Book 9 Chapter 42
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	sā śaptā tena kruddhena viśvāmitreṇa dhīmatā tasmiṃs tīrthavare śubhre śoṇitaṃ samupāvahat
2	athājagmus tato rājan rākṣasās tatra bhārata tatra te śoṇitaṃ sarve pibantaḥ sukham āsate
3	tṛptāś ca subhṛśaṃ tena sukhitā vigatajvarāḥ nṛtyantaś ca hasantaś ca yathā svargajitas tathā
4	kasya cit tv atha kālasya ṛṣayaḥ satapodhanāḥ tīrthayātrāṃ samājagmuḥ sarasvatyāṃ mahīpate
5	teṣu sarveṣu tīrtheṣu āplutya munipuṃgavāḥ prāpya prītiṃ parāṃ cāpi tapolubdhā viśāradāḥ prayayur hi tato rājan yena tīrthaṃ hi tat tathā
6	athāgamya mahābhāgās tat tīrthaṃ dāruṇaṃ tadā dṛṣṭvā toyaṃ sarasvatyāḥ śoṇitena pariplutam pīyamānaṃ ca rakṣobhir bahubhir nṛpasattama
7	tān dṛṣṭvā rākṣasān rājan munayaḥ saṃśitavratāḥ paritrāṇe sarasvatyāḥ paraṃ yatnaṃ pracakrire
8	te tu sarve mahābhāgāḥ samāgamya mahāvratāḥ āhūya saritāṃ śreṣṭhām idaṃ vacanam abruvan
9	kāraṇaṃ brūhi kalyāṇi kimarthaṃ te hrado hy ayam evam ākulatāṃ yātaḥ śrutvā pāsyāmahe vayam
10	tataḥ sā sarvam ācaṣṭa yathāvṛttaṃ pravepatī duḥkhitām atha tāṃ dṛṣṭvā ta ūcur vai tapodhanāḥ
11	kāraṇaṃ śrutam asmābhiḥ śāpaś caiva śruto 'naghe kariṣyanti tu yat prāptaṃ sarva eva tapodhanāḥ
12	evam uktvā saricchreṣṭhām ūcus te 'tha parasparam vimocayāmahe sarve śāpād etāṃ sarasvatīm
13	teṣāṃ tu vacanād eva prakṛtisthā sarasvatī prasannasalilā jajñe yathā pūrvaṃ tathaiva hi vimuktā ca saricchreṣṭhā vibabhau sā yathā purā
14	dṛṣṭvā toyaṃ sarasvatyā munibhis tais tathā kṛtam kṛtāñjalīs tato rājan rākṣasāḥ kṣudhayārditāḥ ūcus tān vai munīn sarvān kṛpāyuktān punaḥ punaḥ
15	vayaṃ hi kṣudhitāś caiva dharmād dhīnāś ca śāśvatāt na ca naḥ kāmakāro 'yaṃ yad vayaṃ pāpakāriṇaḥ
16	yuṣmākaṃ cāprasādena duṣkṛtena ca karmaṇā pakṣo 'yaṃ vardhate 'smākaṃ yataḥ sma brahmarākṣasāḥ
17	evaṃ hi vaiśyaśūdrāṇāṃ kṣatriyāṇāṃ tathaiva ca ye brāhmaṇān pradviṣanti te bhavantīha rākṣasāḥ
18	ācāryam ṛtvijaṃ caiva guruṃ vṛddhajanaṃ tathā prāṇino ye 'vamanyante te bhavantīha rākṣasāḥ yoṣitāṃ caiva pāpānāṃ yonidoṣeṇa vardhate
19	tat kurudhvam ihāsmākaṃ kāruṇyaṃ dvijasattamāḥ śaktā bhavantaḥ sarveṣāṃ lokānām api tāraṇe
20	teṣāṃ te munayaḥ śrutvā tuṣṭuvus tāṃ mahānadīm mokṣārthaṃ rakṣasāṃ teṣām ūcuḥ prayatamānasāḥ
