Book 13 Chapter 15
1	upamanyur uvāca
1	etān sahasraśaś cānyān samanudhyātavān haraḥ kasmāt prasādaṃ bhagavān na kuryāt tava mādhava
2	tvādṛśena hi devānāṃ ślāghanīyaḥ samāgamaḥ brahmaṇyenānṛśaṃsena śraddadhānena cāpy uta japyaṃ ca te pradāsyāmi yena drakṣyasi śaṃkaram
3	kṛṣṇa uvāca
3	abruvaṃ tam ahaṃ brahmaṃs tvatprasādān mahāmune drakṣye ditijasaṃghānāṃ mardanaṃ tridaśeśvaram
4	dine 'ṣṭame ca vipreṇa dīkṣito 'haṃ yathāvidhi daṇḍī muṇḍī kuśī cīrī ghṛtākto mekhalī tathā
5	māsam ekaṃ phalāhāro dvitīyaṃ salilāśanaḥ tṛtīyaṃ ca caturthaṃ ca pañcamaṃ cānilāśanaḥ
6	ekapādena tiṣṭhaṃś ca ūrdhvabāhur atandritaḥ tejaḥ sūryasahasrasya apaśyaṃ divi bhārata
7	tasya madhyagataṃ cāpi tejasaḥ pāṇḍunandana indrāyudhapinaddhāṅgaṃ vidyunmālāgavākṣakam nīlaśailacayaprakhyaṃ balākābhūṣitaṃ ghanam
8	tam āsthitaś ca bhagavān devyā saha mahādyutiḥ tapasā tejasā kāntyā dīptayā saha bhāryayā
9	rarāja bhagavāṃs tatra devyā saha maheśvaraḥ somena sahitaḥ sūryo yathā meghasthitas tathā
10	saṃhṛṣṭaromā kaunteya vismayotphullalocanaḥ apaśyaṃ devasaṃghānāṃ gatim ārtiharaṃ haram
11	kirīṭinaṃ gadinaṃ śūlapāṇiṃ; vyāghrājinaṃ jaṭilaṃ daṇḍapāṇim pinākinaṃ vajriṇaṃ tīkṣṇadaṃṣṭraṃ; śubhāṅgadaṃ vyālayajñopavītam
12	divyāṃ mālām urasānekavarṇāṃ; samudvahantaṃ gulphadeśāvalambām candraṃ yathā pariviṣṭaṃ sasaṃdhyaṃ; varṣātyaye tadvad apaśyam enam
13	pramathānāṃ gaṇaiś caiva samantāt parivāritam śaradīva suduṣprekṣyaṃ pariviṣṭaṃ divākaram
14	ekādaśa tathā cainaṃ rudrāṇāṃ vṛṣavāhanam astuvan niyatātmānaḥ karmabhiḥ śubhakarmiṇam
15	ādityā vasavaḥ sādhyā viśvedevās tathāśvinau viśvābhiḥ stutibhir devaṃ viśvadevaṃ samastuvan
16	śatakratuś ca bhagavān viṣṇuś cāditinandanau brahmā rathantaraṃ sāma īrayanti bhavāntike
17	yogīśvarāḥ subahavo yogadaṃ pitaraṃ gurum brahmarṣayaś ca sasutās tathā devarṣayaś ca vai
18	pṛthivī cāntarikṣaṃ ca nakṣatrāṇi grahās tathā māsārdhamāsā ṛtavo rātryaḥ saṃvatsarāḥ kṣaṇāḥ
19	muhūrtāś ca nimeṣāś ca tathaiva yugaparyayāḥ divyā rājan namasyanti vidyāḥ sarvā diśas tathā
20	sanatkumāro vedāś ca itihāsās tathaiva ca marīcir aṅgirā atriḥ pulastyaḥ pulahaḥ kratuḥ
21	manavaḥ saptasomaś ca atharvā sabṛhaspatiḥ bhṛgur dakṣaḥ kaśyapaś ca vasiṣṭhaḥ kāśya eva ca
22	chandāṃsi dīkṣā yajñāś ca dakṣiṇāḥ pāvako haviḥ yajñopagāni dravyāṇi mūrtimanti yudhiṣṭhira
23	prajānāṃ patayaḥ sarve saritaḥ pannagā nagāḥ devānāṃ mātaraḥ sarvā devapatnyaḥ sakanyakāḥ
24	sahasrāṇi munīnāṃ ca ayutāny arbudāni ca namasyanti prabhuṃ śāntaṃ parvatāḥ sāgarā diśaḥ
25	gandharvāpsarasaś caiva gītavāditrakovidāḥ divyatānena gāyantaḥ stuvanti bhavam adbhutam vidyādharā dānavāś ca guhyakā rākṣasās tathā
26	sarvāṇi caiva bhūtāni sthāvarāṇi carāṇi ca namasyanti mahārāja vāṅmanaḥkarmabhir vibhum purastād viṣṭhitaḥ śarvo mamāsīt tridaśeśvaraḥ
