 | Book 1 Chapter 116
|
| 1 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 1 | darśanīyāṃs tataḥ putrān pāṇḍuḥ pañca mahāvane
tān paśyan parvate reme svabāhubalapālitān
|
| 2 | supuṣpitavane kāle kadā cin madhumādhave
bhūtasaṃmohane rājā sabhāryo vyacarad vanam
|
| 3 | palāśais tilakaiś cūtaiś campakaiḥ pāribhadrakaiḥ
anyaiś ca bahubhir vṛkṣaiḥ phalapuṣpasamṛddhibhiḥ
|
| 4 | jalasthānaiś ca vividhaiḥ padminībhiś ca śobhitam
pāṇḍor vanaṃ tu saṃprekṣya prajajñe hṛdi manmathaḥ
|
| 5 | prahṛṣṭamanasaṃ tatra viharantaṃ yathāmaram
taṃ mādry anujagāmaikā vasanaṃ bibhratī śubham
|
| 6 | samīkṣamāṇaḥ sa tu tāṃ vayaḥsthāṃ tanuvāsasam
tasya kāmaḥ pravavṛdhe gahane 'gnir ivotthitaḥ
|
| 7 | rahasy ātmasamāṃ dṛṣṭvā rājā rājīvalocanām
na śaśāka niyantuṃ taṃ kāmaṃ kāmabalātkṛtaḥ
|
| 8 | tata enāṃ balād rājā nijagrāha rahogatām
vāryamāṇas tayā devyā visphurantyā yathābalam
|
| 9 | sa tu kāmaparītātmā taṃ śāpaṃ nānvabudhyata
mādrīṃ maithunadharmeṇa gacchamāno balād iva
|
| 10 | jīvitāntāya kauravyo manmathasya vaśaṃ gataḥ
śāpajaṃ bhayam utsṛjya jagāmaiva balāt priyām
|
| 11 | tasya kāmātmano buddhiḥ sākṣāt kālena mohitā
saṃpramathyendriyagrāmaṃ pranaṣṭā saha cetasā
|
| 12 | sa tayā saha saṃgamya bhāryayā kurunandana
pāṇḍuḥ paramadharmātmā yuyuje kāladharmaṇā
|
| 13 | tato mādrī samāliṅgya rājānaṃ gatacetasam
mumoca duḥkhajaṃ śabdaṃ punaḥ punar atīva ha
|
| 14 | saha putrais tataḥ kuntī mādrīputrau ca pāṇḍavau
ājagmuḥ sahitās tatra yatra rājā tathāgataḥ
|
| 15 | tato mādry abravīd rājann ārtā kuntīm idaṃ vacaḥ
ekaiva tvam ihāgaccha tiṣṭhantv atraiva dārakāḥ
|
| 16 | tac chrutvā vacanaṃ tasyās tatraivāvārya dārakān
hatāham iti vikruśya sahasopajagāma ha
|
| 17 | dṛṣṭvā pāṇḍuṃ ca mādrīṃ ca śayānau dharaṇītale
kuntī śokaparītāṅgī vilalāpa suduḥkhitā
|
| 18 | rakṣyamāṇo mayā nityaṃ vīraḥ satatam ātmavān
kathaṃ tvam abhyatikrāntaḥ śāpaṃ jānan vanaukasaḥ
|
| 19 | nanu nāma tvayā mādri rakṣitavyo janādhipaḥ
sā kathaṃ lobhitavatī vijane tvaṃ narādhipam
|
| 20 | kathaṃ dīnasya satataṃ tvām āsādya rahogatām
taṃ vicintayataḥ śāpaṃ praharṣaḥ samajāyata
|
| 21 | dhanyā tvam asi bāhlīki matto bhāgyatarā tathā
dṛṣṭavaty asi yad vaktraṃ prahṛṣṭasya mahīpateḥ
|
| 22 | mādry uvāca
|
| 22 | vilobhyamānena mayā vāryamāṇena cāsakṛt
ātmā na vārito 'nena satyaṃ diṣṭaṃ cikīrṣuṇā
|
| 23 | kunty uvāca
|
| 23 | ahaṃ jyeṣṭhā dharmapatnī jyeṣṭhaṃ dharmaphalaṃ mama
avaśyaṃ bhāvino bhāvān mā māṃ mādri nivartaya
|
| 24 | anveṣyāmīha bhartāram ahaṃ pretavaśaṃ gatam
uttiṣṭha tvaṃ visṛjyainam imān rakṣasva dārakān
|
| 25 | mādry uvāca
|
| 25 | aham evānuyāsyāmi bhartāram apalāyinam
na hi tṛptāsmi kāmānāṃ taj jyeṣṭhā anumanyatām
|
| 26 | māṃ cābhigamya kṣīṇo 'yaṃ kāmād bharatasattamaḥ
tam ucchindyām asya kāmaṃ kathaṃ nu yamasādane
|
| 27 | na cāpy ahaṃ vartayantī nirviśeṣaṃ suteṣu te
vṛttim ārye cariṣyāmi spṛśed enas tathā hi mām
|
| 28 | tasmān me sutayoḥ kunti vartitavyaṃ svaputravat
māṃ hi kāmayamāno 'yaṃ rājā pretavaśaṃ gataḥ
|
| 29 | rājñaḥ śarīreṇa saha mamāpīdaṃ kalevaram
dagdhavyaṃ supraticchannam etad ārye priyaṃ kuru
|
| 30 | dārakeṣv apramattā ca bhavethāś ca hitā mama
ato 'nyan na prapaśyāmi saṃdeṣṭavyaṃ hi kiṃ cana
|
| 31 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 31 | ity uktvā taṃ citāgnisthaṃ dharmapatnī nararṣabham
madrarājātmajā tūrṇam anvārohad yaśasvinī
|