Book 8 Chapter 39
1	saṃjaya uvāca
1	drauṇir yudhiṣṭhiraṃ dṛṣṭvā śaineyenābhirakṣitam draupadeyais tathā śūrair abhyavartata hṛṣṭavat
2	kirann iṣugaṇān ghorān svarṇapuṅkhāñ śilāśitān darśayan vividhān mārgāñ śikṣārthaṃ laghuhastavat
3	tataḥ khaṃ pūrayām āsa śarair divyāstramantritaiḥ yudhiṣṭhiraṃ ca samare paryavārayad astravit
4	drauṇāyaniśaracchannaṃ na prājñāyata kiṃ cana bāṇabhūtam abhūt sarvam āyodhanaśiro hi tat
5	bāṇajālaṃ diviṣṭhaṃ tat svarṇajālavibhūṣitam śuśubhe bharataśreṣṭha vitānam iva viṣṭhitam
6	tena channe raṇe rājan bāṇajālena bhāsvatā abhracchāyeva saṃjajñe bāṇaruddhe nabhastale
7	tatrāścaryam apaśyāma bāṇabhūte tathāvidhe na sma saṃpatate bhūmau dṛṣṭvā drauṇeḥ parākramam
8	lāghavaṃ droṇaputrasya dṛṣṭvā tatra mahārathāḥ vyasmayanta mahārāja na cainaṃ prativīkṣitum śekus te sarvarājānas tapantam iva bhāskaram
9	sātyakir yatamānas tu dharmarājaś ca pāṇḍavaḥ tathetarāṇi sainyāni na sma cakruḥ parākramam
10	vadhyamāne tataḥ sainye draupadeyā mahārathāḥ sātyakir dharmarājaś ca pāñcālāś cāpi saṃgatāḥ tyaktvā mṛtyubhayaṃ ghoraṃ drauṇāyanim upādravan
11	sātyakiḥ pañcaviṃśatyā drauṇiṃ viddhvā śilāmukhaiḥ punar vivyādha nārācaiḥ saptabhiḥ svarṇabhūṣitaiḥ
12	yudhiṣṭhiras trisaptatyā prativindhyaś ca saptabhiḥ śrutakarmā tribhir bāṇaiḥ śrutakīrtis tu saptabhiḥ
13	sutasomaś ca navabhiḥ śatānīkaś ca saptabhiḥ anye ca bahavaḥ śūrā vivyadhus taṃ samantataḥ
14	so 'tikruddhas tato rājann āśīviṣa iva śvasan sātyakiṃ pañcaviṃśatyā prāvidhyata śilāśitaiḥ
15	śrutakīrtiṃ ca navabhiḥ sutasomaṃ ca pañcabhiḥ aṣṭabhiḥ śrutakarmāṇaṃ prativindhyaṃ tribhiḥ śaraiḥ śatānīkaṃ ca navabhir dharmaputraṃ ca saptabhiḥ
16	athetarāṃs tataḥ śūrān dvābhyāṃ dvābhyām atāḍayat śrutakīrtes tathā cāpaṃ ciccheda niśitaiḥ śaraiḥ
17	athānyad dhanur ādāya śrutakīrtir mahārathaḥ drauṇāyaniṃ tribhir viddhvā vivyādhānyaiḥ śitaiḥ śaraiḥ
18	tato drauṇir mahārāja śaravarṣeṇa bhārata chādayām āsa tat sainyaṃ samantāc ca śarair nṛpān
19	tataḥ punar ameyātmā dharmarājasya kārmukam drauṇiś ciccheda vihasan vivyādha ca śarais tribhiḥ
20	tato dharmasuto rājan pragṛhyānyan mahad dhanuḥ drauṇiṃ vivyādha saptatyā bāhvor urasi cārdayat
21	sātyakis tu tataḥ kruddho drauṇeḥ praharato raṇe ardhacandreṇa tīkṣṇena dhanuś chittvānadad bhṛśam
22	chinnadhanvā tato drauṇiḥ śaktyā śaktimatāṃ varaḥ sārathiṃ pātayām āsa śaineyasya rathād drutam
23	athānyad dhanur ādāya droṇaputraḥ pratāpavān śaineyaṃ śaravarṣeṇa chādayām āsa bhārata
24	tasyāśvāḥ pradrutāḥ saṃkhye patite rathasārathau tatra tatraiva dhāvantaḥ samadṛśyanta bhārata
25	yudhiṣṭhirapurogās te drauṇiṃ śastrabhṛtāṃ varam abhyavarṣanta vegena visṛjantaḥ śitāñ śarān
26	āgacchamānāṃs tān dṛṣṭvā raudrarūpān paraṃtapaḥ prahasan pratijagrāha droṇaputro mahāraṇe
27	tataḥ śaraśatajvālaḥ senākakṣaṃ mahārathaḥ drauṇir dadāha samare kakṣam agnir yathā vane
28	tad balaṃ pāṇḍuputrasya droṇaputrapratāpitam cukṣubhe bharataśreṣṭha timineva nadīmukham
29	dṛṣṭvā te ca mahārāja droṇaputraparākramam nihatān menire sarvān pāṇḍūn droṇasutena vai
30	yudhiṣṭhiras tu tvarito drauṇiṃ śliṣya mahāratham abravīd droṇaputraṃ tu roṣāmarṣasamanvitaḥ
31	naiva nāma tava prītir naiva nāma kṛtajñatā yatas tvaṃ puruṣavyāghra mām evādya jighāṃsasi
32	brāhmaṇena tapaḥ kāryaṃ dānam adhyayanaṃ tathā kṣatriyeṇa dhanur nāmyaṃ sa bhavān brāhmaṇabruvaḥ
33	miṣatas te mahābāho jeṣyāmi yudhi kauravān kuruṣva samare karma brahmabandhur asi dhruvam
34	evam ukto mahārāja droṇaputraḥ smayann iva yuktatvaṃ tac ca saṃcintya nottaraṃ kiṃ cid abravīt
35	anuktvā ca tataḥ kiṃ cic charavarṣeṇa pāṇḍavam chādayām āsa samare kruddho 'ntaka iva prajāḥ
36	saṃchādyamānas tu tadā droṇaputreṇa māriṣa pārtho 'payātaḥ śīghraṃ vai vihāya mahatīṃ camūm
37	apayāte tatas tasmin dharmaputre yudhiṣṭhire droṇaputraḥ sthito rājan pratyādeśān mahātmanaḥ
38	tato yudhiṣṭhiro rājā tyaktvā drauṇiṃ mahāhave prayayau tāvakaṃ sainyaṃ yuktaḥ krūrāya karmaṇe