.8 //
athàvatasthe su÷rànta÷  $ chàyàm à÷ritya ÷àdvale  &
mçgaiþ parivçto vanyair  % adåràt pratyadç÷yata  // Ram_3,42.9 //
dçùñvà ràmo mahàtejàs  $ taü hantuü kçtani÷cayaþ  &
saüdhàya sudçóhe càpe  % vikçùya balavad balã  // Ram_3,42.10 //
tam eva mçgam uddi÷ya  $ jvalantam iva pannagam  &
mumoca jvalitaü dãptam  % astrabrahmavinirmitam  // Ram_3,42.11 //
sa bhç÷aü mçgaråpasya  $ vinirbhidya ÷arottamaþ  &
màrãcasyaiva hçdayaü  % vibhedà÷anisaünibhaþ  // Ram_3,42.12 //
tàlamàtram athotpatya  $ nyapatat sa ÷aràturaþ  &
vyanadad bhairavaü nàdaü  % dharaõyàm alpajãvitaþ  \
mriyamàõas tu màrãco  # jahau tàü kçtrimàü tanum  // Ram_3,42.13 //
sampràptakàlam àj¤àya  $ cakàra ca tataþ svaram  &
sadç÷aü ràghavasyaiva  % hà sãte lakùmaõeti ca  // Ram_3,42.14 //
tena marmaõi nirviddhaþ  $ ÷areõànupamena hi  &
mçgaråpaü tu tat tyaktvà  % ràkùasaü råpam àtmanaþ  \
cakre sa sumahàkàyo  # màrãco jãvitaü tyajan  // Ram_3,42.15 //
tato vicitrakeyåraþ  $ sarvàbharaõabhåùitaþ  &
hemamàlã mahàdaüùñro  % ràkùaso 'bhåc charàhataþ  // Ram_3,42.16 //
taü dçùñvà patitaü bhåmau  $ ràkùasaü ghoradar÷anam  &
jagàma manasà sãtàü  % lakùmaõasya vacaþ smaran  // Ram_3,42.17 //
hà sãte lakùmaõety evam  $ àkru÷ya tu mahàsvaram  &
mamàra ràkùasaþ so 'yaü  % ÷rutvà sãtà kathaü bhavet  // Ram_3,42.18 //
lakùmaõa÷ ca mahàbàhuþ  $ kàm avasthàü gamiùyati  &
iti saücintya dharmàtmà  % ràmo hçùñatanåruhaþ  // Ram_3,42.19 //
tatra ràmaü bhayaü tãvram  $ àvive÷a viùàdajam  &
ràkùasaü mçgaråpaü taü  % hatvà ÷rutvà ca tatsvaram  // Ram_3,42.20 //
nihatya pçùataü cànyaü  $ màüsam àdàya ràghavaþ  &
tvaramàõo janasthànaü  % sasàràbhimukhas tadà  // Ram_3,42.21 //


àrtasvaraü tu taü bhartur  $ vij¤àya sadç÷aü vane  &
uvàca lakùmaõaü sãtà  % gaccha jànãhi ràghavam  // Ram_3,43.1 //
na hi me jãvitaü sthàne  $ hçdayaü vàvatiùñhate  &
kro÷ataþ paramàrtasya  % ÷rutaþ ÷abdo mayà bhç÷am  // Ram_3,43.2 //
àkrandamànaü tu vane  $ bhràtaraü tràtum arhasi  &
taü kùipram abhidhàva tvaü  % bhràtaraü ÷araõaiùiõam  // Ram_3,43.3 //
rakùasàü va÷am àpannaü  $ siühànàm iva govçùam  &
na jagàma tathoktas tu  % bhràtur àj¤àya ÷àsanam  // Ram_3,43.4 //
tam uvàca tatas tatra  $ kupità janakàtmajà  &
saumitre mitraråpeõa  % bhràtus tvam asi ÷atruvat  // Ram_3,43.5 //
yas tvam asyàm avasthàyàü  $ bhràtaraü nàbhipadyase  &
icchasi tvaü vina÷yantaü  % ràmaü lakùmaõa matkçte  // Ram_3,43.6 //
vyasanaü te priyaü manye  $ sneho bhràtari nàsti te  &
tena tiùñhasi vi÷rabdhas  % tam apa÷yan mahàdyutim  // Ram_3,43.7 //
kiü hi saü÷ayam àpanne  $ tasminn iha mayà bhavet  &
kartavyam iha tiùñhantyà  % yat pradhànas tvam àgataþ  // Ram_3,43.8 //
iti bruvàõàü vaidehãü  $ bàùpa÷okapariplutàm  &
abravãl lakùmaõas trastàü  % sãtàü mçgavadhåm iva  // Ram_3,43.9 //
devi devamanuùyeùu  $ gandharveùu patatriùu  &
ràkùaseùu pi÷àceùu  % kiünareùu mçgeùu ca  // Ram_3,43.10 //
dànaveùu ca ghoreùu  $ na sa vidyeta ÷obhane  &
yo ràmaü pratiyudhyeta  % samare vàsavopamam  // Ram_3,43.11 //
avadhyaþ samare ràmo  $ naivaü tvaü vaktum arhasi  &
na tvàm asmin vane hàtum  % utsahe ràghavaü vinà  // Ram_3,43.12 //
anivàryaü balaü tasya  $ balair balavatàm api  &
tribhir lokaiþ samudyuktaiþ  % se÷varaiþ sàmarair api  // Ram_3,43.13 //
hçdayaü nirvçtaü te 'stu  $ saütàpas tyajyatàm ayam  &
àgamiùyati te bhartà  % ÷ãghraü hatvà mçgottamam  // Ram_3,43.14 //
na sa tasya svaro vyaktaü  $ na ka÷cid api daivataþ  &
gandharvanagaraprakhyà  % màyà sà tasya rakùasaþ  // Ram_3,43.15 //
nyàsabhåtàsi vaidehi  $ nyastà mayi mahàtmanà  &
ràmeõa tvaü varàrohe  % na tvàü tyaktum ihotsahe  // Ram_3,43.16 //
kçtavairà÷ ca kalyàõi  $ vayam etair ni÷àcaraiþ  &
kharasya nidhane devi  % janasthànavadhaü prati  // Ram_3,43.17 //
ràkùasà vidhinà vàco  $ visçjanti mahàvane  &
hiüsàvihàrà vaidehi  % na cintayitum arhasi  // Ram_3,43.18 //
lakùmaõenaivam uktà tu  $ kruddhà saüraktalocanà  &
abravãt paruùaü vàkyaü  % lakùmaõaü satyavàdinam  // Ram_3,43.19 //
anàrya karuõàrambha  $ nç÷aüsa kulapàüsana  &
ahaü tava priyaü manye  % tenaitàni prabhàùase  // Ram_3,43.20 //
naitac citraü sapatneùu  $ pàpaü lakùmaõa yad bhavet  &
tvadvidheùu nç÷aüseùu  % nityaü pracchannacàriùu  // Ram_3,43.21 //
suduùñas tvaü vane ràmam  $ ekam eko 'nugacchasi  &
mama hetoþ praticchannaþ  % prayukto bharatena và  // Ram_3,43.22 //
katham indãvara÷yàmaü  $ ràmaü padmanibhekùaõam  &
upasaü÷ritya bhartàraü  % kàmayeyaü pçthag janam  // Ram_3,43.23 //
samakùaü tava saumitre  $ pràõàüs tyakùye na saü÷ayaþ  &
ràmaü vinà kùaõam api  % na hi jãvàmi bhåtale  // Ram_3,43.24 //
ity uktaþ paruùaü vàkyaü  $ sãtayà romaharùaõam  &
abravãl lakùmaõaþ sãtàü  % prà¤jalir vijitendriyaþ  // Ram_3,43.25 //
uttaraü notsahe vaktuü  $ daivataü bhavatã mama  &
vàkyam apratiråpaü tu  % na citraü strãùu maithili  // Ram_3,43.26 //
svabhàvas tv eùa nàrãõàm  $ eùu lokeùu dç÷yate  &
vimuktadharmà÷ capalàs  % tãkùõà bhedakaràþ striyaþ  // Ram_3,43.27 //
upa÷çõvantu me sarve  $ sàkùibhåtà vanecaràþ  &
nyàyavàdã yathà vàkyam  % ukto 'haü paruùaü tvayà  // Ram_3,43.28 //
dhik tvàm adya praõa÷ya tvaü  $ yan màm evaü vi÷aïkase  &
strãtvàd duùñasvabhàvena  % guruvàkye vyavasthitam  // Ram_3,43.29 //
gamiùye yatra kàkutsthaþ  $ svasti te 'stu varànane  &
rakùantu tvàü vi÷àlàkùi  % samagrà vanadevatàþ  // Ram_3,43.30 //
nimittàni hi ghoràõi  $ yàni pràdurbhavanti me  &
api tvàü saha ràmeõa  % pa÷yeyaü punar àgataþ  // Ram_3,43.31 //
lakùmaõenaivam uktà tu  $ rudatã janakàtmajà  &
pratyuvàca tato vàkyaü  % tãvraü bàùpapariplutà  // Ram_3,43.32 //
godàvarãü pravekùyàmi  $ vinà ràmeõa lakùmaõa  &
àbandhiùye 'thavà tyakùye  % viùame deham àtmanaþ  // Ram_3,43.33 //
pibàmi và viùaü tãkùõaü  $ pravekùyàmi hutà÷anam  &
na tv ahaü ràghavàd anyaü  % padàpi puruùaü spç÷e  // Ram_3,43.34 //
iti lakùmaõam àkru÷ya  $ sãtà duþkhasamanvità  &
pàõibhyàü rudatã duþkhàd  % udaraü prajaghàna ha  // Ram_3,43.35 //
tàm àrtaråpàü vimanà rudantãü  $ saumitrir àlokya vi÷àlanetràm  &
à÷vàsayàmàsa na caiva bhartus  % taü bhràtaraü kiücid uvàca sãtà  // Ram_3,43.36 //
tatas tu sãtàm abhivàdya lakùmaõaþ  $ kçtà¤jaliþ kiücid abhipraõamya  &
avekùamàõo bahu÷a÷ ca maithilãü  % jagàma ràmasya samãpam àtmavàn  // Ram_3,43.37 //


tayà paruùam uktas tu  $ kupito ràghavànujaþ  &
sa vikàïkùan bhç÷aü ràmaü  % pratasthe naciràd iva  // Ram_3,44.1 //
tadàsàdya da÷agrãvaþ  $ kùipram antaram àsthitaþ  &
abhicakràma vaidehãü  % parivràjakaråpadhçk  // Ram_3,44.2 //
÷lakùõakàùàyasaüvãtaþ  $ ÷ikhã chattrã upànahã  &
vàme càüse 'vasajyàtha  % ÷ubhe yaùñikamaõóalå  \
parivràjakaråpeõa  # vaidehãü samupàgamat  // Ram_3,44.3 //
tàm àsasàdàtibalo  $ bhràtçbhyàü rahitàü vane  &
rahitàü såryacandràbhyàü  % saüdhyàm iva mahattamaþ  // Ram_3,44.4 //
tàm apa÷yat tato bàlàü  $ ràjaputrãü ya÷asvinãm  &
rohiõãü ÷a÷inà hãnàü  % grahavad bhç÷adàruõaþ  // Ram_3,44.5 //
tam ugraü pàpakarmàõaü  $ janasthànaruhà drumàþ  &
samãkùya na prakampante  % na pravàti ca màrutaþ  // Ram_3,44.6 //
÷ãghrasrotà÷ ca taü dçùñvà  $ vãkùantaü raktalocanam  &
stimitaü gantum àrebhe  % bhayàd godàvarã nadã  // Ram_3,44.7 //
ràmasya tv antaraü prepsur  $ da÷agrãvas tadantare  &
upatasthe ca vaidehãü  % bhikùuråpeõa ràvaõaþ  // Ram_3,44.8 //
abhavyo bhavyaråpeõa  $ bhartàram anu÷ocatãm  &
abhyavartata vaidehãü  % citràm iva ÷anai÷caraþ  // Ram_3,44.9 //
sa pàpo bhavyaråpeõa  $ tçõaiþ kåpa ivàvçtaþ  &
atiùñhat prekùya vaidehãü  % ràmapatnãü ya÷asvinãm  // Ram_3,44.10 //
÷ubhàü ruciradantauùñhãü  $ pårõacandranibhànanàm  &
àsãnàü parõa÷àlàyàü  % bàùpa÷okàbhipãóitàm  // Ram_3,44.11 //
sa tàü padmapalà÷àkùãü  $ pãtakau÷eyavàsinãm  &
abhyagacchata vaidehãü  % duùñacetà ni÷àcaraþ  // Ram_3,44.12 //
sa manmatha÷aràviùño  $ brahmaghoùam udãrayan  &
abravãt pra÷ritaü vàkyaü  % rahite ràkùasàdhipaþ  // Ram_3,44.13 //
tàm uttamàü trilokànàü  $ padmahãnàm iva ÷riyam  &
vibhràjamànàü vapuùà  % ràvaõaþ pra÷a÷aüsa ha  // Ram_3,44.14 //
kà tvaü kà¤canavarõàbhe  $ pãtakau÷eyavàsini  &
kamalànàü ÷ubhàü màlàü  % padminãva ca bibhratã  // Ram_3,44.15 //
hrãþ ÷rãþ kãrtiþ ÷ubhà lakùmãr  $ apsarà và ÷ubhànane  &
bhåtir và tvaü varàrohe  % ratir và svairacàriõã  // Ram_3,44.16 //
samàþ ÷ikhariõaþ snigdhàþ  $ pàõóurà da÷anàs tava  &
vi÷àle vimale netre  % raktànte kçùõatàrake  // Ram_3,44.17 //
vi÷àlaü jaghanaü pãnam  $ årå karikaropamau  &
etàv upacitau vçttau  % sahitau saüpragalbhitau  // Ram_3,44.18 //
pãnonnatamukhau kàntau  $ snigdhatàlaphalopamau  &
maõipravekàbharaõau  % rucirau te payodharau  // Ram_3,44.19 //
càrusmite càrudati  $ càrunetre vilàsini  &
mano harasi me ràme  % nadãkålam ivàmbhasà  // Ram_3,44.20 //
karàntamitamadhyàsi  $ suke÷ã saühatastanã  &
naiva devã na gandharvã  % na yakùã na ca kiünarã  // Ram_3,44.21 //
naivaüråpà mayà nàrã  $ dçùñapårvà mahãtale  &
iha vàsa÷ ca kàntàre  % cittam unmàdayanti me  // Ram_3,44.22 //
sà pratikràma bhadraü te  $ na tvaü vastum ihàrhasi  &
ràkùasànàm ayaü vàso  % ghoràõàü kàmaråpiõàm  // Ram_3,44.23 //
pràsàdàgryàõi ramyàõi  $ nagaropavanàni ca  &
sampannàni sugandhãni  % yuktàny àcarituü tvayà  // Ram_3,44.24 //
varaü màlyaü varaü pànaü  $ varaü vastraü ca ÷obhane  &
bhartàraü ca varaü manye  % tvadyuktam asitekùaõe  // Ram_3,44.25 //
kà tvaü bhavasi rudràõàü  $ marutàü và ÷ucismite  &
vasånàü và varàrohe  % devatà pratibhàsi me  // Ram_3,44.26 //
neha gacchanti gandharvà  $ na devà na ca kiünaràþ  &
ràkùasànàm ayaü vàsaþ  % kathaü nu tvam ihàgatà  // Ram_3,44.27 //
iha ÷àkhàmçgàþ siühà  $ dvãpivyàghramçgàs tathà  &
çkùàs tarakùavaþ kaïkàþ  % kathaü tebhyo na bibhyasi  // Ram_3,44.28 //
madànvitànàü ghoràõàü  $ ku¤jaràõàü tarasvinàm  &
katham ekà mahàraõye  % na bibheùi varànane  // Ram_3,44.29 //
kàsi kasya kuta÷ ca tvaü  $ kiünimittaü ca daõóakàn  &
ekà carasi kalyàõi  % ghoràn ràkùasasevitàn  // Ram_3,44.30 //
iti pra÷astà vaidehã  $ ràvaõena duràtmanà  &
dvijàtiveùeõa hi taü  % dçùñvà ràvaõam àgatam  \
sarvair atithisatkàraiþ  # påjayàmàsa maithilã  // Ram_3,44.31 //
upànãyàsanaü pårvaü  $ pàdyenàbhinimantrya ca  &
abravãt siddham ity eva  % tadà taü saumyadar÷anam  // Ram_3,44.32 //
dvijàtiveùeõa samãkùya maithilã  $ tam àgataü pàtrakusumbhadhàriõam  &
a÷akyam udveùñum upàyadar÷anàn  % nyamantrayad bràhmaõavad yathàgatam  // Ram_3,44.33 //
iyaü bçsã bràhmaõa kàmam àsyatàm  $ idaü ca pàdyaü pratigçhyatàm iti  &
idaü ca siddhaü vanajàtam uttamaü  % tvadartham avyagram ihopabhujyatàm  // Ram_3,44.34 //
nimantryamàõaþ pratipårõabhàùiõãü  $ narendrapatnãü prasamãkùya maithilãm  &
prahasya tasyà haraõe dhçtaü manaþ  % samarpayàmàsa vadhàya ràvaõaþ  // Ram_3,44.35 //
tataþ suveùaü mçgayàgataü patiü  $ pratãkùamàõà sahalakùmaõaü tadà  &
nirãkùamàõà haritaü dadar÷a tan  % mahad vanaü naiva tu ràmalakùmaõau  // Ram_3,44.36 //


ràvaõena tu vaidehã  $ tadà pçùñà jihãrùuõà  &
parivràjakaråpeõa  % ÷a÷aüsàtmànam àtmanà  // Ram_3,45.1 //
bràhmaõa÷ càtithi÷ caiùa  $ anukto hi ÷apeta màm  &
iti dhyàtvà muhårtaü tu  % sãtà vacanam abravãt  // Ram_3,45.2 //
duhità janakasyàhaü  $ maithilasya mahàtmanaþ  &
sãtà nàmnàsmi bhadraü te  % ràmabhàryà dvijottama  // Ram_3,45.3 //
saüvatsaraü càdhyuùità  $ ràghavasya nive÷ane  &
bhu¤jànà mànuùàn bhogàn  % sarvakàmasamçddhinã  // Ram_3,45.4 //
tataþ saüvatsaràd årdhvaü  $ samamanyata me patim  &
abhiùecayituü ràmaü  % sameto ràjamantribhiþ  // Ram_3,45.5 //
tasmin saübhriyamàõe tu  $ ràghavasyàbhiùecane  &
kaikeyã nàma bhartàraü  % mamàryà yàcate varam  // Ram_3,45.6 //
pratigçhya tu kaikeyã  $ ÷va÷uraü sukçtena me  &
mama pravràjanaü bhartur  % bharatasyàbhiùecanam  \
dvàv ayàcata bhartàraü  # satyasaüdhaü nçpottamam  // Ram_3,45.7 //
nàdya bhokùye na ca svapsye  $ na pàsye 'haü kadàcana  &
eùa me jãvitasyànto  % ràmo yady abhiùicyate  // Ram_3,45.8 //
iti bruvàõàü kaikeyãü  $ ÷va÷uro me sa mànadaþ  &
ayàcatàrthair anvarthair  % na ca yàc¤àü cakàra sà  // Ram_3,45.9 //
mama bhartà mahàtejà  $ vayasà pa¤caviü÷akaþ  &
ràmeti prathito loke  % guõavàn satyavàk ÷uciþ  \
vi÷àlàkùo mahàbàhuþ  # sarvabhåtahite rataþ  // Ram_3,45.10 //
abhiùekàya tu pituþ  $ samãpaü ràmam àgatam  &
kaikeyã mama bhartàram  % ity uvàca drutaü vacaþ  // Ram_3,45.11 //
tava pitrà samàj¤aptaü  $ mamedaü ÷çõu ràghava  &
bharatàya pradàtavyam  % idaü ràjyam akaõñakam  // Ram_3,45.12 //
tvayà tu khalu vastavyaü  $ nava varùàõi pa¤ca ca  &
vane pravraja kàkutstha  % pitaraü mocayànçtàt  // Ram_3,45.13 //
tathety uvàca tàü ràmaþ  $ kaikeyãm akutobhayaþ  &
cakàra tadvacas tasyà  % mama bhartà dçóhavrataþ  // Ram_3,45.14 //
dadyàn na pratigçhõãyàt  $ satyaü bråyàn na cànçtam  &
etad bràhmaõa ràmasya  % vrataü dhruvam anuttamam  // Ram_3,45.15 //
tasya bhràtà tu vaimàtro  $ lakùmaõo nàma vãryavàn  &
ràmasya puruùavyàghraþ  % sahàyaþ samare 'rihà  // Ram_3,45.16 //
sa bhràtà lakùmaõo nàma  $ dharmacàrã dçóhavrataþ  &
anvagacchad dhanuùpàõiþ  % pravrajantaü mayà saha  // Ram_3,45.17 //
te vayaü pracyutà ràjyàt  $ kaikeyyàs tu kçte trayaþ  &
vicaràma dvija÷reùñha  % vanaü gambhãram ojasà  // Ram_3,45.18 //
samà÷vasa muhårtaü tu  $ ÷akyaü vastum iha tvayà  &
àgamiùyati me bhartà  % vanyam àdàya puùkalam  // Ram_3,45.19 //
sa tvaü nàma ca gotraü ca  $ kulam àcakùva tattvataþ  &
eka÷ ca daõóakàraõye  % kimarthaü carasi dvija  // Ram_3,45.20 //
evaü bruvatyàü sãtàyàü  $ ràmapatnyàü mahàbalaþ  &
pratyuvàcottaraü tãvraü  % ràvaõo ràkùasàdhipaþ  // Ram_3,45.21 //
yena vitràsità lokàþ  $ sadevàsurapannagàþ  &
ahaü sa ràvaõo nàma  % sãte rakùogaõe÷varaþ  // Ram_3,45.22 //
tvàü tu kà¤canavarõàbhàü  $ dçùñvà kau÷eyavàsinãm  &
ratiü svakeùu dàreùu  % nàdhigacchàmy anindite  // Ram_3,45.23 //
bahvãnàm uttamastrãõàm  $ àhçtànàm itas tataþ  &
sarvàsàm eva bhadraü te  % mamàgramahiùã bhava  // Ram_3,45.24 //
laïkà nàma samudrasya  $ madhye mama mahàpurã  &
sàgareõa parikùiptà  % niviùñà girimårdhani  // Ram_3,45.25 //
tatra sãte mayà sàrdhaü  $ vaneùu vicariùyasi  &
na càsyàraõyavàsasya  % spçhayiùyasi bhàmini  // Ram_3,45.26 //
pa¤ca dàsyaþ sahasràõi  $ sarvàbharaõabhåùitàþ  &
sãte paricariùyanti  % bhàryà bhavasi me yadi  // Ram_3,45.27 //
ràvaõenaivam uktà tu  $ kupità janakàtmajà  &
pratyuvàcànavadyàïgã  % tam anàdçtya ràkùasam  // Ram_3,45.28 //
mahàgirim ivàkampyaü  $ mahendrasadç÷aü patim  &
mahodadhim ivàkùobhyam  % ahaü ràmam anuvratà  // Ram_3,45.29 //
mahàbàhuü mahoraskaü  $ siühavikràntagàminam  &
nçsiühaü siühasaükà÷am  % ahaü ràmam anuvratà  // Ram_3,45.30 //
pårõacandrànanaü vãraü  $ ràjavatsaü jitendriyam  &
pçthukãrtiü mahàbàhum  % ahaü ràmam anuvratà  // Ram_3,45.31 //
tvaü punar jambukaþ siühãü  $ màm ihecchasi durlabhàm  &
nàhaü ÷akyà tvayà spraùñum  % àdityasya prabhà yathà  // Ram_3,45.32 //
pàdapàn kà¤canàn nånaü  $ bahån pa÷yasi mandabhàk  &
ràghavasya priyàü bhàryàü  % yas tvam icchasi ràvaõa  // Ram_3,45.33 //
kùudhitasya ca siühasya  $ mçga÷atros tarasvinaþ  &
à÷ãviùasya vadanàd  % daüùñràm àdàtum icchasi  // Ram_3,45.34 //
mandaraü parvata÷reùñhaü  $ pàõinà hartum icchasi  &
kàlakåñaü viùaü pãtvà  % svastimàn gantum icchasi  // Ram_3,45.35 //
akùisåcyà pramçjasi  $ jihvayà lekùi ca kùuram  &
ràghavasya priyàü bhàryàm  % adhigantuü tvam icchasi  // Ram_3,45.36 //
avasajya ÷ilàü kaõñhe  $ samudraü tartum icchasi  &
såryàcandramasau cobhau  % pràõibhyàü hartum icchasi  \
yo ràmasya priyàü bhàryàü  # pradharùayitum icchasi  // Ram_3,45.37 //
agniü prajvalitaü dçùñvà  $ vastreõàhartum icchasi  &
kalyàõavçttàü ràmasya  % yo bhàryàü hartum icchasi  // Ram_3,45.38 //
ayomukhànàü ÷ålànàm  $ agre caritum icchasi  &
ràmasya sadç÷ãü bhàryàü  % yo 'dhigantuü tvam icchasi  // Ram_3,45.39 //
yad antaraü siüha÷çgàlayor vane  $ yad antaraü syandanikàsamudrayoþ  &
suràgryasauvãrakayor yad antaraü  % tad antaraü dà÷arathes tavaiva ca  // Ram_3,45.40 //
yad antaraü kà¤canasãsalohayor  $ yad antaraü candanavàripaïkayoþ  &
yad antaraü hastibióàlayor vane  % tad antaraü dà÷arathes tavaiva ca  // Ram_3,45.41 //
yad antaraü vàyasavainateyayor  $ yad antaraü madgumayårayor api  &
yad antaraü sàrasagçdhrayor vane  % tad antaraü dà÷arathes tavaiva ca  // Ram_3,45.42 //
tasmin sahasràkùasamaprabhàve  $ ràme sthite kàrmukabàõapàõau  &
hçtàpi te 'haü na jaràü gamiùye  % vajraü yathà makùikayàvagãrõam  // Ram_3,45.43 //
itãva tad vàkyam aduùñabhàvà  $ sudçùñam uktvà rajanãcaraü tam  &
gàtraprakampàd vyathità babhåva  % vàtoddhatà sà kadalãva tanvã  // Ram_3,45.44 //
tàü vepamànàm upalakùya sãtàü  $ sa ràvaõo mçtyusamaprabhàvaþ  &
kulaü balaü nàma ca karma càtmanaþ  % samàcacakùe bhayakàraõàrtham  // Ram_3,45.45 //


