 | Book 9 Chapter 58
|
| 1 | saṃjaya uvāca
|
| 1 | taṃ pātitaṃ tato dṛṣṭvā mahāśālam ivodgatam
prahṛṣṭamanasaḥ sarve babhūvus tatra pāṇḍavāḥ
|
| 2 | unmattam iva mātaṅgaṃ siṃhena vinipātitam
dadṛśur hṛṣṭaromāṇaḥ sarve te cāpi somakāḥ
|
| 3 | tato duryodhanaṃ hatvā bhīmasenaḥ pratāpavān
patitaṃ kauravendraṃ tam upagamyedam abravīt
|
| 4 | gaur gaur iti purā manda draupadīm ekavāsasam
yat sabhāyāṃ hasann asmāṃs tadā vadasi durmate
tasyāvahāsasya phalam adya tvaṃ samavāpnuhi
|
| 5 | evam uktvā sa vāmena padā maulim upāspṛśat
śiraś ca rājasiṃhasya pādena samaloḍayat
|
| 6 | tathaiva krodhasaṃrakto bhīmaḥ parabalārdanaḥ
punar evābravīd vākyaṃ yat tac chṛṇu narādhipa
|
| 7 | ye 'smān puro 'panṛtyanta punar gaur iti gaur iti
tān vayaṃ pratinṛtyāmaḥ punar gaur iti gaur iti
|
| 8 | nāsmākaṃ nikṛtir vahnir nākṣadyūtaṃ na vañcanā
svabāhubalam āśritya prabādhāmo vayaṃ ripūn
|
| 9 | so 'vāpya vairasya parasya pāraṃ; vṛkodaraḥ prāha śanaiḥ prahasya
yudhiṣṭhiraṃ keśavasṛñjayāṃś ca; dhanaṃjayaṃ mādravatīsutau ca
|
| 10 | rajasvalāṃ draupadīm ānayan ye; ye cāpy akurvanta sadasy avastrām
tān paśyadhvaṃ pāṇḍavair dhārtarāṣṭrān; raṇe hatāṃs tapasā yājñasenyāḥ
|
| 11 |
ye naḥ purā ṣaṇḍhatilān avocan; krūrā rājño dhṛtarāṣṭrasya putrāḥ
te no hatāḥ sagaṇāḥ sānubandhāḥ; kāmaṃ svargaṃ narakaṃ vā vrajāmaḥ
|
| 12 | punaś ca rājñaḥ patitasya bhūmau; sa tāṃ gadāṃ skandhagatāṃ nirīkṣya
vāmena pādena śiraḥ pramṛdya; duryodhanaṃ naikṛtikety avocat
|
| 13 | hṛṣṭena rājan kurupārthivasya; kṣudrātmanā bhīmasenena pādam
dṛṣṭvā kṛtaṃ mūrdhani nābhyanandan; dharmātmānaḥ somakānāṃ prabarhāḥ
|
| 14 | tava putraṃ tathā hatvā katthamānaṃ vṛkodaram
nṛtyamānaṃ ca bahuśo dharmarājo 'bravīd idam
|
| 15 | mā śiro 'sya padā mardīr mā dharmas te 'tyagān mahān
rājā jñātir hataś cāyaṃ naitan nyāyyaṃ tavānagha
|
| 16 | vidhvasto 'yaṃ hatāmātyo hatabhrātā hataprajaḥ
utsannapiṇḍo bhrātā ca naitan nyāyyaṃ kṛtaṃ tvayā
|
| 17 | dhārmiko bhīmaseno 'sāv ity āhus tvāṃ purā janāḥ
sa kasmād bhīmasena tvaṃ rājānam adhitiṣṭhasi
|
| 18 | dṛṣṭvā duryodhanaṃ rājā kuntīputras tathāgatam
netrābhyām aśrupūrṇābhyām idaṃ vacanam abravīt
|
| 19 | nūnam etad balavatā dhātrādiṣṭaṃ mahātmanā
yad vayaṃ tvāṃ jighāṃsāmas tvaṃ cāsmān kurusattama
|
| 20 | ātmano hy aparādhena mahad vyasanam īdṛśam
prāptavān asi yal lobhān madād bālyāc ca bhārata
|
| 21 | ghātayitvā vayasyāṃś ca bhrātṝn atha pitṝṃs tathā
putrān pautrāṃs tathācāryāṃs tato 'si nidhanaṃ gataḥ
|
| 22 | tavāparādhād asmābhir bhrātaras te mahārathāḥ
nihatā jñātayaś cānye diṣṭaṃ manye duratyayam
|
| 23 | snuṣāś ca prasnuṣāś caiva dhṛtarāṣṭrasya vihvalāḥ
garhayiṣyanti no nūnaṃ vidhavāḥ śokakarśitāḥ
|
| 24 | evam uktvā suduḥkhārto niśaśvāsa sa pārthivaḥ
vilalāpa ciraṃ cāpi dharmaputro yudhiṣṭhiraḥ
|