Valmiki: Ramayana, 3. Aranyakanda Based on the text entered by Muneo Tokunaga et al. Input by Muneo Tokunaga, revised by John Smith (Cambridge) [GRETIL-Version: 2017-07-06] Revision: 2017-07-06: erroneous line breaks removed by Tyler Neill ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdiac.pdf and http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil/gretdias.pdf For further information see: http://gretil.sub.uni-goettingen.de/gretil.htm ___________________________________________________________________ Vàlmãki: Ràmàyaõa, 3. Araõyakàõóa 3.001.001a pravi÷ya tu mahàraõyaü daõóakàraõyam àtmavàn 3.001.001c dadar÷a ràmo durdharùas tàpasà÷ramamaõóalam 3.001.002a ku÷acãraparikùiptaü bràhmyà lakùmyà samàvçtam 3.001.002c yathà pradãptaü durdhar÷aü gagane såryamaõóalam 3.001.003a ÷araõyaü sarvabhåtànàü susamçùñàjiraü sadà 3.001.003c påjitaü copançttaü ca nityam apsarasàü gaõaiþ 3.001.004a vi÷àlair agni÷araõaiþ srugbhàõóair ajinaiþ ku÷aiþ 3.001.004c samidbhis toyakala÷aiþ phalamålai÷ ca ÷obhitam 3.001.005a àraõyai÷ ca mahàvçkùaiþ puõyaiþ svàduphalair vçtam 3.001.005c balihomàrcitaü puõyaü brahmaghoùaninàditam 3.001.006a puùpair vanyaiþ parikùiptaü padminyà ca sapadmayà 3.001.006c phalamålà÷anair dàntai÷ cãrakçùõàjinàmbaraiþ 3.001.007a såryavai÷vànaràbhai÷ ca puràõair munibhir vçtam 3.001.007c puõyai÷ a niyatàhàraiþ ÷obhitaü paramarùibhiþ 3.001.008a tad brahmabhavanaprakhyaü brahmaghoùaninàditam 3.001.008c brahmavidbhir mahàbhàgair bràhmaõair upa÷obhitam 3.001.009a tad dçùñvà ràghavaþ ÷rãmàüs tàpasà÷ramamaõóalam 3.001.009c abhyagacchan mahàtejà vijyaü kçtvà mahad dhanuþ 3.001.010a divyaj¤ànopapannàs te ràmaü dçùñvà maharùayaþ 3.001.010c abhyagacchaüs tadà prãtà vaidehãü ca ya÷asvinãm 3.001.011a te taü somam ivodyantaü dçùñvà vai dharmacàriõaþ 3.001.011c maïgalàni prayu¤jànàþ pratyagçhõan dçóhavratàþ 3.001.012a råpasaühananaü lakùmãü saukumàryaü suveùatàm 3.001.012c dadç÷ur vismitàkàrà ràmasya vanavàsinaþ 3.001.013a vaidehãü lakùmaõaü ràmaü netrair animiùair iva 3.001.013c à÷caryabhåtàn dadç÷uþ sarve te vanacàriõaþ 3.001.014a atrainaü hi mahàbhàgàþ sarvabhåtahite ratàþ 3.001.014c atithiü parõa÷àlàyàü ràghavaü saünyave÷ayan 3.001.015a tato ràmasya satkçtya vidhinà pàvakopamàþ 3.001.015c àjahrus te mahàbhàgàþ salilaü dharmacàriõaþ 3.001.016a målaü puùpaü phalaü vanyam à÷ramaü ca mahàtmanaþ 3.001.016c nivedayãtvà dharmaj¤às tataþ prà¤jalayo 'bruvan 3.001.017a dharmapàlo janasyàsya ÷araõya÷ ca mahàya÷àþ 3.001.017c påjanãya÷ ca mànya÷ ca ràjà daõóadharo guruþ 3.001.018a indrasyaiva caturbhàgaþ prajà rakùati ràghava 3.001.018c ràjà tasmàd vanàn bhogàn bhuïkte lokanamaskçtaþ 3.001.019a te vayaü bhavatà rakùyà bhavadviùayavàsinaþ 3.001.019c nagarastho vanastho và tvaü no ràjà jane÷varaþ 3.001.020a nyastadaõóà vayaü ràja¤ jitakrodhà jitendriyàþ 3.001.020c rakùitavyàs tvayà ÷a÷vad garbhabhåtàs tapodhanàþ 3.001.021a evam uktvà phalair målaiþ puùpair vanyai÷ ca ràghavam 3.001.021c anyai÷ ca vividhàhàraiþ salakùmaõam apåjayan 3.001.022a tathànye tàpasàþ siddhà ràmaü vai÷vànaropamàþ 3.001.022c nyàyavçttà yathànyàyaü tarpayàm àsur ã÷varam 3.002.001a kçtàtithyo 'tha ràmas tu såryasyodayanaü prati 3.002.001c àmantrya sa munãn sarvàn vanam evànvagàhata 3.002.002a nànàmçgagaõàkãrõaü ÷àrdålavçkasevitam 3.002.002c dhvastavçkùalatàgulmaü durdar÷a salilà÷ayam 3.002.003a niùkåjanànà÷akuni jhillikà gaõanàditam 3.002.003c lakùmaõànugato ràmo vanamadhyaü dadar÷a ha 3.002.004a vanamadhye tu kàkutsthas tasmin ghoramçgàyute 3.002.004c dadar÷a giri÷çïgàbhaü puruùàdaü mahàsvanam 3.002.005a gabhãràkùaü mahàvaktraü vikañaü viùamodaram 3.002.005c bãbhatsaü viùamaü dãrghaü vikçtaü ghoradar÷anam 3.002.006a vasànaü carmavaiyàghraü vasàrdraü rudhirokùitam 3.002.006c tràsanaü sarvabhåtànàü vyàditàsyam ivàntakam 3.002.007a trãn siühàü÷ caturo vyàghràn dvau vçkau pçùatàn da÷a 3.002.007c saviùàõaü vasàdigdhaü gajasya ca ÷iro mahat 3.002.008a avasajyàyase ÷åle vinadantaü mahàsvanam 3.002.008c sa ràmo lakùmaõaü caiva sãtàü dçùñvà ca maithilãm 3.002.009a abhyadhàvat susaükruddhaþ prajàþ kàla ivàntakaþ 3.002.009c sa kçtvà bhairavaü nàdaü càlayann iva medinãm 3.002.010a aïgenàdàya vaidehãm apakramya tato 'bravãt 3.002.010c yuvàü jañàcãradharau sabhàryau kùãõajãvitau 3.002.011a praviùñau daõóakàraõyaü ÷aracàpàsidhàriõau 3.002.011c kathaü tàpasayor vàü ca vàsaþ pramadayà saha 3.002.012a adharmacàriõau pàpau kau yuvàü munidåùakau 3.002.012c ahaü vanam idaü durgaü viràgho nàma ràkùasaþ 3.002.013a caràmi sàyudho nityam çùimàüsàni bhakùayan 3.002.013c iyaü nàrã varàrohà mama bharyà bhaviùyati 3.002.013e yuvayoþ pàpayo÷ càhaü pàsyàmi rudhiraü mçdhe 3.002.014a tasyaivaü bruvato dhçùñaü viràdhasya duràtmanaþ 3.002.014c ÷rutvà sagarvitaü vàkyaü saübhràntà janakàtmajà 3.002.014e sãtà pràvepatodvegàt pravàte kadalã yathà 3.002.015a tàü dçùñvà ràghavaþ sãtàü viràdhàïkagatàü ÷ubhàm 3.002.015c abravãl lakùmaõaü vàkyaü mukhena pari÷uùyatà 3.002.016a pa÷ya saumya narendrasya janakasyàtmasaübhavàm 3.002.016c mama bhàryàü ÷ubhàcàràü viràdhàïke prave÷itàm 3.002.016e atyanta sukhasaüvçddhàü ràjaputrãü ya÷asvinãm 3.002.017a yad abhipretam asmàsu priyaü vara vçtaü ca yat 3.002.017c kaikeyyàs tu susaüvçttaü kùipram adyaiva lakùmaõa 3.002.018a yà na tuùyati ràjyena putràrthe dãrghadar÷inã 3.002.018c yayàhaü sarvabhåtànàü hitaþ prasthàpito vanam 3.002.018e adyedànãü sakàmà sà yà màtà mama madhyamà 3.002.019a paraspar÷àt tu vaidehyà na duþkhataram asti me 3.002.019c pitur vinà÷àt saumitre svaràjyaharaõàt tathà 3.002.020a iti bruvati kàkutsthe bàùpa÷okapariplute 3.002.020c abravãl lakùmaõaþ kruddho ruddho nàga iva ÷vasan 3.002.021a anàtha iva bhåtànàü nàthas tvaü vàsavopamaþ 3.002.021c mayà preùyeõa kàkutstha kimarthaü paritapsyase 3.002.022a ÷areõa nihatasyàdya mayà kruddhena rakùasaþ 3.002.022c viràdhasya gatàsor hi mahã pàsyati ÷oõitam 3.002.023a ràjyakàme mama krodho bharate yo babhåva ha 3.002.023c taü viràdhe vimokùyàmi vajrã vajram ivàcale 3.002.024a mama bhujabalavegavegitaþ; patatu ÷aro 'sya mahàn mahorasi 3.002.024c vyapanayatu tano÷ ca jãvitaü; patatu tata÷ ca mahãü vighårõitaþ 3.003.001a athovàca punar vàkyaü viràdhaþ pårayan vanam 3.003.001c àtmànaü pçcchate bråtaü kau yuvàü kva gamiùyathaþ 3.003.002a tam uvàca tato ràmo ràkùasaü jvalitànanam 3.003.002c pçcchantaü sumahàtejà ikùvàkukulam àtmanaþ 3.003.003a kùatriyo vçttasaüpannau viddhi nau vanagocarau 3.003.003c tvàü tu veditum icchàvaþ kas tvaü carasi daõóakàn 3.003.004a tam uvàca viràdhas tu ràmaü satyaparàkramam 3.003.004c hanta vakùyàmi te ràjan nibodha mama ràghava 3.003.005a putraþ kila jayasyàhaü màtà mama ÷atahradà 3.003.005c viràdha iti màm àhuþ pçthivyàü sarvaràkùasàþ 3.003.006a tapasà càpi me pràptà brahmaõo hi prasàdajà 3.003.006c ÷astreõàvadhyatà loke 'cchedyàbhedyatvam eva ca 3.003.007a utsçjya pramadàm enàm anapekùau yathàgatam 3.003.007c tvaramàõau pàlayethàü na vàü jãvitam àdade 3.003.008a taü ràmaþ pratyuvàcedaü kopasaüraktalocanaþ 3.003.008c ràkùasaü vikçtàkàraü viràdhaü pàpacetasaü 3.003.009a kùudra dhik tvàü tu hãnàrthaü mçtyum anveùase dhruvam 3.003.009c raõe saüpràpsyase tiùñha na me jãvan gamiùyasi 3.003.010a tataþ sajyaü dhanuþ kçtvà ràmaþ suni÷itठ÷aràn 3.003.010c su÷ãghram abhisaüdhàya ràkùasaü nijaghàna ha 3.003.011a dhanuùà jyàguõavatà saptabàõàn mumoca ha 3.003.011c rukmapuïkhàn mahàvegàn suparõànilatulyagàn 3.003.012a te ÷arãraü viràdhasya bhittvà barhiõavàsasaþ 3.003.012c nipetuþ ÷oõitàdigdhà dharaõyàü pàvakopamàþ 3.003.013a sa vinadya mahànàdaü ÷ålaü ÷akradhvajopamam 3.003.013c pragçhyà÷obhata tadà vyàttànana ivàntakaþ 3.003.014a tac chålaü vajrasaükà÷aü gagane jvalanopamam 3.003.014c dvàbhyàü ÷aràbhyàü ciccheda ràmaþ ÷astrabhçtàü varaþ 3.003.015a tasya raudrasya saumitrir bàhuü savyaü babha¤ja ha 3.003.015c ràmas tu dakùiõaü bàhuü tarasà tasya rakùasaþ 3.003.016a sa bhagnabàhuþ saüvigno nipapàtà÷u ràkùasaþ 3.003.016c dharaõyàü meghasaükà÷o vajrabhinna ivàcalaþ 3.003.016e idaü provàca kàkutsthaü viràdhaþ puruùarùabham 3.003.017a kausalyà suprajàs tàta ràmas tvaü vidito mayà 3.003.017c vaidehã ca mahàbhàgà lakùmaõa÷ ca mahàya÷àþ 3.003.018a abhi÷àpàd ahaü ghoràü praviùño ràkùasãü tanum 3.003.018c tumburur nàma gandharvaþ ÷apto vai÷varaõena hi 3.003.019a prasàdyamàna÷ ca mayà so 'bravãn màü mahàya÷àþ 3.003.019c yadà dà÷arathã ràmas tvàü vadhiùyati saüyuge 3.003.020a tadà prakçtim àpanno bhavàn svargaü gamiùyati 3.003.020c iti vai÷ravaõo ràjà rambhàsaktam uvàca ha 3.003.021a anupasthãyamàno màü saükruddho vyajahàra ha 3.003.021c tava prasàdàn mukto 'ham abhi÷àpàt sudàruõàt 3.003.021e bhavanaü svaü gamiùyàmi svasti vo 'stu paraütapa 3.003.022a ito vasati dharmàtmà ÷arabhaïgaþ pratàpavàn 3.003.022c adhyardhayojane tàta maharùiþ såryasaünibhaþ 3.003.023a taü kùipram abhigaccha tvaü sa te ÷reyo vidhàsyati 3.003.023c avañe càpi màü ràma nikùipya ku÷alã vraja 3.003.024a rakùasàü gatasattvànàm eùa dharmaþ sanàtanaþ 3.003.024c avañe ye nidhãyante teùàü lokàþ sanàtanàþ 3.003.025a evam uktvà tu kàkutsthaü viràdhaþ ÷arapãóitaþ 3.003.025c babhåva svargasaüpràpto nyastadeho mahàbalaþ 3.003.026a taü muktakaõñham utkùipya ÷aïkukarõaü mahàsvanam 3.003.026c viràdhaü pràkùipac chvabhre nadantaü bhairavasvanam 3.003.027a tatas tu tau kà¤canacitrakàrmukau; nihatya rakùaþ parigçhya maithilãm 3.003.027c vijahratus tau muditau mahàvane; divi sthitau candradivàkaràv iva 3.004.001a hatvà tu taü bhãmabalaü viràdhaü ràkùasaü vane 3.004.001c tataþ sãtàü pariùvajya samà÷vàsya ca vãryavàn 3.004.001e abravãl lakùmaõàü ràmo bhràtaraü dãptatejasaü 3.004.002a kaùñaü vanam idaü durgaü na ca smo vanagocaràþ 3.004.002c abhigacchàmahe ÷ãghraü ÷arabhaïgaü tapodhanam 3.004.003a à÷ramaü ÷arabhaïgasya ràghavo 'bhijagàma ha 3.004.004a tasya devaprabhàvasya tapasà bhàvitàtmanaþ 3.004.004c samãpe ÷arabhaïgasya dadar÷a mahad adbhutam 3.004.005a vibhràjamànaü vapuùà såryavai÷vànaropamam 3.004.005c asaüspç÷antaü vasudhàü dadar÷a vibudhe÷varam 3.004.006a suprabhàbharaõaü devaü virajo 'mbaradhàriõam 3.004.006c tadvidhair eva bahubhiþ påjyamànaü mahàtmabhiþ 3.004.007a haribhir vàjibhir yuktam antarikùagataü ratham 3.004.007c dadar÷àdåratas tasya taruõàdityasaünibham 3.004.008a pàõóuràbhraghanaprakhyaü candramaõóalasaünibham 3.004.008c apa÷yad vimalaü chatraü citramàlyopa÷obhitam 3.004.009a càmaravyajane càgrye rukmadaõóe mahàdhane 3.004.009c gçhãte vananàrãbhyàü dhåyamàne ca mårdhani 3.004.010a gandharvàmarasiddhà÷ ca bahavaþ paramarùayaþ 3.004.010c antarikùagataü devaü vàgbhir agryàbhir ãóire 3.004.011a dçùñvà ÷atakratuü tatra ràmo lakùmaõam abravãt 3.004.011c ye hayàþ puruhåtasya purà ÷akrasya naþ ÷rutàþ 3.004.011e antarikùagatà divyàs ta ime harayo dhruvam 3.004.012a ime ca puruùavyàghra ye tiùñhanty abhito ratham 3.004.012c ÷ataü ÷ataü kuõóalino yuvànaþ khaógapàõayaþ 3.004.013a urode÷eùu sarveùàü hàrà jvalanasaünibhàþ 3.004.013c råpaü bibhrati saumitre pa¤caviü÷ativàrùikam 3.004.014a etad dhi kila devànàü vayo bhavati nityadà 3.004.014c yatheme puruùavyàghrà dç÷yante priyadar÷anàþ 3.004.015a ihaiva saha vaidehyà muhårtaü tiùñha lakùmaõa 3.004.015c yàvaj janàmy ahaü vyaktaü ka eùa dyutimàn rathe 3.004.016a tam evam uktvà saumitrim ihaiva sthãyatàm iti 3.004.016c abhicakràma kàkutsthaþ ÷arabhaïgà÷ramaü prati 3.004.017a tataþ samabhigacchantaü prekùya ràmaü ÷acãpatiþ 3.004.017c ÷arabhaïgam anuj¤àpya vibudhàn idam abravãt 3.004.018a ihopayàty asau ràmo yàvan màü nàbhibhàùate 3.004.018c niùñhàü nayata tàvat tu tato màü draùñum arhati 3.004.019a jitavantaü kçtàrthaü ca draùñàham aciràd imam 3.004.019c karma hy anena kartavyaü mahad anyaiþ suduùkaram 3.004.020a iti vajrã tam àmantrya mànayitvà ca tàpasaü 3.004.020c rathena hariyuktena yayau divam ariüdamaþ 3.004.021a prayàte tu sahasràkùe ràghavaþ saparicchadaþ 3.004.021c agnihotram upàsãnaü ÷arabhaïgam upàgamat 3.004.022a tasya pàdau ca saügçhya ràmaþ sãtà ca lakùmaõaþ 3.004.022c niùedus tadanuj¤àtà labdhavàsà nimantritàþ 3.004.023a tataþ ÷akropayànaü tu paryapçcchat sa ràghavaþ 3.004.023c ÷arabhaïga÷ ca tat sarvaü ràghavàya nyavedayat 3.004.024a màm eùa varado ràma brahmalokaü ninãùati 3.004.024c jitam ugreõa tapasà duùpràpam akçtàtmabhiþ 3.004.025a ahaü j¤àtvà naravyàghra vartamànam adårataþ 3.004.025c brahmalokaü na gacchàmi tvàm adçùñvà priyàtithim 3.004.026a samàgamya gamiùyàmi tridivaü devasevitam 3.004.026c akùayà nara÷àrdåla jità lokà mayà ÷ubhàþ 3.004.026e bràhmyà÷ ca nàkapçùñhyà÷ ca pratigçhõãùva màmakàn 3.004.027a evam ukto naravyàghraþ sarva÷àstravi÷àradaþ 3.004.027c çùiõà ÷arabhaïgena ràghavo vàkyam abravãt 3.004.028a aham evàhariùyàmi sarvàül lokàn mahàmune 3.004.028c àvàsaü tv aham icchàmi pradiùñam iha kànane 3.004.029a ràghaveõaivam uktas tu ÷akratulyabalena vai 3.004.029c ÷arabhaïgo mahàpràj¤aþ punar evàbravãd vacaþ 3.004.030a sutãkùõam abhigaccha tvaü ÷ucau de÷e tapasvinam 3.004.030c ramaõãye vanodde÷e sa te vàsaü vidhàsyati 3.004.031a eùa panthà naravyàghra muhårtaü pa÷ya tàta màm 3.004.031c yàvaj jahàmi gàtràõi jãrõaü tvacam ivoragaþ 3.004.032a tato 'gniü sa samàdhàya hutvà càjyena mantravit 3.004.032c ÷arabhaïgo mahàtejàþ pravive÷a hutà÷anam 3.004.033a tasya romàõi ke÷àü÷ ca dadàhàgnir mahàtmanaþ 3.004.033c jãrõaü tvacaü tathàsthãni yac ca màüsaü ca ÷oõitam 3.004.034a sa ca pàvakasaükà÷aþ kumàraþ samapadyata 3.004.034c utthàyàgnicayàt tasmàc charabhaïgo vyarocata 3.004.035a sa lokàn àhitàgnãnàm çùãõàü ca mahàtmanàm 3.004.035c devànàü ca vyatikramya brahmalokaü vyarohata 3.004.036a sa puõyakarmà bhuvane dvijarùabhaþ; pitàmahaü sànucaraü dadar÷a ha 3.004.036c pitàmaha÷ càpi samãkùya taü dvijaü; nananda susvàgatam ity uvàca ha 3.005.001a ÷arabhaïge divaü pràpte munisaüghàþ samàgatàþ 3.005.001c abhyagacchanta kàkutsthaü ràmaü jvalitatejasaü 3.005.002a vaikhànasà vàlakhilyàþ saüprakùàlà marãcipàþ 3.005.002c a÷makuññà÷ ca bahavaþ patràhàrà÷ ca tàpasàþ 3.005.003a dantolåkhalina÷ caiva tathaivonmajjakàþ pare 3.005.003c munayaþ salilàhàrà vàyubhakùàs tathàpare 3.005.004a àkà÷anilayà÷ caiva tathà sthaõóila÷àyinaþ 3.005.004c tathordhvavàsino dàntàs tathàrdrapañavàsasaþ 3.005.005a sajapà÷ ca taponityàs tathà pa¤catapo'nvitàþ 3.005.005c sarve bràhmyà ÷riyà juùñà dçóhayogasamàhitàþ 3.005.005e ÷arabhaïgà÷rame ràmam abhijagmu÷ ca tàpasàþ 3.005.006a abhigamya ca dharmaj¤à ràmaü dharmabhçtàü varam 3.005.006c åcuþ paramadharmaj¤am çùisaüghàþ samàhitàþ 3.005.007a tvam ikùvàkukulasyàsya pçthivyà÷ ca mahàrathaþ 3.005.007c pradhàna÷ càsi nàtha÷ ca devànàü maghavàn iva 3.005.008a vi÷rutas triùu lokeùu ya÷asà vikrameõa ca 3.005.008c pitçvratatvaü satyaü ca tvayi dharma÷ ca puùkalaþ 3.005.009a tvàm àsàdya mahàtmànaü dharmaj¤aü dharmavatsalam 3.005.009c arthitvàn nàtha vakùyàmas tac ca naþ kùantum arhasi 3.005.010a adhàrmas tu mahàüs tàta bhavet tasya mahãpateþ 3.005.010c yo hared baliùaóbhàgaü na ca rakùati putravat 3.005.011a yu¤jànaþ svàn iva pràõàn pràõair iùñàn sutàn iva 3.005.011c nityayuktaþ sadà rakùan sarvàn viùayavàsinaþ 3.005.012a pràpnoti ÷à÷vatãü ràma kãrtiü sa bahuvàrùikãm 3.005.012c brahmaõaþ sthànam àsàdya tatra càpi mahãyate 3.005.013a yat karoti paraü dharmaü munir målaphalà÷anaþ 3.005.013c tatra ràj¤a÷ caturbhàgaþ prajà dharmeõa rakùataþ 3.005.014a so 'yaü bràhmaõabhåyiùñho vànaprasthagaõo mahàn 3.005.014c tvan nàtho 'nàthavad ràma ràkùasair vadhyate bhç÷am 3.005.015a ehi pa÷ya ÷arãràõi munãnàü bhàvitàtmanàm 3.005.015c hatànàü ràkùasair ghorair bahånàü bahudhà vane 3.005.016a pampànadãnivàsànàm anumandàkinãm api 3.005.016c citrakåñàlayànàü ca kriyate kadanaü mahat 3.005.017a evaü vayaü na mçùyàmo viprakàraü tapasvinam 3.005.017c kriyamàõaü vane ghoraü rakùobhir bhãmakarmabhiþ 3.005.018a tatas tvàü ÷araõàrthaü ca ÷araõyaü samupasthitàþ 3.005.018c paripàlaya no ràma vadhyamànàn ni÷àcaraiþ 3.005.019a etac chrutvà tu kàkutsthas tàpasànàü tapasvinàm 3.005.019c idaü provàca dharmàtmà sarvàn eva tapasvinaþ 3.005.019e naivam arhatha màü vaktum àj¤àpyo 'haü tapasvinam 3.005.020a bhavatàm arthasiddhyartham àgato 'haü yadçcchayà 3.005.020c tasya me 'yaü vane vàso bhaviùyati mahàphalaþ 3.005.020e tapasvinàü raõe ÷atrån hantum icchàmi ràkùasàn 3.005.021a dattvà varaü càpi tapodhanànàü; dharme dhçtàtmà sahalakùmaõena 3.005.021c tapodhanai÷ càpi sahàrya vçttaþ; sutãùkõam evàbhijagàma vãraþ 3.006.001a ràmas tu sahito bhràtrà sãtayà ca paraütapaþ 3.006.001c sutãkùõasyà÷ramapadaü jagàma saha tair dvijaiþ 3.006.002a sa gatvà dåram adhvànaü nadãs tãrtva bahådakàþ 3.006.002c dadar÷a vipulaü ÷ailaü mahàmegham ivonnatam 3.006.003a tatas tad ikùvàkuvarau satataü vividhair drumaiþ 3.006.003c kànanaü tau vivi÷atuþ sãtayà saha ràghavau 3.006.004a praviùñas tu vanaü ghoraü bahupuùpaphaladrumam 3.006.004c dadar÷à÷ramam ekànte cãramàlàpariùkçtam 3.006.005a tatra tàpasam àsãnaü malapaïkajañàdharam 3.006.005c ràmaþ sutãkùõaü vidhivat tapovçddham abhàùata 3.006.006a ràmo 'ham asmi bhagavan bhavantaü draùñum àgataþ 3.006.006c tan màbhivada dharmaj¤a maharùe satyavikrama 3.006.007a sa nirãkùya tato vãraü ràmaü dharmabhçtàü varam 3.006.007c samà÷liùya ca bàhubhyàm idaü vacanam abravãt 3.006.008a svàgataü khalu te vãra ràma dharmabhçtàü vara 3.006.008c à÷ramo 'yaü tvayàkràntaþ sanàtha iva sàmpratam 3.006.009a pratãkùamàõas tvàm eva nàrohe 'haü mahàya÷aþ 3.006.009c devalokam ito vãra dehaü tyaktvà mahãtale 3.006.010a citrakåñam upàdàya ràjyabhraùño 'si me ÷rutaþ 3.006.010c ihopayàtaþ kàkutstho devaràjaþ ÷atakratuþ 3.006.010e sarvàül lokठjitàn àha mama puõyena karmaõà 3.006.011a teùu devarùijuùñeùu jiteùu tapasà mayà 3.006.011c matprasàdàt sabhàryas tvaü viharasva salakùmaõaþ 3.006.012a tam ugratapasaü dãptaü maharùiü satyavàdinam 3.006.012c pratyuvàcàtmavàn ràmo brahmàõam iva vàsavaþ 3.006.013a aham evàhariùyàmi svayaü lokàn mahàmune 3.006.013c àvàsaü tv aham icchàmi pradiùñam iha kànane 3.006.014a bhavàn sarvatra ku÷alaþ sarvabhåtahite rataþ 3.006.014c àkhyàtaþ ÷arabhaïgena gautamena mahàtmanà 3.006.015a evam uktas tu ràmeõa maharùir lokavi÷rutaþ 3.006.015c abravãn madhuraü vàkyaü harùeõa mahatàplutaþ 3.006.016a ayam evà÷ramo ràma guõavàn ramyatàm iha 3.006.016c çùisaüghànucaritaþ sadà målaphalair yutaþ 3.006.017a imam à÷ramam àgamya mçgasaüghà mahàya÷àþ 3.006.017c añitvà pratigacchanti lobhayitvàkutobhayàþ 3.006.018a tac chrutvà vacanaü tasya maharùer lakùmaõàgrajaþ 3.006.018c uvàca vacanaü dhãro vikçùya sa÷araü dhanuþ 3.006.019a tàn ahaü sumahàbhàga mçgasaüghàn samàgatàn 3.006.019c hanyàü ni÷itadhàreõa ÷areõà÷anivarcasà 3.006.020a bhavàüs tatràbhiùajyeta kiü syàt kçcchrataraü tataþ 3.006.020c etasminn à÷rame vàsaü ciraü tu na samarthaye 3.006.021a tam evam uktvà varadaü ràmaþ saüdhyàm upàgamat 3.006.021c anvàsya pa÷cimàü saüdhyàü tatra vàsam akalpayat 3.006.022a tataþ ÷ubhaü tàpasabhojyam annaü; svayaü sutãkùõaþ puruùarùabhàbhyàm 3.006.022c tàbhyàü susatkçtya dadau mahàtmà; saüdhyànivçttau rajanãü samãkùya 3.007.001a ràmas tu sahasaumitriþ sutãkùõenàbhipåjitaþ 3.007.001c pariõamya ni÷àü tatra prabhàte pratyabudhyata 3.007.002a utthàya tu yathàkàlaü ràghavaþ saha sãtayà 3.007.002c upàspç÷at su÷ãtena jalenotpalagandhinà 3.007.003a atha te 'gniü suràü÷ caiva vaidehã ràmalakùmaõau 3.007.003c kàlyaü vidhivad abhyarcya tapasvi÷araõe vane 3.007.004a udayanntaü dinakaraü dçùñvà vigatakalmaùàþ 3.007.004c sutãkùõam abhigamyedaü ÷lakùõaü vacanam abruvan 3.007.005a sukhoùitàþ sma bhagavaüs tvayà påjyena påjitàþ 3.007.005c àpçcchàmaþ prayàsyàmo munayas tvarayanti naþ 3.007.006a tvaràmahe vayaü draùñuü kçtsnam à÷ramamaõóalam 3.007.006c çùãõàü puõya÷ãlànàü daõóakàraõyavàsinàm 3.007.007a abhyanuj¤àtum icchàmaþ sahaibhir munipuïgavaiþ 3.007.007c dharmanityais tapodàntair vi÷ikhair iva pàvakaiþ 3.007.008a aviùahyàtapo yàvat såryo nàtiviràjite 3.007.008c amàrgeõàgatàü lakùmãü pràpyevànvayavarjitaþ 3.007.009a tàvad icchàmahe gantum ity uktvà caraõau muneþ 3.007.009c vavande sahasaumitriþ sãtayà saha ràghavaþ 3.007.010a tau saüspç÷antau caraõàv utthàpya munipuügavaþ 3.007.010c gàóham àliïgya sasneham idaü vacanam abravãt 3.007.011a ariùñaü gaccha panthànaü ràma saumitriõà saha 3.007.011c sãtayà cànayà sàrdhaü chàyayevànuvçttayà 3.007.012a pa÷yà÷ramapadaü ramyaü daõóakàraõyavàsinàm 3.007.012c eùàü tapasvinàü vãra tapasà bhàvitàtmanàm 3.007.013a supràjyaphalamålàni puùpitàni vanàni ca 3.007.013c pra÷àntamçgayåthàni ÷àntapakùigaõàni ca 3.007.014a phullapaïkajaùaóàni prasannasalilàni ca 3.007.014c kàraõóavavikãrõàni tañàkàni saràüsi ca 3.007.015a drakùyase dçùñiramyàõi giriprasravaõàni ca 3.007.015c ramaõãyàny araõyàni mayåràbhirutàni ca 3.007.016a gamyatàü vatsa saumitre bhavàn api ca gacchatu 3.007.016c àgantavyaü ca te dçùñvà punar evà÷ramaü mama 3.007.017a evam uktas tathety uktvà kàkutsthaþ sahalakùmaõaþ 3.007.017c pradakùiõaü muniü kçtà prasthàtum upacakrame 3.007.018a tataþ ÷ubhatare tåõã dhanuùã càyatekùaõà 3.007.018c dadau sãtà tayor bhràtroþ khaógau ca vimalau tataþ 3.007.019a àbadhya ca ÷ubhe tåõã càpe càdàya sasvane 3.007.019c niùkràntàv à÷ramàd gantum ubhau tau ràmalakùmaõau 3.008.001a sutãkùõenàbhyanuj¤àtaü prasthitaü raghunandanam 3.008.001c vaidehã snigdhayà vàcà bhartàram idam abravãt 3.008.002a ayaü dharmaþ susåkùmeõa vidhinà pràpyate mahàn 3.008.002c nivçttena ca ÷akyo 'yaü vyasanàt kàmajàd iha 3.008.003a trãõy eva vyasanàny atra kàmajàni bhavanty uta 3.008.003c mithyà vàkyaü paramakaü tasmàd gurutaràv ubhau 3.008.003e paradàràbhigamanaü vinà vairaü ca raudratà 3.008.004a mithyàvàkyaü na te bhåtaü na bhaviùyati ràghava 3.008.004c kuto 'bhilaùaõaü strãõàü pareùàü dharmanà÷anam 3.008.005a tac ca sarvaü mahàbàho ÷akyaü voóhuü jitendriyaiþ 3.008.005c tava va÷yendriyatvaü ca jànàmi ÷ubhadar÷ana 3.008.006a tçtãyaü yad idaü raudraü parapràõàbhihiüsanam 3.008.006c nirvairaü kriyate mohàt tac ca te samupasthitam 3.008.007a pratij¤àtas tvayà vãra daõóakàraõyavàsinàm 3.008.007c çùãõàü rakùaõàrthàya vadhaþ saüyati rakùasàm 3.008.008a etannimittaü ca vanaü daõóakà iti vi÷rutam 3.008.008c prasthitas tvaü saha bhràtrà dhçtabàõa÷aràsanaþ 3.008.009a tatas tvàü prasthitaü dçùñvà mama cintàkulaü manaþ 3.008.009c tvad vçttaü cintayantyà vai bhaven niþ÷reyasaü hitam 3.008.010a na hi me rocate vãra gamanaü daõóakàn prati 3.008.010c kàraõaü tatra vakùyàmi vadantyàþ ÷råyatàü mama 3.008.011a tvaü hi bàõadhanuùpàõir bhràtrà saha vanaü gataþ 3.008.011c dçùñvà vanacaràn sarvàn kaccit kuryàþ ÷aravyayam 3.008.012a kùatriyàõàm iha dhanur hutà÷asyendhanàni ca 3.008.012c samãpataþ sthitaü tejobalam ucchrayate bhç÷am 3.008.013a purà kila mahàbàho tapasvã satyavàk ÷uciþ 3.008.013c kasmiü÷ cid abhavat puõye vane ratamçgadvije 3.008.014a tasyaiva tapaso vighnaü kartum indraþ ÷acãpatiþ 3.008.014c khaógapàõir athàgacchad à÷ramaü bhaña råpadhçk 3.008.015a tasmiüs tad à÷ramapade nihitaþ khaóga uttamaþ 3.008.015c sa nyàsavidhinà dattaþ puõye tapasi tiùñhataþ 3.008.016a sa tac chastram anupràpya nyàsarakùaõatatparaþ 3.008.016c vane tu vicaraty eva rakùan pratyayam àtmanaþ 3.008.017a yatra gacchaty upàdàtuü målàni ca phalàni ca 3.008.017c na vinà yàti taü khaógaü nyàsarakùaõatatparaþ 3.008.018a nityaü ÷astraü parivahan krameõa sa tapodhanaþ 3.008.018c cakàra raudrãü svàü buddhiü tyaktvà tapasi ni÷cayam 3.008.019a tataþ sa raudràbhirataþ pramatto 'dharmakarùitaþ 3.008.019c tasya ÷astrasya saüvàsàj jagàma narakaü muniþ 3.008.020a snehàc ca bahumànàc ca smàraye tvàü na ÷ikùaye 3.008.020c na kathaü cana sà kàryà hçhãtadhanuùà tvayà 3.008.021a buddhir vairaü vinà hantuü ràkùasàn daõóakà÷ritàn 3.008.021c aparàdhaü vinà hantuü lokàn vãra na kàmaye 3.008.022a kùatriyàõàü tu vãràõàü vaneùu niyatàtmanàm 3.008.022c dhanuùà kàryam etàvad àrtànàm abhirakùaõam 3.008.023a kva ca ÷astraü kva ca vanaü kva ca kùàtraü tapaþ kva ca 3.008.023c vyàviddham idam asmàbhir de÷adharmas tu påjyatàm 3.008.024a tad àryakaluùà buddhir jàyate ÷astrasevanàt 3.008.024c punar gatvà tv ayodhyàyàü kùatradharmaü cariùyasi 3.008.025a akùayà tu bhavet prãtiþ ÷va÷rå ÷va÷urayor mama 3.008.025c yadi ràjyaü hi saünyasya bhaves tvaü nirato muniþ 3.008.026a dharmàd arthaþ prabhavati dharmàt prabhavate sukham 3.008.026c dharmeõa labhate sarvaü dharmasàram idaü jagat 3.008.027a àtmànaü niyamais tais taiþ karùayitvà prayatnataþ 3.008.027c pràpyate nipuõair dharmo na sukhàl labhyate sukham 3.008.028a nityaü ÷ucimatiþ saumya cara dharmaü tapovane 3.008.028c sarvaü hi viditaü tubhyaü trailokyam api tattvataþ 3.008.029a strãcàpalàd etad udàhçtaü me; dharmaü ca vaktuü tava kaþ samarthaþ 3.008.029c vicàrya buddhyà tu sahànujena; yad rocate tat kuru màcireõa 3.009.001a vàkyam etat tu vaidehyà vyàhçtaü bhartçbhaktayà 3.009.001c ÷rutvà dharme sthito ràmaþ pratyuvàcàtha maithilãm 3.009.002a hitam uktaü tvayà devi snigdhayà sadç÷aü vacaþ 3.009.002c kulaü vyapadi÷antyà ca dharmaj¤e janakàtmaje 3.009.003a kiü tu vakùyàmy ahaü devi tvayaivoktam idaü vacaþ 3.009.003c kùatriyair dhàryate càpo nàrta÷abdo bhaved iti 3.009.004a te càrtà daõóakàraõye munayaþ saü÷itavratàþ 3.009.004c màü sãte svayam àgamya ÷araõyàþ ÷araõaü gatàþ 3.009.005a vasanto dharmaniratà vane målaphalà÷anàþ 3.009.005c na labhante sukhaü bhãtà ràkùasaiþ krårakarmabhiþ 3.009.006a kàle kàle ca niratà niyamair vividhair vane 3.009.006c bhakùyante ràkùasair bhãmair naramàüsopajãvibhiþ 3.009.007a te bhakùyamàõà munayo daõóakàraõyavàsinaþ 3.009.007c asmàn abhyavapadyeti màm åcur dvijasattamàþ 3.009.008a mayà tu vacanaü ÷rutvà teùàm evaü mukhàc cyutam 3.009.008c kçtvà caraõa÷u÷råùàü vàkyam etad udàhçtam 3.009.009a prasãdantu bhavanto me hrãr eùà hi mamàtulà 3.009.009c yadãdç÷air ahaü viprair upastheyair upasthitaþ 3.009.009e kiü karomãti ca mayà vyàhçtaü dvijasaünidhau 3.009.010a sarvair eva samàgamya vàg iyaü samudàhçtà 3.009.010c ràkùasair daõóakàraõye bahubhiþ kàmaråpibhiþ 3.009.010e arditàþ sma bhç÷aü ràma bhavàn nas tràtum arhati 3.009.011a homakàle tu saüpràpte parvakàleùu cànagha 3.009.011c dharùayanti sma durdharùà ràkùasàþ pi÷ità÷anàþ 3.009.012a ràkùasair dharùitànàü ca tàpasànàü tapasvinàm 3.009.012c gatiü mçgayamàõànàü bhavàn naþ paramà gatiþ 3.009.013a kàmaü tapaþ prabhàvena ÷aktà hantuü ni÷àcaràn 3.009.013c ciràrjitaü tu necchàmas tapaþ khaõóayituü vayam 3.009.014a bahuvighnaü taponityaü du÷caraü caiva ràghava 3.009.014c tena ÷àpaü na mu¤càmo bhakùyamàõà÷ ca ràkùasaiþ 3.009.015a tad ardyamànàn rakùobhir daõóakàraõyavàsibhiþ 3.009.015c rakùanas tvaü saha bhràtrà tvannàthà hi vayaü vane 3.009.016a mayà caitad vacaþ ÷rutvà kàrtsnyena paripàlanam 3.009.016c çùãõàü daõóakàraõye saü÷rutaü janakàtmaje 3.009.017a saü÷rutya ca na ÷akùyàmi jãvamànaþ prati÷ravam 3.009.017c munãnàm anyathà kartuü satyam iùñaü hi me sadà 3.009.018a apy ahaü jãvitaü jahyàü tvàü và sãte salakùmaõàm 3.009.018c na tu pratij¤àü saü÷rutya bràhmaõebhyo vi÷eùataþ 3.009.019a tad ava÷yaü mayà kàryam çùãõàü paripàlanam 3.009.019c anuktenàpi vaidehi pratij¤àya tu kiü punaþ 3.009.020a mama snehàc ca sauhàrdàd idam uktaü tvayà vacaþ 3.009.020c parituùño 'smy ahaü sãte na hy aniùño 'nu÷iùyate 3.009.020e sadç÷aü cànuråpaü ca kulasya tava ÷obhane 3.009.021a ity evam uktvà vacanaü mahàtmà; sãtàü priyàü maithila ràjaputrãm 3.009.021c ràmo dhanuùmàn sahalakùmaõena; jagàma ramyàõi tapovanàni 3.010.001a agrataþ prayayau ràmaþ sãtà madhye sumadhyamà 3.010.001c pçùñhatas tu dhanuùpàõir lakùmaõo 'nujagàma ha 3.010.002a tau pa÷yamànau vividhठ÷ailaprasthàn vanàni ca 3.010.002c nadã÷ ca vividhà ramyà jagmatuþ saha sãtayà 3.010.003a sàrasàü÷ cakravàkàü÷ ca nadãpulinacàriõaþ 3.010.003c saràüsi ca sapadmàni yutàni jalajaiþ khagaiþ 3.010.004a yåthabaddhàü÷ ca pçùatàn madonmattàn viùàõinaþ 3.010.004c mahiùàü÷ ca varàhàü÷ ca gajàü÷ ca drumavairiõaþ 3.010.005a te gatvà dåram adhvànaü lambamàne divàkare 3.010.005c dadç÷uþ sahità ramyaü tañàkaü yojanàyatam 3.010.006a padmapuùkarasaübàdhaü gajayåthair alaükçtam 3.010.006c sàrasair haüsakàdambaiþ saükulaü jalacàribhiþ 3.010.007a prasannasalile ramyatasmin sarasi ÷u÷ruve 3.010.007c gãtavàditranirghoùo na tu ka÷ cana dç÷yate 3.010.008a tataþ kautåhalàd ràmo lakùmaõa÷ ca mahàrathaþ 3.010.008c muniü dharmabhçtaü nàma praùñuü samupacakrame 3.010.009a idam atyadbhutaü ÷rutvà sarveùàü no mahàmune 3.010.009c kautåhalaü mahaj jàtaü kim idaü sàdhu kathyatàm 3.010.010a tenaivam ukto dharmàtmà ràghaveõa munis tadà 3.010.010c prabhàvaü sarasaþ kçtsnam àkhyàtum upacakrame 3.010.011a idaü pa¤càpsaro nàma tañàkaü sàrvakàlikam 3.010.011c nirmitaü tapasà ràma muninà màõóakarõinà 3.010.012a sa hi tepe tapas tãvraü màõóakarõir mahàmuniþ 3.010.012c da÷avarùasahasràõi vàyubhakùo jalà÷raya 3.010.013a tataþ pravyathitàþ sarve devàþ sàgnipurogamàþ 3.010.013c abruvan vacanaü sarve paraspara samàgatàþ 3.010.013e asmakaü kasya cit sthànam eùa pràrthayate muniþ 3.010.014a tataþ kartuü tapovighnaü sarvair devair niyojitàþ 3.010.014c pradhànàpsarasaþ pa¤cavidyuccalitavarcasaþ 3.010.015a apsarobhis tatas tàbhir munir dçùñaparàvaraþ 3.010.015c nãto madanava÷yatvaü suràõàü kàryasiddhaye 3.010.016a tà÷ caivàpsarasaþ pa¤camuneþ patnãtvam àgatàþ 3.010.016c tañàke nirmitaü tàsàm asminn antarhitaü gçham 3.010.017a tatraivàpsarasaþ pa¤canivasantyo yathàsukham 3.010.017c ramayanti tapoyogàn muniü yauvanam àsthitam 3.010.018a tàsàü saükrãóamànànàm eùa vàditraniþsvanaþ 3.010.018c ÷råyate bhåùaõonmi÷ro gãta÷abdo manoharaþ 3.010.019a à÷caryam iti tasyaitad vacanaü bhàvitàtmanaþ 3.010.019c ràghavaþ pratijagràha saha bhràtrà mahàya÷àþ 3.010.020a evaü kathayamànasya dadar÷à÷ramamaõóalam 3.010.020c ku÷acãraparikùiptaü nànàvçkùasamàvçtam 3.010.021a pravi÷ya saha vaidehyà lakùmaõena ca ràghavaþ 3.010.021c tadà tasmin sa kàkutsthaþ ÷rãmaty à÷ramamaõóale 3.010.022a uùitvà susukhaü tatra pårjyamàno maharùibhiþ 3.010.022c jagàma cà÷ramàüs teùàü paryàyeõa tapasvinàm 3.010.023a yeùàm uùitavàn pårvaü sakà÷e sa mahàstravit 3.010.023c kva cit parida÷àn màsàn ekaü saüvatsaraü kva cit 3.010.024a kva cic ca caturo màsàn pa¤caùañ càparàn kva cit 3.010.024c aparatràdhikàn màsàn adhyardham adhikaü kva cit 3.010.025a trãn màsàn aùñamàsàü÷ ca ràghavo nyavasat sukham 3.010.025c tathà saüvasatas tasya munãnàm à÷rameùu vai 3.010.025e ramata÷ cànukulyena yayuþ saüvatsarà da÷a 3.010.026a parisçtya ca dharmaj¤o ràghavaþ saha sãtayà 3.010.026c sutãkùõasyà÷ramaü ÷rãmàn punar evàjagàma ha 3.010.027a sa tam à÷ramam àgamya munibhiþ pratipåjitaþ 3.010.027c tatràpi nyavasad ràmaþ kaü cit kàlam ariüdamaþ 3.010.028a athà÷ramastho vinayàt kadà cit taü mahàmunim 3.010.028c upàsãnaþ sa kàkutsthaþ sutãkùõam idam abravãt 3.010.029a asminn