Book 6 Chapter 55
1	dhṛtarāṣṭra uvāca
1	pratijñāte tu bhīṣmeṇa tasmin yuddhe sudāruṇe krodhito mama putreṇa duḥkhitena viśeṣataḥ
2	bhīṣmaḥ kim akarot tatra pāṇḍaveyeṣu saṃjaya pitāmahe vā pāñcālās tan mamācakṣva saṃjaya
3	saṃjaya uvāca
3	gatapūrvāhṇabhūyiṣṭhe tasminn ahani bhārata jayaṃ prāpteṣu hṛṣṭeṣu pāṇḍaveṣu mahātmasu
4	sarvadharmaviśeṣajñaḥ pitā devavratas tava abhyayāj javanair aśvaiḥ pāṇḍavānām anīkinīm mahatyā senayā guptas tava putraiś ca sarvaśaḥ
5	prāvartata tato yuddhaṃ tumulaṃ lomaharṣaṇam asmākaṃ pāṇḍavaiḥ sārdham anayāt tava bhārata
6	dhanuṣāṃ kūjatāṃ tatra talānāṃ cābhihanyatām mahān samabhavac chabdo girīṇām iva dīryatām
7	tiṣṭha sthito 'smi viddhy enaṃ nivartasva sthiro bhava sthito 'smi praharasveti śabdāḥ śrūyanta sarvaśaḥ
8	kāñcaneṣu tanutreṣu kirīṭeṣu dhvajeṣu ca śilānām iva śaileṣu patitānām abhūt svanaḥ
9	patitāny uttamāṅgāni bāhavaś ca vibhūṣitāḥ vyaceṣṭanta mahīṃ prāpya śataśo 'tha sahasraśaḥ
10	hṛtottamāṅgāḥ ke cit tu tathaivodyatakārmukāḥ pragṛhītāyudhāś cāpi tasthuḥ puruṣasattamāḥ
11	prāvartata mahāvegā nadī rudhiravāhinī mātaṅgāṅgaśilāraudrā māṃsaśoṇitakardamā
12	varāśvanaranāgānāṃ śarīraprabhavā tadā paralokārṇavamukhī gṛdhragomāyumodinī
13	na dṛṣṭaṃ na śrutaṃ cāpi yuddham etādṛśaṃ nṛpa yathā tava sutānāṃ ca pāṇḍavānāṃ ca bhārata
14	nāsīd rathapathas tatra yodhair yudhi nipātitaiḥ gajaiś ca patitair nīlair giriśṛṅgair ivāvṛtam
15	vikīrṇaiḥ kavacaiś citrair dhvajaiś chatraiś ca māriṣa śuśubhe tad raṇasthānaṃ śaradīva nabhastalam
16	vinirbhinnāḥ śaraiḥ ke cid antapīḍāvikarṣiṇaḥ abhītāḥ samare śatrūn abhyadhāvanta daṃśitāḥ
17	tāta bhrātaḥ sakhe bandho vayasya mama mātula mā māṃ parityajety anye cukruśuḥ patitā raṇe
18	ādhāvābhyehi mā gaccha kiṃ bhīto 'si kva yāsyasi sthito 'haṃ samare mā bhair iti cānye vicukruśuḥ
19	tatra bhīṣmaḥ śāṃtanavo nityaṃ maṇḍalakārmukaḥ mumoca bāṇān dīptāgrān ahīn āśīviṣān iva
20	śarair ekāyanīkurvan diśaḥ sarvā yatavrataḥ jaghāna pāṇḍavarathān ādiśyādiśya bhārata
21	sa nṛtyan vai rathopasthe darśayan pāṇilāghavam alātacakravad rājaṃs tatra tatra sma dṛśyate
22	tam ekaṃ samare śūraṃ pāṇḍavāḥ sṛñjayās tathā anekaśatasāhasraṃ samapaśyanta lāghavāt