evaü bruvatyàü sãtàyàü  $ saürabdhaþ paruùàkùaram  &
lalàñe bhrukuñãü kçtvà  % ràvaõaþ pratyuvàca ha  // Ram_3,46.1 //
bhràtà vai÷ravaõasyàhaü  $ sàpatnyo varavarõini  &
ràvaõo nàma bhadraü te  % da÷agrãvaþ pratàpavàn  // Ram_3,46.2 //
yasya devàþ sagandharvàþ  $ pi÷àcapatagoragàþ  &
vidravanti bhayàd bhãtà  % mçtyor iva sadà prajàþ  // Ram_3,46.3 //
yena vai÷ravaõo bhràtà  $ vaimàtraþ kàraõàntare  &
dvaüdvam àsàditaþ krodhàd  % raõe vikramya nirjitaþ  // Ram_3,46.4 //
madbhayàrtaþ parityajya  $ svam adhiùñhànam çddhimat  &
kailàsaü parvata÷reùñham  % adhyàste naravàhanaþ  // Ram_3,46.5 //
yasya tat puùpakaü nàma  $ vimànaü kàmagaü ÷ubham  &
vãryàd àvarjitaü bhadre  % yena yàmi vihàyasam  // Ram_3,46.6 //
mama saüjàtaroùasya  $ mukhaü dçùñvaiva maithili  &
vidravanti paritrastàþ  % suràþ ÷akrapurogamàþ  // Ram_3,46.7 //
yatra tiùñhàmy ahaü tatra  $ màruto vàti ÷aïkitaþ  &
tãvràü÷uþ ÷i÷iràü÷u÷ ca  % bhayàt sampadyate raviþ  // Ram_3,46.8 //
niùkampapattràs taravo  $ nadya÷ ca stimitodakàþ  &
bhavanti yatra yatràhaü  % tiùñhàmi ca caràmi ca  // Ram_3,46.9 //
mama pàre samudrasya  $ laïkà nàma purã ÷ubhà  &
sampårõà ràkùasair ghorair  % yathendrasyàmaràvatã  // Ram_3,46.10 //
pràkàreõa parikùiptà  $ pàõóureõa viràjità  &
hemakakùyà purã ramyà  % vaióåryamayatoraõà  // Ram_3,46.11 //
hastya÷varathasambàdhà  $ tåryanàdavinàdità  &
sarvakàmaphalair vçkùaiþ  % saükulodyàna÷obhità  // Ram_3,46.12 //
tatra tvaü vasatã sãte  $ ràjaputri mayà saha  &
na smariùyasi nàrãõàü  % mànuùãõàü manasvini  // Ram_3,46.13 //
bhu¤jànà mànuùàn bhogàn  $ divyàü÷ ca varavarõini  &
na smariùyasi ràmasya  % mànuùasya gatàyuùaþ  // Ram_3,46.14 //
sthàpayitvà priyaü putraü  $ ràj¤à da÷arathena yaþ  &
mandavãryaþ suto jyeùñhas  % tataþ prasthàpito vanam  // Ram_3,46.15 //
tena kiü bhraùñaràjyena  $ ràmeõa gatacetasà  &
kariùyasi vi÷àlàkùi  % tàpasena tapasvinà  // Ram_3,46.16 //
sarvaràkùasabhartàraü  $ kàmàt svayam ihàgatam  &
na manmatha÷aràviùñaü  % pratyàkhyàtuü tvam arhasi  // Ram_3,46.17 //
pratyàkhyàya hi màü bhãru-  $ paritàpaü gamiùyasi  &
caraõenàbhihatyeva  % puråravasam urva÷ã  // Ram_3,46.18 //
evam uktà tu vaidehã  $ kruddhà saüraktalocanà  &
abravãt paruùaü vàkyaü  % rahite ràkùasàdhipam  // Ram_3,46.19 //
kathaü vai÷ravaõaü devaü  $ sarvabhåtanamaskçtam  &
bhràtaraü vyapadi÷ya tvam  % a÷ubhaü kartum icchasi  // Ram_3,46.20 //
ava÷yaü vina÷iùyanti  $ sarve ràvaõa ràkùasàþ  &
yeùàü tvaü karka÷o ràjà  % durbuddhir ajitendriyaþ  // Ram_3,46.21 //
apahçtya ÷acãü bhàryàü  $ ÷akyam indrasya jãvitum  &
na tu ràmasya bhàryàü màm  % apanãyàsti jãvitam  // Ram_3,46.22 //
jãvec ciraü vajradharasya hastàc  $ chacãü pradhçùyàpratiråparåpàm  &
na màdç÷ãü ràkùasa dharùayitvà  % pãtàmçtasyàpi tavàsti mokùaþ  // Ram_3,46.23 //


sãtàyà vacanaü ÷rutvà  $ da÷agrãvaþ pratàpavàn  &
haste hastaü samàhatya  % cakàra sumahad vapuþ  // Ram_3,47.1 //
sa maithilãü punar vàkyaü  $ babhàùe ca tato bhç÷am  &
nonmattayà ÷rutau manye  % mama vãryaparàkramau  // Ram_3,47.2 //
udvaheyaü bhujàbhyàü tu  $ medinãm ambare sthitaþ  &
àpibeyaü samudraü ca  % mçtyuü hanyàü raõe sthitaþ  // Ram_3,47.3 //
arkaü rundhyàü ÷arais tãkùõair  $ vibhindyàü hi mahãtalam  &
kàmaråpiõam unmatte  % pa÷ya màü kàmadaü patim  // Ram_3,47.4 //
evam uktavatas tasya  $ ràvaõasya ÷ikhiprabhe  &
kruddhasya hariparyante  % rakte netre babhåvatuþ  // Ram_3,47.5 //
sadyaþ saumyaü parityajya  $ bhikùuråpaü sa ràvaõaþ  &
svaü råpaü kàlaråpàbhaü  % bheje vai÷ravaõànujaþ  // Ram_3,47.6 //
saüraktanayanaþ ÷rãmàüs  $ taptakà¤canakuõóalaþ  &
da÷àsyaþ kàrmukã bàõã  % babhåva kùaõadàcaraþ  // Ram_3,47.7 //
sa parivràjakacchadma  $ mahàkàyo vihàya tat  &
pratipede svakaü råpaü  % ràvaõo ràkùasàdhipaþ  // Ram_3,47.8 //
saüraktanayanaþ krodhàj  $ jãmåtanicayaprabhaþ  &
raktàmbaradharas tasthau  % strãratnaü prekùya maithilãm  // Ram_3,47.9 //
sa tàm asitake÷àntàü  $ bhàskarasya prabhàm iva  &
vasanàbharaõopetàü  % maithilãü ràvaõo 'bravãt  // Ram_3,47.10 //
triùu lokeùu vikhyàtaü  $ yadi bhartàram icchasi  &
màm à÷raya varàrohe  % tavàhaü sadç÷aþ patiþ  // Ram_3,47.11 //
màü bhajasva ciràya tvam  $ ahaü ÷làghyas tava priyaþ  &
naiva càhaü kvacid bhadre  % kariùye tava vipriyam  \
tyajyatàü mànuùo bhàvo  # mayi bhàvaþ praõãyatàm  // Ram_3,47.12 //
ràjyàc cyutam asiddhàrthaü  $ ràmaü parimitàyuùam  &
kair guõair anuraktàsi  % måóhe paõóitamànini  // Ram_3,47.13 //
yaþ striyà vacanàd ràjyaü  $ vihàya sasuhçjjanam  &
asmin vyàlànucarite  % vane vasati durmatiþ  // Ram_3,47.14 //
ity uktvà maithilãü vàkyaü  $ priyàrhàü priyavàdinãm  &
jagràha ràvaõaþ sãtàü  % budhaþ khe rohiõãm iva  // Ram_3,47.15 //
vàmena sãtàü padmàkùãü  $ mårdhajeùu kareõa saþ  &
årvos tu dakùiõenaiva  % parijagràha pàõinà  // Ram_3,47.16 //
taü dçùñvà giri÷çïgàbhaü  $ tãkùõadaüùñraü mahàbhujam  &
pràdravan mçtyusaükà÷aü  % bhayàrtà vanadevatàþ  // Ram_3,47.17 //
sa ca màyàmayo divyaþ  $ kharayuktaþ kharasvanaþ  &
pratyadç÷yata hemàïgo  % ràvaõasya mahàrathaþ  // Ram_3,47.18 //
tatas tàü paruùair vàkyair  $ abhitarjya mahàsvanaþ  &
aïkenàdàya vaidehãü  % ratham àropayat tadà  // Ram_3,47.19 //
sà gçhãtàticukro÷a  $ ràvaõena ya÷asvinã  &
ràmeti sãtà duþkhàrtà  % ràmaü dåragataü vane  // Ram_3,47.20 //
tàm akàmàü sa kàmàrtaþ  $ pannagendravadhåm iva  &
viveùñamànàm àdàya  % utpapàtàtha ràvaõaþ  // Ram_3,47.21 //
tataþ sà ràkùasendreõa  $ hriyamàõà vihàyasà  &
bhç÷aü cukro÷a matteva  % bhràntacittà yathàturà  // Ram_3,47.22 //
hà lakùmaõa mahàbàho  $ gurucittaprasàdaka  &
hriyamàõàü na jànãùe  % rakùasà kàmaråpiõà  // Ram_3,47.23 //
jãvitaü sukham arthàü÷ ca  $ dharmahetoþ parityajan  &
hriyamàõàm adharmeõa  % màü ràghava na pa÷yasi  // Ram_3,47.24 //
nanu nàmàvinãtànàü  $ vinetàsi paraütapa  &
katham evaüvidhaü pàpaü  % na tvaü ÷àdhi hi ràvaõam  // Ram_3,47.25 //
nanu sadyo 'vinãtasya  $ dç÷yate karmaõaþ phalam  &
kàlo 'py aïgã bhavaty atra  % sasyànàm iva paktaye  // Ram_3,47.26 //
sa karma kçtavàn etat  $ kàlopahatacetanaþ  &
jãvitàntakaraü ghoraü  % ràmàd vyasanam àpnuhi  // Ram_3,47.27 //
hantedànãü sakàmà tu  $ kaikeyã bàndhavaiþ saha  &
hriyeyaü dharmakàmasya  % dharmapatnã ya÷asvinaþ  // Ram_3,47.28 //
àmantraye janasthànaü  $ karõikàràü÷ ca puùpitàn  &
kùipraü ràmàya ÷aüsadhvaü  % sãtàü harati ràvaõaþ  // Ram_3,47.29 //
màlyavantaü ÷ikhariõaü  $ vande prasravaõaü girim  &
kùipraü ràmàya ÷aüsadhvaü  % sãtàü harati ràvaõaþ  // Ram_3,47.30 //
haüsasàrasasaüghuùñàü  $ vande godàvarãü nadãm  &
kùipraü ràmàya ÷aüsadhvaü  % sãtàü harati ràvaõaþ  // Ram_3,47.31 //
daivatàni ca yànty asmin  $ vane vividhapàdape  &
namaskaromy ahaü tebhyo  % bhartuþ ÷aüsata màü hçtàm  // Ram_3,47.32 //
yàni kànicid apy atra  $ sattvàni nivasanty uta  &
sarvàõi ÷araõaü yàmi  % mçgapakùigaõàn api  // Ram_3,47.33 //
hriyamàõàü priyàü bhartuþ  $ pràõebhyo 'pi garãyasãm  &
viva÷àpahçtà sãtà  % ràvaõeneti ÷aüsata  // Ram_3,47.34 //
viditvà màü mahàbàhur  $ amutràpi mahàbalaþ  &
àneùyati paràkramya  % vaivasvatahçtàm api  // Ram_3,47.35 //
ràmàya tu yathàtattvaü  $ jañàyo haraõaü mama  &
lakùmaõàya ca tat sarvam  % àkhyàtavyam a÷eùataþ  // Ram_3,47.36 //


taü ÷abdam avasuptasya  $ jañàyur atha ÷u÷ruve  &
niraikùad ràvaõaü kùipraü  % vaidehãü ca dadar÷a saþ  // Ram_3,48.1 //
tataþ parvatakåñàbhas  $ tãkùõatuõóaþ khagottamaþ  &
vanaspatigataþ ÷rãmàn  % vyàjahàra ÷ubhàü giram  // Ram_3,48.2 //
da÷agrãva sthito dharme  $ puràõe satyasaü÷rayaþ  &
jañàyur nàma nàmnàhaü  % gçdhraràjo mahàbalaþ  // Ram_3,48.3 //
ràjà sarvasya lokasya  $ mahendravaruõopamaþ  &
lokànàü ca hite yukto  % ràmo da÷arathàtmajaþ  // Ram_3,48.4 //
tasyaiùà lokanàthasya  $ dharmapatnã ya÷asvinã  &
sãtà nàma varàrohà  % yàü tvaü hartum ihecchasi  // Ram_3,48.5 //
kathaü ràjà sthito dharme  $ paradàràn paràmç÷et  &
rakùaõãyà vi÷eùeõa  % ràjadàrà mahàbala  \
nivartaya matiü nãcàü  # paradàràbhimar÷anam  // Ram_3,48.6 //
na tat samàcared dhãro  $ yat paro 'sya vigarhayet  &
yathàtmanas tathànyeùàü  % dàrà rakùyà vimar÷anàt  // Ram_3,48.7 //
arthaü và yadi và kàmaü  $ ÷iùñàþ ÷àstreùvanàgatam  &
vyavasyanty anu ràjànaü  % dharmaü paulastyanandana  // Ram_3,48.8 //
ràjà dharma÷ ca kàma÷ ca  $ dravyàõàü cottamo nidhiþ  &
dharmaþ ÷ubhaü và pàpaü và  % ràjamålaü pravartate  // Ram_3,48.9 //
pàpasvabhàva÷ capalaþ  $ kathaü tvaü rakùasàü vara  &
ai÷varyam abhisampràpto  % vimànam iva duùkçtiþ  // Ram_3,48.10 //
kàmasvabhàvo yo yasya  $ na sa ÷akyaþ pramàrjitum  &
na hi duùñàtmanàm àryam  % àvasaty àlaye ciram  // Ram_3,48.11 //
viùaye và pure và te  $ yadà ràmo mahàbalaþ  &
nàparàdhyati dharmàtmà  % kathaü tasyàparàdhyasi  // Ram_3,48.12 //
yadi ÷årpaõakhàhetor  $ janasthànagataþ kharaþ  &
ativçtto hataþ pårvaü  % ràmeõàkliùñakarmaõà  // Ram_3,48.13 //
atra bråhi yathàsatyaü  $ ko ràmasya vyatikramaþ  &
yasya tvaü lokanàthasya  % hçtvà bhàryàü gamiùyasi  // Ram_3,48.14 //
kùipraü visçja vaidehãü  $ mà tvà ghoreõa cakùuùà  &
dahed dahanabhåtena  % vçtram indrà÷anir yathà  // Ram_3,48.15 //
sarpam à÷ãviùaü baddhvà  $ vastrànte nàvabudhyase  &
grãvàyàü pratimuktaü ca  % kàlapà÷aü na pa÷yasi  // Ram_3,48.16 //
sa bhàraþ saumya bhartavyo  $ yo naraü nàvasàdayet  &
tad annam upabhoktavyaü  % jãryate yad anàmayam  // Ram_3,48.17 //
yat kçtvà na bhaved dharmo  $ na kãrtir na ya÷o bhuvi  &
÷arãrasya bhavet khedaþ  % kas tat karma samàcaret  // Ram_3,48.18 //
ùaùñivarùasahasràõi  $ mama jàtasya ràvaõa  &
pitçpaitàmahaü ràjyaü  % yathàvad anutiùñhataþ  // Ram_3,48.19 //
vçddho 'haü tvaü yuvà dhanvã  $ sarathaþ kavacã ÷arã  &
tathàpy àdàya vaidehãü  % ku÷alã na gamiùyasi  // Ram_3,48.20 //
na ÷aktas tvaü balàddhartuü  $ vaidehãü mama pa÷yataþ  &
hetubhir nyàyasaüyuktair  % dhruvàü veda÷rutim iva  // Ram_3,48.21 //
yudhyasva yadi ÷åro 'si  $ muhårtaü tiùñha ràvaõa  &
÷ayiùyase hato bhåmau  % yathàpårvaü kharas tathà  // Ram_3,48.22 //
asakçt saüyuge yena  $ nihatà daityadànavàþ  &
naciràc cãravàsàs tvàü  % ràmo yudhi vadhiùyati  // Ram_3,48.23 //
kiü nu ÷akyaü mayà kartuü  $ gatau dåraü nçpàtmajau  &
kùipraü tvaü na÷yase nãca  % tayor bhãto na saü÷ayaþ  // Ram_3,48.24 //
na hi me jãvamànasya  $ nayiùyasi ÷ubhàm imàm  &
sãtàü kamalapattràkùãü  % ràmasya mahiùãü priyàm  // Ram_3,48.25 //
ava÷yaü tu mayà kàryaü  $ priyaü tasya mahàtmanaþ  &
jãvitenàpi ràmasya  % tathà da÷arathasya ca  // Ram_3,48.26 //
tiùñha tiùñha da÷agrãva  $ muhårtaü pa÷ya ràvaõa  &
yuddhàtithyaü pradàsyàmi  % yathàpràõaü ni÷àcara  \
vçntàd iva phalaü tvàü tu  # pàtayeyaü rathottamàt  // Ram_3,48.27 //


