Book 7 Chapter 98
1	saṃjaya uvāca
1	duḥśāsanarathaṃ dṛṣṭvā samīpe paryavasthitam bhāradvājas tato vākyaṃ duḥśāsanam athābravīt
2	duḥśāsana rathāḥ sarve kasmād ete pravidrutāḥ kaccit kṣemaṃ tu nṛpateḥ kaccij jīvati saindhavaḥ
3	rājaputro bhavān atra rājabhrātā mahārathaḥ kimarthaṃ dravase yuddhe yauvarājyam avāpya hi
4	svayaṃ vairaṃ mahat kṛtvā pāñcālaiḥ pāṇḍavaiḥ saha ekaṃ sātyakim āsādya kathaṃ bhīto 'si saṃyuge
5	na jānīṣe purā tvaṃ tu gṛhṇann akṣān durodare śarā hy ete bhaviṣyanti dāruṇāśīviṣopamāḥ
6	apriyāṇāṃ ca vacanaṃ pāṇḍaveṣu viśeṣataḥ draupadyāś ca parikleśas tvanmūlo hy abhavat purā
7	kva te mānaś ca darpaś ca kva ca tad vīra garjitam āśīviṣasamān pārthān kopayitvā kva yāsyasi
8	śocyeyaṃ bhāratī senā rājā caiva suyodhanaḥ yasya tvaṃ karkaśo bhrātā palāyanaparāyaṇaḥ
9	nanu nāma tvayā vīra dīryamāṇā bhayārditā svabāhubalam āsthāya rakṣitavyā hy anīkinī sa tvam adya raṇaṃ tyaktvā bhīto harṣayase parān
10	vidrute tvayi sainyasya nāyake śatrusūdana ko 'nyaḥ sthāsyati saṃgrāme bhīto bhīte vyapāśraye
11	ekena sātvatenādya yudhyamānasya cānagha palāyane tava matiḥ saṃgrāmād dhi pravartate
12	yadā gāṇḍīvadhanvānaṃ bhīmasenaṃ ca kaurava yamau ca yudhi draṣṭāsi tadā tvaṃ kiṃ kariṣyasi
13	yudhi phalgunabāṇānāṃ sūryāgnisamatejasām na tulyāḥ sātyakiśarā yeṣāṃ bhītaḥ palāyase
14	yadi tāvat kṛtā buddhiḥ palāyanaparāyaṇā pṛthivī dharmarājasya śamenaiva pradīyatām
15	yāvat phalgunanārācā nirmuktoragasaṃnibhāḥ nāviśanti śarīraṃ te tāvat saṃśāmya pāṇḍavaiḥ
16	yāvat te pṛthivīṃ pārthā hatvā bhrātṛśataṃ raṇe nākṣipanti mahātmānas tāvat saṃśāmya pāṇḍavaiḥ
17	yāvan na krudhyate rājā dharmaputro yudhiṣṭhiraḥ kṛṣṇaś ca samaraślāghī tāvat saṃśāmya pāṇḍavaiḥ
18	yāvad bhīmo mahābāhur vigāhya mahatīṃ camūm sodarāṃs te na mṛdnāti tāvat saṃśāmya pāṇḍavaiḥ
19	pūrvam uktaś ca te bhrātā bhīṣmeṇa sa suyodhanaḥ ajeyāḥ pāṇḍavāḥ saṃkhye saumya saṃśāmya pāṇḍavaiḥ na ca tat kṛtavān mandas tava bhrātā suyodhanaḥ
20	sa yuddhe dhṛtim āsthāya yatto yudhyasva pāṇḍavaiḥ gaccha tūrṇaṃ rathenaiva tatra tiṣṭhati sātyakiḥ
21	tvayā hīnaṃ balaṃ hy etad vidraviṣyati bhārata ātmārthaṃ yodhaya raṇe sātyakiṃ satyavikramam
22	evam uktas tava suto nābravīt kiṃ cid apy asau śrutaṃ cāśrutavat kṛtvā prāyād yena sa sātyakiḥ
23	sainyena mahatā yukto mlecchānām anivartinām āsādya ca raṇe yatto yuyudhānam ayodhayat
24	droṇo 'pi rathināṃ śreṣṭhaḥ pāñcālān pāṇḍavāṃs tathā abhyadravata saṃkruddho javam āsthāya madhyamam
25	praviśya ca raṇe droṇaḥ pāñcālānāṃ varūthinīm drāvayām āsa yodhān vai śataśo 'tha sahasraśaḥ
26	tato droṇo mahārāja nāma viśrāvya saṃyuge pāṇḍupāñcālamatsyānāṃ pracakre kadanaṃ mahat
27	taṃ jayantam anīkāni bhāradvājaṃ tatas tataḥ pāñcālaputro dyutimān vīraketuḥ samabhyayāt
28	sa droṇaṃ pañcabhir viddhvā śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ dhvajam ekena vivyādha sārathiṃ cāsya saptabhiḥ
29	tatrādbhutaṃ mahārāja dṛṣṭavān asmi saṃyuge yad droṇo rabhasaṃ yuddhe pāñcālyaṃ nābhyavartata