23	māyākṛtātmānam iva bhīṣmaṃ tatra sma menire pūrvasyāṃ diśi taṃ dṛṣṭvā pratīcyāṃ dadṛśur janāḥ
24	udīcyāṃ cainam ālokya dakṣiṇasyāṃ punaḥ prabho evaṃ sa samare vīro gāṅgeyaḥ pratyadṛśyata
25	na cainaṃ pāṇḍaveyānāṃ kaś cic chaknoti vīkṣitum viśikhān eva paśyanti bhīṣmacāpacyutān bahūn
26	kurvāṇaṃ samare karma sūdayānaṃ ca vāhinīm vyākrośanta raṇe tatra vīrā bahuvidhaṃ bahu amānuṣeṇa rūpeṇa carantaṃ pitaraṃ tava
27	śalabhā iva rājānaḥ patanti vidhicoditāḥ bhīṣmāgnim abhi saṃkruddhaṃ vināśāya sahasraśaḥ
28	na hi moghaḥ śaraḥ kaś cid āsīd bhīṣmasya saṃyuge naranāgāśvakāyeṣu bahutvāl laghuvedhinaḥ
29	bhinatty ekena bāṇena sumuktena patatriṇā gajakaṅkaṭasaṃnāhaṃ vajreṇevācalottamam
30	dvau trīn api gajārohān piṇḍitān varmitān api nārācena sutīkṣṇena nijaghāna pitā tava
31	yo yo bhīṣmaṃ naravyāghram abhyeti yudhi kaś cana muhūrtadṛṣṭaḥ sa mayā pātito bhuvi dṛśyate
32	evaṃ sā dharmarājasya vadhyamānā mahācamūḥ bhīṣmeṇātulavīryeṇa vyaśīryata sahasradhā
33	prakīryata mahāsenā śaravarṣābhitāpitā paśyato vāsudevasya pārthasya ca mahātmanaḥ
34	yatamānāpi te vīrā dravamāṇān mahārathān nāśaknuvan vārayituṃ bhīṣmabāṇaprapīḍitāḥ
35	mahendrasamavīryeṇa vadhyamānā mahācamūḥ abhajyata mahārāja na ca dvau saha dhāvataḥ
36	āviddhanaranāgāśvaṃ patitadhvajakūbaram anīkaṃ pāṇḍuputrāṇāṃ hāhābhūtam acetanam
37	jaghānātra pitā putraṃ putraś ca pitaraṃ tathā priyaṃ sakhāyaṃ cākrande sakhā daivabalātkṛtaḥ
38	vimucya kavacān anye pāṇḍuputrasya sainikāḥ prakīrya keśān dhāvantaḥ pratyadṛśyanta bhārata
39	tad gokulam ivodbhrāntam udbhrāntarathayūthapam dadṛśe pāṇḍuputrasya sainyam ārtasvaraṃ tadā
40	prabhajyamānaṃ tat sainyaṃ dṛṣṭvā devakinandanaḥ uvāca pārthaṃ bībhatsuṃ nigṛhya ratham uttamam
41	ayaṃ sa kālaḥ saṃprāptaḥ pārtha yaḥ kāṅkṣitas tvayā praharāsmai naravyāghra na cen mohād vimuhyase
42	yat tvayā kathitaṃ vīra purā rājñāṃ samāgame bhīṣmadroṇamukhān sarvān dhārtarāṣṭrasya sainikān
43	sānubandhān haniṣyāmi ye māṃ yotsyanti saṃyuge iti tat kuru kaunteya satyaṃ vākyam ariṃdama
44	bībhatso paśya sainyaṃ svaṃ bhajyamānaṃ samantataḥ dravataś ca mahīpālān sarvān yaudhiṣṭhire bale
45	dṛṣṭvā hi samare bhīṣmaṃ vyāttānanam ivāntakam bhayārtāḥ saṃpraṇaśyanti siṃhaṃ kṣudramṛgā iva
