abhyabhāṣata rādheyaḥ saṃnivāryottaraṃ vacaḥ
nāhaṃ śakyas tvayā vācā vibhīṣayitum āhave
tathāpi me bhayaṃ na syāt kim u pārthāt sakeśavāt
anyaṃ jānīhi yaḥ śakyas tvayā bhīṣayituṃ raṇe
aśakto 'smadguṇān prāptuṃ valgase bahu durmate
vikramārtham ahaṃ jāto yaśorthaṃ ca tathaiva ca
saṃnidhau dhṛtarāṣṭrasya procyamānaṃ mayā śrutam
brāhmaṇāḥ kathayantaḥ sma dhṛtarāṣṭram upāsate
bāhlīkadeśaṃ madrāṃś ca kutsayan vākyam abravīt
sarasvatyā yamunayā kurukṣetreṇa cāpi ye
tān dharmabāhyān aśucīn bāhlīkān parivarjayet
etad rājakuladvāram ākumāraḥ smarāmy aham
tata eṣāṃ samācāraḥ saṃvāsād vidito mama
jartikā nāma bāhlīkās teṣāṃ vṛttaṃ suninditam
apūpamāṃsavāṭyānām āśinaḥ śīlavarjitāḥ
nagarāgāravapreṣu bahir mālyānulepanāḥ
āhur anyonyam uktāni prabruvāṇā madotkaṭāḥ
ākrośantyaḥ pranṛtyanti mandāḥ parvasv asaṃyatāḥ
kaś cid bāhlīkamukhyānāṃ nātihṛṣṭamanā jagau
mām anusmaratī śete bāhlīkaṃ kuruvāsinam
gatvā svadeśaṃ drakṣyāmi sthūlaśaṅkhāḥ śubhāḥ striyaḥ
kevalājinasaṃvītāḥ kūrdantyaḥ priyadarśanāḥ
kharoṣṭrāśvataraiś caiva mattā yāsyāmahe sukham
apūpān saktupiṇḍīś ca khādanto mathitānvitāḥ
khalopahāraṃ kurvāṇās tāḍayiṣyāma bhūyasaḥ
kaś cetayāno nivasen muhūrtam api mānavaḥ
yeṣāṃ ṣaḍbhāgahartā tvam ubhayoḥ śubhapāpayoḥ
bāhlīkeṣv avinīteṣu procyamānaṃ nibodhata
nagare śākale sphīte āhatya niśi dundubhim
gavyasya tṛptā māṃsasya pītvā gauḍaṃ mahāsavam
palāṇḍugaṇḍūṣayutān khādante caiḍakān bahūn
aiḍaṃ ca ye na khādanti teṣāṃ janma nirarthakam
sabālavṛddhāḥ kūrdantas teṣu vṛttaṃ kathaṃ bhavet
yad anyo 'py uktavān asmān brāhmaṇaḥ kurusaṃsadi
śatadruś ca vipāśā ca tṛtīyerāvatī tathā
candrabhāgā vitastā ca sindhuṣaṣṭhā bahir gatāḥ
vrātyānāṃ dāsamīyānāṃ videhānām ayajvanām
teṣāṃ pranaṣṭadharmāṇāṃ bāhlīkānām iti śrutiḥ
kāṣṭhakuṇḍeṣu bāhlīkā mṛṇmayeṣu ca bhuñjate
saktuvāṭyāvalipteṣu śvādilīḍheṣu nirghṛṇāḥ
tadvikārāṃś ca bāhlīkāḥ khādanti ca pibanti ca
āraṭṭā nāma bāhlīkā varjanīyā vipaścitā
yad anyo 'py uktavān sabhyo brāhmaṇaḥ kurusaṃsadi
tadvad bhūtilaye snātvā kathaṃ svargaṃ gamiṣyati
āraṭṭā nāma bāhlīkā na teṣv āryo dvyahaṃ vaset
tayor apatyaṃ bāhlīkā naiṣā sṛṣṭiḥ prajāpateḥ
karkoṭakān vīrakāṃś ca durdharmāṃś ca vivarjayet
ekarātrā śamīgehe maholūkhalamekhalā
