 | Book 1 Chapter 118
|
| 1 | dhṛtarāṣṭra uvāca
|
| 1 | pāṇḍor vidura sarvāṇi pretakāryāṇi kāraya
rājavad rājasiṃhasya mādryāś caiva viśeṣataḥ
|
| 2 | paśūn vāsāṃsi ratnāni dhanāni vividhāni ca
pāṇḍoḥ prayaccha mādryāś ca yebhyo yāvac ca vāñchitam
|
| 3 | yathā ca kuntī satkāraṃ kuryān mādryās tathā kuru
yathā na vāyur nādityaḥ paśyetāṃ tāṃ susaṃvṛtām
|
| 4 | na śocyaḥ pāṇḍur anaghaḥ praśasyaḥ sa narādhipaḥ
yasya pañca sutā vīrā jātāḥ surasutopamāḥ
|
| 5 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 5 | viduras taṃ tathety uktvā bhīṣmeṇa saha bhārata
pāṇḍuṃ saṃskārayām āsa deśe paramasaṃvṛte
|
| 6 | tatas tu nagarāt tūrṇam ājyahomapuraskṛtāḥ
nirhṛtāḥ pāvakā dīptāḥ pāṇḍo rājapurohitaiḥ
|
| 7 | athainam ārtavair gandhair mālyaiś ca vividhair varaiḥ
śibikāṃ samalaṃcakrur vāsasācchādya sarvaśaḥ
|
| 8 | tāṃ tathā śobhitāṃ mālyair vāsobhiś ca mahādhanaiḥ
amātyā jñātayaś caiva suhṛdaś copatasthire
|
| 9 | nṛsiṃhaṃ narayuktena paramālaṃkṛtena tam
avahan yānamukhyena saha mādryā susaṃvṛtam
|
| 10 | pāṇḍureṇātapatreṇa cāmaravyajanena ca
sarvavāditranādaiś ca samalaṃcakrire tataḥ
|
| 11 | ratnāni cāpy upādāya bahūni śataśo narāḥ
pradaduḥ kāṅkṣamāṇebhyaḥ pāṇḍos tatraurdhvadehikam
|
| 12 | atha chatrāṇi śubhrāṇi pāṇḍurāṇi bṛhanti ca
ājahruḥ kauravasyārthe vāsāṃsi rucirāṇi ca
|
| 13 | yājakaiḥ śuklavāsobhir hūyamānā hutāśanāḥ
agacchann agratas tasya dīpyamānāḥ svalaṃkṛtāḥ
|
| 14 | brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyāḥ śūdrāś caiva sahasraśaḥ
rudantaḥ śokasaṃtaptā anujagmur narādhipam
|
| 15 | ayam asmān apāhāya duḥkhe cādhāya śāśvate
kṛtvānāthān paro nāthaḥ kva yāsyati narādhipaḥ
|
| 16 | krośantaḥ pāṇḍavāḥ sarve bhīṣmo vidura eva ca
ramaṇīye vanoddeśe gaṅgātīre same śubhe
|
| 17 | nyāsayām āsur atha tāṃ śibikāṃ satyavādinaḥ
sabhāryasya nṛsiṃhasya pāṇḍor akliṣṭakarmaṇaḥ
|
| 18 | tatas tasya śarīraṃ tat sarvagandhaniṣevitam
śucikālīyakādigdhaṃ mukhyasnānādhivāsitam
paryaṣiñcaj jalenāśu śātakumbhamayair ghaṭaiḥ
|
| 19 | candanena ca mukhyena śuklena samalepayan
kālāguruvimiśreṇa tathā tuṅgarasena ca
|
| 20 | athainaṃ deśajaiḥ śuklair vāsobhiḥ samayojayan
ācchannaḥ sa tu vāsobhir jīvann iva nararṣabhaḥ
śuśubhe puruṣavyāghro mahārhaśayanocitaḥ
|
| 21 | yājakair abhyanujñātaṃ pretakarmaṇi niṣṭhitaiḥ
ghṛtāvasiktaṃ rājānaṃ saha mādryā svalaṃkṛtam
|
| 22 | tuṅgapadmakamiśreṇa candanena sugandhinā
anyaiś ca vividhair gandhair analpaiḥ samadāhayan
|
| 23 | tatas tayoḥ śarīre te dṛṣṭvā mohavaśaṃ gatā
hāhā putreti kausalyā papāta sahasā bhuvi
|
| 24 | tāṃ prekṣya patitām ārtāṃ paurajānapado janaḥ
ruroda sasvanaṃ sarvo rājabhaktyā kṛpānvitaḥ
|
| 25 | klāntānīvārtanādena sarvāṇi ca vicukruśuḥ
mānuṣaiḥ saha bhūtāni tiryagyonigatāny api
|
| 26 | tathā bhīṣmaḥ śāṃtanavo viduraś ca mahāmatiḥ
sarvaśaḥ kauravāś caiva prāṇadan bhṛśaduḥkhitāḥ
|
| 27 | tato bhīṣmo 'tha viduro rājā ca saha bandhubhiḥ
udakaṃ cakrire tasya sarvāś ca kuruyoṣitaḥ
|
| 28 | kṛtodakāṃs tān ādāya pāṇḍavāñ śokakarśitān
sarvāḥ prakṛtayo rājañ śocantyaḥ paryavārayan
|
| 29 | yathaiva pāṇḍavā bhūmau suṣupuḥ saha bāndhavaiḥ
tathaiva nāgarā rājañ śiśyire brāhmaṇādayaḥ
|
| 30 | tad anānandam asvastham ākumāram ahṛṣṭavat
babhūva pāṇḍavaiḥ sārdhaṃ nagaraṃ dvādaśa kṣapāḥ
|