46	evam uktaḥ pratyuvāca vāsudevaṃ dhanaṃjayaḥ codayāśvān yato bhīṣmo vigāhyaitad balārṇavam
47	tato 'śvān rajataprakhyāṃś codayām āsa mādhavaḥ yato bhīṣmaratho rājan duṣprekṣyo raśmimān iva
48	tatas tat punar āvṛttaṃ yudhiṣṭhirabalaṃ mahat dṛṣṭvā pārthaṃ mahābāhuṃ bhīṣmāyodyantam āhave
49	tato bhīṣmaḥ kuruśreṣṭhaḥ siṃhavad vinadan muhuḥ dhanaṃjayarathaṃ tūrṇaṃ śaravarṣair avākirat
50	kṣaṇena sa rathas tasya sahayaḥ sahasārathiḥ śaravarṣeṇa mahatā saṃchanno na prakāśate
51	vāsudevas tv asaṃbhrānto dhairyam āsthāya sattvavān codayām āsa tān aśvān vitunnān bhīṣmasāyakaiḥ
52	tataḥ pārtho dhanur gṛhya divyaṃ jaladanisvanam pātayām āsa bhīṣmasya dhanuś chittvā tribhiḥ śaraiḥ
53	sa cchinnadhanvā kauravyaḥ punar anyan mahad dhanuḥ nimeṣāntaramātreṇa sajyaṃ cakre pitā tava
54	vicakarṣa tato dorbhyāṃ dhanur jaladanisvanam athāsya tad api kruddhaś ciccheda dhanur arjunaḥ
55	tasya tat pūjayām āsa lāghavaṃ śaṃtanoḥ sutaḥ sādhu pārtha mahābāho sādhu bho pāṇḍunandana
56	tvayy evaitad yuktarūpaṃ mahat karma dhanaṃjaya prīto 'smi sudṛḍhaṃ putra kuru yuddhaṃ mayā saha
57	iti pārthaṃ praśasyātha pragṛhyānyan mahad dhanuḥ mumoca samare vīraḥ śarān pārtharathaṃ prati
58	adarśayad vāsudevo hayayāne paraṃ balam moghān kurvañ śarāṃs tasya maṇḍalāny acaral laghu
59	tathāpi bhīṣmaḥ sudṛḍhaṃ vāsudevadhanaṃjayau vivyādha niśitair bāṇaiḥ sarvagātreṣu māriṣa
60	śuśubhāte naravyāghrau tau bhīṣmaśaravikṣatau govṛṣāv iva nardantau viṣāṇollikhitāṅkitau
61	punaś cāpi susaṃkruddhaḥ śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ kṛṣṇayor yudhi saṃrabdho bhīṣmo vyāvārayad diśaḥ
62	vārṣṇeyaṃ ca śarais tīkṣṇaiḥ kampayām āsa roṣitaḥ muhur abhyutsmayan bhīṣmaḥ prahasya svanavat tadā
63	tataḥ kṛṣṇas tu samare dṛṣṭvā bhīṣmaparākramam saṃprekṣya ca mahābāhuḥ pārthasya mṛduyuddhatām
64	bhīṣmaṃ ca śaravarṣāṇi sṛjantam aniśaṃ yudhi pratapantam ivādityaṃ madhyam āsādya senayoḥ
65	varān varān vinighnantaṃ pāṇḍuputrasya sainikān yugāntam iva kurvāṇaṃ bhīṣmaṃ yaudhiṣṭhire bale
66	amṛṣyamāṇo bhagavān keśavaḥ paravīrahā acintayad ameyātmā nāsti yaudhiṣṭhiraṃ balam
67	ekāhnā hi raṇe bhīṣmo nāśayed devadānavān kim u pāṇḍusutān yuddhe sabalān sapadānugān
