Book 1 Chapter 114
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	saṃvatsarāhite garbhe gāndhāryā janamejaya āhvayām āsa vai kuntī garbhārthaṃ dharmam acyutam
2	sā baliṃ tvaritā devī dharmāyopajahāra ha jajāpa japyaṃ vidhivad dattaṃ durvāsasā purā
3	saṃgamya sā tu dharmeṇa yogamūrtidhareṇa vai lebhe putraṃ varārohā sarvaprāṇabhṛtāṃ varam
4	aindre candrasamāyukte muhūrte 'bhijite 'ṣṭame divā madhyagate sūrye tithau puṇye 'bhipūjite
5	samṛddhayaśasaṃ kuntī suṣāva samaye sutam jātamātre sute tasmin vāg uvācāśarīriṇī
6	eṣa dharmabhṛtāṃ śreṣṭho bhaviṣyati na saṃśayaḥ yudhiṣṭhira iti khyātaḥ pāṇḍoḥ prathamajaḥ sutaḥ
7	bhavitā prathito rājā triṣu lokeṣu viśrutaḥ yaśasā tejasā caiva vṛttena ca samanvitaḥ
8	dhārmikaṃ taṃ sutaṃ labdhvā pāṇḍus tāṃ punar abravīt prāhuḥ kṣatraṃ balajyeṣṭhaṃ balajyeṣṭhaṃ sutaṃ vṛṇu
9	tatas tathoktā patyā tu vāyum evājuhāva sā tasmāj jajñe mahābāhur bhīmo bhīmaparākramaḥ
10	tam apy atibalaṃ jātaṃ vāg abhyavadad acyutam sarveṣāṃ balināṃ śreṣṭho jāto 'yam iti bhārata
11	idam atyadbhutaṃ cāsīj jātamātre vṛkodare yad aṅkāt patito mātuḥ śilāṃ gātrair acūrṇayat
12	kuntī vyāghrabhayodvignā sahasotpatitā kila nānvabudhyata saṃsuptam utsaṅge sve vṛkodaram
13	tataḥ sa vajrasaṃghātaḥ kumāro 'bhyapatad girau patatā tena śatadhā śilā gātrair vicūrṇitā tāṃ śilāṃ cūrṇitāṃ dṛṣṭvā pāṇḍur vismayam āgamat
14	yasminn ahani bhīmas tu jajñe bharatasattama duryodhano 'pi tatraiva prajajñe vasudhādhipa
15	jāte vṛkodare pāṇḍur idaṃ bhūyo 'nvacintayat kathaṃ nu me varaḥ putro lokaśreṣṭho bhaved iti
16	daive puruṣakāre ca loko 'yaṃ hi pratiṣṭhitaḥ tatra daivaṃ tu vidhinā kālayuktena labhyate
17	indro hi rājā devānāṃ pradhāna iti naḥ śrutam aprameyabalotsāho vīryavān amitadyutiḥ
18	taṃ toṣayitvā tapasā putraṃ lapsye mahābalam yaṃ dāsyati sa me putraṃ sa varīyān bhaviṣyati karmaṇā manasā vācā tasmāt tapsye mahat tapaḥ
19	tataḥ pāṇḍur mahātejā mantrayitvā maharṣibhiḥ dideśa kuntyāḥ kauravyo vrataṃ sāṃvatsaraṃ śubham
20	ātmanā ca mahābāhur ekapādasthito 'bhavat ugraṃ sa tapa ātasthe parameṇa samādhinā
21	ārirādhayiṣur devaṃ tridaśānāṃ tam īśvaram sūryeṇa saha dharmātmā paryavartata bhārata
22	taṃ tu kālena mahatā vāsavaḥ pratyabhāṣata putraṃ tava pradāsyāmi triṣu lokeṣu viśrutam
23	devānāṃ brāhmaṇānāṃ ca suhṛdāṃ cārthasādhakam sutaṃ te 'gryaṃ pradāsyāmi sarvāmitravināśanam
24	ity uktaḥ kauravo rājā vāsavena mahātmanā uvāca kuntīṃ dharmātmā devarājavacaḥ smaran
25	nītimantaṃ mahātmānam ādityasamatejasam durādharṣaṃ kriyāvantam atīvādbhutadarśanam
26	putraṃ janaya suśroṇi dhāma kṣatriyatejasām labdhaḥ prasādo devendrāt tam āhvaya śucismite
27	evam uktā tataḥ śakram ājuhāva yaśasvinī athājagāma devendro janayām āsa cārjunam
28	jātamātre kumāre tu vāg uvācāśarīriṇī mahāgambhīranirghoṣā nabho nādayatī tadā
29	kārtavīryasamaḥ kunti śibitulyaparākramaḥ eṣa śakra ivājeyo yaśas te prathayiṣyati
30	adityā viṣṇunā prītir yathābhūd abhivardhitā tathā viṣṇusamaḥ prītiṃ vardhayiṣyati te 'rjunaḥ
31	eṣa madrān vaśe kṛtvā kurūṃś ca saha kekayaiḥ cedikāśikarūṣāṃś ca kurulakṣma sudhāsyati
32	etasya bhujavīryeṇa khāṇḍave havyavāhanaḥ medasā sarvabhūtānāṃ tṛptiṃ yāsyati vai parām
33	grāmaṇīś ca mahīpālān eṣa jitvā mahābalaḥ bhrātṛbhiḥ sahito vīras trīn medhān āhariṣyati
