Book 3 Chapter 158
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	śrutvā bahuvidhaiḥ śabdair nādyamānā girer guhāḥ ajātaśatruḥ kaunteyo mādrīputrāv ubhāv api
2	dhaumyaḥ kṛṣṇā ca viprāś ca sarve ca suhṛdas tathā bhīmasenam apaśyantaḥ sarve vimanaso 'bhavan
3	draupadīm ārṣṭiṣeṇāya pradāya tu mahārathāḥ sahitāḥ sāyudhāḥ śūrāḥ śailam āruruhus tadā
4	tataḥ saṃprāpya śailāgraṃ vīkṣamāṇā mahārathāḥ dadṛśus te maheṣvāsā bhīmasenam ariṃdamam
5	sphurataś ca mahākāyān gatasattvāṃś ca rākṣasān mahābalān mahāghorān bhīmasenena pātitān
6	śuśubhe sa mahābāhur gadākhaḍgadhanurdharaḥ nihatya samare sarvān dānavān maghavān iva
7	tatas te samatikramya pariṣvajya vṛkodaram tatropaviviśuḥ pārthāḥ prāptā gatim anuttamām
8	taiś caturbhir maheṣvāsair giriśṛṅgam aśobhata lokapālair mahābhāgair divaṃ devavarair iva
9	kuberasadanaṃ dṛṣṭvā rākṣasāṃś ca nipātitān bhrātā bhrātaram āsīnam abhyabhāṣata pāṇḍavam
10	sāhasād yadi vā mohād bhīma pāpam idaṃ kṛtam naitat te sadṛśaṃ vīra muner iva mṛṣāvacaḥ
11	rājadviṣṭaṃ na kartavyam iti dharmavido viduḥ tridaśānām idaṃ dviṣṭaṃ bhīmasena tvayā kṛtam
12	arthadharmāv anādṛtya yaḥ pāpe kurute manaḥ karmaṇāṃ pārtha pāpānāṃ sa phalaṃ vindate dhruvam punar evaṃ na kartavyaṃ mama ced icchasi priyam
13	evam uktvā sa dharmātmā bhrātā bhrātaram acyutam arthatattvavibhāgajñaḥ kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ virarāma mahātejās tam evārthaṃ vicintayan
14	tatas tu hataśiṣṭā ye bhīmasenena rākṣasāḥ sahitāḥ pratyapadyanta kuberasadanaṃ prati
15	te javena mahāvegāḥ prāpya vaiśravaṇālayam bhīmam ārtasvaraṃ cakrur bhīmasenabhayārditāḥ
16	nyastaśastrāyudhāḥ śrāntāḥ śoṇitāktaparicchadāḥ prakīrṇamūrdhajā rājan yakṣādhipatim abruvan
17	gadāparighanistriṃśatomaraprāsayodhinaḥ rākṣasā nihatāḥ sarve tava deva puraḥsarāḥ
18	pramṛdya tarasā śailaṃ mānuṣeṇa dhaneśvara ekena sahitāḥ saṃkhye hatāḥ krodhavaśā gaṇāḥ
19	pravarā rakṣasendrāṇāṃ yakṣāṇāṃ ca dhanādhipa śerate nihatā deva gatasattvāḥ parāsavaḥ
20	labdhaḥ śailo vayaṃ muktā maṇimāṃs te sakhā hataḥ mānuṣeṇa kṛtaṃ karma vidhatsva yad anantaram
21	sa tac chrutvā tu saṃkruddhaḥ sarvayakṣagaṇādhipaḥ kopasaṃraktanayanaḥ katham ity abravīd vacaḥ
22	dvitīyam aparādhyantaṃ bhīmaṃ śrutvā dhaneśvaraḥ cukrodha yakṣādhipatir yujyatām iti cābravīt
23	athābhraghanasaṃkāśaṃ girikūṭam ivocchritam hayaiḥ saṃyojayām āsur gāndharvair uttamaṃ ratham
24	tasya sarvaguṇopetā vimalākṣā hayottamāḥ tejobalajavopetā nānāratnavibhūṣitāḥ
25	śobhamānā rathe yuktās tariṣyanta ivāśugāḥ harṣayām āsur anyonyam iṅgitair vijayāvahaiḥ
26	sa tam āsthāya bhagavān rājarājo mahāratham prayayau devagandharvaiḥ stūyamāno mahādyutiḥ
27	taṃ prayāntaṃ mahātmānaṃ sarvayakṣadhanādhipam raktākṣā hemasaṃkāśā mahākāyā mahābalāḥ
28	sāyudhā baddhanistriṃśā yakṣā daśaśatāyutāḥ javena mahatā vīrāḥ parivāryopatasthire
29	taṃ mahāntam upāyāntaṃ dhaneśvaram upāntike dadṛśur hṛṣṭaromāṇaḥ pāṇḍavāḥ priyadarśanam
30	kuberas tu mahāsattvān pāṇḍoḥ putrān mahārathān āttakārmukanistriṃśān dṛṣṭvā prīto 'bhavat tadā