68	dravate ca mahat sainyaṃ pāṇḍavasya mahātmanaḥ ete ca kauravās tūrṇaṃ prabhagnān dṛśya somakān ādravanti raṇe hṛṣṭā harṣayantaḥ pitāmaham
69	so 'haṃ bhīṣmaṃ nihanmy adya pāṇḍavārthāya daṃśitaḥ bhāram etaṃ vineṣyāmi pāṇḍavānāṃ mahātmanām
70	arjuno 'pi śarais tīkṣṇair vadhyamāno hi saṃyuge kartavyaṃ nābhijānāti raṇe bhīṣmasya gauravāt
71	tathā cintayatas tasya bhūya eva pitāmahaḥ preṣayām āsa saṃkruddhaḥ śarān pārtharathaṃ prati
72	teṣāṃ bahutvād dhi bhṛśaṃ śarāṇāṃ; diśo 'tha sarvāḥ pihitā babhūvuḥ na cāntarikṣaṃ na diśo na bhūmir; na bhāskaro 'dṛśyata raśmimālī vavuś ca vātās tumulāḥ sadhūmā; diśaś ca sarvāḥ kṣubhitā babhūvuḥ
73	droṇo vikarṇo 'tha jayadrathaś ca; bhūriśravāḥ kṛtavarmā kṛpaś ca śrutāyur ambaṣṭhapatiś ca rājā; vindānuvindau ca sudakṣiṇaś ca
74	prācyāś ca sauvīragaṇāś ca sarve; vasātayaḥ kṣudrakamālavāś ca kirīṭinaṃ tvaramāṇābhisasrur; nideśagāḥ śāṃtanavasya rājñaḥ
75	taṃ vājipādātarathaughajālair; anekasāhasraśatair dadarśa kirīṭinaṃ saṃparivāryamāṇaṃ; śiner naptā vāraṇayūthapaiś ca
76	tatas tu dṛṣṭvārjunavāsudevau; padātināgāśvarathaiḥ samantāt abhidrutau śastrabhṛtāṃ variṣṭhau; śinipravīro 'bhisasāra tūrṇam
77	sa tāny anīkāni mahādhanuṣmāñ; śinipravīraḥ sahasābhipatya cakāra sāhāyyam athārjunasya; viṣṇur yathā vṛtraniṣūdanasya
78	viśīrṇanāgāśvarathadhvajaughaṃ; bhīṣmeṇa vitrāsitasarvayodham yudhiṣṭhirānīkam abhidravantaṃ; provāca saṃdṛśya śinipravīraḥ
79	kva kṣatriyā yāsyatha naiṣa dharmaḥ; satāṃ purastāt kathitaḥ purāṇaiḥ mā svāṃ pratijñāṃ jahata pravīrāḥ; svaṃ vīradharmaṃ paripālayadhvam
80	tān vāsavān antarajo niśamya; narendramukhyān dravataḥ samantāt pārthasya dṛṣṭvā mṛduyuddhatāṃ ca; bhīṣmaṃ ca saṃkhye samudīryamāṇam
81	amṛṣyamāṇaḥ sa tato mahātmā; yaśasvinaṃ sarvadaśārhabhartā uvāca śaineyam abhipraśaṃsan; dṛṣṭvā kurūn āpatataḥ samantāt
82	ye yānti yāntv eva śinipravīra; ye 'pi sthitāḥ sātvata te 'pi yāntu bhīṣmaṃ rathāt paśya nipātyamānaṃ; droṇaṃ ca saṃkhye sagaṇaṃ mayādya
83	nāsau rathaḥ sātvata kauravāṇāṃ; kruddhasya mucyeta raṇe 'dya kaś cit tasmād ahaṃ gṛhya rathāṅgam ugraṃ; prāṇaṃ hariṣyāmi mahāvratasya
84	nihatya bhīṣmaṃ sagaṇaṃ tathājau; droṇaṃ ca śaineya rathapravīram prītiṃ kariṣyāmi dhanaṃjayasya; rājñaś ca bhīmasya tathāśvinoś ca
