Book 7 Chapter 20
1	saṃjaya uvāca
1	tato yudhiṣṭhiro droṇaṃ dṛṣṭvāntikam upāgatam mahatā śaravarṣeṇa pratyagṛhṇād abhītavat
2	tato halahalāśabda āsīd yaudhiṣṭhire bale jighṛkṣati mahāsiṃhe gajānām iva yūthapam
3	dṛṣṭvā droṇaṃ tataḥ śūraḥ satyajit satyavikramaḥ yudhiṣṭhiraṃ pariprepsum ācāryaṃ samupādravat
4	tata ācāryapāñcālyau yuyudhāte parasparam vikṣobhayantau tat sainyam indravairocanāv iva
5	tataḥ satyajitaṃ tīkṣṇair daśabhir marmabhedibhiḥ avidhyac chīghram ācāryaś chittvāsya saśaraṃ dhanuḥ
6	sa śīghrataram ādāya dhanur anyat pratāpavān droṇaṃ so 'bhijaghānāśu viṃśadbhiḥ kaṅkapatribhiḥ
7	jñātvā satyajitā droṇaṃ grasyamānam ivāhave vṛkaḥ śaraśatais tīkṣṇaiḥ pāñcālyo droṇam ardayat
8	saṃchādyamānaṃ samare droṇaṃ dṛṣṭvā mahāratham cukruśuḥ pāṇḍavā rājan vastrāṇi dudhuvuś ca ha
9	vṛkas tu paramakruddho droṇaṃ ṣaṣṭyā stanāntare vivyādha balavān rājaṃs tad adbhutam ivābhavat
10	droṇas tu śaravarṣeṇa chādyamāno mahārathaḥ vegaṃ cakre mahāvegaḥ krodhād udvṛtya cakṣuṣī
11	tataḥ satyajitaś cāpaṃ chittvā droṇo vṛkasya ca ṣaḍbhiḥ sasūtaṃ sahayaṃ śarair droṇo 'vadhīd vṛkam
12	athānyad dhanur ādāya satyajid vegavattaram sāśvaṃ sasūtaṃ viśikhair droṇaṃ vivyādha sadhvajam
13	sa tan na mamṛṣe droṇaḥ pāñcālyenārdanaṃ mṛdhe tatas tasya vināśāya satvaraṃ vyasṛjac charān
14	hayān dhvajaṃ dhanur muṣṭim ubhau ca pārṣṇisārathī avākirat tato droṇaḥ śaravarṣaiḥ sahasraśaḥ
15	tathā saṃchidyamāneṣu kārmukeṣu punaḥ punaḥ pāñcālyaḥ paramāstrajñaḥ śoṇāśvaṃ samayodhayat
16	sa satyajitam ālakṣya tathodīrṇaṃ mahāhave ardhacandreṇa ciccheda śiras tasya mahātmanaḥ
17	tasmin hate mahāmātre pāñcālānāṃ ratharṣabhe apāyāj javanair aśvair droṇāt trasto yudhiṣṭhiraḥ
18	pāñcālāḥ kekayā matsyāś cedikārūṣakosalāḥ yudhiṣṭhiram udīkṣanto hṛṣṭā droṇam upādravan
19	tato yudhiṣṭhiraprepsur ācāryaḥ śatrupūgahā vyadhamat tāny anīkāni tūlarāśim ivānilaḥ
20	nirdahantam anīkāni tāni tāni punaḥ punaḥ droṇaṃ matsyād avarajaḥ śatānīko 'bhyavartata
21	sūryaraśmipratīkāśaiḥ karmāraparimārjitaiḥ ṣaḍbhiḥ sasūtaṃ sahayaṃ droṇaṃ viddhvānadad bhṛśam
22	tasya nānadato droṇaḥ śiraḥ kāyāt sakuṇḍalam kṣureṇāpāharat tūrṇaṃ tato matsyāḥ pradudruvuḥ
23	matsyāñ jitvājayac cedīn kārūṣān kekayān api pāñcālān sṛñjayān pāṇḍūn bhāradvājaḥ punaḥ punaḥ
24	taṃ dahantam anīkāni kruddham agniṃ yathā vanam dṛṣṭvā rukmarathaṃ kruddhaṃ samakampanta sṛñjayāḥ
25	uttamaṃ hy ādadhānasya dhanur asyāśukāriṇaḥ jyāghoṣo nighnato 'mitrān dikṣu sarvāsu śuśruve
26	nāgān aśvān padātīṃś ca rathino gajasādinaḥ raudrā hastavatā muktāḥ pramathnanti sma sāyakāḥ
27	nānadyamānaḥ parjanyo miśravāto himātyaye aśmavarṣam ivāvarṣat pareṣāṃ bhayam ādadhat