ity uktasya yathànyàyaü  $ ràvaõasya jañàyuùà  &
kruddhasyàgninibhàþ sarvà  % rejur viü÷atidçùñayaþ  // Ram_3,49.1 //
saüraktanayanaþ kopàt  $ taptakà¤canakuõóalaþ  &
ràkùasendro 'bhidudràva  % patagendram amarùaõaþ  // Ram_3,49.2 //
sa samprahàras tumulas  $ tayos tasmin mahàvane  &
babhåva vàtoddhatayor  % meghayor gagane yathà  // Ram_3,49.3 //
tad babhåvàdbhutaü yuddhaü  $ gçdhraràkùasayos tadà  &
sapakùayor màlyavator  % mahàparvatayor iva  // Ram_3,49.4 //
tato nàlãkanàràcais  $ tãkùõàgrai÷ ca vikarõibhiþ  &
abhyavarùan mahàghorair  % gçdhraràjaü mahàbalaþ  // Ram_3,49.5 //
sa tàni ÷arajàlàni  $ gçdhraþ pattrarathe÷varaþ  &
jañàyuþ pratijagràha  % ràvaõàstràõi saüyuge  // Ram_3,49.6 //
tasya tãkùõanakhàbhyàü tu  $ caraõàbhyàü mahàbalaþ  &
cakàra bahudhà gàtre  % vraõàn patagasattamaþ  // Ram_3,49.7 //
atha krodhàd da÷agrãvo  $ jagràha da÷amàrgaõàn  &
mçtyudaõóanibhàn ghorठ % ÷atrumardanakàïkùayà  // Ram_3,49.8 //
sa tair bàõair mahàvãryaþ  $ pårõamuktair ajihmagaiþ  &
bibheda ni÷itais tãkùõair  % gçdhraü ghoraiþ ÷ilãmukhaiþ  // Ram_3,49.9 //
sa ràkùasarathe pa÷ya¤  $ jànakãü bàùpalocanàm  &
acintayitvà bàõàüs tàn  % ràkùasaü samabhidravat  // Ram_3,49.10 //
tato 'sya sa÷araü càpaü  $ muktàmaõivibhåùitam  &
caraõàbhyàü mahàtejà  % babha¤ja patage÷varaþ  // Ram_3,49.11 //
tac càgnisadç÷aü dãptaü  $ ràvaõasya ÷aràvaram  &
pakùàbhyàü ca mahàtejà  % vyadhunot patage÷varaþ  // Ram_3,49.12 //
kà¤canora÷chadàn divyàn  $ pi÷àcavadanàn kharàn  &
tàü÷ càsya javasampannठ % jaghàna samare balã  // Ram_3,49.13 //
varaü triveõusampannaü  $ kàmagaü pàvakàrciùam  &
maõihemavicitràïgaü  % babha¤ja ca mahàratham  \
pårõacandrapratãkà÷aü  # chattraü ca vyajanaiþ saha  // Ram_3,49.14 //
sa bhagnadhanvà viratho  $ hatà÷vo hatasàrathiþ  &
aïkenàdàya vaidehãü  % papàta bhuvi ràvaõaþ  // Ram_3,49.15 //
dçùñvà nipatitaü bhåmau  $ ràvaõaü bhagnavàhanam  &
sàdhu sàdhv iti bhåtàni  % gçdhraràjam apåjayan  // Ram_3,49.16 //
pari÷ràntaü tu taü dçùñvà  $ jarayà pakùiyåthapam  &
utpapàta punar hçùño  % maithilãü gçhya ràvaõaþ  // Ram_3,49.17 //
taü prahçùñaü nidhàyàïke  $ gacchantaü janakàtmajàm  &
gçdhraràjaþ samutpatya  % jañàyur idam abravãt  // Ram_3,49.18 //
vajrasaüspar÷abàõasya  $ bhàryàü ràmasya ràvaõa  &
alpabuddhe harasy enàü  % vadhàya khalu rakùasàm  // Ram_3,49.19 //
samitrabandhuþ sàmàtyaþ  $ sabalaþ saparicchadaþ  &
viùapànaü pibasy etat  % pipàsita ivodakam  // Ram_3,49.20 //
anubandham ajànantaþ  $ karmaõàm avicakùaõàþ  &
÷ãghram eva vina÷yanti  % yathà tvaü vina÷iùyasi  // Ram_3,49.21 //
baddhas tvaü kàlapà÷ena  $ kva gatas tasya mokùyase  &
vadhàya baói÷aü gçhya  % sàmiùaü jalajo yathà  // Ram_3,49.22 //
na hi jàtu duràdharùau  $ kàkutsthau tava ràvaõa  &
dharùaõaü cà÷ramasyàsya  % kùamiùyete tu ràghavau  // Ram_3,49.23 //
yathà tvayà kçtaü karma  $ bhãruõà lokagarhitam  &
taskaràcarito màrgo  % naiùa vãraniùevitaþ  // Ram_3,49.24 //
yudhyasva yadi ÷åro 'si  $ muhårtaü tiùñha ràvaõa  &
÷ayiùyase hato bhåmau  % yathà bhràtà kharas tathà  // Ram_3,49.25 //
paretakàle puruùo  $ yat karma pratipadyate  &
vinà÷àyàtmano 'dharmyaü  % pratipanno 'si karma tat  // Ram_3,49.26 //
pàpànubandho vai yasya  $ karmaõaþ ko nu tat pumàn  &
kurvãta lokàdhipatiþ  % svayambhår bhagavàn api  // Ram_3,49.27 //
evam uktvà ÷ubhaü vàkyaü  $ jañàyus tasya rakùasaþ  &
nipapàta bhç÷aü pçùñhe  % da÷agrãvasya vãryavàn  // Ram_3,49.28 //
taü gçhãtvà nakhais tãkùõair  $ viraràda samantataþ  &
adhiråóho gajàroho  % yathà syàd duùñavàraõam  // Ram_3,49.29 //
viraràda nakhair asya  $ tuõóaü pçùñhe samarpayan  &
ke÷àü÷ cotpàñayàmàsa  % nakhapakùamukhàyudhaþ  // Ram_3,49.30 //
sa tathà gçdhraràjena  $ kli÷yamàno muhur muhuþ  &
amarùasphuritauùñhaþ san  % pràkampata sa ràkùasaþ  // Ram_3,49.31 //
sampariùvajya vaidehãü  $ vàmenàïkena ràvaõaþ  &
talenàbhijaghànàrto  % jañàyuü krodhamårchitaþ  // Ram_3,49.32 //
jañàyus tam atikramya  $ tuõóenàsya kharàdhipaþ  &
vàmabàhån da÷a tadà  % vyapàharad ariüdamaþ  // Ram_3,49.33 //
tataþ kruddho da÷agrãvaþ  $ sãtàm utsçjya vãryavàn  &
muùñibhyàü caraõàbhyàü ca  % gçdhraràjam apothayat  // Ram_3,49.34 //
tato muhårtaü saügràmo  $ babhåvàtulavãryayoþ  &
ràkùasànàü ca mukhyasya  % pakùiõàü pravarasya ca  // Ram_3,49.35 //
tasya vyàyacchamànasya  $ ràmasyàrthe 'tha ràvaõaþ  &
pakùau pàdau ca pàr÷vau ca  % khaógam uddhçtya socchinat  // Ram_3,49.36 //
sa chinnapakùaþ sahasà  $ rakùasà raudrakarmaõà  &
nipapàta hato gçdhro  % dharaõyàm alpajãvitaþ  // Ram_3,49.37 //
taü dçùñvà patitaü bhåmau  $ kùatajàrdraü jañàyuùam  &
abhyadhàvata vaidehã  % svabandhum iva duþkhità  // Ram_3,49.38 //
taü nãlajãmåtanikà÷akalpaü  $ supàõóuroraskam udàravãryam  &
dadar÷a laïkàdhipatiþ pçthivyàü  % jañàyuùaü ÷àntam ivàgnidàvam  // Ram_3,49.39 //
tatas tu taü pattrarathaü mahãtale  $ nipàtitaü ràvaõavegamarditam  &
punaþ pariùvajya ÷a÷iprabhànanà  % ruroda sãtà janakàtmajà tadà  // Ram_3,49.40 //


tam alpajãvitaü bhåmau  $ sphurantaü ràkùasàdhipaþ  &
dadar÷a gçdhraü patitaü  % samãpe ràghavà÷ramàt  // Ram_3,50.1 //
sà tu tàràdhipamukhã  $ ràvaõena samãkùya tam  &
gçdhraràjaü vinihataü  % vilalàpa suduþkhità  // Ram_3,50.2 //
nimittaü lakùaõaj¤ànaü  $ ÷akunisvaradar÷anam  &
ava÷yaü sukhaduþkheùu  % naràõàü pratidç÷yate  // Ram_3,50.3 //
na nånaü ràma jànàsi  $ mahad vyasanam àtmanaþ  &
dhàvanti nånaü kàkutstha  % madarthaü mçgapakùiõaþ  // Ram_3,50.4 //
tràhi màm adya kàkutstha  $ lakùmaõeti varàïganà  &
susaütrastà samàkrandac  % chçõvatàü tu yathàntike  // Ram_3,50.5 //
tàü kliùñamàlyàbharaõàü  $ vilapantãm anàthavat  &
abhyadhàvata vaidehãü  % ràvaõo ràkùasàdhipaþ  // Ram_3,50.6 //
tàü latàm iva veùñantãm  $ àliïgantãü mahàdrumàn  &
mu¤ca mu¤ceti bahu÷aþ  % pravadan ràkùasàdhipaþ  // Ram_3,50.7 //
kro÷antãü ràma ràmeti  $ ràmeõa rahitàü vane  &
jãvitàntàya ke÷eùu  % jagràhàntakasaünibhaþ  // Ram_3,50.8 //
pradharùitàyàü vaidehyàü  $ babhåva sacaràcaram  &
jagat sarvam amaryàdaü  % tamasàndhena saüvçtam  // Ram_3,50.9 //
dçùñvà sãtàü paràmçùñàü  $ dãnàü divyena cakùuùà  &
kçtaü kàryam iti ÷rãmàn  % vyàjahàra pitàmahaþ  // Ram_3,50.10 //
prahçùñà vyathità÷ càsan  $ sarve te paramarùayaþ  &
dçùñvà sãtàü paràmçùñàü  % daõóakàraõyavàsinaþ  // Ram_3,50.11 //
sa tu tàü ràma ràmeti  $ rudantãü lakùmaõeti ca  &
jagàmàkà÷am àdàya  % ràvaõo ràkùasàdhipaþ  // Ram_3,50.12 //
taptàbharaõasarvàïgã  $ pãtakau÷eyavàsanã  &
raràja ràjaputrã tu  % vidyut saudàmanã yathà  // Ram_3,50.13 //
uddhåtena ca vastreõa  $ tasyàþ pãtena ràvaõaþ  &
adhikaü paribabhràja  % girir dãpta ivàgninà  // Ram_3,50.14 //
tasyàþ paramakalyàõyàs  $ tàmràõi surabhãõi ca  &
padmapattràõi vaidehyà  % abhyakãryanta ràvaõam  // Ram_3,50.15 //
tasyàþ kau÷eyam uddhåtam  $ àkà÷e kanakaprabham  &
babhau càdityaràgeõa  % tàmram abhram ivàtape  // Ram_3,50.16 //
tasyàs tad vimalaü vaktram  $ àkà÷e ràvaõàïkagam  &
na raràja vinà ràmaü  % vinàlam iva païkajam  // Ram_3,50.17 //
babhåva jaladaü nãlaü  $ bhittvà candra ivoditaþ  &
sulalàñaü suke÷àntaü  % padmagarbhàbham avraõam  \
÷uklaiþ suvimalair dantaiþ  # prabhàvadbhir alaükçtam  // Ram_3,50.18 //
ruditaü vyapamçùñàsraü  $ candravat priyadar÷anam  &
sunàsaü càrutàmrauùñham  % àkà÷e hàñakaprabham  // Ram_3,50.19 //
ràkùasendrasamàdhåtaü  $ tasyàs tad vacanaü ÷ubham  &
÷u÷ubhe na vinà ràmaü  % divà candra ivoditaþ  // Ram_3,50.20 //
sà hemavarõà nãlàïgaü  $ maithilã ràkùasàdhipam  &
÷u÷ubhe kà¤canã kà¤cã  % nãlaü maõim ivà÷rità  // Ram_3,50.21 //
sà padmagaurã hemàbhà  $ ràvaõaü janakàtmajà  &
vidyudghanam ivàvi÷ya  % ÷u÷ubhe taptabhåùaõà  // Ram_3,50.22 //
tasyà bhåùaõaghoùeõa  $ vaidehyà ràkùasàdhipaþ  &
babhåva vimalo nãlaþ  % saghoùa iva toyadaþ  // Ram_3,50.23 //
uttamàïgacyutà tasyàþ  $ puùpavçùñiþ samantataþ  &
sãtàyà hriyamàõàyàþ  % papàta dharaõãtale  // Ram_3,50.24 //
sà tu ràvaõavegena  $ puùpavçùñiþ samantataþ  &
samàdhåtà da÷agrãvaü  % punar evàbhyavartata  // Ram_3,50.25 //
abhyavartata puùpàõàü  $ dhàrà vai÷ravaõànujam  &
nakùatramàlàvimalà  % meruü nagam ivottamam  // Ram_3,50.26 //
caraõàn nåpuraü bhraùñaü  $ vaidehyà ratnabhåùitam  &
vidyunmaõóalasaükà÷aü  % papàta madhurasvanam  // Ram_3,50.27 //
tarupravàlaraktà sà  $ nãlàïgaü ràkùase÷varam  &
prà÷obhayata vaidehã  % gajaü kaùyeva kà¤canã  // Ram_3,50.28 //
tàü maholkàm ivàkà÷e  $ dãpyamànàü svatejasà  &
jahàràkà÷am àvi÷ya  % sãtàü vai÷ravaõànujaþ  // Ram_3,50.29 //
tasyàs tàny agnivarõàni  $ bhåùaõàni mahãtale  &
saghoùàõy avakãryanta  % kùãõàs tàrà ivàmbaràt  // Ram_3,50.30 //
tasyàþ stanàntaràd bhraùño  $ hàras tàràdhipadyutiþ  &
vaidehyà nipatan bhàti  % gaïgeva gaganàc cyutà  // Ram_3,50.31 //
utpàtavàtàbhihatà  $ nànàdvijagaõàyutàþ  &
mà bhair iti vidhåtàgrà  % vyàjahrur iva pàdapàþ  // Ram_3,50.32 //
nalinyo dhvastakamalàs  $ trastamãnajale caràþ  &
sakhãm iva gatotsàhàü  % ÷ocantãva sma maithilãm  // Ram_3,50.33 //
samantàd abhisaüpatya  $ siühavyàghramçgadvijàþ  &
anvadhàvaüs tadà roùàt  % sãtàchàyànugàminaþ  // Ram_3,50.34 //
jalaprapàtàsramukhàþ  $ ÷çïgair ucchritabàhavaþ  &
sãtàyàü hriyamàõàyàü  % vikro÷antãva parvatàþ  // Ram_3,50.35 //
hriyamàõàü tu vaidehãü  $ dçùñvà dãno divàkaraþ  &
pravidhvastaprabhaþ ÷rãmàn  % àsãt pàõóuramaõóalaþ  // Ram_3,50.36 //
nàsti dharmaþ kutaþ satyaü  $ nàrjavaü nànç÷aüsatà  &
yatra ràmasya vaidehãü  % bhàryàü harati ràvaõaþ  // Ram_3,50.37 //
iti sarvàõi bhåtàni  $ gaõa÷aþ paryadevayan  &
vitrastakà dãnamukhà  % rurudur mçgapotakàþ  // Ram_3,50.38 //
udvãkùyodvãkùya nayanair  $ àsrapàtàvilekùaõàþ  &
supravepitagàtrà÷ ca  % babhåvur vanadevatàþ  // Ram_3,50.39 //
vikro÷antãü dçóhaü sãtàü  $ dçùñvà duþkhaü tathà gatàm  &
tàü tu lakùmaõa ràmeti  % kro÷antãü madhurasvaràm  // Ram_3,50.40 //
avekùamàõàü bahu÷o  $ vaidehãü dharaõãtalam  &
sa tàm àkulake÷àntàü  % vipramçùñavi÷eùakàm  \
jahàràtmavinà÷àya  # da÷agrãvo manasvinãm  // Ram_3,50.41 //
tatas tu sà càrudatã ÷ucismità  $ vinàkçtà bandhujanena maithilã  &
apa÷yatã ràghavalakùmaõàv ubhau  % vivarõavaktrà bhayabhàrapãóità  // Ram_3,50.42 //


kham utpatantaü taü dçùñvà  $ maithilã janakàtmajà  &
duþkhità paramodvignà  % bhaye mahati vartinã  // Ram_3,51.1 //
roùarodanatàmràkùã  $ bhãmàkùaü ràkùasàdhipam  &
rudatã karuõaü sãtà  % hriyamàõedam abravãt  // Ram_3,51.2 //
na vyapatrapase nãca  $ karmaõànena ràvaõa  &
j¤àtvà virahitàü yo màü  % corayitvà palàyase  // Ram_3,51.3 //
tvayaiva nånaü duùñàtman  $ bhãruõà hartum icchatà  &
mamàpavàhito bhartà  % mçgaråpeõa màyayà  \
yo hi màm udyatas tràtuü  # so 'py ayaü vinipàtitaþ  // Ram_3,51.4 //
paramaü khalu te vãryaü  $ dç÷yate ràkùasàdhama  &
vi÷ràvya nàmadheyaü hi  % yuddhe nàsti jità tvayà  // Ram_3,51.5 //
ãdç÷aü garhitaü karma  $ kathaü kçtvà na lajjase  &
striyà÷ ca haraõaü nãca  % rahite ca parasya ca  // Ram_3,51.6 //
kathayiùyanti lokeùu  $ puruùàþ karma kutsitam  &
sunç÷aüsam adharmiùñhaü  % tava ÷auõóãryamàninaþ  // Ram_3,51.7 //
dhik te ÷auryaü ca sattvaü ca  $ yat tvayà kathitaü tadà  &
kulàkro÷akaraü loke  % dhik te càritram ãdç÷am  // Ram_3,51.8 //
kiü ÷akyaü kartum evaü hi  $ yaj javenaiva dhàvasi  &
muhårtam api tiùñhasva  % na jãvan pratiyàsyasi  // Ram_3,51.9 //
na hi cakùuþpathaü pràpya  $ tayoþ pàrthivaputrayoþ  &
sasainyo 'pi samarthas tvaü  % muhårtam api jãvitum  // Ram_3,51.10 //
na tvaü tayoþ ÷araspar÷aü  $ soóhuü ÷aktaþ kathaücana  &
vane prajvalitasyeva  % spar÷am agner vihaügamaþ  // Ram_3,51.11 //
sàdhu kçtvàtmanaþ pathyaü  $ sàdhu màü mu¤ca ràvaõa  &
matpradharùaõaruùño hi  % bhràtrà saha patir mama  \
vidhàsyati vinà÷àya  # tvaü màü yadi na mu¤casi  // Ram_3,51.12 //
yena tvaü vyavasàyena  $ balàn màü hartum icchasi  &
vyavasàyaþ sa te nãca  % bhaviùyati nirarthakaþ  // Ram_3,51.13 //
na hy ahaü tam apa÷yantã  $ bhartàraü vibudhopamam  &
utsahe ÷atruva÷agà  % pràõàn dhàrayituü ciram  // Ram_3,51.14 //
na nånaü càtmanaþ ÷reyaþ  $ pathyaü và samavekùase  &
mçtyukàle yathà martyo  % viparãtàni sevate  // Ram_3,51.15 //
mumårùåõàü hi sarveùàü  $ yat pathyaü tan na rocate  &
pa÷yàmãva hi kaõñhe tvàü  % kàlapà÷àvapà÷itam  // Ram_3,51.16 //
yathà càsmin bhayasthàne  $ na bibheùi da÷ànana  &
vyaktaü hiraõmayàn hi tvaü  % saüpa÷yasi mahãruhàn  // Ram_3,51.17 //
nadãü vaitaraõãü ghoràü  $ rudhiraughanivàhinãm  &
khaógapattravanaü caiva  % bhãmaü pa÷yasi ràvaõa  // Ram_3,51.18 //
taptakà¤canapuùpàü ca  $ vaióåryapravaracchadàm  &
drakùyase ÷àlmalãü tãkùõàm  % àyasaiþ kaõñakai÷ citàm  // Ram_3,51.19 //
na hi tvam ãdç÷aü kçtvà  $ tasyàlãkaü mahàtmanaþ  &
dharituü ÷akùyasi ciraü  % viùaü pãtveva nirghçõaþ  // Ram_3,51.20 //
baddhas tvaü kàlapà÷ena  $ durnivàreõa ràvaõa  &
kva gato lapsyase ÷arma  % bhartur mama mahàtmanaþ  // Ram_3,51.21 //
nimeùàntaramàtreõa  $ vinà bhràtaram àhave  &
ràkùasà nihatà yena  % sahasràõi caturda÷a  // Ram_3,51.22 //
sa kathaü ràghavo vãraþ  $ sarvàstraku÷alo balã  &
na tvàü hanyàc charais tãkùõair  % iùñabhàryàpahàriõam  // Ram_3,51.23 //
etac cànyac ca paruùaü  $ vaidehã ràvaõàïkagà  &
bhaya÷okasamàviùñà  % karuõaü vilalàpa ha  // Ram_3,51.24 //
tathà bhç÷àrtàü bahu caiva bhàùiõãü  $ vilalàpa pårvaü karuõaü ca bhàminãm  &
jahàra pàpas taruõãü viveùñatãü  % nçpàtmajàm àgatagàtravepathum  // Ram_3,51.25 //