araõye bhagavann agastyo munisattamaþ 3.010.029c vasatãti mayà nityaü kathàþ kathayatàü ÷rutam 3.010.030a na tu jànàmi taü de÷aü vanasyàsya mahattayà 3.010.030c kutrà÷ramapadaü puõyaü maharùes tasya dhãmataþ 3.010.031a prasàdàt tatra bhavataþ sànujaþ saha sãtayà 3.010.031c agastyam abhigaccheyam abhivàdayituü munim 3.010.032a manoratho mahàn eùa hçdi saüparivartate 3.010.032c yad ahaü taü munivaraü ÷u÷råùeyam api svayam 3.010.033a iti ràmasya sa muniþ ÷rutvà dharmàtmano vacaþ 3.010.033c sutãkùõaþ pratyuvàcedaü prãto da÷arathàtmajam 3.010.034a aham apy etad eva tvàü vaktukàmaþ salakùmaõam 3.010.034c agastyam abhigaccheti sãtayà saha ràghava 3.010.035a diùñyà tv idànãm arthe 'smin svayam eva bravãùi màm 3.010.035c aham àkhyàsi te vatsa yatràgastyo mahàmuniþ 3.010.036a yojanàny à÷ramàt tàta yàhi catvàri vai tataþ 3.010.036c dakùiõena mahठ÷rãmàn agastyabhràtur à÷ramaþ 3.010.037a sthalapràye vanodde÷e pippalãvana÷obhite 3.010.037c bahupuùpaphale ramye nànà÷akuninàdite 3.010.038a padminyo vividhàs tatra prasannasalilàþ ÷ivàþ 3.010.038c haüsakàraõóavàkãrõà÷ cakravàkopa÷obhitàþ 3.010.039a tatraikàü rajanãm uùya prabhàte ràma gamyatàm 3.010.039c dakùiõàü di÷am àsthàya vanakhaõóasya pàr÷vataþ 3.010.040a tatràgastyà÷ramapadaü gatvà yojanam antaram 3.010.040c ramaõãye vanodde÷e bahupàdapa saüvçte 3.010.040e raüsyate tatra vaidehã lakùmaõa÷ ca tvayà saha 3.010.041a sa hi ramyo vanodde÷o bahupàdapasaükulaþ 3.010.041c yadi buddhiþ kçtà draùñum agastyaü taü mahàmunim 3.010.041e adyaiva gamane buddhiü rocayasva mahàya÷aþ 3.010.042a iti ràmo muneþ ÷rutvà saha bhràtràbhivàdya ca 3.010.042c pratasthe 'gastyam uddi÷ya sànujaþ saha sãtayà 3.010.043a pa÷yan vanàni citràõi parvapàü÷ càbhrasaünibhàn 3.010.043c saràüsi sarita÷ caiva pathi màrgava÷ànugàþ 3.010.044a sutãkùõenopadiùñena gatvà tena pathà sukham 3.010.044c idaü paramasaühçùño vàkyaü lakùmaõam abravãt 3.010.045a etad evà÷ramapadaü nånaü tasya mahàtmanaþ 3.010.045c agastyasya muner bhràtur dç÷yate puõyakarmaõaþ 3.010.046a yathà hãme vanasyàsya j¤àtàþ pathi sahasra÷aþ 3.010.046c saünatàþ phalabhareõa puùpabhàreõa ca drumàþ 3.010.047a pippalãnàü ca pakvànàü vanàd asmàd upàgataþ 3.010.047c gandho 'yaü pavanotkùiptaþ sahasà kañukodayaþ 3.010.048a tatra tatra ca dç÷yante saükùiptàþ kàùñhasaücayàþ 3.010.048c lånà÷ ca pathi dç÷yante darbhà vaidåryavarcasaþ 3.010.049a etac ca vanamadhyasthaü kçùõàbhra÷ikharopamam 3.010.049c pàvakasyà÷ramasthasya dhåmàgraü saüpradç÷yate 3.010.050a vivikteùu ca tãrtheùu kçtasnànà dvijàtayaþ 3.010.050c puùpopahàraü kurvanti kusumaiþ svayam àrjitaiþ 3.010.051a tat sutãkùõasya vacanaü yathà saumya mayà ÷rutam 3.010.051c agastyasyà÷ramo bhràtur nånam eùa bhaviùyati 3.010.052a nigçhya tarasà mçtyuü lokànàü hitakàmyayà 3.010.052c yasya bhràtrà kçteyaü dik ÷araõyà puõyakarmaõà 3.010.053a ihaikadà kila kråro vàtàpir api celvalaþ 3.010.053c bhràtarau sahitàv àstàü bràhmaõaghnau mahàsurau 3.010.054a dhàrayan bràhmaõaü råpam ilvalaþ saüskçtaü vadan 3.010.054c àmantrayati vipràn sa ÷ràddham uddi÷ya nirghçõaþ 3.010.055a bhràtaraü saüskçtaü bhràtà tatas taü meùaråpiõam 3.010.055c tàn dvijàn bhojayàm àsa ÷ràddhadçùñena karmaõà 3.010.056a tato bhuktavatàü teùàü vipràõàm ilvalo 'bravãt 3.010.056c vàtàpe niùkramasveti svareõa mahatà vadan 3.010.057a tato bhràtur vacaþ ÷rutvà vàtàpir meùavan nadan 3.010.057c bhittvà bhitvà ÷arãràõi bràhmaõànàü viniùpatat 3.010.058a bràhmaõànàü sahasràõi tair evaü kàmaråpibhiþ 3.010.058c vinà÷itàni saühatya nitya÷aþ pi÷ità÷anaiþ 3.010.059a agastyena tadà devaiþ pràrthitena maharùiõà 3.010.059c anubhåya kila ÷ràddhe bhakùitaþ sa mahàsuraþ 3.010.060a tataþ saüpannam ity uktvà dattvà hastàvasecanam 3.010.060c bhràtaraü niùkramasveti ilvalaþ so 'bhyabhàùata 3.010.061a taü tathà bhàùamàõaü tu bhràtaraü vipraghàtinam 3.010.061c abravãt prahasan dhãmàn agastyo munisattamaþ 3.010.062a kuto niùkramituü ÷aktir mayà jãrõasya rakùasaþ 3.010.062c bhràtus te meùa råpasya gatasya yamasàdanam 3.010.063a atha tasya vacaþ ÷rutvà bhràtur nidhanasaü÷ritam 3.010.063c pradharùayitum àrebhe muniü krodhàn ni÷àcaraþ 3.010.064a so 'bhyadravad dvijendraü taü muninà dãptatejasà 3.010.064c cakùuùànalakalpena nirdagdho nidhanaü gataþ 3.010.065a tasyàyam à÷ramo bhràtus tañàkavana÷obhitaþ 3.010.065c viprànukampayà yena karmedaü duùkaraü kçtam 3.010.066a evaü kathayamànasya tasya saumitriõà saha 3.010.066c ràmasyàstaü gataþ såryaþ saüdhyàkàlo 'bhyavartata 3.010.067a upàsya pa÷cimàü saüdhyàü saha bhràtrà yathàvidhi 3.010.067c pravive÷à÷ramapadaü tam çùiü càbhyavàdayan 3.010.068a samyak pratigçhãtas tu muninà tena ràghavaþ 3.010.068c nyavasat tàü ni÷àm ekàü prà÷ya målaphalàni ca 3.010.069a tasyàü ràtryàü vyatãtàyàü vimale såryamaõóale 3.010.069c bhràtaraü tam agastyasya àmantrayata ràghavaþ 3.010.070a abhivàdaye tvà bhagavan sukham adhyuùito ni÷àm 3.010.070c àmantraye tvàü gacchàmi guruü te draùñum agrajam 3.010.071a gamyatàm iti tenokto jagàma raghunandanaþ 3.010.071c yathoddiùñena màrgeõa vanaü tac càvalokayan 3.010.072a nãvàràn panasàüs tàlàüs timi÷àn va¤julàn dhavàn 3.010.072c ciribilvàn madhåkàü÷ ca bilvàn api ca tindukàn 3.010.073a puùpitàn puùpitàgràbhir latàbhir anuveùñitàn 3.010.073c dadar÷a ràmaþ ÷ata÷as tatra kàntàrapàdapàn 3.010.074a hastihastair vimçditàn vànarair upa÷obhitàn 3.010.074c mattaiþ ÷akunisaüghai÷ ca ÷ata÷aþ pratinàditàn 3.010.075a tato 'bravãt samãpasthaü ràmo ràjãvalocanaþ 3.010.075c pçùñhato 'nugataü vãraü lakùmaõaü lakùmivardhanam 3.010.076a snigdhapatrà yathà vçkùà yathà kùàntà mçgadvijàþ 3.010.076c à÷ramo nàtidårastho maharùer bhàvitàtmanaþ 3.010.077a agastya iti vikhyàto loke svenaiva karmaõà 3.010.077c à÷ramo dç÷yate tasya pari÷rànta ÷ramàpahaþ 3.010.078a pràjyadhåmàkulavana÷ cãramàlàpariùkçtaþ 3.010.078c pra÷àntamçgayåtha÷ ca nànà÷akuninàditaþ 3.010.079a nigçhya tarasà mçtyuü lokànàü hitakàmyayà 3.010.079c dakùiõà dik kçtà yena ÷araõyà puõyakarmaõà 3.010.080a tasyedam à÷ramapadaü prabhàvàd yasya ràkùasaiþ 3.010.080c dig iyaü dakùiõà tràsàd dç÷yate nopabhujyate 3.010.081a yadà prabhçti càkràntà dig iyaü puõyakarmaõà 3.010.081c tadà prabhçti nirvairàþ pra÷àntà rajanãcaràþ 3.010.082a nàmnà ceyaü bhagavato dakùiõà dik pradakùiõà 3.010.082c prathità triùu lokeùu durdharùà krårakarmabhiþ 3.010.083a màrgaü niroddhuü satataü bhàskarasyàcalottamaþ 3.010.083c saüde÷aü pàlayaüs tasya vindhya÷aulo na vardhate 3.010.084a ayaü dãrghàyuùas tasya loke vi÷rutakarmaõaþ 3.010.084c agastyasyà÷ramaþ ÷rãmàn vinãtamçgasevitaþ 3.010.085a eùa lokàrcitaþ sàdhur hite nityaü rataþ satàm 3.010.085c asmàn adhigatàn eùa ÷reyasà yojayiùyati 3.010.086a àràdhayiùyàmy atràham agastyaü taü mahàmunim 3.010.086c ÷eùaü ca vanavàsasya saumya vatsyàmy ahaü prabho 3.010.087a atra devàþ sagandharvàþ siddhà÷ ca paramarùayaþ 3.010.087c agastyaü niyatàhàraü satataü paryupàsate 3.010.088a nàtra jãven mçùàvàdã kråro và yadi và ÷añhaþ 3.010.088c nç÷aüsaþ kàma vçtto và munir eùa tathàvidhaþ 3.010.089a atra devà÷ ca yakùà÷ ca nàgà÷ ca patagaiþ saha 3.010.089c vasanti niyatàhàro dharmam àràdhayiùõavaþ 3.010.090a atra siddhà mahàtmàno vimànaiþ såryasaünibhaiþ 3.010.090c tyaktvà dehàn navair dehaiþ svaryàtàþ paramarùayaþ 3.010.091a yakùatvam amaratvaü ca ràjyàni vividhàni ca 3.010.091c atra devàþ prayacchanti bhåtair àràdhitàþ ÷ubhaiþ 3.010.092a àgatàþ smà÷ramapadaü saumitre pravi÷àgrataþ 3.010.092c nivedayeha màü pràptam çùaye saha sãtayà 3.011.001a sa pravi÷yà÷ramapadaü lakùmaõo ràghavànujaþ 3.011.001c agastya÷iùyam àsàdya vàkyam etad uvàca ha 3.011.002a ràjà da÷aratho nàma jyeùñhas tasya suto balã 3.011.002c ràmaþ pràpto muniü draùñuü bhàryayà saha sãtayà 3.011.003a lakùmaõo nàma tasyàhaü bhràtà tv avarajo hitaþ 3.011.003c anukåla÷ ca bhakta÷ ca yadi te ÷rotram àgataþ 3.011.004a te vayaü vanam atyugraü praviùñàþ pitç÷àsanàt 3.011.004c draùñum icchàmahe sarve bhagavantaü nivedyatàm 3.011.005a tasya tadvacanaü ÷rutvà lakùmaõasya tapodhanaþ 3.011.005c tathety uktvàgni÷araõaü pravive÷a niveditum 3.011.006a sa pravi÷ya muni ÷reùñhaü tapasà duùpradharùaõam 3.011.006c kçtà¤jalir uvàcedaü ràmàgamanam a¤jasà 3.011.007a putrau da÷arathasyemau ràmo lakùmaõa eva ca 3.011.007c praviùñàv à÷ramapadaü sãtayà saha bhàryayà 3.011.008a draùñuü bhavantam àyàtau ÷u÷råùàrtham ariüdamau 3.011.008c yad atrànantaraü tattvam àj¤àpayitum arhasi 3.011.009a tataþ ÷iùyàd upa÷rutya pràptaü ràmaü salakùmaõam 3.011.009c vaidehãü ca mahàbhàgàm idaü vacanam abravãt 3.011.010a diùñyà ràma÷ cirasyàdya draùñuü màü samupàgataþ 3.011.010c manasà kàïkùitaü hy asya mayàpy àgamanaü prati 3.011.011a gamyatàü satkçto ràmaþ sabhàryaþ sahalakùmaõaþ 3.011.011c prave÷yatàü samãpaü me kiü càsau na prave÷itaþ 3.011.012a evam uktas tu muninà dharmaj¤ena mahàtmanà 3.011.012c abhivàdyàbravãc chiùyas tatheti niyatà¤jaliþ 3.011.013a tato niùkramya saübhràntaþ ÷iùyo lakùmaõam abravãt 3.011.013c kvàsau ràmo muniü draùñum etu pravi÷atu svayam 3.011.014a tato gatvà÷ramapadaü ÷iùyeõa sahalakùmaõaþ 3.011.014c dar÷ayàm àsa kàkutsthaü sãtàü ca janakàtmajàm 3.011.015a taü ÷iùyaþ pra÷ritaü vàkyam agastyavacanaü bruvan 3.011.015c pràve÷ayad yathànyàyaü satkàràrthaü susatkçtam 3.011.016a pravive÷a tato ràmaþ sãtayà sahalakùmaõaþ 3.011.016c pra÷àntahariõàkãrõam à÷ramaü hy avalokayan 3.011.017a sa tatra brahmaõaþ sthànam agneþ sthànaü tathaiva ca 3.011.017c viùõoþ sthànaü mahendrasya sthànaü caiva vivasvataþ 3.011.018a somasthànaü bhagasthànaü sthànaü kauberam eva ca 3.011.018c dhàtur vidhàtuþ sthànaü ca vàyoþ sthànaü tathaiva ca 3.011.019a tataþ ÷iùyaiþ parivçto munir apy abhiniùpatat 3.011.019c taü dadar÷àgrato ràmo munãnàü dãptatejasaü 3.011.019e abravãd vacanaü vãro lakùmaõaü lakùmivardhanam 3.011.020a eùa lakùmaõa niùkràmaty agastyo bhagavàn çùiþ 3.011.020c audàryeõàvagacchàmi nidhànaü tapasàm imam 3.011.021a evam uktvà mahàbàhur agastyaü såryavarcasaü 3.011.021c jagràha paramaprãtas tasya pàdau paraütapaþ 3.011.022a abhivàdya tu dharmàtmà tasthau ràmaþ kçtà¤jaliþ 3.011.022c sãtayà saha vaidehyà tadà ràma salakùmaõaþ 3.011.023a pratigçhya ca kàkutstham arcayitvàsanodakaiþ 3.011.023c ku÷alapra÷nam uktvà ca àsyatàm iti so 'bravãt 3.011.024a agniü hutvà pradàyàrghyam atithiü pratipåjya ca 3.011.024c vànaprasthena dharmeõa sa teùàü bhojanaü dadau 3.011.025a prathamaü copavi÷yàtha dharmaj¤o munipuügavaþ 3.011.025c uvàca ràmam àsãnaü prà¤jaliü dharmakovidam 3.011.026a anyathà khalu kàkutstha tapasvã samudàcaran 3.011.026c duþsàkùãva pare loke svàni màüsàni bhakùayet 3.011.027a ràjà sarvasya lokasya dharmacàrã mahàrathaþ 3.011.027c påjanãya÷ ca mànya÷ ca bhavàn pràptaþ priyàtithiþ 3.011.028a evam uktvà phalair målaiþ puùpai÷ cànyai÷ ca ràghavam 3.011.028c påjayitvà yathàkàmaü punar eva tato 'bravãt 3.011.029a idaü divyaü mahac càpaü hemavajravibhåùitam 3.011.029c vaiùõavaü puruùavyàghra nirmitaü vi÷vakarmaõà 3.011.030a amoghaþ såryasaükà÷o brahmadattaþ ÷arottamaþ 3.011.030c datto mama mahendreõa tåõã càkùayasàyakau 3.011.031a saüpårõau ni÷itair bàõair jvaladbhir iva pàvakaiþ 3.011.031c mahàràjata ko÷o 'yam asir hemavibhåùitaþ 3.011.032a anena dhanuùà ràma hatvà saükhye mahàsuràn 3.011.032c àjahàra ÷riyaü dãptàü purà viùõur divaukasàm 3.011.033a tad dhanus tau ca tåõãrau ÷araü khaógaü ca mànada 3.011.033c jayàya pratigçhõãùva vajraü vajradharo yathà 3.011.034a evam uktvà mahàtejàþ samastaü tad varàyudham 3.011.034c dattvà ràmàya bhagavàn agastyaþ punar abravãt 3.012.001a ràma prãto 'smi bhadraü te parituùño 'smi lakùmaõa 3.012.001c abhivàdayituü yan màü pràptau sthaþ saha sãtayà 3.012.002a adhva÷rameõa vàü khedo bàdhate pracura÷ramaþ 3.012.002c vyaktam utkaõñhate càpi maithilã janakàtmajà 3.012.003a eùà hi sukumàrã ca duþkhai÷ ca na vimànità 3.012.003c pràjyadoùaü vanaü praptà bhartçsnehapracodità 3.012.004a yathaiùà ramate ràma iha sãtà tathà kuru 3.012.004c duùkaraü kçtavaty eùà vane tvàm anugacchatã 3.012.005a eùà hi prakçtiþ strãõàm àsçùñe raghunandana 3.012.005c samastham anurajyante viùamasthaü tyajanti ca 3.012.006a ÷atahradànàü lolatvaü ÷astràõàü tãkùõatàü tathà 3.012.006c garuóànilayoþ ÷aighryam anugacchanti yoùitaþ 3.012.007a iyaü tu bhavato bhàryà doùair etair vivarjitàþ 3.012.007c ÷làghyà ca vyapade÷yà ca yathà devã hy arundhatã 3.012.008a alaükçto 'yaü de÷a÷ ca yatra saumitriõà saha 3.012.008c vaidehyà cànayà ràma vatsyasi tvam ariüdama 3.012.009a evam uktas tu muninà ràghavaþ saüyatà¤jaliþ 3.012.009c uvàca pra÷ritaü vàkyam çùiü dãptam ivànalam 3.012.010a dhanyo 'smy anugçhãto 'smi yasya me munipuügavaþ 3.012.010c guõaiþ sabhràtçbhàryasya varadaþ parituùyati 3.012.011a kiü tu vyàdi÷a me de÷aü sodakaü bahukànanam 3.012.011c yatrà÷ramapadaü kçtvà vaseyaü nirataþ sukham 3.012.012a tato 'bravãn muni ÷reùñhaþ ÷rutvà ràmasya bhàùitam 3.012.012c dhyàtvà muhårtaü dharmàtmà dhãro dhãrataraü vacaþ 3.012.013a ito dviyojane tàta bahumålaphalodakaþ 3.012.013c de÷o bahumçgaþ ÷rãmàn pa¤cavañy abhivi÷rutaþ 3.012.014a tatra gatvà÷ramapadaü kçtvà saumitriõà saha 3.012.014c ramasva tvaü pitur vàkyaü yathoktam anupàlayan 3.012.015a vidito hy eùa vçttànto mama sarvas tavànagha 3.012.015c tapasa÷ ca prabhàvena snehàd da÷arathasya ca 3.012.016a hçdayastha÷ ca te chando vij¤àtas tapasà mayà 3.012.016c iha vàsaü pratij¤àya mayà saha tapovane 3.012.017a ata÷ ca tvàm ahaü bråmi gaccha pa¤cavañãm iti 3.012.017c sa hi ramyo vanodde÷o maithilã tatra raüsyate 3.012.018a sa de÷aþ ÷làghanãya÷ ca nàtidåre ca ràghava 3.012.018c godàvaryàþ samãpe ca maithilã tatra raüsyate 3.012.019a pràjyamålaphalai÷ caiva nànàdvija gaõair yutaþ 3.012.019c vivikta÷ ca mahàbàho puõyo ramyas tathaiva ca 3.012.020a bhavàn api sadàra÷ ca ÷akta÷ ca parirakùaõe 3.012.020c api càtra vasan ràmas tàpasàn pàlayiùyasi 3.012.021a etad àlakùyate vãra madhukànàü mahad vanam 3.012.021c uttareõàsya gantavyaü nyagrodham abhigacchatà 3.012.022a tataþ sthalam upàruhya parvatasyàvidårataþ 3.012.022c khyàtaþ pa¤cavañãty eva nityapuùpitakànanaþ 3.012.023a agastyenaivam uktas tu ràmaþ saumitriõà saha 3.012.023c sàtkçtyàmantrayàm àsa tam çùiü satyavàdinam 3.012.024a tau tu tenàbhyanuj¤àtau kçtapàdàbhivandanau 3.012.024c tadà÷ramàt pa¤cavañãü jagmatuþ saha sãtayà 3.012.025a gçhãtacàpau tu naràdhipàtmajau; viùaktatåõã samareùv akàtarau 3.012.025c yathopadiùñena pathà maharùiõà; prajagmatuþ pa¤cavañãü samàhitau 3.013.001a atha pa¤cavañãü gacchann antarà raghunandanaþ 3.013.001c àsasàda mahàkàyaü gçdhraü bhãmaparàkramam 3.013.002a taü dçùñvà tau mahàbhàgau vanasthaü ràmalakùmaõau 3.013.002c menàte ràkùasaü pakùiü bruvàõau ko bhavàn iti 3.013.003a sa tau madhurayà vàcà saumyayà prãõayann iva 3.013.003c uvàca vatsa màü viddhi vayasyaü pitur àtmanaþ 3.013.004a sa taü pitçsakhaü buddhvà påjayàm àsa ràghavaþ 3.013.004c sa tasya kulam avyagram atha papraccha nàma ca 3.013.005a ràmasya vacanaü ÷rutvà kulam àtmànam eva ca 3.013.005c àcacakùe dvijas tasmai sarvabhåtasamudbhavam 3.013.006a pårvakàle mahàbàho ye prajàpatayo 'bhavan 3.013.006c tàn me nigadataþ sarvàn àditaþ ÷çõu ràghava 3.013.007a kardamaþ prathamas teùàü vikçtas tadanantaram 3.013.007c ÷eùa÷ ca saü÷raya÷ caiva bahuputra÷ ca vãryavàn 3.013.008a sthàõur marãcir atri÷ ca kratu÷ caiva mahàbalaþ 3.013.008c pulastya÷ càïgirà÷ caiva pracetàþ pulahas tathà 3.013.009a dakùo vivasvàn aparo 'riùñanemi÷ ca ràghava 3.013.009c ka÷yapa÷ ca mahàtejàs teùàm àsãc ca pa÷cimaþ 3.013.010a prajàpates tu dakùasya babhåvur iti naþ ÷rutam 3.013.010c ùaùñir duhitaro ràma ya÷asvinyo mahàya÷aþ 3.013.011a ka÷yapaþ pratijagràha tàsàm aùñau sumadhyamàþ 3.013.011c aditiü ca ditiü caiva danåm api ca kàlakàm 3.013.012a tàmràü krodhava÷àü caiva manuü càpy analàm api 3.013.012c tàs tu kanyàs tataþ prãtaþ ka÷yapaþ punar abravãt 3.013.013a putràüs trailokyabhartén vai janayiùyatha mat samàn 3.013.013c aditis tan manà ràma diti÷ ca danur eva ca 3.013.014a kàlakà ca mahàbàho ÷eùàs tv amanaso 'bhavan 3.013.014c adityàü jaj¤ire devàs trayastriü÷ad ariüdama 3.013.015a àdityà vasavo rudrà a÷vinau ca paraütapa 3.013.015c ditis tv ajanayat putràn daityàüs tàta ya÷asvinaþ 3.013.016a teùàm iyaü vasumatã puràsãt savanàrõavà 3.013.016c danus tv ajanayat putram a÷vagrãvam ariüdama 3.013.017a narakaü kàlakaü caiva kàlakàpi vyajàyata 3.013.017c krau¤cãü bhàsãü tathà ÷yenãü dhçtaràùñrãü tathà ÷ukãm 3.013.018a tàmràpi suùuve kanyàþ pa¤caità lokavi÷rutàþ 3.013.018c ulåkठjanayat krau¤cã bhàsã bhàsàn vyajàyata 3.013.019a ÷yenã ÷yenàü÷ ca gçdhràü÷ ca vyajàyata sutejasaþ 3.013.019c dhçtaràùñrã tu haüsàü÷ ca kalahaüsàü÷ ca sarva÷aþ 3.013.020a cakravàkàü÷ ca bhadraü te vijaj¤e sàpi bhàminã 3.013.020c ÷ukã natàü vijaj¤e tu natàyà vinatà sutà 3.013.021a da÷akrodhava÷à ràma vijaj¤e 'py àtmasaübhavàþ 3.013.021c mçgãü ca mçgamandàü ca harãü bhadramadàm api 3.013.022a màtaïgãm atha ÷àrdålãü ÷vetàü ca surabhãü tathà 3.013.022c sarvalakùaõasaüpannàü surasàü kadrukàm api 3.013.023a apatyaü tu mçgàþ sarve mçgyà naravarottama 3.013.023c çùkà÷ ca mçgamandàyàþ sçmarà÷ camaràs tathà 3.013.024a tatas tv iràvatãü nàma jaj¤e bhadramadà sutàm 3.013.024c tasyàs tv airàvataþ putro lokanàtho mahàgajaþ 3.013.025a haryà÷ ca harayo 'patyaü vànarà÷ ca tapasvinaþ 3.013.025c golàïgålàü÷ ca ÷àrdålã vyàghràü÷ càjanayat sutàn 3.013.026a màtaïgyàs tv atha màtaïgà apatyaü manujarùabha 3.013.026c di÷àgajaü tu ÷vetàkùaü ÷vetà vyajanayat sutam 3.013.027a tato duhitarau ràma surabhir devy ajàyata 3.013.027c rohiõãü nàma bhadraü te gandharvãü ca ya÷asvinãm 3.013.028a rohiõy ajanayad gà vai gandharvã vàjinaþ sutàn 3.013.028c surasàjanayan nàgàn ràma kadrå÷ ca pannagàn 3.013.029a manur manuùyठjanayat ka÷yapasya mahàtmanaþ 3.013.029c bràhmaõàn kùatriyàn vai÷yठ÷ådràü÷ ca manujarùabha 3.013.030a mukhato bràhmaõà jàtà urasaþ kùatriyàs tathà 3.013.030c årubhyàü jaj¤ire vai÷yàþ padbhyàü ÷ådrà iti ÷rutiþ 3.013.031a sarvàn puõyaphalàn vçkùàn analàpi vyajàyata 3.013.031c vinatà ca ÷ukã pautrã kadrå÷ ca surasà svasà 3.013.032a kadrår nàgasahaskraü tu vijaj¤e dharaõãdharam 3.013.032c dvau putrau vinatàyàs tu garuóo 'ruõa eva ca 3.013.033a tasmàj jàto 'ham aruõàt saüpàti÷ ca mamàgrajaþ 3.013.033c jañàyur iti màü viddhi ÷yenãputram ariüdama 3.013.034a so 'haü vàsasahàyas te bhaviùyàmi yadãcchasi 3.013.034c sãtàü ca tàta rakùiùye tvayi yàte salakùmaõe 3.013.035a jañàyuùaü tu pratipåjya ràghavo; mudà pariùvajya ca saünato 'bhavat 3.013.035c pitur hi ÷u÷ràva sakhitvam àtmavà¤; jañàyuùà saükathitaü punaþ punaþ 3.013.036a sa tatra sãtàü paridàya maithilãü; sahaiva tenàtibalena pakùiõà 3.013.036c jagàma tàü pa¤cavañãü salakùmaõo; ripån didhakùa¤ ÷alabhàn ivànalaþ 3.014.001a tataþ pa¤cavañãü gatvà nànàvyàlamçgàyutàm 3.014.001c uvàca bhràtaraü ràmo lakùmaõaü dãptatejasaü 3.014.002a àgatàþ sma yathoddiùñam amuü de÷aü maharùiõà 3.014.002c ayaü pa¤cavañã de÷aþ saumya puùpitakànanaþ 3.014.003a sarvata÷ càryatàü dçùñiþ kànane nipuõo hy asi 3.014.003c à÷ramaþ katarasmin no de÷e bhavati saümataþ 3.014.004a ramate yatra vaidehã tvam ahaü caiva lakùmaõa 3.014.004c tàdç÷o dç÷yatàü de÷aþ saünikçùñajalà÷ayaþ 3.014.005a vanaràmaõyakaü yatra jalaràmaõyakaü tathà 3.014.005c saünikçùñaü ca yatra syàt samitpuùpaku÷odakam 3.014.006a evam uktas tu ràmeõa lakmaõaþ saüyatà¤jaliþ 3.014.006c sãtà samakùaü kàkutstham idaü vacanam abravãt 3.014.007a paravàn asmi kàkutstha tvayi varùa÷ataü sthite 3.014.007c svayaü tu rucire de÷e kriyatàm iti màü vada 3.014.008a suprãtas tena vàkyena lakùmaõasya mahàdyutiþ 3.014.008c vimç÷an rocayàm àsa de÷aü sarvaguõànvitam 3.014.009a sa taü ruciram àkramya de÷am à÷ramakarmaõi 3.014.009c haste gçhãtvà hastena ràmaþ saumitrim abravãt 3.014.010a ayaü de÷aþ samaþ ÷rãmàn puùpitair tarubhir vçtaþ 3.014.010c ihà÷ramapadaü saumya yathàvat kartum arhasi 3.014.011a iyam àdityasaükà÷aiþ padmaiþ surabhigandhibhiþ 3.014.011c adåre dç÷yate ramyà padminã padma÷obhità 3.014.012a yathàkhyàtam agastyena muninà bhàvitàtmanà 3.014.012c iyaü godàvarã ramyà puùpitais tarubhir vçtà 3.014.013a haüsakàraõóavàkãrõà cakravàkopa÷obhità 3.014.013c nàtidåre na càsanne mçgayåthanipãóità 3.014.014a mayåranàdità ramyàþ pràü÷avo bahukandaràþ 3.014.014c dç÷yante girayaþ saumya phullais tarubhir àvçtàþ 3.014.015a sauvarõe ràjatais tàmrair de÷e de÷e ca dhàtubhiþ 3.014.015c gavàkùità ivàbhànti gajàþ paramabhaktibhiþ 3.014.016a sàlais tàlais tamàlai÷ ca kharjåraiþ panasàmrakaiþ 3.014.016c nãvàrais timi÷ai÷ caiva puünàgai÷ copa÷obhitàþ 3.014.017a cåtair a÷okais tilakai÷ campakaiþ ketakair api 3.014.017c puùpagulmalatopetais tais tais tarubhir àvçtàþ 3.014.018a candanaiþ syandanair nãpaiþ panasair lakucair api 3.014.018c dhavà÷vakarõakhadiraiþ ÷amãkiü÷ukapàñalaiþ 3.014.019a idaü puõyam idaü medhyam idaü bahumçgadvijam 3.014.019c iha vatsyàma saumitre sàrdham etena pakùiõà 3.014.020a evam uktas tu ràmeõa lakùmaõaþ paravãrahà 3.014.020c acireõà÷ramaü bhràtu÷ cakàra sumahàbalaþ 3.014.021a parõa÷àlàü suvipulàü tatra saüghàtamçttikàm 3.014.021c sustambhàü maskarair dãrghaiþ kçtavaü÷àü su÷obhanàm 3.014.022a sa gatvà lakùmaõaþ ÷rãmàn nadãü godàvarãü tadà 3.014.022c snàtvà padmàni càdàya saphalaþ punar àgataþ 3.014.023a tataþ puùpabaliü kçtvà ÷àntiü ca sa yathàvidhi 3.014.023c dar÷ayàm àsa ràmàya tad à÷ramapadaü kçtam 3.014.024a sa taü dçùñvà kçtaü saumyam à÷ramaü saha sãtayà 3.014.024c ràghavaþ parõa÷àlàyàü harùam àhàrayat param 3.014.025a susaühçùñaþ pariùvajya bàhubhyàü lakùmaõaü tadà 3.014.025c atisnigdhaü ca gàóhaü ca vacanaü cedam abravãt 3.014.026a prãto 'smi te mahat karma tvayà kçtam idaü prabho 3.014.026c pradeyo yannimittaü te pariùvaïgo mayà kçtaþ 3.014.027a bhàvaj¤ena kçtaj¤ena dharmaj¤ena ca lakùmaõa 3.014.027c tvayà putreõa dharmàtmà na saüvçttaþ pità mama 3.014.028a evaü lakùmaõam uktvà tu ràghavo lakùmivardhanaþ 3.014.028c tasmin de÷e bahuphale nyavasat sa sukhaü va÷ã 3.014.029a kaü cit kàlaü sa dharmàtmà sãtayà lakùmaõena ca 3.014.029c anvàsyamàno nyavasat svargaloke yathàmaraþ 3.015.001a vasatas tasya tu mukhaü ràghavasya mahàtmanaþ 3.015.001c ÷aradvyapàye hemanta çtur iùñaþ pravartate 3.015.002a sa kadà cit prabhàtàyàü ÷arvaryàü raghunandanaþ 3.015.002c prayayàv abhiùekàrthaü ramyaü godàvarãü nadãm 3.015.003a prahvaþ kala÷ahastas taü sãtayà saha vãryavàn 3.015.003c pçùñhato 'nuvrajan bhràtà saumitrir idam abravãt 3.015.004a ayaü sa kàlaþ saüpràptaþ priyo yas te priyaüvada 3.015.004c alaükçta ivàbhàti yena saüvatsaraþ ÷ubhaþ 3.015.005a nãhàraparuùo lokaþ pçùhivã sasyamàlinã 3.015.005c jalàny anupabhogyàni subhago havyavàhanaþ 3.015.006a navàgrayaõa påjàbhir abhyarcya pitçdevatàþ 3.015.006c kçtàgrayaõakàþ kàle santo vigatakalmaùàþ 3.015.007a pràjyakàmà janapadàþ saüpannataragorasàþ 3.015.007c vicaranti mahãpàlà yàtràrthaü vijigãùavaþ 3.015.008a sevamàne dçóhaü sårye di÷am antakasevitàm 3.015.008c vihãnatilakeva strã nottarà dik prakà÷ate 3.015.009a prakçtyà himako÷àóhyo dårasårya÷ ca sàmpratam 3.015.009c yathàrthanàmà suvyaktaü himavàn himavàn giriþ 3.015.010a atyantasukhasaücàrà madhyàhne spar÷ataþ sukhàþ 3.015.010c divasàþ subhagàdityà÷ chàyàsaliladurbhagàþ 3.015.011a mçdusåryàþ sanãhàràþ pañu÷ãtàþ samàrutàþ 3.015.011c ÷ånyàraõyà himadhvastà divasà bhànti sàmpratam 3.015.012a nivçttàkà÷a÷ayanàþ puùyanãtà himàruõàþ 3.015.012c ÷ãtà vçddhataràyàmàs triyàmà yànti sàmpratam 3.015.013a ravisaükràntasaubhàbyas tuùàràruõamaõóalaþ 3.015.013c niþ÷vàsàndha ivàdar÷a÷ candramà na prakà÷ate 3.015.014a jyotsnà tuùàramalinà paurõamàsyàü na ràjate 3.015.014c sãteva càtapa ÷yàmà lakùyate na tu ÷obhate 3.015.015a prakçtyà ÷ãtalaspar÷o himaviddha÷ ca sàmpratam 3.015.015c pravàti pa÷cimo vàyuþ kàle dviguõa÷ãtalaþ 3.015.016a bàùpacchannàn araõyàni yavagodhåmavanti ca 3.015.016c ÷obhante 'bhyudite sårye nadadbhiþ krau¤casàrasaiþ 3.015.017a kharjårapuùpàkçtibhiþ ÷irobhiþ pårõataõóulaiþ 3.015.017c ÷obhante kiü cidàlambàþ ÷àlayaþ kanakaprabhàþ 3.015.018a mayåkhair upasarpadbhir himanãhàrasaüvçtaiþ 3.015.018c dåram abhyuditaþ såryaþ ÷a÷àïka iva lakùyate 3.015.019a agràhyavãryaþ pårvàhõe madhyàhne spar÷ataþ sukhaþ 3.015.019c saüraktaþ kiü cid àpàõóur àtapaþ ÷obhate kùitau 3.015.020a ava÷yàyanipàtena kiü cit praklinna÷àdvalà 3.015.020c vanànàü ÷obhate bhåmir niviùñataruõàtapà 3.015.021a ava÷yàyatamonaddhà nãhàratamasàvçtàþ 3.015.021c prasuptà iva lakùyante vipuùpà vanaràjayaþ 3.015.022a bàùpasaüchannasalilà rutavij¤eyasàrasàþ 3.015.022c himàrdravàlukais tãraiþ sarito bhànti sàmpratam 3.015.023a tuùàrapatanàc caiva mçdutvàd bhàskarasya ca 3.015.023c ÷aityàd agàgrastham api pràyeõa rasavaj jalam 3.015.024a jaràjarjaritaiþ parõaiþ ÷ãrõakesarakarõikaiþ 3.015.024c nàla÷eùà himadhvastà na bhànti kamalàkaràþ 3.015.025a asmiüs tu puruùavyàghra kàle duþkhasamanvitaþ 3.015.025c tapa÷ carati dharmàtmà tvadbhaktyà bharataþ pure 3.015.026a tyaktvà ràjyaü ca mànaü ca bhogàü÷ ca vividhàn bahån 3.015.026c tapasvã niyatàhàraþ ÷ete ÷ãte mahãtale 3.015.027a so 'pi velàm imàü nånam abhiùekàrtham udyataþ 3.015.027c vçtaþ prakçtibhir nityaü prayàti sarayåü nadãm 3.015.028a atyantasukhasaüvçddhaþ sukumàro himàrditaþ 3.015.028c kathaü tv apararàtreùu sarayåm avagàhate 3.015.029a padmapatrekùaõaþ ÷yàmaþ ÷rãmàn nirudaro mahàn 3.015.029c dharmaj¤aþ satyavàdã ca hrã niùedho jitendriyaþ 3.015.030a priyàbhibhàùã madhuro dãrghabàhur ariüdamaþ 3.015.030c saütyajya vividhàn saukhyàn àryaü sarvàtmanà÷ritaþ 3.015.031a jitaþ svargas tava bhràtrà bharatena mahàtmanà 3.015.031c vanastham api tàpasye yas tvàm anuvidhãyate 3.015.032a na pitryam anuvarntante màtçkaü dvipadà iti 3.015.032c khyàto lokapravàdo 'yaü bharatenànyathàkçtaþ 3.015.033a bhartà da÷aratho yasyàþ sàdhu÷ ca bharataþ sutaþ 3.015.033c kathaü nu sàmbà kaikeyã tàdç÷ã kråradar÷inã 3.015.034a ity evaü lakùmaõe vàkyaü snehàd bruvati dharmike 3.015.034c parivàdaü jananyàs tam asahan ràghavo 'bravãt 3.015.035a na te 'mbà madhyamà tàta garhitavyà kathaü cana 3.015.035c tàm evekùvàkunàthasya bharatasya kathàü kuru 3.015.036a ni÷citàpi hi me buddhir vanavàse dçóhavratà 3.015.036c bharatasnehasaütaptà bàli÷ã kriyate punaþ 3.015.037a ity evaü vilapaüs tatra pràpya godàvarãü nadãm 3.015.037c cakre 'bhiùekaü kàkutsthaþ sànujaþ saha sãtayà 3.015.038a tarpayitvàtha salilais te pitén daivatàni ca 3.015.038c stuvanti smoditaü såryaü devatà÷ ca samàhitàþ 3.015.039a kçtàbhiùekaþ sa raràja ràmaþ; sãtàdvitãyaþ saha lakùmaõena 3.015.039c kçtàbhiùekas tv agaràjaputryà; rudraþ sanandir bhagavàn ive÷aþ 3.016.001a kçtàbhiùeko ràmas tu sãtà saumitrir eva ca 3.016.001c tasmàd godàvarãtãràt tato jagmuþ svam à÷ramam 3.016.002a à÷ramaü tam upàgamya ràghavaþ sahalakùmaõaþ 3.016.002c kçtvà paurvàhõikaü karma parõa÷àlàm upàgamat 3.016.003a sa ràmaþ parõa÷àlàyàm àsãnaþ saha sãtayà 3.016.003c viraràja mahàbàhu÷ citrayà candramà iva 3.016.003e lakùmaõena saha bhràtrà cakàra vividhàþ kathàþ 3.016.004a tadàsãnasya ràmasya kathàsaüsaktacetasaþ 3.016.004c taü de÷aü ràkùasã kà cid àjagàma yadçcchayà 3.016.005a sà tu ÷årpaõakhà nàma da÷agrãvasya rakùasaþ 3.016.005c bhaginã ràmam àsàdya dadar÷a trida÷opamam 3.016.006a siühoraskaü mahàbàhuü padmapatranibhekùaõam 3.016.006c sukumàraü mahàsattvaü pàrthivavya¤janànvitam 3.016.007a ràmam indãvara÷yàmaü kandarpasadç÷aprabham 3.016.007c babhåvendropamaü dçùñvà ràkùasã kàmamohità 3.016.008a sumukhaü durmukhã ràmaü vçttamadhyaü mahodarã 3.016.008c vi÷àlàkùaü viråpàkùã suke÷aü tàmramårdhajà 3.016.009a priyaråpaü viråpà sà susvaraü bhairavasnavà 3.016.009c taruõaü dàruõà vçddhà dakùiõaü vàmabhàùiõã 3.016.010a nyàyavçttaü sudurvçttà priyam apriyadar÷anà 3.016.010c ÷arãrajasamàviùñà ràkùasã ràmam abravãt 3.016.011a jañã tàpasaråpeõa sabhàryaþ ÷aracàpadhçk 3.016.011c àgatas tvam imaü de÷aü kathaü ràkùasasevitam 3.016.012a evam uktas tu ràkùasyà ÷årpaõakhyà paraütapaþ 3.016.012c çjubuddhitayà sarvam àkhyàtum upacakrame 3.016.013a àsãd da÷aratho nàma ràjà trida÷avikramaþ 3.016.013c tasyàham agrajaþ putro ràmo nàma janaiþ ÷rutaþ 3.016.014a bhràtàyaü lakùmaõo nàma yavãyàn màm anuvrataþ 3.016.014c iyaü bhàryà ca vaidehã mama sãteti vi÷rutà 3.016.015a niyogàt tu narendrasya pitur màtu÷ ca yantritaþ 3.016.015c dharmàrthaü dharmakàïkùã ca vanaü vastum ihàgataþ 3.016.016a tvàü tu veditum icchàmi kathyatàü kàsi kasya và 3.016.016c iha và kiünimittaü tvam àgatà bråhi tattvataþ 3.016.017a sàbravãd vacanaü ÷rutvà ràkùasã madanàrdità 3.016.017c ÷råyatàü ràma vakùyàmi tattvàrthaü vacanaü mama 3.016.018a ahaü ÷årpaõakhà nàma ràkùasã kàmaråpiõã 3.016.018c araõyaü vicaràmãdam ekà sarvabhayaükarà 3.016.019a ràvaõo nàma me bhràtà ràkùaso ràkùase÷varaþ 3.016.019c pravçddhanidra÷ ca sadà kumbhakarõo mahàbalaþ 3.016.020a vibhãùaõas tu dharmàtmà na tu ràkùasaceùñitaþ 3.016.020c prakhyàtavãryau ca raõe bhràtarau kharadåùaõau 3.016.021a tàn ahaü samatikràntà ràma tvàpårvadar÷anàt 3.016.021c samupetàsmi bhàvena bhartàraü puruùottamam 3.016.021e ciràya bhava bhartà me sãtayà kiü kariùyasi 3.016.022a vikçtà ca viråpà ca na seyaü sadç÷ã tava 3.016.022c aham evànuråpà te bhàryà råpeõa pa÷ya màm 3.016.023a imàü viråpàm asatãü karàlàü nirõatodarãm 3.016.023c anena saha te bhràtrà bhakùayiùyàmi mànuùãm 3.016.024a tataþ parvata÷çïgàõi vanàni vividhàni ca 3.016.024c pa÷yan saha mayà kànta daõóakàn vicariùyasi 3.016.025a ity evam uktaþ kàkutsthaþ prahasya madirekùaõàm 3.016.025c idaü vacanam àrebhe vaktuü vàkyavi÷àradaþ 3.017.001a tàü tu ÷årpaõakhàü ràmaþ kàmapà÷àvapà÷itàm 3.017.001c svecchayà ÷lakùõayà vàcà smitapårvam athàbravãt 3.017.002a kçtadàro 'smi bhavati bhàryeyaü dayità mama 3.017.002c tvadvidhànàü tu nàrãõàü suduþkhà sasapatnatà 3.017.003a anujas tv eùa me bhràtà ÷ãlavàn priyadar÷anaþ 3.017.003c ÷rãmàn akçtadàra÷ ca lakùmaõo nàma vãryavàn 3.017.004a apårvã bhàryayà càrthã taruõaþ priyadar÷anaþ 3.017.004c anuråpa÷ ca te bhartà råpasyàsya bhaviùyati 3.017.005a enaü bhaja vi÷àlàkùi bhartàraü bhràtaraü mama 3.017.005c asapatnà varàrohe merum arkaprabhà yathà 3.017.006a iti ràmeõa sà proktà ràkùasã kàmamohità 3.017.006c visçjya ràmaü sahasà tato lakùmaõam abravãt 3.017.007a asya råpasya te yuktà bhàryàhaü varavarõinã 3.017.007c mayà saha sukhaü sarvàn daõóakàn vicariùyasi 3.017.008a evam uktas tu saumitrã ràkùasyà vàkyakovidaþ 3.017.008c tataþ ÷årpaõakhãü smitvà lakùmaõo yuktam abravãt 3.017.009a kathaü dàsasya me dàsã bhàryà bhavitum icchasi 3.017.009c so 'ham àryeõa paravàn bhàtrà kamalavarõinã 3.017.010a samçddhàrthasya siddhàrthà muditàmalavarõinã 3.017.010c àryasya tvaü vi÷àlàkùi bhàryà bhava yavãyasã 3.017.011a etàü viråpàm asatãü karàlàü nirõatodarãm 3.017.011c bhàryàü vçddhàü parityajya tvàm evaiùa bhajiùyati 3.017.012a