Book 14 Chapter 48
1	brahmovāca
1	ke cid brahmamayaṃ vṛkṣaṃ ke cid brahmamayaṃ mahat ke cit puruṣam avyaktaṃ ke cit param anāmayam manyante sarvam apy etad avyaktaprabhavāvyayam
2	ucchvāsamātram api ced yo 'ntakāle samo bhavet ātmānam upasaṃgamya so 'mṛtatvāya kalpate
3	nimeṣamātram api cet saṃyamyātmānam ātmani gacchaty ātmaprasādena viduṣāṃ prāptim avyayām
4	prāṇāyāmair atha prāṇān saṃyamya sa punaḥ punaḥ daśadvādaśabhir vāpi caturviṃśāt paraṃ tataḥ
5	evaṃ pūrvaṃ prasannātmā labhate yad yad icchati avyaktāt sattvam udriktam amṛtatvāya kalpate
6	sattvāt parataraṃ nānyat praśaṃsantīha tadvidaḥ anumānād vijānīmaḥ puruṣaṃ sattvasaṃśrayam na śakyam anyathā gantuṃ puruṣaṃ tam atho dvijāḥ
7	kṣamā dhṛtir ahiṃsā ca samatā satyam ārjavam jñānaṃ tyāgo 'tha saṃnyāsaḥ sāttvikaṃ vṛttam iṣyate
8	etenaivānumānena manyante 'tha manīṣiṇaḥ sattvaṃ ca puruṣaś caikas tatra nāsti vicāraṇā
9	āhur eke ca vidvāṃso ye jñāne supratiṣṭhitāḥ kṣetrajñasattvayor aikyam ity etan nopapadyate
10	pṛthagbhūtas tato nityam ity etad avicāritam pṛthagbhāvaś ca vijñeyaḥ sahajaś cāpi tattvataḥ
11	tathaivaikatvanānātvam iṣyate viduṣāṃ nayaḥ maśakodumbare tv aikyaṃ pṛthaktvam api dṛśyate
12	matsyo yathānyaḥ syād apsu saṃprayogas tathānayoḥ saṃbandhas toyabindūnāṃ parṇe kokanadasya ca
13	gurur uvāca
13	ity uktavantaṃ te viprās tadā lokapitāmaham punaḥ saṃśayam āpannāḥ papracchur dvijasattamāḥ
14	ṛṣaya ūcuḥ
14	kiṃ svid eveha dharmāṇām anuṣṭheyatamaṃ smṛtam vyāhatām iva paśyāmo dharmasya vividhāṃ gatim
15	ūrdhvaṃ dehād vadanty eke naitad astīti cāpare ke cit saṃśayitaṃ sarvaṃ niḥsaṃśayam athāpare
16	anityaṃ nityam ity eke nāsty astīty api cāpare ekarūpaṃ dvidhety eke vyāmiśram iti cāpare ekam eke pṛthak cānye bahutvam iti cāpare
17	manyante brāhmaṇā evaṃ prājñās tattvārthadarśinaḥ jaṭājinadharāś cānye muṇḍāḥ ke cid asaṃvṛtāḥ
18	asnānaṃ ke cid icchanti snānam ity api cāpare āhāraṃ ke cid icchanti ke cic cānaśane ratāḥ
19	karma ke cit praśaṃsanti praśāntim api cāpare deśakālāv ubhau ke cin naitad astīti cāpare ke cin mokṣaṃ praśaṃsanti ke cid bhogān pṛthagvidhān
20	dhanāni ke cid icchanti nirdhanatvaṃ tathāpare upāsyasādhanaṃ tv eke naitad astīti cāpare
21	ahiṃsāniratāś cānye ke cid dhiṃsāparāyaṇāḥ puṇyena yaśasety eke naitad astīti cāpare
22	sadbhāvaniratāś cānye ke cit saṃśayite sthitāḥ duḥkhād anye sukhād anye dhyānam ity apare sthitāḥ
23	yajñam ity apare dhīrāḥ pradānam iti cāpare sarvam eke praśaṃsanti na sarvam iti cāpare
24	tapas tv anye praśaṃsanti svādhyāyam apare janāḥ jñānaṃ saṃnyāsam ity eke svabhāvaṃ bhūtacintakāḥ
25	evaṃ vyutthāpite dharme bahudhā vipradhāvati niścayaṃ nādhigacchāmaḥ saṃmūḍhāḥ surasattama
26	idaṃ śreya idaṃ śreya ity evaṃ prasthito janaḥ yo hi yasmin rato dharme sa taṃ pūjayate sadā
27	tatra no vihatā prajñā manaś ca bahulīkṛtam etad ākhyātum icchāmaḥ śreyaḥ kim iti sattama
28	ataḥ paraṃ ca yad guhyaṃ tad bhavān vaktum arhati sattvakṣetrajñayoś caiva saṃbandhaḥ kena hetunā
29	evam uktaḥ sa tair viprair bhagavāṃl lokabhāvanaḥ tebhyaḥ śaśaṃsa dharmātmā yāthātathyena buddhimān