Book 12 Chapter 32
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	tūṣṇīṃbhūtaṃ tu rājānaṃ śocamānaṃ yudhiṣṭhiram tapasvī dharmatattvajñaḥ kṛṣṇadvaipāyano 'bravīt
2	prajānāṃ pālanaṃ dharmo rājñāṃ rājīvalocana dharmaḥ pramāṇaṃ lokasya nityaṃ dharmānuvartanam
3	anutiṣṭhasva vai rājan pitṛpaitāmahaṃ padam brāhmaṇeṣu ca yo dharmaḥ sa nityo vedaniścitaḥ
4	tat pramāṇaṃ pramāṇānāṃ śāśvataṃ bharatarṣabha tasya dharmasya kṛtsnasya kṣatriyaḥ parirakṣitā
5	tathā yaḥ pratihanty asya śāsanaṃ viṣaye naraḥ sa bāhubhyāṃ vinigrāhyo lokayātrāvighātakaḥ
6	pramāṇam apramāṇaṃ yaḥ kuryān mohavaśaṃ gataḥ bhṛtyo vā yadi vā putras tapasvī vāpi kaś cana pāpān sarvair upāyais tān niyacched ghātayeta vā
7	ato 'nyathā vartamāno rājā prāpnoti kilbiṣam dharmaṃ vinaśyamānaṃ hi yo na rakṣet sa dharmahā
8	te tvayā dharmahantāro nihatāḥ sapadānugāḥ svadharme vartamānas tvaṃ kiṃ nu śocasi pāṇḍava rājā hi hanyād dadyāc ca prajā rakṣec ca dharmataḥ
9	yudhiṣṭhira uvāca
9	na te 'bhiśaṅke vacanaṃ yad bravīṣi tapodhana aparokṣo hi te dharmaḥ sarvadharmabhṛtāṃ vara
10	mayā hy avadhyā bahavo ghātitā rājyakāraṇāt tāny akāryāṇi me brahman dahanti ca tapanti ca
11	vyāsa uvāca
11	īśvaro vā bhavet kartā puruṣo vāpi bhārata haṭho vā vartate loke karmajaṃ vā phalaṃ smṛtam
12	īśvareṇa niyuktā hi sādhv asādhu ca pārthiva kurvanti puruṣāḥ karma phalam īśvaragāmi tat
13	yathā hi puruṣaś chindyād vṛkṣaṃ paraśunā vane chettur eva bhavet pāpaṃ paraśor na kathaṃ cana
14	atha vā tad upādānāt prāpnuyuḥ karmaṇaḥ phalam daṇḍaśastrakṛtaṃ pāpaṃ puruṣe tan na vidyate
15	na caitad iṣṭaṃ kaunteya yad anyena phalaṃ kṛtam prāpnuyād iti tasmāc ca īśvare tan niveśaya
16	atha vā puruṣaḥ kartā karmaṇoḥ śubhapāpayoḥ na paraṃ vidyate tasmād evam anyac chubhaṃ kuru
17	na hi kaś cit kva cid rājan diṣṭāt pratinivartate daṇḍaśastrakṛtaṃ pāpaṃ puruṣe tan na vidyate
18	yadi vā manyase rājan haṭhe lokaṃ pratiṣṭhitam evam apy aśubhaṃ karma na bhūtaṃ na bhaviṣyati
19	athābhipattir lokasya kartavyā śubhapāpayoḥ abhipannatamaṃ loke rājñām udyatadaṇḍanam
20	athāpi loke karmāṇi samāvartanta bhārata śubhāśubhaphalaṃ ceme prāpnuvantīti me matiḥ
21	evaṃ satyaṃ śubhādeśaṃ karmaṇas tat phalaṃ dhruvam tyaja tad rājaśārdūla maivaṃ śoke manaḥ kṛthāḥ
22	svadharme vartamānasya sāpavāde 'pi bhārata evam ātmaparityāgas tava rājan na śobhanaḥ
23	vihitānīha kaunteya prāyaścittāni karmiṇām śarīravāṃs tāni kuryād aśarīraḥ parābhavet
24	tad rājañ jīvamānas tvaṃ prāyaścittaṃ cariṣyasi prāyaścittam akṛtvā tu pretya taptāsi bhārata