Book 8 Chapter 22
1	dhṛtarāṣṭra uvāca
1	svena cchandena naḥ sarvān nāvadhīd vyaktam arjunaḥ na hy asya samare mucyetāntako 'py ātatāyinaḥ
2	pārtho hy eko 'harad bhadrām ekaś cāgnim atarpayat ekaś cemāṃ mahīṃ jitvā cakre balibhṛto nṛpān
3	eko nivātakavacān avadhīd divyakārmukaḥ ekaḥ kirātarūpeṇa sthitaṃ śarvam ayodhayat
4	eko 'bhyarakṣad bharatān eko bhavam atoṣayat tenaikena jitāḥ sarve madīyā ugratejasaḥ te na nindyāḥ praśasyāś ca yat te cakrur bravīhi tat
5	saṃjaya uvāca
5	hataprahatavidhvastā vivarmāyudhavāhanāḥ dīnasvarā dūyamānā māninaḥ śatrubhir jitāḥ
6	śibirasthāḥ punar mantraṃ mantrayanti sma kauravāḥ bhagnadaṃṣṭrā hataviṣāḥ padākrāntā ivoragāḥ
7	tān abravīt tataḥ karṇaḥ kruddhaḥ sarpa iva śvasan karaṃ kareṇābhipīḍya prekṣamāṇas tavātmajam
8	yatto dṛḍhaś ca dakṣaś ca dhṛtimān arjunaḥ sadā sa bodhayati cāpy enaṃ prāptakālam adhokṣajaḥ
9	sahasāstravisargeṇa vayaṃ tenādya vañcitāḥ śvas tv ahaṃ tasya saṃkalpaṃ sarvaṃ hantā mahīpate
10	evam uktas tathety uktvā so 'nujajñe nṛpottamān sukhoṣitās te rajanīṃ hṛṣṭā yuddhāya niryayuḥ
11	te 'paśyan vihitaṃ vyūhaṃ dharmarājena durjayam prayatnāt kurumukhyena bṛhaspatyuśanomatāt
12	atha pratīpakartāraṃ satataṃ vijitātmanām sasmāra vṛṣabhaskandhaṃ karṇaṃ duryodhanas tadā
13	puraṃdarasamaṃ yuddhe marudgaṇasamaṃ bale kārtavīryasamaṃ vīrye karṇaṃ rājño 'gaman manaḥ sūtaputraṃ maheṣvāsaṃ bandhum ātyayikeṣv iva
14	dhṛtarāṣṭra uvāca
14	yad vo 'gaman mano mandāḥ karṇaṃ vaikartanaṃ tadā apy adrākṣata taṃ yūyaṃ śītārtā iva bhāskaram
15	kṛte 'vahāre sainyānāṃ pravṛtte ca raṇe punaḥ kathaṃ vaikartanaḥ karṇas tatrāyudhyata saṃjaya kathaṃ ca pāṇḍavāḥ sarve yuyudhus tatra sūtajam
16	karṇo hy eko mahābāhur hanyāt pārthān sasomakān karṇasya bhujayor vīryaṃ śakraviṣṇusamaṃ matam tathāstrāṇi sughorāṇi vikramaś ca mahātmanaḥ
17	duryodhanaṃ tadā dṛṣṭvā pāṇḍavena bhṛśārditam parākrāntān pāṇḍusutān dṛṣṭvā cāpi mahāhave
18	karṇam āśritya saṃgrāme darpo duryodhane punaḥ jetum utsahate pārthān saputrān sahakeśavān
19	aho bata mahad duḥkhaṃ yatra pāṇḍusutān raṇe nātarad rabhasaḥ karṇo daivaṃ nūnaṃ parāyaṇam aho dyūtasya niṣṭheyaṃ ghorā saṃprati vartate
20	aho duḥkhāni tīvrāṇi duryodhanakṛtāny aham sahiṣyāmi sughorāṇi śalyabhūtāni saṃjaya
21	saubalaṃ ca tathā tāta nītimān iti manyate
22	yuddheṣu nāma divyeṣu vartamāneṣu saṃjaya aśrauṣaṃ nihatān putrān nityam eva ca nirjitān
23	na pāṇḍavānāṃ samare kaś cid asti nivārakaḥ strīmadhyam iva gāhanti daivaṃ hi balavattaram
24	saṃjaya uvāca
24	atikrāntaṃ hi yat kāryaṃ paścāc cintayatīti ca tac cāsya na bhavet kāryaṃ cintayā ca vinaśyati
25	tad idaṃ tava kāryaṃ tu dūraprāptaṃ vijānatā na kṛtaṃ yat tvayā pūrvaṃ prāptāprāptavicāraṇe
26	ukto 'si bahudhā rājan mā yudhyasveti pāṇḍavaiḥ gṛhṇīṣe na ca tan mohāt pāṇḍaveṣu viśāṃ pate
27	tvayā pāpāni ghorāṇi samācīrṇāni pāṇḍuṣu tvatkṛte vartate ghoraḥ pārthivānāṃ janakṣayaḥ
28	tat tv idānīm atikramya mā śuco bharatarṣabha śṛṇu sarvaṃ yathāvṛttaṃ ghoraṃ vaiśasam acyuta
29	prabhātāyāṃ rajanyāṃ tu karṇo rājānam abhyayāt sametya ca mahābāhur duryodhanam abhāṣata
30	adya rājan sameṣyāmi pāṇḍavena yaśasvinā haniṣyāmi ca taṃ vīraṃ sa vā māṃ nihaniṣyati