hriyamàõà tu vaidehã  $ kaücin nàtham apa÷yatã  &
dadar÷a giri÷çïgasthàn  % pa¤cavànarapuügavàn  // Ram_3,52.1 //
teùàü madhye vi÷àlàkùã  $ kau÷eyaü kanakaprabham  &
uttarãyaü varàrohà  % ÷ubhàny àbharaõàni ca  \
mumoca yadi ràmàya  # ÷aüseyur iti maithilã  // Ram_3,52.2 //
vastram utsçjya tanmadhye  $ vinikùiptaü sabhåùaõam  &
sambhramàt tu da÷agrãvas  % tat karma na ca buddhavàn  // Ram_3,52.3 //
piïgàkùàs tàü vi÷àlàkùãü  $ netrair animiùair iva  &
vikro÷antãü tadà sãtàü  % dadç÷ur vànararùabhàþ  // Ram_3,52.4 //
sa ca pampàm atikramya  $ laïkàm abhimukhaþ purãm  &
jagàma rudatãü gçhya  % maithilãü ràkùase÷varaþ  // Ram_3,52.5 //
tàü jahàra susaühçùño  $ ràvaõo mçtyum àtmanaþ  &
utsaïgenaiva bhujagãü  % tãkùõadaüùñràü mahàviùàm  // Ram_3,52.6 //
vanàni saritaþ ÷ailàn  $ saràüsi ca vihàyasà  &
sa kùipraü samatãyàya  % ÷ara÷ càpàd iva cyutaþ  // Ram_3,52.7 //
timinakraniketaü tu  $ varuõàlayam akùayam  &
saritàü ÷araõaü gatvà  % samatãyàya sàgaram  // Ram_3,52.8 //
sambhramàt parivçttormã  $ ruddhamãnamahoragaþ  &
vaidehyàü hriyamàõàyàü  % babhåva varuõàlayaþ  // Ram_3,52.9 //
antarikùagatà vàcaþ  $ sasçju÷ càraõàs tadà  &
etadanto da÷agrãva  % iti siddhàs tadàbruvan  // Ram_3,52.10 //
sa tu sãtàü viveùñantãm  $ aïkenàdàya ràvaõaþ  &
pravive÷a purãü laïkàü  % råpiõãü mçtyum àtmanaþ  // Ram_3,52.11 //
so 'bhigamya purãü laïkàü  $ suvibhaktamahàpathàm  &
saüråóhakakùyàbahulaü  % svam antaþpuram àvi÷at  // Ram_3,52.12 //
tatra tàm asitàpàïgãü  $ ÷okamohaparàyaõàm  &
nidadhe ràvaõaþ sãtàü  % mayo màyàm ivàsurãm  // Ram_3,52.13 //
abravãc ca da÷agrãvaþ  $ pi÷àcãr ghoradar÷anàþ  &
yathà nainàü pumàn strã và  % sãtàü pa÷yaty asaümataþ  // Ram_3,52.14 //
muktàmaõisuvarõàni  $ vastràõy àbharaõàni ca  &
yad yad icchet tad evàsyà  % deyaü macchandato yathà  // Ram_3,52.15 //
yà ca vakùyati vaidehãü  $ vacanaü kiücid apriyam  &
aj¤ànàd yadi và j¤ànàn  % na tasyà jãvitaü priyam  // Ram_3,52.16 //
tathoktvà ràkùasãs tàs tu  $ ràkùasendraþ pratàpavàn  &
niùkramyàntaþpuràt tasmàt  % kiü kçtyam iti cintayan  \
dadar÷àùñau mahàvãryàn  # ràkùasàn pi÷ità÷anàn  // Ram_3,52.17 //
sa tàn dçùñvà mahàvãryo  $ varadànena mohitaþ  &
uvàcaitàn idaü vàkyaü  % pra÷asya balavãryataþ  // Ram_3,52.18 //
nànàpraharaõàþ kùipram  $ ito gacchata satvaràþ  &
janasthànaü hatasthànaü  % bhåtapårvaü kharàlayam  // Ram_3,52.19 //
tatroùyatàü janasthàne  $ ÷ånye nihataràkùase  &
pauruùaü balam à÷ritya  % tràsam utsçjya dårataþ  // Ram_3,52.20 //
balaü hi sumahad yan me  $ janasthàne nive÷itam  &
sadåùaõakharaü yuddhe  % hataü tad ràmasàyakaiþ  // Ram_3,52.21 //
tataþ krodho mamàpårvo  $ dhairyasyopari vardhate  &
vairaü ca sumahajjàtaü  % ràmaü prati sudàruõam  // Ram_3,52.22 //
niryàtayitum icchàmi  $ tac ca vairam ahaü ripoþ  &
na hi lapsyàmy ahaü nidràm  % ahatvà saüyuge ripum  // Ram_3,52.23 //
taü tv idànãm ahaü hatvà  $ kharadåùaõaghàtinam  &
ràmaü ÷armopalapsyàmi  % dhanaü labdhveva nirdhanaþ  // Ram_3,52.24 //
janasthàne vasadbhis tu  $ bhavadbhã ràmam à÷rità  &
pravçttir upanetavyà  % kiü karotãti tattvataþ  // Ram_3,52.25 //
apramàdàc ca gantavyaü  $ sarvair eva ni÷àcaraiþ  &
kartavya÷ ca sadà yatno  % ràghavasya vadhaü prati  // Ram_3,52.26 //
yuùmàkaü hi balaj¤o 'haü  $ bahu÷o raõamårdhani  &
ata÷ càsmi¤ janasthàne  % mayà yåyaü niyojitàþ  // Ram_3,52.27 //
tataþ priyaü vàkyam upetya ràkùasà  $ mahàrtham aùñàv abhivàdya ràvaõam  &
vihàya laïkàü sahitàþ pratasthire  % yato janasthànam alakùyadar÷anàþ  // Ram_3,52.28 //
tatas tu sãtàm upalabhya ràvaõaþ  $ susamprahçùñaþ parigçhya maithilãm  &
prasajya ràmeõa ca vairam uttamaü  % babhåva mohàn muditaþ sa ràkùasaþ  // Ram_3,52.29 //


saüdi÷ya ràkùasàn ghoràn  $ ràvaõo 'ùñau mahàbalàn  &
àtmànaü buddhivaiklavyàt  % kçtakçtyam amanyata  // Ram_3,53.1 //
sa cintayàno vaidehãü  $ kàmabàõasamarpitaþ  &
pravive÷a gçhaü ramyaü  % sãtàü draùñum abhitvaran  // Ram_3,53.2 //
sa pravi÷ya tu tadve÷ma  $ ràvaõo ràkùasàdhipaþ  &
apa÷yad ràkùasãmadhye  % sãtàü ÷okaparàyaõàm  // Ram_3,53.3 //
a÷rupårõamukhãü dãnàü  $ ÷okabhàràvapãóitàm  &
vàyuvegair ivàkràntàü  % majjantãü nàvam arõave  // Ram_3,53.4 //
mçgayåthaparibhraùñàü  $ mçgãü ÷vabhir ivàvçtàm  &
adhomukhamukhãü dãnàm  % abhyetya ca ni÷àcaraþ  // Ram_3,53.5 //
tàü tu ÷okava÷àü dãnàm  $ ava÷àü ràkùasàdhipaþ  &
sa balàd dar÷ayàmàsa  % gçhaü devagçhopamam  // Ram_3,53.6 //
harmyapràsàdasambàdhaü  $ strãsahasraniùevitam  &
nànàpakùigaõair juùñaü  % nànàratnasamanvitam  // Ram_3,53.7 //
kà¤canais tàpanãyai÷ ca  $ sphàñikai ràjatais tathà  &
vajravaióåryacitrai÷ ca  % stambhair dçùñimanoharaiþ  // Ram_3,53.8 //
divyadundubhinirhràdaü  $ taptakà¤canatoraõam  &
sopànaü kà¤canaü citram  % àruroha tayà saha  // Ram_3,53.9 //
dàntakà ràjatà÷ caiva  $ gavàkùàþ priyadar÷anàþ  &
hemajàlàvçtà÷ càsaüs  % tatra pràsàdapaïktayaþ  // Ram_3,53.10 //
sudhàmaõivicitràõi  $ bhåmibhàgàni sarva÷aþ  &
da÷agrãvaþ svabhavane  % pràdar÷ayata maithilãm  // Ram_3,53.11 //
dãrghikàþ puùkariõya÷ ca  $ nànàpuùpasamàvçtàþ  &
ràvaõo dar÷ayàmàsa  % sãtàü ÷okaparàyaõàm  // Ram_3,53.12 //
dar÷ayitvà tu vaidehãü  $ kçtsnaü tad bhavanottamam  &
uvàca vàkyaü pàpàtmà  % ràvaõo janakàtmajàm  // Ram_3,53.13 //
da÷aràkùasakoñya÷ ca  $ dvàviü÷atir athàparàþ  &
varjayitvà jaràvçddhàn  % bàlàü÷ ca rajanãcaràn  // Ram_3,53.14 //
teùàü prabhur ahaü sãte  $ sarveùàü bhãmakarmaõàm  &
sahasram ekam ekasya  % mama kàryapuraþsaram  // Ram_3,53.15 //
yad idaü ràjyatantraü me  $ tvayi sarvaü pratiùñhitam  &
jãvitaü ca vi÷àlàkùi  % tvaü me pràõair garãyasã  // Ram_3,53.16 //
bahånàü strãsahasràõàü  $ mama yo 'sau parigrahaþ  &
tàsàü tvam ã÷varã sãte  % mama bhàryà bhava priye  // Ram_3,53.17 //
sàdhu kiü te 'nyayà buddhyà  $ rocayasva vaco mama  &
bhajasva màbhitaptasya  % prasàdaü kartum arhasi  // Ram_3,53.18 //
parikùiptà samudreõa  $ laïkeyaü ÷atayojanà  &
neyaü dharùayituü ÷akyà  % sendrair api suràsuraiþ  // Ram_3,53.19 //
na deveùu na yakùeùu  $ na gandharveùu narùiùu  &
ahaü pa÷yàmi lokeùu  % yo me vãryasamo bhavet  // Ram_3,53.20 //
ràjyabhraùñena dãnena  $ tàpasena gatàyuùà  &
kiü kariùyasi ràmeõa  % mànuùeõàlpatejasà  // Ram_3,53.21 //
bhajasva sãte màm eva  $ bhartàhaü sadç÷as tava  &
yauvanaü hy adhruvaü bhãru  % ramasveha mayà saha  // Ram_3,53.22 //
dar÷ane mà kçthà buddhiü  $ ràghavasya varànane  &
kàsya ÷aktir ihàgantum  % api sãte manorathaiþ  // Ram_3,53.23 //
na ÷akyo vàyur àkà÷e  $ pà÷air baddhaü mahàjavaþ  &
dãpyamànasya vàpy agner  % grahãtuü vimalàü ÷ikhàm  // Ram_3,53.24 //
trayàõàm api lokànàü  $ na taü pa÷yàmi ÷obhane  &
vikrameõa nayed yas tvàü  % madbàhuparipàlitàm  // Ram_3,53.25 //
laïkàyàü sumahad ràjyam  $ idaü tvam anupàlaya  &
abhiùekodakaklinnà  % tuùñà ca ramayasva màm  // Ram_3,53.26 //
duùkçtaü yat purà karma  $ vanavàsena tad gatam  &
ya÷ ca te sukçto dharmas  % tasyeha phalam àpnuhi  // Ram_3,53.27 //
iha sarvàõi màlyàni  $ divyagandhàni maithili  &
bhåùaõàni ca mukhyàni  % tàni seva mayà saha  // Ram_3,53.28 //
puùpakaü nàma su÷roõi  $ bhràtur vai÷ravaõasya me  &
vimànaü ramaõãyaü ca  % tad vimànaü manojavam  // Ram_3,53.29 //
tatra sãte mayà sàrdhaü  $ viharasva yathàsukham  &
vadanaü padmasaükà÷aü  % vimalaü càrudar÷anam  // Ram_3,53.30 //
÷okàrtaü tu varàrohe  $ na bhràjati varànane  &
alaü vrãóena vaidehi  % dharmalopakçtena te  // Ram_3,53.31 //
àrùo 'yaü daivanisyando  $ yas tvàm abhigamiùyati  &
etau pàdau mayà snigdhau  % ÷irobhiþ paripãóitau  // Ram_3,53.32 //
prasàdaü kuru me kùipraü  $ va÷yo dàso 'ham asmi te  &
nemàþ ÷ånyà mayà vàcaþ  % ÷uùyamàõena bhàùitàþ  // Ram_3,53.33 //
na càpi ràvaõaþ kàücin  $ mårdhnà strãü praõameta ha  &
evam uktvà da÷agrãvo  % maithilãü janakàtmajàm  // Ram_3,53.34 //
kçtàntava÷am àpanno  $ mameyam iti manyate  &


sà tathoktà tu vaidehã  % nirbhayà ÷okakarùità  \
tçõam antarataþ kçtvà  # ràvaõaü pratyabhàùata  // Ram_3,54.1 //
ràjà da÷aratho nàma  $ dharmasetur ivàcalaþ  &
satyasaüdhaþ parij¤àto  % yasya putraþ sa ràghavaþ  // Ram_3,54.2 //
ràmo nàma sa dharmàtmà  $ triùu lokeùu vi÷rutaþ  &
dãrghabàhur vi÷àlàkùo  % daivataü sa patir mama  // Ram_3,54.3 //
ikùvàkåõàü kule jàtaþ  $ siühaskandho mahàdyutiþ  &
lakùmaõena saha bhràtrà  % yas te pràõàn hariùyati  // Ram_3,54.4 //
pratyakùaü yady ahaü tasya  $ tvayà syàü dharùità balàt  &
÷ayità tvaü hataþ saükhye  % janasthàne yathà kharaþ  // Ram_3,54.5 //
ya ete ràkùasàþ proktà  $ ghoraråpà mahàbalàþ  &
ràghave nirviùàþ sarve  % suparõe pannagà yathà  // Ram_3,54.6 //
tasya jyàvipramuktàs te  $ ÷aràþ kà¤canabhåùaõàþ  &
÷arãraü vidhamiùyanti  % gaïgàkålam ivormayaþ  // Ram_3,54.7 //
asurair và surair và tvaü  $ yady avadho 'si ràvaõa  &
utpàdya sumahad vairaü  % jãvaüs tasya na mokùyase  // Ram_3,54.8 //
sa te jãvita÷eùasya  $ ràghavo 'ntakaro balã  &
pa÷or yåpagatasyeva  % jãvitaü tava durlabham  // Ram_3,54.9 //
yadi pa÷yet sa ràmas tvàü  $ roùadãptena cakùuùà  &
rakùas tvam adya nirdagdho  % gaccheþ sadyaþ paràbhavam  // Ram_3,54.10 //
ya÷ candraü nabhaso bhåmau  $ pàtayen nà÷ayeta và  &
sàgaraü ÷oùayed vàpi  % sa sãtàü mocayed iha  // Ram_3,54.11 //
gatàyus tvaü gata÷rãko  $ gatasattvo gatendriyaþ  &
laïkà vaidhavyasaüyuktà  % tvatkçtena bhaviùyati  // Ram_3,54.12 //
na te pàpam idaü karma  $ sukhodarkaü bhaviùyati  &
yàhaü nãtà vinà bhàvaü  % patipàr÷vàt tvayà vanàt  // Ram_3,54.13 //
sa hi daivatasaüyukto  $ mama bhartà mahàdyutiþ  &
nirbhayo vãryam à÷ritya  % ÷ånye vasati daõóake  // Ram_3,54.14 //
sa te darpaü balaü vãryam  $ utsekaü ca tathàvidham  &
apaneùyati gàtrebhyaþ  % ÷aravarùeõa saüyuge  // Ram_3,54.15 //
yadà vinà÷o bhåtànàü  $ dç÷yate kàlacoditaþ  &
tadà kàrye pramàdyanti  % naràþ kàlava÷aü gatàþ  // Ram_3,54.16 //
màü pradhçùya sa te kàlaþ  $ pràpto 'yaü ràkùasàdhama  &
àtmano ràkùasànàü ca  % vadhàyàntaþpurasya ca  // Ram_3,54.17 //
na ÷akyà yaj¤amadhyasthà  $ vediþ srugbhàõóamaõóità  &
dvijàtimantrasaüpåtà  % caõóàlenàvamarditum  // Ram_3,54.18 //
idaü ÷arãraü niþsaüj¤aü  $ bandha và ghàtayasva và  &
nedaü ÷arãraü rakùyaü me  % jãvitaü vàpi ràkùasa  \
na hi ÷akùyàmy upakro÷aü  # pçthivyàü dàtum àtmanaþ  // Ram_3,54.19 //
evam uktvà tu vaidehã  $ krodhàt suparuùaü vacaþ  &
ràvaõaü maithilã tatra  % punar novàca kiücana  // Ram_3,54.20 //
sãtàyà vacanaü ÷rutvà  $ paruùaü romaharùaõam  &
pratyuvàca tataþ sãtàü  % bhayasaüdar÷anaü vacaþ  // Ram_3,54.21 //
÷çõu maithili madvàkyaü  $ màsàn dvàda÷a bhàmini  &
kàlenànena nàbhyeùi  % yadi màü càruhàsini  \
tatas tvàü pràtarà÷àrthaü  # sådà÷ chetsyanti le÷a÷aþ  // Ram_3,54.22 //
ity uktvà paruùaü vàkyaü  $ ràvaõaþ ÷atruràvaõaþ  &
ràkùasã÷ ca tataþ kruddha  % idaü vacanam abravãt  // Ram_3,54.23 //
÷ãghram evaü hi ràkùasyo  $ vikçtà ghoradar÷anàþ  &
darpam asyà vineùyadhvaü  % màüsa÷oõitabhojanàþ  // Ram_3,54.24 //
vacanàd eva tàs tasya  $ vikçtà ghoradar÷anàþ  &
kçtaprà¤jalayo bhåtvà  % maithilãü paryavàrayan  // Ram_3,54.25 //
sa tàþ provàca ràjà tu  $ ràvaõo ghoradar÷anaþ  &
pracàlya caraõotkarùair  % dàrayann iva medinãm  // Ram_3,54.26 //
a÷okavanikàmadhye  $ maithilã nãyatàm iti  &
tatreyaü rakùyatàü gåóham  % yuùmàbhiþ parivàrità  // Ram_3,54.27 //
tatrainàü tarjanair ghoraiþ  $ punaþ sàntvai÷ ca maithilãm  &
ànayadhvaü va÷aü sarvà  % vanyàü gajavadhåm iva  // Ram_3,54.28 //
iti pratisamàdiùñà  $ ràkùasyo ràvaõena tàþ  &
a÷okavanikàü jagmur  % maithilãü parigçhya tàm  // Ram_3,54.29 //
sarvakàmaphalair vçkùair  $ nànàpuùpaphalair vçtàm  &
sarvakàlamadai÷ càpi  % dvijaiþ samupasevitàm  // Ram_3,54.30 //
sà tu ÷okaparãtàïgã  $ maithilã janakàtmajà  &
ràkùasãva÷am àpannà  % vyàghrãõàü hariõã yathà  // Ram_3,54.31 //
na vindate tatra tu ÷arma maithilã  $ viråpanetràbhir atãva tarjità  &
patiü smarantã dayitaü ca devaraü  % vicetanàbhåd bhaya÷okapãóità  // Ram_3,54.32 //


ràkùasaü mçgaråpeõa  $ carantaü kàmaråpiõam  &
nihatya ràmo màrãcaü  % tårõaü pathi nyavartata  // Ram_3,55.1 //
tasya saütvaramàõasya  $ draùñukàmasya maithilãm  &
krårasvaro 'tha gomàyur  % vinanàdàsya pçùñhataþ  // Ram_3,55.2 //
sa tasya svaram àj¤àya  $ dàruõaü romaharùaõam  &
cintayàmàsa gomàyoþ  % svareõa pari÷aïkitaþ  // Ram_3,55.3 //
a÷ubhaü bata manye 'haü  $ gomàyur và÷yate yathà  &
svasti syàd api vaidehyà  % ràkùasair bhakùaõaü vinà  // Ram_3,55.4 //
màrãcena tu vij¤àya  $ svaram àlakùya màmakam  &
vikruùñaü mçgaråpeõa  % lakùmaõaþ ÷çõuyàd yadi  // Ram_3,55.5 //
sa saumitriþ svaraü ÷rutvà  $ tàü ca hitvàtha maithilãm  &
tayaiva prahitaþ kùipraü  % matsakà÷am ihaiùyati  // Ram_3,55.6 //
ràkùasaiþ sahitair nånaü  $ sãtàyà ãpsito vadhaþ  &
kà¤cana÷ ca mçgo bhåtvà  % vyapanãyà÷ramàt tu màm  // Ram_3,55.7 //
dåraü nãtvà tu màrãco  $ ràkùaso 'bhåc charàhataþ  &
hà lakùmaõa hato 'smãti  % yad vàkyaü vyàjahàra ha  // Ram_3,55.8 //
api svasti bhaved dvàbhyàü  $ rahitàbhyàü mayà vane  &
janasthànanimittaü hi  % kçtavairo 'smi ràkùasaiþ  \
nimittàni ca ghoràõi  # dç÷yante 'dya bahåni ca  // Ram_3,55.9 //
ity evaü cintayan ràmaþ  $ ÷rutvà gomàyuniþsvanam  &
àtmana÷ càpanayanaü  % mçgaråpeõa rakùasà  \
àjagàma janasthànaü  # ràghavaþ pari÷aïkitaþ  // Ram_3,55.10 //
taü dãnamànasaü dãnam  $ àsedur mçgapakùiõaþ  &
savyaü kçtvà mahàtmànaü  % ghoràü÷ ca sasçjuþ svaràn  // Ram_3,55.11 //
tàni dçùñvà nimittàni  $ mahàghoràõi ràghavaþ  &
tato lakùmaõam àyàntaü  % dadar÷a vigataprabham  // Ram_3,55.12 //
tato 'vidåre ràmeõa  $ samãyàya sa lakùmaõaþ  &
viùaõõaþ sa viùaõõena  % duþkhito duþkhabhàginà  // Ram_3,55.13 //
saüjagarhe 'tha taü bhràtà  $ jyeùñho lakùmaõam àgatam  &
vihàya sãtàü vijane  % vane ràkùasasevite  // Ram_3,55.14 //
gçhãtvà ca karaü savyaü  $ lakùmaõaü raghunandanaþ  &
uvàca madhurodarkam  % idaü paruùam àrtavat  // Ram_3,55.15 //
aho lakùmaõa garhyaü te  $ kçtaü yat tvaü vihàya tàm  &
sãtàm ihàgataþ saumya  % kaccit svasti bhaved iti  // Ram_3,55.16 //
na me 'sti saü÷ayo vãra  $ sarvathà janakàtmajà  &
vinaùñà bhakùità vàpi  % ràkùasair vanacàribhiþ  // Ram_3,55.17 //
a÷ubhàny eva bhåyiùñhaü  $ yathà pràdurbhavanti me  &
api lakùmaõa sãtàyàþ  % sàmagryaü pràpnuyàvahe  // Ram_3,55.18 //
idaü hi rakùo mçgasaünikà÷aü  $ pralobhya màü dåram anuprayàtam  &
hataü kathaücin mahatà ÷rameõa  % sa ràkùaso 'bhån mriyamàõa eva  // Ram_3,55.19 //
mana÷ ca me dãnam ihàprahçùñaü  $ cakùu÷ ca savyaü kurute vikàram  &
asaü÷ayaü lakùmaõa nàsti sãtà  % hçtà mçtà và pathi vartate và  // Ram_3,55.20 //