27	purastād viṣṭhitaṃ dṛṣṭvā mameśānaṃ ca bhārata saprajāpatiśakrāntaṃ jagan mām abhyudaikṣata
28	īkṣituṃ ca mahādevaṃ na me śaktir abhūt tadā tato mām abravīd devaḥ paśya kṛṣṇa vadasva ca
29	śirasā vandite deve devī prītā umābhavat tato 'ham astuvaṃ sthāṇuṃ stutaṃ brahmādibhiḥ suraiḥ
30	namo 'stu te śāśvata sarvayone; brahmādhipaṃ tvām ṛṣayo vadanti tapaś ca sattvaṃ ca rajas tamaś ca; tvām eva satyaṃ ca vadanti santaḥ
31	tvaṃ vai brahmā ca rudraś ca varuṇo 'gnir manur bhavaḥ dhātā tvaṣṭā vidhātā ca tvaṃ prabhuḥ sarvatomukhaḥ
32	tvatto jātāni bhūtāni sthāvarāṇi carāṇi ca tvam ādiḥ sarvabhūtānāṃ saṃhāraś ca tvam eva hi
33	ye cendriyārthāś ca manaś ca kṛtsnaṃ; ye vāyavaḥ sapta tathaiva cāgniḥ ye vā divisthā devatāś cāpi puṃsāṃ; tasmāt paraṃ tvām ṛṣayo vadanti
34	vedā yajñāś ca somaś ca dakṣiṇā pāvako haviḥ yajñopagaṃ ca yat kiṃ cid bhagavāṃs tad asaṃśayam
35	iṣṭaṃ dattam adhītaṃ ca vratāni niyamāś ca ye hrīḥ kīrtiḥ śrīr dyutis tuṣṭiḥ siddhiś caiva tvadarpaṇā
36	kāmaḥ krodho bhayaṃ lobho madaḥ stambho 'tha matsaraḥ ādhayo vyādhayaś caiva bhagavaṃs tanayās tava
37	kṛtir vikāraḥ pralayaḥ pradhānaṃ prabhavo 'vyayaḥ manasaḥ paramā yoniḥ svabhāvaś cāpi śāśvataḥ avyaktaḥ pāvana vibho sahasrāṃśo hiraṇmayaḥ
38	ādir guṇānāṃ sarveṣāṃ bhavān vai jīvanāśrayaḥ mahān ātmā matir brahmā viśvaḥ śaṃbhuḥ svayaṃbhuvaḥ
39	buddhiḥ prajñopalabdhiś ca saṃvit khyātir dhṛtiḥ smṛtiḥ paryāyavācakaiḥ śabdair mahān ātmā vibhāvyase
40	tvāṃ buddhvā brāhmaṇo vidvān na pramohaṃ nigacchati hṛdayaṃ sarvabhūtānāṃ kṣetrajñas tvam ṛṣiṣṭutaḥ
41	sarvataḥpāṇipādas tvaṃ sarvatokṣiśiromukhaḥ sarvataḥśrutimāṃl loke sarvam āvṛtya tiṣṭhasi
42	phalaṃ tvam asi tigmāṃśo nimeṣādiṣu karmasu tvaṃ vai prabhārciḥ puruṣaḥ sarvasya hṛdi saṃsthitaḥ aṇimā laghimā prāptir īśāno jyotir avyayaḥ
43	tvayi buddhir matir lokāḥ prapannāḥ saṃśritāś ca ye dhyānino nityayogāś ca satyasaṃdhā jitendriyāḥ
44	yas tvāṃ dhruvaṃ vedayate guhāśayaṃ; prabhuṃ purāṇaṃ puruṣaṃ viśvarūpam hiraṇmayaṃ buddhimatāṃ parāṃ gatiṃ; sa buddhimān buddhim atītya tiṣṭhati
45	viditvā sapta sūkṣmāṇi ṣaḍaṅgaṃ tvāṃ ca mūrtitaḥ pradhānavidhiyogasthas tvām eva viśate budhaḥ
46	evam ukte mayā pārtha bhave cārtivināśane carācaraṃ jagat sarvaṃ siṃhanādam athākarot
47	saviprasaṃghāś ca surāsurāś ca; nāgāḥ piśācāḥ pitaro vayāṃsi rakṣogaṇā bhūtagaṇāś ca sarve; maharṣayaś caiva tathā praṇemuḥ
48	mama mūrdhni ca divyānāṃ kusumānāṃ sugandhinām rāśayo nipatanti sma vāyuś ca susukho vavau
49	nirīkṣya bhagavān devīm umāṃ māṃ ca jagaddhitaḥ śatakratuṃ cābhivīkṣya svayaṃ mām āha śaṃkaraḥ
50	vidmaḥ kṛṣṇa parāṃ bhaktim asmāsu tava śatruhan kriyatām ātmanaḥ śreyaḥ prītir hi paramā tvayi
51	vṛṇīṣvāṣṭau varān kṛṣṇa dātāsmi tava sattama brūhi yādavaśārdūla yān icchasi sudurlabhān