Book 16 Chapter 5
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	tato yayur dārukaḥ keśavaś ca; babhruś ca rāmasya padaṃ patantaḥ athāpaśyan rāmam anantavīryaṃ; vṛkṣe sthitaṃ cintayānaṃ vivikte
2	tataḥ samāsādya mahānubhāvaḥ; kṛṣṇas tadā dārukam anvaśāsat gatvā kurūñ śīghram imaṃ mahāntaṃ; pārthāya śaṃsasva vadhaṃ yadūnām
3	tato 'rjunaḥ kṣipram ihopayātu; śrutvā mṛtān yādavān brahmaśāpāt ity evam uktaḥ sa yayau rathena; kurūṃs tadā dāruko naṣṭacetāḥ
4	tato gate dāruke keśavo 'tha; dṛṣṭvāntike babhrum uvāca vākyam striyo bhavān rakṣatu yātu śīghraṃ; naitā hiṃsyur dasyavo vittalobhāt
5	sa prasthitaḥ keśavenānuśiṣṭo; madāturo jñātivadhārditaś ca taṃ vai yāntaṃ saṃnidhau keśavasya; tvarantam ekaṃ sahasaiva babhrum brahmānuśaptam avadhīn mahad vai; kūṭonmuktaṃ musalaṃ lubdhakasya
6	tato dṛṣṭvā nihataṃ babhrum āha; kṛṣṇo vākyaṃ bhrātaram agrajaṃ tu ihaiva tvaṃ māṃ pratīkṣasva rāma; yāvat striyo jñātivaśāḥ karomi
7	tataḥ purīṃ dvāravatīṃ praviśya; janārdanaḥ pitaraṃ prāha vākyam striyo bhavān rakṣatu naḥ samagrā; dhanaṃjayasyāgamanaṃ pratīkṣan rāmo vanānte pratipālayan mām; āste 'dyāhaṃ tena samāgamiṣye
8	dṛṣṭaṃ mayedaṃ nidhanaṃ yadūnāṃ; rājñāṃ ca pūrvaṃ kurupuṃgavānām nāhaṃ vinā yadubhir yādavānāṃ; purīm imāṃ draṣṭum ihādya śaktaḥ
9	tapaś cariṣyāmi nibodha tan me; rāmeṇa sārdhaṃ vanam abhyupetya itīdam uktvā śirasāsya pādau; saṃspṛśya kṛṣṇas tvarito jagāma
10	tato mahān ninadaḥ prādurāsīt; sastrīkumārasya purasya tasya athābravīt keśavaḥ saṃnivartya; śabdaṃ śrutvā yoṣitāṃ krośatīnām
11	purīm imām eṣyati savyasācī; sa vo duḥkhān mocayitā narāgryaḥ tato gatvā keśavas taṃ dadarśa; rāmaṃ vane sthitam ekaṃ vivikte
12	athāpaśyad yogayuktasya tasya; nāgaṃ mukhān niḥsarantaṃ mahāntam śvetaṃ yayau sa tataḥ prekṣyamāṇo; mahārṇavo yena mahānubhāvaḥ
13	sahasraśīrṣaḥ parvatābhogavarṣmā; raktānanaḥ svāṃ tanuṃ tāṃ vimucya samyak ca taṃ sāgaraḥ pratyagṛhṇān; nāgā divyāḥ saritaś caiva puṇyāḥ
14	karkoṭako vāsukis takṣakaś ca; pṛthuśravā varuṇaḥ kuñjaraś ca miśrī śaṅkhaḥ kumudaḥ puṇḍarīkas; tathā nāgo dhṛtarāṣṭro mahātmā
15	hrādaḥ krāthaḥ śitikaṇṭho 'gratejās; tathā nāgau cakramandātiṣaṇḍau nāgaśreṣṭho durmukhaś cāmbarīṣaḥ; svayaṃ rājā varuṇaś cāpi rājan pratyudgamya svāgatenābhyanandaṃs; te 'pūjayaṃś cārghyapādyakriyābhiḥ
16	tato gate bhrātari vāsudevo; jānan sarvā gatayo divyadṛṣṭiḥ vane śūnye vicaraṃś cintayāno; bhūmau tataḥ saṃviveśāgryatejāḥ
17	sarvaṃ hi tena prāk tadā vittam āsīd; gāndhāryā yad vākyam uktaḥ sa pūrvam durvāsasā pāyasocchiṣṭalipte; yac cāpy uktaṃ tac ca sasmāra kṛṣṇaḥ
18	sa cintayāno 'ndhakavṛṣṇināśaṃ; kurukṣayaṃ caiva mahānubhāvaḥ mene tataḥ saṃkramaṇasya kālaṃ; tataś cakārendriyasaṃnirodham
19	sa saṃniruddhendriyavāṅmanās tu; śiśye mahāyogam upetya kṛṣṇaḥ jarātha taṃ deśam upājagāma; lubdhas tadānīṃ mṛgalipsur ugraḥ
20	sa keśavaṃ yogayuktaṃ śayānaṃ; mṛgāśaṅkī lubdhakaḥ sāyakena jarāvidhyat pādatale tvarāvāṃs; taṃ cābhitas taj jighṛkṣur jagāma athāpaśyat puruṣaṃ yogayuktaṃ; pītāmbaraṃ lubdhako 'nekabāhum
21	matvātmānam aparāddhaṃ sa tasya; jagrāha pādau śirasā cārtarūpaḥ āśvāsayat taṃ mahātmā tadānīṃ; gacchann ūrdhvaṃ rodasī vyāpya lakṣmyā
22	divaṃ prāptaṃ vāsavo 'thāśvinau ca; rudrādityā vasavaś cātha viśve pratyudyayur munayaś cāpi siddhā; gandharvamukhyāś ca sahāpsarobhiḥ
23	tato rājan bhagavān ugratejā; nārāyaṇaḥ prabhavaś cāvyayaś ca yogācāryo rodasī vyāpya lakṣmyā; sthānaṃ prāpa svaṃ mahātmāprameyam
24	tato devair ṛṣibhiś cāpi kṛṣṇaḥ; samāgataś cāraṇaiś caiva rājan gandharvāgryair apsarobhir varābhiḥ; siddhaiḥ sādhyaiś cānataiḥ pūjyamānaḥ
25	te vai devāḥ pratyanandanta rājan; muniśreṣṭhā vāgbhir ānarcur īśam gandharvāś cāpy upatasthuḥ stuvantaḥ; prītyā cainaṃ puruhūto 'bhyanandat