sa dçùñvà lakùmaõaü dãnaü  $ ÷ånye da÷arathàtmajaþ  &
paryapçcchata dharmàtmà  % vaidehãm àgataü vinà  // Ram_3,56.1 //
prasthitaü daõóakàraõyaü  $ yà màm anujagàma ha  &
kva sà lakùmaõa vaidehã  % yàü hitvà tvam ihàgataþ  // Ram_3,56.2 //
ràjyabhraùñasya dãnasya  $ daõóakàn paridhàvataþ  &
kva sà duþkhasahàyà me  % vaidehã tanumadhyamà  // Ram_3,56.3 //
yàü vinà notsahe vãra  $ muhårtam api jãvitum  &
kva sà pràõasahàyà me  % sãtà surasutopamà  // Ram_3,56.4 //
patitvam amaràõàü và  $ pçthivyà÷ càpi lakùmaõa  &
vinà tàü tapanãyàbhàü  % neccheyaü janakàtmajàm  // Ram_3,56.5 //
kaccij jãvati vaidehã  $ pràõaiþ priyatarà mama  &
kaccit pravràjanaü saumya  % na me mithyà bhaviùyati  // Ram_3,56.6 //
sãtànimittaü saumitre  $ mçte mayi gate tvayi  &
kaccit sakàmà sukhità  % kaikeyã sà bhaviùyati  // Ram_3,56.7 //
saputraràjyàü siddhàrthàü  $ mçtaputrà tapasvinã  &
upasthàsyati kausalyà  % kaccit saumya na kaikayãm  // Ram_3,56.8 //
yadi jãvati vaidehã  $ gamiùyàmy à÷ramaü punaþ  &
suvçttà yadi vçttà sà  % pràõàüs tyakùyàmi lakùmaõa  // Ram_3,56.9 //
yadi màm à÷ramagataü  $ vaidehã nàbhibhàùate  &
punaþ prahasità sãtà  % vina÷iùyàmi lakùmaõa  // Ram_3,56.10 //
bråhi lakùmaõa vaidehã  $ yadi jãvati và na và  &
tvayi pramatte rakùobhir  % bhakùità và tapasvinã  // Ram_3,56.11 //
sukumàrã ca bàlà ca  $ nityaü càduþkhadar÷inã  &
madviyogena vaidehã  % vyaktaü ÷ocati durmanàþ  // Ram_3,56.12 //
sarvathà rakùasà tena  $ jihmena suduràtmanà  &
vadatà lakùmaõety uccais  % tavàpi janitaü bhayam  // Ram_3,56.13 //
÷ruta÷ ca ÷aïke vaidehyà  $ sa svaraþ sadç÷o mama  &
trastayà preùitas tvaü ca  % draùñuü màü ÷ãghram àgataþ  // Ram_3,56.14 //
sarvathà tu kçtaü kaùñaü  $ sãtàm utsçjatà vane  &
pratikartuü nç÷aüsànàü  % rakùasàü dattam antaram  // Ram_3,56.15 //
duþkhitàþ kharaghàtena  $ ràkùasàþ pi÷ità÷anàþ  &
taiþ sãtà nihatà ghorair  % bhaviùyati na saü÷ayaþ  // Ram_3,56.16 //
aho 'smi vyasane magnaþ  $ sarvathà ripunà÷ana  &
kiü tv idànãü kariùyàmi  % ÷aïke pràptavyam ãdç÷am  // Ram_3,56.17 //
iti sãtàü varàrohàü  $ cintayann eva ràghavaþ  &
àjagàma janasthànaü  % tvarayà sahalakùmaõaþ  // Ram_3,56.18 //
vigarhamàõo 'nujam àrtaråpaü  $ kùudhà ÷ramàc caiva pipàsayà ca  &
viniþ÷vasa¤ ÷uùkamukho viùaõõaþ  % prati÷rayaü pràpya samãkùya ÷ånyam  // Ram_3,56.19 //
svam à÷ramaü saüpravigàhya vãro  $ vihàrade÷àn anusçtya kàü÷cit  &
etat tad ity eva nivàsabhåmau  % prahçùñaromà vyathito babhåva  // Ram_3,56.20 //


athà÷ramàd upàvçttam  $ antarà raghunandanaþ  &
paripapraccha saumitriü  % ràmo duþkhàrditaþ punaþ  // Ram_3,57.1 //
tam uvàca kimarthaü tvam  $ àgato 'pàsya maithilãm  &
yadà sà tava vi÷vàsàd  % vane virahità mayà  // Ram_3,57.2 //
dçùñvaivàbhyàgataü tvàü me  $ maithilãü tyajya lakùmaõa  &
÷aïkamànaü mahat pàpaü  % yat satyaü vyathitaü manaþ  // Ram_3,57.3 //
sphurate nayanaü savyaü  $ bàhu÷ ca hçdayaü ca me  &
dçùñvà lakùmaõa dåre tvàü  % sãtàvirahitaü pathi  // Ram_3,57.4 //
evam uktas tu saumitrir  $ lakùmaõaþ ÷ubhalakùaõaþ  &
bhåyo duþkhasamàviùño  % duþkhitaü ràmam abravãt  // Ram_3,57.5 //
na svayaü kàmakàreõa  $ tàü tyaktvàham ihàgataþ  &
pracoditas tayaivograis  % tvatsakà÷am ihàgataþ  // Ram_3,57.6 //
àryeõeva parikruùñaü  $ hà sãte lakùmaõeti ca  &
paritràhãti yad vàkyaü  % maithilyàs tac chrutiü gatam  // Ram_3,57.7 //
sà tam àrtasvaraü ÷rutvà  $ tava snehena maithilã  &
gaccha gaccheti màm àha  % rudantã bhayavihvalà  // Ram_3,57.8 //
pracodyamànena mayà  $ gaccheti bahu÷as tayà  &
pratyuktà maithilã vàkyam  % idaü tvatpratyayànvitam  // Ram_3,57.9 //
na tat pa÷yàmy ahaü rakùo  $ yad asya bhayam àvahet  &
nirvçtà bhava nàsty etat  % kenàpy evam udàhçtam  // Ram_3,57.10 //
vigarhitaü ca nãcaü ca  $ katham àryo 'bhidhàsyati  &
tràhãti vacanaü sãte  % yas tràyet trida÷àn api  // Ram_3,57.11 //
kiünimittaü tu kenàpi  $ bhràtur àlambya me svaram  &
visvaraü vyàhçtaü vàkyaü  % lakùmaõa tràhi màm iti  \
na bhavatyà vyathà kàryà  # kunàrãjanasevità  // Ram_3,57.12 //
alaü vaiklavyam àlambya  $ svasthà bhava nirutsukà  &
na càsti triùu lokeùu  % pumàn yo ràghavaü raõe  \
jàto và jàyamàno và  # saüyuge yaþ paràjayet  // Ram_3,57.13 //
evam uktà tu vaidehã  $ parimohitacetanà  &
uvàcà÷råõi mu¤cantã  % dàruõaü màm idaü vacaþ  // Ram_3,57.14 //
bhàvo mayi tavàtyarthaü  $ pàpa eva nive÷itaþ  &
vinaùñe bhràtari pràpte  % na ca tvaü màm avàpsyasi  // Ram_3,57.15 //
saüketàd bharatena tvaü  $ ràmaü samanugacchasi  &
kro÷antaü hi yathàtyarthaü  % nainam abhyavapadyase  // Ram_3,57.16 //
ripuþ pracchannacàrã tvaü  $ madartham anugacchasi  &
ràghavasyàntaraprepsus  % tathainaü nàbhipadyase  // Ram_3,57.17 //
evam ukto hi vaidehyà  $ saürabdho raktalocanaþ  &
krodhàt prasphuramàõauùñha  % à÷ramàd abhinirgataþ  // Ram_3,57.18 //
evaü bruvàõaü saumitriü  $ ràmaþ saütàpamohitaþ  &
abravãd duùkçtaü saumya  % tàü vinà yat tvam àgataþ  // Ram_3,57.19 //
jànann api samarthaü màü  $ rakùasàü vinivàraõe  &
anena krodhavàkyena  % maithilyà niþsçto bhavàn  // Ram_3,57.20 //
na hi te parituùyàmi  $ tyaktvà yad yàsi maithilãm  &
kruddhàyàþ paruùaü ÷rutvà  % striyà yat tvam ihàgataþ  // Ram_3,57.21 //
sarvathà tv apanãtaü te  $ sãtayà yat pracoditaþ  &
krodhasya va÷am àgamya  % nàkaroþ ÷àsanaü mama  // Ram_3,57.22 //
asau hi ràkùasaþ ÷ete  $ ÷areõàbhihato mayà  &
mçgaråpeõa yenàham  % à÷ramàd apavàhitaþ  // Ram_3,57.23 //
vikçùya càpaü paridhàya sàyakaü  $ salãlabàõena ca tàóito mayà  &
màrgãü tanuü tyajya ca viklavasvaro  % babhåva keyåradharaþ sa ràkùasaþ  // Ram_3,57.24 //
÷aràhatenaiva tadàrtayà girà  $ svaraü mamàlambya sudårasaü÷ravam  &
udàhçtaü tad vacanaü sudàruõaü  % tvam àgato yena vihàya maithilãm  // Ram_3,57.25 //


bhç÷am àvrajamànasya  $ tasyàdhovàmalocanam  &
pràsphurac càskhalad ràmo  % vepathu÷ càsya jàyate  // Ram_3,58.1 //
upàlakùya nimittàni  $ so '÷ubhàni muhur muhuþ  &
api kùemaü tu sãtàyà  % iti vai vyàjahàra ha  // Ram_3,58.2 //
tvaramàõo jagàmàtha  $ sãtàdar÷analàlasaþ  &
÷ånyam àvasathaü dçùñvà  % babhåvodvignamànasaþ  // Ram_3,58.3 //
udbhramann iva vegena  $ vikùipan raghunandanaþ  &
tatra tatroñajasthànam  % abhivãkùya samantataþ  // Ram_3,58.4 //
dadar÷a parõa÷àlàü ca  $ rahitàü sãtayà tadà  &
÷riyà virahitàü dhvastàü  % hemante padminãm iva  // Ram_3,58.5 //
rudantam iva vçkùai÷ ca  $ mlànapuùpamçgadvijam  &
÷riyà vihãnaü vidhvastaü  % saütyaktavanadaivatam  // Ram_3,58.6 //
viprakãrõàjinaku÷aü  $ vipraviddhabçsãkañam  &
dçùñvà ÷ånyoñajasthànaü  % vilalàpa punaþ punaþ  // Ram_3,58.7 //
hçtà mçtà và naùñà và  $ bhakùità và bhaviùyati  &
nilãnàpy atha và bhãrur  % atha và vanam à÷rità  // Ram_3,58.8 //
gatà vicetuü puùpàõi  $ phalàny api ca và punaþ  &
atha và padminãü yàtà  % jalàrthaü và nadãü gatà  // Ram_3,58.9 //
yatnàn mçgayamàõas tu  $ nàsasàda vane priyàm  &
÷okaraktekùaõaþ ÷okàd  % unmatta iva lakùyate  // Ram_3,58.10 //
vçkùàd vçkùaü pradhàvan sa  $ girãü÷ càpi nadãn nadãm  &
babhåva vilapan ràmaþ  % ÷okapaïkàrõavaplutaþ  // Ram_3,58.11 //
asti kaccit tvayà dçùñà  $ sà kadambapriyà priyà  &
kadamba yadi jànãùe  % ÷aüsa sãtàü ÷ubhànanàm  // Ram_3,58.12 //
snigdhapallavasaükà÷àü  $ pãtakau÷eyavàsinãm  &
÷aüsasva yadi và dçùñà  % bilva bilvopamastanã  // Ram_3,58.13 //
atha vàrjuna ÷aüsa tvaü  $ priyàü tàm arjunapriyàm  &
janakasya sutà bhãrur  % yadi jãvati và na và  // Ram_3,58.14 //
kakubhaþ kakubhoruü tàü  $ vyaktaü jànàti maithilãm  &
latàpallavapuùpàóhyo  % bhàti hy eùa vanaspatiþ  // Ram_3,58.15 //
bhramarair upagãta÷ ca  $ yathà drumavaro hy ayam  &
eùa vyaktaü vijànàti  % tilakas tilakapriyàm  // Ram_3,58.16 //
a÷oka ÷okàpanuda  $ ÷okopahatacetasam  &
tvannàmànaü kuru kùipraü  % priyàsaüdar÷anena màm  // Ram_3,58.17 //
yadi tàla tvayà dçùñà  $ pakvatàlaphalastanã  &
kathayasva varàrohàü  % kàruõyaü yadi te mayi  // Ram_3,58.18 //
yadi dçùñà tvayà sãtà  $ jambu jàmbånadaprabhà  &
priyàü yadi vijànãùe  % niþ÷aïkaü kathayasva me  // Ram_3,58.19 //
atha và mçga÷àvàkùãü  $ mçga jànàsi maithilãm  &
mçgaviprekùaõã kàntà  % mçgãbhiþ sahità bhavet  // Ram_3,58.20 //
gaja sà gajanàsorur  $ yadi dçùñà tvayà bhavet  &
tàü manye viditàü tubhyam  % àkhyàhi varavàraõa  // Ram_3,58.21 //
÷àrdåla yadi sà dçùñà  $ priyà candranibhànanà  &
maithilã mama vi÷rabdhaþ  % kathayasva na te bhayam  // Ram_3,58.22 //
kiü dhàvasi priye nånaü  $ dçùñàsi kamalekùaõe  &
vçkùeõàcchàdya càtmànaü  % kiü màü na pratibhàùase  // Ram_3,58.23 //
tiùñha tiùñha varàrohe  $ na te 'sti karuõà mayi  &
nàtyarthaü hàsya÷ãlàsi  % kimarthaü màm upekùase  // Ram_3,58.24 //
pãtakau÷eyakenàsi  $ såcità varavarõini  &
dhàvanty api mayà dçùñà  % tiùñha yady asti sauhçdam  // Ram_3,58.25 //
naiva sà nånam atha và  $ hiüsità càruhàsinã  &
kçcchraü pràptaü hi màü nånaü  % yathopekùitum arhati  // Ram_3,58.26 //
vyaktaü sà bhakùità bàlà  $ ràkùasaiþ pi÷ità÷anaiþ  &
vibhajyàïgàni sarvàõi  % mayà virahità priyà  // Ram_3,58.27 //
nånaü tac chubhadantauùñhaü  $ mukhaü niùprabhatàü gatam  &
sà hi campakavarõàbhà  % grãvà graiveya÷obhità  // Ram_3,58.28 //
komalà vilapantyàs tu  $ kàntàyà bhakùità ÷ubhà  &
nånaü vikùipyamàõau tau  % bàhå pallavakomalau  // Ram_3,58.29 //
bhakùitau vepamànàgrau  $ sahastàbharaõàïgadau  &
mayà virahità bàlà  % rakùasàü bhakùaõàya vai  // Ram_3,58.30 //
sàrtheneva parityaktà  $ bhakùità bahubàndhavà  &
hà lakùmaõa mahàbàho  % pa÷yasi tvaü priyàü kvacit  // Ram_3,58.31 //
hà priye kva gatà bhadre  $ hà sãteti punaþ punaþ  &
ity evaü vilapan ràmaþ  % paridhàvan vanàd vanam  // Ram_3,58.32 //
kvacid udbhramate vegàt  $ kvacid vibhramate balàt  &
kvacin matta ivàbhàti  % kàntànveùaõatatparaþ  // Ram_3,58.33 //
sa vanàni nadãþ ÷ailàn  $ giriprasravaõàni ca  &
kànanàni ca vegena  % bhramaty aparisaüsthitaþ  // Ram_3,58.34 //
tathà sa gatvà vipulaü mahad vanaü  $ parãtya sarvaü tv atha maithilãü prati  &
aniùñhità÷aþ sa cakàra màrgaõe  % punaþ priyàyàþ paramaü pari÷ramam  // Ram_3,58.35 //


dçùñvà÷ramapadaü ÷ånyaü  $ ràmo da÷arathàtmajaþ  &
rahitàü parõa÷àlàü ca  % vidhvastàny àsanàni ca  // Ram_3,59.1 //
adçùñvà tatra vaidehãü  $ saünirãkùya ca sarva÷aþ  &
uvàca ràmaþ pràkru÷ya  % pragçhya rucirau bhujau  // Ram_3,59.2 //
kva nu lakùmaõa vaidehã  $ kaü và de÷am ito gatà  &
kenàhçtà và saumitre  % bhakùità kena và priyà  // Ram_3,59.3 //
vçkùeõàcchàdya yadi màü  $ sãte hasitum icchasi  &
alaü te hasitenàdya  % màü bhajasva suduþkhitam  // Ram_3,59.4 //
yaiþ saha krãóase sãte  $ vi÷vastair mçgapotakaiþ  &
ete hãnàs tvayà saumye  % dhyàyanty asràvilekùaõàþ  // Ram_3,59.5 //
mçtaü ÷okena mahatà  $ sãtàharaõajena màm  &
paraloke mahàràjo  % nånaü drakùyati me pità  // Ram_3,59.6 //
kathaü pratij¤àü saü÷rutya  $ mayà tvam abhiyojitaþ  &
apårayitvà taü kàlaü  % matsakà÷am ihàgataþ  // Ram_3,59.7 //
kàmavçttam anàryaü màü  $ mçùàvàdinam eva ca  &
dhik tvàm iti pare loke  % vyaktaü vakùyati me pità  // Ram_3,59.8 //
viva÷aü ÷okasaütaptaü  $ dãnaü bhagnamanoratham  &
màm ihotsçjya karuõaü  % kãrtir naram ivànçjum  // Ram_3,59.9 //
kva gacchasi varàrohe  $ màm utsçjya sumadhyame  &
tvayà virahita÷ càhaü  % mokùye jãvitam àtmanaþ  // Ram_3,59.10 //
itãva vilapan ràmaþ  $ sãtàdar÷analàlasaþ  &
na dadar÷a suduþkhàrto  % ràghavo janakàtmajàm  // Ram_3,59.11 //
anàsàdayamànaü taü  $ sãtàü da÷arathàtmajam  &
païkam àsàdya vipulaü  % sãdantam iva ku¤jaram  \
lakùmaõo ràmam atyartham  # uvàca hitakàmyayà  // Ram_3,59.12 //
mà viùàdaü mahàbàho  $ kuru yatnaü mayà saha  &
idaü ca hi vanaü ÷åra  % bahukandara÷obhitam  // Ram_3,59.13 //
priyakànanasaücàrà  $ vanonmattà ca maithilã  &
sà vanaü và praviùñà syàn  % nalinãü và supuùpitàm  // Ram_3,59.14 //
saritaü vàpi sampràptà  $ mãnava¤julasevitàm  &
vitràsayitukàmà và  % lãnà syàt kànane kvacit  \
jij¤àsamànà vaidehã  # tvàü màü ca puruùarùabha  // Ram_3,59.15 //
tasyà hy anveùaõe ÷rãman  $ kùipram eva yatàvahe  &
vanaü sarvaü vicinuvo  % yatra sà janakàtmajà  \
manyase yadi kàkutstha  # mà sma ÷oke manaþ kçthàþ  // Ram_3,59.16 //
evam uktas tu sauhàrdàl  $ lakùmaõena samàhitaþ  &
saha saumitriõà ràmo  % vicetum upacakrame  \
tau vanàni girãü÷ caiva  # sarita÷ ca saràüsi ca  // Ram_3,59.17 //
nikhilena vicinvantau  $ sãtàü da÷arathàtmajau  &
tasya ÷ailasya sànåni  % guhà÷ ca ÷ikharàõi ca  // Ram_3,59.18 //
nikhilena vicinvantau  $ naiva tàm abhijagmatuþ  &
vicitya sarvataþ ÷ailaü  % ràmo lakùmaõam abravãt  // Ram_3,59.19 //
neha pa÷yàmi saumitre  $ vaidehãü parvate ÷ubhe  &
tato duþkhàbhisaütapto  % lakùmaõo vàkyam abravãt  // Ram_3,59.20 //
vicaran daõóakàraõyaü  $ bhràtaraü dãptatejasam  &
pràpsyasi tvaü mahàpràj¤a  % maithilãü janakàtmajàm  // Ram_3,59.21 //
yathà viùõur mahàbàhur  $ baliü baddhvà mahãm imàm  &
evam uktas tu vãreõa  % lakùmaõena sa ràghavaþ  // Ram_3,59.22 //
uvàca dãnayà vàcà  $ duþkhàbhihatacetanaþ  &
vanaü sarvaü suvicitaü  % padminyaþ phullapaïkajàþ  // Ram_3,59.23 //
giri÷ càyaü mahàpràj¤a  $ bahukandaranirjharaþ  &
na hi pa÷yàmi vaidehãü  % pràõebhyo 'pi garãyasãm  // Ram_3,59.24 //
evaü sa vilapan ràmaþ  $ sãtàharaõakar÷itaþ  &
dãnaþ ÷okasamàviùño  % muhårtaü vihvalo 'bhavat  // Ram_3,59.25 //
sa vihvalitasarvàïgo  $ gatabuddhir vicetanaþ  &
viùasàdàturo dãno  % niþ÷vasyà÷ãtam àyatam  // Ram_3,59.26 //
bahu÷aþ sa tu niþ÷vasya  $ ràmo ràjãvalocanaþ  &
hà priyeti vicukro÷a  % bahu÷o bàùpagadgadaþ  // Ram_3,59.27 //
taü sàntvayàmàsa tato  $ lakùmaõaþ priyabàndhavaþ  &
bahuprakàraü dharmaj¤aþ  % pra÷ritaþ pra÷rità¤jaliþ  // Ram_3,59.28 //
anàdçtya tu tad vàkyaü  $ lakùmaõauùñhapuñacyutam  &
apa÷yaüs tàü priyàü sãtàü  % pràkro÷at sa punaþ punaþ  // Ram_3,59.29 //