28	sarvā diśaḥ samacarat sainyaṃ vikṣobhayann iva balī śūro maheṣvāso mitrāṇām abhayaṃkaraḥ
29	tasya vidyud ivābhreṣu cāpaṃ hemapariṣkṛtam dikṣu sarvāsv apaśyāma droṇasyāmitatejasaḥ
30	droṇas tu pāṇḍavānīke cakāra kadanaṃ mahat yathā daityagaṇe viṣṇuḥ surāsuranamaskṛtaḥ
31	sa śūraḥ satyavāk prājño balavān satyavikramaḥ mahānubhāvaḥ kālānte raudrīṃ bhīruvibhīṣaṇām
32	kavacormidhvajāvartāṃ martyakūlāpahāriṇīm gajavājimahāgrāhām asimīnāṃ durāsadām
33	vīrāsthiśarkarāṃ raudrāṃ bherīmurajakacchapām carmavarmaplavāṃ ghorāṃ keśaśaivalaśāḍvalām
34	śaraughiṇīṃ dhanuḥsrotāṃ bāhupannagasaṃkulām raṇabhūmivahāṃ ghorāṃ kurusṛñjayavāhinīm manuṣyaśīrṣapāṣāṇāṃ śaktimīnāṃ gadoḍupām
35	uṣṇīṣaphenavasanāṃ niṣkīrṇāntrasarīsṛpām vīrāpahāriṇīm ugrāṃ māṃsaśoṇitakardamām
36	hastigrāhāṃ ketuvṛkṣāṃ kṣatriyāṇāṃ nimajjanīm krūrāṃ śarīrasaṃghāṭāṃ sādinakrāṃ duratyayām droṇaḥ prāvartayat tatra nadīm antakagāminīm
37	kravyādagaṇasaṃghuṣṭāṃ śvaśṛgālagaṇāyutām niṣevitāṃ mahāraudraiḥ piśitāśaiḥ samantataḥ
38	taṃ dahantam anīkāni rathodāraṃ kṛtāntavat sarvato 'bhyadravan droṇaṃ kuntīputrapurogamāḥ
39	tāṃs tu śūrān maheṣvāsāṃs tāvakābhyudyatāyudhāḥ rājāno rājaputrāś ca samantāt paryavārayan
40	tato droṇaḥ satyasaṃdhaḥ prabhinna iva kuñjaraḥ abhyatītya rathānīkaṃ dṛḍhasenam apātayat
41	tato rājānam āsādya praharantam abhītavat avidhyan navabhiḥ kṣemaṃ sa hataḥ prāpatad rathāt
42	sa madhyaṃ prāpya sainyānāṃ sarvāḥ pravicaran diśaḥ trātā hy abhavad anyeṣāṃ na trātavyaḥ kathaṃ cana
43	śikhaṇḍinaṃ dvādaśabhir viṃśatyā cottamaujasam vasudānaṃ ca bhallena preṣayad yamasādanam
44	aśītyā kṣatravarmāṇaṃ ṣaḍviṃśatyā sudakṣiṇam kṣatradevaṃ tu bhallena rathanīḍād apāharat
45	yudhāmanyuṃ catuḥṣaṣṭyā triṃśatā caiva sātyakim viddhvā rukmarathas tūrṇaṃ yudhiṣṭhiram upādravat
46	tato yudhiṣṭhiraḥ kṣipraṃ kitavo rājasattamaḥ apāyāj javanair aśvaiḥ pāñcālyo droṇam abhyayāt
47	taṃ droṇaḥ sadhanuṣkaṃ tu sāśvayantāram akṣiṇot sa hataḥ prāpatad bhūmau rathāj jyotir ivāmbarāt
48	tasmin hate rājaputre pāñcālānāṃ yaśaskare hata droṇaṃ hata droṇam ity āsīt tumulaṃ mahat
49	tāṃs tathā bhṛśasaṃkruddhān pāñcālān matsyakekayān sṛñjayān pāṇḍavāṃś caiva droṇo vyakṣobhayad balī
50	sātyakiṃ cekitānaṃ ca dhṛṣṭadyumnaśikhaṇḍinau vārdhakṣemiṃ citrasenaṃ senābinduṃ suvarcasam
51	etāṃś cānyāṃś ca subahūn nānājanapadeśvarān sarvān droṇo 'jayad yuddhe kurubhiḥ parivāritaḥ
52	tāvakās tu mahārāja jayaṃ labdhvā mahāhave pāṇḍaveyān raṇe jaghnur dravamāṇān samantataḥ
53	te dānavā ivendreṇa vadhyamānā mahātmanā pāñcālāḥ kekayā matsyāḥ samakampanta bhārata