ko hi råpam idaü ÷reùñhaü saütyajya varavarõini 3.017.012c mànuùeùu varàrohe kuryàd bhàvaü vicakùaõaþ 3.017.013a iti sà lakùmaõenoktà karàlà nirõatodarã 3.017.013c manyate tad vacaþ satyaü parihàsàvicakùaõà 3.017.014a sà ràmaü parõa÷àlàyàm upaviùñaü paraütapam 3.017.014c sãtayà saha durdharùam abravãt kàmamohità 3.017.015a imàü viråpàm asatãü karàlàü nirõatodarãm 3.017.015c vçddhàü bhàryàm avaùñabhya na màü tvaü bahu manyase 3.017.016a adyemàü bhakùayiùyàmi pa÷yatas tava mànuùãm 3.017.016c tvayà saha cariùyàmi niþsapatnà yathàsukham 3.017.017a ity uktvà mçga÷àvàkùãm alàtasadç÷ekùaõà 3.017.017c abhyadhàvat susaükruddhà maholkà rohiõãm iva 3.017.018a tàü mçtyupà÷apratimàm àpatantãü mahàbalaþ 3.017.018c nigçhya ràmaþ kupitas tato lakùmaõam abravãt 3.017.019a krårair anàryaiþ saumitre parihàsaþ kathaü cana 3.017.019c na kàryaþ pa÷ya vaidehãü kathaü cit saumya jãvatãm 3.017.020a imàü viråpàm asatãm atimattàü mahodarãm 3.017.020c ràkùasãü puruùavyàghra viråpayitum arhasi 3.017.021a ity ukto lakùmaõas tasyàþ kruddho ràmasya pa÷yataþ 3.017.021c uddhçtya khaógaü ciccheda karõanàsaü mahàbalaþ 3.017.022a nikçttakarõanàsà tu visvaraü sà vinadya ca 3.017.022c yathàgataü pradudràva ghorà ÷årpaõakhà vanam 3.017.023a sà viråpà mahàghorà ràkùasã ÷oõitokùità 3.017.023c nanàda vividhàn nàdàn yathà pràvçùi toyadaþ 3.017.024a sà vikùarantã rudhiraü bahudhà ghoradar÷anà 3.017.024c pragçhya bàhå garjantã pravive÷a mahàvanam 3.017.025a tatas tu sà ràkùasasaügha saüvçtaü; kharaü janasthànagataü viråpità 3.017.025c upetya taü bhràtaram ugratejasaü; papàta bhåmau gaganàd yathà÷aniþ 3.017.026a tataþ sabhàryaü bhayamohamårchità; salakùmaõaü ràghavam àgataü vanam 3.017.026c viråpaõaü càtmani ÷oõitokùità; ÷a÷aüsa sarvaü bhaginã kharasya sà 3.018.001a tàü tathà patitàü dçùñvà viråpàü ÷oõitokùitàm 3.018.001c bhaginãü krodhasaütaptaþ kharaþ papraccha ràkùasaþ 3.018.002a balavikramasaüpannà kàmagà kàmaråpiõã 3.018.002c imàm avasthàü nãtà tvaü kenàntakasamà gatà 3.018.003a devagandharvabhåtànàm çùãõàü ca mahàtmanàm 3.018.003c ko 'yam evaü mahàvãryas tvàü viråpàü cakàra ha 3.018.004a na hi pa÷yàmy ahaü loke yaþ kuryàn mama vipriyam 3.018.004c antarena sahasràkùaü mahendraü pàka÷àsanam 3.018.005a adyàhaü màrgaõaiþ pràõàn àdàsye jãvitàntakaiþ 3.018.005c salile kùãram àsaktaü niùpibann iva sàrasaþ 3.018.006a nihatasya mayà saükhye ÷arasaükçttamarmaõaþ 3.018.006c saphenaü rudhiraü raktaü medinã kasya pàsyati 3.018.007a kasya patrarathàþ kàyàn màüsam utkçtya saügatàþ 3.018.007c prahçùñà bhakùayiùyanti nihatasya mayà raõe 3.018.008a taü na devà na gandharvà na pi÷àcà na ràkùasàþ 3.018.008c mayàpakçùñaü kçpaõaü ÷aktàs tràtuü mahàhave 3.018.009a upalabhya ÷anaiþ saüj¤àü taü me ÷aüsitum arhasi 3.018.009c yena tvaü durvinãtena vane vikramya nirjità 3.018.010a iti bhràtur vacaþ ÷rutvà kruddhasya ca vi÷eùataþ 3.018.010c tataþ ÷årpaõakhà vàkyaü sabàùpam idam abravãt 3.018.011a taruõau råpasaüpannau sukåmàrau mahàbalau 3.018.011c puõóarãkavi÷àlàkùau cãrakçùõàjinàmbarau 3.018.012a gandharvaràjapratimau pàrthivavya¤janànvitau 3.018.012c devau và mànuùau và tau na tarkayitum utsahe 3.018.013a taruõã råpasaüpannà sarvàbharaõabhåùità 3.018.013c dçùñà tatra mayà nàrã tayor madhye sumadhyamà 3.018.014a tàbhyàm ubhàbhyàü saübhåya pramadàm adhikçtya tàm 3.018.014c imàm avasthàü nãtàhaü yathànàthàsatã tathà 3.018.015a tasyà÷ cànçjuvçttàyàs tayo÷ ca hatayor aham 3.018.015c saphenaü pàtum icchàmi rudhiraü raõamårdhani 3.018.016a eùa me prathamaþ kàmaþ kçtas tàta tvayà bhavet 3.018.016c tasyàs tayo÷ ca rudhiraü pibeyam aham àhave 3.018.017a iti tasyàü bruvàõàyàü caturda÷a mahàbalàn 3.018.017c vyàdide÷a kharaþ kruddho ràkùasàn antakopamàn 3.018.018a mànuùau ÷astrasaüpannau cãrakçùõàjinàmbarau 3.018.018c praviùñau daõóakàraõyaü ghoraü pramadayà saha 3.018.019a tau hatvà tàü ca durvçttàm upàvartitum arhatha 3.018.019c iyaü ca rudhiraü teùàü bhaginã mama pàsyati 3.018.020a manoratho 'yam iùño 'syà bhaginyà mama ràkùasàþ 3.018.020c ÷ãghraü saüpadyatàü gatvà tau pramathya svatejasà 3.018.021a iti pratisamàdiùñà ràkùasàs te caturda÷a 3.018.021c tatra jagmus tayà sàrdhaü ghanà vàterità yathà 3.019.001a tataþ ÷årpaõakhà ghorà ràghavà÷ramam àgatà 3.019.001c rakùasàm àcacakùe tau bhràtarau saha sãtayà 3.019.002a te ràmaü parõa÷àlàyàm upaviùñaü mahàbalam 3.019.002c dadç÷uþ sãtayà sàrdhaü vaidehyà lakùmaõena ca 3.019.003a tàn dçùñvà ràghavaþ ÷rãmàn àgatàü tàü ca ràkùasãm 3.019.003c abravãd bhràtaraü ràmo lakùmaõaü dãptatejasaü 3.019.004a muhårtaü bhava saumitre sãtàyàþ pratyanantaraþ 3.019.004c imàn asyà vadhiùyàmi padavãm àgatàn iha 3.019.005a vàkyam etat tataþ ÷rutvà ràmasya viditàtmanaþ 3.019.005c tatheti lakùmaõo vàkyaü ràmasya pratyapåjayat 3.019.006a ràghavo 'pi mahac càpaü càmãkaravibhåùitam 3.019.006c cakàra sajyaü dharmàtmà tàni rakùàüsi càbravãt 3.019.007a putrau da÷arathasyàvàü bhràtarau ràmalakùmaõau 3.019.007c praviùñau sãtayà sàrdhaü du÷caraü daõóakàvanam 3.019.008a phalamålà÷anau dàntau tàpasau dharmacàriõau 3.019.008c vasantau daõóakàraõye kimartham upahiüsatha 3.019.009a yuùmàn pàpàtmakàn hantuü viprakàràn mahàvane 3.019.009c çùãõàü tu niyogena pràpto 'haü sa÷aràsanaþ 3.019.010a tiùñhataivàtra saütuùñà nopasarpitum arhatha 3.019.010c yadi pràõair ihàrtho vo nivartadhvaü ni÷àcaràþ 3.019.011a tasya tadvacanaü ÷rutvà ràkùasàs te caturda÷a 3.019.011c åcur vàcaü susaükruddhà brahmaghnaþ ÷ålapàõayaþ 3.019.012a saüraktanayanà ghorà ràmaü raktàntalocanam 3.019.012c paruùà madhuràbhàùaü hçùñàdçùñaparàkramam 3.019.013a krodham utpàdya no bhartuþ kharasya sumahàtmanaþ 3.019.013c tvam eva hàsyase pràõàn adyàsmàbhir hato yudhi 3.019.014a kà hi te ÷aktir ekasya bahånàü raõamårdhani 3.019.014c asmàkam agrataþ sthàtuü kiü punar yoddhum àhave 3.019.015a ebhir bàhuprayuktair naþ parighaiþ ÷ålapaññi÷aiþ 3.019.015c pràõàüs tyakùyasi vãryaü ca dhanu÷ ca karapãóitam 3.019.016a ity evam uktvà saürabdhà ràkùasàs te caturda÷a 3.019.016c udyatàyudhanistriü÷à ràmam evàbhidudruvuþ 3.019.016e cikùipus tàni ÷ålàni ràghavaü prati durjayam 3.019.017a tàni ÷ålàni kàkutsthaþ samastàni caturda÷a 3.019.017c tàvadbhir eva ciccheda ÷araiþ kà¤canabhåùaõaiþ 3.019.018a tataþ pa÷càn mahàtejà nàràcàn såryasaünibhàn 3.019.018c jagràha paramakruddha÷ caturda÷a ÷ilà÷itàn 3.019.019a gçhãtvà dhanur àyamya lakùyàn uddi÷ya ràkùasàn 3.019.019c mumoca ràghavo bàõàn vajràn iva ÷atakratuþ 3.019.020a rukmapuïkhà÷ ca vi÷ikhàþ pradãptà hemabhåùaõàþ 3.019.020c antarikùe maholkànàü babhåvus tulyavarcasaþ 3.019.021a te bhittvà rakùasàü vegàd vakùàüsi rudhiràplutàþ 3.019.021c viniùpetus tadà bhåmau nyamajjantà÷anisvanàþ 3.019.022a te bhinnahçdayà bhåmau chinnamålà iva drumàþ 3.019.022c nipetuþ ÷oõitàrdràïgà vikçtà vigatàsavaþ 3.019.023a tàn bhåmau patitàn dçùñvà ràkùasã krodhamårchità 3.019.023c paritrastà punas tatra vyasçjad bhairavaü ravam 3.019.024a sà nadantã mahànàdaü javàc chårpaõakhà punaþ 3.019.024c upagamya kharaü sà tu kiü cit saü÷uùka ÷oõità 3.019.024e papàta punar evàrtà saniryàseva vallarã 3.019.025a nipàtitàn prekùya raõe tu ràkùasàn; pradhàvità ÷årpaõakhà punas tataþ 3.019.025c vadhaü ca teùàü nikhilena rakùasàü; ÷a÷aüsa sarvaü bhaginã kharasya sà 3.020.001a sa punaþ patitàü dçùñvà krodhàc chårpaõakhàü kharaþ 3.020.001c uvàca vyaktatà vàcà tàm anarthàrtham àgatàm 3.020.002a mayà tv idànãü ÷åràs te ràkùasà rudhirà÷anàþ 3.020.002c tvatpriyàrthaü vinirdiùñàþ kimarthaü rudyate punaþ 3.020.003a bhaktà÷ caivànuraktà÷ ca hità÷ ca mama nitya÷aþ 3.020.003c ghnanto 'pi na nihantavyà na na kuryur vaco mama 3.020.004a kim etac chrotum icchàmi kàraõaü yatkçte punaþ 3.020.004c hà nàtheti vinardantã sarpavad veùñase kùitau 3.020.005a anàthavad vilapasi kiü nu nàthe mayi sthite 3.020.005c uttiùñhottiùñha mà bhaiùãr vaiklavyaü tyajyatàm iha 3.020.006a ity evam uktà durdharùà khareõa parisàntvità 3.020.006c vimçjya nayane sàsre kharaü bhràtaram abravãt 3.020.007a preùità÷ ca tvayà ÷årà ràkùasàs te caturda÷a 3.020.007c nihantuü ràghavaü ghorà matpriyàrthaü salakùmaõam 3.020.008a te tu ràmeõa sàmarùàþ ÷ålapaññi÷apàõayaþ 3.020.008c samare nihatàþ sarve sàyakair marmabhedibhiþ 3.020.009a tàn bhåmau patitàn dçùñvà kùaõenaiva mahàbalàn 3.020.009c ràmasya ca mahat karma mahàüs tràso 'bhavan mama 3.020.010a sàsmi bhãtà samudvignà viùaõõà ca ni÷àcara 3.020.010c ÷araõaü tvàü punaþ pràptà sarvato bhayadar÷inã 3.020.011a viùàdanakràdhyuùite paritràsormimàlini 3.020.011c kiü màü na tràyase magnàü vipule ÷okasàgare 3.020.012a ete ca nihatà bhåmau ràmeõa ni÷itaiþ ÷araiþ 3.020.012c ye ca me padavãü pràptà ràkùasàþ pi÷ità÷anàþ 3.020.013a mayi te yady anukro÷o yadi rakùaþsu teùu ca 3.020.013c ràmeõa yadi ÷aktis te tejo vàsti ni÷àcara 3.020.013e daõóakàraõyanilayaü jahi ràkùasakaõñakam 3.020.014a yadi ràmaü mamàmitram adya tvaü na vadhiùyasi 3.020.014c tava caivàgrataþ pràõàüs tyakùyàmi nirapatrapà 3.020.015a buddhyàham anupa÷yàmi na tvaü ràmasya saüyuge 3.020.015c sthàtuü pratimukhe ÷aktaþ sacàpasya mahàraõe 3.020.016a ÷åramànã na ÷åras tvaü mithyàropitavikramaþ 3.020.016c mànuùau yan na ÷aknoùi hantuü tau ràmalakùmaõau 3.020.017a apayàhi janasthànàt tvaritaþ sahabàndhavaþ 3.020.017c niþsattvasyàlpavãryasya vàsas te kãdç÷as tv iha 3.020.018a ràmatejo'bhibhåto hi tvaü kùipraü vina÷iùyasi 3.020.018c sa hi tejaþsamàyukto ràmo da÷arathàtmajaþ 3.020.018e bhràtà càsya mahàvãryo yena càsmi viråpità 3.021.001a evam àdharùitaþ ÷åraþ ÷årpaõakhyà kharas tadà 3.021.001c uvàca rakùasàü madhye kharaþ kharataraü vacaþ 3.021.002a tavàpamànaprabhavaþ krodho 'yam atulo mama 3.021.002c na ÷akyate dhàrayituü lavaõàmbha ivotthitam 3.021.003a na ràmaü gaõaye vãryàn mànuùaü kùãõajãvitam 3.021.003c àtmà du÷caritaiþ pràõàn hato yo 'dya vimokùyati 3.021.004a bàùpaþ saühriyatàm eùa saübhrama÷ ca vimucyatàm 3.021.004c ahaü ràmaþ saha bhràtrà nayàmi yamasàdanam 3.021.005a para÷vadhahatasyàdya mandapràõasya bhåtale 3.021.005c ràmasya rudhiraü raktam uùõaü pàsyasi ràkùasi 3.021.006a sà prahçùñvà vacaþ ÷rutvà kharasya vadanàc cyutam 3.021.006c pra÷a÷aüsa punar maurkhyàd bhràtaraü rakùasàü varam 3.021.007a tayà paruùitaþ pårvaü punar eva pra÷aüsitaþ 3.021.007c abravãd dåùaõaü nàma kharaþ senàpatiü tadà 3.021.008a caturda÷a sahasràõi mama cittànuvartinàm 3.021.008c rakùasãü bhãmavegànàü samareùv anivartinàm 3.021.009a nãlajãmåtavarõànàü ghoràõàü krårakarmaõàm 3.021.009c lokasiühàvihàràõàü balinàm ugratejasàm 3.021.010a teùàü ÷àrdåladarpàõàü mahàsyànàaü mahaujasàm 3.021.010c sarvodyogam udãrõànàü rakùasàü saumya kàraya 3.021.011a upasthàpaya me kùipraü rathaü saumya dhanåüùi ca 3.021.011c ÷aràü÷ ca citràn khaógàü÷ ca ÷aktã÷ ca vividhàþ ÷itàþ 3.021.012a agre niryàtum icchàmi paulastyànàü mahàtmanàm 3.021.012c vadhàrthaü durvinãtasya ràmasya raõakovidaþ 3.021.013a iti tasya bruvàõasya såryavarõaü mahàratham 3.021.013c sada÷vaiþ ÷abalair yuktam àcacakùe 'tha dåùaõaþ 3.021.014a taü meru÷ikharàkàraü taptakà¤canabhåùaõam 3.021.014c hemacakram asaübàdhaü vaidåryamaya kåbaram 3.021.015a matsyaiþ puùpair drumaiþ ÷ailai÷ candrasåryai÷ ca kà¤canaiþ 3.021.015c màïgalyaiþ pakùisaüghai÷ ca tàràbhi÷ ca samàvçtam 3.021.016a dhvajanistriü÷asaüpannaü kiïkiõãkavibhåùitam 3.021.016c sada÷vayuktaü so 'marùàd àruroha rathaü kharaþ 3.021.017a ni÷àmya taü rathagataü ràakùasà bhãmavikramàþ 3.021.017c tasthuþ saüparivàryainaü dåùaõaü ca mahàbalam 3.021.018a kharas tu tàn maheùvàsàn ghoracarmàyudhadhvajàn 3.021.018c niryàtety abravãd dçùñvà rathasthaþ sarvaràkùasàn 3.021.019a tatas tad ràkùasaü sainyaü ghoracarmàyudhadhvajam 3.021.019c nirjagàma janasthànàn mahànàdaü mahàjavam 3.021.020a mudgaraiþ paññi÷aiþ ÷ålaiþ sutãkùõai÷ ca para÷vadhaiþ 3.021.020c khaógai÷ cakrai÷ ca hastasthair bhràjamànai÷ ca tomaraiþ 3.021.021a ÷aktibhiþ patighair ghorair atimàtrai÷ ca kàrmukaiþ 3.021.021c gadàsimusalair vajrair gçhãtair bhãmadar÷anaiþ 3.021.022a ràkùasànàü sughoràõàü sahasràõi caturda÷a 3.021.022c niryàtàni janasthànàt kharacittànuvartinàm 3.021.023a tàüs tv abhidravato dçùñvà ràkùasàn bhãmavikramàn 3.021.023c kharasyàpi rathaþ kiü cij jagàma tadanantaram 3.021.024a tatas tठ÷abalàn a÷vàüs taptakà¤canabhåùitàn 3.021.024c kharasya matam àj¤àya sàrathiþ samacodayat 3.021.025a sa codito rathaþ ÷ãghraü kharasya ripughàtinaþ 3.021.025c ÷abdenàpårayàm àsa di÷a÷ ca prati÷as tathà 3.021.026a pravçddhamanyus tu kharaþ kharasvano; ripor vadhàrthaü tvarito yathàntakaþ 3.021.026c acåcudat sàrathim unnadan punar; mahàbalo megha ivà÷mavarùavàn 3.022.001a tat prayàtaü balaü ghoram a÷ivaü ÷oõitodakam 3.022.001c abhyavarùan mahàmeghas tumulo gardabhàruõaþ 3.022.002a nipetus turagàs tasya rathayuktà mahàjavàþ 3.022.002c same puùpacite de÷e ràjamàrge yadçcchayà 3.022.003a ÷yàmaü rudhiraparyantaü babhåva pariveùaõam 3.022.003c alàtacakrapratimaü pratigçhya divàkaram 3.022.004a tato dhvajam upàgamya hemadaõóaü samucchritam 3.022.004c samàkramya mahàkàyas tasthau gçdhraþ sudàruõaþ 3.022.005a janasthànasamãpe ca samàkramya kharasvanàþ 3.022.005c visvaràn vividhàü÷ cakrur màüsàdà mçgapakùiõaþ 3.022.006a vyàjahru÷ ca padãptàyàü di÷i vai bhairavasvanam 3.022.006c a÷ivà yàtu dàhànàü ÷ivà ghorà mahàsvanàþ 3.022.007a prabhinnagirisaükà÷às toya÷oùitadhàriõaþ 3.022.007c àkà÷aü tad anàkà÷aü cakrur bhãmà balàhakàþ 3.022.008a babhåva timiraü ghoram uddhataü romaharùaõam 3.022.008c di÷o và vidi÷o vàpi suvyaktaü na cakà÷ire 3.022.009a kùatajàrdrasavarõàbhà saüdhyàkàlaü vinà babhau 3.022.009c kharasyàbhimukhaü nedus tadà ghorà mçgàþ khagàþ 3.022.010a nityà÷ivakarà yuddhe ÷ivà ghoranidar÷anàþ 3.022.010c nedur balasyàbhimukhaü jvàlodgàribhir ànanaiþ 3.022.011a kabandhaþ parighàbhàso dç÷yate bhàskaràntike 3.022.011c jagràha såryaü svarbhànur aparvaõi mahàgrahaþ 3.022.012a pravàti màrutaþ ÷ãghraü niùprabho 'bhåd divàkaraþ 3.022.012c utpetu÷ ca vinà ràtriü tàràþ khadyotasaprabhàþ 3.022.013a saülãnamãnavihagà nalinyaþ puùpapaïkajàþ 3.022.013c tasmin kùaõe babhåvu÷ ca vinà puùpaphalair drumàþ 3.022.014a uddhåta÷ ca vinà vàtaü reõur jaladharàruõaþ 3.022.014c vãcãkåcãti và÷yanto babhåvus tatra sàrikàþ 3.022.015a ulkà÷ càpi sanirghoùà nipetur ghoradar÷anàþ 3.022.015c pracacàla mahã càpi sa÷ailavanakànanà 3.022.016a kharasya ca rathasthasya nardamànasya dhãmataþ 3.022.016c pràkampata bhujaþ savyaþ khara÷ càsyàvasajjata 3.022.017a sàsrà saüpadyate dçùñiþ pa÷yamànasya sarvataþ 3.022.017c lalàñe ca rujà jàtà na ca mohàn nyavartata 3.022.018a tàn samãkùya mahotpàtàn utthitàn romaharùaõàn 3.022.018c abravãd ràkùasàn sarvàn prahasan sa kharas tadà 3.022.019a mahotpàtàn imàn sarvàn utthitàn ghoradar÷anàn 3.022.019c na cintayàmy ahaü vãryàd balavàn durbalàn iva 3.022.020a tàrà api ÷arais tãkùõaiþ pàtayeyaü nabhastalàt 3.022.020c mçtyuü maraõadharmeõa saükruddho yojayàmy aham 3.022.021a ràghavaü taü balotsiktaü bhràtaraü càpi lakùmaõam 3.022.021c ahatvà sàyakais tãkùõair nopàvartitum utsahe 3.022.022a sakàmà bhaginã me 'stu pãtvà tu rudhiraü tayoþ 3.022.022c yannimittaü tu ràmasya lakùmaõasya viparyayaþ 3.022.023a na kva cit pràptapårvo me saüyugeùu paràjayaþ 3.022.023c yuùmàkam etat pratyakùaü nànçtaü kathayàmy aham 3.022.024a devaràjam api kruddho mattairàvatayàyinam 3.022.024c vajrahastaü raõe hanyàü kiü punas tau ca mànuùau 3.022.025a sà tasya garjitaü ÷rutvà ràkùasasya mahàcamåþ 3.022.025c praharùam atulaü lebhe mçtyupà÷àvapà÷ità 3.022.026a sameyu÷ ca mahàtmàno yuddhadar÷anakàïkùiõaþ 3.022.026c çùayo devagandharvàþ siddhà÷ ca saha càraõaiþ 3.022.027a sametya coruþ sahitàs te 'nyàyaü puõyakarmaõaþ 3.022.027c svasti gobràhmaõebhyo 'stu lokànàü ye ca saümatàþ 3.022.028a jayatàü ràghavo yuddhe paulastyàn rajanãcaràn 3.022.028c cakrà hasto yathà yuddhe sarvàn asurapuügavàn 3.022.029a etac cànyac ca bahu÷o bruvàõàþ paramarùayaþ 3.022.029c dadç÷ur vàhinãü teùàü ràkùasànàü gatàyuùàm 3.022.030a rathena tu kharo vegàt sainyasyàgràd viniþsçtaþ 3.022.030c taü dçùñvà ràkùasaü bhåyo ràkùasà÷ ca viniþsçtàþ 3.022.031a ÷yena gàmã pçthugrãvo yaj¤a÷atrur vihaügamaþ 3.022.031c durjayaþ karavãràkùaþ paruùaþ kàlakàrmukaþ 3.022.032a meghamàlã mahàmàlã sarpàsyo rudhirà÷anaþ 3.022.032c dvàda÷aite mahàvãryàþ pratasthur abhitaþ kharam 3.022.033a mahàkapàlaþ sthålàkùaþ pramàthã tri÷iràs tathà 3.022.033c catvàra ete senàgryà dåùaõaü pçùñhato 'nvayuþ 3.022.034a sà bhãmavegà samaràbhikàmà; sudàruõà ràkùasavãra senà 3.022.034c tau ràjaputrau sahasàbhyupetà; màlàgrahàõàm iva candrasåryau 3.023.001a à÷ramaü prati yàte tu khare kharaparàkrame 3.023.001c tàn evautpàtikàn ràmaþ saha bhràtrà dadar÷a ha 3.023.002a tàn utpàtàn mahàghoràn utthitàn romaharùaõàn 3.023.002c prajànàm ahitàn dçùñvà vàkyaü lakùmaõam abravãt 3.023.003a imàn pa÷ya mahàbàho sarvabhåtàpahàriõaþ 3.023.003c samutthitàn mahotpàtàn saühartuü sarvaràkùasàn 3.023.004a amã rudhiradhàràs tu visçjantaþ kharasvanàn 3.023.004c vyomni meghà vivartante paruùà gardabhàruõàþ 3.023.005a sadhåmà÷ ca ÷aràþ sarve mama yuddhàbhinandinaþ 3.023.005c rukmapçùñhàni càpàni viveùñante ca lakùmaõa 3.023.006a yàdç÷à iha kåjanti pakùiõo vanacàriõaþ 3.023.006c agrato no bhayaü pràptaü saü÷ayo jãvitasya ca 3.023.007a saüprahàras tu sumahàn bhaviùyati na saü÷ayaþ 3.023.007c ayam àkhyàti me bàhuþ sphuramàõo muhur muhuþ 3.023.008a saünikarùe tu naþ ÷åra jayaü ÷atroþ paràjayam 3.023.008c suprabhaü ca prasannaü ca tava vaktraü hi lakùyate 3.023.009a udyatànàü hi yuddhàrthaü yeùàü bhavati lakùmaõaþ 3.023.009c niùprabhaü vadanaü teùàü bhavaty àyuþ parikùayaþ 3.023.010a anàgatavidhànaü tu kartavyaü ÷ubham icchatà 3.023.010c àpadaü ÷aïkamànena puruùeõa vipa÷cità 3.023.011a tasmàd gçhãtvà vaidehãü ÷arapàõir dhanurdharaþ 3.023.011c guhàm à÷raya÷ailasya durgàü pàdapasaükulàm 3.023.012a pratikålitum icchàmi na hi vàkyam idaü tvayà 3.023.012c ÷àpito mama pàdàbhyàü gamyatàü vatsa màciram 3.023.013a evam uktas tu ràmeõa lakùmaõaþ saha sãtayà 3.023.013c ÷aràn àdàya càpaü ca guhàü durgàü samà÷rayat 3.023.014a tasmin praviùñe tu guhàü lakùmaõe saha sãtayà 3.023.014c hanta niryuktam ity uktvà ràmaþ kavacam àvi÷at 3.023.015a sà tenàgninikà÷ena kavacena vibhåùitaþ 3.023.015c babhåva ràmas timire vidhåmo 'gnir ivotthitaþ 3.023.016a sa càpam udyamya mahac charàn àdàya vãryavàn 3.023.016c babhåvàvasthitas tatra jyàsvanaiþ pårayan di÷aþ 3.023.017a tato devàþ sagandharvàþ siddhà÷ ca saha càraõaiþ 3.023.017c åcuþ paramasaütrastà guhyakà÷ ca parasparam 3.023.018a caturda÷a sahasràõi rakùasàü bhãmakarmaõàm 3.023.018c eka÷ ca ràmo dharmàtmà kathaü yuddhaü bhaviùyati 3.023.019a tato gambhãranirhràdaü ghoravarmàyudhadhvajam 3.023.019c anãkaü yàtudhànànàü samantàt pratyadç÷yata 3.023.020a siühanàdaü visçjatàm anyonyam abhigarjatàm 3.023.020c càpàni vispharayatàü jçmbhatàü càpy abhãkùõa÷aþ 3.023.021a vipraghuùñasvanànàü ca dundubhãü÷ càpi nighnatàm 3.023.021c teùàü sutumulaþ ÷abdaþ pårayàm àsa tad vanam 3.023.022a tena ÷abdena vitrastàþ ÷vàpadà vanacàriõaþ 3.023.022c dudruvur yatra niþ÷abdaü pçùñhato nàvalokayan 3.023.023a tat tv anãkaü mahàvegaü ràmaü samupasarpata 3.023.023c ghçtanànàpraharaõaü gambhãraü sàgaropamam 3.023.024a ràmo 'pi càrayaü÷ cakùuþ sarvato raõapaõóitaþ 3.023.024c dadar÷a kharasainyaü tad yuddhàbhimukham udyatam 3.023.025a vitatya ca dhanur bhãmaü tåõyà÷ coddhçtya sàyakàn 3.023.025c krodham àhàrayat tãvraü vadhàrthaü sarvarakùasàm 3.023.026a duùprekùyaþ so 'bhavat kruddho yugàntàgnir iva jvalan 3.023.026c taü dçùñvà tejasàviùñaü pràvyathan vanadevatàþ 3.023.027a tasya kruddhasya råpaü tu ràmasya dadç÷e tadà 3.023.027c dakùasyeva kratuü hantum udyatasya pinàkinaþ 3.024.001a avaùñabdhadhanuü ràmaü kruddhaü ca ripughàtinam 3.024.001c dadar÷à÷ramam àgamya kharaþ saha puraþsaraiþ 3.024.002a taü dçùñvà saguõaü càpam udyamya kharaniþsvanam 3.024.002c ràmasyàbhimukhaü såtaü codyatàm ity acodayat 3.024.003a sa kharasyàj¤ayà såtas turagàn samacodayat 3.024.003c yatra ràmo mahàbàhur eko dhunvan dhanuþ sthitaþ 3.024.004a taü tu niùpatitaü dçùñvà sarve te rajanãcaràþ 3.024.004c nardamànà mahànàdaü sacivàþ paryavàrayan 3.024.005a sa teùàü yàtudhànànàü madhye rato gataþ kharaþ 3.024.005c babhåva madhye tàràõàü lohitàïga ivoditaþ 3.024.006a tatas taü bhãmadhanvànaü kruddhàþ sarve ni÷àcaràþ 3.024.006c ràmaü nànàvidhaiþ ÷astrair abhyavarùanta durjayam 3.024.007a mudgarair àyasaiþ ÷ålaiþ pràsaiþ khaógaiþ para÷vadhaiþ 3.024.007c ràkùasàþ samare ràmaü nijaghnå roùatatparàþ 3.024.008a te balàhakasaükà÷à mahànàdà mahàbalàþ 3.024.008c abhyadhàvanta kàkutsthaü ràmaü yuddhe jighàüsavaþ 3.024.009a te ràme ÷aravarùàõi vyasçjan rakùasàü guõàþ 3.024.009c ÷ailendram iva dhàràbhir varùamàõà mahàdhanàþ 3.024.010a sa taiþ parivçto ghorai ràghavo rakùasàü gaõaiþ 3.024.010c tithiùv iva mahàdevo vçtaþ pàriùadàü gaõaiþ 3.024.011a tàni muktàni ÷astràõi yàtudhànaiþ sa ràghavaþ 3.024.011c pratijagràha vi÷ikhair nadyoghàn iva sàgaraþ 3.024.012a sa taiþ praharaõair ghorair bhinnagàtro na vivyathe 3.024.012c ràmaþ pradãptair bahubhir vajrair iva mahàcalaþ 3.024.013a sa viddhaþ kùatajàdigdhaþ sarvagàtreùu ràghavaþ 3.024.013c babhåva ràmaþ saüdhyàbhrair divàkara ivàvçtaþ 3.024.014a viùedur devagandharvàþ siddhà÷ ca paramarùayaþ 3.024.014c ekaü sahastrair bahubhis tadà dçùñvà samàvçtam 3.024.015a tato ràmaþ susaükruddho maõóalãkçtakàrmukaþ 3.024.015c sasarja ni÷itàn bàõठ÷ata÷o 'tha sahasra÷aþ 3.024.016a duràvàràn durviùahàn kàlapà÷opamàn raõe 3.024.016c mumoca lãlayà ràmaþ kaïkapatràn ajihmagàn 3.024.017a te ÷aràþ ÷atrusainyeùu muktà ràmeõa lãlayà 3.024.017c àdadå rakùasàü pràõàn pà÷àþ kàlakçtà iva 3.024.018a bhittvà ràkùasadehàüs tàüs te ÷arà rudhiràplutàþ 3.024.018c antarikùagatà rejur dãptàgnisamatejasaþ 3.024.019a asaükhyeyàs tu ràmasya sàyakà÷ càpamaõóalàt 3.024.019c viniùpetur atãvogrà rakùaþ pràõàpahàriõaþ 3.024.020a tair dhanåüùi dhvajàgràõi varmàõi ca ÷iràüsi ca 3.024.020c bahån sahastàbharaõàn årån karikaropamàn 3.024.021a tato nàlãkanàràcais tãkùõàgrai÷ ca vikarõibhiþ 3.024.021c bhãmam àrtasvaraü cakrur bhidyamànà ni÷àcaràþ 3.024.022a tat sainyaü ni÷itair bàõair arditaü marmabhedibhiþ 3.024.022c ràmeõa na sukhaü lebhe ÷uùkaü vanam ivàgninà 3.024.023a ke cid bhãmabalàþ ÷åràþ ÷ålàn khaógàn para÷vadhàn 3.024.023c cikùipuþ paramakruddhà ràmàya rajanãcaràþ 3.024.024a tàni bàõair mahàbàhuþ ÷astràõy àvàrya ràghavaþ 3.024.024c jahàra samare pràõàü÷ ciccheda ca ÷irodharàn 3.024.025a ava÷iùñà÷ ca ye tatra viùaõõà÷ ca ni÷àcaràþ 3.024.025c kharam evàbhyadhàvanta ÷araõàrthaü ÷aràrditàþ 3.024.026a tàn sarvàn punar àdàya samà÷vàsya ca dåùaõaþ 3.024.026c abhyadhàvata kàkutsthaü kruddho rudram ivàntakaþ 3.024.027a nivçttàs tu punaþ sarve dåùaõà÷rayanirbhayàþ 3.024.027c ràmam evàbhyadhàvanta sàlatàla÷ilàyudhàþ 3.024.028a tad babhåvàdbhutaü yuddhaü tumulaü romaharùaõam 3.024.028c ràmasyàsya mahàghoraü punas teùàü ca rakùasàm 3.025.001a tad drumàõàü ÷ilànàü ca varùaü pràõaharaü mahat 3.025.001c pratijagràha dharmàtmà ràghavas tãkùõasàyakaiþ 3.025.002a pratigçhya ca tad varaü nimãlita ivarùabhaþ 3.025.002c ràmaþ krodhaü paraü bheje vadhàrthaü sarvarakùasàm 3.025.003a tataþ krodhasamàviùñaþ pradãpta iva tejasà 3.025.003c ÷arair abhyakirat sainyaü sarvataþ sahadåùaõam 3.025.004a tataþ senàpatiþ kruddho dåùaõaþ ÷atrudåùaõaþ 3.025.004c jagràha giri÷çïgàbhaü parighaü romaharùaõam 3.025.005a veùñitaü kà¤canaiþ paññair devasainyàbhimardanam 3.025.005c àyasaiþ ÷aïkubhis tãkùõaiþ kãrõaü paravasokùitàm 3.025.006a vajrà÷anisamaspar÷aü paragopuradàraõam 3.025.006c taü mahoragasaükà÷aü pragçhya parighaü raõe 3.025.006e dåùaõo 'bhyapatad ràmaü krårakarmà ni÷àcaraþ 3.025.007a tasyàbhipatamànasya dåùaõasya sa ràghavaþ 3.025.007c dvàbhyàü ÷aràbhyàü ciccheda sahastàbharaõau bhujau 3.025.008a bhraùñas tasya mahàkàyaþ papàta raõamårdhani 3.025.008c parigha÷ chinnahastasya ÷akradhvaja ivàgrataþ 3.025.009a sa karàbhyàü vikãrõàbhyàü papàta bhuvi dåùaõaþ 3.025.009c viùàõàbhyàü vi÷ãrõàbhyàü manasvãva mahàgajaþ 3.025.010a dçùñvà taü patitaü bhåmau dåùaõaü nihataü raõe 3.025.010c sàdhu sàdhv iti kàkutsthaü sarvabhåtàny apåjayan 3.025.011a etasminn antare kruddhàs trayaþ senàgrayàyinaþ 3.025.011c saühatyàbhyadravan ràmaü mçtyupà÷àvapà÷itàþ 3.025.011e mahàkapàlaþ sthålàkùaþ pramàthã ca mahàbalaþ 3.025.012a mahàkapàlo vipulaü ÷ålam udyamya ràkùasaþ 3.025.012c sthålàkùaþ paññi÷aü gçhya pramàthã ca para÷vadham 3.025.013a dçùñvaivàpatatas tàüs tu ràghavaþ sàyakaiþ ÷itaiþ 3.025.013c tãkùõàgraiþ pratijagràha saüpràptàn atithãn iva 3.025.014a mahàkapàlasya ÷ira÷ ciccheda raghunaïganaþ 3.025.014c asaükhyeyais tu bàõaughaiþ pramamàtha pramàthinam 3.025.015a sthålàkùasyàkùiõã tãkùõaiþ pårayàm àsa sàyakaiþ 3.025.015c sa papàta hato bhåmau viñapãva mahàdrumaþ 3.025.016a tataþ pàvakasaükà÷air hemavajravibhåùitaiþ 3.025.016c jaghana÷eùaü tejasvã tasya sainyasya sàyakaiþ 3.025.017a te rukmapuïkhà vi÷ikhàþ sadhåmà iva pàvakàþ 3.025.017c nijaghnus tàni rakùàüsi vajrà iva mahàdrumàn 3.025.018a rakùasàü tu ÷ataü ràmaþ ÷atenaikena karõinà 3.025.018c sahasraü ca sahasreõa jaghàna raõamårdhani 3.025.019a tair bhinnavarmàbharaõà÷ chinnabhinna÷aràsanàþ 3.025.019c nipetuþ ÷oõitàdigdhà dharaõyàü rajanãcaràþ 3.025.020a tair muktake÷aiþ samare patitaiþ ÷oõitokùitaiþ 3.025.020c àstãrõà vasudhà kçtsnà mahàvediþ ku÷air iva 3.025.021a kùaõena tu mahàghoraü vanaü nihataràkùasaü 3.025.021c babhåva niraya prakhyaü màüsa÷oõitakardamam 3.025.022a caturda÷a sahasràõi rakùasàü bhãmakarmaõàm 3.025.022c hatàny ekena ràmeõa mànuùeõa padàtinà 3.025.023a tasya sainyasya sarvasya kharaþ ÷eùo mahàrathaþ 3.025.023c ràkùasas tri÷irà÷ caiva ràma÷ ca ripusådanaþ 3.025.024a tatas tu tad bhãmabalaü mahàhave; samãkùya ràmeõa hataü balãyasà 3.025.024c rathena ràmaü mahatà kharas tataþ; samàsasàdendra ivodyatà÷aniþ 3.026.001a kharaü tu ràmàbhimukhaü prayàntaü vàhinãpatiþ 3.026.001c ràkùasas tri÷irà nàma saünipatyedam abravãt 3.026.002a màü niyojaya vikrànta saünivartasva sàhasàt 3.026.002c pa÷ya ràmaü mahàbàhuü saüyuge vinipàtitam 3.026.003a pratijànàmi te satyam àyudhaü càham àlabhe 3.026.003c yathà ràmaü vadhiùyàmi vadhàrhaü sarvarakùasàm 3.026.004a ahaü vàsya raõe mçtyur eùa và samare mama 3.026.004c vinivartya raõotsàhaü muhårtaü prà÷niko bhava 3.026.005a prahçùño và hate ràme janasthànaü prayàsyasi 3.026.005c mayi và nihate ràmaü saüyugàyopayàsyasi 3.026.006a kharas tri÷irasà tena mçtyulobhàt prasàditaþ 3.026.006c gaccha yudhyety anuj¤àto ràghavàbhimukho yayau 3.026.007a tri÷irà÷ ca rathenaiva vàjiyuktena bhàsvatà 3.026.007c abhyadravad raõe ràmaü tri÷çïga iva parvataþ 3.026.008a ÷aradhàrà samåhàn sa mahàmegha ivotsçjan 3.026.008c vyasçjat sadç÷aü nàdaü jalàrdrasyeva dundubheþ 3.026.009a àgacchantaü tri÷irasaü ràkùasaü prekùya ràghavaþ 3.026.009c dhanuùà pratijagràha vidhunvan sàyakठ÷itàn 3.026.010a sa saüprahàras tumulo ràma tri÷irasor mahàn 3.026.010c babhåvàtãva balinoþ siühaku¤jarayor iva 3.026.011a tatas tri÷irasà bàõair lalàñe tàóitas tribhiþ 3.026.011c amarùã kupito ràmaþ saürabdham idam abravãt 3.026.012a aho vikrama÷årasya ràkùasasyedç÷aü balam 3.026.012c puùpair iva ÷arair yasya lalàñe 'smi parikùataþ 3.026.012e mamàpi pratigçhõãùva ÷aràü÷ càpaguõacyutàn 3.026.013a evam uktvà tu saürabdhaþ ÷aràn à÷ãviùopamàn 3.026.013c tri÷iro vakùasi kruddho nijaghàna caturda÷a 3.026.014a caturbhis turagàn asya ÷araiþ saünataparvabhiþ 3.026.014c nyapàtayata tejasvã caturas tasya vàjinaþ 3.026.015a aùñabhiþ sàyakaiþ såtaü rathopasthe nyapàtayat 3.026.015c ràma÷ ciccheda bàõena dhvajaü càsya samucchritam 3.026.016a tato hatarathàt tasmàd utpatantaü ni÷àcaram 3.026.016c bibheda ràmas taü bàõair hçdaye so 'bhavaj jaóaþ 3.026.017a sàyakai÷ càprameyàtmà sàmarùas tasya rakùasaþ 3.026.017c ÷iràüsy apàtayat trãõi vegavadbhis tribhiþ ÷ataiþ 3.026.018a sa bhåmau ÷oõitodgàrã ràmabàõàbhipãóitaþ 3.026.018c nyapatat patitaiþ pårvaü sva÷irobhir ni÷àcaraþ 3.026.019a hata÷eùàs tato bhagnà ràkùasàþ kharasaü÷rayàþ 3.026.019c dravanti sma na tiùñhanti vyàghratrastà mçgà iva 3.026.020a tàn kharo dravato dçùñvà nivartya ruùitaþ svayam 3.026.020c ràmam evàbhidudràva ràhu÷ candramasaü yathà 3.027.001a nihataü dåùaõaü dçùñvà raõe tri÷irasà saha 3.027.001c kharasyàpy abhavat tràso dçùñvà ràmasya vikramam 3.027.002a sa dçùñvà ràkùasaü sainyam aviùahyaü mahàbalam 3.027.002c hatam ekena ràmeõa dåùaõas tri÷irà api 3.027.003a tad balaü hatabhåyiùñhaü vimanàþ prekùya ràkùasaþ 3.027.003c àsasàda kharo ràmaü namucir vàsavaü yathà 3.027.004a vikçùya balavac càpaü nàràcàn raktabhojanàn 3.027.004c khara÷ cikùepa ràmàya kruddhàn à÷ãviùàn iva 3.027.005a jyàü vidhunvan subahu÷aþ ÷ikùayàstràõi dar÷ayan 3.027.005c cacàra samare màrgठ÷arai rathagataþ kharaþ 3.027.006a sa sarvà÷ ca di÷o bàõaiþ pradi÷a÷ ca mahàrathaþ 3.027.006c pårayàm àsa taü dçùñvà ràmo 'pi sumahad dhanuþ 3.027.007a sa sàyakair durviùahaiþ sasphuliïgair ivàgnibhiþ 3.027.007c nabha÷ cakàràvivaraü parjanya iva vçùñibhiþ 3.027.008a tad babhåva ÷itair bàõaiþ khararàmavisarjitaiþ 3.027.008c paryàkà÷am anàkà÷aü sarvataþ ÷arasaükulam 3.027.009a ÷arajàlàvçtaþ såryo na tadà sma prakà÷ate 3.027.009c anyonyavadhasaürambhàd ubhayoþ saüprayudhyatoþ 3.027.010a tato nàlãkanàràcais tãkùõàgrai÷ ca vikarõibhiþ 3.027.010c àjaghàna raõe ràmaü totrair iva mahàdvipam 3.027.011a taü rathasthaü dhanuùpàõiü ràkùasaü paryavasthitam 3.027.011c dadç÷uþ sarvabhåtàni pà÷ahastam ivàntakam 3.027.012a taü siüham iva vikràntaü siühavikràntagàminam 3.027.012c dçùñvà nodvijate ràmaþ siühaþ kùudramçgaü yathà 3.027.013a tataþ såryanikà÷ena rathena mahatà kharaþ 3.027.013c àsasàda raõe ràmaü pataïga iva pàvakam 3.027.014a tato 'sya sa÷araü càpaü muùñide÷e mahàtmanaþ 3.027.014c khara÷ ciccheda ràmasya dar÷ayan pàõilàghavam 3.027.015a sa punas tv aparàn sapta ÷aràn àdàya varmaõi 3.027.015c nijaghàna raõe kruddhaþ ÷akrà÷anisamaprabhàn 3.027.016a tatas tat prahataü bàõaiþ kharamuktaiþ suparvabhiþ 3.027.016c papàta kavacaü bhåmau ràmasyàdityavarcasaþ 3.027.017a sa ÷arair arpitaþ kruddhaþ sarvagàtreùu ràghavaþ 3.027.017c raràja samare ràmo vidhåmo 'gnir iva jvalan 3.027.018a tato gambhãranirhràdaü ràmaþ ÷atrunibarhaõaþ 3.027.018c cakàràntàya sa ripoþ sajyam anyan mahad dhanuþ 3.027.019a sumahad vaiùõavaü yat tad atisçùñaü maharùiõà 3.027.019c varaü tad dhanur udyamya kharaü samabhidhàvata 3.027.020a tataþ kanakapuïkhais tu ÷araiþ saünataparvabhiþ 3.027.020c ciccheda ràmaþ saükruddhaþ kharasya samare dhvajam 3.027.021a sa dar÷anãyo bahudhà vicchinnaþ kà¤cano dhvajaþ 3.027.021c jagàma dharaõãü såryo devatànàm ivàj¤ayà 3.027.022a taü caturbhiþ kharaþ kruddho ràmaü gàtreùu màrgaõaiþ 3.027.022c vivyàdha hçdi marmaj¤o