85	nihatya sarvān dhṛtarāṣṭraputrāṃs; tatpakṣiṇo ye ca narendramukhyāḥ rājyena rājānam ajātaśatruṃ; saṃpādayiṣyāmy aham adya hṛṣṭaḥ
86	tataḥ sunābhaṃ vasudevaputraḥ; sūryaprabhaṃ vajrasamaprabhāvam kṣurāntam udyamya bhujena cakraṃ; rathād avaplutya visṛjya vāhān
87	saṃkampayan gāṃ caraṇair mahātmā; vegena kṛṣṇaḥ prasasāra bhīṣmam madāndham ājau samudīrṇadarpaḥ; siṃho jighāṃsann iva vāraṇendram
88	so 'bhyadravad bhīṣmam anīkamadhye; kruddho mahendrāvarajaḥ pramāthī vyālambipītāntapaṭaś cakāśe; ghano yathā khe 'cirabhāpinaddhaḥ
89	sudarśanaṃ cāsya rarāja śaures; tac cakrapadmaṃ subhujorunālam yathādipadmaṃ taruṇārkavarṇaṃ; rarāja nārāyaṇanābhijātam
90	tat kṛṣṇakopodayasūryabuddhaṃ; kṣurāntatīkṣṇāgrasujātapatram tasyaiva dehorusaraḥprarūḍhaṃ; rarāja nārāyaṇabāhunālam
91	tam āttacakraṃ praṇadantam uccaiḥ; kruddhaṃ mahendrāvarajaṃ samīkṣya sarvāṇi bhūtāni bhṛśaṃ vineduḥ; kṣayaṃ kurūṇām iti cintayitvā
92	sa vāsudevaḥ pragṛhītacakraḥ; saṃvartayiṣyann iva jīvalokam abhyutpataṃl lokagurur babhāse; bhūtāni dhakṣyann iva kālavahniḥ
93	tam āpatantaṃ pragṛhītacakraṃ; samīkṣya devaṃ dvipadāṃ variṣṭham asaṃbhramāt kārmukabāṇapāṇī; rathe sthitaḥ śāṃtanavo 'bhyuvāca
94	ehy ehi deveśa jagannivāsa; namo 'stu te śārṅgarathāṅgapāṇe prasahya māṃ pātaya lokanātha; rathottamād bhūtaśaraṇya saṃkhye
95	tvayā hatasyeha mamādya kṛṣṇa; śreyaḥ parasminn iha caiva loke saṃbhāvito 'smy andhakavṛṣṇinātha; lokais tribhir vīra tavābhiyānāt
96	rathād avaplutya tatas tvarāvān; pārtho 'py anudrutya yadupravīram jagrāha pīnottamalambabāhuṃ; bāhvor hariṃ vyāyatapīnabāhuḥ
97	nigṛhyamāṇaś ca tadādidevo; bhṛśaṃ saroṣaḥ kila nāma yogī ādāya vegena jagāma viṣṇur; jiṣṇuṃ mahāvāta ivaikavṛkṣam
98	pārthas tu viṣṭabhya balena pādau; bhīṣmāntikaṃ tūrṇam abhidravantam balān nijagrāha kirīṭamālī; pade 'tha rājan daśame kathaṃ cit
99	avasthitaṃ ca praṇipatya kṛṣṇaṃ; prīto 'rjunaḥ kāñcanacitramālī uvāca kopaṃ pratisaṃhareti; gatir bhavān keśava pāṇḍavānām
100	na hāsyate karma yathāpratijñaṃ; putraiḥ śape keśava sodaraiś ca antaṃ kariṣyāmi yathā kurūṇāṃ; tvayāham indrānuja saṃprayuktaḥ
101	tataḥ pratijñāṃ samayaṃ ca tasmai; janārdanaḥ prītamanā niśamya sthitaḥ priye kauravasattamasya; rathaṃ sacakraḥ punar āruroha