31	te pakṣiṇa ivotpatya gireḥ śṛṅgaṃ mahājavāḥ tasthus teṣāṃ samabhyāśe dhaneśvarapuraḥsarāḥ
32	tatas taṃ hṛṣṭamanasaṃ pāṇḍavān prati bhārata samīkṣya yakṣagandharvā nirvikārā vyavasthitāḥ
33	pāṇḍavāś ca mahātmānaḥ praṇamya dhanadaṃ prabhum nakulaḥ sahadevaś ca dharmaputraś ca dharmavit
34	aparāddham ivātmānaṃ manyamānā mahārathāḥ tasthuḥ prāñjalayaḥ sarve parivārya dhaneśvaram
35	śayyāsanavaraṃ śrīmat puṣpakaṃ viśvakarmaṇā vihitaṃ citraparyantam ātiṣṭhata dhanādhipaḥ
36	tam āsīnaṃ mahākāyāḥ śaṅkukarṇā mahājavāḥ upopaviviśur yakṣā rākṣasāś ca sahasraśaḥ
37	śataśaś cāpi gandharvās tathaivāpsarasāṃ gaṇāḥ parivāryopatiṣṭhanta yathā devāḥ śatakratum
38	kāñcanīṃ śirasā bibhrad bhīmasenaḥ srajaṃ śubhām bāṇakhaḍgadhanuṣpāṇir udaikṣata dhanādhipam
39	na bhīr bhīmasya na glānir vikṣatasyāpi rākṣasaiḥ āsīt tasyām avasthāyāṃ kuberam api paśyataḥ
40	ādadānaṃ śitān bāṇān yoddhukāmam avasthitam dṛṣṭvā bhīmaṃ dharmasutam abravīn naravāhanaḥ
41	vidus tvāṃ sarvabhūtāni pārtha bhūtahite ratam nirbhayaś cāpi śailāgre vasa tvaṃ saha bandhubhiḥ
42	na ca manyus tvayā kāryo bhīmasenasya pāṇḍava kālenaite hatāḥ pūrvaṃ nimittam anujas tava
43	vrīḍā cātra na kartavyā sāhasaṃ yad idaṃ kṛtam dṛṣṭaś cāpi suraiḥ pūrvaṃ vināśo yakṣarakṣasām
44	na bhīmasene kopo me prīto 'smi bharatarṣabha karmaṇānena bhīmasya mama tuṣṭir abhūt purā
45	evam uktvā tu rājānaṃ bhīmasenam abhāṣata naitan manasi me tāta vartate kurusattama yad idaṃ sāhasaṃ bhīma kṛṣṇārthe kṛtavān asi
46	mām anādṛtya devāṃś ca vināśaṃ yakṣarakṣasām svabāhubalam āśritya tenāhaṃ prītimāṃs tvayi śāpād asmi vinirmukto ghorād adya vṛkodara
47	ahaṃ pūrvam agastyena kruddhena paramarṣiṇā śapto 'parādhe kasmiṃś cit tasyaiṣā niṣkṛtiḥ kṛtā
48	dṛṣṭo hi mama saṃkleśaḥ purā pāṇḍavanandana na tavātrāparādho 'sti kathaṃ cid api śatruhan
49	yudhiṣṭhira uvāca
49	kathaṃ śapto 'si bhagavann agastyena mahātmanā śrotum icchāmy ahaṃ deva tavaitac chāpakāraṇam
50	idaṃ cāścaryabhūtaṃ me yat krodhāt tasya dhīmataḥ tadaiva tvaṃ na nirdagdhaḥ sabalaḥ sapadānugaḥ
51	vaiśravaṇa uvāca
51	devatānām abhūn mantraḥ kuśavatyāṃ nareśvara vṛtas tatrāham agamaṃ mahāpadmaśatais tribhiḥ yakṣāṇāṃ ghorarūpāṇāṃ vividhāyudhadhāriṇām
52	adhvany aham athāpaśyam agastyam ṛṣisattamam ugraṃ tapas tapasyantaṃ yamunātīram āśritam nānāpakṣigaṇākīrṇaṃ puṣpitadrumaśobhitam
53	tam ūrdhvabāhuṃ dṛṣṭvā tu sūryasyābhimukhaṃ sthitam tejorāśiṃ dīpyamānaṃ hutāśanam ivaidhitam
54	rākṣasādhipatiḥ śrīmān maṇimān nāma me sakhā maurkhyād ajñānabhāvāc ca darpān mohāc ca bhārata nyaṣṭhīvad ākāśagato maharṣes tasya mūrdhani
55	sa kopān mām uvācedaṃ diśaḥ sarvā dahann iva mām avajñāya duṣṭātmā yasmād eṣa sakhā tava
56	dharṣaṇāṃ kṛtavān etāṃ paśyatas te dhaneśvara tasmāt sahaibhiḥ sainyais te vadhaṃ prāpsyati mānuṣāt
57	tvaṃ cāpy ebhir hataiḥ sainyaiḥ kleśaṃ prāpsyasi durmate tam eva mānuṣaṃ dṛṣṭvā kilbiṣād vipramokṣyase
58	sainyānāṃ tu tavaiteṣāṃ putrapautrabalānvitam na śāpaṃ prāpsyate ghoraṃ gaccha te 'jñāṃ kariṣyati
59	eṣa śāpo mayā prāptaḥ prāk tasmād ṛṣisattamāt sa bhīmena mahārāja bhrātrā tava vimokṣitaḥ