màtaïgam iva tomaraiþ 3.027.023a sa ràmo bahubhir bàõaiþ kharakàrmukaniþsçtaiþ 3.027.023c viddho rudhirasiktàïgo babhåva ruùito bhç÷am 3.027.024a sa dhanur dhanvinàü ÷reùñhaþ pragçhya paramàhave 3.027.024c mumoca parameùvàsaþ ùañ ÷aràn abhilakùitàn 3.027.025a ÷irasy ekena bàõena dvàbhyàü bàhvor athàrpayat 3.027.025c tribhi÷ candràrdhavaktrai÷ ca vakùasy abhijaghàna ha 3.027.026a tataþ pa÷càn mahàtejà nàràcàn bhàskaropamàn 3.027.026c jighàüså ràkùasaü kruddhas trayoda÷a ÷ilà÷itàn 3.027.027a tato 'sya yugam ekena caturbhi÷ caturo hayàn 3.027.027c ùaùñhena ca ÷iraþ saükhye ciccheda kharasàratheþ 3.027.028a tribhis triveõuü balavàn dvàbhyàm akùaü mahàbalaþ 3.027.028c dvàda÷ena tu bàõena kharasya sa÷araü dhanuþ 3.027.028e chittvà vajranikà÷ena ràghavaþ prahasann iva 3.027.028g trayoda÷enendrasamo bibheda samare kharam 3.027.029a prabhagnadhanvà viratho hatà÷vo hatasàrathiþ 3.027.029c gadàpàõir avaplutya tasthau bhåmau kharas tadà 3.027.030a tat karma ràmasya mahàrathasya; sametya devà÷ ca maharùaya÷ ca 3.027.030c apåjayan prà¤jalayaþ prahçùñàs; tadà vimànàgragatàþ sametàþ 3.028.001a kharaü tu virathaü ràmo gadàpàõim avasthitam 3.028.001c mçdupårvaü mahàtejàþ paruùaü vàkyam abravãt 3.028.002a gajà÷varathasaübàdhe bale mahati tiùñhatà 3.028.002c kçtaü sudàruõaü karma sarvalokajugupsitam 3.028.003a udvejanãyo bhåtànàü nç÷aüsaþ pàpakarmakçt 3.028.003c trayàõàm api lokànàm ã÷varo 'pi na tiùñhati 3.028.004a karma lokaviruddhaü tu kurvàõaü kùaõadàcara 3.028.004c tãkùõaü sarvajano hanti sarpaü duùñam ivàgatam 3.028.005a lobhàt pàpàni kurvàõaþ kàmàd và yo na budhyate 3.028.005c bhraùñaþ pa÷yati tasyàntaü bràhmaõã karakàd iva 3.028.006a vasato daõóakàraõye tàpasàn dharmacàriõaþ 3.028.006c kiü nu hatvà mahàbhàgàn phalaü pràpsyasi ràkùasa 3.028.007a na ciraü pàpakarmàõaþ krårà lokajugupsitàþ 3.028.007c ai÷varyaü pràpya tiùñhanti ÷ãrõamålà iva drumàþ 3.028.008a ava÷yaü labhate kartà phalaü pàpasya karmaõaþ 3.028.008c ghoraü paryàgate kàle drumaþ puùpam ivàrtavam 3.028.009a naciràt pràpyate loke pàpànàü karmaõàü phalam 3.028.009c saviùàõàm ivànnànàü bhuktànàü kùaõadàcara 3.028.010a pàpam àccaratàü ghoraü lokasyàpriyam icchatàm 3.028.010c aham àsàdito ràjà pràõàn hantuü ni÷àcara 3.028.011a adya hi tvàü mayà muktàþ ÷aràþ kà¤canabhåùaõàþ 3.028.011c vidàrya nipatiùyanti valmãkam iva pannagàþ 3.028.012a ye tvayà daõóakàraõye bhakùità dharmacàriõaþ 3.028.012c tàn adya nihataþ saükhye sasainyo 'nugamiùyasi 3.028.013a adya tvàü nihataü bàõaiþ pa÷yantu paramarùayaþ 3.028.013c nirayasthaü vimànasthà ye tvayà hiüsitàþ purà 3.028.014a prahara tvaü yathàkàmaü kuru yatnaü kulàdhama 3.028.014c adya te pàtayiùyàmi ÷iras tàlaphalaü yathà 3.028.015a evam uktas tu ràmeõa kruddhaþ saüraktalocanaþ 3.028.015c pratyuvàca tato ràmaü prahasan krodhamårchitaþ 3.028.016a pràkçtàn ràkùasàn hatvà yuddhe da÷arathàtmaja 3.028.016c àtmanà katham àtmànam apra÷asyaü pra÷aüsasi 3.028.017a vikràntà balavanto và ye bhavanti nararùabhàþ 3.028.017c kathayanti na te kiü cit tejasà svena garvitàþ 3.028.018a pràkçtàs tv akçtàtmàno loke kùatriyapàüsanàþ 3.028.018c nirarthakaü vikatthante yathà ràma vikatthase 3.028.019a kulaü vyapadi÷an vãraþ samare ko 'bhidhàsyati 3.028.019c mçtyukàle hi saüpràpte svayam aprastave stavam 3.028.020a sarvathà tu laghutvaü te katthanena vidar÷itam 3.028.020c suvarõapratiråpeõa tapteneva ku÷àgninà 3.028.021a na tu màm iha tiùñhantaü pa÷yasi tvaü gadàdharam 3.028.021c dharàdharam ivàkampyaü parvataü dhàtubhi÷ citam 3.028.022a paryàpto 'haü gadàpàõir hantuü pràõàn raõe tava 3.028.022c trayàõàm api lokànàü pà÷ahasta ivàntakaþ 3.028.023a kàmaü bahv api vaktavyaü tvayi vakùyàmi na tv aham 3.028.023c astaü gacched dhi savità yuddhavighras tato bhavet 3.028.024a caturda÷a sahasràõi ràkùasànàü hatàni te 3.028.024c tvadvinà÷àt karomy adya teùàm a÷rupramàrjanam 3.028.025a ity uktvà paramakruddhas tàü gadàü paramàïgadàm 3.028.025c khara÷ cikùepa ràmàya pradãptàm a÷aniü yathà 3.028.026a kharabàhupramuktà sà pradãptà mahatã gadà 3.028.026c bhasmavçkùàü÷ ca gulmàü÷ ca kçtvàgàt tatsamãpataþ 3.028.027a tàm àpatantãü jvalitàü mçtyupà÷opamàü gadà 3.028.027c antarikùagatàü ràma÷ ciccheda bahudhà ÷araiþ 3.028.028a sà vi÷ãrõà ÷arair bhinnà papàta dharaõãtale 3.028.028c gadàmantrauùadhibalair vyàlãva vinipàtità 3.029.001a bhittvà tu tàü gadàü bàõai ràghavo dharmavatsalaþ 3.029.001c smayamànaþ kharaü vàkyaü saürabdham idam abravãt 3.029.002a etat te balasarvasvaü dar÷itaü ràkùasàdhama 3.029.002c ÷aktihãnataro matto vçthà tvam upagarjitam 3.029.003a eùà bàõavinirbhinnà gadà bhåmitalaü gatà 3.029.003c abhidhànapragalbhasya tava pratyayaghàtinã 3.029.004a yat tvayoktaü vinaùñànàm idam a÷rupramàrjanam 3.029.004c ràkùasànàü karomãti mithyà tad api te vacaþ 3.029.005a nãcasya kùudra÷ãlasya mithyàvçttasya rakùasaþ 3.029.005c pràõàn apahariùyàmi garutmàn amçtaü yathà 3.029.006a adya te bhinnakaõñhasya phenabudbudabhåùitam 3.029.006c vidàritasya madbàõair mahã pàsyati ÷oõitam 3.029.007a pàüsuråùitasarvàïgaþ srastanyastabhujadvayaþ 3.029.007c svapsyase gàü samà÷liùya durlabhàü pramadàm iva 3.029.008a pravçddhanidre ÷ayite tvayi ràkùasapàüsane 3.029.008c bhaviùyanty a÷araõyànàü ÷araõyà daõóakà ime 3.029.009a janasthàne hatasthàne tava ràkùasamaccharaiþ 3.029.009c nirbhayà vicariùyanti sarvato munayo vane 3.029.010a adya viprasariùyanti ràkùasyo hatabàndhavàþ 3.029.010c bàùpàrdravadanà dãnà bhayàd anyabhayàvahàþ 3.029.011a adya ÷okarasaj¤às tà bhaviùyanti ni÷àcara 3.029.011c anuråpakulàþ patnyo yàsàü tvaü patir ãdç÷aþ 3.029.012a nç÷aüsa÷ãla kùudràtman nityaü bràhmaõakaõñaka 3.029.012c tvatkçte ÷aïkitair agnau munibhiþ pàtyate haviþ 3.029.013a tam evam abhisaürabdhaü bruvàõaü ràghavaü raõe 3.029.013c kharo nirbhartsayàm àsa roùàt kharatara svanaþ 3.029.014a dçóhaü khalv avalipto 'si bhayeùv api ca nirbhayaþ 3.029.014c vàcyàvàcyaü tato hi tvaü mçtyuva÷yo na budhyase 3.029.015a kàlapà÷aparikùiptà bhavanti puruùà hi ye 3.029.015c kàryàkàryaü na jànanti te nirastaùaóindriyàþ 3.029.016a evam uktvà tato ràmaü saürudhya bhçkuñiü tataþ 3.029.016c sa dadar÷a mahàsàlam avidåre ni÷àcaraþ 3.029.017a raõe praharaõasyàrthe sarvato hy avalokayan 3.029.017c sa tam utpàñayàm àsa saüdç÷ya da÷anacchadam 3.029.018a taü samutkùipya bàhubhyàü vinarditvà mahàbalaþ 3.029.018c ràmam uddi÷ya cikùepa hatas tvam iti càbravãt 3.029.019a tam àpatantaü bàõaughai÷ chittvà ràmaþ pratàpavàn 3.029.019c roùam àhàrayat tãvraü nihantuü samare kharam 3.029.020a jàtasvedas tato ràmo roùàd raktàntalocanaþ 3.029.020c nirbibheda sahasreõa bàõànàü samare kharam 3.029.021a tasya bàõàntaràd raktaü bahu susràva phenilam 3.029.021c gireþ prasravaõasyeva toyadhàràparisravaþ 3.029.022a vihvalaþ sa kçto bàõaiþ kharo ràmeõa saüyuge 3.029.022c matto rudhiragandhena tam evàbhyadravad drutam 3.029.023a tam àpatantaü saürabdhaü kçtàstro rudhiràplutam 3.029.023c apasarpat pratipadaü kiü cit tvaritavikramaþ 3.029.024a tataþ pàvakasaükà÷aü badhàya samare ÷aram 3.029.024c kharasya ràmo jagràha brahmadaõóam ivàparam 3.029.025a sa tad dattaü maghavatà suraràjena dhãmatà 3.029.025c saüdadhe ca sa dharmàtmà mumoca ca kharaü prati 3.029.026a sa vimukto mahàbàõo nirghàtasamaniþsvanaþ 3.029.026c ràmeõa dhanur udyamya kharasyorasi càpatat 3.029.027a sa papàta kharo bhåmau dahyamànaþ ÷aràgninà 3.029.027c rudreõaiva vinirdagdhaþ ÷vetàraõye yathàndhakaþ 3.029.028a sa vçtra iva vajreõa phenena namucir yathàa 3.029.028c balo vendrà÷anihato nipapàta hataþ kharaþ 3.029.029a tato ràjarùayaþ sarve saügatàþ paramarùayaþ 3.029.029c sabhàjya mudità ràmam idaü vacanam abruvan 3.029.030a etadarthaü mahàtejà mahendraþ pàka÷àsanaþ 3.029.030c ÷arabhaïgà÷ramaü puõyam àjagàma puraüdaraþ 3.029.031a ànãtas tvam imaü de÷am upàyena maharùibhiþ 3.029.031c eùàü vadhàrthaü kråràõàü rakùasàü pàpakarmaõàm 3.029.032a tad idaü naþ kçtaü kàryaü tvayà da÷arathàtmaja 3.029.032c sukhaü dharmaü cariùyanti daõóakeùu maharùayaþ 3.029.033a etasminn antare vãro lakùmaõaþ saha sãtayà 3.029.033c giridurgàd viniùkramya saüvive÷à÷ramaü sukhã 3.029.034a tato ràmas tu vijayã påjyamàno maharùibhiþ 3.029.034c pravive÷à÷ramaü vãro lakùmaõenàbhivàditaþ 3.029.035a taü dçùñvà ÷atruhantàraü maharùãõàü sukhàvaham 3.029.035c babhåva hçùñà vaidehã bhartàraü pariùasvaje 3.030.001a tataþ ÷årpaõakhà dçùñvà sahasràõi caturda÷a 3.030.001c hatàny ekena ràmeõa rakùasàü bhãmakarmaõàm 3.030.002a dåùaõaü ca kharaü caiva hataü tri÷irasaü raõe 3.030.002c dçùñvà punar mahànàdaü nanàda jaladopamà 3.030.003a sà dçùñvà karma ràmasya kçtam anyaiþ suduùkaram 3.030.003c jagàma paramaudvignà laïkàü ràvaõapàlitàm 3.030.004a sa dadar÷a vimànàgre ràvaõaü dãptatejasaü 3.030.004c upopaviùñaü sacivair marudbhir iva vàsavam 3.030.005a àsãnaü såryasaükà÷e kà¤cane paramàsane 3.030.005c rukmavedigataü pràjyaü jvalantam iva pàvakam 3.030.006a devagandharvabhåtànàm çùãõàü ca mahàtmanàm 3.030.006c ajeyaü samare ÷åraü vyàttànanam ivàntakam 3.030.007a devàsuravimardeùu vajrà÷anikçtavraõam 3.030.007c airàvataviùàõàgrair utkçùñakiõavakùasaü 3.030.008a viü÷adbhujaü da÷agrãvaü dar÷anãyaparicchadam 3.030.008c vi÷àlavakùasaü vãraü ràjalakùmaõalakùitam 3.030.009a snigdhavaidåryasaükà÷aü taptakà¤canakuõóalam 3.030.009c subhujaü ÷uklada÷anaü mahàsyaü parvatopamam 3.030.010a viùõucakranipàtai÷ ca ÷ata÷o devasaüyuge 3.030.010c àhatàïgaü samastai÷ ca devapraharaõais tathà 3.030.011a akùobhyàõàü samudràõàü kùobhaõaü kùiprakàriõam 3.030.011c kùeptàraü parvatàgràõàü suràõàü ca pramardanam 3.030.012a ucchettàraü ca dharmàõàü paradàràbhimar÷anam 3.030.012c sarvadivyàstrayoktàraü yaj¤avighnakaraü sadà 3.030.013a purãü bhogavatãü gatvà paràjitya ca vàsukim 3.030.013c takùakasya priyàü bhàryàü paràjitya jahàra yaþ 3.030.014a kailàsaü parvataü gatvà vijitya naravàhanam 3.030.014c vimànaü puùpakaü tasya kàmagaü vai jahàra yaþ 3.030.015a vanaü caitrarathaü divyaü nalinãü nandanaü vanam 3.030.015c vinà÷ayati yaþ krodhàd devodyànàni vãryavàn 3.030.016a candrasåryau mahàbhàgàv uttiùñhantau paraütapau 3.030.016c nivàrayati bàhubhyàü yaþ ÷aila÷ikharopamaþ 3.030.017a da÷avarùasahasràõi tapas taptvà mahàvane 3.030.017c purà svayambhuve dhãraþ ÷iràüsy upajahàra yaþ 3.030.018a devadànavagandharvapi÷àcapatagoragaiþ 3.030.018c abhayaü yasya saügràme mçtyuto mànuùàd çte 3.030.019a mantrar abhituùñaü puõyam adhvareùu dvijàtibhiþ 3.030.019c havirdhàneùu yaþ somam upahanti mahàbalaþ 3.030.020a àptayaj¤aharaü kråraü brahmaghnaü duùñacàriõam 3.030.020c karka÷aü niranukro÷aü prajànàm ahite ratam 3.030.020e ràvaõaü sarvabhåtànàü sarvalokabhayàvaham 3.030.021a ràkùasã bhràtaraü kråraü sà dadar÷a mahàbalam 3.030.021c taü divyavastràbharaõaü divyamàlyopa÷obhitam 3.030.021e ràkùasendraü mahàbhàgaü paulastya kulanandanam 3.030.022a tam abravãd dãptavi÷àlalocanaü; pradar÷ayitvà bhayamohamårchità 3.030.022c sudàruõaü vàkyam abhãtacàriõã; mahàtmanà ÷årpaõakhà viråpità 3.031.001a tataþ ÷årpaõakhà dãnà ràvaõaü lokaràvaõam 3.031.001c amàtyamadhye saükruddhà paruùaü vàkyam abravãt 3.031.002a pramattaþ kàmabhogeùu svairavçtto niraïku÷aþ 3.031.002c samutpannaü bhayaü ghoraü boddhavyaü nàvabudhyase 3.031.003a saktaü gràmyeùu bhogeùu kàmavçttaü mahãpatim 3.031.003c lubdhaü na bahu manyante ÷ma÷ànàgnim iva prajàþ 3.031.004a svayaü kàryàõi yaþ kàle nànutiùñhati pàrthivaþ 3.031.004c sa tu vai saha ràjyena tai÷ ca kàryair vina÷yati 3.031.005a ayuktacàraü durdar÷am asvàdhãnaü naràdhipam 3.031.005c varjayanti narà dåràn nadãpaïkam iva dvipàþ 3.031.006a ye na rakùanti viùayam asvàdhãnà naràdhipaþ 3.031.006c te na vçddhyà prakà÷ante girayaþ sàgare yathà 3.031.007a àtmavadbhir vigçhya tvaü devagandharvadànavaiþ 3.031.007c ayuktacàra÷ capalaþ kathaü ràjà bhaviùyasi 3.031.008a yeùàü càra÷ ca ko÷a÷ ca naya÷ ca jayatàü vara 3.031.008c asvàdhãnà narendràõàü pràkçtais te janaiþ samàþ 3.031.009a yasmàt pa÷yanti dårasthàn sarvàn arthàn naràdhipàþ 3.031.009c càreõa tasmàd ucyante ràjàno dãrghacakùuùaþ 3.031.010a ayuktacàraü manye tvàü pràkçtaiþ sacivair vçtam 3.031.010c svajanaü ca janasthànaü hataü yo nàvabudhyase 3.031.011a caturda÷a sahasràõi rakùasàü bhãmakarmaõàm 3.031.011c hatàny ekena ràmeõa khara÷ ca sahadåùaõaþ 3.031.012a çùãõàm abhayaü dattaü kçtakùemà÷ ca daõóakàþ 3.031.012c dharùitaü ca janasthànaü ràmeõàkliùñakarmaõà 3.031.013a tvaü tu lubdhaþ pramatta÷ ca paràdhãna÷ ca ràvaõa 3.031.013c viùaye sve samutpannaü bhayaü yo nàvabudhyase 3.031.014a tãkùõam alpapradàtàraü pramattaü garvitaü ÷añham 3.031.014c vyasane sarvabhåtàni nàbhidhàvanti pàrthivam 3.031.015a atimàninam agràhyam àtmasaübhàvitaü naram 3.031.015c krodhanaü vyasane hanti svajano 'pi naràdhipam 3.031.016a nànutiùñhati kàryàõi bhayeùu na bibheti ca 3.031.016c kùipraü ràjyàc cyuto dãnas tçõais tulyo bhaviùyati 3.031.017a ÷uùkakàùñhair bhavet kàryaü loùñair api ca pàüsubhiþ 3.031.017c na tu sthànàt paribhraùñaiþ kàryaü syàd vasudhàdhipaiþ 3.031.018a upabhuktaü yathà vàsaþ srajo và mçdità yathà 3.031.018c evaü ràjyàt paribhraùñaþ samartho 'pi nirarthakaþ 3.031.019a apramatta÷ ca yo ràjà sarvaj¤o vijitendriyaþ 3.031.019c kçtaj¤o dharma÷ãla÷ ca sa ràjà tiùñhate ciram 3.031.020a nayanàbhyàü prasupto 'pi jàgarti nayacakùuùà 3.031.020c vyaktakrodhaprasàda÷ ca sa ràjà påjyate janaiþ 3.031.021a tvaü tu ràvaõadurbuddhir guõair etair vivarjitaþ 3.031.021c yasya te 'vidita÷ càrai rakùasàü sumahàn vadhaþ 3.031.022a paràvamantà viùayeùu saügato; nade÷a kàlapravibhàga tattvavit 3.031.022c ayuktabuddhir guõadoùani÷caye; vipannaràjyo na ciràd vipatsyate 3.031.023a iti svadoùàn parikãrtitàüs tayà; samãkùya buddhyà kùaõadàcare÷varaþ 3.031.023c dhanena darpeõa balena cànvito; vicintayàm àsa ciraü sa ràvaõaþ 3.032.001a tataþ ÷årpaõakhàü kruddhàü bruvatãü paruùaü vacaþ 3.032.001c amàtyamadhye saükruddhaþ paripapraccha ràvaõaþ 3.032.002a ka÷ ca ràmaþ kathaü vãryaþ kiü råpaþ kiü paràkramaþ 3.032.002c kimarthaü daõóakàraõyaü praviùña÷ ca sudu÷caram 3.032.003a àyudhaü kiü ca ràmasya nihatà yena ràkùasàþ 3.032.003c khara÷ ca nihataü saükhye dåùaõas tri÷iràs tathà 3.032.004a ity uktà ràkùasendreõa ràkùasã krodhamårchità 3.032.004c tato ràmaü yathànyàyam àkhyàtum upacakrame 3.032.005a dãrghabàhur vi÷àlàkùa÷ cãrakçùõàjinàmbaraþ 3.032.005c kandarpasamaråpa÷ ca ràmo da÷arathàtmajaþ 3.032.006a ÷akracàpanibhaü càpaü vikçùya kanakàïgadam 3.032.006c dãptàn kùipati nàràcàn sarpàn iva mahàviùàn 3.032.007a nàdadànaü ÷aràn ghoràn na mu¤cantaü mahàbalam 3.032.007c na kàrmukaü vikarùantaü ràmaü pa÷yàmi saüyuge 3.032.008a hanyamànaü tu tat sainyaü pa÷yàmi ÷aravçùñibhiþ 3.032.008c indreõaivottamaü sasyam àhataü tv a÷mavçùñibhiþ 3.032.009a rakùasàü bhãmavãryàõàü sahasràõi caturda÷a 3.032.009c nihatàni ÷arais tãkùõais tenaikena padàtinà 3.032.010a ardhàdhikamuhårtena khara÷ ca sahadåùaõaþ 3.032.010c çùãõàm abhayaü dattaü kçtakùemà÷ ca daõóakàþ 3.032.011a ekà kathaü cin muktàhaü paribhåya mahàtmanà 3.032.011c strãvadhaü ÷aïkamànena ràmeõa viditàtmanà 3.032.012a bhràtà càsya mahàtejà guõatas tulyavikramaþ 3.032.012c anurakta÷ ca bhakta÷ ca lakùmaõo nàma vãryavàn 3.032.013a amarùã durjayo jetà vikrànto buddhimàn balã 3.032.013c ràmasya dakùiõe bàhur nityaü pràõo bahiùcaraþ 3.032.014a ràmasya tu vi÷àlàkùã dharmapatnã ya÷asvinã 3.032.014c sãtà nàma varàrohà vaidehã tanumadhyamà 3.032.015a naiva devã na gandharvà na yakùã na ca kiünarã 3.032.015c tathàråpà mayà nàrã dçùñapårvà mahãtale 3.032.016a yasya sãtà bhaved bhàryà yaü ca hçùñà pariùvajet 3.032.016c atijãvet sa sarveùu lokeùv api puraüdaràt 3.032.017a sà su÷ãlà vapuþ÷làghyà råpeõàpratimà bhuvi 3.032.017c tavànuråpà bhàryà sà tvaü ca tasyàs tathà patiþ 3.032.018a tàü tu vistãrõajaghanàü pãnottuïgapayodharàm 3.032.018c bhàryàrthe tu tavànetum udyatàhaü varànanàm 3.032.019a tàü tu dçùñvàdya vaidehãü pårõacandranibhànanàm 3.032.019c manmathasya ÷aràõàü ca tvaü vidheyo bhaviùyasi 3.032.020a yadi tasyàm abhipràyo bhàryàrthe tava jàyate 3.032.020c ÷ãghram uddhriyatàü pàdo jayàrtham iha dakùiõaþ 3.032.021a kuru priyaü tathà teùàü rakùasàü ràkùase÷vara 3.032.021c vadhàt tasya nç÷aüsasya ràmasyà÷ramavàsinaþ 3.032.022a taü ÷arair ni÷itair hatvà lakùmaõaü ca mahàratham 3.032.022c hatanàthàü sukhaü sãtàü yathàvad upabhokùyase 3.032.023a rocate yadi te vàkyaü mamaitad ràkùase÷vara 3.032.023c kriyatàü nirvi÷aïkena vacanaü mama ràghava 3.032.024a ni÷amya ràmeõa ÷arair ajihmagair; hatठjanasthànagatàn ni÷àcaràn 3.032.024c kharaü ca buddhvà nihataü ca dåùaõaü; tvam adya kçtyaü pratipattum arhasi 3.033.001a tataþ ÷årpaõakhà vàkyaü tac chrutvà romaharùaõam 3.033.001c sacivàn abhyanuj¤àya kàryaü buddhvà jagàma ha 3.033.002a tat kàryam anugamyàtha yathàvad upalabhya ca 3.033.002c doùàõàü ca guõànàü ca saüpradhàrya balàbalam 3.033.003a iti kartavyam ity eva kçtvà ni÷cayam àtmanaþ 3.033.003c sthirabuddhis tato ramyàü yàna÷àlàü jagàma ha 3.033.004a yàna÷àlàü tato gatvà pracchannaü ràkùasàdhipaþ 3.033.004c såtaü saücodayàm àsa rathaþ saüyujyatàm iti 3.033.005a evam uktaþ kùaõenaiva sàrathir laghuvikramaþ 3.033.005c rathaü saüyojayàm àsa tasyàbhimatam uttamam 3.033.006a kà¤canaü ratham àsthàya kàmagaü ratnabhåùitam 3.033.006c pi÷àcavadanair yuktaü kharaiþ kanakabhåùaõaiþ 3.033.007a meghapratimanàdena sa tena dhanadànujaþ 3.033.007c ràkùasàdhipatiþ ÷rãmàn yayau nadanadãpatim 3.033.008a sa ÷vetabàlavyasanaþ ÷vetacchatro da÷ànanaþ 3.033.008c snigdhavaidåryasaükà÷as taptakà¤canabhåùaõaþ 3.033.009a da÷àsyo viü÷atibhujo dar÷anãya paricchadaþ 3.033.009c trida÷àrir munãndraghno da÷a÷ãrùa ivàdriràñ 3.033.010a kàmagaü ratham àsthàya ÷u÷ubhe ràkùasàdhipaþ 3.033.010c vidyunmaõóalavàn meghaþ sabalàka ivàmbare 3.033.011a sa÷ailaü sàgarànåpaü vãryavàn avalokayan 3.033.011c nànàpuùpaphalair vçkùair anukãrõaü sahasra÷aþ 3.033.012a ÷ãtamaïgalatoyàbhiþ padminãbhiþ samantataþ 3.033.012c vi÷àlair à÷ramapadair vedimadbhiþ samàvçtam 3.033.013a kadaly àóhakisaübàdhaü nàlikeropa÷obhitam 3.033.013c sàlais tàlais tamàlai÷ ca tarubhi÷ ca supuùpitaiþ 3.033.014a atyantaniyatàhàraiþ ÷obhitaü paramarùibhiþ 3.033.014c nàgaiþ suparõair gandharvaiþ kiünarai÷ ca sahasra÷aþ 3.033.015a jitakàmai÷ ca siddhai÷ ca càmaõai÷ copa÷obhitam 3.033.015c àjair vaikhànasair màùair vàlakhilyair marãcipaiþ 3.033.016a divyàbharaõamàlyàbhir divyaråpàbhir àvçtam 3.033.016c krãóà ratividhij¤àbhir apsarobhiþ sahasra÷aþ 3.033.017a sevitaü devapatnãbhiþ ÷rãmatãbhiþ ÷riyà vçtam 3.033.017c devadànavasaüghai÷ ca caritaü tv amçtà÷ibhiþ 3.033.018a haüsakrau¤caplavàkãrõaü sàrasaiþ saüpraõàditam 3.033.018c vaidåryaprastaraü ramyaü snigdhaü sàgaratejasà 3.033.019a pàõóuràõi vi÷àlàni divyamàlyayutàni ca 3.033.019c tåryagãtàbhijuùñàni vimànàni samantataþ 3.033.020a tapasà jitalokànàü kàmagàny abhisaüpatan 3.033.020c gandharvàpsarasa÷ caiva dadar÷a dhanadànujaþ 3.033.021a niryàsarasamålànàü candanànàü sahasra÷aþ 3.033.021c vanàni pa÷yan saumyàni ghràõatçptikaràõi ca 3.033.022a agaråõàü ca mukhyànàü vanàny upavanàni ca 3.033.022c takkolànàü ca jàtyànàü phalànàü ca sugandhinàm 3.033.023a puùpàõi ca tamàlasya gulmàni maricasya ca 3.033.023c muktànàü ca samåhàni ÷uùyamàõàni tãrataþ 3.033.024a ÷aïkhànàü prastaraü caiva pravàlanicayaü tathà 3.033.024c kà¤canàni ca ÷ailàni ràjatàni ca sarva÷aþ 3.033.025a prasravàõi manoj¤àni prasannàni hradàni ca 3.033.025c dhanadhànyopapannàni strãratnair àvçtàni ca 3.033.026a hastya÷varathagàóhàni nagaràõy avalokayan 3.033.026c taü samaü sarvataþ snigdhaü mçdusaüspar÷amàrutam 3.033.027a anåpaü sindhuràjasya dadar÷a tridivopamam 3.033.027c tatràpa÷yat sa meghàbhaü nyagrodham çùibhir vçtam 3.033.028a samantàd yasya tàþ ÷àkhàþ ÷atayojanam àyatàþ 3.033.028c yasya hastinam àdàya mahàkàyaü ca kaccapam 3.033.028e bhakùàrthaü garuóaþ ÷àkhàm àjagàma mahàbalaþ 3.033.029a tasya tàü sahasà ÷àkhàü bhàreõa patagottamaþ 3.033.029c suparõaþ parõabahulàü babha¤jàtha mahàbalaþ 3.033.030a tatra vaikhànasà màùà vàlakhilyà marãcipàþ 3.033.030c ajà babhåvur dhåmrà÷ ca saügatàþ paramarùayaþ 3.033.031a teùàü dayàrthaü garuóas tàü ÷àkhàü ÷atayojanàm 3.033.031c jagàmàdàya vegena tau cobhau gajakacchapau 3.033.032a ekapàdena dharmàtmà bhakùayitvà tad àmiùam 3.033.032c niùàdaviùayaü hatvà ÷àkhayà patagottamaþ 3.033.032e praharùam atulaü lebhe mokùayitvà mahàmunãn 3.033.033a sa tenaiva praharùeõa dviguõãkçtavikramaþ 3.033.033c amçtànayanàrthaü vai cakàra matimàn matim 3.033.034a ayojàlàni nirmathya bhittvà ratnagçhaü varam 3.033.034c mahendrabhavanàd guptam àjahàràmçtaü tataþ 3.033.035a taü maharùigaõair juùñaü suparõakçtalakùaõam 3.033.035c nàmnà subhadraü nyagrodhaü dadar÷a dhanadànujaþ 3.033.036a taü tu gatvà paraü pàraü samudrasya nadãpateþ 3.033.036c dadar÷à÷ramam ekànte puõye ramye vanàntare 3.033.037a tatra kçùõàjinadharaü jañàvalkaladhàriõam 3.033.037c dadar÷a niyatàhàraü màrãcaü nàma ràkùasaü 3.033.038a sa ràvaõaþ samàgamya vidhivat tena rakùasà 3.033.038c tataþ pa÷càd idaü vàkyam abravãd vàkyakovidaþ 3.034.001a màrãca ÷råyatàü tàta vacanaü mama bhàùataþ 3.034.001c àrto 'smi mama càrtasya bhavàn hi paramà gatiþ 3.034.002a jànãùe tvaü janasthànaü bhràtà yatra kharo mama 3.034.002c dåùaõa÷ ca mahàbàhuþ svasà ÷årpaõakhà ca me 3.034.003a tri÷irà÷ ca mahàtejà ràkùasaþ pi÷ità÷anaþ 3.034.003c anye ca bahavaþ ÷årà labdhalakùà ni÷àcaràþ 3.034.004a vasanti manniyogena adhivàsaü ca ràkùasaþ 3.034.004c bàdhamànà mahàraõye munãn ye dharmacàriõaþ 3.034.005a caturda÷a sahasràõi rakùasàü bhãmakarmaõàm 3.034.005c ÷åràõàü labdhalakùàõàü kharacittànuvartinàm 3.034.006a te tv idànãü janasthàne vasamànà mahàbalàþ 3.034.006c saügatàþ param àyattà ràmeõa saha saüyuge 3.034.007a tena saüjàtaroùeõa ràmeõa raõamårdhani 3.034.007c anuktvà paruùaü kiü cic charair vyàpàritaü dhanuþ 3.034.008a caturda÷a sahasràõi rakùasàü bhãmakarmaõàm 3.034.008c nihatàni ÷arais tãkùõair mànuùeõa padàtinà 3.034.009a khara÷ ca nihataþ saükhye dåùaõa÷ ca nipàtitaþ 3.034.009c hatvà tri÷irasaü càpi nirbhayà daõóakàþ kçtàþ 3.034.010a pitrà nirastaþ kruddhena sabhàryaþ kùãõajãvitaþ 3.034.010c sa hantà tasya sainyasya ràmaþ kùatriyapàüsanaþ 3.034.011a a÷ãlaþ karka÷as tãkùõo mårkho lubdho 'jitendriyaþ 3.034.011c tyaktadharmas tv adharmàtmà bhåtànàm ahite rataþ 3.034.012a yena vairaü vinàraõye sattvam à÷ritya kevalam 3.034.012c karõanàsàpahàreõa bhaginã me viråpità 3.034.013a tasya bhàryàü janasthànàt sãtàü surasutopamàm 3.034.013c ànayiùyàmi vikramya sahàyas tatra me bhava 3.034.014a tvayà hy ahaü sahàyena pàr÷vasthena mahàbala 3.034.014c bhràtçbhi÷ ca suràn yuddhe samagràn nàbhicintaye 3.034.015a tat sahàyo bhava tvaü me samartho hy asi ràkùasa 3.034.015c vãrye yuddhe ca darpe ca na hy asti sadç÷as tava 3.034.016a etadartham ahaü pràptas tvatsamãpaü ni÷àcara 3.034.016c ÷çõu tat karma sàhàyye yat kàryaü vacanàn mama 3.034.017a sauvarõas tvaü mçgo bhåtvà citro rajatabindubhiþ 3.034.017c à÷rame tasya ràmasya sãtàyàþ pramukhe cara 3.034.018a tvàü tu niþsaü÷ayaü sãtà dçùñvà tu mçgaråpiõam 3.034.018c gçhyatàm iti bhartàraü lakùmaõaü càbhidhàsyati 3.034.019a tatas tayor apàye tu ÷ånye sãtàü yathàsukham 3.034.019c niràbàdho hariùyàmi ràhu÷ candraprabhàm iva 3.034.020a tataþ pa÷càt sukhaü ràme bhàryàharaõakar÷ite 3.034.020c visrabdhaü prahariùyàmi kçtàrthenàntaràtmanà 3.034.021a tasya ràmakathàü ÷rutvà màrãcasya mahàtmanaþ 3.034.021c ÷uùkaü samabhavad vaktraü paritrasto babhåva ca 3.034.022a sa ràvaõaü trastaviùaõõacetà; mahàvane ràmaparàkramaj¤aþ 3.034.022c kçtà¤jalis tattvam uvàca vàkyaü; hitaü ca tasmai hitam àtmana÷ ca 3.035.001a tac chrutvà ràkùasendrasya vàkyaü vàkyavi÷àradaþ 3.035.001c pratyuvàca mahàpràj¤o màrãco ràkùase÷varam 3.035.002a sulabhàþ puruùà ràjan satataü priyavàdinaþ 3.035.002c apriyasya ca pathyasya vaktà ÷rotà ca durlabhaþ 3.035.003a na nånaü budhyase ràmaü mahàvãryaü guõonnatam 3.035.003c ayuktacàra÷ capalo mahendravaruõopamam 3.035.004a api svasti bhavet tàta sarveùàü bhuvi rakùasàm 3.035.004c api ràmo na saükruddhaþ kuryàl lokam aràkùasaü 3.035.005a api te jãvitàntàya notpannà janakàtmajà 3.035.005c api sãtà nimittaü ca na bhaved vyasanaü mahat 3.035.006a api tvàm ã÷varaü pràpya kàmavçttaü niraïku÷am 3.035.006c na vina÷yet purã laïkà tvayà saha saràkùasà 3.035.007a tvadvidhaþ kàmavçtto hi duþ÷ãlaþ pàpamantritaþ 3.035.007c àtmànaü svajanaü ràùñraü sa ràjà hanti durmatiþ 3.035.008a na ca pitrà parityakto nàmaryàdaþ kathaü cana 3.035.008c na lubdho na ca duþ÷ãlo na ca kùatriyapàüsanaþ 3.035.009a na ca dharmaguõair hãnaiþ kausalyànandavardhanaþ 3.035.009c na ca tãkùõo hi bhåtànàü sarveùàü ca hite rataþ 3.035.010a va¤citaü pitaraü dçùñvà kaikeyyà satyavàdinam 3.035.010c kariùyàmãti dharmàtmà tataþ pravrajito vanam 3.035.011a kaikeyyàþ priyakàmàrthaü pitur da÷arathasya ca 3.035.011c hitvà ràjyaü ca bhogàü÷ ca praviùño daõóakàvanam 3.035.012a na ràmaþ karka÷as tàta nàvidvàn nàjitendriyaþ 3.035.012c ançtaü na ÷rutaü caiva naiva tvaü vaktum arhasi 3.035.013a ràmo vigrahavàn dharmaþ sàdhuþ satyaparàkramaþ 3.035.013c ràjà sarvasya lokasya devànàm iva vàsavaþ 3.035.014a kathaü tvaü tasya vaidehãü rakùitàü svena tejasà 3.035.014c icchasi prasabhaü hartuü prabhàm iva vivasvataþ 3.035.015a ÷aràrciùam anàdhçùyaü càpakhaógendhanaü raõe 3.035.015c ràmàgniü sahasà dãptaü na praveùñuü tvam arhasi 3.035.016a dhanurvyàditadãptàsyaü ÷aràrciùam amarùaõam 3.035.016c càpabàõadharaü vãraü ÷atrusenàpahàriõam 3.035.017a ràjyaü sukhaü ca saütyajya jãvitaü ceùñam àtmanaþ 3.035.017c nàtyàsàdayituü tàta ràmàntakam ihàrhasi 3.035.018a aprameyaü hi tat tejo yasya sà janakàtmajà 3.035.018c na tvaü samarthas tàü hartuü ràmacàpà÷rayàü vane 3.035.019a pràõebhyo 'pi priyatarà bhàryà nityam anuvratà 3.035.019c dãptasyeva hutà÷asya ÷ikhà sãtà sumadhyamà 3.035.020a kim udyamaü vyartham imaü kçtvà te ràkùasàdhipa 3.035.020c dçùña÷ cet tvaü raõe tena tad antaü tava jãvitam 3.035.020e jãvitaü ca sukhaü caiva ràjyaü caiva sudurlabham 3.035.021a sa sarvaiþ sacivaiþ sàrdhaü vibhãùaõapuraskçtaiþ 3.035.021c mantrayitvà tu dharmiùñhaiþ kçtvà ni÷cayam àtmanaþ 3.035.022a doùàõàü ca guõànàü ca saüpradhàrya balàbalam 3.035.022c àtmana÷ ca balaü j¤àtvà ràghavasya ca tattvataþ 3.035.022e hitaü hi tava ni÷citya kùamaü tvaü kartum arhasi 3.035.023a ahaü tu manye tava na kùamaü raõe; samàgamaü kosalaràjasånunà 3.035.023c idaü hi bhåyaþ ÷çõu vàkyam uttamaü; kùamaü ca yuktaü ca ni÷àcaràdhipa 3.036.001a kadà cid apy ahaü vãryàt paryañan pçthivãm imàm 3.036.001c balaü nàgasahasrasya dhàrayan parvatopamaþ 3.036.002a nãlajãmåtasaükà÷as taptakà¤canakuõóalaþ 3.036.002c bhayaü lokasya janayan kirãñã parighàyudhaþ 3.036.002e vyacaraü daõóakàraõyam çùimàüsàni bhakùayan 3.036.003a vi÷vàmitro 'tha dharmàtmà madvitrasto mahàmuniþ 3.036.003c svayaü gatvà da÷arathaü narendram idam abravãt 3.036.004a ayaü rakùatu màü ràmaþ parvakàle samàhitaþ 3.036.004c màrãcàn me bhayaü ghoraü samutpannaü nare÷vara 3.036.005a ity evam ukto dharmàtmà ràjà da÷arathas tadà 3.036.005c pratyuvàca mahàbhàgaü vi÷vàmitraü mahàmunim 3.036.006a åna ùoóa÷a varùo 'yam akçtàstra÷ ca ràghavaþ 3.036.006c kàmaü tu mama yat sainyaü mayà saha gamiùyati 3.036.006e badhiùyàmi muni÷reùñha ÷atruü tava yathepsitam 3.036.007a ity evam uktaþ sa munã ràjànaü punar abravãt 3.036.007c ràmàn nànyad balaü loke paryàptaü tasya rakùasaþ 3.036.008a bàlo 'py eùa mahàtejàþ samarthas tasya nigrahe 3.036.008c gamiùye ràmam àdàya svasti te 'stu paraütapaþ 3.036.009a ity evam uktvà sa munis tam àdàya nçpàtmajam 3.036.009c jagàma paramaprãto vi÷vàmitraþ svam à÷ramam 3.036.010a taü tadà daõóakàraõye yaj¤am uddi÷ya dãkùitam 3.036.010c babhåvàvasthito ràma÷ citraü visphàrayan dhanuþ 3.036.011a ajàtavya¤janaþ ÷rãmàn bàlaþ ÷yàmaþ ÷ubhekùaõaþ 3.036.011c ekavastradharo dhanvã ÷ikhã kanakamàlayà 3.036.012a ÷obhayan daõóakàraõyaü dãptena svena tejasà 3.036.012c adç÷yata tadà ràmo bàlacandra ivoditaþ 3.036.013a tato 'haü meghasaükà÷as taptakà¤canakuõóalaþ 3.036.013c balã dattavaro darpàd àjagàma tadà÷ramam 3.036.014a tena dçùñaþ praviùño 'haü sahasaivodyatàyudhaþ 3.036.014c màü tu dçùñvà dhanuþ sajyam asaübhrànta÷ cakàra ha 3.036.015a avajànann ahaü mohàd bàlo 'yam iti ràghavam 3.036.015c vi÷vàmitrasya tàü vedim adhyadhàvaü kçtatvaraþ 3.036.016a tena muktas tato bàõaþ ÷itaþ ÷atrunibarhaõaþ 3.036.016c tenàhaü tàóitaþ kùiptaþ samudre ÷atayojane 3.036.017a ràmasya ÷aravegena nirasto bhràntacetanaþ 3.036.017c pàtito 'haü tadà tena gambhãre sàgaràmbhasi 3.036.017e pràpya saüj¤àü ciràt tàta laïkàü prati gataþ purãm 3.036.018a evam asmi tadà muktaþ sahàyàs te nipàtitàþ 3.036.018c akçtàstreõa ràmeõa bàlenàkliùñakarmaõà 3.036.019a tan mayà vàryamàõas tvaü yadi ràmeõa vigraham 3.036.019c kariùyasy àpadaü ghoràü kùipraü pràpya na÷iùyasi 3.036.020a krãóà ratividhij¤ànàü samàjotsava÷àlinàm 3.036.020c rakùasàü caiva saütàpam anarthaü càhariùyasi 3.036.021a harmyapràsàdasaübàdhàü nànàratnavibhåuùitàm 3.036.021c drakùyasi tvaü purãü laïkàü vinaùñàü maithilãkçte 3.036.022a akurvanto 'pi pàpàni ÷ucayaþ pàpasaü÷rayàt 3.036.022c parapàpair vina÷yanti matsyà nàgahrade yathà 3.036.023a divyacandanadigdhàïgàn divyàbharaõabhåùitàn 3.036.023c drakùyasy abhihatàn bhåmau tava doùàt tu ràkùasàn 3.036.024a hçtadàràn sadàràü÷ ca da÷avidravato di÷aþ 3.036.024c hata÷eùàn a÷araõàn drakùyasi tvaü ni÷àcaràn 3.036.025a ÷arajàlaparikùiptàm agnijvàlàsamàvçtàm 3.036.025c pradagdhabhavanàü laïkàü drakùyasi tvam asaü÷ayam 3.036.026a pramadànàü sahasràõi tava ràjan parigrahaþ 3.036.026c bhava svadàranirataþ svakulaü rakùaràkùasa 3.036.027a mànaü vçddhiü ca ràjyaü ca jãvitaü ceùñam iàtmanaþ 3.036.027c yadãcchasi ciraü bhoktuü mà kçthà ràma vipriyam 3.036.028a nivàryamàõaþ suhçdà mayà bhç÷aü; prasahya sãtàü yadi dharùayiùyasi 3.036.028c gamiùyasi kùãõabalaþ sabàndhavo; yamakùayaü ràma÷aràttajãvitaþ 3.037.001a evam asmi tadà muktaþ kathaü cit tena saüyuge 3.037.001c idànãm api yad vçttaü tac chçõuùva yad uttaram 3.037.002a ràkùasàbhyàm ahaü dvàbhyàm anirviõõas tathà kçtaþ 3.037.002c sahito mçgaråpàbhyàü praviùño daõóakàvanam 3.037.003a dãptajihvo mahàkàyas tãkùõa÷çõgo mahàbalaþ 3.037.003c vyacaran daõóakàraõyaü màüsabhakùo mahàmçgaþ 3.037.004a agnihotreùu tãrtheùu caityavçkùeùu ràvaõa 3.037.004c atyantaghoro vyacaraüs tàpasàüs tàn pradharùayan 3.037.005a nihatya daõóakàraõye tàpasàn dharmacàriõaþ 3.037.005c rudhiràõi pibaüs teùàü tathà màüsàni bhakùayan 3.037.006a çùimàüsà÷anaþ kråras tràsayan vanagocaràn 3.037.006c tadà rudhiramatto 'haü vyacaraü daõóakàvanam 3.037.007a tadàhaü daõóakàraõye vicaran dharmadåùakaþ 3.037.007c àsàdayaü tadà ràmaü tàpasaü dharmam à÷ritam 3.037.008a vaidehãü ca mahàbhàgàü lakùmaõaü ca