102	sa tān abhīṣūn punar ādadānaḥ; pragṛhya śaṅkhaṃ dviṣatāṃ nihantā vinādayām āsa tato diśaś ca; sa pāñcajanyasya raveṇa śauriḥ
103	vyāviddhaniṣkāṅgadakuṇḍalaṃ taṃ; rajovikīrṇāñcitapakṣmanetram viśuddhadaṃṣṭraṃ pragṛhītaśaṅkhaṃ; vicukruśuḥ prekṣya kurupravīrāḥ
104	mṛdaṅgabherīpaṭahapraṇādā; nemisvanā dundubhinisvanāś ca sasiṃhanādāś ca babhūvur ugrāḥ; sarveṣv anīkeṣu tataḥ kurūṇām
105	gāṇḍīvaghoṣaḥ stanayitnukalpo; jagāma pārthasya nabho diśaś ca jagmuś ca bāṇā vimalāḥ prasannāḥ; sarvā diśaḥ pāṇḍavacāpamuktāḥ
106	taṃ kauravāṇām adhipo balena; bhīṣmeṇa bhūriśravasā ca sārdham abhyudyayāv udyatabāṇapāṇiḥ; kakṣaṃ didhakṣann iva dhūmaketuḥ
107	athārjunāya prajahāra bhallān; bhūriśravāḥ sapta suvarṇapuṅkhān duryodhanas tomaram ugravegaṃ; śalyo gadāṃ śāṃtanavaś ca śaktim
108	sa saptabhiḥ sapta śarapravekān; saṃvārya bhūriśravasā visṛṣṭān śitena duryodhanabāhumuktaṃ; kṣureṇa tat tomaram unmamātha
109	tataḥ śubhām āpatatīṃ sa śaktiṃ; vidyutprabhāṃ śāṃtanavena muktām gadāṃ ca madrādhipabāhumuktāṃ; dvābhyāṃ śarābhyāṃ nicakarta vīraḥ
110	tato bhujābhyāṃ balavad vikṛṣya; citraṃ dhanur gāṇḍivam aprameyam māhendram astraṃ vidhivat sughoraṃ; prāduścakārādbhutam antarikṣe
111	tenottamāstreṇa tato mahātmā; sarvāṇy anīkāni mahādhanuṣmān śaraughajālair vimalāgnivarṇair; nivārayām āsa kirīṭamālī
112	śilīmukhāḥ pārthadhanuḥpramuktā; rathān dhvajāgrāṇi dhanūṃṣi bāhūn nikṛtya dehān viviśuḥ pareṣāṃ; narendranāgendraturaṃgamāṇām
113	tato diśaś cānudiśaś ca pārthaḥ; śaraiḥ sudhārair niśitair vitatya gāṇḍīvaśabdena manāṃsi teṣāṃ; kirīṭamālī vyathayāṃ cakāra
114	tasmiṃs tathā ghoratame pravṛtte; śaṅkhasvanā dundubhinisvanāś ca antarhitā gāṇḍivanisvanena; bhabhūvur ugrāś ca raṇapraṇādāḥ
115	gāṇḍīvaśabdaṃ tam atho viditvā; virāṭarājapramukhā nṛvīrāḥ pāñcālarājo drupadaś ca vīras; taṃ deśam ājagmur adīnasattvāḥ
116	sarvāṇi sainyāni tu tāvakāni; yato yato gāṇḍivajaḥ praṇādaḥ tatas tataḥ saṃnatim eva jagmur; na taṃ pratīpo 'bhisasāra kaś cit
117	tasmin sughore nṛpasaṃprahāre; hatāḥ pravīrāḥ sarathāḥ sasūtāḥ gajāś ca nārācanipātataptā; mahāpatākāḥ śubharukmakakṣyāḥ
