Book 12 Chapter 283
1	parāśara uvāca
1	pratigrahāgatā vipre kṣatriye śastranirjitāḥ vaiśye nyāyārjitāś caiva śūdre śuśrūṣayārjitāḥ svalpāpy arthāḥ praśasyante dharmasyārthe mahāphalāḥ
2	nityaṃ trayāṇāṃ varṇānāṃ śūdraḥ śuśrūṣur ucyate kṣatradharmā vaiśyadharmā nāvṛttiḥ patati dvijaḥ śūdrakarmā yadā tu syāt tadā patati vai dvijaḥ
3	vāṇijyaṃ pāśupālyaṃ ca tathā śilpopajīvanam śūdrasyāpi vidhīyante yadā vṛttir na jāyate
4	raṅgāvataraṇaṃ caiva tathā rūpopajīvanam madyamāṃsopajīvyaṃ ca vikrayo lohacarmaṇoḥ
5	apūrviṇā na kartavyaṃ karma loke vigarhitam kṛtapūrviṇas tu tyajato mahān dharma iti śrutiḥ
6	saṃsiddhaḥ puruṣo loke yad ācarati pāpakam madenābhiplutamanās tac ca nagrāhyam ucyate
7	śrūyante hi purāṇe vai prajā dhigdaṇḍaśāsanāḥ dāntā dharmapradhānāś ca nyāyadharmānuvartakāḥ
8	dharma eva sadā nṝṇām iha rājan praśasyate dharmavṛddhā guṇān eva sevante hi narā bhuvi
9	taṃ dharmam asurās tāta nāmṛṣyanta janādhipa vivardhamānāḥ kramaśas tatra te 'nvāviśan prajāḥ
10	teṣāṃ darpaḥ samabhavat prajānāṃ dharmanāśanaḥ darpātmanāṃ tataḥ krodhaḥ punas teṣām ajāyata
11	tataḥ krodhābhibhūtānāṃ vṛttaṃ lajjāsamanvitam hrīś caivāpy anaśad rājaṃs tato moho vyajāyata
12	tato mohaparītās te nāpaśyanta yathā purā parasparāv amardena vartayanti yathāsukham
13	tān prāpya tu sa dhig daṇḍo nakāraṇam ato 'bhavat tato 'bhyagacchan devāṃś ca brāhmaṇāṃś cāvamanya ha
14	etasminn eva kāle tu devā devavaraṃ śivam agacchañ śaraṇaṃ vīraṃ bahurūpaṃ gaṇādhipam
15	tena sma te gaganagāḥ sapurāḥ pātitāḥ kṣitau tisro 'py ekena bāṇena devāpyāyitatejasā
16	teṣām adhipatis tv āsīd bhīmo bhīmaparākramaḥ devatānāṃ bhayakaraḥ sa hataḥ śūlapāṇinā
17	tasmin hate 'tha svaṃ bhāvaṃ pratyapadyanta mānavāḥ prāvartanta ca vedā vai śāstrāṇi ca yathā purā
18	tato 'bhyaṣiñcan rājyena devānāṃ divi vāsavam saptarṣayaś cānvayuñjan narāṇāṃ daṇḍadhāraṇe
19	saptarṣīṇām athordhvaṃ ca vipṛthur nāma pārthivaḥ rājānaḥ kṣatriyāś caiva maṇḍaleṣu pṛthak pṛthak
20	mahākuleṣu ye jātā vṛttāḥ pūrvatarāś ca ye teṣām athāsuro bhāvo hṛdayān nāpasarpati
21	tasmāt tenaiva bhāvena sānuṣaṅgena pārthivāḥ āsurāṇy eva karmāṇi nyaṣevan bhīmavikramāḥ
22	pratyatiṣṭhaṃś ca teṣv eva tāny eva sthāpayanti ca bhajante tāni cādyāpi ye bāliśatamā narāḥ
23	tasmād ahaṃ bravīmi tvāṃ rājan saṃcintya śāstrataḥ saṃsiddhādhigamaṃ kuryāt karma hiṃsātmakaṃ tyajet
24	na saṃkareṇa draviṇaṃ vicinvīta vicakṣaṇaḥ dharmārthaṃ nyāyam utsṛjya na tat kalyāṇam ucyate
25	sa tvam evaṃvidho dāntaḥ kṣatriyaḥ priyabāndhavaḥ prajā bhṛtyāṃś ca putrāṃś ca svadharmeṇānupālaya
26	iṣṭāniṣṭasamāyogo vairaṃ sauhārdam eva ca atha jātisahasrāṇi bahūni parivartate
27	tasmād guṇeṣu rajyethā mā doṣeṣu kadā cana nirguṇo yo hi durbuddhir ātmanaḥ so 'rir ucyate
28	mānuṣeṣu mahārāja dharmādharmau pravartataḥ na tathānyeṣu bhūteṣu manuṣyarahiteṣv iha
29	dharmaśīlo naro vidvān īhako 'nīhako 'pi vā ātmabhūtaḥ sadā loke cared bhūtāny ahiṃsayan
30	yadā vyapetahṛllekhaṃ mano bhavati tasya vai nānṛtaṃ caiva bhavati tadā kalyāṇam ṛcchati