mahàratham 3.037.008c tàpasaü niyatàhàraü sarvabhåtahite ratam 3.037.009a so 'haü vanagataü ràmaü paribhåya mahàbalam 3.037.009c tàpaso 'yam iti j¤àtvà pårvavairam anusmaran 3.037.010a abhyadhàvaü susaükruddhas tãkùõa÷çïgo mçgàkçtiþ 3.037.010c jighàüsur akçtapraj¤as taü prahàram anusmaran 3.037.011a tena muktàs trayo bàõàþ ÷itàþ ÷atrunibarhaõàþ 3.037.011c vikçùya balavac càpaü suparõànilatulyagàþ 3.037.012a te bàõà vajrasaükà÷àþ sughorà raktabhojanàþ 3.037.012c àjagmuþ sahitàþ sarve trayaþ saünataparvaõaþ 3.037.013a paràkramaj¤o ràmasya ÷añho dçùñabhayaþ purà 3.037.013c samutkràntas tato muktas tàv ubhau ràkùasau hatau 3.037.014a ÷areõa mukto ràmasya kathaü cit pràpya jãvitam 3.037.014c iha pravràjito yuktas tàpaso 'haü samàhitaþ 3.037.015a vçkùe vçkùe hi pa÷yàmi cãrakçùõàjinàmbaram 3.037.015c gçhãtadhanuùaü ràmaü pà÷ahastam ivàntakam 3.037.016a api ràmasahasràõi bhãtaþ pa÷yàmi ràvaõa 3.037.016c ràmabhåtam idaü sarvam araõyaü pratibhàti me 3.037.017a ràmam eva hi pa÷yàmi rahite ràkùase÷vara 3.037.017c dçùñvà svapnagataü ràmam udbhramàmi vicetanaþ 3.037.018a rakàràdãni nàmàni ràmatrastasya ràvaõa 3.037.018c ratnàni ca rathà÷ caiva tràsaü saüjanayanti me 3.037.019a ahaü tasya prabhàvaj¤o na yuddhaü tena te kùamam 3.037.019c raõe ràmeõa yudhyasva kùamàü và kuru ràkùasa 3.037.019e na te ràmakathà kàryà yadi màü draùñum icchasi 3.037.020a idaü vaco bandhuhitàrthinà mayà; yathocyamànaü yadi nàbhipatsyase 3.037.020c sabàndhavas tyakùyasi jãvitaü raõe; hato 'dya ràmeõa ÷arair ajihmagaiþ 3.038.001a màrãcena tu tad vàkyaü kùamaü yuktaü ca ràvaõaþ 3.038.001c ukto na pratijagràha martukàma ivauùadham 3.038.002a taü pathyahitavaktàraü màrãcaü ràkùasàdhipaþ 3.038.002c abravãt paruùaü vàkyam ayuktaü kàlacoditaþ 3.038.003a yat kilaitad ayuktàrthaü màrãca mayi kathyate 3.038.003c vàkyaü niùphalam atyarthaü bãjam uptam ivoùare 3.038.004a tvadvàkyair na tu màü ÷akyaü bhettuü ràmasya saüyuge 3.038.004c pàpa÷ãlasya mårkhasya mànuùasya vi÷eùataþ 3.038.005a yas tyaktvà suhçdo ràjyaü màtaraü pitaraü tathà 3.038.005c strãvàkyaü pràkçtaü ÷rutvà vanam ekapade gataþ 3.038.006a ava÷yaü tu mayà tasya saüyuge kharaghàtinaþ 3.038.006c pràõaiþ priyatarà sãtà hartavyà tava saünidhau 3.038.007a evaü me ni÷cità buddhir hçdi màrãca vartate 3.038.007c na vyàvartayituü ÷akyà sendrair api suràsuraiþ 3.038.008a doùaü guõaü và saüpçùñas tvam evaü vaktum arhasi 3.038.008c apàyaü vàpy upàyaü và kàryasyàsya vini÷cane 3.038.009a saüpçùñena tu vaktavyaü sacivena vipa÷cità 3.038.009c udyatà¤jalinà ràj¤o ya icched bhåtim àtmanaþ 3.038.010a vàkyam apratikålaü tu mçdupårvaü ÷ubhaü hitam 3.038.010c upacàreõa yuktaü ca vaktavyo vasudhàdhipaþ 3.038.011a sàvamardaü tu yad vàkyaü màrãca hitam ucyate 3.038.011c nàbhinandati tad ràjà mànàrho mànavarjitam 3.038.012a pa¤caråpàõi ràjàno dhàrayanty amitaujasaþ 3.038.012c agner indrasya somasya yamasya varuõasya ca 3.038.012e auùõyaü tathà vikramaü ca saumyaü daõóaü prasannatàm 3.038.013a tasmàt sarvàsv avasthàsu mànyàþ påjyà÷ ca pàrthivàþ 3.038.013c tvaü tu dharmam avij¤àya kevalaü moham àsthitaþ 3.038.014a abhyàgataü màü dauràtmyàt paruùaü vadasãdç÷am 3.038.014c guõadoùau na pçcchàmi kùamaü càtmani ràkùasa 3.038.014e asmiüs tu sa bhavàn kçtye sàhàryyaü kartum arhasi 3.038.015a sauvarõas tvaü mçgo bhåtvà citro rajatabindubhiþ 3.038.015c pralobhayitvà vaidehãü yatheùñaü gantum arhasi 3.038.016a tvàü tu màyà mçgaü dçùñvà kà¤canaü jàtavismayà 3.038.016c ànayainam iti kùipraü ràmaü vakùyati maithilã 3.038.017a apakrànte ca kàkutsthe lakùmaõe ca yathàsukham 3.038.017c ànayiùyàmi vaidehãü sahasràkùaþ ÷acãm iva 3.038.018a evaü kçtvà tv idaü kàryaü yatheùñaü gaccha ràkùasa 3.038.018c ràjyasyàrdhaü pradàsyàmi màrãca tava suvrata 3.038.019a gaccha saumya ÷ivaü màrgaü kàryasyàsya vivçddhaye 3.038.019c pràpya sãtàm ayuddhena va¤cayitvà tu ràghavam 3.038.019e laïkàü prati gamiùyàmi kçtakàryaþ saha tvayà 3.038.020a etat kàryam ava÷yaü me balàd api kariùyasi 3.038.020c ràj¤o hi pratikålastho na jàtu sukham edhate 3.038.021a àsàdyà taü jãvitasaü÷ayas te; mçtyur dhruvo hy adya mayà virudhya 3.038.021c etad yathàvat parigçhya buddhyà; yad atra pathyaü kuru tat tathà tvam 3.039.001a àj¤apto ràjavad vàkyaü pratikålaü ni÷àcaraþ 3.039.001c abravãt paruùaü vàkyaü màrãco ràkùasàdhipam 3.039.002a kenàyam upadiùñas te vinà÷aþ pàpakarmaõà 3.039.002c saputrasya saràùñrasya sàmàtyasya ni÷àcara 3.039.003a kas tvayà sukhinà ràjan nàbhinandati pàpakçt 3.039.003c kenedam upadiùñaü te mçtyudvàram upàyataþ 3.039.004a ÷atravas tava suvyaktaü hãnavãryà ni÷àcara 3.039.004c icchanti tvàü vina÷yantam uparuddhaü balãyasà 3.039.005a kenedam upadiùñaü te kùudreõàhitavàdinà 3.039.005c yas tvàm icchati na÷yantaü svakçtena ni÷àcara 3.039.006a vadhyàþ khalu na hanyante sacivàs tava ràvaõa 3.039.006c ye tvàm utpatham àråóhaü na nigçhõanti sarva÷aþ 3.039.007a amàtyaiþ kàmavçtto hi ràjà kàpatham à÷ritaþ 3.039.007c nigràhyaþ sarvathà sadbhir na nigràhyo nigçhyase 3.039.008a dharmam arthaü ca kàmaü ca ya÷a÷ ca jayatàü vara 3.039.008c svàmiprasàdàt sacivàþ pràpnuvanti ni÷àcara 3.039.009a viparyaye tu tat sarvaü vyarthaü bhavati ràvaõa 3.039.009c vyasanaü svàmivaiguõyàt pràpnuvantãtare janàþ 3.039.010a ràjamålo hi dharma÷ ca jaya÷ ca jayatàü vara 3.039.010c tasmàt sarvàsv avasthàsu rakùitavyo naràdhipaþ 3.039.011a ràjyaü pàlayituü ÷akyaü na tãkùõena ni÷àcara 3.039.011c na càpi pratikålena nàvinãtena ràkùasa 3.039.012a ye tãkùõamantràþ sacivà bhajyante saha tena vai 3.039.012c viùameùu rathàþ ÷ãghraü mandasàrathayo yathà 3.039.013a bahavaþ sàdhavo loke yuktadharmam anuùñhitàþ 3.039.013c pareùàm aparàdhena vinaùñàþ saparicchadàþ 3.039.014a svàminà pratikålena prajàs tãkùõena ràvaõa 3.039.014c rakùyamàõà na vardhante meùà gomàyunà yathà 3.039.015a ava÷yaü vina÷iùyanti sarve ràvaõaràkùasàþ 3.039.015c yeùàü tvaü karka÷o ràjà durbuddhir ajitendriyaþ 3.039.016a tad idaü kàkatàlãyaü ghoram àsàditaü tvayà 3.039.016c atra kiü ÷obhanaü yat tvaü sasainyo vina÷iùyasi 3.039.017a màü nihatya tu ràmo 'sau naciràt tvàü vadhiùyati 3.039.017c anena kçtakçtyo 'smi mriye yad ariõà hataþ 3.039.018a dar÷anàd eva ràmasya hataü màm upadhàraya 3.039.018c àtmànaü ca hataü viddhi hçtvà sãtàü sabàndhavam 3.039.019a ànayiùyàmi cet sãtàm à÷ramàt sahito mayà 3.039.019c naiva tvam asi naivàhaü naiva laïkà na ràkùasàþ 3.039.020a nivàryamàõas tu mayà hitaiùiõà; na mçùyase vàkyam idaü ni÷àcara 3.039.020c paretakalpà hi gatàyuùo narà; hitaü na gçhõanti suhçdbhir ãritam 3.040.001a evam uktvà tu paruùaü màrãco ràvaõo tataþ 3.040.001c gacchàvety abravãd dãno bhayàd ràtriücaraprabhoþ 3.040.002a dçùñà÷ càhaü punas tena ÷aracàpàsidhàriõà 3.040.002c madvidhodyata÷astreõa vinaùñaü jãvitaü ca me 3.040.003a kiü tu kartuü mayà ÷akyam evaü tvayi duràtmani 3.040.003c eùa gacchàmy ahaü tàta svasti te 'stu ni÷àcaraþ 3.040.004a prahçùñas tv abhavat tena vacanena sa ràkùasaþ 3.040.004c pariùvajya susaü÷liùñam idaü vacanam abravãt 3.040.005a etac chauõóãryayuktaü te macchabdàd iva bhàùitam 3.040.005c idànãm asi màrãcaþ pårvam anyo ni÷àcaraþ 3.040.006a àruhyatàm ayaü ÷ãghraü khago ratnavibhåùitaþ 3.040.006c mayà saha ratho yuktaþ pi÷àcavadanaiþ kharaiþ 3.040.007a tato ràvaõamàrãcau vimànam iva taü ratham 3.040.007c àruhya yayatuþ ÷ãghraü tasmàd à÷ramamaõóalàt 3.040.008a tathaiva tatra pa÷yantau pattanàni vanàni ca 3.040.008c girãü÷ ca saritaþ sarvà ràùñràõi nagaràõi ca 3.040.009a sametya daõóakàraõyaü ràghavasyà÷ramaü tataþ 3.040.009c dadar÷a sahamarãco ràvaõo ràkùasàdhipaþ 3.040.010a avatãrya rathàt tasmàt tataþ kà¤canabhåùaõàt 3.040.010c haste gçhãtvà màrãcaü ràvaõo vàkyam abravãt 3.040.011a etad ràmà÷ramapadaü dç÷yate kadalãvçtam 3.040.011c kriyatàü tat sakhe ÷ãghraü yadarthaü vayam àgatàþ 3.040.012a sa ràvaõavacaþ ÷rutvà màrãco ràkùasas tadà 3.040.012c mçgo bhåtvà÷ramadvàri ràmasya vicacàra ha 3.040.013a maõipravara÷çïgàgraþ sitàsitamukhàkçtiþ 3.040.013c raktapadmotpalamukha indranãlotpala÷ravàþ 3.040.014a kiü cid abhyunnata grãva indranãlanibhodaraþ 3.040.014c madhåkanibhapàr÷va÷ ca ka¤jaki¤jalkasaünibhaþ 3.040.015a vaidåryasaükà÷akhuras tanujaïghaþ susaühataþ 3.040.015c indràyudhasavarõena pucchenordhvaü viràjitaþ 3.040.016a manoharasnigdhavarõo ratnair nànàvidhair vçtaþ 3.040.016c kùaõena ràkùaso jàto mçgaþ parama÷obhanaþ 3.040.017a vanaü prajvalayan ramyaü ràmà÷ramapadaü ca tat 3.040.017c manoharaü dar÷anãyaü råpaü kçtvà sa ràkùasaþ 3.040.018a pralobhanàrthaü vaidehyà nànàdhàtuvicitritam 3.040.018c vicaran gacchate samyak ÷àdvalàni samantataþ 3.040.019a råpyabindu÷atai÷ citro bhåtvà ca priyadar÷anaþ 3.040.019c viñapãnàü kisalayàn bhaïktvàdan vicacàra ha 3.040.020a kadalãgçhakaü gatvà karõikàràn itas tataþ 3.040.020c samà÷rayan mandagatiþ sãtàsaüdar÷anaü tadà 3.040.021a ràjãvacitrapçùñhaþ sa viraràja mahàmçgaþ 3.040.021c ràmà÷ramapadàbhyà÷e vicacàra yathàsukham 3.040.022a punar gatvà nivçtta÷ ca vicacàra mçgottamaþ 3.040.022c gatvà muhårtaü tvarayà punaþ pratinivartate 3.040.023a vikrãóaü÷ ca punar bhåmau punar eva niùãdati 3.040.023c à÷ramadvàram àgamya mçgayåthàni gacchati 3.040.024a mçgayåthair anugataþ punar eva nivartate 3.040.024c sãtàdar÷anam àkàïkùan ràkùaso mçgatàü gataþ 3.040.025a paribhramati citràõi maõóalàni viniùpatan 3.040.025c samudvãkùya ca sarve taü mçgà ye 'nye vanecaràþ 3.040.026a upagamya samàghràya vidravanti di÷o da÷a 3.040.026c ràkùasaþ so 'pi tàn vanyàn mçgàn mçgavadhe rataþ 3.040.027a pracchàdanàrthaü bhàvasya na bhakùayati saüspç÷an 3.040.027c tasminn eva tataþ kàle vaidehã ÷ubhalocanà 3.040.028a kusumàpacaye vyagrà pàdapàn atyavartata 3.040.028c karõikàràn a÷okàü÷ ca cåñàü÷ ca madirekùaõà 3.040.029a kusumàny apacinvantã cacàra rucirànanà 3.040.029c anarhàraõyavàsasya sà taü ratnamayaü mçgam 3.040.029e muktàmaõivicitràïgaü dadar÷a paramàïganà 3.040.030a taü vai ruciradaõtauùñhaü råpyadhàtutanåruham 3.040.030c vismayotphullanayanà sasnehaü samudaikùata 3.040.031a sa ca tàü ràma dayitàü pa÷yan màyàmayo mçgaþ 3.040.031c vicacàra tatas tatra dãpayann iva tad vanam 3.040.032a adçùñapårvaü dçùñvà taü nànàratnamayaü mçgam 3.040.032c vismayaü paramaü sãtà jagàma janakàtmajà 3.041.001a sà taü saüprekùya su÷roõã kusumàni vicinvatã 3.041.001c hemaràjata varõàbhyàü pàr÷vàbhyàm upa÷obhitam 3.041.002a prahçùñà cànavadyàïgã mçùñahàñakavarõinã 3.041.002c bhartàram api càkrandal lakùmaõaü caiva sàyudham 3.041.003a tayàhåtau naravyàghrau vaidehyà ràmalakùmaõau 3.041.003c vãkùamàõau tu taü de÷aü tadà dadç÷atur mçgam 3.041.004a ÷aïkamànas tu taü dçùñvà lakùmaõo ràmam abravãt 3.041.004c tam evainam ahaü manye màrãcaü ràkùasaü mçgam 3.041.005a caranto mçgayàü hçùñàþ pàpenopàdhinà vane 3.041.005c anena nihatà ràma ràjànaþ kàmaråpiõà 3.041.006a asya màyàvido màyà mçgaråpam idaü kçtam 3.041.006c bhànumatpuruùavyàghra gandharvapurasaünibham 3.041.007a mçgo hy evaüvidho ratnavicitro nàsti ràghava 3.041.007c jagatyàü jagatãnàtha màyaiùà hi na saü÷ayaþ 3.041.008a evaü bruvàõaü kàkutsthaü prativàrya ÷ucismità 3.041.008c uvàca sãtà saühçùñà chadmanà hçtacetanà 3.041.009a àryaputràbhiràmo 'sau mçgo harati me manaþ 3.041.009c ànayainaü mahàbàho krãóàrthaü no bhaviùyati 3.041.010a ihà÷ramapade 'smàkaü bahavaþ puõyadar÷anàþ 3.041.010c mçgà÷ caranti sahità÷ camaràþ sçmaràs tathà 3.041.011a çkùàþ pçùatasaüghà÷ ca vànaràþ kinaràs tathà 3.041.011c vicaranti mahàbàho råpa÷reùñhà mahàbalàþ 3.041.012a na càsya sadç÷o ràjan dçùñapårvo mçgaþ purà 3.041.012c tejasà kùamayà dãptyà yathàyaü mçgasattamaþ 3.041.013a nànàvarõavicitràïgo ratnabindusamàcitaþ 3.041.013c dyotayan vanam avyagraü ÷obhate ÷a÷isaünibhaþ 3.041.014a aho råpam aho lakùmãþ svarasaüpac ca ÷obhanà 3.041.014c mçgo 'dbhuto vicitro 'sau hçdayaü haratãva me 3.041.015a yadi grahaõam abhyeti jãvann eva mçgas tava 3.041.015c à÷caryabhåtaü bhavati vismayaü janayiùyati 3.041.016a samàptavanavàsànàü ràjyasthànàü ca naþ punaþ 3.041.016c antaþpuravibhåùàrtho mçga eùa bhaviùyati 3.041.017a bharatasyàryaputrasya ÷va÷råõàü mama ca prabho 3.041.017c mçgaråpam idaü divyaü vismayaü janayiùyati 3.041.018a jãvan na yadi te 'bhyeti grahaõaü mçgasattamaþ 3.041.018c ajinaü nara÷àrdåla ruciraü me bhaviùyati 3.041.019a nihatasyàsya sattvasya jàmbånadamayatvaci 3.041.019c ÷aùpabçsyàü vinãtàyàm icchàmy aham upàsitum 3.041.020a kàmavçttam idaü raudraü strãõàm asadç÷aü matam 3.041.020c vapuùà tv asya sattvasya vismayo janito mama 3.041.021a tena kà¤canaroüõà tu maõipravara÷çïgiõà 3.041.021c taruõàdityavarõena nakùatrapathavarcasà 3.041.021e babhåva ràghavasyàpi mano vismayam àgatam 3.041.022a evaü sãtàvacaþ ÷rutvà dçùñvà ca mçgam adbhutam 3.041.022c uvàca ràghavo hçùño bhràtaraü lakùmaõaü vacaþ 3.041.023a pa÷ya lakùmaõa vaidehyàþ spçhàü mçgagatàm imàm 3.041.023c råpa÷reùñhatayà hy eùa mçgo 'dya na bhaviùyati 3.041.024a na vane nandanodde÷e na caitrarathasaü÷raye 3.041.024c kutaþ pçthivyàü saumitre yo 'sya ka÷ cit samo mçgaþ 3.041.025a pratilomànulomà÷ ca rucirà romaràjayaþ 3.041.025c ÷obhante mçgam à÷ritya citràþ kanakabindubhiþ 3.041.026a pa÷yàsya jçmbhamàõasya dãptàm agni÷ikhopamàm 3.041.026c jihvàü mukhàn niþsarantãü meghàd iva ÷atahradàm 3.041.027a masàragalvarkamukhaþ ÷aïkhamuktànibhodaraþ 3.041.027c kasya nàmàniråpyo 'sau na mano lobhayen mçgaþ 3.041.028a kasya råpam idaü dçùñvà jàmbånadamaya prabham 3.041.028c nànàratnamayaü divyaü na mano vismayaü vrajet 3.041.029a màüsahetor api mçgàn vihàràrthaü ca dhanvinaþ 3.041.029c ghnanti lakùmaõa ràjàno mçgayàyàü mahàvane 3.041.030a dhanàni vyavasàyena vicãyante mahàvane 3.041.030c dhàtavo vividhà÷ càpi maõiratnasuvarõinaþ 3.041.031a tat sàram akhilaü néõàü dhanaü nicayavardhanam 3.041.031c manasà cintitaü sarvaü yathà ÷ukrasya lakùmaõa 3.041.032a arthã yenàrthakçtyena saüvrajaty avicàrayan 3.041.032c tam artham artha÷àstraj¤aþ pràhur arthyà÷ ca lakùmaõa 3.041.033a etasya mçgaratnasya paràrdhye kà¤canatvaci 3.041.033c upavekùyati vaidehã mayà saha sumadhyamà 3.041.034a na kàdalã na priyakã na praveõã na càvikã 3.041.034c bhaved etasya sadç÷ã spar÷aneneti me matiþ 3.041.035a eùa caiva mçgaþ ÷rãmàn ya÷ ca divyo nabha÷caraþ 3.041.035c ubhàv etau mçgau divyau tàràmçgamahãmçgau 3.041.036a yadi vàyaü tathà yan màü bhaved vadasi lakùmaõa 3.041.036c màyaiùà ràkùasasyeti kartavyo 'sya vadho mayà 3.041.037a etena hi nç÷aüsena màrãcenàkçtàtmanà 3.041.037c vane vicaratà pårvaü hiüsità munipuügavàþ 3.041.038a utthàya bahavo yena mçgayàyàü janàdhipàþ 3.041.038c nihatàþ parameùvàsàs tasmàd vadhyas tv ayaü mçgaþ 3.041.039a purastàd iha vàtàpiþ paribhåya tapasvinaþ 3.041.039c udarastho dvijàn hanti svagarbho '÷vatarãm iva 3.041.040a sa kadà cic ciràl loke àsasàda mahàmunim 3.041.040c agastyaü tejasà yuktaü bhakùyas tasya babhåva ha 3.041.041a samutthàne ca tad råpaü kartukàmaü samãkùya tam 3.041.041c utsmayitvà tu bhagavàn vàtàpim idam abravãt 3.041.042a tvayàvigaõya vàtàpe paribhåtà÷ ca tejasà 3.041.042c jãvaloke dvija÷reùñhàs tasmàd asi jaràü gataþ 3.041.043a evaü tan na bhaved rakùo vàtàpir iva lakùmaõa 3.041.043c madvidhaü yo 'timanyeta dharmanityaü jitendriyam 3.041.044a bhaved dhato 'yaü vàtàpir agastyeneva mà gatiþ 3.041.044c iha tvaü bhava saünaddho yantrito rakùa maithilãm 3.041.045a asyàm àyattam asmàkaü yat kçtyaü raghunandana 3.041.045c aham enaü vadhiùyàmi grahãùyàmy atha và mçgam 3.041.046a yàvad gacchàmi saumitre mçgam ànayituü drutam 3.041.046c pa÷ya lakùmaõa vaidehãü mçgatvaci gataspçhàm 3.041.047a tvacà pradhànayà hy eùa mçgo 'dya na bhaviùyati 3.041.047c apramattena te bhàvyam à÷ramasthena sãtayà 3.041.048a yàvat pçùatam ekena sàyakena nihanmy aham 3.041.048c hatvaitac carma àdàya ÷ãghram eùyàmi lakùmaõa 3.041.049a pradakùiõenàtibalena pakùiõà; jañàyuùà buddhimatà ca lakùmaõa 3.041.049c bhavàpramattaþ pratigçhya maithilãü; pratikùaõaü sarvata eva ÷aïkitaþ 3.042.001a tathà tu taü samàdi÷ya bhràtaraü raghunandanaþ 3.042.001c babandhàsiü mahàtejà jàmbånadamayatsarum 3.042.002a tatas triviõataü càpam àdàyàtmavibhåùaõam 3.042.002c àbadhya ca kalàpau dvau jagàmodagravikramaþ 3.042.003a taü va¤cayàno ràjendram àpatantaü nirãkùya vai 3.042.003c babhåvàntarhitas tràsàt punaþ saüdar÷ane 'bhavat 3.042.004a baddhàsir dhanur àdàya pradudràva yato mçgaþ 3.042.004c taü sa pa÷yati råpeõa dyotamànam ivàgrataþ 3.042.005a avekùyàvekùya dhàvantaü dhanuùpàõir mahàvane 3.042.005c ativçttam iùoþ pàtàl lobhayànaü kadà cana 3.042.006a ÷aïkitaü tu samudbhràntam utpatantam ivàmbare 3.042.006c da÷yamànam adç÷yaü ca navodde÷eùu keùu cit 3.042.007a chinnàbhrair iva saüvãtaü ÷àradaü candramaõóalam 3.042.007c muhårtàd eva dadç÷e muhur dåràt prakà÷ate 3.042.008a dar÷anàdar÷anenaiva so 'pàkarùata ràghavam 3.042.008c àsãt kruddhas tu kàkutstho viva÷as tena mohitaþ 3.042.009a athàvatasthe su÷rànta÷ chàyàm à÷ritya ÷àdvale 3.042.009c mçgaiþ parivçto vanyair adåràt pratyadç÷yata 3.042.010a dçùñvà ràmo mahàtejàs taü hantuü kçtani÷cayaþ 3.042.010c saüdhàya sudçóhe càpe vikçùya balavad balã 3.042.011a tam eva mçgam uddi÷ya jvalantam iva pannagam 3.042.011c mumoca jvalitaü dãptam astrabrahmavinirmitam 3.042.012a sa bhç÷aü mçgaråpasya vinirbhidya ÷arottamaþ 3.042.012c màrãcasyaiva hçdayaü vibhedà÷anisaünibhaþ 3.042.013a tàlamàtram athotpatya nyapatat sa ÷aràturaþ 3.042.013c vyanadad bhairavaü nàdaü dharaõyàm alpajãvitaþ 3.042.013e mriyamàõas tu màrãco jahau tàü kçtrimàü tanum 3.042.014a saüpràptakàlam àj¤àya cakàra ca tataþ svaram 3.042.014c sadç÷aü ràghavasyaiva hà sãte lakùmaõeti ca 3.042.015a tena marmaõi nirviddhaþ ÷areõànupamena hi 3.042.015c mçgaråpaü tu tat tyaktvà ràkùasaü råpam àtmanaþ 3.042.015e cakre sa sumahàkàyo màrãco jãvitaü tyajan 3.042.016a tato vicitrakeyåraþ sarvàbharaõabhåùitaþ 3.042.016c hemamàlã mahàdaüùñro ràkùaso 'bhåc charàhataþ 3.042.017a taü dçùñvà patitaü bhåmau ràkùasaü ghoradar÷anam 3.042.017c jagàma manasà sãtàü lakùmaõasya vacaþ smaran 3.042.018a hà sãte lakùmaõety evam àkru÷ya tu mahàsvaram 3.042.018c mamàra ràkùasaþ so 'yaü ÷rutvà sãtà kathaü bhavet 3.042.019a lakùmaõa÷ ca mahàbàhuþ kàm avasthàü gamiùyati 3.042.019c iti saücintya dharmàtmà ràmo hçùñatanåruhaþ 3.042.020a tatra ràmaü bhayaü tãvram àvive÷a viùàdajam 3.042.020c ràkùasaü mçgaråpaü taü hatvà ÷rutvà ca tat svaram 3.042.021a nihatya pçùataü cànyaü màüsam àdàya ràghavaþ 3.042.021c tvaramàõo janasthànaü sasàràbhimukhas tadà 3.043.001a àrtasvaraü tu taü bhartur vij¤àya sadç÷aü vane 3.043.001c uvàca lakùmaõaü sãtà gaccha jànãhi ràghavam 3.043.002a na hi me jãvitaü sthàne hçdayaü vàvatiùñhate 3.043.002c kro÷ataþ paramàrtasya ÷rutaþ ÷abdo mayà bhç÷am 3.043.003a àkrandamànaü tu vane bhràtaraü tràtum arhasi 3.043.003c taü kùipram abhidhàva tvaü bhràtaraü ÷araõaiùiõam 3.043.004a rakùasàü va÷am àpannaü siühànàm iva govçùam 3.043.004c na jagàma tathoktas tu bhràtur àj¤àya ÷àsanam 3.043.005a tam uvàca tatas tatra kupità janakàtmajà 3.043.005c saumitre mitraråpeõa bhràtus tvam asi ÷atruvat 3.043.006a yas tvam asyàm avasthàyàü bhràtaraü nàbhipadyase 3.043.006c icchasi tvaü vina÷yantaü ràmaü lakùmaõa matkçte 3.043.007a vyasanaü te priyaü manye sneho bhràtari nàsti te 3.043.007c tena tiùñhasi visrabdhas tam apa÷yan mahàdyutim 3.043.008a kiü hi saü÷ayam àpanne tasminn iha mayà bhavet 3.043.008c kartavyam iha tiùñhantyà yat pradhànas tvam àgataþ 3.043.009a iti bruvàõaü vaidehãü bàùpa÷okapariplutàm 3.043.009c abravãl lakùmaõas trastàü sãtàü mçgavadhåm iva 3.043.010a devi devamanuùyeùu gandharveùu patatriùu 3.043.010c ràkùaseùu pi÷àceùu kiünareùu mçgeùu ca 3.043.011a dànaveùu ca ghoreùu na sa vidyeta ÷obhane 3.043.011c yo ràmaü pratiyudhyeta samare vàsavopamam 3.043.012a avadhyaþ samare ràmo naivaü tvaü vaktum arhasi 3.043.012c na tvàm asmin vane hàtum utsahe ràghavaü vinà 3.043.013a anivàryaü balaü tasya balair balavatàm api 3.043.013c tribhir lokaiþ samudyuktaiþ se÷varaiþ sàmarair api 3.043.014a hçdayaü nirvçtaü te 'stu saütàpas tyajyatàm ayam 3.043.014c àgamiùyati te bhartà ÷ãghraü hatvà mçgottamam 3.043.015a na sa tasya svaro vyaktaü na ka÷ cid api daivataþ 3.043.015c gandharvanagaraprakhyà màyà sà tasya rakùasaþ 3.043.016a nyàsabhåtàsi vaidehi nyastà mayi mahàtmanà 3.043.016c ràmeõa tvaü varàrohe na tvàü tyaktum ihotsahe 3.043.017a kçtavairà÷ ca kalyàõi vayam etair ni÷àcaraiþ 3.043.017c kharasya nidhane devi janasthànavadhaü prati 3.043.018a ràkùasà vidhinà vàco visçjanti mahàvane 3.043.018c hiüsàvihàrà vaidehi na cintayitum arhasi 3.043.019a lakùmaõenaivam uktà tu kruddhà saüraktalocanà 3.043.019c abravãt paruùaü vàkyaü lakùmaõaü satyavàdinam 3.043.020a anàrya karuõàrambha nç÷aüsa kulapàüsana 3.043.020c ahaü tava priyaü manye tenaitàni prabhàùase 3.043.021a naitac citraü sapatneùu pàpaü lakùmaõa yad bhavet 3.043.021c tvadvidheùu nç÷aüseùu nityaü pracchannacàriùu 3.043.022a suduùñas tvaü vane ràmam ekam eko 'nugacchasi 3.043.022c mama hetoþ praticchannaþ prayukto bharatena và 3.043.023a katham indãvara÷yàmaü ràmaü padmanibhekùaõam 3.043.023c upasaü÷ritya bhartàraü kàmayeyaü pçthag janam 3.043.024a samakùaü tava saumitre pràõàüs tyakùye na saü÷ayaþ 3.043.024c ràmaü vinà kùaõam api na hi jãvàmi bhåtale 3.043.025a ity uktaþ paruùaü vàkyaü sãtayà somaharùaõam 3.043.025c abravãl lakùmaõaþ sãtàü prà¤jalir vijitendriyaþ 3.043.026a uttaraü notsahe vaktuü daivataü bhavatã mama 3.043.026c vàkyam apratiråpaü tu na citraü strãùu maithili 3.043.027a svabhàvas tv eùa nàrãõàm eùu lokeùu dç÷yate 3.043.027c vimuktadharmà÷ capalàs tãkùõà bhedakaràþ striyaþ 3.043.028a upa÷çõvantu me sarve sàkùibhåtà vanecaràþ 3.043.028c nyàyavàdã yathà vàkyam ukto 'haü paruùaü tvayà 3.043.029a dhik tvàm adya praõa÷ya tvaü yan màm evaü vi÷aïkase 3.043.029c strãtvàd duùñasvabhàvena guruvàkye vyavasthitam 3.043.030a gamiùye yatra kàkutsthaþ svasti te 'stu varànane 3.043.030c rakùantu tvàü vi÷àlàkùi samagrà vanadevatàþ 3.043.031a nimittàni hi ghoràõi yàni pràdurbhavanti me 3.043.031c api tvàü saha ràmeõa pa÷yeyaü punar àgataþ 3.043.032a lakùmaõenaivam uktà tu rudatã janakàtmajà 3.043.032c pratyuvàca tato vàkyaü tãvraü bàùpapariplutà 3.043.033a godàvarãü pravekùyàmi vinà ràmeõa lakùmaõa 3.043.033c àbandhiùye 'thavà tyakùye viùame deham àtmanaþ 3.043.034a pibàmi và viùaü tãkùõaü pravekùyàmi hutà÷anam 3.043.034c na tv ahaü ràghavàd anyaü padàpi puruùaü spç÷e 3.043.035a iti lakùmaõam àkru÷ya sãtà duþkhasamanvità 3.043.035c pàõibhyàü rudatã duþkhàd udaraü prajaghàna ha 3.043.036a tàm àrtaråpàü vimanà rudantãü; saumitrir àlokya vi÷àlanetràm 3.043.036c à÷vàsayàm àsa na caiva bhartus; taü bhràtaraü kiü cid uvàca sãtà 3.043.037a tatas tu sãtàm abhivàdya lakùmaõaþ; kçtà¤jaliþ kiü cid abhipraõamya 3.043.037c avekùamàõo bahu÷a÷ ca maithilãü; jagàma ràmasya samãpam àtmavàn 3.044.001a tayà paruùam uktas tu kupito ràghavànujaþ 3.044.001c sa vikàïkùan bhç÷aü ràmaü pratasthe naciràd iva 3.044.002a tadàsàdya da÷agrãvaþ kùipram antaram àsthitaþ 3.044.002c abhicakràma vaidehãü parivràjakaråpadhçk 3.044.003a ÷lakùõakàùàyasaüvãtaþ ÷ikhã chatrã upànahã 3.044.003c vàme càüse 'vasajyàtha ÷ubhe yaùñikamaõóalå 3.044.003e parivràjakaråpeõa vaidehãü samupàgamat 3.044.004a tàm àsasàdàtibalo bhràtçbhyàü rahitàü vane 3.044.004c rahitàü såryacandràbhyàü saüdhyàm iva mahattamaþ 3.044.005a tàm apa÷yat tato bàlàü ràjaputrãü ya÷asvinãm 3.044.005c rohiõãü ÷a÷inà hãnàü grahavad bhç÷adàruõaþ 3.044.006a tam ugraü pàpakarmàõaü janasthànaruhà drumàþ 3.044.006c samãkùya na prakampante na pravàti ca màrutaþ 3.044.007a ÷ãghrasrotà÷ ca taü dçùñvà vãkùantaü raktalocanam 3.044.007c stimitaü gantum àrebhe bhayàd godàvarã nadã 3.044.008a ràmasya tv antaraü prepsur da÷agrãvas tadantare 3.044.008c upatasthe ca vaidehãü bhikùuråpeõa ràvaõaþ 3.044.009a abhavyo bhavyaråpeõa bhartàram anu÷ocatãm 3.044.009c abhyavartata vaidehãü citràm iva ÷anai÷caraþ 3.044.010a sa pàpo bhavyaråpeõa tçõaiþ kåpa ivàvçtaþ 3.044.010c atiùñhat prekùya vaidehãü ràmapatnãü ya÷asvinãm 3.044.011a ÷ubhàü ruciradantauùñhãü pårõacandranibhànanàm 3.044.011c àsãnàü parõa÷àlàyàü bàùpa÷okàbhipãóitàm 3.044.012a sa tàü padmapalà÷àkùãü pãtakau÷eyavàsinãm 3.044.012c abhyagacchata vaidehãü duùñacetà ni÷àcaraþ 3.044.013a sa manmatha÷aràviùño brahmaghoùam udãrayan 3.044.013c abravãt pra÷ritaü vàkyaü rahite ràkùasàdhipaþ 3.044.014a tàm uttamàü trilokànàü padmahãnàm iva ÷riyam 3.044.014c vibhràjamànàü vapuùà ràvaõaþ pra÷a÷aüsa ha 3.044.015a kà tvaü kà¤canavarõàbhe pãtakau÷eyavàsini 3.044.015c kamalànàü ÷ubhàü màlàü padminãva ca bibhratã 3.044.016a hrãþ ÷rãþ kãrtiþ ÷ubhà lakùmãr apsarà và ÷ubhànane 3.044.016c bhåtir và tvaü varàrohe ratir và svairacàriõã 3.044.017a samàþ ÷ikhariõaþ snigdhàþ pàõóurà da÷anàs tava 3.044.017c vi÷àle vimale netre raktànte kçùõatàrake 3.044.018a vi÷àlaü jaghanaü pãnam årå karikaropamau 3.044.018c etàv upacitau vçttau sahitau saüpragalbhitau 3.044.019a pãnonnatamukhau kàntau snigdhatàlaphalopamau 3.044.019c maõipravekàbharaõau rucirau te payodharau 3.044.020a càrusmite càrudati càrunetre vilàsini 3.044.020c mano harasi me ràme nadãkålam ivàmbhasà 3.044.021a karàntamitamadhyàsi suke÷ã saühatastanã 3.044.021c naiva devã na gandharvã na yakùã na ca kiünarã 3.044.022a naivaüråpà mayà nàrã dçùñapårvà mahãtale 3.044.022c iha vàsa÷ ca kàntàre cittam unmàthayanti me 3.044.023a sà pratikràma bhadraü te na tvaü vastum ihàrhasi 3.044.023c ràkùasànàm ayaü vàso ghoràõàü kàmaråpiõàm 3.044.024a pràsàdàgryàõi ramyàõi nagaropavanàni ca 3.044.024c saüpannàni sugandhãni yuktàny àcarituü tvayà 3.044.025a varaü màlyaü varaü pànaü varaü vastraü ca ÷obhane 3.044.025c bhartàraü ca varaü manye tvadyuktam asitekùaõe 3.044.026a kà tvaü bhavasi rudràõàü marutàü và ÷ucismite 3.044.026c vasånàü và varàrohe devatà pratibhàsi me 3.044.027a neha gacchantã gandharvà na devà na ca kiünaràþ 3.044.027c ràkùasànàm ayaü vàsaþ kathaü nu tvam ihàgatà 3.044.028a iha ÷àkhàmçgàþ siühà dvãpivyàghramçgàs tathà 3.044.028c çkùàs tarakùavaþ kaïkàþ kathaü tebhyo na bibhyase 3.044.029a madànvitànàü ghoràõàü ku¤jaràõàü tarasvinàm 3.044.029c katham ekà mahàraõye na bibheùi vanànane 3.044.030a kàsi kasya kuta÷ ca tvaü kiünimittaü ca daõóakàn 3.044.030c ekà carasi kalyàõi ghoràn ràkùasasevitàn 3.044.031a iti pra÷astà vaidehã ràvaõena duràtmanà 3.044.031c dvijàtiveùeõa hi taü dçùñvà ràvaõam àgatam 3.044.031e sarvair atithisatkàraiþ påjayàm àsa maithilã 3.044.032a upànãyàsanaü pårvaü pàdyenàbhinimantrya ca 3.044.032c abravãt siddham ity eva tadà taü saumyadar÷anam 3.044.033a dvijàtiveùeõa samãkùya maithilã; tam àgataü pàtrakusumbhadhàriõam 3.044.033c a÷akyam uddveùñum upàyadar÷anàn; nyamantrayad bràhmaõavad yathàgatam 3.044.034a iyaü bçsã bràhmaõa kàmam àsyatàm; idaü ca pàdyaü pratigçhyatàm iti 3.044.034c idaü ca siddhaü vanajàtam uttamaü; tvadartham avyagram ihopabhujyatàm 3.044.035a nimantryamàõaþ pratipårõabhàùiõãü; narendrapatnãü prasamãkùya maithilãm 3.044.035c prahasya tasyà haraõe dhçtaü manaþ; samarpayàm àsa vadhàya ràvaõaþ 3.044.036a tataþ suveùaü mçgayà gataü patiü; pratãkùamàõà sahalakùmaõaü tadà 3.044.036c nirãkùamàõà haritaü dadar÷a tan; mahad vanaü naiva tu ràmalakùmaõau 3.045.001a ràvaõena tu vaidehã tadà pçùñà jihãrùuõà 3.045.001c parivràjakaråpeõa ÷a÷aüsàtmànam àtmanà 3.045.002a bràhmaõa÷ càtithi÷ caiùa anukto hi ÷apeta màm 3.045.002c iti dhyàtvà muhårtaü tu sãtà vacanam abravãt 3.045.003a duhità janakasyàhaü maithilasya mahàtmanaþ 3.045.003c sãtà nàmnàsmi bhadraü te ràmabhàryà dvijottama 3.045.004a saüvatsaraü càdhyuùità ràghavasya nive÷ane 3.045.004c bhu¤jànà mànuùàn bhogàn sarvakàmasamçddhinã 3.045.005a tataþ saüvatsaràd årdhvaü samamanyata me patim 3.045.005c abhiùecayituü ràmaü sameto ràjamantribhiþ 3.045.006a tasmin saübhriyamàõe tu ràghavasyàbhiùecane 3.045.006c kaikeyã nàma bhartàraü mamàryà yàcate varam 3.045.007a pratigçhya tu kaikeyã ÷va÷uraü sukçtena me 3.045.007c mama pravràjanaü bhartur bharatasyàbhiùecanam 3.045.007e dvàv ayàcata bhartàraü satyasaüdhaü nçpottamam 3.045.008a nàdya bhokùye na ca svapsye na pàsye 'haü kadà cana 3.045.008c eùa me jãvitasyànto ràmo yady abhiùicyate 3.045.009a iti bruvàõàü kaikeyãü ÷va÷uro me sa mànadaþ 3.045.009c ayàcatàrthair anvarthair na ca yàc¤àü cakàra sà 3.045.010a mama bhartà mahàtejà vayasà pa¤caviü÷akaþ 3.045.010c ràmeti prathito loke guõavàn satyavàk ÷uciþ 3.045.010e vi÷àlàkùo mahàbàhuþ sarvabhåtahite rataþ 3.045.011a abhiùekàya tu pituþ samãpaü ràmam àgatam 3.045.011c kaikeyã mama bhartàram ity uvàca drutaü vacaþ 3.045.012a tava pitrà samàj¤aptaü mamedaü ÷çõu ràghava 3.045.012c bharatàya pradàtavyam idaü ràjyam akaõñakam 3.045.013a tvayà tu khalu vastavyaü nava varùàõi pa¤ca ca 3.045.013c vane pravraja kàkutstha pitaraü mocayànçtàt 3.045.014a tathety uvàca tàü ràmaþ kaikeyãm akutobhayaþ 3.045.014c cakàra tadvacas tasyà mama bhartà dçóhavrataþ 3.045.015a dadyàn na pratigçhõãyàt satyabråyàn na cànçtam 3.045.015c etad bràhmaõa ràmasya vrataü dhruvam anuttamam 3.045.016a tasya bhràtà tu vaimàtro lakùmaõo nàma vãryavàn 3.045.016c ràmasya puruùavyàghraþ sahàyaþ samare 'rihà 3.045.017a sa bhràtà lakùmaõo nàma dharmacàrã dçóhavrataþ 3.045.017c anvagacchad dhanuùpàõiþ pravrajantaü mayà saha 3.045.018a te vayaü pracyutà ràjyàt kaileyyàs tu kçte trayaþ 3.045.018c vicaràma dvija÷reùñha vanaü gambhãram ojasà 3.045.019a samà÷vasa muhårtaü tu ÷akyaü vastum iha tvayà 3.045.019c àgamiùyati me bhartà vanyam àdàya puùkalam 3.045.020a sa tvaü nàma ca gotraü ca kulam àcakùva tattvataþ 3.045.020c eka÷ ca daõóakàraõye kimarthaü carasi dvija 3.045.021a evaü bruvatyàü sãtàyàü ràmapatnyàü mahàbalaþ 3.045.021c pratyuvàcottaraü tãvraü ràvaõo ràkùasàdhipaþ 3.045.022a yena vitràsità lokàþ sadevàsurapannagàþ 3.045.022c ahaü sa ràvaõo nàma sãte rakùogaõe÷varaþ 3.045.023a tvàü tu kà¤canavarõàbhàü dçùñvà kau÷eyavàsinãm 3.045.023c ratiü svakeùu dàreùu nàdhigacchàmy anindite 3.045.024a bahvãnàm uttamastrãõàm àhçtànàm itas tataþ 3.045.024c sarvàsàm eva bhadraü te mamàgramahiùã bhava 3.045.025a laïkà nàma samudrasya madhye mama mahàpurã 3.045.025c sàgareõa parikùiptà niviùñà girimårdhani 3.045.026a tatra sãte mayà sàrdhaü vaneùu vicariùyasi 3.045.026c na càsyàraõyavàsasya spçhayiùyasi bhàmini 3.045.027a pa¤cadàsyaþ sahasràõi sarvàbharaõabhåùitàþ 3.045.027c sãte paricariùyanti bhàryà bhavasi me yadi 3.045.028a ràvaõenaivam uktà tu kupità janakàtmajà 3.045.028c pratyuvàcànavadyàïgã tam anàdçtya ràkùasaü 3.045.029a mahàgirim ivàkampyaü mahendrasadç÷aü patim 3.045.029c mahodadhim ivàkùobhyam ahaü ràmam anuvratà 3.045.030a mahàbàhuü mahoraskaü siühavikràntagàminam 3.045.030c nçsiühaü siühasaükà÷am ahaü ràmam anuvratà 3.045.031a pårõacandrànanaü