34	jāmadagnyasamaḥ kunti viṣṇutulyaparākramaḥ eṣa vīryavatāṃ śreṣṭho bhaviṣyaty aparājitaḥ
35	tathā divyāni cāstrāṇi nikhilāny āhariṣyati vipranaṣṭāṃ śriyaṃ cāyam āhartā puruṣarṣabhaḥ
36	etām atyadbhutāṃ vācaṃ kuntīputrasya sūtake uktavān vāyur ākāśe kuntī śuśrāva cāsya tām
37	vācam uccāritām uccais tāṃ niśamya tapasvinām babhūva paramo harṣaḥ śataśṛṅganivāsinām
38	tathā devaṛṣīṇāṃ ca sendrāṇāṃ ca divaukasām ākāśe dundubhīnāṃ ca babhūva tumulaḥ svanaḥ
39	udatiṣṭhan mahāghoṣaḥ puṣpavṛṣṭibhir āvṛtaḥ samavetya ca devānāṃ gaṇāḥ pārtham apūjayan
40	kādraveyā vainateyā gandharvāpsarasas tathā prajānāṃ patayaḥ sarve sapta caiva maharṣayaḥ
41	bharadvājaḥ kaśyapo gautamaś ca; viśvāmitro jamadagnir vasiṣṭhaḥ yaś codito bhāskare 'bhūt pranaṣṭe; so 'py atrātrir bhagavān ājagāma
42	marīcir aṅgirāś caiva pulastyaḥ pulahaḥ kratuḥ dakṣaḥ prajāpatiś caiva gandharvāpsarasas tathā
43	divyamālyāmbaradharāḥ sarvālaṃkārabhūṣitāḥ upagāyanti bībhatsum upanṛtyanti cāpsarāḥ gandharvaiḥ sahitaḥ śrīmān prāgāyata ca tumburuḥ
44	bhīmasenograsenau ca ūrṇāyur anaghas tathā gopatir dhṛtarāṣṭraś ca sūryavarcāś ca saptamaḥ
45	yugapas tṛṇapaḥ kārṣṇir nandiś citrarathas tathā trayodaśaḥ śāliśirāḥ parjanyaś ca caturdaśaḥ
46	kaliḥ pañcadaśaś cātra nāradaś caiva ṣoḍaśaḥ sad vā bṛhad vā bṛhakaḥ karālaś ca mahāyaśāḥ
47	brahmacārī bahuguṇaḥ suparṇaś ceti viśrutaḥ viśvāvasur bhumanyuś ca sucandro daśamas tathā
48	gītamādhuryasaṃpannau vikhyātau ca hahāhuhū ity ete devagandharvā jagus tatra nararṣabham
49	tathaivāpsaraso hṛṣṭāḥ sarvālaṃkārabhūṣitāḥ nanṛtur vai mahābhāgā jaguś cāyatalocanāḥ
50	anūnā cānavadyā ca priyamukhyā guṇāvarā adrikā ca tathā sācī miśrakeśī alambusā
51	marīciḥ śicukā caiva vidyutparṇā tilottamā agnikā lakṣaṇā kṣemā devī rambhā manoramā
52	asitā ca subāhuś ca supriyā suvapus tathā puṇḍarīkā sugandhā ca surathā ca pramāthinī
53	kāmyā śāradvatī caiva nanṛtus tatra saṃghaśaḥ menakā sahajanyā ca parṇikā puñjikasthalā
54	kratusthalā ghṛtācī ca viśvācī pūrvacitty api umlocety abhivikhyātā pramloceti ca tā daśa urvaśy ekādaśīty etā jagur āyatalocanāḥ
55	dhātāryamā ca mitraś ca varuṇo 'ṃśo bhagas tathā indro vivasvān pūṣā ca tvaṣṭā ca savitā tathā
56	parjanyaś caiva viṣṇuś ca ādityāḥ pāvakārciṣaḥ mahimānaṃ pāṇḍavasya vardhayanto 'mbare sthitāḥ
57	mṛgavyādhaś ca śarvaś ca nirṛtiś ca mahāyaśāḥ ajaikapād ahirbudhnyaḥ pinākī ca paraṃtapaḥ
58	dahano 'theśvaraś caiva kapālī ca viśāṃ pate sthāṇur bhavaś ca bhagavān rudrās tatrāvatasthire
59	aśvinau vasavaś cāṣṭau marutaś ca mahābalāḥ viśvedevās tathā sādhyās tatrāsan parisaṃsthitāḥ
60	karkoṭako 'tha śeṣaś ca vāsukiś ca bhujaṃgamaḥ kacchapaś cāpakuṇḍaś ca takṣakaś ca mahoragaḥ
61	āyayus tejasā yuktā mahākrodhā mahābalāḥ ete cānye ca bahavas tatra nāgā vyavasthitāḥ
62	tārkṣyaś cāriṣṭanemiś ca garuḍaś cāsitadhvajaḥ aruṇaś cāruṇiś caiva vainateyā vyavasthitāḥ
63	tad dṛṣṭvā mahad āścaryaṃ vismitā munisattamāḥ adhikāṃ sma tato vṛttim avartan pāṇḍavān prati
64	pāṇḍus tu punar evaināṃ putralobhān mahāyaśāḥ prāhiṇod darśanīyāṅgīṃ kuntī tv enam athābravīt
65	nātaś caturthaṃ prasavam āpatsv api vadanty uta ataḥ paraṃ cāriṇī syāt pañcame bandhakī bhavet
66	sa tvaṃ vidvan dharmam imaṃ buddhigamyaṃ kathaṃ nu mām apatyārthaṃ samutkramya pramādād iva bhāṣase