Book 5 Chapter 71
1	bhagavān uvāca
1	saṃjayasya śrutaṃ vākyaṃ bhavataś ca śrutaṃ mayā sarvaṃ jānāmy abhiprāyaṃ teṣāṃ ca bhavataś ca yaḥ
2	tava dharmāśritā buddhis teṣāṃ vairāśritā matiḥ yad ayuddhena labhyeta tat te bahumataṃ bhavet
3	na ca tan naiṣṭhikaṃ karma kṣatriyasya viśāṃ pate āhur āśramiṇaḥ sarve yad bhaikṣaṃ kṣatriyaś caret
4	jayo vadho vā saṃgrāme dhātrā diṣṭaḥ sanātanaḥ svadharmaḥ kṣatriyasyaiṣa kārpaṇyaṃ na praśasyate
5	na hi kārpaṇyam āsthāya śakyā vṛttir yudhiṣṭhira vikramasva mahābāho jahi śatrūn ariṃdama
6	atigṛddhāḥ kṛtasnehā dīrghakālaṃ sahoṣitāḥ kṛtamitrāḥ kṛtabalā dhārtarāṣṭrāḥ paraṃtapa
7	na paryāyo 'sti yat sāmyaṃ tvayi kuryur viśāṃ pate balavattāṃ hi manyante bhīṣmadroṇakṛpādibhiḥ
8	yāvac ca mārdavenaitān rājann upacariṣyasi tāvad ete hariṣyanti tava rājyam ariṃdama
9	nānukrośān na kārpaṇyān na ca dharmārthakāraṇāt alaṃ kartuṃ dhārtarāṣṭrās tava kāmam ariṃdama
10	etad eva nimittaṃ te pāṇḍavās tu yathā tvayi nānvatapyanta kaupīnaṃ tāvat kṛtvāpi duṣkaram
11	pitāmahasya droṇasya vidurasya ca dhīmataḥ paśyatāṃ kurumukhyānāṃ sarveṣām eva tattvataḥ
12	dānaśīlaṃ mṛduṃ dāntaṃ dharmakāmam anuvratam yat tvām upadhinā rājan dyūtenāvañcayat tadā na cāpatrapate pāpo nṛśaṃsas tena karmaṇā
13	tathāśīlasamācāre rājan mā praṇayaṃ kṛthāḥ vadhyās te sarvalokasya kiṃ punas tava bhārata
14	vāgbhis tv apratirūpābhir atudat sakanīyasam ślāghamānaḥ prahṛṣṭaḥ san bhāṣate bhrātṛbhiḥ saha
15	etāvat pāṇḍavānāṃ hi nāsti kiṃ cid iha svakam nāmadheyaṃ ca gotraṃ ca tad apy eṣāṃ na śiṣyate
16	kālena mahatā caiṣāṃ bhaviṣyati parābhavaḥ prakṛtiṃ te bhajiṣyanti naṣṭaprakṛtayo janāḥ
17	etāś cānyāś ca paruṣā vācaḥ sa samudīrayan ślāghate jñātimadhye sma tvayi pravrajite vanam
18	ye tatrāsan samānītās te dṛṣṭvā tvām anāgasam aśrukaṇṭhā rudantaś ca sabhāyām āsate tadā
19	na cainam abhyanandaṃs te rājāno brāhmaṇaiḥ saha sarve duryodhanaṃ tatra nindanti sma sabhāsadaḥ
20	kulīnasya ca yā nindā vadhaś cāmitrakarśana mahāguṇo vadho rājan na tu nindā kujīvikā
21	tadaiva nihato rājan yadaiva nirapatrapaḥ ninditaś ca mahārāja pṛthivyāṃ sarvarājasu
22	īṣatkāryo vadhas tasya yasya cāritram īdṛśam praskambhanapratistabdhaś chinnamūla iva drumaḥ
23	vadhyaḥ sarpa ivānāryaḥ sarvalokasya durmatiḥ jahy enaṃ tvam amitraghna mā rājan vicikitsithāḥ
24	sarvathā tvatkṣamaṃ caitad rocate ca mamānagha yat tvaṃ pitari bhīṣme ca praṇipātaṃ samācareḥ
25	ahaṃ tu sarvalokasya gatvā chetsyāmi saṃśayam yeṣām asti dvidhābhāvo rājan duryodhanaṃ prati
26	madhye rājñām ahaṃ tatra prātipauruṣikān guṇān tava saṃkīrtayiṣyāmi ye ca tasya vyatikramāḥ
27	bruvatas tatra me vākyaṃ dharmārthasahitaṃ hitam niśamya pārthivāḥ sarve nānājanapadeśvarāḥ
28	tvayi saṃpratipatsyante dharmātmā satyavāg iti tasmiṃś cādhigamiṣyanti yathā lobhād avartata
29	garhayiṣyāmi caivainaṃ paurajānapadeṣv api vṛddhabālān upādāya cāturvarṇyasamāgame
30	śamaṃ ced yācamānas tvaṃ na dharmaṃ tatra lapsyase kurūn vigarhayiṣyanti dhṛtarāṣṭraṃ ca pārthivāḥ
31	tasmiṃl lokaparityakte kiṃ kāryam avaśiṣyate hate duryodhane rājan yad anyat kriyatām iti
32	yātvā cāhaṃ kurūn sarvān yuṣmadartham ahāpayan yatiṣye praśamaṃ kartuṃ lakṣayiṣye ca ceṣṭitam
33	kauravāṇāṃ pravṛttiṃ ca gatvā yuddhādhikārikām niśāmya vinivartiṣye jayāya tava bhārata
34	sarvathā yuddham evāham āśaṃsāmi paraiḥ saha nimittāni hi sarvāṇi tathā prādurbhavanti me
35	mṛgāḥ śakuntāś ca vadanti ghoraṃ; hastyaśvamukhyeṣu niśāmukheṣu ghorāṇi rūpāṇi tathaiva cāgnir; varṇān bahūn puṣyati ghorarūpān manuṣyalokakṣapaṇo 'tha ghoro; no ced anuprāpta ihāntakaḥ syāt
36	śastrāṇi patraṃ kavacān rathāṃś ca; nāgān dhvajāṃś ca pratipādayitvā yodhāś ca sarve kṛtaniśramās te; bhavantu hastyaśvaratheṣu yattāḥ sāṃgrāmikaṃ te yad upārjanīyaṃ; sarvaṃ samagraṃ kuru tan narendra
37	duryodhano na hy alam adya dātuṃ; jīvaṃs tavaitan nṛpate kathaṃ cit yat te purastād abhavat samṛddhaṃ; dyūte hṛtaṃ pāṇḍavamukhya rājyam