118	parītasattvāḥ sahasā nipetuḥ; kirīṭinā bhinnatanutrakāyāḥ dṛḍhāhatāḥ patribhir ugravegaiḥ; pārthena bhallair niśitaiḥ śitāgraiḥ
119	nikṛttayantrā nihatendrakīlā; dhvajā mahānto dhvajinīmukheṣu padātisaṃghāś ca rathāś ca saṃkhye; hayāś ca nāgāś ca dhanaṃjayena
120	bāṇāhatās tūrṇam apetasattvā; viṣṭabhya gātrāṇi nipetur urvyām aindreṇa tenāstravareṇa rājan; mahāhave bhinnatanutradehāḥ
121	tataḥ śaraughair niśitaiḥ kirīṭinā; nṛdehaśastrakṣatalohitodā nadī sughorā naradehaphenā; pravartitā tatra raṇājire vai
122	vegena sātīva pṛthupravāhā; prasusrutā bhairavārāvarūpā paretanāgāśvaśarīrarodhā; narāntramajjābhṛtamāṃsapaṅkā
123	prabhūtarakṣogaṇabhūtasevitā; śiraḥkapālākulakeśaśādvalā śarīrasaṃghātasahasravāhinī; viśīrṇanānākavacormisaṃkulā
124	narāśvanāgāsthinikṛttaśarkarā; vināśapātālavatī bhayāvahā tāṃ kaṅkamālāvṛtagṛdhrakahvaiḥ; kravyādasaṃghaiś ca tarakṣubhiś ca
125	upetakūlāṃ dadṛśuḥ samantāt; krūrāṃ mahāvaitaraṇīprakāśām pravartitām arjunabāṇasaṃghair; medovasāsṛkpravahāṃ subhīmām
126	te cedipāñcālakarūṣamatsyāḥ; pārthāś ca sarve sahitāḥ praṇeduḥ vitrāsya senāṃ dhvajinīpatīnāṃ; siṃho mṛgāṇām iva yūthasaṃghān vinedatus tāv atiharṣayuktau; gāṇḍīvadhanvā ca janārdanaś ca
127	tato raviṃ saṃhṛtaraśmijālaṃ; dṛṣṭvā bhṛśaṃ śastraparikṣatāṅgāḥ tad aindram astraṃ vitataṃ sughoram; asahyam udvīkṣya yugāntakalpam
128	athāpayānaṃ kuravaḥ sabhīṣmāḥ; sadroṇaduryodhanabāhlikāś ca cakrur niśāṃ saṃdhigatāṃ samīkṣya; vibhāvasor lohitarājiyuktām
129	avāpya kīrtiṃ ca yaśaś ca loke; vijitya śatrūṃś ca dhanaṃjayo 'pi yayau narendraiḥ saha sodaraiś ca; samāptakarmā śibiraṃ niśāyām tataḥ prajajñe tumulaḥ kurūṇāṃ; niśāmukhe ghorataraḥ praṇādaḥ
130	raṇe rathānām ayutaṃ nihatya; hatā gajāḥ saptaśatārjunena prācyāś ca sauvīragaṇāś ca sarve; nipātitāḥ kṣudrakamālavāś ca mahat kṛtaṃ karma dhanaṃjayena; kartuṃ yathā nārhati kaś cid anyaḥ
131	śrutāyur ambaṣṭhapatiś ca rājā; tathaiva durmarṣaṇacitrasenau droṇaḥ kṛpaḥ saindhavabāhlikau ca; bhūriśravāḥ śalyaśalau ca rājan svabāhuvīryeṇa jitāḥ sabhīṣmāḥ; kirīṭinā lokamahārathena
132	iti bruvantaḥ śibirāṇi jagmuḥ; sarve gaṇā bhārata ye tvadīyāḥ ulkāsahasraiś ca susaṃpradīptair; vibhrājamānaiś ca tathā pradīpaiḥ kirīṭivitrāsitasarvayodhā; cakre niveśaṃ dhvajinī kurūṇām