sa dãno dãnayà vàcà  $ lakùmaõaü vàkyam abravãt  &
÷ãghraü lakùmaõa jànãhi  % gatvà godàvarãü nadãm  \
api godàvarãü sãtà  # padmàny ànayituü gatà  // Ram_3,60.1 //
evam uktas tu ràmeõa  $ lakùmaõaþ punar eva hi  &
nadãü godàvarãü ramyàü  % jagàma laghuvikramaþ  // Ram_3,60.2 //
tàü lakùmaõas tãrthavatãü  $ vicitvà ràmam abravãt  &
nainàü pa÷yàmi tãrtheùu  % kro÷ato na ÷çõoti me  // Ram_3,60.3 //
kaü nu sà de÷am àpannà  $ vaidehã kle÷anà÷inã  &
na hi taü vedmi vai ràma  % yatra sà tanumadhyamà  // Ram_3,60.4 //
lakùmaõasya vacaþ ÷rutvà  $ dãnaþ saütàpamohitaþ  &
ràmaþ samabhicakràma  % svayaü godàvarãü nadãm  // Ram_3,60.5 //
sa tàm upasthito ràmaþ  $ kva sãtety evam abravãt  // Ram_3,60.6 //
bhåtàni ràkùasendreõa  $ vadhàrheõa hçtàm api  &
na tàü ÷a÷aüså ràmàya  % tathà godàvarã nadã  // Ram_3,60.7 //
tataþ pracodità bhåtaiþ  $ ÷aüsàsmai tàü priyàm iti  &
na ca sàbhyavadat sãtàü  % pçùñà ràmeõa ÷ocità  // Ram_3,60.8 //
ràvaõasya ca tad råpaü  $ karmàõi ca duràtmanaþ  &
dhyàtvà bhayàt tu vaidehãü  % sà nadã na ÷a÷aüsa tàm  // Ram_3,60.9 //
nirà÷as tu tayà nadyà  $ sãtàyà dar÷ane kçtaþ  &
uvàca ràmaþ saumitriü  % sãtàdar÷anakar÷itaþ  // Ram_3,60.10 //
kiü nu lakùmaõa vakùyàmi  $ sametya janakaü vacaþ  &
màtaraü caiva vaidehyà  % vinà tàm aham apriyam  // Ram_3,60.11 //
yà me ràjyavihãnasya  $ vane vanyena jãvataþ  &
sarvaü vyapanayacchokam  % vaidehã kva nu sà gatà  // Ram_3,60.12 //
j¤àtipakùavihãnasya  $ ràjaputrãm apa÷yataþ  &
manye dãrghà bhaviùyanti  % ràtrayo mama jàgrataþ  // Ram_3,60.13 //
godàvarãü janasthànam  $ imaü prasravaõaü girim  &
sarvàõy anucariùyàmi  % yadi sãtà hi dç÷yate  // Ram_3,60.14 //
evaü sambhàùamàõau tàv  $ anyonyaü bhràtaràv ubhau  &
vasuüdharàyàü patitaü  % puùpamàrgam apa÷yatàm  // Ram_3,60.15 //
tàü puùpavçùñiü patitàü  $ dçùñvà ràmo mahãtale  &
uvàca lakùmaõaü vãro  % duþkhito duþkhitaü vacaþ  // Ram_3,60.16 //
abhijànàmi puùpàõi  $ tànãmànãha lakùmaõa  &
apinaddhàni vaidehyà  % mayà dattàni kànane  // Ram_3,60.17 //
evam uktvà mahàbàhur  $ lakùmaõaü puruùarùabham  &
kruddho 'bravãd giriü tatra  % siühaþ kùudramçgaü yathà  // Ram_3,60.18 //
tàü hemavarõàü hemàbhàü  $ sãtàü dar÷aya parvata  &
yàvat sànåni sarvàõi  % na te vidhvaüsayàmy aham  // Ram_3,60.19 //
mama bàõàgninirdagdho  $ bhasmãbhåto bhaviùyasi  &
asevyaþ satataü caiva  % nistçõadrumapallavaþ  // Ram_3,60.20 //
imàü và saritaü càdya  $ ÷oùayiùyàmi lakùmaõa  &
yadi nàkhyàti me sãtàm  % adya candranibhànanàm  // Ram_3,60.21 //
evaü sa ruùito ràmo  $ didhakùann iva cakùuùà  &
dadar÷a bhåmau niùkràntaü  % ràkùasasya padaü mahat  // Ram_3,60.22 //
sa samãkùya parikràntaü  $ sãtàyà ràkùasasya ca  &
saübhràntahçdayo ràmaþ  % ÷a÷aüsa bhràtaraü priyam  // Ram_3,60.23 //
pa÷ya lakùmaõa vaidehyàþ  $ ÷ãrõàþ kanakabindavaþ  &
bhåùaõànàü hi saumitre  % màlyàni vividhàni ca  // Ram_3,60.24 //
taptabindunikà÷ai÷ ca  $ citraiþ kùatajabindubhiþ  &
àvçtaü pa÷ya saumitre  % sarvato dharaõãtalam  // Ram_3,60.25 //
manye lakùmaõa vaidehã  $ ràkùasaiþ kàmaråpibhiþ  &
bhittvà bhittvà vibhaktà và  % bhakùità và bhaviùyati  // Ram_3,60.26 //
tasya nimittaü vaidehyà  $ dvayor vivadamànayoþ  &
babhåva yuddhaü saumitre  % ghoraü ràkùasayor iha  // Ram_3,60.27 //
muktàmaõicitaü cedaü  $ tapanãyavibhåùitam  &
dharaõyàü patitaü saumya  % kasya bhagnaü mahad dhanuþ  // Ram_3,60.28 //
taruõàdityasaükà÷aü  $ vaióåryagulikàcitam  &
vi÷ãrõaü patitaü bhåmau  % kavacaü kasya kà¤canam  // Ram_3,60.29 //
chattraü ÷ata÷alàkaü ca  $ divyamàlyopa÷obhitam  &
bhagnadaõóam idaü kasya  % bhåmau saumya nipàtitam  // Ram_3,60.30 //
kà¤canora÷chadà÷ ceme  $ pi÷àcavadanàþ kharàþ  &
bhãmaråpà mahàkàyàþ  % kasya và nihatà raõe  // Ram_3,60.31 //
dãptapàvakasaükà÷o  $ dyutimàn samaradhvajaþ  &
apaviddha÷ ca bhagna÷ ca  % kasya sàügràmiko rathaþ  // Ram_3,60.32 //
rathàkùamàtrà vi÷ikhàs  $ tapanãyavibhåùaõàþ  &
kasyeme 'bhihatà bàõàþ  % prakãrõà ghorakarmaõaþ  // Ram_3,60.33 //
vairaü ÷ataguõaü pa÷ya  $ mamedaü jãvitàntakam  &
sughorahçdayaiþ saumya  % ràkùasaiþ kàmaråpibhiþ  // Ram_3,60.34 //
hçtà mçtà và sãtà hi  $ bhakùità và tapasvinã  &
na dharmas tràyate sãtàü  % hriyamàõàü mahàvane  // Ram_3,60.35 //
bhakùitàyàü hi vaidehyàü  $ hçtàyàm api lakùmaõa  &
ke hi loke priyaü kartuü  % ÷aktàþ saumya mame÷varàþ  // Ram_3,60.36 //
kartàram api lokànàü  $ ÷åraü karuõavedinam  &
aj¤ànàd avamanyeran  % sarvabhåtàni lakùmaõa  // Ram_3,60.37 //
mçduü lokahite yuktaü  $ dàntaü karuõavedinam  &
nirvãrya iti manyante  % nånaü màü trida÷e÷varàþ  // Ram_3,60.38 //
màü pràpya hi guõo doùaþ  $ saüvçttaþ pa÷ya lakùmaõa  &
adyaiva sarvabhåtànàü  % rakùasàm abhavàya ca  \
saühçtyaiva ÷a÷ijyotsnàü  # mahàn sårya ivoditaþ  // Ram_3,60.39 //
naiva yakùà na gandharvà  $ na pi÷àcà na ràkùasàþ  &
kiünarà và manuùyà và  % sukhaü pràpsyanti lakùmaõa  // Ram_3,60.40 //
mamàstrabàõasampårõam  $ àkà÷aü pa÷ya lakùmaõa  &
niþsampàtaü kariùyàmi  % hy adya trailokyacàriõàm  // Ram_3,60.41 //
saüniruddhagrahagaõam  $ àvàritani÷àkaram  &
vipranaùñànalamarud-  % bhàskaradyutisaüvçtam  // Ram_3,60.42 //
vinirmathita÷ailàgraü  $ ÷uùyamàõajalà÷ayam  &
dhvastadrumalatàgulmaü  % vipraõà÷itasàgaram  // Ram_3,60.43 //
na tàü ku÷alinãü sãtàü  $ pradàsyanti mame÷varàþ  &
asmin muhårte saumitre  % mama drakùyanti vikramam  // Ram_3,60.44 //
nàkà÷am utpatiùyanti  $ sarvabhåtàni lakùmaõa  &
mama càpaguõàn muktair  % bàõajàlair nirantaram  // Ram_3,60.45 //
arditaü mama nàràcair  $ dhvastabhràntamçgadvijam  &
samàkulam amaryàdaü  % jagat pa÷yàdya lakùmaõa  // Ram_3,60.46 //
àkarõapårõair iùubhir  $ jãvalokaü duràvaraiþ  &
kariùye maithilãhetor  % api÷àcam aràkùasam  // Ram_3,60.47 //
mama roùaprayuktànàü  $ sàyakànàü balaü suràþ  &
drakùyanty adya vimuktànàm  % amarùàd dåragàminàm  // Ram_3,60.48 //
naiva devà na daiteyà  $ na pi÷àcà na ràkùasàþ  &
bhaviùyanti mama krodhàt  % trailokye vipraõà÷ite  // Ram_3,60.49 //
devadànavayakùàõàü  $ lokà ye rakùasàm api  &
bahudhà nipatiùyanti  % bàõaughaiþ ÷akulãkçtàþ  \
nirmaryàdàn imàül lokàn  # kariùyàmy adya sàyakaiþ  // Ram_3,60.50 //
yathà jarà yathà mçtyur  $ yathà kàlo yathà vidhiþ  &
nityaü na pratihanyante  % sarvabhåteùu lakùmaõa  \
tathàhaü krodhasaüyukto  # na nivàryo 'smy asaü÷ayam  // Ram_3,60.51 //
pureva me càrudatãm aninditàü  $ di÷anti sãtàü yadi nàdya maithilãm  &
sadevagandharvamanuùyapannagaü  % jagat sa÷ailaü parivartayàmy aham  // Ram_3,60.52 //


tapyamànaü tathà ràmaü  $ sãtàharaõakar÷itam  &
lokànàm abhave yuktaü  % saüvartakam ivànalam  // Ram_3,61.1 //
vãkùamàõaü dhanuþ sajyaü  $ niþ÷vasantaü muhur muhuþ  &
hantukàmaü pa÷uü rudraü  % kruddhaü dakùakratau yathà  // Ram_3,61.2 //
adçùñapårvaü saükruddhaü  $ dçùñvà ràmaü sa lakùmaõaþ  &
abravãt prà¤jalir vàkyaü  % mukhena pari÷uùyatà  // Ram_3,61.3 //
purà bhåtvà mçdur dàntaþ  $ sarvabhåtahite rataþ  &
na krodhava÷am àpannaþ  % prakçtiü hàtum arhasi  // Ram_3,61.4 //
candre lakùmãþ prabhà sårye  $ gatir vàyau bhuvi kùamà  &
etac ca niyataü sarvaü  % tvayi cànuttamaü ya÷aþ  // Ram_3,61.5 //
na tu jànàmi kasyàyaü  $ bhagnaþ sàügràmiko rathaþ  &
kena và kasya và hetoþ  % sàyudhaþ saparicchadaþ  // Ram_3,61.6 //
khuranemikùata÷ càyaü  $ sikto rudhirabindubhiþ  &
de÷o nivçttasaügràmaþ  % sughoraþ pàrthivàtmaja  // Ram_3,61.7 //
ekasya tu vimardo 'yaü  $ na dvayor vadatàü vara  &
na hi vçttaü hi pa÷yàmi  % balasya mahataþ padam  // Ram_3,61.8 //
naikasya tu kçte lokàn  $ vinà÷ayitum arhasi  &
yuktadaõóà hi mçdavaþ  % pra÷àntà vasudhàdhipàþ  // Ram_3,61.9 //
sadà tvaü sarvabhåtànàü  $ ÷araõyaþ paramà gatiþ  &
ko nu dàrapraõà÷aü te  % sàdhu manyeta ràghava  // Ram_3,61.10 //
saritaþ sàgaràþ ÷ailà  $ devagandharvadànavàþ  &
nàlaü te vipriyaü kartuü  % dãkùitasyeva sàdhavaþ  // Ram_3,61.11 //
yena ràjan hçtà sãtà  $ tam anveùitum arhasi  &
maddvitãyo dhanuùpàõiþ  % sahàyaiþ paramarùibhiþ  // Ram_3,61.12 //
samudraü ca viceùyàmaþ  $ parvatàü÷ ca vanàni ca  &
guhà÷ ca vividhà ghorà  % nalinãþ pàrvatã÷ ca ha  // Ram_3,61.13 //
devagandharvalokàü÷ ca  $ viceùyàmaþ samàhitàþ  &
yàvan nàdhigamiùyàmas  % tava bhàryàpahàriõam  // Ram_3,61.14 //
na cet sàmnà pradàsyanti  $ patnãü te trida÷e÷varàþ  &
kosalendra tataþ pa÷càt  % pràptakàlaü kariùyasi  // Ram_3,61.15 //
÷ãlena sàmnà vinayena sãtàü  $ nayena na pràpsyasi cen narendra  &
tataþ samutsàdaya hemapuïkhair  % mahendravajrapratimaiþ ÷araughaiþ  // Ram_3,61.16 //


taü tathà ÷okasaütaptaü  $ vilapantam anàthavat  &
mohena mahatàviùñaü  % paridyånam acetanam  // Ram_3,62.1 //
tataþ saumitrir à÷vàsya  $ muhårtàd iva lakùmaõaþ  &
ràmaü saübodhayàmàsa  % caraõau càbhipãóayan  // Ram_3,62.2 //
mahatà tapasà ràma  $ mahatà càpi karmaõà  &
ràj¤à da÷arathenàsãl  % labdho 'mçtam ivàmaraiþ  // Ram_3,62.3 //
tava caiva guõair baddhas  $ tvadviyogàn mahãpatiþ  &
ràjà devatvam àpanno  % bharatasya yathà ÷rutam  // Ram_3,62.4 //
yadi duþkham idaü pràptaü  $ kàkutstha na sahiùyase  &
pràkçta÷ càlpasattva÷ ca  % itaraþ kaþ sahiùyati  // Ram_3,62.5 //
duþkhito hi bhavàül lokàüs  $ tejasà yadi dhakùyate  &
àrtàþ prajà naravyàghra  % kva nu yàsyanti nirvçtim  // Ram_3,62.6 //
lokasvabhàva evaiùa  $ yayàtir nahuùàtmajaþ  &
gataþ ÷akreõa sàlokyam  % anayas taü samaspç÷at  // Ram_3,62.7 //
maharùayo vasiùñhas tu  $ yaþ pitur naþ purohitaþ  &
ahnà putra÷ataü jaj¤e  % tathaivàsya punar hatam  // Ram_3,62.8 //
yà ceyaü jagato màtà  $ devã lokanamaskçtà  &
asyà÷ ca calanaü bhåmer  % dç÷yate satyasaü÷rava  // Ram_3,62.9 //
yau cemau jagatàü netre  $ yatra sarvaü pratiùñhitam  &
àdityacandrau grahaõam  % abhyupetau mahàbalau  // Ram_3,62.10 //
sumahànty api bhåtàni  $ devà÷ ca puruùarùabha  &
na daivasya pramu¤canti  % sarvabhåtàni dehinaþ  // Ram_3,62.11 //
÷akràdiùv api deveùu  $ vartamànau nayànayau  &
÷råyete nara÷àrdåla  % na tvaü vyathitum arhasi  // Ram_3,62.12 //
naùñàyàm api vaidehyàü  $ hçtàyàm api cànagha  &
÷ocituü nàrhase vãra  % yathànyaþ pràkçtas tathà  // Ram_3,62.13 //
tvadvidhà hi na ÷ocanti  $ satataü satyadar÷inaþ  &
sumahatsv api kçcchreùu  % ràmànirviõõadar÷anàþ  // Ram_3,62.14 //
tattvato hi nara÷reùñha  $ buddhyà samanucintaya  &
buddhyà yuktà mahàpràj¤à  % vijànanti ÷ubhà÷ubhe  // Ram_3,62.15 //
adçùñaguõadoùàõàm  $ adhçtànàü ca karmaõàm  &
nàntareõa kriyàü teùàü  % phalam iùñaü pravartate  // Ram_3,62.16 //
màm eva hi purà vãra  $ tvam eva bahu÷o 'nva÷àþ  &
anu÷iùyàddhi ko nu tvàm  % api sàkùàd bçhaspatiþ  // Ram_3,62.17 //
buddhi÷ ca te mahàpràj¤a  $ devair api duranvayà  &
÷okenàbhiprasuptaü te  % j¤ànaü saübodhayàmy aham  // Ram_3,62.18 //
divyaü ca mànuùaü caivam  $ àtmana÷ ca paràkramam  &
ikùvàkuvçùabhàvekùya  % yatasva dviùatàü vadhe  // Ram_3,62.19 //
kiü te sarvavinà÷ena  $ kçtena puruùarùabha  &
tam eva tu ripuü pàpaü  % vij¤àyoddhartum arhasi  // Ram_3,62.20 //


pårvajo 'py uktamàtras tu  $ lakùmaõena subhàùitam  &
sàragràhã mahàsàraü  % pratijagràha ràghavaþ  // Ram_3,63.1 //
saünigçhya mahàbàhuþ  $ pravçddhaü kopam àtmanaþ  &
avaùñabhya dhanu÷ citraü  % ràmo lakùmaõam abravãt  // Ram_3,63.2 //
kiü kariùyàvahe vatsa  $ kva và gacchàva lakùmaõa  &
kenopàyena pa÷yeyaü  % sãtàm iti vicintaya  // Ram_3,63.3 //
taü tathà paritàpàrtaü  $ lakùmaõo ràmam abravãt  &
idam eva janasthànaü  % tvam anveùitum arhasi  // Ram_3,63.4 //
ràkùasair bahubhiþ kãrõaü  $ nànàdrumalatàyutam  &
santãha giridurgàõi  % nirdaràþ kandaràõi ca  // Ram_3,63.5 //
guhà÷ ca vividhà ghorà  $ nànàmçgagaõàkulàþ  &
àvàsàþ kiünaràõàü ca  % gandharvabhavanàni ca  // Ram_3,63.6 //
tàni yukto mayà sàrdhaü  $ tvam anveùitum arhasi  &
tvadvidhà buddhisampannà  % mahàtmàno nararùabha  // Ram_3,63.7 //
àpatsu na prakampante  $ vàyuvegair ivàcalàþ  &
ity uktas tad vanaü sarvaü  % vicacàra salakùmaõaþ  // Ram_3,63.8 //
kruddho ràmaþ ÷araü ghoraü  $ saüdhàya dhanuùi kùuram  &
tataþ parvatakåñàbhaü  % mahàbhàgaü dvijottamam  // Ram_3,63.9 //
dadar÷a patitaü bhåmau  $ kùatajàrdraü jañàyuùam  &
taü dçùñvà giri÷çïgàbhaü  % ràmo lakùmaõam abravãt  \
anena sãtà vaidehã  # bhakùità nàtra saü÷ayaþ  // Ram_3,63.10 //
gçdhraråpam idaü vyaktaü  $ rakùo bhramati kànanam  &
bhakùayitvà vi÷àlàkùãm  % àste sãtàü yathàsukham  \
enaü vadhiùye dãptàgrair  # ghorair bàõair ajihmagaiþ  // Ram_3,63.11 //
ity uktvàbhyapatad gçdhraü  $ saüdhàya dhanuùi kùuram  &
kruddho ràmaþ samudràntàü  % càlayann iva medinãm  // Ram_3,63.12 //
taü dãnadãnayà vàcà  $ saphenaü rudhiraü vaman  &
abhyabhàùata pakùã tu  % ràmaü da÷arathàtmajam  // Ram_3,63.13 //
yàm oùadhim ivàyuùmann  $ anveùasi mahàvane  &
sà devã mama ca pràõà  % ràvaõenobhayaü hçtam  // Ram_3,63.14 //
tvayà virahità devã  $ lakùmaõena ca ràghava  &
hriyamàõà mayà dçùñà  % ràvaõena balãyasà  // Ram_3,63.15 //
sãtàm abhyavapanno 'haü  $ ràvaõa÷ ca raõe mayà  &
vidhvaüsitarathacchattraþ  % pàtito dharaõãtale  // Ram_3,63.16 //
etad asya dhanur bhagnam  $ etad asya ÷aràvaram  &
ayam asya raõe ràma  % bhagnaþ sàügràmiko rathaþ  // Ram_3,63.17 //
pari÷ràntasya me pakùau  $ chittvà khaógena ràvaõaþ  &
sãtàm àdàya vaidehãm  % utpapàta vihàyasam  \
rakùasà nihataü pårvaü  # na màü hantuü tvam arhasi  // Ram_3,63.18 //
ràmas tasya tu vij¤àya  $ sãtàsaktàü priyàü kathàm  &
gçdhraràjaü pariùvajya  % ruroda sahalakùmaõaþ  // Ram_3,63.19 //
ekam ekàyane durge  $ niþ÷vasantaü kathaücana  &
samãkùya duþkhito ràmaþ  % saumitrim idam abravãt  // Ram_3,63.20 //
ràjyàd bhraü÷o vane vàsaþ  $ sãtà naùñà hato dvijaþ  &
ãdç÷ãyaü mamàlakùmãr  % nirdahed api pàvakam  // Ram_3,63.21 //
sampårõam api ced adya  $ pratareyaü mahodadhim  &
so 'pi nånaü mamàlakùmyà  % vi÷uùyet saritàü patiþ  // Ram_3,63.22 //
nàsty abhàgyataro loke  $ matto 'smin sacaràcare  &
yeneyaü mahatã pràptà  % mayà vyasanavàgurà  // Ram_3,63.23 //
ayaü pitçvayasyo me  $ gçdhraràjo jarànvitaþ  &
÷ete vinihato bhåmau  % mama bhàgyaviparyayàt  // Ram_3,63.24 //
ity evam uktvà bahu÷o  $ ràghavaþ sahalakùmaõaþ  &
jañàyuùaü ca paspar÷a  % pitçsnehaü nidar÷ayan  // Ram_3,63.25 //
nikçttapakùaü rudhiràvasiktaü  $ taü gçdhraràjaü parirabhya ràmaþ  &
kva maithili pràõasamà mameti  % vimucya vàcaü nipapàta bhåmau  // Ram_3,63.26 //