vãraü ràjavatsaü jitendriyam 3.045.031c pçthukãrtiü mahàbàhum ahaü ràmam anuvratà 3.045.032a tvaü punar jambukaþ siühãü màm ihecchasi durlabhàm 3.045.032c nàhaü ÷akyà tvayà spraùñum àdityasya prabhà yathà 3.045.033a pàdapàn kà¤canàn nånaü bahån pa÷yasi mandabhàk 3.045.033c ràghavasya priyàü bhàryàü yas tvam icchasi ràvaõa 3.045.034a kùudhitasya ca siühasya mçga÷atros tarasvinaþ 3.045.034c à÷ãviùasya vadanàd daüùñràm àdàtum icchasi 3.045.035a mandaraü parvata÷reùñhaü pàõinà hartum icchasi 3.045.035c kàlakåñaü viùaü pãtvà svastimàn gantum icchasi 3.045.036a akùisåcyà pramçjasi jihvayà leóhi ca kùuram 3.045.036c ràghavasya priyàü bhàryàm adhigantuü tvam icchasi 3.045.037a avasajya ÷ilàü kaõñhe samudraü tartum icchasi 3.045.037c såryà candramasau cobhau pràõibhyàü hartum icchasi 3.045.037e yo ràmasya priyàü bhàryàü pradharùayitum icchasi 3.045.038a agniü prajvalitaü dçùñvà vastreõàhartum icchasi 3.045.038c kalyàõa vçttàü ràmasya yo bhàryàü hartum icchasi 3.045.039a ayomukhànàü ÷ålànàm agre caritum icchasi 3.045.039c ràmasya sadç÷ãü bhàryàü yo 'dhigantuü tvam icchasi 3.045.040a yad antaraü siüha÷çgàlayor vane; yad antaraü syandanikàsamudrayoþ 3.045.040c suràgryasauvãrakayor yad antaraü; tad antaraü dà÷arathes tavaiva ca 3.045.041a yad antaraü kà¤canasãsalohayor; yad antaraü candanavàripaïkayoþ 3.045.041c yad antaraü hastibióàlayor vane; tad antaraü da÷arathes tavaiva ca 3.045.042a yad antaraü vàyasavainateyayor; yad antaraü madgumayårayor api 3.045.042c yad antaraü sàrasagçdhrayor vane; tad antaraü dà÷arathes tavaiva ca 3.045.043a tasmin sahasràkùasamaprabhàve; ràme sthite kàrmukabàõapàõau 3.045.043c hçtàpi te 'haü na jaràü gamiùye; vajraü yathà makùikayàvagãrõam 3.045.044a itãva tad vàkyam aduùñabhàvà; sudçùñam uktvà rajanãcaraü tam 3.045.044c gàtraprakampàd vyathità babhåva; vàtoddhatà sà kadalãva tanvã 3.045.045a tàü vepamànàm upalakùya sãtàü; sa ràvaõo mçtyusamaprabhàvaþ 3.045.045c kulaü balaü nàma ca karma càtmanaþ; samàcacakùe bhayakàraõàrtham 3.046.001a evaü bruvatyàü sãtàyàü saürabdhaþ paruùàkùaram 3.046.001c lalàñe bhrukuñãü kçtvà ràvaõaþ pratyuvàca ha 3.046.002a bhràtà vai÷ravaõasyàhaü sàpatnyo varavarõini 3.046.002c ràvaõo nàma bhadraü te da÷agrãvaþ pratàpavàn 3.046.003a yasya devàþ sagandharvàþ pi÷àcapatagoragàþ 3.046.003c vidravanti bhayàd bhãtà mçtyor iva sadà prajàþ 3.046.004a yena vai÷ravaõo bhràtà vaimàtraþ kàraõàntare 3.046.004c dvandvam àsàditaþ krodhàd raõe vikramya nirjitaþ 3.046.005a madbhayàrtaþ parityajya svam adhiùñhànam çddhimat 3.046.005c kailàsaü parvata÷reùñham adhyàste naravàhanaþ 3.046.006a yasya tat puùpakaü nàma vimànaü kàmagaü ÷ubham 3.046.006c vãryàd àvarjitaü bhadre yena yàmi vihàyasaü 3.046.007a mama saüjàtaroùasya mukhaü dçùñvaiva maithili 3.046.007c vidravanti paritrastàþ suràþ ÷akrapurogamàþ 3.046.008a yatra tiùñhàmy ahaü tatra màruto vàti ÷aïkitaþ 3.046.008c tãvràü÷uþ ÷i÷iràü÷u÷ ca bhayàt saüpadyate raviþ 3.046.009a niùkampapatràs taravo nadya÷ ca stimitodakàþ 3.046.009c bhavanti yatra yatràhaü tiùñhàmi ca caràmi ca 3.046.010a mama pàre samudrasya laïkà nàma purã ÷ubhà 3.046.010c saüpårõà ràkùasair ghorair yathendrasyàmaràvatã 3.046.011a pràkàreõa parikùiptà pàõóureõa viràjità 3.046.011c hemakakùyà purã ramyà vaidåryamaya toraõà 3.046.012a hastya÷varathasaübhàdhà tåryanàdavinàdità 3.046.012c sarvakàmaphalair vçkùaiþ saükulodyàna÷obhità 3.046.013a tatra tvaü vasatã sãte ràjaputri mayà saha 3.046.013c na sramiùyasi nàrãõàü mànuùãõàü manasvini 3.046.014a bhu¤jànà mànuùàn bhogàn divyàü÷ ca varavarõini 3.046.014c na smariùyasi ràmasya mànuùasya gatàyuùaþ 3.046.015a sthàpayitvà priyaü putraü ràj¤à da÷arathena yaþ 3.046.015c mandavãryaþ suto jyeùñhas tataþ prasthàpito vanam 3.046.016a tena kiü bhraùñaràjyena ràmeõa gatacetasà 3.046.016c kariùyasi vi÷àlàkùi tàpasena tapasvinà 3.046.017a sarvaràkùasabhartàraü kàmàt svayam ihàgatam 3.046.017c na manmatha÷aràviùñaü pratyàkhyàtuü tvam arhasi 3.046.018a pratyàkhyàya hi màü bhãru paritàpaü gamiùyasi 3.046.018c caraõenàbhihatyeva puråravasam urva÷ã 3.046.019a evam uktà tu vaidehã kruddhà saüraktalocanà 3.046.019c abravãt paruùaü vàkyaü rahite ràkùasàdhipam 3.046.020a kathaü vai÷ravaõaü devaü sarvabhåtanamaskçtam 3.046.020c bhràtaraü vyapadi÷ya tvam a÷ubhaü kartum icchasi 3.046.021a ava÷yaü vina÷iùyanti sarve ràvaõa ràkùasàþ 3.046.021c yeùàü tvaü karka÷o ràjà durbuddhir ajitendriyaþ 3.046.022a apahçtya ÷acãü bhàryàü ÷akyam indrasya jãvitum 3.046.022c na tu ràmasya bhàryàü màm apanãyàsti jãvitam 3.046.023a jãvec ciraü vajradharasya hastàc; chacãü pradhçùyàpratiråparåpàm 3.046.023c na màdç÷ãü ràkùasadharùayitvà; pãtàmçtasyàpi tavàsti mokùaþ 3.047.001a sãtàyà vacanaü ÷rutvà da÷agrãvaþ pratàpavàn 3.047.001c haste hastaü samàhatya cakàra sumahad vapuþ 3.047.002a sa maithilãü punar vàkyaü babhàùe ca tato bhç÷am 3.047.002c nonmattayà ÷rutau manye mama vãryaparàkramau 3.047.003a udvaheyaü bhujàbhyàü tu medinãm ambare sthitaþ 3.047.003c àpibeyaü samudraü ca mçtyuü hanyàü raõe sthitaþ 3.047.004a arkaü rundhyàü ÷arais tãkùõair vibhindyàü hi mahãtalam 3.047.004c kàmaråpiõam unmatte pa÷ya màü kàmadaü patim 3.047.005a evam uktavatas tasya ràvaõasya ÷ikhiprabhe 3.047.005c kruddhasya hariparyante rakte netre babhåvatuþ 3.047.006a sadyaþ saumyaü parityajya bhikùuråpaü sa ràvaõaþ 3.047.006c svaü råpaü kàlaråpàbhaü bheje vai÷ravaõànujaþ 3.047.007a saüraktanayanaþ ÷rãmàüs taptakà¤canakuõóalaþ 3.047.007c da÷àsyaþ kàrmukã bàõã babhåva kùaõadàcaraþ 3.047.008a sa parivràjakacchadma mahàkàyo vihàya tat 3.047.008c pratipede svakaü råpaü ràvaõo ràkùasàdhipaþ 3.047.009a saüraktanayanaþ krodhàj jãmåtanicayaprabhaþ 3.047.009c raktàmbaradharas tasthau strãratnaü prekùya maithilãm 3.047.010a sa tàm asitake÷àntàü bhàskarasya prabhàm iva 3.047.010c vasanàbharaõopetàü maithilãü ràvaõo 'bravãt 3.047.011a triùu lokeùu vikhyàtaü yadi bhartàram icchasi 3.047.011c màm à÷raya varàrohe tavàhaü sadç÷aþ patiþ 3.047.012a màü bhajasva ciràya tvam ahaü ÷làghyas tava priyaþ 3.047.012c naiva càhaü kva cid bhadre kariùye tava vipriyam 3.047.012e tyajyatàü mànuùo bhàvo mayi bhàvaþ praõãyatàm 3.047.013a ràjyàc cyutam asiddhàrthaü ràmaü parimitàyuùam 3.047.013c kair guõair anuraktàsi måóhe paõóitamànini 3.047.014a yaþ striyà vacanàd ràjyaü vihàya sasuhçjjanam 3.047.014c asmin vyàlànucarite vane vasati durmatiþ 3.047.015a ity uktvà maithilãü vàkyaü priyàrhàü priyavàdinãm 3.047.015c jagràha ràvaõaþ sãtàü budhaþ khe rohiõãm iva 3.047.016a vàmena sãtàü padmàkùãü mårdhajeùu kareõa saþ 3.047.016c årvos tu dakùiõenaiva parijagràha pàõinà 3.047.017a taü dçùñvà giri÷çïgàbhaü tãkùõadaüùñraü mahàbhujam 3.047.017c pràdravan mçtyusaükà÷aü bhayàrtà vanadevatàþ 3.047.018a sa ca màyàmayo divyaþ kharayuktaþ kharasvanaþ 3.047.018c pratyadç÷yata hemàïgo ràvaõasya mahàrathaþ 3.047.019a tatas tàü paruùair vàkyair abhitarjya mahàsvanaþ 3.047.019c aïkenàdàya vaidehãü ratham àropayat tadà 3.047.020a sà gçhãtàticukro÷a ràvaõena ya÷asvinã 3.047.020c ràmeti sãtà duþkhàrtà ràmaü dåragataü vane 3.047.021a tàm akàmàü sa kàmàrtaþ pannagendravadhåm iva 3.047.021c viveùñamànàm àdàya utpapàthàtha ràvaõaþ 3.047.022a tataþ sà ràkùasendreõa hriyamàõà vihàyasà 3.047.022c bhç÷aü cukro÷a matteva bhràntacittà yathàturà 3.047.023a hà lakùmaõa mahàbàho gurucittaprasàdaka 3.047.023c hriyamàõàü na jànãùe rakùasà kàmaråpiõà 3.047.024a jãvitaü sukham arthàü÷ ca dharmahetoþ parityajan 3.047.024c hriyamàõàm adharmeõa màü ràghava na pa÷yasi 3.047.025a nanu nàmàvinãtànàü vinetàsi paraütapa 3.047.025c katham evaüvidhaü pàpaü na tvaü ÷àdhi hi ràvaõam 3.047.026a nanu sadyo 'vinãtasya dç÷yate karmaõaþ phalam 3.047.026c kàlo 'py aïgã bhavaty atra sasyànàm iva paktaye 3.047.027a sa karma kçtavàn etat kàlopahatacetanaþ 3.047.027c jãvitàntakaraü ghoraü ràmàd vyasanam àpnuhi 3.047.028a hantedànãü sakàmà tu kaikeyã bàndhavaiþ saha 3.047.028c hriyeyaü dharmakàmasya dharmapatnã ya÷asvinaþ 3.047.029a àmantraye janasthànaü karõikàràü÷ ca puùpitàn 3.047.029c kùipraü ràmàya ÷aüsadhvaü sãtàü harati ràvaõaþ 3.047.030a màlyavantaü ÷ikhariõaü vande prasravaõaü girim 3.047.030c kùipraü ràmàya ÷aüsadhvaü sãtàü harati ràvaõaþ 3.047.031a haüsasàrasasaüghuùñàü vande godàvarãü nadãm 3.047.031c kùipraü ràmàya ÷aüsadhvaü sãtàü harati ràvaõaþ 3.047.032a daivatàni ca yànty asmin vane vividhapàdape 3.047.032c namaskaromy ahaü tebhyo bhartuþ ÷aüsata màü hçtàm 3.047.033a yàni kàni cid apy atra sattvàni nivasanty uta 3.047.033c sarvàõi ÷araõaü yàmi mçgapakùigaõàn api 3.047.034a hriyamàõàü priyàü bhartuþ pràõebhyo 'pi garãyasãm 3.047.034c viva÷àpahçtà sãtà ràvaõeneti ÷aüsata 3.047.035a viditvà màü mahàbàhur amutràpi mahàbalaþ 3.047.035c àneùyati paràkramya vaivasvatahçtàm api 3.047.036a ràmàya tu yathàtattvaü jañàyo haraõaü mama 3.047.036c lakùmaõàya ca tat sarvam àkhyàtavyam a÷eùataþ 3.048.001a taü ÷abdam avasuptasya jañàyur atha ÷u÷ruve 3.048.001c niraikùad ràvaõaü kùipraü vaidehãü ca dadar÷a saþ 3.048.002a tataþ parvatakåñàbhas tãkùõatuõóaþ khagottamaþ 3.048.002c vanaspatigataþ ÷rãmàn vyàjahàra ÷ubhàü giram 3.048.003a da÷agrãvasthito dharme puràõe satyasaü÷rayaþ 3.048.003c jañàyur nàma nàmnàhaü gçdhraràjo mahàbalaþ 3.048.004a ràjà sarvasya lokasya mahendravaruõopamaþ 3.048.004c lokànàü ca hite yukto ràmo da÷arathàtmajaþ 3.048.005a tasyaiùà lokanàthasya dharmapatnã ya÷asvinã 3.048.005c sãtà nàma varàrohà yàü tvaü hartum ihecchasi 3.048.006a kathaü ràjà sthito dharme paradàràn paràmç÷et 3.048.006c rakùaõãyà vi÷eùeõa ràjadàrà mahàbalaþ 3.048.006e nivartaya matiü nãcàü paradàràbhimar÷anam 3.048.007a na tat samàcared dhãro yat paro 'sya vigarhayet 3.048.007c yathàtmanas tathànyeùàü dàrà rakùyà vimar÷anàt 3.048.008a arthaü và yadi và kàmaü ÷iùñàþ ÷àstreùv anàgatam 3.048.008c vyavasyanty anu ràjànaü dharmaü paurastyanandana 3.048.009a ràjà dharma÷ ca kàma÷ ca dravyàõàü cottamo nidhiþ 3.048.009c dharmaþ ÷ubhaü và pàpaü và ràjamålaü pravartate 3.048.010a pàpasvabhàva÷ capalaþ kathaü tvaü rakùasàü vara 3.048.010c ai÷varyam abhisaüpràpto vimànam iva duùkçtã 3.048.011a kàmasvabhàvo yo yasya na sa ÷akyaþ pramàrjitum 3.048.011c na hi duùñàtmanàm àrya mà vasaty àlaye ciram 3.048.012a viùaye và pure và te yadà ràmo mahàbalaþ 3.048.012c nàparàdhyati dharmàtmà kathaü tasyàparàdhyasi 3.048.013a yadi ÷årpaõakhàhetor janasthànagataþ kharaþ 3.048.013c ativçtto hataþ pårvaü ràmeõàkliùñakarmaõà 3.048.014a atra bråhi yathàsatyaü ko ràmasya vyatikramaþ 3.048.014c yasya tvaü lokanàthasya hçtvà bhàryàü gamiùyasi 3.048.015a kùipraü visçja vaidehãü mà tvà ghoreõa cakùuùà 3.048.015c dahed dahana bhåtena vçtram indrà÷anir yathà 3.048.016a sarpam à÷ãviùaü baddhvà vastrànte nàvabudhyase 3.048.016c grãvàyàü pratimuktaü ca kàlapà÷aü na pa÷yasi 3.048.017a sa bhàraþ saumya bhartavyo yo naraü nàvasàdayet 3.048.017c tad annam upabhoktavyaü jãryate yad anàmayam 3.048.018a yat kçtvà na bhaved dharmo na kãrtir na ya÷o bhuvi 3.048.018c ÷arãrasya bhavet khedaþ kas tat karma samàcaret 3.048.019a ùaùñivarùasahasràõi mama jàtasya ràvaõa 3.048.019c pitçpaitàmahaü ràjyaü yathàvad anutiùñhataþ 3.048.020a vçddho 'haü tvaü yuvà dhanvã sarathaþ kavacã ÷arã 3.048.020c tathàpy àdàya vaidehãü ku÷alã na gamiùyasi 3.048.021a na ÷aktas tvaü balàd dhartuü vaidehãü mama pa÷yataþ 3.048.021c hetubhir nyàyasaüyuktair dhruvàü veda÷rutãm iva 3.048.022a yudhyasva yadi ÷åro 'si muhårtaü tiùñha ràvaõa 3.048.022c ÷ayiùyase hato bhåmau yathàpårvaü kharas tathà 3.048.023a asakçt saüyuge yena nihatà daityadànavàþ 3.048.023c naciràc cãravàsàs tvàü ràmo yudhi vadhiùyati 3.048.024a kiü nu ÷akyaü mayà kartuü gatau dåraü nçpàtmajau 3.048.024c kùipraü tvaü na÷yase nãca tayor bhãto na saü÷ayaþ 3.048.025a na hi me jãvamànasya nayiùyasi ÷ubhàm imàm 3.048.025c sãtàü kamalapatràkùãü ràmasya mahaùãü priyàm 3.048.026a ava÷yaü tu mayà kàryaü priyaü tasya mahàtmanaþ 3.048.026c jãvitenàpi ràmasya tathà da÷arathasya ca 3.048.027a tiùñha tiùñha da÷agrãva muhårtaü pa÷ya ràvaõa 3.048.027c yuddhàtithyaü pradàsyàmi yathàpràõaü ni÷àcara 3.048.027e vçntàd iva phalaü tvàü tu pàtayeyaü rathottamàt 3.049.001a ity uktasya yathànyàyaü ràvaõasya jañàyuùà 3.049.001c kruddhasyàgninibhàþ sarvà rejur viü÷atidçùñayaþ 3.049.002a saüraktanayanaþ kopàt taptakà¤canakuõóalaþ 3.049.002c ràkùasendro 'bhidudràva patagendram amarùaõaþ 3.049.003a sa saüprahàras tumulas tayos tasmin mahàvane 3.049.003c babhåva vàtoddhatayor meghayor gagane yathà 3.049.004a tad babhåvàdbhutaü yuddhaü gçdhraràkùasayos tadà 3.049.004c sapakùayor màlyavator mahàparvatayor iva 3.049.005a tato nàlãkanàràcais tãkùõàgrai÷ ca vikarõibhiþ 3.049.005c abhyavarùan mahàghorair gçdhraràjaü mahàbalaþ 3.049.006a sa tàni ÷arajàlàni gçdhraþ patrarathe÷varaþ 3.049.006c jañàyuþ pratijagràha ràvaõàstràõi saüyuge 3.049.007a tasya tãkùõanakhàbhyàü tu caraõàbhyàü mahàbalaþ 3.049.007c cakàra bahudhà gàtre vraõàn patagasattamaþ 3.049.008a atha krodhàd da÷agrãvo jagràha da÷amàrgaõàn 3.049.008c mçtyudaõóanibhàn ghorठ÷atrumardanakàïkùayà 3.049.009a sa tair bàõair mahàvãryaþ pårõamuktair ajihmagaiþ 3.049.009c bibheda ni÷itais tãkùõair gçdhraü ghoraiþ ÷ilãmukhaiþ 3.049.010a sa ràkùasarathe pa÷ya¤ jànakãü bàùpalocanàm 3.049.010c acintayitvà bàõàüs tàn ràkùasaü samabhidravat 3.049.011a tato 'sya sa÷araü càpaü muktàmaõivibhåùitam 3.049.011c caraõàbhyàü mahàtejà babha¤ja patage÷varaþ 3.049.012a tac càgnisadç÷aü dãptaü ràvaõasya ÷aràvaram 3.049.012c pakùàbhyàü ca mahàtejà vyadhunot patage÷varaþ 3.049.013a kà¤canora÷chadàn divyàn pi÷àcavadanàn kharàn 3.049.013c tàü÷ càsya javasaüpannठjaghàna samare balã 3.049.014a varaü triveõusaüpannaü kàmagaü pàvakàrciùam 3.049.014c maõihemavicitràïgaü babha¤ja ca mahàratham 3.049.014e pårõacandrapratãkà÷aü chatraü ca vyajanaiþ saha 3.049.015a sa bhagnadhanvà viratho hatà÷vo hatasàrathiþ 3.049.015c aïkenàdàya vaidehãü papàta bhuvi ràvaõaþ 3.049.016a dçùñvà nipatitaü bhåmau ràvaõaü bhagnavàhanam 3.049.016c sàdhu sàdhv iti bhåtàni gçdhraràjam apåjayan 3.049.017a pari÷ràntaü tu taü dçùñvà jarayà pakùiyåthapam 3.049.017c utpapàta punar hçùño maithilãü gçhya ràvaõaþ 3.049.018a taü prahçùñaü nidhàyàïke gacchantaü janakàtmajàm 3.049.018c gçdhraràjaþ samutpatya jañàyur idam abravãt 3.049.019a vajrasaüspar÷abàõasya bhàryàü ràmasya ràvaõa 3.049.019c alpabuddhe harasy enàü vadhàya khalu rakùasàm 3.049.020a samitrabandhuþ sàmàtyaþ sabalaþ saparicchadaþ 3.049.020c viùapànaü pibasy etat pipàsita ivodakam 3.049.021a anubandham ajànantaþ karmaõàm avicakùaõàþ 3.049.021c ÷ãghram eva vina÷yanti yathà tvaü vina÷iùyasi 3.049.022a baddhas tvaü kàlapà÷ena kva gatas tasya mokùyase 3.049.022c vadhàya baói÷aü gçhya sàmiùaü jalajo yathà 3.049.023a na hi jàtu duràdharùau kàkutsthau tava ràvaõa 3.049.023c dharùaõaü cà÷ramasyàsya kùamiùyete tu ràghavau 3.049.024a yathà tvayà kçtaü karma bhãruõà lokagarhitam 3.049.024c taskaràcarito màrgo naiùa vãraniùevitaþ 3.049.025a yudhyasva yadi ÷åro 'si muhårtaü tiùñha ràvaõa 3.049.025c ÷ayiùyase hato bhåmau yathà bhràtà kharas tathà 3.049.026a paretakàle puruùo yat karma pratipadyate 3.049.026c vinà÷àyàtmano 'dharmyaü pratipanno 'si karma tat 3.049.027a pàpànubandho vai yasya karmaõaþ ko nu tat pumàn 3.049.027c kurvãta lokàdhipatiþ svayambhår bhagavàn api 3.049.028a evam uktvà ÷ubhaü vàkyaü jañàyus tasya rakùasaþ 3.049.028c nipapàta bhç÷aü pçùñhe da÷agrãvasya vãryavàn 3.049.029a taü gçhãtvà nakhais tãkùõair viraràda samantataþ 3.049.029c adhiråóho gajàrohi yathà syàd duùñavàraõam 3.049.030a viraràda nakhair asya tuõóaü pçùñhe samarpayan 3.049.030c ke÷àü÷ cotpàñayàm àsa nakhapakùamukhàyudhaþ 3.049.031a sa tathà gçdhraràjena kli÷yamàno muhur muhuþ 3.049.031c amarùasphuritauùñhaþ san pràkampata sa ràkùasaþ 3.049.032a saüpariùvajya vaidehãü vàmenàïkena ràvaõaþ 3.049.032c talenàbhijaghànàrto jañàyuü krodhamårchitaþ 3.049.033a jañàyus tam atikramya tuõóenàsya kharàdhipaþ 3.049.033c vàmabàhån da÷a tadà vyapàharad ariüdamaþ 3.049.034a tataþ kruddho da÷akrãvaþ sãtàm utsçjya vãryavàn 3.049.034c muùñibhyàü caraõàbhyàü ca gçdhraràjam apothayat 3.049.035a tato muhårtaü saügràmo babhåvàtulavãryayoþ 3.049.035c ràkùasànàü ca mukhyasya pakùiõàü pravarasya ca 3.049.036a tasya vyàyacchamànasya ràmasyàrthe 'tha ràvaõaþ 3.049.036c pakùau pàdau ca pàr÷vau ca khaógam uddhçtya so 'cchinat 3.049.037a sa chinnapakùaþ sahasà rakùasà raudrakarmaõà 3.049.037c nipapàta hato gçdhro dharaõyàm alpajãvitaþ 3.049.038a taü dçùñvà patitaü bhåmau kùatajàrdraü jañàyuùam 3.049.038c abhyadhàvata vaidehã svabandhum iva duþkhità 3.049.039a taü nãlajãmåtanikà÷akalpaü; supàõóuroraskam udàravãryam 3.049.039c dadar÷a laïkàdhipatiþ pçthivyàü; jañàyuùaü ÷àntam ivàgnidàvam 3.049.040a tatas tu taü patrarathaü mahãtale; nipàtitaü ràvaõavegamarditam 3.049.040c punaþ pariùvajya ÷a÷iprabhànanà; ruroda sãtà janakàtmajà tadà 3.050.001a tam alpajãvitaü bhåmau sphurantaü ràkùasàdhipaþ 3.050.001c dadar÷a gçdhraü patitaü samãpe ràghavà÷ramàt 3.050.002a sà tu tàràdhipamukhã ràvaõena samãkùya tam 3.050.002c gçdhraràjaü vinihataü vilalàpa suduþkhità 3.050.003a nimittaü lakùaõaj¤ànaü ÷akunisvaradar÷anam 3.050.003c ava÷yaü sukhaduþkheùu naràõàü pratidç÷yate 3.050.004a na nånaü ràma jànàsi mahad vyasanam àtmajaþ 3.050.004c dhàvanti nånaü kàkutstha madarthaü mçgapakùiõaþ 3.050.005a tràhi màm adya kàkutstha lakùmaõeti varàïganà 3.050.005c susaütrastà samàkrandac chçõvatàü tu yathàntike 3.050.006a tàü kliùñamàlyàbharaõàü vilapantãm anàthavat 3.050.006c abhyadhàvata vaidehãü ràvaõo ràkùasàdhipaþ 3.050.007a tàü latàm iva veùñantãm àliïgantãü mahàdrumàn 3.050.007c mu¤ca mu¤ceti bahu÷aþ pravadan ràkùasàdhipaþ 3.050.008a kro÷antãü ràma ràmeti ràmeõa rahitàü vane 3.050.008c jãvitàntàya ke÷eùu jagràhàntakasaünibhaþ 3.050.009a pradharùitàyàü vaidehyàü babhåva sacaràcaram 3.050.009c jagat sarvam amaryàdaü tamasàndhena saüvçtam 3.050.010a dçùñvà sãtàü paràmçùñàü dãnàü divyena cakùuùà 3.050.010c kçtaü kàryam iti ÷rãmàn vyàjahàra pitàmahaþ 3.050.011a prahçùñà vyathità÷ càsan sarve te paramarùayaþ 3.050.011c dçùñvà sãtàü paràmçùñàü daõóakàraõyavàsinaþ 3.050.012a sa tu tàü ràma ràmeti rudantãü lakùmaõeti ca 3.050.012c jagàmàkà÷am àdàya ràvaõo ràkùasàdhipaþ 3.050.013a taptàbharaõasarvàïgã pãtakau÷eyavàsanã 3.050.013c raràja ràjaputrã tu vidyut saudàmanã yathà 3.050.014a uddhåtena ca vastreõa tasyàþ pãtena ràvaõaþ 3.050.014c adhikaü paribabhràja girir dãpa ivàgninà 3.050.015a tasyàþ paramakalyàõyàs tàmràõi surabhãõi ca 3.050.015c padmapatràõi vaidehyà abhyakãryanta ràvaõam 3.050.016a tasyàþ kau÷eyam uddhåtam àkà÷e kanakaprabham 3.050.016c babhau càdityaràgeõa tàmram abhram ivàtape 3.050.017a tasyàs tad vimalaü vaktram àkà÷e ràvaõàïkagam 3.050.017c na raràja vinà ràmaü vinàlam iva païkajam 3.050.018a babhåva jaladaü nãlaü bhittvà candra ivoditaþ 3.050.018c sulalàñaü suke÷àntaü padmagarbhàbham avraõam 3.050.018e ÷uklaiþ suvimalair dantaiþ prabhàvadbhir alaükçtam 3.050.019a ruditaü vyapamçùñàstraü candravat priyadar÷anam 3.050.019c sunàsaü càrutàmrauùñham àkàùe hàñakaprabham 3.050.020a ràkùasendrasamàdhåtaü tasyàs tad vacanaü ÷ubham 3.050.020c ÷u÷ubhe na vinà ràmaü divà candra ivoditaþ 3.050.021a sà hemavarõà nãlàïgaü maithilã ràkùasàdhipam 3.050.021c ÷u÷ubhe kà¤canã kà¤cã nãlaü maõim ivà÷rità 3.050.022a sà padmagaurã hemàbhà ràvaõaü janakàtmajà 3.050.022c vidyudghanam ivàvi÷ya ÷u÷ubhe taptabhåùaõà 3.050.023a tasyà bhåùaõaghoùeõa vaidehyà ràkùasàdhipaþ 3.050.023c babhåva vimalo nãlaþ saghoùa iva toyadaþ 3.050.024a uttamàïgacyutà tasyàþ puùpavçùñiþ samantataþ 3.050.024c sãtàyà hriyamàõàyàþ papàta dharaõãtale 3.050.025a sà tu ràvaõavegena puùpavçùñiþ samantataþ 3.050.025c samàdhåtà da÷agrãvaü punar evàbhyavartata 3.050.026a abhyavartata puùpàõàü dhàrà vai÷ravaõànujam 3.050.026c nakùatramàlàvimalà meruü nagam ivottamam 3.050.027a caraõàn nåpuraü bhraùñaü vaidehyà ratnabhåùitam 3.050.027c vidyunmaõóalasaükà÷aü papàta madhurasvanam 3.050.028a tarupravàlaraktà sà nãlàïgaü ràkùase÷varam 3.050.028c prà÷obhayata vaidehã gajaü kaùyeva kà¤canã 3.050.029a tàü maholkàm ivàkà÷e dãpyamànàü svatejasà 3.050.029c jahàràkà÷am àvi÷ya sãtàü vai÷ravaõànujaþ 3.050.030a tasyàs tàny agnivarõàni bhåùaõàni mahãtale 3.050.030c saghoùàõy avakãryanta kùãõàs tàrà ivàmbaràt 3.050.031a tasyàþ stanàntaràd bhraùño hàras tàràdhipadyutiþ 3.050.031c vaidehyà nipatan bhàti gaïgeva gaganàc cyutà 3.050.032a utpàta vàtàbhihatà nànàdvija gaõàyutàþ 3.050.032c mà bhair iti vidhåtàgrà vyàjahrur iva pàdapàþ 3.050.033a nalinyo dhvastakamalàs trastamãnajale caràþ 3.050.033c sakhãm iva gatotsàhàü ÷ocantãva sma maithilãm 3.050.034a samantàd abhisaüpatya siühavyàghramçgadvijàþ 3.050.034c anvadhàvaüs tadà roùàt sãtàcchàyànugàminaþ 3.050.035a jalaprapàtàsramukhàþ ÷çïgair ucchritabàhavaþ 3.050.035c sãtàyàü hriyamàõàyàü vikro÷antãva parvatàþ 3.050.036a hriyamàõàü tu vaidehãü dçùñvà dãno divàkaraþ 3.050.036c pravidhvastaprabhaþ ÷rãmàn àsãt pàõóuramaõóalaþ 3.050.037a nàsti dharmaþ kutaþ satyaü nàrjavaü nànç÷aüsatà 3.050.037c yatra ràmasya vaidehãü bhàryàü harati ràvaõaþ 3.050.038a iti sarvàõi bhåtàni gaõa÷aþ paryadevayan 3.050.038c vitrastakà dãnamukhà rurudur mçgapotakàþ 3.050.039a udvãkùyodvãkùya nayanair àsrapàtàvilekùaõàþ 3.050.039c supravepitagàtrà÷ ca babhåvur vanadevatàþ 3.050.040a vikro÷antãü dçóhaü sãtàü dçùñvà duþkhaü tathà gatàm 3.050.040c tàü tu lakùmaõa ràmeti kro÷antãü madhurasvaràm 3.050.041a avekùamàõàü bahuùo vaidehãü dharaõãtalam 3.050.041c sa tàm àkulake÷àntàü vipramçùñavi÷eùakàm 3.050.041e jahàràtmavinà÷àya da÷agrãvo manasvinàm 3.050.042a tatas tu sà càrudatã ÷ucismità; vinàkçtà bandhujanena maithilã 3.050.042c apa÷yatã ràghavalakùmaõàv ubhau; vivarõavaktrà bhayabhàrapãóità 3.051.001a kham utpatantaü taü dçùñvà maithilã janakàtmajà 3.051.001c duþkhità paramodvignà bhaye mahati vartinã 3.051.002a roùarodanatàmràkùã bhãmàkùaü ràkùasàdhipam 3.051.002c rudatã karuõaü sãtà hriyamàõedam abravãt 3.051.003a na vyapatrapase nãca karmaõànena ràvaõa 3.051.003c j¤àtvà virahitàü yo màü corayitvà palàyase 3.051.004a tvayaiva nånaü duùñàtman bhãruõà hartum icchatà 3.051.004c mamàpavàhito bhartà mçgaråpeõa màyayà 3.051.004e yo hi màm udyatas tràtuü so 'py ayaü vinipàtitaþ 3.051.005a paramaü khalu te vãryaü dç÷yate ràkùasàdhama 3.051.005c vi÷ràvya nàmadheyaü hi yuddhe nàsti jità tvayà 3.051.006a ãdç÷aü garhitaü karma kathaü kçtvà na lajjase 3.051.006c striyà÷ ca haraõaü nãca rahite ca parasya ca 3.051.007a kathayiùyanti lokeùu puruùàþ karma kutsitam 3.051.007c sunç÷aüsam adharmiùñhaü tava ÷auõóãryamàninaþ 3.051.008a dhik te ÷auryaü ca sattvaü ca yat tvayà kathitaü tadà 3.051.008c kulàkro÷akaraü loke dhik te càritram ãdç÷am 3.051.009a kiü ÷akyaü kartum evaü hi yaj javenaiva dhàvasi 3.051.009c muhårtam api tiùñhasva na jãvan pratiyàsyasi 3.051.010a na hi cakùuþpathaü pràpya tayoþ pàrthivaputrayoþ 3.051.010c sasainyo 'pi samartaþs tvaü muhårtam api jãvitum 3.051.011a na tvaü tayoþ ÷araspar÷aü soóhuü ÷aktaþ kathaü cana 3.051.011c vane prajvalitasyeva spar÷am agner vihaügamaþ 3.051.012a sàdhu kçtvàtmanaþ pathyaü sàdhu màü mu¤ca ràvaõa 3.051.012c matpradharùaõaruùño hi bhràtrà saha patir mama 3.051.012e vidhàsyati vinà÷àya tvaü màü yadi na mu¤casi 3.051.013a yena tvaü vyavasàyena balàn màü hartum icchasi 3.051.013c vyavasàyaþ sa te nãca bhaviùyati nirarthakaþ 3.051.014a na hy ahaü tam apa÷yantã bhartàraü vibudhopamam 3.051.014c utsahe ÷atruva÷agà pràõàn dhàrayituü ciram 3.051.015a na nånaü càtmanaþ ÷reyaþ pathyaü và samavekùase 3.051.015c mçtyukàle yathà martyo viparãtàni sevate 3.051.016a mumårùåõàü hi sarveùàü yat pathyaü tan na rocate 3.051.016c pa÷yàmãva hi kaõñhe tvàü kàlapà÷àvapà÷itam 3.051.017a yathà càsmin bhayasthàne na bibheùe da÷ànana 3.051.017c vyaktaü hiraõmayàn hi tvaü saüpa÷yasi mahãruhàn 3.051.018a nadãü vairataõãü ghoràü rudhiraughanivàhinãm 3.051.018c khaógapatravanaü caiva bhãmaü pa÷yasi ràvaõa 3.051.019a taptakà¤canapuùpàü ca vaidåryapravaracchadàm 3.051.019c drakùyase ÷àlmalãü tãkùõàm àyasaiþ kaõñakai÷ citàm 3.051.020a na hi tvam ãdç÷aü kçtvà tasyàlãkaü mahàtmanaþ 3.051.020c dhàrituü ÷akùyasi ciraü viùaü pãtveva nirghçõaþ 3.051.021a baddhas tvaü kàlapà÷ena durnivàreõa ràvaõa 3.051.021c kva gato lapsyase ÷arma bhartur mama mahàtmanaþ 3.051.022a nimeùàntaramàtreõa vinà bhràtaram àhave 3.051.022c ràkùasà nihatà yena sahasràõi caturda÷a 3.051.023a sa kathaü ràghavo vãraþ sarvàstraku÷alo balã 3.051.023c na tvàü hanyàc charais tãkùõair iùñabhàryàpahàriõam 3.051.024a etac cànyac ca paruùaü vaidehã ràvaõàïkagà 3.051.024c bhaya÷okasamàviùñà karuõaü vilalàpa ha 3.051.025a tathà bhç÷àrtàü bahu caiva bhàùiõãü; vilalàpa pårvaü karuõaü ca bhàminãm 3.051.025c jahàra pàpas taruõãü viveùñatãü; nçpàtmajàm àgatagàtravepathum 3.052.001a hriyamàõà tu vaidehã kaü cin nàtham apa÷yatã 3.052.001c dadar÷a giri÷çïgasthàn pa¤cavànarapuügavàn 3.052.002a teùàü madhye vi÷àlàkùã kau÷eyaü kanakaprabham 3.052.002c uttarãyaü varàrohà ÷ubhàny àbharaõàni ca 3.052.002e mumoca yadi ràmàya ÷aüseyur iti maithilã 3.052.003a vastram utsçjya tan madhye vinikùiptaü sabhåùaõam 3.052.003c saübhramàt tu da÷agrãvas tat karma na ca buddhivàn 3.052.004a piïgàkùàs tàü vi÷àlàkùãü netrair animiùair iva 3.052.004c vikro÷antãü tadà sãtàü dadç÷ur vànararùabhàþ 3.052.005a sa ca pampàm atikramya laïkàm abhimukhaþ purãm 3.052.005c jagàma rudatãü gçhya maithilãü ràkùase÷varaþ 3.052.006a tàü jahàra susaühçùño ràvaõo mçtyum àtmanaþ 3.052.006c utsaïgenaiva bhujagãü tãkùõadaüùñràü mahàviùàm 3.052.007a vanàni saritaþ ÷ailàn saràüsi ca vihàyasà 3.052.007c sa kùipraü samatãyàya ÷ara÷ càpàd iva cyutaþ 3.052.008a timinakraniketaü tu varuõàlayam akùayam 3.052.008c saritàü ÷araõaü gatvà samatãyàya sàgaram 3.052.009a saübhramàt parivçttormã ruddhamãnamahoragaþ 3.052.009c vaidehyàü hriyamàõàyàü babhåva varuõàlayaþ 3.052.010a antarikùagatà vàcaþ sasçju÷ càraõàs tadà 3.052.010c etad anto da÷agrãva iti siddhàs tadàbruvan 3.052.011a sa tu sãtàü viveùñantãm aïkenàdàya ràvaõaþ 3.052.011c pravive÷a purãü laïkàü råpiõãü mçtyum àtmanaþ 3.052.012a so 'bhigamya purãü laïkàü suvibhaktamahàpathàm 3.052.012c saüråóhakakùyà bahulaü svam antaþpuram àvi÷at 3.052.013a tatra tàm asitàpàïgãü ÷okamohaparàyaõàm 3.052.013c nidadhe ràvaõaþ sãtàü mayo màyàm ivàsurãm 3.052.014a abravãc ca da÷agrãvaþ pi÷àcãr ghoradar÷anàþ 3.052.014c yathà nainàü pumàn strã và sãtàü pa÷yaty asaümataþ 3.052.015a muktàmaõisuvarõàni vastràõy àbharaõàni ca 3.052.015c yad yad icchet tad evàsyà deyaü macchandato yathà 3.052.016a yà ca vakùyati vaidehãü vacanaü kiü cid apriyam 3.052.016c aj¤ànàd yadi và j¤ànàn na tasyà jãvitaü priyam 3.052.017a tathoktvà ràkùasãs tàs tu ràkùasendraþ pratàpavàn 3.052.017c niùkramyàntaþpuràt tasmàt kiü kçtyam iti cintayan 3.052.017e dadar÷àùñau mahàvãryàn ràkùasàn pi÷ità÷anàn 3.052.018a sa tàn dçùñvà mahàvãryo varadànena mohitaþ 3.052.018c uvàcaitàn idaü vàkyaü pra÷asya balavãryataþ 3.052.019a nànàpraharaõàþ kùipram ito gacchata satvaràþ 3.052.019c janasthànaü hatasthànaü bhåtapårvaü kharàlayam 3.052.020a tatroùyatàü janasthàne ÷ånye nihataràkùase 3.052.020c pauruùaü balam à÷ritya tràsam utsçjya dårataþ 3.052.021a balaü hi sumahad yan me janasthàne nive÷itam 3.052.021c sadåùaõakharaü yuddhe hataü tad ràmasàyakaiþ 3.052.022a tataþ krodho mamàpårvo dhairyasyopari vardhate 3.052.022c vairaü ca sumahaj jàtaü ràmaü prati sudàruõam 3.052.023a niryàtayitum icchàmi tac ca vairam ahaü ripoþ 3.052.023c na hi lapsyàmy ahaü nidràm ahatvà saüyuge ripum 3.052.024a taü tv idànãm ahaü hatvà kharadåùaõaghàtinam 3.052.024c ràmaü ÷armopalapsyàmi dhanaü labdhveva nirdhanaþ 3.052.025a janasthàne vasadbhis tu bhavadbhã ràmam à÷rità 3.052.025c pravçttir upanetavyà kiü karotãti tattvataþ 3.052.026a apramàdàc ca gantavyaü sarvair eva ni÷àcaraiþ 3.052.026c kartavya÷ ca sadà yatno ràghavasya vadhaü prati 3.052.027a yuùmàkaü hi balaj¤o 'haü bahu÷o raõamårdhani 3.052.027c ata÷ càsmi¤ janasthàne mayà yåyaü niyojitàþ 3.052.028a tataþ priyaü vàkyam upetya ràkùasà; mahàrtham aùñàv abhivàdya ràvaõam 3.052.028c vihàya laïkàü sahitàþ pratasthire; yato janasthànam alakùyadar÷anàþ 3.052.029a tatas tu sãtàm upalabhya ràvaõaþ; susaüprahçùñaþ parigçhya maithilãm 3.052.029c prasajya ràmeõa ca vairam uttamaü; babhåva mohàn muditaþ sa ràkùasaþ 3.053.001a saüdi÷ya ràkùasàn ghoràn ràvaõo 'ùñau mahàbalàn 3.053.001c àtmànaü buddhivaiklavyàt kçtakçtyam amanyata 3.053.002a sa cintayàno vaidehãü kàmabàõasamarpitaþ 3.053.002c pravive÷a gçhaü ramyaü sãtàü draùñum abhitvaran 3.053.003a sa pravi÷ya tu tadve÷ma ràvaõo ràkùasàdhipaþ 3.053.003c apa÷yad ràkùasãmadhye sãtàü ÷okaparàyaõam 3.053.004a a÷rupårõamukhãü dãnàü ÷okabhàràvapãóitàm 3.053.004c vàyuvegair ivàkràntàü majjantãü nàvam arõave 3.053.005a mçgayåthaparibhraùñàü mçgãü ÷vabhir ivàvçtàm 3.053.005c adhomukhamukhãü dãnàm abhyetya ca ni÷àcaraþ 3.053.006a tàü tu ÷okava÷àü dãnàm ava÷àü ràkùasàdhipaþ 3.053.006c sa balàd dar÷ayàm àsa gçhaü devagçhopamam 3.053.007a harmyapràsàdasaübadhaü strãsahasraniùevitam 3.053.007c nànàpakùigaõair juùñaü nànàratnasamanvitam 3.053.008a kà¤canais tàpanãyai÷ ca sphàñikai ràjatais tathà 3.053.008c vajravaidåryacitrai÷ ca stambhair dçùñimanoharaiþ 3.053.009a divyadundubhinirhràdaü taptakà¤canatoraõam 3.053.009c sopànaü kà¤canaü citram àruroha tayà saha 3.053.010a dàntakà ràjatà÷ caiva gavàkùàþ priyadar÷anàþ 3.053.010c hemajàlàvçtà÷ càsaüs tatra pràsàdapaïktayaþ 3.053.011a sudhàmaõivicitràõi bhåmibhàgàni sarva÷aþ 3.053.011c da÷agrãvaþ svabhavane pràdar÷ayata maithilãm 3.053.012a dãrghikàþ puùkariõya÷ ca nànàpuùpasamàvçtàþ 3.053.012c ràvaõo dar÷ayàm àsa sãtàü ÷okaparàyaõàm 3.053.013a dar÷ayitvà tu vaidehãü kçtsnaü tad bhavanottamam 3.053.013c uvàca vàkyaü pàpàtmà ràvaõo janakàtmajàm 3.053.014a da÷aràkùasakoñya÷ ca dvàviü÷atir athàparàþ 3.053.014c varjayitvà jarà vçddhàn bàlàü÷ ca rajanãcaràn 3.053.015a teùàü prabhur ahaü sãte sarveùàü bhãmakarmaõàm 3.053.015c sahasram ekam ekasya mama kàryapuraþsaram 3.053.016a yad idaü ràjyatantraü me tvayi sarvaü pratiùñhitam 3.053.016c jãvitaü ca vi÷àlàkùi tvaü me pràõair garãyasã 3.053.017a bahånàü strãsahasràõàü mama yo 'sau parigrahaþ 3.053.017c tàsàü tvam ã÷varã sãte mama bhàryà bhava priye 3.053.018a sàdhu kiü te 'nyayà buddhyà rocayasva vaco mama 3.053.018c bhajasva màbhitaptasya prasàdaü kartum arhasi 3.053.019a parikùiptà samudreõa laïkeyaü ÷atayojanà 3.053.019c neyaü dharùayituü ÷akyà sendrair api suràsuraiþ 3.053.020a na deveùu na yakùeùu na gandharveùu narùiùu 3.053.020c ahaü pa÷yàmi lokeùu yo me vãryasamo bhavet 