vasātisindhusauvīrā iti prāyo vikutsitāḥ
ucyamānaṃ mayā samyak tad ekāgramanāḥ śṛṇu
ācāraṃ tatra saṃprekṣya prītaḥ śilpinam abravīt
dṛṣṭāś ca bahavo deśā nānādharmasamākulāḥ
sarve hi te 'bruvan dharmaṃ yathoktaṃ vedapāragaiḥ
āgacchatā mahārāja bāhlīkeṣu niśāmitam
vaiśyaḥ śūdraś ca bāhlīkas tato bhavati nāpitaḥ
dvijo bhūtvā ca tatraiva punar dāso 'pi jāyate
gāndhārā madrakāś caiva bāhlīkāḥ ke 'py acetasaḥ
kṛtsnām aṭitvā pṛthivīṃ bāhlīkeṣu viparyayaḥ
yad apy anyo 'bravīd vākyaṃ bāhlīkānāṃ vikutsitam
adharmataś copayātā sā tān abhyaśapat tataḥ
tasmān nāryo bhaviṣyanti bandhakyo vai kuleṣu vaḥ
na caivāsmāt pramokṣyadhvaṃ ghorāt pāpān narādhamāḥ
kosalāḥ kāśayo 'ṅgāś ca kaliṅgā magadhās tathā
nānādeśeṣu santaś ca prāyo bāhyā layād ṛte
dharmaṃ purāṇam upajīvanti santo; madrān ṛte pañcanadāṃś ca jihmān
tvaṃ tasya goptā ca janasya rājā; ṣaḍbhāgahartā śubhaduṣkṛtasya
rakṣitā puṇyabhāg rājā prajānāṃ tvaṃ tv apuṇyabhāk
dharmaṃ pāñcanadaṃ dṛṣṭvā dhig ity āha pitāmahaḥ
iti pāñcanadaṃ dharmam avamene pitāmahaḥ
svadharmastheṣu varṇeṣu so 'py etaṃ nābhipūjayet
kalmāṣapādaḥ sarasi nimajjan rākṣaso 'bravīt
malaṃ pṛthivyā bāhlīkāḥ strīṇāṃ madrastriyo malam
apṛcchat tena cākhyātaṃ proktavān yan nibodha tat
mauṣṭikānāṃ malaṃ śaṇḍāḥ śaṇḍānāṃ rājayājakāḥ
tad bhaved vai tava malaṃ yady asmān na vimuñcasi
rākṣasaṃ bheṣajaṃ proktaṃ saṃsiddhaṃ vacanottaram
prācyā dāsā vṛṣalā dākṣiṇātyāḥ; stenā bāhlīkāḥ saṃkarā vai surāṣṭrāḥ
yeṣāṃ dharmas tān prati nāsty adharma; āraṭṭakān pāñcanadān dhig astu
kaliṅgakāś cāṅgakā māgadhāś ca; śiṣṭān dharmān upajīvanti vṛddhāḥ
dakṣiṇāṃ pitaro guptāṃ yamena śubhakarmaṇā
udīcīṃ bhagavān somo brahmaṇyo brāhmaṇaiḥ saha
dhruvaḥ sarvāṇi bhūtāni viṣṇur lokāñ janārdanaḥ
ardhoktāḥ kurupāñcālāḥ śālvāḥ kṛtsnānuśāsanāḥ
pārvatīyāś ca viṣamā yathaiva girayas tathā
mlecchāḥ svasaṃjñāniyatā nānukta itaro janaḥ
sa tvam etādṛśaḥ śalya nottaraṃ vaktum arhasi
sa tvāṃ pūrvam ahaṃ hatvā haniṣye keśavārjunau
aṅgeṣu vartate karṇa yeṣām adhipatir bhavān
tān viditvātmano doṣān nirmanyur bhava mā krudhaḥ
vaiśyāḥ śūdrās tathā karṇa striyaḥ sādhvyaś ca suvratāḥ
anyonyam avatakṣanto deśe deśe samaithunāḥ
ātmavācyaṃ na jānīte jānann api vimuhyati
punaḥ prahasya rādheyaḥ punar yāhīty acodayat