ràmaþ prekùya tu taü gçdhraü  $ bhuvi raudreõa pàtitam  &
saumitriü mitrasampannam  % idaü vacanam abravãt  // Ram_3,64.1 //
mamàyaü nånam artheùu  $ yatamàno vihaügamaþ  &
ràkùasena hataþ saükhye  % pràõàüs tyajati dustyajàn  // Ram_3,64.2 //
ayam asya ÷arãre 'smin  $ pràõo lakùmaõa vidyate  &
tathà svaravihãno 'yaü  % viklavaü samudãkùate  // Ram_3,64.3 //
jañàyo yadi ÷aknoùi  $ vàkyaü vyàharituü punaþ  &
sãtàm àkhyàhi bhadraü te  % vadham àkhyàhi càtmanaþ  // Ram_3,64.4 //
kiünimitto 'harat sãtàü  $ ràvaõas tasya kiü mayà  &
aparàddhaü tu yaü dçùñvà  % ràvaõena hçtà priyà  // Ram_3,64.5 //
kathaü tac candrasaükà÷aü  $ mukham àsãn manoharam  &
sãtayà kàni coktàni  % tasmin kàle dvijottama  // Ram_3,64.6 //
kathaüvãryaþ kathaüråpaþ  $ kiükarmà sa ca ràkùasaþ  &
kva càsya bhavanaü tàta  % bråhi me paripçcchataþ  // Ram_3,64.7 //
tam udvãkùyàtha dãnàtmà  $ vilapantam anantaram  &
vàcàtisannayà ràmaü  % jañàyur idam abravãt  // Ram_3,64.8 //
sà hçtà ràkùasendreõa  $ ràvaõena vihàyasà  &
màyàm àsthàya vipulàü  % vàtadurdinasaükulàm  // Ram_3,64.9 //
pari÷ràntasya me tàta  $ pakùau chittvà ni÷àcaraþ  &
sãtàm àdàya vaidehãü  % prayàto dakùiõàmukhaþ  // Ram_3,64.10 //
uparudhyanti me pràõà  $ dçùñir bhramati ràghava  &
pa÷yàmi vçkùàn sauvarõàn  % u÷ãrakçtamårdhajàn  // Ram_3,64.11 //
yena yàti muhårtena  $ sãtàm àdàya ràvaõaþ  &
vipraõaùñaü dhanaü kùipraü  % tatsvàmã pratipadyate  // Ram_3,64.12 //
vindo nàma muhårto 'sau  $ sa ca kàkutstha nàbudhat  &
jhaùavad baói÷aü gçhya  % kùipram eva vina÷yati  // Ram_3,64.13 //
na ca tvayà vyathà kàryà  $ janakasya sutàü prati  &
vaidehyà raüsyase kùipraü  % hatvà taü ràkùasaü raõe  // Ram_3,64.14 //
asaümåóhasya gçdhrasya  $ ràmaü pratyanubhàùataþ  &
àsyàt susràva rudhiraü  % mriyamàõasya sàmiùam  // Ram_3,64.15 //
putro vi÷ravasaþ sàkùàd  $ bhràtà vai÷ravaõasya ca  &
ity uktvà durlabhàn pràõàn  % mumoca patage÷varaþ  // Ram_3,64.16 //
bråhi bråhãti ràmasya  $ bruvàõasya kçtà¤jaleþ  &
tyaktvà ÷arãraü gçdhrasya  % jagmuþ pràõà vihàyasam  // Ram_3,64.17 //
sa nikùipya ÷iro bhåmau  $ prasàrya caraõau tadà  &
vikùipya ca ÷arãraü svaü  % papàta dharaõãtale  // Ram_3,64.18 //
taü gçdhraü prekùya tàmràkùaü  $ gatàsum acalopamam  &
ràmaþ subahubhir duþkhair  % dãnaþ saumitrim abravãt  // Ram_3,64.19 //
bahåni rakùasàü vàse  $ varùàõi vasatà sukham  &
anena daõóakàraõye  % vicãrõam iha pakùiõà  // Ram_3,64.20 //
anekavàrùiko yas tu  $ cirakàlaü samutthitaþ  &
so 'yam adya hataþ ÷ete  % kàlo hi duratikramaþ  // Ram_3,64.21 //
pa÷ya lakùmaõa gçdhro 'yam  $ upakàrã hata÷ ca me  &
sãtàm abhyavapan no vai  % ràvaõena balãyasà  // Ram_3,64.22 //
gçdhraràjyaü parityajya  $ pitçpaitàmahaü mahat  &
mama hetor ayaü pràõàn  % mumoca patage÷varaþ  // Ram_3,64.23 //
sarvatra khalu dç÷yante  $ sàdhavo dharmacàriõaþ  &
÷åràþ ÷araõyàþ saumitre  % tiryagyonigateùv api  // Ram_3,64.24 //
sãtàharaõajaü duþkhaü  $ na me saumya tathàgatam  &
yathà vinà÷o gçdhrasya  % matkçte ca paraütapa  // Ram_3,64.25 //
ràjà da÷arathaþ ÷rãmàn  $ yathà mama mahàya÷àþ  &
påjanãya÷ ca mànya÷ ca  % tathàyaü patage÷varaþ  // Ram_3,64.26 //
saumitre hara kàùñhàni  $ nirmathiùyàmi pàvakam  &
gçdhraràjaü didhakùàmi  % matkçte nidhanaü gatam  // Ram_3,64.27 //
nàthaü patagalokasya  $ citàm àropayàmy aham  &
imaü dhakùyàmi saumitre  % hataü raudreõa rakùasà  // Ram_3,64.28 //
yà gatir yaj¤a÷ãlànàm  $ àhitàgne÷ ca yà gatiþ  &
aparàvartinàü yà ca  % yà ca bhåmipradàyinàm  // Ram_3,64.29 //
mayà tvaü samanuj¤àto  $ gaccha lokàn anuttamàn  &
gçdhraràja mahàsattva  % saüskçta÷ ca mayà vraja  // Ram_3,64.30 //
evam uktvà citàü dãptàm  $ àropya patage÷varam  &
dadàha ràmo dharmàtmà  % svabandhum iva duþkhitaþ  // Ram_3,64.31 //
ràmo 'tha sahasaumitrir  $ vanaü yàtvà sa vãryavàn  &
sthålàn hatvà mahàrohãn  % anu tastàra taü dvijam  // Ram_3,64.32 //
rohimàüsàni coddhçtya  $ pe÷ãkçtvà mahàya÷àþ  &
÷akunàya dadau ràmo  % ramye harita÷àdvale  // Ram_3,64.33 //
yat tat pretasya martyasya  $ kathayanti dvijàtayaþ  &
tat svargagamanaü tasya  % kùipraü ràmo jajàpa ha  // Ram_3,64.34 //
tato godàvarãü gatvà  $ nadãü naravaràtmajau  &
udakaü cakratus tasmai  % gçdhraràjàya tàv ubhau  // Ram_3,64.35 //
sa gçdhraràjaþ kçtavàn ya÷askaraü  $ suduùkaraü karma raõe nipàtitaþ  &
maharùikalpena ca saüskçtas tadà  % jagàma puõyàü gatim àtmanaþ ÷ubhàm  // Ram_3,64.36 //


kçtvaivam udakaü tasmai  $ prasthitau ràghavau tadà  &
avekùantau vane sãtàü  % pa÷cimàü jagmatur di÷am  // Ram_3,65.1 //
tàü di÷aü dakùiõàü gatvà  $ ÷aracàpàsidhàriõau  &
aviprahatam aikùvàkau  % panthànaü pratipedatuþ  // Ram_3,65.2 //
gulmair vçkùai÷ ca bahubhir  $ latàbhi÷ ca praveùñitam  &
àvçtaü sarvato durgaü  % gahanaü ghoradar÷anam  // Ram_3,65.3 //
vyatikramya tu vegena  $ gçhãtvà dakùiõàü di÷am  &
subhãmaü tan mahàraõyaü  % vyatiyàtau mahàbalau  // Ram_3,65.4 //
tataþ paraü janasthànàt  $ trikro÷aü gamya ràghavau  &
krau¤càraõyaü vivi÷atur  % gahanaü tau mahaujasau  // Ram_3,65.5 //
nànàmeghaghanaprakhyaü  $ prahçùñam iva sarvataþ  &
nànàvarõaiþ ÷ubhaiþ puùpair  % mçgapakùigaõair yutam  // Ram_3,65.6 //
didçkùamàõau vaidehãü  $ tad vanaü tau vicikyatuþ  &
tatra tatràvatiùñhantau  % sãtàharaõakar÷itau  // Ram_3,65.7 //
lakùmaõas tu mahàtejàþ  $ sattvavठ÷ãlavठ÷uciþ  &
abravãt prà¤jalir vàkyaü  % bhràtaraü dãptatejasam  // Ram_3,65.8 //
spandate me dçóhaü bàhur  $ udvignam iva me manaþ  &
pràya÷a÷ càpy aniùñàni  % nimittàny upalakùaye  // Ram_3,65.9 //
tasmàt sajjãbhavàrya tvaü  $ kuruùva vacanaü hitam  &
mamaiva hi nimittàni  % sadyaþ ÷aüsanti sambhramam  // Ram_3,65.10 //
eùa va¤culako nàma  $ pakùã paramadàruõaþ  &
àvayor vijayaü yuddhe  % ÷aüsann iva vinardati  // Ram_3,65.11 //
tayor anveùator evaü  $ sarvaü tad vanam ojasà  &
saüjaj¤e vipulaþ ÷abdaþ  % prabha¤jann iva tad vanam  // Ram_3,65.12 //
saüveùñitam ivàtyarthaü  $ gahanaü màtari÷vanà  &
vanasya tasya ÷abdo 'bhåd  % divam àpårayann iva  // Ram_3,65.13 //
taü ÷abdaü kàïkùamàõas tu  $ ràmaþ kakùe sahànujaþ  &
dadar÷a sumahàkàyaü  % ràkùasaü vipulorasam  // Ram_3,65.14 //
àsedatus tatas tatra  $ tàv ubhau pramukhe sthitam  &
vivçddham a÷irogrãvaü  % kabandham udare mukham  // Ram_3,65.15 //
romabhir nicitais tãkùõair  $ mahàgirim ivocchritam  &
nãlameghanibhaü raudraü  % meghastanitaniþsvanam  // Ram_3,65.16 //
mahàpakùmeõa piïgena  $ vipulenàyatena ca  &
ekenorasi ghoreõa  % nayanenà÷udar÷inà  // Ram_3,65.17 //
mahàdaüùñropapannaü taü  $ lelihànaü mahàmukham  &
bhakùayantaü mahàghoràn  % çkùasiühamçgadvipàn  // Ram_3,65.18 //
ghorau bhujau vikurvàõam  $ ubhau yojanam àyatau  &
karàbhyàü vividhàn gçhya  % çkùàn pakùigaõàn mçgàn  // Ram_3,65.19 //
àkarùantaü vikarùantam  $ anekàn mçgayåthapàn  &
sthitam àvçtya panthànaü  % tayor bhràtroþ prapannayoþ  // Ram_3,65.20 //
atha tau samatikramya  $ kro÷amàtre dadar÷atuþ  &
mahàntaü dàruõaü bhãmaü  % kabandhaü bhujasaüvçtam  // Ram_3,65.21 //
sa mahàbàhur atyarthaü  $ prasàrya vipulau bhujau  &
jagràha sahitàv eva  % ràghavau pãóayan balàt  // Ram_3,65.22 //
khaóginau dçóhadhanvànau  $ tigmatejau mahàbhujau  &
bhràtarau viva÷aü pràptau  % kçùyamàõau mahàbalau  // Ram_3,65.23 //
tàv uvàca mahàbàhuþ  $ kabandho dànavottamaþ  &
kau yuvàü vçùabhaskandhau  % mahàkhaógadhanurdharau  // Ram_3,65.24 //
ghoraü de÷am imaü pràptau  $ mama bhakùàv upasthitau  &
vadataü kàryam iha vàü  % kimarthaü càgatau yuvàm  // Ram_3,65.25 //
imaü de÷am anupràptau  $ kùudhàrtasyeha tiùñhataþ  &
sabàõacàpakhaógau ca  % tãkùõa÷çïgàv ivarùabhau  \
mamàsyam anusaüpràptau  # durlabhaü jãvitaü punaþ  // Ram_3,65.26 //
tasya tadvacanaü ÷rutvà  $ kabandhasya duràtmanaþ  &
uvàca lakùmaõaü ràmo  % mukhena pari÷uùyatà  // Ram_3,65.27 //
kçcchràt kçcchrataraü pràpya  $ dàruõaü satyavikrama  &
vyasanaü jãvitàntàya  % pràptam apràpya tàü priyàm  // Ram_3,65.28 //
kàlasya sumahad vãryaü  $ sarvabhåteùu lakùmaõa  &
tvàü ca màü ca naravyàghra  % vyasanaiþ pa÷ya mohitau  \
nàtibhàro 'sti daivasya  # sarvabhåteùu lakùmaõa  // Ram_3,65.29 //
÷årà÷ ca balavanta÷ ca  $ kçtàstrà÷ ca raõàjire  &
kàlàbhipannàþ sãdanti  % yathà vàlukasetavaþ  // Ram_3,65.30 //
iti bruvàõo dçóhasatyavikramo  $ mahàya÷à dà÷arathiþ pratàpavàn  &
avekùya saumitrim udagravikramaü  % sthiràü tadà svàü matim àtmanàkarot  // Ram_3,65.31 //


tau tu tatra sthitau dçùñvà  $ bhràtarau ràmalakùmaõau  &
bàhupà÷aparikùiptau  % kabandho vàkyam abravãt  // Ram_3,66.1 //
tiùñhataþ kiü nu màü dçùñvà  $ kùudhàrtaü kùatriyarùabhau  &
àhàràrthaü tu saüdiùñau  % daivena gatacetasau  // Ram_3,66.2 //
tac chrutvà lakùmaõo vàkyaü  $ pràptakàlaü hitaü tadà  &
uvàcàrtisamàpanno  % vikrame kçtani÷cayaþ  // Ram_3,66.3 //
tvàü ca màü ca purà tårõam  $ àdatte ràkùasàdhamaþ  &
tasmàd asibhyàm asyà÷u  % bàhå chindàvahai gurå  // Ram_3,66.4 //
tatas tau de÷akàlaj¤au  $ khaógàbhyàm eva ràghavau  &
achindatàü susaühçùñau  % bàhå tasyàüsade÷ayoþ  // Ram_3,66.5 //
dakùiõo dakùiõaü bàhum  $ asaktam asinà tataþ  &
cicheda ràmo vegena  % savyaü vãras tu lakùmaõaþ  // Ram_3,66.6 //
sa papàta mahàbàhu÷  $ chinnabàhur mahàsvanaþ  &
khaü ca gàü ca di÷a÷ caiva  % nàdaya¤ jalado yathà  // Ram_3,66.7 //
sa nikçttau bhujau dçùñvà  $ ÷oõitaughapariplutaþ  &
dãnaþ papraccha tau vãrau  % kau yuvàm iti dànavaþ  // Ram_3,66.8 //
iti tasya bruvàõasya  $ lakùmaõaþ ÷ubhalakùaõaþ  &
÷a÷aüsa tasya kàkutsthaü  % kabandhasya mahàbalaþ  // Ram_3,66.9 //
ayam ikùvàkudàyàdo  $ ràmo nàma janaiþ ÷rutaþ  &
asyaivàvarajaü viddhi  % bhràtaraü màü ca lakùmaõam  // Ram_3,66.10 //
asya devaprabhàvasya  $ vasato vijane vane  &
rakùasàpahçtà bhàryà  % yàm icchantàv ihàgatau  // Ram_3,66.11 //
tvaü tu ko và kimarthaü và  $ kabandha sadç÷o vane  &
àsyenorasi dãptena  % bhagnajaïgho viceùñase  // Ram_3,66.12 //
evam uktaþ kabandhas tu  $ lakùmaõenottaraü vacaþ  &
uvàca paramaprãtas  % tad indravacanaü smaran  // Ram_3,66.13 //
svàgataü vàü naravyàghrau  $ diùñyà pa÷yàmi càpy aham  &
diùñyà cemau nikçttau me  % yuvàbhyàü bàhubandhanau  // Ram_3,66.14 //
viråpaü yac ca me råpaü  $ pràptaü hy avinayàd yathà  &
tan me ÷çõu naravyàghra  % tattvataþ ÷aüsatas tava  // Ram_3,66.15 //


purà ràma mahàbàho  $ mahàbalaparàkrama  &
råpam àsãn mamàcintyaü  % triùu lokeùu vi÷rutam  \
yathà somasya ÷akrasya  # såryasya ca yathà vapuþ  // Ram_3,67.1 //
so 'haü råpam idaü kçtvà  $ lokavitràsanaü mahat  &
çùãn vanagatàn ràma  % tràsayàmi tatas tataþ  // Ram_3,67.2 //
tataþ sthåla÷irà nàma  $ maharùiþ kopito mayà  &
saücinvan vividhaü vanyaü  % råpeõànena dharùitaþ  // Ram_3,67.3 //
tenàham uktaþ prekùyaivaü  $ ghora÷àpàbhidhàyinà  &
etad eva nç÷aüsaü te  % råpam astu vigarhitam  // Ram_3,67.4 //
sa mayà yàcitaþ kruddhaþ  $ ÷àpasyànto bhaved iti  &
abhi÷àpakçtasyeti  % tenedaü bhàùitaü vacaþ  // Ram_3,67.5 //
yadà chittvà bhujau ràmas  $ tvàü dahed vijane vane  &
tadà tvaü pràpsyase råpaü  % svam eva vipulaü ÷ubham  // Ram_3,67.6 //
÷riyà viràjitaü putraü  $ danos tvaü viddhi lakùmaõa  &
indrakopàd idaü råpaü  % pràptam evaü raõàjire  // Ram_3,67.7 //
ahaü hi tapasogreõa  $ pitàmaham atoùayam  &
dãrgham àyuþ sa me pràdàt  % tato màü vibhramo 'spç÷at  // Ram_3,67.8 //
dãrgham àyur mayà pràptaü  $ kiü me ÷akraþ kariùyati  &
ity evaü buddhim àsthàya  % raõe ÷akram adharùayam  // Ram_3,67.9 //
tasya bàhupramuktena  $ vajreõa ÷ataparvaõà  &
sakthinã ca ÷ira÷ caiva  % ÷arãre saüprave÷itam  // Ram_3,67.10 //
sa mayà yàcyamànaþ sann  $ ànayad yamasàdanam  &
pitàmahavacaþ satyaü  % tad astv iti mamàbravãt  // Ram_3,67.11 //
anàhàraþ kathaü ÷akto  $ bhagnasakthi÷iromukhaþ  &
vajreõàbhihataþ kàlaü  % sudãrgham api jãvitum  // Ram_3,67.12 //
evam uktas tu me ÷akro  $ bàhå yojanam àyatau  &
pràdàd àsyaü ca me kukùau  % tãkùõadaüùñram akalpayat  // Ram_3,67.13 //
so 'haü bhujàbhyàü dãrghàbhyàü  $ samàkçùya vanecaràn  &
siühadvipamçgavyàghràn  % bhakùayàmi samantataþ  // Ram_3,67.14 //
sa tu màm abravãd indro  $ yadà ràmaþ salakùmaõaþ  &
chetsyate samare bàhå  % tadà svargaü gamiùyasi  // Ram_3,67.15 //
sa tvaü ràmo 'si bhadraü te  $ nàham anyena ràghava  &
÷akyo hantuü yathàtattvam  % evam uktaü maharùiõà  // Ram_3,67.16 //
ahaü hi matisàcivyaü  $ kariùyàmi nararùabha  &
mitraü caivopadekùyàmi  % yuvàbhyàü saüskçto 'gninà  // Ram_3,67.17 //
evam uktas tu dharmàtmà  $ danunà tena ràghavaþ  &
idaü jagàda vacanaü  % lakùmaõasyopa÷çõvataþ  // Ram_3,67.18 //
ràvaõena hçtà sãtà  $ mama bhàryà ya÷asvinã  &
niùkràntasya janasthànàt  % saha bhràtrà yathàsukham  // Ram_3,67.19 //
nàmamàtraü tu jànàmi  $ na råpaü tasya rakùasaþ  &
nivàsaü và prabhàvaü và  % vayaü tasya na vidmahe  // Ram_3,67.20 //
÷okàrtànàm anàthànàm  $ evaü viparidhàvatàm  &
kàruõyaü sadç÷aü kartum  % upakàre ca vartatàm  // Ram_3,67.21 //
kàùñhàny ànãya ÷uùkàõi  $ kàle bhagnàni ku¤jaraiþ  &
bhakùyàmas tvàü vayaü vãra  % ÷vabhre mahati kalpite  // Ram_3,67.22 //
sa tvaü sãtàü samàcakùva  $ yena và yatra và hçtà  &
kuru kalyàõam atyarthaü  % yadi jànàsi tattvataþ  // Ram_3,67.23 //
evam uktas tu ràmeõa  $ vàkyaü danur anuttamam  &
provàca ku÷alo vaktuü  % vaktàram api ràghavam  // Ram_3,67.24 //
divyam asti na me j¤ànaü  $ nàbhijànàmi maithilãm  &
yas tàü j¤àsyati taü vakùye  % dagdhaþ svaü råpam àsthitaþ  // Ram_3,67.25 //
adagdhasya hi vij¤àtuü  $ ÷aktir asti na me prabho  &
ràkùasaü taü mahàvãryaü  % sãtà yena hçtà tava  // Ram_3,67.26 //
vij¤ànaü hi mahad bhraùñaü  $ ÷àpadoùeõa ràghava  &
svakçtena mayà pràptaü  % råpaü lokavigarhitam  // Ram_3,67.27 //
kiü tu yàvan na yàty astaü  $ savità ÷ràntavàhanaþ  &
tàvan màm avañe kùiptvà  % daha ràma yathàvidhi  // Ram_3,67.28 //
dagdhas tvayàham avañe  $ nyàyena raghunandana  &
vakùyàmi tam ahaü vãra  % yas taü j¤àsyati ràkùasam  // Ram_3,67.29 //
tena sakhyaü ca kartavyaü  $ nyàyyavçttena ràghava  &
kalpayiùyati te prãtaþ  % sàhàyyaü laghuvikramaþ  // Ram_3,67.30 //
na hi tasyàsty avij¤àtaü  $ triùu lokeùu ràghava  &
sarvàn parisçto lokàn  % purà vai kàraõàntare  // Ram_3,67.31 //