3.053.021a ràjyabhraùñena dãnena tàpasena gatàyuùà 3.053.021c kiü kariùyasi ràmeõa mànuùeõàlpatejasà 3.053.022a bhajasva sãte màm eva bhartàhaü sadç÷as tava 3.053.022c yauvanaü hy adhruvaü bhãru ramasveha mayà saha 3.053.023a dar÷ane mà kçthà buddhiü ràghavasya varànane 3.053.023c kàsya ÷aktir ihàgantum api sãte manorathaiþ 3.053.024a na ÷akyo vàyur àkà÷e pà÷air baddhaü mahàjavaþ 3.053.024c dãpyamànasya vàpy agner grahãtuü vimalàü ÷ikhàm 3.053.025a trayàõàm api lokànàü na taü pa÷yàmi ÷obhane 3.053.025c vikrameõa nayed yas tvàü madbàhuparipàlitàm 3.053.026a laïkàyàü sumahad ràjyam idaü tvam anupàlaya 3.053.026c abhiùekodakaklinnà tuùñà ca ramayasva màm 3.053.027a duùkçtaü yat purà karma vanavàsena tad gatam 3.053.027c ya÷ ca te sukçto dharmas tasyeha phalam àpnuhi 3.053.028a iha sarvàõi màlyàni divyagandhàni maithili 3.053.028c bhåùaõàni ca mukhyàni tàni seva mayà saha 3.053.029a puùpakaü nàma su÷roõi bhràtur vai÷ravaõasya me 3.053.029c vimànaü ramaõãyaü ca tad vimànaü manojavam 3.053.030a tatra sãte mayà sàrdhaü viharasva yathàsukham 3.053.030c vadanaü padmasaükà÷aü vimalaü càrudar÷anam 3.053.031a ÷okàrtaü tu varàrohe na bhràjati varànane 3.053.031c alaü vrãóena vaidehi dharmalopa kçtena te 3.053.032a àrùo 'yaü daivaniùyando yas tvàm abhigamiùyati 3.053.032c etau pàdau mayà snigdhau ÷irobhiþ paripãóitau 3.053.033a prasàdaü kuru me kùipraü va÷yo dàso 'ham asmi te 3.053.033c nemàþ ÷ånyà mayà vàcaþ ÷uùyamàõena bhàùitàþ 3.053.034a na càpi ràvaõaþ kàü cin mårdhnà strãü praõameta ha 3.053.034c evam uktvà da÷agrãvo maithilãü janakàtmajàm 3.053.035a kçtàntava÷am àpanno mameyam iti manyate 3.054.001a sà tathoktà tu vaidehã nirbhayà ÷okakarùità 3.054.001c tçõam antarataþ kçtvà ràvaõaü pratyabhàùata 3.054.002a ràjà da÷aratho nàma dharmasetur ivàcalaþ 3.054.002c satyasandhaþ parij¤àto yasya putraþ sa ràghavaþ 3.054.003a ràmo nàma sa dharmàtmà triùu lokeùu vi÷rutaþ 3.054.003c dãrghabàhur vi÷àlàkùo daivataü sa patir mama 3.054.004a ikùvàkåõàü kule jàtaþ siühaskandho mahàdyutiþ 3.054.004c lakùmaõena saha bhràtrà yas te pràõàü hariùyati 3.054.005a pratyakùaü yady ahaü tasya tvayà syàü dharùità balàt 3.054.005c ÷ayità tvaü hataþ saükhye janasthàne yathà kharaþ 3.054.006a ya ete ràkùasàþ proktà ghoraråpà mahàbalàþ 3.054.006c ràghave nirviùàþ sarve suparõe pannagà yathà 3.054.007a tasya jyàvipramuktàs te ÷aràþ kà¤canabhåùaõàþ 3.054.007c ÷arãraü vidhamiùyanti gaïgàkålam ivormayaþ 3.054.008a asurair và surair và tvaü yady avadho 'si ràvaõa 3.054.008c utpàdya sumahad vairaü jãvaüs tasya na mokùyase 3.054.009a sa te jãvita÷eùasya ràghavo 'ntakaro balã 3.054.009c pa÷or yåpagatasyeva jãvitaü tava durlabham 3.054.010a yadi pa÷yet sa ràmas tvàü roùadãptena cakùuùà 3.054.010c rakùas tvam adya nirdagdho gaccheþ sadyaþ paràbhavam 3.054.011a ya÷ candraü nabhaso bhåmau pàtayen nà÷ayeta và 3.054.011c sàgaraü ÷oùayed vàpi sa sãtàü mocayed iha 3.054.012a gatàyus tvaü gata÷rãko gatasattvo gatendriyaþ 3.054.012c laïkà vaidhavyasaüyuktà tvatkçtena bhaviùyati 3.054.013a na te pàpam idaü karma sukhodarkaü bhaviùyati 3.054.013c yàhaü nãtà vinà bhàvaü patipàr÷vàt tvayà vanàt 3.054.014a sa hi daivatasaüyukto mama bhartà mahàdyutiþ 3.054.014c nirbhayo vãryam à÷ritya ÷ånye vasati daõóake 3.054.015a sa te darpaü balaü vãryam utsekaü ca tathàvidham 3.054.015c apaneùyati gàtrebhyaþ ÷aravarùeõa saüyuge 3.054.016a yadà vinà÷o bhåtànàü dç÷yate kàlacoditaþ 3.054.016c tadà kàrye pramàdyanti naràþ kàlava÷aü gatàþ 3.054.017a màü pradhçùya sa te kàlaþ pràpto 'yaü rakùasàdhama 3.054.017c àtmano ràkùasànàü ca vadhàyàntaþpurasya ca 3.054.018a na ÷akyà yaj¤amadhyasthà vediþ srugbhàõóa maõóità 3.054.018c dvijàtimantrasaüpåtà caõóàlenàvamarditum 3.054.019a idaü ÷arãraü niþsaüj¤aü bandha và ghàtayasva và 3.054.019c nedaü ÷arãraü rakùyaü me jãvitaü vàpi ràkùasa 3.054.019e na hi ÷akùyàmy upakro÷aü pçthivyàü dàtum àtmanaþ 3.054.020a evam uktvà tu vaidehã kroddhàt suparuùaü vacaþ 3.054.020c ràvaõaü maithilã tatra punar novàca kiü cana 3.054.021a sãtàyà vacanaü ÷rutvà paruùaü romaharùaõam 3.054.021c pratyuvàca tataþ sãtàü bhayasaüdar÷anaü vacaþ 3.054.022a ÷çõu maithili madvàkyaü màsàn dvàda÷a bhàmini 3.054.022c kàlenànena nàbhyeùi yadi màü càruhàsini 3.054.022e tatas tvàü pràtarà÷àrthaü sådà÷ chetsyanti le÷a÷aþ 3.054.023a ity uktvà paruùaü vàkyaü ràvaõaþ ÷atruràvaõaþ 3.054.023c ràkùasã÷ ca tataþ kruddha idaü vacanam abravãt 3.054.024a ÷ãghram evaü hi ràkùasyo vikçtà ghoradar÷anàþ 3.054.024c darpam asyà vineùyantu màüsa÷oõitabhojanàþ 3.054.025a vacanàd eva tàs tasya vikçtà ghoradar÷anàþ 3.054.025c kçtaprà¤jalayo bhåtvà maithilãü paryavàrayan 3.054.026a sa tàþ provàca ràjà tu ràvaõo ghoradar÷anaþ 3.054.026c pracàlya caraõotkarùair dàrayann iva medinãm 3.054.027a a÷okavanikàmadhye maithilã nãyatàm iti 3.054.027c tatreyaü rakùyatàü gåóham uùmàbhiþ parivàrità 3.054.028a tatrainàü tarjanair ghoraiþ punaþ sàntvai÷ ca maithilãm 3.054.028c ànayadhvaü va÷aü sarvà vanyàü gajavadhåm iva 3.054.029a iti pratisamàdiùñà ràkùasyo ràvaõena tàþ 3.054.029c a÷okavanikàü jagmur maithilãü parigçhya tàm 3.054.030a sarvakàmaphalair vçkùair nànàpuùpaphalair vçtàm 3.054.030c sarvakàlamadai÷ càpi dvijaiþ samupasevitàm 3.054.031a sà tu ÷okaparãtàïgã maithilã janakàtmajà 3.054.031c ràkùasã va÷am àpannà vyàghrãõàü hariõã yathà 3.054.032a na vindate tatra tu ÷arma maithilã; viråpanetràbhir atãva tarjità 3.054.032c patiü smarantã dayitaü ca devaraü; vicetanàbhåd bhaya÷okapãóità 3.055.001a ràkùasaü mçgaråpeõa carantaü kàmaråpiõam 3.055.001c nihatya ràmo màrãcaü tårõaü pathi nyavartata 3.055.002a tasya saütvaramàõasya draùñukàmasya maithilãm 3.055.002c krårasvaro 'tha gomàyur vinanàdàsya pçùñhataþ 3.055.003a sa tasya svaram àj¤àya dàruõaü romaharùaõam 3.055.003c cintayàm àsa gomàyoþ svareõa pari÷aïkitaþ 3.055.004a a÷ubhaü bata manye 'haü gomàyur và÷yate yathà 3.055.004c svasti syàd api vaidehyà ràkùasair bhakùaõaü vinà 3.055.005a màrãcena tu vij¤àya svaram àlakùya màmakam 3.055.005c vikruùñaü mçgaråpeõa lakùmaõaþ ÷çõuyàd yadi 3.055.006a sa saumitriþ svaraü ÷rutvà tàü ca hitvàtha maithilãm 3.055.006c tayaiva prahitaþ kùipraü matsakà÷am ihaiùyati 3.055.007a ràkùasaiþ sahitair nånaü sãtàyà ãpsito vadhaþ 3.055.007c kà¤cana÷ ca mçgo bhåtvà vyapanãyà÷ramàt tu màm 3.055.008a dåraü nãtvà tu màrãco ràkùaso 'bhåc charàhataþ 3.055.008c hà lakùmaõa hato 'smãti yad vàkyaü vyajahàra ha 3.055.009a api svasti bhaved dvàbhyàü rahitàbhyàü mayà vane 3.055.009c janasthànanimittaü hi kçtavairo 'smi ràkùasaiþ 3.055.009e nimittàni ca ghoràõi dç÷yante 'dya bahåni ca 3.055.010a ity evaü cintayan ràmaþ ÷rutvà gomàyuniþsvanam 3.055.010c àtmana÷ càpanayanaü mçgaråpeõa rakùasà 3.055.010e àjagàma janasthànaü ràghavaþ pari÷aïkitaþ 3.055.011a taü dãnamànasaü dãnam àsedur mçgapakùiõaþ 3.055.011c savyaü kçtvà mahàtmànaü ghoràü÷ ca sasçjuþ svaràn 3.055.012a tàni dçùñvà nimittàni mahàghoràõi ràghavaþ 3.055.012c tato lakùaõam àyàntaü dadar÷a vigataprabham 3.055.013a tato 'vidåre ràmeõa samãyàya sa lakùmaõaþ 3.055.013c viùaõõaþ sa viùaõõena duþkhito duþkhabhàginà 3.055.014a saüjagarhe 'tha taü bhràtà jeùñho lakùmaõam àgatam 3.055.014c vihàya sãtàü vijane vane ràkùasasevite 3.055.015a gçhãtvà ca karaü savyaü lakùmaõaü raghunandanaþ 3.055.015c uvàca madhurodarkam idaü paruùam àrtavat 3.055.016a aho lakùmaõa garhyaü te kçtaü yat tvaü vihàya tàm 3.055.016c sãtàm ihàgataþ saumya kaccit svasti bhaved iti 3.055.017a na me 'sti saü÷ayo vãra sarvathà janakàtmajà 3.055.017c vinaùñà bhakùità vàpa ràkùasair vanacàribhiþ 3.055.018a a÷ubhàny eva bhåyiùñhaü yathà pràdurbhavanti me 3.055.018c api lakùmaõa sãtàyàþ sàmagryaü pràpnuyàvahe 3.055.019a idaü hi rakùomçgasaünikà÷aü; pralobhya màü dåram anuprayàtam 3.055.019c hataü kathaü cin mahatà ÷rameõa; sa ràkùaso 'bhån mriyamàõa eva 3.055.020a mana÷ ca me dãnam ihàprahçùñaü; cakùu÷ ca savyaü kurute vikàram 3.055.020c asaü÷ayaü lakùmaõa nàsti sãtà; hçtà mçtà và pathi vartate và 3.056.001a sa dçùñvà lakùmaõaü dãnaü ÷ånye da÷arathàtmajaþ 3.056.001c paryapçcchata dharmàtmà vaidehãm àgataü vinà 3.056.002a prasthitaü daõóakàraõyaü yà màm anujagàma ha 3.056.002c kva sà lakùmaõa vaidehã yàü hitvà tvam ihàgataþ 3.056.003a ràjyabhraùñasya dãnasya daõóakàn paridhàvataþ 3.056.003c kva sà duþkhasahàyà me vaidehã tanumadhyamà 3.056.004a yàü vinà notsahe vãra muhårtam api jãvitum 3.056.004c kva sà pràõasahàyà me sãtà surasutopamà 3.056.005a patitvam amaràõàü và pçthivyà÷ càpi lakùmaõa 3.056.005c vinà tàü tapanãyàbhàü neccheyaü janakàtmajàm 3.056.006a kaccij jãvati vaidehã pràõaiþ priyatarà mama 3.056.006c kaccit pravràjanaü saumya na me mithyà bhaviùyati 3.056.007a sãtànimittaü saumitre mçte mayi gate tvayi 3.056.007c kaccit sakàmà sukhità kaikeyã sà bhaviùyati 3.056.008a saputraràjyàü siddhàrthàü mçtaputrà tapasvinã 3.056.008c upasthàsyati kausalyà kaccin saumya na kaikayãm 3.056.009a yadi jãvati vaidehã gamiùyàmy à÷ramaü punaþ 3.056.009c suvçttà yadi vçttà sà pràõàüs tyakùyàmi lakùmaõa 3.056.010a yadi màm à÷ramagataü vaidehã nàbhibhàùate 3.056.010c punaþ prahasità sãtà vina÷iùyàmi lakùmaõa 3.056.011a bråhi lakùmaõa vaidehã yadi jãvati và na và 3.056.011c tvayi pramatte rakùobhir bhakùità và tapasvinã 3.056.012a sukumàrã ca bàlà ca nityaü càduþkhadar÷inã 3.056.012c madviyogena vaidehã vyaktaü ÷ocati durmanàþ 3.056.013a sarvathà rakùasà tena jihmena suduràtmanà 3.056.013c vadatà lakùmaõety uccais tavàpi janitaü bhayam 3.056.014a ÷ruta÷ ca ÷aïke vaidehyà sa svaraþ sadç÷o mama 3.056.014c trastayà preùitas tvaü ca draùñuü màü ÷ãghram àgataþ 3.056.015a sarvathà tu kçtaü kaùñaü sãtàm utsçjatà vane 3.056.015c pratikartuü nç÷aüsànàü rakùasàü dattam antaram 3.056.016a duþkhitàþ kharaghàtena ràkùasàþ pi÷ità÷anàþ 3.056.016c taiþ sãtà nihatà ghorair bhaviùyati na saü÷ayaþ 3.056.017a aho 'smi vyasane magnaþ sarvathà ripunà÷ana 3.056.017c kiü tv idànãü kariùyàmi ÷aïke pràptavyam ãdç÷am 3.056.018a iti sãtàü varàrohàü cintayann eva ràghavaþ 3.056.018c àjagàma janasthànaü tvarayà sahalakùmaõaþ 3.056.019a vigarhamàõo 'nujam àrtaråpaü; kùudhà ÷ramàc caiva pipàsayà ca 3.056.019c viniþ÷vasa¤ ÷uùkamukho viùaõõaþ; prati÷rayaü pràpya samãkùya ÷ånyam 3.056.020a svam à÷ramaü saüpravigàhya vãro; vihàrade÷àn anusçtya kàü÷ cit 3.056.020c etat tad ity eva nivàsabhåmau; prahçùñaromà vyathito babhåva 3.057.001a athà÷ramàd upàvçttam antarà raghunandanaþ 3.057.001c paripapraccha saumitriü ràmo duþkhàrditaþ punaþ 3.057.002a tam uvàca kimarthaü tvam àgato 'pàsya maithilãm 3.057.002c yadà sà tava vi÷vàsàd vane viharità mayà 3.057.003a dçùñvaivàbhyàgataü tvàü me maithilãü tyajya lakùmaõa 3.057.003c ÷aïkamànaü mahat pàpaü yat satyaü vyathitaü manaþ 3.057.004a sphurate nayanaü savyaü bàhu÷ ca hçdayaü ca me 3.057.004c dçùñvà lakùmaõa dåre tvàü sãtàvirahitaü pathi 3.057.005a evam uktas tu saumitrir lakùmaõaþ ÷ubhalakùaõaþ 3.057.005c bhåyo duþkhasamàviùño duþkhitaü ràmam abravãt 3.057.006a na svayaü kàmakàreõa tàü tyaktvàham ihàgataþ 3.057.006c pracoditas tayaivograis tvatsakà÷am ihàgataþ 3.057.007a àryeõeva parikruùñaü hà sãte lakùmaõeti ca 3.057.007c paritràhãti yad vàkyaü maithilyàs tac chrutiü gatam 3.057.008a sà tam àrtasvaraü ÷rutvà tava snehena maithilã 3.057.008c gaccha gaccheti màm àha rudantã bhayavihvalà 3.057.009a pracodyamànena mayà gaccheti bahu÷as tayà 3.057.009c pratyuktà maithilã vàkyam idaü tvatpratyayànvitam 3.057.010a na tat pa÷yàmy ahaü rakùo yad asya bhayam àvahet 3.057.010c nirvçtà bhava nàsty etat kenàpy evam udàhçtam 3.057.011a vigarhitaü ca nãcaü ca katham àryo 'bhidhàsyati 3.057.011c tràhãti vacanaü sãte yas tràyet trida÷àn api 3.057.012a kiünimittaü tu kenàpi bhràtur àlambya me svaram 3.057.012c visvaraü vyàhçtaü vàkyaü lakùmaõa tràhi màm iti 3.057.012e na bhavatyà vyathà kàryà kunàrãjanasevità 3.057.013a alaü vaiklavyam àlambya svasthà bhava nirutsukà 3.057.013c na càsti triùu lokeùu pumàn yo ràghavaü raõe 3.057.013e jàto và jàyamàno và saüyuge yaþ paràjayet 3.057.014a evam uktà tu vaidehã parimohitacetanà 3.057.014c uvàcà÷råõi mu¤cantã dàruõaü màm idaü vacaþ 3.057.015a bhàvo mayi tavàtyarthaü pàpa eva nive÷itaþ 3.057.015c vinaùñe bhràtari pràpte na ca tvaü màm avàpsyasi 3.057.016a saüketàd bharatena tvaü ràmaü samanugacchasi 3.057.016c kro÷antaü hi yathàtyarthaü nainam abhyavapadyase 3.057.017a ripuþ pracchannacàrã tvaü madartham anugacchasi 3.057.017c ràghavasyàntaraprepsus tathainaü nàbhipadyase 3.057.018a evam ukto hi vaidehyà saürabdho raktalocanaþ 3.057.018c krodhàt prasphuramàõauùñha à÷ramàd abhinirgataþ 3.057.019a evaü bruvàõaü saumitriü ràmaþ saütàpamohitaþ 3.057.019c abravãd duùkçtaü saumya tàü vinà yat tvam àgataþ 3.057.020a jànann api samarthaü màü rakùasàü vinivàraõe 3.057.020c anena krodhavàkyena maithilyà niþsçto bhavàn 3.057.021a na hi te parituùyàmi tyaktvà yad yàsi maithilãm 3.057.021c kruddhàyàþ paruùaü ÷rutvà striyà yat tvam ihàgataþ 3.057.022a sarvathà tv apanãtaü te sãtayà yat pracoditaþ 3.057.022c krodhasya va÷am àgamya nàkaroþ ÷àsanaü mama 3.057.023a asau hi ràkùasaþ ÷ete ÷areõàbhihato mayà 3.057.023c mçgaråpeõa yenàham à÷ramàd apavàditaþ 3.057.024a vikçùya càpaü paridhàya sàyakaü; salãla bàõena ca tàóito mayà 3.057.024c màrgãü tanuü tyajya ca viklavasvaro; babhåva keyåradharaþ sa ràkùasaþ 3.057.025a ÷aràhatenaiva tadàrtayà girà; svaraü mamàlambya sudårasaü÷ravam 3.057.025c udàhçtaü tad vacanaü sudàruõaü; tvam àgato yena vihàya maithilãm 3.058.001a bhç÷am àvrajamànasya tasyàdhovàmalocanam 3.058.001c pràsphurac càskhalad ràmo vepathu÷ càsya jàyate 3.058.002a upàlakùya nimittàni so '÷ubhàni muhur muhuþ 3.058.002c api kùemaü tu sãtàyà iti vai vyàjahàra ha 3.058.003a tvaramàõo jagàmàtha sãtàdar÷analàlasaþ 3.058.003c ÷ånyam àvasathaü dçùñvà babhåvodvignamànasaþ 3.058.004a udbhramann iva vegena vikùipan raghunandanaþ 3.058.004c tatra tatroñajasthànam abhivãkùya samantataþ 3.058.005a dadar÷a parõa÷àlàü ca rahitàü sãtayà tadà 3.058.005c ÷riyà virahitàü dhvastàü hemante padminãm iva 3.058.006a rudantam iva vçkùai÷ ca mlànapuùpamçgadvijam 3.058.006c ÷riyà vihãnaü vidhvastaü saütyaktavanadaivatam 3.058.007a viprakãrõàjinaku÷aü vipraviddhabçsãkañam 3.058.007c dçùñvà ÷ånyoñajasthànaü vilalàpa punaþ punaþ 3.058.008a hçtà mçtà và naùñà và bhakùità và bhaviùyati 3.058.008c nilãnàpy atha và bhãrur atha và vanam à÷rità 3.058.009a gatà vicetuü puùpàõi phalàny api ca và punaþ 3.058.009c atha và padminãü yàtà jalàrthaü và nadãü gatà 3.058.010a yatnàn mçgayamàõas tu nàsasàda vane priyàm 3.058.010c ÷okaraktekùaõaþ ÷okàd unmatta iva lakùyate 3.058.011a vçkùàd vçkùaü pradhàvan sa girãü÷ càpi nadãn nadãm 3.058.011c babhåva vilapan ràmaþ ÷okapaïkàrõavaplutaþ 3.058.012a asti kaccit tvayà dçùñà sà kadambapriyà priyà 3.058.012c kadamba yadi jànãùe ÷aüsa sãtàü ÷ubhànanàm 3.058.013a snigdhapallavasaükà÷àü pãtakau÷eyavàsinãm 3.058.013c ÷aüsasva yadi và dçùñà bilva bilvopamastanã 3.058.014a atha vàrjuna ÷aüsa tvaü priyàü tàm arjunapriyàm 3.058.014c janakasya sutà bhãrur yadi jãvati và na và 3.058.015a kakubhaþ kakubhoruü tàü vyaktaü jànàti maithilãm 3.058.015c latàpallavapuùpàóhyo bhàti hy eùa vanaspatiþ 3.058.016a bhramarair upagãta÷ ca yathà drumavaro hy ayam 3.058.016c eùa vyaktaü vijànàti tilakas tilakapriyàm 3.058.017a a÷oka÷okàpanuda ÷okopahatacetasaü 3.058.017c tvannàmànaü kuru kùipraü priyàsaüdar÷anena màm 3.058.018a yadi tàla tvayà dçùñà pakvatàlaphalastanã 3.058.018c kathayasva varàrohàü kàruùyaü yadi te mayi 3.058.019a yadi dçùñà tvayà sãtà jambujàmbånadaprabhà 3.058.019c priyàü yadi vijànãùe niþ÷aïkaü kathayasva me 3.058.020a atha và mçga÷àvàkùãü mçga jànàsi maithilãm 3.058.020c mçgaviprekùaõã kàntà mçgãbhiþ sahità bhavet 3.058.021a gaja sà gajanàsorur yadi dçùñà tvayà bhavet 3.058.021c tàü manye viditàü tubhyam àkhyàhi varavàraõa 3.058.022a ÷àrdåla yadi sà dçùñà priyà candranibhànanà 3.058.022c maithilã mama visrabdhaþ kathayasva na te bhayam 3.058.023a kiü dhàvasi priye nånaü dçùñàsi kamalekùaõe 3.058.023c vçkùeõàcchàdya càtmànaü kiü màü na pratibhàùase 3.058.024a tiùñha tiùñha varàrohe na te 'sti karuõà mayi 3.058.024c nàtyarthaü hàsya÷ãlàsi kimarthaü màm upekùase 3.058.025a pãtakau÷eyakenàsi såcità varavarõini 3.058.025c dhàvanty api mayà dçùñà tiùñha yady asti sauhçdam 3.058.026a naiva sà nånam atha và hiüsità càruhàsinã 3.058.026c kçcchraü pràptaü hi màü nånaü yathopekùitum arhati 3.058.027a vyaktaü sà bhakùità bàlà ràkùasaiþ pi÷ità÷anaiþ 3.058.027c vibhajyàïgàni sarvàõi mayà virahità priyà 3.058.028a nånaü tac chubhadantauùñhaü mukhaü niùprabhatàü gatam 3.058.028c sà hi campakavarõàbhà grãvà graiveya ÷obhità 3.058.029a komalà vilapantyàs tu kàntàyà bhakùità ÷ubhà 3.058.029c nånaü vikùipyamàõau tau bàhå pallavakomalau 3.058.030a bhakùitau vepamànàgrau sahastàbharaõàïgadau 3.058.030c mayà virahità bàlà rakùasàü bhakùaõàya vai 3.058.031a sàrtheneva parityaktà bhakùità bahubàndhavà 3.058.031c hà lakùmaõa mahàbàho pa÷yasi tvaü priyàü kva cit 3.058.032a hà priye kva gatà bhadre hà sãteti punaþ punaþ 3.058.032c ity evaü vilapan ràmaþ paridhàvan vanàd vanam 3.058.033a kva cid udbhramate vegàt kva cid vibhramate balàt 3.058.033c kva cin matta ivàbhàti kàntàn veùaõatatparaþ 3.058.034a sa vanàni nadãþ ÷ailàn giriprasravaõàni ca 3.058.034c kànanàni ca vegena bhramaty aparisaüsthitaþ 3.058.035a tathà sa gatvà vipulaü mahad vanaü; parãtya sarvaü tv atha maithilãü prati 3.058.035c aniùñhità÷aþ sa cakàra màrgaõe; punaþ priyàyàþ paramaü pari÷ramam 3.059.001a dçùñà÷ramapadaü ÷ånyaü ràmo da÷arathàtmajaþ 3.059.001c rahitàü parõa÷àlàü ca vidhvastàny àsanàni ca 3.059.002a adçùñvà tatra vaidehãü saünirãkùya ca sarva÷aþ 3.059.002c uvàca ràmaþ pràkru÷ya pragçhya rucirau bhujau 3.059.003a kva nu lakùmaõa vaidehã kaü và de÷am ito gatà 3.059.003c kenàhçtà và saumitre bhakùità kena và priyà 3.059.004a vçùkeõàvàrya yadi màü sãte hasitum icchasi 3.059.004c alaü te hasitenàdya màü bhajasva suduþkhitam 3.059.005a yaiþ saha krãóase sãte vi÷vastair mçgapotakaiþ 3.059.005c ete hãnàs tvayà saumye dhyàyanty asràvilekùaõàþ 3.059.006a mçtaü ÷okena mahatà sãtàharaõajena màm 3.059.006c paraloke mahàràjo nånaü drakùyati me pità 3.059.007a kathaü pratij¤àü saü÷rutya mayà tvam abhiyojitaþ 3.059.007c apårayitvà taü kàlaü matsakà÷am ihàgataþ 3.059.008a kàmavçttam anàryaü màü mçùàvàdinam eva ca 3.059.008c dhik tvàm iti pare loke vyaktaü vakùyati me pità 3.059.009a viva÷aü ÷okasaütaptaü dãnaü bhagnamanoratham 3.059.009c màm ihotsçjya karuõaü kãrtir naram ivànçjum 3.059.010a kva gacchasi varàrohe màm utsçjya sumadhyame 3.059.010c tvayà virahita÷ càhaü mokùye jãvitam àtmanaþ 3.059.011a itãva vilapan ràmaþ sãtàdar÷analàlasaþ 3.059.011c na dadar÷a suduþkhàrto ràghavo janakàtmajàm 3.059.012a anàsàdayamànaü taü sãtàü da÷arathàtmajam 3.059.012c païkam àsàdya vipulaü sãdantam iva ku¤jaram 3.059.012e lakùmaõo ràmam atyartham uvàca hitakàmyayà 3.059.013a mà viùàdaü mahàbàho kuru yatnaü mayà saha 3.059.013c idaü ca hi vanaü ÷åra bahukandara÷obhitam 3.059.014a priyakànanasaücàrà vanonmattà ca maithilã 3.059.014c sà vanaü và praviùñà syàn nalinãü và supuùpitàm 3.059.015a saritaü vàpi saüpràptà mãnava¤jurasevitàm 3.059.015c vitràsayitukàmà và lãnà syàt kànane kva cit 3.059.015e jij¤àsamànà vaidehã tvàü màü ca puruùarùabha 3.059.016a tasyà hy anveùaõe ÷rãman kùipram eva yatàvahe 3.059.016c vanaü sarvaü vicinuvo yatra sà janakàtmajà 3.059.016e manyase yadi kàkutstha mà sma ÷oke manaþ kçthàþ 3.059.017a evam uktas tu sauhàrdàl lakùmaõena samàhitaþ 3.059.017c saha saumitriõà ràmo vicetum upacakrame 3.059.017e tau vanàni girãü÷ caiva sarita÷ ca saràüsi ca 3.059.018a nikhilena vicinvantau sãtàü da÷arathàtmajau 3.059.018c tasya ÷ailasya sànåni guhà÷ ca ÷ikharàõi ca 3.059.019a nikhilena vicinvantau naiva tàm abhijagmatuþ 3.059.019c vicitya sarvataþ ÷ailaü ràmo lakùmaõam abravãt 3.059.020a neha pa÷yàmi saumitre vaidehãü parvate ÷ubhe 3.059.020c tato duþkhàbhisaütapto lakùmaõo vàkyam abravãt 3.059.021a vicaran daõóakàraõyaü bhràtaraü dãptatejasaü 3.059.021c pràpsyasi tvaü mahàpràj¤a maithilãü janakàtmajàm 3.059.022a yathà viùõur mahàbàhur baliü baddhvà mahãm imàm 3.059.022c evam uktas tu vãreõa lakùmaõena sa ràghavaþ 3.059.023a uvàca dãnayà vàcà duþkhàbhihatacetanaþ 3.059.023c vanaü sarvaü suvicitaü padminyaþ phullapaïkajàþ 3.059.024a giri÷ càyaü mahàpràj¤a bahukandaranirjharaþ 3.059.024c na hi pa÷yàmi vaidehãü pràõebhyo 'pi garãyasãm 3.059.025a evaü sa vilapan ràmaþ sãtàharaõakar÷itaþ 3.059.025c dãnaþ ÷okasamàviùño muhårtaü vihvalo 'bhavat 3.059.026a sa vihvalitasarvàïgo gatabuddhir vicetanaþ 3.059.026c viùasàdàturo dãno niþ÷vasyà÷ãtam àyatam 3.059.027a bahu÷aþ sa tu niþ÷vasya ràmo ràjãvalocanaþ 3.059.027c hà priyeti vicukro÷a bahu÷o bàùpagadgadaþ 3.059.028a taü sàntvayàm àsa tato lakùmaõaþ priyabàndhavaþ 3.059.028c bahuprakàraü dharmaj¤aþ pra÷ritaþ pra÷rità¤jaliþ 3.059.029a anàdçtya tu tad vàkyaü lakùmaõauùñhapuñacyutam 3.059.029c apa÷yaüs tàü priyàü sãtàü pràkro÷at sa punaþ punaþ 3.060.001a sa dãno dãnayà vàcà lakùmaõaü vàkyam abravãt 3.060.001c ÷ãghraü lakùmaõa jànãhi gatvà godàvarãü nadãm 3.060.001e api godàvarãü sãtà padmàny ànayituü gatà 3.060.002a evam uktas tu ràmeõa lakùmaõaþ punar eva hi 3.060.002c nadãü godàvarãü ramyàü jagàma laghuvikramaþ 3.060.003a tàü lakùmaõas tãrthavatãü vicitvà ràmam abravãt 3.060.003c nainàü pa÷yàmi tãrtheùu kro÷ato na ÷çõoti me 3.060.004a kaü nu sà de÷am àpannà vaidehã kle÷anà÷inã 3.060.004c na hi taü vedmi vai ràma yatra sà tanumadhyamà 3.060.005a lakùmaõasya vacaþ ÷rutvà dãnaþ saütàpa mohitaþ 3.060.005c ràmaþ samabhicakràma svayaü godàvarãü nadãm 3.060.006a sa tàm upasthito ràmaþ kva sãtety evam abravãt 3.060.007a bhåtàni ràkùasendreõa vadhàrheõa hçtàm api 3.060.007c na tàü ÷a÷aüså ràmàya tathà godàvarã nadã 3.060.008a tataþ pracodità bhåtaiþ ÷aüsàsmai tàü priyàm iti 3.060.008c na ca sàbhyavadat sãtàü pçùñà ràmeõa ÷ocità 3.060.009a ràvaõasya ca tad råpaü karmàõi ca duràtmanaþ 3.060.009c dhyàtvà bhayàt tu vaidehãü sà nadã na ÷a÷aüsa tàm 3.060.010a nirà÷as tu tayà nadyà sãtàyà dar÷ane kçtaþ 3.060.010c uvàca ràmaþ saumitriü sãtàdar÷anakar÷itaþ 3.060.011a kiü nu lakùmaõa vakùyàmi sametya janakaü vacaþ 3.060.011c màtaraü caiva vaidehyà vinà tàm aham apriyam 3.060.012a yà me ràjyavihãnasya vane vanyena jãvataþ 3.060.012c sarvaü vyapanayac chokaü vaidehã kva nu sà gatà 3.060.013a j¤àtipakùavihãnasya ràjaputrãm apa÷yataþ 3.060.013c manye dãrghà bhaviùyanti ràtrayo mama jàgrataþ 3.060.014a godàvarãü janasthànam imaü prasravaõaü girim 3.060.014c sarvàõy anucariùyàmi yadi sãtà hi dç÷yate 3.060.015a evaü saübhàùamàõau tàv anyonyaü bhràtaràv ubhau 3.060.015c vasuüdharàyàü patitaü puùpamàrgam apa÷yatàm 3.060.016a tàü puùpavçùñiü patitàü dçùñvà ràmo mahãtale 3.060.016c uvàca lakùmaõaü vãro duþkhito duþkhitaü vacaþ 3.060.017a abhijànàmi puùpàõi tànãmàmãha lakùmaõa 3.060.017c apinaddhàni vaidehyà mayà dattàni kànane 3.060.018a evam uktvà mahàbàhur lakùmaõaü puruùarùabham 3.060.018c kruddho 'bravãd giriü tatra siühaþ kùudramçgaü yathà 3.060.019a tàü hemavarõàü hemàbhàü sãtàü dar÷aya parvata 3.060.019c yàvat sànåni sarvàõi na te vidhvaüsayàmy aham 3.060.020a mama bàõàgninirdagdho bhasmãbhåto bhaviùyasi 3.060.020c asevyaþ satataü caiva nistçõadrumapallavaþ 3.060.021a imàü và saritaü càdya ÷oùayiùyàmi lakùmaõa 3.060.021c yadi nàkhyàti me sãtàm adya candranibhànanàm 3.060.022a evaü sa ruùito ràmo didhakùann iva cakùuùà 3.060.022c dadar÷a bhåmau niùkràntaü ràkùasasya padaü mahat 3.060.023a sa samãkùya parikràntaü sãtàyà ràkùasasya ca 3.060.023c saübhràntahçdayo ràmaþ ÷a÷aüsa bhràtaraü priyam 3.060.024a pa÷ya lakùmaõa vaidehyàþ ÷ãrõàþ kanakabindavaþ 3.060.024c bhåùaõànàü hi saumitre màlyàni vividhàni ca 3.060.025a taptabindunikà÷ai÷ ca citraiþ kùatajabindubhiþ 3.060.025c àvçtaü pa÷ya saumitre sarvato dharaõãtalam 3.060.026a manye lakùmaõa vaidehã ràkùasaiþ kàmaråpibhiþ 3.060.026c bhittvà bhittvà vibhaktà và bhakùità và bhaviùyati 3.060.027a tasya nimittaü vaidehyà dvayor vivadamànayoþ 3.060.027c babhåva yuddhaü saumitre ghoraü ràkùasayor iha 3.060.028a muktàmaõicitaü cedaü tapanãyavibhåùitam 3.060.028c dharaõyàü patitaü saumya kasya bhagnaü mahad dhanuþ 3.060.029a taruõàdityasaükà÷aü vaidåryagulikàcitam 3.060.029c vi÷ãrõaü patitaü bhåmau kavacaü kasya kà¤canam 3.060.030a chatraü ÷ata÷alàkaü ca divyamàlyopa÷obhitam 3.060.030c bhagnadaõóam idaü kasya bhåmau saumya nipàtitam 3.060.031a kà¤canora÷chadà÷ ceme pi÷àcavadanàþ kharàþ 3.060.031c bhãmaråpà mahàkàyàþ kasya và nihatà raõe 3.060.032a dãptapàvakasaükà÷o dyutimàn samaradhvajaþ 3.060.032c apaviddha÷ ca bhagna÷ ca kasya sàügràmiko rathaþ 3.060.033a rathàkùamàtrà vi÷ikhàs tapanãyavibhåùaõàþ 3.060.033c kasyeme 'bhihatà bàõàþ prakãrõà ghorakarmaõaþ 3.060.034a vairaü ÷ataguõaü pa÷ya mamedaü jãvitàntakam 3.060.034c sughorahçdayaiþ saumya ràkùasaiþ kàmaråpibhiþ 3.060.035a hçtà mçtà và sãtà hi bhakùità và tapasvinã 3.060.035c na dharmas tràyate sãtàü hriyamàõàü mahàvane 3.060.036a bhakùitàyàü hi vaidehyàü hçtàyàm api lakùmaõa 3.060.036c ke hi loke priyaü kartuü ÷aktàþ saumya mame÷varàþ 3.060.037a kartàram api lokànàü ÷åraü karuõavedinam 3.060.037c aj¤ànàd avamanyeran sarvabhåtàni lakùmaõa 3.060.038a mçduü lokahite yuktaü dàntaü karuõavedinam 3.060.038c nirvãrya iti manyante nånaü màü trida÷e÷varàþ 3.060.039a màü pràpya hi guõo doùaþ saüvçttaþ pa÷ya lakùmaõa 3.060.039c adyaiva sarvabhåtànàü rakùasàm abhavàya ca 3.060.039e saühçtyaiva ÷a÷ijyotsnàü mahàn sårya ivoditaþ 3.060.040a naiva yakùà na gandharvà na pi÷àcà na ràkùasàþ 3.060.040c kiünarà và manuùyà và sukhaü pràpsyanti lakùmaõa 3.060.041a mamàstrabàõasaüpårõam àkà÷aü pa÷ya lakùmaõa 3.060.041c niþsaüpàtaü kariùyàmi hy adya trailokyacàriõàm 3.060.042a saüniruddhagrahagaõam àvàritani÷àkaram 3.060.042c vipranaùñànalamarudbhàskaradyutisaüvçtam 3.060.043a vinirmathita÷ailàgraü ÷uùyamàõajalà÷ayam 3.060.043c dhvastadrumalatàgulmaü vipraõà÷itasàgaram 3.060.044a na tàü ku÷alinãü sãtàü pradàsyanti mame÷varàþ 3.060.044c asmin muhårte saumitre mama drakùyanti vikramam 3.060.045a nàkà÷am utpatiùyanti sarvabhåtàni lakùmaõa 3.060.045c mama càpaguõàn muktair bàõajàlair nirantaram 3.060.046a arditaü mama nàràcair dhvastabhràntamçgadvijam 3.060.046c samàkulam amaryàdaü jagat pa÷yàdya lakùmaõa 3.060.047a àkarõapårõair iùubhir jãvalokaü duràvaraiþ 3.060.047c kariùye maithilãhetor api÷àcam aràkùasaü 3.060.048a mama roùaprayuktànàü sàyakànàü balaü suràþ 3.060.048c drakùyanty adya vimuktànàm amarùàd dåragàminàm 3.060.049a naiva devà na daiteyà na pi÷àcà na ràkùasàþ 3.060.049c bhaviùyanti mama krodhàt trailokye vipraõà÷ite 3.060.050a devadànavayakùàõàü lokà ye rakùasàm api 3.060.050c bahudhà nipatiùyanti bàõaughaiþ ÷akulãkçtàþ 3.060.050e nirmaryàdàn imàül lokàn kariùyàmy adya sàyakaiþ 3.060.051a yathà jarà yathà mçtyur yathàkàlo yathàvidhiþ 3.060.051c nityaü na pratihanyante sarvabhåteùu lakùmaõa 3.060.051e tathàhaü krodhasaüyukto na nivàryo 'smy asaü÷ayam 3.060.052a pureva me càrudatãm aninditàü; di÷anti sãtàü yadi nàdya maithilãm 3.060.052c sadevagandharvamanuùya pannagaü; jagat sa÷ailaü parivartayàmy aham 3.061.001a tapyamànaü tathà ràmaü sãtàharaõakar÷itam 3.061.001c lokànàm abhave yuktaü sàmvartakam ivànalam 3.061.002a vãkùamàõaü dhanuþ sajyaü niþ÷vasantaü muhur muhuþ 3.061.002c hantukàmaü pa÷uü rudraü kruddhaü dakùakratau yathà 3.061.003a adçùñapårvaü saükruddhaü dçùñvà ràmaü sa lakùmaõaþ 3.061.003c abravãt prà¤jalir vàkyaü mukhena pari÷uùyatà 3.061.004a purà bhåtvà mçdur dàntaþ sarvabhåtahite rataþ 3.061.004c na krodhava÷am àpannaþ prakçtiü hàtum arhasi 3.061.005a candre lakùõãþ prabhà sårye gatir vàyau bhuvi kùamà 3.061.005c etac ca niyataü sarvaü tvayi cànuttamaü ya÷aþ 3.061.006a na tu jànàmi kasyàyaü bhagnaþ sàügràmiko rathaþ 3.061.006c kena và kasya và hetoþ sàyudhaþ saparicchadaþ 3.061.007a khuranemikùata÷ càyaü sikto rudhirabindubhiþ 3.061.007c de÷o nivçttasaügràmaþ sughoraþ pàrthivàtmaja 3.061.008a ekasya tu vimardo 'yaü na dvayor vadatàü vara 3.061.008c na hi vçttaü hi pa÷yàmi balasya mahataþ padam 3.061.009a naikasya tu kçte lokàn vinà÷ayitum arhasi 3.061.009c yuktadaõóà hi mçdavaþ pra÷àntà vasudhàdhipàþ 3.061.010a sadà tvaü sarvabhåtànàü ÷araõyaþ paramà gatiþ 3.061.010c ko nu dàrapraõà÷aü te sàdhu manyeta ràghava 3.061.011a saritaþ sàgaràþ ÷ailà devagandharvadànavàþ 3.061.011c nàlaü te vipriyaü kartuü dãkùitasyeva sàdhavaþ 3.061.012a yena ràjan hçtà sãtà tam anveùitum arhasi 3.061.012c maddvitãyo dhanuùpàõiþ sahàyaiþ paramarùibhiþ 3.061.013a samudraü ca viceùyàmaþ parvatàü÷ ca vanàni ca 3.061.013c guhà÷ ca vividhà ghorà nalinãþ pàrvatã÷ ca ha 3.061.014a devagandharvalokàü÷ ca viceùyàmaþ samàhitàþ 3.061.014c yàvan nàdhigamiùyàmas tava bhàryàpahàriõam 3.061.015a na cet sàmnà pradàsyanti patnãü te trida÷e÷varàþ 3.061.015c kosalendra tataþ pa÷càt pràptakàlaü kariùyasi 3.061.016a ÷ãlena sàmnà vinayena sãtàü; nayena na pràpsyasi cen narendra 3.061.016c tataþ samutsàdaya hemapuïkhair; mahendravajrapratimaiþ ÷araughaiþ 3.062.001a taü tathà ÷okasaütaptaü vilapantam anàthavat 3.062.001c mohena mahatàviùñaü paridyånam acetanam 3.062.002a tataþ saumitrir à÷vàsya muhårtàd iva lakùmaõaþ 3.062.002c ràmaü saübodhayàm àsa caraõau càbhipãóayan 3.062.003a mahatà tapasà ràma mahatà càpi karmaõà 3.062.003c ràj¤à da÷arathenàsãl labdho 'mçtam ivàmaraiþ 3.062.004a tava caiva guõair baddhas tvadviyogàn mahãpatiþ 3.062.004c ràjà devatvam àpanno bharatasya yathà ÷rutam 3.062.005a yadi duþkham idaü pràptaü kàkutstha na sahiùyase 3.062.005c pràkçta÷ càlpasattva÷ ca itaraþ kaþ sahiùyati 3.062.006a duþkhito hi bhavàül lokàüs tejasà yadi dhakùyate 3.062.006c àrtàþ prajà naravyàghra kva nu yàsyanti nirvçtim 3.062.007a lokasvabhàva evaiùa yayàtir nahuùàtmajaþ 3.062.007c gataþ ÷akreõa sàlokyam anayas taü samaspç÷at 3.062.008a maharùayo vasiùñhas tu yaþ pitur naþ purohitaþ 3.062.008c ahnà putra÷ataü jaj¤e tathaivàsya punar hatam 3.062.009a yà ceyaü jagato màtà devã lokanamaskçtà 3.062.009c asyà÷ ca calanaü bhåmer dç÷yate satyasaü÷rava 3.062.010a yau cemau jagatàü netre yatra sarvaü pratiùñhitam 3.062.010c àdityacandrau grahaõam abhyupetau mahàbalau 3.062.011a sumahànty api bhåtàni devà÷ ca puruùarùabha 3.062.011c na daivasya pramu¤canti sarvabhåtàni dehinaþ 3.062.012a ÷akràdiùv api deveùu vartamànau nayànayau 3.062.012c ÷råyete nara÷àrdåla na tvaü vyathitum arhasi 3.062.013a naùñàyàm api vaidehyàü hçtàyàm api cànagha 3.062.013c ÷ocituü nàrhase vãra yathànyaþ pràkçtas tathà 3.062.014a tvadvidhà hi na ÷ocanti satataü