31	bahutvān mama kāryāṇāṃ tathā pārthasya pārthiva nābhūt samāgamo rājan mama caivārjunasya ca
32	idaṃ tu me yathāprajñaṃ śṛṇu vākyaṃ viśāṃ pate anihatya raṇe pārthaṃ nāham eṣyāmi bhārata
33	hatapravīre sainye 'smin mayi caiva sthite yudhi abhiyāsyati māṃ pārthaḥ śakraśaktyā vinākṛtam
34	tataḥ śreyaskaraṃ yat te tan nibodha janeśvara āyudhānāṃ ca yad vīryaṃ dravyāṇām arjunasya ca
35	kāyasya mahato bhede lāghave dūrapātane sauṣṭhave cāstrayoge ca savyasācī na matsamaḥ
36	sarvāyudhamahāmātraṃ vijayaṃ nāma tad dhanuḥ indrārtham abhikāmena nirmitaṃ viśvakarmaṇā
37	yena daityagaṇān rājañ jitavān vai śatakratuḥ yasya ghoṣeṇa daityānāṃ vimuhyanti diśo daśa tad bhārgavāya prāyacchac chakraḥ paramasaṃmatam
38	tad divyaṃ bhārgavo mahyam adadād dhanur uttamam yena yotsye mahābāhum arjunaṃ jayatāṃ varam yathendraḥ samare sarvān daiteyān vai samāgatān
39	dhanur ghoraṃ rāmadattaṃ gāṇḍīvāt tad viśiṣyate triḥsaptakṛtvaḥ pṛthivī dhanuṣā tena nirjitā
40	dhanuṣo yasya karmāṇi divyāni prāha bhārgavaḥ tad rāmo hy adadān mahyaṃ yena yotsyāmi pāṇḍavam
41	adya duryodhanāhaṃ tvāṃ nandayiṣye sabāndhavam nihatya samare vīram arjunaṃ jayatāṃ varam
42	saparvatavanadvīpā hatadviḍ bhūḥ sasāgarā putrapautrapratiṣṭhā te bhaviṣyaty adya pārthiva
43	nāsādhyaṃ vidyate me 'dya tvatpriyārthaṃ viśeṣataḥ samyag dharmānuraktasya siddhir ātmavato yathā
44	na hi māṃ samare soḍhuṃ sa śakto 'gniṃ tarur yathā avaśyaṃ tu mayā vācyaṃ yena hīno 'smi phalgunāt
45	jyā tasya dhanuṣo divyā tathākṣayyau maheṣudhī tasya divyaṃ dhanuḥ śreṣṭhaṃ gāṇḍīvam ajaraṃ yudhi
46	vijayaṃ ca mahad divyaṃ mamāpi dhanur uttamam tatrāham adhikaḥ pārthād dhanuṣā tena pārthiva
47	mayā cābhyadhiko vīraḥ pāṇḍavas tan nibodha me raśmigrāhaś ca dāśārhaḥ sarvalokanamaskṛtaḥ
48	agnidattaś ca vai divyo rathaḥ kāñcanabhūṣaṇaḥ acchedyaḥ sarvato vīra vājinaś ca manojavāḥ dhvajaś ca divyo dyutimān vānaro vismayaṃkaraḥ
49	kṛṣṇaś ca sraṣṭā jagato rathaṃ tam abhirakṣati ebhir dravyair ahaṃ hīno yoddhum icchāmi pāṇḍavam
50	ayaṃ tu sadṛśo vīraḥ śalyaḥ samitiśobhanaḥ sārathyaṃ yadi me kuryād dhruvas te vijayo bhavet
51	tasya me sārathiḥ śalyo bhavatv asukaraḥ paraiḥ nārācān gārdhrapatrāṃś ca śakaṭāni vahantu me
52	rathāś ca mukhyā rājendra yuktā vājibhir uttamaiḥ āyāntu paścāt satataṃ mām eva bharatarṣabha
53	evam abhyadhikaḥ pārthād bhaviṣyāmi guṇair aham śalyo hy abhyadhikaḥ kṛṣṇād arjunād adhiko hy aham
54	yathāśvahṛdayaṃ veda dāśārhaḥ paravīrahā tathā śalyo 'pi jānīte hayānāṃ vai mahārathaḥ
55	bāhuvīrye samo nāsti madrarājasya kaś cana tathāstrair matsamo nāsti kaś cid eva dhanurdharaḥ
56	tathā śalyasamo nāsti hayayāne ha kaś cana so 'yam abhyadhikaḥ pārthād bhaviṣyati ratho mama
57	etat kṛtaṃ mahārāja tvayecchāmi paraṃtapa evaṃ kṛte kṛtaṃ mahyaṃ sarvakāmair bhaviṣyati
58	tato draṣṭāsi samare yat kariṣyāmi bhārata sarvathā pāṇḍavān sarvāñ jeṣyāmy adya samāgatān
59	duryodhana uvāca
59	sarvam etat kariṣyāmi yathā tvaṃ karṇa manyase sopāsaṅgā rathāḥ sāśvā anuyāsyanti sūtaja
60	nārācān gārdhrapakṣāṃś ca śakaṭāni vahantu te anuyāsyāma karṇa tvāṃ vayaṃ sarve ca pārthivāḥ
61	saṃjaya uvāca
61	evam uktvā mahārāja tava putrāḥ pratāpavān abhigamyābravīd rājā madrarājam idaṃ vacaḥ