evam uktau tu tau vãrau  $ kabandhena nare÷varau  &
giripradaram àsàdya  % pàvakaü visasarjatuþ  // Ram_3,68.1 //
lakùmaõas tu maholkàbhir  $ jvalitàbhiþ samantataþ  &
citàm àdãpayàmàsa  % sà prajajvàla sarvataþ  // Ram_3,68.2 //
tac charãraü kabandhasya  $ ghçtapiõóopamaü mahat  &
medasà pacyamànasya  % mandaü dahati pàvakaþ  // Ram_3,68.3 //
sa vidhåya citàm à÷u  $ vidhåmo 'gnir ivotthitaþ  &
araje vàsasã bibhran  % màlàü divyàü mahàbalaþ  // Ram_3,68.4 //
tata÷ citàyà vegena  $ bhàsvaro virajàmbaraþ  &
utpapàtà÷u saühçùñaþ  % sarvapratyaïgabhåùaõaþ  // Ram_3,68.5 //
vimàne bhàsvare tiùñhan  $ haüsayukte ya÷askare  &
prabhayà ca mahàtejà  % di÷o da÷a viràjayan  // Ram_3,68.6 //
so 'ntarikùagato ràmaü  $ kabandho vàkyam abravãt  &
÷çõu ràghava tattvena  % yathà sãmàm avàpsyasi  // Ram_3,68.7 //
ràma ùaó yuktayo loke  $ yàbhiþ sarvaü vimç÷yate  &
parimçùño da÷àntena  % da÷àbhàgena sevyate  // Ram_3,68.8 //
da÷àbhàgagato hãnas  $ tvaü ràma sahalakùmaõaþ  &
yat kçte vyasanaü pràptaü  % tvayà dàrapradharùaõam  // Ram_3,68.9 //
tad ava÷yaü tvayà kàryaþ  $ sa suhçt suhçdàü vara  &
akçtvà na hi te siddhim  % ahaü pa÷yàmi cintayan  // Ram_3,68.10 //
÷råyatàü ràma vakùyàmi  $ sugrãvo nàma vànaraþ  &
bhràtrà nirastaþ kruddhena  % vàlinà ÷akrasånunà  // Ram_3,68.11 //
çùyamåke girivare  $ pampàparyanta÷obhite  &
nivasaty àtmavàn vãra÷  % caturbhiþ saha vànaraiþ  // Ram_3,68.12 //
vayasyaü taü kuru kùipram  $ ito gatvàdya ràghava  &
adrohàya samàgamya  % dãpyamàne vibhàvasau  // Ram_3,68.13 //
na ca te so 'vamantavyaþ  $ sugrãvo vànaràdhipaþ  &
kçtaj¤aþ kàmaråpã ca  % sahàyàrthã ca vãryavàn  // Ram_3,68.14 //
÷aktau hy adya yuvàü kartuü  $ kàryaü tasya cikãrùitam  &
kçtàrtho vàkçtàrtho và  % kçtyaü tava kariùyati  // Ram_3,68.15 //
sa çkùarajasaþ putraþ  $ pampàm añati ÷aïkitaþ  &
bhàskarasyaurasaþ putro  % vàlinà kçtakilbiùaþ  // Ram_3,68.16 //
saünidhàyàyudhaü kùipram  $ çùyamåkàlayaü kapim  &
kuru ràghava satyena  % vayasyaü vanacàriõam  // Ram_3,68.17 //
sa hi sthànàni sarvàõi  $ kàrtsnyena kapiku¤jaraþ  &
naramàüsà÷inàü loke  % naipuõyàd adhigacchati  // Ram_3,68.18 //
na tasyàviditaü loke  $ kiücid asti hi ràghava  &
yàvat såryaþ pratapati  % sahasràü÷ur ariüdama  // Ram_3,68.19 //
sa nadãr vipulठ÷ailàn  $ giridurgàõi kandaràn  &
anviùya vànaraiþ sàrdhaü  % patnãü te 'dhigamiùyati  // Ram_3,68.20 //
vànaràü÷ ca mahàkàyàn  $ preùayiùyati ràghava  &
di÷o vicetuü tàü sãtàü  % tvadviyogena ÷ocatãm  // Ram_3,68.21 //
sa meru÷çïgàgragatàm aninditàü  $ pravi÷ya pàtàlatale 'pi và÷ritàm  &
plavaügamànàü pravaras tava priyàü  % nihatya rakùàüsi punaþ pradàsyati  // Ram_3,68.22 //


nidar÷ayitvà ràmàya  $ sãtàyàþ pratipàdane  &
vàkyam anvartham arthaj¤aþ  % kabandhaþ punar abravãt  // Ram_3,69.1 //
eùa ràma ÷ivaþ panthà  $ yatraite puùpità drumàþ  &
pratãcãü di÷am à÷ritya  % prakà÷ante manoramàþ  // Ram_3,69.2 //
jambåpriyàlapanasàþ  $ plakùanyagrodhatindukàþ  &
a÷vatthàþ karõikàrà÷ ca  % cåtà÷ cànye ca pàdapàþ  // Ram_3,69.3 //
tàn àruhyàthavà bhåmau  $ pàtayitvà ca tàn balàt  &
phalàny amçtakalpàni  % bhakùayantau gamiùyathaþ  // Ram_3,69.4 //
caïkramantau varàn de÷ठ $ ÷ailàc chailaü vanàd vanam  &
tataþ puùkariõãü vãrau  % pampàü nàma gamiùyathaþ  // Ram_3,69.5 //
a÷arkaràm avibhraü÷àü  $ samatãrtham a÷aivalàm  &
ràma saüjàtavàlåkàü  % kamalotpala÷obhitàm  // Ram_3,69.6 //
tatra haüsàþ plavàþ krau¤càþ  $ kurarà÷ caiva ràghava  &
valgusvarà nikåjanti  % pampàsalilagocaràþ  // Ram_3,69.7 //
nodvijante naràn dçùñvà  $ vadhasyàkovidàþ ÷ubhàþ  &
ghçtapiõóopamàn sthålàüs  % tàn dvijàn bhakùayiùyathaþ  // Ram_3,69.8 //
rohitàn vakratuõóàü÷ ca  $ nalamãnàü÷ ca ràghava  &
pampàyàm iùubhir matsyàüs  % tatra ràma varàn hatàn  // Ram_3,69.9 //
nistvakpakùàn ayastaptàn  $ akç÷àn ekakaõñakàn  &
tava bhaktyà samàyukto  % lakùmaõaþ sampradàsyati  // Ram_3,69.10 //
bhç÷aü te khàdato matsyàn  $ pampàyàþ puùpasaücaye  &
padmagandhi ÷ivaü vàri  % sukha÷ãtam anàmayam  // Ram_3,69.11 //
uddhçtya sa tadàkliùñaü  $ råpyasphañikasaünibham  &
atha puùkaraparõena  % lakùmaõaþ pàyayiùyati  // Ram_3,69.12 //
sthålàn giriguhà÷ayyàn  $ varàhàn vanacàriõaþ  &
apàü lobhàd upàvçttàn  % vçùabhàn iva nardataþ  \
råpànvitàü÷ ca pampàyàü  # drakùyasi tvaü narottama  // Ram_3,69.13 //
sàyàhne vicaran ràma  $ viñapãnmàlyadhàriõaþ  &
÷ãtodakaü ca pampàyàü  % dçùñvà ÷okaü vihàsyasi  // Ram_3,69.14 //
sumanobhi÷ citàüs tatra  $ tilakàn naktamàlakàn  &
utpalàni ca phullàni  % païkajàni ca ràghava  // Ram_3,69.15 //
na tàni ka÷cin màlyàni  $ tatràropayità naraþ  &
mataüga÷iùyàs tatràsann  % çùayaþ susamàhitaþ  // Ram_3,69.16 //
teùàü bhàràbhitaptànàü  $ vanyam àharatàü guroþ  &
ye prapetur mahãü tårõaü  % ÷arãràt svedabindavaþ  // Ram_3,69.17 //
tàni màlyàni jàtàni  $ munãnàü tapasà tadà  &
svedabindusamutthàni  % na vina÷yanti ràghava  // Ram_3,69.18 //
teùàm adyàpi tatraiva  $ dç÷yate paricàriõã  &
÷ramaõã ÷abarã nàma  % kàkutstha cirajãvinã  // Ram_3,69.19 //
tvàü tu dharme sthità nityaü  $ sarvabhåtanamaskçtam  &
dçùñvà devopamaü ràma  % svargalokaü gamiùyati  // Ram_3,69.20 //
tatas tad ràma pampàyàs  $ tãram à÷ritya pa÷cimam  &
à÷ramasthànam atulaü  % guhyaü kàkutstha pa÷yasi  // Ram_3,69.21 //
na tatràkramituü nàgàþ  $ ÷aknuvanti tam à÷ramam  &
çùes tasya mataügasya  % vidhànàt tac ca kànanam  // Ram_3,69.22 //
tasmin nandanasaükà÷e  $ devàraõyopame vane  &
nànàvihagasaükãrõe  % raüsyase ràma nirvçtaþ  // Ram_3,69.23 //
çùyamåkas tu pampàyàþ  $ purastàt puùpitadrumaþ  &
suduþkhàrohaõo nàma  % ÷i÷unàgàbhirakùitaþ  \
udàro brahmaõà caiva  # pårvakàle vinirmitaþ  // Ram_3,69.24 //
÷ayànaþ puruùo ràma  $ tasya ÷ailasya mårdhani  &
yat svapne labhate vittaü  % tat prabuddho 'dhigacchati  // Ram_3,69.25 //
na tv enaü viùamàcàraþ  $ pàpakarmàdhirohati  &
tatraiva praharanty enaü  % suptam àdàya ràkùasàþ  // Ram_3,69.26 //
tato 'pi ÷i÷unàgànàm  $ àkrandaþ ÷råyate mahàn  &
krãóatàü ràma pampàyàü  % mataügàraõyavàsinàm  // Ram_3,69.27 //
siktà rudhiradhàràbhiþ  $ saühatya paramadvipàþ  &
pracaranti pçthak kãrõà  % meghavarõàs tarasvinaþ  // Ram_3,69.28 //
te tatra pãtvà pànãyaü  $ vimalaü ÷ãtam avyayam  &
nivçttàþ saüvigàhante  % vanàni vanagocaràþ  // Ram_3,69.29 //
ràma tasya tu ÷ailasya  $ mahatã ÷obhate guhà  &
÷ilàpidhànà kàkutstha  % duþkhaü càsyàþ prave÷anam  // Ram_3,69.30 //
tasyà guhàyàþ pràgdvàre  $ mahठ÷ãtodako hradaþ  &
bahumålaphalo ramyo  % nànànagasamàvçtaþ  // Ram_3,69.31 //
tasyàü vasati sugrãva÷  $ caturbhiþ saha vànaraiþ  &
kadàcicchikhare tasya  % parvatasyàvatiùñhate  // Ram_3,69.32 //
kabandhas tv anu÷àsyaivaü  $ tàv ubhau ràmalakùmaõau  &
sragvã bhàskaravarõàbhaþ  % khe vyarocata vãryavàn  // Ram_3,69.33 //
taü tu khasthaü mahàbhàgaü  $ kabandhaü ràmalakùmaõau  &
prasthitau tvaü vrajasveti  % vàkyam åcatur antikàt  // Ram_3,69.34 //
gamyatàü kàryasiddhyartham  $ iti tàv abravãc ca saþ  &
suprãtau tàv anuj¤àpya  % kabandhaþ prasthitas tadà  // Ram_3,69.35 //
sa tat kabandhaþ pratipadya råpaü  $ vçtaþ ÷riyà bhàskaratulyadehaþ  &
nidar÷ayan ràmam avekùya khasthaþ  % sakhyaü kuruùveti tadàbhyuvàca  // Ram_3,69.36 //


tau kabandhena taü màrgaü  $ pampàyà dar÷itaü vane  &
àtasthatur di÷aü gçhya  % pratãcãü nçvaràtmajau  // Ram_3,70.1 //
tau ÷aileùv àcitànekàn  $ kùaudrakalpaphaladrumàn  &
vãkùantau jagmatur draùñuü  % sugrãvaü ràmalakùmaõau  // Ram_3,70.2 //
kçtvà ca ÷ailapçùñhe tu  $ tau vàsaü raghunandanau  &
pampàyàþ pa÷cimaü tãraü  % ràghavàv upatasthatuþ  // Ram_3,70.3 //
tau puùkariõyàþ pampàyàs  $ tãram àsàdya pa÷cimam  &
apa÷yatàü tatas tatra  % ÷abaryà ramyam à÷ramam  // Ram_3,70.4 //
tau tam à÷ramam àsàdya  $ drumair bahubhir àvçtam  &
suramyam abhivãkùantau  % ÷abarãm abhyupeyatuþ  // Ram_3,70.5 //
tau tu dçùñvà tadà siddhà  $ samutthàya kçtà¤jaliþ  &
pàdau jagràha ràmasya  % lakùmaõasya ca dhãmataþ  // Ram_3,70.6 //
tàm uvàca tato ràmaþ  $ ÷ramaõãü saü÷itavratàm  &
kaccit te nirjità vighnàþ  % kaccit te vardhate tapaþ  // Ram_3,70.7 //
kaccit te niyataþ kopa  $ àhàra÷ ca tapodhane  &
kaccit te niyamàþ pràptàþ  % kaccit te manasaþ sukham  \
kaccit te guru÷u÷råùà  # saphalà càrubhàùiõi  // Ram_3,70.8 //
ràmeõa tàpasã pçùñà  $ sà siddhà siddhasaümatà  &
÷a÷aüsa ÷abarã vçddhà  % ràmàya pratyupasthità  // Ram_3,70.9 //
citrakåñaü tvayi pràpte  $ vimànair atulaprabhaiþ  &
itas te divam àråóhà  % yàn ahaü paryacàriùam  // Ram_3,70.10 //
tai÷ càham uktà dharmaj¤air  $ mahàbhàgair maharùibhiþ  &
àgamiùyati te ràmaþ  % supuõyam imam à÷ramam  // Ram_3,70.11 //
sa te pratigrahãtavyaþ  $ saumitrisahito 'tithiþ  &
taü ca dçùñvà varàül lokàn  % akùayàüs tvaü gamiùyasi  // Ram_3,70.12 //
mayà tu vividhaü vanyaü  $ saücitaü puruùarùabha  &
tavàrthe puruùavyàghra  % pampàyàs tãrasambhavam  // Ram_3,70.13 //
evam uktaþ sa dharmàtmà  $ ÷abaryà ÷abarãm idam  &
ràghavaþ pràha vijàne  % tàü nityam abahiùkçtàm  // Ram_3,70.14 //
danoþ sakà÷àt tattvena  $ prabhàvaü te mahàtmanaþ  &
÷rutaü pratyakùam icchàmi  % saüdraùñuü yadi manyase  // Ram_3,70.15 //
etat tu vacanaü ÷rutvà  $ ràmavaktràd viniþsçtam  &
÷abarã dar÷ayàmàsa  % tàv ubhau tad vanaü mahat  // Ram_3,70.16 //
pa÷ya meghaghanaprakhyaü  $ mçgapakùisamàkulam  &
mataügavanam ity eva  % vi÷rutaü raghunandana  // Ram_3,70.17 //
iha te bhàvitàtmàno  $ guravo me mahàdyute  &
juhavàü÷cakrire tãrthaü  % mantravan mantrapåjitam  // Ram_3,70.18 //
iyaü pratyaksthalã vedã  $ yatra te me susatkçtàþ  &
puùpopahàraü kurvanti  % ÷ramàd udvepibhiþ karaiþ  // Ram_3,70.19 //
teùàü tapaþprabhàvena  $ pa÷yàdyàpi raghåttama  &
dyotayanti di÷aþ sarvàþ  % ÷riyà vedyo 'tulaprabhàþ  // Ram_3,70.20 //
a÷aknuvadbhis tair gantum  $ upavàsa÷ramàlasaiþ  &
cintite 'bhyàgatàn pa÷ya  % sametàn sapta sàgaràn  // Ram_3,70.21 //
kçtàbhiùekais tair nyastà  $ valkalàþ pàdapeùv iha  &
adyàpi na vi÷uùyanti  % prade÷e raghunandana  // Ram_3,70.22 //
kçtsnaü vanam idaü dçùñaü  $ ÷rotavyaü ca ÷rutaü tvayà  &
tad icchàmy abhyanuj¤àtà  % tyaktum etat kalevaram  // Ram_3,70.23 //
teùàm icchàmy ahaü gantuü  $ samãpaü bhàvitàtmanàm  &
munãnàm à÷ramo yeùàm  % ahaü ca paricàriõã  // Ram_3,70.24 //
dharmiùñhaü tu vacaþ ÷rutvà  $ ràghavaþ sahalakùmaõaþ  &
anujànàmi gaccheti  % prahçùñavadano 'bravãt  // Ram_3,70.25 //
anuj¤àtà tu ràmeõa  $ hutvàtmànaü hutà÷ane  &
jvalatpàvakasaükà÷à  % svargam eva jagàma sà  // Ram_3,70.26 //
yatra te sukçtàtmàno  $ viharanti maharùayaþ  &
tat puõyaü ÷abarã sthànaü  % jagàmàtmasamàdhinà  // Ram_3,70.27 //


divaü tu tasyàü yàtàyàü  $ ÷abaryàü svena karmaõà  &
lakùmaõena saha bhràtrà  % cintayàmàsa ràghavaþ  // Ram_3,71. 1 //
cintayitvà tu dharmàtmà  $ prabhàvaü taü mahàtmanàm  &
hitakàriõam ekàgraü  % lakùmaõaü ràghavo 'bravãt  // Ram_3,71. 2 //
dçùño 'yam à÷ramaþ saumya  $ bahvà÷caryaþ kçtàtmanàm  &
vi÷vastamçga÷àrdålo  % nànàvihagasevitaþ  // Ram_3,71. 3 //
saptànàü ca samudràõàm  $ eùu tãrtheùu lakùmaõa  &
upaspçùñaü ca vidhivat  % pitara÷ càpi tarpitàþ  // Ram_3,71. 4 //
pranaùñam a÷ubhaü yat tat  $ kalyàõaü samupasthitam  &
tena tv etat prahçùñaü me  % mano lakùmaõa samprati  // Ram_3,71. 5 //
hçdaye hi naravyàghra  $ ÷ubham àvirbhaviùyati  &
tad àgaccha gamiùyàvaþ  % pampàü tàü priyadar÷anàm  // Ram_3,71. 6 //
ç÷yamåko girir yatra  $ nàtidåre prakà÷ate  &
yasmin vasati dharmàtmà  % sugrãvo 'ü÷umataþ sutaþ  \
nityaü vàlibhayàt trasta÷  # caturbhiþ saha vànaraiþ  // Ram_3,71. 7 //
abhitvare ca taü draùñuü  $ sugrãvaü vànararùabham  &
tadadhãnaü hi me saumya  % sãtàyàþ parimàrgaõam  // Ram_3,71. 8 //
iti bruvàõaü taü ràmaü  $ saumitrir idam abravãt  &
gacchàvas tvaritaü tatra  % mamàpi tvarate manaþ  // Ram_3,71. 9 //
à÷ramàt tu tatas tasmàn  $ niùkramya sa vi÷àü patiþ  &
àjagàma tataþ pampàü  % lakùmaõena sahàbhibhåþ  // Ram_3,71. 10 //
samãkùamàõaþ puùpàóhyaü  $ sarvato vipuladrumam  &
koyaùñibhi÷ càrjunakaiþ  % ÷atapattrai÷ ca kãcakaiþ  \
etai÷ cànyai÷ ca vividhair  # nàditaü tad vanaü mahat  // Ram_3,71. 11 //
sa ràmo vividhàn vçkùàn  $ saràüsi vividhàni ca  &
pa÷yan kàmàbhisaütapto  % jagàma paramaü hradam  // Ram_3,71. 12 //
sa tàm àsàdya vai ràmo  $ dåràd udakavàhinãm  &
mataügasarasaü nàma  % hradaü samavagàhata  // Ram_3,71. 13 //
sa tu ÷okasamàviùño  $ ràmo da÷arathàtmajaþ  &
vive÷a nalinãü pampàü  % païkajai÷ ca samàvçtàm  // Ram_3,71. 14 //
tilakà÷okapuünàga-  $ bakuloddàlakà÷inãm  &
ramyopavanasambàdhàü  % padmasaüpãóitodakàm  // Ram_3,71. 15 //
sphañikopamatoyàóhyàü  $ ÷lakùõavàlukasaütatàm  &
matsyakacchapasambàdhàü  % tãrasthadruma÷obhitàm  // Ram_3,71. 16 //
sakhãbhir iva yuktàbhir  $ latàbhir anuveùñitàm  &
kiünaroragagandharva-  % yakùaràkùasasevitàm  \
nànàdrumalatàkãrõàü  # ÷ãtavàrinidhiü ÷ubhàm  // Ram_3,71. 17 //
padmaiþ saugandhikais tàmràü  $ ÷uklàü kumudamaõóalaiþ  &
nãlàü kuvalayoddhàtair  % bahuvarõàü kuthàm iva  // Ram_3,71. 18 //
aravindotpalavatãü  $ padmasaugandhikàyutàm  &
puùpitàmravaõopetàü  % barhiõodghuùñanàditàm  // Ram_3,71. 19 //
sa tàü dçùñvà tataþ pampàü  $ ràmaþ saumitriõà saha  &
vilalàpa ca tejasvã  % kàmàd da÷arathàtmajaþ  // Ram_3,71. 20 //
tilakair bãjapårai÷ ca  $ vañaiþ ÷ukladrumais tathà  &
puùpitaiþ karavãrai÷ ca  % puünàgai÷ ca supuùpitaiþ  // Ram_3,71. 21 //
màlatãkundagulmai÷ ca  $ bhaõóãrair niculais tathà  &
a÷okaiþ saptaparõai÷ ca  % ketakair atimuktakaiþ  \
anyai÷ ca vividhair vçkùaiþ  # pramadevopa÷obhitàm  // Ram_3,71. 22 //
asyàs tãre tu pårvoktaþ  $ parvato dhàtumaõóitaþ  &
ç÷yamåka iti khyàta÷  % citrapuùpitakànanaþ  // Ram_3,71. 23 //
harir çkùarajonàmnaþ  $ putras tasya mahàtmanaþ  &
adhyàste taü mahàvãryaþ  % sugrãva iti vi÷rutaþ  // Ram_3,71. 24 //
sugrãvam abhigaccha tvaü  $ vànarendraü nararùabha  &
ity uvàca punar vàkyaü  % lakùmaõaü satyavikramam  // Ram_3,71. 25 //
tato mahad vartma ca dårasaükramaü  $ krameõa gatvà pravilokayan vanam  &
dadar÷a pampàü ÷ubhadar÷akànanàm  % anekanànàvidhapakùisaükulàm  // Ram_3,71. 26 //