satyadar÷inaþ 3.062.014c sumahatsv api kçcchreùu ràmànirviõõadar÷aõàþ 3.062.015a tattvato hi nara÷reùñha buddhyà samanucintaya 3.062.015c buddhyà yuktà mahàpràj¤à vijànanti ÷ubhà÷ubhe 3.062.016a adçùñaguõadoùàõàm adhçtànàü ca karmaõàm 3.062.016c nàntareõa kriyàü teùàü phalam iùñaü pravartate 3.062.017a màm eva hi purà vãra tvam eva bahuùo 'nva÷àþ 3.062.017c anu÷iùyàd dhi ko nu tvàm api sàkùàd bçhaspatiþ 3.062.018a buddhi÷ ca te mahàpràj¤a devair api duranvayà 3.062.018c ÷okenàbhiprasuptaü te j¤ànaü saübodhayàmy aham 3.062.019a divyaü ca mànuùaü caivam àtmana÷ ca paràkramam 3.062.019c ikùvàkuvçùabhàvekùya yatasva dviùatàü badhe 3.062.020a kiü te sarvavinà÷ena kçtena puruùarùabha 3.062.020c tam eva tu ripuü pàpaü vij¤àyoddhartum arhasi 3.063.001a pårvajo 'py uktamàtras tu lakùmaõena subhàùitam 3.063.001c sàragràhã mahàsàraü pratijagràha ràghavaþ 3.063.002a saünigçhya mahàbàhuþ pravçddhaü kopam àtmanaþ 3.063.002c avaùñabhya dhanu÷ citraü ràmo lakùmaõam abravãt 3.063.003a kiü kariùyàvahe vatsa kva và gacchàva lakùmaõa 3.063.003c kenopàyena pa÷yeyaü sãtàm iti vicintaya 3.063.004a taü tathà paritàpàrtaü lakùmaõo ràmam abravãt 3.063.004c idam eva janasthànaü tvam anveùitum arhasi 3.063.005a ràkùasair bahubhiþ kãrõaü nànàdrumalatàyutam 3.063.005c santãha giridurgàõi nirdaràþ kandaràõi ca 3.063.006a guhà÷ ca vividhà ghorà nànàmçgagaõàkulàþ 3.063.006c àvàsàþ kiünaràõàü ca gandharvabhavanàni ca 3.063.007a tàni yukto mayà sàrdhaü tvam anveùitum arhasi 3.063.007c tvadvidho buddhisaüpannà màhàtmàno nararùabha 3.063.008a àpatsu na prakampante vàyuvegair ivàcalàþ 3.063.008c ity uktas tad vanaü sarvaü vicacàra salakùmaõaþ 3.063.009a kruddho ràmaþ ÷araü ghoraü saüdhàya dhanuùi kùuram 3.063.009c tataþ parvatakåñàbhaü mahàbhàgaü dvijottamam 3.063.010a dadar÷a patitaü bhåmau kùatajàrdraü jañàyuùam 3.063.010c taü dçùñvà giri÷çïgàbhaü ràmo lakùmaõam abravãt 3.063.010e anena sãtà vaidehã bhakùità nàtra saü÷ayaþ 3.063.011a gçdhraråpam idaü vyaktaü rakùo bhramati kànanam 3.063.011c bhakùayitvà vi÷àlàkùãm àste sãtàü yathàsukham 3.063.011e enaü vadhiùye dãptàgrair ghorair bàõair ajihmagaiþ 3.063.012a ity uktvàbhyapatad gçdhraü saüdhàya dhanuùi kùuram 3.063.012c kruddho ràmaþ samudràntàü càlayann iva medinãm 3.063.013a taü dãnadãnayà vàcà saphenaü rudhiraü vaman 3.063.013c abhyabhàùata pakùã tu ràmaü da÷arathàtmajam 3.063.014a yàm oùadhim ivàyuùmann anveùasi mahàvane 3.063.014c sà devã mama ca pràõà ràvaõenobhayaü hçtam 3.063.015a tvayà virahità devã lakùmaõena ca ràghava 3.063.015c hriyamàõà mayà dçùñà ràvaõena balãyasà 3.063.016a sãtàm abhyavapan no 'haü ràvaõa÷ ca raõe mayà 3.063.016c vidhvaüsitarathacchatraþ pàtito dharaõãtale 3.063.017a etad asya dhanur bhagnam etad asya ÷aràvaram 3.063.017c ayam asya raõe ràma bhagnaþ sàügràmiko rathaþ 3.063.018a pari÷ràntasya me pakùau chittvà khaógena ràvaõaþ 3.063.018c sãtàm àdàya vaidehãm utpapàta vihàyasaü 3.063.018e rakùasà nihataü pårvma na màü hantuü tvam arhasi 3.063.019a ràmas tasya tu vij¤àya sãtàsaktàü priyàü kathàm 3.063.019c gçdhraràjaü pariùvajya ruroda sahalakùmaõaþ 3.063.020a ekam ekàyane durge niþ÷vasantaü kathaü cana 3.063.020c samãkùya duþkhito ràmaþ saumitrim idam abravãt 3.063.021a ràjyàd bhraü÷o vane vàsaþ sãtà naùñà hato dvijaþ 3.063.021c ãdç÷ãyaü mamàlakùmãr nirdahed api pàvakam 3.063.022a saüpårõam api ced adya pratareyaü mahodadhim 3.063.022c so 'pi nånaü mamàlakùmyà vi÷uùyet saritàü patiþ 3.063.023a nàsty abhàgyataro loke matto 'smin sacaràcare 3.063.023c yeneyaü mahatã pràptà mayà vyasanavàgurà 3.063.024a ayaü pitçvayasyo me gçdhraràjo jarànvitaþ 3.063.024c ÷ete vinihato bhåmau mama bhàgyaviparyayàt 3.063.025a ity evam uktvà bahu÷o ràghavaþ sahalakùmaõaþ 3.063.025c jañàyuùaü ca paspar÷a pitçsnehaü nidar÷ayan 3.063.026a nikçttapakùaü rudhiràvasiktaü; taü gçdhraràjaü parirabhya ràmaþ 3.063.026c kva maithili pràõasamà mameti; vimucya vàcaü nipapàta bhåmau 3.064.001a ràmaþ prekùya tu taü gçdhraü bhuvi raudreõa pàtitam 3.064.001c saumitriü mitrasaüpannam idaü vacanam abravãt 3.064.002a mamàyaü nånam artheùu yatamàno vihaügamaþ 3.064.002c ràkùasena hataþ saükhye pràõàüs tyajati dustyajàn 3.064.003a ayam asya ÷arãre 'smin pràõo lakùmaõa vidyate 3.064.003c tathà svaravihãno 'yaü viklavaü samudãkùate 3.064.004a jañàyo yadi ÷aknoùi vàkyaü vyàharituü punaþ 3.064.004c sãtàm àkhyàhi bhadraü te vadham àkhyàhi càtmanaþ 3.064.005a kiünimitto 'harat sãtàü ràvaõas tasya kiü mayà 3.064.005c aparàddhaü tu yaü dçùñvà ràvaõena hçtà priyà 3.064.006a kathaü tac candrasaükà÷aü mukham àsãn manoharam 3.064.006c sãtayà kàni coktàni tasmin kàle dvijottama 3.064.007a kathaüvãryaþ kathaüråpaþ kiükarmà sa ca ràkùasaþ 3.064.007c kva càsya bhavanaü tàta bråhi me paripçcchataþ 3.064.008a tam udvãkùyàtha dãnàtmà vilapantam anantaram 3.064.008c vàcàtisannayà ràmaü jañàyur idam abravãt 3.064.009a sà hçtà ràkùasendreõa ràvaõena vihàyasà 3.064.009c màyàm àsthàya vipulàü vàtadurdinasaükulàm 3.064.010a pari÷ràntasya me tàta pakùau chittvà ni÷àcaraþ 3.064.010c sãtàm àdàya vaidehãü prayàto dakùiõà mukhaþ 3.064.011a uparudhyanti me pràõà dçùñir bhramati ràghava 3.064.011c pa÷yàmi vçkùàn sauvarõàn u÷ãrakçtamårdhajàn 3.064.012a yena yàti muhårtena sãtàm àdàya ràvaõaþ 3.064.012c vipranaùñaü dhanaü kùipraü tat svàmipratipadyate 3.064.013a vindo nàma muhårto 'sau sa ca kàkutstha nàbudhat 3.064.013c jhaùavad baói÷aü gçhya kùipram eva vina÷yati 3.064.014a na ca tvayà vyathà kàryà janakasya sutàü prati 3.064.014c vaidehyà raüsyase kùipraü hatvà taü ràkùasaü raõe 3.064.015a asaümåóhasya gçdhrasya ràmaü pratyanubhàùataþ 3.064.015c àsyàt susràva rudhiraü mriyamàõasya sàmiùam 3.064.016a putro vi÷ravasaþ sàkùàd bhràtà vai÷ravaõasya ca 3.064.016c ity uktvà durlabhàn pràõàn mumoca patage÷varaþ 3.064.017a bråhi bråhãti ràmasya bruvàõasya kçtà¤jaleþ 3.064.017c tyaktvà ÷arãraü gçdhrasya jagmuþ pràõà vihàyasaü 3.064.018a sa nikùipya ÷iro bhåmau prasàrya caraõau tadà 3.064.018c vikùipya ca ÷arãraü svaü papàta dharaõãtale 3.064.019a taü gçdhraü prekùya tàmràkùaü gatàsum acalopamam 3.064.019c ràmaþ subahubhir duþkhair dãnaþ saumitrim abravãt 3.064.020a bahåni rakùasàü vàse varùàõi vasatà sukham 3.064.020c anena daõóakàraõye vicãrõam iha pakùiõà 3.064.021a anekavàrùiko yas tu cirakàlaü samutthitaþ 3.064.021c so 'yam adya hataþ ÷ete kàlo hi duratikramaþ 3.064.022a pa÷ya lakùmaõa gçdhro 'yam upakàrã hata÷ ca me 3.064.022c sãtàm abhyavapan no vai ràvaõena balãyasà 3.064.023a gçdhraràjyaü parityajya pitçpaitàmahaü mahat 3.064.023c mama hetor ayaü pràõàn mumoca patage÷varaþ 3.064.024a sarvatra khalu dç÷yante sàdhavo dharmacàriõaþ 3.064.024c ÷åràþ ÷araõyàþ saumitre tiryagyonigateùv api 3.064.025a sãtàharaõajaü duþkhaü na me saumya tathàgatam 3.064.025c yathà vinà÷o gçdhrasya matkçte ca paraütapa 3.064.026a ràjà da÷arathaþ ÷rãmàn yathà mama mayà ya÷àþ 3.064.026c påjanãya÷ ca mànya÷ ca tathàyaü patage÷varaþ 3.064.027a saumitre hara kàùñhàni nirmathiùyàmi pàvakam 3.064.027c gçdhraràjaü didhakùàmi matkçte nidhanaü gatam 3.064.028a nàthaü patagalokasya citàm àropayàmy aham 3.064.028c imaü dhakùyàmi saumitre hataü raudreõa rakùasà 3.064.029a yà gatir yaj¤a÷ãlànàm àhitàgne÷ ca yà gatiþ 3.064.029c aparàvartinàü yà ca yà ca bhåmipradàyinàm 3.064.030a mayà tvaü samanuj¤àto gaccha lokàn anuttamàn 3.064.030c gçdhraràja mahàsattva saüskçta÷ ca mayà vraja 3.064.031a evam uktvà citàü dãptàm àropya patage÷varam 3.064.031c dadàha ràmo dharmàtmà svabandhum iva duþkhitaþ 3.064.032a ràmo 'tha sahasaumitrir vanaü yàtvà sa vãryavàn 3.064.032c sthålàn hatvà mahàrohãn anu tastàra taü dvijam 3.064.033a rohimàüsàni coddhçtya pe÷ãkçtvà mahàya÷àþ 3.064.033c ÷akunàya dadau ràmo ramye harita÷àdvale 3.064.034a yat tat pretasya martyasya kathayanti dvijàtayaþ 3.064.034c tat svargagamanaü tasya kùipraü ràmo jajàpa ha 3.064.035a tato godàvarãü gatvà nadãü naravaràtmajau 3.064.035c udakaü cakratus tasmai gçdhraràjàya tàv ubhau 3.064.036a sa gçdhraràjaþ kçtavàn ya÷askaraü; suduùkaraü karma raõe nipàtitaþ 3.064.036c maharùikalpena ca saüskçtas tadà; jagàma puõyàü gatim àtmanaþ ÷ubhàm 3.065.001a kçtvaivam udakaü tasmai prasthitau ràghavau tadà 3.065.001c avekùantau vane sãtàü pa÷cimàü jagmatur di÷am 3.065.002a tàü di÷aü dakùiõàü gatvà ÷aracàpàsidhàriõau 3.065.002c aviprahatam aikùvàkau panthànaü pratipedatuþ 3.065.003a gulmair vçkùai÷ ca bahubhir latàbhi÷ ca praveùñitam 3.065.003c àvçtaü sarvato durgaü gahanaü ghoradar÷anam 3.065.004a vyatikramya tu vegena gçhãtvà dakùiõàü di÷am 3.065.004c subhãmaü tan mahàraõyaü vyatiyàtau mahàbalau 3.065.005a tataþ paraü janasthànàt trikro÷aü gamya ràghavau 3.065.005c krau¤càraõyaü vivi÷atur gahanaü tau mahaujasau 3.065.006a nànàmeghaghanaprakhyaü prahçùñam iva sarvataþ 3.065.006c nànàvarõaiþ ÷ubhaiþ puùpair mçgapakùigaõair yutam 3.065.007a didçkùamàõau vaidehãü tad vanaü tau vicikyatuþ 3.065.007c tatra tatràvatiùñhantau sãtàharaõakar÷itau 3.065.008a lakùmaõas tu mahàtejàþ sattvavठ÷ãlavठ÷uciþ 3.065.008c abravãt prà¤jalir vàkyaü bhràtaraü dãptatejasaü 3.065.009a spandate me dçóhaü bàhur udvignam iva me manaþ 3.065.009c pràya÷a÷ càpy aniùñàni nimittàny upalakùaye 3.065.010a tasmàt sajjãbhavàrya tvaü kuruùva vacanaü hitam 3.065.010c mamaiva hi nimittàni sadyaþ ÷aüsanti saübhramam 3.065.011a eùa va¤culako nàma pakùã paramadàruõaþ 3.065.011c àvayor vijayaü yuddhe ÷aüsann iva vinardati 3.065.012a tayor anveùator evaü sarvaü tad vanam ojasà 3.065.012c saüjaj¤e vipulaþ ÷abdaþ prabha¤jann iva tad vanam 3.065.013a saüveùñitam ivàtyarthaü gahanaü màtari÷vanà 3.065.013c vanasya tasya ÷abdo 'bhåd divam àpårayann iva 3.065.014a taü ÷abdaü kàïkùamàõas tu ràmaþ kakùe sahànujaþ 3.065.014c dadar÷a sumahàkàyaü ràkùasaü vipulorasaü 3.065.015a àsedatus tatas tatra tàv ubhau pramukhe sthitam 3.065.015c vivçddham a÷irogrãvaü kabandham udare mukham 3.065.016a romabhir nicitais tãkùõair mahàgirim ivocchritam 3.065.016c nãlameghanibhaü raudraü meghastanitaniþsvanam 3.065.017a mahàpakùmeõa piïgena vipulenàyatena ca 3.065.017c ekenorasi ghoreõa nayanenà÷udar÷inà 3.065.018a mahàdaüùñropapannaü taü lelihànaü mahàmukham 3.065.018c bhakùayantaü mahàghoràn çkùasiühamçgadvipàn 3.065.019a ghorau bhujau vikurvàõam ubhau yojanam àyatau 3.065.019c karàbhyàü vividhàn gçhya çùkàn pakùigaõàn mçgàn 3.065.020a àkarùantaü vikarùantam anekàn mçgayåthapàn 3.065.020c sthitam àvçtya panthànaü tayor bhràtroþ prapannayoþ 3.065.021a atha tau samatikramya kro÷amàtre dadar÷atuþ 3.065.021c mahàntaü dàruõaü bhãmaü kabandhaü bhujasaüvçtam 3.065.022a sa mahàbàhur atyarthaü prasàrya vipulau bhujau 3.065.022c jagràha sahitàv eva ràghavau pãóayan balàt 3.065.023a khaóginau dçóhadhanvànau tigmatejau mahàbhujau 3.065.023c bhràtarau viva÷aü pràptau kçùyamàõau mahàbalau 3.065.024a tàv uvàca mahàbàhuþ kabandho dànavottamaþ 3.065.024c kau yuvàü vçùabhaskandhau mahàkhaógadhanurdharau 3.065.025a ghoraü de÷am imaü pràptau mama bhakùàv upasthitau 3.065.025c vadataü kàryam iha vàü kimarthaü càgatau yuvàm 3.065.026a imaü de÷am anupràptau kùudhàrtasyeha tiùñhataþ 3.065.026c sabàõacàpakhaógau ca tãkùõa÷çïgàv ivarùabhau 3.065.026e mamàsyam anusaüpràptau durlabhaü jãvitaü punaþ 3.065.027a tasya tadvacanaü ÷rutvà kabandhasya duràtmanaþ 3.065.027c uvàca lakùmaõaü ràmo mukhena pari÷uùyatà 3.065.028a kçcchràt kçcchrataraü pràpya dàruõaü satyavikrama 3.065.028c vyasanaü jãvitàntàya pràptam apràpya tàü priyàm 3.065.029a kàlasya sumahad vãryaü sarvabhåteùu lakùmaõa 3.065.029c tvàü ca màü ca naravyàghra vyasanaiþ pa÷ya mohitau 3.065.029e nàtibhàro 'sti daivasya sarvabhuteùu lakùmaõa 3.065.030a ÷årà÷ ca balavanta÷ ca kçtàstrà÷ ca raõàjire 3.065.030c kàlàbhipannàþ sãdanti yathà vàlukasetavaþ 3.065.031a iti bruvàõo dçóhasatyavikramo; mahàya÷à dà÷arathiþ pratàpavàn 3.065.031c avekùya saumitrim udagravikramaü; sthiràü tadà svàü matim àtmanàkarot 3.066.001a tau tu tatra sthitau dçùñvà bhràtarau ràmalakùmaõau 3.066.001c bàhupà÷aparikùiptau kabandho vàkyam abravãt 3.066.002a tiùñhataþ kiü nu màü dçùñvà kùudhàrtaü kùatriyarùabhau 3.066.002c àhàràrthaü tu saüdiùñau daivena gatacetasau 3.066.003a tac chrutvà lakùmaõo vàkyaü pràptakàlaü hitaü tadà 3.066.003c uvàcàrtisamàpanno vikrame kçtani÷cayaþ 3.066.004a tvàü ca màü ca purà tårõam àdatte ràkùasàdhamaþ 3.066.004c tasmàd asibhyàm asyà÷u bàhå chindàvahe gurå 3.066.005a tatas tau de÷akàlaj¤au khaógàbhyàm eva ràghavau 3.066.005c acchindatàü susaühçùñau bàhå tasyàüsade÷ayoþ 3.066.006a dakùiõo dakùiõaü bàhum asaktam asinà tataþ 3.066.006c ciccheda ràmo vegena savyaü vãras tu lakùmaõaþ 3.066.007a sa papàta mahàbàhu÷ chinnabàhur mahàsvanaþ 3.066.007c khaü ca gàü ca di÷a÷ caiva nàdaya¤ jalado yathà 3.066.008a sa nikçttau bhujau dçùñvà ÷oõitaughapariplutaþ 3.066.008c dãnaþ papraccha tau vãrau kau yuvàm iti dànavaþ 3.066.009a iti tasya bruvàõasya lakùmaõaþ ÷ubhalakùaõaþ 3.066.009c ÷a÷aüsa tasya kàkutsthaü kabandhasya mahàbalaþ 3.066.010a ayam ikùvàkudàyàdo ràmo nàma janaiþ ÷rutaþ 3.066.010c asyaivàvarajaü viddhi bhràtaraü màü ca lakùmaõam 3.066.011a asya devaprabhàvasya vasato vijane vane 3.066.011c rakùasàpahçtà bhàryà yàm icchantàv ihàgatau 3.066.012a tvaü tu ko và kimarthaü và kabandha sadç÷o vane 3.066.012c àsyenorasi dãptena bhagnajaïgho viceùñase 3.066.013a evam uktaþ kabandhas tu lakùmaõenottaraü vacaþ 3.066.013c uvàca paramaprãtas tad indravacanaü smaran 3.066.014a svàgataü vàü naravyàghrau diùñyà pa÷yàmi càpy aham 3.066.014c diùñyà cemau nikçttau me yuvàbhyàü bàhubandhanau 3.066.015a viråpaü yac ca me råpaü pràptaü hy avinayàd yathà 3.066.015c tan me ÷çõu naravyàghra tattvataþ ÷aüsatas tava 3.067.001a purà ràma mahàbàho mahàbalaparàkrama 3.067.001c råpam àsãn mamàcintyaü triùu lokeùu vi÷rutam 3.067.001e yathà somasya ÷akrasya såryasya ca yathà vapuþ 3.067.002a so 'haü råpam idaü kçtvà lokavitràsanaü mahat 3.067.002c çùãn vanagatàn ràma tràsayàmi tatas tataþ 3.067.003a tataþ sthåla÷irà nàma maharùiþ kopito mayà 3.067.003c saücinvan vividhaü vanyaü råpeõànena dharùitaþ 3.067.004a tenàham uktaþ prekùyaivaü ghora÷àpàbhidhàyinà 3.067.004c etad eva nç÷aüsaü te råpam astu vigarhitam 3.067.005a sa mayà yàcitaþ kruddhaþ ÷àpasyànto bhaved iti 3.067.005c abhi÷àpakçtasyeti tenedaü bhàùitaü vacaþ 3.067.006a yadà chittvà bhujau ràmas tvàü dahed vijane vane 3.067.006c tadà tvaü pràpsyase råpaü svam eva vipulaü ÷ubham 3.067.007a ÷riyà viràjitaü putraü danos tvaü viddhi lakùmaõa 3.067.007c indrakopàd idaü råpaü pràptam evaü raõàjire 3.067.008a ahaü hi tapasogreõa pitàmaham atoùayam 3.067.008c dãrgham àyuþ sa me pràdàt tato màü vibhramo 'spç÷at 3.067.009a dãrgham àyur mayà pràptaü kiü me ÷akraþ kariùyati 3.067.009c ity evaü buddhim àsthàya raõe ÷akram adharùayam 3.067.010a tasya bàhupramuktena vajreõa ÷ataparvaõà 3.067.010c sakthinã ca ÷ira÷ caiva ÷arãre saüprave÷itam 3.067.011a sa mayà yàcyamànaþ sann ànayad yamasàdanam 3.067.011c pitàmahavacaþ satyaü tad astv iti mamàbravãt 3.067.012a anàhàraþ kathaü ÷akto bhagnasakthi÷iromukhaþ 3.067.012c vajreõàbhihataþ kàlaü sudãrgham api jãvitum 3.067.013a evam uktas tu me ÷akro bàhå yojanam àyatau 3.067.013c pràdàd àsyaü ca me kukùau tãkùõadaüùñram akalpayat 3.067.014a so 'haü bhujàbhyàü dãrghàbhyàü samàkçùya vanecaràn 3.067.014c siühadvipamçgavyàghràn bhakùayàmi samantataþ 3.067.015a sa tu màm abravãd indro yadà ràmaþ salakùmaõaþ 3.067.015c chetsyate samare bàhå tadà svargaü gamiùyasi 3.067.016a sa tvaü ràmo 'si bhadraü te nàham anyena ràghava 3.067.016c ÷akyo hantuü yathàtattvam evam uktaü maharùiõà 3.067.017a ahaü hi matisàcivyaü kariùyàmi nararùabha 3.067.017c mitraü caivopadekùyàmi yuvàbhyàü saüskçto 'gninà 3.067.018a evam uktas tu dharmàtmà danunà tena ràghavaþ 3.067.018c idaü jagàda vacanaü lakùmaõasyopa÷çõvataþ 3.067.019a ràvaõena hçtà sãtà mama bhàryà ya÷asvinã 3.067.019c niùkràntasya janasthànàt saha bhràtrà yathàsukham 3.067.020a nàmamàtraü tu jànàmi na råpaü tasya rakùasaþ 3.067.020c nivàsaü và prabhàvaü và vayaü tasya na vidmahe 3.067.021a ÷okàrtànàm anàthànàm evaü viparidhàvatàm 3.067.021c kàruõyaü sadç÷aü kartum upakàre ca vartatàm 3.067.022a kàùñhàny ànãya ÷uùkàõi kàle bhagnàni ku¤jaraiþ 3.067.022c bhakùyàmas tvàü vayaü vãra ÷vabhre mahati kalpite 3.067.023a sa tvaü sãtàü samàcakùva yena và yatra và hçtà 3.067.023c kuru kalyàõam atyarthaü yadi jànàsi tattvataþ 3.067.024a evam uktas tu ràmeõa vàkyaü danur anuttamam 3.067.024c provàca ku÷alo vaktuü vaktàram api ràghavam 3.067.025a divyam asti na me j¤ànaü nàbhijànàmi maithilãm 3.067.025c yas tàü j¤àsyati taü vakùye dagdhaþ svaü råpam àsthitaþ 3.067.026a adagdhasya hi vij¤àtuü ÷aktir asti na me prabho 3.067.026c ràkùasaü taü mahàvãryaü sãtà yena hçtà tava 3.067.027a vij¤ànaü hi mahad bhraùñaü ÷àpadoùeõa ràghava 3.067.027c svakçtena mayà pràptaü råpaü lokavigarhitam 3.067.028a kiü tu yàvan na yàty astaü savità ÷ràntavàhanaþ 3.067.028c tàvan màm avañe kùiptvà daha ràma yathàvidhi 3.067.029a dagdhas tvayàham avañe nyàyena raghunandana 3.067.029c vakùyàmi tam ahaü vãra yas taü j¤àsyati ràkùasaü 3.067.030a tena sakhyaü ca kartavyaü nyàyyavçttena ràghava 3.067.030c kalpayiùyati te prãtaþ sàhàyyaü laghuvikramaþ 3.067.031a na hi tasyàsty avij¤àtaü triùu lokeùu ràghava 3.067.031c sarvàn parisçto lokàn purà vai kàraõàntare 3.068.001a evam uktau tu tau vãrau kabandhena nare÷varau 3.068.001c giripradaram àsàdya pàvakaü visasarjatuþ 3.068.002a lakùmaõas tu maholkàbhir jvalitàbhiþ samantataþ 3.068.002c citàm àdãpayàm àsa sà prajajvàla sarvataþ 3.068.003a tac charãraü kabandhasya ghçtapiõóopamaü mahat 3.068.003c medasà pacyamànasya mandaü dahati pàvaka 3.068.004a sa vidhåya citàm à÷u vidhåmo 'gnir ivotthitaþ 3.068.004c araje vàsasã vibhran màlàü divyàü mahàbalaþ 3.068.005a tata÷ citàyà vegena bhàsvaro virajàmbaraþ 3.068.005c utpapàtà÷u saühçùñaþ sarvapratyaïgabhåùaõaþ 3.068.006a vimàne bhàsvare tiùñhan haüsayukte ya÷askare 3.068.006c prabhayà ca mahàtejà di÷o da÷a viràjayan 3.068.007a so 'ntarikùagato ràmaü kabandho vàkyam abravãt 3.068.007c ÷çõu ràghava tattvena yathà sãmàm avàpsyasi 3.068.008a ràma ùaó yuktayo loke yàbhiþ sarvaü vimç÷yate 3.068.008c parimçùño da÷àntena da÷àbhàgena sevyate 3.068.009a da÷àbhàgagato hãnas tvaü ràma sahalakùmaõaþ 3.068.009c yat kçte vyasanaü pràptaü tvayà dàrapradharùaõam 3.068.010a tad ava÷yaü tvayà kàryaþ sa suhçt suhçdàü vara 3.068.010c akçtvà na hi te siddhim ahaü pa÷yàmi cintayan 3.068.011a ÷råyatàü ràma vakùyàmi sugrãvo nàma vànaraþ 3.068.011c bhràtrà nirastaþ kruddhena vàlinà ÷akrasånunà 3.068.012a çùyamåke girivare pampàparyanta÷obhite 3.068.012c nivasaty àtmavàn vãra÷ caturbhiþ saha vànaraiþ 3.068.013a vayasyaü taü kuru kùipram ito gatvàdya ràghava 3.068.013c adrohàya samàgamya dãpyamàne vibhàvasau 3.068.014a na ca te so 'vamantavyaþ sugrãvo vànaràdhipaþ 3.068.014c kçtaj¤aþ kàmaråpã ca sahàyàrthã ca vãryavàn 3.068.015a ÷aktau hy adya yuvàü kartuü kàryaü tasya cikãrùitam 3.068.015c kçtàrtho vàkçtàrtho và kçtyaü tava kariùyati 3.068.016a sa çkùarajasaþ putraþ pampàm añati ÷aïkitaþ 3.068.016c bhàskarasyaurasaþ putro vàlinà kçtakilbiùaþ 3.068.017a saünidhàyàyudhaü kùipram çùyamåkàlayaü kapim 3.068.017c kuru ràghava satyena vayasyaü vanacàriõam 3.068.018a sa hi sthànàni sarvàõi kàrtsnyena kapiku¤jaraþ 3.068.018c naramàüsà÷inàü loke naipuõyàd adhigacchati 3.068.019a na tasyàviditaü loke kiü cid asti hi ràghava 3.068.019c yàvat såryaþ pratapati sahasràü÷ur ariüdama 3.068.020a sa nadãr vipulठ÷ailàn giridurgàõi kandaràn 3.068.020c anviùya vànaraiþ sàrdhaü patnãü te 'dhigamiùyati 3.068.021a vànaràü÷ ca mahàkàyàn preùayiùyati ràghava 3.068.021c di÷o vicetuü tàü sãtàü tvadviyogena ÷ocatãm 3.068.022a sa meru÷çïgàgragatàm aninditàü; pravi÷ya pàtàlatale 'pi và÷ritàm 3.068.022c plavaügamànàü pravaras tava priyàü; nihatya rakùàüsi punaþ pradàsyati 3.069.001a nidar÷ayitvà ràmàya sãtàyàþ pratipàdane 3.069.001c vàkyam anvartham arthaj¤aþ kabandhaþ punar abravãt 3.069.002a eùa ràma ÷ivaþ panthà yatraite puùpità drumàþ 3.069.002c pratãcãü di÷am à÷ritya prakà÷ante manoramàþ 3.069.003a jambåpriyàlapanasàþ plakùanyagrodhatindukàþ 3.069.003c a÷vatthàþ karõikàrà÷ ca cåtà÷ cànye ca pàdapàþ 3.069.004a tàn àruhyàthavà bhåmau pàtayitvà ca tàn balàt 3.069.004c phalàny amçtakalpàni bhakùayantau gamiùyathaþ 3.069.005a caïkramantau varàn de÷ठ÷ailàc chailaü vanàd vanam 3.069.005c tataþ puùkariõãü vãrau pampàü nàma gamiùyathaþ 3.069.006a a÷arkaràm avibhraü÷àü samatãrtham a÷aivalàm 3.069.006c ràma saüjàtavàlåkàü kamalotpala÷obhitàm 3.069.007a tatra haüsàþ plavàþ krau¤càþ kurarà÷ caiva ràghava 3.069.007c valgusvarà nikåjanti pampàsalilagocaràþ 3.069.008a nodvijante naràn dçùñvà vadhasyàkovidàþ ÷ubhàþ 3.069.008c ghçtapiõóopamàn sthålàüs tàn dvijàn bhakùayiùyathaþ 3.069.009a rohitàn vakratuõóàü÷ ca nalamãnàü÷ ca ràghava 3.069.009c pampàyàm iùubhir matsyàüs tatra ràma varàn hatàn 3.069.010a nistvakpakùàn ayastaptàn akç÷àn ekakaõñakàn 3.069.010c tava bhaktyà samàyukto lakùmaõaþ saüpradàsyati 3.069.011a bhç÷aü te khàdato matsyàn pampàyàþ puùpasaücaye 3.069.011c padmagandhi ÷ivaü vàri sukha÷ãtam anàmayam 3.069.012a uddhçtya sa tadàkliùñaü råpyasphañikasaünibham 3.069.012c atha puùkaraparõena lakùmaõaþ pàyayiùyati 3.069.013a sthålàn giriguhà÷ayyàn varàhàn vanacàriõaþ 3.069.013c apàü lobhàd upàvçttàn vçùabhàn iva nardataþ 3.069.013e råpànvitàü÷ ca pampàyàü drakùyasi tvaü narottama 3.069.014a sàyàhne vicaran ràma viñapã màlyadhàriõaþ 3.069.014c ÷ãtodakaü ca pampàyàü dçùñvà ÷okaü vihàsyasi 3.069.015a sumanobhi÷ citàüs tatra tilakàn naktamàlakàn 3.069.015c utpalàni ca phullàni païkajàni ca ràghava 3.069.016a na tàni ka÷ cin màlyàni tatràropayità naraþ 3.069.016c mataïga÷iùyàs tatràsann çùayaþ susamàhitaþ 3.069.017a teùàü bhàràbhitaptànàü vanyam àharatàü guroþ 3.069.017c ye prapetur mahãü tårõaü ÷arãràt svedabindavaþ 3.069.018a tàni màlyàni jàtàni munãnàü tapasà tadà 3.069.018c svedabindusamutthàni na vina÷yanti ràghava 3.069.019a teùàm adyàpi tatraiva dç÷yate paricàriõã 3.069.019c ÷ramaõã ÷abarã nàma kàkutstha cirajãvinã 3.069.020a tvàü tu dharme sthità nityaü sarvabhåtanamaskçtam 3.069.020c dçùñvà devopamaü ràma svargalokaü gamiùyati 3.069.021a tatas tad ràma pampàyàs tãram à÷ritya pa÷cimam 3.069.021c à÷ramasthànam atulaü guhyaü kàkutstha pa÷yasi 3.069.022a na tatràkramituü nàgàþ ÷aknuvanti tam à÷ramam 3.069.022c çùes tasya mataïgasya vidhànàt tac ca kànanam 3.069.023a tasmin nandanasaükà÷e devàraõyopame vane 3.069.023c nànàvihagasaükãrõe raüsyase ràma nirvçtaþ 3.069.024a çùyamåkas tu pampàyàþ purastàt puùpitadrumaþ 3.069.024c suduþkhàrohaõo nàma ÷i÷unàgàbhirakùitaþ 3.069.024e udàro brahmaõà caiva pårvakàle vinirmitaþ 3.069.025a ÷ayànaþ puruùo ràma tasya ÷ailasya mårdhani 3.069.025c yat svapne labhate vittaü tat prabuddho 'dhigacchati 3.069.026a na tv enaü viùamàcàraþ pàpakarmàdhirohati 3.069.026c tatraiva praharanty enaü suptam àdàya ràkùasàþ 3.069.027a tato 'pi ÷i÷unàgànàm àkrandaþ ÷råyate mahàn 3.069.027c krãóatàü ràma pampàyàü mataïgàraõyavàsinàm 3.069.028a siktà rudhiradhàràbhiþ saühatya paramadvipàþ 3.069.028c pracaranti pçthak kãrõà meghavarõàs tarasvinaþ 3.069.029a te tatra pãtvà pànãyaü vimalaü ÷ãtam avyayam 3.069.029c nivçttàþ saüvigàhante vanàni vanagocaràþ 3.069.030a ràma tasya tu ÷ailasya mahatã ÷obhate guhà 3.069.030c ÷ilàpidhànà kàkutstha duþkhaü càsyàþ prave÷anam 3.069.031a tasyà guhàyàþ pràgdvàre mahठ÷ãtodako hradaþ 3.069.031c bahumålaphalo ramyo nànànagasamàvçtaþ 3.069.032a tasyàü vasati sugrãva÷ caturbhiþ saha vànaraiþ 3.069.032c kadà cic chikhare tasya parvatasyàvatiùñhate 3.069.033a kabandhas tv anu÷àsyaivaü tàv ubhau ràmalakùmaõau 3.069.033c sragvã bhàskaravarõàbhaþ khe vyarocata vãryavàn 3.069.034a taü tu khasthaü mahàbhàgaü kabandhaü ràmalakùmaõau 3.069.034c prasthitau tvaü vrajasveti vàkyam åcatur antikàt 3.069.035a gamyatàü kàryasiddhyartham iti tàv abravãc ca saþ 3.069.035c suprãtau tàv anuj¤àpya kabandhaþ prasthitas tadà 3.069.036a sa tat kabandhaþ pratipadya råpaü; vçtaþ ÷riyà bhàskaratulyadehaþ 3.069.036c nidar÷ayan ràmam avekùya khasthaþ; sakhyaü kuruùveti tadàbhyuvàca 3.070.001a tau kabandhena taü màrgaü pampàyà dar÷itaü vane 3.070.001c àtasthatur di÷aü gçhya pratãcãü nçvaràtmajau 3.070.002a tau ÷aileùv àcitànekàn kùaudrakalpaphaladrumàn 3.070.002c vãkùantau jagmatur draùñuü sugrãvaü ràmalakùmaõau 3.070.003a kçtvà ca ÷ailapçùñhe tu tau vàsaü raghunandanau 3.070.003c pampàyàþ pa÷cimaü tãraü ràghavàv upatasthatuþ 3.070.004a tau puùkariõyàþ pampàyàs tãram àsàdya pa÷cimam 3.070.004c apa÷yatàü tatas tatra ÷abaryà ramyam à÷ramam 3.070.005a tau tam à÷ramam àsàdya drumair bahubhir àvçtam 3.070.005c suramyam abhivãkùantau ÷abarãm abhyupeyatuþ 3.070.006a tau tu dçùñvà tadà siddhà samutthàya kçtà¤jaliþ 3.070.006c pàdau jagràha ràmasya lakùmaõasya ca dhãmataþ 3.070.007a tàm uvàca tato ràmaþ ÷ramaõãü saü÷itavratàm 3.070.007c kaccit te nirjità vighnàþ kaccit te vardhate tapaþ 3.070.008a kaccit te niyataþ kopa àhàra÷ ca tapodhane 3.070.008c kaccit te niyamàþ pràptàþ kaccit te manasaþ sukham 3.070.008e kaccit te guru÷u÷råùà saphalà càrubhàùiõi 3.070.009a ràmeõa tàpasã pçùñhà sà siddhà siddhasaümatà 3.070.009c ÷a÷aüsa ÷abarã vçddhà ràmàya pratyupasthità 3.070.010a citrakåñaü tvayi pràpte vimànair atulaprabhaiþ 3.070.010c itas te divam àråóhà yàn ahaü paryacàriùam 3.070.011a tai÷ càham uktà dharmaj¤air mahàbhàgair maharùibhiþ 3.070.011c àgamiùyati te ràmaþ supuõyam imam à÷ramam 3.070.012a sa te pratigrahãtavyaþ saumitrisahito 'tithiþ 3.070.012c taü ca dçùñvà varàül lokàn akùayàüs tvaü gamiùyasi 3.070.013a mayà tu vividhaü vanyaü saücitaü puruùarùabha 3.070.013c tavàrthe puruùavyàghra pampàyàs tãrasaübhavam 3.070.014a evam uktaþ sa dharmàtmà ÷abaryà ÷abarãm idam 3.070.014c ràghavaþ pràha vij¤àne tàü nityam abahiùkçtàm 3.070.015a danoþ sakà÷àt tattvena prabhàvaü te mahàtmanaþ 3.070.015c ÷rutaü pratyakùam icchàmi saüdraùñuü yadi manyase 3.070.016a etat tu vacanaü ÷rutvà ràmavaktràd viniþsçtam 3.070.016c ÷abarã dar÷ayàm àsa tàv ubhau tad vanaü mahat 3.070.017a pa÷ya meghaghanaprakhyaü mçgapakùisamàkulam 3.070.017c mataïgavanam ity eva vi÷rutaü raghunandana 3.070.018a iha te bhàvitàtmàno guravo me mahàdyute 3.070.018c juhavàü÷ cakrire tãrthaü mantravan mantrapåjitam 3.070.019a iyaü pratyak sthalã vedã yatra te me susatkçtàþ 3.070.019c puùpopahàraü kurvanti ÷ramàd udvepibhiþ karaiþ 3.070.020a teùàü tapaþ prabhàvena pa÷yàdyàpi raghåttama 3.070.020c dyotayanti di÷aþ sarvàþ ÷riyà vedyo 'tulaprabhàþ 3.070.021a a÷aknuvadbhis tair gantum upavàsa÷ramàlasaiþ 3.070.021c cintite 'bhyàgatàn pa÷ya sametàn sapta sàgaràn 3.070.022a kçtàbhiùekais tair nyastà valkalàþ pàdapeùv iha 3.070.022c adyàpi na vi÷uùyanti prade÷e raghunandana 3.070.023a kçtsnaü vanam idaü dçùñaü ÷rotavyaü ca ÷rutaü tvayà 3.070.023c tad icchàmy abhyanuj¤àtà tyaktum etat kalevaram 3.070.024a teùàm icchàmy ahaü gantuü samãpaü bhàvitàtmanàm 3.070.024c munãnàm à÷raümo yeùàm ahaü ca paricàriõã 3.070.025a dharmiùñhaü tu vacaþ ÷rutvà ràghavaþ sahalakùmaõaþ 3.070.025c anujànàmi gaccheti prahçùñavadano 'bravãt 3.070.026a anuj¤àtà tu ràmeõa hutvàtmànaü hutà÷ane 3.070.026c jvalatpàvakasaükà÷à svargam eva jagàma sà 3.070.027a yatra te sukçtàtmàno viharanti maharùayaþ 3.070.027c tat puõyaü ÷abarãsthànaü jagàmàtmasamàdhinà 3.071.001a divaü tu tasyàü yàtàyàü ÷abaryàü svena karmaõà 3.071.001c lakùmaõena saha bhràtrà cintayàm àsa ràghavaþ 3.071.002a cintayitvà tu dharmàtmà prabhàvaü taü mahàtmanàm 3.071.002c hitakàriõam ekàgraü lakùmaõaü ràghavo 'bravãt 3.071.003a dçùño 'yam à÷ramaþ saumya bahvà÷caryaþ kçtàtmanàm 3.071.003c vi÷vastamçga÷àrdålo nànàvihagasevitaþ 3.071.004a saptànàü ca samudràõàm eùu tãrtheùu lakùmaõa 3.071.004c upaspçùñaü ca vidhivat pitara÷ càpi tarpitàþ 3.071.005a pranaùñam a÷ubhaü yat tat kalyàõaü samupasthitam 3.071.005c tena tv etat prahçùñaü me mano lakùmaõa saüprati 3.071.006a hçdaye hi naravyàghra ÷ubham àvirbhaviùyati 3.071.006c tad àgaccha gamiùyàvaþ pampàü tàü priyadar÷anàm 3.071.007a ç÷yamåko girir yatra nàtidåre prakà÷ate 3.071.007c yasmin vasati dharmàtmà sugrãvo 'ü÷umataþ sutaþ 3.071.007e nityaü vàlibhayàt trasta÷ caturbhiþ saha vànaraiþ 3.071.008a abhitvare ca taü draùñuü sugrãvaü vànararùabham 3.071.008c tadadhãnaü hi me saumya sãtàyàþ parimàrgaõam 3.071.009a iti bruvàõaü taü ràmaü saumitrir idam abravãt 3.071.009c gacchàvas tvaritaü tatra mamàpi tvarate manaþ 3.071.010a à÷ramàt tu tatas tasmàn niùkramya sa vi÷àü patiþ 3.071.010c àjagàma tataþ pampàü lakùmaõena sahàbhibhåþ 3.071.011a samãkùamàõaþ puùpàóhyaü sarvato vipuladrumam 3.071.011c koyaùñibhi÷ càrjunakaiþ ÷atapatrai÷ ca kãcakaiþ 3.071.011e etai÷ cànyai÷ ca vividhair nàditaü tad vanaü mahat 3.071.012a sa ràmo vidhivàn vçkùàn saràüsi vividhàni ca 3.071.012c pa÷yan kàmàbhisaütapto jagàma paramaü hradam 3.071.013a sa tàm àsàdya vai ràmo dåràd udakavàhinãm 3.071.013c mataïgasarasaü nàma hradaü samavagàhata 3.071.014a sa tu ÷okasamàviùño ràmo da÷arathàtmajaþ 3.071.014c vive÷a nalinãü pampàü païkajai÷ ca samàvçtàm 3.071.015a tilakà÷okapuünàgabakuloddàla kà÷inãm 3.071.015c ramyopavanasaübàdhàü padmasaüpãóitodakàm 3.071.016a sphañikopamatoyàóhyàü ÷lakùõavàlukasaütatàm 3.071.016c matsyakacchapasaübàdhàü tãrasthadruma÷obhitàm 3.071.017a sakhãbhir iva yuktàbhir latàbhir anuveùñitàm 3.071.017c kiünaroragagandharvayakùaràkùasasevitàm 3.071.017e nànàdrumalatàkãrõàü ÷ãtavàrinidhiü ÷ubhàm 3.071.018a padmaiþ saugandhikais tàmràü ÷uklàü kumudamaõóalaiþ 3.071.018c nãlàü kuvalayoddhàtair bahuvarõàü kuthàm iva 3.071.019a aravindotpalavatãü padmasaugandhikàyutàm 3.071.019c puùpitàmravaõopetàü barhiõodghuùñanàditàm 3.071.020a sa tàü dçùñvà tataþ pampàü ràmaþ saumitriõà saha 3.071.020c vilalàpa ca tejasvã kàmàd da÷arathàtmajaþ 3.071.021a tilakair bãjapårai÷ ca vañaiþ ÷ukladrumais tathà 3.071.021c puùpitaiþ karavãrai÷ ca puünàgai÷ ca supuùpitaiþ 3.071.022a màlatãkundagulmai÷ ca bhaõóãrair niculais tathà 3.071.022c a÷okaiþ saptaparõai÷ ca ketakair atimuktakaiþ 3.071.022e anyai÷ ca vividhair vçkùaiþ pramadevopa÷obhitàm 3.071.023a asyàs tãre tu pårvoktaþ parvato dhàtumaõóitaþ 3.071.023c ç÷yamåka iti khyàta÷ citrapuùpitakànanaþ 3.071.024a harir çkùarajo nàmnaþ putras tasya mahàtmanaþ 3.071.024c adhyàste taü mahàvãryaþ sugrãva iti vi÷rutaþ 3.071.025a sugrãvam abhigaccha tvaü vànarendraü nararùabha 3.071.025c ity uvàca punar vàkyaü lakùmaõaü satyavikramam 3.071.026a tato mahad vartma ca dårasaükramaü; krameõa gatvà pravilokayan vanam 3.071.026c dadar÷a pampàü ÷ubhadar÷a kànanàm; anekanànàvidhapakùisaükulàm