21	kṣutakīṭāvapannaṃ ca yac cocchiṣṭāśitaṃ bhavet keśāvapannam ādhūtam ārugṇam api yad bhavet śvabhiḥ saṃspṛṣṭam annaṃ ca bhāgo 'sau rakṣasām iha
22	tasmāj jñātvā sadā vidvān etāny annāni varjayet rākṣasānnam asau bhuṅkte yo bhuṅkte hy annam īdṛśam
23	śodhayitvā tatas tīrtham ṛṣayas te tapodhanāḥ mokṣārthaṃ rākṣasānāṃ ca nadīṃ tāṃ pratyacodayan
24	maharṣīṇāṃ mataṃ jñātvā tataḥ sā saritāṃ varā aruṇām ānayām āsa svāṃ tanuṃ puruṣarṣabha
25	tasyāṃ te rākṣasāḥ snātvā tanūs tyaktvā divaṃ gatāḥ aruṇāyāṃ mahārāja brahmahatyāpahā hi sā
26	etam artham abhijñāya devarājaḥ śatakratuḥ tasmiṃs tīrthavare snātvā vimuktaḥ pāpmanā kila
27	janamejaya uvāca
27	kimarthaṃ bhagavāñ śakro brahmahatyām avāptavān katham asmiṃś ca tīrthe vai āplutyākalmaṣo 'bhavat
28	vaiśaṃpāyana uvāca
28	śṛṇuṣvaitad upākhyānaṃ yathāvṛttaṃ janeśvara yathā bibheda samayaṃ namucer vāsavaḥ purā
29	namucir vāsavād bhītaḥ sūryaraśmiṃ samāviśat tenendraḥ sakhyam akarot samayaṃ cedam abravīt
30	nārdreṇa tvā na śuṣkeṇa na rātrau nāpi vāhani vadhiṣyāmy asuraśreṣṭha sakhe satyena te śape
31	evaṃ sa kṛtvā samayaṃ sṛṣṭvā nīhāram īśvaraḥ cicchedāsya śiro rājann apāṃ phenena vāsavaḥ
32	tac chiro namuceś chinnaṃ pṛṣṭhataḥ śakram anvayāt he mitrahan pāpa iti bruvāṇaṃ śakram antikāt
33	evaṃ sa śirasā tena codyamānaḥ punaḥ punaḥ pitāmahāya saṃtapta evam arthaṃ nyavedayat
34	tam abravīl lokagurur aruṇāyāṃ yathāvidhi iṣṭvopaspṛśa devendra brahmahatyāpahā hi sā
35	ity uktaḥ sa sarasvatyāḥ kuñje vai janamejaya iṣṭvā yathāvad balabhid aruṇāyām upāspṛśat
36	sa muktaḥ pāpmanā tena brahmahatyākṛtena ha jagāma saṃhṛṣṭamanās tridivaṃ tridaśeśvaraḥ
37	śiras tac cāpi namuces tatraivāplutya bhārata lokān kāmadughān prāptam akṣayān rājasattama
38	tatrāpy upaspṛśya balo mahātmā; dattvā ca dānāni pṛthagvidhāni avāpya dharmaṃ param āryakarmā; jagāma somasya mahat sa tīrtham
39	yatrāyajad rājasūyena somaḥ; sākṣāt purā vidhivat pārthivendra atrir dhīmān vipramukhyo babhūva; hotā yasmin kratumukhye mahātmā
40	yasyānte 'bhūt sumahān dānavānāṃ; daiteyānāṃ rākṣasānāṃ ca devaiḥ sa saṃgrāmas tārakākhyaḥ sutīvro; yatra skandas tārakākhyaṃ jaghāna
41	senāpatyaṃ labdhavān devatānāṃ; mahāseno yatra daityāntakartā sākṣāc cātra nyavasat kārttikeyaḥ; sadā kumāro yatra sa plakṣarājaḥ