30	saṃniruddhaṃ raṇe droṇaṃ pāñcālā vīkṣya māriṣa āvavruḥ sarvato rājan dharmaputrajayaiṣiṇaḥ
31	te śarair agnisaṃkāśais tomaraiś ca mahādhanaiḥ śastraiś ca vividhai rājan droṇam ekam avākiran
32	nihatya tān bāṇagaṇān droṇo rājan samantataḥ mahājaladharān vyomni mātariśvā vivān iva
33	tataḥ śaraṃ mahāghoraṃ sūryapāvakasaṃnibham saṃdadhe paravīraghno vīraketurathaṃ prati
34	sa bhittvā tu śaro rājan pāñcālyaṃ kulanandanam abhyagād dharaṇīṃ tūrṇaṃ lohitārdro jvalann iva
35	tato 'patad rathāt tūrṇaṃ pāñcālyaḥ kulanandanaḥ parvatāgrād iva mahāṃś campako vāyupīḍitaḥ
36	tasmin hate maheṣvāse rājaputre mahābale pāñcālās tvaritā droṇaṃ samantāt paryavārayan
37	citraketuḥ sudhanvā ca citravarmā ca bhārata tathā citrarathaś caiva bhrātṛvyasanakarṣitāḥ
38	abhyadravanta sahitā bhāradvājaṃ yuyutsavaḥ muñcantaḥ śaravarṣāṇi tapānte jaladā iva
39	sa vadhyamāno bahudhā rājaputrair mahārathaiḥ vyaśvasūtarathāṃś cakre kumārān kupito raṇe
40	tathāparaiḥ suniśitair bhallais teṣāṃ mahāyaśāḥ puṣpāṇīva vicinvan hi sottamāṅgāny apātayat
41	te rathebhyo hatāḥ petuḥ kṣitau rājan suvarcasaḥ devāsure purā yuddhe yathā daiteyadānavāḥ
42	tān nihatya raṇe rājan bhāradvājaḥ pratāpavān kārmukaṃ bhrāmayām āsa hemapṛṣṭhaṃ durāsadam
43	pāñcālān nihatān dṛṣṭvā devakalpān mahārathān dhṛṣṭadyumno bhṛśaṃ kruddho netrābhyāṃ pātayañ jalam abhyavartata saṃgrāme kruddho droṇarathaṃ prati
44	tato hā heti sahasā nādaḥ samabhavan nṛpa pāñcālyena raṇe dṛṣṭvā droṇam āvāritaṃ śaraiḥ
45	saṃchādyamāno bahudhā pārṣatena mahātmanā na vivyathe tato droṇaḥ smayann evānvayudhyata
46	tato droṇaṃ mahārāja pāñcālyaḥ krodhamūrchitaḥ ājaghānorasi kruddho navatyā nataparvaṇām
47	sa gāḍhaviddho balinā bhāradvājo mahāyaśāḥ niṣasāda rathopasthe kaśmalaṃ ca jagāma ha
48	taṃ vai tathāgataṃ dṛṣṭvā dhṛṣṭadyumnaḥ parākramī samutsṛjya dhanus tūrṇam asiṃ jagrāha vīryavān
49	avaplutya rathāc cāpi tvaritaḥ sa mahārathaḥ āruroha rathaṃ tūrṇaṃ bhāradvājasya māriṣa hartum aicchac chiraḥ kāyāt krodhasaṃraktalocanaḥ
50	pratyāśvastas tato droṇo dhanur gṛhya mahābalaḥ śarair vaitastikai rājan nityam āsannayodhibhiḥ yodhayām āsa samare dhṛṣṭadyumnaṃ mahāratham
51	te hi vaitastikā nāma śarā āsannayodhinaḥ droṇasya viditā rājan dhṛṣṭadyumnam avākṣipan
52	sa vadhyamāno bahubhiḥ sāyakais tair mahābalaḥ avaplutya rathāt tūrṇaṃ bhagnavegaḥ parākramī
53	āruhya svarathaṃ vīraḥ pragṛhya ca mahad dhanuḥ vivyādha samare droṇaṃ dhṛṣṭadyumno mahārathaḥ
54	tad adbhutaṃ tayor yuddhaṃ bhūtasaṃghā hy apūjayan kṣatriyāś ca mahārāja ye cānye tatra sainikāḥ
55	avaśyaṃ samare droṇo dhṛṣṭadyumnena saṃgataḥ vaśam eṣyati no rājñaḥ pāñcālā iti cukruśuḥ
56	droṇas tu tvarito yuddhe dhṛṣṭadyumnasya sāratheḥ śiraḥ pracyāvayām āsa phalaṃ pakvaṃ taror iva tatas te pradrutā vāhā rājaṃs tasya mahātmanaḥ
57	teṣu pradravamāṇeṣu pāñcālān sṛñjayāṃs tathā vyadrāvayad raṇe droṇas tatra tatra parākramī
58	vijitya pāṇḍupāñcālān bhāradvājaḥ pratāpavān svaṃ vyūhaṃ punar āsthāya sthiro 'bhavad ariṃdamaḥ na cainaṃ pāṇḍavā yuddhe jetum utsahire prabho